Bible in Chinantec, Comaltepec PDF

Ju^ m
e cacu Fidie
El Nuevo Testamento
en el chinanteco de Comaltepec
La Liga Bblica
Las Sagradas Escrituras para Todos
El Nuevo Testamento
en el chinanteco de Comaltepec
La Liga Bblica 3C primera edicin 2002 [cco]

La Liga Bblica versin electrnica 2009
Publicado por
La Liga Bblica 2002
Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente esta obra bajo las siguientes
condiciones:
Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bblica los derechos que tiene en la
impresin o distribucin de esta obra, deslindndola de responsabilidad alguna por
cualquier uso que se le de a la presente publicacin.
No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos.
Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a
partir de sta.
PRLOGO
El Nuevo Testamento forma parte de las Sagradas

Escrituras, mejor conocidas como la Biblia. Consta de
veintisiete libros distintos, cada uno de los cuales es proveedor
de ricas bendiciones al que lo lee. Fue escrito originalmente
en el idioma griego, pero a travs de casi dos mil aos se ha
traducido en ms de mil doscientos idiomas. En la actualidad,
millones de personas de miles de pueblos pueden leerlo en su
propio idioma.
El vocabulario y la gramtica del idioma chinanteco son

muy distintos a los del griego, y tambin a los del espaol; sin
embargo, el chinanteco posee abundantes formas gramaticales
y retricas que pueden expresar a fondo el significado del
griego original.
ACLARACIONES SOBRE EL
ALFABETO CHINANTECO
Las letras del alfabeto chinanteco son:
a b c ch d ds e ea f g h i j l m n ng o p q r s t u y
De estas letras, cuatro vocales no se encuentran en espaol y

son las siguientes:

como en la palabra
j`
lumbre
como en la palabra
u terreno
como en la palabra
t rifle
ea como en la palabra
jea araa
Cuando la vocal es doble (aa, ee, eaa, ii, , oo, uu, )
indica que tiene una pronunciacin ms larga que la de
las vocales simples. Observe la diferencia que hay en la
pronunciacin de los siguientes pares de palabras:
ji`
libro
y
jii camote
i
hilo
y
ii` pasto
f
camino
y
f` pueblo
tu`
pollo
y
too` pltano
Cuando la vocal se subraya indica que se pronuncia por
la nariz, a diferencia de las que no lo estn. Observe la
diferencia que hay en los siguientes pares de palabras:
ta
trabajo
y
ta
pjaro
jii
camote
y
ji i ` ao
tu`
pollo
y
tu guitarra
s labios
y
s temazate
La letra se llama saltillo. Cuando el saltillo se encuentra

inmediatamente antes de una consonante, parece que
la consonante se pronuncia con ms fuerza. Observe la
moo` hielo
y
moo` hoja
loo` piedras
y
loo` cuero

(para lavar)
Cuando el saltillo se encuentra al final de una slaba, indica

que la pronunciacin de esa slaba termina bruscamente.
Observe la pronunciacin de los siguientes pares de palabras:
ta
miel
y
ta trabajo
cue jcara
y
cuee` larga
Cuando la j se encuentra antes la l, m, n, , ng, o g, se oye
como una exhalacin. Observe la diferencia que hay en la
jmoo` petate
y
moo` hoja
jn` ejote
y
n` obscuro
jngar mat
y
ngu carne
jlo^
bonito
y
lo^ te baas
ji`
vena
y
i hilo
jgo` podrido
y
go` tu pas
Hay que hacer notar que la combinacin ng en chinanteco no

se pronuncia como en espaol, sino como en las palabras:
ngu carne
y
ng ` chayote
La combinacin ds se pronuncia como en las palabras:
dsii` perro
y
dsee pecado
Hay tres niveles de tono en chinanteco, los cuales se

representan con smbolos pequeos despus de una slaba:
Tono alto, ^
tono medio,
tono bajo, `
Ejemplos:
se^
gean
ji `
cangrejo
llegaste
naranja
El tono tambin puede cambiar de nivel, el cual se representa

con otro smbolo pequeo despus de una slaba:
tono bajo-medio
tono bajo-alto
tono medio-alto
tono alto-bajo
`
Ejemplos:
qui
li
tegua
jijmi`
basura
tepejilote
aretes
cebolla
Las slabas que llevan acento ortogrfico se pronuncian con

ms fuerza que las slabas sin acento, como en las siguientes
palabras:
l^
flor
Cu
Tierra Caliente
gu`
aire
i
puerco
lo
nopal
nie
mecapal
ndice
de los libros del Nuevo Testamento

Mateo...................................................................................................1
Marcos................................................................................................81
Lucas................................................................................................130
Juan..................................................................................................217
Hechos..............................................................................................283
Romanos..........................................................................................363
1 Corintios........................................................................................401
2 Corintios........................................................................................434
Glatas..............................................................................................455
Efesios..............................................................................................468
Filipenses.........................................................................................480
Colosenses.......................................................................................488
1 Tesalonicenses...............................................................................496
2 Tesalonicenses...............................................................................503
1 Timoteo.........................................................................................507
2 Timoteo.........................................................................................517
Tito...................................................................................................524
Filemn............................................................................................529
Hebreos............................................................................................531
Santiago............................................................................................560
1 Pedro.............................................................................................570
2 Pedro.............................................................................................580
1 Juan...............................................................................................587
2 Juan...............................................................................................596
3 Juan...............................................................................................598
Judas.................................................................................................600
Apocalipsis.......................................................................................603
E lab ju qui Dsea Jmang

e cajme MATEO
jo Joram cals tiqui Uzas. 9 Jo
Uzas cals tiqui Jotam jo Jotam
cals tiqui Acaz jo Acaz cals
tiqui Ezequas. 10 Jo Ezequas
cals tiqui Manass jo Manass
cals tiqui Amn jo Amn cals
tiqui Josas. 11 Jo Josas cals
tiqui Jeconas co jalng ri.
Jo ie job m cat dsea i seeng f
Babilonia f ng dsea Israel f gor
e ui do.
12 Jo m cang gu lajo, Jeconas
cals tiqui Salatiel jo Salatiel
cals tiqui Zorobabel. 13 Jo
Zorobabel cals tiqui Abiud
jo Abiud cals tiqui Eliaquim jo
Eliaquim cals tiqui Azor. 14 Jo
Azor cals tiqui Sadoc jo Sadoc
cals tiqui Aquim jo Aquim
cals tiqui Eliud. 15 Jo Eliud
cals tiqui Eleazar jo Eleazar
cals tiqui Matn jo Matn
cals tiqui Jaco. 16 Jo Jaco
cals tiqui S, jo i S do b
i cal dsea qui Y; jo i Y
do, b i l ng niqui Jess i l ng
Mesas e gung: Dsea i cagung
Fidie.
17 Jo calsng guiqui l ing
dsea cat m calsng Abraham
jo cart m calsng dseata Dav,
Jalng l y qui Dsea

Jmang
(Lc. 3:23-38)
I lab jalng l y qui

Dsea Jmang i l ng sju l
y dseata Dav co gu l
y Abraham. 2 Jo Abraham cals
tiqui Isa jo Isa cals tiqui
Jaco jo Jaco cals tiqui
Jud co jalng ri. 3 Jo Jud
cals tiqui Fares co gu Zara
jo niquir calsr Tamar. Jo Fares
cals tiqui Esrom jo Esrom cals
tiqui Aram. 4 Jo Aram cals
tiqui Aminadab jo Aminadab
cals tiqui Naasn jo Naasn
cals tiqui Salmn. 5 Jo Salmn
cals tiqui Booz jogu niquir
calsr Rahab. Jo Booz cals
tiqui Obed jogu niquir cals
Rut. Jo Obed cals tiqui Isa.
6 Jog u Isa cals tiqui i dseata
Dav jo b tiqui Salomn jogu
niquir i cal ng dseam qui
Uras.
7 Jo Salomn cals tiqui
Roboam jo Roboam cals tiqui
Abas jo Abas cals tiqui Asa.
8 Jo Asa cals tiqui Josafat
jo Josafat cals tiqui Joram
Mateo1,2
jo jigu guiqui l cat m
calsng dseata Dav jo cart m
cangojeng dsea Babilonia jalng
dsea Israel f gor e ui,
jo jinggu guiquigu l cat
m cang e cat dsea Babilonia
jalng dsea Israel f gor jo cart
m calsng i Mesas do i cagung
Fidie.
M calsng Dsea Jmang
18Lalab
(Lc. 2:1-7)
cal m calsng Dsea

Jmang. Jo ie jo seeng jaang sm
i sii Y i nnine ju qui co
jaang sming i sii S, ds ngu
e niger colng cangoquieeng i
Y do y laeang co Jmgu
qui Fidie. 19 Jo i S do l i
jaang sming i dsng guing,
joba ja calii fa e cajmer dsee
qui i Y do f quini dsea. Joba
ca dsir e nitiungnei do e
m ji e laco ja nili dsea. 20 Jo
lajee e dsi i S do e nijmr lajo,
lajee gi jo caqur e cajnng
jaang ngel i l ng guot Fidie
i casing dsea do. Jo cas r i S
do jo caj:
S, sju dseata Dav, ja jmoo
g e nicn Y e nili dseam
qui, dsco i jiuung i quiei na
caui co Jmgu qui Fidie.
21 Jo nilseeng jaang y s
quir, jo n nit e nilsiir Jess,
jo nilsiir lana dsco nilei
jalng dsea quir jee jal dsee
quii.
22 Jo jal e cajng i ngel do
cal e laco calti ju qui Fidie
e caf jaang dsea i caf cuai
quir malgu eang m caj
lala:
sm nidsiquieei jaang
y s,
jo m nilseeng i y do,
nitr e nilsii Emanuel e
gung:
Fidie seei co jneaaaa.
24 Jo m cajn dsi i S do, joba
cajmebre jal e cajng i ngel
do jogu cacmbre i Y do e nil
dseam quir. 25 Ds ja caquiai
coi do cart m calsng i y i
quiei do. Jo m calsng , joba
cate S e cals do Jess.
23 Jaang
M caguiling dsea i jmt ng

qui jalng n f Jerusaln
J o calsng Jess f coo

f e sii Beln e ne l se
Judea. Jo ie jo l ng jaang dsea
i sii Herodes dseata dsea fng
qui jal f e sea f jo. Jo ie
job cajo caguiling f Jerusaln
t n m ng dsea i jmt ng
qui jalng n , jo i dsea do
hu i b eang jali f l l guo
iee. 2 Jo m caguili f Jerusaln,
cajmng r jalng i dsea seeng f
jo, jo caj:
Jnang i dseata dsea fng
qui dsea Israel i ncalsng do?
Dsco ncaneengnaa n quir
f l l guo iee, joba nenaa e
ncalsi jo lana nijanaa e
nijmifngnaare.
3 Jo m canu dseata Herodes e
ju jo, dsng jo tii seei, jogu
lajob cajo jalng dsea i seeng f
Jerusaln. 4 Joba i dseata do catr
jalng fii jmidsea qui dsea
Israel co gu jalng tfa qui
ju qui ta qui dsea Israel jo
cajmng rei do jo caj:
Jie f l nilseeng i Mesas?
Mateo2
5Joba
cai i dsea do qui i

dseata do jo cas rei:
I dsea nilseei f coo f
e sii Beln e ne l se Judea;
dsco lajob cajme jaang dsea i
caf cuai qui Fidie malgu
eang m caj lala:
6 E f p e sii Beln do ne f
l se Judea,
ds e f jo ja ga l niing
lajee lajal f e sea f jo,
ds f job l nig ng jaang
dseata dsea fng
i nic nif qui jalng dsea
quie, dsea i l ng dsea
Israel.
7 Joba i dseata Herodes do catr
jalng i dsea i jmt ng qui
jalng n do f coo l ja ga
l n dsea jo cajmng r dsea do
e ngo m cajnng i n do.
8 Jo m cang jo, i dseata do casi
i dsea f Beln jo cas rei do
lala:
Glingna f jo, jo
gjmidseang ona laj e
lna qui i jiuung do; jo m
niguingnare, jmena jnea ju,
job cung niii e nijmifnnre cajo.
9 Jo m cat s dseata Herodes
i dsea do lajo, joba catamtui
do f ngoli. Jogu i n i
cangi jeng do, ngobi do
laco ngoli, jo coob
m caje
i n do f y n l guiing
i jiuung do. 10 Jo i dsea do eam
iang dsir ds e ni i n do.
11 Jo m caguili f e n do,
dsif ladob cangotai e f dsi
sn do jo cangi i jiuung do
co niquii Y.Jo casr u
jnir f quini i jiuung do jogu
canaai e jmifngnei do cajo. Jo
m cal e cajmr e jo, jo canear

guo quir e quier do, jo cacur i
jiuung do cune co gu s e mo
eang co gu cu i e jlo jmeaf
cajo. 12 Jo m cang jo, caqumtu
i dsea do f gor. Ds f l
jib caqui do dsco Fidie
cajmeabrei ju lajee gi do
e ja cung niqungtui do f l
guiing i dseata Herodes do.
M cacu i S co Y co gu
i jiuung do e cangoli f Egipto
13Jo
m cang e ncangoling
i dsea i jmt ng qui jalng
n do, jo lajee gng i S do,
calebtu caqui jaang ngel
qui Fidie. Jo i ngel do cas r i
S do jo caj:
S, ran jo jeng i jiuung
na co gu niquir jo cui i na f
Egipto! Jo f job nij na cart m
nijmee n ju, dsco i dseata
Herodes do nni i jiuung na e
nijngmbre.
14 Joba caram i S do ladsif
lado, jo u job catai f e
cangojei i jiuung do co gu
niquii do f Egipto. 15 Jo dob
cajei cart m cajng i dseata
Herodes do. Jo cangoje e la e
l laco calti laj i ju e cajng
Fidie laeang co jaang dsea i
caf cuai quir malgu eang
m caj lala: Cat Jo o e
nig r f Egipto.
16Jo
M cajnga dsea qui

jalng jiuung ping
m call i dseata Herodes

do e cajmgm i dsea i jmt ng
qui jalng n do r, joba
dsng calgui; jo caquir ta
Mateo2,3
jalng le quir e nidsijngai
jalng jiuung i pinggu laco t
j i seeng f Beln co gu jalng
jiuung ping i seeng f f e ne
lacng lajing e f jo i ngoling
lajo cajo. Jo cajngambre l
lacogu j i ji i e cajng i dsea i
jmt ng qui jalng n do. 17 Jo
co e nab calti e ju e cajme
jaang dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang i cals
Jeremas m caj lala:
18 Jo can o jaang dseam f
coo f e sii Ram,
jo dsng qur jogu or;
Raqueb sii i dseam do jo
qur ui jiuung quir
dsco ncajmbing,
jo ja ii nim i co dsng
ljiuung dsir.
19 Jo m cang e cajng i dseata
Herodes do, f Egipto tang i S
do lajee jo. Jo coo ya lajee e
gi, caqu mtu r jaang ngel
qui Fidie, jo cas r S jo
caj lala:
20 S, ran, jo qu ngtu co
i jiuung na co gu niquir f l
se Israel, co lana ncajm i lam
iing jngng i jiuung na.
21 Joba lajob cajme S,
carambre jo catbre i jiuung
do co gu niquii do f l se
Israel. 22 Jo ds m calir e
Arquelao nguii l i dseata dsea
fng qui l se Judea eang
qui i tiquir dseata Herodes do,
joba eam cafi jo jo cangi
f jo, co Fidie cajmetu rei ju
lajee gi e ja cung nidsili
f jo. Joba f l se Galileab
cangoli. 23 Jo m caguing S
f l se Galilea, jo cangoger
f coo f e sii Nazaret e ne f

jo. Jo cal e na e laco calti jal
ju e caf dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang m
caj e Jess nilsiir jaang dsea
nazareno.
M canaang Juan i seang dsea
jm e guiar ju qui Fidie
(Mr. 1:1-8; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1 :19-28)
J o m cang gu jmigui ji i
lajo, jo ie jo cang jaang dsea
i sii Juan i seang dsea jm f ni
guo u qui f l se Judea, 2 jo
guiar ju jo fr lala:
Qu jing yaangna f quini
Fidie ui dsee quina, dsco
njaquiemba e nic dsea do nif
qui lajaang lajaang dsea jmg.
3 Jo malgu eang calsng
jaang dsea i cals Sai i caf
cuai qui Fidie, jo b i caf
uii qui i Juan do m caj lala:
Ng jaang dsea i f te f ni
guo u qui jo fr lala:
Jmeangna gui f jogu
neana condse,
co lana t l nijab Finaa.
Jo jal e na cajng Sai f ni ji
qui Fidie do.
4 Jo s i Juan i seang dsea jm
do l co layaang j loo j
camello, jogu tur coo tu
e l co loo j, jogu jmtaang
iar co sni i cng co gu
ta e dsr f jee m. 5 Jo jalng
dsea i seeng f Jerusaln co gu
jalng dsea i seeng f l se
Judea co gu jalng i neang
qui gua Jordn dsili e dsin r
jal ju e guia i Juan do. 6 Jo
jalng i dsea do jmor ju laj i
dsee e ncaer quir, jo l jo i
Mateo3,4
Juan do seai jm jalng f

gua Jordn.
7 Jo m cang i Juan do e f m
dsea Israel i l ng dsea fariseo
co gu dsea Israel i l ng dsea
saduceo jali e ii nisi jm,
joba caj cas r jalng i dsea do
lala:
Jo m guing n! I
ncas n e nilengna jee iihu
e njaquieng e nicu Fidie?
8 Jo eena r f quini dsea jo
jmiliing yaangna e laco nill
jalng dsea rngna e jba e
ncaqu jim yaangna f quini
Fidie. 9 Jo ja jmjlng yaangna
e fna: Jnea l naa dsea sju
l y Abraham; co jnea
jmtaa ona e Fidie cum l
jmr e cuu ne na e niuing dsea
sju l y Abraham faco ii
lajo.
10 Jo cajnggu Juan cas r
jalng i dsea do lala:
Nneb gui igui qui Fidie
e niquir jal ma cat jm qui.
Co jal ma of e ja cu of e
gui nihu b jo nidsito f ni j.
11 E j, jnea seann n jm j i
co layaang jmb e laco cu
li e ncaqu jim yaangna f
quini Fidie; ds i dsea i nija m
ning ng jnea nisei n jm
co Jmgu qui Fidie jogu
co j cajo. Jo i dsea dsnggu
gi laco jnea e j i jnea ja
cat nn co s cap i
lomr. 12 Jo quier coo e jmi
ta qui e nis mcuiee, jo
nisr ca e qui qui do. Jo ds e
mcuiee do nimer f dsi sn
jogu e qui do qui nijbre
f l
coo j e ja to jm y.
M cajgang Jess jm
13Jo
(Mr. 1:9-11; Lc. 3:21-22)
m cang jo, cag Jess f

l se Galilea jo cangr f l tang
i Juan do f gua Jordn e laco dsea
nis jm quir. 14 Ds i Juan
do ja lam ii e nisei dsea do
jm, jo lalab caj cas rei:
Nb dsea cat n e nisean
jnea jm; jo jial i e iin e
jnea niseann n jm?
15 Joba cai Jess jo cas rei:
L jmee laco e f n lana;
co la guim n jmitii jal ta
qui Fidie e n jmoo.
Joba cab dsi i Juan do e
nisei dsea do jm. 16 Jo dsif m
cajgang Jess jm, jo cag bre
f dsi jm . Jo ladsif lanab cana
f y jmg, jo cang Jess e
cajg Jmgu qui Fidie f y
moguir e lng jaang mee. 17 Jo
guican coo luu e ja f y
jmg jo guicajng lala:
I nab Jo o i neann eang, jo
dsng iang dsii co r.
M cajme fii i lng quij jial ni

Jess dsee
(Mr. 1:12-13; Lc. 4:1-13)
J o m cang e cajg Jmgu

qui Fidie f y mogui
Jess, jo e Jmgu do cangojeng
dsea do f coo guo u qui e
laco fii i lng nijmr quij jial e
ni dsea do dsee.
2 Jo f job cateang Jess lajee
tu l jm jogu tu l u jo ja e
cagr j i coo lajee jo. Jo m
cang gu lajoba cadse jmaai.
3 Jo lajee job cangoquieng i fii i
lng do f l sing Jess e jmor
Mateo4
quij jial ni dsea do dsee, joba
cas r dsea do lala jo caj:
Song j e n ln i Jo Fidie
cam ng do, qui ta e niuing
i e cuu e ne na.
4 Jo ds dsif lajob cai Jess
qui i fii i lng do jo caj:
Ds lalab f f ni ji qui
Fidie: Ja nilseeng jalng dsea
jmg jugui e lco ni nidr
jal e sea f jmg, co n e
nijmitir jal ta qui f ni ji
qui Fidie, jo lajoguba nilseei
jugui.
5 Jo m cang jo, i fii i lng do
cangojei Jess f f geang
qui dsea gor dsea Israel e sii
Jerusaln, jo caseai dsea do
cart y gu f e si f jo. 6 Jo
lajee nteai f jo, lalab cas r
Jess jo caj:
Song j e ln i Jo Fidie
cam ng do, bing u cart uii
qui e gu la; dsco f ni ji
qui Fidie f lala:
Fidie niquir ta jalng
ngeles i l ng guotr e
nijmr n,
jo nisi n co guoor lajee
guiang guo gui g e
laco ja nittaan cart ni
u.
Ds lala fgu f ni ji qui
Fidie cajo: Ja jmoo jial ni Fi
Fidie dsee.
8 Jo m cang e jo, i fii i lng
do cangojei Jess f coo y
m e i eang, jo caer dsea do
jal f e sea f jmg jogu jial
niing lacoo lacoo ; 9 jo i fii i lng
do cas r Jess jo caj:
Jnea nicu n lajal e

mo na song nisi u jn f
quinii jogu nijmifn jnea.
Ghuing cann, Satans,
dsco f ni ji qui Fidie fgu:
J i Fidie dsea guiing if bing
nijmifn, jo j i ta qui bre e
nijmit cajo.
11 Jo dsif lajob cajmnng ia
i fii i lng do f l sing Jess,
jo l jo caguiling t n m ng
ngeles f l sing Jess e cangoto
f i dsea do.
M canaang Jess jmor ta quir

f l se Galilea
12Jo
(Mr. 1:14-15; Lc. 4:14-15)
m cang jo, jo cali Jess

e nb niuung Juan i seang
dsea jm, joba caqumtu r f
l se Galilea. 13 Ds ja cajer f
Nazaret, co dob cangoger f
Capernaum f n guie Galilea,
f l se l neang dsea Israel
i l ng dsea sju Zabuln co gu
Neftal. 14 Jo cangoje jal e jo e
laco calti laj i ju qui Fidie
e cajme Sai, jaang i caf cuai
qui Fidie malgu eang m
caj lala:
15 E guo u qui dsea sju
Zabuln co gu Neftal
ne cang gua Jordn f n
guie Galilea
f dsi l se Galilea cajo.
Jo f job l seeng dsea i ja
cuing Fidie.
16 Jo lafa i seeng f l n s
l ng jalng i dsea ,
ds cangr coo j e jlo
niing gng.
Mateo4,5
Jo jalng i dsea l i lafa

sjui ui dsee quir,
ds ncajne e j do jee r.
17 Jo lajee e nguiing Jess f
Capernaumba canaai guiar ju
quir jo fr:
Qu jing yaangna f quini
Fidie ui dsee quina, dsco
M cat Jess quiung dsea i

jmo ta sng
18Jo
(Mr. 1:16-20; Lc. 5:1-11)
m cang jo, lajee e ngo

Jess ngr f n guie Galilea,
cangi gng dsea i la rng,
jaang i sii Simn jo siibr T cajo,
jo jaanggu i sii D . Jo laj huai
do taai ta fe ma f dsi
jm qui e si . 19 Jo Jess
cas rei jo caj:
N ilingna co jnea, jo
jnea nicu n ta e guina
ju qui Fidie f jee dsea
jmg, jo l b ji e ta jo la l ta
sng .
20 Joba i dsea do dsif ladob
cat r ma quir jo cangolimbre
co Jess.
21 Jo t dobji nngo Jess co
i dsea do m cangi jinggu
gng dsea i la rm cajo, jo
jaai do siir Tia jo jaanggu
i sii Juan. Jo laj huai do
l i jo jaang dsea i sii
Zebedeo. Jo teai f coo dsi
mo colng co tiquir e
jmor jal ma qui e si .
Jo Jess catrei do, 22 jo dsif
lajob caui do e f dsi mo l
teai do jo cangolimbre co
Jess, jo dob caseai i tiquir do.
M cae Jess f ng dsea jal ju

qui Fidie
23Jo
(Lc. 6:17-19)
m cang jo, cang Jess

f lang f l se Galilea e er
jalng dsea Israel ju qui
Fidie f dsi gu quir e te
lacoo f. Jo guiar ju qui
Fidie e njaquiemba e nic dsea
do nif qui lajaang lajaang dsea
jmg. Jogu jmileambr jalng
dsea i l ng l doi ee jmohu
osi l doi ji l cu quii .
24 Jo eam nni ju qui Jess
qui jal e gui e jmor do f
lang f l se Siria. Jo jalng
dsea i seeng f jo dsili f l
tang Jess e dsijei jalng dsea
dse quir l doi ee jmohu
li; jo quieng i je i lng
qui co gu jalng i joing
jogu jalng i caang guot jogu
jalng i ja l ng , l lajalng i
na dseng jmileam Jess.
25 Jo eam f ng jalng dsea
i nng co Jess; jo jalng i
dsea seei do i seeng f l se
Galilea jogu seemb i jaling f
jal f e te f l se Decpolis
jogu seemb i jaling f Jerusaln
jogu seemb cajo jalng dsea
i jaling f l se Judea co gu
jalng dsea i jaling l l ngo
laco i gua Jordn.
Jal ju e cae Jess dsea quir

f coo y m
(Lc. 6:20-23)
J o m cang Jess e f ng
dsea ngoling caluur laco
ngor, joba cajgor f coo y
m jo f job cagur. Jo jalng i
Mateo5
dsea quir do cangoquiei f l
guiing dsea do, 2 jo Jess canaai
erei do jo caj:
3 Juguiji qui jalng dsea
i i e nei Fidie, co dsea b
dsea i quie nif quir.
i dsng ljiuung dsi, co Fidieb
nijmiiai dsi jalng i dsea .
5 Juguiji qui jalng dsea i
neng Fidie, co nir e j i coo
ja e qu r jm jmr yaai; jo
Fidiebing i nicu jalng i dsea
jal e cat i l laco j i ju e
ncacurei lam jenggu.
i dsng iing jm jal e iing
Fidie, co dsea bing i nijmco
quir e nilbre jmr jal e jo.
i f l ng jalng dsea rng, co
Fidieb nil f l i jalng i dsea
.
8 Juguiji qui jalng dsea i
guiing dsi e jmor jmang jal
e gui, co jalng dsea bing i
nining Fidie.
i jmo quij jial nilseeng dsea
jugui co dsea ri, co
Fidiebing nijng e dsea bing
l ng jor .
i dsing ng e jm dsea ga quir
ui e jmor jal e iing Fidie,
co i dsea i dsing ng jal e jo,
Fidiebing i quie nif quir.
11 Juguiji qui n m
f dsea ga uii quina jogu
jmi n jogu s r n jal
ju e o j ui e l ngna dsea
quie. 12 Jmiiang ona jogu
glseengna jugui, co dsng
niguo e niingna qui Fidie

e smr quina f if . Dsco
jalng dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang, lajob
cajmeng dsea r cajo.
N l ngna laco la l i co gu
la l j f jee jalng dsea jmg
13Jo
(Mr. 9:50; Lc. 14:34-35)
cas gu Jess i dsea quir

do lala:
N l ngna la l i jee
jalng dsea jmg, ds fng
cajng e ii e i do, joba jo
qu jm jng fa e niliitu cal
cat. Jo co jo e ta ing j i coo
e i do, joba nibib f gui f
jng, jo jalng dsea i ng f jo
nisombre.
14 Jog u n l ngna la l coo
j jee jalng dsea jmg. Cofa
coo f e ne f coo y m ja
qu jm fa e nimng ia e ja
cung l j dsea. 15 Jogu cajo
ja gui dsea coo candi jo nisr
f coo l cng, co n nis dsea
coo l iba do, jo lajoba cu j
e jn dsea i neang f dsi sn .
16 Jo lajob n cajo, dsea nl ngna
lafa j f quini jalng dsea
jmg, jmungna e nijmeena
jal e gui f jee jalng dsea
rngna, co m nin dsea e
jmoona jal e jo, joba lajmbre
nijmifi Tiquii dsea guiing
if jng.
M cae Jess cuai qui ju

qui ta qui Fidie e cajme Moi
17Jo
l jo, lalab cas gu Jess i

dsea quir do jo caj:
Ja o n e caga f jmg
la e cagainn jal ju qui ta
Mateo5
qui Fidie e cajme Moi, ogu

e cagainn jal ju e cae jalng
i dsea i caf cuai qui Fidie
malgu eang. Co ja caga fa e
cagainn jal e jo, co jnea caga
f jmg la e l laco nilti jal
e ju job. 18 Jo jmtaa ona e
lajee ro b guo u jmg, ja
qu jm fa e nij j i cam e
ju qui ta do cart m nidsije
jal e ns e nidsije do. 19 Joba
i dsea i ja jmo n fa cam b
ju qui ta qui Fidie e cajme
Moi, doi fa ja ga l niing e
ju cam do, ogu er dsea ri
jial e nijmi do n r e ju jo,
joba i dsea niui jaang i ja
niing j i cap f quini Fidie
m t l nic dsea do nif qui
lajaang lajaang dsea jmg. Ds
jalnggu dsea i n jal e
ju qui ta do jogu er jalng
dsea ri e nijmi do lajo, joba
i dsea niui dsea i niim f
quini Fidie m t l nit e
dsea do nicr nif qui lajaang
lajaang dsea jmg. 20 Joba f
n e song ja nijmungna e
nijmeena n na jal ju qui
Fidie rgu lacogu i tfa qui
ju qui ta qui dsea gonaa
dsea Israel jo co gu jalng dsea
gonaa i l ng dsea fariseo, joba
ja qu jm jng fa e Fidie nicr
nif quina m t l nit e jo.
M cae Jess jial l m guing

dsea
21Jo
(Lc. 12:57-59)
m cang jo, Jess caer e

ju la jo caj:
Jo n, ncan ba laj i ju e
cang dsea ang qunaa, jo e lab
e jo: Ja jngn dsea rn, dsco i i

i jmo lajo, joba f quini dseatab
cat ng dsr e nitdsi quir
laco cat ng. 22 Ds jneagu f
n e doi i i dsea i lguing qui
jaanggu dsea rng, joba f quini
dseatab cat ng ds i dsea e
laco nitdsi quir. Jo i i dsea i
jmineang jaang dsea rng, joba
i dsea , dsea cng i qui ta
qui dsea Israel cat ng niquidsi
quir. Jogu i i dsea i cung
ju l jaanggu dsea rng, joba
f l lb cat ng i dsea f l
coo j e ja to jm y.
23 Jo m glingna f gu e
lng ee gcuna Fidie f nife,
jo lajee jo niguing ona e seeng
jaang dsea i jmoona m co ,
24 joba dob n sena e quina
do, jo niglingna e nijmiti
ona lauii co i dsea rngna i
jmoona m co do. Jo m ning ,
joguba ncung e gcna f
nife jal e quina do jng.
25 Jo song i i dsea n ng n
laj i dsee e ncaeena, jogu ii
e nidsijei n f quini dseata,
joba guigu jmungna jng
e nisngna r co i dsea do
lauii, ngu e niji n f
jagu dseata; dsco song ja
nijmeena lajo, joba i dseata do
niji n f quini jalng
quir jo nb niti n jng.
26 Jo jmtaa ona e ja niungna
e f dsi n do cart niqu na
jal cuu e nim i dseata do n.
M cae Jess e ja dseeng e

gng dsea co dsea i o quir
27Jo
m cang jo, caegu Jess e

ju la jo caj:
10
Mateo5
Ncan b n e ju la
malgu eang: Ja lee e nig n
co dsea osi dseam i o qui.
28 Ds jnea f n e doi i i i
suung jaang dseam jo dsir e
ii g i coi do, joba l lafa
ncajmebre e jo m ca dsir lajo
co i dseam do, jo dseeb ncaer
f quini Fidie jng.
29 Jo lajob l , song jminna dse
jmo e nitngna f ni dsee, joba
guigu e guba jo nigbina f
l hu i laco seengna yaangna;
dsco guigu quina e niing
cap ngu tangna e lacogu e
nibingna latngna f l l.
30 Jog u song guona dse jmo
e nitngna f ni dsee, joba
guigu quina e quiba jo
nigbina hu i b laco seengna
yaangna; dsco guigu e niing
j i guona e lacogu e nibingna
latngna f l l.
M cae Jess qui m tiung

dsea ri
(Mt. 19:9; Mr. 10:11-12; Lc. 16:18)
31Jo
m cal jo, cajnggu Jess

e ju la:
Lalab ju sea malgu: Doi i i
dsea i tiung dseam qui, joba
n cubre i dseam do coo maj
l f qui e ncatiung ri.
32 Ds jneagu f n e song jaang
dsea tiui dseam quir e
ja m cale i dseam quir do e
gi co dsea jing, joba
i dsea do jmor e dseang e
nilb i dseam do co dsea
jing, jo lajoba nii do dsee f
quini Fidie; jo i dsea i nicng
gu co jaang dseam i ncatiung
rng, joba dseeb er cajo.
33Jo
M cae Jess qui

m eng dsea fii
m cang jo, cajnggu

Jess e ju la:
N ncan ba laj i ju e f
dsea ang qunaa, jo e lab e ju
jo: Ja se j i coo fa e ja nijme
e ncafe e ncaeen fii. 34 Ds
jnea f n: Ja engna fii qui
l doi ee: ja engna if , dsco
f job l l e qui Fidie;
35 ogu engna guo u, dsco
job l jming t Fidie; ogu
engna f Jerusaln, dsco job l
l f geang qui Fidie i qui
ta f lang f jmg. 36 Jogu
ja eng n moguna, dsco ja
lna jms ngna i j i cam j
guna e tee osi e u . 37 Jo song
fona e nijmeena, joba jmeena
jng; jo song fona e ja jmeena,
joba ja jmoona jng; dsco song
jmoona e jigu, joba njmoona
n na ju qui i lm jng.
M cae Jess qui e ja n co

dsea quir
38Jo
(Lc. 6:29-30)

ju la:
Ncan b n e ju la
malgu eang: Song jaang dsea
cai coo jmin, joba lajob n
jme co i dsea ; osi jaang dsea
cafi cam maj, joba lajob n
jme co i dsea cajo. 39 Ds
jnea f n: Ja co na quina
m i i jmng n ga; ds fng
song i i caqui cataang monna,
joba cunar e cataanggu do
gqui r cajo. 40 Jogu song i i
iing nin ng n f quini dseata,
11
Mateo5,6
jogu ii nigur mquina,

joba cunar jng la quiegu
mguie quina gquier cajo.
41 Jo song i i qui n ta e
nigc na coo lee e ngna coo
kilmetro, joba gcana jng
t kilmetro. 42 Jo fng m dsea
n l doi ee, joba cunar
jng; jogu song i i m n e lng
ee nijmngnare cate, joba
jmngnar jng.
N jmineangnaa jalng i n
ning jneaaaa
43Jo
(Lc. 6:27-28, 32-36)

ju la jo caj:
Ncan b n cajo e ju la
malgu eang: Jmineang
jalng dsea i seeng r co jo
jmee e n man jalng i n
ning n. 44 Ds jneagu f
n: Jmineangna jalng i n
ning n jogu fengna Fidie
uii qui jalng dsea i jmng
n ga, 45 jo lajoba niuingna jo
Tiquina Fidie dsea guiing if .
Dsco dsea do jmobre e guo
iee l seeng jalng dsea i jmo
jal e ga jogu l seeng jalng
dsea i jmo jal e gui cajo; jogu
s mbre jm cajo l seeng jalng
dsea i e e gui co gu f l
seeng jalng dsea i ja e e gui.
46 Dsco song n jmineangna
laj i dsea i jmineang n, joba
ja niingna jng laj i e singna
qui Fidie; co lajob cajo jmo
jalng nodsicuu qui Roma.
47 Jog u song fngna laj i dsea
rngna, e e jigu jmoona
laco doi i i dsea? Co lajob jmo
jalng dsea i ja cuing Fidie cajo.
48Jo
jmineangna jalng dsea

dseng laco s l lacogu la
jmo Tiquina dsea guiing if .
M cae Jess qui m jaang dsea
jmco r jaanggu i n qui lajo
J o m cang jo, caegu Jess

e ju la jo caj:
Ja jmoona jal e gui e qu
t ngna jmoona e l laco nij
jalng dsea; co song jmoona lajo,
joba Tiquina Fidie dsea guiing
if ja nicur n jal e niguo
e sea quir f if quir.
2 Joba m jmco na jalng
dsea i n qui lajo, ja jmoona l
cung j dsea f ng l lacogu la
l ng dsea i jmcaang e jmor jal
e iing Fidie, ds o j e jmor
lajo. Co jalng i dsea jmcaai e
jmco r jalng dsea i n qui lajo
f dsi sn gu co gu lacaang
jee n e l laco nif dsea gui
uii quibre. Jo ds jnea jmtaa
ona e co jal e jmcaang i dsea
do, ncal bre laj i e nr do, co jo
ee ninggur j i coo qui Fidie.
3 Jo ds m jmco n jalng
dsea i n qui lajo, ja n jmena
dsea ju qui laj i e nijmeena
do, doi fa jaang dsea i cuingna
eang; 4 jo jmeena e jo e ja i dsea.
Jogu Tiquina dsea guiing if
jbre laj i e jmoona do, jo lajoba
nicur n laj i e smr quina
f if quir.
M cae Jess jial fengnaa Fidie

5Jo
(Lc. 11:2-4)

ju la jo caj:
Jo m sng n co Fidie,
ja jmoona lacogu la jmo i dsea
12
Mateo6
i jmcaang. Co i dsea t dsir
sng yaai e s i co Fidie
f dsi sn gu jogu lacaang
l seng dsea f ng i jng r
co jal e jmor do. Jo ds
jnea jmtaa ona e co jal e
jmcaang i dsea do ncal bre
laj i e nr do, joba jo ee
ninggur j i coo qui Fidie.
6 Ds ngu, m siingna co
Fidie, gtangna f dsi sn
quina jo jniing yaangna n
jo sngna co Tiquina dsea
guiing if i seeng co n f
jo. Jo co Tiquina dsea guiing
if jbre jal e jmoona do,
joba nicubre n laj i e smr
quina f if quir.
7 Jog u m sngna co Fidie,
ja fna jmigui ya jal ju e ja
uiing sea l lacogu la jmo dsea
i ja cuing Fidie; co jalng i dsea
dsir e song jmiguigu nifr,
joba jgu nin die quir jal
ju quir. 8 Jo jie m jmeang
yaang n lajo l lacogu la jmo
i dsea , co Tiquina Fidie jem
nir jal e n quina ngu
e nim nare. 9 Joba lalab n
sngna co Fidie:
Tiquii, dsea guiin if ,
gjmifm jalng dsea jmg
n,
co nb dsea fn f lang f
jmg.
10 Jogu gjng yaang dsea f
quin
e laco nic nif quir
lajaang lajaai.
Jogu gjmitib jalng dsea
jmg jal e iing n f
jmg la,
l lacogu lti f if qui.
cu jnea jal e n
niquieenaa e jm lana.
12 Jogu ing dsee uii qunaa
qui jal e ja dseeng e
ncajmnaa,
l lacogu jnea ingnaa dsee
qui jalng dsea rnaa
dsea jmg m eego
ncaler qunaa.
13 Jogu jmee jnea lacaang l
ngnaa
e laco ja nijinaa f ni
dsee,
jogu jmee jnea cajo
e laco ja nijmeng jalng i
lng jnea.
Co nb i qui ta r f
lang f jmg
jogu i gng jogu i niing
eang cajo car ngong
jm.
Jo lajob nil.
Jo lanab cae Jess ie jo jial
fengnaa Fidie.
14 Jo m cal jo, cajnggu Jess:
Jo song n ingna dsee qui
jalng dsea rngna m eego
ler quina, joba lajob Tiquina
dsea guiing if cajo niimbre
dsee quina. 15 Ds song ngu
ja ingna dsee qui jalng dsea
rngna m eego ler quina,
joba lajob Tiquina dsea guiing
if cajo ja nii dsee quina.

11 Jog u
16Jo
M cae Jess qui m

jmo dsea ayuno
m cang gu lajo, caegu

Jess e ju la jo caj:
Jo m jmoo n ayuno, ja
jmeang yaangna e l ngna f
l lacogu la jmo jalng dsea
i jmcaang e jmor jal e iing
13
Mateo6
Fidie, ds o j e jmor lajo;

co jmo jalng i dsea lajo e l
laco nij dsea quir e jmor
ayuno. Jo ds jnea jmtaa ona
e co jal e jmcaang i dsea do,
ncal bre laj i e nr do, jo jo ee
ninggur j i coo qui Fidie.
17 Jo ds ngu, m jmoona
ayuno, ru na nna jogu
jmeangna gui yaangna, 18 jo
lajoba ja nill dsea e jmoona
ayuno. Jo j i Tiquina Fidie i
seeng co n, j i bing i nill
e jo, jo dsea b i nicu n laj i
e smr quina f if quir.
Jal e jlo e sea qui Fidie f

if
19Jo
(Lc. 12:33-34)

ju la jo caj:
Ja jmoona e sl na eang
cuu f jmg la, dsco f jmg
la im jal e o dsea jogu seeng
cajo jalng gus i le, jogu seem
cajo i dsitai i le f dsi
sn qui dsea. 20 Jo guigub e
nijmeena e nilsea quina f if
jal e jlo, co f job l ja seeng
jalng gus i le, ogu dsitang
jalng i le cajo. 21 Co l sea
jal e l ona do, e job eang
guiing ona jng.
M cae Jess qui coo j co e

cu e jn dsea
22Jo
(Lc. 11:34-36)

ju la jo caj:
Jal jmini dsea l la l coo
j co e cu e jnr lacaang f
l ngr; joba song jlo jminna,
joba guib jnna lacaang f
l ngna jng; 23 jo ds song ja

dseeng jminna, joba ja jnna
jng lacaang f l ngna. Jo song
lajee e jne r jminna niuing
e ja jnna j i cap, jo song lajob
l , joba dseng ngub niuing
jminna jng.
Ja cung e guiing dsi dsea

Fidie m eanggu guiing dsir
cuu
24Jo
(Lc. 16:13)

ju la jo caj:
J i jaang dsea qu r jm
fa e nijmr ta f quini gng
fiir colng, dsco song cajmer
lajo, joba nil n nimbre jaang
jogu nijmitibre ta e niqui i
jaanggu do. Jo co lajob l , joba
ja qu jm fa e n nijmitna
colng jal ta qui Fidie jogu
nijmitna cajo jal ta seng
jmigui cuu.
To f m Fidie jalng dsea quir
25Jo
(Lc. 12:22-31)
ui joba f n e ja
jmeena f uii qui jal e
u cna e laco cu e seengna,
ogu qui jal sna
cajo. Co
eanggu laniing e seeng dsea
lacogu jal e gr do, jogu
eanggu laniing ngu tai cajo
lacogu jal s r e quir. 26 Quiena
cuente qui f ng ta i ng f gui
g; ja e jnire ogu e st ngne
ogu meare jal e nidre f
dsi sn quiare. Ds Tiqui
n dsea guiing if hmbrei
do. Jogu n, eanggu quingna
lacogu e f ng ta! 27 Jo lajob l
cajo, doi i i i jmo f qui jal
14
Mateo6,7
e jo, ja qu r jm cajo fa e nijmr
e seei hugu lacogu j i e s
quir fa jialgu la l dsir.
28 Joba ja n jmeena f qui
jal sna.
Co quiena cuente jial

cuaang jal l e sea f jee m; ja
jmo ta ogu jmlng s yaang.
29 Jo ds jneagu f n e jgu
i dseata dsea fng Salomn do,
dsea i eang sea cuu, dseng ja
caqum iar m e niguo l
lacogu la niguo coo l. 30 Jo song
Fidie jmor e eang niguo s
jal l e sea lacaang f jee m, jo
ds lajee cateba e ee e jlo do,
co dsa ie f ni jb nidsito,
jo ds eanggub nijm Fidie
n lacogu e l do, n dsea
i ja ga l j l ng e tng Fidie
jmr l doi ee! 31 Joba n
ja n jmeena f e fona: E
niquieenaa? osi E ninnaa? osi
fob E m niqunaa? 32 Co
jalng dsea i ja cuing Fidiebing
i jmo f qui jal e lajo. Jo ds
n, seem jaang Tiquina i guiing
if , jo bing i ni e nna jal
e jo. 33 Co e laba n e jmeena;
lauii e nijmungna e seengna e
Fidie quier nif quina, jogu e
jmoona dseng laj i ta quibre
cajo, co lajoba e nicur n jal
e nna. 34 Joba ja n jmeena
f qui jal e nidsije quina
e jm dsa, co dsa jigu e l
quina. Dsco nitb j i f dsi
e sea lacoo jm.
Ja cuna dsee dsea rngna
(Lc. 6:37-38, 41-42)
Jo lalab cajnggu Jess:

Ja cuna dsee jalng
dsea rngna, jo lajoba ja nicu
Fidie n dsee cajo. 2 Dsco

Fidie nicur n dsee l
lacogu la cu n dsee jalng
dsea rngna; jogu jial ti dsee
e cu n dsea rngna, joba
lajob nicu Fidie n dsee cajo.
3 Joba jial ca cuente laj i qui
i jmini jaang dsea rn, jogu
ja ca cuente u e ji ja latng
coo mab i jmin? 4 Jo song
latng coo mab i jmin u,
joba jial nite o e nif jaang
dsea rn: Ruu, neadu neee,
jo niguiduu e qui i jmin?
5 I jmcaang n! Jang guidu
e ma e i jmin u, jo lajoguba
ncung e j gui e nigu e
qui e i jmini i dsea rn do.
6 Ja cuna jal e geang
qui Fidie jalng dsea lng
i soo dsi, dsco i dsea la l i
la l ng dsii osi la l ng c , e
nisobre jal e geang qui
Fidie do, jogu dseam e nil n
ni n jogu e nijmei n ga
cajo.
M na Fidie jal e nna jo

nicubre
7Jo
(Lc. 11:9-13; 6:31)
m cang jo, lalab cajnggu

Jess:
M na Fidie jal e nna,
jo nicubre; jogu m nna,
niguiba jal e nna do; jogu
m tna f on, joba nineab
e n do. 8 Dsco i i dsea i m
Fidie jal e nr, ng mbre;
jogu i i dsea i n, dsbre e nr
do; jogu i i dsea i t f coo on,
nineab e n do.
9 Jo jnea l dsii e j i jaang
n, dsea seeng jalng jo na, e
15
Mateo7
m nim r n ir, nicunar

cuu; 10 osi m nim r n cap
ngu , jo nicunar ngu m.
11 Jo n, dsea jmoona jal e
l, tmba cuna jalng jo na
jal e gui, jo ds eanggub jlo
jal e nicu Tiquina Fidie dsea
guiing if m nim naar.
12 Jo lajob l , joba jmeena
jmang e gui co jalng dsea
rngna l lacogu iingna e
nijm dsea co n; co lajob ta
qui ju qui ta qui Fidie,
jogu lajob f f ni ji qui
Fidie malgu eang.
M cae Jess qui e on e ds

13Jo
(Lc. 13:24)

ju la jo caj:
Gtangna f on e ds.
Dsco e f on e co gu f
gui f e , f job l dsitang
f nggu dsea i nteang f e
ngoling f l l; 14 ds e on
jogu e f e ngo f l gui, dsb
jogu hu m eang cajo, joba ja
leang dsea i dsiling f jo.
Jal ma of cui dsea laeang

co of e b
15Jo
(Lc. 6:43-44)
f gu n e ju la:
iing ona co jalng dsea i
jmcaang e er ju qui Fidie,
ds o j jal e ju e fr do.
Jo m ngr f jee n, jnei
l caluu la jneng dsea guing
i cuing Fidie, jo ds caniing
j i e lbre dsir f dsi. 16 Jo
co jal e jmob i dsea la
cung jmicuingnar. Jo lajob
l cajo, n lna jmicuina coo

ma of laeang co of e b;
dsco coo mato ja cung fa
e ni m hung j y, ogu
coo mato f ja cung fa e ni
g y. 17 Jo lajob jal ma of
e gui, jmang of e guib cu;
jo ds e ma of e ja dseeng, ja
dseeng jal of e cu. 18 Jo lajob
jal ma of e gui, ja cung
fa e nicu of e ja dseeng; jogu
jal ma of e ja dseeng, ja
cung fa e nicu of e gui.
19 Jo nihu b
jal ma of e ja cu
of e gui jo f ni jb nidsito.
20 Jo co lajob l , joba co jal
e jmob i dsea i jmcaang e
er ju qui Fidie do lna
jmicuingnar.
Ja lajng dsea lr e Fidie nic

nif quir lata
(Lc. 13:25-27)
21Jo
m cang jo, cajnggu

Jess e ju la:
Ja lajng dsea i s jnea: Fii,
Fii, nilr e Fidie nic nif
quir lata, ds i dsea i nijm jal
e iing Tiquie dsea guiing if ,
j i bing i nil e jo. 22 Jo m nit
e jo m niquidsi Fidie qui
lajalng dsea jmg, f m dsea
nis r jnea ie jo: Fii, Fii, jnea
cafnaa ju qui laeang n,
jogu laeang n caungnaa
jalng i lng i je qui dsea, jo
jmiguib jal e qu jm e dsig
dsi dsea cajmnaa laeang n
cajo. 23 Ds jnea ning qui
i dsea ie jo: Jengna f l
snn la; do glingna l do, co
dseng ja calcuimbaa n, dsea i
st ng le!
16
Mateo7,8
M cae Jess qui laj t t f
(Mr. 1:22; Lc. 6:47-49)
24Joba
f gu n e jalng dsea
i nu jogu jmor laj i ta qui
l i laco jaang dsea i dsi gui
jal e nijmr. Jo i dsea cajmer
nr, jo ab t f catr qui e
n do. 25 Jo m caj jm dsiing jo
cacung jal gua jo dsng caqui
gu f l si e n do, ds e n
do ja caqu , co ab i t f qui.
26 Jo ds i dsea i lco nu ju
quie jo ja jmor laj i ta qui,
joba i dsea l i laco jaang dsea
i ja dsi gui e nijmr. Jo cajmer
nr, ds ja catr t f qui e
n do. 27 Joba m caj jm dsiing
jo cacung jal gua jogu dsng
ca gu, joba caqu b e n do,
jo dseng conguiab cang qui i
dsea .
28 Jo m cal f Jess jal e
ju na, lajm dsea i sseng do
dsng cangog dsir laco e dsea
do, 29 dsco dsng gng jal ju
quir jogu dsng ti er cajo,
co ja er laco e i tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel.
M cajmileang Jess jaang dsea i

l ng jmohu l f ngu tang
(Mr. 1:40-45; Lc. 5:12-16)
J o m cang jo, cajgm Jess

e f y m do, jo f m
dsea ngoling caluur laco ngor.
2 Jo lajee job cangoquieng jaang
dsea i nil ng jmohu l f
ngu tang f quini Jess, jo
casr u jnir f quini dsea do jo
caj cas rei:
Fii, cum l jmilean jnea
laj i jmohu e l nn song iin lajo.
3Joba
Jess cagi cap dsea

do jo caj cas rei:
Iimbaa jmileann n, jo lana
calamba laj i jmohu e ln.
Jo dsif lajob calang i dsea
dse do laj i jmohu l i.
4 Joba Jess cas gur dsea do jo
caj:
Ja f j i jaang laj i e cajme
co n, lco gua gjeng u
f quini jmidsea e laco nili i
jmidsea do e ncalamba laj i
jmohu e lam ln. Jo m nil
jo, joba gca laj i e fe e n
cu Fidie l lacogu e ta e
caqui Moi ie malgu do. Jo e
job cu li f quini jalng dsea e
ncalamba laj i jmohu e lam
ln.
M cajmileang Jess jaang dsea

leng qui jaang fii le romano
(Lc. 7:1-10)
5Jo
m cang jo, caguing Jess

f Capernaum, jo f jo jaang fii
le romano cangoquiei f l
ngang dsea do jo camr dsea do
jmee 6 jo cas rei:
Fii, dob rang dsea leng
quie dser f quie, jo j i ja l
j ji jogu dsm cu l i cajo.
Niibaa nijmileannre.
8 Joba cai i fii le do qui
Jess jo cas rei:
Fii, ja cat ng jnea e n ni
f dsi sn quie; lco fe e
nileang i dsea leng quie do,
joba lajob nil jng. 9 Dsco seem
dsea i teang nifgu i qui ta
quie, jogu seem le i qui
ta cajo. Jo m f jaang le
quie e dsr, joba dsbre jng;
17
Mateo8
jogu m f jaanggu e jar, joba

jabre jng; jogu m f dsea
leng quie e lng e jmr, joba
jmobre cajo.
10 Jo m canu Jess e ju na,
eam cangog dsir jo caj
cas r jalng i dsea i ngoling
co r do:
E j e f n e j i coo ya
ja m cajnn jaang dsea goo
dsea Israel i dseng j l ng
ju quie l lacogu la l ng
i fii le romano na. 11 Jo f
n e jmiguib ing l nijaling
f ng dsea i ja l ng dsea Israel jo
niger e nidr co jalng l
dsea cng quii i sii Abraham
jogu Isa co gu Jaco m t
l nit e nic Fidie nif qui
lajalng dsea jmg. 12 Jo ds
Fidie nibimbre f caluu f l
n s f ng dsea Israel i lam
s cat ng seeng co r f l gui
f l quir ta, jo i dsea dob
nijer qur jogu tr majar ui
jal iihu e ni do.
13 Jo l jo, Jess cas gur i fii
le romano do jo caj:
Gung f qui jo gltib
laj i ta ca, co jb ncal n
ju quie.
Jo dsif lajob calang i dsea
leng qui i fii le romano do.
M cajmileang Jess iems T

Simn
14Jo
(Mr. 1:29-31; Lc. 4:38-39)
m cang jo, Jess cangr f

qui T Simn. Jo m caguir f
jo, dob rang iems T Simn e
dsng i gui. 15 Jo Jess cagr
guoo i dseam do, jo dsif lajob
cagu e i gui do. Jo m cang
jo, i dseam do caror jo cajmer

e cagb jalng i dsea do.
M cajmileang Jess f ng dsea
dse
16Jo
(Mr. 1:32-34; Lc. 4:40-41)
m can lajo, f m dsea

caguili f l guiing Jess e jei
jalng dsea i teang i lng dsi;
jo co ia cam ju e f Jess,
um jalng i lng i teang dsi
dsea, jogu lamb lajalng dsea
dse laeang co e ju jo cajo.
17 Jo cangoje e la e laco calti jal
ju e cajng jaang dsea i caf
cuai qui Fidie malgu eang
i cals Sai m caj lala: bre
ca jal iihu qunaa jogu
cacr jal jmohu e l naa cajo.
Jalng dsea i iing dsiling co

Jess
18Jo
(Lc. 9:57-62)

e dsng f ng dsea caseng f
lacng lajing l si, joba caquir
ta dsea quir e ning i f l
ngo cataang e guie do. 19 Jo lajee
job, cangoquieng f l si jaang
tfa qui ju qui ta qui dsea
Israel jo caj cas r dsea do lala:
Tfa, iimbaa niii co n l
doi ji f gu.
20 Joba cai Jess qui i
dsea do jo cas rei:
Jalng gi seab too l
gngne, jo lajob jalng ta seab
sre cajo; ds jnea, dsea gaa f
if e l nn jaang dsea jmg, j i
l quieee moguii ja sea.
21 Jo m cang jo, jaang lajee i
dsea qui Jess do cas r lala jo
caj:
18
Mateo8
Fii, cu jnea f jang
niann tiquie, jo m ning jo,
joguba niniii co n.
22 Joba lalab cai Jess qui i
dsea do jo cas rei:
Nea co jnea lana jo cu
f e jalng i dsea i l ng lafa
lng niai tiqui m nit oor
quir.
M cajme Jess e cauang e ro

jm jogu cauang e i gu
23Jo
(Mr. 4:35-41; Lc. 8:22-25)
m cang jo, cab Jess f

coo dsi mo colng co jalng
dsea guitung quir. 24 Jo lajee
guiang e ningoli ni jmb
m canaang gu la hu ng
jogu canaang e ro jm cajo, jo
mf ng nnaang dsiab jm f
dsi e mo do. Jo lajee jo, gm
Jess ngor. 25 Joba i dsea quir
do caimbre dsea do jo caj
cas rei:
Fiii, leaang jneaaaa, co
nngo dsiambaa.
26 Joba cai Jess qui i dsea
do jo cas rei:
Jial dsng gna? Jo jial
ja ga l j l ngna e jnea
qu jm e nijmeee l doi
ee?
Jo m cal fr lana, jo carai
jo caquir ta e gu do co gu
e jm do, jo dsif lajob caquiung
e i gu jogu caquiumb e ro
jm cajo, jo tiib ca . 27 Jo dsng
cangog dsi i dsea quir do m
cangr lado, jo canaai jmng
ri lajee la yaai:
I gu i dsea na e quir ta
jo n jal gu co jal jm
ju quir?
Dsea i seeng f Gadara i niteang i

lng dsi
28Jo
(Mr. 5:1-20; Lc. 8:26-39)
m t l cagui Jess
f l l ngo cataang e guie
do e f guo u l se Gadara,
jo f codsii caung gng
dsea i niteang i lng dsi jo
cangoquiei f l sing Jess. Jo
eam soo dsi do e j i jaang
dsea cung l ng i e f jo. 29 Jo
lalab canaai do i Jess:
Ja jmigun jnea, Jess, co
nebaa gui e nb dseng ln
Jo Fidie. Jo su ca e icu
jnea iihu e j i ja m cat
lajo?
30 Jo e qui job nitaang i f ng
c i taang ta g. 31 Jo i lng do
camr jmee Jess jo cas r dsea
do lala:
Song niun jnea l tenaa
la, cu jnea f e nidsitonaa f
dsi i c i taang do.
32 Joba lalab cai Jess jo
cas rei do:
Glingna gtangna f jo.
Jo ladsif lajob caum i lng
do f dsi i dsea do jo cangotai
f dsi i c i nitaang do. Jo dsif
lajob canaang i c do cu i re cart
cajing yaangne f dse jia, jo
casojingne f dsi jm jo f job
cajgre jm.
33 Jo i dsea i nijmo i c do
cacu i bre cangoli f jee f. Jo
m caguili f jo, canaai guiar
ju qui laj i e cal do co
i dsea i teang i lng dsi do.
34 Joba lajm i dsea i seeng e f
do cangoli f l tang Jess. Jo
m cangi dsea do, jo camrei
19
Mateo8,9
jmee fa e nig b dsea do e f

guo u l tai do.
caang t
(Mr. 2:1-12; Lc. 5:17-26)
J o m cang jo, cajgobtu

Jess f dsi coo mo jo
cang i f l ngo cataang e
guie do jo caguimtu r f f l
guii. 2 Jo m caguii f jo, jo
caguiling dsea i jeng jaang dsea
i caang t i dsing ni coo ma
e sl ng. Jo m cang Jess e jo,
jo co nibre e jb l ng jalng
i dsea do ju quir, joba lalab
cas r i dsea dse do:
Jo o, cu b u, co lana
ncam dsee qui.
3 Jo ie jo dob niteang t n
m ng tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel. Jo m canur e
cajng Jess lajo, joba ca dsir
lala: Laj i e ncajng i dsea
na, gab fr uii qui Fidie.
4 Jo co ib Jess laj i e dsi
i dsea do, joba cajmngrei do
lala:
Jial jmang e gaba o
n? 5 E e l ngna e jagu hu ng
e nifeee, su e Niimbaa dsee
qui, osi e nifnaa : Ran jo
ng? 6 Jo ds lana jnea niee
n e jneab dsea cagaa f if e
l nn jaang dsea jmg jo oobaa
ta f jmg la e niinn dsee
qui dsea.
Joba cas Jess i dsea caang t
do jo caj:
Ran jo se l ran jo
gung f qui.
7 Jo dsif lajob carang i dsea
do jo cangmbre f quir. 8 Jo m
cang i dsea i teang do e calam

i dsea dse do, dsng cangog
dsir. Jo lajmbre canaai jmifi
Fidie dsco dsea do cacur dsea
jmg jal e qu i jm do.
M cat Jess jaang dsea i sii
Mateo
9Jo
(Mr. 2:13-17; Lc. 5:27-32)
m cang jo, cag Jess e

f f l guii do. Jo lajee ngor
gui fb cangi jaang dsea
i sii Mateo i niguiing m cuu e
cat ng dseata i guiing f Roma.
Joba lalab cas Jess i dsea
jo caj:
Mateo, nea co jnea.
Joba carob
Mateo e l niguii
do jo cangbre co Jess.
10 Jo m cang jo, e jm job
cag Jess f qui Mateo. Jo
lajee guii gr colng co
jalng dsea quir, caguiling
i f ng nodsicuu i jmo ta co
i Mateo do co gu jalng dsea
i sea ju e dsng ri dsee,
jo cagur colng co Jess e
cagr ni mes l guiing dsea do.
11 Jo m cang t n m ng dsea
Israel i l ng dsea fariseo e guiing
Jess gr co i dsea do, joba
i dsea fariseo do cajmng r dsea
qui Jess jo caj:
Jial g tfa quina co
jalng nodsicuu jogu co dsea i
sea ju e dsng ri dsee?
12 Jo nicanub Jess laj i e
cajng i dsea do, joba lalab cair
quii do jo cas rei:
Jalng dsea i guing ja
nei tm , ds nem jalng
dsea dse. 13 Glingna jo
gjmt ngna e ju la e f Fidie
20
Mateo9
f ni ji quir: Jnea Fidie iinn
e n nif lingna jalng dsea
rngna, jo o lco cuna fe
f quinii. Jo jnea f n e ja
caga f jmg la fa e cagannn
jalng dsea i e gui, dsco jnea
cagannn jalng dsea dsee dsea
quib.
M cajmng dsea Jess cuai
qui ayuno
14Jo
(Mr. 2:18-22; Lc. 5:33-39)
coo jm cangoquieng
jalng dsea qui i Juan i seang
dsea jm do f l sing Jess jo
cajmngr dsea do lala:
Jnea colng co jalng dsea
gonaa dsea Israel i l ng dsea
fariseo contm jmoonaa ayuno,
jo jial jalng dsea qui n ja
jmor lajo?
do jo cas rei:
Ja cung nijm ayuno jalng
dsea i sm ng qui coo l cung
guoo dsea lajee seeng i sming
i cung gu do co r. Jo ds
niguieb jm m nisng dsea i
sming do, joguba nijm ayuno
jalng i dsea do.
16 Jo j i jaang dsea tor coo
m e y co can m e
m , dsco song cajmer lajo,
joba nijm e m m do jogu
nigub e m y do cajo, joba
l l jmiguigu nigub jng. 17 Jo
lajob cajo ja gui dsea me e
laco guin c f coo dsi loo
j e y , dsco song cajmer
lajo, joba niguba do jo nidsi b
e me do jogu niim e loo j do
cajo. Jo co lajob l , joba guigu
e nigui dsea e me laco guin
c do f coo dsi loo j e m b,

jo lajoba ja dseang fa e nigu e
loo j do ogu fa e nidsi e me
do cajo.
M cajmileang Jess jo Jairo
18Jo
(Mr. 5:21-43; Lc. 8:40-56)
lajee sing Jess e guin

s mbr co i dsea i caguiling
jmng do, m cagui jaang fii
fng qui dsea Israel i sii Jairo f
l sing dsea do. Jo casr u jnir
f quini dsea do jo cas rei:
Tfa, mc nab cajng jaang
sm quie; jo fa nijgie o gu
gquidsi guo f moguir jo
nij b tu r.
19 Jo dsifb cang Jess f jo
colng co i dsea quir do.
20 Jo lajee e iuui f ngobre
m cangoquieng jaang dseam
l caluur i nil ng jmohu e
tuui laj i nngo m guitu ji i .
Jo i dseam do cat i cap n s
dsea do; 21 co dsir e fa capb s
dsea do cat i, joba nileambre
laj i jmohu e l i. 22 Jo dsif m
cajme i dseam do lajo, caji Jess
nir f caluur jo cangi i dseam i
cat ng s r do jo cas rei:
Cu b u, jo o;
ncalamba laj i jmohu e lam
ln ui e jb cal n ju quie.
Jo ladsif lajob calang i dseam
do laj i jmohu e l i.
23 Jo m t l cagui Jess f
qui i fii fng qui dsea Israel
do, cangr e nteang dseat
ji r lu qui l co t l
nim i sm l do, jogu jalng
dsea eang nteai ta qu o.
24 Joba caqui Jess ta qui
jalng i dsea do jo cas rei:
21
Mateo9
Ungna lajngna e la, co ja

lng i sm na, co lco gmbre.
Ds m canu jalng i dsea do
lajo, lco cang mbre Jess, 25 ds
Jess caumbre jalng i dsea
do f l teai. Jo m cang jo,
cabre f dsi sn jo mf ng
cat i guoo i sm l do, jo dsif
lajob carai do. 26 Jo latm l
se Galilea cani ju qui laj i e
cal do ie jm jo.
qui laj i e cajme Jess co r

do.
27Jo
M cajmileang Jess
gng dsea tiuung
m cang e cajmij Jess

i sm l do, cag dsea do
f jo; jo lajee ngor f gui f,
cangoquieng gng dsea tiuung
f l ngor, jo i dsea i Jess
lala:
F glin jnea, Jo dseata
Dav!
28 Jo m t l cagui Jess f
coo l si n , jo cabre f dsi,
jo cangotamb i dsea tiuung do
f jo cajo, jo Jess cajmng r dsea
do:
Su j l ng n e qu baa
jm jmeee e niljntu?
Joba cai do:
Dseng jb l naa, Fiii.
29 Jo dsifb cag Jess jmini
do jo cas rei:
Nijmeebaa e niljntu, co jb
cal ngna e qu baa jm.
30 Jo dsifb cana jmini i dsea
gng do. Ds Jess ca r goo
quii do e ja i i nis i j i jaang
qui laj i e cal do. 31 Ds i dsea
do, job lco ncaui f l si
e n do m canaai nir ju f
lacaang f e ne l se Galilea
32Jo
M cajmileang Jess
jaang dsea i ja f
lajee e ung i dsea gng i

lam tiuung do, jo lajee jo, t n
m ng dsea cangojei f quini
Jess jaang dsea i ja f ui e
iuung i lng dsir. 33 Jo m cal
e cajmihuing Jess i lng i iuung
dsi i dsea i ja f do, joguba
canaai do cafr. Jo jalng dsea
i sseng do ie jo dsng cangog
dsir jo fr lala:
Dseng j i coo ya ja m
caneee f gonaa Israel laj i e
ncal na jm na.
34 Jo ds jalng dsea Israel i
l ng dsea fariseo i sseng do ie
jo fr lala:
Laeang co b qui fii
i lmba tng i dsea na e
jmihui i lng i teang dsi
dsea.
Eam f l ng Jess jalng dsea

35Jo

lacaang jal f f co gu jal
f p e er ju qui Fidie f
lacoo l te gu qui dsea gor
dsea Israel. Jogu guiar ju e
qui lajaang lajaang dsea jmg,
jogu jmileai jalng dsea i
l ng l doi ee jmohu osi l
doi ji l cu quii .
36 Jo m cangng Jess i dsea
leang i sseng do ie jo, eam
cal f l ngnei, co dsng
jmiqung dsi do jogu dsng
ljiuung dsi cajo. Co l i do
22
Mateo9,10
laco l ng jalng jose m ja
seeng fiire i quie nif quiare.
37 Joba cajng Jess cas r
jalng i dsea quir do lala:
E j e dsng f ng jalng dsea i
iing nijmicuing jnea, ds ja i i ga l
dsea seeng i nigui ju quie. 38 Joba
n nim n Fidie e nicunggur
dsea i nigui jal ju quie, jo e jo l
lafa m caroo jal e cajn jaang dsea
jo ds jo i i ga l seeng i nijmco
quir e ni ta do.
M cagung Jess dsea guitung quir

(Mr. 3:13-19; Lc. 6:12-16)
10
J o m cang jo, coo jm cat

Jess lajng i dsea guitung
quir do, jo cacurei e oi do ta e
ti e niui jalng i lng i teang
dsi dsea, jogu e ti nijmileai
jalng dsea dse l doi ee jmohu
li osi l doi ji l cu quii .
2 Jo lalab sii jalng i dsea apo i ni
ju quir do: i sing nif do siir Simn,
jogu siibr T cajo, jogu jaang ri
do i sii D ; jogu Tia co jaang ri
i sii Juan, jo laj huai na l i jo
jaang dsea i sii Zebedeo; 3 jogu Lii
jogu Bartolom jogu M jogu Mateo,
jaang i lam jmo ta m cuu e cat ng
dseata i guiing f Roma; jogu Tia,
jo jaang dsea i sii Alfeo; jogu
Tadeo; 4 jogu jaang i sii Simn i l ng
dsea celote; jo jaanggu i sii Judas
Iscariote, dsea i can ng Jess f quini
dseata.
M casing Jess dsea guitung

quir e nidsiguiai ju qui
Fidie
5Jo
(Mr. 6:7-13; Lc. 9:1-6)
m cang jo, jo lajee e

ngu e nisng Jess i dsea
guitung quir do e nidsiguiai

do ju qui Fidie, lauii jang
cas rei jal ta e nidsijmei
do jo lalab cas rei:
Jie m glingna f guo u
qui dsea i ja l ng dsea Israel,
ogu nigtangna f jal f
qui dsea Samaria. 6 Jo laj i ta
e niglingna e gqu jingna
jalng dsea Israel jial laco
nilcui Fidie, co i dsea l i
laco jose i sing. 7 Jo glingna
gguiana ju jee jalng
i dsea e ncat b e Fidie
nic nif quir. 8 Jo lajee jo,
jmileangna jalng dsea dse,
jogu jmeena e nij tu jalng l,
jogu jmileangna jalng dsea i
l ng jmohu l f ngu tang,
jogu ungna jalng i lng i
teang dsi dsea. Jo ja c na e
lengna qui laj i e nijmeena
do, co ja ee cuu cacng quina e
cang ngna.
9 Jo ja n c na j i caing
cuu qui e nna 10 ogu nos
quina. Jogu j i sna
e quiba
n c na, co ja n c na e co
c na; lajob lomna cajo, laj i e
ba, ogu n c na mau, cofa
jalng dsea jmo ta ng mbre
jal e gr.
11 Jo m niguilingna f coo f
p osi f coo f f , nngna
jaang dsea i li i ning n f
sn quir, jo f job nij na
carta taangna f e f jo.
12 Cuba guic jalng dsea
i neang f jo m nigtangna
f sn . 13 Jo song guib ning
n i dsea l niguilingna do,
joba jugui nilseei; ds song ja
ni n co e gui, joba lajob
23
Mateo10
ja jugui nilseei yaai cajo.

song ja ni n gui
ogu ii e ninr ju quina,
joba ungna lajmn e f sn
jo osi e f f jo , jo bna lee
to tna. 15 Jo jnea jmtaa ona
e m nit e niquidsi Fidie
eanggub nicur iihu i dsea i
ja calji n do lacogu iihu e
cang jalng dsea i calsng f
Sodoma co gu f Gomorra.
14Jog u
M cajng Jess e jal iihu

ning dsea guitung quir
16Jo
m cang jo, lalab cas gu

Jess i dsea quir do:
Te ana! Jnea nis nn
n jee dsea i n ning n
lafa jaang jose i niuung jee
iedsinu. Jogu jmeena lna
lacogu la l jaang m, jo nb
cajo e ja leena dsco fa jaang
mee ja lere. 17 Jo iim ana,
co nism dsea n jo nidsijeai
n f quini dseata quii dsea
Israel, jogu nijmhu i n
f dsi sn gu quir 18 jo
jgu cart nidsijeai n f
quini dseata dsea cng ui e
cuingna jnea. Ds m nijmei
n lajo, joba cung e nifona
f quinir co gu f quini jalng
dsea i ja cuing Fidie jial m
cauingna dsea quie. 19 Jo ds
m niji n f quini dseata,
ja jmeena f jial nif nar osi
jial ningna quir , co Fidieb
dsea nicur n e na e ju e
ningna quir m t l nit e
lng ee nijmng r n. 20 Co ie
jo, Jmgu qui Tiqunaa Fidie
dsea guiing if e nif cuai
quina m nit e jo, jo o yaang

n dsea nifona.
21 Jo m t l jo, seem dsea
niji jalng ri e nijui,
jogu seemb tiqui dsea nijmr
lajo co jor , osi jor nijmr
lajo co tiquir e nijngng
ri. 22 Jo lajm dsea jmg nil
n ni n ui e cuingna jnea;
jo ds i dsea i nit e si te f
gui contng co jnea, joba
i dsea bing i nileng jee jal
dsee qui m nit lajo. 23 Jo
m ning dsea n f coo f,
guigu e cu i ba jo niglingna
f jigu coo f. Jo ds jmtaa
ona e jnea i caj f jmg la e
l nn jaang dsea jmg, nigabtu
cal cat ngu e nitengna
ngna ta guia ju quie f
lang jal f e te l se Israel.
24 Co j i jaang dsea i jmt ng,
tnggur laco tfa quir, ogu
jaang dsea leng fa niinggur
laco fiir. 25 Co i dsea i jmt ng do
nb nijmt i cart nilti r,
jo lajoguba rb nici co tfa
quir jng. Jogu i dsea leng do
m nngo jmor ta, niuimbre
laco i fiir do cajo. Jo song f dsea
e fii i lng i sii Beelzeb quier
nif sn quina, joba gagub
nif dsea jng ui qui dsea
sn quina.
Jial n nijmg dsea Fidie

26Jo
(Lc. 12:2-7)
m cang jo, cas gu Jess

jalng i dsea quir do jo caj:
Ja fngna qui jalng
dsea i n ning n, co ja sea
j i coo ju e ja i dsea fa ja
to jm e nili dsea, ogu coo
24
Mateo10
e sma fa ja to jm e nigui
dsea cajo. 27 Jogu jal e f n
e ng, guiaba ju jee jalng
dsea; jogu jal e f n f oo
loguna, feba te jee jalng
dsea. 28 Jo ja fngna qui
jalng dsea i iing nijngng n,
co ja e ta ing quir lco lr
j i ngu tangna; co Fidieb
dsea n i nijmgoona, co j i
dsea bing cung nijngng dsea
jogu nii dsea conguia f l l
car ngong jm.
29 Co cum nilng dsea
gng ta co coo t lajo, jo
ds j i jaang i ta do qu jm
nidsiingne e ja m caqui
Tiquina Fidie ta lajo. 30 Jogu
jalng n, jgu jguna s
Fidie j m ti. 31 Joba ja
fngna j i coo , co l gu quing
n f quini Fidie lacogu i f ng
ta.
Jalng dsea i jng e cui Dsea

Jmang f quini jalng dsea jing
32Jo
(Lc. 12:8-9)
cajnggu Jess cas r dsea

quir:
Song i i dsea jng e cui jnea
f quini dsea jing, joba lajob
nif jnea cajo e cuimbaa i dsea
f quini Tiquie dsea guiing if ;
33 jo ds i i gu i jng e ja cui
jnea f quini dsea jing, joba
lajob nif jnea cajo e ja cuinnre
f quini Tiquie dsea guiing if .
Nijng dsea lajee la ri ui

qui Jess
34Ja
(Lc. 12:51-53; 14:26-27)
ana fa jnea caga

f jmg la e cagajmee e seeng
dsea jugui ju r, co jnea ja

cagajmee lajo, dsco ui jnea
nijng dsea lajee la ri.
35 Jo jo dsea dsea nij co
tiquir, jogu jo dsea dseam
nij co niquir, jogu dsea
mloo qui dsea nij co
iemsr; 36 jo lajee la dsea
sn quir nil n ning ri.
37 Jog u song jaang dsea
eanggu neai tiquir osi
niquir lacogu jnea, joba ja
qu jm e l i dsea quie jng;
osi jaang sejmii dsea eanggu
neai jor dsea osi jor
dseam lacogu jnea, joba lajob
cajo ja qu jm e l i dsea
quie. 38 Jogu i i dsea i ja niseng
lafa cru quir e laco cu li e
guia dsir e ni iihu ui e
l i dsea quie, ja qu jm e
l i dsea quie. 39 Jogu i i dsea
i dsi e lbre nileng iar jee
jal dsee quir, joba i dsea
conguiab nibi f l l jng;
jo ds i i dsea i jung ui e
l i dsea quie, joba i dsea
conguiab niti f quini Fidie
jng.
Laj i e cat ng dsea qui

Fidie
40Jo
(Mr. 9:41)
lalab cas gu Jess dsea

quir:
Ii dsea i ng n lacoo l
guilingna, joba mbre jnea
cajo; jogu i i dsea i ng jnea,
joba mbre i dsea i casing jnea
f jmg la. 41 Jogu i i i ng i
dsea i f cuai qui Fidie, co
dsea b casi quir, joba i dsea
i ning i dsea rb ni cajo
25
Mateo10,11
lacogu e cu Fidie i dsea i f

cuai quir do; jogu i i i ng
jaang dsea i e gui, co guim i
dsea do, joba rb ning i dsea
qui Fidie l lacogu la
ng i dsea i e gui do. 42 Jogu
doi i i dsea i cu fa cap jm i
dsea quie i doi fa nl cuing
jnea, joba jnea jmtaa ona e
cat mbre ni laj i e si
qui Fidie cajo.
M casing Juan i seang dsea jm

dsea quir f l tang Jess
(Lc. 7:18-35)
11
Jo m t l cat e
cacu Jess ta jalng
i dsea guitung do quir, joba
cangbre e cangoer jogu e
cangoguiar ju qui Fidie f
jal f e te l se Galilea.
2 Jo ie jo, nb iuung i Juan
i seang dsea jm do. Jo lajee
iuui f job m calir jal e
qu jm tng Dsea Jmang e
jmor, joba casi coo t m ng
dsea quir f l tang dsea do
3 e cangojmng rei su b dsea
i sjeeng dsea Israel i sing e
nigeng f jmg la, osi
nijmbr jaanggu i jing .
dsea do:
Glingna gcoo na ju
qui i Juan do laj i e ncan na
jogu ncaina e qu jm e
jmoo. 5 Sigor e ljnbtu jalng
dsea tiuung, jogu e ngbtu jalng
dsea jlung, jogu e lam jalng
dsea i l ng jmohu l f ngu
tang, jogu e nubtu jalng dsea
gng, jogu e j b tu jalng l,
jogu cajo e guiaa ju qui jial
nileng jalng dsea jmg jee

jal dsee quir. 6 Juguiji
qui jalng dsea i ja ltng dsi
laj i f l nsi co jnea!
7 Jo m t l caqungtu i dsea
i casing Juan i seang dsea jm
do, joba Jess canaai s r jalng i
dsea i taang co r do jal jugui
uii qui i Juan do, jo lalab
cas rei jo caj:
E caguij n m can na
e nng i Juan do f jee guo u
qui ? J lea?, ja caguijng
n jaang dsea i uaang ju qui
i jmo l doi ee ta qui dsea
jing i l ng la l coo cu e
dse cataang l doi ji f
l i gu; 8 ogu caguijngna
jaang dsea i jlo s , co nb
n e i dsea la neai qui
dseata dsea fng, co bing
sea jal e jlo qui. 9 Jo i
ona i caguijngna? Jo e jb,
n caguijngna jaang dsea i
laniinggu laco i dsea caguiaang i
eang. 10 Jo nab ncalti laco f
f ni ji qui Fidie cuai qui
i Juan i seang dsea jm do
m cajng Fidie e cas r Dsea
Jmang lala:
Nis nn jaang dsea i nigui
ju quie
ngu e nigu f jmg
e laco niguir gui f l
ning .
11 Jo lalab cajnggu Jess cas r i
dsea teang co r do ie jo:
Jo jnea jmtaa ona e lajee
lajalng dsea i ncaf cuai
qui Fidie, ja m calsng jaang
i niinggu ta qui laco i Juan
i seang dsea jm do. Jo ds i
26
Mateo11
dsea i ja niing f jmg la ds
Fidiebing i quie nif quir, joba
bing i niinggu laco i Juan do.
12 Co ie lat m canaang Juan
i seang dsea jm e guiar ju e
nija Dsea Jmang jo cart lana,
eang hu ng ncangoje co ju
qui Fidie e qui e quier nif
qui dsea jmg; jogu jalng
dsea i n ni, cu b yaai e
laco ii nijmiguiei co e ju
jo. 13 Jo ngu e cagng Juan
i seang dsea jm f jmg la,
jal e ju e caguia i dsea i caf
cuai qui Fidie jogu e ju
qui ta qui Fidie do, jal e
jo lco jmta dsi e Fidie ii
nicr nif qui lajaang lajaang
dsea jmg. 14 Jo song n iingna
niingna e ju jo, joba i Juan
do l i laco Li i caf cuai
qui Fidie malgu eang i s
nijatu cal cat. 15 Jo jalng
n, dsea sea loguna, n na
jal e ju e ncafa na.
16 Jo lana nifduu jial l ng
jalng i dsea seeng jm na,
co jalng l i la l ng
jiuung i tang taco f mo,
jo m nitng ri fr lala:
17 Caji jnea lu, ds n ja
cadseengna; jogu canaa e
dsea l rang l, ds n ja
caquina. 18 Co lalab cafe n
m caj i Juan i seang dsea jm
do, caeengnar e iuung i lng
dsir ds ui e ja leang gr
jogu j i cap me ja r.
19 Jogu
m cagng jnea f jmg la,
jnea dsea i ja f if e l nn
jaang dsea jmg e gbaa j i
laco g dsea, jo ui e lajob l ,
joba jalng n caeengna jnea
e l nn jaang dsea cng i g

contng jogu e l nn jaang dsea
ing i ng co jalng dsea i ga
f dsea uii quir osi co jalng
n nodsicuu i jmo ta m cuu
e cat ng dseata qui Roma .
Jo ds co jal e jmo Fidie
jmijnei jial ti ti ngi.
Dsea i ja j cal ng ju qui Dsea
Jmang
20Jo
(Lc. 10:13-15)
ie jo, canaang Jess

gaambre qui jalng dsea i
seeng f f l ncajmer jal e
qu r jm e dsig dsi dsea, co
jalng i dsea ja caqu jng
yaai f quini Fidie. Jo lalab
cajng Jess ie jo:
21 E ng f b n, dsea
seengna f Corazn co gu n
dsea seengna f Betsaida, cofa
m f Tiro co gu f Sidn
cajme lajal e gui e qu
jm lacogu j i e ncajme
jee n, joba i dsea ladsif
lajo caqu jng yaai f quini
Fidie faco m lajo, jo cat ng e
nneai fb uii qui jal e
dsee e ncari! 22 Joba f
n, dsea seengna f Corazn
co gu f Betsaida, ie m nit
e niquidsi Fidie qui lajaang
lajaang dsea jmg, eanggu
nicur n iihu lacogu e
iihu e ning dsea i seeng f Tiro
co gu f Sidn. 23 Jogu jalng
n, dsea seengna f Capernaum,
su l ngna e nbing i nisng
cart ygu jee jalng dsea? Jo
o lajo, co nbing i nijgiang t
l l m nit lajo. Cofa m f
f Sodoma cal lajal e qu jm
27
Mateo11,12
lacogu j i e ncajme jee n,

joba ja cang e f jo, jo sji b
lat lana. 24 Joba f tu n, dsea
i seeng f Capernaum, e m nit
e niquidsi Fidie qui lajaang
lajaang dsea jmg, eanggub
niing n iihu lacogu j i
iihu e cang jalng i dsea i
seeng f Sodoma.
Jalng dsea i o f dsi n

nijaquiei f quini Jess
25Jo
(Lc. 10:21-22)
lalab cajnggu Jess ie jo:

Teaa, lana jmifnn n,
dsea Fii if co jmg la,
dsco lana ncajmee e ngm
jalng dsea dsee dsea qui jal
ju qui, jogu cajmeeba e ja
cangng ju qui jalng dsea i
tng eang i jmcng yaang f
jee jalng dsea rng. 26 E jb,
lajob l , Teaa, co lajob ncaliing
n e cal .
27 Jo m cang jo, lalab cas
Jess dsea quir:
Tiquie Fidieb dsea ncacur
jnea e ne nii lajal e sea f
lang f jmg. Jo j i jaang
dsea dseng m cui jnea,
dsea l nn Jo Fidie cam ng,
co laj i Tiquibaa dsea cui
jnea; jogu j i jaang dsea
dseng m cui Tiquie dsea
guiing if , co laj i jneab dsea
cuinnre co gu lajalng dsea
i nsing quie e nilcui dsea
do. 28 Jo jalng n, dsea i o
f, co gu jalng n, dsea
dsing ngna iihu , qu jing
yaangna f quinii, co jneab dsea
qu jm nijmeee e niti ana
qui jal e jo. 29 Jogu ingna
jal ju quie e guiaa jee n,

jogu eeba gui lacogu jnea,
dsea l nn jaang dsea fng dsi
co doi i i jogu e ja jmifng
ia cajo. Jo song nijmeena lajo,
joba nilba jng e niti ana
uii qui jal e dsing ngna do.
30 Co song i i dsea i iing nijmt ng
ju quie jogu nijmitir laj i ju
qui ta quie, ja hu ng quir e
nijmr lajo, co ja ii e ta jo.
M caeng dsea qui Jess la

qui cuiee
12
(Mr. 2:23-28; Lc. 6:1-5)
Jo ie jo, coo jm lajee e

t ng dsea Israel e jmi,
cang ng Jess colng co dsea
guitung quir f coo guo u
l sjnea cuiee. Jo lajee ng i f
jo, cadse jmaang i dsea quir
do, jo canaai do embre la
qui cuiee e sea do jo canaai
gbre m qui. 2 Jo ie jo, co
qui dob nitaang coo t m ng
dsea Israel i l ng dsea fariseo jo
cangbre e caeng i dsea qui
Jess do cuiee, joba lalab cas r
Jess:
Ja cat ng jm i dsea qui
na lana lajee jm e jmingnaa,
jneaaaa dsea l dsea Israel!
3 Jo lalab cai Jess qui i dsea
do:
Te ona e ncaba f
ni ji qui Fidie l f jial
cajme dseata Dav m cadse
jmaai colng co jalng
dsea quir. 4 Co ie jo cang i
cart dsi sn gu, jo cagr
i e geang qui Fidie e
j i jmidseabing s cung d,
ds cagbre colng co i dsea
28
Mateo12
quir do. 5 Jogu te ona cajo
jial f f ni ji qui Fidie e
cajme Moi, co f ni jo f e ja
dsee e jalng jmidsea nai fa
jmor ta f dsi sn gu f
lajee jm e jming jneaaaa, dsea
l dsea Israel. 6 Jo ds jnea f
n e niinggu ju quie lacogu
e gu do. 7 Ds lat lana ja m
cangmb n e gung laj i e
f f ni ji qui Fidie l f
lala: Jnea Fidie iinn e nil f
l ng rngna, jo o e cuna fe
f quinii.
Jo cas gu Jess i dsea fariseo do:
Faco m cangngna e ju
jo lat m uiing, joba ja e ta e
cuna dsee jaang dsea i ja m
cale j i coo . 8 Jo ds e j, jnea
dsea caga f jmg la e l nn
jaang dsea jmg, oobaa ta e
niqui ta m jm e jming
jneaaaa, dsea l naa dsea Israel.
cai Jess quii do jo

cas rei lala:
Faco n aangna jose jo
calngngna e catng jaang f
dsi ia ie jm e jmingnaa,
ja l dsii fa l niseangnare
lajo, co nigseambare. 12 Joba
f n, jial ti laniinggu
quing jaang dsea f quini Fidie
lacogu jaang jose. Jo lajob l ,
seab f e jmnaa coo e gui ia
m jm e jmingnaa.
13 Joba lalab cas Jess i dsea
caang guoo do:
Ni guo, dsea.
Jo lajob cajme i dsea do, jo
ladsif lanab calo guor jo
calguib e guor do l lacogu
e coo do. 14 Jo m t l caung
jalng i dsea fariseo do e f dsi
sn gu do, jo canaai s i
qui jial niguir e nijngi
Jess.

caang guoo
Ju e cajme Sai
cuai qui Jess
9Jo
(Mr. 3:1-6; Lc. 6:6-11)
m cang jo, cang Jess f

coo dsi sn gu qui dsea
gor dsea Israel. 10 Jo m caguir
f jo, dob niiuung jaang dsea
i caang coo guoo. Jo ie jo, dob
niteang coo t m ng dsea
Israel i l ng dsea fariseo e steei
Jess e ii ninr su nijmileang
dsea do i dsea i caang guoo do
ia ie jm e jming dsea Israel,
jo lajoba e niguir jial e nin i
dsea do f quini dseata. Joba
cajmng r Jess lala:
Su seab f e nijmileang
jaang dsea dse lajee m jm e
jmingnaa?
11Joba
15Jo
m call Jess e jo,

cag bre e f jo, jo cangr f l
ji, jo f m dsea cangoling co r
ie jo. Jo laco ngoli teai f
lado, jmileam dsea do jalng
dsea dse, 16 jogu quir ta qui
jalng i dsea i jmileai do e ja
niguii do ju qui jal e qu
dsea do jm jmor. 17 Jo cajmer
jal e jo e laco calti laj i ju
qui Fidie e cajme Sai, jaang
dsea i caf cuai qui Fidie
malgu eang m caj lala:
18 I lab i dsea i ncaguinn,
i jmo laj i e iinn,
jo eam neannre jogu iang
dsii co r.
29
Mateo12
Jogu eam nilgi

laeang co Jmgu quie
e nicure,
jogu niguir ju jee jalng
dsea jmg
e dseng rb ni r qui
lajaang lajaang dsea.
19 Ds ja nijmr ta j ng ogu ta
ta m ;
jo j i jaang dsea ja i i nin
ju quir jee n e
jmifng iar.
20 Jo nijmco bre jalng dsea
i dsi e ja seeng i i
nijmco quir.
Jogu nijmco br cajo jalng
dsea
i dsi e ja niqu r jm.
Jogu niguir ju jee jalng
dsea
car nilta dsi e dseng
rb qui lajaang
lajaang dsea.
21 Jo laeang b nij ling
jalng dsea jmg ju qui
Fidie.
Jo lanab cajng Sai ie malgu
do.
M cacu dsea dsee Jess e jmor
ta laeang co i lng
(Mr. 3:20-30; Lc. 11:14-23; 12:10)
22Jo
m cang jo, cangojeng

dsea f quini Jess jaang dsea
tiuung jogu i ja f cajo. Jo i lm
jmo e nil ng i dsea do lado. Jo
ds Jess cajmileambre i dsea
do, jo caljnbtui do jogu
caftui cajo. 23 Jo jalng dsea
i teang do ie jo, eang cangog
dsir jo canaai s ri lajee
yaai jo fr lala:
Jangm song Jo dseata dsea

fng Dav i na.
24 Jo ie jo, dob niteang coo t
m ng dsea Israel i l ng dsea
fariseo. Jo m canur s ng i dsea
do lado, joba caj:
Laeang co b qui
Beelzeb i l ng fii jalng i lng,
laeang bing tng i dsea
na e ui i lng i teang dsi
dsea.
25 Jo co ib Jess laj i e
dsi i dsea fariseo do, joba caj
cas rei:
Fa coo f jo jalng dsea i
seeng f jo n ning ri, joba
sim e f jo jng, co ja seei
r. Jo lajob cajo fa coo f
p osi coo sn l n ning
rng dsea, sim cajo. 26 Jo lajob
l cajo co Satans i l ng fii i
lng do, song nijmihui i lng
quir, joba nil e n nim
ri jo lajoba niim b quir.
27 Jo ngu fna e jnea tn
jmihuinn jalng i lng i teang
dsi dsea laeang co b qui
fii i lng i sii Beelzeb; co faco
lajo, i i ona i jmco qui
jalng dsea i ng co n e
tmbre jmor lajo faco lajo? Co
Fidiebing i jmco qui i dsea
e ti jmor lajo. Joba laj i e
ti do cu li e ja dseeng laco
j i e ana. 28 Co laj i e jmo
jnea e jmihuinn jalng i lng i
teang dsi dsea, laeang co
Jmgu qui Fidieba e jmoo
lajo. Jo e jo cu li e ncat b e
Fidie nicr nif quina lajaang
lajaangna.
29 Jo jnggu Jess:
30
Mateo12
Jo ja nil jaang dsea nir f
dsi coo sn qui jaang dsea
i bgu dsi laco r e niur jal
e sea quii, dsco lauii jang
n nimbre i dsea b dsi do, jo
lajoguba cung e nijmr lajo.
30 Jo i i dsea i ja sing uii quie,
joba n nimbre jnea; jogu i i i
ja jmco jnea e laco nilcuing
dsea jnea, joba ja si uii quie
cajo.
31 Joba f n e imb Fidie
dsee qui jalng dsea jmg m
eego ju ga fr uii qui dsea
do, osi l doi ee dsee e ei
; ds jo nii dsee fng song i i
caf ga uii qui Jmgu quir.
32 Joba f tu n e Fidie imbr
dsee qui jalng dsea jmg
m eego ga fr uii quie, jnea
dsea gaa f if e l nn jaang
dsea jmg; ds song i i gu caf
ga uii qui Jmgu qui Fidie,
joba jo to jm fa niing dsea
do dsee qui i dsea lata seei
f jmg la ogu f jmg coo
cajo.

co of e b
(Lc. 6:43-45)
33Jo
lalab cajnggu Jess e ei

i dsea teang do ie jo:
Fa n tana o f i ma of
quina, joba jlob of nicu;
jo song ja jmoona lajo, joba ja
goo of nicu. Co jalb ma
of cui dsea laeang co of
e b. 34 Jo m guim n! Ja
cung e nifona jmang jugui,
co jmang jal e gaba ana.
Dsco laj i e dsib dsea, j i
joba fr. 35 Jo jaang dsea i guing,
jmang ju guib fr, co jmang

e guiba dsir; jogu jaang dsea
i soo dsi, jmang ju gab fr, co
jmang e gaba dsir. 36 Joba f
n e m niguie jm e niquidsi
Fidie qui lajaang lajaang
dsea jmg, ie job m niguie
dsea ju f quini dsea do jal e
ja ing ta e cafr lajee cateai
f jmg la. 37 Jo co laj i ju e
caf dsea, co j i job nija su
ri dsee osi ja ri m t l
nit e nitdsi quir.
M cam dsea Jess e nijmr coo

li e qu r jm e dsig dsi dsea
38Jo
(Mr. 8:12-13; Lc. 11:29-32)
m cang jo, coo t m ng

tfa qui ju qui ta qui
dsea Israel co gu coo t m ng
cangoquiei f l sing Jess jo
cas r dsea do lala:
Tfa, iinaa nenaa e nijme
coo li e qu jm e dsig dsi
dsea.
do:
Jalng dsea seeng jm na
dsng nri dsee jogu ja
jmitir ju qui Fidie, co lco
mr jnea e nijmeee coo e li e
qu jm e dsig dsi dsea. Ds
ja nijmeee j i coo e jo f quinir,
co ncalseb e jo lam jenggu
e cangong ng Jons, jaang dsea i
eang. 40 Jo laco ca Jons n
jm jogu n u f dsi tu
jaang dse, lajob jnea cajo,
dsea caga f if e l nn jaang
dsea jmg, niu n jm jogu
n u f n u. 41 Jo m nit
31
Mateo12,13
jm e niquidsi Fidie qui

lajaang lajaang dsea jmg, i dsea
seeng f f Nnive do nicur dsee
jalng dsea i seeng jm na; co
m canu i dsea ju e caguia
Jons, dsif lajob caqu jng
yaai f quini Fidie ui jal
dsee quir. Ds jneagu fa e
jnea niinggu lacogu i Jons do.
42 Lajob cajo ie mal do calsng
jaang reina i caqui ta f l hu i ,
jo cajr cajan r jal ju e
tng jaang dseata dsea fng i sii
Salomn. Jo lajob l , i dseam
nicubre dsee cajo jalng i dsea
seeng jm na m nit jm e
niquidsi Fidie qui lajaang
lajaang dsea jmg. Ds ju
quie niinggu lacogu ju qui i
dseata Salomn do.
Jial l m dsitangtu i lng f

dsi dsea
(Lc. 11:24-26)
43Jo
m cal cajng Jess lana,

jo cas gur jalng i dsea do jo
caj:
M g jaang i lng i iuung
dsi jaang dsea, ngr f l qui
e nr f l nijmi. Jo song
ja niguir l nijmi, joba
dsir: 44 Ninmtu f dsi dsea
e l caju do, co ja l sea l
nijminn. Jo m niguiengtu r
dsi i dsea do, niguiei lafa coo
sn l joo jogu squiang jogu
sl jlo. 45 Jo m ninr e dsng
jlo dsi e l niguiei do, joba
nidsr nidsiter guing i lnggu
laco r e nidsitai f dsi i dsea
do, joba gagu niling i dsea do
lacogu lam iuung jaang i lng
do f dsir. Jo lajob nidsing ng
jalng i dsea i rng dsee i seeng

jm na.
M cajng Jess i niquir jogu i
jalng ri
46Jo
(Mr. 3:31-35; Lc. 8:19-21)
lajee guinang s mb Jess

co jalng i dsea teang do ie
jo, m cagui niquir co gu
jalng ri, co ii nis i co
dsea do. Ds ja cang i do cart
l iuung dsea do. 47 Jo jaang dsea
jimbing cangojme ju Jess e
nteang i dsea sn quir do f
caluu, jo lalab ju quie i dsea do:
Nab ncagng niqui co gu
jalng rn e ii s i co n, jo
nab teai f caluu lana.
48 Jo lalab cai Jess qui i
dsea quie ju do:
Jneab nif n i niquie
jogu i jalng rnn.
49 Jo dsifb caei i dsea quir
do jo caj:
I dsea nab niquie co gu
jalng rnn. 50 Co doi i i dsea
i jmiti laj i e iing Tiquie dsea
guiing if , jalng dsea bing
l ng rnn jogu dsea bing l ng
niquie cajo.
Coo ju j e lafa ju cuento qui

m b dsea mj
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
13
Jo ia ie jm jo
cag b Jess f jo, jo
cangr cangoger f n guie
Galilea. 2 Jo co i leamb dsea
caseng f jo, joba Jess cajgor
f y coo mo e nisi e f n e
guie do jo f job cagur. Jo dob
teang jalng dsea f n jm
lajee jo. 3 Jo cat job canaang e
32
Mateo13
Jess jalng i dsea do jmiguib
jal ju quir, jo cas rei coo
ju j e lafa ju cuento jo caj:
4 Coo ne jaang dsea cangr
cangobir mj quir. Jo m
t l canaai br e mj do, e
lng do caji l ng ng f, jo tab
cag jal e jo. 5 Ds e lnggu
e mj do cangoto jee cuu f
l ja leang guo ne, jo e
mj jo lajmnb caiang, co
nib guo u cangoto. 6 Jo ds
m t l cang ng iee, lajmnb
calqui , co ja a cangoto jm
qui. 7 Jo e lnggu e mj do
cangoto jee mj mato, jo ds
m cacung e mj mato do
cajme nim qui e mj e gui
do. 8 Jo e lnggu e mj do caji
l jlo u jo jlob cacu e mj
do m cacung; jo e lng e mj
do cacu l l cien m lacam ,
9 jog u e lnggu do cacu j i
sesenta, jo e lnggu j i treinta.
Joba f n jalngna e i i n
dsea sea loguna, n na jal
ju quie!
E uiing e cajng Jess jal e ju

do
10Jo
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
m cat e caf Jess jal

e ju na, jo cangoquieng i dsea
quir do f l guii jo cajmng r
dsea do lala:
Jial f jalng i dsea i
caseng na co jal ju j e
lafa ju cuento?
dsea quir do jo cas rei:
Jo n ncang ngna qui
Fidie e ngngna jal e ja m
i dsea jenggu e dsea ii cr
nif qui lajaang lajaang dsea

jmg, jo ds jalng i dsea na ja
cang i e ngi e jo. 12 Co i dsea i
ncang ng e ngng jir ju quie
jmiguigub nii e ningi e jo,
joba lalim nilsea quir; jo ds i
dsea i ja niing e ngi j i cap
e jo, joba nigeb laj i cap e
ng i e ngi do. 13 Jo uii e lajob
l , joba f jalng i dsea na
co ju j e lafa ju cuento; co
jalng i dsea na l mbre e jnbre,
ds ja jnr; jogu l mbre e
nubre, ds ja nur ogu ngi
cajo. 14 Jo co i dsea na lti laco
j i ju e cajng Sai, jaang i
eang m caj lala:
Jial fa jialgu la nur ds ja e
ningi,
jogu fa jialgu la jr ds ja e
ninr.
15 Dsco jmang e ja dseemba
dsi i dsea seeng f la;
jogu jn bre loguar co ja ii
ninr,
jogu jn bre jminir cajo co ja
ii nijr,
jo lajob ja cung ningi j i
coo ,
jo lajob cajo ja niqu jng
yaai f quinii
e laco jnea nijmileannre.
16 Joba f n, dsea nl ngna
dsea quie, juguiji quina,
co seab jminna co e cung
jna, jogu seab loguna co
e cung nuna. 17 Jogu jnea
jmtaa ona e f m dsea i caf
cuai qui Fidie malgu
eang co gu jalng dsea i
e gui calii ninr laj i e
cang ng n e mona jm na,
33
Mateo13
ds ja cangr; jogu calii e

ninr laj i e nu n lana, ds ja
canur cajo.
M cajng Jess e gung e ju
qui i dsea b mj do
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18N na
ju quie, lana
nijmeduu n ju e gung
e ju qui i dsea b mj do.
19 Jalng dsea i nu jal ju
qui jial quie Fidie nif qui
dsea jo ds ja ngi e ju jo,
joba jalng i dsea bing i l ng
laco e mj e calng f gui f
do; co dsif lanab guie fii i lng
jo imbre laj i e ncangng i dsea
do. 20 Jogu e mj e caji f jee
cuu do gung qui jalng dsea i
t dsi nu ju qui Fidie jogu
t dsir cajo; 21 jo ds laco e
mj do ja l sea l nis jm
qui jmigui, joba lajob l co
i dsea , cateba e tr e si te
co e ju jo; jo ds m dsing i
e hu ng ui e j li e ju do,
joba ladsif lanab t tu r e j l i
e ju jo. 22 Jogu e mj e caji
f jee mj mato do gung
qui jalng dsea i nu ju qui
Fidie, jo ds eanggu guiing
dsir jal ta l cuu f jmg
la, jogu eam jmgo e cuu do
quir. Jo co lajob l i, joba im
dsir laj i e ju do; jo lajoba
im quir, co ja cur f fa e
nidsicung e ju do quir e laco
tegu nis f gui co Fidie.
23 Jo ds e mj e cangoto l
jlo u do gung qui jalng
dsea i nu ju qui Fidie jogu
ngmbre jal e ju jo, joba
eam dsicung quir co e ju
jo. Jo i lng i dsea l i laco e

mj e cacu laj cien m lacam
do, jogu i lnggu i dsea do l i
laco e mj e cacu j i sesenta
m lacam , jogu i lnggu l ng
laco e mj e cacu j i treinta
m lacam .
24Jo
Coo ju j e lafa ju
cuento qui onuu gui
m cang jo, cajnggu

Jess cas r jalng i dsea ng
co r do coo gu ju j e lafa ju
cuento jo caj:
Lalab l m Fidie quier nif
qui dsea: Jo e jo l laco jaang
dsea i cangojn mcuiee jlo
f l ncaj r; 25 jo ds lajee ub
cagui jaang i n ni qui
i dsea jo cangoter mj
onuu gui f jee mj cuiee
qui i dsea do, jo m cang jo
caqumtu r. 26 Jo m t l canaang
cacung e mj cuiee do jo
canaang caia la qui, jo mf ng
cajnmb cajo e onuu gui do.
27 Joba i dsea jmo ta qui e
cuiee do caguijmebre ju i dsea
fii do cuai qui e onuu gui e
ncaiang do, jo lalab cas rei do:
Fiii, jmang mj jlob e caguijn
n f ni guo u qui do. Joba
jie l caj j qui e onuu gui
e ncaiang do? 28 Jo lalab cai
i dsea fii do qui i dsea leng
quir do: Dsea i n ni quibaa,
b l dsii i cajme lajo. Joba
caitu i dsea leng do qui fiir
jo cas rei: Cu n ju, fii, e
nidsisnaa jal e onuu gui do.
29 Joba caitu i dsea fii do qui
i dsea leng quir do: U , co
fng song cagt e onuu do, jo
Mateo13
34
la quie t e cuiee dob dseang

nigt jng. 30 Joba guigu
gse lado jo gcuaang colng
cart m nit e nihu e cuiee
do; jo i dsea i ns nn i nist ng e
jo, nif re e nisr lauii e onuu
gui do jo niguir t c nib
jo ng jo nitr j; jo m nng ,
joguba nist i e cuiee do jo
nitr e qui.

coo mj e sii mosta
31Jo
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
cas gu Jess jalng i dsea

quir do co e ju lajob cajo jo
caj:
Lalab l m Fidie quier nif
qui dsea: Jo e jo l la l coo mj
e p eang e sii mosta e jni dsea
f guo u quir. 32 Jo e j e mj
jo pgu eang lajee lajal mj , jo
ds m nicung, lat coo ma fb
t, jo cu qui jalng ta e jmore
sre f lacaang guo qui.

quie i
33Jo
(Lc. 13:20-21)

quir do co e ju lajob cajo jo
caj:
Jo lalab l m Fidie quier nif
qui dsea: Jo e jo l la l quie e
cng jaang dseam f jee ca i
quir. Jo co j i cap e quie dob
jmo e ro jal e ca i do.
E uiing e caf Jess co ju j e
lafa ju cuento
34Jo
(Mr. 4:33-34)
jmang co ju lanab
cafng Jess jalng i dsea i ng
co r do, jo j i coo ju quir fa

ja cafr co e ju lajo. 35 Jo e
ju na calti l lacogu la ju e
caguia Sai malgu eang, jaang
m caj lala:
Nifa jmang ju j e lafa
ju cuento,
jogu nijmijnembaa jal ju
e smaang lam jenggu
lat j i ie m cajme Fidie
jmg.
M cajng Jess e gung e

ju j e lafa ju cuento
qui e onuu gui do
36Jo
m cang jo, ca b Jess

ju jalng i dsea ng co r do
jo car f coo dsi sn . Jo f
job cangoquieng i dsea guitung
do quir jo cas r dsea do e fa
nijmi do ju e gung e ju e
caj do cuai qui e onuu gui
e cajn dsea f l lng ee sjne
dsea.
dsea quir do:
I dsea i jni e mj jlo do, b i
dsea i ja f if e l i jaang dsea
jmg, 38 jo e f ni guo u do
gung lafa f jmg. Jo e mj e
jlo do gung lafa jalng dsea i n
jal ta qui Fidie, jogu e onuu
gui do gung lafa jalng dsea i
l ng dsea qui fii i lng i n ning
Fidie. 39 Jogu i fii i lng i n ning
Fidie do, b i cajn e onuu gui do.
Jogu cuai qui e st ng laj i e
cangojnea do gung lafa m t l
niing jmg. Jogu jalng i st ng
laj i e caroo do, b jalng ngeles
i l ng guot Fidie. 40 Jogu l laco
st ng e onuu gui do jo nidsito f
35
Mateo13
ni j e nic, lajob cajo nidsije m

t l niing jmg. 41 Co jnea, dsea
i cagng f jmg la e l nn jaang
dsea jmg, nis nn jalng ngeles
quie jee jalng dsea i qui ta
qui e laco nist i do jalng i dsea
i jmo e nitng jalng dsea rng f
ni dsee jogu jalnggu i qu t ng
jmo jal e ja dseeng. 42 Jo jalng
i dsea niti f l coo j e ja to
jm y jo f job ni iihu e eang
cart niqur jogu nitr majar. 43 Jo
ds jalnggu dsea i n jal ta
qui Fidie, dob ninr e gui f l
guiing Tiquii Fidie i qui ta f
lang f jmg. Jo jalng i dsea ,
m niguili f jo, nilji l lacogu
la jng iee. Joba f n, jalngna
dsea sea loguna, nna ju
quie!
Coo ju j e lafa ju cuento

qui coo e mo eang e sma
44Jo

quir do coo gu ju j e lafa
ju cuento jo caj lala:
Jo m Fidie quier nif qui
dsea, l lafa coo e mo eang e
sma l n u. Jo fng jaang dsea
cadsr e sma do, jo m cadsr e
jo, ni dsir e dob nimetur cal
cat dseng e l cadsr do; jo co
dseng eam caliang dsir ds
e cadsre do, joba m niguiei f
quir, nin bre lajal e sea quir, jo
nilr e u l cadsr e mo eang e
sma do.
qui coo cuu e mo eang
45Jo
cas gu Jess jalng dsea

quir coo gu ju lajo jo caj
lala:

dsea, l lafa jaang dsea i jmo ta
la jogu ta n cuu e jlo jogu
e mo. 46 Joba m t l niji coo
cuu e jlo jogu e mo eang,
joba nidsi nidsin bre lajal e
sea quir, jo lajoba nilr cuu e
nilr e cuu do.

qui coo ma e sng
47Lalab
l cajo m Fidie quier

nif qui dsea: Jo e jo l laco
coo ma e sng e b dsea
f jm jo lr lang ng ing
. 48 Jo m carng e ma do
e teang , joba i dsea jmo
ta sng do nimbre e ma
do f n jm, jo f job niui
jalng i i cal r do jo niti f
dsi mat la li i guinggu jogu
nibimbre jalng i ja dseeng. 49 Jo
lajob nidsije cajo m t l nit
e niing jmg; co ie jo nisng
Fidie jalng ngeles i l ng
guotr e laco nini ca jalng i
dsea i cae ga i seeng jee jalng
i dsea i cae gui. 50 Jo jalng i
dsea i cae ga do niti f dsi
l coo j e ja to jm y, jo f
job ni iihu cart niqur jogu
cart nit r majar ui jal e
nidsing i do.
Ju e m jogu ju e y
51Jo
cajmng gu Jess jalng i

dsea quir do jo cas rei lala:
Su ncangng n jal e ju
e f n na?
Joba cai i dsea do:
Ngmbaa, Fiii!
52 Jo cajnggu Jess jo
cas rei:
36
Mateo13,14
M jaang tfa qui ju qui
ta qui dsea Israel jmt i e
qui m Fidie quier nif qui
dsea, joba b tfa i l ng laco
jaang dsea fii coo n e guiar
l ng lang ng ing e dsr e f
sn quir do, doi si m osi
y , co dseng st bre lajal.
M caguingtu Jess f gor e sii
Nazaret
53Jo
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
m catng Jess e fr
jal e ju j do e l lafa ju
cuento, joba cag bre f jo, 54 jo
caqumtu r f gor l sii Nazaret,
jo f job canaangtu r er jalng
dsea ju qui Fidie f dsi
sn gu qui dsea gor dsea
Israel e si f jo. Jo lajalm i dsea
i nu e ju quir do, eam dsig
dsi jo fr lala cuai qui dsea
do:
Jie f l cajmt ng i dsea
na lajal e ti na? Jial ti
jmor jal e li e qu r jm e
dsig dsi dsea? 55 Jo su o i nab
jo S i l ng tma i seeng f
la, jogu niquir sii Y? Jogu i
nab rng Tia co gu S jogu
Simn co gu Judas, 56 jogu lab
neang i ri dseam do jee
jneaaaa cajo. Jo i dsea na ja
jial jmor e t tnglr.
57 Jo jalng dsea i teang do
lajob fr, joba ja ii fa j
cal i dsea do. Jo ds Jess caj
cas rei lala:
Doi jib jmg dsea jaang
dsea i f cuai qui Fidie, ds
fng cat f gor, j i jaang jo i i
jmg r jogu lajob fng cat f
quir cajo.
58Jo
e f jo ja leang jal li
e qu jm e dsig dsi dsea
cajme Jess, dsco ja j cal ng
dsea r.
M cajng Juan i seang dsea jm
14
(Mr. 6:14-29; Lc. 9:7-9)
Jo ie jo niseeng jaang

dseata dsea fng i sii
Herodes i qui ta latng l se
Galilea. Jo i dseata , m calir
laj i ju e f dsea qui Jess,
2 joba lalab cas r i dsea i jmo ta
quir do ie jo:
Jangm i nab i Juan i lam
seang dsea jm jo e ncaj b tu r
cal cat. Joba eam qu r jm
co jal e li e dsig dsi dsea e
jmor.
3-4 Jo ie lam jenggu do
i dseata Herodes do nb
catai i Juan do. Jo caquir ta e
caung dsea do co cadena
f dsi n ui i dseam i sii
Herodas i cal dseam qui Lii
rng dsea ngang co i dseata
Herodes do. Co ie jo i Juan do
cajimbre dseata Herodes jo cas r
e ja cat ng e jmor e jei lafa
dseam quir oo dsea ri i
ngang co r i sii Lii do.
5 Jo m canu dseata Herodes
e ju jo, joba dseng lam ii
nijngmbre i Juan do, jo ds ja
cajmer lajo co gmbre jalng
dsea f; co lajm dsea j l i
e i Juan do l i jaang dsea i f
cuai qui Fidie. 6 Jo jo hu
ng m ng jo m cat jm qui
dseata Herodes e cadsr ji i . Jo i
Herodas do niseeng jaang sm
quir, jo i sm cag r e
cadsei dseng f quini l
37
Mateo14
neang i dsea sm ng do. Jo co

eam cat dsi i dseata Herodes
do laj i e cajme i sm do, 7 joba
cas rei do e dseng nicubre
l doi e m bi do. 8 Jo i sm do,
co nteai ju qui niquir,
joba cas r i dseata Herodes do
lala:
Cu jnea mogui Juan i
seang dsea jm e i f dsi coo
hu .
9 Jo ds i dseata Herodes do
fb eang cal i m canur e
ju jo lfa jo ir e jmbre, co
jem ncacur ju quir f quini
i dseam do jogu f quini i dsea
sm ng do e nicubrei do l
doi ee m bi. Joba jo e m
calse quir jo j i lajob cajmer.
10 Jo caquir ta dsea quir e
caquibi mogui i Juan do cat
l iuui dsi n; 11 jo i f
coo dsi hu b cacr jo cacur
i dseam do, jo gub cang ng f
jagu niquir e hu do.
12 Jo m cang jo, caguiling
jalng dsea qui i Juan do
e f jo, jo catbre i l do e
cangoangnei. Jo m cang e
caai dsea do, jo cangolimbre
cangojmer ju Jess qui laj i
e ncal do.
M cahng Jess i mil dsea

(Mr. 6:30-44; Lc. 9:10-17; Jn. 6 :1-14)
13Jo
m cali Jess e ncajngam

dsea Juan i seang dsea jm
do, joba cag bre iar e f l
tai do jo cangr f coo l ja
i i ga l dsea seeng e iuui f
dsi coo mo. Jo ds m cali
jalng dsea i seeng c qui
do e nngo Jess, joba dsifb
cangoli f l l ngo dsea do

lfa la to guo ub. 14 Jo m t
l cag Jess e f dsi mo do,
dob nteang i dsea leang do, jo
cal f l mbre jalng i dsea do
jo cajmileambre lajalng dsea
dse i jei do. 15 Jo co ie jo
nngo canb, joba i dsea qui
Jess do cangoquiei f l sing
dsea do jo lalab cas rei:
Fiii, ncanb la, jo j i
jaang dsea neai c qui la,
fa niba ju jalng i dsea na e
gguili f l li neang dsea jo
f job nidsilear cap e nidr, co
ja e sea f la.
16 Ds m canu Jess lajo, lalab
cair qui i dsea quir do:
Ja n dsiling i dsea na e
nidsiner e dr, co nb n
cunar e jo.
17 Joba cai i dsea quir do
lala:
J i i i co gu gng ,
j i joba sea qunaa lana.
18 Joba lalab caitu Jess
quii do:
Cudu jnea e jo f la.
19 Joba caqui Jess ta i dsea
f ng do e nigei t c nib
f jee ii. Jo m cang jo, cat ng
Jess laj i e i do co gu
laj huang i do jo cajr
f y jmg, jo lajob cacur
guimang Fidie qui jal e
do. Jo ng jo, cafimbre e i do jo
cacur i dsea quir do, jo gub
cajme guie jee jalng i dsea
i f ng do. 20 Jo lajm i dsea do
cagr gui ie jo car caltaai. Jo
m cal gr, casemb guitugu
mat jal n i co gu jal
nng i do. 21 Jo lajee lajng
38
Mateo14,15
dsea i cag do ie jo tir i
mil yaang dsea, jo ja ling
dseam co gu jalng jiuung.
M cang Jess f ni jm
22Jo
(Mr. 6:45-52; Jn. 6 :16-21)
m cang jo, caqui Jess

ta i dsea quir do e cangotai
do f dsi mo jo nicur e guie
do jenggur laco dsea do, lajee
e tai e r ju jalng i dsea i
caseng do ie jo. 23 Jo m cati
e r ju jalng i dsea do, joguba
cajgor f coo y m iar
lado e cangofei Fidie. Jo coob

m t l ca n , jo dob tai
iar e f y m do, 24 jogu e
mo e l teang i dsea quir do
nngo huim lacogu n guo
u. Jo lajee jo, dsng nro jm
jogu nilea jm e mo do, co
l l jib i gu laco la ngo e
mo do. 25 Jo nngo nijneb m
cangoquieng Jess f ni jm
f l nngo e mo e l teang
i dsea quir do jo e ngbre
cangi e f ni jm do. 26 Jo m
t l cang i dsea do e ng Jess
ni jm, joba ladsif lanab caor
e cafi jo caj:
Jaang dsea gub do!
27 Ds Jess cair qui i dsea
quir do jo cas rei:
Te teang ona, co jneab la,
jo ja fngna!
28 Joba cai T Simn qui
dsea do jo caj:
Fii, song j e n, joba si
jnea e ning f ni jm cart
nijnn n.
29 Joba cai Jess qui dsea
do:
Nea f la jo.
Jo lajob cajme T Simn, jo

cajgmbre l dsi f y e mo do
jo cangoquiei f l sing Jess. 30 Jo
ds lajee ngor ngr ni jmb m
callr e dsng bing gu e i do,
joba cafmbre; jo mf ng ninaang
dsiambre jng, joba caor jo caj:
Leaang jnea, Fii!
31 Jo dsif lanab cat ng Jess
guoo T Simn e laco ja nidsiai
do jo cas rei:
Jial dseng ja ga l j l n
ju quie, jogu jial t cai o!
32 Joba m t l cajgor laj huai
do e f y mo do, ladsif lanab
cauang e i gu. 33 Jo jalng dsea
qui Jess i caguiaang do i teang
dsi e mo do canaai sr u jnir f
quini dsea do e jmifngnei jo caj:
Dseng e jb e nb l n i
Jo Fidie dsea guiing if .
M cajmileang Jess jalng dsea

dse f Genesaret
(Mr. 6:53-56)
34Jo cacuabre e guie do e
teangtur f dsi mo, jo caguili f

coo l sii Genesaret. 35 Jo m call
jalng dsea i seeng f jo e dob tang
Jess, dsif lanab canir ju f lang
f l se e f jo jal e ju jo. Jo jalng
i dsea cangoli cangojei jalng
dsea dse i seeng quir f l tang
Jess, 36 jo camr dsea do f e fa cap
n s b dsea do nig r; jo jalng i
dsea i l g fa cap n s dsea do,
dseng lambre laj i jmohu e l i.
Jial l m jmrng dsea dsee

yaai
15
(Mr. 7:1-23)
Jo m cang jo,

cangoquieng f l sing
39
Mateo15
Jess coo t m ng dsea Israel

i l ng dsea fariseo co gu t n
m ng tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel, jo jali do
jali f Jerusaln, jo cajmng r
dsea do lala:
2 Jial jalng dsea qui ja
rur guor laco qu t ng l
dsea ang qunaa m ngu e
nidr ir?
3 Jog u Jess cajmng r i dsea do
lala:
Jo jial n cajo ja jmgoona
laj i ta qui Fidie, co lco
jmitna laj i e qu t ngna
yaamba? 4 Co lalab jng Fidie:
Jmgoo tiqui co gu niqui,
jogu I dsea i cu ju l tiqui
osi niqui , ni e n nijum i
dsea . 5 Jo ds n fna e jaang
dsea cum nis r tiquir osi
niquir : Ja cung l jmco o
n lana, co lajb e sea quie
ncacu Fidie; 6 jogu fna
cajo e l doi i i i caf e ju la jo
cat ng fa e nijmco gur tiquir
osi niquir . Jo lajob l co
n, co jo jina fa jmitgu laj i
ju qui Fidie e cajme dsea
malgu, jo j i e qu t ngna
yaamba jmitna. 7 I jmcaang i
la n co jal e fna! Co jb
laco j i ju e caf Sai, jaang i
eang m cafr uii quina lala:
8 Jalng i dsea na lco fbre
e jmgr jnea j i co
layaang ju quibre,
ds huim seeng jal e dsir
do
e jmgr jnea.
9 Jo ds j i coo ja e ta ing
quir jial e jmifi jnea,
co laj i ta qui dsea

jmgba jmor.
10 Jo m cang jo, cat Jess
jalng i dsea i sseng do jo
cas rei lala:
N na jogu jmeena ung e
ningngna e ju la: 11 J i coo e
g dsea ja cung l jm e
nilli f quini Fidie, co laj i
ju e u f mooob dsea, j i e
joba cung l jm e nilli f
quini Fidie.
12 Jo cangoquieng i dsea qui
Jess do f l sing dsea do jo
cajmng rei lala:
Finaa, e nb cat ng
dsea fariseo e ju e cafe na
mc?
quir do jo caj lala:
L doi ee onuu e sea f
guo u e o Tiquie dsea
guiing if cajnr, nigtb e
jo cat jm qui. 14 Joba f
n, ja jmijingna jalng i dsea
fariseo do; co i dsea l i lafa
dsea tiuung i jeeng jaanggu
dsea tiuung. Jo ja l j i jaang
dsea tiuung niji jaanggu dsea
tiuung, co fng song cajmer lajo,
joba laj huambre dseang
nijii f jng.
15 Jo m cang jo, cajng T
Simn cas r Jess:
Fii, j jie o jme jnea
ju e gung e ju e cafe na
mc?
16 Joba cai Jess qui T
Simn:
Jo su ogu n m ngmb
ju quie cajo? 17 Su ja na e
lajal e g dsea ng ng f dsi
tur, jo m jo ee ta ing, joba
40
Mateo15
ub jng f l caluu? 18 Jo ds
jal ju e u f mooo dsea, f
dsib dsea l jal jal e jo, jo e
joba jmo e jmrng dsee yaang
dsea. 19 Co f dsi dsea l jal
jal e ga e dsir, jo e jo quieng
e jngang dsea ri, osi e lee
dsea e gi co dsea i o quir,
osi e jmo dsea jal e ja ti ta e
l dsi ngu tai, osi jmor ,
osi ngr ta quie ju e o j, osi
jmineai dsea ri . 20 Jo jal
e l lanab e jmo e jmrng dsee
yaang dsea, jo o ui e ja jmitir
laj i e qu t ng dsea e rur
guor ngu e nidr ir, co e jo
ja jmo e lrng dsea dsee.
M j cal ng jaang dseam i ja

l ng dsea Israel ju qui Jess
21Jo
(Mr. 7:24-30)
m cang jo, cag b Jess

f jo, jo cangr f l se Tiro
co gu f l se Sidn. 22 Jo m
caguir f jo, jaang dseam cananea
i niguiing f jo cangoquiei f l
sing dsea do e i te lala:
Fii, sju dseata dsea
fng Dav, f glin jnea jo
jmileang i sm quie, co jaang i
lng iuung dsir!
23 Jo ds j i cam ju ja e
cai Jess qui i dseam do. Jo i
dsea quir dob cangoquieng f
l si jo camr dsea do jmee jo
cas r dsea do lala:
Finaa, sigo i dseam na
gguii, co jar ta o l
caluunaa.
quir do jo cas rei:
Laj i ta e casing Fidie jnea
f jmg la e qui nilaan jalng
dsea goo dsea Israel jee jal

dsee quir, co l i lafa jose
i sing.
25 Jo ds m canu i dseam do
lado, dsif lajob cangr cangos
u jnir f quini Jess jo cas r
dsea do lala:
Fii, jie o jmco jnea!
dseam do lala:
Ja dseeng e nigu dsea i
e g jiuung quir jo nicur
jalng dsii.
27 Joba caitu i dseam do qui
Jess:
Jb, Finaa, lajob l ; ds e
j cajo e jgu dsii st ngne jal
e cui i e soji f n mes
qui fiire.
28 Joba caitu Jess qui i
dseam do jo cas rei:
Dseam , dseng lajam j
l n ju quie! Jo glb j i laco
f na.
Jo dsif lajob calang i jo i
dseam do.
29Jo
M cajmileang Jess
i f ng dsea dse
m cang jo, cag b Jess

f jo, jo caguir f n guie
Galilea jo f job cajgor f coo y
m, jo f job cagur. 30 Jo lajee jo,
i f ng dsea caseng e f l guii
do e jei jalng dsea dse
quir i l ng doi ee jmohu ;
do dsea jlung, do dsea tiuung,
do dsea bng co gu jalng
dsea i ja l f, jogu quiemb
i l ng l doi ee jmohu e
jigu, jo dob cajmileang Jess
lajalng . 31 Joba dseng lajm
dsea cangog dsir ie jo m
41
Mateo15,16
cangr e cafb jalng dsea i

ja lam f, jogu jalng dsea
bng calambre, jogu jalng
dsea jlung cangbre, jogu
jalng dsea tiuung caljnbre.
Jo lajmbing do canaai jmifi
Fidie qui dsea Israel.
M cahng Jess qui mil dsea
(Mr. 8:1-10)
guigu mat m cang jo e

te n e caseng. 38 Jo jalng i
dsea i cag ie jo tibre la qui
mil, jo ja ling dseam co gu
jalng jiuung. 39 Jo m cang jo,
ca b Jess ju jalng i dsea i
caseng do, jogu mf ng car f
dsi mo jo cangr f guo u
l se Magdala.
M caliing dsea Israel e Jess

m cang jo, cat Jess
nijmr coo e li qu r jm
dsea quir jo cas rei:
(Mr. 8:11-13; Lc. 12:54-56)
Eam f l nn jalng i dsea
la, co na nngo n jmb e
Jo m cang jo, coo jm
taai f la co jnea jo ja sea
cangoling jalng dsea
j i coo e nidr. Jo ja iinn fa l
Israel i l ng dsea fariseo co gu
niguiennre lajo f quir e ja m
i l ng dsea saduceo f l tang
gr, co dseam fng caur gui Jess, co ii e niguir jial e
f.
nin i dsea do f quini dseata.
33 Joba lalab cai dsea qui
Joba camr dsea do e fa nijmi
Jess jo cas r dsea do lala:
coo e li e qu r jm, jo lajoba
Jo jial nijmoo jng? Jie l
nicu li e Fidieb dsea i casi
nidsilee e nid i dsea f ng na?
quir.
2 Jo ds lalab cai Jess qui i
Co t lab la ja i i dsea seeng c
qui la fa i nin .
dsea do:
34 Joba cajmng Jess i dsea
M ncalo lalab f n:
quir do lala:
Lana ja jm nit , co coo jni f
J j i ti e i e smang
y jmg; 3 jogu m laee fna
n na?
lala: Nguji jm b nit , co eang
Joba cai i dsea quir do:
n jni te f y jmg. Jo
J i guib i ti, jogu j i
song ngmba gui laj i e l f
coo t m ng b.
y jmg, joba jial ja ngngna
35 Jo Jess caquir ta i dsea
e ndsije jm na? 4 Jo jalng dsea
f ng do e cagui do f ni u.
seeng jm na dsng nri dsee
36 Jo mf ng cat i casr e
jogu ja jmitir ju qui Fidie,
gui i do co gu i coo t
jogu mr jnea e nijmeee jal e
m ng do jo mf ng cacur
li e qu jm; ds ja nijmeee j i
guimang Fidie. Jo l jo
coo e jo f quinir, co ncalseb e jo
cafimbre e i do jo cang i f
lam jenggu e cangong ng Jons,
jagu i dsea quir do, jo gub
cajme guie jee lajalng i dsea
Fidie malgu eang.
do. 37 Jo lajm i dsea do cagr ie
Jo dob caseai i dsea do, jo f l
jo car caltaai gui. Jo carmb
jib cangr.
32Jo
16
42
Mateo16
Jial l ng dsea fariseo
5Jo
(Mr. 8:14-21)
m catng Jess co i dsea

quir do l l ngo cataang e
guie do, jo cadseng dsi i dsea
quir do e ja i quier . 6 Jo cas
Jess i dsea quir do lala:
iing ona co jal e e dsea
i l ng dsea saduceo, co jal e e i
dsea l lafa quie i.
7 Joba canaang i dsea qui
Jess do s i lajee la yaai jo
s ri:
Ui e ja i lenaa, joba
jng Finaa lana.
8 Jo co callb Jess laj i e s ng i
dsea quir do, joba cas rei lala:
Jial fna e ja i quina?
Su dseng ja j m l mb jal
e qu jm jmoo? 9 Jo su lat
lana ja m cangmb n ogu
to ona cajo qui e i i
e cajmtaann laj i mil dsea,
jogu e jmiguib mat caseng
e te n qui e jo? 10 Jo su ja
to ona cajo qui e gui i
e cafiin, jo cag qui mil dsea,
jogu e jmiguib caseng ie jo?
11 Su dseng ja cuante ca ba e
o cuai qui i e ju e fa
na? Joba f n e jmeang
yaangna co jal e e dsea
fariseo co gu dsea saduceo, co
jal e jo l lafa quie qui i.
12 Jog ub m call i dsea qui
Jess do laj i e gung e ju e
caf dsea do qui quie i, co
e laba s Jess i dsea quir do e
nijmi do yaai e ja nilgi
co jal ju e e dsea fariseo
co gu dsea saduceo.
M cajng T Simn e Jess l i i

dsea i sjeeng dsea Israel i nic nif
quir
13Jo
(Mr. 8:27-30; Lc. 9:18-21)
m t l cagui Jess f
l se Cesarea qui Filipo, lalab
cajmngr i dsea quir do jo
caj:
E f dsea uii qui jnea,
dsea i caj f if jo cagnn
f jmg la e l nn jaang dsea
jmg?
14 Joba cai i dsea quir do jo
caj lala:
I lng dsea fr e i Juan
i lam seang dsea jmb n,
jo i lnggu f e Li n, jogu i
lnggu dsea ei n e Jeremas
osi l jaanggu lajee dsea i caf
eang.
Jo ng jo, joba cajmng Jess i
15 Jog u n, i fna e l nn?
16 Joba cai i T Simn do lala:
Nb i dsea i sjeeng jnea,
dsea Israel, i nic nif qunaa,
jogu nb cajo ln i Jo cam ng
qui Fidie i seeng lata do.
17 Joba caitu Jess qui T
Simn jo caj cas rei:
Juguiji qui, T Simn,
jo jaanggu dsea i sii Jons,
dsco j i jaang dsea jmg ja i i
m cae n e ju na, co Tiquie
dsea guiing if bing i ncae
n e na. 18 Jo jnea f n e cuu
gung e sii n cajo, jogu nb
dsea i niling lafa coo cuu qui
t f qui gu quie. Jo e
gu e niuing do quie l lafa
jalng dsea i niuing dsea quie,
43
Mateo16
jo ja sea b qui m fa nijm e

niing e jo. 19 Jo jneab nicu
n, T Simn, coo lafa jo qui
if f l guiing Fidie i qui
ta qui lajaang lajaang dsea
qui. Joba jal e ja nicu f
jee jalng dsea quie f jmg
la, ja nicu Fidie f qui e jo
cajo. Jogu lajal e nicu n f
jee jalng dsea quie f jmg
la, joba nicub Fidie f qui e
jo cajo.
20 Jo m cang jo, caqui Jess
ta i dsea quir do e ja i i nis i
do j i jaang e bre l i i dsea
i sjeeng dsea gor dsea Israel i
nic nif quir.
M cajme Jess ju e t l
nijngng dsea r
21Jo
(Mr. 8:31-9:1; Lc. 9:22-27)
lat ie job canaang Jess

jmar ju jalng i dsea quir
do e f Jerusaln n dsngtu r
cal cat, jo f job jalng i dsea
cng i qui ta qui dsea gor
dsea Israel co gu jalng fii
jmidsea quir co gu jalng
tfa qui ju qui ta quir,
jo jalng bing i nicu r iihu
e eang cart nijngi dsea do.
Jo ds m nidsng n jm e
caji, nij b tu r cal cat. 22 Joba
T Simn cajei dsea do l coo
yaai jo cajimjir dsea do jo
cas r:
Ja gliing dsi Fidie e
nil lajo, Finaa! Ja cat ng n e
nilin lajo!
23 Jo Jess cangoquiei cal
cat f quini T Simn jo
cas rei do:
Jeng cann, Satans! Ja

jn n jnea f. Co n ja ngng
laco j i e dsi Fidie, co laj i e
l qui dsea jmgba n.
24 Jo m cang jo, cas tu Jess
jalng i dsea quir do lala:
Song i i dsea iing niuing
dsea quie, joba gt r jal e
l dsir iar jo gseai lafa
cru quir e laco cu li e
guia dsir e nidsing i jal e
hu ng ui e l i dsea quie,
jo lajoguba ning r co jnea
jng. 25 Co l doi i i dsea i
dsi e lbre nileng iar jee
jal dsee quir, joba i dsea
conguiab nibi f l l; jogu
l doi i i dsea i nijung ui e
l i dsea quie, joba i dsea
nitimbre f quini Fidie jng.
26 Jo j i coo ja ee ta ing qui
dsea jmg e sl r latng
jmg song jagu cui jnea,
co niim quir m t l nit
e nijui, jogu ja cung l
qur cuu e laco niti f quini
Fidie. 27 Dsco jnea, i Jo Fidie
i cagng f jmg la e l nn
jaang dsea jmg, nigabtu e
nniing gng qui Tiquie
colnggu co jalng ngeles i
l ng guotr m t l nit e jo.
Jo ie job m nicu dsea laj i e
cat ng lajaang lajaai l jialco
j i l ta e ncajmer f jmg
la. 28 Jo f n lana e i lng n
la teangna la jm na ja m
jungna cart nimna e niga
jnea, i dsea i cagng f jmg
la e l nn jaang dsea jmg, e
nl nn jaang dseata dsea fng i
qui ta.
44
Mateo17
M cals ng jial jneng Jess
17
(Mr. 9:2-13; Lc. 9:28-36)
Jo m cang j jm
lajo, cat Jess T Simn
co gu Tia jogu Juan i l ng
rng Tia, jo lajee la yaambre
cangoli f coo y m e i
eang. 2 Jo lajee teai f jo, i
dsea do cangr jial cals ng jial
jneng Jess. Jo cangr e jing
j ni dsea do lafa j iee, jogu
s r dseng calt lafa j e tee
jlo. 3 Jo lajee job cangi Moi
co gu Li e teai s i colng
co dsea do. 4 Joba lalab cajng
T Simn e cas r Jess:
Fii, jugui o e taangnaa
colng f la, fa na nijmee n
n ji co m ma, coo qui
n, coo gu qui Moi jogu coo
qui Li.
5 Jo lajee guin fb T Simn
lado, m cajg cab jni e j jlo
f l teang dsea do, jo f jee e
jni do guican e lng i i guicaf
jo guicaj:
I lab Jo o i neann eang jo
eam iang dsii co r. Jmeena
n na ju quir.
6 Jo m canu i dsea gaang
qui Jess do lajo, dsif lanab
casjnir f ni u jogu cat
guir, co eam cafi. 7 Jo
cangoquieng Jess f l sjni i
dsea quir do jo caquidsir guor
quii do jo cas rei:
Rangna; ja fngna.
8 Jo m case i dsea qui Jess do
nir, j i jaang i dsea gng do jo i i
seeng e f do; iab Jess singgur.
9 Jo ng jo cajgmbre e f y
m do. Jo lajee jo caqui Jess
ta qui i dsea quir do jo

cas rei lala:
Ja f na j i jaang laj i e
caina e f y m la cart m
nit e nij tu jnea, dsea caga
f if e l nn jaang dsea jmg.
10 Jo m cang jo, cajmng i
dsea qui Jess do cajmng r
dsea do jo caj:
Finaa, jial f i tfa qui
ju qui ta quii dsea Israel e
Libing i nija nifgu?
11 Joba cai Jess quii do
lala:
E jb e Libing i nija nif, jo
bing i nigui gui lajal. 12 Jo
ds jneagu f n e ncajb
Li, ds ja calji dsea r, jo
cajmeb dsea la ti e j dsir co
dsea do. Jo lajob jnea cajo, i dsea i
cagng f jmg la e l nn jaang
dsea jmg, niimbaa iihu cajo
e nicu jalng i dsea .
13 Job m call i dsea qui
Jess do e dsea do fr uii qui i
Juan i lam seang dsea jm.
M cajmileang Jess jaang

sming i iuung i lng dsi
14Jo
(Mr. 9:14-29; Lc. 9:37-43)
m caguing Jess co i
dsea quir do f l teang dsea
f ng, jo f job cangoquieng jaang
dsea f quini Jess jo casr
u jnir f quini dsea do 15 jo
cas rei do lala:
Fii, f glin jo o, co
contm dsea e joi, jo seab
m qui f ni j osi f ni jm
, jo dseng eam iihu .
16 Jo ncagajembaar f quini
dsea qui, ds ja m cal fa e
ncajmileangnei.
45
Mateo17
17Joba
cai Jess jo caj:

Dsng ja j l ngna ju
quie, jo jmang f gab iingna
c na. Jial nit li e nilseen
co n? ijengna i sming do
f la.
18 Jo m caguili f l sing
Jess, joba cajing dsea do i lng
i iuung dsi i sming do jo lajob
cangohuing i lng do ladsif
lana, jo calam i sming do. 19 Jo
m cang jo, i dsea qui Jess do
cas i co dsea do lajee la
yaai jo cas r dsea do lala:
E uiing qui e ja cal jnea
fa e cajmihuingnaa i lng i lam
iuung dsi i sming do?
20 Joba cai Jess quii do:
Co ja leang j l ng n
ju quie, jo ui e joba e ja
cal na cajmeena lajo; jo ds
jnea jmtaa ona e fa capba
j l ngna ju quie fa laco
j i e ti coo mj mosta, joba
cum l quina ta coo m
e nils ng e qui l si, jo
nidsisng ia f l ji faco
lajo. Jo song lajo, joba doi eeb
qu na jm jmeena jng. 21 Co
laeang co e fng dsea Fidie
jogu jmor ayuno, qu jm e
niung i lng lado.
M cajmetu Jess ju e nijnga

dsea quir
22Jo
(Mr. 9:30-32; Lc. 9:43-45)
m cang jo, lajee e ng

Jess colng co dsea quir f
l se Galilea, lalab caj cas r i
dsea quir do:
T l niguieb e jnea, dsea
i caj f if e l nn jaang dsea
jmg, t l nitnn f jagu dsea
jmg 23 jo cart nijngmbre

jnea. Jo ds m nit n jm lajo
nij b tu cal cat.
Jo m canu i dsea qui Jess
do lajo, joba dsng f cal i.
M caqui Jess cuu e cat ng gu

24Jo
m cang jo, caguitu Jess

f Capernaum colng co i dsea
quir do. Jo i dsea i jmo ta m
cuu e cat ng gu caguili f l
sing T Simn jo cajmng r dsea
do jo caj:
Su ja qu tfa qui laj i cuu
e cat ng niqu f gu?
25 Qu b dsea do e jo cai
T Simn.
Jo m t l ca T Simn f dsi
sn , cung Jessb canaai s r
dsea do jo caj:
Jan, T Simn, jial o
cuai qui e ju la? Jo jee
jalng dseata i qui ta f jmg
la, i qui jalng cat ng nicr
cuu e n qu dsea jogu e cuu
e ing dsea? Su qui jalng
dsea gor osi qui jalng dsea i
jaling f caluub ?
26 Joba cai T Simn jo caj:
M qui jalng dsea i jaling
f caluub.
Joba caitu Jess qui dsea
do jo caj:
Joba laj i e cat ng n, ja n
qu j i coo . 27 Jo lco ja dsi
i dsea do ga uii quii, gua f l
ne guie, jo gbi ma qui
jo guiing i lauii i nil; jo f
mooo i nsc coo cuu, jo
co j i e job nt ng gui qui e
nigqu quii qui laj i cuu e
cat naa niquii qui gu; joba
quie e cuu do jo gqui jng.
46
Mateo18
I i niinggu f quini Fidie?
18
(Mr. 9:33-37; Lc. 9:46-48)
Jo ie job cajo jalng dsea

qui Jess cangoquiei
f l sing dsea do jo cajmng r
lala:
Finaa, i l ng n i niinggu
m Fidie quier nif qui dsea
jmg?
2 Joba Jess catr jaang jiuung
jo cas i jiuung do f gui jo
laco la teang i dsea quir do 3 jo
cas rei do lala:
E jb e f n e song ja
nijms ngna laj i e ona
jogu song ja niuingna lacogu
la l ng jiuung, joba ja nilna
jng e Fidie nicr nif quina.
4 Jo lalab f n; i i dsea i ja
jmifng ia jogu niuingtu r
lacogu la l ng i jiuung i sing la,
joba bing i niinggu m Fidie
quier nif qui dsea. 5 Jo i i dsea i
ng i dsea i l ng laco i jiuung la
laeang co jnea, joba glir
gui e jneab cajo.
Jial dseang e nijing dsea f ni

dsee
6Jo
(Mr. 9:42-48; Lc. 17:1-2)
f gu n e doi i i dsea i
nijm e nitng f ni dsee jaang
jiuung i nj l ng ju quie,
joba guigu qui i dsea e
nidsibing iar f jm e
guineaang coo cuu loo f moluur
e laco ninei cart uii. 7 Jo gab
l qui jalng dsea jmg e
sea co jal e jmrng yaai
dsee, co co jal e job e ti f
ni dsee. Jo ds e ng f b i dsea
i jmo e nitng dsea ri f ni

dsee.
8 Joba f n e doi si guo
osi t nijm e nitn f ni dsee,
joba jmenggu qui e niquiba
jo nigbi cart l hu i . Co
guigu qui e nigun f l gui
e ja sea guo osi t e lacogu
nigun e laib guot f l coo
j e ja to jm y. 9 Jogu song
jmin nijm e nitn f ni dsee,
joba jmenggu qui e niguba jo
nigbi cart l hu i . Co guigu
qui e nigun f l gui e coo
jmin e lacogu nigun co laj
t jmin f l coo j e ja to
jm y.

jaang jose i sing
10Joba
(Lc. 15:3-7)
f gu n e ja
jmungna j i jaang i jiuung na.
Co jnea f n e f if b seeng
ngeles quir i neang colng
co Tiquie dsea guiing f jo.
11 Co jnea, i dsea i caj f if e
l nn jaang dsea jmg, caga e
laco nilaan jalng dsea i sing
ui dsee quir.
12 Jog u jial l ng n e ju la?
Faco jaang dsea ai cien jose,
jo calngi e cangoing jaang i
jose do quir f jee m, su ja
nitiungtear i noventa y nueve do
cate lajee nidsr e nidsini i
jaang i cangoing do quir? 13 Jo
song cadsi , joba eanggu
niliang dsir uii qui i jose
i cadsi do lacogu qui i
noventa y nueve i caseai do. 14 Jo
lajob cajo, co Tiquii dsea guiing
47
Mateo18
if ja ii fa e nidsiing j i
jaang i jiuung na.
Jial n ing dsea dsee qui jaang
dsea ri
15Jo
(Lc. 17:3)
f gu n, song jaang dsea

rngna calngi e cajmei
n ga, joba guigu e sngna
r lajee co gngna, jo nif nare
e uiing qui e cajmer e ga do
quina. Jo song can b jui
qui laj i e cajmer do, joba
rb nilseengtu co r. 16 Jogu
ds song ja ni jui laj i e
nif re do, joba nitna jng gng
gaang dsea jing i ti ni i nija
ju r qui laj i e nisngna
do. 17 Jogu song la l mbre l i e
ja ni jui co i dsea , joba
co dsea qui Dsea Jmam
n ng ng e ju jo. Jogu song o
co dsea ni jui, joba n
e nta ona e i dsea ja cui
Fidie jogu l i laco jaang dsea i
jmo ta m cuu e cat ng dseata
guiing f Roma.
18 Joba jnea jmtaa ona e
jal e ja nicuna f jee jalng
dsea quie f jmg la, ja nicu
Fidie f f if cajo. Jogu lajal
e nicuna f jee jalng dsea
quie f jmg la, joba nicub
Fidie f cajo.
19 Lalab f gu n cajo, fa
gm n f jmg la nisngna
r qui laj i e nim na Fidie,
joba Tiquie dsea guiing if
nicubre n laj i e nim nar
do. 20 Cofa gng osi gaang dsea
ssei e jnea quiee nif quir,
joba dob seeng jnea jee r f l
ssei do cajo.
21Jo
ie jo cangoquieng
T Simn f l sing Jess jo
cajmng r dsea do:
Fii, j ya n inn dsee
qui jaang dsea rnn song
cajmei jnea ga? Su j i gui
neb j i ?
Simn jo cas rei:
Ja f n, T Simn, e j i
gui ne, co cart setenta ya
siete ne n in dsee qui i
dsea rn do song li n lajo.

qui jaang dsea leng
23Jo
cajnggu Jess cas r i

dsea quir do e ju la:
dsea, l laco m jaang dseata
dsea fng i niseeng dsea leng
i nirng quir. Jo m cat
e cam i dseata do cuu quir
laj i e nirng i dsea leng
quir do, 24 joba i dseata dsea
fng do catr jalng i dsea
leng i nirng quir do e
laco nidsicoi do laj i e ri.
Jo lauii catr i dsea leng i
nrng jmigui cuu quir. 25 Jo
co ja ee cuu seagu qui i dsea
leng do fa e nijar i fiir do, joba
i fiir do caquir ta e nidsinm
i dsea leng do colng co
dseam quir co gu jalng
jor co gu lajal e sea quir e
laco niqur laj i e ri do. 26 Jo
ds i dsea leng do dsif lanab
casr u jnir f quini i fiir do
jo camr dsea do jmee jo cas r
dsea do lala: Fii, m jmee
n e nijme fng a uii quie
e ja m seeng quie lana e cuu e
48
Mateo18,19
rn qui, ds niqu baa lajal

iihu cart caquir laj i e ri
e rn do qui m nilseeng
do.
35 Jo cajnggu Jess cas r
quie. 27 Jo i fii do cal b f l i
i dsea leng i rng quir do,
jalng i dsea quir do:
joba jo cam gur cuu quir jo
Lanab cajo nijm Tiquie dsea
caleambrei do co ju r.
guiing if co jalng n song
28 Jo cangm i dsea leng
ja niingna dsee dseng lajang
do, jo lajee ngai gui fb m
uii qui jaang dsea rngna.
caj jaanggu dsea leng ri
la r nijmor ta qui fiir,
dsea ri
jo i dsea nirng cap cuu
(Mr.
10:1-12;
Lc. 16:18)
quir. Jo casambre dsea do jo
canaai gr luui jo cas r dsea
Jo m cang e cajng
do lala: Qui quie laj i e rn!
Jess jal e ju na, jo
29 Jo i dsea leng ri do casr
cag bre f l se Galilea jo
u jnir f quini do jo camr
caguitu r f l se Judea e ne
dsea do jmee jo cas r lala: Fa
l ngo cataang laco i gua
nijmeba fng o e rmb
Jordn. 2 Jo i leam dsea ngoling
cate qui, ds niqu baa lajal
laco ngor, jogu cajmileambre
m nilseeng quie. 30 Jo ds i
jalng dsea dse ie jo.
3 Jo lajee tang Jess f jo,
dsea leng i cajm cuu do jo
e can jui j i coo , jo nb
cangoquieng f l si coo t
cangojei i dsea leng ri i
m ng dsea Israel i l ng dsea
carng quir do cart caqui
fariseo e lco ii do e nitng dsea
do e cuu do. 31 Jo m cali i dsea
do f ni dsee, joba cajmng r
leng ri i caguiaanggu do
dsea do lala:
e ju jo, joba cangosibre fiir
Su cum qui jaang dsea
laj i e cajmeng i dsea leng
e nitiui dseam quir fng l
ri i jaanggu do. 32 Jo e jo
doi ee cajmiqungji dsi ri?
iing i fiir do m calir e ju jo,
joba caquir ta e caltb i dsea
fariseo do lala:
i cale do jo lalab cas rei do:
Ncab n f ni ji qui
N ln jaang dsea leng i soo
Fidie l f lala: J i lat m
dsi! Jo jnea jo cam laj i e
uiing cajmeang Fidie dsea
rn quie do ds ui e cam
jogu dseam . 5 Jogu f cajo:
jnea jmee. 33 Jo lajob cat ng
Ui e cng dsea guor, joba
fa m cajmee co i dsea
naai qui tiqui niquir e
rn do m camr n jmee l
laco nilseei colng co dseam
lacogu cajm jnea co n. 34 Jo quir, jo lajoba lafa jaambre
dseng la hu m eang calguing niui lajee laj huai do.
6 Jo lajob f n, jo tigur
i dsea fii do qui i dsea leng
quir i cajme ga do co jgu
gi, co lafa jaambre ncaui.
cart caquir ta e cang i do
Co Fidiebing caguia uiing e
19
49
Mateo19
cng dsea guor, joba jo cung

fa e nitiunggu dsea ri m
cang gu e caci guor.
7 Jo cajmng tu i dsea fariseo do
Jess:
Jo jial caqui Moi ta e
cum tiung dsea ri song
carang coo maj l f lajo, jo
lajoba dseng e cung e tiung i
dsea do dseam quir?
8 Jo caitu Jess quii do:
Jo i Moi do cacur f e
catiungna dseam quina ds
ui e n dseng eam ue
ona. Co j i lat m uiing ja lajo
caliing Fidie e nil. 9 Jo jneagu
f n e doi i i i tiung dseam
qui e j i ja cale i dseam
quir do e gi co dsea
jing, jogu e nicngtu r guor
co jaanggu dseam jing, joba
dseeb er jng f quini Fidie.
10 Jog u i dsea qui Jess do
cas r dsea do lala:
Song lajob l qui jalng
dsea co gu dseam quir,
joba guigu l ng jnea e ja
nici guor.
11 Joba caitu Jess quii do:
Ja lajng dsea cat i e ngi
jal e ju na, co laj i dsea i
ncang ng qui Fidie, j i bing i
ngng e jo. 12 Jo jmiguib uiing sea
e jmo hu ng qui jalng dsea
e ja cung e nici guor: co
seem dsea e lat m ngambre
ja si fa e nici guor, jogu
seemb cajo e dsea rmbre
ncajmilng r, jogu seemb i ja
cu f yaang fa e nici guor
ds ui e Fidie quie nif quir.
Jo jalng dsea i qu jm nijm
lajo, joba gjmebre lajo.
M cajmigeang Jess jalng

jiuung
13Jo
(Mr. 10:13-16; Lc. 18:15-17)
m cang jo, caguiling

jalng dsea e jei jiuung quir
f l sing Jess e laco niquidsi
dsea do guor f y mogui
lajaang lajaang i jiuung do jogu
e nifi Fidie uii quii do,
jo lajoba nilgeai do. Jo ds
i dsea qui Jess do cajnimbre
qui jalng sejmii i jiuung do
jogu cajimbrei do cajo. 14 Joba
cajng Jess cas r i dsea quir
do:
Cuna f jalng i jiuung na
gjali f la jo ja jnna quir,
co jalng dsea i l ng laco i
jiuung la, bing cat ng e Fidie
quie nif quir.
15 Jo caquidsib Jess guor f y
mogui lajaang lajaang i jiuung do,
jo ng jo, cag bre f jo.
M cas ng Jess co jaang

sming i sea cuu
16Jo
(Mr. 10:17-31; Lc. 18:18-30)
m cang jo, cagui jaang

sming f l sing Jess jo
cajmng r dsea do:
Tfa i gui dsi, e e gui n
jmee jnea e laco nili e nilseen
cng co Fidie car ngong
jm?
sming do:
Jial jnea jmng cuai
qui jal e gui ? Co jaam i
guing seeng jo j i Fidiebing
l ng lajo. Jo ds song ngu iin
e nilseen cng co Fidie car
ngong jm, joba n nijmitba
50
Mateo19
lajal ju qui ta qui Fidie
jng.
18 Joba cai i sming do qui
Jess:
Egu e ju n lti do jng?
Jo caitu Jess quii do jo
cas r lala:
Lalab l jal e ju n lti
do: Ja jngn j i jaang dsea
rn; jogu ja lee e nig n co
dsea dseam i o qui; jogu ja
jmoo ; ogu cu dsea dsee e ja
uiing sea; 19 jogu jmgoo tiqui
co gu niqui; jogu jminean
jalng dsea rn l lacogu
jminean u.
20 Joba caitu i sming do qui
Jess jo cas r dsea do:
Lajb e ju e fna ncajmitii;
joba e j i e n nijmitigu ?
21 Joba caitu Jess quii do
jo caj:
Song n iin e nilguin laco
s f quini Fidie, joba gung
f qui jo gn lajal e sea
qui, jo jal e cuu e nil qui
e jo jmee guie jee jalng dsea
tiing, jo lajoguba nil e nilsea
jugui qui f if f l guiing
Fidie. Jo m ning jo, nea co
jnea jng.
22 Jo ds m canu i sming
do jal ju e cajng Jess, joba
fb cangi, co eam sea cuu
quir.
23 Joba cas Jess i dsea quir
do jo caj lala:
E j e f n e hu m l
qui jaang dsea sea cuu e nijng
iar f quini Fidie e laco dsea
do nic nif quir. 24 Jogu
f tu n cal cat e jagu
hu ng qui jaang j camello
e ning ngne f dsi too jmini

mocuu e lacogu jaang dsea sea
cuu nijng iar f quini Fidie
e laco dsea do nic nif quir.
25 Jo m t l canu i dsea qui
Jess do lajo, joba eanggub
cangog dsir jng, jo canaai
jmng ri:
Jo song lajob l , joba i nil
nijm e nilei jee jal dsee
quir?
26 Jo lco cajm Jess i dsea
quir do, jo cair quii do lala
jo caj:
J i jaang dsea jmg qu r
jm nileng iar jee jal dsee
quir, co j i Fidiebing qu
jm jm lajo.
Fiii, jnea ncat baa lajal e
sea qunaa jo co nb nngnaa
lana. Joba e j i e cat naa
niingnaa?
28 Joba lalab cai Jess e cas r i
E laba jmtaa ona e m nit
e nilm tu latng jmg, job
m nimangna jnea, dsea i caj
f if e l nn jaang dsea jmg,
e nini e niqui ta f e l
niing jlo quie e sea f if . Jo
ie jo jalng n, dsea l ngna
dsea quie, nilseab cajo guitu
e quina f jo l ninna colng
co jnea e laco niquidsina
qui laj guitu l dsea gonaa
dsea Israel. 29 Jogu jalng dsea
i nl ng dsea quie, jo ui e jo
ncat r jal nr, osi ncanaai
qui jalng ri , osi
ncanaai qui tiqui niquir
, osi qui jo br , osi ncat r
51
Mateo19,20
u quir , joba jalng bing

i niing cien ya e jmiguigu e
laco e cat r do jogu niimbr
cajo e nilseei cng co Fidie
car ngong jm. 30 Jo i lng dsea
i l ng e nii eang f jmg la,
ds bing j i cap ja ee nii
m nit e jo; jo ds i lng dsea
i l ng e ja ee nii j i cap f
jmg la, joba bing i eanggu
nilniing m nit e jo.

dsea jmo ta qui m hung j
20
Jo cafgu Jess coo gu

ju j e lafa ju cuento
jo caj lala:
dsea, l laco m jaang dsea fii
coo u l sjnea m hung j,
jo i dsea cag r coo ya e
laee e cangonei dsea leng
i nijm ta qui e m hung j
do. 2 Jo cas rei do e niqubre
e lei do qui coo jm ta. Jo
m cang jo, casimbrei do f jee
ta. 3 Jo i fii do cal cat cag r
f jee n m cat la i i e
laee jo cangi jinggu dsea
i neang jng e ja ta jmor.
4 Jo lalab cas r : Song ja ta sea
jme n, glingna gjmeena
ta qui m hung j quie,
jo niqu baa quina laco s. Jo
cangolim i dsea do cangojmer
ta.
5 Jo m cat guie, cag btu
i dsea fii do f jee n e
ngojmegur quij dsea i nijm
ta quir, jo calb cat cag r
m cat la i i n e calo cajo. 6 Jo
coob
m cat la i i i e calo, jo
calb cat cag r jo cangr f
mo, jo f job cangr e neang

jinggu dsea i ja ta sea jm,
joba cajmng r dsea do: Jial
ngng n jm quina f la e ja
ta jmoona? 7 Joba cai i dsea
do qui i fii do: Co j i jaang
dsea ja m calnei jnea ta.
Joba cajng i fii do cas rei:
Gling n gjmeena ta cajo
f l sea m hung j quie.
8 Jo m t l can, i fii do
caquir ta i dsea ne ni dsea
leng do e nitr jalng i dsea
jmo ta do jo cas rei do lala: Tee
lajaang lajaang i dsea leng na jo
qu quir, ds lauii ning ng i dsea
i cangotang jee ta la i i i e
calo do jo lajob cart i cangotang
laee do. 9 Jo lajob cajme i dsea do; jo
lauii cang ng i dsea i cangotang
la i i i e calo, jo lajaang lajaam
i dsea ca e lei qui latng
jm. 10 Jo m cat qui , joguba
cang ng i dsea i cangotang
laeegu do, jo i dsea ca dsir e
jmiguigu nilr e lei. Jo ds o
lajo, co rb ca co i nifgu do
cajo. 11 Jo m t l cang e ca do
e lei, joba canaai fr ga uii
qui i dsea fii do 12 jo cas rei do
lala: I dsea leng qui i caguiling
cnggu na, j i coo oorba cajmer
ta; jogu rb caqu qui dsea
do lacogu jnea, dsea cataangnaa
lajee latng jm e gui iee. 13 Jo
ds i fii do cair qui jaang lajee
i dsea leng do jo cas rei: Ruu,
ofa jnea jmoo jlnn co n. Su
ofa casnaa r jial ti leng dsea
lacoo jm? 14 Joba f n lana, nab
ro e len jo ncum gun. Jo
song jneagu iinn qu qui i dsea
leng i ca cajme ta cnggu
52
Mateo20
do r laco j i e ncaqu qui,
cum l jmeee lajo, co cuu
quibaa e cacure do, o cuu qui
dsea jing. O fa dsihu mba ds
ui e cajme e gui co i dsea ?
16 Jo cajnggu Jess lala:
Jo i lng dsea i l ng e nii
eang f jmg la, ds bing e j i
cap ja ee niing m nit e jo. Jo
ds i lng dsea i l ng e ja ee nii
j i cap f jmg la, joba bing i
eanggu nilniing m nit e jo.
15joba
M cajme Jess ju e cat n ya

e t l nijngm dsea r
17Jo
(Mr. 10:32-34; Lc. 18:31-34)
coo jm, lajee e niuung

Jess f ngai f Jerusaln, jo
catr i dsea guitung quir do
coo lco yaai jo cas rei do:
18 Jo l laco j i e mo n jm
na, lana nngonaa f Jerusaln, jo f
job l nisng dsea jnea, dsea i caj
Jo niji jnea f jagu jalng fii
jmidsea qui dsea gonaa dsea
Israel co gu jalng tfa i e ju
qui ta qunaa cajo. Jo jalng i
dsea b i nicu ju qui e nijung
jnea. 19 Jogu niji jnea f jagu
jalng dsea i ja cuing Fidie,
jo jalng b i nil quie, jogu
nijmhu i jnea cajo jo jgu cart
nitei jnea f dse cru, jo f job
nijunn; ds m nit n jm lajo,
nijb tu cal cat.
Laj i e cam niqui Tia co gu

Juan e camr Jess
20Jo
(Mr. 10:35-45)
m cang jo, i dseam

qui jaang dsea i sii Zebedeo
cajaquiei f l sing Jess,
colng co gng jor , jaang i

sii Tia jogu jaang i sii Juan, jo
laj huai do qui jee dsea
guitung qui Jess, jo casr
u jnir f quini, co ii lng
ee nim bre dsea do. 21 Joba
cajmng Jess i dseam do jo
cas rei:
E iin?
Joba cai i dseam do qui
Jie o e nicu f e laj gng
i jo o la niger co n f l
qui ta m nguiingtu f jo, jo
jaai la niger l l dse jogu
jaanggur l l tuung.
lala:
N j i ja na laj i e mna
na. Su l ngna e nitna laj i
iihu e njaquieng qui jnea?
Joba cai i jo i dseam do jo
caj:
Nit lbaa.
23 Jo caitu Jess qui i dsea
do:
E jb e n nimba iihu
cajo l lacogu nimoo jnea; jo
ds e nige dsea l l dse osi
l l tuung laco guiinn, ja jnea
cat nn e jo fa e nicu, co laj i
dsea i ncagung Tiquie, j i
bing i cat ng e jo.
24 Jo m t l canu i dsea qui
Jess i gunggu do laj i e ju jo,
joba calguimbre qui i gng do.
25 Jo ds Jess catr jalng i dsea
guitung do quir jo cas r lala:
Nb n gui e jee jalng
dsea i ja cuing Fidie seeng
jalng dseata i qui ta qui
jalng dsea, jo jalng i dsea
i qui ta do eam slr co
53
Mateo20,21
e ta l i do. Jo lajob l cajo

co jalng dseata dsea fng i
quie nif qui jalng dsea, co
laguidseaam quir ta quii
do. 26 Jo ds ja cung e nidsije
lajo jee n, co i i i iing i nic
nif jee n, bing i n nijm
ta jmco qui i caguiaanggu.
27 Jog u i i i iing i nijm e
niinggur jee n, bing i n
jm jal ta hu jee jalng i
caguiaanggu e ja jmifng iar.
28 Jo lajob n jmr, co lajob ta
cag jnea cajo, jnea dsea caga
Co jnea ja caga fa e jmo dsea
ta f quinii, co jnea caga e laco
nijmco o jalng dsea jmg
jogu e nijng ia e nijunn e
laco nileng f ng dsea jmg jee
jal dsee quir.
M cajmileang Jess gng dsea

tiuung
29Jo
(Mr. 10:46-52; Lc. 18:35-43)
m cang jo, m t l
caung Jess co jalng
dsea quir f Jeric, eam
cangoleang dsea laco ngor.
30 Jo lajee laco teai f lado,
coob
m cang i l neang gng
dsea tiuung i neang n f. Jo
m t l call i dsea tiuung do
e cang ng Jess f jo, joba cai
dsea do lala:
Fiii, sju dseata Dav, f
glin jnea!
31 Jo ds jalng i dsea i ngoling
co Jess do cagaambre quii
do e laco jo nggui do dsea do.
Jo ds l l tegu canaang o
i dsea tiuung do e i dsea do jo
ftu r lala:
Fiii, sju dseata Dav, f

glin jnea!
32 Joba cajeab Jess laco f
iuui do jo catr i dsea tiuung
do jo cajmng rei do:
E iingna e nijmeee quina?
33 Joba cai i dsea tiuung do
qui Jess lala:
Fiii, iinaa e nijme e
niljnbtu .
34 Joba cal f l m Jess
i dsea tiuung do jo lco cagr
jminibi do lajaang lajaai. Jo
dsif lajob calang i dsea tiuung
do, jo caljnbre. Jo m cang jo,
cangolimbre co Jess.
M ca Jess f jee f Jerusaln

(Mr. 11:1-11; Lc. 19:28-40; Jn. 12 :12-19)
21
Jo lajee ngu e

niguieng Jess f
Jerusaln colng co jalng
dsea i ng co r do, jo caguili
f coo f e sii Betfag e ne
qui coo m e sii Olivos. Jo t
job caguing Jess gng lajee
i dsea quir do e jenggui 2 jo
cas rei do lala:
Glingna e f f ji e ne
quini na, jo f job niguingna
jaang b iee i ung colng
co jaang y quiare. Jo
singnare jogu teenare f
la. 3 Jo song i i cas n jial
jmoona lana, joba nif nar lala:
Lana neng fiii i b la. Ds m
ning jo nijajeaamture.
4 Jo cangoje e na e laco calti
j i laco ju e cajng jaang dsea i
eang m cajmer lala:
5 Sina jalng dsea i seeng f
Sin:
Mateo21
54
Lab nja i dseata dsea fng i

quie nif quii,
jo jaang dsea i ja jmifng
iab l i,
jogu guii f moco jaang
b jiuung.
6 Jo m cang jo, cangolim
i dsea gng qui Jess do jo
cajmitibre laco j i ta caqui
dsea do quir. 7 Jo catbre i b
iee do colng co y quiare
do f l sing Jess, jo canaai
sf r s r f moco i b jiuung
do jo mf ng cagub Jess f
moco i j do. 8 Jo f m dsea
nir jal s r lacuee gui f l
cang ng Jess; jo i lnggu dsea
tr guo ma e tii jo guiar f
gui f l ning ng dsea do cajo.
9 Jo jalng i dsea i ngoling nif
co gu i jaling cat cng or
lala:
Majmifngnaa i Jo dseata
dsea fng Dav! Jogu juguiji
qui i dsea i casing Fidie
f jmg la cuai quir! Jo
majmifngnaa Fidie dsea guiing
if !
10 Jo m t l ca Jess f dsi
f Jerusaln, lajm dsea canaai
tar m jo jmng ri:
I gu i dsea na?
11 Jo i lng i dsea do ng r:
M Jess i dsea i f cuai
qui Fidieb na, i nab i seeng f
Nazaret do f l se Galilea.
M caung Jess jalng dsea i

jmo ta n f dsi gu
(Mr. 11:15-19; Lc. 19:45-48; Jn. 2 :13-22)
12Jo
m cang jo, jo cang Jess

f dsi gu f qui dsea gor
dsea Israel e si f Jerusaln do.
Jo m cangr e lafa mob l

e f jo, co teang dsea ta n
jogu ta la, joba cajmiqum dsi
Jess m cangr lajo, jo canaai
jimbre jal mes qui i dsea
i jmo ta jms ng cuu jogu
jal masii qui i dsea i jmo
ta n ng jalng mee. 13 Jo caj
cas r jalng i dsea do lala:
Lalab f Fidie f ni ji
quir: E n la nilsii n l
nis ng dsea co jnea; jo ds
n ncajmiuingna coo n l
teang jalng .
14 Jo lajee tang Jess e f dsi
gu do, job caguiling jalng
dsea tiuung co gu jalng dsea
jlung, jo cajmileang Jess
jalng i dsea . 15 Jo m t l
cang jalng fii jmidsea qui
dsea Israel co gu jalng tfa
qui ju qui ta quir laj i
e qu Jess jm jmor e dsig
dsi dsea jogu canugur e o
jalng jiuung e f gu do lala:
Gjmifng jalng dsea jmg
i Jo dseata dsea fng Dav!,
joba jalng i dsea eam
calgui 16 jo cas r Jess:
Nuu laj i e f jalng i
jiuung na!
Joba cai Jess quii do:
Nubaa, jogu su ja m ca
n laj i e to f ni ji qui
Fidie l f lala?:
N, Fidie, ncajmee
e co jal e jalng
jiuung co gu jalng y
nijmifi n.
17 Jo m cal cas Jess i dsea do
lala, jo cag bre f f Jerusaln jo
cangtu r f coo f l sii Betania,
jo f job cangongi e u jo.
55
Mateo21
M calqui coo ma g
18Jo
(Mr. 11:12-14, 20-26)
m cang jo, coo e laee lajee

e niuung Jess f e nngi f
Jerusaln, cadse jmaai. 19 Jo coo
cangbre e gui coo ma g ca
f lana, jo cangoquiei f l gui
do, ds cadsr e j i coo g ja
i, dseng yaang m quib dsi.
Joba lalab cas r e ma g do:
Jo nicugu j i coo g
lat lana!
Jo ladsif lanab calqui e ma
g do. 20 Jo m t l cang i
dsea quir do e cal lado, joba
eam cangog dsir jo cajmng r
dsea do lala:
Finaa, e uiing qui e calqui
ladsif lana e ma g na?
E j e f n e song dseng
j l ngna e qu baa jm jmee
l doi ee jo ja jmtng ana, jo o
j i e na niqu na jm nijmeena
jng l lacogu j i e cajm jnea
co e ma g na. Co song
dseng j l ngna e qu baa jm
jmee l doi ee, joba cum l
quina ta e m si la e nijng
ia l si jo nidsisng ia f n
jm, joba lajob nil jng. 22 Joba
f n lajngna na e m fngna
Fidie, m bare car ngocng ona
jogu j lingna e qu b dsea
do jm nijmr l doi ee, joba
nicubre n jng laj i e mna do.
I qui ta Jess e jmor jal e

jmor
23Jo
(Mr. 11:27-33; Lc. 20:1-8)
m cang e cajng Jess

lajo, jo cabre f dsi sn gu
f e er ju qui Fidie. Jo lajee

iuui f job, m cangoquieng
gor dsea Israel f l si colng
co jalng dsea cng quir
cajo, jo cajmng r dsea do lala:
I i qui ta qui e jmoo
jal e na? Jo i i cacu n f e
cung jmee jal e na?
24-25 Joba cai Jess quii do
jo cas rei:
Jnea cajo seab coo e
nijmng n. I casi qui
Juan e nisei dsea jm? Su
Fidie ofa dsea jmgb ? Jo
song nijmena jnea ju i casi
quir, joba nijme jnea n ju
i qui jnea ta e jmoo lajal e
la.
Jo i dsea do canaai s i lajee
la yaai jo s ri lala:
Song nisinaar e Fidieb dsea
casi qui i Juan do, joba nij
nis r jneaaaa: Jial ja j
cal ngna i dsea jng? 26 Jo ja
cung nisinaar e dsea jmgb
casi qui i Juan do, co fng song
casinaar lajo, dseam fng ee
cajmeng dsea jneaaaa; co lajm
dsea ir e i Juan do cafr cuai
qui Fidie.
27 Joba cair qui Jess lala:
Ja nenaa j i coo .
Jogu Jess cas tu r i dsea do jo
caj:
O gu jnea cung jmee
n ju cajo i i qui jnea ta e
jmoo jal e la.

qui gng jo dsea
28Jo
cajmng gu Jess jalng i

dsea do lala:
56
Mateo21
E o n cuai qui e
ju la? Coo ne nicalsng jaang
dsea, jo i dsea nicalsng
gng jor . Jo coo ne cas r
i jor lauii do: Jo o, fa jgie
o gjme coo jm ta f l
sjnea m hung j quii
do. 29 Joba cai i jor do: U ,
dseng f mbaa niii! Jo ds
m cang guji lajo, cab dsir
cangr. 30 Jo ds ng jo i jor i
cat tgu do cas tiquir laco
cas r i jor lauii do; joba i jor
caibre ladsif qui tiquir
jo caj e nidsbre. Ds m
ngoyung jo ja cangr.
31 Joba cajmng Jess i dsea do:
I lajee laj gng i jor do
l ng n i caln ju qui
tiquir?
Joba cai i dsea do qui Jess
jo caj:
I jor lauii do, bing i
caln .
Jo Jess cas r i dsea do lala:
E j e f n e jalng i dsea
i jmo ta m cuu e cat ng dseata
dsea fng i guiing f Roma jogu
jalng dseam i jmo ta n ng
yaang, jenggur nijng yaai
lacogu n f jagu Fidie e laco
dsea do nicr nif quii. 32 Co
m caj Juan i caseang dsea jm
jo caer n jial nilguingna
f quini Fidie, ds ja j
cal ng n jal e jo ie jo. Jo ds
jalnggu i dsea i jmo ta m cuu
co gu jalng dseam i jmo ta
n ng yaang jb cal i ie jo. Jo
ds ngu, nai fa caiba jal
e jo, ds ja caqu jing yaangna
f quini Fidie, jogu dseng ja
j cal mba ju qui Fidie.
Coo gu ju j e lafa ju cuento

qui dsea leng i soo dsi
33Jo
(Mr. 12:1-12; Lc. 20:9-19)
m cang jo, cajnggu

Jess e ju la:
N na, la nif n coo gu
ju j e lafa ju cuento: Coo
ne jaang dsea nior coo u
jo nicajmer i lacng e u quir
do, jo cajnr m hung j f dsi.
Jo cajmli coo l niur jm ,
jogu caser coo n i f qui
jo e laco cung ti nir f lang
e f ni guo u quir do l
sjnea m hung j.
Jo m cang guji lajo, canai
coo t m ng dsea i nijm ta u
quir. Jo m cang jo, cag bre
cangr f l hu i . 34 Jo m t l
cat e caroo e m hung j
do, jo caguim i dsea fii u do
coo t m ng dsea leng quir
i cangoquie laj i e cat i do.
35 Ds m t l caguiling i dsea
leng do f l taang i dsea jmo
ta u do, dsng ga caci e
caqui i dsea i jmo ta u do;
i lng cacng co cuu, jogu
i lnggu dseng cajngambre.
36 Jo m cang jo, i f nggu dsea
leng caguingtu i fii do lacogu
i caguii lam uii do. Jo ds
lajob cajmetu i dsea i jmo ta
u do, cajmemtu r jalng i dsea
leng i caguing i dsea fii u
do.
37 Jo m cang jo, jogu i dsea
fii u do caguii, co ca dsir
e gub fng nijmg i dsea jmo
ta u do. 38 Jo m t l cangng
i dsea jmo ta u do i jo i dsea
fii u do jo canaai s i lajee
57
Mateo21,22
45 Joba m t l canu i fii

yaai: I sming nabing i nijm
guia e u la m t l nijung
jmidsea qui dsea Israel do
tiquir; majngangnaare
co gu jalng dsea i l ng dsea
lajmn, jo jneaaaa nilnaa
fariseo laj i e ju e cajng Jess
nijee co e u la. 39 Jo rb
do, joba callr e jalng bre
eng dsea do co e ju quir do.
cas ng i dsea jmo ta u do
46 Joba ie jo lam ii nismbre
e nijmr lajo, jo cangojei i
sming do cat n guiee l sjnea Jess, ds ja cate dsir fa
e m hung j do jo f job
cajmer lajo, co f m dsea teang i
cajngangnei do.
j l ng e dsea do l i jaang i f
40 Jo cajnggu Jess cas r i
cuai qui Fidie.
dsea do:
Joba f n e m niguie i fii Coo ju j e lafa ju cuento qui
m cung gu dsea
u do, e l ng n e nijmei i
(Lc. 14:15-24)
dsea jmo ta u i cale do?
41 Joba cai i dsea do:
Jo m cang jo, jo co
E nijngm i fii u do lajalng
ju lanab canaangtu
i dsea jmo ta u do, jogu dsea
Jess s r jalng i dsea do jo
jim niti i nijm ta e u do
cas rei:
2 Jo lalab l m Fidie quier
lali i l dsir i nija laj i e
cat i qui e nir do quir.
nif qui dsea. Co e jo l laco
m jaang dseata dsea fng
do:
cajmer coo jm fe qui e
Su ja m ca n f ni ji
nicng gu jor . 3 Jo m t
qui Fidie l f lala?
l nne gui e jm do, joba
E cuu e ja calji dsea jmg
i dseata do casi jalng dsea
qui t f qui nr,
leng quir i cangot jalng
lanagu dseng cuu laniim
dsea sm ng e laco nidr
ncauing qui n .
colng. Ds i dsea sm ng do
Jo iab Finaa dsea cajmer
ja calii fa cangoli. 4 Jo m
e la,
cang jo, i jinggu dsea leng
joba dseng eam dsig
qui i dseata do casi i cangot
dsinaa lana.
i dsea nsm ng do jo cas rei do
43 Jo ui joba f n jm na e
jial ju nici do jo caj lala:
nigeb laj i e s ningna e
Gjmena ju i dsea nsm ng
Fidie nicr nif quina jo dsea
do e nneb gui lajalb e
jim niing e jo, co bing j
niquieenaa, co ncaqui ta e
niling jogu nir r f quini
ncajngam dsea gt quie
dsea do. 44 Jogu doi i i dsea i
co gu jalng j caguiaanggu
nittaang f ni e cuu e jul na,
i jlo ung, jo lajb nne gui
dseng t b nili; jogu song
lana. Sigor gjali, co lana
i i dsea cajl ng e cuu do, dseng
nidsito jm qui e nicng gu
conguia leeb nili.
jo baa. 5 Ds dseng ja cajmijib
22
58
Mateo22
i dsea sm ng do laj i ju quie
i dsea leng do. Jo jaai do
caj: Sigo fi e ja l niii lana,
co nab n niii niee u quie.
Jo jaanggu do caj: Sigo fi
e ja l niii lana, co nab n
nij laj i e n baa. 6 Jogu
i dsea sm ng caguiaanggu do
caquimbre i dsea leng qui i
dseata do cart cajngambrei do.
7 Job m calguing i dseata do e
eang jo caquir ta le quir
e cangojngambi do jalng
dsea i cale do jogu cajbre
f
goi do cajo. 8 Jo m cang jo,
i dseata dsea fng do cas r i
dsea leng quir caguiaanggu
do jo caj: Lana nne gui
laj i jmii e niquieenaa, ds
i dsea i lam s sm ng do ja
cat i fa e nijali e niquieenaa
colng co r. 9 Jo lanagu f n
e glingna lacaang jee n
f jal f e laniing jo gtena
l doi i i dsea i nijngna jee
n do jo sinar e niquieenaa
colng co r, co i dsea i lam
s sm ng do ja calii fa
cajali. 10 Joba caum i dsea
leng qui i dseata dsea fng
do e cajmitir laco j i ta caqui
fiir, jo i f m i dsea do catr, do i
guing jogu dogu i soo dsi; lfa
dseng carm dsi sn qui i
dseata do e catang jalng i dsea
.
11 Jo m t l ca i dseata
do f l nteang i dsea f ng
do, job cangi jaang dsea i
niquing jee do i ja qui s laco
cat ng qui m t jm e cung
gu dsea. 12 Joba i dseata do
cas r i dsea : Ruu, jial ca
o cau f la jagu s qui qui

l cung gu dsea? Jo tiib caje
i dsea i ja quie s laco s do.
13 Joba i dseata do cas r jalng
i dsea leng i guia gui mes
do: na guot i dsea na
jo gbingnar cart l n s
f caluu, jo f job l nijmr ta
qu jogu ta t maja. 14 Dsco
t Fidie i f m dsea e nijng
yaai f jagur, lfa j i t n
m ngbing i gu.

qui e cat ng dseata
15Jo
(Mr. 12:13-17; Lc. 20:20-26)
m cang e la, caseng

coo t m ng dsea Israel i l ng
dsea fariseo jo cas ngtu r r jial
laco nicur Jess dsee f quini
dseata. 16 Jo casimbi do f l
tang Jess coo t m ng dsea i
la r co gu dsea qui dseata
Herodes, jo lalab ju quiei do
qui Jess jo cas r:
Tfa, nebaa gui e jmang
ju jba f n jogu e dseng
lajamba j e e jialco iing
Fidie e see naa. Jogu neb
cajo e ja g n co jal e
dsi dsea osi jal e f dsea uii
qui , co ja j n j i jialco
l ng dsea l caluu. 17 Joba iinaa
nijmng n e nifo cuai
qui e ju la: Su n niqunaa
cuu e cat ng dseata i guiing f
Roma osi ja n qunaa ?
18 Jo ds Jess callbre laj i e
ga e dsi i dsea do, joba caj
cas rei:
I jmcaang i la n! Jial
nna e iingna niguina jial e
nin ngna jnea f quini dseata?
59
Mateo22
19ena
jnea e cuu e n niqu

qui i dseata do.
Joba i dsea fariseo do cacur
dsea do coo cuu lajo. 20 Jogu
Jess cas rei do lala:
I i tang f ni e cuu la jogu
jial siir?
21 Joba cai i dsea fariseo do
qui Jess:
Dseata dsea guiing f Roma
tang f na.
Joba caitu Jess quii do jo
cas rei:
Cuna dseata i guiing f
Roma laj i e cat ng , jogu
lajob cajo cuna Fidie laj i e
cat ng Fidie.
22 Joba m t l canui do lajo,
eam cangog dsir e j i o ir
e nigur. Jo cangolimbre m
cang lajo, jo iab Jess cajegur.
M cajmng dsea jial l m nij tu

dsea cal cat
23Jo
(Mr. 12:18-27; Lc. 20:27-40)
ia ie jm jo caguiling
dsea saduceo f l tang Jess. Jo
co jalng i dsea saduceo do ja j
l i e j tu l, joba ca dsir e
cangojmng r Jess jo cas r dsea
do lala:
24 Tfa, lalab cajng Moi
malgu eang e song cajng
jaang dsea e j i ja jor
calsng, joba i rng dsea
ngang co i l dob n nici
guor co i dseam qui i l
do e laco nilseeng jor co r.
Joba lafa job
i dsea lauii
do niuing i jiuung i nilseeng
do. 25 Jo lalab cal jee jnea; coo
ne calsng guing dsea i
la rng. Jo i dsea lauii do

cacm guor, jo ja hu ng
cajmbre, lfa j i jaang jor
ja calsng co dseam quir.
Joba i dsea ri i cat t do
cacmbre guor co i dseam ,
26 jo ds lajob cal tu, cajmbi
do jo ja jor calsng cajo. Jo
lajob i ri i cat n do cajo,
cacmbre guor co i dseam
, ds lajobtu cauing quir,
cajmbre e j i ja jor calsng.
Jo lajob cal ng laj guing i
dsea do, cajmbre e j i ja jor
calsng co i dseam do. 27 Jo ja
hu ng jo cajm i dseam do
cajo. 28 Joba jmng jnea n
lana e m nit e nij tu dsea,
i dseng i dsea do lajee laj
guii nicng gur co i dseam
do? Co lajalmbre caci guor
lajee seei f jmg la.
Sjgiem a n, co ja na
jial laco f f ni ji qui Fidie,
jogu dseng ja ba cajo jial ti
gng dsea do. 30 Co ie jo, m nit
e nij tu jalng l, jalng dsea
co gu jalng dseam jo to
jm fa e nicnggu gur, dsco
lafa ngeles qui Fidie i neang
f if b nili ie jo. 31 Jogu n
jmngna su j tu jalng dsea m
ning e jui, jo su ja m ca n
l to laj i ju qui Fidie e caj
malgu m cafr lala?: 32 Jneab
l nn Fidie qui Abraham co gu
qui Isa jogu qui Jaco. Joba
f n lana e Fidie ja l i Fidie
qui jalng l, co Fidie qui
jalng dsea jb l i.
33 Jo m t l canu jalng i
dsea do laj i ju e cajng Jess,
Mateo22,23
60
joba dsng cangog dsir jo

cangolimbre jng.
E lab ju qui ta e laniinggu
qui Fidie
34Jo
(Mr. 12:28-34)
m t l cang e cas ng
Jess co dsea saduceo, jo
casem rng dsea fariseo
m t l calir e cate lanab
cai Jess laj i ju e cajmng
i dsea saduceo do. Jo i dsea
cangolimbre f l tang Jess.
35 Jo jaang lajee la r i l ng
dsea gor dsea Israel e l laco ii
e nitng Jess f ni dsee, joba
cajmng r dsea do lala:
36 Tfa, e e ju qui ta
qui Fidie e niinggu?
do:
E lab e ju e niinggu do:
Jmineang Fi Fidie car ngocng
o jogu co jal b seeng jmgu
qui jogu co jal e o. 38 Jo e
lab e ju e laniinggu jogu e lauii
do cajo jee lajal ju qui ta.
39 Jog u e ju qui ta e cat t do
rb ji l co e la, jo lalab f:
Jmineang jalng dsea rn l
lacogu jminean u. 40 Jo co
e t ju qui ta nab l ju t
f qui lajal e caguieegu ju
qui ta qui Fidie jogu lajal
ju e cae i dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang.
I dsea sju l ng Dsea Jmang

41Jo
(Mr. 12:35-37; Lc. 20:41-44)
lajee e teamb jalng i

dsea fariseo f do, 42 m cajmng
Jess r lala:
Jo e o n cuai qui
i dsea i sjeengna do i nic nif
quina do? Jial laco ja sju r?
jo caj:
Dsea sju dseata dsea fng
Davb .
Jo jial l jng? Co ie lam
cateang dseata Dav f jmg
la, caj laeang co Jmgu
qui Fidie e Dsea Jmang l ng
Fiir, co lalab caj ie jo:
44 Lalab cajng Fidie cas r Fii:
N l l dse laco guiinn
cart nijmeee e jalng dsea i
n ning n
nisr u jnir f quin e laco
nijmgr n.
45 Jo cajnggu Jess e ju la:
Jo song iab dseata Dav
s r Fii i dsea i sjeengna do
i nic nif quina do, joba jial
cung e l i dsea sju dseata
Dav jng?
46 Jo jalng i dsea i teang do
ie jo j i cam ju ja cadsr fa
cair qui Jess, jo lat ie job
j i jaang dsea fa categu dsir
ee nijmng r dsea do.
M cajng Jess jal e ga e jmo

jalng dsea fariseo
(Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54; 20:45-47)
23
Jo m cang e jo, cas

Jess jalng dsea i
teang do ie jo co gu jalng
dsea quir jo caj cas rei:
2 Jalng tfa qui ju qui
ta qui dsea gonaa dsea Israel
co gu jalng dsea gonaa i
l ng dsea fariseo or ta e er e
gung laj i ju qui ta qui
61
Mateo23
Fidie. 3 Joba f n, jmeeba

n na laj i ju quir jogu
jmitba laj i e s r n, jo ds
jie m jmoona lacogu la jmor,
dsco i dsea ja jmitir laj i e
ju quir do. 4 Dsco i dsea
lco ti jmr lafa le dsea co
jal e j e n nijmiti dsea e j i
ja qu dsea jm jmitir, jo ds
ja jmco r dsea j i co cam
niguor e laco niro e lee do. 5 Jo
laj i e jmor do lco ii e j
jalng dsea jim. Jogu t dsir
e quier l to ju qui Fidie
f guiaquir osi f dse cuer ,
jo e jo to co ju e liing gui
laco jneng hu i . Jo lacaang f
dse s r t dsir e r lo e cuee.
6 Jo t dsir e gur f l jlogu
fng dsili lacaang l t jm osi
l niinggu fng dsili f sn
gu qui dsea gonaa. 7 Jogu
ii e jmg dsea r m j ri
jee n , jogu t dsir e fa jalm
dsea s r tfa.
8 Jo ds n ja cat ngna fa e
nis dsea n tfa, dsco jaam
tfa i dseng seeng quina,
jogu lajalng n l ngna laco
rmba. 9 Jogu n, ja cat ngna
e nif na teaa j i jaang dsea f
jmg la, dsco jaam Tiquina
i seeng, jo b Fidie i guiing f
if ; 10 ogu cat ngna fa e nis
dsea n fii, co jaam Fiina
seeng, jo b i dsea i sjeengna do
i nic nif quina. 11 Jogu song
i i lajee la n li e niinggur,
joba bing i n nijm ta jmco
jee jalng n. 12 Co doi i i dsea
i jmifng ia jee jalng dsea,
joba i dsea eam nijgiai m
nit lajo. Jo doi i i dsea i ja
jmifng ia jee jalng dsea

rng, joba bing i eanggu
nilniing m nit lajo.
13 E ng f b n, jalng tfa
qui ju qui ta qui dsea
Israel co gu jalng n, dsea
Israel i l ng dsea fariseo, co
jmang i jmcaam n! Co jnba
f e laco dsea jing ja nijng
yaai f jagu Fidie e laco dsea
do nic nif quir. Jogu j i n
ja jang yaangna f jagu Fidie
ogu cuna f jalng dsea i iing
nijm lajo.
14 E ng f b n, jalng
dsea Israel co gu jalng n,
dsea Israel i l ng dsea fariseo,
co jmang i jmcaam n! Co
jmoona n jalng dseam n
i tiing, jogu jmcaangna e ja
l lajo, jogu jmoona e cuee fa
quina m glingna f gu. Jo
ui e lajob jmoona, joba nbing
i gagu eang ning iihu m
nit lajo.
jmoona ta ng lacaang f ni
guo u qui co gu lacaang
f ni jm e laco nilna jaang
dsea i nidsitang co n. Jogu
m t l cal na i dsea , dseng
lco snggunar e cat i t ne
f l l lacogu la l ng n
yaangna.
16 E ng f b n, dsea l ngna
lafa dsea tiuung i jeng jaanggu
dsea tiuung! Co n fna e m
jmo dsea promes e ei gu f,
62
Mateo23
ja n nijmitir e jo; jo ds n
fna e m eng dsea e cune e
sea f gu do, joba dseng n e
jmitibre jng. 17 N l ngna lafa
dsea tiuung i i ! E e quinggu
quina eang l ngna? Su cune
ofa e gu e jmigeang e cune
dob ? 18 Jogu fb n cajo e
doi i i dsea i jmo promes e ei
f nife, ja cat ng fa e nijmitir
laj i e caei do. Jo ds n
fna e song caeng dsea laj i e
t ng dsea e cur Fidie f nife,
joba dseng n e nijmitibre
jng laj i e caei do. 19 N
l ngna lafa dsea tiuung! E e
quinggu quina eang l ngna?
Su laj i e t ngna cuna
Fidie f nife do ofa e nife e l
lgeang dob ? 20 Jo ds jneagu
fa e i dsea i eng e nife do, o
j i qui e jo jmor lajo, co lajob
jmor cajo qui lajal e sea e f
ni do. 21 Jogu i dsea i eng gu
f, o j i qui e gu do jmor
lajo, co lajob jmor cajo co
Fidie i seeng f jo. 22 Jogu i dsea
i eng if , lajob ei ia Fidie
cajo jogu f l l e qui dsea
do f jo.
cuna Fidie coo lajee gu laj i
e cat i qui jal e rona do
fa jal oo qui jmii jogu jal
e ji, jo ds ja jmitna e ju
qui ta qui Fidie e niinggu
e qui jial ni dsea r co
dsea ri jogu jial nil f l ng
dsea jalng dsea ri jogu
jial dseng nijmitir jal e iing

Fidie. Jo jal e nab e laniinggu
e n nijmitna lfa ja naangna
ca jal e cat ng Fidie e
nicunare do. 24 Ngu l ngna
lafa dsea tiuung i jeng jaanggu
dsea tiuung! Jo tmba ng na
jal e na e laco ja ninngna
lu ping, jo ds n mba i j fng
i sii camello!
jmang i jmcaam n! Co n l
i ru gui jal cue hu qui
j i l caluu, jo ds e te dsi
do jmang jal e ncajmeena
co gu jal e l ona e sea f
jmg. 26 I t n, dsea fariseo!
Co lauii jang ru na l l dsib
jal cue hu quina do, jo
lajoguba nij tee f caluu cajo.
jmang i jmcaam n! Co n
l ngna lacogu la l l saang
l e jlo ji tee l caluu, jo ds
l l dsi layaang mo lba
te co gu jal e l e ji. 28 Jo
dseng lajob l ng n cajo, co
guimba jnengna jng dsea
n l caluu, jo ds dseng lco
jmcaamba co jal e fna
jogu jmang e lb ana.
jmona l saang jalng dsea i
63
Mateo23,24

eang jogu jmoona e sl jlo l
saang jalng dsea i cae gui
co Fidie, 30 jogu fna lala:
Faco jnea calsnaa lajee e
calsng l dsea ang qunaa,
joba ja cajmco naa jng e
cajnga dsea qui i dsea i caf
eang do. 31 Jo co j i e ju
nab cuna li e dsea sj ba l ng
i dsea i cajngang i dsea i caf
do. 32 Jo co lajob l , joba n
jmitna nng laj i e ncanaang
l dsea cng quina cajmer.
33 N l ngna jo m guing!
Jial nilna e nilengna laj i
iihu e niingna f l l?
34 Joba f n e jnea nis nn
jee n jalng dsea i f cuai
qui Fidie jogu jalng dsea i
tng eang co gu jalng dsea
i e jal ju qui dsea gonaa
dsea Israel; lfa n, nijngmba
jogu nitangna f dse crub i
lng i dsea , jogu i lnggui
do nibngnar f dsi sn gu
jogu ningnar f lacoo f l
guili. 35 Jo lajoba iihu e eam
niingna e ja qui Fidie
uii qui jal jmng i dsea i
guing e ncatuu f ni guo u
la. Jo e jo canaang m catuu jm
Abel i l ng jaang dsea guing f
quini Fidie jo cart m catuu
jm Zacaras, jo jaang dsea
i cals Berequas, co i dsea b i
cajngang n cang nife qui
sigui gu f e si f Jerusaln.
36 Jo dseng e jb e f n e
i dsea i seeng jm na, bing i
ning iihu uii qui lajal e jo.
M caqui Jess uii qui dsea

seeng f f Jerusaln
37Jo
(Lc. 13:34-35)
m cang jo, cajnggu

Jess e ju la:
F b n, dsea seengna
f Jerusaln, f b n, dsea
seengna f Jerusaln! Co n
i seeng e f f lab i cajngang
Fidie, jogu cuub caslona
cajo jalng dsea i casing dsea
do i guia ju quir jee n.
Jo ja ii jgu ne caliinn e
nito f nn n l lacogu to
f ng jaang tuiiee jalng tuy
quiare f n cuere, jo ds
ja caliingna lajo. 38 Joba lat
lana jo i nilseenggu f gu
quina la. 39 Joba f n e
jo nimanggu jnea cartm
nifona lala: Juguiji qui i
dsea i casing Fidie f jmg la
cuai quir!
M cajng Jess e niing gu f

e si f Jerusaln
24
(Mr. 13:1-2; Lc. 21:5-6)
Jo m cang jo, m t

l cag Jess f dsi
sn gu jo mf ng niuui f
ngambre, m t l cangoquieng
i dsea quir do f l ngor jo
canaai do jr laung e gu f
do. 2 Joba lalab cas Jess i dsea
:
Su j n jial jlo e gu si
na? Jo ds e jba e f n e j i
coo cuu jo nij sf nggu rng
qui e gu e mona si na lana;
co lajb niing jo j i coo jo e
nijgu.
64
Mateo24
Jal e li m t l n gu e niing
jmg
(Mr. 13:3-23; Lc. 21:7-24; 17:22-24)
3Jo
m cang jo, cangb Jess

f y m e sii Olivos colng
co dsea quir. Jo m caguili
f jo, job cagu Jess, jo lajee job
cangoquieng i dsea quir do f
l guii do l coo yaai, jo caj
cas r dsea do lala:
Iinaa fa n nijme jnea ju
l nidsije lajal e la? E jal
e nilli jenggu m t l ngu
niitu n f jmg la jogu m
t l nit e niing jmg?
quir do jo cas rei:
J i e laba f n; jmiiing
ona e j i jaang dsea ja
gjmgi n. 5 Co f mbing
i nijaling i nijmgo jo nij:
Jneab i dsea i sjeengna do i nic
nif quina; jo f m dsea nilr
i nilgng. 6 Jo n ninuna
ju e sea nii f la f na; jo ds
ja fngna m nit lajo, co
job uiing jogu co dseng n e
nidsijeb lajal e jo; ds o ie jo
nit e niing. 7 Co ie jo jalng
dsea nit co dsea ri, jogu
coo f nitng co coo gu f,
jogu nilsea oo f la f na, jogu
jmiguib l nij u e eang
cajo. 8 Jo job l uiimb jng m
nimna e nidsije jal e iihu jo.
9 Jo job m nitr jalng n
e laco nijmhu i n cart
nijngi n. Jo ie jo lajm
dsea jmg nil n ni n
ui jnea. 10 Jo ie jo f m dsea
nit bre e j l i ju quie
jogu nil n ning rng dsea
jogu nin i lajee la ri

cajo. 11 Jo f m dsea nijali m
t l jo e nijmgor e fr cuai
qui Fidie, jo f m dsea nilr
i nilgng. 12 Jo ie jo dseng
jmang jal e lba nijm
dsea, joba f m dsea nit bre e
jmineai jalng dsea ri. 13 Jo
ds i dsea i nit e si te f
gui lata co jnea, joba bing
i nileng jee dsee qui m t
l jo. 14 Jo e ju la qui jial quie
Fidie nif qui dsea nini f
lang f jmg e laco nilcui
dsea e ju jo; jo jogub m nit
e niing jmg jng.
15 Jo malgu eang i dsea i
caf cuai qui Fidie i cals
Daniel cajmer f ni ji quir
cuai qui coo e l eang e
nis dsea f dsi gu f e si f
Jerusaln f l l e gu geang
qui Fidie. Jo m nimna e
jo e f l geang qui Fidie
do jalng n i e ji la n
ningmba, 16 joba m nit e
jo, jalng dsea i neang f l
se Judea gcu i bre f jee m
jng. 17 Jogu i dsea i dsiing y
n m t l jo, ja g dsir fa
e nijgianggur e laco nidsiur
jal e sea quir. 18 Jogu i dsea i
taang f jee m e jmor ta, joba
ja g dsir fa e niqunggur
f quir e faco dsiquier s r.
19 Joba f b eang jalng dseam
i quieng y ie jo osi i jeng y
i cu t ! 20 Jo m na Fidie e
ja nidsiting e niungna e cu i na
lajee ji i gi osi lajee jm e
jming dsea gona ; 21 dsco
ie jo gab eang nilsea iihu e ja
m canga dsea laj i m catroo
65
Mateo24
jmg ogu fa ningur cal cat

cajo. 22 Jogu faco Fidie nijmr e
nil eang e nidsije jal e jo,
joba j i jaang jo i i nilenggu
jng faco lajo. Jo ds ja nijmi
e jo ui e f l i jalng dsea
quir i ncagu do.
23 Jo song ie jo nijmgng dsea
n jo nij: J, i lab i dsea i
sjeengna do i nic nif quina,
osi J, dob nsi , jo ds ja j
glingna jng. 24 Co ie jo f m
dsea nijali jo nijmgor e l i
i dsea , jogu seemb i nijmgor
e l i dsea i f cuai qui
Fidie cajo; jogu eam nijmr
jal e li jogu jal e qu r jm
e dsig dsi dsea. Jo nijmr lajo
e lco nijmgobre jo quibji
nijmgi la quiegu i dsea i
ncagung Fidie do, ds ja l
jmr lajo. 25 Jo quiena cuente r
qui jal ju e ncafa na lana
qui jal e nidsije cnggu.
26 Joba ie jo, ja glgngna m
nis dsea n lala: Jna, e
dob tang i dsea i sjeengna do
f ni guo u qui , jo ds ja
glingna fa e nignngnar;
osi nis b dsea n lala : E lab
smaang i dsea , jo ds ja j
glingna e jo. 27 Dsco l laco
l m lj gi e jneng f y
jmg e j dsea laji, lajob l
cajo m nigatu jnea, dsea l nn
jaang dsea jmg i j f if .
28 Co e jba fa, e ji l rang
j l, f job seng jalng tujl .
Jial m nijatu i dsea jmg i ja

f if
(Mr. 13:24-37; Lc. 21:25-33; 17:26-30, 34-36)

29Jo
cajnggu Jess e ju la:
Jo m t l casung e iihu jo,

joba jo j iee nilseagu ogu s
cajo fa nicugur jr, jogu jalng
n nijii cart guo u, jogu
Fidie nijmr e nigui jal e sea
f y jmg. 30 Jo ie jm job
m nilsea li f y jmg e t l
nigatu f jmg la, jnea dsea
l nn jaang dsea jmg, jo lajm
dsea seeng f lang f jmg
niqur ui e gr, jo joguba m
nimangna jnea, dsea l nn jaang
dsea jmg i ja f if , e ngaa
e nquinn jee cab jni co
e niing j e gng qui Fidie.
31 Jog u nisng Fidie jalng
ngeles i l ng guotr e niji i
do te lu tromp f y jmg
e laco lajng dsea jmg i nl ng
dsea quir nisei colng m
nit e jo.
Lanagu niee n coo ju
qui ma g: Co m ninaang
ie jal guo qui, jo mf ng
canaang e ib jal m qui
cajo, joba nl n e njaquiem
ji i jm jng. 33 Jogu lajob l e ju
la cajo, co m t l nidsije lajal
e ncafa na, joba nba jng e
quib njaquieng e niga jnea,
dsea i l ng jaang dsea jmg i
ja f if . 34 Co dseng jba
fa e dseng nidsijeb jal e
jo ngu e nijung jalng dsea
i seeng lajee lana. 35 Jo tob
jm
niing lang y jmg co gu
lang guo u, lfa ju quie
ja to jm fa e ja nilti.
36 Jo j i jaang dsea jmg ir
e jm jogu e oor e nidsije e
jo, co jgu jalng ngeles qui
Fidie dsea guiing if ja i e
66
Mateo24,25
jo, ogu jnea ii cajo. Co dseng
laj i Tiquii dsea guiing if , j i
bing dseng i e jo.
37 Jo m t l nit e nigatu
f jmg la, jnea dsea l nn jaang
dsea jmg i ja f if , nil l
lacogu cal ie lam cateang
No f jmg la. 38 Co ie jo, lajee
e ngu e ca jm f lang f
guo u, gb dsea laco s,
jogu ci guor cajo, l coob

m cat e ca No f dsi coo
mo e dse co jalng dsea
sn quir; 39 jo ds lajee e
ja iing dsib dsea, m cat e
ca jm f lang f guo u,
jo job l cajng lajalng dsea l
coo guin i seeng f jmg. Jo
dseng lajob dseng nidsijetu
cal cat m t l nigatu f
jmg la, jnea dsea l nn jaang
dsea jmg i ja f if . 40 Co
ie jo gng dsea taang jmo ta
qui f jee m: jo jaai do
nidsmbre, jogu jaanggui do
nijbre. 41 Jogu lajob cajo gng
dseam teang ta dsi: jo jaai
do nidsmbre, jogu i jaanggu do
nijbre.
42 Joba f n, iing ana
contng, co coo lajee ja lna,
lanab m nigengtu. 43 Jo e
laba iinn e na, faco jaang
dsea nir e niguie jaang
f quir, joba nigebre e
jmor nr, jo ja nil i do
fa niur jal e sea qui i dsea
do. 44 Joba lajob cajo, dseng
contm n e siim a n; co
j i lajee ja iing ana, lanab m
nigengtu f Jmg la, jnea
dsea i ja f if e l nn jaang
dsea jmg.
Jaang dsea leng i guing

co gu jaanggu dsea leng i soo
dsi
(Lc. 12:41-48)
45Jo
m cang e jo, cajnggu

Jess e ju la:
Lalab l qui jaang dsea
leng i n jal ta qui fiir
jogu i guing co jalng dsea
leng ri i caguiaanggu. Co
m cag i fiir do e nidsr f
l ji, caguiar ni i dsea leng
i n do lajalng i seeng quir
e laco nicurei do e nidi
m nit lajo. 46 Joba juguiji
qui i dsea leng i jmo ta
laco cat ng m niguieng fiir e
cr cuente. 47 Joba jmtaa ona
e i fiir do dsng gui nijmr jo
nicurei do e nine ni latm
sn quir co gu jal e sea f
jo. 48 Jogu ds song i dsea leng
do l i jaang dsea leng i soo
dsi jo dsir e ja m guieng fiir
lajee jo, 49 joba nini e nijmei
ga jalng i dsea leng ri i
caguiaanggu do, jogu e nisei
ri co jalng dsea jmo ta
e laco ni nidr colng, 50 jo ds
coo lajee e ja iing dsir, lanab
m nit e niguiengtu i dsea fiir
do; 51 joba i dsea do iihu b nicur
i dsea leng do, co nibimbrei
do jee jalng dsea i jmcaang e
jmor jal e iing Fidie f l
nijmr ta qu jogu ta t maja
ui jal iihu e ni do.
Coo ju j e lafa ju
cuento qui gung sm
25
Jo cajnggu Jess e ju

la:
67
Mateo25
Lab nifduu jial l m t l jo, gu do, jo i sm i iing dsi do

m Fidie nicr nif qui dsea
cangotambre jm colng co
jmg. Co e jo l laco gung
i dsea cung gu do, jo cajnibre
sm i caung quie jmac j
n . 11 Jo mm ngguji lajo
candi e cangoi dsea i cung caguilimtu i sm i ja iing dsi
gu. 2 Jo ds ing lajee i sm
do i cangoling f tieen do, jo
do iing dsir jogu i inggu
guicatr caluu n jo guicaj:
do ja iing dsir. 3 Joba i sm
Fiii, fiii, fa jgie o e ngo
i ja iing dsi do caumbre
n ! 12 Jo ds guicai i dsea
quier j candi quir e cangoi
do jo caj: E jba e f n,
i dsea i cung gu do, jo
sm , ja cuinn n.
13 Jo cajnggu Jess:
ds j i jmcoo e a dsi candi
quibre quier co jo quiegur fa
Jo co lajob l , joba f n e
e seanggu; 4 jo ds i sm ing
jmiiing ana, co ja na e jm
i iing dsi do caumbre cajo
jogu e oor e nigeng jnea, dsea
e quier j candi quir jo lfa
l nn jaang dsea jmg i ja f
quie br coo s gu e co quier e
if .
a jmcoo. 5 Jo co calm i dsea
cung gu do e ja niguii, joba
dsea leng i cang cuu
lajm i sm do nicaquii lajee
6
(Lc. 19:11-27)
jo. Jo coob
, m cat la i i guitu
14
guien , jo guicat m l
Jo m cang jo, cajnggu
caluu jo guicaf dsea: Jmijne
Jess e ju la:
ana, co nab njang i dsea
cung gu do; jogu ilingna e
dsea, jo e jo l laco jaang dsea
niiingnare! 7 Jo lajm i sm
i cag cang f l hu i . Jo ds
do carai jo caguiar gui j
lajee e ngu e nig r nidsr,
candi quir lajaang lajaai.
jo catr jalng i dsea jmo ta
8 Joba i sm i ja iing dsi do
quir do, jo cacurei do cuu e
cas r i sm i iing dsi do: Fa
laco nijmi do ta e nilseagu
jgie o n fa nijmng ji
e ds qui e cuu do. 15 Jo jaang
jnea jmcoo quina, dsco
i dsea leng quir do cacur
cadseb jmcoo qui candi
i mil cuu, jogu jaang cacur
qunaa jo jo iing nic. 9 Jo ds
t mil cuu lajo, jogu i jaanggu
cai i sm i iing dsi do: U , ja do cacur coob
mil cuu, jo laj
nijmngnaa n co ja niling
gaambi do cang i cuu l
qunaa ogu quina cajo. Co
jialco j i b seembre. Jo ng
guigu quina e niglingna
joguba, cag i dsea do
f tieen e nigleana e jmcoo e
e cangr f l hu i . 16 Jo i dsea
10
nna do. Jo lajee cangoling i
leng i cang ng i mil cuu do,
sm i ja iing dsi do f tieen e
eam gui cajmer ta co e
cangolear jmcoo quir, lajee
cuu do, jo cal bre jigu i mil
job m caguing i dsea i cung lajo. 17 Lajob cajo i dsea leng i
68
Mateo25
cang t mil e cuu do cajmebre
ta co do, jo cal bre jigu t
mil e cuu do cajo. 18 Jo ds i dsea
leng i cang ng coo mil e cuu
do, cangomeabre f n u.
19 Jo m cang gu lajo,
caguimtu i fiir do, jo cas r
lajaang lajaang i dsea leng
quir do e niguiei do cuente
laj i e ncajmer co cuu e
cang i do. 20 Jo lauii cagui i
dsea leng i cang ng i mil
e cuu do, jo cajr fiir igu
mil lajo e cal r, jo cas r dsea do:
Fii, n cacu jnea i mil
cuu, jo ncajmbaa ta co e
jo, joba lana ncal igu mil
lajo e ds. 21 Joba cai i fiir do:
Nb jaang dsea leng i guing,
co cajmeeba ta r co laj i
cap cuu e cang n. Joba lana
jmiguib jal e sea quie e
nicu n e nine n, jo lana
rb nijmiiang dsinaa nng.
22 Jo jo hu l i dsea leng
i cang t mil e cuu do caguir
jo cas r fiir: Fii, n cacu
jnea t mil cuu, jo cajmbaa ta
co e jo, jo lana nical tgu
mil e cuu do e ds. 23 Joba cai
i fiir do: Nb jaang dsea leng
i guing cajo, co tmba jme ta
r co cap cuu, joba jmiguib
jal e sea quie e nicu n e
nine n, jo lana rb nijmiiang
dsinaa nng. 24 Jo jo hu l
gui i dsea leng jaanggu do i
cang ng coo mil e cuu do, jo lalab
cas r fiir: Fii, ibaa gui e
jaang dsea i ue dsi l ng n
e l tn st n laj i ta cajme
dsea jim, jogu e c jal
ta jmo dsea jing cajo. 25 Joba
cafmbaa n, jo f n ub
cameaa e cuu e cacu jnea do.
Jo lana lab quiee e laj i e cuu jo.
26 Joba cai i fii do qui i dsea
leng quir do: N ln jaang
dsea leng i soo dsi jogu i f, jo
song nba gui e jnea st nn
laj i ta cajme dsea jing jogu e
g g jal ta jmo dsea jing,
27 joba jial ja ca o fa m
caguite cuu quie f banco? Joba
m cageann, caimbaa laj i
cuu quie jogu e ds qui cajo.
28 Joba cas r jalnggu i dsea i
teang do ie jo, jo caj: Guina
e coo mil cuu qui i dsea leng
f na, jo cuna i dsea leng
i quie gu mil e cuu na. 29 Dsco
i dsea i sea qui, jmiguigub
nii e nilsea, joba lalim nilsea
quir. Jo ds i dsea i ja sea qui,
nigeb laj i e cap ji e sea
quir do. 30 Jogu i dsea leng f
na guiingnar f caluu f l n
s, jo f job niqur jogu nit r
majar cajo.
31Jo
Jial nil m nitdsi

qui dsea jmg
cajnggu Jess e ju la:

Jo m t l nit e niga
jnea, dsea l nn jaang dsea
jmg i ja f if , nigatu
ds e nquinn jee jal e jlo e
niing gng qui Fidie jogu
colng co jalng ngeles i l ng
guot Fidie, jo jogub m nini
f e quie l niing jlo qui
Fidie. 32 Jo lajm dsea seeng
f lang f jmg nisei f
quinii, jo jneab dsea ninaan dsea
jie f l cat i lajaang lajaai
l lacogu la jmo jaang dsea i
69
Mateo25
jmo jose m nai jalng

jose jee jalng joch. 33 Jogu
jalng i dsea i l ng lafa i jose
do niguinn l l dse laco
guiinn, jogu jalng i dsea i l ng
lafa i joch do niguinn l l
tuung laco guiinn. 34 Joba jnea,
dsea l nn i dseata dsea fng
do, nif jalng dsea i neang
l l dse laco guiinn jo nifa:
Jalng n, ilingna f la, co
nbing i ncajmigeang Tiquie
dsea guiing if , joba ingna
lajal e cat ngna, co lajob
nsingna quir laj i lat m
caguiar uiing jmg. 35 Dsco
lajee cataann co n f jmg,
m cadse jmaan, jogu n
cacuba jnea e cag; jogu
m cadse jmjmn, cacuba
jnea jm cagu; jogu cang b
cajo laco ng jaang dsea i ja f
caluu, jo ds cacuba jnea l
cajmiinn. 36 Jogu calnb s
,
jo cacuba jnea; jogu cas b
e caldsee, jo cato f mba
jnea; jogu cab n, jo ds
caguieeba jnea cajo. 37 Joba
jalng i dsea i cajme jal e
iing Tiquie dsea guiing if
nijmng r lala jo nij: Fiii,
l caneengnaa n e jmaan, jo
cacubaa n e caqui? Jogu
l caneengnaa n e jmjmn,
jo cacubaa n jm e ca ?
38-39 Jog u l caneengnaa n
e ln lafa jaang dsea i ja f
caluu, jo cacubaa n cajo l
cajmiin? Jogu l caneengnaa
n e caln s,
jo cacubaa
n e jo cajo; jogu e dse osi e
iuun f n , jo cangoeeba
n cajo? 40 Joba ie jo jnea, dsea
l nn dseata dsea fng, lalab

ning quir: E j e f n e
lajal e cajmco na i dsea i l ng
lafa rnn i dseng ja niing j i
cap, joba lajalb e jo qui jneab
cajmeena cajo.
41 Jog u jnea i l ng dseata dsea
fng do nif jalng i dsea i
neang l l tuung laco guiinn:
Do gling n l do, co Fidie
ncabimbre n, jo dob cat ng
n f ni j l coo j e jo to
jm y f l ncajme Fidie l
cat ng fii i lng colng co
jalng ngeles i lng quir
cajo. 42 Co cadseb jmaang jnea
lajee cataann co n f jmg
la, jo ds ja cacuna jnea e
cag; jogu cadseb jmjmn
cajo, ds n ja cacuna jnea
jm e cagu; 43 jogu cang b
lacogu jaang dsea i ja f caluu,
ds n ja cacuna jnea l
cajmiinn; jogu calnb s
,
ds n ja cacuna jnea s
;
jogu caldseb jogu cauu
n cajo, ds n ja caguieena
jnea. 44 Joba i dsea i neang l
l tuung do nijmng r lala: Fiii,
l caneengnaa n e cadse
jmaan, osi e cadse jmjmn
, osi e ln laco jaang dsea i ja
f caluu, osi e n s , osi e
dse osi e iuun f nb , jo
ja cajmco naa n? 45 Joba ie
jo lalab ning quir, jnea dsea
l nn dseata dsea fng: E j e
f n e jal e ja cajmena
co jaang dsea i l ng lafa rnn
i ja niing j i cap, joba lajob cajo
ja cajmeena co jnea. 46 Joba
jalng i dsea f l lb nidsili
f l ni iihu e ja to jm
70
Mateo25,26
nit. Jo ds jalnggu dsea i ja
dsee rng f quini Fidie, bing
i nidsige car ngong jm co
dsea do f if .
Jo m cang e cajng

Jess jal e ju na, lalab
cas r i dsea quir do:
2 J i laco n e t jmba
ngu e nit e jm Pascua. Jo ie
jm job m nijng dsea jnea,
dsea jmg, jo nitei jnea f
dse cru cart nijngi jnea.
3 Jo ie job cajo, jalng fii
jmidsea qui dsea Israel co gu
jalng dsea cng quir
caseng ri f l guiing fii
jmidsea laniing i sii Caifs
quir ta, 4 jo cas i cuai qui
jial nilr e nijmgi Jess e
laco nisi dsea do jo lajoba
nijngngnei. 5 Jo ds s i e
ii jmr lajo lajee e o e jm jo,
dsco jial fng nit dsea m .
jm jmeaf e quier do f mogui

dsea do. 8 Jo m t l cang i dsea
quir do e cajme i dseam do
lajo, eam calgui jo caj:
Jial jm i dseam na e jm
jmeaf e mo eang na? 9 Cofa
m ja cajmer lana, jmiguib cuu
nicng na faco e cangon, jo e
cuu jo niling ta e nilco ji
jalng dsea tiing.
10 Jo dsco Jess lbre laj i e
s ng i dsea do, joba cas rei do
lala:
Jial f n leang i dseam
la? Co coo e guiba ncajmei
na quie. 11 Co contm nilseeng
jalng dsea tiing jee n, ds
jneagu cateba cagaee nii f jee
n. 12 Co e jm jmeaf e cae i
dseam la f ngu tann l lafa e
ncasui jnea e jmeaf qui m
niu f dsi t e . 13 Co e j e
f n e doi ji f ni guo
u f jmg l nigui dsea ju
qui jial laang dsea jee jal dsee
quir, ninib ju cajo qui laj i
e cajme i dseam na co jnea,
joba lajob niguing dsi dsea r.
M cae jaang dseam jm

jmeaf f mogui Jess
M cam Judas Iscariote cuu e

qui niji Jess
M cas ng jalng dsea jial e

nisi Jess
(Mr. 14:1-2; Lc. 22:1-2; Jn. 11 :45-53)
26
6Jo
(Mr. 14:3-9; Jn. 12 :1-8)
lajee job cangtu Jess f

coo f e sii Betania; jo lajee tai
f jo, dob dsiti f qui jaang
dsea i sii Simn i nnical ng
jmohu l f ngu tang lam
jenggu. 7 Jo lajee guiing Jess f
job m t l cangoquieng jaang
dseam f l guii, jo quiei do
coo s l a jm jmeaf e mo
eang. Jo lajee e guiing Jess
gbre m cae i dseam do e
14Jo
(Mr. 14:10-11; Lc. 22:3-6)
ie jo jaang lajee dsea

guitung qui Jess i sii Judas
Iscariote cangr f l neang
gor dsea Israel, 15 jo cangosirei
do lala:
Jial ti cuu guia ona e
nicuna jnea jo nijmeee ung e
nijnn Jess f jaguona?
Joba cai i fii jmidsea do jial
ti niqur jo caj:
71
Mateo26
Niqubaa qui guigui cutee.

lat ie job canaang i Judas
do e nr jial laco nicu quir
e niji Jess f jagu jalng i
dsea do.
16Jo
M cag Jess i can co dsea

guitung quir
(Mr. 14:12-25; Lc. 22:7-23; Jn. 13
:21-30; 1 Co. 11 :23-26)
17Jo
ie jm lauii qui e jm
e g dsea Israel i e ja quie
quieng do, cangoquieng i dsea
guitung do f l sing Jess jo
cajmng r dsea do:
Fiii, jie f l iing n e
nidsiguinaa gui e niquieeee
colng e qui e jm Pascua?
18 Joba cai dsea do qui i
dsea quir do jo cas rei:
Glingna f e f la, jo m
niguilingna f qui i dsea
la, s i nare lala: Lalab jng Tfa
qunaa: Njaquiem e nit
quie, joba ngoo f sn qui
jo f job l nijmeee jm Pascua
colng co jalng dsea guitung
quie.
19 Joba cajmeb i dsea guitung
do laco j i ta caqui Jess e
nijmr, jo caguiabre gui laj i
e nidr do qui laj i e jm e
njaquieng do.
20 Jo m t l can e jm jo,
cang m Jess f mes colng co i
dsea guitung quir do. 21 Jo lajee
e nneai gbre m t l cajng
Jess lala e s r i dsea quir do:
E j e f n e jaang lajee
n nijng jnea f jagu dsea i n
ning jnea.
22 Jo m canu i dsea guitung
quir do lajo, dsng f cal i,
jo canaai cas r dsea do i lajee

r nijm ta jo, jo lalab cajng
lajaang lajaai:
Fiii, su o jnea, faaaa?
L jaang i g co jnea f
coo cue hu , b nijng jnea
do. 24 Co dseng nsba e lajo
nidsing nn jnea, dsea i caj f
if e l nn jaang dsea jmg,
l lacogu la f f ni ji qui
Fidie. Jo ds e ng f b i dsea
i nijng jnea do! Co guigub
qui i dsea fa m ja calsi.
25 Jo i Judas i nguia gui e
niji dsea do, jo iabi do
caj cas r Jess lala:
Fii, su o jnea, faaaa, i nijm
lajo?
Nb ncafegu lajo.
26 Jo lajee e neai gr bre m
cat ng Jess coo i, jo cacur
guimang Fidie, jo l jo cajmer
jm can qui lajaang lajaang
i dsea guitung quir do jo caj
cas rei:
Quina e na, co e nab ngu
tann.
27 Jo ng jo cat i coo co e a
jm m hung j, jo m cang
e cacur guimang Fidie, jo
joguba cacur lajaang lajaang
i dsea guitung quir do jo
cas rei do:
na lajngna e la, 28 co e lab
jmn e nit m nitnn f dse
cru e laco niing dsee qui
lajalng dsea jmg. Jo e jo l
ju tgua e m e jmr Fidie
co dsea jmg. 29 Ds e j e
f n e jo nidugu jm m
hung j cart m nintu
72
Mateo26
colng e jm m hung j e
m m nit e Tiquie Fidie
dsea.
M cajme Jess ju e nijng T
Simn e ja cui dsea do
(Mr. 14:26-31; Lc. 22:31-34; Jn. 13 :36-38)

30Jo
m cang jo, car qui e

jmifi Fidie, jo caumbre
jo cangolingtu r f m Olivos.
31 Joba cajng Jess cas r i dsea
quir do lala:
Lajm n nitiumba jnea e
u na; co lalab to f ni ji qui
Fidie l f lala: Nijngm dsea
i fii i ne ni jose, jogu jalng
jose quir l nisojmbre.
32 Jo cajnggu Jess lala:
Ds m t l ning e nij tu
jee jalng l, jo jembaa niniii
f l se Galilea jo f job nij tu
rnaa cal cat.
33 Jo cai T Simn qui Jess:
Ds song i caguiaang do
nitiui n, Fii, ds jnea ja
nijmeee lajo.
Joba caitu Jess quii do:
34 E laba jmtaa o, T Simn,
e u na, ngu e niqu tuidse,
n nifo n ya e ja cuin jnea.
Jess:
Fii, nai fa nijngng dsea
jnea uii n, ds ja nijmeee lajo.
Jo lajob f i dsea qui Jess i
caguiaanggu do cajo.
M cafng Jess Fidie f coo l

sii Getseman
36Jo
(Mr. 14:32-42; Lc. 22:39-46)

colng co dsea quir f coo
l sii Getseman e ne f m
Olivos, jo lalab cas r i dsea do m
caguili f jo:
Lab nij n la lajee ninii
jnea nifnn Tiquie Fidie.
37 Jo j i T Simmbing jei
co gu laj gng i jo jaang
dsea i sii Zebedeo, jo m cat
f jo, canaang e fb l ng Jess
jogu ljiuung dsir cajo, 38 jo cas r
i dsea gaang do lala:
Dsng li e f l nn dseng
lafa jo seembaa f jmg la
l nn. Jo lab nij n lajee jo, jo
ja jmgng yaangna jo e sjneb
ana co jnea.
39 Jo cangb Jess cart dogu
cap laco caje i dsea quir do, jo
f job catui cart cajnu nir f
ni u jo canaai fi Fidie lala:
Teaa, leaang jnea laj i iihu
e njaquieng quie; jo ds ja
gl laco iing jnea, co glb
dseng laco iing n e nil.
40 Jo m cang jo, caqumtu r
l caseai i dsea quir do, jo
cadsngnei do e tei gmbre.
Joba cajng Jess cas r T
Simn:
Su dseng ja tb n fa
e ja nig ngna e neang ji e
sjne ana co jnea j i coo
oor? 41 Jial gng n? Jmn
rangna jo fengna Fidie dsea
guiing if uii quina yaangna,
jo lajoba ja dseang e nijingna
f ni dsee. Co eam iingna e
nitna e sjne ana, ds ngu
tangna ja cu f e nijmeena
lajo.
42 Jo mm ngguji lajo
cangbtu Jess e f jo e cat t
ya e fi Fidie jo caj lala:
73
Mateo26
Teaa, song ja niqu jm

fa e nilenn jee jal iihu e
njaquieng quie, joba l glb
laco iing n e nil.
43 Jo m t l caqungtu r
f l caseai i dsea quir do,
cadsngnei e gmtui do,
co dseng eam ja l g i.
44 Jo cangbtu r e cat n ya e
cangofi Fidie, jo dob caseai
i dsea quir do e gi, jo
cam tu r Fidie laco ncaj
lam jenggu do. 45 Jo m cang
jo, caqumtu r f l caseai i
dsea quir do jo lalab cas rei
do:
Su dseng m noob teng
n e jmingna? Joba f n e
lanab cat e nijng dsea jnea f
jagu jalng dsea dsee dsea qui,
jnea dsea i caj f if e l nn
jaang dsea jmg. 46 Jo jmn
rangna jo maa, co njaquiem
i dsea i nijng jnea do.
M casng dsea Jess
(Mr. 14:43-50; Lc. 22:47-53; Jn. 18 :2-11)

47Jo
lajee guin sing Jess

fr, job m cagui Judas
Iscariote, jaang lajee i dsea
guitung qui Jess, jo caguir
colng co i f ng dsea i quie
jal is co gu jal ma. Jo
jali do ngoli laj i ta qui
Israel co gu jalng y dsea
cng quir. 48 Co i Judas
do jem ncajmear ju i dsea
ngoling co r do jo cas rei
lala:
Ii nimang n i nich ni,
b Jess; jo sngnare ladsif.
49Jo
lajob cajme Judas,

cangoquiembre f l sing Jess
m caguir jo cas r dsea do:
C, Tfa!
Jo mf ng cachr ni dsea do.
50 Joba cai Jess qui dsea
do:
Ruu, jmeeb laj i ta ca.
Jo ladsif lanab cangoquieng
i dsea caguiaanggu do, jo
casambre dsea do jogu catr.
51 Jo lajee jo, jaang lajee dsea
qui Jess caguir is quir
jo caquir cataang logua i dsea
leng qui i jmidsea laniing do.
52 Joba cajng Jess cas rei:
Tetu is qui e qui,
dsco i dsea i t ng co is,
co e job nijui cajo. 53 Su ja
n e cum f jnea Tiquie,
jo nim nnre l gu guitung
l le i l ng ngeles i l ng
guotr, jo ladsif lanab nis?
54 Jo ds faco lajo, jial nilti jng
laj i e f f ni ji qui Fidie?
Co lajalb e jo dseng n e
nidsijeb dseng.
cajmng Jess i dsea i caguiling
do jo cas rei:
Jial cailing n e quina
jal is jogu jal ma e
caisngna jnea? Co cailingna
e lafa jnea l nn jaang . Ds
lacoo jmb ie lam jenggu do
tang jnea e ee f gu f, jo ja
cate ona fa casngna jnea ie
jo. 56 Jo ds lajal e na nidsije
jm na e l laco nilti laco f f
ni ji qui Fidie e cajme dsea
i caf cuai quir malgu
eang.
74
Mateo26
Jo ie jo jalng i dsea quir
do cacu i bre, jo iab Jess
caseanggur do.
63Ds
M caguing Jess f quini jalng

dsea cng
(Mr. 14:53-65; Lc. 22:54-55, 6371; Jn. 18 :12-14, 19-24)
57Jo
catb i dsea do Jess jo

cangojeai dsea do f quini i
jmidsea laniing qui dsea Israel
i sii Caifs, co f job nsseng
jalng tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel co gu jalng
y dsea cng quir cajo. 58 Jo
cangm T Simn tleai laco
cangoli ter Jess cart caguili
f sigui qui e n l guiing
i jmidsea laniing do. Jo dob j i
caje T Simn e f sigui do colng
co jalng i jmo gu e
sjeei laj i ju nitgua qui i
jmidsea laniing do co Jess.
59 Jo jalng fii jmidsea co gu
lajng i dsea cng i qui ta
qui dsea Israel do nr jial
e laco niguir e nin i Jess
co ju e o j, jo lajoba nilr
e nijngi dsea do. 60 Jo ds
ja cadsr jial laco nijmr lajo,
nai fa f m dsea caguiling e
n i Jess co e ju lajo cajo.
Jo mm ngguji lajo caguiling
gnggu dsea jing 61 jo cajng :
I nab i dsea i cajng e
tmbre qu r gu qui Fidie,
jogu nijmtu r cal cat co n
jm.
62 Jo caro i jmidsea laniing do
jo cajmng r Jess lala:
Jial ja ng j i coo ? E
f laj i e ju e f i dsea na uii
qui?
Jess tiib cajer , ja e

cair j i coo . Joba cajngtu i
jmidsea laniing do:
Laeang co Fidie dsea j ,
lana qui ta e nijme ju j su
n i l ng i Jo Fidie cam ng do
i nisng Fidie i nic nif quii.
Nb ncafegu. Jo f n
lana e nimamba jnea, i l ng
i dsea i ja f if e l nn jaang
dsea jmg, e guiinn l l dse
laco guiing Fidie dsea fng
dsea ing i gng eang, jogu
nimamba jnea cajo m nigatu
f jmg e quinn jee cab jni.
65 Jo m canu i jmidsea laniing
do lajo, lco casi s bre e cu li
e lguimbre jo caj:
Laj i ju e ncaf i dsea
na gab fr ui qui Fidie, jo
jo i nenggu fa i nin nggu r,
co nb ncan gu laj i ju ga
e ncafr. 66 Joba jial o n
cuai qui e ju jo?
Joba cai i dsea leang do:
E jb e obing na dsee, joba
dseng n e nijumbre.
67 Jo canaai imbre dsea do
jogu jmhu mbrei cajo, jogu
i lnggu dsea br moni dsea do
68 jo s r lala:
Song j e n ln i dsea i
sjeengnaa do i nic nif qunaa,
joba jmee ju lana i cabng
n!
M cajng T Simn e ja cui

Jess
69Jo
(Mr. 14:66-72; Lc. 22:56-62;

Jn. 18 :15-18, 25-27)
lajee jo, dob guiing T

Simn f sigui f l si n i
75
Mateo26,27
jmidsea laniing do f l quir ta.

Jo lajee jo jaang dseam i nijmo
ta e f jo cangoquiei f l
guiing T Simn jo cas rei:
N cang ba cajo co Jess i
seeng f Galilea, j lea?
70 Jo T Simn cair qui i
dseam do jo caj cas rei:
Ja ii ee e f jnea na, dseam .
cangoquieng T Simn f on
qui e n l guiing i jmidsea
laniing do e quir ta, jo f job
jinggu jaang dseam cang
quir, jo cajmear ju jalng i
dsea caguiaanggu do jo cas rei:
I dsea na cangbre co
Jess i seeng f Nazaret cajo.
72 Jo caleb cat cai T
Simn jo caj:
Ni fii ja i dsea do cuing
jnea la, dseam .
73 Jo mm ngguji lajo i dsea i
neang qui dogu cangoquiei
f l sing T Simn jo cas rei
do:
N dsea e jba e ng
co Jess cajo, co co laj i jial
f, nab ncu li.
74 Joba caitu T Simn jo
cas rei do:
Dseng e jb ni fii e ja i
dsea do cuing jnea la!
Jo ladsif lanab caqui jaang
tuidse. 75 Jo jogub m cadse
dsi T Simn e lajob cajng Jess
lam jenggu m caj cas r
dsea do lala: Lajee e ngu e
niqu jaang tuidse, n nifo n
ya e ja cuin jnea.Jo cag b
T Simn f caluu, jo caquir
dseng e ngocng dsir ui e
cal i f eang.
M caguing Jess f quini dseata

Pilato
(Mr. 15:1; Lc. 23:1-2; Jn. 18 :28-32)
27
Jo m t l cajne e jm
jo, lajalng fii jmidsea
co gu lajalng y dsea
cng qui dsea Israel cas i
r qui jial laco niguir e
nijngi Jess. 2 Jo catbre dsea
do e ui jo cangojeai f
quini jaang dsea i sii Pilato i l ng
jaang dseata romano.
M cajng Judas Iscariote
3Jo
i dsea i sii Judas Iscariote,

i dsea i cajng Jess f jagu
jalng i dsea do, m cangr e
jalng i dsea t l nijngmbre
Jess, joba job m t l callr
laj i dsee e caer do, jogu cajo
dsir co laj i e ncajmer do,
joba cajbtu r i fii jmidsea do
co gu jalng i y dsea cng
qui dsea Israel do laj i e guigui
cutee e ca qui e caji
Jess do, 4 jo lalab caj cas rei:
Ncaeebaa dsee e ncajann
f ni m jaang dsea i ja
rng dsee j i cap.
Joba i dsea do cair quii:
E cuai qu jnea e cajmee
n lajo? Cuai quib n e jo!
5 Jo i Judas do f dob cabr e
cuu do f dsi sn gu f jo
cag bre jo cangoter si luur e
cangojngang iar.
6 Jo jalng i fii jmidsea do
cast mbre e cuu do jo caj:
E cuu la nsl co
jmng dsea, jo ja cung fa
e nidsitogu f dsi guo l
dsima cuu qui gu.
76
Mateo27
7Jo
job m cas i r e nilr

coo u co e cuu do; jo e u jo
sii U l u Dsea Guo qui e
Jmor Tu. Jo job l cajmer coo
codsii l niai jalng dsea i
jaling f caluu i lngng jung
f f do. 8 Joba e u do siib cajo
lat lana U l Catuu Jmng.
9 Jo job calti laco j i e cajng
i dsea i cals Jeremas, jaang i
eang, m caj lala: Cacbre
laj guigui cutee l lacogu laj i
mo cacu dsea Israel, 10 jo co
e cuu job calr e guo u e sii
U l u dsea Guo qui e
Jmo Tu, l lacogu ta e caqui
Fii.

Pilato
(Mr. 15:2-5; Lc. 23:3-5; Jn. 18 :33-38)
11Jo
m caguing Jess f
quini i dseata i sii Pilato do, jo
cajmng r Jess:
Su e jba e n ln dseata
dsea fng i quie nif qui jalng
dsea go dsea Israel?
Nb ncafegu cai
Jess.
12 Jo lajee e teang i fii jmidsea
do co gu jalng y dsea
cng e jmor dsee qui Jess,
ds dsea do ja e ng r j i coo
qui i dsea . 13 Jo ui joba
cajmng dseata Pilato cajmng r
Jess jo caj:
Su ja nuu laj i dsee e cu i
dsea na n?
14 Jo ds Jess ja cair j i
cam ju qui dseata do; joba
i dseata do eam cangog dsir jo
jo ir e nijmgur.
M cahu ta e nijung Jess
(Mr. 15:6-20; Lc. 23:13-25; Jn. 18 :38-19:16)

15Jo
lajee e jm e g dsea
Israel i e ja quie quieng jo
t ng i dseata do e lai jaang
dsea sjn ng n l doi i i
i nigung dsea f. 16 Jo ie jo
niiuung jaang dsea i nnicale
eang i sii Jess Barrabs. 17 Joba
cajng i dseata do cajmng r dsea
f:
I dsea iing n e nilaan?
Su Jess Barrabs ofa Jess i sii
Dsea Jmang dob ?
18 Jo ds call i dseata do e
cajng i dsea do Jess ui e
dsihu mbre qui dsea do.
19 Jo lajee guiing i dseata Pilato
do f l quir ta, lajee job cagui
ju qui i dseam quir do jo
s rei: Ja e jmoo j i coo co i
dsea i ja dsee rng na, dsco
dsilob gab caqu ui quir.
20 Jo ds jalng i fii jmidsea do
co gu jalng y dsea cng
caci dsi jalng dsea f e
laco nileng i Barrabs do jogu
e nijum Jess. 21 Jo ds i dseata
Pilato do cajmng tu r cal cat
dsea f jo caj:
I lajee i dsea gng la
iing n e nilaan? Su Jess ofa
Barrabs?
Joba i dsea f do cair jo
caj:
Leaang Barrabs!
22 Jo cale cat cajmng tu
dseata Pilato jo caj:
Jo egu nijmee jnea jng co
Jess i sii Dsea Jmang la?
Joba lajm i dsea f do cair jo
caj:
77
Mateo27
Gti f dse cru!

23 Joba cai dseata Pilato qui
i dsea f do jo caj cas rei:
Egu e ga e ncajmer e cat i
lajo?
Jo ds calebtu cacu i dsea f
do goo jo caj:
Gti f dse cru!
24 Jo coob
m jo i dseata
Pilato e nijmgur, co dseng
gab ta i dsea do m e mr
e nitng Jess f dse cru,
joba caquir ta dsea quir e
cangoquiei jm jo carur guor
f quini jalng dsea f jo caj:
Ja dsee quie laj i m
nit ng i dsea la, co cuai qui
n yaamba na.
25 Joba lajm dsea f cair:
Jneab colng co jalng
jo naa nine ninaa laj i m
qui i dsea na!
26 Jo dseata Pilato caleambre
Barrabs; jo caquir ta e cabm
Jess, jo mf ng cajmbre dsea
do e qui niti do f dse cru.
27 Jo jalng le qui i dseata
do catbre Jess f nf jo cas
yaai lacng lajng laco sing
dsea do. 28 Jo i le do caubre
s Jess jo caiai dsea do coo
jmang m e n. 29 Jogu catr
coo l corona e l co layaang
to f mogui dsea do, jogu coo
s cacur dsea do jo casai do
f guor dse. Jo m cang jo,
casr u jnir f quini dsea do jo
li dsea do jo s r lala:
Majmifngnaa dseata dsea
fng qui dsea Israel!
30 Jog u imbr dsea do cajo,
jo co e s e cacur dsea do,
co e job canaai br f mogui
dsea do. 31 Jo m cang e jmor ta

lng dsea do, cajbtu r e jmang
m do jo caqungtu r dsea do si
e lam quir, jo cajembre dsea do
f l niti f dse cru.
M catng Jess f dse cru
(Mr. 15:21-32; Lc. 23:26-43; Jn. 19 :17-27)

32Jo
lajee e nngoli jei dsea

do, caj jaang dsea gui f
i sii Simn i niseeng f coo f e
sii Cirene; jo caqui i dsea i jeng
Jess do ta i dsea e cajei
do cru qui Jess.
33 Jo m caguili f coo l sii
Glgota e gung Cuo Mogui L,
34 jo f job cacur Jess jm m
hung j e t e scang co
jm dsi e gu; jo coo nba
caliing dsea do car,
jo jo
caliinggur fa cagur.
35 Joba m t l ncateai
Jess f dse cru, i le do
canaai cor e laco nigeng
i nil i nico e s dsea do. 36 Jo
m cang jo, dob cagur e jmor
Jess lajee tang dsea do f
dse cru. 37 Jo f y gui dsea
do cater coo l to ju e f e
uiing qui e jmng dsea r lado,
jo lalab to : I lab Jess, dseata
dsea fng qui dsea Israel.
38 Jo gng catng f dse cru
colng co Jess cajo, jm jng
cru la jaai do, jaai do tai
l l dse jo jaanggui do l l
tuung. 39 Jo jalng dsea i ng ng
f l tang Jess f dse cru do,
gab fr uii qui dsea do jo lco
guiar moguibre ji dsea do jo
fr:
40 N dsea f e niqu gu
jo nijmetu cal cat co n
78
Mateo27
jm. Jo song j e n ln Jo
Fidie i cam ng do, joba leaang
u l tan na jng!
41 Jo lajob jalng fii jmidsea
cajo co gu jalng tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel co gu
jalng y dsea cng quir
lmbre dsea do jo fr:
42 Caleambre jalng dsea
jing jo lajo gleang iar
lana. Jo song j e l i dseata
dsea fng qui dsea Israel,
joba gjgiang iar l tai
f dse cru na jo lajoguba j
niliii jng e l i i Jo Fidie
cam ng do. 43 Jo song dseng
j l i e Fidie seeng co r,
joba b cat ng nileng r lana
song dseng j e iingnei; co
ncajmbr e l i i Jo Fidie
cam ng do, j lea?
44 Jo jgu jalng i i tang
cang Jess do, gab fr uii qui
dsea do cajo.
M cajng Jess
(Mr. 15:33-41; Lc. 23:44-49; Jn. 19 :28-30)

45Jo
m t l cat guie jo
cart la i i n e calo dseng
can sb f e guo u jo. 46 Jo
lajee job m cao Jess e te jo
caj:
El, El, lama sabactani? e
gung: Fidie quie, Fidie
quie, jial ncatiun jnea?
47 Jo i lng i dsea i teang do ie
jo canur e cajng Jess lajo, joba
caj:
I Li t i dsea na, jaang dsea i
eang.
48 Jo ladsif lanab jaang lajee
i dsea do cangr gi jo
cangoquier coo joo jo cajmilear

co jm m hung j e t jo
caquidsir f coo y s jo caui
f mooo dsea do e laco niyi.
49 Jo ds i dsea caguiaanggu do
caj:
Jenggu cate, neduu su
nigeng i Li do i nileng r.
50 Jo Jess calb cat caor
te lado, jo ng jo cajmbre. 51 Jo
ladsif lajob cal t dse jo e
m e i gui jo gu f e si
f Jerusaln, co casng cat y
jogu cart uii. Jogu cajo caj
u jogu cafing jal cuu co,
52 jog u jal e l teang l
canab; jogu f m jalng dsea
qui Fidie i ncajng lam
jenggu caj b tu r. 53 Jo m cang
e caj tu Jess, jo jalng i dsea i
caj tu do cangoli f Jerusaln f
l l f geang qui Fidie, jo
f m dsea i cangng r f jo.
54 Jo m cang i fii le do
co gu jalng i dsea i teang
co r do i jmo Jess jial caj
u jogu co jal e cal gu do,
joba eam cafi jng jo caj:
E nijb e i dsea na l i i
Jo Fidie cam ng do.
55 Jo ie jo dob teang i f ng
dseam i j cat hu i i ncajaling
co Jess cat l se Galilea jogu
i ncajmco quir cajo. 56 Jo jee
jalng i dseam quieng Y i
seeng f Magdala, jogu Y niqui
Tia co S, jogu niqui jalng
jo y Zebedeo cajo.
M cang Jess
(Mr. 15:42-47; Lc. 23:50-56; Jn. 19 :38-42)

57Jo
m t l ngo ca n ,
cagui jaang dsea i sea cuu
79
Mateo27,28
eang i sii S i seeng f coo

f e sii Arimatea, jo cangbre
co Jess lam jenggu cajo.
58 Jo i dsea cangbre f l
guiing dseata Pilato jo cangomr
f e fa niambre Jess. Joba
cacub i dseata Pilato do f
lajo. 59 Jo cangojgiam i S do
Jess f l tai f dse cru, jo
caqu i dsea do co coo m
t e niguo, 60 jo cangoambre
dsea do f coo dsi t l ja i i m
ang j i jaang; jo u quibre l
l caai dsea do, jo ja m ngo
eang caquir ta e cal e too
e do. Jo m t l cal , caquier
coo cuu e dse e otoo e do
jo cangmbre jng. 61 Ds i Y i
seeng f Magdala do co gu i Y
jaanggu do, dob cajer f quini e
too e e l cang Jess.
62Jo
M cajme dsea oo
e qui Jess
m t l cajne e jm
coo gu do, jo ie jo cangoting jm
e jming jalng dsea Israel, job
m cangoling jalng fii jmidsea
qui dsea Israel colng co
jalng dsea Israel i l ng dsea
fariseo f l guiing dseata Pilato jo
cas rei do:
63 Dseata quii, tob
dsinaa
e ie lam seenggu i dsea i jmgo
do caj e m ning n jm e
caji, nij b tu r cal cat.
64 Jo uiing e joba sinaa n e
nijm dsea b e l cang dsea
do lajee n jm, co jial fng
lajee dsea quibre nijaling e
u jo nigumbre dsea do, jo m
nilcnggu lajo nijmgor e
ncajb tu dsea do. Jogu song nil
lajo, joba eanggub ga nil jng

lacogu lat m uii do.
65 Joba cai dseata Pilato jo
caj:
Lab teang le i cung l
jmeangna ta i nijm oo e .
Jo glingna colng co r jo
gjmeena car ji j i l qu
jm f jo.
66 Jo cangolimbi do co i
le do jo cajmer li f e cuu f e
jn e oo e do e laco ja i i cung
nine; jo dob caseai le i
cagu cajme e f jo.
M caj tu Jess
(Mr. 16:1-8; Lc. 24:1-12; Jn. 20 :1-10)
28
Jo m t l cang e jm
e jming jalng dsea
Israel e l l ngo nijne e jm
lauii qui semaan, jo cangoj
Y i seeng f Magdala co gu i
Y jaanggu do f l cang Jess.
2 Jo lajee job m caj u e eang,
co jaang ngel i l ng guot
Fidie cajgng f y jmg ie
jo, jo cangoquiei f oo e qui
Jess, jo cajr e cuu f e jn e
oo e do, jo f ni job cagur. 3 Jo
dseng jlo jng i ngel do l
lacogu la jneng j m jmijne
gi jre, jogu jlo tee s r
cajo dseng l laco la tee joob
dseng. 4 Jo i le i teang jmo
e oo e do dsng cajli ds
ui e gr jo jgu cart cang
dsir. 5 Jo i ngel do cas r i dseam
do jo caj:
Ja fngna j i coo , co ibaa
gui e Jess dsea nngna i
cajng f dse cru do. 6 Jo ds
jo iuui f la lana, co ncaj bre
l lacogu caj ie lam cangr
80
Mateo28
co n do. ilingna ijna
f l caang dsea r. 7 Joba f
n lana, glingtu lajmn jo
gjmena ju jalng dsea quir
e ncaj btur jo jenggur nidsr
f l se Galilea lacogu n, jo f
job nimangnare. Jo j i lanab ju
quiee quina lana.
8 Joba i dseam do caqumbre
lajmn e f oo e do, jo lajee
jo dseng gbre jogu dseng
dsng iang dsir cajo. Jo jmnb
cangoli e cangocor e ju do f
quini jalng i dsea qui Jess
do. 9 Jo jo hu l lajo, coob
m
cajmijneng ia Jess f quini
i dseam do jo cafngnei do. Jo
cangoquiemb i dseam do cajo f
l sing dsea do jo canaai do r r
t dsea do jo lajee jo jmifngnei.
10 Joba cajng Jess cas r i dseam
do:
Ja fngna j i coo , jo
glingna lana jo gsina jalng
dsea quie i l ng laco rnn e
gdsili f l se Galilea lajmn,
jo f job nij rnaa co r.
11Jo
Laj i ju qui le e
cas r fii jmidsea
lajee e ngoling i dseam do,

i lng i le i teang jmo do
caguili f jee f jo cas r jalng i
fii jmidsea do laj e cal do. 12 Joba
i fii jmidsea do cangolimbre e
cangosii co jalng y dsea
cng qui dsea Israel cuai
qui laj i ju e nsea qui Jess
do. Joba cas i e cacur jmigui
cuu i le do 13 jo cas rei do lala:
Lalab ju nijmt ngna, e
lajee u e tengna gmba,
caguiling i dsea qui Jess do jo
caguimbre dsea do f dsi t e .

song nili dseata laj i e
ju jo, joba jneab ninenaa jial
laco nisngnaa co r e laco ja
niuing hu ng quina.
15 Jo cam i le do e cuu do jo
cajmebre laj i ju e nsnr. Jo
lajob j i l ju e ng cart jm
na jee jalng dsea Israel.
14Jog u
Laj i ju e ca Jess qui dsea

quir
(Mr. 16:14-18; Lc. 24:36-49; Jn. 20 :19-23)

16Joba
lajob cajme i dsea

guijng qui Jess do,
cangolimbre f l se Galilea
jo cangoli f coo y m f l
caqui Jess ta. 17 Jo m t l
cangi Jess, eam cajmifi
dsea do, jo ds seemb i lng cajo
i ja j l ng e dsea do Jess. 18 Jo
cangoquiem Jess f quigu
laco teai do jo cas r dsea do
lala:
Fidie ncacur jnea e niqui
ta f latng f if jogu f ni
guo u la. 19 Joba glingna f
jal f e sea f jmg, jo jmeena
e niqu jng yaang dsea e laco
niui dsea quie; jogu mf ng
seaangnar jm laeang co ju
qui Tiquie Fidie jogu laeang
co jnea, i Jor cam ng do, jogu
laeang co Jmgu qui Fidie
cajo, 20 jogu enar jial laco nijmitir
lajal e ju qui Fidie e ncaf
n e nijmitna. Jogu glna
gui e seembaa co n lacoo
jm lacoo jm, jo dseng lajob nil
car ngong jm.
Jo lajob nil.
Jo lanab j i l ju qui Fidie
e cajme Mateo.

e cajme MARCOS
nisi do jm, jo lajoba cung
e ing Fidie lajal dsee quii.
5 Jo f m dsea dsili e dsin r
ju e guia i Juan do; dsiling
jalng dsea i seeng f Jerusaln
jogu jalng i seeng f f ji l
se Judea e laco jmoi do ju
laj i dsee e ncaer. Jo m ning
jo, i Juan do seangnei jm f
dsi gua Jordn.
6 Jo i Juan do quir m e l co
j loo j camello jogu
tur co coo lotu e l co
loo j, jogu jmtaang iar co
jalng sni i cng, jogu r
jal
jm ta e dsr f jee m. 7 Jo
lalab l e ju e guiar jee jalng
dsea i dsiling dsin ju quir
do:
M nisong jnea, nija jaang
i gnggu laco jnea; joba jnea
quini i dsea ja e quinn e co
tuunn e s nii i lomr.
8 Co jnea ncasenn jalng n
jm co layaang jm e laco cu
li e ncaqu jng yaangna f
quini Fidie; ds r m nigei,
nisei n jm co Jmgu
qui Fidie e laco cu li e
ncang ngna Jmgu qui dsea
do.
M caj Juan i seang dsea jm
(Mt. 3:1-12; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1 :19-28)
Lalab m canaang cani

jugui qui Dsea Jmang i
l ng Jo cam ng qui Fidie
dsea guiing if .
2 Jo laj i malgu eang jaang
dsea i caf cuai qui Fidie i
cals Sai cater f ni ji quir
lala:
Lalab f Fidie e cas r Dsea
Jmang:
ju quie ngu e niguo
f jmg
e laco niguiar gui f l
ning .
3 Jo f jee u qui do guican
coo luu dsea e f te lala:
Jmeangna gui f, co t l
nijab Finaa;
jogu neana condse, co n e
nilrb f.
Jo jal e jo cajng Sai f ni ji
qui Fidie.
4 Jo lajob l m caj jaang dsea i
sii Juan e f jee u qui do; jo ie
jo, i Juan do caseai jm jalng
dsea, jo s rei e n qu jng
yaai do f quini Fidie jogu e
81
82
Marcos1
M cajgang Jess jm
9Jo
(Mt. 3:13-17; Lc. 3:21-22)
ie jo cag Jess f
Nazaret e ne f l se Galilea, jo
cangr e f gua Jordn e ne f
l se Judea; jo f dsi gua job
caseang i Juan do jm r. 10 Jo
dsif m cag Jess f dsi
jm , cangr e cana cate f y
jmg; jo lajee jo cajg Jmgu
qui Fidie f y moguir e lng
jaang mee. 11 Jo guican coo luu
e ja f y jmg e guicajng
lala:
Nb Jo o i neann eang; jo
eam iang dsii co n.
M cang Jess f jee u qui

12Jo
(Mt. 4:1-11; Lc. 4:1-13)
dsif m cang jo, cajme

Jmgu qui Fidie e cang Jess
f jee u qui . 13 Jo f job cajer
lajee tu l jm f l ng jalng
j nuu; jo lajee jo lam iing i
fii i lng i sii Satans e nitng
Jess f ni dsee, ds ja cal r fa
cajmer lajo. Jo m cang job m
caguiling jalng ngeles i l ng
guot Fidie i cangoto f ng dsea
do.

f l se Galilea
14Jo
(Mt. 4:12-17; Lc. 4:14-15)
m cang gu lajo, m
ncatang dsea Juan i seang
dsea jm f dsi n, joba
cangngtu Jess f l se Galilea
e cangoguiar ju qui Fidie f
jo, 15 jo lalab fr:
Lanab cat e njaquieng e
nic Fidie nif qui lajaang
lajaang dsea jmg. Jo nab tigu

e qu jng yaangna f quini
Fidie jogu ingna e ngocng
ona ju quir.
M cat Jess quiung dsea i
jmo ta sng
16Jo
(Mt. 4:18-22; Lc. 5:1-11)
m cang lajo, cang Jess f

l ne coo guie e sii Galilea. Jo m
caguir f jo, lajee e ngr f l l
n e guie do, joba cangi jaang
dsea i sii T Simn co gu
jaang ri do i sii D . Jo dob
tai do laj huai e jmor ta b
ma f guie e qui e si .
17 Joba cas Jess i dsea do lala:
N ilingna co jnea, jo lat
lana nicu n ta e guina ju
qui Fidie f jee dsea jmg, jo
l bji e ta jo la l ta sng .
18 Jo dsif m canu i dsea gng
do e ju e cajng Jess do, ladsif
lanab cat r e ma quir do jo
cangolimbre co dsea do.
19 Jo ja hu i m ngolimbr m
cangng Jess jaang dsea i
sii Tia co gu jaang ri do
i sii Juan, jo laj huai do l i
jo jaang dsea i sii Zebedeo, jo
teai do f coo dsi mo e nguiar
gui ma quir e qui nisi
. 20 Jo dsifb cat Jess i dsea
do e cangoli do co r, jo ladsif
lanab cangoling i dsea do co
Jess; jo dob caseai do tiquir f
dsi e mo do colng co jalng i
dsea i jmco gu quir.
Jaang dsea i iuung i lng dsi

21Jo
(Lc. 4:31-37)
m cang jo, cangoli f

coo f l sii Capernaum. Jo f
83
Marcos1
jo m cat e jm e jming dsea

Israel, jo Jess car f dsi gu
qui i dsea gor do, jo canaai
er jalng dsea i teang do ie
jo. 22 Jo dsng dsig dsi jalng
i dsea do ds e nur jal e ju e
guia Jess do, co er laco jaang
dsea i quie nif e ja gr, jo ja er
laco e jalng tfa i e jal ju
qui ta qui dsea Israel. 23 Jo
ie jo e f dsi gu dob niiuung
jaang dsea i niiuung i lng
dsi. Joba m t l cangng i
dsea do Jess, dsif ladob i lng
do cajmer e cao i dsea do jo
caj do lala:
24 Jial ijmiguin jnea,
Jess, dsea seen f Nazaret? Su
ca e niin jnea? Cuimbaa
n, joba nenaa e ln dsea
geang qui Fidie dsea guiing
if .
25 Joba m canu Jess
lajo, dsif lanab caji i lng i
niiuung dsi i dsea do jo caj
cas rei lala:
Catii mon, jo tiung i
dsea la!
26 Jo dsif lajob cajme i lng
do e cadse joing i dsea do,
jo teb caoi do m cag
i lng i niiuung dsir do. 27 Jo
jalng dsea i cang e jo ie jo,
eam cafi jo canaai jmng
ri:
I i dsea na? Co fr ju e
ja m nenaa jogu ja gr fr l
laco jaang dsea i quie nif, jo la
quiegu jalng i lng i teang
dsi dsea n r ju qui dsea
na!
28 Jo m cang jo, eam cani
ju qui Jess co jal e
gui e jmor do f latng l se

Galilea.
Simn
29Jo
(Mt. 8:14-15; Lc. 4:38-39)
m t l caui e f
dsi gu e si f Capernaum do,
dsif lajob cang Jess co Tia
co gu Juan f qui T Simn
co gu D . 30 Jo m caguili
f quii do, dob rang iems
T Simn e i guimbre, jo
cas i dsea do Jess e cal
co i dseam do. 31 Joba Jess
cangoquiei f qui l rang i
dsea dse do, jo cat i guoi
do jo caseangnei; jo mf ng
carambi do, jo ladsif lanab
cagu e i gui jo canaai do
guiar gui e qui nihi Jess
co gu i dsea i ng co dsea
do.
M cajmileang Jess i f ng dsea

dse
32Jo
(Mt. 8:16-17; Lc. 4:40-41)
m can e jm jo e
lco ncadse i, cangojeng
dsea i f ng dsea dse i seeng
quir f quini Jess, jo do
quieng jalng dsea i teang i
lng dsi. 33 Jo dseng latng
fb caseng e on l iuung
Jess ie jo. 34 Jo f m dsea
cajmileang Jess ie jo l doi
ee jmohu e l ng dsea, jog u
f mb jalng dsea i niteang
i lng dsi cajmileam Jess
cajo; ds ja cacur f i lng
do fa e nifi do e nijmr ju
i i dsea do, co ib i lng do
gui i l ng dsea do.
Marcos1,2
84
M caguia Jess ju qui Fidie

f l se Galilea
(Lc. 4:42-44)
35Jo
ngu e ngo nijne e u

jo, carob
Jess jo cag bre e f
jo, jo cangr cangofei Tiquir
Fidie f coo l ja ga l dsiling
dsea. 36 Jo T Simn colng co
jalng dsea i la ng co Jess
cangoli cangonembre dsea do,
37 jo m cadsi dsea do jo cas r:
Finaa, lajm dsea ngr ni
n lana.
do jo cas rei lala:
Maa f jal f e ne f
quigu la, jo f job nidsiguinaa
ju qui Fidie, dsco ta joba e
cag jnea f jmg la.
39 Jo lacaam l se Galilea ng
Jess e guiar ju qui Fidie l
lacaang l te gu qui dsea
gor dsea Israel, jogu jmobr e
t jalng i lng i teang dsi
dsea.

l ng jmohu l
40Jo
(Mt. 8:1-4; Lc. 5:12-16)
lajee e ng Jess f l
se Galilea, cangoquieng jaang
dsea f l ngor i nil ng
jmohu l f ngu tai. Jo m
caguir qui l ngo Jess, joba
cas u jnir jo cas r dsea do lala:
Fii, cum l jmileaan jnea
laj i jmohu e l nn song iin lajo.
41 Jo Jess cal f l mbre i dsea
do, joba cagi dsea do jo caj:
Iimbaa jmileann n. Jo
lana calamba laj i jmohu e
ln!
42Jo
dsif lajob calang i

dsea do, jo jo e l i j i coo
jng. 43 Jo m cang jo, ca b
Jess ju i dsea do e nidsi,
jo eam ca r goo quii do jo
lalab cas r:
44 F n e j i jaang dsea
ja i i nif lajal e cal na; lco
gjeaang u f quini jmidsea l
laco t ng dsea gooo dsea Israel,
jogu lng ee nigc qui e
calamba l lacogu ta caqui
Moi malgu eang, jo lajoba
nili dsea e ncalamba laj i
jmohu e lam ln.
45 Jo cangm i dsea do, ds
cajmeabre ju lajm dsea laj i
e cal do. Joba Jess jo lr fa
ng gur dseng f l teang dsea
eang, jo f caluub f j i jagur
f l ja i i ga l dsea j quir;
ds car j i jo dseng dsilimb
dsea i n quir.

dsea i caang t
(Mt. 9:1-8; Lc. 5:17-26)
Jo m cang gu t n jm
lajo, cangmtu Jess f
Capernaum. Jo m cali jalng
dsea e lng ji f l ntang dsea
do, 2 joba ladsif lanab caseng
f ng dsea e f n l iuung
Jess e guiar ju qui Fidie, jo
j i jo nggu dsea f on qui e
n do, co i leam dsea teang
e f dsi jo. 3 Jo lajee jo caguiling
quiung dsea i dsing jaanggu
dsea i caang t. 4 Jo dsco
eam f ng dsea i teang do ie
jo, joba ja cung fa e nidsijei
i dsea dse do cat quini Jess.
Joba canear cap f y n
85
Marcos2
dseng e l iuung Jess co

jalng i dsea do, jo f job cajgier
e ma l dsing i dsea dse do
cart quini laco sing Jess. 5 Jo
dsif m call Jess jial dseng
j l ng jalng i dsea do ju
quir, joba caj cas r i dsea
dse do lala:
Jo o, ncambaa dsee qui.
6 Jo m cajng Jess lajo, joba
i lng tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel i teang do
ie jo canaai dsir: 7 Jial
te dsi i dsea na e fr lana?
Co jal e fr na, ju gab l f
quini Fidie, dsco dseng laj i
Fidiebing cung l ing dsee
qui dsea. 8 Jo ds dsif lajob
call Jess laj i e dsi i dsea
do, joba cas rei do lala:
Jial a n lana? 9 E e
l ng n e jagu hu ng nif
i dsea caang t na? Su nif re:
Ncambaa dsee qui, osi
nif re : Ran jo ng, jo quie
u e ma l dsin na? 10 Jo ds
lana jnea niee n e jneab
caga f if e l nn jaang dsea
jmg e oobaa ta f jmg la e
niinn dsee qui dsea.
Jo m cang e caj lajo, joba
cas r i dsea caang t do lala:
11 Jnea f n, ran jo quie
e ma l dsin na jo gung f
qui.
12 Joba dsif ladob carang i
dsea caang t do, jo cacr e ma
l lam dsi do la n jalng
i dsea i teang do ie jo. Jo m
cang jalng i dsea do laj i e
cal do, joba lajmbre cangog
dsir jo canaai jmifi Fidie jo
fr:
Dseng j i coo ya ja m
canenaa laj i e ncal jm na.
Lev
(Mt. 9:9-13; Lc. 5:27-32)
13Jo
m cang lajo, cangbtu

Jess f n guie e ne f Galilea
do. Jo lajee tai f jo, dseng
eam dsiling dsea, joba ebre
jalng dsea i guiling do ju
qui Fidie. 14 Jo lajee e iuung
Jess f ngor f l ji, cangi
jaang dsea i sii Lev, jo
jaang dsea i sii Alfeo, e guii
do f coo l mr cuu e cat ng
dseata i guiing f Roma, co l i
do nodsicuu. Joba cas Jess i
dsea do lala:
Lev, maa co jnea.
Jo dsif ladob caro Lev jo
cangbre co Jess.
15 Jo m cang jo, Lev catr
Jess e nids dsea do e nidsihr
f quii. Jo f jo nguiing dsea
do gr colng co jalng dsea
i ng co r jogu co i f ng dsea
i m cuu qui dseata guiing
f Roma jogu co jalng dsea
i jinggu i sea ju i rng dsee
cajo. 16 Jo m cang jalng dsea
quir e Jess guii gr colng
co jalng i dsea do, joba
cajmng r i dsea qui Jess do jo
cas rei do lala:
Jial g tfa quina colng
co jalng n nodsicuu
co gu jalng dsea caguiaanggu
i sea ju i rng dsee?
17 Jo m canu Jess lado, joba
cair qui i dsea do lala:
86
Marcos2
Jalng dsea i guing ja nei
tm , ds jalng dsea dsebing
i neng . Jo jnea ja caga f
jmg la fa e cagannn jalng
dsea i e gui, ds jalng dsea
dsee dsea quibing i cagannn.
M cajmng dsea Jess uii qui
jal ayuno
18Jo
(Mt. 9:14-17; Lc. 5:33-39)
coo ne cajme ayuno

jalng i dsea i ng co Juan i
seang dsea jm co gu jalng
i dsea i l ng dsea fariseo. Jo lajee
jo, caguiling i lng dsea f l
tang Jess jo cajmng r dsea do
lala:
Jalng i dsea qui Juan i
seang dsea jm co gu jalng
dsea fariseo jmobre ayuno, jo
jial jalng dsea qui n ja
jmor lajo?
do lala:
Ja cung nijm ayuno jalng
dsea i sm ng qui coo l cung
guoo dsea lajee seeng i sming
i cung gu do co r; co lajee
sseng i sming do co i dsea
sm ng do, ja cung fa nijm i
dsea sm ng do ayuno. 20 Jo ds
coob
m nit e nisi i sming
i cung gu do, jo jogub m
niguie jm e nijm dsea ayuno.
21 Jo j i jaang dsea tor coo
m e y co can m e
m , dsco song cajmer lajo,
joba nijm e m e m do jogu
nigub e m e y do cajo,
joba l l jmiguigu nigub jng.
22 Jo lajob cajo, ja gui dsea me
e laco guin c f coo dsi loo
j e y ; dsco song cajmer
lajo, joba niguba do jo nidsi b

e me do jogu niim e loo j do
cajo. Jo co lajob l , joba guigu
e nigui dsea e me laco guin
c do f coo dsi loo j e m b,
jo lajoba ja dseang fa e nigu e
loo j do ogu fa e nidsi e me
do cajo.
qui cuiee
23Jo
(Mt. 12:1-8; Lc. 6:1-5)
coo ya ie jm e jming
dsea go Jess dsea Israel, jo
cagui dsea do colng co
jalng dsea quir f coo guiee
l sjnea cuiee. Jo jalng i dsea
quir do m cang i f jo,
canaai ei la qui e cuiee
e sea do ie jo. 24 Joba jalng
cajmng r Jess lala:
Jan, jial jmo dsea qui
lana?, co ja cung jm dsea
Israel e lana m jm e jmingnaa.
do lala:
Su j i coo ya ja m ca
n f ni ji qui Fidie l f
e cajme dseata Dav ie mal
do coo ya lajee e jmaang dsea
do co dsea quir? 26 Jo ie
jo jaang dsea i sii Abiatar l i
jmidsea laniing, ds i dseata
Dav do cabre f dsi n
Fidie jo cagbre e i geang
qui Fidie e s dseng laj i
jmidseabing cung l d; jogu
cacubr cajo jalng i dsea i
ngolinggu co r do e cagi do.
27 Jo cajnggu Jess cajo:
E jm e jming dsea cajme
Fidie e laco nijmco r dsea
87
Marcos2,3
jmgb, jo o yaang dsea jmg

caguir e jm jo e laco nijmi.
28 Jo ui lajoba e jnea, i cagng
f jmg la e gaa f if e l nn
jaang dsea jmg, seab f quie
e qui ta lajee e jm e jming
dsea goo dsea Israel.

caang guoo
(Mt. 12:9-14; Lc. 6:6-11)
Jo m cang jo, coo jm

cabtu Jess f coo dsi
gu qui dsea gor dsea Israel,
jo f job niiuung jaang dsea i
caang coo guoo. 2 Jo ie jo i f m
dsea steei Jess f e gu jo e l
laco nijr su nijmileang dsea
do i dsea dse do ia ie jm e
jming jalng dsea gor dsea
Israel, co fng cajme dsea do lajo,
lajoba l i e nilr e nin ngnei
f quini dseata. 3 Jo m cangng
Jess i dsea i caang guoo do,
dsif lajob cas rei do lala:
Ran jo sng u e gui jo
do.
4 Jo mf ng cajmng r jalng i
dsea i teang do ie jo, jo cas rei
do lala:
E o n e cung ll
m jm e jming jneaaaa, dsea
Israel? Su e gui ofa e ja dseem
? Su n e nijmileangnaa
jaang dsea rnaa jee jmohu ,
osi e nibiingnaar ?
Ds jalng i dsea do tiib cajer .
5 Jo l cajm Jess jalng i
dsea i teang lacng lajing do,
jo calguimbre quii do, jogu
fb cajer cajo, co dseng ja
iing jalng i dsea do ningmbre.
Joba lalab cas r i dsea i caang

guoo do:
Ni guo, dsea.
Joba canibi do guor e caang
do, jo ladsif lanab calo. 6 Jo m
cang jalng i dsea Israel i l ng
dsea fariseo i teang do ie jo jal
e cal do, dsif m t l caui
f jo, jo canaai s i co jalng
dsea qui dseata Herodes e qui
jial nijmr e laco nijngi Jess.
7Jo
M caseng i f ng dsea
f n guie Galilea
m cang jo, cangbtu Jess

colng co jalng dsea quir
f n guie Galilea, jogu i f m
dsea seeng lacaang f l se
Galilea ngoli laco ngo dsea do.
8 Jo m cali jalng dsea qui
jal e gui e jmo Jess, i f m
dsea cajali cajaji dsea do;
cajaling jalng dsea i seeng f
Jerusaln, jogu lacaang f ji
l se Judea, jogu l se Idumea,
jogu jalng dsea i neang l l
guie laco i gua Jordn, jogu
jalng dsea i seeng f f Tiro
co gu f f Sidn. 9 Jo cas
Jess i dsea quir do e nijmi
do quij coo mo e nir e l laco
ja nici eang f jee i dsea
leang do; 10 dsco Jess dseng i
leam dsea dse i ncajmileai,
joba jalng dsea dse dseng
dsiquiei e gmbre dsea do.
11 Jog u jalng i dsea dse i je
i lng qui laco m ni Jess,
dsif lajob sr u jnir f quini
dsea do jo or te jo fr lala:
N ln i Jo Fidie cam ng
do.
88
Marcos3
12Jo
Jess cajmileambre i dsea

dse do, jo jimbre i lng do
jogu quirei ta e ja nifi do
cuai quir iar f quini dsea.
M cagung Jess dsea guitung quir
(Mt. 10:1-4; Lc. 6:12-16)
13Jo m canggu
lajo, cajgo Jess
f coo y m, jo f job catr i f ng

dsea e laco nigu i jalng niuing
dsea quir. Jo lajee e ncasei laji
e f y m do, 14 cagu lajee jalng
i dsea i teang do ie jo guitung dsea i
nis cuai quir e laco nidsiguiai
do ju qui Fidie jee jalng dsea
jmg; joba i dsea calsr dsea apo,
e gung dsea sneaang qui Fidie
i quie ju quir. 15 Jogu cacurei
do ta e qu r jm e niui jalng
i lng i je qui dsea. 16 Jo lalab sii i
dsea guitung i canaai do: jaang i sii
Simn, jo m cangr co Jess calsr
T; 17 jaanggu i sii Tia co gu jaang
ri do i sii Juan, jo laj huai do
l i jo jaang dsea i sii Zebedeo,
jo m cangr co Jess laj huai
do calsr Boanerges, e gung Jo J
Gi; 18 jaanggu i sii D , jaanggu i
sii Lii, jo jaanggu i sii Bartolom co
jaanggu i sii Mateo, jogu jaanggu
i sii M, jo jaanggu i sii Tia,
jo jaang dsea i sii Alfeo, jogu
jaanggu i sii Tadeo co jaanggu
i sii Simn i l ng dsea celote, 19 jo cat
l cadsnggu Judas Iscariote i cajng
Jess f jagu dsea i cajnga quir.

ta laeang co fii i lng
(Mt. 12:22-32; Lc. 11:14-23; 12:10)
20Jo
m cang gu lajo, catu

Jess f coo dsi sn , jo dsif
lajob casengtu dsea i leang
e j i o cu f dgu dsea do
colng co dsea guitung quir.
21 Jo m cali i dsea rng Jess
e jo, joba cangoli e cangoter
dsea do ladsif lado, co fr e
nngaambi.
22 Jog u lajob cajo, lalab f
qui dsea Israel i jaling cat
Jerusaln jo caj:
Laeang co b qui
dsea.
23 Joba catb Jess jalng i
dsea do, jo cas rei do coo ju
j e lafa ju cuento jo lalab
caj:
Jial l Satans nigu iar?
24 Jog u fa dsea i seeng f coo f,
jo nil e n ning ri lajee la
yaai, joba ja hu nit e seeng
dsea e f f jo, j j? 25 Jogu
lajob fa coo sn qui dsea l
seei m , ja cu f fa e seei
jugui f jo, j j? 26 Lajob l
co Satans i l ng fii i lng do;
cofa calsi m jogu cati
co i lng i l ng la iar do,
joba ja r nig ng quir, co
niimbre conguia jng, j j?
27 Jog u lajob cajo j i jaang dsea
lr r f dsi sn e nidsijmer
qui jaanggu dsea i bgu
dsi laco r; co lauii jang n
e nimbre i dsea , jo joguba
nilr e nijmr jng.
28 Jo jnea jmtaa ona e cum
ling Fidie dsee qui jalng
dsea uii qui jal e ncajmer
co gu jal e ncafr, 29 ds
song i i gu f ga uii qui Jmgu
89
Marcos3,4
qui Fidie, joba dseng jo

niim Fidie dsee qui i dsea ,
co latab niri dsee jng.
30 Jo lanab j i l ju e cas
Jess i dsea do ie jo ui e fi do
e je i lng quir.
M cajng Jess i niquir jogu

i ri
31Jo
(Mt. 12:46-50; Lc. 8:19-21)
m cang jo, jo lajee e

iuumb Jess f dsi e sn
do, m cagui niquir co gu
jalng ri. Ds j i caluub
cajei do, co eam f ng dsea
teang dsi e sn jo ie jo. Joba
casi jaang dsea i s cangote
Jess. 32 Jo i dsea i neang lacng
lajing l sing Jess cas r dsea
do lala:
Nab ncagng niqui co gu
jalng rn dsea co gu rn
dseam e ni n, jo nab teai
caluu lana.
do lala:
I l ng n i l ng niquie
jogu jalng rnn?
34 Jog u caji i dsea i neang
lacng lajing l guii do jo
caj:
35 Co l doi i i dsea i jmo
dseng laj i ta e iing Fidie,
joba i dsea bing i l ng rnn
jogu bing i l ng niquie cajo.
Coo ju j lafa ju cuento qui

m b dsea mj
(Mt. 13:1-9; Lc. 8:4-8)
Jo coo gu ne canaangtu

Jess e er dsea ju qui
Fidie f n e guie do. Jo dsco
i f m dsea casengtu e f jo, joba
lajee jo cabtu Jess f dsi coo

mo e si e n e guie do, jo f
job cagur lajee e jalng i dsea
caguiaang do teai f n e
guie do e nur ju quii do.
2 Jo f job canaang Jess caer
jalng i dsea do jmigui ju j
lafa ju cuento, jo lalab fr e s r
i dsea do:
3 Jan, n na jal e nifa
la: Coo ya cag jaang dsea
quie mj e ngojir jma. 4 Jo lajee
ngor jnir jma quir, e lng e
mj do caji f l ngo f, jo
jib cng lajo caguiling ta jo
cagbre e mj do. 5 Jogu seab
e mj do e caji f jee cuu f l
ja leang guo ne; jo e mj jo
lajmnb caiang, co ja leang
m ne guo; 6 jo ds m
cangng iee, cacm jo calquib ,
co ja ga l jm sea qui. 7 Jo e
lnggu e mj do caji f jee
mato, jo co eanggu cacung e
mato do jo nim cauing qui
e mj e caiang do, joba e mj
do dseng ja e cacub. 8 Jogu e
lnggu e mj do caji f l jlo
u, joba jlob cacung; jo e lng
cacu l gu treinta lacam , jogu
e lnggu cacu l gu sesenta
lacam , jogu e lnggu cajo
cacu lat cien m lacam do.
9 Jo cajnggu Jess cas r i dsea
do:
Jalng n, dsea sea loguna,
n na e ju na.
E uiing e cacu Jess jal ju j

lafa ju cuento
10Jo
(Mt. 13:10-17; Lc. 8:9-10)
m cang jo, m caje Jess

iar, jo jalng i dsea i neang
90
Marcos4
cang laco guii do colng
co jalng dsea guitung quir
cajmng r dsea do e gung e ju
e caj do e l lafa ju cuento.
11 Joba cai Jess qui lajali
do jo lalab cas rei:
Ng m n e cu Fidie e
na jialco quie Fidie nif qui
dsea e ja m i dsea jmg lam
jenggu; ds jalnggu dsea i ja
m ng ju qui Fidie, nur e
ju do laeang co ju e l lafa
ju cuento. 12 Co lajob f f ni ji
qui Fidie cuai qui jalng i
dsea :
Jo ds nai fa jialgu la jr,
ds ja ninr,
jogu nai fa jialgu la nur,
ds ja ningi,
e laco i dsea la ja niqu
jng yaai f quinii,
jo ogu jnea niinn dsee
quir cajo.
M cajng Jess e gung e ju

qui i dsea b mj do
13Jo
(Mt. 13:18-23; Lc. 8:11-15)
cajnggu Jess cas r

jalng i dsea do:
Su ja ngng n e ju j
e l lafa ju cuento la? Jo jial
ningngna e caguieegu do
song ja ngngna e la? 14 Jo lalab
gung e ju la: I dsea i jni e
mj do l i lafa jaang dsea i
jmo ta guia ju qui Fidie
cuai qui Dsea Jmang. 15 Jo i
lng dsea l i laco l e mj e
caji f gui f do, co nur e
ju jo, jo m ning jo, dsif lajob
guie Satans, jo b jmo e imtu
dsir laj i e ju e ncanur do.
16 Jo i lnggu dsea l i laco la
l e mj e caji f jee cuu l

ja ga l guo sea, co i dsea
nur e ju qui Fidie do,
jo ladsif iam dsir e e ju
jo. 17 Jo dsco ja m canggur
dseng e ngocng dsir e ju jo,
joba ja hu tr e j l i; jo
m dsing i eego e hu ng osi e
n ni dsea quir ui e cui
Dsea Jmang, joba jgiem dsir
co e ju jo. 18-19 Jogu i lnggu
dsea l i laco l e mj e caji
f jee mato do, co lco nur
e ju qui Fidie do, jo ds
eanggu guiing dsir jial nilr
jal e nr, jogu eam jmgi
yaai e dsinai cuu co gu
jal e sea f jmg la. Jo lajalb
e jo jmo e tb tu r e ju jo, jo ja
ee ta ing quir e j cal i e
ju jo co ja ee dsicung quir.
20 Ds i lnggu dsea nur e ju
qui Fidie do, jo jb l i e
ju jo, jo guib uing quir, jo i
dsea labing l ng laco l e mj
e caji f l jlo u do. Jogu
i lnggu i dsea la l i laco e
mj e cacu treinta lacam do,
jo i lnggu l ng laco e mj e
cacu l gu sesenta lacam , jogu i
lnggu l ng laco e mj e cacu
laj cien lacam do.
Coo gu ju j lafa ju cuento

qui jial m jmijne dsea j
21Jog u
(Lc. 8:16-18)
f bgu n cajo: Ja ee
uiing sea e s dsea coo candi
m can f dsi coo caja osi f
coo l cng , dsco coo l ib
n s do e laco cung jne gui
f latng sn . 22 Jogu lajob l ,
co j i coo sea e smaang fa e ja
91
Marcos4
to jm nili dsea, ogu j i coo

ju e ja m i dsea jenggu fa ja
to jm e nilir. 23 Joba f n,
i i n dsea sea loguna, n na
jal e ju na.
24 Jo m cang jo, lalab
cajnggu Jess cas r i dsea do jo
caj:
Quiena cuante laj i e nuuna;
co lafa co e guia n , co
e job cajo e nigui Fidie eego
nicur n jo car j i l b lajo
nicur n. 25 Dsco i dsea i
sea qui, jmiguigub nii e
nilsea, joba lalim nilsea quir;
jo dsgu i dsea i ja sea qui,
nigeb laj i cap ji e sea quir
do.

qui mj e cuaang
26Jo
cajmbgu Jess cajo:

M quie Fidie nif qui dsea,
l la l qui jaang dsea i ta
mj f n u. 27 Jo m ning e
cajnr e mj do, jo nidsmbre
f quir. Jo m nit t n jm
lajo, nidsieetu r f l catr e mj
do, jo lacoo jm jne jogu lacoo
jm n cuaamba do, ds i dsea i
cajn do ja ir jial e cuaang, 28 co
iab guo u e jmo e cuaang
do: co lauii nijnng s qui,
jo m ning jo nija l qui, jo
m cang joguba nicu of. 29 Jo
m li e ncaroo e of do, joba
nidsicu bre, co lr e ncat e
nist mba do.

qui coo mj e sii mosta
30Jo
(Mt. 13:31-32; Lc. 13:18-19)
cajnggu Jess:
Jial l ngna e l m
jaang dsea quie Fidie nif
quir? Jogu e co cung
nicngnaa? 31 Jo m quie Fidie
nif qui dsea, l lafa e mj e
sii mosta e jni dsea. Jo e mj jo
dseng pgu lajee lajal mj
e sea f jmg, 32 ds fng cajn
dsea, dseng fb eang cuaang,
co fgu eang lajee lajal onuu,
jogu cob guo qui uing cajo
e cung guia jalng ta sre f
y jee i qui.
E uiing e cajng Jess e ju j

do e l lafa ju cuento
33Jo
(Mt. 13:34-35)
lajob cae Jess jalng dsea

ju qui Fidie e quijgeang jal
ju j e l lafa ju cuento l
cart calf ng mogui dsea e jo
ningnggur gui. 34 Jo dseng
ja ebre dsea ju qui Fidie e
ja quieng e ju lajo. Ds lajalb
e gung e ju do jmabre ju
condse i dsea guitung quir
do m neai colng l ja seeng
dsea jing.
M cajme Jess e cauang e i

gu jogu e cauang e ro jm
35Jo
(Mt. 8:23-27; Lc. 8:22-25)
ia ie jm jo, m t l
ca n , cas Jess jalng i dsea
guitung quir do lala:
Maa f l l ngo cataang
e guie la.
36 Joba lajob cajmer:
caseambre i f ng dsea jo
cangbre co i dsea quir do,
jo cangotai f dsi coo mo e
nsi do, jogu cangotambgu
dsea jing f dsi t n mo e
92
Marcos4,5
jigu, jo cangolimbi do co r
cajo. 37 Jo lajee nngoli ni jmb
m canaang gu e te eang
jogu canaang ro jm cajo, jo
cat dsi mob ncanaang dsia
jm. 38 Jo lajee jo gm Jess
ngor l tom e mo do e
sjnuui dse coo tom dsing
gui. Joba cangoii dsea do
ladsif lado jo cas rei lala:
Tfa! Su ja dsig o e
ncanaang dsiambaa?
39 Joba caro Jess jo caquir
ta e gu do jo caj:
Catii!
Jogu caquir ta e jm do jo
caj:
Jmuang u!
Jo ladsif ladob cauang e i
gu co gu e ro jm, jo tiib ca
jng.
40 Jo m cang jo, lalab cajng
Jess cas r i dsea guitung quir
do:
Jial eang gna? Su ja j
m cal mb laj i ju quie?
do lajo cafmbre, co ja ir jial
cajng dsea do lado, jo canaai
jmng ri lajee yaai jo fr:
I i dsea la e la quiegu t
gu co jm n ju quir?
Jaang dsea i teang i lng

dsi
(Mt. 8:28-34; Lc. 8:26-39)
Jo m cang jo, cagui Jess

co i dsea quir do f l
l ngo cataang e guie do e
f ni guo u l se Gerasa. 2 Jo
mf ng m t l cajgng Jess e
f y e mo do, cangoquieng f
l si jaang dsea i teang i
lng dsi. Jo i dsea do l nijar

f codsiib, 3 co f job f l guii.
Jo j i jaang dsea ja i i m cal fa
e ncasangnei ogu i i m cal
fa nngnei co cadena
cajo. 4 Jo jmiguib ya nnicajme
dsea quij e nir guoti do
co e jo, ds dsif lado fi
do jo dseng j i jaang ja i i m
cate quir. 5 Jo i dsea do u
jm b ngr f lacaang jee m
jogu lacaang f l saang jalng
l e or jogu e jmhu ng iar
co cuu. 6 Ds m t l cangi
Jess e huimb, dsif lajob cacu i r,
jo cangoquiei f l sing dsea
do jo casr u jnir e jmifi dsea
do, 7 jo lalab cas rei e dsng te
or:
Jess, Jo Fidie dsea guiing
if , ja jmiguin jnea; jo m
n jmee f quini Fidie e ja
jmhu n jnea!
8 Jo cajng i dsea i iuung i lng
dsi do lado, co Jess ncanaai
quir ta i lng do jo caj lala:
I lng, ju l iuun f dsi i
dsea na!
9 Jo cas gu Jess i lng do:
Jial sii?
Jo cai i lng i teang dsi i
dsea do:
Legim sii, co f baa.
10 Jo i lng do, eam mr Jess
jmee e laco ja nisng dsea do
jalng f l hu i . 11 Jo co qui do
nisi coo m, jo e f jo nitaang i f ng
c e nre e gre, 12 joba i lng do
camr Jess f e nidsitai f dsi i
c do, jo cas r dsea do lala:
Siing jnea f dsi i c do,
jo cu jnea f e nidsitonaa f
dsire.
93
Marcos5
13Jo
cacub Jess f jalng i

lng do e nijmi do lajo, joba
caumbi do f dsi i dsea
do, jo f dsi i c i taang dob
cangotai. Jo dsif lajob canaang
i c do cu i re f l quia, jo
cajingne jia car cats ngne
f coo guie, jo f job cajgre
jm jo cajmbre jalngne. Jo
tib i c i taang do la t mil.
14 Jo jalng i dsea i tang jmo
i c do cacu i bre cajo, jo cangoli
f l neai e ngoguiar ju
qui laj i e cal do, jogu s br
cajo jalng dsea i tang jmo ta
lacaang l cang i. Jo lajm dsea
cangoli cangojr f l cangoje
jal e jo. 15 Jo m t l caguiling
i dsea do f l sing Jess, dob
nguiing i dsea i lam teang
jalng i lng dsi do e jo e l i
j i coo , jo nlbre co nnicaum
lajalng i lng i lam teang
dsir do; joba eam cafng jalng
i dsea do. 16 Jo jalng i dsea
i cang jal e cal do qui e
caung i lng do dsi i dsea
do jo cangotai dsi i c do,
lajb e jo cajmear ju jalng dsea
caguiaanggu. 17 Joba jalng i dsea
do canaai mr jmee Jess e
nijmihuim iar e f l tai do.
18 Jo m t l caqung Jess
e nitu r f dsi mo e nidsi,
i dsea i lam teang i lng
dsi do camr Jess f e nidsr
co dsea do. 19 Jo ds Jess
ja cacurei do f lajo, jo l
cas rei do e nidsi f
quibre jogu e nis r jalng dsea
sn quir lajal e ncajme
Finaa co r, jogu jial cal f
l i dsea do cajo.
20Jo
cangm i dsea do i lam

teang i lng dsi, jo canaai
guiar ju jo s r jalng dsea
seeng f l se Decpolis jal e
gui e cajme Jess co r. Joba
lajm i dsea i nu jal e jo, eam
dsig dsir.
21Jo
(Mt. 9:18-26; Lc. 8:40-56)
m caqungtu Jess f
l ngo cataang e guie do e
iuui dsi mo, jo i leam dsea
i caguilingtu f l si, jo dob
caje Jess e f n e guie do. 22 Jo
lajee job cagui jaang dsea
i sii Jairo i ne ni e gu qui
dsea Israel. Jo m t l cangi
Jess, catui cart uii t dsea
do, 23 jo lalab cas r dsea do e mr
jmee:
Jess, dob rang M quie e
ji j bre, jo fa nijgie o jnea
niguo e gquidsi guo f
moguir e laco nileai, jo lajoba
ja nijui.
24 Joba cangb Jess co
dsea do, ds eam f ng dsea
i tleang laco ngor dseng
e leng rm dsea. 25 Jo jee i
dsea i ningoling do, niquieng
jaang dseam i nidse nngo
m guitu ji i e nil i jmohu e
tuui jm. 26 Jo eam nnicajmer
quij co jalng tm fa e
nileai, jo eam ncai cuu
l laj j i e nisea cap quir,
ds ja e ta ing j i coo , co l l
ngo f gub e l i do. 27 Jo m
canur jial ti gng Jess, joba
cangoquiei f l caluu dsea
do l ngoling dsea i leang do,
jo cat i cap s dsea do, 28 co
94
Marcos5
dsir e fa capb s dsea do
cat i, joba nileambre laj i e
jmohu e l i. 29 Jo dseng lajee
e guiang e cat i s dsea do,
joba caquium e tuui jm do, jo
dsif lajob callr e calambre
laj i e jmohu e lam l i do.
30 Jo dsif lajob call Jess e
cajmei ta cap e gng quir,
co lm i i cajmileai; joba caji r
nir l lacaang l jaling jalng
dsea do, jo lalab caj cajmng r
jalng i dsea do:
I i cat ng cap s
?
31 Jo cai i dsea guitung do
quir lala:
Jial jmng lajo, Tfa?
Neb e dseng scumbaa
ngonaa la, jo jmngb: I i
cat ng cap s ?
32 Jo ds Jess ji r nir j i ng
catoo e jr i i cag cap s r.
33 Jo i dseam i cat ng s r do
ibre gui jal e cal do, joba
dseng e jlei eam e gr, jo
cangosr u jnir f quini dsea
do, jo job cas rei e dseng e
cal co r. 34 Joba cas Jess i
dseam do lala:
Jo o, ui e jb cal n ju
quie, joba ncalamba laj i
jmohu e lam ln. Jo lana gung
co e gui f qui, co jo ln e
jmohu e lam ln do.
35 Jo lajee fb Jess e jo m
caguiling coo t m ng dsea
i jaling f qui i dsea i ne
ni gu qui dsea Israel do
e ngojmer ju tiqui i sm
jiuung i ndse do lala:
Jmonaa ju n e ncajm
jo , jo jo n fa f gu i tfa na
e nidsgur f qui.
36Jo
ds Jess ja cajmgr laj i

e cajng i dsea do, jo lalab cas r i
fii i ne ni e gu do:
Ja fn, Jairo, lco j glin
ju quie.
37 Jo jo cacugur f i f ng
dsea i jing i cangoling co r,
jo j i T Simn co gu Tia
jogu Juan, rng i Tia do, j i
bing i cangoling co r. 38 Jo
m caguili f qui i Jairo do,
jo canur e nne m e teang
dsea ta qu o ds e nnicajng i
jiuung sm do. 39 Joba cas Jess
i dsea do lala:
Jial eang tana m jogu
jial jmoona ta qu? Co ja
sjung i jiuung sm na, co lco
gmbre.
40 Jo ds m canu dsea e
cajng Jess lajo, lco cang mbre
dsea do, co ibre gui e
ncajmbi do. Joba Jess lco
cajei j i tiquib i jiuung sm
do co gu niquii co gu
i dsea quir i co r do, jo
cangotambre e f dsi l rang i
jiuung sm i l do. 41 Jo cat ng
Jess guoo i sm jiuung i l do
jo cas rei lala:
Talita cum e gung: M,
jnea f n e niran.
42 Jo dsif m cajng Jess
lado, carob
i jiuung sm do, jo
canaai ngbre co ncaj bre. Jo
jalng i dsea i cang jal e jo,
dseng eam cangog dsir. 43 Jo
Jess caquir ta lahu ng qui
jalng i dsea do e ja i i nis i j i
jaang. Jo m cang jo, caquir
ta e cang ng i jiuung sm do
e cagr. Jo i jiuung sm do
nningor guitu ji i .
95
Marcos6
M cangngtu Jess f Nazaret

(Mt. 13:53-58; Lc. 4:16-30)
Jo m cang jo, cangmtu

Jess f gor f l cacui f
l sii Nazaret, jo co bre jalng
dsea guitung quir. 2 Jo m cat
jm e jming dsea go Jess
dsea Israel, jo canaai er jalng
dsea jal ju qui Fidie e f
dsi gu e si f jo. Jo dseng
i leamb dsea i nu ju e guiar
do, jo eam dsig dsi dsea, joba
lalab naai s i lajee yaai:
Jie f l cajmt ng i dsea
na jal e ti na? Jie l caguir
e t tnglr co gu jal e li e
gng e jmor e dsig dsi dsea?
3 Su o i nab i l ng tma do, jo
Y jogu ri Tia co gu S
jogu Judas co Simn? Jogu su
o lab neang jalng ri dseam
cajo jee jneaaaa la?
Jo ui e joba e ja ga l iing
dsea fa dseng e cajmgr dsea
do. 4 Joba lalab cas Jess jalng i
dsea do jo caj:
Doi jib jmg dsea jaang
dsea i f cuai qui Fidie, lfa
ja jmgr dsea do f l l goi
f l calsi f l neang jalng
ri osi jalng dsea sn quir
.
5 Joba ja ga l cajme Jess j i
coo e gng e dsig dsi i dsea
gor do, co lco caquidsir guor
f mogui t n m ng dsea
dse jo laj i bing i cajmileai.
6 Jo eam cangog dsi Jess
qui jalng i dsea gor do, co
dseng ja j l mbi do laj i
ju quir. Jo m cang jo, dseb
Jess lacaang jal f p e ne c
qui do e dsier dsea ju qui

Fidie.
quir e nidsiguiai do ju qui
Fidie
7Jo
(Mt. 10:5-15; Lc. 9:1-6)
lajee job catr i dsea guitung

quir do jo canaai s ngnei do
t la gi e nidsiei do dsea ju
qui Fidie, jogu cacubrei e
qu r jm cajo e quir ta qui
jalng i lng. 8 Jo caqui Jess ta
qui i dsea guitung quir do e ja
nici do j i coo f l nidsili; j i
coo mauba n sr, jo ja n fa
nicr nos quir ogu ir e nidr
ogu cuu cajo. 9 Jo j i lom e bre
n cr, co ja n fa e nic gur e ji
ogu s r e co quiegur. 10 Jo lalab
cas r i dsea guitung quir do:
M nigtangna f qui dsea
l niguilingna, f job nij na carta
nil laj i ta glingna. 11 Jo song
caguilingna coo qui dsea l
ja n ogu ii ninr ju e
quina, joba umba ladsif lado
qui i dsea , jo bna lee too
tna e laco cu li e Fidie nicur
dsea do iihu ui e jo.
12 Jo lajob cajme i dsea guitung
quir do, cangoguiabre ju jee
jalng dsea e qui e niqu nijng
yaai f quini Fidie. 13 Jogu
caumbr jalng i lng i teang
dsi dsea lacaang l guili, jogu
cajmileambr i f ng dsea dse e
lco er cap aceite f mogui do.
M cajng Juan i seang dsea jm

14Jo
(Mt. 14:1-12; Lc. 9:7-9)
eam cani ju qui jal

e eang gng e dsig dsi dsea
96
Marcos6
e jmo Jess. Jo m cali dseata
Herodes jal e gui e jmo dsea
do, joba lalab caj:
Jangm i nab i Juan i lam
seang dsea jm i nnicaj tu jee
jalng l, joba eang ti e
jmor jal e dsig dsi dsea.
15 Jo i lnggu dsea fr lala:
Lib i na i caf cuai qui
Fidie malgu eang.
Jo i lnggu dsea fr lala:
Jaanggu dsea i f cuai
qui Fidieb i na, l lacogu i
ncajaling lam jenggu.
16 Ds m canu dseata Herodes
e ju la, joba lalab caj:
Juan i lam seang dsea jmb
i na, dsea i ncaqui ta e cahu
moguir, jo lfa lanagu e ncaj tu r
jee jalng l.
17 Co lam jenggu do i dseata
Herodes do caquir ta e catng
i Juan i seang dsea jm do
jo cangnei co cadena
f dsi n ui jaang dseam
i sii Herodas; jo i dseam la l i
dseam qui Lii, i rng dsea
ngang co dseata Herodes do.
Jo dseata Herodes nicajmer lafa
dseam quibre i dseam qui
i Lii do. 18 Joba lam jenggu
nnicajng i Juan i seang dsea
jm do e cas r i dseata Herodes
do lala:
Ja dseeng e jme lafa dseam
qui i oo dsea rn dsea
ngang co .
19 Jo m canu i dseam i sii
Herodas do lado, joba nb
cangi i Juan do jng, jo dseng
ii nijngmbrei do, ds
hu m ji e nilr lajo, 20 co ib
dseata Herodes gui e jaang
dsea geang l ng i Juan do

jogu dseng r r qui
jalng dsea cajo. Jo ui joba ja
f cu i dseata Herodes do fa ee
nijmeng dsea i Juan i seang
dsea jm do. Jo nai fa ja ga l
ngng dseata Herodes laj i ju
quii do, ds tb dsir e nur
jal e ju jo e iang dsir. 21 Ds
coob
m t l cal i dseam i sii
Herodas do m t l cat coo jm
e qui cads dseata Herodes ji i ,
jo cajmer coo jm f jo catr
i f ng dsea laniing i seeng f l
se Galilea colng co jalng
fii le. 22 Jo lajee e teai e jm
do, ca i sm qui i Herodas do
f dsi sn e l teang jalng
i dsea do e gr jo cadsei, jo
dseng eam cat dsi i dseata
Herodes do colng co jalng
dsea i caguiaanggu do e
cadseng i sm do. Joba cajng
dseata Herodes cas r i sm do
lala:
M jnea l doi ee iin, jo
nicubaa.
23 Jo dseng cacubre ju
quir i sm do e nicubrei
do l doi ee ii do nai fa
condse u l quir ta. 24 Joba
m canu i sm do lado, jo
cag bre jo cangmbre f l
guiing niquir jo lalab cajmng r
dsea do:
E nim i dseata do, Neaa?
Joba cai i niquir do jo lalab
cas rei:
M r mogui Juan i seang
dsea jm do.
25 Jo i sm do dsif ladob ngtu r
gi f l guiing dseata Herodes,
jo m caguir f jo lalab cas rei:
97
Marcos6
Lana iinn e nicu jnea mogui

Juan i seang dsea jm f coo dsi
hu .
26 Jo m canu dseata Herodes
lado, eam f cal i, jo dsco
jem ncacugur ju quir f
quini jalng i dsea niing i cag
colng co r do e nicubre
i sm do l doi ee ii, joba
lajob n jmr. 27 Joba dsif ladob
casi jaang le f l iuung i
Juan do f dsi n, jo caquir
ta i le do e niquii mogui i
Juan do. 28 Joba cangb i le do
f dsi n, jo cangoqui bre
mogui i Juan do, jo cacr e i f
coo dsi hu , jo cajbre i sm
do, jo i sm dogu cajr niquir.
29 Jo m cali jalng i dsea i ng
co Juan i seang dsea jm do e
ncal lado, joba dsif lajob camr
f e nitbre i l do e qui e
niangnei.

(Mt. 14:13-21; Lc. 9:10-17; Jn. 6 :1-14)
30Jo
m cang jal e jo,

caqumtu jalng i dsea guitung
do f l cangoli e cangoguiar e
ju do, jo casemtu r co Jess jo
cajar ju f quini dsea do cuai
qui jal e ncajmer co gu
jal e ncaer do. 31 Jo co dseng
eam seeng dsea f jo e j i ja
jng Jess co i dsea quir
do e co dr ir, joba lalab cas
Jess i dsea quir do:
ilingna, maa yeenaa e
nijmingnaa cate f coo l ja i i
ga l dsea ng.
32 Joba cab Jess colng co
i dsea guitung quir do f coo
dsi mo jo cangoli f coo l
ja ga l dsea ng. 33 Jo ds f m
dsea cangng r e cangoli,
jo calcuimbre dsea do, joba
lajm dsea i seeng c qui do
cangoli f jo, jo jenggub i dsea
caguili lacogu Jess. 34 Jo m
t l cag Jess e f dsi e mo
do, jo cangi dseng i leam
dsea i caseng f jo, joba cal f
l mbrei do dsco teai do la
teang jose i ja seeng i to f ng
re. Joba canaambre er i dsea
do jal ju quir. 35 Jo m t l
calo e jm jo cangoquieng i
dsea guitung do f l sing Jess
jo cas r dsea do lala:
Finaa, ncalob la, jo e f l
taangnaa la ja i i dsea seeng. 36 I
ju jalng i dsea na, jo gdsili
lacaang f ji e ne c qui na e
laco nidsilea jir e nidr.
dsea quir do:
Cu n jalng i dsea na e
nidr.
Joba cai i dsea quir do lala:
Iing n e nidsilenaa i
co doscientos cuu denario jo
nicunaa jalng i dsea na e
nidr?
38 Jo caitu Jess qui i dsea
guitung quir do jo cas rei
lala:
J i sm n?
Gjna jo ti.
Jo m caguij i dsea guitung
do jo i ti, joba caguo ju
e laj i ib i ti co gu j i
gng .
39 Jo m canu Jess e jo,
caquir ta i dsea guitung quir
do e niguii jalng i dsea do
t c nib f ni ii. 40 Jo lajob
98
Marcos6
cajmei do, cagubre t cien
co gu t cincuenta. 41 Jo m
nneang i dsea do r t c
nib, joba Jess cat i laj i
e i do co gu laj gng i
do jo cajr f y jmg, jo
lajoba cacur guimang Fidie
qui jal e jo. Jo m cal jo,
cafimbre e i do jo cacur i
dsea guitung do quir e laco
gu nijm guie jee jalng i
dsea do. Jogu lajob i do cajo,
cacubre e laco nijmi do guie
cajo. 42 Jo lajm i dsea do cagr
ie jo car caltaai gui. 43 Jo m
cal gr, laji do caseamb
guitugu mat e rng te n
i co gu nng i do. 44 Jo
lajee lajng i dsea i cag do ie jo,
tibre la i mil dsea.
M cang Jess f ni jm
45Jo
(Mt. 14:22-27; Jn. 6 :16-21)
m cang lajo, caqui

Jess ta jalng i dsea guitung
quir do e nidsitangtui do
f dsi mo e qui nicui do
e guie do jenggujir laco r jo
niguili f coo f l sii Betsaida
lajee e Jess ju jalng i dsea
caguiaanggu do. 46 Jo m nca r
ju jalng i dsea do, cajgobre
f coo y m iar e qui
nidsifi Fidie. 47 Jo m t l
can e jm jo, cat gui job e
guie do nngo e mo l teang
i dsea guitung quir do. Jo f ni
guo u qui b sing Jess iar.
48 Jo job m cangr e jo nidsijeng
f r e mo do, dsco l l
cm lea gu. Jo m t l nngo
nijne cangoquiem Jess f l
ngo e mo do l teang i dsea
guitung quir do, jo cang i

e ngbre f ni jm. Jo m t l
catai e mo do, cajmer lafa e
cang mbre. 49 Jo m t l cang
i dsea guitung do qui e ngor
ngr f ni jm, joba ca dsi
do e jaang dsea gub do, joba
caor te, 50 co lajmbre cangi
dsea do, joba eam cafi. Ds
ladsifb cai Jess jo cas r i dsea
guitung do lala:
Te teang ona; jneab la, ja
fngna!
51 Joba ladsif lajob cajgor dsi
e mo do, jo ladsif ladob cauang
e i gu cajo. Jo dseng eam
cangog dsi i dsea guitung do,
52 co ja m cangmbi do e
gung e li e qu jm e cajme
dsea do co e i do, dsco
dseng sjnb mogui do, jo ui
joba e ja ngi.
M cajmileang Jess jalng dsea

dse f Genesaret
(Mt. 14:34-36)
53Jo
cacuobre co dsea
guitung quir cal cat e guie
do, jo caguili f guo u l se
Genesaret, jo f jo l car e mo
do f n e guie do. 54 Jo ladsif
m t l cajgi e mo do, dsif
calcuing jalng i dsea i seeng do
Jess. 55 Joba cang jalng i dsea
do f lang f l se Genesaret, jo
canaai jei jalng dsea dse
quir i dsiing ni ma f l ir e
tang Jess. 56 Jo doi ji l dse
Jess, si lacaang f p osi lacaang
f co osi lacaang jenuu , jo
dsijeng dsea jalng dsea dse
quir f jee n , jo m dsea do
jmee Jess e fa capb s bre
99
Marcos6,7
nig i dsea dse do. Jo lajng

i dsea dse i g cap n s
dsea do, ladsif ladob lai.
Jial l m jmrng dsea dsee
yaai
(Mt. 15:1-20)
Jo m cang jo, coo t

m ng dsea Israel i l ng
dsea fariseo co gu t n m ng
dsea Israel, jo jali do jali
f Jerusaln jo cangoquiei f
l sing Jess. 2 Jo m cang
jalng i dsea do e i lng lajee
dsea guitung qui Jess gr e
ja m cajmitir e rur guor l
laco qu t ng dsea gor dsea
Israel, jo ui joba canaang i dsea
do fr ga uii qui i dsea i ng
co Jess do. 3 Co jalng i dsea
fariseo do co gu jalng dsea
Israel i caguiaanggu m noob
jmitir laco qu t ng l dsea
ang quir e ja m dr ir fng
song ja m cajmitir e rur guor
dseng laco s. 4 Jogu cajo m
niqui e dsilear jal e gr f
mo, ja cung dr fng song
ja m cajmitir e rur guor laco
qu t i. Jo jmiguib jal e
qu t i e jigu e n nijmitir
dseng laco s, fa la e n
rur jal vas co gu jal ds
co gu jal e jmi ta e l
jogu lajob ni l gi cajo. 5 Jo
ui joba jalng dsea Israel i l ng
dsea fariseo co gu jalng i tfa
do cajmng r Jess jo cas r dsea
do lala:
Jial jalng dsea qui ja
n r fa e jmitir laj i e qu
t ng l dsea ang qunaa, dsea
Israel, co ja rur guor laco s

ngu e nidr ir?
do lala:
E jb laco caf jaang dsea i
eang i cals Sai m cafr
uii qui n e l ngna dsea i
jmcaang co jal e fna, co
lalab cajme dsea do ie jo:
Jalng i dsea na lco fbre
e jmgr jnea j i co
layaang ju quibre,
ds huim seeng jal e dsir
do e jmgr jnea.
7 Ds ja ee ta ing quir j i
coo jialco jmifi jnea,
co lco jmitir laj i ta qui
dsea jmgb.
8 Co n tiumba laj i ju qui
ta qui Fidie jo l jmitna
dseng laj i e qu t ng la
dsea jmg.
9 Jog u cas bgur i dsea do lala:
N, lco jmitna laco qu
t ng l y quiba jo ds
ja jmgoona laco cat ng ju
qui ta qui Fidie. 10 Co lalab
cajng Moi malgu eang:
Jmgoo tiqui co niqui,
jogu cajnggur: I dsea i cu
ju l tiqui osi niqui , joba
Fidie e n nijung i dsea
la. 11 Jo ds n fna e jaang
dsea cum nis r tiquir osi
niquir : Ja cung l jmco o
n lana, co lajalb e sea quie
e l Corbn (jo e la gung e
nicacu Fidie); 12 jogu fb
n cajo e i dsea i f lajo jo n
fa e nijmco gur tiquir osi
niquir . 13 Jo m jmoo n e
jo e jmitna jal e ju e case
100
Marcos7
dsea m ang quina, joba imba
laj i e ju qui ta qui Fidie.
Jo jmiguib jal e ji e ja
dseeng e cng ji r laco e la e
jmoogu n.
14 Jo m cang gu lajo, cattu
Jess lajng i dsea do jo cas r
lala:
N na ju quie lajngna, jo
jmeena ung e ningngna: 15 J i
coo e g dsea cung l jm e
nilli f quini Fidie. Co l l
laj i e ga e dsib dsea, e job e
jmo e lli f quini Fidie jng.
16 Joba f n, jalng n i dsi
logu, n na jal e ju quie
la.
17 Jo m cang jo, ca Jess ju
jalng i dsea do, jo car f dsi
sn co laj i dsea guitung
quir, jo f jo i dsea quir do
cajmng rei cuai qui e ju
na. 18 Jo lalab cai dsea do qui i
dsea quir do:
Su ogu n m ngmb
laj i e ju la cajo? Su ja m
na e j i coo e ja f caluu
cung sea l jm e nis dsea
f ga jo e nijmlng yaai f
quini Fidie? 19 Dsco jal e jo
ja dsito f dsi dsea, co laj i f
dsi tub dsea l ng ng e jo, jo m
ning jo, joguba e u f caluu.
Jo caj lajo e laco jmor ju
e guib lajalb e g dsea, jo ja
e sl f quini Fidie. 20 Jogu
cajmbgur cajo lala:
Jal e dsi dsea, jal e joba
uing e jmlng yaai f quini
Fidie dsco f gab cr. 21 Dsco
f dsi dsea l uing e dsir jal
e ga fa jal e la: e le dsea e
gi co dsea osi dseam i
o cat i, jogu jmor ta jngang

dsea rng, jogu jmor qui
jalng dsea ri cajo, 22 jogu
suui jal e sea qui dsea ri,
jogu jmor jal e l e ja dseeng,
jogu jmor ta jmgo, jogu jmor
jal ta ja dseeng e sea f jmg,
jogu eang dsihu i qui dsea
ri, jogu eang t dsir fr
jal ju ta ju, jogu eang
jmjlng yaai, jogu ja m ca
dsir r co jal e jmor. 23 Jo
jal e ja dseeng laba e u f dsi
dsea, jo e joba e jmo e cr f ga
e laco jmlng yaai f quini
Fidie. Jo e job ju quie.
M j cal ng jaang dseam i ja

l ng dsea Israel ju qui Jess
24Jo
(Mt. 15:21-28)
m cang jo, jo cag b Jess

f jo, jo cangr f l se Tiro co l
se Sidn. Jo m caguir f jo, car
f coo dsi sn co ja ii e cali
j i jaang dsea jie f tai; ds
ja cal r fa camei, 25 co ladsif
ladob cali niqui jaang sm i
niiuung i lng dsi jie f l tang
Jess. Joba ladsif ladob cangr f
quini dsea do jo casr u jnir f
uii ti do. 26 Jo i niqui i sm do
seei f l hu i , f coo f ji laco
go Jess, f coo l sii Sirofenicia. Jo
m cangoquiei f l sing Jess,
jo camr dsea do fa nigu i lng
i iuung dsi i sm quir do. 27 Jo
cai Jess qui i dseam do lala:
Cu f e cung jalng jo b
dsea nid lauii, dsco ja dseeng
e nigu dsea e i e g jiuung
quir jo nicur jalng dsii.
28 Joba cai i dseam do qui
Jess lala:
101
Marcos7,8
Jb, Fii, lajob l , ds e jb

cajo e jalng dsii i teang uii
mes st mbre jal cui i e
soji qui jo dsea.
dseam do:
Jb qui, dseam , ncum
gun f qui lana, co lana
ncag b i lng i lam iuung
dsi i sm qui do.
30 Jo cangm i dseam do
f quir, jo m caguii f
jo, cadsi i sm quir do f
ni coma e nguimbi do, co
ncag b i lng i lam iuung f
dsir do.

dsea gng jogu i ja l f
31Jo
m cang gu lajo, cag b

Jess e f guo u l se Tiro, jo
cang i f l se Sidn co gu
jal f e ne f l se Decpolis,
jo caguitu r e f l ne e guie
Galilea do. 32 Jo f job caguiling
dsea i jeng jaang dsea i
gng jogu i ja l f. Jo cam
jalng i dsea do e fa Jess
niquidsir guor f mogui i dsea
dse do. 33 Joba cajeng Jess i
dsea do f l lacaang l si f
l ja teang dsea jing, jo catr
niguor f dsi t logua i dsea
do, jogu cair cap jo co cap
jmeer cagr nis i dsea do.
34 Jo m cang jo, caser nir f
y jmg jo caseang dsir cas r
i dsea do:
Efata! e gung: Gneab
logu!
35 Jo dsif m cafr lajo, ladsif
lanab cana logua i dsea do
jogu canaang fbr gui cajo.
36Jo
caqui Jess ta jalng i dsea

do e ja i i nis i j i jaang. Ds
fa jmiguigu ya e qui Jess
ta e ja nigui jalng i dsea do
ju, eanggub guia i dsea do. 37 Jo
eam dsig dsi jalng i dsea i
cang jal e jo, jo lalab fr:
Lajalb e jmo i dsea na eam
gui, co lbre jmr e nintu
jalng dsea gng jogu jmr cajo
e niftu jalng dsea i ja l f.
M cahng Jess qui mil dsea
(Mt. 15:32-39)
Jo m cang jo, jo coo jm

casengtu dsea cal cat
f l tang Jess, jo co ja sea e
nidgui do, joba cat Jess
i dsea guitung quir do jo
cas rei lala:
2 Eam f l nn jalng i
dsea na, co lana cat n jmb e
taai la co jneaaaa jo j i coo
ja e sea dr; 3 jogu song jnea
niguiennre f quir e nidsihr
ir, dseam niur gui f, co
seembi na e jali l hu i .
4 Jo cai i dsea guitung quir
do lala:
Jial o n, Finaa, e
cung nihngnaa i dsea na?
co f la ja seeng dsea i n e g
dsea.
5 Jo cajmng Jess i dsea
J i smang n?
Jo cai i dsea quir do:
E guiba sea.
6 Joba caqui Jess ta e nige
jalng i dsea do t c nib f ni
u, jogu mf ng casbre laj gui
e i do jo cajr f y e cur
guimang Fidie. Jo ng jo, cafi
102
Marcos8
e i do jo mf ng cacur i dsea
guitung quir do, jo gub cajme
guie e do jee jalng i dsea do, 7 jogu
nismambr jaang gng cajo.
Joba lajob cajme Jess coi do
cajo, jang cacur guimang Fidie,
joguba caquir ta dsea quir e
nijmi do guie jee jalng dsea.
8 Joba lajmbre cagr ie jo car
caltaai gui, jo casb guigu
mat e te jal n e casgu do. 9 Jo
jalng i dsea i cag ie jo tibre ji
ja qui mil. Jo m cang e cagi do,
ca b Jess ju e dsili do. 10 Jo ng
jo, cajgob Jess cal cat f ni mo
quir jo cangoli f l se Dalmanuta.
M cam dsea fariseo coo e li e

qu jm
(Mt. 16:1-4; Lc. 12:54-56)
11Jo lajee e ntang Jess f ni
guo u jo, job m caguiling dsea

gor i l ng dsea fariseo e canaai
dsihu ng ju quir co dsea do.
Jo laco niguir jial nin i dsea do f
quini dseata, joba camr dsea do e
fa nijmi do coo e li e qu r jm,
jo lajoba nicu li e Fidieb dsea casi
quir. 12 Joba caseang dsi Jess e
lajang, jo ng jo caj:
Jial m na jnea e nijmeee
coo li e qu jm, co jnea
dseng fbaa condse e j i
coo gu lajo nijmeee f quinna?
13 Jo dob caseai i dsea do jo
cabtu r f dsi mo jo cangr l
l ngo cataang e guie do.
Jial l ng dsea fariseo

14Jo
(Mt. 16:5-12)
ie jo nicam dsi dsea

quir fa e nicr e nidr, jo la
niting coo iba niquiegur f

dsi e mo do. 15 Jo cajng Jess
cas r i dsea guitung quir do:
iing ona co jal e e dsea
jal e e dseata Herodes, co jal
e e jalng i dsea l lafa quie
i.
16 Jo i dsea guitung do l
cajer s i lajee la yaambre
cuai qui e ja quier i, 17 ds
callb Jess laj i e s ng i dsea
do, joba cas rei do lala:
Jial f n e ja i
quina? Su ja m cangmb
ogu m callb? Su dseng
eam sjn moguna? 18 Co
teb jmin n, ds ja jnna;
jogu dsib loguna cajo, ds
ja nuuna. Su ja to ona?
19 Jo mat e rng te n e
casenggu jo cast ng n ie m
cafiing jnea i i e cag i
mil dsea?
Jo cai i dsea guitung do:
Tib guitu do.
20 Jog u m cafiing jnea e
gui i do e cag laj qui mil
dsea, jogu mat e rng te
n cast na?
Jo caitu i dsea do:
Tib gui.
21 Joba cas tu rei lala:
Su ja m ngmb lat lana
jng?

dsea tiuung f Betsaida
22Jo
m cang gu lajo, caguiling

Jess co dsea quir f Betsaida.
Jo lajee e ntaai f jo, caguiling
dsea jei jaang dsea tiuung f
quini Jess, jo mr dsea do fa e
103
Marcos8
nig i cap i dsea tiuung do.

23 Joba cat ng Jess guoo i dsea
tiuung do jo cangojei f l n
f. Jo cajmjm r jmini dsea do
co jmeer, jo ng jo caquidsir
guor f mogui; jo m cal jo,
cajmng rei su nl jr cap.
24 Joba cajng i dsea tiuung do e
ncum ji l jr jo caj:
Nmambaa jalng dsea. J
e jneng lafa ma e ng.
25 Joba calb cat caquidsi
Jess guor f ni jmini i dsea do,
jo ladsif lanab caljn i dsea do
jo calambre, jo dseng rb
njr jng. 26 Jo caqui Jess
ta e cangmbi do f quir jo
cas rei do lala:
Ja ggui ju, mel, co
jal e cajme co n.
M cajng T e Jess l i Dsea

Jmang
27Jo
(Mt. 16:13-20; Lc. 9:18-21)
m cang gu lajo, Jess

quir cangoli lacaang jal
f ji e ne l se Cesarea qui
Filipo. Jo lajee ngoli e teai
f, cajmng Jess i dsea guitung
quir do lala:
I dsi dsea e l ng jnea?
28 Joba cai i dsea guitung do
lala:
I lng dsea fr e ln Juan
i lam seang dsea jm, jogu
i lnggu f e ln Li, jogu i
lnggu f e ln jaanggu dsea i
caf cuai qui Fidie malgu.
29 Jog u n, i fna e l ng
jnea?
Jo cai T Simn qui Jess
lala:
Nb dsea i l ng Dsea Jmang

i casing Fidie cuai quir e
laco nilaan dsea jmg.
30 Jo caqui Jess ta i dsea
quir do e ja nif dsea do ju
uii quir fa nis r dsea jing.
M cajme Jess ju e t nijngng

dsea r
31Jo
(Mt. 16:21-28; Lc. 9:22-27)
coob
m canaang Jess er
jalng dsea guitung quir e
dseng nsimbre e ni iihu
dseng e eang, b dsea i cajr
f if e l i jaang dsea jmg,
jogu e jalng y dsea cng i
teang nif qui dsea gor dsea
Israel co gu jalng fii jmidsea
quir co gu jalng tfa qui
ju qui ta quir nil n
nimbre dsea do. Jogu cas gur
i dsea quir do e nijngm dsea
r; jo ds m nit n jm lajo,
nij b tu r cal cat. 32 Jo dseng
ju rb cajmear i dsea guitung
quir do. Jo m canu T
Simn lajo, cajei Jess f coo
l ja i i nu, jo canaai jimbre
dsea do. 33 Ds caji tu Jess
nir f l caseai dsea quir i
caguiaanggu do jo cajngnei,
jogu caji T Simn jo cas r
lala:
Jeng cann, Satans! Ja
jn n jnea f, co n ja ngng
laco j i e dsi Fidie, co laj i e
l qui dsea jmgba n.
34 Jo m cang jo, cat Jess
dsea guitung quir co gu
jalng dsea caguiaanggu jo
cas rei do lala:
Song i i dsea iing niuing dsea
quie, gt r jal e l dsir iar
Marcos8,9
104
jo gseai lafa cru quir e laco

cu li e guia dsir e nidsing i
jal e hu ng ui e l i dsea
quie, jo lajoguba ning r co
jnea jng. 35 Co l doi i i dsea
i dsi e lbre nileng iar jee
jal dsee quir, jo ds i dsea
conguiab nibi f l l; jogu
doi i i dsea nijui ui e l i
dsea quie jogu ui e nir ju
qui jial laang dsea jee jal dsee
quir, joba i dsea nitimbre
f quini Fidie jng. 36 Co e ta
ing qui jalng dsea jmg e
seei e sl r jmigui f jmg
la song snaambre lata co jnea
m nijui? 37 O si jial ti cung
sea l qu jaang dsea e laco nilr
niti f quini Fidie ? 38 Co
song jaang dsea jmor l i uii
quie jogu ui qui jal ju
quie e guiaa f quini jalng
dsea dsee dsea qui i ja j l ng e
ju jo, joba lajob jnea cajo, dsea
if , nijmeebaa l nn qui i
dsea m t l nit e nigatu
cal cat f jmg la e gaa jee
e niing j niguo qui Fidie
colng co jalng ngeles quir.
Jogu cas bgu Jess cajo
jalng i dsea quir do:
E laba jmtaa ona e i lng
n la teangna la jm na
ja m nijungna cart m cang
cang ngna jial nic Fidie nif
qui dsea laeang co e laniing
gi do.

2Jo
(Mt. 17:1-13; Lc. 9:28-36)
m cang gu j jm
lajo, cang Jess f coo y m
e i, jo laj i T Simmbing
jei co gu Tia jogu Juan.
Jo lajee e nteai e f y m
do, canaang cals ng jial jneng
Jess. 3 Jo cals ng jial l s r jo
dseng cajnng e j jogu e tee
eang e j i jaang dsea ja lr sr
tee lado m rur. 4 Jogu cangi
Li co gu Moi e teai s i
co Jess. 5 Jogu lalab cajng T
Simn cas r Jess:
Tfa, eam iang dsii e
taangnaa colng f la! Jo
majmonaa n n ji l
nitaangna: coo qui, coo gu
qui Moi jogu coo gu qui Li.
6 Jo cajng T Simn lajo co ja
igur e nij, co dseng eam
cafi laj gaai do, T Simn
jogu Tia co Juan. 7 Jo lajee
job m cajg cab jni f y
jmg, jo jee job caqu i lajali
do. Jo f jee e jni do guican e
guicaf dsea lala:
I lab Jo o i neann eang, jo
n na laj i ju quir.
8 Jo m t l caj i dsea gaang
do lacng lajing e l teai do,
j i jaang i dsea gng do jo i i
cangnggur cang Jess, jo j i
iab dsea do cajegur.
9 Jo lajee cajgi e f y m do,
caqui Jess ta qui i dsea gaang
do quir e ja niguii do ju laj i
e ncangr do, co cart m ning e
nij tu i dsea i ja f if i l ng dsea
jmg, joba ncung e nijmei
do ju qui jal e jo. 10 Joba lajob
cajme i dsea gaang do, ja caguiar e
ju jo nai fa jmng bre ri lajee
la yaai e gung e jng dsea
do e nij tur cal cat. 11 Jo lalab
cajmng i dsea gaang do Jess:
105
Marcos9
Jial f jalng tfa qui

ju qui ta quii, dsea Israel,
e Libing n nijatu r nif f
jmg la?
quir do, jo lalab cas rei do:
E jb e nif nijatu Li, jo
b dsea i nigui gui lajal. Jo
jial f f ni ji qui Fidie e
jnea, dsea l nn jaang dsea jmg
i ja f if , guimba n e nicaa
iihu e eang cart nijngng
dsea jnea? 13 Ds jnea fa e f
n e ncajb Li, jo cajmeb dsea
la ti e j dsir co dsea do l
lacogu la f f ni ji qui Fidie
e ns e nidsing ng dsea do.

14Jo
(Mt. 17:14-21; Lc. 9:37-43)
m cang jo, caqung Jess

co T Simn jogu Tia co gu
Juan f l tang jalng dsea
guitung quir i caguiaanggu
do, jo cadsi dsea do jee cab
jalng dsea jing, jogu i lng
dsea Israel teai s i co
jalng i dsea do. 15 Jo m t l
cangng jalng i dsea do Jess,
ladsif ladob cangojmij dsea do
e fngnei jogu dseng eam
dsig dsir cajo. 16 Joba lalab
cajmng Jess i dsea quir do:
E teang n jmoona cuee
ju co jalng i dsea do?
17 Joba cai jaang lajee i dsea
f ng do lala:
Tfa, lab njeen jaang jo o, jo
i lm iuung dsir, jo ncajmei
do e ja l f jo o, 18 jo doi ji
sim jo o, jmo i lng i iuung
dsir do e qui f ni u; jogu

u ja f mooor, jogu tr
majar , jo dseng te guotr.
Joba ncam i dsea qui na
fa e nigu i lng na, ds ja m
calr.
lala:
Dseng ja j l m n ju
quie! L jm e niln na
dseng lajang ju quie? Jogu
l t jm nijmeee te co
n? ijengna f la i sming na.
20 Joba cangojeng i dsea do i
sming i dse do f quini Jess.
Ds m t l cangng i lng
i iuung dsi i sming do Jess,
dsif ladob cajmei do e cadsetu
joing i sming do, jo caqu mbi
do f ni u e ber, jogu e u ja
f mooor. 21 Joba cajmng Jess
tiqui i sming do:
L laj i l ng i sming qui
e la?
Joba cai i tiquii do qui
Jess:
Lat j i m jiuumbi
l i lana; 22 jo jmiguib ya
ncajmei e ncabingnei f
ni j jogu f dsi jm e laco nilr
nijngngnei. Joba m naa n
jmee fa nb nil nijmileanre,
f glin jnea jo jmco jnea.
do lala:
E l song lbaa f n? Co
lajb cung sea l jmee jnea
qui i i dsea i j l ng ju quie!
24 Joba cai tiqui i sming i
dse do e te:
Jb l ng jnea ju qui,
Finaa, jogu jmco jnea e laco
jgu nilinn e jo!
106
Marcos9
25Jo
m cang Jess e eam

ngo seng dsea f jo, joba caji
i lng i iuung dsi i siming do jo
cas r lala:
Dsea lng i jmo e ja l f
jogu ja l n i siming na, jnea
qui n ta e niju l iuun
dsi i sming na, jogu e jo qu
jm fa e nitu cal cat.
26 Jo dsif lajob cao te i lng
do, jo cajmei do e cadsebtu
joing i sming do. Jo m cang
joguba cag i do f l iuui,
ds i lng do caseai i sming
do dseng lafa lmbi e
l laco lajng dsea do nifr e
cajmbi do. 27 Ds Jess ladsif
ladob cat i guoo i sming do, jo
caseangnei; jo caram i sming
do jo casmbre.
28 Jo m cang jo, ca Jess f
dsi sn co dsea guitung
quir, jo f jo i dsea quir do
cajmng r dsea do lajee la
yaai:
Jial jnea ja cal naa fa
cagungnaa i lng i iuung dsi i
sming do?
29 Joba cai Jess quii do jo
caj:
I lng i lado lb niui ds
laeang co e fng dsea Fidie
jogu jmor ayuno.

dsea quir
30Jo
(Mt. 17:22-23; Lc. 9:43-45)
m caui e f jo,
cang mtu r f l se Galilea. Jo
ds Jess dseng ja iimbre fa
e cali j i jaang dsea jie f l
tai, 31 co ii e er laj i i dsea
guitung quibre. Jo lajee tai
f jo, lalab s r jalng i dsea quir

do:
E laba f n e jnea i
cagng f jmg la i ja f
jo nba e nijm dsea jnea f
quini dsea i n ni quie cart
nijngi jnea; jo ds m ning
n jm lajo, nij b tu cal cat.
32 Ds ja cangng i dsea
guitung do e uiing e cajng
Jess lado, jogu gbr cajo fa e
nijmng r dsea do.
I i laniinggu f quini Fidie?

33Jo
(Mt. 18:1-5; Lc. 9:46-48)
m cang jo, jo m t l
caguilingtu r f Capernaum, jo
cang i f dsi sn . Jo m
nteai f jo, lalab cajmng
Jess i dsea guitung quir do:
E e iling n jngna
lacuee gui f?
quir do lado, l cajer tiib,
dsco lajee teai do f e jali
s i e i i laniinggu lajee la
yaai. 35 Joba cagub Jess jo
catr i dsea guitung do quir jo
cas rei do lala:
Song i i dsea ii e li dsea
laniinggu, joba g dsir e b
i dsea i cat l dsnggu, jogu b
dsea cajo i nijm jal ta qui
jalng dsea jing e n jmr.
36 Jo m cang jo, casng Jess
jaang jiuung p f gui jo l
teai do, jo casai i jiuung do
jo catai cuer, jo cas r i dsea
quir do lala:
37 I dsea i ng i jiuung la
laeang co jnea, lajob cajo
jnea; jogu i dsea i ng jnea,
107
Marcos9,10
glibre gui e o j i jnea ,

co lajob cajo Tiquie dsea
guiing if , dsea casi jnea f
jmg la.
I dsea i ja n ning jneaaaa
stambre co jneaaaa
38Jo
(Lc. 9:49-50; Mt. 10 :42)
m cang jo, e lab cajng

Juan cas r Jess:
Tfa, jnea ncaneembaa
jaang dsea i jmo ta ung
jalng i lng laeang co n,
jo co ja nggur colng co
jneaaaa, joba ncajnimbaa
quir e nijmr lajo.
dsea quir do:
Ja jnngna qui i dsea do,
co ja seeng j i jaang dsea i nijm
coo e li e dsig dsi dsea laeang
co jnea, jo m nilcnggu lajo
nifr ga uii quie. 40 Co i dsea
i ja f ga uii quii, joba co
jneaaaa stai. 41 Jogu i i dsea i
cu n fa lab coo vas jm ui
e n l ngna dsea quie, joba
jnea jmtaa ona e seab guie
quir m nit f jmg coo .

dsee
(Mt. 18:6-9; Lc. 17:1-2)
42Jog u
song i i dsea jmor

jial e nitng f ni dsee doi
i i i jiuung lala i nj l ng ju
quie, joba guigub niuing
qui i dsea e nidsibing iar
f jm e guinee coo cuu loo
f moluur. 43 Jo song guo nijm
e nitn f ni dsee, joba qui
jng; co guigu qui e nitang
f jmg la co coob
guo, jo
ja guien f l l f l coo j
co laj t guo m nit oor
qui. 44 Co e f jo jo to jm fa e
nijunggu jalng jo ogu fa e
niygu j. 45 Jogu song t nijm
e nitn f ni dsee, joba qui
jng; co guigu qui e nitang
f jmg e jlun e lacogu e
nigun co laj t t f l l
46 f l teang jo i ja to jm
nijung jogu f l coo j e jo to
jm y. 47 Jogu song jmin jmo
e nitn f ni dsee, joba gui jng;
co guigu qui e Fidie quier
nif qui e ja sea coo jmin e
lacogu teb laj t jmin
nigun f l l 48 f l teang
jo i ja m sea qui jogu f l
coo j e ja to jm y.
49 Jo lgeang jalng dsea
quie laeang co jal e hu ng
e dsing i l lacogu lgeang
jal fe laeang co i jogu
j. 50 Jo eam ing ta jal i,
jo ds song cang laj i e ii do,
joba jial nil n nijmeena e
niliitu cal cat ? Joba f
n e guingna laco l i e
gui do, jo glseengna jugui
ju r lajee la rngna.

dsea ri
10
(Mt. 19:1-12; Lc. 16:18)
Jo m cang jo, cag b

Jess f Capernaum
jo cangtu r f guo u l se
Judea jogu e f guo u e ne
l l guie laco i gua Jordn.
Jo f job casengtu jalng dsea, jo
canaai er jalng i dsea do ju
qui Fidie l laco lt i do. 2 Jo
lajee jo cangoquieng jaang gng
108
Marcos10
dsea Israel i l ng dsea fariseo f l
sing Jess e l laco niguir jial
nin i dsea do f quini dseata.
Joba cajmng r dsea do e su seab
f e nitiung dsea dseam
quir. 3 Joba lalab cai Jess
qui i dsea do:
E ta caqui Moi e
nijmeena qui e jo?
4 Jo jalng i dsea do cair lala:
Moi cacubre e lb jaang
dsea nitiui dseam quir
lfa n sei coo maj l f lajo.
do lala:
Moi cacur e ju jo, co ir
e dseng eang ue o n. 6 Jo
ds laj i ie m catroo jmg,
Fidie cajmeai dsea co gu
dseam . 7 Jo ui e joba e cng
dsea guor jo naai qui
sejmiir e laco nilseei colng
co dseam quir. 8 Jo laj
huai do lafa jaambre ncaui
jng. Joba jo tigur gng dsea,
co lafa jaam dsea caui. 9 Co
Fidiebing caguia uiing e nicng
dsea guor, joba jo cung fa e
nitiunggu dsea ri m ncang
e cacng gur.
10 Jo m cang jo, jo cabtu
Jess f dsi sn colng co
dsea guitung quir, jo lajee jo
cal cat cajmng i dsea quir
do cuai qui e ju e ngo do.
11 Joba Jess cair qui i dsea
do lala:
Ii dsea i tiung dseam
qui jo ci gur co dseam
i jing, joba ebre dsee f quini
Fidie uii qui i dseam lauii
do; 12 jogu song jaang dseam
catiui dsea quir jo caci
guor co jaanggu dsea, joba

ebre dsee cajo f quini Fidie.
jiuung
13Jo
(Mt. 19:13-15; Lc. 18:15-17)
lajee jo f m dsea
cangojei jiuung quir f
l tang Jess e laco niquidsi
dsea do guor f mogui e
laco nilgeai do, ds i dsea
guitung qui Jess do canaai
jimbre jalng i dsea i dsijeng
jiuung quir f do. 14 Jo m
cang Jess e jo, eam calgui jo
lalab cas r i dsea quir do:
Cuna f e jaling jalng i
jiuung na f quinii jo ja jn ngna
quir, dsco Fidiebing i quie
nif qui jalng i dsea i l ng
laco i jiuung la. 15 Jo dseng
fbaa e i i ja iing ning e Fidie
nic nif quir lacogu ng jaang
jiuung, joba ja too jm e Fidie
nic nif quir cajo.
16 Jo m cang jo, casng Jess
lajaang lajaang i jiuung do, jo
catai gea lajali do e lco
caquidsir guor f mogui.
M cas ng jaang dsea i sea cuu

co Jess
17Jo
(Mt. 19:16-30; Lc. 18:18-30)
m cang jo, lajee e ngu

ni Jess f e nidsr f iuui,
ladsif ladob cagui jaang dsea
i cu i , jo casr u jnir f quini
dsea do jo cajmng r dsea do lala:
Tfa i gui dsi, e n nijmee
jnea e laco nili e nilseen cng
co Fidie car ngong jm?
18 Jo cai Jess qui i dsea
do lala:
109
Marcos10
Jial f jnea e gui dsii? E

jb dseng jaam dsea guing
i seeng, jo b Fidie. 19 Jo n
laj i ju qui ta qui Fidie:
Ja jngan dsea rn; ja lee e
nig n co dsea osi dseam i
o qui; ja jme ; ja c ju e
o j e en jalng dsea rn; ja
jmgn dsea rn; jogu jmgoo
tiqui co niqui.
20 Jo cajng i dsea do lala:
Tfa, lajalb e jo ncajmitibaa
lat j i m smmbaa.
21 Joba cajng Jess i dsea
do e iang dsir, jo cair quii
do lala:
Coo gu sea e n f n e
n qui: gung jo gn lajal
e sea qui, jo e nil do nijme
guie jee jalng dsea tiing.
Jo lajoba nilsea jugui qui f
if m nit f jmg coo . Jo m
ning e nijme e ncaf n na,
joba nea jo ning co jnea.
22 Jo ds m canu i dsea do
lado, eam f cal i; jo jo iang
dsir cangi f quir, co l i
jaang dsea i eam sea cuu.
23 Jo m cang jo, caj Jess
lacng l si, jo cas r i dsea
Eam hu ng l qui jalng
dsea sea cuu e nijng yaai f
quini Fidie e laco dsea do nic
nif quir!
do lala, eam cangog dsir. Jo
ds calbtu cas Jess i dsea
quir do lala:
Jo o, eam hu ng e ning
dsea e Fidie nic nif quir!
25 Co jagu hu ng qui jaang j
camello e ningn gne f dsi t
jmini qui mocuu mi m e

lacogu jaang dsea sea cuu nilr
e ni e Fidie nic nif quir.
26 Jo m canu dsea guitung
quir e jo, eanggub cangog
dsir, jo canaai jmng ri
lajee la yaai lala:
Jo i i nil e nilei jee jal
dsee quir?
27 Joba cajng Jess i dsea do,
jo cair quii lala:
Hu m l qui jalng dsea
jmg, ds ja l lajo qui
Fidie, co lajb qu dsea do jm
l jmr.
28 Jo m cang jo, T Simngu
canaai s r dsea do lala:
Finaa, jnea ncat baa
lajalb e sea qunaa, jo joguba
cang naa co n.
Dseng e j e f n e
doi i i i cat jal e sea qui
osi gor osi canaai qui
jalng ri osi qui tiquir
niquir osi qui jalng jor
osi cat r jal u quir ds
ui e ca jnea jogu ui e
nir ju qui jial laang dsea jee
jal dsee quir, 30 joba i dsea
nimbre f jmg la cien
negu e jmigui qui jal e
cat r do, nai fa gab jmng
dsea r; jogu m nit f jmg
coo , nimbre e seei cng co
Fidie lata cajo. 31 Jo i lng dsea
i l ng e nii eang f jmg
la, jo ds bing j i cap ja ee
niing m nit e jo. Jo ds i
lng dsea i l ng e ja ee nii
j i cap f jmg la, jo bing
i eanggu nilniing m nit e
jo.
Marcos10
110
M cat n ya e cajng Jess e

nijnga dsea quir
32Jo
(Mt. 20:17-19; Lc. 18:31-34)
m cang jo, iuung Jess f

e ngor f Jerusaln colng co
dsea quir, jo iab Jess ngor
nif ie jo, jo caluugu lajo ngoling
dsea guitung quir, jo i dsea la
eam dsig dsir. Jo caluu i dsea
guitung do ngoling dsea quir
caguiaanggu, jo i dsea la dseng
gbre. Jo Jess canaambre cal
cat co i dsea guitung quir
do jo cas rei do laj i e nidsije
co r jo lalab caj:
33 Jo l laco j i e la mo
n jm na, lana nngonaa f
Jerusaln, jo f f job l nijng
dsea jnea, dsea caga f if e
l nn jaang dsea jmg, jo f
jagu jalng fii jmidsea qui
dsea gobaa co gu f jagu
jalng tfa qui ju qui
ta qubaa l niji jnea jo
nicur jnea dsee e dseng n
nijumbaa; jo niji jnea f
jagu dsea i ja l ng dsea gonaa
dsea Israel, 34 jo nilmbre jnea,
jogu ni jnea, jogu nijmhu i
jnea cart nijngmbre jnea; ds
m nisung n jm lajo, nij b tu
cal cat.
M cam Tia co Juan coo jmee

35Jo
(Mt. 20:20-28)
m cang jo, cangoquieng

Tia co gu Juan f l sing
Jess, jo laj huai do l i jo
jaang dsea i sii Zebedeo, jo
lalab cajng i dsea do cas r Jess:
Tfa, iinaa e nijmit coo
jmee laj i e nim naa n.
36Joba
cai dsea do:

E iingna e nijmco o n?
37 Joba cai i dsea gng do
qui Jess:
Cu jnea e nit naa f
if qui m nguiingtu f jo e
niinaa jaang l l dse jogu
jaang l l tuung.
lala:
N j i ja na laj i e mna
na. Su l ngna e nitna laj i e
iihu e njaquieng quie jogu e
nitna e nijmeng dsea n ga
l lacogu nidsing ng jnea?
39 Joba cai i dsea gng do
qui Jess lala:
Lbaa.
Joba cajngtu Jess cas rei:
E jb e n nimna iihu
cajo l lacogu nimoo jnea,
jogu e gab nijmeng dsea n
l lacogu nijmeng dsea jnea;
40 jo ds e nige dsea l l dse
osi l l tuung laco guiinn,
ja jnea cat nn fa e nicu e
jo, co nige f jo jalng i dsea i
nsing i niing e jo.
41 Jo m t l canu i dsea
qui Jess i gunggu do e cajme
Tia co gu Juan lajo, joba
eam calgui quii do. 42 Jo
ds Jess catbre jalng i dsea
guitung do quir jo cas rei
lala:
Nb n gui e jee jalng
dsea i ja cuing Fidie seeng
jalng dseata i qui ta qui
jalng dsea, jo jalng i dsea
i qui ta do eam slr co
e ta l i do. Jo lajob l cajo
co jalng dseata dsea fng i
quie nif qui jalng dsea, co
111
Marcos10,11
laguidseaam quir ta quii do.

ds ja cung e nidsije lajo
jee n, co i i i iing i nic nif jee
n, bing i n nijm ta jmco
qui i caguiaanggu; 44 jogu i i i
iing i nijm e niinggur jee n,
bing i n jm jal ta hu jee
jalng i caguiaanggu e ja jmifng
iar. 45 Jo lajob n jmr, co lajob
ta cag jnea cajo, jnea dsea
caga f if e l nn jaang dsea
jmg; co jnea ja caga fa e jmo
dsea ta f quinii, co jnea caga
e laco nijmco o jalng dsea
jmg jogu e laco nijang ia
e nijunn e laco nileng f ng dsea
jmg jee jal dsee quir.
43Jo

tiuung i sii Bartimeo
46Jo
(Mt. 20:29-34; Lc. 18:35-43)
m cang jo, cagui Jess

co dsea quir f Jeric. Jo lajee
e ui e f jee f jo colng co
dsea quir co gu i f nggu dsea
i jing cajo, jo jaang dsea tiuung
i sii Bartimeo, jo jaang dsea
i sii Timeo, guii n f e jmor
ta m cuu. 47 Joba m t l call
i dsea tiuung do e qui nngo
Jess dsea seeng f Nazaret, joba
canaai obre jo fr lala:
Jess, dsea sju dseata Dav,
f glin jnea!
48 Jo i f m dsea caji i dsea
tiuung do e laco jo nifgui do
lado, jo ds i dsea tiuung do l l
tegu canaai mbre dsea do jo
caftu r lala:
Jess, dsea sju dseata Dav,
f glin jnea!
49 Joba Jess caquiumbre f
iuui jo caj:
Jengnare f la.
Joba catb jalng i dsea i
ngoling co Jess i dsea tiuung
do jo cas rei do lala:
Cu b u jo ran, co dob
t Jess n.
50 Joba cab caquier e m jl i
do, jo lco ca mbre jo caguir
cat quini Jess. 51 Joba cajmng
Jess i dsea tiuung do lala:
E iing n e nijmeee qui?
Joba cai i dsea tiuung do
qui Jess lala:
Tfa, iinn e nijme e
niljnbaa.
tiuung do lala:
Ncum gun nng, co
ncalamba ui e jb cal n ju
quie.
Jo ladsif lado caljn i dsea do,
jo cangoleambre laco ngo Jess
laj i f iuung dsea do.

(Mt. 21:1-11; Lc. 19:28-40; Jn. 12 :12-19)
11
Jo m cang jo, m t l

nteai qui jee f
Jerusaln jo e f l ne e f e sii
Betfag co gu e f e sii Betania,
qui f m e sii Olivos, jo f
jo casing Jess gng lajee dsea
guitung quir, 2 jo lalab cas r i
dsea do:
Glingna e f f p e ne
quini na, jo m nigtangna
f jee f, nimangna jaang b
iee i sing ung e j i jaang
dsea ja i i m cagu f mocore.
Jo singnare jo teenare f la.
3 Jo song i i dsea j s r n
jial jmoona lana, joba sinare
e ta qui Fibaa, co nembre
112
Marcos11
i j la cate, jo m ning jo,

Coo ma g e ja dsi g
nijajeaamtu re cal cat f e
qui
quiare.
4 Joba lajob cajme i dsea gng
(Mt. 21:18-19)
12 Jo m cajne e jm jo, m
qui Jess do; cangolimbre, jo
m cangotai f jee f, cangi t l caui f Betania, cadse
jaang b i sing ung f jee
jmaang Jess. 13 Jo lajee e teai
n cang on qui coo n ,
f, huimb cang Jess e gui
joba casimbre i b do l laco ta coo ma g e dsi m; joba
snr qui Jess.
cangojr cat qui su dsi g
5 Jo i lng dsea i cang m
qui e ma do, ds ja ee cadsr
casing i dsea do i b do caj:
j i coo m t l caguir, dseng
Egu jmoo n, dsea? Jial
laj i mba dsi, co o ji i e dsi
s ngna i b na?
g ie jo. 14 Joba caf Jess
6 Joba cai i dsea gng do jo
qui e ma g do lala:
cas rei laj i ju e ncas Jess
J i jaang dsea jo nidgur
r lam jenggu; joba cal bre
g qui.
catr i b do. 7 Jo catbre i b do
Jo canub dsea guitung qui
f l sing Jess jo caguiar s r f
Jess e cafr lajo.
moco i b do, jo mf ng cagub
Jess. 8 Jo f m dsea canir s r
jmo ta n f dsi gu
lacuee gui f, jogu seemb dsea
(Mt.
21:12-17; Lc. 19:45-48; Jn. 2 :13-22)
caquir guo ma e ji jo caguiar
9
15
gui f cajo. Jo jalng dsea
Jo m cang e caguilingtu r
i ngoling nif co gu i jaling
f Jerusaln, job m catu Jess
cng canaai or te jo fr lala:
f dsi sn gu f qui
Majmifmbaa i dsea geang
dsea gor dsea Israel, jo canaai
na i ja f if cuai qui
umbre jalng dsea i nteang
Tiquii dsea guiing f jo! 10 Co
ta n jogu ta la e f dsi sn
ncat e nija i dsea sju qui
gu do, jogu canaai jimbre
dsea ang quii i cals Dav do
jal mes qui jalng i dsea
i sing e niqui ta qui dsea
i neang ta jmfng cuu qui
jmg. Majmifngnaa jogu
jalng dsea jogu mes qui
majmgoonaa Fidie dsea guiing
jalng dsea i neang ta n ng
if !
mee cajo. 16 Jo dseng jo cacur
11 Jo m cagui Jess f jee
f j i jaang dsea fa e nidsicagu
f Jerusaln, cangr f dsi
dsea f dsi sn gu j i coo e
sn gu f qui dsea gor
n r. 17 Jo lalab canaai er jalng
dsea Israel e si f jo; jo cajr
i dsea do ie jo:
f la f na e f jo, jo m cang jo,
Lalab f Fidie f ni ji quir:
cangtu r f Betania colng co
F dsi sn quie la ing ta e
i dsea guitung quir do, co
jmifng dsea jnea l lajalng
ncalob ie jo.
dsea i seeng f lang f jmg;
113
Marcos11
ds ngu ncajmeena e n la
lafa too l neang jalng b.
18 Jo jalng fii jmidsea qui
jalng dsea Israel co gu jalng
dsea Israel canubre ju qui
Jess, jogu canaai nr jial
nijngi dsea do, co gmbre
dsea do, co dseng eam dsig
dsi jalng dsea qui laj i e e
dsea do. 19 Jo m t l ca n ,
cag b Jess colng co dsea
quir e f jee f jo.
M calqui e ma g do
(Mt. 21:20-22)
20Jo
m cajne e jm coo gu
do e laee, cang ngtu Jess co
dsea quir f l gui e ma g
do, joba cangr e ncalqui ba
do cat jm qui. 21 Jo job m t
l cadseng dsi T Simn, joba
cas r Jess lala:
Tfa, fng na j e ma g
e cafe ga uii qui lado guie:
Ncalquib lana.
Simn:
J glingna laj i ju qui
Fidie. 23 Dseng e jba f n
e doi i i i nijng e nis e m
la: Jeng n f na jo gteng
u f n jm!, jo song coo ba
dsir jogu j l i e laj i e
ncafr do dseng niltib, joba
lajob nil jng. 24 Joba fgu e
f n e lajal e m n lajee e
fngna Fidie, jo song j l ngna
e ncaimba e jo, joba lajob
nil jng. 25 Jogu m fngna
Fidie cajo, song ja gui seengna
co i lng dsea rngna,
ingna dsee uii qui i dsea ,
jo lajoba Tiquina dsea guiing

if niimbre dsee quina cajo.
26 Jog u song n ja ingna dsee
qui dsea rngna, joba lajob
nijm Tiquina dsea guiing if
co n cajo, ja nii dsee
quina.
I qui ta Jess e jmor jal e

jmor
27Jo
(Mt. 21:23-27; Lc. 20:1-8)
m cang gu lajo,
caqumtu r f Jerusaln. Jo lajee
e ng Jess f sn gu f, jo
cangoquieng f l si jalng
fii jmidsea qui dsea gor dsea
Israel co gu jalng tfa qui
ju qui ta quir co gu
jalng dsea cng quir cajo,
28 jo lalab cajmng r dsea do:
I i qui ta qui e jmoo
jal e na? I i cacu n f e
cung jme jal e na?
dsea do:
Jo jnea iimbaa jmeee cam
ju co n cajo, jo e laba iinn
jmng n: 30 I i caqui ta
qui Juan i caseang dsea jm
do? Su Fidie osi dsea jmgb ?
Jo song nilna ningna quie
lana, joba jnea nif n i i
qui ta quie e jmoo jal e na.
31 Jo l canaang i dsea do s i
lajee la yaambre jo s ri lala:
Song nifnaa e Fidieb casi
quir, joba lalab nir qunaa:
Jial ja j cal ngna laj i ju
qui i dsea ? 32 O si nisib re
e dsea jmgbing caqui ta
quir e jmor lajo?
Jo co gmbre jalng dsea,
dsco lajalm dsea j l i e
Marcos11,12
114
i Juan do dseng jba e fr

cuai qui Fidie, 33 joba lalab
cai i dsea do qui Jess:
Ja nenaa j i coo .
O gu jnea cung l f n
i i qui ta quie e jmoo jal e
la.
Coo ju j lafa ju cuento qui

dsea leng i soo dsi
12
(Mt. 21:33-46; Lc. 20:9-19)
Jo lajee e tamb Jess

f Jerusaln, jo canaai
fi jalng dsea co jal ju
j e l lafa ju cuento jo lalab
cas rei do:
Coo ne calsng jaang
dsea malgu i cajn jmang
hung j f ni guo u quir;
jo cajmer coo i, jogu cajmer
coo f l niniung e nicu
jm e m hung j do, jogu
cajmebr coo l niger e qui
nijmr . Jo m cang jo, cacur
dsea i cajme ta e u quir do,
jo cag bre iar cangr f
l hu i . 2-3 Jo m t l cat e
nist ng, co ncaroob laj i e
cajnr do, joba casing i dsea fii
u do jaang dsea leng quir e
nidsim i laj i e cat ng i dsea
do qui jal e caroo e ni guo
u quir do. Jo m t l cagui
i dsea leng do quir, i dsea i
jmng ta u do cajmhu mbre i
dsea leng do, jo caguimtu rei
e ja quiei do j i coo . 4 Job m
casing i dsea fii u do jaanggu
dsea leng quir e qui
nidsim i do laj i e cat i,
ds cuub cate i dsea jmo ta
u do mogui cajo, jo ju lb
cas rei do. 5 Jo m cang , i

dsea fii u do casi jinggu
jaang dsea leng quir. Jo m
t l cagui , cajmbre, co
cajngab i dsea jmng ta u
do quir. Jo m cang gu lajo,
i dsea fii u do i f mb dsea
leng quir casi; jo i lng l
calhu mbre, jogu i lng dseng
cajngab i dsea do quir.
6 Jo coob
m jaang job
i dsea
fii u do seanggu, jo b i
dseng i neai eang. Jo ca
dsir e i jor dob nis, co l i e
i jor dogubing i nijmg jalng
i dsea do. 7 Ds i dsea jmng
ta u do cas i lajee yaai:
I jor nab i nine ni latng
e guo u na; joba guigu
e nijngambaare, jo lajoba
jneaaaab dsea nilnaa e guo
u la. 8 Joba casambre i jo i
dsea fii u do, jo cajngambrei
do, jo cangojengnei do f l
caluub e guo u quii do.
9 Jo m cang e f Jess e ju jo,
jo cajmng r jalng i dsea do lala:
E l ng n e nijm i dsea
fii guo u do? E jb nidsbre
jo nidsijngambre jalng i dsea
jmo ta u quir do, jo i jim
niti i nijm ta e f ni guo
u quir do.
Joba cajnggu Jess lala:
10 Su ja m ca n laj i e
too f ni ji qui Fidie l f
lala?:
E cuu e ja calji jalng dsea
jmo n ,
ncauing qui n .
11 Jo iab Finaa dsea cajme e
la,
115
Marcos12
joba dseng eam dsig

dsinaa.
Jo lanab too f ni ji qui Fidie.
12 Jo job m cajme quij jalng
fii jmidsea qui dsea Israel jogu
jalng tfa quir co gu jalng
dsea cng quir jial e nisi
dsea do, co callbre e cafi
do e ei jalng b. Jo dsco
gmbr jalng dsea i nu ju
qui dsea do, joba catiumbre
dsea do jo cangolimbre jng.

qui e cat ng dseata
13Jo
(Mt. 22:15-22; Lc. 20:20-26)
m cang gu lajo, i dsea

i quie nif qui dsea Israel
casi f l tang Jess coo t
m ng dsea fariseo co gu coo
t m ng dsea qui Herodes e
laco nini do jial nis r Jess e
laco niguir jial nin i dsea do f
quini dseata. 14 Jo m caguili f
l sing dsea do lalab cas rei:
Tfa, nenaa e jmang ju jba
f n, jogu e ja g co jal e
dsi dsea jogu jal e fr ui qui,
jogu dseng e jba e rb n
qui jalng dsea, co ja j n
j i jialco l ng dsea l caluu, jogu
e e jial e nilseeng dsea dseng
laco iing Fidie. Joba jmng naa
n e ju la: Su n qunaa cuu e
cat ng dseata i guiing f Roma osi
ja n qunaa ?
15 Jo co call Jess laj i e iing i
dsea do jmcaai, joba cas r dsea
do lala:
Jial nna e iingna
niguina jial e nin ngna jnea
f quini dseata? Fng na cuna
jnea coo cuu jo nij.
16Joba
caeb i dsea do coo cuu,

jo cajb Jess, jo m cang jo
cajmng r jalng i dsea do lala:
I moni to e ni cuu la?,
jogu e ju e sl f ni la?
Joba cai i dsea do lala qui
Jess:
Ni dseata dsea guiing f
Romab to .
17 Joba caitu Jess qui
jalng i dsea do:
Cuna dseata dsea guiing
f Roma laj i e cat ng , jogu
cuna Fidie cajo laj i e
cat ng Fidie.
Jo eam cangog dsi jalng i
dsea do m canur laj i e ju e
cai Jess do.

dsea cal cat
18Jo
(Mt. 22:23-33; Lc. 20:27-40)
m cang gu lajo, cangoling

dsea saduceo f l tang Jess. Jo
i dsea do fr e jo j tu jalng l,
joba e job e ii nijmng r Jess jo
cas r dsea do lala:
19 Tfa, Moi caser e too f
ni ji quir e song cajng jaang
dsea, jo caseai dseam quir
e ja m seeng jor , joba rng i
dsea do n nicng gur co
i dseam n i caseng do; jo m
calseeng jor co , joba lafa
job
i dsea quir m uii do
niling i jiuung do. 20 Jo lafa e j,
coo ya calsng guing dsea
i la rng, jo i dsea lauii
do cacm guor, ds jo hu
ng cajmbre la ja m seemb
jor . 21 Joba i dsea i cat t do
cacm guor co i dseam n
116
Marcos12
do, jo lajob cajo cajmbre jo j i
cam ng jor ja m l smb;
jo lajob cal co i dsea i cat
n do cajo. 22 Jo lajob laj guim
i dsea do cacng guor co
i dseam do, ds j i jaai do fa
calsng jiuung quir. Jo m l
cngguji lajo, cajm i dseam do
iar cajo. 23 Joba m t l nij tu
jalng i dsea do cal cat f f
coo , i lajee laj guing i dsea
do niuing dseng dsea qui
i dseam do?
lala:
Sjgiem a n, dsco ja
na jial laco f f ni ji qui
Fidie, ogu na jial ti gng
dsea do cajo. 25 Dsco m nij tu
jalng l f jmg coo , jo
nicnggu guoo dsea ogu
dseam , l laco dsing ng jalng
ngeles qui Fidie i seeng f
if . 26 Jogu e cuai qui e fng
j tu jalng l do, su ja m ca
n jal e too f ni ji qui Moi
jial m cafng Fidie r cat l
si coo mato e ia j? Jo lalab
cas rei do ie jo: Jneab l nn
Fidie i jmifng Abraham co gu
Isa jogu Jaco cajo. 27 Jo Fidie
ja l i Fidie qui jalng l,
co Fidie qui dsea j b l i;
joba sjgiem jal e o n.
E lab e ju laniinggu qui Fidie

28Jo
(Mt. 22:34-40)
lajee jo caguigu jaang

lajee la tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel, jo m callr e
caib Jess r laj i e ju do,
joba i dsea cangoquiei cang
Jess jo cajmng r dsea do lala:
E e ju laniinggu lajee
lajal e ju qui Fidie?
E lab e ju e laniinggu do
qui lajee lajal e ju jo, jo lalab
f: Nna dsea Israel e Fiinaa
Fidie j i b dseng i l ng Fiinaa.
30 Jmineang Fi Fidie car ngocng
o jogu co laj jmgu qui jogu
co laj e a jogu co laj b
seen. Jogu e nab e ju laniing do.
31 Jogu e lab e ju laniing e cat t
do: Jmineang jalng dsea rn l
lacogu jminean u. Jo e nab e
ju qui Fidie e laniinggu eang
do lajee lajal.
32 Joba lalab cai i tfa do jo
caj:
Eam gui lajo, Tfa, dseng
jb ju qui e jba e jaam Fidie
seeng, jo ja seeng i jinggu. 33 Jogu
e jb e n e nijmineangnaa Fidie
dseng e ngocng dsinaa jogu
co laj e dsinaa jogu co laj
b see naa, jogu e jmineangnaa
jalng dsea rnaa lacogu iinaa e
nijmineang dsea jneaaaa, jo lajal
e la eanggu quing lacogu lajal
fe e cunaa Fidie, fa la m
jngangnaa j f quinir osi m eego
e junaa f nife .
34 Jo m call Jess e guib cai i
dsea do, joba cas rei do lala:
Na jaquiem e t l nic Fidie
nif qui.
Jo m cang jo, j i jaanggu
i dsea do fa categu dsir ee
nijmng gur Jess.
I dsea sju l ng Dsea Jmang

35Jo
(Mt. 22:41-46; Lc. 20:41-44)
lajee e iuung Jess f

gu f qui dsea gor e si f
117
Marcos12,13
Jerusaln e er dsea ju qui

Fidie, jo lalab cajmng r jalng i
dsea i teang do:
Jial l qui i tfa qui ju
qui ta quii, dsea Israel, e fr
e Dsea Jmang l i sju dseata
Dav? 36 Co iab dseata Dav
caj laeang co Jmgu qui
Fidie lala:
Lalab cajng Fidie cas r
Fii:
n ning n nisr u jnir
f quin e laco nijmgr
n.
Jo song iab dseata Dav
s r Dsea Jmang Fii, joba jial
cung e Dsea Jmang l i dsea
sju dseata Dav jng?
Jo lajalng i dsea f ng i teang
nu do eam iang dsir e nur
jal ju e f Jess.
Jal e ga e jmo jalng tfa qui

ju qui ta qui dsea Israel
(Mt. 23:1-36; Lc. 11:37-54; 20:45-47)
38Jo
m cang jo, lalab caf

Jess jeeng ju quir e er do:
iing ona co jalng tfa
qui ju qui ta quii, dsea
Israel, co l t dsir e ngr e
jlo slmbre, jogu eang ii
i i nijmg r lacaang jee n
l ngr, 39 jogu ii ger ni
masii e jlogu f lacaang dsi
gu quir, jogu ii e niger
cajo dseng la jmang l jlogu
fng cat e nidr, 40 jogu guibre
n jalng dseam i n , jogu
jmcaai e fr fa e cuee f quini
dsea. Ds jalng i dsea lab
ning iihu e eanggu m nit

lajo.
Jaang dseam n i cat cuu f
dsi guo qui gu
(Lc. 21:1-4)
41Jo
m cang jo, coo ya guiing

Jess f ca guo l ta dsea cuu
qui gu e si f Jerusaln, jo
jr jial dsitea dsea cuu f jo.
Jo lajee jo jalng dsea sea cuu
eam dsitear cuu f jo. 42 Jo coo
caguib jaang dseam i n i
tiing eang, jo catr e f dsi
guo do t cuu e ja ee ga l
quing. 43 Joba cat Jess i dsea
guitung quir do jo cas rei do
lala:
Dseng e j e f n e i
dseam n la ncatr jmiguigu
cuu e f dsi guo qui gu la
lacogu dsea caguiaanggu; 44 co
jalng dsea sea cuu cur laj i e
seang quibre; ds i dseam n
la lajb laj i e sea quir e nr
ncatr e f dsi guo la.
M cajng Jess e niing gu f

e si f Jerusaln
13
(Mt. 24:1-2; Lc. 21:5-6)
Jo lajee niuung Jess f

e g r f dsi gu f
qui dsea gor dsea Israel e si
f Jerusaln, jo jaang lajee dsea
guitung quir cas r dsea do
lala:
Tfa, fng na j jal cuu
co e niguo e sl e gu la!
2 Jo cai Jess qui i dsea
quir do:
J jial jlo co e sl e gu
na. Ds latng e gu na j i
coo cuu jo e nijgu sf ng qui
118
Marcos13
rng, co dseng lajb niing m
nit lajo.
Jial nil m njaquieng e t l
niing jmg
(Mt. 24:3-28; Lc. 21:7-24; 17:22-24)
3Jo

co dsea guitung quir f y
m e sii Olivos e si f l quini
laco si e gu do. Jo lajee e taang
Jess e f y m do, jo job m
cangoquieng T Simn co gu
Tia jogu Juan co D f l
guiing dsea do, jo cas rei lala
coo yaai:
4 Iinaa e jme jnea ju,
Tfa, l e nidsije jal e f n
na. Jo e e nicu li qui e
jo hu ro jmg jogu e
njaquieng e t l nidsije jal e
jo?
lala:
iing ana e j i jaang ja i i
nijmgng n. 6 Dsco f mbing
i nijaling i jmgo e j e bre
l i Dsea Jmang jo nifr:
Jneab i dsea ; jo f m dsea
nilgi jo jb nili e ju e o
j do m niguie e jm jo.
7 Jo m ninu n ju qui e
nne nii f la f na, ja fngna
jng, co lajob ns qui Fidie e
nidsije; ds l uiimb jng ja m
t l imb. 8 Dsco m ngu e
niing jmg, eam nitng dsea
lajee la ri; co nitng coo f
co jigu coo f, jogu lajob
coo go dsea co jigu coo go
dsea; jogu jmiguib l nij u e
eang, jogu jmiguib l nija ji i
oo cajo. Jo ds l uiimb jng m
t l nidsije jal e iihu na.
9Ds
eang n iing a
n m nit lajo, co nijng
dsea n f quini dseata, jogu
nijmhu i n f lacaang dsi
sn gu. Jo uii e j l ngna
ju quie, joba nidsijeai n
f lacaang quini dseata dsea
cng co gu f quini jalng
dsea fng. Jo m nijmr lajo,
joba cung e nigui n ju
quie f quini jalng i dseata
do. 10 Dsco ngu e t l niing
jmg, dseng nb e nini ju
quie jee jalng dsea f lang
f jmg e qui jial nileng dsea
jee jal dsee quir. 11 Jo m t
l nitr n f quini dseata e
niji n, jo ja jmeena f fa
ja na ee ningna quir, co
dseng ja n ana lajo, dsco
Fidieb dsea nijmco quina e
ningna quir m nit lajo;
dsco o dseng n i nif m
nit lajo, co iab Jmgu qui
Fidie nif, jo eam nijmco
n jng. 12 Dsco m nit lajo,
jalng dsea nilbre qui ri
e nijngnei qui e nijui,
jogu lajo cajo jalng tiqui dsea
nijmbre jalng jor e nijui;
jogu jalng jo dsea nitng
nij co jalng sejmiir jo cart
nijngmbrei. 13 Jogu jalng
dsea jmg nil n ni n ui
e j l ngna ju quie; jo ds i i
i teang te co ju quie carta
seei f jmg la, joba nilembre
jee jal dsee quir.
14 Jo n, m nimna coo e ga
eang e nijm dsea f dsi gu
f e si f Jerusaln f l l e
gu geang qui Fidie l laco
cajme jaang i caf cuai qui
119
Marcos13
Fidie malgui eang i cals

Daniel gngngna e ju la,
n, dsea na e la, jo m nit e
jo, jalng dsea i neang f l
se Judea gcu i bre f jee m.
15 Jog u song i i dsea dsi f y
n m nit e jo, ja gjgiai
fa e nidsiur jal e sea quir,
co n cu bre; 16 jogu song i i dsea
taang jmoo ta f jee m, joba
ja g dsir fa e niqunggur f
quir e fa e nidsiquier jal s r.
17 L e ng f jalng dseam i
job quieng y m t l jo osi
dseam i job cu y t ! 18 Jo
nab tigu e m na Fidie e ja
dsije jal e la dseng lajee ji i
gi, 19 dsco ie jo dseng eam
iihu ning jalng dsea e ja m
cangong i j i coo ya lat m
catroo jmg, ogu nidsing i
m ning jo. 20 Jo faco Finaa
nijmi eang e nidsije jal
e jo, joba j i jaang jo i i nileng
jng faco lajo; ds ncajmitii
jal e jo ui e neai jalng
dsea quibre i ncagu lam
jenggu.
21 Jo ie jo, song i i dsea
nijmgng n jo nis r n lala:
I lab i dsea i sjeengna do, osi
Dob si , ds ja j glingna
j i coo , co o j e lajo. 22 Co
f mbing nijaling i nijmgo e
nijmcaai e l i Dsea Jmang,
osi nijmgor e l i dsea i f
cuai qui Fidie ; jo nijmbre
jal li e qu r jm e dsig dsi
dsea e l laco ii e nilgng
dsea, jo dseam e nilgng la
quiegu i dsea i ncagung Fidie i
nl ng dsea quir. 23 Jo lana f
n, n e eam siing ona, co
ncaliumbaa n e ju la lam
jenggu.
Jial m nijatu i dsea i ja f if i
l ng dsea jmg
(Mt. 24:29-35,42 -44; Lc. 21:25-36)
24Jo
m nit e jm jo, m
nisong jal e iihu e nija
do, jo jo nicugu iee jr, ogu
s nicugur jr cajo. 25 Jogu
nijim jalng n i stng f
y jmg, jogu nigui f y
jmg. 26 Jo jogub m nit e
nigatu jnea f jmg la, dsea
if , jo nigaa f jee cab jni
co gu jal e gng jogu e j
laniing gea j niguo qui
Fidie. 27 Jo job m nit e nisng
Fidie jalng ngeles quir; jo i
ngeles do nisei jalng dsea i
ncagung Fidie lam jenggu f
laj qui quiung jmg, cat l
hu i gu qui guo u jogu cat
l hu i gu qui y jmg cajo.
28 Jo te ona laeang co e
ju qui ma g: M ndsi
guo e s qui, jogu ni m e
s qui cajo, joba n n e
quib nijaquieng ji i jm jng.
29 Jo lajob l co e ju la; co m
nmo n e ndsije jal e jo,
joba ncu li jng e quib nigaa,
jnea dsea l nn dsea jmg i ja
f if . 30 Co dseng jba fa
e dseng n e nidsijeb jal e
jo ngu e nijung jalng dsea
i seeng lajee lana. 31 Co niim f
lang jmg jogu lajob lang
f y jmg cajo, ds ja to jm
fa e ja nilti jal ju quie.
32 Jo ds j i jaang dsea ja i i
i e ju jo jenggu cuai qui
Marcos13,14
120
e jm jogu e e nidsije jal

e jo, jo jgu lat jalng ngeles
qui Fidie ja ir e jo, ogu
jnea cajo, dsea l nn i Jo Fidie
cam ng do, ja ii, co dseng
laj i Tiquii Fidie dsea guiing
if bing i e jo.
33 Joba f n e dseng n e
iing ona contm e sjeengna
jal e jo, jogu fengna Fidie, co
ja na r l dseng e nidsije
jal e jo. 34 Co e la l lafa jaang
dsea i ni f ds f l hu i , jo
lajee e ngu nig r f quir,
jo caseai dsea leng quir,
jo cacur ta lajaang lajaai do,
jogu caseai jaang dsea i jmo
jalng i dsea jmo ta do. 35 Joba
lalab cajng i dsea i ne ni dsea
leng do cas r jalng i dsea
jmo ta do: Jmiiing o n,
mel, co ja na l e nigengtu
i dsea fii n la, su mil na osi
u gui n b , osi te ogo m
niqu t , osi dsaeegub ; 36 co
jial fng lajee teng n gmba
nigei. 37 Jo laj i e f n
la, lajob l ju quie co dsea
jinggu cajo: L nba e
jmiiing ona!
M cas ng dsea e nisi Jess

(Mt. 26:1-5; Lc. 22:1-2; Jn. 11 :45-53)
14
Jo t jmba jmogu e

nit coo jm qui dsea
Israel e sii Pascua e gr i e
ja quie quieng. Jo jalng fii
jmidsea co gu jalng tfa qui
canaai nr jial niguir e nisi
Jess e nijmgi dsea do e laco
nilr nijngngnei. 2 Jo lalab
s ng i lng:
Ja nijmoo e jo lajee jm
Pascua e laco ja dseang quii e
nit dsea m .
jmeaf f mogui Jess
(Mt. 26:6-13; Jn. 12 :1-8)
3Jo
m cang jo, Jess cangr

co dsea quir f Betania f
qui jaang dsea i sii Simn,
jaang dsea i lam l ng jmohu
l f ngu tang. Jo m cagui
Jess f jo, lajee e guii f n
mes e gr ir, cagui jaang
dseam i quie coo s e l co
coo cuu niguo e sii alabastro e
a jm jmeaf e l co layaang
nardo e mo eang. Jo i dseam
do cafimbre e s do jo caer e
jm jmeaf do f mogui Jess.
4 Jo i lng dsea i cang e cajme i
dseam do lajo calguimbre eang,
jo canaai s i lajee la yaai:
Jial ncango e jm
jmeaf na? 5 Co jmanggu fa
m i i can , jo jmiguigu laco
trescientos cuu denario nilr jng
e laco sea ji e nilco jalng
dsea tiing.
Joba i dsea i teang do ie jo
gab fr uii qui i dseam do.
6 Jo ds lalab cai Jess qui i
dsea do:
Jial jmiguingna i dseam
na? Ja e fnar j i coo ! Co laj i
e ncajmer quie na eam gui.
7 Jo jalng dsea tiing nab n
ee cajmeena co r, co cum l
jmena e gui co r l iingna,
ds jneagu ja contng seen jee
n. 8 Co i dseam na ncajmebre
laj i e ti: jo ncasubre jm
jmeaf ngu tann ngu e
121
Marcos14
niang dsea jnea. 9 Co jnea jmtaa

ona e doi ji f l nigui dsea
ju qui jial nileng dsea jee
jal dsee quir, nilseab ju cajo
laj i e cajme i dseam na, jo lajoba
niguing dsi dsea i dseam na.
M can ng Judas Iscariote Jess f

quini jalng jmidsea
10Jo
(Mt. 26:14-16; Lc. 22:3-6)
m cang jo, Judas Iscariote,

jaang dsea i quing jee dsea
guitung qui Dsea Jmang,
cangr cangosii co jalng
fii jmidsea qui dsea Israel e
laco nis i r jial niji Jess
f jagu dsea do. 11 Joba m t l
canu i dsea , eam caliang
dsir, jo cas r Judas e nicurei
cuu. Job m canaang Judas nr
jialco cung niji Jess f
jagu i dsea do.

guitung quir
(Mt. 26:17-29; Lc. 22:7-23; Jn. 13
:21-30; 1 Co. 11 :23-26)
12Jo
m cang jo, canaang lauii

jm e qui g dsea Israel
i e ja quie quieng, jogu e
jngang dsea Israel jalng jose
jiuung qui e jm jo. Joba lalab
cajmng i dsea guitung qui
Jess cajmng r dsea do jo caj:
Finaa, jie f f n e
nidsnaa nidsiguinaa gui
qui e niquieenaa i can qui
jm Pascua?
13 Joba casing Jess gng i dsea
guitung quir do jo cas rei do
lala:
Glingna f f Jerusaln, jo
f job niguingna jaang dsea
i quie coo ds e a jm; jo

niglingna laco ngang i dsea
do. 14 Jo m niguilingna f l
nir, sina i fii n jo: Lalab
jng Tfa qunaa: Jie f l
si n l nid i can
qui jm Pascua colng co
dsea quie? 15 Jo jogub ni i
dsea do coo n y e nslng
gui, jo f job niguina gui e
niquieenaa do.
16 Jo m cang jo, caum i
dsea gng do cangoli f f
jo, jo cadsmbre i dsea do
dseng l laco ncajng Jess e
ncas rei do; joba f job caguia i
dsea gng do gui qui e nidr
lajali do i can colng co
Jess ie jm Pascua do.
17 Joba m can e jm jo,
caguib Jess colng co dsea
guitung quir f jo. 18 Jo lajee
m nneai f n mes e nnaai
gr, lalab cajng Jess cas rei
do:
Dseng e j e f n e
jaang lajee la n i neang g
co jnea lana, b i nijng jnea
f jagu dsea i n ni quie.
do lado, eam f cal i, jo
canaai jmng r dsea do lajaang
lajaai:
Su jneab, faaaa?
Jo jinggu jaang cai:
Si jneab ?
20 Joba cai Jess:
L jaang n la guitungna
na, jaang i g co jnea f coo
cue hu , b i nil do. 21 Co
jb e jnea, dsea l nn jaang dsea
jmg i caj f if , dseng n
e nidsing mbaa l lacogu la f
122
Marcos14
f ni ji qui Fidie; ds jnea
fa, e ng f b i dsea i nil do!
Co guigub qui i dsea fa
m ja calsi.
22 Jo lajee e neai gbre,
cat ng Jess coo i jo cacur
guimang Fidie, jo m cang
e jo, cafimbre jo cajmer guie
qui i dsea quir do, jo cas rei
do lala:
Quina e i la, co ngu
tambaa la.
23 Jo m cang jo, cat i coo
co e a jm m hung j, jo
cacur guimang Fidie cajo
mf ng cajmer guie, joba
lajmbre car
e a dsi e co do.
24 Jo cas r i dsea quir do lala:
E lab e jmn e laco ncu
li qui ju tgua e m , jo f m
dsea nijmco quir laj i e
jmn e nit . 25 Co dseng
jba e f n e jo nidugu
e jm m hung j la cart
m nit jm e niduu jm m
hung j e m m nit e
niqui Fidie ta f lang f
jmg.

(Mt. 26:30-35; Lc. 22:31-34; Jn. 13 :36-38)

26Jo
m cang e car e jmifi

Fidie, jo cangolimtu r f m
Olivos. 27 Jo f job cas Jess i
dsea quir do lala:
Lajm n nitiungna jnea e
u na l lacogu la f f ni ji
qui Fidie: Nijngm dsea i fii
i jmo jose, jogu jalng jose
quir l nisojmbre. 28 Ds m
ning e nij tu, f l se Galileab
niniii cal cat jenggu laco

n.
dsea do lala:
Nai fa lajm nitiung n,
Fii, ds jnea ja nijmeee lajo.
Simn:
Dseng e j e f n, T
Simn, e ia e u na e ngu
e niqu tuidse t ya, n nifo
n ya e ja cuin jnea.
31 Jo cub T Simn goo dsea
do jo s rei lala:
Nai fa nijumbaa colng
co n, ds ja nifa e ja cuinn
n.
Jo lajob cajng lajng i dsea
quir caguiaanggu do cajo.
M cafng Jess Fidie f coo l

sii Getseman
32Jo
(Mt. 26:36-46; Lc. 22:39-46)
m cang jo, jo cang Jess

colng co dsea quir f coo l
sii Getseman e ne f m Olivos,
jo f jo cas r i dsea quir do lala:
Nna e la lajee nii jnea
nisiinn co Tiquie Fidie.
33 Jo j i T Simn co gu Tia
jogu Juan, j i bing cajei, jo
Jess mf ng e nnaang e l i f
e eang jogu e jiuung dsir cajo.
34 Jo lalab caj:
Dsng li e f l nn dseng
lafa jo jmg la seembaa l nn.
Jo lab nij n lajee jo, jo ja
jmgng yaangna.
35 Joba Jess cangr cat
doguji, jo catui cart cajnu
dsequir f ni u, jo camr Fidie
fa ja ni iihu laj i e nsje
123
Marcos14
quir m nit lajo. 36 Jo lalab

cafi Fidie ie jo:
Teaa, lajb cung sea l jme
n, joba m n e jm lana e
nilaang jnea jee e iihu e eang
e njaquieng quie, ds ja gl
laco iing jnea, co iinn e nil
dseng laco iing n.
37 Jo m caqungtu Jess f
l caseai i dsea gaang do, jo
cadsngnei do e tei gmbre,
joba cas r T Simn lala:
Simn, su gmba? Su dseng
ja tba fa e sjne o j i coo oor?
38 Jmijne ona, jogu m na Fidie
e laco ja nijingna f ni dsee.
Dseng e jb iam ona e jmena
jal e gui, ds ngu tangna ja
cu f e nijmena lajo.
39 Jogu cangbtu Jess cal
cat cangofei Fidie lacogu
ncangofei lam jenggu do. 40 Jo
m t l caqungtur f l neang i
dsea gaang quir do, jo calb cat
cadsngturei do e gmbi, co
dseng eam jo ti do e jalig i.
Joba ja ir e nir qui dsea do.
41 Jo caqumtu Jess e cat n ya jo
lalab cas rei do:
Su m noo gmb n jogu
jmingna? Ds ntb j i lana,
co dseng lanab cat e f jagu
dsea dsee dsea quib nijng dsea
jnea, i dsea i cagng f jmg la
e l nn jaang dsea jmg. 42 Jmn
rangna na, jo maa, co nab
nja i dsea i nijng jnea f jagu
jalng dsea i n ni quie.
M casang dsea Jess
(Mt. 26:47-56; Lc. 22:47-53; Jn. 18 :2-11)

43Jo
lajee e fb Jess, m t
l cagui Judas Iscariote i quing
jee dsea guitung quir, jo i f m

dsea co r i quie is co gu
jal ma, co ta qui jalng fii
jmidseaba e ngoling i dsea do
co gu jalng tfa qui ju
jalng dsea cng quir cajo.
44 Jo Judas Iscariote lam jenggu,
lalab cas r jalng i dsea i jei
do e nijmr coo li, jo nij jnang
i sii Jess, co caj ie jo:
Ii i nim n i nich ni,
b Jess, joba sngnare jng, jo
teenare e ui gui.
45 Jo m t l cangi Jess, jo
cangoquiei f quini dsea do jo
cas r lala:
Tfa!
Jo mf ng cachr ni dsea do.
46 Jo casam jalng i dsea do
Jess ladsif lado jo e ungbi
do catr.
47 Ds jaang lajee la dsea
qui Jess caguir is quir,
jo caquir dseng logua jaang
dsea i jmo ta qui i jmidsea
i laniing. 48 Jo Jess cajmng r
Jial ncailingna e quina
jal is co gu jal ma e laco
nitna jnea e unn lacogu la
cng dsea jaang ? 49 Co lacoo
jmb ncang jnea jee n e ee
n ju qui Fidie f dsi sn
gu f quii, ds ja ca ona
fa laj i ie jo casngna jnea. Ds
lanagu nltib nng lacogu la f
f ni ji qui Fidie.
50 Joba lajm i dsea qui
Jess do catiumbre dsea do jo
cacu i bre. 51 Jo ds jaang sming
cangbre tleai laco cangng
Jess, jo lco ii coo jmo m
124
Marcos14
lajob. Jo casambre i sming do
cajo; 52 ds i sming do cat bre
e jmo m do jo cacu i bre la
rngui lado.
M caguing Jess f quini jalng

dsea cng
(Mt. 26:57-68; Lc. 22:54-55, 6371; Jn. 18 :12-14, 19-24)
53Jo
catbre Jess f quini fii

laniing qui jalng jmidsea
qui dsea gor dsea Israel; jo f
job caseng jalng fii jmidsea
quir co gu jalng dsea cng
quir jogu jalng tfa qui
cajo. 54 Jo ds cangb T Simn
jib ci laco cang Jess cart
caguili e f sigui f l guiing i
jmidsea laniing do, ds f caluub
caje T Simn colng co i dsea
i ne ni e gu f qui dsea
Israel i neang jmiguing f ca l
coo j.
55 Jo jalng fii jmidsea qui
dsea Israel co gu lajalng dsea
cng i qui ta quir canaai
nr e jal dsee sea qui Jess
e laco nilr e nijngi dsea do,
jo ds ja cads i dsea do j i coo .
56 Jo f m dsea n i Jess co
ju e o j, ds jmaquim ju
fr lajaang lajaai jo j i jaai ja
cu ju ri. 57 Jo caro b jaang
gng dsea e n i Jess co ju
e o j jo caj lala:
58 Jnea cannaa e cajng
dsea na lala: Jo niimbaa gu
f quii e si f Jerusaln e
cajme jalng dsea, jogu lajee n
jm lajob nijmetu coo gu e ja
nitaann j i jaang dsea jmg e
jmer.
59Jo
ds dseng ja cub ju
rng j i jaang i dsea do co
laj i e s i do.
60 Joba caro i jmidsea laniing
do jee jalng i dsea do, jo lalab
cajmng r Jess:
Su j i coo ja iin ng? E e
f jalng i dsea na e n i n?
61 Ds j i coo ja ee cai Jess
quii do, jo l cajer tiib. Joba
calebtu cajmng i jmidsea
laniing do jo cajmng r dsea do
lala:
Su jba e nb ln Dsea
Jmang i nisng Fidie i nic nif
qu jnea, jogu ln i Jo Fidie
cam ng i dseng i geang do?
lala:
E jb, jneab , jogu n
nimamba jnea, i dsea jmg
i ja f if , e guiinn l l dse
lacogu la guiing Fidie i qu
jm jm l doi ee, jogu e
nigaa f y jmg f jee cab
jni.
63 Job m i jmidsea laniing do
canaai si s r ds e gui jo
caj lala:
Egu e gjeenggu e
nilnegu ? 64 Nab ncan na jial
ncafr ju ga ui qui Fidie.
Jial o n co jal e ncafr
na?
Jo lajm i dsea do cas i r e
rm dsea do dsee, joba n e
nijumbre.
65 Jo i lng i dsea do canaai
imbre Jess, jogu qu r ni dsea
do jogu naai jnor moni jo
jmng r dsea do lala:
Neduu su j qui i i
cab mon!
125
Marcos14,15
Jogu jalng i jmo e gu f

do canaai jnor moni dsea do
cajo.
Jess
66Jo
(Mt. 26:69-75; Lc. 22:56-62;

Jn. 18 :15-18, 25-29)
co dob guiing T Simn

e f sigui do ie jo, jo lajee jo m
t l cagui jaang dseam i jmo
ta qui i jmidsea laniing do. 67 Jo
m cangi T Simn e dob guii
do n j jmiguii, l cajer
jmbre dsea do jo cas r lala:
Cang b j n co Jess i
seeng f Nazaret do, j j?
68 Ds T Simn cair qui i
dseam do lala:
Ja cuing jnea i dsea ,
dseam . Ja ii egu e f na.
Jo cag T Simn f l on,
jo job m caqui jaang tuidse.
69 Joba cajngtu i dseam do r, jo
mf ng canaai s r i dsea teang
do ie jo:
I cang co Jess i dsea la
cajo.
70 Ds T Simn caj cal
cat e ja cui dsea do. Jo
mm ngguji lajo cajng i
teang do cajo cas r T Simn
lala:
E jb dseng nb i cang
co Jess do, j j?, co dsea
Galileab ln.
71 Joba T Simn canaai
jmlm iar e j e dseng ja
ir, jo cas r dsea do:
Ni fii. Dseng ja cuimbaa i
dsea i eng n na.
72 Job m t l caqui tuidse e
cat t ya, jo jogub cadseng dsi
T Simn cajo e cajm Jess la

ngu do lala: Ngu e niqu
tuidse e nit t ya, n nifo n
ya e ja cuin jnea.
Jo m cadseng dsir gui e jo,
canaai qubre jng dseng e
ngocng dsir.
Pilato
(Mt. 27:1-2, 11-14; Lc. 23:1-5; Jn. 18 :28-38)
15
Jo m cajne e jm
jo, jalng fii jmidsea
qui dsea Israel caseng yaai
co jalng dsea cng quir
co gu tfa qui ju qui ta
qui dsea Israel, l lajng i dsea
Israel i quie nif i qui ta, jo
catbre Jess e ui f quini
dseata Pilato. 2 Jo m caguiling
jalng i dsea f jo, jo dseata
Pilato cajmng r Jess lala:
Su jba e nb i l ng dseata
dsea fng qui dsea Israel?
Jo Jess cair:
E jb. Lajob l l lacogu la
ncafe na.
3 Jo co jmiguib dsee cu
jalng i fii jmidsea do Jess,
4 joba cajmng tu dseata Pilato
Jess lala:
Su j i coo ja e iin ng?
Co dseng jmiguib dsee jmo
jalng i dsea la qui.
5 Ds Jess calebtu ja ee cair
j i coo ; joba eam dsig dsi
dseata Pilato.
(Mt. 27:15-31; Lc. 23:13-25; Jn. 18 :38-19 :16)

6Jo
lajee e t e jm jo, nit ng

dseata Pilato e lai jaang dsea
i sjn ng l doi i i i m ng dsea
126
Marcos15
f. 7 Jo ie jo niiuung jaang i
sjn ng i sii Barrabs colng co
jalng i nijmo ta jngang jalng
dsea f jee m . 8 Job m casm
dsea, jo camr dseata Pilato e
nijm dsea do lajo, e nilei jaang
i dsea sjn ng do lacogu j i e
qu t i. 9 Joba cai dseata
Pilato qui jalng i dsea do lala:
Su iing n e nilaan i dseata
dsea fng qui dsea gona dsea
Israel?
10 Jo co callb i dseata do
jenggu e l ui e dsihu m
jalng i fii jmidsea do qui
Jess, joba cajngnei. 11 Ds
jalng i fii jmidsea do canaai
tar m jo canaai s r jalng
dsea jinggu e guigu e nileng
Barrabs. 12 Joba cajmng tu
dseata Pilato lala:
Jo e iing n e nijmeee co
i dsea i f n dseata dsea fng
qui dsea gona dsea Israel?
13 Jo caitu jalng i dsea do
co ju te:
Gti f dse cru!
14 Jo caitu dseata Pilato:
Egu e ga e ncajme i
dsea na?
Ds i dsea do calebtu canaai
tar m jo fr:
Gti f dse cru!
15 Jo co i dseata Pilato do
contm ii e seei gui co
jalng dsea, joba caguimbre
i Barrabs do dsi n; jo m
cang e jo, caquir ta e calhu ng
Jess co nii jo cajngnei do
e qui nitng dsea do f dse
crub jng.
16 Jo jalng i le do cajembre
dsea do f ni n jo f jo casei
lajng le. 17 Jo caqungnei

do coo m e n, jogu catr f
mogui dsea do coo l corona e
l co layaang mato. 18 Jo m
cang jo, canaai fr te lala e
lngnei:
Glseem dseata dsea fng
qui dsea Israel!
19 Jo br s mogui dsea do,
jogu i dsea do, jogu jmcaai
e jmifi dsea do e sr u jnir
f quini. 20 Jo m cang e li
dsea do lajo, cajbre e m n do,
jo caqungtu r dsea do si e lam
qui. Jo m cang jo, caguimbre
dsea do e qui nitei f dse
cru.
(Mt. 27:32-44; Lc. 23:26-43; Jn. 19 :17-27)

21Jo
lajee e teai f, caj

jaang dsea i sii Simn i seeng
f Cirene, tiqui jaang i sii
Jaang co gu jaang i sii Rufo,
jo nijai do f jenuu f l jmor
ta, jo jalng i dsea i ngoling do
cajmei goo i Simn do e niji
cru qui Jess.
22 Jo cajembre Jess f coo l
sii Glgota e gung Cuo Mogui
L. 23 Jo cacur Jess jm jm
hung j e scang co coo
oo e sii mirra e s n dsea do,
ds Jess ja calii fa e car
e
jo. 24 Jo job m cateai dsea do
f dse cru; jo jalng i le do
canaai cor qui e nijmr
guie s Jess, jo neduu e nilr
nicor lajaang lajaai.
25 Jo ngo ji la i i e laee m
cateai dsea do f dse cru. 26 Jo
cater coo majm ji f y gui
dsea do e to e uiing e jmi
127
Marcos15
dsea do lado, jo lalab to : I lab

dseata dsea fng qui dsea
Israel. 27 Jo cateanggur gng
colng co Jess, jm jng
cru lajaai do, jaang la cataang
cang dsea do. 28 Jo lajob calti
laco la f f ni ji qui Fidie l
f lala: Cali jee jalng dsea
i le.
29 Jo jalng dsea i ng ng lajee
e tang Jess f dse cru lco
guiar guibre e ji dsea do jo
fr lala:
Jaa ! Su o nb i f i l qu
gu f qui dsea go, jogu
co n jm lajo l jmetu?
30 Jo lana leaang u, jo g ng f
l tan f dse cru na.
31 Jo lajob jalng fii jmidsea
tfa qui ju qui ta quir
dseng lmbre dsea do, jogu
s i lajee yaai lala:
Caleambre jalng dsea jing,
ds iar jo qu r jm fa e
nilenggu iar nng. 32 Song
ninenaa e nijgiai f dse cru
f l tai, joguba j nilinaa
jng e bre l i Dsea Jmang,
i dsea i sjeengnaa i nic nif
quii, jogu i niling dseata dsea
fng quii cajo.
Jo jgu cart i i taang cai
do, gab fr ui qui dsea do
cajo.
M cajng Jess
(Mt. 27:45-56; Lc. 23:44-49; Jn. 19 :28-30)

33Jo
m cat guie e jm jo,

dseng latng e f jo caln
conguia, jo lajob l cart la i i
n calo. 34 Jo e job m cao
Jess te jo caj lala:
Eloi, Eloi, lama sabactani?

e gung: Fidie quie, Fidie
quie, jial ncatiun jnea?
35 Jo i lng dsea i teang do ie
jo canur e jo, jo caj:
Fng na n na, lana tr i caf
eang i cals Li.
36 Joba ladsif ladob cang jaang
i dsea do, jo cangoquier coo joo e
nsy jm jm hung j e t ,
jo caqu e joo do f coo y t jo
caser e laco niy Jess jo caj
lala:
Ja ee cangnare, majeengduu su
nija i Li do e nijajgiai dsea na.
37 Job m cao Jess e te
eang jo cajmbre. 38 Jo mf ng
job cajo casm e m f e i f
sn gu f qui dsea Israel e
si f Jerusaln jo cal t fo cat
y jogu cat uii. 39 Jo m call
i fii le romano i sing jmo
cang Jess e ncajm dsea do,
joba caj lala:
Dseng e jba e i dsea na
l i i Jo Fidie cam ng do.
40 Jogu hu i bji teang coo t
m ng dseam e jr f jo; jo jee
quing Y i seeng f Magdala,
jogu Salom, jogu Y, niqui Tia
i jiuung do jogu niqui S cajo.
41 Jo jalng i dseam na cangbre
e jmco r co l eego n Jess
ie lam cateai f l se Galilea.
Jogu i f mbgu dseam i jing i
teang do ie jo cajo i cajaling f
Jerusaln co dsea do.
M cang Jess
(Mt. 27:57-61; Lc. 23:50-56; Jn. 19 :38-42)

42Jo
jaquieng e t l ni n
ie guatl jm e guia dsea Israel
128
Marcos15,16
gui e nit jm e jmi. 43 Jo
ie job m cagui jaang dsea
i sii S i seeng f coo f e sii
Arimatea, jo i dsea la l i jaang
i niing qui jalng dsea cng
i qui ta qui dsea Israel, jo
sjeembre cajo e Fidie nic nif
quir; jo dseng teb tang
dsir cangr f l guiing dseata
Pilato, jo camr f e nidsiai
Jess. 44 Jo cangogb dsi dseata
Pilato e ncajm Jess, joba catr
i fii le e qui nijmng rei do
jial ti nngo e cajng dsea do.
45 Jo m cajmea i fii le do ju
i dseata do, joba dseata Pilato
cacubre f i S do e nidsiai
Jess. 46 Jo i S do calr coo m
e niguo eang e qui niqui
Jess. Jo cangojembre dsea do
f l niai f coo dsi too jia,
jo cajl r e ni do co coo cuu e
fe. 47 Jogu Y i seeng f Magdala
co Y niqui S i jaanggu do
cangbre jie l caai dsea do.
f dsi t e do, jo f job cangi

jaang sming i guiing l l dse
i qui coo m t e cuee. Jo eam
cafng i dseam do, 6 ds i sming
do cair lala:
Ja fngna j i coo ; co
ibaa e nngna Jess i seeng
f Nazaret i cajng f dse cru
do, ds lanagu ncaj b tu r, jo jo
iuui f la lana. F na jna e f
l catraai do, jo i i seeng j i
jaang. 7 Glingna jo gjmena
ju dsea guijng quir, jo jee jo
quing T Simn cajo, jo sinar
lala: Jenggu nids Jess f l
se Galilea lacogu n, jo f job
nimangnare l lacogu j i e
caj ie lam ngu e nijngng
dsea r.
8 Jo m cang e jo, caum i
dseam do e cu i r e f l cang
dsea do, co dseng eam jlei
e gr. Jo j i jaang ja i i cajmea
i dseam do ju, co dseng
gbre.
M caj tu Jess
M cajmijneng ia Jess f quini

i Y i seeng f Magdala
(Mt. 28:1-10; Lc. 24:1-12; Jn. 20 :1-10)
16
Jo m ncasung e jm e
jming dsea Israel, i Y
i seeng f Magdala jogu Salom
co gu Y, niqui Tia, calr
jm jmeaf e qui e nidsisuui
Jess f l iuung dsea do. 2 Jo
eeb e jm lauii qui semaan
cangoli f l cang Jess, jo
caguili e lco ncagu iee, 3 jo
I nij e cuu e jl f otoo e
l cai do?
4 Ds m cangr r, e cuu e
cajl ni otoo qui e e do jo ro
e qui. 5 Jo cangotambre e
(Jn. 20:11-18)
9Jo
m ncang e ncaj Jess,

m cajne e jm lauii qui
semaan do, jo lauii cajmijneng
iar f quini i Y i seeng f
Magdala, i dseam i caung
guing i lng f dsi lam
jenggu. 10 Jo i Y do ladsifb
cangojmer ju jalng i dsea
i cang co Jess do; jo jalng
i dsea dseng eam f l i
jogu neai ta qu. 11 Jo m
canu i dsea do e ncaj b tu Jess
jogu e ncangm i Y do, jo ds
ja j cal ng i dsea do ladsif lado.
129
Marcos16

gng i dsea quir do
12Jo
(Lc. 24:13-35)
m cang e jo, cajmijnem

ia Jess f quini gng lajee
i dsea quir do lajee ngoli e
teai f f jee m. 13 Joba
ladsif ladob caqumtu i dsea
gng do, jo cangojmer ju i
caguiaanggu do; jo ds ja j
cal i do cajo ladsif lado.
E ta e cacu Jess jalng dsea

quir
latab ninaai qui Fidie.

niim jalng i dsea i
j l ng ju quie e nilbre
ui i lng i teang dsi dsea
laeang co ju quie; jogu
niimbr cajo e nifr jmi e ja
m ir jenggu; 18 jogu nilbr e
si m i guing cajo e ja nici
do quir, jogu song nir
lafa
ogui, ja nil quir j i coo ;
jogu niimbr e nilr jmileai
jalng dsea dse cajo e lco
niquidsir guor f y mogui, jo
nileambi do jng.
17Jog u
M cangngtu Jess f if
(Mt. 28:16-20; Lc. 24:36-49; Jn. 20 :19-23)

14Jo
m cang gu lajo, lajee e

neang i dsea guijng quir e
gr f n mes, jo lajee jo m
cajmijneng ia Jess f quini
jalng i dsea do, jo cajimbrei
do, co dseng ja j m l mbi
do e ncaj b tu r; jogu co eam ue
mogui cajo, joba ja j cal i
do ladsif lado m cajng i dsea
i cang quir e ncaj tu r. 15 Jo
cas Jess i dsea do lala:
Glingna f lang f jmg,
jogu gguiana ju jee jalng
dsea jmg jial nileng dsea jee
jal dsee quir. 16 Jo jalng
i dsea i j niling ju quie
jogu e nisi jm e laco cu
li e ncaui dsea quie, joba
i dsea nilembre jng jee jal
dsee quir; ds i dseagu i ja
j niling ju quie, joba i dsea
19Jo
(Lc. 24:50-53)
m cang e cas Finaa

Jess jalng i dsea quir do lajo,
joba cajgobre f y jmg
jng, jo cangmtu r f if f l
cajr, jo cangogeatu r l l dse
lacogu la guiing Tiquir Fidie.
20 Jo m cang jo, caum jalng
i dsea do f lang f jmg e
cangoguiar ju qui jial laang
dsea jee jal dsee quir, jo
iab Finaa jmco r i dsea
e guiai do ju quir, jogu
caebr dsea jmg e dseng
e j ju quir, co jalng i
dsea do jmor jal e dsig dsi
dsea laeang co gea qui
Finaa.
Jo lajob nil.
e cajme Marcos.

e cajme LUCAS
E uiing e cajme Lucas e ji la
efilo, nb n e f m dsea
T
cajmer f ni ji jal e ncal
jee jneaaaa, 2 jo cajmer laco ju
e cajme jalng i dsea i cang
jial cal lam cagng Jess f
jmg la, jo i dsea b i cae jal
ju qui Jess cajo. 3 Jo ncanb
jnea cajo, jo ncaldseam dsii
jal e j e cal lat m uiing
jo lat lana, joba nijmee n
ju jial cal lam cateang Jess
f jmg la, 4 jo lajoba dseng
lajang nil jal e ju e ncae
dsea n.
Jaang ngel cajmer ju e

nilseeng Juan i seang dsea jm
5Jo
lajee l ng Herodes dseata

dsea fng qui Judea, jo seeng
jaang jmidsea qui dsea Israel
i sii Zacaras, i l ng dsea qui
jaang jmidsea i sii Abas. Jo i
dseam qui i Zacaras do siir
Elisabet, sju jaang jmidsea i cals
Aarn. 6 Jo laj huambre n r
jal ta qui Fidie, jo eam
guii f quini dsea do cajo e
laco j i jaang dsea ja cung
curei do dsee. 7 Jo ds ja
i jor seeng, co i dseam do ja

cung nidsiquieei y , jogu
dsm ndseai laj huai do
cajo.
8-9 Jo coo jm cat ng jalng
jmidsea e l quing Zacaras do
e nijmifi Fidie f dsi gu
f e si f Jerusaln, jo nit ng
lajee la jmidsea e gung yaai
i i nit ng e nijr
s f nife, jo
Zacarasbing cat ng ie jo. 10 Jo
iab Zacaras car t nife ie
jo e quier e s do. Jo lajee coo
e s do, lajalm dsea teai f
caluu e jmifi Fidie. 11 Jo lajee
iuung Zacaras f nife do, jo coo
cajnm jaang ngel qui Fidie
l l dse e nife e l iuui j r e
s do. 12 Jo m cangng Zacaras i
ngel do, dsng cafi j i ja ir
e nijmr. 13 Jo cajng i ngel do
cas r Zacaras:
Ja fn, Zacaras, co ncanub
Fidie laj i ju e ncam nar do,
jo lana dseam qui nidsiquieei
jaang y s i nit e nilsii
Juan m nilseei. 14 Jo f m
dsea niliang dsir jogu dsng
niliang o n e nilseeng i y
quina do cajo, 15 co m nicui,
dsng nilfi f quini Fidie.
130
131
Lucas1
Jo ja me nir
carta nitei f
jmg, jogu ngu e nilseei,
ni Jmgu qui Fidie e
nijmco quir laj i ta e nijmr
f jmg la. 16 Jogu nijmr e
niqu jng yaang f m dsea
Israel f quini Fidie. 17 Jo i Juan
do ni Jmgu qui Fidie laco
cang jaang dsea i calgng
eang i cals Li, jaang i caf
eang. Joba i Juan na niguir
ju m njaquieng e nija Dsea
Jmang e laco rb nis ngtu
jalng jo dsea co jalng
sejmiir, jogu e laco jalng dsea
i jo n ju qui Fidie niqu
jng yaai m ninr jal ju e
nigui i dsea . Jo lajoba nijmr
e niguing gui yaang dsea e
nijmicui Dsea Jmang.
18 Jo m cat e f i ngel do
jal ju qui Fidie, jo cajmng
Zacaras i ngel do:
Jial nilta dsi jnea jal e
jo, co ndseambaa eang co
dseam quie?
19 Jo cai i ngel do:
Jneab i ngel Gabriel, jo jmoo
jal ta e iing Fidie, jo b dsea
casi jnea e cagajmee n jal
e jugui e nfa na. 20 Jo ds ui
e ja j cal n jal ju quie,
joba lat lana nij e jo l fo j i
cam ju cart nilti laj i ju e
nfa na, jo jogub nifotu jng.
21 Jo lajee s ng Zacaras co
i ngel do, jo caluu gu fb
teang jalng i dsea i sjeeng r
do. Jo lajalng i dsea do nnaang
dsir jial calng Zacaras eang
f l cangr f nife do. 22 Jo ds
m cag Zacaras f jo, jo l
fr. Joba dsif lajob call jalng

i dsea i teang caluu do e lmba
e cangi do e f dsi gu do.
Jo dsif ladob canaang Zacaras
e jmor li co guor qui jial
e cangr do, jo cangoca b e l i
lado.
23 Jo m cang jo, m cat
e cadsng laj i jm e cat ng
Zacaras e iuui f sn gu
do, jo cangmbre f quir.
24 Jo m calcnggu lajo, y b
cacng dseam quir. Jo lajee
ing s jo cag i dseam do
sn quir, jo lajee jo dsir:
25 Guimam Fidie qui e gui
e jmor co jnea e laco jo nif
dsea ga uii quie.
M cajme i ngel do ju e
nilseeng Dsea Jmang
26Jo
m cadsng jung s lajo,

coo jm casing Fidie i ngel
Gabriel do f coo f l sii Nazaret
e ne f l se Galilea. 27 Jo casi
dsea do f qui jaang sm i sii
Y i nne ju qui co jaang
sming sju Dav i sii S. 28 Jo
m cagui i ngel do f qui i
sm do jo cas rei:
Jugui o qui, sm , co
nbing i ncagung Fidie lajee
lajalng dsea i seeng f jmg, jo
Fidieb nijmco n.
29 Jo m canu i sm do ju
qui i ngel do, dsng cangog
dsir jo ca dsir e uiing e cajng
dsea do lado.
30 Jo cajngtu i ngel do:
Ja fn j i coo , co iam
dsi Fidie co n, 31 jogu lana
nigquien jaang y s,
jo m nilseei, nit na e nilsiir
132
Lucas1
Jess. 32-33 Jo m nicui, nijm
Fidie e nili jaang dsea fng
laco cal ng i sju r Dav do. Jogu
i y do qui latab niquir ta
qui lajalng dsea Israel, jogu
niquir ta cajo f lang f
jmg, jogu nilsiir Jo Fidie
dsea guiing if .
34 Joba cajmng Y i ngel do:
Jial cung nil lajo? Jagu
co o dsea.
35 Joba cai i ngel Gabriel do:
Fidie dsea guiing if
nijmr co gea gng quir
e niqun lafa jee cab jni,
jo lajee joba nicur n Jmgu
quir, jo joguba nigquien i
y geang i l ng Jo Fidie do.
36 Jog u i n i sii Elisabet, jaang
dseam i nyng eang, jung
s nngo e quiei jaang y
s. Jo i dseam do i ncaeng
dsea eang e ja jiuung nici,
y b nquiei lana, 37 co jalb
tng Fidie jmr.
38 Joba cai Y:
I qui Fidieb jnea. Gjmeb
Fidie co jnea laco ncafe na.
Jo m cal s i lado, jo
cangmtu i ngel do f l cajr.
M cang Y e cangoeer Elisabet

39-41Jo
dsif m cang lajo, cang

Y f coo f e ne f jee m
l se Judea e cangoeer i n r
Elisabet i co Zacaras do.
Jo m caguir f jo, jo
cangofei dsea do. Jo m cat
Y catr Elisabet, dsif ladob
cajng i y i iuung dsi tu
Elisabet, jogu dsif ladob cang
Elisabet Jmgu qui Fidie.
42Joba
cajng i Elisabet do cas r

Y e ngocng dsir jo caj:
Nbing i ncajmigeang
Fidie lajee lajalng dseam
i seeng f jmg, jogu
ncajmigeai y qui cajo.
43 I jnea e njaee niqui Fii
jnea? 44 Co m canu e cate
jnea, dsif ladob cajng y
quie l iuui f dsi tu e iang
dsir. 45 Joba eam jugui qui,
co jb cal n e nilti jal ju
qui Fidie e cacur n. 46 Joba
cajng Y:
Dsng jmifn jnea Fidie,
47 jogu dsng iang dsii co r
cajo,
co bre dsea caleai jnea
jee dsee quie.
48 Ds jnea l nn jaang dsea
qui Fidie
i ja jmifng ia, jo sm
Fidie jnea,
jo lat lana jo cart ro
jmg nif jalng dsea
jmg jugui uii quie.
49 Co Fidieb dsea gi f
lang f jmg,
jogu jmiguib jal e
ncajmer co jnea cajo,
co bre dsea geai f
latng f jmg.
50 Jogu contm nil f l i
jalng dsea i nijmg r.
51 Jo bre ti jmr l doi ee,
jogu cajmer e cajgiem jal
e dsi dsea i jmcng
yaang.
52 Jogu cajgiambre u jalng
dsea i o ta i,
jogu yb casei jalng
dsea i ja jmcng yaang.
133

Lucas1
53 Jog u
juguib cacur jalng

dsea i ja ga l sea qui,
jogu cajml mbre guoo jalng
dsea sea cuu.
54-55

Jogu cajmco r jalng dsea
gor dsea Israel
i cagu lam jenggu i
niling dsea quir,
co lajob ju caser co l
y quii i sii Abraham
e nil f l ng Fidie
jneaaaa,
jogu nijmco r jneaaaa lata.
Jo jal e ju na cajng Y ie jo.
56 Jo cajeb Y gaang s co
i Elisabet do. Jo m cang jo,
joguba cangngtu r f quir.
M calsng Juan i seang dsea jm

57Jo
m cang jo, cadsm jm

e nilseeng y qui Elisabet,
jo jaang y sb calsng
quir. 58 Jo dsng caliang dsi
jalng ri co jalng dsea i
neang lacng lajing l neai,
co callr e dsng gui e cajme
Fidie co i Elisabet do. 59 Jo m
cads i y qui Elisabet do ji
jm, joba cangojengnei e nit
li f ngu tai laco e qu t ng
dsea Israel. Jo m cajmer lajo, s
nilsii i y do laco sii tiquir
Zacaras. 60 Ds i Elisabet do cair
jo cas r jalng i dsea do:
U , Juam n nilsii na.
61 Joba cajng i dsea caguiaang
do cas r Elisabet:
Jo jial nilsiir lajo? J i
jaanggu dsea sn qui ja siir
lajo.
62 Joba cajmng i dsea
caguiaang do Zacaras e jmor li
co guor:
Jo jial nilsii i y la, f n?

63 Jo Zacaras camr coo l
nijmr jial ii e nilsii i y do,
joba cajmer e Juam nilsii do.
Jo dsng cangog dsi jalng i
dsea do e cals i y do Juan. 64 Jo
dsif ladob cana oo luu Zacaras jo
canaai jmifi Fidie.
65 Jog u jalng dsea i neang
lacng lajing l guiing Zacaras
eam cangog dsir qui jal e
cal do, jo lajob lacaang jee m
l se Judea eam calse e ju
jo. 66 Jo lajng dsea i cali jal e
cal do cajmng ri:
E sing i y la m
nicui? Dsco eam li e jmco
Fidie quir.
Jal e ca Zacaras qui Fidie

67Jo
m cana oo luu Zacaras,

dsif lajob ca Jmgu qui
Fidie jo canaai fr jal ju e
cang i cacu Fidie ladsif lado
jo caj:
68 Gjmifm jalng dsea Finaa
Fidie qui dsea Israel,
dsco ncajr jee jneaaaa,
dsea l naa dsea quir,
jo ncaleambre jneaaaa jee
jal dsee qunaa.
69 Jo cagu lajee lajalng sju
dseata
dsea fng Dav i jmo ta
qui Fidie do jaang i
gnggu eang
e qui nilei jneaaaa jee
jal dsee quii.
70-71
Co lajob ju cacu Fidie
jalng dsea quir i ncaf
cuai quir malgu eang
e nilei jneaaaa jee jalng i
n ning jneaaaa
134
Lucas1,2
jogu jee jalng i guing
qunaa cajo,
72 jogu nil f l mbre jalng
l dsea cng qunaa,
co ja niing dsir laj i ju e
cajmrr
co l y quii
Abraham laj i malgu
eang.
73 Jo e lab ju e cacu Fidie i
Abraham do ie jo:
74 e nilei jneaaaa jee jalng i
n ning jneaaaa,
joba jneaaaa nijmnaa e
ngocng dsinaa l
dseng laco iing Fidie,
jo jo e gngnaa j i coo i dsea
i n ni quii do jng.
75 Jogu lata see naa f jmg la,
nsee naa e l naa dsea
geang qui Fidie jogu
dsea i e r laco s f
quini Fidie.
76 Jo m cal e jo, jo lalab cas
Zacaras i y do:
Jogu n, y quii, nilsii
dsea i cagung Fidie dsea
guiing if i nif cuai
quir;
co nb dsea niguien dsea
gui,
co lana njaquieng e t l
nija Finaa Dsea Jmang.
77 Jo nijme dsea ju jial nileng
Fidie jalng dsea jmg
e niing dsee quir.
78 Jo Fidie nijmr jal e jo, co
dsng neai jneaaaa,
jogu eam f l i
jneaaaa cajo.
Joba ncacur jneaaaa e lafa
nijne coo j e jlo niing
gng f l see naa lana,
79 jo
e joba nijmco qui

jalng dsea i seeng lafa
sjung l n s.
Jo Fidie nir jneaaaa f
gui quir e laco
nilsee naa jugui ju r.
Jo jal e ju na caf Zacaras ie
jo.
80 Jo cuaam i y quir do laco
ngo jm. Jo lajee cuaai, eang
ngo lcui Fidie jogu eang
ngo lguii laeang co
Jmgu qui dsea do. Jo m l
cacui, jo cangr f coo jee m,
jo job cateai cart m cagui
jm e nilcui dsea Israel quir.

M calsng Jess
1-2
Jo
(Mt. 1:18-25)
ie jo seeng jaang dseata

dsea fng i sii Augusto
i qui ta ie jo, jo seeng jaang
dseata dsea nluu quir i sii
Cirenio i guiing l ng ta f l se
Siria. Jo ie jo caqui i Augusto
do ta e niling jalng dsea.
3 Jo jalng dsea i taang f l ji
n nidsili f gobre, jo f job
nili.
4 Jo m cahu
ta lajo, joba
cag i S do f l guii f f
Nazaret l se Galilea, jo cangi
f gor f l se Judea f coo f
e sii Beln f l calsng i dseata
dsea fng i sii Dav do, jaang
dsea sju S i calsng malgu
eang. 5 Jo m cangng S f
gor, tebre Y, co nne ju
quir coi do, jogu y b
nquiei do cajo.
6-7 Jo m caguili f Beln, job
cat e nilseeng y qui Y,
ds ja l cal r l nijr , co dsng
135
Lucas2
f ng jalng dsea i caseng e f

f do ie jo. Jo l gng jalng
cuea gtb cajer , jo job calsng
i y do. Jo b lauii jo Y i
calsng. Jo m cang jo, caqui
coo m, jo catrai dsi coo
nin l g j, dsco ja l sea
l gui fa niquir.
8Jo
M cajnng ngeles f l
taang dsea jmo jose
m can e jm jo, jo nicaje

coo t m ng dsea i jmo jose
qui f l caluu f Beln. 9 Jo
lajee neai e can e jm jo,
coo cajnm jaang ngel i casing
Fidie f l neai, jo dsng jlo
cajne e gea qui Fidie do
lacng lajing l neang i dsea
do, jo dsng cafi. 10 Jo cajng i
ngel do cas r jalng i dsea do:
Ja fngna j i coo , dsco
juguib quiee quina, jo f m
dsea niliang dsir ui e ju jo.
11 Co f lab go dseata dsea fng
Dav, jo lana f lab ncalsng
Dsea Jmang, dsea nilei n
jee jal dsee quina. 12 Jo
nba e m nignngnar jo
niguingnar qui coo m jo
rai dsi coo nin l g j.
13 Jo m cat e caf i ngel do
lado, coo cajnm ngeles i f nggu
f l neang i dsea do, jo lajalm
i ngeles do canaai e jmifi
Fidie lajali do jogu canaai
do r lala:
14 Majmifngnaa Fidie dsea
guiing if ,
jogu jalng dsea jmg
i seeng gui co r
glseembre jugui ju
r co dsea do!
15Jo
m cat e ca i ngeles do,

cangolimtu r f l jali. Jo i dsea
i jmo jose do canaai s i
lajee la yaai jo s ri lala:
Maa f Beln. Maneduu jal
e ncajng Finaa Fidie qui
jal e ncal jm na.
16 Jo catam i dsea do f lajmn,
jo m caguili f Beln, cadsi
Y co S jogu i y do e rai
dsi coo nin l g j. 17 Jo
m cang e cangi i y do, jo
canaambre nir ju laj i e cajng
i ngel do cuai quii do. 18 Jo
jalng dsea i canu e ju jo
dsng cangog dsir. 19 Jo dsng
ca dsi Y qui jal e cal ie
jo, jogu cameabr e ju jo f dsi
moguir.
20 Jo m cang jo, caqumtu i
dsea jmo jose do. Jo lajee
ngoli jo r qui Fidie jo
dsng jmifi Fidie, co caltib
laj i ju e quie i ngel do ie jo.
M cangojei Jess f gu
f e si f Jerusaln
21Jo
m cads i y do ji
jm, jo cangojengnei e cat
li f ngu tai laco qu t ng
dsea Israel. Jo dsif ladob cater e
cals do Jess l lacogu cajng
i ngel do cas r Y laj i m
ngu e nidsiquiei i y do.
22 Jo m cang jo, m cads
Y tul jm e calsng i y
do, cajmitibre laj i ju e case
Moi e n nil, joguba cangoli
cangojengnei f gu f e si f
Jerusaln e laco nidsijeangnei f
quini Fidie. 23-24 Jo m nit e
nidsiling dsea Israel sn gu co
y s lauii i lseeng quir, n
136
Lucas2
jeng sejmii i y do gng bs osi
gng mee qui e nijngng jmidsea
f nife qui e sn gu do. Jo jal
e jo cajme i S do co i Y do ie jo,
co lalab ta caqui Fidie malgu
eang: Song i i calsng y s
lauii qui, bing i nijm ta l
laj i e iing Fidie.
25 Jo ie jo seeng jaang dsea f
Jerusaln i sii Simen, jaang dsea
i guing eang, jo dsng jmifi
Fidie, jogu sjeei i nisng Fidie
i nileng dsea gor dsea Israel jee
jal dsee quii. Jo jeb Jmgu
qui Fidie qui i Simen do, 26 jo
laeang co e joba calir laj i
lam jenggu e ja nijui e ja m
cangai Dsea Jmang, dsea i nisng
Fidie do. 27 Jo ie jo cajme Jmgu
qui Fidie e cang Simen f gu
f e si f Jerusaln. Jo m caguir e
f gu jo, f job ntaang Y co gu
S e jei i y Jess do e jmor
jal ta e caqui Fidie e n l.
28 Jo m cangng Simen i y do
jo casangnei jo canaai jmifi
Fidie jo caj:
29 Guimamba Finaa Fidie,
co ncaltib laj i ju qui
e cajme jnea jenggu.
Joba dsng iang dsii lana,
jo ncum nit jnea f
if qui, jnea dsea i jmo
laj i e iing n;
30-31

co ncammbaa i y la,
dsea i nileng jnea jee
jal dsee quii, dsea
see naa f jmg la.
32 Co i lab dsea i l ng e j e jne
jee jalng dsea jmg,
jogu laeang i lab cajo e
nijmg dsea jalng dsea
qui dsea Israel.
33Jo
dsng cangog dsi Y

co gu S qui jal e cajng
i Simen do uii qui i y do.
34 Jo m cal e caf Simen lajo,
jo catai gea i y do co
sejmii jogu caj cas r Y:
I y la nsi m nicui e
niguir ju jial nijmicuing dsea
Fidie, joba f m dsea jmg
niqu jng yaai f quini Fidie.
Ds seem dsea i ja ning jal
ju e niguii do, co ja nit
dsir, 35 co niguieb jm m
nildseang dsi jial dsi lajaang
lajaang dsea jmg. Jogu n
dsng niljiuung o m nijmeng
dsea i y la qui m nfi.
36 Jo m cal e f Simen lajo, jo
cajmbre i y do co sejmii.
Jo dsif ladob cangoquieng jaang
dseam i sii A a f l sing Y
co gu S e jei i y do, jo
f i dseam i sii A a do cuai
qui Fidie cajo, jo i dseam
l i jo jaang dsea i sii
Fanuel i l ng dsea sju jaang
dsea i cals Aser. Jo i dseam do
eam nyi; ochenta y cuatro
ji i nngo e n i jo leeambr
eang m cacng gur, jo gui
ji i m cang gu lajo, cajm
dsea quir. 37 Jo contm
iuui sn gu e jmitir laj i
e iing Fidie e jmifi dsea do
jogu e jmor ayuno cajo. 38 Jo m
cangi i y Jess do, jo cacur
guimang Fidie uii quii. Jo
mf ng canaai jmar ju jalng
i dsea i sjeeng i dsea i nisng
Fidie e qui nilei dsea jee
dsee quir jo caj cas rei: I
lab i y i cajng Fidie i nis i
niing dsee qunaa.
137
Lucas2,3
39Jo
m cang e cajmiti sejmii

Jess jal e ta hu f ni ji qui
Fidie do, cangolimtu r co i y
do f Nazaret f l se Galilea. 40 Jo
cuaam Jess lajee jo laco ngor
jm, jo dsng ngo lti, jo
eam jmigeang Fidie r.
M caje Jess f dsi gu

f e si f Jerusaln
41Jo
lacoo ji i m t jm Pascua
qui dsea Israel, nit ng sejmii
Jess e dsili f Jerusaln.
42 Jo ie m cads i jiuung do
guitu ji i , jo f job cangr co
sejmiir co jalng dsea sn
quir jogu co jalng dsea i
neang f Nazaret. Jo f job caje
lajalng i dsea do lajee cat e
jm do. 43 Jo m cadsng e jm
do, jo cangolimtu r lajali do f
Nazaret, 44 ds dob nicaje i jiuung
Jess do f Jerusaln. Jo ja nicall
sejmiir e nicajer , co l i e jee
i dsea caguiaang dob ngai. Jo
catambre f lajali do lajee
coo jm. 45 Jo m canii gui
f, jo canai Jess jee jalng
i dsea caguiaang do, ds jo l
cadsngnei do. Joba caqumtu r
f Jerusaln e cangonei i
jiuung do.
46 Jo m caguilingtu r f
Jerusaln, jo ja cadsngnei dsif
lado car m cadsng n jmgu
lajo, joguba cadsngnei. Ds
f gub guii do e nur e s ng
qui dsea Israel, jogu jmiguib
jal e jmng rng Jess co
jalng i dsea . 47 Jo jalng dsea

i teang nu jial ng i jiuung
Jess do dsng dsig dsir, co
tmbi eang. 48 Jo m cang
sejmii Jess e dob guii, jo dsng
cangog dsir jo cajng niquir
cas rei:
Y quii, jial cajmean
jnea lana? Dsng ncajmoo
f co tiqui, jo dsng
ncanengnaa n.
49 Joba cai Jess qui niquir
jo cas rei:
Jial ngna nngna jnea?
Su ja na e ta nsinn e
nijmeee qui Tiquie dsea
guiing if ?
50 Ds i sejmiir do ja cangi
jial cajng i jiuung Jess do lado.
51 Jo m cal s i e jo, jo
cangolimtu r laj gaai do f
Nazaret. Jo dsng guing Jess
co sejmiir, jo dsng n r cajo.
Jo eam iang dsi niquir m
ca dsir qui jal e cangoje
ie jm jo. 52 Jo lajee jo cuaam
Jess, jo ngo ltnggur lacoo
jm, jo dsng iang dsi jalng
dsea co r, jogu lajob Fidie co
r cajo.
M cangolingtu Y
co S f Nazaret
M canaang Juan i seang dsea

jm e guiar ju qui Fidie
(Mt. 3:1-12; Mr. 1:1-8; Jn. 1 :19-28)
J o ie jo nngo guii jiing

e l ng Tiberio dseata dsea
fng qui f lang f jmg. Jo
seeng quiung dseata dsea nluu
quir, jaang i sii Poncio Pilato i
guiing l ng ta f Judea, jo jaang
i sii Herodes i l ng ta f Galilea,
jo seeng jaang rng dsea ngang
co Herodes i sii Lii i guiing
138
Lucas3
l ng ta f Iturea co coo l sii
Traconite, jogu jaang i sii Lisanas
i guiing f coo l sii Abilinia.
2 Jo ie jo seeng gng jmidsea
laniing, jaang i sii Ans co gu
jaang i sii Caifs. Jo ie jo cajo i
Juan do i l ng jo Zacaras guii
f jee u qui m caf Fidie
cafngnei e ncat b e nini
do e niguir ju qui Fidie f
jee dsea jmg. 3 Jo m cahu ta
lajo, jo dsif lajob cang i Juan do
f gua Jordn, jo f job canaai e
guiar ju qui Fidie f quini
dsea i caseng f lacuee e gua do
ie jo. Jo f job er jalng dsea i
guiling do, jo s rei e n niqu
jng yaai f quini Fidie, jo
lajoguba e nisi jm e laco cu
li e cajme dsea do lajo. 4 Jo e jo
cangoje l laco f f ni ji qui
Fidie e cajme Sai malgu
eang, jaang dsea i caf cuai
qui Fidie, l f lala:
Ng jaang dsea i f te f ni
guo u qui jo fr lala:
Jmeangna gui f,
jogu neana condse,
co lana t l nijab Finaa.
5 Jo jmrna lacaang gui f,
jo jmrna lacaang l jung,
jo jmeena condse f lacaang
l tu f,
jo jalb f nili r.
6 Jo jalm dsea jmg nilr jial
e nilei jee jal dsee
quir laeang co i dsea
.
Jo jal e na cajng Sai f ni ji
qui Fidie.
7 Jo m caguiling dsea i iing
nisng jm e f gua l tang i
Juan i seang dsea jm do, jo cas
i Juan do lajaang lajaang i dsea i

caguiling do ie jo:
Jo jalng m guing
n! I cajme n ju e lala
cung nilengna laj i iihu
e njaquieng jm na? 8 N
nijmiliing yaangna e laco nill
jalng dsea rngna e dseng e
jba ncaqu jing yaangna
f quini Fidie. Jo ja jmgng
yaangna e nilengna jee dsee
quina ds ui e Abraham l i
l y quina, co e j e f
n e cum jm Fidie sju
Abraham jal cuu e ne la faco
ii lajo. 9 Cofa jalng dsea i ja
qu jng yaang f quini Fidie
l i laco e ma of e ja dseeng
of e cu, joba hub
e ma do jo
dsito f ni j lafa cub, co ja
ee ta ing j i coo .
10 Jo m canu jalng i dsea do
jal e caf i Juan i seang dsea
jm do, joba cajmng rei do
lala:
Jial niee jnea gui co
Fidie?
11 Joba cai i Juan do jo cas r i
dsea do:
E laba n nijmeena: Ii n
oona t mquina, n nicuna
coo jaang dsea i ja sea qui; jogu
i i n sea e cna, n nicna
jmji co jalng i ja sea e d.
12 Jo lajee s ng Juan i seang
dsea jm do co i dsea do,
job caguiling coo t m ng
nodsicuu i iing nisng jm, jo
cajmngr i Juan do jo caj:
Tfa, e n jm jnea e laco
nieenaa gui co Fidie?
13 Joba cai i Juan do qui i
nodsicuu do jo cas rei:
139
Lucas3
E laba n nijme n:
Jo m na cuu qui dsea e
jmiguigu laco ta qui f ni ji
qui dseata.
14 Jo lajee s ng i Juan do co
i nodsicuu do, caguiling coo
t m ng le f l tai jo
cajmngrei:
Jogu jnea, e n nijmnaa
e laco nieenaa gui co
Fidie?
Joba cai i Juan do jo cas r i
le do:
E laba n nijmit n: Ja ee
una qui dsea laguidseaang,
ogu fngna dsea, ogu jmoona
dsee qui dsea e nggu, ogu
nin ngna dsea e ja ee m
cajmer j i coo ; jo gliang
ona co laj i e lengna.
15 Jo lajee f i Juan do e ju na,
jo jalng i dsea caguiaang do
dsir e nil jogu dsir su Dsea
Jmam i Juan i seang dsea jm
do. 16 Jo m call i Juan do e
dsi i dsea do lajo, joba cas rei
jo caj:
E j, jnea seann n jm
co layaang jm, jo ds nab
nija jaanggu dsea i niseng
n jm co Jmgu qui
Fidie jogu co j. Jo i dsea
gnggur laco jnea e j i jnea ja
cat nn fa nis cap i
lomr. Co jnea ncasenn jalng
n jm co layaang jm e laco
cu li e ncaqu jng yaangna
f quini Fidie; ds r m
nigei nisei n jm co
Jmgu qui Fidie e laco cu li
e ncang ngna Jmgu qui dsea
do. 17 Jo quieb dsea do e jmi
ta qui e nis mcuiee, jo
nisr ca e qui qui do. Jo ds e

mcuiee do nimer f dsi sn ,
jogu e qui qui nijbre
f l coo
j e ja to jm y.
18 Jo jmang co ju lanaba
cafng i Juan do jalng i dsea do,
jo caerei jal ju qui Fidie
qui jial laang dsea jee jal
dsee quir. 19 Jogu cafng i Juan
do jalng dsea e ja dseeng laco
jmo i dseata Herodes do e jei
lafa dseam quir oo dsea
ri dsea ngang co r i sii Lii,
jogu caji dseata Herodes co
jal e ga e jmoi do. 20 Jo m
cali i dseata do laj i e ju e f
i Juan do ui quir, joba dsng
calgui jogu cajmer coo gu e
ga, co caquir ta e catam i Juan
do, jo nb catangnei do.
M cajgang Jess jm
21Jo
(Mt. 3:13-17; Mr. 1:9-11)
ds ngu e ni i Juan
do n, lajee cateai f gua
Jordn e seai dsea jm, jo coo
jm cagui Jess f jo, jo cajgai
jm cajo. Jo dsif m cang e
jo, jo cafng Jess Fidie dsea
guiing if , jo lajee jo cana cate
f if , 22 jo f job cajg Jmgu
qui Fidie e lng jaang mee
f y mogui Jess, jo can e
lng i i guicaf f y jmg jo
guicaj:
Nb Jo o i neann eang, jo
dsng iang dsii co n.
Jalng l y qui Jess

23Jo
(Mt. 1:1-17)
guigui ji i nngo Jess

m canaai jmor ta e si. Jo
jalng dsea l i e i S do tiqui
Lucas3,4
140
Jess. Jo tiy qui Jess siir

El, 24 jo tiqui El siir Matat, jo
tiqui Matat calsr Lev, jo tiqui
Lev calsr Melqui, jo tiqui
Melqui calsr Jana, jo tiqui Jana
calsr S, 25 jo tiqui S calsr
Matatas, jo tiqui Matatas calsr
Ams, jo tiqui Ams calsr
Nahum, jo tiqui Nahum calsr
Esli, jo tiqui Esli calsr Nagai,
jo tiqui Nagai calsr Maat, 26 jo
tiqui Maat calsr Matatas, jo
tiqui Matatas calsr Semei, jo
tiqui Semei calsr Sec, jo tiqui
Sec calsr Jud, 27 jo tiqui Jud
calsr Joann, jo tiqui Joann
calsr Resa, jo tiqui Resa calsr
Zorobabel, jo tiqui Zorobabel
calsr Salatiel, jo tiqui Salatiel
calsr Neri, 28 jo tiqui Neri calsr
Melqui, jo tiqui Melqui calsr
Adi, jo tiqui Adi calsr Cosam,
jo tiqui Cosam calsr Elmodam,
jo tiqui Elmodam calsr Er, 29 jo
tiqui Er calsr Josu, jo tiqui
Josu calsr Eliezer, jo tiqui
Eliezer calsr Jorim, jo tiqui
Jorim calsr Matat, 30 jo tiqui
Matat calsr Lev, jo tiqui Lev
calsr Simen, jo tiqui Simen
calsr Jud, jo tiqui Jud calsr
S, jo tiqui S calsr Jonm,
jo tiqui Jonm calsr Eliaquim,
31 jo tiqui Eliaquim calsr Melea,
jo tiqui Melea calsr Mainn,
jo tiqui Mainn calsr Matata,
jo tiqui Matata calsr Natn,
32 jo tiqui Natn calsr Dav, jo
tiqui Dav calsr Isa, jo tiqui
Isa calsr Obed, jo tiqui Obed
calsr Booz, jo tiqui Booz calsr
Salmn, jo tiqui Salmn calsr
Naasn, jo tiqui Naasn calsr
Aminadab, 33 jo tiqui Aminadab

calsr Aram, jo tiqui Aram
calsr Esrom, jo tiqui Esrom
calsr Fares, jo tiqui Fares
calsr Jud, 34 jo tiqui Jud
calsr Jaco, jo tiqui Jaco
calsr Isa, jo tiqui Isa calsr
Abraham, jo tiqui Abraham
calsr Tar, jo tiqui Tar
calsr Nacor, 35 jo tiqui Nacor
calsr Serug, jo tiqui Serug
calsr Ragau, jo tiqui Ragau
calsr Peleg, jo tiqui Peleg
calsr Heber, jo tiqui Heber
calsr Sala, 36 jo tiqui Sala calsr
Cainn, jo tiqui Cainn calsr
Arfaxad, jo tiqui Arfaxad calsr
Sem, jo tiqui Sem calsr No,
jo tiqui No calsr Lamec, 37 jo
tiqui Lamec calsr Matusaln,
jo tiqui Matusaln calsr Enoc,
jo tiqui Enoc calsr Jared, jo
tiqui Jared calsr Mahalaleel, jo
tiqui Mahalaleel calsr Cainn,
jo tiqui Cainn calsr Ens, 38 jo
tiqui Ens calsr Set, jo tiqui
Set calsr Adn, jo tiqui Adn
ia Fidie.
M cajme fii i lng quij jial

nirng Jess dsee
(Mt. 4:1-11; Mr. 1:12-13)
Jo ie jo, m cang e cang ng

Jess Jmgu qui Fidie, jo
e Jmgu do cangojeng r f jee
u qui , 2 jo f job cajer lajee tul
jm. Jo lajee jo ja e cagr j i
cap. Jo lajee tai f jo, jo cagui
fii i lng, jo cajmer quij jial e
nirng dsea do dsee. Jo m cang
e tul jm do, joguba cadse
jmaang Jess jng. 3 Jo dsif lajob
cajng fii i lng cas r dsea do:
141
Lucas4
cam ng do, joba jmee e niuing
i e cuu ne la!
4 Joba cai Jess qui fii i
lng do jo cas rei:
Lalab f f ni ji qui Fidie:
Ja nilseeng jalng dsea jmg
jugui e lco ni nidr jal e sea
f jmg. Co n nijmitibre jal
ta qui f ni ji qui Fidie, jo
lajoguba e nilseei jugui jng.
5 Joba cajmetu fii i lng quij
jial e nirng dsea do dsee, jo
cangojei dsea do f coo y m
e i eang, jo caerei jal f
e sea f lang f jmg dseng
lajee cate. 6 Jo caj cas r dsea
do:
7 Jal e la nicu qui co
jalgu e jlo e sea f jo song
nisi u jn jo nijmifn jnea, co
e quibaa lajal e na, jo jneab
cung jmeee guie jo cum
cu doi i i i iinn.
8 Ds dsif ladob caitu Jess
qui fii i lng do jo cas rei:
Ghuing cann, Satans,
dsco lalab fgu f ni ji qui
Fidie cajo: J i Fidie dsea
guiing if bing nijmifn, jo j i
ta qui bre e nijmit cajo.
9 Jo m cang jo, cajmetu fii
i lng quij jial nirng Jess
dsee, jo cangojei dsea do f y
gu f e si f Jerusaln jo caj
cas r dsea do:
cam ng do, laco te ee t y la
bing u cart uii, 10 co lalab f
f ni ji qui Fidie:
Fidie niquir ta jalng
ngeles quir e nijmr
n,
nisi n co guor lajee

guiang guo gui g,
jo lajoba ja nilhu n m
nittan f ni u.
12 Ds Jess caitu r qui fii i
lng do jo cas rei:
Ds lalab fgu cajo f ni ji
qui Fidie: Ja jmoo jial ni
Fi Fidie dsee.
13 Jo co e job cat n ne e
jmo fii i lng quij jial e nirng
Jess dsee, ds j i coo ne ja
cal r lajo. Jo m cang jo, m jo
i fii i lng jial nijmr e nirng
Jess dsee, joba catiumbre dsea
do, jo cangohuimbre lajee cate.

11 jo

f l se Galilea
14Jo
(Mt. 4:12-17; Mr. 1:14-15)
m cang jo, cangmtu

Jess f l se Galilea, jo laeang
co jal b gng qui Jmgu
qui Fidie canaang ni ju
quir f lacoo f e ne f lang
l se f jo. 15 Jo m niguier lacoo
f l dser, dsif ladob r f dsi
jo f job er jalng dsea i dsiling
f gu do jal ju qui Fidie.
Jo jalng dsea i nu ju quir
eam jmifi dsea do.
M cangngtu Jess f Nazaret

16Jo
(Mt. 13:53-58; Mr. 6:1-6)
ie jo, lajee ng Jess f

l se Galilea, jo caguingtu r f
Nazaret f l cacui. Jo m jm
e jming jalng dsea gor dsea
Israel, dser f Sn gu laco
j i e t i iar. Jo lajee tai f
e sn gu do, jo casng iar
jee jalng dsea gor, 17 jo ca
142
Lucas4
coo ji e ca r l to jal ju
qui Fidie e cajme Sai, jaang
malgu eang. Jo m canear e
ji do, joba cadsr l to lala jo
ca r:
18-19 E Jmgu qui Fii
Fidiebaa e jeng jnea,
co cagung Fidie jnea e laco
niguiaa jal jugui quir
f jee jalng dsea tiing:
jogu ncasi jnea cajo e laco
niguiaa jugui qui e
nileng jalng i dsea i lafa
ung co dsee qui,
jogu e nijmeee e niljntu
jalng dsea tiuung,
jogu e nilaan jalng dsea
i ng iihu qui dsea
rng,
jogu e nijmee ju e ncat b
e nijm Fidie e niuing
gui qui dsea jmg.
Jo lanab j i l ju e f f ni ji
qui Fidie.
20 Jo m cal e Jess e ju do,
jo cajnibtu r e ji do jo cajr i dsea
ne ni e gu do, jo cagubtu r.
Jo jalm i dsea teang sn
gu do teai ji Jess. 21 Joba
canaang Jess s r jalng i dsea
do jo caj:
E jm na ncalti jal e
ncan n e to e f ni ji la.
22 Jo jalng dsea i teang dsi
e gu do dsng dsig dsir jal
ju qui Jess, jogu jmang
juguib fr qui dsea do, jogu
jmng ri la yaai:
Su o i nab jo S i guiing f
f la?
23 Joba cai Jess cas r jalng
i dsea do jo caj:
Ja ngm nis n jnea j i

laco ju ro : Tm , jmee m
qui u; osi nifob : Jial ja
jme f go la lajal e ncajmee
f Capernaum?
24 Jo cajnggu Jess cas r
jalng i dsea do:
Jo jnea jmtaa ona e j i
jaang dsea i f cuai qui
Fidie ja ng dsea gor r. 25 J
to ona jal e f f ni ji qui
Fidie e cal malgu eang
m caj Li i caf cuai qui
Fidie? Co ie jo ja catuu jm f
Israel lajee n jiing ds can,
jogu dsng caj oo cajo. 26 Jo ds
ie jo ja caqui Fidie ta fa e
cajme Li e gui qui i dseam
dsea gor i n , co caqui dsea
do ta e cajme i Li do e gui ds
qui jaang dseam i n i guiing
f l hu i eang f coo l sii
Sarepta qui l ne f Sidn. 27 Jo
lajob cal cajo ie malgu eang
m caj Cheey, jaang dsea i caf
cuai qui Fidie. Co f m dsea
Israel dsea go Cheey, caldser
e cacr jmohu l f ngu tai
ie jo, ds j i jaang i dsea gor
fa cajmileai. Co cam ng dsea
i sii Naamn i guiing t l hu i
eang, t l se Siria, j i bing
i calang, co lajob ta caqui
Fidie.
28 Jo m canu jalng i dsea
i teang dsi sn gu do
jal ju qui Jess jo dsng
calgui. 29 Joba caguimbre dsea
do sn gu, jo cangnei cat
guie f, jogu cangojengnei
cart coo y jia. Jo f job l
lam ii nibi dsea do, co
dsir e nijngmbrei. 30 Jo m
143
Lucas4
caguili t e y jia do e l
dsir e nibi dsea do, jo ds
Jess caqumtu r jo cang i jee
jalng i dsea do, jo j i coo jo ee
cajmei do quir.
Jaang dsea i je i lng qui
31Jo
(Mr. 1:21-28)
m cang jo, jo cangbtu

Jess f Capernaum f l se
Galilea. Jo m caguir e f jo, jo
car f dsi sn gu qui dsea
gor dsea Israel, jo f job canaai
er jalng i dsea jal ju qui
Fidie lajee jm e jming jali
do. 32 Jo dsng dsig dsi jalng
dsea i nu ju quir, co fr l
laco jaang dsea i o ta.
33 Jo e f gu do e l cagui
Jess e cangoer dsea ju qui
Fidie, jo f job nising jaang
dsea i je i lng qui. Jo
cajme i lng do e cao i dsea
do ga eang, jogu cafr jo caj
lala:
34 Jeng na, Jess, dsea seeng
f Nazaret. Jial ijmiguin
jnea? Su ca e niin jnea?
Cuimbaa n, joba nenaa e ln
dsea geang qui Fidie dsea
guiing if .
35 Joba cajing Jess i lng do jo
cas rei:
Tii i mon, jo tiung i
dsea na lana!
Jo m cajng Jess lajo, jo dsif
ladob cajme i lng do e caqu ng
i dsea do f quini jalng i
dsea teang dsi sn gu do.
Jo joguba catiung i lng do i
dsea do, jo j i coo jo ee cajmei
i dsea do. 36 Jo dsng cafng
jalng dsea jo jmng ri lala:
I i dsea na, faaaa, e quir

ta laco jaang dsea i o ta, jogu
qu bre jm e jmihui jalng
i lng i je qui dsea, jo dsif
lajob dsihuing jalng i lng do?
37 Jo m cal lado, dsng cani
ju lang f l se Galilea
qui jal e gui e jmo Jess f
Capernaum.

Simn
38Jo
(Mt. 8:14-15; Mr. 1:29-31)
m cang jo, jo cag b

Jess l iuui f dsi gu qui
dsea gor i seeng f Capernaum,
jo cangr f qui T Simn. Jo
m caguir f jo, nidseb iems
T Simn e dsng i gui. Jo
coo t m ng dsea i teang e
sn do camr Jess jmee fa e
nijmileai i dseam do. 39 Joba
cang Jess f l rang i dsea
dse do. Jo m caguir l rai
do, jo caji e jmohu e l ng i
dsea do. Jo dsif ladob calang i
dseam do, jo cajm e i gui
do. Jo m cang lado, jo caro bre
jo cajmer e cag Jess co i
dsea caguiaanggu do.
M cajmileang Jess f ng dsea

dse
40Jo
(Mt. 8:16-17; Mr. 1:32-34)
m can e jm jo, jo f m
dsea caguili e ni Jess, jo
jei jalng dsea dse quir
e laco nijmileang dsea do. Jo
m caguili f l guiing Jess,
jo camr dsea do jmee laj i ta
ngoli; joba l jo caquidsi Jess
guor f mogui lajaang lajaang
i dsea dse do, jo dsif ladob
144
Lucas4,5
lai. 41 Jo jee i dsea dse do
niquieng dsea i je i lng qui.
Jo laco ngo Jess e jmileai
lajaang lajaang i dsea do, jo lajob
dsihuing jalng i lng do, jo
song or ti Jess jo fr:
Nb dsea ln Dsea Jmang i
Jo Fidie cam ng.
Jo dsif m canu Jess e
f i lng i je qui i dsea do
lado, dsifb cagaai quii jo jo
cacur f fa ee cafgui do, co
lb i lng do e Jess l i Dsea
Jmang i cajng Fidie i nis f
jmg la laj i lamalgu eang.
M caguia Jess ju qui Fidie

f l se Galilea
(Mr. 1:35-39)
42Jo
m cajne e jm e
cajmileang Jess jalng i dsea
dse do, cag b Jess e f do,
jo cangr f coo l cateai iar.
Ds dsif ladob caguiling jalng
dsea e ni dsea do cal cat, jo
jn i dsea do e laco ja nidsi f
l ji. 43 Joba cajng Jess cas r
jalng i dsea do:
N niniii lacoo lacoo f e
niguiaa ju qui jial ing Fidie
dsee qui dsea e laco cung
nicr nif quii.
44 Joba canaai ngr lacoo f e
guiar e ju jo f lacoo gu qui
dsea gor dsea Israel e te f
lang f l neang dsea do.
M cajme Jess e cal T Simn

i l eang
(Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20)
J o coo jm cang Jess

f n coo guie f e
sii Genesaret, jogu siib guie
Galilea cajo, jo caguiling f ng

dsea e ii ninr jal ju qui
Fidie e e dsea do. Jo dsng f ng
i dsea i caguiling do, joba dsng
scung Jess jee jalng i dsea
do. 2 Jo lajee jo, cang Jess t
mo e te qui n jm, jo i
dsea fii e mo do nnicaumbre
dsi, jo dob ntaai rur ma
quir n e guie do. 3 Joba cam
Jess f e cajgor dsi coo e mo
do e qui T Simn, jo cagubre
f dsi, jo cas r i dsea do fa e
nidsihuingguji e mo do f n
u qui . Jo m caje e mo do ni
jm, jo t job cae Jess jalng
i dsea i teang n jm do jal
ju qui Fidie. 4 Jo m cat e
e Jess jalng i dsea do jal ju
qui Fidie, jo cas r i T Simn
do jo caj:
Jmee e nids e mo la t do
t l nagu qui e guie la. Jo
m niguie l nagu, nibna
ma quina jo nijmangna .
5 Joba cai T Simn jo cas r
Jess:
Tfa, lata ub ncataangnaa
jmoonaa ta b ma, jo j i jaang
ja m calnaa. Ds ngu
qui ta lana, joba nibbaa ma
quie.
6 Joba cangoli cart l nagu
qui e guie do, jo job cabr ma
quir f l cae Jess, jo i l
cal r. Jo m canaai i
e ma do, jo canaang guba
do, co dsng f ng i j do
nicangotangne f dsi e ma
do. 7 Joba catr i dsea la jmo
ta co r i teang dsi e mo e
coo gu do, jo b cangoling e
cangojmco quir e qui e
145
Lucas5
cagu e ma do. Jo m caguir e

ma do, jo canaai ui i do,
jo catngnei do f dsi e mo
do car carng laj t. Jo ji ja
cangoang e mo do, co dsng
f ng i do cal r. 8 Jo m cang
T Simn jal e do, dsif lajob
casr u jnir f quini Jess laco
teai dsi e mo do, jo cas r
dsea do jo caj:
Fii, ja cat n sin cann, co
jaang dsea dsee dsea quib l ng
jnea.
9 Jo cajng T Simn lajo, co
dsng cangog dsir colng co
jalng i dsea caguiaanggu do
ds e cal r jalng i do ie
jm jo. 10 Jo jee i dsea nitaang
gng dsea i jmo ta colng
co T Simn, jaai do siir
Tia jo jaanggu i sii Juan, jo laj
huai do l i jo jaang dsea
i sii Zebedeo. Joba cajng Jess
cas r T Simn:
Ja fn, T Simn, co lat
lana nit e ta jmoo na, jogu
nicu n coo gu ta e l b ji
la l e ta na cajo, co nijme ta
guia ju quie jee jalng dsea
jmg.
11 Jo m cang jo, cangolimtu r
f n u qui co laj t e mo
do, jo job cat i dsea do laj t e
mo do co lajal e sea quir, jo
cangolimbre co Jess.

l ng jmohu l
12Jo
(Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45)
m cang jo, jo lajee tang

Jess f coo f l se Galilea,
jo cagui jaang dsea i l ng
jmohu l f ngu tang. Jo m
caguir qui l sing Jess, jo

casr u jnir jo catui cart
ni u jo camr jmee dsea do jo
caj cas rei:
Finaa, cum l jmilean
jnea song iin lajo.
13 Joba cagng Jess i dsea
dse do jo caj cas rei:
Iimbaa jmileann n. Joba
lat lanab nilean laj i jmohu
e ln.
Jo dsif m cajng Jess lajo,
cajm e jmohu e l ng i dsea
dse do, jo j i cap jo ee
l nggur e jmohu l do. 14 Joba
caqui Jess ta i dsea do e ja
i i nis r j i jaang laj i e cal do,
jo cas rei do jo caj lala:
Gua jo gjang u f quini
jmidsea quii, jogu n lng
ee coo nigc e qui e nicu
guimang Fidie l lacogu ta
caqui Moi. Joba i jmidsea do
nij e ncalamba laj i jmohu
e ln, jo lajob jalng dsea ninr e
jo ln j i coo .
15 Jo ds dsif ladob cani ju
e dsng gng Jess. Jo dsng
f ng dsea cangoling e ni dsea
do e ii ninr jal ju qui
Fidie, jogu ii e nijmileang
dsea do laj i jmohu e l i do.
16 Jo ds t co jeeng jmnm
ia Jess, jo nr l ja i i dsea
seeng, jo f job dser dsisi co
Fidie.

dsea i caang t
17Jo
(Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12)
m cang jo, coo jm lajee

e Jess jalng dsea jal ju
qui Fidie, jo f job neang coo
146
Lucas5
t m ng dsea Israel i l ng dsea
fariseo colng co tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel. Jo i dsea
do, seei do jali f Jerusaln
co gu jal f e ne qui l
se Galilea co gu l se Judea.
Jo dsng li e jmco qui Jess
e gea gng qui Fidie, co
dsng ti e jmileai jalng
dsea dse. 18 Jo lajee jo caguiling
t n m ng dsea f l tang
Jess e dsi jaang dsea i caang
t, co ii nidsijei i dsea dse
do f quini Jess. 19 Ds ja l
cads i dsea do f l ning i, co
dsng f ng dsea i teang e sn
do ie jo. Joba cajgo i dsea jeng
i dsea dse do f y n l r.
Jo m caguili f jo, jo car coo
too, jo f job cang i i dsea dse
do laco dsi do e f ni l rai, jo
cajgiangnei do jee jalng i dsea
i teang e dsi sn do dseng
f quini Jess. 20 Jo m cats ng
i dsea dse do cart ni u, dsif
ladob call Jess e jb l ng i dsea
dse do co i dsea dsi quir do
e qu b dsea do jm e nijmileai
jalng dsea dse. Joba cas r i
dsea dse do jo caj:
Niimbaa dsee qui, Ruu.
21 Jo m canu jalng tfa
Israel co gu jalng i dsea fariseo
do e cajng Jess lajo, jo canaai
dsir jo s i la yaai: I
i dsea la e jafer jal ju e
j i Fidieb dsea cat i fr? Co
j i Fidie dsea guiing if cat i
nii dsee qunaa.
22 Ds Jess callbre jal e
dsi i dsea do, joba cas rei jo
cajmng rei lala:
Jial ona lana? 23 E e

l ngna e jagu hu ng e nifnaa:
su e Niimbaa dsee qui, osi e
nifnaa : Ran jo ng? 24 Ds
lana jnea niee n e jnea, i caj
oobaa ta e niinn dsee qui
jalng dsea jmg.
Joba cas Jess i dsea i caang
t do jo caj:
Ran, Ruu, jo uba nic
e l dsin na, jo gung f qui
nng.
25 Jo m caf Jess lado, dsif
ladob caro i dsea caang t do
jee jalng i dsea i teang do, jo
caser e l dsi do, jo cangi f
quir. Jo lajee ngai jo jmifi
Fidie ds ui e calai. 26 Jo
lajalm i dsea i teang do dsng
cangog dsir, jo canaai cur
guimang Fidie jogu jmifi
dsea do cajo ds e calang i
dsea i caang t do, jo s i
lajee yaai:
J i coo ne ja m canenaa e
gui e la jmo i dsea na.

Lev
27Jo
(Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17)
m cang jo, jo cag b

Jess l iuui do, jo cangr f
l ji. Jo lajee iuui f ngor,
cangi jaang nodsicuu i sii Lev
i guiing f l mr cuu e cat ng
dseata i guiing f Roma. Jo cat
Jess i dsea do jo cas rei:
Lev, maa co jnea.
28 Jo m canu Lev e t Jess,
jo dsif ladob cat r ta jmor co
jal e sea quir jo cangbre co
Jess.
147
Lucas5
29Jo
m cang jo, f qui Lev

cajmer coo jm fe e qui
e jmgr Jess, jogu catr
jalnggu nodsicuu i cui e
cagr colng, jogu f mb dsea
jing i caseng f jo ie jo. 30 Jo
lajee jo, dob neang jalng dsea
fariseo co jalng tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel. Jo m
cangr e g Jess co jalng
nodsicuu co gu jalng dsea i
sea ju e dsng ri dsee, joba
canaai ei Jess jo cas r i dsea
i caguiling co dsea do:
Jial g tfa quina co
jalng nodsicuu co gu jalng
dsea i sea ju e dsng ri
dsee?
31 Jo m canu Jess e f i
dsea do lado, jo cair quii jo
cas rei:
Jalng dsea guing ja nei
tm , co laj i dsea dsebing i
neng tm . 32 Jo jnea ja caga
f jmg la e cagannn jalng
dsea i guing, co jalng dsea
dsee dsea quibing i cagannn e
laco niqu nijng yaai f quini
Fidie dsea guiing if .

qui ayuno
33Jo
(Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22)
m cang e cajng Jess

lajo, jo caleb cat cajmng tu i
dsea Israel i l ng dsea fariseo do jo
caj lala e cajmng r Jess:
Jalng dsea i ng co Juan
i seang dsea jm co gu jalng
jnea, dsea l naa dsea fariseo,
dsng jmoonaa ayuno jogu
dsng fnaa fa, jo jial jalng
dsea i ng co n lacoo jmb
gr, jo ja jmor ayuno laco

jnea?
34 Joba caitu Jess qui i dsea
do jo caj cas rei:
Fa m jmoo n jm e cung
guoo dsea, joba ja cung e
niseangna jalng i dsea sm ng
do e nijmr ayuno lajee neai
co i sming i nicng gu do.
35 Jo ds niguieb jm m nit
dsea i sming do, jo ie jo m
nijm ayuno i dsea sm ng do.
36 Jog u caegu Jess jalng i
dsea do jal ju j e lafa ju
cuento jo caj:
M n te dsea coo m, ja
jmor fa e quir can mqui e
m jo niter co coo mqui e
y . Co song cajmer lajo, niim
e mqui e m do, jogu niim
e mqui e y do cajo, co m
nijgi, nijm e m m e sto
do, jo nilfegu e l sgu do. Jo
m nilqui jo jo ee ta ing j i
cap jng.
37 Jog u cajnggu Jess cas r
jalng i dsea do:
Jo lajob cajo, ja gui dsea
jm m hung j e laco guin
c f coo dsi loo j e y ,
dsco song cajmer lajo, joba
niguba do jo nidsi b e jm
do jogu niim e loo j do cajo.
Jo co lajob l , 38 joba guigu e
nigui dsea e jm m hung j
do laco guin c f coo dsi loo
j e m b, jo lajoba ja dseang
fa e nigu e loo j do ogu fa e
nidsi e jm do cajo. 39 Jogu j i
jaang dsea, m ncangoyung
e car
jm m hung j e
nc, iinggur fa nir
jm e ja
m l lajo, co jalm dsea fr:
148
Lucas5,6
Eanggu jlo jm m hung j
e nc lacogu jm e ja l lajo.
Jo jal e ju na cae Jess
jalng i dsea do ie jo.
qui cuiee
(Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28)
J o m cang jo, coo jm

lajee e jming jalng dsea
Israel, cang ng Jess co jalng
dsea quir f n l sjnea
cuiee. Jo lajee teai f lado,
jalng i dsea do canaai ei la
qui cuiee, jo gui r f jagur jo
ji r qui qui, jo cur e mcuiee
do. 2 Jo dob ngoling t n m ng
dsea Israel i l ng dsea fariseo. Jo
m cangr e eng jalng i dsea
do la qui cuiee, jo dsif ladob
cajmngrei jo caj lala:
Jial jmoo n coo e ja
cat ng nijm dsea m jm e
jmingnaa, dsea l naa dsea
Israel?
do jo cas rei jo caj:
Su ja m ca n f ni ji
qui Fidie l f jial cajme
dseata dsea fng Dav co
jalng dsea quir m cadse
jmaai? 4 Co ie jo i dseata Dav
do car f dsi sn gu qui
dsea gor dsea Israel, jo camr
jmidsea i ne ni gu do i e
geang e t ng dsea e cur Fidie,
jo cagr co jalng i dsea i co r
do. Jo nb n e ja cung d
l doi i i dsea e i do, co laj i
jmidseabing cung l d e jo.
Ds cang m i dseata dsea fng
Dav do e cagr e i do ie jo
colng co jalng dsea quir.
5Jo
lalab cajnggu Jess:

Jo jnea, i cagng f jmg la
e gaa f if e l nn jaang dsea
jmg, seab f quie e qui ta
lajee e jm e jming dsea goo
dsea Israel.
dsea i caang guoo
(Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6)
6Jo
m cang jo, m cagui

coo gu jm e jming jalng dsea
Israel, jo ca Jess f dsi coo
jo canaai er jalng dsea jal
ju qui Fidie. Jo job nitang
jaang dsea i nicaang guoo
dse. 7 Jo jalng tfa qui ju
fariseo dob ngr e tei Jess, jo
ii e nijr su nijmileang dsea
do i dsea dse do lajee m jm e
jming jalng dsea Israel; jo faco
lajo, niguir jial e nin i dsea
do. 8 Jo ds Jess lbre jal e
dsi jalng i dsea do, jo cas r i
dsea i caang guoo do jo caj:
Ran jo isng u f quini
jalng i dsea la.
Jo dsif ladob caro i dsea
i caang guoo do, jo cangr f l
cajng Jess. 9 Jo m caguir f
l e dsea do, joba cajng Jess
cas r jalng i dsea i teang dsi
e sn gu do:
Sea coo e nijmng n
jalngna na. E ta qui f ni
ji qui Moi e cung jmoo
m jm e jmingnaa, su jal
e ga ofa jal e guib ? Su e
jngangnaa jalng dsea dse
ofa e jmileambaar ?
149
Lucas6
10Jo
m cal e f Jess lajo, jo

caji jalng i dsea i teang
dsi e sn gu do, jo cas r i
dsea caang guoo do jo caj:
Ni guo, dsea.
Jo m cani i dsea do guor e
caang do, dsif ladob calo, jo
j i coo jo ee l . 11 Jo m cang
jalng i tfa qui ju qui ta
dsea Israel i l ng dsea fariseo e
cajmileam Jess i dsea dse do,
dsng calgui jo canaai s i
lajee yaai jial laco cung e
nijmei dsea do.
M cagung Jess dsea guitung

quir
12Jo
(Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19)
m cang jo, coo jm

cang Jess f coo y m, jo
f job cateai lata u e s i
co Fidie dsea guiing if .
13 Jo m cajne e u jo, jo catr
jalng dsea i ng co r do. Jo m
caguili do f l si, jo cagu
guitung i dsea do i niuing dsea
apo i nijm ta ni ju quir.
14 Jo lalab sii i dsea guitung do:
jaang i sii Simn, jo m canaai
ngr co Jess jo calsr T;
jaanggu i sii D , rng dsea
ngang co i Simn do; jaanggu
i sii Tia, jaanggu i sii Juan,
jaanggu i sii Lii, jo jaanggu i sii
Bartolom, 15 jaanggu i sii Mateo,
jaanggu i sii M, jaanggu i sii
Tia, jo jaang dsea i sii
Alfeo; jaanggu i sii Simn i l ng
dsea celote; 16 jaanggu i sii Judas,
rng dsea ngang co i Tia
do; jo l cadsnggu jaanggu i sii
Judas Iscariote, dsea i cajng Dsea
Jmang f jagu jalng dsea

cng qui dsea Israel.
M cae Jess f ng dsea jal ju
qui Fidie
17Jo
(Mt. 4:23-25)
m cang jo, cajgmtu Jess

f e y m do colng co dsea
quir jo cats i coo l i coo
mi r, jo f job cajer e caerei
do jal ju qui Fidie. Jo lajee
jo caguiling jalng dsea i jaling
f Jerusaln co jalgu f ji
e te l se Judea co jalng
dsea i neang f n jm f
Tiro co gu f Sidn. Jo jalng i
dsea do caguili ni Jess, co
ii e ninr jal ju qui Fidie
e e dsea do. Jogu f mbi do
jei jalng dsea dse, co nir
e jmileam Jess jalng i dsea
la l doi ee jmohu e l i.
18 Jog u jalng dsea i je i lng
qui cajmihuim Jess i lng do,
jo lajoba calam jalng i dsea do.
19 Jo jalm dsea ie jo ii nidsili
cang Jess, jo ii nig r fa
cap s b dsea do, jo lajoba
nileai l doi ee jmohu e
l i laeang co gea gng
qui dsea do.
I jalng i seeng jugui

20Jo
(Mt. 5:1-12)
lajee sing Jess colng

co i dsea quir do, jo
cajngnei jo cas r dsea do lala:
Juguiji qui n, ja e l
jialgu la tiingna, co Fidieb
dsea nquie nif quina lana.
21 Juguiji quina, n dsea
mona oo, co Fidieb nicu
n laling m nit lajo.
150
Lucas6
Juguiji quina, n dsea
jiuung ona car quna, co
nbing i ning m niguie jm.
22 Juguiji quina m n ning
jalng dsea n uii qui jnea,
osi m i n f caluu f l
seengna, osi m jmineai n, osi
m nijng jalng dsea e lmba
ds ui e n na jal ju quie,
dsea i casing Fidie f jmg la
e l nn jaang dsea jmg. 23 Jo e
jm e m nijmeng dsea n jal
e ga lajo, gliang ona dsco
nilseab guie quina m nit f
if . Dsco lajob cajme jalng i
l y qui jalng i dsea i n
ning n do ie lam cajmei ga
jalng i dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang.
Jo m cal e cae Jess jal e
ju na, jo lalab cajnggur:
24 E ng f n, jalng dsea
sea cuu, co ncaiba e sii jugui.
25 E ng f n, dsea sea e
cna laling lana, co niguie
jm m nimna oo.
E ng f n, dsea jmiiang
ona co jal e sea f jmg la,
co niguieb jm m niljiuung
ona car niquna uii qui jal
e jo.
26 E ng f n m f jalng
dsea jmang e gui uii quina, co
lajob cajme l y quir co
jalng dsea i cajmcaang e cafr
cuai qui Fidie malgu eang.
N nijmineangnaa jalng i n
ning jneaaaa
27Jo
(Mt. 5:38-48; 7:12)
m cal e cajng Jess lajo,

jo cafnggur jalng i dsea do jo
caj cas rei:
N na jal ju quie: N
nijmineamba jalng i n
ning n, jogu jmeena jmang
e gui co jalng dsea i le
quina, 28 jogu fengna Fidie
uii qui jalng i cu n ju
l, jogu m na Fidie jal e
gui uii qui jalng i jmineang
n. 29 Song i i caqui cataang
monna, joba cunar e
cataanggu do gqui r jng. Jo
song i i cagui mguie quina,
joba cunar la quie mquina
cajo. 30 Cuna jalng i m n
l doi ee mr, jo song i i cac
eego e sea quina, jo gm nar.
31 Jmco na jalng dsea, jo
jmeena jmang e gui co r l
lacogu iingna e nijmr co n.
32 Jo song n neangna laj i
i neang n, joba ja g ona
e jmoona e gui, co lajob jmo
cajo jalng dsea dsee dsea qui.
33 Jog u song jmco na laj i dsea
i jmco n, joba ja g ona
fa e jmoona e gui, co lajob jmo
cajo jalng dsea dsee dsea qui.
34 Jog u m eego jmng rngna
jo jmoona lajo co i dsea i
l ngna i niqu e ds quina, joba
ja g ona jng fa e jmoona e
gui, co lajob jmo cajo jalng
dsea dsee dsea qui, jo jmor lajo
ui lng ee sjear e ni qui
dsea ri.
35 Ds n n nijmineangna
jalng i n ning n, jogu
jmang e gui n nijmeena
co lajalng dsea. Jogu jalng
dsea i lng eego jmng n, ja
g ona fa dseng e niqu tu r
quina. Jo song nijmitna jal e
ncafa na, joba dseng nilseab
151
Lucas6
guie quina, jo lajoguba

nilingna jo Fidie dsea guiing
if , co j i b dsea guing co
jalng dsea doi fa soo dsir osi
ja cur guimang dsea do m
eego . 36 Jo jmeeba f l ng
rngna lacogu Tiquii dsea
guiing if f l i n.
Ja cuna dsee dsea rngna

(Mt. 7:1-5)
37Jo
ja cuna dsee dsea

rngna, jo lajoba Fidie ja
nicur n dsee cajo. Jo ja fna
ju ga qui dsea rngna, joba
Fidie ja nijmr lajo co n.
ingna dsee qui jalng dsea, jo
lajob niing Fidie dsee quina
cajo. 38 Cuna jalng dsea eego
e nr, jo lajob niingna qui
Fidie cajo; jo nijmr lajo co
n lafa m cuna dsea mcu
e ne co ma cu, jo m
nidsito, n e niing e ma
cu do, jo m carng n e
nidsito te, jo m cal jo, n e
nil guis gui. Jo Fidie nijmr
co n l lacogu la jmoona
co jalng dsea rngna.
39 Jo m cal e cajng Jess jal
e ju na, jo caegur jalng i dsea
do jo cas rei lala jo caj:
Song jaang dsea tiuung
niji jaanggu dsea tiuung,
joba dseng f b nijii laj
huai do. 40 Jogu j i jaang dsea i
jmt ng, tnggur laco tfa quir
lajee e jmt i. Ds m cae
i tfa do lajal e ti, joguba
rb nilti jng.
41 Jo jial ca cuente laj i qui
i jmini jaang dsea rn, jo ds
ja ca cuente u e jie ja latng
coo mab i jmin? 42 Jo song

ja l c cuente u jial ti fe e
i jmin, joba jial nite o e
nif jaang dsea rn lala: Ruu,
neadu neee, jo niguiduu e qui
i jmin? I jmcaang n! Jng
guidu e ma e i jmin u, jo
lajoguba ncung j gui e
nigu e qui e i jmini i dsea
rn do.

co of e b
43Jo
(Mt. 7:17-20; 12:34-35)
m cal jo, jo cajnggu

Jess cas r jalng i dsea do:
Ja sea ma of e gui e cu
of e ja dseeng, ogu sea ma of
e ja dseeng fa e cu of e gui.
44 Co jal ma of, m cacu of
qui, joguba nill dsea su gui
osi ja dseeng e ma of do. Co ja
cu g y mato, ogu m
hung j y mato f. 45 Jo
jaang dsea i guing fr jal e
gui, co jmang e guib dsir.
Jogu jaang dsea i soo dsi jmang
e gab fr, co jmang e gab
dsir. Co dseng laj i e dsib
dsea e fr.
Jial l m n dsea ju qui

Fidie
46Jial
(Mt. 7:24-27)
fna jnea, Fii,

Fii, song jagu n na jal ta
qui? 47 Nifduu i l ng la l ng
jaang dsea i n ju quie jogu
jmitir jal e fa: 48 i dsea l i
la l ng jaang dsea i cajme coo
n . Jo i dsea , ngu e nijmr
e n do, catr t f e a jogu
caser co cuu e co eang,
Lucas6,7
152
joguba cajmer e n do. Jo m

caj jm dsiing, dsng ca jm
e t e n do, jo ds j i coo
ja ee cal ng, co teb eang si.
49 Jog u i dsea i ja n jal ju
quie ogu jmitir jal e fa, i
dsea l i la l ng jaang dsea i
cajme coo n , jo ja catr t
f. Jo m caj jm dsiing, eang
ca jm t e n do, jo camba
do co caqu b.
Jo jal e ju na cae Jess
jalng i dsea do e f e mi r do
ie jo.

leng qui jaang fii le romano
(Mt. 8:5-13)
Jo m cat e cafng

Jess jalng i dsea do, jo
cangmtu r co dsea quir f
Capernaum. 2 Jo e f f Capernaum
do nitang jaang fii le i niseeng
f Roma. Jo niseeng jaang dsea
leng quir i ii dsng, jo i
dsea nirai dser, jo dseng
t l nijumbre co eam l i. 3 Jo
m cali i fii le do e caguing
Jess f Capernaum, jo dsif ladob
casi t n m ng dsea cng
qui dsea Israel e cangofei
Jess fa e nidsr e nidsijmileai i
dsea dse do. 4-5 Jo m caguiling
i dsea cng do f l sing Jess,
jo camr dsea do jmee laj i ta
ngoli jo caj:
I fii le i casi qunaa do,
dsng guii co jalng dsea
gonaa dsea Israel, co bre
caquir ta e cal gu qunaa,
joba iinaa e nijmco re lana.
6 Jo m canu Jess jal e
cajng i dsea do, jo cangbre
coi do. Ds ngu e niguie

Jess f qui i dsea do, caj
t n m ng dsea i casing i fii
le do i quie ju quir, jo caj
cas r Jess lala:
Lalab jng finaa: 7 Fii, ja
jme f fa i t quie, co ja
cat n fa e niun sn quie,
co dsea gm n, ogu fa e
cate dsii e cagannn n ia,
co dsea fm n. Jo lco fe e
nileang dsea dse quie, jo
nileambre jng. 8 Dsco jnea
seem dsea i qui ta quie, jogu
seem dsea i qui ta cajo. Jo m
f jaang dsea quie e gua, joba
dsif lajob dser; jogu m f gu
i jing e nea, joba dsif lajob jar
cajo; osi m f jaang dsea leng
quie e jmee e la, joba dsif lajob
jmor cajo; jo jalm dsea quie
n r ju quie.
Jo jalb e ju na quie i dsea i
cangojmijng Jess do.
9 Jo m canu Jess lado, jo
dsng cangog dsir jo caji r nir
caji jalng i dsea i co r do jo
cas rei jo caj lala:
Lajee lajalng dsea gonaa
dsea Israel ja m cajnn j i jaang
i dseng lajang j l ng ju
quie lacogu i dsea romano la.
10 Jo cangolimtu i dsea do
f qui i fii le do. Jo m
caguili, jo ee l ng i dsea dse
do j i coo , co nnicalambre.
M cajme Jess e caj tu

jo jaang dseam i n
11Jo

f coo f e sii Nan co dsea
guitung quir, jo dsng f ng
dsea i ngoling co r ie jo. 12 Jo
153
Lucas7
m caguir qui e f do, jo caj

cab dsea i jeng jaang l, jo
teai do f e nngoli f codsii.
Jo dsng qu niqui i l do, co
j i dob jor i niseeng, jo j i jaang
jo i seeng quir, co nnicajm
dsea quir cajo. 13 Jo m call
Jess e jo i i seeng qui i dseam
n do, jo dsng cal f l ngnei,
jo cas r i dseam do lala:
Jo qu.
14 Jo m caj lado, jo
cangoquiei qui l ngo e
guo e iuung i l do, jo cagr
e dse guo do. Jo i dsea i je
qui i l do, dsif ladob cajer . Jo
cajng Jess cafi i l do:
Sming, jnea t n: Ran
na!
15 Jo dsif ladob caj i l do,
jogu cagur jo canaai fr. Jo
Jess caji i sming do co
niquii. 16 Jo m cang jalng
i dsea do e caj i l do, joba
dsng cangog dsir jogu dsng
cafi cajo. Jo canaai jmifi
Fidie jo s i lajee yaai:
Jaang dsea i gng eang i f
cuai qui Fidie ncagi jee
jneaaaa lana.
Jogu fgur cajo lala:
Fidieb ncagi e nijmco r
jalng dsea gor.
17 Jo jalm dsea i seeng f jal
f e ne f l se Judea co gu f
lacng jo, calir e ju jo laj i e
cajme Jess do.
M casing Juan i seang dsea jm

dsea quir f l tang Jess
18Jo
(Mt. 11:2-19)
lajee jo cali Juan i seang

dsea jm do jal e jmo Jess,
co e ju jo cajme i dsea qui

i Juan do. 19 Joba cat i Juan do
gng dsea quir, jo casingnei
f l tang Jess e cangojmng r
dsea do su bing i cajng Fidie
i nigeng f jmg la, osi n
e nijmbr jaanggu i jing .
20-21 Jo m caguiling i dsea qui
i Juan do f l tang Jess, jo
guinang jmo dsea do m qui
jalng dsea dse i l ng doi ee
jmohu : seeng dsea tiuung jogu
seeng dsea i je i lng qui.
Joba cangb i dsea gng do m
cajmileang Jess jalng i dsea
dse do. Jo cangoquieng i dsea
qui i Juan do f l sing Jess jo
cajmngr dsea do:
I Juan i seang dsea jm do
casi jnea e cajajmng naa n,
su nb dsea i cajng Fidie i
nigeng f jmg la, osi n e
nijeembaa jaang i jinggu ?
22 Joba cai Jess cas r i dsea
do:
Glingna gjmena i Juan
do ju jal e ncaina jogu jal
e ncan na na: gjmenar ju
jial ljntu jalng dsea tiuung,
jogu jial ngtu jalng dsea
jlung, jogu jial lnubtu jalng
dsea gng, jogu jial langtu
jalng dsea l ng jmohu l f
ngu tang, jogu jial j tu jalng
l, jogu jial guiaa ju cajo qui
jial nileng jalng dsea dsee dsea
qui jee jal dsee quir. 23 Jo
juguiji qui jalng dsea i ja
ltng dsi co jal ju quie.
24 Jo m cal e f Jess lado, jo
cangolimtu i dsea qui i Juan
i seang dsea jm do, jo Jess
canaai s r jalng i dsea i taang
154
Lucas7
co r do jal jugui uii qui i
Juan do, jo cas rei do jo caj
lala:
E caguij n m can na
e ning i Juan i seang dsea jm
do f guo u qui ? J lea?,
ja caguijng n jaang dsea i
uaang ju qui i jmo l doi
ee ta qui dsea jing i l ng
la l coo cu e dse cataang
l doi ji f l i gu, 25 ogu
caguijngna jaang dsea
i jlo s i seeng jugui, co
nb n e i dsea la neai
qui dseata dsea fng. 26 Jo i
ona i caguijngna? Jo e
j, n caguijngna jaang
dsea i laniinggu lacogu i dsea
caguiaang i caf cuai qui
Fidie malgu eang. 27 Jo nab
ncalti laco f Fidie f ni ji
quir cuai qui i Juan i seang
dsea jm do m caj lala:
ju quie ngu e nigu
f jmg
e laco niguir gui f l
ning .
Jo lanab f f ni ji qui Fidie
uii qui i Juan do.
28 Jo cas gu Jess jalng i dsea
do jo caj lala:
Lajee lajalng dsea i ncaf
cuai qui Fidie, ja m calsng
jaang i niinggu ta qui laco i
Juan i seang dsea jm do. Jo ds
i dsea i ja niing f jmg la, ds
Fidiebing i quie nif quir, joba
bing i niinggu laco i Juan do.
29 Jo jalng dsea i canu ju
qui i Juan do ie jo cajgambre
jm, jogu lajob cajme cajo jgu
jalng nodsicuu i jmo ta qui
dseata qui Roma, co callr e

Fidiebing i e r laco cat ng.
30 Ds jalng i dsea Israel i l ng
dsea fariseo co jalng i tfa
Israel ja calii fa cajgai jm
m caj i Juan do, co ja calii
laj i e lam si ni qui
Fidie.
31 Jo cajnggu Jess:
I nifa i l ng la l ng jalng
i dsea i seeng lana? 32 Co jalng
l i la l ng jiuung i taang taco
f mo, jo m nitng ri jo
fr lala: Jnea caji naa lu,
ds ja cadseengna; jo canaa
jal e dsea l rang l, ds ja
caquina. 33 Co lalab cafe n
m caj i Juan i seang dsea jm
do, co caeengnar e je i lng
quir ds ui e ja leang gr
jogu j i cap jm m hung
j ja r.
34 Jogu cag jnea
f jmg la e l nn jaang dsea
jmg e gbaa j i laco g dsea,
jo ds jalng n caeengna
jnea e l nn jaang dsea cng i g
contng, jogu e l nn jaang dsea
ing i ng co jalng dsea i sea
ju e dsng ri dsee, osi co
jalng n nodsicuu i jmo ta
m cuu e cat ng dseata qui
Roma . 35 Jo ds co jal e
jmo Fidie, jmijnei jial ti ti
ngi.
M cag Jess f qui jaang

dsea fariseo i sii Simn.
36-37Jo
m cang jo, jaang dsea

fariseo i sii Simn catr Jess f
quir e cagr i e jm jo. Jo e
f go i Simn do niseeng jaang
dseam i nijmo ta n ng ia. Jo
155
Lucas7
m nicali i dseam do e nids

Jess f qui i dsea fariseo do,
jo cangbre cajo. Jo lajee guiing
Jess e gr co jalng i dsea
do, ca i dseam do f l guiing
Jess jo quier coo s e a jm
jmeaf e mo eang. 38 Jo m
cagui i dseam do t l guiing
Jess, jo casr u jnir, jo canaai
qur. Jo laco qur, jal jm e
jminir do t f t Jess, jo co
e jm jo canaai rur t dsea
do, jogu cajmiquir t dsea do
co jguir. Jo m cal lajo, jo
cachr t dsea do, jo casur e
jm jmeaf e quier do f t dsea
do. 39 Jo m cang i dsea fariseo
do i cat Jess f quir do jal
e cajme i dseam do qui Jess,
joba canaai dsir: Faco j i
f cuai qui Fidie i dsea
la, joba nlbre jng e jal dsee
rng i dseam i g tr na.
40 Joba Jess cas r i dsea do jo
caj:
Simn, sea coo e n nif n.
Joba cai i dsea fariseo i sii
Simn do jo caj:
E nifo, Tfa?
41 Joba cajng Jess cas rei:
Coo ne calsng gng dsea
i rng cuu qui jaang dsea
i jmo ta jm cuu. Jo jaai
do ri i ciento cutee, jo
jaanggui do ri j i cincuenta
cutee. 42 Jo m cam i dsea do
cuu quir, j i jaang i dsea do
ja ee sea qur quii. Joba jo
ee cam i dsea fii cuu do cuu
quir, jo calam i dsea do, jo jo
ee caquir j i coo i. Fedu
n nedu: I lajee laj huang i
dsea do eanggu neang i dsea

cacu cuu do?
43 Joba cai i Simn do jo
caj:
Jnea l nn e i dsea i carng
jmiguigu do.
Joba cai Jess quii do jo
caj:
E uii, jb qui, lajob l .
44 Joba cajng Jess i dseam i
guiing uii tr do, jo cas r Simn
jo caj:
Jng i dseam la? M
cauu sn qui, ja cacu
jnea jm fa e caru u t laco
t ng jneaaaa f la; ds i dseam
la, dsea i co jab la, ncarubre
t co jm jminir jogu
ncajmiquir co jguir.
45 Jog u ja cach n nii laco
t ng jneaaaa f la m neeng
rnaa; ds i dseam la ja m
caquiui e chr t laco m
cauu sn qui. 46 Jogu ja
casu jm jmeaf moguii laco
t ng jneaaaa f la; ds i dseam
la cagi quier coo s e a jm
jmeaf e mo eang, jo ncasur
t . 47 Ds jnea nif n e j i
dseam la dsng ncari dsee,
ds jnea ncambaa jal e dsee
jo quir, joba dsng jmineai
jnea lana; ds jalnggu i dsea i
l ng e ja ga l dsee ri e laco
jnea niinn jal e jo, joba ja ga
l jmineai jnea jng.
48 Joba cajng Jess cas r i
dseam do:
Ncambaa jal dsee qui.
49 Jo jalng i dsea i neanggu
do co Jess canaai s i lajee
yaai:
156
Lucas7,8
I i dsea la e i dsee
qui jalng dsea?
50 Ds Jess cas gur i dseam
do jo caj:
Jnea ncann jal dsee qui
dsco jb cal n jal ju quie;
joba lana gung co e gui f
qui.
Jalng dseam i cajmco

qui Jess
J o m cang jo, cang Jess

lacoo f e co co jal
f e p qui e guiar jal ju
qui Fidie e qui jial quie dsea
do nif qui jalng dsea. 2-3 Jo
co bre jalng i dsea guitung
do quir, jogu ngolimb cajo
jalng dseam i ncajmileang
Jess l doi ee jmohu l i,
fa jalng i je i lng qui
lam jenggu. Jo jee jo quieng
jaang dseam i sii Y i seeng f
Magdala i caung guing i lng
qui; jo jaanggu dseam i sii
Shuoo i l ng oo jaang dsea i
sii Chuza i jmo ta laniing qui
dseata Herodes; jo jaanggu i sii
Susana, jo f mb jalng dseam
i jinggu i ngoling ie jo, jo
jmco r Jess co jal e sea
cap quir.
M cae Jess coo ju j e lafa

ju cuento qui m b dsea mj
4Jo
(Mt. 13:1-9; Mr. 4:1-9)
coo jm ie jo, m cali

jalng dsea jie f l tang Jess,
jo caui cangonei dsea do;
jo dsng f ng dsea casei ie jo,
joba cae Jess jalng i dsea do
coo ju j e lafa ju cuento jo
cas r dsea do lala:
5Jaang
dsea cangr
cangobir mj quir f l
ncaj r. Jo m cabr e mj do,
sea e caji l ng ng f. Jo m
cang ng jalng dsea, casombre
jal e mj do, jo e lnggu cag
ta cajo. 6 Ds seab e caji ni
cuu l ja leang guo ne; joba
m caiang, dsifb calqui co
ja sea l nis jm qui l g,
joba cam cajo. 7 Jogu seab e
mj do e caji jee mj mato;
jo m caiang e mj do, jenggu
e mj mato do cacung jo
cam e mj e cab i dsea do jee
e mj mato do. 8 Ds seab e
mj do e caji l jlo u; jo m
cacung jo jlob cacu; sea e
cacu laj cien m lacam mj .
Jo m cal f Jess jal e ju
na, jo cas gur jalng i dsea do,
jo cafr laco nin i dsea do r jo
caj:
Ii n sea loguna, n na
jal ju quie.
E uiing e cae Jess jal ju j e

lafa ju cuento
9Jo
(Mt. 13:10-17; Mr. 4:10-12)
m cang jo, jo cajmng

i dsea guitung do cajmngr
Jess e gung e ju e caer do.
guitung do:
Qui Fidie ncang ng n
e ngngna jal e ja m i dsea
jenggu, e dsea ii cr nif
Ds jnea ee jalng i dsea na
co ju j e lafa ju cuento
e laco m ninr, nijr lafa ja ee
cangbre, jogu m ninr, nijr
lafa ja ee canubre cajo.
157
Lucas8
M cajme Jess ju e gung e

ju qui i dsea b mj do
(Mt. 13:18-23; Mr. 4:13-20)
11Joba
cajng Jess cas r i dsea

guitung do:
Lalab gung e ju e cae
na mc: E mj do l lafa
ju qui Fidie. 12 Jo e caji
l ng ng f do l lafa i dsea
i nu e ju do, jo ds lajmnb
geng fii i lng, jo dsif lajob
jmor e ja j l ng i dsea do e
ju jo, jo lajoba ja nilei do
jee jal dsee quir. 13 Jogu e
mj e caji f ni cuu do l
lafa jalng dsea i iang dsi ng
jal e ju jo, jo ds ja hu ee
e j l i, co m hu ng dsije
quir ui e j l i ju qui
Fidie, joba dsif lajob t tu r e
ju jo, jo i dsea bing i l ng la
l e mj e ja leang jm sea
do. 14 Jo e mj e caji jee mj
mato do l lafa jalng dsea i
nu ju qui Fidie jo cambre
e ju jo, jo ds laco ngo jmng,
eanggu guiing dsir jal f
dsi sea quir jogu qui jal
ta l cuu jogu cajo e qui jial
nijmiiang dsir co jal e sea
f jmg. Jo co lajob l i, joba ja
cu f quir fa e nidsicunggu
e ju qui Fidie e j l i do.
15 Jog u e mj e caji l jlo u
do l lafa jalng dsea i dsng
iang dsi ju qui Fidie,
jogu eam jmor n r jal ju
qui dsea do, co ja ltng dsir
jal e jo. Jo i dsea bing i teang
te co ju qui Dsea Jmang,
jogu eam dsicung e ju jo
quir.

jial m jmijne dsea j
(Mr. 4:21-25)
16Jo
m cal e f Jess
ju qui m b dsea mj , jo
cajnggur cas r jalng i dsea
do:
J i jaang dsea ja guir cajl
qu e m ncoo jo nijl r ogu
nisr coo l cng, co ii e jne
f lang sn quibre. Co n
niquidsir e qu do coo l i e
laco jne m dsitai, jo lajoba
jn jalng dsea i dsitang e
sn do. 17 Jo lajob l co ju
quie: Ja sea jal ju quie
fa e sma e ja nin dsea, ogu
sea jal ju quie fa e ja to
jm nili dsea jali. 18 Joba f
jnea n, n na ju quie; co
jalng dsea i nn ju quie,
jmiguigu nii e ngi, jo ds
jalng dsea i ja n ju quie,
joba niim laj i e n dsir e
ngi do.
M caj niqui Jess co jalng

ri
19Jo
(Mt. 12:46-50; Mr. 3:31-35)
lajee tang Jess e er jalng

i dsea do, cagui niquir co
jalng ri e ni dsea do. Jo co
ja cunggu fa e nidsiquiei do
t qui l sing dsea do, co dsng
f ng dsea, 20 joba jaang i dsea do
cajmear Jess ju jo cas r dsea do
jo caj lala:
Na ncagng niqui co gu
jalng rn e ni n, jo nab
teai caluu lana.
21 Ds Jess cair jo cas r i
dsea do jo caj:
158
Lucas8
Jalng dsea i nu ju qui
Fidie jo jmitir e ju jo, jalng
i dsea bing l ng niquie jogu
rnn.
M cajme Jess e cauang e i
gu jogu cauang e ro jm
22Jo
(Mt. 8:23-27; Mr. 4:35-41)
m cang jo, lajee e tang

Jess f Galilea, jo coo jm car
f dsi coo mo co i dsea
guitung quir do jo cas rei:
Maa l ngo cataang e
guie la.
Jo dsif ladob cangoli f l e
Jess. 23 Jo lajee ngoli ni jm
jo caquiam Jess. Jo lajee gng
dsea do, jo dsng canaang gu,
jo mf ng canaang dsia jm dsi e
mo do, jo cafm i dsea guitung
do, co f nidsiam e mo l teai
do. 24 Joba cangoii Jess jo caj
cas r dsea do:
Tfa! Tfa, ncanaang
dsiambaa!
Jo caro Jess, jo caquir ta
e gu do co e jm do. Jo dsif
ladob cahu ng e i gu jo cahu m
e ro jm cajo, jo tiib ca . 25 Jo
cas Jess i dsea do jo caj lala:
Jnagu e fna e j l ngna
ju quie?
Ds i dsea guitung do dsng
cafi jo cangog dsir jo
cajmng ri:
I i dsea la e quir ta jo n
jal gu co jal jm ju quir?
Jaang dsea i seeng f Gadara i

nije i lng qui
26Jo
(Mt. 8:28-34; Mr. 5:1-20)
m cagui Jess co dsea

quir f l ngo cataang e
guie do, jo caguili f coo f

l sii Gadara. 27 Jo m cajgi e
mo do, jo cangoquieng jaang
dsea i niseeng e f do i nije i
f ng i lng qui laj i malb ji
eang. Jo ja ee s r quir, ogu
guii f quir, jo j i f l ang
lb gi. 28 Jo m cangng i
dsea do Jess, jo cangoquiei f
quini dsea do jo casr u jnir,
jo canaai fr te jo s r dsea do
lala:
Jess, Jo dsea guiing if ,
ja jmigun jnea! Jo m n
jmee fa nijie o e ja nijmean
jnea ga!
29 Jo i lng i je qui i dsea
do cafr lado, co Jess ncanaai
quir ta i lng do e nitiui do i
dsea do. Co lam jenggu, eang
jmigui ne ncajme i lng i
je qui i dsea do e ga eang;
jo nai fa jalng dsea ncasai i
dsea do, jo ncar guoo ti
co cadena e laco jo nijmi
ga, ds dsif ladob fi do jal
cadena, jo jmo i lng do e
dse i dsea do f l ja i i dsea
seeng. 30 Jo lalab cajng Jess
cajmng rei:
Jial sii?
Joba cai i lng i je qui i
dsea do:
Legim siinaa.
Jo cajng i lng do lado, co
dsng f i jer qui i dsea do.
31 Jo jalng i lng do camr
Jess e ja niqui dsea do ta e
nidsili do f l l. 32 Jo co
dsng f ng c nitaangne gre
nuu f dse coo m qui l
tang Jess, joba cam i lng do
jmee camr dsea do e nicur
159
Lucas8
f e nidsitai do dsi jalng i

c do. Joba cacu Jess jalng
i lng do f lajo. 33 Jo dsif ladob
catiung jalng i lng do i dsea
do, jo cangotai dsi jalng
i c do. Jo m cangotang i
lng do f dsi jalng i j do,
jo dsif ladob cacu i re, jo cabing
yaangne f n jia, jo cajingne
f dsi jm , jo cajgbre jm jng.
34 Jo m cang jalng i dsea
i jmo i c do laj i e cal do,
dsif ladob cacu i r cangoli f
f, jo caguiar ju laj i e cal
co i c do, jogu cajmear ju
jalng dsea i caj gui f co
f jee m laco ngoli. 35 Jo m
cali jalng i dsea seeng f jo
jal e cal e jm jo, jo dsif ladob
cangoli f l tang Jess. Jo
m caguili f l tang dsea do,
jo cangr e dob nguiing i dsea i
lam je i lng qui do colng
co Jess, jo nquibre s r, jo jo
ee l i j i coo . Jo dsng cafng
jalng i dsea i caguiling do. 36 Jo
jalng dsea i cang jial calang
i dsea i lam je i lng qui
do, dsif ladob caguiar ju jial
cal . 37 Jo m cal lado, jalng i
dsea i seeng f Gadara do camr
jmee Jess e nig b dsea do
e f l tai do, co dsng g
jalng i dsea do. Jo m cajng i
dsea do lado, jo dsif ladob catu
Jess dsi e mo do, jo car f
e nidsmtu r f Galilea. 38 Jo i
dsea i lam je i lng qui
do camr Jess jmee e nidsr
co dsea do, ds ja cacu Jess
f lajo. Jo caquir ta i dsea
do e cangi do f quir, jo
cas rei jo caj:
39Gung
f qui, jo gguia
ju jal e gui e ncajme Fidie
co n.
Jo cangm i dsea do, jo
cajmitibre jal ta e caqui Jess,
jo caguiabre ju jal e gui e
cajme dsea do co r.
40Jo
(Mt. 9:18-26; Mr. 5:21-43)
m caguingtu Jess
f Galilea, jo dsng f ng dsea i
nteang gje quir. Jo dsng
iang dsi jalng i dsea do ds
caguingtu Jess f do. 41 Jo
lajee jo, cagui jaang dsea
i sii Jairo i l ng fii fng qui
gu qui dsea Israel. Jo m
caguir f quini Jess, jo casr
u jnir f quini dsea do jo camr
jmee fa e nids dsea do f
quir, co seeng cam ng sm
jiuung quir i nngo guitu ji i jo
nirai do dser eang e dseng
t l nijumbre. 42 Jo lajee ngo
Jess f qui Jairo, dsng f ng
dsea ngoli, jo dsng scung
Jess jee jalng i dsea do.
43 Jo jee jalng i dsea i je
qui Jess ningo jaang dseam
i nil ng jmohu e tuui laj i
nngo m guitu ji i . Jo lam
jeng dsng ncai cuu quir
co jalng tm , jo j i jaang ja
i i m cal fa i ncajmileang r.
44 Jo guidseaam cal i dseam do
cang i jee jalng i dsea do, jo
cangoquiei f l caluu Jess
jo cat i cap n s dsea do, jo
dsif ladob calai, jo j i cap
jm jo e tuui jng. 45 Jo Jess
dsif ladob cajmng r jalng i
dsea i co r do jo caj:
160
Lucas8,9
I i cat ng cap s
?
Jo co jalng i dsea do cair e
j i jaang ja i i cajme lajo, joba
cai T Simn:
Tfa, jial jmng i cat ng
cap s?
Co jalm dsea leng
ri f la f na.
46 Joba caitu Jess jo caj:
Lmbing i i cag s
,
co ia calli e lmbing i
ncajmileann co e gnn.
47 Jo i dseam do, m canur e
callb Jess e lng i i cat ng s r,
joba dsng cafi jo dsng jlei
cangr f quini Jess, jo casr u
jnir f quini dsea do. Joba cajmer
ju f quini jalng i dsea do jial
cagr s Jess, jo jial calai
ladsif lado e jmohu e lam l i.
dseam do:
Jo o, ui e jb cal n ju
quie, joba ncalamba laj i
jmohu e lam ln. Joba lana
gung co e gui f qui.
49 Jo laco guinamb s ng Jess
co i dseam do, m cagui jaang
dsea sn qui Jairo e quier ju
cuai qui i sm do, jo lalab
cas r dsea do:
Jo taan i tfa na e dsr f
qui, co ncajm sm jiuung
qui.
50 Ds m canu Jess lado,
dsif ladob cas r Jairo:
Ja fn j i coo , lco n
e jb nilin e qu baa jm
nijmeee e nileang i sm jiuung
qui, jo lajob nil.
Jo m cajng Jess lado, dsifb
cangr f qui Jairo.
51 Jo m cagui Jess f qui
dsea do, jo ja cacur f fa e
cangotang dsea jinggu, j i T

Simn co Tia co Juan co
sejmii i sm jiuung do, j i bing
i cang ng f e cangotang f dsi
sn e l rang i l do. 52 Jo
jalng i dsea sn qui Jairo
dsng qur jogu dsng jiuung
dsir ds e ncajng i jiuung
sm do. Joba cajng Jess cas r
jalng i dsea do:
Ja quna, co ja sjung i
jiuung na co lco gmbre.
53 Ds jalng i dsea do l
cang mbre Jess m cajng
dsea do lado, co ibre e ncajm
i jiuung do. 54 Jo lajee e jmo i
dsea do lajo, jo Jess cat i guoo
i jiuung do, jo catrei laung jo
cas rei lala:
Ran na, M!
55 Jo m cajng Jess lado,
dsif ladob caj tu i sm do jo
caro bre. Jo dsifb caqui Jess
ta e cang i do e cagr. 56 Jo
m cang sejmii i jiuung do e
caj b tui do, joba dsng cangog
dsi; ds Jess caquir ta
sejmii i sm do e ja i i nis i do
j i jaang laj i e cajmer e sn
do ie jm jo.

quir e niguii do ju qui
Fidie
(Mt. 10:5-15; Mr. 6:7-13)
1-2
Jo
m cang jo, caseng

Jess jalng dsea guitung
quir, jo caquirei ta e
nidsiguiai do ju qui jial
iing Fidie e nicr nif qui
dsea, jogu cacurei do b e
qu i do jm e niui jalng
i lng i je qui dsea, jogu e
161
Lucas9
nijmileai do jalng dsea dse

i l ng doi ee jmohu . 3 Jo lalab
cas Jess i dsea guitung do
quir jo caj:
Niglingna jo ja ee n
c na j i coo qui gui f: ja
n c na mau ogu nos ogu
i ogu ine. Jogu j i sna
e
quiba nic na, co ja n fa
4 Jo m
c na t neang sna.
niguilingna f coo f, jo n
ninona coo n l nij na
carta taangna e f jo, jo ja
jms ngna l j na. 5 Jo jigo f
l niguilingna l ja ning dsea
n, joba ungna e f jo, jo m
nteangna n e f do, bna
lee e too tna laco cu li e ja
cae i dsea do gui co n.
Jo jal e ta na caqui Jess
qui jalng i dsea guitung do.
6 Jo caum i dsea guitung do
m cangoyung e ca jal ta
nijmr, jo cangolimbre f jal
f e guiar jal ju qui Fidie
dsee quir, jogu jmileambr
cajo jalng dsea i l ng doi ee
jmohu .
M cangog dsi Herodes jial f

dsea uii qui Jess
7-8Jo
(Mt. 14:1-12; Mr. 6:14-29)
ie jo nicanu dseata
Herodes jal e s ng dsea qui
jal e gui e jmo Jess, jo j i ja
i i dseata do e nijmr, co seeng
dsea dsicor ju e ncaj tu jaang
lajee lajalng dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang, jogu
seeng dsea fr e ncajnmtu Li,
Fidie malgu eang cajo, ds
seemb dsea i f e Juan i seang

dsea jmbing i ncaj tu cal
cat. 9 Jo m canu i dseata do
e f dsea e ncaj b tu i Juan i
seang dsea jm do, joba eam
cangog dsir jo caj:
Jneab dsea caqui ta e
cahu moluu i Juan do. Jo i i
eng jalng dsea i ng jmo jal
e gui jogu qu r jm e jmor
l doi ee?
Joba laj i ie job cajmung
dseata Herodes e nr jial nini
Jess.

(Mt. 14:13-21; Mr. 6:30-44; Jn. 6 :1-14)
10Jo
m calcnggu lajo,
caguilimtu i dsea guitung do
e cangocor ju f quini Jess
jal e gui e cajmer lacoo f l
cangoli. Jo m cal fng ri,
jo cajem Jess i dsea guitung
do f coo l ja i i ga l dsea ng,
qui coo f l sii Betsaida. 11 Jo
m cali jalng i dsea i seeng e
f jo jie f l ntang Jess, joba
f m dsea cangoli f l tang
dsea do. Jo Jess cambre jalng
i dsea do m caguili, jo canaai
er ju qui jial iing Fidie
nicr nif qui jalng dsea, jogu
cajmileambr jalng dsea dse i
quieng jee i dsea do cajo.
12 Jo m nngo calo e jm jo,
cangoquieng i dsea guitung do
f l sing Jess jo cas r dsea do
jo caj:
I ju jogu si jalng i dsea na
gguili jo gguijmer quij l
nijr co gu jal e nidr ji f l
lr e te n , co f l taangnaa
la ja ee sea e niquieenaa co r.
162
Lucas9
13Joba
cai Jess cas r i dsea

guitung do:
Nb n cuna e nid
jalng i dsea la.
Jo caitu i dsea guitung do:
Jial nilgu jo? Co j i i
iba sea co gu gng , jo
fng ja n dsbaa e dsilenaa e
nid jalng i dsea na.
14 Co dsng f ng jalng i dsea
do; tibre la i mil j i dsea
jo ja ing jalng dseam ogu
jalng jiuung cajo.
Ds Jess cas r jalng i dsea
quir do:
Sina jalng dsea ggear
t c nib t cincuenta dsea.
15 Jo lajob cajme i dsea guitung
do, jo cagub i dsea do laco ta
caqui Jess. 16 Jo m cal cagu
jalng i dsea do t c nib
lacng lajing l sing Jess, joba
cat ng dsea do laj i e i do
co gu laj huang i do, jo
cajr f y jmg, jo lajoba
cacur guimang Fidie qui e
do. Jo m cal jo, cajmer jmji
e do jee jalng i dsea guitung
do, joba gub cajme guie jee
lajalng i dsea f ng do. 17 Jo jalm
i dsea do cagr car caltaai gui.
Jo m cal gr laji do, casemb
guitu matgu e rng te n
i co gu nng i do.
M cajng T Simn e Jess l i

Dsea Jmang
18Jo
(Mt. 16:13-19; Mr. 8:27-29)
m cang jo, coo jm taang

Jess e fi Fidie, jo co bre i
dsea guitung quir do. Jo lajee
jo cajmng Jess jalng i dsea
quir do jo caj:
I jnea f jalng dsea?

19 Joba cai jalng i dsea
guitung do:
Seeng dsea dsicueai n
co i Juan i seang dsea jm
do, jo seenggu dsea dsicueai
n co Li i caf cuai qui
Fidie malgu eang, jogu
seemb dsea dsicueai n e
ln jaanggu i ncaf cuai qui
Fidie jogu e ncaj tu r lana.
20 Joba cajmngtu Jess i dsea
guitung do jo caj:
Jogu n, i fna e l nn?
Joba cai T Simn qui
Jess:
Nb dsea i l ng Dsea Jmang
i casing Fidie dsea guiing if
cuai quir.
21 Ds Jess ca r goo qui
jalng i dsea guitung do e ja i i
nis i do j i jaang e bre l i
Dsea Jmang.
M cajme Jess ju e t nijngng

dsea r
22Jo
(Mt. 16:20-28; Mr. 8:30-9 :1)
m cal caj lado, jo

cas gur i dsea guitung do lala:
E jb e jnea l nn i dsea i caj
Jo dsng n nimooo iihu e
eang, co jalng dsea cng
qui dsea goo dsea Israel nil
n nimbre jnea, jogu lajob
nijm jalng dsea quie nif qui
jalng jmidsea quii co gu
quii. Jo jalng bing i nijngng
jnea; jo ds m nit n jm lajo,
nij b tu cal cat.
23 Jo m cal jo, cangbtu r
co i dsea guitung do f l
163
Lucas9
teang jalng i dsea f ng do jo

cas rei:
Song i i dsea iing niuing
dsea quie, joba gt r jal e
l dsir iar, jogu lacoo jm
gseai lafa cru quir e laco
cu li e guia dsir e nidsing i
jal e hu ng ui e l i dsea
quie, jo lajoguba ning r co
jnea jng. 24 Co i i dsea i dsi e
lbre nileng iar jee jal dsee
quir, joba i dsea conguiab
nibi f l l; jo ds i i dsea
nijui ui e l i dsea quie osi
ui e nir ju qui jial nilseeng
dsea cng co Fidie, joba i
dsea nitimbre f quini Fidie
jng. 25 Jo ja ee ta ing qui
jaang dsea e sl r jal e sea f
jmg song jagu cui jnea, co
f l lb nidsi m nit e
nijui, jo dogub l ninr iihu
lata. 26 Jogu song i i i g nif
e l i dsea quie, osi l i e
nifr e j l i ju quie , joba
lajob nijmee jnea co i dsea
cajo, jnea dsea gaa f if e
l nn jaang dsea jmg; co lajob
nijmeee m nigatu f jmg
e nniing gi qui Tiquie
Fidie jogu co jalng ngeles i
geang cajo. 27 E j e f n e i
lng lajee i dsea i teang la ja m
jui cart ninr jial l m nc
Fidie nif qui lajaang lajaang
dsea jmg.
Jo jal e ju na cajng Jess
cas r jalng i dsea do ie jo.

28Jo
(Mt. 17:1-8; Mr. 9:2-8)
m cang ji jm e
cajng Jess lajo, jo cajgor f
coo y m e cangofei Fidie,

jo co bre T Simn co Tia
jogu Juan. 29 Jo lajee tang Jess
e fi Fidie, tji ladob jneng
cals ng jial jneng nir jogu
cals ng s r cajo, jo cajnng e
tee jlo lafa joo, jogu calj i
laco jng iee. 30-31 Jo lajee jo
cajnng gng dsea i s ng
co r, jo ni Moib do co gu ni
Li, jo laj huai do l i dsea i
eang, jo jlob jng i dsea do
cajo, jo s i qui jal iihu e
nic Jess f Jerusaln m nit
e nijngng dsea r. 32 Jo ds laj
gaang i dsea qui Jess i jei
do dsng caj e jalig i ds
caje bre e sjne dsir, joba cangr
e jlo jng Jess jo la quiegu
i dsea gng do ji cajo. 33 Jo m
cang T Simn e catang f i
dsea gng i teang co Jess
do, joba dsif lala cas r Jess jo
caj:
Tfa, dsng jugui ds
taangnaa co i dsea na f la!
Fa na nijmenaa n n ji
co m ma, coo qui jogu
coo qui Moi jogu coo qui Li
cajo.
Ds j i ja call T Simn e
cafr lado. 34 Jo lajee guinang
fbr m cajg cab jni, jo
caqui lajee teai f e y m
do, jo dsng cafng T Simn
co Tia co gu Juan. 35 Jo lajee
teai jee e jni do, guican
coo luu dsea f y jmg jo
guicajng:
I lab Jo o i cam ng i neann
eang. Jmeena n na jal ta
quir.
164
Lucas9
36Jo
m cangoyung e can e
luu dsea do, cang i dsea gaang
do e jo jnenggu Moi ogu Li
f do, jo iab Jess singgur. Jo
m cang jo, j i jaang dsea ja i i
cajmear ju jal e cangr e f
y m do ie jm jo.
37Jo
(Mt. 17:14-21; Mr. 9:14-29)
m cajne coo gu jm,

jo cajgmbre e f y m do. Jo
dsng f ng dsea caj i ngoling
ngone quir. 38 Jo jaang
dsea lajee lajalng i dsea f ng
do catr Jess e te eang jo
caj:
Tfa, j jme u die fa
ijmee m qui jo o? co
cam ng sming labing i seeng
quie; 39 jo jaang i lng je
quir, jo yej b jmoi do e dsea
joi, jo or te jogu ing jal
ja f mooor lajee jo, jo dsng
jmhu ngnei, jo ja ii do
nit r. 40 Jo ncam baa jmee
dsea qui fa e nijmihui i lng
do, ds ja m calr.
41 Joba lalab cas Jess jalng i
dsea do jo caj:
Dsng ja j l ngna jnea, jo
jmang f gab iingna c na! Jial
nit li e nilseen co n?
ijeng i sming qui do f la.
Jo dsif ladob cangojeng i
dsea do i dsea dse quir do.
42 Jo m cangoquieng i dsea
dse do qui l sing Jess, dsif
ladob cabi i lng do cabi i
sming do f ni u, jo cajmer e
cadsetu joi do. Jo dsif ladob
cagaang Jess caji i lng do,
jo ngohuimbi do qui i sming

do, jo calambi do. Jo ng
joguba cajng Jess i sming do
co tiquir. 43 Jo dsng cangog
dsi jalng dsea i cang e jo ie jo,
co dsng gng Jess laco gng
Tiquir dsea guiing if .

dsea quir
(Mt. 17:22-23; Mr. 9:30-32)
Jo lajee teang jalng i dsea do

e dsig dsir qui jal e cajme
Jess co i sming do, jo lajee jo
cajng Jess cas r jalng dsea
quir:
44 N na r jal e nifa
la lana, jo ja ging ona lata
taangna f jmg; co lana t l
niguie jm e nisng dsea jnea,
dsea jmg.
45 Ds m canu jalng i dsea
guitung do jal e cajng Jess,
j i jaai do ja cangi j i cam
ju jial cajng dsea do lado, co
ja m cang i fa ncacu Fidie
e ningi e ju jo, jogu ja te
dsir fa e nijmng r jial cajng
dsea do lado.
I i niinggu f quini Fidie?

46Jo
(Mt. 18:1-5; Mr. 9:33-37)
m cang jo, coo jm

canaang i dsea guitung do e
gung ri i i niinggu lajee
lajali do. 47 Jo ds call Jess
jal e s ng dsea quir, joba
dsif ladob catr jaang jiuung
jo casngnei cai, 48 jo cas r
Doi i i i ng dsea i l ng laco
l ng i jiuung la laeang co
165
Lucas9
jnea, joba glir jng e jneab

; jo i i dsea i ng jnea glir
e mbre Fidie dsea guiing if ,
dsea casi jnea f jmg la.
Jogu doi i i i ja jmifng ia
jee jalng dsea rng, bing i
niinggu lajee lajalng.
Doi i i dsea i ja f ga uii quii,
joba ui qubaa si
49Joba
(Mr. 9:38-40)
cajng Juan cas r Jess:

Tfa, jnea ncaneembaa
jaang dsea i jmo ta ung
jalng i lng laeang co n,
jo co ja nggur colng co
jneaaaa, joba ncajnimbaa
quir e nijmr lajo.
dsea quir do:
Ja jn ngna qui i dsea do,
co ja seeng j i jaang dsea i nijm
coo e li e dsig dsi dsea laeang
co jnea, jo m nilcnggu lajo,
nifr ga uii quie. Co i dsea i ja
f ga uii quii, joba uii qubaa
si.
M cagaang Jess qui

Tia co gu qui Juan
51Jo
m cang jo, njaquieng

jm e nidsngtu Jess f if ,
jo teb ne dsir cangr f
Jerusaln, co nibre e f job
nijngng dsea r. 52 Jo nifb
casi dsea quir i cangojme
quij l nijr lajee u. Jo
cangoling i dsea do f coo f p
e ne f l se Samaria. 53 Jo m
caguiling i dsea qui Jess do f
jo, ja cangnei do ogu cacur
l niji do, co callr e iuung
Jess f e ngor f Jerusaln. 54 Jo
m canu Tia co gu Juan e ja

l cang i do l nijr f jo, joba
cas r Jess:
Tfa, su iin e niquinaa ta
e niji j f y jmg jo nicng
jalng i dsea do lacogu cajme
Li malgu eang?
55 Jo m canu Jess e cajng
i dsea quir do lado, dsif ladob
cajng iar jo cagaai quii
do jo cas rei:
I ju qui jmit n? 56 Co
ja cag jnea f jmg la e l nn
jaang dsea jmg fa e nijngnn
jalng dsea jmg, co jnea
caga e l laco nilaanre jee jal
dsee quibre.
Jo m cal cajng Jess lado, jo
f l jib cangoli e ngojmer
quij l cajer e u jo.
Jalng dsea i iing nidsiling co

Jess
57Jo
(Mt. 8:19-22)
lajee iuung Jess f co

dsea quir e ngor f Jerusaln,
jaang dsea cangoquiei f l
ngo dsea do, jo cas rei lala jo
caj:
Tfa, iim jnea niii co n
doi ji f l gu.
dsea do jo cas rei:
Jalng gi seab too l
gngne, jogu jalng ta seab
sre, jo ds jnea, dsea gaa f
if e l nn jaang dsea jmg, j i
l quieee moguii ja sea.
59 Jo malguji lajo cajng
Jess e s r jaanggu dsea lala:
Nea co jnea lana.
Jo ds i dsea do cair qui
Jess jo caj lala:
166
Lucas9,10
Fii, cu jnea f e jang
niann tiquie, jo m ning jo,
joguba niniii co n.
60 Jo ds Jess cair qui i
dsea do jo cas rei:
L n gua lajmn gguia
ju qui jial iing Fidie nicr
nif qui dsea, jo cu f e jalng
i dsea i l ng lafa lng niai
tiqui m nit oor quir.
61 Jo ng jo jaanggu dsea cas r
dsea do jo caj:
Fii, iim jnea niniii co n,
ds lfa lauii cu jnea f e
jang nii ju jalng dsea sn
quie.
do jo cas rei:
Jo i dsea i j ncal ng ju
qui Fidie, jo ds m noob
guiing dsir jal e sea f jmg,
joba i dsea ja ta ing e nic
Fidie nif quir. Jo e la l lafa
m j dsea co gt, co ja
cung fa e nijr f l caluu
lajee e j r.
M casing Jess setenta dsea

quir i cangoguia ju qui Fidie
10
Jo m cang jo, cagung

Jess setenta dsea lajee
lajalng dsea i ng co r, jo
caquir ta e cangoli do
t gi nifgu laco ngor
iar e cangoguiai do ju e
njaquiemba e ning dsea do
lacoo lacoo f. 2 Jo m cat e
cagung Jess jalng i dsea do jo
caj cas rei:
E j e dsng f ng jalng
dsea i iing nijmicuing jnea, ds
ja i i ga l dsea seeng i nigui
jal ju quie. Joba n nim
n Fidie e nicunggur dsea

i nigui jal ju quie. Co l
la l fa m caroo jal e cajn
jaang dsea, jo jo i i ga l dsea
seeng i nijmco e nist ng,
joba n nim i i f nggu dsea
i nijmco quir e ni ta do.
3 Jo lana niglingna, jo quiena
cuente e nis nn n lafa s nn
jaang jose jee jalng iedsinu.
4 Jo ja n c na jal nos
ogu ine ogu n c na t
neang lomna, jogu j i sna
e quiba c na. Jogu ja jmng

yaangna e sngna co doi i i
dsea i nijngna gui f. 5 Jo m
niguilingna qui dsea lacoo
f l nis nn n, joba sinare
ladsif lala: Glseemba jugui
ju r. 6 Jo song guib ning i
dsea l niguilingna do n, joba
juguib nilseei; jo ds song ja
ni n co jugui, joba lajob
ja jugui nilseei yaai cajo.
7 Jo m niguilingna l nicu
dsea n , jo job nij na carta
taangna e f jo, jogu jal e
g i dsea do e joba niu nicna
cajo; dsco lafa jaang dsea i jmo
ta ng mbre e lei, jo lajob
n cajo. Jo ja n ng na la gui
n . 8 Jo m niguilingna coo f
l iing dsea n, quina doi
eego cacu i dsea do n. 9 Jogu
jmileangna jalng dsea dse i
seeng f jo, jo sina jalng i dsea
do lala: Lana njaquieng e nic
n. 10 Ds fng caguilingna
coo f l ja ng dsea n, dsif
ungna e f do, jo lajee jo
nif na jalng dsea i nijngna e
jee f do: 11 Lana ncabnaa lee
167
Lucas10
qui jee f gona e ncasng

lomnaa. Jo lat lana nliing
jalng dsea i seeng e f la e ja
jal ju qui Fidie, ds
glna gui e njaquiemba
e nic Fidie nif qui lajaang
lajaang dsea jmg. 12 Jo lana
f gu n e m nija jm e
nic dsea iihu uii qui jal
dsee quir, eanggu iihu nic
i dsea seeng e f l ja ca n
lacogu iihu e cac jalng dsea
i calsng f Sodoma malgu
eang.
Dsea i ja j cal ng ju qui Dsea

Jmang
13Jo
(Mt. 11:20-24)
m cal jo, jo canaang Jess

e ji jalng dsea i seeng f f l
seeng jalng dsea i ja j cal ng
jal ju quir jo caj:
F jalng n, dsea seengna
f Corazn co jalng n dsea
seengna f Betsaida! Cofa m
cajme co jalng dsea seeng f
Tiro co gu f Sidn lajal e gui
e qu jm e ncajme co n,
joba dsif lajob caqu jng yaai
f quini Fidie faco m lajo, jo
cat ng e nneai f eang
uii qui jal dsee e ncari.
14 Joba f n, dsea seengna
f Corazn co gu f Betsaida, ie
m nit e niquidsi Fidie
eanggu nicur n iihu
lacogu e iihu e ning dsea i
seeng f Tiro co gu f Sidn.
15 Jog u jalng n, dsea seengna
f Capernaum, su l ngna e
nbing i nisng cart ygu
jee jalng dsea? U , o lajo, co
nbing i nijgiang t l l m
nit e jo. Cofa m f f Sodoma
cal lajal e qu jm lacogu
j i e ncajme jee n, joba ja
cang e f jo, jo sji b jalng i
dsea do lat lana.
Jo co ju lanab cajing Jess
jalng dsea i ja j cal ng ju
quir.
Jo m cal jo, jo cas gur jalng
i dsea setenta do lajee ngu e
niui do e nidsili e nidsiguiar
ju qui Fidie jo caj:
16 Ii dsea i j canu ju
quina, jb ninr ju qui jnea
cajo; jogu jalng dsea i ja ng
n, ja jnea cajo colng co
Fidie dsea guiing if , dsea i
casing jnea f jmg la.
Jo m cal e cajng Jess lajo, jo
cangolim jalng i dsea setenta do
laco ta cahu ie jo.
17Jo
M caguilingtu jalng
i dsea setenta do
m l cnggu lajo,
caguilimtu i dsea setenta do f l
tang Jess, jo dsng iang dsir
m caguili, jo cas r dsea do jo
caj:
Tfa, dsng iang dsinaa
jnaa lana, co jgu jalng i
lng i je qui dsea caln r
jal ju qunaa m casinaar e
ngonaa lafa guo n.
setenta do jo caj:
Lajob l , jo camb jnea m
catng fii i lng f l lam
guii f if , jo cati lafa m
cas coo j gi. 19 Jogu jnea
ncacu n e niqu na jm
jogu e nilba jalng i lng m
168
Lucas10
jmi jalng dsea jmg, jogu
ja ee nilingna nai fa nicng
jalng m guing n osi ni ng
jalng tac n . 20 Jo ds ja
gliang ona e lco nlna
ungna i lng i je qui
dsea, co glianggu ona e
nteangna f ni ji qui Fidie
f l nteang jalng dsea quir
i nidsiling f if .
M caliang dsi Jess

21Jo
(Mt. 11:25-27; 13:16-17)
ie jo, dsng caliang dsi

Jess laeang co Jmgu qui
Fidie, jo caj cas r Tiquir
dsea guiing if :
Teaa, lana jmifnn n,
dsea Fii guo u jmg la,
dsco lana ncajmee e ngm
jalng dsea dsee dsea qui jal
ju qui, jogu cajmeeba e ja
cangng ju qui jalng dsea i
tng eang i jmcng yaang f
jee jalng dsea rng. Jo lajob l ,
Teaa, co lajob caliang o e nil.
22 Jo m cal cajng Jess jal
e ju na, jo cajnggur cas r
jalng dsea i teang co r do ie
jo:
Ncacu Tiquie jnea e ne
nii jal e sea f lang f jmg.
Jo j i jaang dsea dseng m
cui jnea, dsea l nn Jo Fidie
cam ng, co laj i Tiquibaa dsea
cui jnea; jogu j i jaang dsea
dseng m cui Tiquie dsea
guiing if , co laj i jneab dsea
cuinnre co gu lajalng dsea i
nsing quie e nilcui dsea do.
23 Jo m cal cajng Jess lana,
jo caji laj i dsea quir jo
cas rei:
Juguiji qui n, dsea

mangna jnea jogu calcuingna
jnea, co cang ngna e ngm ji
ju quie. 24 Dsco dsng
caliing jalng dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang co
jalng dseata dsea cng fa m
cangr jal e mo n jm n,
ds ja cangr; jogu eam calii
fa m canur jal ju quie,
ds ja canur.
25Jo
M cae Jess jial

nijmineang dsea ri
m cal cafng
Jess jalng dsea quir, jo
cangoquieng f l si jaang
dsea gor dsea Israel, co ii do
e niguir jial nin i dsea do co
laj i ju e ei, jo cajmng r dsea
do jo caj:
Tfa, e n nijmeee e laco
niinn e nilseen cng co
Fidie lata?
26 Joba cai Jess qui i tfa
do jo cas rei:
E jal e f f ni ji qui
Fidie jo jial ngn?
27 Joba cai i tfa do jo cas r
Jess:
N jmineangnaa Fidie
quii car ngocng dsibaa jogu
co jal b seeng jmgu qunaa
jogu co jal b see naa jogu
co jal e dsinaa; jogu n
jmineangnaa jalng dsea rnaa
l lacogu jmineang yeenaa.
do jo caj:
Lajob l laco f na. Jo song
ncajmit jal e jo, joba niin e
nilseen cng co Fidie lata.
169
Lucas10
29Jo
ds i tfa do ii e nin
jalng i dsea do e bre tnggur
laco Jess, joba cas r dsea do jo
caj:
I dsea i n nijmineann
jng, Tfa?
do jo cas rei:
Coo ne jaang dsea Israel
cag r f Jerusaln jo cangr
f Jeric. Jo lajee ngor gui
f, cato quir i cau jal
e quier , jo jgu s i dsea do
caur, jo caquingnei jo ji
ja cajngambre i dsea do. Jo m
cal jo, jo cangolimbre, jo dob
caseai i dsea shu ng do n
f. 31 Jo con lajob cangoting
cang ng jaang jmidsea qui
dsea Israel f l rang i dsea
shu ng do. Jo m caguir f
l rai do, cajmer lafa ja
cangmbrei, jo cang mbre; ja
ee cajmco r i dsea shu ng do.
32 Jo mm ngguji lajo cang ng
jaang dsea levita. Jo m caguir
l rang i dsea shu ng do,
cajmer lafa ja cangmbrei
do cajo, jo cang mbre; ja ee
cajmco r i dsea do cajo. 33 Jo ds
mm ngguji lajo cagui jaang
dsea i seeng f Samaria i la
n ning rng co dsea Israel.
Jo m cangi i dsea shu ng
do, dsng cal f l ngnei. 34 Jo
cangoquiei f l rai do. Jo
m cangr e shu m i dsea do, jo
dsif lajob cajmer m quii, jo
car lacaang l shu ng quii
do. Jo m cal e cajmer m
qui i dsea do, jo caseangnei
f moco b quir, jo catrei
f l seeng dsea f l cajmer i
dsea do, jo job cajer coi do ie

can e jm jo. 35 Jo m cajne e
jm jo, m caguia i dsea seeng f
Samaria do gui e nidsi, caguir
cuu quir jo caquir qui i dsea
l cajer do qui e nito f i do
i dsea shu ng do. Jo cas r i dsea
fii n do jo caj: Jmee i
dsea la, jo song cainggu cuu
qui co jal m quir, jneab
niqu qui m nigengtu cal
cat.
36 Jo m cal e cajng Jess lajo,
jo cajmng r i tfa do jo caj:
I lajee laj gaang i dsea do i
l n i cajmineang i dsea shu ng
do?
37 Joba cai i tfa do jo cas r
Jess:
I dsea i cal f l ng r, bing
cajmine quir.
Joba cai Jess jo cas r i dsea
do:
Gung jo gjmineang jalng
dsea laco cajme i dsea seeng f
Samaria do co i dsea shu ng do.
M cagui Jess f qui

Marta co gu Y
38Jo
m cang jo, jo cangbtu

Jess laco iuui f e ngor f
Jerusaln. Jo lajee ngoli f jo,
caguili f coo f l niseeng jaang
dseam i sii Marta co jaang ri
dsea ngang co r i sii Y. Jo m
cali i dseam do e caguiling Jess
co dsea quir f jo, dsif lajob
catr dsea do f quir. 39 Jo m
cagui Jess f jo, dob cagu Y
qui l guiing Jess e nur jal
ju e e dsea do. 40 Jo lajee jo iuung
Marta e ja dsii e guiar gui
jal e nid Jess co jalng dsea
170
Lucas10,11
quir. Joba cangoquiei l guiing
Jess, jo cas r dsea do jo caj:
Tfa, su ja cu f u e
nijngng ia e ni ta la?
Co nab guiing i rnn na ja ee
jmijir fa e nijmco r jnea co
jal e jmoo la. Jie o sigor
gjmco r jnea lana.
41 Joba cai Jess cas r i
dseam do jo caj:
Marta, Marta, dsng guiing
o dsco ja nidsiin e nijme
jal e l qui. 42 Ds sea coo e
niinggu eang e n ninu, jo
Y rn ncaguibre e e niinggu
e n jmr, jo j i jaang jo i i
cung l jnng quir.
Jo lanab cajng Jess cas r i
dseam gng do ie jo.
M cae Jess jial nisnaa co

Fidie
11
(Mt. 6:9-15; 7:7-11)
J o coo jm, m cang

e cafng Jess Fidie,
cangoquieng jaang dsea quir f
l si jo cas r dsea do jo caj:
Tfa, m cateang i Juan i
caseang dsea jm do f jmg
la, caer jalng dsea quir jial
nis i co Fidie. Jo su ja n
jnea cajo?
2 Joba cajng Jess cas r jalng
i dsea do:
M iingna sngna co
Fidie, lalab n naangna fona:
Tiquii, dsea guiin if ,
gjmifm jalng dsea jmg
n, co nb dsea fn f
lang f jmg.
Jogu gjng yaang dsea f
quin e laco niqui ta
quir lajaang lajaai.
Jogu gjmitib jalng dsea

jmg jal e iing n f
jmg la
l lacogu lti f if qui.
3 Jogu cu jnea jal e n
niquieenaa e jm lana.
4 Jogu ing dsee uii qunaa
qui jal e ja dseeng e
ncajmnaa,
l lacogu jnea ingnaa
dsee qui jalng dsea
rnaa dsea jmg m
eego ncaler qunaa.
Jogu jmee jnea lacaang l
ngnaa e laco ja nijinaa
f ni dsee,
jogu jmee jnea cajo e laco
ja nijmeng jalng i lng
jnea.
Jo lanab cae Jess ie jo jial
fengnaa Fidie.
5 Jo m cal jo, Jess cas gur
jalng i dsea do jo caj:
Majmnaa cuente e jaang n
seeng jaang cabo quina, jo i
cabo do niguier e tr n f
quina e guiang u guien
jo nij: Cabo, su ja jie o
fa jmn jnea n i, 6 co dob
ncagui i cabo quie do f
quie i iuung f jang f l hu i
eang, jo ja ee sea cure e
nidr? 7 Jogu j i jaang n ja
ningna qui i cabo quina
do jo nif nar: Ja ijmigui,
cabo, co ub eang, jogu
lanab guiang gng jalng
jiuung quie, jo dsng f nn
nirann nicu n jal e f
na. 8 Ds jnea f n e doi
fa ja rangna ui e l ng i dsea
do cabo quina, ds niramba
nicunar e mr n do e laco jo
171
Lucas11
si jmigui n. 9 Jo lajob f
n: M na Fidie jal e nna
jo nicubre; jogu m nna e
nna, niguiba jal e nna
do; jogu m tna f on, joba
nineab e n do. 10 Dsco i i dsea
i m Fidie jal e nr, ng mbre;
jogu i i dsea i n, niguibre e
nr do; jogu i i dsea i t f on,
nineab e n do.
11 Jo ja l dsii e seeng jaang
n, dsea aangna jalng
jiuung, e m nim r n ir, jo
nicunar cuu, osi m mr n
cap ngu , jo nicungnar
m, 12 osi nicungnar jaang
tac m nim r n coo motu.
13 Jo co n, dsea slngna f
quini Fidie, tmba cuna
jalng jo na jal e gui, jo ds
eanggu jlo nicu Tiquii dsea
guiing if m nim nar, co
nicubre n Jmgu quir.

ta laeang co i lng
14Jo
(Mt. 12:22-30; Mr. 3:19-27)
m cang jo, coo jm

caguing Jess jaang i lng i je
qui jaang dsea, jo i lng do
nnicajmer e ja l f i dsea
do j i cam ju. Ds m
caguing Jess i lng i je qui
i dsea do, dsif ladob canaang
ftui do. Jo dsng cangog dsi
jalng i dsea i teang do m cal
lado, 15 ds i lng i dsea do caj
caei Jess:
Laeang co b qui
dsea.
16Jog u
i lnggu i dsea do e
laco niguir jial nin i Jess f
quini dseata, joba camr dsea
do e fa nijmi coo e li e qu r
jm, jo lajoba nicu li e Fidieb
dsea casi quir. 17 Jo dsif ladob
call Jess jal e dsi i dsea do,
joba caj cas rei.
Nb n jialco l coo f
l ja s ng dsea r, co seeng
jmaquing dsea i qui ta quir,
jo ja ee jugui seeng jalng i
dsea do. Jogu nb cajo jialco
l qui dsea i seeng coo sn
i teang ta j ng, ja ee jugui
seei, co ja r s i. 18 Jo song
lajob l co fii i lng i sii
Satans e quir ta condse dsea
quir e nijmei dsea ga, jogu
condsegu dsea do e nijmco r
dsea, joba ja e ta ing quir
song cajmer lajo, co niim laj
t e ta do, jo jo ee b seei
j i coo jng. Joba ncaf n
jal e na, co f ng n fna e
laeang fii i lmba e tn un
jalng i lng i je qui dsea;
19 ds faji e jmco fii i lng
quie laco fna na, joba i i
l ngna i jmco qui jalng
dsea gona i ncaung jalng
i lng i je qui dsea? Co i
dsea er n e o lajo e ona.
20 Ds song jnea tn un jalng
i lng i je qui dsea laeang
co gea qui Fidie dsea
guiing if , joba ncat b jng e
nijang yaangna f quini Fidie
e laco nicr nif quina lajaang
lajaangna.
Jo m cal e cajng Jess lana,
caj:
Lucas11
172
21Jo
m seeng jaang dsea

i gng jogu or jal e co
nijmng iar m jmr jal
e sea quir, jo l i e jo i i qu
jm nic quir. 22 Jo ds fng
cagui jaanggu dsea i gnggu
eang, jo nilbre t co i dsea
jaanggu do, joba niubre jal e
sea quii do.
23 Joba f n e i i i ja sing
uii quie, joba n nimbre jnea
jng, jogu i i i ja jmco jnea e
laco nilcuing dsea jnea, joba ja
si uii quie cajo.
Jial l m dsitangtu i lng f

dsi dsea
24Jo
(Mt. 12:43-45)
m cal cajng Jess lana,

caj:
M g jaang i lng i iuung
dsi jaang dsea, ngr f l qui e
nr f l nijmi. Jo m ngr e ja
niguir l nijmi, joba dsir:
Nmtu f dsi dsea e l caju
do, co ja l sea l nijminn.
25 Jo m niguiengtu r dsi i dsea
do, niguiei lafa coo sn l
squiang gui jo sl jlo. 26 Jo m
ninr e dsng jlo dsi i dsea do l
nitu r, jo nidsr nidsiter guing i
lnggu laco r e nidsitai dsi i
dsea do. Joba gagub niling i dsea
do jng lacogu lam iuung jaang i
lng do f dsir.
27Jo
Jial l m dseng e
j e iang dsi dsea
lajee guinang e fb Jess

e ju na m t l guicaf jaang
dseam e te eang jee jalng i
dsea do jo guicaj:
Jugui o qui niqui,

dsea cangoquieei n jogu
cajmcuai n cajo!
28 Jo ds Jess cair qui i
dseam do jogu cas r jalng i
dsea do jo caj:
Jo ds juguigu qui jalng
i dsea i nu jal ju qui Fidie
jogu jmitir jal e jo cajo!
M cam dsea Jess e nijm dsea

do li e jba e ti
29Jo
(Mt. 12:38-42; Mr. 8:12)
lajee jo, dsnggu

caguiling dsea f l tang
Jess, joba canaangtu dsea do e
egurei jo caj:
Jalng dsea i seeng jm na
dsng nri dsee, joba mr
jnea e nijmeee li e jba e tn,
ds ncalseb jal e lajo lam
jenggu. Te ona m caj Jons,
Fidie malgu eang. 30 Jo laco
Fidie casi i Jons do e niguii
do ju qui dsea do jee jalng
dsea i calsng f Nnive, jo lajob
cajo casing Fidie jnea, dsea
i caj f if e l nn jaang dsea
jmg, e niguiaa ju quir jee
jalng n. 31 Jo malgu eang
cajo calsng jaang dseam i cae
coo ta f f l hu i eang. Jo ie
jo seeng jaang dseata dsea fng f
Israel i cals Salomn i tng eang.
Jo i dseam do cangr cangon r
e ju qui i dseata Salomn do.
Jo ds m niguie jm e niquidsi
Fidie qui jalng dsea ui
jal dsee quir, joba i dseam do
nicur n dsee, co ja n na
jal ju quie. 32 Dsco m caj i
Jons do e caguiar ju qui Fidie
173
Lucas11
f Nnive, lajalm i dsea seeng e

f jo dsif lajob caqu jng yaai
f quini Fidie, joba i dsea bing
nijmgu dsee quina m niguie
jm e niquidsi Fidie qui
jalng dsea jmg. Jo ds jnea
niinggu laco i Jons do.
M cae Jess jial l m jmijne
dsea j
(Mt. 5:15; 6:22-23)
33Jo
m cal jo, jo canaang Jess

coo lgu ju quir jo caj:
M jmijne jaang dsea coo
candi quir, n nisr coo l i,
joba nijne f lang sn quir.
Jo ja jmijner e j do e laco nisr f
coo dsi caja ogu e nimer f coo
l ja jneng, co ii e jnb jalng
dsea i dsitang f dsi sn
quir. 34 Jo jal jmini dsea ing
ta e jnr lacogu ta ing e candi
do e jne m can. Jogu jalng
dsea i gui jmini, jlogu jnr
lacaang f l ngr lacogu jaang
dsea i jo ga l dseeng jmini, co i
dsea jo ga l r jnr lacaang
f l ngr. 35 Jo lajob l co n
m j l ngna jal ju quie
qui jial laang Fidie dsea jee
jal dsee quir, co e jo l lafa
m jne coo j dsi coo sn e
n. 36 Joba n iing o n jie
m jmeena e ja j l ngna e ju
quie do, co e jo l lafa m ja jne
j dsi coo sn e n eang.
M cajing Jess jalng dsea

fariseo co jalng tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel
(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47)
37Jo
m cang e cajng Jess

lado, jaang dsea Israel i l ng dsea
fariseo catr Jess f quir e

nidr. Jo m cagui dsea do
f qui i dsea fariseo do, jo
cang mbre dsi sn jo cang i
cagur l nidr. 38 Jo i dsea
fariseo do dsng cangog dsir
m cangr e ja cajmiti Jess fa
carur guor laco t ng jalng
dsea Israel. 39 Joba cajng Jess
cas r i dsea fariseo do:
Jalng n, dsea fariseo,
ru na jal cue hu quina
j i l caluu, jo ds eam l l
dsi. Jo lajob l ng n yaangna
cajo, co guib tngna ru na
nna jee jalng dsea m ja l
dsea jial ti jmoona quir jo
eegu jal l rngna jmoona
co jalng dsea. 40 Dsino n!
E ta ing quina e jmoona lajo?
Co f quini Fidie n e tee laj
t taam. 41 Jo m lng e cuna
jalng dsea i ja sea e n qui,
joba n jmeena lajo e ngocng
oba, jo lajoba niuing gui
quina f quini Fidie.
42 E ng f b n, jalng dsea
fariseo! Co dsng guiing ona e
nicuna Fidie dseng caing
lajee gu ing lajal oo qui
jmii e rona, jo ds ja e guiing
ona fa e ni na r qui
jalng dsea rngna ogu e
jmineangna Fidie. Co lajal e
joba n nijmitna co gu jal e
caguieegu do cajo.
43 E ng f b n, jalng dsea
fariseo! Co iingna nna j i
masii e jlo qui dsea laniing
m nit f gu, jogu jmoona
e nbing i niinggu m nit f
jo cajo. Jogu lajob m jngna
jalng dsea gui f, jmoona e
174
Lucas11,12
jmifi n lafa j i nbing i
cnggu f lang jmg.
44 E ng f b n, jalngna
dsea fariseo! Co dsng
jmgngna jalng dsea co
jal e jmoona. Co n l ngna
la l l saang l, co dsng
jlo jing tee l l ni, jo ds l
l dsi jolng te ngu jm e
teang jo.
45 Jo m canu i tfa qui ju
qui ta qui dsea Israel e cajng
Jess lado, joba dsif ladob n
cat i ju qui dsea do, jo cair
qui Jess jo caj:
Tfa, m f lana la qui
jneab jminean cajo.
do jo caj cas rei:
E ng f b n cajo, jalng
dsea Israel! Co cuna lee
laguidseaang jalng dsea jing
e j i jaang ja i i qu jm nir,
jogu j i yaangna ja iingna fa
taangna guona e niro e lee do.
47 E ng f b n jalngna,
co jmona jlo l saang jalng
dsea i caf cuai qui Fidie,
jo jalng dsea b i cajngang l
dsea cng quina ie malgu
do! 48 Ds jal e jmoona do
gung e lafa rb sngna co
jalng l dsea cng quina jo
e lafa nb cajngangna jalng i
dsea do cajo.
49 Jo co lajob l , joba Fidie
dsea eang ti caj lala:
Nis nn jalng dsea i f cuai
quie co gu jalng dsea
apo i sing e ni ju quie
jee n, jo ds n, seembi do
i nijmeangna la ti e j ona,
jogu seembi do cajo i nijing

f jaguona cart nijngmbar.
50 Jo ds Fidie nijmr e niqu
jalng dsea seeng jm na jal e
cangong ng jalng dsea i caf
cuai quir i ncalsng laj i
m catroo jmg jo lat lana 51 jo
lat m cajnga dsea qui Abel
jogu cart m cajnga dsea qui
Zacaras f jeeng l guia jalng
dsea jal e cur Fidie. Joba
f n e nijmb Fidie e niqu
jalng dsea seeng jm na jal e
cangong ng i dsea do.
Israel! Co nb dsea quina jal
ji l too jal ju qui Fidie, jo
ds ja iing n jmitna laco f e
f ni ji do, ogu cuna f e nijmiti
jalng dsea i iing jm lajo.
53 Jo m cat e cajing Jess
jalng i dsea fariseo co jalng
i tfa do, jo jalng i dsea do
canaai jmiqum dsir co jal
ju e cajng Jess, jo jmiguib
jal e canaai jmng r laco e
nijmigui dsea do; 54 co jalng i
dsea fariseo do co jalng i tfa
do nr jial nin i Jess f quini
jalng dseata quir co jal e
f dsea do.
M cae Jess e ja dseeng jmjlng

yeenaa jee jalng dsea
12
J o lajee e f Jess jal e

ju na, caseng l l t
n mil dsea. Jo laco ngo seng
jalng i dsea do, dsng nnaai
leng ri, co lajalmbre ii
ninr jal ju e e Jess. Jo lajee
jo canaang Jess fi jalng dsea
guitung quir jo cas rei:
175
Lucas12
iing ona co jal e f

fariseo, co j i yaai ja j l i
jal e fr, jo jal e jo ing ta
quir e lco jmjlng yaambre f
quini jalng dsea f. 2 Dsco ja
sea coo e s jneaaaa e ng e ja
to jm nili jalng dsea, ogu
coo e smnaa e ja to jm nin
jalng dsea cajo. 3 Joba jal e
ncafe n e ng, nilib jalng
dsea; jogu lajob jal e ncafena
f sn quina, nilseab ju
latng f cajo.
I i cat ng e gngnaa
(Mt. 10:28-31)
4Jo
lala f jalng n, dsea

rnaa; ja fngna jalng i iing
jngng n, co j i e joba ti
jmr. 5 Ds lana nijmee n ju
i i cat ng i nifngna: gfngna
i dsea i niqui ta l nijungna
jogu qu r jm e guii dsea f
l l. Joba f n gfngna
i dsea !
6 Jo nb n e n m dsea t
la ing ta co t n cuu.
Ds e jba e j i cam ng i ta
do niing dsi Fidie lacogu
ja niing dsir j i jaang n
cajo. 7 Jo jgu jal jgu n
s Fidie t cam . Joba f
n e ja fngna m iing dsea
nijngi n, co eanggu quing
n lacogu f ng ta.
Jalng dsea i ja l ng e cui

Dsea Jmang
(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8Jog u
jalng n, dsea i ja
l ngna e nijmena dsea ju e
cuingna jnea f jmg la, joba
jnea, dsea caga f if e l nn

jaang dsea jmg, lajob nijmeee
cajo f quini jalng ngeles
qui Fidie m niguiling n
f jo. 9 Ds jalng dsea i nijng
e ja cui jnea jee jalng dsea
jmg, joba lajob nifa f quini
jalng ngeles qui Fidie e ja
cuinnre cajo.
10 Jog u doi i i i n ning jnea,
dsea jmg, niim Fidie dsee
quir; jo ds i i i caf ga uii
qui Jmgu qui Fidie, joba
jo qu jm fa e niinggu Fidie
dsee quir.
11 Jo jalng n, song cajingna
f jagu dseata qui gu
qunaa osi f jagu dsea i quidsi
osi dseatab , joba ja fngna
fa e ja na jial nijmng
yaangna ogu jial ningna
quir m nijmng r n. 12 Co
m nteangna f quini jalng
i dseata do, dsif lajob nijm
Jmgu qui Fidie jial ningna
quir m nijmng r n.
13Jo
Eam dseang m o
dsea cuu eang
m cang e cajng Jess

jal e ju na, jo jee jalng i dsea
i teang nu jal e ju jo guicat
jaang dsea jo guicaj cas r
Jess:
Tfa, sigo rnn dsea ngang
co o gcur jnea guie quie
jal e case l tiquie m caji.
dsea do jo cas rei:
Ja casing Fidie jnea jee
n fa e l nn dseata i cajajme
jmji jal e sea quina.
176
Lucas12
15Jog u
cas gur jalng i dsea

teang do jo caj:
iing ona jo ja jmeena e
dsinangna jal cuu ogu doi
ee e sea f jmg, co j i jaang
dsea ja qu jm e niqur qui e
nitenggur hu f jmg la fa
jialgu la sea quir.
16 Joba cae Jess jalng i dsea
do coo ju j e lafa ju cuento e
f lala jo caj:
Coo ne calsng jaang
dsea i sea cuu eang jo or
u e jlo eang cajo, jo cati
dsea leng quir i cajme ta e
u do. Jo m caroo jal e cajnr
do, dsng jlo cacu e u do, jo
ds jo l seagu e nime i dsea
sea cuu do jal e caror. 17 Joba
canaai dsir: E nijmeee
co jal e caro e ji i lana? Co
ja sea l nimeaa jal e jo. 18 Jo
coob
m cang dsir jial nijmr,
joba caj: Ncam dsii jial
nijmeee. Nijiembaa n qui
cu quie e te lana, jo nijmee e
cogu eang, jo job nimeaa jal
e caro do co laj e sea quie.
19 Jo m niing e n do jog u
m nte l ng jal e sea quie,
dsng jugui nilseen jo j i coo
f jo ee nija quie jng. Joguba
nijmintea t n jiing, jo lajee
jo nidu nid jal e sea quie
jo dsng nijmiiang dsii lajee jo.
20 Jo ds u job cajng Fidie
cas r i dsea do: Dsea tuung,
nb nit e nijun, jo e ta ing
qui jal e oo lana m nigung
f jmg coo ? 21 Jo lanab
dsing ng jalng dsea i sl l
cuu, co o co e jo niti f quini
Fidie m nit oor quir.
To f m Fidie jalng dsea quir

22Jo
(Mt. 6:25-34)
m cang jo, jo cafnggu

Jess jalng dsea guitung quir
jo cas rei:
Lala f n: ja jmeena
f qui jal e nicna ogu
jmeena f qui jal sna.
23 Co eanggu laniing n e jmta

ona e niglimba f l gui m
nit f coo e lacogu e nijmeena
f qui jal e nicna co gu
24 Jo quiena
qui jal sna.
cuente qui jalng quiee; ja ji

j re ogu ji te jal e gre
ogu meare jal e nidre, ds
Fidie ibre e hi jalng i j
do quir. Jo eanggu quing
n f quini Fidie lacogu lajee
f ng ta i seeng f jmg! 25 Jo i
jaang n niqu jm nijmeena
e nicungguna can metro
lacogu j i tina lana? 26 Jo song
ja qu na jm jmeena e cap
lajo, joba jial guiing ona jal
e l seengna?
27 Jo quiena cuente jial jlo jal
l e sea f jmg, jogu ja ee ta
jmo ogu quie f jial niuing
e jlo. Jo ds car j i dseata
Salomn co jal e jlo e calse
quir ja casng iar e jlo l
lacogu la jneng coo l. 28 Cofa
jlob cajme Fidie e jneng jal
l e ja hu t, ds jalnggu
n, dsea i ja m teang te co
ju quie, jmiguigu niingna
qui Fidie jal e nna.
29-30 Joba f n lana, ja jmena
f qui jal e niu nicna,
dsco lajob jmo jalng dsea
jmg i ja cuing Fidie. Jo ds
177
Lucas12
n seem jaang Tiquina dsea

guiing if i ni jal e nna
lacoo jm lacoo jm. 31 Jo f gu
n lana e n nijmungna e
Fidie dsea nic nif quina, jo
lajoba niingna jal e nna
lacoo jm.
Jal e cat ng dsea qui Fidie f

jmg coo
32Jo
(Mt. 6:19-21)
ja jmee n f, dsea i ja
f ng m cuing jnea, co Tiquina
dsea guiing if i quie nif
quina nca dsir e nicur n
laj i e cat ngna e iang dsir.
33 Joba n e n na jal e sea
quina jo nijmco na jalng
dsea i li n qui lajo; co ja ee
ta ing quina fng t came l
cuu co jal e sea f jmg la,
co dsng f nic jalng jal
e sea quina osi nid jalng
gus i le . Co guigub e
nijmeena e nilsea quina f if
jal e jlo, dsco f jo jo seeng
ogu fa dseang e nilgu gus .
34 Co l sea jal e l a do, e job
guiing a jng.
Dseng n e siing dsinaa
35-36Joba
f n e n
neangna laco guiing jaang
dsea leng i guiing f qui
fii e gjeei e niner n m
niguieng fiir i ng f l cung
guoo dsea, jo n sjeeng i dsea
leng do e jne jb guii, joba
dsifb niner n m niguieng
fiir e nitr. 37 Jo juguiji qui
jalng dsea leng i sjne dsi
m niguieng fiir. Co jnea jmtaa
ona e dsng niliang dsi i fiir
do jo nitr jalng i dsea leng

i sjne dsi do e nidr colng
coi do e u jo. 38 Jo juguiji
qui jalng i dsea leng i sjne
dsi do m niguieng fiir, nai fa
niguiei do guien osi te ogo
. 39 Jogu cajo fa jaang dsea nir
e oor niguie jaang f quir,
nijbre e jo nig i e u jo, jo
lajoba ja nicur f e niu i do
jal e sea quir. 40 Joba lajob n
neang n e siing oba; co
jnea, dsea i caj f if e l nn
jaang dsea jmg, nigatu cal
cat f jmg la lajee e ja iing
ona.
Jaang dsea leng i guing co

jaanggu dsea leng i soo dsi
41Jo
(Mt. 24:45-51)
dsif m cat e cae Jess

jal e ju na, jo dsif lajob
cajmng T Simn cajmngr
Jess jo caj:
Tfa, jal e ju e nca
na, su cae j i jnea dsea
guitungnaa ofa qui lajm dsea
?
42 Jo lalab cai Jess:
Lalab l qui jaang dsea i ne
ni jalng dsea leng i n gu
jal ta qui fiir, jo guinggur
co jalng dsea leng, jogu
nicurei do e nidi m nit
oor e g dsea. Jo m cag i fii
do e nidsr f l ji, caser jal
ta quir jo caguiar ni i dsea i
ne ni jalng dsea leng do,
jo joguba cangr jng. 43 Jo m
niguiengtu i fiir do, jugui o
qui i dsea i ne ni dsea leng
do song ncat jal ta e case
fiir m cag r cangr. 44 Jo
178
Lucas12
jba f n e dsng niliang
dsi i fiir do, co caltib jal ta e
caser co i dsea ne ni jalng
dsea leng quir do, jo joguba
nicurei do e nine ni do jal
e sea quir. 45 Jo ds fng song
ja cajmiti i dsea ne ni i dsea
leng do laj i ta caqui fiir, co
ca dsir e ja m niguieng fiir
lajmn, jo lajee jo cajmer soo
dsir co jalng dsea leng
i ne nir, jogu cani gr
jal e sea, jogu cajmer ta
me; 46 jo ds lajee jmo i dsea
ne ni i dsea leng do jal e
jo, lajee job caguing fiir, jo
dsng nicalgui do, jo iihu
nicurei do l laco cat ng e
niing jaang dsea i ja n jal
ju qui fiir.
47 Jo i dsea leng i i jial l
jal e iing fiir e nil jo ds ja
caguiar gui ogu caln r e
nijmr jal ta caqui fiir, joba
dsng nii iihu jng. 48 Jo ds i
dsea leng i ja i jal e nijmr jo
eam caler qui fiir, joba i dsea
jagu nii iihu lacogu i jaang
do. Jo i dsea i cang ng jmigui,
jmiguigub cat ng niguier
cuente m nit lajo; jogu i dsea
i e gui co laj i ta e cang i
e ne nir, joba eanggu gui n
guir cuente m nit lajo.
Nijng dsea lajee la ri ui

Jess
49Jo
(Mt. 10:34-36)
m cal e cajng Jess jal

e ju na, jo cas gur jalng i dsea
do jo caj:
Jnea caga lafa e cagauun j
f jmg la; jo dsng l dsii fa ji
ncoo lana! 50 Co nb nicaa iihu e

eang, jo dsng ljiuung dsii cart
nilti lajal e jo! 51 Jo ds jalng
n ona e caga f jmg la e
gajmee e lseengna jugui ju r,
ds o lajo; co ui jnea nb nijm
dsea m co dsea ri. 52 Co lat
lana gaang dsea nij co gng
dsea la dsea sn quir. 53 Co
tiqui dsea nij co jor dsea,
jo jalng jo dsea dsea nij
co tiquir; jogu niqui dsea
nij co jor dseam , jo jalng
jo dsea dseam nij co niquir;
jogu iems dsea nij co dsea
mloo quir, jogu jalng dsea
mloo qui dsea nij co iemsr,
co ja nis i r uii qui jnea co
jal ju quie.
N ng dsi dsea e jal dsije

jm na
(Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13)
54Jo

do jo caj:
M mo n e ta jni n
f y jmg, joba dsif lajob
fna e nit jm , jo lajob dsiting
jng. 55 Jogu m mo n e
gu qui , dsif lajob fna e ja
nit jm , jo lajob dsiting cajo. 56 I
jmcaang n! Co ba jal e
dsije f y jmg jogu f guo
u; joba jial ja na e uiing
qui jal e dsije jee n lana?
Jmungna e nilseengna jugui

co jalng dsea i n ning n
57Jo
(Mt. 5:25-26)
m cang jo, cajnggu

Jess e ju la:
Jo jial ja lna guina
jnang e gui jogu jnang e ja
179
Lucas12,13
dseeng e dsije quina? 58 Co

song i i dsea i n ning n
cangojei n f quini dseata,
joba jmungna e nisngtu r
co r lajee ngu e niguilingna
f quini i dseata do. Dsco song
caguilingna f l guii, joba
niquir ta jalng quir e
nisi n jo niti n dsi
n jng. 59 Joba f n e ja
nijuna e f dsi n do cart
niqu na jal cuu e nim r, co
lajob l fng cat f quini dseata.
Dsng n e niqu jng

yaang dsea f quini Fidie
13
J o ie jo caguiling coo t
m ng dsea f l tang
Jess i jmo ju jal e ga e
cajme dseata Pilato co dsea
Israel, co caquir ta e cajng coo
t m ng dsea Israel i seeng f
Galilea, jo e jmng i dsea Israel
i cajngai do caci co jm j
i cajngai f nife qui gu e si
f Jerusaln do. 2 Joba cai Jess
cas r jalng i dsea do jo caj:
Ja ona e cal ng jalng i
dsea do jal e fna na ds ui
e rnggur dsee lajee lajalng
dsea jmg, 3 co o lajo; jo song
n ja niqu jing yaangna
f quini Fidie, joba f l lb
niglingna dsif m nijungna.
4 Jo su ja to ona m cajl ng
guijing dsea coo n e i
eang qui ojm Silo e si f
dsi f Jerusaln? Ja ona e
cajng jalng i dsea do ds ui
e rnggur dsee eang lajee
lajalng dsea seeng f Jerusaln,
5 co o lajo. Jo n, song ja niqu
jing yaangna f quini Fidie,
joba f l lb niglingna dsif

m nit oor quina.
M cae Jess qui ma
g e ja ee cu
6Jo

do coo ju j e lafa ju cuento
jo caj:
Coo ne jaang dsea nicajnr
coo ma g f u quir. Jo m
cat e l i e n , jo cangojbre
su ni of qui e ma g do.
7 Jo m caguir, jo cas r i dsea ne
ni e u quir do jo caj: Lajee
n ji i nngo e gaa coo ne lacoo
ji i e gaj fa n of qui e ma
la, ds j i coo ja m cadse. Joba
f n e nn nihub , co ja t
jmo j i qui e ni u la. 8 Jo ds
i dsea i jmo e u do caj cas r
fiir: Fii, gguigu cate lajee ji i
lana, jo lajee jo nijlnn i jo nita
o. 9 Jo neduu fng lajogu ni of
qui; jo song ja ee li ni , joguba
nihu jng.
M cajmileang Jess
jaang dseam i tu cogui
10Jo
m cang jo, coo jm lajee

e jming dsea Israel, cae Jess
jalng dsea do ju quir f dsi
coo gu qui dsea gor dsea
Israel. 11 Jo jee jalng i dsea
i teang f gu do niquieng
jaang dseam i nije i lng
qui, jo nngo m guijia ji i e
nicajme i lng do e calt cogui
i dseam do, jo j i cap ja e l
ni do. 12 Jo m cangng Jess i
dseam do, dsif ladob catrei f
l si jo cas rei:
Dseam ruu, jm na
nilean laj i jmohu e qui na.
Lucas13
180
13Jo
caquidsir guor f mogui

i dseam do, jo dsif ladob
cangohuing i lng do, jo canim
i dseam do, jo canaai jmifi
Fidie jng. 14 Jo ds dsng
calguing i dsea i ne ni e
gu do ds e cajmileang Jess
i dseam do lajee jm e jming
jalng dsea gor dsea Israel. Joba
cas i dsea i ne ni gu do
jalng dsea i teang do ie jo, jo
caj:
Lacoo semaan sea j jm
e jmo dsea ta, jo lajee joba e
cat ng e ilingna e nil m
quina, jo ds ja ilingna m
jm e jmingnaa.
15 Jo m cajng i dsea ne ni
gu do lado, joba dsif lajob cai
Jess cas rei jo caj:
I jmcaang n! Su ja
glingna e gingna gt
quina jm osi b quina lacoo
jm m cat ng e jmingnaa?
16 Ds i dseam la l i sju
Abraham, jo nngo guijia ji i e
cajme Satans e caldser jo cajer
tui. Jo laco gjeng n j
quina e dsi re jm m jm e
jmingnaa, lajob cat ng e nilaang
jnea i dseam la f jagu Satans
m jm e jmingnaa cajo.
17 Jo m cajng Jess lado,
dsng cal l ng jalng i dsea i
n ni quir do. Jo ds lajalng
i dsea caguiaanggu do dsng
caliang dsir ds e cangr jal
e jlo e cajme Jess ie jm jo.
M cae Jess qui coo mj ma

e sii mosta
18Jo
(Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32)
m cal jo, jo cajng Jess:
Jial l ngna e l m
quie Fidie nif qui jaang
dsea? Jogu e co cung
nicngnaa? 19 Co e jo l la l
cam mj ma e sii mosta; jo e
mj qui e ma do pgu lajee
lajal mj ma e sea f jmg. Jo
ds m nijn dsea e mj do, fb
cuaang lafa coo ma, jo f y e
ma do dsiling jalng ta e jmore
sre.
M cae Jess qui quie i

20Jog u
(Mt. 13:33)
cajnggu Jess cas r

jalng i dsea do:
Jo e co cung l
cngnaa m quie Fidie nif
qui jaang dsea? 21 Co e jo l la
l cap quie i e cng dsea
jee f i quir e laco niro
jal e ca i do, jo j i ja i dsea
jial cal lajo. Jo dseng lajob
l cajo m Fidie quier nif qui
dsea.
Coo on e ds
22Jo
(Mt. 7:13-14, 21-23)
m cang jo, lajee iuung

Jess f e ngor f Jerusaln,
ja bre e er jalng dsea jal ju
quir m ng i jal f p osi
jal f co . 23 Jo coo f l
caguir, cangoquieng jaang dsea
f l cajer , jo cajmng i dsea do
r jo caj:
Fii, su j i t n m m ti
dsea i laang jee jal dsee qui?
Joba cai Jess qui i dsea do
jo cas rei:
24 Jmungna e nigtangna f
on e ds, dsco dsng f ng dsea
nijmr quij e nidsitai f jo, ds
181
Lucas13,14
j i t n m ngbing i nil. 25 Co
m nit oor e nijn i dsea fii do e
on do, jalng n, dsea nijna f
caluu, nitnar jo nif nar lala: Jan,
e , jmee u die neago e on la.
Jo ds lalab ni i dsea fii e on do
jo nij: Ja cuinn n. 26 Jo m
ninuna e nij lajo, jo ninaan n
nif nar: Colm ncaiee e ncanee
caquieeee, jogu nb dsea nca f
jee f gonaa. 27 Joba ni i dsea
fii e on do cal cat: Ncafbaa
e ja cuinn n. Do glingna l
do jalng n, dsea i st ng le!
28 Jo job m niqu n jo dsng
niljiuung ona jogu nitna majna
m nimangna Abraham co Isa
co Jaco co jalng dsea i caf
cuai qui Fidie malgu eang;
co jalng i dsea la nneai colng
co Fidie f if lana, jo ds n
f caluub ningna. 29 Jo nijaling
jalng dsea qui Dsea Jmang f
lang f jmg e niger e nidr ir
colng co Fidie f if . 30 Jo i lng
dsea i l ng e nii eang f jmg la,
ds bing i j i cap ja ee niing m
nit jo. Jo ds i lng dsea i l ng
e ja ee nii j i cap f jmg la, jo
bing i eanggu nilniing m nit e
jo.
M caqui Jess uii qui dsea i

seeng f Jerusaln
31Jo
(Mt. 23:37-39)
e jm jo caguiling coo
fariseo f l tang Jess jo cas r
dsea do lala jo caj:
N nigu f l ji, co lana nguia
dseata Herodes gui e nijngi n.
do jo cas rei:
Glingna gsina i n
dsino : Lajee jm e seagu
la n nijmite laj i ta caga f
jmg la e nijmileann jalng
dsea dse jogu nijmihuinn
jalng i lng i je qui dsea.
33 Ds lajee jo n niguiee laj i
l iuun f ngoo, co ja cat ng
jaang i f cuai qui Fidie e
nijui f caluu f Jerusaln.
34 Jo dsng f l nn jalng
n, dsea seengna f Jerusaln, co
nb dsea ncajngangna jalng
jogu ncaslona cuu jalng i
cajmco qui jalng i dsea
cajo. Jo jnea, ja ii jgu ne
caliinn e nito f nn n laco
to f ng jaang tuiiee jalng
tuy quiare f n cuere, jo
ds ja caliingna lajo. 35 Jo lana
t l ninmbaa jee n, jo jo
nimanggu jnea cart niguie
oor e nifona lala: Jugui o
qui i dsea i casing Fidie f
jmg la cuai quir!
14
M cajmileang Jess
jaang dsea i yaang

lajee e jming dsea Israel,
cat jaang fii qui jalng dsea
Israel i l ng dsea fariseo catr Jess
e nid dsea do i f quir. Jo lajee
jo, dob teang jalng dsea Israel
i l ng dsea fariseo i caguiaang do
co tfa qui ju qui ta quir
e tei Jess lajee jo. 2 Jo jee jalng
i dsea teang do niquieng jaang
dsea i nil ng jmohu e yaai. 3 Jo
m cangng Jess i dsea dse do,
dsif lajob cajmngr jalng i dsea
neang do jo cas rei:
182
Lucas14
Su cung e nijmileann
jaang dsea dse lajee jm e
jmingnaa ofa ja cung ?
4 Ds tiib caje jalng i dsea
do, j i cam ju ja ee cair.
Jo dsif lajob cat ng Jess i dsea
dse do, jo calambi do laj i e
jmohu e lam l i. Joba caqui
Jess ta e cangmbi do. 5 Jogu
dsif ladob cas Jess jalng i
dsea i teang do jo caj:
J j? j i jaang n ja
niseangna jo na osi j nu
quina song calngngna e
cati osi catngne f coo dsi
lajee jm e jmingnaa.
6 Ds calbtu j i jaang i dsea
do ja ee cair j i cam ju
qui Jess.
7Jo
Jalng dsea m ng qui

dsea cung gu
lajee jo cajng i dsea fii

fariseo do e nige dsea e nidr,
jo jalm i dsea do caguir l
niinggu niger. Jo m cang
Jess e cajme jalng i dsea do
lado, joba caerei e ju la jo
caj:
8 M jaang dsea i cung gu
tr n f quir, jo m niguie
qui i dsea , ja jmee fa
ningn e nin l niinggu, co
jialfa cagui jaang dsea m ng
i niinggu laco n f qui i
dsea do. 9 Jo song n nguiin l
niinggu, joba i dsea cat n do
n nis r n e nijen l nguiin
do, jo nige i dsea jaang do, jo
job l nic n f m nijen e
l nguiin do, jo nign cart
cnggu f l neang dsea i ja
niing. 10 Ds m t i dsea do
n f l ne ju, n nin cart
cnggu l neang dsea i ja
niing m niguie qui i dsea .
Joba m nini n, nitr n
jo nij: F la ngng, co f lab
l gua dsea i niinggu. Joba
nin l niinggu jee jalng dsea
i m ng i nneang quir do.
11 Dsco jalng dsea i jmcng
yaang jee jalng dsea rng,
bing i nic f, jo jalng dsea
i ja jmcng yaang j i cap,
bing i niinggu lajee lajalng
dsea jmg.
12 Jog u cas Jess i dsea i cat
quir do jo caj:
M jmoo n jm jo iin nihen
jalng dsea, ja n nit jalng i
cuin ogu jalng rn ogu jalng
i sea cuu. Dsco song cajmee lajo,
joba lajob nittu jalng i dsea
do n m nijmr jm lajaang
lajaai f quir. 13 Co guigu e
m nijme n jm, nit jalng
dsea i ja cuin jogu jalng dsea
tiing co jalng dsea i ja l
ng co jalng dsea bng jogu
jalng dsea tiuung. 14 Jo joguba
dsng niliang o jng dsco ja l
niqu jalng i dsea do ta qui fa
nicur n laco cacure. Jo ds
Fidie dsea guiing if , b dsea i
nicu n m niguie oor e nij tu
cal cat jalng dsea i nsguing
f quini Fidie.
15Jo
M jaang dsea cahi

f ng dsea f quir
m canu jalng i dsea do

jal ju qui Jess, jaang i dsea
la neai gr do caj cas r
Jess:
183
Lucas14
Jugui o qui jalng i nit ng

nid colng co Fidie f if
m nit oor quir.
16 Joba cas gu Jess jalng i
dsea do jo caj:
Coo ne caguia jaang
dsea gui e nid f ng dsea
i m ng f quir. 17 Jo m cat
oor e nidr, jo casi jalng
dsea leng quir e cangoter
jalng i dsea nsm ng do. Jo m
cagui i dsea leng do f qui
lajaang lajaang i dsea nsm ng
do, jo cas rei: Glingna
lajmn, co dob ngjee fii e
nicna colng co r. 18 Jo ds
j i jaang i dsea do jo calii fa
cangoli. Jo i lauii do caj:
Sigo fi gjmegor fng dsir
e ja nil niii, co nab ncala coo
jmang u, jo job n nij
lajmn. 19 Jo jaanggu cajng:
Sigo fi gjmegor fng dsir
e ja nil niii, co nab ncalnn
i jm ng gt quie, jo b
n nimooo jial j re. 20 Jogu
jaanggu cajng: Gsigo fi e
ja nil niii, co la geamb e
ngocunn guoo, jo gjmegor
fng dsir uii quie. 21 Jo m
caguing i dsea leng do f l
guiing fiir e cangocor ju e
j i jaang i dsea do ja nil guili,
joba dsng calguing i fiir do m
canur lajo, jo caquir ta i dsea
leng do quir jo cas rei:
Gua gng lajmn lacaang
jee n , jo gte jalng dsea
tiing co jalng dsea i ja l
ng co jalng dsea tiuung co
jalng dsea bng, jo gjali
e nidr f quie. 22 Jo cangb i
dsea leng do cangojmer laco
ta caqui fiir. Jo malgu lajo

caguimtu r f l guiing fiir jo
cas rei do lala: Ncangotebaa
jalng i dsea i cafe do m , jo
nab nneai lana, ds job l
nigegu dsea. 23 Joba cajng
i fiir do jo cas rei: Gua
gnggu lang lacaang l ja m
caguie, jo gtegu jalng dsea,
jo gjali lng grng sn
quie. 24 Dsco j i jaang i dsea
i cat lauii do jo nidr j i
cap f quie.
N dsi dsea r song ii

nijmicui Dsea Jmang
25Jo
m cang jo, dsng f ng

jalng dsea ngoli f l ngo
Jess. Joba cajer jo cas r jalng i
dsea do jo caj:
26 Song i i iing niuing dsea
quie, n niliinggur jnea
lacogu tiquir osi niquir osi
jalng ri osi dseam quir
osi dsea quir osi jalng
jor , jogu n niliinggur jnea
lacogu iar cajo. 27 Jo song
i i dsea i ja niseng lafa cru
quir e laco cu li e guia dsir
e nidsing i e hu ng ui e l i
dsea quie jogu ja ning r co
jnea, joba i dsea ja qu jm
e nili dsea quie. 28 Fa jaang
n iingna nijmena coo n ,
n nijmena cuante quina su
seab cuu qui e ninaangna e
nijmena e n do car nit.
29 Dsco fa l canaang e l e
n do lajo e ja m cal cuante
r jial ti cuu niln, jo jialfa
ja cat, jo dsng ning ng dsea i
dsea fii e n e guin l do 30 jo
nij: I dsea do ncajmcaai
184
Lucas14,15
e cajmer nr ofa nisea cuu e
nijmitr car caieeng. 31 O si jaang
dseata ii nijmr m co
jaanggu dseata i jing, joba n
ni dsir su niqu jm e nit
co i dseata do song i dseata
jei t lgu dsea lacogu
iar. 32 Jo song call i dseata do
e ja niqu dsea quir jm e
nit co i f nggu do, joba n
nis dsea quir e nidsimi do
jmee e jo nit co i dseata i
jaanggu do. 33 Jo lajob l , doi
i i n i ja ninng ca lajal e
l dsir e sea f jmg la, joba ja
qu jm jng e nili dsea quie.
I dsea na colm ngr jogu

gr co jalng dsea sea ju e
dsng ri dsee.
3 Jo m canu Jess e f jalng
i dsea do lado, joba caerei ju
j e lafa ju cuento jo caj:
4 Faco jaang n aangna cien
jose, jo calngngna cangoing
jaang lajee taangna e monare,
n nitiungtea i caguiaanggu do
lajee nignngna i cangoing
do cart niguingnare. 5 Jo m
niguingnare, dsng niliang
ona jo nitnare e dsingne
y nna. 6 Jo m niguilingna
f quina, niseangna jalng
dsea cuingna jo nif nar:
Jial m jo dseeng i
Lana nijmiiang dsinaa, co
(Mt. 5:13; Mr. 9:50)
cadsmbaa jaang jose quie
34-35 Jo cajnggu Jess cas r
i calngnn cangoing. 7 Jo laco
liang o n m dsngna
jaang jose i dsiing quina,
Dsng ing ta jal i, jo ds
joba lajob liang dsi Fidie
song cang laj i e ii do, joba
colng co jalng i neang f
jo ee ta ing j i coo jng, jo lco
nibb dsea, dsco ja m sea qui if quir m caqu jng ia
jaang dsea i call e l i dsea
fa e niliitu. Joba f n e i i
n sea loguna, n na jal ju dsee dsea qui f quinir lacogu
noventa y nueve dsea i l ng e ja
quie.
l i lajo f quini Fidie.
M cae Jess ju qui jaang

jose i sing
15
(Mt. 18:10-14)
J o ie jo dsng f ng
jalng nodsicuu qui
Roma co gu jalng dsea i sea
ju e dsng ri dsee ngoli
f l sing Jess e nur jal ju
qui dsea do. 2 Jo m cang
fariseo co gu jalng tfa qui
ju qui ta quir e ngoling
jalng i dsea do f l sing Jess,
joba canaai do ei Jess jo fr:
M cae Jess ju qui

coo cuu e sing
8Joba
cajnggu Jess cas r

jalng i dsea do:
Fa jaang dseam i o gu
cune, jo calngi e cangoing
coo e cuu do f dsi sn quir.
Joba dsifb nijmijner coo j
jo nir niquiai r lang e
sn do, jo ninr e cuu do car
niguir. 9 Jo m niguir e cuu
do, jo nitr jalng dsea i cui
jo nis rei: Lana nijmiiang
185
Lucas15
dsinaa, co cadsbaa coo cune

quie e calngnn cangoing.
10 Jo laco liang dsi jaang dsea i
ds cuu qui, joba lajob liang
dsi jalng ngeles qui Fidie
m caqu jng ia jaang dsea i
call e l i dsea dsee dsea qui
f quini Fidie.
M cae Jess qui jaang dsea

i caing dsee qui jaang jor
11Jo
m cal jo, jo caegu Jess

jalng i dsea do coo gu ju j e
lafa ju cuento jo caj:
Coo ne calsng jaang
dsea, jo calsng gng jor
dsea. 12 Jo i jiuunggu do coo
ne cas r tiquir jo caj:
Teaa, m nijung n, n nil
jmji r jal e sea qui lana.
Joba f n fa jmeba jmji
jal e jo na la seenggu. Jo dsif
lajob cacu i tiquir do laj i e
cat i do. 13 Jo m cang t n
jm lajo, can b i sming do jal
e nicang i cacu tiquir, jo co
jal e cuu e cal r do cag bre
gor jo cangr f l hu i eang,
jo f job cai jal e cuu quir
do, jo cajmrng dsee iar co
jal e l e sea f jmg. 14 Jo
ds m cang e cadser jal e
cuu quir do, lajee job calng
jal e g dsea e f l tai
do, jo coo m cangr e jo ee sea
dr. 15 Jo joguba cajmer quij
ta nijmr co jaang dsea i
seeng e f l tai do, jo cang i
coo ta e jmor c. 16 Jo dsng
l dsir fa nidbjir jal e g
i c do lacoo jm, co ja ee ga
l ng i e nidr iar. 17 Jo lajee
jo dsng cajo dsir qui jal e
cajmer lam jenggu do jo ca

dsir: Ja jnggu dsea jmo
ta qui tiquie jo seab e gr
laling lana, jo ds jnea lab tann
nijunn oo! 18 Joba nmtu f
goo jo ninmtu tiquie jo
nif re: Teaa, dsng ncajmrng
dsee ia f quini Fidie jogu
f quin cajo. 19 Jo lana gnn e
iinn nijmee ta lafa jaang dsea
leng quiba, jo jo jme cuente
e jo jnea. 20 Jo m cang e ca
dsir lado, dsif lajob cangngtu r
f gor, jo cangonengtu r
tiquir.
Jo jaquiem niguiei quir
m t l cang tiquir e
nngai. Jo dsng cal f l ng i
dsea do i jor do, jo e cu i bre
cangojmijngnei jo carng
ri. 21 Joba cajng i sming
do cas r tiquir: Teaa, dsng
ncaleee f quini Fidie jogu
ncaleebaa f quin cajo, jo jo
jme cuente e jo jnea. 22 Ds i
tiquir do dsif lajob caquir ta
dsea leng i ne ni sn quir
jo cas rei: Gquiedu m e
jlogu lajee lajal e sea jo niqu
i jo o la, jogu gquiena coo
i niguoo jo icunar, jogu
cunar caneang mloo e m
e nir. 23 Jogu gteena jaang
gt jiuung i nunggu lajee
lajalngne, jo nijngangnare
jo nilingne jmii. N nijmoo
coo jm jo nin niquieenaa
lajalnaa! 24 Dsco i jo o la
hu i b eang ncangr jogu hub
eang ncangoi; jo lajee jo ca
dsii e ncajmbre, jo lana l nn
e lafa ncaj tu r e nsi la. Jo
lajalm i dsea do canaai guiar
186
Lucas15,16
gui e cajmei jm i sming i
caguing do.
25 Jo lajee jo dob nitang i ri
dsea fng do f l jmor ta qui
tiquir. Jo m cangoquiei f
quir m t l can, jo canur
e i i lu jo nnaang e ne tadseng
f quir. 26 Jo m caguii
qui on quir, job sing
jaang dsea leng, jo cajmng r
i dsea do jo cas rei: Egu
jmoona teangna na? 27 Joba
cai i dsea leng do jo caj:
M cageang i sming rn
i t cangong do. Joba dsng
caliang dsi tiqui, jo caquir
ta e cajng jaang gt jiuung i
niguanggu lajee lajalng i seeng
qui, joba jmor jm lana. 28 Jo
ds m canu i sming do lado
song calgui, jo jo calii fa
cagur e sn l ne jm do.
Jo m call tiquir e tang i
jor do caluu, dsif lajob cag r
jo caguiterei. 29 Joba cajng
i sming do cas r tiquir:
Contm ncajme ta qui jo
j i coo ne ja m cajme fa
e ja n jal ta qui, ds
j i coo ne ja m cajmean
jnea jm, ogu m cacun
jnea fa jaam joch qui e
laco nijmeang ia jm co
jalng dsea cuinn. 30 Jo ds
lanagu e ncageangtu i rnn na,
dsea ncai jal cuu qui co
jal e l e sea f jmg, jo n
ncajngang jaang gt jiuung i
niguogu lajee lajalng i seeng
quii.
31 Joba cai tiquir jo
cas rei: Y quii, contm
guiing n co jnea, jo jal e
sea quie e quiba cajo. 32 Jo

ds lana e ncageang i rn na
dsi e nijmeangnaar jm jo
nijmiiang dsinaa jalnaa. Co
hub ncangoi, jo lajee jo
nca dsinaa e ncajmbre; jo ds
lanagu e ncageangtu r, l e lafa
ncajb tu r.
M cae Jess qui jaang dsea

leng i ja cajme ta r qui fiir
16
Jo m cang jo, jo caegu

Jess jalng dsea i nu
jal ju quir coo gu ju j e
lafa ju cuento jo cas rei:
Coo ne calsng jaang
dsea i sea cuu, jo seeng jaang
dsea i jmo ta contng
quir i ne ni jal e sea quir.
Jo coo jm caguili dsee qui
i dsea leng do e l ncadser
ncai lajo jal e sea qui
fiir. 2 Jo dsif lajob cat i dsea
sea cuu do catr i dsea leng
quir do jo cas rei: Su jb
jal dsee e ncajme jalng
dsea uii qui? Lana nija jnea
cuente qui jal e sea quie,
co lat lanab jo nijme ta co
jnea co jo nenn n. 3 Jo m
cang jo, m caguing i dsea
leng do f quir, jo canaai
dsir: Egu nijmeee nng? N
la catunn e jo ee ta cu dsea
jnea. Dsng f nn nijmeee ta
jenuu, jogu dsng l nn nim
cuu f jee n . 4 Ds ncam
dsii e nijmeee e laco nilseeng
dsea i nilguing co jnea m
nng e jo ta sea jmeee. 5 Joba
canaai tr lajaang lajaang i
nirng qui fiir. Jo m cagui
lauii i dsea i nirng do jo
187
Lucas16
cajmng rei: Jial ti rng n

qui fii? 6 Joba cai i dsea do:
Cien s e a aceite rn quir.
Jo dsif lajob cajng i dsea leng
do cas r i dsea do: Lab ro ji l
tan e rn. Te lana e rn j i
cincuenta s . 7 Jo m cang lajo,
cajmng r jaanggu i dsea i rng
do jo cas rei: Jogu n jial
ti rn? Joba cai i dsea do:
Cien cue mcuiee. Joba cas
i dsea do jo caj: Lab ro ji l
tan e rn, jo te e rn j i
ochenta. 8 Joba call i fii qui
i dsea leng do e ja caei
do r co ta quir, jo lfa
eambre lr co jal e cajmer
do. Jo lajob l cajo co jalng i
dsea i ja cuing Fidie, eanggu
lr jmor jal e jmgi dsea
ri lacogu i dsea i nl ng dsea
qui Fidie.
9 Joba liunn n e
jmaangna ta jal e sea e f
jmg l seeng dsea dsee dsea
qui e laco nilna jalng dsea i
nilseeng gui co n. Jo lajoba
m nigui jal e sea quina f
jmg, nilseembing i ning n
m nit f f coo jng.
10 Jo i i i cae jmang e gui
co cap e sea quir, joba lajob
nir m nsea jmigui quir
cajo. Jo i i i ja jmo e gui co
cap e sea quir, joba lajob ja
jmr e gui fa jialgu la jmigui
e sea quir. 11 Jo song ja jmoona
e gui co jal e sea quina
f jmg l seeng dsea dsee
dsea qui, joba lajob ja nicu
Fidie n laj i e cat ngna, dsea
l ngna dsea quir. 12 Jo song ja
eena r co jal e sea qui
dsea jing, joba i i nicu n

jal e cat ngna do jng?
J i jaang dsea leng ja qu
jm fa nijmr ta f quini gng
fiir colng, dsco song cajmer
lajo, joba nil n nimbre jaang
jogu nijmitibre ta e niqui i
jaanggu do. Jo co lajob l , joba
ja qu jm fa e nijmitna jal
ta qui Fidie jogu e nijmitna
cajo jal ta seng jmigui cuu
f jmg.
14 Jo m canu jalng dsea
Israel i l ng dsea fariseo e cajng
Jess jal e ju na, joba dsif
lajob canaai e li dsea do, co
eam l dsi jal cuu quir.
15 Jo lalab cajng Jess cas r
jalng i dsea do:
Nbing i t dsi i ng
jmjlng yaang e eena r
f quini jalng dsea jmg,
jo ds Fidie dsea guiing if
nibre gui jial l ngna lajaang
lajaangna. Jo jal e jmg dsea
eang f jmg la, dseng n
nim Fidie jal e jo.
16Jo
Eam niing jal ju

qui ta qui Moi
m cang e cajng Jess

lajo, jo cas gur jalng i dsea do
jo caj:
M caj Juan i seang dsea
jm, laj i ju qui ta qui
Moiba m sea co gu jal ju
e caf i dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang. Jo lat
ie job ja e guia dsea ju qui
Fidie qui jial ing dsea do dsee
qui dsea jmg jogu jial ii
188
Lucas16
dsea. Jo lat ie job cu b yaang
dsea e niti f quini Fidie.
17 Jo eanggu ja hu ng e niing
guo u jmg e lacogu ja
nilti fa cam ju qui ta qui
Moi.
m cagui jm e cajm i dsea

dse do, jo casing Fidie jalng
ngeles quir jo catrei do f
l guiing Abraham f if . Jo jo
hu ng m cajng Lzaro jo
cajm i dsea sea cuu do cajo. Jo
jalng dsea ri cangojengnei
M cae Jess e ja cung e
do f codsii jo caambrei do.
23 Jo m cajn dsi i dsea sea
nitiung rng dsea i nscng
gu
cuu do f jmg coo , joba f l
(Mt. 19:1-12; Mr. 10:1-12)
lb niuui jng, jo ncr jal
18 Jo m cang e cajng Jess
iihu . Jo lajee jo caser nir f
y jo cangi Abraham co
lajo, jo cas gur jalng i dsea do
Lzaro e neai do colng f if .
jo caj lala:
24 Joba canaang i dsea sea cuu
Song jaang dsea catiui
do i i dsea do jo cas rei:
dseam quir jo nicngtu r guor
Teaa Abraham, f glin jnea
co jaanggu dseam i jing,
jo singgo Lzaro fa nicur jnea
joba lebre jng f quini Fidie,
cap jm, co nillea nis , co
co dseeb er. Jogu i dsea i
dsng quiee iihu e f ni j la.
cng guoo co jaang dseam
25 Joba cai Abraham qui i dsea
i catiung dsea qui, joba
lebre cajo, co dseeb er f quini sea cuu do jo cas rei: Jo o, te
o, eam jugui cateaang n f
Fidie.
jmg, jogu Lzaro eam cangr
Jaang dsea i sea cuu co
iihu lajee jo. Jo lanaguba nn
jaang dsea i tiing
Lzaro jugui, ds n nab ncat
e nim jal iihu . 26 Jogu
jal e ju na, jo cas gur jalng i j i jaang jneaaaa ja cung
ngngnaa lacataang cataang, co
dsea do jo caj:
coo n e a eam l jee laco
Coo ne calsng jaang
dsea i sea cuu eang, jo dsng teangna jogu laco ne jnea,
jo ja cung fa i dsea neang la
jlo jal s r e quier , jogu lacoo
ning i f na ogu i dsea teang
jmb jmng jm iar. 20 Jogu
na cung jali f la.
cajo seeng jaang dsea dsea
27-28 Joba cai i dsea sea cuu
dse i sii Lzaro i tiing eang
do qui Abraham jo cas rei:
i l ng mi latng. Jo lacoo jm
Su ja jie o, Teaa Abraham, fa
gua i dsea dse do f on qui
niguien Lzaro f jmg f l
i dsea sea cuu do 21 e gjer fa
neang ing rnn dsea ngang
nii nidr jal e soji n
co o e nidsijmerei ju jial
mes qui i dsea sea cuu do lajee
nitei f jmg, jo lajoba
guii e gr; jo jgu jalng dsii
niti f l gui m nijui,
dsilingne e lre lacaang l l
mi qui i dsea dse do. 22 Jo coo jo ja nijali f l iuun lana e
189
Lucas16,17
quiee jal iihu . 29 Joba cai

Abraham qui i dsea sea cuu do
jo cas rei: Dob sea jal ji l
f jal ju qui Moi co gu
jal ju qui jalng dsea i caf
eang, jo gjmitir jal e jo.
30 Jo caitu i dsea sea cuu do jo
cas r Abraham: Lajob l , Teaa
Abraham. Ds eanggu ja hu ng
niqu nijng yaai f quini
Fidie fng song caguing jaang
l jo niguir ju e jal iihu
e c dsea f la. 31 Joba caitu
Abraham qui i dsea sea cuu do
jo cas rei: Song ja jir ogu j
l i jal ju qui Moi co gu
jal ju qui jalng dsea i caf
eang, joba lajob ja niljir ogu
j nili cajo nai fa jaang l
nij r jo niguiengtu r f jmg
cal cat.
sinar e ja dseeng e jmr lajo.

Jogu song caqu jng iar f
quini Fidie ui e dsee do, joba
ingna dsee uii quir jng. 4 Jo
doi fa caler quina gui ne
lajee coo jm, jogu gui ne
cajr cajasir n: ing dsee uii
quie qui jal e ncajmeann
n, ds lana jo nijmeegu , joba
n n imba dsee uii quir
lacoo ne e jr jam r n
jmee.
Jial gng m j l ng dsea

jal ju qui Fidie

dsee
17
(Mt. 18:6-7, 21-22; Mr. 9:42)
oo ne cajng Jess
C
cas r jalng dsea quir:
Contm nilsea jal e sea
f jmg e nijm e nijing dsea
f ni dsee, jo ds e ng f i
dsea i nijm e nitng jaanggu
dsea ri f ni dsee. 2 Jo i dsea
i nijm lajo, guigu niuing
quir e ni dsea f moluur coo
cuu f jo nidsibi f jm
e lacogu e nijmr e nitng f
ni dsee jaang dsea i ja m ngo
eang j l ng ju quie. 3 Joba
dsng n iing ona co
jal e jmoona. Jo song jaang
dsea rngna caer dsee, joba
5Jo
m cang jo, cajng i dsea

guitung do cas r Jess:
Jmee e j nilinggu jal
ju qui.
quir do:
U , fa co capba e j
l ngna ju quie, joba cum
nif na e ma f si la e nirang
ia cat jm jo nidsisng ia f
ni jm, jo dsif lajob nilti jal
e ta e niquina do.
7Jo
E jal e cat ng e nijm

jaang dsea leng
m cang jo, jo cajnggu

Jess e ju la:
Fa n seeng jaang dsea
leng quina i jmo jal ta
caluu co jal ta sn quina,
jo lacoo jm m ninii ta j
osi ta n gt , ja nitnar
e ni nidr co n, 8 co
niquinare ta jo nif nar:
Guia gui e nid jo ning n
f quinii jal e jo. Jo m ning
joguba niu nic n u. 9 Jo
m cat e jmor jal e jo, ja
Lucas17
190
ng i guimang qui fiir, co

j i do ta quibre. 10 Jo lajob
cat ng nijme n cajo m
ning e jmitna jal ta qui
Fidie, co n fona: J i dsea
leng l jnea, co ja caqu naa
jm e nijmnaa l gu, co lco
nicajmnaa j i laco cat mbaa.
M cajmileang Jess gung

dsea i l ng jmohu l
11Jo

Jess f e ngor f Jerusaln,
cang i jee u l ing Samaria
co Galilea. 12 Jo m cang i coo
n f, job caung gung dsea
dse i l ng jmohu l f ngu
tang. Jo m cangi Jess, hu i b
cajer e i dsea do 13 jo cas r:
Tfa Jess, f glin jnea e
l naa lala!
14 Jo m canu Jess e t i dsea
do, dsif ladob cas rei:
Glingna gjeaang yaangna
f quini jmidsea l laco ta qui
f ni ji qui Moi.
Jo dsif ladob caqung laj
gung i dsea dse do e nijmitir
laj i ta caqui Jess. Jo lajee
teai f, ladob calai laj i
jmohu e l i do. 15 Jo dsif m
call jaang i dsea dse do e
calai, dsif lajob caqungtu r f
l sing Jess jo canaai jmifi
Fidie e ngocng dsir. 16 Jogu
casr u jnir f quini Jess, jo
catui car cajnu nir t ni
u, jo lajob cacur guimang
dsea do e cajmileangnei. Jo
i dsea do seei f Samaria,
dsea i n ning rng co dsea
Israel. 17 Joba cajng Jess cas r i
dsea do:
Su o gung n tina dsea

calangna laj i jmohu e lam
l ngna? Jo jnanggu i nggu
do? 18 Su j i nb dsea seen f
Samaria dsea caijmifng Fidie
dsea guiing if ?
19 Joba cajng Jess cas gur i
dsea do:
Ran jo gung f qui, co
ncalamba laj i jmohu e
lam ln, co jb cal n laj i ju
quie.
Jial m nijatu Dsea Jmang f

jmg la
20Jo
(Mt. 24:23-28, 36-41)
cajmng tu dsea Israel i

l ng dsea fariseo cajmng r Jess
jo caj:
L ninng e nic Fidie nif
qui jalng dsea jmg?
jo cas rei:
M ninng e jo jee jalng
dsea jmg, ja l la l coo e
cung l jna; 21 ogu cung
nijng dsea: Lab canaang, osi
Dob canaang ; co lat lanab
nnaang e quie Fidie nif jee
n.
22 Jog u canaang Jess s r jalng
i dsea quir do jo caj:
Niguie jm m niliingna e
nimanggu jnea, dsea i ja f
if e l nn jaang dsea jmg, jo
ds jo qu jm fa e nimanggu
jnea, co jo seen f jmg la ie
jo. 23 Jogu f ng dsea nijmgor jo
nij: F lab tai, osi: F dob
tai , ds ja j glingna,
ogu glingna f l nitr n.
24 Dsco la jneng f y jmg
m jmijne gi jre, lajob
191
Lucas17,18
nil m nigatu f jmg la, jnea

dsea l nn jaang dsea jmg i ja
f if . 25 Jo ds ngu e nidsije
jal e jo, n nicaa jal iihu ,
jo f m dsea jmg nil n ni
jnea. 26 Jo laco cal m cateang
No f jmg la malgu eang,
lajob nijm dsea jmg cajo lajee
ngu e niga jnea cal cat
f jmg, jnea dsea l nn jaang
dsea jmg i ja f if . 27 Co
ie jo cajme dsea e jo e guiing
dsir e ji, co lco guiing dsir
qui j i e ni nidbre jogu
qui e nicng gu jor ; jo lajob
cajmer cart m caqui Fidie ta
qui No e nir co dsea sn
quir f dsi e mo e ncajmer
do. Jo lajee jo cat e tuu jm
jo ca jm lang f jmg, jo
jalm dsea jmg caji ie jo. Jo
dseng j i No co dsea sn
quibre calai ie jo. 28 Jo lajob
cajme dsea cajo m cateang
jaang i cals Lot f jmg la; jo ee
guiing dsir e ji, co lco guiing
dsir j i e ni nidbre cajo, jogu
e teai ta n jogu ta la jal
e sea f jmg, jogu jmor ta jni
jal e sea jogu ta jmo jal n
e jlo cajo. 29 Jo coob
m caqui
Fidie ta e cag Lot f f
Sodoma, jo jm job cajmer e caji
j e quieng azufre f y jmg,
jo lajoba cam conguia lajalng i
dsea i neang f f Sodoma ie jo.
30 Jo laco cajme dsea ie jo, lajob
nijmtu dsea jmg m t l
njaquieng e nigatu f jmg la,
jnea dsea l nn jaang dsea jmg i
ja f if .
31 Jo m niguie e jm jo,
i i dsea i taang f caluu osi
f y n , nggu quir
gcu i bre jo ja g dsir fa e
niqui e nidsiur jal e sea
quir. Jogu i i dsea i tang f l
jmor ta quir, nggu quir
gcu i bre jo ja g dsir fa e
nidsnggur f quir. 32 Jo te
ona jial cangong ng dseam
qui Lot m cajr jial soji j
jee f Sodoma. 33 Jo jalng dsea
i l ng e qu bre jm e nileng
yaai, joba bing i nijung m
nit lajo. Jogu jalng dsea i l
e ja qu r jm e nileng yaai,
joba bing niting f quini
Fidie m nit lajo.
34 Joba f n lana, m
niguie e oor jo, gng dsea tei
jmi f ni coma; jo jaai do
nijr , jogu jaanggur nidsi
co jnea f if . 35 Jo gng
dseam i teang dsi colng;
jaai do nijr , jogu i jaanggu
do nidsi co jnea. 36 Jo gng
dsea taai colng e jmor
ta quir; jaai do nijr , jogu i
jaanggu do nidsi co jnea.
do e cajng Jess lado, joba
cajmngr dsea do lala:
Fii, jie f l nidsije jal e
jo, faaaa?
Joba cai Jess qui jalng i
dsea do jo caj:
Ji l ro ngu jm, f job l
niseng jalng tujl .
18
M cae Jess qui

jaang dseam i n
Jo m cang jo, canaang

Jess er jalng i dsea
do coo ju j e lafa ju cuento,
jo caerei e n fi Fidie
192
Lucas18
contng e ngocng dsir, 2 jo
lalab cas r:
Coo ne calsng jaang dsea
i quidsi f coo f, jo i dsea do
ja ee jmifi Fidie j i cap
ogu jmgr jalng dsea ri.
3 Jo f job niseeng jaang dseam
i n , jo nnicajmer m co
jaang dsea gor. Joba i dseam
do contm dser f qui i dsea
i quidsi do e dsim rei fa e
niquidsi do laj i e l seei.
4 Jo hubji cangoca ja ee jmiji
i dsea i quidsi do laj i ju
qui i dseam do, jo ds coob
m
ca dsir: Ja iing jnea jmifnn
Fidie ogu jmgoo j i jaang
dsea jmg, 5 ds ngu e nigui
fng dsii co i dseam n la,
nijmmbaar e laco jo ning gur
ta jmiguing jnea lacoo jm.
6 Jo m cal e cajng Jess e
ju na, jo cas r jalng i dsea do
jo caj:
Lanab j i l e cajng i dsea
i ja quidsi laco cat ng do.
7 Jo ds eanggu jmng Fidie
jalng dsea quir i fng r u
jm . 8 Co f n e ja nijmi
laj i jmee e nilm r. Ds m
nigatu jnea cal cat, jnea
dsea l nn jaang dsea jmg i ja
f if , neduu su niguinggu
coo t m ng dsea i j l ng ju
quie.
M cae Jess ju qui jaang

dsea fariseo co jaang nodsicuu
9Jo
m cang jo, caegu Jess

coo gu ju e cat ng jalng i dsea
i jmo ta jmcng yaang jogu
e gm ni dsea caguiaang, jo
lalab cas r i dsea :
10Coo
ne cangoling gng
dsea e cangofei Fidie f gu:
jo jaai do l i dsea Israel i l ng
dsea fariseo, jo i jaang do jmor ta
m cuu e cat ng dseata seeng f
Roma. 11 Jo laco sim i dsea Israel i
l ng dsea fariseo do m canaai fr
fa quir jo caj lala: Fidie quii,
guimamba leang co ja l ng
jnea laco l ng dsea caguiaang;
co seeng dsea i jmo jogu seeng
dsea i soo dsi jogu seeng dsea i
ng le e gi co dsea osi
dseam i o quir. Jogu ja l nn
j i cap laco l ng n nodsicuu i
sing do. 12 Co jnea jmoo ayuno t
ne lacoo semaan, jogu cubaa
n laj i e seaji quie lacogu ta
hu f ni ji qui Moi. 13 Jo lajee
f i dsea Israel i l ng dsea fariseo
do lado, huimji caje i nodsicuu
do, jo ja cate dsir fa caser nir f
y, jo lco cat guibre jo canaai
quir nidsir jo lajee jo fr: Fii
Fidie dsea guiin if , ing dsee
uii quie, co dsea dsee dsea quib
l nn!
14 Jo lalab cajnggu Jess:
Lala f n e iam dsi i
nodsicuu do m cangi f quir, co
ncaim Fidie dsee quir, jo ds ja
caingrer dsee qui i dsea fariseo
do. Jo lajob nidsing ng jalng dsea
i jmcng yaang, co bing i nic
f, jo ds jalng dsea i ja jmcng
yaang j i cap, bing i nilniinggu
f quini Fidie m nit lajo.

jiuung
15Jo
(Mt. 19:13-15; Mr. 10:13-16)
m cang jo, f ng dsea

caguili e jei jalng jiuung
193
Lucas18
quir f l tang Jess e ii e

nijmigeang dsea do jalng i
jiuung do. Jo m cang i dsea
guitung do e jmo dsea lajo, joba
canaai gaambre qui jalng i
sejmii i jiuung do. 16 Jo ds dsif
ladob cat Jess jalng i dsea
quir do jo cas rei:
Cuna f jalng i jiuung
na gjali f la, jo ja jnngna
quir. Dsco jalng dsea i l ng
laco la l ng i jiuung na, bing i
cat ng e Fidie quie nif quir.
17 Jo jnea jmtaa ona e dseng
i i i ja iing ning e Fidie nicr
nif quir lacogu ng jaang
jiuung, joba ja too jm e ning
Fidie dsea do cajo.
M cas ng Jess co jaang

dsea i sea cuu
18Jo
(Mt. 19:16-30; Mr. 10:17-31)
m cang jo, cangoquieng

f l tang Jess jaang dsea i
l ng jaang fii qui jalng dsea
i ne ni gu qui dsea Israel, jo
cajmng r dsea do jo caj:
Tfa i gui dsi, e n
nijmeee e laco nili e nilseen
cng co Fidie car ngong
jm?
dsea do jo cas rei:
Jial f jnea e gui dsii? Co
j i Fidieb dsea guiing if bing
i l ng lajo. 20 Jo nb n jal ju
qui ta qui Fidie e f lala: Ja
lee e g n co dseam osi dsea
i o qui; ja jngn dsea rn; ja
jme ; ja c ju e o j; jogu
jmgoo tiqui co niqui.
21 Jo dsif ladob cai i dsea
do qui Jess jo cas r dsea do:
Lajalb e jo ncajme n
lat j i m smimbaa.
22 Jo m canu Jess e cajng
i dsea do lado, jo dsif ladob
caitu r quii do jo cas rei:
Coo gu n e nijmit: gung
f qui jo gn lajal e sea
qui, jo e nil qui e jo gjmee
guie jee jalng dsea tiing, jo
joguba nilsea jugui qui m
nit f jmg coo . Jo m cal e
nijm lajo, joguba nii jo dsee
co jnea jng.
23 Ds m canu i dsea do
e cajng Jess lado, dsng cal
jiuung dsir, co dsng sea cuu
quir. 24 Jo m cang Jess e
cal jiuung dsi i dsea do ds
canur lado, joba dsif ladob
cas r jalng i dsea i teang do jo
caj:
Dsng hu ng l qui jalng
dsea sea cuu e nijng yaai
f jagu Fidie e laco dsea do
nic nif quir! 25 Jo eanggu
ja hu ng e jaang j camello
ning ngne f dsi too jmini
mocuu e lacogu jaang dsea sea
cuu nijng iar f jagu Fidie
e laco dsea do nic nif quir.
26 Jo m canu jalng i dsea i
teang do e cajng Jess lado, dsif
ladob cajmngr dsea do jo caj:
Jo i jalng i niting f quini
Fidie jng song lajob nil ?
27 Joba cai Jess qui jalng i
dsea do jo cas rei:
Jal e ja qu dsea jmg
jm nijmr, lajb cung l jm
28 Jo m canu i T Simn do e
cajng Jess lado, jo dsif ladob
cas r dsea do jo caj:
194
Lucas18
Fii, jnea, dsea ngnaa
contng co n, ncat baa
lajal e sea qunaa, co iinaa e
ng naa co n latab.
29 Joba cai Jess qui i T
Simn do jo cas rei:
E j e f n, doi i i n
cat na nna, osi canaangna
qui tiquina osi niquina osi
jalng rngna osi dseam quina
osi jalng jo na ds ui e
ncajang yaangna f jagu
Fidie e laco quier nif quina,
jo i i dsea i nijm lajo, 30 bing i
niing jal e nr f jmg la;
jo m nit f jmg coo , nii e
nilseei cng co dsea do lata.
M cajmetu Jess ju e nijngng

dsea r
31Jo
(Mt. 20:17-19; Mr. 10:32-34)

Jess f e ngor f Jerusaln co
jalng dsea i ngoling co r,
jo lajee jo co catbre i dsea
Lana ningoo f Jerusaln f
l nilti jal ju e cajng uii
quie jalng i dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang, jnea
dsea jmg. 32 Jo f job l nijng
jalng dsea gonaa jnea f jagu
jalng dsea i ja cuing Fidie. Jo
jalng i dsea nili jnea jogu
nijmineai jnea jogu ni jnea
33 jo nijmhu i jnea la ti e j
dsir cart nijngi jnea; jo ds
m nit n jm lajo e nijngng
dsea do jnea, joba nij b tu cal
cat.
do e cajng Jess lado, j i cam
ju ja cangi ogu ir e uiing

qui e caf dsea do lado.
tiuung f Jeric
35Jo
(Mt. 20:29-34; Mr. 10:46-52)
m cang e cas ng
Jess co i dsea guitung do,
catamtu r f teai jo caguili
qui coo f l sii Jeric. Jo n
f niguiing jaang dsea tiuung e
mr jal e nr co jalng dsea
i ng ng e f l guii do. 36 Jo m
canu i dsea tiuung do e dsng
f ng dsea guijaling f l guii,
jo cajmng r i dsea i ng ng qui
do egu cal e jaling f ng dsea.
37 Joba cajme dsea ju i dsea
tiuung do e Jess dsea seeng f
Nazaret guin ng i f do co
dsea quir. 38 Jo m canu i dsea
tiuung do lado, jo canaai i
Jess, sju dseata Dav, f
glin jnea!
39 Jo ds m canu i dsea
ngoling nif do e canaang i dsea
tiuung do e i Jess, joba
canaai gaambre quii do e
laco jo nifgui lajo. Jo ds
i dsea tiuung do l l tegu
canaai mbre dsea do jo ftu r
lala:
Jess, sju dseata Dav, f
glin jnea!
40 Jo dsif m canu Jess
e t i dsea tiuung do, dsif
ladob cajer , jo caquir ta e
cangote dsea i dsea tiuung do jo
cangojengnei t qui l sing
Jess. Jo m caguii do qui, jo
cajmngrei:
41 E iin e nijmeee qui?
195
Lucas18,19
Joba cai i dsea tiuung do jo

cas r Jess:
Fii, iinn e nijme e
niljnbaa.
tiuung do:
Gljn jo! Jo ncalamba,
co jb ncal n ju quie.
43 Jo dsif lajob caljn i dsea
tiuung do, jo canaai jmifi
Fidie lajee e ngor co Jess.
Jo jalng dsea i cang e cajme
Jess ie jo, cajmifmbre Fidie
cajo.
Jess co jaang nodsicuu

i sii Zaqueo
19
Jo m cang jo, caguib

Jess f Jeric. Jo m
cang i jee f, dsng f ng dsea
casei. 2 Jo e f jo niseeng jaang
fii jalng nodsicuu i sii Zaqueo
i sea cuu eang, 3 jogu eam ii
do nijmicui Jess, ds ja lr
nini dsea do co dsng f ng
dsea casei ie jo, jogu Zaqueo
l i jaang dsea i ja ga l
fng. 4 Jo m callr e ja t i fa
nini Jess, jo cangojembre
qui jalng i dsea do, jo cajgor
f coo y ma e sii sicmoro,
co callr e f job cung nini
dsea do. 5 Jo jo hu l cang ng
Jess uii e ma l dsing Zaqueo
do, jo cajngnei do l dsi jo
cas rei:
Jmn g ng l dsin na,
Zaqueo, co lana n nijaa f qui.
6 Jo m canu Zaqueo lajo,
guib jmor, jo dsif ladob
cajgi e cangoi Jess, jo
colm cangi co dsea do
f quir. 7 Jo m cang jalng
dsea e cang Jess f qui i

nodsicuu i sii Zaqueo do, dsif
lajo canaai ei Jess, jo fr e
dsea do cangojer f qui jaang
dsea i rng dsee eang. 8 Jo m
nineai f qui Zaqueo, lalab
caj do cas r Finaa Jess:
Jan, Fii, lana nicu jalng
dsea tiing condse jal e sea
quie, jo qui lajaang lajaang
dsea i ncajme qui, lana
nija are qui lgu laco j i e
ncaca quir do.
9 Jo m canu Jess lajo, lalab
cas r dsea do:
Jm na nseeng dsea e f dsi
sn la i ncalang jee jal dsee
qui, co i dsea na ncajmilir
e l mbre sju l y Abraham
cajo. 10 Co jnea, dsea i ja f
caga e l laco cagannn jogu
e cagaleaan jalng dsea i rng
dsee f quini Fidie.
M cae Jess e ta e cajme

dsea co cuu qui dseata
11Jo

Jess f e ngor co dsea quir
f Jerusaln, jo caer jalng dsea
do coo ju j e lafa ju cuento,
dsco njaquiem e niguili f
Jerusaln, jo f job dsi jalng
dsea e Jess niquir ta jee
jalng dsea gor dsea Israel l
lacogu la jmo jaang dseata dsea
fng i seeng f jmg la. 12 Jo
lalab cas r jalng i dsea do:
Coo ne calsng jaang
dsea goo, jo calii e nili
dseata dsea fng f coo f l
hu i . Jo m ca e ta do, n
niqumtu r f gor, co f job l
196
Lucas19
nili dseata dsea fng. 13 Ds
ngu e nig r l nidsii e
ta do, catr gung dsea leng
quir, jo cacurei do jm c
cuu e mo eang lajaang lajaai
jo caj cas rei: Jmeena ta
co e cuu la lajee niniii jo cart
nigengtu. 14 Jo ds jalng
dsea go i dseata dsea fng do
ja ii e nili do e ta jo, co
dsng n ningnei, joba casi
do nifgu t n m ng dsea i
caguijme ju i dsea nija ta do
e ja jir i dsea gor do fa e i do
niling dseata dsea fng quir.
15 Jo ds ja l cacng, co cal m
i dsea do dseata dsea fng laj i
laco ta cahu.
Jo m cangoyung
jo, cangmtu r f gor. Jo m
caguii f quir, jo caquir ta
e calt i dsea gung i cacur cuu
do lam ngu e nig r nidsr,
co calii e caldseang dsir
jial ti cuu ncal i do lajaang
lajaai. 16 Jo m cagui i lauii do,
joba caj cas r i dseata dsea
fng do: Fii, cajmbaa ta co
e cuu e casee co jnea do, jo
ncal baa gu lgu e laco j i e
casee do. 17 Joba cajng i dseata
dsea fng do cas r i dsea leng
quir do: Eam gui lajo, nb
jaang dsea leng i guing, co
tmba jm ta co cap cuu,
jo lana nicu n e nilin jaang
dseata qui gu f. 18 Jo m
cang jo, cagui jaanggu i dsea
leng do, jo cas r i dseata dsea
fng do jo caj: Fii, cajmbaa
ta co e cuu e casee co jnea
do, jo lana ncal i lgu lajo.
19 Joba cai i dseata dsea fng
do qui i dsea leng quir do jo
cas rei: Nicubaa n e nilin

dseata qui i f cajo. 20 Jo m
cang jo, cagui jaanggu i dsea
leng do, jo cas r i dseata dsea
fng do jo caj: Fii, lab quiee e
cuu qui e casee co jnea do.
Camebaa laco m cainn do,
21 co gmbaa n, co l t o e
st ng jal ta jmo dsea jim.
22 Joba cai i dseata dsea fng
do qui i dsea leng quir do jo
cas rei: Nb jaang dsea leng
i f i soo dsi, jo lana nijmitibaa
laj i e ncafe na. 23 Song nib
e st nn cuu qui jal ta jmo
jalng dsea jing, joba jial ja
caguite e cuu quie do f banco e
laco seaba e ds m cageann?
24 Joba caqui i dseata dsea
fng do ta qui jalng i dsea
i teang do jo cas rei: Guina
cuu e quier na, jo cuna i dsea
i quie jmiguigu na. 25 Jo m
canu jalng i dsea do e cajng i
dseata dsea fng do lado, jo cair
lajali do jo caj: Finaa,
jial e i na nii, co gugu cuu
nquier . 26 Joba cai i dseata
dsea fng do qui i dsea do jo
cas rei: Nb n e jalng
dsea i sea qui, jmiguigu nilsea
quir; ds jalng dsea i ja sea
qui, conguiab niing e cap e
sea quir. 27 Jo lana niijengdu
jalng dsea i ja caliing e nilinn
dseata dsea fng, jo nijngngnar
f quinii la lana.

(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12 :12-19)
28Jo
m cang e cae Jess

jalng i dsea do e ju na, joba
cabtu r f iuui e ngor f
197
Lucas19
Jerusaln. 29 Jo m njaquieng
e niguier f qui coo f e
sii Betania co coo gu f e sii
Betfag, f e ne t m e sii
Olivos qui f Jerusaln, jo f
job casi gng i dsea guitung
quir do 30 jo caj cas rei:
Glingdu e f e ne
quigu na, jo m niguilingna f
jo, jo nimangna jaang b i sing
ung i ja i i m cagu j i jaang.
Jo singnare jo ijengnare f
la. 31 Jo song i i jmng n jial
s ngnare, joba nif nar: E
Fibaa nengtear i b la lana.
32 Jo m cangoyung e
canu i dsea gng do lado, jo
cangolimbre jng. Jo m caguili
e f do, job calti j i laco cajng
Jess lam jenggu do. 33 Jo lajee
e taai e sr l qui i b
do, dob caguiling dsea fii i j do,
jo cas r i dsea gng do jo caj:
Jial s ngna b qunaa?
34 Joba cai i dsea gng
do qui i dsea fii b do jo
cas rei:
Co lana nengtea Finaa i b
la, joba s ngnare.
35 Jo catb i dsea gng do
i j do, jo casf r t n s r f
mocoi do. Jo m caguili f l
tang Jess, mf ng caguiembre
dsea do. 36 Jo laco iuung Jess f
e ngor f Jerusaln, lajalng dsea
i ngoling co r do canaai nir
jal s r gui f f l ning ng
dsea do. 37 Jo m canaang jgang
lajalng i dsea do f dse m
Olivos, canaai ti Fidie e
iang dsir jogu jmifi dsea do
qui jal e qu jm e ncajme
dsea do e dsig dsi dsea. 38 Jo
jalm i dsea do canaai fr jo

caj:
Majmifngnaa i dseata dsea
fng i geang i ja cuai qui
Fidie! Jo lana juguiji qui
dsea f if , jo gjmgoobaa
Fidie dsea guiing f jo!
Israel i l ng dsea fariseo i ngoling
do e f jalng i dsea do lado, joba
cas r Jess lala jo caj:
Tfa, jing jalng dsea qui
laco jo gjmifnglr n.
Israel i l ng dsea fariseo do jo
cas rei jo caj:
L j i laba l , co fng song
jo jmifng jalng i dsea la jnea,
joba jal cuub niro jng jo nif
e jmifng jnea.
41 Jo malguji lajo, m
caguili qui Jerusaln f l
njneng e f jo, jo canaang Jess
qubre uii qui jalng dsea i
neang f jo 42 jo caj:
Faji e j l ng n, dsea
neangna f na, jal ju quie,
joba lat lanab jng nilseengna
jugui ju r co Fidie! Jo
ds lana ja qu jm ningngna
jal ju quie, co ja iingna
nuna. 43 Jo ds niguieb jm
m nidsing ngna iihu m t l
nir jalng dsea i n ning n
lacng lajing e f la, jo nijmr
m co n, 44 jo nijngi
jalng n. Jo l jo, niqu r jal
nna cat t f, jo j i coo
cuu jo nisr fa e sf nggu e
quiegu eang nna, dsco ja
calcuingna jnea e l nn Dsea
Jmang m cataann jee n f
jmg la.
198
Lucas19,20
jmo ta n f dsi gu
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2 :13-22)
45Jo
m cang jo, m cagui

Jess f Jerusaln, dsif ladob car
f dsi sn gu qui dsea
gor dsea Israel. Jo m cangi
jalng dsea i teang ta jmo
mo co jal e n r, jo dsif
ladob cangnei 46 jo caj
cas rei:
Lalab f f ni ji qui Fidie:
E f dsi sn gu quie la ing
ta e jmifng dsea jneab; jo ds
n ncajmeena l cng seng
jalng co jal e jmoona
lana.
47 Jo m cang jo, lacoo jmb
dse Jess e dsier jalng dsea
jal ju qui Fidie e f gu
do. Jo lajee jo jalng fii jmidsea
co gu jalng tfa qui ju
jalng dseata i seeng f Jerusaln
jmor quij qui jial nijngi
dsea do, 48 jo ds ja lng niguir
jial nijmr lajo, co jalm i dsea
teang nu do tb dsir e nur
jal ju e e dsea do.
I qui ta qui Jess e jmor jal

e jmor
(Mt. 21:23-27; Mr. 11:27-33)
20
J o coo jm m cang e
jo, lajee e tang Jess f
gu e er jogu guiar ju qui
Fidie jee jalng dsea qui jial
nileng dsea jee jal dsee quir,
jo lajee job caguiling jalng fii
ju qui ta qui dsea gor dsea
Israel co gu jalng y dsea
cng qui e gu do, 2 jo cas r

Jess lala jo caj:
Jmee ju i qui ta qui
e jmoo jal e jmoo na. Jo i
cacu n e ta na?
dsea do jo cas rei:
Seab coo e n nijmng jnea
n cajo. iina quie lana. 4 I i
caqui ta qui i Juan e caseai
dsea jm? Su Fidie ofa dsea
jmgb ?
do e cajng Jess lado, jo lajee
yaambre canaai s i jo s
ri:
Jial nisinaar, faaaa? Song
casinaar e Fidieb casing dsea
do, joba nij nis r jneaaaa
jng: Jial ja j cal ngna jal
ju quir? 6 Jo song nisinar e
dsea jmgb caqui ta qui i
Juan do, joba jalng i dsea la f
nijngmbre jneaaaa jng co
jmang cuu, co ibre gui e caj
i Juan do e fr cuai qui Fidie.
7 Jo j i jaang i dsea do ja cate
dsir fa ee cair qui Jess
cuai qui i Juan do, jo l cas r
dsea do e ja ibre. 8 Joba cai
Jess qui i dsea do jo cas rei:
O gu jnea nijme n ju
cajo i i qui ta quie e jmoo
jal e jmoo la lana.
Ju qui dsea leng i soo dsi

9Jo
(Mt. 21:33-44; Mr. 12:1-11)
dsif m cang jo, jo canaang

Jess e er jalng i dsea do
coo ju j e lafa ju cuento, jo
cas rei do lala jo caj:
Coo ne nicalsng jaang
dsea jo nicajnr jmang hung
199
Lucas20
j latng f ni u quir. Jo
m cat e caguiar gui lajal
e do, jo cati dsea leng
i cane ni latng e u do
i nijm ta jmji. Jo m cal
jo, jo cag bre jo cangr f l
hu i . 10 Jo m cat e caroo e
m hung j do, jo caguii
jaang dsea quir e t l tai do
i cangom laj i guie quir e
cat i qui e ta jmji e jmo
i dsea do f ni guo u quir.
Jo ds m caguing i dsea quir
do e l taang i dsea jmo ta e u
do, caquibi do quir e lafa e
nicurei do laj i guie qui i
dsea fii u do, jo caguimbrei
do cal cat f l cajr, jo ja ee
cacurei do j i coo . 11 Jo m
cali i dsea fii u do e cal lado,
dsif ladob caguii jaanggu dsea
quir i cangom guie quir
qui laj i ta jmo u quir. Jo
ds m caguing i dsea quir
do f l taang i dsea jmo ta
do, cacmbre cajo l lacogu
cangong ng i dsea lauii do, jo j i
coo ja ee cacurei do cajo. 12 Jo
m calitu i dsea fii do e cal
lado, jo caguimbre jaanggu dsea
quir. Jo ds gab cajme i dsea
jmo ta do co i dsea do cajo, co
caquimbrei jogu cacuingnei,
jo ja ee cacurei do j i coo cajo,
jo cambrei do.
13 Jo m cang jo, jo ca dsi
i dsea fii u do: E nijmeee
nng? Jo seem cam ng jo o i
neann eang, jo b niguienn
lana, jo jangm gub i nijmgr.
14 Jo ds m caguing i sming
do l taang i dsea jmo ta do,
jo dsif ladob canaai do s i
lajee yaai: J i i nabing i seeng

i niling fii e u la m nijung
tiquir. Joba majngangnaar
lana, n la cagi f la, jo jnea
dsea niliii fii latng e u la.
15 Jo m cangoyung e cas ng i
dsea do r lado, jo caguimbre
i sming do jee e u e l sjnea
e hu hung j do jo f job
cajngangnei.
Jo m cat e jmo Jess e ju na, jo
cajmngr lajalng i dsea i teang do
jo cas rei lala jo caj:
E l ngna e nijm i dsea fii
e u do m nilir e ncajngam
jalng i dsea leng do jor ?
16 Co nidsmbre, jo m niguiei
nijngmbre lajalng i dsea
leng do, jo i jim niti i nijm
ta e u quir do.
Jo m canu jalng i dsea i
teang do e cajng Jess lado,
lajalmbre cair jo caj:
Ja gliing dsi Fidie e nil lajo.
17 Jo m canu Jess e cajng jalng
i dsea do lado, jo l cajmbrei do, jo
l jo cas rei do lala jo caj:
E e l ngna e gung e to f
ni ji qui Fidie l f lala?:
E cuu e ja calji i dsea i jmo
n ,
lana nl coo cuu e niinggu
qui t f.
18 Jo doi i i i cattaang e f ni e cuu
do, joba cuib nili jng. Jogu fng
song e cuu do cat jo cajl ng jaang
dsea, joba conguia tb nili jng.

qui e cat ng dseata
(Mt. 21:45-46, 22:15-22; Mr. 12:13-17)
19Jo
m canu jalng fii jmidsea

co jalng tfa qui ju qui
200
Lucas20
ta qui dsea Israel e cajng Jess
lado, joba lajmnb lam ii nisi
dsea do, co callr e uii quibre
caf dsea do. Jo ds j i coo ja ee
cate dsir fa ee cajmei dsea do,
co gmbre jalng dsea f i t dsi
nu jal ju qui Jess.
20 Jo m cang jo, jalng i tfa
do co gu jalng jmidsea cas i
lajee la yaai e casi coo t
m ng dsea i nijm lafa dsea
gui dsi co Jess, jo cajmer
lajo qui e nijmi do quij jial
nif dsea do ju gui, co dsir
e fa lajo nilr e nits ng dsea
do f quini dseata. 21 Joba m
caguili do f l tang Jess, jo
cajmngr dsea do lala jo caj:
Tfa, nneb jnea r e jmang
ju jb jal e e n, jogu ja j
n cajo jial l ng dsea l caluu,
jogu n e jnea jial dseng
laco iing Fidie e see naa. 22 Joba
cajajmng naa n: Su n
niqunaa cuu e cat ng dseata
dsea fng i guiing f Roma osi ja
n qunaa ?
23 Jo ds dsif ladob call Jess
e iing i dsea do nijmgngnei,
joba caj cas rei:
24 ena jnea coo cuu. Joba
neduu jial l , jo i dsea i tang
f ni la jogu jial siir?
Joba cai i dsea do cas r Jess
jo caj:
Dseata dsea fng i guiing f
Romab tang f na.
25 Joba caitu Jess jo cas r i
dsea do:
Laj i e cat ng dseata dsea
fng, cuna dseata dsea
fng; jogu laj i e cat ng Fidie,
cuna Fidie cajo.
26Jo
dsng cangog dsi i dsea

i teng Jess do m cai dsea
do lado f quini jalng i dsea i
teang do, co l l cangoggu
dsibre laj i e cai dsea do, jo
tiib cajer laji do.
dsea cal cat
27Jo
(Mt. 22:23-33; Mr. 12:18-27)
m cang jo, caguiling

dsea saduceo f l tang Jess.
Jo jalng i dsea saduceo do ja j
l i e nij tu jalng l. Joba
cangojmng r dsea do jo caj:
28 Tfa, Moi cajmer f ni
ji quir e song cajng jaang
dsea jo ja jor calsng co
dseam quir, joba n nicng
gu i dseam n do co rng
dsea ngang co i l do. Jo i
y lauii i nilseeng quir co
i dsea do, n nijmr e lafa
job
i dsea quir lam uii do,
co lanab f f ni ji qui Moi.
29 Joba sina n e ju la: Coo
ya calsng guing dsea la
ri, jo i dsea nif do cacm
guor, jo ja e hu cateai f
jmg la co cajmbre, jo j i
jaang jor ja i i calsng. 30 Jo m
cang e cajng i dsea do, jo
cacm guoo i dseam n do co
rng i l dsea quir i cat
gng do. Jo ds lajob cangong i
cajo, co cajmbre, jo j i jaang
jor ja i i calsng. 31 Jo m cang
jo, cacmtu guoo i dseam do
co i rng i l dsea quir
i cat gaang do, jo ja hu cang
jo cajmbre cajo, jo j i jaang
jor ja i i calsng. Jo lajob
201
Lucas20
cangong i lajali do. Jo coob

m cat jui laj guii do, jo
j i jaang jor ja i i calsng. 32 Jo
ds jo hu ng m cang jo, jo
cajm i dseam do cajo. 33 Joba
jmng naa n lana jial l m
nit f coo . I dseng dseam
qui niling i dseam do lajee
laj guing i dsea do? Co laj
guimbre cacng gur co i
dseam do f jmg la.
saduceo do jo caj cas rei:
Cum guoo jalng dsea
dseam f jmg la. 35 Jo ds
jalng dsea i niing e nij tu r
cal cat jee jalng l f
jmg coo jo nicnggu guoor
f jo, 36 jogu ja qu jm fa e
nijunggur, co lajob l ng jalng
ngeles qui Fidie f if , ja
cng guor ogu jui; jogu jo
Fidie niling jalng i dsea do ui
e ncaj tu r cal cat. 37 Jo jgu
Moi cajmer f ni ji qui Fidie
e nij b tu l, co ie lam cangr e
gui coo mato e gui j, jo jee e
j do caf Finaa jo cajmer ju
e bre l i Fidie qui Abraham
co gu Isa jogu Jaco. 38 Dsco
Fidie l i Fidie qui jalng
dsea j , jo ja l i Fidie qui
jalng l, co jmang dsea j bing
i seeng cng co Fidie.
39 Jo m canu i lng tfa qui
do e cajng Jess lado, joba dsif
ladob cair qui Jess jo cas r
Eam gui laco cafe na, Tfa.
40 Jo m cang jo, j i jaai
do jo ee categu dsir fa ee
cajmnggur Jess.
I dsea sju l ng Dsea Jmang?

41Jo
(Mt. 22:41-46; Mr. 12:35-37)
m cang jo, jo cajmng

Jess jalng i dsea do jo caj
cas rei:
Jial f dsea e sju dseata
Davb l ng Dsea Jmang? 42 Co
lalab cajng dseata Dav f ni ji
qui Fidie:
Lalab cajng Fidie cas r
Fii:
43 cart m nijmeee e jalng
dsea i n ning n
nisr u jnir f quin e
laco nijmgr n.
44 Joba jmng jnea e song iab
dseata Dav s r Dsea Jmang
Fii, joba jial cung e Dsea
Jmang l i dsea sju dseata
Dav jng?
Jal e ga e jmo jalng tfa qui

(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 11:37-54)
45Jo
lajee jo, f m dsea teai

e nur jal ju qui Jess, jo
cajng dsea do cas r jalng dsea
i ng co r do lala:
46 iing ona co jalng
dsea gonaa dsea Israel, co
jalng t dsir e ngr quier
jal s dsea goo, jogu dsng
ii e nijmifng dsea r m ji
j dsea lacaang f jee n ,
jo mr masii e niinggu m
dsili f sn gu, jogu m
t jm e ng i e gr, mr lali
l jlogu e niger, jo lajoba e
jlogu jnei f quini jalng
dsea ri. 47 Jogu ur jal e sea
202
Lucas20,21
qui jalng dseam i n , jogu
jmcaai e fr fa e cuee eang
f quini dsea. Jo co dseng
lajob l i, joba bing i eanggu
ning iihu m nit lajo.
M cacu jaang dseam i n cuu
quir f gu
21
(Mr. 12:41-44)
J o m cang jo, lajee

tang Jess f sn gu,
jo cangr e dsitea dsea sea cuu
jmigui cuu quir f dsi guo
qui gu. 2 Jo ds lajee job
m cangi jaang dseam i n i
tiing eang i cat dsi e guo
do t cuu e jiang eang e quing
coo ine. 3 Jo m cang Jess e
cal lado, jo cas r jalng i dsea i
teang do jo caj:
Dseng e j e f n e
i dseam n nabing i ncacu
jmiguigu cuu lajee lajalng i
dsea sea cuu i nng ng na. 4 Co
jalng i dsea sea cuu na ncacur
jal e nseng quibre, jo ds i
dseam n na ncacur jal e sea
quir jo co e naba s nilr
cap e ni nidr.
M cajng Jess e niim gu f e

si f Jerusaln
5Jo
(Mt. 24:1-2; Mr. 13:1-2)
m cang jo, f m dsea i la

ng co Jess teai s i cuai
qui e gu f e si f Jerusaln
jogu dsig dsir e dsng jlo e
gu do, co dsng niguo jal
cuu co e sieeng e gu do,
jogu s mbr cajo qui jal e jlo
e ncacu dsea qui e sl e gu
do. Jo m canu Jess e s ng
jalng i dsea do lado, joba caj

cas rei:
6 Niguieb jm m niqu
jal e mo n e te na, jo j i
coo cuu jo nij fa e sf nggu
rng l laco jlo jneng e na
lana.
Jial nil m njaquieng e t l

niing jmg
7Jo
(Mt. 24:3-28; Mr. 13:3-23)
m canu jalng i dsea do

e cajng Jess lado, jo cajmngr
dsea do jo caj:
Tfa, l nil jal e f na?
Jial nilli m njaquieng e
nidsije jal e jo?
do jo caj cas rei:
Dsng n iing o n jo
ja glgngna, co f m dsea
nijaling jo nij: Jneab Dsea
Jmang, jogu nijnggur: Lanab
ncagui oor e niing jmg.
Jo ds ja jmijingnar j i coo ,
jo jie m lgngna. 9 Jogu m
ninuna e nja m jo nne
ta t ng, ja fngna j i coo , co
jal e jo n niltib lajee ngu
e niing jmg.
10 Jog u cajnggu Jess cas r
jalng i dsea do:
Jalng dsea i neang coo
f nit co coo gu f, jogu
coo l dsea nit co coo gu
l dsea cajo. 11 Jogu eang te
nij u f la f na, jogu nija oo,
jogu nilsea jmigui ing jmohu
lang f jmg, jogu jmigui
im jal e nijnng f y jmg,
jo dsng nifng jalng dsea m
ninr jal e jo.
203
Lucas21
12Jo
ds ngu e nidsije jal

e nfa na, f ng dsea niln
ni n, dsea cuingna jnea,
jo dsng ga nijmei n ui
jnea. Jo nidsijei n f sn
gu e laco nin i n f quini
jalng dsea, jogu niti n
f dsi n, jo l jo nidsijei
n f quini jalng dseata dsea
cng ui e l ngna dsea quie.
13 Jo m nidsing ngna jal e
na, job m nilna nifngna
jalng i dsea do jial cauingna
dsea quie. 14 Jo ja jmeena f
fa e ja na jial ningna qui
jalng i dsea do m nijmng r
n qui jal dsee e niingna.
15 Co jneab nijmeee e nilna
jial ningna quir, jogu nijmeee
e tngna eang, jo j i jaang i
dsea i n ning n do ja niqu r
jm fa e nir quina. 16 Jo
dsng nilseeng i n ning n,
co jgu jalng tiquina jogu
niquina jogu jalng rngna
jogu jalng i cuing n nijmr
lajo co n jo jgu cart
nijngi i lng n. 17 Jo lajalm
dsea jmg niln ni n ui
e l ngna dsea quie. 18 Jo ds
j i cam jguna ja nidsiing.
19 Jo jie m ltng ana e f
niteangna co jnea, co lajoba
e cung e nitingna f quini
Fidie m nit lajo.
20 Jo m nimna e njaling
jalng le e nirr
latng f
Jerusaln, joba glna jng
e jo hu ro e f jo, co t l
niim. 21 Jo co lajob nil, joba
dsif lajob n ung jalng dsea
i neang jee f Jerusaln e
nicu r f jee m ngu e nir
jalng le lacng lajing e f

jo. Jo jalng dsea i taang jmo
ta f caluu f jo g dsir fa
e niqunggur f jee f, co l
gcu i bre cajo. Jogu jalng dsea
i neang latng l se Judea
n nicu bre cajo e laco cung
nijmng yaai. 22 Co ie job m
ning dsea iihu , jo lajogub e
nilti j i laco f f ni ji qui
Fidie. 23 Jo ds dsng f jalng
dseam i ng quieng y osi
i ng jeng y cu t ie jo! Co
dsng nic dsea iihu lang f
jmg, jo ds eanggub nic i
dsea i seeng f Jerusaln la iihu
lajee lajalng dsea jmg. 24 Jo
f m dsea nijui f jee m ,
jogu f m dsea nitei jo nidsili
n f f l ji; jo jalng dsea i
jaling f l hu i i ja cuing Fidie
nijasombre f Jerusaln cart
m nidsng e e ns qui.
Jial m nijatu Dsea Jmang

(Mt. 24:29-35, 42-44; Mr. 13:24-37)
25Jo
dsng nils ng jial jneng

iee co gu s co gu jalng
n . Jogu dsng nidsig dsi
dsea jogu nifi cajo ui e ga
niro jm jogu ga nit m .
26 Jo dsng nifng dsea jo f m
dsea niing dsir co jal e f
do m ni dsir jal e nil ie jo,
co jgu jal e sea f y jmg
nij lafa m j u. 27 Jo joguba
m nimangna jnea, dsea l nn
jaang dsea jmg i ja f if , e
ngaa nquinn jee cab jni
co e niing j e gng qui
Fidie. 28 Jo m ninng e nidsije
jal e ncafa na, joba cu b
yaangna jng, jogu jna yej
204
Lucas21,22
f y jmg, co njaquiemba e
nilengna conguia jee jal dsee
quina.
29 Jo l jo cas Jess jalng
i dsea do coo gu ju jo caj
cas rei:
Quiena cuente jial l jal
ma g osi l doi ee ma
. 30 Jo m mo n e nnaang
ie jal m e s qui, n
nna e ji i jm b njaquieng
jng. 31 Jo m canaang lti jal e
ncafa na, joba glna gui
e njaquiemba e nic Fidie nif
32 Jo e j e f n e jal e
na n niltib ngu e nijung
jalng dsea i seeng jm na. 33 Jo
niim lang jmg la co gu
lang y jmg, jo ds jal
ju quie ja to jm fa e ja
nilti lajal e jo.
34-35 Jo co lajob nil, joba f
n e dsng n iing ona jo
ja cu f yaangna j i cap e
nirngna dsee co jal e l e
sea f jmg. Jo ja jmoona ta
me ogu ng na e eanggu
guiing ona jial nilseengna
f jmg la, jo lajoba ja
nidsing ngna la dsing ng jaang
no i guie l ro coo le. Co
jalb e jo nil m niguie e jm
jo jee jalng dsea i seeng f
lang f jmg. 36 Joba liunn
n e dseng la guimba n e
neangna e ne gui quina
contng, jo contng n m na
jmee Fidie uii quina e laco ja
gtingna jal e nil ie jo jogu
e laco cung nigquiengna f
quinii, jnea dsea l nn jaang dsea
jmg i ja f if .
Jo jal e ju na cae Jess caer

jalng i dsea do ie jm jo.
37 Jo m cang jo, lacoo jm
dsie Jess jalng dsea jal
ju qui Fidie f gu f e si
f Jerusaln. Jo lacoo lo dser
dsijer f coo y cuo e sii Olivos
e f n f Jerusaln do. 38 Jo
lajalm dsea dsili e f gu do
lacaee e dsin r jal ju e guia
Jess.
M cas ng jalng dsea jial e

nisi Jess
22
(Mt. 26:1-5, 14-16; Mr. 14:12, 10-11; Jn. 11 :45-53)
J o ie jo njaquieng coo
jm e sii Pascua qui
jalng dsea Israel, jo ie jm
jo gr i e ja quie quieng.
2 Jo lajee jo canaang jalng fii
ju qui ta qui dsea Israel e
s i jial niguir e nijngi Jess,
jo ds ja te dsir e nijmr jal
e l e dsir do, co dsng gi
jalng dsea i seng f Jerusaln
lajee e jm jo.
3 Jo lajee jo ca fii i lng i sii
Satans f dsi Judas Iscariote,
jaang lajee dsea guitung qui
Jess. 4 Jo dsif lajob cangr
cangosii co jalng fii jmidsea
co gu jalng dseata qui gu
qui dsea Israel qui jial nilr
nisi Jess e laco niji dsea
do f quini i dsea . 5 Jo dsng
caliang dsi jalng i dsea do m
canur e ju jo, jogu cacur ju
quir e nicur Judas Iscariote
cuu e lei do e qui e niji
Jess. 6 Jo cab dsir qui ri
e nijmr lajo, jo mf ng canaang
205
Lucas22
Judas e nr jial e niji Jess f

jagu jalng i dsea do.
guitung quir
(Mt. 26:17-29; Mr. 14:12-25; Jn. 13
:21-30; 1 Co. 11 :23-26)
7Jo
m cang jo, ia ie jm
e g jalng dsea Israel i e
ja quieng quie, jogu ie job cajo
n e nijngi jaang jose jiuung
lacoo sn quir e nijmr e
jm Pascua do, 8 jo ia ie jm jo
caqui Jess ta qui T Simn
co gu Juan jo caj cas rei:
Glingna jo gguiana gui
l nijmnaa jm Pascua, jo f job
niquieenaa colng can na.
9 Joba cajmng i dsea gng do
Jie f l iing n e
nidsiguinaa gui jal e jo?
do jo cas rei:
M nigtangna jee f
Jerusaln, job nimangna jaang
dsea i ngang quie coo ds
e a jm, jo niglimba laco
ngai, jo e n l nir do, job
nigtangna cajo. 11 Jo nif na
i dsea fii e n do: Lalab jng
tfa quii: Jie sn l nijmeee
jm Pascua co jalng dsea
guitung quie? 12 Jo nir n
coo n y l nslng gui,
jo f job niguina gui qui e
niquieenaa do.
13 Jo cangolim i dsea gng do
m cangoyung e cajng Jess
lajo, jo cadsmbre i dsea do, jo
caltib laco cajng Jess jenggu
do. Jo f job caguiar gui e nidr
ie can jo.
14Jo
m njaquieng oor e
nidr, jo cangolim Jess co
i dsea guitung do f l nne
gui e nidr. Jo m caguili jo
cagubre mes lajali do, 15 jo
canaang Jess s rei do lala:
Dsng caliinn e nijmeee e
jm Pascua la co n ngu e
nijunn! 16 Co jo nijmeee e jm jo
co n cart m nit e nij tu
rnaa f if quie.
17 Jo l jo cat i coo co e
a jm m hung j jo cacur
guimang Fidie, jo l jo cas r
Jo e co la, jo jmeena
jmji e a dsi lajee lajalngna
na. 18 Dsco jo niduu e jm m
hung j la cart nij tu rnaa
f if quie.
19 Jo m cang jo, jo casr coo
i jo cacur guimang Fidie.
Jo m cangoyung jo, jo cajmer
jmji e i do lajee lajalng
i dsea guitung do. Jo l jo
cas rei jo caj:
Quina e i la, co e la l e
ngu tann la, dsea nijunn uii
qui jalng dsea jmg. Jo jal
e la n nijmeena e laco niguing
ona jnea.
20 Jo m cangoyung e cagr e
i do, jo cat ngtu r e co e l a
jm m hung j do jo caj:
E a dsi e co la l coo ju
m e jmr Fidie co dsea
jmg. Jo e ju jo nilti m nit
jmn ui dsee qui jalng
dsea jmg. 21 Jo ds lana, lab
guiing i dsea i nin ng jnea f
quini jalng dsea i n ni quie.
22 Dsco lana jnea, dsea l nn
jaang dsea jmg i ja f if ,
206
Lucas22
n nidsing nn l laco la f f
ni ji qui Fidie. Jo ds e ng
f i dsea i nin ng jnea f quini
jalng i dsea !
do e cajng Jess lado, jo canaai
jmng ri:
I jaang jneaaaa, faaaa, dsea
neee la i nin ngnaa Finaa
Jess?
I i niinggu
24Jo
m cangoyung e cagr,
jo canaang i dsea guitung do
jmiqum dsir qui ui e s i
qui i i niinggu lajee la r.
cas rei:
Jalng dseata i qui ta
qui jalng dsea i ja cuing
Fidie jmor laguidseaang e jmiti
dsea jal ta e quir. Jo jalm
i dsea do n fr e eam gui
jogu e eam jlo laco ta qui
dseata quir. 26 Jo ds n, dsea
l ngna dsea quie, ja cung fa
e l ngna lajo. Co i i n i iing i
nilniinggu, n nijmeena laco
jmo jaang dsea i ja niing; jogu
i i n iing i niqui ta, n
nijmeena laj i ta e iing dsea
rmba. 27 Co e j e dsi dsea e
eanggu niing i dsea i guiing g
lacogu i dsea i cagui e jmii do.
Ds jnea snn la jee n l laco
jaang dsea i jmo laj i e iing
dsea rng.
28 Jo co ncang ba co jnea
contng lajee ncangong nn
jal iihu f jmg la, 29 jo
ui e lajob ncajmeena, joba
nicu n e niquina ta
colng co jnea f if l
lacogu la ncang ng jnea qui

Tiquie Fidie dsea guiing if
e niqui ta cajo. 30 Jo colm
nin niquieenaa co jnea f
jo, jogu rb niquidsinaa cajo
qui laj guitu l dsea Israel.

(Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Jn. 13 :36-38)

31Jo
m cal jo, cajnggu Jess

cas r T Simn:
Simn, Simn, lana ncam ng
Satans n e niguia jir n
lafa m j dsea qui cuiee. 32 Jo
ds jnea ncam Tiquie dsea
guiing if uii qui e laco ja
glin e niltng a ju quie.
Jo n, m nifotu cal cat e
ln dsea quie, joba jmco jng
jalng dsea rn e laco tegu
nis co ju quie.
33 Joba cai T Simn jo cas r
Jess jo caj:
Fii, teb dsi jnea e niniii
co n f n fng song
casng dsea n, jogu colm
nijunaa fng caln lajo.
Simn jo cas rei:
T Simn, e laba f n, e
dsa go na, ngu e niqu
tuidse, n nifo n ne e ja
cuin jnea.
M njaquieng oor e
nidsing ng Jess jal iihu
35Jo
l jo, cajmng Jess jalng

i dsea quir do jo caj cas rei:
M cas nn n e ja quina
nos quina ogu cuu, jogu j i
lomna e ba, joba j i coo ja
ee calngu, j lea?
207
Lucas22
Joba cai i dsea do jo cas r

Jess:
Dseng lajob l , Fiii.
36 Joba cajngtu Jess cas r
jalng i dsea do:
Jo ds lana f n, jalng
n i sea nos qui co gu
l te cuu quina, joba quiena
jal e jo; jogu i i n i ja sea
is qui, joba nna coo
mguie quina jo leana coo e
jo. 37 Dsco lana t nilti jal
e f f ni ji qui Fidie l f
lala uii quie: Jo jee jalng dsea
i soo dsi cali. Dsco lajal
e f f ni ji qui Fidie uii
quie, dseng n niltib e jo.
38 Joba cai i dsea do qui
Jess jo caj:
Fii, lab sea t is.
Joba caitu Jess jo caj:
Ntb j i lana.
M cas ng Jess co Fidie f

m Olivos
39Jo
(Mt. 26:36-46; Mr. 14:32-42)
m cang e cajng Jess

e ju jo, dsif ladob cag r
jo cangtu r f m Olivos l
lacogu j i e qu t i e jmor. Jo
cangolim jalng i dsea quir do
cajo tleai laco cang dsea do.
40 Jo m caguili e f m jo, job
do:
Fengna Fidie, jo lajoba ja
dseang e nijingna f ni dsee.
41 Jo l jo, dob catiungtear i
dsea quir do, jo iabre cangr
t doguji l laco e t coo cuu
e b dsea co guor. Jo casr
u jnir jo canaai fi Fidie jo
caj:
42Teaa,
song iin joba cum

l laan jnea jee jal iihu e
t l nidsing nn; jo ds ja gl
laco iing jnea, co gltib jial
dseng j i iing n e nilti.
43 Jo m cajng Jess lajo, jo dsif
lajob cajnng jaang ngel i casing
Fidie, jo cacur dsea do b e qui
e nitr co jal iihu e t l
nidsing i. 44 Jo lajee jo eanggu
canaang Jess jmifi Tiquir, jo
canaang sojii jmiguiee e l la l
jmi cart ni u.
45 Jo m cal e fi Tiquir, jo
cangmtu r f l caseai i dsea
quir do, jo cadsngnei do e
gmbi do lajali, co dsng
ncaljiuung dsir. 46 Joba cat
Jess i dsea do jo cas rei lala jo
caj:
Jial gng n? Jmn
rangna jo fengna Fidie dsea
guiing if uii quina yaangna,
jo lajoba ja dseang e nijingna
f ni dsee.
M casang dsea Jess
(Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Jn. 18 :2-11)

47Jo
laco guinang e fb Jess

e ju na, m canaang guiling
f ng dsea. Jo jaang lajee lajalng
i dsea guitung do i sii Judas
Iscariote, bing i quie nif qui i
dsea do. Jo cangoquiei f l sing
Jess jo cachr ni dsea do. 48 Jo
ds lalab cai Jess quii do:
Judas, su co e ch nibaa
e nijan jnea f jagu jalng i
n ning jnea, dsea i ja f if i
l ng jaang dsea jmg?
49 Jo m cang dsea guitung
qui Jess e cal lado, jo
cajmngr Jess jo caj:
Lucas22
Finaa, su nitnaa co
is?
50 Jo jaang i dsea guitung do
caguir quir, jo caquir
logua dse qui jaang dsea i
jmo ta qui i jmidsea i laniing
do. 51 Jo dsif lajob cajng Jess
Jo e cangnar j i coo ; nlb
j i lana.
Jo dsif lajob cag Jess e l
n qui i dsea scu ng do, jo
ladsif lanab calo loguai do.
52 Jo l jo, cas Jess jalng fii
jmidsea co jalng i ne ni gu
co gu jalng dsea cng qui
co lajalm i dsea caguili e
nitr Jess, jo caj cas r i dsea
do:
Lana cagling n e quina
jal is co gu jal ma e
nijmangna jnea lafa jaang .
53 Jo lacoo jm lacoo jm caee
n ju qui Fidie f gu
qunaa, jo ds ja cate ona fa
e casngna jnea lajee jo; jo ds
lanagu cage oor e gj n,
co Fidieb dsea ncacur f lajo e
i lm niquir ta e u lana.

Jess
(Mt. 26:57-58, 69-75; Mr. 14:5354, 66-72; Jn. 18 :12-18, 25-27)
54Jo
dsif lajob casai Jess, jo

catr dsea do f qui i jmidsea
laniing qui dsea Israel. Jo huim
ngang T Simn e tleai laco
ngoling i dsea do e ter Jess.
55 Jo m caguili f jo, jo canaang
i dsea i cas qui Jess do e ji r
j f gui jo sigui, jo cagur
208
lacng lajing e j do m caco.
Jo dob cagu T Simn cajo jee
jalng i dsea do. 56 Jo m cang
jaang dseam i jmo ta qui
i jmidsea do e dob guiing T
Simn jee jalng i dsea i neang
do, jo canaai jmicuingnei jo
cas rei:
Jaa , cangb i dsea la co
Jess cajo.
57 Jo m canu T Simn lado,
jo dsif lajob caj cas r i dseam
do:
Ja cuing jneai do, dseam .
58 Jo mm ngguji lajo,
jinggu calcui quir jo caj:
Dsea qui Jess l nggu n
cajo.
Jo m canutu T Simn lado, jo
dsif ladob caitu r jo caj:
Ja jee i do quing jnea,
dsea.
59 Jo m cang coo oor lajo,
jinggu jaang dsea caj:
E jba l ng i dsea la dsea
qui Jess, co i seeng f Galileab
la cajo.
60 Joba caitu T Simn jo
cas r i dsea do jo caj:
Ja ii ee e f na, dsea.
Jo ja m catb e f i T Simn
do lajo m t l caqui jaang
tuidse. 61 Jo job m caji Jess nir
jo caji T Simn t l si, jo
dsif lajob cadseng dsi i T Simn
do e cajng Jess lam neai gr
do: Dsa go na, ngu e niqu
tuidse, n nifo n ne e ja
cuin jnea. 62 Jo m cadseng dsi
i T Simn do e cajng Jess lajo,
jo dsng caljiuung dsir, jo dsif
lajob cag r jo dsng canaai
qur jng.
209
Lucas22,23
M cajmeng dsea Jess
63Jo
(Mt. 26:67-68; Mr. 14:65)
m cang jo, jalng i dsea

i je qui Jess canaai li
dsea do jogu bngnei, 64 jo
cajnir jmini dsea do jo cabr
moni jo cajmngrei lala jo
caj:
I i cabng n? Jmee ju,
neee!
65 Jo jmiguib jal e fr e
jmineai dsea do lajee jo.
M cangojei Jess f l sseng

jalng dsea cng qui gu
(Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Jn. 18 :19-24)

66Jo
m cajne e jm jo, jo
caseng jalng dsea cng qui
dsea Israel co jalng fii jmidsea
co gu jalng tfa quir, jo
catr Jess f l nssei do, jo
cajmngr dsea do lala jo caj:
67 Jmee ju, neee, su nb
Dsea Jmang?
Joba cai Jess qui jalng i
dsea do jo caj:
Song nijmee jnea ju r, ja
j niling n ju quie jng.
68 Jog u song ee nijmng n, ja
e na ningna quie cajo. 69 Jo
ds lat lana jnea, dsea caga
nini l l dse laco guiing
Fidie dsea guiing if , dsea i
gng eang lang f jmg.
e cajng Jess lado, jo lajalmbre
cajmngr dsea do jo caj:
Jo su nb Jo Fidie dsea
guiing if lya?
Joba caitu Jess qui jalng i
dsea do jo caj:
Dseng lajob l l laco la

ncafena na.
e cajng Jess lajo, jo cas i lajee
lajali do jo caj:
Egu ta e nenggu jalng
dsea i ti ni? Co yeebaa ncan
nng jial laco l ju quir.

dsea fng i sii Pilato
(Mt. 27:1-2, 11-14; Mr. 15:1-5; Jn. 18 :28-38)
23
J o m cang jo, lajalm i

dsea do cangojei Jess
f quini jaang dseata dsea fng
i sii Pilato. 2 Jo m caguili do
f do, jo canaai jmor dsee qui
dsea do jo caj:
I dsea la ngr lacaang jee
n ta jmiguing jalng dsea
i seeng f l qui n ta. Jogu
ngr fr e ja n niqunaa cuu
qui i dseata dsea fng i guiing
f Roma, jogu fbr cajo e bre
l i Dsea Jmang i nisng Fidie
i nic nif qui jalng dsea
gonaa dsea Israel.
3 Jo m canu i dseata Pilato do
lado, jo cajmngr Jess jo caj:
Su nb dsea i quie nif qui
dsea Israel?
Joba cai Jess jo caj:
Dseng lajob l l laco la
ncafe n na.
4 Jo m canu Pilato e cajng
Jess lajo, jo cas r jalng i fii
jmidsea do co gu jalng i dsea i
teang do jo caj:
Ja nigui jnea j i coo dsee e
sea qui i dsea la.
lado, jo eanggu canaai jmor
dsee qui Jess jo caj:
210
Lucas23
I dsea na eang ngr ta
jmiguing dsea co jal e er.
Jo canaai jmor lajo cat l se
Galilea cart cagi f la, f l
se Judea, e jmor lajo.
M cangojei Jess f quini
jaang dseata i sii Herodes
6Jo
m canu Pilato e caf

dsea lajo, jo cajmng r su f l se
Galileab seeng Jess. 7 Jo m cajng
dsea e f job seei, joba casi
dsea do co jaang dseata i sii
Herodes i l ng dseata dsea fng
qui Galilea, co ie jo dob nitang i
dseata do f Jerusaln. 8 Jo m cang
Herodes e cangi Jess, dsng
caliang dsir, co lb ncaj e
ii e nini dsea do, co f m dsea
dsicor ju qui jal e gui e
ncajme dsea do, jogu gjer fa
ee nijm dsea do e li. 9 Jo jmiguib
jal e cajmngr dsea do, ds j i
cam ju ja ee cai Jess quii
do. 10 Jo lajee jo, dob teang jalng
fii jmidsea qui dsea Israel co
jalng tfa quir, jo dseng eam
teai do jmor dsee qui Jess.
11 Jo m cang Herodes e ja ee ng
Jess, joba cajmco ri co
jalng le quir e canaai li
dsea do, jo caqu dsea do caneang
s dseata dsea fng. Jo l jo, i
dseata do caguingtur Jess f l
guiing dseata Pilato cal cat. 12 Jo
ie jm jo rb cas ngtu dseata
Herodes co dseata Pilato, co lam
jenggu nb ncangng ri.
(Mt. 27:15-26; Mr. 15:6-15; Jn. 18 :39-19 :16)

13Jo
m caguingtu Jess f l
guiing dseata Pilato, jo caquii
do ta e caseng jalng fii

jmidsea co gu jalng dseata
jogu co jalng dsea f. 14 Jo m
caseng jalng i dsea , jo lalab
caj cas rei:
N caijengna i dsea
la f la e jmoona dsee quir e
ngr jmigui jalng dsea f;
jo jnea ncajmng r jal e
ju jo f quin n lajalngna
na, jo ds j i coo dsee ja m
cadse e ri l laco j i e
n ngnare. 15 Jogu ncas mb r
f l guiing dseata Herodes, ds
ogu i dseata lng ee dsee
cadsr qui dsea la, joba f lab
ncaguingtu rei. Jo nba
e j i coo ja ee m cajmer fa
cung e nijngangnaar, 16 jo
ds nicubaar iihu , jo l jo
nilaamtu r cal cat.
17 Jo lajee e jm jo t ng dseata
Pilato e jmiiai dsi jalng dsea
f jo lai cam ng dsea i iuung
f dsi n. 18 Jo ds jalng i
dsea f do canaai or te jo fr
e ei Jess:
Ja laan i dsea n! Leaang
Barrabs!
19 Jo i Barrabs do nicar n
ds ui e n ni jalng dseata
jogu e nnicajngai dsea cajo. 20 Jo
ds dseata Pilato eanggu ii e
nilei Jess lacogu i Barrabs
do, joba cas tu r dsea f cal
cat. 21 Jo ds jenggu i dsea f
do canaai fr co ju tegu jo
caj e ei Jess:
F dse cru teai na! F
dse cru teai na!
22 Jo l jo, cat n ne cajngtu
dseata Pilato cas r jalng dsea
f:
211
Lucas23
Jo egu dseng e ga
ncajmer? Jagu ee dsee nigui
jnea e ri fa e cung e
nijui. Ds lfa nicubaar
iihu , jo l jo, nilaamtu r cal
cat.
23 Jo ds jalng dsea f co gu
jalng fii jmidsea eanggu
canaai tar m e mtu r e nitng
Jess f dse cru, jo lajob cajmer
cart cal r laj i e mr do. 24 Jo
lajob cajme dseata Pilato l laco
j i e m i dsea i teang do, 25 jo
caleambre i Barrabs do, dsea
i n ning jalng dseata jogu
ncajngai dsea, co uiing qui e
joba e iuui n, jo cajmbre
Jess f jagu jalng dsea i n
ning dsea do; jo cajmer lajo co
jalng dsea f, co lajob cali
do.
(Mt. 27:32-44; Mr. 15:21-32; Jn. 19 :17-27)

26Jo
m cang jo, jo
cangojembre Jess f l niti
f dse cru. Jo lajee teai do
f e ngoli, caj jaang dsea
i laco nijang jee ta qui i sii
Simn i seeng f coo f e sii
Cirene, jo caquir ta e cajeng
i dsea do cru qui Jess
laguidseaang; jo cangr caluu
laco ngo dsea do.
27 Jo f m dsea i ngoling laco
ngo Jess, jogu dsng f ng
dseam i ngoling qu jo tor
e ljiuung dsir uii qui Jess.
28 Ds Jess caji nir caji
jalng i dseam do jo caj
cas rei:
Dseam i seeng f Jerusaln,
ja quna ui jnea, ds quina
uii quina yaangna jogu uii

qui jo na. 29 Co niguieb jm
m nif jalng dsea: Juguiji
qui jalng dseam i ja cung
nidsiquieeng y , jo ja i i calsng
quir i cacur t. 30 Jo ie job
m ninng jalng dsea e nim r
jal m jo nij: Lng gji
s l nenaa; jogu nis r jal
m: Meeng jnea lajmn.
31 Co song lanab cuna jnea
iihu , dsea ja dsee rn, joba
jial tigu nidsing ng n, dsea
rngna dsee.
32 Jo jalng i dsea i ngoling
do jei gng i nidsijngai
colng co Jess. 33 Jo m
caguili coo cuo l sii Cuo
Mogui L, jo f job cateai Jess
f dse cru co laj gng i do,
jm jng cru lajaai do: jo jm
jng i do cati lacataang cang
Jess, jaang l l dse jogu jaang
l l tuung. 34 Jo lajee guin e
tang Jess f dse cru caj:
Teaa, ing dsee uii qui
jalng i dsea na, co e ja lbi na
jal e jmor.
Jo m cal e cateai dsea do
f dse cru, jalng i le do
canaai cor qui i nil lajee
lajali do i nico s Jess f
quir. 35 Jo lajalm dsea teai
e jr jal e cal , jo jalng i
dseata do canaai li Jess jo
s r dsea do lala jo fr:
Caleambre jalng dsea jing,
joba gleang iar nng, song
dseng j e bre l i Dsea
Jmang, dsea i casing Fidie f
jmg la.
36 Jo jalng i le do lmbre
dsea do cajo, jo dsiquiei qui
212
Lucas23
l tang dsea do f dse cru, jo
cur dsea do jm m hung j
e t . 37 Jogu s r dsea do lala jo
fr:
Leaang u nng song dseng
j e n ln i dsea i quie nif
qui dsea Israel.
38 Jog u to coo majm y gui
cru l tai l sl co jal
jmi griego co gu jmi latn
jogu co jmi hebreo, jo lalab
gung: I lab i dsea i quie nif
qui dsea Israel.
39 Jo jaang i i taang f dse
cru do gab fr uii qui Jess
cajo, jo s r dsea do lala:
Song dseng j e n ln
Dsea Jmang, joba leaang u
jng jogu leaang jnea.
40 Jo ds i i jaanggu do
cagaambre qui i ri do jo
caj cas rei:
Su ja ja qui fa e gng
Fidie dsea guiing if , n dsea
tan f dse cru la cajo? 41 E
lng uiimba e taang jnea la,
co lagub quinaa qui jal e
ncaleenaa, ds i dsea la j i
coo ja ee m caler.
42 Joba caj cas r Jess:
Jess, gguing o jnea m
ninaan niqui ta lang f
jmg.
dsea jo caj cas rei:
E j e f n, dsea, e nb
nidsiiee co jnea f if l
guiing Tiquie.
ca n f guo u jo, jo cate

cart la i i n e calo. 45 Jo cajl ng
iee, jo lajee jo casng t dse jo
e m e i gui jo gu e si f
Jerusaln. 46 Job m cao Jess jo
caj:
Teaa, f jaguoba nisee
jmgu quie nng.
Jo dsif m caj lajo, jo
cajmbre.
47 Jo m cang fii le qui
dsea romano e cal lado, joguba
cajmifi Fidie jo caj:
Dseng jba e ja dsee
nirng i dsea na.
48 Jo jalng i dsea i teang do
cangbre jal e cal do, jo m
caqui e ngoli, joba canaai
br f nidsir, co fb eang
cal i. 49 Ds jalng dsea i cang
co Jess co gu jalng dseam
i cajaling co dsea do cat l se
Galilea, hu i b cajer jr jal e
cal do ie jo.
M cajng Jess
(Mt. 27:45-56; Mr. 15:33-41; Jn. 19 :28-30)

44Jo
lajee tang Jess f dse

cru m cat guie jo, job m
M cang Jess
(Mt. 27:57-61; Mr. 15:42-47; Jn. 19 :38-42)

50Jo
ie jo seeng jaang dsea

i guing eang i sii S i calsng
f coo f l sii Arimatea f l
se Judea. Jo l i do jaang dsea
fng i qui ta qui dsea Israel.
51 Jo i dsea do gje bre e nic
dsea jmg, jogu ja caljir
cajo ds e cahu ta e nijung
Jess l lacogu cas ng i dseata
caguiaang ri do. 52 Joba m
cajng Jess, cang i S do f
quini dseata Pilato, jo camr f e
niai Jess, jo cacub i dseata
f e nijm S lajo. 53 Jo dsif
lajob cangr f l tang Jess f
213
Lucas23,24
dse cru, jo cajgiai dsea do,

jo caqu i coo m t e niguo,
jo cangojei dsea do e cai f
dsi coo too jia, co lajob qu
t ng jalng dsea Israel e ai l
quir. Jo e f jo j i jaang l ja
m caang lam jenggu. 54 Jo
ie jm jo nl e guatl jm e
jming jalng dsea Israel.
55 Jo jalng i dseam i cajaling
co Jess cat l se Galilea
cangolimbre cajo, joba cangbre
jie l cang Jess jogu jial
caquiee dsea do dsi e too do. 56 Jo
m calta dsi i dseam do jie l
cang Jess, joba cangolimbre
jng f l neai f Jerusaln,
jo cangoguiar gui jal jm
jmeaf co gu jal noo jmeaf
e nidsisuui dsea do m ning
jm e jming jalng dsea Israel,
co lajob qu t ng jalng dsea
ie jo co jalng l quir. Jo
cajmim i dseam do m cat
lajo l lacogu ta qui f ni ji
qui Fidie.
M caj tu Jess
(Mt. 28:1-10; Mr. 16:1-8; Jn. 20 :1-10)
24
J o m cang e jm e
jming jalng dsea
Israel, jo jm lauii qui semaan
laee eang jalng i dseam i
cajaling co Jess cat Galilea
do caleb cat cangoli f l
saang Jess, jo quier jal jm
jmeaf co gu jal noo jmeaf
e ncaguiar gui lam jenggu
do qui e s nisui dsea do.
2 Jo m caguili e too jia l
cang Jess, jo cangr e nsnab
e oo e do, jo cab nro e cuu
e cajn m cang dsea do. 3 Jo
cangotambre f dsi e e do, ds

jo cadsi Jess f dsi jo. 4 Jo m
cang i dseam do lajo, jo dsng
cafi j i jo ir e nijmr. Jo
lajee jo coo cangbre e cajnng
gng dsea qui laco teai, jo
i dsea do quir m t e j jlo.
5 Jo dsng cafng i dseam do
m t l cangi i dsea do, jo
catui cart ni u ds e cafi
dsea do. Joguba caf i dsea
do e cafi i dseam do jo caj:
Jial ngna nngna jee
jalng l i dsea i j lana? 6 Co
ncajb tu r cal cat, joba jo i
seeng f la. Te ona jial caj
lam cateai co n f Galilea,
7 m caj e r, dsea cagi f
jmg e jar f if e l i jaang
dsea jmg, dseng nb e
nijng dsea r f jagu jalng
dsea dsee dsea qui cart nijnga
dsea do quir f dse cru, jo ds
m nidsng n jm lajo, nij b tu r
cal cat.
8 Jo m canu i dseam do e ju
na, joguba cadseng dsir jal
ju qui Jess. 9 Jo dsif lajob
caqungtu r, jo cangojmer ju i
dsea guijng qui Jess co gu
jalng i dsea caguiaanggu do.
10 Jo jalng i dseam i caguico
ju do siir Y i seeng f Magdala,
jaanggu i sii Shuoo , jaanggu
i sii Y niqui Tia, jogu
quimb dseam i caguiaanggu
cajo. 11 Jo m canu i dsea guijng
do lado, ca dsir e ngaam i
dseam do, jo ja ee j cal i laj i
ju e quiei do.
12 Jo ds T Simn dsifb cangr
gi e cangojr e f too e do.
Jo m caguir f jo, jo catui
Lucas24
214
cajr jo cangr e j i e m e
caqung dsea doba negu. Jo
dsif ladob cangngtu r, jo dsng
cangog dsir qui jal e cangr
do.
M cangoling gng dsea qui
Jess f Emas
13Jo
(Mr. 16:12-13)
e jm jo, gng lajee la i

dsea i cang co Jess do catai
f e cangoli f coo f l sii
Emas e ne guic kilmetro l
l caluu f Jerusaln. 14 Jo lajee
teang i dsea do f, jo ngoli
s i qui jal e ncal f
Jerusaln lajee e jm jo. 15 Jo lajee
ngoli, cangoquieng Jess, jo
canaai ngr colng coi do.
16 Jo jm i dsea gng do Jess,
ds ja cang i fa e calcui
dsea do ladsif lado. 17 Jo cajmng
Jess i dsea gng do jo cas rei
jo caj:
E jal e sng n lajee
teangna f? Jial l ngna f?
18 Jo jaang i dsea do i nisii
Cleofas cair qui Jess, jo cas r
dsea do jo caj:
Lajm dsea nir jal e
ncal f Jerusaln lajee e jm e
cang ng na. Jo su j i nb dsea
guiin f Jerusaln e ja jal e
ncal f jo?
19 Joba cajmng tu Jess qui i
dsea do jo caj cas rei:
E jal e ncal f jo?
Joba cai i dsea gng do jo
caj:
M janaa snaa jal e
cal ng Jess i seeng f Nazaret,
jaang dsea gng i caf cuai
qui Fidie, jo cajmer jal e
qu r jm e dsig dsi dsea,

jogu eang gng jal ju e
cafr cajo; 20 jogu snaa jial
cajme jalng fii jmidsea co gu
jalng dseata quii m caji
dsea do f jagu jalng dsea f
e laco nitei dsea do f dse
cru cart nijngngnei. 21 Jo
jnea nsta dsinaa e bre dsea
i nileng jnea, dsea l naa dsea
gor dsea Israel. Jo ds lana
nngo n jm e cangoje jal
e jo. 22 Jo coo t m ng dseam
i quing jee jnea ncaguili
maee e fi jnea, co nicangoli
e ja m jne r f l cang dsea
do, 23 jo ds jo seeng i l do e too
l car do m caguili. Joba m
caqungtu r, quier ju e cangi
ngeles qui Fidie i cajng e
ncaj b tu Jess cal cat. 24 Jo l
jo, cangoling f jo coo t m ng
dsea i la ng co naa e f do,
jo cangbre cajo dseng j i laco
ju e quie i dseam do, jo ds ja
cangi Jess.
gng do:
Song ja iing n e
ningngna jal ee l , jogu
dsng jmngna e j nilingna
jal ju e caguia jalng dsea i
eang! 26 Co dseng nba e
cangong ng Dsea Jmang jal e
jo ngu e nidsngtu r cal cat
f if quir.
27 Jo dsif ladob canaang Jess e
s r i dsea gng do jal ju e f
uii quir f ni ji qui Fidie, jo
canaai cat ju qui Moi co gu
jal ju caguieegu e cajme i dsea i
caf cuai qui Fidie.
215
Lucas24
28Jo
malgu lajo, m caguiling

i dsea gng do e f l ngoli do, jo
cajme Jess e lafa e ngobr t l
hu i gu, 29 ds i dsea gng do cajmer
e cajeb Jess e f do jo cas rei do:
La je co jnea, co ncalob
eang jo t l ni n b.
Jo m cajng i dsea do lado, jo cajeb
Jess f l caje i dsea gng do. 30 Jo
m t l cagur e nidr ir e can,
jo cat ng Jess coo i jo cacur
guimang Fidie, jo l jo cafi e i
do jo cacur i dsea gng do. 31 Jo m
cajme Jess lado, job m call i dsea
gng do e ni dseng Jess i dsea do.
Jo ds dsif ladob cangoing dsea do e
laco guin jmbr. 32 Jo dsif ladob
canaang i dsea gng do s ri:
Lado m , lajee tenaa f,
dsng caliang dsinaa m
cajmear jneaaaa ju jal e f f
ni ji qui Fidie uii quir, dsea
l i Dsea Jmang, j j?
33 Jo jo cajmng yaang i
dsea gng do, co dsif ladob
caqungtur cangoli f Jerusaln
f l casengtur co jalng i dsea
guijng do co gu dsea caguiaang i
ng co r do. 34 Jo dsif m cangng
ri, jo lalab cajng i dsea f ng do jo
cas rei:
E jba e ncaj tu Finaa, co
T Simn ncang quir.
35 Jo jog uba cajme i dsea gng
do ju jal e cal i gui f, jo
jial calcui Jess m t l cafing
dsea do i e nidr.
M cajmijnng ia Jess f quini

dsea quir
(Mt. 28:16-20; Mr. 16:14-18; Jn. 20 :19-23)
36Jo
lajee guin s mb i dsea

do jal e ju na, coo cajnm
Jess jo casng iar jee jalng i

dsea do jo cas rei do lala:
Glseem n jugui ju r.
37 Jo m cangng i dsea do Jess,
dsng cafi jo canaai dsir e
ji jaang dsea gu.
38 Joba cajng Jess cas r
jalng i dsea do:
Jial gna? Jo jial
jmoona e ja j l ngna e
jnea? 39 Fng na jdu guoo
co gu t , co dseng jneab
la. Gngna jnea jogu jngna
jnea, co jaang dsea gu ja teai
mo ogu sea loo tai laco mo
n e sea quie lana.
40 Jo m cajng Jess lado, jo
caer jalng i dsea do laj t
guor co gu tr. 41 Jo ds i dsea
do ja j cal mbr ui e dsng
dsig dsir jogu e iang dsir cajo.
Joba cajng Jess cas r jalng i
dsea do:
Su ja ee sea cu ji d
lana?
42 Joba i dsea do cacur Jess
canang i cu ng co gu
can mi e a ta. 43 Jo cam
Jess e do, jo cagbre do f
quini jalng i dsea do. 44 Jo m
cangoyung e cagr, jo cas r
Lajal e ncal nn, e job e
caf n lam cang naa colng
e dseng n e niltib jal e f
uii quie f ni ji qui Fidie e
cajme Moi jogu f ni ji e cajme
jogu e f f ni ji e sii salmos.
45 Jo l jo, cajme Jess e
cangng jalng i dsea do jal e
f f ni ji jo uii quir. Jo l jo
cas rei lala jo caj:
216
Lucas24
46Lajob
too f ni ji qui
Fidie e dseng nsba e
cajnn, jnea dsea l nn Dsea
Jmang i casing Fidie f
jmg la, jo m cat n jm
lajo, caj b tu cal cat;
47 jog u n e nini dsea ju
quie lacoo f f lang f
jmg, jo n ninng e jo cat
Jerusaln e laco niqu jng
yaang dsea f quini Fidie,
jo lajoguba qu jm e
niing dsee quir. 48 Jo nb
ncaina jal e ncal nn. 49 Jo
jnea nicu n e cajng
Tiquie lam jenggu e nicur
n, ds f Jerusaln lab n
j na cart niingna e Jmgu
gng qui Fidie e ja f if ,
jo e job e nijmco n lata.
M cangng Jess f if
(Mr. 16:19-20)
50Jo m cang jo, cajeng Jess
i dsea quir do f caluu f Jerusaln,

jo cangoli f coo l sii Betania. Jo
m caguili f jo, jo case Jess guor
f y jo lajob catai gea i dsea
quir do. 51 Jo lajee guinb ti
gea i dsea quir do, m canaai
soor f y e cangi f if . 52 Jo ds
lajalng i dsea guijng do caqumtur
f Jerusaln m cangoyung e
cajmifi dsea do, jo dsng iang
dsir cangoli. 53 Jo m cang jo,
sojib nteai f dsi sn gu e
jmifi Fidie.
Jo lajob nil.
Jo lanab j i l ju e cajme
Lucas.
E lab ju qui Dsea

Jmang e cajme JUAN
Laj i m ngu e nitroo jmgba
e nseeng Dsea Jmang
J o j i lat m uiim nsea

e sii Ju do, jo e jo l ng
Jo Fidie; jo cm seeng co
Fidie, co b dseng Fidie cajo.
2 Jo colm seeng e Ju do co
Fidie laj i lat m uiing. 3 Jo
laeang co e Ju dob cajme
Fidie lajal e sea f jmg;
joba lajal e sea f jmg cajme
Fidie colng co e Ju do. 4 Jo
laeang co e Ju doba cu e
see naa f jmg, jogu b cajo i
l ng i Jng qui Fidie i cu e
tng ngng jalng dsea jmg.
5 Jo i Jng qui Fidie do jmo
e ljne lacaang l n s, jogu
e n s do ja m caqu jm
fa nijm e niyng i Jng qui
Fidie do.
6-7 Jo malgu calsng jaang
dsea i cals Juan i seang dsea
jm; jo Fidie cagung r jogu
casingnei e laco dsea do ninir
ju qui i Jng qui Fidie
do, jogu e laco nin jogu e j
niling jalng dsea laj i ju e
nigui dsea do. 8 Jo ds i Juan
i seang dsea jm do ja l i
dseng i Jng qui Fidie do, co

l i jaang dsea i casing Fidie e
laco ninir ju qui i Jng do
jee jalng dsea gor dsea Israel.
9 Jo cagng i dseng j Jng
qui Fidie do f jee dsea jmg
e laco nijmr jial e nilseeng dsea
f l jne j.
10 Jo i dsea i l ng Ju qui
Fidie do nseembre laj i lat m
uiing; jo nai fa laeang co
bre cajme Fidie lajal e sea f
jmg, jo ds jalng dsea jmg
ja j cal i ju qui dsea do.
11 Jog u dseng f gobre cagi
cajo, ds ja cang dsea gor r.
12 Jo ds jalng i dsea i cang r
jogu i j cal ng ju quir, joba
cacurei f e caui do jo
Fidie. 13 Jogu l i do jo Fidie
ds o ui e calsi f jmg la,
ogu fa lng i i qui ta quir
e caui lajo, dsco l i do lajo
ui e iab Fidie cajmer e
caui do jor .
14 Jo e Ju do cauing dseng
jaang dsea jmg, jo calsng jee
jneaaaa f jmg la, jogu dsng
jmineang jneaaaa, jogu jmang
ju j quie. Jo m calcuingnaa
e Ju do i l ng Jo Fidie i
217
218
Juan1
cam ng do, joba calnebaa jng
jial dseng jlo nii, jo ds e
jo cat i j i dseng iabre
e cacu Tiquir r, co dseng
eam ne dsea do quir. 15 Jo
lalab cajng Juan i seang dsea
jm do cuai qui dsea do m
caj lala:
Jo i lab i dsea i eng jnea do
ie lam cafa lala: Jo i dsea i
nija cngguji lacogu cagng
jnea f jmg la niinggur eang
laco jnea, dsco laj i m ngu
eang e nilseeng jneaba e
nseei.
16 Jo co eam guing dsea do
co jneaaaa, joba cur jneaaaa
jal gea quir co gu jalgu
e n quii dseng laling e j i
ja cat naa lajo. 17 Jo laeang
co Moi cacu Fidie jneaaaa
ju qui ta quir; jo ds
laeang co Dsea Jmamba
e ncalnenaa jial ti neang
Fidie jneaaaa jogu laeang
co b cajo e lti ju qui
Fidie. 18 Jo j i jaang dsea jmg
ja m cangai dseng ia
Fidie, ds j i i Jor cam ng
do i l ng Fidie cajo, j i bing
i ncajmijneng jial l ng Tiquir
Fidie ui e dseng cm seei
co dsea do.
M caf Juan i seang dsea jm

cuai qui Dsea Jmang
(Mt. 3:11-12; Mr. 1:7-8; Lc. 3:15-17)
19Jo
coo jm jalng i dsea i

quie nif qui jalng dsea Israel
i seeng f Jerusaln casi coo t
m ng jmidsea quir co gu
jaang gng dsea levita f l tang
i Juan i seang dsea jm do e

cangojmng r dsea do lala:
I dsea ln?
20 Joba cai i Juan do dseng
la l jo cas rei do lala:
O jnea i Dsea Jmang i
ana i nisng Fidie i nic nif
quina.
21 Jo cajmng tu i dsea do i Juan
do cal cat jo caj:
Jo i dseng l ng n jng?
Su Li i caf cuai qui Fidie
malgu eang?
Joba caitu i Juan do jo caj:
U , o jnea.
Joba cal cat cajmng tu i
dsea do jo caj lala:
O si nb i dsea i cagung
Fidie i nif cuai quir i
sjeengnaa f jmg la?
Joba caitu i Juan do quii
do jo caj:
U , o jnea cajo.
22 Joba i dsea do calb cat
cajmng r i Juan do jo caj:
Jo song o lajogu, joba i gu
dseng l ng n jng? Jo co
dseng la guim n lnaa ju
i dseng l ng n qui i dsea i
casing jnea do, joba e f n
u e ln?
23 Joba caitu i Juan do quii
do:
Jnea l nn jaang i f i
cagng f ni guo u qui , jo
quiee ju qui Fidie e cat ng
n e f lala: Neana condse
coo f, co t l nijab Finaa
l laco cajng Fidie f ni ji
quir e cajme Sai, jaang dsea
i caf cuai qui Fidie ie
malgu eang.
219
Juan1
24Joba
i dsea i casing dsea

fariseo f l tang i Juan i seang
dsea jm do cangosii co dsea
do 25 jo cajmng tu rei:
Jo song ja l nggu i Dsea
Jmang i nisng Fidie f la i nic
nif qunaa ogu Li ogu i dsea i
f cuai qui Fidie, joba jial
jmoo ta seang dsea jm jng?
26 Joba caitu i Juan do quii
do jo caj:
Jnea seann dsea jm j i
co layaang jm; jo ds jee n
nseem jaang i ja m cuingna. 27 Jo
lana t l nilcuimba i dsea , co
t l ninmbre ta quir. Jo jnea
f quini ja ee quinn, co jgu
co nisi i lomr ja quinn.
28 Jo jal e la cangoje f coo f
l sii Betania e ne l l ngo
gua Jordn, co f job l tang i
Juan i seang dsea jm do ie jo.
Jess l i i Jose Jiuung

qui Fidie
29Jo
m cajne coo gu jm lajo,

i Juan do cangr e njaquieng
Jess f l si. Joba cafr uii
qui dsea do, jo cas r jalng i
dsea i teang co r do lala:
Fng na jna, dob nja i l ng
i Jose Jiuung qui Fidie i ing
jal dsee e rng dsea jmg.
30 Jo i dsea lab i eng jnea do ie
lam cafa lala: M nisong
jnea, nija jaang i niinggu eang
laco jnea, dsco i dsea laj i m
ngu eang e nilseeng jneaba
e nseei. 31 Jo j i jnea ja m
calib i dseng dsea do, jo
ds caga f jmg la e gaseann
dsea jm e laco jalng dsea goo
dsea Israel nilcui dsea do.
32Jo
cajnggu i Juan do lala

cajo:
Coo jm cam jnea Jmgu
qui Fidie e cajg f if jo caje
f y gui Jess e lng jaang
mee. 33 Jo lajee e ngu lajo ja
m i jnea i l ng dsea do, jo ds
Fidie i casi quie e cagaseann
dsea jm cas r jnea lala: I dsea
i niman i nijgie Jmgu quie
f y gui, i dsea bing i niseng
dsea jm co Jmgu quie. 34 Jo
camb jnea m cangoje jal e
jo, joba dseng lajam nta dsii
e Jess l i dseng i Jo Fidie
cam ng do.
35Jo
Lauii dsea i cauing

dsea qui Jess

i Juan i seang dsea jm do tai
colng co gng dsea i nl ng
dsea quir. 36 Jo lajee job cangr
e cang ng Jess, joba caj cas r
i dsea quir do e fr uii qui
dsea i cang ng do jo caj:
Fng na jna, i dsea ngo dob
i l ng i Jose Jiuung qui Fidie
i ing jal dsee e rng dsea
jmg.
37 Jo dsif m canu i dsea gng
do laj i e cajng i Juan do, joba
lajmnb cangoli tleai laco
ngo Jess. 38 Jo m call Jess
e lng i i ngoling caluur, joba
dsifb caji r nir e caji i dsea
do jo cajmng rei:
I ilingna nngna?
jo caj:
Tfa, jie f qui?
do jo cas rei:
220
Juan1
Maa co jnea, jo lajob
nilna.
Jo colm cangoli cangojmiir
jie qui Jess, jo f job cajer
colng lata e jm jo, co la i i
qui e calob nngo ie jo.
40 Jo jaang lajee i dsea gng i
canu ju qui Juan i seang
dsea jm do siir D i nil ng dsea
ngang co jaanggu dsea i
sii Simn, jo b i cangotang co
Jess do. 41 Jo dsif lajob cang D
e cangonei i ri i sii Simn
do, jo m cadsngnei do lalab
cas r:
Jan, Simn, lana
ncalcuimbaa i dsea i cajng
Fidie i nis f jmg la i sii
Dsea Jmang i nic nif quii do.
42 Jo dsif lajob i D do
cangojei i ri i sii Simn do f
l guiing Jess; jo m t l cang
dsea do qui Simn lalab caj
cas rei:
Jo nb i sii Simn, jo ln jo
jaanggu i sii Juan, jo ds lat
lana nilsii Cefas osi T co jmi
griego .
M cat Jess Lii co Natanael

43Jo

ca dsi Jess e cangtu r f l se
Galilea, jo f job cajng ri co
jaang dsea i sii Lii, jo lalab
cas rei do:
Maa co jnea.
44 Jo i Lii do niseei f coo f e
sii Betsaida, jo dsea gobre nil ng
i D do co gu T Simn, co
coob
f l seei. 45 Jo dsif lajob
cang Lii e cangonei jaanggu
dsea i sii Natanael, jo m
cajngnei do, lala cas rei:
Lanab ncalcuingnaa i dsea

i caeng Moi f ni ji quir
malgu eang, jogu cajo i
caeng jalng dsea i caf cuai
qui Fidie l lacogu cajmer f
ni ji malgu eang. Jo i dsea b
i sii Jess i seeng f Nazaret i l ng
jo S.
46 Jo m canu Natanael e ju jo,
joba caj lala:
Ja l dsii e f Nazaret nig
jaang i ni gui co dsea rng.
Joba cai Lii qui i dsea do
jo caj:
Maa f l guii, jo lajoba
nilcuin dsea do.
47 Jo m cang Jess e
njaquieng dsea do f l si,
joba caj lala e cafr uii qui
Natanael:
I nab dseng lajang jaang
dsea gonaa dsea Israel i ja quie
ju ta ju.
48 Jo m canu Natanael e
jo, joba cair qui Jess jo
Jo jial ncuin jnea jial l nn?
caj:
Co laj i ngu e nit Lii n,
jem ncamng jnea n e guiin
uii ma g.
49 Joba caitu Natanael qui
Tfa, nb dseng i l ng Jo
Fidie, jogu nb cajo dsea ln
dseata dsea fng qui jalng
jneaaaa, dsea l dsea Israel.
do cal cat jo cas rei:
Su j l n lana ds ui e
fa e camnn n e guiin uii
ma g? Jo ds jnea f n e
221
nb nim jal e niinggu eang
e tn jmeee.
51 Jo lalab cajnggu Jess cajo e
cas r lajali do:
Jo lalab jmtaa ona cajo e
nimba jial jneng f if f l
guiing Fidie, jogu jial soo jogu
jgang jalng ngeles qui Fidie
f l snn, jnea dsea gaa f if
e l nn jaang dsea jmg.
M cajme Jess lauii e qu r jm
J o m cang n jm lajo,
jo ie jo calse coo jm e
cung gu dsea f coo f ji e
sii Can e ne l se Galilea. Jo
ie jo dob tang Y, niqui Jess,
2 jo Jess co gu i dsea quir do
l i dsea i sm ng qui e jm e
t do, joba f dob quijgeai cajo.
3 Jo lajee e teai e jm do, coob

m cadse e jm m hung j
e jmi ta do, joba niqui Jess
caj cas r dsea do lala:
Ngo cadseb e jm m
hung j e jmang ta do.
niquir do jo caj cas r dsea
do lala:
Neaa, jial f jnea lana?
Co lana ja m cat b e nijmeee
laj i ta e sinn do.
5 Joba cajngtu niqui Jess
e s r i dsea i jmo ta jmco e
sn do:
Jmeena lajalb ta qui i
Jess na.
6 Jo ie jo nite j tu co e
l co layaang cuu, jo e jo ing
ta e a jm e jmng dsea Israel
ta e laco jmiguing yaai f
quini Fidie, co lajob qu t i
e jmor. Jo lacoo e dsi tu cuu
Juan1,2
do ab ji la cincuenta si la setenta
litro jm. 7 Jogu Jess cas r
jalng i dsea i jmo ta e sn
do lala:
Jmrngna jm lacoo lacoo e
tu na.
Joba dsif lajob cajmrng i
dsea do dseng la c e tu do.
8 Jo m cang jo, cajngtu Jess
cas rei:
Lana f n gseang ji
e ncaguiena dsi e tu do, jo
gcana qui i dsea ne ni e
jm la.
Joba lajob cajmei do.
9 Jo i dsea i quie nif qui e
jm do cabre
cap e do, jo ds
jm m hung j ncauing
do, jo j i ja ir jial cauing do
lajo. Jo j i i dsea jmo ta sn
dobing i i jial cauing jm
m hung j e jm do, dsco
yaambre cajmri jm e dsi
tu do. Jo m ca i dsea quie nif
e jm e cauing jm m hung
j do, joba dsif lanab catr
i sming i cacng gu do 10 jo
cas rei:
Lajm dsea cur lauii e jm
m hung j e jlogu, joba
m t l nca i dsea sm ng
do jmiguiung ji e jm e jlo
do, joguba e niguir e jm m
hung j e unggu do qui
i dsea sm ng do. Jo ds n
ncameba e jm m hung
j e jlogu do qui t l nngo
dsng jm.
11 Jo e la cajme Jess f e f e
sii Can e ne l se Galilea. Jo
e lab lauii e qu r jm e dsig
dsi dsea e cajmer f jmg la, jo
lajoba cajmijnei jial ti gi. Jo
222
Juan2
jalng dsea quir jb cal i ju
qui dsea do.
12 Jo m cang jo, Jess cangr
f coo f e sii Capernaum colng
co niquir co gu jalng ri
jogu co jalng dsea quir cajo;
jo f job cajer coo t jm lajo.

jmo ta n f gu
(Mt. 21:12-13; Mr. 11:15-18; Lc. 19:45-46)

13Jo
m cang gu lajo, co
njaquiemb e jm qui dsea
Israel e sii Pascua, joba Jess
cag r f Capernaum jo cangr
f Jerusaln. 14 Jo m t l caguir
f jo, dsifb cangr f gu f e
si f jo, jo f sigui job cadsi
jalng dsea i teang ta n ng
jalng gt co gu jalng
jose jogu jalng mee. Jogu
cangi cajo jalng i neang ta
jms ng cuu e n jalng dsea i
dsitang f e gu f do. 15 Joba
m t l cangng Jess jalng i
dsea , dsif lalab casr coo t
nii jo cati mang jo co e
job caui i dsea do colng
co i j nu i jei do e n i.
Jogu cajim Jess jal mes qui
jalng i dsea i neang ta jms ng
cuu do, jo caguib e cuu do f
ni u. 16 Jogu lalab cas Jess
jalng i dsea i jmo ta n ng
jalng mee do jo caj:
Ungna jalng i mee na,
jo ja jmoona mo f gu l
jmifng dsea Tiquie Fidie!
17 Jo dsif lajob cadseng dsi i
dsea quir do laj i e to f ni ji
qui Fidie l f lala: Lguim
jnea m ja jmg dsea gu l
jmifng dsea Tiquie.
18Joba
i dsea Israel i quie nif

do cair qui Jess jo cas rei
do lala:
E qu jm nijme e laco
nilta dsinaa e cang n f e
cajmee lajal e n?
do:
ingna e gu f e si la,
jo jneagu qu baa jm e
nijmlngtu co n jm.
20 Joba caitu i dsea Israel do
qui Jess:
Jial l e lajo, co tu l ds j
ji i cal jnea e cal e gu f
na, jogu n f lana e co n
jmb l nijmlngtu.
21 Jo ds caf Jess lajo e
eng iar co ngu tambre
m caj cuai qui e gu
f do. 22 Jo ds cart m cang
e caj tu Jess, jo lajoguba e
cadseng dsi i dsea quir do
laj i ju e cajng dsea do ie jo,
ie lam caj e co n jmb
nilr e nijmlngtu r e gu f
do. Jo joguba dseng j cal ng
i dsea qui Jess do laj i ju e
sl f ni ji qui Fidie co gu
jal ju e cajng dsea do lajee
cateai f jmg la.
Nib Jess jial l ng dsea laji

23Jo
lajee tamb Jess f

Jerusaln, lajee jm e qu t ng
dsea Israel e jmor jm e sii
Pascua do, jo lajee jo jmiguib
jal e qu Jess jm cajmer
f quini jalng i dsea i sseng
do ie jo, joba i f m i dsea j
cal ng ju qui dsea do. 24 Jo ds
Jess ja ta dsir co i dsea do
co ncuimbrei do gui jial l i
223
Juan2,3
do laji. 25 Jo co nibre iar

gui jial l ng dsea jmg, joba
ja nei dsea jing i nijme ju
r jial dsi dsea jmg.
M cas ng Nicodemo co Jess
J o m cang ji lajo, lajee e

tamb Jess f Jerusaln,
jo ie jo nitang f jo jaang dsea
Israel i sii Nicodemo i nil ng dsea
fariseo, jo i dsea l i jaang dsea
i laniing jee jalng dsea gor
dsea Israel. 2 Jo coo lajee e u
cangr e cangoeer Jess, jo m
caguir f jo lalab cas r dsea do:
Tfa, nneb jnea r e
Fidieb dsea casi n f jmg
la e caie jnea, dsco j i
jaang dsea jmg ja qu r jm
fa lng ee li nijmr e dsig dsi
dsea j i laco qu n jm e
jmoo fng song ja jmco Fidie
quir.
caj:
E laba jmtaa o, e doi i i
dsea i ja niningtu cal cat
e niui jaang dsea i m ng
laeang co Fidie, joba ja qu
jm jng fa e dsea do nic nif
quir.
4 Joba cajmng tu Nicodemo e
cajmng r Jess jo caj:
Jial qu jm e jaang dsea
y niqungtu r f dsi tu
niquir jo niningtu r cal cat ?
5 Joba caitu Jess qui
Nicodemo jo caj cas rei:
E laba jmtagu o cajo, e
doi i i dsea i ja ngang laeang
co jm jogu co Jmgu qui
Fidie, joba ja qu jm fa e
nilr e Fidie nic nif quir.
6Co
doi i i dsea i ning qui

tiqui niqui, joba j i dsea
jmgb l i; jo ds jalng i dsea
i lseeng laeang co Jmgu
qui Fidie, joba Jmgu job je
quir. 7 Jo ja gdsig o ds ui
e f n na, e lajm dsea n e
nilseengtu r e laco niui dsea
m ng laeang co Fidie. 8 Cofa
gu f la f nab i, jo lco nbaa
e i i ds ja jneng e jnaa jie f
ngo osi jie f ja . Jo dseng
lajob l cajo co i dsea i uing
dsea m ng laeang co Jmgu
qui Fidie, co ja l dsea jr
jial m uing dsea lajo.
9 Joba cajmng tu Nicodemo
cajmng r Jess cal cat jo
cas r dsea do:
Jial cung e nil e f na,
Tfa?
10 Joba caitu Jess qui dsea
do jo caj cas rei:
Jaang tfab l ng n qui
dsea Israel, jo ja ngmb jal
e fa la? 11 Jo jnea jmtaa o e
laj i e neb jnea, j i joba fnaa,
jogu laj i e nnaa jogu nenaa,
laj i e job ju e guianaa jee n;
jo ds n ja j l ngna laj i
ju e fnaa do. 12 Jo song n ja
j l ngna m fa ju cuai
qui f jmg la, joba jial j
nilingna jng m fa cuai
qui f if ?
13 Jo j i jaang dsea ja m
cajgor f if , co dseng
laj i ibaa dsea gaa f jo; jo
cagnn f jmg la e l nn jaang
dsea jmg. 14 Jo l laco cajme
Moi ie lam cajmeai jaang m
co layaang jo cateai f
y coo ma, jogu dseng lajob
224
Juan3
n nidsing ng jnea cajo, jnea
dsea jmg, co niteng dsea jnea
f coo dse ma cajo 15 e laco doi
i i dsea i j niling ju quie
qu jm e nilseei cng co
Fidie lata.
16Jo
Dsng neang Fidie

jalng dsea jmg
co eam neang Fidie

jalng dsea jmg, joba cacui
i Jor cam ng do e laco cajng
dsea do cuai qui jalng dsea
jmg; jo lajoba jalng dsea
i jng yaang f jagu dsea do
ja qu jm fa e nini qui
Fidie, co cm nilseei co
dsea do lata. 17 Dsco Fidie ja
casi i Jor do f jmg la e laco
ni dsea do e nidsiling dsea f
l l, co casi dsea do f la e l
laco nilei dsea jee jal dsee
quibi.
18 Jo doi i i dsea i jng ia
f jagu i Jo Fidie do, joba i
dsea ja ni iihu uii qui
jal dsee quir m nit lajo;
jo ds i dsea i ja jng ia f
jagu i Jo Fidie do, joba i dsea
nimbre iihu uii qui jal
dsee quir, co ja m cajng
iar f jagu i Jo Fidie
cam ng do. 19 Joba lajalng dsea
i ja jng yaang f jagu Fidie,
nibi f l l ui e eanggu
cat dsir e cajmer jal e ja
dseeng; co ie m cagng f
jmg la i Jng qui Fidie do,
ja calji jalng dsea i dsea , co
e l n s dob cajmeanggu
quir e lacogu i Jng qui
Fidie do . 20 Jo jalng dsea i
jmo jmang e l n nimbre i

Jng qui Fidie do, jo j i cap
ja ii nidsiquiei f cang dsea
do, co ja ii e nill dsea jmg
jal e l e jmor do. 21 Jogu ds
jalng i dsea i seeng cng co
ju qui Fidie laco cat ng,
joba tb dsir e dsiquiei f
quini i Jng qui Fidie do e
laco cu li quir e jalb e jmor
do cm r lacogu j i e iing
Fidie e nil.
M caftu Juan i seang dsea

jm do cuai qui Jess
22Jo
m cang guji lajo,

cangbtu Jess colng co
jalng dsea quir f l se Judea,
jo f job cajer humji e seai
jm jalng dsea i guiling f do.
23 Jo ie job cajo i Juan do tai
ta seang dsea jm f qui coo
f l sii Enn ca l ne coo f
e sii Salim, co f job l sea jm
jmiguiung, jogu f m dsea dsili
f jo e sai jm. 24 Jo jal e la
cal lajee ngu e niti i Juan
do f dsi n.
25 Jo i lng i dsea i ng co
i Juan do canaai j i co
jaanggu dsea Israel cuai qui
jal e qu t i jmor e laco
lguii f quini Fidie. 26 Joba
cangolimbre e cangosir i Juan
do, jo lalab cas r dsea do:
Tfa, i dsea i lam tang co
n l l ngo gua Jordn do i
caeeng n do jogu i ncafe uii
qui do, lana dsea dob ntai
seai dsea jm, jo f nggu dsea
ndsiqui r r lacogu n.
27 Joba lalab cai Juan qui i
dsea do:
225
Juan3,4
Lajm dsea lr jal e sea

quir ds ui e Fidiebing i
jmco quir e lr jal e jo. 28 Jo
nb dsea ncan na r m
cafa e o jnea Dsea Jmang, co
jnea l nn jaang i casing Fidie i
cagng jenggu laco dsea do e
laco cagaguiaa gui f qui dsea
do. 29 Cofa coo l cung gu dsea,
jo i sming do bing i je qui
i sm i cacng gu co r do,
jogu i dsea i ngo caluu i sming
do eam liang dsir m nur e
s i do. Jogu dseng lajob l
qui jnea lana, co dseng eam
iang dsii m nuu lajo. 30 Jo dsea
do eanggu ngo lnii, jo ds
jnea l l ngo lunggu .
31Jo
Dsea i ja f if
lalab cajnggu Juan:

Jo i dsea i ja f if niinggur
jee jalng dsea jmg; jogu i
dsea i l ng dsea jmg, jmang
ju qui f jmgba quier . Jo
i dsea i ja f if do, niinggur
jee jalng dsea jmg. 32 Jo b
dsea i f qui laj i e ncangr
jogu laj i e ncanur f l guiing
Tiquir f if , jo ds j i jaang
dsea ja jir laj i ju e f dsea
do. 33 Jo ds doi i i dsea i j
l ng ju qui dsea do, joba ti
nir e jmang ju jba f Fidie.
34 Jo i dsea i ncasing Fidie f
jmg la, jmang ju qui dsea
ba fr, dsco Fidiebing i cu
dsea do laling Jmgu quir.
35 Jo Fidie eam neai i Jor

cam ng do, jogu cacur dsea do
e oi ta e nne ni lajal e
sea f jmg. 36 Jo doi i i dsea i
jng yaang f jagu i Jo Fidie
do, joba nilseei cng co dsea

do lata; jo ds i dsea i ja iing
jng yaang f jagu i Jo Fidie
do, joba ja qu jm fa e nilseei
cng co Fidie lata, co l l
latab nii iihu eang e cu
Fidie jalng i dsea la.
M cang ng Jess f l se Samaria
J o m cang gu lajo, lajee

e tamb Jess f l se
Judea, call jalng dsea Israel
i l ng dsea fariseo e f nggu
dsea ndsiqui qui Jess e
sai jm lacogu i dsea i dsiqui
Juan i seang dsea jm do. 2 Jo
ds e j, o dseng Jess dsea
i seang dsea jm do, co dsea
quibre i jmo ta lajo e ju
snr qui dsea do. 3 Joba m
cali Jess laj i e dsi i dsea
Israel i l ng dsea fariseo do uii
quir, joba cag bre colng
co dsea quir f l se Judea, jo
cangolingtu r f l se Galilea.
4 Jo dseng la guim n ng i
f l se Samaria lajee e teai
f e ngoli f l se Galilea. 5 Jo
lajob caguili f coo f e ne
dsi l se Samaria l sii Sicar, f
qui l ro guo u qui l
y Jaco e cang i f jagu
i jor i sii S do laj i mal. 6 Jo
f job l l coo too e a eang
l ning jm, jo f job l cal
ojm qui l y Jaco. Jo
njaquieng guieb m cagui
Jess colng co dsea quir e
f ojm do, jo f job cajming
dsea do co eam nf i e ngr,
jo dob cagur cang e too a jm
do. 7-8 Jo lajee jo i dsea quir do
cangoli e cangolear jal e
226
Juan4
nidr e f f Sicar do. Jo e f
ojm dob caje Jess iar lajee
jo, jo con lajob cagui jaang
dseam i seeng f l se Samaria e
f ojm do, joba lalab cas Jess i
dseam do:
J cu ji jnea jm duu?
9 Jo co jalng dsea Israel
dseng ja r seembre co
jalng dsea i seeng f l se
Samaria, joba i dseam do cair
qui Jess lala:
Jial cung fo lajo? Co jaang
dsea Israel l ng n, jo ja lt ng
n fa lng ee m na jnea, dsea
l naa dsea Samaria.
dseam do:
Faco ji n jal e gui
e iing Fidie e cur n, jogu
faco cajo i jnea dsea i m
n jm, joba faco lajo, nb dsea
cat n e nim jnea jm jng,
joba jneab nicu n e jm
co e cu e seeng dsea lata.
Fii, j i coo ja qui n co
e nigu jm f dsi e too la, jo
dsng a. Joba e co niquin
e jm e f e nicu jnea do? 12 Jo
l y quii Jaco caser e
ojm la quii, co f lab l cacr
jm e jmi ta cajo, jogu lajob
jalng jor co gu jalng j
nu i caeai, f lab l caur
jm e cangnei do. Jo su n
o e niinggu laco i dsea ?
dseam do jo caj:
Jalng dsea i jm e u
dsi e too la niguibtu jmjmi
cal cat; 14 jo ds i dseagu i
ni e jm e nicure do, joba jo

to jm fa e niguigu jmjmi.
Dsco e jm jo l lafa e contm
sea jm f dsi tur co e cu e
seei, jo e jo l e contm seei
cng co Fidie lata.
Fii, iimbaa nicu jnea e
jm e f na e laco jo niguigu
jmjmn ogu ngu fa e gaa t
la e gaquiee jm.
dseam do:
Gung cate jo gtee dsea
qui jo ilingtu f la.
Jess:
Ja co o dseng dsea
quie.
Joba caitu Jess qui dsea
do:
Jb laco cafe na, dseam , e o
dseng dsea qui i co lana;
18 dsco lam jenggu inggu
dsea i ncacng guo co ,
joba i dsea i co na lana ja
l i dseng dsea qui.
19 Jo m t l canu i dseam
do e cajng Jess e ju jo, joba
cair qui dsea do lala:
Fii, lanab calli e n ln
jaang dsea i f cuai qui
Fidie. 20 Jo jalng l y
quii, dsea Samaria, qu t i e
jmifi Fidie f ni e m la, jo
ds jalnggu n, dsea Israel,
fna e j i f Jerusaln l n e
nijmifngnaa Fidie.
J glin ju quie, dseam ,
e njaquiem e nit e n
227
Juan4
nillna e ja n niglingna
f e y m na e gjmifngna
Tiquii Fidie, ogu n fa e
niglingna cart Jerusaln cajo
e laco gjmifngna dsea do.
22 Co n, jalng dsea Samaria,
j i ja cuingna i i jmifngna do;
jo ds jalng jnea, dsea l naa
dsea Israel, ncuimbaa i i n
jmifngnaa do, co jee jnea, dsea
l dsea Israel, job l cagung
Fidie jaang i nileng dsea jee
jal dsee quir. 23 Jo cat b e jo,
jo dseng lanab ly, e jalng dsea
i dseng lajang ju i jmifng
Tiquii Fidie n nijmr dseng
laco s laeang co Jmgu
qui dsea do, dsco dseng
lajob iing Tiquii Fidie e nijm
jalng dsea i jmifng r. 24 Dsco
Fidie l i Jmgu, joba jalng
dsea i jmifng r, n nijmr lajo
laeang co Jmgu quib dsea
do dseng laco s.
Jess jo caj:
Nib jnea e t l nijab i
cajng Fidie i nis do i l ng
Dsea Jmang i nic nif quii,
joba m t l nigeng dsea do
f la, gub dsea i ni jnea jal
e jo.
26 Joba caitu Jess quii do
jo caj:
Dsea b jnea i sing s ng
co n lana.
27 Jo lajee guinang f Jess e
job, m caguiling i dsea quir do
i cangoling e cangolea e nidr,
jo m cangi Jess e tang dsea
do s i co jaang dseam , joba
eam cangog dsir m cangr
lajo. Jo ds j i jaang dsea do ja
cate dsir fa ee nijmng r Jess

uii qui i dseam i sing do, osi
e qui e s i do . 28 Jo ng jo,
jo dob case i dseam do e ds
quir do e l s niguir jm
do, jo caqumtu r f jee f; jo m
caguii f jo, canaai guiar ju
jee jalng dsea gor jo s rei
lala:
29 Maa, jo majmicuingnaa
jaang dsea i ncamnn i
ncajmea jnea ju qui jalba
e ncajme jenggu, jo jangm
b i dsea i cajng Fidie i nis
f jmg la i l ng Dsea Jmang i
nic nif quii.
30 Jo m canu i dsea gor do
e ju jo, dsifb caui f jee
f colng co i dseam do jo
cangoli f l tang Jess. 31 Jo
ds lajee ngu e niguili do f
l tang Jess, i dsea qui Jess
do cas r dsea do jo caj:
J c ji , Tfa?
32 Joba dsea do cair lala:
Seab coo e jigu e n
nid e j i n ja na jial l .
33 Jo m t l canu i dsea
quir do e jo, joba canaai s i
lajee la yaai jo jmng ri:
Jangm song lng i i njaca e
ncagr.
quir do jo cas rei:
N nijmeee laj i e iing i dsea
i casing jnea do, jogu e nijmite
laj i ta e cang nn qui dsea
do, joba e job e l lafa m g
ii e ltaann gui. 35 Jo ds n
fna lala: Nb quiunggu
s e nicu laj i e cangojnea do;
jo ds jneagu f n e n
c na cuente e laj i e sjnea do
228
Juan4
ncalneang, joba ncu li jng
e ncat b e nist ng. 36 Dsco
i dsea i jmo ta e st ng laj i e
roo do, joba mbre laj i e cat i
qui e ta e jmor do. Co jal e
roo e st i do l laco jalng
dsea i lseeng cng co Fidie
lata. Jo co lajob l , joba i dsea i
jni do co gu i dsea i st ng do,
rb niliang dsir laj t i
do m caroo e cajnr do. 37 Co e
jb dseng laj i e ju ro e
f lala, I jim i dsea i jni do,
jogu i jimb i nist m nir.
38 Jo jneab dsea cas nn n e
caguist ngna laj i e caroo do e
j i n ja caquiena ta qui jial
cangojnea jal e jo, co i jim
i dsea i cajme ta jo, jogu nb
dsea i ncalng laj i ta e
cajme i dsea .
39 Jo i f m dsea i seeng e f
Sicar do jb cal i ju qui
Jess laeang co ju e cajme
i dseam do ie m caj lala:
I dsea do ncajmeabre jnea
ju qui jalba e ncajme
jenggu. 40 Jo m t l caguiling
i dsea go i dseam samaritana
do f l tang Jess, joba camr
jmee fa nijb dsea do co
r. Joba lajob cajme dsea do,
caje bre coi do lajee t jm,
41 jo i f mb i dsea cajng yaai
f jagu Jess m canur laj i
ju e f dsea do. 42 Jo lalab cas i
dsea do i dseam dsea gor do:
Jo lana dseng lajang ju
nj l naa ju qui i dsea na,
co dseng ncan baa yeenaa
jial l ju quir, jo o j i e
ju e cajme n jnea do. Joba
nnebaa jogu ntab dsinaa cajo
e dsea b i lang dsea jmg jee

jal dsee quii.
43Jo
M cajmileang Jess
jaang sming jiuung
m cang e t jm e caje
Jess co i dsea do, cag bre
e f guo u l se Samaria
do jo cabtu r f e ngor f l
se Galilea. 44 Dsco l lacogu
j i ju e tng Jess, e j i jaang
dsea i f cuai qui Fidie fa
jmg dsea gor r. 45 Jo ds m
caguing Jess f gor f l se
Galilea, jalm i dsea i seeng f jo
guib ca dsea do, co jalng i
dsea cangolimbre f Jerusaln
e cat jm Pascua, jogu cangbre
jal e qu jm e cajme Jess
ie jo.
46 Jo lajee jo caqumtu Jess
f e f e sii Can do e ne l se
Galilea e f l cajmer e cauing
jm m hung j e jm do.
Jo f job niseeng jaang dsea
nluu qui jaang dseata dsea
fng, jo dsea niseeng jaang
sming jiuung quir i nirang
dse f e f e sii Capernaum.
47 Joba m t l cali dsea do e
ntang Jess e f f jo e jai f
l se Judea, joba cangbre f l
tang dsea do, jo camr dsea do
jmee fa e nidsi do f quir
e nidsijmileai i sming jiuung
quir do, co rai do e t l
nijumbre. 48 Joba cai Jess
qui i dsea do jo caj:
N ja j nilimb fng song
ja nimna jal li e qu jm
jmoo.
49 Joba caitu i dsea nluu do
qui Jess jo cas r dsea do:
229
Juan4,5
Fii, fa jgie o e guba

lajmn f quie ngu e nijung
i jiuung quie do.
dsea do jo cas rei:
Qu ngtu f qui, co
ncalam jo .
Joba lajob cajme i dsea do,
caqumtu r f quir, co jb
cal i laj i ju e cas Jess
r. 51 Jo lajee iuui f e ngai f
quibre m caj gui f i dsea
leng quir i jaling f jo, jo
lalab cajng dsea do m caj:
Ncalam jo .
52 Jo m canu i dsea do e ju
jo, joba cajmng rei do e
dseng e calang i jor do.
Joba lalab cai i dsea leng
do quir:
Lado guie la i i coo e calob
cagu i gui jo calambre.
53 Jo m canu i tiqui i jiuung
do e ju jo, joba dseng callr e
dseng e job m cas Jess r
e ncalam jor . Joba i dsea do
colng co jalng dsea sn
quir cajm yaai f jagu
Jess ie jo.
54 Jo co e nab cat t e li e
qu Jess jm e cajmer ie m
caqungtu r f l se Galilea e jai
f l se Judea.
M cajmileang Jess
jaang dsea i caang t
J o m cang gu lajo, m
cat tu e jmo dsea Israel
jm f Jerusaln, joba f job
caqungtu Jess e ngoti e jm
jo. 2 Jo ie jo, e f dsi i cuu e
si lacng Jerusaln do, quieng
coo on f l ng ng jalng jose
jiuung i t ng dsea Israel jngai

m t jm. Jo qui e on do
sl coo l a jm e fe eang e
sii Betzata co jmi hebreo. Jo e
f n e l a jm do quieng i
nin ji, 3 jo f job seeng f ng
dsea dse e l doi ee jmohu
li; do i tiuung, dogu i jlu,
dogu i caang t i teng ni u.
Jo jalng sjeei e nij e jm
do. 4 Co f dsea e seab m jgang
jaang ngel f dsi e jm do, joba
nijb e jm do m nijgiang ;
jo m cal jo, i dsea lauii i ni
f dsi e jm do, joba nileambre
jng l doi ee jmohu l i.
5 Jo jee jalng i dsea dse do
niquieng jaang dsea i nidse
laj i nngo guigui ds ji ji i .
6 Jo m cagui Jess f jo, cangi
i dsea i dse do e dob rai
jogu calir e laj i lba nidse
i dsea do, joba cajmng rei do jo
cas rei:
Iin e nilean laj i jmohu
ln?
7 Joba cai i dsea dse do
qui Jess lala:
Fii, ja i i seeng fa i i nijmco
jnea e niu f dsi e jm do
m cang e nij, jo co lacoo ya
m iinn niu f jo, dsea jim
dsijeng quie.
do:
Ran, jo see e ma l dsin
na jo gung.
9 Jo dsif lanab calang i dsea
do, jo cacbre e ma l dsi do,
jo canaai ngbre jng. Jo ie jo
dseng cangoting jm e jming
dsea Israel. 10 Joba m cang i
dsea quie nif qui dsea Israel e
230
Juan5
nquie i dsea calang do e ma l
dsi do, joba lalab cas r dsea do:
Jm e jmim dsea lana, joba
ja cung fa e co e ma na.
11 Jo ds lalab cai i dsea i lam
dse do qui i dsea gor dsea
Israel i cas r lajo:
Jo i dsea i cajmile quie do
cas r jnea lala: Ran, jo see e
ma l dsin na jo gung.
12 Joba cajmng tu i dsea Israel
do i dsea do jo caj:
I gu i dsea i cas n e nic
e ma l dsin do jogu e nigun?
13 Jo ds i dsea do j i ja ir
i i cajmileang r do, co ladsifb
cangoingtu Jess jee i dsea f ng
i sseng do ie jo. 14 Jo m cang
jo, dob cadsngtu Jess i dsea
i cajmileai do f dsi sn
gu f e si f Jerusaln jo lalab
cas rei do:
Jan, lana ncalamba laj i
jmohu e lam ln, jo jie m
eetu dsee cal cat, dsco
fng song cajmeetu lajo, joba
hu nggub nidsije qui jng.
15 Jo ng jo, cangb i dsea i
lam dse do e cangojmear ju
jalng i dsea i quie nif qui
dsea Israel e Jess sii i dsea i
cajmileang r do. 16 Joba jalng
i dsea Israel do nngr ni Jess
e laco nijmei dsea do ga ui e
cajme dsea do e jo ia ie jm
e jming jalng dsea gor dsea
Israel. 17 Jo ds Jess lalab cas r
jalng i dsea do:
Tiquie ja m catr j i cate
ta quir, jogu lajob jmo jnea
cajo.
18 Jo m canu jalng i dsea i
quie nif qui dsea Israel do e
cajng Jess lajo, joba eanggub

ca dsir e nijngi dsea do, co
o j i e cajmileai i dsea dse
do ia ie jm e jming dsea
gor dsea Israel, co lajob cajo fr
e rb l i co Fidie m fr e
Fidieb dsea l ng Tiquir.
Ja jmo i Jo Fidie i
cam ng do la ti iar
19Jo
co nib Jess jial dsi i

dsea do, joba lalab cas r dsea do:
E laba jmtaa ona, e j i
coo cung l jmee jnea la
tn ia, jnea dsea l nn i Jo
Fidie cam ng, co dseng laj i
e moo e jmo Tiquii, laj i e
joba e jmoo cajo. Co jal e mo
jnea e jmo Tiquii, joba e job
jmoo cajo. 20 Co Tiquii eam
neai jnea, jogu ebre jnea jal
e jmor; jogu nibr jnea cajo
jal e niinggu e laco nidsig
o n eanggu. 21 Co l laco
jmo Tiquii e jmij tu r jalng
l jogu e cur e nilseengtui,
joba lajob jnea, dsea l nn Jor ,
lajob jmoo co jalng dsea i
iinn jmee co lajo. 22 Jo Tiquii
ja quidsir qui j i jaang
dsea ui dsee quii, co jneab
dsea ncang nn quir e ta jo e
cat nn nijmeee lajo. 23 Jo cajme
Tiquii lajo e l laco lajng dsea
nijmgr jnea l lacogu jmg
dsea r. Dsco i dsea i ja jmg
jnea, dsea l nn Jo Fidie, joba
lajob cajo ja jmgr Tiquii, dsea i
24 Jo e laba jmtaa ona, e doi
i i dsea i j l ng ju quie jogu
n r ju qui i dsea i casing
jnea f jmg la, joba jalng
231
Juan5
dsea niimbre e seei cng

co Fidie lata jo ja nidsili f
l l; co l lafa lam sjumbre,
jo ds lana l lafa ncaj tu r
laeang co Fidie. 25 Jogu
dseng jmtabaa ona e t l
nit b jo dseng lanab ly e
jalng dsea i lafa lng ui jal
dsee quir ninr ju quie,
dsea l nn Jo Fidie; jogu jalng
dsea i ning e ju jo, nilseembre
laeang co jnea. 26 Jo l laco
Tiquii Fidie iabre dsea cur
e seeng dsea, joba lajob cajo dsea
bing i ncacu jnea, dsea l nn
Jor , e laco ibaa dsea cu
dsea e seei. 27 Jogu ncacubr
jnea e oo ta e niquidsii qui
jalng dsea jmg uii qui
jal dsee quii, co jneab
dsea jmg. 28 Jo ja gdsig
ona qui jal e f n la, co
niguieb jm m jalng dsea
i nlng ninr ju quie 29 jo
niui f dsi e quir. Jo ie
jo jalng i dsea i cae jmang
e gui nij tu r e laco nilseei
cng co Fidie, jo ds jalng
i dsea i cajme jal e ja dseeng
nij tu r e l laco ni iihu .
Jie f l ja f qui Jess

co jal e jmor
30Jo
f tu n e j i co
cung l jmee jnea la ii
ia. Co jnea m quidsii
qui jalng dsea, e jo jmoo
laco ta qui Tiquii Fidieb,
jogu dseng rb jal e
jmoo do cajo. Jo ja jmoo la
tn ia jal e jo, co laj i e
iing Tiqubaa e jmoo, co dsea
b i casing jnea f jmg la.

31 Jo faco jnea fa jugui cuai
quie ia, joba ja e quing j i
coo e ju do f quin n jng.
32 Jo ds seem jaanggu i f gui
uii quie, jogu tab dsii e jal
e ju do quim f quin n.
33 Jo nb dsea casingna dsea i
cangojmng i Juan i seang dsea
jm do i dseng jnea, jo tab
dsii e jmang ju jb dseng f
i Juan do. 34 Jo ds jnea ja nenn
dsea jing i nijm ju uii quie
i dsea l ng jnea; jo fa e ju la
e l laco n nilna lengna jee
jal dsee quina.
35 Jo jal ju e caguia i Juan do
l laco cajl qu e coo e laco
e dsea f; jo n lajee cateba
cajmiiang ona co jal e ju
e caguia i Juan do. 36 Jogu jal e
jmo jnea do eanggu cu li i
jnea, jo eanggub niing laco e
ju e cajng i Juan do uii quie;
co laj i e jmo jnea, ta job e
cacu Tiquii Fidie jnea e
nijmeee. Jo jal e jmoo do cu
li e Tiquii Fidieb dsea casi
jnea f jmg la. 37 Jo i Tiquii
do, dsea b i f jugui uii quie.
Jo ds n ja m can na ju
quir ogu m caingnare cajo,
38 ogu seengna e jmitna ju
qui dsea do, co ja m caingna
jnea dsea casi f jmg la.
39 Jog u n dseng t cam
jub jmt ngna e f f ni ji
qui Fidie, co sjeengna e
fa lajob nilna jial cung e
seengna cng co dsea do
lata; jo ds jal e ju do laj i
uii quibaa e f. 40 Jo ds n
ja iingna fa nijang yaangna f
232
Juan5,6
jaguoo e laco nilseengna cng
co Fidie.
41 Jo f gu n, ja e l qui
jnea jial l jal e f dsea jmg
uii quie, 42 ds ncuim jnea
n gui jial l ngna, jo nibaa
gui e ja neangna Fidie. 43 Jo
jnea caga f jmg la cuai
qui Tiquie, jo ds n ja
ingna jnea. Jogu faco jaanggu
dsea i nija i ja i i seeng i s
quir, jo ds niimba i dsea
. 44 Jo jial j niling n ju
quie fng song lco jmifng
rngna lajee la yaangna jo
ds ja jmgoona ia Fidie dsea
fr gui uii quina? 45 Jo ja
ona e jnea nin nn n f quini
Tiquie, co l y quina i
sii Moi dsea can i n co
ju qui ta e cajmer do, jo b
i sjeeng n i nijmco quina.
46 Cofa n j cal ngna laj i ju
e cajme i Moi do f ni ji quir,
joba lajob j l ngna jnea cajo,
co e f ni ju jo cuai quibaa e
f. 47 Jo song n ja j l ngna e
ju e cajme , joba jial cung e
j nilingna laj i ju e f n
jng?
Jo lanab j i l ju qui Jess e
cas r dsea i quie nif qui dsea
Israel ie jo.

(Mt. 14:13-21; Mr. 6:30-44; Lc. 9:10-17)

cang Jess l l ngo
e guie e sii Galilea do, jogu
siib cajo Tiberias. 2 Jo f m dsea
ngoli f l ngo dsea do, dsco
jenggu ncangr jal e li e
qu dsea do jm e jmor m
jmileai jalng dsea dse. 3 Jo

m cagui Jess colng co
dsea quir f l l ngo e guie
do, jo cangoli f coo y m,
jo m caguili f jo, dob cagur
colng coi do. 4 Jo njaquieng
jm Pascua ie jo e qu t ng dsea
Israel e jmor f Jerusaln.
5 Jo lajee guiing Jess e f y
m do, cangr e i f ng dsea
njaling f l guii, joba lalab
cas r jaang lajee i dsea quir do
i sii Lii jo caj:
Jie f nidsileaa jal e nid
i dsea leang i ncagling la
lana?
6 Ds cajng Jess e jo e l laco
nilir e nijng i Lii do cuai
qui e jo, co nibre gui iar
qui jial nijmr cuai qui e do.
7 Jo lalab cai Lii e cas r Jess:
Nai fa nille cab i e
nids laj cuu e leng dsea lajee
guing s, ds ja nilimb qui
lajng i dsea na e nit i jm
cap lajaang lajaai.
8 Jo m canu e ju jo i dsea
jaanggu qui Jess i sii D , i
l ng rng T Simn, joba lalab
cas r Jess:
9 Lab sing jaang jiuung i quie
i i e l co m cebada
co gu gng i ncu ng, jo
ds e la ja ji l nidsib jee i
dsea f ng na.
quir do jo caj:
Sigo jalng i dsea na
gnr l niger lajaang lajaai.
Jo e f m jo ia sea nuu r,
joba f job cagu jalng i dsea
do, jo jee i dsea do quing ji ja
i mil dsea. 11 Jo m cang jo,
233
Juan6
cam Jess e i e se i jiuung

do jo cacur guimang Fidie; jo
m cang jo, canaai jmor guie
jee jalng i dsea i caseng do ie
jo. Jo lajob cajo cajmer co i
do, cajmebre guie jee jalng i
dsea do car ji j i ii do. 12 Joba
m t l caltaang i dsea do gui,
lalab cajng Jess cas r i dsea
quir do:
St na jal n e casenggu
na, jo teana l ng, co j i can
ja n nidsitng.
13 Joba lajob cajme i dsea
do, cast mbre jal e n e
casenggu do qui laj i e
i cebada do, jo guitu matgu
carng co e n e caseng
do. 14 Jo m t l cang i dsea
f ng do e li e qu Jess jm e
cajmer do, joba canaai s i
lajee yaai jo fr:
I nab dseng dsea i cajng
Fidie i nis f jmg la i nif
cuai quir.
15 Jo nib Jess e i dsea i f ng
do ii nitbre r laung e
laco nicr nif quii do, joba
cajmnmtu iar jee i dsea do, jo
cajgor cal cat cart y e m
do e laco niling iar.
M cang Jess f ni jm
16Jo
(Mt. 14:22-27; Mr. 6:45-52)
m t l jaquieng e ni
n e jm do, i dsea qui Jess
do cats mbre f l ne e guie
do. 17 Jo m caguili f n e
guie do, cangotambre f dsi
coo mo, jo canaai cuabre e
guie do e teai f ngoli f
Capernaum. Jo coob
m ca n ,
jo ds Jess ja m cajmb ri
co i dsea quir do. 18 Jo lajee

ngoling i dsea qui Jess do e
teai f dsi e mo do, jo coo
canaang e gu e te eang,
joba canaang e ro jm.
19 Jo lajee nngoli e f ni
jm do tib ji la i osi j
kilmetro, jo coo cangmbre Jess
e njaquieng dsea do f qui e
mo do e njai ngr f ni jm.
Jo m cangng i dsea do Jess e
jang dsea do ngr f ni jm, joba
caj e gbre. 20 Joba dsif lanab
cajng Jess cas r i dsea do lala:
Jneab la, jo ja fngna!
21 Jo i dsea quir do e iang
dsibre ca dsea do f dsi e
mo l teai do; jo ds lajee
job e j i ja li lanab cat i
lajali do f u qui e f l s
nit i do.
M canaang i dsea f ng
do ni Jess
22Jo
m cajne e jm jo, jalng

dsea i sjeeng Jess l l ngo
cataang e guie do callr e
jalng i dsea qui Jess do
ncangolimbre co e mo coo
ia e si do jenggu, jo ds
Jess ja m cangai co i dsea
quir do. 23 Jo lajee job caguiling
jinggu dsea i teang dsi mo
i jaling f coo f e sii Tiberias,
jo caguili f guo u qui
qui f l cag i dsea i f ng do
m cang e cacu Finaa Jess
guimang Fidie. 24 Joba m t
l call i dsea f ng do e jo seeng
Jess f do ogu i dsea quir do,
joba cajgobre f dsi coo mo, jo
cangoli cangonembre dsea do
f Capernaum.
234
Juan6
25Jo
Jess l i laco e i e
cu e seeng dsea lata
m t l caguiling i dsea
f ng do f l l ngo cataang e
guie do, joba f job caj Jess jo
lalab cajmng r dsea do:
Tfa, l caing n f la?
dsea do jo caj:
E laba jmtaa ona e n
nngtu jnea lana, dsco lado
guie caquina car carmba, jo
ds ja nngna jnea uiing qui
e ncangngna e gung jal e
li e qu jm e ncajme do.
27 Joba f n ja jmiqungl
ona cuai qui jal e g dsea
e ja hu ee, co n l l n e
guiing ona cuai qui jal e
taang dsea e sea contng, co e
joba e cu e seeng dsea cng
co Fidie lata. Jo e joba nicu
jnea jalng dsea, jnea dsea gaa
co ta joba casing Tiquii Fidie
jnea f jmg la.
28 Joba cajmng i dsea do Jess,
E n nijm jnea e laco
nilti jal e iing Fidie e
nijmoo?
29 Joba lalab cai Jess qui
dsea do:
E lab e iing Fidie e n
nijmeena, e niingna jnea, dsea i
casi f jmg la.
30 Joba caitu i dsea do qui
Jess, jo cas r dsea do lala:
Jogu n, e li e qu jm
cung l jme qunaa la e laco
j nilinaa ju qui?, jogu e
jal jmoo n? 31 Co lalab ju
sea qui l dsea ang quii e

cang i e cagr i e sii man
lajee cangr f ni guo u qui
malgu l lacogu la f f ni
ji qui Fidie l f: Jo Fidie
dsea cacu jalng i dsea do i
e cagr e ja f if .
dsea do jo caj:
E laba iinn jmtaa ona, e o
Moi i cacu i dsea ang quina
do e i e cajal f if do, dsco
iab Tiquie Fidie dsea cur e
i e j e ja f if do. 33 Dsco
jnea, dsea gaa f if , l nn laco
e i e cu Tiquii Fidie do
e laco lseeng dsea cng co r
lata.
34 Joba i dsea do camr Jess
lala jo caj:
Fii, cu jnea contng e
i jo.
35 Joba cas Jess jalng i dsea
do jo caj:
Jneab dsea l nn e i e cu e
seeng dsea lata; jogu i dsea i j
l ng ju quie jogu ncajng
yaai f jaguoo, joba jo to
jm fa niguigu jmaai ogu
jmjmi. 36 Jogu l laco j i e
ncaf n, nai fa ncaimba
jnea, ds ja j l mb jnea.
37 Jo jalng dsea i ncacung
Fidie jnea, joba jalng dsea
mbre jnea; jogu jalng i dsea
niimbaare cajo. 38 Co jnea ja
caga f if e cagajmee laj i e
iinn ia, co caga e l laco
cagajmee laj i e iing Tiquie e
nijmeebaa, co b dsea i casing
jnea f jmg la. 39 Jo i dsea i
casing jnea f jmg la ii e
ja niing j i cam ng i dsea i
235
Juan6
ncacui jnea do, co l l ii

e nijmeee e nij tu r m t l jo.
40 Co laj i e iing Tiquie Fidie
e jalng dsea i jng yaang f
jaguoo jogu j l i ju quie,
jnea dsea l nn Jo Fidie, joba
iing Fidie iar e jalng i dsea
niimbre e nilseei cng
co r lata; jogu jnea nijmeee e
nij tu r m t l nit lajo.
41 Jo m t l canu i dsea Israel
do e ju qui Jess do, joba
canaai ei dsea do lajee la
yaai, co dsea do fr e bre dsea
l i e i e cajg f if . 42 Joba
canaai s ri lala:
Jo su o i Jess lab i l ng i
jo S do? Co jneaaaa cuimbaa
i niquir jogu i tiquir, jo ja
nenaa jial fr e jar f if .
43 Jo m canu Jess e ju jo,
joba cas rei do lala:
T na e engna jnea. 44 Jo
f n e j i jaang dsea cung
l jng iar f jaguoo fng song
Tiquii Fidie i casing jnea f
jmg la ja nijajeng i dsea f
quinii; jogu jneab dsea nijmee
e nij tu jalng i dsea m t
l jo. 45 Jo lalab f f ni ji qui
Fidie e cajme i dsea i caf
cuai quir malgu eang ie
lam caj lala: Fidieb dsea
nir lajaang lajaang dsea. Joba
jalng dsea i nin ju qui
Tiquii do jogu nilti gui
qui dsea do, joba co jneab
nijatai jng.
46 Jo ds ofa fa e seeng dsea
i ncangng Tiquii, co laj i
jneabing i ncangng dsea do, jo
b dsea i casing jnea f jmg la.
47 Jo e laba jmtaa ona e jalng
dsea i j l ng ju quie, joba

cng lseei co Fidie lata.
48 Jo dseng jneab l nn e
i e cu e seeng dsea lata.
49 Jo jalng l y qui n
cagbre e i e sii man do ie
lam cangr f ni guo u qui
do, jo ds nai fa cagr e jo co
cajmbre m cat quir; 50 jo
ds jneagu fa qui e i e
ja f if do, co i i dsea i ning
e nid e jo, joba ja to jm fa
nijui. 51 Jogu co jneab dsea
l nn e i e ncaj f if e laco
cu e seeng dsea lata, joba doi
i i dsea i ning e nid e i jo,
joba dseng lata nilseei cng
co Fidie. Jo e i jo l ngu
tambaa, co e joba nija a e laco
cng nilseeng dsea co Fidie
lata.
52 Jo m t l canu i dsea Israel
do e ju jo, joba canaai t ng
ju quir lajee la yaai uii
qui Jess, jo jmng ri lala:
Jo jial cung e i dsea
na nicur ngu tai e lafa
niquieenaa?
do jo cas rei:
Dseng e laba jmtaa ona,
e song n ja niingna jnea
lacogu m jmtaang yaangna
gui co e i do, ogu niuna
jmn, jnea dsea caga f if
e l nn jaang dsea jmg, joba
ja qu jm jng e nilna e
nilseengna cng co Fidie
lata. 54 Co i dsea i ng jnea l
lacogu m jmtaang yaai gui
jogu r
jmn, joba dsea b
i niing e nilseei cng co
Fidie lata; jogu jneab nijmeee
236
Juan6
e nij tu jalng m nit lajo.
55 Dsco m ng dsea jnea, l
coo e g dsea e laniing ing
ta quir, jogu e jmn do, l
coo e dsea e laniim cajo. 56 Co
i dsea i ng jnea l lacogu m
jmtaang yaang dsea gui jogu i
jmn do, joba cm nilseei
co jnea, jogu lajob jnea cajo
cm nilseen co r.
57 Jo Tiquii Fidie i casing
jnea f jmg la contm seei,
jogu laeang ba seeng jnea
cajo; jogu lajob jalng i dsea i
ng jnea lacogu m jmtaang
yaai gui, dseng contm
nilseei laeang co jnea. 58 Jo
fa e ju na cuai qui e i
e cajg f if , co e i la ja l
laco e i e sii man do e cag
l y quina lajee cangr f
ni guo u qui , co nai fa
cagbre e jo, jo ds cajmbre m
cat quir; ds jalng i dsea
i ng jnea lacogu m jmtaang
yaai gui co e i do, joba
dseng latab nilseei cng
co Fidie.
59 Jo lanab j i l ju qui
Jess e caer jalng dsea i
caseng e f sn gu qui
dsea Israel e si f Capernaum.
Seem dsea i ja ng ju
qui Dsea Jmang
60Joba
m t l canu i dsea
do laj i e cajng Jess do, i f m
jalng i dsea do i lam ng co r
do caj lala:
Dsng hu ng e niingnaa
laj i e ju e fr na, jo ja l
dsinaa e seeng dsea i j niling
laj i ju quir.
61Jo
co nib Jess laj i e e

i dsea do quir, joba cajmng r
dsea do lala:
Su n mam n e ju
quie la? 62 E ni ana fng song
nimangna jnea e ninngtu
f l lam guiinn f if , jnea
dsea caga f jo e l nn jaang
dsea jmg? 63 Jo e Jmgu qui
Fidieb e cu e seeng dsea lata,
jo ds ja qu dsea jmg jm
fa e nijmr e nilseeng dsea lata;
jogu jal ju e ncaf n na l
laeang co Jmgu qui Fidie,
jogu cajo cu e lseeng dsea
lata. 64 Jo ds seem n i ja m
camb ju quie lat lana.
Jo cajng Jess lajo co ibre
gui lat m uiing i jalng i
dsea do i dseng ja ning r,
jogu i i nijng r f jagu jalng
dsea cng e qui e nijui.
65 Jog u lalab cajnggur:
Jo ui e lajob l , joba ncaf
n e j i jaang dsea cung l
jng iar f jaguoo fng song
ja nijajeng Tiquii Fidie r f
quinii.
66 Jo lat ie job, i f m dsea i
lam ng co Jess catiumbre
dsea do, jo caquiumbre e ngr
co dsea do. 67 Jo co callb
Jess e jo, joba cajmng r i dsea
guitung quir do jo caj:
Jo su la quie nb iingna
nijmnaang yaangna quie cajo?
Jess jo caj:
Finaa, dseng ja dsibaa e
nidsitangnaa co dsea jing,
co j i nb dsea cu ju qui
jial seeng dsea cng co Fidie
lata. 69 Joba jnea, ncajang
237
Juan6,7
yeenaa f jaguo, co dseng

ntab dsinaa e nb ln dsea i
casing Fidie f jmg la e ln
dsea geang quir.
dsea quir do:
Jneab dsea ncaguinn n e
nl ngna dsea guitung quie, jo
ds jee nb quijgeang jaang i
nl ng dsea qui fii i lng.
71 Jo m cajng Jess lajo, cafr
ds e ei i Judas i l ng jo
Simn Iscariote, jo ja e l e i Judas
do quimbr jee i dsea guitung
do, ds dsea bing i nijng Jess
f quini dsea cng e qui e
nijui.
Jgu jalng rng Jess ja

j l i ju qui dsea do
Jo m cang gu lajo, dob ng

Jess f jal f e te l se
Galilea e jmor laj i ta snr. Jo
ie jo ja ii dsr f l se Judea,
co jalng dsea gor dsea Israel i
teang nif i seeng f jo ni dsea
do e ii nijngmbrei. 2 Ds ie jo
njaquieng jm qui dsea Israel
e qu t i jmor n m ma e
laco jmiguing dsir jial m cangr
f ni guo u qui malgu
eang, 3 joba lalab cajng jalng i
rng Jess do jo cas rei:
Ja guiing j f la, jo f l se
Judeab gu, jo lajoba jalng dsea
i t dsi nu ju qui i seeng
f jo nijr jal e qu jm
jmoo. 4 Co m jaang dsea ii e
nilcuigu dsea quir, joba f l
j dseab n jmr jal e jmor
do. Jo co n jmoo jal e dsig
dsi dsea, joba f quini dsea f m
n jm jal e jo.
5Jo
fr lajo co jgu jalng

i rng Jess do ja j l i ju
qui dsea do. 6 Jo lalab cai
Jess qui i ri do jo caj:
Jagu m cat quie e
nijmijneng ia f quini f ng
dsea, jo ds qui n doi ee
jmb cung l glingna ji
f l iingna. 7 Jo f n e ja ee
uiing sea qui jalng dsea jing
e nil n ni n, jogu ds
jneagu contm n ning dsea,
co jnea jmoo e li dsea r uii
qui jal e ga e jmor. 8 Joba
f n e cum l glingna
e jm jo, jo ds ja l nii jnea
lajmn, co nab ja m cat
quie e nijmeee lajo.
9 Jo lanab cas Jess i ri do,
jo dob cajer f l se Galilea, jo
i ri do cangolimbre f l t
jm.
M cangoting Jess jm qui

n m ma f Jerusaln
10Jo
m cang e cangoling i
rng Jess do f l cat jm,
joguba cang Jess f jo, jo ja
f ng dsea i ngoling co r, co ja
ii dsr f jo jee dsea f ng. 11 Jo
lajee t e jm do, jalng dsea
quie nif qui dsea Israel ngr
ta nng Jess, jo s i lajee la
yaai jo fr lala:
Jie f iuung i dsea do?
12 Jo eam s ng jalng i dsea
Israel i sseng do cuai qui jal
e jmo Jess. Jo jee do quieng i
lng dsea i f lala: Jaang dsea
i guim li do; jogu jee dob
quieng dsea i f cajo: I dsea
ja dseeng er, jogu lco ngr ta
jmgng jalng dseab.
238
Juan7
13Jo
jee jalng i dsea do j i

jaai te dsir nifr uii qui
Jess, co gbre fng ee cajme
i dsea Israel i quie nif do quir
song canur jal e s i do.
14 Jo nngo guiam e jm do
m cagui Jess f dsi sn
gu f qui dsea gor dsea
Israel e si f Jerusaln, jo mf ng
canaai ebre dsea m caguir
f jo. 15 Jo eam dsig dsi i dsea
quie nif qui dsea Israel do e
nur jal ju goo e guia dsea do,
jo lalab s i lajee yaai jo fr:
Jial jmo i dsea na e ti
ngi ju qui Fidie, jo ja
neee fa ji l ncajmt i?
dsea do:
O dseng ju quie laj i e
ee n la, co e ju la ja qui
i dsea i casing jnea f jmg lab.
17 Jo doi i i dsea i guia dsi e
nijmitir laco la iing Fidie, joba
dsea bing i ni su ja qui
Fidie jal e ee do osi l fa e
la tn ibaa . 18 Dsco i dsea
i f la tng ia jmor lajo e
l laco nijmifng dsea bre; jo
ds i dsea i jmung e nijmifi i
dsea i casi quir do, joba i dsea
jmang ju jb quier , jo j i
jaang ja i i cung l cu dsee
r, co ja dsee sea quir.
19 Jo cajnggu Jess:
Jo e j e Moibing cacu n e
ju qui ta qui Fidie do, jo ds
j i jaang n ja jmitna e ju jo. Jo
jial e iingna nijngngna jnea?
20 Jo m canu i dsea do lajo,
joba cair qui Jess jo caj:
I lm je qui n! Co jnea
ja dsinaa fa e nijngngnaa n.
21Joba
caitu Jess qui i dsea

do jo cas rei:
M noo dsigb a n co
laj i e cajme do ia ie jm e
jmingnaa, jneaaaa dsea l
dsea Israel. 22 Jo ie malgu do
Moi caquir ta e nit coo e li
f ngu tang laj i y s l
laco qu t ngnaa, jo ds e jo o
j i qui Moi ja, co ja t qui
l y quiba; jogu n to ba
e li do f ngu tang jiuung
s quina m cat quir
lajo, jo ja e l quina nai fa
ia ie jm e jmingnaa. 23 Jogu
song n tona e li do qui
jiuung s quina dseng
ia ie m jm e jming
jneaaaa, dsea Israel, co dseng
ie jm jo cat e nijmna, jo
jmoona lajo e l laco nijmitna
e ju qui ta qui Moi, joba
lana ja e uiing sea quina e
jmiguing yaangna co jnea
ui e cajmileann i dsea do
ia ie jm e jmingnaa. 24 Joba
f n, ja cuna dsee jaang
dsea qui laj i e ona e jmor,
co n jang jmt ona dseng
rb su dseeng osi ja dseeng
laj i e jmo i dsea , jo lajoguba
cung e ni na r.
25Jo
M cajng Jess jie f

dseng l jar
m canu i lng dsea i

neang f Jerusaln do ju qui
Jess, joba canaai jmng ri
jo j:
Jo su o i dsea nab i ng
dsea ni e qui nijngngnei?
26 Jo j i jaang dsea ja i jn ng
quir, co dob si guiar ju
239
Juan7
qui Fidie jee dsea. Jo jangm

dsi jalng dsea i quie nif
quii e dseng jba e dsea dob
i Dsea Jmang i sjeengnaa i nic
nif quii. 27 Jo jneaagu nebaa
r jie f l ja i dsea na,
jo ds m nit e nija i dsea i
sjeengnaa do, j i jaang dsea ir
jie f l nija dsea do.
28 Jo m t l canu Jess laj i
e s ng i dsea do lajee e iuui
er dsea f sn gu f e si
f Jerusaln, joba cair te jo
caj:
E j e ncuimba jnea, jogu
nb jie f l gaa. Jo ds jnea
ja caga f la e la ii ia, co
cagbaa ds ju e sn qui i
lajang do e j i n ja cuingna
. 29 Jo ds jnea cuimbaare
gui, co cuai quibre e caga
f jmg la, jogu dsea bing i
casing jnea cajo.
Israel do ju qui Jess, joba
lam ii nismbre dsea do, jo
ds ja cal r fa cajmer lajo, co
ja m cat qui dsea do fa e
nidsing i lajo. 31 Jo lajee jalng
i dsea i teang nu ju qui
Jess do, f m i dsea j cal i
ju qui dsea do ie jo, jo lalab
s i:
M nigeng i Dsea Jmang i
sjeengnaa i nic nif quii, ja l
dsinaa e nijmr jmiguigu jal
e li e qu r jm lacogu la jmo i
dsea la lana.
32Jo
M cajme dsea quij

jial nisi Jess
m canu dsea Israel i l ng

dsea fariseo laj i e s ng dsea uii
qui Jess, joba jalng i dsea

co gu jalng fii qui jmidsea
casi jaang gng qui gu
e laco nidsisei Jess e f l
iuung dsea do. 33 Jo co nib
Jess e dsi i dsea do, joba
caj cas r jalng i dsea teang
do ie jo:
Ja hu eang nitaang jnea
co n f la, jo m ning jo,
ninmtu co i casing jnea e
caga f jmg la. 34 Jo ie jo, f m
n ninangna jnea jo ds jo
niguingna jnea, co ja qu jm
e niglingna f l ninnn.
35 Jo m canu i dsea i quie nif
qui dsea Israel e jo, jo ladsif
lanab canaai e jmng ri lala
jo fr:
Jie f l nidsng i
dsea na e jo qu jm fa e
niguingnaare? Jo jangm song
nidsr f guo u l hu i f l
neang jalng dsea gonaa dsea
Israel e nidsier jalng dsea i ja
l ng dsea gonaa i neang f jo.
36 Jo e gung m f i dsea
na e ninng dsea r jo ds ja i i
nigui quir, jogu e ja cung i i
nidsiling f l niguii do?
Jo lanab cas ng i dsea quie nif
qui dsea Israel do ie jo.
37Jo
Jial l m ng dsea
Jmgu qui Fidie
ia ie ngo cadsng jm
e jmo dsea Israel ie jo, jo dseng
ie jm job e dsir e niinggu
lajee e jm e jmor do. Jo ie job
casng ia Jess f quini jalng
dsea jo cafr te jo caj:
Song i i n lna e
jmjmngna, joba ilingna f
240
Juan7,8
l snn la, jo nilba jm e una.
38 Jo l lacogu la f Fidie f
ni ji qui l fr lala: Jo m j
l ng dsea ju quie, jo e jo l lafa
nining jm f dsir; jo e jo cu e
lseei cng co Fidie lata.
39 Jo cajng Jess lana ui qui
Jmgu qui Fidie e ning
jalng dsea i nij ling ju
quir. Jo ds e Jmgu do ja m
cage jee r, co ja m casmb
Jess e nidsi f l cajr f if
e niuingtu r dsea laniing.
m canu i dsea do ju
qui Jess, jo i lng i dsea
canaai s i lala:
Dseng i dsea lab i sjeengnaa
i nisng Fidie i nif cuai quir.
41 Jog u i lnggu i dsea do fr:
I lab Dsea Jmang i sjeengnaa
do i nic nif quii.
Jo ds i lnggui do fr:
U , o Dsea Jmang i na, co
ja cung e dsea nijar e
l i jaang dsea i seeng f l se
Galilea. 42 Co lalab f Fidie f ni
ji quir e dseng nb e Dsea
Jmang l i dsea sju dseata
Dav, jogu n e nini f Beln
e f l cal go dseata Dav.
43 Jo lajob jalng i dsea do
canaambre qui ri ui Jess.
44 Jo lajee i dsea seembi do i lam
iing nit Jess e nijni dsea do, jo
ds ja cal r fa cajmer lajo.
dsea fariseo do i lam s nisng

Jess do, jo i dsea fariseo do
colng co jalng fii jmidsea
Jial ja cateenare?
46 Joba cai i do quii do lala:
J i jaang dsea ja m
calcuingnaa i f jlo laco f i
dsea do.
47 Joba lalab cai i dsea Israel i
l ng dsea fariseo do qui i do:
Jo su la quie nb cajo
ncalgngna ju quir? 48 Co j i
jaang dsea quie nif quii ogu
caguiaanggu fa j ncal i ju
qui i dsea do. 49 Jo ds i dsea i
la n i ja cui ju qui ta qui
dsea Israel, f l lb cat ngna
qui Fidie.
50 Jo m canu i Nicodemo do,
jaang dsea Israel i l ng dsea fariseo i
cang cangoee Jess coo ne, joba
dsea lalab cair qui dsea do:
51 L lacogu la f f ni ji qui
ju qui ta quii, e ja cung
nicunaa dsee jaang dsea e j i ja
m caneee r jal e jmor do, su
gui osi ja dseeng .
52 Joba lalab cai i dsea do
qui Nicodemo:
Jo su dsea Galileab l ng n
cajo? Jo jmn jmt ng ju qui
Fidie, jo lajoba nil e j i jaang
dsea i f cuai qui Fidie ja
m cajar f l se Galilea.
53 Jo m cang jo, lajalng i dsea
do caqui cangoli f quir.
Jalng dsea i quie nif qui

dsea Israel ja Jess
Jaang dseam i catng

i iuung ta le
M canaang jalng dsea

qui ri uii Jess
40Jo
45Jo
m caguilingtu i qui
gu i casing dsea Israel i l ng
J o m cang e cangoling
jalng i dsea do, cab Jess
241
Juan8
f e cangr f coo y m e
sii Olivos. 2 Jo m cajne e jm
coo gu do, joba caqumtu r
f gu f e si f Jerusaln, jo
m caguii f jo, f m dsea
i cangoquieng f l si, joba
cagur lana jo mf ng canaai
ebre i dsea do ju qui Fidie.
3 Jo lajee e guiing Jess e er i
dsea do, caguiling coo t m ng
colng co tfa qui ju qui
ta qui dsea Israel, jo jei jaang
dseam i nnicati i iuung ta
le co jaang dsea i o quir.
Jo m caguili f jo, dob cas i
dseam do jee i dsea i teang do
ie jo, 4 jo lalab cas r Jess:
Tfa, i dseam la
ncatngnaare lajee e guiang
iuui ta le co jaang dsea i
o quir. 5 Jo f ni ju qui ta e
cajme Moi f e jalng i dseam
i jmo lajo n niquing dsea
r cuub cart nijui. Jogu n,
jial f?
6 Jo cajng i dsea do lana e l
laco nr jial niguir e nicur
Jess dsee f quini dseata. Jo ds
Jess dsif m canur e jo lco
catumbre, jo mf ng canaai
jmor f jee lee co niguor.
7 Jo co ja quiung i dsea do e
jmng br Jess cuai qui e
jo, joba casngtu ia dsea do jo
caj cas r i dsea do:
Doi i i n e l ana e ja
ee dsee rngna j i coo , joba
teangna i dseam na lauii cuu.
8 Jo m cang e caj lajo,
calbtu catui f ni u, jo
canaai jmotu r jee lee co
niguor. 9 Jo dsif m canu i
dsea do laj i e cajng Jess, dsif

lanab canaai dsili t ji, jo
lauii canaang ngoling jalng
i ny gu, jo cnggu lajo
cangoling jalng i leeanggu,
jo lajob cajmer car cat ui
laji. Jo coob
m call Jess
e iabre catunggur co i
dseam do, 10 joba casngtu iar,
jo mf ng cajmng r i dseam do
jo caj:
Jie f nngotang i dsea
i lam n ng n do? Jo su j i
jaai ja ee cajmei n?
Jess jo caj:
U , j i jaai ja ee cajmei
jnea, Fii.
Joba caitu Jess qui i
dseam do jo caj:
O gu jnea ee nijmeann n
cajo, jo lana gung f qui, jo jo
gbeanggu u dsee mel.
12Jo
Jess l i e j e jne
jee dsea jmg
m cang jo, cangbtu Jess

f l sseng dsea, jo lalab cas r
jalng dsea do:
Jnea l nn e j e jne jee dsea
jmg; joba jalng dsea i ng
colng co jnea, nilseab e j
do quir co e joba e cu e seeng
dsea lata, jogu cajo jo to jm fa
nilseenggur f l n s.
13 Jo m canu dsea Israel i l ng
dsea fariseo e ju jo, joba lalab
cair qui Jess:
N lco f j i uii qui jal
e gui e jmoo uba, joba jal
e f do ja e quing j i coo .
caj:
242
Juan8
Quim jal e ju e f jnea,
nai fa ibaa fa uii quie
ia, co ibaa gui jie f l
caga jogu jie f l ninngtu
cajo; jo ds ngu ja na j i coo
e jo. 15 Co n na qui jalng
dsea l lacogu la ona yaamba.
Jo ds jneagu ja jmoo lajo qui
j i jaang dsea la ii ia. 16 Jo
song jmoo lajo ds laco cat m
niquidsii , jo ja ia niquidsii
cajo, co Tiquii i casing jnea
f jmg la, b i jmco jnea e
quidsii qui dsea laco cat ng.
17 Jo f ni ju qui ta qui n
f e m seeng gng dsea i ti
ni r qui laj i e cal do, joba
quim e ju do laco s. 18 Jo jnea
l nn jaang i ti ni qui jal e
jmoo do, jogu Tiquii dsea i
casing jnea f la l i jaanggu
dsea i ti ni qui jal e jo cajo.
19 Joba cajmng i dsea do Jess
jo caj:
Jo jnanggu Tiqui jng?
jo cas rei:
N ja cuingna jnea, ogu
cuingna Tiquie cajo; co faco
cuingna jnea, joba cuimba la
quie Tiquie cajo.
20 Jo jal e ju na cajng Jess
lajee e iuui er dsea f dsi sn
gu f e si f Jerusaln ca e f l
te guo e tar cuu qui gu. Jo
ds j i jaang dsea ja i cate dsi
fa casai dsea do lajee jo, co ja
m cat b e nijm dsea lajo.
Ja qu jm niglingna
f l ninng jnea
21Jo
m cang jo, lalab cas tu

Jess i dsea f ng do:
Jnea, coob
m nit e
ninnn, jo n ninamba jnea, jo
ds n nijumba jee jal dsee
quina. Co n ja qu jm fa e
niglingna f l ninng jnea.
22 Jo m canu i dsea Israel
i teang do ie jo e ju jo, joba
lalab caj:
Jangm song dsi i dsea na
e nijngng iar, joba j e ja
cung nidsenaa co r f l
nidsi.
23 Jo m call Jess e f i dsea
do lajo, joba cas r dsea do:
N j i f lab j i l seengna,
jo ds jnea f yb gaa; co j i
dsea jmg lab l ng n, jo ds
jnea ja l nn j i dsea jmg. 24 Jo
uiing lajoba f n e nijumba
jee jal dsee quina; co song ja
j l ngna e jneab dseng l nn
j i laco fa e l nn, joba jee jal
dsee quiba nijungna.
25 Joba cai i dsea do jo
cajmng r Jess lala:
Jo, i dseng l ng n jng?
jo cas rei:
L lacogu ncaf n lam
jenggu, b jnea. 26 Jo jmiguib
jal e sea e f n jogu e
niquidsii quina cajo. Jo ds
i dsea i casing jnea f jmg la
jmang e jb jal ju quir, jo
laj i ju e f jnea jee jalng
dsea jmg rb laco j i ju e
nu jnea e f i dsea i dseng
27 Jo ds i dsea do ja cangi e
Jess fr uii qui Tiquir. 28 Jo
cas Jess i dsea do lala:
Jo m nitangna jnea f y,
jnea dsea caga f if e l nn
243
Juan8
jaang dsea jmg, joba nillna

jng e jneab dseng l nn j i
laco fa e l nn, jogu j i coo ja
e jmoo la ii ia, co lco fa
laj i e ncae Tiquii jneab. 29 Jo
i dsea i casing jnea do, seembre
co jnea lana; jo ja m catiui
jnea ia j i cate, co dseng
contm jmoo laj i e ii e
nijmeee.
30 Jo m t l cat e f Jess e
ju na, joba f m dsea j cal i
ju qui dsea do ie jo.
M cae Jess jial l ng dsea

i slaang jee dsee qui
31Jo
m cang jo, cas gu Jess

jalng i dsea Israel i j cal ng
ju quir do, jo caj cas rei:
Song n nijmitna l laco
j i e ncaee n e nijmeena,
joba dseng dsea quibaa
niuingna jng; 32 jogu lajob
nilna dseng lauiing jal
ju quie, jo lajoba niuingna
dsea i slaang jee jal dsee
qui.
Jess jo caj:
Jnea l naa dsea sju l
y Abraham, jo j i coo ne
ja m cal naa dsea leng qui
dsea jing; joba jial l e f n
e niuingnaa lafa dsea slaang?
34 Joba lalab cas Jess i dsea
do:
E laba jmtaa ona, e jalng
dsea i beng dsee yaang l i
lafa dsea leng, co e dsee quir
dob qui ta r. 35 Cofa jaang
dsea leng qui dsea ja cat i
jal e sea qui fiir, jo ds jaang
jo dsea cat mbre lajal e jo.
36Jo
lajob, song jnea calaan n

jee jal dsee e ncaeena, joba
dseng lajang juba e nileng
n jee jal e dsee quina do.
37 Jo nib jnea gui e dsea sju
l y Abraham l ng n;
jo ds n iingna jngangna
jnea, co ja iingna ingna ju
quie. 38 Jo jnea fa laj i e
ncae Tiquie jneab, jo ds n
jmoona laj i e f tiquiba.
Jess jo caj:
L y Abrahambing l ng
dsea m ang qunaa.
Jo ds Jess cair qui i dsea
do jo cas rei:
Faco j e n l ngna sju l
y Abraham, joba laco cajme
b cat ng e nijmeena jng
faco lajo. 40 Jo ds n iimb e
nijngangna jnea, nai fa jmang
ju jb f jnea l lacogu
ncae Fidie jnea. Jogu l
y quina Abraham dseng ja
cajmebre lajo. 41 Co n dseng
laco jmo tiquiba jmoona.
Joba cai i dsea do qui Jess,
jo cas r dsea do:
Ja l jnea dsea i ja i i
tiqui; co jaam Tiqunaa seeng,
jo b Fidie.
do jo caj:
Faco j e Fidie l ng
Tiquina, joba neam n jnea
faco lajo, co b dsea i casing
jnea e caga f jmg la, jogu
lab snn lana. Co jnea ja caga
la ii ia, dsco dsea bing i
casing jnea f la. 43 Joba f jnea
e ja m ngng n ju quie
lana, dsco ja iingna nuna e jo.
244
Juan8
44Jo
fii i lm l ng tiqui n;
jogu co dsea quibre l ngna,
joba jmoona laj i e ii. Jo lat
m uiim e fii i lng jmor ta
jngang dsea, jogu dseng j i
coo e jmor do ja cng co
ju qui Fidie, jogu dseng
jmang ju e o jba quier . Jo
m fr ju e o j, joba dseng
fr laco la l b jng, co jaang
dsea adseaam l i, jogu l i
tiqui jal e ju e o j do. 45 Jo
jneagu jmang ju jba fa,
ds ja j l ngna ju quie. 46 Jo
j i jaang n cung l fona e
jnea l nn jaang dsea rng dsee,
co jaang dsea i quie jmang ju
jb l ng jnea, joba jial ja j
l mb ju quie? 47 Jo jalng
i dsea i l ng dsea qui Fidie
nubre jal ju qui Fidie; jo
ds ngu ja l ngna dsea qui
Fidie, joba ja iingna nuna ju
qui dsea do.
Nseem Dsea Jmang laj i n gu

e nilseeng l y Abraham
48Jo
m canu dsea Israel laj i

e cajng Jess do, joba cas r dsea
do lala:
Njb ju qunaa e fnaa
uii qui, e n ln jaang dsea
samaritano jogu e iuung i lng
a.
do jo cas rei:
U , j i jaang i lng ja i iuung
dsii la, co laj i e jmoo e lco
jmgoo Tiquie Fidieb; jo ds
ngu ja e jmgoona jnea j i
cap. 50 Jo ds jnea ja fa e iinn
e nijmgoona jnea, jo ds seem
jaang i iing e n nijmgoona
jnea, jo dsea b i quidsi laco

cat ng. 51 Joba jmtaa ona e
doi i i i n ju quie, joba
dsea ja to jm fa e nijui.
52 Joba cai dsea Israel qui
dsea do:
Lanagub dseng ncalta
dsinaa e i lm iuung a n. Co
l y Abraham co gu jalng
malgu eang cajmbre, jogu ds
n f e doi i i dsea i n ju
qui, joba ja to jm fa e nijui.
53 Jogu n, su a e niinggu
lacogu i l y Abraham do? Co
ncajmbre, jogu jalng dsea i
eang cajmbre cajo. Jogu n, i
o e ln?
do jo cas rei:
Faco jnea jmgoo ia, joba
ja e quing j i coo e jmoo do faco
lajo. Jo ds Tiquie Fidieb dsea
i jmg jnea, i dsea i fna i l ng
Fidie quina cajo. 55 Jo ds n ja
cuingna dsea , ds jneagu guib
cuinnre, jogu faco jnea fa e ja
cuinnre, joba dsea adseaam l nn
jng l lacogu la l ng n faco
lajo. Jo ds jneagu guib cuinn
dsea do jogu jmitibaa ju quir.
56 Jo i l y quina Abraham
do, eam caliang dsir m calir
jal e nidsing ng jnea, jo co
dseng cangbre e jo, joba eam
caliang dsir.
57 Jo m canu i dsea Israel do
jal e cas Jess r, joba cair
qui dsea do:
N ja m guob cincuenta
ji i , jo f e caimba l y
Abraham.
245
Juan8,9
58Joba
caitu Jess qui i dsea

do jo cas rei:
E laba iinn jmtaa ona e
nseem jnea laj i m ngu e
nilseeng l y Abraham do.
59 Jo m canu i dsea do e
ju jo, joba dsif lajob cast i
cuu co e s nijngi Jess;
jo ds dsea do ladsifb camei,
jo cag bre e f dsi sn gu
f do e si f Jerusaln.
M cajme Jess e caljn

jaang dsea i tiuung
J o m cang gu lajo, coo

ne cang ng Jess colng
co i dsea quir do f qui l
guiing jaang dsea i tiuung lat
m cangang. 2 Joba i dsea qui
Jess do cajmng rei lala jo
caj:
Tfa, jial cangang i dsea
na e tiuui? Su cal i lana ui
dsee quir ofa ui dsee qui
sejmiibre ?
quir do jo cas rei:
Ja l lajo e ui dsee quir
cal i lana, ogu ui dsee e o
sejmiir. Co cal i lana e l laco
cu li e lajb qu Fidie jm
l jmr. 4 Jo lajee e jne, n
jmbaa ta l lacogu j i ju
e snnaa qui dsea i casing
jnea f jmg la; dsco coob
m
nin, joba j i jaang dsea jo qu
jm fa nijmgur ta. 5 Jo lajee e
tamb f jmg la, joba jneab
l nn e j e cu e jn dsea jmg.
6 Jo m cang e caf Jess e ju
na, jo cair f ni u, jo co
e jmeer do caci jee lee, jo
cajmer cap j i , jo co e job
casur jmini i dsea tiuung do. 7 Jo

m cang jo, lalab cas rei do jo
caj:
Gua jo gru jmin f dsi
guie sl ng e sii Silo jo e
Silo do gung Jaang i Casing
Dsea.
Joba lajob cajme i dsea tiuung
do, cangbre e cangoru r jminir,
jo njnbre m t l caqui f
jo. 8 Jo jalng dsea i neang jing
laco l guii do co gu jalng
dsea jing i ni quir lam
jenggu e guii mr cuu, joba
jalng i dsea jmng ri jo
fr:
Su o i dsea nab i lam gua
ta m cuu do?
9 Jo i lng i dsea do j:
Dsea b na.
Jogu i lnggu f:
U , o na, l lajoji jnembre.
Jo m call i dsea tiuung do e
s ng dsea uii quir, joba cair
jo caj:
Jneab dsea .
10 Joba cajmng i dsea do i dsea
lam tiuung do jo cas rei:
Jo jial cajmee e caljntu?
11 Joba cai i dsea lam tiuung
do qui i dsea do jo cas rei:
I dsea i sii Jess dob
cajmileai jnea e lco cajmer
cap j i co jmeer, jo co e
job casur jminii, jogu caquir
ta jnea e niniii niru u jminii
e f guie sl ng e sii Silo do,
joba lajob cajme. Jo dsif m
cal ru u jminii, ladsif lanab
caljne.
12 Jo m cang jo, cajmng tu i
dsea do i dsea lam tiuung do jo
caj:
246
Juan9
Jo jnanggu i dsea lana?
Joba cai i dsea lam tiuung
do jo cas rei:
Ja ii jnaai.
M cajng i dsea tiuung
do i i cajmileang r
13-14Jo
ia ie jm e cajme
Jess e j i do co e caljn
i dsea i lam tiuung do, ie jo
dseng cangoting jm e qu
t ng dsea Israel e jmi. Joba
jalng dsea i cui qui i dsea
tiuung do catbre i dsea jo
cangojeangnei f quini dsea
Israel i l ng dsea fariseo. 15 Joba
m caguii do f jo, i dsea
Israel i l ng dsea fariseo do
cajmng rei jial cal e caljni.
Jo dsea do cair qui i dsea
Israel do jo cas rei:
M, j i b casu dsea do jminii,
jo m cang jo, cangoru u, jo
lajoba caljne.
16 Jo m canu i dsea Israel i
l ng dsea fariseo e ju jo, joba i
li do caj:
I dsea i cajme e jo ja l
dsinaa l i dsea qui Fidie,
co ja jmgr e jm e jming
jneaaaa, dsea l dsea Israel.
Ds caguiaanggu i dsea Israel i
l ng dsea fariseo do fr jo j:
Jo jial qu i dsea do jm
nijmr jal e jo song jaang dsea
dsee dsea quib l i?
Jo e jo cauing e lajee la bre
canaai e jo s i r. 17 Jo m
cang jo, cajmng tu r i dsea i lam
tiuung do jo cas rei:
Jo laco f na e calamba.
Jo e f uii qui i dsea i
cajmileang n do?
Joba cai dsea do qui i dsea

Israel i l ng dsea fariseo do jo
cas rei:
Jnea l nn e dsea l i jaang
dsea i f cuai qui Fidie.
18 Jo ds jalng i dsea Israel
i l ng dsea fariseo do ja ii fa
j cal i e lam tiuung i dsea
i njn lana joba catr sejmii
i dsea do. 19 Jo m caguili do,
joba cajmng rei do jo caj:
Su jo ba l ng i dsea la?
Jo jmena jnea ju r, su
dseng tiuui calsmbre? jo
song lajo, jial cal e lana njnr?
20 Joba lalab cai sejmii i dsea i
lam tiuung do jo caj:
Cuim jnea gui jo naa,
jogu nebaa r e tiuumbre
calsi; 21 jo ds ja nenaa jial e
caljnr, ogu nenaa i i cajme
e caljnr cajo; jo nab cung
nijmng nare iar co nfmbre,
jo iabre cung l jmer n
ju dseng laco cal .
22 Jo cajng i sejmiir do lajo,
co gbre fng ee cajmeng dsea
Israel i l ng dsea fariseo r. Co i
dsea , rb ncas i e song seeng
dsea i jmicuing Jess e l i do
Dsea Jmang i sjeeng dsea Israel
i nic nif quir, joba jalng i
dsea i jmo lajo, jo sea f quir
fa e niqu nggur jee dsea Israel
ogu cung fa e nidsilinggur
f gu qui dsea do cajo. 23 Jo
uiing lajoba cajng sejmii i dsea
i calang do e yaang i dsea Israel i
l ng dsea fariseo do n nijmng r
i joi do co nfmbi do.
24 Jo i dsea Israel do cal cat
catr i dsea i lam tiuung do jo
lalab cas rei:
247
Juan9
Fe ju j f quini Fidie,
co nneb jnea r e i Jess do
l i jaang dsea dsee dsea quib.
25 Joba lalab cai i dsea lam
tiuung do qui dsea do jo caj:
Ja i jnea su l i dsea rng
dsee osi o lajo , laj i e ii quir
e jnea lam tiuumbaa, jogu lana
ncajmer e ncaljnbaa.
26 Joba i dsea do cajmng tu r i
dsea i calang do jo caj:
E j i e cajme i dsea do qui
e caljn?
27 Joba cai do qui i dsea
do jo cas rei:
Ncaf baa n laj i e
cajmer quie do, jo ds n ja
j l ngna. Joba jial iingna
e niftu cal cat e jo? O fa
iimba e niuingna dsea quir
cajo.
i l ng dsea fariseo do lado, joba
canaai s r i dsea i calang do
ju n jo s rei:
N ln jaang dsea qui i
dsea , jo ds jneagu dsea qui
l y Moi l naa. 29 Co jnea
nebaa r e Fidieb dsea cas i
co Moi; jo ds i Jess do j i ja
nenaa jie f l jar.
30 Joba lalab caitu i dsea i
calang do qui i dsea do:
Eeb ju jo, e ja na jie f
l jar, ds jneagu, dsea bing
ncacu jnea e caljne. 31 Jo
nebaa r e ja nu Fidie ju
qui jalng dsea rng dsee; co
laj i dsea i jmifng bre jogu
i jmo laj i e ii, j i dsea bing
i nur ju qui. 32 Jo ja ji l
m can ju e seeng dsea i qu
jm e nijmr e niljn jaang dsea
i tiuung lat m calsng. 33 Cofa

i dsea la ja jar e casi Fidie
quir, joba j i coo ja e qu
jm l jmr jng faco lajo.
i l ng dsea fariseo e ju qui
i dsea i calang do, joba caj
cas rei lala:
N, dsea cangan e eang
sl dsee n, jogu lana, jial
n niin e ni jnea jial n
jmoo?
Joba i dsea Israel i l ng dsea
fariseo do cagui i dsea i lam
tiuung do conguia e f dsi sn
gu quir do.
Lafa tiuum dsea m ri dsee

35Jo
m cang gu lajo, cali

Jess e caguim dsea Israel i l ng
dsea fariseo do f sn gu
quir i dsea i lam tiuung do,
jo dseng jo ngnei do.Jo m
cajngtu rng Jess co i dsea i
lam tiuung do, joba cajmng r i
dsea do jo cas rei:
Su j l ng n ju qui
i dsea i ja f if e l i jaang
dsea jmg?
Jess jo caj:
Jme jnea ju i i dsea , jo
lajoba j nilinn ju quir.
cas rei:
Ncaimb dsea , jneab
co i sin sn lana.
38 Joba i dsea i calang do
casr u jnir f quini Jess jo
cas r dsea do:
Jb l nn ju qui, Fii.
39 Jo m cang jo, cajngtu Jess
cas rei jo caj:
248
Juan9,10
Jnea caga f jmg la e
l laco niquidsii qui jal
dsee qui dsea jmg, jo lajoba
jalng dsea i lafa tiuung ui
dsee quir niui dsea i lafa
i jntu cal cat, jogu i dsea i
dsi e jnr, joba niui dsea i
lafa tiuung.
40 Jo m t l canu e jo coo
fariseo i niteang co Jess ie jo,
joba cajmng r dsea do jo caj:
Jo, su jnea l naa lafa dsea
tiuum jng?
cal cat jo cas rei:
Faco n l ngna lafa dsea
tiuung, joba ja e dsee oona
qui laj i dsee quina jng.
Jogu dsco n ona e lafa
jnba, joba seab dsee quina.
10
Jess l i jaang dsea i jmo

gui jose qui
7Jo
lalab cas gu Jess i dsea do

jo caj:
E laba jmtaa ona: Jnea
l nn e jn qui e i e l
dsitang i jose do. 8 Jo jalng
i dsea i jmgo i ncajaling laj i
ngu e niga jnea do, jalng i
dsea l i i le, jo ds jalng
i dsea i l ng lafa jose quie
ja caljir ju qui dsea do. 9 Jo
jnea ftu e l nn e jn do, joba
jalng dsea i ng jnea jogu
ning i f e jn quie do, joba
dsea bing i nil nileng jee jal
dsee qui. Co jalng i dsea do
l i lafa jose quie i cung
l dsitang jogu ung jogu
dsbre e gre.
10 Ds laj i ta qui jalng
i do lco jmor ta ung
jalng jose quie jogu jmor ta
ingnei jogu jngangnei cajo;
jo ds jneagu cagnn f jmg
la e l laco nilseeng dsea cng
co Fidie lata dseng l laco
s. 11 Jo jnea l nn jaang dsea i
Jaang dsea i jmo

gui jose qui
Jo m cang jo, cas gu

Jess jalng i dsea i
caseng do jo caj:
E laba iinn jmtaa ona, e
doi i i dsea i iing nicu i f l
sjn ng jose quie jo ja nr e
ning i f oi qui e i do, joba
i dsea l i jaang i le. 2 Jo
ds i dseagu i f oi qui e i
do, joba dsea l i jaang i jmo
r jose qui. 3 Jogu i dsea i
jmo jn e l teang i jose do,
nabre oi e laco ning ng i dsea
i jmo gui i jose do. Jo i dsea
i jmo gui i jose do nitr
lajaang lajaang i jose do quir
l laco la sii do, jo jalng i
jose do ncuibre luu i fiire do.
Jo i fiire do umbre i jose do e
laco dsijengnei f jee m. 4 Jo

m cat e ui do lajalngne,
joba iab i dsea do quier nif
qui i j quir do, jo lajob
nidsiling i jose do laco ngo
fiire, co guib ncuimbre luu
dsea do. 5 Jo ds jalng i jose do
ja dsiqui re dsea i ja cuingne, co
l l cu i bre m ningne i dsea
la, co ja cuire luu i dsea la.
6 Jo Jess cas r i dsea do co
ju lana, jo ds i dsea do ja
cangi e gung e ju e cas
Jess i dsea do ie jo.
249
Juan10
jmo gui jose qui, jo cart

jam ia e laco ja niing j i
jaang i jose quie do. 12 Jo ds
i dseagu i ja ji e ta jo, jo lco
l dsir j i e lembre, joba fng
cagui jaang iedsinu lajee e
nr i jose do jo cu i bre jng, jo
dob tiui i jose do. Jo lajob
jmor, co ja l i dseng i dsea
i n gui jose jogu co o jose
quigur cajo. Joba cubre
f i iedsinu do e nijmengne
jogu nicngne i jose do jogu e
nisojng i caguiaanggu do f la f
na. 13 Jo tium i dsea do i jose do,
co lco l dsir cuub, jo ja ee f
or qui i j i jei do.
14-15 Jo f tu n e jnea l nn
jaang dsea i jmo gui jose
qui. Jo l laco Tiquie guib
cui jnea, joba lajob jnea cajo
guib cuinnre; jogu lajob cajo
guib cuing jnea jalng i l ng
lafa jose quie, joba lajob cajo
jalng guib cuingre jnea.
Jogu jnea, cart jam ia e
nijunn ui jalng e laco ja
niingne. 16 Jo ds seemb dsea i
nab niling lafa jose quie i ng
f caluub lana. Jo co ja m l i
dsea quie, joba n nitbaar
cajo. Jo jalng i dsea i nl ng lafa
jose quie do niln bre ju
quie, joba coob
l niui lajee
laji, jo j i jneab dsea nijmeee
r.
17 Jo Tiquii eam neai
jnea co nijang ia e nijunn
e laco nij tu cal cat. 18 Jo
j i jaang dsea sea f quir e
nijngi jnea, co ibaa dsea
cu f ia e nilinn lajo, co
seab f quie e nijang ia e
nijunn jogu e nijmeee e nij tu

cajo, co lajob ta caqui Tiquie.
19 Jo m t l canu dsea Israel
laj i ju qui Jess, calb cat
canaai e jo s i r ui e ju
e canur do. 20 Joba f mbre lajee
la r canaai s i jo s ri
lala:
Jial j nuuna ju qui i
Jess na? Co i lm iuung dsi
na. Jaang dsea ngaam l i na!
21 Jo ds i lnggu i dsea do fr
jo j:
J i jaang dsea lr fr dseng
laco f i dsea na faco j e
iuung i lng dsir. Co j i jaang
dsea i iuung i lng dsi lr
jmr e niljn jaang dsea tiuung
lacogu cajme i dsea na.
Ja ji dsea Israel ju qui Jess

22Jo
coo ne m cang gu lajo,

coo e ji i gi lajee e jmo dsea
Israel jm e jmiguing dsir e
calgeangtu cal cat e gu f
quir e si f Jerusaln, co lam
jenggu gab cajme dsea f dsi
jo; 23 jo ie jo, dob tang Jess f coo
nin qui e gu f do, jo t
coo ing ngr e f coo nin qui
e gu do, f l sii nin qui l
y Salomn. 24 Jo lajee ng Jess
dob m car dsea Israel f l si, jo
Jo l cat nijme ju r
e su n dsea i casing Fidie f
la e ln Dsea Jmang i sjeeng
jnea do i nic nif quii? Jo lana
jmeedu ju, su n ?
Ncaf b n e b jnea, jo
ds n ja j cal ngna ju
Juan10
250
quie. Co jalb e ncai n e

ncajme, jmoo laeang co
ta hu qui Tiquie, jo lajal
e jo cu li e b dseng l nn;
26 jo ds n ja j l ngna e
b jnea, co ja l ngna lafa jose
quie. 27 Co i dsea i l ng lafa
jose quie do ncuibre luu,
jogu jnea ncuimbaare cajo, joba
dsea jneab dsiqui re. 28 Co jnea
cubaa jalng i dsea e seei
cng co Fidie lata, jo ja to
jm fa nini qui Fidie ogu
fa qu jm e i i nijngtu jalng
i dsea f jaguoo. 29 Jo laj i e
ncang nn e ncacu Tiquie
jnea, e jo l e niinggu eang
lajee lajal, jo j i jaang dsea
qu r jm fa e nigugur e jo.
30 Jo jnea co gu Tiquie jaam
dsea l naa.
31 Jo m canu dsea Israel laj i
e cajng Jess, joba cast r cuu
cal cat e lam ii niquii
dsea do cart nijngngnei. 32 Jo
lalab cajng Jess qui i dsea
Jmiguib jal e qu jm e
ncajme jee n laeang co
gea qui Tiquie. Jo lajee
lajal e jo, jnang e cat ng e
nijngngna jnea co layaang
cuu?
33 Joba lalab cai dsea Israel
qui Jess jo caj:
Ja dsi jnea e nijngngnaa
n ui jal e gui e ncajmee
do, co nijmnaa lajo ui e gab
l e ju e f na f quini Fidie.
Co n j i dsea jmgb ln,
jogu iin jme e rb cn co
Fidie.
34Joba
lalab cai Jess qui i

dsea do jo cas rei:
Jo lalab f Fidie f ni ju
qui ta quir: Jnea fa e n
l ngna laco die. 35 Jo nnebaa
r laj i e f e f ni ji qui
Fidie do e ja cung fnaa e
o j; jo e f ni e ju do qui
Fidie f e jalng dsea co i
casing Fidie ju quir l i
laco die. 36 Jo co Fidieb dsea
cagu jnea jogu casi jnea f
jmg la, joba, jial cung fo
n e jnea fa ju e ga f quini
Fidie m fa e Jo dsea b
l nn? 37 Jo ja j glingna jnea
song jnea ja jmoo dseng laco
la jmo Tiquie. 38 Jogu ds song
jmob e qu jm do e nai fa
ja j l ngna jnea, joba l j
glingna co jal e qu jm
do e laco nilna e jaam dsea
l ng jnea co Tiquie, jogu
lajob r co jnea cajo.
39 Jo m canu dsea Israel laj i
e cajng Jess do, joba calb
cat lam ii e nisi dsea do, jo
ds dsea do dsifb caleang iar.
40 Jo m cang jo, caqumtu
Jess f l l ngo gua Jordn, jo
f dob cajer e f l caseang Juan
jm jalng dsea lam jenggu.
41 Jo lajee tang Jess f jo, i f m
dsea cangoling e ii ninr ju
qui dsea do, jo lalab f i dsea :
E jb e i Juan do ja cajmer
j i coo e li e qu r jm lajee
cateai f jmg la, jo ds
lajalb e caj uii qui i
dsea la, dseng jb.
42 Joba ie jo i f m dsea i j
cal ng ju qui Jess e f jo.
251
Juan11
M cajng jaang dsea
i sii Lzaro
11

e tamb Jess f jo, jo
ie jo niseeng jaang dsea i sii
Lzaro co gu gnggu dseam
ri, jaang i sii Y jogu jaang i
sii Marta, jo laj gaai do seei
f coo f l sii Betania. Jo ie jo
guiang rang Lzaro e dser.
2 Jo i dseam i sii Y i rng
Lzaro, b i cae jm jmeaf
t Jess jogu cajmiquir co
jguir t dsea do lam jenggu.
3 Jo co eam dsegu Lzaro, joba
i dseam ri i gng do casi
ju f l tang Jess, jo lalab ju
quie i dsea do qui Jess:
E lab ju quiee , e i dsea i
seeng r co do i eam nean
do i sii Lzaro eam l i lana.
4 Jo dsif m canu Jess e jo,
joba lalab cair qui i dsea do:
Jo e jmohu e l i do ja nijng
r f ni m, co e jo niling ta e l
laco nili dsea jial ti gng Fidie,
jogu laco nili dsea cajo jial ti
gng jnea, dsea l nn Jo dsea do.
5 Jo doi fa eam neang Jess
i dseam i sii Marta do jogu i sii
Y jogu i dsea i sii Lzaro do,
6 ds ja cangr dsif f quii
do m calir e nrang i Lzaro
do dser, jo cajmmb iar t
jmgu e f l tai do. 7 Jo m
cang e t jm do, joba lalab
cas Jess i dsea quir do:
Mtu f l se Judea.
8 Joba cai i dsea qui Jess, jo
cas r dsea do:
Tfa, ja m ngob eang
e jalng dsea Israel i seeng f
jo lam ii nijngi n co
layaang cuu, jo n calb cat
iin gu f jo.
quir do jo cas rei:
E jb e sea guitu oor lajee
e jm ; cofa jaang dsea ngr
lajee e jm do, joba ja dseang
niquii, co jneb l ngr; 10 jo
ds song jaang dsea ngr f coo
l n, joba quiung guiambre
ngr, co ja sea j co e cu e
jne l ngr.
11 Jo m cang e cafr e ju na,
jo cajnggur cas r i dsea quir
do:
I dsea ruu i sii Lzaro do
ncaquiambre, jo ds lana niniii
e nijmijnetu dsibre.
12 Joba cai i dsea qui Jess
do, jo caj cas r dsea do:
Finaa, jo laco f na e
ncaquiam i dsea , joba e jo
cu li e nitimtu r.
13 Jo ds cajng Jess lado co
e nnicajm i Lzaro do, jogu
i dsea quir do dsir e jba e
l gm Lzaro l lacogu j i e
ncajng dsea do. 14 Joba cajng
Jess cas r i dsea quir do
dseng lajang jo cas rei:
Lana nrang Lzaro lmbre.
15 Jo guigu qui n e ja m
ngoo f do lat lana, co lajoba e
jgu nilingna ju quie, joba
eam iang dsii.Jo lanaguba
dsee f quir.
16 Jo i dsea qui Jess i sii
Toms i lneang dsea suung m
canur laj i e ju jo, joba cas r i
dsea ri i caguiaanggu do lala:
Maa jneaaaa co r cajo, jo
song cajnga dsea quir, joba la
252
Juan11
quie jneaaaab nijunaa co r
cajo.
17Jo
Jess i cu e j tu dsea
m ning e jui
m cagui Jess colng

co dsea quir e f Betania e f
l cajng i Lzaro do, jo nngo
qui jmb e ncang dsea do
m caguili f jo. 18 Jo e f e sii
Betania do ja hu i ne lacogu
Jerusaln, co tib ji j i la n
kilmetro, 19 joba f m dsea Israel i
neang f jo cangoli e cangoeer
i Marta do co gu Y e laco ja
li do f uii qui e cajng
i ri i sii Lzaro do. 20 Jo m
cali Marta e nngo Jess f
do, joba cag r e cangojmij
dsea do; jogu i Y ri do, dob
cajer f sn lajee jo. 21 Joba
m cajng i Marta do Jess, lalab
Fa jigu m cagn
jengguji f la, joba ja cajng i
rnn do jng faco lajo. 22 Jo ds
tab dsii e qu b jm e nijmco
Fidie jnea song nim re lajo,
co doi ee e m n dsea do,
dseng ng mba.
Nij b tu i rn do.
Jess jo caj:
Jb, nibaa e jo e nij b tu
i rnn do m nit e nij tu
jalng l m t l jo.
25 Jo m cang jo, lalab caitu
Jess qui i dseam do jo
cas rei:
Jneab dsea i cu e j dsea,
jogu e nij tu r m ning e nijui.
Joba jalng i dsea i j l ng ju

quie, jo nai fa jung j i ngu
tai, ds ja to jm fa nini
e seei cng co Fidie; 26 jogu
jalng dsea i j l ng ju quie
jogu e seembr m t l jo, joba
ja to jm fa nini e seei
cng co Fidie cajo. Joba su
j l n jal e ju e f n la?
Lajob l , Fii, dseng jb
l ng jnea e nb ln i Jo Fidie
cam ng i sjeeng jnea i nija f
jmg la i nic nif quii.
M caqui Jess t e qui Lzaro

28Jo
m cang e s ng Marta
co Jess, caqumbre e
cangoter i ri i sii Y do. Jo
m caguii f quir, lalab
cas r i ri do l ja nu dsea jo
caj:
Dob guiing i tfa do, jo nb
tr lana.
29 Joba dsif m canu Y e
ju jo, ladsif lanab cag r jo
cangr f l t Jess r. 30 Jo
Jess ja m cabr e f jee f
do, co dob guii e f l cajng
ri co i Marta do. 31 Jo m t
l call i dsea Israel i caguiling
cangoee r e laco ja li do f,
jo m cangr e cag i Y do
lajmn e f dsi sn quir do,
joba cangolimbre tleai cajo
laco ngo i dseam do, co dsir
e ngi do ngoquibre e f l
cang i l ri do.
32 Jo m t l cagui i Y do f
l sing Jess, ladsif lanab casr
u jnir f quini dsea do jo cas r
253
Juan11
Faco m n cagn
jengguji f la, joba ja cajng i
l rnn do jng faco lajo.
33 Jo m t l cang Jess e
qu i Y do co gu jalng i dsea
Israel i caguiling co r do, joba
eam calcu dsir i dsea do, jogu
eamb caljiuung dsir cajo,
34 joba cajmng r jalng i dsea do
jo cas rei:
Jie f l caangna i dsea
do?
Joba cajng jalng i dsea do
cas r Jess:
Maa jo madsijnaa f jo.
35 Jo canaang Jess qubre cajo.
36 Jo m call i dsea Israel do e
qu Jess, joba lalab caj:
Eam nineang i dsea na
i l na!
37 Jo ds jee i dsea Israel do
seembing i f lala:
I nab i dsea i cajme e
caljn i dsea i lam tiuung do,
jo ja i i jial ja cajmer fa e ja
cajng i dsea i ncang na.
38Jo
M caj tu Lzaro
f dsi t cuub caai

i l Lzaro do, jo on e e
do cajnir co coo loo e fe.
Jo eam ljiuung dsi Jess
cangoquiei e f l cang i l
do. 39 Jo lalab caj cas r jalng i
dsea i teang do ie jo:
Jena e loo e sjn e on e e
na.
Jo ds m canu i dseam i sii
Marta do i rng i l do e cajng
Jess lado, joba lalab cas r dsea do:
Finaa, qui jm nngo e
cang i rnn na, jo lana nslb
ngu tai, faaaa.
40Jo

dseam do:
J m caf n e song
dseng j l n ju quie, joba
nimba jng jial ti laniing
gng Fidie?
41 Jo m cang jo, cajb i dsea
do e cuu e sjn f on e qui i
Lzaro do, jogu Jess dsif lanab
cajr f y jmg jo caj:
Teaa, lana cu n
guimang, co jb can ju
quie. 42 Jogu ib gui cajo e
contm j nuu n ju quie, jo
ds f n lana e l laco jalng
i dsea i teang la jm na nij
l i e nb dsea casin jnea f
jmg la.
43 Jo m cang e cajng Jess e
ju na, jo cafr te jo caj:
Ju f l iuun na, Lzaro!
44 Jo m cal e caf Jess lajo,
joba dsif lanab cag i dsea
i lam lng do, jo laco sbb
m guotr, jogu nir sb coo
jmang m. Jo m cang jo,
lalab cajng Jess cas r i dsea i
teang do ie jo:
Sina e m e sbeng i dsea i
caj tu na, jo lajoba cung e ng r.
M cas ng dsea i quie nif qui

dsea Israel e nisi Jess
(Mt. 26:1-5; Mr. 14:1-2; Lc. 22:1-2)
45Jo
m cang gu lajo, i f m
dsea Israel i cangoling co Y
do j cal i ju qui Jess, co
cangbre jal e qu dsea do
jm ie m cajmer e caj tu i
Lzaro do. 46 Jo ds i lnggu i
dsea Israel i cang e cajme Jess
do cangocor ju f quini jalng
dsea gor i l ng dsea fariseo jal
254
Juan11,12
e cangr do. 47 Jo m cali i dsea
fariseo do e jo, joba cas i co
jalng fii jmidsea e laco niseng
i dseata i quie nif qui dsea
Israel e laco nis i e nijmr co
Jess. Jo lalab jmng ri:
E nijmoo co i dsea
do? Co eam jmigui jal e qu r
jm jmor e dsig dsi dsea. 48 Jo
song ja nijnngnaa quir, joba
f m dsea nidsitai co dsea
do, jo dseam e dseata i neang
f Roma nijai gu quii osi
lajalngnaa dsea l naa dsea
Israel fng song calir jal e jo.
49 Jo jaang lajee i fii jmidsea
do nisiir Caifs, jo l i fii qui
jalng jmidsea ie jo, joba lalab
caj cas r jalng i dsea ri
caguiaanggu do jo cafr:
Dseng j i coo ja ee
n! 50 Jo ja ona e guigu
quii e nijung jaang dsea
gonaa cuai quii lajalnaa e
lacogu e niingnaa lajalngnaa
dsea l naa dsea Israel.
51 Jo i Caifs do ja caj lajo ui
e la ti iar, ds fii jmidseab
l i ie jo, joba Fidieb cacu
r e caj lajo e Jess nijui
cuai qui jalng dsea gor
dsea Israel; 52 jo o j i e nijung
dsea do uii qui jalng dsea
gor, co lajob cajo nijui e
laco nitr jalng dsea qui
Fidie i sguing f lang f
jmg e laco niui do coob

l lajee lajali. 53 Joba lat
ie job canaang jalng i dseata
qui dsea Israel do e nr jial e
nijngi Jess.
54 Jo uiing lajoba jo ga l
jmijnenggu ia Jess jee
jalng dsea gor dsea Israel, jo

cag bre e f lam tai do e
l se Judea, jo f dob cangr f
coo f e sii Efran e ne qui f
guo u qui , jo f job cajer co
jalng dsea quir.
55 Jo m cang gu lajo, lajee e
njaquieng jm e qu t ng
dsea Israel e jmor lacoo ji i e sii
Pascua, joba qu t i e dsili f
Jerusaln ngu e jm jo e laco
jmiguing yaai f quini Fidie
jo dsiguiar gui laj i e qu t i
jmor do. 56 Jo m caguiling
i dsea Israel do f Jerusaln, jo
seembi do ngr ta nng Jess
ie jo, jogu jmng ri lajaang
lajaai lajee e teai f dsi
sn gu f e si f jo, jo s i:
Jo e f n? Su nijagu i
dsea f la lajee jm osi ja nijar
?
57 Jo jalng dsea Israel i l ng
dsea fariseo co gu jalng fii
jmidsea quir ncang i ju
qui jalng i dsea i caguiling
e jm do e song jaang lajee r
nijar ju jie f tang Jess, jo e
gjmebre ju ladsif, jo lajoba e
niteng dsea do.

jmeaf t Jess
12
(Mt. 26:6-13; Mr. 14:3-9)
J o m cang gu lajo, j
jmb jmogu e nit e
jm Pascua qui dsea Israel
do, jo cangbtu Jess f Betania
e cangoeetu r Lzaro i cajmer e
caj tu ie lam jenggu do. 2 Jo
m t l caguir f qui dsea do,
i dsea seeng f sn do cajmer
coo jm e jmgr Jess, joba
255
Juan12
cagr colng ie can e jm

jo; jo dob guiing Lzaro e gr
colng co i dsea do cajo, jogu
i ri i sii Marta do, b i jmo ta
ng ng jmii qui jalng i dsea
i neang g do ie jo. 3 Jo lajee
guiing Jess gr, coo caguib Y
i rng Lzaro f l guiing dsea
do, jo quier coo ds niguo e
a trescientos gramos jm jmeaf
e l co layaang nardo e mo
eang, jo co e job caer f t
Jess lajee e guiing dsea do gr;
jo m cang jo, cajmiquir co
jguir. Jo latm e f dsi sn
do caj jme qui e jm jmeaf
do ie jo. 4 Jo m cangoyung e jo,
jaang lajee dsea guitung qui
Jess i sii Judas Iscariote i ns i
nin ng dsea do, lalab cajng ie
jo:
5 Jial ja m cangon e jm
jmeaf la co n ciento cutee e
laco nilsea cuu e nilco jalng
dsea tiing?
6 Jo cajng Judas Iscariote e
jo ds o j dseng e f l i
jalng dsea tiing, co jaang
b li do, co ie jo bre dsea
ne nir taloo te cuu e l
qui Jess colnggu co i dsea
guitung quir do; joba i Judas
Iscariote do guibre e cuu do m
ii iar. 7 Joba lalab cai Jess
qui i dsea :
Ja e f j i coo i dseam na, co
laj i e ncajmer na e ncaguiar
gui quie m nit e qui
nimbaa. 8 Jo contm cung l
jmco n jalng dsea tiing,
jo ds jneagu ja contng tann
co n f jmg la.
M ca dsi dsea e
nijngi i Lzaro do
9Jo
m cang guji lajo, i f m

dsea Israel calir e dob tang
Jess e f Betania do. Joba
cangoli cangojbre f jo, jo
ds o j i Jess dseng i ngr
ni do, co lajob ni Lzaro
cajo i cajme Jess e caj tu cal
cat. 10 Joba i fii jmidsea do
cas i r e la quie t Lzarob
nijngi, 11 co f i dsea Israel
i quie nif do e ui b f ng i
dsea gor do nnaang naai co
i dsea ri caguiaanggu do, jo
co Jess nnaai dsitai.

(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Lc. 19:28-40)
12Jo
lajee ngu jm Pascua

e t f Jerusaln do, f m dsea
cangoli f jo e cangoti e
jm do; jo m cajne coo gu
jm, job cali dsea e t niguie
Jess f Jerusaln e qui e jm
do. 13 Jo m cali i dsea do e jo,
joba cangoqui r moo quiee,
jo cangoli cangoi Jess cat
caluu f e qui nijmifi dsea
do. Jo m ca dsea do, lalab fr
te e iang dsir:
Majmifmbaa i dsea na!
Jogu juguiji qui i dsea na
i casing Fidie f jmg la cuai
quir! Jogu majmifmbaar
cajo i dsea na i l ng dsea geang
i quie nif qui jalng dsea
gonaa dsea Israel!
14 Jo lajee iuung Jess f, lado
cadsi jaang b, jo b cagur
l lacogu la f f ni ji qui
256
Juan12
Fidie e cajme dsea malgu
eang l f lala:
15 Ja fngna jalng n i
seeng f f Sin;
jo jna, lab nja i dseata
dsea fng quina e guii
f moco jaang b
jiuung.
16 Jo ds lauii ja callb i dsea
guitung quir do e gung jal
e do; l m cang gu lajo, m
cang e cangngtu Jess f if ,
jogub call i dsea do e jal e
cajme Jess do nnitob
f ni ji
qui Fidie e cajme dsea laj i
malgu eang l f uii qui
Jess.
17 Jo ie jo, jalng i dsea i cang
m cat Jess i Lzaro do e
nig i do f dsi e quir co
caj b tu r, joba jalng i dsea b
i cani e ju jo jee jalng i dsea
caguiaanggu do. 18 Jo lajob i f m
dsea cangoli e cangojmij
Jess, co calibre jal e qu
dsea do jm e cajmer e f do ie
jo. 19 Jo i dsea Israel i l ng dsea
fariseo do lalab s i la yaai:
Nab nmo n, j i coo ja e
qu naa jm nijmoo lana, co
jneng nebaa e jia ja lajm dsea
nstai co i Jess na lana.
M canang dsea griego Jess
20Jo
jee jalng i dsea

i cangoling f Jerusaln e
cangojmifi Fidie lajee e jm
jo, jee i dsea b niquieng coo
t m ng dsea griego. 21 Jo i dsea
griego do cangoquiei f l sing
jaang dsea guitung qui Jess
i sii Lii, jo seei f Betsaida
e ne l se Galilea, jogu i dsea
griego do camr jmee i Lii do jo

cas rei:
Dsng ii jnea e nilcuingnaa
Jess.
22 Joba dsif m canu Lii e
jo, cangbre cangosir D i l ng
jaanggu dsea guitung ri cajo,
joba laj huambre cangoli e
cangojmer ju Jess laj i e jng
i dsea griego do. 23 Joba lalab cai
Jess quii do:
Lana t nit quie e
ninntu f if f l caga m
cagnn f la e l nn jaang dsea
jmg. 24 Jogu jnea jmtaa ona
e fa cam mcuiee e ja m cat
f ni u jo ogu ni cajo, joba
lam l b l e cam b e mj do; jo
ds song cam gu e mcuiee do
catb f ni u jogu canib, joba
jmiguib niuing do m nir.
25 Cofa i dsea i eanggu guiing
dsi jal e dsije f jmg la,
joba niim qui i dsea m t
l jo; jo ds i dsea i ja guiing dsi
jal e dsije f jmg la, joba i
dsea guib niuing quir m
t l jo, co cm nilseei co
Fidie lata. 26 Jogu song jaang
dsea ii e nili jaang dsea i
jmo laj i e iinn, joba n ng r
colm co jneab; jogu lacaang
ji f l seen, joba f job n
seei co jnea cajo. Jo song
seeng dsea i jmo laj i e iinn,
joba Tiquie dsea guiing if
nijmgbre i dsea cajo.
27Jo
M cajngtu Jess e
nijngng dsea r
fgu lana e dseng

dsng nja f quie; jo e
nijmeee? Su nifa: Teaa,
257
Juan12
leaang jnea jee jal iihu e

nidsing nn do? U , o lajo, co
jnea caga f jmg la e l laco
nidsing nn jal e jo. 28 Joba f
n, Teaa, jmee e laco nijmg
dsea n.
Jo dsif m cang e cajng Jess
lajo, joba guican coo luu f y
jmg, jo guicajng lala:
Ncajmbaa lajo, jo ds t l
nijmeebaa cal cat.
29 Jo jalng i dsea i teang
nu do ie jo caj e lng ee
guicangoo f y jmg; ds i
lnggu i dsea do fr:
Jaang ngel i nguicaf na.
30 Jo m cang jo, jo cai Jess
qui i dsea do jo caj:
Ja cat ng jnea e guicajng e
luu do, co nb dsea cat ngna
e jo. 31 Jo lanab cat e Fidie
niquidsir qui jalng dsea
jmg uii qui jal dsee quir,
jogu lanab cajo cat e niing
b qui fii i lng i qui ta f
jmg la. 32 Jo ds m ning e
niteng dsea jnea f dse cru e
laco nijunn, jo lajoba nit
jalng dsea e laco niui dsea
quie.
33 Jo cajng Jess lana co
nibre gui jial nijnga dsea
quir. 34 Jo m t l canu
jalng dsea i teang do ie jo e
ju qui Jess do, joba lalab
cair qui dsea do:
Nneb jnea r e to f ni
ji qui Fidie e latab nilseeng
Dsea Jmang, joba jial f n
e i dsea i ja f if e l i jaang
dsea jmg n nisi f y m
nijnga dsea quir? Jogu i i
dsea i jul na?
35Joba

dsea do:
Jneab e j e jne jee n
lajee lana, jo ds jo hu e
l nggu lajo jee n f la. Joba
jmumba e seemba gui lajee
e seemb jee n f la e laco
ja nil e l n do n. Dsco
jalng dsea i seeng e f l n,
joba j i ja ir jie f l seei.
36 Joba jang yaangna e f l
jne j do lajee e seemb jee n
e laco qu jm e nilseengna
contng f l jne j.
Jo m t l cang e cajng Jess
jal e ju na, joba cangbre, jo
canam iar jee i dsea do.
37Jo
Jial ja j l ng dsea
Israel ju qui Jess
ie jo, ja e l e Jess cajmer

jal e li laniing e qu r jm
f quini jalng dsea gor dsea
Israel, jo ds ja j l mb i dsea
do ju qui Jess; 38 jo lajoba e
calti e cajme Sai, jaang dsea i
eang ie lam caj lala:
Finaa, i i j ncal ng ju
qui e guianaa?
Jogu i i ncali jial ti gn,
Finaa Fidie?
39 Jo lajob jalng dsea do j i ja
lr ningi, co lalab cajmegu
Sai cajo f ni ji qui Fidie l
f lala:
Jnea Fidie jo fa e ju la:
40 Ncajn baa jminir jogu
ncajn baa moguir cajo
e laco ja cung nilir ju
quie
ogu cung e ningi jial
l cajo;
258
Juan12,13
jo lajoba ja niqu jng yaai
f quinii,
jogu lajob jnea ja
nijmileannre cajo.
41 Jo cajng Sai lana, co
ncangbre jial ti laniing gng
Jess, joba fr uii qui dsea do.
42 Jo nai fa cajm i y Sai
do e ju jo, ds f m dsea Israel
j cal i ju qui Jess ie jo,
jogu f m dseata dsea Israel i
laniing j cal i ju qui dsea
do ie jo cajo. Jo ds ja fr lajo
f quini jalng dsea jing, co
gmbre jalng dsea Israel i l ng
dsea fariseo e niungnei f dsi
sn gu quir, 43 co eanggu
ii e dsea jmgbing nijmg r
lacogu e nijm ia Fidie lajo
co r.
quibre. 48 Jo jalng i dsea i ja

ji jnea ogu j l i ju quie,
joba i dsea nseembing i ni
quir qui jal e dsee e ncaer
do; co co jal e ju e ncafa
na, co j i job nitdsi quir
m t l jo. 49 Co jnea ja fa la
ii ia, dsco Tiquii i casing
jnea f jmg la, b i ncaqui
ta quie laj i e n e nifa. 50 Jo
lajob ni jnea, e jalb ta e qui
Tiquie do cu e lseeng dsea
cng co Fidie lata. Joba lajob
l , jalb e f jnea dseng fa
j i laco ta cainn qui Tiquii.
Jial dseng n nijmg

dsea ju qui Jess
44Jo
m cang gu lajo, lalab

cajng Jess co ju te:
Jalng dsea i j l ng ju
quie, joba i dsea o j i ju
quie j l i, co lajob j l i
ju qui Tiquii Fidie cajo,
dsea i casing jnea f jmg la.
45 Jo doi i i dsea i ning jnea,
joba nimbre cajo i dsea i casing
jnea f jmg la. 46 Jo jneab dsea
l nn e j do, jo caga f jmg la
e l laco jalng dsea i j l ng
ju quie ja nilseei f l n.
47 Jo i dsea i lco nu jal ju
quie jo ds ja jmor n r jal
e jo, joba o jnea dsea niquidsii
qui i dsea . Co ja cag jnea
f jmg la e laco niquidsii
qui jalng dsea, co jnea caga
e l laco nilaanre jee jal dsee
13
M caru Jess t dsea

guitung quir

e guatl jm Pascua e
qu t ng dsea Israel jmor f
Jerusaln, jo ie jo nib Jess e
ncat b quir e nit r f jmg
la jo nidsi nidsigetu r co
Tiquii f if . Jo lajee cateai
f jmg la, eam cajmineai
jalng dsea i cauing dsea quir,
jo lajob cajmer cart cangngtu r
f if . 2-3 Jo ie jo, t l nib fii
i lng f dsi Judas, jo jaang
dsea i sii Simn Iscariote, jo
i fii i lng do cajmer e ca
dsi i Judas do e nin i Jess
f quini jalng dsea i quie nif
qui dsea Israel. Jo Jess nibre
gui e f l guiing Fidie jar
m cagi f jmg la, jogu
e f job nidsngtu r m nit
quir. Jo i Tiquii dob i ncacu
r f e ne nir lajal. 4 Jo ie job
cag Jess i can co dsea
guitung quir, jo lajee e neai
gr dob m carai e f l guii
259
Juan13
do jo caguir e s r e quier l l
ni, jogu car coo jmang
m f i. 5 Jo m cang jo,
caguir jm f dsi coo u e ja
a eang, jo co e job canaai
rur t lajaang lajaang i dsea
guitung quir do, jo m cal jo,
cajmiquir co e m e car
tur do.
6 Jo m t l cat ng T Simn e
nijgi tr e nir Jess, joba lalab
cair qui dsea do:
Fii, ja cat ng n e niru
t .
7 Jo lalab cai Jess qui dsea
do:
Ja m ngng n lana e
gung laj i e jmoo la, jo ds
lajee lab ningn.
8 Jo caitu T Simn qui
Dseng ja cubaa f e n
niru t !
Joba lalab caitu Jess qui
dsea do:
L j i e laba l , e song ja
niru u t, joba ja qu jm
jng e l nggu dsea quie.
9 Joba caitu T Simn qui
dsea do jo caj:
Jo song lajob nil Fii, joba
guigu e niru ba la quie guoo
co gu moguii cajo.
10 Jo ds lalab caitu Jess
qui T Simn jo caj:
Doi i i dsea i lal cal, joba
ja n ltu r ladsif lado, jo j i
tbre n nirtu r co sjg mbre
lati. Jogu n l mba dsea
sjg ng, nai fa ja lajalngna
l ngna lajo.
11 Jo cajng Jess lana e ja lajng
i dsea do l i dsea sjg ng, co
nibre gui i i dsea i nin ng

r f quini dsea i quie nif qui
dsea Israel.
12 Jo m t l cat e ru Jess
t jalng i dsea guitung do
quir, joba caqubtu r e s r do,
jogu cagubtu r e f l guii gr
do, jo mf ng caj lala:
Su n e gung jal e
ncajme quina na? 13 Co n
caingna jnea e l nn Fina
jogu e l nn Tfa quina, jo e
jb, lajob l , co lajob dseng
l nn. 14 Jo co jnea, dsea
l nn Tfa jogu Fii quina,
ncaru baa tna lajaang
lajaangna, joba lajob cajo n
jme n, n ru ba t dsea
rngna. 15 Jo jnea ncaebaa
n jial n nijmeena e laco n
nijmeena rb lacogu j i e
ncajm jnea. 16 Jo e laba jmtaa
ona, e j i jaang dsea leng
niinggur laco fiir, jogu e j i
jaang dsea i ng ta quie ju
niinggur lacogu i dsea i casing
r do. 17 Jo song ngmba jal e
ju na jogu jmitb e iang ona
cajo, joba juguib nilseengna
jng.
18 Jo ds e fa na ja cat ng n
lajngna; co ibaa gui i jalng
i ncaguinn. Ds dseng n
ltib j i laco f f ni ji qui
Fidie e cajme dsea malgu
eang l f lala: Jaang lajee
dsea i g colng co baa lana,
nn nimbre jnea. 19 Jo f n
e ju na lana e l laco nba
jeng m t l nidsije jal e
jo. Jo m t l nil lajo, joba jb
nilingna jng e jneab dseng
l nn j i laco fa e l nn. 20 Jogu
Juan13
260
e laba jmtaa ona, e doi i i

dsea i ning i dsea i s nn do,
joba mbre jnea cajo; jogu doi
i i dsea i ng jnea, joba mbre
i dsea i casing jnea f jmg la
cajo.
M cajng Jess e Judas
Iscariotebing i nin ng r
(Mt. 26:20-25; Mr. 14:17-21; Lc. 22:21-23)

21Jo
m cang e cajng Jess

lajo, joba dseng eam f
cal i, jo cajng cas r i dsea
E laba jmtaa ona, e jaang
lajee la nbing i nin ng jnea
f quini i dsea quie nif qui
dsea gonaa dsea Israel.
do e ju jo, jo lco cajng
rmbre, jo ds ja callr i
dseng i eng Jess do. 23 Jo jaang
lajee i dsea guitung i iing Jess
eang do dseng cam dsea do
guii, jo lajoba cum s i co
dsea do lajee e neai gr. 24 Jo
co huimbgu guiing T Simn,
joba cajmer li co guor qui
i dsea i guiing cang Jess do e
laco dsea nijmng r dsea do
i lajee r i eng Jess do. 25 Jo
i dsea i guiing cang Jess do
cangoquiei quigu laco guiing
dsea do, jo lalab cajmng r dsea
do:
Fii, i i dsea i jul na?
dsea do:
Lana nijmileaa coo n ji
i, jo i i i dsea i nicu e jo, b
i fa na.
Jo dsif m caf Jess e ju jo,
joba cajmilebre e i do, jo i
Judas i l ng jo Simn Iscariote,

b i cacur e jo. 27 Jo dsif m
cang i Judas do e i do, joba
dsif lajob ca fii i lng i sii
Satans f dsir. Joba lalab cas
Jess r:
Laj i e nca o e nijme,
joba jmeeb lajmn.
28 Jo m canu i dsea i
caguiaanggu do laj i e cajng
Jess do, ja cangi jial cajng
dsea do lajo. 29 Jo co ie jo i Judas
Iscariote do l i dsea i sm
cuu qui Jess co gu qui i
dsea guitung quir, joba i lng
i dsea do ca dsir e Jess s r i
Judas do e lng ee nidsilea dsea
do qui e ninr laji lajee jm
osi qui e nicur jalng dsea
tiing .
30 Jo dsif m cang Judas
Iscariote e i do, joba cag bre
e f l neai do. Jo ncanb.
Ju laniing qui Dsea Jmang

31Jo
m t l cang e cag i
Judas Iscariote do, joba lalab cas
Jess i dsea quir i cajegu do:
Jo lanab ncall n jial ti
niguo l ng Fidie m calli jial
ti niguo l ng jnea, dsea caga f
if jo cagnn f jmg la e l nn
jaang dsea jmg. 32 Jo song lajob
l , e jnea dsea cagnn f jmg
la l nn jaang dsea jmg e niee
n jial ti niguo l ng Fidie, joba
Fidie lajob nijmr co jnea cajo,
jo lajee tab nijmr lajo. 33 Jogu n,
dsea l ngna jo o, e laba f n e
jo hu tanggu co n f la.
Jogu n ninamba jnea jo ds jo
niguingna jnea; co l lacogu j i
e ncaf dsea Israel caguiaanggu
261
Juan13,14
ie lam jenggu do, jo lajob f n

lana cajo e ja cung niglingna f
l ninng jnea. 34 Jo uiing e joba e
nicu n e ju laniing la e ja
m caf n lam jenggu, jo e
lab e jo: jmineangna dsea rngna.
Jo l laco la neang jnea n,
lajob dseng n jmineangna
dsea rngna cajo. 35 Jo song lajob
jmoona e dseng jmineangna dsea
rngna, joba lajm dsea nillr jng
e dseng dsea quibaa l ngna song
jmooba lajo.

(Mt. 26:31-35; Mr. 14:27-31; Lc. 22:31-34)
36Jo
m canu T Simn laj i

e cajng Jess do, joba cajmng r
Fii, jie f l nigu?
Joba cai Jess qui dsea do jo
cas rei:
Ja cung nigung n lana e f
l ninnn, jo ds m nilcngguji
lajo, joguba e ncung gun jng.
37 Joba lalab cai T Simn
Fii, jial ja cung e ninnn
co n lana? Co guiab dsii e
nijang ia e nijunn e laco
nijmco o n!
T Simn do jo cas rei:
Su dseng j e nijme e laco
f na, T Simn? Co lana jmtaa o e
lajee e ngu e niqu jaang tuidse,
n nifo n ya e ja cuin jnea.
Jess l i e f co e guiling
dsea f l guiing Tiquir
14
Jo m cang e cas ng

Jess co i T Simn do,
joba lalab cas gur i dsea quir

do:
Ja jmang yaangna f n,
dsea j ncal ngna ju qui
Fidie, jogu ja jmitng ona
co ju quie, co n e jb
nilingna cajo. 2 Co f l guiing
Tiquie f if , fb jo e qui
nige jalng dsea quir; cofa
ja l lajo, joba ja m caf n
jng e t l ninnn e niguiaa gui
f l nignna co jnea f l
guiing Tiquie faco lajo. 3 Jo m
t l cang e niguiaa gui e f
l nignna do, joba nigabtu
cal cat f la e laco nit n
e niglingna co jnea, jo f job
nidsiiee colng co jnea. 4 Co
nb n jie f l ninnn jogu
ncuib cajo e f e dsije f jo.
e ju jo, joba jaang lajee i dsea
quir do i sii Toms lalab cair
qui dsea do:
Fii, ja ne jnea jie f l
nigung n, joba jial l e
nilcuinaa jnang e f jo?
dsea do:
Jneab dsea l nn e f e laco
cung niguiling dsea f if ,
jogu jneab dseng cu n
e lna jal ju qui Fidie,
jogu j i jneab cu n cajo e
seengna cng co Fidie lata.
Jo j i laeang co jneab cung
e niguiling dsea f quini Tiquii
Fidie. 7 Jo song ncuim n gui
jnea lana, joba nilcuimba Tiquie
cajo; jo ds lat lanab nnaang
cuingna dsea do, co ncaimbare.
8 Jo m cal f Jess e ju na,
joba lalab cai jaanggu dsea
Juan14
262
quir i sii Lii do jo cas r dsea

do:
Fii, cu jnea f e
nineengnaa Tiquii dsea guiing
if , jo j i joba m naa n.
Lii do jo caj:
Lii, nngob eang e seen jee
n, jo su ja m calcuimb jnea?
Dsco jalng dsea i ning jnea, joba
i dsea nimbre Tiquie cajo; joba
jial m jnea f e laco nimangna
Tiquii? 10 Jo su ja j l n n e
jnea cm seeng co Tiquii jogu
e Tiquii cm seei co jnea
cajo? Co jal e f n na ja fa
e la tn ia, co Tiquii i seeng
cng co jnea do, dsea b i jmo
laj i ta qui. 11 Jo n lba e
jnea cm seen co Tiquii, jogu
lajob r seei cng co jnea cajo,
jo song ja j l ngna e ju jo, joba
lco j glingna ju quie m
mona jal e jmoo. 12 Jogu e laba
jmtaa ona cajo, e doi i i i j l ng
ju quie, joba nijmbre jal e
qu jm l lacogu j i la ncajm
jnea cajo; jo ds seaba do e nijmr e
niguogu eang, co jnea ninnn e
nijaa co Tiquii dsea guiing if .
13 Jo jal e nim na Fidie laeang
co jnea, joba jneab nijmeee jal
e jo quina, jo lajoba nijmifng dsea
Tiquie Fidie laeang co jal e
jmo jnea do. 14 Jo doi eeb cung
l jmee jnea song cam na Fidie
lajo laeang co jnea.
M cacu Jess ju e nisng

Fidie Jmgu quir
15Jo
f gu n e song dseng
lajang ju neangna jnea, joba
nijmeba n na ju quie jng.
16-17Joba
jnea nim Tiquii

dsea guii if e nis Jaang i
nijmco n, jo e job l Jmgu
qui Fidie co e cu n e
lna jal ju qui Fidie. Jo e
Jmgu do contm nilseeng co
n. Jo jalng dsea i ja m cang
jnea, joba ja qu jm fa e ni
e Jmgu do, co ja m cangr
ogu cuir cajo; jo ds ngu
ncuiba e Jmgu do, co nseem
co n lana, jogu t l nit e
nilseem f ana cajo.
18 Jo f gu n e ja qu jm
fa niseann n e lafa n ngna,
co nigabtu cal cat jo
nilseemtu co n. 19 Jo lajee
lab, jalng dsea i ja cuing jnea
jo nininggur jnea; jo ds n
nimamtu jnea jogu contm
nilseengna co jnea cajo, co
seem jnea co n lata. 20 Jo
ie job nillna e jnea cm
seen co Tiquie, jogu n
cm seengna co jnea, jogu
jnea cm seen co n cajo.
21 Jog u i dsea i ng ju quie
jogu jmor n r jal e ju jo,
joba i dsea cu li e dseng
lajamba e neai jnea, jo lajob
Tiquie nijmineambre i dsea
i jmineang jnea do, jogu jnea
nijmineambaa i dsea cajo, jogu
niebaare jial dseng l nn.
22 Joba cai jaanggu dsea
guitung qui Dsea Jmang i
sii Judas, ds o i Iscariote do, jo
cas r dsea do lala:
Fii, jial e nieng u f
quini jnea jo o f quini jalng
dsea i ja l ng dsea gonaa?
23 Joba cai Jess qui i Judas
do jo caj:
263
Juan14,15
Jalng dsea i jmineang

jnea, joba jmobre n r jal
ju quie; jo Tiquie Fidie
nijmineambre i dsea cajo, jo
lajob Tiquie colnggu co jnea
cm nilsee naa co i dsea .
24 Jog u i dsea i ja neang jnea,
joba ja jmor n r jal ju
quie. Jo jalb e ju e f jnea
la, o dseng ju quie ia
co e qui Tiqubaa, jo b dsea i
25 Jo f n jal e ju la lajee
e tamb co n f jmg la;
26 jo ds m ninnn f if f l
guiing Tiquie, joba dsea b i
nisng Jmgu quir cuai quie
e laco nijmco n, jo lajoba
niguing ana jal e ju e
ncaf n lajee e ncataangnaa
colng, jogu ni n jal e n
na cajo.
27 Jo m t l nit e
ninnn, joba nisee co n e
nilseemba jugui co Fidie.
Jogu nicubaa n lacogu
la seeng jnea jugui co dsea
do, jo ds ja nicu e jo lacogu
la cu dsea i ja cuing Fidie.
Joba f gu n e ja jmeang
yaangna f uii qui jal e
nidsing ngna, ogu fngna
cajo uii qui jal e jo. 28 Jo
ncan ba e ncaf n lam
jenggu e ninnn f l guiing
Tiquii, jo ds nigabtu jo
nilseemtu co n cal
cat. Jo faco dseng j e n
neangna jnea, joba caliam
ona jng m calna e ninnn
f l guiing Tiquii faco lajo,
co bre dsea niinggur lacogu
jnea. 29 Jo uiing e joba e f n
jal e la e l laco m nit e

nidsije jal e jo, jo lajoguba e
j nilingna jal e ju quie do.
30 Jo lana jo ga l snggu
co n, co njaquiem i fii
i lng i qui ta f jmg la, jo
ds nai fa ja b o i fii i lng
do e niquir jnea ta, 31 ds
lajob dseng ns e nidsije e
laco nili jalng dsea jmg e
neambaa Tiquii jogu e jmoo
laj i ta e ncaquir quibaa.
Jo m cat e f Jess jal e
ju na, joba caj cas r i dsea
guijng quir do lala:
Rangna na, jo mauduu la.
Jess l i e hung j e jlo sni
15
J o m cang gu lajo, lalab

cajnggu Jess cas r i
dsea guijng quir do:
Jnea l nn e hung j e jlo
sni, jogu Tiquie l i laco i
dsea jmng gui e hung j
do. 2 Jo song coo guo e hung
j quie do ja cu m hung
j, joba niquib Fidie e guo
jo; jo ds song guib cu m
hung j, joba Fidie niibre
jogu nismbre guo qui e
laco ni jmiguigu. 3 Jogu n
lana nsguimba laeang e
ncaingna laj i ju e ncaf
n. 4 Jo glseemb cng
colng co jnea l lacogu la
seeng jnea cng colng co
n. Cofa coo gung qui m
hung j ja qu jm ni ia
song snaam e gung do qui e
hung qui; jo lajob l gu co
n cajo, ja qu jm nijmeena
e gui song ja seengna cng
colng co jnea.
264
Juan15
5Jo
f tu n e jneab l nn e
hung j do, jogu n l ngna
gung qui e hung do. Jo doi
i i dsea i seeng cng co jnea,
joba jnea seembaa cng co
r cajo, joba eam ing ta jal
e jmor; cofa ja seei cng
co jnea, joba j i coo e gui
ja ee qu r jm jmr jng. 6 Co
i dseagu i ltng dsi e seei
cng co jnea, joba i dsea
ninmbre co jnea, joba niim
quir l lacogu m lqui e
gung e snaang qui e hung
j do, jo st m jal e jo, jo nin
f l nicb jng.
7 Jog u song n ja tna e
seemba cng colng co jnea
jogu e teb teangna co ju
quie cajo, jo song lajob jmoona,
joba m na jnea ee iingna jo
lajob nil. 8 Jogu m n eam
ing ta jal e jmoona, jo e joba
cu li e l ngna dseng lajang
dsea quie, joba nijmifng dsea
Tiquie Fidie dsea guiing if .
9 Jo jnea eam neann n l
lacogu la neang Tiquii jnea;
joba f n e glseemb e
na jial ti e neann n.
10 Jo song n n ba jal ju
quie, joba seemba e neamb
n jng l lacogu la jmo jnea
n laj i ju qui Tiquie,
joba seembaa e jmineang
Tiquie jnea.
11 Jo fnn n lana e l laco
niliang ana lacogu e iang
dsi jnea, jogu e dseng la
ib niliang ona cajo l
laco cat ng e l ng dsea quie.
12 Jog u f tu n e ju quie
e n lti do, jo e lab e ju jo:
n nijmineamba dsea rngna

l lacogu jnea jmineann
n lajaang lajaangna. 13 Jo e
jmineang dsea ri e laniinggu
eang l m jng iar e laco
nijmco r dsea seeng r co r
nai song caji ds ui e
cajmer lajo. 14 Jo song n ba
jal ju quie e ncaf n e
n jmeena, joba dsea seeng r
co jneab l ngna jng. 15 Jo lana
jo l ngna dsea i lco jmo ta
quie, dsco i dsea la j i ja ir
e uiing e ta e jmor qui i fiir
do. Ds lana nl ngna dsea seeng
r co baa, co ncacubaa n
e ncalna jal e ju e cainn
qui Tiquie. 16 Jogu o n
dsea caguingna jnea e quiee
nif quina, dsco jneab dsea
ncaguinn n e laco niuingna
dsea quie, jogu ncacu n
ta e niglingna nigjmeena
jmang e niling ta quina
lata. Jo lajoba Tiquii Fidie
nicubre n jal e nim nare
laeang co jnea. 17 Jo e lab e
f tu n do cal cat e n
nijmeena: nijmineangna dsea
rngna.
N ning dsea Jess co gu

jalng dsea quir
18Jo
f gu n, dsea quie,
e ja gdsig ona e n ning
jalng dsea jmg n, ds
glna gui e jneabing lauii
i cal n ning jalng dsea
do. 19 Co faco n l ngna dsea
jmg i ja cuing jnea, joba
nijmineam jalng i dsea n
jng l lacogu la jmineang ri
la yaai. Jo dsco jneab dsea
265
Juan15,16
caguinn n jee jalng dsea

jmg i ja cuing jnea e laco
niuingna dsea quie, jo ui e
lajoba e jalng i dsea nn
ni n, co n jo l ngna laco
r. 20 Jo te ana laj i e ncaf
n do: J i jaang dsea jmo ta
niinggur laco fiir. Jo quiena
cuente e gab nijmeng dsea jnea,
joba lajob nijmeng dsea n
cajo; jogu song ja m caln r
ju quie, joba lajob ja niln r
ju quina cajo. 21 Jo jalb e ga
na nijmei n ui e l ngna
dsea quie, jo nijmr lajo co
ja cui i dsea i casing jnea f
jmg la.
22 Jo faco m jnea ja cagnn
f jmg la e cagaee dsea jmg
ju qui Fidie, joba ja callr
jng e l i dsea rng dsee faco
lajo; jo dsco lanagu ncagmbaa
f la e quiee ju qui Fidie,
joba jo cung l fr nng e ja
dsee ri, co dseng lajob l i.
23 Jo jalng dsea i n ning jnea,
joba la quie Tiquie dsea guiing
if n ni cajo. 24 Jo ja dsee
rng dsea jmg faco m jnea
ja cajme jee r jal e qu jm
e cajme e j i jaang dsea jing
ja qu r jm m cajmer. Jo ja
ee l e ncangb jalng i dsea
jal e qu jm do, jo ds m
noob n ni jnea jogu n ni
Tiquie cajo. 25 Jo dsije jal e na,
co dseng nb lti laj i laco to
f ni ji qui Fidie e cajme dsea
malgu eang l f lala: Eang
cal n ning dsea jnea e j i ja
uiing sea.
26 Jo ds m niguingtu f
if , joba nis nn e Jmgu qui
Tiquii Fidie e s i e laco

nijmco n; jo e Jmgu dob
cajo e ni n jal e j jogu e
nif uii quie jal e n e jmoo.
27 Jog u n cajo dsea cat ngna e
nifona uii quie f quini dsea
jmg, co conrb ncalsnaa
j i ie lat m calcuing rnaa
do.
Jo f n jal e ju la e
l laco ja niltng ona
e j l ngna ju quie. 2 Co
jalng dsea gonaa dsea Israel
niui n f dsi gu qunaa,
jo jgu niguie jm e doi i i
dsea i nijngng n ni dsir e
lajoba e jmitir ta f quini Fidie
fng song cajmer lajo. 3 Jo nijmr
jal e na ui e ja m calcuimbr
jnea ogu m calcui Tiquii
dsea guiing if cajo. 4 Jo f n
lana e l laco m nit e nidsije
jal e jo, joba niguing ana e
ncaf baa n jenggu e nil lajo.
16
Laj i ta o Jmgu qui Fidie
Jo ja m caf n jal e na
lat m uiing, co lajee jo tam
jnea co n. 5 Jo ds lanagu
ngo cat b quie e ninntu f
if e nijaa co i dsea i casing
jnea f jmg la, jo j i jaang
n ja m cajmng na jnea jie
f l ninnn. 6 Jogu n l l
jmoona fb ds f n jal e
ju na. 7 Jo ds dseng jb ju
e f n la, e guigu niuing
quina e ninmbaa. Co fng song
ja ninnn, joba ja qu jm jng
e nigeng i nijmco n f
jmg la, jo ds m niguinn
f if , joba jneab dsea nis nn i
nijmco n f jmg la. 8 Jo m
266
Juan16
nigeng , jogub nijmtar dsi
dsea jmg jal dsee quii
jogu jial l e seeng dsea e ja er
dsee, jogu cajo jial Fidie
laco cat ng. 9 Jogu e Jmgu do
nijmta dsi dsea e l ng dsea
i rng dsee ui e ja j l i
ju quie; 10 jogu e Jmgu do
cajo nijmta dsi dsea e jnea ja
rn dsee co ninngtu co
Tiquii Fidie jo jo nimanggu
jnea f jmg la. 11 Jogu cajo e
Jmgu qui Fidie doba njmta
dsi dsea jmg e nca b Fidie
laco cat ng qui fii i lng i
qui ta f jmg la, co dseng
latab ni iihu .
12 Jo jmiguib jal e sea nif
n, ds ja nif n jal e jo
dseng lana e l laco ja niuing
jmigui quina. 13 Jo ds m t l
nigeng e Jmgu qui Fidie do
jee n, joba e job e nic jmang
ju j quina, jogu e job cajo e
nigu n jal e ja m caf
n lana; co ja nif j i laco dsi
ia e Jmgu do, co laj i ju e
ning qui Fidie, j i joba e
nif; jogu cajo ni n e jal e
nidsije f jmg lajee l dsgu.
14 Jo e Jmgu do nif gui uii
quie, co nicu n laj i e ning
quibaa e laco nilna jal e jo.
15 Jo lajb jal e sea qui Tiquii
e quibaa l cajo, jo ui e lajoba
e fa e lajal e ju e ning e
Jmgu do ja f quibaa, jo jalb
e jo nicu n e ningngna.
16 Jo f gu n cajo e jo
hu tanggu jee n, joba
jo nimanggu jnea; jo ds m
ning guji lajo, joba nimamtu
jnea cal cat.
17Jo
Cateba e cal ng dsea

guijng qui Jess f
m canu i dsea guijng do

laj i ju e cajng Jess do, joba
canaai jmng ri la yaai
jo s i:
Egu gung e f i Finaa
na m j e jo hu ds e
tanggur f jee jneaaaa,
joba jo nineenggu re, jo
ds m ning guji lajo, joba
nineemtu re cal cat ? jogu
egu gung e j e nidsi f
l guiing Tiquir f if ? 18 Jogu
cajo, egu gung e j e jo hu
ds e tanggur jee jneaaaa?
Jo lana dseng j i cap ja
ngngnaa e gung jal e fr
na.
19 Jo dsifb call Jess e i dsea
quir do lm ee ii nijmng r
dsea do, joba lalab cair qui i
Jnea ncaf n e jo hu
ds e manggu jnea f jmg
la, jo ds m ning guji lajo,
nimamtu jnea cal cat. Jo
su e nab e iingna e na do
e gung? 20 Jo ds jnea jmtaa
ona e m t l nit e jo, joba
eam f nilingna jng co
jgu cart niquba, jogu ie jo
jalng dsea i ja cuing jnea eam
nijmiiang dsir. Jo ds ngu
cateba nilingna f ie jo, co
co e joba nijm e niliangtu
ona. 21 Co e la l lacogu m
jaang dseam iihu lajee dsea
jmohu quir e lseeng jiuung
quir; jo ds dsif m calsng
i y do quir, joba im dsir
laj i e iihu e ca do, co
267
Juan16,17
eam jmiiang dsir ds ui e

ncalsng i y do quir. 22 Jo
lajob l ng n f lana, jo ds
m nimangtu jnea cal cat,
joguba niliang ana dseng
laco s, jo e jo j i jaang cung
l jgu quina e iang ona do.
23 Jo ie jm jo, jo e
nijmng gu jnea j i coo ; co e
jba e f n e ie jo Tiquii
nicubre n jal e nim nare
laeang co jnea. 24 Jo ds lat
lana, j i coo ja ee m cam nare
laeang co jnea; jo ds
m nare joba niimba, jo lajoba
niliang ona dseng laco s.
Jial laniing gng Dsea Jmang

25Jo
ncaf n jal ju e
hu ng ji ngngna, jo ds t l
nit b e jo nifnggu n co
jal e ju jo, co ie jo dseng
condseb nif n cuai qui
Tiquii dsea guiing if . 26 Jo
m nit e jo, n nim nare
e nijmco r n laeang co
jnea; jo ja f jnea e nim
Tiquii ui n, 27 co iab
Tiquii neai n cajo ui
e neamba jnea jogu e j
nl ngna e Fidie dsea casi
jnea f jmg la cuai quir.
28 Co f l guiing Tiqubaa
caju m cagnn f jmg la,
jo ds lanagu nit baa f la e laco
ninngtu f l guii f if .
lajo, joba lalab cajng i dsea
guijng quir do jo cas r dsea
do:
Jo lanaguba f n condse
dseng laco la ngngnaa nng.
30 Jog u lana nnebaa cajo e
lajb n, joba jo n fa i i
nijmng gu n, co co j i e
ju nab njb l naa e Fidieb
dsea casi n f jmg la cuai
quir.
quir do jo cas rei:
Jo su lanaguba j nl ngna
laj i ju e f n? 32 Jo ds
lana dseng ngo cat b e
ninng sojngna lajaang
lajaangna f la f na, joba
ibaa nitiunggu . Jo ds e
j e ja ia seen cajo, co
seem Tiquii colng co jnea
contng. 33 Jo f n jal e ju
la e l laco nilseengna jugui
ju r laeang e seengna
cng co jnea; jo n f jmg
la niingna iihu , jo ds ja
jmitng ona ui e jo, co jnea
ncal baa fii i lng i ng ta
jmgng dsea f jmg la.
17
M cam Jess uii

qui dsea quir
J o m cang e caf Jess

jal e ju jo f quini dsea
guijng quir, joba caser nir f
y jmg jo caj lala:
Teaa, lanab cat quie, joba
jmgoo jnea e l lacogu jnea
nijmgoo n. 2 Co n ncacu
jnea e oo ta jee jalng dsea
jmg e laco jalng dsea qui
i ncacun jnea, nicure e
nilseei cng co n lata.
3 Jo nii e seei cng co n
lata fng song calcui n jogu
calir e j i nb dsea ln Fidie
i j, jogu fng song calcui jnea
cajo e l nn Dsea Jmang i casing
n f jmg la.
268
Juan17
4Jo
jnea ncajmgoobaa n
jee jalng dsea jmg, co lana
ncatmbaa laj i ta quie e
casin jnea e cagajmee f jmg
la. 5 Joba fnn n lana, Teaa, e
nijmgo jnea m niguintu
f can na l lacogu la jmgoo
n jnea f if qui laj i ie m
ngu e catroo jmg.
6 Jo jalng dsea i caguing
n jee jalng dsea jmg e
laco caui dsea quie, joba
ncajmbaa e ncalir i dseng
l ng n. Jo lajng dsea i
cacun jnea do, dsea quiba
l i, jogu lana ncambre
jal ju qui. 7 Joba lana
jalng i dsea quie do nir e
jal e ncaing jnea, nb
dsea ncacu jnea e jo, 8 co
ncanibaa jee jalng i dsea
quie la jal ju e cainn qui,
jo ncambre jal e ju jo. Jo
dsea do ncallbre e dseng
nb dsea casin jnea f jmg la,
jogu dseng jb l i cajo e ga
jnea f l guiing n f if .
9 Jog u lana m n uii qui
jalng i dsea ; jo ds ja m
n uii qui jalng dsea jmg
i ja l ng dsea qui, ds j i dsea
i cacun jnea dobing i m uii
qui, co j i bing i l ng dsea
qui. 10 Jo e quib n lajal e sea
quie jogu e quib jnea lajal e
sea qui, jogu laeang i dsea la
nijnng jial ti niguo l nn.
11 Joba f gu n, Teaa, jo
nijagu jnea f jmg la, ds
jalnggu i dsea quie la nijbr
f jmg la lajee e ninng jnea
e nijaa co n. Jo co nb dsea
gean, joba m n e nijme
i dsea quie la laeang co e

gn do l lacogu e ncacu
jnea e gnn cajo, jo lajoba
nilseeng i dsea quie la cng
co jneaaaa l lacogu la seeng
n co jnea dseng conr.
12 Jo lajee e ncataann f jmg
la co jalng i dsea quie la,
ncaneb niire jogu ncajmbaare
laeang co e gng qui l
lacogu e ncu jnea e l nn. Jo
j i jaang i dsea quie la ja m
canaai co jnea, ds dseng
j i i jaang i nijng jnea f jagu
jalng dsea i n ning jnea, j i
bing i ncanaang conguia, jo ds
ncal lajo e l laco nilti laj i e
to f ni ji quii e cajme dsea
malgu eang.
13 Jo lanagu cat e ninnn
f l guiin; jo ds jal e ju e
fa la, fa lajee e tamb f
jmg la e l laco jalng i dsea
quie la niliang dsir dseng
laco s l lacogu la iang dsii
ia cajo. 14 Jo jnea ncanibaa
ju qui jee i dsea quie la,
jo ds jalng dsea jmg i ja
cuing n n nimbre jalng
dsea quie la, co jali la ja
jir jal e l e sea f jmg la
ogu jnea jii jal e jo cajo. 15 Jo
ds ja m n e laco niun i
dsea quie f jmg la, co laj i
e m n e nijme bre e
laco ja nijmgng i lng r. 16 Jo
l lacogu jnea ja jii jal e
l e sea f jmg la, joba lajob
l ng i dsea quie la cajo, co ja
jir jal e jo. 17 Jo m gu n
e nijmigeang i dsea quie la
e laco nijmr laj i ta e niqui
quibre laeang e nca jal
269
Juan17,18
ju qui. 18 Jo l lacogu n
casin jnea jee jalng dsea i ja
cuing n f jmg la, joba lajob
jnea cajo nis nn i dsea quie la
jee jalng dsea i ja cuing n.
19 Jo nijang ia e nijmeee
laj i e iing n e l laco i dsea
quie na nijng yaai e nijmr
laj i e iing n. Jo nil lajo
laeang co e j l ng i dsea
quie la jal ju qui.
20 Jo ja m n dseng j i uii
qui i dsea quie la, co lajob cajo
m n uii qui jalng i ngu
i nij l ng ju quie m t l
ninr e ju e ni i dsea quie la.
21 Jo m n e jalng i dsea
nilseei dseng cng lajee la
ri e laco niui lafa jaang
dsea laeang e seei cng co
jneaaaa, Teaa, l lacogu seeng
n cng co jnea jogu jnea
seen cng co n. Jo m
n e glseembre cng lajo la
r l dseng laco s, jo lajoba
nilj l ng jalng dsea jmg e
nb dsea casin jnea f jmg
la. 22 Jogu ncacubaa jalng
i dsea quie la e nilgeai l
lacogu n ncacu jnea e
ncalgeann, jo lajoba i dsea
quie la niui lafa jaam dsea l
lacogu la l ng jnea co n e
jaam dsea l : 23 jogu nilseeng
jnea cng co r jogu n
cng co jnea, jo lajoba niuing
laji do dseng lafa jaam dsea,
jo lajoba nill jalng dsea jmg
e nb dsea casin jnea f jmg
la, jogu e eam neanre cajo l
lacogu la neang n jnea.
24 Jo m gu n, Teaa, co
nb dsea cacun jnea jalng
i dsea quie la, joba iing jnea

e seembre cng co jnea f
l nini, jo lajoba ninr jial ti
niguo l nn, jo e job e cacu n
jnea do. Co laj i lba e nean
n jnea, co laj i lat m ngu
e catroo jmgba e jmoo lajo
co jnea. 25 Teaa, dseng eam
guing n, jo f m dsea i seeng
f jmg la ja cui n; jo ds
jnea dseng lajam cuinn n,
jogu nib jalng i dsea quie
la e nb dsea casin jnea f
jmg la. 26 Jogu ncacubaar e
calir i dseng l ng n, jogu
m noob nif re lajo cajo e laco
nijmineang ri l lacogu
la neang n jnea; jogu lajoba
nilseeng jnea cng co r cajo.
M casang dsea Jess
(Mt. 26:47-56; Mr. 14:43-50; Lc. 22:47-53)
18
Jo m cang e cas ng

Jess co Tiquir, joba
cag bre colng co i dsea
guijng quir do e f dsi n
t f ng do, jo cangoli l l
ngo l i coo e sii Cedrn.
Jo m cati l l ngo e do,
jo caguili f coo dsi i, jo f
job ca Jess colng co i dsea
quir do. 2 Jogu i Judas Iscariote
i ncanaang n ng Jess do, guib
cuir e f dsi i jo, co lam
jenggu jmiguib ya caseng
Jess co i dsea quir do e f jo.
3 Jo f job cagui Judas Iscariote
ie jo, jo njei i f ng le qui
dsea romano co gu coo t
m ng dsea i ne ni gu qui
dsea Israel i casing fii jmidsea
qui dsea do colng co i dsea
gor i l ng dsea fariseo cajo. Jo
270
Juan18
jalng i dsea do quier jal is
co gu jal qu e coo e laco cu
j e jnr. 4 Jo co nib Jess jal
e t l nidsing i do, joba m
callr e caguiling i dsea do f
jo, joba casng iar t quinigu
laco la teang i dsea quir do, jo
lalab cajmng r i dsea i caguiling
do jo caj:
I ilingna nngna f la?
Jess jo caj:
Jess i seeng f Nazaret
nngnaa.
cas r dsea do:
Jneab dsea .
Jo ie jo dob quing Judas
Iscariote jee i dsea i caguiling
t Jess do. 6 Jo m t l cajng
Jess e bre siir lajo, joba lajm
i dsea i caguiling do cat yaai
ladsif lana cart canei u. 7 Jo
m cang jo, Jess cajmng tu r i
dsea do jo cas rei:
Ii dseng i nngna fna?
Joba caitu i dsea do qui
Jess jo caj:
Jess i seeng f Nazaret
nngnaa.
8 Joba Jess caitu r quii do
cal cat jo cas rei:
Jo ncaf baa n e jneab dsea
, jo song jneab dsea nngna,
joba cuba f i dsea quie la e
nidsili.
9 Jo caf Jess e ju na e l
laco calti laj i ju quir e
cafr lam jenggu m caj
lala: Teaa, jalng i dsea qui
i cacun jnea do, j i jaang ja
i i canaang co jnea. 10 Jo dsif
lanab cagui T Simn is e
quier ie jo, jo caquir cataang

logua dse qui jaang dsea
i sii Malco i nl ng dsea leng
qui i jmidsea i laniing ie jo. 11 Jo
m cang Jess qui laj i e cal
do, joba lalab cas r T Simn jo
caj:
T, tetu is qui eang
qui, co Tiquibaa i cu jnea e
iihu la, joba n niimbaa j i
laco e nicur.
M cangojgeai Jess f quini

jaang jmidsea i sii Ans
(Mt. 26:57-58; Mr. 14:53-54; Lc. 22:54)
12Jo
m cang jo, jalng i

le do co gu i fii quir do
colnggu co i dsea Israel i ne
ni gu quir, casambre Jess
jo car guoo dsea do. 13 Jo lauii
cangojgeai dsea do f qui
jaang jmidsea i sii Ans, co
nil i ngoo qui i jmidsea i sii
Caifs ie jo, jo i Caifs do l i
jmidsea laniing qui dsea Israel
ie ji i jo. 14 Jo i jmidsea Caifs lab
cajo, lam jenggu cas r dsea
i quie nif qui dsea Israel e
guigub niuing qui jalng
i dsea e nijung jaang dsea
cuai qui gor lacogu e
nijung i f ng i dsea gor do.

Jess
(Mt. 26:69-70; Mr. 14:66-68; Lc. 22:55-57)

15Jo
m catr Jess f qui i

jmidsea Ans do, jo tleam gng
dsea qui Jess laco cangng
dsea do, jaai do siir T Simn,
jogu i jaanggu do cuim ri
co i jmidsea laniing do, joba
cabi do e f dsi l catr Jess,
271
Juan18
16ds
i T Simn do f caluu on
cajer . Jo m call i dsea qui
Jess i cuing rng co i jmidsea
laniing do e caluub caje T
Simn, joba cag bre f caluu jo
cas i co i dseam i sing jmo
e jn do e laco nicui do f e
ning ng T Simn f dsi sigui
qui e n do, joba cacubi do
f lajo. 17 Jogu i dseam i jmo e
jn do, lalab cajmng r T Simn
jo caj:
Su o dsea qui i dsea i
n nab n?
Joba cai T Simn qui i
U , o jnea.
18 Jo co ie jo eam gi, joba
jalng dsea leng i jmo ta
sn qui i jmidsea Caifs do
co gu jalng i ne ni gu
qui dsea Israel nnicaji r j
e sigui do, jo f dob neai
jmiguii ca j. Jo f dob caje T
Simn e jmiguii coi do cajo.
M caguing Jess f quini fii

jmidsea
(Mt. 26:59-66; Mr. 14:55-64; Lc. 22:66-71)

19Jo
lajee e teang i dsea i

jmiguing e f sigui do, joba dob
iuung Jess co gu i fii jmidsea
do e f dsi sn do. Jo lajee jo
i fii jmidsea do canaai jmng r
Jess uii qui dsea quii do
co gu jal e ncaer jalng i
dsea cajo.
dsea do jo cas rei:
Jnea ncaee jalng dsea
f jee dsea f m; jogu contm
ncaeere f dsi sn guji
osi f gu f qui dsea gonaa
dsea Israel e si f Jerusaln

e f l sei e laco jmifi
Fidie; jo ja m caguia jal e
ju jo fa coo l ja l n dsea.
21 Joba, jial jnea jmng e jo?
Co cum gjmng jalng i
dsea i ncanu jal ju quie e
ncaguia do, joba bing i nijme
n ju e jal e ncaf re do. Co
nib jalng i dsea jal e ju e
ncafa do.
22 Jo m t l cai Jess qui i
fii jmidsea do e ju jo, joba jaang
i dsea i ne ni gu qui dsea
Israel do cajner moni Jess, jo
mf ng cas r dsea do jo caj:
Su lanab ng qui i fii
jmidsea na?
do jo cas rei:
Song gab l e ju e ncafa
na, joba iinn jme ju jial e l
lajo e ncafa na; jogu song guib
laj i e ju e ncafa na, joba
jial caba monii?
24 Jo m cang jo, i fii jmidsea
Ans do caguii Jess e ung
dsea do f quini i fii jmidsea
ri i sii Caifs do.
M cajngtu T Simn e ja cui Jess

(Mt. 26:71-75; Mr. 14:69-72; Lc. 22:58-62)
25Jo
lajee jo, dob sing T

Simn e jmiguii f n j e f
sigui do, jo coo cajmng i dsea
teang do r jo caj:
Su o quimb n jee dsea
qui i dsea i iuung do?
Joba cai T Simn quii do
jo cas rei:
U , o jnea.
26 Jo m cang jo, jaanggu dsea
leng qui i jmidsea laniing
Juan18
272
do i l ng ee i dsea i caqui
T Simn logua do, jo dsea
cajmng r T Simn lala jo caj:
Su o nb i camnn m
cangosngnaa i Jess na e f dsi
i do?
27 Jog u cal cat cajng T
Simn e o dsea l i, joba dsif
m cang lajo mf ng caqui jaang
tuidse jng.
M cangojgeai Jess f quini

dseata Pilato
(Mt. 27:1-2, 11-14; Mr. 15:1-5; Lc. 23:1-5)

28Jo
m cang jo, caguimbre

Jess f qui i jmidsea Caifs do,
jo cangojgeai dsea do f quini
jaang dseata romano i sii Pilato. Jo
dsco ie jo njaquieng nijneb,
jogu guatl jmb cajo, joba ja
cangotang i dsea Israel do f dsi
e nf do, co faco m cajmer
lajo, joba ja jmitir jng laj i ju
qui ta quir qui laj i e qu
t i e jmor m t jm Pascua;
jo co ja cangotanggur f dsi
jo, joba cum dr e jmii e
sl ng e gr ie jm jo. 29 Jo m
t l cang dseata Pilato e nte
dsea Jess, joba cag r jo cas r
E dsee e cuna i dsea
na?
30 Joba cai dsea Israel qui i
dseata Pilato do jo cas rei:
Fa jigu i dsea la ja jmor
ta le jee jalng dsea, joba ja
jangnaare jng f quin faco
lajo.
31 Joba lalab cai dseata Pilato
qui i dsea Israel do jo caj:
Tee n yaangna i dsea
gona na jo quidsina quir
yaangna l lacogu la qu
t ngna co ju qui ta quina,
n dsea l ngna dsea Israel.
Jo m canu i dsea Israel do e
ju jo, joba lalab caj:
Ds jnea, dsea l naa dsea
Israel, ja sea f qunaa qui dsea
romano e nicunaa iihu l
doi i i dsea cart nijui.
32 Jo job calti laj i ju e cajng
Jess lam jenggu qui jial
l m e nit i. 33 Jo m cang jo,
cabtu dseata Pilato f dsi nf
quir, jo catr Jess f l quidsir
, jo cajmng r dsea do jo caj:
Su nb i l ng dseata dsea
fng i quie nif qui dsea Israel?
cas r dsea do:
Su uba iin e jmng
jnea na, ofa l can e f dsea
jim ?
35 Joba lalab cai dseata Pilato
Ja dsea Israel l ng jnea la.
Co jalng dsea go dsea Israel
colnggu co jalng fii jmidsea
quina, dsea bing i ncajng
n f quinii la lana. Jogu n, e
dsee sea qui qui e n ng dsea
n?
36 Joba lalab caitu Jess qui i
dseata do jo caj:
Ja sing jnea e niqui ta
lacogu qui ta jaang dsea jmg
f la, co faco lajo, joba seem dsea
quie i nijmeann ta e laco ja
nijng dsea jnea f quini dsea
goo dsea Israel faco lajo. Co l
laco fa na, e ja sinn e niqui
ta laco jaang dsea jmg.
37 Joba caitu dseata Pilato
273
Jo nb dsea ln dseata dsea
fng i quie nif qui dsea Israel
lya.
Joba caitu Jess qui i dseata
do jo cas rei:
Lajob l l lacogu ncafe
na, e jneab i dseata dsea fng .
Co jnea caga f jmg la m
cangann e laco niguiaa jal ju
j. Jo jalng dsea i j l ng e
ju jo, joba dsea quibaa l i, co
n bre jal ju quie.
38 Jo m canu dseata Pilato
laj i ju qui Jess, joba
cajmng r dsea do lala jo caj:
Jo jnang e ju j do?
(Mt. 27:15-31; Mr. 15:6-20; Lc. 23:13-25)
Jo m cang e cajmng dseata

Pilato e ju jo, joba cag btu r
cal cat f l teang i dsea
Israel do e laco nis ngtu r coi
do cal cat, joba lalab cas r i
dsea do:
J i coo dsee ja nigui jnea
e ncae i dsea la. 39 Jo co
n qu t ngna e laan jaang
dsea gona i sjn ng lajee m
t jm quina e cat lana e sii
Pascua, joba jmng n lana,
su iingna e nilaan i dseata dsea
fng quina i sing la?
Israel i teang do ie jo e ju qui
i dseata Pilato do, joba lajmbre
canaai tar m jo fr:
Ja laan i dsea na! Jo leaang
Barrabs!
Jo i Barrabs i ei do sjn i
do ds ui e jmor ta n ning
dseata.
Juan18,19
19
J o m canu dseata
Pilato laj i ju e cas
dsea r do, joba caquir ta e
nism i le quir do Jess e
laco nibngnei do co loo
j e l nii. 2 Jo m cang jo,
i le do cajmer coo l corona
co layaang to, jo e job catr
f mogui Jess, jogu cajl i dsea
do co coo m niung e l laco
e quie dsea niing i qui ta. 3 Jo
m cang jo, cangoquiei f qui
l sing dsea do, jo lalab canaai
li dsea do jo s r lala:
Glseem hu, dseata dsea
fng qui dsea Israel!
Jo lajee jo jnor f moni dsea
do.
4 Jo m t l cag tu dseata
Pilato e f l teang i dsea Israel
do, joba lalab cas rei do jo
caj:
E laba f n, e lab nisnn
i dsea la f quinna e laco
nilna e j i coo dsee ja
m cadse quir, co lajb
ncajmng re.
5 Jo lajee job cag Jess e
ni e l corona e l co yaang
to do f moguir, jogu jl i e
m e niung hu ng do. Jo lajee
nsing Jess f quini i dsea do,
lalab cajng dseata Pilato e s r
jalng i dsea teang do ie jo:
Lab nsing i dsea la f
quinna nng!
6 Jo m t l cang jalng fii
jalng dsea i ne ni gu quir
e nsing Jess do, joba lalab
canaai i i dseata do jo fr:
F dse cru teang i dsea na!
274
Juan19
Joba cai dseata Pilato qui i
dsea teang do ie jo, jo cas rei:
Teebare, jo yaamba
gteangnare f dse cru,
co jnea ja m cadse j i
coo dsee quir qui laj i e
ncajmng re.
7 Jo ds lalab cai i dsea Israel
i teang do ie jo qui dseata
Pilato jo cas r dsea do:
Seab coo ju qui ta qu
jnea, dsea l dsea Israel, jo
lalab l : Song jaang dsea fr e
rb ci co Fidie, joba
n nijumbre jng. Jo lajob l
co i dsea na, joba dseng n
nijumbre.
8 Joba m t l canu dseata
Pilato e ju jo, eanggu cafi
jng. 9 Jo cabtu r e f l quir
ta do colng co Jess, jo f job
Jie f l i n?
Jo ds Jess j i coo ja e cair
qui dsea do. 10 Joba caitu
dseata Pilato jo cas r Jess jo
caj:
Su ja iin ng j i coo quie
jng? Su ja n e cum nif
dsea quie e nitei n f dse
cru, jogu cumb cajo e nif re
e nilei n faco lajo?
dseata do jo cas r dsea do:
J i coo b ja sea qui e
niqui ta quie faco ja Fidie
ncacur n e cat n lajo; joba
i dsea i cajng jnea f jaguo,
eanggub ri dsee lacogu n.
12 Jo job m canaang dseata
Pilato e nr jial nilei Jess, jo
ds m call i dsea Israel do e jo,
joba canaai tagur m jo s r

dsea do lala:
Song nilaan i dsea na, joba l
lafa n mamba jng i dseata
dsea fng i guiing f Roma, co l
doi i i dsea i jng e l i jaang
dseata dsea fng, joba l lafa e
n nimbre i dseata i guiing f
Roma do.
13 Jo m t l canu dseata
Pilato e cajng i dsea Israel do
lajo, joba caquir ta e nigumbi
do Jess jo nidsijei dsea do
dseng l quidsi dseata Pilato
qui dsea f coo l sii Gabata, jo
co jmi hebreo gung Gui f
l Sni Cuu. 14 Jo ie jo dseng
guatl jm Pascua qui dsea
Israel, jo n guieb nngo m
cajng dseata Pilato e cas r i
dsea Israel do:
Lab sing i dseata dsea fng i
quie nif quina!
15 Jo ds jalng i dsea do
canaai tatu r m jo fr:
Gjung i dsea na f dse
cru!
Joba cajmng dseata Pilato
jalng i dsea do jo cas rei:
Su jneab cat nn nijngnn
jaang dseata dsea fng i quie nif
quina?
Joba cai jalng fii jmidsea i
teang do ie jo, jo cas r i dseata
do lala:
Dseng j i dseata dsea
fng i guiing f Roma, j i dseata
bing i seeng qunaa!
16 Joba dseata Pilato cajmbre
Jess f quini jalng i dsea do ie
jo, jo i dsea do cangojembre Jess
f l nitng dsea do f dse cru.
275
Juan19
smi cajo. 24 Jo lajee jo i le do

canaai s i la yaai lala:
(Mt. 27:32-44; Mr. 15:21-32; Lc. 23:26-43)
Ja guiing nisiingnaa e m na,
17 Joba caum i dsea do jei
jo macoo neduu i nil nico .
Jo co e nab calti j i laco la
Jess, jo iab dsea do dsi cru
f f ni ji qui Fidie e cajme
quir cangr f coo l sii Cuo
dsea malgu eang l f lala:
Mogui L e siib Glgota co
Cajmeb dsea guie jal s
,
jmi hebreo e f dsea Israel. 18 Jo
jogu cacor qui i nil e s
e
m caguili f jo, joba f job
contng do. Jo lajob dseng
cateai dsea do f dse cru, jo
cajme i le do co s Jess.
jaanggu dsea taang la cataang
25 Jo lajee e tang Jess f dse
cai f dse cru cajo. 19 Jo ie jo i
dseata Pilato do caquir ta e nit cru, dob teang quiung dseam
e t laco si e cru do; jo jaai
f y gui cru qui Jess e ju
la: Jess i seeng f Nazaret, dseata do l ng niqui Jess, jogu
jaanggu rng dsea ngang co
dsea fng qui dsea Israel. 20 Jo
niquir, jogu jaanggu i sii Y i
e jo cat co n ing jmi, jmi
l ng dseam qui jaang dsea
latn co jmi hebreo jogu jmi
i sii Cleofas, jo jaanggu i sii Y
griego.Jo f m dsea Israel ca r e
i seeng f Magdala. 26 Jo lajee job
ju jo ie jo, co e f l catng
cangng Jess niquir, jo cang i
Jess do ja hu i eang laco la ne
niquir do sing jaang dsea qui
f Jerusaln. 21 Jo ds m cang
Jess i eang neai, jo lajee jo
fii jmidsea qui dsea Israel laj i
ju e too f y cru qui Jess, lalab cas Jess i niquir do e
ei i dsea quir i ii eang do
joba lalab cas r i dseata Pilato do
jo caj:
jo caj:
Jan, dseam , nab sing i l ng
Guigu ja nit e ju na, jo
laco jo do.
gt lala: Lab i jmgo e l i
27 Jo m cang e j e jo, joba
cas r i dsea i ii eang do lala:
Israel.
22 Jo m canu dseata Pilato
Nab sing i l ng laco niqui.
Joba m cajng Jess lajo, i dsea
e ju jo, joba lalab cair qui i
i ii eang do cambre niqui
dsea do jo cas rei:
dsea do e l i do laco dsea sn
Laj i e ju e ncaqui ta e
quir.
ncat na, dseng lanab nij.
23 Jo m t l cang e cateang
M cajng Jess
i le do Jess f dse cru, joba
(Mt.
27:45-56;
Mr. 15:33-41; Lc. 23:44-49)
cast i s dsea do jo cajmer
28
guie lajee quiui la l i
Jo mm ngguji lajo, jo co
le, jmac e m do quir
nib Jess e ncatb jal ta
lajaang lajaai. Jo ds e s Jess
quir, jogu e laco nilti j i laco
e coo gu do, m contm l jo ja
276
Juan19
dsea malgu eang, joba caj

la r cair is f dse mou
lala:
dsea do, jo ladsif lanab catuu
Dsng jmjmn.
jm co gu jmi. 35 Jo i dsea
29 Jo ie jo nisi coo ds e rng
i f e ju la, dseng e jba e
a jm m hung j e nji , joba
cangr laco cal , joba dseng
cay dsea e jm m hung j
jb ju e fr do e laco jalng
do co coo joo, jo casgur f coo
n jb nilingna dseng laco
y s, jo co e job caui f
cal . 36 Jo cangoje jal e la e l
30
mooo Jess. Jo cayb Jess e
laco calti laj i ju qui Fidie
jm m hung j ji do. Jo m
e f f ni ji quir e cajme dsea
cang jo, joba caj:
malgu eang l f lala: J i
Nab ncat laj i ta caga.
coo mo teai ja nij. 37 Jogu
Jo co cat e cafr e ju jo,
fbgu cajo lala e f ni ji jo:
jo cajgier moguir jo mf ng
Nimambaa i dsea i lng ee
cajmbre jng.
cai dsea qui.
M cai jaang le is
f mou Jess
31Jo
ia ie jm e cajng Jess
do, l e guatl jm Pascua qui
dsea Israel, jo co ja qu t ng i dsea
fa e seang l quir f dse
cru lajee e jm jo, co dseng
jm e laniim quir ie jo, joba
cam dsea Israel f i dseata Pilato
do e nicui do f e nijr t i dsea
taang dse cru do e laco nijui
do jmngu, jo lajoba cung e
nijgiai do e f l taai do. 32 Joba
cang m i le do f e nidsili e
nijr t i dsea gaang i taang
dse cru do; jogu lajob cajmer,
cajebre t i dsea lauii i tang dse
cru cang Jess do; jo m cang jo,
lajob cajmer qui i dsea jaanggu
do i tang dse cru cajo ca dse
cru l tang Jess. 33 Jo m
caguiling i le do f l tang Jess
f dse cru, joba callr e nlm
dsea do, joba jo e cajmei dsea do
fa cajegur ti.
34 Jo nai fa e call i le do
e nlm Jess, ds jaang lajee
M cang Jess
(Mt. 27:57-61; Mr. 15:42-47; Lc. 23:50-56)

38Jo
m cang e caing Jess

is, joba ie jo cang jaang
dsea i sii S i niseeng f
coo f e sii Arimatea, jo cangr
cangom r dseata Pilato f e
nidsijgiai Jess f l tang dsea
do f dse cru jo nidsijengnei
f l nii. Jo i S do nl i
jaang dsea qui Jess, ds j i
la ir iabre, co gmbre
jalng dsea Israel fng song
cali do e nl i lajo. Jo
cacub dseata Pilato f lajo, jo
cangb S e cangojgiai Jess
f l tang dsea do f dse cru,
jo mf ng cangojei dsea do f
l cambi. 39 Jo jaanggu i sii
Nicodemo cangr cajo colng
co i S do f l sing cru f
l tang Jess. Jo i Nicodemo do
quier ji ja guigui kiil e jmeaf
jlo e scng co t ing m ,
coo e sii mirra jogu co gu e sii
loe. Jo i Nicodemo la, b i cang
cangosiing co Jess coo ne e
277
Juan19,20
can. 40 Jo lajob i S do co gu
Nicodemo cajgiambre Jess f
dse cru, jo mf ng canaai
sui dsea do jal e jmeaf do
jo caqu ngnei co coo m t
e sy e jm jmeaf do, co lajob
qu t ng jalng dsea Israel e
jmor co jalng l quir m
niangnei. 41 Jo e f l cateai
Jess f dse cru, f job nil
coo dsi i, jo e f jo nisea coo
too e e m l j i jaang ja i i
m cang. 42 Jo e f dsi e too
e do cangojei Jess e nii,
dsco quib l nil e too e do,
jogu co njaquiem cajo e jm e
jming dsea Israel.
M caj tu Jess
(Mt. 28:1-10; Mr. 16:1-8; Lc. 24:1-12)
20
J o lauii jm qui e
semaan m cang e jm
do, e eeb eang lajee ngu
e nijne, cang Y i seeng f
Magdala f l cang Jess; jo
m caguir f jo, joba cangr e
nsjb e cuu e cajl e f oo too
e l cang dsea do. 2 Jo m t l
callr e jo seeng Jess e f dsi
t e do, joba caqumtu r gi e
f l guiing T Simn colnggu
co i dsea qui Jess i neai
eang do. Joba lalab cajng i Y i
seeng f Magdala do m caguii
jo cas rei:
Nnicaguim dsea Finaa e f
l cai do, jo ja nenaa ji f l
ncangojei.
3 Jo m canu T Simn
co gu i dsea ri i jaanggu do
laj i ju e quie i Y i seeng f
Magdala, joba dsifb caui e
cangoli lajmn e f l cang
Jess do. 4 Jo laj huambre

ngoli cu i r, lfa i jaanggu do
jmngu cangr laco T Simn,
joba jenggubre caguir e f l
cang Jess do. 5 Jo m caguir
f jo, dsifb catui jo cajr f
dsi e too e do, jo cangr e m
e cabeang dsea do e laco ml b
ne, jo lfa ja car e f dsi too
e do. 6 Jo jib cng lajo cagui
T Simn, jo condseb car e f
dsi t e do m caguir, joba
cangbre e m e cabeang dsea
do cajo e laco ml b ne; 7 jogu
cangbr cajo e dob ro e m e
caling ta e qui cab mogui
dsea do, jo cangr e ja ro ca
laco ro e m e cabeang dsea
do, jo t dogujib ro e sbeng
ca laco ro e jo. 8 Jo m cang
jo, ca i dsea i jaanggu do i
cagui lauii e f too e do, joba
cangbre jal e cal e f dsi
t e do, jo dseng jb cal i.
9 Jo ds i dsea gng do dseng
ja m cangmbr laco la f f
malgu eang l f e dseng
sba e nij tu Jess. 10 Jo m
cang jo, caqumtu i dsea qui
Jess i gng do f quir.

Y i seeng f Magdala
11Jo
(Mr. 16:9-11)
m caguitu Y e f l
cang Jess, joba dob cajer qur
f caluu e too e do. Jo lajee
si qur dob catui e laco
nijr e f dsi t e do, 12 joba
cangr e neang gng ngeles
i qui m t e f dsi t e do, jo
jaai do guii l catroo mogui
278
Juan20
Jess jogu jaai do guii f l
can t dsea do. 13 Jo i ngeles
do cajmng r i dseam do jo
cas rei:
Jan, dseam , jial sin qu?
Joba cai i dseam do qui i
ngeles do jo cas rei:
Qu dsco ja ii i i
nnicaguing Fii i caang dsea
e f dsi t na, jo ja ii jie
ncangojei lana.
14 Jo job lco ncat e j e jo
m t l cajing iar, jo cangi
Jess e dob nsing dsea do
cai, jo ds j i ja ir e b dsea
do. 15 Joba cajng Jess cas r i
dseam do lala:
Jan, dseam , jial sin qu?
I sin nn lana?
Ds i dseam do dsir e i dsea
i jmo e dsi i dob i sing s ng
co r do, joba lalab cas r dsea
do:
Jan, e , song nb ncaguiin
i Fii do, joba iinn jme jnea
ju jie f l ncaguijenre, joba
f job ninnnre.
dseam do lala jo cas rei:
Y!
Joba cajing ia i Y do jo
caj co jmi hebreo lala:
Rabuni! e gung tfa.
Ja g n jnea, co nab ja m
caj tu rnaa co Tiquie. Joba
f n lana e nigun gjme
ju jalng dsea i nl ng laco
rnn e nijmijngtu rnaa co
i l ng Tiquie jogu b i l ng
Tiquina cajo, jo b Fidie quie
jogu b Fidie quina cajo.
18Jo
m cang jo, cangm

i Y i seeng f Magdala do jo
cangojmeabre ju jalng i dsea
qui Jess do e ncangmbre dsea
do jogu cas brei cajo jal e
ju e ca qui dsea do.
dsea quir
(Mt. 28:16-20; Mr. 16:14-18; Lc. 24:36-49)
19Jo
m ca n ia ie jm jo,
e jm lauii qui semaan do, jo ie
jo nnicast ng rng i dsea qui
Jess do f coo dsi n l jn r,
co gmbre jalng dsea gor dsea
Israel fng song call e nsengtu
rng i dsea do cal cat. Jo lajee
neang i dsea do, job m t l ca
Jess f jo, jo casng iar gui
jo e l neang i dsea quir do, jo
lalab cafngnei do jo cas rei:
Glseemba jugui ju r!
e ju na, joba canaai er i dsea
quir do f l cacu guotr
co gu mour. Joba i dsea
quir do eam caliang dsir
m cangngtu r i Fiir do. 21 Jo m
cang jo, lalab cajngtu Jess
Jo l lacogu Tiquii casi jnea
f jmg la, joba lajob cajo jnea
nis nn n f jmg la.
22 Jo m cang jo, caji r f
l neang i dsea quir do jo
cas rei:
ingna Jmgu qui Fidie.
23 Jog u doi i i dsea i niingna
dsee qui, joba niim dsee
qui i dsea ; jogu doi i i dsea
i ja niingna dsee qui, joba ja
niing dsee qui i dsea cajo.
279
Juan20,21
M j cal ng M e caj tu Jess

24Jo
jaang dsea guitung qui

Jess i sii M dsea suung, b i ja
seeng ie lam cajmijneng ia
Jess jee i dsea quir do. 25 Jo
m cang jo, lalab cas i dsea
caguiaang do M jo caj:
Ncaneembaa Finaa.
Jo ds M lalab cair qui i
dsea ri do jo cas rei:
Ja j nilinn e fna na
song ja nimooo guor l cai
m clavo, jogu song ja nijnuu
niguoo lacaang l scu quir,
jogu song ja nig mour e l
cai is.
26 Jo m cang ji jm lajo,
casengtu rng i dsea qui
Jess do cal cat f coo sn l
sjn r, jo ie jo quim M co
i dsea ri caguiaanggu do. Jo
lajee job catu Jess f dsi sn
e l neai do jo casngtu iar
gui jo, jo lalab cafngtu rei
do jo caj:
27 Jo m cang jo, lalab cas
Jess i M do jo caj:
J guoo, jogu jnu niguo
l scu quie la, jogu jnu
niguo e l scu mou la
cajo. Ja jmoo e ja j l n jo j
glin lana. Jneab la!
28 Jo m canu M e jo, joba
cair qui Jess jo caj:
Dseng e j e nb Fii jogu
nb Fidie quie cajo!
29 Joba caitu Jess qui M jo
Su car cain jnea, joguba
j cal n e ncaj b tu? Ds
juguigu qui i dsea i j
cal ng e ncaj b tu e j i ja m
cangambr jnea.
E uiing e cajme Juan e ji la
30Jo
lajee cateang Jess f

jmg la, jmiguib jal e li e
qu r jm cajmer f quini
jalng dsea guitung quir, jo
ds jmiguib jal e jo ja sl e
f ni ji la. 31 Jo ds laj i e sl
e f ni ji la ncal e l laco j
niling jalng dsea e dseng
Jess l i i Dsea Jmang i nic
nif qui dsea Israel jogu i l ng i
Jo Fidie i cam ng do, jo lajoba
jalng dsea i j niling ju qui
dsea do qu jm e nilseei
cng co Fidie lata.
M cajmijneng ia Jess
f l se Galilea
21
J o m cang gu lajo,
cajmijnem ia Jess
cal cat f quini guing i dsea
i la quing jee dsea guitung
quir e f n coo guie l sii
Tiberias e ne l se Galilea. 2 Jo
i lab jalng i dsea i taang do
ie jo: jaai do siir T Simn, jo
jaanggu i sii M i siib Dsea
Suung cajo, jo jaanggu i sii
Natanael i seeng f coo f e sii
Can e ne l se Galilea, jogu
gnggu i l ng jo jaang dsea
i sii Zebedeo, jogu gnggu dsea
jing i quing jee dsea qui
Jess. 3 Jo lajee job cajng T
Simn e s r i dsea ri i sseng
e f n guie do ie jo, jo caj:
Niitea ta sng .
Joba cai i dsea do qui T
Simn jo cas rei:
Iibaa dsee co n cajo.
280
Juan21
Joba lajob cajmer, jo
cangotambre f coo dsi mo
jo cangoli f l nagu qui e
jm do; jo f job canaai br ma
quir e nisi , jo ds e u
jo dseng j i cam ng ja i i
cal r. 4 Jo m nngo nijne e
u jo, jo cajmijneng ia Jess
f qui e guie do, jo ds m
cangng i dsea quir do r, j i ja
calcui dsea do lajmn. 5 Joba
cajmng Jess i dsea do jo caj:
Jan sming, ja m lna ,
j j?
Joba cai i dsea quir do jo
caj cas r dsea do:
U , j i jaang ja i i m calnaa.
quir do jo caj:
Bina ma quina f jm
l l dse laco ngo e mo
quina na, jo mdu fa ja lna
.
Joba lajob cajme i dsea do,
cabbre e ma quir do f dsi
jm ; jo m cang jo, i leam
cal r e j i o rr fa ninggur
e ma do ds e nii teang .
7 Joba i dsea qui Jess i ii
eang do lalab cas r T Simn jo
caj:
Fibaa i sing do!
Jo dsif m call T Simn e
Fiibre i sing do, joba lajmnb
caqu r s r e caur lajee jmor
ta, jo ng jo canaai br jm
e nidsr f l sing dsea do,
joba lajob cajmer. 8 Jo i dsea
caguiaanggu i co T Simn
do caguilimbre e f n jm
do e teai dsi mo e i
e ma do, co srm teang
, jo huimji l cangobir e
ma do lacogu n guie, co
tib ji la cien metros. 9 Jo m t
l caqungtu r f u qui , joba
cangr coo l nnicaji dsea j, jo
e f ni jto qui e j do nrang
jaang co gu i. 10 Jo lalab
do:
Cungna jaang gng i
ncal na na.
11 Jo m cajng Jess lajo, joba
cajgo T Simn f y e mo
do quir, jo cai e ma do
dseng cat ni to n jm. Jo
dseng eam ii do, co ciento
cincuenta y tres cal r ie jo,
jo jmang i cm cajo; jo ds
cateb e ma do e ja cagu
nai fa f m i do cal r. 12 Jo
m cal e jo, lalab cajng Jess
ilingna iquina i ta.
Jo j i jaang i dsea quir do ja
te dsir fa ee nijmng r dsea
do i dseng l ng dsea do, co
ibre e dsea dob l ng Fir. 13 Jo
m cang jo, cangoquieng Jess f
quini i dsea quir do jo casr e
i do jogu casai i do cajo,
jo canaai jmor guie jee i dsea
quir do. Jo jalmbre cagr ie
jo.
14 Jo co e lab cat n ya e
cajmijneng ia Jess f jee dsea
quir ie m cang e caj tu r cal
cat.
M cas ng Jess co T Simn

15Jo
m t l cang e cagr e i
ta do, lalab cajmng Jess i T
Simn do jo cas r dsea do lala:
T Simn, jo jaang dsea
i sii Juan, su eanggu nean
281
Juan21
jnea lacogu i dsea quie i

caguiaanggu la?
Joba cai T Simn qui Jess
Lajob l Fii, co b n gui
e neambaa n.
Joba caitu Jess qui T
Simn jo caj:
Te f ng r jalng dsea i
l ng lafa jose jiuung quie.
16 Jo m cang jo, calbtu
cajmng Jess i T Simn do jo
cas tu r dsea do:
T Simn, jo jaang dsea i
sii Juan, su nean jnea?
Joba caitu T Simn qui
Jess jo caj:
Lajob l Fii, co ba gui e
neambaa n.
Jo ng jo, calbtu cajng Jess
cas r dsea do lala:
Jmee jalng dsea i l ng
lafa jose quie.
17 Jo co e la cat n ya e
jmng Jess i T Simn do jo
cajngtu r cal cat:
T Simn, jo jaang dsea i
sii Juan, su nean jnea?
Jo m canu T e ju jo cal
cat, joba fb cal i, co co e
la cat n yab e jmng Jess r
su neang dsea do r.
Joba caitu T Simn qui
dsea do jo caj:
Fii, guib dseng n
lajal, joba ba e neambaa
n.
Jo ng jo, cal cat cai Jess
qui T Simn jo cas r dsea do
lala:
Jmee jalng dsea i l ng
lafa jose quie. 18 Jo e laba
jmtaa o, e ie lam bb a,
guiaba gui qui e guo ji f

l iin; jo ds m t l ndsean,
nini cue jo dsea jim nigui
gui qui, jogu niji n ji f
l ja iin gu.
19 Jo cas Jess i T Simn do
lana e l laco jmor ju jial
nijung dsea do m nit lajo,
jogu nidsing i do lajo e l
laco nijmg dsea Fidie co
e m quir do. Jo m cang jo,
cajnggu Jess cas r T Simn:
Ja ghuin co jnea!
I dsea qui Jess i ii eang do

20Jo
m cang e cajng Jess

e ju na, joba caji tu T Simn
nir jo mf ng cangi i dsea
qui Jess i eang neai do e
jai do caluur, jo i dsea b cajo
i cagu cang Jess ie m cagr
i can, jo cajmng r dsea do e
i dseng lajee la r i nin ng
r. 21 Jo m t l cangngtu
T Simn i dsea do, joba lalab
cajmng r Jess jo caj:
Fii, jo i dsea i sing la, e
nidsing i?
22 Joba caitu Jess cal cat
qui i dsea do jo cas rei:
Jo song jnea iinn e seemb i
dsea la cart m nigengtu
f jmg la cal cat, joba e
cuai qui n uii qui i dsea
la? L n, ja ghuin co jnea.
23 Jo job m canaang e ng
ju jee jalng dsea qui Dsea
Jmang e i dsea i iing Jess
eang do ja nijui. Jo ds
ja cajng Jess fa dseng e
ja nijung i dsea do, co lalaba
caj: Song jnea iinn e seei
cart m nigengtu f jmg
Juan21
la cal cat, joba e cuai qui
n faco lajo?
24 Jo i dsea i iing Jess eang dob
cajo, bing i ti ni jal e cangoje
do jogu jmor jal e ju la. Jogu
nebaa r e jmang ju jba fr.
25 Jo jmiguib jal e cajme
Jess j i laco e sl e f ni ji la,
282
jogu faco nili f ni ji dseng
lajal e cajmer do, joba j i f
jmg ja ni jal e ji jo faco
lajo.
Jo lanab cadsng jal ju
qui Dsea Jmang e cajme
Juan.
Jo lajob nil.
Jal e cajme dsea i o

ta qui Fidie
M cacu Dsea Jmang ju quir
e ning dsea Jmgu qui Fidie
J nea Lucas ncajmee lauii

coo ji e cat ng n, Tefilo, l
f jal e cajme Jess jogu jal
e caer lat m canaai jmor ta
quir 2 cart m cagui jm e
cangi f if . Ds lajee ngu
e nidsi do, casei jalng i dsea
quir i cagu i cang co r do, jo
cas rei jal e n nijmi do
f quini jalng dsea. 3 Jo ds lana
nijmee e ji la qui m cang ba
e cajng Dsea Jmang jogu
cajb tur cal cat jo cajmijneng
iar jee jalng i dsea apo i o
ta qui Fidie do e laco nili
dsea do e lajamba e ncajb tur. Jo
m cang jo, cateanggur j i tul
jm f jmg la, jo lajee jo eng
iar jee jalng i dsea do e dseng
ncajb tur, jogu lajee jo caer
jalng i dsea jial iing Fidie cr
nif qui dsea jmg.
4 Jo lajee e tamb Jess co
jalng i dsea quir do, jo cas r
jalng e ja m ui do lajmn
f Jerusaln, jogu cas gur dsea
do cajo jo caj:
Nijmba f Jerusaln la
cart nilti laj i e ju e ncacu
Tiquie n lam jenggu,
l lacogu j i e ncaf n
jenggu cajo. 5 Ds e jba e
i Juan do caseai dsea jm co
jm, ds lajee lajmn jnea
nicu n e niingna Jmgu
qui Fidie.
M cangng Jess f if
m cang jo, i dsea qui

Jess i teang co r do f m
Olivos ie jo cajmng r dsea do
lala:
Fiii, su lana ncat e
nijmetu e nineengnaa dseata
qunaa yeenaa f gonaa?
do jo caj:
Ja n na e jm ogu e
ji i nijm Tiquie Fidie jal e
nijmr, co j i iabre ir jogu
sea f quir e nijmr e jo. 8 Ds
m niingna Jmgu qui Fidie
lajaang lajaangna, job nilsea b
quina e laco nigguina ju
quie f lang jee f Jerusaln
co gu latng l se Judea,
jogu lajob cajo f l se Samaria,
jogu f lang f jmg.
283
6Jo
284
Hechos1
9Jo
m l cas r lajo, lajee

teang i dsea quir do
jmbrei, canaang Jess soor
f y jmg cart caqui jee
cab jni, jo jo cangnggur dsea
do.
10 Jo lajee teang i dsea do jr
f l cangng Jess, coo cajnm
gng dsea i qui m t f
l teang i dsea do 11 jo caj
cas rei:
Dsea Israel i seeng f Galilea,
jial teangna jna f y?
Co Fidie ncatr f if i Jess
i cang co n do, jo laco
caina jial cajgor f y do,
lajob nijatu r f jmg la cal
cat m nit lajo.
M cagu Mati e nir

cuai qui Judas Iscariote
12Jo
m cang jo, caqum i dsea

cang co Jess e f m Olivos
do, jo cangolimtu r f Jerusaln,
co quib ne e f jo, jogu j i
jo cung ng dsea Israel m jm
e jmi. 13 Jo m caguili f jo,
cangotai f coo dsi sn e
t f ng, co f job l nineai. Jo i
dsea i caseng f jo siir T Simn
jogu Jaco jogu Juan jogu D
jogu Lii jogu M jogu Bartolom
jogu Mateo jogu jaanggu i sii
Jaco jo Alfeo, co gu jaanggu
i sii Simn i l ng dsea celote, jo
co jaanggu cajo i sii Judas rng
Jaco. 14 Jo jalm i dsea na sei
contng e fi Fidie colng
co jalng rng Jess co gu
Y, niqui dsea do, co gu
jalng dseam caguiaanggu.
15 Jo jalng dsea i caseng f jo
tibre ciento veinte. Jo nneai
lajmbre m carang i T Simn

do jo cafr ju quir jo cas r
dsea do:
16 Dsea ruu, nebaa e caltib
jal e cajng Jmgu qui Fidie
laeang co i dsea ang quii i
sii Dav i calsng mal eang,
jo cater f ni ji qui Fidie
l f uii qui i Judas Iscariote
do i cac nif qui i dsea i n
cangng Jess m casai dsea
do. 17 Jo i Judas Iscariote do l i
jaang dsea i lam quing jee
jnea, dsea l dsea qui Jess,
jo seab guie quir co jal
ta e jmoonaa. 18 Ds m cang e
can i dsea do, jo co e cuu e
cal r qui laj i e l e cajmer
do, calr coo u, jo f job ca ng
iar jo cajngang iar, jo e f ni
u dob cati jo cajn moguir
jogu tur cagub jo cajmbre.
19 Jo m cali jalng dsea seeng
f Jerusaln e cal lado, joba
cater e nilsii Acldama e u do
e gung co jmi quir U l
Catuu Jmng.
20 Jo cajnggu i T Simn do
uii qui Judas Iscariote:
Jo to coo f ni ji qui
Fidie e sii salmos lala:
N e jb nij e quir;
jo j i jaang ja i i nige.
Jogu to gu cajo:
N e jaanggu i nijm ta
cuai quir.
Jo lajob too f ni ji qui Fidie.
21-22 Joba n niguingnaa
jaanggu i ning co jneaaaa
i niing cuai qui i Judas
Iscariote do, jogu rb niguinaa
ju jial m caj tu Jess m cang
e caji. Ds n e l i jaang i
285
Hechos1,2
cang co jneaaaa lata cat m

case Juan jm qui Jess jogu
cart m cangi f if .
Jo lanab cajng T Simn cas r
jalng i dsea do ie jo.
23 Joba cagung jalng i dsea
do gng dsea: jaang i sii S
Barsabs jogu siibr Justo cajo,
co jaanggu i sii Mati.
24-25 Jo m cang jo, jalng
i dsea do camr Fidie lala jo
caj:
Finaa, nb dsea ncui dsi
dsea lajaang lajaai. M naa n
e nif jnea i lajee laj huang
i dsea la ncaguin e ning r co
jnea, dsea guijngnaa, dsea
cauingnaa dsea qui, e nii
cuai qui i Judas Iscariote do,
dsea ncangi f l cat i ui
e dsee e caer do.
26 Jo m cang jo, cacor e qui
i i nil lajee laj huai do; joba
Matibing cal , jo b cang
cuai qui i Judas do, jo colm
canaai ngr co i dsea apo
guijng do ladsif lado.
M cang dsea qui Dsea

Jmang Jmgu qui Fidie
Jo m cang jo, jo cage

coo jm qui dsea Israel
e sii Pentecosts qui m cat
cincuenta jm e canaang roo jal
e jnir. Jo ie jo, dob nsseng
jalng dsea qui Dsea Jmang e
f l t i e sei do.
2 Jo lajee teai e f dsi sn
jo, coo canubre e i i f y
jmg lacogu i i m i gu e te
eang, jo coob
m canaang i i f
lang e f dsi sn l neai
do, 3 jo cajnng coo e l ji la l
m sng j f y gui lajaang

lajaang i dsea do. Jo caje coo e
jo qui lajaang lajaai do. 4 Jo
lajob ca Jmgu qui Fidie,
jo lajaang lajaambre canaai fr
jmi e ji e ja m cuir jenggu
l lacogu ta jmo e Jmgu do
jee r.
5 Jo ie jo teang f ng dsea
Israel f Jerusaln i jaling f
lang f jmg e laco nijmitir
laj i e t ng dsea do f jo e
jmifi Fidie. 6 Jo m canur e
i i do lafa e i gu, jo cast ng
ri jogu caseng ri ladsif
lado f jo, f l neang dsea qui
Dsea Jmang. Jo m casei
laji do e f jo, ja ir jial
nur e nf i dsea do jmi quir
lajaang lajaai.
7 Jo dsng cangog dsi jalng
i dsea i caseng do ie jo, co ja
dsir e ninr jal e jo, jo canaai
Dsea gonaa dsea Israel
i seeng f Galileab lajng i f
na! 8 Jo jial nnaa e fr
jmi qunaa? 9 Jo jmaquimb l
see naa lajaang lajaangnaa, co
lab nengnaa lana dsea gonaa
dsea Israel i seeng f Partia, jogu
i seeng f Media, jogu dsea Elam,
co gu dsea Mesopotamia, jogu
co dsea i seeng f Judea, jogu
i seeng f Capodocia, co gu
dsea seeng f Ponto, co gu dsea
seeng f Frigia co gu f Panfilia
l se Asia, 10 jogu cajo dsea seeng
f Egipto, co gu dsea seeng f l
se Libia qui laco Cirene jogu
quiemb dsea cajo i jaling f
Roma 11 i l ng dsea Israel lat m
cangang, jogu i lnggu job
286
Hechos2
ncaui lacogu jneaaaa, dsea
Israel. Jogu quimb dsea i jaling
f l se Creta cajo co gu f l
se Arabia. Jo lajaang lajaambaa
nnaa e fr jmi quii e qui
jial laniing gng Fidie co
jal e jmor do jee dsea.
12 Jo dsng dsig dsir laji,
co ja ir jial cal la do, jo s i
lajee yaai:
E uiing e cal jal e lala,
faaaa?
13 Ds i lnggu i dsea i caseng
do jmineambrei do jo fr:
Meb nca i na! E
nimbi na! Joba fr lajo.
14Jo
Jal e cas T Simn

dsea i teang do ie jo
m canu T Simn e f i
dsea do lado, joba carai cafr
uii qui laji la cal i dsea
ng co Jess, jo lalab cas rei
do co ju te:
Dsea ruu dsea Israel co gu
jalng dsea jing i nneang f
Jerusaln la, n na ju e nifa
la jogu quiena cuente r. 15 Co
jnea ja ingnaa lacogu la
ona, co eeb, nb nit la i i
laee. 16 Jo ja l laco la ona, co
lanagu nlti lacogu cajng Joel i
m caj lala:
17 Lalab nidsije m njaquieng
e niing jmg,
co lalab cajng Fidie
malgu:
Nicu Jmgu quie
lacaing dsea jmg;
jogu jalng jo na dsea
dseam niguir ju e fr
cuai quie,
jogu jalng sming ninr

lacogu m qur jal e
nijmeee,
jogu jalng dsea y niqu r
jal e nidsije cnggu.
18 Jogu nicu jalng dsea
dseam i jmo laj i e iing
jnea Jmgu quie,
jo lajob niguir ju cuai
quie m nit lajo.
19 Jogu f y jmg nijmeee
jal e qu jm e dsig
dsi dsea,
jogu f guo u la nin dsea
jmng co gu j e coo
jogu niro jmii e .
20 Jo jo nijnegu j iee,
jogu s yumbre nijni
lacogu la l jmng.
Jo nidsije jal e jo ngu e
jm laniing gng do
m nijatu Dsea Jmang
f jmg la e niquidsir
qui dsea jmg.
21 Jo jalng dsea i m jnea e
nijmco ore,
dsea b i nileng e ja ni
iihu m nit lajo.
Jo lanab l ju qui Fidie e
cang Joel malgu eang.
22 Jo lalab cajnggu T Simn
cas r dsea gor dsea Israel ie jo:
N gu jal e ju e nif
n la. Lajbaa nnenaa gui
jal e qu Jess i seeng f
Nazaret jm jmor, jo dsig dsi
dsea co jal li e qu r jm
jmor laeang co Fidie. Joba
calnenaa e dsea b casi dsea
do f la. 23 Jogu cajng dsea Jess
f jaguona l laco ns qui
Fidie lam jenggu, co lajob
nsi qui dsea do. Jogu n
287
Hechos2
casngnare cart cajngangnare e

cateangnar f dse cru laeang
co jalng dsea soo dsi
rngna. 24 Ds Fidie cajmer e
caj b tu dsea do, jogu caleambre
dsea do ni m, dsco ja cung
e Jess nijgur e li. 25 Dsco
lalab cajng dseata quii Dav
malgu eang e fr cuai qui
Jess m caj lala:
Contm ii e Fii Fidie
quier nif quie lacaang f
l ng,
jogu b i to f ng jnea ji f
l seen,
joba dseng ja e f quie
j i coo .
26 Jo dseng eam iang dsii
cart qui e iang dsii
do,
jo contm seen e ta dsii e
jem Fii jnea.
27 Co ja nicu Fidie f e nija
jnea f dsi t e ,
ogu nicur f fa l nijgi
lajo ngu tann, dsea
genn i jmo laj i ta e
iing r.
28 Co dsea b dsea cae jnea
jial laco nilseen f jmg
co r,
jo lajoba eam niliang dsii,
co colm nilseen co r.
Jo lanab j i l ju qui dseata
quii Dav e cafr cuai qui
Jess.
29 Jo f gu n, dsea rnaa,
cutea jnea f e nifnn
n car ngocng dsii e i quii
dseata Dav do ja fr uii quir
iar, co e jba cajmbre jogu
cambre cajo, jo e e quir do
sj b lat lana jee jneaaaa.
30Ds
i Dav do cal i jaang

malgu eang, jogu ibre
gui e Fidie cacur dseng ju
j quir e nicui jaang lajee
i dsea sju r do i niling dseata
dsea fng quii, dsea l dsea
Israel. 31 Jo e lafa njb i dseata
Dav do jo cafr uii qui Dsea
Jmang, i dsea i casng Fidie
f jmg la e qui nij b tu dsea
do m ning e nijui ie m
caj e ja nij i dsea na f dsi
t e quir, ogu nijgi jal
ngu tai f dsi e too e do.
32 Jo lajob l , co Fidie cajmer
e caj tu Jess m cang e caji,
jo lajalb e cal do neb jneaaaa
lajnaa. 33 Jogu m cang e
caj tu r do, cangi f l guiing
Fidie f if e ngoger l l
dse laco guiing dsea do. Jo f
job cang dsea do e Jmgu e
cacu Tiquir Fidie e laco
nicur jalng dsea quir l
lacogu ju e ncacur lam
jenggu. Jo e lab laj i e ncai
n jogu e ncan na lajee lana.
34 Dsco o i l dseata Dav
i cangng f if la quie ngu
tai do lacogu cangng Jess,
dsco iab i Dav do caj lala
ie jo:
ia Fidie cas r Finaa jo
caj:
F lab nin l l dse laco
guiinn la
35 cart nijmee jnea e niln
jalng dsea ju qui,
jalng i n ning n.
36 Jo glnebaa gui jalng
jneaaaa, dsea l dsea Israel, e
i Jess i cateang n f dse cru
288
Hechos2,3
do, bing cacung Fidie e l i
Fii qui jalng dsea jmg,
jogu caleai jneaaaa jee dsee
quii cajo.
i sseng do e ju qui i T
Simn do, dsng cal i f. Joba
cajmng r i T Simn do co gu
i dsea apo caguiaanggu do jo
caj cas rei:
Dsea ruu, e m sea uii
qui jal dsee e ncaeenaa?
38 Jo cai T Simn qui
N qu jing yaangna f
quini Fidie, jogu nisngna
jm lajaang lajaangna laco cu
li e nl ngna dsea qui Dsea
Jmang, jo lajoba niing Fidie
jal dsee quina, jogu nicur
n Jmgu quir cajo. 39 Jo e
Jmgu e niingna do quir
cat mba co gu jalng jo na
cajo co gu lajng jalng dsea
l doi ji f seei, l lajalng
i nsing qui Fidie i niuing
dsea quir.
40 Jo co e ju lab jog u
co e jigu cajo e caling T
Simn jalng i dsea i casei f
Jerusaln ie jo, jo lalab cas rei:
Jang yaangna f jagu
Fidie e laco ja niglingna f l
l l lacogu dsiling jalng dsea
dsee dsea qui!
41 Jo lajob j i l ju qui T
Simn e cas r i dsea do. Jo lajob
l , jalng i dsea i j cal ng
laj i ju qui i T Simn do,
cajgambre jm e laco cu li e
cauing dsea do dsea qui Dsea
Jmang. Jo ie jo n milgu dsea i
cauing dsea qui Dsea Jmang,
jo caqumbre co jalng i dsea

qui Dsea Jmang caguiaanggu
do ie jm jo. 42 Jogu lajm i dsea
do dseng ja jmtng dsir laj i
e ju e guia jalng i dsea apo
do, jogu rb jmor jmji co
jal e sea quir. Jogu lajob cajo
e fi Fidie jogu seng ri
laji do e gr ir colng e laco
jmiguing dsir Dsea Jmang.
Jal e gui e cae lauii dsea i j

cal ng ju qui Dsea Jmang
43Jo
ie jo lajalm dsea dsig

dsir jal e li e qu jm e
jmo jalng i dsea apo do. 44 Jo
lajalng i dsea i nj cal ng ju
qui Dsea Jmang, eam gui
conr seei, jogu jmor jmji
laj i e sea quir lajaang lajaai;
45 co n bre jal e sea quir,
jo e cuu e lr do jmor jmji
l jialco li n quir lajaang
lajaai. 46 Jo lacoo jm seng
ri f sn gu, jo f qui
la ri eam iang dsir gr
ir colng e ja jmjlng yaai,
47 jog u jmifi Fidie. Jo jalng
dsea eam gui fr uii quii,
jogu lacoo jm lacoo jm jmo
Fidie e f nggu dsea caui dsea
qui Dsea Jmang.
M calang jaang dsea jlung
Jo coo jm i T Simn do

co gu Juan cangoli f
gu f qui dsea gor dsea
Israel e si f Jerusaln la i i n
e calo, co e oor jo t ng dsea
Israel e dsifei Fidie. 2 Jo e
f gu jo dsige jaang dsea i
jlung lat m cangang. Jo f
job dsijeng dsea i dsea jlung
289
Hechos3
do lacoo jm, jo dsiguiei f

coo on qui e gu do e sii L
Niguo e laco mr jalng dsea i
dsitang f jo jal e nr.
3 Ds m cangng i dsea jlung
do T Simn co gu Juan e t l
nidsitai f dsi e sn gu
do, joba cajng i dsea jlung do
cas r i dsea gng do:
J cu jnea laj i e iang
o?
4 Jo lco cajm T Simn
co gu Juan i dsea jlung do, jo
cajng T Simn cas rei:
Jng jnea.
5 Joba tiib cajei do l eam
cangog dsir, co l i e lng ee
nicub i dsea do r.
6 Joba cas T Simn i dsea
jlung do jo caj:
Ja oo cutee ogu cune fa e
nicu n, ds laj i e cung
cu nicubaa: laeang co
ia ju qui Dsea Jmang, dsea
seei f Nazaret, ran jo ng.
7 Jo m cal f T Simn lajo,
cat i guoo dse qui i dsea
jlung do jo caseangnei; jo dsif
lajob cating b t i dsea jlung
do co gu lutr. 8 Jo lco ca m
i dsea jlung do, jo dsif lajob
cas, jo canaai ngbre jng. Jo
m cang jo, cabre co i dsea
gng do f dsi sn gu e
nngr, jo cangi i f dsi jo
e jmifi Fidie.
9 Jo m cang jalng i dsea do
e cangb i dsea jlung do jogu
e jmifi Fidie, 10 joba eam
cangog dsi i dsea do, jogu
cafmbr cajo m cangr e
calam i dsea jlung do, co
nib i dsea do e i dsea jlung
dob i lam gua e f on gu l

sii L Niguo do e mr jal e
nr.
M caf T Simn ju g quir
11Jo
m cang jo, i dsea jlung i

calang do dseng jo tiumbre
T Simn co gu Juan. Jogu
lajm i dsea teang f do ie
jo eam cangog dsir, jogu
canaai e dsili e f sigui qui
gu f do f l sii Nin qui
dseata Salomn, co f job taang i
dsea gaang do. 12 Jo m cang T
Simn e guiling jalng i dsea do
f do, joba cas rei jo caj:
Jial dsig o n, dsea
rnaa dsea Israel, ui e calang
i dsea la? Jial jngna
jnea gnaa? Co o jnea dsea
cajmileangnaa i dsea la fa
co laeang e gngnaa ogu
laeang e dsng jmifngnaa
Fidie. 13 Ds Fidie i cajmifng
l y quii i sii Abraham
jogu Isa jogu Jaco co
jalnggu dsea ang qunaa,
b Fidie i caguing ygu i
Finaa Jess i jmo laj i e iing
dsea do. Ds n cajangnar
f quini jalng dseata, jogu
caguijeaangnar f quini dseata
dsea fng i sii Pilato. Jo i dseata
lam ii e nilembre Jess,
ds n ja cacuna f lajo fa e
caleai dsea do. 14 Jogu lafa e
nilaangnare dsea l i jaang
dsea geang jogu er r, ds
l rqub cajmeena. Co n
cam na e calang jaang dsea
i le i ncajngang dsea rng
lafa e nilaangna r, 15 jogu
lajob cam n e cajnga dsea
Hechos3,4
290
qui i dsea i cu jneaaaa e

see naa cng co Fidie lata.
Ds Fidie cajmer e caj tu dsea
do cal cat jee jalng l, jo
nebaa gui lajnaa, dsea l
dsea apo, jal e jo. 16 Dsco
e laeang e jb cal ng i dsea
jlung i jng mangna la e
qu b Jess jm e cajmileai
dsea do, joba ncalbimtu r jogu
ncalambre lana l lacogu
ncaina na.
17 Jo nibaa gui, dsea rnaa
dsea Israel, e ja b n ogu
dsea i quie nif quii ir jal e
cajmeena m cajngangna Jess.
18 Ds m cajngangnare, job
dseng cajmiti Fidie laj i ju
e cacur lam jenggu e caguia
jalng dsea i caf cuai quir
m caj lala, e dseng nsba
e nijnga dsea qui i dsea i
sjeengnaa f jmg la i nisng
Fidie i nileng jneaaaa jee dsee
quii.
19 Joba f n e qu jing
yaangna f quini Fidie jogu
jang yaangna f jagur, jo
lajoba nii dsee quina. Jo
jangm Finaa Dsea Jmang
nijmr e niliang ona jogu
e nilseengna jugui ju r
co r. 20 Jo Fidie nisngtu r Jess
f jmg la, jo dsea b cajo i
cagung dsea do lat m uiing e
laco nili dsea quie nif quii,
dsea l dsea Israel, l lacogu
ncaj lam jenggu. 21 Ds
lajee lana, f if b n seei
cart m niguitu Fidie gui
lajal e sea f jmg lacogu too
f ni ji quir jogu lacogu cas r
dsea quir i caf cuai quir
malgu eang, 22 l laco cajng

Moi ie jo ie m cas r jalng l
dsea cng qunaa lala: Finaa
Fidieb nigung jaang dsea lajee
dsea gonaa i nif cuai quir
l lacogu cagu jnea e fa
cuai quir. Jogu n jmeena
n ba jal ju quir. 23 Dsco
jalng dsea i ja nilji jal
ju qui dsea do, niimbre jo
ninmbre conguia jee jneaaaa,
dsea l dsea qui Fidie.
Jo lanab cajng Moi ie jo.
24 Jo lajm dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang,
canaang lat co Samuel cart
lana, rb ju caguiar qui jal
e dsije lajee lana. 25 Jogu nb
cajo cat ngna laj i ju e cacu
Fidie lam jenggu laeang co
dsea i caguia ju quir. Jogu
ncat mb n cajo ju e nsl
qui Fidie co jalng l dsea
cng quii. Dsco Fidie cas r
Abraham ie mal do m caj
lala: Nieee gui co lajng
dsea seeng f lang f jmg
laeang co jaang dsea sj
i nija m nit lajo. Jo lajob
cajng Fidie cas r Abraham ie
jo. 26 Jo m cang e cajmij tu Fidie
i jor Dsea Jmang do, lauii
casi dsea do jee jneaaaa, dsea
l dsea Israel, e laco niingnaa
e ninngnaa jee jal e l e
jmoonaa lajaang lajaangnaa.
Jo lanab l jal ju e caguia T
Simn ie jo.
M caguing T Simn
co gu Juan f quini dseata
Jo laguinb f T Simn

co gu Juan ju quir f
291
Hechos4
quini jalng dsea e f gu f

qui dsea gor dsea Israel do, m
caguiling jmidsea co gu i fii
qui dsea jmo gu do jogu
co br dsea Israel i l ng dsea
saduceo cajo. 2 Jo jalng i dsea
eam lgui ds e T Simn
co gu Juan ngr ta e dsea e qui
j tu jalng dsea m ning e jui
l lacogu cal co Jess. 3 Jo
casambre i dsea gng do dsif lado
ui e jo, jo catngnei n e laco
niquidsir quii do m nijne,
co ncalob m casangnei do.
4 Ds f m jalng dsea i ncanu e
ju e guia dsea do ncajm yaai
f jagu Jess, jo laj i dseab
cads ji ja i mil la caui
dsea qui Dsea Jmang ie jo.
5 Jo m cajne e jm jo,
caseng jalng dsea quie nif
qui dsea Israel f do f Jerusaln
co gu jalng dsea cng
quir jogu jalng tfa qui
ju qui ta qui dsea Israel. 6 Jo
jee job quieng Ans i l ng dsea
mogui qui jalng fii jmidsea
qui dsea Israel, jogu jmidsea
Caifs, jogu Juan, jogu Jaang, l
lajalng dsea sn caguiaanggu
qui i dsea mogui qui jalng
fii jmidsea do. 7 Jo jalng i dsea
caquir ta e nitr T Simn
co gu Juan f jee l teai, jo
f jee job cas dsea do, jo lalab
cajmng r dsea do ie jo, jo caj:
I ncacu n f e
cajmileangna i dsea na?, osi i
ju qui ?
8 Jo co T Simn eang jmco
Jmgu qui Fidie quir, joba
cair qui i dsea gor do jo
caj cas rei:
E laba f n, jalng dsea

teangna nif quii, co gu
jalng n, dsea cng quii,
9 co n jmngna qui jal e
gui e ncajmnaa co i dsea
lam jlung na e laco nilna
jial cal e calai. 10 Joba nijmb
jnea ju f quini n e laco
nilnenaa co gu dsea Israel
caguiaanggu e i dsea i sing
quininaa lajnaa la te naa
la calai laeang co Dsea
Jmang i seeng f Nazaret, i dsea
i cateang n f dse cru do,
jogu i cajmij tu Fidie cal cat.
11 Jo n ona e i Jess do l i
lafa coo cuu e ja ta ing qui
t f, ds o j e lajo, dsco
dsea do lanagu nl i lafa e cuu
e niinggu lajee lajal. 12 Jo j i
i Jess dob dsea cung nilei
jneaaaa jee jal dsee qunaa,
co jo i seeng i jinggu f lang
f jmg fa e ncacung Fidie i
nileng jneaaaa jee dsee quii.
13 Ds m cang jalng dsea i
teang nif qui dsea Israel do e
eang ja g T Simn co gu
Juan e fr jal ju qui Dsea
Jmang, joba eam cangog dsi
i dsea do m canur jial tng T
Simn fr, co nibre e ja ga l
m jmt ng dsea do, joba callr e
dsea cang co Jess li do laj
huai. 14 Jo j i ja e b sea qui i
dsea do fa e nijmr dsee quii do,
co jee dob sing i dsea i ncalang
do. 15 Joba caqui i dsea quie nif
do ta e caum T Simn co gu
Juan f caluu lajee cate f quini i
dsea f ng i sseng do. Jo m cang
jo, jo canaang i dsea i sseng do
s i lajee yaai jo s ri:
Hechos4
292
16E
apo ri caguiaanggu do, jo

cajmearei ju jal e cajng
gor dsea Israel co gu jalng
dsea cng quir. 24 Jo m cat
jma ri e ju do, jo cafi
Fidie conguia laji do jo caj:
Fiii, nb dsea cajmee y
jmg co gu guo u jogu
jal jm l lajal e sea qui
lacaing lacaing. 25 Jo lalab
casi n i dseata Dav i cajme
laj i e iing n do, jo laeang
co Jmgu qui cajmer lala:
Ja dseeng e nilguing jalng
dsea jmg qui Fidie.
Ja e ta ing e nijm dsea
Israel e ni dsir jal e ja
ta ing.
26 Co lajalng dseata dsea fng
i qui ta f jmg la
jmcng yaai f quini
Fidie,
jo colm co i dsea quie nif
quii n ni n, Finaa,
colnggu co Dsea Jmang
i ncaguin n do.
Jo lanab cajme i dseata Dav do.
27 Jo sinaa n, Finaa, e lajob
cal m dseata Herodes co gu
dseata Poncio Pilato caseng ri
f la f Jerusaln co jalng
dsea i ja l ng dsea Israel co gu
jalng dsea gonaa dsea Israel,
e cajmer n ni Jo Jess i
geang i jmo laj i e iing n do
i caguin do. 28 Jo jalng i dsea
do ncajmer jal e na, co lajob
s qui n e nidsije jal e
na, jo ncaltib lana. 29 Jogu lana,
Fiii, nb dsea nnuu jal e
ga e f i dsea do uii quii, joba
m naa n e nicuba b jalng
nijmoo co i dsea
gng na? Co lajm dsea seeng f
Jerusaln ir e ncajmei li laj i
e cang i e ti, jo ja cung
fnaa e o j e jo. 17 Jo e laco jo
ninigu laj i ju e guiar do jee
jalng dsea, joba nitbaa f
quir e laco jo ning gur guiar
ju cuai qui i Jess do.
18 Jo lajob cajmer; catbtu rei
do e f l sseng i dsea f ng
do, jo caquir ta quii do e jo
ee nifgui ogu nigui do
j i coo ju cuai qui Jess.
19 Ds i T Simn do co gu Juan
cair qui i dseata quir do jo
cas rei:
i o n yaangna jial e
guigu, su guigu e nijmitnaa
laj i ta qui n lacogu e
nijmitnaa lauii ta qui Fidie?
20 Co ja cung e nit jnea e
nifnaa laj i e ncanenaa jogu
laj i e ncannaa qui Jess.
i quie nif do jal e ju jo,
calebtu cas rei do e lng ee
nijmengnei; ds ja cate dsir
fa cajmer lajo, jo catiumbrei
do, co ja cadsr jial uiing e
nijmr lajo, co lajm dsea i
teang do ie jo jmifi Fidie
qui laj i e cal do ie jm jo.
22 Jo i dsea i calang laeang
co gea qui Fidie do
nngor l gu tul ji i .
M cam dsea qui Dsea Jmang

Fidie e nijmco quir
23Jo
m caung T Simn
co gu Juan e f l sseng
dsea do co nslaambre, joba
casengtu ri co jalng i
293
Hechos4,5
jnea, dsea jmoonaa laj i e

iin, e niguigu ju qui e
ja gnaa. 30 Jogu jmco jnea
co gea qui cajo e qu naa
jm nijmileangnaa jalng dsea
dse jogu e nijmnaa jal e
li jogu jal e qu naa jm
laeang co Jo Jess i geang
do.
Jo j i lanab l ju qui i dsea
apo do e cafi Fidie ie jo.
31 Jo m cat fng i dsea apo
do Fidie, dsif ladob cajl f l
sseng laji do. Jo Jmgu
qui Fidie eam jmco quir
laji e laco guiar ju qui
Fidie f ni f e ja gr j i
cap.
Jal e sea qui dsea qui Dsea

Jmang l e rb quir laji
32Jo
eam f ng jalng dsea

qui Dsea Jmang, jogu rb
dseng s i jogu rb er
lajali do. Jo j i jaai do
ja jmor e laj i e sea quir l
quir yaai, co jal e jo rb
quir laji. 33 Jogu i dsea apo
do eanggu nsea b quir e
guiar ju qui jial m caj tu
Finaa Dsea Jmang m cang e
caji; jogu Fidie eam jmco r
lajng i dsea do co gea quir.
34 Jo lajm i dsea do seaba e nr,
co jalng i o u osi nr , joba
n bre e jo, jo e cuu e lr do f
jagu i dsea apo dob ng i. 35 Jo
gub nijm jmji lajee laji
do l jialco li l quir lajaang
lajaambre. 36 Jo lajob cajo cajme
jaang dsea Israel i l ng dsea
levita i sii S i niseeng f coo l
sii Chipre. Jo i dsea calsr qui
i dsea apo do Bernab, e gung

dsea i jmco jalng dsea rng;
37 jo i dsea la niobre coo u,
jo can bre do, jo e cuu e cal r
qui e u e can r do, f jagu i
dsea apo dob caguiar laj.
Dsee e cae Ananas co Safira
Jo m cang gu lajo, can b

jaang dsea i sii Ananas
colng co dseam quir i sii
Safira coo u. 2 Jo rb cas ng i
dsea do co dseam quir e
caje bre co condse e cuu e
cal r do, jo ds j i condseba
cacur i dsea apo do. 3 Joba
lalab cas T Simn i Ananas do
jo caj:
Ananas, jial cacu f u
e ca fii i lng i sii Satans
f o e cajmee adseaan qui
Jmgu qui Fidie, jogu caj
co condse e cuu e cal qui
u e can do? 4 Su o qui e u
do? Jogu m cang e can, su
o qui e cuu e cal do? Jial
ca o e cajmee lajo? Jo o j i
co jnea, dsea apo, ncajmee
adseaan, co co Fidieb dsea
ncajmee lajo.
5-6 Jo m cal nu Ananas
e ju jo, dsif lajob caqu i
jo cajmbre. Jo m cang jo,
caguiling t n m ng sming,
jo caqu i m i l Ananas do jo
cangojengnei f l caambrei
do. Jo jalng dsea i cali laj i e
cal do ie jo dsng cafi.
7 Jo m cang n oor lajo,
caguing dseam qui Ananas
f jo, jo j i ja ir jal e ncal do.
8 Jo cajmng T Simn i dseam
qui l Ananas do jo caj:
Hechos5
294
Jme jnea ju, su canba

e u do co j i mo e
ncafena do?
Jo cai i dseam do:
E j, lajob cal , co canbaa
co j i e mo jo.
9 Joba cas T Simn i dseam
do:
Jial casiingna r co
dsea qui e cajmeena
adseaangna qui Jmgu qui
Fidie? Lana dob njaling i
sming i cangoang dsea qui
do, jogu ngu niji e nidsiai
lana.
10 Jo dsif lajob caqu ng i
Safira do uii t T Simn e
nlmbre. Jo m caguiling i
sming do, nlm i dseam do. Jo
cangojembrei do f l caai
jo catai cang e l cang i l
dsea quir do. 11 Jo lajng
dsea qui Dsea Jmang i teang
do ie jo co gu jalng dsea
i cali jal e cal do, eam
cafi.
12Jo
Jal e li e qu dsea
apo jm e cajmer
m cang jo, jmiguib jal

li e qu jm cajme i dsea apo
do jee jalng dsea. Jo lajm i
dsea qui Dsea Jmang do sei
f gu f qui dsea Israel l
sii Nin qui dseata Salomn.
13 Ds j i jaang dsea jing ja
te dsir e nidsitai co i dsea
do doi fa eam jmgrei do.
14 Jo lajee jo ngo lf m jalng
dsea i jng yaang f jagu
Dsea Jmang, do dsea jogu
dseam . 15 Jo jalng dsea ui
jalng dsea dse quir e dsi
ni ma, jo dsijei f jee n

e laco m ning ng T Simn f
jo, fa j i cap i quibre nit
l teng jaang gng i dsea dse
do, jo lajob nileai do. 16 Jogu
f m dsea i seeng f jal f e te
qui Jerusaln dsili f jo e jei
jalng dsea dse quir co gu
jalng dsea i je i lng qui. Jo
lajalng i dsea do lambre.
M cangotangtu i dsea
apo do f dsi n
17Jo
i dsea mogui qui jalng

fii jmidsea qui dsea Israel
co gu jalng dsea Israel i l ng
saduceo eang cal dsihu i
qui i dsea apo do co jal
e jmoi do. 18 Joba casambre
i dsea apo do, jo catngnei f
dsi n qui f . 19 Ds lajee
teai e dsi n dob, casing
Fidie jaang ngel quir, jo b i
canea jn qui e n do lajee
u, jo caumbre i dsea apo
do, jo mf ng cas rei do lala:
20 Glingtu f dsi gu f
do quina, jo gsitu jalng
dsea f jo jial laco nilseei cng
co Fidie lata.
21 Joba m cajne e jm coo gu
do, eegu cangoling i dsea apo
do f l si e gu f do quir, jo
cangotai dsi, jo canaai er
jalng i dsea i caseng f jo l
lacogu ta caqui i ngel do.
Jo lajee jo, i dsea mogui qui
jalng fii jmidsea do co gu
jalng dsea quir i teanggu do,
catr jalng dseata i quie nif
qui dsea Israel. Jo m nssei
lajali do, cahu ta e nidsite
i ne ni gu do i apo i teang
295
Hechos5
dsi n do, jo nidsijgeangnei

e f l sseng dsea do. 22 Ds m
caguiling i dsea ne ni gu i s
ngote i dsea apo i teang f dsi
n do, jo m caguili f jo, jo i i
cadsi j i jaang. Jo caqumbre
e quier e ju do f quini i dsea
sseng do jo lalab cas rei:
23 M caguinaa, dseng jn
guib jn qui e n do, jogu
i le i jmo do, dob teai f
quini jn ; ds m canenaa, j i
jaang jo i i seeng f dsi jo.
24 Jo m canu i fii jmidsea do
co gu dsea mogui i fii i ne ni
gu f do e ju jo, joba canaai
s i e nidsije quir co i
dsea gor do. 25 Jo lajee jo, coo
caguib jaang dsea i quie ju e f
l sseng dsea do, jo lalab cas r
dsea :
I dsea i cateng n n do,
dob nteai f dsi sn gu
f quina lana e etu r.
26 Joba cangoling i fii ne
ni gu do co gu jalng dsea
quir e cangonembrei do.
Jo m cadsngnei do, ja ee
cajmei j i coo , co gbre fng
casl i dsea i teang do cuu r.
27 Jo catbrei do f l sseng
i dseata i quie nif qui dsea
Israel. Jo m caguili f jo, lalab
cas jalng i dsea mogui qui
jalng fii jmidsea do r:
28 Jnea ncatbaa f quina
jenggu e jo nina jalng dsea
cuai qui i dsea gonaa i sii
Jess do, jo jna lana e f latm
f Jerusaln ncaguina e ju
jo, jogu la quiegu jnea iingna
cuna dsee cuai qui e
cajnga dsea qui i Jess do.
29Joba
cai T Simn co i
apo caguiaanggu do, jo caj
cas r i dsea gor i sseng do:
Laniinggu eang n e
jmitnaa jal ta qui Fidie
lacogu e nijmitnaa ta qui
jalng dsea jmg. 30 Co i
Fidie i jmifng l dsea cng
qunaa do, dsea bing cajme
e caj tu Jess, i dsea gonaa
i cajngangna f dse cru do.
31 Jog u Fidie ncasengnei do,
jogu ncaguiei l l dse laco
guii iar, jogu ncacurei do
ta e nicr nif qui dsea jmg,
jogu e lei dsea jee jal dsee
quii. Jogu cajme Fidie lajo
e laco niqu jing yeenaa f
quinir, jneaaaa dsea l dsea
Israel, jo lajoba nii dsee quii.
32 Jo neb jnea gui lauiing e
ju jo l lacogu la i Jmgu
qui Fidie cajo, jo e Jmgu jo
e ncacu Fidie jalng dsea i
n ju quir.
i sseng do laj i ju qui i
dsea gor T Simn do, dsif
ladob calgui jo cart m ii
nijngmbrei do. 34 Ds jee i
dseata i sseng do niquieng
jaang dsea Israel i l ng dsea
fariseo i sii Gamaliel, jo l i
jaang tfa qui ju qui ta
qui dsea gor, jo eam jmg
jalng dsea i tfa do. Jo i tfa
do caror l guii jo caquir ta
e caungtea i dsea apo do e
l ssei do. 35 Jo m cang jo, i
tfa fariseo do cas r jalng i dsea
i sseng do ie jo, jo caj:
Dsea gonaa dsea Israel,
iing ona co jal e ona
296
Hechos5,6
nijmeena co i dsea gonaa
na. 36 Te ona ie nngo ji
do caseang i dsea i sii
Teudas do te iar e j e
l i jaang dsea laniing, jo f m
dsea calgi l l qui ciento
dseabing cangotang co r ie
jo. Ds cajngam dsea i Teudas
do m cang jo, jogu jalng dsea
quir casojmbing do, jo j i jo
cadsng quir. 37 Jo m cang gu
lajo, coo jm e caling dsea,
caro jaang dsea i sii Judas
i seeng f Galilea i cajng e
l i jaang dsea laniing; jo f m
dsea cal r i calgng ie jo. Ds
m cang gu lajo, dseab cajnga
quir cajo, jogu jalng i dsea
quir do casojmbi do cajo.
38 Joba f jnea n e tiungna
jalng i dsea na, jo ja qu ngna
j i coo co r. Co faco e ju la
qui laj i yaang dsea jmg,
cumb ning ng. 39 Ds song e
ju la e qui Fidie, joba ja qu
jm nil n e niingna. Joba
f n e iim ona, jo jie m
jmeena e teangna ga uii qui
Fidie.
Jo m cal e f i tfa Gamaliel
do e ju jo, cam i dsea do ju.
40 Jo catbtu r i dsea apo do
cal cat f l sseng i dsea
f ng do; jo m nteai do, jo
cabngnei jogu ca tu r goo
quii do e jo niguigui do
ju qui i Jess do. Jo m cang
jo, joguba caleangnei do.
41 Jo caum i dsea apo do e
f jo e iang dsir, co Fidiebing
i ncacu r e laco nidsing i
iihu ui Jess. 42 Jo canaangtu
i dsea apo do e er jalng dsea
ju qui Jess lacoo jm, jogu

guiar jal e ju do f dsi sn
gu f qui dsea Israel e si f
Jerusaln jogu lajob lacaang f
sn qui dsea cajo.
M canai guing
dsea i nijmco qui e
nil guie jal e n
Jo ie jo, eam ngof ng

dsea i jng yaang f jagu
Dsea Jmang; joba i dsea i f
jmi griego canaai jmiqum
dsir qui i dsea Israel i f jmi
hebreo, jo fr e jalng dseam
griego i n ja r laj i e
ng i e nr lacoo jm. 2 Joba
caseng i dsea guitung do
lajalng dsea i nl ng dsea qui
Dsea Jmang jo cas rei do jo
caj:
Ja dseeng e jnea nitnaa
e guianaa ju qui Fidie e
laco nijmnaa guie laj i e s
niingna. 3 Joba f n, dsea
rnaa dsea qui Dsea Jmang,
neng rngna lajee la
yaangna guing dsea i la
ncuing rngna r co jogu
nngngna qui rngna jogu
i la njmco Jmgu qui
Fidie quina. Joba dsea bing
niguina ni e ta jmo guie
na. 4 Jo jnea nijmb ta fng
Fidie jogu ta guia ju qui
Dsea Jmang lajee jo cajo.
5 Jo lajm i dsea do cas i
r ie jo. Joba canai Te,
jaang dsea Israel i j l ng
ju qui Dsea Jmang car
ngocng dsir jogu i je Jmgu
qui Fidie qui, co gu Lii
co gu Prcoro co gu Nicanor
297
Hechos6,7
co gu Timn, jogu Prmenes

jogu co Nicols, jaang i niseeng
f Antioqua, jo i dsea ncaqu
jng iar e laco ncaui dsea
Israel. 6 Jo m cang jo, cangosng
yaai f l teang dsea apo, jo
gubing cam Fidie uii quii
do, jogu mf ng caquidsir guor
mogui lajaang lajaai e laco
cu li e ca e ta do.
7 Jo lajob ngo ni ju qui
Fidie, jogu ngo dsif mb i dsea
i jng yaang f jagu dsea do f
Jerusaln. Jo jgu i f m jmidsea
Israel ju qui Dsea Jmang
ie jo.
8Jo
M casai Te
co eam gng i Te do
laeang co gea gng qui
Fidie, joba jmobre jal e qu
jm jogu jal e li f jee dsea
seeng f jo. 9 Jo coo jm f m
dsea Israel dsea go i Te do
canaang jmiqung dsir coi do,
jo i dsea Israel i f ng do quieng i
l ng dsea i teang jee l e sii
Liberto colng co dsea i seeng
f Cirene co gu f Alejandra,
jogu jalng dsea seeng l se
Cilicia co gu l se Asia cajo.
10 Jo jalng dsea bing canaang
jmiqung dsi co i Te do, ds
ja lgur fa e r nicng ju
quir co i Te do, co eam
ti do laeang co Jmgu
qui Fidie. 11 Joba i dsea
canai dsea leng i nijm dsee
uii quii do e laco nicur dsee
i Te do e fi do jmang ju
ga uii qui Moi jogu uii qui
Fidie cajo. 12 Jo lajob cal , ju
job te cas jalng dsea Israel
i seeng f do colng co jalng

dsea cng quir co gu jalng
tfa qui ju qui ta quir,
jo jmang i cal n nim i Te
do. Jogu jalng i dsea Israel do
casambre Te jo caguijeai f
quini jalng dseata i quie nif
quir. 13 Jo m caguili f jo,
dob nteang dsea i nsneaang i
nif ga uii qui Te, 14 jo lalab
cajng i dsea do:
Ncannaa e f i Te do
cuai qui Jess i seeng f
Nazaret e niimbre gu f
qunaa e si f Jerusaln, jogu
e nijms i jal e qu t naa
jmoonaa e case Moi do e n
jmitnaa.
15 Jo i dseata Israel do co gu i
dsea i neang do ie jo, m caji
Te, jo cangngnei do e l ni
laco l ni jaang ngel i casing
Fidie.
M cajmng ia Te
co layaang ju
Jo m cang jo, i dsea mogui

qui jalng fii jmidsea
qui dsea Israel do cajmng r
i dsea gor Te do song e jb
laj i ju e ncanur f dsea uii
quii do. 2 Joba cai Te qui
i dsea mogui fii jmidsea do jo
cas rei lala:
N na ju quie, dsea cng
quii jogu dsea rnaa dsea
l dsea Israel. Cajmijnem ia
Fidie quii i laniing gng do
f quini l y quii Abraham
malgu eang lajee e cateang
l y do f Mesopotamia lajee
e ngu nidsr e nidsiger f
Harn. 3 Jo lalab cas Fidie dsea
298
Hechos7
ie jo: T go co gu jalng
dsea sj, jo nigu f guo u
l niee n.
4 Jo lajob cajme l y quii
Abraham, cag bre e f Caldea
do jo f dob cangoger f Harn.
Jo m cang jo, cajm tiquir. Jo
Fidieb cat qui i Abraham do
f Canan f l ne jneaaaa lana.
5 Ds ja cacu Fidie dsea j i
coo u ie jo. Jo Fidie cas r l
y Abraham e nicubre dsea
sju dsea do e u do, nai fa
j i jaang jo l y Abraham
ja m seeng ie jo. 6 Jogu cas b
Fidie i Abraham do e jalng dsea
Israel i l ng dsea ang qunaa
nidsili e niger e l i dsea
f ji f coo ni guo u e
ne hu i . Jo f job nijmi do
ta laco dsea snng jogu gab
nidsing i do lajee qui ciento ji i .
7 Jo cas bgu Fidie i Abraham
do jo caj: Jnea nicu iihu
jalng dsea i nijmeng ta jalng
dsea quie e li do dsea snng.
Jo m ning jo, nium jalng i
dsea quie do f jo, jo jalng
nijmr laj i e iimbaa e f guo
u na. Jo lanab cas Fidie i
Abraham do ie jo.
8 Jo Fidie cacur ju l y
Abraham, jo catgua ju e to li
f ngu tang laj i y s
e laco cu li e Fidieb l ng
Die quir, jo lajob ta caqui
Fidie qui l y Abraham
e nijmitibre e jo. Joba m t
l calsng jaang jiuung s
quir i cals Isa, jo cate bre li
f ngu tai do m cads ji
jm l laco ta cahu quir.
Jogu lajob cajme i Isa do m
calsng jaang jor s i cals

Jaco, jogu lajob cajme Jaco
cajo co laj guitung jor s
i calsng quir. Jo i guitung
dsea b l tiqui laj guitu
l dsea Israel i l ng dsea ang
quii do.
9 Jo co jalng i jo Jaco i
l ng dsea ang quii do cal
dsihu mbre qui i ri i sii S
do, joba can mbrei do co
dsea i seeng f Egipto, jo i dsea
f job cajengnei. Jo ds eam
cajmco Fidie qui i S do,
10 jo caleambrei do jee jal
iihu e s e nidsing i do, jogu
cacurei do e tmbi eang,
jogu cajmer e guib cae i
dseata dsea fng qui Egipto
co r, jogu cacurei coo ta e
l i do dsea nluu qui dseata
dsea fng e f Egipto do, jogu e
ne ni do f n i dseata fng
do co gu jalng i dsea i jmo ta
f jo.
11 Jo m cang jo, caj ji i oo f
latng Egipto co gu f Canan,
jo eam iihu cangong ng dsea
cng qunaa co jo sea e nidr.
12 Ds m cali i Jaco do e
seab mcuiee f Egipto, joba f
job casi jalng jor i l ng dsea
ang quii do. Jo e job lauii ya
e cangoli do f Egipto.
13 Jo m cangolingtu i jo
Jaco f Egipto e cat t ya,
joguba cajme S ju co
jalng i dsea e ri dsea
ngang co bre li do. Jo lajob
cali i dseata Egipto do e dsea
Israel l ng S lacogu jneaaaa.
14 Jo m cang jo, caqui S ta
e nids tiquir Jaco colng
299
Hechos7
co jalng dsea sn quir f

l guiing dsea do f Egipto. Jo l
lajee laji la cangoli f jo
tibre setenta y cinco.
15 Jo lajob cajme Jaco,
cangogebre f Egipto co
jalng dsea sn quir. Jo f
job caji, jo f job cajo cajng
jalng dsea ang qunaa. 16 Jo
jal mo teang i Jaco do
cangocor f Siquem l se Canan,
jo caor f dsi t e l cal l
y Abraham qui jaang i cals
Hamor e f Siquem do.
17 Jo m njaquieng e
nijmiti Fidie laj i ju e
cacur l y quii Abraham
lam jenggu eang, jo eam
ncangof ng dsea ang quii
dsea Israel e f Egipto do. 18 Jo ie
jo m cagu jaanggu dseata dsea
fng i caqui ta e f Egipto do,
jo i dseata jo calcui S. 19 Jo
i dseata , eam ga caer co
jalng dsea gonaa dsea Israel,
jogu caqui i dseata do ta e n
nitiui do jalng y s
quir e laco nijui do.
20 Jo ie job cajo cangang
i y s Moi do, jo eam
iang dsi Fidie co i y do.
Jo sejmiibi do cajmcuo quir
lajee gaang s. 21 Jo coob
m
cat e n nitiui i y do
quir, joba cangotiumbre. Jo
jaang sm qui i dseata dsea
fng Egipto do, b cadsng i
y do, jo catbre f quir, jo
cajmcuangnei do lafa jo bre.
22 Jo m cacuai do, calt mbre
laj i e tng dsea egipcio, jogu
eamb gi cajo e ti jal ju
co gu jal e jmo dsea do cajo.
23Jo
m cads i Moi i l ng
dsea ang quii do tu l ji i , ca
dsir e nidsieer dsea gor dsea
Israel i taamb f Egipto do. 24 Jo
m caguir f jo, cangi jaang
dsea egipcio i tang jmng jaang
dsea gor dsea Israel. Jo cajmm
Moi i dsea gor do, jogu
cajngambre i dsea egipcio do.
25 Jo dsi i Moi do e nill
jalng i dsea gor dsea Israel
do e laeang co bre nileng
Fidie jali do, jo ds ja call
i dsea gor do jal e jo. 26 Jo m
cajne lajo, ngtu Moi cal cat
e cangoeer dsea gor dsea Israel.
Jo m caguir f jo, cangi gng
la dsea gor i taang ta t ng,
joba calii e nis ngtui do r
jo cas rei: Jial taang n ta
t ng la rngna?
27 Joba i dsea i jmng
i jaanggu do calguimbre
qui Moi, jo calembrei do jo
cas rei lala: I cagung n e
l n jaang fii quii i quidsi
jee jnea? 28 Su o e nijngan
jnea lacogu cajngan i dsea
egipcio do lado guie?
29 Jo m canu Moi e ju jo,
cag bre f Egipto jo cangr
cangoger f coo guo u e ne
hu i e sii Madin. Jo f job cagur
laco jaang dsea i ja f l hu i . Jo
f job calsng gng jor s.
30 Jo m cang tu l ji i lajo,
coo jm lajee e ng Moi f coo
guo u l ja i i ga l dsea
seeng f qui coo m e sii Sina,
jo f job cangr coo mato e
gui ia j ds ja e coo. Jo lajee
job cajmijneng ia jaang ngel
qui Fidie e f jee j qui e
300
Hechos7
ma e gui e ia j do. 31 Jo eam
cangog dsi Moi m cangr e
jo. Jogu m cangoquiei cart
quigu e laco nijr gui e jo,
jo canur luu Fidie e guicajng
lala: 32 Jneab Fidie i jmifng
jalng l dsea cng quina i
cals Abraham co gu Isa jogu
Jaco.
Jo m canu Moi e ju jo,
eam cafi car cajlmbre, jo
j i jo nite dsir fa nijgur
e l gui mato e ia j do. 33 Jo
guicaitu Fidie qui Moi jo
cas rei do lala: U lom,
Moi, dsco geam e ni guo
u l s na lana, co quib
snn. 34 Jo ncambaa gui jial
ti iihu e ng dsea quie, dsea
Israel, i taang f Egipto, jogu
ncanb jal dsee e jmo dsea
egipcio quir. Joba cagnn
ia e laco nijmco baare e
nilei. Jo f n e lana nis nn
n f Egipto e laco nigleaan
jalng dsea quie.
35 Jo cas gu Te i dsea do e ju
la:
Jo nai fa ja caliing dsea
Israel e i Moi do nicr nif quir
jogu cas bgur lala cajo: I
cagung n e l n jaang fii
quii i quidsi jee jnea? jo
ds Fidie casi i Moi do jee
jalng dsea quir e niquir
ta jalng dsea gor dsea ang
quii, jogu e nilengnei jee
iihu e f Egipto. Jo ca e ta
jo laeang co i ngel i cajnng
f e l gui mato e ia j do jo
ds ja coo. 36 Jo i Moi dobing
caung jalng dsea ang quii
dsea Israel f Egipto, jo bing lajee
tu l ji i cajmer jal e li jogu

jal e qu r jm laeang co
gea qui Fidie lajee jei
dsea ang quii m cacuor f
mar Rojo jogu m cangr f jee
u qui . 37 Jogu i Moi dob cajo i
cas jalng dsea gor dsea Israel
co e ju la: Fidie nijmr e f
jee n nig jaang dsea i nif
cuai qui dsea do lacogu la
jmo jnea. 38 Jogu Moib cajo i
cang ju qui i ngel do f y
m Sina; jo l jo cang i qui
l dsea ang quii dsea Israel
lajee e ssei do f ni guo u
qui . Jo Moib cajo i cang e ju
qui Fidie co e cu e see naa
cng co Fidie lata, jo b
cajo dsea cang i f jaguonaa e
ju jo, dsea l naa dsea gor dsea
Israel.
39 Ds ja caliing jalng l
dsea ang qunaa fa caln r
ju qui dsea do ogu caljir
ju quii do cajo, co calii e
niqumtu r cal cat f Egipto.
40 Jo i dsea Israel do cas r Aarn,
jaang rng dsea ngang co
Moi do, jo cas rei lala: Jmlng
die quii i ni jneaaaa f. Co
ja nenaa e cal co i Moi do
i caung jneaaaa f Egipto, co
ja m cageambr e f y m
l cangr do. 41 Joba cajmeang
i dsea Israel dsea ang quii do
jaang die i l ng la l ng gt
jiuung co layaang cune. Jo
m cang e cajmli i die do,
jo canaai jmifmbrei do, jo
jngai jalng j e cui i die
do, jogu jmor jm e jmifi
i die cajo i cajmeai co
layaang guor do.
301
Hechos7
42Jo
ui joba canam ia
Fidie co jalng dsea quir
dsea Israel dsea ang quii, jo ja
cajnir f quii do e nijmifi
jalng n i stng y jmg;
co lajob too f ni ji qui Fidie
e cajme i dsea i caf cuai
quir malgu eang m caj
lala:
Dsea Israel:
N, lajee tu l ji i e cang na
f ni guo u qui ,
ja cajmgoona jnea
fa cajngangna j i
cacungna jnea.
43 Co n ie jo cajmena n
l cajmifngna i die i sii
Moloc co gu n qui i
die i sii Refn.
Jo laj huang i die yaam
n cajmeaangnare.
Jo ui joba nis nn n cart
coo guo u l hu i t
dogu laco l se Babilonia.
Lanab too e f ni ji do.
44 Jo cafb Te ju quir jo
cas rei jo caj:
Jo lajee ng jalng l dsea
cng qunaa f jee guo
u qui , quier coo n e l
co layaang m, jo f dsi
job jmiguing dsir jal ju e
cacu Fidie r lam jenggu.
Jo e n do cal dseng laco
ta caqui Fidie qui Moi l
lacogu j i e cang dsea do
qui Fidie m cangr jal e
jo. 45 Jo m cang jo, jalng dsea
ang qunaa cambre e n
m do. Jo m cagli co
Josu e f guo u la, quie bre
e n m do, jo quie bre cajo m
cal r jal u qui jal f e
caguieegu e cacu Fidie jalng

i dsea . Jo lajob jmor lat m
cat e caqui dseata Dav ta.
46 Jo eam caliang dsi Fidie
co i dseata Dav do, jogu
Dav calii cajmer coo n f
l nijmifng dsea i Fidie quii
jogu i l ng Fidie qui l y
Jaco cajo. 47 Jo ds i jo Dav i
sii Salomn, bing i cajme e n
Fidie do. 48 Jo ds Fidie dsea
fng dsea ing ja seei f dsi
n e jmo dsea jmg yaai l
lacogu cajng i dsea ang quii i
eang i cals Sai m caj lala:
49 Jnea Fidie, jo f if b l
guiinn qui ta,
jogu f guo u la l
jming t .
Jogu n, dsea Israel, e ing
n e nijme n quie?,
jogu, jie f l nijminn
cajo?
50 Dsco ib jnea cajme
lajal e sea f lang f
jmg.
e cajme Sai f ni ji quir
malgu eang.
51 Jo cafb Te ju quir jo
caj:
Ds n quina logua dsea
i ja cuing Fidie jogu dsi
dsea i ja cuing dsea do cajo, co
saam ana jmoona. Jogu rb
l ng n co jalng l dsea
ang qunaa, co contm n
mangna Jmgu qui Fidie.
52 Co jalng i dsea bing eam
ga cajmei jalng dsea i caf
jo cajngambre jalng dsea
302
Hechos7,8
m cafi cuai qui i dsea
i ja rng dsee i t l nija do.
Jogu lanagu ncagm f jmg
la i dsea i ja rng dsee do, jo
ds n nb caingnare cart
canjngambare. 53 Jo nai fa e
ncaingna ju qui ta qui
Fidie laeang co jalng
ngeles quir, jo ds ja cajmeena
n na e jo.
M cajnga dsea qui Te

co layaang cuu
54Jo
m canu jalng i dsea

quie nif qui dsea Israel e ju
qui Te do, dsng calgui
qui dsea do carj tr majar .
55 Ds i Te do eam je Jmgu
qui Fidie quir, jo caser nir
f y jmg jo cangr cate f
l laniing gng qui Fidie,
jogu cangi Jess e sing dsea
do l l dse cang Tiquir
Fidie.
56 Jo cas Te i dsea sseng
do:
Jna! Lana moo f if ,
jo dob mann i dsea i caj f
if e l i jaang dsea jmg; jo
mannre e si f l l dse laco
guiing Fidie.
57 Jo ds i dsea i teang do
i n ng Te cajnibre loguar jo
canaai guiar goo laji do e
nisi Te jo casambre. 58 Jo
caguingnei do f caluu e f
jo, jo canaai tangnei cuu; jo
jalng i dsea i n ni quir do
caser s r co jaang sming
i sii Saulo lajee e tangnei do
cuu.
59 Jo lajee jo canaang Te e fi
Fidie jo caj:
Fii Jess, in jmgu quie

jm na.
60 Jo m cang e cafr e jo, casr
u jnir jo canaai fr te:
Fii, ja jme cuente e dsee e
cae i dsea la.
Jo m cal cafr e ju na, jo
cajmbre.
M cajmeng Saulo ga jalng

dsea qui Dsea Jmang
Jo rb cas ng i Saulo do

co jalng i dsea i cajnga
qui i Te do.
Jo ia ie jm jo canaang
jalng i dsea do jmi jalng
dsea qui Dsea Jmang i neang
f Jerusaln. Joba casojm jalng
i dsea , jo cangoli f guo
u l se Judea co gu l se
Samaria; jo j i i dsea apo dobing
cajegu f jo. 2 Jo coo t m ng
dsea i jmg Fidie, b caang
i l Te do, jo eam caljiuung
dsir uii quii do cajo. 3 Jo lajee
jo i Saulo do ngr lacoo sn
qui jalng dsea i cuing Dsea
Jmang e jmi ga jalng dsea
do jogu tr laguidseaang jalng
jo dsijeai f dsi n; jo do
quieng jalng dsea jogu
jalng dseam .
M caguia dsea ju qui Dsea

Jmang f l se Samaria
4Jo
lajee jo, jalng dsea qui

Dsea Jmang i caung f
Jerusaln do naai guiar ju
qui Dsea Jmang lacoo f l
guili qui jial nileng jalng
dsea jee jal dsee quir. 5 Jo
jee i dsea quieng jaang i sii
Lii, jo cangr f coo f laniing
303
Hechos8
l se Samaria, jo f job canaai

er jalng dsea ju qui Dsea
Jmang. 6 Jo f m dsea sei e
f l tang i Lii do, jo laji do
eam ngocng dsir nur ju
qui Dsea Jmang e guia dsea
do, jogu nbr cajo jal li e
qu jm e jmo dsea do. 7 Jo ie
jo i f m dsea i je i lng qui
cajmileang i Lii do, jo jalng
i lng do dsng or m ui
l teai dsi jalng i dsea do.
Jogu calamb jalng dsea i
caang t co gu jalng dsea i ja
l ng j i cap. 8 Jo jalng i dsea
i seeng f jo eam caliang dsir
co jal e cajme i Lii do ie jo.
9 Ds e f f jo niseeng jaang
dsea i sii Simn, jo nijmor
ta dsea lang lat malb; jo
nnicajr ta jmgng jalng
dsea i seeng e f l se Samaria
do, jo fr e j i bre l i jaang
dsea i niinggu lajee lajng. 10 Jo
jalng dsea dseng coo guinb
nur e ngocng dsir laj i ju e
guia i Simn do, jo lalab fr cuai
quii do:
I nab dsea i sii i gng
eang qui Fidie.
11 Jo lajalm i dsea do j l i
ju qui i Simn do, co laeang
co e lai do ncal bre
ncajmgi dsea laj i malb
eang. 12 Jo ds m j cal ng
jalng i dsea jal ju e guia i
Lii do qui jial iing Fidie cr
nif qui lajaang lajaang dsea
jmg, jogu cuai qui Jess i
l ng Dsea Jmang i sjeeng dsea
Israel, joba dsea dseam b jng
yaai f jagu Fidie m nur
jal ju e guia i Lii do, jo mf ng
casaambre jm e laco cu li e
nl i dsea qui Dsea Jmang.
13 Jo jgu i Simn do j cal i
jal ju e caguia i Lii do, jo
cajgambre jm cajo, jo canaai
ngr co i Lii do doi ji f l
ngi do, jo song dsig dsir nr
jal e li e qu i do jm jmor.
14 Jo m cali jalng i dsea
apo i neang f Jerusaln do
e cang jalng dsea i seeng f
l se Samaria jal ju qui
Fidie, joba casi T Simn f jo
co gu Juan. 15 Jo m caguili
do f jo, canaai mr Fidie uii
qui jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f Samaria do e
laco ni do Jmgu qui Fidie,
16 co lam jenggu j i jaang ja i i
m cang Jmgu qui dsea do,
co lco ncajgai jmb e laco
cu li e nl i dsea qui Dsea
Jmang. 17 Jo T Simn co gu
Juan caquidsir guor f mogui
lajaang lajaang i dsea qui
Dsea Jmang do, jo lajob ca
do Jmgu qui Fidie lajaang
lajaai.
18 Jo m call i Simn do e m
jalng i dsea do Jmgu qui
Fidie e lco quidsi i dsea apo
do guor f mogui, joba dsif
lajob cas r i dsea do jo caj:
19 Nicubaa n cuu e
nijmeena e nilb jnea cajo e
nicu jalng dsea Jmgu qui
Fidie e lco niquidsii guoo
moguir lacogu la jmoo n na.
20 Joba cai T Simn qui i
Simn do jo cas rei:
Neduu e l nilin co
cuu qui, co ca o e co cuu
quiba nil laj i e ng ng dsea
304
Hechos8
cu Fidie! 21 Ja ee cat ng n
j i cap e ta la, dsco ja o
laco cat ng f quini Fidie.
22 T laj i e l e o na, jo m
Fidie e niinggur dsee qui
qui laj i e cai o, jo neduu
su cunggu lajo quir. 23 Co
nlbaa e dsng dsihun laco
sin na, jogu dsee qui jeng n
lafa umba.
24 Jo cai i Simn do qui T
Simn jo cas rei:
Fengna Finaa Fidie uii
quie e laco ja gguie glinn
jal e ncafena na.
25 Jo m cang jo, m
cangoyung e cajme i dsea
apo do ju qui jal e gui
e ncajme Fidie co r jogu
caguiar ju qui Finaa Jess f
jo, jo lajee e nteai f e ngoli
f Jerusaln canaai guiar ju
qui Finaa Jess f jmiguib
jal f p e te l se Samaria
cart caguilingtu r f Jerusaln.
26Jo
Lii co jaang dsea

i seeng f Etiopa
m cang jo, casing Fidie

jaang ngel i cajmijneng ia
f quini i Lii do, jo lalab caj
cas rei:
Guia gui qui, jo gua f l
l u laco ngo f Jerusaln
e guie cart f Gaza; jo e f jo
ng ng la to ni guo u qui .
27 Jo lajob cajme Lii, caguiem
gui iar, jo cangbre f l
caqui i ngel do ta. Jo gui fb
cajng ri co jaang dsea
i niseeng f Etiopa i nil ng jaang
dseata dsea fng i jmo ta mea
cuu qui reina Candace e f gor
do. Jo i dsea do nicangr f

Jerusaln e cangojmifi Fidie,
28 jo e niuui f e ngangtu r f
gor e guii f coo ni b e
j cuea. Jo lajee jo, ngai r
coo ji e cajme Sai, jaang dsea i
eang. 29 Jo cajng Jmgu qui
Fidie cas r i Lii do:
Gua jo gquieng laco ngo e
b do.
30 Jo m cangoquieng Lii f
jo, joba canur e i dsea
do e ji e cajme i Sai do, joba
cajmngrei do jo caj:
Su ngmba e na?
31 Jo cai i dsea do qui Lii
jo caj:
U , ja ngnn, co j i jaang
ja i i seeng nijme jnea ju e
gung jal e too la.
Jogu i dsea etiope do catr
Lii e cagui do ni e b do
colng co r.
32 Jo lalab f e f ni ji l guin
r do:
Cangojeng dsea r f l nijui
lacogu la jeng dsea jaang
jose i dsijngai;
jo j i cap ja ee caor
lacogu ja o jaang jose
m st ng dsea jre.
33 Jo gab cajmeng dsea r, jo
j i jaang ja seeng i quidsi
quir r.
Jo j i jaang jo i i qu jm
nijm ju cuai qui
jalng dsea sju r co
cajnga dsea quir,
joba conguia cangoi f
jmg la.
Jo lanab l ju e i dseata etiope
do.
305
Hechos8,9
34Jo
m cal r e ji do, jo cajmng

i dseata do cajmngr Lii jo caj:
Jmee uii die, jme jnea ju i
cuai qui f i Sai do e f ni ji la.
Su quir iar ofa qui i jim ?
35 Joba canaang Lii jmar ju
i dsea do e cuai qui Jess
gung e f e f ni ji l i do; jo
ng jo cas rei qui jial lang Jess
jalng dsea jee jal dsee quii.
36 Jo lajee teai f la do, coo
caguilimbre l sea jm, joba lalab
cajng i dseata etiope do cas r Lii:
Lab sea jm e la. J cung
nisnn jm, faaaa?
37 Joba cai Lii qui i dsea
do jo cas rei:
Song j l n e ngocng o ju
qui Jess, cum nisn jm.
Joba cai i dseata do:
Jb l nn e i Jess do l i i
Jo Fidie cam ng do.
38 Jo dsif ladob caqui i dseata
do ta e caje e b l dsi do; jo
cajgi e f l sea jm do, jo f job
caseang Lii jm i dseata do e laco
cu li e caui do dsea qui Dsea
Jmang. 39 Jo m cal ui f dsi
jm, jo Jmgu qui Fidieb cac
qui Lii, jo jo cangnggu i dseata
do r; jo cabtui do f iuui, jo
dsng iang dsir cangi f gor.
40 Jo cat coo f e sii Azoto nicagui
Lii, jo f job canaai ngr f lacoo
lacoo f e guiar ju qui Dsea
Jmang cart caguir f coo f l sii
Cesarea.
M cajng ia Saulo f jagu

Dsea Jmang
(Hch. 22:6-16; 26:12-18)
1-2
Jo
co ie jo ja m
caquib dsi Saulo e dsir
e nijngi jalng dsea qui

Dsea Jmang, joba cangr f
quini dsea mogui qui jalng
fii jmidsea qui dsea Israel ie jo
e cangomr f e nidsr f lacoo
gu qui dsea gor dsea Israel
e te f f Damasco e nidsisi
jalng dsea dseam i j
l ng ju qui Dsea Jmang,
jo nitrei do e ui f dsi
n e te f Jerusaln. 3 Jo
cang m Saulo f e nijmr lajo,
joba f Damasco cangr. Jo ds
m njaquiem e niguier e f jo,
coo cajneb coo j e te eang
lacng lajing e l ngor do, jo e
j do jneng ja cat y jmg.
4 Jo dsif lajob caqu ng Saulo f ni
u, jo mf ng canur e lng i i
guicaf f y jmg jo guicaj
s r Saulo:
Saulo, Saulo, jial jman ga
jnea?
5 Joba cai Saulo qui i
guicaf do jo caj:
I n, Fii?
Jo caitu i guicaf do jo caj:
Jneab Jess i ng n jman
ga lana, jo ja ta ing qui e jmoo
lajo, co l l eanggu jmang
uba e jmoo lajo.
6 Jo dsng cafng Saulo m
canur lado, joba cair jo caj:
Fii, e iin e nijmeee?
Joba caitu i guicaf do jo
caj:
Ran, jo gua f Damasco, jo f
job nihu ta e n nijme.
7 Jo jalng dsea i ngolinggu
co Saulo ie jo dsng cafi, co
canubre e luu e guicaf do, ds
j i jaang ja i i cangi. 8 Jo m
caro Saulo e l caqu i do, jo m
306
Hechos9
ne ju e cajr ds jo nijne
jminir j i cap co ntiuumbre.
Jo i dsea i ngoling co r dob
cameng r cart caguir cart
Damasco. 9 Jo f job cajer n jm
tng e ja jnr j i cap ogu
gr cajo.
10 Jo e f Damasco do niseeng
jaang dsea i l ng dsea qui
Dsea Jmang i nisii Ananas. Jo
coo jm cajmijneng ia Dsea
Jmang f quini i dsea lafa m
qur, jo cas r dsea do lala:
Ananas!
Joba cai Ananas qui dsea
do jo caj:
Lab snn, Fii.
11 Jo cajng Finaa Dsea
Jmang cas r i Ananas do:
Ran, jo gua f coo jee n
l sii Derecha. Jo m niguie
qui jaang dsea i sii Judas, jo
nijmng n jaang dsea i sii
Saulo i seeng f Tarso, co lana
guii fi jnea. 12 Jo jnea
ncajme e ncangng Saulo n
lafa m qur e guie f l guii, jo
niquidsi guo f moguir, jo lajob
niljntu r cal cat.
13 Jo m canu Ananas e jo,
lalab cair jo caj:
Fii, f m dsea ncajmear jnea
ju uii qui i dsea qui
jal e ga e ncajmei dsea qui
f Jerusaln. 14 Jogu lana njar f
la e nquier ju qui jalng fii
jmidsea e nisi jalng dsea qui
jo nidsitengnei f dsi n.
15 Joba cai Finaa Dsea
Jmang qui Ananas jo caj:
Gua, jo gjmiti laj i ta
qui, co jnea ncanann
i dsea do e niguir jal ju
quie jee jalng dsea i ja l ng

dsea Israel co gu jalng dseata
dsea cng quir jogu f quini
jalng dsea Israel cajo. 16 Jo
jneab niee Saulo jial ti iihu
n nidsing i uii quie.
17 Jo dsif ladob cang Ananas
f l niguiing i Saulo do. Jo m
caguir f jo, cabre f dsi sn
l guii do, jo caquidsir guor
mogui do, jo caj cas rei:
Saulo, ruu, i Finaa Jess
i cajmijneng ia lajee iuun
f e i f la casi jnea lana e
nijmeee e niljntu cal cat
jogu e niin Jmgu qui
Fidie.
18 Joba caquidsi Ananas guor
f y mogui Saulo, jo dsif lajob
casoji e l la l hui jmini
dsea do, jo dsif ladob caljnr. L
jo caror jo mf ng cajgai jm
e laco cu li e caui dsea qui
Dsea Jmang. 19 Jo m cang jo,
cagr ir jo catimtu r b quir.
Jo caje br coo t jm m cang
jo co jalng dsea qui Dsea
Jmang i neang f Damasco.
M caguia Saulo ju qui

Dsea Jmang f Damasco
20Jo
lajee job canaang Saulo

guiar ju qui Dsea Jmang
lacoo gu qui dsea gor dsea
Israel e te f Damasco, jo s r
jalng dsea e i dsea gor Jess
do l ng i Jo Fidie cam ng
do. 21 Jo jalng dsea i nu e ju
quir do, song dsig dsir jo
fr:
Su o i nab i dsea i ng
jmng ga jalng dsea qui Dsea
Jmang i neang f Jerusaln?
307
Hechos9
Jo su o i nab cajo i cagng f

Damasco la e nitr e ung
jalng dsea qui Dsea Jmang
f quini jalng fii jmidsea qui
dsea Israel f Jerusaln?
22 Jo ds lajee jo, eanggu
cu b ia Saulo e guiar e ju
do. Jo jalm i dsea Israel i seeng
f Damasco do cajer j i ja ir e
dseng nir, co i Saulo do guiar
ju e dseng jb e Jess l i
Dsea Jmang i sjeeng dsea Israel.
M calang Saulo f jagu

dsea gor dsea Israel
23Jo
m cang gu lajo, jalng

dsea Israel i seeng f Damasco do
canaai s i r jial nijngi
i Saulo i l ng dsea gor do. 24 Jo
ds cam Saulo ju laj i e dsi
i dsea do e nijmengnei. Jo u
jm b neang i dsea i steeng r
do f oo i cuu e i eang l
g ng jee f Damasco e qui
steei e nijngngnei. 25 Ds
coo u jalng i dsea qui Dsea
Jmang i neang f Damasco do
catai Saulo f dsi coo mat e
fe, jo cajgiangnei do f dse e
i cuu e si lacng f do, jo lajob
caleai dsea do.
M caguingtu Saulo f Jerusaln

26Jo
m cang jo, caguimtu

Saulo f Jerusaln, jo calii e
nisei colng co jalng
dsea qui Dsea Jmang i
neang f jo; ds lajm i dsea
do gmbrei, co ja j l i e
nl ng Saulo dsea qui Dsea
Jmang. 27 Jo ds jaang dsea
i sii Bernab caguijei Saulo f
quini jalng dsea apo i neang
f Jerusaln, jo cajmearei ju
jial cangng Saulo Finaa Dsea
Jmang lajee iuui f e ngor
f Damasco, jogu jal e cafng
Finaa Dsea Jmang r, jogu
jial te dsir guiar ju qui
Jess e f Damasco do. 28 Jo lajob
m caje Saulo f Jerusaln, jo
colm canaai ngr co dsea
qui Dsea Jmang i neang f
jo. 29 Jo dseng ngocng dsibre
guiar jogu s i ju qui Dsea
Jmang jee jalng dsea Israel
i f jmi griego. Jo ds lajalng i
dsea jmor ung e nijngmbre
Saulo. 30 Jo m call i dsea
qui Dsea Jmang i caguiaang
do e dsi i dsea do lado, joba
caguimbre Saulo f f Jerusaln,
jo cangojengnei do f Cesarea; jo
m cang jo, caguingnei do f
gor l sii Tarso.
31 Jo jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f lacaang l se
Judea co l se Galilea co gu
l se Samaria jugui ju rb
nseei, jogu eanggu ngo lj
l i jal ju qui Dsea Jmang
car ngocng dsir. Jo lajalmbre
jmor ung e jmifi Finaa
Dsea Jmang, jo lajob ngo lf ng
dsea i jng yaang f jagu Dsea
Jmang lacoo jm lacoo jm
laeang co Jmgu qui Fidie.
M cajmileang T Simn
jaang dsea i caang t
32Jo
lajee jo ng i T Simn do
e dsieer jalng dsea qui Dsea
Jmang, jo lajee jo cangr f coo
f l sii Lida e cangoeer jalng
dsea b cajo i neang f jo. 33 Jo
m caguir f jo, cadsi jaang
308
Hechos9,10
dsea i caang t i sii Eneas, jo
nngo m ji ji i e nirai do
coo l rai. 34 Jo lalab cas T
Simn i dsea jo caj:
Eneas, Dsea Jmang
nijmileai n jm n. Ran, jo
se l ran.
Jo dsif lajob caro Eneas e l
rai do. 35 Jo lajalm dsea seeng
f Lida co gu f Sarn cangr
e carob
i Eneas do, joba cajm
yaai f jagu Dsea Jmang ie
jo.
M cajmij tu T Simn
jaang dseam i sii Dorcas
36Jo
ie jo niseeng jaang dseam

i l ng dsea qui Dsea Jmang f
coo f l sii Jope. Jo i dseam do
nisiir Tabita, e gung Dorcas co
jmi griego. Jo i dseam contm
jmor jal e gui jogu jmco r
jalng dsea i ja sea e n. 37 Jo
ie jo nicaldseb i Dorcas do, jo
cajmbre. Jo jalng dsea i seeng
co r do ie jo calngnei, jo
caquiangnei f dsi sn n
y. 38 Jo e f Jope do quib
ne lacogu ne e f Lida e f l
tang i T Simn do. Jo co calib
i neang f Jope e f Lidab tang
T Simn, joba dsifb casi gng
dsea f do; jo m caguili f jo
caguisirei do lala:
T Simn, maa f Jope
lajmn.
39 Jo cangb T Simn co i
dsea do f Jope. Jo m caguir
f jo, jo caguijengnei do f l
rang i dseam l do. Jo jalng
dseam n i niteang l rang
i l do dsng qur car r lacng
lajing l sing T Simn m

cagui dsea do f do; jo caerei
jal mung co gu jal m
e ji e nicami i Dorcas do jogu
e ncang i cu dsea do lam
seei. 40 Jo ng jo, caqui T
Simn ta e caum jalng i dsea
i teang e sn do f caluu. Jo l
jo, casr u jnir jo canaai fi
Fidie, jo l jo, mf ng caji i
l do jo caj cas rei:
Tabita, ran!
Jo dsif ladob canea i dseam
do jminir, jo m cangi T
Simn, caro bre jo cagur. 41 Jo
T Simn cat i guoo i dseam
do jo casngnei. Jo l jo,
cattu r jalng dsea qui Dsea
Jmang i caui e f sn
do co gu jalng dseam n
i teang do, jo caei jalng i
dsea do i dseam do e ncaj bi
do. 42 Jo jalm dsea seeng f Jope
calir jal e cal do ie jo, jo f m
dsea cajng yaai f jagu Dsea
Jmang ie jo. 43 Jo m cang jo,
humb caje T Simn e f f jo
f qui jaang dsea i sii Simn i
nijmo ta jmua loo j.
10
T Simn co jaang
fii le i sii Cornelio
Jo ie jo niseeng jaang

dsea i sii Cornelio
f coo f l sii Cesarea i nil ng
fii qui coo l e sii italiano.
2 Jo i Cornelio do colng co
jalng dsea sn quir, rb
eam jmifi Fidie jogu eam
n r jal ju qui dsea do,
jogu jmco br co cuu jalng
dsea Israel i ja sea e n, jogu
contm fi Fidie cajo. 3 Jo coo
309
Hechos10
jm ngo ji la i i n e calo i
Cornelio do lng ee cangr lafa
m qur, jo dseng rb cangi
jaang ngel i l ng guot Fidie i
ca f l guii jo cajng dsea do
lala:
Cornelio!
4 Jo dob caje i Cornelio do ji i
ngel do, jo eam gr cajmng r
dsea do lala:
E n jmeee, Fii?
Jo cai i ngel do qui
Cornelio jo caj:
Nnub Fidie jal ju qui
m fnre, jogu nbre jal e gui
e jmoo e jmco jalng dsea
i n lco . 5 Jo lana nis n dsea
qui f Jope jo nidsiter Simn i
sii T cajo e nijai f la. 6 Jo lana
dob guii f qui jaanggu i sii
Simn cajo, jaang dsea i guiing
f n jm i jmo ta jmua loo
j.
7 Jo m cangoyung e cangng i
ngel i caf quir do, dsif lanab
cat i Cornelio do gng dsea
leng quir co gu jaang le i
nicui gui jogu i eam jmg
Fidie cajo. 8 Jo m cal jmarei
do ju jal e cangr do co gu
e cajng i ngel do, jo casimbrei
do f f Jope.
lajee guinang teai do f jo
njaquiem niguili f Jope, jo
nngo guie ie jo, jo lajee job
cajgo i T Simn do f y n
e l guii do f Jope e cangofei
Fidie. 10 Jo song njmaai lajee
jo, jo nii dr ibre. Jo lajee
guii dob, lajee e ne gui e
nidr, canaang nr jal e cacu
Fidie e si e ninr lafa m
qu dsea. 11 Jo cangr e cana

f y jmg, jo jneng cajg
coo e l laco coo m e fe, jo
jneng laj qui quiung.
12 Jo e dsi m do jneng teang
lang ng ing j nuu i dsi t
guoo jogu t t, jo quienggu
cajo jalng m co jalng
qu jogu lang ng ing ta. 13 Jo
canur e cajng jaang i guicaf jo
guicaj do:
Ran, T Simn, jngang i j
na jo qui.
14 Jo T Simn cair jo caj:
U , Fii, j i co ne ja m
cacnn jalng i j na, co lajo ta
hu f ni ju qui ta qunaa,
jnea dsea l naa dsea Israel.
15 Joba guicajngtu i guicaf do:
Jal e jng Fidie e cum l
c, ja e ta e fo n e ja cung.
16 Jo m cat n ne e guicaf
i dsea do e ju jo, cangbtu e
m do f y jmg. 17 Jo caje
T Simn dsir e gung jal e
cangr do. Jo lajee jo caguilim
i dsea qui Cornelio do f qui i
Simn do e nng cangr jmng r.
Jo m caguili f l guiing i T
Simn do, 18 jo cajmng r co
ju te su dob l guiing jaang
dsea i sii Simn i siib T cajo.
19 Jo lajee jo, dob sing T
Simn e dsir qui jal e
cangr do m t l caf Jmgu
qui Fidie jo cas r lala:
Jan, T Simn, nab teang
gaang dsea i nng n. 20 Ran
jo gu co r, jo ja ee o j i coo ,
co jneab dsea cas nn i dsea na f la.
21 Jo cajgm i T Simn do l
dsi, jo cangoi i dsea qui
Cornelio do jo caj cas rei:
310
Hechos10
Jneab i ngna nngna. E
ju quina?
22 Jo cai i dsea gaang do jo
caj:
Janaa ta qui jaang fii
le qunaa i sii Cornelio, jaang
dsea i guing eang jogu
contm jmifi Fidie. Jo
jalng dsea go dsea Israel eam
jmgr dsea do jogu neai cajo.
Jo jaang ngel qui Fidie cas
r e nitr n f quir jo ninr
laj i ju qui e n nif re.
23 Jo catb T Simn i dsea
gaang do f sn l guii, jo
dob cajer colng e u jo. Jo m
cajne lajo, cangb T Simn
co i dsea do f Cesarea, jogu
cangolimb co r coo t m ng
f Jope.
24 Jo m cajne coo gu jm lajo,
joguba caguili cart Cesarea f
l nguiing i Cornelio do sjeeng
r colng co jalng dsea
sn quir co gu jalng dsea
i cui eang i catr f quir
e laco ni i T Simn do. 25 Jo
m cagui i T Simn do f jo,
dob nsing i Cornelio do on e
ngjeengnei. Jo m cangng
ri, dsif ladob cas Cornelio
u jnir f quini i T Simn do
e laco nijmifngnei. 26 Ds T
Simn dsif ladob caseangnei jo
cas rei:
Ran, Cornelio, co jnea l nn
jaang dsea jmg laco n.
27 Jo lajee guin s i ladob,
ca T Simn f dsi sn , jo
f m dsea nsseng f jo m
cangotai. 28 Jo lalab cas T
Simn i dsea do:
Nb n e jnea, dsea l naa

dsea Israel, ja cung e dsitonaa
dsi sn qui dsea la n i ja
l ng dsea Israel, ogu cung
sngnaa co dsea la n cajo.
Ds lana Fidie ncaer jnea e
jo cung e nifa e dsea la n
i ja l ng dsea Israel fa e ungna.
29 Joba m caguiling dsea qui
e tr jnea, dsifb caga co r, jo
j i coo ja ee dsee casee. Joba
iinn dseang dsii e ta catena
jnea.
30 Joba cai Cornelio qui T
Simn jo caj:
Nngo qui jm lana, jo e
laco ngo lana, lab guiinn f
sn la e jmifnn Fidie la i i n
e calo. Jo lajee jo, coo cajnm
jaang dsea i qui coo m e
j eang, 31 jo caj cas r jnea:
Cornelio, ncanub Fidie jal
ju qui, jogu ncalibre jal
e gui e ncajmee co jalng
dsea i ja sea jal e n. 32 Qui
ta dsea qui jo gguili f Jope,
jo gguiter jaang dsea i sii
Simn, siibr T cajo, i tang f
qui jaanggu dsea i sii Simn
i guiing n jm i jmo ta
jmua loo j. 33 Joba dsif lajob
cas nn dsea quie e caguiter
n, jo eam gui la ncajmee e
nicaba. Jogu lana lab nsee naa
lajnaa f quini Fidie, jo eam
iinaa nnaa jal ju e caing
n qui Dsea Jmang e cat naa
e ninnaa.
Jal ju qui T Simn e

cafr f qui Cornelio
34Jo
m cat f i Cornelio do, jo

canaang T Simn fr ju quir
311
Hechos10
jee jalng i dsea i sseng f

qui i Cornelio do jo caj:
Nguba nngnn r e
doi i i b dsea ng Fidie ja e
l i i dsea, 35 co m Fidie dsea i
jmg r jogu i jmo e gui co r
doi ji f l seei. 36 Jo Fidie
cang i ju quir laeang co
jalng jnea, dsea l naa dsea
Israel, qui jial nilseeng dsea
jugui ju r laeang co
Dsea Jmang, co b Fii jalng
dsea jmg. 37 Jo guib n
jal e cal ie ja m ngo eang
f guo u qunaa, jnea dsea
l naa dsea Israel, jo canaang
jal e jo cat Galilea m cang
e caguia Juan ju quir e n
nisng dsea jm e laco cu li e
qu jng yaai f quini Fidie.
38 Jo nb n cajo jial cacu
Fidie Jmgu quir Jess
i cacung f Nazaret, jo co e
b jo cajme Jess jmang e gui,
jogu cajmileai jalng i ng
iihu ui e fii i lng qui ta
quir; jo jal e jo cal r cajmer,
co seem Fidie contng co r.
39 Jo caneb jnea jal e gui e
cajme Jess ie jo f Jerusaln,
l latng l se Judea. Jo m
l cng lajo, cateang dsea r f
dse cru jo f job caji. 40 Ds
Fidie cajmer e caj b tu dsea do
m cadsng n jm lajo, jogu
cajmer e cajnng dsea do jee
jnea. 41 Ds ja cajmijneng iar
jee l doi i i dsea, co laj i jee
jneab cajmijneng iar, dsea
i ncagung Fidie laj i lam
jenggu qui e nijmnaa ju
r jal e cal co Jess. Jo
jneab dsea can caquieenaa
co r m cang e caj tu r cal

cat. 42 Jogu Jess casi jnea e
niguinaa ju quir jee jalng
dsea, jogu e nijmnaa ju r
e Fidieb dsea casi dsea do
e niquidsir jee jalng dsea
jmg i j gu co gu jalng
i nlng m cat lajo. 43 Jo
jalng dsea i ncaf cuai qui
Fidie laj i mal eam cafr
cuai qui Jess, jogu cajmbr
cajo e doi i i dsea i jng yaang
f jagu Jess niim dsee quir
laeang co dsea do.
M cang jalng dsea i ja l ng

dsea Israel Jmgu qui Fidie
44Jo
laco guinang simb T

Simn e fr jal ju qui Dsea
Jmang f jee i dsea i sseng
do, m t l cang ng jalng i
dsea do Jmgu qui Fidie. 45 Jo
jalng i dsea Israel i nl ng dsea
qui Dsea Jmang i caguiling
co T Simn f qui i Cornelio
do, eam cangog dsir m
callr e cang m jalng dsea i
ja l ng dsea Israel Jmgu qui
Fidie cajo, 46 co nur s ng i dsea
do co jmi e jigu laco jmi
quir jogu jmifi Fidie cajo.
47 Joba cajng i T Simn do
cas r i dsea do ladsif lado:
J i jaang ja i i cung jnng e
nisng i dsea la jm e laco cu li
e nl i dsea qui Dsea Jmang,
co ncambre Jmgu qui
Fidie lacogu ncaing jnea
cajo.
48 Jo caqui T Simn ta e
cajgam i dsea do jm e laco
cu li e nl i dsea qui Dsea
Jmang. Jo m cang jo, jalng
312
Hechos10,11
i dsea do camr T Simn e fa
nijb dsea do coo t jm co r
f jo.
E uiing e caguiar ju qui
Dsea Jmang f jee dsea
i ja l ng dsea Israel
11
Jo m cang jo, jalng

dsea apo co gu jalng
dsea qui Fidie caguiaanggu
i neang lacaang l se Judea,
calir ju e jalng dsea i ja
l ng dsea Israel ncambre cajo
ju qui Dsea Jmang. 2 Jo m
caguingtu i T Simn do f
Jerusaln, i lng dsea Israel i l ng
dsea qui Dsea Jmang canaai
curei dsee 3 jo s rei:
Jial caguie lacaang qui
jalng dsea i ja l ng dsea Israel jo
caguiqui co r?
4 Jo canaang T Simn jmarei
ju lat uiing qui jal e cal
do jo caj:
5 Lajee tann f Jope, jo
lajee guiang e fnn Fidie,
camo lng ee camo lafa
m qu dsea;jo camo cajg f
y jmg coo m e fe eang,
jo laj qui quiung, jo
cats f l snn. 6 Jo m caj
r dsi e m do, jo camo e
teang lang ng ing j nuu i
dsi t guoo jogu t t co gu
jalng m jogu jalng qu co
lang ng ing ta. 7 Jo canu e
lng i i guicaf jo guicaj:
Ran na, T Simn, jngan i j
na jo cunre. 8 Jo cafa: U ,
Fii, j i co ne ja m cacnn
jalng i j na, co lajo ta hu f
ni ju qui ta qunaa, jnea
dsea l naa dsea Israel. 9 Joba
cantu e luu e guicaf f gui

g do jo cas jnea lala: Jal e
jng Fidie e cung l c, ja ta
e fo n e ja cung jme lajo.
10 Jo n ne cat e jgo e m do;
jo m cangoyung, jo cajgobtu
f y jmg. 11 Jo lajee guiang
e moo jal e jo, caguiling gaang
dsea i nng jnea i jaling t
Cesarea caguili f l guiinn do.
12 Jo caqui Jmgu qui Fidie
ta jnea e cango co i dsea do
e ja casee j i coo ta ui e
ja l ng dsea do dsea Israel. Jo
co baa junggu i dsea qui
Dsea Jmang la cango. Jo m
caguie f Cesarea, lajalbaa
cangotonaa f qui jaang
dsea i sii Cornelio. 13 Jo f jo
cajmear jnea ju jial cangi
f quir; jo cajng i ngel do
cas rei do lala: Sing dsea
qui f Jope, jo gguiter jaang
dsea i sii Simn, i siib
T cajo. 14 Jo bing nijng jial
cung nilengna jee dsee
quina colng co jalng i
seeng quina. 15 Jo m canaang
e fnnre, job m cang i
Jmgu qui Fidie lajali do
l lacogu cang ng jnea, dsea
l naa dsea Israel, lat m uiing.
16 Jo jog ub cadseng dsii laj i e
cajng Finaa Dsea Jmang lam
cateai co jnea f jmg la
m caj lala: E jba e Juan
caseai dsea jm, ds n
nisngna jm co Jmgu qui
Fidie. 17 Jo song Fidie cacur i
dsea i ja l ng dsea Israel Jmgu
quir lacogu cacur jnea, dsea
l naa lajo m caingnaa ju
313
Hechos11
qui Finaa Dsea Jmang, joba

i jnea e nijnnn laj i ta qui
Fidie?
Israel i l ng dsea qui Dsea
Jmang jal ju qui T Simn,
dsif lajob jo e cair j i coo
quii do, jo canaai jmifi
Fidie jo fr:
E jb e ncacu Fidie jalng
dsea i ja l ng dsea Israel e niqu
nijng yaai f quinir laco
cacur jnea, jo lajoba niui
dsea i cat ng seeng cng co
Fidie lata.
Jalng dsea qui Dsea

Jmang i seeng f Antioqua
19Jo
ie do, m cang e cajnga

dsea qui i Te do, m canaang
jmng dsea ga jalng dsea qui
Dsea Jmang, joba i lng i dsea
cangoli cart l se Fenicia
jogu l se Chipre co Antioqua
l se Siria. Jo m caguili f jo,
canaai er jalng dsea Israel
ju qui Finaa Jess, ds j i
dsea bing caer jo ja caer dsea
jinggu. 20 Jo nai fa e lajob
cajmr, ds coo t m ng dsea
i niseeng f l se Chipre co gu
f Cirene i ncang Dsea Jmang
ie do caguili f Antioqua,
jo caguiabre ju qui Finaa
Jess jee jalng dsea i ja l ng
dsea Israel. 21 Jo eam cajmco
Jmgu qui Fidie qui i dsea
do, joba f m dsea i ja l ng dsea
Israel caqu cajng yaai f
quini Fidie ie jo; jogu cat bre
jal e lam t i jmor jenggu
jogu caui dsea qui Dsea
Jmang.
22Jo
m cali i dsea qui Dsea

Jmang i neang f Jerusaln
do jal e cal f Antioqua, joba
casi i Bernab do f jo. 23 Jo m
cagui f jo, cangr e dseng
jba e ncauing dsea qui
Dsea Jmang jalng i dsea i ja
l ng dsea Israel i seeng f jo. Jo
eam caliang dsi i Bernab do
ie jo, jogu cas r jalng i dsea
do e ja nitiui do Dsea Jmang,
jogu e nijmitibr e ngocng dsir
jal ju qui dsea do cajo. 24 Jo
i Bernab do l i jaang dsea
i guing eang, jo contm je
Jmgu qui Fidie quir co
jal e jmor do, jogu jb l i
ju qui Dsea Jmang car
ngocng dsir; jo lajob f m dsea
caui dsea qui Dsea Jmang
ie jo.
25-26 Jo m cang jo, jo cang
Bernab f Tarso e cangonei
Saulo. Jo m cadsi dsea do,
cajembrei do f Antioqua. Jo
f job cajer laj huai do lajee
coo ji i tng e er f ng dsea
ju qui Dsea Jmang. Jo e f
Antioqua dob l lauii cals dsea
qui Dsea Jmang jalng i dsea i
cajng yaang f jagu Jess.
27 Jo ie jo, coo t m ng dsea i
jmo ta e fr cuai qui Fidie
caui f Jerusaln jo cangoli f
Antioqua. 28 Jo m caguili f jo,
jaai do i sii Agabo casng iar
f quinigu, jo caj laeang co
Jmgu qui Fidie e t nija ji i
oo f jo. Jo jal e jo cangoje lajee
ji i qui jaang dseata dsea fng
i cals Claudio. 29 Joba jalng
f Antioqua ca dsir e nis jal
314
Hechos11,12
e nijmco r i dsea qui Dsea
Jmang i neang f l se Judea,
l ji j i l qu r jm, 30 jo lajob
cajmer. Jo laeang Bernab jogu
Saulo cangol jal e do qui jalng
dsea cng i neang f l se
Judea.
M cajnga dsea qui Jaco
12
1-3
Jo
lajee jo, lajee jmo

dsea Israel jm quir e
gr i e ja quie quieng, jo ie
jo canaang Herodes Agripa, jaang
dseata dsea fng i qui ta f
Jerusaln, jo canaai jmi ga
i lng dsea qui Dsea Jmang i
neang f jo. Jo lajee jo, caquir
ta e cajnga dsea qui i Jaco
co is, jaang dsea i o ta qui
Fidie; jo i dsea l i jaang dsea
ngang co i Juan do. Jo m call
i dseata Herodes do e cat b dsi
jalng dsea Israel e cajnga dsea
qui i Jaco do, joba caquir ta e
catm i T Simn do cajo. 4 Jo m
cati dsea do jo caquir ta e dsi
nb ca do ladsif lado. Jogu
mf ng caquir ta guijung le
quir i nidsijme i T Simn
do, jogu e nijmr dsiguieng t la
quiung dsea e laco ja stung; jo
dsir e m ning e jm doba nis
dsea do f quini jalng dsea f.
5 Jo e eamba je le qui i T
Simn do l iuui e laco ja dseang
niling iar. Jo lajee jo, lajalm
dsea qui Dsea Jmang fi Fidie
uii qui dsea do e ngocng dsir.
M caguing jaang ngel qui

Fidie T Simn f dsi n
6Jo
m nijne e u joba, s e
nidsijeng i dseata Herodes do T
Simn f quini jalng dsea f e

niquidsir quii do. Ds ia
e u jo, dob rang T Simn
gi f dsi e n do, jo
guor co cadena, jogu
teang jm jng le i jmo r
lacataang cai, jogu jinggu
le i teang jmo e on n
do. 7 Jo lajee jo, coo cajnm jaang
ngel i casing Fidie f l rang i
T Simn do f dsi n, jo jlo
cajne f latng e dsi jo. Jo i
ngel do cangoquiei l rang T
Simn jo cagr mou dsea do;
jo dsifb cajn dsi do l rai
gi, jo lalab cas i ngel do r:
Jmn ran na, T Simn.
Jo dsif lajob casoji e
cadena e guoo T Simn do.
8 Jo cajng i ngel do cal cat
cas r dsea do:
Qu s lajmn jogu
lom.
Joba lajob cajme T Simn
ladsif lado. Jo cajnggu i ngel
do cas r dsea do lala:
Te mj i lu jo maa
co jnea.
9 Jo dsif lajob cangoleang i T
Simn do laco cag i ngel do,
jo j i ja ir si j si ja j laj i
e jng i ngel do, co nr e do
lafa m qubre. 10 Jo cang mbre
l teang i le do lauii, jo l jo,
cang i l teang coo lgu. Jo
m t l nngo ui f coo on
l l layaang e mf ng niui
cart caluu, iab e jn do cana,
jo caumbre. Jo cueeb ji cap
l cangoli e ngr colng lado.
Jo m cangoyung jo, cat b i
ngel do qui i T Simn do, jo
iabi do cangnggur.
315
Hechos12
11Jo
m call i T Simn do e
dseng jb jal e cangong i
do joba caj:
Nab ncamo e dseng jba
nicasing Fidie i ngel do quir
e cajaleaai jnea f jagu i
dseata Herodes do e laco ja cal r
cajmco ri co dsea goo
dsea Israel fa ee cajmei jnea.
12 Jo m cang e callr e jo,
condseb cangi f qui jaang
dseam i sii Y, niqui jaang
dsea i sii Juan, siibr Marcos
cajo. Jo f m dsea qui Dsea
Jmang sseng f jo e fi
Fidie lajee jo. 13 Jo m caguing i
T Simn do f jo, dsif lajob cabr
jn on e tr i dsea teang dsi
do e laco nineai do n . Joba
cang jaang sm i jmo ta i sii
Rode e ngoir i i b e jn do. 14 Jo
dsif m calcuir luu i T Simn
do, song caliang dsir, jo lafa
e niner e n do e ning ng T
Simn, dsif lajob caqungtu r
cangojmer i teang dsi do ju
e T Simmbing sing b e jn
do. 15 Jo cajng i dsea teang do
cas r i sm do:
Ngaam n, sm !
Ds i sm do j e jba e T
Simmbing guisng e tr on.
Ds i dsea caguiaang do cair:
O T Simn do. Jangm i
ngel i jmo quibre do.
16 Jo lajee s ng i dsea do lado,
dob sing T Simn e bbr jn f
caluu. Jo l m canear e jn do,
jogub callr e T Simmbing
nising, jo song cafi m
cangi dsea do. 17 Ds i T
Simn do cajmer li co guor
e laco jo tal i dsea do m . Jo
m niuui dsi sn , joguba

cajmear i dsea do ju lauiing
lan jial cajmco Fidie quir
e cag r dsi e n do jo caj
cas rei:
Jmena ju Jaco co gu
caguiaanggu do jal e gui e
cajme Fidie co jnea f dsi
n.
Jo m cal s i lado, jo
cag bre jo f l jib cangr.
18 Jo m cajne coo gu jm, m
cang jalng i le do e jo T
Simn seeng f dsi n, song
cangog dsir lajali do, co j i
ja ir e cal coi do. 19 Jo m
cali i dseata Herodes do e jo T
Simn seeng f dsi n, joba
caquir ta e calnmbi do, ds
jo l cadsngnei; joba catr
lajng le i s cajme qui
T Simn do, jo caquir ta e
cajmbi do laji dsif lado ui
e calang i T Simn do. Jo m
l cnggu lajo, cag b dseata
Herodes l guii l se Judea, jo
cangr cangoger f Cesarea.
20Ds
M cajng i dseata
Herodes Agripa do
ie jo, song nisguing

i dseata Herodes do qui jalng
dsea i niseeng f Tiro co Sidn,
ds i Herodes do i n nicu f e
nilsea jal e nid i dsea seeng
f Tiro co gu i dsea i seeng f
Sidn; joba i dsea seeng f laj
t f jo dseng nb e nilseei
r co i dseata do e laco nilsea
jal e gi do. Jo cal bre jaang
dsea i l ng jaang dsea nluu
qui i dseata Herodes do i sii
Hechos12,13
Blasto, jo cacurei do cuu e laco
nifi do uii quii. Jo lajoguba
cal r e s i co i dseata
Herodes do. 21 Jo catei do coo
jm l e ii nis i co jalng i
dsea do. Jo e jm jo, dsea seeng f
Tiro co gu f Sidn caguili f
l guiing i dseata Herodes do. Jo
ie jo i dseata Herodes do caqu r
s r lali e jlogu e sea quir, jo
cagur ni masii quir l gur
m quidsir , jo canaai br g
quir jee jalng i dsea f do.
jal ju qui i dseata Herodes
do jo canaai fr te lala:
Jaang die i f na lana, o
dsea jmg na!
23 Jo dsif lajob jaang ngel qui
Fidie cajmer e catm i dseata
Herodes do e dser ladsif lado,
co cacur f e cajmifng dsea
r laco Fidie iar. Jo cajm i
dseata Herodes do co jmohu e
cacu i ngel do e cag jo r.
24 Ds lajee jo, eanggu ngo
ni ju qui Fidie jogu doi
jib nnu dsea e ju jo.
25 Jo m t l cat ta qui i
Bernab co gu Saulo f Jerusaln,
jo cangolimtu r f Antioqua, jo
tebre Juan i siib Marcos cajo.
316
Simn i sii Simn Le, jaanggu
i sii Lucio i calsng f Cirene,
jaanggu i sii Manan i cacung
colng co i dseata Herodes
do i cal ng dseata dsea fng
qui Galilea, jogu Bernab
co gu Saulo do. 2 Jo coo jm
lajee guiang teang i dsea do
e jmifi Finaa Fidie jogu
jmor ayuno e ja gr ir lajee jo,
cas Jmgu qui Fidie r lala
jo caj:
Cungna jnea i Bernab na
co gu Saulo qui e nini jmr
laj i ta e ncatre na.
3-4 Jo m cangoyung e fi
Fidie jogu cajmer ayuno,
dsif lajob caquidsi i dsea do
guor f mogui Bernab co gu
Saulo e laco cu li qui laj i
ta nidsili do. Jo m cal jo,
ca brei do ju, jo cangolimbi
do, jo co bre i Juan Marcos do i
jmco quir.
M caguia gng i dsea o

ta qui Fidie ju qui
Dsea Jmang f Chipre
M canaang Bernab co
Saulo e guiar ju qui Finaa
Jess lacaang f l ji
13
Jo m caguili f
Antioqua casei co
jalng dsea qui Dsea Jmang i
nineang f jo, jo jee jo niquieng
jalng dsea i f cuai qui
Fidie co gu jalng tfa qui
ju qui dsea do; jaai do nisiir
5Jo
Jmgu qui Fidieb casi

qui i Bernab do co gu Saulo
f coo oo jm e sii Seleucia e
ne n jm. Jo m caguili
f jo, cangotai f coo dsi mo
jo cangoli f coo oo jm l sii
Salamina e ne f l se Chipre. Jo
m caguili f jo, jo cajgmbre e
mo do, jo dsif lajob cangoli f
l te gu qui dsea gor dsea
Israel jo canaai guiar ju qui
Fidie f jo.
6 Jo m cang jo, cang i lam
e ni u e ne ni jm do cart
caguili f oo jm e sii Pafos.
317
Hechos13
Jo f job caj jaang dsea Israel

i sii Barjess, jo co jmi griego
siir Elimas. Jo i dsea do nil i
jaang dsea lang i ng ta jmgng
jalng dsea, co j e l i jaang
i f cuai qui Fidie, ds o j
e lajo. 7 Jo i dsea lang do nil i
jaang i jmo laj i e iing dseata
dsea fng i sii Sergio Paulo, jaang
dsea i tng eang. Jo m cali
i dseata dsea fng do e f gobre
ntang Bernab co gu Saulo,
joba catrei co ii ninr ju
qui Fidie e guiai do. 8 Ds i
dsea lang do cajnimbre qui i
dseata dsea fng do e laco ja j
nili do ju qui Fidie e guia
i Saulo do. 9 Jo eam jeng Jmgu
qui Fidie i Saulo do i siib
Paa cajo, joba caji i Elimas do
laung 10 jo cas r dsea do:
N ln jaang adsee fng jogu
jo fii i lng; co jn f qui
jalng dsea i iing jm e gui.
Jial jnn f qui jalng dsea
i iing nisng yaang f gui co
Dsea Jmang? 11 Lana Finaa Fidie
nicur n coo iihu , jo nij e jo
l j j i cap cart m niqui
Fidie ta e niljntu cal cat.
Jo dsif lajob caln jmini i Elimas
do, jo canaai jmor quij i dsea
i nis mau quir co jo l jr
j i cap. 12 Jo m cang i dseata
dsea fng do e cal lado, dsif lajob
j cal i ju qui Dsea Jmang
co eam dsig dsir jal ju qui
dsea do e e i dsea apo do.
M cangoling Paa co Bernab

f Antioqua l se Pisidia
13Jo
m cal ta qui i Paa

do co gu Bernab co gu
Juan Marcos e f Pafos do, joba

caumbre f jo e teai f
dsi mo, jo cangoli f Perge
e ne f l l ngo jm l
se Panfilia. Ds i Juan Marcos
do jo canggur coi do, jo
caqumtu r f Jerusaln. 14 Jo
m cang jo, caum i Paa do
co gu Bernab f Perge, jo
cangoli f coo gu f l sii
Antioqua e ne l se Pisidia. Jo
m caguili f jo, coo jm lajee
e t ng dsea gor dsea Israel e
jmi, cangotai f gu qui
dsea do, jo f job cagur jee
jalng dsea i teang do ie jo.
15 Jo m cangoyung e ca i dsea
do e ju qui ta qui Fidie
co gu e ju qui jalng dsea
i caf cuai qui Fidie do
malgu eang, jo m cang jo,
i dsea i ne ni e gu do cas r i
dsea gng do jo caj:
Ruu, song sea ju e iingna
fngna jalng dsea gona la
e laco nijmco quir, cum
fngnar lana.
16 Jo dsif lajob caro i Paa do l
guii, jo cajmer li co guor e
laco nin i dsea do ju quir, jo
lalab caj cas r i dsea do:
N na ju quie jalng n,
dsea gooo dsea Israel, jogu
jalng n dsea ja l ngna dsea
Israel i jmgoona Fidie qu
jnea: 17 Laj i mal eang Fidie
cagu l dsea cng quii, jo
lajee e neai f Egipto, cajme
Fidie e eam cangof i, doi
fa l i dsea seeng f f l o
gor. Jo m cang jo, caumbre
i dsea do f Egipto laeang co
e gi do. 18 Jo lajee tu l ji i e
318
Hechos13
cangi do f ni guo u qui ,
cajmeb Fidie fng dsir uii
quii do. 19 Jo m caguiling i
dsea cng quii dsea Israel do
f l se Canan, caim Fidie
jalng dsea i neang f jo; gui
f cai ie jo e laco calse u
e cacur l dsea cng quii
e f l se Canan do. 20 Jo m
cang cuatrocientos cincuenta ji i
e cagu dsea cng quii dsea
Israel f Egipto, jogub cacung
Fidie lajng dsea dsea i cac
nif qui dsea gor i l ng dsea
cng quii do. Jo dsea gooo
i sii Samuel i f cuai qui
Fidie, bing cac nif qui dsea
ang quii do cart l cadsng.
21 Jo m cang jog uba dsea gooo
cami Fidie jaang dseata dsea
fng i niqui ta quir jee
la dsea gooo do. Joba Fidie
cacui jaang dseata dsea fng
i cals Sal, jo jaang dsea i
cals Cis, sju Ming, jaang lajee
guitung l dsea ang quii do;
jo i Sal dob caqui ta qui dsea
ang quii lajee tul ji i . 22 Jo m
cang jo, caguim Fidie i dseata
Sal do e li ta, jo caguiei
jaang dsea i sii Dav i niling
Israel, jo jaang dsea i sii
Isa. Jo lalab cajng Fidie e ei
i dseata Dav do ie jo: Eam
iang dsii co Dav i l ng jo
Isa, co nijmitibre laj i e iinn.
23 Jo jaang lajee dsea sju i dseata
Dav do, b dsea gooo Jess
i cajng Fidie laj i lamalgu
do i nis f jmg la e nilei
jneaaaa jee dsee quii, dsea
l dsea Israel, l lacogu j i
ju e ncacur jenggu. 24 Ds
ngu e cagng Jess f jmg
la, cang jaang dsea gooo i sii
Juan e nir ju jee jnea dsea
Israel qui jial n niqu jng
yaang dsea f quini Fidie jo
lajoguba cung nisi jm. 25 Jo
m njaquiemba e nit ta qui
i Juan i seang dsea jm do, caj
cas r jalng dsea lala: Ja
ona e jnea i dsea i sjeengna do
i jng Fidie i nis f jmg la,
co nab nija dsea cngguji
na, jo f quini ja quing jnea co
s cap i lomr.
26 Dsea ruu, jalng jnea dsea
Israel dsea sju l y quii
Abraham l naa, jogu jalng n,
dsea ja l ngna dsea Israel i jmg
Fidie, cat mbaa lajalnaa
e jugui e guiaa la qui jial
nilengnaa jee dsee qunaa.
27 Dsco jalng jnea dsea Israel
i seeng f Jerusaln co lajalng
dsea quie nif quii ja callr
i dseng Jess i cajng Fidie i
nis f jmg la e laco nilei
jneaaaa jee dsee quii, ogu
cangi jal ju qui Fidie e
cajme i dsea i f cuai qui
dsea do e dsea f lacoo f dsi
gu quii m jm e jmingnaa.
Ds m cateai i Jess do f dse
cru, e j i yaai ja callr e
jogub calti jal e cajme i dsea
i caf cuai qui Fidie f ni
ji quir malgu eang. 28 Jo
nai fa j i coo dsee ja cads
dsea gooo dsea Israel qui dsea
gonaa Jess e qui nijngi
dsea do, ds cangom bre f
dseata Pilato e qui niqui dsea
do ta e nijngi Jess. 29 Jo m
319
Hechos13
cangoyum e calti jal e f

f ni ji qui Fidie uii qui
Dsea Jmang lat j i mal, jo
cajgiambre dsea do f dse cru
l caji, jo cangoai f dsi
coo too jia laco lt ng dsea
gooo. 30 Jo ds Fidie cajmer
e caj b tu dsea do m cads n
jm lajo. 31 Jo lajee jmigui jm
cajmijneng iar jee jalng dsea
i cang co r, t l se Galilea jo
cart Jerusaln. Jo jalng dsea b
i nnaang guia ju qui Finaa
Jess jee jalng dsea jmg lana
colng co jnea.
32-33 Jo jnea cunaa n lana
e jugui e cacu Fidie dsea
cng quii laj i mal, co
ncajmitibre e ju jo qunaa,
dsea l naa dsea sju r, m casi
Jor f jmg la l lacogu la
f f ni ji salmo e cat t do
l f lala: Nb Jo o, jo jm
na nijmee e nili dsea e jneab
l nn Tiqui. 34-35 Jo Fidie
cajmer e caj b tu Jess m cang
e caji, jogu jo nijungtu r
ogu nijgi ngu tai; co lalab
caf Fidie f ni ji quir:
Nijmitibaa laeang co n
jal ju jlo niguo jogu j e
caf dseata Dav. Jogu lalab
cafgur cajo: Ja cu f e l
nijgi lajo ngu tang n, dsea
geang quie i jmo laj i e iing
jnea. 36 Jo o qui Dav f e ju
la, co m cajmiti i Dav do laj i
e iing Fidie e nijmr, joguba
caji, jo f dob cai f cang l
saang l tiquir, jo ngu tai
cajgob f n u. 37 Ds ngu
tang Jess i cajmij Fidie qui
do ja cajgo lajo.
38Dsea
rnaa, dseng n b
n e j i laeang co Jessba
e ing Fidie jal dsee quii.
39 Jog u doi i i i j l ng jal ju
qui dsea do, nilembre jee jal
dsee quir f quini Fidie; co
j i jaang dsea jmg calai jee
dsee quir laeang e jmitir ju
qui ta e cajme Moi do. 40 iing
ona jalng n, dsea rnaa, e
ja cu f yaangna e gtingna
laco cajng jaang dsea i caf
eang m cajmer lala:
41 Quiena cuente jalng n i ja
ji ju quie
ogu j l ngna e ju jo.
Jo gdsig ona jogu
nijumba,
co jmigui jal e nijmee
jnea jee n
jo j i cap ja j nilingna, fa
jialgu la jaling dsea e jmar
n ju r qui jal e jo.
Jo lanab cajng Fidie f ni ji
quir.
42 Jo m cal f i Paa do jal
ju g quir, jo caumbre dsi
e gu do. Jo f m dsea i ja l ng
dsea Israel cangoli e cangom r
Paa e niguigu dsea do ju m
nit coo gu jm e jming dsea
Israel. 43 Jo lajee ngoli do, f m
dsea Israel co jalng dsea jing
i ncauing dsea Israel ngoli
colng co Paa co gu Bernab.
Jo cas r jalng i dsea do e ja
nijmtng dsi co Fidie, jogu
e gib dsir r jal e gui e
cajme Fidie co r e cang i e
cacu dsea do e iang dsir.
44 Jo m cat coo gu semaan
do, coo jm e jming dsea
320
Hechos13,14
Israel, f ng dsea i seeng e f do
caguili e f gu qui dsea
Israel do e caguin r ju qui
Finaa Fidie e guia i Paa do, jia
ja latng fb caguiling ie jo.
45 Ds m cang dsea Israel i ja
j l ng ju e guia i Paa do jial
ti f ng jalng dsea i caseng
f dsi sn gu quir do,
song cal dsihu i qui dsea
do, jo canaai fr e jmang ju
e o jba guia i Paa do, jogu
jmineambre dsea do cajo. 46 Joba
i Paa do co gu Bernab j i cap
ja gr cas r jalng i dsea gor
dsea Israel do, jo caj cas rei:
E cat b jnea e n guinaa
ju qui Fidie lauii jee n.
Jo dsco n ja iingna ingna
e ju do, jo lajoba ja cat ngna
e nilseengna cng co Fidie
lata, joba jnea f jee dsea i ja
l ng dsea gooo dsea Israel
canaangnaa guinaa ju qui
Fidie lana. 47 Co lajob ta caqui
Finaa Fidie f ni ji quir
malgu m caj lala:
Jnea nis nn n f jee
lacaing dsea i seeng f
jmg e ln lafa j quie,
jogu nigui jal ju qui
jial nileng dsea jee jal
dsee quir.
i ja l ng dsea Israel ju qui i
Paa do, song caliang dsir,
jo canaai fr e eam gui
ju qui Finaa Fidie e guia
dsea do, jo dsif lajob j cal ng
e ju jo laj i dsea i nsing i
nilseeng cng co Fidie lata.
49 Jo lajob cani ju qui Finaa
Dsea Jmang f lang e guo
u do. 50 Jo ds i dsea Israel

do caguifei coo t m ng
dseam dsea Israel i jmg Fidie
jogu i sgng e f jee f do,
colng co jalng dsea quie
nif qui e f do cajo, jo cas i
r e cajmei gab Paa co gu
Bernab cart caumbre dsea do
cart caluu l se e f do. 51 Joba
dsif lajob caum i Paa do
co gu Bernab co gu jalng
dsea i jmco quir. Jo m
caguili n e f do, job cabr
lee too lomr laco cu li e ja
ng dsea r e f f e l caui
do. Jo dsif lajob cangoli f
coo gu f l sii Iconio. 52 Jo
jalng dsea i nl ng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f Antioqua,
eam iang dsir cajer , jogu
eam je Jmgu qui Fidie
quir cajo.
14
Lajee taang Paa co

Bernab f Iconio
Jo m caguiling i Paa do

co gu Bernab f Iconio,
cangotai colng f dsi gu
qui dsea gor dsea Israel e
si f jo l lacogu qu t i. Jo
co guiar jal ju qui Dsea
Jmang laeang co e gng
qui Jmgu qui Fidie, joba
f m dsea Israel co gu dsea i ja
l ng dsea Israel j cal i jal e
ju do ie jo. 2 Jo ds jalng dsea
Israel i ja j l ng e ju e guia
i dsea gor i sii Paa do co gu
Bernab, canaai jmgmbre
i dsea i ja l ng dsea Israel e laco
dsea nijmr e n ni jalng
i dsea qui Dsea Jmang do.
3 Joba m canaang cal lado,
321
Hechos14
hub caje i Paa do co gu

Bernab f jo e guiar ju qui
Dsea Jmang e ja gr j i coo ,
co ta dsir e eam jmco
Finaa Fidie quir. Jo i Paa do
co gu Bernab cang i qui
Fidie e nijmr jal e li e qu
jm. Jo co jal e jo jmili
Fidie e j e ju e guia i dsea
do qui jial neang Fidie dsea
jmg. 4 Jo jalng dsea i seeng
e f Iconio do t l caui;
coo l casng uii qui jalng
dsea Israel i ja cang ju e
caguia dsea do, jogu coo lgu
casng uii qui i dsea apo
do. 5 Jo jalng dsea Israel i ja
cang e ju do co gu jalng
dsea i ja l ng dsea Israel cas i
r co jalng dseata e qui
nijmei ga i dsea apo do, jogu
nijmhu ngnei co layaang
cuu. 6 Jo ds m cali Paa
co gu Bernab laj i e dsi i
dsea do e gab nijmengnei, joba
cangoli e s jmng yaai
f Listra co gu f Derbe, coo f
e ne l se Licaonia, 7 jo f job
caguiar ju qui Dsea Jmang.
8Jo
M casl dsea cuu

i Paa do f Listra
m caguili f Listra, f jo
niseeng jaang dsea i nicaang
t lat m cangai, jo ja l
ng r j i cap. 9 Jo dob guii e
nur ju e guia i Paa do. Jo m
cangng i Paa do dsea do, dsif
lajob callr e i dsea do jb l i
e qu b Fidie jm e nijmileang
r. 10 Jo dsif lajob cajng i Paa do
cas r i dsea jlung do e fr te
jo caj:
Ran, jo jmee sn r!
Jo dsif lajob ca ng i dsea
do, jo lajob casng iar jo
canaai ngbre. 11 Jo m cang
jalng dsea i teang do ie jo laj i
e cajme Paa co i dsea jlung
do, dsif lajob canaai fr te
co jmi quir e ei i Paa do
co gu Bernab jo j:
Gng die ncagling jee
jneaaaa i l ng la l ng dsea
jmg.
12 Jo lajalmbre fr e i Bernab
do l i jaang die quir i sii
Zeus jogu i Paa do l i jaanggu
die quir i sii Hermes, co bre
dsea quier nif e guiar e ju do
jee jalng dsea do. 13 Jo e gu
f l jmifng dsea i die Zeus
do, dob nisi dseng l jee
f do, jo i jmidsea i jmo ta e
f gu jo caguijei jalng
gt jogu caguicar jal l f
l neang i dsea gng do, co
dsir e nijmifmbrei do colng
co jalng dsea i teang do
ie jo lafa jaang die quibre;
jogu lam dsir e nijngi i
gt do f quini i dsea gng do
e laco nijmifngnei. 14 Ds m
call i Paa do co gu i Bernab
do laj i e l dsi i jmidsea do
co gu jalng dsea e nijmr
coi do, dsif lajob cagu r s r jo
cangotai jee jalng i dsea do,
jo canaai s rei co ju e te:
15 Jial jmoona lana? Co
o die jnea, jnea l naa dsea
jmg lacogu la l ng n. Jo
cajnaa f la uiing job cajo e
cajasinaa n e n nit ba laj i
e t ngna jmoona l lacogu
iingna jmeena lana co jnea,
322
Hechos14
co ja ee ta ing quina j i cap
e jo, jo qu jing yaangna f
quini Fidie i dseng j do, co
b dsea cajmer jmg co gu
guo u co gu jm, l
lajal e sea lang f jmg. 16 Jo
nai fa lam jenggu ja cajning
Fidie qui jalng dsea e
cajmeb dsea l doi ee j dsir,
17 jo ds contm ncajmer li e
seembre jee jalng dsea jmg
co jal e gui e jmor, co bre
dsea jmor e sea jal jm , jogu
e jlob cu jal e dsijnea f ni
guo u, jogu e sea laling jal
e quieenaa, jogu bre cur e
iang dsinaa cajo.
18 Ds m cang e cafng i Paa
do jalng i dsea do, guidseaam
cal r cajni e ja cajngang i dsea
do jalng i j i s nijngi
e nicui i dsea gng do e
nijmifngnei lafa die.
19 Jo m cang jo, caguiling coo
t m ng dsea Israel i jaling
f Antioqua co gu f Iconio.
Jo i dsea cajmer e cal n
nim dsea Listra i Paa do, jogu
cas i r e cuub nislr
dsea do, jo lajob cajmer. Jo m
cang e caslrei do cuu, jo
cajungnei f caluu f co l i
e cajngambrei do. 20 Ds m
cang jo, caguiling jalng dsea
qui Dsea Jmang f lacng
l rang i Paa do f caluu e f
do, jo dsif lajob caro tui do,
jo cabtu r e f jee f do. Jo m
cajne e jm jo, caum i Paa
do co gu Bernab e f jo, jo
cangoli f coo f l sii Derbe.
21 Jo m caguili f Derbe,
f job canaai guiar ju qui
Dsea Jmang, jo f jo f m dsea

i j cal ng ju e guia dsea do
ie jo, jo dsea qui Dsea Jmam
caui. Jo m cang jo, caqumtu
i Paa do co gu Bernab f Listra
co gu Iconio jogu Antioqua.
22 Jo jal e f na cang ngtu r
cal cat, jo cafi jalng dsea
qui Dsea Jmang i seeng f jo
e ja nitiui do laj i f gui l
nteai co Dsea Jmang; jogu
cas gurei do cajo e jalng dsea
i iing e Fidie nic nif quir
n nidsing i jal iihu . 23 Jogu
canambr f lacoo f do coo t
m ng dsea cng i nic nif
Jmang i seeng lacoo lacoo e f
do; jo m cal jo, cajmer ayuno
e laco jnggur cafi Fidie
uii qui i dsea cng do. Jogu
caseangnei do lajali do
f jagu Finaa Fidie, co jb
cal ng dsea do ju qui dsea .
M cangolingtu Paa co
Bernab f Antioqua l se Siria
24Jo
m cang e catai f,
jo cang i f guo u l
se Pisidia; jo m cang jo,
caguilingtu r f Perge l se
Panfilia, 25 jo f job caguiar ju
qui Dsea Jmang. Jo m cang
jo, cangolingtu r f coo gu f l
sii Atalia. 26 Jo f job cangotai
f coo dsi mo jo cangoli la
ds ni jm car caguilingtu r
cal cat f Antioqua l se
Siria f l cajng dsea i Paa
do co gu Bernab f jagu
Fidie qui e cangoguiar ju
qui Dsea Jmang f jal e f
do. Jo co catb e ta do quir,
323
Hechos14,15
joba caqumtu r. 27 Jo dsif m

caguilingtu Paa co Bernab e
f Antioqua do, dsif lajob casei
i neang e f jo, jo cajmearei
ju lajal e gui e cajme Fidie
co r lacaang l cangoli do,
jogu jial cacu Fidie e ning
jalng dsea i ja l ng dsea Israel
cang jo, hub caje Paa co gu
Bernab f Antioqua l se Siria
colng co dsea qui Dsea
Jmang i neang f jo.
M caseng rng jalng dsea

i quie nif qui dsea qui
Dsea Jmang f Jerusaln
15
Jo ie jo caung coo

t m ng dsea Israel f
Judea jo cangoli f Antioqua
l se Siria. Jo m caguili f jo,
canaai er jalng dsea qui
Dsea Jmang i neang f jo e
qui ja nilei do jee jal dsee
quir fng song ja jmitir jal ju
qui ta qui Fidie e cajme
Moi e nit li f ngu tang
jiuung s quir l laco la
lt ng dsea Israel. 2 Jo m cali
Paa co gu Bernab qui jal e
ne i dsea do, joba eam lahu ng
cas ng i Paa do co i dsea .
Joba Paa co Bernab cali
co coo t m nggu dsea qui
Dsea Jmang i jing qui e
nidsisii e ju do f Jerusaln.
3 Jo dsea qui Dsea Jmang i
neang f Antioquabing cagui
quir. Jo m cang i f l se
Fenicia co gu Samaria, cajmear
ju jalng dsea qui Dsea
Jmang i neang f jo jial ncat

e lam qu t i e jmifi die
e laco nteai te f gui co
Fidie. Jo jalm i dsea qui Dsea
Jmang do caliang dsir m
canur e ju do.
4 Jo m caguing Paa co
Bernab f Jerusaln colng co i
dsea caguiaanggu do, joba i dsea
do co gu jalng dsea cng
quir co gu jalng dsea apo
ca i Paa do co gu Bernab
co gu i dsea caguiaang do f jo.
Jo Paa co gu dsea caguiaanggu
do cajmear ju jalng i dsea
jial cajmco Fidie quir qui
laj i ta e cangoli do. 5 Ds coo
fariseo i nj cal ng ju qui
Dsea Jmang caror jo cafr ju
quir jo caj:
La guim n e jalng dsea
i ja l ng dsea Israel i l ng dsea
qui Dsea Jmang nit li f
ngu tang jalng jiuung s
quir l laco lt ng jnea, dsea
Israel. Jogu la guim n e nihu
ta quir e nijmitibre jal ju
caguieegu e qui ta qui Fidie
e cajme Moi.
6 Jo casem yaang jalng i dsea
apo do co gu jalng dsea
cng qui dsea qui Dsea
Jmang i neang f Jerusaln. Jo
casei do e laco cas i lauiing
lan qui e ju do. 7 Jo m
cangoyung e ncas i lahu ng,
joba caro T Simn jo cafr ju
quir jo caj:
Dsea ruu, dsea qui Dsea
Jmang, nb n e nngob
eang canang Fidie jnea jee
324
Hechos15
n qui e niguiaa jal jugui
quir jee jalng dsea i ja l ng
dsea Israel e qui jial nilei
jee dsee quir, jo lajob dsea
niui dsea qui Dsea Jmang.
8 Jo Fidie dsea cuir dsi lajaang
lajaang dsea jmg, jo cajmer
li e mbre i dsea i ja l ng
dsea gooo dsea Israel do, co
cacurei Jmgu quir lacogu
ncacur jneaaaa, dsea l dsea
Israel, laj i i j l ng ju quir.
9 Jo j i coo ja ee cagui Fidie
fa jneaaaa, dsea Israel, l naa
jmaquing co jalng dsea i ja
l ng dsea Israel, co caimbre
dsee quii do lacogu cai
dsee qu jneaaaa laeang e j
l naa jal ju quir e ngocng
dsinaa. 10 Jo lana, jial ja j
l ngna laj i e ncajme Fidie
qui jial laang dsea jee dsee
quir? N iingna cuna i dsea
i ja l ng dsea Israel i j l ng
ju qui Dsea Jmang coo lee
e j i jneaaaa, dsea Israel, ogu
l dsea cng quii caqu naa
jm casee qui e nilti jal e
ju qui ta do. 11 Jo nnebaa e
rb ncalangnaa jee jal dsee
quii ui e eam guing Finaa
Jess e j i ja cat naa lajo, jo ja e
l su l dsea Israel osi o lajo .
12 Jo dsif m cangoyung e
caf i T Simn do jal ju
quir, tiib cagu jalng i dsea
do; j i coo jo ee cair. Jo lajee jo
cajme i Paa do co gu Bernab
ju qui jal e gui jogu jal
li e qu jm cajmer jee jalng
dsea i ja l ng dsea Israel lajee
cangr lacaang f l ji. 13 Jo dsif
m cat f i Paa do co gu
Bernab jal ju quir, dsif

lajob caro Tia, jo cafr ju
quir cajo jo caj:
N na jal ju quie, jalng
n, dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang. 14 Nab ncajmea i T
Simn na jneaaaa ju jial m
canaang Fidie e neai jalng
dsea i ja l ng dsea Israel, jogu
ncagu jee jalng dsea e laco
niui dsea quir. 15 Jo lajalb e
ncajng i T Simn na lana, rb
dseng l co jal e cajme
Fidie laj i lamalgu eang l
f lala:
16 Jo m ning e la, jnea Fidie
nigabtu cal cat
jogu nijmetu e n Dav e
ncaqu ;
jogu nijmetu r jal
cui fng qui,
jogu nijmiieengtu r.
17 Jo njme jal e jo e laco
lajalm dsea i ja l ng
dsea Israel nijmicui jnea
f lang f jmg.
18 Jo jneab Fidie i ncajmijneng
jal e na laj i lamal
eang,
jo ncacubaa ju quie e
jmeee jal e jo.
Jo lanab cajng Fidie f ni ji
quir.
19 Joba f jnea e ja n
nijmiguingnaa jalng dsea i ja
l ng dsea Israel i ncat jal e
qu t i lam jenggu e jmifi
l doi ee, jogu lana njmifi
i Fidie i j do. 20 Jo mas ngnaa
coo ji quir l nifengnaar e
jo cung e jmei ta jal e
cacu dsea jing i die i o j i
325
Hechos15
jmifi do, co na lb jal e jo,

jogu e niquimbre e er dsee e
gi co dsea osi dseam
i o quir, jogu e jo nidgur
jmng j ogu ngu j l i
syang jmng. 21 Co jalb e
ju qui ta na qui Fidie e
cajme Moi nca b jalng dsea
quie nif qui gu qui dsea
gooo dsea Israel f lacaang
sn gu quii e te f lang
jee f lacoo jm m t e
jmingnaa.
22 Jo dsif m cat e caf
i Tia do ju quir, lajalm
i dsea apo do co gu jalng
dsea cng qui dsea qui
Dsea Jmang, l lajalng dsea
qui Dsea Jmang, cas i r
e canai coo t m ng dsea
i nidsiling f Antioqua co
Paa co gu Bernab e nidsicar
e ji l too ju e cas i do. Jo
cagu jaang dsea i sii Judas
Barsabs jogu jaang i sii Silas,
gng dsea i niing eang jee
jalng dsea qui Dsea Jmang.
23 Jo lalab f e ji e quie i dsea do
m cangoli:
Lajal jnea, dsea apo,
co gu jalng dsea cng
Jmang i neang f Jerusaln
la, guico baa jalng n, dsea
dsea ja l ngna dsea Israel jogu
seengna f Antioqua co gu
lacoo f l se Siria co gu l
se Cilicia. 24 Ncalneb jnea e
ncaung coo t m ng dsea
i seeng f la lati yaai, jo
ncangoli e ncangojmigui
n f na co ju quir. Jogu
ncajmgi n e dseng
n e cat mba e nit na li f
ngu tangna l laco lt ng
dsea gooo dsea Israel co
jiuung s qui, jo ds ja n
jmeena lajo; jogu ncajmgi
n cajo e n jmitna jal ju
qui ta caguieegu e cajme
Moi. 25-26 Joba ncasnaa r
lajalnaa la e ncaneangnaa
jaang gng dsea lajee la jnea
e nidsili nidsieer n f na.
Jo nijali colng co i dsea
rnaa i neangnaa eang i
sii Paa co gu i sii Bernab,
gng dsea rnaa i ji ja m
cajnga dsea quir ui e guiar
ju qui Finaa Dsea Jmang.
27 Jo nisingnaa f na cajo i Judas
Barsabs co gu Silas la, jo b
nijme n ju qui jal e la
cart quinna na. 28 Co laj i e
iing Jmgu qui Fidie jogu
jnea cajo e nim naa n e jo
nijmegu laj i e ta hu e ji
do: 29 Lco n e nit ba e cna
ngu j i ncacung dsea jalng
i die i o j i ja qu jm jm
j i coo , jo jo cna jmng
j ogu ngu j l i syang
jmng, jogu jo eena dsee e
gngna co dsea osi dseam
i o quina. Jo song n ba jal
e ju la, joba guib nieena.
Jo lanab j i l ju quii. Jo
glseemba co e gui.
30 Jo dsif m caling i dsea
quiung do, cangolimbre co
i Paa do co gu Bernab f
Antioqua, jo quie bre e ji e casing
i dsea neang f Jerusaln do. Jo
dsif m caguili f jo, dsif lajob
casei jalng dsea qui Dsea
326
Hechos15,16
Jmang i seeng f jo, jo cajabre
i dsea do e ji do. 31 Jo m ca
e ji do, dsng caliang dsir, co
jmang juguib f e f ni ji do.
32 Jo co i Judas Barsabs co Silas
do cang i qui Fidie quir e
eam ti guiar ju qui dsea
do jee jalng dsea, joba m cafr
ju quir, cacugurei b e
laco jgu nili ju qui Dsea
Jmang. 33 Jo m cang jo, jalng
dsea qui Dsea Jmang jugui
ca r ju i dsea gng do, ds j i
i Judas Barsabs do cangngtu r f
Jerusaln, jo b quie jugui qui
neang f Antioqua i caguing r
do. 34-35 Ds Silas co Paa co
Bernab dob cajer f Antioqua;
jo f mb dsea qui Dsea Jmang
i jing caje co r e guiagur ju
qui Dsea Jmang jee jalng
dsea i seeng f jo.
M cat t ne e cang Paa ta

guia ju qui Dsea Jmang
36Jo
m l cnggu lajo, coo

jm cajng Paa lala cas r
Bernab:
Mtu cal cat,
madsieenaa jalng dsea rnaa
f lajal f l ncang naa e enaa
jal ju qui Dsea Jmang lam
jenggu, jo dsineduu jial seei
lana.
37 Jo Bernab lam ii niji
cal cat i Juan Marcos do.
38 Jo ds Paa jo calii fa
cajengnei do, co cat bi
do quir lam jenggu lam
caguili f coo guo u l se
Panfilia, jo jo ee cajmco i Juan

Marcos do qui Paa ni e ta
do ie jo. 39 Jo lahu m ji eang
cas ng i Paa do co Bernab
uii qui i Juan Marcos do. Jo e jo
cajme e casojmbre qui ri,
jo Bernab cajei i Juan Marcos
do, jo cangotai dsi coo mo,
jo cangolimtu r la to ni jm
cart l se Chipre. 40 Jogu i Paa
do catr i Silas do i cang co r;
jo m cangoyung jo jalng dsea
qui Dsea Jmang caguiar f
jagu Fidie laj i e ta e nidsili
do, jo dsif lajob catai f. 41 Jo
cangolingtu r lacoo f l se Siria
co gu l se Cilicia e cur b
i neang f jo e laco ja nijmtng
dsi laj i f gui l nteai
co Dsea Jmang.
16
M cajmco Timoteo
i Paa do co gu Silas
Jo cag b Paa co Silas

f Antioqua, jo caguili
lauii f Derbe. Jo m cang
jo, caguili f coo gu f e sii
Listra; jo f job calcui jaang
dsea i nil ng dsea qui Dsea
Jmang i sii Timoteo, jo jaang
dseam dsea Israel i l ng dsea
qui Dsea Jmam cajo, jogu
tiquii do dsea griegob nil i.
2 Jo jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f Listra co gu
f Iconio, guib fr uii qui i
Timoteo do. 3 Jo caliing Paa e
niji Timoteo f l dsiguiar ju
qui Dsea Jmang, ds ngu
lajo cajmitib i Timoteo do laj i e
t ng dsea Israel e tor li f ngu
tang laj i dsea, jo cajmer
327
Hechos16
lajo e laco nim dsea Israel laj

gaang dsea do co ju r f l
niguili, co jalm dsea seeng f
jo ir e dsea griegob l ng tiqui i
Timoteo do.
4 Jo m cang jo, catambre f, jo
lacoo f e ng i, s r jalng dsea
qui Dsea Jmang laj i ju e
quier qui dsea apo co gu
jalng dsea cng qui dsea
Jerusaln. 5 Jo lajob eanggu j
cal ng i dsea do ju qui Dsea
Jmang, jo lacoo jmb naang
dsif i.
M cangng Paa jaang dsea i

seeng f Macedonia lafa m qur
6Jo
m cang jo, Paa co i

dsea gnggu do cang mbre
f l se Frigia co gu l se
Galacia, co Jmgu qui Fidie
ja cacu f r fa e niguir ju
qui Dsea Jmang f l se
Asia. 7 Jo caguili f n l ing
co Misia, co f job dsir e
ning i f l se Bitinia, ds
cal cat Jmgu qui Fidie
ja cacu f r e ning i f jo.
8 Jo lajob cang i lacuee l se
Misia cart caguili f coo oo
jm l sii Troas. 9 Jo f job, coo
u i Paa do cangi jaang
dsea i seeng l se Macedonia
e lafa m qur, jo i dsea do
si f quini Paa e mr jmee jo
j: Ngng f Macedonia la, jo
jmco jnea. 10 Jo m cang e
cang Paa e jo lafa m qur, dsif
lajob caguinaa gui qunaa,
jnea Lucas co gu Silas co gu
Paa, jo cangnaa f Macedonia,
co caltab dsinaa e Fidiebing
i cat qunaa do e nidsiguianaa

ju qui Dsea Jmang f jo.
11Jo
M cangoling Paa co
Silas f Filipos
dsif lajob caunaa f

Troas e tenaa dsi mo, jo
ngbaa condse f coo guo
u l se Samotracia e ne gui
jo jm. Jo m cajne lajo,
caguinaa f coo oo jm l sii
Nepolis. 12 Jo f job caunaa
dsi mo cangnaa f Filipos, coo
f l qui dsea Roma ta, jogu
l coo f e laniing qui l se
Macedonia cajo. Jo f job caj naa
t n jm.
13 Jo lajee taangnaa f do, coo
jm lajee e t ng dsea gonaa
dsea Israel e jmi, caunaa
cangnaa f n f do qui l
i coo gua, co f job dsinaa
e seng dsea gonaa e fi
Fidie. Jo m caguinaa f jo, dob
cainaa, jo canaangnaa naa
ju qui Dsea Jmang jalng
dseam i caseng f do ie jo. 14 Jo
jaang lajee i dseam caseng do
ie jo nisiir Lidia i niseeng f coo f
l sii Tiatira, jo jmor ta n m
e jlo eang. Jo i dseam eang
jmifi Fidie, ds lajee nur ju
e guia Paa, Fidie cacur i dseam
do e cana mogui e laco ni
laj i e ju e guia i Paa do. 15 Jo
m cang i dseam do ju qui
Dsea Jmang, jo cajgambre jm
co gu jalng dsea sn quir
e laco cu li e caui dsea qui
Dsea Jmang. Jo m cang jo,
cajng i dseam do s r jnea:
Song n dseng j l ngna
e jnea l nn dsea qui Finaa
Hechos16
328
Dsea Jmang, ilingna f quie

jo f job nij na.
Jo camr jnea jmee e caj baa
f quir.
16Jo
M cajn ng Paa co
Silas f dsi n
coo ya, lajee ngonaa f l

seng dsea gonaa e fi Fidie,
jo lajee ngonaa f jo cajngnaa
jaang sm i jmo ta qui fiir e
ja e lei j i coo ; jo i lm nije
qui i sm do, jo laeang co
i lng dob jmor jal e jmor.
Jo jmo i lng do e l i sm do
guir e jal nil dsa ie. Jo
co e job l fii i sm do jmigui
cuu. 17 Jo i sm canaai
tleambre caluunaa jo fr te
jo j:
Jalng i dsea la l i dsea
i jmo laj i e iing Fidie dsea
fng dsea ing, jogu guiar ju
s r jalng n jial nileng dsea
jee jal dsee quir.
18 Jo yej b
dseng f i sm do
lajo, jogu lajee jmiguib jm cajo
cart m nngo guia nb dsi
Paa, joba caj cas r i lng i
je qui i sm do jo caj:
Laeang co ju qui Dsea
Jmang qui ta e ju l iuun
na.
Jo dsif lajob cat i lng do
qui i sm do.
19 Jo ds m cang i fii i sm
do e jo li nilgur cuu laeang
coi do, joba casambre Paa
co gu Silas, jo cangojeangnei
f quini dseata dseng gui
jo e f do. 20 Jo i dseata gub
cangojengnei f quini i dseata
i quidsi , jo lalab cajng i fii i
sm do cas r i dseata quidsi

do:
I dsea Israel la ngr jmor
ga jee f, 21 jogu er jal e
ja cung niingnaa ogu
nijmitnaa, jneaaaa dsea l
dsea romano.
22 Jo canaang dsea f e ii
nijmembrei do, jogu i dseata
quidsi do caquir ta e niui
do s i dsea do jogu nibngnei
do co s. 23 Jo m cang e
cabngnei do eang, jo f
dsi nb cati dsea do, jogu
caquir ta i dsea i jmo n
e nijmi dseng rb i dsea
sjn ng do. 24 Jo m cang i dsea
i jmo e n do e ju jo, joba
cati i dsea do cart agu dsi
e n do, jogu ti do caci
co t ma e dsi too.
25 Jo ie u guien job, lajee e
Paa co gu Silas fi Fidie jogu
r e qui jmifi Fidie cajo, jo
i dsea caguiaanggu i sjn ng do
lco nubre, 26 jo lajee job, coo
cajb u e te eang jo canaang
soj t f qui e n do. Jo
dsif lajob cana jal jn qui,
jogu casojib jal cadena e
ung jalng i dsea sjn ng do.
27 Jo m cajn dsi i dsea i jmo
n do jogu cangr e nob
jal jn qui e n do, joba
dsif lajob caguir is quir e
s nijngng iar, co dsir e
ncalam jalng i dsea sjn ng do.
28 Ds dsif lajob guicaf Paa e
te eang jo guicaj:
Ja e jmang u j i coo , co
lab tenaa lajnaa!
29 Joba i dsea jmo n do
camr coo j, jo car gi f
329
Hechos16,17
dsi e n do e jlei ds e
gr, jo m caguir l teang
dsea do jo catui uii t i Paa
do co gu Silas. 30 Jo m cang
jo, caumbrei do f caluu jo
cajmng rei:
E n jmeee e laco nileann
jee jal dsee quie?
31 Joba cai i dsea do:
J glin ju qui Finaa
Jess jo niim dsee qui co gu
dsee qui jalng dsea sn
qui.
32 Jo canaai s gur dsea do
co gu dsea sn quii ju
qui Fidie. 33 Jo ia ie u jo,
i dsea jmo e n do cajmer
m l scu qui i Paa do
co gu Silas. Jo l jo, cajgang i
dsea jmo n do jm colng
co dsea sn quir e laco
cu li e cauing jalng dsea do
dsea qui Dsea Jmang. 34 Jo m
cang jo, catr i dsea gng do f
quir jo cacurei e cagr. Jo
i dsea colng co dsea sn
quir dsng caliang dsir, co
jb cal i ju qui Fidie.
35 Jo m cajne lajo, i dseata i
quidsi do casi t n m ng
quir i quie ju qui i dsea
jmo n do e nilei Paa
co gu Silas. 36 Jo lalab cas i
dsea jmo n do Paa:
I dseata i quidsi do ncasi
ju quie e nilaamba n. Jo
ncum glingna jugui.
37 Joba cai Paa qui i i
quie ju do:
Caqui i dseata do ta e
cabng dsea jnea, dsea
calsnaa f l qui dsea Roma
ta, f jee dsea f e j i ja m
caquidsir qunaa, jogu cati

jnea n; jogu lana ii lei
jnea e ng, ds ja unaa cart
gli yaai e niui jnea song
lajo.
38 Jo cangocob
i do ju f
l neang dseata i quidsi do.
Jo m canur ju e quie i
do, cafmbre co e canur ju e
dsea i calsng f l qui dsea
Roma tab l ng i dsea gng do.
39 Jo cangoling i dseata quidsi
do e ngomr jmee f quini Paa
co Silas e nijmi do fng dsir
qui jal e cal do. Jo m cang
jo, caumbre jo camr jmee
dsea do e niumbi e f jee f
do. 40 Jo m cang e caung i
Paa do co gu Silas f dsi n,
cangolimtu r f qui Lidia. Jo f
job cajngtu ri co jalng
dsea qui Dsea Jmang, jogu
cacugur b dsea do cajo. Jo ng
jo, caumbre e f do, jo f l jib
cangoli.
M cateang Paa f Tesalnica
17
Jo lajee guinang e

teang Paa f co gu
Silas, cang i f coo f e sii
Anfpolis co gu Apolonia. Jo m
cang jo, caguili f coo f e sii
Tesalnica, jo f job si coo gu
qui dsea Israel l fi Fidie.
2 Jo co laj i e t ng Paa e dser
f gu qui dsea gor dsea
Israel lacoo ne m t jm e
jming jalng dsea , jo lajee n
semaan cas i co jalng i dsea
i caseng do cuai qui jal e
dsea malgu eang, jo s r dsea
do 3 e dseng nba e cajng i
330
Hechos17
Dsea Jmang do; jo m cang e
caji, dseng n e caj b tu r. Jo
cas gur i dsea do cajo jo caj:
I Jess nab i l ng Dsea
Jmang, i dsea i laang jneaaaa
jee dsee quii, jo ju qui i nab
e ng jnea guiaa jee n.
4 Jo i lng dsea Israel jb cal i
ju e guia i Paa do co gu Silas,
jo rb canaai ngr co dsea
do. Jogu f mb dsea griego i
eang jmg Fidie co gu f ng
dseam i laniing qui e f do,
jb cal i e ju jo cajo.
5 Ds ui e jo cauing e jalng
dsea Israel i ja j l ng e ju
do, eam cal dsihu i jogu
calgui qui jalng i dsea
i cal j l ng e ju jo. Joba
casei t n m ng n f i
t teang jee n e laco i dsea
nitr m jogu nijmigui
jalng dsea i neang f f jo.
Jogu lajob caguili f qui
Jasn e ni Paa co gu Silas e
laco niungnei do jo nitrei
f quini dsea f. 6 Jo co ja
cadsnggur i dsea i s ni
do, joba catr Jasn laguidseaang
co gu coo t m nggu dsea
qui Dsea Jmang i nineang f
jo ie jo, jo catrei do f quini
dseata e tar m jo fr lala:
I dsea do ncalebre lang
f jmg co ju e guiar do, jogu
f lab ncagli lana e ii jmr
lajo. 7 Jo i Jasn na ncangnei f
sn quir, jo lajmbre ja jmgr
laj i ta qui dseata dsea fng
romano, co fr e seem jaanggu
dseata dsea fng i sii Jess.
8 Jo m canu jalng dsea f e
ju do co gu jalng dsea quie
nif qui e f do, eanggu catr

m . 9 Jo cuub caguia i Jasn do
co gu i dsea caguiaang do f
quini dseata e laco cal r cat tu
i dsea do quir.
10Jo
M caguilinggu Paa
co Silas f Berea
m can ie jm jo,
casi Paa co gu Silas lajmn
f Berea. Jo dsif m caguili f
jo, cangoli f gu qui dsea
gor dsea Israel l lacogu la
lt i jmor. 11 Jo jalng i dsea
Israel i seeng f Berea eanggu
ii ninr ju guia dsea do
lacogu dsea seeng f Tesalnica,
jo lajmnb ca e ju jo, jogu
lacoo jmb cur b e jmt i
jal e ju too f ni ji qui
Fidie e guir su e jb e ju e
caguia Paa do. 12 Jo lajee i dsea ,
f mbre j cal i e ju jo, jogu
lajob f m dsea dseam griego
i niing i seeng f jo jb cal i
do ju qui Dsea Jmang e guia
i Paa do co gu Silas. 13 Ds m
cali jalng dsea Israel i seeng
f Tesalnica e ntang Paa e
guiar ju qui Fidie f Berea,
joba f job cangoli cangojmer
ga co jalng dsea i seeng
f jo. 14 Joba dsea qui Dsea
Jmang i seeng f Berea cajmer
e lajmnb cag Paa f jo, jo
cangr condse f n jm,
ds f Bereab caje Silas co gu
Timoteo lajee jo. 15 Jo jalng dsea
qui Dsea Jmang i co Paa
cangolimbre coi do cart coo
f e sii Atenas. Jo m cang jo,
caqumtu r f Berea jo nquier
331
Hechos17
ju qui Paa e Silas co gu

Timoteo nidsili f l tang Paa
lajmn.
joba iinaa e nilnee e gung e

ju jo.
21 Jo lajng i dsea seeng f
Atenas do co gu jalng dsea i
Lajee tang i Paa do f Atenas
jaling f l ji i neang f do,
16 Jo lajee tang i Paa do f
contm t dsir nur jogu s i
Atenas e sjeei Silas co Timoteo, laj i ju m e quie l doi i i .
22 Joba caro Paa jee jalng
fb eang cal i, co i dsea seeng
i dsea i neang do e f l sii
f Atenas do jie ja latng fb
Arepago, jo caj cas r jalng i
jmifi jalng die i o j i ja
dsea do:
qu jm jm j i coo . 17 Joba
Lalab f n, dsea seengna f
eam t ng ju quir co i dsea
la f Atenas, e jal e moo quina
gor dsea Israel co gu jalng
e l ngna dsea i eang jmifng
dsea caguiaanggu i jmg Fidie
f ng die. 23 Co cangoye e f l
f dsi gu qui dsea Israel. Jo
seng n e jmifngna jalng
dseng lacoo jm lacoo jmb
die quina, jo f job cadse
s i e ju do cajo co jalng
dsea i seng f gui jo f qui coo nife l too ju e f lala:
Die i ja m cuing dsea. E jb
f Atenas. 18 Jogu lajob i lng
e f n qui jaang Die i ja
dsea i jmt ng ju qui Epicuro
cuingna, qui b e nif gu jnea
co gu dsea estoico i jmt ng ju
n lana.
qui Zenn, canaai s ri
24 Jo dsea b i cajme lang
co Paa cajo, jo i lng i dsea do
jmg co gu jal e sea f
fr jo s ri lajee yaai e ei
jo. Jogu b i l ng fii jalng i
Paa jo fr:
neang f y jogu co jalng
E e f i dsea cuee mm na?
i seeng f jmg la, jogu ja
Jogu fgu i caguiaanggu do:
guii l doi ji sn gu e
L dsea seeng l jib i na,
cajme dsea jmg, 25 ogu nr
jogu ii nijmgi dsea co
e dsea jmg nito f ng r osi
jal e fr na e qui jalng die
i nijmco r , co bre cur
i m ng.
jalng dsea e j r jogu gu e c
Jo fr e jo co ui e guia Paa
dsea co gu lajalgu e ji.
ju qui Jess, jogu jial m
26 Co co jaang dseab
cajme Fidie e caj tu dsea do jee
19
cajmeai lajng dsea i seeng
jalng l. Joba cajei Paa
lang f jmg e laco niger
f coo y cuo l sii Arepago
f lacaang guo u; jogu quir
f l t ng jalng dsea Atenas e
ta jie j i seeng dsea f jmg,
sei e s i jal ju quir. Jo
m cagui Paa f jo, jo cajmng i jogu jie f l cat ng niger. 27 Jo
cajmeang Fidie lajng jneaaaa
dsea do r:
e laco ninengnaa dsea do, jo
J cung lnenaa e jal
niguimbaare song ninngnare.
ju m ng e qui n e e jnea?
20 Co f n jmang ju jib ji,
Dsco e jb e ja hu i seeng
332
Hechos17,18
Fidie co lajaang lajaang
jneaaaa. 28 Co laeang Fidieba
see naa j naa jogu ngnaa l
lacogu cajng i lng dsea gona
mal i jmo ju ie m caj lala:
I sju Fidieb jnea.
29 Jo co e j e l na dsea sju
Fidie, joba ja cung e ona
e Fidie l i laco jalng die i
jmang dsea co cune osi co
cutee osi dsea cuu , jo jmang dsea
jialco iimbre jalng . 30 Jo Fidie
ncajmebre fng dsir malgu
eang co jal e laang dsea co r,
ds lana nquir ta lajng dsea i
seeng f lang jmg e niqu jng
yaai f quinir, jo nitr e jmor
jal e ja dseeng, jo lajoba niing
Fidie dsee quir. 31 Co Fidie
ncate bre coo jm e niquidsir
laco s qui jalng dsea jmg
laeang co i dsea i cagu
iar do; jo Fidie ncaer jalng
dsea e jo m cajmer e caj tu Dsea
Jmang jee jalng l.
32 Jo m canu i dsea seeng f
Atenas do e f Paa cuai qui e
j b tu dsea jee jalng l, i lng
i dsea do l calmbre Paa jogu i
lnggu f:
Cum l nnaa e f na
coo gu jm.
33 Jo l e jo, g b Paa f do.
34 Ds i lnggu i dsea do jb
cal i ju e guia i Paa do. Jo jee
quieng jaang dsea i sii Dionisio
i l ng jaang dseata qui Arepago,
jogu jaang dseam i sii Dmaris,
jogu dsea i jinggu cajo.
Lajee tang Paa f Corinto
18
Jo m cang jal e jo,

cag b Paa f Atenas, jo
cangr f coo f e sii Corinto. 2 Jo

job calcui jaang dsea i l ng
dsea Israel i sii Aquila i niseeng
f coo f l se Ponto. Jo ie jo ja
m ngo eang e nicagling i
Aquila do co gu dseam quir
i sii Priscila e jali f Italia. Jo
caui f jo co i dseata qui
Roma do i nisii Claudio caquir
ta e n um jalng dsea Israel
f Roma l se Italia. Jo coo jm
cang Paa e cangoeer i Aquila
do co gu Priscila, 3 co rb ta
or coi do e jmor n ji co
layaang loo j e laco lr e nr.
Jo job caje Paa co i dsea do e
laco nijmr ta colng. 4 Jo lacoo
jm m t e jming dsea gor
dsea Israel, dse Paa f guji
l seng i dsea e fi Fidie.
Jo f job fi jalng dsea Israel
co gu jalng dsea i ja l ng dsea
Israel e laco j niling dsea do
ju qui Dsea Jmang e guiar.
5 Jo m caguiling Silas co
Timoteo f Corinto f l guiing
Paa co Bernab e jali f
Macedonia, jo i Paa do cat bre e
ta jmor do, jo canaai e guiar
ju qui Dsea Jmang lacoo
jm lacoo jm, jogu s r jalng
dsea gor dsea Israel e dseng
jba e Jess l i i dsea i cajng
Fidie i nis f jmg la laj i
mal. 6 Ds i dsea Israel do nb
cangi Paa, jo canaai s rei
jmang ju ga. Joba Paa cabr
lee too s r e laco cu li e ja ji
dsea r, jo cas r i dsea i ja ji r
do lala:
Dsee quina yaamba e
niglingna f l l, dsco jo e
cuai quie. Lat lanab niii co
333
Hechos18
dsea i ja l ng dsea goo dsea

Israel e nieere ju qui Dsea
Jmang.
7 Jo m cang jo, cag b Paa
f dsi e guji do, jo cangr f
qui jaang dsea i sii Ticio
Justo i jmifng Fidie contng,
jo cang e gu dob l quir.
8 Jo jaang fii i ne ni e guji
do i sii Crispo co lajalng dsea
sn quir jb cal i ju qui
Finaa Dsea Jmang. Jogu lajob
f m dsea i neang f Corinto, m
canur ju qui Dsea Jmang,
jb cal i joba cajgambre jm
e laco cacu li e caui dsea
qui Dsea Jmang.
9 Jo coo u cajmijneng ia
Dsea Jmang f quini Paa, jo e
jo cangr lafa m qur, jo cajng
Dsea Jmang cas r dsea do:
Ja jmoo g j i cap, jo
guiagu ju quie jee jalng
dsea jo ja quiun e jmoo lajo.
10 Co jnea seembaa colng co
n, joba j i jaang dsea ja i i l
nijmeng n ga. Co f mb dsea
nseeng e f f la i niuing dsea
quie.
11 Jo f Corintob caje Paa coo ji i
dsi can e er i dsea seeng f jo
jal ju qui Fidie.
12 Jo coo ne lajee ji i e cal ng
jaang dsea i sii Galin dseata
dsea fng qui l se Acaya,
jalng dsea Israel i neang f do
ie jo cas i r e nijmr dsee
qui Paa. Joba casangnei jo
cangojeai f l neang dseata
dsea quidsi . 13 Jo m caguili f
jo, lalab cas r i dseata do jo caj:
I dsea dsea gonaa la ngr
ta jmgng jalng dsea qui
jial e n nifng dsea Fidie, ds

ja n r laj i ju qui ta quii.
14 Jo s ni Paa e nis r dseata
Galin laj i e n ng i dsea do r,
ds jenggu Galin cair qui i
dsea Israel do jo caj:
Song dseng lahu ng ncae
i dsea na osi lng i i ncajngai
, joba cat ng e niquidsii fa
lajo. 15 Ds e na l laj i ju e
cat ngna yaamba na qui
laj i ju qui ta quina, joba
yaamba cat ngna niguina e
na, co jnea ja iinn niqu nn e ju
na.
16 Jo caqui i dseata do ta e
cag b Paa co jalng i dsea
caguiaanggu e f l quidsi i
dseata do . 17 Jo lajng i dsea i
jmo dsee qui Paa do casai
jaanggu dsea i sii Sstenes i
l ng fii qui guji qui dsea
Israel e si f do, jo job cabi
i dsea do f quini l neang i
dseata dsea quidsi do, ds ja e
jng dseata Galin j i coo qui
jal e jmo i dsea do.
M caqungtu Paa f Antioqua
18Jo
m cang jo, hub caje

Paa f Corinto. Jo m cang gu
lajo, ca bre ju jalng dsea
do, jo cangoli f coo oo jm e
sii Cencrea. Jo lajee e taambr
f jo, catr cuo moguir laco
t ng dsea gor dsea Israel e laco
nilti laj i ju ncacur Fidie
lam jenggu. Jo m cang jo,
cangotai f dsi mo colng
co Aquila co gu dseam qui
i sii Priscila jo colm cangoli
f l se Siria.
334
Hechos18,19
19Jo
m caguilingtu r e oo jm
l sii feso do, job caseang Paa i
Aquila do co gu dseam quii
i sii Priscila, jo cangbre iar
f l si guji qui dsea gor
dsea Israel. Jo f job cas i co
jalng dsea i caseng f do ie
jo. 20 Jo i dsea i sseng f guji
do cas r Paa e fa nijbr hu
coi do, ds Paa jo calii. 21 Jo
ca bre ju i dsea do jo cas r:
N e seembaa f Jerusaln e
nit jm e njaquieng f jo. Jo l
jial ta niqui Fidie quibaa e
nigatu e gaeee n f la cal
cat.
Jo m cang jo, cag b Paa e
f feso do e iuui f dsi mo,
22 jo cangbtu r f Cesarea, jo f
job cajer e laco nicur guico
i neang f jo. Jo m cang jo,
cangmtu r f Antioqua, jo f job
cajer hubji.
23 Jo m l cnggu lajo,
cag btu r cal cat, jo cangtu r
lacoo lacoo f e ne f l se
Galacia co gu l se Frigia e
cugur b jalng dsea qui
Dsea Jmang e laco ja niltng
dsi laj i f nteai co Dsea
Jmang.
M caguia Apolos ju qui

Dsea Jmang f feso
24Jo
ie jo cagui jaang dsea

dsea Israel i sii Apolos f feso. Jo
i dsea niseei f coo f e
sii Alejandra e ne l se Egipto.
Jo dsea do eam jlo ti guiar
ju jogu eam cuir jal e f f
malgu eang. 25 Jogu eam
ncajmt i ju qui Finaa

Fidie e cajme dsea , jogu
dseng e iang dsibre fr, jogu
dseng rb er e ju qui Jess
do, doi fa j i e ir do e cae
Juan e qui jial seai dsea jm
lajee cateai f jmg la, ds ja
ir e Jess caer e n sai dsea
jm e laco cu li e l i dsea
quir. 26 Jo i Apolos do canaai
guiar ju qui Dsea Jmang
dseng f dsi gu qui dsea
Israel e j i ja ja quir fa gr.
Ds m canu i dsea Aquila
co gu dseam quir i sii
Priscila ju e guia i Apolos do,
joba cajembrei f l ji jo
cas rei dseng laco la l e f e
n c dsea e laco nilseei cng
co Fidie.
27 Jo m cang jo, caliing Apolos e
ning i f l se Acaya. Joba jalng
dsea qui Dsea Jmang i seeng f
feso do eam cajmco rei, jogu
casi coo ji qui jalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f Acaya do e
laco ningnei co ju r jugui.
Jo m cang jo, cangbre f jo.
Jo m cagui Apolos f Acaya,
eang cajmco r jalng dsea i
calcuing Dsea Jmang ui e eang
guing Fidie co dsea do. 28 Co
f quini jalng i dsea i neang do
s r jalng i dsea Israel e ja dsi
dseng laco cat ng, jogu ser te
laj i e f f ni ji qui Fidie e
dseng jba e Jess l i i dsea
i casing Fidie f jmg la e laco
nileng dsea jee dsee quir.
M caguingtu Paa f feso
19
Jo lajee tang i Apolos

do f Corinto l se Acaya,
335
Hechos19
jo i Paa do cang i f l l jee

m, jo caguitu r f feso. Jo f
job caj i f ng dsea qui Dsea
Jmang, 2 jo lalab cajmng Paa
i dsea qui Dsea Jmang do jo
caj:
Su caing n Jmgu qui
Fidie m j cal ngna ju qui
Dsea Jmang?
Joba cai i dsea do jo caj:
Ja m n jnea j i coo ya
qui e jo. Egu e jo?
3 Jo cajmng tu Paa i dsea do jo
cas rei:
E uiing quina m
cajgangna jm jng?
Joba caitu i dsea do qui Paa
jo cas rei:
Jnea cajgangnaa jm e
case Juan e laco cu li e caqu
jng yeenaa f quini Fidie.
4 Joba cas tu Paa i dsea do:
Lajob l , co i Juan do caseai
dsea jm laj i i caqu jng
yaang f quini Fidieb; jogu
cas br jalng dsea cajo e
n nimbi do i dsea i nija
cnggu do m nisong r; jo
dsea b Jess lana.
i teang do lajo, dsif ladob
cajgai jm e laco cu li e
caui dsea qui Dsea Jmang.
6 Jog u m caquidsi Paa guor
f mogui i dsea do, dsif ladob
cang i dsea do Jmgu qui
Fidie, jo canaai fr jmi e
jigu laco jmi quir, jogu s i
jal ju e e ja qui Fidie.
7 Jo lajee lajng i dsea do tir
guitui yaang dsea.
8 Jo m cang jo, lajee gaang s,
dse i Paa do f gu qui dsea
gor dsea Israel, jo f job guiar

ju qui Dsea Jmang e ja gr
j i cap, jo s r jalng i dsea do
jogu nr jial laco j niling
dsea do e iing Fidieb quier nif
qui jalng dsea.
9 Ds i lng i dsea do ja jir e
ju do ogu ii j nili cajo. Jo
canaai fr f quini jalng dsea
jing e gab jal e ju do qui
jial cuing dsea Dsea Jmang.
Joba Paa cajmihuim iar jee
i dsea gor do, jogu cajembre
caguiaang do, jo cangojengnei
f coo escueel qui jaang
dsea i sii Tirano, jo f job fi
i dsea do ju qui Dsea Jmang
lacoo jm lacoo jm. 10 Jo lajob
cajmer lajee t jiing, joba
jalng dsea Israel co gu jalng
dsea i ja l ng dsea Israel i neang
f jal f e te l se Asia
canur ju qui Finaa Dsea
Jmang e caguia i Paa do.
11 Jo lajee jo i Paa do jmor jal
e qu r jm laeang co gea
e cang i e cacu Fidie. 12 Jo
seem dsea quier jal paay quir
osi jal s r f quini Paa e fa j i
capb nijnng dsea do e m do,
joba i dsea do nicor f quir f
l seeng i dsea dse do, jo co e
jo nileam i dsea dse do laj i
jmohu e l i. Jogu lajob jalng
dsea i je i lng qui dsihuim
jalng quir jo lambre.
13 Jo ie jo, i lng dsea Israel
i ng lacoo f e jmcaai e ii
ui i lng i je qui dsea, jo
ii nijr su e j e ung i lng
i je qui dsea laeang co
ju qui Finaa Jess. Jo lalab
336
Hechos19
canaai s r jalng i lng i je
qui i dsea do:
Laeang co ju qui
Jess e guia i Paa do qui ta e
ungna l teangna na!
14 Jo e jo cajme laj guing jo
jaang dsea Israel i sii Esceva
i nil ng jaang fii jmidsea qui
dsea Israel. 15 Ds coo ne lajee
ngr ta jmo lajo, jo i lng i je
qui i dsea do cair quii do
jo caj:
Cuim jnea Jess, jogu ib i
i sii Paa do, ds ja ii i i n.
16 Jo dsif ladob i dsea i je i
lng qui do canaai quimbre
lahu m jalng i jo Esceva
do, jo dseng lajmbi do
cal r caquii co dsng bi.
Jo cangolim i dsea shu ng
do f quir m cang jo, ds
rngumbre cangoli.
17 Jo lajng i dsea Israel i neang
f feso co gu jalng dsea i ja
l ng dsea Israel i neang f job
cajo, calibre jal e cal do ie jo,
joba eam cafi. Jo lajob ngo
lgng ju qui Finaa Jess
jee jalng dsea.
18 Jog u f mb jalng dsea i j
cal ng ju qui Dsea Jmang ie
jo caguili e ri dsee quir
f quini jalng dsea qui jal
e ga e ncajmer lam jenggu.
19 Jog u f mb jalng dsea i
ncajme ta dsea lang lam
jenggu cajo caguili quier ji
quir l too jal e l e jmt i,
jo cajr f quini jalng dsea i
teang do ie jo. Jo m caguo
ju jial ti mo te e ji do,
jmiguib eang cag ng, l l
cincuenta mil cuteeb. 20 Jo lajob
naang nigu ju qui Finaa

Dsea Jmang f la f na, jogu
jmo e li dsea cajo jial ti gng
Fidie.
21 Jo m cang e cangoje jal
e jo, joba ca dsi i Paa do e
nidstu r e nidsieer jalng dsea
l se Macedonia co gu f l se
Acaya, jo e m ning jo, ning i t
Jerusaln. Jogu fbr cajo e m
ning e dsr f Jerusaln, dseng
nba e dsr t Roma.
22 Jo casi gng dsea quir
f l se Macedonia, i do i sii
Timoteo jo jaanggu i sii Erasto, jo
laj huai do jmor ta jmco
Paa. Jo Paa f dob cajer iar
lajee jo f l se Asia.
M calse m f feso
23Jo
ie jo, eam cat dsea m

f feso uii qui e f m dsea
cauing dsea qui Dsea Jmang.
24 Jo e m jo cauing ui jaang
dsea i sii Demetrio i nijmo
ta co layaang cutee. Jo i dsea
nijmor ta jmlng guji e
l co cutee, jo e job gu qui
i die i sii Artemisa. Jo i Demetrio
do jmiguib qu r e leng jalng
i dsea i jmo ta co r do. 25 Jo coo
ne casei dsea i jmo ta co r
colnggu co jalng dsea i
jmo ta e rb ji co e ta jmo
r do cajo, jo lalab cas r jalng i
dsea do:
Dsea ruu, nb n gui e
laeang e ta lab joba guib sea
jal e n quii. 26 Ds lacogu
la ju sea jogu nenaa cajo e
i Paa do ngr fr e jalng i die
i jmang dsea co guor ja l i
337
Hechos19
dseng die j; jo lajob ncal r

e ncalgng jalng dsea i seeng
f feso la co gu jalng dsea i
seeng jie ja latm l se Asia.
27 Jo laj i e ju e ng i Paa do
fr, dseam quii fng cang
laj i ta quii e sea, jogu la
quiegu gu qui i die i sii
Artemisa do nitb dsea e jmicuir,
jogu nitb dsea e jmgr laj i e
gng i die , dsco latng l
se Asia jmifng dsea r, jo jie ja
latng jmgb cajo.
i caseng f do jal e jo, eam
calgui, jo canaai or te jo
fr:
Eang gng die Artemisa
quii i jmifng jnea, dsea feso!
29 Jo eam cangogang dsea co
jal e ju jo, jogu canaang catr
m latng e f jo. Jo lajee jo,
lajmbre casam i dsea i sii
Gayo co Aristarco, gng dsea
i seeng f Macedonia i nico Paa.
Jo cajungnei do cart caguili
f l t ng dsea e sei colng
m eego jmor.
30 Jo i Paa do calii e nir e
nifi i dsea f ng do, ds jalng
dsea qui Dsea Jmang ja
cacur f lajo. 31 Jo jee i dseata
dsea fng qui l se Asia do
niquieng coo t m ng dsea i
niseeng r co Paa, jo casi
ju e s rei e guigu e ja ni
dsea do e l teang i dsea f ng
do.
32 Jo lajee jo, jee i dsea f do,
i lng dsea fr coo ju jogu
i lnggu e jigu, jo dsng te
m ; jo f m i dsea do j i ja ir
e uiing e casei. 33 Ds i lng i
dsea do cas r jaang dsea i sii

Jaang jal e cal ie jo, jo bing
casing dsea Israel f quini i dsea
f ng do laguidseaang. Jo m
caguir f quini i dsea f ng do,
jo cajmer li co guor e laco
nifr uii qui jalng dsea Israel
f quini jalng i dsea f ng do.
34 Ds m call i dsea f ng do e
i Jaang do l i dsea Israel, dsng
calgui jo canaai or te lajee
t oor jo fr:
Eang gng die Artemisa
quii i jmifng jnea, dsea feso!
35 Jo m casongji e ta dsea
m do, i tji qui e f feso do
canaai fi jalng i dsea do jo
caj:
Dsea rnaa i seeng f feso,
jalm dsea seeng f jmg ir
e i dsea seeng f la ne nr gu
qui i die gng i sii Artemisa
la, jogu f y jmgb l cati
e l i dsea cuu jo cats i f
la. 36 Jo j i jaang dsea ja cung
l j e o lajo e na, joba catiina
jo ja e jmoona j i coo e ja m
ca ona r. 37 Co laj gng i
dsea i ncajeng n f la ja e
m cajmei j i coo gu quii,
ogu m cafr e ga uii qui
i sengf quii do cajo. 38 Jogu
song i Demetrio do co gu jalng
dsea i jmo ta co r do ncadsr
dsee qui i dsea na, dob neang
jalng dsea i quidsi co gu
l n i dsea fng eego dsee
rng dsea; jo f job l cat ng e
nijmr dsee f quini i dseata ,
jogu job l cat ng e nijmng
yaai lajaang lajaai. 39 Jogu
song seagu ju quina e ji,
dob cung l jmeena f ni f
338
Hechos19,20
m seng dsea f i. 40 Jogu co
jal e ncal na, eam dseang
quii fng i i cajme dsee quii
qui jal e ncajmoo, co ja e
uiing sea j i coo e nijmng
yeenaa fng calng e uiing
qui e ncat dsea m .
41 Jo m cal f i tji do e ju
na, jo ca bre ju qui jalng i
dsea sseng do jo cag bre.
M cangtu Paa f
Macedonia co Grecia
20
Jo m casong e ta dsea

m do, cat i Paa do
e laco lng ee nifngnei do. Jo
m cang jo, ca bre ju i dsea
jo cangbtu r f l se Macedonia.
2 Jo lacoo lacoo f e te f jo
cangr e dsieer jalng dsea
jo, jo eang jmco rei co
jal ju qui Dsea Jmang. Jo
m cang jo caguibtu r f l se
Grecia, 3 jo f job cajer gaang s.
Jo m cang jo, dseng niuui
f e nisr mo e nidstu r f l
se Siria m calir e jalng i
dsea gor dsea Israel do ncas i
r e lng ee nijmei i Paa do.
Joba ca dsi Paa e caqumtu r
f guo u jo cang ngtu r cal
cat f Macedonia. 4 Jo co bre
jalng i dsea la: jaang i sii
Spater dsea i seeng f Berea,
jo jaang dsea i sii Pirro; jogu
Aristarco, co jaanggu i sii
Segundo i seeng f Tesalnica;
jogu jaanggu i sii Gayo i seeng f
Derbe; jogu Timoteo, jogu lajob
Tquico co Trfimo, dsea i seeng
f l se Asia. 5 Jo jalng i dsea
qui Dsea Jmang la jembre

cangoli, jo dogub cajei jnea
cart oo jm l sii Troas. 6 Jogu
jnea, Lucas, caj rnaa co
Paa f Filipos, jo f job caunaa
cangnaa e tenaa dsi mo
m cang jm e g dsea i e
ja quie quieng. Jo lajee i
jmguba caguinaa cart Troas,
jo f job cataangnaa gui jm;
jogu f job cajo caj rnaa co i
dsea caguiaang do.
M cateang Paa f Troas
7Jo
e jm lauii qui semaan

caseng rnaa jalng dsea qui
Dsea Jmang e qui niquieenaa
inaa colng e laco jmiguing
dsinaa Dsea Jmang. Jo lajee jo
caf Paa g quir f quini dsea
i caseng e u do. Jo co iuung
Paa f e nig bre m nijne e
u jo, joba cueeb ju quir
cajmer cart u guien b. 8 Jo f
job tenaa lajnaa f coo n
y, jo f job sea jmigui j e jne.
9 Jo jee jalng i dsea do quieng
jaang sming i sii Eutico, jo i
sming dob guii otoo e nur
ju guia Paa. Jo co eam cuee
ju qui Paa e cafr, joba caj
jalig ng i sming do lajee guii
do, jo caquiambre e eang. Jo
lajee guiing i sming do e gi
lanab, coo catmbre cart ni u.
Jo e otoo t l cati do gui t
l cat n f ng e n do. Jo m
cangoseangnei do nlmbi
do. 10 Joba cajgng Paa e l iuui
guiar g do, jo cangoseai i
sming do, jo carngnei do
jo caj cas r i dsea qui Dsea
Jmang caguiaang do:
339
Hechos20
Ja fngna, dsea rnaa! Co

j b tu i sming la.
11 Jo m cang e caseang Paa i
sming do, cajgobtu r f l iuui
guiar ju f l cat n f ng e
n do. Jo f job cafi i, jo
caquieenaa colng. Jo m cal e
jo, canaamtu r fr ju quir cart
cajne e u jo. Jo m cal e jo,
jo ng joguba car f cangr.
12 Jo m cat dsea sn qui i
sming do f quir e ncaj b tui,
joba eam caliang dsi jalng i
dsea do.
M cag Paa f Troas

jo cangr f Mileto
13Jo
m cang jo, jnea

co i dsea caguiaanggu do
cangojembaa qui Paa e
tenaa dsi mo cart
caguinaa t coo f e sii Aso.
Jo f jogub s e dsiteenaa Paa
laco ncasnaa r jenggu, co
iar calii e cangr e ngr la
to ni guo u. 14 Jo m caj
rnaa co r f Aso, jo cabre
dsi mo l tenaa, jo cangbaa
f f l sii Mitilene.
15 Jo m cang jo, caubaa
f Mitilene, jo m cajne e jm
coo gu do, cangngnaa f quini e
f e sii Quo. Jo m cat t jm
lajo, cangngnaa coo ni guo
uji e ne ni jm e sii Samos.
Jo coo gu jm calnaa e tenaa
f, joguba caguinaa f Mileto.
16 Jo cajmnaa lajo, co i Paa do
ja calii ngr f feso ie do l
laco ja niqu i eang e dsr f
l se Asia, dsco ii e niguiei
lajmnb f Jerusaln e nidsiti
jm Pentecosts e t f jo.
Ju g e cacu Paa f quini

dsea cng i seeng f feso
17Jo
lajee tang Paa f Mileto,

catr jalng dsea cng qui
f feso e nidsili do f l tai
f Mileto. 18 Jo m caguiling
jalng i dsea cng do, jo
cas rei jo caj:
b n gui jial gui
ncaee co jalng n lat
m cagnn f la f l se Asia.
19 Jog u contm ncang jee n
e jmoo laj i e iing Finaa Dsea
Jmang, jogu e ja jmifng ia,
jogu e jiuung dsibaa co jal e
lam iing dsea goo dsea Israel
nijmei jnea ui e guiaa ju
qui Dsea Jmang. 20 Ds ja
cat e guiaa jal e ju na, co
jmang jal ju e gui quiba
e ncaee n lacaang jee dsea
jogu cajo lacaang sn quina.
21 Jo eang ncaf jalng n,
dsea l ngna dsea goo dsea
Israel, co gu dsea i ja l ng dsea
Israel, e niqu jing yaangna f
quini Fidie jogu e j nilingna
ju qui Finaa Dsea Jmang.
22 Jog u lanagu niii f Jerusaln
laco ta qui Jmgu qui Fidie
e j i ja ii ee nsje quie jogu
ee nidsing nn f jo. 23 Jo laj i
e ii e lacoo f l nii, jmab
jnea ju Jmgu qui Fidie e
nsje n quie osi jal iihu
e jigu . 24 Ds ja e l quie
e seen t e junn ds lfa e
jmitibaa jal e ta na e iang dsii,
laj i ta e cainn qui Finaa
Jess e nijmitibaa car cat co
jal ta guia ju e Fidieb dsea
340
Hechos20,21
nijmineai jneaaaa nai fa ja
cat naa e jo.
25 Jog u lana nibaa e j i jaang
n jo nimanggu jnea cal
cat f jmg la, ds lajee tann
co n ncan na ju e guiaa
qui jial iing Fidie quier nif
qui jalng dsea jmg. 26 Joba
iinn f n lana, jalng dsea
cng, e song seeng n i ja
cajmicuing Dsea Jmang, joba
o dsee quie song lajo. 27 Dsco
lajb ju qui Dsea Jmang e
s guiaa jee n ncajmitibaa,
jo j i coo fa cajme e ja cajmitii.
28 Jo lajob eang n iing ona,
jogu jmee yaangna co gu
lajalng dsea i l ng dsea qui
Dsea Jmang l lacogu ta
ncaqui quina Jmgu qui
Fidie e nl ngna laco dsea jmo
gui jose qui. Jo lajob n
nijmeena jalng dsea qui
Dsea Jmang, co laeang co
jmi iar dob e cauingna
dsea quir. 29 Jo nib jnea e m
ning e ninnn do, nijaling dsea
jinggu i iing nijmgng n,
jo i dsea l i laco iedsinu i
n oo i iing nijmiguieng qui
jalng dsea e laco nitiung dsea
Dsea Jmang. 30 Jo lajee yaamb
nigeng i lng n i ni ju e
o j e laco nijmgngna dsea
qui Dsea Jmang e nijmitir
e ju e o j do. 31 Joba n e
siim ana contng; jogu te
ona e lajee n ji i e calsnn
co n, dseng ja cat e
fnn n jal jugui ju r
cart qu baa uii quina na.
32 Jog u lana, dsea rnaa,
nijann n f jagu Fidie jogu
co jal ju e iang dsi quir.

Co j i b dsea lr e jmco r n
e laco nilcuinggu Dsea Jmang,
jogu nicur n jal e s
nicur n, dsea l ngna dsea
geang quir, l lacogu j i
ju e ncacur jenggu. 33 Ds ja
e m cam n j i coo , ogu
cuu ogu m. 34 Jo ja cajme
lajo, co nb n gui e cajme
ta co layaang guobaa e laco
seaba jal e n quie co gu
jalng dsea i ng co o cajo. 35 Jo
contm ncaee n e lajob n
nijmeena ta, jogu e jmco na
jalng dsea n qui lajo, jo
lajee jo jmiguing ona laj i
ju e cajng Finaa Jess lajee
tai f jmg la m caj lala:
Juguigu qui i dsea i lng
eego cur dsea ri lacogu i
dsea i lng eego ng qui dsea
ri.
36 Jo m cang e cajng Paa
jal e ju na, jo casr u jnir, jo
cafi Fidie co jalng i dsea
caguiaang do. 37 Jo lajm i dsea
do caljiuung dsir jogu canaai
ri Paa jogu casr guoo dsea
do, 38 jogu eamb f cal i cajo,
co e cajng Paa e jo nininggu
ri coi do. Jo m cang jo,
cangojeam i dsea do Paa cart l
ca dsea do f dsi mo.
M cangngtu Paa f Jerusaln
21
Jo ie jo, dob canaa ju

jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f jo, jogu jnea
cangbaa condse f coo guo
uji e ne ni jm e sii Cos e
tenaa f dsi mo. Jo m cajne
lajo, caguinaa f Rodas. Jo f job
341
Hechos21
caunaa e cangnaa f Ptara.

2 Jo f job cajngnaa coo mo e
i f ngo f l se Fenicia, joba
co e job cangnaa. 3 Jo lajee
ngonaa ladob canenaa Chipre
e ne ni jm, jo caje l l
guonaa tuung m cangngnaa
f jo. Jo cangbaa cart l se
Siria. Jo co e mo do ngo ngoca
lee f coo oo jm l sii Tiro e
ne l se Fenicia, joba co e
mo job cangnaa.
4 Jo e f job cajng rnaa co
neang f jo, jo co b cajnaa
lajee gui jm. Jo Jmgu qui
Fidie nnicas i dsea e laco
nijmei do ju Paa e ja nids
dsea do f Jerusaln co dseam
quir.
5 Jo m casung e gui jm do,
caubaa colng co jalng
f jo, jo jei latng sn
quibre cangojeai jnea f
n jm, dsea co jalng
dseam quir jogu jalng jiuung
quir, jo colm caunaa cat
n f do. Jo m caguinaa f n
jm, lajalnaa do casnaa u
jninaa, jo cafengnaa Fidie. 6 Jo
l jo, cai ju rnaa, jo mf ng
casbaa dsi mo, jogu i dsea do
caqumtu r cangoli f quir.
7 Jo m caunaa f Tiro, jo
caguinaa f Tolemaida. Jo f job
cat e ngnaa co mo. Jo f
job cajo cafengnaa jalng dsea
qui Dsea Jmang i neang f jo,
jo caj baa co r coo jm.
8 Jo m cajne lajo, caubaa
f Tolemaida, jo caguinaa f
Cesarea. Jo m caguinaa f jo,
cangnaa f qui i Lii do, dsea

i guia ju qui Dsea Jmang i
quing jee dsea guing i jmco
dsea i o ta qui Fidie, jo f
job cajnaa co r. 9 Jo i Lii do
niseeng quiung jor sm i
nicang ng e jmor ta f cuai
qui Fidie.
10 Jo nngob ji jm e
taangnaa f do m cagui jaang
dsea Israel i ja f Judea i nisii
Agabo; jo i dsea nior ta
e fr cuai qui Fidie. 11 Jo
m cangoquieng i dsea do f
quininaa, jo cat i e m e
tu Paa, jo co e job car
guor co tr jo caj:
Lalab ncajng Jmgu qui
Fidie e ning dsea gooo dsea
Israel i fii qui e m tu la,
jogu niji dsea do jagu jalng
dsea i ja l ng dsea Israel.
12 Jo m cannaa e ju na, jnea
colng co jalng dsea qui
Dsea Jmang i neang f Cesarea,
jo cam naa Paa jmee e laco ja
nir f e nidsr f Jerusaln.
13 Ds Paa cair jo caj:
Jial jiuung o n uii qui
jnea, jogu jmangna jnea e
l nn f? Co ja e l qui jnea e
ning dsea jnea, co ja go e
cart jngmbre jnea f Jerusaln
song lajo ui e jmoo ta guia ju
qui Finaa Jess.
14 Jo co ja cal gu e ca jung
Paa fa e ja nidsr f Jerusaln, jo
j i e laba casigu r:
Glb laj i e iing Fidie co
n.
15 Jo m cang e jo, caguibaa
gui qunaa, jo cangbaa
colng co Paa f Jerusaln. 16 Jo
342
Hechos21
cangolimb co jnea coo t
m ng dsea qui Dsea Jmang i
neang f Cesarea.
Jo m caguinaa f Jerusaln,
jo cangojnaa f qui jaang
dsea i nl ng dsea qui Dsea
Jmang laj i l, jo siir Mnasn,
jaang dsea i seeng f l se Chipre.
M cangoee Paa i Tia do
17Jo
m caguinaa f Jerusaln,
i neang f jo ca jnea e iang
dsir.
18 Jo m cajne lajo, cangb
Paa co jnea e cangoeenaa i
Tia i quie nif qui dsea qui
Dsea Jmang f Jerusaln. Jogu
ie jo, f job sseng jalng dsea
cng qui Dsea Jmang cajo.
19 Jo m caguinaa qui i dsea
do, cacu Paa guico jalng
i dsea sseng do. Jo m cang
jo, cas rei lauiing lan jal
e cajme Fidie co r lajee e
caguiar ju qui Dsea Jmang
jee jalng dsea i ja l ng dsea
Israel. 20 Jo m canu Tia co
jalng dsea cng do jal e gui
e cajme Paa laeang co gea
qui Fidie jo canaai jmifi
Fidie. Joba cas r Paa jo caj:
Lajob l , ruu. Nb n e
lajee dsea gooo dsea Israel, i l
l milbing i nj cal ng ju qui
Dsea Jmang, jo lajm i dsea
jmor goo jo fr e dseng guimba
n e nijmitb jal ju qui ta e
case Moi. 21 Jogu ncajmeb i dsea
na ju e n ncae jalng dsea
Israel i seeng jee dsea i ja l ng dsea
Israel e jo n nijmitir laj i ju
qui ta qui Fidie e cajme Moi,
jogu ncasire e ja n tr li f
ngu tang jiuung s quir l
laco lt ng jalng jnea, dsea l
dsea Israel, ogu n jmitir jal
e t naa, dsea l naa dsea Israel
cajo. 22 Jo egu nijmoo jng? Co
nilib jalng dsea gonaa la e
ncagn f la. 23 Jo j i m laba
sea e n jme lala: Lana seeng
quiung dsea jee jneaaaa e ii
nijmitir laj i ju e cacur Fidie
lam jenggu. 24 Joba gua co i
dsea jo gjmee jal e t ng dsea
na laco nilguin f quini Fidie
colng co r. Jogu qui qui jal
e n i dsea quiung do e laco nilti
laj i e s f quini Fidie, jo lajoba
cung e nihu guir e laco cu li
e cajmitir e ju do f quini Fidie;
jo lajob nilir laji e o j jal
e ncajng dsea gooo dsea Israel
uii qui do, co ncalbre e n
n ba laj i ju qui ta qui
Fidie e cajme Moi do. 25 Jogu
ncasiingnaa ju e ncasnaa
r jalnaa, dsea te naa nif
qui dsea qui Dsea Jmang, jo
caguiengnaa ju qui jalng
dsea i ja l ng dsea Israel i nj
cal ng ju qui Dsea Jmang e
f lala: Ja cung cna ngu
qui jalng j i ncajng dsea
jing f quini die quir, ogu
cung cna jmng jalng j,
ogu ngu jalng j i nsyang
jmng, ogu cung ler e
gng dsea osi dseam co dsea
i o quir.
M castu dsea qui Paa f

dsi gu f e si f Jerusaln
26Jo
lajob cajme Paa, cangbre

co i dsea quiung do m cajne
343
lajo, jo cajmer jal e caqui Moi
ta laco cung e nilguing dsea
f quini Fidie. Jo m cang jo,
cabre e dsi sn gu f e si
f Jerusaln do qui e nijmr ju
co i dsea quie nif qui gu
do l jm e i dsea quiung do
nijmitr jal e ta caqui Moi
do e laco cung nidsicar jal
e s e nicur Fidie lajaang
lajaai.
27 Jo m njaquiemba e nidsng
e jm gui do m cang i lng
dsea Israel i seeng f l se Asia
e iuung Paa f dsi sn gu
do. Jo dsif lajob canaai tar m
jee jalng i dsea i teang do, jo
casai dsea do, jo canaai fr
te jo caj:
28 Jalng dsea ruu dsea
Israel ilingna ijmco na
jnea f la, co lab sing i dsea
dsea gooo i ng ta guia ju e
ja cng r co laj i e t f
gonaa, ogu cng r co ju
qui ta qui Fidie e cajme
Moi co gu gu quii cajo.
Jo ja m cajmgr gu geang
quii, co cajajei f dsi sn
gu quii dsea i ja l ng dsea
gooo dsea Israel.
29 Jo caf i dsea do lajo, co
cangr lam jenggu e ng jaang
dsea i ja l ng dsea Israel
i seeng f feso i sii Trfimo
co Paa f Jerusaln, jo l i e
caguijeng i Paa do i Trfimo do
f dsi sn gu, ds o j e
cajmer lajo.
i caseng ie jo jal e f i do
uii qui Paa, jo song canaai
tar m . Jo dsif lajob caguiling
Hechos21
dsea cu i r f l sing Paa ds
nur e te m , jo caseng
latng f f l taang i Paa do.
Jo jalng i dsea do casambre
Paa jo cajui dsea do cart
caluu e gu do, jogu cajnibre
jn qui e sn gu do cajo.
31 Jo s e t nijngmbre i Paa do
m cagui ju f quini fii fng
qui le romano e song ta
jalng i dsea i seeng f Jerusaln
do m . 32 Jo dsif lajob cangoli
cu i r co i le quir co gu i
qui ta jee r f l ta i dsea do
m . Ds m cang jalng i dsea
i sseng f l sing Paa do e
ngoling i le romano do co gu
fiir, jo caquiumbre e bi i Paa
do dsif lado. 33 Jo i fii fng qui
i le do cangoquiei f l sing
Paa jo casangnei, jo caquir ta
e nii Paa co t cadena.
Jo m cal e cai i Paa do, jo
canaai jmng r i dsea sseng
do jo caj:
I gu i dsea n? Egu e
ncajmer?
34 Jo tegu eang caf jalng
i dsea do. Jo i lng f e ji, jogu
e jigu f i lng, jo ja cal i fii
le do fa calir e uiing e ta i
dsea do m . Jo l caquir ta e
cangng i Paa do f n qui
jalng i le do. 35 Jo m caguiling
i le i te Paa do f l te jo
l soo dsea e nidsitai e f dsi
sn qui jalng i le do, jo
cadsimbre i Paa do f y nar,
co dsng ga jmo jalng i dsea
i teang do e ii nijmei ga
Paa. 36 Jo lajm i dsea do ngoli
tleai laco ngang i Paa do e je
i le do, jo tar m jo fr:
344
Hechos21,22
Jngangna i dsea n!
M cajmng Paa iar f
quini jalng dsea f
37Jo
t l nitm i le do Paa f
dsi sn qui jalng le m
cafng Paa i fii le do co jmi
griego jo cas r:
Su cung nisngtea co
n cate?
Joba cai i fii le do qui
Paa:
Su tmba fo jmi griego?
38 Su o nb i dsea egipto i n
ning jalng dseata co jalng
dsea ie ja m ngo na i cal
caseng qui mil dsea f jee
m, jo cangr ta jngang dsea?
39 Jo cai i Paa qui i fii le
do:
U , o jnea. Jnea l nn jaang
dsea Israel, jo calsnn f coo
f niing e sii Tarso e ne l se
Cilicia. Jo car uii die cutea
jnea f e nifnn jalng dsea f
lana.
40 Jo cacub i fii le do f e
nif i Paa do. Jogu dob nsi
cart y jo l teang dsea f ng
do, jo co guobre cajmer li e
caquiung i dsea do e tar m . Jo
m ca tii, joguba canaang Paa
e fi jalng i dsea do co jmi
hebreo jo caj cas rei:
Dsea ruu, dsea goo
dsea Israel, co gu
jalng dsea i l ng dsea mogui
quii, n na ju quie e nifa
qui jal e ncajme e laco
ningngna e o j jal dsee e
cuna jnea.
Israel i teang do e f Paa co
22
jmi quii do, eanggu tii

cajer . Jo cafgu Paa:
3 Jnea l nn dsea Israel laco
n, jogu calsnn f coo f e
sii Tarso l se Cilicia. Ds f
Jerusaln lab l cacunn, jogu
cajmt nn co jaang tfa i
niing quii i sii Gamaliel. Jo f
job cajmt nn jal e t ng dsea
gonaa e jmor laj i t mal
jogu lat lana. Jogu contm
ncajmunn e ncajmitii jal
ju qui ta qui Fidie car
ngocng dsii lacogu la jmoo n
lana cajo. 4 Jo lam jenggu gab
cajmeann jalng dsea teang
f gui co Dsea Jmang,
jogu cannre, jogu catnnre
dsi n coo guinb, dsea
dseam b, jo seem i lng dsea do
cart cajmbre. 5 Jogu jalng
i dsea mogui qui fii jmidsea
quii co gu jalng dsea cng
qunaa ibre gui dseng e
jb lajob cajme. Dsco bing i
cacu jnea jal ji e quiee qui
dseata i neang f Damasco e
laco nicur jnea f e nijmnn
dsea qui Dsea Jmang i seeng
f jo, jo nitre f Jerusaln, jogu
nijmhu nnre f jo cajo.
M cajng Paa jial calcui Dsea

Jmang
6Ds
(Hch. 9:1-19; 26:12-18)
ie jo, lajee e iuun f

ngoo f Damasco, jo m cat e
guie jo, jo lajee e njaquiei
niguiee f Damasco, coo cajnm
coo j e j eang e ja f y
jmg, jo dsng cajne lacng
lajing l ngonaa. 7 Jo dsif lajob
caqu nn f ni u, jo canu e
345
Hechos22
lng i i guicaf f y jmg jo

guicaj s r jnea: Saulo, Saulo,
jial ng jman jnea ga?
8 Joba cang qui i guicaf do
jo cafa: I n, Fii? Joba
caitu i guicaf do jo guicaj:
Jneab Jess i calsng f Nazaret
i ng n jman ga lana. 9 Jogu
jalng dsea i ngoling co
jnea ie jo cangbre e j do joba
eam cafi, ds ja canur luu
i guicaf do i cat jnea do, j i
jneab dsea canu. 10 Jo cang
jnea qui i guicaf do jo cafa:
E n nijmeee, Fii? Jo caitu
i guicaf do jo guicaj: Ran jo
gua f iuun f Damasco, jo f job
niljme ju jal e n nijme.
11 Jog u dsco tiuumbaa caj a ui
e j e j e cajnng do, joba i dsea i
ngoling co o do, bing i cajeng
jnea cart caguie t Damasco.
12 Jo e f jo niseeng jaang
dsea i nisii Ananas i eang
jmg Fidie jogu eam n r
ju qui ta qui Fidie e cajme
Moi. Jo jalng dsea gooo
i seeng e f Damasco do guib
fr uii qui i Ananas do. 13 Jo i
Ananas do cangr f l caj a. Jo
m caguir f jo, jo cas r jnea:
Saulo ruu, gljnbtu cal
cat. Jo dsif lajob caljntu,
jo ncum j cal cat. 14 Jo
cajnggu i Ananas do cas r
jnea: Tiquii Fidie ncanai
n e laco nil jal e iing
Fidie e nijme, jogu canai
n cajo e laco niman Dsea
Jmang i l ng Fidie i ja dsee
o j i coo jogu ninu jal e
fr dseng iar. 15 Co nb dsea
niuin dsea quir, jogu nijme
dsea ju lang f jmg lajal

e ni jogu lajal e nn
cajo cuai qui Dsea Jmang.
16 Jog u lana, e e sjeenggu?
Sn jo nisn jm e laco cu li e
cauin dsea qui Dsea Jmang,
jogu m dsea do e nii dsee
qui.
M cajme Paa ju jial m

cangoeer dsea i ja l ng dsea Israel
17Jo
m caqunn e cageann
f la f Jerusaln, jo cango f gu
f e cangofnn Fidie. Jo lajee
jo camo lng ee camo lafa
m qu dsea. 18 Jo camnn Finaa
Dsea Jmang e j s r jnea lala:
Jmung qui, jo ju lajmn f
na f Jerusaln co ja nijmiji jalng
i dsea i seeng f na laj i ju e
guia quie. 19 Joba jnea lalab
cang qui dsea na jo caf re:
Fii, ib i dsea do gui e jnea
ng lacoo lacoo l te gu qui
dsea gooo e jmnn jalng dsea
i cuing n, jogu tre f n
jogu jmhu nnre cajo. 20 Jogu ie
do m cajngang dsea i Te do,
jaang dsea i cajme laj i e iing n
jogu caguiar ju qui cajo, dob
sng jnea ie jo e cu ju quie
e cajnga dsea qui i Te do. Jogu
jneab cajo dsea cajme s i
dsea i cajnga qui i dsea do lajee
e cajngangnei. 21 Jo ds cajng
Fii Dsea Jmang cas r jnea:
Teng f u, dsco lana nis nn
n f f l hu i l seeng dsea i ja
l ng dsea go dsea Israel.
M cas ng Paa co jaang fii le

22Jo
j i job j i caquiui nur

ju qui Paa, co m canur e
346
Hechos22,23
nids dsea do e niguir ju qui
Dsea Jmang jee jalng dsea i
ja l ng dsea Israel, joba canaai
otu r jo fr: Ja n e seeng i
dsea na f jmg la! Jngangnai
na! 23 Jogu tabgur m jogu
br lee too s r, jogu br lee f
y co jagur co dsng gui.
24 Joba i fii le do caquir ta
e niti Paa f dsi n jalng
i le do. Jogu caquir ta cajo
e nibng dsea do co loo e
laco dsea do nijmr ju jial e
ta jalng dsea m uii quir.
25 Ds lajee e num Paa r
e lco dsiinggu e nibmbrei
do, lajee job cajmng Paa i
dsea nluu qui fii le i s
nijmeng ga r do jo caj
cas rei:
Su seab f qui n e
nijmhu ngna jaang dsea i
calsng f l qui dsea romano
ta e j i ja m caltab dsi su
dseng or dsee?
26 Jo m canu i dsea nluu
qui i fii le do e cajng i Paa
do lajo, joba dsif ladob cangi
e cangojmer ju i fii le do
quir jo cas rei:
E nijme n co i dsea
do, co dsea calsng f l qui
dsea romano tab j e l i?
27 Jo dsifb cangoquieng i
fii le do f l sing Paa, jo
cajmng rei do jo caj:
Su jb e dsea romanob l ng
n?
Jo cai Paa qui i fii le do
jo caj:
E jb, b jnea.
28 Jo caitu i fii le do qui
Paa jo caj:
Jial jnea eam cacng cuu

quie e cauinn dsea romano.
Jo caitu Paa cas r i fii le
do:
Ds jnea l nn dsea romano
lat m cangambaa.
29 Jo jalng i dsea i s
nijmhu ng i Paa do, calium
yaai f quini dsea do. Jo jgu i
fii le do calium iar cajo m
calir e dsea romanob l ng i Paa
do; jogu cab f quir ds e
ncangnei jenggu.
M cangojei Paa f quini dsea

quie nif qui dsea Israel
30Jo
m cajne e jm jo, co
eam iing i fii le do e nilir
r e uiing e dsee e jmo dsea
Israel qui i Paa do, jo cajbre
e cadena e ung dsea do, jo
caquir ta e niseng jalng fii
jmidsea co gu jalng dseata
i quie nif qui dsea Israel
e nisei do colng e qui
nis i uii qui i Paa do. Jo m
nsseng jalng i dsea do, jo
caquir ta e cag b i Paa do f
dsi n, jo cangojengnei f
quini jalng i dsea i caseng do.
Joba cajng Paa
jalng i dsea i quie nif
qui dsea Israel i caseng do jo
cas rei:
Dsea ruu, eam gui
ncaee jnea f quini Fidie lat
lana, co ibaa e jmang e guiba
ncajme f quini dsea do.
2 Jo dsif lajob i dsea mogui
qui jalng fii jmidsea i sii
Ananas caquir ta qui i dsea
i teang qui laco sing Paa e
nijni do moni Paa.
23
347
3Ds
i Paa do cair dsif lado,

jo cas r i jmidsea Ananas do jo
caj:
Fidieb nib qui n cajo,
dsea jlng! Song n guiin na
lana qui niquidsi laj i laco
ju qui ta qui Fidie e laco
sb, jo jial e n qui ta e
nibng dsea jnea? Co f f ni
ju qui ta qui Fidie e ja
cung jm dsea lajo.
4 Joba cai i dsea i teang do
qui Paa jo cas rei:
Su lanab f dsea mogui qui
jalng fii jmidsea qui Fidie?
5 Joba caitu Paa qui i dsea
do jo caj cas rei:
Dsea ruu, ja i jnea e i dsea
na l i dsea mogui qui jalng
fii jmidsea, joba cafa lajo, ds
faco i jnea e lajo, ja cafa lajo
jng. Co f ni ji qui Fidie e
cajme dsea mal lalab f: Ja fo
ga qui dsea i qui ta f go.
6 Jo m call Paa e i lng i
dseata qui dsea Israel i caseng
do l i dsea saduceo, jogu
i lnggui do qui jee dsea
Israel i l ng dsea fariseo, joba
cajng Paa cas r i dsea do co
ju te jo caj:
Dsea ruu, dsea fariseob l ng
jnea cajo, jogu dsea sju dsea b
jnea cajo. Jogu i dsea na n i
jnea co e j l nn e j tu dsea m
ning e jui.
7 Ds m cat f Paa e
jo, jalng i dsea i l ng fariseo
do co gu jalng dsea i l ng
saduceo canaai e jmiqum dsi
ri lajee yaai, jo cauing
t l i dsea i caseng do ie jo.
8 Co jalng i dsea i l ng saduceo
Hechos23
do fr e jo j tu dsea m ning
e nijui, jogu fr e ja seeng
jalng ngeles ogu sea jal
jmgu qui dsea; ds jalnggu
i dsea i l ng fariseo do jb l i
jal e ju jo. 9 Jo lajm i dsea
do catr m cal cat, jogu
i lnggu i tfa qui ju qui
ta qui dsea Israel i quing jee
dsea i l ng fariseo, b dsea caror
jo casng yaai jo caj:
I dsea la j i coo e ga ja
e m cajmer; l jangm song
ncas i co jaang dsea gu osi
co jaang ngel .
10 Ds eanggu ta jalng i
dsea do m lacoo ya. Jo i fii
le do cafmbre fng cajme
i dsea do cui Paa. Joba catr
t n m ng le quir e
laco nigungnei l iuui, jo
nidsijeangnei f n jalng i
le do cal cat.
11 Jo m can coo gu jm lajo,
cajmijneng ia Finaa Dsea
Jmang f quini Paa jo cas rei
jo caj:
Cu b u, Paa, co laco
ncagui ju quie e f Jerusaln
la, lajob n gui ju quie cajo
f Roma.
M cas ng dsea jial nijngi Paa

12Jo
m cajne e jm jo, i lng

i dsea Israel do cas i r e
nijngi i Paa do, jogu cacu
ju ri lajee yaai do e
dseng ja nidr ogu nir
j i
coo cart nilr e nijngi Paa.
13 Jo jalng i dsea dsea Israel
i cas ng lajo tir l gu l tu li.
14 Jo cangoli f quini fii jmidsea
qui dsea gor dsea Israel
348
Hechos23
co gu f quini dsea cng
quir jo cas rei lala:
Jnea ncacunaa ju
qunaa lajee yeenaa e ja nin
niquieenaa j i coo cart nilnaa
nijngngnaa Paa. 15 Jogu n
lana co gu i dseata i quie nif
quii caguiaanggu na, nif na
fii le e nijajeai i Paa do
dsa f quinna, jogu nijmeena
e nilgi lco nif nar e
nijmng nar jal e dsee e sea
quir lauiing lan. Jogu jnea,
dsea tulngnaa, nijmeang gui
yeenaa e nijngangnaar gui f
ngu e nigei cat la.
16 Ds jaang sming, jo i
dseam rng Paa do, nicalibre
laj i e guia gui i dsea do qui
e nijngi i Paa do. Joba cangr
dsif lado f n jalng i le do
f l iuung Paa e cangojmerei
ju.
17 Jo m cang Paa e ju do,
dsif lajob catr jaang dsea
nluu qui fii le jo cas rei
jo caj:
Jeng i sming la f quini fii
qui, co lng ee ju quie bre e
cat ng .
18 Joba i dsea nluu qui i
fii le do cajei i sming do f
quini fii quir, jo lalab cas r i
fii quir do:
I dsea sjn ng i sii Paa do
catr jnea, jo camr jnea e
cagajenn i sming la f quin,
co lng ee ju quier quiba j.
19 Jo i fii le do cat i guoo i
sming do, jo cajengnei f coo
l ja i i dsea nu, jo cajmng rei
jo caj:
E ju qui quie, sming?
20Joba
cai i sming do jo
caj cas rei:
F m dsea goo dsea Israel
ncas i r e nim r n f e
dsa niguien Paa cal cat f
quini jalng dseata i quie nif
quii, dsea l dsea Israel. Jo i
dsea nguiar gui e nijmgi
n e laco nis nggu r cuai
qui dsee e sea qui i Paa do.
Ds e jo nijmr e l laco n
niguiemba dsea do, jo lajob
nilr nijngngnei. 21 Ds ja j
glin, co l gu tu lng dsea
goo dsea Israel nsjeei Paa e
ng gui f e ii nijngngnei.
Jogu ncacu ju ri lajee
yaai e ja ni nidr j i coo
lajee e ngu e nilr nijngi
Paa. Jogu lana, guib nneai e
lco sjegur e niqui n ta lajob
e niguiengna i Paa na f quini i
dsea quidsi do.
22 Joba i fii le do cas r i
sming do e ja i i nis i do j i
jaang laj i ju e cas i do. Jo
m cang jo, ca bre ju i sming
do.
M caguii Paa f quini

dseata dsea fng i sii Flix
23Jo
dsif lajob i fii le do

catr gng dsea nluu quir jo
cas rei jo caj:
Guieengna gui t ciento
le i ng t, jogu setenta i nige
cuea, jogu t cientogu i nic
is, jo nidsee f Cesarea la i i
e u na.
24 Jog u caquigu i fii le do
ta qui i dsea nluu quir do
e niguii do gui cuea i nige
i Paa do. Jogu jalng i le do
349
Hechos23,24
nsnr ju e niji Paa e

guimbi f quini i dseata dsea
fng i sii Flix i guiing l ng ta
f Cesarea.
25 Jo i fii le do casi coo
ji co dsea quir e cat ng i
dseata dsea fng do jo lalab f e
ji do:
26 Jnea Claudio Lisias, fii le
qui dsea Jerusaln. Jo nis nn
e ji la e t ng n, Flix, dseata
dsea fng i jmg dsea eang
l qui ta f na f Cesarea.
Guico ba. 27 E laba iinn f n,
e jalng dsea Israel i seeng f la
ncasai i dsea la i sii Paa,
jo s e nijngmbrei. Ds dsif
m cali jnea e dsea romanob
l i, dsif ladob cango co
le quie jo calaambaare. 28 Jo
co jnea iinn e caldseang dsii
e uiing e n i i dsea do, joba
cajnnre f quini dseata i quie
nif qui dsea Israel. 29 Jo job
caguo ju e nin i dsea do ui
e ja jmiti Paa laj i ju qui ta
qui Fidie e laco t ng i dsea
gor dsea Israel do e jmor. Ds
ja e dsee sea quii e eang fa
dsi e nijngngnei ogu e
nitngnei f dsi n. 30 Ds
m calii e i dsea Israel do
nguiar gui e nijngmbre Paa,
joba f nab niguienn dsea do
co n. Jogu ncaf b jalng
i dsea i n ng r do e nab nijmr
ju co n e uiing e jmor
dsee qui dsea do. Jo lanab
j i l ju quie, dseata Flix.
Guico ba.
31 Jo ia e u jo jalng i le
do cajembre Paa f e f l sii
Antpatris l laco ta caqui i
fii quir do. 32 Jo m cajne e

jm coo gu do, jalng i le i
cangoling e ng do caqumtu r
f Jerusaln f l si nr do.
Jogu jalng i le i dsiing cuea
do cangolimbre co Paa cart
Cesarea.
33 Jo m caguiling i le i jeng
Paa do cart Cesarea, jo cajabre e
ji do i dseata dsea fng i guiing
qui ta f jo, jogu cajmbr Paa
cajo.
34 Jo m cal i dseata Flix do
e ji do, joba cajmng r i Paa do
jie f l seei. Jo m calir e f
l se Ciliciab seeng i Paa do, joba
cas rei do jo caj:
35 M nigling jalng i
dsea i jmo dsee qui do, jogub
nisnaa e uiing e n i n.
Jo m cang jo, caquir ta e
jeb dsea qui i Paa do, jo f
dob cajmerei f dsi n l
caqui dseata Herodes ta.
M cajmng ia Paa f quini

dseata dsea fng i sii Flix
24
Jo m cang i jm lajo,

cagui i dsea mogui qui
jalng fii jmidsea i sii Ananas
do f Cesarea colng co coo t
m ng dsea cng qui dsea
Israel co gu jaang dsea i tng
feng dsea eang i sii Trtulo.
Jo jalng i dsea la caguili f
Cesarea do, jo caguijmer dsee
qui Paa f quini i dseata dsea
fng i guiing f jo.
2 Jo m cahu
ta e caguijei
Paa f quini i dseata do e qui
e nis ng e ju do, joba canaang i
Trtulo do e n i Paa f quini i
dseata Flix do jo lalab caj:
350
Hechos24
Mam n, dseata dsea fng
quii, e laeang nba e see naa
jugui ju r. Jogu laeang e
eam tn cajo, jmiguib jal e
gui ncauing latng gonaa.
3 Jo jalb e jo eam iang dsi
jnea, dseata quii Flix; jo
guimamba qui jal e jo. 4 Jo
ja iinn e jmnggu n eang,
fa nijieb o e ninu laj i ju
qunaa cate lajo. 5 Jo lana
ncadsnaa jal e ga e jmo i
dsea na f latng f jmg
e nor m qui jalng dsea
Israel e laco ninng dsea qui
ri. Jogu l mbr cajo dsea
mogui qui coo l dsea Israel
i sii nazareno. 6 Jogu ja jmgr
laj i e t naa f gu f quii
f Jerusaln; co ii nidsijei
dsea i ja l ng dsea Israel f dsi
sn gu quii do, jo uiing e
joba e casengnaare. 7 Jo lam
iinaa ni naa quir j i laco
f ju qui ta quii, ds dsif
lajob i fii le i sii Lisias do
cagui dsea do laguidseaang f
jaguonaa. 8 Jo caj e lajalng
jnea dsea cunaa dsee cat ng
e nijan ngnaar f quin.
9 Jog u m cal f Trtulo e jo,
jogu cafgu jalng dsea Israel
i teanggu co r do, jo j e
dseng jba jal e jmo i Paa
do, jo rb dseng s i co
i Trtulo do e jmor dsee qui
Paa.
10 Jo m cang jo, i dseata Flix
do cajmer li co guor e s r
Paa e cum nif dsea do ju
quir. Joba caro Paa jo caj:
Eam iang dsii e nijmng
ia quin n, dseata quii,
cuai qui jal dsee e jmo

i dsea na quie. Co ibaa
gui e nb dsea i quidsi r
qui dsea gonaa dsea Israel
laj i nngob eang. 11 Jo cum
nildseaang o e nab ngo guitu
jm e caguie f Jerusaln e
jmifnn Fidie. 12 Jo ja cads
jalng dsea na j i coo dsee e
laco nin i jnea, fa e snn jnn
co dsea, ogu ta m jee
jalng dsea f sn gu f
qui dsea goo e si f jo, ogu
f dsi sn guji qui dsea
goo cajo, ogu lacaang l ji f
jee f. 13 Jo jalng i dsea n ng
jnea i teang la ja niguir j i
coo dsee quie e jmor, co ja e
rn j i coo lacogu la fr.
14 Ds e j e jmoo laj i e iing
Fidie i jmifng l dsea cng
quie, dsea Israel, laco cng r
co f gui qui Dsea Jmang.
Jo f i dsea goo na e jnea ja
jmitii laj i ju qui ta qui
Fidie e cajme Moi; ds o j e
lajo, co jneagu jb l nn jal e
ju jo co gu jal e ju e cajme
malgu eang. 15 Jogu jb
l nn rb lacogu i dsea e j tu
jalng l laeang co Fidie
nai fa l i dsea guing osi
i st ng e le . 16 Joba cub
dsii e eee gui f quini Fidie
jogu f quini dsea rnn dsea
jmg cajo.
17 Ds m cang t n ji i e ng
f l ji, joguba caquntu f
Jerusaln e ngocu cuu jalng
dsea tiing, jogu ngocu
Fidie laco lt ng dsea goo
dsea Israel e cur dsea do. 18-19 Jo
351
Hechos24,25
lajee tann jmoo jal e jo e

nng e calguinn f quini Fidie
lacogu la f dsea goo dsea
Israel, jo ie jo ja ga l sseng
dsea e jr qui laj i e l quie,
ogu m te j i cap cajo. Jo
job m caguiling coo t m ng
dsea Israel i jaling f l se Asia,
jo cadsi jnea f dsi gu f
e si f Jerusaln do. Jo i dsea
b i cat ng e nigling f la e
n i jnea faco sea dsee quie
quinir. 20 Jogu co ja dsee calse
quie, joba i dsea i teang la lana
cum nijmr ju song cadsr
dsee quie e lng ee cajme
m cajei jnea f quini dseata
i quie nif qu jnea, dsea l
dsea Israel. 21 Co laj i e to dsii e
cafa co ju te lajee snn f
quini i dsea quidsi do jo cafa:
Lana n cuna jnea dsee dsco
e j l nn e j tu jalng l m
ning e jui.
22 Jo co nib i dseata Flix
do gui jial jal ju qui Dsea
Jmang, joba m canur jal
ju e cajng Paa do, caje b qui
e niquidsir lajmn qui dsea
do jo cas rei:
M nigeng i fii le Lisias,
gubing nijm ju r jnea
cuai qui e dsee e sea qui e
n ng jalng dsea n.
23 Joba cas i dseata Flix do
i dsea nluu qui i fii le do e
giuumb Paa sjn i lajee jo,
lfa cum e jalng dsea i cuing
dsea do nijmco rei lajee iuui
do.
24 Jo m cang gu t n jm
lajo, caguibtu i dseata Flix
colng co dseam quir i
sii Drusila i l ng dsea Israel, jo

caguili f l tdsi qui dsea.
Jo dsif lajob caqui i dseata do
ta e nilt Paa e f l quidsir
do. Jo m cagui Paa f jo, jo
canaai guiar ju qui Dsea
Jmang jial laco nijng yaang
dsea f jagu dsea do. Jo canub
i dseata do jal e ju qui Paa
do. 25 Ds m canaang Paa e fr
jal ju qui jial nisng yaang
dsea f gui, jogu jial ja nibeng
dsea dsee yaai, jogu jial m
nit e niquidsi Fidie qui
lajaang lajaang dsea jmg, joba
m canu i dseata Flix do jal e
ju qui Paa do, jo cafmbre jo
caj cas r Paa:
Gumtu f l iuun do
lana. Nab nijmeee ju l e jn,
joguba nittu n f la.
26 Jog u cajo i dseata Flix do
cuub ing dsir e nicu Paa r e
laco e nilei dsea do. Jo uiing
joba e tr Paa soji e s i
coi . 27 Jo t j cangoca e jmor
lajo. Ds m cang jo, cag b i
Flix do e l i dseata dsea fng,
jo ca jaanggu dsea cuai quir
i sii Porcio Festo. Jo co i dseata
Flix do ii e guib nijr co
dsea Israel, joba caseambre Paa
lado la sjn mbi.
M cagui Paa f quini

dseata dsea fng i sii Festo
25
Jo coob
m cat e
niling Festo dseata dsea
fng, jo m cang n jm lajo
cag bre f Cesarea jo cangr
f Jerusaln. 2 Jo m caguir f
jo, dsif lajob jalng fii jmidsea
co gu jalng dsea Israel i
352
Hechos25
laniing i neang f Jerusaln ie
jo caguili e jmor dsee qui
Paa f quini i dseata Festo do.
3 Jo jalng i dsea jmo dsee qui
Paa do camr jmee i dseata do
e laco niqui dsea do ta i Paa
do e nidsngtu r f Jerusaln e
qui nitdsi quir f jo, ds
ii jmr lajo e l laco nilr e
nijngngnei gui f e tu b.
4 Joba cai i dseata Festo do
qui i dsea jmo dsee qui Paa
do jo cas rei jo caj:
F dob iuung Paa sjn i
f Cesarea, jo ibaa dsii
ninnn f do e jo jmng ia.
5 Jo jalng dseata quina n
nidsili co jnea f Cesarea, jo
song sea dsee e ncae i dsea
do, joba f job cung jmeena
dsee quir.
6 Jo caje b dseata Festo f
Jerusaln ji si gu jmgu. Jo
m cang jo, joguba caqui f
Cesarea. Jo m cajne e jm jo, jo
cangbre f l niger e niquidsir
. Jo caquir ta e calt Paa
f jo. 7 Jo m t l ca Paa f jo,
dob nteang jalng dsea Israel
i jaling t Jerusaln i jmo dsee
quir do, jo cangoquiei f quini
i dseata do jo canaai jmor dsee
qui Paa, jo iib eang e dsee
e curei do, ds j i coo ja e
cadsr fa dseng e j laj i e
dsee e jmor qui dsea do.
8 Joba cai i Paa do f quini
i dseata do co ju e jmng
iar jo caj:
J i coo e ga ja m cajm jnea,
ogu fa ncafa ga uii qui jal
ju qui ta qui dsea goo
dsea Israel, ogu fa ncafa ga
uii qui gu f qui dsea

cajo, ogu qui dseata dsea fng
i guiing qui ta f Roma.
9 Jog u co i dseata Festo do ii e
jr guib co jalng dsea Israel,
joba cajmng r Paa jo caj
cas rei lala:
Iin e gu f Jerusaln, jo f
job niquidsi jnea qui laj i e
n ng dsea n?
10 Joba cai Paa qui i dseata
Festo do jo caj:
F lab iuun f l quidsi dseata
dsea fng dsea guiing f Roma
, joba f lab l cat ng e nitdsi
quie. Jogu guib n cajo,
dseata quii, e j i coo e ga ja
m cajme qui jalng dsea
goo. 11 Jogu song ncaee dsee e
lahu ng e dsi e nijngngna
jnea, cum l jmeena lajo, jo
ja e fa j i coo . Ds song jagu
sea j i coo dsee quie laco j i
e n ng dsea jnea, j i jaang dsea
sea f quir e niji jnea f
quini dsea i n ni quie. Joba
m e iab i dseata dsea fng
i qui ta f Roma niquidsir
quie.
12 Jo m cang jo, i dseata Festo
do cas i co jalng i dseata
ri caguiaanggu do. Jo l jo
caj cas r Paa:
L laco ncam n u e i
dseata dsea fng dsea qui ta f
Roma do, bing niquidsi qui,
jo co b nigu lana.
M cas ng dseata Festo co jaang

dseata dsea fng i sii Agripa
13Jo
m cang t n jm lajo,
i dseata dsea fng i sii Agripa
do colng co i dseam ri i
353
Hechos25
sii Berenice cangoli f Cesarea

e cangoeer i dseata Festo do.
14 Jo hubji cajer coi do f
Cesarea. Joba lajee jo, i dseata
Festo do cas r i dseata dsea fng
Agripa do laj i e l qui i dsea i
sii Paa do, jo caj cas rei:
Lana lab iuung jaang dsea
i sjn ng i caseang dseata Flix
m cag r. 15 Jogu m cataann
cate f Jerusaln, jalng fii
jalng dsea cng quir
caguili n i i dsea i sii Paa
do f quinii, jogu camr jnea e
fa niqui ta e nijum dsea do.
16 Joba cang qui jalng i dsea
i jmo dsee qui Paa do e ja lajo
t ng dseata dsea fng i guiing
f Roma fa e quir ta e dseng
nijung dsea lajee ngu e
niquidsir qui i dsea rng
dsee do jogu e nis i co i dsea
i n ng r cajo e laco nijmng
yaai co jal e dsee e n ng
dsea r do. 17 Joba m cagling
i dsea i jmo dsee qui Paa do
f la, jo e cajmng ia, co
dsif m cajne e jm coo gu
do cangbaa f l niquidsii , jo
caqui ta e caltb i Paa do
f l iuui. 18 Ds jalng i dsea
i caseng i n ng r do ja canu
fa e fr uii qui i Paa do laco
j i e lam dsi jnea. 19 Co laj i
dsee e jmor quii e qui
laj i ju e j l i qui Fidie
quir, jogu qui jaang dsea
i sii Jess i ncajng do jogu fr
e j bi do. 20 Jo co jo i jnea
ee nijmeee co r qui jal e
dsee e jmo dsea quir do, joba
cajmng re e song ii e nidsr f
Jerusaln e ntdsi quir f jo.

21 Ds iar caj e ja ii dsr,
jogu ncamr e i dseata dsea fng
i guiing f Romabing i niquidsi
quir. Joba caqui ta quir
e lam iuumbr sjn i cart
niguiennre f quini i dseata
dsea fng do.
22 Joba cai i dseata Agripa do
qui dseata Festo jo caj:
Iimb jnea nuuu ju qui i
dsea do cajo.
Joba cai dseata Festo qui i
dseata dsea fng do jo cas rei:
Dsab ninu laj i ju quir.
M cagui Paa f quini

dseata dsea fng Agripa
23Jo
m cajne coo gu jm
lajo, i dseata dsea fng Agripa
do co gu i Berenice do caguili
cangotai laco dsea goo f
sn l tdsi qui jalng
dsea jo je jalng fii le quir
co gu jalng dsea niing i
jaling co r. Jo m caseng
jalng i dsea do f do, i dseata
Festo do caquir ta e cangote
le i Paa do jo cangojengnei
f l nsseng dsea do. 24 Jo m
caguir f jo, lalab cajng i dseata
Festo do:
Dseata dsea fng Agripa
co gu lajng dsea i sseng la
lana co jneaaaa, nab nsing
i dsea do lana. Jo lajm dsea
Israel ncajacor dsee qui
i dsea na lajee cataann f
Jerusaln jogu f la f Cesarea cajo,
jogu dsng tar m e mr jnea
fa e niqui ta e nijumbi na.
25 Ds jneagu l nn e ja e m ler
j i coo fa e dsi e nijui. Jo
354
Hechos25,26
iagur ncamr e i dseata dsea
fng dsea guiing f Romabing
i niquidsi quir, joba nca
dsii e f job niguiennre. 26 Jo
co ja igu e dseng e nif
i dseata dsea fng do cuai
qui i dsea na, joba catre
lauii f quin n, dseata dsea
fng Agripa, e laco niquidsi
quir. Jo lajoba sea e nito jnea
f ni ji e niguienn qui dseata
dsea fng i guiing f Roma. 27 Co
gab ji l l nn e niguienn jaang
dsea i sjn ng jogu ja ii e
nito o f ni ji qui laj i e n ng
dsea r do.
M caf Paa f quini

dseata dsea fng Agripa
26
Jo m cang e caf

dseata Festo ju quir,
joba cas dseata dsea fng
Agripa i Paa do jo caj:
Cum fo ju qui lana.
Jo dsif ladob cajme Paa li
co guor e qui nifr jo lalab
canaai fr:
2 Dseata Agripa, eam iang
dsii e nifa ju quie f quin
n lana e nijmng ia qui
jal dsee e ncajaca dsea gooo
dsea Israel quie. 3 Jo co cuib n
jal e t ng jnea, dsea l dsea
Israel, co gu jal ju quii e
snaa, joba m jmee quin
lana e ninu jal ju quie e
nif n car nitembaa.
Jial seeng Paa n gu e

calcui Dsea Jmang
4Lajm
dsea gooo dsea

Israel ir jial calsnn jee r f
gooo jogu f Jerusaln lat j i
leeambaa. 5 Jogu ib gui

jalng i dsea e dsea fariseob
l ng jnea lat j i mal, jogu
cum nij lajo song ii. Jogu
lajee jalng jnea, dsea l dsea
Israel, dsea fariseo i lajanggu
jmiti laj i ju qui ta quii
qui jial n nijmifng dsea
Fidie. 6 Jogu lanagu ncajei
jnea f la e qui nitdsi quie,
dsco e jnea jb l nn laj i ju
qui Fidie e case l dsea
ang quii e j tu jalng dsea
m ning e jui. 7 Jo e lab ju e
cacu Fidie l dsea ang quii
do, jo laj guitu l dsea gooo
dsea Israel sjeembre i dsea i
cajng Fidie i nis f jmg la.
Joba u jm ja t dsea gooo e
jmifi Fidie jogu e jmor laj i
e iing dsea do. Jo ui e j l nn
e ncagng i dsea i sjeengnaa
do, joba cu dsea gooo dsea
Israel jnea dsee lana, dseata
quii Agripa. 8 Joba jial ja iing
n, dsea gooo dsea Israel, j
lingna e Fidie cajmer e caj tu
Jess jee jalng l m cang e
caji?
M cajng Paa jial cajmei ga

9Ds
e jba e ca dsii ie
lam jenggu do e cajmeann
ga jalng dsea qui Jess i seeng
f Nazaret. 10 Jo lajob cajme
f jee f Jerusaln, e cangom
ju f quini jalng fii jmidsea
e catnn f ng dsea qui Dsea
Jmang f dsi n. Jogu m
hu ta e jung jalng i dsea
, dob snn e cu ju quie
cajo. 11 Jogu jmiguiung neb
355
Hechos26
cajmeannre e laco nit r laj i

ju e j l i qui Dsea Jmang
do. Jo jal e na cajme f lacoo
sn gu quii, dsea l dsea
Israel. Jogu dseng eam n
camnnre lajali do, co jgu
ng e jmannre ga cart doi
ji f seembre. Lajob cajme lajee
ngu e calcuinn Dsea Jmang.
M cajnggu Paa ju qui m
calcui Dsea Jmang
12Jo
(Hch. 9:1-19; 22:6-16)
coo ya, lajee e iuun f

ngoo f Damasco cuai qui e
jmann ga jalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f do, jo
ie jo nngoo quiee ta co gu
ju qui jalng fii jmidsea
qui dsea gooo dsea Israel e
nijmeann ga jalng dsea cuing
Dsea Jmang. 13 Jo lajob f gu
n, dseata Agripa, e lajee guin
iuun f e ngoo f Damascob,
e ngo guie job camo coo
j e j jlo e eanggu jing j
lacogu j iee. Jo e j do ja f
y jmg, jo cajne f lacng
lajing l ngonaa do lajee e
tenaa f ngonaa f Damasco.
14 Jo dsif m cang e cajne e
j do, lajbaa la ngonaa do
caqu ngnaa f ni u. Jo can
jnea e lng i i guicaf co jmi
hebreo e tr jnea jo guicaj lala:
Saulo, Saulo, jial jman jnea
ga? Co jal e jmoo na e jmang
uba na, lacogu dsing ng
jaang gt m i fiire s s
moure song ja n re.
15 Jo cang qui i guicaf do
jo cafa: I n, Fii? Jo caitu
i guicaf do jo guicaj: Jneab
Jess i ng n jman ga lana.

16 Jo lana, ran jo jmee sn,
dsco lana cajmijneng ia f
quin e laco nijme laj i e iinn
jogu nigui ju quie f quini
jalng dsea qui jal e ncai
la lana jogu co jal e nab
nil quie cajo. 17 Jogu lana
nilaambaa n jee jalng dsea
go dsea Israel i n ning n
co gu jee dsea i ja l ng dsea
Israel cajo. Jogu jneab nis nn
n jee jalng dsea i ja l ng dsea
Israel. 18 Jo ta lajoba nis nn n e
laco ge dsea jial laco ninea
moguir, jogu e jo nilseenggur
e dsee quir qui ta r, co
l l n e niqu jng yaai f
quinibaa, jo lajoba jo nilseei e
quigu fii i lng i sii Satans
ta quir, jo nini e jnea dsea
nicaa nif quir. Jo nis nn n
Israel lajo e laco j niling i dsea
laj i ju quie, joba nii e
niing jal dsee quir, jogu
ni laj i e cat ng e cu
jalng dsea quie, dsea i cagung
Fidie e laco niuing dsea
geang quir.
M cajme Paa n r qui

laj i e cangr do
19Jo
lajob l , dseata Agripa,

cajmbaa n laj i e camo
jogu canu e ja f y jmg.
20 Jo lauii canaan e jmoo ta
guia ju qui Dsea Jmang
f jee jalng dsea seeng f
Damasco, jogu m cang jo f jee
jalng dsea seeng f Jerusaln,
l latng l se Judea. Jogu
lajob f jee dsea gooo dsea
356
Hechos26
Israel e f re e nijng yaai f
jagu Dsea Jmang jogu e niqu
nijng yaai f quini Fidie,
jogu e n nir jmang e guib
e laco cu li e ncaqu jm
yaai f quini Fidie. 21 Jo ui
jal e ju e guiaa dob, casang
jalng dsea gooo dsea Israel
jnea f sigui qui gu quii,
jo jgu lam ii e nijngmbre
jnea. 22 Ds Fidie eam jmco r
jnea, joba guib seen lat lana.
Jogu dseng ja jmtng dsii e
guiab ju qui Dsea Jmang
f jee lajng dsea, jiuui t
e ci. Jogu ja fa j i coo
ju e ja cng r co jal e
caf i dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang, fa la
Moi e caser ju e la guim n
nilti fa la e f lala 23 e dseng
nsba e nijung Dsea Jmang,
ds m ning e nijui do, bre
dsea lauii nij tu r jee jalng l.
Jogu bre dsea niguir ju jee
jalng dsea gooo dsea Israel
jial nileng jalng dsea jee
dsee quir jogu cajo jial nileng
jee dsee quir. Jo e ju e nigui
Dsea Jmang do l la l coo j e
jne e jmco jalng i dsea .
M cafng Paa dseata

Agripa jial niuing dsea do
dsea qui Dsea Jmang
24Jo
m cal f Paa e ju jo e
jmng iar, jo dsif lajob caf
i dseata Festo do co ju te jo
caj:
Ngaam n, Paa, ncaleb
qui e ncajmt n eang, jo co
e jo ncauing e ncalcaamba!
25Joba
cai i Paa do qui

dseata Festo jo caj cas rei:
Ja ngaang jnea, dseata quii
Festo, ds n o l rjim, co
lajal e f jnea la jmang ju
guib jogu jmang ju jb cajo.
26 Nab guiing dseata dsea fng
Agripa, jo ibre lauiing jal e
ju na. Jo ja go e fa f quinir,
co ibaa r e ibre lauiing
lan cajo jal e gui e cajme
Jess f jmg la, dsco jal e
jo o e cal l ja i i j osi l ja
jneng . 27 Jogu n, dseata dsea
fng Agripa, nib jnea e jb
l ng n jal ju e caguia i dsea i
eang.
28 Joba cai i dseata Agripa do
qui Paa jo caj:
Jiba ja m cal jnea e
niuinn dsea qui Dsea Jmang.
29 Joba caitu Paa qui dseata
Agripa jo cas rei:
Nai si ji osi jmiguib ja
m cal n, ds iing Fidie e
lajm n niuingna dsea qui
Dsea Jmang lacogu la l ng
jnea; jo ds o laco jnea lana e
unn co cadena.
30 Jo m cang e cajng Paa e
ju jo, jo carob
i dseata dsea
fng Agripa do co gu i dseata
Festo do colng co i ri dsea
ngang co r i sii Berenice l
lajng i dsea i neang do ie jo.
31 Jo m cang jo, caumbre e
cangosii e ju do lajee yaai f
l ji. Jo lalab s i lajee yaai
jo fr:
I dsea la ja e m caler j i
coo fa dsi e nijui ogu e
sjn nggur f dsi n.
357
Hechos26,27
32Jog u
cai i dseata dsea fng

Agripa do qui dseata Festo jo
cas rei:
Cum nileng i dsea la
lana faco m ja m camr iar
jenggu e niquidsi i dseata dsea
fng i guiing f Roma do quir
laj i e l quir.
M casi Paa f Roma
27
Jo m catgua ju quir

e niguii jalng jnea
f Roma l se Italia, joba Paa
co i dsea sjn ng caguiaanggu
do cangoli e je jaang fii le i
sii Julio; jo i dsea iuui jee coo
ing le qui dseata dsea fng
i guiing f Roma.
2 Jo jnea Lucas cangoo colng
co Paa. Jo cangnaa e tenaa
f dsi coo mo e ja f coo f e
sii Adramitio e nsi t l nig
e nids f lacaang oo jm qui
l se Asia. Jogu ngob colng
co jnea jaang dsea i sii
Aristarco i seeng f Tesalnica, coo
f l se Macedonia.
caguinaa f coo gu oo jm e sii
Sidn. Jo f job i fii le i sii Julio
i jmo Paa do cacur f Paa e
nidsieei jalng dsea cui, jo
lajob i dsea nijmco r dsea do
co jal e n quii.
4 Jo m cang jo, caunaa
f oo jm e sii Sidn do e
quingnaa gu, joba cangngnaa
f l l ca f coo guo u e ne
ni jm e sii Chipre f l ja ga
l b e gu do, dsco eang jna
laco ngonaa. 5 Jo cangngnaa
f n jm la to l se Cilicia
co gu l se Panfilia cart
caguinaa f coo f e sii Mira,

coo f l se Licia.
6 Jo f job i fii le i sii Julio
do cangr coo mo qui f e
sii Alejandra, jo i f ngo f
l se Italia. Jo f dsi mo job
cangotonaa e qui cangnaa
f l s ngonaa. 7 Jo jmiguib
jm ngoca e ngnaa tji lado.
Jo e quie ta eam caguinaa f
coo f l sii Gnido. Jo eamb
i e gu do laco ngonaa, joba
cayee naa f quini coo f e sii
Salmn, jo cangngnaa l l n
e u e sii Creta e ne ni jm.
8 Jo cangmbaa guidseaang lado
lacuee n jm cart caguinaa
coo l sii Buenos Puertos, e ne
qui coo f l sii Lasea.
9 Jo jmiguib jm ncangoca e
tenaa f lado la to ni jm,
jogu nngo ldseam cajo e
tenaa dsi mo, co ie jo
njaquieng ji i gib, joba eam
ndseang. Joba cajng Paa
cas r i dsea i ngoling dsi e mo
do ie jo, jo caj:
10 Dsea ruu, mo jnea e
eam ndseang quii laco
ngonaa la. Jo dseang niing
qunaa e mo la co gu jal lee
e quie, jogu la quie t jneaaaab
dseang quii e niingnaa cajo.
11 Jo ds i fii le do, eanggu
cajmgr dsea fii e mo do
co gu fii i quie e mo do
lacogu e cajmgr Paa. 12 Jo co
e oo jm e sii Buenos Puertos do
ja goo fa e f jo ning i lajee ji i
gi, joba laji la ngoli do
ca dsir e guigu e niumbre
e f oo jm jo, jo nijmr quij
jial niguili f coo gu oo jm
358
Hechos27
l sii Fenice, coo oo jm e ne
l se Creta e jng l l guie
co gu l l e guo u. Joba
ja dseang fa m cajer f jo lajee
ji i gi, co f job lam dsir
nijr lajee ji i jo.
M caro jm e eang
13Jo
m canaang e uamji
e gu e ja f l l hu do,
joba ca dsir e nitamtu r f.
Jo caumbre e f oo jm do
e teai dsi mo, jo cang i
quib e n Creta do. 14 Ds jo
hu cal ca gu e te eang
e ja l l i laco ngo e mo
do, jo f l jib canaang c e mo
do. 15 Jo canaang ng f l jib
f l i gu. Jo dsco jo lnaa
fa e nidsgu r e mo do laco
i gu, joba l ngnaa ji f ta
qui gub. 16 Jo cangngnaa l
caluu coo guo uji e sii Cauda
e ne ni jm, co f job jagu i
gu e te eang. Jogu eam cac
jalng i dsea i quie e mo do ta
e cast r e mo ji e ng f caluu
mo f quir e laco nilengnaa
fng li caln lajo. 17 Jo m cang
e caser e la f ni mo quir, jo
cajmei ta nii e m qui e
nir e mo f do laco nicu
b qui. Jogu dsco gbr fng
cacung mo quir jee cuu to
f l sii Sirte, joba cabr f ni
jm coo maji i e ii eang jogu
neaang rng co mo laco ja
ning jmn. Jo cangolimbre
laco j i ta qui gu. 18 Joba m
cajne e jm jo, eanggu hu ng
ni gu jogu eanggu nro
jm cajo, joba canaai ur e
lee e te dsi e mo do jo cabr
f jm. 19 Jo m cat n jm
lajo, canaai ubre co layaang
guor jal nii e guiqung m
qui e mo do. 20 Jo jmiguib
jm cangoca e j i iee ja jneng
ogu jneng jalng n m
can cajo. Jo co ja niquimb
e i gu co gu e ro jm, joba
dseng n dsinaa e jo nitibaa.
21 Jog u co jmiguib jm nngo
e ja quieenaa inaa, joba caro
Paa jee jalng i dsea do jo caj
cas rei:
Dsea ruu, guigub cauing
quii fa m cajmeena n na
laj i ju quie e ja caunaa
f oo jm Buenos Puertos f l
se Creta, jo ja cangong naa e
lana, ogu cang j i coo quii
faco m can na ju quie.
22 Jog u lana f n e ja jmtng
ona j i coo , co j i jaang n
ja nijungna; j i moba e
niing. 23 Co dsilob cajnng
jaang ngel qui Fidie quie
i jmo laj i ta qui dsea do, 24 jo
caj cas r jnea lala: Ja fn,
Paa, co dseng nb e niguie f
quini dseata dsea fng i guiing
f Roma. Jo laeang co nb
cajo Fidie nilei lajng dsea i
teang co na f dsi mo na.
25 Jo lajob l , dsea rnaa, cu
b yaangna, co jalba e jng
Fidie dseng jmitibre, jogu
ntab dsii e dseng niltib laco
j i e cajng i ngel do cas r
jnea. 26 Joba f coo ni guo
u e ne ni jm, f job n
nidsitingnaa, co nifim mo
jenggu.
27 Jo coo u, m cang t
semaan e tenaa f lado,
359
Hechos27
jo caguinaa f jm l sii
Adritico; jo dseng lam ro b
jm, joba f la f nab dse mo
l tenaa co e gu e i do. Jo
u guien qui e jm jo m
call i dsea quie e mo do e
njaquiem nit ngnaa u qui .
28 Joba caguiar jial ti agu e
jm do, jo callr e niagu j i
guigui ds j metros. Jo m
caguili t doguji, jo caguiatu r
cal cat, jo callr e agu j i
guieguie metros. 29 Jo co gbre
fng cascng e mo do co cuu
loo, joba cabr qui lo l
caluu e mo do e laco jo ning gu
e mo do. Jo lajee jo fi Fidie
e jo glgu e nijne.
30 Jo ds i dsea i quie e mo do
ca dsir e nicu bre jo nit bre e
mo do. Joba canaai jiebre e
mo p e te dsi mo f do
e laco nijmng yaai ni jm.
Jo jmor lafa e nibr lo e sea
f quini e mo do. 31 Jo dsif m
call Paa e jmo i dsea do lado,
joba cas r i fii le do co gu
jalng le quir jo cas rei jo
caj:
Song ja nij jalng i dsea na
dsi e mo la, ja l n lengna
cajo.
32 Joba i le i ngoling dsi e
mo do caquir nii e e
mo p do, jo cat f ni jm.
33 Jo lajee e n gu e nijne ie
jo, Paa caquir ta qui jalng
i dsea i ngoling do e nidr
cap ji jo cas rei:
Lana nngo t semaan e
dsinaa e neduu e nidsije quii,
jo j i inaa ja m caquieenaa
laco j i e qu t naa. 34 Joba f
n lana e nba cb ji na, co

la guim n quina lajo, co co
e joba cu b quina e seengna;
jo jneaaaa j i coo ja e niliii, j i
cam j guinaa ja niing.
35 Jo m cang e f Paa lajo,
jo cat i coo i jo cacur
guimang Fidie f quini jalng
i dsea do. Jo l jo cafi e i
do jo canaai gbre. 36 Jo lajm
i dsea do cangotai e cagbre
cajo. 37 Jo lajnaa la ngonaa
dsi e mo do tibaa t ciento
ds setenta y seis dsea. 38 Jo m
cang caquieenaa gui lajnaa
do, cabb i dsea do e mcuiee e
te dsi e mo do e laco jogu ii
e mo do.
39Jo
M cangoang mo
m cajne e u jo, jalng

i dsea i quie e mo do ja ir jial
sii e u qui e t l t i do, ds
cangbre coo l cung e nij
e mo do l ja te cuu eang,
joba f job ca dsir e nit i co
e mo do. 40 Jo caquir e nii e
guineaang lo do, jo dob
cajir f jm. Jogu cajli e
ma e ing ta e qui ta qui f
e mo do. Jo m cang jo, caser
f y e m e i f quini e mo
do, jo cac gu e laco cung ng
jmngu e mo do. Jo lajogub
canaang dsiquieng e mo do
f n l nl guo u. 41 Ds
ngu e nit ng u qui e mo
do, f jee cuu tob n jm
ca, jo f job cac. Jo latm f
quini qui cac f jee cuu to
e j i jo cung l j. Jogu l l
caluu e mo do canaang lcuib
co b qui e jm e ro do.
Hechos27,28
42Jo
jalng i le i teang dsi

e mo do calii e nijngmbre
jalng i dsea i ter ung do
e laco ja nileng yaai do e
nicu r f n jm m nini e
nitr jm. 43 Ds i fii qui
i le do ja cacur f lajo fa e
i le do cajmer lajo, co la guim
n niji jalng i dsea i ter
ung do f quini dseata. Jo l
caquir ta qui jalng i dsea
do e i i jalng i tng t jm
gdsitambre dsif lado, jo nit i
jmngu f l nl guo u.
44 Jog u jalng i caguiaanggu do
nitr jm co maji i osi ni cui
majm qui e mo do . Jo lajob
cat naa co e gui f l nl
guo u lajalnaa do.
M cagui Paa co gu i dsea

caguiaanggu do f Malta
28
Jo m ncalangnaa
lajnaa do f ni jm,
joguba calnenaa e nisii Malta
f ni guo u l cat naa do.
2 Jo i dsea i seeng f do eam gui
caer co jnea lajnaa do. Jo
co jm b tuu ie jo, jogu dsng
gi cajo, joba i dsea seeng f do
caji r j e fe jo catr jnea e
nidsiquiengnaa e f ca j do.
3 Jo ie jo i Paa do cangoquier coo
seang cu qui jo catr f ni
j; ds lajee job cag jaang
m i guing f jee e cu do
m callre e gui j, jo cacure
luguoo Paa. 4 Jo m cang i dsea i
seeng f do e cacu i m do luguoo
Paa, joba canaang s ri lajee
la teai do jo j:
L fng o jaang dsea mb i
dsea na, co calambre f ni
360
jm, ds co e cal i nagu
jo cung i i nileng r, co jo
cat ng e seei qui Fidie.
5 Jo ds Paa dsif ladob cabr
guor f ni j, jo catm i m do,
jo j i coo ja e cal i. 6 Jo lajm
i dsea i seeng f do sjer fa e
nilyee l cacu i m do guoo
Paa osi e nijumbr lajee jo . Jo
ngoca bji e sje i dsea do su lng
ee niling Paa, ds ja e cal ng
dsea do j i coo . Joba dsifb
cajms ng i dsea do e dsir, jo
canaai fr e i Paa do l i jaang
die.
7 Jo qui e f l te naa ca j
do nisea t n jmang u qui
jaang dseata dsea fng i niseeng
f Malta i sii Publio. Jo eam
gui ca jnea jogu cajmco r
jnea lajee n jm e cajnaa f
do. 8 Jo ie jo tiqui i Publio do
nirai dser e l i jmohu e
i gui jogu e eang siui.
Joba cang Paa e cangoeer dsea
do. Jo m caguir f jo, camr
Fidie uii qui dsea do. Jo l jo,
caquidsir guor f mogui dsea
do, jo lajob cajmileai dsea do.
9 Jo m cali jalnggu dsea
dse i niseeng e f do e calang i
tiqui Publio do, jo cangolimbre
f l tang i Paa do e laco dsea do
nijmileangnei laj i jmohu e
l i. Jo lajalmbi do calai
ie jo. 10 Jo lajng i dsea do eam
caliang dsir co jnea, jogu
cajmco r jnea cajo lajee gaang
s e cataangnaa f Malta do. Jo m
cang jo, m cangototu f cal
cat, cajmco bre jnea cajo co
jal e n qunaa gui f lajee e
tenaa f ngonaa f Roma.
361
Hechos28
M cagui Paa f Roma
11Jo
m cangnaa f jo, tenaa

f coo mo e ji e nicaje f Malta
lajee ji i gi; jo e mo do nija
f coo oo jm e sii Alejandra. Jo
jeng gng die dsea suung i l,
jaang i sii Cstor jogu jaanggu
i sii Plux. 12 Jo caubaa f
Malta, jo catotu f e ngonaa f
Roma. Jo m cang jo, caguinaa
f coo f l sii Siracusa, jo f
job caj naa n jm. 13 Jo f job
cautu e tenaa dsi mo,
jo cangnaa la to n jm
cart caguinaa f coo f e sii
Regio. Jo m cajne e jm jo, co
l l ub j gu, jo m cajne
coo gu jm lajob caguinaa
coo gu oo jm l sii Puteoli. 14 Jo
f job caj rnaa co jaang
gng dsea qui Dsea Jmang.
Jo b cat jnea e cajnaa
co r f jo lajee coo semaan.
Jo tji lajob caguinaa cart
Roma. 15 Jo jalng dsea qui
Dsea Jmang i neang f Roma
nibre ju qunaa e tenaa
f. Joba cangoli e cangojmij
jnea cart coo f l sii Foro de
Apio jogu f coo gu l sii Las Tres
Tabernas. Jo m caneeng rnaa,
dsif ladob cacu Paa guimang
Fidie, jogu eam caliang dsir
cajo. 16 Jo m caguinaa f Roma,
cacub i le do f e nige Paa
qui dsea jing, jogu e jaam le
i nijmgu r.
Lajee tang Paa f Roma
17Jo
m cang n jm lajo e
cagui Paa f Roma, joba camr
f e calt jalng dsea quie nif
qui dsea Israel i neang f Roma

do. Jo m t l caseng laji
f jo, joba lalab cas Paa jalng
:
Dsea gonaa, ja e m jm jnea
j i coo e ga uii qui dsea gooo
dsea Israel ogu co jal e t ng
jalng l y quii. Ds f
Jerusaln cajng dsea gooo dsea
Israel jnea f jagu dsea romano, 18 jo
m cang e cajmng i dsea romano
do jnea jal e n ng dsea gooo
jnea, calii fa m caleambre
jnea co ja e uiing sea quie fa dsi
e nijmei jnea cart nijunn.
19 Jo co dsea gooo ja calii fa e
caleangtu i dsea romano do jnea e
ju r, joba caliing jnea ia
e i dseata dsea fng i guiing f
Romabing i niquidsi quie, nai
fa ja e dsee seare quie j i coo ,
ogu sea j i coo dsee fa e nin ng
jnea dsea goo cajo cuai qui
jal e ju jo. 20 Jo uiing e joba e
cat n f la e laco nilna
jogu nisnaa colng e uiing e
unn la lana, co uiing e j l nn
e ncagng i sii Dsea Jmang do f
jmg la, jo b dsea i sjeeng jalng
dsea gooo.
21 Jo cai i dsea do qui Paa jo
caj cas rei:
J i coo ji ja m caing jnea
e ja f Judea fa e f uii qui,
ogu j i jaang dsea rnaa dsea
Israel i ngling f la fa ncaj
ju ga uii qui cajo. 22 Ds iinaa
nnaa ju qui lana qui jal
e o, co nebaa gui doi jib
f dsea ga qui jalng n,
dsea cuingna Dsea Jmang.
23 Jo lajob cajmer, cater
coo
jm l niseng jalng dsea
362
Hechos28
Israel e f l guiing Paa. Jo m
t l nsseng lajng dsea f do,
joba canaang Paa e guiar ju f
jee i dsea do qui jial iing Fidie
dsea jmg. Jo guia Paa e ju do
t laeeb jo cart calo. Jo s r i
dsea do e laco j nili ju qui
Jess laeang co ju qui ta
qui dsea Israel e cajme Moi
co gu jal e f f ni ji qui
i dsea i caf cuai qui Fidie
malgu eang. 24 Jo i lng i dsea
do jb cal i e ju e guia Paa
do, jogu calsmb cajo i ja calji
e ju jo. 25 Jo co ja r s ng i
dsea do lacaing cai qui
laj i e ju e guia Paa do, joba
canaai dsilimbre. Jo lalab cas
Paa i dsea do:
Lanab dseng cajng Jmgu
qui Fidie cas r l dsea
cng qunaa laeang co
jaang dsea fng i caf cuai
qui Fidie malgu eang i sii
Sai m caj lala:
26 Gua jo gsi jalng dsea
Israel
e nai fa jialgu e ninr ds
ja ii ningi j i coo ;
jogu nai fa jialgu e nijr,
ds ja ii ninr j i coo .
27 Co dsng ja iing jmt ng
jalng i dsea
jogu ja lr dsir r
jogu jnr loguar co gu

jminir cajo e laco ja lr
nur ogu jr ogu lr
ningi cajo.
Jo lajob ja lr niqu jng
yaai f quinii
e laco jnea qu jm
nijmileannre jng.
Jo lanab l ju qui Sai e
cajmer malgu eang. 28 Jogu
glb n gui e lat lanab
ninaan niguiaa ju qui Dsea
Jmang jee jalng dsea i ja l ng
dsea gooo dsea Israel qui jial
nileng Fidie r jee jal dsee
quir, jo i dsea iimbre nr e
ju jo.
29 Jo m cang e cajng Paa e
ju jo, guinang umb i dsea
Israel do e jmiguing ri lajee
yaai, co ja r s i.
30 Jo m cang jo, caje b Paa t
jnggu e f n l qu r do e si
f Roma. Jo f job jalng dsea
i dsiling i dsiee r. 31 Jo dseng
eam ja gr guiar e ju do qui
jial iing Fidie nicr nif qui
lajaang lajaang dsea jmg. Jogu
egur jalng i dsea i guiling do
cajo jal ju qui Finaa Dsea
Jmang. Jo j i jaang dsea ja i i
jn ng quir fa ja cung jmr
lajo.
Jo lanab j i l ju e cajme
Lucas e cat ng Tefilo.
Ju e too f ni ji qui Paa e

cat ng dsea seeng f ROMA
Jnea Paa l nn jaang dsea

i jmo laj i e iing Dsea
Jmang. Jo Fidiebing i cat
jnea e laco cauinn jaang dsea
apo i o ta quir jogu cagu
jnea e laco niguiaa ju qui
Dsea Jmang qui jial laang dsea
jee jal dsee quir.
2 Jo ncajmeb Fidie ju qui
jal e ju qui Dsea Jmang na
lam jenggu laeang co jal
ji e cajme jalng dsea i ncaf
cuai quir malgu eang. 3-4 Jo
e ju jo f cuai qui Finaa
Dsea Jmang i l ng Jo Fidie.
Jo dsea do cajr f jmg la e
l i jaang dsea jmg, dsco
l i dsea sju dseata Dav. Ds
cajmijneng Fidie e laeang
co Jmgu quir iabre e
Finaa Dsea Jmambing l ng
i Jor cam ng i dsng gng
do. Jo cajmijnei lajo ie lam
cajmij i tu r i Jor do jee jalng
l.
5 Jo laeang co Dsea Jmang,
jogu ui e eang guing Fidie,
joba cacur jnea e ta laniing la
e cauinn jaang dsea apo quir.
Jo l nn lajo e laco niguiaa ju
quir jee jalng dsea jmg,
jo lajoba nij ling dsea jogu

nijmr n r e ju qui dsea
do. 6 Jo jee jalng i dsea quim
n cajo, dsea i cat Fidie e
laco cauingna dsea quir. 7 Jo
e ji la cat ng n, dsea rnaa
f na f Roma. Jo eam neang
Fidie n jogu ncagu n e
niuingna dseng dsea quir.
Jo m Tiquii Fidie co gu
Finaa Dsea Jmang e ni r gea
quir jee jalng n, jogu e
nicur n e seengna jugui ju
r.
Lajee e iing Paa dsieer dsea qui

Dsea Jmang i seeng f Roma
lauii ju quie e f gu
n, dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, qui e cu
guimang Fii Fidie uii quina
lajngna laeang co Finaa
Dsea Jmang, dsco f la f na f
dsea jial e j l ngna ju qui
Dsea Jmang e car ngocng ona.
9 Jo guib ni Fidie e lacoo ya
m fnnre, m re uii quina.
Jo jnea jmoo dseng e ngocng
dsii laj i e iing dsea do e guiaa
e ju qui i Jor Dsea Jmang
363
8Jo
364
Romanos1
do. 10 Jogu m b yej Fidie cajo
e song e iang dsir e nicur jnea
f, joba niniii e nieee n jng.
11 Jo eam iinn e nijmeee lajo e
laco cung e nijmco o n
co jal e gui e ng ngnaa e
cu Fidie jneaaaa laeang co
Jmgu quir. Jo laeang co
jal e joba e nisnggu te f
gui co Dsea Jmang; 12 jo laco
cung fa e nijmco gu rnaa
laeang e j l naa ju qui
Dsea Jmang.
13 Jo eam iinn e na, dsea
e jmiguib ya nca dsii e niniii
f na e nieee n, ds cart lana
jmiguib e ncajning quie, joba
ja m cal fa e ncaga f na. Jo
uiing qui e niniii f na e laco
nijmco o jalng i dsea na e laco
niui dsea qui Dsea Jmang
l laco j i e ncal f go dsea
l ji. 14 Co n e niguiaabaa ju
dsea i neang f go dsea co gu
jalng dsea i neang f jee m
l hu i , jogu jee jalng dsea i
tng ji co gu jee dsea i ja l ng
lajo; 15 joba dsng iinn e niniii
f na f Roma e laco niguiaa ju
n, dsea neangna f na.
Jial gng ju qui Dsea Jmang

16Jo
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, jnea
dseng eam nta dsii co ju
qui Dsea Jmang, co laeang
co e ju gng do nqu
Fidie jm e nilei jalng dsea
jee jal dsee quii. Jo lauii
cat ng lajo jalng dsea Israel,
jogu lajob cajo jalng dsea i ja

l ng lajo. 17 Jo e ju qui Dsea
Jmang na e jneaaaa e ncang
Fidie jneaaaa e l naa dsea i ja
rng dsee f quinir laeang e
j l naa ju quir, jo jo ee
n jmgu e jigu, co lalab
f f ni ji quir: Jo laeang
e j l ng jaang dsea ju qui
Fidie, joba Fidie i dsea e
l i jaang dsea i ja rng dsee f
quinir.
Jalm dsea jmg or dsee
18Jo
nnee jbaa e Fidie i

guiing f if , b i guing qui
jal e ja dseeng co gu jal
e l e jmo dsea, dsco co
jal e l e jmo jalng i dsea
, jn i qui jalng dsea ri
i iing nilcui ju sea contng
qui Fidie. 19 Co lajal e cung
nili dsea qui Fidie, guib
ni jalng i dsea , co iab
Fidie ncajmer e ncali jalng
dsea jmg lajal e jo. 20 Co laj i
lat m canaang uii jmg,
laj i e l ng Fidie e ja qu
dsea jm nilir, fa la e gi e
sea lata jogu e dseng j i bre
l i Fidie, jo lajal e jo cung
nili dsea laeang co jal e
ncajmer f lang f jmg.
Joba jalng i dsea ja cung
fa e nifr e ja calir e seeng
Fidie. 21 Jo nai fa nibre e
seeng Fidie, ds ja cajmgr
dsea do laco cat ng, ogu cacur
dsea do guimang co jal e
gui e ncajme dsea do. Ds o
lajo, co l l dsir jmang ju
e ja uiing seab, jogu ncajn b
moguir fa e ni dsir jal e
365
Romanos1
gui. 22 Co fr yaai e l i
dsea i tng eang, ds o j lajo,
co i b l i. 23 Dsco jo jmifi
Fidie i gng i seeng car ngong
jm, jo ncanaai cajmeai die
quir co guor i lng la l ng
dsea jmg osi i lng la l ng
ta , osi i lng la l ng j qui
t , osi i lng la l ng jalng
j i dsijung u ; jo lajalng
b i cajmifi e lafa e nijmifi
Fidie.
24 Jo ui e jmo i dsea do jal e
l do, joba Fidie ncatiumbre
jalng e laco nijmi do jal
e l jo e l dsir, co eam ga
beng dsee yaai lajee la
yaai. 25 Ds lafa e nijmitir laj i
e ju qui Fidie e sea contng,
jo lco jmitir laj i ju e o jb,
jogu jmgr jogu jmifi laj i
e sea f jmg e cajme Fidie
e lafa e nijmifi ia Fidie i
cajme jal e jo. Co j i dsea b
i cat ng i nijmifng dsea car
ngong jm. Jo lajob n l.
26 Jo ui e jmo jalng
i dsea do lajo, joba Fidie
ncatiumbrei do e laco nijmi
jal e l e l dsi do e qu
t i jmor. Dsco la quie cart
jalng dseam ncat bre laj i
e cat ng jmor co jalng
dsea, jo ncanaai jmor lajo
lajee la dseam i. 27 Jogu
lajob cajo cajme jalng dsea,
ncat bre laj i e cat ng jmor
co jalng dseam , jo ncanaai
e jo tei yaai, co njmor laj i
e ja cat ng nijmr lajee la
dseaui. Jo la dseaumbre
njmor laj i e l ri, joba f
ngu tam jalng i dsea la
iihu e ja qui Fidie ui e

jmor jal e l lajo.
28 Jo co jo iinggu dsea fa e
nijmicui Fidie, joba Fidie
ncatiumbre jalng , jo jo
jn i quii do e ni dsi jal
e l e j dsi, jo co jal e
dsi do canaang jmor jal
e ja dseeng e ja cat ng nijmr.
29 Jo jalng i dsea jmor laj
ing e ja dseeng e sea f jmg,
jogu jmor laj ing e l dsi
ngu tai, jogu eam jmi
ga jalng dsea ri, jogu eam
dsihu i qui jalng dsea ri,
jogu jmor ta jngang jalng
dsea ri, jogu jmor ta t ng,
jogu jmgi dsea ri, jogu
contm dsir e ga qui dsea
ri, jogu jmor ta quie adsee,
30 jog u fr ju ga qui jalng
dsea ri, jogu n nimbre
Fidie, jogu ja l i co jal
e ga e jmor, jogu fr ju ro
uii quir yaai, jogu eam
jmjlng yaai jee jalng dsea
ri, jogu nr jial nijmiui
jal e ja dseeng, jogu ja jmor
n r laj i ta qui dsea cng
quir, 31 jogu ja ii e ningi l
doi ee e gui, ogu jmitir jal
ju e fr, jogu ja neai jalng
dsea ri, jogu ja ti i dsee
qui jalng dsea ri ogu f
l i j i jaang dsea ri cajo.
32 Jo jalng i dsea la nibre
gui e Fidie ncacur ju quir
e doi i i dsea i jmo lajo, dseng
n e nijumbre. Ds ja ee l e
nir lajo, ds m noob jmor
jal e ja dseeng lajo, jo jgu cart
iang dsibre m jmo jalng
dsea jing e ga lajo.
366
Romanos2
Fidiebing i quidsi laco cat ng
qui lajalng dsea jmg
Joba f gu n, dsea
rnaa, i i n cuna dsee
dsea rngna, ja e l i i l ngna,
ds m jmoona lajo, yaamba
cuna dsee yaangna jng, dsco
n jmoona ga l laco la jmo
i dsea b cajo. 2 Jo nnebaa r
e laco cat m quidsi Fidie
qui lajalng dsea i jmo e ga
lajo. 3 Ds n, dsea cuna dsee
jalng dsea rngna, ja g
ona fa e ja niquidsi Fidie
quina laco cat ng, co n, rb
jmoona cajo laco jmo jalng
i dsea i jmo e ga lajo. 4 Jo eam
guing Fidie co n, jogu
eam fng dsir cajo. Jo ui e
eam guii do, joba nsjeei
n cart niqu jing yaangna
f quinir. Ds n, ja iingna
jmena cuente jial ti guii
co n. 5 Jo co jalng n
eam ue ona jogu ja iingna fa
e nqu jing yaangna f quini
Fidie, joba eam njmm ngna
jal iihu e cat ngna m nit
e niquidsi Fidie laco cat ng
6 Co ie jm job m niqur qui
lajaang lajaang dsea l jialco
j i e nicae dsea lajee e seei f
jmg la. 7 Jo jalng dsea i n
jial e nif Fidie gui uii quir
jogu jial e nii qui dsea do
jal e jlo e cat i jogu jial e
nilseei lata ui e cu dsir e
jmor jal e gui, joba lajalng
dsea i jmo lajo, Fidie nicubre
jalng e nilseei cng co r
lata. 8 Jo ds lajalng dsea i jmo
laj i e l dsir yaai jogu ja

n r jal ta hu,
co l l tgu
dsir e jmor jal e ja dseeng, jo
ui joba Fidie eam nsgui
qui jalng , jo iihu e eam
nicurei. 9 Joba jalng i dsea
i jmo jal e ga lajo, eam f
nili co jal iihu e ni e
ja qui Fidie, jo jee jo quieng
jalng dsea i l ng dsea Israel
jogu ds lajob cajo jalng dsea i
ja l ng dsea Israel. 10 Ds jalng
i dsea i jmo jmang jal e gui,
iab Fidieb nicur jalng
jal e jlo e cat i, jogu nifr
gui uii quii, jogu nicur e
nilseei jugui contng cajo. Jo
jee jo quieng jalng dsea Israel,
jogu ds lajob cajo jalng dsea i
ja l ng dsea Israel. 11 Co Fidie ja
cr cuente jial l ng dsea, co rb
l naa lajnaa f quinir.
12 Jo jalng dsea i e dsee e ja
m calcuir e ju qui ta qui
Moi, joba m nit e jui ja
ni quir laeang co e ju
qui ta do; jo ds jalng dsea i
e dsee nai fa ncuibre jial f
e ju qui ta do, joba m nit
e jui, co e ju qui ta dob
ni quir laco cat ng. 13 Co
ja ning Fidie jalng i dsea i
lco nu e ju qui ta do e l i
dsea i ja rng dsee f quinir,
dsco laj i dsea i jmo n laco
f e ju jo, j i bing i ning
Fidie e l i dsea i ja rng dsee
f quinir. 14 Jo jalng dsea i ja
l ng dsea Israel ja sea quir e
ju qui ta do; ds m jmor
laco f e ju qui ta do, jmor
j i laco dsir yaambre, joba
lafa yaambre sea ju qui ta
367
Romanos2
quir jng. 15 Dsco co lajal e

jmor do cu li quir e dseng
f dsibre sea jal e ju qui ta
do. Co co j i e dsir yaai
do nja ju qui jal e jo, jogu
cajo co jal e dsir do nin ng
r osi nijmng r . 16 Jo nidsije
lajal e jo l laco cafa na m
niguie jm e Fidie ni r l
jialco ca dsi dsea jogu jialco
cajmer l ja n dsea jing. Jo
nijmr lajo laeang co Finaa
Dsea Jmang l laco j i l e ju
e guia jnea.
Jial seeng dsea Israel co e ju

qui ta quir e cajme Moi
17Jo
f gu jalng n, dsea
fna e l ngna dsea Israel jogu
e te teangna co ju qui
ta qui Moi jogu e jmjlng
yaangna ds ui e l ngna dsea
sgung qui Fidie; 18 jogu
fna cajo e nb laj i e
iing Fidie e nijmena, jogu
e ju qui ta do jmco n
e niguina jnang e gui e
nijmena, 19 jogu e dseng ntab
ona e nilba nijmco na
jalng dsea i lafa tiuung ui
e ja j l i e seeng jaang
Fidie, jogu fb cajo e lb
nijmco na jalng dsea i seeng
f l n s ui e eang beng
dsee yaai; 20 jogu fna cajo e
ntab ona e lba na jalng
dsea i ja l gui jnang jal e
gui e nijmr, jogu e tmba
jmena lajo cajo co i dsea i t
cali e ju qui ta quina do,
dsco e f ni ju qui ta do
ona e f job l sea uiing e laco
tngna ngngna jogu e laco
lna jal ju j. 21 Joba f

jalng n e nb ena jalng
dsea jing, jo ds eanggu n e
nijmt ngna yaangna; jogu n
guiana ju jee jalng dsea e
ja dseeng e jmo dsea , jo ds
cung nb jmoona qui
dsea rngna; 22 jogu fna dsea e
ja dseeng e le dsea e gi co
i o quir, jo ds cung nb
jmoona jal e ja dseeng lajo;
jogu n mangna jalng die
i jmang dsea co guor, ds
cung nb jmoona jal e
sea f sn gu qui jalng i
die do; 23 jogu eang jmjlng
yaangna qui e ju qui ta
qui Moi do, jo ds ja jmgoona
ia Fidie, co ja jmoona n na
jal e ju qui ta do. 24 Co e
jb e lng uiimba e f f ni ji
qui Fidie lala: Jalng dsea i ja
l ng dsea Israel gab fr uii qui
Fidie ui co jal e ga e jmoo
n, dsea l ngna dsea Israel.
25 Dsco e jb, doi i i n i
n e ju qui ta qui Moi
do, seab l ing ta quina e to
li f ngu tangna l laco la
lt ngnaa, dsea l naa dsea Israel.
Jo ds song ja n na e ju qui
ta do, joba ja e ta ing quina
jng e to li f ngu tangna do.
26 Jo song i i n ja m cat li f
ngu tang jo ds jmitba laj i
e ju qui ta do, joba Fidie
mbre n jng lafa jaang dsea i
ncat li f ngu tang, nai fa
ja m calre lajo. 27 Jo i dsea i ja
to li f ngu tang ds jmitibre
e ju qui ta do, joba co i
dsea cu li e jalng n, dsea
l ngna dsea Israel, ooba dsee f
368
Romanos2,3
quini Fidie. Co nai fa ncatb
e li do f ngu tangna jogu e
seab quina e ju qui ta do,
ds ja jmitna laco f e ju jo.
28 Dsco e jb, lajob l , j i
jaang dsea l i dseng dsea
Israel ds ui e jmor j i e qu
t ng dsea ang quir fa e tor
li f ngu tai. 29 Dsco i dsea
i dseng j l ng dsea Israel, f
dsibre l l i lajo, jogu e qu
t i e jmor li f ngu tai do,
o f jo l n jmr lajo, co lafa f
dsibre l nto e li do lana, co
dsea qui Dsea Jmang nl i,
jo Jmgu qui Fidieb dsea jmo
lajo, jo o ju qui ta qui Moi
e jmo lajo. Jo i dsea i l ng lajo,
Fidiebing i f gui uii quir jo
o dsea jmg i f lajo.
Joba su guigu e l naa
dsea Israel, jogu su e
quinggu quii e to li f ngu
tangnaa l laco qu t naa? 2 E
jb, lajob l , co jmiguib uiing
sea e gui e l naa dsea Israel,
jo e laba e niinggu e jneaabing
i ncang ng ju qui Fidie.
3 Jo ds e jb, i lng la dsea
gonaa dsea Israel ncat bre e j
l i ju qui Fidie. Ds Fidie
contm jmitir ju quir nai
fa i lng dsea gonaa ja cajmer
j l i e ju jo. 4 Co e jb,
contm f Fidie ju j, nai
fa dsea jmg contm quier ju
ta ju. Co lalab f f ni ji qui
Fidie l f cuai quir:
Jo m nu dsea ju qui
conguiab lir e jmang ju
jba f n,
jo contm l m cu dsea
n dsee.
Jo lanab f f ni ji qui Fidie.

5 Jo ds song jal e ga e
jmoonaa ing ta e laco eanggu
nill dsea jialco jmo Fidie
jmang jal e gui, joba e
nifeee jng? Su e gab jmo
Fidie m cur iihu ui jal
e ga e jmoonaa do? (Ds fa e
ju la l laco la f doi i i dsea
jmg.) 6 Ds Fidie j i coo e
ga jmor. Co faco ja cur iihu
m jmo dsea e ga, joba jial lr
e ni r r qui lajalng dsea
jmg? 7 Jo seem dsea i f e co
jal ju e o j e fr, eanggu
nill dsea jial f Fidie jmang
ju j, jo lajoba nijmg dsea r.
Jo song lajob l , joba jial ng ng
i dsea dsee e l i jaang dsea
dsee dsea qui? 8 Jo song lajob l
cajo, joba cung feee jng, jial
ja jmoo e ga e laco niuing
jmang e gui ? Jo lanab f i lng
dsea e cur jnea dsee, co fr e
e ju lanaba e jnea dsea rnn,
jo ds dseng o lajo. Jo jalng
i dsea i f ga lajo l cat i e
ni laj i iihu qui jal e ga
e jmor do.
Jalm dsea ri dsee
9Joba
su jneaaaa, dsea l naa

dsea Israel, guinggu f quini
Fidie lacogu i dsea i ja l ng
lajo? U , dseng o lajo! Dsco
ncaf baa n e lajalm dsea
i l ng dsea Israel jogu lajalm
dsea i ja l ng lajo dseng rb
l i, co jal dsee quibre sl
r. 10 Co lalab f f ni ji qui
Fidie:
Ja seeng j i jaang dsea fa e
er r contng!
369
Co dseng j i jaang dseng
ja i i seeng i jmo lajo!
11 Jogu ja seeng dsea i qu jm
ningng,
ogu i iing ninng Fidie
cajo.
12 Co lajm dsea ncacr f ga,
jogu lajm cajo ja ee uiing
sea quir j i coo .
Co ja seeng jaang dsea fa i e
r!
Co dseng j i jaang dseng
ja i i seeng i jmo lajo!
13 Jo jal ju e fr, jmang ju
lb l .
Jo eam jmgi dsea ri
co jal e fr.
Jo jal e ju jo eam le,
l laco l e n qui jaang
m i guing.
14 Jo lajal e fr do jmang ju
guib,
jo co jal e jo eam bi
jalng dsea ri.
15 Jo contng guiing dsir e
nijngi dsea ri.
16 Jo laj i f teai dseng
jmang laj i e lbre
dseng.
Jo cur iihu jalng dsea
ri.
17 Jo dseng j i cap ja ir jial
dseng e seei jugui
co Fidie.
18 Jogu dseng j i cap ja ir
e n e nijmgr Fidie.
Jo lanab l ju qui Fidie.
19 Jo nnebaa r e lajal e
ju qui ta e cajme Moi jalng
dsea Israelbing cat ng nijmiti,
jo lajoba j i jaang dsea jmg
cung fa nij e ja ri dsee
f quini Fidie, co dsea bing i
Romanos3
laco cat ng qui lajalng
dsea jmg. 20 Co Fidie ja ni
j i jaang dsea e li jaang dsea
i ja rng dsee f quinir ds ui
e jmitir e ju qui ta do. Dsco
j i l ing ta e ju qui ta do e
lco lnenaa e l naa dsea rng
dseeb.
Jial ng Fidie jneaaaa laeang

e j l naa ju quir
21Jo
ds lana Fidie ncacur

jneaaaa e nnenaa jial e
jneaaaa e l naa dsea i ja rng
dsee f quinir. Jo jmor lajo ds
o ui e jmitnaa ju qui ta
e cajme Moi. Jo rb cng e
ju na lacogu e f e f ni e
ju qui ta do jogu laco e caf
Fidie malgu eang. 22 Jo rb
ng Fidie lajalng dsea jmg
e li dsea i ja rng dsee f
quinir laeang e j l i ju
qui Dsea Jmang. 23 Co lajm
dsea jmg nicaer dsee, jo
ui e joba ja cat i e niti e
nilseei co Fidie f l niing
gng dsea do. 24 Ds ui e Fidie
eam neai jneaaaa e j i ja
cat naa lajo, joba ca jneaaaa
e l naa dsea i ja rng dsee f
quinir. Jo cajmer lajo laeang e
ncaleang Dsea Jmang jneaaaa
jee jal dsee quii ie lam
caji f dse cru. 25 Jo Fidie
cacui Dsea Jmang e laco
cajng dsea do f dse cru. Jo
laeang co e jmng Dsea
Jmang e catuu f jo, cai dsee
qui dsea. Jo Fidie cacui
dsea do e laco cu li e contm
jmor jmang e gui jogu e
370
Romanos3,4
eam fng dsir cajo, dsco ja
i dsir jal dsee e cae dsea
lam jenggu. 26 Jo cajmer lajo e
laco nili dsea jm na e mbre
dsea e l i dsea i ja rng dsee
f quinir. Jo e na cu li e j i b
dsea i jmo jmang jal e gui,
jogu j i b cajo i ng doi i i
dsea i j l ng ju qui Dsea
Jmang e li dsea i ja rng
dsee f quinir.
27 Jo lana j i coo fa e nijmjlng
yeenaa f quini Fidie e
dsinaa e ni jneaaaa ds ui
e jmitnaa e ju qui ta do, co
nimbre jneaaaa ds ui e j
l naa ju qui Dsea Jmang.
28 Jo lanaba ncalnenaa r e
Fidie nimbre dsea e li dsea
i ja rng dsee f quinir ds
ui e j l i ju qui Dsea
Jmang, ds o ui e jmitir e ju
qui ta do. 29 Ds Fidie ja li
j i Fidie qui dsea Israel, co
l mbre cajo Fidie qui lajalng
dsea jmg. 30 Co dseng jaam
Fidie dseng i seeng, jo j i
bing i ng dsea i j l ng ju
qui Dsea Jmang e li dsea
ja rng dsee f quinir, nai su
li do dsea Israel osi ja li lajo
. 31 Jo ds ui e j l naa ju
qui Dsea Jmang, joba dseng
ja cung fa e ninng ca laj i e
f e f ni ju qui ta do. Co l
l jmgoob jial ti niing e f e
ju jo.
Jo l laco cajme l y
Abraham, lajob n jmoo
Jo lana, dsea rnaa,

nisnaa cap cuai qui
e cal co l y quii
Abraham. 2 Cofa m cang Fidie

l y Abraham e li do jaang
dsea i ja rng dsee f quinir
ds ui jal e gui e caei,
joba seab cung l jmjlng
iar jng, ds o f quini Fidie
faco lajo. 3 Dsco lalab f f
ni ji qui Fidie: Jo l y
Abraham jb cal i ju qui
Fidie, joba Fidie ca dsea do
e li do jaang dsea i ja rng
dsee f quinir.
4 Jo lajob l , fa jaang dsea jmor
ta, joba e lei do ja ng i l
ta ng i, co qui laj i ta e
jmobre qui e joba ng i. 5 Jo
ds fa jaang dsea j l i ju
qui Fidie, joba Fidie mbre
dsea do e li do jaang dsea i ja
rng dsee f quinir nai fa ja
m cajmei do j i coo e gui.
6 Co cafb dseata dsea fng
Dav ie malgu do qui jial
ti jugui qui l doi i i dsea
m jo i dsi Fidie co lajal
e nicajmer lam jenggu, jogu
e ncangnei e li do jaang
dsea i ja rng dsee f quinir.
7 Jo lalab cajng i dseata do ie
malgu do:
Jo eam jugui qui jalng
dsea
m Fidie ncai dsee
qui lajal e ga e
ncajmei,
jogu e ncaleangnei jee
jal dsee quii!
8 Jo eam jugui qui jalng
dsea
i jo i dsi Finaa Fidie
jal dsee e ncaei.
Jo lanab j i l ju qui dseata
dsea fng Dav.
371
Romanos4
9Jo
e jugui na ja cat ng j i
dsea Israel i qu t ng to li f
ngu tang, co cat m cajo jalng
dsea i ja l ng dsea Israel dsea i
ja qu t ng lajo. Co l laco la
ncasinaa n e Fidie cambre
l y Abraham e li do jaang
dsea i ja rng dsee f quinir ds
ui e j caln g dsea do ju qui
Fidie, 10 jo l cang Fidie i l
y Abraham do e li do lajo?
Su ngu e cat li f ngu tai
osi m cang jo ? M ngu e
cat li f ngu tambre cang
Fidie r e li do jaang dsea i
ja rng dsee f quinir. 11 Jo m
cang e cang Fidie i l y do,
joguba cat li f ngu tai do
e laco cu li e ncam Fidie r
e l i jaang dsea i ja rng dsee
f quinir ds ui e j cal i do
ju qui Fidie. Jo ui e joba i
l y Abraham do caui lafa
tiqui jalng dsea i j l ng ju
qui Fidie. Co Fidiebing i ng
dsea i j l ng ju quir e laco
nili do dsea i ja rng dsee f
quinir, jo ja ee l fa ja m cat li
f ngu tai do. 12 Jogu i l y
Abraham do l mbre cajo lafa tiqui
jalng dsea Israel i ncat li f
ngu tang. Jo i l y do l i
lafa tiqui jalng ds o ui e
ncat li f ngu tai do; co n
e nijmitibi do cajo l laco cajme
i l y Abraham do ie lam
j cal i ju qui Fidie lajee e
ngu e cat li f ngu tai.
M cacu Fidie ju
quir l y Abraham
13Jo
ie malgu do Fidie
cacur ju l y Abraham
co gu jalng dsea sju r e

niimbi do lajal e sea f
jmg. Jo e ju la calti ds o
ui e l y Abraham cajmer
n r e ju qui ta e cajme
Moi. Co cal lajo laeang e jb
cal ng i l y do ju qui
Fidie, jo ui e joba e cang
dsea do r e l i jaang dsea i ja
dsee rng f quinir. 14 Jo song
laj i dsea i jmiti e ju qui ta
do ni lajal e sea f jmg,
joba cung feee jng e ja ee ta
ing e j l ng dsea ju qui
Fidie, jogu e ju e cacu Fidie
lam jenggu do ja ee quing
cajo. 15 Co song ja jmiti dsea
dseng r e ju qui ta do,
joba iihu b qui Fidie jng.
Jo ds l ja sea e ju qui ta do,
joba ja ee cung l l dsea co
e jo.
16 Jo Fidie cacur l y
Abraham ju quir ui e j
cal ng i l y do ju qui
dsea do. Jo cajme Fidie lajo e
laco jalng dsea i l ng sju
l y Abraham nta dsir e
dseng nijmitib Fidie e ju jo
laeang e eang neai jalng
i dsea e j i ja cat i do lajo.
Jo l laco cung feee e ju na,
e jal e jng Fidie e nicur
jalng dsea, ds o j i dsea i
cat ng e ju qui ta do i nicur
jal e jo, co nicubre cajo jalng
i dsea i j l ng ju quir l
laco cajme i l y Abraham
do. Jo lajoba i l y do caui
lafa tiqui jalng jneaaaa, dsea
i j l naa ju qui Fidie.
17 Jo l laco la f Fidie f ni
ji quir l fr lala cuai qui
Romanos4,5
372
l y Abraham: Ncajme e
niln lafa tiqui i f ng l dsea
jmg. Jo lanab f Fidie f ni
ji quir. Jo e ju la caltib, co
iab Fidie dsea cacur. Jogu
jb cal ng Abraham e ju e
cang i qui dsea do. Jo j i
Fidiebing i qu jm e nijmij r
jalng l jogu e nijmr e nilsea
doi ee e ja m sea f jmg.
18 Jo lajee e ndseam eang
i l y Abraham do, jogu jo
qu r jm fa e nilseeng jor
co eam ny r, jo ds jb
cal i do ju qui Fidie e
qui nilseem jor nai fa ja
qu r jm lajo. Jo ds lajob cal ,
jo caui lafa tiqui i f ng
l dsea jmg l lacogu la
ncas Fidie r lam jenggu ie
lam cajng dsea do lala: Lanab
nilseeng f ng dsea sj. 19 Jo
dseng ja caltm dsi l y
Abraham e j l i ju qui
Fidie, nai fa ie jo nngor
jie ja cien ji i , jogu nlbre co
dseam quir i sii Sara do e t l
nijumbre. Jo laj gmbre ie jo
eam ndseai, joba jo qu gur
jm fa e nilseeng jor . 20 Jo i l
y Abraham do dseng jb
cal i jogu dseng caltab dsir
e dseng nijmitib Fidie laj i
ju e cacur dsea do, jo eanggu
j cal i jogu cajmtagu
dsir e dseng nijmitib Fidie
laj i e ncaj lam jenggu
do. Jo ui joba eam cajmifi
Fidie, 21 co dseng ntab dsir
e dseng qu b dsea do jm e
nijmitir laj i ju e ncacur lam
jenggu. 22 Jo ui e j cal i
do e ju jo, joba cang Fidie r
e li do jaang dsea i ja rng

dsee f quinir. 23 Jo e cang
Fidie i l y Abraham do e
li do jaang dsea i ja rng dsee
f quinir o j i qui l y
dseng f e ju na, 24 dsco
cat m jneaaaa e ju na cajo.
Co m Fidie jneaaaa e l naa
dsea i ja rng dsee f quinir
ds ui e j l naa ju quir.
Jo jb l naa cajo e Fidiebing
i cajmij tu Finaa Dsea Jmang
25 m cang e cacui dsea do
e caji f dse cru ui jal
dsee quii. Jo m cang jo,
cajmij tu r Dsea Jmang e laco
laeang cajmer co jneaaaa
e nl naa dsea i ja rng dsee f
quinir.
Jial ng Fidie dsea e li dsea

i ja rng dsee f quinir
Jo lana Fidie nca

jneaaaa e l naa dsea i ja
rng dsee f quinir ds ui e
nj l naa ju quir. Jo co
lajob nl naa, joba jugui ju
r nsee naa lana co Fidie
laeang co jal e ncajme
Finaa Dsea Jmang co
jneaaaa. 2 Jo laeang co Dsea
Jmamba e nsee naa lajo co
Fidie. Jo ncang ngnaa e jo
ui e j l naa ju quir. Jo
lajob nsee naa lana, jogu eam
iang dsinaa, co ntab dsinaa
e dseng nilseembaa cng
co Fidie f l niing gi
m nit e jo. 3 Jogu o qui
j i e na e jmiiang dsinaa, co
lajob cajo jmiiam dsinaa co
jal e hu ng e dsije quii.
Co nnebaa gui e m ning
373
Romanos5
e dsing ngnaa jal e jo, joba

eanggub nilfng dsinaa co
doi ee e nidsije quii jng.
4 Jo m jmoonaa e fng dsinaa
co jal e dsing ngnaa do, joba
guib f Fidie uii quii jng. Jo
m jmo Fidie lajo co jneaaaa,
joba eanggu lta dsinaa e
nilseembaa cng co Fidie f
l niing gi. 5 Jo e nta dsinaa
na dseng niltib, co laeang
co Jmgu quir e ncacur
jneaaaa e ncalnenaa jial ti e ja
cng co e neai jneaaaa do.
6 Jo ds lajee e ja qu gu jm
fa e nilaang yeenaa jee jal
dsee quii, jo ds lajee job m
cat e cagng Dsea Jmang f
jmg la e laco cajng iar e
caji cuai quii, dsea l naa
dsea dsee dsea qui. 7 Ds hu m
eang nicung ia jaang dsea
e nijui uii qui jaang dsea i
e r, jo ds coo jangm seeng
jaang dsea i nicung ia e
nijui cuai qui jaanggu
dsea i dseng lajang guing. 8 Jo
ds lajee e l naa dsea dsee dsea
qui, Fidie caer jneaaaa jial ti
ja cng co e neai jneaaaa,
co casi Dsea Jmang e laco
dsea do caji ui dsee quii.
9 Jo lana ncam Fidie jneaaaa
e nl naa dsea i ja rng dsee f
quinir laeang co e jmng
Finaa Dsea Jmang. Jo co lajob
cajmer co jneaaaa, joba lana
eanggub nta dsinaa e Dsea
Jmambing i nileng jneaaaa
jee jal iihu e nilsea m t l
ni Fidie qui lajalng dsea
jmg. 10 Jo lajee e ja see naa
r co Fidie jogu e n
mangnaare, jo lajee job cajmer

e calsngnaa jugui ju r
co r laeang e cajng Jor Dsea
Jmang f dse cru. Jo co lajob
cajmer co jneaaaa, joba lana
eanggub nta dsinaa e dseng
nilembaa jee jal dsee quii
laeang e caj tu Dsea Jmang
m cang e caji. 11 Jo o j i
qui e na e jmiiang dsinaa, co
lajob jmiiang dsinaa cajo co
lajal e ncajme Fidie co
jneaaaa laeang co Finaa
Dsea Jmang; dsco laeang
dsea dob e nsee naa lana jugui
ju r cng co Fidie.
M canaang e sea dsee f jmg

12Jo
lajob l , dsea rnaa;

jo lauii, m canaang e calse
dsee f jmg la, cal lajo ui
jaang dsea i cals Adn. Jo
dsif m cang e caer dsee, job
m canaang e calse m; jo co
lajob cajmei do lam uii, joba
lajm dsea lat lana sea m
quir ui jal e dsee e er. 13 Jo
dsea dsee dsea quib nl ng dsea
laj i ie ngu e niing Moi e
ju qui ta qui Fidie. Jo ds
m ja sea ju qui ta, joba ja
cung l ing dsea dsee e ja
m cajmitir e ju jo. 14 Jo lajob
l , lajalng dsea i calsng j i
ie lam caj Adn jo ie cart
caj Moi calseb m quir,
joba cajmbre. Jo cal i lajo
ui jal dsee e caer, lfa ja
caer dsee e laco dsee e cae
Adn, co i dsea do ja cajmer
n r coo ta caqui Fidie. Jo i
Adn labing i l ng coo e li qui
jaang i niing i nija cnggu.
Romanos5,6
15Jo
ja cung cngnaa r e
dsee e cae Adn jogu e cacu
Fidie jneaaaa e iang dsir.
Dsco ui e dsee e cae i Adn
do ie jo, joba calse m f
jmg la, jo m cal lajo, joba
lajm dsea jui jng. Jogu e
cang ngnaa qui Fidie ui e
neai jneaaaa do cajmilir lajo
co j i ia Dsea Jmang. Co e
cajme Dsea Jmang do dseng
ja sea e cung l cng co e
jo, co laeang j i co b f m
dsea jmg ti f quini Fidie.
16 Jo e cang ngnaa qui Fidie
ui e eang neai jneaaaa do
ja cung l cngnaa co e
dsee e cae i Adn do. Co m
caei do dsee, joba canaang e
calse m f jmg, jo ui joba
canaam dsea jng e seei cng
co Fidie. Jo ds e cang ngnaa
qui Fidie do jmo e
jneaaaa e nl naa dsea i ja rng
dsee f quinir. Jo e jo jmo Fidie
co jneaaaa laeang co Dsea
Jmang, co bing i ncaing
lajal dsee qui dsea jmg.
17 Jo ds e jb, m cae i Adn
do lauii dsee, joba canaang e
calse b qui m, co dseng
lajm dsea jmg t i e jo. Jo
ds eanggub sea b qui laj i
e cu Fidie i f ng dsea jmg
e ngnei e l i dsea i ja rng
dsee f quinir. Jo jmo Fidie
lajo laeang co j i ia Dsea
Jmang ui e eang guii co
dsea jmg. Jo co lajob l , joba
rb ni i co Dsea Jmang
m nit lajo.
18 Jo co laeang co e coo
dsee e cae i Adn do, job m
374
canaang dsea e seei cng co
Fidie. Jo ds laeang co e
coo e gui e cajme Dsea Jmang
f dse cru, joba lana nseab f
e lajalng dsea nl i dsea i ja
rng dsee f quini Fidie. 19 Jo
co ja cajmegu i Adn do n r
laj i ta caqui Fidie, joba
lajalm dsea jmg caui dsea
dsee dsea qui. Jogu lajob cajo,
laeang e cajme Dsea Jmang
n r, joba ng Fidie i f m dsea
jmg e li do dsea i ja rng
dsee f quinir.
20 Jo m calse e ju qui ta
e cajme Moi do, joba eanggub
call dsea e ri dsee jng. Jo
ds m calm ng eang dsee
qui dsea, joba Fidie eanggub
calguii co jalng dsea
nai fa ja cat i lajo. 21 Jo ds
e jb e dsee e e dsea jmg
seab b qui, co f mb s.
Jo ds e eang guing Fidie
co jneaaaa do eanggub sea
b qui, co ncambre jneaaaa
e l naa dsea i ja rng dsee
f quinir. Jo cajmer lajo co
jneaaaa e laco nilsee naa car
ngong jm laeang co Finaa
Dsea Jmang.
Lafa dsea m ng nl naa

laeang co Dsea Jmang
Jo f gu n, dsea rnaa,

e ja cung e nigu dsinaa
e nibeanggu dsee yeenaa e
laco eanggu nilguing Fidie
co jneaaaa. 2 Co dseng
o lajo! Dsco jneaaaa lafa
ncajmbaa ui e ncanngnaa
jee jal dsee e lam quie nif
quii. Jo co lajob nl naa, joba
375
Romanos6
jo cung fa e nibeanggu dsee

yeenaa. 3 Dsco nnebaa gui e
ie m cajgangnaa jm ui e
nl naa dsea qui Dsea Jmang,
joba lafa e cajmbaa jng co
dsea do f dse cru. 4 Co ie m
cajgangnaa jm do l lafa
e rb cangnaa co Dsea
Jmang m cang e caji. Jogu
m caj tu Dsea Jmang laeang
co e gea gng qui Tiquir
Fidie, joba lafa caj b tu jneaaaa
cajo e laco nilsee naa e nl naa
lafa dsea m ng.
5 Jo co lafa cajmbaa ie lam
cajng Dsea Jmang, joba lana
lafa jaam dsea nl na co r.
Jo co cajb tu Dsea Jmang
m cang jo, joba jneaaaa cajo
nij b tu ie jo e laco nilsee naa
cng co r. 6 Jo nnebaa gui
e ie m catng Dsea Jmang
f dse cru, cacbre lajal e
ja dseeng e lam jmoonaa do,
jo lajoba cam e si f quii e
nieenaa dsee do. Jo co lajob cal ,
joba lana jo quigu ta jneaaaa
jal dsee. 7 Dsco fa m jung
jaang dsea, joba jo cung fa e
nijmrnggu iar dsee.
8 Jog u co jneaaaa lafa
ncajmbaa r co Dsea
Jmang, joba ntab dsinaa
e dseng nilsee baa cng
co r car ngong jm. 9 Jo co
caj b tu Dsea Jmang m cang
e caji, joba guib nnenaa e
jo cunggu fa e nijungtu r
cal cat, co jo sea b qui m
fa e niquigu ta r. 10 Jo coo
yaba cajng Dsea Jmang f
dse cru ui jal dsee quii,
jo lajoba cai car ngong jm
e b qui jal e dsee jo. Jo m

cang jo, caj tu r cal cat e
laco lana nseei cng co
Fidie car ngong jm. 11 Jo lajob
jalng n cajo n ona e lafa
ncajmba ui e jo quigu ta
n jal dsee quina. Co lanagu
n ona e seengna cng co
Fidie laeang e nl ngna jaang
dsea co Dsea Jmang.
12 Jo co lajob l , dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang,
joba f gu n e ja cugu
f yaangna fa e dsee quina
quigu ta n e laco nijmitna
laj i e l ona yaangna. 13 Jo ja
jang yaangna f ni dsee e laco
nilsea f quina e nijmena jal
e ja dseeng e l ona yaangna,
dsco o lajo e n jmena lana;
co l l n jmena e nijang
yaangna f jagu Fidie, co lana
nl ngna dsea i lafa ncajng
jogu i lafa ncaj tu cal cat.
Jo co lajob nl ngna, joba n
jmena e nijang yaangna
f jagu Fidie e laco dsea do
nijmr co n jialco ii e
nijmena jmang jal e gui.
14 Jo jo ngu fa e quigu ta
n jal dsee quina, co lana
nseengna ui e eang neang
Fidie n, jo jo seengna fa e
quigu ta quina e ju qui ta
e cajme Moi do.
Jial laang dsea e seei e

jo qui ta dsee r
15Jo
co lana nsee naa ui e

eang neang Fidie jneaaaa
jogu e jo quigu ta quii e ju
qui ta do, joba ja dseeng fa e
nibeanggu dsee yeenaa. 16 Jo
376
Romanos6,7
guib n n e song nijang
yaangna e nijmena ta qui
jaang dsea, joba n jmitba jng
jal ta e niqui i dsea do, co
lafa dsea snm nilingna qui
i dsea i l ng fina do. Jo lajob
l e la, song n jmitna laj i
ta qui dsee quina, joba lafa
dsea i nsjum l ngna jng, co
nsnaamba co Fidie. Jo ds
song ngu jmoona n na
ju qui Fidie, joba nimbre
n jng e l ngna dsea i ja
rng dsee f quinir. 17 Ds lana
guimam Fidie uii quina,
co ie lam jenggu do dsee
quiba sl n, jo ds lanagu
ncajmitba e ngocng ona laj i
e ju qui Fidie e ncaingna
do. 18 Jo co jo sl gu n jal
dsee quina lana, joba ncajang
yaangna e nijmena jmang laj i
e gui. 19 Jo nifa e ju la co
ju e f doi i i dsea jmg e
laco ningngna r e ju la, co
fng ja nijmeee lajo, hu m ji l
quina e ningngna. Co n,
ie lam jenggu do, dseng
cajang yaangna e cajmeena
jmang jal e l e ja dseeng; jo
ds lajob lana cajo n e nijang
yaangna f jagu Fidie e laco
nijmena jmang laj i e gui e
iing dsea do e nijmena.
20 Jo lajee e sl n jal dsee
quina, ja cajang yaangna fa e
cajmena laj i e iing Fidie. 21 Jo
j i coo e gui cadsna qui
jal e ja dseeng e cajmena ie
lam jenggu do, co lanagu n
l mba cuai qui jal e jo. Co
m jmo dsea jal e jo, j i f
mb si. 22 Ds lanagu jo sl gu
quina jal dsee, co lanagu

Fidie. Jo co lajob ncajmeena,
joba lana dseng jmang laj i e
gui e iing Fidie njmoona jogu
e nilseengna cng co dsea do
car ngong jm. 23 Jo lajob l ,
dseng j i mba ng dsea m
er dsee. Jo ds laeang e eang
neang Fidie jneaaaa, joba
cacur e iang dsir e nilsee naa
cng co Finaa Dsea Jmang
car ngong jm .
Ju qui ta qui
dsea scng gu
Jo jalng n, dsea rnaa

ncuiba r jial l jal ju
qui ta qui Fidie, jogu
nb cajo e e ju qui ta do
qui ta dsea j i lajee e seeng
dsea f jmgb. 2 Co faco jaang
dseam cacng gur, joba
dseng ja cung fa e nitiui
i dsea quir do lajee e seei
do f jmg, co lajob f e f ni
e ju qui ta do. Jogu fng song
cajng i dsea do, joba i dseam
do jo cat ng fa e nijmitigur laco
f e f ni ju qui ta do cuai
qui dsea scng gu. 3 Jo song
i dseam do ler e gi co
dsea i jing lajee e seemb
i dsea quir do, joba dseeb
er jng f quini Fidie. Jogu
song cajng i dsea quir do,
joba jo cat nggur fa e nijmitir
laco f e f ni ju qui ta do
cuai qui dsea i scng gu.
Joba ja dsee nir f quini Fidie
song nici guor co i dsea
i jing do.
377
Romanos7
4Jo
lajob l co jalng n,
dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang, co laeang co e
cajng Dsea Jmang f dse cru
do, l lafa e cajm n cajo. Jo
lana jo quigu ta n e ju
qui ta qui Fidie do. Jo cal
lajo e laco nl ngna dsea qui
Dsea Jmang. Jo co dsea qui i
dsea i caj tu cal cat nl ngna,
joba laj i e iing Fidie njmoona
lana. 5 Jo ie lam jmitnaa jal e
ja dseeng e l dsi ngu tangnaa,
e ju qui ta do caling ta
e laco eanggu l dsinaa e
nijmnaa jal e ja dseeng do. Jo
jal e jo dseng j i f mb si.
6 Jo ds lana jo quiegu nif quii
laj i e f e ju qui ta do, co
nl ngnaa lafa dsea i sjum, co
jo sl gu jneaaaa jal dsee
quii. Jo co lajob nl , joba lana
f m b nte naa e njmoonaa
laj i e iing Fidie e nijmoo, jo
o laeang co e ju y qui
ta do.
7Jo
Laj i dsee e sea quie
e laba iinn f n, dsea

e o dsee e ju qui ta do. Co
dseng o lajo! Dsco faco m ja
m sea e ju qui ta do, joba ja
to jm cali jnea jng e eee
dsee. Co m cajme jnea ju e
ju qui ta do m f lala: Ja
jmoo e l o jal e sea f jmg,
joba laeang co e ju jo cali
jnea e l dsii jal e sea f jmg.
8 Jo laeang co e ju qui ta
do caling ta e laco jnea calii
e eam ee dsee f jmg la ui
e eang l dsii jal e sea f jo.

Ds m ja sea ju qui ta, joba
ja l dsea e er dsee jng. 9 Jo
ngu e ningnn laj i ta hu
qui e ju qui ta do, l nn e
seen jugui ju rb. Jo ds
m cangnn r laj i e ju jo,
joba eanggu casi f quie jng
e iinn nieee dsee, jogu e j i
mb nsje quie ui e jmoo
jal e jo. 10 Jo lajob cal , co e
ju qui ta do e lam l nn e
s e nijmco jnea e laco jial
nilseen jugui ju r, ds ja
cal lajo, co caleb quie e lafa
cajmbaa ui jal dsee e caeee
do. 11 Dsco laeang co e ju
qui ta do caling ta e laco
jnea calii e jmgob jal dsee,
co dseng j i f mb si.
12 Joba f n, dsea rnaa,
e geam jal e ju qui ta
do, jogu lajob l cajo lacoo e
ju ta hu do, jogu rb qui
ta qui dsea, jogu guib cajo.
13 Co e laba l e l laco calli e
dseng lajamba l dsee jal
dsee quie. Jo e dsee quie do
cajmeng ta e ju ta hu qui
Fidie do e laco casng jnea f
m. Jo lajoba laeang co e
ju ta hu do caja ju e dseng
lajamba l jal dsee qui
dsea.
14 Jo nnebaa r e Fidiebing
cacu e ju qui ta do, jo ds
jneagu l nn j i dsea jmgb,
jogu jaang i jmiti laj i ta qui
dsee qui. 15 Jo j i ia ja
ngnn ee jal e jmoo, dsco ja
jmoo jal e iinn ia, co jal
e n mambaa, e joba jmoo.
16 Jog u song jmoo jal e ja iinn
378
Romanos7,8
jmeee do, joba co e jo cu li
e eam gui e ju qui ta do.
17 Jo lajob l , dsco o ia dsea
jmo jal e ja dseeng do, dsco
dsee quibaa e qui ta e jmoo
jal e jo. 18 Co ncuim ia e
dsea dsee dsea quib l nn, joba
j i coo e gui li jmee nai fa
eam iinn e nijmeee jal e gui,
lfa dseng ja li e nijmeee jal
e jo. 19 Ds ja jmoo jal e gui
e iinn jmeee, co jmang jal e
ga e ja iinn jmeebaa, dseng e
joba jmoo. 20 Jo song jmoo jal
e ja iinn jmeee do, joba o ia
dsea jmo jal e jo, dsco dsee
quibaa qui ta jnea e jmoo
jal e lajo.
21 Joba ncalli e nai fa
iimbaa jmeee jal e gui, ds
jmang jal e gaba li jmoo.
22 Dsco eam iinn e nijmitii jal
ju qui ta e cajme Moi; 23 lfa
e dsee quie do eam qui ta
jnea jogu eam sl jnea cajo,
co n nim rng co laj i e
dsii e iinn nijmeee.
24 E ng f b jnea! I i nileng
jnea jee jal dsee quie e laco
ja nijunn ui e jo? 25 Jo ds
jnea dsii e nijmitii e ju qui
ta do, ds jnea, dsea dsee dsea
quib l nn, joba ja li nijmeee
lajo, co dsee quibaa quie nif
quie. Jo lajob l , lfa guimang
Fidie e ncaleai jnea jee jal
e jo laeang co Finaa Dsea
Jmang.
Jial seeng dsea e Jmgu qui

Fidie quie nif quir
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e lajalng jneaaaa,

dsea l naa dsea i seeng cng
co dsea do, jo qu jm fa e
cugu dsea dsee jneaaaa. 2 Jo
lajob nl naa, co e b gng qui
Jmgu qui Fidie co e cu e
see naa cng co Dsea Jmang,
e joba e nicaleang jneaaaa jee
b qui dsee jogu jee b qui
m cajo. 3 Jo e ju qui ta do
ja caqu jm fa e caleang
jneaaaa jee b qui dsee quii.
Co e ju jo ja sea b qui fa e
cajme lajo ui e qui ta qui
dsea i l ng dsea dsee dsea qui. Jo
ds lana Fidie ncajmebre jal
e ja caqu jm cajme e ju do.
Co ncasi i Jor cam ng do
e li do jaang dsea jmg i sea
ngu tang la jneaaaa. Jo cajme
Fidie lajo e laco caji i Jor
do e caji do f dse cru, jo
lajoba cai conguia e b qui
jal dsee qui dsea jmg. 4 Jo
cajme Fidie lajo e laco jneaaaa
qu naa jm e nijmitnaa laco
cat ng e ju qui ta do. Co jo
see naa f jmg la e jmoogu
jal e l dsi ngu tangnaa, ds
lana nsee naa e njmoonaa l
laco la iing Jmgu qui Fidie e
nijmnaa.
5 Jo jalng dsea i seeng e guiing
dsir laj i e l dsi ngu tai
lco seei e jmitir dseng laj i
e job dseng. Jo ds jalnggu
dsea i seeng l laco la iing
Jmgu qui Fidie e seei, joba
dseng j i e iing e Jmgu do
guiing dsir e jmor. 6 Jo dseng
j i f mb dseng si qui
jalng dsea i jmo laj i e l dsi
ngu tai. Jo ds jalnggu i
379
Romanos8
jmo laj i l laco la iing Jmgu

qui Fidie, joba jalng jugui
ju rb nilseei lata co
Fidie. 7 Jo jalng dsea i guiing
dsi e ii jmr laj i e l dsi
ngu tai, joba i dsea n
nimbre Fidie, dsco ja ii ogu
qu r jm fa e nijmr n r
laj i ju qui ta qui dsea do.
8 Co jalng dsea i jmiti laj i ta
qui e l dsir yaai ja qu r
jm fa e niliang dsi Fidie
co r.
9 Jo ds ngu, dsea nl ngna
dsea qui Dsea Jmang, jo
seengna fa e jmitgu laj i e
l ona yaangna, co lana
nseengna e njmoona laj i e
iing Jmgu qui Fidie e
nijmena. Jo l lajo, co seeng
Jmgu qui Fidie co n. Jo
i dsea i seeng e ja seeng Jmgu
qui Dsea Jmang co r, joba
i dsea ja l i dsea qui dsea
do jng. 10 Jo ja ee l e nising e
niing ngu tangna m nit
e nijungna ui e l ngna dsea
dsee dsea qui, dsco seem Dsea
Jmang co n, jogu seem
jmgu quina cajo. Jo l lajo ui
e ncam Fidie n e nl ngna
dsea i ja rng dsee f quinir.
11 Jo laeang co Jmgu quib
Fidie cajmer e caj tu Jess m
cang e caji. Jo e Jmgu job cajo
seeng co n lana, joba iab
Fidie nijmr e nij tu n cal
cat m nit lajo. Jo nijmr lajo
co n laeang co Jmgu
quir e seeng co na lana.
12 Jo lajob l , dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang, dseng
lajamba n e see naa e
jmoonaa laj i e iing Jmgu

qui Fidie e nijmoo,
jo dseng ja cat ngnaa e
nijmgu laj i e l dsinaa
yeenaa. 13 Jo ds song m noob
seeng n e jmoona laj i e l
ona yaangna, joba dseng
conguiab jng ninngna co
Fidie. Jogu ds song laeang
co Jmgu qui Fidie
niquiungna conguia e jmoona
jal e jo, joba latab nilseengna
co Fidie jng.
14 Jo jalng dsea i seeng e Jmgu
qui Fidie quie nif quir, joba
bing dseng i l ng jo Fidie.
15 Dsco Fidie ncacur n
Jmgu quir e laco niuingna
jor jo o laco e nisl tu n
co jal e gna contng.
Dsco laeang co e Jmgu
qui Fidie do see naa e cung
l snaa co r jogu e sinaar
lala: Teaa! 16 Jo e Jmgu qui
Fidie do rb s ng co jmgu
quii e laco nta dsinaa e dseng
jba e nl naa jo Fidie. 17 Jo
ui e dseng nl naa jo Fidie,
joba niimbaa jal e cat naa e
s nicur jalng jor l laco
j i ju e ncacur lam jenggu.
Jo jal e jo conrb quii co
Dsea Jmang song dseng lajang
niingnaa jal iihu ui e l naa
dsea quir. Jo song nijmnaa lajo,
joba conrb nilsee naa co r f
l niing gi m nit lajo.
18Jo
Eam jlo jal e

niingna qui Fidie
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, dseng
ntab dsii e lajal iihu e
380
Romanos8
dsing ngnaa lajee lana f jmg
la ja ee ti song nicngnaa co
m t l nilsee naa cng co
Fidie f if quir. 19 Jo lajal
e cajme Fidie dseng eam
nsjeeng e jm e nijmijneng
Fidie jalng dsea quir i l ng
jor . 20-21 Jo niim lajal e sea
f jmg, co jmang e cung
niimba sea. Jo l lajo ds ofa e
lajo iing e l , co l lajo ui e lajo
caliing Fidieb. Jo ja ee l l l
lajo, co ntab dsi e jmang jal
e m e jlo niing nilsea ie jo l
lacogu niling jalng dsea qui
Dsea Jmang. 22 Jo guib nineee
e cart lanab lajal e cajme
Fidie e sea f jmg eam quie
iihu jogu dsng seang dsi
cajo ds ui e nsjeeng e nileng
jee jal iihu l laco l co
jaang dseam i t l nilseeng
jiuung qui. 23 Jogu o j i e
sea f jmg dsing ng lajo, co
lajob dsing ng jneaaaa cajo,
dsea ncang ngnaa Jmgu qui
Fidie jenggu e laco cu li
qui jal e niingnaa cnggu.
Jo dseng eam nsjeengnaa ie
jm m dseng ning Fidie
jneaaaa e l naa dseng jor .
Jo ie jo nilei jneaaaa conguia,
co nijms mbre jialco l ngu
tangnaa. 24 Jo co ncalaambaa
jee jal dsee quii, joba ntab
dsinaa e niimbaa laj i e
nsjeengnaa do e cat naa qui
Fidie. Jo song njbaa laj i e
nsjeengnaa do, joba jo ee tagu
jng e sjeenggu e jo. Co doi
ee e nn dsea, jo ngu fa e
nijnggur e ni e jo. 25 Jo co ja
m jgu laj i e nsjeengnaa e
niingnaa qui Fidie do, joba

n e dseng ja niltng dsinaa
e sjeengnaa e jo.
26 Jog u e Jmgu qui Fidie e
ncang ngnaa do,e joba e jmco
jneaaaa ui e ja qu naa jm
jmnaa yeenaa. Co faco m
iinaa sngnaa co Fidie, ja
qu naa jm jmnaa laco s.
Joba e Jmgu qui Fidie e
seeng co jneaaaa do, e joba e
m ui quii laco s f quini
Fidie. Jo jmo lajo dseng e
j i ja sea ju jial nif e m
ui quii e Jmgu do. 27 Jo
Fidiebing dseng i ni jialco
j i dsi lajaang lajaang dsea,
jogu nibre gui cajo e jmee
m e Jmgu quir do. Co e
Jmgu do m jmee uii qui
lajalng dsea qui Fidie l
jialco la iing dsea do iar e nil.
Dseng l baa jee jal iihu
28Jo
guib nnenaa e lajalb

e dsing naa f jmg la, jmo
Fidie lajo e laco niuing gui
qunaa, dsea l naa dsea quir
i neang r.Co dsea do ncagu
jalng jneaaaa e laco nijmnaa
jialco ii iar e niuing. 29 Jo
laj i lat m uiing ni Fidie
i jalng i niling dsea quir.
Jo laj i lat ie jo cajo calii e
lajalng niui dseng laco
l ng i Jor Dsea Jmang do, jo
lajoba i Jor cam ng do niui
jaang i niinggu jee lajalng
i ri do. 30 Jo jalng dsea i
nsing qui Fidie j i lat
m uiing do, ncatbre jalng
e laco niui do dsea quir.
Jo jalng dsea i ncatr do
381
Romanos8,9
ncangnei e nl i dsea i ja
ri dsee f quinir. Jogu jalng
ncang i qui dsea do e
ncung e nilseei co dsea do
f if quir f l niing gi.
31 Jo co lajob l , joba e cung
l fgu jng? Jo co Fidiebing
i sing uii quii, joba j i jaang
jo i i qu gu jm nijme guia
jneaaaa. 32 Jo Fidie ja caai
, co cacumbre i Jor Dsea
Jmang do e laco caji e caji
do f dse cru ui quii, dsea
l naa dsea quir. Jo co lajob
cajmer, joba lana cung l
feee e nicubre cajo e iang
dsir lajal e nnaa. 33 Jo jalng
jneaaaa, dsea i ncagung Fidie,
j i jaang cung l cugu
jneaaaa dsee f quinir. Co iab
Fidie dsea nca jneaaaa
e laco lana nl naa dsea i ja
rng dsee f quinir. 34 Jo ui e
nl naa lajo, joba jo i i qu gu
jm fa i nijmnnggu jneaaaa
co Fidie. Co Dsea Jmambing
i cajng f dse cru ui dsee
quii, jogu dsea b cajo i caj tu
cal cat m cang jo; jo ds
lana dob nguii f if l l dse
laco guiing Tiquir Fidie e
mr uii quii, dsea l naa dsea
quir. 35 Joba lana dseng ntab
dsinaa e j i jaang ogu j i coo
cung l jnng quii e neang
Dsea Jmang jneaaaa nai fa e
ingnaa iihu osi e hu ng dsije
quii , osi e jmng dsea jneaaaa
ga ds ui e l naa dsea qui
Dsea Jmang , osi e ja ga l sea
e quieenaa , osi e nijngmb
dsea jneaaaa . Jo lajal e na
j i coo cung l jnng e neang
Dsea Jmang jneaaaa. 36 Jo

dseng lajob l l laco f f ni
ji qui Fidie l f lala:
Jo ui e l naa dsea qui
joba contm dseang
see naa,
co gab jmng dsea jneaaaa
l laco la dsing ng jaang
jose i t l nijngng dsea.
Jo lanab f ju qui Fidie.
37 Jo lajalb e dsing naa lajee
see naa f jmg la ja jmo guia
jneaaaa, co Dsea Jmambing
i jmco jneaaaa ui e eang
neai jneaaaa. 38-39 Joba f
n, dsea rnaa, e dseng lajam
nta dsii e j i coo qu jm
e nijmnng jneaaaa e eang
neang Fidie jneaaaa; co ja
qu jm jm lajo m, ogu
jal e dsing ngnaa lajee see naa,
ogu jalng ngeles qui Fidie,
ogu jal gu e i f gui g,
ogu jal e dsing naa lajee lana
osi l dsgu , ogu jal e sea
f y jmg, ogu jal e sea f
n u, ogu l doi ee e cajme
Fidie e sea f jmg. Co j i coo
ja cung fa e nijm e ninngnaa
e eang neang Fidie jneaaaa.
Jo e jo ncajmtar dsinaa laeang
co Finaa Dsea Jmang.
M cagung Fidie dsea Israel

e niui dsea quir
Jo f gu n, dsea rnaa,

e dseng ju jb f jnea
la, co dsea qui Dsea Jmam
l nn. Jogu e Jmgu qui
Fidie e quie nif qui jal e
dsii, e joba ti ni e dseng ja
fbaa ju ta ju. 2 Jo dseng
eam ljiuung dsii jogu dseng
382
Romanos9
contng e cu dsii jalng dsea
goo dsea Israel. 3 Co jnea jgu
cart iinn e slnn f quini
Fidie e laco snaan co Dsea
Jmang e faco lajogu e nili e
nijmco o jalng i dsea goo
do e laco ja ni iihu ui jal
dsee quir. 4 Jo dsea sju dsea
Israel l ng jalng l lacogu
la l ng jnea cajo. Jo Fidiebing
i ncagung jalng jnea e laco
ncauingnaa dseng jor .
Jo contng calsng Fidie f
jee jalng dsea ang quii e
jmijnei jial ti jlo l i co
jal e qu r jm jmor. Jogu
cajmrr ju co jalng i dsea ,
jogu cacubr cajo ju qui ta
quir. Jogu cajmbr jial n e
nijmifi do r laco cat ng, jogu
cajmbr cajo ie jo e nicubrei
do lajee ngoguji jal e cat i
l laco ju e ncacurei
lam jenggu. 5 Jo jalng i dsea
, dsea sju l dsea cng
quibaa l i. Jo Dsea Jmang
f jee job cag r cajo ie lam
cajr f jmg la e l i jaang
dsea jmg. Jogu Dsea Jmang
Fidieb l i cajo i quie nif qui
lajal e sea f lang f jmg. Jo
co lajob l i, joba contm n e
nijmifngnaare. Jo lajob n l.
6 Ds ofa caje e ja cajmiti
Fidie laj i ju quir e cacur
dsea Israel; co cajmitibre jal e
ju jo, lfa e ja lajng dsea sju
dsea Israel dseng j l i dsea
qui Fidie. 7 Jogu o lajng
dsea sju l y Abraham
l i dseng jo dsea do, dsco
lam jenggu lalab cas Fidie
i l y Abraham do: Jalng
dsea i dseng j i niling sj

nilseei laeang co jo i sii
Isa. 8 Jo ui e ju na, joba lana
cung feee e o lajalng dsea
sju l y Abraham dseng
j l i jo Fidie, co dseng
o lajo. Dsco laj i dsea i seeng i
j l ng laj i ju e cacu Fidie
i l y Abraham do lam
jenggu, laj i bing i dseng
j l ng jo Fidie. 9 Dsco e lab
ju e cacu Fidie i l y
Abraham do lam cas r lala: Coo
lajee lana, lajee ji i ni, nigatu,
jo i dseam qui i sii Sara
nilseeng jaang y s quir.
10 Ds o j i e jo, co lajob
cajmer cajo co i dseam i sii
Rebeca do i calsng jiuung suung
qui. Jo i tiqui i jiuung , b
i l ng l y quii i sii Isa.
11-13 Jo n gu e nilseeng i jiuung
dsea suung do, lajee e ngu e
ja m cajmei do j i coo e gui
osi e ja dseeng , jo laj i lat ie
job cajng Fidie lala e cas r i
Rebeca do: I jiuung dsea suung
i nilseeng qui nif, bing i
nijm ta qui i jiuung i nilseeng
cngguji do. Jo rb cng
e ju na l laco la f Fidie f
ni ji quir l f lala: Jo eang
cajmineang jnea i Jaco do, ds
ja cajmee lajo co i Esa do.
Jo co e ju na jmta dsinaa
e iab Fidie sea f quir e
nigu dsea i ii i niuing dsea
quir l laco ii e nijmi do,
jo ja e l su ncajmer e gui osi
e ja m cajmer lajo .
14 Jo ui jal e na ja cung
l feee fa e Fidie ja r r
laco cat ng, co dseng o
383
Romanos9
lajo! 15 Co lalab cajng Fidie ie

malgu do, ie lam cas r Moi
lala: Guimbaa nijmeee co
lajalng dsea i iinn nijmeee co
lajo, jogu nilb f l nn cajo co
jalng i iinn i nijmeee co lajo.
16 Jo lajob l , co iab Fidie i f
l ng dsea l jialco ii e nijmr
co lajaang lajaang dsea. Co
ja jmor jialco iing dsea ogu
jialco b cu yaang dsea cajo.
17 Jo lanab l e ju na l laco la
f f ni ji qui Fidie l s r
i dseata dsea fng qui Egipto
ie malgu do, ie lam caj
lala: Cacu n e ln dseata
dsea fng e laco nili dsea f
lang f jmg jial ti e gng
jnea, jogu e nili dsea cajo e j i
jneab l nn Fidie qui lajalng
dsea i seeng f jmg. 18 Jo lajob
l , co Fidie f l mbre jalng
dsea i ii nijmr co lajo, jogu
jmobr cajo e ue dsi jalng i
dsea i ja iing nin ju quir.
19 Jo ui e ju na, joba cum
sea l jmng n jnea lala:
Jial cu Fidie jneaaaa dsee
co jal dsee e eenaa? Co j i
jaang cung l jnng jal e iing
dsea do e nijmr. 20 Jo ds jnea
f n, dsea ln j i dsea jmg,
e ja sea f qui fa e nif Fidie
e uiing sea qui jal e jmor.
Cofa coo tu ja f sea qui fa e
nis i dsea i cajme do: Jial
cajmeaan jnea lala? 21 Co i dsea
i jmo tu do seab f quir e
nijmr doi ee ii co e guo
e jmi ta do. Co co e guo
job cung l jmr coo tu e
nijmei ta j i m jm niing
osi e nijmr coo gu e nijmei ta

lacoo jm lacoo jm .
22 Jo Fidie calii e nijmijnei
jial ti gi jogu jial e nicur
iihu jalng dsea ui qui
jal dsee quii; jo ds ja m
cajmer lajo ui e eang jmor
tr e fng dsir co jalng i
dsea i cat ng ning e iihu jo
jogu i cat ng niing conguia
f l l. 23 Jo Fidie ii e
jmilibre cajo co jneaaaa jial
ti jlo niing gi co jal
e qu r jm jmor, co cal
f l i jneaaaa, joba lat m
uiim caguiei jneaaaa gui
e laco nilsee naa co r f l
niing gi. 24 Jo ncat Fidie
jneaaaa, dsea i eang neai, e
laco ncauingnaa dsea quir, jo
ja ee l si l naa dsea Israel osi
ja l naa lajo . 25 Jo lajob l l
laco la f Fidie f ni ji e cajme
Oseas ie malgu do ie lam
caf Fidie lala:
Jalng dsea i ja m cal ng
dsea quie,
ds lana nif re e dsea
quibaa nl i;
jogu jalng dsea i ja m
cajmineann lam
jenggu,
ds lanagu nijmineambaa
jalng .
26 Jo f ni e ji job cajo fgu
Fidie lala:
Cart lana ja l ngna dsea
quie,
jo ds lanagu jo baa
nl ngna qui jnea, dsea
l nn Fidie i seeng car
ngong jm.
384
Romanos9,10
Jo lanab l ju qui Fidie e
cajme Oseas.
27 Jo lalab f Sai f ni ji qui
Fidie cuai qui jalng dsea
Israel:
Nai fa jialgu la f ng jalng
dsea Israel
l lacogu la jmigui to e
ne f n jm,
jo ds j i t n m mbing
i nil nileng jee jal
iihu e njaquieng.
28 Co jo hu nidsgu e dseng
nijmiti Fidie laco s
e goo e nca r lam
jenggu qui lajaang
lajaang dsea jmg.
29 Jo lalab cafgu Sai ie
malgu do cajo:
Jo faco Fidie i qu jm jm
doi ee
ja caseai t n m ng
dsea sjunaa, dsea Israel,
joba dseng conguiab ncai
jnea jng
l lacogu cajmer co
jalng dsea i calsng
f Sodoma co gu f
Gomorra.
Jo lanab f Sai f ni ji qui
Fidie e cajmer ie malgu do.
30Jo
Cat m dsea Israel ju

qui Dsea Jmang cajo
ui qui jal e ju na,

joba ncung l feee lana e
ncam Fidie jalng dsea i ja
l ng dsea Israel e nli do dsea
i ja rng dsee f quinir ds ui
e j cal i do ju qui dsea
do, nai fa ja cajmei do quij
jial e ning Fidie r. 31 Jo ds
jalng dsea i l ng dsea Israel
i eang cu b yaang e jmitir

lauiing jal ju qui ta e laco
ning Fidie r e li dsea i ja
rng dsee f quinir, jo ds ja
cal r lajo. 32 Jo ds ja cal r lajo
ui e cacu b yaai e jmitir
laco cat ng e ju qui ta do e
laco lajo ning Fidie r e l i
dsea i ja rng dsee f quinir. Jo
co lajob cajme dsea Israel, joba
cangong mbre e caquiui co e
cuu e quiung dsea. 33 Co lalab f
f ni ji qui Fidie l f dsea
do lala cuai qui Dsea Jmang:
Niquieee coo cuu f Sin,
jo co e cuu jo seem dsea i
niquiung.
Jo ds jalng dsea i j l ng
ju qui Finaa Dsea
Jmang,
joba ja nilgi co e jo,
co Dsea Jmambing l ng lafa
e cuu do.
Dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, e laba
iinn car ngocng dsii jogu
m Fidie, e jalng dsea goo
dsea Israel nilei jee jal dsee
quir. 2 Jo jnea fa ui quir
e eam ii nijmr laj i e iing
Fidie, lfa ja jmor dseng laco
iing ia Fidie e nijm jalng
dsea quir. 3 Dsco i dsea ja
ii ningi jial e ng Fidie
dsea e li do dsea i ja rng
dsee f quinir. Jo co lajob l i,
joba yaambre nr jial e ning
dsea do r laeang co jal e
la ti yaai, jo cab nai jal
e ncaguia Fidie uiing e nil
dsea lajo. 4 Jo Dsea Jmambing i
caing b qui e ju qui ta do
e laco doi i i dsea i j l ng ju
10
385
Romanos10
quir nilr e ning Fidie r e

Fidie jneaaaa cajo jee jal dsee
l i jaang dsea i ja rng dsee f qunaa laeang e fnaa f quini
quinir.
dsea e Dsea Jmambing i l ng
5 Jo lalab cajme Moi ie
Finaa.
11 Jo lalab fgu f ni ji qui
malgu do cuai qui e ng
Fidie dsea e l ng dsea i ja rng
Fidie: Jo ds jalng dsea i j
dsee f quinir laeang e jmitir e
l ng ju qui Dsea Jmang, joba
ju qui ta do, jo lalab f e ju
ja qu jm fa e niltng dsir
jo: Jalng dsea i jmiti dseng
e j cal i e ju jo. 12 Jo rb
r contng e ju qui ta
l naa f quini Fidie, ja ee l su
qui Fidie, joba laeang co e
l naa dsea Israel osi ja l naa lajo
job nilseei cajo. 6 Jo ds lalab
, co jaam Finaa Fidie seeng
fgu cajo f ni ji qui Fidie
qunaa lajnaa, jo jlob cu
cuai qui jial ning Fidie
dsea do m eego m dsea r. 13 Co
dsea e l ng dsea i ja rng dsee
lalab fgu f ni ji qui Fidie
f quinir ui e nj cal i ju
cajo: Jo jalng dsea i m Fidie e
qui dsea do, jo lalab f e ju
nilengnei jee jal dsee quir,
jo: Jie m o e ju la: I seeng
joba lajob nijm dsea do. 14 Ds
i cung nidsng f if ? co
ja cung l m dsea Fidie song
fng song o lajo, joba njmoo
ja m j l i ju qui dsea do;
jng e lafa nijgiam Dsea Jmang
jogu ja cung fa e nij ling
f l guii. 7 O si b o : I
dsea ju qui Fidie song ja m
seeng i cung nijgiang f l
cangur e ju jo; jogu cajo ja
neang jalng l? co fng
cung l nr e ju qui Fidie
song o lajo, joba njmoo jng
do song jagu i i seeng fa i nini
e lafa nijb tu Dsea Jmang cal
e ju qui dsea do; 15 jogu ja
8
cat. Co lalab fgu f ni ji
cung e nini e ju qui dsea
qui Fidie: Jo quib seeng
do song ja i i seenggu fa i nisng
co n e ju qui Fidie l
dsea e nijmr lajo. Jo lalab f f ni
laco la fna jogu l laco
ji qui Fidie cuai qui e ju
ona. Jo e ju nab e guianaa
na: Dsng ia m gling jalng
jee n e qui jial j l ng dsea
dsea i quie ju qui Fidie. 16 Jo
ju qui Dsea Jmang. 9 Jo e ju
ds j i t n m m dsea Israel i
job e la, e song f f quini dsea
j l ng e ju jo l laco la f Sai
e Jess l i Fi jogu j l n
f ni ji qui Fidie l fr lala:
car ngocng o e Fidie cajmij r
Fii, j i t n m ng dsea i j
dsea do m cang e caji, joba
ncal ng ju qui e guia jnea.
17 Jo cung feee lana e laeang
nilem Fidie n jng jee jal
dsee qui. 10 Co laeang e j
e guia dsea ju cuai qui Dsea
l naa e car ngocng dsinaa e
Jmang, joba nu dsea e ju jo;
ju jo, joba nilbaa e ning
jogu laeang e nu dsea e ju jo,
Fidie jneaaaa e l naa dsea i ja
joba j l i e jo. 18 Jo ui joba
rng dsee f quinir, jogu nilem jmng jnea lala: Su ja m canu
386
Romanos10,11
dsea Israel e ju cuai qui
Dsea Jmang do? M dseng
ncanubi. Jo e jb e jo, co
dseng lajob ncal l lacogu la
f f ni ji qui Fidie l f lala:
Jo f latng jmgb ncanu
dsea ju qui i dsea i
guia ju qui Fidie,
jogu f dseng t l hu i
eang f ni guo u
ncan ju quir cajo.
19 Jo calb cat jmng jnea:
Su ja m cangmb dsea Israel
jal e ju jo? M dseng
ncangmbre, co lalab cajme
Moi ie malgu do e f Fidie:
Jnea Fidie nijmeee e jalng
niui dsea quie,
jo lajoba nil dsihu ng jalng
dsea Israel qui jalng i
dsea .
Jogu nijmeee cajo e nilguing
dsea Israel qui jalng i
dsea i ja goo ngng do.
20 Jo eam lahu ng f Sai e ju
la l f Fidie lala:
Jo jalng dsea i ja canang
jnea, cadsmbre jnea.
Jogu jalng dsea i ja
cajmng ng jnea,
cajmijnem ia jee jalng .
21 Jo ds lalab cajmegu Sai e f
Fidie cuai qui jalng dsea
Israel: Contm canii guoo e
jmco o n, dsea saang ona
co jnea jogu dsea i ja iing jm
n ju quie.
11
M cagung Fidie
jalng dsea Israel
Jo co lajob l , joba lana

jmng jnea lala: Su
Fidie ncatiumbre jalng dsea

quir dsea Israel? U , dseng o
lajo! Co te ona e dsea Israel
l ng jnea cajo, jo dsea sju l
y Abraham l nn, jogu jee l
qui Mim iuun cajo. 2 Jo Fidie,
laj i lat m uiim, cagu jalng
dsea Israel e laco niui do dsea
quir, jogu cart lana j i coo
ya ja m catiungnei do cajo.
Co l dsii e guib n laj i
e cajng Li, jaang i caf cuai
qui Fidie ie malgu do, ie
lam cafi Fidie e can i
jalng dsea Israel lala: 3 Fii,
ncajngam dsea jalng i dsea i f
cuai qui, jogu ncajgiembre
jal nife qui l jmifng dsea
n; jo laj i jneab dsea qui i ja
m cajngang dsea, jo ds lajob
ii nijmr co jnea cajo. 4 Jo
ds lalab cai Fidie qui i Li
do jo cas rei do lala: Li, ds o
j i n dsea quie i seenggu lana,
co seemb gui milgu dsea quie
i ja m cas u jni e jmifi i
die dseacuu i sii Baal. 5 Jo lajob
l lana cajo, co seemb t n
m ng dsea Israel i ncagung
Fidie e laco nili do dsea
quir. Jo ncal lajo ui e eang
neang Fidie jalng i dsea . 6 Jo
Fidie ncagungnei do ui e
eang neambrei jo o ui co
jal e ncajmei do. Co faco
ncagung Fidie jalng i dsea do
laeang co jal e ncajmei
do, joba cung feee jng e e
eang neang Fidie jneaaaa do
jo cugur l t cur e iang
dsir jng.
7 Jo lalab l , ja cal dsea Israel
e niui dsea qui Fidie l
387
Romanos11
lacogu j i e nr. Jo ds i dsea

i cagung Fidie iar do, cal b
e caui dsea qui dsea do. Jo
ds jalng i dsea caguiaanggu
do calueb moguir, co ja ii
fa canur ju qui Fidie. 8 Jo
cal lajo l laco la f f ni ji
qui Fidie l f lala: Jo Fidie
cajmer co jalng dsea Israel
e ue mogui e laco ja ningi
laco cat ng, jogu cajmebre
jmini cajo e lafa ja cung
niji jogu loguai cajo e lafa
ja cung nini. Jo lanab l ng i
dsea cart lana. 9 Co lalab fgu
f ni ji qui Fidie e cajng
dseata dsea fng Dav:
M n, Fidie, e lajee e
seng rng dsea goo
dsea Israel e gr ir colng
j i laco qu t i,
jo lajee jo, lajee j i e ja lbre,
m e niuing ga quir e
laco niti f ni dsee,
jo lajoba ni iihu laco
cat ng.
10 Jogu m n cajo, Fidie, e
lafa gjn b jminir e laco
ja cung nijr
jogu e lafa nijm mocor
conguia.
M caleang Fidie jalng

jee jal dsee quii
11Jo
lana nijmngtu cal

cat: Jo m caquiung dsea Israel,
su dseng conguiab canaai
qui Fidie? U , dseng o lajo. Jo
ds m cajme dsea Israel saang
dsir co Fidie, jo e jo caling
ta e laco jalng dsea i ja l ng
dsea Israel nit i e nileng Fidie
r jee jal dsee quii. Jo lajoba

eam nil dsihu ng jalng dsea
Israel qui jalng i dsea ui e
lajo ncajme Fidie coi do. 12 Jo
co saam dsi jalng dsea Israel
cajmer co Fidie, joba dseeb
caer. Jo ds e jo eam caling
ta e laco cauing gui qui
jalng dsea jmg. Jo nai fa ja
cal dsea Israel e cang Fidie
r, ds eam gui ncauing
qui jalng dsea i ja l ng dsea
Israel. Jo co lajob l , joba cung
l feee jng e eanggu gui
niuing qui jalng dsea i ja
l ng dsea Israel ie lam nij
ling jalng dsea Israel ju qui
Fidie.
13 Jo ds seab ju e n f
n, dsea ja l ngna dsea Israel. Jo
Fidiebing i ncasing jnea e laco
niguiaa ju quir jee jalng
n. Jo jnea eam jmgoo e ta
e ncang nn qui dsea do. 14 Jo
ui e jmoo lajo co ta quie,
joba jnea iinn e faco lajogu
nili e ning jalng dsea goo
dsea Israel e nilei jee jal
dsee quir. 15 Jo ui e ncanam
ia Fidie e seei cng co
dsea Israel, joba jalng dsea i
caguiaanggu ncal bre e nseei
jugui ju r co Fidie. Jo
ds m ningtu Fidie jalng
dsea Israel, e jo l lafa m j tu
jaang l. 16 Jo lajob l e ju na
l lacogu la l m jmo dsea
i; co song lauii e i e nijm
dsea do qui e nicur Fidie,
joba lajalb e ca caguieegu
do geam cajo. Jogu song jm
qui coo ma cat ng Fidie, joba
geam cajo e guo qui e ma do.
388
Romanos11
17Jo
cung feee e i lng dsea

Israel l i lafa guo ma of e
cajn dsea jo ds cahub
e guo
jo. Jo eang qui e guo e cahu
do, f job caje e guo ma of e
iang ia f jee m. Jo jalng
n, dsea ja l ngna dsea Israel,
nbing i l ng lafa e guo e
ma of jo. 18 Jo co lajob l ngna,
joba f gu n jie m ona
e niinggu lacogu e guo ma e
ncahu do, co song ona lajo,
joba n e jmiguing ona e
o n i se e jm qui e ma do,
co laeang e jm doba e j n,
dsea l ngna lafa guo ma of e
caiang ia f jee m.
19 Jo ds jangm ni o jo nifo
lala: Cahub
e guo qui e ma
do e laco nija jnea e qui e l
cahu do. 20 Jo e jb, lajob cal ,
ds cahub
jal e guo jo ui e
ja j cal ng ju qui Fidie. Jo
ds n, dsea ja ln dsea Israel,
lafa casmba e f dse e ma jo
ui e j cal n ju qui Fidie.
Jo co lajob cal n, joba ja n e
jmjlng u ui qui e jo, co
l l n e iing o. 21 Jo co ja
cajme Fidie fng dsir co e
guo ma e guita cajn dsea joba
caquibre, jo co lajob cajmegur
co e guo jo, joba dseam e
nijmr lajo co n cajo. 22 Jo co
lajob l , joba nenaa jial ti e
guing Fidie lfa bre laco
cat ng m eego jmo dsea e
ja dseeng. Jo co lajob l i, joba
iihu b cacur jalng i dsea i
cajme saang dsi co r. Jo ds
eam guii co n, dsea ja
l ngna dsea Israel, lfa n e
seengna e contng j l ngna
ju quibre. Jo ds song ja
jmoona lajo, joba dseam jng
e lafa nihungna e f dse e ma
jo. 23 Jo song j niling jalng
dsea Israel ju qui Fidie
jogu e niqu jngtu yaai f
quini dsea do, joba calb cat
niuingtu r lafa guo qui e ma
e l cahu i do. Co qu b Fidie
jm e nijmtu r e nisngtu r e
guo qui e ma e caquir do.
24 Jo co n, dsea ja l ngna dsea
Israel, lafa cahu ngna f coo ma
of e caiang ia f jee m,
jo lafa casngna f coo ma of
e guita cajn dsea nai fa ja
jmore dsea lajo, ds lajob cal
co n; jo co lajob cal co
n, joba eanggub ja hu ng e
lafa nisngtu Fidie e guo e
ncaquir do qui e ma e guita
cajn dsea. Jo jal e guo jo, b
lafa jalng dsea Israel, jo ie m
nil lajo, joba nismtu cal cat
e guo qui dseng e ma e guita
cajn dsea.
Nilem jalng dsea Israel jee

jal dsee quir m nit e jo
25Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, iimbaa e na e ju la
qui Fidie e ja m cajmijnei
lam jenggu e laco lajo ja
nijmjlng yaangna e tngna
eang. Jo e lab e ju jo, e i lng
dsea Israel eam ncajmer laai
co ju qui Fidie, jo ds cal
lajo e l laco nii ji j i s
n t i dsea i ja l ng dsea Israel
i nij ling ju qui Fidie. 26 Jo
m ning e nidsije jal e jo co
jalng dsea i ja l ng dsea Israel,
joguba nileng jalng dsea Israel
389
Romanos11,12
jee jal dsee quir. Jo e na l

l laco la f f ni ji qui Fidie
l fr lala:
Jo f Sin l nija i dsea i
nileng dsea jee jal
dsee quii.
Jo b i nij jal e ja dseeng
jee jalng dsea sju l
y Jaco.
27 Jo e nab e ju e nijmr co
jalng
m nit e niinn jal
dsee quir.
Jo lanab j i l ju qui Fidie.
28 Jo lat jm na, i f m dsea
Israel n nimbre Fidie, co ja
m ca ju qui dsea do e
dsee quir. Jo l lajo e l laco
cung nij lingna ju qui
Fidie, n dsea ja l ngna dsea
Israel. Jo ds m noob neang
Fidie jalng dsea Israel ds
ui e cagu jalng dsea ang
quii do jogu e cajmer ju
tgua coi do cajo. 29 Co jal
e cu Fidie l doi i i dsea
jo qu jm fa e nigutu r cal
cat, ogu fa e nitiungtu r
jalng i dsea i ncatr i nl ng
dsea quir. 30 Jo lam jenggu
jalng n, dsea ja l ngna dsea
Israel, eam cajmeena e saang
ona co Fidie. Jo ds lanagu,
ui e lajob ncajme cajo jalng
dsea Israel, joba Fidie lana nf
l i n. 31 Jo lajob nicajme dsea
Israel co Fidie lana, jo ds cal
lajo cajo e l laco lana nil f
l ng Fidie n, dsea ja l ngna
dsea Israel, jogu cal lajo cajo e
l laco lajo nil f l ng Fidie
jalng i dsea Israel do. 32 Jo lajm
dsea jmg ncajmer saang dsir

co ju qui Fidie, co lajob
s qui dsea do. Jo cal lajo e
l laco m nilcnggu, nil f
l ng Fidie lajalng i dsea .
33 Jo dseng ja cng co jial
ti e guing Fidie co
lajalng dsea jmg,
jogu lajob cajo ja cng co
jial ti e ti ngi.
Jo j i jaang dsea jmg qu r
jm fa e ningi jial laco
j i e dsi dsea do co
jal e nijmr, jogu jial e
nijmr lajal e jo.
34 Co lalab f Fidie f ni ji
quir:
J i jaang dsea jmg qu r
jm fa e nilir jialco
dsi Fidie
ogu cajo fa e nij e jal e
n nijm dsea do.
35 Jogu j i jaang dsea jmg
ja ee m cacur Fidie
jenggu
e laco dsea do nijmr qu ta
co dsea jmg.
Jo lanab l ju qui Fidie e to
f ni ji quir.
36 Dsco lajalb e sea f jmg
Fidiebing i cajme, jogu
laeang bre e sea jal e jo, jogu
e quibr l lajal e jo cajo.
Joba car ngong jmb n e
nijmifngnaa Fidie!
Jo lajob n nilti.
Jang yaangna f jagu

Fidie lafa coo fe
12
Dsea rnaa dsea qui

Dsea Jmang, ui e
eang f l ng Fidie jneaaaa,
joba m n jmee e nijang
390
Romanos12
yaangna f jagur e l ngna lafa
coo fe e j , jogu e geangna
e l ngna dseng j i e quibre,
jogu e jlo nit dsir cajo; co e
nab fe e n nij i na f quini
Fidie e laco nijmifngnaare.
2 Jog u jie m sng yaangna e
f ja dseeng l ng dsea jmg i
seeng jm na, co ja n jmena
lajo. Co l l n e nicu f
yaangna e nils ng jialco ona,
jo lajoba nils ng jialco eena
f jmg la, jogu cajo e qu na
jm e nilna e e iing Fidie e
nijmena l lajal e gui jogu
e jlo e t dsi dsea do jogu cajo e
r e ja cng co .
3 Jo Fidie ncacur jnea coo
ta ui e lajo caliang dsir
cajmer co jnea. Jo co lajob
cajmegur, joba f n, dsea
e j i jaang n n ni ana e
niinggu eang laco j i e cat ng
ni ana cuai quina. Co n
e ni ana j i laco cat m l
laco j i ti e cang ngna qui
Fidie e j l ngna ju quir.
4 Dsco lajaang lajaang jneaaaa
seab jmininaa co gu logunaa
jogu e jigu cajo, jo lacoo e jo
quii jmaquim ta ing lacoo .
5 Jo lajob l jneaaaa cajo, dsea
l naa dsea qui Dsea Jmang,
co nai fa f mbaa eang, ds
lafa jaam dsea l naa i j l ng
ju qui Dsea Jmang. Jo ja ee
l l l naa jmaquing lajaang
lajaangnaa, ds lafa jaam dsea
l naa lajalngnaa.
6 Jo e cu Fidie jneaaaa
e iang dsir jmaquim
ncang ngnaa lajaang lajaangnaa.
Joba song ncacur jneaaaa e

tnaa guianaa ju quir f
quini dsea jing, joba lajob
n jmoo l laco j i ti e
ncang ngna e j l naa ju
quir. 7 Jogu song ncacur
jneaaaa e nijmnaa ta e
nijmco naa dsea rnaa, joba
lajob n jmoo. Jogu song
ncang ngnaa quir e tnaa
e ninaa dsea rnaa ju
qui Dsea Jmang, joba lajob
n jmoo jng. 8 Jogu song
ncang ngnaa quir e tnaa
e nicunaa b dsea rnaa,
joba lajob n jmoo. Jogu
song ncang ngnaa quir e
nijmco naa dsea rnaa co
jal e sea qunaa, joba lajob n
jmoo e ngocng dsinaa. Jogu
song ncang ngnaa quir e
oonaa coo ta, joba eam n e
iing dsinaa e nijmnaa e ta jo.
Jogu song ncang ngnaa qui
Fidie e nijmco naa jalng dsea
rnaa i li n qui lajo, joba
lajob n jmoo e iang dsinaa.
9Jo
Jial n seeng dsea

qui Dsea Jmang
f gu n, dsea rnaa dsea

qui Dsea Jmang, dseng e
ngocng oba n nijmineangna
dsea rngna, jo o l ju e
fna e jmoona lajo. Jogu n e
n mamba jal e ja dseeng, co
l l dseng j i e guiba n
nijmena. 10 Jogu jmineangna
dsea rngna l lacogu cat ng
e jmo dsea qui Dsea Jmang,
jogu nijmgoo rngna cajo.
11 Jo ja n jmena f ngna, co
l l n e nicu b yaangna e
391
nijmena jal ta e ncang ngna
qui Fidie.
12 Jo e iang oba n seengna
laeang e dseng ntab ona e
nilseemba cng co Fidie f
if quir m nit e jo. Jogu
n e jmena fng oba co
jal f dsi e dsing ngna, jogu
cajo ja n tna e fngna Fidie.
13 Jo jalng dsea rngna
dsea qui Dsea Jmang i li
seago f dsi qui, joba n
e nijmco baare jng. Jogu
ingna co ju r jalng dsea
i guiling f quina.
14 Jog u m na Fidie coo e
gui ui qui jalng dsea i
jmng n ga, jo dseng lajob
n jmena co r jogu jie m
fna ju l ui quir.
15 Jo jmiiang ona co jalng
dsea rngna dsea qui Dsea
Jmang i iang dsi, jogu jmeena
f fng seeng i l ng lajo.
16 Jo rb n seengna jee la
n, dsea l ngna dsea qui Dsea
Jmang. Jo ja n e jmjlng
yaangna, co l l n e seengna
e rb l ngna lacogu l ng i dsea
i ja jmjlng yaang jee jalng
n. Jogu ja g ona e dseng
l ngna dsea i tng ngng.
17 Jo ja jmoona qu ta co
dsea rngna song eego caler
quina, co n n nijmungna
e nijmena dseng jmang e
guib co doi i i dsea rngna.
18 Jo ji j i cart l qu na jm
jmeena e nilseengna jugui ju
r co lajalng dsea rngna.
19 Jo e laba iinn f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea Jmang
i neann eang, e m eego cale
Romanos12,13
dsea quina, ja n fa e nicna
quina, co ja dseeng e jmena
lajo; co l l n e nisena f
jagu Fidie e ju jo, co bing
i ni laco cat ng; co lalab
fr f ni ji quir: Jneab Fidie
dsea cat nn e ni laco
cat ng, jo jneabing i niqu ta
dseng laco s. Jo lanab j i l
ju e jng Finaa Fidie f ni ji
quir. 20 Jo lalab fgu cajo f ni
ji quir: Jo song jaang dsea i n
ning n mr n e nidr osi e
nir
, joba n cubare laj i
e mr n do. Jo m nijme lajo,
lajoba nil l ng i n ning n
do co laj i e jmor co n do.
21 Jo jie m cung u fa e jal
e ja dseeng nil n, co laeang
e jmoo jal e gui, lajoba nil
jal e ja dseeng do.
Jo e laba iinn f gu
n, dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang, e lajm
n n jmena n na jal
ta qui dseata i seeng. Dsco
Fidiebing i ncacu e ta jo qui
jalng dseata, jogu cajo iab
Fidie dsea ncaguiar uiing e
seeng jalng . 2 Jo co lajob l ,
joba jalng dsea i jmo laang
co laj i ta qui dseata, joba
ja jmor n r jng laj i ta e
ncaqui Fidie. Jo jalng dsea
i jmo lajo, joba yaambre nr e
nidsije hu ng quir, co iihu b
ni. 3 Dsco jalng dseata ja
seei fa e nifi jalng dsea i
jmo jal e gui, dsco jalng
dsea i jmo gabing i nijmei
lajo. Jo song n iin e nilseen e
ja gn dseata, joba n e niee
e guib jng, jo lajoba nif dseata
13
392
Romanos13
gui uii qui. 4 Co Fidiebing
i cagung jalng dseata e laco
nijmco r n. Jo ds song jmoo
jal e ja dseeng, joba n jme
gba co r jng; co e lng taba
e quie dseata mau quir, co
co e joba e cu li ee ta or, co
iab Fidie dsea cacur dseata
e oi do ta e laco nicur iihu
jalng dsea i jmo laang laj i ta
quir. 5 Jo ui e lajob l , joba
dseng laguim n e nijme
n jal ta qui dseata, ds
o fa e laco ja niin iihu , co
uba n e ni o e dseng e
guiba e nijme lajo. 6 Jo uiing
e lajob cajo, joba qu n cuu e
m dseata; dsco Fidiebing i
cagung jalng dseata, joba j i
jo ta quibre e qui e quir ta.
7 Joba f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, jmitna
laj i e cat ngna; joba cuna
jalng i dsea i ogo ta laj i e
cat i e nii, fa jalng i
cat ng e ning jal cuu e soo
f, joba quina e jo; jogu jal e
cuu e qui eego ta jmoona osi
eego sea quina, joba quina e
jo cajo. Jogu jmgoona jalng
dsea i ogo ta, co lajob cat ng
e nijmena, jogu jmifngna
lajalng dseata laco cat ng cajo.
8 Jo ja jmrng yaangna co
j i jaang dsea, co l l n e
nijmineangna dsea rngna;
dsco i dsea i jmineang dsea
rng ncajmitibre r laj i ju
qui ta e cajme Moi. 9 Jo lalab
f e ju qui ta do: Ja lee e
nig n co dseam osi dsea
i o qui, jogu jie m jngn
dsea rn, jogu ja jmoo , jogu
ja f ju ta ju e laco nile
qui dsea rn, ogu jmoo
dsihu n qui jalng dsea rn
cajo. Jo jal e ju qui ta na
co gu jalgu e ju qui ta
e caguieegu do dseng lalab
j i l co e ju qui ta e f
lala: Jmineang jalng dsea
rn l lacogu jminean u.
10 Dsco i dsea i jmineang jalng
dsea rng, jmang jal e guib
jmor co jalng i dsea . Co
m jmineang dsea ri dseng
laco s, joba jmitibre laco f
jal ju qui ta e cajme Moi.
11 Jo seab uiing qui e
nijmnaa lajo, co dseng n
e baa gui jialco nl e
see naa jm na, jogu cajo n e
baa e ncat b e nijmjne
dsinaa contng. Co dseng
njaquiem e jm e nijatu Finaa
Dsea Jmang f jmg la e laco
nitr jneaaaa, dsea i ncaleai
jee jal dsee qui. Dsco lana
dseng nquigu e jm jo
lacogu ie lam j cal naa ju
quir. 12 Co lana nl lafa e t
l nijne, co njaquiem e jm
jo; joba n e nit baa jal e ja
dseeng e lam jmoonaa e qu
t ng dsea jmor f l n, co ja
n jmoo lajo. Co l l n e
nijmoo jal e qu t ng dsea
jmor f l jne, e jmangnaa
ta jal e ncacu Fidie jneaaaa
e laco nijmng yeenaa l
lacogu jal e jmang ta jaang
le m dser f jee nii. 13 Jo
contm n eenaa r laco
cat ng l lacogu la jmo dsea
i seeng f l jne; co ja n e
jmoo fa e seang rnaa e
393
Romanos13,14
nidsinnaa me osi e nidsee l

t jm e ta dsea m eang, osi
e gnaa co dsea osi dseam
i o qunaa, osi l doi ee e l e
jigu , ogu e jmoonaa ta j ng
osi ta dsihu ng qui dsea rnaa
. 14 Co o lajo e n jme n,
co l l n e tegu nsngna
co ju qui Finaa Dsea
Jmang e jmangna ta jal e
jmng yaangna e ncacur n
l lacogu jal e jmng ia
jaang le. Jogu ja nna jial e
nijmiiang ona co jal e ga e
l ona e sea f jmg la.
14
Ja en dsea rn dsea
qui Dsea Jmang
Jo f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, ingna r jalng dsea
qui Dsea Jmang i ja m goo
teang te co ju qui dsea
do, jo ja jmoona ta j ng co r
ui qui jal e ona. 2 Co
seem dsea qui Dsea Jmang i
dsi e cum l dr l doi
ee jmii, jogu ds seemb cajo
i jib m te sing co ju
qui Dsea Jmang jo dsir e
j i jaba cung l dr. 3 Jo co
lajob l , joba i dsea qui Dsea
Jmang i dsi e cum l dr
l doi ee jmii, joba ja cung
fa e jmjlng iar ui qui i
dsea ri i g layaang ja do;
jogu i dsea i dsi e cum l
dr layaang ja, joba ja cung
e nii i dsea ri i dsi e
cum l dr l doi ee jmii.
Jo ds qui Fidie ja ee l e g
dsea lajal, co ncambre i dsea
i l ng lajo.
4Jo
ja dseeng fa e nien jaang

dsea i jmo ta qui jaanggu
dsea. Dsco cuai qui i fii
qui ta quir dob song cauing
gui laj i ta jmor osi cauing
ga . Jo ds guib niuing quir,
co eam gng Finaa Dsea
Jmang, jo bing i nijmco e
niuing gui qui i dsea do.
5 Jog u cajo: Seem dsea qui
Dsea Jmang i dsi e niinggu
e lng jm, jogu seemb cajo i
dsi e rb l lajal jm jo ja
sea jm fa e niinggu. Jo ds
lajaang lajaam dsea n e ta dsir
r co laj i e dsir do. 6 Jo co
i dsea qui Dsea Jmang i dsi
e niinggu e lng jm jo jmor
lajo e laco nijmgr Finaa Fidie.
Jogu i dsea qui Dsea Jmang
i dsi e cum l dr l doi
ee jmii jo jmor lajo e laco
nijmgr Finaa Fidieb cajo,
jogu cubre guimang dsea do.
Jogu i dsea qui Dsea Jmang i
dsi e laj i jaba cung l dr
jo jmor lajo e laco jmgr Finaa
Fidie jogu cubre guimang
dsea do cajo.
7 Jo j i jaang jneaaaa, dsea
see naa la nenaa yeenaa ogu
jungnaa la nenaa yeenaa cajo.
8 Co song see naa f jmg la, l
lajo e laco e jmgoonaa Finaa
Dsea Jmang; jogu song cat
e nijunaa, l lajo e laco e
nijmgoonaa Finaa Dsea Jmam
cajo. Jo ja e l song see naa f
jmg la osi nijunaa , co dsea
qui Dsea Jmam l naa. 9 Jo
cajng Dsea Jmang, jo m cang
jo, caj tu r cal cat; jo cal lajo
394
Romanos14
e laco nl i Fii qunaa, dsea
see naa f jmg la, jogu lajob
l i Fii cajo qui jalng dsea
quir i ncajng.
10 Jo co lajob l , joba ja f sea
qui fa e nien dsea rn dsea
qui Dsea Jmang, ogu fa e
nijnre e unggu cajo. Co te
ona e lajaang lajaam jneaaaa
n ngngnaa f quini Dsea
Jmang m t l nit lajo e laco
dsea do niquidsir quii laco
s. 11 Co lalab f Finaa Fidie
f ni ji quir:
Jnea Fidie fa e dseng e
jba e seen,
jogu f quinibaa l nis
lajng dsea u jnir e laco
nijmifi jnea,
jogu nij e j i jneab Fidie.
Jo lanab f Fidie f ni ji quir.
12 Jo co lajob nil, joba lajaang
lajaam jneaaaa n e niguienaa
ju f quini Fidie m t l nit
e niquidsir quii.
13Jo
Ja jmoo e nitng dsea

rn f ni dsee
co lajob l , dsea rna dsea

qui Dsea Jmang, joba ja n
e engnaa jalng dsea rnaa.
Co l l n e nijmungna e
ja nijmena j i coo e ga e
dseang e nitng dsea rngna
f ni dsee osi e nit r e j l i
ju qui Dsea Jmang . 14 Jogu
jnea, laeang e l nn jaang dsea
i jmoo laj i e iing Finaa Dsea
Jmang, joba eam nta dsii e
lajalb e quieenaa e sea f jmg
la jmang e guib l . Jo ds seem
dsea i dsi e seab e ja dseeng,
joba lajob l ds laj i qui i
dsea b. 15 Jogu song co jal e

cna seem dsea rngna dsea
qui Dsea Jmang i ja t dsi
jal e jmoona do, jo song lajob l ,
joba lafa ja jmineamba i dsea
rngna do jng. Jo ui e lajob
l , joba f n e ja cung e
co jal e cna nijm e nitng
dsea rngna f ni dsee, co ui i
dsea bing e cajng Dsea Jmang
f dse cru. 16 Joba f n, ja
jmoona j i coo e laco dseang
e nif dsea ga uii qui jal e
ona e gui. 17 Jo m Fidie
quier nif qunaa, jo quigu ta
quii fa jal e quieenaa osi jal
e nnaa , co e laba e eanggu
n nijmoo laeang co Jmgu
qui Fidie, e see naa e jmoonaa
laco iing Fidie, jogu e see naa
jugui ju r, jogu e iang
dsinaa cajo. 18 Jo i dsea i jmo
lana co laj i e ta e cang i
qui Dsea Jmang, joba i dsea
jmiiambre dsi Fidie jogu
guib f jalng dsea ri ui
quir cajo.
19 Jo lana f n, dsea rnaa,
e contm n e nijmungnaa e
nijmoo jal e laco nilsee naa
jugui ju r co jalng dsea
rnaa, jogu cajo e nijmco
rnaa e laco nilnaa e tegu
nisngnaa co ju qui Dsea
Jmang. 20 Jo ui co jal e
cna ja jmoona e laco dseang
niing laj i e jmo Fidie co
lajaang lajaang dsea quir. Jo
dseng e jb, guib lajal e
g dsea, ds e doba ja dseeng e
song co jal e cna do nijm
e nitng dsea rngna dsea qui
Dsea Jmang f ni dsee. 21 Joba
395
Romanos14,15
guigu e ja cna ngu ogu

una jm m hung j ogu
jmena j i coo e laco dseang e
nitng dsea rngnaa dsea qui
Dsea Jmang f ni dsee. 22 Joba
f n e j i yaamba n na
f quini Fidie jial ti j l ngna
cuai qui e jo. Jo eam jugui
qui i dsea i ta dsi e guib jal
e jmor, co ja cu dsee iar
lajee e jmor lajo. 23 Jogu ds
song sea coo jmii e ta dsi i
dsea e ja cung l dr jo song
cagr e jo, joba dseeb caer jng
f quini Fidie, co dseng ja tab
dsir e cajmer e gui m cajmer
e jo.
cal lajo e l laco e jneaaaa

jialco nijmnaa tee co jal
e hu ng e dsije quii, jogu
cu jneaaaa b cajo; jo lajoba
dseng nita dsinaa e nilsee baa
cng co Fidie f if quir
m nit e jo. 5 Jo Fidieb dsea i
cu jneaaaa e jmoonaa tnaa
co jal e dsing ngnaa do
jogu e cur jneaaaa b cajo. Jo
ui e lajob l , joba m dsea
do e gjmico bre n e laco
rb nilseengna lajee la n
l lacogu cae Finaa Dsea
Jmang. 6 Jo lajoba nijmifngnaa
Fidie, Tiqui Finaa Dsea
Jmang, colng lajnaa.
O j i u n jmiiang o, co
lajob n jme co dsea rn
M canu dsea i ja l ng dsea

Israel ju qui Dsea Jmang
15
Jo f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e jalng jneaaaa,
dsea eanggu te nte naa
co ju qui dsea do, n e
nijmco baa jalng dsea rnaa
i jagu teang te co e ju
jo. Co ja n jmoo dseng
laj i e gui qunaa yeenaa.
2 Jo lajaang lajaang jneaaaa
n see naa e jmiiangnaa
dsi jalng dsea rnaa e laco
niuing gui quir, jo lajoba
cung e tegu nis co ju
qui Dsea Jmang. 3 Co jgu
Dsea Jmang ja canor jial laco
nijmiiang dsir iar, co l l
cangong i j i laco f f ni ji
qui Fidie l f lala: Jal e
ga e caf dsea uii qui, jneab
cangong ng jal e jo. 4 Jo lajal
ju e f f ni ji qui Fidie e
cajme dsea lamalgu eang
7Jo
lajob f gu n, dsea rnaa

dsea qui Dsea Jmang, e ing
rngna e iang ona l lacogu
cang Dsea Jmang n, jo lajoba
e nijmifng dsea Fidie. 8 Jo jnea
f n e Dsea Jmang cagi
f jmg la e laco nijmco r dsea
Israel. Jo cal lajo e l laco cu
li e dseng jmitib Fidie ju
quir l laco ju e cacur l
dsea ang quii, dsea Israel, ie
malgu do. 9 Jogu cajb Dsea
Jmang cajo e laco jalng dsea i ja
l ng dsea Israel nijmifi Fidie
ui e eang f l ng dsea do
jalng i dsea l lacogu la f f
ni ji qui Fidie l f lala:
Jo nijmifnn n jee jalng
dsea i ja l ng dsea Israel,
jogu nijmifnn n co jal
e .
10 Jo lalab fgu cajo f ni ji qui
Fidie:
396
Romanos15
Jmiiang ona, dsea qui
Fidie i ja l ng dsea Israel,
colng co jalng dsea i
l ng dsea Israel!
Fidie cajo:
Jmifngna Finaa Fidie
jalng n, dsea i ja l ng
dsea Israel,
i seeng jal f ji jogu jal
f co.
Fidie e cajme Sai:
Nab nija jaang dsea sju Isa,
jo b i niqui ta qui
jalng dsea i ja l ng dsea
Israel.
Co co i dsea i nija do,
b i nicu e ta dsi jalng i
dsea .
13 Joba m Fidie i cu e
ta dsinaa do e gcubre n,
dsea j l ngna ju quir, e
seengna e iang ona jogu e
seengna jugui ju r; jo lajoba,
laeang co b e gng qui
Jmgu quir, dseng eanggu
gjmtar ona e nilseengna
co r f if quir m nit e jo.
14 Dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang, dseng eam nta
dsii e n eam guingna co
jalng dsea rngna, jogu e
guib nna jial n seengna,
jogu cajo eam qu na jm
e cuna b rngna. 15 Ds
e f ni ji la ncate dsii e
ncajmee quina t n m
ju e teb ji; jo ds cajme
lajo e l laco nijmiguinn ana
jal e jo. Jo lajob cajme ui e
ta e ncang nn qui Fidie, co
dseng eam guing dsea do

co jnea e j i ja cat nn lajo.
16 Jo cajmer lajo co jnea e l
laco nijmeee laj i e iing Dsea
Jmang f jee jalng dsea i ja
l ng dsea Israel. Jo cang nn
coo ta qui Fidie e l laco
ninii ju qui jial lang dsea
do jalng dsea jee jal dsee
quii. Jo jmoo lajo e l laco
cung nijnn f quinir jalng
i dsea e li do lafa coo fe
e jlo jmeaf e nit dsir jogu
e ncalgeang laeang co
Jmgu quir.
17 Jo dsea qui Dsea Jmang
l ng jnea, joba seab uiing quie
e eang jmiiang dsii ui jal
e ta e ncang nn e jmoo qui
Fidie. 18 Dsco ja te dsii e
nifa j i coo ju e jigu j i
laco e ncajme Dsea Jmang
co jnea e qui e ncaguiaa
ju jee jalng dsea i ja l ng
dsea Israel e laco nijmi do
n r laj i ta qui Fidie. Jo
lajob ncajmei do laeang co
jal ju e ncaguia co gu
jial ncaee jee jalng i dsea
, 19 jogu co jal e li e qu
Fidie jm e jmor co e gea
e gng qui Jmgu quir. Jo
lanaba guib ncatnn e ta do
quie e qui e nii ju qui
Dsea Jmang qui jial laang
dsea jee jal dsee quir, jo e jo
canaan f Jerusaln cart caguie
f l se Iliria. 20 Jo ncajme
ung e ninii ju e qui jial
laang dsea jee jal dsee quir
dseng e f l ja m canu dsea
ju qui Dsea Jmang j i coo
ya lam jenggu. Jo cal lajo ui
397
Romanos15
e jnea ja iinn fa e ninii e ju

jo f l ncajme dsea lajo. 21 Co
cajme lajo l laco calti laco
la f f ni ji qui Fidie l f
lala:
Jalng dsea i dseng j i coo
ya ja m canu ju qui
Dsea Jmang,
dseng ninbre e ju jo;
jogu dseng ningm e ju jo
jalng dsea i ja m canu
e ju jo cajo.
M ca dsi Paa e nidsr f Roma

22Jo
ui e ng ta guia ju
qui Dsea Jmang, joba ja m
cacu f quie fa e niniii e
nieee n, dsea rnaa dsea
na f Roma, nai fa jmiguib ya
nca dsii e nijmeee lajo, ds ja
m cal quie lajo. 23 Ds lanagu
ncatb ta jmoo e f guo u
la; jo co nngob ji eang e
dsii e nieee n, 24 joba sjeen e
lajob nil lajee e iuun f e ngoo
f guo u l sii Espaa. Jo m
ning e nineeng rnaa f na, joba
iinn e jalng n nijmco na
jnea co jal e ne lajee e
ngoo f Espaa. 25 Jo ds ngu
e ngoo f na f Roma, jang
nngtea f Jerusaln e nicoo o
cap jal e n dsea qui Dsea
Jmang i tiing i seeng f jo.
26 Dsco jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f Macedonia
co gu i seeng f Acaya ca dsir
yaai e lng e casei cap
jogu e nis qui dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i tiing
i seeng f Jerusaln. 27 Jo guib
cajme i dsea ui e ca dsir

e nijmco r i dsea ri do lajo.
Dsco jalng dsea qui Dsea
Jmang i l ng dsea Israel eam
ncajmco r jalng dsea qui
Dsea Jmang i ja l ng dsea
Israel e laco tegu cas yaai
f gui co Dsea Jmang. Jo
ui e lajob l , joba jalng dsea
qui Dsea Jmang i ja l ng dsea
Israel dseng nba lng eego
jmco r ji j i qu r jm co
jalng i dsea Israel do. 28 Joba
dsif m nit e ta e nijmeee do
e qui nija a dsea qui Dsea
Jmang i neang f Jerusaln jal
e caseng do, joguba nijuu
e niniii f Espaa jng, jo lajee
e iuun f e ngoo f jo, joba
dsii e ningnn cate f na f
Roma. 29 Jo eam nta dsii e m
niguiee e nieee n f na, eam
gui nijm Dsea Jmang co
jneaaaa.
Jmang, laeang co Finaa
Dsea Jmang jogu laeang co
e Jmgu qui Fidie e cu
jneaaaa e eam neang rnaa
do, joba lana m n jmee
e nijmco rnaa colng e
nim na Fidie uii quie. 31 Jo
m na dsea do e nijmr jnea
jee jalng dsea i ja j l ng ju
qui Fidie i neang f l se
Judea. Jogu m nar cajo e eang
niling ta qui jalng dsea
rnaa dsea qui Dsea Jmang i
neang f Jerusaln laj i e quiee
quir. 32 Jo ng jo, song nicu
Fidie f, joba niguiebaa f na
jng co jugui e nieee n, jo
lajoba cung l jminn lajee
398
Romanos15,16
see naa colng. 33 Jo m Fidie
i cu e seeng dsea jugui ju r
e glseembre co jalng n
lata.
Jo lajob nil.
Ju guico qui Paa e

cat ng dsea seeng f Roma
16
Dsea rnaa dsea qui

Dsea Jmang i seeng f na
f Roma, lana f n cuai qui
jaang dseam i sii Febe i jmo ta
jmco jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f Cencrea. 2 Jo i
dseam la dsea qui Dsea Jmam
l i, joba imbare co e gui
l lacogu cat ng e ng dsea i
dsea la. Jogu jmco nare co
l doi ee e nr, dsco eam
ncajmco r jalng dsea ri l
lacogu la ncajmer co jnea.
3 Jog u guienn ju guico
qui Prisca co gu i dsea
quir i sii Aquila, co i dsea na
rb ncajmnaa ta guia ju
qui Dsea Jmang co r. 4 Co
laj gm i dsea na ji ja m
cajumbre ds ui e ncajmco r
jnea. Jo co lajob ncajmer co
jnea, joba cure guimang;
jo ds o j i jnea jmoo lajo, co
lajob jmo cajo jalng dsea qui
Dsea Jmang i ja l ng dsea Israel.
5 Jog u guienn ju guico qui
jalng dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang i seng f na f
qui Prisca co gu Aquila. Jogu
guiembaa ju guico cajo qui
i seen r co i neann eang
i sii Epeneto, co b lauii dsea i
cal ng dsea qui Dsea Jmang
f lang f l se Asia. 6 Jogu
guiembaa ju guico qui
Y cajo, co eam ncajmer ta

jmco jee n. 7 Jogu guienn
ju guico qui dsea goo i sii
Andrnico co gu Junias, dsco
conrb cajn ngnaa f dsi n
co r. Jogu jalng dsea apo
qui Dsea Jmang eam gui
fr uii qui laj gng i dsea
goo na, jo i dsea na jenggub
calcuir ju qui Dsea Jmang
lacogu jnea.
8 Jog u guicob
i dsea i sii
Ampliato, i dsea qui Dsea
Jmang i eang r seen co .
9 Jog u guicob
cajo i dsea i sii
Urbano i jmo ta colng co
jnea; jogu guico b cajo i dsea
i sii Estaquis i eang seen r
co cajo. 10 Jogu guico b
cajo i dsea i sii Apeles i
ncag gui jee jal e hu ng
e ncangong i ui e te si
co ju qui Dsea Jmang;
jogu guicob
cajo jalng i dsea
sn qui Aristbulo. 11 Jogu
guicob
cajo i dsea goo i sii
Herodin co gu jalng i dsea
sn qui Narciso, co dsea qui
Dsea Jmam l i cajo. 12 Jogu
guicob
Trifena co gu Trifosa,
co laj gmbi na jmor laj i ta
e ncang i qui Dsea Jmang;
jogu guicob
cajo i dseam i sii
Prsida i eang seen r co , co
i dseam na eam ncajmer ta e
ncang i qui Dsea Jmang.
13 Jog u guicob
cajo i dsea
i sii Rufo, jaang dsea i dsng
i dsea e cui Dsea Jmang
jogu e eam te si co ju
qui dsea do cajo; jogu guicob

niquir cajo, dsco l ng lafa
niquibaa cajo. 14 Jo guicob

399
Romanos16
Asncrito co gu Flegonte co gu
Ermes co gu Patrobas co gu
Ermas co gu jalng dsea qui
Dsea Jmang i neang co r do.
15 Jog u guicob
Fillogo co gu
Julia co gu Nereo co gu
i dseam ri do, jogu guico
Olimpas cajo co gu lajng dsea
qui Dsea Jmang i neang co
lajalng dsea na.
16 Jog u jalng n, dsea l ngna
dsea qui Dsea Jmang, lacoo
ya m fn rngna se guoo
rngna. Jo lajalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f la guii
ju guico quina.
17 Dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, iinn nim n
lahu ng e nijme yaangna
co jalng i dsea i ng ta jmo
nii jee jalng dsea qui Dsea
Jmang, jogu jmor quij jial
nit dsea f gui l nteai
co Dsea Jmang, dsco co
jal e jmor do ja cng r
co ju qui Dsea Jmang e
ncaing n. Joba f n e
ninaam yaangna jee jalng i
dsea . 18 Dsco jalng i dsea la
ja jmor ta e ncang i qui
Finaa Dsea Jmang, co jmor
j i laco dsir yaambre. Jogu
fr ju jlo e ro e l laco lr
jmgi dsea i ja qu t ng jmo
jal e ga, jo lajoba lr jalng
. 19 Jo lajm dsea qui Dsea
Jmang ir e eam n n
ju qui Dsea Jmang. Jo ui e
l ngna lajo, joba eam iang dsii
co n jogu iinn e co jal
e nna do niling ta quina
qui e nijmena jmang jal e
gui jo o qui e nijmena jal
e ja dseeng. 20 Jo Fidie i cu
e seeng dsea jugui ju r,
lajmnb nijgiai fii i lng i sii
Satans cart uii tna, jo lajoba
jo cung fa e nilgur n. Jo
m Finaa Dsea Jmang e ni r
gea quir f jee n lajngna.
21 Jog u Timoteo, jaang dsea
rnaa i jmo ta qui Dsea
Jmang colng co jnea,
guimbre ju guico quina
cajo, jogu lajob jalng i dsea
goo i sii Lucio co gu Jasn
jogu Sospater guimbre ju
guico quina cajo.
22 Jog u jnea Tercio, dsea jmoo
e f ni ji lajal ju qui Paa,
guiembaa ju guico quina
cajo, co dsea qui Dsea Jmang
l nn cajo.
23 Jog u lajob Gayo guimbre
ju guico quina cajo, co f
quibre guiing jnea lana, jo f
job cajo l seng jalng dsea
qui Dsea Jmang e jmifi
Fidie. Jogu Erasto guimbre
ju guico quina cajo, jo lana
l i dsea i mea cuu qui f ;
jogu lajob jaang dsea qui Dsea
Jmang i sii Cuarto guimbre ju
guico quina cajo. 24 Jo g b
Finaa Dsea Jmang gea quir
jee jalng n. Jo lajob nil.
25Jo
Ju l cadsng qui
Paa e jmifi Fidie
majmifmbaa Fidie,
co bing i qu jmi nijm e
tegu nisngna co ju qui
Dsea Jmang l laco la f e ju
qui Dsea Jmang e guia jnea
e qui jial laang dsea jee jal
dsee quir. Jo e ju nab l e
400
Romanos16
ju qui Fidie e lam smaang
laj i ngu e ntroo jmg. Jo
ds lanagu ncajmijnembre e jo,
jo e ju job e guia jnea na. 26 Ds
lanagu ncalib dsea e ju na
laeang co jal ji e cajme
Fidie malgu eang. Jo cal
lajo e l laco nilti ta e caqui
Fidie i seeng car ngong jm
do. Jo ds e ju e sma qui
Fidie do, ncajmijnembre lana

e l laco lajalng dsea jmg
nij li e jo jogu e nijmr n r
cajo.
27 Jo laeang co Finaa Dsea
Jmang majmifmbaa lata j i
Fidie, co j i b i eang tng
ngng. Jo lajob nil.
Jo lanab cat e ji e cajme Paa
e cat ng dsea qui Dsea Jmang
i neang f Roma.
Ju e too f ni ji lauii qui Paa

e cat ng dsea seeng f CORINTO

apo i o ta qui Dsea
Jmang. Jo ncat Fidie jnea
e nijmeee e ta jo ui e lajo
ncalii. Jo jnea, colng co
i dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang i sii Sstenes, s ngnaa e
ji la 2 e cat ng jalng n, dsea
neang f na f Corinto. Jo Fidie
ncat n e nilingna dseng
j i dsea quibre laeang co
Finaa Dsea Jmang. Jogu
lajob ncajmer co jalng
dsea i seeng f l ji i jmifng
Finaa Dsea Jmang, co bing i
l ng Fir l lacogu la l ng qu
jneaaaa cajo. 3 Jo m Tiquii
Fidie jogu Finaa Dsea Jmang
e ni r gea quir jee n
jogu e nicur n e nilseengna
jugui ju r.
4Jo
Ju guimang qui
Paa e cur Fidie
ja m cat e cu
guimang Fidie ui quina
ui co jal e gui e ncajmer
co n laeang co Finaa
Dsea Jmang e j i ja cat ngna
lajo, jo ds lajob ncajmer.
5Dsco
laeang co Finaa Dsea

Jmang jmiguiba ncaingna
qui Fidie, co ncang ngna e
eang tngna guina ju quir
jogu e eang ngngna e ju jo
cajo. 6 Jo co jal e na cu li e
ncalti laj i ju e ncafa cuai
qui Dsea Jmang. 7 Jo lajob
ncal , joba ncang mba lajal
e cu Jmgu qui Fidie lajee
e sjeengna e jm e nijnngtu
Finaa Dsea Jmang f jmg la.
8 Jo Dsea Jmambing i nicu n
b e laco teamb te f gui l
nteangna co r, jo lajoba j i
jaang ja i i cung l cu n
dsee m t l nit e nijatu
Dsea Jmang f jmg la. 9 Jo
dseng jmitib Fidie jal ju
quir e cacur jenggu, jogu b
cajo i cat jneaaaa e nilsee naa
cng co Jor Dsea Jmang i
l ng Finaa cajo.
E uiing e ja s ng r dsea
qui Dsea Jmang
10Jo
laeang co ju qui Dsea

Jmang m n e ngocng dsii,
dsea rnaa, e nisngtu r, co ja
n e jmena t coo l lajee la
n. Co n l l n e seengna
401
402
1 Corintios1
conrb e ona jogu e eena
gui lajngna. 11 Jo uiing qui
e f n e ju la, dsea rnaa,
dsco dsea sn qui Clo
ncajmear jnea ju e jmoob n
ta j ng jee la n, dsea l ngna
dsea qui Dsea Jmang. 12 Co i
dsea ncas r jnea e i lng n
fna e l ngna dsea quie, jogu
i lnggu n fna e l ngna dsea
qui Apolos, jogu i jinggu f e
l i dsea qui T, jogu i lnggu
dsea dsir e j i bre l i dseng
j i dsea qui Dsea Jmang. 13 Jo
ja n jmena lajo, co ja f ng
Dsea Jmang seeng; jogu o jnea
cajo dsea catng f dse cru e laco
nilengna f jee jal dsee quina,
ogu cajgangna jm laeang
co jnea. Co dseng o lajo! 14 Jo
guimang Fidie e j i jaang n
ja m casenn jm, co dseng j i
Crispo co gu Gayobing i ncajme
co lajo. 15 Jo ui e lajob l , joba
j i jaang n cung l fona e
co ju qui Paab cajgangna
jm. 16 Jaa , ds cadsm dsii cajo e
casembaa jm i dsea sn qui
Estfanas, jo ds jo to dsii fa i i
casenggu jm i jing. 17 Dsco
ja casing Dsea Jmang jnea f
jmg la fa e nijmeee ta seang
dsea jm, co casimbre jnea ds
qui e niguiaa ju qui jial laang
dsea jee jal dsee quibre. Jo m
caguia e ju jo, ja cafa co
ju e tng dsea jmg e laco ja
nijmunn jial ti e niing e cajng
Dsea Jmang f dse cru.
Jial gng Fidie co jal e ti

18Jo
jalng i dsea i nteang f

ngoling f l l dsir e ju i b
l e qui e cajng Dsea Jmang

f dse cru. Jo ds o lajo l e
ju jo qu jneaaaa, co e ju jo
l ju e gng. Co laeang e ju
joba ncalangnaa jee jal dsee
quii. 19 Jo lajob l l laco f
Fidie f ni ji quir l fr lala:
Nijmeee e niim laj i e dsi
dsea jmg e ti,
jo cab ninaan laj i e dsir
e ngi.
20 Jo jnanggu i dsea i dsi
e eang ti ngi? Jogu
jnanggu i dsea i dsi e ir
lajal? Jogu cajo jnanggu i dsea
i t ng ju qui co jal e sea
f jmg la? Jo ds lajal e dsi
dsea jmg e ti ngi, Fidie
ncajmer e jal e jo l ju i b.
21 Jo laeang e eang tng ngng
Fidie, joba caguiar uiing e ja
nilcuing dsea r laeang co
jal e dsi dsea e ti ngi
f jmg la. Co l l calii
e nilei dsea jee jal dsee
quii laeang e j l ng dsea
e ju cuai qui e cajng Dsea
Jmang f dse cru, nai fa e
ju jo l lafa ju i b.
22 Jo jalng dsea Israel ni
Fidie ds laeang co jal e
qu dsea do jm jmor e dsig
dsi dsea. Jogu jalng dsea i ja
l ng dsea Israel ni Fidie ds
laeang co e ti ngi f
jmg la. 23 Jo ds jnea guianaa
ju qui e uiing e cajng Dsea
Jmang f dse cru. Jo ds e
ju jo l ju e n ning jalng
dsea Israel, jogu jalng dsea i ja
l ng dsea Israel dsir e ju i b
e jo. 24 Jo laj i e cangong ng Dsea
403
1 Corintios1,2
Jmang f dse cru cal lajo e

l laco nili dsea jial ti gng
Fidie jogu jial ti ti co
jal e jmor. Jo jal e jo cat ng
jalng dsea i ncat Fidie e
niui dsea quir, nai su l ng
dsea dsea Israel osi ja l i lajo .
25 Jo jalng dsea jmg dsir
e ju i b l lajal e ncaguia
Fidie uiing e ncajmer. Jo ds
o j e l lajo, co eanggub
tng ngng Fidie co lajal e
jmor lacogu j i e dsi dsea
jmg e eang ti ngi. Jogu
eanggub gng Fidie co e
guiar uiing e jmor lacogu j i e
dsi dsea jmg e eang ing
ta. 26 Jo f n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, e n e
tob
ana e m cat Fidie n
e laco niuingna dsea quir jo
j i t n m ng n l ngna
dsea i tng ngng j i laco
dsi dsea jmg, jogu j i t n
m mba l ngna dsea i o ta f
jmg la osi l ngna dsea sn
qui jalng dsea goo . 27 Jo
ds Fidiebing i cagung jalng
dsea i dsi dsea jmg i i . Jo
cajmer lajo e l laco nicur
f jalng dsea jmg i dsi i
tng ngng eang. Jogu cagu
jalng dsea i dsi dsea jmg i
ja ga l ta ing. Jo cajmer lajo
e l laco nicur f jalng dsea
jmg i dsi e dsng i ta.
28 Jog u Fidie ncagu jalng
dsea i dsi dsea jmg i ja ta
ing j i cap osi i ung osi i ja
sea uiing qui j i coo f jmg
la , jo ds cajmer lajo e l laco
nii jal e dsi dsea jmg
e niing eang. 29 Jo co lajob
cajme Fidie, joba j i jaang dsea

cung l jmr rai f quini
dsea do.
30 Jo ds iab Fidie ncajmer
e lafa jaam dsea ncauingna
co Dsea Jmang, jogu
ncajmer cajo e laco, laeang
co dsea do, nilnenaa jial ti
ti ngi; co laeang co
Dsea Jmamba ncajmer e
nl naa dsea i ja rng dsee f
quinir jogu e nl naa dseng
j i dsea quibre jogu cajo e
ncalangnaa jee jal dsee
quii. 31 Jo co lajob l , joba f f
ni ji qui Fidie l f lala:
Jogu song seeng dsea i iing
jmifng ia,
joba guigu e gjmifmbre
Finaa Fidie.
E uiing e catng Dsea

Jmang f dse cru
Jo te ona, dsea rnaa, e

m cango f na f Corinto
e cangof n ju qui Fidie
qui e uiing jal e cangoje
co Dsea Jmang, jo ds ja
cafnn n co ju e i ogu
co ju e goo cajo. 2 Jo lajee e
cataann jee n ja cafa ju
e jigu, co dseng laj i ju
qui Dsea Jmamba ca dsii e
cafa jo dseng j i e ju qui
e uiing e catng Dsea Jmang
f dse cru. 3 Jo m caguie
jee n e qui e niguiaa e ju
jo, dsii e ja goo qu jm
nijmeee lajo jogu e jlemb cajo
ui e go. 4 Jo m cafnn n
e guiaa e ju jo, ja cajmeann
ta ju jlo e laco j nilingna
404
1 Corintios2
ju quie. Co n j cal ngna
e ju qui Fidie e guiaa do
laeang co jal e qu jm
e cajme Jmgu qui Fidie e
dsig dsi dsea. 5 Jo cafnn n
lajo e l laco nij lingna ju
qui Dsea Jmang laeang co
gea gng qui Fidie jo o
laeang co jal e tng ngng
dsea jmg.
Laeang co Jmgu qui

Fidie e lcuing dsea r
6Jo
ds jnea smbaa ju jlo

co i dsea rnaa i dseng
lajang nteang te co ju
qui Dsea Jmang, lfa e ju
jlo e snaa do e qui jial ti
tng ngng Fidie. Jo ds e ju
jo o j i ju laco ngng dsea
jmg ogu j i laco ju e tng
f jalng dsea qui ta f jmg
la, jo jalng i dsea ja u eer
f jmg la. 7 Jo ds jal ju e
guianaa do l ju jlo e tng
ngng j i ia Fidie, jo e ju jo
ja cajmijnei lam jenggu. Co
caguiar uiing laj i m ngu
e cajmer latng jmg e laco
nilsee naa co r f l niing
gi m nit e jo. 8 Jo jalng
dsea i qui ta f jmg la ja
m cangmbr e ju jo, cofa m
cangi lam jenggu, joba ja
cateai f dse cru i Finaa
Dsea Jmang i ja f if . 9 Jo l
laco f f ni ji qui Fidie l
f lala:
Fidie ncaguiar gui e
nicur i dsea i neang r
jal e ja m canga j i jaang
dsea jmg
ogu m canur cajo,
jo jgu jal e ja m ca
dsir.
Jo lanab f f ni ji qui
Fidie. 10 Jo Fidie ncajmer e
ncalnenaa lajal e na laeang
co Jmgu quir. Jo e Jmgu
quir doba gui ju lauiing, jo
jgu jmo lajo co e ja cng
co e dsi ia Fidie.
11 Jo lajob l cajo, co j i jaang
dsea cung lir jial dsi
jaanggu dsea ri, co j i jmgu
qui i dsea do cung l jm
lajo. Jogu lajob, dseng laj i
Jmgu quib Fidie i laj i e
dsi ia Fidie. 12 Jo jalng
jneaaaa, dsea l naa dsea qui
Dsea Jmang, ja caingnaa j i
laco tng ngng dsea jmg, co
laj i Jmgu e ja qui Fidieba
ncaingnaa e laco nilnenaa
jal e cu Fidie jneaaaa ui
e eang guii co jneaaaa.
13 Joba m guia jnea jal e
ju na, jmoo lajo laeang co
jal e ncae Jmgu qui Fidie
jo o co ju e ncalt nn j i
laco tng ngng dsea jmg.
Co laeang co Jmgu qui
Fidieba guianaa e ju na jee
jalng dsea i seeng laeang co
Jmgu qui Fidie. 14 Jo i dsea
i ja seeng laeang co Jmgu
qui Fidie ja lr ni jal e
cu Jmgu qui Fidie, co i
dsea dsir e i b l jal e ju
jo. Jogu ja cung fa e ningi e
ju jo cajo, co j i laeang co
Jmgu qui Fidieba qu dsea
jm e niguir jal e jo. 15 Jogu i
dsea i seeng laeang co Jmgu
qui Fidie qu bre jm e
niguir lajal. Jo ui e lajob l i,
405
1 Corintios2,3
joba j i jaang dsea jmg i ja

seeng laeang co Jmgu qui
Fidie qu r jm e nin ngnei.
16 Co lalab f f ni ji qui
Fidie:
Jo j i jaang dsea jmg
cung lir jialco dsi
Fidie;
jo j i jaang cajo cung l
s dsea do e jal e n
nijmr.
Jo lanab j i l ju qui Fidie.
Jo ds jalng jneaaaa, dsea
see naa laeang co Jmgu
qui Fidie, rb dsinaa
lacogu dsi Finaa Dsea
Jmang.
Jmaquim ta ng ngnaa
qui Fidie
Dsea rnaa dsea qui Dsea

Jmang, dseng ja m cal
jnea fa e ncafnn n lacogu
fnn dsea i dseng lajang seeng
Co l l ncafnn n lafa dsea
i m noob eang l dsi jal e
sea f jmg la, jogu cajo lafa
dsea i tb j cal ng ju qui
Dsea Jmang. 2 Jo ui e l ngna
lajo, joba caee n ie jo ju
qui Dsea Jmang co ju e ja
hu m. Co n l ngna l lacogu
la l ng jaang y i cu t i ja m
cung d jmii. Jo dseng m
noob l ng n lajo cart jm
na. 3 Co n dseng m noob
seengna e l ona jal e sea
f jmg la. Co m jmoona ta
dsihu ng qui rngna jogu m
jmoona ta j ng, joba cu li jng
e dseng m noob jmitna laj i
e l ona yaangna l lacogu la
jmo doi i i dsea jmg. 4 Co m

fna lala: Jnea l nn dsea qui
Paa, jogu i jinggu jng: Jnea
l nn dsea qui Apolos, joba cu
li jng e dseng laj i e l ona
yaamba jmitna.
5 Joba f n e jnea co gu
i Apolos do l naa dsea i jmo
laj i ta e ncang ngnaa qui
Dsea Jmang, jo laeang co
jneaba e j ncal ng n ju
qui Dsea Jmang. Co lajaang
lajaang jnea jmoonaa j i laco
ta e ncacu Fidie jnea. 6 Co
jnea lafa cajnga coo mj , jogu
i Apolos do lafa caguiei jm
e mj do, jo ds Fidiebing i
cajme e lafa e cacung e mj
do. 7 Joba cung l feee e ja e
niing i dsea i cajn do ogu i dsea
i caguieng jm do, jo ds j i
Fidiebing i niinggu, co bing
i cajme e cacung e mj do. 8 Jo
i dsea i jni e mj do jogu i dsea
i guieng jm do, rb ta quir.
Jo ds iab Fidie dsea nicur
lajaang lajaai do ji j i ta e
ncajmei. 9 Dsco jnea co i
Apolos do rb jmoonaa ta laj i
ta e ncacu Fidie jnea. Jogu
jalng n l ngna lafa guo
u e jmng Fidie ta. Jogu
l mba cajo lafa nr. 10 Jo ui e
eang guing Fidie co jnea,
joba cacur jnea ta e l nn
lafa jaang tj i i caguia uiing t
f, jogu dsea jim i ncanaang
se ie e f ni jo. Jo lfa lajaang
lajaam dsea n iing dsir jial
laco jmor e n do. 11 Dsco ja
qu jm fa e nijm dsea coo gu
t f e ji, co iab Fidie dsea
ncaguiar uiing e t f do, jo b
406
1 Corintios3,4
Dsea Jmang. 12 Jo e f ni t f
e nsea do cum l jme dsea
n e l co layaang cune osi
co cutee osi co cuu e mo
eang osi co ma osi co
layaang nuu osi co qui cu b
. 13 Jo ie jm m nigengtu
Finaa Dsea Jmang f jmg la
e qui niquidsir qui lajaang
lajaang dsea jmg, ie jm job
m nilli r jial l jal e ta e
ncajme dsea. Dsco ia ie jm
jo laeang co j nilli jialco l
jal e ta jo e ncajme dsea. 14 Jo i
dsea i ncajme n e ja dseang
e nic co e j do, joba i dsea
nimbre laj i e cat i do. 15 Jo
ds song nic jal e ncajmer do,
joba lajalb niing quir jng,
lfa nileambre e ja nici laco
m laang dsea coo l i j.
16 Jog u n ba cajo e n
l ngna lafa gu qui Fidie,
jogu f job l seeng Jmgu qui
Fidie co n. 17 Jogu song
i lng n nijgiengna e gu
qui Fidie do, joba iab Fidie
nii n cajo. Dsco geam e
gu do quir, jogu n l ngna
lafa e gu do cajo.
18 Joba f n, ja jmgng
yaangna lala: e song jaang n
ona e tng ngngna j i laco
tng ngng dsea f jmg la,
joba n n jmeang yaangna
lafa dsea i ja tng ngng e lajo, jo
lajoba dseng lajang niuingna
dsea i tng ngng. 19 Dsco lajal
e dsi dsea jmg e eang ti
ngi, jmang ju i b l jal e jo
f quini Fidie. Co lalab f f ni
ji qui Fidie: Fidie nijmei
ta jal e dsi dsea e ti ngi
e laco nijmgng yaai. 20 Jogu

lalab fgu f ni ji qui Fidie
cajo: ib Fidie e jmang ju i b
l jal e dsi dsea e eang ti
ngi f jmg la. 21 Jo ui e
lajob l , joba j i jaang n n
e nijmrang yaangna ds ui
e stangna co doi i i dsea
jmg. Dsco lajalb e sea e
quib n lajal e jo; 22 dsco
jnea jogu Apolos jogu T jogu
lajal e sea f jmg jogu e
seengna osi e nijungna , jogu
lajee lana osi l dsgu dseng
e quib n lajal e jo. 23 Jogu
lajalng n dsea qui Dsea
Jmang nl ngna, jogu Dsea
Jmang cng seei co Fidie.
Ta e jmo dsea apo i s ng

Dsea Jmang cuai quir
Joba f n, dsea rnaa,

e n n ni ona e jnea
l naa dsea i jmo laj i ta e
ncacu Dsea Jmang jnea,
jogu cajo e l naa dsea i sn
ju e ninaa jal ju qui
Fidie e ja m cajmijnei lam
jenggu. 2 Jogu jalng dsea i
nsn ju e or coo ta, joba
dseng n jmitibre laco s e
ta jo. 3 Jogu jnea, ja dsig dsii
fng song niquidsina quie
osi e niquidsi quie f quini
dseata dsea jmg i jmo lajo.
Co jgu ia ja dsii fa e
nijmeee lajo quie co lajal e
jmoo. 4 Jo nai fa dsii e ja m
cajme jal e ja dseeng, ds o
ui e jo fa dseng e nta dsii e
l nn jaang dsea i ja rng dsee
f quini Fidie. Dsco j i Finaa
Fidiebing i quidsi qunaa
407
1 Corintios4
dseng laco cat ng. 5 Jo ui e

lajob l , joba n ja cung fa e
quidsina qui dsea rngna
lajee ngu e nigengtu Finaa
Fidie f jmg la. Dsco ie jo
bing i nijmijneng jal e cng
lajee lana, jogu nijmilir cajo jial
dseng dsinaa co jal e
jmoonaa. Jo ie joguba nif
Fidie gui qui jalng dsea
i cat ng lajo l jialco j i l e
ncajmer lam jenggu.
Jmang, f n lajal e ju na
e l laco niuing gui quina
jogu e laco nijmena lacogu
la jmo jnea jogu lacogu la
jmo Apolos. Jo f n lajo e
l laco nieena j i laco f ju
qui Fidie, jo lajoba j i jaang
n cung nijmjlng yaangna
ds ui e stangna co jaang
dsea rngna, co e jo leb qui
i caguiaanggu do m jmoona
lajo. 7 Jo j i jaang n cung
l fona e niinggu laco dsea
rngna caguiaanggu. Jogu
lajal e sea quina, iab Fidie
dsea ncacur n jal e jo. Jo
co lajob l , joba ja n nijmjlng
yaangna e lafa co b quina
yaangna ncal na lajal e jo.
8 Jo n jmcaangna e
ona e laib nsea quina e
ng ngna qui Fidie, jogu
ana e nseab quina lajal
e iingna, jogu cajo ana e
nl ngna dsea goo i qui ta
e j i jo nengna jnea fa e
nijmco gu n. Jo egu gui
fa dseng j e nl ngna dsea
goo i qui ta, jo lajoba jnea
cung l dsitangnaa co n
jee e ta jo. 9 Jo jnea dsii e

Fidie ncajmer co jnea, dsea
i s ng Dsea Jmang cuai quir,
e l naa dsea i unggu i lafa
nhu ta i n nijung. Co jnea
ncauingnaa dsea i t dsi ng m
jalng dsea jmg jogu jalng
ngeles m ji jnea. 10 Jo ui
e l naa dsea qui Dsea Jmang,
joba dsi dsea jmg e dsea i b
l naa; jo ds n ana e ui e
l ngna dsea qui Dsea Jmang,
joba tngna. Jogu jnea l naa
dsea i ja qu jm, jo ds n
ana e eam qu na jm. Jogu
eam gng jng dsea jnea,
jo ds eam jmg dsea n.
11 Jog u jnea latlana ngb e
lenaa iihu e ingnaa oo jogu
e jmjmngnaa jogu e ja sea
snaa
e nnaa, jogu gab jmng

dsea jnea, jogu cajo ja sea n
l niinaa. 12 Jogu dseng
eam jmoonaa ta co layaang
guonaa. Jogu m f dsea ju
l uii qunaa, joba m naa
Fidie e ni r gea quir qui
i dsea , jogu jmoobaa tnaa
co jalng dsea i jmng ga
jnea, 13 jogu co jugui ngnaa
qui i dsea i jmineang jnea.
Jogu lat jm na jmng dsea
jmg jnea e l naa lafa qui
quibre, jogu dseng e lafa ja
ta ingnaa j i coob
quir.
14 Jo ja jmoo e ju la quina
e l laco nicu n f, co
jmoo e ju la quina e l laco
niliunn n, co lafa jo baa
l ngna i neann eang. 15 Jo
nai fa seeng l l gu mil
tfa quina i e n ju qui
Dsea Jmang, ds ja f ng i lafa
408
1 Corintios4,5
tiquina seeng i caguia ju
qui Dsea Jmang, dsco j i
jneab l nn lafa tiquina, dsea
l ngna dsea qui Dsea Jmang.
Co jneab dsea caguia ju jee
jalng n e qui jial nilengna
jee jal dsee quina. 16 Jo co
lajob l , joba m n jmee e
jmeba laco j i e jmo jnea.
17 Jo uiing e lajoba e s nn
i Timoteo f na i l ng lafa jo o
i neann eang, jogu i contng
sing te co ju qui Dsea
Jmang. Jo bing i nijmco n
e nijmiguii ona jial ee jnea
ds ui e l nn dsea qui Dsea
Jmang l lacogu j i e e jnea
neang lacoo f l ngnn.
18 Jo i lng n ncajmjlng
yaangna ds ui e ona e jo
niniii fa e niegu n f na.
19 Jogu song Finaa Fidie nicur
jnea f lajo, joba ngobaa f na
e nieee n lajmnbji jng, jo
lajoba nimooo qui jalng i dsea
i jmjlng yaang do jie j i qu r
jm e nijmr co jal e fr do
osi lco eang jlo mooor j i
qui e fbre . 20 Dsco o co
laeang e f dsea e cu li e Fidie
quie nif quir, co laeang co
b gng qui Fidieba e li lajo.
21 Joba f n: Jnang e iingna
e nijmeee quina m niguie f
na? Su e nijinn n co jal e
ga e jmoona, osi e nifnn n co
jugui ui e neann n ?
Jial tdsi qui dsea

i le co dseam
Jo f n, dsea rnaa

dsea qui Dsea Jmang, e
ncalse ju jee n e seeng

jaang n e jei lafa dseam
quir i dseam i cat gng qui
tiquir. Jo dseng eam l e
jo, co jgu jalng dsea i ja cuing
Dsea Jmang ja jmor lajo. 2 Jo
ds n m noob jmjlng
yaangna, jo ds l l n e
nijmeang yaangna fb ui
e jo. Co i dsea i jmo e l
lajo n e nimbare jee n,
dsea l ngna dsea qui Dsea
Jmang. 3 Jo ds e j e ja seeng
jnea jee n f na lajee lana, jo
ds lafa seembaa co n f
na, joba laeang co Finaa
Dsea Jmang nca baa laco
cat ng qui i dsea i jmo e l
lajo. 4 Joba m seang rngna
lajalngna, dsea l ngna dsea
qui Dsea Jmang, l e lafa
seembaa jee n jogu cajo
nilseem cng co n e
gea gng qui Finaa Jess.
5 Joba i dsea i cae dsee do
n nijangnar f jagu fii i
lng i sii Satans e laco niing
ngu tai. Joba m nigengtu
Finaa Dsea Jmang f jmg la,
jangm nileng jmgu quir.
6 Joba f gu n, dsea rnaa,
ja n fa e nijmjlng yaangna
cuai qui e jo. Dsco nba
laj i ju ro e f lala: Jo co
cap quieb nijm e niro laj
ca i. 7 Jo co lajob l , joba f
Jmang, e n cab sena jal e
l e le quina e l lafa quie e
nsng ng, jo lajoba nilingna lafa
e i e l co ca e ja quieng
quie e g dsea Israel m t jm
Pascua. Jo dseng lafa e i
409
1 Corintios5,6
dob l ng n. Jo Dsea Jmang i

l ng i Jose Jiuung qui Fidie,
bing i cac jal dsee quii
m cajng iar e caji f dse
cru, 8 joba n e nijmnaa jm
Pascua e ngocng dsinaa jogu e
gui dsinaa, dsco e job e l lafa
e i e ja quieng quie, co n e
nijmnaa e jm jo e ja dsinaa
jal e l ogu e saang dsinaa,
co jal e l lajo l lafa e i e
quieng quie e nsng ng do.
9 Jo e f ni ji quie e ncajme
quina lam jenggu do f n
e ja qu ngna jee jalng i dsea
i jmo ta le co jal e l dsi
ngu tai. 10 Jo ds e ju jo ofa
caf n e ninaang yaangna
conguia co jalng i dsea i jmo
jal e l lajo, osi co jalng i
eang iing e sl jal e sea f
jmg, osi co jalng i jmo ,
osi co jalng i jmifng jalng
die i o j. Co song iingna e
ninaang yaangna conguia e
quingna jee jalng i dsea lana,
joba n e ninaam yaangna f
jmg la. 11 Jo e laba s e caf
n e dseng ja qungna jee i
dsea i jng e l i dsea qui Dsea
Jmang jo ds jmobre jal e l
e l dsi ngu tai, osi e eang
ii e sl r jal e sea f jmg,
osi e jmifi jalng die i o j,
osi e ngr ta quie jal adsee, osi
e jmor ta me, osi e jmor
. Jo co jalng i dsea lana jgu
co qui cna na ja seang
rngna co r. 12-13 Jo ds jnea
ja cat nn e ni qui jalng
dsea i ja l ng dsea qui Dsea
Jmang, co Fidiebing i niquidsi
qui lajalng i dsea . Jo ds
n, dsea l ngna dsea qui Dsea

Jmang, n ni ba jee la
rngna. Joba f n e n
nimba jee n i dsea i cae
dsee do.
Dsea qui Dsea Jmambing
i n ni jee la ri
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e m jaang n sea
dsee quina co jaanggu dsea
rngna dsea qui Dsea Jmang,
joba ja cung fa e m na dsea i
ja cuing Fidie e ni r quina,
dsco guigu e dsea qui Dsea
Jmambing i ni quina.
2 Jog u nb n cajo e jalng
dsea qui Dsea Jmambing i ni
qui jalng dsea jmg m
nit e jo; jo co lajob nijmena,
joba n ba jial ni na co
jal e ja ga l niing e dsije jee
n. 3 Jogu n ba cajo e jgu
jalng ngeles qui Fidie n
ni naa quir m nit e jo. Jo
co lajob nil, joba lajang jugu
n ni naa m eego dsije
lajee see naa f jmg la. 4 Joba
song i lng lajee la n, dsea
jmoona ta j ng, joba f n e
ja dseeng e niglingna f quini
dseata i ja cuing Fidie e laco
ni r quina, co jalng i dsea
ja cat ng e qui jee la n.
5 Jo uiing e f n lana e l laco
nic na f, co l dsii e dseng
seem jaang dsea i lajang qu
jm ni jee la n, dsea
6 Jo ds o j i lco jmoona ta
j ng lajee la n, dsea l ngna
410
1 Corintios6
dsea qui Dsea Jmang, co
jgu glingna f quini dseata
i ja cuing Fidie e laco ni r
quina cuai qui e ta j ng do.
7 Jo co j i e ta j ng e
jmoona do, co j i e job eam
nle quina, dsco guigu e
nijmena tba co jal e ga e
dsing ngna, jogu guigu cajo e
nijmeba tna m jmo dsea
rngna quina. 8 Jo ds n
l rqu jmoona, co lajee la
yaangna, dsea l ngna dsea qui
Dsea Jmang, jmoona ga qui
rngna jogu jgu jmoona
qui rngna cajo.
9 Jo n n ba e jalng dsea
i le ja qu jm fa e nic Fidie
nif quir. Jo ui e lajob l , joba
f n e ja gjmgng dsea
n, co jalng dsea i jmo jal
e l lala ja qu jm fa e nic
Fidie nif quir; fa jalng dsea
i jmo jal e l e l dsi ngu
tai, jogu jalng i jmifng
jalng die i o j, jogu jalng i
gng co dsea jing m ning
e cacng gur, jogu jalng
dsea i t dsi jmang yaang
lafa dseam , jogu jalng dsea
i t dsi gng co jalng
dsea, 10 jogu jalng i jmo ,
jogu jalng i eang iing sl
jal e sea f jmg, jogu jalng
i jmo ta me, jogu jalng i
jmo ta quie ju e o j, jogu
jalng i jm e sea qui dsea
ri laeang e jmgngnei. Jo
jalng i dsea la ja qu jm fa
e Fidie nic nif quir.
11 Jo jal e l lanab lam jmo
i lng n lam jenggu, jo ds
lana ncaim Fidie jal dsee
quina jogu ncajmer e dseng

j i dsea quibre nl ngna.
Jogu laeang co Finaa Dsea
Jmang jogu co Jmgu qui
Fidie n nl ngna lana dsea i
ja dsee rng f quini Fidie.
N jmgb dsea Fidie
co ngu tai
12Jo
f gu n e ju la e seem
dsea i f lala: Cum l jme l
doi ee e iinn. Jo e jb e jo, lfa
ja laj ing ta quir. Jo e jb
e cum l jmnaa l doi ee
iinaa jmnaa, lfa ja n cu
f yeenaa e niqui ta jneaaaa
jal e l dsi ngu tangnaa do.
13 Jog u fb dsea e ju la cajo:
Jo jal e quieenaa dsito f dsi
tnaa, jogu e tnaa do ing ta
qui e gung jal e quieenaa
do. Jo e jb e ju jo, lfa Fidie
tob
jm m nii laj t e jo.
Jogu ja cajme Fidie ngu tang
dsea e lco ing ta e nijm dsea
jal e ja dseeng, dsco jal ngu
tang dsea ing ta e nijm dsea
laj i e iing Finaa Dsea Jmang,
jogu laeang co Finaa Dsea
Jmambing cung jmnaa lajo.
14 Jog u l laco cajmij Fidie i
Finaa Dsea Jmang do laeang
co gea gng quir m cang
e caji, joba lajob cajo nijmr
co jneaaaa m nit lajo.
15 Jog u n b n cajo e
jalng n, dsea l ngna dsea
qui Dsea Jmang, l ngna lafa
jaam dsea co dsea do. Jo co
lajob l , joba dseng ja dseeng
e jaang dsea nig i co jaang
dseam i jmo ta n ng ia.
16 Jog u n b n cajo e m
411
1 Corintios6,7
jaang dsea gi co jaang

dseam i jmo ta n ng ia,
joba lafa jaam dsea ui lajee
laj gi do. Dsco lalab f f
ni ji qui Fidie: Jo m gng
dsea co dseam , ui lafa
jaambre. 17 Jo ds m uing dsea
dsea qui Dsea Jmang, joba
jaam dsea ui co dsea do
18 Joba f n, dsea rnaa,
cuingna jal e l lajo e l dsi
ngu tang dsea. Dsco l doi
ee dsee e ji e e dsea ja le e
jo qui ngu tai, jo ds i dsea
i jmo e l lajo, joba lebre
co ngu tai. 19 Jogu n b
n cajo e ngu tangna l lafa
gu qui Jmgu qui Fidie
e ncacur n, jogu e Jmgu
doba seeng cng co n. Jo
co lajob l , joba jo l quina
yaangna e ngu tangna do, 20 co
Fidiebing i ncalng n co
coo mo e i eang. Jo ui
e lajob l , joba contm n e
nijmgoona Fidie co jal e
jmoona f ngu tangna.
Jal e n jmiti dsea

m ci guor
Jogu lana niqu ju

quina laj i e cajmng na
jnea ie lam jenggu do e f
ni ji quina do. Jo jnea lalab
f n e guigu qui dsea
e ja nig i dseam ; 2 jo ds
ui e ja teng dsea yaai e
ii g i co dsea i o quir,
joba lajaang lajaang dsea
n seeng dseam quir, jogu
lajaang lajaang dseam n seeng
dsea quir cajo. 3 Jo i dsea
do n nijmitibre laj i e cat i

co i dseam quir do; jogu
lajob i dseam quir do cajo n
nijmitibre laj i e cat i co i
dsea quir do. 4 Co i dseam
qui i dsea do jo seenggur
fa e quigur ta iar co
ngu tai, co qui dsea
quibre nl . Jogu lajob cajo i
dsea quir do, jo seenggur
fa e quigur ta iar co ngu
tai, co qui dseam quibre
nl . 5 Jo co lajob l , joba f n
e ja sena leang e ng ngna
colng co i dsea i ncacungna
guona co . Jo ds cum cajo
e ninaang te yaangna qui
rngna e ja nig ngna colng
e laco nijmifngna Fidie, lfa
rb n sngna e nijmena lajo.
Jo m ning jo, nb e nig ngtu
colng, jo lajoba ja dseang
quina e nijmgng fii i lng i
sii Satans n e laco nijingna
f ni dsee.
6 Jo lajal e f n na l ju
tmbaa jo o dseng fa lana f
f ni ji qui Fidie e n nijmiti
dsea. 7 Jo ds jnea iinn e lajalm
dsea ja nici guor l lacogu
la l ng jnea; jo ds ja lajnaa
cang ngnaa r qui Fidie, co
jmaquim cang ngnaa qui dsea
do lajaang lajaangnaa.
8 Jog u lana f n, dsea i ja
m cacung gu, co gu jalng
dseam i n , e guigu e ja
nicngna guona l lacogu
la l ng jnea. 9 Jogu ds song
ja tna e iingna g ngna
co dsea osi dseam , joba
n cumba guona jng, co
guigu quina e nijmena lajo
412
1 Corintios7
e lacogu e ngna suungna e
iingna e nig ngna co dsea.
10 Jog u lana lalab f n, dsea
i nscng gu,jo ds o co ju
quie ia e f n la, dsco
Finaa Dsea Jmambing i qui
ta e ju e f lala: Ja cung e
jaang dseam nitiui dsea
quir. 11 Jogu ds song i dseam
do dseng catiumbre dsea
quir, joba n nijr e ja nicm
guor co dsea i jing osi
e nis ngtu r r co i dsea
quir i catiui do. Jogu lajob
cajo, ja cung e jaang dsea
nitiui dseam quir.
12 Jo lana nif gu n e ju la
laj i e dsii ia jo o ju e
sn qui Finaa Dsea Jmang,
e song jaang dsea i l ng dsea
qui Dsea Jmang seeng dseam
quir i ja l ng lajo, jo ds song
i dseam do iam dsir e seei
cng co i dsea quir do,
joba ja cung fa e i dsea
i l ng dsea qui Dsea Jmang
do nitiui i dseam quir do.
13 Jog u song jaang dseam i l ng
dsea qui Dsea Jmang scng
gur co jaang dsea i ja l ng
lajo, jo ds iam dsi do e seei
co i dseam do, joba ja cung
e i dseam do nitiui i dsea
do. 14 Co i dsea i ja l ng dsea
qui Dsea Jmang lgeambre
f quini Fidie laeang e scng
gur co jaang dseam i l ng
dsea qui Dsea Jmang. Jogu
lajob l cajo, song jaang dseam i
ja l ng dsea qui Dsea Jmang
scng gur co jaang dsea
i l ng dsea qui Dsea Jmang,
joba lgeambre f quini Fidie.
Jo song lajob l , joba i jiuung

quir i seeng do lgeambre
f quini Fidie. Jo ds song
ja l lajo, joba i jiuung quir
i seeng do, lmbre f quini
Fidie. 15 Jogu song i dsea osi
i dseam i ja l ng dsea qui
Dsea Jmang dseng jmor
laguidseaang e nitiung ri,
joba gjmebre lajo. Jo m dsije
lajo, joba i dsea osi i dseam
do ja n e jn i dsea i iing
g do, dsco Fidie ncatr
jneaaaa, dsea l naa dsea quir,
e laco nilsee naa jugui ju r.
16 Dsco ja n, dseam i l ng
dsea qui Dsea Jmang, su nil
e niuing i dsea qui do dsea
qui Dsea Jmang. Jogu lajob
cajo, ja n, dsea i l ng
dsea qui Dsea Jmang, su nil
e niuing i dseam qui do dsea
qui Dsea Jmang.
17 Joba f n e n
nilseengna j i laco e cang ngna
qui Fidie, jogu l lacogu la
l ngna m cat Fidie n e
niuingna dsea quir. Jo lanab
j i l ju e qui ta qui
lajalng dsea qui Dsea Jmang.
18 Jog u song Fidie ncatr jaang
dsea i ncat li f ngu tang l
laco qu t ng dsea Israel, joba
lajob n nitei f jmg la;
jogu song Fidie ncatr jaang
dsea i ja m cat li f ngu
tang, joba ja n fa e nijmitir
laj i e jo. 19 Co ja e l song to li
f ngu tang dsea osi ja l lajo
, co e laba e niinggu eang e
n nijmiti dsea jal ju qui ta
qui Fidie. 20 Joba n j dsea
413
1 Corintios7
j i laco l i ie m cat Fidie

r e nili dsea qui dsea do.
21 Jo song dsea snng i jmo ta
qui dsea l ng n ie m cat
Fidie n e cauin dsea quir,
jo ds ja jmoo f e l n lajo. Jo
ds song seab f qui e ninang
u e l n lajo, joba jmo jng.
22 Dsco i dsea i l ng dsea snng
i jmo ta qui dsea ie lam
cat Dsea Jmang r e caui
do dsea quir, joba lana nl i
do jaang dsea i nslaang i njmo
laj i e iing Dsea Jmang; jogu
lajob l cajo co i dsea i slaang
ie lam cat Dsea Jmang r,
co lana nl i lafa dsea snng
i jmo laj i e iing Dsea Jmang.
23 Jo co lana Dsea Jmambing
ncalng n co coo mo e
i, joba lana jo cu f yaangna
fa e nijmengtu dsea n lafa
dsea snng. 24 Joba f n,
Jmang, e lajaang lajaam n n
nilseengna f quini Fidie l j i
laco la l ngna ie lam cat dsea
do n e cal ngna dsea quir.
25 Jog u lana nif n cuai
qui jalng dsea i ja m cacung
guoo, jo nifa e ju la j i laco
dsii ibaa, jo o laco ta qui
Dsea Jmang. Co dsea do ncatr
jnea e niuinn dsea quir ui
e f l i jnea, jo lajoba cung
e l jmta ona ju quie. 26 Jo
ui e eam nhu ng see naa jm
na, joba jnea dsii e guigu
qui jalng dsea e nijr j i
laco l i. 27 Joba f jalng n,
dsea, e song nseeng dseam
quina, joba ja tiungnare; jogu
song ja m seei, joba ja m
nngdur lajmn. 28 Jo ja dsee

eena song nicungna guona;
jogu lajob cajo ja ee dsee e
jaang sm song nici guor.
Jo ds jalng dsea i cng guoo,
hu m ji nidsije quir, jogu
jnea ja iinn e nidsing i lajo.
29 Dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, laj i e laba iinn
e f n, dsco jo hu e
ro gu jmg. Joba jalng dsea
i nscng guoo n seei e
lafa ja l i lajo; 30 jogu jalng
dsea i seeng f l l n seei
e lafa teai jm; jogu jalng
dsea i lafa teang jm n e
jmeng yaai e lafa seei f;
jogu jalng dsea i jmo ta la l
doi ee, joba n seei e lafa o
quibre e jo; 31 jogu jalng dsea
i jmo ta jmo jal e sea f
jmg la n nilseei e lafa ja
jmobre e jo. Dsco e f jmg
e l see naa jm na, tob
jm
niing.
32 Jo jnea iinn e ja ningngna
jal f dsi e sea f jmg la.
Jo i dsea i ja m cacung gu,
eanggu guiing dsir e jmor
jal e iing Dsea Jmang jogu
jial e nijmiiai dsi dsea do.
33 Jo ds i dsea i nscng
gu, eanggu guiing dsir co
jal e dsije f jmg jogu jial
e nijmiiai dsi dseam quir.
34 Joba jmaquim guiing dsir
e nijmr lacaing cai. Jo
i dseam i ja m scng gu
co gu i dseng ja cacng gu,
eanggu guiing dsir e jmor
laj i e iing Dsea Jmang jogu
e er gui f quini dsea do co
jal e jmor jogu co jal e
414
1 Corintios7,8
dsir. Jo ds i dseam i nscng
gu, eanggu guiing dsir co
jal e dsije f jmg jogu jial e
nijmiiai dsi dsea quir.
35 Jo f n e ju na o e laco
nijnng quina, co jnea fa e l
laco niuing gui quina jogu
e laco nilseengna e eena r e
jmoona e ngocng ona laj i e
ta e ncang ngna qui Dsea
Jmang. 36 Jo song jaang dsea
dsir e dseng nnb e nici
guor co i dseam i s ng co r
do, dsco t l ningng qui i
dseam do e nici guor, jogu
song dsir e joba dseng la
guinggu n, joba gjmebre
laj i e l i e guigu do, jo
gcmbre guor, dsco ja e dsee
e jo. 37 Jo ds i dsea i coo nca
dsi jogu ja l dsir jal e iing
ngu tai, jogu dseng nta
dsir e dseng ja nici guor,
co lajob dseng ii nijmr, joba
guib nijmr song cajmer lajo.
38 Jo i dsea i nicng gu co
i sm i nne ju quir co do,
joba coo e guib jmor; jo ds
i dsea i ja nicng guoo, coo
e guigu jmor. 39 Jogu jalng
dseam i nscng gu, dseng
la guim n e ja nitiui dsea
quir lajee e seeng ; jo song
cajmb i dsea quir do, joba
cum nicngtu r guor cal
cat co dsea i jing, lfa i
dsea n e l i dsea qui
Dsea Jmam. 40 Jo ds jneagu
dsii e nilianggu dsi i dseam
do fng song ja nicngtu r guor.
Jo jal e ju na l ju tmbaa.
Jo jnea dsii e seem Jmgu qui
Fidie cng co jnea cajo.
Jal jmii e cu dsea die i o j
Jogu lana nif n cuai

qui jal jmii e l fe e
cu dsea jalng die i o j. Jo
e jb lacogu f dsea e lajbaa
nnenaa cuai qui jal e jo;
jo ds co e nnenaa do jmo e
dsinaa e nl naa dsea niing,
jo ds e jmineang rnaa e joba
eanggu ing ta e nidsicung
quii co ju qui Dsea
Jmang. 2 Jogu song jaang dsea
dsir e lnggo nti, jo ds o
j e jo, co m noob n lir e
laco nilti laco s. 3 Jo ds i
dsea i neang Fidie, joba Fidie
ncuimbre i dsea .
4 Jog u lana nif n cuai
qui jal jmii e cna e l
fe e cuna jalng die i o j;
jo guib nnenaa e jalng i die
la ja e ta i j i coo f jmg,
dsco dseng jaam Fidie i
dseng j i seeng. 5 Jo nai fa i
lng dsea jmg dsir e seeng
jalng die f y jmg jogu
f ni guo u, jo co lajob dsir,
joba i f m lafa die quir seeng
jogu lafa fiir. 6 Jo ds jalng
Dsea Jmang, guib nnenaa e
jaam Fidie i seeng, jogu b i
l ng Tiqui jalng dsea jmg,
jogu jneaaaa see naa e laco
nijmnaa laj i e ii. Jogu cajo
jaam Finaa seeng, jo b Dsea
Jmang; jo laeang b e sea
lajal e sea f lang f jmg,
jogu laeang b cajo e see naa f
jmg la.
7 Jo ds ja lajng dsea ir e
ju na. Dsco i dsea i lam qu
415
1 Corintios8,9
t ng e jmifi jalng die i o

j, m noob gr jal e jmii e
l fe e dsir e ncacur jalng
die quir. Jo lajee e gr e jo,
l i e jmlm yaai co i die
i o j do, co ja coo e dsir. 8 Jo
ds ja ee jmng Fidie ee jal
e quieenaa e laco ni jneaaaa
f quinir, dsco jo niligu dsea
i guinggu ds ui e quieenaa
e jo, jogu ogu nilinaa dsea i
gagu ds ui e ja quieenaa e jo.
9 Jo ds jie m jmeangna
ta e f sea quina do e laco
nijmena e nitng f ni dsee
jalng i dsea rngna i ja m
goo teang te co ju qui
Dsea Jmang. 10 Jo song i lng
n, dsea nna gui cuai
qui e ju jo, jo niglingna
nigquina f l jmifng dsea
jalng die, jo lajee jo jaang dsea
rngna i ja goo sing te co
ju qui Dsea Jmang cangi
n e jmoona lajo, joba dseam
e i dsea nijmr lajo cajo e ii
nidr jal e ncacu dsea die
i o j. 11 Jo caquiba e jo ui
e nna, jo ds m cajmeena
lajo, joba jmoona e nic f ga i
dsea rngna i ja m goo sing
te co ju qui Dsea Jmang
do. Jo ui i dsea b cajo e cajng
Dsea Jmang f dse cru. 12 Jo
m jmoona e t ni dsi i dsea
rngna i ja m goo sing te
co ju qui Dsea Jmang,
joba dseeb ee n cajo f quini
Dsea Jmang. 13 Jo ui e lajob
l , joba song co jal e g do
nijmeee e nitng dsea rnn f
ni dsee, joba guigu quie e jo
nidgu e jmii jo, jo lajoba ja
dseang e nijmeee e nitng dsea

rnn f ni dsee.
Laj i e cat ng i dsea apo i s ng
Dsea Jmang cuai quir
Jo f n, dsea rnaa, e

ja n guiee ju laj i e
jmoo, co dseng l mbaa jaang
dsea i s ng Dsea Jmang cuai
quir. Co dseng ncammbaa
Finaa Jess jogu cajo, lajee e
ncajme ta jee n e ncang nn
qui Dsea Jmang, joba n
ncauingna dsea qui dsea
do. 2 Jo jangm seeng dsea i ja
jmicuing jnea e l nn jaang dsea i
s ng Dsea Jmang cuai quir,
jo ds nijmicuingna jnea e
l nn jaang dsea la. Jo cu li e
dseng lajob l nn ui e laeang
jneaba e ncauing n dsea
qui Dsea Jmang.
3 Jo j i lalab l ju e qu
qui jalng i dsea i eng jnea
cuai qui jal e jo. 4 Jo jnea
dseng cat baa e niingnaa
jal e nin niquieenaa cuai
qui jal ta jmoonaa. 5 Jogu
seab f qunaa cajo e nilseeng
dseam qunaa i l ng dsea
qui Dsea Jmang i jeengnaa
lacaang f l ngnaa l lacogu
la jmo i dsea caguiaang i s ng
Dsea Jmang cuai quir jogu
laco la jmo jalng dsea ngang
co Dsea Jmang co gu T
Simn. 6 Jogu su o n e
j i Bernab co gu jneabing
i dseng n nijm ta e laco
sea jal e nnaa? 7 Dsco j i
jaang le qu r jal e nr lajee
e jmor e ta jo. Jogu j i jaang
dsea i jni m hung j fa ja
1 Corintios9
416
cur e jo. Jogu cajo j i jaang dsea

i jmo ta n jose fa ja r
fi
qui i j . 8 Jo jie m ona
e f n jal e ju la l la
dsi dsea jmg, dsco lajob
f cajo f ni ji qui Fidie e
cajme Moi, 9 jo lalab f: Ja jn
mooo j nu qui lajee e re
cuiee.Jo f Fidie jal e ju na
o fa dsir j i uii qui jalng
j nu, 10 co dsir ui jneaaaa
cajo, dsea l naa dsea jmo ta
quir. Jo case Fidie e ju qui
ta na quir e laco niuing gui
qubaa, dsco i dsea i jmo ta j
u co gu i dsea i jmo ta qui
cuiee, jmor jal e jo ds ui e
nsjeei lng ee nist mbre m
nit lajo ui e ta e cajmer do.
11 Jo jneab dsea lafa ncajnnaa
jee n ui e ncaguinaa
ju qui Dsea Jmang, joba
dsinaa e o leang song lnggo
e m naa n e nijmco na
jnea co jal e nnaa. 12 Jogu
song dsea jing seab f quir e
mr n jal e nr, joba jnea
eanggu cat naa e nijmna lajo
co n.
Ds jnea ja m cam naa n
laj i e s e cat naa do, co l l
ncaingnaa iihu e ncajmnaa
ta ji e laco sea jal e nnaa,
jo lajoba ja nijnngnaa qui e
ju qui Dsea Jmang e guianaa
do. 13 Jo nb n e jalng dsea
i jmo ta f sn gu cum l
jmei ta jal e fe e dsica dsea
f jo. Co jalng i dsea do i jmo
ta e f nife do e f l jngai
jalng j i l ng fe, joba cum
l dr e ngu qui jalng i j
i jngai f jo. 14 Jogu lajob cajo
Finaa Dsea Jmambing ncaguia

uiing e jalng i dsea i jmo ta
guia ju quir n seei e
laj i e nr laeang co e ta e
jmor do. 15 Jo ds jnea dseng
ja m cajmeambaa ta laj i e
s e cat nn do, ogu jmoo e
ju la quina e laco n lng
ee nicuna jnea e ne. Dsco
guigu quie e nijunn e lacogu
i lng dsea nij e iang dsii
ui e ncaguia ju qui Dsea
Jmang jee n do e j i coo ja
m cajmco na jnea co jal e
ne!
16 Jo ds jnea ja guiaa e
ju qui Dsea Jmang do e
laco jmjlng ia, dsco e la
guimbaa n nijmeee e ta jo e
cang nn qui Fidie. Co e ng
f jnea fng song ja niguiaa e
ju jo! 17 Jo song guiaa e ju jo e
iang dsii ia, joba lm ee
nsea quie e niinn; jo ds song
jmoo e ta jo laguidseaang, ds
dseng n jmeebaa, co lajob ta
e ncacu Fidie jnea. 18 Jo lajob
l , co laj i e cat nn e lenn
do, e job e iang dsii e guiaa
ju qui Dsea Jmang e ja e
caa j i ca, joba cung feee
e ja jmann ta laj i e cat nn
e niinn do qui e ta guia ju
qui Dsea Jmang e jmoo.
19 Jo nai fa ja l nn lafa dsea
snng i jmo ta qui dsea, jo
ds jnea ncajmeang ia e
lafa jaang dsea lajob l nn qui
lajalng dsea e laco lajo nili
f nggu dsea i niuing dsea qui
Dsea Jmang. 20 Co lajee e seen
jee jalng dsea Israel, jmoo laco
la jmo jaang dsea lab e laco lajo
417
1 Corintios9,10
nili e jalng niui dsea qui

Dsea Jmang. Jo jnea jmang
ia e lafa e ju qui ta qui
Moi qui ta jnea, nai fa ja
l re lajo. Co jmoo lajo e laco
nili e jalng i dsea niui
dsea qui Dsea Jmang. 21 Jogu
e laco nili i dsea i ja seeng e
qui ta quir e ju qui ta
qui Moi do, joba jnea jmang
ia e lafa jaang dsea lab l nn
cajo, nai fa dseng e ju qui
ta qui Fidieba e qui ta
quie, jogu lajob jmo co jnea
cajo e ju qui Dsea Jmang.
22 Jog u m seen jee jalng dsea
i ja m goo teang te co ju
qui Dsea Jmang, joba lafa
jaang dsea lab jmang ia
cajo e laco lajo nili e niuing i
dsea dsea qui Dsea Jmang.
Joba cung feee e ncajmeang
ia rb laco la l ng l doi
i i dsea e l laco lajo cung
nili t n m ng dsea i nileng
jee jal dsee qui. 23 Jo jmoo
jal e na e laco nini ju qui
Dsea Jmang jogu e laco rb
niingnaa e jlo e cu e ju jo.
24 Jo n nba e m sea ta
cu i , i f m dsea cu i r, jo ds
lfa jaambing i nil i niguieng
nifgu, jo lajoba nii laj i e
cat i. Jo co lajob l , joba f
n e cu b yaangna e laco
lajmba nilna laj i e cat ngna
do. 25 Jo jalng dsea i guia gui
qui jenggu e qui e nicu r,
n e ja nijmr e ji e dseang
e nil quir. Jo jmor lajo e
laco lng e ii e nilr, jo lfa
e nilr do tob
jm niing. Jo
ds jalng jneaaaa, dsea l naa
dsea qui Dsea Jmang, cu

b yeenaa e laco nilnaa e
niingnaa laj i e cat naa do
e jo to jm fa e niinggu.
26 Jog u ds jnea ja cu i i e l t
cu i i , ogu jmoo lafa ta t ng
e ba f gui g. 27 Jo ds ja
jmoo lajo, co l l jnea qui
ta ngu tann e laco nijm n ,
jo jmoo lajo e laco ja dseang
e niseann ca m ncang e
ncaguia ju qui Dsea Jmang
jee jalng dsea.
Ja dseeng e jmifng dsea

jalng die i o j
10
Jo f gu n, dsea rnaa

ja iinn fa e niing ona jal e
cangong ng l y dsea ang
qunaa ie lam caui f Egipto,
jo Fidie caerei do f laeang
co cab jni, jogu e lajali
do cang i f ni jm e sii mar
Rojo. 2 Jo ie jo lajalng i dsea
caui dsea i stang co Moi
ie lam lafa cajgai jm co e
jni do jogu ie m cang i e f ni
jm do. 3 Jogu lajob cajo, lajm
i dsea do cajmtaang yaai co
caing jmii e cang i qui
Fidie, 4 jogu cajo cang i qui
Fidie caing jm e caing f
dse cuu jia. Jo e jia doba e je
quir lajee e ngr f ni guo u
qui . Jo e jia jo cung l feee
e b Dsea Jmang. 5 Jo ds i f m
i l y dsea ang qunaa do
caji lajee e ngr f ni guo u
qui ui e ja cat dsi Fidie co
jal e cajmei do.
6 Jo lajal e na cangoje co
i l y dsea ang do e
418
1 Corintios10
laco cu coo li quii e ja n
nijmoo jal e ga e l dsinaa
l laco cajme i dsea . 7 Joba ja
jmifngna jalng die i o j
l lacogu cajme i lng i l
y dsea ang do, l laco la f
f ni ji qui Fidie l f lala:
Jalng dsea cagur ca cagr,
jo m cang jo, caror e catai
jm. 8 Jogu ja n e nileenaa
e nig ngnaa co dsea osi
dseam i o qunaa l lacogu
cajme i lng i l y dsea
ang do ie jo, co ui e cajmer
lajo, joba caji ie jo l l guie
n mil dsea lajee coo jm. 9 Jogu
ja n jmnaa e nisinaa Dsea
Jmang neduu jial ti gi
l lacogu cajme i lng i l
y dsea ang do, co ui e
cajmer lajo, joba caji e cacu
jalng m guing quir. 10 Jogu
ja jmiqung ana co Finaa
Fidie l lacogu cajme i lng i
l y do, co ui e cajmer lajo,
joba casing Fidie dsea moj i
cajnga quir.
11 Jo lajal e jo cangong ng
l dsea ang qunaa e l laco
nilnenaa e ja n jmoo lajo,
jogu cat f ni ji qui Fidie
cajo e l laco ni goo qunaa,
jneaaaa dsea see naa jm na, m
t l njaquieng e niing jmg.
12 Jo co lajob l , song jaang n
ana e teb singna co ju
qui Dsea Jmang, joba dseng
eam n e iing ana e laco
ja nitngna f ni dsee. 13 Jo j i
jaang n ja m cangong ngna e
dseang nitngna f ni dsee e
ja m cangong ng dsea rngna.
Jo ds n cum l jmta
ona co ju qui Fidie, co

dseng jmitibre ju quir. Jo
ja nicur f fa e nidsing ngna
lajo eanggu e j i laco tna, co
lajee e dsing ngna lajo, nijmbre
jial tna e ja nitngna f ni
dsee.
14 Jo ui e lajob l , dsea rnaa
i neann eang, joba f gu
jalng n e jmnng yaangna e
ja jmifngna jalng die i o j.
15 Jo f n lana, co eam gui
moguna, jo yaam n cung l
fona su j osi o j jal e ju
e f n na. 16 Jo m cunaa
guimang Fidie e nnaa
cap jm m hung j ds
ui e jmiguing dsinaa e cajng
Dsea Jmang f dse cru, jo
m jmoonaa lajo, joba gung e
jaam dsea uingnaa co dsea do
laeang e jmi do. Jogu m
fiingnaa i e quieenaa do lajee
jo, joba gung cajo e jaam dsea
uingnaa co dsea do laeang
co e ngu tai do. 17 Jo nai
fa f baa la jneaaaa dsea
ds lajbaa quieenaa colng
coo i, jo e jo gung e lafa jaam
jneaaaa l naa lajalnaa colng
co Dsea Jmang.
18 Jo quiena cuente e m g
jalng dsea Israel jal ngu j e
l fe e ncacur Fidie f nife,
joba l lafa coo cm uing co
Fidie f nife do. 19 Jo ds co
e ju la ofa f n e ing ta
jalng die i o j, ogu fa e ing
ta jal e fe e cu dsea jalng i
die cajo. 20 Co laj i e ju laba
e iinn e f n, e m jalng
dsea i ja cuing Fidie jmor fe
419
1 Corintios10,11
ngu j e cur l doi i i die

quir, joba jalng i lm cur
jal e jo, jo o Fidie dsea cur.
Jo ds jnea ja iinn e quingna
jee jalng i lng. 21 Joba dseng
ja cung fa e niuna jal e
jmiguing ona Finaa Dsea
Jmang jogu cajo e niuna
jal e cu dsea jalng i lng,
ogu cung fa e nicna i e
jmiguing ona Finaa Dsea
Jmang, jogu cajo e nicna jal
e fe e cu dsea jalng i lng.
22 Jo ja jmnaa lajo e laco ja
nilguing Fidie qunaa. Jo ja
g dsinaa e gnggu jneaaaa
laco dsea . Co dseng o lajo!
Jal e cung jmo dsea

qui Dsea Jmang
23Jo
ds seem dsea i f lala:

Cum l jmee jnea l doi
ee iinn. Jo ds e jb e jo, lfa
ja lajal ing ta quii. Jogu
e jb e cum l jm dsea l
doi ee ii, lfa ja lajal e
jo nijmco quir e eanggu
nidsicung quir co ju qui
Dsea Jmang. 24 Jo ds ja n e
lco nijmnaa jmang e gui e
qunaa yeenaa, co lajob n
jmee gui qui jalng dsea
rnaa cajo.
25 Joba f gu n e cba l
doi ee ngu e n dsea f l
n r, jo ja jmngna cuai qui
e jo e laco ja ni ona jmigui
su cung cna osi ja cung
. 26 Dsco latng jmg jogu
lajal e sea f jo l qui Finaa
Fidie.
27 Jo song jaang dsea i ja l ng
dsea qui Dsea Jmang catr
n e nigquina f quir,
jogu n iimba glingna,
joba glingna jng, jogu
quina l doi ee e niguir
f ni mes e ja jmngna j i
coo cuai qui jal e nicur
n do su cung cna osi ja
cung . 28 Jogu ds song jaang
dsea cas r n lala: Lajal e
jmii la ncacunaa e l fe
jalng die. Jo song lajob l ,
joba ja cna ui i dsea i cajng
do, jogu cajo e laco ja ni dsir
jmigui cuai qui e jo. 29 Jo
ds cuai qui jial dsi i dsea
i cacu n e jmii doba e
fa, jo o cuai quina e jial
ona. Jo ds jangm nijmng
n lala: Jo jial eng i dsea
do jnea co jal e g ui
jmigui jal e dsir? 30 Co
song cubaa guimang Fidie
cuai qui laj i e g do, joba
jial eng dsea jnea ds ui e
g e jo? 31 Jo song cna osi
na osi jmoona l doi ee e
jigu , joba jmeena lajal e
jo e laco nijmifngna Fidie.
32 Jo jie m eena e ga e laco
dseang e nitng f ni dsee si
jalng dsea Israel osi jalng i ja
l ng lajo, osi jalng dsea qui
Dsea Jmang caguiaanggu .
33 Co jnea jmumbaa e jmoo e
jmiiann dsi jalng dsea co
jal e jmoo, jo ja no jmoo
e lco niuing gui quie ia,
co no jmoo e jial niuing
gui qui dsea caguiaang. Jo
jmoo lajo e l laco nil i dsea
e nilei jee jal dsee quir.
Jo co lajob jmoo, joba
f gu n, dsea rnaa,
11
420
1 Corintios11
e n eena laco la ee jnea, co
jnea ee laco cae Dsea Jmang.
Jial n l ng dseam
m jmifi Fidie
2Jog u
lana eam iang dsii

co n, dsco contm
jmiguing ana jnea jogu
contm jmitna cajo jal ju
qui Dsea Jmang e ncaee
n lam jenggu.
3 Jo ds jnea iinn e ningmba
e Dsea Jmambing l ng dsea
mogui qui lajalng dsea,
jogu dseabing l ng dsea
mogui qui dseam , jogu
Fidieb dsea l i dsea mogui
qui Dsea Jmang. 4 Jogu song
jaang dsea ja guir loguir lajee
e fi Fidie osi m fr ju
qui dsea do , joba ja jmgr
dsea mogui quir jng. 5 Jogu
song jaang dseam ja quidsir
m f moguir m fi Fidie
osi m fr ju qui dsea do
, joba ja jmgr i dsea mogui
quir do. Jo song jmor lajo,
joba fb quir, co l e lafa
cahu cuo moguir. 6 Dsco song
jaang dseam ja quidsir m f
moguir, joba guigu quir e
nijmcubre moguir conguia.
Jogu song i dseam l mbre
e nihu jguir osi e nilcuo
moguir , joba guigu quir
e gjl bre co coo m lajee
e jmifi Fidie. 7 Jo jalng
dsea ja n i loguir lajee
e fi Fidie, dsco laeang
dseaba jmili Fidie jial l i,
jogu jmijnei cajo jial ti niing
gi. Jo ds jalng dseam jmilir
jial ti niinggu dsea. 8 Co ja
cajmeang Fidie lauii dsea

laeang co dseam , co laeang
co dseaba e cajmeai
lauii dseam . 9 Jo o ui dseam
e cauing dsea, co ui
dseaba e cauing dseam . 10 Jo
ui e lajob l , jogu ui jalng
ngeles qui Fidie, joba jalng
dseam nba e quier m ds f
moguir e laco cu li e jmgr
dsea mogui quir. 11 Jo ds jee
nem rng dsea co gu
dseam , co ja ee qu r jm jmr
la ti yaai. 12 Jo nai fa e jb
e laeang dseaba e cauing
dseam lam uiing, jo ds e jb
cajo e laeang dseam ba e lseeng
dsea. Jo lajalb e jo Fidiebing
i caguia uiing e l lajo.
13 Jog u n, jial fna? Su
gui osi ja dseeng e ja ds m
f mogui jalng dseam m
jmifi Fidie? 14 Jo yeebaa
cung l dsinaa e fb l e
jaang dsea ser guir e lcuee.
15 Jog u ds qui jaang dseam
coo e jlob l e ser guir e lcuee,
dsco cang i qui Fidie e
cuee guir e laco jmi ta e jo e
lafa jl m f moguir. 16 Jo song
seeng dsea i iing nidsis ju
cuai qui e ju la, joba n
ibre e o j i jneaaaa ogu dsea
qu t naa e jmoonaa coo
lgu e ji e ja r l co e ju
la.
Laco s n jmnaa m
quieenaa inaa colng
17Jog u
lana, dsea rnaa, e ju

e nif n la ofa e nifa gui
421
1 Corintios11
uii quina. Co li e l l leb

quina m seang rngna e
jmifngna Fidie e lafa e nijm
e gui quina. 18 Jo lauii nif
n e ncas dsea jnea e ja r
sngna m seang rngna e
jmifngna Fidie. Jo seab m
jb l ng jnea e ju jo. 19 Co n
ona e dseng n e stangna
t coo l, jo lajoba nili dsea
i dseng lajang l ng dsea qui
Dsea Jmang! 20 Jo ui e lajob
jmoona, joba m seang rngna
e cna colng, ja jmoona fa
dseng e jmiguing ana Finaa
Dsea Jmang. 21 Dsco m nit
e nic n na, joba seem n
e gjemba e cna na. Jo ui
e jmoona lajo, joba i lng n
jo t ngna cna j i cap, jogu
lajee jo i lng n jgu cart
dsea imba. 22 Jo ds n, nseab
nna l cung u cna, joba
jial jmoona ja jina jalng
dsea qui Dsea Jmang, jogu
jial cuna f jalng i dsea i
ja sea j i cap qui? Jo ui e
lajob jmoo n, joba j i ja ii ee
nifa uii quina. Co dseng
ja iang dsii co jal e jmoona
do!
M g dsea qui Dsea Jmang

colng e laco jmiguing dsir
dsea do
(Mt. 26:26-29; Mr. 14:22-25; Lc. 22:14-20)

23Jo
lab nif tu n e ju e
caing jnea qui Finaa Dsea
Jmang l laj i e ncaee n
lam jenggu e f lala: ia ie
u e cajng dsea Finaa Dsea
Jmang, dsea do cat i i
24 jog u cacur guimang Fidie.
Jo m cang jo, cafi jo caj

cas r dsea quir lala: Jo e
i la jo quina. Dsco e lab
ngu tann e nija a m nijunn
ui dsee quina. Jo jmeeba
laco j i e jmoo jm na e laco
nijmiguing ona jnea. 25 Jo
m cang e cagr e i can do,
jo cat i coo co e a jm m
hung j jo caj: E a dsi e
co la gung ju tgua e m e
nijm Fidie co n laeang
co jmn e nit m nitnn
f dse cru. Joba lacoo ya m
niuna e jm e la a dsi e co la,
jmeeba lajo e laco nijmiguing
ona jnea. 26 Jo lajob l , co
lacoo ya m cna i qui
Dsea Jmang jogu m na
e a dsi co quir do, joba
jmiguing ona e caji f dse
cru. Jo lajob n jmena cart
m nit e nijatu r f jmg la
cal cat.
Jial n d dsea e jmiguing

dsir Dsea Jmang
27Jo
co lajob l , joba doi i i

dsea i ja jmoo laco cat ng e
jmgr Dsea Jmang m gr
i qui dsea do jogu m r
e a
dsi co quii, joba dseeb er
co ngu tang dsea do jogu
co jmi. 28 Joba lajaang
lajaam dsea n dsir jial l i
ngu e nidr e i do jogu
ngu e nir
e jm e a dsi e
co do. 29 Dsco song gr jogu
r
e jo e ja dsir e gung e cal
co ngu tang Dsea Jmang,
joba lco nor e nicu Fidie
r iihu . 30 Jo ui e lajob jmoo
n, joba f m n lana dsena
422
1 Corintios11,12
osi ua i ana osi ncajmb .
31 Jo faco jang dsinaa r jial
l naa ngu e niquieenaa, joba
ja ee uiing sea e nicu Fidie
jneaaaa iihu . 32 Jo nai fa cu
Fidie jneaaaa iihu , ds jmor
lajo e laco nir jneaaaa jial n
see naa f quinir, jo lajoba ja
nin i jneaaaa ie jo colng co
jalng dsea i ja cuing r.
33 Jo co lajob l , dsea rnn,
joba m seang rngna e qui
e ncna, n jm rngna e
laco nicna colng lajalngna.
34 Jog u song i lng n eang
jmaangna, joba guigu quina
e jang nicba f quina, jo
lajoba ja nicu Fidie n iihu
ui e ja r jmoona m seang
rngna qui e nicna. Jogu
jal e ju e ji e cajmng gu
n jnea do, m niguietu f na
e niee n, joguba mooduu e
nil.
Jal e ng ng dsea e cu
Jmgu qui Fidie
12
Dsea rnaa dsea qui

Dsea Jmang, e laba iinn
e n gui cuai qui jal
e ng ng dsea e cu Jmgu qui
Fidie.
2 Jog u n ba gui e ie lam
ja m l ngna dsea qui Dsea
Jmang, joba cub f yaangna e
jmgoona jalng die i ja f. 3 Jo
co lajob lam l ng n, joba lana
iinn e na e j i jaang dsea i f
cung l fr jal ju l uii
qui Jess. Jogu lajob cajo, j i
jaang dsea cung l fr e Jess
l ng Fiir fng song i dsea ja fr
laeang co e b e gng qui

Jmgu qui Fidie.
4 Jog u e laba f gu n, e
jmiguib ing sea e cung l
ng dsea e ti, ds lfa j i
Jmgu qui Fidieba e cu jal
e jo. 5 Jogu jmiguib ing ta sea
e cung l jm dsea, ds lfa
j i Finaa Dsea Jmambi i cu
jal e jo. 6 Jogu cajo jmiguib
ing sea e tng dsea jmor, ds
lfa dseng laj i ia Fidiebing
i jmo lajal e jo qui lajalng
dsea. 7 Jo cub Fidie lajaang
lajaang dsea lng ee ti e
laco cu li e seeng Jmgu qui
Fidie co r, jo lajoba niuing
gui qui lajalng dsea qui
Dsea Jmang. 8 Jo laeang co
Jmgu qui Fidie i lng dsea
ng i e ti ngi co jal e
fr; jogu i lnggu cajo, laeang
co e Jmgu doba e ng i e
eang ti ju qui Fidie. 9 Jo i
lng dsea ng i e laeang co
e Jmgu do e j l i e qu
Fidie jm jmr doi ee; jogu
i lng dsea ng i cajo laeang
co e Jmgu do e jmileai
jalng dsea dse; 10 jogu
i lnggu dsea ng i e ti e
qu r jm jmr jal e dsig dsi
dsea; jogu i lnggu dsea ng i e
ti guiar ju e qui Fidie;
jogu i lnggu dsea ng i qui
Fidie e ir su f i lng dsea
osi laeang co jmgu qui i
lm ; jogu i lnggu dsea ng i
e ti fr jmi e ja ir jenggu;
jogu i lnggu dsea cajo ng i
e jmor ju e gung e ju e
ncajng i dsea i ncaf e jmi do.
423
1 Corintios12
11Jo
dsea sea, jo ds jaam dsea l i

co lajal e jo.
21 Jo co lajob l , joba jmini dsea
ja cung e nijng e nis guoo:
Ja nenn n, ogu mogui fa
e nijng e nis t: Ja nenn
n. 22 Co dseng o lajo, co jal
guot dsea e dsir e jagu niing,
e joba e eanggu nr. 23 Jogu
jal guot dsea e ja ga l jir,
e joba e eanggu qu r r. Jogu
jal e guot dsea e dsir e
eanggu ga jneng, e joba e
eanggu t ng jmi gui, 24 jo
ds ja ng l n jm dsea lajo
co e guotr e guigu jneng.
Jo ds Fidie cajmer e laco e
guot dsea e eanggu ja jir, e
joba e eanggu nijmei gui.
25 Jo lajob n l e laco ja snaang
qui rng jal guot dsea, co
l l n e lacoob
guot dsea
n jm qui rng. 26 Jo song
e lng guot dsea ng iihu ,
joba lajalb e caguieegu do ng
cajo; jogu song e lng guot dsea
eanggu jmng dsea gui, joba
lajalb e caguieegu do liam
dsi cajo.
27 Jog u lana fa e lajalm n
l ngna lafa jaam dsea co Dsea
Jmang, jogu lajaang lajaamba
l ngna lafa jmac guot dsea do.
28 Jo Fidie ncalii e jee jalng
dsea quir seeng lauii dsea
apo i s ng Dsea Jmang i nijm
ta ni ju quir; jogu l cat t
i dsea i f cuai qui Fidie;
jogu l cat n jalng dsea i
tng e ju qui Fidie; jogu
ng jo jalng i dsea i qu jm
jmo jal e dsig dsi dsea; jogu
jalng i dsea i jmileang jalng
j i Jmgu qui Fidieba e

jmo lajal e na, jogu e Jmgu
job cajo e cu lajaang lajaang
dsea l jialco dsi e guigu.
Lajalm dsea qui Dsea
Jmang l i lafa jaam dsea
12Jo
nai fa jmiguib guot

dsea sea, jo ds jaam dsea
l i co jal e jo. Jogu lajob
l ng Dsea Jmang cajo. 13 Jo co
lajob l , joba lajalm jneaaaa
cajgangnaa jm laeang co
j i Jmgu qui Fidie e laco
niuingnaa lafa jaam dsea, nai
si l naa dsea Israel osi ja l naa
lajo, osi l naa dsea snng i jmo
ta osi ja l naa lajo , jo ds
lajalmbaa cang ngnaa e Jmgu
qui Fidie do.
14 Jo ds lajaang lajaang
jneaaaa jmiguib guotnaa sea,
lfa jaam dsea l naa. 15 Jogu
song t dsea nijng lala: Dsco
ja l nn guoo, joba ja l nn
nann qui guot. Jo ds o
ui e ja l ng lajo fa nij e jo l
nang guot dsea. 16 Jogu song
logua dsea nijng lala: Dsco ja
l nn jmini, joba ja l nn nang
qui guot. Jo ds o ui e ja
l lajo fa e nij e jo l nang
qui guot dsea. 17 Jogu fa j i
jminib dsea sea, joba jial cung
l e ninr? Jogu fa dseng j i
loguab dsea sea, joba jial cung
e nicr jmea? 18 Jo ds Fidie
ncajmer lacoo guot dsea jogu
ncaser e jo lacoo e qui jie
l ir e guigu niling ta qui
dsea. 19 Jo faco caim guot
dsea sea, joba ja seei jng. 20 Jo
dseng e jb e jmiguib guot
424
1 Corintios12,13
dsea dse; jogu jalng i dsea i
jmco jalng dsea rng co
jal e ni; jogu jalng i dsea i
quie nif qui jalng dsea qui
Dsea Jmang; jogu jalng i dsea
i f jmi e ja ir jenggu. 29 Jo
ds ja lajalng dsea l i dsea i
s ng Dsea Jmang i nijm ta ni
ju quir, ogu lajalng dsea
jmor ta f cuai qui Fidie,
ogu lajalng dsea ti er ju
qui Fidie, ogu lajalng dsea
qu r jm e jmor jal e dsig
dsi dsea, 30 ogu lajalng dsea
qu r jm e jmileai jalng
dsea dse, ogu lajalng dsea lr
fr jmi e ja ir jenggu, ogu
lajalng dsea fa qu r jm e
niguir e gung e jmi do. 31 Jo
ds n n e jmungna e
niingna e lali e jlogu e cu
Jmgu qui Fidie.
Jogu lana niee n coo f
dseng e jlogu eang.
Jial l m neang dsea ri
13
Jogu song jnea cang nn

qui Fidie e fa jal
jmi e f dsea jmg e ja m
cuii jenggu, jogu jgu fa
e jmi e f jalng ngeles qui
Fidie, jo ds ja jmineann
jalng dsea rnn, joba l nn jng
lafa m i i osi m i i chi i e
ta m eang m i i b. 2 Jogu
song jnea ng nn qui Fidie e
fa ju e inn quir, jogu ii
jal e dsir e nijmr cnggu,
jogu eang tn ngnn, jogu
dseng e lajamba j l nn ju
quir co qu baa jm jmee e
nils ng e qui jal m, jo
ds jagu neann jalng dsea
rnn, joba ja ee quing quie

j i coo jal e jo. 3 Jogu song
jnea jmobaa jmji jee jalng
dsea tiing laj i e sea quie,
jogu song la quiegu t ibaa
nijang ia f ni j, jo ds
jagu neann jalng dsea rnn,
joba e jo ja ee ta ing quie j i
coo .
4 Jo m jmineang dsea dsea
ri e jo l e jmobre fng dsir,
jogu e eam gui dsir, jogu ja
jmor dsihu i, jogu ja jmjlng
iar, jogu ja jmrang iar,
5 jog u ja jmor soo dsir, jog u
o j i uii quir iar dsir,
jogu ja n dsir ogu i dsir
fng song eego cajmeng dsea r,
6 jog u ja jmiiang dsir co jal
e ga e jmo dsea, jo ds jmiiam
dsir m jmo dsea e gui.
7 Dsco m neang dsea ri, e jo
l e ja nir ju m i i dsea ri
jmo ga, jogu ta dsir co dsea
ri, jogu jmang e guib sjeei
quii do, jogu jmobre tr m
jmng dsea ga r.
8 Jo ds e neang dsea ri
ja to jm fa e niing. Jo ds
tob
jm e nit e ju e f dsea
e qui Fidie, jogu lajob
cajo e tng f dsea jmi e ja ir
jenggu, jogu cajo jo nilngu
jal e tng ngng dsea. 9 Dsco
jal e tng ngng dsea jogu jal
ju e f dsea e qui Fidie
ja i jal e jo. 10 Ds m nit
e nijmii Fidie lajal, joba
niguib lajal e ja cai do.
11 Co jnea ie lam jiuunn do, la
f jaang jiuum fa, jogu dsii
la dsi jaang jiuung jogu lajob
jmoo cajo. Jo ds m cacunn,
425
1 Corintios13,14
cab caseee lajal e jo e jmo

jaang jiuung. 12 Jo ds lanagu
ja nenaa r jial l lajal, co
l lafa m jng yeenaa f ni
espejo e ja goo jneng. Jo ds
niguieb jm m nilnenaa jial
dseng l lajal. Co lana jal
e tn ngnn ja m ii dseng
lai jial l , jo ds niguieb jm
m nilii jial dseng l lajal
l laco la cuing Fidie jnea.
13 Jog u ds n ing j i sea e
ja to jm fa niing, jo e lab e
jo: e j l naa ju qui Dsea
Jmang, jogu e nta dsinaa
co r, jogu e jmineangnaa
rnaa. Jo ds e jmineangnaa
rnaa do, e job e niinggu eang
lajee laj e n na.
Jial m ng ng dsea e fr
jmi e ja ir jenggu
14
Joba f gu n, dsea
rnaa, jmungna e
nijmineangna rngna, jogu
jmeena quij e niingna jal
e cu Jmgu qui Fidie e
tng dsea, ds lfa dseng la
guinggu eang e niingna e
tngna fna ju e ingna qui
Fidie. 2 Dsco i dsea i cang ng
e fr jmi e ja ir jenggu,
Fidiebing i fi jo o dsea
jmg, co j i jaang dsea jing
ngng e jmi do. Jo i dsea do fr
e jmi do laeang co Jmgu
qui Fidie, jo jal e fr do
ja m cajmijneng Fidie lam
jenggu. 3 Jo ds i dsea i cang ng
e ti fr jal e ju e qui
Fidie jmor lajo e laco jmco r
e tegu nisng dsea co ju
qui Dsea Jmang, jogu e laco
nicurei b, jogu cajo e laco

nijmitir dsi. 4 Jogu i dsea i f
jmi e ja ir jenggu, j i quir
iabre jmco jal e jo e laco
tegu nis co ju qui Dsea
Jmang. Jo ds i dsea i cang ng
e ti fr jal ju e qui
Fidie, jmor lajo e laco jmco r
e tegu nisng i dsea ri
caguiaanggu co ju qui Dsea
Jmang.
5 Jo eam iing jnea e lajm n
tngna fna jmi e ja cuina
jenggu, ds lfa eanggu iing
jnea e tngna fna jal ju e
ingna qui Fidie, co e joba
eanggu niing lacogu e fna
jmi e ja na jenggu. Jo ds
song seemb dsea i nijm ju e
gung e fna, jo lajoba tegu
nisngna co ju qui Dsea
Jmang. 6 Jo ui e lajob l , dsea
joba ja ee ta niling quina
j i coo e jnea ngoo nieee n
jo nifnn n co jmi e ja
ngngna. Jo ds eam niling
ta quina song nif n laj i
e ncajmijneng Fidie lafa m
qu, osi e niee n jal e tn
ngnn, osi e nif n jal e ju
e inn quir, osi lng ee niee
n .
7 Jo lajob l cajo co l doi
ee lu e b dsea osi e ji r , co
song ja r br osi ji r lacoo
lacoo , joba ja qu jm e nilcui
dsea e e br do. 8 Jogu fa coo
jee nii, co song ja r niji
dsea lu tromp e laco nicu li
e ninng e nii do, joba j i jaang
dsea nillr e nn guing gui
yaai e qui ninng e nii do. 9 Jo
426
1 Corintios14
lajob l co n cajo, co song
ja fna ju e laco ningng dsea
rngna, joba jial ningi laj i
e fna do? Co m jmoona lajo,
joba lafa fna f gui g! 10 Jo
dseng e jb e jmiguib jmi f
dsea lang f jmg, lfa lacoo
jmi e f dsea seab lng uiing
qui. 11 Jogu song jnea ja ii e
gung e ju e s dsea jnea, joba
jnea l nn lafa jaang dsea i ja f
l hu i b qui i dsea i fng jnea
do, co ja ngnn jmi quir, jogu
lajob l ng jnea qui i dsea
cajo, co ja ngi jmi quie. 12 Jo
co n jmoona quij e oona jal
e cu Jmgu qui Fidie, joba
jmungna e niingna laling
jal e niling ta qui e laco
tegu nisngna co ju qui
Dsea Jmang.
13 Jo jalng dsea i cang ng e fr
jmi e ja ir jenggu, joba n
m r Fidie e nijmco dsea do
quir e laco nis r dsea ri e
gung e ju e fr do. 14 Co song
jnea fnn Fidie co jmi e
ja ii jenggu, jo ds jmoo lajo
laeang co jmgu quibaa, lfa
j i ibaa jaa e ja ee ngnn
laj i e fa do. 15 Jo co lajob l ,
joba m fnn Fidie, n jmee
lajo co jmgu quibaa, jogu
ds n ngmbaa cajo laj i e
fa do. Jogu m e jmifnn
Fidie, n co jmgu
quibaa, jogu ds n ngmbaa
laj i e do cajo. 16 Dsco song
n jmifn Fidie co laj i
jmgu qui, jo ds lajee jo nin
jaanggu dsea i ja m ngng e
ju e f do, joba i dsea ja
cung nis r Fidie e lajob nil,
dsco ja ngi laj i e ju e

f do. 17 Jo jangm, eam jlo e
ju guimang e cu Fidie do,
jo ds song jagu ngng i dsea i
nu do, joba ja e jmco quir
j i coo fa e nidsicunggu quir
co ju qui Dsea Jmang.
18 Jo cu guimang Fidie,
dsco eanggu tn fa jmi e
ja ii jenggu lacogu lajalng
n. 19 Jo ds lacaang jee l
seng dsea qui Dsea Jmang,
eanggu iinn fnnre co t
n m ju e laco ngi e lafa e
nifnnre co jmigui ju co
jmi e dseng ja ngi.
e ja ana lacogu dsi jaang
jiuung, co n l ngna lafa jaang
jiuung co lajal e ja dseeng,
jo ds la dsi jaang dsea fng
n ana. 21 Jo lalab f Fidie
f ni ji quir: Nifnn jalng
dsea Israel co jmi e ja ngi
jogu nis nn dsea i ja l ng dsea
Israel e laco niguiar ju quie jee
jalng r, jo ds ja j nilimbr
jnea. Jo lanab j i f Finaa
Fidie f ni ji quir.
22 Jo co lajob l , joba m f
dsea jmi e ja ir jenggu, e jo
cu coo li qui jalng dsea i ja
l ng dsea qui Dsea Jmang jo
o qui jalng i l ng dsea qui
Dsea Jmang. Jo ds m f dsea
jal ju e qui Fidie, e
jo cu coo li qui jalng dsea
qui Dsea Jmang jo o qui i
dsea i ja l ng lajo. 23 Dsco faco
lajee e sseng jalng n, dsea
qui Dsea Jmang, e jmifngna
Fidie, jo teangna fna jmi e
ja na jenggu, jo lajee jo ni
427
1 Corintios14
f jo jaang dsea i ja m i egu

e fna do, osi jaang i ja m j
l ng ju qui Dsea Jmang ,
joba i dsea ni dsir e ja r
lba. 24 Jogu song lajm n
fna jal ju e ncaingna
qui Fidie jo lajee jo ni jaang
dsea i ja m j l ng ju qui
Dsea Jmang osi jaang i ja m
i egu e fna do, jo ds m
nin i dsea do e ju jo, joba dsif
lajob ni dsir e rmbre dsee,
jogu iabre ni dsir jial l i
m ninr laj i e fna do. 25 Jo
m ninr jal e ju do, joguba
nillr gui jial dseng l i, jo
job m nisr u jnir e nijmifi
Fidie, jo joguba nij li e
dseng lajamba seeng Fidie
jee lajalng n.
Jmeena r laj i e cat ngna
26Jo
co lajob l , dsea rnaa

f n e ju la, e m sengna
e jmifngna Fidie, i lng n
cung l na e jmifngna
Fidie, jogu i lng n cung
l na dsea ju qui dsea do,
jogu i lng n cung l fona
jal e ncae Fidie lafa m
quna, jogu i lng n cung
l fona jmi e ja na jenggu,
jogu i lnggu n cung l
fona e gung e jmi do. Jo ds
lajal e jo n jmena e laco
nidsicunggu quina co ju
qui Dsea Jmang. 27 Jo m f
dsea jmi e ja ir jenggu, cum
l f gng dsea osi gaang dsea
e jmi do, jo ds lfa n e t
jm nijm lajo; jogu cajo i lng
n n jmeba ju e gung e
jmi do. 28 Jo song ja seeng dsea

i nijm ju e gung e jmi do,
joba guigu quina e ja nifoba
e jmi e ja na jenggu do f l
seng rngna, jo l fengna
Fidie la tngna yaangna e ja
nu dsea jing.
29 Jo lajob cajo, song seeng dsea
i f jal ju e qui Fidie,
joba gfbre gi osi gaai ,
jogu jalng dsea i nu jal e
ju jo, g b dsir cuai qui e
ju jo. 30 Jogu song Fidie lng
ee caer jaanggu dsea lafa m
qui lajee e fb i dsea i cang
e ju do, joba guigu e niquim
i dsea i f e ju e ca qui
Fidie. 31 Jo lajoba lajaang lajaang
i dsea i f ju e qui Fidie
n jmbre e nit i cuai quir,
jo lajoba lajm dsea ninr e ju jo
e laco nilir jogu e nicugu b
yaai. 32 Co i dsea i f jal ju e
qui Fidie n qu bre jm
e niji cart nit i e nifr. 33 Jo
lajob n, co Fidieb dsea cur e
seeng dsea jugui ju r, jo ds
ja ii e eang ta dsea m e j i
ja i dsea jnang i f.
Jo l laco qu t ng dsea qui
Dsea Jmang, 34 e jalng dseam
ja cung fr f quini dsea m t
e seng dsea e jmifi Fidie,
dsco ja cat ng fa e nijmr lajo.
Co n jmgr dsea qui
l laco f f ni ju qui ta
qui Fidie. 35 Jogu song jaang
dseam lng ee ja cangi, joba
guigu e nijmng r dsea
quir f n , dsco ja cat ng e
jaang dseam nifr f quini dsea
lajee e sseng dsea qui Dsea
Jmang e jmifi Fidie.
428
1 Corintios14,15
36Jog u
te ana e o co n
canaang uiing ju qui Dsea
Jmang, ogu j i n cajo dsea
i ncang e ju jo. 37 Jogu song i
lng n ana e cang ngna e
tngna fna cuai qui Fidie,
osi ana e cang ngna e tngna
e jigu e cu Jmgu qui
Fidie, joba n ta ona e jal
e ju e jmo jnea la l ju ta
hu qui Finaa Dsea Jmang.
38 Jog u song i dsea ja j l i e
l lajo, joba ja n j lingna e
lng ee cang i e cu Jmgu
qui Fidie.
39 Jo co lajob l , dsea rnaa
joba f n e jmungna e
niingna e nifona jal ju e
ingna qui Fidie, jogu cajo ja
jnngna qui dsea rngna e
nifr jmi e ja ir jenggu. 40 Jo
ds lajal e jo n jmena r
l laco cat ng.
Jial m caj tu Dsea Jmang
15
Jo lanagu, dsea rnaa

iinn e nijmiguing ana cuai
qui e ju e qui jial laang dsea
jee jal dsee quir e ncaguia
jee n. Jo e ju job e ncaing
n, jogu cajo eam teangna te
co . 2 Jogu lajob cajo, laeang
co e ju job e ncalang n
jee jal dsee quina, jo lajob
l song ja niqungtu tucangna
cal cat; dsco song cajmeena
lajo, joba ja ee ta caling
quina jng laj i e nj cal ngna
do.
3 Jo ncaebaa n lajal ju
e ncainn, jo e lab e ju jo e
niinggu: Dsea Jmambing i

cajng ui jal dsee qunaa l
laco la f f ni ji qui Fidie.
4 Jo m cang e caji, joba
cai, jo ds m cat n jm
lajo, caj b tu r cal cat l laco
la f f ni ji qui Fidie cajo;
5 jo lauii cajmijneng iar f
quini T Simn, jo m cang jo,
cajmijneng iar f quini dsea
guitung quir. 6 Jo m cang gu
lajo, cajmijneng iar f quini i
l gu l l i ciento dsea quir,
jo i lng i dsea ncajmbre, jo
ds i f mb seeng lana. 7 Jo m
cang jo, cajmijnenggu iar
f quini Tia, jo m cang jo,
cajmijneng iar cajo f quini
jalng i dsea caguiaanggu i s i
cuai quir.
8 Jo t l dsnggu cajmijneng
iar f quinii, jnea dsea l nn
lafa jaang jiuung i calsng
ngu e cat lajo. 9 Jo jnea
l nn jaang dsea i ja niing j i
cap jee lajalng i dsea i s ng
Dsea Jmang cuai quir, jo
dseng ja cat mbaa fa e nilsii
lajo ui e lam jenggu gab
cajmeann jalng dsea qui
Dsea Jmang. 10 Jo oo e ta oo la
ds ui e eang guing Fidie
co jnea. Jo e guii co jnea
do eam ncaling ta, co jnea
eanggu ncacu dsii co e
ta e jmoo la l lacogu i dsea
caguiaanggu do. Jo nai fa o
jneare dsea ncajme lajo, co
Fidieb dsea ncajmco jnea
ui e eang guii co jnea.
11 Jo ds ja e lng su ncajm
jnea e ta jo osi ncajme jalng
i dsea , co conrb guianaa e
429
1 Corintios15
ju jo, jogu e ju job cajo e j

ncal ngna do.
M nij tu jalng l
12Jog u
jnea guianaa ju cuai

qui e caj tu Dsea Jmang
m cang e caji. Joba jial
seeng i lng n i f e o j e
nij tu jalng l? 13 Dsco faco
ja j tu jalng l, joba o j e
caj tu Dsea Jmang. 14 Jo co faco
ja caj tu Dsea Jmang, joba e
ju e guia jnea jee n ja ee
quing j i coo , jogu cajo ja ee
quing j i coo e j ncal ngna
ju qui dsea do. 15 Jogu faco
e ja j e j tu jalng l, joba
jnea lco l naa dsea i jmgob.
Co guianaa ju e Fidieb dsea
cajmij tu r Dsea Jmang, jogu e
o j e cajmij tu r faco dseng
j e jo j tu jalng l. 16 Jogu
faco ja j tu jalng l, joba ja
caj tu Dsea Jmang cajo. 17 Jogu
faco ja caj tu Dsea Jmang,
joba ja quing j i coo quina e
j l ngna ju quir, jogu cajo
quimb jee jal dsee quina
lana. 18 Jogu faco lajo l , joba
ncajng lam jenggu, f l lb
ncangoli jng. 19 Jogu song lco
ing ta qunaa j i f jmg lab
e l naa dsea qui Dsea Jmang,
joba e ng f b jneaaaa jee
jalng dsea.
20 Jo ds dseng e jb e
caj tu Dsea Jmang m cang e
caji. Co bing i caj tu lauii
jee jalng dsea quir i nij tu
m nit lajo. 21 Jo co ui jaang
dsea e calse m f jmg
la, jogu lajob cajo ui jaanggu
dsea e nij tu jalng l m

nit e jo. 22 Jo lajob l , dsco
ui e l ng dsea dsea sju Adn,
joba t i m lajali. Jogu
lajob cajo, laeang e nl naa
nij tu e laco nilsee naa cng
co Fidie. 23 Jo lajob nil, lfa
nij tu dsea l laco j i e s; co
Dsea Jmambi i lauii i caj tu,
jogu m nijatu r cal cat f
jmg la, joguba nij tu jalng
dsea quir. 24 Jo m ning jo,
joguba nit e niing jmg.
Co ie jo Finaa Dsea Jmang
nii b qui jalng dseata
niing co gu b qui jalng i
lng i qui ta, jo joguba nijr
f jagu Tiquii Fidie lajal e
ne nir lana. 25 Co dseng n
e neb ni Dsea Jmang lajal
cart m niguing Fidie f uii
t dsea do lajalng i n ni
quir. 26 Jo Fidie nii m t
l dsnggu, co e job e n ni
do. 27 Jo lajal nigui Fidie f
uii t Dsea Jmang. Jo m jng
Fidie e nin lajal f uii t
Dsea Jmang ds ofa eng iar
cajo, dsco iabre dsea njmer
e nne lajal do f uii t dsea
do. 28 Jo m ncat e nne f uii
t Dsea Jmang lajal, joguba
nijng Dsea Jmang iar f
jagu Tiquir Fidie, co bing i
ncaguia lajal f uii t dsea do.
Jo lajoba j i Fidieb dsea nicr
nif qui lajal.
29 Jo song o n e ja j tu
jalng l, joba jial i lng n
cajgangna jm cuai qui
jalng l? Jogu e uiing qui
e jmoona lajo song ona e ja
430
1 Corintios15
j tu jalng l m nit lajo?
30 Jog u faco ja j tu jalng l,
joba jial contng dseang
seeng jnea f jmg la? 31 Jo
lajob l , dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, co lacoo jmb
dseang seen f jmg la. Jo
dseng e jb ju e fa la l
lacogu la iang dsii co n
ds ui e nl ngna dsea qui
Finaa Dsea Jmang. 32 Jo song
lco sjeenn e niinn jal e
ng nn j i m seen f jmg
la, joba ja ee ta m caling j i
coo quie jal e ga e ncangoje
quie ie lam cating ju
quie co jalng dsea i soo
dsi i seeng f feso. Co faco
o j e nij tu jalng l, joba
maquieenaa jogu mannaa, co
dsa jo i su see gu , l laco
ju ro e f i lng dsea.
33 Jo f gu n, dsea rnaa, e
jie m cu f yaangna e dsea
jing nijmgi n, co im
laj i e gui e qu t ng dsea
laeang co dsea ri i e ga.
34 Jo co lajob l , joba f gu n
e jmijnetu ona laco cat ng,
jogu jo eena dsee, co i lng
n dseng ja m cuimb Fidie.
Jo uiing qui e f n jal e
ju la e l laco nc na f.
Jial l ng dsea m cang e caj tu r

35Jo
jangm seeng dsea i

nijmng lala: Jo jial nij tu
jalng l jogu jial l i cajo?
36 Jo ju i b l e jmngna do,
co nb n gui e m ng
dsea mj f n u, jang n
lafa e nijum e mj do, joguba
cung e nisng nii qui.
37Jo
ja cung e nijn dsea e s

qui mj , dsco laj i mj ba
cung e nijn dsea, nai si mj
mcuiee osi l doi ee mj .
38 Jo m cang e cangojnea e mj
do, joba iab Fidie dsea nijmr
jial ii e niuing e s qui do
l laco jmor co lacaing
mj . 39 Jo ja r l ngu tang
lajalng i seeng f jmg, co e
jib l ngu tang dsea lacogu
ngu tang j nuu co gu qui
jalng ta co gu qui jalng
. 40 Jogu lajob cajo, seab e sea
f y jmg co gu e sea f ni
guo u, jo ds jmaquim ia e
sea f y jmg lacogu e sea f
ni guo u. 41 Jogu e jib jng
iee lacogu e jng s osi jalng
n , jo jgu jee jalng n e
jib ji lacaing cai.
42 Jo lajob l cajo m nij tu
jalng l. Co nijib ngu tang
dsea m ning e nii f n
u, jo ds m nij tu r cal cat,
jo to jm fa e nijigu. 43 Jo e
ngu tang dsea e ning f n
u ja ee ta ing e jo, jo ds m
nij tu cal cat, joba eam
niniing. Jogu cajo ja ee b o e
ngu tang dsea e ning f n
u, jo ds m nij tu cal cat,
eam ngng. 44 Jogu j i ngu
tam dsea e ning f n u, jo
ds m nij tu cal cat, nl
ngu tang dsea laeang co
Jmgu qui Fidie. Dsco song
sea ngu tang dsea f jmg
la, joba seab cajo f jmg coo
45 Jo lajob l l laco f f ni ji
qui Fidie l f lala: I dsea
lauii i cals Adn calsi e
431
1 Corintios15
quier ngu tang dsea jmg;

jo ds i dsea i cnggu do,
b i cu e seeng dsea lata. 46 Jo
lajee e see naa f jmg la, dsea
guob l naa. Jo ds laeang
co Jmgu qui Fidie nil
ngu tangnaa m nsee naa
f jmg coo . 47 Jo lajob l , co i
dsea lauii i cals Adn, co
guoba cajmeang Fidie r, co
f guo u jmg calsi. Jo
ds i dsea i cnggu do, f
if b l ja . 48 Jo lajaang lajaang
dsea jmg sea ngu tai l
lacogu ngu tang Adn e cajme
Fidie co layaang guo. Jo ds
ie jo, rb niling lajalng dsea
qui Dsea Jmang l laco la
l ng dsea do iar, dsea jar f
if .
49 Jo lana, lajee e see naa f
jmg la, l naa l laco la l
ngu tang Adn e cal co
layaang guo. Jo ds ie jo,
nilinaa l laco la l ng i dsea i
ja f if .
50 Jo e laba iinn f n, dsea
e jal ngu tang dsea co gu
mo teai ja cat ng fa e nilsea
jal e jo m nit e dseng
j i Fidie dsea nicr nif qui
lajal. Jogu jal e to jm
niing ja cng co jal e ja to
jm niing. 51 Jo lana lab nif duu
n coo ju e ja m na
jenggu, jo e lab e ju jo: Ja
lajnaa nijunaa, jo ds lajbaa
niuingnaa dsea i m ng m nit
e jo. 52 Jo e jo nidsije dseng
lajee cateb dseng, lafa m
bangnaa jmininaa. Jo m nii i
f y jmg e lu tromp qui
Fidie l cadsng, job m nij tu

ncajng lam jenggu. Jo ds jo
qu jm fa e nijungtu jalng
cal cat. Jogu lajalng
Dsea Jmang, niuingnaa dsea i
m ng. 53 Joba e ngu tangnaa e
jgo do jo to jm fa e nijigu,
co niuing coo e ja to jm
fa e nijigu. Jo ie jo e ngu
tangnaa e sea m qui niuing
coo e jo sea m qui. 54 Jo m
nils ng e ngu tangnaa e jgo
do, niuing coo e jo to jm fa
nijigu, jogu m nils ng e
ngu tangnaa e sea m qui
do jo niuing coo e jo sea m
qui, joguba dseng nilti j i
laco la f f ni ji qui Fidie l
f lala: Jo to jm fa nilseagu
m, co dseng conguiab ncang
b qui. 55 Jo co lajob l , joba
cung feee e jo seagu b qui
m, joba jo ee qu jm fa ee
nilgu, co dseng conguiab
ncang b qui. 56 Jo laeang
co dseeba e sea b qui m,
jogu laeang co e ju qui ta
qui Fidie e cajme Moi, co
e joba e ll dsea e ri dsee.
57 Jo egu guimang Fidie e jo
sl gu jneaaaa b qui m,
co ncal baa e jo laeang co
lajal e ncajme Finaa Dsea
Jmang.
58 Jo ui e lajob l , dsea
i neann eang, joba f n
e teb n teangna co ju
qui Dsea Jmang, jogu cu
ona e jie m l tng ana
f l nteangna. Jogu cajo
432
1 Corintios15,16
contng cu b yaangna e
jmena e ngocng ona laj i e
ta e nicang ngna qui Fidie.
Co n ba gui e ja l t
jmoona e ta e jmoona qui dsea
do.
M caseng jal e n
dsea qui Dsea Jmang
16
Jo lana nif n, dsea

rnaa, cuai qui jal
e seangna e n dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang. Jo e
jo n jmena l laco j i e
ncaf jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f l se Galacia.
2 Jo lacoo jm domiing, lajaang
lajaang n n nijmiungna
cap l jial j i e ncal na e
jmoona ta. Jo jal e jo n
mena e laco m niguiee f na,
jo n fa e nisenggu. 3 Joba
m niguiee f na, nis nn f
Jerusaln jalng dsea i niguing
n, jogu nicure ji l f e
tab ona co r, jo nicr jal e
ncaseangna do qui jalng
i dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang i neang f jo. 4 Jogu
song lajamba n e ninii jnea f
jo, joba cum l dsiling i dsea
co jnea cajo.
5Jo
M ca dsi Paa e
nidsr f Corinto
lajee e iuun f e ngoo f na,

dseng nba e ningnn f l se
Macedonia; jo m ning e ningnn
f jo, joguba niguiee f na f
Corinto. 6 Jo jangm nijaa co
n f na coo t jm lajo, osi
jangmb ningnn lata ji i gi.
Jo song lajob, joba nb cung
l jmco na jnea co jal e

ne lajee e iuun f e niniii f l
ji. 7 Jo ds jnea, m niguiee
f na, ja iinn e lco ningnn
cate lajo co n, co jnea iinn
e nijaa hubji co n f na
song nicu Fidie f lajo. 8 Jo ds
jnea dsii e nija b f la f feso
cart e jm e sii Pentecosts,
9 dsco lajee lana f la, dsng sea
f quie e nijmeee laj i e ta e
ncang nn qui Fidie, jogu ta
dsii e guib nidsije quie, nai
fa i f mbre seeng i n ning
jnea.
10 Jog u song niguie Timoteo f
na, joba jmungna e nilseei
gui co n, co jmor ta
j i laco ta jmo jnea cajo l
laco j i ta e ncang ngnaa
qui Finaa Dsea Jmang. 11 Jo
co lajob ta jmor, joba ja n
e jngnar u, co l l n e
nijmco baare co jal e nr e
laco iuui f jugui lajee e jar
e nijaeer jnea f la. Co dseng
nsjeembaare colng co
caguiaanggu.
12 Jog u cuai qui i dsea
i sii Apolos, eam ncam re
jmee e nidsr co jalng dsea
qui Dsea Jmang e nidsieer
n, jo ds lajee lana ja m caguia
dsir fa e ncangr.Jo ds lajob
nijmr m li e nicu f quir
lajo.
Ju guico l cadsng qui Paa

13Jo
e laba f gu n, dsea
e contm n jmiiing ana;
433
1 Corintios16
jogu te sng yaangna co

e ju qui Dsea Jmang e
nj cal ngna do; jogu cajo
te teang ona jogu cu
b yaangna e laco ja nitna
laj i e f l nteangna. 14 Jogu
lajal e jmoona, jmeeba e laco
jmineangna dsea rngna.
15 Jo nb n, dsea rnaa, e
jalng dsea sn qui Estfanas,
lauii i j cal ng ju qui
Dsea Jmang f latng f l se
Acaya, jogu jalng b cajo i jmo
ta jmco jalng dsea qui
Dsea Jmang i li n qui lajo.
16 Joba jnea iinn e nijmena
n ba ju qui i dsea qui
Dsea Jmang i l ng laco i dsea
sn qui Estfanas, jo lajob n
nijmena cajo co jalng i dsea i
jmco jogu i jmo ta lajo.
17 Jog u iam dsii cajo e
ncagling f la i dsea qui
Dsea Jmang i sii Estfanas
co gu Fortunato jogu Acaico,
co l lafa e ncagling nba
e ncagling f la. 18 Dsco
jalng i dsea na ncacubre jnea
b e laco nilianggu dsii l
laco la ncajmer co n. Joba
cat mba e nijmgoona i dsea i
l ng laco i na.
19Jog u
jalng dsea qui Dsea

Jmang i seeng f l se Asia
guii ju guico quina. Jogu
Aquila co gu dseam quir i sii
Prisca co gu jalng dsea qui
Dsea Jmang i seng f quir e
laco jmifi Fidie, iam dsir
e guii ju guico quina l
laco cat ng e jmo dsea qui
Dsea Jmang. 20 Jogu ingna
ju guico qui lajng dsea
qui Dsea Jmang i seeng f la f
feso. Jogu m ji jng rngna,
joba feng rngna e se guoo
rngna.
21 Jog u lana, jnea Paa jmoo e
ju guico la quina co guoo
ibaa.
22 Jog u song seeng dsea i ja
neang Finaa Dsea Jmang,
joba dseng f l lb cat i. Jo
dseng e jba e t l nijabtu
Finaa Dsea Jmang cal cat.
23 Jo m Finaa Dsea Jmang
e ni r gea quir f l seengna.
24 Jog u eam neang jnea n
lajngna, dsco lajbaa l naa
dsea qui Finaa Jess.
Jo lajob nil.
Jo lana cat e ji lauii qui
Paa e cat ng jalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f Corinto.
Ju e too f ni ji cat t qui Paa

e cat ng dsea seeng f CORINTO

apo i o ta qui Dsea
Jmang, co lajob caliang dsi
Fidie cajmer co jnea. Jo
colng co jaang dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i sii
Timoteo, jmoo e ji la e cat ng
jalng n, dsea rnaa dsea
na f Corinto. Jogu cajo cat m
e ji la i dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang caguiaang i neang
f latng f guo u f l se
Acaya. 2 Jo lana m Tiquii
Fidie co gu Finaa Dsea
Jmang e g bre gea quir f
l seengna jogu e nicur n e
seengna jugui ju r.
3Jo
Jal iihu e cang Paa
contm n jmifngnaa
Fidie i l ng Tiqui Finaa
Dsea Jmang, co b Tiquii i f
l ng jneaaaa jogu b Fidie i
jmiti dsinaa m eego hu ng
dsije quii. 4 Jogu b dsea i
jmiti dsinaa jee jal iihu e
dsing ngnaa; jo jmor lajo e laco
jneaaaa cung l nijmitinaa
dsi jalng dsea rnaa i
dsing ng lajo; jo jmoonaa lajo
co dsea rnaa l lacogu la

ncajme Fidie co jneaaaa.
5 Jo l laco eang ingnaa iihu
ds ui e l naa dsea qui Dsea
Jmang, joba lajob cajo, laeang
b, e eang lti dsinaa lana.
6 Jo jnea dsing ngnaa iihu e
l laco nilti ona jogu ui e
guianaa ju jee n qui jial
nilengna jee jal dsee quina.
Jogu m jmiti Fidie dsinaa,
jmor lajo e l laco nilti
ona jogu e laco tna e ja
niltng ona jee jal iihu e
dsing ngna l laco la dsing ng
jnea. 7 Jo guib nta dsinaa
cuai quina, co nnebaa e l
laco ingna iihu colng co
jnea, jogu lajob cajo nijmiti
Fidie ona colng co jnea.
Jmang, iibaa e nijmiguingnaa
ana jal e iihu e cangong
jnea f l se Asia. Jo eam
hu ng jal e cangong naa do
e car j i jo ga l catenaa, co
jgu ca dsinaa e jo niunaa
e f jo e j naa. 9 Jo ca dsinaa
e dseng nijngm dsea jnea.
Jo ds cangoje e jo e l laco
callnaa e ja qu jm jmnaa
434
435
2 Corintios1
yeenaa, dsco n e nseang

yeenaa f jagu Fidie i jgu
jmij tu jalng l.
10 Jo Fidieb dsea caleai jnea
ie jo e laco ja cajinaa f ni
m, jogu b cajo i nilenggu
jnea lajee ngoguji. Jogu
dseng ntab dsinaa cajo e
dseng nilembr jnea jee m
11 fng song jmco n jnea e
nim na Fidie uii qunaa.
Jogu song f mba nim na Fidie
uii qunaa, joba f mba cajo
nicuna guimang Fidie ui
co jal e gui e jmor co
jnea.
Jial ja cang Paa f Corinto
12Jo
seab coo uiing e iang

dsinaa, jo e jo ui e ncallnaa
e dseng guib ncaeenaa, jogu
l dsii e eanggu ncajmnaa
lajo jee n. Jo lajob jmoonaa,
ds o laeang co jal e
tngnaa ngngnaa yeebaa, co
l naa lajo ds ui e lajo ncajme
Fidie co jnea ui e eang
neai jnea. 13 Jogu f ni jal
ji e ncasiingnaa quina, ja m
cajmenaa ju e ji e laco
hu ng ngngna osi e ni na. Jo
sjeen e dseng ningmba r
14 l laco la ncangm ji l lng
e m nigengtu Finaa Jess f
jmg la, lajalng n niliang
ona cuai qu jnea l lacogu
jnea niliang dsinaa cuai
quina.
15 Jo co lajob nta dsii co n,
joba nca dsii e jang niibaa
e nieee n f na, jo lajoba
cung e niuing gui quina e
nit t ya. 16 Co lam s dsii
e nieee n lajee e iuun f e

ngoo f l se Macedonia, jogu
e nieetu n m niqungtu f
jo, jo lajoba cung e nijmco
n jnea co jal e ne lajee e
iuun f e ngoo f l se Judea.
17 Jo su n ona e m ca dsii
e nijmeee lajo, ja ca dsii dseng
laco cat ng? U , o lajo. Co jnea
ja jmoo e t neang dsii m
eego jmoo, co ja fa e nijmeee
m dsii e ja nijmeee. 18 Jo l
laco jmiti Fidie ju quir, lajob
jmoo jnea cajo, co ja sinaa n
e nijmnaa jogu m ngoyung
jo, ja nijmnaa. 19 Jo jnea co gu
Timoteo jogu co Silvano
guianaa jee n e ju qui
Finaa Jess i l ng Jo Fidie. Jo
Finaa Jess ja t neang dsir,
co m j eego nijmr, joba
dseng jmobre. 20 Co laeang
co dsea do e lti lajal ju e
cu Fidie. Jo co lajob l , joba
m jmifngnaa Fidie, fnaa
Lajob nil laeang co Finaa
Jess. 21 Jo Fidiebing i ncajme
e te te naa f gui co Dsea
Jmang, jogu b cajo i ncagung
jneaaaa e laco lana nl naa dsea
quir. 22 Jogu Fidieb cajo dsea
ncajmer e li e nl naa dsea
quir, jogu ncacur jneaaaa
Jmgu quir e seeng cng
co jneaaaa. Co e Jmgu do l
nng qui e cat ng niingnaa
m nit e jo.
23 Jo ds iab Fidie dsea ti
nir e ir e uiing qui e ja m
cal e niniii f na f Corinto l
lacogu j i lam dsii. Jo ncal
lajo e l laco ja lam iinn e
nilingtu f co jal ju e
2 Corintios1,2
436
s e nif n. 24 Co jnea ja
iinaa e niquinaa n ta e nij
lingna laguidseaang jal e j
l jnea, co n teb teangna
f gui co Dsea Jmang. Co
jnea lco iinaa e nijmco naa
n jial nilseengna e iang ona.
Jo ui e lajob l , joba ca
dsii e ja niniitu e nieee
n e laco ja nijmijiuung ona.
2 Dsco fng song cajme lajo,
joba jo i i seenggu i cung l
jmiianggu dsii, co jo cung
l jmiiangna dsii fng song
ncajmijiuung ona. 3 Jo uiing
e joba, cajme e ji lauii do
quina, dsco ja iinn niii e
nieee n e laco nijmijiuungna
dsii, co l l n e nijmiiangna
dsibaa. Jo dseng lam ta dsii e
lajm n niliang ona laj i e
iang dsi jnea. 4 Jo m cajme e
ji lauii do quina, eam guiing
dsii uii quina jogu jmobaa
f cajo, co jgu cart qu baa. Jo
ds ja cajme e ji do quina e
l laco nijmijiuung ona, dsco
cajme e ji do e l laco nilna
jial ti eang neann n.
lajoba ja dseang e dseng nit r

conguia laj i f gui l nsi
ui e eang ljiuung dsir. 8 Joba
m n jmee e nijmtana dsi
i dsea do e nembr l laco lam
jmoona co r. 9 Jo lam jenggu
ncaguiembaa ji quina cuai
qui e ju la e l laco nilii
jogu nilta dsii su dseng
lajang guia ona e nijmena
n na jal ju e liunn n.
10 Joba i dsea i niingna dsee
qui do, lajob nijmee jnea cajo,
co niimbaa dsee quir song
sea uiing e nijmeee lajo. Jo
nijmeee lajo ui n, jogu Dsea
Jmambing i ti ni qui e jo.
11 Jo jmoo lajo e laco ja dseang
e nijmo jneaaaa fii i lng i
sii Satans, co nnebaa gui jial
l ta quir.
M cajme Paa fng dsir uii

qui jaang dsea i cale
5Jo
i dsea i ncacu f dsi do,

o j i jnea dsea ncacur f,
co lajob n cajo, lfa jiguji.
Jo fa jiguji e l laco ja
nilingna f e eang. 6 Jo e
iihu e ncacu n i dsea i
cale do uii qui laj i e ga e
cajmer do, joba l ng jnea e
ntb j i lajo. 7 Jo lana l l n
ingna dsee quib i dsea do,
jogu e nijmitina dsir cajo. Jo
12Jo
e laba f n, e ie m
caguie f coo f e sii Troas e
qui e niguiaa ju qui Dsea
Jmang, joba eam calse f
quie e nijmeee lajo. 13 Jo ds m
caguie f jo, ja iang dsii ds
ui e ja cadsnn i dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i sii Tito.
Jo ui joba, ladsif lajob ca ju
i dsea i seeng f jo, jo cango f l
se Macedonia.
Ja iang dsi Paa m

caguir f Troas
14Jo
Jial l naa laeang

co Dsea Jmang
egu guimang Fidie, co

laeang co Dsea Jmamba e
contng l naa doi ee dsije
quii, jogu laeang co jnea
e ni Fidie ju quir. Jo e ju
437
2 Corintios2,3
quir do ni jee jalng dsea

lafa coo e jlo jmeaf. 15 Dsco
laeang co Dsea Jmamba
l naa lafa coo jmeaf e jlo e
guil f quini Fidie, jogu e
joba e lafa ni jee jalng dsea
i nslaang jee jal dsee qui
jogu jee jalng dsea i nteang
f ngoling f l l. 16 Jo e jmea
e do l lafa coo e jmeas
qui jalng i dsea i nteang f
ngoling f l l. Jo ds coo e
jlo jmeaf l qui jalng i dsea
i nslaang jee jal dsee qui,
co bing nteang f ngoling f
l nilseei lata. Jo i qu jm
nijm e ta jo? 17 Jo ja qu jm
fa nijm lajo i dsea i ng guia
ju qui Dsea Jmang e qui e
lr cuu l lacogu la jmoo i f ng
dsea. Ds lfa jnea l l ngnaa
guianaa ju e coob
dsinaa, jo
Fidieb dsea ti nir e jmoonaa
lajo, co bre dsea casi jnea e
jmoonaa e ta jo ui e l naa
dsea qui Dsea Jmang.
Ju tgua e m e cacu Fidie
Dsea rnaa, jo m f
jnea e ju na, jie m
ona e ninaangtu cal cat e
nijmifng yeenaa, co dseng o
lajo; jogu cajo ja n e nicunaa
n osi e nim naa n maj
l f e ta ona co jnea l
lacogu la jmoo i lng dsea.
2 Co yaam n l ngna lafa e
maj e n jnea do, jo e maj do
lafa nsl f dsi jnea, jo doi
i i dsea cung l j jogu
cung l e jo. 3 Joba guib
li e lajalm n l ngna lafa
coo maj e cajme Dsea Jmang
laeang co jnea. Jo ds e
maj jo ja cal co i j i laco
jmng dsea ta m jmor, co e jo
cal laeang co Jmgu qui
i Fidie i seeng car ngong jm
do. Jogu cajo ja cal e maj do f
dse cuu e jm, co e jo lafa cal
f dsib dsea.
4 Jo dseng nta dsinaa co
Fidie laeang co Dsea Jmang
e dseng lajob l ng n. 5 Jo
ds jnea j i coo qu naa jm
e nijmnaa e lafa e qunaa
yeenaa jal e jo, co laeang
co Fidieba e qu naa jm
jmoonaa jal e jmoonaa. 6 Co
dsea dob dsea ncacur jnea e
qu naa jm jmoonaa ta guia
ju tgua e m quir. Jo ds e
ju tgua do ja sl co guoo
dsea, co e jo sl laeang co
Jmgu qui Fidie. Co e ju
qui ta qui Moi do j i f mb
si, jo ds laeang co Jmgu
qui Fidieba cung lseeng
dsea lata. 7 Jo m cang Moi e
ju qui ta e cajme Fidie f
ni e cuu e jm, dseng eang
jlo nng j co jgu jalng
dsea Israel ja cung l jr f
ni Moi ui e eang jing j. Jo
ds e jlo jing j do ja hu ee,
co nijmtu. Jogu song dseng
eam jlo nng j m cacu
Fidie e ju qui ta e si j i
f m, 8 joba dseng ja cng
co jial ti nng jlo l m
cacu Fidie e ju tgua e m
do laeang co Jmgu quir.
9 Joba song dseng eam niing
jlo m cacu Fidie e ju qui
ta quir e si j i f m, joba
ja cng co jial ti eanggu
438
2 Corintios3,4
niing jlo m cacur e ju tgua
quir e m e jmoo e jo rng
dsea dsee f quinir. 10 Jo dseng
ja cng co jial ti eang niing
jlo ie m cacu Fidie e ju
tgua e m do lacogu e j ie m
cacur e ju qui ta do. 11 Jogu
song dseng eang niing jlo m
cacu Fidie e ju qui ta do e
ncasung, joba dseng ja cng
co jial ti niing jlogu e ju e
sea car ngong jm do.
12 Jo co ntab dsinaa e ja
to jm niing jal e jo, joba
dseng ja gbaa e guianaa ju
qui Dsea Jmang. 13 Dsco jnea
ja jmoonaa lacogu cajme Moi
ie jo e caqur
nir co coo m
e laco ja nill dsea gor dsea
Israel e ngoim e jing j nir do
tji. 14 Jo ds i dsea Israel do
ja calii cangi, jogu lajob
l i cart jm na, co m r e
ju tgua e y do, l lafa sea
coo m e jn f moguir e laco ja
ningi e ju jo, co ja m cajb
e m do quir, co j i laeang
co Finaa Dsea Jmamba
cung nij e m jo. 15 Jo lat
jm na ja m ngmb i dsea do
m r jal e ji e cajme Moi, co
e m dob lafa sjn f moguir
e laco ja ningi. 16 Jo ds m
jaang dsea qu jng iar f
quini Fidie, joba dsif lajob lafa
je e m do. 17 Jo rb cng
Dsea Jmang co Jmgu qui
Fidie, joba e f l seeng e Jmgu
qui Fidie do, f job sea f e jo
qui ta qui dsea e ju tgua e
y do. 18 Jo co jo ee sjlgu f
ninaa, joba lana nl naa lafa coo
s espejo l jneng jial ti niing
jlo l ng Fidie. Jo lajob ngo

uingnaa l laco la l ng Fidie,
co lacoo jm eanggu ngo lsea
quii jial ti e jlo nii do. Jo
ds e jo iab Fidie dsea jmor
laeang co Jmgu quir.
Jo co eam guing Fidie,
joba cacur jnea e
jmoonaa e ta la. Jo co lajob
l gu, joba dseng ja ltng
dsinaa. 2 Jo dseng ca
ncanaangnaa lajal e cu
f e qu t ng dsea jmor
f l cng; jo ja ngnaa l
jmgngnaa dsea rnaa, ogu
guianaa ju e ji j i laco f
ju qui Fidie. Co jnea l
l guianaa ju dseng laco l
ju qui Fidie, joba guib
ni dsea rnaa e dseng
lajob jmoonaa jogu lajob ti
ni Fidie cajo. 3 Jo e ju qui
Fidie e guianaa qui jial laang
dsea jee jal dsee quir l e
ja goo gung, ds l lajo j i
qui jalng i dsea i nteang f
ngoling f l l. 4 Co fii i lng
i quie nif f jmg la, bing i
jmoo e sjn mogui jalng i dsea
i ja j l ng ju qui Fidie e
laco ja ningi e ju jo jogu e
laco ja nini jial jlo niing e
ju qui jial laang dsea jee jal
dsee quir l f jial ti niing
jlo l ng Dsea Jmang i l ng
Fidie cajo. 5 Ds jnea ja ngnaa
guianaa ju qunaa yeenaa,
dsco jnea guianaa ju e Dsea
Jmam dsea l i Finaa, jo
jnea lco l naa dsea i jmoo ta
quinna ui e l naa dsea qui
dsea do. 6 Jo Fidie i caqui ta e
calse j f l n s, b Fidie
439
2 Corintios4,5
i cajme cajo e lafa ncalse j

f dsinaa, jo laeang co e
jo cung lnenaa jial ti jlo
niing Fidie e jneng f ni Dsea
Jmang.
Jial see naa laeang co
ju qui Dsea Jmang
guib nnenaa e Fidieb dsea

cajmer e caj tu Finaa Jess,
jogu nnebaa cajo e lajob nijmr
co jneaaaa l laco cajmer
co dsea do; jo colng co n
nidsijeai jneaaaa f quini dsea
do. 15 Jo lajal e cangong ngnaa
do, cangoje e l laco niuing
gui quina. Jo cangoje lajo
cajo e l laco i f nggu ning
ju qui Fidie qui jial ti
guii, jo lajoba i f nggu nicu
guimang Fidie e laco nilgoo
dsea do.
16 Jo ui e lajob l , joba ja
ltng dsi jnea co jal e
dsing ngnaa. Jo nai fa ngo
dseam ngu tangnaa lacoo
jm, jo ds l l dsinaa
eanggu ngo l b dsi lacoo
jm. 17 Jo lajal e iihu e
dsing ng jnea f jmg la, e
cateb jal e jo, jogu ja ee ga
l ti; jo ds lajal e jo niling
ta qunaa lata e laco niuing
gui qunaa e ja cng co
f if . 18 Jo ui e lajob l , joba
lana jo ta dsinaa co jal e
jneng jnaa f jmg la, co
co jal e ja jneng jbaa,
co e joba e ta dsinaa; dsco ja
u ee lajal e jneng jnaa,
jo ds lajal e ja jneng jnaa,
dseng latab dseng sea lajal
e jo.
Jo guib nnenaa, dsea
rnaa, e lajee see naa f
jmg la, l naa lafa coo n
m ma e ja hu ee. Jo ds
nneb cajo e m niing e n
jo, ncajmeb Fidie nnaa e jlo
e sea lata f if quir. Jo e n
jo iab Fidie dsea ncajmer,
7Jo
e ju jlo e quing eang

do, jneab dsea lenaa e jo. Jo
ds jnea lco l naa lafa coo tu
guo e laco iab Fidie dsea
jmilir jial ti gi co e ju jo,
jo o yeenaa dsea jmoonaa lajo.
8 Jo nai fa eam dsing ng jnea
jal iihu , ds ja l jnea jal
e jo. Jogu seab m eego f dsi
jmoonaa, jo ds ja ltng dsinaa
co e jo. 9 Jogu seab m n
ning dsea jnea, ds ja yeenaa
see naa; jogu seab m gab
jmng dsea jnea, ds ja qu r
jm fa nii jnea. 10 Jo doi ji
ngnaa, dseng dseam see naa,
co dseam e nijngng dsea
jnea l laco cangong ng Jess;
jo dsing ngnaa lajo e l laco
nilli e cm seeng Jess co
jnea. 11 Jo jalng jnea dseng
contm dseng dseang
see naa ds ui e l naa dsea
qui Jess, jo lajoba nilli e
seembre co jnea, dsea l naa
j i dsea jmg. 12 Jo co lajob l ,
joba dseng jee m see jnea
e laco n lana nseengna lata
co Fidie.
13 Jo lalab cajme jaang dsea f
ni ji qui Fidie ie lam cafr
lala: Laeang e j cal nn ju
qui Fidie, joba cafa. Jo
lajob jmoo jnea cajo, co lajob j
l naa, jo ui e joba fnaa. 14 Co
440
2 Corintios5
jo o dsea jmg i ncajme. 2 Jo
ui e lajob nsea quii f if ,
joba lana, lajee e see naa f
jmg la, eam seang dsinaa e
dseng niinaa e n m e
nsea quii f if . 3 Co e joba e
niqu ng jneaaaa lafa co m,
jo lajoba jo nilingnaa lafa dsea
rngung. 4 Jo lajee e see naa f
jmg la co e ngu tangnaa
la, eam seang dsinaa ds ui
e ljiuung dsinaa co jal iihu .
Jo ds jneaaaa ja iinaa fa e
nijungnaa, co l l iinaa e
niqu ng jneaaaa lafa m e n
e sea f if do, jo lajoba e ngu
tangnaa la niuing coo e sea
car ngong jm. 5 Jo iab Fidie
dsea ncaguiei jneaaaa gui
qui e nil lajo, jogu b dsea
ncacur jneaaaa Jmgu quir
e l nang qui e cat naa
niingnaa m nit lajo.
6 Joba dseng eam ta dsinaa
contng, jo nneb cajo e lajee
e see naa f jmg la co e ngu
tangnaa la, shuimbaa laco f
l guiing Finaa Dsea Jmang.
7 Jo lana ja m cung neengnaa
dsea do, co lana see naa f jmg
la e j l naa j i ju quibre.
8 Jo ftu cal cat e eam nta
dsinaa, jo dseng eam niinaa
e nitnaa f jmg la e laco
nilsee naa cng co Fidie f
if quir. 9 Jo ui e lajob iinaa,
joba dseng contm jmoonaa
quij e nit dsi Finaa Dsea
Jmang co jal e jmoonaa
nai su see naa f jmg la
osi e nitnaa . 10 Co lajalng
jneaaaa n ningngnaa f quini
dsea do f l guii r e laco
lajaang lajaangnaa niingnaa

laj i e cat naa l laco j i l
e cajmoo lajee e cataangnaa
f jmg la, nai su gui osi ja
dseeng .
11 Jo co lajob nil, joba nnebaa
e contm n nijmgoonaa
Finaa Dsea Jmang, jogu jnea
contm jmoonaa quij jial e
nij ling dsea ju qui dsea do.
Jo guib ncuing Fidie jnea jial
l naa, jogu sjeembaa e cuim
n jnea jial l naa cajo. 12 Ds
ofa jnea ncanaangtu e jmifng
yeenaa, co jnea fnaa e ju
na e l laco n cung nifona
gui uii qunaa, jo lajoba
qu na jm e ningna qui i
dsea i jmrang yaang l caluu
jo o dseng jial l i f dsir.
13 Jog u song l jnea lafa dsea
caang, ds j i cuai qubaa
jogu co Fidieb e jo; jogu song
ja l naa lafa dsea caang, joba
gui quiba jng. 14 Jo ui e
eam neang Dsea Jmang jnea,
joba la guim n jmnaa e ta e
jmoonaa, dsco dseng ntab
dsinaa e b dsea caji f dse
cru ui jal dsee quii, jo ui
e lajob cal , joba lana lajalng
jneaaaa lafa ncajmbaa cajo.
15 Jo Dsea Jmam dsea caji ui
dsee qui lajalng dsea jmg jo
lajoba jalng dsea i nl ng dsea
qui dsea do jo n seei e jmor
laj i e ii yaai, dsco dseng
laj i e iing dsea doba e n jmr.
Co b dsea i cajng jogu caj tu r
m cang lajo uii qui jal dsee
qui jalng i dsea do.
16 Jo laj i ie jm e j cal naa
e lajob l , joba jo dsi jnea
441
uii qui jalng dsea laco j i
e dsi dsea jmg; jo nai fa
lam jenggu dsi jnea e Dsea
Jmang l i j i dsea jmgb,
jo ds lanagu jo dsinaa lajo
uii quir. 17 Co lana lajalng
dsea i nseeng cng co Dsea
Jmang ncaui dsea m m; jo
cab ncas jal e lam qu t i
jmor, jo lana njmor jal e gui,
co jaam dsea m ng nl i.
18 Jo ds iab Fidie dsea
jmor jal e jo, co laeang
co Dsea Jmamba e cajmer
e lana nsee naa jugui ju r
co r jogu cacur jnea ta e
niguinaa ju quir e laco
cung nilseeng dsea jugui
ju r co r cajo. 19 Jo l laco
cung feee e laeang co
Dsea Jmang, Fidie ncajmer
e nilseeng dsea jugui ju r
co r, jo ja m cajmer cuente
lajal dsee e ncae dsea jmg.
Jo dsea dob cajo dsea ncacur
jnea ta e laco niguinaa ju e
ncajme Fidie e nilseeng dsea
jugui ju r co r jee jalng
dsea jmg. 20 Jo jnea l naa
dsea i casing Fidie cuai qui
Dsea Jmang, jo cung l feee
e lafa iab Fidie mr n
jmee laeang co jnea. Jo ui
e lajob l , joba laeang Finaa
Dsea Jmang m n jmee e
nijmena quij jial nilseengna
jugui ju r co Fidie.
21 Jo j i coo dsee ja cae Dsea
Jmang, jo ds Fidie cajmer e
dsea dobing i cac lajal dsee
quii. Jo cajmer lajo e laeang
co dsea do niuingnaa dsea i ja
rng dsee f quinir.
2 Corintios5,6
Jo lana, ui e jnea

l naa dsea i jmo ta e
ncang ngnaa qui Fidie, joba
liungnaa n e ngocng dsinaa
jo sinaa n e ja l jm na lajo
e guing Fidie co n. 2 Dsco
lalab f Fidie f ni ji quir: Jo
canbaa ju qui m cat lajo;
jogu cajmco baa n m cat
e calan jee jal dsee qui.
Jogu lanab cat e nin Fidie
ju quina. Jogu lanab cajo
dseng cat e nileng dsea jee
jal dsee quir!
3 Jo jnea contm eenaa gui
f quini dsea rnaa e laco ja
nif dsea ga uii qui e ta e
jmoonaa. 4 Jo ds jnea l l
jmoonaa li e l naa dsea i jmoo
laj i e iing Fidie, co jnea eam
jmoonaa tnaa e fng dsinaa
co jal iihu e dsing ngnaa
jogu co jal e nnaa jogu
co jal f dsi e dsing ngnaa.
5 Jogu jmoobaa tnaa cajo m
bng dsea jnea co s, jogu
m tng dsea jnea f dsi n,
jogu m tng dsea jnea m ,
jogu m jmoonaa ta ii, jogu
m ja ga l gnaa u, jogu
cajo m ngngnaa oo. 6 Jogu
jmoonaa li e l naa dsea i jmoo
laj i e iing Fidie, co jnea ja
beang dsee yeenaa, jogu eam
nnenaa ju qui Dsea Jmang,
jogu eam guingnaa, jogu eam
fng dsinaa co jalng dsea
rnaa, jogu seem Jmgu qui
Fidie co jnea, jogu dseng
lajamba neangnaa jalng dsea
rnaa, 7 jogu dseng lajang
guianaa ju qui Dsea Jmang,
jogu laeang co b gng qui
442
2 Corintios6
Fidie jmoonaa jal e qu naa
jm. Jo jmangnaa ta e eenaa
r na e laco jmng yeenaa jee
jal e dsing ngnaa jogu e laco
ningnaa qui dsea. 8 Jo ds seab
m jmg dsea jnea, jogu seab
m jmi ga jnea, jogu seab m
fr gui uii qunaa, jogu seab
m fr e ga cajo. Jogu jmi jnea
e lafa dsea quie ju e o j l naa,
nai fa ju jba e f jnea;
9 jogu jmi jnea e lafa l naa
dsea i ja cuimbre, nai fa guib
ncuing dsea jnea; jogu l naa
lafa dsea i t l nijung, ds m
noob see naa; jogu eang cur
jnea iihu , ds ja m cajngai
jnea; 10 jogu lafa f l naa, ds o
j lajo, co contm iang dsinaa;
jogu lafa dsea tiing l naa, ds
o j lajo, co i f m dsea eanggu
nca gea qui Fidie laeang
co jnea; jogu l naa lafa dsea i
ja sea qui j i coo , ds o j e jo,
co lajalb e nnaa seab.
f na f Corinto, e ncafengnaa
n dseng laj i e dsibaa,
jogu ncasinaa n e ju na
ui e eang neangnaa n. 12 Jo
ja sea j i coo qu jnea e fa ja
neangnaa n, ds nb dsea i
ja ga l neangna jnea. 13 Joba
m n jmee lana l lacogu
jmo tiqui jaang jiuung e fi
jor , e jmineangna jnea l
lacogu jmoo jnea co n.
Jalng dsea qui Dsea Jmang

l i lafa gu l seeng Fidie
14Jog u
lana, dsea rnaa, e

laba f n e ja qung yaangna
jee jalng i dsea i ja j l ng

ju qui Dsea Jmang, co ja
qu jm e jalng i dsea i e
r nilseei cng co jalng
i dsea i ja jmoo lajo; jogu ja qu
jm cajo e nis ng r l jne j
co gu f l n. 15 Jogu ja qu
jm cajo fa Dsea Jmang nis i
r co fii i lng, ogu jaang
dsea qui Dsea Jmang fa qu
jm e nijmr lajo co jaang dsea
i ja j l ng ju qui dsea do.
16 Jog u ja qu jm cajo fa e r
l e gu l jmifng dsea Fidie
lacogu e gu f l teang jalng
die dsea cuu. Dsco jneaaaa,
dsea l naa dsea qui Dsea
Jmang, l naa lafa gu qui
Fidie i seeng car ngong jm
l lacogu caj iar ie lam
jenggu do ie lam caj lala:
Jo contm nilseen jogu ning
jee jalng dsea quie.
Jogu jneab dsea nilinn Fidie
quir
jogu b dsea niling dsea
quie cajo.
17 Jo ui e lajob l , joba
cajnggu Fidie lala:
Jmnaang yaangna jee jalng
dsea i ja j l ng ju quie,
jogu jmihuing yaangna
quir.
Jogu ja qu ngna jee jal e
l e jmoo jalng i dsea do,
jo lajoba niin jnea n.
18 Jogu jneab dsea nilinn
Tiquina,
jogu nb dsea nilingna
jo o.
Jo lanab f Finaa Fidie i
qu jm jm l doi
ee.
443
2 Corintios7
Joba f n, dsea rnaa i

neann eang, e lanab l ju
qui Fidie e ncacur jneaaaa
e nijmitir. Jo ui e lajob l e
ju jo, joba n naam yeenaa
jee jal e dseang nil f ngu
tangnaa jogu f jmgu qunaa,
co l l n e nijang yeenaa
dseng conguia f jagu Fidie e
laco nijmnaa jmang e gui ui
e jmgoonaa dsea do.
M j cal ng dsea Corinto
ju qui Dsea Jmang
2Jo
f gu n e nijmineangna
jnea e ngocng ona. Dsco co
j i jaang dsea fa ncajmnaa e
soo dsinaa, ogu m caleenaa
qui j i jaang dsea, ogu m
jmgngnaa dsea cajo. 3 Jo ds
ofa enn n co e ju la, co
l lacogu la ncaf n ie lam
jenggu do e dseng neambaa
n nai song see naa osi
nijunaa . 4 Jogu dseng laj i
e dsibaa, e joba f n, jogu
eam iang dsii co n. Jogu
jee jal iihu e dsing nn f la,
eam jmiiang dsii jogu cu b
ia. 5 Jo laj i ie lam cagnaa
f la f l se Macedonia, ja
m calse f qunaa fa e
ncajmingnaa cate, dsco
hu ng eang cangoje qunaa
lacaang l ngnaa ui e seeng
jalng i n ni qunaa lacng
lajng l ngnaa, jogu e gbaa
cajo. 6 Jo ds Fidie i jmiti dsi
jalng dsea i l ng f, jo b
dsea ncajmitir dsinaa ui e
ncagng i dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang i sii Tito. 7 Jo
ds o j i e cagng Tito f la e
iang dsinaa, co lajob l naa cajo

ui e eam iang dsi i Tito la
dsco cajmiiangna dsir. Jogu
cajmbgur cajo e eam iing n
e nimangtu jnea, jogu cajmbr
jal f dsi e jmoona ui jnea
jogu cajo eam guiing ona jnea.
Jo ui e lajob jmoona, joba co
e jo eanggu caliang dsii.
8 Jo nai fa e ji e cas nn
quina do lam jenggu cajme
e cal ngna f, jo ds ja j
dsii lana ui e cajme lajo. Jo
cajob dsii ds ui e humji
cajmeena f co jal e ju e
f e f ni ji do. 9 Jo ds lanagu
jmiiam dsii, ds o ui e
cal ngna f, co jmiiang dsii
e laeang co e cal ngna e f
dsi doba e caqu jing yaangna
f quini Fidie. Dsco l laco
la t dsi Fidie cajmeena e f
dsi e cangong ngna do, joba
jnea ja ee caleenaa quina j i
coo co e ju e casinaa n
do. 10 Dsco e ljiuung dsi e
ng dsea laco la t dsi Fidie ja
ser dsee m dsing i lajo, ds
e jo ing ta e laco niqu jng
yaai f quini dsea do, jo lajoba
nilei jee jal dsee quir, jo
ja j dsir jal e cangong i
do. Jo ds jalng dsea i ja cuing
Fidie, m ser dsee ds ui e
jal f dsi, joba e jo jmoo
e naai conguia co Fidie.
11 Jo quiena cuente e eam gui
ncauing quina co jal e
f dsi e ncangong ngna do!
Co ncaingna e jo l laco
la t dsi Fidie. Dsco e jo
cajme e lajang ju cai ona
laco cat ng jogu e cajmng
444
2 Corintios7,8
yaangna, jogu e cajmngna
jnea, jogu cajme e calguingna
uii quina, jogu cajmeb cajo e
ca f quina. Jo m cang jo,
caliing n e nimangtu jnea,
jogu ca ona e nicuna iihu
i dsea i cae dsee do. Jo co
jal e ncajmeena do ncajmiliing
yaangna e ja ee caqu ngna j i
coo jee jal e cangoje do. 12 Jo
co lajob l , joba m cajmee e ji
e cas nn quina do, ja ca dsii
uii qui i dsea i cale do ogu
uii qui i dsea i cangong ng
ga do, jo ds cajmee e ji do e
l laco nilli f quini Fidie jial
ti guiing ona ui qunaa. 13 Jo
ui e lajob jmoona, joba ncalti
dsinaa.
Jogu o co j i e jo e ncalti
dsinaa, co eanggub ncaliang
dsinaa ds e ncagng Tito
f la e iang dsir ds ui e
ncacunar b jogu e ncaeena
gui co r. 14 Jo ncaf b jnea
Tito lam jenggu e eam iang
dsii co n; joba ja l cng
ta caf re lajo. Dsco dseng
ju jb jal e ncasinaa n
l lacogu j i ju e ncasinaa
Tito cajo cuai qui e eam
iang dsinaa uii quina. 15 Jo
lana eanggub iang dsi Tito
uii quina ds ui e cajmeena
n na ju quir, jogu e gui
oba caingnare m caguir f
na. 16 Jo jnea eam iang dsii ds
ui e dseng tab dsii co n.
M caseng cuu e lco

dsea qui Dsea Jmang
Jo lanagu, dsea rnaa dsea

qui Dsea Jmang, iinaa
sinaa n jial ti guing Fidie

ncajmer co jalng dsea quir
i neang f l se Macedonia. 2 Jo
nai fa eang ncang jalng i
dsea do jal iihu , ds dseng
eam iang dsir. Jo nai fa
tiimbre eang, jo ds e iang
dsibre ncasei jal cuu e laco
nijmco r dsea ri, jo ncacur
e jo lafa eang sea cuu quir. 3 Jo
tib ni jnea e iang dsib i dsea
do casei jal e cuu do l jie
j i e qu r jm, jo car j i l gu
lajo ncasei. 4 Jo i dsea i seeng f
l se Macedonia do, eam camr
jnea jmee e laco nicunaa f e
cung nijmco r jalng i dsea
qui Dsea Jmang i seeng f
Jerusaln. 5 Jo ds l gub cajmer
j i laco lam dsinaa, co jgu
cajng yaai lauii e nijmitir
dseng laj i e iing Fidie, jo m
cang jo, cajng yaai f quininaa
e laco nijmitir laj i e nisinaare
e nijmr l jialco la t dsi Fidie.
6 Joba ncam naa Tito jmee e
nist i laj i e ncaseang n e
iang ona l laco j i e ncanaai
st i ie lam jenggu do. 7 Jo
jalng n, laeang co Jmgu
qui Fidie, qu na jm jmena
doi ee uii e j l ngna ju qui
Dsea Jmang, jogu eang tngna
fona ju qui Fidie, jogu
eang tng ngngna e ju jo,
jogu eang guia ana e jmco na
jalng dsea rngna, jogu eang
neangna jnea l laco j i e
calt ngna qunaa, jo lajoba n e
eanggu nisngna co jal e
seangna do.
8 Jo ds ofa qui ta n e
dseng lajo n nijmena; dsco
445
2 Corintios8
lco jnea iinn e nilii su dseng

lajang ju neang n, dsea
rngna, e laco nilli su guia
ona e nijmco na dsea rngna
l laco jmo i dsea caguiaang
do. 9 Jo guib n n e Finaa
Dsea Jmang, ui e eang guii
co jneaaaa, joba m cagi
f jmg la caui jaang dsea
tiing ui jneaaaa, nai fa
jaang dsea i niing eambre l i
f if . Jo cajmer lajo e laco
laeang e caui jaang dsea
tiing, joba jneaaaa niingnaa
jal e jlo e cat naa.
10 Jo e laco niuing gui
quina, joba nif n laj i e
dsii cuai qui e ju la.
Co j i ie m caji i ba canaang
n e caseangna jal e
cuu jo, jo dseng e ngocng
oba cajmeena lajo. 11 Joba
lana jmitna co laj i e
ncanaangna jmoona do l laco
j i jialco li dsiting quina.
Jogu jmeena lajo e iang ana
l laco l ngna ie lam ca
ona e canaangna cajmeena e
jo. 12 Dsco m jaang dsea dseng
lajang iang dsir e lnggo ee
ii cur, joba m Fidie laj i
e cu i dsea do l laco j i e
dsiting quir, dsco ja m
Fidie jal e ja sea qui dsea.
13 Jo ds ja iinaa e fa ui e
n nijmco na jalng i dsea
rngna do, jo lajee jo n
nimna oo. 14 Co guigu e
nilsea conr quina lajaang
lajaangna. Dsco lanagu seab
qui n laj i e n qui i dsea
do. Jo ds m coo negu i dsea
b nilsea quir laj i e n qui
n, jo lajoba nilsea conr

quina. 15 Jo l lacogu la f f
ni ji qui Fidie l f lala: Jo
e caseng qui i dsea i cast
jmigui, ogu calngu qui i
dsea i cast cap.
M cang Tito f Corinto
16Jo
cu guimang Fidie
uii e cajmer e Tito ca dsir
eang ui quina l laco j i e
dsi jnea cajo. 17 Jo cab dsir
e nijmr laj i e caf re, jogu
co eam guiing dsir n, joba
iabre ca dsir e nidsr e
nidsier n f na.
18 Jo colng co Tito, nis nn f
na jaang dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang i eang gui f
uii qui ui co jal e gui e
ncajmer lajee e ngr guiar ju
dsee quir. 19 Jogu cajo jalng
dsea qui Dsea Jmambing
cagung i dsea do e laco ning r
co jnea jogu e laco nijmco r
jnea e nidsic naa jal e
caseng do. Jo jal e jo jmoonaa
e laco jmgoonaa Finaa Fidie
jogu e laco nin dsea jial ti e
iang dsinaa e jmco naa dsea
rnaa. 20 Jo iinaa e ja nif dsea
ga uii qui jial ne ninaa jal
e cuu e seangnaa la. 21 Joba
jmungnaa e jmoonaa jmang
e gui, jo o j i f quini Finaa
Fidie jmoonaa lajo, co lajob
jmoonaa cajo f quini jalng
dsea jmg.
22 Jo colng co i dsea gng
na, nis nn f na jaanggu dsea
446
2 Corintios8,9
i eang ncajmili e guia dsir e
jmco r jalng dsea ri. Jo
ds lana eanggu njmilir e l i
lajo ui e nta dsir co n.
23 Jog u cuai qui Tito f n
e l i jaang dsea rnaa i ng
jmoo ta colng co jnea e laco
nijmco naa n. Jogu f n
cuai qui i dsea qui Dsea
Jmang i gnggu do e l i dsea
i casing dsea qui Dsea Jmang
i seeng f la jogu e eam jmifi
Dsea Jmang. 24 Joba f n
e jmineangna i dsea gaang i
s ngnaa la, jo lajoba nilta dsir
e sea uiing e jnea eang iang
dsinaa ui quina. Jo lajoba
nili cajo jalng dsea qui Dsea
Jmang caguiaanggu e dseng
lajang ju e neang n i dsea
gaang na.
Jial caseng jal e n

dsea qui Dsea Jmang
Jo lana, dsea rnaa dsea

qui Dsea Jmang, l nn
e jo ng l fa n e nisinggu
ji quina cuai qui jal e
n seng e qui nilco i dsea
rnaa caguiaang do i neang
f Jerusaln, 2 co nibaa gui e
eam iang ona e nijmena
lajo. Joba contng e iang dsii
f jalng dsea seeng f l se
Macedonia e j i ie caji i ba e
iang o n, dsea seengna f
na f l se Acaya, e nijmco na
jalng dsea rngna dsea qui
Dsea Jmang. Jo ui e lajob iang
ona e jmoona, joba lajob iing
nijm cajo jalng i dsea seeng e
f l se Macedonia do. 3 Jo ds
lanagu lab nis nn f na laj gaang
i dsea qui Dsea Jmang la, jo

lajoba nilli e dseng j laj i
ju e ncafa uii quina cuai
qui jal e seangna do. Co
jnea iinn e neb gui quina
l laco ncafa lam jenggu.
4 Jo lajob n jmena, co jial fng
song cangoling co jnea f na
t n m ng dsea i seeng f
Macedonia, jo ninr e ja m ne
gui quina. Jo song lajob l
quina, joba fb nic jnea jng
ui e eang ncajmta dsinaa
co n. Jo fa e ju na e laco
ja nifa e nb dsea niingna
e f do. 5 Jo uiing e lajob, joba
nca dsii e dseng guim e jang
nim i dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang la e jang nidsieer
n lauii, jo lajoba cung e
nijmco r n e niseng laj i
e ncacuna ju quina lam
jeng e niseangna. Jo lajoba
nin gui lajal e ncaseangna
do e iang ona, jo o e mang
ona.
6 Joba f n, dsea rnaa, e
te ona e ju la: I dsea i ja
leang mj jni, joba ja leang
nist i m nir. Jogu i dsea i
jni jmigui mj , joba jmiguib
nist i m nir. 7 Joba lajaang
lajaam dsea n cur laj i e nca
dsir e nicur, jo ja n cur e jo
e ljiuung dsir osi e laguidseaang
, dsco eam neang Fidie
jalng i dsea i cu e iang dsi.
8 Jo qu b Fidie jm jmr e
nidsije gui quina e laco
nilsea jmiguigu jal e nna. Jo
lajoba nilsea quina laling jal
e jo, jogu cajo niseamb e laco
cung nijmco na jalng dsea
447
2 Corintios9,10
rngna i n qui lajo. 9 Dsco

lalab f f ni ji qui Fidie:
Jo e iang dsibre ncacur
jalng dsea tiing,
jogu jal e gui e cajmer,
dseng ja to jm fa e
niing.
10 Jo Fidieb dsea cur jal e mj
e jni dsea, jo b cajo i cu e laco
sea jal e g dsea. Jo b dsea
nicu n lajal e n quina e
laco nijngna, jogu dsea b cajo
dsea nijmr e nidsicunggu jal e
rona e laco cung e jmco na e
iang ona jalng dsea rngna.
11 Jo lajoba nilsea quina lang ng
ing jal e nna e laco cung e
eanggu nijmco na dsea rngna
e iang ona. Jo m nija naa
jalng dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang jal e cuu e ncaseangna
do, joba eang nicur guimang
Fidie. 12 Dsco laj i e nidsic naa
do e nicunaa i dsea rnaa do
o j i lco nijmco naar co jal
e nr, co lajob cajo, laeang co
jal e nicunaar do, nijm e
eanggu nicur guimang Fidie.
13 Jo jalng i dsea i ning laj i e
ncaseangna do, eang nijmifi
Fidie, co nillr e dseng jmoo
n n na e ju qui Dsea
Jmang e nj cal ngna do. Jogu
lajob i dsea do cajo nijmgbre
Fidie ui jal e iang ona e
ncajmeena guie jee r jogu jee
jalng i caguiaanggu cajo. 14 Jogu
i dsea do nim bgur Fidie uii
quina car ngocng dsir ui jal
e eang gui e ncajme Fidie co
n.
15 Jo guimang Fidie ui
qui e ncacur jneaaaa e ja
cng co ! Jo dseng ja nenaa

e co ju nifnaa cuai qui
e jo!
M cajmng ia Paa qui
jalng dsea i n ng r
10
Jnea Paa, jo lana m

n jmee laeang co
Dsea Jmang, i dsea i ja jmifng
ia jogu i eang guing. Jo
seem dsea i f e m tang jnea
jee n, l nn jaang dsea i ja e
jung, jogu m tann l hu i ,
l nn jaang dsea i teb dsi f
ju ii. 2 Joba m n jmee e
m niguiee e nieee n f na,
ja jmena j i coo e ja dseeng
e laco ja nijmeee ii ju quie
co jalng n l laco dsii e
nijmeee co i lng n i n ng
jnea e jmoonaa jal e jmoonaa
l laco l dsinaa yeenaa. 3 Jo
e j e l naa dsea jmg, jo
ds ja jmangnaa ta jal e
tng ngng dsea jmg e laco
nilnaa jalng i n ni ju
qui Dsea Jmang. 4 Co jnea ja
jmangnaa ta jal e qu t ng
dsea jmg jmi ta m n
ning ri. Co jnea jmangnaa
ta b gng qui Fidie, co e
joba qu jm niing jal e
jn ng qui ju qui dsea
do, jogu co e b gng doba
niingnaa jal e n ng ju
qui Fidie, 5 jogu co e joba
niingnaa cajo jal ju ro e
ja cu f e nili dsea ju qui
dsea do. Jogu jal e dsi dsea
jmg, f jagu Dsea Jmang
guianaa e jo e laco nijm n
jal ta qui dsea do. 6 Jo m
njmoo n n na laco s ju
448
2 Corintios10,11
qui Dsea Jmang, jo song lajee
jo seemb i lng n i ja jmoo
lajo, joba dseng neb gui
qunaa e nicunaa iihu jalng
i dsea .
7 Jo n, m eego jna, lco
jna j i laco jneng, ds
ja cana cuente jial dseng l .
Jo song i lng n ta ona e
joba n iba e dsea qui
Dsea Jmam l ng jnea cajo.
8 Jo nai fa cangbji e fnaa
gui uii qui e ta e oonaa
jee n, jo ds ja jmoo l nn
ui e ncajmee lajo. Dsco Dsea
Jmambing i ncacu jnea e ta
e oonaa la e laco nijmnaa e n
tegu nisngna co ju quir,
jo o laco e niqungtu tucangna
f l nteangna. 9 Jo ja iinn e
ona e lco fnn n co jal
e jmoo f ni ji quie. 10 Jo seem
i f e eam ii jogu hu jal ju
e to f ni ji quie, jo ds m
tann jee n f na, ja ee tii j i
cap, jogu ja ga l jmg dsea
jnea m fa. 11 Ds jalng i dsea
i f lajo n e ibre e l laco la
l ng jnea co jal e fnaa f
ni ji lajee see naa hu i , dseng
lajob l naa cajo co jal e
jmoonaa m niguienaa jee n
f na.
12 Jo e jb e ja te dsinaa e
nicng yeenaa conr co
jalng i dsea i jmoo ta jmcng
yaang. Co i b jmng yaang
jalng i dsea i jmoo ta lajo m
guieng la yaai jogu m
cng ri conr qui jial l i
lajaang lajaai. 13 Jo ds jnea ja
nijmjlng yeenaa l gu j i laco
s co e ta e oonaa. Dsco
Fidiebing i qui ta qunaa jie
j i l cat naa e nijmnaa ta, jo
jee jo quing n, dsea seengna
f na f Corinto. 14 Jo ui e lajob
l , joba jnea ja cajmnaa ta l
ja cat naa ie lam calsnaa
jee n lam jenggu. Co jneab
dsea lauii i cangoca ju qui
Dsea Jmang jee n. 15 Jo jnea
ja jmrang yeenaa co jal ta
e ncajme dsea jing e jmoonaa
ta l ja cat naa. Co jnea l l
sjeengnaa e eanggu nijmnaa
ta jee n e l laco ngo tegu
sngna co ju qui Dsea
Jmang. Jo ds nijmnaa lajo jee
n jie j i l cat baa. 16 Jogu
jnea sjeembaa cajo e niguigu
ju qui jial laang dsea jee
dsee quir e f l hu i gu
eang laco neang n, jo ds
ja iinaa nijmnaa lajo f l ja
cat naa. Dsco jnea ja iinaa fa
nijmrang yeenaa co jal ta
e ncajme dsea jing.
17 Jog u song seeng dsea i iing
jmifng ia, joba guigu e
gjmifmbre Finaa Fidie.
18 Dsco i dsea i f Fidie gui
uii qui, i dsea bing i cat ng
nilgoo, jo o i dsea i lco f gui
uii quir iar.
N iing dsi dsea co

jalng dsea i jmgo
11
Jo lana neduu su nit

n e fng ana song l
ju i jal e nifa la! Jo dseng
jmeeba tna co jnea jialco
j i e cung. 2 Jo jnea baa
goo quina e jie m jmeena
jal e ga. Co n l ngna lafa
449
2 Corintios11
jaang sm i ja ee slng, joba

ncacu jnea n ju quie e
nijenn n e lafa nicungna
guona dseng co jaam
dsea, jo i dsea , b Dsea
Jmang. 3 Jo ds jnea gbaa e
nilgng n co jal e ona,
jo jal e jo nijm e ninngna e
jmifngna Dsea Jmang e gui
ona jogu e ngocng ona l
laco cal i m do cajmgngne
Eva ie mal do. 4 Co n jmooba
tna e iang ona co l doi
i i dsea i guie f ju qui i
jinggu laco Jess l laco e ju
e ncagui jnea jee n; jogu e
gui oba ingna jmgu e ji
l laco e Jmgu qui Fidie e
ncaingna do; jogu ingna cajo
ju e jigu qui jial laang dsea
jee jal dsee quir l lacogu
e ncaingna do. 5 Jo ds jnea ja
dsii fa e unggu laco i dsea
i jng e l i dsea cng i s ng
Dsea Jmang cuai quir co i
gtang n do. 6 Jo nai fa jnea
ja t nn fa ju jlo m guiaa
ju qui Fidie, jo ds ja l nn
lajo co jal e tn ngnn. Jo
nb dsea ncaina e lajob l naa
co jal e ncajmnaa jee n.
7 Jo ja ana e cajme e ga ds
ui e ja cac a j i ca ie lam
caguia jee n e ju qui jial
laang dsea jee jal dsee quir,
co ie jo, jnea cajgiaang ia
f quinna e laco n casngna
ygu. 8 Co jnea ncainn
cuu e ncacu dsea qui Dsea
Jmang i seeng f l ji e laco
sea e jmann ta lajee e jmoo ta
f quinna. 9 Jo lajee e cataann
jee n lm ee calne, jo ds
j i jaang n lng ee cam ,

co m cagling jalng dsea
seeng f l se Macedonia, bing
i cacu jnea jal e ne. Dsco
jnea cajme ung e ja ee cam
n e ne, jogu dseng lajob
nijmeegu cajo e j i coo ja ee
nim n. 10 Jo ui e dseng
eam nta dsii e cuibaa jal
ju qui Dsea Jmang, joba j i
jaang dsea i seeng f latng l
se Acaya cung l jn quie
e eang iang dsi ds ui e ja
m cam n jal e ne. 11 Jo
jial fa lala l ng n? Su
e ana e ja neann n? U ,
dseng o lajo! Co ib Fidie e
eam neang jnea n!
12 Jo dseng m noob nijmeee
j i laco jmoo jee n, jo lajoba
ja nicu f jalng i dsea i ng
n uiing jial e nijmiiang dsir j i
laco e iang dsi jnea. 13 Co jalng i
dsea lco ngr jmor ta jmgng
dseab, dsco ngr fr e l i dsea
i casing Dsea Jmang cuai qui,
jo ds o j e l i lajo.
14 Jo ds ja dsig dsinaa e jmor
lajo, dsco ia fii i lng i sii
Satans cajo, jmng iar e l i
lafa jaang ngel i jng i casing
Fidie. 15 Jo ja n fa e nidsig
dsinaa cajo, co lajob l ng jalng
i dsea i jmoo ta qui fii i lng;
co jalng i dsea jmng yaai e
l i dsea guing. Jo ds niguieb
jm m ni iihu l lacogu
cat ng co jal e jmor do.
Jal iihu e cangong ng Paa
16Jo
f tu n cal cat e
j i jaang n ni ana e jnea ja
450
2 Corintios11
r li; jo ds song lajob ana
e l nn, joba cuna jnea f e
nifnn n lacogu f jaang
dsea i l ng lajo, jo lajoba cung
e nijmee jnea e rann cap.
17 Jo ds e jmrang ji ia la
jmoo lajo e lafa ja r lbaa jo
ds o laco ta qui Finaa Dsea
Jmang e nijmeee. 18 Dsco f m
dsea seei e jmrang yaai co
jal e ti ngi f jmg la,
joba lajob nijmrang i jnea
cajo. 19 Jo e jb e eang jm n,
jo ds jmooba tna e iang
ona co jalng i dsea i ja r
l, 20 jogu jmooba tna cajo
co jalng i dsea i qui n
ta e nijmena ta f quinir, osi
e jmr
jal e sea quina, osi e
jmgi n, osi e ja jir n,
osi e jmi n ga . 21 Jo ds
l mbaa e nif n e jnea ja
calse b qunaa fa cajmnaa
lajo co n.
Jo song i dsea i caguiaanggu
do teb dsir e jmrang yaai,
joba teb dsi jnea e nijmeee
lajo cajo, nai fa fa la f jaang
dsea i ja r l. 22 Co jmrang
yaang i dsea ds ui e l i
dsea hebreo, jo ds lajob l ng
jnea cajo; jogu jmrang yaai
ds ui e l i dsea Israel, jo
ds lajob l ng jnea cajo; jogu
jmrang yaai ds ui e l i
sju l y Abraham, jo ds
lajob l ng jnea cajo. 23 Jogu i dsea
jmrang yaai e jmor ta e
ncang i qui Dsea Jmang, jo
ds jneagu eanggu jmoo e ta
e ncang nn qui Dsea Jmang
lacogu i dsea ; jo ds fa lana
lafa f jaang dsea i ja r l.
Dsco jnea eanggu ncajme

e ta jo lacogu i dsea , jogu
jmiguigu ya ncajning dsea
jnea f dsi n lacogu i dsea
, jogu eanggu ncabng dsea
jnea lacogu i dsea , jogu cajo
jmiguigu ya ji ja m cajnn.
24 Jo lajee i ne cabng
dsea judo jnea guigui ds
ya co nii. 25 Jogu n ya
cabi jnea co s, jogu coo
ya caslr jnea cuu. Jogu n
ya cangoang mo f l iuun,
jogu coo ya cangongnn e caja a
f ni jm lajee coo jm jogu
coo u. 26 Jogu eam ncajme
ta ng, jogu eam ncaldseang
seen m cuoo jal gua jogu
m jnn jalng jogu m seen
jee jalng dsea goo co gu m
seen jee jalng dsea i ja l ng
lajo. Jogu lajob ncaldseang
seen f lacaang go dsea co gu
lacaang jee m jogu lacaang f
ni jm. Jogu ncaldseamb
seen cajo f jee jalng dsea i
jmcaang e l i dsea qui Dsea
Jmang. 27 Jo eang ncajme
ta ii, jogu hu ng ncangoje
quie, jogu jmiguib ya ja
m calse f quie fa e gn
laco s, jogu ncambaa oo
co jal e g jogu co jal
jm e gu, jogu jmiguib ya
ncaja a e ja m cag ii, jogu
ncangong mbaa iihu m t ji i
gi, jogu ncangong mbaa iihu
cajo ui e ja sea s
. 28 Jo o co
j i e na eang hu ng ncangoje
quie, co eang hu ng dsije
quie lacoo jm uii e guiing
dsii jial seeng lajalng dsea
qui Dsea Jmang. 29 Jo song i
451
2 Corintios11,12
lng dsea qui Dsea Jmang ja

qu r jm co e ta e ncang i
qui Fidie, joba lafa lajob
l ng jnea cajo. Jogu song i lng
i dsea la cajmer e catng
jaanggu dsea ri f ni dsee,
joba eam nilguinn. 30 Jo song
seab uiing e nijmrang ia,
joba lajob nijmeee co jal e
cu li e ja qu jm jmoo.
31 Jo Fidie, i l ng Tiqui Finaa
Dsea Jmang, bing i cat ng
nijmifngnaa car ngong jm,
jogu dsea b dsea ni r cajo
e jmang ju jba ncafa.
32 Jo ie m cataann f Damasco,
i dseata i qui ta f jo i jmoo
ta qui dseata dsea fng i sii
Aretas do, casi le quir f t
jn e l si i cuu e si lacng e
f do e laco ja nicur f e nijuu,
co lam ii e nisi jnea jo
nitr jnea f dsi n. 33 Jo ds
calsm dsea i cajgiang jnea f
dse e i cuu qui e f do e iuun
f coo dsi mat, jo lajoba cal
e calann f jagu i dseata do.
12
Jal e cang Paa
Jo nai fa j i coo ja ee

l ds ui e jmrang
ia, jo ds lanagu nba e
nif n jal e ncamo lafa
m qu jogu jal e ncainn e
ja m cajmijneng Fidie jenggu.
2 Co jnea cuimbaa jaang dsea
i l ng dsea qui Dsea Jmang,
jogu lana nngo guiqui ji i m
cajeng Fidie r cate f l cat
n y jmg. Jo ds ja ii si
cang i dsea do co ngu tai
osi laj i jmgu quibre , co
dseng laj i Fidiebing i i jal
e jo. 3-4 Jo ds ib jnea e i dsea

do cangr f if , jo f jo canur
ju e dseng j i ja i dsea jial
nifr ui e jlo eang, jogu e j i
jaang dsea jmg sea f quir fa
e nifr lajo; jo lfa doba ja ii su
cang i dsea do co ngu tai
osi j i co jmgu quibre , co
dseng laj i iab Fidie ir e
jo. 5 Jo jnea cum l jmrang
ia uii qui jaang i dsea la,
jo ds o nijmrang ia uii
quie ia, lfa nijmram ia
j i qui e ja qu jm jmee.
6 Jo nai fa iimbaa e nijmrang
ia, jo ds song jmoo lajo, ofa
e l nn jaang dsea i ja r l,
dsco ju j l jal e fa na.
Jo ds ja iinn e ni dsi dsea e
niinggu j i laco e jnenn osi
laco j i e jmoo osi j i laco e
fa . 7 Jo ds e laco ja ni dsii
e niinggu laco j i e l nn lana
ds ui e caiinn qui Fidie
jal e jlo e ja m cajmijnei
jenggu, joba cang nn coo iihu
e l lafa coo to e cainn, jo e jo
l lafa coo e jmng ta fii i lng
i sii Satans e jmi jnea ga. 8 Jo
n ne ncam Finaa Dsea
Jmang e nijr e iihu do quie,
9 jo ds r ncas r jnea lala:
Laj i e guinn co nba e n
qui, co laeang co jalng i
dsea i ja qu jm yaang co
jal e jmo eanggu jneng jial
ti gnn. Jo ui e lajob l , joba
jmiiam dsii co jal e ja qu
jm jmeee ia, co laeang
co e joba jmili Dsea Jmang
jial ti gi. 10 Jogu jmiiam dsii
cajo ui qui jal e ja qu
jm jmeee ia do, jogu lajob
452
2 Corintios12
l nn cajo m jmineang dsea
jnea, jogu m ja ga l sea jal
e ne, jogu m jmng dsea jnea
ga, jogu m dsije hu ng quie;
jo ds liang dsii m dsing nn
jal e na ds ui e l nn dsea
qui Dsea Jmang, dsco m
li e eanggu ja qu jm jmee
ia, joba eanggu qu jm e
jmoo.
Eang guiing dsi Paa jalng
dsea i seeng f Corinto
11Jo
jnea lafa jaang dsea i ja r

l l nn ui co jal e ncafa
na uii quie; jo ds nb dsea
ncacuna jnea goo e ncafa
lana. Co n dsea cat ngna e
nifona gui uii quie. Jo nai
fa ja ga l niimb jnea, ds ja
unggu laco i dsea caguiaanggu
i gtang n co do i ng f e
l i dsea cng i casing Dsea
Jmang cuai quir. 12 Jo nb
dsea ti nna e lajee e ncataann
jee n, dseng lajang ju
l mbaa jaang dsea i casing
Dsea Jmang cuai quir, co
ncajmbaa te co jal iihu
e dsing nn. Jogu cu li cajo e
l mbaa jaang dsea la uii co
jal e li e qu jm e dsig dsi
dsea e ncajme laeang co b
gng qui Fidie. 13 Jo ds ofa
cajmunggu n ui e ja ee
cam n fa e nijmco na jnea
l lacogu ncajme co jalng
dsea qui Dsea Jmang i seeng f
l ji. Joba fng ona uii quie
fng song ui e joba cajmiqung
ona.
14 Jog u lanagu nneb gui
quie e nietu n e cat n
ya, jo ds ogu lana nim n

jal e ne. Dsco ja n jnea
jal e sea qui n, dsco j i
nbing i nnn. Co nb dsea
l ngna lafa jo o, cofa jalng
tiqui dsea n to f mbre
jiuung quir, jo o i jiuung quir
do n to f ng tiquir. 15 Jo
jnea e gui dsibaa nijmeann
ta jal e sea quie, jo jgu cart
ia nijmeann ia lajo e laco
niuing gui quina; jo ds laco
ngo e eanggu lneann n,
n l rqu jmoona co jnea,
co jigu neangna jnea lacoo
ya.
16 Jo e jb e lajee e cataang
jnea co n f na, j i coo ja ee
cam n e ne, jo ds seem
i lng n i f e lco cajme e
calgmba e j i ja callna lajo.
17 Jo dseng ja m cajmgng
jnea n co i dsea i ncas nn i
ncangoee n f na. 18 Jo cam
Tito jmee e nidsier n f na, jo
colng co r cas nn i jaanggu
Jmang. Jo i Tito do dseng ja
cajmgmbre n m caguir
f na; jo dseng e jb cajo e
laj huobaa r ncaeenaa, co
conrb dsinaa.
19 Jo jangm ni ana co
jal e ju la e jmng yeenaa
f quinna, jo ds dseng o lajo,
co jnea l l fnaa f quini
Fidie jal e ju na jogu ui e
l naa dsea qui Dsea Jmang
cajo. Jo jal e ju e sinaa
n, dsea rnaa i neann
eang, e l laco nidsicunggu
quina co ju qui Dsea
Jmang. 20 Jo fa jal e ju
453
2 Corintios12,13
na, co gb ji e m niguiee e
nieee n f na, ja niguinn
n j i laco iinn e l ngna, jogu
n cajo ja nimangna jnea
j i laco e ona e l nn. Co
gb ji e jmoona ta j ng jogu
ta dsihu ng qui rng jogu
ta guing qui rng jogu ta
guiing dsi j i cuai quina
yaangna, jogu e ngna ta
quie jal adsee, jogu e engna
dsea rngna, jogu e jmrang
yaangna, jogu cajo e leena qui
dsea rngna. 21 Jogu gb cajo
e m niguiee e nieee n f na
cal cat, Fidie nijmr e nil
l nn uii quina, jogu nijmr
cajo e nilinn f car niqu uii
qui i f ng n co jal e dsee
e ilingna eena mal eang,
co ja m cat b e jmoona jal
e l e l dsi ngu tangna ogu
m cat na e jmoona jal e ja
cat ng dsea jmor co ngu
tai co l doi i i dsea, jogu
cajo dseng ja m cat b e
jmoona jal e l lana l laco
qu t ngna e jmoona lat jm
na.
Ju goo l cadsng qui Paa
13
Jo nit n ya e nieee

n m niguiee f na f
Corinto. Jo f ni ji qui Fidie
f e neng gng osi f nggu
dsea i ti ni e laco cung ni
m eego ga jmoo dsea. 2 Jo ie
m cataann co n f na e
cat t ya, ca baa goo qui
jalng i ncale lam jenggu,
jo co lanagu huim tann laco
seengna, joba tu goo qui
jalng jogu qui jalng
dsea caguiaanggu cajo, e m

niguietu f na, dseng ngoo e
guiab dsii e ncu iihu laco
cat ng lajalng , jo dseng ja
nijmeebaa fng dsii. 3 Jo ds
ui e n iingna na r e su
j e f Dsea Jmang laeang
jnea, joba dseng niebaa n
e lajob l . Jo Dsea Jmam ja ua
l i co jal e jmor jee n,
co jmijnembre jial ti gi. 4 Jo
e jb e jaang dsea jmg i ua
l ng Dsea Jmang ie m caji
f dse cru, jo ds seei laeang
co b gng qui Fidie. Jogu
e jb cajo e jnea l naa dsea
jmg i ua l laco lam l ng
r, jo ds jnea nilsee naa co
n f na laeang co b gng
qui Fidie l lacogu la seeng
Dsea Jmang iar e laco cung
e nijmnaa ta f quinna.
5 Jog u lana, dsea rnaa,
f n e nijang yaangna
su dseng lajang ju te
teangna co ju qui Dsea
Jmang, jogu e nijna cajo
jial ona. Jogu cajo nbaa
e cm seeng Dsea Jmang
co n, jo song ja l lajo, joba
dseng ncaltng ona laj i e
f gui l nteangna co ju
qui dsea do. 6 Jogu dseng
ntab dsii e jb l ng n e
dseng ja m caltng dsi jnea
laj i e f gui l nte naa co
dsea do. 7 Joba jnea m naa
Fidie uii quina e l laco ja
nijmena j i coo e ga. Jo ds
jnea ja jmoonaa lajo e l laco
nijmilnaa f quini dsea rnaa
e ncate l naa laj i f gui l
nte naa co Dsea Jmang, co
454
2 Corintios13
jnea m naa Fidie e l laco
n nijmena jmang e gui,
nai fa jnengnaa e l naa dsea
i ncaltng dsi laj i f gui l
nte naa. 8 Dsco jnea cat naa
e nijmnaa dseng j i laco f
ju qui Dsea Jmang, co ja
cat ng fa e nijmnaa jal e
ji j i laco la f e ju jo. 9 Joba
jnea eang iang dsinaa m
ja ga l qu naa jm co
jal e jmoonaa, jo ds lajee jo
teb teang n laj i f gui l
nteangna co Dsea Jmang.
Jogu cajo dseng m noob
nim naa Fidie e laco nisngtu
te f gui co dsea do. 10 Jo
ui e lajob l , joba jmoo e ji la
quina ngu e niniii e nieee
n f na e laco m niguiee f
na, ja ng l fa n e nijmeann
ta e ta e oo la e ncang nn qui
Dsea Jmang e laco ni goo
quina dseng lahu ng. Dsco
Dsea Jmang ncacur jnea e
ta e oo la e laco nijmeee e n
tegu nisngna f gui co r jo
o e laco niqungtu tucangna e
f l nteangna.
11Jo
l ngo cadsng, dsea

iinn e seengna e iang oba,
jogu jmungna e laco nisngtu
te e f gui co Dsea Jmang,
jogu cu b rngna, jogu
r siingna lajalngna, jogu
glseemba jugui ju r
conr lajngna. Jo lajoba Fidie
i neang jneaaaa do jogu i cu
jneaaaa e see naa jugui ju r,
dseng cm nilseei co n.
12 Jog u feng rngna e se
guoo rngna lacoo ya m ji
jng rngna.
13 Jo lajm dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang i seeng f la
guii ju guico quina.
14 Jo m Finaa Dsea Jmang
e laco nilgu jial ti guii
co n jogu e nilgu jial
ti neang Fidie n, jogu cajo
e laco yej glseeng Jmgu
qui Fidie cng co n
lajalngna.
Jo lajob nil.
Jo lana cat e ji cat t qui
Paa e cat ng jalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng f Corinto.

cat ng dsea seeng f GALACIA

apo i o ta qui Dsea
Jmang, ds o dsea jmg i
canang jnea ogu dsea jmg
i casing jnea e nijmeee e ta la,
dsco Dsea Jmang iabre
co gu Tiquii Fidie, bing i
cajme lajo, jo Tiquii Fidie, b
cajo cajmer e caj tu Jor Dsea
Jmang m cang e caji. 2 Jo jnea,
colng co jalng dsea qui Dsea
Jmang i caguiaanggu i taang co
jnea f la, guiengnaa ju guico
quina jalng n, dsea qui
Dsea Jmang i neang f l se
Galacia. 3 Jo nim Tiqunaa Fidie
co gu Finaa Dsea Jmang e ni r
gea quir jee n jogu e nicur
n e seengna jugui ju r. 4 Jo
Dsea Jmambing i cacung ia
e caji f dse cru ui dsee
qunaa e laco ja nisng yeenaa f
ga co jal e l e sea f jmg la,
co lajob caliing Tiquii Fidie e
cajmer. 5 Majmifmbaare lata! Jo
lajob n l.
Ja sea e jigu ju laco e

ju qui Dsea Jmang
6Jo
eam dsig dsii e lajmnb

catiung n Fidie e ja m ngo
eang e cajang yaangna f

jagur, co dsea dobing i cagung
n ui e eang guing Dsea
Jmang co n; jo ds lana,
n nnaangna e j l ngna ju
e jigu lacogu ju qui Dsea
Jmang e qui jial laang dsea
jee dsee quir. 7 Ds dseng
e j e ja sea e jigu ju, co
dseng laj i ju qui Dsea
Jmamba sea. Ds laj i e l e
seeng dsea i jmcaang quina
jogu ii nijms i ju qui jial
laang dsea jee dsee quir. 8 Ds
song seeng dsea i jmo lajo, ja e
l fa jneab osi jaang ngel i l ng
guot Fidie i ja f y jmg
i guia ju e jigu laco ju qui
Dsea Jmang e ncaguinaa jee
n, jo jnea fa, gguim Fidie
f l l i dsea lata. 9 Jogu
f tu n cal cat laj i e
ncaf n do: L doi i i dsea i
guia ju e ss nggu laco e ju e
ncaing n do qui jial laang
dsea jee dsee quir, jo gnaang
i dsea qui Fidie lata.
10 Jo e j, ja jmo jnea j i e
jmiiang dsi dsea jmg, co
dseng laj i e jmiiang dsi
Fidieba jmoo. Dsco faco jnea
455
456
Glatas1,2
iinn e lco nilseen gui co j i
dsea jmg, joba ja l nn jaang
dsea i jmo laj i e iing Dsea
Jmang jng.
Jial m cauing Paa dsea
qui Dsea Jmang
11Joba
iinn e ba, dsea rnaa

dsea qui Dsea Jmang, e laj i
e ju e guia jnea qui jial laang
dsea jee dsee quir, ds e ju
jo ja l laco la dsi mogui dsea
jmg. 12 Jogu ja caing jnea
ogu calt nn qui l doi i i
dsea jmg cajo, co dseng laj i
Dsea Jmambing cacu jnea e
calcuii e ju jo.
13 Jo ncan b n e ie lam
jenggu do, lajee ngu
e nilcuinn Dsea Jmang,
cajmbaa ung e cajmitii r
laj i e t ng dsea ang quie dsea
Israel. Jogu eam ga cajmeann
co cart cajme ung e nijum
jalng i dsea . 14 Jo ie jo, jee
jalng dsea rnn dsea Israel
i conrng ji co jnea, laj i
jneabing i jmitigu r jal e
qu t ng dsea goo dsea Israel
e jmor, jogu cure b e laco
nijmitir laco s e jo. 15 Ds
Fidie cagu jnea e niuinn
dsea quir lat j i ie ngu
nilseembaa, jogu co eam
neai jnea joba catr jnea e
nijmeee ta quir. Jo m cat
e iing 16 Fidie e nilii e Jess
l ng Jor , joba calcuinnre e
laco jnea niguiaa e ju qui jial
lai dsea jee jal dsee quir,
jo nijmeee e jo jee jalng dsea
i ja l ng dsea Israel. Ds ie jo
ja cango fa e cangojmng
dsea jing qui e ju jo, 17 ogu
ngo f Jerusaln ladsif cajo e
ngosiinn e ju do co jalng
dsea i l ng dsea apo qui Dsea
Jmang lajee ngu e nilinn lajo
cajo. Ds ja cajme lajo, co dsif
ladob cango f Arabia f l ja
ga l dsea seeng, jo m cang jo,
caqumtu f Damasco.
18 Jo m cang n ji i e calcuinn
Dsea Jmang, joguba cango
f Jerusaln e cangojmicuinn
T Simn, jo co b cataann j i
guii jm. 19 Jo f jo, laj i Tia
i rng Finaa Dsea Jmambing
camnn, jo ja camnn dsea apo
qui Dsea Jmang i jinggu.
20 Jogu dseng ntab dsii f quini
Fidie e jal e jmoo la dseng e
jb, co ja fa ju ta ju.
21 Jo m cang e tann f Jerusaln,
joguba cango f l se Siria
co gu f l se Cilicia. 22 Ds ie
jo, jalng dsea qui Dsea Jmang
i neang f l se Judea ja m cui
jnea dseng quinii lana. 23 Jo lco
nu i dsea do e f dsea jing lala uii
quie: I dsea i jmng jneaaaa
ga ie lam jenggu do, lana nngr
guiar ju qui Dsea Jmang rb
laco j i ju e j l jneaaaa do, jo
ie lam jenggu do cart jngambre
jalng dsea i j l ng ju jo, co
lam ii dseng niim e ju do
conguia. 24 Joba i dsea jmifi
Fidie ui e ncals m jnea.
M cang dsea apo qui

Dsea Jmang i caguiaanggu
do ju qui Paa
Jo m cang guiqui jiing

lajo, cangbtu f Jerusaln
457
Glatas2
colng co jaang dsea rnaa

Bernab, jo jeemb jaanggu
dsea rnaa i sii Tito cajo.
2 Ds cangbaa f jo, co lajob
ju cajmea Fidie jnea. Jo m
caguie f Jerusaln, casengnaa
f coo l ja ga l dsea j co
coo t m ng dsea i sneaang
i teang nif qui dsea qui
Dsea Jmang f do, jo lajee jo
caf re laj i ju e guiaa jee
e qui jial laang dsea jee dsee
quir. Ds cajme lajo, co ja
iinn e ja ning i dsea teang nif
do jal ta e ncajme, co song
lajo, joba ja ning jalng dsea
caguiaanggu e ta e ncajme do
jng. 3 Ds jalm dsea i quie nif
qui dsea qui Dsea Jmang
f Jerusaln rb cas i co
jnea, jo ja cajmer laguidseaang
e ning Tito e li f ngu tai
l laco qu t ng dsea Israel e
jmor, co dsea griegob li do
jo ja l i dsea Israel. 4 Ds e j,
i lng dsea i jmcaang e l i
dsea qui Dsea Jmang calii
fa Tito ni e li f ngu tai
do l laco lt ng dsea Israel. Jo i
dsea do cangotai jee jnea e
laco cr cuente jial gui see naa
laeang e cajang yeenaa f
jagu Dsea Jmang, co i dsea
do ii fa jnea nisnaa r
e dseng n nijmitbtu e
ju qui ta qui Moi do e
laco niing dsee qunaa. 5 Ds
dseng ja cajmitnaa j i coo
laco iing i dsea i jmcaang do e
laco ja nils ng ju qui Dsea
Jmang e guianaa jee n qui
jial laang dsea jee dsee quir, co

iinaa e ta ona e dseng jb e
ju jo, jo co j i e ju job laang
dsea jee jal dsee quir.
6 Jo lajalng dsea i sneaang
e teai nif qui dsea qui
Dsea Jmang ja caj fa e jnea
nijms nn laj i e ju e guiaa do.
Ds ja e l qui jnea i i i dsea ,
co rb l naa lajalnaa f quini
Fidie. 7 Jo ja cajme i dsea do fa
cajms i laj i ju e guiaa do,
co callbre e Fidiebing cacu
jnea e ta e jmoo la lana qui e
guiaa e ju jo f quini jalng
dsea i ja l ng dsea Israel, jo lajob
Fidie cajo cacubre T Simn
ta guia e ju jo f quini jalng
dsea i l ng dsea Israel. 8 Jo call
i dsea do e Fidiebing canang
T Simn e nili dsea apo qui
Dsea Jmang i guia ju qui
dsea do jee jalng dsea Israel, jo
lajob cajo canang Fidie jnea
e nilinn dsea apo qui Dsea
Jmang e laco niguiaa e ju jo
Israel.
9 Jo Tia co gu T Simn
jogu Juan i sneaang e l i dsea
teang nif jee jalng dsea qui
Dsea Jmang, bing i call e
Fidiebing i cacu jnea e ta jo e
iang dsir. Jo laco calta dsi i
dsea e rb ta jmoonaa co r,
co rb ju e guianaa do, joba
casbre guonaa, jnea co
Bernab, jo catgua ju qunaa
e jnea nidsijmnaa ta guia ju
dsea i ja l ng dsea Israel, jogu
i dsea nidsijmer ta lajob cajo
jee jalng dsea i l ng dsea Israel.
458
Glatas2
10Jo
j i laba cas gur jnea e

nijmiguing dsinaa e jmco naa
tiing i neang f Jerusaln, ds
jnea jem ncajmungnaa e
jmoonaa lajo.
M cagaang Paa qui T
Simn f Antioqua
11Jo
m cang jo, cango f

Antioqua, jo lajee job cagui T
Simn f jo, jo cajimbaare dseng
f quinir lana, co ja dseeng jal
e cajmer do. 12 Co lajee e ngu
niguiling coo t m ng dsea
Israel i cuing rng co Tia,
colm g T Simn co jalng
dsea qui Dsea Jmang i ja
l ng dsea Israel. Ds m t l
caguiling , cajim iar co i
dsea i ja l ng dsea Israel do, ogu
ggur colng coi do cajo, co
gmbre jalng dsea Israel i qui
ta e to li f ngu tang jalng
dsea i ja l ng dsea Israel. 13 Jo i
dsea Israel caguiaanggu i neang
f Antioqua i l ng dsea qui
Dsea Jmang canaai er lacogu
T Simn nai fa nibrer e ja
dseeng jal e jmor do, jo lat
Bernab canaai er lajo ie jo
cajo. 14 Ds m calli e ja r ta
e i dsea do, co ja cng r co
cagaan qui T Simn f quini
i teang do ie jo, jo caf re lala:
N calsn e ln dsea Israel, jo
ncajmee e lafa ja ln dsea Israel,
dsco jo jmit laco j i laco qu
t ng dsea m caqui co dsea
i ja l ng dsea Israel. Jo jial lana
iin e niqui ta laguidseaang
qui jalng dsea i ja l ng dsea

Israel e laco nijmitir j i laco qu
t ng dsea Israel jo lajoba ui
dsea qui Dsea Jmang? Dseng
ja dseeng laco o.
Jial ng Fidie dsea e ja
ri dsee f quinir
15Jog u
n, T Simn, colng
co jnea, dsea Israel l naa lat
m cangambaa, jogu ja l naa
la l ng dsea i ja l ng dsea Israel
i dsinaa e l i dsea dsee dsea
qui, co ja jmitir jal ju qui
ta qui Moi e qu t ngnaa
dsea l dsea Israel. 16 Ds
jneaaaa nnebaa r e ja ng
Fidie j i jaang dsea e l i dsea
i ja rng dsee ds ui e jmitir
e ju qui ta do, co nnebaa
e j i e jang yeenaa f jagu
Dsea Jmam, lajoba ng Fidie
jneaaaa e ja dsee rnaa f
quinir. Co Fidie j e j i jaang
dsea l i dsea i ja rng dsee f
quini dsea do ds ui e jmitir
ju qui ta qui Moi.
17 Jo song jmungnaa jial ning
Fidie jneaaaa e ja dsee rnaa
f quinir laeang co Dsea
Jmang, jo lajee job callnaa e
l dsea dsee dsea qui cajo, co
ja cajmitnaa e ju qui ta do,
ds o Dsea Jmang dsea cajmer
e jneaaaa callnaa lajo. 18 Jo
dsea dsee dsea quib l nn song
j nilingtu e ja dsee rn f
quini Fidie ds ui e jmitii e
ju qui ta qui Moi do m
cang e ncajang ia f jagu
Dsea Jmang. 19 Dsco jnea, lana
l lafa nlmbaa, co jo seen e
e ju do quigu ta quie, ds
459
Glatas2,3
lanagu nseen e jmoo laj i e

iing Fidie. Jo m catng Dsea
Jmang f dse cru, joba l
lafa rb catnn co r. 20 Jo jo
seen e laco iinn ia lana, co
Dsea Jmam njmco jnea e
seen laco iing r. Jo nseen f
jmg la laeang e cajang
ia f jagu Dsea Jmang. Jo b
cajo i cajmineang jnea jo cart
cacung iar e caji f dse
cru ui dsee quie. 21 Jo ja
niguiaa ca laj i e guing Fidie
co jnea. Jo faco jaang dsea
qu r jm e ning Fidie r e ja
ri dsee ds ui e jmitir e ju
qui ta qui Moi do, joba ja
caln e cajng Dsea Jmang ui
dsee quii faco lajo.
Jna e la guinggu
I jmcaang n, dsea
glatas! Jial cauing e
cajgieng ona e jo ga l
n na ju qui Dsea Jmang?
Dsco lajee e ncagui jnea
ju qui Dsea Jmang jee n,
rb ncaenaa n e uiing
e catng Dsea Jmang f dse
cru. 2 Jo j i jo iinn e jmiguing
ana e ja caingna Jmgu
qui Fidie laeang e jmitna
ju qui ta qui Moi, co
caimba ds laeang e cajang
yaangna f jagu Dsea Jmam.
3 Dseng bji l ngna, co lauii
cauingna dsea qui Dsea
Jmang laeang co Jmgu
qui Fidieb, jogu lana l ngna
e qu ba jm e seemb co
Dsea Jmang laeang co j i
b quina yaangna. 4 Jo ja e ta
caling quina laj i e caingna
qui Fidie lajee l ngna dsea

qui Dsea Jmang song lanagu
niingna nic na f jib. 5 Joba
m cu Fidie n Jmgu quir
laco s jogu jmor jal e qu r
jm jee n, ds ja cajmer lajo
ui n jmitna e ju qui ta
qui Moi, co cajmebre lajo ds
laeang e cajang yaangna f
jagu Dsea Jmang m cang e
can na ju quibre.
6 Jo gguing ana jial
cal co l y Abraham,
co lalab f Fidie f ni ji
quir: Dseng jb cal ng
y Abraham ju quie, joba
cainnre e l i jaang dsea i ja
rng dsee. 7 Joba gguing
ona cajo e doi i i dsea i dseng
jng ia f jagu Fidie, j i
b dsea i l ng jo l y
Abraham. 8 Co lam jenggu f
Fidie f ni ji quir e nimbre
e li dsea i ja rng dsee, ds
laj i i dsea i jng yaang f
jagubre. Jo lanab l e ju jlo
qui Fidie e cacur l y
Abraham m caj f ni ji quir
lala: Niee gui co lajng dsea
seeng f lang f jmg laeang
co n, Abraham. Jo lanab j i
l ju qui Fidie. 9 Jo lajoba
jalng dsea i nijng yaang f
jagu Fidie l lacogu cajng
ia l y Abraham, joba
guib ni Fidie co jalng
dsea .
10 Jogu jalng dsea i dsi e
Fidieb ning r e l i dsea i ja
rng dsee laeang e jmitir ju
qui ta qui Moi, joba nibib
Fidie qui i dsea , co lalab f f
460
Glatas3
ni ji quir: Dseng nibib Fidie
qui jalng dsea i ja jmiti dseng
r contng jal ju qui ta
quir e cang Moi. Jo ds j i
jaang dsea qu r jm nijmr lajo.
11 Joba nnebaa r e ja ng Fidie
j i jaang dsea e li dsea i ja dsee
rng ds ui e jmiti e ju qui
ta qui Moi; dsco lalab f f ni ji
qui Fidie: Jo laeang e j l ng
jaang dsea ju qui Fidie, joba
Fidie i dsea e li jaang dsea
i ja rng dsee f quinir. 12 Jo e f
ni ju qui ta qui Moi do ja f
e n nijng yaang dsea f jagu
Fidie; dsco lalab f e ju qui
ta do: Jalng dsea i jmiti dseng
r contng e ju jo, joba laeang
co e ju dob seei cajo. 13 Jo Dsea
Jmam caquir dsee quii e laco ja
cabing Fidie jneaaaa, ds o ui
e cajmitnaa dseng r contng
laj ju qui ta qui Moi, co
caquir dsee quii laeang e cabing
Fidie r cuai qu jneaaaa, dsco
lalab f f ni ji qui Fidie: M
jung dsea f dse cru, joba cu li
e Fidieb bi quir. 14 Ds laeang
e caqui Dsea Jmang dsee quii
f dse cru, lajoba e Fidie gui
co jalng dsea i ja l ng dsea Israel
lacogu ncaer gui co l y
Abraham lam jenggu eang cajo. Jo
co Dsea Jmang caqui dsee quii f
dse cru, lajoba niingnaa Jmgu
qui Fidie laeang e cajang
yeenaa f jagur, co lajob ju
ncacur jneaaaa lam jenggu.
M cacu Fidie ju l
y Abraham
15Joba
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, coo gu
ju e laco cung l s ng dsea:

Faco jaang dsea lng ee ju
s i co jaanggu dsea, jogu
carang maj quir qui e ju
do, jogu cater niguor ni, jo
m ning jo, joba jo cung fa
nijgienggu j i cam ju laco
j i ntoo e ni maj do. 16 Jogu
Fidie cajmrr ju co l y
Abraham co gu jaang dsea sju
dsea do. Glb cajo e ja to f
ni ji qui Fidie fa e cajmrr
e ju do qui f ng dsea sju
Abraham, co qui jaam dsea e f
e f ni ji do, jo b Dsea Jmang.
17 Joba f gu n e ju la: Fidie
cacur ju l y Abraham
jogu cajmrr ju co dsea do
cajo. Jo m cang gu cuatrocientos
treinta ji i lajo, cang Moi ju
qui ta qui Fidie; ds e ju
jo ja qu jm fa niguing ca
e ju e cajmr Fidie co l
y Abraham do lam jenggu,
ogu qu jm ninng e jo ta
ing e ju jo cajo. 18 Faco jal e
cu Fidie jneaaaa do ingnaa
laeang e jmitnaa e ju qui
ta qui Moi do, joba ja cacu
Fidie e iang dsir e jo faco lajo.
Ds Fidie cajmitibre e ju e
cajmrr co l y Abraham e
iang dsir, co lajob ju ncacur
dsea do lam jenggu.
19 Joba laco cung feee, jie
l ing ta ju qui ta qui
Moi? Co cacu Fidie e ju qui
ta do m cang e cajmer ju
co l y Abraham e laco
nill dsea jmg e ri dsee.
Jo calim ta e jo cart cagng
i dsea sju r do, co e ju e cajme
Fidie co l y Abraham
461
Glatas3,4
lam jenggu do f cuai qui

i dsea sju r dob. Jo lauii cang ng
Fidie qui jalng ngeles i l ng
guotr e ju qui ta do, jo gu
cang i qui Moi, jo Moigu
cart quini jalng dsea Israel.
20 Ds ja fa dseng la guing
neng i dsea i ning ng e ju do
m e ju jo ja t quini jaam
dsea, co iab Fidie cang i e
ju jo f quini Abraham.
E uiing e ju qui ta qui Moi

21Jo
su cum feee e e ju
qui ta qui Moi do ja cng
r co e ju e cajme Fidie
co l y Abraham do? U , ja
l lajo Dsco faco e ju qui ta
do cu e seeng dsea cng co
Fidie, joba faco lajo cum sea
lng Fidie dsea e li dsea i
ja rng dsee song jmitir jal e
ju jo. 22 Ds l laco f Fidie f
ni ji quir, e lajm dsea jmg
dseng jmitir laj i ta qui dsee
quir, jo lajoba Fidieb nicur
jalng dsea i cajng yaang f
jagu Dsea Jmang l lacogu
ju cacur lam jenggu. Co
lajob ju cajmr Fidie laj i ie
m ngu e nicur Moi ju
quir.
23 Jo lajee n gu e nigeng
j nilinaa ju quir, joba e
ju qui ta qui Moi do jeng
jnea lafa umbaa la l naa
dsea Israel cart m j cal naa e
cagng Dsea Jmang i caleang
jnea jee dsee quii. 24 Jo laco
jaang tiqui jiuung jei dsea
leng i jmo qui jiuung
quir, jogu lajob e ju qui ta
qui Moi do quie nif quii

cart m cat e calcuingnaa
Dsea Jmang, jogu cang Fidie
dsee laeang e cajang yeenaa
f jagu Dsea Jmang. 25 Ds
lanagu e ncajang yeenaa f
jagu dsea do, joba jo ga l quie
nif qunaa e ju qui ta do.
26 Dsco jneaaaa, laeang e
ncajang yeenaa f jagu
Dsea Jmang, joba nl jo
Fidie lana. 27 Jo laeang e
ncajgangnaa jm e cu li e
joba nl naa lafa jaam dsea co r
lana. 28 Jo jalng dsea qui Dsea
Jmang, ja e l si l naa dsea
Israel osi o lajo , si dsea snmb
osi o lajo cajo, si l b dsea
osi dseam ; dsco song see naa
cng colng co Dsea Jmang,
joba lafa jaam dsea l naa
lajalnaa co r jng. 29 Jo co dsea
qui Dsea Jmam nl gu , joba
dsea sju l y Abraham l
cajo, joba dseng cat baa laj i
e cajng Fidie e nicur dsea
quir lam jenggu.
Jo e laba iinn f gu n:
Faco jaang dsea seeng jaang
sming jiuung quir, jo laj i
e sea qui i tiquir do, joba i
sming jiuung dob nil qui m
nfnggur; jo ds lajee e jiuui
do, l lafa e o quibre, nai fa
e quibrer m nfi. 2 Jo lajee
jo i jiuung do dsea jim to f ng
r jogu dsea jim ne ni e sse
quir do. Jo l m cat laj i
ju case tiqui i jiuung do,
joba ncung jmer ta laj i e
case dsea do. 3 Jo lajob cangong
462
Glatas4
jneaaaa cajo, lajee e l naa lafa
jiuung, ngu e nilcuingnaa
Dsea Jmang, e dseng n
jmitbaa jal e qui ta quii
e qu t naa f jmg la. 4 Ds
m cat lajo, joba casing Fidie
Jor Dsea Jmang f jmg la
e calsi laco lseeng l doi
i i dsea jmg. Jogu co dsea
Israel l i, joba n jmitibre
e ju qui ta qui Moi do.
5 Jo lajoba caleai jnea, dsea
l naa dsea Israel e dseng n
jmitbaa e ju qui ta do e laco
ning Fidie jnea e l naa jor .
6 Jog u calli e nl naa jo Fidie,
co Fidie casi Jmgu quir
laeang co Jor Dsea Jmang
f dsinaa lajaang lajaangnaa;
joba laeang e Jmgu qui
Fidie do fnaa lala e iang
dsinaa: Teaa! Teaa! 7 Jo lajob
l , jo l gu dsea i jmiti jal
ta qui e qu t naa f jmg
la, co lana nl naa jo Fidie
lajaang lajaangnaa, jo lajoba
niingnaa e ncaj lam
jenggu e nicur dsea quir.
Jial guiing dsi Paa jalng

seeng f l se Galacia
8Ds
lam jenggu, lajee

ngu e calcuing n Fidie,
l ngna lafa dsea snng ui
e jmitna jal e qu t ngna
jmoona co jalng die i o
j. 9 Ds lanagu ncalcuimba
Fidie, osi laco cung feee, e
dsea b dsea i ncalcuing n.
Joba jial e njmittu cal cat
jal e qu t ngna do? Co e jo ja
ji l ing ta quina j i coo .
10Co
n jmgoona jal jm
osi jal s osi jal ji i . 11 Joba
eam guiing dsii n fng song
ja caling ta j i coo laj i ta e
ncajme jee n!
12 Joba m n la guing,
Jmang, e nijmena lacogu
ncajm jnea e jo jmittu laj i
e qu t ngna do. Ds ngu,
eam gui ncaeena co jnea.
13 Jog u nb cajo e jmohu b
quiee m canaan guiaa ju qui
Dsea Jmang jee n e qui
jial laang dsea jee dsee quir.
14 Ds ja e l e gab e jmohu e
quiee do, co n ja cajmeena
fa e ja cajmijingna jnea ogu
canaangna jnea ca ds ui e
l nn e jmohu do. Co n guib
caingna jnea lacogu ng dsea
i casing dsea do, osi laco Dsea
Jmang iabr . 15 Jo jie f ca
e jmiiang o n co jnea ie
do? Co lanagu jo ga l iang
ona. Dsco cum fa uii
quina ie do e dseng lafa nigu
n jminna e nicuna jnea e
laco cung e nijmco na jnea.
16 Jog u lanagu l lafa e nn
mambaa n ds ui e fnn
n e ju j la.
17 Jo i dsea i iing nijms ng e
ju e qui jial laang dsea jee
dsee quir ii e nigtang n
co r, jo ds jalng i dsea ja
dsir laco cat ng, co lco ii e
nimang n jnea nb. 18 Ds
guib cajo song seeng dsea i iing
e nigtang n co r, lfa i dsea
n dsir laco cat ng jogu
n e contm er gui co n
463
Glatas4
l lacogu ee jnea m tann jee

n.
19 Dsea rnaa i iinn eang,
cal cat caa iihu uii qui n
lacogu iihu ng jaang dseam
m lseeng jiuung quir; jogu
caa e iihu do cart Dsea Jmang
nicur n e niuingna dseng
dsea quir. 20 Jo eam iinn e
tann jee n lana, co jigu l
e snaa dseng quinina lana; co
ja ii ee ni dsii uii quina!
E cal co Agar jogu Sara
21Jog u
iinn e ningna quie

e ju la, jalng n i dseng
iingna jmitna ju qui ta
qui Moi. Jo su ja m cangng
n jial l e ju jo? 22 Co jee e
ju jo f e i l y Abraham
do calsng gng jor , jaang i
calsng co jaang dseam i sii
Agar i snng i jmo ta hu e
ja leng, jogu i jaanggu do
calsng quir co dseng
dseam quir i sii Sara i ne ni
jalb e or co dsea quir.
23 Jo i jo i dseam i snng do
calsi lacogu lseeng l doi
i i jo dsea; jogu i jo dseng
dseam qui l y Abraham
do calsi lajob cajo, ds l laco
nilti laj i ju e ncacu Fidie
r lam jenggu. 24 Jo ds lm ee
gung jal e la; dsco laj gng
i dseam do lm ee ju sse
quir lajaang lajaai. Jo i dseam
jaang i sii Agar do cu coo li
quir qui laj i ju e cajmr
Fidie co Moi f y m
Sina; joba jalng dsea i ning
laeang co e ju jo l i lafa
dsea snm. 25 Jogu i dseam i sii
Agar do cu coo li quir f y

m Sina e si f Arabia e gung
e jalng dsea Jerusaln i seeng f
l se Israel l i lafa dsea snm.
26 Ds jalng dsea qui Dsea
Jmang i cat ng e f Jerusaln
m qui Fidie do ja l i dsea
snng. Jogu l lafa niqubaa e
f jo. 27 Co lalab f f ni ji qui
Fidie:
Jmiiang o, dseam ,
n i ja m cangoquieeng
y ;
jogu jmiiang a cajo e ja
m cain iihu laco m
lseeng jiuung qui dsea.
Dsco n, dseam i cat
dsea qui,
f nggu jo nilseeng
lacogu i dseam i seeng
dsea qui.
dsea qui Dsea Jmang, jneaaaa
colng co i jo Abraham i sii
Isa do l naa jo Fidie e laco
nilti laj i ju quir e ncacur
l y Abraham lam jenggu.
29 Jo co ie jo i jo i dseam
snng do cajmei ga i jo
dseam qui l y Abraham
do i calsng laeang co ta
qui Jmgu qui Fidie, jo lajob
cajo jmo dsea sju r cart lana e
jmi ga ri. 30 Jogu quiena
cuente laj i ju qui Fidie e
cas r Abraham: Ung f qui i
dseam i snng colng co jor
do, co ja cat ng jo i dseam do
laj i guie qui i jo dseng
dseam qui i ne ni jalb e
sea quina, y Abraham. 31 Jo
lajob l , dsea rnaa, ja l naa
464
Glatas4,5
lafa jo dseam i snng, co lana
nl lafa jo dseng dseam i
ja snng do.
Dsea Jmambing lang jneaaaa
e laco ja l dsea i lafa snng
Joba f gu n, dsea
glatas, e Dsea Jmambing
caleang jneaaaa e laco jo ga
l quie nif quii e ju qui
ta qui Moi do. Joba n e
nilseengna e slaamba, jogu jo
cutu f yaangna cal cat e
nijmittu jal e ju jo.
2 Jnea Paa, jo n na ju
quie, jogu quiena cuente r
jal e nif n, e song cacu
f yaangna e nit li f ngu
tangna lacogu t ng dsea Israel,
joba ja e ta ing quina jal e
cangong ng Dsea Jmang ui
n jng. 3 Joba f tu n e
l doi i i n i to li f ngu
tang, joba n nijmitna dseng
rb lajal e ju qui ta qui
Moi do. 4 Jo jalng n i dsi e
Fidieb ni n e l ngna dsea
i ja rng dsee ui e jmitna
e ju jo, joba catiumba Dsea
Jmang jogu canam yaangna e
laco jo niingna laj i e guing
Fidie do. 5 Ds jalng jneaaaa
nsta dsinaa e Fidie ning
dsee laeang co Jmgu quir
jogu laeang e cajang yeenaa
f jagu Dsea Jmang. 6 Jogu
song l naa dseng lajang dsea
qui Dsea Jmang, joba ja e l
nai fa to li f ngu tangnaa
lacogu lt ng dsea Israel, dsco
ja e quing e jo; co laj i e quing
f quini Fidie e jang yeenaa
f jagu Dsea Jmam e laco

nijmineangnaa dsea rnaa.
7 Jog u n, guib lam seengna
co Dsea Jmang; ds lanagu
lm i i ncatng n ju e
ncat na e jo n na laj i
ju qui Dsea Jmang. 8 Ds o
Fidie i cajeng n e cajmeena
lajo, co dsea do ncatr n e
laco niuingna dsea quibre.
9 Jo lalab ju ro : Co cap
quieb nijm niro ca qui i.
10 Ds jnea tab dsii e laeang
co Dsea Jmang ni tu ana
cal cat lacogu dsi jnea.
Jo Fidieb nicu iihu i dsea
i jmgng n co jal e n
jmitna, jo ja e l i i dsea.
Jmang, faco jnea guiab ju e
dseng la guim n jm dsea
qui Dsea Jmang e li f ngu
tai l laco lt ng dsea Israel,
joba faco lajo, ja e ta e jmng
dsea Israel jnea ga jng. Jo faco
lajob jmoo, joba ja lguing dsea
Israel uii qui jal e ju e guiaa
qui jal e cangong ng Dsea
Jmang f dse cru jng. 12 Jogu
jalng i dsea i ng ta jmgng
n do e qui e t li f ngu
tangna, guigu fa nidsiimbre
conguia jo lajoba nitiui n!
13 Jog u co n, dsea rnaa,
Fidie catr n e laco jo
quigu ta quina e ju qui
ta qui Moi do. Jo co lajob
l ngna, joba jo jmena l doi
ee l ona yaangna, co dsea
slaam nl ngna. Dsco guigu
e jmco rngna lajee la
yaangna ui e neang rngna.
14 Co lajalb l f ju qui ta
465
Glatas5,6
qui Fidie, e ju laba eanggu

lti: Jmineang jalng dsea rn
l lacogu jmineang u. 15 Jo
song jmoona ta j ng osi ta t ng
co jal e sngna, joba niim
laj i jugui ju r e sea jee
n e cang ngna e cacu Fidie.
Jal e l dsi dsea f jmg jogu

jal e iing Jmgu qui Fidie
16Joba
f gu n la guing,
dsea rnaa: Glseemba
contng laeang co Jmgu
qui Fidie, jo lajoba ja jmitna
laj i e l ona. 17 Dsco jal e
l dsinaa do ja cng r co
jal e iing Jmgu qui Fidie,
jogu jal e iing Jmgu qui
Fidie ja cng r co jal e
l dsinaa do. Dsco laj t e na ja
r cng qui, joba ja cung
e jme n laj i e l ana do.
18 Ds song n seemba e quie
nif Jmgu qui Fidie quina,
joba e ju qui ta qui Moi do
jo qui ta quina lana jng.
19 Jo ja e hu ng e jnaa qui
jalng dsea i c f ga jogu
jmor laj i e l dsir yaai fa
jal e la: m le jalng dsea
osi jalng dseam e gi co
dsea i o quir, osi m jmo dsea
jal e l e jigu, osi m jmor
jalgu e ja ti ta e qu t i
jmor, 20 osi m jmifng dsea l
doi ee, jogu m jmor ta dsea
lang, osi m n ni dsea qui
jalng dsea ri, osi m jmor
ta j ng, osi m suui lacogu
la l ng jaanggu dsea, osi m
jmnb lgui, osi m ii e bre
sl r jal e sea, osi m naambre
qui ri co ja r s i, osi m
j i la bre t dsir s i, 21 osi

m dsihu i qui jalng dsea,
osi m jmor ta jngang rng,
osi m jmor ta ,
osi m dsng
ci, osi m jmobgur jal e ga
e ji cajo. Joba f gu n cal
cat lacogu ncaf n ie lam
jenggu do e jalng dsea i qu
t ng jmo jal e ga lajo, joba
i dsea ja nii e Fidie quie
nif quir, jogu ja nii guie
quir e cu Fidie jalng dsea
quir cajo.
22 Ds m seeng dsea laeang
co Jmgu qui Fidie, co
laeang e Jmgu doba jmineang
ri, jogu e iang dsir, jogu e
seei jugui ju r co dsea
ri, jogu e fng dsir qui ri,
jogu e guii co jalng dsea
ri, jogu guib er co jalng
dsea ri, jogu jmitibre laj i ju
e cur, 23 jogu ja jmcng yaai
jee dsea ri, jogu ja jmor laj i
ta quir yaai. Jogu lajb ju
qui ta cng r co e ju la.
24 Jogu jalng i dsea i l ng dsea
qui Dsea Jmang lafa cat
f dse crub jal e ga e jmor
co gu jal e l dsir yaai, jo
lajoba canaambre qui e jo. 25 Jo
co laeang co Jmgu qui
Fidieb nsee naa, joba n cu
f yeenaa e e Jmgu dob quie nif
quii.
26 Jogu ja n jmcng yeenaa
jee jalng dsea ogu nijmjlng
yeenaa ogu nijmoo dsihu ngnaa
qui jalng dsea rnaa cajo.
Jmco na jalng dsea rngna
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
466
Glatas6
Jmang, song mo n e jaang
dsea rngna ncatng f ni
dsee, joba jalng n, dsea
seengna laeang co Jmgu
qui Fidie, n nijmco ba
i dsea e laco nilseei laco la
seeng dsea qui Dsea Jmang.
Jo jmeeba e guingna co r,
jogu iim ana e laco ja gl
e la quie nb cajo nijingna f
ni dsee. 2 Jogu jmco rngna
co jal e hu ng l quina, jo
lajoba dseng nilti laj i ju
qui Dsea Jmang.
3 Jo song jaang dsea dsir e
niinggur, ds o j e lajo, co
lco jmgng iabre song
dsir lajo. 4 Dsco lajaang lajaam
dsea n dsir su gui jal e
jmor osi ja dseeng . Jo song
dsir iar e gui laj i e jmor
do, jo song dseng lajob l , joba
ja n jr jial jmo dsea jing.
5 Dsco lajaang lajaam dsea n
to f i laj i e l quir. 6 Jogu
i dsea i jmt ng ju qui Dsea
Jmang n cubre i dsea i e
quir do laj i e cat i do e laco
nijmco rei do.
7 Jo ja jmgng yaangna co
jal e jmoona, co j i jaang dsea
cung l jmgi Fidie. Cofa
laj i e jni dsea f ni guo u
quir, e job cajo e nist i m
nir. 8 Jo lajob l co i dsea i
seeng laco l dsir yaai, co m
nit quir e nijui, ninmbre
qui Fidie lata. Jogu i dsea
i seeng laco iing Jmgu qui
Fidie, joba laeang e Jmgu
qui Fidie dob nilseei cng
co dsea do lata. 9 Jogu song
cu b yeenaa e jmoo jmang
e gui, jogu song dseng ja

jmtng dsinaa e jmoo e
jo, joba m nit , niimbaa
guie quii e cu Fidie jalng
dsea quir. 10 Joba contm n
jmnaa jmang e gui co
jalng dsea jogu e jmco naare,
ds la guinggu eang n
jmoo lajo co jalng dsea
rnaa dsea qui Dsea Jmang.
11Jo
Ju goo qui Paa
jna, dsea rnaa, jial

ti co e ju e jmoo la quina!
12 Jo jalng i dsea i jmo ung
e nit na li f ngu tangna,
jmor lajo e laco nijr gui co
jalng dsea caguiaanggu jogu
e laco ja nijmeng dsea ga r
uii qui e guiar ju e cajng
Dsea Jmang f dse cru. 13 Jo
jgu jalng i dsea i jmo ung e
tor li f ngu tai do ja jmitir
jal e ju qui ta qui Moi.
Ds jmor ung e n nit na li
f ngu tangna e laco nijmr
rai f quini jalng dsea jing
e ncal bre n e ncajmeena li
f ngu tangna. 14 Ds jnea, j i
coo ja e jmoo rann e jigu;
co dseng laj i e cal co Dsea
Jmang f dse crub, j i joba
se e te. Co laeang e catng
Dsea Jmang f dse cruba, jo
ee ta ing quie j i coo jal e
sea f jmg la lana, jogu l lafa
e cajmbaa, co jo seen e qui ta
jnea jal e sea f jmg. 15 Jogu
jo ee ta ing quina song to li
osi ja to li f ngu tangna ;
dsco laj i e quinggu quina
e ncaqu jing yaangna f
quini Fidie, jo joba nl ngna
467
Glatas6
dsea m m lana. 16 Jo jalng i

dsea i seeng laco la l e ju e
ncafa na, co gu jalng dsea
Israel i quie Fidie nif quir,
glseembre jugui ju r,
jogu glb f l ng Fidie r
cajo.
17 Lat lana jog u l dsgu cajo
j i jaang dsea nicugur jnea
iihu ; co jal e g e quiee la

lana cu li e jmoo laj i e iing
Finaa Dsea Jmang.
18 Joba dsea rnaa, nim
Finaa Dsea Jmang e ni r gea
quir jee n. Jo lajob n l.
Jo lanab j i f ji qui Paa e
cat ng jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f l se Galacia.

cat ng dsea seeng f FESO
J nea Paa l nn jaang dsea

apo i jmo ta ni ju qui
Dsea Jmang, co lajob ta e
caliang dsi Fidie cacur jnea.
Jo guienn ju guico quina,
jalng n, dsea qui Finaa
Fidie i neang f feso i j l ng
Tiqunaa Fidie co gu Finaa
Dsea Jmang e ni r gea quir
jee n, jogu e nicur n e
seengna jugui ju r.
3Jo
Jal e gui e ncacu

Fidie jneaaaa
majmifmbaa Fidie i l ng
Fidie qui Finaa Dsea Jmang
jogu i l ng Tiquir cajo, dsco
laeang e l lafa jaang dsea
co Dsea Jmang, lajoba Fidie
ncacur jneaaaa jal e gui
e sea quir e ja f l guii e
laco uing gui quii. 4 Jo Fidie
cagu jneaaaa lat j i m
ngu e nitroo jmg e laco
nilguingnaa f quinir e ja dsee
sea quii laeang co Dsea
Jmang. 5 Jo co eam neang
Fidie jneaaaa, joba caguiar
gui lat mal e laco niji
jneaaaa laco jo bre laeang
co Dsea Jmang, l lacogu

j i e caliang dsir iar. 6 Jo
cajmer lajo e laco nijmifngnaa
Fidie, co eam guii co
jneaaaa nai fa ja cat naa e
jo. Jo cacur jneaaaa e jo e ja
lee j i coo laeang co Jor
Dsea Jmang i neai eang
do. 7 Jo co eam neang Fidie
jneaaaa nai fa ja cat naa,
joba ncaleai jneaaaa jee dsee
quii laeang co jmng
Jor Dsea Jmang e catuu f dse
cru. Jo laeang co e jmng
dsea do cai dsee qunaa. 8 Jo
co eam guing Fidie co
jneaaaa nai fa ja cat naa, joba
cacur jneaaaa e t naa jogu
e ngngnaa 9 jal e ii jmor
iar e ja i dsea jenggu, l
laj i ju e ncacur jenggu
qui jal e nijmitir laeang
co Dsea Jmang. 10 Jo l
lacogu j i e ncaguia Fidie gui
jenggu, dseng niltib laco
s m nit lajo e Dsea Jmam
nili dsea mogui qui lajalng
jogu qui lajal e sea f if
co gu f ni guo u la.
11 Jo laj i mal Fidie ncagu
jnea, dsea l naa dsea Israel, e
468
469
Efesios1,2
laco niuingnaa jor laeang

co Dsea Jmang l lacogu
nca dsir jenggu e nijmr;
jo jalb e jmo Fidie do, jmor
laco j i e l i e guib. 12 Jo
ncajmer lajo e laco jnea, dsea
nta dsinaa lauii e Dsea Jmang
nilei jnea jee dsee quii,
see naa e nijmifngnaa Fidie,
co b dsea laniing gi. 13 Jo
lajob jalng n, dsea ja l ngna
dsea Israel, m can naa e
ju j qui Dsea Jmang e
qui jial laang dsea jee dsee
quir, jogu cauingna jo
Fidie, joba cacu Fidie n
Jmgu quir l lacogu ju e
ncacur jenggu e laco liingna
e l ngna dsea quir. 14 Jo co
seem e Jmgu qui Fidie do
co jneaaaa, joba lta dsinaa e
niingnaa laj i e cat naa qui
Fidie cart m nilei jneaaaa
conguia jee jal dsee qunaa,
jneaaaa dsea l naa dsea quir.
Jo lajob nijmifngnaare, co bre
dsea laniing gi f lang.
Jal e m Paa Fidie uii qui

15-16Jo
uii qui e cajme Fidie

e nl ngnaa jor , joba lacoo
ya m fnn dsea do, cure
guimang ui n lat m
calii e cajang yaangna
f jagu Dsea Jmang jogu
eam jmineang rngna co
caguiaanggu cajo. 17 Jogu m
Fidie i l ng Fidie qui Finaa
Dsea Jmang, jogu i l ng Tiquii
i laniing gng do cajo, e nicur
n e tng ngngna i dseng
Fidie laeang co Jmgu

quir, jo lajob nilcuinggur
gui cajo. 18 Jogu m Fidie e
nicur n e nijne moguna
e laco nilna e e nsjeengna
e niingna quir, co dsea
quibre nl ngna, jogu jial
ti jlo jogu niguo jal e
cu Fidie jalng dsea quir i
cat ng lajo. 19 Jogu m Fidie
cajo e nil n jial ja cng
co gng Fidie, jo co e gi
do jmco jneaaaa, dsea l naa
dsea qui Dsea Jmang. Jo co
e laniing gng dsea do, co e
job cajo cajmer 20 e caj tu Dsea
Jmang m cang e caji, jo
caguiei l l dse laco guii
iar f if . 21 Jo cacu Fidie
Dsea Jmang e bing laniinggu
eang jee lajalng i seeng f y
jmg, fa jalng dsea mogui,
jogu jalng i sneaang i qui
ta, co gu dsea laniing i qui
ta, l doi i i dsea ee ta or
i qui ta lajee lana osi lajee
l dsgu . 22 Jo lajal nigui
Fidie f uii t Dsea Jmang, jo
cang mbr cajo e l ng dsea do
dsea mogui qui lajalng dsea
quir. 23 Jo jalng dsea qui
Dsea Jmang l i lafa coo ngu
tai co dsea do, joba rb sea
quii lacogu la sea qui dsea
do, jo dsea b dsea mogui qui
lajalng co gu lajal e sea f
lang.
Fidieb dsea caleai

jneaaaa jee dsee quii
Jo lam jenggu do, jalng

n l ngna lafa lmba f
quini Fidie ui jal e leena
470
Efesios2
jogu ui jal dsee e eenaa,
2 co calsngna e jmoona jialco
nirngna dsee lacogu la jmo
dsea jmg, jogu cajmitna
laj i ta qui fii i lng i quie
nif qui jal gu l e i f
y jmg. Jogu i fii i lng
do ne nir jalng dsea i ja ji
Fidie. 3 Jo lajob cajo lam see
jneaaaa lajnaa lam jenggu
e jmoonaa laj i e ja dseeng e
iinaa yeebaa, co jmoonaa doi
ee j dsinaa jogu dsinaa. Jo
co lajob jmoonaa, joba cat baa
e niingnaa iihu eang qui
Fidie uii qui jal e ja dseeng
e jmoonaa do l lacogu iihu e
ng jalng dsea jmg i jmo
jialco niri dsee. 4-5 Ds Fidie
eam f l i jalng jneaaaa,
jogu eam calneai jneaaaa,
joba cang ngnaa quir e see naa
lafa m mbaa laeang co
Dsea Jmang nai fa l naa lafa
e lmb ui dsee qunaa. Co
laeang e guim Fidie co
n nai fa ja cat ngna, joba
ncaleai n jee jal dsee
quina lana. 6 Jo Fidie cajmer
e lafa rb caj tu co Dsea
Jmang m caj tu dsea do, jogu
lafa caguiei jneaaaa colng
co dsea do f if quir. 7 Jo
cajmer e jo e laco nicu li
lata jial ti guing Fidie co
jneaaaa e j i ja cat naa e
eam neai jneaaaa laeang
co Finaa Dsea Jmang. 8 Jo
co guim Fidie co n e j i
ja cat ngna, joba ncang ngna
e nilengna jee dsee quina
laeang e cajang yaangna
f jagur. Ds e jo ja cal na
yaangna, co Fidiebing cacu

n e jo e ja lee. 9 Jo jal e
jo ja l naa uii qui jal e
jmoonaa, dsco faco lajo, joba
co e job nijmjlng yeenaa
jng. 10 Ds Fidiebing ncajme
jal e jo quii, co cajmer e
lafa calm mbaa laeang
co Finaa Dsea Jmang e
laco nijmoo jmang e gui l
lacogu j i gui ncaguiar quii
jenggu e nijmoo.
Jial see naa jugui ju r

11Jo
te ana jial l ngna ie

lam jenggu do, n dsea ja
l ngna dsea Israel. Jo jalng
jnea i l ng dsea Israel i t ng to
li f ngu tang laj i dsea e
laco cu li e l naa dsea qui
Fidie, jo jneab cajo i f e
ja l ng n dsea qui Fidie.
12 Jo jmiguing ana e ie lam
jenggu do ja m cuingna Dsea
Jmang, jogu jmaquim ona
lacogu jnea, dsea l naa dsea
sju dsea Israel, jogu ja cat ngna
laj i ju e cajme Fidie jogu
cajmrr co jnea. Jo lam
jenggu dsea i ja cuing Fidie
lam l ngna, ogu lng ee
sjena qui Dsea Jmang. 13 Jo
lam jenggu ja cuingna Fidie,
ds lanagu ncuimba dsea do
laeang co Dsea Jmang i
catuu jmng f dse cru m
caji ui jneaaaa. 14 Jogu lana,
laeang co Dsea Jmamba,
rb n dsinaa lajnaa, jogu
jo n neng rnaa. Co lam
jenggu l lafa si ib e sjn
quii lacaingnaa, co n nem
471
Efesios2,3
rnaa. Jo l lafa Dsea Jmang

cajgiei e i do m caji
f dse cru. 15 Co m cajng
Dsea Jmang ui jneaaaa, joba
cauing e laco jo quie nif quii
e ju qui ta qui l Moi. Jo
cajmer lajo e laco cauingnaa
coob
l e m laj t ingnaa
do la cauingnaa dsea qui
Dsea Jmang. Jo lajob cajmer e
laco jo n neng rnaa. 16 Jogu
laeang e cajng Dsea Jmang
f dse cru cuai quii, joba
jugui ju rb nsee naa co
Fidie lana laj t ingnaa, dsea
can neng rnaa, jo cajmer e
lafa jaam dsea cauingnaa. 17 Jo
Dsea Jmang cajr cajaguiar ju
jial nilseeng dsea jugui ju r
co Fidie lacogu n, dsea ja
lam cuingna Fidie, co gu
jnea, dsea l naa dsea Israel i
cuing Fidie lat m uiing. 18 Co
laeang co e cangong ng Dsea
Jmang f dse cru cuai quii,
joba lajaang lajaang jneaaaa,
dsea l dsea Israel osi o lajo
, ncum snaa co Tiquii
Fidie laeang e jmco jneaaaa
e Jmgu quir iar do.
19 Joba lanagu, rb n
dsinaa laj t ingnaa do, co
dsea qui Fidieb nl ; jogu
lana lafa coob
f nl laj t
ingnaa. Co lanagu laco coob

f nsee naa co dsea do, jo laco
dsea sn qui Fidieb nl naa
lana. 20 Jo jalng jneaaaa, dsea
l naa dsea qui Fidie, l naa
lafa coo n . Jo lafa t f qui
e n do l jnea, dsea l naa
dsea apo qui Dsea Jmang
co gu i dsea i jmo ta f cuai
qui Fidie cajo. Jogu ia Dsea

Jmang l i lafa e cuite lauii
e dse qui quiung e n do.
21 Jog u lajaang lajaang jneaaaa,
dsea qui Dsea Jmang, l naa
lafa cuite e ngo s r qui
e n do laeang co Dsea
Jmang cart niuinaa coo
n geang qui Fidie. 22 Jo
n, dsea qui Dsea Jmang
nl ngna colng co jalng
jnea, jo ngo uingna lacogu
ngo uing e n qui Fidie
do. Jogu jee jalng jneaaaa
seem Fidie laeang co Jmgu
quir.
M caguia Paa ju qui

Dsea Jmang jee dsea
i ja l ng dsea Israel
J nea Paa, jo sjn nn f la

lana ds ui e guiaa ju
qui Dsea Jmang jee n,
dsea ja l ngna dsea Israel. 2 Co
nb n e eam guing Fidie
co jnea nai fa ja cat nn,
joba ncacur jnea e ta la e laco
niuing gui quina. 3 Dsco
Fidie cajmer e ii jal e
calii e nilnee jenggu e
nijmr jee jalng dsea e ja m
i dsea jenggu. Jogu Fidie
ncacur jnea e calii l
lacogu e ncajmee cap f ni
ji quie e ncas nn quina. 4 Jo
m ni na e ji do, joba nilna
e nib jnea laj i e caliing
Fidie jmr laeang co Dsea
Jmang e ja m i dsea jenggu.
5 Co laj i e qui Fidie e ja m
cali dsea jenggu do, lanagu
ncacu Fidie jnea, dsea l naa
dsea apo qui Dsea Jmang, e
472
Efesios3
ngngnaa colnggu co i dsea
quir i jmo ta f cuai quir
cajo. Jo cajmer lajo laeang
co Jmgu quibre. 6 Jo e
nab e ja cali dsea jeng do e
laeang e j l ng n co gu
jalnggu dsea i ja l ng dsea
Israel e ju qui Fidie e qui
jial laang dsea jee dsee quir
laeang co Dsea Jmang, joba
jalng n, dsea qui Fidieb
nl ngna lacogu jnea, dsea
l naa dsea Israel. Jogu coob
l
nl naa lajee lajalnaa do, jogu
cat mbaa e niingnaa conr
laj i e sjeengnaa qui Fidie l
lacogu j i ju e ncacu Dsea
Jmang jneaaaa.
7 Jo co eam guing Fidie co
jnea nai fa ja cat nn, joba
cacur jnea ta e guiaa e ju
jo. Jogu laeang co e laniing
gi do, joba ncum jmeee
e ta jo. 8 Jo jnea ja cat nn j i
cap e niinn e ta jo jee jalng
dsea qui Fidie. Ds laeang e
guim Fidie co jnea e j i ja
cat nn, joba cacur jnea ta e
guiaa ju qui Dsea Jmang jee
jalng dsea i ja l ng dsea Israel,
jal e jlo niguo e gng eang
qui Finaa Dsea Jmang e j i
ja qu naa jm ningngnaa
jial l . 9 Jogu ncacu Fidie
jnea cajo e nijmeee e nili dsea
laj i e calii jmr jee n, l
lajalng n, dsea ja l ngna dsea
Israel, e ja m i dsea laj i mal,
co ja m cajmijneng dsea do e jo.
Jo b dsea cajmer jal e sea f
lang f jmg. 10 Jo ui e nl
coo l la jneaaaa, dsea l
lanagu jalng i qu jm i qui

ta f gui g co gu jalng
dsea mogui i qui ta f jo cajo
nilir e jmigui im ti tng
Fidie jmor l lacogu j i gui
e guiar. 11 Jo Fidiebing cajme
jal e jo l laco dsir malgu
eang e nijmr, laj i m ngu e
nitroo jmg. Jo e jo calti qui
Fidie laeang co Finaa Dsea
Jmang. 12 Jo co dsea qui Dsea
Jmang nl naa, jogu laeang
e ncajang yeenaa f jagur,
joba ncum snaa co Fidie,
jogu nsta dsinaa cajo e dseng
ninbre ju quii. 13 Joba m
n e ja jmtng ona uii qui
jal iihu e ing jnea ui n,
ds inn e iihu la e l laco
nidsije gui quina.
M cam Paa Fidie uii

qui dsea seeng f feso
14Jo
uii qui jal e jo nisi

u jnii f quini Tiquii Fidie.
15 Jo bing l ng Tiqui jalng
dsea jmg co gu jalng dsea
i nneang f if . 16 Jogu m
Tiquii Fidie e laeang co
Jmgu quir nicur n gea
gng quir e laco nijmco
quina, co j i b dsea i sea
qui jal e jlo jogu niguo e
j i ja to jm nigui. 17 Jo mb
e contng guiing ana Dsea
Jmang laeang e ncajang
yaangna f jagur. Jo m b r cajo
e laeang e eam neang Fidie
n, joba n eam nilneangna
dsea do cajo, jo ja jmtng ana
laj i f nteangna. 18 Jo m b r
cajo e ningng n r colng
co jalnggu jnea, dsea l
473
Efesios3,4
dsea qui Dsea Jmang, jial ti

laniing e neang Dsea Jmang
jneaaaa. 19 Jo m b Tiqunaa
cajo e nilgu dseng r jial
ti laniing neang Dsea Jmang
n, nai fa j i jaang dsea ja
qu r jm dseng e ningi.
Co song nba lajo, joba seab la
dsing quina lacogu la dsing e
sea qui Fidie iar.
20 Jo glfm Finaa Fidie,
i dsea i tng jmo e jmiguigu
lacogu j i e dsinaa osi e
m naar , jo e jo jmor laeang
co b quir e jmco jneaaaa
qui jal e jmoonaa do. 21 Jo
majmifmbaa Fidie contng
jogu lata jalng jneaaaa, dsea
l naa dsea qui Dsea Jmang.
Jo lajob nil.
Dsea qui Dsea Jmang l i

lafa jaam dsea lajee la ri
J nea Paa, jo sjn nn

ui e guiaa ju qui
Dsea Jmang jee n, dsea ja
l ngna dsea Israel. Jo m n
e glseemba laco s e seeng
dsea i cat Fidie i niuing
dsea quir l lacogu ncatr
n e cauingna lajo. 2 Jo ja
jmcng yaangna jee jalng
dsea rngna, jogu eeba gui
jee r, jogu ja jmoona guingna
co r, jogu jmeeba fng ana
la rngna e neang rngna.
3 Jo co jugui ju rb nseeng
n la n, dsea l ngna dsea
qui Dsea Jmang, laeang
co Jmgu qui Fidie, joba
jmungna e seenggu lajo. 4 Jo
coob
l nl la jneaaaa,
dsea l dsea qui Dsea
Jmang, jogu dseng laj i

Jmgu qui Fidieba seeng jee
jneaaaa, jogu caim e gui e
sjeengnaa e nilsee naa cng
co Fidie lata. 5 Jo jaam Finaa
Dsea Jmang i seeng, jogu j i
ju qui dsea ba nj l naa,
jo ui joba cajgangnaa jm. 6 Jo
jaam Fidie i seeng, jo bing l ng
Tiqui lajaang lajaang jneaaaa,
dsea l dsea quir; jogu b
cajo i l ng Fii qui lajnaa la
jneaaaa; jogu jmi ta jneaaaa
e laco nijmnaa laj i e ii iar,
jogu seei co jneaaaa lajnaa
cajo.
7 Jo Dsea Jmang cacur
jneaaaa lajaang lajaangnaa laj i
ta e siii nijmoo quir l
lacogu ncalii e cur jalng
dsea quir. 8 Joba f f ni ji
qui Fidie cuai qui e na e
nidsije co Dsea Jmang jo f:
Jo cajgobre f y jmg e
jei jalng dsea i cal r,
jogu cacur dsea quir e
ti laj i e s nicur
dsea do.
9 Jo e gung e nisr f y
do? Co gung e lauii nijgiai
f jmg la cart f n u. 10 Jo
Dsea Jmam i dsea i cajgng
do, jo b cajo i cangngtu cart
ygu l nniinggu eang e laco
b niling Fii qui lajal. 11 Jo
bre dsea cacur jalng jneaaaa,
dsea l dsea quir, laj i e
s nicur. Jo cacur e i lng
jnea jmoonaa ta ni ju qui
Dsea Jmang, jogu e i lnggu
jneaaaa jmoonaa ta f cuai
qui Fidie, jogu e i lnggu
jmo ta guia ju qui jial laang
474
Efesios4
dsea jee dsee quir, jogu e i
lnggu jmo ta quie nif qui
ta qui Fidie jogu jmobr
ta e ju qui dsea do cajo. 12 Jo
lajob caguieng Dsea Jmang
gui jalng jneaaaa, dsea l
dsea quir, e laco nijmco naa
dsea rnaa laco cat ng, jo lajob
nicu b rnaa la jneaaaa,
dsea nl naa dsea qui Dsea
Jmang. 13 Jo lajob n jmgu
cart conrb nj l naa ju
qui Dsea Jmang jogu conrb
nilcuingnaa dsea do i l ng Jo
Fidie, jo lajob nilinaa dsea qui
Dsea Jmang i nrang cart nii
qunaa lacogu dsea do iar.
14 Jo lajob jo niligu lacogu
l ng jaang jiuung i lajmnb
jms ng jal e dsir l lacogu
coo mo f ni jm e dse l
doi ji f l i gu. Co i jiuung
do lajmnb naai e jmitir l
doi ee ju m cart nil e
nijmgng dsea r, fa jalng dsea
i nt ng jmgng dsea rng.
15 Ds guigu e snaa jmang
ju j, jogu e nijmineang
rnaa dsea l dsea qui
Fidie, jo lajoba nidsicunggu
quii dseng cart nieenaa
lacogu la e Dsea Jmang iar;
co b dsea l i lafa mogui qui
jalnaa, dsea l dsea quir.
16 Jo jalng jneaaaa, dsea l
dsea qui Dsea Jmang, l
lafa coob
ngu tangnaa co
dsea do; jo dsea b dsea l i lafa
mogui qui lajnaa, dsea l
dsea quir. Jo dsea b cajo dsea
cacur jneaaaa coo ta lajaang
lajaangnaa, dsea l dsea quir;
joba m guib jmoonaa e ta jo e
jmineangnaa dsea rnaa, joba

colm dsicung e eenaa gui
lajnaa.
17Jo
Jial seeng dsea laeang

co Dsea Jmang
e lab f gu n, dsea
rnaa, laeang co ju qui
Dsea Jmang, e jo glseenggu
lacogu la seeng dsea gona i ja
cuing Fidie. Co i dsea seei e
dsir jmang jal e ja ta im,
18 jo l lafa nb dsir, co dsng
ja lr ni dsir r; jo ja laj i
e cu Fidie jalng jneaaaa,
dsea l dsea quir, ui e ja
ii e nilcui dsea do, co eam
ue dsir. 19 Jo j i ja lr l i e
cu f yaai e jmor jal e l,
jo dseng ja quie b jmor jal
e l e t i jmor do.
20 Ds ngu, dsea cuingna
Dsea Jmang, ja calcuingna
dsea do e laco nijmena jal
e l lajo. 21 Co dseng jba
ncan na ju qui dsea do,
jogu lm ee calt ngna quir
jo lajoba nna e jmang e jb
ju qui Dsea Jmang. 22 Joba
t na jal e l e lam qu
t ngna jmoona do, co co e
jo cajme e eam calgngna.
23 Jog u jms ngna jal e ona,
jo i ana jmang e gui. 24 Jogu
glseengna e ncalm mba e
laco nieena lacogu la e Fidie
iar, jogu jmena jmang e
gui, jogu eena r laco s jee
jalng dsea rngna.
25 Joba t na e quina ju e
o j, jo feba jmang ju e
j co dsea rngna, dsco
lajbaa l naa lafa coo ngu
475
Efesios4,5
tangnaa la jneaaaa, dsea l

26 Jo song jmiguing ana, ja
cu f yaangna e nieena dsee;
jogu jmungna e ja hu ee
e guingna do cajo, 27 jo lajob ja
cuna fii i lng f e nijmgi
n.
28 Jog u jalng n i lam jmo
, quiumba e jo jmena lajo,
jo jmeeba ta gui co layaang
guona e laco seab e cuna
jalng dsea i n qui lajo.
29 Jo ja c na ju l, co
dseng laj i ju e gui jogu
e ing taba n c na e laco
nijmco qui jalng dsea i
nin e ju jo jial nidsicunggu
quir e cui Dsea Jmang. 30 Jo
ja jmoona e niling f Jmgu
qui Fidie, co bing seeng
co n e laco cu li quina e
nilingna dsea slaang m nit
e nileng Fidie jalng dsea
quir laco s.
31 Jog u t na jal e n
ana co gu jal e guingna
qui rngna co gu jal e
jngna, jogu ja fona ju l
qui rngna, l lajal e l e
jigu . 32 Jo eeba jmang e
gui co jalng dsea rngna,
jogu jmeeba f l ngna jalng
dsea rngna, jogu ingna dsee
qui dsea rngna l lacogu la
jmo Fidie e i dsee qui n
laeang co Dsea Jmang.
Jial n seeng dsea

qui Dsea Jmang
J o co n l ngna jo Fidie
i ii eang, joba jmungna
e nieena laco ia dsea do.
2Jo
glseemba e jmineangna
jalng dsea rngna l lacogu
Dsea Jmang jmineai jneaaaa
jogu cajng iar e caji f dse
cru ui jneaaaa; jo e caji do
l lafa coo e jmeaf jlo e cat ng
Fidie.
3 Jo co dsea qui Fidieb l ng
n, joba j i ja cung ona fa
e sngna co dsea osi dseam
i o quina , ogu e ona jal
e l e jigu cajo, ogu suungna
l doi ee. 4 Jo ja fona ju l
ogu ju i ogu ju ga e ja
uiing sea, co ja cat ng jme
n lajo; co guigu quina e
jmifngna Fidieb. 5 Jogu glta
ona cajo e l doi i i dsea i le
e gi co dsea i o quir, osi
jmor e l e jigu , osi suui
l doi ee, joba i dsea ja qu
jm e Dsea Jmang co gu
Fidie nic nif quir. Co i dsea
i suung l doi ee do, joba l
e lafa e job jmifi. 6 Jo ja cu
f yaangna e j i jaang dsea
nijmgi n co jal ju e
ja ing ta. Dsco uii qui jal
e l e ncafa na, joba cu
Fidie iihu eang jalng dsea i
ja n laj i ju quir. 7 Joba ja
qu ngna jee jalng i dsea i jmo
lajo.
8 Ds n, lam jenggu, f l
nb seengna; ds lanagu, co
nl ngna lafa jaam dsea co
Dsea Jmang, joba f l jneb
nseengna. Joba glseemba
lacogu i dsea i seeng f l jne.
9 Jo m seeng dsea f l jne, joba
jmang e gui jmor co dsea
ri, jogu er r co dsea do
cajo, jogu jmang ju jb quier .
476
Efesios5
10Jo
f gu n, jmungna e
glseemba laco la iang dsi
Finaa Dsea Jmang. 11 Jo ja
scng yaangna e jmena jal
e ja ta ing lacogu la jmo dsea
i seeng f l n; co guigu e
nif nare e ja dseeng jal e jmor
do. 12 Dsco l l mbaa e lco
fb uii qui jal e l e jmo
i dsea la f l ng. 13 Ds m
nif nare e ja dseeng jal e jmor
do, joba cajneb niing jal e jo,
jo lajoba nill jalng dsea jial l
jal e jmo dsea 14 l lacogu e
ju la:
Jmijne a, n dsea lafa gn
ui dsee qui,
jo gj tu laeang co
Dsea Jmang;
jo lajoba dsea do nijmr e
nilseen f l jne jr.
iing ana jial nieena jmang e
gui, jo ja glseengna e jmoona
jal e ja uiing sea, co l l n
ana laco cat m co jal e
jmoona do. 16 Jogu jmungna
e eena gui contng co
jalng dsea rngna, co eam
ga njmo dsea lajee lana. 17 Jo
ja jmoona j i coo e ja m cai
ana r laco cat ng, co n
jmungna e ningmba laj i e
iing Finaa Fidie e nijmena.
18 Jog u ja jmena jmang ta ,
co f gab c jalng dsea i jmo

lajo; co guigu e j i Jmgu
qui Fidieb nic nif quina.
19 Jog u m fng rng n la
feng rngna co jal ju
qui Fidie e too f ni ji salmos
jogu co jal ju e dsea qui
Fidie cajo co gu jal ju e

cu Jmgu qui Fidie. Lajob
cajo, m na jogu m jmifngna
Finaa Dsea Jmang, jmeeba
car ngocng ona. 20 Jogu ja
tiungna e cuna guimang
Tiquii Fidie laeang co
Finaa Dsea Jmang qui jal e
dsing ngna.
Jial seeng dsea qui Dsea Jmang

co jalng dsea sn quir
21Jo
jmena n na ju qui
rngna e iang ana e laco cu
li e jmgooba Dsea Jmang.
22 Jo e laba f n, jalng
dseam , jmgooba jalng
dsea quina. Jo song lajob
jmoona, joba n ba ju qui
Finaa Dsea Jmang. 23 Dsco
dseabing l ng dsea mogui
qui jalng dseam quir
lacogu Dsea Jmang l i dsea
mogui qui jalng dsea quir.
Jo jalng i dsea quir do l lafa
coob
ngu tai co dsea do.
Jo dsea dob dsea lai jalng
dsea quir jee dsee quii. 24 Jo
jalng dseam n nbre ju
qui dsea quir e iang dsir
l lacogu jalng dsea qui Dsea
Jmang n jmr n bre ju
qui dsea do cajo.
25 Jo e laba f n, jalng
dsea, jmineangna jalng
dseam quina lacogu Dsea
Jmang jmineai jalng
jogu cajng iar e caji uii
quii cajo. 26 Jo cajmer lajo e
laco cauingnaa dseng j i
dsea qui Fidie. Jogu cajmer
e lafa cajg ngnaa co e jm e
477
Efesios5,6
cajgangnaa do co gu e ju
jo, joba ni e nsi e nicu
quir e caguiar do cajo. 27 Jo
Fidie r; jo lalab f e ju do:
cajng ia dsea do e caji e
Jmgoo tiqui co niqui, 3 jo
laco nis jalng jneaaaa f
lajoba nilseen jugui jogu
quinir laco jaang dsea i sjg ng
niin e hub seen f jmg.
jogu i sguing f quini dsea
do jogu i j i coo dsee ja sea
teaa, ja jmoona e nilguing
qui. 28 Jo jalng dsea n
jalng jo na; co guigu e
neambre jalng dseam quir
jmcuaangnare e ib goo quir
l lacogu la neang yaai. Co i
co jal e enare lacogu cng
dsea i neang dseam qui, joba
5 Jog u lalab f jalng n,
neai yaai cajo. 29 Dsco ja
seeng dsea fa e ja to f ng yaai, dsea snng i jmo ta hu i ja
co l l jmor rb jogu to
leng, jmeeba n na jal ta
f i co jal e n quir. Jo
qui fii quina. Jogu jmeeba
lajob jmogu Dsea Jmang co
jal ta jo e jmgoobare jogu e
jalng jneaaaa, dsea l dsea
ngocng ona cajo l lacogu
quir, rb to f i cajo, 30 co
cat ng e n jmena co Dsea
lafa ngu tambre l jneaaaa,
Jmang iar. 6 Jogu jmeeba ta
31
dsea l dsea quir. Co
r laco s, jo o j i m n fii
quina n jmena ta e l laco
Naam jalng dsea qui
nij na gui co r. Jo co n
tiquir jogu qui niquir, jo
dsea i jmo laj i e iing Finaa
dsili co dseam i nicng
Dsea Jmam nl ngna, joba car
gu co bre, joba laj huai
ngocng aba n jmitna e
do niui lafa jaam dsea. 32 Jo
ta do, jo lajoba iang dsi Fidie
e ju qui Fidie na ja m
co jal e jmoona do. 7 Jo n
cangng dsea r jenggu, ds
jmena e ta do e iang oba
jneagu fa e ju la lana cuai
lacogu cat ng jmena m
qui Dsea Jmam colnggu
jmoona laj i e iing Dsea Jmang,
co jalng jneaaaa, dsea l
jo o laco m jmoona ta f quini
dsea quir. 33 Jo lajob l , lajaang
dsea jmg. 8 Co nb n e
lajaam n dseaungna, n
doi i i dsea, si dsea snng i
neamba dseam quina lacogu
jmo ta hu e ja leng osi o lajo
neangna yaangna; jogu lajob
, nimbre laj i e cat i e cu
jalng dseam n jmgbre
Fidie qui jal e gui e cajmer
dsea quir cajo.
do.
Jogu e laba f n, jalng
jiuung, jmena n na jal fii, eeba r co jalng dsea
jmo ta quina, jo ja jmena
ta qui tiqui niquina, co lajob
soo ana co r. Jogu te ona
iing Fidie e cat ng nijmena.
2 Jog u e lab ju lauii e qui ta
e jaam Finaa Fidie i seeng i
guiing f if i qui ta quina
qui Fidie e song jmiti dsea e
478
Efesios6
co gu dsea i snng i jmo ta
quina cajo. Co f quini Fidie
rb l naa lajaang lajaangnaa.
Jial jmng dsea yaai jee i lng
10Jog u
lana, dsea rnaa, cu

b yaangna laj i f nteangna
laeang co e b gng qui
Finaa Dsea Jmang, co dsea
qui dsea dob nl ngna. 11 Jo
jmng yaangna co jal e
cang ngna e cacu Fidie n
e laco ja nic na f ga m iing
fii i lng jmgi n, lafa
jaang le quie bre co jal e
jmng iar m dser jee nii.
12 Co ja jmoonaa ta t ng co
dsea jmg, co ta t ng co
jal gu l e eang o b e i f
gui gba jmoonaa, co e gu jo
quie nif jogu sl jalng dsea
f la f na. 13 Joba jmeangna
ta jal e cang ngna e cacu
Fidie n e nijmng yaangna,
jo lajoba nitna co i lng m
nit e nijmei n ga. Joba
m cal na jal e jo, jie m tna
laj i f teangna jng.
14 Jo jie m tna laj i f
nteangna e quiba jmang
ju j qui Fidie; jo e ju j
na l lafa coo lo tu e
te tu jaang le. Jogu eeba
r f quini Fidie contng;
jo e na l lafa coo mqui
qui jaang le co e jmi
f nidsir f jee nii. 15 Jogu n
neb gui quina contng e
laco niungna nigguina ju
qui Dsea Jmang e qui jial
seeng dsea jugui ju r co
Fidie; jo e na l lacogu m
jaang le guieeng gui iar e
nir lomr. 16 Jo co ncajam

yaangna f jagu Dsea Jmang,
joba qu ba jm nijmng
yaangna jee jal e ga e iing fii
i lng nijmei n; jo e na l
lacogu m jaang le quie bre
co e nijmng iar jee is.
17 Jo nslaamba jee dsee quina;
jo e na l lacogu coo logui
quina co e jmngna
moguna. Jogu jmeamba ta e
ju qui Fidie e ncaingna do
e cacu Jmgu quir; jo e ju na
l lacogu coo is e eang dsea
jee nii. 18 Jo lajee jo, ja tiungna
e fngna Fidie jogu m na
dsea do contng laeang co
Jmgu quir e nijmco r n.
Jo contm n e iing ana e
ja niltng ona e m na Fidie
uii qui lajng dsea quir.
19 Jog u m na Fidie uii qui
jnea cajo, e nicur jnea e ibaa
e ju niguiaa jee dsea e ja go
e laco nili dsea ju qui Dsea
Jmang e qui jial laang dsea jee
dsee quir e ja m calir lam
jenggu. 20 Co Fidie casi jnea
f la e laco niguiaa ju qui
jial laang dsea jee dsee quir,
jo uiing e joba e sjn nn lana. Jo
m gu Fidie uii quie e laco
nifa e ju jo jee jalng dsea e
ja go j i cap.

21Jo
Tquico l i jaang dsea

qui Fidie i neangnaa eang
jogu i e ta r co jal ta
qui Fidie. Jo dsea b nicr
ju f na jial seen jogu jal e
jmoo f la cajo. 22 Jo uiing lajoba
nis nnre f na e laco nijmer
479
n ju jial see naa f la, jo lajoba
nicur n b e laco jagu
l ngna f ui jnea.
23 Jo m Tiqunaa Fidie
co gu Finaa Dsea Jmang e
nijmr e nilseeng n, dsea
l ngna dsea quir, jugui ju
r, jogu e nijmineang rngna
Efesios6
laeang e ncajang yaangna f
jagu dsea do. 24 Jo m Fidie e
g bre gea quir jee jalng
dsea quir i neang Finaa Dsea
Jmang contng jogu lata.
Jmang i seeng f feso.

cat ng dsea seeng f FILIPOS
Jnea Paa co Timoteo

l naa dsea i jmo laj i e
iing Dsea Jmang. Jogu lana
guiengnaa ju guico quina,
dsea qui Fidie i neang f na
f Filipos i l ng lafa jaam dsea
co Dsea Jmang. Jogu lajob
guiengnaa ju guico qui
jalng dsea mogui i qui ta jee
n co gu jalng i jmco gu
quir cajo. 2 Jo m Tiqunaa
Jmang e ni r gea quir jee
n jogu e nicur n e seengna
jugui ju r.
M cafng Paa Fidie ui

qui dsea seeng f Filipos
3Jo
lacoo ne m dsng dsii

n, cu guimang Fidie
uii quina. 4 Jogu lacoo ne
m fnn Fidie uii quina
lajalngna, jmoo e iang
dsibaa, 5 co eam cajmco
rnaa e guianaa ju qui
Dsea Jmang j i ie lat m
caneeng rnaa jo cart jm
na. 6 Jo tab dsii e Fidiebing
i canaang jmo jal e gui
jee jalng n, jogu b cajo
i nijmgu lajo cart nitei e
ta jo ie m nit e nigengtu
dseng lajob cat ng e dsii
uii quina lajalngna, co
eam neann n jogu rb
ncaingnaa jal e gui e
cu Fidie jneaaaa, nai fa
iuun sjn nn f dsi n osi e
niguinn f quini dseata , e
jm osi jmtaa dsi dsea e
ju qui jial laang dsea jee
jal dsee quir. 8 Jo Fidieb
dsea ir jial ti e iinn nimann
lajalng n l laco j i e
cu Dsea Jmang jnea e
nijmineann n.
9 Jo m Fidie e eanggu
nidsicung e jmineang rngna,
jogu e nicugur n e
niljm na jogu e ningngna
10 e laco lna guina contng
lajal e gui. Jo lajob qu na
jm e seengna e eena gui e
laco ja nilsea dsee quina m
nit jm e nigengtu Dsea
Jmang f jmg la. 11 Jo ie jo
jalng n nija na ju cuai
qui jal e gui e cajmeena
laeang co Dsea Jmang e
laco nijmgoona Fidie jogu
nijmifngna dsea do.
480
481
Filipenses1
Seen f jmg la e jmoo
laj i e iing Dsea Jmang
12Jo
jnea iinn e nil n, dsea

rnaa, e jal e ncangong nn f
la dseng eam ncaling ta e
laco ninigu ju qui jial laang
dsea jee jal dsee quir. 13 Co
jalng dsea i jmo ta f n l
guiing dseata dsea fng qui
dsea romano co jalnggu dsea
caguiaang, guib ir e sjn nn
f dsi n ds ui e l nn dsea
qui Dsea Jmang. 14 Jogu m
cali jalng dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang e sjn nn f
la, joba e jie ja lajalm dsea do
eanggu ncaguia dsir e nir ju
qui Dsea Jmang, jogu dseng
ja gbre jmor lajo.
15 Jo e jb, i lng i dsea guiar
ju qui Dsea Jmang ds e
dsihu mbre osi e n nibre ,
jo ds i lnggu jmor e ta jo e
gui dsibre. 16 Jogu i lng i dsea
jmor e ta jo e ngocng dsibre
co eam neai Fidie, co ibre
e uiing e iuung jnea f la e laco
jmnn ju qui Dsea Jmang;
17 jo ds i lng i dsea guiar
ju qui Dsea Jmang e l laco
nijmeng quir yaambre, jogu ja
jmor e ngocng dsir e ta jo, co
lco ii e nimeanggur jnea l
iuun f dsi n la. 18 Jo ds ja
e cuai quie jialco guia dsea e
ju jo, si e ngocng dsir osi o lajo
; co jmiiam dsi jnea ds e guia
dsea ju qui Dsea Jmang.
Jo eamb niliang dsii, 19 co
ibaa e nilembaa l iuun la, co
jalng n m ba Fidie uii
quie, jogu jmco b Jmgu
qui Dsea Jmang jnea cajo.

20 Jo ds eam iinn jog u eam
sjeen e ja nicu Fidie f e nicaa
f, co l l eanggu sjeen e
te dsii e guiaa ju f quini
jalng dsea, jo lajob nijmgoo
Dsea Jmang e ngocng dsii
jo ja e l e seen osi e junn .
21 Co jnea seen f jmg la e
jmoo laj i e iing Dsea Jmang;
jogu song jnn, joba guigub
niuing quie jng. 22 Jo ds song
seenggu f jmg la, nilb
jmeee ta e laco nilf nggu
dsea qui Dsea Jmang; joba
ja ii e niguii, su e seenggu
ofa e jumbaa . 23 Co hu m
l quie e niguii coo lajee e
t ju la: caing e iang dsii e
nijunn e laco nini co Dsea
Jmang f jmg coo , co lajoba
e eanggu nijmeng quie;
24 jog u e cainggu do, eanggu
la guing quina e seemb f
jmg la. 25 Jo co ntab dsii e
seemb f jmg la, joba nija b
co n f na e laco nijmco b
n e nidsicunggu quina co
ju qui Dsea Jmang, jogu e
laco eanggu niliang ona
co e ju e j ncal ngna do.
26 Jo m niguingtu f jee n,
nilianggu ona ui qui jal
e gui e ncajme Dsea Jmang
co jnea.
27 Jo jmungna e nilseengna
r laco cng co ju qui
Dsea Jmang. Joba nai fa e gaa
gaeee n osi hu i b tann , ds
tab dsii e te teangna co ju
qui Dsea Jmang jogu e dseng
conr sngna lajalngna e
cub b yaangna colng e
Filipenses1,2
482
laco nij ling dsea ju qui jial

laang dsea jee jal dsee quir,
28 jog u e ja fngna j i cap
jalng dsea i n ni quina. Co
e na cu li qui jalng i dsea do
e nngoli f l l, jo ds qui
n cu li e nilseemba lata co
Fidie, co lajob ns qui dsea
do. 29 Co dsea qui Dsea Jmam
l ng n, joba ng ngna e j
l ngna ju quir, jogu ng mba
cajo e nimna iihu ds ui e
nl ngna lajo, 30 co conr n
ning dsea jneaaaa lana, jo mob
n e lajob cajmeng dsea jnea
lam jenggu, jogu nb cajo e
lajob jmor co jnea lat lana.
Dsea Jmang cajmung iar

jo caui jaang dsea niing
Jo teb ona, dsco lafa

jaam dsea l ngna co Dsea
Jmang; jogu ja f l ngna, co
Dsea Jmam neang n jogu
Jmgu quir seem r colng
co n; jogu jmineang
rngna, jogu f l ng rngna
cajo, 2 joba jmeeb b e laco
jmiiangna dsii e seengna
colng jugui ju r, jogu
neam rngna lajngna, jogu
coo ba ona laj i f teangna.
3 Jo jie m jmoona j i coo e
mona e jmo dsea rngna
ds ui e n mangnar osi e
jmcng yaangna , co l l
n e jmung yaangna jogu e
jmgoona dsea rngna eanggu
laco yaangna. 4 Jo ds ja jmena
e lco nona jial niuing gui
quina yaangna, co lajob n
nona cajo jial niuing gui qui
jalng dsea rngna.
5Jo
i ona r laj i f teangna

l lacogu cajme Dsea Jmang.
6 Co r rb ci co Fidie,
jo ds ja cajmeng iar fa
e r ci co dsea do,
7 co cab caser laj i e si
qui Fidie,
jo caui e rb ci laco
jaang dsea jmg i jmo
ta f quini dsea rng,
jo calsi f guo u e l i
jaang dsea jmg.
8 Jo ds lajee e caui lajo,
cajmung iar e ja
cajmer ta quir iar,
co laj i ta qui Fidieba
cajmer car cart e cati
f dse cru, jo f job caji.
9 Jo ui e lajob cajmer, joba
Fidie caseai dsea do
ygu,
jogu cajmer e niinggu dsea
do lajee lajal jogu lajee
lajalng i seeng f lang
f jmg.
10 Jo cajme Fidie lajo e laco m
nin jial ti niing Jess,
joba coo quieb
nis dsea u
jnir doi ji seembre, si
f jmg coo osi f jmg
la osi f l teang l ,
11 jo nill lajng dsea jo nifr
e jb e Dsea Jmam l i
Fii i qui ta f lang,
jo lajoba nijmg lajng dsea
Tiquii Fidie.
Dsea qui Dsea Jmang l i
dsea i lafa sjng jee dsea jmg
12Jo
lana, dsea rnaa i iinn

eang, jo l laco ncajmeena
nna contng ju qui Fidie
e ncaf n lajee e ncataann co
483
Filipenses2
n, joba eanggu n jmena

nna cajo m ja quijgeann co
n. Jo jmgoona e ngocng ona
laj i e f gui l nteangna co
Dsea Jmang; 13 co Fidiebing i
cu n e iingna jmena jmang
e gui, jogu dsea b cajo i jmco
n e laco nijmena jal e jo l
laco e iang dsir iar.
14 Jo jmena lajal e jmoona e
ja sena dsee jogu e ja jngna,
15 jo lajoba j i jaang dsea niguir
jial nin i n osi nicur n dsee
. Jo jmiliing yaangna e l ngna
dseng jo Fidie i ja slng jee
dsea jmg i seeng jm na. Co
jalng i dsea seeng jm na eam
li jogu ja dsir laco cat ng. Jo
ds n l ngna dsea i lafa sjng
jee jalng dsea jmg i seeng f
l n l lacogu jng jalng n
i stng y jmg m can. 16 Jo
lajob l ngna, joba ena jalng
dsea e ju qui jial nilseeng
dsea cng co Fidie lata. Joba
m nit e nijatu Dsea Jmang
f jmg la, eanggu niliang
dsii uii quina, co ibaa e eam
ncaling ta laj i e ta hu ng e
ncajme jee n jogu lajob lajal
iihu e ncamo jee n cajo. 17 Jo
nai fa nijang ia e nijunn
e laco nii laj i e cu n Fidie
ui e j l ngna ju quir, joba
eam niliang dsii fng song cal
lajo l laco niliang o n cajo.
18 Jogu lajob n nijmiiam ana
colng co jnea.
M cajme Paa ju e niguiei

Timoteo co Epafrodito f Filipos
19Jo
song Finaa Jess cur

f lajo, joba lajmnb iinn
nis nn Timoteo e nidsier n

f na. Joba nitinn b quie m
niinn ju quina e nico dsea
do e qui jial seengna. 20 Jo jo i
dsea seenggu quie i jinggu
laco Timoteo i guiing dsi dseng
lajang uii quina; 21 co lajalm
dsea nr jmor lali e t dsir
yaambre, jo ja nr jmor jal e
gui e iing Dsea Jmang. 22 Ds
nb n jial ti gui ncae
Timoteo jogu jial ncajmnaa
ta e guianaa ju qui Dsea
Jmang, co ncajmco r jnea
laco jaang jo dsea m jmor ta
jmco sejmiir. 23 Jo bing sjeen
e nis nn e dsieer n f na
ladsif m nilii jial ngo quie
f la. 24 Jo sjeembaa cajo e Finaa
Dsea Jmang nicur jnea f e
ngobaa ia e nieee n f na
lajmn.
25 Jog u l nn e la guim n
niguiengtu f na i dsea rnaa
Epafrodito i ncajme b co
jal ta e ncajme colng co r,
co b dsea i casing n f la e
qui jmco r jnea co jal e
ne l iuun sjn nn f la. 26 Jo
i Epafrodito na eam nii e
nini n, co fb l i ds
e ncalna ju e caldser
eang. 27 Jo e j e ncaldser
jo jie ja m cajumbre; jo ds
Fidie cal f l mbrei do,
joba cajmileambre, jo la quie
t jneab cal f l ng Fidie
cajo co jal f dsi seen, co
nilfgub f quie fng song
caji. 28 Joba niguiembare
lajmn f na e laco niliang
ana m nimangnar cal cat,
484
Filipenses2,3
jogu jnea guaguji f quie
cajo. 29 Jo m niguiengtu r f na,
ingnar e iang ona, co dsea
qui Finaa Dsea Jmang l i.
Jogu jmgooba jalng dsea i e
lacogu e i dsea na. 30 Jo jie ja
m cajmbre ds ui e jmor ta
e ncang i qui Dsea Jmang.
Co caguia dsir doi ee cal mbre
e laco cajmer ta jmco jnea
ui e n ja dsiting quina
jmena lajo.
J i coo e quinggu eang e laco

e lcuinggu Dsea Jmang
Jogu lana, dsea rnaa,

jmiianggu ona ui e
l ngna dsea qui Finaa Dsea
Jmang.
Jo ds ja e n t nn jnea e
f tu n cal cat e f ni ji la
laj i e ncaf n lam jenggu,
co e ju la eam niling ta
quina. 2 Jo jmeang yaangna
qui jalng i n dsino i ja e
ta r jogu too li f ngu tai.
3 Jo ds jneaaaab dsea l naa i
dseng lajang dsea qui Fidie,
co laeang co Jmgu quibre
e jmifngnaar jogu jmiiamb
dsinaa cajo ds ui e l naa dsea
qui Dsea Jmang, jogu ja ta
dsinaa e nilguingnaa f quini
Fidie co jal e jmoonaa osi
jial l naa f jmg la . 4 Co nai
fa jnea seab uiing e nijmeee
e ta dsii e nilguinn f quini
Fidie co jal e jo, jo ds j i
jaang dsea cung l jmtagu
dsir lacogu jnea co jal e
jo. 5 Co jnea, ji jmb ngoo
m cat li f ngu tann l
laco qu t ng dsea Israel; jogu
l nn sju dsea Israel; jogu dsea

qui l y Ming l nn; jogu
jmi hebreo fa jogu lajob dsea
cng quie cajo; jogu dsea
Israel i l ng fariseob l nn cajo, co
cajmgoo dseng laco s jal
ju qui ta qui Moi; 6 jogu
eam calguiing dsii jal e n
jmitii co dsea goo dsea Israel,
co jgu cajmeann ga jalng
dsea qui Dsea Jmang; jogu
cajmbaa n laj i ju qui
ta qui Moi, joba j i coo dsee
cung l cu dsea jnea. 7 Jo ds
jal e ca dsii lam jenggu
e eam quing quie, ds lana
jo e quing quie j i coo jal
e jo, co lana Dsea Jmambing
i ncalcuinn. 8 Jo jnea dsii e
j i coo e quing e niinggu eang
laco e quing e lcuinggu Finaa
Dsea Jmang. Jo jal e lam
dsii e eam quing quie do,
dseng jo e ta ing quie lana,
co lafa quib cal ; dsco niinggu
eang quie e nilcuinggu
Finaa Dsea Jmang 9 jogu e
nl nn lafa jaam dsea co r. Ds
ofa nijmiguing ia f quini
Fidie ui e jmoo n e ju
qui ta qui Moi, co lanagu
nl nn dsea guing f quini
Fidie ds laeang e ncajang
ia f jagu Dsea Jmang.
Co l laco cung feee, e
Fidiebing cajme e calguinn f
quinir laeang e cajang ia
f jagur. 10 Jo ds jnea iinn e
nijmicuimb Dsea Jmang jogu
e niinn e b gng qui Fidie
co e cajmij tu r Dsea Jmang
jee jalng l, jogu e mooo
iihu ui e l nn dsea qui Dsea
485
Filipenses3,4
Jmang, jogu cajo ca guiaa jal

e iinn jmeee ia, co ui e
cajme Dsea Jmang lajo, joba
caji f dse cru; 11 jo lajob
jmoo ui e ntab dsii e nili e
nij tu jee jalng l m nit
lajo.
Nijmunggu e laco nili laj i e

nsng Fidie jnea f jmg coo
12Jo
ds ofa fa e nl
lajal e fa na, ogu e dseng
nguinn f quini Fidie cajo; ds
jmumb e laco nili e jo, co
uii e joba catng Dsea Jmang
jnea lam jenggu. 13 Dsea
ds ofa fa e dseng ncal
ia jal e na; ds e jb dseng
jo ee gu dsii cuai qui jal
e ncajme lam jenggu do, co
l l jmunggu e nili jal e
sje gu quie 14 e laco niinn
jal e ns e nicu Fidie
jneaaaa f jmg coo ui e
ncatr jneaaaa e ncauingnaa
15 Jo lajob n dsinaa jalng
jneaaaa, dsea nngo cuinaa
jogu jmitii ju qui Dsea
Jmang. Jo song sea e o n
e jigu j i laco e ncafa na,
joba iab Fidie dsea niner
moguna cuai qui e jo. 16 Jo
ds lfa n see naa jialco cng
r co laj i e ncal naa.
Jmang, jmungna e seengna
r lacogu la seeng jnea, jogu
jna r qui jalng dsea i
nseeng laj i laco e ncae jnea
n. 18 Jo jmiguib ya ncaf
n, jogu lana f tu n carj
qu baa ui e f mbing seeng i

e e ja ee uiing sea laj i iihu e
cang Dsea Jmang m cati
f dse cru. 19 Jo i dsea la f
l lb nidsili m nijui, jo
dseng laj i e l dsi yaambre
jmitir, jogu l l jmjlng yaai
e lafa nil l i qui jal
e l e jmor do. Jo l guiing
dsir laj i e dsije f jmg la.
20 Jo ds jneaaaa, dsea seeng
if b nl naa, jogu f job cajo
nijatu Finaa Dsea Jmang
i nsjeengnaa do i ncaleang
jneaaaa jee dsee quii. 21 Jo
nijms mbre ngu tangnaa e
ja b sea qui f jmg la, jo
nicur jneaaaa ngu tangnaa
e m e ngeang l laco l e
ngu tai iar. Jo nijmr lajo
laeang co e b gng quir
co e quir ta f lang.
Jmiiang ona contng ui e

nl ngna dsea qui Dsea Jmang
Jo ui e lajob l , dsea

rnaa i iinn eang, joba
f n e gteamb te laj i
e f l nteangna co Dsea
Jmang. Jo eam iinn n jogu
dsng iinn nimangtu n
cal cat, co jmiiam dsii co
n ui e ncal ngna dsea qui
Dsea Jmang laeang co ta e
ncajme jee n.
2 Jog u liunn n, dseam i sii
Evodia co gu n, dseam i sii
Sntique, e nismtu r laco
cat ng e jmo dsea qui Dsea
Jmang. 3 Jogu n, dsea i dseng
i ja caltng dsi e cajmco
jnea co ta guia ju qui
Dsea Jmang, joba m n e
486
Filipenses4
nijmco laj huang i dseam na
e laco nis ngtu r r, co laj
huambi na cacu b yaai e
cajmco r jnea lajee e caguia
ju qui jial laang dsea jee jal
dsee quir l laco cajmco
jnea i dsea i sii Clemente
co gu jalnggu dsea caguiaang
i cajme ta colng co jnea. Jo
jalng i dsea na ncateang Fidie
f ni ji quir f l ntaang
jalng dsea i nilseeng lata co r.
4 Jo jmiiang ona contng
ui e nl ngna dsea qui Dsea
Jmang. Jo f tu n cal cat
e nijmiiang ona. 5 Jo glcuing
lajalng dsea n e l ngna
dsea gui dsi. Jo njaquiem e
nigengtu Finaa Dsea Jmang
f jmg la cal cat.
6 Jo ja jmijiuung ona co doi
ee e l quina, co l l n e
yej fngna Fidie cuai qui
jal e jo; jogu m nar jal e
nna, jo ja tiungna e cunar
guimang qui jal e m nar
do. 7 Jo lajoba nicu Fidie n
e seengna jugui ju r e j i
jaang dsea jmg qu r jm e
ningi; jo co e jugui do
Fidie nijmr n co jal e
ona ui e nl ngna lafa jaam
dsea co Dsea Jmang.
8Jo
i ana lali e gui
l ngo cadsnggu f gu
n, dsea rnaa, e ona lali
ju e j jogu ju e cat ng
jmg dsea, jogu jmang ju
dseb n c na. Jogu n c na
cajo jmang jugui co gu ju
iang dsi jogu ju niguo. Jogu
i ana lali e gui jogu jal e

cat ng nif dsea gui uii qui.
9 Jog u jmitna jal e ncaee
n jogu jal e ju e ncaf n
jogu jal e ncan na e ncafa
jogu jal e ncaina e ncajme;
jo jmeeba lajo. Jo Fidie i cu e
seeng dsea jugui ju r, b
dsea nilseeng cng co n.
Jal e cajmco dsea seeng

f Filipos qui Paa
10Jo
eam jmiiang dsii

Jmang ui e n ncadsengtu
ona jnea cal cat. Ds ofa
f n co e ju na e ncang
ona jnea, co nib jnea e
ui e ja dsiting quibaa fa e
ncajmco na jnea. 11 Jo ds ofa
f n e ju na ui e ja sea
ne, co ncalt mbaa e jmiiang
dsii co laj i e sea quie. 12 Co
ncalt mbaa jial seen e ti jogu
lajob m eang sea cajo. Jogu
ncalt mbaa cajo e jmiiang dsii
co doi ee e dsing nn, si e
rng tu osi e j tu . Jogu
ncalt mbaa cajo e sea laling
quie osi e ja sea j i coo . 13 Jo
Dsea Jmambing i cu jnea b
quir e laco l jmoo lajal e
n jmeee. 14 Jo ds n, eang
gui cajmco na jnea ie lam
cangong nn jal iihu .
15 Jo guib n, dsea l ngna
f na f Filipos, e j i nbing i
cajmco jnea co jal e ne
ie lam canaan e caguia ju
qui Dsea Jmang jee n. Co
j i jaang dsea jing i cuing Dsea
Jmang cajmco r jnea ie jo ie
487
Filipenses4
m caju f Macedonia. 16 Jogu

lajob cajo, ie lam cataann f
coo f e sii Tesalnica, casimba
t n ne jal e ne. 17 Jo ds
ofa jnea dsii jmang e niinn,
co jnea lco iinn e nidsicunggu
quina co jal e nicu Fidie
n m nit lajo. 18 Jo ds jnea
ncaimbaa lajal e ncacuna
jnea e casingna co Epafrodito,
joba seab laling quie nng co
jgu cart nseang. Jo jal e
cacuna jnea do l lafa coo e
jmeaf jlo e cacuna Fidie,
joba dsea do eam t dsir m
. 19 Jo co j i Fidie qubaa
dsea sea laj quir, joba b dsea
nicu n lajal e nna e jlo e
ja cng co laeang co jal
e ncajme Dsea Jmang co
jneaaaa. 20 Jo majmifngnaa car
ngong jm Tiquii Fidie dsea
guiing if . Jo lajob n l.
Ju guico qui Paa l cadsng

21Jo
lana guienn ju guico

qui jalng dsea i seeng f na i
nl ng dsea qui Fidie laeang
co Dsea Jmang. Jogu cajo
Dsea Jmang i taang co jnea
f la guiembre ju guico
quina. 22 Jo lajob cajo lajng
dsea i seeng f la i nl ng dsea
qui Fidie guiembre ju
guico quina, jo ds laniinggu
eang guing ju guico
quina jalng i dsea i jmo ta
qui dseata dsea fng i qui ta
f la f Roma.
23 Jo g b Finaa Dsea
Jmang gea quir jee
lajalng n.
Jmang i seeng f Filipos.

cat ng dsea seeng f COLOSAS
Jnea Paa, jo l nn jaang

dsea apo i jmo ta ni ju
qui Dsea Jmang, co lajob
ta e caliang dsi Fidie e
cacur jnea. Jo lana, colng co
Timoteo, jaang dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang, 2 guiengnaa
ju guico quina, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang dsea
neangna f na f Colosas, n
dsea teangna te f gui co
dsea do. Jo m Tiqunaa Fidie
ni r gea quir jee n jogu e
nicur n e seengna jugui ju
r.
M fng Paa Fidie ui qui

3Jo
lacoo ne m fngnaa
Fidie i l ng Tiqui Finaa
Dsea Jmang, sojib cunaar
guimang uii quina. 4 Co
ncalnebaa jial nteangna f
gui co Finaa Dsea Jmang,
jogu jial neang rngna co
jalng dsea qui dsea do i
caguiaanggu cajo. 5 Jo jmeeba e jo
ui e tab ona e niimba jal
e sjeengna do e sm Fidie
f if quir. Co caltab o
n uii qui e jo m can na

ju qui Fidie e cat ng Dsea
Jmang e qui jial laang dsea
jee dsee quir. 6 Jogu e ju nab
e caguia dsea jee n, jo lana
ncanib lang f jmg. Jogu e
ju jo eam caling ta e caqu
jng yaang dsea f quini Fidie
l laco ncal jee n laj i m
can na jogu cangngna e
eam guing Fidie co n
nai fa ja cat ngna. 7 Jo e ju
jo cae i Epafras n, jaang dsea
i neangnaa eang i ncajme
ta guia ju qui Dsea Jmang
colng co jnea; jo i dsea
l i jaang dsea i cum l jmta
ona co i jmo laj i e iing
Dsea Jmang. 8 Jogu bre cajo
dsea cagi f la e quier ju
quina qui jial neang rngna
e cang ngna do.
9 Jo uiing lajoba ja m
catiuungnaa e m naa Fidie uii
quina lat e jm e calnenaa
ju quina. Jogu m naar e
laeang co Jmgu quir
nicur n e ngngna jogu
tngna jo lajoba nilna r
e e iing dsea do e nijmena.
488
489
Colosenses1
10Jo
jalng i quidsi , jogu jalng

i qui ta cajo. Jo lajalb e la
cajme Fidie laeang co Dsea
Jmang, jogu bing i cat ng
lajal e la. 17 Jo laj i lat malba
e nseeng Dsea Jmang, laj i e
ngu e nijm Fidie lajal e
sea f jmg. Jogu laeang bre
cajo r ngo lacaing caing.
18 Jog u bre l i dsea mogui
quir, jogu i dsea quir do
l i lafa coob
ngu tai co
dsea do. Jo Dsea Jmang laj i
ngu nitroo jmgba nseei,
jogu b cajo i lauii i caj tu jee
jalng l e laco nicr nif qui
lajalba e sea f jmg. 19 Co
Fidie calii e lajal e l i
iar l ng Dsea Jmang cajo.
20 Jo laeang co Dsea Jmang
ncajme Fidie e nilseengtu
jugui co r lajalng co lajal
e sea f lang f jmg, fa jal
e sea f guo u jogu jal e
sea f y jmg. Jo cajmr lajo
laeang co jmng Dsea
Jmang e catuu m caji f dse
cru e laco nilseeng jugui ju
r co Fidie lajalng jogu
lajal e sea.
21 Jog u n, lam jenggu,
dsea snaang qui Fidieb
l ngna, jogu n mamb dsea
do cajo, co jmang e l ona
jogu jmang e l jmoona cajo.
22 Ds lanagu Fidie ncajmer
e nilseengtu dsea jugui co
dsea do laeang co jal iihu
e cang Dsea Jmang f ngu
tai m caji f dse cru. Jo
cajmer lajo e laco niji n f
quinir, dsea nilingna dseng
jmeenaa lajo e laco nilna

nilseengna r laco cat ng e
jmo dsea i cuing Dsea Jmang:
e jmooba laj i e iang dsi
Fidie, jogu e jmoogu cajo
jmang jal e gui, jogu e
lcuinggu Fidie e eanggu cajo.
11 Jog u m b Fidie e nicur
n b laeang co e laniing
gi do, jo lajob nil n nitna
jogu nilfng ona co jal e
nidsing ngna, 12 jogu nicuba
guimang Tiquii Fidie e
iang ona, co ncaguiembre
n gui e laco niingna jal
e jlo e cat ngna e sea qui
Fidie f if quir e nicur
jalng dsea quir. 13 Co bre
caleai jneaaaa f l n s e
laco jo see naa e qui i lng ta
jneaaaa, jogu caji jneaaaa
f quini Jor i eang ii, jogu
lana bing quie nif quii. 14 Co
laeang e cajng ia i Jor do
f dse cru, joba Fidie caleai
jneaaaa e cai jal dsee quii.
Jo snaanggu dsea co Fidie
15Jo
ja qu jm nining dsea
Fidie, ds m ning dsea Dsea
Jmang joba lir jial l ng Fidie
dsea guiing if . Jogu i Jor
Dsea Jmang do, bing i niinggu
lajee lajal jogu lajalng, co
nseei laj i ngu e ninng
Fidie guiar uiing jmg. 16 Co
iabre, Fidie cajmer lajal e
sea f y jmg jogu lajal e
sea f guo u, jal e jneng t
jal e ja jneng, jogu lajob co
jalng dsea gu i e gui i l ng
fii jogu jalng i o b, jogu
490
Colosenses1,2
dsea quir i ja slng jogu i ja
dsee tang j i coo . 23 Ds n
jmena e ja tna e j l ngna
ju qui Dsea Jmang ogu
tna e ju ta dsi e sjeengna
quir l laco j i e ncan na
lam jenggu. Jo e ju nab
ncani f lang f jmg, jo jnea
Paa jmco b e niguiagu e ju
na f jo.
24Jo
Jal ta e cang ng
Paa qui Fidie
inn iihu f ngu tann

ui e guiaa ju qui Dsea
Jmang jee jalng dsea, jo n
ncangna e ju jo cajo. Jo ds
iang dsii e inn e iihu na,
co co jal e jo nijmco o e
nijmiibaa laj i iihu e n e
ninggu jalng dsea i jmo laj i
ta qui Dsea Jmang. Jo jal
e iihu e inn lana nijmco
Jmang i l ng lafa ngu tai.
25 Jo Fidie ncajmer e nl nn
jaang dsea i jmco jalng dsea
quir. Jo dsea do ncacur jnea
ta e niguiaa lai ju quir, jo
lajob niuiing gui quina. 26 Jo
laco cung fnaa e e ju qui
Fidie do lb eang smr qui
jalng dsea, dseng malgu
eang laco ncangong ng ji i ,
ds lanagu ncajmijnembre e
ju do jee jalng dsea quir.
27 Jo iab Fidie calii cacur
jalng dsea quir e ti ngi
jial ti jlo jogu jial ti quing e
ju e lam smr do e cat ng la
quiegu dsea i ja l ng dsea Israel
cajo. Jo e ju e lam smaang do,
b Dsea Jmang i seeng cng

co n, dsea i ja l ngna dsea
Israel. Jo i dsea do cur n e
jmtar ona e niingna laj i e
cat ngna e nicu Fidie jalng
dsea quir. 28 Joba jnea guianaa
ju jee lajng dsea jal e cajme
Dsea Jmang, jogu fngnaar
jogu enaar cart ningi
r, jo lajoba nili e nii
quir dseng laco l ng Dsea
Jmang iar. 29 Jo ui qui e la,
jngamb dsii e jmob e ta la,
co eam oo b laeang co e
laniing gng qui Dsea Jmang
e ncacur jnea.
Jo iinn e ba e jngamb
dsii e jmob b ui
quina co gu jalng dsea
Laodicea, l lajalng dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i ja m
calcuing jnea. 2 Jo jmob b e
laco jalng n, dsea i nl ngna
niinggu b e laco nilseengna
cng e neangna rngna, jo
lajoba ningngna dseng laco
s e ju e lam sma qui
Fidie do. Jo e ju do, b Dsea
Jmang iar. 3 Jo j i b dsea
laniing ti qu r jm e cur
dsea e ti ngi laj e jlo e
niguo qui Fidie. 4 Joba f
n e ju na e laco j i jaang ja
i i nijmgng n co jal ju
jlo e o j. 5 Ds nai fa ja seen
ia jee n lana, ds seem
jmgu quie co n, jogu
iam dsii e nuu ju quina e
rb seengna colng, jogu e
teb teangna co ju qui
Dsea Jmang cajo.
491
Colosenses2
Laeang co Dsea Jmamba

uing dsea dsea m ng
6Jo
co n ncaimba Dsea
Jmang e l i Fii quina, joba
n nieena lacogu la iing dsea
do, co dsea quibre nl ngna. 7 Jo
sngna te yaangna co ju
quir, jogu glseemba laeang
co r, jogu ja jmtng ona
laj i f nteangna co r, co
ncajam yaangna f jagur l
laco j i ju e ncae dsea n.
Jogu cuba guimang Fidie
contng.
8 iing ona jo ja cu f
yaangna e dsea jing nijmgi
n e laco nitna laj i f
nteangna co Dsea Jmang.
Co jalng i dsea la er dsea
jogu fi dsea co jal ju
qui ta e jmiuing dsea jmg.
Jo jal e ju jo ja cng r
co ju qui Dsea Jmang, co
jal e ju jo jmang ju e case
jalng dsea m ang co jal ta
hu e qu t ng dsea e n jmitir
f jmg la.
9 Jo lajal e l ng Fidie, l ng
Dsea Jmang iar, jo lajob
cajo lajee cateai f jmg
la. 10 Jogu n cm seengna
co Dsea Jmang, joba dsea
sieem nl ngna laeang co
dsea do. Jogu bre l i dsea
mogui i qui ta qui jalng
dsea jmgu i quie nif jogu or
b e quir ta qui l doi ee.
11 Jo co cm seengna co Dsea
Jmang, joba jo quie nif quina
jal e l e lam jmoona do. Jo
e la l e lafa ncaimba e li e
t ng dsea Israel tor f ngu
tai, ds o lajo, co cal lajo

ui e Dsea Jmang caleai n
jee jal dsee quina. 12 Jogu
m cajgangna jm, joba l
lafa rb cangna lacogu
cang Dsea Jmang, jogu lafa
rb caj tu lacogu caj tu dsea
do, co jb cal ngna e qu b
Fidie jm e cajmij tu r Dsea
Jmang jee jalng l laeang
co e gi do. 13 Jogu n,
lam jenggu do l ngna lafa
sjumba ui dsee quina, jogu
e job cajo qui ta quina; jo
ds lana Fidie ncacur n e
lafa ncaj tu lacogu cajmij tu r
Dsea Jmang. Jo laeang co
dsea doba ncaing Fidie lajal
dsee quii. 14 Jo Fidie cajgiei
ji e carang e n ng jneaaaa l
lacogu la ta hu quir, jo ui
e lafa cab e ji do f dse cru
co m clavo, lajoba cajgieng
jal e snngnaa do. 15 Jogu
laeang e catng Dsea Jmang
f dse cru, jo lajoba Fidie
cai jal b qui dsea jmgu
i lng i quie nif jogu or b e
quir ta, jogu cajmungnei
do f quini jalng dsea e catr
lacogu te dsea dsea ung. Jo
lajoba cajmijneng Fidie f quini
jalng dsea e ncal bre.
16Jo
i ona laj i e sse

qui Fidie f if
lajob l , ja jmijina m
eng dsea n co jal e
cna, osi e jal jm e
jmgoona lacoo ji i , osi fng
jmgoona m yuung s , osi jial
jmgoona jal jm e jming
dsea. 17 Co jal e ta hu na j i
492
Colosenses2,3
lco cu li qui jal e nidsije
cnggu, jo l lafa i qui jaang
dsea i ngo jenggu laco ngor.
Jo ds i dsea i l ng lafa i dsea
qui e i do, b Dsea Jmang
iar. 18 Jogu ja jmijina m jng
dsea e ii nigur quina laj i
e nsingna qui Fidie, fa
jalng dsea i t dsi e jmcaai
e jgiang yaai, jogu jmifi
jalng ngeles, jogu j e
nggu qui jal e ja m cangar,
jogu jmcng yaai co jal
e dsir qui f jmg la. 19 Jo
jalng i dsea snaambre co
Dsea Jmang i l ng dsea mogui
qui jalng dsea quir. Jo Dsea
Jmang cubre i dsea quir do
jal e ni e laco cm seei
co dsea do jogu cm seei
lajee la yaai cajo l laco la
iing Fidie.
20 Jo co n lafa rb cajngna
co Dsea Jmang f dse cru,
joba jo qui ta quina jal ta
hu e qu t ng dsea e n jmitir
f jmg la. Joba jial seengna
e eena lacogu la e dsea jmg
e n na jal ta hu e jng
dsea e n jmena, 21 fa m j:
Ja g na e la, ja cna e na osi
ja jmna e do ? 22 Jo jal e
ta hu na j i lajee cateba e
ing ta, jo coob
m jo e ta ing,
co j i dsea jmg jmor jal e
ta hu na. 23 Ds e j, jal e ta
hu na cum sea l dsinaa e
guib, dsco qui ta dsea e n
l e jo e ngocng dsib lacogu ta
qui f jmg la. Jogu qui ta
cajo e lafa e jmung yaang dsea
jogu laguidseaam qui ta yaai
co jal e jmor f ngu tai.
Ds ja e ta ing e ta hu do fa
e nijmco quir e jo nijmgur
jal e l e ii jmor f ngu
tai do.
Jo co n lafa ncaj b tu
colng co Dsea Jmang,
joba n jmena e ona j i
caniing e sse quina f l gui
f l guiing Dsea Jmang l l
dse cang Tiquir Fidie f
if quir. 2 Jo i ona laj i e
sse qui Fidie f if , jo ja
ona j i cuai qui f jmg
la. 3 Co l lafa ncajmba, joba
lana Fidie ncajmtar ona e
nl ngna dsea m ng laeang
co Dsea Jmang. 4 Jo j i Dsea
Jmambing cu n e nl ngna
dsea m ng, jogu m nijmijnngtu
iar jee jneaaaa f jmg la,
joba n nijnngna colng co r
jee jal e niing gng quir.
Jial l ng dsea m cang e

calcui Dsea Jmang
5Joba
jmeeba e niim jal e

l e qui ta quina f jmg
la: fa m le dsea e gi co
dsea osi dseam i o quir, osi
jalgu e l e ji e jmoona co
ngu tangna, osi jmitna jal e
iing ngu tangna, osi ana e
jmena jmang e l, osi suungna
l doi ee e ja cat ngna, co e
na l lafa e jmifng dsea die i
o j. 6 Jo co jmob dsea jal e
na, joba iihu eam nicu Fidie
jalng i dsea la i ja n ju
quir. 7 Jogu n, lajob lam
seengna e jmoona jal e l na.
8 Ds lana n t ba jal e na:
fa m lguingna, osi m n
ona, osi m jmoona jal e l,
493
Colosenses3
osi m fna ga uii qui jalng

dsea rngna, osi m fna jal
ju e l e jigu . 9 Jogu ja
f rngna ju e o j, dsco
lana ncat ba e lam jmoona
e eang beang dsee yaangna
co jal e ga e ncasi nif
quina lam jenggu do. 10 Joba
lana dsea m ng nl ngna, jo
Fidieb dsea jmo e nilm nggu
e laco nieena lacogu la e dsea
do, jo lajoba nilcuinggu dsea
do dseng laco s. 11 Jo ja e
lng f quini Fidie su l ngna
dsea Israel osi ja l ngna lajo , osi
to e li f ngu tangna osi ja
to , osi l ngna dsea i jaling t
l hu i osi i neang t l hu i l
jigu , osi l ngna dsea snng
osi fii i qui ta . Co laj i Dsea
Jmambing niinggu jee lajal
co jee lajalng, jogu bre
seei cng co jalng dsea
quir cajo.
12 Jo Fidie eam neai
n, jogu ncagu n e laco
nilingna dsea quir. Joba
glseemba e jmooba f l ng
rngna, jogu e guingna co
dsea rngna, jogu e ja jmcng
yaangna jee dsea rngna, jogu
e eeba gui co jalng dsea
rngna, jogu e jmena fng
ana uii qui rngna cajo.
13 Jmeeba fng ona qui
dsea rngna, jogu ingna dsee
qui rngna m eego ler
quina. Jo lacogu Dsea Jmang
caimbre dsee quina, joba
lajob n jme n, n imba
dsee qui jalng dsea rngna.
14 Ds e nifgu qui jal e la e
rb n nijmineang rngna
lajee la yaangna, co lajoba

nilseengna cng dseng laco
s. 15 Jo co Dsea Jmambing
cu n e seengna jugui ju
r, n dsea l ngna dsea quir,
joba seemb laeang co e
jugui ju r do, co ui lajoba
cat Fidie n e nilingna lafa
coob
ngu tangna la n. Jo
cuba Fidie guimang co
lajal e jmor co n.
16 Jo n quie b nif quina ju
qui Dsea Jmang. Jogu e
rngna jogu cu b rngna
co jal ju niguo e nna.
Jogu cuba guimang Fidie
e na ju e too f ni ji salmos
co gu jalgu ju e dsea
qui Fidie co gu jal ju e
cu Jmgu qui Fidie cajo.
17 Jog u jal e jmoona jog u jal
e fna, jmeeba laeang co
ju qui Dsea Jmang e cuna
guimang Tiquii Fidie laeang
co Finaa Dsea Jmang.
Jial n seeng dsea qui Dsea

Jmang jee la ri
18Jog u
n, jalng dseam ,
jmgooba jalng dsea quina,
co lajob cat ng e jmo dsea qui
Dsea Jmang. 19 Jogu jalng
n, dseaungna, jmineangna
dseam quina, jogu ja jmoona
ta j ng co r.
20 Jog u jalng n, jiuung,
n ba jal ta qui tiqui
niquina, co lajoba e iang dsi
Dsea Jmang. 21 Jogu jalng n,
dsea l ngna sejmii, ja jmoona
e nilguing jiuung quina, jo
lajoba ja niltng dsir co jal
e n jmr.
494
Colosenses3,4
22Jog u
jalng n, dsea i jmo

ta e ja ee leng, jmeeba n na
jal ta qui fii quina f jmg
la; ds o j i m nr n cu
ana e laco nijmiguing yaangna
f quinir, co e ngocng oba n
jmena e jmgoona Fidie. 23 Jo
lajal e jmoona, n jmena e
ngocng oba l laco qui iab
Fidie e jmoona e jo, jo o laco m
jmoona laj i e iing dsea jmg.
24 Co nb n e seab guie
quina e cat ngna f jmg coo
e nicu Fidie n. Dsco jalng
n jmooba laj i e iing Dsea
Jmang, jogu b dseng i l ng
Fii quina cajo. 25 Ds i dseagu
i jmo ga, joba Fidie nicur
iihu i dsea qui laj i e ga e
jmoi do, co ja jmng Fidie e
l ng dsea lajaang lajaai, co rb
niquidsir qui laj i dsee sea
qui dsea m nit lajo.
Jogu jalng n, dsea
l ngna fii, eeba gui co
jalng dsea i jmo ta quina i ja
ee leng, jogu quie na ju
quina co r. Jogu te ona cajo
e seem jaang Fii quina f if i
quie nif quina.
2 Jo jalng n, dsea neangna
f Colosas, ja tiungna e fngna
Fidie, jo lajee jo n e siim
ana cajo, jogu yej cuba
guimang Fidie. 3 Jogu femba
Fidie uii qunaa cajo e laco
sea f e guinaa ju qui Dsea
Jmang e sma lam jenggu
do, co uii e guiaa e ju jo, joba
sjn nn lana. 4 Jogu m ba Fidie
e niegu e ju la dseng laco
s e laco ningng jalng dsea,
co lajob cat ng e nijmeee.
5Jog u
eeba r co jalng
dsea i ja cuing Dsea Jmang
l lacogu cat ng e jmo dsea
quir, jogu lajee jo jmoba e
fngnar ju qui Dsea Jmang.
6 Jog u fembar co jmang
jugui e nit dsir, jogu n na
jial ningna qui lajaang lajaang
i dsea i fngna do.
Ju guico e cadsng qui Paa

7Jo
Tquico, jaang dsea rnaa

neangnaa eang i contng
ncajmco jnea jogu colm
ncajmnaa laj i e iing Finaa
Dsea Jmang, jo bing nic
ju quie f na. 8 Jo nis nnre
f na co n e laco nilna
jial see naa f la jogu e laco
nicugur n b cajo. 9 Jogu
co i nab cajo nijang Onsimo,
jaang dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang i ta dsinaa co
jogu i iinaa eang jogu i l ng
dsea gona cajo. Jo i dsea gng
la nijmer n ju jal e
dsing naa f la.
10 Jog u Aristarco, jaang dsea
i iuung n colng co jnea
f la, guii ju guico quina
cajo, jogu lajob i sii Marcos cajo,
jaang rng Bernab. Jogu n,
ncan ba ju qui Marcos;
jo song dsieer n, imbar
co e gui f na. 11 Jogu lajob
Ch, i siib cajo Justo, guimbre
ju guico quina cajo. Jo
j i i gaang lab dsea Israel dsea
qui Dsea Jmang i ncajme
ta colng co jnea co jal
ta guia ju qui jial quie
495
Colosenses4
Fidie nif qui jalng dsea

jmg, jogu ncajmco bre
jnea e catigu dsii cajo. 12 Jogu
lajob Epafras, jaang dsea gona
i jmo laj i e iing Finaa Jess,
guii ju guico quina. Jogu
contm fi Fidie uii quina
e ngocng dsir e laco teangna
te laj i f nteangna e dseng
nijam yaangna e jmena jal
e iing Fidie e jmena. 13 Jo nib
jnea jial guiing dsi ui n
jogu uii qui dsea neang f
Laodicea co gu f Hierpolis
cajo. 14 Jogu Lucas, jaang tm
i neangnaa eang, guii ju
guico quina colng co jaang
i sii Demas.
15 Jog u n, dsea neangna f
Colosas, cuba guico jalng
neang f Laodicea cuai quie,
jogu lajob Ninfa co lajalng

dsea i seng i jmifng Fidie
f quir. 16 Jogu m ning e
ni n e ji quie la f quini
jalng dsea, simba qui dsea
qui Dsea Jmang i neang
f Laodicea, jo lajob ni r cajo;
jogu lajob n ni ba ji quie
e niingna e ja f Laodicea
cajo. 17 Jogu siba Arquipo cajo
cuai quie e gjmitibre r
laj i ta e ncacu Dsea Jmang
r.
18 Jnea Paa jmoo e ju guico
quina la co guoo ibaa. Jo
jmiguing ana cajo e sjn mbaa
f la.
Jo m Fidie e ni r gea
quir jee n. Jo lajob nil.
Jmang i seeng f Colosas.
Ju e too f ni ji lauii qui Paa e

cat ng dsea seeng f TESALNICA
Jnea Paa, colng co

Silvano jogu Timoteo,
jmonaa e ji la e cat ng jalng
Jmang i seeng f na f Tesalnica,
dsea nl ngna dsea qui Tiquii
Jmang. Jo m naa Fidie e
nicur n e nilseengna jugui
ju r.
Guimang Fidie e calcuing dsea
seeng f Tesalnica Dsea Jmang
2Jo
lacoo ya m fngnaa
Fidie, cubaar guimang uii
qui n lajngna, jogu lacoo ya
m m naa Fidie, m baar la
quie t uii qui n cajo. 3 Jogu
lacoo ya m fngnaa Tiquii
Fidie, jmiguing dsinaa laj i
ta quina e jmoona laeang e
Dsea Jmang; jogu jmiguing
dsinaa ui e ta e ncajmeena e
iang ona laeang e neangna
Dsea Jmang; jogu jmiguing
dsinaa cajo jial ncatena laj i
f teangna co Dsea Jmang
e sjeengna m nijatu dsea do.
4 Dsea rnaa, neam Fidie n,
jogu nneb e bre dsea cagu

n e nl ngna dsea quir. 5 Jo
m caguinaa ju qui Dsea
Jmang f jee n e qui jial
laang dsea jee dsee quir, ja
cajmnaa co j i layaang ju
qunaa yeenaa, co caguinaa
e ju do laeang co e gng
qui Jmgu qui Fidie, jogu
e lajamba ta dsinaa e dseng
jb e ju jo cajo. Jogu nba
jial ncaeenaa co n e laco
guib niuing quina.
6 Jo n, eeba lacogu la ee
jnea lacogu la e Finaa Dsea
Jmang iar cajo. Jo ja e l e
cang ngna iihu ui e caingna
e ju qui Dsea Jmang do,
ds iam ona laeang co
Jmgu qui Fidie. 7 Jo co
guib ee n, joba jalng dsea
qui Dsea Jmang i seeng f l
se Macedonia co gu f l se
Acaya nir jial n r cajo. 8 Jo
laeang co n, dsea seengna
f Tesalnica, jalng dsea seeng f
l se Macedonia co gu f l se
Acaya ncanur ju qui Dsea
Jmang. Jo jalng dsea seeng
doi ji f l dsenaa nir e
dseng ncajam yaangna f
496
497
1 Tesalonicenses1,2
jagu Fidie. Jo j i o n fgu

jnea e jo ui qui n, 9 co
yaam i dsea ns r jnea jial
m caing n ju qui Dsea
Jmang e lenaa m caguinaa
e cangoeenaa jalng n, dsea
seengna f na f Tesalnica. Jogu
s r jnea cajo jial m cat na e
jmifngna l doi ee lafa die
i o j, jo lajob canaangna e
jmoona laj i e iing i Fidie i
dseng j do. 10 Jogu fbr cajo
e sjeem n e nijatu Jess f
if i l ng Jo Fidie i cajmij tu
Fidie quir jee jalng l. Jo
b dsea i lang jneaaaa co
jal iihu eang e njaquieng e
ning dsea ui jal dsee quir
e ncaer.
Jal e cajme Paa f Tesalnica
Jo n, dsea rnaa, nba

gui e lm ta caling jal
e cajmnaa lajee cataangnaa
co n f Tesalnica. 2 Co nb
n gui e ngu e nidsnaa
f na, lajee cataangnaa f
coo f e sii Filipos, eam ga
cajmeng i dsea jnea, jogu
fr ga uii qunaa ui e guianaa
ju qui Dsea Jmang. Jo m
caguinaa e ju jo jee n, n
nib dsea qunaa; ds ja e l e
jo, co Fidieb eang cajmco
qunaa e calse b qunaa e
caguinaa e ju jo. 3 Jo laj i ju
e caguinaa jee n do, jmang
ju jb, jogu e car ngocng
dsibaa caguinaa e ju do
cajo. Jo dseng ja dsibaa fa e
nijmgngnaa dsea co jal e
ju e guianaa do. 4 Jo dseng
ja jmoobaa lajo, co Fidiebing
i cagung jnea jogu cacur

jnea ta e guianaa ju qui
jial laang dsea jee dsee quir;
jo co lajob l , joba fnaa e ju
jo. Co ja nnaa e lco nij naa
gui co j i dsea jmg, co
laj i e iing Fidieba jmoonaa,
co j i b dsea nir jogu ncuir
dsinaa lajaang lajaangnaa. 5 Jo
nb n gui e j i coo ne ja
cafengnaa n co ju goo
e laco nijmcngnaa n lajee
e ngnaa guianaa ju qui
Dsea Jmang, ogu cajmnaa
fa e cajmgngnaa n e l
laco nilnaa cuu qunaa; l
Fidiebgu nnr lajal e la. 6 Jo
dseng ja m cajmnaa fa e
nijmifng dsea jnea ogu n
fa nijmifngna jnea ogu dsea
jing cajo. Co nai fa cumbre
e jm jnea e l naa lafa dsea
niing i qui ta jee n ui e
l naa dsea i casing Fidie i
quie ju qui Dsea Jmang jee
jalng dsea, 7 ds ja cajmnaa
lajo. Co guib caeenaa jee n
l laco jaang niqui jiuung
jmobre jor jogu to f mbre
laco cat ng co neambre. 8 Jo
co eam neangnaa n, joba
iinaa e nicunaa n e ju
qui Fidie e qui jial laang
dsea jee dsee quir; ds o
dseng j i ju jo cajo, co cart
jang yeebaa song n lajo ui

e neangnaa n. 9 Jogu tob
ana, dsea rnaa, jial cacu
b yeenaa e cajmnaa ta e qui
l ji e nnaa lajee taangnaa
f na. Co ie jo cajmnaa ta e
lco cajne jogu cart can e
laco ja nicunaa iihu j i
498
1 Tesalonicenses2
jaang n lajee e guianaa ju
qui Fidie f na.
10 Jo nb n, jog u nib
Fidie cajo, e eam gui
ncaeenaa jee n, dsea l ngna
dsea qui Dsea Jmang, jo ja
jmoonaa ga co j i jaang n,
jogu lajalba e ncajmnaa
dseng ncajmnaa r laco
sb, jogu j i coo dsee ja
cung cu dsea jnea. 11-12 Jogu
b n gui e ncacubaa
n b jogu ncajmitiibaa ona
lajaang lajaangna l lacogu
la jmo jaang tiqui dsea co
jor . Jogu sinaa n e eeba
r lacogu cat ng e jmo dsea
qui Fidie, co b catr n e
nimna jial ti niing gi jogu
jial quir ta f lang f jmg.
13 Jo ui joba contng
cunaa guimang Fidie,
dsco m lauii can n e
ju qui Dsea Jmang e cagui
jnea jee n, dsifb caingna
e ju jo, co callba e qui
Fidie e ju jo, jo o qui dsea
jmg. Dsco dseng lajamba
e ju e caguinaa do l ju
qui Fidieb, jo laeang Fidieb
cajo jmo ta e ju jo f ana
co jal e jmoona, n dsea j
l ngna ju qui Dsea Jmang.
14 Jog u jalng n, dsea rnaa,
m caingna jal iihu e
cacu dsea gona ui e l ngna
dsea qui Dsea Jmang, rb
caingna e jo lacogu cang
f l se Judea, dsco lajob iihu
cang cajo e cacu dsea gor
dsea Israel. 15 Jo i lng i dsea
Israel cajo, b i cajngang jalng
dsea ri i caf cuai qui

Fidie malgu eang. Jo m
cang gu e jo, i lnggu i dsea
cajngai Finaa Dsea Jmang
i l ng dsea gor cajo. Jogu
i lnggui do cajmei ga
jnea cajo, dsea l naa dsea qui
Dsea Jmang. Jo ja jmor laco
t dsi Fidie, jogu n nimbre
lajalnggu dsea jmg cajo. 16 Co
m iinaa guinaa ju qui
Dsea Jmang jee jalng dsea i ja
l ng dsea Israel e laco jial nilei
jee dsee quir, ds i dsea Israel
do ja cacur jnea f lajo, jo
lajoba eam ncajmm i dsee
quir ui jal e ncajmer do.
Joba lanagu cat b qui i dsea
do e ni iihu e eang e ja
qui Fidie.
17Jo
M ca dsi Paa e
nidstu r f Tesalnica
f gu n, dsea rnaa,
e m cangohuingnaa qui n
e humji, nai fa ja neeng
rnaa dseng lana, ds
contm guiing dsinaa uii
quina, jo dseng iinaa fa e
dsieebtu n f na cal cat.
18 Jo cajmbaa quij e nidsnaa
f na; jo jnea Paa, eanggu
jmigui ya cajme quij e
niniitu f na, ds fii i lng i
sii Satans cajnir f qunaa e ja
cajmnaa lajo. 19 Jo yaam n
dsea cuna jnea e tab dsinaa
jogu e iang dsinaa jogu e guib
fnaa uii quina. Co dseng
nbing i nicu jnea e iang
dsinaa m t l nit e nijatu
Finaa Dsea Jmang f jmg
la. 20 Ds e jb, dseng nbing
499
1 Tesalonicenses2,3
i cu jnea e guib fnaa uii

quina jogu e nijmiiang dsinaa
uii quina cajo.
Paa casi Timoteo f Tesalnica
Jo co eam caliinn e

ninuuu ju quina cal
cat, joba ca dsii e guigu
e caj baa ia f la f Atenas,
2 jo cas nn f na jaang dsea
i sii Timoteo. Jo i dsea l i
jaang dsea i jmo laj i e iing
Fidie, jogu jmor ta r
co jnea e guianaa ju qui
Dsea Jmang. Jo cas nnre
f na e laco dsieer n jogu
ti nir jial seengna jogu cur
n b e laco teangna te
3 Jo cas nnre f na e laco j i
jaang n, dsea seengna f na
f Tesalnica, nijmtng ona
co jal iihu e mona ui
e nl ngna dsea qui Dsea
Jmang. Dsco nb e dseng
nsba e nidsing ngnaa iihu
ui e l ngnaa dsea qui Dsea
Jmang. 4 Jo nb n gui e
lajee e taamb f na co n,
cajmbaa n ju e dseng
nidsing mbaa jal iihu ui e
jo lajob l e cal . 5 Jo co lahu m
caliinn calii ju quina,
joba cas nn Timoteo f na e
laco calii jial seengna laj i f
teangna co Dsea Jmang. Co
jmoob jnea f fng song fii i
lng cas n f ga. Dsco fng
song lajo, ja e ta niling laj i ta
qunaa e ncajmnaa jee n f
na jng.
M caguingtu Timoteo f Atenas

6Ds
lanagu ncageam
Timoteo e jai f na f Tesalnica,
jo quier jmang ju guib
quina e teb teangna co
ju qui Dsea Jmang jogu e
neamba dsea rngna. Jogu
jnggu Timoteo e contm
dsng o n jnea, co eam
neangna jnea, jogu eam
iingna nimangtu jnea lacogu
jnea iinaa e nineengtu n.
7 Jo lajob l , dsea rnaa, e jee
jal iihu e ingnaa co gu
e jmng dsea ga jnea, jee job
quieng e jmiiang dsinaa m
calnenaa e te teangna co
calnenaa e jo, joba cugu b
jnea laj i f te naa co Dsea
Jmang. 9 Joba dsii jial cung
e nicunaa Fidie jmiguigu
guimang uii qui n jogu
uii qui e jmiiang dsi jnea
uii qui n f quinir iar
cajo. 10 Jogu u jm b dseng
m naa Fidie e nijmco r jnea
e nineengtu rnaa f na cal
cat, jogu e nijmco gu n
jial laco nisnggu te co ju
qui Dsea Jmang cart nii
quina laco s.
11 Jo m naa Fidie i l ng
Tiquii do co Finaa Jess, e
nijmco r jnea e laco nilnaa
nineengtu rnaa cal cat f
na f Tesalnica. 12 Jogu m naa
Finaa Dsea Jmang e nijmco r
n e nilneanggu dsea rngna
l lajalng dsea lacogu jnea
eam neangnaa jalng n
cajo. 13 Jogu m naar cajo e
500
1 Tesalonicenses3,4
nijmco r n e laco ja niltng
ana laj i f nteangna co
Dsea Jmang, jogu e nilinggu
dseng dsea qui Tiquii Fidie
i jo dsee sea qui f quini dsea
do m nit e nigengtu Finaa
Jess f jmg la colng co
jalng dsea quir. Jo lajob n
lti.
Jial iang dsi Fidie co jneaaaa
Jo lanagu, dsea rnaa,

ncaebaa n jial
seengna e laco iang dsi Fidie
l lacogu seengna lana. Joba
m b n jogu sib n
cajo laeang co Finaa Jess e
glseemba lacogu la iang dsi
Fidie, jo jmeb lajo cajo.
2 Co n nba gui jal
e ncaenaa n, jo e jo
ncajmnaa laeang co Finaa
Jess. 3 Co laj i e iing Fidie e
l ngna dseng dsea quib dsea
do e ja jmena jal e l dsi
ngu tangna. 4 Co iing Fidie
e lajaang lajaang n na
jial n eena r co laj i
dseam quina, jogu jial n e
jmgoonare cajo laco cat ng.
5 Co ja cat ng e jmena jal e ja
dseeng lajo lacogu la jmo dsea
jmg i ja cuing Fidie e suui
dsea i o quir. 6 Dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, ja
cung e j i jaang dsea nijmr
jal e ja dseeng lajo e nijmgi
jaanggu dsea ri dsea qui
Dsea Jmang l lacogu j i e
ncaf n na. Ds iihu eam
nicu Fidie jalng i dsea i jmo
lajo l lacogu goo ncanaa
quina jenggu. 7 Dsco ja cat
Fidie jneaaaa fa e nijmnaa

jal e l, co catr jneaaaa e l
laco nilsee naa e l naa dseng
dsea quibre. 8 Jo doi i i dsea i
guia ca e ju qui Dsea Jmang
e guia jnea do, joba ja n dsir
e ju qui dsea jmg e guiar
ca do, co ju qui Fidieb e jo.
Jo Fidieb cajo i cacu jneaaaa
dseng Jmgu quir.
9 Jo jo n fa jneagu nif
n e n nijmineang rngna
la l ngna dsea qui Dsea
Jmang, dsco iab Fidie
ncaer n jial nijmineangna
dsea rngna. 10 Jogu lajob jmoo
n, dsea rnaa, co neangna
seeng f lang l se Macedonia.
Jo sigu n e glneanggu
rngna lacoo jm lacoo jm.
11 Jog u jmungna e nilseengna
jugui ju r co jalng dsea,
jogu ja jmoona e qu ngna l
ja cat ngna, jogu jmeena ta
co layaang guona l lacogu
ncasinaa n lam jenggu
do. 12 Jo lajob n jmena e laco
nijmg jalng dsea i ja cuing
Dsea Jmang n jogu e laco
nilseab jal e n quina cajo.
M nijatu Dsea Jmang

f jmg la
13Jo
e laba f gu n, dsea
rnaa, co ii jnea fa e n
nilna jial l co jalng dsea
qui Dsea Jmang i ncajng e
laco ja cu f yaangna lacogu
la jmo dsea i ja j l ng e j tu
jalng l. 14 Jo co jb l naa e
cajm Jess jogu caj b tu r cal
cat, joba lajob j l naa cajo e
501
1 Tesalonicenses4,5
Fidie co gu Jess nijmr e

nij tu jalng dsea quir i cajng
e j l i ju quir.
15 Joba sigu n, dsea
rnaa, l lacogu ju e cae
Finaa Dsea Jmang, e jalng
jneaaaa, dsea l naa dsea
quir, e see b m t l nit
e nigengtu r f jmg la
cal cat, ja nidsenaa co r
jenggu lacogu dsea quir i
ncajng lam jenggu. 16 Jo ie
jo nijgiang Finaa Dsea Jmang
f l guii f if . Jo lajee jo
nin luu Fidie e quir ta
f y jmg, jogu nin e
guinif jaang ngel i niinggu
lajee lajalng, jogu nin e nii i
lu tromp qui Fidie f y
jmg cajo. Jogu jalng dsea
qui Dsea Jmang i ncajng,
bing i nij tu lauii m nit e
jo. 17 Jo m ning jo, jalng
jneaaaa, dsea i j gu, colm
nidsenaa co r f gui g,
jo nij rnaa co Finaa Dsea
Jmang f y jmg, jo lajob
nilsee naa co r lata. 18 Joba
f n e cu b rngna co
lajal e ju na.
Joba fgu , dsea rnaa, ja
n jmee quina e f ni ji
la lana l dseng nidsije jal e
fa la. 2 Co nb n r e j i
jaang dsea ir jenggu e jm e
nigengtu Finaa Dsea Jmang,
l lacogu m jaang dsea ja ir
jenggu l niguie jaang i
dsilee f quir m u. 3 Jo m
nijng jalng dsea i ja cuing
Dsea Jmang: Tiib i jogu
juguib sea, ds ie job dseng
ni iihu e jo to jm nilei
lajee e ja iing dsir, l lacogu

jaang dseam i quieng jiuung j i
ja ir l dseng ninng e dse
jmohu quir e nilseeng y
quir. Jo ie jo, j i jaang i dsea
qu jm nilenggur e ja ni
e iihu do. 4 Ds ngu, dsea
rnaa, jo seenggu e ja ga l
na lacogu la l ng dsea i seeng
f l n, joba ja nidsig ona
m t l nit e nijatu Dsea
Jmang f jmg la lacogu dsig
dsi jaang dsea m guie jaang
i dsijme f quir m u.
5 Co lajalm n, dsea rnaa,
l ngna dsea qui Dsea Jmang
i jmo jmang e gui, jo f l
jneb seengna. Jo ja l ngna dsea
i ja cuing Dsea Jmang i jmo
jal e l, co f l nb seeng i
la; 6 joba n e ja sjl jminna
lacogu la l ng dsea i ja cuing
Dsea Jmang, ds n e sjneb
dsinaa contng jogu n e
dsinaa dseng laco cat m cajo.
7 Co jalng dsea i ja cuing Dsea
Jmang l i la l ng dsea i sjl
jmini m u, jogu jmor ta
m u cajo. 8 Ds jneaagu ,
dsea see naa f l jne, contm
n dsinaa dseng laco cat m.
Jo co ncajam yeenaa f jagu
Fidie jogu jmineamb dsea do
cajo, joba e jo l lafa coo mqui
co e jmng yeenaa.
Jo co ntab dsinaa e dseng
nilembaa jee dsee qunaa,
joba e la l lafa coo logui
co e lng moguinaa. 9 Co ja
singnaa qui Fidie e nicur
jneaaaa iihu , ds simbaa
quir e laco nilengnaa jee
jal dsee qunaa laeang co
502
1 Tesalonicenses5
Finaa Dsea Jmang. 10 Co Dsea
Jmang caji cuai quii e
laco nilsee naa cng co r lata,
song see naa t sa see naa m
nijatu r. 11 Joba f gu n, dsea
rnaa, cu b rngna jogu
jmco rngna e ja tiungna
laj i f nteangna l lacogu la
jmoona lana.
12Jo
Jal e cas Paa dsea

qui Dsea Jmang
f gu n, dsea rnaa,
e jmgooba dsea qui Dsea
Jmang i jmo ta jmco
n e quier nif quina jogu
er n jial laco cat ng e
nilseengna, dsea l ngna dsea
qui Dsea Jmang. 13 Jo eam
n eena gui co r, jogu n
jmineangnare qui jal e ta e
jmor jee n. Jo glseemba
rngna.
14 Jog u sigu n cajo, dsea
rnaa, e jingna jalng dsea
i ja iing jm ta, jogu cuna
b jalng dsea i ltng dsi co
ju qui Fidie, jogu jmco na
jalng dsea i ja m sea b qui
lai fa dseng nl i dsea qui
Dsea Jmang, jogu jmeena fng
ona co lajng dsea.
15 Jo iing ona e j i jaang
dsea qur co e ga qui
jaanggu dsea ri uii qui e
ga e jmo quir. Co laj i e n
jmena e jmungna jmena
jmang e guib co jalng dsea
rngna, l lajalng dsea jmg.
16 Jo jmiiang ona contng.
17 Jo fengna Fidie yej . 18 Jog u
cubar guimang qui l
doi ee cat ngna, co lajoba ii

e nijmena lacogu cat ng e
jmo dsea qui Dsea Jmang.
19 Jo ja jnngna laj i e iing
Jmgu qui Fidie e jmr jee
n. 20 Jo ja guina ca jal e
f i dsea i f cuai qui Fidie.
21 Ds quiena cuente laj i ju
qui i dsea , su dseeng osi ja
dseeng , jo meabaa laj i e gui.
22 Jo naang yaangna co jal e
l e sea f jmg.
23 Jo m naa Fidie i cu
jugui ju r e nijmei n
dseng j i dsea quibre. Jogu
m naar cajo e nijmr n
laj i f nteangna co jal e
ana, jogu e nijmr n jial
laco seengna f ngu tangna e
laco ja dsee nilsea quina j i
coo m nit e nijatu Finaa
Fidieb dsea catr jneaaaa e
laco niuingnaa dsea quir,
jogu dseng jmitibre e jo.

25Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, femba Fidie uii
quii.
26 Jo rng rngna e ngocng
ona co jalng dsea qui
Dsea Jmang i neang f na.
27 Jo f n, laeang co
Finaa Dsea Jmang, e na e ji
la f quini jalng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f na.
28 Gib Finaa Dsea Jmang
gea quir jee n.
Jo lanab j i f ji lauii qui
Paa e cat ng jalng dsea
Tesalnica.
Ju e too f ni ji cat t qui Paa

e cat ng dsea seeng f TESALNICA
Jnea Paa, colng co

Silvano jogu Timoteo,
jmonaa e ji la e cat ng jalng
Dsea Jmang, dsea neangna f
na f Tesalnica, i seeng cng
co Tiquii Fidie jogu co
Finaa Dsea Jmang. 2 Jo m naa
Tiquii Fidie co gu Finaa
Dsea Jmang e ni r gea quir
jee n jogu e nicur n e
nilseengna jugui ju r.
Fidieb niquidsi qui

jalng dsea rng dsee
3Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, yej b n cunaa
guimang Fidie uii qui n,
co lajob cat ng n jmnaa, co
eanggu j l ng n ju qui
Dsea Jmang lacoo jm jogu
eanggu jmineangna dsea
rngna lacoo jm lacoo jm
cajo. 4 Jo lajoba fnaa ju uii
quina jee jalng dsea qui
Dsea Jmang e iang dsibaa;
jo fnaa e tb n laj i f
teangna co Dsea Jmang,
jogu jb l ngna ju qui dsea
do cajo jal l mona jal iihu
co gu jal e jmng dsea ga
n ui e cuingna Dsea Jmang.

5 Jo co e job cu li e dseng
rb quidsi Fidie qui jalng
dsea jmg, jo laeang e iihu
e ingna do, lajoba nit ngna e
Fidie nicr nif quina.
6 Co Fidie laco cat m jmor,
joba nicur iihu jalng dsea
i cu iihu n. 7 Jogu n,
dsea mona iihu lana, Fidieb
nicu n e jo nidsing ngna j i
coo iihu , jogu lajob jnea cajo,
jo ninenaa iihu . Jo jal e la
nidsije m nit e nigengtu
Finaa Jess f jmg la colng
co jalng ngeles i gng
quir, jo nijgiai f y jmg
e qui jee niing j. 8 Jo nijar
f jmg la e laco nicur iihu
jalng dsea i ja iing jmicuing
Fidie ogu jir ju qui jial
nileng dsea jee jal dsee
quir laeang co Finaa Dsea
Jmang. 9 Jo jalng dsea bing
ning iihu e eang m nijui
e jo to jm ti, co hu i b
eang nini co Fidie jogu
co e laniing gng dsea do.
10 Jo lajob nil m nijatu Finaa
Dsea Jmang. Jo ie jo, jalng
dsea quir nijmgbre dsea do
503
2 Tesalonicenses1,2
504
jogu nijmifi dsea do cajo; jogu

lajob n cajo, lajob nijmena, co
eam j ncal ngna lajal ju e
ncaguinaa jee n.
11 Joba eam fngnaa Fidie
uii quina, jogu m naare e
nijmco r n e nilseengna
r l laco cat ng e jm dsea i
ncatr e niui do dsea quir.
Jogu m naare e nijmco bre
n co e gi do e laco guib
niuing jal e iing n jmena
co gu jal ta jmoona laeang
e cajang yaangna f jagu Dsea
Jmang. 12 Jo fngnaa Fidie lana
e laco eam nijmg dsea Finaa
Jess laeang co n, jogu
Finaa Jess eam nijmgr n
cajo. Jo nil jal e jo dsco eam
guing Fidie co gu Finaa
Dsea Jmang co n.
Ju qui m nijatu Dsea

Jmang f jmg la
1-2
Jogu
lana, dsea rnaa,

nif gu n qui m
nijatu Finaa Dsea Jmang f
jmg la, jogu m nij rnaa
co r cajo, jalng jneaaaa, dsea
l naa dsea quir. Jogu m
n e ja jms ngna laj i e
ona, ogu fngna m nijng
dsea e ncagm Dsea Jmang f
jmg la. Co seem dsea i nijng
e fr cuai qui Fidie e ju jo,
ds o j. Jogu seemb dsea i f
e qui Fidie e ju jo, ds o j
e lajo. Jo seemb dsea cajo e j e
jneab cajmee f ni ji quie e
ju jo, ds o j e lajo cajo. 3 Joba
f gu n, dsea rnaa, e ja
jmgng yaangna j i coo m f
dsea e ncagngtu Dsea Jmang.
Dsco lajee ngu e jm jo,

dseng cab niguing dsea
Fidie, jo ie job cajo nijmijneng
ia i dsea i lng do f jmg
la, jo Fidie dseng nibimbrei
do f l l. 4 Jo i dsea i lng
do dseng cab niguir jal e
jmifng dsea lacogu m jmifi
e qui Fidie. Jogu iing i dsea
i lng do fa e nijmifng dsea r
cart nijmr e niger l si e
qui Fidie f dsi sn gu,
jogu nijmeng iar e bre
gnggur laco Fidie.
5 J to a n, dsea rnaa,
e caf n jal e la ie lam
cataangnaa colng co n f
na f Tesalnica? 6 Jogu lana nb
n e e ncajning qui i dsea i
lng do e laco ja m cajmijneng
iar jenggu j i laco jm e
s e nijmijneng iar. 7 Jo lana
f m dsea njmor jal e l, jo
j i Fidieb dsea cur jneaaaa
e ngngnaa jial jmo dsea
jal e l do. Jo lco ngu e ja
i i nijnng qui jal e l do e
laco nidsije jal e ncafa na.
8 Jo m nijmijneng ia i dsea i
lng do jee jalng dsea jmg,
job m nit e nijatu Finaa
Jess f jmg la cal cat e
qui nijmiguiei qui i lng
do laeang co e ji eang
do jogu co cap gu e niji r
f mooor. 9 Jo m nija i dsea
i lng do laeang co b qui
i fii i lng ri i sii Satans,
joba nijmgi dsea co jal e
li e nijmr co gu jal e qu r
jm laeang co e b qui fii
i lng do. 10 Jo nijmgi jalng
dsea i nteang f e nidsili f l
505
2 Tesalonicenses2,3
l co jal e l e qu r jm
jmr. Jo jalng i dsea nteai
e f jo, co ja calii fa ca
laj i ju qui Dsea Jmang e
laco nilei jee jal dsee quir.
11 Jo uiing e ja cang i dsea do
e ju jo, joba cub Fidie f e
jb l ng i dsea do jal e o j e
nijmgo i dsea i lng do. 12 Joba
dseeb nicu Fidie jalng i dsea
m t l nit lajo, co calii
e cajmer jal e l do jogu ja
calii fa j cal i laj i ju
qui Dsea Jmang.
Jial gung Fidie jalng dsea

i nileng jee jal dsee qui
13Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, eam neang Fidie
n. Jo jnea, sojib n cunaa
guimang Fidie cuai qui
n, dsco Fidie cagu n lat
m uiing e qui nilengna jee
jal dsee quina. Jo cajmer lajo
laeang co e ta qui Jmgu
quir e cu e uingna dseng
dsea quir jogu laeang e
j ncal ngna ju qui Dsea
Jmang cajo. 14 Jo uiing e laba
cagung Fidie n laeang
guia jnea jee n e laco nilna
nilsea quina f l niing gng
Finaa Dsea Jmang.
15 Joba f gu n, dsea rnaa,
jie m tna laj i f nteangna
co Dsea Jmang, jo ja tna
laj i ju qui Dsea Jmang e
ncaenaa n lajee cataangnaa
colng ogu jal e too f ni
ji e ncasiingnaa quina f na
cajo. 16-17 Jo co eam guing
Fidie co jneaaaa, nai fa ja
cat naa, ds cajmineambre

jneaaaa jogu ncacur jneaaaa
e tab dsinaa lata laj i f
te ee co Dsea Jmang, jogu
jmang e guiba sjeengnaa
quir cajo. Joba m naa Finaa
Dsea Jmang co gu Tiquii
Fidie e nicur n b laj i f
nteangna e jmeeba jmang e
gui jogu e fna jmang ju
guib cajo.
M na Fidie ui jnea
Jo l ngo cadsnggu f n,

dsea rnaa, fengna Fidie
ui jnea e laco jmngu nini ju
qui Dsea Jmang f lang f
jmg. Jogu fengna dsea do cajo e
jalng dsea i nin e ju do nimbre
e ngocng dsir l lacogu cajmee
n m canna ju qui Dsea
Jmang. 2 Jogu m na Fidie cajo e
laco nilei jnea jee jalng dsea
i lng i soo dsi, co ja lajng dsea
j l i ju qui Dsea Jmang. 3 Jo
dseng jmitib Fidie laj i ju cur,
jo jmco br n e ja nijmtng
ona laj i f teangna co Dsea
Jmang, jogu nijmi n e laco
ja nijmgng fii i lng n cajo.
4 Jogu nsta dsinaa e Finaa Dsea
Jmang nijmco r n e jmooba
jogu e jmeb jal e ncasinaa
n do. 5 Jo m naa Finaa Dsea
Jmang e nicur n e lna jial
ti neang Fidie n jogu e nicur
n b quir e nitna e fng ona
laj i f teangna lacogu cate
Dsea Jmang iar.
La guimba n e jm dsea ta
6Jo
sigu n, dsea rnaa

dsea qui Dsea Jmang, laeang
506
2 Tesalonicenses3
co ju qui Finaa Dsea
Jmang, e ja qung yaangna jee
i ja iing jm ta, co i dsea ja
seei cng co jal ju e
casinaa n lam jenggu.
7 Co nb n gui jial dseng
n nilseengna l lacogu
ncals jnea jee n; dsco
jmoob jnea ta lajee calsnaa
jee n, 8 jo j i coo ne ja
cam naa e niquieenaa qui dsea
e ja niqunaa quir. Co l l
cajmungnaa e cajmnaa ta
u jm b e laco ja cacunaa
iihu j i jaang n. 9 Ds ofa
ja cat ngnaa e nim naa n
e nijmco na jnea, co l l
caliinaa e nienaa n jial
dseng n jmena tab.
10 Co m cataang jnea jee n,
cacubaa n laj i e ju la
e f lala: Doi i i dsea i ja iing
jm ta, ja cunar e nidr.
11 Ds lanagu ncalneb jnea e
seem n e f ngna jmena ta,
jo lco t ona e quingna l
ja cat mba. 12 Jo jalng i dsea
nisinaar, laeang co ju
qui Finaa Dsea Jmang, e
gjmebre ta laco cat ng, jo
lajoba nilr jal e nr lajee e
taai f jmg la.
13 Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, jie m tna e jmoona

e gui l lacogu j i f
nteangna.
14 Jog u song seeng jaang lajee
n i ja n laj i ju e f
jnea e f ni ji la, joba quiena
cuente r i jo jo scnggu
yaangna co r, jo lajob i dsea
nil l i qui jal e
jmor do. 15 Ds o ui jo n
nimangnare cajo, co l l n
fngnar jial laco cat ng e
nilseembre l lacogu la cat ng
e fngna jaanggu dsea rngna
Ju l cadsng qui Paa e

cat ng dsea seeng f Tesalnica
16Jo
ia Fidie i cu jugui
ju r gjmebre lajo co
n contng co doi eego
jmoona; jogu glseem dsea do
contng co n cajo.
17 Jnea Paa jmoo e ju
guico e cat ng n la co
layaang guoo. Jo j i lanaba e
t nn jmoo co jal ji quie
caguieegu cajo e laco li dsea
e jneab dsea jmoo. 18 Jo gib
Finaa Dsea Jmang gea quir
f jee n lajalngna.
Jo lanab j i f ji t t qui
Paa e cat ng jalng dsea
Tesalnica.
Ju e too f ni ji lauii qui

Paa e cat ng TIMOTEO
Jnea Paa, jo l nn jaang dsea

apo i jmo ta ni ju qui
Dsea Jmang. Jo Fidie i lang
jneaaaa jee dsee quii co gu
Dsea Jmang i cu jneaaaa e
nta dsinaa co r, bing caqui
ta lajo. 2 Jo jmoo e ji la e cat ng
n, Timoteo, co nb ln lafa
dseng jo o i dseng lajang
ncajng u f jagu Dsea
Jmang. Jo m Tiquii Fidie
ni r gea quir f l tan,
jogu e nil f l i n, jogu cajo
e nicur e nilseen jugui ju
r.
Ju goo qui jalng dsea i

jmgng dsea co jal e er
3Jo
l laco j i e ncaf n,
Timoteo, ie cango f l se
Macedonia, jo ftu lana, e dob
nij e f f feso e laco niliun
jalng i dsea i e ju e ja cng
r co ju qui Dsea Jmang
e jo nijmgur lajo. 4 Jogu nif re
cajo e ja n cr cuente laj i
ju cuento qui dsea m ang
qunaa ogu jal ju e ja to
jm t cuai qui dsea m
ang qunaa. Co co jal e ju
la lco uiing e sea j i ta j m jo

ja e jmco e jo fa nidsicunggu
laco s e ju qui Fidie e
qui jial j l ng dsea ju qui
Dsea Jmang.
5 Ds e lab uiing qui e
ju qui Fidie do e n
nijmineangnaa dsea rnaa e
gui dsinaa, jogu e tngnaa
guinaa jnang e gui e cat ng
jmnaa, jogu cajo e j l ngnaa
ju qui Dsea Jmang e ngocng
dsinaa. 6 Co seem i lng dsea i
ncat e ju la jo ncr f ji jo
nfr jmang ju e ja uiing sea.
7 Dsco lco ii jmeng yaai
tfa i e ju qui ta qui dsea
Israel, ds ja ngi do e gung
lacoo lacoo e ju e er la ung do.
8 Co nnebaa gui jalnaa e
eam ing ta e ju qui ta do
e cajme Moi do fng song jmng
dsea ta dseng laco s qui.
9 Jog u n e to dsinaa cajo e
j i coo ju qui ta ja cal fa e
cat ng jaang dsea i jmo jmang
e gui; dsco e ju e qui ta
do cal e cat ng jalng dsea
soo dsi co gu jalng dsea i
laang m eego ta hu,
jogu co
jalng dsea i jmo jal e l e
507
1 Timoteo1
508
laco jmrng dsee yaai, jogu

jalng dsea i ja jmg Fidie
ogu jmgr ju qui dsea do
cajo, jogu jalng dsea i jngang
tiqui niqui, osi l doi i i
dsea i jmo ta jngang dsea rng,
10 l lajalng dsea i le e gi
co dsea i o quir, osi dsea
ler e gi la dseaui,
osi dseam ler e gi la
dseam i , jogu jalng dsea
i jmo ta lng jogu ta n ng
dsea, jogu jalng dsea i ng ta
quie jal ju adsee, jogu jalng
dsea i eng fii, jo ds o j jal
e fr do. Jo l laco cung feee,
e e ju qui ta do cat ng jalng
i jmo l doi ee e ja cng r
co ju niguo qui Fidie. 11 Jo
e ju niguo do rb cng co
e ju jlo qui jial laang dsea
jee jal dsee quir. Jo i Fidie
dsea geang ncacur jnea ta e
ninigu e ju jo.
Guimang Fidie e f l i jnea

12Jo
cu guimang Finaa
Dsea Jmang car ngocng dsii e
ncacur jnea b e laco ninigu
ju quir, co eam nta dsir
co jnea, joba ncacur jnea e
ta jo. 13 Jo nai fa jnea malgu
eang gab cafa uii qui
Finaa Dsea Jmang, jogu gab
cajmeann jalng dsea quir,
jogu calmb jalng i dsea
cajo, ds ie jo eam cal
f l ng Fidie jnea, co ja m
cuinn Dsea Jmang ie jo, jogu
ja ii cajo e jal e ga e jmoo
do. 14 Jo ds Finaa Fidie eam
calguii co jnea, jo cajmer e
ncajang ia f jagur jogu e
nijmineannre cajo e ngocng dsii

ui e cng see naa co Dsea
Jmang.
15 Dsco dseng e jb e ju la,
jogu dseng la guim n nil
j ling jalng dsea e ju la
cajo; Finaa Dsea Jmang cajr
f jmg la e laco nilei jalng
dsea rng dsee, jo lajee lajalng
dsea rng dsee, jneabing i
eanggu l ng lajo. 16 Jo ui e
lajob l , joba Fidie eam cal f
l i jnea; jo cajmer lajo e laco
Finaa Dsea Jmang cajmijnei
f quini jalng dsea jing jial
ti e fng dsir uii quie. Jo
cajmer lajo co jnea e laco cu
li qui jalng dsea i nab nijng
yaang f jagu dsea do, jo lajoba
nilseei cng co Fidie lata.
17 Joba majmgoonaa Fidie
jogu majmifngnaare cajo, co
b Fidie i qui ta f lang
f jmg lata, jogu b cajo i ja
cung l jung jogu ja qu jm
fa e nineengnaare, jogu j i b
Fidie i j! Jo lajob l .
18-19 Joba f gu n, Timoteo,
n i ln lafa jo o, l lacogu j i
ju e ncaf jalng dsea qui
Dsea Jmang lam jenggu
uii qui, e laeang co e ju
jo nijmun e nijme r laj i
ta e ncang n. Jo jme e ta jo
laeang e nsin te f gui co
Dsea Jmang jogu e ntn gui
e gui e cat n e nijme. Ds i
lnggu dsea nibre jal e gui
e n jmr ds ja cajmer lajo,
joba ja tr e teai te f gui
co Dsea Jmang. 20 Jo lajob
ncal co gng dsea, jaang
i sii Himeneo jogu jaanggu i sii
509
1 Timoteo1,2
Jaang, jo ncajann i dsea la f

jagu fii i lng e laco nijmt i
e ja cr ju ga uii qui Fidie.
Jial n nim dsea Fidie

uii qui dsea ri
Jo e laba la guing e liunn

jalng dsea rnaa, e m
fi Fidie, n m r jmee uii
qui jalng dsea ri e laco
sea jal e ni, jogu e cur
guimang Fidie co jal e
jmo dsea do. 2 Jogu nb m r
Fidie cajo uii qui jalng
dsea cng i qui ta co gu
qui l doi i i dseata cajo, e
laco cung e nilsee naa jugui
ju r e ja jmoonaa ta j ng,
jogu e jmgoonaa Fidie e
ngocng dsinaa, jogu e see naa
e jmoonaa jmang e gui. 3 Co
e joba gui, jogu cajo lajoba
e iang dsi Fidie i caleang
jneaaaa jee jal dsee quii, 4 co
Fidie ii e lajm dsea nilei
jee dsee quir, jogu ii e nili
dsea laj i ju quir e cat ng
Dsea Jmang. 5 Dsco jo seenggu
Fidie i f nggu, co jaam Fidie
i seeng; jogu ja seeng f ng i
qu jm i ui qui dsea
jmg f quini Fidie, co j i
Dsea Jmambing i qu jm jm
lajo. 6 Jo b dsea i cajng ia
car caji e laco niqur cuai
qui jal dsee qui jalng dsea
jmg, jo jal e jo cajmijnem
Fidie m cat lajo. 7 Jo ui e
joba e canang Fidie jnea e
l nn jaang dsea apo i quie ju
qui Dsea Jmang jogu i ni ju
qui dsea do. Jo casi jnea e
laco niee jalng dsea i ja l ng
dsea Israel e ju sea contng e

cat ng Dsea Jmang jogu jial
nijng yaai f jagu Fidie cajo.
Jo dseng j e ju e cafa na,
co ja jmgoo.
8 Jo lajoba iing jnea e jalng
dsea gjmifmbre Fidie f doi
ji f l seei e dsir jmang e
gui jogu e o gui ogu e j i
cajo. 9 Jogu lajob iing jnea cajo
e jalng dseam gqubre s r
laco cat ng, jogu e ja n fa e
cr m e goo e too jal e mo,
ogu n fa e nijmng iar e
nijmr e jlogu jguir ogu
n e cr jal e mo eang
lafa cune osi cuu e mo eang
ogu s r e mo eang cajo. 10 Jo
ds ja n jmr lajo, co l l
n e jmr jmang e guib laco
cat ng e jmo jalng dseam i
dseng njng yaang f jagu
Fidie. 11 Jo lajalng dseam n
e nbre lajal e e dsea qui
Dsea Jmang e ja ser te j i
coo , jogu cajo n e n bre laj i
e ta e s e nijmitir. 12 Jo ogu
jnea cu f e jalng dseam
nir f l sseng dsea ogu e
nisr ygu laco dsea, co
iing jnea e tiib nijr m nit l
sseng dsea qui e nijmifi
Fidie. 13 Dsco cung Admbing
i cajmaang Fidie, joguba
cajmeai i dseam i sii Eva do.
14 Jog u o Adn i calgng, co i
dseam i sii Eva do, b i calgng
qui fii i lng do ie jo, jogu
m calgi qui i lng do, job
m cauing dsee f jmg la.
15 Ds nilem jalng dseam jee
dsee quir song nijmitir laj i e
jmo jaang niqui dsea, jogu
510
1 Timoteo2,3
song e ngocng dsir nijng yaai
f jagu Dsea Jmang e ja ltng
dsir jogu song nijmineai
jalng dsea ri, jogu cajo song
seei laco cat ng e jmo dsea i
cuing Dsea Jmang.
Jial n l ng dsea i quie nif
qui dsea qui Dsea Jmang
Jo lajob f gu n, Timoteo,

jo dseng e jb e ju la:
song jaang dsea ii e nicr nif
qui dsea qui Dsea Jmang,
joba coo ta guib jr e ii
nijmr jng. 2 Co i dsea i quie
nif do n jmr jmang e guib
e laco ja cung e nicu dsea
dsee r. Jogu ja n e seeng f ng
dseam quir, jogu n e i dsir
co jal ta quir jogu e guiing
dsir co jal ta e nijmr, jogu
n e nijmg dsea r. Jogu n
e st i e cur l doi i i dsea
e nidi jogu l niji m i i
guiling f quir; jogu eang n
ti e er jalng dsea cajo; 3 jo ja
cung fa e l i jaang dsea ing
ogu e jmor ta t ng co dsea
ri, co n e l i jaang dsea
i jmco dsea rng, jogu e ja
nor m ; jogu n e l i jaang
dsea i ja dsinang cuu cajo. 4 Jo
i dsea n e tmbre quir ta
sn quir, jogu n e quir ta
r jalng jor e laco nijmiti
r jal ta hu;
5 dsco song
jaang dsea ja ti quir ta
r sn quir, joba jial nilr
e niquir ta jalng dsea qui
Dsea Jmang jng? 6 Jo lajob l ,
co i dsea i quie nif do ja cung
e l i jaang dsea i t caqu
cajng ia e caui dsea qui
Dsea Jmang, co jial fng cabing

Fidie r ui e cajmjlng iar
l laco cal co fii i lng
malgu eang. 7 Jogu n e l i
jaang dsea i cat ng e nijmg
i dsea i ja l ng dsea qui Dsea
Jmang do r, jo lajoba ja nicu
dsea dsee r ogu nijmgng fii i
lng r cajo.
Jial n l ng jalng i dsea i ne

ni jalng dsea qui Dsea Jmang
8Jog u
lana iinn fa qui

jalng dsea i jmo ta ne ni
Jo jalng n l i dsea i
guing i jmg dsea qui, jogu
n e quier jmang ju e j, jogu
ja cung fa e nijmr ta ogu
e jmr ta jmgng dsea cajo e
laco nilr cuu. 9 Jogu n e
dseng e jb l i car ngocng
dsir e ju qui Dsea Jmang
e j l naa do, jogu n ibre
jnang e gui e nijmr. 10 Ds
lauii jang n i coo ta jib
e f l seng dsea, jo song gui
nijmr e ta jo, joguba ncung
e nili dsea i ne ni dsea qui
Dsea Jmang. 11 Jogu lajob
jalng dseam qui jalng i
dsea i ne ni jalng dsea
qui Dsea Jmang n e l i
dseam i cat ng e nijmg dsea
r, jogu n e ja quier jal adsee,
jogu dseng eang n e i
dsir co jal ta jmor, jogu
n e er laco cat ng co jal
e jo. 12 Jo i dsea i ne ni do ja
cung fa e seeng f ng dseam
quir, jogu n e ti quir ta
r jalng jor co gu jalng
dsea sn quir i caguiaanggu.
511
1 Timoteo3,4
13Dsco
m jmo jalng i dsea

i ne ni do r jal ta quir,
joba l bre e jmg jalng dsea
r jogu e eanggu lta dsir e
teai te f gui co Dsea
Jmang.
Ju laniing e cali dsea
qui Dsea Jmang
14Jo
eam iinn e niniii f na

lajee lajmnb e nimangtu n
cal cat; ds lana jmoo e ji
la, 15 dsco song cacnggu e
ja m guiee f na, joba nba
jial n e jalng dsea qui Dsea
Jmang i l ng laco dsea sn
qui Fidie i j jogu i seeng
contng do. Jo jalng i dsea
bing i se te jogu e jmr laj i
e ju j e cajme Fidie laeang
co Dsea Jmang. 16 Jo dseng
eam laniing gng jal e ju
jo e ja cajmijneng Fidie lam
jenggu do.Jo lalab l e ju jo:
Dsea Jmang cajmijnei
iar f jmg la
e l i jaang dsea la jneaaaa,
jo e Jmgu qui Fidie do
cu li e Dsea Jmang l i
jaang dsea i ja rng dsee
j i coo .
Jo cangm jalng ngeles r.
Jo eang cani ju quir f
lang f jmg,
jogu i f m eang j cal ng
ju quir,
jo cangmtu r f if cal
cat.
Jial l co jalng dsea i t e

teai f gui co Dsea Jmang
Jo dseng l laco f

Jmgu qui Fidie e m t
l jaquieng e niing jmg, jo ie

jo nilseeng i lng dsea i nit e
teai f gui co Dsea Jmang,
co nijmr n r laj i ju e ni
jal gu l e jmgo; jo jal e
nijmgo do ja qui jalng i
lm. 2 Jo jalng i dsea i e jal e
ju jo l i dsea i jmcaang jogu
i adsee cajo, jo laj i e dsir do
ja qu jm e nilir su gui osi
ja dseeng , co contm jmor
jal e ja dseeng e coob
m jb
nili e guib jal e jmor do. 3 Jo
jalng i dsea lala quir ta e ja
cung nicng dsea guor ogu
cung e nid dsea l doi ee
jmii; ds Fidiebing i cu f
jalng dsea i nl ng dsea quir
i ncui jal ju j quir cajo e
cum di do doi ee jmii,
lfa n e nii guimam qui
jal e jo. 4 Dsco guib laj e
cajme Fidie f jmg la, joba
ja cung fa e nifnaa e ja
dseeng song niingnaa jal e
jo e cunaa guimang Fidie.
5 Co laeang co e ju qui
Fidie e f dsea m fi dsea do,
lgeam jal e jo.
Jial l ng jaang dsea i jmo

laj i e iing Dsea Jmang
6Jo
song ni jalng dsea qui

Dsea Jmang e ju la, jogu eam
t o e jmt mb e ju qui
e teang dsea te co Dsea
Jmang jogu jal e ju jlo e
nca jmt n, joba niuin jng
jaang dsea i jmo gui laj i e
iing Dsea Jmang. 7 Jo ds n
n jme e ja j l n jal ju e
ja e uiing sea l lacogu la f i
lng dsea ang qunaa; co l l
512
1 Timoteo4,5
n e nijmun e jmgoob Fidie
car ngocng o co jal e jmoo
jogu co jal e f, co e lajoba
e ing ta qui. 8 Jo im ji ta
qui dsea m jmor e cur b
ngu tai, jo ds eanggu ing
ta fng e jmg dsea Fidie car
ngocng dsir, dsco e jo eam
ing ta quir f jmg la jogu f
jmg coo cajo. 9 Jo lajalb e fa
na dseng lajamba e j, joba
lajm dsea n e jb nili e ju
jo cajo. 10 Jo uiing e lajoba e cu
b yeenaa jogu eam ingnaa
iihu jee e ta la, co nta dsinaa
co i Fidie i j do e bing i
lang dsea jee dsee quir, lfa
eanggu jee jalng dsea i j
l ng ju qui Dsea Jmang.
11 Jo lajal e ju la n f jalng
dsea jogu n re cajo. 12 Jo jie
m cu f u fa e nijm dsea e
ja j l i ju qui ds ui e
smimb lacogu yaai. Co l l
n e nisn nif jee jalng dsea
qui Dsea Jmang co lajal e
f jogu co lajal e jmoo jogu
co jial nean dsea rn. Jogu
n e sin te f gui co Dsea
Jmang jogu e jme jmang e
gui e laco ja niee dsee. 13 Jo
lajee e ja m guiee f na, cu b
u e ni jal ju qui Fidie f
l seng dsea, jogu cugu b
jalng i dsea co e ju jo, jogu
egur cajo. 14 Jogu jme ta r
laj i e tn ngn e cacu Fidie
n m caquidsi jalng y dsea
cng qui dsea qui Dsea
Jmang guor f mogu jo lajee jo
fr ju qui dsea do.
15 Jog u quie cuente r co
jal e na, jo lajoba cung e nili
dsea jing jial jmcuan e sin

te co ju qui Dsea Jmang.
16 Jo t ng co lajal e jmoo
jogu co lajal e e dsea jing
cajo, jogu ja jmtng o e sin te
co ju qui Dsea Jmang. Jo
song jmitba lajal e ju na, joba
Fidie nileng n jee jal dsee
qui, jogu lajob nijmr cajo co
jalng dsea i nu jogu n ju
qui.
Jial n e dsea co dsea

qui Dsea Jmang
Jo f gu n, Timoteo, jie

m jmoo e jin jalng dsea
cng, co l l n e cure
b co ju r lafa m sn
co tiquiba. Jogu n sn r
co jalng sming e lafa sn
co rn dsea ngang co ba.
2 Jog u n jmgoo jalng dseam
i ndseang lafa niquiba, jogu
cajo n jmgoo jalng sm e
lafa rmba jo ja cung e a e
ga co r.
3 Jog u cajo jmgoo jalng
dseam n i ja seeng i nijmco
quir co jal e nr. 4 Jo song
i dseam n do seeng jor osi
guieer , joba bing i cat ng i
n nijm r e laco nijmt i do
lauii jial e n nijmco r jalng
dsea sn quir jogu jial e
nijmr l laco cato f ng sejmiir
r, dsco lajoba e gui jogu cajo
lajoba e iang dsi Fidie. 5 Jo i
dseam i dseng j i n ng i ja
i seeng i nijm r, ds ntab
dsir e Fidiebing i nijm r
contng, joba yej b fi dsea
do jogu u jm b mr dsea do
jmee e nijmco rei. 6 Ds i
513
1 Timoteo5
dseam n i suung la jmang e

jlo e sea f jmg la l i lafa
nlmbre co jal e l dsir do.
7 Jo f gu n, Timoteo, i goo
co jalng dsea qui Dsea
Jmang e ju e ncafa na e laco
ja cung nicu dsea dsee r.
8 Jo song i i dsea ja guiing dsir
fa e nijmco r dsea ri l la
quie cart dsea sn quir ja
ii fa e nijmr lajo, joba i dsea
ncat bre laj i e si te f gui
co Dsea Jmang, jo dseng
gagub l quir lacogu jaang
dsea i ja m j l ng ju qui
dsea do.
9 Jo laj i dseam n i ntaang
f ni ji qui e nilco r co
jal e nr n e ngoli l gu
laco sesenta ji i jogu e jaam
dsea quir calsng lajee
cateai f jmg la. 10 Jo i
dseam n do n e ib dsea e
l i jaang dsea i guing co
jal e gui e ncajmer; lafa
song ncato f i r jalng
jor , jogu song ncaer e gui
co jalng dsea i guiling f
quir, jogu song ncarur t
jalng dsea qui Dsea Jmang,
jogu song ncajmco r jalng
dsea i ncang iihu , l lajee
laj e gui e ncacu b iar e
ncajmer.
11 Jog u ja n fa e nitang f
ni ji do jalng i dseam n i
ja m ngoling sesenta ji i e laco
nilco r co jal e nr; dsco
coob
m nilii e nidsihui
co ju qui Dsea Jmang, jo
ii e nicmtu r guor cal cat,
12 joba dseeb nilsea quir jng
qui e ja nijmitir laj i e s e
cat i e nijmr. 13 Jogu cajo

jmor ta ng la gui n e o e ta,
jo lajoba e uing e lf i; jogu
o j i e lf i do cajo, co ngr ta
quie adsee l doi lacaang ji
l ja cat i, jogu fr jal ju
e ja cat ng nijmr lajo. 14 Joba
iing jnea e nicmtu guoo cal
cat jalng dseam n i bb
dsi, jogu e nilseeng jor , jogu
e niquibre ta r sn quir,
jo lajoba j i jaang dsea cung
nicurei dsee. 15 Dsco seem
i lng dseam n i ncanaam
yaang f gui co Dsea Jmang
jo ncanaai e sng yaai f ga
co fii i lng.
16 Jo jalng dsea qui
Dsea Jmang i seeng dseam
n jee dsea sn quir,
gjmebrei , jo lajoba ja
n e nic i dsea qui Dsea
Jmang i caguiaanggu do ta e
nijmco rei co jal e ni.
17 Jog u jalng dsea cng
i qui ta r jee jalng dsea
qui Dsea Jmang n e niqub
e lei laco cat ng, ds
eanggu guing n l lajo co
jalng dsea i jmo ta guia jogu
ta e ju qui Fidie. 18 Dsco
lalab f f ni ji qui Fidie: Ja
jn mooo j nu qui lajee e
re cuiee. Jogu fgu cajo:
Jaang dsea i jmo ta dseng n
qub e lei laco cat ng.
19 Jog u ja jmiji cajo fng song
jmo dsea dsee qui jaang lajee i
dsea cng i quie nif qui dsea
qui Dsea Jmang song ja m
caguiling gng gaang dsea jing
i ti ni i nija ju r cuai
qui jal e jo.
514
1 Timoteo5,6
20Jog u
jalng dsea qui

Dsea Jmang i ja qui dsi e
jmobr jal e l, joba n
f re f quini jalng dsea qui
Dsea Jmang e ja dseeng jal e
jmor do, jo lajoba ni g qui i
caguiaanggu i iing jm lajo.
21 Joba f gu n, Timoteo,
jal e ju la f quini Fidie
quii jogu f quini Dsea Jmang
co gu f quini jalng ngeles,
e dseng nb e contm to o
jal e ju e ncaf n la, jo ja
jmo cuente jal e f dsea, jo coo
guinb n . 22 Jogu jie m
quidsi guo f mogui j i jaang
dsea lajmn e ja m cai o r,
jo lajoba ja niqun jee dsee qui
i dsea , jogu jmun e ja nitn
f ni dsee.
23 Jo f gu n, Timoteo, e m ja
goo dseeng tu jo ja u layaang
jm, co guigu niu cap jm
m hung j e nc.
24 Jo seab dsee qui i lng
dsea e dsifb li dsea ngu e
nit f l nitdsi quir, ds
seab dsee cajo e ja li dsea
cart m niguie i dsea i o dsee
do f quini dseata. 25 Jo lajob l
co jal e gui e cajme dsea,
seaba e dsifb llr, jo seab
cajo e ja nillr dsif jo cnggu
nillr, dsco ja cung fa l
nij lajo e smaang.
Jogu jalng dsea qui
Dsea Jmang i jmo ta
qui dsea n e eam nijmgr
fiir e l jmor ta do, jo lajoba ja
niuing e nif dsea ga uii qui
Fidie jogu uii qui ju quir
cajo. 2 Jogu song i lng dsea qui
Dsea Jmang i jmo ta qui
dsea do seeng fiir i l ng dsea

qui Dsea Jmang cajo, jo jie
m t r e jmgrei, dsco rb
teai f gui co Dsea Jmang.
Co l l n e nijmitir rgu
jal ta qui i fiir do, dsco
rng l ng i dsea i ng e ta e
jmo i dsea i jmo ta quir do.
Joba f gu n, Timoteo, egu
dsea jal e ju na jogu sigur
cajo e gjmitibre laj i e ju jo.
Jial l m dsinang dsea cuu
3Jo
song seeng i e ju e jigu

e ja cng r co jal ju e
cae Dsea Jmang jogu co
jal ju qui jial nilseeng dsea
cng co Fidie, 4 joba i dsea
l i jaang i jlm i ja e tng j i
coo . Co dse lafa jmohu quir
e jmor ta t ng ju quir e
ja cur ju ri co l doi
e s i; jo f job l uing jal
dsihu jogu e ja seei r jogu
e jmigui dsea ri jogu e ja
sea ju ta dsi qui ri, 5 jogu
jmor ta t ng e ja guing jee
jalng dsea ri, co jmang jal
e lba dsir, jogu ja cuir laj i
ju sea contng e cat ng Dsea
Jmang, jo jmi ta e ju jo e
laco nilr cuu. Jo jie m jmoo e
niqun jee jalng i dsea . 6 Jo e
jb dseng lajob l , co eam
jlo jogu eam quing cajo e ju
qui Fidie qui jial nilseeng
dsea cng co r, ds l lajo j i
qui jalng dsea i jmiiang dsi
co j i e sea quibre. 7 Dsco
j i coo ja ee m sea qunaa m
calsngnaa f jmg la, jogu
j i coo ja e cung l lnaa
515
1 Timoteo6
f jmg la m nidsenaa f
jmg coo ; 8 jogu song seab jal
e quieenaa jogu jal snaa,
joba
co j i e job n e nijmiiang
dsinaa. 9 Jo ds jalng dsea
i eang iing jmeng yaang e
nilsea cuu quir, ja tr e ii
nijmr jal e ja dseeng e laco
nilr e cuu do. Jo job l uing e
nisi f ga quir e nijmr jal
e ja uiing sea jogu eang le
quir cajo. Jo m jmo dsea jal
e jo, job l uing e ing qui dsea
jogu e nidsili f l l m nit
oor quir. 10 Dsco m dseng
eang dsinang dsea cuu, job l
uiing quir e ii nijmr jal e
l; jogu i lng dsea ncat bre e
ds ui e jmor lajo, joba lana
eam ja jugui nseei.
Ju laniing qui Paa e

cas r Timoteo
11Jo
f gu n, Timoteo, n i
l ng dsea qui Fidie, jmihuing
u qui jal e l na. Jo
glseemba f jmg la e ee
jmang e gui, jogu contm n
guiing o e jme j i e iang dsi
Fidie jogu e sin te co ju
quir jogu e jminean dsea rn
jogu e fng o co jal iihu e
in jogu e ja jmjlng u co
dsea rn. 12 Jogu cu b u e
contng sn te f gui co
Dsea Jmang; jogu jie m tiun
jal e ju na, joba nitin f l
gui m nijun, dsco uiing e
lajoba e cat Fidie n, jogu
uiing e joba cajo cajmee n ju
f quini f ng dsea e dseng
e jba e sin te co Dsea
Jmang. 13 Jogu lana f gu n,

Timoteo, f quini Fidie i cu e
j dsea f jmg la, jogu cajo
f quini Dsea Jmang i caf
jugui qui Fidie f quini
Poncio Pilato, 14 joba f gu n e
jmeba n jal e nif n,
jo ja jms n jal e jo co e ji,
jo lajoba ja e uiing sea e nijn.
Jo jmeeb lajo cart m nit e
f jmg la. 15 Jo nijm Fidie lajo
m nit e jo, dsco j i b dsea i
geang jogu i ne ni lajal co
lajalng jogu i niinggu eang
jee jalng dsea mogui, jogu j i
b Fii fng qui jalng dsea
qui ta cajo. 16 Jogu j i b i ja
to jm e nijui, jogu contm
seei e guii l jlo jne j e
j i jaang dsea jmg cung l
dsiquiei f jo, ogu j i jaang
dsea m cangai dsea do ogu
lr fa e nini dsea do cajo. Jo
majmifmbaare lata, co j i b
dsea i gng! Jo lajob nil.
17 Jo f gu n, Timoteo, e ju
la: Si jalng dsea i eang sea
cuu f jmg la e ja gjmjlng
yaai e eang ta dsir co jal
cuu quir, dsco jal e jo seab
m ja ee quing j i coo . Ds
ja n jmr lajo, co l l n
jmr e ta dsir j i co Fidieb,
co j i bing dseng i cu
jal e nnaa qui e see naa
f jmg la. 18 Jo si jalng i
dsea sea cuu do e gjmebre
jmang jal e gui, jogu e eang
gjmco r jalng dsea ri,
jogu e contng guiing dsir e
nijmco r co jal e sea quir
jalng dsea i ja sea jal e n.
516
1 Timoteo6
19Jog u
song nijmco i dsea sea

cuu do jalng dsea ri co
jal e sea quir, joba sea uiing
quir e niti f l gui m
nijui e nilseei jugui ju r
lata.
Ju l cadsng qui Paa
20Jo
f gu n, Timoteo, jie m
jmtng o laj i ta e ncain
qui Fidie. Jogu jie m j nuu
jal ju l e ja uiing sea, ogu

e jme ta j ng co jalng dsea
i jng e ti ngi. 21 Dsco
i lng dsea i j ncal ng e ju
jmgo do ncat bre e j l i ju
qui Dsea Jmang.
Jo m Finaa Fidie e ni r
gea quir f l seengna. Jo
lajob nil.
Paa e cat ng Timoteo.
Ju e too f ni ji cat t qui

Paa e cat ng TIMOTEO
Jnea Paa, jo jaang dsea

apo i jmo ta ni ju
qui Dsea Jmang l nn, co
lajob iang dsi Fidie cajmer
co jnea. Jo laeang e nseen
cng co Finaa Jess, joba
Fidie ncacur jnea e nilseen
cng co r lata l laco l ju
quir e ncacur lam jenggu.
2 Jo jmoo e ji la e cat ng n,
Timoteo, co ln lafa jo o i eang
iinn. Jo m Tiqunaa Fidie
jogu Finaa Dsea Jmang e ni r
gea quir f l tan jogu e
nil f l i n jogu e nicur
n e nilseen jugui ju r.
N gui dsea ju e jal

jmo Dsea Jmang co r
3Jo
lacoo ne m fnn Fidie,

dsng dsii n, Timoteo, jo u
jm b cu guimang dsea do
uii qui. Jo dseng laj i e iing
Fidie jmoo l lacogu la cajme
jalng l dsea ang quie, jo
tab dsii e guib jmoo jal e

ta jo f quini Fidie. 4 Jo tob
dsii jial f cal n m ca ju
rnaa, joba iimbaa mangtu
n cal cat e laco niliangtu
dsii. 5 Jo tob
dsii cajo e dseng
e lajamba te sin co ju
qui Dsea Jmang e ngocng o.
Co lauii cajme lajo i niyng
qui i sii Loida jogu niqui i sii
Eunice, jo tab dsii e lajob nl ng
n cajo.
6 Joba f gu n, Timoteo,
jmeanggu ta laj i e qu
jm e cang ng qui Fidie m
caquidsii guoo f y mogu.
7 Dsco Fidie ja cacur jneaaaa,
dsea l naa dsea qui Dsea
Jmang, Jmgu quir e laco
nijmnaa gnaa, co cacur
jneaaaa Jmgu quir e gng
e laco qu naa jm jogu e
nijmineang rnaa jogu e
lajang dsinaa r co jal
e jmoonaa. 8 Joba ja jmoo e
l n e nigui ju jal e cajme
Finaa Jess, ogu jmoo l n
uii quie cajo ds ui e sjn nn
f dsi n ds e guiaa ju
qui dsea do. Ds l l n e
guiab o e niin jal iihu l
laco la in jnea ui e guianaa
ju qui Dsea Jmang qui
jial laang dsea jee jal dsee
quir. Jo Fidiebing i jmco
n co b quir jee jal e
dsing n do. 9 Jo Fidieb dsea
517
2 Timoteo1,2
518
i caleang jneaaaa jee dsee

quii jo ncatr jneaaaa e laco
dseng lajang niuingnaa
dsea quir i jmo jmang e
ii. Jo laj i ngu e ntroo
jmgba e ca dsir e nijmr
lajo; ds ja cajmer lajo ui e
ncajmoo e gui, co cajmer
lajo ui e lajob calii jogu
co eam guii co jneaaaa
laeang co Dsea Jmang. 10 Jo
lana Fidie ncajmilir e eam
guii co jneaaaa, co casi
nilei jneaaaa jee jal dsee
quii jogu e caimbre b qui
m cajo. Jo laeang co e ju
e qui jial laang dsea jee jal
dsee quir do, cajmijneng Fidie
jee jneaaaa jial e nilsee naa
cng co r lata.
11 Jo Fidiebing i ncanang
jnea e laco niguiaa jal e ju na,
jogu e ncasi jnea e l nn jaang
dsea apo jogu e l nn jaang tfa
i e jal e ju jo. 12 Jo uiing e joba
e dsing nn iihu lana. Ds ja
jmoo l nn cuai qui jal e
jo, dsco dseng lajam ncuinn
Dsea Jmang jo f jagubre
ncajang ia. Jogu eam nta
dsii e qu bre jm e nimi
jal ta e ncang nn quir cart
m nijatu r cal cat f jmg
la.
13 Jo f gu n, Timoteo, jmee
e quie nif qui jal e ncaee
n lam jenggu e qui jial
teang dsea te co ju qui
Dsea Jmang jogu jial jmineang
dsea ri. 14 Jogu laeang co
Jmgu qui Fidie e seeng jee
jneaaaa, jmee laj i e jugui
qui Dsea Jmang e ncaguiar f

jagu.
15 Jo nb n gui e jalng
f l se Asia catiumbre jnea;
jo jee quing i dsea i sii Figelo
co gu Hermgenes. 16 Jo m
Finaa Dsea Jmang e nil f
l i jalng dsea sn qui
i dsea i sii Onesforo, dsco
jmiguib ya cajmco r jnea,
co cajr e jajmitir dsii, jogu
ja cajmer l i ui quie ds
ui e sjn nn. 17 Co m cagi
f la f Roma, jo dsif lajob
canaai ni jnea car cadsi
jnea, jo ja cajmi j i cap lajee
jo. 18 Joba m Fidie uii qui
i Onesforo do e nil f l ngnei
m nit jm e nijatu Dsea
Jmang f jmg la. Jo nb
n gui e eam cajmco i dsea
do jneaaaa lajee cataangnaa f
feso.
N e jmnaa tbaa
co jal iihu
Jo f gu n, Timoteo i l ng
lafa jo o, te sin u e
f nsin laeang co e b e
ncang n qui Dsea Jmang.
2 Jog u jal ju e can e ncaf
jnea f quini jalng dsea f ng,
joba f n lana e ni dsea
jing e ju jo. Jo n jme lajo
j i co dsea i ta o co , l
lajalng dsea i li qu jm e
nir jalng dsea jing.
3 Jogu jmee t co jal
iihu e dsing n ui e ln dsea
qui Dsea Jmang l lacogu la
jmo jaang le tr co jal e
dsing i. 4 Dsco j i jaang le, e
519
2 Timoteo2
lajee e jmor ta, cat ng e nijmr

n r laj i ta qui jaang dsea
jing i ja l ng fiir, co laj i fiibre
n e nijmiiai dsi. 5 Jogu
lajob cajo, fa jaang dsea co b,
ja cat ng e ni laj i e cal r do
fng song jagu cajmitir r lacogu
j i e s e co dsea. 6 Jogu lajob
cajo, fa jaang dsea jmor ta jenuu,
cat mbre e ni guie quir
lauii m nir jal e jnir. 7 Joba
f gu n, Timoteo, i o r
laj i e ju e f n lana, jo lajoba
Finaa Dsea Jmang nijmco r
n e ningn r laj i e ju na.
8 Jo contng jmiguin o jal
e cangong ng Dsea Jmang, i
dsea i caj tu lauii jee jalng l,
jogu i l ng dsea sju dseata dsea
fng Dav; jo lanab j i l ju e
guia jnea qui jial laang dsea jee
jal dsee quir. 9 Jogu ui e
guiaa ju laba e inn jal iihu ,
jo jgu e umbaa iuun f dsi
n lafa jaang dsea i ncale;
ds e ju qui Dsea Jmang e
guiaa la ja l fa e ja cung li
dsea dsco ja ji sjn qui. 10 Jo
ui e lajob l , joba jmobaa te
co jal e iihu la e laco jalng
dsea i ncagung Fidie i niling
dsea quir nilr e nilei jee
jal dsee quir jo nilseei f
if lata laeang co Finaa
Dsea Jmang.
11 Jo dseng e jb laj i e ju e
f n la:
Song nijunaa ui e l naa
joba nilsee baa co r lata cajo.
12 Jogu song jmoobaa tnaa
co jal iihu e
ng ngnaa,
joba ni baa r co r f
jmg coo .
Jogu song fnaa e ja
cuingnaar,
joba lajob nij cajo e ja
cui jneaaaa m t l jo.
13 Jogu song jmoonaa e ja j
l ngnaa ju quir,
ds r contm jmitir jal
e ncaj,
co ja cung fa e ja jmitir
jal ju quir.
14Jo
Jaang dsea i jmo ta e

iang dsi Fidie
f gu n, Timoteo,
jmiguin dsi jalng dsea qui
Dsea Jmang jal ju e nifa
la, jo liung jalng f quini
Fidie e ja gqu e t ng ju
quir co l doi ee ju.
Dsco jal e ju jo ja e ta ing
j i coo ; jo lco leb jogu jmo e
dsicam jalng i dsea i nu jal
e jo. 15 Jo jmee quij car ngocng
o e niliang dsi Fidie co
jal ta jmoo, jo lajoba ja nil
l n qui jal e jo. Jogu e
r jalng dsea ju sea contng
qui Fidie. 16 Jogu jie m jmoo
fa e qu n jee jalng dsea i f
jal ju e ja uiing sea; dsco
jalng dsea i jmo lajo, eanggu
dsihui qui Fidie lacoo jm
lacoo jm, 17 jogu eam nir
jal e ju l e er do l laco l
coo jmohu e dsicung jmn. Jo
lajob cangong ng i dsea i sii
Himeneo co gu i sii Fileto, 18 co i
dsea gng la ncacr f ga lajee e
cui Dsea Jmang, jo lana nngr
fr ju e ncaj b tu jalng dsea
i ncajng. Jo co jal e ju e
2 Timoteo2,3
520
fr do, ncalgm i lng dsea

i j l ng e ju e sea contng
qui Fidie. 19 Ds Fidie lafa
catr coo t f qui n e
t hu e ja niing, jo e t f
do l la l e ju la e ja to jm
niing, jo lalab f: Jo ncuim
Finaa Fidie jalng dsea i l ng
dsea quir; jogu fb cajo:
Jalng dsea i jng e l i dsea
qui Finaa Fidie n nit bre
e jo jmr jal e ja dseeng e lam
jmor do.
20 Dsco fa coo dsi sn qui
jaang dsea i sea cuu, o laj e
jmi ta do l co cune ogu
co cutee, co seab cajo e l
co ma jogu co guo. Ds
e lng e jmi ta do jmi ta
m jmor jm laniing, jogu e
lnggu e do jmi ta contng.
21 Jo song jaang dsea contng
jmui e laco ja niti f ni
dsee, joba niui jaang i sing
jogu i ing ta qui Fidie. Jo
Fidiebing i nijmeng ta r e
laco nijmr jmang e gui.
22 Jo f gu n jie m qu n
jee jal e ja dseeng e lt ng
jalng sming co sm e
jmor, jo tegu sin u e jmo
jmang jal e gui, jo e jgu
l n ju qui Dsea Jmang,
jogu e jmineanggu jalng dsea
rn, jogu e seenggu jugui ju
r. Jo jmee jal e jo colng
co jalng dsea i nng Fidie
e ngocng dsir. 23 Jogu jie m
qu n jee jal ju i e ja uiing
sea, co nba gui e jal e ju
jo quie j i ta j m. 24 Jo jaang
dsea i jmo laj i e iing Finaa
Dsea Jmang ja cung e ning r
ta t ng co jalng dsea, co o
lajo e cat ng e nijmr. Co l l
n jmr jmang e gui co l
doi i i dsea, jogu n e qu bre
jm jial nir dsea, jogu n e
fng dsibre co jalng dsea
ri, 25 jogu n e ja jmjlng
iar m lii jalng dsea i ja
ji ju qui Dsea Jmang;
jo laeang co e jo, jangm
nijmco Fidie qui jalng i
dsea e laco niqu jng yaai
f quini dsea do, jogu e nij
li ju qui Dsea Jmang,
26 jo lajoba ni tu dsir r e
laco nijmihuing yaai co fii
i lng, dsco bing i lam m
quir e jmor l doi ee e iing
.
Jial nl ng dsea m njaquieng

e t l niing jmg
Jogu f gu n, Timoteo,
n ba e m njaquieng
e t l niing jmg, eam
hu ng nil. 2 Dsco jalng dsea
i nilseeng ie jo lco nijmiji j i
yaambre jo jo jmiji jalng dsea
jinggu, jogu eam nil dsinai
cuu, jogu nijmjlng yaai, jogu
eang nijmrang yaai co
jal e ncajmer. Jogu gab nifr
qui dsea jogu qui Fidie cajo,
jogu ja nijmr n r co jal
ta qui sejmiir, jogu ja nicur
guimang dsea m eego ng i
ogu nijmgr Dsea Jmang
co jal ju qui dsea do cajo.
3 Jog u ja nijmineai ogu nil
f l i jalng dsea, jogu nifr
ju adsee e n i jalng dsea
ri, jogu ja teng yaai e ii
nijmr laj i e l e l dsir, jogu
521
2 Timoteo3
eam nijmr saang dsir co

jalng dsea ri, jogu nijmr
e n nimbre lajal e gui e
jmo dsea. 4 Jogu gab nifr e
n i jalng dsea i seeng r
co r, jogu eang nilte dsir e
nijmr jal e ga e l dsir, jogu
eang nijmr e nijmjlng yaai
co jal e dsir e t i, jogu
eanggu ninr jal e jmiiang
dsir e lafa nijmifi Fidie.
5 Jog u co jal e jmo i dsea do,
eang nijmgi jalng dsea e
l i dsea qui Dsea Jmang,
ds dseng ja j e l i lajo,
co ja jmor laco cat ng e jmo
laeang co e gng qui dsea
do.
Joba f gu n, Timoteo, jie
m jmoo fa e niqun jee jalng
i dsea lana. 6 Dsco i lng i dsea
la lco jmor ta ng qui
dsea jo jmgi jalng dseam
i ja hu ng tng f ni dsee. Jo
jalng i dseam eam ri
dsee, co lco jmor laj i e ga e
l dsir yaambre, 7 jo contm t
dsir jmt i m eego ju m
sea, ds dseng ja to jm e
qu r jm fa e ningi e ju
j qui Fidie e cat ng Dsea
Jmang. 8 Joba f gu n e
ju la, e l laco cajme i dsea
lang gng i calsng mal do
i sii Janes co gu Jambres ie
lam cajni qui Moi, jo lajob
cajo nijm jalng i dsea i seeng
m njaquieng e t l niing
jmg, co nijnmbre qui e ju
j qui Fidie e cat ng Dsea
Jmang. Jo jalng i dsea l i
dsea i dsi jmang e l jogu
i ncajgieng dsi e teai te f

gui co Dsea Jmang. 9 Jo ds
ja hu i dsili co e jmgor
do, co jalm dsea nilir gui e
jalng i dsea la ja dsir r
l laco cal co i dsea gng i
sii Janes co gu Jambres ie lam
cajni qui Moi do.
Ju e ca Paa qui Timoteo
10-11Ds
n, Timoteo, guib
n laj i ju e ee dsea, jogu
jial seen r laco seeng dsea
qui Dsea Jmang, jogu nb
cajo laj i e dsii e nijmeee,
jogu jial j l nn e nsnn te
car ngocng dsii, jogu jial fng
dsii co jalng dsea jing,
jogu jial e neann jalng dsea
rnn, jogu jial ncatea co
jal iihu e ncainn. Jogu
nb cajo e catebaa co jal
e ga e ncajmeng dsea jnea f
Antioqua co gu f Iconio jogu f
Listra; ds catebaa, co Finaa
Dsea Jmambing i caleang jnea
jee jal e jo. 12 Ds dseng e
jb jal e la, e jalng dsea i
iing seeng e snaai jee jal e
l ui e l i dsea qui Dsea
Jmang, joba n nidsing mbre
iihu e jm dsea quir. 13 Jo
ds jalng dsea i jmo ga jogu
i jmgng jalng dsea rng,
gagub nidsije quir lacoo jm
jogu eam nijmgi jalng
dsea ri l laco jmgi
yaai.
14 Ds f gu n, Timoteo, te
sing u l laco jmoo co
jal e ncajmt n, co dseng
nba e dseng jb jal e
522
2 Timoteo3,4
jo. Jogu nb gui cajo i
dsea i cae n jal e jo, 15 co e
ju geang qui Fidie e n
cat ie lam jiuun do, e joba e
niling ta qui e nil jial
e nilen co jal dsee qui
laeang e ncajang u f jagu
Dsea Jmang. 16 Jo lajb e ju
qui Fidie cajme dsea laeang
co iab Jmgu qui Fidie;
jo jal e ju jo eam ing ta e e
jneaaaa jmang jal e j, jogu
e jmco jneaaaa e lnenaa m
eenaa dsee jogu jial cung e
nisngtu te f gui co Dsea
Jmang; jogu e jneaaaa cajo
jial e nijmoo laj i e iing dsea
do. 17 Jo jal e ju jo ing ta e
laco jaang dsea qui Fidie ne
gui quir laco cat ng, jo lajoba
cung nijmr jal e gui.
Joba f gu n, Timoteo, f
quini Fidie jogu f quini
Finaa Dsea Jmang i nijatu
m t l niing jmg e laco
niquidsir r jo nicr nif qui
lajaang lajaang dsea, ja e l su
seenggur osi njmbre , 2 jo f
n car ngocng dsii e niguib
ju qui Dsea Jmang jee
jalng dsea; jo dseng jmung
e jme lajo m li sea f osi m
ja sea . Jogu n jmtba dsi
jalng dsea i ja goo j l ng
ju qui Dsea Jmang, jogu
n ba goo m jmor doi ee
e ja dseeng, jogu n cubr
b e laco nilti dsir, jo n
re lajo dseng e fng oba.
3 Dsco coob
m nit e jo t
dsea e nur laj i ju niguo
qui Fidie; dsco ie jo l ii e
nijmitir laj i ta quir yaambre,
jogu nijmr quij cab tfa i

ni quir l doi ee jal e ii
ninr. 4 Jogu jo ii fa e ninr
laj i e ju niguo do, co laj i ju
cuento qui dsea amba ii e
ninr. 5 Ds e laba f gu n,
Timoteo, jang i o r m eego
nijme, jogu jmee tb co jal
iihu e dsing n, jogu cub b
u e qui niguigu ju e qui
quir, jogu jmiti r jal ta e
ncang ng.
6 Jo t l nit b e nijngng
dsea jnea, co njaquiem oor
quie e t l nijunn. 7 Jo teb
eang ncasnn f gui co
Dsea Jmang, jogu lana ncat b
e ncadsnn co jal ta quie,
jo j i cate ja caltng dsii co
ju qui Dsea Jmang. 8 Jo lana
nsjeeng jnea e niinn laj i e
cat nn.Jo Fidie, i dsea i quidsi
r, b i nicu jnea e jo ui e
nca jnea e l nn jaang dsea i
ja rng dsee f quinir. Jo o j i
jnea niinn e jo, co lajob ning
cajo jalng dsea i nigjeeng e
iang dsir e nijatu Dsea Jmang
cal cat f jmg la m nit
lajo.
9Jo
Ju e cajnggu Paa
cas r Timoteo
f gu n, Timoteo, e
jmee ung e niiba lajmnb e
niiee jnea; 10 ds i dsea i sii
Demas do eanggu cat dsir e
nijmr jal e jmo dsea f jmg
la, jo uiing e joba ncatiui jnea,
jogu lana ncangr f Tesalnica
f l se Macedonia. Jo i dsea
i sii Crescente ncangr f l se
523
2 Timoteo4
Galacia, jogu i sii Tito ncangr

f l se Dalmacia. 11 Jo laj i
Lucasbing i tang co jnea f la
lana. Jogu f n e nig nmba
Marcos jo nijmbar f la m
nii, dsco lm ee ta nili
quie co jal ta guia ju
qui Dsea Jmang e jmoo f la.
12 Jog u ncas nn i dsea i sii
Tquico do f na f feso. 13 Jo f
n, Timoteo, e m niitu cal
cat f la, jo c go e mj i
luu do quie e caseee f qui
i dsea i sii Carpo i seeng f
Troas; jogu c b cajo jal ji
quie, jo ds e laniinggu eang
e n c e maj e sbeng e l too
ju quie do.
14 Jo f gu n uii qui jaang
dsea i l ng t i sii Jaang e
eam ga ncaer co jnea; ds
Fidiebing i niqu laco cat ng
quir co jal e ga e ncajmer
do. 15 Jo ui e joba e f n e
jmeang u co i dsea
do, dsco eam ga n ni ju
qui Dsea Jmang e guianaa.
16 Jog u lauii ne m cango
f quini dseata i quidsi e
laco nijmng ia, j i jaang
dsea ja i cajmco jnea ie jo,
co lajm dsea catiui jnea. Jo
m Fidie uii qui jalng i
dsea e ja gjmer cuente co
jal e cajmei do. 17 Ds eam
cajmco Finaa Dsea Jmang
jnea, jogu cacur jnea jal b
quir e laco cate dsii e caguiaa
ju quir e qui jial laang dsea
jee jal dsee quir; jo lajoba

canu jalng dsea i ja l ng dsea
Israel jal e ju jo. Jo Finaa
Dsea Jmambing i caleang jnea
ie jo jee jalng i dsea i n ni
quie fa laco m laang jaang
dsea e ja cu ie quir; 18 jogu
dsea b cajo i nileng jnea jee
jal e l, jogu dsea b cajo i
nito f ng jnea cart m nitr
jnea f l quir ta f if quir.
Jogu majmifmbaa dsea do car
ngong jm! Jo lajob n l.

19Jo
l ja quieng nigung
f gu n, Timoteo, e guicob

i dseam i sii Prisca co gu i
dsea quir i sii Aquila, jogu
guicob
cajo jalng dsea sn
qui i dsea i sii Onesforo. 20 Jo
i dsea i sii Erasto do, dob cajer
f Corinto, jogu i dsea i sii
Trfimo, dob caseaannre e dser
f Mileto. 21 Jo f n e nijmung
qui e nii f la ngu e nit
ji i gi. Jo i dsea i sii Eubulo
jogu Pudente jogu Lino co gu
i dseam i sii Claudia, l lajalng
caguiaanggu i seeng f la, guii
ju guico qui.
22 Jo glseem Finaa Dsea
Jmang contng co n. Jogu
m Fidie e ni r gea quir
f l seengna, dsea l ngna dsea
qui Dsea Jmang.
Jo lanab j i f ji cat t qui
Paa e cat ng Timoteo.
Ju e too f ni ji qui
Paa e cat ng TITO
J nea Paa l nn jaang dsea i

jmo laj i e iing Fidie, jogu
l nn cajo jaang dsea apo i jmo
ta ni ju qui Dsea Jmang.
Jo oo e ta la e laco niee jalng
dsea i ncagung Fidie lam
jenggu e qui jial nijng yaai
f jagu dsea do, jogu jial nilir
laj i e ju e sea contng qui
Fidie e laco nijmr dseng laco
iing dsea do. 2 Jo ntab dsinaa e
nilseembaa cng co Fidie
lata, co lajob ju e cacu Fidie
lam jenggu laj i m ngu e
nitroo jmg, jo dsea do dseng
ja fbre ju ta ju. 3 Jo lana
ncat b e ncacur jneaaaa e
nilnenaa laj i e ju ta dsi do,
jo cajmer lajo laeang co e ju
quir e guiaa, co lajob ta caquir
e nijmeee. Jo dsea b i lang
jneaaaa jee jal dsee quii.
4 Jo jmoo e ji la e cat ng n,
Tito, jo lafa jo baa ln, co laj
gbaa j l naa ju qui
Dsea Jmang. Jo m Tiqunaa
Fidie jogu Finaa Dsea Jmang
i lang jneaaaa jee jal dsee
quii do, e g bre gea quir
f l seen, jogu e nicur n e
nilseen jugui ju r.
Laj i ta e cajme Tito f Creta
caseaann n e f ni guo
u e ro f ni jm do e sii
Creta e laco nijmit r laj i e
ta e n niltigu do, jogu e f
lacoo f ninan dsea cng i
nin ni dsea qui Dsea Jmang
l lacogu j i e ncaf n lam
jenggu. 6 Jo i dsea i ninang
do n e rb seei e l laco ja
cung fa e nicu dsea dsee r,
jogu ja cung fa e seeng f ng
dseam quir, jogu jalng jor
n e jb l i ju qui Dsea
Jmang, jogu n e ja jmi
do saang dsir, jogu n jmr
n bre co jal ta qui dsea
cng quir cajo. 7 Co jalng
i dsea i ne ni do, b dsea i ne
ni jal ta qui Fidie, joba
dseng la guim n e jmr laj i
e gui e laco ja cung fa e
nicu dsea dsee r. Jogu ja n
fa e rai uii quir ogu l i
dsea i n dsi, ogu cung fa e
jmr ta me, ogu fa e jmr
ta j ng ta t ng, ogu fa e jmr
e dsinai cuu t sea. 8 Dsco
o lajo e n jmr, co l l n e
eam gui ni jalng dsea i
524
5Jo
525
Tito1,2
guiling f quir, jogu n e t

dsir jmor laj i e gui, jogu n
e quier ju r contng, jogu
n e er r contng, jogu n
e jmr dseng laj i e t dsi
Fidie jogu contng i dsir e
jmitir jal e qu t i jmor. 9 Jo
jalng i dsea i ne ni do eam
te n teai co e ju sea
contng qui Fidie l laco
j i e ncaeere lam jenggu,
jo lajoba cung e nijmitir dsi
jalng dsea jing co e ju jo,
jogu e nis r jalng dsea i n
ning ju qui Dsea Jmang e ja
dseeng laco jmoi do.
10 Joba f n, Tito, jal e ju
na, dsco f m dsea seei i ja
iing nijm n e ju qui Dsea
Jmang do, jogu fr jal ju e
ja oo ni sea e l laco co e jo
jmor e jmgi jalng dsea. Jo
jee i dsea quing jalng dsea i
jng e dseng la guimba n e
nilti laj i e qu t ng dsea Israel.
11 Jo jalng i dsea n e ni tiib
mooor, dsco eam ci dsi
dsea jgu latng coo sn e
laco jmgngnei, co erei jal
e ja cat ng nir e l laco lr
cuu t sea.
12 Jo malgu eang calsng
jaang dsea i eang tng f e f
Creta na, jo lalab fr e ei dsea
gor jo j: Jalng dsea goo
dsea seeng f Creta contm quier
ju adsee, jogu l i lafa j nu,
co dsng soo dsir jogu dsng
ci, jogu eam ii e t si
cajo. 13 Jo dseng e jba e l ng
i dsea seeng f na laco cajng
i dsea . Jo ui joba f n,
Tito, e dseng co ju teb n
liun jalng i dsea , jo lajoba

e nidsicunggu quir e teai
te co ju qui Dsea Jmang.
14 Jo n liumbare cajo e laco
ja nijmgr jal ju cuento
e jmiuing jalng dsea Israel,
ogu jal ta qui jalng dsea i
ncat e teai te co e ju sea
contng qui Fidie.
15 Jo jalng dsea i dsi jmang
e gui, joba lajb e nr guib
cajo; ds jalnggu dsea i ja j
l ng ju qui Dsea Jmang
jogu dsir jmang e l, joba
lajb e nr do lb cajo, dsco
j i ja lr guir su dseeng osi ja
dseeng lajal e l e dsir do.
16 Jog u fr e cuimbre Fidie, ds
o j e l i lajo, co jmang jal
e ja dseemba jmor; jo ja ii
jmr n r jal ta hu,
jogu
dseng ja qu bre jm fa e
nijmr coo e gui.
Jal e n Tito dsea ri
J o f gu n, Tito, e lajal
ju e e dsea n e cm r
co ju qui Fidie. 2 Jo n
jalng dsea cng e ja n jmr
ta ,
jogu e n r r co
jal e jmor, jogu e n i dsir
e jmitir co jal e qu t i
jmor, jogu e n e jmineai
jalng dsea ri, jogu e n
cajo e nicu b yaai e laco
nijmr tr co jal iihu e .
3 Jo n b cajo jalng dseam
i ndseang e n r laco iing
Fidie, jogu n e ja ngr ta quie
adsee, ogu n jmr ta me
cajo. Co l l n e nir dsea
jmang jal e guib, 4 jogu n
ba jalng dseam i leanggu
526
Tito2,3
e n nijmineai jalng dsea
quir co gu jalng jor ; 5 jogu
n br cajo e i dsir e jmitir
co jal e qu t i jmor, jogu
n e dsi contng jmang e
gui, jogu n e i dsir co
jal ta sea f sn quir, jogu
n e eam guii co dsea
quir jogu e nijmr n r jal
ta qui dsea do cajo, jo lajoba j i
jaang dsea cung l fr ga uii
qui ju qui Fidie.
6 Jo f gu n, Tito, e n liun
jalng sming, jo f re e jang n
ni dsir rb m eego nijmr.
7 Jog u nb, Tito, dsea n ee r
laco cat ng f quini jalng dsea.
Jogu m e dsea, n jme co
jmang ju r, jogu ja f re ju
e scng; 8 jogu n re co ju
j qui Fidie e laco j i jaang
dsea cung l fr ga uii qui.
Jo lajoba nil l ng jalng i
dsea i n ni qunaa, dsco jo
niguir ju ga e nifr uii qui
jal ju qunaa.
9 Jo lajob f gu n, Tito,
sigo jalng dsea i jmo ta e
gjmebre n r co jal ta
qui fiir, jogu e gjmumbre
e nijmr jmang e gui coi
do, co ja cat ng e nir ju n
quii do. 10 Jogu n f re cajo e
ja gjmer , jo lajoba tab dsi
dsea co r contng. Jo m nin
dsea jing jial seei, joba gui
nif dsea qui e ju jlo qui
Fidie, dsea i lang jneaaaa jee
jal dsee quii.
11 Jo n see naa lajo, dsco
Fidie ncajmijnembre e ja cng
co jial ti neai jneaaaa,
jo jee jo quieng e cung l
lei dsea jee jal dsee quir.

dsco eam neang Fidie
jneaaaa, jo uiing e joba e jo
iinaa e nijmgu jal e l
co gu jal e ga e jmo dsea
f jmg la, co l l iinaa e
see naa f jmg la e jang ni
dsinaa r m eego nijmoo,
jogu e see naa e eenaa laj i e
gui, jogu e jmnaa laj i e iing
Fidie. 13 Jo lajee jo, sjeengnaa e
nit e jm iang dsi m nijatu
f jmg la Finaa Dsea Jmang
i l ng Fidie i lang jneaaaa jee
jal dsee quii. Jo m nijar,
joguba nijnng jial dseng jlo
e ja cng co l i. 14 Jo dsea
bing i cajng ia e caji
cuai quii e laco caleai
jneaaaa jee jal e l. Jo
canaai jneaaaa jee jal dsee
quii e laco nilinaa dseng
dsea quir i iing Jm jmang e
gui.
15 Joba f gu n, Tito, e b
dsea e ju e ncafa na, jogu
cubgur b cajo, jogu i goo
laco cat ng m eego jmor e ja
dseeng, co lajob ta sn. Jo song
jmoo lajo, joba nijmgb dsea
jal ju e e jng.
12Jo
Laj i e cat ng e nijm dsea

qui Dsea Jmang
J o f gu n, Tito, e
jmiguinggo dsi jalng
dsea qui Dsea Jmang e ja
gser te co jalng dseata
osi co jalng dsea quie nif ,
jogu e gjmebre n r contng
co lajal ta quii, jogu e i
dsir contng co laj i ta e
gui e cat ng nijmr. 2 Jogu n
527
Tito3
f b jalng i dsea e ja gfr

ga uii qui l doi i i dsea,
jogu ja gjmer ta j ng, jogu
e gjmebre guii co jalng
dsea ri, jogu cajo ja gjmer
e jli co l doi i i dsea.
3 Jo lalab lam l jneaaaa
ie lam jenggu do, co saam
dsinaa co ju qui Fidie,
jogu ja n naa e ju jo cajo,
jogu dseng jmang f gab
te naa, jogu jmoonaa laj i ta
qui yeebaa co gu lajal e
ja dseeng e t dsinaa. Jogu lam
jmoonaa jmang e ga, jogu e lam
dsihu ngnaa co jalng dsea,
jogu lam n neengnaa jalng
dsea rnaa jogu lajob lam l ng
co jneaaaa cajo. 4 Jo ie lam
jmoonaa jal e ja dseeng do, lajee
job m cajmijneng Fidie i lang
jneaaaa jee jal dsee quii jial
ti e guii jogu jial ti e neai
jalng dsea. 5 Jo ui e lajob l i
co jneaaaa, joba ncaleai
jneaaaa jee jal dsee quii,
ds ofa ui e jneaaaa cajmnaa
coo e gui. Jo cajmer lajo co
jneaaaa laeang e ncai dsee
quii, joba lana nl naa lafa dsea
i ncalsngtu cal cat, jogu cajo
laeang co e Jmgu quir dob
e nl naa lajo. 6 Jo laeang co
Finaa Dsea Jmang i caleang
ncacub Fidie jneaaaa Jmgu
quir laling. 7 Jo ui e eam
neang Fidie jneaaaa, joba
ncajmer co jneaaaa e l naa
dsea i ja rng dsee f quinir, jo
ncacur jneaaaa e nta dsinaa e
niingnaa laj i e sjeengnaa do e
nilsee naa cng co r lata.
8Jo
f gu n, Tito, dseng e
jb jal e ju e ncafa na,
jo ui joba iinn e ja t e f
dsea jal e jo e laco jalng dsea
i dseng lajang nij l ng e
ju qui Fidie n cu dsir e
nijmr contng jal e gui. Jo
eam jlo e ju jo jogu eam ing
ta cajo qui l doi i i dsea.
9 Jog u e lab iinn f gu n, Tito,
e jie m qu n jee jalng dsea i
f ju i e ja uiing sea jogu jee
jal ju e qu t ng jalng dsea
ang, jogu jie m jmoo ta j ng
ta t ng ui e ju qui ta qui
Moi, dsco jal e jo ja ee ta ing
j i coo jogu ja ee uiing sea cajo.
10 Jog u song jaang dsea jmor
nii lajee la dsea qui Dsea
Jmang, joba t n ya sigor
e ja gjmer lajo. Jogu song ja
n r j i coo e ju qui do, joba
guii jee n. 11 Jo co j i e job
nil gui e i dsea ncajgiem
dsir jogu iabre nnaang beng
dsee iar.
Ju qui Paa e cas gur Tito
12Jog u
m nis nn f na i
Artemas osi i Tquico , joba jmee
ung jng e nigu f Nicpolis e
nigee jnea, dsco f job nca
dsii e ningnn lajee ji i gi.
13 Jog u i dsea quidsi i sii Zenas
co gu i Apolos jmco bre co
jal e nr l ji j i l qu
jm e jme, jo lajoba seab jal e
nr e laco cung e niguili f l
s e ngoli. 14 Jo n e nijmt ng
Dsea Jmang e nijmr jmang e
gui jogu e nijmco r jalng
dsea i n qui lajo, jo lajoba
Tito3
niling ta quir lajee e taai f
jmg la.
15Jo
lajm dsea qui Dsea

Jmang i taang co jnea f la
guii ju guico qui. Jogu
528
jnea guienn ju guico qui
seeng f na cajo.
Jo g b Fidie gea quir jee
jalng n.Jo lajob nil.
cat ng Tito.
Ju e too f ni ji qui
Paa e cat ng FILEMN
1Jnea
Paa, jo f nb sjn nn
ds ui e guiaa ju qui Dsea
Jmang. Jo s nn e ji la colng
co jaanggu dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang i sii Timoteo.
Jo f ni e ji la too ju quie
e cat ng n, Filemn, co ln
jaang dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang i neangnaa eang
jogu i jmo ta colng co
jnea jee ta guia ju qui Dsea
Jmang. 2 Jogu cat m e ji la cajo
i seng f qui e jmifi Fidie,
jogu lajob cajo cat m i dseam
i sii Apia co gu i dsea i sii
Arquipo. Jo i dsea na eam cu
b iar jee ta e cang i qui
Dsea Jmang l lacogu la jmo
jnea. 3 Jo m naa Tiquii Fidie
jogu Finaa Dsea Jmang e
nicur n jugui ju r.
4Jo
Jial neang Filemn

jalng dsea ri
lacoo ya m fnn Fii

Fidie, contm cure
guimang uii qui, Filemn,
5 dsco ncaimbaa ju qui
jial ti e nean jalng dsea rn
dsea qui Dsea Jmang jogu jial

j l n ju qui Dsea Jmang
cajo. 6 Jo ui e j l naa e ju jo,
joba m Fidie e nicur n e
guigu ningn jial ti jlo niguo
e ng ngnaa qui Fidie laeang
e see naa cng co Dsea
Jmang. 7 Jo ui e nean jalng
dsea rn, joba eam iang dsii
jogu ncatitu dsii cajo, co
laeang co nb jalng dsea
ncaltibtu dsir cal cat.
8-9Jo
M cam Paa jmee

uii qui Onsimo
co eam nean jalng

dsea rn jogu ui e coob
f
t naa co Dsea Jmang, joba
l nn e seab f quie e nif n
coo e n jme. Ds ja iinn jmee
lajo, co l nn e guigu e nim
n jmee ui e eang neann
n. Joba jnea, Paa, m n coo
jmee, nai fa jaang dsea fm
nl nn, jo lana lab iuun sjn nn
f dsi n ds ui e guiaa
ju qui Dsea Jmang. 10 Joba
m n e jmee jo cuai qui i
dsea i sii Onsimo, co i dsea la,
lajee iuun jnea f la, jb ncal i
529
530
Filemn
ju qui Dsea Jmang, joba lana
lafa jo baa ncaui.
11 Jo lam jenggu i Onsimo la
lam l i jaang dsea i jmo ta
qui e ja lei i ja ga l ta ing
qui. Jo ds lanagu, eam ni
ta qui jogu qui jnea cajo. 12 Jo
niguiemture co n cal cat
f na, jo co e guib n inre
l lacogu la jmoo co jnea. 13 Jo
eam lam iing jnea e nijgur f
la co jnea e laco nijmco r jnea
cuai qui lajee e iuun e sjn nn
f la ui e guiaa ju qui Dsea
Jmang. 14 Ds ja iing jnea jmee
laco t nn ia fa e nijgur co
jnea f la, co jang iing jnea e
nsnaa r, jo lajoba ja cung fo
fa e nijmco jnea e laguidseaang,
co iing jnea e nijme ji j i e
iang oba. 15 Jo jangm i Onsimo
la canaai qui e hubji e l
laco lanagu nitingtur jo nilseei
co n contng. 16 Ds jo n
jmeanre lafa jaang dsea i jmo
ta qui i ja len, co n e
guigub nijmeanre laco jaang i
dsea la, co lana nl i jaang dsea
i neangnaa eang. Jo jnea, eam
neannre, ds n, eanggu
nilneanre, ds o ui e nl ngtur
jaang dsea i nijm ta qui, co lana
nl mbre cajo jaang dsea rnaa
17 Jo lajob l , ui e l naa dsea
qui Dsea Jmang, joba im i
Onsimo la co e gui l lafa
m in jnea. 18 Jogu song lng
ee ncaler qui osi ee ncari
qui , joba jneab niqu cuai
quir. 19 Jnea Paa jmoo e ju
la co layaang guoo. Jogu
dseng e jb, jneab niqu

jal e ncarng i Onsimo la
qui. Jo l nn e ja ngl fa n e
nijmiguinn o e lafa nb rn
quie, dsco laeang jneaba e
cal n dsea qui Dsea Jmang.
20 Jo m n lajo ui e coob
f
t naa co Dsea Jmang, joba
jmeego ui die e niimba i
Onsimo la co ju r ui e
ln dsea qui Dsea Jmang;
jo m nijme lajo, joba eam
niliang dsii jng.
21 Jo guienn e ji la qui e cat n,
dsco dseng ntab dsii e nijmitba
e jmee e ncam n, jogu nb
cajo e jmiguigub nijme laco j i e
ncafa na. 22 Jogu jmeego ui die
qui e nigui gui ji f l nijaa f
na, dsco ntab dsii e nijmitib Fidie
laj i e ncam nare uii quie e
nicur jnea f e niniitu f na e
nieee n cal cat.

23Jo
l ngo cadsnggu f
n, Filemn, e guing i Epafras
la ju guico qui, jaang dsea
sjn ng colng co jnea f la ui
e guianaa ju qui Finaa Dsea
Jmang. 24 Jogu lajob cajo i dsea
i seeng f la i ncajmco jnea jee
ta e guia ju qui Dsea Jmang
guii ju guico quina cajo;
jo jalng i dsea la siir Marcos jogu
Aristarco jogu Demas co gu Lucas.
25 Jo m naa Finaa Dsea
Jmang e ni r gea quir jee
jalng n. Jo lajob nil.
cat ng Filemn.
Coo ji e catoeng jalng dsea Israel

i loeng dsea qui Dsea Jmang
Ncacu Fidie ju quir
laeang co i Jor cam ng do
Laj i lamalgu eang,

jmiguib ya cang ng Fidie
ju quir f quini jalng
dsea ang quii laeang co
f ng dsea i caf cuai quir.
Jo jal e ju e cang jalng i
dsea do, jmaquim l jial ca
lajaang lajaai. 2 Jo ds lanagu,
lajee l ngo cadsng, Fidie
cang i ju quir condse quii
laeang co i Jor cam ng
do. Jogu laeang co i Jor do
cajo cajmer latng y jmg
co gu guo u lat m uiing,
jogu ncang i f jagu i Jor
cam ng do dseng lajalba e
sea f jo. 3 Jogu i Jor cam ng
do, b i dseng jng geang i
gng quir, jogu dseng laco
l i iabre l ng dsea do cajo;
jo b i ne ni lajal e sea co
lajalng i seeng laeang co e
ju gng quir. Jo m cang e
ncajng iar e laco ncaleai
ncangmtu r f if , jo lana dob
nguii l l dse cang l l e
qui Fidie.
Gnggu i Jo Fidie i cam ng

do lacogu jalng ngeles
Fidie cajmer e gnggu

i Jor cam ng do lacogu jalng
ngeles, co ncang i qui dsea
do e l i jaang dsea i niinggu
lacogu l ng jalng ngeles i l ng
j i guot Fidie. 5 Co Fidie j i
coo ya ja caj e s r j i jaang
ngel lala:
Nb dseng ln Jo o;
jogu jm na nijmeee e nili
dsea e jneab l nn Tiqui.
Jogu cajo ja caj lala e ei j i
jaang ngel:
Jneab nilinn Tiqui dsea do,
jogu dsea do nili Jo o.
6 Jo fb Fidie f l ji cuai
qui i Jor cam ng do ie m
cacungnei do f jmg la, jo
lalab caj:
N nijmifm jalng ngeles
quie i Jo o na.
7 Jog u cajnggur cajo cuai qui
jalng ngeles m caj lala:
Jmoo e jalng ngeles quie
l i laco gu,
jogu jmoo e lajali do
l i laco m sng niing
j.
531
4Jo
532
Hebreos1,2
8Jog u
ds jnggu Fidie uii

qui i Jor cam ng do m fr
lala:
Nb l ng Fidie, jogu car
ngong jmba e nic
nif qui jalng dsea
qui,
jogu dseng rb qui
jalng dsea do cajo.
9 Jogu eam t a jal e gui,
jogu eam n man jal e
l;
jo ui joba jnea, i l ng Fidie
qui, caguinn n
jo cajme lajo e laco
nilianggu o lacogu
lajalng dsea i seeng r
co n.
10 Jog u jmbgu Fidie cajo
cuai qui i Jor do m fr lala:
Jan n, Fii, nb cajmee
e catroo jmg lat m
uiing,
jogu nb cajo dsea cajmee
y jmg.
11 Jo jal e jo tob
jm niing,
ds n, latab seen.
Co jal e jo niguib m nit
lacogu la dsea l doi ee
m;
12 jogu nijme laco t ju jal
e jo lacogu m jng dsea
coo m,
jogu nijms n jal e jo
lacogu m jms ng dsea
s r.
Ds ngu, rb ln contng,
co ja ss n j i cap,
jogu cajo ja to jm fa e
niin.
13 Jo j i coo ne ja cajng Fidie
fa s r jalng ngeles quir m
fr lala:
N l l dse laco guiinn,

n ning n
nisr u jnir f quin e
laco nijmgr n.
14 Jo jalng ngeles dsea jmgub
l i i jmo laj i ta e iing Fidie,
jogu jalng b cajo i s ng Fidie
i jmco jalng dsea i cang ng e
nilei jee jal dsee quir.
Ja n jmtng dsinaa e f l
nte naa co Dsea Jmang
Jo co lajob l , joba eanggu

guing n e nicu b
yeenaa e nijmgoonaa laj i
ju e ncaj l naa do e laco
ja ninngnaa laj i f gui l
nte naa co Dsea Jmang.
2 Jo dseng rb jal e ju
e cacu Fidie lam jenggu
laeang co jalng ngeles,
joba jalng dsea i ja cajmg
ogu cajmer n r jal e ju
jo, dseng iihu b ca laco
cat ng. 3 Jo dseng ja nilengnaa
jee jal iihu e cat naa do song
jmtmb dsinaa e ju e cacu
i Jor cam ng do e qui jial
laang dsea jee jal dsee quir.
Co iab Finaa dseng cacur
e ju jo lauii, jo m cang gu lajo,
cajme jneaaaa ju jalng dsea i
canu e ju jo, jo cas r jneaaaa
e dseng lajob cangoje. 4 Jo
lajob Fidie cajo cajmer e calta
dsinaa e dseng jb e ju jo
laeang co jal e li e cajmer
colnggu co jal e gng
e dsig dsi dsea e qu jm
jmor, jogu cajmebr cajo e ta
dsinaa e lajo, co cacur jneaaaa
Jmgu quir lajaang lajaangnaa
533
Hebreos2
jmaquing l laco la iang dsir

iar.
5Jo
M cal ng Dsea Jmang

jaang dsea jmg
ja cacu Fidie jalng

ngeles quir ta fa e nin ni
lajal e sea f jmg l lacogu
j i e snaa lana. 6 Ds o lajo,
co lalab f f ni ji quir l f
jaang cuai qui dsea jmg:
Fidie, e l ng dsea jmg
e laco eang iin e
nijmco re?,
jogu e l ng dsea dsee dsea
qui e laco nin nre?
7 Jo lajee cateba cajme e
jagu niing dsea jmg
laco jalng ngeles;
jo m cang jo, cacure coo
ta e jlo e niing,
jogu cajme e cajmg dsea
r,
8 jo cacure ta e can nir
lajal e sea f jmg.
Jo m cacu Fidie e ne ni dsea
jmg jal e jo, j i coo ja e
caser ca fa e ja can ni. Ds
doi fa e cajmer lajo, ds ja m
neb fa e nne ni dsea dseng
laco s. 9 Ds e j, nnebaa
e Fidiebing cajmeang Jess
jagu fa dseng nii lacogu
jalng ngeles lajee e cal i dsea
jmg. Jo co eam neang Fidie
jneaaaa, joba cajmer e cajng
Jess cuai quii. Jo laeang
co e iihu e cang ng Jess m
caji do, joba lana nnenaa e
ncajme Fidie e dsea do caui
jaang dsea gng i n nijmg
jalng dsea jmg jogu i n
nijmifng dsea cajo.
10Jo
Fidieb dsea cajmer lajal

e sea f latng jmg, jogu
laeang co bre cajo e seab
jal e sea. Jo co ii e lajalng
dsea i nl ng dsea quir nilseeng
cng co r lata f if f l
niing gi, joba laeang co
e iihu e cang ng Dsea Jmang
m caji, Fidie cajmer e
cauing dsea do dseng laco s.
Jo lajoba cauing Dsea Jmang
jaang i ing dsee qui jalng
dsea quir. 11 Jo cajme i Jor
cam ng do e nl naa dsea i jo
rnggu dsee f quini Fidie
l la l i iar; joba colng
co i Jor do cajme Fidie e
nl naa lafa coob
sn co r,
co jaam Tiqunaa nseeng. Jo uii
joba ja e l ng i Jo Fidie do
j i coo e s r jalng dsea quir,
ru, 12 co lalab fr f ni ji qui
Fidie:
Nif jalng rnn jial l ng
n,
jogu ni qui e jmifnn n
jee jalng dsea i seng e
jmifi n.
13 Jo lalab cajnggur cajo:
Dseng f jagu Fidieb
seen, co b dsea i quie
nif quie.
Jogu jmbgur cajo lala:
Lab seen colng co jalng
dsea quie i l ng jo o i
ncacung Fidie jnea.
14 Jo jalng jneaaaa, dsea l naa
dsea jmg, rb sea ngu
tangnaa co gu jmngnaa. Jo
lajob cajo m caj Jess f jmg
la, seab ngu tai co gu
jmi l lacogu la l ng dsea
jmg. Jo dsea do caui lajo e
534
Hebreos2,3
laco laeang co e caji e l i
jaang dsea jmg, cai b qui
fii i lng i l ng fii qui m.
15 Jo laeang e ncaing Jess
b qui i fii i lng do, joba
nicaleambre jalng dsea jmg
i l j jm tang f jmg e
gr nijui. 16 Co dseng e
jb e ja caj Jess f jmg la
e laco nijmco r jalng ngeles,
ds cajbre e laco nijmco r
jalng dsea i l ng sju l y
Abraham. 17 Jo e laco nijmco
Jess jalng i dsea ri dsea
jmg do, joba la guim n e
caui rb laco dsea do. Jo ui
lajoba caui f quini Fidie
jaang jmidsea i laniinggu eang i
e r lata jogu i eang f l ng
i dsea ri dsea jmg do, jogu
cajng iar e caji f dse cru
e laco niing jal dsee qui
dsea jmg. 18 Jo l laco cang ng
Jess jee jal iihu e laco niti
f ni dsee, ds ja cal lajo, joba
lana dsea do ncum nijmco r
jneaaaa m ngngnaa jee jal e
jo e laco ja nijinaa f ni dsee.
Gnggu Jess laco Moi
Jo co lajob l , dsea rnaa

ncat Fidie e laco niuingna
dsea quir, joba n jmiguim
ana car ngocng ona e Jess i
casing Fidie f jmg la cuai
quir, caui jaang jmidsea i
laniinggu jee jalng jmidsea e
laco nifr f quini Fidie dsea
guiing f if uii quii, dsea j
l naa ju quir. 2 Jo dseng
eam r e Jess jal ta e
cang i qui Tiquir Fidie,
jogu r cae Moi cajo laj i ta

e cajmer jee jalng dsea qui
Fidie. 3 Ds eanggu cat ng e
nijmg dsea Jess lacogu Moi
l lacogu la l qui jaang dsea
i ne ni coo sn eanggu
cat ng e nijmg dsea i dsea
lacogu e n do ia. 4 Jo dsea
jmgbing jmo jal n , jo
ds Fidiebing i cajme lajal e
sea f lang. 5 Jo dseng rb
dseng cae Moi laj i ta e
ca qui Fidie jee jalng
dsea qui dsea do; jo jal ta e
cajmer do qui e fr f quini
jalng dsea jal e nijm Fidie
cnggu. 6 Jo ds Dsea Jmang
dseng rb er ta quir e
l i Jo Fidie e ne nir dsea
qui Tiquir. Jo jneab dsea
l naa i dsea qui dsea do
song jb l naa ju quir
car ngocng dsinaa, jogu song
sjeengnaa e nta dsinaa e
niingnaa laj i e cat ngnaa m
nit lajo.
Jial niing dsea e jmi

co Fidie laco ngo jm
7Jo
l laco f f ni ji qui
Fidie l f Jmgu quir lala:
Jo song lana ninuna laj i ju
qui Fidie,
8 joba ja jmoona saang ana
lacogu cajme dsea ang
quina, dsea Israel, m
cajmer saang dsir co
Fidie ie lam cangr f
jee u qui ,
m calii calir jial ti
fng dsi Fidie co
jalng dsea do.
9 Jo fb Fidie:
535
Hebreos3,4
Jo ie jo jalng l dsea ang

quina contm cajmer
e calii e calir e su
dseng jba e qu jm
e nijmco ore,
doi fa lajee e cang jalng
i dsea do f jee u qui
cangbre jal e gui e
qu jm e cajme co r
lajee tul ji i .
10 Joba ie jo eam calguinn
co jalng i dsea jo
caf re lala:
Contm i dsea quie la ja
m ca e jnea quiee nif
quir
ogu ii e nijmitir jal ju
quie.
11 Jo co eam sguinn qui
jalng i dsea quie do,
joba cacu ju quie qui
i dsea do lala:
Dseng ja nii e nijmi
e seei cng co jnea
laco ngo jm.
dsea qui Dsea Jmang, jmiiing
ona e laco j i jaang n ja
nijmena saang ana co
Fidie e laco nijmtng ana f
l nteangna co r, co j i dsea
b i j i cu e see naa f jmg
la. 13 Co lajee lana, lajee e fmb
dsi Fidie, l l n e cugu b
rmba lacoo jm lacoo jm e
laco j i jaang n ja nijmgng
yaangna e nitngna f ni dsee,
co fng song cajmeena lajo, joba
niuingna e saamtu ona co
Fidie jng. 14 Jo lata nilsee naa
cng co Dsea Jmang song
teb te naa laj i f gui l
nte naa co r lata see naa f
jmg la l lacogu ncajmenaa

lat m uiing.
Fidie l f lala:
Jo song lana ninuna ju
qui Fidie,
joba ja jmoona saang
ana lacogu cajme
dsea ang quina dsea
Israel malgu eang m
cajmer saang dsir co
Fidie lajee cangr f jee
u qui .
16 Jo i i dsea i cajme saang dsi
co Fidie m cang e canur
ju qui dsea do? Co jalng
dsea Israel i caung Moi f
Egipto, dsea bing i cajme saang
dsi co Fidie. 17 Jogu i co
jalng dsea cajme Fidie gui
lajee tu l ji i ? Co jalng i dsea
b, co bing i cabeng dsee
yaang ie jo, joba caji t ji
f jee u qui cart cadsmbre.
18 Jog u i co jalng dsea
i cacu Fidie ju quir e ja
nijmi e seei cng co dsea
do? Co jalng b cajo, co ja
cajmer n r ju qui dsea
do. 19 Jo lajob callnaa e ja cal
jalng i dsea do fa e nijmi e
seei cng co Fidie, co ja j
cal i ju qui dsea do.
Joba f gu n, dsea
rnaa, e lajee e seab f
quii e jmingnaa e see naa
cng co Fidie, joba lajee jo
n e nijmiiim dsinaa e laco j i
jaang jneaaaa ninngnaa fa e
ja niingnaa e jo. 2 Co ncaguiab
dsea ju f jee jneaaaa qui jial
lang Fidie dsea jee jal dsee
quir l laco j i ju e canu
536
Hebreos4
jalng i dsea i cang f jee u
qui do malgu eang. Ds ja
e ta caling j i coo e jo qui
i dsea , co ja j cal i e ju e
canur do ogu caln r cajo. 3 Jo
ds jneaagu , dsea nj l ju
quir, niimbaa e nijmingnaa
e see naa cng co Fidie, jo o
laco i dsea i eng Fidie f ni ji
quir m fr lala:
Jo co eam sguinn qui
jalng i dsea i saang dsi
do,
joba cacu ju quie qui
i dsea do lala, e dseng ja
nii e nijmi e seei
cng co jnea laco ngo
jm.
Jo cajng Fidie lajo nai fa
cart m canaang uii jmgba
cati jal ta quir e cajmer
latng jmg. 4 Co nnebaa e
lajalba nine gui qui Fidie
lam uiing l laco la f f ni ji
quir l f lala:
Jo lajee j jm catb jal
ta qui Fidie,
joba cajmimbre m cat e
jm gui do.
5 Jo lalab cajnggu Fidie cajo f
ni ji quir cuai qui jalng i
dsea i cajme saang dsi co r do:
Ja niing i dsea na e nijmi
e seei cng co jnea
laco ngo jm.
6 Jo jalng i dsea i canu lam
jenggu ju qui Fidie e qui
quir, ds ja cang i e seei
cng co Fidie, co saam dsir
cajmer co dsea do. Ds lat
lana tib e ning dsea e jo, co
cub Fidie f e nijming dsea
co r. 7 Jo co lajob l , joba Fidie

ncater coo gu jm l l dsea e
ni e seei cng co dsea do,
jo e jm job l lana. Co Fidie
ncas r jneaaaa laeang co
ju quir e cajme dseata Dav
f ni ji ie lam casung jmigui
ji i e cajme dsea Israel saang dsir
co Fidie:
Jo song lana ninuna laj i ju
qui Fidie,
joba ja jmoona saang ana
co dsea do.
8 Co faco l y Josu cacur
dsea gor dsea Israel f e nijmi
ie jo l lacogu cajng Fidie
lam jenggu e nicurei, joba
ja ee ta caf Fidie e nilsea
coo gu jm e nijming dsea lana
faco lajo. 9 Jo co lajob l , joba
seab f e niing i dsea i nj
l ng ju qui Fidie e nijmi
e seei cng co dsea do. 10 Co
jalng dsea i ng ng e nijmi
e seei cng co Fidie, joba
nijmi e ncati jal e n
jmr l lacogu cajming Fidie
m cang e cati ta quir e
cajmer latng jmg. 11 Joba
n e nicub b yeenaa e laco
niingnaa e nijmingnaa e
see naa cng co Fidie e laco
j i jaang jneaaaa ja nijmoo
lacogu cajme i dsea Israel do ie
malgu do m ja j cal i ju
qui Fidie ogu caln r e ju
qui dsea do cajo.
12 Co eam gng ju qui
Fidie jogu cu e seeng dsea.
Jo eanggu jlo b qui jogu
inggu ta cajo lacogu coo is
e m laj t taang, jogu cu e
ngng dsea jial laco cat ng e
537
Hebreos4,5
dsir f dsir jogu jial e dsir

co jmgu quir; jogu cu e
li dsea su gui osi ja dseeng
jal e dsir jogu su gui osi ja
dseeng jal e ii nijmr. 13 Jo j i
coo e sea f lang f jmg l
me dsea e ja i Fidie osi e ja
jr , co jalb e jmoonaa nir
jogu njr cajo, jogu dseng f
quinibre cajo l ni r quii
m nit lajo.
14Jo
Jess l i jmidsea dsea

fng i laniinggu
co Jess dsea l i Jo
Fidie i cam ng do, jogu
b cajo i jmidsea dsea fng i
laniinggu do quii, jo b dsea i
ncangngtu f if f l guiing
Tiquir Fidie, joba n e te naa
te f gui l nte naa e j
l naa ju qui dsea do. 15 Jo i
jmidsea dsea fng i laniinggu
quii do qu bre jm e nil f
l i jneaaaa, dsco nibre jial
dseng hu ng see naa f jmg
la e ja nitnaa f ni dsee. Co
dsea cajo cang mbre jee jal
iihu lajee cateai f jmg la,
lfa r j i coo dsee ja caer. 16 Jo
ui e lajob l , joba nta dsinaa
e nidsiquiengnaa f quini e l
guiing Fidie e laco nil f l i
jneaaaa jogu e laco nijmco r
jneaaaa m dseng n quii
lajo; dsco i dsea eang neai
jneaaaa jogu dsng eang
guii co jneaaaa cajo.
Jo jee jalng dsea jmgb
l nang dsea jalng
jmidsea laniing e laco nir ta
quie ju qui jalng dsea do f
quini Fidie, jogu e niguir gui
jal fe e nicur Fidie, jogu

e nijngi jalng j i cat ng
dsea do e laco niing dsee qui
jalng i dsea do. 2 Jo co jalng
i jmidsea do ibre jial hu ng e
ja nitng dsea f ni dsee, joba
t mbre e nil f l i jalng
i dsea i ja i e dseeb er co
jal e jmor do; 3 jo co dsea dsee
dsea quib l ng jalng i jmidsea
do, joba n lng e fe niji r f
quini Fidie e laco niing dsee
quir yaai jogu jal dsee
qui jalng dsea caguiaanggu
cajo. 4 Jo j i jaang dsea cung l
jmeng iar e nir e ta goo la
e niui jaang jmidsea laniing,
co Fidiebing nang dsea e
laco nir e ta goo jo l lacogu
cajme Fidie co i jmidsea lauii
i calsng malgu eang i cals
Aarn. 5 Jo lajob l cajo co Dsea
Jmang, co o iar dsea canng
iar e nir e ta goo jo e caui
jmidsea dsea fng i laniinggu,
dsco Fidiebing i canang r
e nir e ta goo jo car ngong
jm, co iab Fidie dsea caj
lala malgu eang:
Nb dseng ln Jo o;
jogu jm na jneab dseng
l nn Tiqui cajo.
6 Jo cajmbgur cajo f ni ji
quir m caj cas r i Jor
Dsea Jmang do lala:
Jo car ngong jmb o ta e
ln jmidsea dsea fng i
laniinggu,
l laco cal ng i jmidsea i sii
Melquisedec ie malgu
do.
7 Jo lajee cateang Dsea Jmang
f jmg la, eam te cafei
538
Hebreos5,6
Fidie jogu camr dsea do e
ngocng dsir carj qubre e
qu dsea do jm e nilengnei
f ni m; jo ui e cajmiti Dsea
Jmang car ngocng dsir laj i e
iing Fidie, joba jb canu dsea
do laj i ju quir. 8 Jo doi fa e
Dsea Jmang l i dseng i Jo
Fidie cam ng do, ds dseng
nba e cangong i jal e iihu
do e laco callr jial n jmr
n r m qui Tiquir ta lajo.
9 Jo m caui dseng laco j i e
si qui Tiquir Fidie, joba
ncung lei lata jee jal dsee
jalng i dsea i jmo laj i e iing
dsea do. 10 Joba Fidie canai
dsea do e or ta goo e l i
l lacogu cal ng i jmidsea i sii
Melquisedec ie malgu do.
Jial dseang e niltng dsi dsea

co ju qui Dsea Jmang
11Jo
jmiguib jal e iinaa e

nisigu n uii qui jal ju
e ncasnaa na, lfa hu m ji
qunaa e nienaa n e ju jo,
co eam tji ngng n e ju
jo. 12 Jo nngob eang e caing
n ju qui Dsea Jmang, joba
lana ndsi e nl ngna tfab
qui e ju jo; ds l rqub l
qui n lana, co n nnengtu
jaang tfab i nitu n jal ju
qui Fidie e ncan na lam
jenggu. Co lanagu eam jo te
teangna co ju qui Dsea
Jmang, co nl ngna lafa y
p e jmang fib iingna una,
jo ja iingna cna laco g dsea
cng. 13 Jo jalng dsea i l ng
lafa y p i jmang fi, lajob
l ng jalng dsea i ja l gui su

gui osi ja dseeng jal e jmor
do. 14 Ds jalng i l ng laco dsea
cng, lafa jmiib t ng gr,
co bing nt ng gui e e gui
jogu e e ja dseeng, jo nst mbre
e jmor j i e gui.
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, mate gu f gui
l nte naa cart niuingnaa
dseng laco s f quini Fidie.
Jo ja jmt tu laj i ju t f
qui Dsea Jmang e cannaa
lauii do qui jial qu jng
yaang dsea f quini Fidie jogu
qui jial m t dsea jal e l e
si j i f m, jogu jial j l ng
dsea ju qui Fidie, 2 osi jial m
saang dsea jm, osi e uiing m
quidsi dsea guor f y mogui
jalng dsea qui Dsea Jmang,
osi jial l m nij tu jalng dsea
qui Dsea Jmang i ncajng, osi
jial m niquidsi Fidie qui
jalng dsea co jal dsee e
ncaer. 3 Jo majmgu b e
niuingnaa dsea qui Dsea
Jmang dseng laco s, l
jialco iing Fidie e nilinaa.
4 Jo jalng i dsea i cang ng
qui Fidie e nj cal i ju
qui Dsea Jmang, jogu e
ncajmiiang dsir co lajal
e gui e ncajme Fidie co r,
jogu e nca laj i e cu Jmgu
qui dsea do, 5 jogu e nibre
jial ti dseng gui e ju qui
Fidie jogu jial ti gng e jmg
m e nilsea ie jo, 6 jo jalng i
dsea i cang jal e na, jo ds m
cang jo, cat tu r laj i e nca
do, joba jo qu jm jng e niqu
539
Hebreos6
jngtu yaai f quini Fidie, co

fng song jmor lajo, joba l lafa
e bre nitengtu r i Jo Fidie
cam ng do f dse cru cal
cat, co fng song jmor lajo,
joba nilngtu r dsea do jng. 7 Jo
jalng dsea i cang ju qui
Dsea Jmang do, jo m cang jo
cat tu r f teai, joba i dsea
l i la l coo guo u e cang
jal jm e tuu ; jo m nir jal
e cangojnea e f ni guo u do,
jogub niling ta qui i dsea
i cajn do; 8 jo ds song e f ni
guo u do caiang laj i mato
co gu jal onuu gui, joba ja
e ta ing j i coo e u do jng;
joba l lafa e t l nijb Fidie
e geang quir e catar e f ni
guo u do, jo niim cart nic.
E lab e ju e cu ta dsi e te naa

te f gui co Dsea Jmang
9Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang i neann eang, ds
doi fa e ncaf n co e
ju jo, ds ofa ncafa uii
quina, co eam nita dsii e
dseng teb teangna f gui
co Dsea Jmang e nilengna
jee jal dsee quina. 10 Jo
dseng eam guing Fidie,
joba ja qu jm fa e niing
dsir jal e gui e ncajmee n
e ncajmco na jalng dsea
rngna dsea qui Dsea Jmang
jogu e ncajmineangna jalng
cajo l lacogu la jmoona lana.
11 Jo iinaa e lajaang lajaang n
jmeb e iang ona e jmco
rngna lata seengna, jo lajoba
niingna laj i e nisjeengna e
cat ngna e nicu Fidie n m
nit lajo. 12 Jo ja iinaa e n

nijmena f ngna e f gui l
nteangna co Dsea Jmang,
co l l n e n nijmena
lacogu la jmo jalng i dsea i j
l ng ju qui Dsea Jmang e ja
ltng dsir doi ee dsije f l
ncasng yaai, jo laeang e joba
e ndsije gui quir e nnaai
laj i e cat i e ncajng
Fidie e nicurei lam jenggu.
Laj i ju e cacu Fidie

jalng dsea quir
13Jo
ie malgu eang Fidie

cacur l y Abraham ju
quir, jo e jo dseng cajmitir
iar, co ja i i seeng i gnggu
laco r i nicur ju quir iar.
14 Jo e lab ju e cacur dsea do
ie jo m caj lala: E jb, jneab
nijmigeann n jogu nijmeee
e nilseeng i leang dsea sj.
15 Jo m cang l y Abraham
e ju jo, joba cajembre e fng
dsir e nijmiti Fidie laj i e
ncaj; jo m cang jo, cam l
y Abraham laj i e ncajng
Fidie e nicurei lam jenggu
do. 16 Co m cu doi i i dsea ju
quir e lng e nijmitir, joba e
jo jmor f quini jaanggu dsea
i niinggu laco r. Jo m cu
dsea ju quir f quini jaang
dsea i niinggu, joba la guim n
nijmitir e ju quir do. 17 Jo co
Fidie calii e cacur ju quir
condseb f quini jalng i dsea
i nsing e ning jal e ncaj
lam jenggu e nicurei
do, joba cacur ju quir f
quinir iar e ja qu jm fa e
nijgienggu laj i e ncaj lam
540
Hebreos6,7
jenggu e nicur jalng dsea,
jogu dseng n e guiab dsir
e nijmitir jal e jo e ja jms i
j i coo . 18 Jo laeang co e t
ing ju na e cacu Fidie e ja
jms i j i coo jogu e j l cajo,
co dseng ja quie bre ju adsee,
joba laeang co e t ing ju
na ntab dsinaa e bre nito f i
jneaaaa, jogu nstab dsinaa
cajo e niingnaa laj i e cat naa
e sjeengnaa e nicur jneaaaa
l lacogu j i ju e ncacur
jneaaaa lam jenggu. 19 Jo
laeang co e ju ta dsi na
nte naa te f gui co Dsea
Jmang jogu ntab dsinaa co
dsea do cajo; jo e jo l lafa lo
qui coo mo e qung dsea te
f n jm e laco nij tii e mo
do. Jo ntab dsinaa co Jess,
jo b dsea i ncang ng f lafa
m e i, jogu lana dob guii f
l laniing gng qui Fidie f
if . 20 Co job e f e canea Jess
lam jenggu e laco cung e
niguinaa dseng f quini e l
guiing Fidie, jo lajoba cang i
e or ta goo e caui i jmidsea
dsea fng i laniinggu quii car
ngong jm l lacogu cal ng
i jmidsea i sii Melquisedec ie
malgu do.
Jess l i i jmidsea dsea

fng i laniinggu l lacogu
la cal ng Melquisedec
Jo i Melquisedec na cal i

dseata dsea fng f coo f
e cals Salem ie lam jenggu
eang, jogu cal i cajo jmidsea
laniing qui Fidie dsea guiing
if . Jo ie jo i l y quii
Abraham do niuui f e jai f

l cangr f jee nii f l cal r
jalng dseata dsea fng i seeng
f f l ji; jo lajee job cang
Melquisedec e cangojmijngnei
jo cajmigeambre cajo; 2 jo m
cang e jo, i y Abraham do
cacur i Melquisedec do coo
lajee gu ing jal e cal r jee
e nii do. Jo i Melquisedec la
gung jaang dseata dsea fng
i laco cat ng; jogu co l i
dseata dsea fng qui e f do
e sii Salem e gung jugui ju
r, joba cajo siibre jaang
dseata dsea fng i quie jugui
ju r. 3 Jo j i coo ja e i dsea
qui i Melquisedec do fa i cal ng
niquir jogu i cal ng tiquir
jogu i jalng l dsea cng
quir caguiaanggu cajo; ogu i
dsea l cangang i Melquisedec
do ogu l caji. Jo latab l i
jmidsea laniing l lacogu la
l ng i Jo Fidie cam ng do e
latab l i jmidsea dsea fng i
laniinggu.
4 Jo lana quiena cuante, dsea
rnaa, jial ti laniing cal ng i
Melquisedec do e jgu l y
quii Abraham cacur dsea do
coo lajee gu ing qui lajal
e cal r jee nii m cati co
jalng dseata dsea fng. 5 Jo l
lacogu la f e ju qui ta e
case Moi malgu eang e laj i
dsea i teang jee l dsea Israel i
sii Levbing cung l ng jmidsea,
jo laj i dsea bing i sea f qui
i ning qui jalng dsea gor
coo lajee gu ing lajal e
sea quii, doi fa e jalng i
dsea do l i dsea sju l y
541
Hebreos7
Abraham l lacogu la l i yaai

cajo. 6 Jo ds i Melquisedec do
ja l i dsea sju l y Lev,
ds cambre coo lajee gu ing
qui lajal e cal l y
Abraham, jogu cajmigeambre
cajo. Jogu te ona cajo e i l
y Abraham dobing i cang
jal ju laj i e cajng Fidie
e nicurei. 7 Jo j i jaang ja
cung jng e o lajo e ju la:
Niinggu jaang dsea i jmigeang
jaang dsea rng lacogu i dsea
i jmigeang r do. 8 Jo jalng
jmidsea qui dsea Israel l i sju
qui l y Lev, jo mbre
qui dsea gor coo lajee gu
ing qui lajal; jo ds m nit
e nijui, joba jumbre jng
l lacogu doi i i dsea jmg;
jo ds l laco f f ni ji qui
Fidie e lafa seemb i Melquisedec
do lat lana. 9 Joba laco cung
feee e jalng jmidsea i l ng
dsea sju Lev, dsea bing ng
lana laj i e coo lajee gu ing e
cat i do, jo l lafa e caquib
jalng i jmidsea do e jo e cat ng
i Melquisedec do ie lam caqui
y Abraham qui dsea do. 10 Jo
e jb, ja m calsmb i Lev do
ie jo ie lam cacu Abraham i
Melquisedec do coo lajee gu ing
laj i e cat i do; ds cung
feee e job lafa nquie Abraham
mj qui jalng dsea sju r i
nilseeng cnggu, co i Lev do
l i jaang dsea sju dsea do.
11 Jo jalng dsea Israel cang i
jal e ju qui ta qui Fidie
laeang co jalng jmidsea i
l ng dsea sju Aarn i l ng sju
y Lev do cajo. Jo faco e ta e
cajme jalng i jmidsea do ing

ta e ing dsee e laco lguing
dsea f quini Fidie, joba ja
neng jmidsea i jinggu faco
lajo; ds dseng la guim neng
jaanggu jmidsea l laco cal ng
Melquisedec, jo o laco l ng i
jmidsea sju Aarn do. 12 Co m
jms ng dsea laj i ta o jmidsea,
joba n jms mbre cajo laj i e
ju qui ta quir. 13 Jo uii qui
Finaa f f ni ji qui Fidie e
dsea l i sju qui coo gu l
dsea qui dsea Israel; jo j i jaang
dsea ja i m cal ng jmidsea f jee
e l jo lam jenggu. 14 Jo ntab
dsinaa e Finaa Dsea Jmang
cajr f jee l dsea Israel i sii
Jud, jo ja cajr f jee l dsea
Israel i sii Lev; jogu nneb r
cajo e Moi ja caj j i coo uii
qui e l dsea Jud do ie lam
cafr uii qui jalng jmidsea.
15 Jo eanggu nta dsinaa r
lana co jal e ncafa na, co
ncagm i jmidsea dsea fng i
laniinggu do i cng laco i jmidsea
Melquisedec do, jogu i quing jee
l l ji lacogu jee l dsea Lev.
16 Jo Finaa cal i jmidsea dsea
fng i laniinggu ds o ui laco ta
hu e n g r jee dsea sju qui
dsea Lev, co cal mbre jmidsea dsea
fng i laniinggu ds laeang co
e gng qui e seei do e ja to
jm niing. 17 Co lalab f Fidie f
ni ji quir e ei dsea do:
Jo car ngong jmb oo ta
e ln jmidsea dsea fng i
laniinggu
l laco cal ng i jmidsea i sii
Melquisedec ie malgu
do.
542
Hebreos7
18Jo
Fidie cab caguiar jal e

ju qui ta e cacur Moi, co e
ju jo jo ta ing jogu jo b sea
qui cajo fa e nijm e nileng
dsea jee jal dsee quir. 19 Jo
jal e ju qui ta e cang Moi
ie lam jenggu do ja caqu
jm fa e cajme e calsng dsea
cng co Fidie dseng laco
s. Jo ds lana nsea coo e
nita dsinaa e gnggu e laco
nijmco jneaaaa e niingna e
nilsee naa cng co Fidie.
20 Jog u cajo Fidie cacur ju
ta dsi qui e ju jo laeang
co ju quir e cacur iar ie
lam caj e Jess niui jmidsea
dsea fng i laniinggu. Ds i
jmidsea caguiaanggu do ja cacu
Fidie ju quir iar e niui
do lajo. 21 Jo Finaa Jess caui
ui e cacu Fidie ju quir
iar l laco la f f ni ji quir
l f lala:
Finaa cacur ju quir
iar e n nilti
jo ja qu jm fa e
nijgienggu e ju jo.
Co lalab f cuai qui i Jor
cam ng do:
Car ngong jmb l ng
n jmidsea dsea fng i
laniinggu l laco la l ng
i Melquisedec do.
22 Jo co Fidie cacur e ju quir
iar do, joba ntaa dsinaa e
Jess ti nir e ju tgua cat t
do e gnggu lacogu ju e cacu
Fidie lam jenggu do. 23 Jo
jalng i jmidsea caguiaanggu
do cajmbre m cat oor quir,
joba i jim cagu e quir.
24Jo
ds Jess latab seei,

joba latab l i jmidsea dsea
fng i laniinggu, jo ui joba
jo nenggu jmidsea i jinggu
i niing e quir. 25 Jo co lajob
l ng Jess, joba laeang bre
cung e lei jalng dsea jee
jal dsee quii lata e laco
nilseei cng co Fidie, co
car ngong jmb seei e laco
mr Fidie cuai qui jalng
dsea.
26 Joba Jess l i dseng i
do i nengnaa do, co bre
dsea canear f e laco cung
nilsee naa cng co Fidie.
Jo dseng dsea geam l ng
dsea do f quini Fidie, jo j i
coo dsee ja tai, jogu ja l i
laco la l ng dsea dsee dsea qui.
Jo lana dob nguii f if l
l dse e laco guiing Tiquir
Fidie. 27 Jo Jess ja l i lacogu
i jmidsea caguiaanggu i calsng
lam jenggu do, co jalng
jmidsea lacoo jm lacoo jmb
n jngi jalng j e qui
nicui Fidie, jo lajoba niing
dsee quir lauii, jo m ning
jo, n nijmgur e laco niing
dsee qui jalng dsea ri.
Ds Jess coo neba n e
cajng iar e laco niing dsee
qui dsea jmg lata. 28 Jo jal
e ju qui ta e cang Moi do
dsea dsee dsea quibing gung i
i niuing jmidsea laniing; jo e ju
e cacu Fidie iar do e cafr
m cang e cacur Moi jal e
ju qui ta do lam jenggu,
jo ds co e ju e caf Fidie
doba canai i Jor cam ng do
543
Hebreos7,8
e laco niui jmidsea dsea fng i

dseng laniinggu i dseng lata
e ta r co lajal e cang i
qui Tiquir Fidie.
ie lam caqui Fidie ta qui

Moi e nijmi coo n m f
l jmifng jalng dsea Israel
Fidie, jo ie jo cas r Moi lala:
Moi, quie cuente r, jo jme e
Jess caui jmidsea dsea
n jo l lacogu j i e ncaee
fng i laniinggu quii
n e f y m Sina do. 6 Jo
ds Jess i l ng jmidsea dsea
Joba f gu n, dsea
fng i laniinggu quii do, b
rnaa dsea qui Dsea
dsea i ncang e ta e gnggu
Jmang, e lab e uiing e niinggu
eang lacogu e ta qui jalng
eang qui laj i e ju e sinaa
jmidsea i seeng f jmg la;
n, e Jessbing l ng i jmidsea
co dsea b i canea f e laco
dsea fng i laniinggu quii,
cung e dseng nilseeng dsea
jogu b cajo i nguiing lana f
if l l dse laco guiing Fidie jmg cng co Fidie lata.
dsea laniing gi. 2 Jo guii f jo Jo cajmer lajo laeang co e
ju e cajmr Fidie cnggu
e er ta e l i jmidsea dsea fng
do, co e jo gnggu lacogu e
i laniinggu, co f job dseng
ju tgua e cacur Moi lam
l l e j qui Fidie f l
jenggu do. Jo e ju e cajmrr
cajmer iar jo o f l cajme
cnggu do l coo ju t f e
dsea jmg.
3 Jo jalng jmidsea laniing
guigu, co eanggu cu e ta
dsi dsea.
sneaai e nicur laj i fe e
7 Jo faco caling ta dseng
cat ng Fidie jogu e nijngi
laco s e ju tgua lauii e
jalng j e laco nicui dsea
cacu Fidie malgu do, joba
do; jo lajob l co Finaa Dsea
Jmang, co la guimba n lng jo calngu jng e ju tgua e
cacu Fidie cnggu do faco
ee ncacur f quini Fidie ui
lajo. 8 Jo ds m call Fidie e
dsee qui jalng dsea jmg.
4 Jog u faco r tambr f jmg
ja ji jalng i dsea quir do e
ju tgua lauii quir do, joba
la, joba ja qu jm jng e l i
jmidsea faco lajo, co f jmg la cajmiqum dsir coi do, jo
lalab caj f ni ji quir:
nseem jmidsea i cung li cu
Lalab fa: Niguieb jm m
fe f quini Fidie l lacogu
nicu jalng dsea Jud
e ta e caqui Fidie e cajme
co gu jalng dsea Israel
Moi f ni ji quir. 5 Co jal
caguiaanggu coo gu ju
ta e cajme jalng i jmidsea do
tgua e m .
f jmg la, rm ji l lacogu
9 Jo e ju tgua e m e
la l f if , co cajmer lajo f
nicu i dsea
jmg la e l laco cu li e
e jib l laco e ju tgua
qui jial dseng l f if . Jo
lauii do e cacu jalng
nnebaa r e jal e la e lco
dsea ang quir
cu lib; dsco ie malgu do,
544
Hebreos8,9
m cac a nif quir e
caunre f ni guo u
qui dsea Egipto;
jo dsco jalng i dsea ang
quir do ja caln r laj i
ju tgua e cacure do,
joba canam ia quir jng.
10 Jo e lab e ju tgua e m e
nicu dsea Israel m
niguie e jm jo:
Nicu jalng i dsea e laco
ni dsir r laj i ju
qui ta quie
jogu e ni car ngocng dsir
jal e ju jo cajo.
Jogu dsea do nijmifi jnea,
co j i jneab nilinn Fidie
quir,
jogu j i b niling dsea
quie cajo.
11 Joba ie jo jo ngu fa e
nijmegu dsea ju ri
jial laco nijmicui jnea,
co lajm dsea nilcui jnea
ie jo,
nai fa l i dsea niing osi
ja l i lajo .
12 Jo ie jo niimbaa dsee quir uii
qui jal e ga e ncajmer,
jo jo nijmiguinggu dsii
jal dsee e ncaer lam
jenggu.
13 Jo m f Fidie e nicur e ju
tgua e m do, joba cu li jng
e ncadseb b qui e ju tgua
e lauii do e cacur lam jenggu
do; jogu jal e ny jogu e jo
ta ing, capba ngu qui e t
l niing conguia.
Jial l f l jmifng dsea Fidie
Jogu lanagu f gu n,
Jmang, e m cacu Fidie e ju

tgua quir lam jenggu do, jo
cacur e ju jo e laco jial n jm
dsea m jmifi Fidie, jo jal e
jo n jmr f coo dsi n m
e cajme yaang dsea jmg. 2 Jo e
n m do quieng t jn ng, jo
e jn ng lauii do, f job l si e
cune e f l te candi e coo
do; jo f job cajo f l si coo mes
f l ne i geang e cat ng
Fidie. Jo e jn ng lauii la sii
e l Geang qui Fidie. 3 Jo e
jn ng e cat t qui e n do
l co coo m f e niguo e
i e f dsi n do, jo e f dsi
job l sii e e Laniing Geang
qui Fidie. 4 Jo e f jo sea coo
nife e l co layaang cune,
jo f job l j r s; jo f qui job
cajo si e guo e f l te ju
tgua qui Fidie e carai lam
jenggu do, jo e guo jo sb dse
co layaang cune. Jo e f dsi
guo do i coo ds e l co
layaang cune; jo e f dsi job l
sma cap e man e cacu Fidie
jalng dsea Israel m cangi do
f ni guo u qui . Jo f dsi
guo job cajo f l sma e mau
qui l y Aarn e caietu
m qui cal cat; jogu e f
dsi guo job cajo l i e cuu e
l too ju tgua qui Fidie e
cacur malgu do. 5 Jo e f ni
e guo e sb cune do teang
gng i dsi cue, jo e f n l
dsi cuei do cu li e dob seeng
Fidie, jogu e f n job cajo f l
ing dsee qui dsea. Jo ds lana
jo ng l fa ngu e nif gu
n dseng lauiing cuai qui
jal e jo.
545
Hebreos9
6Jo
m t l cat e guia dsea

gui lajal e nin e f dsi
n m do, joba jalng jmidsea
ncum dsitai jng lacoo
jm lacoo jm e f e jn ng
lauii qui e n m do e laco
niguir gui laj i e fe e cat ng
nicur Fidie. 7 Jogu e jn ng
l cat t qui e n m do
dseng laj i jmidsea laniimbing
i cung l e f dsi jo coo ne
lacoo ji i ; joba m t l nit e
nir e f jo, n e nquier fe e l
co jm j nu e laco nicur
Fidie, jo lajoba dsea do nii
jal dsee qui i jmidsea do iar
co gu jal dsee qui jalng
dsea gor caguiaanggu m ei
dsee e ja llr lajo. 8 Jo co jal
e na, laeang co Jmgu qui
Fidieba jmco jneaaaa e laco
lnenaa e ja m sea f e ng ng
dsea e cat dsi e l Laniing
Geang do lajee e jmang ta
e f l l jn ng lauii do. 9 Jo
lajalb e la cu coo li qui jial
l lana; dsco jal e cal e f
dsi n m do; fa jalng j
i cajng jmidsea f quini Fidie
co gu jal e fe e jigu e
cacur Fidie, jo ds jal e jo ja
qu jm fa e nilgui dsi dsea
i jmifng Fidie co jal e fe
do dseng laco s f quini dsea
do. 10 Co jal e qu t ng dsea f
quini Fidie laeang e ju tgua
lauii do e cacu dsea do lam
jenggu do, ds e jo qui ta j i
qui jal e jmob dsea, fa jal
e g dsea co gu jal e dsea
osi jal e jigu , e laco nilgui
dsi dsea laco s f quini
Fidie; jo ds jal e jo ing ta j i
cart m nicu Fidie e ju tgua

e m do.
11 Jo ds lana ncagm Dsea
Jmang e nl i i jmidsea
dsea fng i laniinggu e laco
nijmco r jneaaaa e niingnaa
jal e gui e sinaa qui
Fidie. Jo e f l er e ta goo e
cang i do, f job l gnggu
jogu niinggu cajo, co o dsea
jmg i cajme, ogu cajmer co
e sea f jmg cajo. 12 Ds lanagu
ncang m Dsea Jmang, joba
dob niguii e f e l Laniing
Geang do ds o ui e cacur
f quini Fidie jmng joch
osi jmng gt jiuung , co
cang mbre f jo ds laeang e
cacur jmi iabre, jo lajoba
cal r e nleangnaa jee dsee
quii lata. 13 Ds e jb, e lajee
e jmang ta e ju tgua lauii e
cacu Fidie lam jenggu do,
ie lam jmang ta jal jmng
gt jiuung co gu joch
colnggu co fa qui jaang
gt iee m ning e cngne f
nife, joba co jal e jo seab ji
cap b e laco nijl b Fidie dsee
qui dsea, jo lajoba nilguii
lajee cate f quini dsea do.
14 Jo e j, e jal e jmng j
do ob ji b, jo ds e jmng
Dsea Jmang iar do dseng
eanggu laniing gng jogu
eanggu o b cajo, co dseng
conguiab ing dsee quii f
quini Fidie lata. Co laeang
co Jmgu qui Fidie e sea
lata do, Dsea Jmang, dsea ja
dsee ri j i coo , cajng iar
e caji jogu cacur jmi.
Jogu laeang e jmi do
546
Hebreos9
callnaa e jo n nijmgu
j i coo e lam qu t ngnaa
jmoonaa do e s j i f m, jo
lajoba cung nijmoo dseng
laco iing Fidie i dsea i seeng car
ngong jm.
15 Jo laeang e cajng ia Dsea
Jmang e caji f dse cru,
joba nseab f quii e nilsee naa
cng co Fidie laeang co
e ju tgua e m do, jo lajoba
niing e iihu e cat naa do
ui jal dsee quii l laco la
f f ni e ju tgua lauii do.
Jo laeang co e cajng Dsea
Jmang do, joba jalm dsea i
ncagung Fidie i niuing dsea
quir cung e nilr e ni
jal e gui e cat i l lacogu
j i ju e ncacu Fidie lam
jenggu do. 16 Jo faco jaang dsea
ii ning i jal e sea quir f
jagu jaanggu dsea m ning e
nijui, ds ja cung e ning
i dsea jal e jo lajee e seemb i
dsea i nicu do, co jang n lta
dsi song ncajng i dsea i nicu
e do, joguba ncung e ning ng
f jagu i dsea i cat ng do. 17 Co
ja b sea e ning ng f jagu i dsea
i cat ng jal e jo lajee e seemb
i dsea i nicu do, ds m ning e
nijum i dsea i nicu do, joguba
nsea f e ning i dsea i cat ng
do. 18 Jo co lajob l , joba e ju
tgua e cacu Fidie dsea lam
jenggu do la guim n jmng
j nu e laco sea b qui f
quini Fidie. 19 Jo ie mal do
Moi cajmer ju jalng dsea gor
dsea Israel jal ju qui ta qui
Fidie e n nijmiti do f quini
Fidie; jo m cang e cafr e ju
jo, joba cacr coo s e sl ng e

i y , jo cajgier jm j
nu e nscang co jm f ni l
too ju qui Fidie e cajmer do,
jogu cajgiebre qui lajng dsea
do cajo. 20 Jo m cat e jo, lalab
cajng Moi cas r jalng i dsea
gor dsea Israel do: E jmng
la cu e ti ni e ju qui Fidie
e cacur jneaaaa e dseng n
e nijmitbaa. 21 Jogu caeb
Moi e jmng do cajo f dsi
e n m geang l jmifng
dsea Fidie co gu f ni jal e
jmang ta e f dsi n do. 22 Jo
l laco la f ju qui ta qui
Fidie e cajme Moi, e co laj i
jmba lgeang l doi ee; jogu
cajo ja qu jm niing Fidie
dsee song ja catuu jmng.
Laeang e cajng Dsea

Jmang f dse cru, joba
laangnaa jee dsee quii
23Jo
e n m geang l
jmifng dsea Fidie co jal
e jmang ta f dsi jo l lafa
rm ji co jal e sea f if
f l guiing Fidie, jo jal e
sea e f dsi n do lgeang
co jmng j nu; jo ds
jalgu e sea f if qui Fidie
dseng lajb nigeang, joba
n jm e gnggu laco jm
j nu. 24 Jo ds Finaa Dsea
Jmang ja car f e Laniing
Geang qui e n m e
cajme dsea jmg, co e n
jo l j i lafa coo e li e sea f
if f l Laniing Geang qui
Fidie. Co Dsea Jmang dseng
f if b l caguii, jo lana dob
nguii co Fidie e mr dsea
547
Hebreos9,10
do uii quii. 25 Jo lacoo ji i lacoo

ji i jalng jmidsea laniing qui
dsea Israel n e dsitai e f
e l Laniing Geang qui e
n m do e dsij i r jm j nu
f quini Fidie. Jo ds ja cajme
Dsea Jmang lacogu cajme
i jmidsea , co coo yaba ca
dsea do f e l ngeanggu
f if e cacur jmi, jo ja
car jmigui ya. 26 Co faco lajob
l , joba jmiguib ya cat jng
e cajng Dsea Jmang ie lam
catroo jmg faco lajo; ds lajee
lana jo cart m nigui jmg,
coo neba dseng cagng dsea
do f jmg la, jogu coo neb
cajo e cajng iar e caji e laco
niing conguia jal dsee qui
dsea jmg. 27 Jo co coo neba
e jung jalng dsea, jo m ning
jo, niguili f quini Fidie e laco
nitdsi quir uii qui jal e
ncajmer lajee ie lam seenggur
f jmg la, 28 jo lajob Finaa
Dsea Jmang coo neba si
qui Tiquir Fidie e cajng
iar e caji e laco conguia
cai jal dsee qui i f ng
dsea jmg. Jo m nijatu r f
jmg la cal cat, jo nijar fa
e nijungtu r ui dsee qui dsea
jmg, co nijabre ds e jaleaai
jalng dsea quir i nisjeeng r
i nsta dsi e nigengtu r cal
cat.
Jo e ju qui ta qui
Fidie e cajme Moi do
cu li e laco li ji dsea jal
e gui e nidsije cnggu, ds
o dseng jial laco l e jo. Joba
jal e fe e cu jalng i jmidsea
do lacoo ji i lacoo ji i ja qu
10
jm fa dseng e nilgui dsi

dsea dseng laco s f quini
Fidie. 2 Co faco e ju qui ta
qui Fidie do dseng e j
qu jm e niing jal dsee
qui dsea, joba jo dsi dsea
jng e l i dsea o dsee, jogu
nit bre cajo e nicur jm j nu
ui dsee quir faco lajo. 3 Jo
uiing e dsicar e jm j nu do
f quini Fidie lacoo ji i lacoo ji i
e l laco jmiguing dsir lacoo
ji i e l mbr dsea o dsee. 4 Co
dseng e jb, e jm gt jiuung
do co gu jm jalng joch
dseng ja qu jm fa e niing
jal dsee qui dsea jmg.
5 Jo co ja qu jm yaang e
jmng j do e niing dsee
qui dsea, joba m cagng
Finaa Dsea Jmang f jmg la,
lalab cas r Tiquir Fidie:
Jo co ja t o n e ji dsea
jmng j l f quin
ogu e ji dsea l doi ee
fe e laco jmifi n,
joba n ncacu jnea ngu
tann co gu jmn
e laco nijmitii laj i e iing
n, Fii Fidie.
6 Jo co ja t o n m jng
dsea j nu i ncacang
f nife osi jal fe e
jigu e cu dsea n e
laco niin dsee quir,
7 joba lalab cafa: Lab
cagnn f jmg la e
laco nijmitii j i laco iing
n, Fii Fidie,
l lacogu la f f ni ji
qui l f cuai quie.
8 Jo ncajng Dsea Jmang e
ja iing Fidie ogu t dsir e ji
548
Hebreos10
dsea jmng j nu f quinir
ogu jal fe qui jalng j i
ncacang f nife e laco niing
dsea do dsee qui dsea. Jo caj
lajo doi fa e lajob ta qui f
ni ji qui Fidie e cacur Moi
ie malgu do, e dseng lajob
guing n jm dsea jmg. 9 Jo
cajmbgu Dsea Jmang cajo e
cas r Tiquir Fidie lala: Teaa,
lana lab ncagnn f jmg la e
laco nijmeee dseng j i laco e
iing n. Jo laco cung feee
e m cagng Dsea Jmang f
jmg la, caser coo e guigu
jogu e gnggu eang cajo, jogu
cab canaang e fe e lam qu
t ng dsea jmor lam jenggu
do. 10 Jo ui e Dsea Jmang
ncajmitir laj i e iing Fidie e
cajng iar coo ne e caji
f dse cru e laco niing dsee
quii lata, joba ui e jo Fidie
ncajmer e nl naa dsea guing
f quinir.
11 Jo lajalm jmidsea qui dsea
Israel qu t i e dsiji j f
quini Fidie lacoo jm lacoo
jm; jo jmor lajo, co lajob ju
tgua e cacu Fidie r lam
jenggu. Ds jal e jmor do, ja
qu jm fa e niing jal dsee
e rng dsea jmg. 12 Jo ds
Dsea Jmanggu cajng iar e
caji coo ne iab carta ro
jmg, jo e jo ing ta e niing
dsee quii lata. Jo m cang e
cajmer e jo, cangmbre jng
jo cangoger l l dse laco
guiing Tiquir Fidie f if .
13 Jo f job nguii lana e sjeei e
Tiquir Fidie nijm e nijmg
jalng dsea i n ni quir jogu
e nis jalng dsea do u jnir f

quini e laco nijmifngnei. 14 Jo
coo ne iaba cajng iar e
caji e laco cai dsee qui
jalng dsea jmg, jo lajoba
cajmigeangnei laco s f
quini Fidie car ngong jm.
15 Jo lalab ti ni Jmgu qui
Fidie e jb e ju la m f lala:
16 Jo lalab jng Finaa Fidie:
Jo e lab e ju tgua e m e
nijmr co jalng dsea
Israel m niguie e jm jo:
Nicu jalng dsea quie e
nilir jal ju qui ta
quie,
jogu nijmeee e nijmr
n bre jal e ju jo laco
s.
17 Jo dseng jo nijmiguing dsii
jal dsee e ncaer f
quinii
co gu jal dsee e ncaer
co jalng dsea ri,
co dseng latab niinn
jal e dsee jo.
18 Jo co dseng conguiab
ncaing Fidie jal dsee, joba
dseng jo n fa ee lng fe
niji gu dsea f quini dsea do e
laco nii jal dsee.
Ncung e ningngnaa f e
Laniing Geang qui Fidie
19Jog u
lana f gu n, dsea
e co e jmng Dsea Jmang
e catuu f dse cru m caji
cuai quii, laeang co e joba
lana nsea f quii e ncung
e ningngnaa e ja gnaa j i
cap f e l Laniing Geang
f l guiing Fidie f if . 20 Co
549
Hebreos10
laeang e cajng ia Dsea

Jmang e caji f dse cru uii
quii, joba ncaneabre coo f
m e laco cung e ningngnaa
f l guiing Fidie, co cajb e
lafa m e sjn f jo. 21 Jo co
Jess caui i jmidsea dsea fng
i laniinggu quii i nquie nif
qui lajalng dsea qui Fidie,
22 joba madsiquiengnaa co
Fidie car ngocng dsinaa jogu
e nta dsinaa e dseng nijmitib
dsea do jal ju quir. Jo
madsiquiengnaa co Fidie cajo
e jo rnaa dsee jogu e nl naa
lafa dsea sjg ng co jm. 23 Jo
dseng teb n te naa f gui
l nte naa co Dsea Jmang,
e dseng ta dsinaa e jb
ju qui dsea do, co dseng
nijmitib Fidie laj i ju quir e
ncacur jneaaaa lam jenggu
do. 24 Jo n nijmumb jial e
nijmco naa jalng dsea rnaa
e nijmineai ri jogu jial e
nijmr jmang e gui. 25 Jo f gu
Dsea Jmang, e ja dseeng fa e
nijmnaang yeeee e ja seang
rnaa l laco jmo i lng dsea,
co o lajo e n jm jneaaaa; co
l l n e nicugu b rbaa
e laco ja nit f l nite naa
co Dsea Jmang, jo eanggu
n jmungnaa e jo lana, co
nnee jbaa e njaquiem e t l
f jmg la cal cat.
26 Jog u fnn n, dsea
rnaa, e song la eeb dsee
e guita dsinaa m cang e
ncalcuingnaa Dsea Jmang,
joba jo sea fe jng e laco
cung e niinggu jal e dsee jo

fng song jmoonaa lajo. 27 Co song
la eeb dsee, joba eam nisje
quii laj i iihu e nicu Fidie
m t l niquidsir qui lajaang
lajaang dsea m nibi jalng i
dsea i n ni quir f l coo j e
ja to jm y. 28 Jogu nnebaa
e m jaang dsea ja jmitir laco
cat ng e ju qui ta qui
Fidie e cajme Moi, jogu song
seeng gng si gaang dsea i ti ni
qui laj i e dsee e cae i dsea
do, joba dseng ja m seab jng,
co dseng ja fb n jung
i dsea do ui e dsee e ncaer
do. 29 Jo ds iihu eanggub
ning jalng i dsea i jmo ta n
ning i Jo Fidie cam ng do
co gu jalng i dsea i ja jmg e
jmng dsea do co gu jalng
i dsea i f ga uii qui Jmgu
qui Fidie e neang jneaaaa
do cajo. Co laeang co e
jmng dsea dob e jmta dsinaa
e ju tgua e m e cacu Fidie,
jogu laeang co e jmng
dsea dob cajo e calgeangnaa f
quini Fidie. 30 Jogu nnebaa e
lalab cajng Finaa: Jneab dsea
cat nn e ni laco cat ng
jogu e niqu ta l jialco e
dsea. Jogu cajmbgur cajo:
ibaa dsea niquidsii qui
jalng dsea jmg. 31 Jo dseng
eam ga ni f qui jalng i
dsea rng dsee m n Fidie i
seeng car ngong jm quir!
32 Jog u jmiguing ana cajo e
ie m t j cal ngna ju qui
Dsea Jmang, jmigui ing iihu
caingna, lfa cajmeeba tna
co jal e jo, jo ja caltng ona
550
Hebreos10,11
laj i f l nteangna co Dsea
Jmang. 33 Jo ie jo, i lng n
gab caf dsea uii quina jogu
gab cajmeng dsea n f quini
f cajo. Jo m cang dsea qui
Dsea Jmang i caguiaanggu e
dsing ngna lajo, joba caqumbre
cajo e ca iihu . 34 Jogu eam
cal f l ngna jalng dsea
i cajn ng f dsi n ie jo, jogu
ja cal ngna f m cajme dsea
jal e sea quina, co nba
gui e f if b nsje jal e jlo
quina e ja qu jm fa e niing.
35 Joba f n lana e tegu sng
yaangna e ja jmtng ona laj i
f nteangna, dsco laeang
co e joba e niingna jal e
jlo e nicu Fidie n m nit
lajo. 36 Jogu f gu n e la
guimba n e co e fng oba
n nijmitna laj i e iing Fidie
e nijmena, jo lajoba cung e
niingna laj i e nj e nicur
n lam jenggu. 37 Co lalab fr
f ni ji quir:
Jo dseng lajee lajmn
nijatu f jmg la i s
nija, jo jo fa dseng
lnggur eang.
38 Jo doi i i dsea i jmo laj i e
iing jnea,
joba nilseei laeang e j
l i ju quie;
jo ds song i i dsea ninng
iar laj i f l nsi co
jnea, joba jnea, Fidie, ja
iang dsii co i dsea
jng.
39 Jo ds jneaaaa ja l naa dsea
i jmnng yaang e f gui l
nte naa co Dsea Jmang e
laco nibing Fidie jneaaaa f l

l; dsco jneaaaa nl naa dsea
i nta dsi co Fidie, joba dsea
do nilei jneaaaa jee jal dsee
quii laeang e j l naa ju
quir.
Jial l m dseng j l ng
dsea ju qui Fidie
11
Jo e laba f gu n, dsea

rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e m jaang dsea dseng
j l i ju qui Fidie, joba
dseng ntab dsir jng e nijmitib
dsea do jal ju e s rei, jogu
dseng lafa ncambre laj i e
ncamr do nai fa ja m nrer.
2 Jo eam caliang dsi Fidie
co jalng l dsea ang
qunaa ui e jb cal ng jalng
dsea do ju qui dsea do.
3 Jo ui e j l naa ju qui
Fidie, joba ntab dsinaa e
laeang co ju quibre
cajmer lajal e sea f lang f
jmg, jo l laco cung feee e
lajal e nenaa lana cauing co
jal e ja cung nenaa.
4 Jo i dsea i cals Abel i
calsng malgu eang, laeang
e jb cal i ju qui Fidie,
joba cacubre dsea do coo fe
e guigu lacogu e fe e cacu
i ri i cals Can do, jo cam
Fidie i Abel do e li jaang dsea
i ja rng dsee, jogu cambr
laj i e cacui do cajo. Jo ja e l
e malb eang ncajng i Abel
do, ds seab ju quir lat lana
laeang e jb cal i ju qui
Fidie.
5 Jog u laeang e jb cal ng
ju qui Fidie i dsea i cals
551
Hebreos11
Enoc i calsng malgu eang,

joba condse cat Fidie dsea
do f if e j i ja caji. Jo co
condseb cangi f if , joba
jo i i canggu quir m cang
jo. Jo l laco la f f ni ji qui
Fidie, e lajee e ngu nit dsea
do r f if , jmang e caliang
dsi Fidie cajmer. 6 Jogu ja
qu jm e nijmoo e niliang
dsi Fidie song ja j l naa ju
quir, co doi i i dsea i iing
nijng yaang f jagu Fidie,
jang n e jb nili e dseng
seem dsea do, jogu e cubre
jmang e gui jalng i dsea i cu
b yaang i iing nijmicuing r.
7 Jo lajob cajo i l y i cals
No, laeang e jb cal i ju
qui Fidie, joba jb cal i m
cajng Fidie e nidsije jal e
iihu e njaquieng e j i ja m i
dsea jenggu, jo No cajmebre
n r laj i ju qui Fidie ie jo,
jo cajmer coo mo dse e ni f
ni jm l lacogu la ta e caqui
Fidie e nijmr, jo co e job nilr
nilei jalng dsea sn quir
m t l nit e jm dsiing do.
Jo co jb cal ng No ju qui
Fidie, joba dsea ja rm dsee
caui f quini dsea do, jo ds
jalng dsea jmg caguiaanggu
canaambre qui Fidie lata.
8 Jog u l y Abraham
Fidie, joba cajmebre n r m
cajng dsea do e n nit r gor
jo nidsr nidsiger f guo u
f l hu i f l ncajng Fidie e
nicurei lam jenggu. Joba
cag bre e f gor do colng
co jalng dsea sn quir
co gu jal e sea quir e j i ja

ir jie f l ngor. 9 Jo laeang e
jb cal i ju qui Fidie, joba
cangbre cangoger e f guo
u f l cajng dsea do lam
jenggu e nicurei e niger
lafa dsea i ja f l ji. Jo n
mb cajmer e cagur, jogu lajob
cal n i jor i sii Isa do jogu
i guieer i sii Jaco do cajo, jo laj
huang i dsea na cambre
laj i e cajng Fidie e nicurei
lam jenggu l laco cang
dsea cng quir cajo. 10 Jo i l
y Abraham do dseng lam
sjeembre e niger e f f m e
ja to jm niing e cajng Fidie
e nicur dsea do. Jo iab Fidie
dsea caguiar gui jogu cajmer e
f jo.
11 Jo laeang e j cal ng
Abraham ju qui Fidie, joba
caqu bre jm e calsng jor
co dseam quir i sii Sara, nai
fa eam ndseai laj huai
do. Jo lajob cal , co dseng jb
cal i e nijmitib Fidie laj i ju
e ncacurei lam jenggu.
12 Jo ja e l e eam ndseang l
y Abraham m t l canaang
e lseeng jor , ds m cang gu
lajo, i leam dsea sju r calsng
l lacogu la f ng n i stng f
y jmg m can, osi l laco
la jmigui to e ne n jm e
j i ja qu dsea jm nijmir.
13 Jo jalm i dsea cajmbre m
cat lajo qui lajaang lajaai,
jo j i ja m cambr laj i e
cajng Fidie e nicurei do
lam jenggu. Jo co jalng i dsea
do jb cal i ju qui Fidie,
joba l e lafa cambre jal e
552
Hebreos11
jo; jo co jal e jo cajme e iam
dsir, co callbre e o dseng
gor f jmg la, co l cateba
ng ngtear f jmg la lafa jaang
dsea i iuung f. 14 Jo jalng
dsea i dsi e o dseng gor f
jmg la, joba cub li quir e
sjeembre e nidsili e f f m
qui Fidie. 15 Co faco jalng i
dsea do guiimb dsir uii qui e
f l caui do, joba caqumtu r
jng e f jo faco m cajmer lajo.
16 Ds jalng i dsea eanggub
calii e nidsiger e f f m
e jlo eang qui Fidie e sea f
if . Jo uiing e joba Fidie ja ja
e l i e l i Fidie qui i dsea
do, co ncaguiabre gui e f m
jo f l nidsige i dsea quir do
lata.
Abraham ju qui Fidie, joba
caln bre laj i e cam Fidie
r m caliing dsea do e ir su
dseng nijmiti Abraham laj i
e ncajng dsea do e nijngi i
jor Isa do e laco nicui dsea
do. Joba ie jo dseng ni ijl
quir e s nijngmbre i jor do,
jo ja e l e Fidie ncacur ju
quir lam jenggu m caj
lala: 18 Laeang co i jo Isa
nab nilseeng i f ng dsea sj l
laco ju quie e cacu n lam
jenggu. 19 Jo co nib l y
Abraham ie jo e qu b Fidie jm
nijmr doi ee jgu e nijmij r
jalng l, joba lajob cung l
feee qui i jor Isa do e lafa
caj b tui do, co ja caji ie jo, jo
e jo l coo li e nidsije cnggu.
i Isa do ju qui Fidie, joba
cacubre ju quir i jor gng

do i sii Jaco jogu i sii Esa e
guib nidsije quii do.
i Jaco do ju qui Fidie,
joba lajee e t l nijui,
cajmigeambre lajaang lajaang i
guieer i l ng jo S do, jo lajee
jo cajmifi Fidie e sui e
cu mau quir do.
22 Jog u laeang e jb cal ng i
S ju qui Fidie, joba caj
cas r jalng dsea sn quir
lajee e nrai e t l nijui e
f Egipto do e nium jalng dsea
gor dsea Israel m nngogu ji i
lajo, jo nidsili f guo u l
ncajng Fidie e nicurei lam
jenggu. Jogu cas gu S jalng
i dsea sn quir do e nico bi
do e mo teai f coo dsi guo
m t l nitai f e nidsili e f
jo, co jo seeng i S do m nit e
jo.
sejmii Moi ju qui Fidie,
joba camembre i y Moi do
quir lajee gaang s m cang
e calsi do; co callbre e
Fidieb cagung i y do quir,
jogu ja cajmgr laj i ta caqui
dseata dsea fng ie jo e n
nijung jalng y s qui
dsea Israel.
i Moi do ju qui Fidie, joba
m t l cacui, ja calii fa e
nif dsea e cal niquir i dseam
i l ng jo dseata dsea fng do,
i dseam i cajmcuo quir j i
ie lat m cadsngnei do e f
n gua Nilo. 25 Jo ja calii fa e
cal i dsea sn qui i dseata
553
Hebreos11
dsea fng qui Egipto do, jo co

dsea gor dsea Israel cangotai,
co eanggu calii e ni iihu
l laco la ng dsea gor e lafa e
calsi jugui e nijmor cate
jal e ja dseeng e sea f jmg
la. 26 Co ie jo ca dsi i Moi do
e guigub niuing quir e
ni iihu ui e sjeei i dsea i
nisng Fidie i nileng r co gu
jalng i dsea gor dsea Israel e
lafa e nilseei jugui e nijmor
jal e jlo e sea f qui i dseata
dsea fng qui Egipto do; jo ja
cajmer lajo, co ntab dsir e
nimbre laj i e cat i e nicu
Fidie r.
27 Jogu laeang e jb cal ng
i Moi do ju qui Fidie, joba
cag bre co jalng dsea gor
e f Egipto do e j i ja lr gr doi
fa dsng calguing i dseata dsea
fng do; jo ja caqu i tucai
f l nsi, co n bre cajmer
laco s ju qui Fidie l laco
cung feee e fa dseng lanab
ni i Fidie i seeng car ngong
jm. 28 Jogu laeang e jb cal i
ju qui Fidie ie jo, joba coo
jm ngu e niui co jalng
dsea gor e f Egipto do, cajmebre
n r ju qui Fidie m caqui
dsea do ta qui lajalng dsea
Israel e nisui cap jm j nu
f dse jn quir lajaang lajaai,
jo lajoba ja nijung i jiuung s
lauii quir do m t l ning ng
i dsea moj i nijngng jalng
i jiuung s lauii qui dsea
Egipto l lacogu la ta caqui
Fidie lam jenggu.
dsea Israel ju qui Fidie, joba
m t l caui f Egipto e
cangotai f, jo lajee teai f
cacuor e jm e sii mar Rojo
l lafa m ngr f ni guo u
qui ; jo co ngoling dsea Egipto
e mbre dsea do, jo ds m t l
caguiling i dsea Egipto e nicur
e jm jo, jo lajee e nngoli gui
job jm m cajgr jm, joba
conguiab caji laji jng.
dsea Israel ju qui Fidie, joba
cangr coo ya lacoo jm lajee
gui jm f lacng lajing e i
cuu e i eang e si lacng e
f Jeric. Jo m cat e jm gui
do, job m caqu e i cuu do.
31 Jog u laeang e jb cal ng i
dseam i cals Rahab do ju qui
Fidie, joba ja caji colng co
i dsea gor i seeng f Jeric do m
t l cang e f jo; co i dseam
do guib ca coo t m ng
dsea Israel i caguiling f quir
lam jenggu i cangoquie cuente
jial l e f jo. Jo i Rahab do lam
jmor ta n ng ia.
32 Jo jmiguib sea e n f
n faco dsiting quie lajo: fa
jal ju qui jalng i dsea la
i j cal ng ju qui Fidie ie
malgu eang do l lajalng i
dsea la: jaang i cals Geden
co gu jaang i cals Barac jogu
jaang i cals Sansn co gu
jaang i cals Jeft jogu jaang
i cals dseata Dav co gu
jaang i cals Samuel, jogu
Fidie cajo. 33 Jo laeang e jb
cal ng jalng i dsea na ju qui
Fidie, joba cal bre jal nii e
cati co dsea jing, jogu
554
Hebreos11,12
ca bre r jee jalng dsea,
jogu cambre jal e gui e
cajng Fidie e nicurei lam
jenggu, jogu caqu bre jm e
calai e ja cajmeng ie r j i
coo m cangotai f jee i j
. 34 Jogu calsmb cajo i lng
dsea i caqu jm i cay j jo
ja cacai co e j do, jogu
calsmb i caqu jm i caleang
yaang e ja caji co is,
jogu calsmb dsea i cagu fng,
joba dsea laniim caui qui
jal jee nii jogu cal bre jalng
dsea i n ni quir cajo. 35 Jo
calsmb jalng dseam ie jo e
Fidie, joba cangbtu r e caj tu
jalng dsea sn quir m
cang e ncaji.
Jogu i lnggu i dsea i j
cal ng ju quiFidie do
cambre iihu e eang cart
caji, co cajmeanggu quir
e caji e lacogu e nilei ni
m fng cat r ju qui Dsea
Jmang, co callbre e guigub
nidsije quir m nij tu r cal
cat f if . 36 Jogu i lng i dsea
do eam ga cae dsea co r
co cart cabngnei jogu
calngnei cajo, jogu i lnggu
caung co cadena, jogu
i lnggu cajo cangotang f dsi
n. 37 Jogu i lnggu i dsea i
j cal ng ju qui Fidie do
cajngab dsea quir co layaang
cuu osi cajmer t nang dsea
do co sieer , osi caji e
caii is . Jogu calsmb i
dsea cajo i ja ga l calse jal
e n, jogu cangr f la f na e j i
loo jba l s r, jogu eam ga
cajmeng jalng dsea r, jogu

cacurei iihu e eang cajo.
38 Jo jalng i dsea j i ja cat i
e nidsing i jal e iihu do e f
jmg la f l seeng dsea dsee
dsea qui, jo ds jalng i dsea
eam ca iihu e ngr f la f
na f jee m jogu f ni guo
u qui , jogu e jar f n l st
loo cuu f l i qui osi lacaang
l st qui f nang u .
39 Jo nai fa cam Fidie
jalng i dsea do e l i dsea i ja
rng dsee f quinir ui e jb
cal i ju qui dsea do, ds
j i jaang i dsea do lajee taai f
jmg la ca laj i e ncajng
Fidie e ncurei lam jenggu
qui e nis jaang i nileng r
jee jal dsee quir; 40 dsco
Fidie ncaguir e guigu qu
jneaaaa, joba jalng i dsea i
cajng lam jenggu do ja m
ca laj i e ncajng Fidie lam
jenggu e nicurei cart m
niingnaa lajalnaa e ncajng
Fidie e nicur jneaaaa lam
jenggu.
Jessbing i n quie nif quii
12
Jo co f m jalng dsea

qui Fidie i ncalsng
ie mal do ti nir f quininaa
lana jial dseng j cal i ju
qui Fidie e car ngocng
dsir, joba jneaaaa lanagu
n e nisenaa cab jal e ja
dseeng e jmo j i quii jogu
jal dsee e jn ng quii e ja
cu f e nijmnaa e gui, jogu
n e nijmungnaa e tegu
nisngnaa laj i f gui l
nite naa l laco cat ng e nijm
555
Hebreos12

2 Joba f n, dsea rnaa, e
l laco cae Jess, lajob n
quinaa cuente e nieenaa cajo,
co laeang dsea dobing canaang
e j l naa ju qui Fidie,
jogu laeang b cajo i jmii e
laco s e j l naa do. Jo Jess
ja caqu i tucai m ca
jal iihu lajee e cati f dse
cru nai fa e eam ga f qui
jalng dsea i jung f jo. Co
nibre e m ning e ni e iihu
jo, eam gui niuing quir;
jo e jb, lajob cal , co lana dob
nguii f if l l dse laco
guiing Tiquir Fidie.
3 Jo ui joba i ona jal e
gui e cajme Jess lajee e
ga cajmeng jalng dsea dsee
dsea qui r, jo ui joba ja n
fa e nijmf ng yaangna ogu
fa e nijmtng ana e teangna
f gui co r. 4 Co n ja m
cal ngna fa e ncajngna
ui e cuna b yaangna e ja
nijingna f ni dsee. 5 Jogu n
e tob
ana cajo jal e cajng
Fidie f ni ji quir e s r jalng
n, dsea l ngna jor , co lalab
fr f ni e ji jo:
Jo o, ja jmoo laan m
goo qui,
ogu jmtng o cajo m
jinn n.
6 Co b jnea goo qui i dsea i
neann,
jogu rb quidsii cajo
qui i dsea i l ng jo o.
7 Joba f n e niimba laj i e
goo e Fidie, jo lajoba dsea do
nito f mbre n e l ngna jor ;
co ja ji l seeng jaang jo dsea i
ja tiqui goo. 8 Co song Fidie

ja r goo quina m n lajo
l laco jmor co jalng jor ,
joba cung feee jng e jalng
n ja l ngna dseng jo Fidie
jng. 9 Co ie lam jiuungnaa
do, b tiquii goo quii laco
cat ng, joba jmgoobaare. Jo
eanggub n e nijmgoonaa
Tiquii Fidie dsea guiing if
m r goo quii, jo lajoba
nilnaa e nilsee naa cng co r
lata. 10 Jo lajee e seengtea f
jmg la, b tiquii goo cajo
l laco j i e dsir e guigu
quii. Ds Fidiegu bre goo
quii e l laco niling ta
quii car ngong jm, jo lajoba
niuingnaa dseng dsea guing
l laco l i iar. 11 Ds e j,
ja cu e iang dsinaa dseng
ladsif m Fidie goo quii, co
hu m ji l lajee jo; jo ds song
niingnaa e jo e ja senaa dsee,
joba guib niuing quii jng, co
lajoba e niingnaa e nilsee naa
jugui co Fidie e jmoonaa
laj i e iing dsea do.
Dseam m ja iing dsea

nr ju qui Fidie
12Jo
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, cugu
b yaangna e laco ja niltng
ana m ona e eam hu ng
laj i e f gui l nteangna,
13 jog u jmungna e tegu
nisngna e f jo, jo lajoba cung
e nijmco na jalng i dsea
rngna i ja goo teang te e f
gui jo e laco tegu nis f jo.
14 Jo jmungna e seengna
556
Hebreos12
rngna, jogu jmungna cajo e
laco ja nijingna f ni dsee,
co j i jaang dsea cung lseei
cng co Fidie song ja ninng
iar jee jal dsee quir.
15 Jo jmungna lajalngna e
laco ja nitna laj i e gui e
ng ngna qui Fidie. Jo ja cu
f yaangna cajo fa e nijmena
guingna uii qui jalng
dsea rngna, co e jo l lafa e
nl ngna coo onuu e gui; co
fng l ngna lajo, joba dseam
e nileena qui jalng dsea
rngna jogu e nidsicunggu
dsee quina co jalng dsea
caguiaanggu. 16 Jo j i jaang n
jie m leena e nig ngna co
dsea i o quina, jogu jie m
jmoona e ja nijmgoona laj i ta
qui Fidie l laco cajme jaang
dsea i cals Esa ie malgu
eang m ja cajmgr laj i e
cat i qui Fidie; co i dsea
l i s lauii qui tiquir,
jo ds cat bre e l i lajo ie lam
casii coo hu e a jmii. 17 Jo
b n gui e m cang gu lajo,
m caliing tiquir e nicurei
laj i e cat i do ds ui e l i
jor lauii, ds ja caqu jm fa
e canggur e jo, co cat bre e
l i lajo laj i lam jenggu; jo
nai fa eam camr jmee cart
caquir ie jo, ds jo e m calse
qui laj i e cajmer do.
18 Jo f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, e ja
caguiquiengna f quini Fidie
lacogu cajme dsea ang qunaa
dsea Israel ie lam cangoquiei
e f t m Sina ie lam cang i
e ju qui ta qui Fidie; co
ie jo e f jee m do u niing j
jogu sb jni e n s jogu e
eang gu jogu e quie gi
cajo; 19 jogu canur cajo jial
ti te cai i lu tromp jogu
canur jial ti te can luu
Fidie. Jo jalng dsea i canu
luu Fidie ie jo camr jmee e
niquim dsea do laj i e fr do,
20 co ie jo dseng eam cafng
jalng i dsea do m canur e
caqui Fidie ta lala: Doi i i
dsea i nis t e f m la n
nijumbre co layaang cuu osi
co is , jo ja e l doi fa
jaang j, lajob n lingne cajo.
21 Jo dseng eam cafng jalng
dsea ang qunaa m cangr
jal e jo, co jgu cart Moi caj
ie jo e gr cart jlei.
22 Jo ds jalng n ja
cal ngna lajo, co nseab f
quina e nigquiengna dseng
condse e f y m Sin f
dseng l guiing Fidie i seeng
car ngong jm, jo e f job l
sii Jerusaln m e sea f if
f l sseng i leang ngeles
i jmifng Fidie. 23 Jogu lana
nseab f quina e nisengna
colng co jalng dsea
qui Dsea Jmang i calsng
ie malgu do jo i ntaang
f ni ji qui Fidie f if .
Jogu cajo nseab f quina e
nigquiengna f quini Fidie
i quidsi laco cat ng qui
jalng dsea jmg; jogu nseab
f quina e nisengna colng
f if co jal jmgu qui
jalng dsea i ncalang jee jal
dsee qui, jo lana nl i dseng
laco iing Fidie e l i. 24 Jo
557
Hebreos12,13
nseab f quina cajo e cung e

niguilingna dseng condse f
quini Fidie f l nguiing Jess
lana, i dsea i canea e f jo. Jogu
b dsea cajo i cacu jmng e
laco sea f qui jalng dsea
lana e nilseei cng co Fidie
laeang co e ju tgua e m
e cacu Fidie; co e jmng
Jess do eanggu laniing lacogu
e jmng Abel i calsng ie
malgu do.
25 Joba f n, dsea rnaa
contm n iing ona e
nijmena n na laj i ju e s
Fidie jneaaaa, dsco nebaa e
ie malgu do jalng i dsea i ja
caln ju quir ja calai
jee jal iihu . Jogu jneaaaa
eanggub ja qu naa jm fa
e nilengnaa jee jal iihu e
cat naa song nijmnaa laangnaa
laj i e ju e s Fidie jneaaaa
e cang i co Jor Jess f
jmg la e ja t if . 26 Jo ie
mal do e luu Fidie do cajme
e cajl guo u f m Sina,
ds lanagu jng Fidie e o j i
guo u nijmr e nijltu, co
la quie t y jmgb nijmr e
nijl. 27 Jo m f Fidie e nijmr
e jo cal cat, joba ni dsea e
niim dsea do jal e cajmer m
caguia uii jmg, jo nisgur
f jmg la laj i e ja qu jm
e niing. 28 Jo ja qu jm fa e
niing e Fidie quier nif qui
jalng dsea quir, joba lana n
nicubaa guimang dsea do
jogu e nijmifngnaar e ngocng
dsinaa jogu e nijmgoonaar e
nijmoo jmang jal e t dsir.
29Joba
majmnaa lajo, co Fidie

quii l i lafa coo j e ing
conguia lajal.
13
Jal e iang dsi

Fidieba n jmoo
Jo lalab f gu n,
dsea rnaa dsea qui
Dsea Jmang, ja tiungna e
jmineangna jalng dsea
rngna l laco cat ng e jmo
2 Jog u ingna e iang ona
jalng dsea i guiling f quina
i jaling f l ji, co m cajme
dsea lajo lam jenggu, i lng i
dsea i caguiling f quir do l i
ngeles e j i ja callr e l i do
lajo.
3 Jog u jmco na jalng dsea
i sjn ng f dsi n l laco
iingna e nijm dsea co n
fa m n sjn ngna. Jogu
jmco na cajo jalng dsea i
ncajm dsea ga qui l lacogu
iingna e ni dsea gui co n
song cajmeng dsea n lajo.
4 Jo lajalng n eam n e
nijmgoona qui e cung guoo
dsea, jogu jie m leena e
gngna co dsea osi dseam
i o quina; co Fidie niquidsi
laco cat ng qui jalng i dsea
i gng co dsea osi dseam
m ngu e nicng gur osi
jalng i dsea i jmo lajo co dsea
i o quir m ning e nicng
gur.
5 Jo ja jmoona e eang suungna
jal cuu, co l l n e
nijmiiang ona co laj i cap
e sea quiba, co lalab f Fidie
f ni ji quir: Ja qu jm fa e
558
Hebreos13
nijmihuing ia co n ogu
fa e nitiunn n cajo. 6 Joba
lalab cung fnaa e dseng ta
dsinaa:
Fii Fidieb dsea i jmco
jnea;
joba ja go j i cap ee
iing dsea jmg nijmr
co jnea.
7 Jog u jmiguing ana cajo
qui jalng dsea rngna dsea
qui Dsea Jmang i ncajmco
n lam uii qui jial j
cal ngna ju qui Fidie; jogu
i ona jial calsi cng co
Fidie cart cat e caji, joba
tegu sng yaangna co ju
qui Dsea Jmang l lacogu
cajme i dsea co ju qui
dsea do.
8 Jo ja ss ng j i cap Finaa
Dsea Jmang, co rb l ng dsea
do lat laj i lam ngu e nitroo
jmg jogu lana l car ngong
jm lajob l ng dsea do. 9 Jo ja
cu f yaangna fa e nijmgoona
jal ju e ja cng r co ju
qui Dsea Jmang. Co eanggu
quing e te naa te f gui co
Dsea Jmang laeang e neang
Fidie jneaaaa e lafa e jmitnaa
ju cuai qui jal e cung
osi e ja cung d dsea ; co
jal e jo ja ee ta ing j i coo fa
e nijmco quii f l nte naa.
10 Jog u jneaaaa, dsea l naa
dsea qui Dsea Jmang, seab
lafa fe quii e j i naa f quini
Fidie m jmifngnaare. Jo ds
ja f sea qui jalng jmidsea i
lam ji jal fe f quini Fidie
lam jenggu fa e nidr e
lafa fe quii do. 11 Co ie lam
jenggu do, e ta qui jmidsea

laniing qui dsea Israel qui e
nidsicar j i jm j cat e l
Laniing Geang qui e n
m e l jmifng jalng dsea do
Fidie, jo cur Fidie e jo e laco
lauii niing dsee quir iar,
jogu m ning jo, niing dsee
qui jalng dsea gor; jo ds
i j i cau jmng do, cart
caluu fb dsiji . 12 Jo lajob
cal co Jess cajo, f caluu
f Jerusaln caji e laco co
e jmi e catuu do cajmer
co jalng dsea quir e jo
rnggui dsee. 13 Joba f
Jmang, n e lafa e nidsnaa
co dsea do f caluu f e ja
l naa fa jialgu la f dsea ga
uii quii l lacogu cajme dsea
co dsea do. 14 Co ja sea quii
f jmg la l see naa lata, ds
sjeembaa e nilsee naa e f f
m qui Fidie e ne f if
quir, co e job f e sea lata.
15 Jo ui e joba contm n
jmifngnaa Fidie laeang co
Finaa Dsea Jmang, jo e lab
l lafa e fe e n e nij i naa f
quini Fidie. Jo contm n e
nijmifngnaare co lajal e
fnaa! 16 Jo e laba n cajo e
contng n jmena e nieena
gui co jalng dsea rngna
jogu e nijmco nar co jal e
sea quina; ds jal e naba l
lafa e fe e nij i na f quini
Fidie e laco cu e iang dsir.
17 Jo n, jmeeba n na co
jalng dsea quie nif quina
jogu jmgoona dsea do cajo, co
b dsea i ne ni n contng;
559
Hebreos13
co nib i dsea do gui e f

quini Fidieb niguier cuente
jal e jmor co n. Jogu
cu b yaangna e gui ta
nijmena f quini i dsea do, jo ja
jmeang yaangna e nijmena
laguidseaang doi ee jmoona, co
fng song jmoona lajo, joba ja e ta
niling quina j i coo jal e jo.
18 Joba sinaa n, dsea rnaa
nim na Fidie uii qunaa. Jo
ntab dsinaa e Dsea Jmambing
i ncaing conguia jal dsee
qunaa, jo ui joba iinaa e
contm nieenaa e gui co
l doi ee jal e jmoonaa.
19 Jog u la guim m n cajo e
nifngna Fidie uii quie e laco
dsea do nicur jnea f e lajee
lajmn nilseengtu co n
cal cat.
20Jo
Ju l ngo cadsng e
cat ng dsea Israel
m Fidie i cu e see naa

jugui ju r, jogu i cajme e
caj tu Finaa Jess jee jalng
l, jogu i jmo jneaaaa, dsea
l naa lafa jose quir; joba
m laeang co jmng Dsea
Jmang e catuu f dse cru e
ti ni lata e ju tgua e m
e cajme Fidie co jneaaaa,
21 joba m re e laeang co
e job nijmr e niuingna dsea
guing i e r laco s, jo lajoba
cung e jmena dseng laj i e
ii; jogu m dsea do e nijmr
laj i e ii co jneaaaa e iang
dsir laeang co i Jor Dsea
Jmang. Jo majmifmbaa Dsea
Jmang lata! Jo lajob n l.
22 Jo m n, dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang, e niimba
e fng ona laj i cap ju cu
b e ncaf n e f ni ji quie
la. 23 Jogu jmoo n ju cajo
e i dsea ruu dsea qui Dsea
Jmang i sii Timoteo ncag bre
f dsi n; jo song cagi f
la lajmn, joba nijmbaare f
na m niniii nieee n jng.
24 Jog u guicob
jalng dsea
qui Dsea Jmang i quie nif
quina f na, l lajalng dsea
caguiaanggu i seeng f na. Jogu
guico baa jng jalng dsea
neang f la f l se Italia.
25 Jo gib Fidie gea quir
f jee n lajalngna. Jo lajob
nil.
Ji e cajme TIA
Jnea sii Tia, jaang dsea

i jmo laj i e iing Fidie
co gu Finaa Dsea Jmang, jo
jmoo e ji la e cat ng laj guitu
l dsea Israel i l ng dsea qui
Dsea Jmang i ssoo sjng f
lang f jmg. Guico baa
lajaang lajaangna.
Fidiebing i jmco
dsea e ir e nijmr
2Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, gliang ona m
ingna l doi ee e hu ng,
3 dsco nb n gui e
m mona jal e hu ng do,
joba eanggu sea b quina e
tna f gui l nteangna
co Dsea Jmang. 4 Jo co
jmumba e dseng tba e
nisngna tegu e f gui do
co jal e dsing ngna do, joba
nilguingna laco s f quini
Fidie.
5 Jo song jaang dsea lajee la
n ja ir e nijmr qui l
doi ee, joba n e nim r Fidie
e nijmco quir e ni dsir
e jal e nijmr qui jal e
camr do; co bing cu jalng
dsea laling jogu e iang dsir
m m dsea r e jmcoi do
quir, jogu ja e gaai j i

coo qui jal e jo cajo. 6 Ds
m nim r Fidie lajo, n e
jb nili e nijmcob
dsea do
quir, jogu ja dsir j i coo fa
e dsea do ja nijmco r co e
jo; co song i i dsea ja or ju ta
dsi e nijmco Fidie quir,
joba i dsea l i lafa jm m
dsiguing co gu f la f na. 7 Jo
i dsea i l ng lajo ja g dsir fa
lng ee nijmco Fidie quir,
co ja nii j i coo e jo qui
dsea do. 8 Co i dsea la, lana
dsir coo jogu dsa e jib n
dsir, jogu ja i dsir co jal e
jmor do cajo.
9 Jo f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, e i i
lajee la n i ja ga l sea
qui f jmg la, joba n e
nijmiiam dsi i dsea la, co
Fidiebing i niseng i dsea do
y m nit oor quir. 10 Jogu
lajob cajo i i lajee la n i sea
cuu, n e nijmiiam dsi dsea do
fng cajme Fidie e nijgiai dsea
do, co i dsea sea cuu do l i lafa
coo l qui l doi ee onuu, co
ja hu t e j . 11 Co m nilgui
iee, dsif lajob lfng l qui e
onuu do, jo dsif ladob nit f ni
560
561
Santiago1
u, jogu im laj i e ia do. Jo

lajob l co i dsea sea cuu, co
m nit oor quir e nidsi f
jmg coo , cat bre lajal e sea
quir f jmg la.
M dsing ng dsea jal e hu ng
12Juguiji
qui jalng dsea

i jmo t co jal hu ng e
dsing i ui e ja jmor jal e ja
dseeng, dsco m ning e cajmer
e jo, joguba ni laj i e gui
e cat i e nilseei cng co
Fidie lata, co lajob ju cacu
Fidie lam jenggu qui jalng
dsea i jmineang r.
13 Jog u m iing jaang dsea e
nijmr e ja dseeng, jo ja g
dsir e Fidiebing i jmo e ii e
nijmr lajo, co Fidie ja cat i
j i cap fa e nijmr e ja dseeng,
ogu jmor fa e lajob nijm dsea
jing cajo. 14 Ds ja l lajo, co
l l yaam dsea dsir ga, jogu
yaambre cajo ii e nijmr jal
e ja dseeng,co job lquie quir
e nilgi e nijmr jal e ja
dseeng do. 15 Jo co jal e ga e
dsir do, e joba jmo e jmrng
dsee yaai. Jogu m nm ng
eang e dsee do, joba i dsea
ninmbre co Fidie lata jng.
i neann eang, ja jmgng
yaangna co jal e jo. 17 Jo
Fidiebing i cu jneaaaa jal
e gui jogu jal e niguo, jo b
cajo i cajmeang jalng i jmijne
j i seeng f y jmg e laco
sea jm jogu sea u. Jogu ia
Fidie ja to jm fa e nils i
lacogu ls ng jal j i seeng f
y jmg, co ja qu jm e nil
lajo, co dseng rb l ng dsea

do lata. 18 Jo co Fidie iabre
calii, joba cacur e nilsee naa
cng co r laeang co e j
l naa ju qui Dsea Jmang.
Jo cajmer lajo e laco jalng
nisngnaa f quinigu jee jalng
dsea i nijm Fidie i niling dsea
quir.
Jial l m dseng e j e
lcuing dsea Dsea Jmang
19Jo
te ona jal e ju la,

dsea rnaa i neann eang, e
lajm n n guieng gui
yaangna e ninuna rb; ds
ja n fona ladsif e ja m cai
ona r, ogu cu f yaangna
e jmena guingna qui doi
ee e jmo dsea co n. 20 Dsco
m jmiguing dsea ri, joba
ja er r laco cat ng e jmo
dsea qui Dsea Jmang, co ja
jmor laco iang dsi Fidie e
nil. 21 Joba f n e n t ba
jal e ja dseeng e jmoona f
jmg la, jogu ca naangna cajo
jal e l e sea f jmg la, jo
ingna e ngocng ona laj i ju
qui Dsea Jmang e ncan na,
dsco e ju joba e qu jm e
nilengna jee jal dsee quina.
22 Jo ds ja e ta ing quina
lco nuuna e ju jo song jagu
jmitna. Dsco song ja jmitna
e jo, joba l jmgng yaamba
jng e l ngna dsea qui Dsea
Jmang. 23 Jo jalng i dsea i lco
nu e ju jo ds jagu jmitir laco
cat ng, joba i dsea l i lafa
jaang dsea m jng iar dsi
s jo jnem jial laco r; 24 jo ds
Santiago1,2
562
dsif m cang e cangng iar

dsi e s do, cam dsir jialco
l i ladsif lado jng. 25 Jo ds
i dsea i ja ing dsi jal e ju
qui Dsea Jmang e nur do,
jogu n br e ngocng dsir e
jo, joba dsea bing i contm
to dsi e nilei jee jal dsee
quir laeang co ju qui
Dsea Jmang, jogu b cajo i
nilseeng jugui co Fidie.
26 Jog u song jaang dsea dsir
e l i dsea qui Dsea Jmang
jo ds m noob fr ju e
ja dseeng, joba i dsea bing i
jmgng yaang e l i dsea qui
dsea do, jo dseng ja ee ta ing
j i coo quir co laj i e fr do
e cui Dsea Jmang.
27 Jo laj i dsea i ja beng dsee
yaang co jal e l e sea f
jmg la, jogu jmco r jalng
jiuung n jogu jalng dseam
i n co jal f dsi e sea
quii do, jo laj i dsea bing i
dseng lajang l ng dsea qui
Dsea Jmang, jogu ja ee sli
j i coo f quini Fidie cajo.
N e dsea rb co
jalng dsea ri
Jogu f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, co n l ngna dsea
qui Dsea Jmang i dsea i
laniing gng do, joba n e
eena rb co jalng dsea
jmg. 2-3 Cofa l l lala: e
coo l ssengna f ngna
colng, jo lajee e ssengna do
niguie jaang dsea i sea cuu i
qui m e jlo jogu quier
i niguoo e mo eang, jo joba
eam gui niingnare, jogu

jaang n nif nare lala: N e
f l jlogu la. Ds lajee job
cajo niguie jaang dsea tiing e
f l ssengna do i qui m e
sto, jo jaang n nif nare lala:
Do gnootea n l doguji,
osi Gguieengtea u l ni u
l do. 4 Jo song lajob fna, joba
gab l quina, co njmoona e
nguimbare jng ui e n ona
e dsea sea cuubing i niinggu,
ds o lajo.
5 Jo n na jal e nif gu n
la, dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang: N nic n cuente
e Fidiebing ncagung jalng
dsea tiing f quini jalng
dsea jmg e laco niui do
dsea i lajang teang te f gui
co Dsea Jmang laco s,
jogu lajoba e ning i dsea e
Fidie quie nif quir l laco
j i e ncajng dsea do lam
jenggu e nicur jalng dsea
i neang r. 6 Jo ds n l l
jmungna jalng dsea tiing,
co ja jmgoonare. Jo ja cana
cuente e jalng dsea sea cuubing
i jmng n ga, jogu bing cajo
i dsijeang n laguidseaang f
quini dseata? 7 Jo te ona cajo
e i dsea sea cuubing i f ju l
qui Dsea Jmang co jalng
dsea quir.
8 Jo e gui ba jmoo n song
dseng e lajang n na laj i
ju e laniing eang l lacogu
la f f ni ji qui Fidie l f
lala: Jmineang jalng dsea rn
l lacogu jminean u. 9 Ds
fng song ja r jmoona co
lajaang lajaang dsea rngna,
563
Santiago2
joba nl e nbeangna dsee

yaamba jng, jogu nooba dsee,
co ja cajmitna ju qui ta
qui Fidie. 10 Jo fa n jaang
dsea jal e ju qui Fidie do
ds ja jmitir fa coob
e ju do,
joba dseng obre dsee jng,
co ja jmitir dseng lajal e ju
qui dsea do. 11 Co iab Fidie
dsea caj lala cajo: Ja lee e
g n co dsea osi dseam i
o qui. Jogu cajmbgur cajo:
Ja jngan dsea rn. Joba jia
fng ja m cajme dsea e gi
co dsea i o quir, jo ds song
ncajngambre dsea ri, joba
ncabem dsee iar jng, co
ja m caln r dseng lajal
ju qui Fidie. 12 Jo l doi
ee e nifona osi l doi ee e
nijmena, n nieena r laco
cat ng e jmo dsea qui Dsea
Jmang, co Fidiebing i niquidsi
quina co e ju e nilengnaa
jee jal dsee quii do. 13 Jo
jalng dsea i ja m f cal ng
jalng dsea rng, joba lajob
nijm Fidie co r cajo m t
l nit quir; jo ds jalnggu
dsea i ncal f l ng jalng dsea
rng, guib nidsije quir m
nit oor e niquidsi Fidie qui
jalng dsea jmg.
N e jmitib dsea o lco fr
14Jo
lajoba f gu n, dsea
dseng ja ee ta ing quina e
fna e j l ngna ju qui
Dsea Jmang song jagu jmitna
laj i ju qui dsea do. Co i dsea
i f e j l i ju qui Dsea
Jmang jo ds ja n r e fa
jmitir e ju jo, joba dseng ja

nilembre jee jal dsee quir.
15-16 Fa majmeduu cuente e
jaang dseam osi jaang dsea
i ja sea jal e n, fa la s r
osi jal e dr e laling lacoo
jm lacoo jm, jogu jaang
lajee n nif nare lala: Gung
co e gui gui f, jo ja gl
gqu n, jogu qui la ti e
j o. Jo ds fng song i dsea i
cajng do ja ee cur j i coo i
dsea laj i e n quir e tai
f jmg la, joba dseng ja ee ta
ing e jo j i coo quir fng song
lajob jmor. 17 Jo lajob l m jng
dsea e j l i ju qui Dsea
Jmang, ds fng song jagu n
dsea dseng lajal e ju qui
dsea do, joba ja ee ta ing quir
e j e j l i e ju jo. Co song
ja er laco s co e ju e j
l i do, joba ja ee ta ing quir
j i coo .
18 Jo jialfa i lng dsea nifr:
N f e j l n ju qui
Dsea Jmang, jogu jnea fa e
n baa e ju jo. Joba f n,
edu jnea e j l n ju qui
Dsea Jmang nai fa e ja n
e ju jo, jogu jneagu nieduu
n e dseng e jb l nn ju
qui Dsea Jmang, co dseng
n baa e ju jo.
19 Jog u n nj nl n e seem
Fidie, jo guib jmo song lajob
o, co e j e ju jo. Ds n e to
o cajo e la quie t jalng i lm
j l i e jo, joba dsng jlei
ds ui e gi Fidie. 20 Jo jie
m jmcaan mel, co ja ee ta
ing j i coo qui e j l n ju
Santiago2,3
564
qui Dsea Jmang song jagu

n e ju jo. 21 Co n e tob

o cajo e cam Fidie i l y
quii i sii Abraham do e l i
jaang dsea guim f quinir, co
cajmebre n r ju qui Fidie
m cacui i jor i sii Isa do
e s nijngi do f quini dsea
do. 22 Joba nb e i l y
Abraham do cajmilir e j l i
ju qui Fidie ui co jal e
cajmer do. Jo laeang co e jo,
joba cu li e cai e dseng e
jb l i ju qui dsea do laco
s. 23 Jo lajoba calti jal e f
f ni ji qui Fidie l f lala: I
l y Abraham do jb cal i
ju qui Fidie, joba Fidie
ca dsea do e l i jaang dsea
i ja carng dsee. Joba cals i
l y Abraham do jaang dsea i
eang iing rng co Fidie.
24 Jo nb n gui cajo e m
Fidie dsea e li dsea i ja rng
dsee jalng i n jal ju
quir, jo o i dsea i j i lco f e
j l i ju qui dsea do.
25 Jo lajob cal cajo co jaang
dseam i sii Rahab i calsng
malgu eang i cajme ta
n ng ia. Co ie jo Fidie
cambrei do e li jaang dsea
i ja rng dsee f quinir ui e
cajmer e cacur l nij dsea
Israel i casing dsea go Josu
ngu e ning ng jalng dsea
Israel do f l se Canan. Jo i
dseam la cajmco bre i dsea do
e caguingnei f l ji e laco
cali do co jalng dsea i n
ni quir. 26 Jo lajob l , fa m
cango jmgu qui jaang dsea jo
jumbre, joba jo ee ta ing j i
coo e ngu tai do jng. Jo lajob

l cajo, ja ee ta ing m f dsea
e j l i ju qui Fidie song
jagu n r fa e nijmitir e ju
qui dsea do.
N e quie ba jal e f dsea
Dsea rnaa dsea qui Dsea

Jmang, ja ona fa e
ja hu ng e l ngna tfa i e ju
qui Fidie, co nneba gui e
eanggu ni Fidie quii
jalng jneaaaa dsea l naa tfa
m ja n naa e ju jo lacogu i
dsea caguiaanggu i ja e e ju jo.
2 Jo e jb, e lajbaa dsea l naa
dsea jmg eenaa dsee. Jo ds
song seeng jaang dsea i ja rng
j i coo dsee co jal e fr, jo
i dsea bing i guing laco s
f quini Fidie, jogu b cajo i l
jm e ja niti f ni dsee co
l doi ee e l dsi ngu tai
do cajo.
3 Fa laco m iing jaang dsea
e niln cuea quir laj i ta
quir, joba tar coo freno f
mooo i cuea do e laco niln re
laj i ta qui fiire. Jo co j i e
dob e jmo dsea e n i cuea
do m eego iing dsea e nijmre.
4 Jog u lajob l cajo co jal
mo, e nai fa jialgu la ti co,
jogu lea gu e hu ng eang e
mo do e laco ning , ds co
coo jiba e sii timn e e f ji
f l iing i dsea i quie do e nids
e mo do.
5 Jo lajob l co nis naa cajo,
co coo e pgu l jee lajal
guotnaa, ds co e jo dseng
jmiguiba e cung f dsea e gui
jogu e ja dseeng. Jogu lajob cajo
565
Santiago3,4
co cap ma j cum e nijm e

nic m e fe eang, j j? 6 Jo
e nis naa do l lafa jb; jogu cajo
l lafa coo e l e le m f dsea
e ja dseeng. Jo m lt ng e f dsea
lajo, gab uing quir jng lajee e
seei f jmg la, jo jal e l e
fr do ja f l l.
7 Jog u seem i lng dsea i tng
e jalng j e laco niln re,
fa jalng j i ng jee m
jogu jalng ta jogu jalng j
i dsijung u co jalng j
teang jm. 8 Ds j i jaang dsea
jmg qu r jm e nir nis r
e laco niln , co e nis r do l
lafa n m, co contm i jleng
e le co jal e f dsea.
9 Jo co nis baa jmifngnaa
Tiquii Fidie dsea guiing if ,
jogu co e job cajo leenaa m
eego fnaa ga uii qui jalng
dsea rnaa i cajmeang Fidie l
laco l i iar. 10 Jo lajob l , dsea
rnaa, dsco f mooo jaang dsea
cum l u ju e jmifi Fidie
jogu ju e fr ga qui dsea ri
cajo, jo dseng ja dseeng e nijm
dsea lajo. 11 Jo lajob l , dsea rnaa,
co ja cung e fa coo ojm nicu
t l jm, caing e rang jogu
caing e ii. 12 Jogu lajob cajo
fa coo ma g, ja cung fa
nicu of e ji, co j i gba e
cung ni y; ogu hung gng
j cung fa e nicu g y,
ogu coo ojm ii cung cu jm
e rang, co j i lajob l , j j?
Jial l ng dsea m dseng j

e cang i e ti ngi
13Jo
lajob f gu n, dsea
rnaa, song seeng i lng lajee
la n i dseng lajang e
ng i e ti jogu e ngi, joba
n e nijmilib i dsea do e l i lajo
laeang e er r jee la dsea
ri jogu laeang e jmco r dsea
ri cajo, ds ja t ng e jmcng
yaai. 14 Jogu song i i n ona
e tngna ngngna ds contm
gungna dsea rngna jogu
jmoona jlngna co r, jogu
laj i e jmoona do l j i e l ngna
yaamba, joba gab l song jmoona
lajo, co ju ta ju e l ngna jaang
dsea i cang ng e tng ngng song
jmoona lajo. 15 Ds m l ngna
lajo, o e cacu Fidie e tngna do,
co laj e na j i e jmo dsea dsee
dsea qui f jmg lab e n r
laj i ta qui ia fii i lm. 16 Co
m seeng dsea i dsihu ng qui
rng osi jmjlng yaai , jo job
l uing e c ga qui i dsea la,
jogu uiing qui e jmogur jal e
l e jigu e sea f jmg la cajo.
17 Ds jalnggu dsea i dseng
lajang cang ng qui Fidie e
ti ngi, joba jmang e guiba
jmor, jogu jugui ju r seei,
jogu guib dsir, jogu fmb
dsir co jalng dsea ri, jogu
eamb f l i jalng dsea ri
jogu jmco bre jalng cajo,
jogu jmang ju jb fr. 18 Co
jalng dsea i cu b yaang e
seei r co jalng dsea ri
jogu e jmco bgur jalng dsea
ri cajo e laco lajmbre nilseei
lajo, joba i dsea nilr e l i dsea
guing f quini Fidie.
Glseemba co Fidie
Jo lalab f gu n, dsea

rnaa dsea qui Dsea
566
Santiago4
Jmang: Jie f l naang uiing
jal e jmiqung ona jogu jal
m e jmoona la rngna?
Jo jmoona lajo co contm
suungna jal e l ona f jmg
la, jogu jmang e gab ona,
j j? 2 Co m eego iingna e
sea f jmg, jo m lna e ja
cung nilna e jo, joba jie ja
nijngmba dsea rngna jng.
Jogu eam dsihu ngna m eego
sea qui dsea rngna, jo dsco
ja lgu e jo, joba eam jmoona
nii co r, j j? Ds ja m
calna jal e iingna do co ja
m cam na Fidie e nicur n
e jo. 3 Jo ds m m nare eego
iingna, ja nicur n jal e
m nare do, dsco m nar laj i
e ja dseeng e lco jmiiang ona
yaamba.
4 Dsea lng n, co l ngna
dsea i t !
J n e m
iingna e jmiiang ona co
laj i e sea f jmg la, joba n
mamba Fidie jng dsea guii
if ? Cofa l doi i i dsea i iing e
nijmiiang dsir co laj i e sea f
jmg la, joba niui jng jaang
dsea i n ning Fidie. 5 Co e lng
uiimba e to f ni ji qui Fidie
lala: Fidie dseng e lajamba
eang neai jneaaaa, co bing
cacu lajaang lajaang jneaaaa
e jmgu co e see naa. 6 Ds
eam jmco dsea do jneaaaa, co
dsng guii co jneaaaa, dsea
ja cat naa lajo, co lalab f f ni
ji quir: Dseng teb se Fidie
qui jalng dsea i jmcng
yaang, ds eam gui jmco r
jalng dsea i ja jmo lajo co ibre
e n e nijmco Fidie quir.
7Joba
jang yaangna f
jagu Fidie, jogu ja cuna
f yaangna e jmijingna i fii
i lng, jo lajoba i do nidsihui
f l seengna. 8 Gquienggu
f quini Fidie, jo dsea do
nijaquienggur f quinna cajo.
Jogu jalng n, dsea dsee dsea
qui, t na jal e ja dseeng e
jmoona, jo jms ngna jal e ga
e ona, co jalng n l ngna
dsea i t neang dsi, dsco
iingna teangna f gui co
Dsea Jmang jogu iimb cajo e
jmena jal e ga e sea f jmg
la. 9 Quina, jogu jmena e
l ngna f qui jal dsee e
ncaeena do. Jogu ja dseeng fng
song ning na ui qui jal e
dsee jo, co n e quba ui
qui e dsee quina do. Jogu
fng song e iang ona co jal
dsee quina e ncarngna
do, joba n e nilingna e fb
jng ui qui jal e jo. 10 Jogu
m lna e rngna dsee, joba
n e ja nijmrang yaangna f
quini Fidie, jo lajoba dsea do
nijmco r n e seengna cng
co r.
Ja cuna dsee jalng

dsea rngna
11Dsea
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, ja fna ga uii qui
jalng dsea rngna. Dsco i dsea
i f ga uii qui dsea rng osi
curei dsee , joba l laco e
fr ga uii qui ju qui Fidie
jng, jo ogu jmitir laj i e ju
qui dsea do. Co jalng i dsea
i ja jmg jal e ju do, joba l
laco gab nfr uii qui e ju
567
Santiago4,5
jo e lafa e nijmr n r e jo laco

s. 12 Jo jaam dsea fng seeng, jo
b i cacu e ju do. Jogu b cajo
i tng quidsi r qui dsea,
jo laj i b cajo dsea i tng lang
dsea jmg jee jal dsee quii
osi cur dsea iihu laco cat ng
ui qui jal e jo. Jogu n, i
l n e ln e sea f e nicu dsea
rng dsee?
Ja nenaa e nidsije dsa ie
13Jog u
lana, dsea rnaa dsea

qui Dsea Jmang, n na jal
e nif n la, jalng n, dsea
jmcng yaangna e fna lala:
Dsa ie nidsnaa f f la osi
f f do , jo f job nitaangnaa
coo ji i e jmnaa ta l cuu. 14 Jo
jial ona lajo?, co j i ja m
b e nidsing ngna l dsa l
ie. Co n l ngna lafa jni tii,
co e joba e jneng j i lajee cate
jo niim jng. 15 Joba ja dseeng e
fona lajo, ds lalaba e cat ng e
nifona: Song cu Fidie f lajo
e see gu f jmg la, joba nil
jal e n l jng. 16 Ds ngu
l rqub ona, joba eam
jmcng yaangna co jal e
fna e nijmena. Su ja na e
m jmoona e jmcng yaangna
lajo, gab l ? 17 Jo n e to ona
e la cajo: Song ib jaang dsea jal
e gui e n jmr, jo ds song
jagu jmitir jal e jo, joba jmrm
dsee iar jng.
Ju goo qui jalng

dsea sea cuu
Jogu f gu n, jalng
dsea rnaa dsea i sea cuu,
n na jal e ju e nif n la:
Quina jogu oona qui e f e

nilingna co jal iihu e nab
nidsing ngna m niquidsi Fidie
qui dsee quina. 2 Co niim
lajal e mo e nsmna, jo jo e
ta niling j i coo quina; jogu
jal s quina cajo niim e
nid jalng j f. 3 Jogu jal
cutee co cune e smna
nis lee, jo jo ee ta nilinggu
quina jng. Jo e lee e s dob
ncu li qui jal e ja dseeng e
jmoona e cajmona yaangna
jal e sea f jmg la, jo e jo l
lafa nicng n co j, co eam
ncajmona jal e jo lajee
lana e njaquieng e t l niing
jmg.
4 N na e jalng i dsea i
cajme ta quina i ja caquna
e lei laco cat ng, joba lana
m b nitng i dsea do n,
ds ncanub ia Fidie dsea
gng i guiing f if jal e
ju e ncaf te jalng i dsea
. 5 Jogu lajee e taang n f
jmg la, ncalsngna l laco
jaang dsea goo eang e jmoona
la ti e j ona, jogu e sea
jal e iingna e laco jmiiang
ona laco jaang j i jmng
dsea qui e nijngi. Jo ds
lana ncat quina! 6 Jo n,
eam ncacuna dsee jalng
dsea i ja dsee rng cart
ncajngambaare, jo ja ee te
case i dsea do co n j i
cap.
N jmoo fng dsibaa
7Jo
f gu n, dsea rnaa
jmena fng ona co jal e
568
Santiago5
dsing ngna cart m nigengtu
Finaa f jmg la. Jo n
jmena e jo laco jaang dsea i
jmo ta jenuu e sjeembre laj i
e nir f guo u quir car
m nit ji i jm , co lajoguba e
nicung laco s lajal e cajnr
do. 8 Jo e laco e fng dsi i dsea
, lajob n e fng o n cajo,
jogu cugu f yaangna e
teanggu te f gui co
Dsea Jmang, co lajee lajmnb
nigengtu Finaa f jmg la
cal cat.
9 Jo lajob f gu n, dsea
rnaa: Ja jmoona e jmiqung
ona la rngna, co lajoba
ja nicu Fidie n dsee; co
njaquiem e nigengtu Fidie f
jmg la cal cat e niquidsir
qui dsea jmg.
10 Jo lajob l , dsea rnaa,
jmiguing ona jal e cajme
Fidie malgu eang m cangr
jal iihu , co cajmeb dsea do
e fng dsir co jal e jo. 11 Jo
fnaa e juguiji qui jalng
i dsea i cajme t co jal e
iihu e ca do. Jo ncan b
n cajo jal ju e caf dsea
qui jaang dsea i cals Job
i calsng malgu eang, co ie
jo i dsea eam calfng dsir
co jal iihu e cangr. Jogu
b n gui cajo jial cajmco
Finaa Fidie e niuing gui
quir m cang jal e jo; co
eam guing Fidie co jalng
dsea jogu eam f l i cajo. 12 Jo
l lajee lajal e niinggu, dsea
rnaa, e lab e jo; m cuna ju
quina, ja engna fii qui l
doi ee: ja engna fii if ogu

engna fii guo u ogu qui
l doi ji . Ds m cuna
ju quina e jmena l doi
ee, jo dseng n e jmitba jng;
jogu m cuna ju quina e ja
jmena l doi ee, joba dseng
n e ja jmeba jng. Jo fng song
jmitna jal e ju quina do,
joba ja nicu Fidie n dsee
qui jal e jo.
Dsng ing ta e fng dsea Fidie
13Jo
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, fng
song i i la n mona iihu ,
joba i dsea n m r Fidie e
nijmco dsea do qui jal e
jo. Jogu fng song i i la n e
iang ona, joba n e bre qui
e jmifi Fidie. 14 Jogu song
jaang dsea la n rai dser,
joba n e nitr jalng dsea i
quie nif qui dsea qui Dsea
Jmang e laco i dsea nim r
Fidie uii qui i dsea dse do e
nileambi do, jo laeang co
ju qui Dsea Jmang nisur
cap noo f guiaqui i dsea dse
do, jo lajoba nileai do. 15 Jogu
m j l i e Fidie nir laj i e
m rei do, joba nileam i dsea
dse do jng, jo laeang co
Fibaa e nitingtu r cal cat.
Jogu fng song ncae i dsea i
lam dse do dsee, joba niim
Finaa dsee quir jng. 16 Jo
f gu n, dsea rnaa, jmena
ju la rngna qui jal
dsee e ncarngna, jo m na
Fidie uii qui rngna cajo e
laco nitingna. Co m jaang
dsea sing te f gui co Dsea
569
Santiago5
Jmang jo fng i dsea do Fidie

dseng e caniing dsir, joba
eam ing ta e gng e ju jo f
quini Finaa.
17 Jo jmiguing ona qui e
cal ie mal do ie cateang
Fidie f jmg la i cals Li. Jo i
dsea l i jaang dsea jmg
laco l ng jneaaaa, ds m cam
dsea do Fidie laeang co
Jmgu qui dsea do e niquing
e tuu jm , jo lajob cal . Joba lajee
n ji i ds can ja catuu jm f
e guo u jo. 18 Jo m cang jo,
i Li do camtu r Fidie e nit tu
jm , joba lajob cal , catuub tu
jm , jogu canaamtu cu jal e
jni dsea f guo u.
19Jo
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, e song
jaang la n i casng f gui
co Dsea Jmang, jo ds lajee jo
nnaang i dsea do e niltng dsir
co ju qui dsea do, jo song
jaanggu dsea la n cajmer
e caln tu i dsea do ju qui
Dsea Jmang, 20 joba glna
gui, dsea rnaa, e doi i i dsea
i niqu nijng jaanggu dsea
rng i ngo f ga, joba i dsea
jmor e niim jal dsee e
nrng i dsea do, jogu nilem
i dsea do e ja nidsi f l l
m nit oor quir e nidsi f
jmg coo .
Jo lajob nil.
Jo j i lanab f ji qui Tia.
Ji lauii e cajme T SIMN
Ju guico e cat ng dsea

qui Dsea Jmang
Jnea sii T, jogu l nn jaang

dsea i casing Finaa Dsea
Jmang e qui ninii ju quir,
jo jmoo e ji la e cat ng jalng
n, dsea qui Dsea Jmang, i
neang ssoo sjng f caluu f
gona, i neang f l se Ponto
co gu f l se Galacia jogu
f l se Capadocia co gu f l
se Asia jogu f l se Bitinia.
2 Jo Tiquii Fidie ncagung
jalng n lam jenggu e laco
nilingna dseng dsea quir
l laco j i e nca dsir; jo e
jo ncajmer laeang co ia
Jmgu quibre e laco nijmena
n na ju quir. Jo laeang
co jmng Dsea Jmang e
catuu f dse cruba ncang
jal dsee quina.
Jo gimba gea quir
laling e laco nilseengna jugui
ju r.
3Jo
Ntab dsinaa e see naa

cng co Fidie
majmifmbaa Fidie,
Tiqui Finaa Dsea Jmang,
dsco laeang e eam guii
co jneaaaa, joba ncajmer

e lafa ncangangnaa cal
cat laeang e caj tu Dsea
Jmang m cang e caji. Jo e
jo ncu ju ta dsib qunaa
e see naa cng co Fidie
4 lajee e sjeengnaa e niingnaa
laj i jal e niguo e cat naa
do e nicu Fidie jneaaaa e
nsmr f if quir. Jo jal e
sjeengnaa do ja to jm fa e
niing ogu to jm fa e nill
ogu fa e nilfng lacogu coo l.
5 Jo co jb l ng n laj i ju
qui Fidie, joba dsea bing
jmo n laeang co e
eang gi do; jo lajoba nilna
e nilengna jee jal iihu e
cat ng jalng dsea dsee dsea
qui cart m t l nit e Fidie
nilei lajalng jogu lajal e sea.
6 Jo laeang e joba iang o
n laling, nai fa lajee cate
jangm dsing ngna jmiguib
jal e hu ng f jmg la. 7 Jo e
uiing e dsing ngna lajo e laco
cu li e neduu su dseng j
l ngna ju qui Dsea Jmang.
Co e j l ngna e ju qui
Dsea Jmang do l lafa cune:
co song iing dsea nilta dsir su
dseng j cune e do osi o lajo
570
571
1 Pedro1
, joba jang n nisigu do ni

jb, joguba nilli. Jo eanggu
quing laco cune e j l ngna
ju qui Dsea Jmang m eego
hu ng dsing ngna. Jo nai fa
e cune do cung l ing, ds
e ju qui Dsea Jmang ja l
lajo, co seab lata. Joba song ja
niltng ona e j l ngna e
ju jo, joba nim Fidie n e
guimba, jogu e yb nisei
n m nit e nigengtu
Finaa Dsea Jmang f jmg la
cal cat.
8 Jo ngu, nai fa ja m
caingna Finaa Dsea Jmang,
ds eam iingnar; jogu lana
dseng jb l ngna ju quir,
nai fa ja m caingna dsea do.
Jogu dseng laniim eam iang
ona lai e j i ja sea ju jial
nifona uii quir, 9 co laeang
bre e calangna jee jal dsee
quina; co lajoba e ingna m
j cal ngna ju qui dsea do.
10 Jo laj i malgu eang jalng
cajmt i jogu canor e qui
jial nileng dsea jee jal dsee
quir, jo cajmbgur qui jial
guing Fidie nijmr co n.
11 Jo cajmeab Jmgu qui Dsea
Jmang ju jalng i dsea i caf
eang do laj i e iihu e n
nidsing ng Dsea Jmang jogu
jial nilgi m ning jo; jogu
jalng i dsea cajmer quij i
i dsea i nija do, jogu e jm e
jng e Jmgu qui Fidie do
e nija i dsea do. 12 Ds Fidie
cajmeabre i dsea ju e laj i
ju e guiai do o e quii do
yaai, co e jmco nb e
ju do cajo. Jogu lanagu e lab
e ju jo e can na e ncaguia
yaam i dsea i caguia ju qui
jial nileng dsea jee dsee quir
e ja f if quir. Jo lajal e la
yaam ngeles i l ng guot Fidie
calii cangr jogu cangi cajo.
13Jo
Fidie ii e ninngnaa
jee dsee qunaa
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, guieeng
gui yaangna jogu i ona
r laj i e nijmena dseng e
ngocng oba, jogu glseengna
e ta ona e niingna laj i e
iang dsi Fidie e nicur n
cal cat. 14 Jo co lanagu
nl ngna dsea i n ju qui
Dsea Jmang, joba jo jmena
laj i e l e l ana yaangna
lacogu lam jmoona ie ngu
e nilcuingna Fidie. 15 Co n
nilseengna laco jaang dsea
geang e nnaangna jee jal
dsee quina, dsco Fidiebing
i cat n e cauingna dsea
quir, jo b dsea i l ng jaang
i geang i ja dsee rng j i
coo ; 16 co lajob f f ni ji qui
Fidie: Gnaangna jee jal
dsee quina e laco nilingna
dsea gean, dsco jnea l nn
jaang i geang i ja dsee rng
j i coo .
17 Jo nib n e rb e Fidie
co lajalng dsea, jo quidsir
qui lajaang lajaang dsea l
jialco l dsee qui dsea, jogu
ja jmor ta gung dsea cajo. Jo
572
1 Pedro1,2
song n fna Teaa fna Fidie,
joba contm n e nijmifngnar
carj jm e ng ngna taangna
f jmg la. 18 Jo co caiena
laco l ng dsea cng quina
e seengna e ja uiing sea, joba
Fidieb ncaleai n jee dsee
quina. Jo ds n nba
gui e ja caqu e calangna
jee dsee quina do co jal e
to jm niing, fa cune osi
cutee , 19 ds calamba jee
jal dsee quina laeang co
jmng Finaa Dsea Jmang e
niing eang e catuu m cati
f dse cru. Jo dsea do, i l ng
Jose Jiuung i guing i ja slng
j i coo , caji ui dsee quii.
20 Dsco laj i malba nsing
Dsea Jmang e nidsing i lajo,
laj i m ngu e nitroo jmg,
ds lanagu ncat b , joba
ncagmbre f jmg la e laco
nijmr laj i ta e sii e laco
nijmco r n. 21 Jo laeang
co Finaa Dsea Jmang, n
Fidie; jo i dsea bing i cajme e
caj tu Finaa Dsea Jmang, jogu
cajmer e casng dsea do y;
joba n jb ncal ngna ju
qui Fidie jogu nstab ona
co dsea do cajo.
22 Jog u n, laeang e
ncaln ba ju qui Finaa
Dsea Jmang, joba lana nl ngna
dsea i jo benggu dsee yaang
jogu i neang rng la dsea
qui Dsea Jmang; jo lajob
n cajo e nijmineamb dsea
rngna dseng e ngocng ona
jogu co jal b quina. 23 Co
n lanagu nl ngna lafa e
ncangangtu cal cat, ds o

e laco ncangangtu f jmg la
e seeng tiqui niquina i cung
ljung; co laeang co e ju
qui Fidie e caingna do,
co e joba ncal lajo. Jo e ju
jo ja to jm niing, co latab
sea. 24 Co lalab f f ni ji qui
Fidie:
Co lajm dsea jmg l i
lafa onuu;
jogu e gi do l lafa l
qui e onuu do.
Co e onuu do cateb t, co
nilqui b ;
jogu e l qui do nijib
cajo.
25 Jo ds e ju qui Fidie do ja
to jm niing, co latab
sea.
Jo e lab ju e qui jial laang dsea
jee dsee quir e ncaguia dsea
jee n.
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, t na jal e l e
qu jmoona f jmg la, fa m
jmgngna jalng dsea rngna,
jogu m jmcaangna co jal
ju e fona, jogu m jmoona e
dsihu ngna qui jalng dsea
rngna, jogu m quina ju
adsee cajo. 2 Jmeang yaangna
lacogu jiuung i t cangang e
nr yaang fi qui niquir e
nir,
co laeang co e joba e
cuaai; jo lajob n cajo, cu f
yaangna e niingna layaang ju
qui Fidie laeang co Jmgu
quir e laco nidsicunggu
quina co jal e ju jo, jo
lajoba nilangna jee jal dsee
quina. 3 Co lana lajamba eang
573
1 Pedro2
j ncallna e dsmba guing

Finaa Dsea Jmang.
Dsea Jmambing i cagung Fidie
4Joba
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang, jmena
e nilcuinggu Finaa Dsea
Jmang, co doi fa ja ji dsea
jmg i dsea do, ds bing i
cagung Fidie e laco l i lafa
e cuu e nsgu jogu e quing
eang. 5 Jo lajoba n cajo, Fidie
cajmer e nilingna lafa cuu e
quing, joba cu f yaangna e
Fidie nijmei n ta e lafa nili
coo gu geang qui Fidie,
jogu e nilingna lafa jmidsea
qui Fidie i jmo laj i e iing
dsea do, co laeang co Finaa
Dsea Jmang cuna Fidie jal
e cat i e laco iang dsir. 6 Co e
lajoba f f ni ji qui Fidie m
f cuai qui Dsea Jmang lala:
Jnea niquieee coo cuu qui
t f qui f Sin
jogu e cuu job e nsgu
quie jogu eam quing
cajo;
jo ds jalng dsea i j l ng
ju qui Dsea Jmang,
ja nilgi co e jo, co
Dsea Jmambing l ng
lafa e cuu do.
7 Jo jalng n, dsea i j l ngna
ju qui Dsea Jmang, eam
quing e cuu do quina; jo ds
qui n, dsea i ja j l ngna e
jo, joba niltib laco f f ni ji
qui Fidie l f lala:
E cuu e ja calji dsea jmg
qui t f qui nr,
ncauing qui n .
8Jog u
ltib cajo laco fgu f ni

ji qui Fidie:
Jo co e cuu jo
seem dsea i niquiung.
Jo co ui e ja ji i dsea do
caquiui, dsco lajob dseng
si.
9 Ds ngu nl ngna dsea i
ncagung Fidie e laco nilingna
dsea quir, jogu nl ngna
lafa jmidsea i jmo laj i e iing
Fidie, jogu nl ngna lafa coo f
geang quir. Jo lajob l e laco
niguina ju qui jal e gui e
cajme Finaa Dsea Jmang co
n, co bre dsea catr n e
laco nilingna dsea quir i seeng
f l jne jr e laco jo seengna f
l n s f l jmoona ta qui
i lng. 10 Jo n, lam jenggu,
dseng ja l mba dsea f qui
Fidie, ds lanagu dsea f qui
dsea dob nl ngna; jogu lam
jenggu ja m cat ngna e f
l ng Fidie n, ds lanagu
ncat mba lajo.
N lseengna e jmoona
laj i e iing Fidie
11Jo
f gu n, dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i iinn
eang, dsea i seengna f jmg
la e ssoo sjngna f caluu f
gona, joba f n e ja cu
f yaangna e nijmena jal e
ga e iing ngu tangna, co m
jmoona lajo, joba niing quina
yaamba jng. 12 Jo eena gui
jee jalng dsea i ja m cuing
Fidie, co nai fa lana gab f
i dsea uii quina e lafa n
l ngna dsea i jmo ta le, ds
574
1 Pedro2
cal cat f jmg la, joba i dsea
nijmifmbre Fidie cajo co
nillbre laj i e gui e jmoo n
f jmg la.
13 Jo laeang Finaa Dsea
Jmang jmgoona jogu jmitna
jal ta qui jalng dseata
quina: fa jalng dseata dsea
mogui qui latng gona,
14 jog u i dsea i casing i dseata
dsea mogui do e laco dsea do
niquidsir quina jogu e nicur
iihu jalng dsea i jmo ta le
jogu e nijmgr cajo jalng dsea
i jmo jal e gui. 15 Dsco
iing Fidie e nieena r laco
s, jo lajoba nit dsea e fr ga
uii quina, jo i dsea i le ja m
cangi r jal e jmor do.
16 Jo glseengna e jo quiegu
nif quina jal dsee. Jo ds
lajee e seengna lajo, ja cu f
yaangna e s nif e nijmena e
ga. Joba f n e eena gui
lacogu e dsea i jmo laj i e
iing Fidie. 17 Jogu jmgoona
jalng dsea dseng laco s,
jogu jmineangna jalng dsea
laco cat ng, jogu jmifngna
Fidie, jogu lajob jmgoona
dseata dsea fng qui latng
gona cajo.
E uiing e cac Dsea Jmang iihu

18Joba
f gu jalng n,
dsea rnaa i l ng dsea leng
qui dsea, e jmgooba jalng
fii quina jogu jmitna jal
ju quir, ds o dseng j i
co fiina i fng dsi co n
n jmena lajo, ds lajob n
jmena co i fiina i soo dsi

cajo. 19 Co guigub fng song
jaang dsea, laeang e ii jmr
laj i e iing Fidie, nijmr tr
co jal e hu ng e cang i e ja
cat i. 20 Co song cangong ngna
e hu ng ds ui e ncajmena
e ga, joba ja ee ta ing quina
j i coo e nijmena fng ana
qui e hu ng do jng. Jo song
n cang ngna e hu ng ds
ui e ncajmena e gui, jogu e
jmooba tna co jal e hu ng
do, joba e jo eanggu quing f
quini Fidie. 21 Co uii e lajoba e
cat Fidie n, co m cang
Dsea Jmang iihu uii quina,
caer n jial e n tna co
jal e hu ng l lacogu cajmer
iar m ca iihu . 22 Jo Finaa
Dsea Jmang ja caer j i coo
dsee ogu cajmgi j i jaang
dsea co jal e fr. 23 Jo m
cas dsea ju l dsea do, ds
ja cair co ju l qui dsea
; jogu m cacu dsea jal
iihu dsea do, ds ja cair e
cur dsee i dsea , dsco l l
e cajng iar f jagu Fidie,
co nir e quidsi dsea do qui
lajng dsea laco cat m.
24 Jo cac Dsea Jmang jal
dsee qunaa m cacr jal
iihu f dse cru e laco jneaaaa
lafa ncajmbaa, co jo quigu
ta quii jal dsee, jogu e laco
nsee naa e eenaa r laco
cat ng. Dsco Finaa Dsea
Jmang calhu i e cati f
dse cru e l laco n nilna e
nilseengna r laco s. 25 Dsco
n lam jenggu ngna laco ng
jose i sim i ja seeng fii, ds
575
1 Pedro2,3
lanagu ncaqu jim yaangna

e ncajmicuingna Dsea Jmang,
jogu lana b dsea i nne ni n
jogu i njmo n lacogu jaang
dsea i jmo gui jose qui
contng.
Jial n seeng jalng

dsea scng gu
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, jalng n dseam
n nijmgooba jalng dsea
quina. Co song i i lajee la
dsea ja j m cal i ju
qui Finaa Dsea Jmang, ds
song guib eena co r, jangm
j nili e ju jo doi fa ja m
casinar j i cam ju qui
dsea do. 2 Co m nin jalng i
dsea do e eam gui jal e
jmoona jogu e eam jmgoo
rngna cajo, joba jangm ni
e ju do jng. 3 Ds o j i e
jmang gui yaangna l caluu,
fa jal e snang guna e
jlo osi quina jal cune
osi jal mung e niguo.
4 Co guigu jog u niinggu f
quini Fidie e jial gui jmang
yaangna co jal e ona,
jogu e ja jmcng yaangna
co dsea rngna, jogu e
seengna jugui ju r, co
laj i e naba e eanggu quing
f quini Fidie. 5 Jo lajob l ng
jalng dseam i calsng mal
i calcuing Fidie, co jalng i
dseam cajng yaai f jagu
Fidie jogu cajmgbr dsea
quir cajo. 6 Jo lajob cajme jaang
dseam i calsng mal i cals
Sara, cajmebre n r ju qui
dsea quir i cals Abraham

jo eam cajmgr . Jogu n,
dseam , lafa jo i Sara dob l ngna
song jmoona jmang e gui jogu
e ja gna j i coo e jmoona jal
e jo.
dsea, jmeena fng ana
co jalng dseam quina.
Jmgoonar dseng laco s e
jmg dsea jaang dseam , jo o
ui laj i e dseam dseanggur
laco dsea e n jmena lajo,
ds lajob n jmena cajo ui
e rb ng Fidie jneaaaa e
see naa cng co r lata, doi
fa dsea osi dseam . Joba
jmeeba lajo e laco ja ee jn ng
qui ju quina m fngna
Fidie.
Jalng i ng iihu ui e
jmor jal e gui
8Joba
f gu n, dsea rnaa,
e glseemba e gui la
rngna, jogu e sngna r,
jogu e iing rngna laco cat ng
e jmo dsea qui Dsea Jmang.
Jogu jmena e guingna co
jalng dsea jogu e ja jmjlng
yaangna cajo. 9 Jogu song i lng
dsea er ga co n, joba ja
jmena qu ta lajo co r, jogu
song s r n leang, ds ngu
ja n e ngna lajo quir, dsco
o lajo e n jmena. Co l l n
m na Fidie uii quib i dsea
la e laco nijmigeangnei,
co Fidiebing i ncat n e
niingna gea quir. 10 Dsco
Ii dsea iing e nilseeng gui
f jmg la
576
1 Pedro3
jogu e seei jugui lacoo
jm,
n nijmei nis bre e laco
ja nifr ga,
jo lajob losr cajo e laco ja
nifr ju adsee.
11 Jo n e nitna e jmoona jal
e ga,
jo n nijmena jmang e
gui
jogu n nijmungna e
seengna jugui ju r
co dsea rngna.
12 Co Finaa jmobre jalng
dsea quir i jmo jal e
gui,
jogu jb nur jal ju
qui dsea m eego mr
dsea do,
ds n nimbre jalng i dsea
i jmo ga.
13 Co j i jaang dsea cung l
jmei n ga song jmungna e
jmoona jmang e gui. 14 Ds car
j i e eena e gui do niimba
e hu ng, ds eam jugui qui
n song lajo. Joba ja fngna
qui i dsea i jmng n ga, ogu
jmoona gna cajo. 15 Co l l
n e nijmgoona Finaa Dsea
Jmang e car ngocng oba,
jogu n e neb gui quina
contng e ningna qui jalng
dsea i iing nili cuai qui
laj i e nsta ona e nicu Fidie
n. 16 Ds m ngna qui i
dsea , n jmena e jmgoobare
jogu n e ja jmjlng yaangna
co r, jogu lajob n eena gui
e jo ana jal e ga e lam
jmoona lam jenggu, jo lajoba
jalng i dsea i f ga uii qui
jal e gui e jmoona do nil
l mbre quir yaai co laj i e

fr do.
17 Co guigu e niingnaa
iihu ui e jmoonaa e gui song
lajo iing Fidie, ds gagub l e
niingnaa iihu ui e jmoonaa
jal e ga. 18 Co iab Finaa Dsea
Jmang cacr iihu cart caji
ui dsee qunaa, co lajo nsb
e nidsing i coo ya lata ro
jmg. Dsco r l i jaang i e
r i ja dsee rng, ds cajm
iar e cacr iihu uii qui
jalng jneaaaa, dsea l ngnaa
dsea dsee dsea qui, e laco nitr
jneaaaa f quini Fidie. Jo r
cajnga dsea quir lafa jaang
dsea jmgb, ds caj b tu r
19 Jo laeang co e Jmgu qui
Fidie do e jmco quir do
cangr e cangoguiar ju qui
Fidie jee jalng l i sjn ng
cart m nit e Fidie quidsi
quir. 20 Jo jalng i dsea
laambre cajmer ie malgu do,
ie lam seenggu No, ie lam
cajeng Fidie e fng dsir co
r do lajee e l e mo dse do e
f l calang jng dsea sn
qui No laeang f dsi e
mo do m ca jm f jmgu
la. 21 Co e jm jo gung lafa
jm co e saang dseab, dsco
laeang co e joba e cu li e
calangnaa jee dsee quii. Ds
e saang dsea jm do ofa gung
e jg ng ngu tang dsea, co l
l gung e n m naa Fidie e
nii dsee quii e laco jo l gu
dsea dsee. Jo ds jo l naa lajo,
co ncajgangnaa jm ui e
caj tu Finaa Dsea Jmang m
577
1 Pedro3,4
cang e caji. 22 Jo m cang e

caj r do, cangmtu r f if , jo
lana dob nguii l l dse laco
guiing Tiquir Fidie, jo f job
quier nif qui jalng ngeles
i l ng guotr co gu jalnggu
dsea gu i gng jogu jalng i o
ta cajo.
Majmco naa dsea rnaa

l laco e cang ngnaa e
cacu Fidie jneaaaa
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e l lacogu cangong ng
Dsea Jmang iihu lajee tai
f jmg la, joba lajob n
cajo n e jmena tba jogu
e fng ona m ningngna e
hu ng. Jo doi i i dsea qui
Dsea Jmang i ng ng e hu ng
f jmg la, ncam b qui
dsee qui i dsea . 2 Jo co lajob
l , joba jo n jmr laj i e
iing ngu tai lacogu la jmo
dsea i snmb co dsee qui,
ds lana n nijmitir laj i e
iing Fidie lata seei. 3 Ds
t j i lana e jmoona lacogu
la jmo dsea i ja cuing Fidie;
co n, ie ngu e calcuingna
dsea do, cajmeena jal e ga e
ja dseeng, fa m suungna jal
e sea f jmg, jogu jmoona ta
gng co dsea osi dseam
i o quina, jogu jmoona ta ,
jogu jmoona ta g cng, jogu

eang tana m f l ne ju,
jogu jmifngna jalng die i o
j. 4 Jo laco n ncat ba lana
e jmoona jal e ga do, joba eam
dsig dsi jalng i dsea i jmob
e l do co n, jogu gab nfr
uii quina cajo. 5 Jo ds jalng i

dsea niguieb jm m niguier
cuente quir f quini Fidie, dsea
nne gui quir e niquidsir
qui jalng dsea jmg i
seenggu co gu jalng dsea i
ncajng cajo. 6 Jo ds ui e lajob
l , joba ncaguia dsea ju qui
Dsea Jmang jee jalng i dsea
i ncajng do e laco e calsi f
quini Fidie e cajmco Jmgu
qui Fidie quir, nai fa
ncatdsib quir lajee e seei
f jmg la.
7 Jo jo hu ro gu jmg e
nidsije laj i e s qui Fidie
e nidsije. Joba f n, dsea
rnaa, i ona laco cat ng,
jogu iimb ona e laco lna
e fngna Fidie e ngocng
ona m eego m nar. 8 Ds
niinggu eang e nijmineangna
dsea rngna e ngocng ona,
dsco m jmineangna rngna,
joba nilb nilfng ona qui
rngna doi fa sea jmigui dsee
quir. 9 Jogu imba e iang
ona jalng dsea co ju r
m i i guiling f quina. 10 Jogu
n jmco rngna laco s,
dseng l laco j i e cat ng e
cang ngna qui Fidie lajaang
lajaangna. 11 Jogu song i i n
cang ngna e guiana ju qui
Fidie, n fona e ju jo laco
iing Fidie e fona. Jogu m i i
jaang n ng ngna e jmoona
coo ta e jmoona laj i e iing
Fidie, n jmena e jo dseng
laeang co b e cu dsea do
n. Jo lajalb e jmoona, jmeeba
dseng laco nijmifngna Fidie
578
1 Pedro4,5
Jmang, co b dsea i fng jogu i
gng lata. Jo lajob n nilti.
M ng dsea qui Dsea
Jmang jal iihu
12Jo
lalab f tu n, dsea
ja jmoona e dsig ona m
ngngna jee jal iihu ui e
l ngna dsea qui dsea do, jogu
ja ana e j i n dsing ngna
lajo. 13 Dsco o lajo e n jmena,
co l l n e cu b rngna
e jmiiang oba laj i e iihu
do, co lajob e cangong ng Dsea
Jmang f jmg la, jo lajoba
niliang ona m nimna e
nijatu Dsea Jmang f jmg
la co e laniing gi do. 14 Jo
jugui quina song i i dsea i s
n ju l ui e l ngna dsea
qui Dsea Jmang, co contm
seeng co n e Jmgu jlo
niing qui Fidie do. 15 Jogu
song i i n mona iihu , ds
gab l song e iihu do caingna
ui qui e cajngangna dsea, osi
qui e jmoona , osi qui e
ncaleena , osi qui e qu ngna
jee jal e ja e cuai quina. 16 Jo
ds song e iihu e mona do
caingna ui qui e l ngna
dsea qui Dsea Jmang, joba ja
n jmena e l ngna, co l
l n e jmifnggu Fidieb uii
qui e jo.
17 Jo lanagu ncat b e Fidie
niquidsir qui jalng dsea
jmg, jogu ninng lajee la
jneaaaa, dsea l naa dsea quir.
Jo co lajob l , joba jialgu ti ga
iihu nidsing ng jalng dsea i ja
n ju qui Fidie? 18 Jogu
laco f f ni ji qui Fidie

lala: Song jalng i dsea i guing
laco s hu m nilei jee dsee
quir, joba jialgu ti ga nidsije
co jalng dsea i lng jogu
co i beng dsee yaang? 19 Jo
song cu Fidie f e ng jalng
dsea qui Dsea Jmang iihu ,
joba jalng i dsea n jmbr
jmang e gui, jogu nijng yaai
car ngocng dsir f quini Fidie
i cajmeang r do, co dseng
jmitib Fidie jal ju quir.
Ju goo e cat ng jalng

dsea qui Dsea Jmang
Jo lanagu iinn nifnn

jalng dsea cng i quie
nif quina jee la n, dsea
co jnea l nn jaang i quie nif
laco bre cajo, jogu camb jal
iihu e cangong ng Dsea Jmang
f dse cru, jogu nit mbaa cajo
laco i dsea e nimooo e laniing
gng qui Dsea Jmang m
nijatu r f jmg la. 2 Joba f
n, dsea l ngna dsea cng i
quie nif, jmeena jalng dsea
i cang ngna i ncane nna i
ncacung Fidie n, co i dsea
l i lafa jose qui Fidie.
Jogu jmeeba e jo e ngocng
ona lacogu iing Fidie, jo ja
jmena e laguidseaang ogu e
laco dsinangna cuu cajo. Ds
jmeeba jal e jo e iang ona;
3 jo ja n jmena lafa dsea fii
i laguidseaang qui ta qui
jalng dsea qui, ds l l n
e nijmungna e nieena r, jo
lajoba cung nij i dsea quina
do e nijmr laco s cajo. 4 Joba
579
1 Pedro5
m t l nijatu Dsea Jmang, i

dsea i laniing do i jmo lafa ta n
jose, joba n niingna laj i
e singna qui Fidie e jlo
eang e ja to jm fa e niing.
5 Jog u lajob n cajo, jalng
siming, n jmena n na
jogu e jmgoona jalng dsea
cng. Jo lajng n ja n
jmena jlngna qui rngna,
dsco lalab f f ni ji qui
Fidie l f lala:
Dseng te se Fidie qui
jalng dsea i jmcng
yaang,
ds eam gui jmco r
jalng dsea i ja jmo
lajo ds ibre e n e
nijmco Fidie quir.
6 Joba cu f yaangna e
Fidie nicr nif quina, co
b dsea laniing gng cajo, jo
lajoba nisei n y m nit
quina. 7 Joba f n, dsea
naangna ca jal f dsi e
seengna f jmg la jo guina
jal e jo f jagu Fidie, dsco
dsea dobing i eang to f ng n
contng.
8 Jog u n e ana r,
jogu cajo n e siing ana
contng e laco ja nijmgng
fii i lng n, dsco dseng
n nimbre jneaaaa e ngr f la
f na lafa jaang ie e nngne
lng i nisngne. 9 Dseng ja
cuna f e fii i lng do nijmr
e nijmgi n lajo, jogu jie
m tiungna e j l ngna ju
qui Dsea Jmang, co nna
e jalng rng dsea qui Dsea
Jmang i seeng f lang f
jmg rb ng i iihu laco

n. 10 Ds m ning e ncaing
n jal iihu lajee cate, job
m nijm Fidie e niuingna
dsea guing dseng laco s,
jogu nijmr e nisngna tegu
f gui co Dsea Jmang, jogu
e nta ona e Fidieb dsea
nic nif quina. Dsco dsea
dobing i eang neang jneaaaa,
jo ncatr jneaaaa cajo e laco
niuingna dsea i seeng cng
co r lata colng co Jor
Dsea Jmang. 11 Jo eang laniing
gng dsea do lata jee jal e sea
f jmg. Jo lajob n nilti.
12Jo
Ju guico e ldsng
laeang co Silvano,
jaang dsea rnaa i dseng i
lajang l ng dsea qui Dsea
Jmang, ncajmee e ji ji la e
laco nifnn n jogu e nicu
n b e laco nijmtaa ona e
lajal e gea e ncaingna
do cu li dseng e lajamba
neang Fidie n. Joba f n
e lajob n jmena e teamb
te f l nteangna co Dsea
Jmang. 13 Jogu jalng dsea
Babilonia i ncagung Fidie do
lacogu ncagu n, guii
ju guico quina cajo, jogu
lajob i jo o i sii Marcos. 14 Jogu
sena guoo rngna m jng
rngna uii e neang rngna.
Jogu glseemba jugui ju r
lajngna dsea l ngna dsea qui
Finaa Dsea Jmang.
Jo j i job qui lana.
T Simn.
Ji e cat t e cajme T SIMN
Jnea T Simn, jaang dsea

i jmo laj i e iing Finaa
Dsea Jmang jogu i s i cuai
quir, jmoo e ji la e cat ng n,
dsea i r ncang ngna e j
l ngna ju qui Finaa Dsea
Jmang lacogu ncang ng jnea
e j l naa ju qui dsea do
cajo, co eang guing Fidie co
jneaaaa e ncaleai jneaaaa jee
dsee quii laeang co Finaa
Dsea Jmang. 2 Jogu imba
laling e gea qui Finaa
Dsea Jmang, jogu glseengna
jugui ju r laeang e
ncuingna Fidie co gu ia
Dsea Jmang cajo.
Jial l ng dsea qui Dsea Jmang

3Jo
lalab f n, dsea rnaa

laeang co gea gng qui
Fidieba ncang ngnaa jal e
nnaa e qui jial nilsee naa
laco cat ng e seeng dsea qui
Dsea Jmang, co ncat i dsea
do jneaaaa laeang co gea
quir jogu laeang co e eam
guii e laco nilcuingnaar.
4 Joba laeang co jal e
ncang ngnaa do, ncacub
Fidie ju quir e niingnaa
jal e jlo niguo quir, jo jal

e ju e ncacu Fidie do eam
gng jogu eam quing cajo,
co laeang co e ju joba e
ncang ngna e ncanaamba
jee jal e l, fa jal e l dsi
yaang dsea e sea f jmg la,
jogu ncang ngna e nl ngna
dsea i seeng cng co dsea do.
5 Jo ui e cajme Fidie jal e
jo quina, joba n e jmungna
e jmcuamb e j l ngna ju
qui Dsea Jmang; jo co e jo
n jmeb laj i e gui co dsea
rngna laco cat ng; jo co e
jo n nijmeb quij jial e laco
nilcuinggu Fidie; 6 jo co e
jo n jmena jialco ja l ana
yaangna; jo co e jo n cu b
yaangna e fng ana nai fa e
ngngna iihu ; jo co e jo n e
dseng lajang nijang yaangna
f jagu Fidie e nijmeena
laj i e iing dsea do; 7 jo co e
jo n jmeb quij e nijmco
rngna; jo co e jo n jmena
e nijmineangna dsea rngna.
8 Joba song n jmungna e
jmoona jal e la, jogu jmoob
jal e jo laco s, joba im ta
quina e nilcuinggu Finaa
Dsea Jmang jogu cajo seab
580
581
2 Pedro1
uiing qui jal e jmoona do.

9 Jo ds jalnggu dsea i ja jmo
jal e ju la l i lafa jaang dsea
tiuum osi jaang dsea i jo jn r
, co ncam dsir e Fidiebing
caing jal dsee quir e laco
cauing dsea do jaang dsea
guing m cal j l i ju
qui dsea do.
dsea qui Dsea Jmang, e n
jmungna e nilseengna e
laco cu li e dseng ncat
Fidie n jogu e ncagu n
cajo. Jo song jmooba lajo, joba
ja dseang quina e nijingna
f ni dsee. 11 Jogu song jmena
jal e jo cajo, jo lajoba nilta
ona e Fidiebing ning n
co e gui f jmg coo f
l guiing Finaa Dsea Jmang
quir ta lata, i dsea i caleang
jneaaaa jee jal dsee quii.
12 Joba dseng nijmeeb e
nijmiguimb ana jal e ju na
contng, nai fa lajam e nna
e ju jo jogu e nteangna te f
gui co dsea do l laco j i e
ncae dsea n. 13 Ds jneagu
lajee e seen f jmg la l nn
e cat mbaa e niliunn n e
niguing ana jal e ju na.
14 Ds lanagu Finaa Dsea Jmang
ncajmear jnea ju e jo hu
seenggu f jmg la, 15 joba
dseng nijmeeb b e niguimb
ana e ju la m ning e nngnn
f jmg coo .
16Jo
M cang dsea jial ti

gng Dsea Jmang
ncanaa n, dsea
rnaa, qui jial ti gng
Finaa Dsea Jmang jogu jial

l m nijatu r f jmg la cal
cat, jo dseng lajang e ju
jo, jo o ju e cung nijmiuing
dsea e nijmr e ja m cangar,
co dseng e j e canenaa co
jmininaa yeebaa jial ti gng
Finaa Dsea Jmang. 17 Co
canebaa m cae Tiquii Fidie
jnea jial l ng Dsea Jmang co
jal e niing gi do, jogu ie
job canna m caf Fidie cat
if quir lala cuai qui Dsea
Jmang: I lab Joo i neann
eang, jo dsng iang dsii co r.
18 Jo jneab dsea cannaa e ju jo
e ja t y jmg, co taambaa
co Finaa Dsea Jmang e f
y m e geang do ie jo.
19 Jo e jo dseng e ltagu
dsinaa e j e ju e caguia
Fidie malgu eang, jo e ju
job dseng n e jmgoo n
cajo, co e ju jo l lafa coo j
qui candi, jo e joba jmng
dsea ta m can. Jo e jo jne
cart nijne e jm e nit m
nijatu Dsea Jmang f jmg la
e l i lafa i n e i cam ng
i jneng f y jmg m laee.
Jo ie jo jalng n, dsea l ngna
dsea quir, jo nilseenggu lafa
f l n, co niuingna dseng
laco la l ng dsea do iar. 20 Jo
ds e ju laba iinn e nilna,
e j i coo ju e cajme jalng
f ni ji quir dseng ja cafr
ogu cajmer ju e gung e ju
jo dseng laco ii yaai. 21 Co
Fidie do ja cafr ju dseng
582
2 Pedro1,2
laco dsir yaai, co l l caf
jalng i dsea do laeang co
ia Jmgu qui Fidieb.
Jalng dsea i e ju e o j
(Judas 4-13)
Jo lala f gu n, dsea

rnaa dsea qui Dsea
Jmang, e lam jenggu calsm
dsea jee dsea Israel i cajmcaang
e cafr cuai qui Fidie, ds o
j, co e ju e caguiar do jmang
ju e o j; jogu lajee lanab cajo
nilseeng dsea i nijmcaang e l i
tfa i e ju qui Fidie, ds
ju e o jba nir jee n, dsea
Jo jalng i dsea la e m nir
e ju e le do e o j, jogu
nifr ga uii qui Finaa Dsea
Jmang, jogu i dsea la fr e
ja cui i dsea i caqui jal dsee
qui dsea jmg. Joba lajmnb
niquidsi Fidie qui i dsea
la, jogu nicurei iihu cajo e
cat i ui qui jal e ncajmer
jogu e m noob jmor. 2 Jo f m
dsea nilgi co e ju e o j
do, jo nisngtu yaai e f ga do,
jo ui jalng i dsea la gab nif
dsea uii qui f gui qui Dsea
Jmang. 3 Jo ui e l dsi jalng i
dsea i e jal e l do cuub, joba
nilr e nijmgi n cajo co
jal e ju e o j e er do. Jo ds
nsjeb
e f l l do quir f l
jo m seagu, dsco t nit e
Fidie niquidsi quir.
4 Jo nnenaa gui e ja caing
Fidie dsee qui jalng ngeles
i cae dsee, ds l l cangojei
f l lb jalng jo f l n
sb caseangnei do e sui
do co cadena cart m
niquidsi Fidie quii do.
5 Jog u lajob nnenaa gui e ja
caing Fidie dsee qui jalng
dsea dsee dsea qui i calsng
mal, co ie jo Fidie cacurei
do iihu e cajmer e ca jm f
lang f jmg e qui cajm
lajm dsea i soo dsi i cajme
ga do. Jo dseng laj i Nobing
i caseanggu, co j i bing i
cae e gui laco cat ng f quini
Fidie, jo lajob cajo caseamb
guinggu dsea sn quir ie
jo. 6 Jogu lajob cajo caim Fidie
jalng dsea i seeng f f Sodoma
co gu f f Gomorra e caco
eang f jo cart caje yaang fa e
laco nili jalng dsea i nilseeng
cnggu e lajob iihu ning
jalng dsea i jmo ga i n ning
Fidie. 7 Ds ie jo caleambre
jaang dsea i sii Lot, co jaang
dsea guim l ng , jogu eam
or f co jal e l e nr e
jmo jalng i dsea i seeng f l
tai do.
8 Jo lacoo jmb i dsea guing
i sii Lot do seei e eam or f
co i dsea i soo dsi do ui e
nr jogu e nur jal e l e
jmo i dsea lng do. 9 Jo co j
jal e la, joba nnenaa gui e
ja hu ng qui Finaa Fidie e
lai jalng dsea jee jal iihu .
Jo nnenaa cajo jial cu Fidie
iihu jalng i dsea i jmo ga
cart m niquidsir iar qui i
dsea la. 10 Jo lajee lajalng dsea,
eanggu nicu Fidie iihu
qui jalng dsea i l dsi e jmor
jal e l lajee la yaai jogu
i ja iing e Finaa Fidie quier
583
2 Pedro2
nif quir. Jo jalng i dsea la

i b l i, jogu teb dsir jmr l
doi ee e l, jogu ja gr e fr
ga uii qui jalng i gng i ja
jneng i seeng f y jmg. 11 Jo
jalng ngeles i l ng guot qui
Fidie, nai fa bing dseng e
seagu b qui laco i dsea i e ju
e o j do, jogu nai fa seagu f
quir cajo lacogu i dsea , ds
nibre e ja dseeng fa e nifr ga
f quini Finaa Fidie uii qui
jalng i gng do i ja jneng i
seeng f y jmg.
12 Jo ds jalng i dsea i e ju
e o j do l i lafa j nub co
ja e ngi j i coo , co l seei
lajob; co j nubing i l ng e
lco ngangne e sng dsea
re jo jngai, joba lajob l ng
jalng i dsea la, co fr ga uii
qui jal e ja ngi do. Ds
lajob nidsing i e niim quir
cajo m nit quir lacogu
jung jalng i j , 13 jo rb
ning i dsea la iihu lacogu
ncajmei jalng dsea ri i
jinggu. Jo dseng ja l ng
jalng i dsea e jmor lajo m
jm, co lco dsir e eam
jugui seei e l dsir jal e sea
f jmg la; ds dseng gab l
e seeng jalng i dsea la jee n
i t m lajee eego jm jmoona,
jo i dsea la lco jmiiang dsir
laj i e l dsir yaambre f jmg
la m eego jmgi dsea.
14 Jo jalng i dsea la ja l
ni jaang dseam e fa ja suui;
jo dseng ja f mbre e beng
dsee yaai. Jogu eam jmor
ta jmo e ci dsi jalng
dsea i ja m teang te co ju
qui Dsea Jmang, jogu dseng

t i dsinang cuub l i. Jo ui
qui jal e l e jmo i dsea la,
joba dseng iab Fidie nibi
jalng i dsea . 15 Jo sim dsea
do lana, co ncat bre e teai
f gui co Dsea Jmang. Jo
ncajmer laco cajme jaang dsea
i s caf cuai qui Fidie
malgu i cals Balaam, jo jaang
dsea i cals Beor, co i dsea
l l cajmer l doi ee e ga e
laco nilr cuub lam l i, 16 jo
ds i dsea caj mbre ui e dsee
e caer do, co cajim b quir
r, co i b do cafre laco f
dseab, jo job m cajningne laj i
e l dsi i dsea do.
17 Jo jalng i dsea i e ju e o
j do l i laco dsea i ja ta ing,
co l i lafa coo ojm l ja a
jm, osi lafa jni e dsiguing co
gu e ja quie jm ; jo Fidiebing
cacu e nsing i dsea do dseng
e nidsili f l n s lata. 18 Co
yaambre guiar ju e ro jogu
ju e ja uiing sea, jo co e ga e
st i jmor do jogu co jal
e l dsir yaai do ci dsi
jalng dsea i nab l j l ng
ju qui Dsea Jmang jogu e
nab ncanaai e naai yaai jee
jalng i dsea dsee dsea qui do.
19 Co i dsea i e ju e o j do s r
jalng i dsea do e cum l jmi
jal e ii, jogu ja n jmiti ju
qui Fidie, ds o j e ju e
caer do, co yaambr l i lafa
dsea i snng co jal e l e
sea f jmg la; co ni dsea e
l doi i i dsea i ncajng ia e
nijmr jal e l e sea f jmg
la l i lafa i dsea i ncal e qui
584
2 Pedro2,3
ta quir jal e l e jmor do.
20 Jo ds jalng dsea i ncalcuing
Finaa Dsea Jmang i lang dsea
jee jal dsee quir, jo laeang
co e joba ncanaang yaai jee
jal e l e jmo dsea f jmg la,
jo ds song caqungtu i dsea do
e f ga do jo cajmetu r jal e l,
jogu niquitu ta quir jal e jo,
joba eanggu ga niuing quir
lacogu lam jenggu ie lam
ngu e nilcui Dsea Jmang.
21 Joba guigu qui jalng i
dsea la fa e ja m canaai e
lacogu cat tu r jal e ncang i
do m ncalcui dsea do jogu
e ncas yaai f gui coi
do. 22 Co ncaltib co jalng
i dsea la laj i ju e ro e f
lala: Yaam dsii gtu re
quiare e re do; jogu Jaang
c i dseng lal cal nitangtu
iare jee jmj i .
M nijatu Finaa Dsea

Jmang f jmg la
Joba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang i iinn eang, la cat tb
e ji la e jmoo e cat ngna. Jo e
ji la co gu e lam jenggu do
jmoo e laco ni ana r jogu e
nieena gui laco cat ng e jmo
dsea qui Dsea Jmang. 2 Jogu
iinn e jmiguing ana jal e ju
e case jalng i dsea i caf cuai
qui Fidie malgu eang, jogu
cajo iinn e nit ona laj i ju
qui Finaa Dsea Jmang i lang
jneaaaa jee dsee quii; jo jalng
i dsea apobing i cae jneaaaa
jal e ju jo.
3Jo
e lab e niinggu e n e
nt ana nif qui e ju la, e
m t l njaquieng e niing
jmg, nijaling jalng dsea e
l nilseei e jmor laj i e ga e
l dsir yaambre, jogu jalng
i dsea la nijmr ta l co
jal ju geang qui Fidie
jogu co dsea quir cajo, 4 jo
nijmr ta jmng lala co ju e
l: Egu cal co laj i ju e
sse e qui s e nijatu Dsea
Jmang cal cat f jmg la?
Ds nngo ji ji i e cajng Dsea
Jmang do, jo ja e li e nigengtu
dsea do f la, dsco ja ee ss ng
j i coo jal e sea f jmg la, co
rb l laco l lam uiing do
l lana cajo. 5 Jo ds o j e laco
f i dsea do, co n e n e
jalng i dsea la ja ii fa e
nicr cuente e lat laj i malba
nsea latng y jmg laeang
co ju qui Fidie, jo laeang
co ta e caqui Fidieba cajo e
cag guo u f jm, jogu
laeang co jmba cajmer
e jo cajo. 6 Jo ie mal do cam
jalng dsea jmg laeang
co jm cajo, co ca jm f ni
lang guo u. 7 Jo ds latng
jmg co gu guo u e sea
lana nsse e qui e nicb, co
lajob ta e caqui Fidie e nil. Jo
co e j job nicng dsea m t l
nit e niquidsi Fidie qui
lajaang lajaang dsea jmg, jo ie
job m niing jalng dsea i ja
caln jal ju qui Fidie.
8 Jog u f b n e la, dsea
rnaa i iinn eang, jie m ing
ana e la: Rb ti qui Finaa
Dsea Jmang e coo jm osi
585
2 Pedro3
coo mil ji i , co l ng dsea do

e lafa coo jmb quir e coo
mil ji i do, jogu e coo mil ji i do
l i lafa coo jm tm. 9 Jo ofa
jmng Finaa Dsea Jmang e
nijmitir laj i ju e ncacur lam
jenggu lacogu dsi i lng
dsea, ds o lajo, co e eang fng
dsib dsea do, co ja ii fa l e
nidsiling j i jaang dsea lajo f
l l, ds iing dsea do e lajm
dsea niqu nijng yaai f quini
Fidie, jo lajoba ninng dsea jee
jal dsee quir.
10 Ds dseng jb e nijaquiem
e jm e nijatu Finaa Dsea
Jmang cal cat f jmg la, jo
j i ja i i nill, co nijar lajee ja
ii dsi dsea laco m ng jaang
dsea i jmo m u. Jo ie job
m nii i eang car nifng dsea
m ninga lang f y jmg,
jogu niim jalng i seeng f y
do cajo, co nicmbre co j, jogu
lajob guo u co jal e sea f
jo, nicb co j cajo.
11 Jo co lajb e sea f latng
jmg nic cart niing, joba
n e nijmiing ana e ninaang
yaangna jee jal dsee quina,
jogu contm n jmena laj i
e iing Fidie car ngocng ona.
12 Jo jmena jal e jo lajee e
nsjeemba e jm e nijatu
Fidie f jmg la, jo jmumba
e nige lajmn e jm jo. Jo
m nit e jm jo, niim lang
jmg co nicb, jogu jalng i
seeng f y jmg nijm mbre
co e niing j do cajo. 13 Ds
jneaagu , dsea l naa dsea qui
Dsea Jmang, sjeengnaa jmg
e m b co gu guo u e m b
cajo l laco laj i ju e ncacu

Fidie lam jenggu e ncacur
jneaaaa, jo lajalm i nilseeng e
f jmg m do l i i guing
i jmo laj i e iing dsea do jogu
i geang.
i iinn eang, e lajee e sjeengna
jal e jo, jmeeba ung quina
e nijmena jmang e gui e
laco m nigengtu Fidie f
jmg la cal cat, e niguii
n e seemba jugui ju r e
ja slngna f quinir jogu e ja
dsee rngna j i coo . 15 Jogu
te ana e contm fng dsi
Finaa Dsea Jmang e laco tib
niqu nijng yaangna f quini
dsea do e laco nilna nilengna
jee jal dsee quina. Jo qui
lajob cajo, jaang dsea rnaa
dsea qui Dsea Jmang i iinaa
eang i sii Paa ncajmer jal ji
quir l laco j i e cacu Fidie
quir e ti ngi. 16 Jo f ni
jal e ji e ncajme dsea do, r
ncafi n cuai qui laj e
ju e qui jial laang dsea jee
dsee quir, nai fa jee e ji jo
seab e hu ng e ningng jalng
i dsea i ja ngng e ju jo co gu
jalng dsea i ja m teang te
co jal e ju jo cajo, co jalng
i dsea la l rqub fr e gung
e ju e er do, jogu jms mbre
cajo e gung e ju qui Fidie
caguieegu do, ds m jmor lajo
lco guing yaai f l l latab.
eang, co n dseng nba
gui jial l e ju la, joba f n
586
2 Pedro3
e jmeangna yaangna e laco
ja nijmgng dsea n e laco fa
e nilr e nitiungna Finaa Dsea
Jmang. 18 Ds n l l n e
nijmicuimb eanggu Finaa
Dsea Jmang, co b dsea lang
jogu n e nilnegu jial ti

neang dsea do jneaaaa, dsea i ja
cat ng lajo. Joba majmifmbaa
dsea do contng jogu lajob lata!
Jo lajob nil.
Jo lanab j i f ji e cat t qui
T Simn.
Ji lauii e cajme JUAN
E uiing e cal e ji la
alab f n e f ni ji la
L
cuai qui jaang i nseeng
laj i m ngu nitroo jmg.
Jo dsea dseng ncan baa
jial fr, jogu ncaneembaar
dseng quininaa lana, jogu
ncalnaa cuente e dsea la
jneaaaab l i, co qui lanab
ncalsnaa co r la jnea,
dsea oonaa ta qui Fidie. Jo
dsea b Dsea Jmang i cu e ee
dsea lata co Fidie. 2 Jo i dsea
i cu e jo dseng ncaem iar
f jmg la, jo ncaneembaar,
joba ncaninaa ju qui jal
e ncanenaa quir; jogu lana
guianaa ju jee n qui i dsea
i cu e ee dsea lata co Fidie
do, jo dsea b cajo i cagu f if
lam jenggu co Tiquir, jogu
i Tiquir do ncaembre dsea
do jee jneaaaa f jmg la. 3 Jo
lajob ju e guianaa jee n qui
laj i e ncanenaa jogu laj i e
ncannaa qui dsea , co
iinaa e n seengna cm co
jnea lacogu jnea cm see naa
co Tiquii Fidie dsea guiing
if colnggu co Jor Dsea
Jmang. 4 Joba jmonaa jal e
ju la quina e laco nicu e

iang dsinaa laco s.
Fidie l i jaang i jng jlo
e lab e ju e cae Dsea

Jmang jnea, jo e job e enaa
n lana, e Fidie l i jaang i
jng jlo, jo j i cap e n s
ja sea quir. 6 Jo m fnaa e
cm see naa co Fidie, jogu
ds lajee jo beam dsee yeenaa
lacogu la jmo i dsea i seeng f
l n s, joba jmgm yeenaa
co e fnaa do jng, co ja
jmoonaa lacogu la iing Fidie
e nijmoo. 7 Ds song see naa
cng co Fidie i jng jlo do,
joba cm see naa lajee la
rnaa, dsea l naa dsea qui
Dsea Jmang, jogu nilembaa
jee dsee quii laeang co
jmng Jess i l ng Jo Fidie
e catuu m caji.
8 Jo m fnaa e ja dsee rnaa
j i coo , joba l l jmgng
yeebaa jng, co ja leee ju j
qui Fidie. 9 Jo ds song jmoobaa
ju r uii qui jal dsee quii
f quini Fidie, joba dseng nsta
dsinaa e guib e Fidie co
jneaaaa, jogu jmitibre ju quir
e imbre jal dsee quii jogu
587
5Jo
1 Juan1,2
588
lai jneaaaa jee jal e ga e

jmoonaa. 10 Jo ds song fnaa e ja
dsee m caeenaa j i coo , joba l
e lafa fnaa e adseaam Fidie song
lajo; jo ja leee dseng lajang ju
j qui dsea do song lajob fee.
Dsea Jmambing m
Fidie cuai quii
sea rnaa i neann eang,

D
jmoo e ju la e cat ngna
e laco ja eena dsee. Jo nai fa
seabre m jingna ni dsee, ds
seem jaang i jmco jneaaaa i m
Tiquii dsea guiing if cuai
quii, jo b Dsea Jmang i e gui
do. 2 Jogu dsea b i cajng f dse
cru e laco cang laj i dsee quii
e rnaa f quini Fidie. Ds o j i
dsee quii yeeee dsea l dsea
qui Dsea Jmang e cai, co
lajob cai dsee qui lajng dsea
jmg cajo.
3 Jo song n baa jal ju qui
Fidie, joba nstab dsinaa e
ncalcuimbaare jng. 4 Jo song
seeng dsea j e cuimbre Fidie
jo ds ja nr laj i ju qui
dsea do, joba i dsea l i jaang i
adseaang, co ja quier ju j qui
Fidie. 5 Jo ds song seenggu dsea i
contm n ju j qui dsea do,
joba lta dsinaa e dsea neambre
Fidie laco s; jo song jmoobaa
lajo, joba lnenaa e cm see naa
co Fidie. 6 Jo song seeng dsea i
jng e cm seei co Fidie, joba
n nir lacogu cae ia Dsea
Jmang f jmg la.
Ju n lti e nsea lat m uiing

7Dsea
rnaa i neann eang,

ja l laco coo ju m e ju e
n lti qui Fidie e jmoo la e

cat ngna, co e lab cajo e caing
n lat m calcuingna Dsea
Jmang. Jo e ju e n lti do ja
ss ng co e ju e caing n
lam jenggu do. 8 Jogu ds e
ju e n lti e jmoo la quina
lana laco coo ju m b l ; jo
dseng jb e ju jo, jo cajmitib
Dsea Jmang lacogu jmit n
cajo, co ncangoim e n s do,
jo lana ncanaang jng i jng jlo
do.
9 Jo song seeng dsea i jng e
cm seei co i jng jlo do jo
ds n nimbre dsea ri, joba
i dsea f l n sb seei.
10 Jog u i dsea qui Dsea Jmang i
jmineang rng, cm seei co
i jng jlo jo ja e uiing sea quir
e niti f ni dsee. 11 Jo ds i
dsea i n ning rng do, seembr
e jmor lacogu la jmo dsea i
seeng f l n s; jo j i ja ir
jie f l ngor, co f l n s
dob seei, joba l lafa tiuumbre.
12 Dsea rnaa i lafa jo o, jmoo
e ju la e cat ng n qui e
jmiguing ana e ncaim Fidie
dsee quina laeang co jal e
cal ng Dsea Jmang f dse cru.
13 Jog u jmogu e ju la qui n,
dsea l ngna dsea cng jee
dsea qui Dsea Jmang, qui
e jmiguing ana e ncuimba i
nseeng laj i m ngu nitroo
jmg do. Jogu jmogu e ju la
qui n, dsea i nl cuingna
Dsea Jmang, qui e jmiguing
ana e ncal ba e jo l fii i
lng jmgi n.
14 Dsea rnaa i lafa jo o,
nab ncajmee quina e laco
589
1 Juan2
nijmiguing ana e ncalcuimba

Tiquii Fidie. Jogu
ncajmebaa quina cajo jalng
n, dsea l ngna dsea cng
jee dsea qui Dsea Jmang, e
jmiguing ana e ncuimba i
nseeng laj i m ngu nitroo
jmg do. Jogu ncajmeb
qui n, dsea i nl cuingna
Dsea Jmang, e jmiguing ana
e ncaimba ju qui Fidie
car ngocng ona, jo ja m
catiungna j i cap, jo ncal ba
e jo l fii i lng jmgi n.
15 Joba f gu jalng n e
ja sng yaangna f ga, ogu
jmoona dsinangna jal e l
e sea f jmg; jo song seeng
dsea i jmo lajo, joba i dsea ja
neai Tiquii Fidie. 16 Co jal
e l e l dsi dsea f jmg la
ja ja qui Tiquii Fidie, co
qui i lm l ja do cofa jal
e la: m l dsi dsea jal e iing
ngu tai f jmg la, jogu m
dsinai l doi ee l cangr
f jmg la, jogu m ii e bre
sl r jal e jlo e sea f jmg
la e laco jmifng dsea r. 17 Ds
coob
m nit e niing laj i b
e sea qui i lng f jmg la
colng co jal e l e dsinang
jalng dsea jmg. Jogu jalng
i dsea i jmo j i e iing Fidie,
latab nilseei cng co dsea
do.
Jial i dsea jnang ju e j

jogu jnang ju e o j
18Dsea
rnaa i neann eang,

lana njaquieng e t l niim
jmg. Jogu ncan b n e
nguji e jo, nija jaang dsea
i lng i n ni qui Dsea

Jmang. Jo ncalbaa r e
teb ro gu jmg, co lat lanab
ncanaang ng f ng dsea i n
ni qui Dsea Jmang. 19 Jo
jalng i dsea cangotambre
jee jneaaaa lam jenggu, dsea
l dsea qui Dsea Jmang,
ds catiumtu r jneaaaa; cofa m
ja cajmer lajo, joba quimbr
jee jneaaaa lat lana jng, ds
catiumbre jneaaaa. Jo cal lajo
e laco cali dsea r e j i jaang
i dsea do l i laco jneaaaa, dsea
l dsea qui Dsea Jmang.
20 Dsea rnaa, Dsea Jmang
ncagu jneaaaa, dsea l naa
dsea quir, e ncang ngnaa
Jmgu quir, jo lajoba nnenaa
jnang dseng ju j. 21 Jo uiing
joba jmoo e ji la e cat ng n,
ds ofa uii e ja m cuina
jnang ju j; co n, dseng
rb nna e jo. Jogu b n
cajo e j i coo ju j ja cung
nig ng jee ju e o j. 22 Joba
f jnea: I i dsea adseaang do?
Co b i dsea i f e o j e Jess
l i Dsea Jmang. Jo b i dsea
i n ni qui dsea do, dsco
m n ni Jo Fidie joba n
nimbre la quie Tiqui dsea do
cajo. 23 Jo doi i i i n ning Jo
Fidie, lajob n ni Tiqui dsea
do cajo; ds i dseagu i f e jb
e Dsea Jmang cagi e l i
jaang dsea jmg, joba dsea do
e jba cui Dsea Jmang jng,
jogu ncuimbre la quie Tiqui
dsea do cajo.
24 Jo f gu n, jie m tna
e ju j qui Dsea Jmang e
can na lat m uiing do. Jo
590
1 Juan2,3
song ja catiungna e ju jo, joba
cm nilseengna co Jo Fidie
jogu lajob co Tiqui dsea do
cajo. 25 Jo e lab e ju e dseng
ncacu Dsea Jmang jneaaaa,
e nilsee naa cng co Fidie
lata. 26 Jo ncajmee e ju la
quina e laco nilna qui
jalng dsea i iing nijmgng
n e nis n f ga. 27 Jo ds
laeang e seem Jmgu qui
Fidie cng co n e
cang ngna cacu Dsea Jmang
do, joba ja nengna e dsea jing
ni n lacogu j i e nna,
co iab Jmgu qui Fidie e e
n jal e n nilna. Jo jal
e er do jmang ju jb, jo j i
coo fa l ju e o j. Joba f
n, jie m tna e seengna cng
co Dsea Jmang lacogu ncae
Jmgu qui Fidie n.
28 Joba fgu dsea rnaa i
neann eang, jie m tiungna
e seengna cng co Dsea
Jmang, jo lajoba nsta dsinaa
e jo gnaa ogu l ngnaa f
quinir m nigengtu r f jmg
la. 29 Co nb n gui e Dsea
Jmambing i dseng e gui,
jogu nb n cajo e doi i i
dsea i e gui contng, dsea b
dseng i l ng jo Fidie.
Jial l m uing dsea jo Fidie
J oba f gu n, dsea
rnaa dsea qui Dsea
Jmang i neann eang, ina
jial ti neang Tiquii Fidie
jneaaaa, co bing ncacu
jneaaaa e l laco jo bre. Co
e j, dseng jo bre l . Jo
ui e lajob l naa, joba jalng i
dsea i ja m calcuing Fidie ja

cui jneaaaa cajo. 2 Jogu lana,
dseng job
Fidie nl ; ds
ja neee r ee e nidsije quii
cnggu, lfa nstab dsinaa e
m nigengtu Dsea Jmang f
jmg la, joba ie jo nilinaa
lacogu la l ng Fidie iar,
dsco nilnebaa jial dseng
l ng dsea do. 3 Jo doi i i dsea i
nta dsi e nl i lacogu Fidie
m nijatu Dsea Jmang, joba
nijmui e nir gui lacogu
dsea do iar.
4 Ds doi i i dsea i beng
dsee yaang, joba jmor lacogu
dsea i lng i n ning Fidie,
dsco dseeb m n ning dsea
Fidie. 5 Jo nb nna gui e
caj Dsea Jmang f jmg la
e cajai dsee qubaa, jo dsea
b dsea i ja rng j i coo dsee.
6 Jog u doi i i i contm seeng
cng co Dsea Jmang, joba ja
beng dsee yaai. Jogu doi i i i
beng dsee yaang, joba dseng
ja m cangai dsea do ogu
cui dsea do cajo. 7 Joba f gu
n, dsea rnaa i neann eang,
ja cu f yaangna e nijmgng
dsea n; co song jaang dsea er
gui laco cat ng e jmo jaang
dsea guim l i, co guib er
lacogu ia dsea do. 8 Jogu song
seeng dsea i ja t e beng dsee
iar, joba dsea qui fii i lm
l i, dsco bing i beng dsee
ia lat m uiing. Jo uiing joba
caj Jo Fidie f jmg la e laco
nii jal ta qui fii i lng do.
9 Jo j i jaang dsea i l ng jo
Fidie jmor ta jmrnggu dsee
591
1 Juan3
ia, dsco i dsea seei laeang

co Jmgu qui Fidieb; joba
jo cat i fa nigur dsee, co jo
Fidieb nl i. 10 Co nnebaa r
i i l ng jo Fidie jogu i i l ng
jo fii i lng cajo, co doi i i
dsea i ja e gui f quini Fidie
ogu jmineai dsea ri, joba i
dsea ja j e l i jo Fidie.
N nijmineambaa dsea rnaa

11Jo
lat m uiim ncan n

e n jmineangnaa dsea rnaa.
12 Jo ja gjmeang yeenaa laco
Can, dsea calii e cal i dsea
qui fii i lng; jo ui e lajoba
cajngai jaang ri dsea ngang
co r, co jmang e guib cae i
l ri do, jogu iar jmang e
gab caer.
13 Joba f gu n, dsea
ja gdsig ona e n ning
jalng dsea jmg i ja cuing
Dsea Jmang n. 14 Jo nnebaa
e jo l gu lafa lngnaa ui
dsee quii, co lanagu cm
nsee naa co Fidie. Jo guib
nneee e jo, co jmineam rnaa
la jneaaaa, dsea l dsea
qui Dsea Jmang. Jogu i dsea
i ja jmineang dsea rng, lafa
lmbr l i ui dsee quir.
15 Jog u doi i i dsea i jmo ta n
ning rng l i laco jaang dsea
i jmo ta jngang rng. Jogu
nb nna cajo e j i jaang dsea
i jmo ta jngang rng cung
lseei cng co Fidie lata.
16 Jo ncuibaa jial l e jmineang
dsea ri do, co lajob cajme
Dsea Jmang e neai jneaabaa
m cajng iar e caji f dse
cru ui dsee quii. Jo lajob

n jm jneaaaa cajo e nijang
yeenaa e nijmco rnaa, jo
lajoba cu li e jmineam rnaa.
17 Faco jaang dsea i seab jal e
n, jogu ibre cajo e seem dsea
dseng laniing n e lco r, jo
ds j i coo ja e jmco r i dsea ,
joba ja neang i dsea do Fidie,
co ja jmco r i dsea ri do.
i lafa jo o, ja c na ju ta ju
e fna e jmineangna dsea
rngna; co la ti la l b ju n
c na, jo lajoba nilli e dseng
jmineam rngna.
Jial ta dsi e see naa co Fidie

19Jo
song jmineam rnaa, joba

dseng ntab dsinaa e l dsea
qui Fidie, jo lajoba nnenaa
r e jo l naa m nit f
quini dsea do, co jmineam
rnaa. 20 Jo song l mbaa f
quini Fidie ui e jmoonaa jal
e ja cat ng do, joba gguing
dsinaa e dseng dsea fng l i
jogu nir lajal. 21 Joba f gu
n dsea rnaa i neann eang,
song ta dsinaa e ja l ngnaa f
quini Fidie, joba ntab dsinaa
e ja n jmoo gnaa f quinir
m fengnaar jng. 22 Joba
m m naa Fidie l doi
ee, nubre ju quii jo lajoba
ng mbaa, co n baa ju quir
e n lti do, jogu jmoobaa
jal e iang dsir cajo. 23 Jo e
lab e ju qui Fidie e n lti
do, e nijang yeenaa f jagu
Finaa Dsea Jmang, jogu e
nijmineangna dsea rnaa laco
ta qui Fidie. 24 Jo doi i i dsea
592
1 Juan3,4
i n jal ju e n lti qui
Fidie, joba cm seei co
Fidie, jogu dsea do seembre
cng coi do cajo. Jo nebaa
e seem Fidie co jneaaaa
laeang co Jmgu quir e
ncang ngnaa do.
Jial l Jmgu qui Fidie jogu
jial l b qui dsea i lng
J oba f gu n, dsea
rnaa i neann eang,
ja j glingna qui jalng
dsea i f e laeang co Jmgu
qui Fidieba guiar e ju
quir do, co lauii jang c na
cuante su e ju e guia i dsea do
guiar laeang co Jmgu qui
Fidie osi laeang co b qui
i dsea i lng dob . Co f m dsea
nseei lana e jmgor e fr cuai
qui Fidie, ds o j e lajo. 2 Jo
nilb n i i guia ju laeang
co Jmgu qui Fidie: co
doi i i i jng e jba cagng
Dsea Jmang f jmg e l i
jaang dsea la jneaaaa, dsea l
dsea jmg, joba dsea b i guia
ju laeang co Jmgu qui
Fidie. 3 Jo doi i i i f e ja j e
Jess cagi lajo, joba i dsea
ja fr laeang co Jmgu qui
Fidie, dsco fr laeang co
jmgu qui i lng i n ni
qui Dsea Jmang. Co nn b
n lam jenggu e dseng ns
quijgeam b qui i dsea i lng
do jee dsea jmg, jo lat lana,
lab nquijgeai f jmg la.
4 Dsea rnaa i lafa jo o, n
seengna laeang co Jmgu
qui Fidie, joba ja m cal
i dsea i ng ta jmgo do
fa ncajmgi n; dsco
gnggu Jmgu qui Fidie e
seeng jee n lacogu b qui i
dsea i lng i quijgeang jee dsea
i ja cuing Fidie. 5 Jo jalng i
dsea i ng ta jmgo do l i dsea
i ja cuing Fidie, jogu fr qui
laj i e ia e lgng dsea e sea f
jmg la, joba jalnggu dsea
i ja cuing Fidie tb dsir nur
e ju jo. 6 Ds jneaagu , dsea
qui Fidieb l , joba doi i i
dsea i cuing Fidie tb dsir nur
ju quii. Jogu i dsea i ja cuing
Fidie ja jir ju quii. Jo job
l lnenaa i i dsea i f laeang
co Jmgu qui Fidie jogu i
i f laeang co b qui i dsea
i lng do.
Jaang i neb l ng Fidie
7Jo
f gu n, dsea rnaa
i neann eang, e dseng n e
nijmineangnaa dsea rnaa,
dsco lajob cang ngnaa cacu
Fidie jneaaaa. Jo jalm dsea i
jmineang rng, dseng jba
ncuimbre Fidie, joba jo
dsea dob nl i. 8 Co doi i i i
ja jmineang rng, joba ja m
calcui Fidie, co j i dsea b
dsea l i jaang i ne. 9 Jogu laco
nillnaa jial ti neai jneaaaa,
joba Fidie casi i Jor cam ng
do f jmg la e laco laeang r,
cm nilsee naa co Fidie lata.
10 Jo lajob lnenaa jial ti neang
Fidie jneaaaa; ds jneaaaa
ja cajmineangnaa dsea do
lauii, co bre dsea cajmineai
jneaaaa lauii, jo uiing lajoba
casi i Jor i cajng f dse cru
do e laco cang dsee quii.
593
1 Juan4,5
11Joba
fntu n, dsea
rnaa i neann eang, e
laco ncajmineang Fidie
jneaaaa, lajob cajo jneaaaa n
nijmineangnaa dsea rnaa.
12 Ds e j, j i jaang dsea ja
qu r jm ni Fidie dseng
lana, jo ds song jmineangnaa
rnaa, joba seem Fidie co
jneaaaa contng, jogu dsea do
jmineambre jneaaaa laco s.
13 Jo nebaa r e cm see naa
co Fidie jogu dsea do cm
seei co jneaaaa contng
laeang co Jmgu quir e
ncang ngnaa. 14 Jo co jnea
dseng ncanebaa, joba cung
feee e j e Tiquii Fidie casi
Jor Dsea Jmang f jmg la
e laco nilei dsea jmg jee
dsee quii. 15 Jogu doi i i
i jb l ng jogu fr e jba e
Jess l i i Jo Fidie cam ng i
cagng f jmg la, joba i dsea
cm seei co Fidie, jogu
Fidie cm seei co dsea do
cajo.
16 Jo co lajob l , joba dseng
ncalnebaa jogu jb l
cajo, e eam jmineang Fidie
jneaaaa. Jogu co jb e dsea do
l i jaang i ne quii, joba doi
i i dsea i seeng i jmineang rng,
seembre cng co Fidie jogu
Fidie seembre cng co dsea
do cajo. 17 Jo co nstab dsinaa e
jmineam Fidie jneaaaa laco
s, joba jo n jmnaa gnaa
m nit e niquidsi Fidie
qui jal dsee qui dsea, co
lacogu l ng Dsea Jmang iar,
lajob l jneaaaa f jmg la
cajo. 18 Jo song see baa e Fidie
jmineai jneaaaa, joba ja

gnaa f quini dsea do m
niquidsir quii. Jo co dseng
laco sb jmineang dsea do
jneaaaa, joba jgiem e gnaa
do. Jo song i i jneaaaa ja quii e
gnaa, ds e jo l uii qui jal
dsee e n qubaa. Joba song
eang lnaa e gnaa, joba ja
m calta dsinaa e neam Fidie
jneaaaa dseng laco s.
19 Jo co Fidieb dsea lauii
cajmineai jneaaaa, joba
jmineambaa dsea rnaa jogu
jmineambaa Fidie cajo. 20 Jo
song seeng dsea i jng e jba
neai Fidie, jo ds lajee jo
ta n ning jalng dsea rm
jmor, joba i dsea l i jaang
i adseaam. Co song jaang dsea
ja jmineai dsea ri i ni
contng, joba ja qu r jm
nijmineai Fidie, co dsea dogu
ja m cangai j i coo ne. 21 Jo
iab Dsea Jmang caj e ju
qui Fidie e n lti na: Doi
i i dsea i jmineang Fidie, lajob
n jmineai dsea ri cajo.
Jial l naa e ja lgngnaa co

jal e l e sea f jmg
J o doi i i n e dseng
jb l ngna e Jess l i
Dsea Jmang i casing Fidie
f jmg la, joba i dsea jo
Fidieb l i; cofa jneaaaa
jmineambaa jalng tiquii,
joba la quie t jalng rmbaa
jmineangnaa jng. 2 Jo ntab
dsinaa e dseng jmineambaa
jalng dsea i l ng jo Fidie
m jmineamb Fidie iar
jogu n b dseng laco
594
1 Juan5
cat ng jal ju n lti quir.
3 Jo song jmineambaa Fidie,
joba n baa e ju quir do;
jo o ju ii e jo fa ja qu jm
nijmitii. 4 Jo jalng dsea i l ng
jo Fidie, lbre e ja lgi co
jal e l e sea f jmg. Jogu
laeang e jb l naa e Jess l i
Dsea Jmang, joba cal baa e ja
calgngnaa co jal e l e sea
f jmg. 5 Jo j i i dsea i j l ng
e Jess l i Jo Fidie, j i bing
l e ja lgng co jal e l e
sea f jmg.
6Jo
Ju e cacu Fidie qui

Jor Dsea Jmang
i Jess i l ng Finaa Dsea

Jmang, dsea b i cagng f
jmg la jo cajgai jm jogu
catuu jmi m caji e laco
cu li qui jal ta quir e
cajajmer f jmg la. Ds o
j i e cajgai jm do, co n
laj tb colng, e cajgai jm
do co gu jmi e catuu m
caji. Jo e Jmgu qui Fidie
do ti ni jogu cu ju qui jal
e jo, jogu jmang ju jb cu e
Jmgu qui Fidie do. 7 Jo l
laco n ing e ti ni do jogu
cu ju qui e jo: 8 jo caing do
Jmgu qui Fidie, jo cainggu
e cajgang Dsea Jmang jm,
jogu e cainggu do e jmng
e catuu qui Dsea Jmang
m caji, jo rb ju qui
lacaing do. 9 Jogu jb l naa
laj i ju e cu dsea jmg
qui laj i e cangr, ds e ju e
cugu Fidie eanggu n j
nilinaa, co laniinggu l , dsco
Fidie cur ju uii qui Jor
Dsea Jmam. 10 Jo i i i j l ng e
ju e cacu Fidie qui Jor ,
joba dseng mbre e ju jo car
ngocng dsir. Jogu i i i ja j
l ng laj i e ju e cacu Fidie
do, joba l lafa fr e Fidie l i
jaang i adsee, co ja j l i laj i
ju e cacu dsea do uii qui
Jor Dsea Jmang. 11 Jo e lab ju
e cacu Fidie jneaaaa e cung
see naa cng co r lata, jo e
jo cacur jneaaaa laeang co
Jor Dsea Jmang. 12 Jo doi i i i
seeng cng co i Jo Fidie do,
joba seembre cng co Fidie
lata; jogu i i i ja seeng cng
co i Jo Fidie do, joba ja seei
cng co dsea do lata cajo.
Ju l cadsng e l Juan
13Joba
jmoo jal ju e too f

ni ji la e cat ng jalng n e
laco nilna e seengna cng
co Fidie lata, n dsea jb
l ngna e Jess dseng j l i
Jo Fidie.
14 Jog u ntab dsinaa m lng
ee m naa Fidie e cng co
laj i e ii iar, joba nubre ju
quii. 15 Jo m dseng nnebaa
r e jb nu Fidie jal ju
quii, lajoba nta dsinaa e
dseng ncang mbaa laj i e
ncam naare do.
16 Jo song jaang dsea nr e
jaanggu dsea ri er dsee, jo
song e dsee jo ja jmo e naang
dsea co Fidie lata, joba n
nim r Fidie uii qui i dsea
e laco niti do e jo, jo lajoba
Fidie nicur e nilseembi
do cng co r song e dsee e
sea qui dsea do ja l qui
595
1 Juan5
coo dsee e jmo e naang dsea

co Fidie lata. Ds e j, seab
dsee cajo e jmo e naang dsea
co Fidie lata, jo ja fa e n
m naa Fidie uii qui e dsee
jo. 17 Ds jalb e ga e jmo dsea,
dseeb l f quini Fidie; ds
seab e dsee do e ja jmo e naang
dsea co Fidie lata.
18 Jo nnebaa r e jalng dsea
i f e jba Fidieb dseng
l ng Tiquir, joba jo benggu
dsee yaai, dsco ia i Jo
Fidie dob njmo r, jo lajoba
jo dsiquieng fii i lng cai
e nijmengnei ga. 19 Jogu
nnebaa r e jo Fidieb l ,
jogu lajng dsea i ja ji Fidie,
fii i lmbing quie nif quir.

20 Jog u nneb cajo e ncagm
i ia Jo Fidie do f jmg
la e laco cacur jneaaaa e
nilcuingnaa dseng i Fidie
i j do. Jo lana cm nsee naa
co i Fidie i j do jogu co
i Jor Dsea Jmang do cajo. Jo
bing l ng dseng i Fidie i
j do, jo laeang co b cajo
ng ngnaa e see naa cng co
Fidie lata. 21 Joba liunggu
n, dsea rnaa i lafa jo o, jmee
yaangna, jo ja glgngna e
nijmifngna die i o j.
Jo lajob nil.
Juan.
Ji e cat t e cajme JUAN

Jial neang dsea ri laeang e
j l i ju qui Dsea Jmang
1Jnea
sii Juan, jo l nn jaang

dsea fng i quie nif jee dsea
qui Dsea Jmang, jo jmoo
e ji la e cat ng n, dsea i
ncagung Fidie e cauingna
dsea qui Dsea Jmang. Jo
dseng lajamba e neang
jnea n, jo o j i jnea cajo, co
lajob jalnggu dsea i ncang
ju qui i Fidie i j do. 2 Jo
dseng neambaa n, co seem
f dsinaa e ju qui i Fidie i j
do, jo dseng contm nilsea e
ju jo f dsinaa. 3 Jo m Tiquii
Fidie colnggu co Jor Dsea
Jmang e nijmigeai n jogu
e nil f l i n jogu e nicur
n jugui ju r. Jo jalb e
na nicur n, dsea jb l ngna
ju qui i Fidie i j do jogu
jmineamb rngna cajo.
4 Jo eam caliang dsii m
calcuing rnaa co coo t
m ng dsea qui Dsea Jmang
i neang f na e seembr cng
co ju qui i Fidie i j
do, co lajob ju e n lti e
ncaingnaa qui dsea do. 5 Jo
lana f gu n, dsea ruu, e
n nijmineamba dsea rnaa. Jo

lajalb e ju e jmoo na quina
ja l coo ju e n lti e m ,
co e job cajo e caingnaa lat
m uiing do. 6 Jo song see naa e
jmineambaa Fidie co gu
jalng dsea rnaa, lajoba
n naa jal ju e n lti qui
Fidie. Jo e lab e ju e n lti e
cannaa lat m uiing do e qui
nilsee naa e jmineambaa Fidie
co gu jalng dsea rnaa.
Jial l ng dsea i ng ta jmgo
7Jo f n cajo e f m dsea ngr
ta f e o j e cagng Finaa Dsea

Jmang f jmg la e l i jaang
dsea jmg. Jo jalng i dsea b ng
ta jmgo jogu n nimbre Dsea
Jmang cajo. 8 Jo iing ana jo ja
glgngna qui i jmgo do, co
song lajo, joba ja uiing nilsea laj i
ta quina. Jo iing ana cajo jie
m tna laj i guie quina e ns
Fidie e nicur n, dsea l ngna
dsea quir. 9 Jo doi i i dsea i ja n
ogu seei cng co jal ju e e
Dsea Jmang, joba i dsea ja seei
cng co Fidie; jo ds i dseagu
i seeng cng co e ju e e Dsea
Jmang do, joba seembre cng co
Tiquii Fidie colnggu co i Jo
596
597
2 Juan
dsea do. 10 Jo song i i dsea jaling i

iing ni n ju e ja cng co e
ju qui Dsea Jmang do, joba ja
niingnare f sn quina ogu
fngnare, 11 dsco song caingnare,
joba l lafa rb cngna co r jogu
co jal e jmor do.
Ju l cadsng qui Juan
12Jo
jmiguib sea jal e n

nif n l ja goo t dsii e
nijmee jal e jo f ni ji la; co
eanggu iinn e niibaa nieee

n f na e laco cung snaa
dseng quininaa lana, jo lajoba
niliang dsinaa dseng laco
s.
13 Jo jalng dsea i ncagung
Fidie i l ng dsea qui Dsea
Jmang i neang f la guii ju
guico quina, dsea neangna
f na.
Jo lanab j i f ji e cat t qui
Juan.
Ji e cat n e cajme JUAN
1Jnea
Ju e cat ng jaang
dsea i sii Gayo
sii Juan, jo l nn jaang

dsea fng i quie nif jee dsea
qui Dsea Jmang, jo jmoo e
ji la e cat ng n, Gayo, jaang
dsea rnn i neann eang.
2 N Gayo l n jaang dsea rnn
i neann eang, jo m Fidie e
guib nidsije qui l laj i f
nsin co Dsea Jmang, jogu
e guimba contng cajo. 3 Jo
eam liang dsii m glingtu i
lng dsea rnaa dsea qui Dsea
Jmang f la e jmar jnea ju e
simba f gui co Dsea Jmang
jogu e seemba cng co e ju
qui i Fidie i j do. 4 Jo ja sea
quie e ianggu dsii lacogu e
iang dsii m lii e dsea qui
Dsea Jmang i l ng lafa jo o
seembre cng co e ju qui i
Fidie i j do.
5 Jo f gu n, ru i neann
eang, iam dsii e guib ee e
jmco jalng dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang, jo ja e l e i
dsea i cajmco do ja m cuinre
jenggu. 6 Jo m cagling i
dsea do f jee jalng dsea qui
Dsea Jmang f la, ncas i
jial ti neang n dsea do m

cajmco re. Joba f n, jgie
o e jmco bre co jal e n
quir e laco cung ning gur
ta guia ju qui Dsea Jmang,
co lajob iang dsi Fidie. 7 Jo
jalng i dsea , huim ncangr
e jmor ta guia ju qui Dsea
Jmang,jo ja m camr fa e dsea i
ja cuing Dsea Jmang nijmco
quir. 8 Joba jneaaaa, dsea l
dsea qui Dsea Jmang, n
nijmco baa i dsea i guia ju
qui Dsea Jmang do e laco
conr ninigu ju qui Fidie
i j do.
Jal e ga e cajme Ditrefes
ncajmee coo ji e
cat ng dsea qui Dsea Jmang
i seeng f na, ds i dsea i sii
Ditrefes do jn mbre quie jo
ja jal e ju quie do, co
iabre ii cr nif qui jalng
f na. 10 Joba m niguing jnea
f na, nif baa i Ditrefes do f
quinna jial jmor lajo, co ngr
ta quie ju ga jogu ju adsee e
ei jnea. Jo o j i e jo e jmor
cajo, co ja jalng dsea qui
Dsea Jmang i dsiling dsiee
598
9Jnea
599
r f quir, jogu jn mbr qui
jalng dsea i iing jm lajo, jogu
mbre conguia f jee dsea qui
Dsea Jmang jalng i dsea i jmo
lajo.
11 Dsea rnn i neann eang,
ja jmoo laco jmo i dsea ga do,
ds jmee laco jmo jaang dsea
guing. Co jalng dsea i jmo
laj i e gui, joba dsea qui
Fidieb l i; ds jalnggu dsea
i jmo e ga, joba dsea ja m
calcui Fidie.
12 Jo lajm dsea fr gui uii
qui i dsea i sii Demetrio do,
jo la quiegu jal e jmor do f
gui uii quir. Jogu lajb jnea
fnaa gui uii qui i dsea
3 Juan
cajo, jogu n ba e jmang ju
jb fnaa contng.
Ju l cadsng qui Juan
13Jo
jmiguib jal e sea e n

nif n, ds ja ga l t dsii e
jal e jo nito o f ni ji, 14 dsco
lajmnb niinn mann n, jo
joguba nisnaa jal ju quii
dseng quininaa lana.
15 Jo glseemba jugui ju
r. Jo guico ba jng jalng
cuingna f la. Jogu guicob

lajalng dsea ruu i cuingnaa
f na e f jnea.
Jo lanab j i f ji e cat n
qui Juan.
Ji e cajme JUDAS
Ju guico e cat ng dsea
qui Dsea Jmang
1Jo
jnea sii Judas, jogu l nn

jaang dsea ngang co Tia,
jogu laj i e iing Finaa Dsea
Jmang jmoo. Jo jmoo e ji la e
cat ng jalng n, dsea i ncat
Tiquii Fidie e laco niuingna
dsea quir, jo Fidiebing i
neang n jogu Finaa Dsea
Jmangbing i jmo n cajo.
2 Jo f n lana e niingna
laling e f l ng Fidie n jogu
e nicur n e seengna jugui
ju r jogu e jmineai n
cajo.
(2 Pedro 2:1-7)
rnaa dsea qui Dsea

Jmang, eang ncaliinn e
nijmee ji e cat ngna l f
cuai qui e ju qui jial
ncalangnaa jee jal dsee
quii; jo ds lanagu ncalli e
dseng la guim n nijmee
ji quina l f n e dseng
nijmungna e cu ona e
jmna e ju qui Dsea Jmang
e ncacu Fidie jalng dsea
quir lat m uiing. 4 Co i lng
E uiing e cal e ji la
3Dsea
dsea i jmgo ncaqui jee n

l laco la f f ni ji qui Fidie
lat m uiing l f e nsing
jalng i dsea la e nidsili f
l l; jo jalng i dsea eam
er ga, co jmor jial ti guing
Fidie e laco jmor l doi ee
l l dsir, jogu cajo ja jmgr
Finaa Dsea Jmang, jo j i dsea
b i quie nif qu jneaaaa.
5 Jo nb n jial cal mal, jo
ds lana iinn nijmiguinn ona
cal cat e doi fa caleam
Finaa Fidie jalng dsea Israel
e f Egipto do, jo ds m cang jo,
jalng i dsea i ja caln ju
quir ie jo dseng caimbrei
do conguia. 6 Jo lajob cal cajo
co jalng ngeles i ja cagu
fa cajmer ta quir laco s l
laj i l cat i, jo ds f l n
sb caseang Fidie jalng ,
jogu f job nijr e ui co
cadena cart m nit e nitdsi
quir cuai qui laj i e
dsee e caer do. 7 Jogu l laco
ja caln i ngeles na, lajob
cajo cajme jalng dsea seeng
f Sodoma co gu f Gomorra
co gu f jal f e ne lacng
lajing; jo jalng i dsea cajmer
jal e l co dsea jogu co
600
601
Judas
dseam i o quir, jogu cajmebre

laco cangong ng jaang dsea i
cajo jal e l e jigu e l dsi
cals Cor ie mal do, co i dsea
ngu tai f jmg la. Jo ui e
ja cajmer n r ju qui Fidie.
12 Jog u jalng i dsea i jmgo do
lajob cajme jalng i dsea , joba
cacr iihu e cacai f ni j e ja jmlbre f l jmoo n jm
to jm y. Jo e jo cajme Fidie l seng rngna e cna na
e laco nill jalng dsea i jaling
colng. Co l t dsir e teai
cnggu qui jial laniing n
ta jmiiang dsi e gr, jogu
nijmg dsea Fidie.
ja ee jmgr j i cap lajee e
8 Jo l la l jal e l e cajme
jmoo n e jm do. Jogu i dsea
jalng i dsea na, lajob l cajo
i jmgo do l i lafa dsea i n
jal e jmo jalng i dsea i jmo
jose i eanggu jmo ia
ta jmgo do, co l t dsir fr
e lafa nijmr jose quir;
jal e nir lafa m qur, jo ds o
jogu l i cajo l laco l jni e
dsiguing co gu lajo, jo j i ja
j jal e fr do; jogu jmlng
tuu jm ; osi l i lafa ma of
yaai co jal e t dsir jmor
e ja cu of m nit ji i qui.
f ngu tai, jogu gab fr
Jo co lajob l nggu i dsea do,
qui jalng i geang qui
joba lana l i lafa ma of e
Fidie i seeng f if . 9 Jogu
ncagt cat jm qui, jo
i fii fng qui jalng ngeles
nne gui e nidsito f ni j e
qui Fidie i sii Y do, doi fa
ja to jm y. 13 Jogu jalng i
eang gi jogu sea b quir,
jo ds ja cajmer fa cabi i fii
dsea i jmgo do l i la l ja e
i lng do co ju l m cat
ro f n jm m i gu te,
ngu tang Moi, co j i ju laba
co jneng jbaa jal e ga e
cas rei do: Fii Fidie dsea
jmor. Jogu l i cajo lafa n i
nigai qui! 10 Jo jalng i dsea
ncang laj i e qui, jogu lana
nteai f e nidsili f l n
i jmo ta jmgo do l jminer
s car ngong jm.
laj i e ja ibre; jo ds jal e
14 Jo i dsea i cals Enoc i calsng
ir l fr jial l i yaambre l
laco l ng jalng j, co jalng
ie mal do m cat gui l
ja dsire; jo ds co jal e
dsea m cang e cajmeang Fidie
f jalng i dsea do, co e job
i Adn do, jo i Enoc do cafr
ndsijeng yaai f l l car
cuai qui Fidie e ei jalng
ngong jm.
i dsea i jmgo do m cajng lala:
11 Jo e ng f jalng i dsea i
Ncammbaa Finaa e njar
jmgo do, co ncasng yaai f
co i leang ngeles quir 15 e
ga l laco cajme jaang dsea
niquidsir qui lajaang lajaang
i cals Can ie mal do, jogu
dsea jmg jogu mf ng nicur
laco cajme jaang i cals Balaam
iihu jalng dsea soo dsi uii
i cajme l doi ee e ja dseeng
qui jal e ga e ncajmer jogu
e l laco cal r cuu. Jo jalng
uii qui jal ju l e ncafr
i dsea i jmgo do nidsing i l
uii qui Fidie. 16 Jo jalng i
602
Judas
dsea soo dsi do contm jmor
ta j ng co dsea ri, jogu
jmor ta eng jalng cajo,
jogu l jmitir laj i e l dsi
ngu tambre. Jo eam jmcng
yaai jogu fr jal ju ro e
laco lr ci dsi dsea ri, jo
lajoba lr jal e ii qui i dsea
ri do.
Ju goo e cat ng dsea
qui Dsea Jmang
17Jo
ds f gu n, dsea
e te ona laj i e ju e ncaf
jalng i dsea i s ng Finaa
Dsea Jmang cuai quir 18 ie
m cas r n lala: M t l
njaquieng e niing jmg
nigem dsea i nijmine jal
e geang qui Fidie, jo l
nijmitir laj i e l e l dsir
yaambre. 19 Jo jalng i dsea lab
jmo ta naang dsea qui ri,
jogu caniing jmor laj i e l dsi
ngu tambre, jogu ja seeng
Jmgu qui Fidie co r cajo.
eang, e cugu b rngna e
laco nidsicunggu quina co
ju qui Dsea Jmang l laj i
e f geang l nteangna co r.
Jogu fengna Fidie laeang
co Jmgu quir. 21 Jogu
contng jmiguing ona jial
ti neang Fidie jneaaaa jogu
jeengna e nit e jm e niingna
qui Finaa Dsea Jmang e
nilseengna cng co Fidie
lata ui e f l i jneaaaa.
22Jog u
jmeena ung e laco

ningng jalng dsea i jagu m
ngng r laco s ju qui
Dsea Jmang. 23 Jogu jmco na
cajo jalng dsea e laco nilei
jee jal dsee quir, jo lajoba
ja nidsili f l l f l co j
e ja to jm y. Jogu jmeena
f l ngna jalng dsea cajo, jo
ds n iim ona jie m sng
yaangna f ga l teang jalng
i dsea i jmgo do, jogu jie m
jmena e jmeangna ta jal
s r, co jgu cart jal e jo l
ui e jmor jal e ja dseeng.
Ju l cadsng qui e
jmifng dsea Fidie
24Jo
ds jaam Fidie i seeng,

jogu b i ncaleang jneaaaa
jee jal dsee quii, jogu
b i jmo jneaaaa cajo e
laco ja nijinaa f ni dsee,
co eam gi, jo jmor lajo e
laco niguii jneaaaa f quinir
e ja slngnaa co j i coo
dsee. Joba eang iang dsinaa
m nit f l jlo nii f if
quir. 25 Jo j i b dsea cat ng
nijmifng dsea, co j i b dsea
l ng Finaa dsea fng dsea
ing f lang, jogu dsea b
dsea cung l jmr l doi
ee, jogu j i b dsea or ta e
quir ta f lang laeang co
Finaa Dsea Jmang, jo lajob
jmor laj i ngu e nitroo
jmg, jogu lajob jmor lana
jogu t l dsgu cajo l dseng
car ngong jm. Jo lajob nil.
Jo lanab j i f ji qui Judas.
Laj i ju e cajng Dsea

Jmang e nidsije
Jal ju e f e f ni ji la
l ju e cacu Finaa Dsea
Jmang e ca qui Fidie e
ja m cajmijneng dsea do lam
jenggu. Jo Fidie cacur dsea
do jal e ju la e laco ni
dsea do jalng dsea quir e
jal e nidsije lajee lajmnbji
f jmg la. Jo Dsea Jmang
casi jaang ngel quir e laco
cajmei do ju f quini jaang
dsea quir i sii Juan. 2 Jo i dsea
gu guiar jal e ju qui
Fidie do jee jalng dsea jmg
cuai qui jal e cangr do
lafa m qur, jogu tib nir cajo
laj i e ju e cacu Fidie e calti
laeang co Dsea Jmang.
3 Jo jugui o qui i dsea i
jal e ju la jogu jugui o cajo
qui jalng i dsea i jmo n
m nur jal e ju e sl e f
ni ji la, co jal e ju la l ju
e ja qui iab Fidie, ds
njaquiem e jm e nilti laj i e
ju e f e f ni ji la.
Ju e cajme Juan e cat ng laj

gui l dsea qui Dsea Jmang
4Jnea
sii Juan, jo jmoo e ji la e

cat ng laj gui l dsea rnaa

f l se Asia. ingna gea qui
Fidie jogu glseengna jugui
ju r laeang co dsea do,
co laj i b dsea i seeng laj i lat
m uiing jogu lat lana jogu i
nijatu cal cat. Jogu lajob cajo
imba gea qui laj guing
jmgu i seeng f quini l l e
laniing f l guiing Fidie quir
ta. 5 Jogu cajo imba gea
qui Dsea Jmang, co b dsea i
dseng ti ni r jal e ju la,
jogu b dsea i lauii caj tu jee
jalng l, jogu b dsea niing
i quie nif jee jalng dsea i o
ta i seeng f lang f jmg.
Jogu cajo b i eang neang
jneaaaa, jogu cajng iar e
caji e laco caleai jneaaaa
jee jal dsee quii laeang
co e jmi e catuu do. 6 Jogu
ncajmer e jalng jneaaaa,
dsea l naa dsea quir, nl naa
coo l dsea i l ng lafa jmidsea
i jmoo laj i e iing Tiquir
Fidie. Jo majmgoobaa jogu
majmifmbaa dsea do, co b
dsea i eang gng jogu i geang
car ngong jm! Jo lajob nil.
7 Jna jogu quiena cuente!
603
604
Apocalipsis1
Dob nija Dsea Jmang f
jee cab jni,
jo lajm dsea nini dsea do,
jo jgu jalng i dsea i
lng ee caiei dsea do
niningnei;
jo ie job m niqu jogu nilji
dsi jalng dsea i seeng
latng f jmg ui dsea
do, jo e jb e jo.
Jo lajob nil.
8 Jo lalab jng Finaa Fidie:
Jneab i lauii do jogu jneab i l
cadsng do cajo, co jneab Fidie
i gng i qu jm jm l doi
ee, jogu jneab cajo i seeng laj i
lat m uiing jogu lat lana jogu i
nijatu cal cat.
M cang Juan jial ti jlo

jneng Dsea Jmang
9Jnea
sii Juan, jogu la

rbaa l naa ui e nl naa
dsea qui Dsea Jmang. Jo rb
ingnaa iihu ds ui e l naa
dsea qui dsea do, jogu rb cajo
cat naa e quie Fidie nif quii,
jogu rb jmoonaa tnaa co
jal iihu e dsing ngnaa do. Jo
ui e guiaa ju qui Fidie e
calti laeang co Dsea Jmang,
joba casing dsea do jnea f coo
guo uji e sii Patmos e ne f
ni jm. 10 Jo cangoje e lajee
e jm domiing e jmifng dsea
Fidie caj a jee Jmgu qui
dsea do jo canu l caluu coo
luu e f te eang l laco m i i
coo lu tromp, jo lalab cajng
s jnea:
11 Jo f n, Juan, e nijme
f coo ni ji lajal e mo la jm
na, jo m ning jo, nis n jal e ji
jo qui laj gui l dsea quie

i neang f e f e sii feso, jogu
e f e sii Esmirna, jogu e f e sii
Prgamo, jogu e f e sii Tiatira,
jogu e f e sii Sardis, jogu e f
e sii Filadelfia, jogu e f e sii
Laodicea; jo laj gui e f na ne
f l se Asia.
12 Jo m cang e canu e luu do,
joba caj i i nii l caluu e laco
nicaa cuente i gu i t jnea do; jo
job m camo gui candeler e
j e l co layaang cune. 13 Jo
jeeng e gui candeler e j do
camnn jaang i jneng dseng
laco jaang dsea jmg i qui coo
m e cuee e ti cart uii tr,
jogu n dsir coo e l co
layaang cune, 14 jogu tee jguir
l laco tee moo osi joo , jogu
jminir l lafa sng j, 15 jogu
tr l dseng lafa coo e sii
bronce e dseng jing j lafa m
i f ni j, jogu ju quir n
l laco i i coo lo e f eang.
16 Jog u e f jagur dse do teang
guing n , jogu f mooor g
coo is e dsng m laj t
taang. Jogu nir dseng jing j
l laco jneng iee m i guie
jo.
17 Jo m camnn i dsea do, joba
dseng caqu mbaa f uii tr
lafa jaang l. Jo ds r caquidsir
guor dse f y moguii jo cas r
jnea lala:
Ja fn j i coo ; co jneab
dsea i lauii jogu jneab dsea i t
l cadsng do cajo, 18 jo jneab cajo
i dsea i seeng lana; jogu e jba e
cajnn cate, ds caj b tu cal
cat, jo ds car ngong jm
seen nng; jogu jneab dsea quiee
605
Apocalipsis1,2
jo qui m jogu jo qui

f l l cajo. 19 Joba lana nijme
f ni ji laj i e ncai jogu jal
e mo jm na co gu jal e
nimgu cnggu. 20 Jo lalab
gung i guing n i ncain f
jaguoo dse la, jogu lalab gung
cajo laj gui candeler e j e l
co layaang cune do: i guing
n do gung qui jalng dsea i
quie nif qui dsea quie i seeng
f laj gui f e ne f l se Asia,
jogu lacoo e candeler e ti gui
do gung i gui l dsea quie i
seeng f lacoo e f jo.
Ju e cat ng dsea qui Dsea

Jmang i neang f feso
Jo f gu n, Juan, e nijme

coo ji e cat ng i dsea i quie
nif qui dsea quie i neang f
f feso, jo lalab jme: Lalab
jng i dsea i teang laj guing
n f jagur dse jogu i ng f
jee laj gui candeler e j e l
co layaang cune do: 2 Jo lalab
f n e gui ii lajal e jmoo
lafa jal e la; e eam cu b u
e jmoo ta jogu e eam i n
co jal e jo cajo, jogu ibaa
cajo e ja cu f e nijm dsea jal
e ja dseeng l ee j dsir. Jogu
ibaa gui e ncaj su j laco
f jalng i dsea i jng e l i
dsea apo i ni ju quie, jo ds
o j e l i lajo, jo n ncallba
e jalng i dsea jmang i
adseaam. 3 Jogu eam ncajmee
fng a jogu ncate l b co
jal iihu e ncain ui jnea, jo
dseng ja m caltng o e sin
te f gui co jnea. 4 Jo ds
seab coo ju e nle qui lana,
jo e lab e jo: jo guie e nean

jnea ogu dsea rn lacogu lam
uiing do ie lam canaan e cuin
jnea. 5 Joba f n e ni du
o jie l ncalee qui lana, jo
qu jingtu u cal cat f
quini Fidie, jogu jmeetu lajal
l lacogu lam qu t n e
jmoo lat m uiing do. Jo song
ja nijme lajo, joba lajmnb
nigaa f na jo nijbaa e qui
e candeler do qui, jo ds ja
nil lajo song niqu jngtu u f
quini Fidie. 6 Jo ds e laba gui
e jmco qui, e nb man jal
e jmo i dsea nicolata l lacogu
jnea nb mannre cajo. 7 Joba
fa: Ii jalng dsea dsi logua,
gnbre laj i ju e jng Jmgu
qui Fidie e cat ng laj gui
l dsea quie: Jalng i dsea i
nit l co jal iihu jogu ja
nitiui jnea, joba nicubaare
e nidr laj i e sea qui e ma e
cu e seeng dsea lata e si f if
qui Fidie.

Jmang i neang f Esmirna
8Jo
f gu n, Juan, e nijme
coo ji e cat ng i dsea i quie nif
qui dsea quie i neang f f
Esmirna, jo lalab jme: Lalab
f i dsea lauii do jogu i dsea t
l dsnggu do, i dsea i cajng
do jogu i caj tu m cat n jm
lajo: 9 Jo lalab f n e guib
ii laj i iihu e in jogu jial
tiin cajo, nai fa eambre
jmco Fidie n co jal e
l qui. Jogu ib gui cajo jial
f dsea ga uii qui, fa jalng
i dsea i jng e l i dsea Israel, jo
606
Apocalipsis2
ds o j e l ng i dsea lajo, co
i dsea lco l i dsea i jmifng
fii i lm. 10 Jo f n e ja fn
laj i iihu e t l niin; co
fii i lng nijmr e i lng n
nigtangna f dsi n e
laco nijmr quij jial nitna e
teangna te f gui co jnea;
jo e iihu jo niingna lajee gu
jm. Jo ds f n dseng jie
m ltng o e sin te f gui
co jnea, doi fa iing dsea
jngai n uii e jo, joba jneab
nicu n laj i e cat n e
nilseen cng co jnea car
ngong jm. 11 Jo jalng n,
dsea dsi loguna, n na laj i e
ju e jng Jmgu qui Fidie e
cat ng laj gui l dsea quie:
Jo jalng dsea i ja niltng dsi
e teai te f gui co jnea,
joba i dsea jo to jm fa e
nit i f l l m nit f f coo .

Jmang i neang f Prgamo
12Jo
Prgamo, jo lalab jme: Lalab
f i dsea i quie e is e m laj
t taang do: 13 Jo lalab f n, e
guib ii lajalb e jmoo, jogu
ibaa cajo e seen f l qui fii
i lng ta, ds ja m catiun e
dseng j l n laj i ju quie.
Jogu ja m catiun jnea fa e ja
m jmit laj i ta qui, ogu
m catiun jnea ie m cajngang
dsea i dsea quie i sii Antipas
i cajmiti ju quie e f f e f
l qui fii i lng i sii Satans
ta do. 14 Ds f gu n e seab
coo t ing e le qui, jo e lab

e jo: ja m cajniin qui coo t
m ng dsea i seeng f na i ja m
cat e jmt i laj i ju l e
caguia Balaam, co i dsea na caer
jaanggu dsea i sii Balac, jo i dsea
gub i cajmgng jalng dsea
Israel e laco ei dsee e gr ngu
j i ncacui die i o j jogu
e ler e gi co dsea osi
dseam i o quir. 15 Jo lajob
cajo seemb coo t m ng dsea
la n i neang f na i ja m
cat jal e l e qu t ng e jmo
jalng dsea nicolata. 16 Joba f
n lana e qu jing u f quini
Fidie; jo ds song ja nijme lajo,
joba lajmnb nigaa f l guiin
e nitnn co jalng i dsea
co e is e i f mooo. 17 Jo
jalng n, dsea dsi loguna,
n na laj i ju e jng Jmgu
qui Fidie e cat ng laj gui
l dsea quie: Jo i dsea i ja
niltng dsi e n r ju quie,
joba nicubaare coo e lafa i
e cat i e sma f if ; jogu
nicubaare cajo coo cuu e tee,
jo e f ni e cuu do nij coo ju e
m laco sii i dsea do, jo ds j i
jaang dsea jing ja nili e ju
jo, co j i i dsea i ning do, j i
bing i nili e ju jo.
Ju qui Fidie e cat ng

dsea qui Dsea Jmang
i neang f Tiatira
18Jo
Tiatira, jo lalab jme: Lalab jng
i Jo Fidie cam ng do i quie
jmini e l lafa sng j jogu tr
607
Apocalipsis2,3
jneng lafa e jing j jlo e

n laj i e cat ngna lajaang
sii bronce: 19 Jo lalab f n, e
lajaangna uii qui laj i ta e
guib ii lajalb e jmoo, jogu
ncajmeena f jmg na. 24 Jo f
e eam nean dsea rn, jogu e
jalng n caguiaanggu dsea i
teb sin f gui co jnea, jogu
seeng f na f Tiatira; i i i ja m
eam laung ncajmee laj i ta
casng yaang f ga co i dseam
e iinn, jo ja m cajmtng o laj i ga do ogu m cajmitir laj i e
e ta jo, co dseng ncateba,
f dsea e l ju n qui fii
jo ibaa gui e eanggu ncu
i lng i sii Satans, joba lalab
b u lana e rgu njmoo ta
f n e jo nicugu n ta ii
lacogu lam jmoo lam uiing
e jigu. 25 Joba l jie m tna
do. 20 L j i e laba e le qui e
laj i e gui e jmoona na cart
ga: ja m cajnin qui i dseam i
m nit e niniitu cal cat
sii Jezabel e s iar e l i jaang f jmg na. 26 Jo jalng dsea
dseam i f cuai qui Fidie,
i nigeng e jmitir laj i e iing
jo ds i dseam l jmgi
jnea e nijmr, joba nicubaare
jalng dsea quie co jal e
ta e niquir ta f jal f e sea
er do, co ii e nisngtu jalng
f jmg na; 27 jogu dseng l
dsea quie f gab e jmtu r
lacogu ncacu Tiquie jnea f
ta le co jalng dsea osi
e niqui ta qui jalng dsea
dseam i o quir, jogu e jmtu r
jmg, lajob i dsea cajo nii
ta g jal e ncur die i o
lafa mau qui dseata, jo co
j. 21 Jo hub ncacure f fa
e job niquir ta f jal f cart
e niqu jng iar f quinii e
nijmr jmigui cui lacogu
laco jo nijmr e ga lajo, jo ds ja
m fing coo tu. 28 Jogu cajo
m calii fa e ncajmer lajo e
nicumbaa n i n i jneng
jo nibenggu iar dsee, co ja
m laee. 29 Jogu f n, i i n
ii fa ncat r jal e l e jmor
dsea dsi loguna, n na laj i
do. 22 Jo ds lalab fa uii qui
jalng i dsea i jmo ta le co i cat ng laj gui l dsea quie.
dseam , e song ja niling yaai
e jmor jal e jo, joba nijmeee
dsea qui Dsea Jmang
e nildsebre lajali do, co
i neang f Sardis
eam nicr iihu , jogu hu m
nidsije quir. Jo jal e iihu
Jo f gu n, Juan, e nijme
nab nidsing i song ja niqu jng
yaai uii qui jal e dsee e
nif qui jalng dsea quie i
ncaer do. 23 Jogu nijngmbaa
neang f f Sardis, jo lalab jme:
jalng jo i dsea e laco jalng
Lalab jng i dsea i quie laj gui
dsea i l ng dsea quie nilir
jmgu qui Fidie jogu i teang
e jneab dsea moo jogu cuii
guing n f jagur: Lalab fa e
jial l dsi dsea lajaang lajaai;
dseng ibaa gui lajal e jmoo,
jo jneab dsea cat nn e nicu
jo f m dsea dsir e dseng lajam
608
Apocalipsis3
e ln jaang dsea i seeng cng co
jnea, jo ds o j e ln lajo, co
ibaa gui e ln jaang dsea lafa i
sjung i snaang co jnea. 2 Joba
f n e i a r jogu cu b
u e nijme laco s laj i e sse
e n jmegu; jo song ja nijme lajo,
joba dseam seen e niing conguia
qui; co l laj i e moo e jmoo na
dseng ja dseem l f quini Fidie.
3 Jo te a laj i ju quie e ncain
jogu e ncan ; jo jmee laj i e jo,
jogu qu jng u f quini Fidie.
Co song ja nijme lajal e f n
na, joba niguieb jm m niguie
f quin lajee e ja iing o, lafa
m ng jaang e dsijmer qui
dsea e j i ja iing dsi i dsea do l
nguiei do. 4 Jo ds e f f Sardis
na seemb coo t m ng dsea i la
r cuingna jnea, jo i dsea ja m
cajmlng yaai f quini Fidie,
joba i dsea cat mbre e ning r
co jnea, co ja sli j i cap.
5 Jo jalng dsea i nit l e j l i
jal ju quie, joba niqubre s r
e tee e laco cu li e nguimbre f
quini Fidie, jogu ja to jm fa e
niunggur l nteai f ni ji l
ntaang jalng dsea quie, jogu
nijmeee ju f quini Tiquie dsea
guiing if jogu f quini jalng
ngeles quir e jalng i dsea dsea
quibaa nl i. 6 Joba f n, i i
n dsea dsi loguna, n na laj i
e jng Jmgu qui Fidie e cat ng
laj gui l dsea quie.

dsea qui Dsea Jmang
i neang f Filadelfia
7Jo
lalab f gu n, Juan, e
nijme coo ji e cat ng i dsea

quie i neang f f Filadelfia,
jo lalab jme: Lalab jng i dsea
geang jogu i f jmang ju
j contng jogu i quie jo
qui dseata dsea fng Dav;
jo m na i dsea i quie e jo do,
joba j i jaang dsea jo i i nil fa
e nijnr; jogu m jn r, joba j i
jaang dsea ja i i nil fa e niner.
8 Jo jnea ibaa gui lajal e
jmoo. Jogu lana lafa ncana
coo jn f quin e j i jaang ja
i i qu jm fa nijntu, jo nai
fa ja leang b qui sea, ds
ncajmeeba n laj i ju quie,
jo ja m cajmee fa e ja jmicuin
jnea. 9 Jogu jnea nijmeee e
jalng i dsea i teang jee l
qui Satans, jalng i adsee i f
e l i dsea Israel jo ds o j e
l i lajo, jo nijmeee e nis jalng
i dsea u jnir f quin, jo
lajob nilir e eam neang jnea
n. 10 Jo co contm ncate e
jmoo n laj i ju quie e ja
m caltng o e ju jo, jo ui
e joba, jnea nijmeee n m
njaquieng e nin dsea iihu
f latng jmg, co ie job m
nij jial l ng lajaang lajaang
dsea seeng f ni guo u na,
jo neduu su teai te f gui
co jnea osi o lajo . 11 Jo lajee
lajmnb nigatu f jmg na, l
jie m t laj i e jmoo, jo lajoba
j i jaang ja i i cung nigu qui
laj i e cat n qui Fidie. 12 Jo
jnea nijmeee e i i i nit l jogu e
ja nit r ju quie, b dsea i nil
e nili jaang i niing i nilseeng
colng co jnea f l guiing
Tiquie Fidie, jo jo qu jm fa
609
Apocalipsis3,4
e nidsihuinggur f jo; jogu jnea

nijmeee e jalng i dsea nili
dsea quie jogu e nili dsea go
Tiquie f f l sii Jerusaln
e m e ja f if qui Fidie,
jogu nijmeee e nili jalng i
dsea do e ju m e nilsii ie
jo. 13 Jo f n, i i n dsea dsi
loguna, n na laj i ju e jng
Jmgu qui Fidie e cat ng laj
gui l dsea quie.

i neang f Laodicea
14Jo
nif qui jalng dsea quie
i neang f f Laodicea, jo lalab
jme: Lalab jng i dsea i l ng
dseng lajang Finaa Fidie,
jogu i dseng ti ni r i f
jmang ju j, jogu cajo laeang
co b cajme Fidie lajal e sea
f jmg: 15 Jo lalab fa e nb
jnea gui lajal e jmoo, joba
ibaa e ja m naan co jnea
ogu cu b u fa e nisnggu
te co jnea. Ds e laba f n
e n e n o r jnang f e iin
e nic; su e nisn te co jnea,
osi e n man jnea . 16 Jo dsco
l o e ja ee l qui ji f sin,
ui joba e nibinn n f caluu.
17 Co n f e ln jaang dsea sea
cuu, jogu guib ncangoje qui,
jo jo e n qui j i coo ; ds ja
ca cuente u fa e hu m l qui
co jal e o, jo dseng f ba
co lafa tiimba ln, jogu lafa
f, jogu lafa tiuun, jogu lafa
rngumba cajo. 18 Jo ui e joba
liunn n e l cune quie e
ncaguo jlo f ni j, jo lajoba e

nilin lafa jaang dsea sea cuu;
jogu laeang jneab cajo e lafa
nil s e jlo e tee e niqu, jo
lajoba ja nil ln e ng lafa
rngun; jo lajob cajo lafa nil
m qui jmin e laco cung e
niljn r. 19 Jo jnea liumbaa
jogu baa goo qui jalng
dsea i neann. Joba f n e
cu b u e ngocng o laco
cat ng, jogu qu jing u f
quini Fidie. 20 Jan! N e
ju la: jnea t dsea cat on;
jo i i dsea i nin ju quie jogu
niner jn e laco ni e ju do
quie m nitre, joba nibaa
f dsi sn quir, jo colm
niquieenaa inaa co i dsea do.
21 Jo i i dsea i nit l e j l i
jal ju quie, joba nicubaare
f l niger colng co jnea f
if l laco ncal jnea e guiinn
co Tiquie f if quir f l
quir ta. 22 Jo f n, i i n
dsea dsi loguna, n na laj i
cat ng laj gui l dsea quie.
Jial l l jmifng dsea

Fidie f if
Jo m cang e jo, lalab

jnggu Juan e cangr: Jo
camo e ob coo jn qui if ,
jo canu e guicai i f y jmg
coo luu e i i lafa coo lu tromp
l laco canu lam uii do, jo
lalab cas jnea:
iquieng f la, jo nijmee n
ju laj i e n nidsije lajee m
ning ng e la.
2 Jo ladsif lajob caj a jee
Jmgu qui Fidie, jo lajee jo
610
Apocalipsis4,5
camnn jaang dsea f if ; jo
i dsea guii e f e e l gua
dsea i laniing i qui ta. 3 Jo
camnnre e jneng nir lacogu la
l coo cuu jlo e j eang e sii
cornalina, jogu jnei cajo laco
coo cuu e sii jaspe e jing j;
jogu lacng lajing e l guiing i
dsea ia do camo e lafa si coo
cuu e jnng m dse jmgui e
ti i, jo e jo jing j jlo laco coo
cuu r e sii esmeralda. 4 Jo f job
camgu cajo jigu guiequigu
e f lacng lajing e l guiing i
dsea laniing do, jo f job camnn
guiequiung y dsea cng e
neai f jo, jo lajng i dsea
quir m t, jogu te f moguir
lajaang lajaai jm c l corona
e l co layaang cune. 5 Jo e f
l guiing i dsea laniing do jneng
lafa m lj gi, jogu nb
m nii cajo, jo dseng eam te
m ; jogu e f quini l guiing i
dsea laniing do jneng coo gui
b j, jo e jo gung qui laj
guing jmgu qui Fidie. 6 Jo e
f quini e l guiing i dsea do, f
job jneng cajo laco la jneng f
ni jm, jo jneng ta jm lafa
coo s j. Jo dseng gui jo
jogu lacng lajing e f l guiing
i dsea laniing do, neang quiung
i j i dsi jmigui jmini l quini
jogu lajob l caluu cajo. 7 Jo i j
i lauii do jnei lafa jaang ie,
jogu i j i cat t do jnei lafa
jaang gt, jogu i j i cat n
do, bing lng laco jaang dsea
jmg la jneaaaa, jogu i j i l
cat qui do jnei lafa jaang
m i ing gui g. 8 Jo lajaang
lajaang i quiung do dsi j
cuer, jogu dsi jmigui jminir

l l ni jogu l l n cajo; jo
dseng u jm b ja t r e fr
lala:
Dseng ja cng cob

geang Fiii,
Dseng dsea geam dsea do,
dseng dsea guim dsea
do, jo b dsea gng, jogu
ti jmr l doi ee.
Jo b Fidie i seeng laj i lat
malgu, laj i ngu e
nitroo jmg jogu lat lana
jogu cajo i nijatu cal cat,
i seeng car ngong jm.
9 Jo lacoo ne m jmifng i
quiung do Fidie e cur dsea do
guimang, jogu m jmgr dsea
do dsea guiing f if , dsea i seeng
car ngong jm, 10 jo m jmor
lajo, joba f quini i dsea i guiing f
l niing do, laj guiequiung i dsea
cng do jmifi dsea do e te u
jnir, jogu ur e l corona cune e
te f moguir lajaang lajaai, jo
guiar f quini dsea do jo fr lala:
11 Finaa Fidie,nb dseng
dsea fng dsea ing f
lang f jmg,
joba nb dsea cat ng e
nijmifng dsea n,
jogu e nijmg dsea n,
jogu e nif dsea e eam
gn cajo,
co nb dsea cajmee lajal e
sea f jmg,
jo jalb e cajmee n calse
dseng laco la iin u.
Ji qui Fidie e ro f if
Jogu camgu cajo e f

jagu dse qui i dsea i
611
Apocalipsis5
guiing f l niing do e i coo ji

e sbeng e sl l l dsi jogu
l caluu cajo, jogu sjn r co
gui sello e laco ja sea f e nine
l doi i i . 2 Jo cammb cajo
jaang ngel i gng eang qui
Fidie, jo jmng r co luu te
lala:
I dsea i cat ng i nine e ji
do jogu e nif laj gui e sello
qui e ja cung ninea do?
3 Jo ds ja ji l seeng jaang i
cat ng i nijm lajo, ogu f y
jmg ogu f guo u ogu
f n u cajo fa seeng jaang i
cat ng i nine e ji do ogu e r
cajo. 4 Jogu jnea, Juan, dob snn
qu j i ja ii ee nijmeee, co ja
m calsng j i jaang fa i cat ng
i nine e ji do ogu e nijr ogu
e ni r cajo. 5 Ds jaang lajee i
dsea cng i ti guiequiung do
cas r jnea lala:
Jo qugu, co ja ee f sea,
co i do i l ng i Ie i iuung jee l
qui dsea qui Jud jogu i l ng
dsea sju dseata dsea fng Dav,
b i ncal , joba lana ncum
nif laj gui e sello do, jo lajoba
nilr niner e ji do.
6 Jo m cang e caf i dsea do,
joba camnn i Jose Jiuung i
sing f gui jo e f l guiing
i dsea laniing do co gu e
l neang i quiung do jogu
e f gui jo e f l neang i
guiequiung dsea cng do. Jo
i Jose Jiuung do l ngne lafa
jaang i ncajng i ncajnga dsea
qui. Jogu dsi gui fre jogu
gui jminire cajo; jo e job l lafa
laj guing jmgu qui Fidie
e casi f lang f jmg. 7 Jo
i Jose cangre jo cat ngne

casre e ji e i f jagu dse
qui i dsea fng i guiing f l
niing do. 8 Jo dsif m cat ngne
e ji do, i quiung do jogu laj
guiequiung i dsea cng do
casng yaai e te u jnir
f quini i Jose Jiuung do. Jo
lajaang lajaai do quier coo lu e
sii arpa, jogu quier u e l co
layaang cune e te s e coo, jo
e joba l jal e ju qui dsea
qui Dsea Jmang m jmifi
Fidie. 9 Jogu r ju e m e
ngo lala:
Nb dseng i cat ng i nis e
ji do, jogu i nifng jal e
sello qui do,
co cajngang dsea n, jo co
e jmn e catuu do ing
ta qui jalng dsea e
laco niui dsea qui
Fidie;
jo jee i dsea do quing
jmaquing l dsea,
jogu jmaquing ing jmi e
fr,
jo jalng i dsea jali
f jmaquing f e sea f
lang f jmg.
10 Jo cajmee co lajalng i
dsea e nb dsea qui
nif quir lajaang lajaai.
Jogu cajmee cajo e jalng i
dsea l i laj i jmidsea
qui Fidie.
Jogu coob
m niguie jm
e niquir ta f latng
jmg.
11 Jo m cang e jo, jo caj
jo canu luu dseng i leang
eang ngeles i teang lacng
lajing e l guiing i dsea niing
612
Apocalipsis5,6
qui ta do jogu lacng lajing
e l neang i quiung do jogu i
dsea cng i ti guiequiung do,
12 jo guican e guicafi do lala
co ju te eang:
I Jose Jiuung i cajng do
dseng cat mbre
e ningne jal e gng
jogu jal e jlo e sea f
lang f jmg
jogu e tngne eang,
jogu cat mbre e ngne
jal b cajo,
jogu e nijmg dsea re,
jogu e nijmiiang dsi dsea
co re,
jogu e nijmifng dsea re
contng cajo.
13 Jo m cang jo, canbgu
cajo jng Juan e lajb e catea
Fidie f y jmg jogu f ni
guo u la jogu f l n u
jo lajob f l n jm cajo, jo
lalab guicajng:
I dsea quie nif i guiing f l
niing qui ta do, jogu i
Jose Jiuung do cajo,
bing i cat ng i nijmifng dsea
jogu i nijmg dsea cajo,
co dsea b dsea i gng i tng
jm l doi ee,
joba dseng cat mbre e
nijmr laj i e iang dsir
lata ro jmg.
14 Jog u i quiung do cair lala:
E jb, lajob l !
Jogu laj guiequiung i dsea
cng do casr u jnir jogu ja
quiui e jmifi dsea do.
M cafing laj gui sello
Jo m cang jo, camgu

jng Juan jial i Jose
Jiuung do cafingne lauii e gui

sello do. Jo m cal jo, jo canu
e guicaf jaang lajee i quiung
do, jo dseng can lafa e lng
ee coo guicaniib dseng e te
eang jo caj:
Nea jo j e la!
2 Joba caj jnea ladsif lana,
jo camnn jaang cuea teaang, jo
i dsea i guiing f mocore do
ser coo l. Jo i dsea cang i
coo e l corona e nitr f moguir
jo l i jaang dsea i cal jogu i
nilb cajo.
3 Jo m t l cafing i Jose
Jiuung do e sello e cat t do,
joba canu e guicajng i cat t
do lajee i quiung do, jo lalab
caj do:
Nea jo j e la!
jo camnn jaang cuea i yung,
jo i dsea i guiing f mocore
do cang i e ti e ninr nii
qui dsea e laco nilseeng dsea
m f jmg la, jogu e nijmr
e nijngng rng dsea lajee la
ri; jo mf ng cang i coo
is e nigu qui jee nii.
5 Jo m t l cafing i Jose
Jiuung do e sello e cat n do,
joba canu e guicajng i cat n
lajee i quiung do, jo lalab caj
do:
Nea jo j e la!
Joba caj jnea ladsif lana, jo
camnn jaang cuea i ung, jo i
dsea i guiing f mocore do ser
coo cue. 6 Jo jee laco neang i
quiung do canu lafa luu dsea
jo guicajng lala:
Dseng coob
kiil mcuiee
j i e t ng dsea qui e lei
613
Apocalipsis6,7
coo jm ta, jogu j i n kiil

mcu cebadaba e lei qui
coo jm ta cajo; ds ja cung e
l nidsi lajo e aceite ogu e jm
m hung j cajo.
7 Jo m t l cafing i Jose Jiuung
do e sello e cat qui do, joba canu
e guicajng i cat qui do lajee i
quiung do, jo lalab caj do:
Nea jo j e la!
jo camnn jaang cuea i iuung i
r uaang, jo i dsea i guiing f
mocore do siir m. Jo caluu
i dsea ja jaanggu i lng fii
qui m; jo cang i e ti e
quir ta latng caquiung f
jmg e nijngi dsea co jal
is, jogu nisei dsea e jo sea
di, jogu nitr jal jmohu ,
jogu niti jalng j nuu e laco
nijngngne dsea.
9 Jo m cafing i Jose Jiuung
do e sello e cat i do, joba
camnn f n nife jalng i dsea
i cajng i cajnga dsea qui ui
e canir ju qui Fidie. 10 Jo f
jalng i dsea co ju e te
eang, jo lalab j do:
Finaa, nb dsea i gean i ja
dsee rng j i coo jogu dseng
i jmiti ju qui contng. Jo l
cat niquidsi qui jalng dsea
jmg jogu nicure iihu uii
qui e cajngai jnea?
11 Jo lajaang lajaang i dsea do
cang i s r e tee jlo, jogu
canur e n nijmimbr cate
lajo, co n e nijmbr jalnggu
dsea caguiaanggu qui Dsea
Jmang i jmo ta quir e nijui
l laco cajng jalng r cajo, jo
lajoguba nidsng i sing lajo.
12Jo
dob snn j m t l
cafing i Jose Jiuung do e sello
e cat j do. Jo lajee job m
caj u dseng e eang. Jo iee
dseng calnimbre dseng
lafa coo n m u e qu dsea
m l i f; jogu s dseng
calyui lafa jm, 13 jogu jalng
n i stng f y jmg
cajimbre f ni u l lacogu
sji g s f y ma qui
m i gu e te eang. 14 Jogu
y jmg cam e cast ng
yaang lacogu m beng coo
maj, jogu lajal m co gu
jal guo uji e ne ni jm
cals m e qui lacoo lacoo . 15 Jo
jalng dseata dsea fng co gu
jalng dsea laniing i qui ta
f jmg na, jogu jalng le
laniing i quie nif, co gu jalng
dsea sea cuu, jogu jalng dsea
laniing i quie nif jogu jalng
dsea i slaang, co gu jalng
dsea i snng i jmo ta, jo jalng
dsea b i canaang meng f dsi
t jogu lacaang jee jia f jee
m cajo, 16 jogu canaai s r jal
e m do co gu jal e jia do:
Jlng jnea jo meeng jnea
qui i dsea i laniing i guiing qui
ta do jogu qui i Jose Jiuung do
cajo, co eam ngui qunaa joba
iihu eam nicur lana.
17 Dsco lanab cadsng jm e
nidsije iihu e eang, joba i
nit l co e jo?
Laj i dsea qui Fidie i nsing
Jo m cang e jo, camnn

jng Juan quiung ngeles
i teang laj qui quiung ni
guo u jmg e ser laj qui
614
Apocalipsis7
quiung jmg e laco jo ni gu
gu f ni guo u ogu f ni
jm ogu f jee ma cajo. 2 Jo
cammbgu cajo jaanggu ngel
i ja f l l guo iee, jo jar
ser e sello qui Fidie i seeng
car ngong jm do. Jo i ngel do
co ju teb eang catr laj
quiung i ngeles i cang ng e
ti qui e nilr f ni guo u
jogu f ni jm cajo. 3 Jo i ngel
i ja f l l guo iee do cas r
i ngeles i quiung do jo lalab
caj:
Ja leena j i coo f ni guo
u osi ni jm osi jal ma
cart m nitnaa e sello qui
Fidie quii f guiaqui lajaang
lajaang dsea i jmo laj i e iing
Fidie.
4 Jog u canb cajo ji j i ti i
dsea i ning e sello qui Fidie
do, jo i dsea tir ciento cuarenta
y cuatro mil jee jalng l dsea
Israel. 5 Jo jalng i dsea quing
guitu mil dsea i teang jee l
qui dsea sju Jud, jogu guitu
mil dsea i teang jee l qui
dsea sju Rubn, jogu guitu mil
dsea i teang jee l qui dsea
sju Gad, 6 jogu guitu mil dsea i
teang jee l qui dsea sju
Aser, jogu guitu mil dsea i teang
jee l qui dsea sju Neftal,
jogu guitu mil dsea i teang
jee l qui dsea sju Manass,
7 jog u guitu mil dsea i teang jee
l qui dsea sju Simen, jogu
guitu mil dsea i teang jee l
qui dsea sju Lev, jogu guitu
mil dsea i teang jee l qui
dsea sju Isacar, 8 jogu guitu mil
dsea i teang jee l qui dsea
sju Zabuln, jogu guitu mil dsea

i teang jee l qui dsea sju
S, jogu guitu mil dsea i teang
jee l qui dsea sju Ming.
9Jo
Jalng dsea i ntee s
m cang e jo jnggu
Juan camnn dsea i dseng i
leang eang, jo j i jaang dsea ja
i i qu jm fa e nijmi jng
i dsea do tir. Jo jee i dsea do
quing dsea i seeng f lajal f,
jogu lacaing caing dsea, jogu
lacaing f e sea f jmg, jogu
lajal jmi e f dsea e sea f
jmg. Jo laji do, dob teai
f quini e e e l guiing i dsea
laniing do jogu f quini i Jose
Jiuung do cajo. Jo lajmbre quir
s r e tee jogu ser guo moo
quiee lajaang lajaai. 10 Jo lalab
fi do co ju e te:
I nab Fidie qunaa colng
co i Jose Jiuung do
i ncal cacur jnea e
ncalangnaa jee jal
iihu e cat ngnaa ui
jal dsee qunaa,
co i nab dsea i guiing e f l
niing do f l quir ta!
11 Jo lajm ngeles teai lacng
lajing e l guiing i dsea laniing
qui ta do jogu lacng lajing e l
neang jalng dsea cng jogu
e l neang i quiung do; jo lajng
i ngeles do catui cart cajnu
dsequir e f quini e l guiing i
dsea niing do e jmifngnei lala:
12 Lajob nil!
Jo cat m Fidie quii e
nijmifngnaar,
jo cat mbre e ni dseng
laj i e gng,
615
jogu b dsea i tng ngng,
jogu cat mbre e
nicunaare guimang
jogu e nijmgoobaare cajo jo
tmbre jmr l doi ee,
jogu seab b quir cajo car
ngong jm.
Jo lajob nil!
13 Jo jaang lajee guiequiung i
dsea cng do cajmng r jnea
lala jo caj:
I jalng i dsea i qui m t
na? Jo jie f l cajali na?
14 Joba lalab cang jnea quir:
e , nb dsea .
Joba caitu r quie lala:
I nab jalng dsea i ncang ng
jee jal iihu , jogu ncarubre
s r jo teeb ncaser laeang co
jmng i Jose Jiuung do.
15 Jo ui joba teai f quini
laco l guiing Fidie
quir ta.
Jo u jm b jmco r f sn
gu qui Fidie,
jo nijmb i dsea i guiing f
laniing do jalng i dsea
.
16 Jo ja to jm fa nigui
jmaai
ogu jmjmi cal cat,
ogu nil gur iee
ogu e guinr cajo,
17 co i Jose Jiuung i guiing
dseng f quini e l guiing
i dsea niing qui ta do,
b i niling dsea i jmo
jalng i dsea lafa jaang
dsea i jmo jose quir,
jo b i nij quir cajo f l
sea lafa jm jlo e jmo
e seeng dsea cng co
Fidie lata;
Apocalipsis7,8
jo Fidie nijmr e jo niqul
jalng i dsea .
M cafing e sello e cat gui do
Jo m cang jo, jo camo m

t l cafing i Jose Jiuung
do e sello e cat gui qui e ji do,
jo dsif m cal lajo dseng tiib
ca f y jmg lajee can
oor. 2 Jo lajee job, camnn laj
guing ngeles e teai f quini
Fidie, jo cang i do lajaang
lajaai jmac lu tromp. 3 Jo m
cang jo, cajnng jaanggu ngel,
jo cas do iar f nife jo quier
coo u e l co layaang cune, jo
rm te s e sl ng. Jo jmiguib
e s do cang i, jo cacang niung
co jal ju e jmifng dsea
Fidie qui jalng dsea i nl ng
dsea qui dsea do. Jo jal e jo,
f dob caje f nife e l sl co
layaang cune e si f quini e l
l e e l guiing i dsea laniing i
qui ta do. 4 Jo m caco e s e
sl ng do e te e f dsi u qui
s do e se i ngel do, joba e jmii
qui do canaang soo f quini
Fidie colng co jal ju e f
dsea m fi Fidie. 5 Jo m cang
jo, i ngel do cajmri e u do
co m jto qui nife, jo ng
jo coo cafebre f ni guo u;
jo job m can e gab canii jogu
cat m eang jogu caquie
gi jo caj u e eang cajo.
M cai i jal lu tromp
6Jo
m cang jo, laj guing

ngeles i quie jmac lu tromp
caguieng gui yaai e niji bre.
7 Joba i ngel lauii do caji r
lu tromp quir, jo dsif lajob
616
Apocalipsis8,9
canaang cab f ni guo u
jal dsi co j e scng co
jm. Jo cacob jie ja can f
latng guo u, jogu lajob
jal ma cacob jie ja condse,
l lajal onuu r e sea lajob cal .
8 Jo i ngel i cat gng do caji r
e lu tromp quir, jo dsif lajob
camo jng Juan coo e l la
l coo m e f e i j eang, jo
e jo f dob cab f ni jm, jogu
jie ja condse jm cauing
jm. 9 Jogu cajo jie ja condse
jalng j teang jm
cajmbre, jogu cam cajo jie ja
condse jal e mo e ng f ni
jm.
10 Jo i ngel i cat gaang do
caji r lu tromp quir, jo
dsif lajob catng jaang n
fng i ing f y jmg i caang
lafa coo bj. Jo i la cati jie ja
condse f ni lajal gua jogu
lacaang f l ning jm cajo. 11 Jo
gab ji n ju j i laco e sii i
n do, co siir Coo e Gu; jogu
jie ja condse lajee lajal jm
callb e calgu, jo i f m jalng
dsea cajng ds e car
e jm e
cacng lafa ogui do.
12 Jo m cang jo, i ngel i cat
quiung do caji r lu tromp
quir, jo dsif lajob jie ja
condse iee jogu jie ja condse
s jogu jie ja condse lajee
lajalng n calb quir, l
jie ja condse tng lacaing
cai do, jo jo e jr calsegu
j i cap. Joba jie ja can jm
jogu jie ja can u jo ee j
calse j i cap.
13 Jo ng jo, camnn jaang j
i jneng lafa m e cang ngne
ngne f gui g. Jo lalab

cajngne co ju te:
E ng f b jalng dsea i
seenggu f ni guo u jmg
m t l nit e nii i lu
tromp e nab niji i gaanggu
ngeles do!
Jo m cang jo, i ngel i cat
ing do caji r lu tromp
quir, joba camnn ladsif lado
jaang n i ing f y jmg
jo cati f ni guo u; jogu
cang i do e jo qui too l
n s. 2 Jo m cana e too jo,
dseng cau jmii lafa
jmii e u f dsi too hornob
dseng; jogu e jmii e cau e
f too n s do cajme e caln,
co caquiam iee co e jmii
do. 3 Jo i leang m caung
jee e jmii do jo caningne f ni
guo u; jo cang ng i j do e
cauingne j i guim jogu e re
lafa tacb . 4 Jo cahu ta qui i
j do e ja nilre j i coo onuu,
dseng j i caing onuu r
ogu jal ma. Jo dseng laj i
dsea i ja to sello qui Fidie
f guiaqui, laj i bing i ni ng
i j do. 5 Jo ds jalng i m
do ja cang ngne f fa dseng e
nijngngne jalng dsea, co laj i
f e cang ngne e lco nicure
dsea iihu eam lajee ing s;
jo e l ni re do cu lacogu cu l
jaang tac guing. 6 Jo ie jm
jo jalng dsea nijmbre quij jial
nijui, jo ds ja niguir e uiing
e nijngng yaai; co iimbre e
nijui, ds ja m nilsea quir.
7 Jo i m do jnengne laco
cuea i nl ng gui qui e
nidsilingne f jee nii; jo te
617
Apocalipsis9
moguire lajaang lajaangne l

corona e l co layaang cune,
jogu nire l b ji laco l ni
dsea jmg. 8 Jogu jre l b ji
laco l jgui dseam , jogu
majare l la l maja ie. 9 Jogu
lacaang nidsire sb layaang
e laco jmng yaangne, jogu
laj i e m e ta cuere do laco
ngne n lafa m i i jal b
carreta e j cuea e nngol f jee
nii. 10 Jogu nicure l laco l
nicu tac , jo co e job re. Jo
cang ngne e l ngne j guing
e laco ni ngne jalng dsea
lajee ing s. 11 Jo seem jaang i
quie nif qui jalng i m do
i qui ta quiare, jo b i ngel i
lng laniing do i ne ni e f too
n s do. Jo Abadn siir co
jmi hebreo, jogu Apolin siir co
jmi griego, jo e jo gung jaang
i le.
12 Jo lanab cadsng lauii coo
l e iihu do; ds l uiimb
jng, co nab jal t lgu iihu
e eanggu.
13 Jo m t l caji i ngel i cat
jung do lu tromp quir,
jo dsif lajob canu luu dsea e
guicaj e f l te laj qui f f
laj qui quiung qui nife e
l l co layaang cune do e si
f quini Fidie. 14 Jo e luu jo cas
lala i ngel i cat jung do i quie
lu tromp jo caj:
Leaang laj quiung i ngeles
i ung co cadena do e f
gua f e sii ufrates.
15 Jo calam i ngeles i quiung
do e laco nijngi jie ja condse
tng jalng dsea i seeng f
jmg, co jem ncan gui
quii do e oor jogu e jm

jogu e s jogu e ji i e nijmi
do lajo. 16 Jo i le i neang cuea
do canbaa e tir doscientos
millones.
17 Jo lajoba camo laj i e iing
Fidie e nimooo do e camnn
jalng i cuea do, jo jalng i dsea
i neang f mocore do quier
f ni dsir chal e l co e
laco jmng yaai. Jo e jo jneng
laco jneng j jogu azul l laco
l coo cuu e sii jacinto, jogu
e ne lacogu l azufre. Jogu
mogui jalng i cuea do l laco
l mogui ie, jogu f mooore
u j jogu jmii jogu azufre
cajo. 18 Jo jie ja condse tng
lajng dsea jmg caji co
e j do co gu e jmii do jogu
co e azufre do e u f mooo i
j do. 19 Dsco e o i cuea do e
qu re jm f mooore co gu
f nicure, co nicure l laco l
mogui m, jo co e job e cre
car jngangne dsea.
20 Jo jalng dsea i ja cajng co
jal e iihu e calse do, ds ja
cat br e jmor jal e l e t
jmor, ogu cat r e jmifi jalng
i lng, ogu cat r e jmifi
jalng die i o j i l ng co
layaang cune osi co cutee osi
co bronce osi co jal cuu
osi co jal ma ; jo j i jaang
i die i o j do cung l jr
ogu cung l nr ogu cung l
ng r cajo. 21 Jo dseng ja caliing
i dsea do fa cat r e jmobr jal
ta jngang jalng dsea rng jogu
jal ta dsea lang jogu jal ta
le co dsea osi dseam i o
quir jogu jal ta jmo cajo.
618
Apocalipsis10,11
Jaang ngel co coo ji ji
10
Jo m cang jo jng

Juan camnggu jaang
ngel i gng i jajgiang f y
jmg i quing jee cab jni, jo
e f lacng moguir si coo cuu e
jneng m dse jmgui jogu e ti
iee. Jogu nir jing j laco j iee,
jogu tr l laco m sng niing
j e cuee. 2 Jogu ser coo ji ji e
sna, jo cas i ngel do tr dse
f ni jm, jogu e tr tuung
do casr f ni guo u. 3 Jo te
eang caor l lacogu m o
jaang ie; jo m t l caor, e
luur do can lafa e caquie
gi gui ya. 4 Jo m cang e
canii e gui ya do, jnea lam s
nijmebaa jal e jo f ni ji; ds
lajee job m t l canu coo luu
e ja f y jmg jo cas jnea
lala:
Juan, lco meeng f dsi
mogu lajal ju e can qui
e gui ya e ncanii do, jo jie m
a fa e nijme.
5 Jo i ngel i camnn do i cas
t e dse f ni jm jogu
tr e tuung f ni guo u,
caser guor dse f y jmg
6 jo cacur ju quir uii qui i
dsea i seeng car ngong jm do,
i dsea i cajme y jmg jogu
jalng i seeng f jo, co gu guo
u co jal e sea f jo jogu
jal jm l lajalng i seeng f
lang f jmg, jo lalab caj:
Jo n fa e nilgu e nilti
jal e na; 7 co m t l nit e
i ngel i cat guing do nini
niji r lu tromp quir, jo ie
job m nilli laj i e sm Fidie
e n nilti e ja i dsea jenggu,

l laco j i ju e cas r jalng
dsea quir i caf cuai quir
malgu eang.
8 Jo laj i e luu e canu lauii
do e ja f y jmg, calb cat
cafngtu jnea jo cas jnea lala:
Juan, gua jo quie e ji ji e sna
do e i f jagu i ngel i s f
ni jm jogu f ni guo u.
9 Joba cangb jnea f l sing i
ngel do, jo cam re e ji ji e o
do, jo lalab cair quie:
Jo jo qui. Jo lfa f mooo
nilrob lacogu la ro ta, jo ds
f dsi t nilgub.
10 Jo m cang e jo, cat mbaa
e ji ji do e f l se i ngel do jo
cagbaa; jo jba e f mooo
jlob ro e do, lfa m cat f
dsi tu, gab gu e do. 11 Joba
guican coo luu e guicajng
cas jnea lala:
N n niguitu cal cat
jal ju e jng Fidie cuai
qui jalng dsea i seeng f
jal f jogu lacoo sn jogu
lacaing jmi e f dsea jogu f
quini jalng dseata dsea cng i
quie nif cajo.
11
Gng dsea i ti ni
Jo m cang jo jnggu

Juan cang nn coo s e
qui guia e l lafa coo cu,
jo canu e lng i i cas jnea lala:
Ran jo quie e s guia na
qui jo quie ji j i ti e gu
qui Fidie jogu ji j i ti e f
nif quir cajo, jogu nijmimba
cajo jalng i dsea i dsiling f
jo e dsijmifi Fidie. 2 Ds lfa
jie m gui f sigui qui e
619
Apocalipsis11
gu do, co e f jo ncang ng
jalng dsea i ja m cuing Fidie
e laco dsea b i nisong f jee
f geang qui Fidie lajee n
ji i ds can. 3 Jo jnea, Fidie,
nis nn gng lajee dsea quie i
ti ni, jo i dsea quir m e qui
dsea m l i f, jo jneab cajo
nicure e nifr cuai quie
lajee mil doscientos sesenta jm.
4 Jo i dsea gng i ti ni do l i
lafa laj t e ma olivo co gu
laj t e candeler do e te f
quini Finaa dsea ne nir f
lang f ni guo u jmg. 5 Jo
doi i i dsea i iing nijmeng ga i
dsea gng do, joba i gng do u
j f mooor jo co e job j i
dseng conguia jalng dsea i n
ni quir, jo lajob nijung doi
i i dsea i iing nijmei do ga. 6 Jo i
dsea gng i ti ni do ng mbre f
e laco qu r jm e jmr e nijn
y jmg e laco jo nit gu
jm lajee e taai e jmor ta e
fr cuai qui Fidie, jogu cajo
seab f quir e lr e nijmiui
jm jal jm, jogu seab f quir
cajo e nicur lajng dsea jmg
l doi ee iihu l j ya e
calii lajo. 7 Jo ds m t l
cat ta qui i dsea gng do e
ncafr cuai qui Fidie, joba
i j lng i dse i nig f too
n s do, b i nitng co r jogu
b i nil r jogu nijngabing do
quir. 8 Jo i l gng do f dob
nirsaai f jee n qui e f
f e l catng Fiir f dse cru.
Jo e f jo l lafa f Sodoma osi
l lafa Egipto . 9 Jo lajee n jm
ds condse nin lajng dsea i
seeng f f p osi f f co , jo
lacoo lacoo sn jogu lacaing

lacaing jmi e f dsea, e dob
rsaang i dsea gng i nlng do
f jee n . Jo jalng i dsea do
ja nicur f fa e ning i dsea i
teng lng do. 10 Jo ie jo jalng
dsea i seeng f ni guo u eam
niliang dsir ds e ncajng i
dsea gng do, jo jmb nidsitai
e laco cu li e eam iang dsir,
jo nicu ri jal e iang dsir
la r. Jo nijmr lajo ui e i
dsea gng do eam jmigui jal
iihu cacur jalng dsea seeng
f jmg.
11 Jo ds m cang e n jm
ds condse do, Fidie cajmer
e caj b tu i dsea gng i ti ni do,
jo caramtui do cal cat; jo
jalng dsea i cang e caj tui do,
dsng cafi. 12 Jo i dsea gng do
canur coo luu te e ja f y
jmg jo lalab guicajng e luu do:
Hu na f la!
Joba lajob cajmei do,
cajgobre e qui jee cab jni,
jo jalng dsea i n ni quir
cangbre jal e jo. 13 Jo ladsif
lajob caj u e eang, jo co e
job cajlng guo u jo cam
caquiung ji e f jo, co caqu b
jal n jo gui mil dsea cajng.
Jogu laj i i ja cajng co e jo,
eam cafi, jo jogub m canaai
e jmifi Fidie dsea guiing if .
14 Jo casumji e iihu e cat t
do; ds jo hu dsgu e nija e
iihu e cat n do.
15Jo
M cai i lu tromp e
cat gui do
coob
m caji i ngel i
cat guing do lu tromp quir,
620
Apocalipsis11,12
jo job m t l can jmigui luu
e te eang f y jmg jo lalab
n guicajng:
Lanab cat e Finaa Fidie,
colng co i jor Dsea
Jmang i casi do,
niquir ta f latng f ni
guo u jmg, jo car
ngong jm nijmr lajo.
16 Jog u laj guiequiung i y
dsea cng i neang e qui f
quini laco guiing Fidie iar,
lajm i dsea cng do catui
cart cajnu nir f ni u, jo
lajob cajmifi Fidie 17 jo fr:
Cunaa n guimang,
Finaa Fidie,
n dsea fng dsea in i
qu jm jm l doi ee,
jo n dsea i seeng laj i lat
mal laj i ngu e nitroo
jmg jogu cajo cart lana,
jogu i nijatu cal cat,
dsco n ncang mba e tn
e qu jm l doi ee,
jogu lat lanab ncanaan e
qui ta.
18 Jo lajalm dsea seeng f jmg
eam ncalgui qui;
jo ds lanab cat e
nijmiguing u uii quir
cajo,
jogu lanab cajo cat e
niquidsi qui jalng
dsea i ncajng;
jogu lanab cat e nicu
guie qui jalng i dsea
i cajme ta qui i caf
cuai qui
colng co jalng dsea
i cal ng dsea qui i
cajmg n, nai su dsea i
niing osi ja nii .
Jogu lanab cat cajo e

niimba jalng i ncale,
jalng i ncacu jal iihu
f ni guo u jmg.
19 Jo ng jo, jog ub cana e gu
qui Fidie e si f if , jogu
f dsi job si e guo e slng e
l sma laj i ju tgua qui
Fidie. Jo lajee jo dsng lj
gi, jogu dsng nii, jo te
m eang cajo, jogu caj u, jo
dseng dsi e cob caji f ni
guo u cajo.
Jaang dseam co jaang

j gui mogui
12
Jo m cang e jo jng

Juan coo gu e li e
dsig dsinaa eang cajnng f
y jmg: jo cajnng jaang
dseam i quing iee lafa e quir
s r, jo l uii tr do ing s
jogu i moguir coo l corona
e taang guitung n . 2 Jogu
y b nquieng i dseam do cajo,
jo dseng te eang or, co t
l nilseem i y do quir. 3 Jo
m cang e jo, coo gu li e cajnng
f y jmg: jo cajnng jaang
j lng, jo i j do latmbre
yungne, jo gui moguire ti
jogu gu fre cajo, jo lacoo e
moguire do te jmac l corona.
4 Jo co nicub i j lng do
caingne jie ja condse tng
lajalng n i stng f y
jmg jo cabingne f ni guo
u. Jo i j lng do casng
iare f quini i dseam i t l
nilseeng y qui do; jo i j do
nsjeengne e nijngmbre i y
qui i dseam do e nicngne
ladsif m nilseei do. 5 Jo coob

621
Apocalipsis12
m t l cat e cangam i y
qui i dseam do, jo jaang jiuung
sb calsng, jo b i niqui ta
f lang f jmg, jo nijmei
ta e mau e l co layaang
. Jo ds i jiuung do condse
cangi f l guiing Fidie e f
l l e l niing do; 6 jo i dseam
do cacu i bre cangr f ni guo
u qui , co f jo caguia Fidie
gui e nili do lajee mil
doscientos sesenta jm.
M calse nii f y jmg
7Jo
m casung e jo, canaang

nii f y jmg. Jo i ngel i
eang gng i sii Y co jalng
ngeles quir cati co i j
lng i gui mogui do colng
co jalng ngeles i lng qui
i j do. 8 Jo ds i j lng do
co gu jalng ngeles i lng
quiare ja sea b quiare
fa e cal re e nii do. Joba jo
calsegu e quiare f if fa e
nigere f jo. 9 Jo lajoba catm i
j gui mogui do, jo bing l ng
fii i lng, jo siibre Satans cajo,
jo b i jmo ta jmgng jalng
dsea seeng f lang f jmg.
Jo t y jmg cabiingne cart
ni guo u colng co jalng
ngeles i lng quiare.
10 Jo job m t l cantu coo
luu e te eang f y jmg e
guicajng lala:
Jo lanab ncat e Fidieb
nilei jalng dsea
jmg,
jo nicr nif qui dsea
laeang co e gi do.
Jogu i Jor Dsea Jmang i
casing Fidie do
lana niquir ta r qui

jalng dsea jmg,
co ncabiim i lam n ng
jalng dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang
i lam n ng jalng f
quini Fidie e u jm .
11 Jo jalng i dsea rnaa dsea
qui Dsea Jmang do
ncal bre i do laeang
co e jmng i Jose
Jiuung do e catuu f dse
cru
jogu laeang co jal ju
qui Fidie e ncaguiar,
jo ja cafi fa e nijui,
co caguiab dsir e doi ee
cal b.
12 Jo ui joba gliam dsi f
if ,
jogu jalng n, dsea
nneangna f jo,
gliam ona cajo!
Jo ds e ng f b jalng
i seeng f ni guo u
jmg co gu jalng i
seeng f ni jm,
dsco ncajgng fii i lng f
jee n e eang nsgui
quina,
co guib nir e s jmba
seenggur f jmg na!
13 Jo m call i j gui mogui
do e cabiingne f ni guo u,
joba canaangne ngre nmbre
i dseam i cangoquieeng i y
s do. 14 Jo ds i dseam do
cang i qui Fidie e sea t
cuer e fe, jo e jo l laco l cue
jaang m, jo co e jo nilr ni i
jo nidsr f quir e f ni guo
u qui do, jo lajoba nilseei
hu i gu laco seeng i j gui
622
Apocalipsis12,13
mogui do, jo f guo u job
cang i jal e nr lajee n ji i
ds can. 15 Jo i j gui mogui
do canaangne re jmigui jm
e f l taang i dseam do e l
laco nijung i dseam do e nijgir
jm; 16 jo ds ia guo u
cajmcob
i dseam do co canab
lafa mooo, jo f guo ub
canaang ya e jm qui e gua do
e catuu f mooo i j lng do.
17 Jo ds co e jo i j lng do
dseng eam calguingne qui
i dseam do, jogu cangbre e
cangotingne co jalng dsea
sju i dseam do i seenggu f
guo u, jalng i dsea i jmiti
jal ju qui Fidie jogu
i teang te f gui co Jess
cajo. 18 Jo i j gui mogui do f
dob cajere f n jm.
Gnggu j dse i lng
13
Jo m cang e jo jng

Juan camgu e cag
jee jm jaang j dse, jo
gui moguire ti jogu dsi gu
fre cajo. Jo lacoo lacoo e fre
do te jmac l corona, jogu e
f lacoo moguire do to ju e
ga e jmineang Fidie. 2 Jo i j
dse i camnn do jnembre la
jneng jaang ie i sii leopardo;
jogu tre l b ji la l t j i
sii oso, jogu mooore l la l
mooo ie. Jo i j gui mogui
lauii do cacubre i j dse do
laj i e b quiare jogu laj i e
l guiingne, jogu cacure f e
quii do ta. 3 Jo coo mogui i
j dse do jneng lafa e scu
e jo to jm nijing m ; jo ds
calob e l scu quiare do,
joba lajm dsea jmg eam

cangog dsir jo lajm dsea
cas uii qui i j dse do.
4 Jo cajmifm dsea i j gui
mogui lauii do dsco cacubre
i j dse do f e quii do ta,
jo cajmifmb dsea i j dse do
cajo, jo lalab cas rei:
Jo ji l seeng jaanggu laco i
j dse la, jo j i jaang ja i i qu
jm e nil i j dse do m i i
nitng co re.
5 Jogu cang mb i j dse do
f e nifre ju ro jogu jal ju
ga uii e n ningne Fidie, jogu
cang ngbre f cajo e niquire
ta lajee tul dsi gng s. 6 Jo
lajob cajmere; cafbre ju ga
uii qui Fidie co gu f l
guiing dsea do, jo cafbre ju
ga cajo uii qui jalng i neang
f if . 7 Jogu cang mbre f cajo
e nijmre nii co jalng dsea
i l ng dsea qui Fidie cart
nilbre jalng i dsea ; jo dseng
i j dse dobing i qui ta l
doi i i dsea i seeng f f co osi
f f p osi l doi ee jmi e
f dsea . 8 Jo i f m dsea i seeng f
ni guo u jmg nijmifi i j
dse do, ds nijm lajo lajalng i
dsea i ja sjneng f ni ji lat m
catroo jmg e f l taang jalng
dsea i nsgung qui i Jose
Jiuung do i cajng f dse cru.
9 Jo i i n sea loguna, joba
n na jal e ju na:
10 Jo jalng dsea i nsing qui
Fidie e nidsili f n,
joba f nb nidsili;
jogu jalng dsea i nsing
qui dsea do e nijnga
dsea quir,
623
Apocalipsis13,14
jo lajob nijm Fidie e

nijui do cajo l lacogu
co e jngang dsea ri.
Jo ui co jal e na, joba
jalng dsea i nl ng dsea
qui Dsea Jmang n
teai te co ju qui
Fidie jogu e ja niltng
dsir co e ju jo.
11 Jo m cang e jo jng Juan
camnn jaanggu j dse i lng,
jo i j cag re f guo u. Jo
dsi t fre e l ji la l f jaang
jose jiuung, ds fre laco f
i j gui mogui lauii do. 12 Jo i
j dse la i cag f ni guo
u seab f quiare f quini i j
dse lauii do e quire ta, jo
cajmere e lajm dsea seeng f
ni guo u jmg cajmifi i
j dse i lauii do i lam jneng
dseng e scu ngne e la hu ng e
jo nijing m , ds calamtu re.
13 Jo i j dse do i cag f
guo u qu bre jm e jmore
jal e li e dsig dsi dsea, co
lbre e nijmre e niji j f y
jmg jo nisoji f ni guo
u dseng laco la n dsea lana.
14 Jo co jal e li e jmore do
f quini i j dse lauii do
cajmgngne jalng dsea seeng
f ni guo u, jo caquire ta
e cal ng jaang die dsea guo
qui i j dse lauii do i scu ng
lahu ng co is e ja m
nijing quiare, ds calambre.
15 Jo i j dse i cag f ni
guo u do cang ngne e qu re
jm e nijmre e j i die dsea
guo qui i j dse i lauii do
e laco i die do lbre e nifr
jogu e nijmr e nijung jalng
dsea i ja nijmifng r. 16 Lajob

cajo cajmer e coo guinb nit
dsea coo e li f guor dse osi
f guiaquir , na i leeang jogu
na i cng, na i tiing jogu na i
sea cuu, na jalng dsea i slaang
jogu na jalng dsea i snng i
jmo ta t jmo qui dsea. 17 Jo
j i jaang dsea cung ee l lr
ogu ee l n r song ja quier e
li do ogu tai e ju qui i j
dse lauii do osi e nmero qui
jial sii do .
18 Jo n dseng e tm dsea e
laco ningi e ju la; jo i dsea i
ngng do, ambre e nmero
qui i j dse lauii do, jo e job
nmero qui dsea jmg, jo e
nmero jo l seiscientos sesenta y
seis.
Laj i e ca i dsea i ti ciento

cuarenta y cuatro mil
14
Jo m cang gu e jo jng

Juan camngtu i Jose
Jiuung do e singne sre f y
m Sin. Jo dob teang colng
co i Jose Jiuung do ciento
cuarenta y cuatro mil dsea quir
i to e li quir f guiaqui jial
sii i Jose Jiuung do jogu jial
sii Tiquiare cajo. 2 Jo m cang
jo, canu coo e guicai i e ja f
y jmg, jo e jo n laco n l
i coo lo e f jogu can cai i
lacogu la n m quie gi
e te eang, jo nb cajo laco
la n fa m teang dsea f ng
i b jal lu quir e sii arpa.
3 Jo jalng i dsea do r coo e
e m f quini e l l e e
l guiing i dsea niing do jogu f
quini i quiung do jogu f quini
624
Apocalipsis14
jalng i y dsea cng do cajo.
Jo j i jaang dsea ja niqu r jm
fa e nilti e do, co dseng
laj i i dsea f ng i ti ciento
cuarenta y cuatro mil dob j i i
qu jm niltng, co j i bing i
calang jee jal dsee qui lajee
lajalng dsea i seeng f ni guo
u jmg. 4 Jo jalng i dsea
nab i ja cajmeng yaang fa e
caler co dseam , jo jalng
i dsea nab i teang uii qui i
Jose Jiuung do jogu dsea qui
b l i jogu contm seei co
dsea do. Jo jalng i dsea nabing
i calang jee jal dsee qui
lajee lajalng dsea jmg, jo e
jo gung lafa coo e cacur lauii
e cat ng Fidie co gu i Jose
Jiuung do. 5 Jo jalng i dsea j i
coo ju e o j cau f mooor,
joba dseng ja e sli j i coo
f quini Fidie.
Laj i ju e quie i ngeles

i gaang do
6Jo
m cang jo jng Juan

camnggu jaanggu ngel
i ngang ng f gui jo y
jmg. Jo i ngel do quier ju
qui Fidie e ja to jm niing
e qui nidsiguiar jee jalng dsea
i seeng f ni guo u jmg l
lacoo lacoo f e p osi e co ,
jogu lacaing caing dsea, jogu
lacaing caing jmi e f dsea
cajo. 7 Jo lalab fr co ju te:
Jmgoona Fidie dsea guiing
if jogu jmifngnar, co lanb
cat e niquidsir qui lajaang
lajaang dsea jmg. Jo jmifngna
i dsea , co bing i cajme y
jmg co guo u jogu jm

l lacaang l ning jm.
8 Jo m cang jo, jaanggu ngel
caj co ju te lala:
Lanb cat ! Lanb cat
e dseng niing e f f e sii
Babilonia, co jalng i dsea i seeng
f jo ncajmli jalng dsea i
seeng f lang f jmg e jmor
l doi ee e l dsi ngu tai!
9 Jo m cang jo, cangoquieng
jaanggu ngel, jo co i la cat
gaai, jo lala caj do co ju
te:
Song i i i jmifng i j dse
lauii do co gu i die guo
quiare do, jogu e ni e nit
e li quiare f guiaquir osi f
guor , 10 joba jalng i dsea
n e nimbre e guing Fidie e
jo tgur ui e dsee e jmrng
yaai do, jo e jo lafa ncajmii
f dsi co quir, co eam
nsgui qui jalng i dsea ;
joba iihu e eam ni do e
nidsitai f ni j e quieng
azufre l coo e ja to jm y, jo
e jo nil f quini jalng ngeles
i geang qui Fidie jogu f
quini i Jose Jiuung do cajo.
11 Jo e jmii qui e l coo e l
teang i dsea ng iihu do jo
to jm fa e niquinggu, jogu
ja to jm s e jm osi e u fa
e nijminggu jalng i jmifng i
j dse lauii do co gu i die
guo quiare do jogu jalng
i ncang laj i e li quiare do
cajo. 12 Jo jalng i dsea i l ng
dsea qui Fidie i n jal ju
quir jogu teai te f gui
co Jess, jo jalng i dsea bing
625
Apocalipsis14,15
i n cu b yaang e ja nit r
laj i e f nteai do.
13 Jo m cang e jo, canu
coo gu luu f y jmg e cajng
lala:
Juan, jme e ju la:
Juguiji lat jm na jogu l
dsgu qui jalng i dsea i jung
ui Finaa Dsea Jmang.
Lajob l cajng Jmgu
qui Fidie lana nijmim
jalng i dsea ui jal ta e
ncajmer, co e job cu li f
quini Fidie e gui jal e jo.
Laj i e st ng dsea f ni guo u

14Jo
cajgu jng jng

Juan jo camo cab jni e tee;
jo f ni e jni do camo e guiing
jaang i jnemji la jneng jaang
dsea la jneaaaa. Jo i f moguir
coo l corona e l co layaang
cune jogu ser coo hoz e
m. 15 Jo cag jaanggu ngel
f dsi sn gu e si f if , jo i
ngel do or te lala e i i dsea i
guiing f ni e jni do, jo cas rei
do lala:
Jme ta e hoz na qui,
jo st ng laj i e ncaroo, co
lanab cat , jogu laj i e lafa e
cajn dsea f ni guo u, lanab
ncaroo!
16 Joba i dsea i guiing e f ni
jni do cang mbre e hoz
do quir f ni guo u, jo
cast bre laj i e l e lafa e caroo
f jo.
17 Jo m cang jo, cag
jaanggu ngel f dsi sn gu
e si f if , jo quie bre cajo coo
hoz e m. 18 Jo e f nife do
cag jaanggu ngel i qu jm
nijm e nic, jo catr co ju

te i ngel i quie e hoz e m
do, jo cas rei do lala:
Jme ta e hoz e m
na qui, jo qui jal gung
hung j e sea f ni guo u,
dsco ncat b qui e nil lajo,
co nf b m hung j qui!
19 Jo i ngel do caquibre e
hung j do co e hoz e
m do, jo catr coo l catr,
jo f job l niye do, jo e la
gung laj i e iihu song e
nicu Fidie jalng dsea jmg.
20 Jo e m hung j do f l
caluu fb cangol e caye , jo e
f l cangoto e niye do jmb
caing, jo e jm jo cads cart
mooo cuea l i e e sii freno
quiare, jo cani e jm do l bji
la trescientos kilmetros.
Laj gui iihu l cadsng
15
Jo m cang jo, camgu

f y jmg coo gu e
li e dsig dsi dsea eang, jo
camnn guing ngeles i quie
jigu guigu ing iihu e cart
l dsng, jo co e job e nigui
fng dsi Fidie qui laj i e
nsgui do.
2 Jog u camb cajo coo l
jneng laco la jneng jm e
jneng laco jneng s e scang
co j; jo qui e jm e jneng
la jneng s do teang lajng
dsea i cal e ja caqui ta quir
i j dse lauii do co gu i die
guo quiare do, jogu e ja ca
cajo e li qui i j do ogu laj i
e nmero e siire do cajo. Jogu
quier lu e sii arpa e cang i e
cacu Fidie. 3 Jo i dsea r coo
626
Apocalipsis15,16
e ca Moi, jaang dsea i cajme
laj i ta e iing Fidie, jogu car
cajo coo e ca i Jose Jiuung do,
jo lalab ngo e jo:
Eam jlo jogu niguo laj e
ncajmee n, Fiii,
co nb Fidie dsea fng
dsea ing i gng f
jmg i qu jm jm l
doi ee;
jo jmang ju jb qui n,
jogu jmang f rb sin
cajo,
co nb ln Fii fng f
lang f jmg.
4 Jo lajm dsea n nijmgr
n, Fiii,
jo lajm dsea n nijmifi
n cajo.
Co dseng laj i nb dsea
geang;
jo lajm dsea seeng f
lang f jmg nijali e
nijajmifi n,
co ncajmilba e dseng rb
quidsi qui lajaang
lajaang dsea jmg.
5 Jo m cang e jo, camgu e
cana f y jmg, jo camo
f if f l l e n geang
qui Fidie f l sma e l to
ju tgua qui Fidie co dsea
jmg. 6 Jo e f dsi sn do, f
job l caung i ngeles i guing
do i quie laj gui ing iihu
l cadsng do. Jo lajmbre quir
m e tee jlo e niguo e jlo jing
j, jogu cajo n dsir coo
e l co layaang cune. 7 Jo
jaang lajee i quiung do cacur
lajaang lajaang i ngeles i guing
do jmac co e l co layaang
cune, jo f dsi job l srng
e iihu qui e guing Fidie i

seeng car ngong jm do. 8 Jo e
f dsi sn geang do dseng
carm e te jmii, jo e jo cal
laeang co gea e gng
qui Fidie, jo j i jaang ja i i
qu jm fa e nir e f jo lajee e
ngu e nit laj i e gui iihu
do e quie i ngeles i guing do.
Laj i co e srng iihu
16
Jo m cang jo, canu

coo gu luu te e ja
f dsi sn geang do qui
Fidie, jo lalab jng s laj
guing i ngeles do:
Glingna f ni guo u
jmg, jo f job nigingna e
co e l a e iihu qui e eang
guing Fidie co jalng dsea
jmg.
2 Jo dsif lajob cang i ngel
lauii do, jo cangojiimbre e co
quir do f ni guo u, jo lajm
dsea i quie e li qui i j dse
lauii do jogu i cajmifng i die
guo quiare do, lajalm i dsea
caieei coo ing mi e l e
dseng eang ga cu.
gng do cangojiimbre e co quir
do f ni jm, jo ladsif lanab
cauing jm e jm do lacogu la
l jm qui jaang dsea i cajnga
dsea qui, jo coo guinb cajng
jalng i seeng f dsi e jm do.
gaang do cangojiimbre e co
quir do f lacaang gua jogu
lacaang l ning jm, jo ladsif
lanab cauing jm e jm do.
5 Jo m cang jo, canu e cajng
i ngel i jmo jal jm do lala:
627
Apocalipsis16
Fidie quii, ja dsee rn j i

coo ;
co ncaquidsba laco
cat ng,
jo nb i seeng jogu nseemba
cajo laj i ngu e nitroo
jmg,
6 co jalng i dsea ncajngai
jalng dsea qui co gu
jalng dsea ang i caf
cuai qui malgu
eang,
joba n lana ncacubare e
nr
jmng e laco ni
laj i e cat i.
7 Jo m cang jo, cangu
coo gu luu e ja f nife e jng
lala:
Jb, lajob l , Finaa Fidie,
nb dsea i qu jm jm l
doi ee, co ncaquidsba laco
cat ng jogu laco s cajo.
quiung do cangojii co quir
f l ing iee, jo iee cang i e
qu r jm e co e j e jmijner
do niji
jalng dsea seeng
f jmg. 9 Joba dseng coo
guinb eang cacng dsea; ds
car j i jo ja caqu jmb yaai
f quini Fidie ogu cajmifi
dsea do cajo, co l l jmang ju
gagub cafr uii qui dsea do
ie jo, doi fa qu b Fidie jm
e nijmihui jal e iihu do faco
m caqu jng yaang i dsea do.
ing do caji co quir f l
l e l guiing i j dse lauii
do, jo ladsif lanab cangoing laj i
e qu i j do jm e quire ta,
jo n sb cauing f lang f
l lam quire ta. Joba lajalng
dsea canaai cur nis r uii e

iihu eang e cang i do; 11 jo
ds car j i jo ja cat br e jmor
jal e ga, co l l eanggu
calguimbre qui Fidie dsea
guiing if , jogu fbr jmang
jal ju ga qui dsea do ui e
ca jal e iihu do co gu jal
e mi e caieei do.
jung do caji e co quir do
f l i gua laniing e sii ufrates,
jo ladsif lanab calqui jm e sea
e f gua jo, jo lajoba calse f e
cang ng jalng dseata dsea fng
i neang l l ngo l guo iee.
13 Jo m t l cang e jo, camnn
gaang i lng i jnemji la jneng
tee, jo caungne t jngne
f mooo i j gui mogui do
co gu f mooo i j dse
lauii do co gu f mooo i j
dse i cat t i jmcaang i f
cuai qui Fidie. 14 Jo jalng
i lng do i jnemji la jneng
tee qu bre jm e jmore jal
e li e dsig dsi dsea, jo jalng
i lng ungne e seangne
lajng dseata dsea fng i qui
ta f lang f jmg, jo jmore
lajo e laco nit do jee coo nii,
jo job m nit e jm e ns qui
Fidie dsea fng dsea ing
i qu jm jm l doi ee e
niquidsir .
15 Jo lalab cajng Dsea Jmang:
Quiena cuente e j i ja iing dsi
dsea jmg m nigatu cal
cat f jmg na, l laco l m
guie jaang i jmo . Joba
fa: juguiji qui i dsea i sjne
dsi ie jo jogu ne gui quir e
quibre s r e laco ja nil l i
628
Apocalipsis16,17
ui e ja ne gui quir m
M cang ng iihu i dseam
niguie e jm jo.
16 Jo ie jo, jalng i lng do i
i cae dsee do
jneng la jneng tee casengne
Jo jaang lajee i ngeles
lajng dseata dsea fng i qui
i guing do i quie gui e
ta f lang f jmg e laco nit co do cajr f l snn jo cas r
e f l sii Armagedn co jmi
jnea lala:
hebreo.
Juan, nea f la! Jo lab niee
17 Jo m cang e jo, i ngel i cat
n laj i iihu e cat ng ning
guing do cajmjbre e co quir i dseam i jmo ta n ng ia i
do f gui g; jo t dsi sn
guiing f lacaang ni jm e sea f
geang e si f if guican coo
lang f jmg. 2 Jo i f m dseata
luu e te e ja e f l l e e l
dsea fng i qui ta f jmg
guiing i dsea niing i qui ta do
dseeb ncaer co i dseam
jo f lala:
co jal e l dsi ngu tai.
Lanab ncat e ncat
Jo i f m dsea jmg cajo lafa
lajal!
ncadse imbre co jal e l e
18 Joba ladsif lanab canaang
jmo i dseam do.
3 Jog u jnea jng Juan
quie gi e te eang, jogu
ljre cajo, jogu eang te m ,
dseng lafa dsea qub dseng
jogu caj u dseng e te
camgu e caj gu jee Jmgu
eang e j i coo ne ja m caj
qui Fidie, jo i ngel do
lajo laj i t m calsng dsea f
cangojei jnea f coo l l jee
jmg. 19 Jogu e f f laniing do guo u qui , jo f job camnn
n dse cauing, jogu lajalgu
jaang dseam i guiing f moco
f e sea f jmg s cangol l
jaang j dse i yung i sea
ne; jogub m t l cadse dsi
gui mogui jogu gu fre. Jo
Fidie e f laniing e sii Babilonia
f latng i j do to jmang
do e laco nicur jalng i dsea
ju e gab e jmineang Fidie. 4 Jo
seeng f jo e me do e ni i do
i dseam i jmo ta n ng ia
laguidseaang e gung jal iihu
do quir s r e i i n co e
e casing Fidie qui jalng
y , jogu quier jal cune
i dsea ui e eam nsgui
co gu jal cuu j e ji e mo
quii do. 20 Jo ie jo cangoim
eang. Jo ngor ser coo co e
lajal uji e ne lacaang ni
l co layaang cune, jo f dsi
jm co gu jal m. 21 Jogu
jo srng jmang ju e n ni
caji f ni guo u dsi e
co gu jal dsee e er qui e
co eang e ii l gu cuarenta
jmor ta n ng iar do; 5 jogu
kiil lacoo . Joba caf jalng dsea
quie bre cajo coo ju e to f
jmang ju ga uii qui Fidie
guiaquir, jo lm ee gung do
ui e ca e iihu e caji e dsi
quir lfa ja i i i l laj i
co do, dsco coo iihu e hu m
iabre dsea ir, jo lalab to :
eam dseng cangr.
Eam f niing jogu gng f f
17
629
Apocalipsis17
e sii Babilonia, co e joba e l lafa

niqui lajalng dseam i e dsee
e jmor ta n ng yaang, jogu e
job cajo l lafa niqui l lajal
e l e sea f jmg la. 6 Job m
calli jng jng Juan e im i
dseam do co jm jalng dsea i
l ng dsea qui Fidie jogu co
jm jalnggu dsea i cajng ui
e guiar ju qui jal e cajme
Jess.
Jo m camo jal e jo, eam
cangog dsii. 7 Joba cajng i
ngel do cas r jnea lala:
Juan, jial dsig o? Lab
nijmeduu n ju e gung
laj i e to f guiaqui i dseam
do, jogu e uiing e guii f
moco i j dse i yung i sea
gui mogui do jogu gu fre
cajo. 8 Jo i j dse i nin i seeng
laj i lat malb na, ds lana jo
seengne; jo ds lfa nig bre
e f l l l l too n s
ngu e niingne conguia. Jo
jalng dsea i seeng f ni guo
u jmg i ja m taang f ni ji
qui Fidie laj i m canaang
uiing jmg f l ntaang jalng
dsea quir i nitr m nit lajo,
jo jalng b i eang nidsig dsi
m t l nini i j dse i gui
mogui i lam seeng do jogu lana
jo seengne, ds lfa nijabtu re
m t l nit lajo.
9 Jo lalab nill i dsea i qu
jm ningng: E moguire e gui
do gung gui m, jo e f ni job
guiing i dseam do; jo gumb
cajo e gui moguire do guing
dseata dsea fng i qui ta. 10 Jo
ing lajee i dseata dsea fng
do ncajmbre, jo jaang lajee r
quibr ta lat lana, jo i jaanggu

do ja m cat fa m gei.
Jo ds m nit e nigeng i
l cadsng lajee r do, ja hu
niger niquir ta. 11 Jogu i j
dse i yung i seeng lam jeng
do jogu e lana jo seengne, b i
dseata dsea fng i l cat jng
do; jo iuumbr cajo jee i guing
do, jo lfa ningor dseng e
niimbre conguia.
12 Jog u laj i gu fre e cai
do gung gung dseata dsea
fng i ja m canaang qui ta;
jo ds j i lajee coo oor nii
f e niquir ta colng co i
j dse i yung do, jo nilsea f
quir e niquir ta laco jaang
dseata dsea fm. 13 Jo lajee laj
gung i dseata dsea fng la rb
s i, jogu cubre i j dse i
yung do laj i b quir jogu e
ti quir ta. 14 Jo nitmbre co
i Jose Jiuung do; ds lfa i Jose
Jiuung dob nil r colng co
jalng dsea i ncagung Fidie i
dseng lajang eang teang te
co ju qui dsea do; dsco i
Jose Jiuung do Fii qui jalng
fiib l ngne jogu Dseata Dsea
Fng qui jalng dseata dsea
fm l ngne cajo.
15 Jo cajmbgu i ngel do cas r
jnea lala cajo:
Laj i e jm e cai do e
f l guiing i dseam i jmo ta
n ng ia do, e jo gung jal
f p osi jal f co jogu
lacaing caing dsea jogu
lacaing caing jmi e f dsea
cajo. 16 Jogu laj i gu f e cai
qui i j yung do nb nining
i dseam i jmo ta n ng ia
630
Apocalipsis17,18
do, jogu cab nijmnngnei
do, jogu nijmr rngui do;
jogu nidr ngu tai, jogu
cajo nij mbre co j m ning jo.
17 Jo Fidieb nicu jial ni dsi
jalng i dseata dsea fng do e
laco nijmitir laj i e iing Fidie e
nijmi do, jo rb nis ng jalng
i dseata dsea fng do e laco nijar
i j dse do laj i ta or cart
nilti laj i ju e ncajng Fidie.
18 Jog u i dseam i cain do, bing
l ng lafa e f f e laniing e
qu jm qui ta jalng dseata
dsea fng i qui ta f ni guo
u jmg.
18
M cang f Babilonia
Jo m cang e jo jng

Juan camnn jaanggu
ngel i jajgiang f y jmg.
Jo eam gng i ngel do e quir
ta; jo m t l cats i f ni
guo u, dseng jlo cajne
co laj i e ji do. 2 Jo cafr
co ju te lala:
Lanab cat ! Lanab cat
e dseng niing e f
f e gng eang e sii
Babilonia!
Co jmang jalng i lmbing
i seeng do jm na,
jo jmang jal e lba
jmor,
jogu l lafa n f l
seng jalng i lng;
jo e f jo l cajo lafa s
jalng i n ni i jmo
jmang e ja dseeng!
3 Co lajm dsea i seeng f
lang f jmg ncadse
imbre co e lafa me e
jmo e e dsea dsee e ler
co dsea dseam i o
quir;
jogu jalng dseata dsea
fng i qui ta f jmg
ncaebre dsee cajo co i
dseam i lng do.
Jogu jalng dsea i seeng
f ni guo u jmg
i jmo ta n jogu ta
la, eam nicalse cuu
quir laeang co jal
e ncal r lajee e ncajmer
jal ta e le do.
4 Jo ng jo canu coo gu luu e ja
f y jmg, jo lalab cajng e do:
Ungna e f jee f na, n
dsea l ngna dsea quie,
jo lajoba ja nibeang dsee
yaangna e nijmena ta
le,
jo lajob cajo ja nit ngna jal
iihu e cat ng jalng i
dsea seeng e f f jo.
5 Dsco laj i dsee e ncae
jalng i dsea ,
dseng e ib eang e ti
cart y jmg.
Jo ntob
dsi Fidie jal
dsee e ncaei do,
joba lana nneb gui qui
Fidie e nicurei do
iihu ui qui jal e jo.
6 Jo quina qui jalng i dsea
do lacogu r ncajmer
co dsea jing,
jo cunar t lgu iihu
lacogu j i e ncajmer;
jo cangna f dsi cue hu
t yagu iihu e l lafa
me gu,
jo cunar e jo l laco j i e
ncacur dsea jing lam
jenggu.
631

Apocalipsis18
7 Jo
jmeangnar ga jogu
cunar jal iihu ,
dsco lajob calii iar e
cateai jugui f jmg
e cajmer ta n ng ia
jogu e jmifng iar; co
lalab fr e jmjlng iar:
F lab guiing jnea dseng
laco guiing jaang dseam
niing i qui ta;
co ja l ng jnea jaang
dseam i n ,
jo dseng ja e f nija
quie j i coo .
8 Jo uii qui jal e jo, joba
eam hu ng nidsije
quir lajee ta ji;
co eam ni iihu e cu
jnga jogu ninr oo
jogu eam nili f
jogu nicmbre co j m
nit lajo,
dsco ia Finaa Fidie dsea
gng dsea ing f lang
f jmg,
b dsea ncajng e
nidsing ng i dseam do lajo
ui jal dsee e ncaer.
9 Jo m cang gu lajo, jalng
dseata dsea fng i qui ta i
cajme ta le co i dseam do
jogu eang cajmiiang dsir co
jal e l e sea quii do, eam
nijmr f jogu ta qu m t l
ninr jal jmii qui m nci
do. 10 Jo ds huim ninng yaai
qui i dseam do, co gbre e
ninr laj i iihu e cat i do.
Jogu yaamb jalng i dseata
dsea fng do fr lala:
E ng f b n! E ng f b
n, f f e laniing gng
e sii Babilonia!
Dsco coo lajee jali lanab

cage iihu qui.
11 Jogu jalng dsea i seeng f
ni guo u jmg i jmo ta la
jogu ta n , eam f nili co
carj niqubre, dsco jo ji l
seenggu i nijm ta la jal e ii
e nidsin quir do. 12 Dsco lam
jenggu eang cajmer ta n
cune co gu cutee l lajal cuu
j e jlo e mo eang, jogu n r
jal m jlo e niguo eang jogu
m e niung co gu m e y e
l co layaang i e mo eang,
jo lang ng im jal ma e jmeaf,
jogu n br cajo jal e t dsi
dsea e l co yaang maja jalng
j, jo n br cajo jal e jmli
co yaang jal ma e quing cuu
eang, jo n br cajo jal bronce
l lang ng ing cuu e quing cuu.
13 Jogu jmor ta n lang ng ing
jal oo qui jmii jogu jal jm
jmeaf, jo n br cajo lang ng ing
jal me co gu jal aceite jogu
f cuiee, l lang ng ing jal f.
Jo n mbr cajo jalng j i c lee
co gu jalng jose jogu jalng
cuea co gu jal carreta e jre, jo
cajmebr cajo ta n ng la quiegu
jalng dsea i jmo ta t jmo e
ja ee lei j i cap. 14 Jo jalng i
dsea , lalab nis r e f f do:
Laj e jlo e lam sea qui do,
laj e jo nsim qui lana.
Jogu laj cuu qui co gu
jal e s o f jmg
nsim qui cajo.
Jo jo to jm fa e nitingtu
jal e jo.
15 Jo jalng dsea i cajme ta
n jogu ta la jal e jo, jogu e
caui dsea sea cuu laeang e
Apocalipsis18
632
f f do, jalng b i nijmihuing

yaang ds ui e gr laj i iihu
e jr do. Jo ie job eam nijmr
ta qu jogu ta jmijiuung dsi,
16 jo lalab nifr ie jo:
E ng f b n, e ng f b n,
f f laniing gng e sii
Babilonia!
Co lam jenggu ln lafa
jaang dseam i qui m
niguo e jlo eang,
jogu i qui cajo m e niung
jogu e y jogu i sng
ia jlo e quier jal
cune co gu jal cuu
jing j jlo e quing cuu
eang.
17 Ds coo lajee jali lanab
cang lajal e sea qui!
Jo jalng i dsea i jmo ta quie
jal mo co gu jalng dsea
i jmo ta co e mo do colng
co jalng dsea i teang dsi
mo do cajo i ng f la f na
co gu jalng dsea i jmo ta
caguieegu f ni jm, jalng
canam yaai qui e f jo. 18 Jo
m t l cangr jmii qui e
ncoo e f do, jo lalab canaai fr
e te eang:
J i coo ya ja m calse coo
f e laniing gng e cng r
co e f Babilonia do.
19 Jo canaai jgier lee f
moguir, jo canaai qur dseng
e ljiuung dsir jo lalab fr:
E ng f b n, e ng f b n,
f f e laniing gng!
Co f nab l cauing dsea sea
cuu jalng dsea i l ng fii
jal mo.
Ds lanagu nng coo lajee
jalib ncang laj e jo!
jalng n, dsea seengna

f if , eang jmiiang
ona colng co jalng
dsea i caf cuai qui
Fidie malgu eang
jogu colng co jalng
dsea qui Fidie
jogu co jalng dsea apo i
siing e ni ju qui Dsea
Jmang;
jo jmiiang ona jng uii e
ncacu Fidie iihu laco
cat ng jalng i dsea seeng
e f f f do i eang
cajmeng n ga.
21 Jo m cang jo, jaang ngel i
gng eang caser coo cuu loo
e l lacogu la l e cuu to qui
l dsir mcuiee, jo e cuu loo do
cabr f dsi jm, jo lalab caj
m cabre do:
Jo n, f f e laniing gng
e sii Babilonia, lanab
nibin jm cajo l
lacogu cab e cuu loo do,
jo jo to jm fa e i i
nininggu n.
22 Jogu jal lu e b jalng
dsea f jee f na,
fa jal lu e sii arpa
co gu jal lu t
jogu jal lu tromp,
jo to jm fa e ningu e
nii i jal e jo.
Jo ie jo jo nijnnggu j i
cam ng dsea i jmo ta,
ogu e i i e cuu loo do
ningu f quin cajo.
23 Jogu jo niljnegu j i coo j
f qui,
ogu ningu cajo jal jugui
ju jlo qui jial m cng
dsea guor f quin.

20 Jo
633
Jo jalng dsea i calsng f na i
cajme ta la jogu ta n ,
b dsea i lam l ng i laniing
eang f jmg.
Jo nb dsea i cajme ta
jmgng jalng dsea
jmg e cajmgngre co
jal ta dsea lang qui.
24 Jog u e f f nab cajo l
ncajnng jmng jalng
y dsea cng i caf cuai
qui Fidie malgu eang, l
lajalng i l ng dsea qui Fidie
jogu l lajalng dsea i cajng i
cajnga dsea qui f ni guo u
jmg.
Jial jmifng dsea Fidie f if
19
Jo m cang jal e la

jng Juan jo cantu
coo luu e te l lacogu la n
luu i leang dsea, jo e jo canu e
ja f if , jo lalab f do:
Majmifngnaa Fidie quii,
co b dsea lai jneaaaa
e laco ja niingnaa iihu
ui qui dsee quii;
jo majmgoonaar,
dsco b dsea fng dsea i
ing i gng f jmg,
2 dsco bing i tng laco
cat ng,
co nsbre jial ti iihu e
cat ng lajaang lajaang
dsea;
jogu bre cajo dsea ncacur
iihu jalng dsea i seeng
f e f e l lafa i dseam i
cajme ta n ng ia do,
co co jal e l e ncajmer
do cair ta e laco
cajmlng yaang jalng
dsea jmg;
Apocalipsis18,19
jo uii joba Fidie ncacur
iihu jalng i dseai
cajngang jalng dsea
quir
i jmo laj i ta e iing Fidie
iar.
3 Jo m cang jo, cantu e
guicaftu cal cat i dsea
leang do, jo caj:
Majmifngnaa Fidie quii!
Co e jmii qui e caang i
dseam do
ja to jm fa e niquinggu.
4 Jog u laj guiequiung i
y dsea cng do co gu i
quiung do catui cart ni u
e cajmifi Fidie dsea guiing
e f e l niing l quir ta
do, jo lalab cafr: Lajob nil!
Majmifmbaa Finaa Fidie!
5 Jo cart e l l e qui
Fidie e f l niing guii quir
ta do guican coo luu dsea jo
guicajng lala:
Jmifngna Fidie quii
lajng n,
dsea jmoona j i laco iing
dsea do iar jogu n na
jal ta quir cajo, nai
su l ngna dsea niing osi
ja l ngna lajo !
Jm e cung gu i Jose Jiuung do

6Jo
canb cajo jng Juan

coo gu luu m cang e jo e n
laco luu dsea i f ng, jo i i laco
i i coo lo e f e jm, jogu i i
cajo lafa m quie gi e te
eang, jo lalab f e luu do:
Majmifmbaa Finaa Fidie
dsea fng,
dsea gng i qu jm jm
l doi ee!
634
Apocalipsis19
Co lanab ncat e dsea do nini
niquir ta f jee dsea jmg.
7 Jo n e nijmiiang dsibaa,
jogu e nilsee naa jugui
jogu e nijmifngnaar cajo,
co lanab cat e nicng gu i
Jose Jiuung do.
Jo iab i nil dseam quiare
do ncaguiar gui quir;
8 jo lana i dseam do ncang mbre
f e niqur s r e jlo jogu e
mo eang jogu e tee e jing
j jlo eang cajo.
Jo e m e niguo do cu li e
jalng i dsea i l ng dsea
qui Fidie teai te f
gui co dsea do.
9 Jo m cang jo, i ngel do cas r
jnea lala:
Juan, jme e ju la:
Juguiji qui jalng dsea i
nsm ng qui e nidsili jm l
nicng gu i Jose Jiuung do.
Jo cajnggur:
Jo e lab ju j qui Fidie.
10 Joba casi u jnii f uii t
i ngel do e laco nijmifnnre, ds
r cair quie lala:
Juan, ja jmoo lana; co jnea jaang
i jmo ta qui Fidieb l nn cajo, co
rb l naa co n co gu jalng
dsea rn i teang te i jmiti dseng
lajang ju qui Jess. Jo f n e
laj i Fidiebing i n nijmifn.
Jogu laj i e ju j e guia dsea
qui Jess, e job cajo e caguia
jalng i l y i caf cuai
qui Fidie malgu eang.
Jaang i guiing f moco

cuea teaang
11Jo
ng jo, camo e o f if ;
jo f job cajnng jaang cuea
teaang, jogu i dsea i guiing f

mocore do l i jaang dsea i
dseng lajang jmiti jal ju
quir jogu jmang ju jba
fr cajo, dsco laj i ta e quir
jogu jal nii e guiar, dseng
rb jmor dseng l laco s.
12 Jog u jminir dsng jing j co
u niing j, jogu f moguir te
jmigui l corona, jo f dse jo
sl coo ju e j i iabre dsea
ngi e gung e do. 13 Jo ngor
quir s r e s jmng dsea,
jogu siir laj i Ju qui Fidie.
14 Jo i f m le i neang f if
tleang laco ngor, jo lajmbi
do quir m e niguo e jlo tee,
jo lajmbre neai f moco
jalng cuea teaang cajo. 15 Jogu
f mooo i dsea quie nif do
g coo is e m jlo e laco
nijmhu i jalng dsea seeng f
lang f jmg co e jo. Jo
bre niquir ta jee i dsea e
jmei ta mau qui dseata
e l co . Jogu niquidsir
qui lajaang lajaang dsea lafa m
ng dsea jee l sea m hung j
f l jmiui me gu. Jo e me
gu do l lafa iihu e ja qui
Fidie i gng i qu jm jm l
doi ee, jogu e iihu do cat ng
jalng i dsea uii e eang
nguing Fidie quir. 16 Jo f ni
mquir jogu f dse quir, f job
l sl e ju la: Dseata Dsea
Fng qui jalng dseata dsea
fng, jogu Fii qui jalng fii!
17 Jo m cang jo, camnn
jaanggu ngel i sing s f
l ing iee i cang te eang
jalng m i ng f gui g, jo
lalab cas rei do:
635
Apocalipsis19,20
Seang yaangna jo ilingna

f la, co f lab ncat Fidie n
e niiquina na. 18 ilingna
jo iquina ngu jalng dseata
dsea fng, co gu ngu jalng
fii qui le, co gu ngu jalng
dsea i te tang dsi, co gu jal
ngu cuea co gu ngu jalng
i gua f mocore do cajo, jogu
ngu jalng dsea l coo guin,
na i niing osi na i ja niing , na i
l ng dsea slaang jogu na i l ng
dsea snng i jmo ta t jmo e
ja lei j i cap.
19 Jo m cang gu lajo, camnn
i j dse i lauii do co gu
jalng dseata dsea fng i seeng
f jmg colng co jalng
le quir. Jo ncasei yaai
e laco nit co i guiing f
moco i cuea teaang do co gu
jalng le quii do cajo. 20 Jo
job catng i j dse lauii do
colng co i j dse cat t do
i cajmcaang i caf cuai qui
Fidie, co i j lab i cajme jal
e qu re jm dseng f quini
i j dse lauii do. Jo laeang
co jal e li e cajmere do,
co e job cajmgngne jalng
i cacung yaang e cati e
li qui i j dse do e laco
lii e l i dsea qui i j dse
lauii do. Jogu cajo jalng
cajmifmbre i die guo quii
do cajo. Jo f ni j l coo j e
quieng azufre e jo to jm y
cabiingne laco j bre i j dse
lauii do colng co i j dse
cat t do i cajmcaang e l ngne
dsea i caf cuai qui Fidie.
21 Jog u i dsea caguiaanggu do
cajmbre co e is e i f
mooo i dsea i guiing f moco

i cuea teaang do, jo lajm tus
co gu jalng tujl cajmore
dseng la guim jal ngu
tai do.
20
Lajee coo mil ji i
Jo m cang gu lajo

cajng Juan camnn
jaanggu ngel i jajgiang f y
jmg jo quier jo qui e f l
l f l l too n s, jogu ser
coo cadena e f. 2 Jo i ngel
la cai i j gui mogui do
i l ng j lng i nngo seeng,
jo b i l ng fii i lng i sii
Satans, jo cangnei do co
cadena lajee mil ji i . 3 Jo f dob
cabingnei do e f l l too n
s do, jo f job cajni do lajee
coo mil ji i , jo cater coo sello f
dse jn e laco jo qu jm fa e
nijmgnggui do dsea jmg
cart ning ng e coo mil ji i do. Jo
m ning jo, joguba e ncung
nilei do cate.
4 Jo m cang jo, camgu e
l gua jalng dsea i ncang ng
f e quidsir qui dsea jmg.
Jo dob camo cajo ni jalng l
i ncajng e caqui dsea moguir
ui e teai te co e ju e
case Jess jogu co jal e f
ju qui Fidie. Jo jalng i dsea
ja cajmifi i j dse lauii
do ogu cajmgr i die guo
quii do cajo ogu cacung
yaai fa e cati laj i e li qui
i lng do f guiaquir osi f guor
. Jo camo e caj b tu jalng i
dsea cal cat, jo rb caquir
ta colng co Dsea Jmang
lajee coo mil ji i . 5 Jo ds e nagub
636
Apocalipsis20,21
e lauii e j tu dsea jee jalng l.
Co jalnggu i l i caguiaanggu
do ja caj tu r cart m cang e
coo mil ji i do. 6 Juguiji qui
jalng dsea i nit ng m nit e
nij tu dsea lauii jee jalng l,
dsco jalng i dsea b dseng
dsea qui Fidieb nl i! Jo ja
ee b sea qui e m e cat t
ya fa e nit nggu jalng i dsea ,
co jalng niui jmidsea qui
Fidie jogu qui Dsea Jmang, jo
colm niquir ta co dsea do
lajee coo mil ji i .
7Jo
M cac qui fii i lng

dseng conguia
m t l casung e coo mil

ji i do, job m cat e nileng i fii
i lng do f l sjn i. 8 Jo job m
t l ning r e nijmgi jalng
dsea i seeng f lang f jmg, jo
jalng b i sii Gog co gu Magog,
jo lajm nisei ie jo e qui
nisr nii. Jo dsea leambing
niseng e jm jo l laco ti to
e ne n jm.
9 Jo jalng i dsea lam f ni
guo u jmg nini m nit
lajo, jogu cajo lacng lajing l
neang jalng dsea qui Fidie,
jogu lacng lajing e f e l iing
Fidie. Jo ds lajee job canaang
ji j f y jmg, jo lajm
i dsea cacai ie jo dseng
conguia. 10 Jogu i fii i lng i
cajmgng jalng dsea jmg
lam jenggu do, f dob cabi f
guie l coo j e te azufre
e jo to jm niy, jogu f job
cajo l cabing i j dse lauii
do co gu i j dse cat t do
i cajmcaang e caf cuai qui
Fidie. Jo f job l nic jalng

iihu e u jm dseng car
ngong jm.
Jial m ning iihu jalng
dsea i rng dsee
11Jo
m cang jo jng Juan

camo coo e e jlo tee, jo f jo
guiing i dsea i quidsi . Jo f quini
i dsea camo e dseng conguiab
cang guo u co gu y
jmg, jo jo ji l cajnnggu j i
coo . 12 Jogu camnn lajng l e
teai f quini e e do, na i niing
jogu na i ja niing; jogu canab jal
ji, jo m cang jo, jigu coo ji
cana cajo, jo e ji job e l ntang
jalng dsea qui Fidie. Jo jogub
m t l catdsi qui jalng
i l do l laco j i e cajmer ie
lam seei f jmg l lacogu j i
la f e f ni jal e ji qui Fidie
do. 13 Jo camo e cajang jm
jalng l i cat ng, jogu i fii e
l teang jalng l cajambre
laj i i l i cat i cajo. Jo lajaang
lajaang i dsea catdsi quir l
laco j i e cajmer ie lam seei
f jmg. 14 Jogub e m co gu e
f l teang jalng l do, f dob
cabi e f guie f l coo j e
te azufre e ja to jm niy. Jo
e guie do, e job e gung m e
cat t do. 15 Jo jalng dsea i ja
sjneng e f ni ji l taang jalng
dsea qui Fidie, f dob bi cajo
e f guie e f l i j e quieng
azufre e ja to jm niy.
Y jmg m co gu
guo u m
21
Jo m cang jo jng

Juan camo coo
637
Apocalipsis21
y jmg e m co gu coo
guo u e m cajo; dsco e
y jmg e lauii do co gu
e guo u e lauii do ncam,
jo lajob jal jm cajo nicam.
2 Jo camb e f e geang qui
Fidie do e sii Jerusaln m e
cajg f y jmg e f l guiing
dsea do. Jo dseng eam jlo sl
e f do l lacogu la l ng jaang
sm ie jm e nicung gur. 3 Jo
mf ng canu coo luu e ja f
l l e e f l guiing i laniing
qui ta do, jo lalab cajng co
ju e te eang:
Lana Fidie nseei jee jalng
dsea jmg, jo contm nilseei
co dsea do, jo jalng dsea b
niuing dsea quir, jogu iab
Fidie nilseei coi do, jogu
j i b niuing Fidie quir
cajo. 4 Jogu Fidieb cajo dsea
nijmiquir jm jmini lajaang
lajaang dsea, jogu jo to jm fa
e nilseagu m quir, ogu jal
f, ogu jal ta jmiqung dsi,
ogu jal e cu jnga; dsco lajb
e lam sea f jmg, caquium e
sea jal e jo.
5 Jo i dsea i guiing e f l l e
e f l niing quir ta do caj
lala:
Jnea jmoo e m lajal e sea
f latng jmg.
Jogu cajmbgur cajo:
Juan, jme lajalb e ju la,
co lajalba la l ju dseng e
laniing e j, jogu dseng cat m
e nilgoo cajo.
6 Jo m cang , jo cas tu r jnea
lala:
Lajb ncalti. Jo jneab l nn
i lauii do jogu jneab l nn
i t l cadsng do cajo. Jo l
doi i i dsea i jmjmng, jneab
nicure e jm e jmo e seeng
dsea cng co Fidie lata, jo e
jm jo ja e quing j i coo i
qui i dsea i iing ni e jo. 7 Jo i i
dsea i nigeng i nit l e si
te co ju quie, nimbre
lajal e la; jo jneab nilinn Fidie
quir, jogu bre nili jo o cajo.
8 Jo ds jalnggu dsea i g f
quini dsea jing ui ju quie,
jogu jalnggu dsea i ja j l ng
ju quie nai fa ncalibre,
co gu jalng dsea i n ning
rng, co gu jalng dsea i jmo
ta jngang dsea rng, co gu
jalng dsea i le co ngu
tai, co gu jalng dsea i jmo
ta dsea lang, co gu jalng
dsea i jmifng die i o j, jogu
lajob jalng dsea i jmo ta quie
ju e o j cajo, f dob nibi e
f guie l coo j e te azufre
e ja to jm y. Jo e lab e m e
cat t do.
9Jo
Jerusaln e m
m cang jo, camnn jaang

lajee i guing ngeles i lam quie
e gui co do e lam srng gui
ing iihu e l cadsng do, jo
cangoquiei f l snn, jo co
ju lalab cas r jnea:
Juan, nea f la, jo lab nienn
n i sm i nicng gu co i
Jose Jiuung do.
10 Jo lajee job jng Juan e
Jmgu qui Fidie cajme e
camo e i ngel do cangojei
jnea f coo y m e f jogu
e i, jo f job caer jnea e f
laniing e geang e sii Jerusaln
638
Apocalipsis21
e njg f if f l guiing Fidie.
dseng eam jlo jing j e
f do laeang co gea niing
j qui Fidie, jo jneng lajo l
laco la l coo cuu e j e sii jaspe,
jogu cajo l laco l coo s e ta
jm . 12 Jogu lacng lajing e f
do sjnb co coo i cuu f e
i eang, jo e i do sea guitu jn
qui l cung dsitang dsea, jo
lacoo lacoo e jn do seeng jaang
ngel i jmo ; jogu e f lacoo
dse jn do to jial sii cal jee
laj guitu l dsea seeng f Israel.
13 Jo n e jn do j l l guo
iee, jogu n j l l i, jogu
ngu j l l u, jogu n l
l dsea iee. 14 Jo e i cuu e si f
lacng e f do te guitu cuu e
lafa qui t f, jo f lacoo e
cuu do to jmac jial sii lajaang
lajaang lajee guitung i dsea apo
i sing i cajme ta ni ju qui i
Jose Jiuung do.
15 Jo i ngel i s ng co jnea do
quier coo s e l co layaang
cune e laco niguir e jee f
f do co gu jal jn qui jogu
e i cuu do cajo. 16 Jo e f f do
quium l , jo rb o l l
cuee co gu l l . Jo i ngel
do caguiar e f do co e s
cune e quier do; jo m caguiar
, jo o t mil la ds t ciento
kilmetro; jo rb o l l cuee
jogu l l jogu rb cajo l l
i. 17 Jo m cang jo, caguiar e
i cuu do, jo lalab o e jo: o
sesenta y cinco metros. Jo i ngel
do cacr l laco j i qui
dsea jmg e jmi ta.
18 Jo e i cuu do l co jmang
cuu j e sii jaspe, jogu e f do
11Jo
l co jmang cune yaang e l

lafa s e jlo hu. 19 Jo jal cuu
t f qui e i cuu do jlo sl
co jal cuu e jlo; jo e lauii do
l co cuu e j e sii jaspe; jogu
e cat t do l co cuu jlo e
i i azul e sii zafiro; jogu e cat
n do l co cuu e jlo e i i
te lang ng e sii gata; jogu e
cuu e cat qui do l co cuu
jlo e i i r e sii esmeralda;
20 jog u e cuu l cat i do l
co cuu e sii nice; jogu e cuu
l cat j do l co cuu e
y e sii cornalina; jogu e cuu
l cat gui do l co cuu e sii
crislito; jogu e cuu e l cat ji
do l co cuu e sii berilo; jogu
e cuu e cat do l co cuu
ue e jng e neang e sii topacio;
jogu e cuu l cat gu do l co
cuu e sii crisoprasa; jogu e cuu
l cat guic do l co cuu e sii
jacinto; jogu e cuu e l cat guitu
do l co cuu e sii amatista. 21 Jo
laj guitu e jn do l co coo
cuu e j jlo e sii perla. Jogu e
f laniing e ngo jee n e sea e
f jee f f do l co layaang
jmang cune, jogu dseng jlob
ta jm l lacogu la l coo s .
22 Jo ja camo j i coo gu e f
jee f do, co Finaa Fidie dsea
fng dsea ing f jmg i qu
jm jm l doi ee co gu i
Jose Jiuung do, bing l ng laco
gu qui e f do. 23 Jo ja ng l
fa dseng n j iee e f jee f
do osi j s e laco nijne, dsco
laj i e gea qui Fidie do, e
joba jmo e jne jlo, jo i Jose
Jiuung dobing l ng e j qui e
f do. 24 Jo jalng dsea seeng f
639
Apocalipsis21,22
ni guo u jmg co e j job

ning r, jogu jalng dseata dsea
fng i seeng f jmg, f dob
nijar jal b quir f quini
Finaa Fidie e laco e nijmifi
dsea do jogu nijmgrei cajo.
25 Jog u jal e on qui e f
do jo nijn gu lajee jm , jogu
cajo jo nilseagu u e f jo.
26 Jo job nij dsea jmg jal
e niguo e sea quir co gu
lajal e jlo e sea f jmg; 27 jo
ds ja qu jm fa e ni f jo
j i coo e l ogu j i jaang i e
dsihu osi jalng i jmgo . Co
dseng laj i dsea i ntaang e
f ni ji qui i Jose Jiuung do
l ntaang jalng dsea i sing
seeng lata, jo j i bing cung
nidsitang f jo.
Coo t gu ju qui f
Jerusaln e m do
22
Jo m cang gu lajo, i

ngel do caer jnea coo
gua f l sea jm e jmo e seeng
dsea cng co Fidie lata. Jo
e jm jo dseng jlo j, co l
dseng laco l coo s e ta jm .
Jo e f n e l l e e f l niing
l guiing Fidie quir ta colng
co i Jose Jiuung do, f job
f l ning e jm do. 2 Jo gui
jo e f gui f laniing qui e
f do jogu lacataang cataang e
gua do, f job l cuaang e ma e
jmo e seeng dsea cng co
Fidie lata. Jo e ma jo cu guitu
ing of lacoo ji i , coo ing of
lajaang s. Jogu mam qui e
ma of do ing ta e jmileang
jalng dsea jmg. 3 Jo j i coo
jo e nilseagu e f jee f do e
ja dseeng e nijm e ni dsea

dsee. Jo f job nij e e l niing
l guiing Fidie co gu i Jose
Jiuung do, jogu jalng i dsea i
jmo laj i e iing dsea do caniing
j i ta jmifng dsea dobing
nijmr. 4 Jo f jogub l nining
rng Fidie f quini lana co
jalng dsea quir, jo f guiaqui
jalng i dsea nit jialco sii
dsea do. 5 Jo e f jo jo nilseagu
u; jo jalng i dsea i nige f
jo, jo nilngur j ogu j iee, co
contm Finaa Fidie nicur
jr, jo jalng i dsea contm
niquir ta car ngong jm.
Lajmnb nijatu Dsea Jmang
6Jo
m cang jo, cajnggu i

ngel do cas r jnea lala:
Juan, laj i e ju la dseng
laniim e j jogu dseng
cat m e nilgoo cajo. Jo Finaa
Fidiebing i cacu ju jalng
dsea i caf cuai quir malgu
eang, joba lana ncasi jaang
ngel quir e laco nili jalng
dsea i jmo ta quir laj i e
nidsije lajee lajmn.
7 Jo cajng Finaa Dsea
Jmang:
N na! Lajee lajmn
nigatu. Jo juguiji qui
jalng dsea i jmiti laj i e f e f
ni ji la!
8 Jo jnea, Juan, ncanu jog u
ncamo lajal e la. Jo m cang
jal e la, casi u jnii f uii t
i ngel i cae jnea jal e jo e laco
e nijmifnnre s. 9 Jo ds caj
cas r jnea lala:
Juan, ja jmoo lana, co jnea
l nn jaang i jmo ta qui
640
Apocalipsis22
Fidieb cajo, jo rb l naa co
n colng co gu jalng dsea
rn i caf cuai qui Fidie
malgu eang l lajalng i
jmiti jal e ju e f e f ni ji la.
Jo f n e laj i Fidiebing i n
nijmifn.
10 Jog u cas gu i ngel do jnea
lala:
Juan, jie m jmoo e ja
nijmijnen e nime e ng laj i
e ju qui Fidie e f e f ni ji
la, dsco lajee lajmn nidsije
lajal e la. 11 Joba f gu n e
jalng dsea i dsi jal e ga,
gjmebre laj i e l ri e ii
jmr; jogu jalng dsea i teang
f ga, gteambr f jo; jo ds
jalng dsea i seeng r co
Fidie, gjmebre laj i e gui e
jmor do; jogu jalng dsea i jmo
laj i e iing Fidie, gjmebre lajo
cajo.
12 Jo lalab cajnggu Dsea
Jmang:
N na! Lajee lajmn
nigatu; jo jogub nigaa quiee
laj i e cat ng jalng dsea l
jialco j i l e ncajmer lam
jenggu. 13 Jo jneab dsea i lauii
do jogu jneab i t l cadsng do
cajo, jo jneab i seeng ie laj i m
catroo jmg, jogu jneab cajo i
seeng cart m niing jmg.
14 Jo juguiji qui jalng dsea
i lafa ru jal s e laco nilsea
f qui e nidsitai e f l l
on qui e jee f qui Fidie
do, co lajoba nilsea f quir e
nidr e of qui e ma e cu
e seeng dsea cng co Fidie
lata. 15 Jo ds f l caluu e f do
nij jalng i jmo jal e l, lafa
jalng dsea i jmo jal ta dsea

lang, jogu jalng dsea i e dsee
e ler co jal e l dsi ngu
tai, jogu jalng i jmo ta
jngang jalng dsea rng, jogu
jalng dsea i jmo ta jmifng
jalng die i o j, jogu jalng
dsea i t dsi jmo ta jmgo.
16 Jo m cang jo, lalab cajng
Jess:
Jneab dsea ncas nn ngel
quie f quin e quier jal e ju
la e cat ng jalng i l ng dsea
quie. Jo jneab l nn dsea sju
dseata dsea fng Dav, jogu
jneab cajo l nn lafa i n jng i
jneng jlo m laee.
17 Jo Jmgu qui Fidie jog u
i l ng lafa dseam qui i Jose
Jiuung do lalab fr jo j:
Nea f la!
Jo lajob nijng jalng i nin cajo:
Nea f la!
Jo doi i i dsea i jmjmng,
gjalimbre jo gja r e jm e
jmo e seeng dsea cng co
Fidie lata, jo e jm jo j i coo ja
ee quing quir.
18 Jo jalng dsea i nu e ju
qui Fidie e to e f ni ji la,
joba jmiiimbaa dsir lala: Song
i lng ii nijmnggur laj i e
ju e dseng f e f ni ji la,
joba Fidie nijmngbre cajo jal
iihu qui i dsea l laco la f
e f ni ji la. 19 Jogu song i lng
dsea ii e nijgur fa cam e
ju e f e f ni ji la, joba Fidie
nijbre cajo qui i dsea laj i
e ma e jmo e seeng dsea cng
co Fidie lata, jogu cajo ja
nit i e niger e f f geang
qui Fidie e f e f ni ji la.
641
20Jo
i dsea i jmta dsi jal e

ju la j lala:
Dseng e jb, lajee lajmn
nigaa.
Jo lalab jng dsea qui Dsea
Jmang:
Apocalipsis22
Lajob nil. Nea f la, Finaa
Jess!
21 Jo g b Finaa Jess gea
quir f jee jneaaaa lajalnaa.
Jo lajob nil!
Jo j i lanab j i f ji e cajme
Juan.

Bible in Chinantec, Comaltepec PDF

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Bible in Chinantec, Comaltepec PDF

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Ju^ m

La Liga Bblica 3C primera edicin 2002 [cco]

El Nuevo Testamento forma parte de las Sagradas

El vocabulario y la gramtica del idioma chinanteco son

De estas letras, cuatro vocales no se encuentran en espaol y

La letra se llama saltillo. Cuando el saltillo se encuentra

Cuando el saltillo se encuentra al final de una slaba, indica

Hay que hacer notar que la combinacin ng en chinanteco no

Hay tres niveles de tono en chinanteco, los cuales se

El tono tambin puede cambiar de nivel, el cual se representa

Las slabas que llevan acento ortogrfico se pronuncian con

de los libros del Nuevo Testamento

E lab ju qui Dsea Jmang

Jalng l y qui Dsea

I lab jalng l y qui

cal m calsng Dsea

M caguiling dsea i jmt ng

J o calsng Jess f coo

cai i dsea do qui i

m cal e cajmr e jo, jo canear

M cajnga dsea qui

m call i dseata Herodes

f coo f e sii Nazaret e ne f

(Mr. 1:1-8; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1 :19-28)

Juan do seai jm jalng f

(Mr. 1:9-11; Lc. 3:21-22)

m cang jo, cag Jess f

M cajme fii i lng quij jial ni

(Mr. 1:12-13; Lc. 4:1-13)

J o m cang e cajg Jmgu

Jnea nicu n lajal e

M canaang Jess jmor ta quir

(Mr. 1:14-15; Lc. 4:14-15)

m cang jo, jo cali Jess

Jo jalng i dsea l i lafa

M cat Jess quiung dsea i

(Mr. 1:16-20; Lc. 5:1-11)

m cang jo, lajee e ngo

M cae Jess f ng dsea jal ju

m cang jo, cang Jess

Jal ju e cae Jess dsea quir

niguo e niingna qui Fidie

(Mr. 9:50; Lc. 14:34-35)

cas gu Jess i dsea quir

M cae Jess cuai qui ju

l jo, lalab cas gu Jess i

qui Fidie e cajme Moi, ogu

M cae Jess jial l m guing

m cang jo, Jess caer e

e jo: Ja jngn dsea rn, dsco i i

M cae Jess e ja dseeng e

m cang jo, caegu Jess e

M cae Jess qui m tiung

m cal jo, cajnggu Jess

M cae Jess qui

m cang jo, cajnggu

M cae Jess qui e ja n co

m cang jo, caegu Jess e

jogu ii nigur mquina,

(Lc. 6:27-28, 32-36)

m cang jo, caegu Jess e

jmineangna jalng dsea

J o m cang jo, caegu Jess