T.C.

MLL ETM BAKANLII

MAKNE TEKNOLOJS

ARIZALI MAKNE BAKIMI -1

521MMI366

Ankara, 2011

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. ARIZALI BLM TEMZLEME .................................................................................... 3 1.1. Vakumun Tanm .......................................................................................................... 3 1.1.1. Vakum Aralklar ................................................................................................... 3 1.1.2. Vakum Tekniinin Kullanm Alanlar ................................................................... 3 1.2.Vakumun alma Prensibi ............................................................................................ 4 1.2.1. Vakum Pompalar .................................................................................................. 4 1.2.2. Vakum reteleri................................................................................................... 4 1.3. Vakumla Temizleme ..................................................................................................... 5 UYGULAMA FAALYET ................................................................................................ 9 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 11 2. ARIZALI PARAYI SKME .......................................................................................... 13 2.1. Paray Skmede Skm Sras .................................................................................. 13 2.2. Uygun Skme Takmlar ............................................................................................. 23 2.3. Montaj Srasna Gre Sklen Paralarn Dizilmesi .................................................. 25 2.4. Montaj Resmine Gre Para Numaralama .................................................................. 26 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 40 LME VE DEERLEDRME ....................................................................................... 42 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 43 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 45 KAYNAKA ......................................................................................................................... 46

AIKLAMALAR AIKLAMALAR:
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLK 521MMI366 Makine teknolojisi Makine Bakm ve Onarm Arzal Makine Bakm-I Makine imalatlnda kullanlan eitli makinelerin arzalarna ilikin yaplacak bakmlar ile ilgili becerilerin kazandrld renme materyaldir. 40/32 Arzal makinenin onarmn yapmak Genel Ama Gerekli ortam salandnda arzal blm temizleyecek ve skebileceksiniz. Amalar: 1. Arzal blm temizleyebileceksiniz. 2. Arzal paray skebileceksiniz. Ortam: Atlye Donanm: Vakumlu temizlik aralar, eitli birletirme elemanlar, skm takmlar, makinelerin montaj resimleri Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz. retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Bu modlle, makine imalat yapan iletmelerde alrken arzalanan eitli makinelerin arzalarn giderip onarmlarn yapabilme becerisi kazanacaksnz. eitli retimlerde kullanlan makineler, gnmz koullarnda iletmelere maliyet asndan fazlaca yk olmakta hatta birok makine de yurt dndan satn alnmaktadr. Bu durumda iletmeciler, zellikle retimde makinelerin arzalanmamas ve arzal makinelerin de bir an nce retime dndrlmeleri iin iletmelerinin bir blmn arza bakm onarm ksm olarak ayrr ve bu blmde arzal makine bakm konusunda gnmz teknolojisine uygun bilgi ve becerilerle donatlm teknik elemanlar altrr. nk bakm demek, az arza demektir. Az arza, zaman tasarrufu; zaman tasarrufu, daha ok retimdir. Daha ok retim ise lke ekonomisine kaynak yaratmak demektir. Bu modlde sizlere arzal makinelerin bakm hakknda nemli bilgi ve beceriler verilecektir. Bu bilgi ve beceriler; gerek i hayatnzda, gerekse gnlk yaamnzn eitli evrelerindeki uygulamalarnzda ve nemli bir kariyer edinmenizde size yardmc olacaktr.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

:

AMA
Arzal blm temizleyebileceksiniz.

ARATIRMA
evrenizdeki iletmelerde, retim iin kullanlan makinelerin arzalar ile ilgili blmlerinin temizliinin nasl yapldn aratrnz. Vakumlu temizlik aletleri ve alma prensiplerini reniniz.

1. ARIZALI BLM TEMZLEME

1.1. Vakumun Tanm
Vakum, 760 mm-Hg (Torr) olarak kabul edilen ak hava basncn kademeli pompalar ile yenip drmektir. Baka bir deyile sz konusu gaz (ya da hava) basncn yaratan molekllerin pompalarla emilmesi ya da youmas olarak tanmlanabilir. Ksaca, hava basncnn atmosfer basnc altna indirilmesine vakum ad verilir. Vakum oluturan alanda basn, atmosfer basncnn altna dt iin ak alandaki hava vakumun olutuu alana akar. Hava aknn olduu kanala bir cisim yaklatrlrsa o cisim vakum basnc etkisi ile emilir ve bir tutma kuvveti oluur.

1.1.1. Vakum Aralklar

Vakum aralklar aadaki gibi tanmlanabilir: Alak Vakum 76025 mm-Hg Orta Vakum 25103 mm-Hg Yksek Vakum 10310-6 mm-Hg Ultra Yksek Vakum 109 mm-Hgun altnda

1.1.2. Vakum Tekniinin Kullanm Alanlar

Vakum ile otomasyon uygulamalar her geen gn daha da artarak kullanlmaktadr. zellikle mekanik sistemlerde tutma-tama ilemlerinde, gda endstrisinde (ambalajlamada), sanayide ve birok karmak sistemde vakum teknii; basitlii, ucuzluu ve gvenirlii asndan tercih edilmektedir.

1.2.Vakumun alma Prensibi

Vakum reten alet ve dzeneklerin deiik biimlerde alma sistemleri vardr. Bu alet ve dzeneklerin alma prensipleri aadaki gibidir.

1.2.1. Vakum Pompalar

Atmosferik basn altnda bir hacimden gaz ya da hava pompalayan alet veya dzeneklerdir. Byk miktarda vakum enerjisine ihtiya duyulduunda vakum pompalar kullanlr. Vakum pompalarnn alma ilkeleri, kompresr ile ayndr. Kompresrlerin emi hattnda oluturduu hacim genilemesi sonucu oluan negatif basn, vakum enerjisi olarak kullanlmaktadr. Aada (ekil 1.1) pistonlu ve paletli vakum pompas rnek olarak verilmitir.

ekil 1.1: Pistonlu ve paletli vakum pompas

1.2.2. Vakum reteleri

Yakalama ve tama gibi endstriyel uygulamalarda vakum, ounlukla vakum reteleri ile elde edilir. Vakum retelerinin alma prensibi ventri ilkesine dayanmaktadr. Belli bir kanaldan geirilen havann hz, kesitin daralmas ile artrlarak Bernoulli Prensibine (ekil 1.2) uygun ekilde basn dm yaratr ve vakum elde edilir. PA. VA = PB. VB

ekil 1.2: Bernoulli Prensibi

1.2.2.1. Vakum retelerinin eitleri Vakum reteleri; tek kademeli, ift kademeli ve kompakt olmak zere farkl yap ve alma prensibinde retilmitir. Bunlarn iinde vakum ile ilgili tm ihtiyalar belirlenerek, baz eklemelerle kompakt hle getirilmi olan kompakt vakum reteleri nemli bir yer tutmaktadr. Kompakt vakum retelerinde, vakum elde etmek iin rete kullanldnda, hava ap kapamak iin bir valf vakum zerine balanmtr. Yerden ve iilikten tasarruf salanmtr. retecin zerindeki vakum valfinin yanna fleme valfi ve fleme havasn ayarlayacak bir ksc konmutur. Sistemde tm vantuzlar tuttuu ya da belli vakum deerine eriildii zaman, kontrol cihazna sinyal gitmesi salanarak sistem emniyetli hale getirilmitir. Onun iin kompakt vakum retelerinin kullanmlar daha yaygndr. Vakum retelerinde emme gc lle apna baldr. Tek kademeli tiplerde lle aplar 0.5 ile 1.3 mm arasnda deimektedir. Hava tketimi 10 ile 68 litre/dakika arasndadr. Buna karlk dakikada 5 ile 40 litre hacim hava emilebilmektedir. Vakum retelerinin en verimli alma basnc, 4,5 ile 5 bar arasnda deimektedir. 1.2.2.2. Vakum retelerinin Vakum Pompalarna Gre stnlkleri Bakm gerektirmez. Yalama gereksiniminin olmamas nedeniyle zellikle gda ve ila sektrnde rahatlkla kullanlabilir. Hafif olduu iin mmkn olduunca kullanm yerine yakn balanabilir. Bylelikle kayplar azaltlarak hzl ve enerji tasarrufu olan bir alma salanm olur. Basit ve uzun mrldr. Hareket eden bir paras olmadndan hemen hemen hi arza yapmaz. lk yatrm maliyeti ok dktr.

1.3. Vakumla Temizleme

Tm alan takm tezghlar, alma ortamlarndan veya evre koullarndan kaynaklanan tozlanmalara maruz kalr. Makinelerin alan mekanik aksamlarnn tozla kaplanmas alma verimlerine ve aksamlarnn soumasna olumsuz etki eder. Tozlarn zamanla ya, pas ve rutubetle birlemesi byk skntlar yaratacak olan kirlenmelere neden olur. Takm tezghlarnn zerinde biriken her trl toz, tala, kaba kir ve pislik gibi kolay temizlenebilen oluumlar vakumlu hava reten vakum reteleri (Resim 1.1), vakum pompalar (Resim 1.2) veya vakum gc yksek elektrik sprgeleriyle (Resim 1.3) temizlenmelidir. Vakumlu aletlerle yaplan temizleme, kuru olarak yaplan yzeysel bir temizliktir.

Temizleme ilemi, vakum elde edilen emili havann temizlenecek makine yzeylerine veya sklecek olan paralara, zellikle girintili kntl (vida ve alyen oyuklu cvata balarna eitli toz ve ya paracklar dolduu iin) yerlere uygun bir ekilde tutulmasyla yaplr (Resim 1.4). Elektrik motoru pervane, muhafaza kapa delikleri, kapak-gvde birleimleri, tezgh gvde kaburgalar gibi girinti ve kntl yerler ok dikkatli bir ekilde temizlenmelidir. Bu ilemin sklkla tekrarlanmas makine ve motor yzeyinde, kir ve pisliklerin oluumunu byk lde engeller.

Resim 1.4: Tezgh gvdesi ve sklecek paralarda oluan toz ve kirlerin vakumla alnmas

Vakumla temizlik aamasnda; Temizliin yan sra hatal, eksik ve sorunlu ksmlarn da kontrol yaplr. Eksik ve gevemi cvata- saplama, ya kaaklar, gevemi kay, eksik veya fazla hava basnc, ar scaklk gibi temel ekipman koullarndaki eksiklikler de tespit edilir (Resim 1.5) ve giderilir.

Resim 1.5: Gevemi somunlarn sklmas

Resim 1.6: Kirlilikleri temizleme

Temizlik; ekipmann diinin, elektrik panellerinin silinmesi demek deildir. Vakumla temizlik bize ekipmanlarn orijinal durumu hakknda da bilgi

verecektir. Ekipmanlarda atlak, krk varsa ortaya kar ve arza tespiti kolaylar. Bu aamada vakumla temizlik esnasnda tespit edilen kirlilik kaynaklarn ortadan kaldrlr. rnein, bir yerde ya sznts var. Bu ya kirlilii temizlenmi olsa da asl olan, bu szntnn kaynanda bu problemi zmektir (Resim 1.6). Kirli blgeler ve akm yalar, stb veya bezle iyice temizlenmelidir (Resim 1.7). Temizlik iin kullanlan stb ve bezler daha sonra tekrar kullanlmak zere nceden belirlenmi bir yerde saklanp deerlendirilmelidir. Temizlik, kontrol ve yalama ilemlerini daha ksa srede ve daha kolay bir ekilde yapabilmek iin ulalmas zor blgelerin daha kolay ulalabilir hle getirilmesi ilemleri de bu aamada yaplr. Bu aamada, temizlik, kontrol, yalama, geveyen yerleri eski hline getirme konusundaki bakm ve kontrollerin belli bir standarda balanarak yaplmas salanr. Bahsedilen konularn ne kadar sklkla, kim tarafndan nasl ve ne ile yaplmas konusunda standartlar belirlenir, izelgeler hazrlanr ve bunlara ait planlar oluturulur.

Resim 1.7: stb ile temizleme

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Atlyenizde bulunan bir makinenin belirli bir blmndeki arzay tespit ederek aadaki ilem basamaklarn srasylayla uygulaynz. lem Basamaklar Arzal blmdeki tozlar temizleyiniz. neriler ncelikle arzal makinenin ana alterini kapatarak dier rencilerin grecei bir yere arzal levhas asnz. Arzal blgedeki tozlar, vakum makinesiyle teknolojik kurallara uygun olarak temizleyiniz. Arzal blgede bulunan yal ksmlar, stb veya bez kullanarak iyice temizleyiniz. Kullandnz stb veya bezleri atmayp tekrar kullanmak zere kullanlm bezlerin yanna koyunuz. Temizlik sonras ekipmanlar inceleyerek krk, atlak olup olmadn kontrol edip geveyen cvata, somun vb. var ise sknz.

Yal ksmlar temizleyiniz.

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri Evet Hayr 1 Arzal makinenin ana alterini kapatarak arzal levhas astnz m? 2 Arzal blgedeki tozlar, vakum makinesiyle temizlediniz mi? Arzal blgede bulunan yal ksmlar, stb veya bez kullanarak 3 temizlediniz mi? Temizlik sonras ekipmanlar inceleyerek krk, atlak olup olmadn 4 kontrol edip geveyen cvata, somun vb. var ise sktnz m?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

10

LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

LME VE DEERLENDRME
1. Hava basncnn atmosfer basnc altna indirilmesidir. tanm aadaki terimlerden hangisine aittir? A) B) C) D) 2. Basn Atmosfer Vakum Buhar

Aadakilerden hangisi ak hava basncnn deeridir? A) A) B) C) 760 mm-Hg 850 mm-Hg 650 mm-Hg 950 mm-Hg

3.

eitli yollarla vakum oluturan alet veya aralara ne ad verilir? B) A) B) C) Hidrolik motor Vakum pompas Basn Pompas Valf

4.

Takm tezghlar veya sklen paralardaki kir, toz ve birikmi yalar aada verilenlerden hangisi ile temizlenmez? A) B) C) D) Sprge Vakum pompalar Vakum gc yksek elektrik sprgesi Vakum reteleri

11

5.

Vakum reteleri hangi ilkeye gre gre alr? A) A) B) C) Charles Gay-Lussak Ventri Boyle Mariod

6.

Temizlikte kullanlan stb ve bezler temizlikten sonra ne yaplmaldr? B) C) D) E) Atlmaldr. Kullanlmam bezlerin arasna konmaldr. Tezghta braklmaldr. Kullanlm bezlerin arasna konmaldr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

12

RENME FAALYET2

AMA
Arzal paray skebileceksiniz.

ARATIRMA
Arza annda para skme srasnn nasl olacan belirleyiniz. Arzal makine parasnn skmnde kullanlacak uygun skme takmlarnn neler olabileceini belirleyiniz. Montajda kolaylk olmas bakmndan skm yaplan paralarn montaj srasna gre nasl dizilmesi gerektiini aratrnz. Montaj resmine gre paralarn nasl numaralandrlacan belirleyiniz.

2. ARIZALI PARAYI SKME

2.1. Paray Skmede Skm Sras
Bu konunun bir uygulama ile anlatlmas daha da uygun olacaktr. Bir takm tezghnda herhangi bir arza meydana geldiinde ncelikli yaplmas gereken i; tezgh alterini kapatarak herkesin grebilecei, tezgh stnde bir yere Arzaldr levhas aslmasdr. Sonra tezghn genel temizlii yaplarak arza tespitine geilir. MKEK retimi UT-48 Torna Tezgh ARIZANIN GDERLMES LE LGL NERLER Tezgh bakm ve arza Montaj resminden arzal kartna baknz. Tezgh ayn blgeler ile ilgili arzaya arzay daha nceden sebep olacak paralar yapm m? inceleyiniz.

TAKIM TEZGHININ ADI VE ZELL TESPT EDLEN ARIZA 1- Suportta titreme ve ar derece boluk var. 2- Kalemlik 45 ve 90 derece konumlamada kilitleme yapmyor.

13

Takm tezghnn arza, bakm kart ve montaj resmi (Resim 2.1), suport grup komple resmi (Resim 2.2) ve kalemlik grup komple resmi (Resim 2.3) incelendi.

Resim 2.1: UT-48 torna tezgh komple resmi

Resim 2.2: Suport grup komple resmi

14

Yaplan incelemeler sonunda;

Suport kzak boluk kamasnn (354 nu.l para) and grld (Resim 2.2). Kalemlik sabitleme piminin (363 nu.l para) deforme olduu tespit edildi (Resim 2.3).

Resim 2.3: Kalemlik grup komple resmi

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Gerekli skm takmlar belirlendi. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Kargaburun Plastik eki Bez veya stb Temizlik kovas Bir miktar mazot Vakumlu temizlik arac gvenliine uygun bir i nl veya tulum Temizlik fras ve bir miktar mazot

16-17 ak azl anahtar eki 4-6 mm alyan anahtarlar Yadanlk Tornavida Gres pompas Pense Kater anahtar

Belirlenen skm takmlar tezgh zerine koyulmayp tezghn yannda bir sehpa zerine dizilmelidir. Skm takmlarn seerken teknolojik kurallara ve kullanm amacna uygun olanlarn seilmesi gereklidir (Resim 2.4).

15

Resim 2.4: Belirlenen skm takmlarnn bir sehpa zerine dizilmesi

Skme takmlarn belirledikten sonra skm sras ilem basamaklarn aadaki gibi tespit edebiliriz: SKM SIRASI lem Basmaklar neriler Ana alterin kapal olduundan emin olunuz. Kurallara uygun bir i nl giyiniz. Gerekli ise gznze salam bir gzlk taknz. Tezgh banda yalnzca kendi iinizle uranz. Yaptnz ii ciddiye aln ve sabrl olunuz. Yalnz yapamayacanz bir uygulamayla karlarsanz, uyumlu alabileceiniz bir arkadanzdan yardm isteyiniz. zellikle alyan ba oyuklarnda, cvata balarnda ve vida yarklarnda oluan tozlu ya birikintilerini bir izecek yardmyla temizleyiniz.

lemlere balamadan nce gerekli gvenlik tedbirlerini alnz.

Vakum reteci veya vakum gc yksek elektrik sprgesi ile skm yaplacak blgedeki toz ve ya birikintilerini alnz.

16

 Skm iine balamadan nce sklecek elemanlarn zerlerindeki ince ya szntlarn da anahtar skerken kayp i kazasna sebep olamamas iin stbyle iyice temizleyiniz. Kater anahtar ile kalemlik tespit vidasn saat ibresi tersi ynne geveterek sknz. Skme ileminde sadece kol gcnz kullannz. Anahtara ekile vb. vurmaynz. Kater anahtarnn yal olmamasna dikkat ediniz. Aksi takdirde elinizden kayp yaralanmalara sebep olabilir. Sktnz paralar bir sehpa zerinde skm srasna gre sralaynz. Kalemlik ar olabilir, birden yklenip ekerseniz tezgh kzaklarna veya ayanza drebilirsiniz. Acele etmeyip sabrl olmanz gerekir. Gerekirse bir arkadanzdan yardm da alabilirsiniz. Pimin pah and iin grev yapamaz durumdadr. Onun iin yenisinin yaplp deitirilmesi gerekmektedir. Para katalou var ise katalogdan para seerek isteyiniz. Eer yedek paras yok ise mikrometre ile dikkatli olarak llerini alp yenisini retiniz. Pimin retimi aamasnda gerekli altrma tolerans cetvellerinden faydalannz. Basma yayn kontrol ediniz. Eer grev yapamyorsa yenisi ile standart kataloundan seerek deitiriniz.

Kalemliki yukar doru ekip saa sola evirerek yerinden kartnz.

Suport zerinde bulunan bronz yatak ierisindeki deforme olmu Kalemlik sabitleme pimini penseyle ekerek kartnz.

Yatak ierisinden bir kargaburun yardm ile basma yayn alnz.

17

 Suportun tespit somunlarn srasyla 16-17 ak azl anahtar kullanarak sknz.

Somunlar gevettikten sonra bir arkadanzdan yardm isteyiniz. Arkadanz dengeli bir ekilde suportu yerinden kaldrrken siz somunlar kartnz ve suportu dikkatli bir ekilde yerinden kartarak sehpa zerine koyunuz.

Enine hareket mekanizmas dairesel kanal ierisindeki tala, toz ve yalar vakumla temizleyiniz. Talalar aldktan sonra T cvatalar kanaln byk delik olan yerinden srayla kartnz.

Talalar elle karmaya kalkmaynz. Eer skan tala var ise bir izecek yardm ile kartp vakumla alnz.

Merkezleme pimini (silindirik bal pim) elinizle ekerek kartnz.

Mevcut balkl ve balksz pim trlerinin isimlerini reniniz. Bir donanmdaki balksz pimlerin grevlerini ve en iyi kullanma yerini reniniz. Hassas tespit pimlerin altrlmasnda izlenecek ilemleri reniniz. Standart kataloglardan standart pimleri semeyi reniniz. Kullandnz stb veya bezleri yerlere atmaynz.

T cvatalar kardktan sonra kirli blgeyi bir para stb ile sonra da mazotlu fra ile iyice temizleyiniz.

18

Sonradan tekrar kullanmak zere kullanlm stblerin yanna koyunuz. Sildiiniz yalar yerlere damlatmaynz. zerine basp kayabilirsiniz. 6 mmlik alyan anahtar ile enine hareket mekanizmas zerindeki iki adet merkezleme vidasn sknz.

Sktnz vidalarn deliklerinin iini vakumla iyice temizleyiniz. Vida deliklerine parmaklarnz sokmaynz. Bilmediiniz vidann vida tara ile tespit edilmesini reniniz.

6 mmlik alyan anahtar ile enine hareket mekanizmas zerindeki drt adet tespit vidasn sknz.

Sktnz vidalarn deliklerinin iini vakumla iyice temizleyiniz. Delik iine parmaklarnz sokmaynz. Skabilir, yaralanabilirsiniz. Vidalar tanma yntemlerini reniniz.

nce azl bir tornavida ile merkezleme vida delikleri iindeki tespit vidalarn gevetiniz. Kullandnz tornavida amacna uygun olmaldr.

4 mmlik alyan anahtar ile n ve arkadaki enine hareket mekanizmas kza kama ektirme vidalarn sknz.

Vida deliklerini vakumla temizleyiniz. Altgen u ksm bozulmu alyan anahtarlarn kullanmaynz. Vida balarnn altgen yuvalarn bozar.

19

 Enine hareket mekanizmasn ileriye alarak kargaburun yardm ile ekerek kzak boluk kamasn kartnz.

Kzak boluk kamasn karttktan sonra kzak boluklarn temizleyiniz stb ile fazla yalar alnz. Mazotlu fra ile iyice temizleyiniz. Skm ii bittikten sonra onarlacak ve tekrar retilecek paralar onarlr veya retilir. Sklen paralar bir kap ierisine bir miktar mazot konarak kir, toz ve ya paracklarndan iyice temizlenir. Temizlenen paralar montaj srasna gre bir sehpa zerine sralanr.

Mazot kabn kvlcm ve ateten uzak tutunuz. ALET VE MAKNELERN SKM LE LGL EK BLGLER lemler neriler Zorunluluk yoksa rulman yerinden sklmemelidir. Rulmanlarn Sklmesi ve Arza Tespiti Skme ilemi iin uygun ektirme ya da hidrolik sistemlerden faydalanlmaldr. Sklen rulman ykanmal ve temizlenmelidir (Conta kapakllar silinmelidir.). Grnt, titreim ve ses kontrol mutlaka yaplmaldr. Sklen rulmann hasar sebebi

20

aratrlmadan kesinlikle yeni bir rulman taklmamaldr. Rulmanlar sklrken tornavida vb. ile kastrlp zorlanmamaldr. Rulmanlara ekile vb. vurulmamaldr.
Millerden ektirme yardm ile rulman skm

Rulmanlarn hasar sebepleri: Yanl montaj Hatal yalama Rulmandaki yabanc maddeler alma ortamnda bulunan su ya da su buhar Mil ya da gbekteki retim hatalar

Yataklardan i ektirme ile rulman skm

Titreim Elektrik akm Metal yorulmas

21

Rulman yataktan skmek iin kullanlan ektirme aparat

Rulman Arzalarnn Tespitinde Kullanlan Aletler

Steteskobun kulaklklarn kulanza, ucunu ise rulmana dokundurup rulman dinleyiniz. Sesin arzal rulman sesi olup olmadn dinleyiniz. Rulman steteskobu Enfaruj termometresinin butonuna basarak lazer nn alan yataa dorultunuz ekranda grnen deeri sabitleyerek kaydediniz. Rulmann normal alma ss ile karlatrnz. Fazla snma var ise ona gre hareket ediniz. Enfaruj termometre Titreim lme cihaz Cihazn probunu almakta olan rulman yata zerine tutunuz titreimi dinleyiniz. Titreimi karlatrnz. Titreime gre rulmann arzal olup olmadn tespit ediniz.

22

2.2. Uygun Skme Takmlar

Genel olarak takm tezghlarnn bakm, onarm ve arzalarnn giderilmesi; montaj ve demontajda kullanlan; skm takmlar, makine ekipmanlar ve malzemeler aada belirtilmitir.

Genel Skm Takmlar

1. Anahtarlar

Kombine anahtar ve takmlar

ki azl anahtar ve Yldz anahtar ve takmlar takmlar

Kurbaack

tek az anahtar ve Kovan anahtarlar iki az anahtar Yarm ay ve rakor takmlar ve kollar Alt ke anahtarlar anahtarlar 2. ekiler 3.Demir testere 4. Keskiler 5.Zmbalar

6.Levyeler

7.Tel Fra

8.Boru

Anahtar 9. Kerpeten

10. ektirmeler

23

11.Makaslar

12. Tornavidalar

13.Yadanlk

14.Gres Pompas

15. Su Terazisi

16. Pense

17.Lokma Anahtar Takm

18.Segman Pensesi

19. Cetvel

20. Mikrometre

21.Kumpas

22. Pafta Kollar ve Pafta

23. Klavuz Kolu ve Klavuz

24. Gzlk

25. Pergel

26.Perin Tabancas

27. 30. 33. 36. 39. 42.

Metre Nokta Raspa Ee Ya tavas Komparatr

Ceraskal Ceraskal sehpas akma presi Hava tabancas Perin tabancas Kriko Manivela Mastik tabancas

28. 31. 34. 37. 40. 43.

Mastarlar Numaratr Ya tavas Huni Zmpara Huni

29. 32. 35. 38. 41.

Mengene Rayba izecek Kargaburun izecek

Makine ve ekipmanlar:

24

2.3. Montaj Srasna Gre Sklen Paralarn Dizilmesi

Paralarn sklrken skm srasna gre dizilmesi, montaj aamasnda onarm yapacak kii iin ok faydal olacaktr. Belli bir plan ierisinde ve organizeli almak, tertipli dzenli olmak, her eyi yerli yerinde kullanmak; alan kiiye ok zaman kazandracandan, tezghn bir an nce retime dnmesini de salayacak ve bylelikle retimi de artracaktr. Bu blmde yukarda yapm olduumuz uygulamaya devam edeceiz. Sklen tm paralarn yal ksmlar bir bezle silinerek mazotlu fra ile temizlendi. Kuru bir bezle iyice kurulanp bir sehpaya skm srasna gre dizildi. Montaj srasna gre sktmz paralar sralayacak olursak (Resim 2.5Resim 2.16 ):

Resim 2.5: Kzak boluk kamas

Resim 2.6: Kama ektirme vidalar

Resim 2.7: Tespit cvatalar

Resim 2.8: Merkezleme vidalar

Resim 2.9: Merkezleme pimi

Resim 2.10: T cvatalar

25

Resim 2.11: Suport

Resim 2.12: Tespit somunlar

Resim 2.13: Basma yayi

Resim 2.14: Kalemlik merkezleme pimi

Resim 2.15: Kalemlik

Resim 2.16: Kalemlik tespit vidas

2.4. Montaj Resmine Gre Para Numaralama

Arzalar giderilmek iin sklen takm tezghlarnn arzal paralarnn onarlmas veya onarm mmkn deilse standart kataloglarndan yenisinin seilmesi ya da yedek paras bulunamyorsa yenisinin retilerek deitirilmesi gerekmektedir. Arzal makine bakmn yapan kii komple resimleri, montaj ve detay resimleri hakknda bilgili olmal, ekipmanlar iyi tanmaldr. Arzal parann komple resimde, hangi gruba ait olduunu ve yerinin tam olarak nerede olduunu resimlerden okuyabilmelidir. Sklen paralar da montajda; montaj resmine gre tam olarak numaralandrabilmelidir.

Arzasn gidermeye altmz MKEK UT-48 torna tezghnn tezgh iletme katalounda sadece grup kompleleri verilmi olup grup komplelere ait ince detaylar verilmemitir. Skm sras yukardaki uygulamada olduu gibidir ve montaj durumu itibariyle paralarn montaj resmine gre numaralandrlmas aadaki gibidir:

26

Komple resimlerde montaj numaralar paralarn takl srasna gre verilir. Uygulamamza bakacak olursak ilk sklen para kalemlik tespit vidas (Resim 2.12), son sklen para ise kzak boluk kamasdr (Resim 2.5). Montaj ise skmn tam tersidir. Son sklen para ilk taklr. lk taklan para ise en son taklr. Onun iin de montaj numaralar ilk taklan paradan balanarak verilir (Resim 2.17).

Resim 2.17: Montaj resmine gre para numaralama

Torna tezghnn arzal suport ve kalemlik ile ilgili paralar onarlp veya deitirildikten sonra ilk sklen paradan balanmak zere montaj numaralarna gre montaj ilemine geilir.

27

 Enine hareket mekanizmasn ileriye doru ekerek tm kzak sistemlerini yadanlkla yalaynz. Parmanzla ya tm yzeye yaynz. Enine hareket mekanizmasn ileri geri hareket ettirerek mekanizmann iyice yalanmasn salaynz. Yan yere damlamamasna dikkat ediniz.

Kzak boluk kamasn iyice yalaynz ve yerine taknz. Bir tornavida ile hafife itekleyerek kamann iyice yerine oturmasn salaynz. Paraya ekile vurmaynz, az ksm apak yapar ve yerine oturmaz veya kzak ksmn syrabilir. Enine hareket mekanizmasn tekrar ileri geri hareket ettirerek mekanizmann iyice yerine almasn salaynz.

Kzak ektirme cvatalarn n ve arka taraftan 4 mm alyan anahtar yardmyla sknz.

ektirme vidalarnn dilerini kontrol ediniz. Eer zelliini yitirmiler ise yenisini kataloglardan DIN, ISO ve TS normuna uygun vidalar seerek taknz. Vidalar ar derece skmaynz. Anahtara eki vb. ile vurmaynz. Eliniz yal ise vidalar skmadan

28

siliniz. Vidalar skarken enine hareket mekanizmasn ileri geri hareket ettirip mekanizmann rahat hareketini salayacak pozisyonuna dikkat ediniz.

nce azl bir tornavida ile merkezleme vida delikleri iindeki tespit vidalarn sknz.

Vidalar ar skmaynz. Kzak kamasnn rahat almasn salayacak pozisyonda sknz.

6mmlik alyan anahtar ile 4 adet tespit cvatasn srayla sknz.

Cvatalar takmadan alyan ba ksmlarn ve vida dilerini kontrol ediniz. Anm olanlar DIN, ISO, TSE standart kataloglarndan seiniz. Drt cvatay da skarken nce cvatalar tek tek elinizle boluklarn alarak sknz. Sonra da apraz olacak ekilde cvatalar sknz.

29

 Merkezleme vidalarn 6mmlik alyan anahtar ile sknz.

Vidalarn durumunu kontrol ediniz. Ananlar var ise yenisini taknz. ki viday da elinizle boluklarn aldktan sonra sknz.

Merkezleme pimini elinizle yerine taknz. Merkezleme pimi normal altrma tolaransnda ilenmi olup kaygan boluksuz gemedir. Altrma mil ve delik tolerenslar hakknda bilgi edininiz. Pimi yerine takarken pimi ve pim deliini ince bir ekilde yalayp kastrmadan dik bir ekilde taknz. Pimin zerine eki vb. ile vurmaynz.

T cvatalarn taklaca enine hareket mekanizmas zerindeki dairesel kanaln ierisini yadanlkla yalaynz. T cvatalar yerine takarak konumlarn ayarlaynz.

T cvatalarn dilerini kontrol ediniz. Eer anm olan var ise hem cvata hem de somunu birlikte deitiriniz. nk bozuk olan dierini de ksa zamanda bozacaktr.

30

 T cvatalar dairesel kanaln sa tarafndaki byk delikten takp konumlarn suportun deliklerine uyacak ekilde ayarlaynz. Enine hareket mekanizmas zerindeki suportun alaca yzeyi yadanlkla yalaynz.

Suportu kaldrarak merkezleme pimi ve cvatalara oturacak konumda yerine taknz.

Suport ar olabilir. Kaldrrken dikkatli olunuz. Bir arkadanzdan yardm alnz. Sportun a deerini sfr konumuna gre ayarlaynz.

16-17 ak azl anahtar yardmyla tespit somunlarn cvatalara takarak suport a deeri sfr konumunda olacak ekilde sknz.

Somunlar kontrol ediniz. Anm olanlar cvatas ile birlikte deitiriniz. Drt cvatay da nce elinizle boluklarn alarak sonra da anahtarla apraz ekilde sknz.

Basma yayn kalemlik sabitleme pimi ierisine takp ikisini birlikte suport stndeki pim yata ierisine taknz.

Basma yayn kontrol ediniz. zelliini yitirmise katalogdan yenisini seerek deitiriniz. Pim iine yay takarken pim deliini de yalaynz.

Yadanlkla kalemliin taklaca suport

Yadanlkla ya sktktan sonra

31

yzeyini yalaynz.

parmaklarnzla ya para yzeyine tamamen yaynz. Sabitleme piminin yatak ierisine iyice oturmasna dikkat ediniz.

Kalemlii suport zerindeki yerine taknz.

Kalemlii takarken iki elinizle tutunuz ve dikkatli olunuz.

Kalemlik tespit vidasn yerine taknz ve kater anahtar ile boluunu alnz. Kalemlik tespit vidasnn ve kalemliin kasnt yapp yapmadn kontrol ediniz.

Kalemliin 45 ve 90 derece konumlarnda sabitleme yapp yapmadn kalemlii evirerek kontrol ediniz. Eer alma sisteminde istediiniz sonular elde ettiyseniz ayarlara geebilirsiniz. Sonu, istediiniz gibi deilse sorunun nerede olduunu bulup gidermeye alnz.

32

 Enine hareket mekanizmasnn ve suportun ayarlarn yapnz.

Gerekli yalama ve ayarlardan sonra kalemlik ve suporttaki arza giderilmi ve bakm tamamlanm oldu.

Tezghn iletme kataloundan yalama pozisyonlarna (Resim 2.18) bakarak gerekli gresrlklerden istenen zelliklerdeki yalar gres pompas ile basnz. Yalamann faydalarn reniniz. Enine hareket mekanizmasn ve suportu ileri geri hareket ettirerek rahat alma pozisyonunda ayarlarn yapnz. Yukardaki ilemler bittikten sonra tezgh arza ve bakm kartna arza ile ilgili bilgileri doldurmay unutmaynz. Tezgh arza bakm ve onarm kart (Tablo 2.1), o tezgha ait sicil kartdr. O gne kadar hangi arzalar, ne zaman, nasl, ne ekilde giderilmi; hangi paralar deitirilmi, onun hakknda bilgi verir. Ayn zamanda arzalarn ksa zamanda zm iin de bakmcya nceki verilerle zaman kazandrr. Arzann ksa zamanda giderilmesine yardmc olur. Kullandnz takmlar temizleyerek yerlerine kaldrnz.

33

Resim 2.18: MKEK UT-48 torna tezgh yalama sistemi

34

LETME ADI VE SMGES ARIZA BAKIM VE ONARIM FORMU Bu ksm operatr veya arzay tespit eden personel tarafndan doldurulur MAKNE NU.:. MAKNE ADI. BLM:... KULLANILDII OPERASYON: ARIZANIN TANIMI: TARH SAAT ADI SOYADI MZA ARIZA TESPT Bu ksm bakm- onarm gerekletiren personel tarafndan doldurulur ONARIMIN TARH SAAT ADI SOYADI BALAMASI ONARIMIN BTM HACANAN SRE ARIZANIN TANIMI ARIZANIN SEBEPLER YAPILAN LEMLER NERLER YAPILAN ONARIMIN SONUCU KONTROL ONAY
Tablo 2.1: Arza bakm onarm kart

MZA

ALET VE MAKNELERN MONTAJI LE LGL EK BLGLER CIVATA VE SOMUNLARIN MONTAJI LEMLER NERLER Cvata ve somunlar sadece kol gc ve yeterince sklmaldr. Anahtar ucuna ilave aparatlar Btn cvata ve somunlar ba ls ve taklmamal ve anahtara eki geometrisine uygun bir anahtarla yeter dzeyde vb. ile vurulmamaldr. sklmaldr. Az ksm bozulmu anahtar kullanlmamaldr. Gevek balantnn sisteme; Skma ls iin alt ve st gvenlik limiti ar skmann ise balant istenen yerlerde mutlaka tork anahtar elemanlarna zarar verecei kullanlmaldr. unutulmamaldr.

35

 Balantda, yalayc maddeler, zel rondela, kee, conta vb. elemanlar kullanlmtr.

Maksimum skma torkuna ulancaya kadar skma yaplmamaldr. Kullanlan cvata ve somun mukavemet snf, kalitesi ya da anma ls deitirilmelidir.

Cvatann skma torku balantda istenen skma kuvveti iin yetersizdir. Anm bir cvata-somun ifti deitirilmek isteniyorsa birlikte deitirilmelidir.

Anm bir cvata-somun ifti birlikte deitirilmezse bozuk olan dierini de bozar. ekile hafif tklanarak pas skc kimyasal kullanlarak ya da somun stlarak sklmeye allmaldr. Vidalar tanmadan ilem yapmaynz.

Kullanma ortamnda boyanm ya da pas tutmu cvata ve somunlar var. Baz zel alanlarda sol vidal cvatalarn kullanlabileceini unutmaynz.

Cvata ve somunlardan nce emniyet elemannn boa alnmas gerektiini unutmaynz. Hareket ileten vidalarn (kare, trapez, testere alma sresince kat ve sv yuvarlak profilli ve bilyeli vidalarn) montajlar yalayclarla yalanmas yaplacaktr. gerektiini unutmaynz. RULMANLARIN MONTAJI Sklmeye kar emniyete alnm cvata ve somunlar var. Rulman ambalaj montajdan hemen nce almaldr. Rulmann boyut ve tolerans deerleri kontrol edilmelidir.

Gvde, muylu yzeyleri temizlenmeli ve geme yzeyleri ince ya ile yalanmaldr.

Mil ve rulm an hafif e yalanr.

Muyluya taklan rulmanda, kuvvet i bilezikten; gvdeye taklan rulmanda ise kuvvet d bilezikten uygulanmaldr.

36

Pirin boru ile akma eki gibi darbeli aralar rulmana direkt etki etmemelidir.
Rulmana direkt eki le vurulm am aldr .

Y anl

Doru

Byk apl rulmanlarn muylu zerine taklmasnda mmknse rulman stlmaldr. Istma iin indkleme veya ya bonyosu seilmelidir.
ndkleme makinesi

Genellikle rulman i ap 20 mmden byk ve arl 40 kga kadar olan rulmanlarn takma ileminde kullanlr. Montajda kasnt yapacak dengesiz kuvvet uygulamalarndan kanlmaldr. Rulman montaj seti dengeli bir montajda ok yardmc olacaktr.

37

 Rulmanlar, srtnme yzeylerinde ya filmi oluturmak iin kat veya sv yala yalanr.

..

Gresle yalama yaplacaksa devir says, yk ve iletme scaklklar dikkate alnarak gres seimi yaplmaldr. Yeter miktarda gres kullanlmaldr.

Gres miktar (g)=Yatak d ap X Yatak genilii Fazla gres srtnmeyi artrr, snma sonucu anma oluturur. Eksik yalama iin de ayn durum sz konusudur.

nk retim aamasnda ki taraf konta kapakl rulmanlarda temizlik konulan ya rulman mr ile amal ykama yaplmaz. Yalama da yaplmaz. edeerdir. Rulmanlarn yalanmasnda kullanlan gres mrleri genellikle makinenin periyodik bakm ile paralellik gsterir.

Genel bakmlarda rulmanlar mutlaka yalanmaldr.

Montajda mmknse hidrolik sistemlerden ve montaj bileziklerinden faydalanlmaldr.

YA KEELERNN MONTAJI Mil veya yuvada tala kaldrma apaklar temizlenmelidir. Kee yuvalarnda keskin keler giderilmelidir. Montaj ncesi kee yuvalar yalanmaldr.

38

 Montajda hidrolik ve mekanik aparatlar kullanlmaldr. akma kuvveti keenin d apa yakn blgeye uygulanmaldr. Mil ve yuva boyutlar kee llerine uygun olmaldr. Kee ynn kontrol ediniz, kee dudaklarnn ters dnmemesi iin tedbir alnz. Kee yzeyine dorudan ekile vurulmamaldr.

39

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Atlyenizde ve/veya i yerlerinde bulunan bir makinenin belirli bir blmndeki arzay tespit ederek aadaki ilem basamaklarn srasylayla uygulaynz.

lem Basamaklar
Skm srasn belirleyiniz.

neriler
lk yardm konularnda bilgi edininiz. Gerekli i gvenlii nlemlerinizi alnz. Arzal blm ve makine ile ilgili montaj resmine gre ncelikli skm sras belirleyiniz. Arzal paray yerinden skebilmek iin gerekli skm takmlarn belirleyiniz. gvenlii ve teknolojik kurallara uygun olmayan takmlar kullanmaynz. Takmlar amac dnda kullanmaynz. Kullanacanz btn skm takmlarn alma alannza getirerek dzenli bir ekilde sralaynz. Arzal blm veya ilgili makine ile ilgili montaj resmini inceleyerek montajda kolaylk olmas iin sklen paralara ncelikli montaj sras vererek numaralandrnz. Montaj, komple ve detay resimleri hakknda bilgi edininiz. Sklebilir balant elemanlarnn (vida, cvata, somun, pim vb.) taklmas, sklmesi ve zellikleri konusunda bilgi edininiz. Kullanm zelliini kaybetmi balant elemanlarn ve onarlamayacaksa arzal paralar DIN, ISO, TSE normlarna uygun standart malzeme kataloglarndan seerek yenisi ile deitiriniz. Gerekli bakm onarm yaptktan sonra montaj srasna gre paralar yerlerine takarak makineyi kontrol ediniz.

Skm takmlarn seiniz.

Sklen paralar sralaynz.

40

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri Uygun skme takmlarn belirlediniz mi? Arzal paray montaj resminden belirlediniz mi? Arzal paray sktkten sonra skm srasna gre dizdiniz mi? Standart kataloglardan makine elemanlarn setiniz mi? Cvata ve vidalar uygun skp deitirdiniz mi? Gerekli yalama ilemlerini yaptnz m? Sklp monte edilen paralarn ayarlarn tekrar yaptnz m? Bozuk paralarn onarmn yaptnz m? Sklen paralar montaj resmine gre numaralandrdnz m? Rulmanlar skp taktnz m? Evet Hayr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

41

LME VE DEERLENDRME

LME VE DEERLEDRME
1.

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

Arzal blgede biriken toz, ya ve kir kalntlar hangi arala alnr? A) Sprge B) Vakum makinesi C) Su pompas D) Yadanlk Paralarn montaj numaralar nasl verilir? A) Paralarn taklma srasna gre B) Paralarn sklme srasna gre C) Geliigzel D) Sras nemli deildir. Bir cvata somun iftinin herhangi biri arzal ise ne yaplr? A) Yalnz somun deitirilir. B) Yalnz cvata deitirilir. C) Her ikisi birden deitirilir. D) Hibiri deitirilmez. Arzal makinenin paralarnn skm ile ilgili doru olan hangisidir? A) Sklen paralar sraya dizilir. B) Sklen paralar kutuya konur. C) Sklen paralar hemen tezgh zerine konur. D) Sklen paralar bir arkadamz tutar. Takm kullanma ile ilgili doru olmayan hangisidir? A) Amaca uygun takm kullanmaldr. B) Takmlar yal olmamaldr. C) Takmlar apakl ve anm olmamaldr. D) Takmlar tezgh zerine konmaldr. Cvata ve somun skma ilemi ile ilgili hangisi dorudur? A) ok skmak gereklidir. B) Sadece kol gc ile yeteri kadar sklmaldr. C) Anahtara ekleme yaplarak iyice sklmaldr. D) Skma takmna ekile vurulmaldr. Pimlerin taklmas ile ilgili hangisi yanltr? A) Pimler hafif bask kuvveti ile taklr. B) Pimler taklaca yere dik olacak ekilde taklr. C) Pimler taklrken hafife yalanmaldr. D) Pimler ekile aklr.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

42

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Bu modl kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadnz beceriler iin Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz. Deerlendirme ltleri 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Vakumun tanmn yapabildiniz mi? Vakumun alma prensibini rendiniz mi? Vakum reten aralar rendiniz mi? Vakumlu aralarla kirli blgenin temizliini yapabildiniz mi? gvenlii kurallarna uygun altnz m? Tezghta vakumlu ara kullanarak genel bir temizlik yapp ya szntlarn sildiniz mi? Montaj resminden arzal blm tespit ettiniz mi? Genel olarak kullanlan skme takmlarn tanyp isimlerini rendiniz mi? inize yarayacak uygun skme takmlarn seip sraladnz m? Skme takmlarn amalarna uygun kullandnz m? Sktnz her parann tekrar kullanlr durumda olup olmadn kontrol ettiniz mi? Deitireceiniz makine elemann DIN, ISO veya TSE normuna uygun kataloglardan setiniz mi? Cvata somun iftinden biri arzalanm ise her ikisini birden deitirdiniz mi? Rulmanlar iin uygun skme teknikleri kullandnz m? Sktnz paralar skm srasna gre bir yerde sraladnz m? Ba ksm imi deforme olmu pimleri deitirdiniz mi? Sktnz parann kirli tozlu ve talal ksmlarn mozot, gaz ya vb. ile temizlediniz mi? Sktnz paralar montaj numarasna gre sraladnz m? Cvata ve somunlar gerektii gibi sktnz m? Rulmanlar takarken uygun takma yntemi kullandnz m? Montaj sonunda gerekli ayar ve kontrolleri yapp tezgh altrdnz m? Bu ilemleri bir i nl giyerek mi yaptnz? Arzay giderdikten sonra altnz takmlarn temizliini yapp yerine kaldrdnz m? Tezghn arza bakm onarm kartn doldurdunuz mu? Evet Hayr

43

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz

44

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET-1N CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 6 C A B A C D

RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 B A C A D B D

45

KAYNAKA KAYNAKA AYDIN, TOPLAM FABRKA nrc Bakm Program

EMNOLU Yavuz, Pnmatik Elektropnmatik Kumanda, Ege Reklam Basm, stanbul, 2006. ESN Alp, Bakm Risklerinin Deerlendirilmesi (Makale), Mhendis ve Makine Cilt: 46, Say: 543. -KUR, Trkiye Kurumu Genel Mdrl, Meslekler Tantm Rehberi MKEK UT-48, Torna Tezgh letme Talimat TEVRT Talat, Bakm Tekniine Uygun Tasarm (Makale), Mhendis ve Makine, Cilt: 45, Say: 538. www.iskur.gov.tr

46