Você está na página 1de 21

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Introduo ao Tratamento e ao Pstratamento de Esgotos

Carlos Augusto de Lemos Chernicharo Departamento de Engenharia Sanitria e Ambiental - UFMG

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Usos da gua e Gerao de Esgotos


Abastecimento Domstico
gua potvel

Impurezas devido ao uso

Esgotos domsticos

Abastecimento Industrial

gua consumo industrial

Impurezas devido ao uso

Efluentes Industriais

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Principais constituintes dos Esgotos Domsticos


gua (99,9%) Slidos (0,1%)
Slidos Suspensos Slidos Dissolvidos Matria Orgnica Nutrientes (N, P) Organismos Patognicos (vrus, bactrias, protozorios, helmintos)

LODO

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Caracterizao Qualitativa dos Esgotos


Contribuio per capita de matria orgnica
45 a 55 g DBO/hab.dia 90 a 110 g DQO/hab.dia

Conceito de carga orgnica


CO (kg/d) = P (hab)x QPCDBO,DQO (g/habxd) CO (kg/d) = Q x Concentrao (mg/L)

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Remoo de matria orgnica

Remoo de slidos em suspenso

Por que tratar os esgotos?

Remoo de nutrientes

Remoo de organismos patognicos

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Resoluo CONAMA 20/86 Classificao das guas no Territrio Brasileiro


Uso Especial X X 1 X X X X X Doces 2 X X X X X 3 X X X X X X X X X X X X X X X X X X Classe Salinas 4 5 6 Salobras 7 8

Abastecimento domstico Preserv. equil. natural das comun. aquticas Proteo das comunidades aquticas Recreao de contato primrio Irrigao Criao natural e/ou intensiva de espcies (aquicultura) Dessedentao de animais Navegao Harmonia paisagstica Recreao de contato secundrio Usos menos exigentes

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Resoluo CONAMA 20/86 Padres do corpo dgua e de lanamento

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Efeito do Lanamento de Matria Orgnica nos Cursos dgua


Lanamento (esgoto sem tratamento) Lanamento (esgoto tratado 70% remoo)
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 0 2 4 6 8 10 12

Rio

Oxignio Dissolvido (mg/L)

OD mnimo (rio Classe 2)

Tempo (dias)

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Resoluo CONAMA 20/86 Padres do corpo dgua Exemplos de parmetros associados a esgotos domsticos
Categoria Fsicos Parmetro Cor Turbidez Slidos dissolvidos totais Coliformes totais Coliformes termotolerantes DBO5 OD pH Amnia no ionizvel Amnia total Nitrato Nitrito Fosfato total Unidade mgPt-Co/l UNT mg/l org/100ml org/100ml mg/l mg/l mgNH3/l mgN/l mgN/l mgN/l mgP/l 1 nvel natur. 40 500 1000 200 3 6 6,0 a 9,0 0,02 10 1,0 0,025 guas doces 2 3 75 75 100 100 500 500 5000 20000 1000 4000 5 10 5 4 6,0 a 9,0 6,0 a 9,0 0,02 1,0 10 10 1,0 1,0 0,025 0,025 4 2 6 a9 -

Biolgicos Qumicos

Subst.pot.prejud.

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Resoluo CONAMA 274/2000 Padres de balneabilidade


Balneabilidade categoria Excelente Prpria Muito Boa Satisfatria Padres para o corpo dgua Mximo de 250 CF/100ml 1 ou 200 EC/100ml 3 ou 25 Enterococos/100ml 4 em 80% ou mais das amostras das cinco semanas anteriores. Mximo de 500 CF/100ml 1 ou 400 EC/100ml 3 ou 50 Enterococos/100ml 4 em 80% ou mais das amostras das cinco semanas anteriores. Mximo de 1000 CF/100ml 1 ou 800 EC/100ml 3 ou 100 Enterococos/100ml 4 em 80% ou mais das amostras das cinco semanas anteriores. a) No atendimento aos critrios estabelecidos para as guas prprias. b) Incidncia elevada ou anormal, na regio, de enfermidades transmissveis por via hdrica, indicadas pelas autoridades sanitrias. c) Valor obtido na ltima amostragem for superior a 2500 CF/100ml 1 (termotolerantes) ou 2000 EC/100ml 3 ou 400 Enterococos/100 ml.

d) Presena de resduos ou despejos, slidos ou lquidos, inclusive esgotos sanitrios, leos, graxas e outras substncias, capazes de oferecer risco sade ou tornar desagradvel a Imprpria recreao. e) pH < 6,0 ou pH > 9,0 (guas doces), exceo das condies naturais. f) Florao de algas ou outros organismos, at que se comprove que no oferecem riscos sade humana. h) Outros fatores que contra-indiquem, temporria ou permanentemente, o exerccio da recreao de contato primrio. (1) Coliformes Fecais (2) Coliformes Totais (3) Escherichia coli (4) Os padres referentes aos enterococos aplicam-se somente s guas marinhas

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Legislaes Estaduais Padres de lanamento


Legislao DBO5 Conc Efic (mg/l) mn (%) 60 60 60 60 60 Variv 60 60 80 85 80 80 80 DQO (mg/l) SS (mg/l) N total P total (mg/l) (mg/l) CF (NMP/ 100 ml) 3.000 -

CONAMA 20/86 AL (1985) GO (1978) MS (1997) MG (1986) PB (1988) RS (1989) SC (1981) SP (1976)

150 90 Variv -

60 Variv -

10(*) 10 10(*) -

1(*) 1 1(*) -

(*) Para lanamentos em trechos de corpos dgua contribuintes de lagos, lagoas e represas

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Padres do Corpo dgua e de Lanamento Resoluo CONAMA 20/86 e Legislaes Estaduais


Parmetro Unidade Padro para corpo dgua classe 1 2 3 4 3 6 0,02 5 5 0,02 10 4 0,02 0,025 2 Padro lanamento (alguns estados) Concent. Eficincia mxima mnima (%) 60 90 60 / 100 5,0 10 1,0 60/80/85 60/90 -

DBO5 DQO OD Slidos suspenso Amnia total Amnia livre Nitrognio Fsforo Coliformes totais Coliformes fecais

mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l mg/l org/100 ml org/100 ml

0,025 0,025

1.000 5.000 20.000 200 1.000 4.000

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Legislao Europia Padres de lanamento para efluentes urbanos


Condies mnimas
Parmetro DBO5 (2) (3) DQO (3) Slidos em suspenso totais Limite 25 mg/l O2 125 mg/l O2 35 mg/l (4) 60 mg/l 150 mg/l Eficincia mnima de remoo (1) 70 -90 % 75 % 90 % 70% Observaes Populao equivalente superior a 10.000 hab Populao equivalente de 2.000 a 10.000 hab Para efluentes de lagoas

Lanamento em reas sensveis


Parmetro Nitrognio total Fsforo total Concentrao 15 mg/l 10 mg/l 2 mg/l 1 mg/l Observaes Populao equivalente entre 10.000 e 100.000 hab Populao equivalente superior a 100.000 hab (2) Populao equivalente entre 10.000 e 100.000 hab Populao equivalente superior a 100.000 hab Eficincia mnima de remoo (1) 70 - 80 80

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Diretrizes da OMS (1989) Uso Agrcola de efluentes tratados


Categoria Condies de Reso Grupo exposto Ovos de CF/100 mL(c) helmintos/l (b) (mdia geomtrica) (mdia aritmtica)
1 1000(d)

Irrigao de culturas que so Trabalhadores, ingeridas cruas, campos de esporte e consumidores, parques pblicos. (d) pblico Irrigao de culturas no ingeridas Trabalhadores cruas como cereais, para a industria, pastos, forragem e rvores. Irrigao de culturas da categoria B Nenhum se o pblico e os trabalhadores no ficam expostos

No se recomenda

No se aplica

No se aplica

(a) em casos especficos, de acordo com os fatores ambientais, epidemiolgicos, locais e socioculturais, devem ser consideradas modificaes das recomendaes; (b) espcies dos nematides Ascaris, Trichuris, Necator americanus e Ancilostoma duodenale (c) durante o perodo de irrigao; (d) recomendaes mais rigorosas devem ser consideradas ( 200 CF/100 mL) para gramados pblicos onde o pblico tem contato direto; (e) no caso de rvores frutferas, a irrigao deve ser suspensa duas semanas antes da colheita, sem que sejam apanhadas do cho.

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Nveis do Tratamento dos Esgotos

Tratamento preliminar

Tratamento primrio

Tratamento secundrio

Tratamento tercirio ou pstratamento

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Tratamento Preliminar

Objetivo: remoo de slidos grosseiros e areia

grade

caixa de areia

medidor de vazo

adaptado de VON SPERLING, 1996

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Finalidades da remoo de slidos grosseiros

proteger as unidades subsequentes;


proteger as bombas e tubulaes; proteger os corpos receptores.

Finalidades da remoo de areia


evitar abraso nas bombas e tubulaes;

evitar obstruo em tubulaes;


facilitar o transporte do lquido.

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Tratamento Preliminar

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Tratamento Primrio
Objetivo: remoo de slidos em suspenso sedimentveis, materiais flutuantes (leos e graxas) e parte da matria orgnica em suspenso

lodo primrio

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Tratamento Secundrio
Objetivo: remoo de matria orgnica dissolvida e da matria orgnica em suspenso no removida no tratamento primrio

participao de microrganismos

contato entre os microrganismos e o material orgnico contido no esgoto

matria orgnica + bactrias

H2O + CO2 +

mais bactrias

Curso sobre Ps-tratamento de Efluentes Anaerbios

Ps-tratamento

Objetivo: remoo de poluentes especficos e/ou remoo complementar de poluentes no suficientemente removidos no tratamento secundrio. Ex: nutrientes ou organismos patognicos

Você também pode gostar