Eddukvi Smundar-Edda

GUNI JNSSON

Reykjavk: Islendingasagnatgfan 1956

<

http://www.heimskringla.no/wiki/Eddukvi

>

Vlusp .......................................................................................................................................... 3 Hvaml....................................................................................................................................... 18 Vafrnisml ............................................................................................................................. 48 Grmnisml .................................................................................................................................. 59 Skrnisml .................................................................................................................................... 70 Hrbarslj ................................................................................................................................ 78 Hymiskvia .................................................................................................................................. 88 Lokasenna.................................................................................................................................... 97 rymskvia ................................................................................................................................ 110 Alvssml.................................................................................................................................... 117 Vlundarkvia ........................................................................................................................... 124 Helgakvia Hjrvarssonar (me Hrmgerarmlum) .............................................................. 133 Helgakvia Hundingsbana I....................................................................................................... 143 Vlsungakvia in forna (Helgakvia Hundingsbana II) .............................................................. 156 Grpissp (Sigurarkvia Ffnisbana I) ...................................................................................... 169 Reginsml (Sigurarkvia Ffnisbana II) ................................................................................... 182 Ffnisml ................................................................................................................................... 188 Sigrdrfuml ............................................................................................................................... 197 Sigurarkvia in meiri (Brot af Sigurarkviu) .......................................................................... 205 Gurnarkvia in fyrsta............................................................................................................. 211 Sigurarkvia in skamma .......................................................................................................... 217 Helrei Brynhildar ..................................................................................................................... 232 Fr daua Sinfjtla .................................................................................................................... 236 Gurnarkvia in forna ............................................................................................................. 237 Gurnarkvia in rija ............................................................................................................ 247 Oddrnarkvia .......................................................................................................................... 250 AtlakviaDaui Atla ................................................................................................................... 257 Atlaml in grnlenzku .............................................................................................................. 267 Gurnarhvt ............................................................................................................................ 288 Hamisml................................................................................................................................. 293 Baldrs draumar (Vegtamskvia) ................................................................................................ 300 Rgsula ..................................................................................................................................... 304 Hyndlulj ................................................................................................................................. 315 1

Vlusp in skamma ................................................................................................................... 323 Grttasngr ............................................................................................................................... 326 Grgaldr..................................................................................................................................... 332 Fjlsvinnsml ............................................................................................................................. 335 Hjlmarskvia ............................................................................................................................ 345 Hervararkvia ............................................................................................................................ 347 Hlskvia ................................................................................................................................. 354 Hlfsrekkalj............................................................................................................................ 362 Heireksgtur ............................................................................................................................ 368 Eddubrot 1 ................................................................................................................................. 382 Slarlj .................................................................................................................................... 387 Forspjallslj (Hrafnagaldr ins) ............................................................................................. 402

Vlusp
1. Hljs bi ek allar helgar kindir, meiri ok minni mgu Heimdallar; viltu at ek, Valfr, vel fyr telja forn spjll fira, au er fremst of man. 2. Ek man jtna r of borna, er forum mik fdda hfu; nu man ek heima, nu vijur, mjtvi mran fyr mold nean. 3. r var alda, ar er ekki var, var-a sandr n sr n svalar unnir; jr fannsk va n upphiminn, gap var ginnunga en gras hvergi. 4. r Burs synir bjum of yppu, eir er Migar mran skpu; sl skein sunnan salar steina, var grund grin grnum lauki. 5. Sl varp sunnan, sinni mna, hendi inni hgri um himinjur;

sl at n vissi, hvar hon sali tti, mni at n vissi, hvat hann megins tti, stjrnur at n vissu hvar r stai ttu. 6. gengu regin ll rkstla, ginnheilg go, ok um at gttusk; ntt ok nijum nfn of gfu, morgin htu ok mijan dag, undorn ok aftan, rum at telja. 7. Hittusk sir Iavelli, eir er hrg ok hof htimbruu; afla lgu, au smuu, tangir skpu ok tl geru. 8. Tefldu tni, teitir vru, var eim vettergis vant r gulli, uns rjr kvmu ursa meyjar mttkar mjk r Jtunheimum. --------9. gengu regin ll rkstla, ginnheilg go, ok um at gttusk, hverir skyldi dverga drttir skepja

r Brimis bli ok r Blins leggjum. 10. ar var Msognir mztr of orinn dverga allra, en Durinn annarr; eir mannlkun mrg of geru dvergar jru, sem Durinn sagi. 11. Ni, Nii, Norri, Suri, Austri, Vestri, Aljfr, Dvalinn, Nr ok Ninn Npingr, Dinn Bvurr, Bvurr, Bmburr, Nri, nn ok narr, inn, Mjvitnir. 12. Veggr ok Gandalfr, Vindalfr, orinn, rr ok rinn, ekkr, Litr ok Vitr, Nr ok Nrr, n hefi ek dverga, Reginn ok Rsvir, rtt of tala. 13. Fli, Kli, Fundinn, Nli, Hefti, Vli, Hannar, Svurr, Billingr, Brni, Bldr ok Buri, Frr, Hornbori, Frgr ok Lni, Aurvangr, Jari, Eikinskjaldi. 14.

Ml er dverga Dvalins lii ljna kindum til Lofars telja, eir er sttu fr salar steini Aurvanga sjt til Jruvalla. 15. ar var Draupnir ok Dolgrasir, Hr, Haugspori, Hlvangr, Glinn, Dri, ri Dfr, Andvari Skirfir, Virfir, Skfir, i. 16. Alfr ok Yngvi, Eikinskjaldi, Fjalarr ok Frosti, Finnr ok Ginnarr; at mun uppi mean ld lifir, langnija tal Lofars hafat. --------17. Unz rr kvmu r v lii flgir ok stkir sir at hsi, fundu landi ltt megandi Ask ok Emblu rlglausa. 18. nd au n ttu, au n hfu, l n lti n litu ga; nd gaf inn, gaf Hnir,

l gaf Lurr ok litu ga. 19. Ask veit ek standa, heitir Yggdrasill, hr bamr, ausinn hvta auri; aan koma dggvar, rs dala falla, stendr yfir grnn Urarbrunni. 20. aan koma meyjar margs vitandi rjr r eim s, er und olli stendr; Ur htu eina, ara Verandi, - skru ski, Skuld ina riju; r lg lgu, r lf kuru alda brnum, rlg seggja. 21. at man hon folkvg fyrst heimi, er Gullveigu geirum studdu ok hll Hrs hana brenndu, risvar brenndu, risvar borna, oft, sjaldan, hon enn lifir. 22. Heii hana htu hvars til hsa kom, vlu velspa, vitti hon ganda; sei hon, hvars hon kunni, sei hon hug leikinn, var hon angan illrar brar.

23. gengu regin ll rkstla, ginnheilg go, ok um at gttusk, hvrt skyldu sir afr gjalda ea skyldu goin ll gildi eiga. 24. Fleygi inn ok folk of skaut, at var enn folkvg fyrst heimi; brotinn var borveggr borgar sa, knttu vanir vgsp vllu sporna. 25. gengu regin ll rkstla, ginnheilg go, ok um at gttusk, hverjir hefi loft allt lvi blandit ea tt jtuns s mey gefna. 26. rr einn ar v runginn mi, - hann sjaldan sitr er hann slkt of fregn -: gengusk eiar, or ok sri, ml ll meginlig, er meal fru. 27. Veit hon Heimdallar hlj of folgit und heivnum helgum bami, sr hon ausask aurgum forsi

af vei Valfrs. Vitu r enn - ea hvat? 28. Ein sat hon ti, er inn aldni kom yggjungr sa ok augu leit. Hvers fregni mik? Hv freisti mn? Allt veit ek, inn, hvar auga falt, inum mra Mmisbrunni. Drekkr mj Mmir morgun hverjan af vei Valfrs. Vitu r enn - ea hvat? 29. Vali henni Herfr hringa ok men, fekk spjll spaklig ok sp ganda, s hon vtt ok of vtt of verld hverja. 30. S hon valkyrjur vtt of komnar, grvar at ra til Gojar; Skuld helt skildi, en Skgul nnur, Gunnr, Hildr, Gndul ok Geirskgul. N eru talar nnnur Herjans, grvar at ra grund valkyrjur. 31. Ek s Baldri, blgum tvur, ins barni, rlg folgin; st of vaxinn vllum hri

mjr ok mjk fagr mistilteinn. 32. Var af eim meii, er mr sndisk, harmflaug httlig, Hr nam skjta; Baldrs brir var of borinn snemma, s nam ins sonr einnttr vega. 33. hann va hendr n hfu kembi, r bl of bar Baldrs andskota; en Frigg of grt Fenslum v Valhallar. Vitu r enn - ea hvat? 34. kn Vli vgbnd sna, heldr vru hargr hft r rmum. 35. Haft s hon liggja und Hveralundi, lgjarns lki Loka ekkjan; ar sitr Sigyn eygi of snum ver vel glju. Vitu r enn - ea hvat? 36. fellur austan um eitrdala sxum ok sverum, Slr heitir s. 37. St fyr noran Niavllum

10

salr r gulli Sindra ttar; en annarr st klni bjrsalr jtuns, en s Brimir heitir. 38. Sal s hon standa slu fjarri Nstrndu , norr horfa dyrr; falla eitrdropar inn um ljra, s er undinn salr orma hryggjum. 39. S hon ar vaa unga strauma menn meinsvara ok morvarga ok ann er annars glepr eyrarnu; ar saug Nihggr ni framgengna, sleit vargr vera. Vitu r enn - ea hvat? 40. Austr sat in aldna Jrnvii ok fddi ar Fenris kindir; verr af eim llum einna nokkurr tungls tjgari trlls hami. 41. Fyllisk fjrvi feigra manna, rr ragna sjt rauum dreyra; svrt vera slskin um sumur eftir, ver ll vlynd. Vitu r enn - ea hvat?

11

42. Sat ar haugi ok sl hrpu ggjar hirir, glar Eggr; gl of hnum galgvii fagrraur hani, s er Fjalarr heitir. 43. Gl of sum Gullinkambi, s vekr hla at Herjafrs; en annarr gelr fyr jr nean straur hani at slum Heljar. 44. Geyr n Garmr mjk fyr Gnipahelli, festr mun slitna, en freki renna; fjl veit ek fra, fram s ek lengra um ragna rk rmm sigtva. 45. Brr munu berjask ok at bnum verask, munu systrungar sifjum spilla; hart er heimi, hrdmr mikill, skeggld, skalmld, skildir ro klofnir, vindld, vargld, r verld steypisk; mun engi mar rum yrma. 46. Leika Mms synir, en mjtur kyndisk

12

at inu galla Gjallarhorni; htt blss Heimdallr, horn er lofti, mlir inn vi Mms hfu. 47. Skelfr Yggdrasils askr standandi, ymr it aldna tr, en jtunn losnar; hrask allir helvegum r Surtar ann sefi of gleypir. 48. Hvat er me sum? Hvat er me alfum? Gnr allr Jtunheimr, sir ro ingi, stynja dvergar fyr steindurum, veggbergs vsir. Vitu r enn - ea hvat? 49. Geyr n Garmr mjk fyr Gnipahelli, festr mun slitna en freki renna; fjl veit ek fra, fram s ek lengra um ragna rk rmm sigtva. 50. Hrymr ekr austan, hefisk lind fyrir, snsk Jrmungandr jtunmi; ormr knr unnir, en ari hlakkar, sltr ni niflr, Naglfar losnar. 51.

13

Kjll ferr austan, koma munu Mspells of lg lir, en Loki strir; fara fflmegir me freka allir, eim er brir Bleists fr. 52. Surtr ferr sunnan me sviga lvi, sknn af sveri sl valtva; grjtbjrg gnata, en gfr rata, troa halir helveg, en himinn klofnar. 53. kemr Hlnar harmr annarr fram, er inn ferr vi ulf vega, en bani Belja bjartr at Surti; mun Friggjar falla angan. 54. Geyr n Garmr mjk fyr Gnipahelli, festr mun slitna, en freki renna; fjl veit ek fra, fram s ek lengra um ragna rk rmm sigtva. 55. kemr inn mikli mgr Sigfur, Varr, vega at valdri. Ltr hann megi Hverungs mundum standa hjr til hjarta, er hefnt fur.

14

56. kemr inn mri mgr Hlynjar, gengr ins sonr vi orm vega, drepr af mi Migars vurr, munu halir allir heimst ryja; gengr fet nu Fjrgynjar burr neppr fr nari ns kvnum. 57. Sl tr sortna, sgr fold mar, hverfa af himni heiar stjrnur; geisar eimi ok aldrnari, leikr hr hiti vi himin sjalfan. 58. Geyr n Garmr mjk fyr Gnipahelli, festr mun slitna en freki renna; fjl veit ek fra fram s ek lengra um ragna rk rmm sigtva. 59. Sr hon upp koma ru sinni jr r gi ijagrna; falla forsar, flgr rn yfir, s er fjalli fiska veiir. 60. Finnask sir Iavelli

15

ok um moldinur mttkan dma ok minnask ar megindma ok Fimbults fornar rnir. 61. ar munu eftir undrsamligar gullnar tflur grasi finnask, rs rdaga ttar hfu. 62. Munu snir akrar vaxa, bls mun alls batna, Baldr mun koma; ba eir Hr ok Baldr Hrofts sigtoftir, v valtva. Vitu r enn - ea hvat? 63. kn Hnir hlautvi kjsa ok burir byggja brra tveggja vindheim van. Vitu r enn - ea hvat? 64. Sal sr hon standa slu fegra, gulli akan Gimli; ar skulu dyggvar drttir byggja ok um aldrdaga ynis njta. 65. kemr inn rki at regindmi flugr ofan, s er llu rr.

16

66. ar kemr inn dimmi dreki fljgandi, nar frnn, nean fr Niafjllum; berr sr fjrum, - flgr vll yfir, Nihggr ni. N mun hon skkvask.

17

Hvaml
I. 1. Gttir allar, r gangi fram, um skoask skyli, um skyggnast skyli, v at vst er at vita, hvar vinir sitja fleti fyrir. 2. Gefendr heilir! Gestr er inn kominn, hvar skal sitja sj? Mjk er brr, s er brndum skal sns of freista frama. 3. Elds er rf, eims inn er kominn ok kn kalinn; matar ok va er manni rf, eim er hefr um fjall farit. 4. Vatns er rf, eim er til verar kemr, erru ok jlaar, gs of is, ef sr geta mtti, ors ok endrgu. 5. Vits er rf, eim er va ratar; dlt er heima hvat; at augabragi verr, s er ekki kann ok me snotrum sitr. 6. At hyggjandi sinni

18

skyli-t mar hrsinn vera, heldr gtinn at gei; er horskr ok gull kemr heimisgara til, sjaldan verr vti vrum, v at brigra vin fr mar aldregi en mannvit mikit. 7. Inn vari gestr, er til verar kemr, unnu hlji egir, eyrum hlir, en augum skoar; sv nsisk frra hverr fyrir. 8. Hinn er sll, er sr of getr lof ok lknstafi; dlla er vi at, er mar eiga skal annars brjstum . 9. S er sll, er sjalfr of lof ok vit, mean lifir; v at ill r hefr mar oft egit annars brjstum r. 10. Byri betri berr-at mar brautu at en s mannvit mikit; aui betra ykkir at kunnum sta; slkt er vlas vera. 11. Byri betri berr-at mar brautu at en s mannvit mikit; vegnest verra vegr-a hann velli at en s ofdrykkja ls.

19

12. Er-a sv gtt sem gtt kvea l alda sona, v at fra veit, er fleira drekkr sns til ges gumi. 13. minnishegri heitir s er yfir lrum rumir, hann stelr gei guma; ess fugls fjrum ek fjtrar vark gari Gunnlaar. 14. lr ek var, var ofrlvi at ins fra Fjalars; v er lr bazt, at aftr of heimtir hverr sitt ge gumi. 15. agalt ok hugalt skyli jans barn ok vgdjarft vera; glar ok reifr skyli gumna hverr, unz sinn br bana. 16. snjallr mar hyggsk munu ey lifa, ef hann vi vg varask; en elli gefr hnum engi fri, tt hnum geirar gefi. 17. Kpir afglapi er til kynnis kemr, ylsk hann um ea rumir; allt er senn, ef hann sylg of getr, uppi er ge guma.

20

18. S einn veit er va ratar ok hefr fjl of farit, hverju gei strir gumna hverr, s er vitandi er vits. 19. Haldi-t mar keri, drekki at hfi mj, mli arft ea egi, kynnis ess vr ik engi mar, at gangir snemma at sofa. 20. Grugr halr, nema ges viti, etr sr aldrtrega; oft fr hlgis, er me horskum kemr, manni heimskum magi. 21. Hjarir at vitu, nr r heim skulu, ok ganga af grasi; en svir mar kann vagi sns of ml maga. 22. Vesall mar ok illa skapi hlr at hvvetna; hittki hann veit, er hann vita yrfti, at hann er-a vamma vanr. 23. svir mar vakir um allar ntr ok hyggr at hvvetna; er mr, er at morgni kemr, allt er vl sem var.

21

24. snotr mar hyggr sr alla vera vihljendr vini; hittki hann fir, tt eir um hann fr lesi, ef hann me snotrum sitr. 25. snotr mar hyggr sr alla vera vihljendr vini; at finnr, er at ingi kemr, at hann formlendr fa. 26. snotr mar ykkisk allt vita, ef hann sr v veru; hittki hann veit, hvat hann skal vi kvea, ef hans freista firar. 27. snotr mar, er me aldir kemr, at er bazt, at hann egi; engi at veit, at hann ekki kann, nema hann mli til margt; veit-a mar, hinn er vettki veit, tt hann mli til margt. 28. Frr s ykkisk, er fregna kann ok segja it sama; eyvitu leyna megu ta synir, v er gengr um guma. 29. rna mlir, s er va egir, stalausu stafi;

22

hramlt tunga, nema haldendr eigi, oft sr gtt of gelr. 30. At augabragi skal-a mar annan hafa, tt til kynnis komi; margr frr ykkisk, ef hann freginn er-at ok ni hann urrfjallr ruma. 31. Frr ykkisk, s er fltta tekr, gestr at gest hinn; veit-a grla, s er of veri glissir, tt hann me grmum glami. 32. Gumnar margir erusk gagnhollir, en at viri vrekask; aldar rg at mun vera, rir gestr vi gest. 33. rliga verar skyli mar oft fa, nema til kynnis komi: str ok snpir, ltr sem solginn s ok kann fregna at fu. 34. Afhvarf mikit er til ills vinar, tt brautu bi, en til gs vinar liggja gagnvegir, tt hann s firr farinn. 35. Ganga skal, skal-a gestr vera ey einum sta;

23

ljfr verr leir, ef lengi sitr annars fletjum . 36. B er betra, tt ltit s, halr er heima hverr; tt tvr geitr eigi ok taugreftan sal, at er betra en bn. 37. B er betra, tt ltit s, halr er heima hverr; blugt er hjarta, eim er bija skal sr ml hvert matar. 38. Vpnum snum skal-a mar velli feti ganga framar, v at vst er at vita, nr verr vegum ti geirs of rf guma. 39. Fannk-a ek mildan mann ea sv matar gan, at vri-t iggja egit, ea sns far svgi [glggvan], at lei s laun, ef gi. 40. Far sns, er fengit hefr, skyli-t mar rf ola; oft sparir leium, ats hefr ljfum hugat; margt gengr verr en varir. 41. Vpnum ok vum skulu vinir glejask; at er sjalfum snst;

24

virgefendr ok endrgefendr erusk lengst vinir, ef at br at vera vel. 42. Vin snum skal mar vinr vera ok gjalda gjf vi gjf; hltr vi hltri skyli hlar taka en lausung vi lygi. 43. Vin snum skal mar vinr vera, eim ok ess vin; en vinar sns skyli engi mar vinar vinr vera. 44. Veiztu, ef vin tt, ann er vel trir, ok vill af hnum gtt geta, gei skaltu vi ann blanda ok gjfum skipta, fara at finna oft. 45. Ef tt annan, anns illa trir, vildu af hnum gtt geta, fagrt skaltu vi ann mla en fltt hyggja ok gjalda lausung vi lygi. 46. a er enn of ann er illa trir ok r er grunr at hans gei, hlja skaltu vi eim ok um hug mla; glk skulu gjld gjfum. 47. Ungr var ek forum, fr ek einn saman, var ek villr vega;

25

auigr ttumk, er ek annan fann, mar er manns gaman. 48. Mildir, frknir menn bazt lifa, sjaldan st ala; en snjallr mar uggir hotvetna, stir glggr vi gjfum. 49. Vir mnar gaf ek velli at tveim trmnnum; rekkar at ttusk, er eir rift hfu; neiss er nkkvir halr. 50. Hrrnar ll, s er stendr orpi , hlr-at henni brkr n barr; sv er mar, s er manngi ann. Hvat skal hann lengi lifa? 51. Eldi heitari brennr me illum vinum frir fimm daga, en sloknar, er inn stti kemr, ok versnar allr vinskapr. 52. Mikit eitt skal-a manni gefa; oft kaupir sr litlu lof, me halfum hleif ok me hllu keri fekk ek mr flaga. 53. Ltilla sanda ltilla sva ltil eru ge guma;

26

v allir menn uru-t jafnspakir; half er ld hvar. 54. Mealsnotr skyli manna hverr; va til snotr s; eim er fyra fegrst at lifa, er vel margt vitu. 55. Mealsnotr skyli manna hverr, va til snotr s; v at snotrs manns hjarta verr sjaldan glatt, ef s er alsnotr, er . 56. Mealsnotr skyli manna hverr, va til snotr s; rlg sn viti engi fyrir, eim er sorgalausastr sefi. 57. Brandr af brandi brenn, unz brunninn er, funi kveikisk af funa; mar af manni verr at mli kur, en til dlskr af dul. 58. r skal rsa, s er annars vill f ea fjr hafa; sjaldan liggjandi ulfr lr of getr n sofandi mar sigr. 59. r skal rsa, s er yrkjendr fa, ok ganga sns verka vit;

27

margt of dvelr, ann er um morgin sefr, hlfr er aur und hvtum. 60. urra ska ok akinna nfra, ess kann mar mjt, ess viar, er vinnask megi ml ok misseri. 61. veginn ok mettr ri mar ingi at, tt hann s-t vddr til vel; ska ok brka skammisk engi mar n hests in heldr, tt hann hafi-t gan 62. Snapir ok gnapir, er til svar kemr, rn aldinn mar; sv er mar, er me mrgum kemr ok formlendr fa. 63. Fregna ok segja skal frra hverr, s er vill heitinn horskr; einn vita n annarr skal, j veit, ef rr ro. 64. Rki sitt skyli rsnotra hverr hfi hafa; hann at finnr, er me frknum kemr at engi er einna hvatastr. 65. -- -- -- -ora eira,

28

er mar rum segir oft hann gjld of getr. 66. Mikilsti snemma kom ek marga stai, en til s suma; l var drukkit, sumt var lagat, sjaldan hittir leir l. 67. Hr ok hvar myndi mr heim of boit, ef yrftak at mlungi mat, ea tvau lr hengi at ins tryggva vinar, ars ek hafa eitt etit. 68. Eldr er beztr me ta sonum ok slar sn, heilyndi sitt, ef mar hafa nir, n vi lst at lifa. 69. Er-at mar alls vesall, tt hann s illa heill; sumr er af sonum sll, sumr af frndum, sumr af f rnu, sumr af verkum vel. 70. Betra er lifum en s lifum, ey getr kvikr k; eld s ek upp brenna augum manni fyrir, en ti var daur fyr durum. 71. Haltr rr hrossi, hjr rekr handar vanr, daufr vegr ok dugir, blindr er betri

29

en brenndr si, ntr manngi ns. 72. Sonr er betri, tt s s of alinn eftir genginn guma; sjaldan bautarsteinar standa brautu nr, nema reisi nir at ni. 73. Tveir ro eins herjar, tunga er hfus bani; er mr hein hvern handar vni. 74. Ntt verr feginn s er nesti trir, skammar ro skips rar; hverf er haustgrma; fjl of virir fimm dgum en meira mnui. 75. Veit-a hinn, er vettki veit, margr verr af aurum api; mar er auigr, annar auigr, skyli-t ann vtka var. 76. Deyr f, deyja frndr, deyr sjalfr it sama, en orstrr deyr aldregi, hveim er sr gan getr. 77. Deyr f, deyja frndr, deyr sjalfr it sama, ek veit einn, at aldrei deyr:

30

dmr um dauan hvern. 78. Fullar grindr s ek fyr Fitjungs sonum, n bera eir vnar vl; sv er aur sem augabrag, hann er valtastr vina. 79. snotr mar, ef eignask getr f ea fljs munu, metnar hnum rask, en mannvit aldregi, fram gengr hann drjgt dul. 80. at er reynt, er a rnum spyrr inum reginkunnum, eim er geru ginnregin ok fi fimbululr, hefir hann bazt, ef hann egir. 81. At kveldi skal dag leyfa, konu, er brennd er, mki, er reyndr er, mey, er gefin er, s, er yfir kemr, l, er drukkit er. 82. vindi skal vi hggva, veri sj ra, myrkri vi man spjalla, mrg eru dags augu; skip skal skriar orka, en skjld til hlfar, mki hggs, en mey til kossa. 83. Vi eld skal l drekka, en si skra, magran mar kaupa,

31

en mki saurgan, heima hest feita, en hund bi. II. 84. Meyjar orum skyli manngi tra n v, er kver kona, v at hverfanda hvli vru eim hjrtu skpu, brig brjst of lagi. 85. Brestanda boga, brennanda loga, gnanda ulfi, galandi krku, rtanda svni, rtlausum vii, vaxanda vgi, vellanda katli, 86. Fljganda fleini, fallandi bru, si einnttum, ormi hringlegnum, brar bemlum ea brotnu sveri, bjarnar leiki ea barni konungs. 87. Sjkum kalfi, sjalfra rli, vlu vilmli, val nfelldum. 88. Akri rsnum tri engi mar n til snemma syni, - ver rr akri. en vit syni; htt er eira hvrt.

32

89. Brurbana snum tt brautu mti, hsi hlfbrunnu, hesti alskjtum, - er jr ntr, ef einn ftr brotnar -, veri-t mar sv tryggr at essu tri llu. 90. Sv er frir kvenna, eira er fltt hyggja, sem aki j bryddum si hlum, teitum, tvvetrum ok s tamr illa, ea byr um beiti stjrnlausu, ea skyli haltr henda hrein fjalli. 91. Bert ek n mli, v at ek bi veit, brigr er karla hugr konum; vr fegrst mlum, er vr flst hyggjum: at tlir horska hugi. 92. Fagrt skal mla ok f bja, s er vill fljs st f, lki leyfa ins ljsa mans, s fr, er frar. 93. star firna skyli engi mar annan aldregi; oft f horskan, er heimskan n f, lostfagrir litir. 94. Eyvitar firna

33

er mar annan skal, ess er um margan gengr guma; heimska r horskum gerir hla sonu s inn mttki munr. 95. Hugr einn at veit, er br hjarta nr, einn er hann sr of sefa; ng er stt verri hveim snotrum manni en sr engu at una. 96. at ek reynda, er ek reyri sat, ok vttak mns munar; hold ok hjarta var mr in horska mr; eygi ek hana at heldr hefik. 97. Billings mey ek fann bejum slhvta sofa; jarls yni tti mr ekki vera nema vi at lk at lifa. 98. "Auk nr aftni skaltu, inn, koma, ef vilt r mla man; allt eru skp, nema einir viti slkan lst saman." 99. Aftr ek hvarf ok unna ttumk vsum vilja fr; hitt ek huga, at ek hafa mynda ge hennar allt ok gaman. 100. Sv kom ek nst,

34

at in nta var vgdrtt ll of vakin me brennandum ljsum ok bornum vii, sv var mr vlstgr of vitar. 101. Auk nr morgni, er ek var enn of kominn, var saldrtt of sofin; grey eitt ek fann innar gu konu bundit bejum . 102. Mrg er g mr, ef grva kannar, hugbrig vi hali; ek at reynda, er it rspaka teyga ek flrir flj; hungar hverrar leitai mr it horska man, ok hafa ek ess vettki vfs. III. 103. Heima glar gumi ok vi gesti reifr, svir skal um sig vera, minnigr ok mlugr, ef hann vill margfrr vera, oft skal gs geta; fimbulfambi heitir, s er ftt kann segja, at er snotrs aal. 104. Inn aldna jtun ek stta, n em ek aftr of kominn: ftt gat ek egjandi ar; mrgum orum mlta ek minn frama Suttungs slum. 105. Gunnl mr of gaf

35

gullnum stli drykk ins dra mjaar; ill igjld lt ek hana eftir hafa sns ins heila hugar, sns ins svra sefa. 106. Rata munn ltumk rms of f ok um grjt gnaga; yfir ok undir stumk jtna vegir, sv htta ek hfi til. 107. Vel keypts litar hefi ek vel notit, fs er frum vant, v at rerir er n upp kominn alda vs jaar. 108. Ifi er mr , at ek vra enn kominn jtna grum r, ef ek Gunnlaar n nytak, innar gu konu, eirar er lgumk arm yfir. 109. Ins hindra dags gengu hrmursar Hva rs at fregna Hva hllu ; at Blverki eir spuru, ef hann vri me bndum kominn ea hefi hnum Suttungr of sit. 110. Baugei inn, hygg ek, at unnit hafi; hvat skal hans tryggum tra? Suttung svikinn hann lt sumbli fr ok grtta Gunnlu.

36

IV. 111. Ml er at ylja ular stli Urarbrunni at, s ek ok agak, s ek ok hugak, hldda ek manna ml; of rnar heyra ek dma, n of rum gu Hva hllu at, Hva hllu , heyra ek segja sv: 112. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: ntt rs-at nema njsn sir ea leitir r innan t staar. 113. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: fjlkunnigri konu skal-at-tu fami sofa, sv at hon lyki ik lium. 114. Hon sv gerir, at gir eigi ings n jans mls; mat vill-at n mannskis gaman, ferr sorgafullr at sofa. 115. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: annars konu teygu r aldregi

37

eyrarnu at. 116. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: fjalli ea firi, ef ik fara tir, fsktu at viri vel. 117. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: illan mann lttu aldregi hpp at r vita, v at af illum manni fr aldregi gjld ins ga hugar. 118. Ofarla bta ek s einum hal or illrar konu; flr tunga var hnum at fjrlagi ok eygi of sanna sk. 119. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: veistu, ef vin tt, ann er vel trir, far at finna oft, v at hrsi vex ok hvu grasi vegr, er vttki trer. 120. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -:

38

gan mann teygu r at gamanrnum ok nem lknargaldr, mean lifir. 121. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: vin num ver aldregi fyrri at flaumslitum; sorg etr hjarta, ef segja n nir einhverjum allan hug. 122. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: orum skipta skalt aldregi vi svinna apa, 123. v at af illum manni mundu aldregi gs laun of geta, en gr mar mun ik gerva mega lknfastan at lofi. 124. Sifjum er blandat, hver er segja rr einum allan hug; allt er betra en s brigum at vera; er-a s vinr rum, er vilt eitt segir. 125. Rumk, r Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: rimr orum senna skal-at-tu r vi verra mann

39

oft inn betri bilar, er inn verri vegr. 126. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: sksmir verir n skeftismir, nema sjalfum r sir: skr er skapar illa ea skaft s rangt, er r bls beit. 127. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: hvars bl kannt, kve r blvi at ok gef-at num fjndum fri. 128. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: illu feginn ver aldregi, en lt r at gu getit. 129. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: upp lta skal-at-tu orrustu, - gjalti glkir vera gumna synir, sr itt of heilli halir. 130. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr,

40

r munu g, ef getr -: ef vilt r ga konu kveja at gamanrnum ok f fgnu af, fgru skaltu heita ok lta fast vera; leiisk manngi gtt, ef getr. 131. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: varan bi ek ik vera ok eigi ofvaran; ver vi l varastr ok vi annars konu ok vi at it rija, at jfar n leiki. 132. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: at hi n hltri hafu aldregi gest n ganganda. 133. Oft vitu grla, eir er sitja inni fyrir, hvers eir ro kyns, er koma; er-at mar sv gr at galli n fylgi, n sv illr, at einugi dugi. 134. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: at hrum ul hl aldregi, oft er gtt, at er gamlir kvea; oft r skrpum belg skilin or koma eim er hangir me hm

41

ok skollir me skrm ok vfir me vlmgum. 135. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: gest n geyja n grind hrekir; get vluum vel. 136. Rammt er at tr, er ra skal llum at upploki; baug gef, ea at bija mun r ls hvers liu. 137. Rumk r, Loddffnir, en r nemir, njta mundu, ef nemr, r munu g, ef getr -: hvars l drekkir, kjs r jarar megin, v at jr tekr vi lri, en eldr vi sttum, eik vi abbindi, ax vi fjlkynngi, hll vi hrgi, - heiftum skal mna kveja, beiti vi bitsttum, en vi blvi rnar, fold skal vi fli taka. V. 138. Veit ek, at ek hekk vindga meii ntr allar nu, geiri undar ok gefinn ni, sjalfr sjalfum mr, eim meii, er manngi veit

42

hvers af rtum renn. 139. Vi hleifi mik sldu n vi hornigi; nsta ek nir, nam ek upp rnar, pandi nam, fell ek aftr aan. 140. Fimbullj nu nam ek af inum frgja syni Blorns, Bestlu fur, ok ek drykk of gat ins dra mjaar, ausinn reri. 141. nam ek frvask ok frr vera ok vaxa ok vel hafask, or mr af ori ors leitai, verk mr af verki verks leitai. 142. Rnar munt finna ok rna stafi, mjk stra stafi, mjk stinna stafi, er fi fimbululr ok geru ginnregin ok reist hroftr rgna. 143. inn me sum, en fyr alfum Dinn, Dvalinn ok dvergum fyrir, svir jtnum fyrir, ek reist sjalfr sumar. 144. Veistu, hv rsta skal? Veistu, hv ra skal? Veistu, hv fa skal? Veistu, hv freista skal?

43

Veistu, hv bija skal? Veistu, hv blta skal? Veistu, hv senda skal? Veistu, hv sa skal? 145. Betra er beit en s ofbltit, ey sr til gildis gjf; betra er sent en s ofsit. Sv undr of reist fyr ja rk, ar hann upp of reis, er hann aftr of kom. VI. 146. Lj ek au kann, er kann-at jans kona ok mannskis mgr. Hjalp heitir eitt, en at r hjalpa mun vi skum ok sorgum ok stum grvllum. 147. at kann ek annat, er urfu ta synir, eir er vilja lknar lifa. 148. a kann ek rija: ef mr verr rf mikil hafts vi mna heiftmgu, eggjar ek deyfi minna andskota, bta-t eim vpn n velir. 149. at kann ek it fjra: ef mr fyrar bera bnd a boglimum, sv ek gel, at ek ganga m, sprettr mr af ftum fjturr, en af hndum haft.

44

150. at kann ek it fimmta: ef ek s af fri skotinn flein folki vaa, fgr-a hann sv stinnt, at ek stvig-a-k, ef ek hann sjnum of sk. 151. at kann ek it stta: ef mik srir egn vrtum hrs viar, ok ann hal er mik heifta kver, ann eta mein heldr en mik. 152. at kann ek it sjaunda: ef ek s hvan loga sal of sessmgum, brennr-at sv breitt, at ek hnum bjargig-a-k; ann kann ek galdr at gala. 153. at kann ek it tta, er llum er nytsamligt at nema: hvars hatr vex me hildings sonum at m ek bta brtt. 154. at kann ek it nunda: ef mik naur of stendr at bjarga fari mnu floti, vind ek kyrri vgi ok svfik allan s. 155. at kann ek it tunda: ef ek s tnriur leika lofti , ek sv vinnk, at r villar fara sinna heimhama,

45

sinna heimhuga. 156. at kann ek it ellifta: ef ek skal til orrostu leia langvini, und randir ek gel, en eir me rki fara heilir hildar til, heilir hildi fr, koma eir heilir hvaan. 157. at kann ek it tolfta: ef ek s tr uppi vfa virgiln, sv ek rst ok rnum fk, at s gengr gumi ok mlir vi mik. 158. at kann ek it rettnda: ef ek skal egn ungan verpa vatni , mun-at hann falla, tt hann folk komi, hngr-a s halr fyr hjrum. 159. at kann ek it fjgurtnda: ef ek skal fyra lii telja tva fyrir, sa ok alfa ek kann allra skil; fr kann snotr sv. 160. at kann ek it fimmtnda er gl jrerir dvergr fyr Dellings durum: afl gl hann sum, en alfum frama, hyggju Hroftat. 161. at kann ek it sextnda: ef ek vil ins svinna mans

46

hafa ge allt ok gaman, hugi ek hverfi hvtarmri konu, ok sn ek hennar llum sefa. 162. at kann ek it sjautjnda at mik mun seint firrask it manunga man. Lja essa mun , Loddffnir, lengi vanr vera; s r g, ef getr, nt ef nemr, rf ef iggr. 163. at kann ek it tjnda, er ek va kennik mey n manns konu, - allt er betra, er einn of kann; at fylgir lja lokum, nema eiri einni, er mik armi verr, ea mn systir s. VII. 164. N eru Hva ml kvein Hva hllu , allrf ta sonum, rf jtna sonum; heill s, er kva, heill s, er kann, njti s, er nam, heilir, eirs hlddu.

47

Vafrnisml
inn kva: 1. "R mr n, Frigg, alls mik fara tir at vitja Vafrnis; forvitni mikla kve ek mr fornum stfum vi ann inn alsvinna jtun." Frigg kva: 2. "Heima letja ek mynda Herjafr grum goa; v at engi jtun ek huga jafnramman sem Vafrni vera." inn kva: 3. "Fjl ek fr, fjl ek freistaa, fjl ek reynda regin; hitt vil ek vita, hv Vafrnis salakynni s." Frigg kva: 4. "Heill farir! heill aftr komir! heill sinnum sr! i r dugi, hvars skalt, Aldafr, orum mla jtun. 5. Fr inn at freista orspeki ess ins alsvinna jtuns; at hllu hann kom, ok tti ms fair; inn gekk Yggr egar. inn kva:

48

6. "Heill n, Vafrnir, n em ek hll kominn ik sjalfan sj; hitt vil ek fyrst vita, ef frr sr ea alsvir jtunn." Vafrnir kva: 7. "Hvat er at manna er mnum sal verpumk ori ? t n komir rum hllum fr, nema inn snotrari sr." inn kva: 8. "Gagnrr ek heiti, n emk af gngu kominn, yrstr til inna sala; laar urfi hef ek lengi farit ok inna andfanga, jtunn." Vafrnir kva: 9. "Hv , Gagnrr, mlisk af golfi fyr? Far sess sal! skal freista, hvrr fleira viti, gestr ea inn gamli ulr." inn kva: 10. "auigr mar, er til auigs kemr, mli arft ea egi; ofrmlgi mikil, hygg ek, at illa geti hveim er vi kaldrifjaan kemr." Vafrnir kva: 11. "Seg mr, Gagnrr, alls golfi vill

49

ns of freista frama, hv s hestr heitir, er hverjan dregr dag of drttmgu." inn kva: 12. "Skinfaxi heitir, er inn skra dregr dag of drttmgu; hesta beztr ykkir hann me Hreigotum; ey lsir mn af mari." Vafrnir kva: 13. "Seg at, Gagnrr, alls golfi vill ns of freista frama, hv s jr heitir, er austan dregr ntt of nt regin." inn kva: 14. "Hrmfaxi heitir, er hverja dregr ntt of nt regin; mldropa fellir hann morgin hvern; aan kemr dgg um dala." Vafrnir kva: 15. Seg at, Gagnrr, alls golfi vill ns of freista frama, hv s heitir, er deilir me jtna sonum grund ok me goum." inn kva: 16. "fing heitir , er deilir me jtna sonum grund ok me goum; opin renna

50

hon skal of aldrdaga; verr-at ss ." Vafrnir kva: 17. Seg at, Gagnrr, alls golfi vill ns of freista frama, hv s vllr heitir, er finnask vgi at Surtr ok in svsu go." inn kva: 18. "Vgrir heitir vllr, er finnask vgi at Surtr ok in svsu go; hundra rasta hann er hverjan veg; s er eim vllr vitar." Vafrnir kva: 19. "Frr ertu n, gestr, far bekk jtuns, ok mlumk sessi saman; hfi veja vit skulum hllu , gestr, of gespeki. inn kva: 20. "Seg at it eina, ef itt i dugir ok , Vafrnir, vitir, hvaan jr of kom ea upphiminn fyrst, inn fri jtunn." Vafrnir kva: 21. "r Ymis holdi var jr of skpu, en r beinum bjrg, himinn r hausi ins hrmkalda jtuns, en r sveita sr."

51

inn kva: 22. "Seg at annat, ef itt i dugir ok , Vafrnir, vitir, hvaan mni kom, s er ferr menn yfir, ea sl it sama." Vafrnir kva: 23. "Mundilfari heitir, hann er mna fair ok sv Slar it sama; himin hverfa au skulu hverjan dag ldum at rtali." inn kva: 24. "Seg at it rija, alls ik svinnan kvea ok , Vafrnir, vitir, hvaan dagr of kom, s er ferr drtt yfir, ea ntt me nium." Vafrnir kva: 25. "Dellingr heitir, hann er Dags fair, en Ntt var Nrvi borin; n ok ni skpu nt regin ldum at rtali." inn kva: 26. "Seg at it fjra, alls ik fran kvea, ok , Vafrnir, vitir, hvaan vetr of kom ea varmt sumar fyrst me fr regin." Vafrnir kva:

52

27. "Vindsvalr heitir, hann er Vetrar fair, en Svsur sumars." inn kva: 28. "Seg at it fimmta, alls ik fran kvea, ok , Vafrnir, vitir, hverr sa ellztr ea Ymis nija yri rdaga." Vafrnir kva: 29. "rfi vetra r vri jr of skpu, var Bergelmir borinn, rgelmir var ess fair, en Aurgelmir afi." inn kva: 30. "Seg at it stta, alls ik svinnan kvea, ok , Vafrnir, vitir, hvaan Aurgelmir kom me jtna sonum fyrst, inn fri jtunn." Vafrnir kva: 31. "r livgum stukku eitrdropar, sv x, unz var jtunn; ar eru rar ttir komnar allar saman; v er at allt til atalt." inn kva: 32. "Seg at it sjaunda, alls ik svinnan kvea, ok , Vafrnir, vitir, hv s brn gat,

53

inn baldni jtunn, er hann hafi-t ggjar gaman." Vafrnir kva: 33. "Undir hendi vaxa kvu hrmursi mey ok mg saman; ftr vi fti gat ins fra jtuns sexhfaan son." inn kva: 34. "Seg at it tta, alls ik svinnan kvea, ok , Vafrnir, vitir, hvat fyrst of mant ea fremst of veizt, ert alsvir, jtunn." Vafrnir kva: 35. rfi vetra r vri jr of skpu, var Bergelmir borinn; at ek fyrst of man, er s inn fri jtunn var lr of lagir." inn kva: 36. "Seg at it nunda, alls ik svinnan kvea, ok , Vafrnir, vitir, hvaan vindr of kemr, sv at ferr vg yfir; menn han sjalfan of sj." Vafrnir kva: 37. "Hrsvelgr heitir, er sitr himins enda, jtunn arnar ham; af hans vngjum kva vind koma alla menn yfir."

54

inn kva: 38. "Seg at it tunda, alls tva rk ll, Vafrnir, vitir, hvaan Njrr of kom me sa sonum hofum ok hrgum hann rr hundmrgum ok var-at hann sum alinn." Vafrnir kva: 39. " Vanaheimi skpu hann vs regin ok seldu at gslingu goum, aldar rk hann mun aftr koma heim me vsum vnum." inn kva: 40. "Seg at et ellifta, hvar tar tnum hggvask hverjan dag; val eir kjsa ok ra vgi fr, sitja meir of sttir saman." Vafrnir kva: 41. "Allir einherjar ins tnum hggvask hverjan dag, val eir kjsa ok ra vgi fr, sitja meirr of sttir saman." inn kva: 42. "Seg at it tolfta, hv tva rk ll, Vafrnir, vitir, fr jtna rnum ok allra goa segir it sannasta, inn alsvinni jtunn."

55

Vafrnir kva: 43. "Fr jtna rnum ok allra goa ek kann segja satt, v at hvern hef ek heim of komit; nu kom ek heima fyr Niflhel nean; hinig deyja r helju halir." inn kva: 44. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin: Hvat lifir manna, er inn mra lr fimbulvetr me firum?" Vafrnir kva: 45. "Lf ok Lifrasir, en au leynask munu holti Hoddmmis; morgindggvar au sr at mat hafa, en aan af aldir alask." inn kva: 46. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin: Hvaan kemr sl inn sltta himin, er essa hefr fenrir farit?" Vafrnir kva: 47. "Eina dttur berr alfrull, r hana fenrir fari; s skal ra, er regin deyja, mur brautir, mr." inn kva:

56

48. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin: Hverjar ro r meyjar, er la mar yfir, frgejaar fara?" Vafrnir kva: 49. "rar jr falla orp yfir meyja Mgrasis; hamingjur einar r er heimi eru, r me jtnum alask." inn kva: 50. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin: Hverir ra sir eignum goa, er sloknar Surta logi?" Vafrnir kva: 51. "Varr ok Vli byggja v goa, er sloknar Surta logi, Mi ok Magni skulu Mjllni hafa Vingnis at vgroti." inn kva: 52. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin; Hvat verr ni at aldrlagi, er of rjfask regin?" Vafrnir kva: 53. "Ulfr gleypa mun Aldafr,

57

ess mun Varr vreka; kalda kjafta hann klyfja mun vitnis vgi at." inn kva: 54. "Fjl ek fr, fjl ek freistaak, fjl ek of reynda regin; Hvat mlti inn, r bl stigi, sjalfr eyra syni?" Vafrnir kva: 55. "Ey manni at veit, hvat rdaga sagir eyra syni; feigum munni mlta ek mna forna stafi ok of ragnark. N ek vi in deildak mna orspeki; ert vsastr vera."

58

Grmnisml
Fr sonum Hrauungs konungs. Hrauungr konungr tti tv sonu. Ht annarr Agnarr, en annarr Geirrr. Agnarr var tu vetra, en Geirrr tta vetra. eir reru tveir bti me dorgar snar at smfiski. Vindr rak haf t. nttmyrkri brutu eir vi land ok gengu upp, fundu kotbnda einn. ar vru eir um vetrinn. Kerling fstrai Agnar, en karl fstrai Geirr ok kenndi honum r. At vri fekk karl eim skip. En er au kerling leiddu til strandar, mlti karl einmli vi Geirr. eir fengu byr ok kmu til stva fur sns. Geirrr var fram skipi. Hann hljp upp land, en hratt t skipinu ok mlti: "Faru n, ar er smyl hafi ik." Skipit rak haf t, en Geirrr gekk upp til bjar. Honum var ar vel fagnat, en fair hans andar. Var Geirrr til konungs tekinn ok var mar gtr. inn ok Frigg stu Hliskjlfu ok su um heima alla. inn mlti: "Sr Agnar, fstra inn, hvar hann elr brn vi ggi hellinum, en Geirrr, fstri minn, er konungr ok sitr n at landi?" Frigg segir: "Hann er matningr s, at hann kvelr gesti sna, ef honum ykkja of margir koma." inn segir, at at er in mesta lygi. au veja um etta ml. Frigg sendi eskimey sna Fullu til Geirrar. Hon ba konung varast, at eigi fyrirgeri honum fjlkunnigr mar, s er ar var kominn land, ok sagi at mark , at engi hundr var sv lmr, at hann mundi hlaupa. En at var inn mesti hgmi, at Geirrr konungr vri eigi matgr, ok ltr hann handtaka ann mann, er eigi vildu hundar ra. S var feldi blm ok nefndist Grmnir og sagi ekki fleira fr sr, tt hann vri at spurr. Konungr lt hann pna til sagna ok setja milli elda tveggja, ok sat hann ar tta ntr. Geirrr konungr tti son tu vetra gamlan, ok ht Agnarr eftir brur hans. Agnarr gekk at Grmni ok gaf honum horn fullt at drekka ok sagi, at fair hans geri illa, er hann pndi enna mann saklausan. Grmnir drakk af. var eldrinn sv kominn, at feldrinn brann af Grmni. Hann kva: 1. Heitr ertu, hripur, ok heldr til mikill; gngumk firr, funi! loi svinar, tt ek loft berak; brennumk feldr fyr. 2. tta ntr sat ek milli elda hr, sv at mr manngi mat n bau nema einn Agnarr, er einn skal ra, Geirrar sonr, Gotna landi. 3.

59

Heill skaltu, Agnarr, alls ik heilan bir Veratr vera; eins drykkjar skalt aldrigi betri gjld geta. 4. Land er heilagt, er ek liggja s sum ok alfum nr; en rheimi skal rr vera unz of rjfask regin. 5. dalir heita, ar er Ullr hefir sr of grva sali; Alfheim Frey gfu rdaga tvar at tannfi. 6. Br er s inn rii, er bl regin silfri ku sali; Valaskjalf heitir, er vlti sr ss rdaga. 7. Skkvabekkr heitir inn fjri, en ar svalar knegu unnir yfir glymja; ar au inn ok Sga drekka um alla daga gl r gullnum kerum. 8. Glasheimr heitir inn fimmti, ars in gullbjarta Valhll v of rumir; en ar Hroftr kss hverjan dag vpndaua vera. 9.

60

Mjk er aukennt, eim er til ins koma salkynni at sa; skftum er rann reft, skjldum er salr akir, brynjum um bekki strt. 10. Mjk er aukennt, eir er til ins koma salkynni at sa: vargr hangir fyr vestan dyrr, ok drpir rn yfir. 11. rymheimr heitir inn stti, er jazi bj, s inn mttki jtunn; en n Skai byggvir, skr brr goa, fornar tftir fur. 12. Breiablik eru in sjaundu, en ar Baldr hefir sr of gerva sali, v landi, er ek liggja veit fsta feiknstafi. 13. Himinbjrg eru in ttu, en ar Heimdall kvea valda vum; ar vrr goa drekkr vru ranni glar inn ga mj. 14. Flkvangr er inn nundi, en ar Freyja rr sessa kostum sal; halfan val hon kss hverjan dag, en halfan inn . 15.

61

Glitnir er inn tundi, hann er gulli studdr ok silfri akr it sama; en ar Forseti byggir flestan dag ok svfir allar sakir. 16. Natn eru in elliftu, en ar Njrr hefir, sr of grva sali; manna engill inn meins vani htimbruum hrgi rr. 17. Hrsi vex ok hu grasi Vars land vii; en ar mgr of lzt af mars baki frkn at hefna fur. 18. Andhrmnir ltr Eldhrmni Shrmni soinn, fleska bezt; en at fir vitu, vi hvat einherjar alask. 19. Gera ok Freka ser gunntamir hrigr Herjafur; en vi vn eitt vpngfugr inn lifir. 20. Huginn ok Muninn fljga hverjan dag Jrmungrund yfir; umk ek of Hugin, at hann aftr n komi-t, sjmk meir of Munin. 21.

62

tr und, unir jvitnis fiskr fli ; rstraumr ykkir ofmikill Valglaumni at vaa. 22. Valgrind heitir, er stendr velli heilg fyr helgum dyrum; forn er s grind, en at fir vitu, hv hon er ls of lokin. 23. Fimm hundru dura ok umb fjrum tgum, sv hygg ek Valhllu vera; tta hundru Einherja ganga senn r einum durum, er eir fara vi vitni at vega. 24. Fimm hundru golfa ok umb fjrum tgum, sv hygg ek Bilskirrni me bugum; ranna eira, er ek reft vita, mns veit ek mest magar. 25. Heirn heitir geit, er stendr hllu ok btr af Lras limum; skapker fylla hon skal ins skra mjaar; kn-at s veig vanask. 26. Eikyrnir heitir hjrtr, er stendr hllu ok btr af Lras limum; en af hans hornum drpr Hvergelmi, aan eigu vtn ll vega. 27.

63

S ok V, Skin ok Eikin, Svl ok Gunnr, Fjrm ok Fimbulul, Rn ok Rennandi, Gipul ok Gpul, Gmul ok Geirvimul, r hverfa um hodd goa, yn ok Vn, ll ok Hll, Gr ok Gunnorin. 28. Vna heitir ein, nnur Vegsvinn, rija jnuma, Nyt ok Nt, Nnn ok Hrnn, Sl ok Hr, Sylgr ok Ylgr, V ok Vn, Vnd ok Strnd, Gjll ok Leiftr, r falla gumnum nr, er falla til Heljar hean. 29. Krmt ok rmt ok Kerlaugar tvr, r skal rr vaa dag hvern, er hann dma ferr at aski Yggdrasils, v at sbr brenn ll loga, heilg vtn hla. 30. Glar ok Gyllir, Glr ok Skeibrimir, Silfrintoppr ok Sinir, Gsl ok Falhfnir, Gulltoppr ok Lttfeti, eim ra sir jm dag hvern, er eir dma fara at aski Yggdrasils.

64

31. rar rtr standa ra vega undan aski Yggdrasils; Hel br und einni, annarri hrmursar, riju mennskir menn. 32. Ratatoskr heitir korni, er renna skal at aski Yggdrasils, arnar or hann skal ofan bera ok segja Nihggvi nir. 33. Hirtir eru ok fjrir, eirs af hfingar gaghalsir gnaga: Dinn ok Dvalinn, Duneyrr ok Durarr. 34. Ormar fleiri liggja und aski Yggdrasils, en at of hyggi hverr svira apa: Ginn ok Minn, eir ro Grafvitnis synir, Grbakr ok Grafvllur, fnir ok Svfnir, hygg ek, at skyli meis kvistu m. 35. Askr Yggdrasils drgir erfii meira en menn um viti: hjrtr btr ofan, en hliu fnar, skerir Nihggr nean. 36. Hrist ok Mist vil ek, at mr horn beri, Skeggjld ok Skgul, Hildr ok rr, Hlkk ok Herfjtur,

65

Gll ok Geirnul, Randgrr ok Rgrr ok Reginleif, r bera Einherjum l. 37. rvakr ok Alsvir eir skulu upp hean svangir sl draga; en und eira bgum flu bl regin, sir, sarnkol. 38. Svalinn heitir, hann stendr slu fyrir, skjldr, sknanda goi; bjrg ok brim, ek veit, at brenna skulu, ef hann fellr fr. 39. Skll heitir ulfr, er fylgir inu skrleita goi til varna viar, en annarr Hati, hann er Hrvitnis sonr, s skal fyr heia bri himins. 40. r Ymis holdi var jr of skpu, en r sveita sr, bjrg r beinum, bamr r hri, en r hausi himinn. 41. En r hans brm geru bl regin Migar manna sonum, en r hans heila vru au in harmgu sk ll of skpu. 42. Ullar hylli hefr ok allra goa

66

hverr er tekr fyrstr funa, v at opnir heimar vera of sa sonum, er hefja af hvera. 43. valda synir gengu rdaga Skblani at skapa, skipa bezt, skrum Frey, ntum Njarar bur. 44. Askr Yggdrasils, hann er str via, en Skblanir skipa, inn sa, en ja Sleipnir, Bilrst bra, en Bragi skalda, Hbrk hauka, en hunda Garmr. 45. Svipum hef ek n yppt fyr sigtva sonum, vi at skal vilbjrg vaka; llum sum at skal inn koma gis bekki , gis drekku at. 46. Htumk Grmr, htumk Gangleri, Herjann ok Hjalmberi, ekkr ok rii, undr ok Ur, Herblindi ok Hr. 47. Sar ok Svipall ok Sanngetall, Herteitr ok Hnikarr, Bileygr, Bleygr, Blverkr, Fjlnir, Grmr ok Grmnir,

67

Glapsvir ok Fjlsvir; 48. Shttr, Sskeggr, Sigfr, Hnikur, Alfr, Valfr, Atrr ok Farmatr; einu nafni htumk aldregi, sz ek me folkum fr. 49. Grmni mik htu at Geirrar, en Jalk at smundar, en Kjalar, er ek kjlka dr, rr ingum at, Viurr at vgum, ski ok mi, Jafnhr ok Biflindi, Gndlir ok Hrbarr me goum. 50. Sviurr ok Svirir er ek ht at Skkmmis, ok dulak ann inn aldna jtun, er ek Mivitnis vark ins mra burar orinn einbani. 51. lr ertu, Geirrr, hefr ofdrukkit; miklu ertu hnugginn, er ert mnu gengi, llum Einherjum ok ins hylli. 52. Fjl ek r sagak, en ftt of mant; of ik vla vinir; mki liggja ek s mns vinar allan dreyra drifinn. 53.

68

Eggman val n mun Yggr hafa, itt veit ek lf of liit; far ro dsir, n knttu in sj, nlgasktu mik, ef megir. 54. inn ek n heiti, Yggr ek an ht, htumk undr fyr at, Vakr ok Skilfingr, Vfur ok Hroftatr, Gautr ok Jalkr me goum, fnir ok Svfnir, er ek hygg, at ornir s allir af einum mr. Geirrr konungr sat ok hafi sver um kn sr ok brugit til mis. En er hann heyri, at inn var ar kominn, st hann upp ok vildi taka in fr eldinum. Sverit slapp r hendi honum, ok vissu hjltin nir. Konungr drap fti ok steypist fram, en sverit st ggnum hann, ok fekk hann bana. inn hvarf , en Agnarr var ar konungr lengi san.

69

Skrnisml
Freyr, sonr Njarar, hafi einn dag setzt Hliskjlf, ok s um heima alla. Hann s Jtunheima ok s ar mey fagra, er hon gekk fr skla fur sns til skemmu. ar af fekk hann hugsttir miklar. Skrnir ht sksveinn Freys. Njrr ba hann kveja Frey mls. mlti Skai: 1. "Rstu n, Skrnir, ok gakk skjtt at beia okkarn mla mg ok ess at fregna, hveim inn fri s ofreii afi." Skrnir kva: 2. "Illra ora er mr n at ykkrum syni, ef ek geng at mla vi mg ok ess at fregna, hveim inn fri s ofreii afi." 3. "Segu mr at, Freyr, folkvaldi goa, ok ek vilja vita: Hv einn sitr endlanga sali, minn drttinn, um daga?" Freyr kva: 4. "Hv um segjak r, seggr inn ungi, mikinn mtrega? v at lfrull lsir um alla daga ok eygi at mnum munum." Skrnir kva: 5. "Muni na hykk-a ek sv mikla vera, at mr, seggr, n segir, v at ungir saman vrum rdaga, vel mttim tveir trask."

70

Freyr kva: 6. " Gymis grum ek ganga s mr ta mey; armar lstu, en af aan allt loft ok lgr." 7. "Mr er mr tari en manna hveim ungum rdaga; sa ok alfa at vill engi mar at vit samt sim." Skrnir kva: 8. "Mar gefu mr ann er mik um myrkvan beri vsan vafrloga, ok at sver, er sjalft vegisk vi jtna tt." Freyr kva: 9. "Mar ek r ann gef, er ik um myrkvan berr vsan vafrloga, ok at sver, er sjalft mun vegask ef s er horskr, er hefr." Skrnir mlti vi hestinn: 10. "Myrkt er ti, ml kve ek okkr fara rig fjll yfir, ursa j yfir; bir vit komumk, ea okkr ba tekr s inn mttki jtunn." Skrnir rei Jtunheima til Gymisgara. ar vru hundar lmir ok bundnir fyrir skgars hlii, ess er um sal Gerar var. Hann rei at ar, er fhirir sat haugi, og kvaddi hann: 11. "Segu at, hirir,

71

er haugi sitr ok varar alla vega: Hv ek at andspilli komumk ins unga mans fyr greyjum Gymis?" Hirir kva: 12. "Hvrt ertu feigr, ea ertu framgenginn? -- -- -Andspillis vanr skalt vera grar meyjar Gymis." Skrnir kva: 13. "Kostir ro betri heldr en at klkkva s, hveim er fss er fara; einu dgri mr var aldr of skapar of allt lf of lagit." Gerr kva: 14. "Hvat er at hlym hlymja, er ek heyri n til ossum rnnum ? Jr bifask, en allir fyrir skjalfa garar Gymis." Ambtt kva: 15. "Mar er hr ti, stiginn af mars baki, j ltr til jarar taka." -- -- -Gerr kva: 16. "Inn bi hann ganga okkarn sal ok drekka inn mra mj; ek hitt umk, at hr ti s minn brurbani.

72

17. Hvat er at alfa n sa sona n vssa vana? Hv einn of komt eikinn fr yfir r salkynni at sa?" Skrnir kva: 18. "Emk-at ek alfa n sa sona n vssa vana; ek einn of komk eikinn fr yfir yur salkynni at sa." 19. "Epli ellifu hr hef ek algullin, au mun ek r, Gerr, gefa, fri at kaupa, at r Frey kveir leiastan lifa." Gerr kva: 20. "Epli ellifu ek igg aldregi at mannskis munum, n vit Freyr, mean okkart fjr lifir, byggjum bi saman." Skrnir kva: 21. "Baug ek r gef, ann er brenndr var me ungum ins syni; tta eru jafnhfir, er af drjpa ina nundu hverja ntt." Gerr kva: 22. "Baug ek ikk-a-k, tt brenndr si me ungum ins syni; er-a mr gulls vant

73

 grum Gymis, at deila f fur." Skrnir kva: 23. "Sr enna mki, mr, mjvan, mlfan, er ek hef hendi hr? Hfu hggva ek mun r hlsi af, nema mr stt segir." Gerr kva: 24. "nau ola ek vil aldregi at mannskis munum; ek hins get, ef it Gymir finnizk, vgs trauir, at ykkr vega ti." Skrnir kva: 25. "Sr enna mki, mr, mjvan, mlfan, er ek hef hendi hr? Fyr essum eggjum hngr s inn aldni jtunn, verr inn feigr fair. 26. Tamsvendi ek ik drep, en ek ik temja mun, mr, at mnum munum; ar skaltu ganga, er ik gumna synir san va si. 27. Ara fu skaltu r sitja horfa heimi r, snugga heljar til; matr n r meir leir en manna hveim innfrni ormr me firum. 28.

74

At undrsjnum verir, er t kemr; ik Hrmnir hari, ik hotvetna stari; vkunnari verir en vrr me goum, gapi grindum fr. 29. Tpi ok pi, tjsull ok oli, vaxi r tr me trega; sezk nir, en ek mun segja r svran ssbreka ok tvennan trega: 30. Tramar gneypa ik skulu gerstan dag jtna grum ; til hrmursa hallar skalt hverjan dag kranga kostalaus, kranga kostavn; grt at gamni skaltu ggn hafa ok leia me trum trega. 31. Me ursi rhfuum skalt nara, ea verlaus vera; itt ge grpi, ik morn morni; ver sem istill, s er var runginn nn ofanvera. 32. Til holts ek gekk ok til hrs viar, gambantein at geta, gambantein ek gat. 33. Reir er r inn, reir er r sabragr,

75

ik skal Freyr fask, in firinilla mr, en fengit hefr gambanreii goa. 34. Heyri jtnar, heyri hrmursar, synir Suttungs, sjalfir sliar, hv ek fyrb, hv ek fyrirbanna manna glaum mani, manna nyt mani. 35. Hrmgrmnir heitir urs, er ik hafa skal fyr ngrindr nean; ar r vlmegir viarrtum geitahland gefi; ri drykkju f aldregi, mr, af num munum, mr, at mnum munum. 36. urs rst ek r ok ra stafi, ergi ok i ok ola; sv ek at af rst, sem ek at reist, ef gerask arfar ess." Gerr kva: 37. "Heill ver n heldr, sveinn, ok tak vi hrmklki fullum forns mjaar; hafak ek at tlat, at myndak aldregi unna vaningja vel." Skrnir kva: 38. "endi mn vil ek ll vita, r ek ra heim hean,

76

nr ingi munt inum roska nenna Njarar syni." Gerr kva: 39. "Barri heitir, er vit bi vitum, lundr lognfara; en eft ntr nu ar mun Njarar syni Gerr unna gamans." rei Skrnir heim. Freyr st ti ok kvaddi hann ok spuri tenda: 40. "Segu mr at, Skrnir, r verpir sli af mar ok stgir feti framar: Hvat rnair Jtunheima ns ea mns munar?" Skrnir kva: 41. "Barri heitir, er vit bir vitum, lundr lognfara; en eft ntr nu ar mun Njarar syni Gerr unna gamans." Freyr kva: 42. "Lng er ntt, langar ro tvr, hv of reyjak rjr? Oft mr mnar minni tti en sj half hntt."

77

Hrbarslj
rr fr r Austrvegi ok kom at sundi einu. rum megin sundsins var ferjukarlinn me skipit. rr kallai: 1. "Hverr er s sveinn sveina, er stendr fyr sundit handan?" Ferjukarlinn kva: 2. "Hverr er s karl karla, er kallar of vginn?" rr kva: 3. "Fer mik um sundit, fi ek ik morgun; meis hef ek baki, verr-a matr in betri; t ek hvld, r ek heiman fr, sldr ok hafra; sar em ek enn ess." Ferjukarlinn kva: 4. "rligum verkum hrsar , verinum; veizt-at-tu fyrir grla, dpr eru n heimkynni, dau, hygg ek, at n mir s." rr kva: 5. "at segir n, er hverjum ykkir mest at vita, at mn mir dau s." Ferjukarlinn kva: 6. "eygi er sem rj b g eigir; berbeinn stendr ok hefr brautinga gervi, atki, at hafir brkr nar." rr kva:

78

7. "Stru hingat eikjunni, ek mun r stna kenna, ea hverr skipit, er heldr vi landit?" Ferjukarlinn kva: 8. "Hildolfr s heitir, er mik halda ba, rekkr inn rsvinni, er br Rseyjarsundi; ba-at hann hlennimenn flytja ea hrossajfa, ga eina ok , er ek grva kunna; segu til nafns ns, ef vill um sundit fara!" rr kva: 9. "Segja mun ek til nafns mns, tt ek sekr sak, ok til alls elis: Ek em ins sonr, Meila brir, en Magna fair, rvaldr goa, vi r knttu hr dma! Hins vil ek n spyrja, hvat heitir." Ferjukarlinn kva: 10. "Hrbarr ek heiti, hylk um nafn sjaldan." rr kva: 11. "Hvat skaltu of nafn hylja, nema sakar eigir?" Hrbarr kva: 12. "En tt ek sakar eiga, mun ek fora fjrvi mnu fyr slkum sem ert, nema ek feigr s." rr kva:

79

13. "Harm ljtan mr ykkir v at vaa um vginn til n ok vta gur minn; skylda ek launa kgursveini num kanginyri, ef ek kmumk yfir sundit." Hrbarr kva: 14. "Hr mun ek standa ok n hean ba; fannt-a mann in harara at Hrungni dauan." rr kva: 15. "Hins viltu n geta, er vit Hrungnir deildum, s inn strgi jtunn, er r steini var hfuit ; lt ek hann falla ok fyrir hnga. Hvat vanntu mean, Hrbarr?" Hrbarr kva: 16. "Var ek me Fjlvari fimm vetr alla ey eiri, er Algrn heitir; vega vr ar knttum ok val fella, margs at freista, mans at kosta." rr kva: 17. "Hversu snnuu yr konur yrar?" Hrbarr kva: 18. "Sparkar ttu vr konur, ef oss at spkum yri; horskar ttu vr konur, ef oss hollar vri; r r sandi

80

sma undu, ok r dali djpum grund of grfu; var ek eim einn llum efri at rum; hvlda ek hj eim systrum sjau, ok hafa ek ge eira allt ok gaman. Hvat vanntu mean, rr?" rr kva: 19. "Ek drap jaza, inn rmga jtun, upp ek varp augum Alvalda sonar ann inn heia himin; au eru merki mest minna verka, au er allir menn san of sa. Hvat vanntu mean, Hrbarr?" Hrbarr kva: 20. "Miklar manvlar ek hafa vi myrkriur, er ek vlta r fr verum; haran jtun ek huga Hlbar vera, gaf hann mr gambantein, en ek vlta hann r viti." rr kva: 21. "Illum huga launair gar gjafar." Hrbarr kva: 22. "at hefr eik, er af annarri skefr, of sik er hverr slku. Hvat vanntu mean rr?" rr kva: 23. "Ek var austr ok jtna barak brir blvsar, er til bjargs gengu;

81

mikil myndi tt jtna, ef allir lifi vtr myndi manna undir Migari. Hvat vanntu mean, Hrbarr?" Hrbarr kva: 24. "Var ek Vallandi ok vgum fylgdak, atta ek jfrum, en aldri sttak; inn jarla, er val falla, en rr rlakyn." rr kva: 25. "jafnt skipta er myndir me sum lii, ef ttir vilgi mikils vald." Hrbarr kva: 26. "rr afl rit, en ekki hjarta; af hrslu ok hugbleyi r var hanzka troit, ok ttisk-a rr vera; hvrki orir fyr hrslu inni hnjsa n fsa, sv at Fjalarr heyri." rr kva: 27. "Hrbarr inn ragi, ek mynda ik hel drepa, ef ek mtta seilask um sund." Hrbarr kva: 28. "Hvat skyldir um sund seilask, er sakir ro alls engar? Hvat vanntu , rr?" rr kva: 29. "Ek var austr ok na varak,

82

 er mik sttu eir Svrangs synir; grjti eir mik bru, gagni uru eir ltt fegnir, uru eir mik fyrri friar at bija. Hvat vanntu mean, Hrbarr?" Hrbarr kva: 30. "Ek var austr ok vi einhverja dmak, lk ek vi ina lnhvtu ok launing hak; gladdak ina gullbjrtu, gamni mr uni." rr kva: 31. "G tt r mankynni ar ." Hrbarr kva: 32. "Lis ns vra ek urfi, rr, at ek helda eiri inni lnhvtu mey." rr kva: 33. "Ek munda r at veita, ef ek vir of kmumk." Hrbarr kva: 34. "Ek mynda r tra, nema mik trygg vltir." rr kva: 35. "Emk-at ek s hlbtr sem hskr forn vr." Hrbarr kva: 36. "Hvat vanntu mean, rr?" rr kva: 37. "Brir berserkja barak Hlseyju;

83

r hfu verst unnit, vlta j alla." Hrbarr kva: 38. "Klki vanntu , rr, er konum barir." rr kva: 39. "Vargynjur at vru, en varla konur, skelldu skip mitt, er ek skorat hafak, gu mr jrnlurki en eltu jalfa. Hvat vanntu mean, Hrbarr?" Hrbarr kva: 40. "Ek vark hernum, er hingat gerisk gnfa gunnfana, geir at rja." rr kva: 41. "ess viltu n geta, er frt oss ljfan at bja." Hrbarr kva: 42. "Bta skal r at munda baugi, sem jafnendr unnu, eir er okkr vilja stta." rr kva: 43. "Hvar namtu essi in hnfiligu or, er ek heyra aldregi in hnfiligri?" Hrbarr kva: 44. "Nam ek at mnnum eim inum aldrnum, er ba heimis skgum."

84

rr kva: 45. " gefr gott nafn dysjum, er kallar r heimis skga." Hrbarr kva: 46. "Sv dmi ek of slkt far." rr kva: 47. "Orkringi n mun r illa koma, ef ek r vg at vaa; ulfi hra hygg ek ik pa munu, ef hltr af hamri hgg." Hrbarr kva: 48. "Sif h heima, hans muntu fund vilja, ann muntu rek drgja, at er r skyldara." rr kva: 49. "Mlir at munns ri, sv at mr skyldi verst ykkja, halr inn hugblaui, hygg ek, at ljgir." Hrbarr kva: 50. "Satt hygg ek mik segja; seinn ertu at fr inni, langt myndir n kominn, rr, ef litum frir." rr kva: 51. "Hrbarr inn ragi, heldr hefr n mik dvalan." Hrbarr kva: 52. "sa-rs huga ek aldregi mundu glepja fhiri farar."

85

rr kva: 53. "R mun ek r n ra; r hingat btinum, httum htingi, hittu fur Magna." Hrbarr kva: 54. "Faru firr sundi, r skal fars synja." rr kva: 55. "Vsa mr n leiina, alls vill mik eigi um vginn ferja." Hrbarr kva: 56. Ltit er at synja, langt er at fara; stund er til stokksins, nnur til steinsins, haltu sv til vinstra vegsins, unz hittir Verland; ar mun Fjrgyn hitta r, son sinn, ok mun hon kenna hnum ttunga brautir til ins landa." rr kva: 57. "Mun ek taka angat dag?" Hrbarr kva: 58. "Taka vi vl ok erfii, at upprennandi slu, er ek get na." rr kva: 59. "Skammt mun n ml okkat, alls mr sktingu einni svarar; launa mun ek r farsynjun, ef vit finnumk sinn annat." Hrbarr kva:

86

60. "Far n, ars ik hafi allan gramir."

87

Hymiskvia
rr fr r Austrvegi ok kom at sundi einu. rum megin sundsins var ferjukarlinn me skipit. rr kallai: 1. r valtvar veiar nmu ok sumblsamir, r sair yri, hristu teina ok hlaut su; fundu eir at gis rkost hvera. 2. Sat bergbi barnteitr fyr mjk glkr megi miskorblinda; leit augu Yggs barn r: " skalt sum oft sumbl gera." 3. nn fekk jtni orbginn halr, hugi at hefndum hann nst vi go, ba hann Sifjar ver sr fra hver, "anns ek llum l yr of heita." 4. N at mttu mrir tvar ok ginnregin of geta hvergi, unz af tryggum Tr Hlrria str mikit einum sagi: 5. "Br fyr austan livga

88

hundvss Hymir at himins enda; minn fair mugr ketil, rmbruginn hver, rastar djpan." rr kva: 6. "Veiztu ef iggjum ann lgvelli?" Tr kva: "Ef, vinr, vlar vit gervum til." 7. Fru drjgum dag ann fram sgari fr, unz til Egils kvmu; hiri hann hafra horngfgasta; hurfu at hllu, er Hymir tti. 8. Mgr fann mmu mjk leia sr, hafi hfa hundru nu, en nnur gekk algullin fram brnhvt bera bjrveig syni: 9. "ttnir jtna, ek viljak ykkr hugfulla tv und hvera setja; er minn fri mrgu sinni glggr vi gesti, grr ills hugar." 10. En vskapar var sbinn harrr Hymir

89

heim af veium, gekk inn sal, glumu jklar, var karls, en kom, kinnskgr frrinn. Frilla kva: 11. "Ver heill, Hymir, hugum gum, n er sonr kominn til sala inna, s er vit vttum af vegi lngum; fylgir hnum hrrs andskoti, vinr verlia; Vurr heitir s. 12. S , hvar sitja und salar gafli, sv fora sr, stendr sl fyrir." Sundr stkk sla fyr sjn jtuns, en r tvau ss brotnai. 13. Stukku tta, en einn af eim hverr harsleginn heill af olli; fram gengu eir, en forn jtunn sjnum leiddi sinn andskota. 14. Sagi-t hnum hugr vel , er hann s ggjar grti golf kominn, ar vru jrar rr of teknir, ba senn jtunn sja ganga.

90

15. Hvern ltu eir hfi skemmra ok seyi san bru; t Sifjar verr, r sofa gengi, einn me llu xn tv Hymis. 16. tti hrum Hrungnis spjalla verr Hlrria vel fullmikill: "Munum at aftni rum vera vi veiimat vr rr lifa." 17. Vurr kvazk vilja vg ra, ef ballr jtunn beitr gfi. Hymir kva: "Hverf til hjarar, ef hug trir, brjtr berg - Dana, beitur skja. 18. ess vnti ek, at r myni-t gn af oxa aufeng vera." Sveinn ssliga sveif til skgar, ar er uxi st alsvartr fyrir. 19. Braut af jri urs rbani htn ofan horna tveggja.

91

Hymir kva: "Verk ykkja n verri miklu kjla valdi en kyrr sitir." 20. Ba hlunngota hafra drttinn ttrunn apa tar fra, en s jtunn sna tali ltla fsi at ra lengra. 21. Dr meir Hymir mugr hvali einn ngli upp senn tva, en aftr skut ni sifjar Vurr vi vlar va geri sr. 22. Egndi ngul, s er ldum bergr, orms einbani uxa hfi; gein vi agni, s er go fa, umgjr nean allra landa. 23. Dr djarfliga drakkr rr orm eitrfan upp at bori; hamri kni hfjall skarar ofljtt ofan ulfs hnitbrur. 24. Hraungalkn hlumu,

92

en hlkn utu, fr in forna fold ll saman; skkisk san s fiskr mar. 25. teitr jtunn, er aftr reru, sv at r Hymir ekki mlti, veifi hann ri vers annars til. Hymir kva: 26. "Mundu of vinna verk halft vi mik, at heim hvali haf til bjar ea flotbrsa festir okkarn." 27. Gekk Hlrrii, greip stafni vatt me austri upp lgfki, einn me rum ok me austskotu bar hann til bjar brimsvn jtuns ok holtria hver gegnum. 28. Ok enn jtunn um afrendi, rgirni vanr, vi r sennti, kva-at mann ramman, tt ra kynni krfturligan, nema klk bryti. 29. En Hlrrii, er at hndum kom,

93

brtt lt bresta brattstein gleri; sl hann sitjandi slur ggnum; bru heilan fyr Hymi san. 30. Unz at in fra frilla kenndi str mikit, eitt er vissi: "Drep vi haus Hymis, hann er harari, kostms jtuns klki hverjum." 31. Harr reis kn hafra drttinn, frisk allra smegin; heill var karli hjalmstofn ofan, en vnferill valr rifnai. 32. "Mrg veit ek mti mr gengin fr, er ek klki s r knum hrundit;" karl or of kva: "knkat ek segja aftr vagi, ert, lr, of heitt. 33. at er til kostar, ef koma mtti t r ru lkjl hofi." Tr leitai tysvar hrra; st at hvru hverr kyrr fyrir. 34.

94

Fair Ma fekk remi ok gegnum steig golf nir sal; hf sr hfu upp hver Sifjar verr, en hlum hringar skullu. 35. Fru-t lengi, r lta nam aftr ins sonr einu sinni; s hann r hreysum me Hymi austan folkdrtt fara fjlhfaa. 36. Hf hann sr af herum hver standanda, veifi hann Mjllni morgjrnum fram, ok hraunhvala hann alla drap. 37. Fru-t lengi, r liggja nam hafr Hlrria halfdaur fyrir; var skr skkuls skakkr beini, en v inn lvsi Loki of olli. 38. En r heyrt hafi, hverr kann of at gomlugra grr at skilja? hver af hraunba hann laun of fekk, er hann bi galt brn sn fyrir. 39.

95

rttflugr kom ing goa ok hafi hver, anns Hymir tti; en var hverjan vel skulu drekka lr at gis eitt hrmeiti.

96

Lokasenna
gir, er ru nafni ht Gymir, hann hafi bit sum l, er hann hafi fengit ketil inn mikla, sem n er sagt. Til eirar veizlu kom inn ok Frigg, kona hans. rr kom eigi, v at hann var austrvegi. Sif var ar, kona rs, Bragi ok Iunn, kona hans. Tr var ar. Hann var einhendr, Fenrislfr sleit hnd af honum, er hann var bundinn. ar var Njrr ok kona hans Skai, Freyr ok Freyja, Varr, son ins. Loki var ar ok jnustumenn Freys, Byggvir ok Beyla. Margt var ar sa ok alfa. gir tti tv jnustumenn, Fimafengr ok Eldir. ar var lsigull haft fyrir elts ljs. Sjlft barst ar l. ar var griastar mikill. Menn lofuu mjk, hversu gir jnustumenn gis vru. Loki mtti eigi heyra at, ok drap hann Fimafeng. skku sir skjldu sna ok pu at Loka ok eltu hann braut til skgar, en eir fru at drekka. Loki hvarf aftr ok hitti ti Eldi. Loki kvaddi hann: 1. "Segu at, Eldir, sv at einugi feti gangir framar, hvat hr inni hafa at lmlum sigtva synir." Eldir kva: 2. "Of vpn sn dma ok um vgrisni sna sigtva synir; sa ok alfa er hr inni eru, manngi er r ori vinr." Loki kva: 3. "Inn skal ganga gis hallir at sumbl at sj; jll ok fu fri ek sa sonum, ok blend ek eim sv meini mj." Eldir kva: 4. "Veiztu, ef inn gengr gis hallir at sumbl at sj, hrpi ok rgi ef eyss holl regin, r munu au erra at." Loki kva:

97

5. "Veiztu at, Eldir, ef vit einir skulum sryrum sakask, auigr vera mun ek andsvrum, ef mlir til margt." San gekk Loki inn hllina. En er eir s, er fyrir vru, hverr inn var kominn, gnuu eir allir. Loki kva: 6. "yrstr ek kom essar hallar til, Loftr, um langan veg su at bija, at mr einn gefi mran drykk mjaar. 7. Hv egi r sv, rungin go, at r mla n megu? Sessa ok stai veli mr sumbli at ea heiti mik hean." Bragi kva: 8. "Sessa ok stai velja r sumbli at sir aldregi, v at sir vitu, hveim eir alda skulu gambansumbl of geta." Loki kva: 9. "Mantu at, inn, er vit rdaga blendum bli saman? lvi bergja lzktu eigi mundu, nema okkr vri bum borit." inn kva: 10. "Rstu , Viarr, ok lt ulfs fur sitja sumbli at,

98

sr oss Loki kvei lastastfum gis hllu ." st Viarr upp ok skenki Loka. En r hann drykki, kvaddi hann suna: 11. "Heilir sir, heilar synjur ok ll ginnheilg go nema s einn ss er innar sitr, Bragi, bekkjum ." Bragi kva: 12. "Mar ok mki gef ek r mns far, ok btir r sv baugi Bragi, sr sum fund of gjaldir, grem eigi go at r." Loki kva: 13. "Js ok armbauga mundu vera beggja vanr, Bragi; sa ok alfa, er hr inni eru, ert vi vg varastr ok skjarrastr vi skot." Bragi kva: 14. "Veit ek, ef fyr tan vrak, sv sem fyr innan emk, gis hll of kominn, hfu itt bra ek hendi mr; lykak r at fyr lygi." Loki kva: 15. "Snjallr ertu sessi, skal-at-tu sv gera, Bragi bekkskrautur; vega gakk, ef vreir sir; hyggsk vtr hvatr fyrir."

99

Iunn kva: 16. "Bi ek ik, Bragi, barna sifjar duga ok allra skmaga, at Loka kveir-a lastastfum gis hllu ." Loki kva: 17. "egi , Iunn, ik kve ek allra kvenna vergjarnasta vera, sztu arma na lagir trvegna um inn brurbana." Iunn kva: 18. "Loka ek kvek-a lastastfum gis hllu : Braga ek kyrri bjrreifan; vilk-at ek, at it vreiir vegizk." Gefjun kva: 19. "Hv it sir tveir skulu inni hr sryrum sakask? Loftki at veit, at hann leikinn er ok hann fjrg ll fa." Loki kva: 20. "egi , Gefjun, ess mun ek n geta, er ik glapi at gei sveinn inn hvti, er r sigli gaf ok lagir lr yfir." inn kva: 21. "rr ertu, Loki, ok rviti,

100

er fr r Gefjun at gremi, v at aldar rlg hygg ek, at hon ll of viti jafngrla sem ek." Loki kva: 22. "egi , inn, kunnir aldregi deila vg me verum; oft gaft, eim er gefa skyldir-a, inum slvurum sigr." inn kva: 23. "Veiztu, ef ek gaf, eim er ek gefa n skylda, inum slvurum, sigr, tta vetr vartu fyr jr nean, kr mlkandi ok kona, ok hefr ar brn borit, ok huga ek at args aal." Loki kva: 24. "En ik sa ku Smseyu , ok draptu vtt sem vlur; vitka lki frtu verj yfir, ok huga ek at args aal." Frigg kva: 25. "rlgum ykkrum skyli aldregi segja seggjum fr, hvat it sir tveir drgu rdaga; firrisk forn rk firar." Loki kva: 26. "egi , Frigg, ert Fjrgyns mr ok hefr vergjrn verit, er Va ok Vilja

101

lztu r, Viris kvn, ba i bam of tekit." Frigg kva: 27. "Veiztu, ef ek inni ttak gis hllum i Baldri lkan bur, t n kvmir fr sa sonum, ok vri at r vreium vegit." Loki kva: 28. "Enn vill , Frigg, at ek fleiri telja mna meinstafi: ek v r, er ra sr-at san Baldr at slum." Freyja kva: 29. "rr ertu, Loki, er yra telr ljta leistafi; rlg Frigg, hygg ek, at ll viti, tt hon sjalfgi segi." Loki kva: 30. "egi , Freyja, ik kann ek fullgrva, er-a r vamma vant: sa ok alfa, er hr inni eru, hverr hefir inn hr verit." Freyja kva: 31. "Fl er r tunga, hygg ek, at r fremr myni gtt of gala; reiir ro r sir ok synjur, hryggr muntu heim fara." Loki kva:

102

32. "egi , Freyja, ert forda ok meini blandin mjk, sz ik at brr num stu bl regin ok myndir , Freyja, frata." Njrr kva: 33. "at er vltit, tt sr varir vers fi, hs ea hvrs; hitt er undr, er ss ragr er hr inn of kominn ok hefir s brn of borit." Loki kva: 34. "egi , Njrr, vart austr hean gls of sendr at goum; Hymis meyjar hfu ik at hlandtrogi ok r i munn migu." Njrr kva: 35. "S erumk lkn, er ek vark langt hean gsl of sendr at goum, ek mg gat, ann er mangi fr, ok ykkir s sa jaarr." Loki kva: 36. "Httu n, Njrr, haf hfi ik, munk-a ek v leyna lengr: vi systur inni gaztu slkan mg, ok er-a vnu verr." Tr kva: 37. "Freyr er beztr allra ballria sa grum ;

103

mey hann n grtir n manns konu ok leysir r hftum hvern." Loki kva: 38. "egi , Tr, kunnir aldregi bera tilt me tveim; handar innar hgri mun ek hinnar geta, er r sleit Fenrir fr." Tr kva: 39. "Handar em ek vanr, en hrrsvitnis, bl er beggja r; ulfgi hefir ok vel, er bndum skal ba ragnarkrs." Loki kva: 40. "egi , Tr, at var inni konu, at hon tti mg vi mr; ln n penning hafir ess aldregi vanrttis, vesall." Freyr kva: 41. "Ulfr s ek liggja rsi fyrir, unz rjfask regin; v mundu nst, nema n egir, bundinn, blvasmir." Loki kva: 42. "Gulli keypta lztu Gymis dttur ok seldir itt sv sver; en er Mspells synir ra Myrkvi yfir, veizt-a , vesall, hv vegr." Byggvir kva:

104

43. "Veiztu, ef ek eli ttak sem Ingunar-Freyr ok sv slligt setr, mergi smra mla ek meinkrku ok lema alla liu." Loki kva: 44. "Hvat er at it litla er ek at lggra sk ok snapvst snapir? At eyrum Freys mundu vera ok und kvernum klaka." Byggvir kva: 45. "Byggvir ek heiti, en mik bran kvea go ll ok gumar; v em ek hr hrugr, at drekka Hrofts megir allir l saman." Loki kva: 46. "egi , Byggvir, kunnir aldregi deila me mnnum mat, ok ik flets stri finna n mttu, er vgu verar." Heimdallr kva: 47. "lr ertu, Loki, sv at ert rviti, - hv n lezk-a-u, Loki? v at ofdrykkja veldr alda hveim, er sna mlgi n man-at." Loki kva: 48. "egi , Heimdallr, r var rdaga it ljta lf of lagit;

105

rgu baki munt vera ok vaka vrr goa." Skai kva: 49. "Ltt er r, Loki; mun-at-tu lengi sv leika lausum hala, v at ik hjrvi skulu ins hrmkalda magar grnum binda go." Loki kva: 50. "Veiztu, ef mik hjrvi skulu ins hrmkalda magar grnum binda go, fyrstr ok efstr var ek at fjrlagi, ars vr jaza rifum." Skai kva: 51. "Veiztu, ef fyrstr ok efstr vartu at fjrlagi, er r jaza rifu, fr mnum vum ok vngum skulu r kld r koma." Loki kva: 52. "Lttari mlum vartu vi Laufeyjar son, er ltz mr be inn boit; getit verr oss slks, ef vr grva skulum telja vmmin vr." gekk Sif fram ok byrlai Loka hrmklki mj ok mlti: 53. "Heill ver n, Loki, ok tak vi hrmklki fullum forns mjaar, heldr hana eina ltir me sa sonum vammalausa vera." Hann tk vi horni ok drakk af:

106

54. "Ein vrir, ef sv vrir, vr ok grm at veri; einn ek veit, sv at ek vita ykkjumk, hr ok af Hlrria, ok var at s inn lvsi Loki." Beyla kva: 55. "Fjll ll skjalfa; hygg ek fr vera heiman Hlrria; han rr r, eim er rgir hr go ll ok guma." Loki kva: 56. "egi , Beyla, ert Byggvis kvn ok meini blandinn mjk, kynjan meira kom-a med sa sonum; ll ertu, deigja, dritin." kom rr at ok kva: 57. "egi , rg vttr, r skal minn rhamarr, Mjllnir, ml fyrnema; heraklett drep ek r halsi af, ok verr nu fjrvi of farit." Loki kva: 58. "Jarar burr er hr n inn kominn, hv rasir sv, rr? En orir ekki, er skalt vi ulfinn vega, ok svelgr hann allan Sigfur." rr kva: 59. "egi , rg vttr, r skal minn rhamarr,

107

Mjllnir, ml fyrnema; upp ek r verp ok austrvega, san ik manngi sr." Loki kva: 60. "Austrfrum num skaltu aldregi segja seggjum fr, sz hanska umlungi hnkir einheri, ok ttisk-a rr vera." rr kva: 61. "egi , rg vttr, r skal minn rhamarr, Mjllnir, ml fyrnema; hendi inni hgri drep ek ik Hrungnis bana, sv at r brotnar beina hvat." Loki kva: 62. "Lifa tla ek mr langan aldr, tt htir hamri mr; skarpar lar ttu r Skrmis vera, ok mttir-a nesti n, ok svalzt hungri heill." rr kva: 63. "egi , rg vttr, r skal minn rhamarr, Mjllnir, ml fyrnema; Hrungnis bani mun r hel koma fyr ngrindr nean." Loki kva: 64. "Kva ek fyr sum, kva ek fyr sa sonum, ats mik hvatti hugr, en fyr r einum mun ek t ganga,

108

v at ek veit, at vegr. 65. l gerir , gir, en aldri munt san sumbl of gera; eiga n ll, er hr inni er, leiki yfir logi, ok brenni r baki." En eftir etta falst Loki Frnangrsforsi lax lki. ar tku sir hann. Hann var bundinn me rmum sonar sns, Vla, en Narfi, sonr hans, var at vargi. Skai tk eitrorm ok festi upp yfir annlit Loka. Draup ar r eitr. Sigyn, kona Loka, sat ar ok helt munnlaug undir eitri. En er munnlaugin var full, bar hon t eitri, en mean draup eitrit Loka. kippist hann sv hart vi, at aan af skalf jr ll. at eru n kallair landsskjlftar.

109

rymskvia
1. Vreir var Vingrr er hann vaknai ok sns hamars of saknai, skegg nam at hrista, skr nam at dja, r Jarar burr um at reifask. 2. Ok hann at ora alls fyrst of kva: "Heyru n, Loki, hvat ek n mli er eigi veit jarar hvergi n upphimins: ss er stolinn hamri!" 3. Gengu eir fagra Freyju tna, ok hann at ora alls fyrst of kva: "Muntu mr, Freyja, fjarhams la, ef ek minn hamar mttak hitta?". Freyja kva: 4. " munda ek gefa r tt r gulli vri, ok selja, at vri r silfri." 5. Fl Loki, - fjarhamr duni, unz fyr tan kom sa gara ok fyr innan kom jtna heima.

110

6. rymr sat haugi, ursa drttinn, greyjum snum gullbnd sneri ok mrum snum mn jafnai. rymr kva: 7. "Hvat er me sum? Hvat er me alfum? Hv ertu einn kominn Jtunheima?" Loki kva: "Illt er me sum, illt er me alfum; hefr Hlrria hamar of folginn?" rymr kva: 8. "Ek hef Hlrria. hamar of folginn tta rstum fyr jr nean; hann engi mar aftr of heimtir, nema fri mr Freyju at kvn." 9. Fl Loki, - fjarhamr duni, unz fyr tan kom jtna heima ok fyr innan kom sa gara. Mtti hann r mira gara, ok at hann ora alls fyrst of kva: 10. "Hefr erendi sem erfii? Segu lofti lng tendi,

111

oft sitjanda sgur of fallask ok liggjandi lygi of bellir." Loki kva: 11. "Hef ek erfii ok erendi; rymr hefr inn hamar, ursa drttinn; hann engi mar aftr of heimtir, nema hnum fri Freyju at kvn. 12. Ganga eir fagra Freyju at hitta, ok hann at ora alls fyrst of kva: "Bittu ik, Freyja, brar lni; vit skulum aka tvau Jtunheima." 13. Rei var Freyja ok fnasai, allr sa salr undir bifisk, stkk at it mikla men Brsinga: "Mik veiztu vera vergjarnasta, ef ek ek me r Jtunheima." 14. Senn vru sir allir ingi ok synjur allar mli, ok um at ru rkir tvar hv eir Hlrria hamar of stti.

112

15. kva at Heimdallr, hvtastr sa, vissi hann vel fram sem vanir arir: "Bindum vr r brar lni, hafi hann it mikla men Brsinga. 16. Ltum und hnum hrynja lukla ok kvenvir um kn falla, en brjsti breia steina ok hagliga um hfu typpum." 17. kva at r, rugr ss: "Mik munu sir argan kalla, ef ek bindask lt brar lni!" 18. kva at Loki Laufeyjar sonr: "egi , rr, eira ora. egar munu jtnar sgar ba, nema inn hamar r of heimtir." 19. Bundu eir r brar lni ok inu mikla meni Brsinga, ltu und hnum hrynja lukla ok kvenvir um kn falla, en brjsti

113

breia steina, ok hagliga um hfu typpu. 20. kva Loki Laufeyjar sonr: "Mun ek ok me r ambtt vera, vit skulum aka tvr Jtunheima." 21. Senn vru hafrar heim of reknir, skyndir at skklum, skyldu vel renna; bjrg brotnuu, brann jr loga, k ins sonr Jtunheima. 22. kva at rymr, ursa drttinn: "Standi upp, jtnar, ok stri bekki, n fra mr Freyju at kvn Njarar dttur r Natnum. 23. Ganga hr at gari gullhyrnar kr, xn alsvartir jtni at gamni; fjl ek meima, fjl ek menja, einnar mr Freyju vant ykkir." 24. Var ar at kveldi of komit snemma ok fyr jtna l fram borit; einn t oxa,

114

tta laxa, krsir allar, r er konur skyldu, drakk Sifjar verr sld rj mjaar. 25. kvat at rymr, ursa drttinn: "Hvar sttu brir bta hvassara? Sk-a ek brir bta breiara, n inn meira mj mey of drekka." 26. Sat in alsnotra ambtt fyrir, er or of fann vi jtuns mli: "t vtr Freyja tta nttum, sv var hon fs Jtunheima." 27. Laut und lnu, lysti at kyssa, en hann tan stkk endlangan sal: "Hv eru ndtt augu Freyju? ykki mr r augum eldr of brenna." 28. Sat in alsnotra ambtt fyrir, er or of fann vi jtuns mli: "Svaf vtr Freyja tta nttum, sv var hon fs Jtunheima." 29. Inn kom in arma

115

jtna systir, hin er brfar bija ori: "Lttu r af hndum hringa raua, ef lask vill stir mnar, stir mnar, alla hylli. 30. kva at rymr, ursa drttinn: "Beri inn hamar bri at vgja, lekki Mjllni meyjar kn, vgi okkr saman Vrar hendi." 31. Hl Hlrria hugr brjsti, er harhugar hamar of ekki; rym drap hann fyrstan, ursa drttin, ok tt jtuns alla lami. 32. Drap hann ina ldnu jtna systur, hin er brfar of beit hafi; hon skell of hlaut fyr skillinga, en hgg hamars fyr hringa fjl. Sv kom ins sonr endr at hamri.

116

Alvssml
Alvss kva: 1. "Bekki breia, n skal brr me mr heim sinni snask; hratat um mgi mun hverjum ykkja, heima skal-at hvld nema." rr kva: 2. "Hvat er at fira? Hv ertu sv flr um nasar? Vartu ntt me n? ursa lki ykki mr r vera; ert-at-tu til brar borinn." Alvss kva: 3. "Alvss ek heiti, b ek fyr jr nean, ek undir steini sta; vagna vers ek em vit kominn; bregi engi fstu heiti fira." rr kva: 4. "Ek mun brega v at ek brar flest of r sem fair; vark-a ek heima, er r heitit var, at s einn, er gjf er, me goum." Alvss kva: 5. "Hvat er at rekka, er rum telsk fljs ins fagrgla? Fjarrafleina

117

ik munu fir kunna; hverr hefr ik baugum borit?" rr kva: 6. "Vingrr ek heiti, ek hef va ratat, sonr em ek Sgrana; at stt minni skal-at-tu at it unga man hafa ok at gjafor geta." Alvss kva: 7. "Sttir nar er ek vil snemma hafa ok at gjafor geta; eiga vilja heldr en n vera at it mjallhvta man." rr kva: 8. "Meyjar stum mun-a r vera, vsi gestr, of varit, ef r heimi kannt hverjum at segja allt at, er ek vil vita." 9. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s jr heitir, er liggr fyr alda sonum heimi hverjum ?" Alvss kva: 10. "Jr heitir me mnnum, en me sum fold, kalla vega vanir, grn jtnar, alfar grandi, kalla aur uppregin." rr kva:

118

11. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s himinn heitir, erakendi, heimi hverjum ?" Alvss kva: 12. "Himinn heitir me mnnum, en hlrnir me goum, kalla vindfni vanir, uppheim jtnar, alfar fagrarfr, dvergar drjpansal." rr kva: 13. "Segu mr at, Avlss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hversu mni heitir, s er menn sa, heimi hverjum ?" Alvss kva: 14. "Mni heitir me mnnum, en mylinn me goum, kalla hverfanda hvl helju , skyndi jtnar, en skin dvergar, kalla alfar rtala." rr kva: 15. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s sl heitir, er sa alda synir, heimi hverjum ?" Alvss kva: 16. "Sl heitir me mnnum, en sunna me goum, kalla dvergar Dvalins leika,

119

eygl jtnar, alfar fagrahvl, alskr sa synir." rr kva: 17. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv au sk heita, er skrum blandask, heimi hverjum ? Alvss kva: 18. "Sk heita me mnnum, en skrvn me goum, kalla vindflot vanir, rvn jtnar, alfar vermegin, kalla helju hjalm hulis." rr kva: 19. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s vindr heitir, er vast ferr, heimi hverjum ?" Alvss kva: 20. "Vindr heitir me mnnum, en vfur me goum, kalla gneggju ginnregin, pi jtnar, alfar dynfara, kalla helju hviu." rr kva: 21. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv at logn heitir, er liggja skal, heimi hverjum ?" Alvss kva:

120

22. "Logn heitir me mnnum, en lgi me goum, kalla vindlot vanir, ofhl jtnar, alfar dagsefa, kalla dvergar dags veru." rr kva: 23. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s marr heitir, er menn ra, heimi hverjum ?" Alvss kva: 24. "Sr heitir me mnnum, en slgja me goum, kalla vg vanir, lheim jtnar, alfar lagastaf, kalla dvergar djpan mar." rr kva: 25. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv s eldr heitir, er brennr fyr alda sonum, heimi hverjum ?" Alvss kva: 26. "Eldr heitir me mnnum, en me sum funi, kalla vg vanir, frekan jtnar, en forbrenni dvergar, kalla helju hru." rr kva: 27. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -:

121

hv vir heitir, er vex fyr alda sonum, heimi hverjum ?" Alvss kva: 28. "Vir heitir me mnnum, en vallarfax me goum, kalla hlang halir, eldi jtnar alfar fagrlima, kalla vnd vanir." rr kva: 29. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr,at vitir, hv s ntt heitir, in Nrvi kennda, heimi hverjum ?" Alvss kva: 30. "Ntt heitir me mnnum, en njl me goum, kalla grmu ginnregin, ljs jtnar, alfar svefngaman, kalla dvergar draumnjrun." rr kva: 31. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv at s heitir, er s alda synir, heimi hverjum ?" Alvss kva: 32. "Bygg heitir me mnnum, en barr me goum, kalla vxt vanir, ti jtnar, alfar lagastaf, kalla helju hnipin." rr kva:

122

33. "Segu mr at, Alvss, - ll of rk fira vrumk, dvergr, at vitir -: hv at l heitir, er drekka alda synir, heimi hverjum ?" Alvss kva: 34. "l heitir me mnnum, en me sum bjrr, kalla veig vanir, hreinalg jtnar, en helju mj, kalla sumbl Suttungs synir." rr kva: 35. " einu brjsti ek sk aldrigi fleiri forna stafi; miklum tlum kve ek tldan ik: Uppi ertu, dvergr, of dagar, n sknn sl sali."

123

Vlundarkvia
Nur ht konungr Svj. Hann tti tv sonu ok eina dttur. Hon ht Bvildr. Brr vru rr, synir Finnakonungs. Ht einn Slagfir, annarr Egill, rii Vlundr. eir skriu ok veiddu dr. eir kmu lfdali ok geru sr ar hs. ar er vatn, er heitir lfsjr. Snemma of morgin fundu eir vatnsstrndu konur rjr, ok spunnu ln. ar vru hj eim lftarhamir eira. at vru valkyrjur. ar vru tvr dtr Hlvs konungs, Hlagur svanhvt ok Hervr alvitr, in rija var lrn Kjrsdttir af Vallandi. eir hfu r heim til skla me sr. Fekk Egill lrnar, en Slagfir Svanhvtrar, en Vlundr Alvitrar. au bjuggu sjau vetr. flugu r at vitja vga ok kmu eigi aftr. skrei Egill at leita lrnar, en Slagfir leitai Svanhvtrar, en Vlundr sat lfdlum. Hann var hagastr mar, sv at menn viti, fornum sgum. Nur konungr lt hann hndum taka, sv sem hr er um kveit: 1. Meyjar flugu sunnan myrkvi ggnum, Alvitr unga, rlg drgja; r svarstrnd settusk at hvlask drsir surnar, drt ln spunnu. 2. Ein nam eira Egil at verja, fgr mr fira, fami ljsum; nnur var Svanhvt, svanfjarar dr, en in rija eira systir vari hvtan hals Vlundar. 3. Stu san sjau vetr at at, en inn tta allan ru, en inn nunda naur of skili; meyjar fstusk myrkvan vi,

124

Alvitr unga, rlg drgja. 4. Kom ar af veii vereygr skyti, [Vlundr, landi um langan veg], Slagfir ok Egill, sali fundu aua, gengu t ok inn ok um susk; austur skrei Egill at lrnu, en sur Slagfir at Svanhvtu. 5. En einn Vlundr sat Ulfdlum, hann sl gull rautt vi gim fastan, luki hann alla lind baugum vel; sv bei hann sinnar ljssar kvnar, ef hnum koma geri. 6. at spyrr Nur, Nra drttinn, at einn Vlundr sat Ulfdlum; nttum fru seggir, neglar vru brynjur, skildir bliku eira vi inn skara mna. 7. Stigu r slum at salar gafli, gengu inn aan endlangan sal; su eir bast bauga dregna, sjau hundru allra, er s seggr tti.

125

8. Og eir af tku ok eir ltu, fyr einn tan, er eir af ltu. Kom ar af veii vereygr skyti, Vlundr, landi um langan veg. 9. Gekk hann brnni beru hold steikja, r brann hrsi allurr fura, vir inn vindurri, fyr Vlundi. 10. Sat berfjalli, bauga tali, alfa lji, eins saknai; hugi hann, at hefi Hlvs dttir, Alvitr unga, vri hon aftr komin. 11. Sat hann sv lengi, at hann sofnai, ok hann vaknai viljalauss; vissi sr hndum hfgar nauir, en ftum fjtur of spenntan. Vlundr kva: 12. "Hverir ro jfrar, eir er lgu besti br sma ok mik bundu?" 13. Kallai n Nur

126

Nara drttinn: "Hvar gaztu, Vlundr, vsi alfa, vra aura Ulfdlum?" Vlundr Kva: 14. "Gull var ar eigi Grana leiu, fjarri huga ek vrt land fjllum Rnar; man ek, at vr meiri mti ttum, er vr heil hj heima vrum. 15. Hlagur ok Hervr borin var Hlv kunn var lrn Krs dttir." 16. [ti st kunnig kvn Naar], hon inn of gekk endlangan sal, st golfi, stillti rddu: "Er-a s n hrr, er r holti ferr." Nur konungr gaf dttur sinni, Bvildi gullhring ann, er hann tk af bastinu at Vlundar, en hann sjlfr bar sverit, er Vlundr tti. En drttning kva: 17. "mun eru augu ormi eim inum frna, tenn hnum teygjask, er hnum er tt sver ok hann Bvildar baug of ekkir; sni r hann sina magni ok seti hann san Svarst."

127

Sv var gert, at skornar vru sinar knsftum, ok settr hlm einn, er ar var fyrir landi, er ht Svarstar. ar smai hann konungi alls kyns grsimar. Engi mar ori at fara til hans nema konungr einn. 18. "Sknn Nai sver linda, at er ek hvessta, sem ek hagast kunna ok ek herak, sem mr hgst tti; s er mr frnn mkir fjarri borinn, skk-a ek ann Vlundi til smiju borinn. 19. N berr Bvildr brar minnar - bk-a ek ess bt, bauga raua." 20. Sat hann, n hann svaf, vallt ok hann sl hamri; vl geri hann heldr hvatt Nai. Drifu ungir tveir dr sa synir Naar, Svarst. 21. Kmu eir til kistu, krfu lukla, opin var ill er eir su; fjl var ar menja, er eim mgum sndisk at vri gull rautt ok grsimar. Vlundr kva: 22. "Komi einir tveir, komi annars dags; ykkr lt ek at gull of gefit vera; segi-a meyjum

128

n saljum, manni engum, at it mik fyndi." 23. Snemma kallai seggr annan, brir brur: "Gngum baug sa!" Kmu til kistu, krfu lukla, opin var ill, er eir litu. 24. Snei af hfu hna eira ok und fen fjturs ftr of lagi; en r sklar, er und skrum vru, sveip hann tan silfri, seldi Nai. 25. En r augum jarknasteina sendi hann kunnigri konu Naar, en r tnnum tveggja eira sl hann brjstkringlur sendi Bvildi. 26. nam Bvildr baugi at hrsa -- -- -[bar hann Vlundi], er brotit hafi: "orig-a ek at segja nema r einum." Vlundr kva: 27. "Ek bti sv brest gulli at fer num

129

fegri ykkir ok mr inni miklu betri ok sjalfri r at sama hfi." 28. Bar hann hana bjri, v at hann betr kunni sv at hon sessi of sofnai. "N hef ek hefnt harma minna allra nema einna vigjarna." 29. "Vel ek," kva Vlundr, "vera ek fitjum eim er mik Naar nmu rekkar." Hljandi Vlundr hfsk at lofti, grtandi Bvildr gekk r eyju, tregi fr friils ok fur reii. 30. ti stendr kunnig kvn Naar, ok hon inn of gekk endlangan sal, - en hann salgar settisk at hvlask -: "Vakir , Nur Nara drttinn?" Nur kva: 31. "Vaki ek vallt viljalauss, sofna ek minnst sz mna sonu daua; kell mik hfu, kld eru mr r n, vilnumk ek ess n, at ek vi Vlund dma.

130

32. Seg mr at, Vlundr, vsi alfa, af heilum hvat var hnum mnum." Vlundr kva: 33. "Eia skaltu mr r alla vinna, at skips bori ok at skjaldar rnd, at mars bgi ok at mkis egg, at kvelj-at kvn Vlundar n bri minni at bana verir, tt vr kvn eigim, er r kunni, ea j eigim innan hallar. 34. Gakk til smiju, eirar er gerir, ar fir belgi bli stokkna; snei ek af hfu hna inna, ok und fen fjturs ftr of lagak. 35. En r sklar, er und skrum vru, sveip ek tan silfri, selda ek Nai; en r augum jarknasteina senda ek kunnigri kvn Naar. 36. En r tnnum tveggja eira sl ek brjstkringlur,

131

senda ek Bvildi; n gengr Bvildr barni aukin, eingadttir ykkur beggja." Nur kva: 37. "Mltir-a at ml, er mik meir tregi, n ek ik vilja, Vlundr, verr of nta; er-at sv mar hr, at ik af hesti taki, n sv flugr, at ik nean skjti, ar er skollir vi sk uppi." 38. Hljandi Vlundr hfsk at lofti, en ktr Nur sat eftir. Nur kva: 39. "Upp rstu, akkrr, rll minn inn bezti, bi Bvildi, meyna brhvtu, ganga fagrvari vi fur ra. 40. Er at satt, Bvildr, er sgu mr: Stu it Vlundr saman holmi?" Bvildr kva: 41. "Satt er at, Nur, er sagi r: Stum vit Vlundr saman holmi eina gurstund, va skyldi; ek vtr hnum

132

vinna kunnak, ek vtr hnum vinna mttak."

Helgakvia Hjrvarssonar
(me Hrmgerarmlum)

Fr Hjrvari ok Sigrlinn. Hjrvarr ht konungr. Hann tti fjrar konur. Ein ht lfhildr. Son eira ht Heinn. nnur ht Sreir. eira son ht Humlungr. In rija ht Sinrj. eira son ht Hymlingr. Hjrvarr konungr hafi ess heit strengt at eiga konu, er hann vissi vnsta. Hann spuri, at Svfnir konungr tti dttur allra fegrsta. S ht Sigrlinn. Imundr ht jarl hans. Atli var hans son, er fr at bija Sigrlinnar til handa konungi. Hann dvalist vetrlangt me Svfni konungi. Frnmarr ht ar jarl, fstri Sigrlinnar. Dttir hans ht lof. Jarlinn r, at meyjar var synjat, ok fr Atli heim. Atli jarls son st einn dag vi lund nkkurn, en fugl sat limunum uppi yfir hnum ok hafi heyrt til, at hans menn klluu vnstar konur r, er Hjrvarr tti. Fuglinn kvakai, en Atli hlddi, hvat hann sagi. Hann kva: 1. "Sttu Sigrlinn Svfnis dttur, mey ina fegrstu munarheimi? hagligar Hjrvars konur gumnum ykkja at Glasislundi." Atli kva: 2. "Mundu vi Atla Imundar son, fugl frhugar, fleira mla?" Fuglinn kva: "Mun ek, ef mik bulungr blta vildi ok ks ek ats vil r konungs gari." Atli kva: 3. "Kjs-at-tu Hjrvar n hans sonu n inar fgru fylkis brir,

133

eigi brir r, er bulungr ; kaupum vel saman, at er vina kynni." Fuglinn kva: 4. "Hof mun ek kjsa, hrga marga, gullhyrnar kr fr grams bi, ef hnum Sigrlinn sefr armi ok nauig jfri fylgir." etta var, r Atli fri, en er hann kom heim ok konungr spuri hann tenda, hann kva: 5. "Hfum erfii ok ekki rindi, mara raut ra meginfjalli, urum san Smorn vaa, var oss synjat Svfnis dttur, hringum gddrar, er vr hafa vildum." Konungr ba, at eir skyldu fara annat sinn. Fr hann sjlfr. En er eir kmu upp fjall, ok s Svfaland landsbruna ok jreyki stra. Rei konungr af fjallinu fram landit ok tk nttbl vi eina. Atli helt vr ok fr yfir na. Hann fann eitt hs. Fugl mikill sat hsinu ok gtti, ok var sofnar. Atli skaut spjti fuglinn til bana, en hsinu fann hann Sigrlinn konungs dttur ok lofu jarls dttur ok hafi r bar braut me sr. Frnmarr jarl hafi hamazt arnar lki ok varit r fyrir hernum me fjlkynngi. Hrmarr ht konungr, biill Sigrlinnar. Hann drap Svfakonung ok hafi rnt ok brent landit. Hjrvarr konungr fekk Sigrlinnar, en Atli lofar. Hjrvarr ok Sigrlinn ttu son mikinn ok vnan. Hann var gull. Ekki nafn festist vi hann. Hann sat haugi. Hann s ra valkyrjur nu ok var ein gfugligust. Hon kva: 6. "S muntu, Helgi, hringum ra, rkr rgapaldr, n Rulsvllum, - rn gl rla, ef egir, tt haran hug, hilmir, gjaldir." Helgi kva:

134

7. "Hvat ltr fylgja Helga nafni, brr bjartlitu, alls bja rr? Hygg fyr llum atkvum vel. igg ek eigi at, nema ek ik hafa." Valkyrja kva: 8. "Sver veit ek liggja Sigarsholmi fjrum fri en fimm tgu; eitt er eira llum betra vgnesta bl ok varit gulli. 9. Hringr er hjalti, hugr er miju, gn er oddi eim er eiga getr; liggr me eggju ormr dreyrfir, en valbstu verpr nar hala." Eylimi ht konungr. Dttir hans var Svfa. Hon var valkyrja ok rei loft ok lg. Hon gaf Helga nafn etta ok hlfi hnum oft san orrostum. Helgi kva: 10. "Ert-at-tu, Hjrvarr heilrr konungr, folks oddviti, tt frgr sir; lztu eld eta jfra byggir, en eir angr vi ik ekki geru. 11. En Hrmarr skal hringum ra, eim er ttu rir nijar; s ssk fylkir

135

fst at lfi, hyggsk aldaua arfi at ra." Hjrvarr svarar, at hann mundi f li Helga, ef hann vill hefna murfur sns. stti Helgi sverit, er Svfa vsai hnum til. fr hann ok Atli ok felldu Hrmar ok unnu mrg rekvirki. Hann drap Hata jtun, er hann sat bergi nkkuru. Helgi ok Atli lgu skipum Hatafiri. Atli helt vr inn fyrra hluta ntrinnar. Hrmgerr Hatadttir kva:

[Hrmgerarml] 12. "Hverir ro hlar Hatafiri? Skjldum er tjaldat skipum; frknliga lti, ftt hygg ek yr sask, kenni mr nafn konungs." Atli kva: 13. "Helgi hann heitir, en hvergi mtt vinna grand grami; jrnborgir ro of lings flota; knegu-t oss flur fara." Hrmgerr kva: 14. "Hv ik heitir, halr inn mttki, hv ik kalla konir? Fylkir r trir, er ik fgrum ltr beits stafni ba." Atli kva: 15. "Atli ek heiti, atall skal ek r vera, mjk em ek gfrum gramastr; rgan stafn ek hefi oft bit ok kvalar kveldriur. 16. Hv heitir, hla ngrug? Nefndu inn, fla, fur;

136

nu rstum er skyldi near vera ok vaxi r bami barr." Hrmgerr kva: 17. "Hrmgerr ek heiti, Hati ht minn fair, ann vissa ek mttkastan jtun; margar brir hann lt fr bi teknar, unz hann Helgi hj." Atli kva: 18. " vart, hla, fyr hildings skipum ok ltt fjarar mynni fyrir; rsis rekka er vildir Rn gefa, ef r kmi-t verst vari." Hrmgerr kva: 19. "Dulir ertu n, Atli, draums kve ek r vera, sga ltr brnn fyr brar; mir mn l fyrir mildings skipum; ek drekka Hlvars sonum hafi. 20. Gneggja myndir , Atli, ef geldr n vrir, brettir sinn Hrmgerr hala; aftarla hjarta, hygg ek, at itt, Atli, s, tt hafir reina rdd." Atli kva: 21. "Reini mun r ek ykkja ef reyna kntt, ok stga ek land af legi, ll muntu lemjask, ef mr er alhugat, ok sveigja inn, Hrmgerr, hala." Hrmgerr kva:

137

22. "Atli, gakk land, ef afli treystisk, ok hittumk vk Varins; rifja rtti er munt, rekkr, fa, ef mr krummur kemr." Atli kva: 23. "Munk-a ek ganga, r gumnar vakna ok halda of vsa vr; er-a mr rvnt, nr ru kemr skass upp undir skipi." Hrmgerr kva: 24. "Vaki , Helgi, ok bt vi Hrmgeri, er lzt hggvinn Hata; eina ntt kn hon hj jfri sofa, hefr hon blva btr." Helgi kva: 25. "Loinn heitir, er ik skal eiga, lei ertu mannkyni, s br olleyju urs, hundvss jtunn, hraunba verstr, s er r makligr mar." Hrmgerr kva: 26. "Hina vildu heldr, Helgi, er r hafnir skoa fyrri ntt me firum; marggullin mr mr tti afli bera; hr st hon land af legi ok festi sv yvarn flota; hon ein v veldr, er ek eigi mk bulungs mnnum bana." Helgi kva:

138

27. "Heyr n, Hrmgerr, ef ek bti harma r, segu grr grami: Var s ein vttr, er barg lings skipum, ea fru r fleiri saman?" Hrmgerr kva: 28. "rennar nundir meyja, rei ein fyrir hvt und hjalmi mr; marir hristusk, st af mnum eira dgg djpa dali, hagl hva viu; aan kemr me ldum r, allt var mr at leitt, er ek leitk." Helgi kva: 29. "Austr lttu n, Hrmgerr, ef ik lostna hefr Helgi helstfum; landi ok vatni borgit er lofungs flota ok siklings mnnum it sama." Atli kva: 30. "Dagr er n, Hrmgerr, en ik dvala hefr Atli til aldrlaga; hafnarmark ykkir hlgligt vera, ars steins lki stendr." Helgi konungr var allmikill hermar. Hann kom til Eylima konungs ok ba Svfu dttur hans. au Helgi ok Svfa veittust vrar ok unnust furu mikit. Svfa var heima me fer snum, en Helgi hernai. Var Svfa valkyrja enn sem fyrr. Heinn var heima me fur snum, Hjrvari konungi, Nregi. Heinn fr einn saman heim r skgi jlaaftan ok fann trollkonu. S rei vargi ok hafi orma at taumum ok bau fylg sna Heni. "Nei," sagi hann. Hon sagi: "ess skaltu gjalda at bragarfulli." Um kveldit ru heitstrengingar. Var fram leiddr snargltr. Lgu menn ar hendr snar ok strengu menn heit at bragarfulli. Heinn strengi heit til Svfu Eylimadttur, unnustu Helga,

139

brur sns, ok iraisk sv mjk, at hann gekk braut villistgu sur lnd ok fann Helga brur sinn. Helgi kva: 31. "Kom heill, Heinn, hvat kanntu segja nra spjalla r Nregi? Hv er r, stillir, stkkt r landi ok ert einn kominn oss at finna?" Heinn kva: 32. "[Erumk-a, stillir, stkkt r landi], mik hefr miklu glpr meiri sttan: Ek hefi krna ina konungbornu bri na at bagarfulli." Helgi kva: 33. "Sakask eigi , snn munu vera lml, Heinn, okkur beggja. Mr hefir stillir stefnt til eyrar, riggja ntta skylak ar koma; if er mr v, at ek aftr koma; m at gu gerask slkt, ef skal." Heinn kva: 34. "Sagir , Helgi, at Heinn vri gs verr fr r ok gjafa strra; r er smra sver at rja, en fri gefa fjndum num."

140

at kva Helgi, v at hann grunai um feig sna ok at, at fylgjur hans hfu vitjat Heins, er hann s konuna ra varginum. lfr ht konungr, son Hrmars, er Helga hafi vll haslaan Sigarsvelli riggja ntta fresti. kva Helgi: 35. "Rei vargi, er rkvit var, flj eitt, er Heinn fylgju beiddi; hn vissi at, at veginn myndi Sigrlinnar sonr Sigarsvllum." ar var orrosta mikil, ok fekk ar Helgi banasr. 36. Sendi Helgi Sigar at ra eftir Eylima eingadttur; "Bi brliga bna vera, ef hon vill finna fylki kvikvan." Sigarr kva: 37. "Mik hefr Helgi hingat sendan vi ik, Svfa, sjalfa at mla; ik kvask hilmir hitta vilja, r trborinn ndu tndi." Svfa kva: 38. "Hvat var Helga Hjrvars syni? Mr er harliga harma leitat, ef hann sr of lk ea sver of beit, eim skal ek gumna grand of vinna." Sigarr kva:

141

39. "Fell hr morgun at Frekasteini, bulungr, s er var, baztr und slu; Alfr mun sigri llum ra, tt etta sinn rfgi vri." Helgi kva: 40. "Heil vertu, Svfa, hug skaltu deila, sj mun hemi hinztr fundr vera; ta bulungi bla undir, mr hefir hjrr komit hjarta it nsta. 41. Bi ek ik, Svfa, - brr grt-at-tu -, ef vill mnu mli hla, at Heni hvlu gervir ok jfur ungan stum leiir." Svfa kva: 42. "Mlt hafa ek at munarheimi, er mr Helgi hringa vali, myndig-a ek lostig at liinn fylki jfur kunnan armi verja." Heinn kva: 43. "Kysstu mik, Svfa, kem ek eigi r Rogheims vit n Rulsfjalla, r ek hefnt hefik

142

Hjrvars sonar, ess er bulungr var beztr und slu." Helgi ok Svfa, er sagt, at vri endrborin.

Helgakvia Hundingsbana I
Hr hefr upp kvi fr Helga Hundingsbana ok eira Hbrodds. 1. r var alda, at er arar gullu, hnigu heilg vtn af Himinfjllum; hafi Helga inn hugumstra Borghildr borit Brlundi. 2. Ntt var b, nornir kmu, r er lingi aldr of skpu; ann bu fylki frgstan vera ok bulunga beztan ykkja. 3. Sneru r af afli rlgttu, er borgir braut Brluni; r of greiddu gullin smu ok und mnasal mijan festu. 4. r austr ok vestr enda flu, ar tti lofungr land milli; br nift Nera norrvega einni festi,

143

ey ba hon halda. 5. Eitt var at angri Ylfinga ni ok eiri meyju, er mun fddi; hrafn kva at hrafni, - sat hm meii andvanr tu -: "ek veit nkkut. 6. Stendr brynju burr Sigmundar dgrs eins gamall, n er dagr kominn; hvessir augu sem hildingar, s er varga vinr, vit skulum teitir." 7. Drtt tti s dglingr vera, kvu me gumnum g r komin; sjalfr gekk vsi r vgrimu ungum fra trlauk grami. 8. Gaf hann Helga nafn ok Hringstai, Slfjll, Snfjll ok Sigarsvllu, Hringst, Htn ok Himinvanga, blorm binn brr Sinfjtla. 9. nam at vaxa fyr vina brjsti almr trborinn ynis ljma; hann galt ok gaf

144

gull verungu, spari eigi hilmir hodd blrkinn. 10. Skammt lt vsi vgs at ba; er fylkir var fimmtn vetra, ok hann haran lt Hunding veginn ann er lengi r lndum ok egnum. 11. Kvddu san Sigmundar bur aus ok hringa Hundings synir, v at eir ttu jfri at gjalda fjrnm mikit ok fur daua. 12. Lt-at bulungr btir uppi n nija in heldr nefgjld fa; vn kva hann mundu vers ins mikla grra geira ok gremi ins. 13. Fara hildingar hjrstefnu til, eirar er lgu at Logafjllum; sleit Fra fri fjnda milli; fara Viris grey valgjrn of ey. 14. Settisk vsi, er vegit hafi Alf ok Eyjlf,

145

und arasteini, Hjrvar ok Hvar, Hundings sonu; farit hafi hann allri tt geirmmis. 15. br ljma af Logafjllum, en af eim ljmum leiftrir kmu, -- -- -hvar und hjalmum Himinvanga, brynjur vru eira bli stokknar, en af geirum geislar stu. 16. Fr rliga r lfi dglingr at v dsir surnar, ef r vildi heim me hildingum ntt fara; rymr var alma. 17. En af hesti Hgna dttir, - lddi randa rym, rsi sagi: "Hygg ek, at vr eigim arar sslur en me baugbrota bjr at drekka. 18. Hefir minn fair meyju sinni grimmum heitit Granmars syni, en ek hef, Helgi, Hbrodd kveinn konung neisan sem kattar son.

146

19. kemr fylkir fra ntta, nema hnum vsir valstefnu til ea mey nemir fr mildingi." Helgi kva: 20. "Uggi eigi sungs bana; fyrr mun dolga dynr, nema ek daur sak." 21. Sendi ru allvaldr aan of land ok um lg leiar at bija, igngan gnar ljma brgnum bja ok burum eira. 22. "Bii skjtliga til skipa ganga ok r Brandeyju bna vera." aan bei engill, unz ingat kmu halir hundmargir r Heinseyju. 23. Ok ar af strndum r Stafnsnesi beit her t skriu ok bin gulli; spuri Helgi Hjrleif at v: "hefir kannaa koni neisa?" 24. En ungr konungr

147

rum sagi, seint kva at telja af Trnueyri langhfu skip und lndum, au er rvasund tan fru. 25. "Tolf hundru tryggra manna; er Htnum halfu fleira vgli konungs; vn erum rmu." 26. Sv br strir stafntjldum af, at mildinga mengi vaki, ok dglingar dagsbrn sa ok siklingar sneru upp vi tr vefnistingum Varinsfiri. 27. Var ra ymr ok jrna glymr, brast rnd vi rnd, reru vkingar; eisandi gekk und lingum lofungs floti lndum fjarri. 28. Sv var at heyra, er saman kmu kolgu systir ok kilir langir, sem bjrg ea brim brotna myndi. 29. Draga ba Helgi

148

h segl ofar, var-at hrnnum hfn ingloga, er gurlig gis dttir stagstjrnmrum steypa vildi. 30. En eim sjalfum Sigrn ofan folkdjrf of barg ok fari eira; snerisk ramliga Rn r hendi gjalfrdr konungs at Gnipalundi. 31. Sat ar um aftan Unavgum, flaust fagrbin fljta knttu; en eir sjalfir fr Svarinshaugi me hermar hug her knnuu. 32. Fr gborinn Gomundr at v: "Hverr er landreki, s er lii strir ok hann feiknali frir at landi?" 33. Sinfjtli kva - slng upp vi r rauum skildi, rnd var r gulli; ar var sundvrr, s er svara kunni ok vi linga orum skipta --: 34. "Segu at aftan,

149

er svnum gefr ok tkr yrar teygir at solli, at s Ylfingar austan komnir gunnar gjarnir fyr Gnipalundi. 35. ar mun Hbroddr Helga finna flugtrauan gram flota mijum, s er oft hefir rnu sadda, mean kvernum kystir jar." Gumundr kva: 36. "Ftt mantu, fylkir, fornra spjalla, er lingum snnu bregr; hefir etnar ulfa krsir ok brr num at bana orit, oft sr sogin me svlum munni, hefr hreysi hvarleir skriit." Sinfjtli kva: 37. " vart vlva Varinseyju, skollvs kona, bartu skrk saman; kvaztu engi mann eiga vilja, segg brynjaan, nema Sinfjtla. 38. vart, in ska, skass, valkyrja, tul, mtlig at Alfur;

150

mundu einherjar allir berjask, svevs kona, of sakar nar. 39. Nu ttu vit nesi Sgu ulfa alna, ek var einn fair eira." Gumundr kva: 40. "Fair var-at-tu fenrisulfa llum ellri, sv at ek muna, sz ik geldu fyr Gnipalundi ursa meyjar rsnesi. 41. Stjpr vartu Siggeirs, ltt und stum heima, vargljum vanr vium ti; kmu r ggn ll at hendi, er brr num brjst raufair; gerir ik frgjan af firinverkum." Sinfjtli kva: 42. " vart brr Grana Brvelli, gullbitlu vart gr til rsar; hafa ek r mri marg skei riit svangri und sli, simul, forbergis." Gumundr kva: 43. "Sveinn ttir silauss vera,

151

 er Gullnis geitr molkair, en annat sinn Imar dttir ttrughypja. Vill tlu lengri?" Sinfjtli kva: 44. "Fyrr vilda ek at Frekasteini hrafna seja hrum num en tkr yrar teygja at solli ea gefa gltum; deili grm vi ik." Helgi kva: 45. "Vri ykkr, Sinfjtli, Smra miklu gunni at heyja ok glaa rnu, en s ntum orum at bregask, tt hringbrotar heiftir deili. 46. ykkja-t mr gir Granmars synir, dugir siklingum satt at mla; eir hafa markat Minsheimum, at hug hafa hjrum at brega." 47. eir af rki renna ltu Svipu ok Sveggju Slheima til dala dggtta, dkkvar hlir; skalf Mistar marr hvar er megir fru.

152

48. Mttu eir tyggja tnhlii, sgu strliga stilli kmu; ti st Hbroddr hjalmi faldinn, hugi hann jrei ttar sinnar: "Hv er hermar litr Hniflungum?" Gumundr kva: 49. "Snask hr at sandi snvgir kjlar, rakka-hirtir ok rar langar, skildir margir, skafnar rar, gfugt li gylfa, glair Ylfingar. 50. Ganga fimmtn folk upp land, er Sogn t sjau sundir; liggja hr grindum fyr Gnipalundi brimdr blsvrt ok bin gulli; ar er miklu mest mengi eira; mun-a n Helgi hjring dvala." Hbroddr kva: 51. "Renni rkn bitlu til Regininga, en Sporvitnir at Sparinsheii, Mlnir ok Mlnir til Myrkviar; lti engi mann eftir sitja, eira er benlogum brega kunni.

153

52. Bji r Hgna ok Hrings sonum, Atla ok Yngva, Alf inum gamla, eir r gjarnir gunni at heyja; ltum Vlsunga virnm fa." 53. Svipr einn var at, er saman kmu flvir oddar at Frekasteini; ey var Helgi Hundings bani fyrstr flki, ar er firar brusk, str mu, alltraur flugar; s hafi hilmir hart makarn. 54. Kmu ar r himni hjalmvtr ofan, - x geira gnr, r er grami hlfu; kva at Sigrn, srvitr fluga - t hlu skr af hugins barri -: 55. "Heill skaltu, vsi, vira njta, ttstafr Yngva, ok una lfi, er fellt hefir inn flugartraua jfur, ann er olli gis daua. 56. Ok r, bulungr, samir bi vel

154

rauir baugar ok in rkja mr; heill skaltu, bulungr, bi njta Hgna dttur ok Hringstaa, sigrs ok landa. er skn lokit.

155

Vlsungakvia in forna

(Helgakvia Hundingsbana II)

Sigmundr konungr Vlsungsson tti Borghildi af Brlundi. au htu son sinn Helga ok eftir Helga Hjrvarssyni. Helga fstrai Hagall. Hundingr ht rkr konungr. Vi hann er Hundland kennt. Hann var hermar mikill ok tti marga sonu, er hernai vru. frir ok dylgjur vru milli eira Hundings konungs ok Sigmundar konungs. Drpu hvrir annarra frndr. Sigmundr konungr ok hans ttmenn htu Vlsungar ok Ylfingar. Helgi fr ok njsnai til hirar Hundings konungs laun. Hemingr, son Hundings konungs, var heima. En er Helgi fr brott, hitti hann hjararsvein ok kva: 1. "Segu Hemingi at Helgi man, hvern i brynju bragnar felldu; r ulf gran inni hfu, ar er Hamal hugi Hundingr konungr." Hamall ht son Hagals. Hundingr konungr sendi menn til Hagals at leita Helga, en Helgi mtti eigi forast annan veg en tk kli ambttar ok gekk at mala. eir leituu ok fundu eigi Helga. kva Blindr inn blvsi: 2. "Hvss eru augu Hagals ju; er-a at karls tt, er kvernum stendr; steinar rifna stkk lr fyrir. 3. N hefir hr dmi hildingr egit, er vsi skal valbygg mala; heldr er smri hendi eiri mealkafli en mndultr." Hagall svarai ok kva:

156

4. "at er ltil v, tt lr rumi er mr konungs mndul hrrir; hon skvai skjum efri ok vega ori sem vkingar, r hana Helgi hftu geri; systir er hon eira Sigars ok Hgna; v hefir tul augu Ylfinga man." Undan komst Helgi ok fr herskip. Hann felldi Hunding konung ok var san kallar Helgi Hundingsbani. Hann l me her sinn Brunavgum ok hafi ar strandhgg ok tu ar hrtt. Hgni ht konungr. Hans dttir var Sigrn. Hon var valkyrja ok rei loft ok lg. Hon var Svfa endrborin. Sigrn rei at skipum Helga ok kva: 5. "Hverir lta fljta fley vi bakka? Hvar, hermegir, heima eigu? Hvers bi r Brunavgum? Hvert lystir yr lei at kanna?" Helgi kva: 6. "Hagall ltr fljta fley vi bakka, eigum heima Hlseyju, bum byrjar Brunavgum, austr lystir oss lei at kanna." Sigrn kva: 7. "Hvar hefir , hilmir, hildi vaka ea ggl alin Gunnar systra? Hv er brynja n bli stokkin?

157

Hv skal und hjalmum hrtt kjt eta?" Helgi kva: 8. "at vann nst ns nir Ylfinga fyr vestan ver, ef ik vita lystir, er ek bjrnu tk Bragalundi ok tt ara oddum saddak. 9. N er sagt, mr, hvaan sakar gerusk, v var legi mr ltt steikt etit." Sigrn kva: 10. "Vg lsir , var fyr Helga Hundingr konungr hnga at velli; bar skn saman, er sefa hefndu ok busti bl brimis eggjar." Helgi kva: 11. "Hvat vissir , at eir sim, snt svinnhugu, er sefa hefndum? Margir ro hvassir hildings synir ok munir ossum nijum." Sigrn kva: 12. "Vark-a ek fjarri, folks oddviti, gr morgun grams aldrlokum, tel ek slgjan

158

Sigmundar bur, er valrnum vgspjll segir. 13. Leit ek ik um sinn fyrr langskipum, er byggir blga stafna ok rsvalar unnir lku; n vill dyljask dglingr fyr mr, en Hgna mr Helga kennir." Granmarr ht rkr konungr, er bj at Svarinshaugi. Hann tti marga sonu: Hbroddr, annarr Gumundr, rii Starkar. Hbroddr var konungastefnu. Hann fastnai sr Sigrnu Hgnadttur. En er hon spyrr at, rei hon me valkyrjur um loft ok um lg at leita Helga. Helgi var at Logafjllum ok hafi barizt vi Hundings sonu. ar felldi hann lf ok Eyjlf, Hjrvar ok Hervar, ok var hann allvgmr ok sat undir Arasteini. ar hitti Sigrn hann ok rann hls honum ok kyssti hann ok sagi honum erindi sitt, sv sem segir Vlsungakviu inni fornu: 14. Stti Sigrn sikling glaan, heim nam hon Helga hnd at skja, kyssti ok kvaddi konung und hjalmi; var hilmi hugr vfi. 15. Fyrr lzk hon unna af llum hug syni Sigmundar en hon st hafi. Sigrn kva: 16. "Var ek Hbroddi her fstnu, en jfur annan eiga vildak; sjmk, fylkir, frnda reii, hefi ek mns fur munr brotit."

159

17. Nam-a Hgna mr of hug mla, hafa kvask hon Helga hylli skyldu. Helgi kva: 18. "Hir eigi Hgna reii n illan hug ttar innar. skalt, mr ung, at mr lifa; tt ttu, in ga, er ek eigi sjmk." Helgi samnai miklum skipaher ok fr til Frekasteins, ok fengu hafi ofviri mannhtt. kmu leiftr yfir , ok stu geislar skipin. eir s loftinu, at valkyrjur nu riu, ok kenndu eir Sigrnu. lgi storminn, ok kmu eir heilir til lands. Granmarssynir stu bjargi nokkuru, er skipin sigldu at landi. Gumundr hljp hest ok rei njsn bergit vi hfnina. hlu Vlsungar seglum. kva Gumundr: 19. "Hver er skjldungr, s er skipum strir, ltr gunnfana gullinn fyr stafni? ykkja mr fr fararbroddi; verpr vgroa um vkinga. Sinfjtli kva: 20. "Hr m Hbroddr Helga kenna fltta trauan flota mijum, hann hefir eli ttar innar arf Fjrsunga, und sik rungit." Gumundr kva: 21. "v fyrr skulu at Frekasteini sttir saman

160

um sakar dma; ml er, Hbroddr, hefnd at vinna ef vr lgra hlut lengi brum." Sinfjtli kva: 22. "Fyrr mundu, Gumundr, geitr of halda ok bergskorar brattar klfa, hafa r hendi heslikylfu, at er r blara en brimis dmar. Helgi kva: 23. "r er, Sinfjtli, smra miklu gunni at heyja ok glaa rnu en ntum orum at brega, tt hildingar heiftir deili. 24. ykkja-t mr gir Granmars synir, dugir siklingum satt at mla; eir merkt hafa Minsheimum, at hug hafa hjrum at brega; eru hildingar hlzti snjallir. Gumundr rei heim me hersgu. smnuu Granmarssynir her. Kmu ar margir konungar. ar var Hgni, fair Sigrnar, ok synir hans, Bragi ok Dagr. ar var orrusta mikil, ok fellu allir Granmarssynir ok allir eira hfingjar nema Dagr Hgnason fekk gri ok vann eia Vlsungum. Sigrn gekk valinn ok hitti Hbrodd at kominn daua. Hon kva: 25. "Mun-a r, Sigrn fr Sefafjllum Hbroddr konungr, hnga at armi;

161

liin er vi - oft nir hrvi grnst grar, Granmars sona." hitti hon Helga ok var allfegin. Hann kva: 26. "Er-at r at llu, alvitr, gefit, - kve ek nkkvi nornir valda -: fellu morgun at Frekasteini Bragi ok Hgni, var ek bani eira. 27. En at Styrkleifum Starkar konungr, en at Hlbjrgum Hrollaugs synir; ann s ek gylfa grimmgastan, er barisk bolr, var brott hfu. 28. Liggja at jru allra flestir nijar nir, at num ornir; vannt-at-tu vgi, var r at skapat, at at rgi rkmenni vart." grt Sigrn. Hann kva: 29. "Huggastu, Sigrn! Hildr hefr oss veri; vinna-t skjldungar skpum." Sigrn kva: "Lifna mynda ek n kjsa, er linir eru, ok kntta ek r fami felask." Helgi fekk Sigrnar, ok ttu au sonu. Var Helgi eigi gamall. Dagr Hgnason bltai in til furhefnda. inn li Dag geirs sns. Dagr fann Helga, mg sinn, ar sem heitir at Fjturlundi.

162

Hann lagi ggnum Helga me geirnum. ar fell Helgi, en Dagr rei til Sefafjalla ok sagi Sigrnu tindi. 30. "Traur em ek, systir, trega r at segja, v at ek hefi nauigr nifti grtta; fell morgun und Fjturlundi bulungr, s er var beztr heimi ok hildingum halsi st." Sigrn kva 31. "ik skyli allir eiar bta, eir er Helga hafir unna at inu ljsa Leiftrar vatni ok at rsvlum Unnarsteini. 32. Skri-at at skip, er und r skri, tt skabyrr eftir leggisk; renni-a s marr, er und r renni, tt fjndr na forask eigir. 33. Bti-a r at sver, er bregir, nema sjalfum r syngvi of hfi. vri r hefnt Helga daua, ef vrir vargr vium ti aus andvani ok alls gamans, hefir eigi mat, nema hrjum spryngir."

163

Dagur kva: 34. "r ertu, systir, ok rvita, er brr num bir forskapa; einn veldr inn llu blvi, v at me sifjungum sakrnar bar. 35. r br brir bauga raua, ll Vandilsv ok Vgdali; hafu halfan heim harms at gjldum, brr baugvari, ok burir nir." Sigrn kva: 36. "Sitk-a ek sv sl at Sefafjllum r n of ntr, at ek una lfi, nema at lii lofungs ljma bregi, renni und vsa Vgblr inig, gullbitli vanr, knega ek grami fagna. 37. Sv hafi Helgi hrdda grva fjndr sna alla ok frndr eira sem fyr ulfi ar rynni geitr af fjalli geiskafullar. 38. Sv bar Helgi af hildingum sem trskapar

164

askr af yrni ea s drkalfr dggu slunginn er efri ferr llum drum ok horn gla vi himin sjalfan." Haugr var gjrr eftir Helga. En er hann kom til Valhallar, bau inn honum llu at ra me sr. Helgi kva: 39. " skalt, Hundingr, hverjum manni ftlaug geta ok funa kynda, hunda binda, hesta gta, gefa svnum so, r sofa gangir." Ambtt Sigrnar gekk um aftan hj haugi Helga ok s, at Helgi rei til haugsins me marga menn. Ambtt kva: 40. "Hvrt eru at svik ein, er ek sj ykkjumk, ea ragnark, - ra menn dauir, er ja yra oddum keyri ea er hildingum heimfr gefin?" Helgi kva: 41. "Er-a at svik ein, er sj ykkisk, n aldar rof, tt oss ltir, tt vr ja ra oddum keyrim, n er hildingum heimfr gefin." Heim gekk ambtt ok sagi Sigrnu: 42. "t gakk , Sigrn fr Sefafjllum, ef ik folks jaar finna lystir;

165

upp er haugr lokinn, kominn er Helgi, dolgspor dreyra, dglingr ba ik, at srdropa svefja skyldir." Sigrn gekk hauginn til Helga ok kva: 43. "N em ek sv fegin fundi okkrum sem tfrekir ins haukar, er val vitu, varmar brir, ea dgglitir dagsbrn sj. 44. Fyrr vil ek kyssa konung lifan en blugri brynju kastir; hr er itt, Helgi, hlu rungit, allr er vsi valdgg sleginn, hendr rsvalar Hgna mgi; hv skal ek r, bulungr, ess bt of vinna?" Helgi kva: 45. "Ein veldr , Sigrn fr Sefafjllum, er Helgi er harmdgg sleginn; grtr , gullvari, grimmum trum, slbjrt, surn, r sofa gangir; hvert fellr blugt brjst grami, rsvalt, innfjalgt, ekka rungit. 46. Vel skulum drekka

166

drar veigar, tt misst hafim munar ok landa; skal engi mar angrlj kvea, tt mr brjsti benjar lti; n eru brir byrgar haugi, lofa dsir, hj oss linum." Sigrn bj sing hauginum. 47. "Hr hefi ek r, Helgi, hvlu grva angrlausa mjk, Ylfinga nir, vil ek r fami, fylkir, sofna sem ek lofungi lifnum myndak." Helgi kva: 48. "N kve ek enskis rvnt vera s n snimma at Sefafjllum, er armi lifum sefr, hvt, haugi, Hgna dttir, ok ertu kvik, in konungborna. 49. Ml er mr at ra ronar brautir, lta flvan j flugstg troa; skal ek fyr vestan vindhjalms brar, r Salgfnir sigrj veki." eir Helgi riu lei sna, en r fru heim til bjar. Annan aftan lt Sigrn ambtt halda vr hauginum. En at dagsetri, er Sigrn kom til haugsins, hon kva:

167

50. "Kominn vri n, ef koma hygi, Sigmundar burr fr slum ins; kve ek grams inig grnask vnir, er asklimum ernir sitja ok drfr drtt ll drauminga til." Ambtt kva: 51. "Veru eigi sv r, at ein farir, ds skjldunga, draughsa til; vera flgari allir nttum dauir dolgar, mr, en um daga ljsa." Sigrn var skammlf af harmi ok trega. at var tra forneskju, at menn vri endrbornir, en at er n kllu kerlingavilla. Helgi ok Sigrn, er kallat, at vri endrborin. Ht hann Helgi Haddingjaskati, en hon Kra Hlfdanardttir, sv sem kveit er Kruljum, ok var hon valkyrja.

168

Grpissp (Sigurarkvia Ffnisbana I)

Sigmundr Vlsungsson var konungr Frakklandi. Sinfjtli var elztr hans sona, annarr Helgi, rii Hmundr. Borghildr, kona Sigmundar, tti brur, er ht . . . . . . En Sinfjtli, stjpson hennar, ok . . . . . . bu einnar konu bir, ok fyrir sk drap Sinfjtli hann. En er hann kom heim, ba Borghildr hann fara brott, en Sigmundr bau henni fbtr, ok at var hon at iggja. En at erfinu bar Borghildr l. Hon tk eitr mikit, horn fullt, ok bar Sinfjtla. En er hann s hornit, skili hann, at eitr var , ok mlti til Sigmundar: "Grttr er drykkrinn, i." Sigmundr tk hornit ok drakk af. Sv er sagt at Sigmundr var hargrr, at hvrki mtti hnum eitr granda tan n innan, en allir synir hans stust eitr hrund tan. Borghildr bar annat horn Sinfjtla ok ba drekka, ok fr allt sem fyrr. Ok enn it rija sinn bar hon hnum hornit ok mlisor me, ef hann drykki eigi af. Hann mlti enn sem fyrr vi Sigmund. Hann sagi: "Lttu grn sa , sonr." Sinfjtli drakk ok var egar daur. Sigmundr bar hann langar leiir fangi sr ok kom at firi einum mjvum ok lngum, ok var ar skip eitt ltit ok mar einn . Hann bau Sigmundi far of fjrinn. En er Sigmundr bar lkit t skipit, var btrinn hlainn. Karl mlti, at Sigmundr skyldi fara fyrir innan fjrinn. Karl hratt t skipinu ok hvarf egar. Sigmundr konungr dvalisk lengi Danmrk rki Borghildar, san er hann fekk hennar. Fr Sigmundr sur Frakkland til ess rkis, er hann tti ar. fekk hann Hjrdsar, dttur Eylima konungs. eira son var Sigurr. Sigmundr konungr fell orrostu fyrir Hundingssonum, en Hjrds giftist lfi, syni Hjlpreks konungs. x Sigurr ar upp barnsku. Sigmundr ok allir synir hans vru langt um fram alla menn ara um afl ok vxt ok hug ok alla atgervi. Sigurr var allra framastr, ok hann kalla allir menn fornfrum um alla menn fram ok gfgastan herkonunga. Grpir ht sonr Eylima, brir Hjrdsar. Hann r lndum ok var allra manna vitrastr ok framvss. Sigurr rei einn saman ok kom til hallar Grpis. Sigurr var aukenndr. Hann hitti mann at mli ti fyrir hllini. S nefndist Geitir. kvaddi Sigurr hann mls ok spyrr: 1. "Hverr byggir hr borgir essar? Hvat ann jkonung egnar nefna?" Geitir kva: "Grpir heitir gumna stri, s er fastri rr foldu ok egnum."

169

Sigurr kva: 2. "Er horskr konungr heima landi? Mun s gramr vi mik ganga at mla? Mls er arfi mar kunnigr, vil ek fljtliga finna Grpi." Geitir kva: 3. "ess mun glar konungr Geiti spyrja, hverr s mar s, er mls kver Grpi." Sigurr kva: "Sigurr ek heiti, borinn Sigmundi, en Hjrds er hilmis mir." 4. gekk Geitir Grpi at segja; "Hr er mar ti kur kominn; hann er tarligr at liti; s vill, fylkir, fund inn hafa." 5. Gengr r skla skatna drttinn ok heilsar vel hilmi komnum: "iggu hr, Sigurr, vri smra fyrr, en , Geitir, tak vi Grana sjalfum." 6. Mla nmu ok margt hjala

170

 er rspakir rekkar fundusk. Sigurr kva: "Segu mr, ef veizt, murbrir: Hv mun Siguri snna vi." Grpir kva: 7. " munt mar vera mztr und slu ok hstr borinn hverjum jfri, gjfull af gulli, en glggr flugar, tr liti ok orum spakr." Sigurr kva: 8. "Segu, gegn konungr, gerr en ek spyrja, snotr, Siguri, ef sj ykkisk: Hvat mun fyrst gerask til farnaar, er r gari emk genginn num?" Grpir kva: 9. "Fyrst muntu, fylkir, fur of hefna, ok Eylima alls harms reka; munt hara Hundings sonu snjalla fella, muntu sigr hafa." Sigurr kva: 10. "Segu, tr konungr, ttingi, mr heldr horskliga, er vit hugat mlum: Sr Sigurar

171

snr brg fyrir, au er hst fara und himinskautum?" Grpir kva: 11. "Muntu einn vega orm inn frna, ann er grugr liggr Gnitaheii; munt bum at bana vera Regin ok Ffni, rtt segir Grpir." Sigurr kva: 12. "Aur mun rinn, ef ek eflik sv vg me virum, sem vst segir; lei at huga ok lengra seg: Hvat mun enn vera vi minnar?" Grpir kva: 13. " munt finna Ffnis bli ok upp taka au inn fagra, gulli hla Grana bgu; rr til Gjka, gramr vgrisinn." Sigurr kva: 14. "Enn skaltu hilmi hugasru, framlyndr jfurr, fleira segja. Gestr em ek Gjka ok ek geng aan, hvat mun enn vera vi minnar?" Grpir kva:

172

15. "Sefr fjalli fylkis dttir bjrt brynju eftir bana Helga; munt hggva hvssu sveri, brynju rsta me bana Ffnis." Sigurr kva: 16. "Brotin er brynja, brr mla tekr, er vaknai vf r svefni. Hvat mun snt at heldr vi Sigur mla, at er at farnai fylki veri?" Grpir kva: 17. "Hon mun rkjum r rnar kenna, allar r er aldir eignask vildu, ok manns tungu mla hverja, lf me lkning; lifu heill, konungr." Sigurr kva: 18. "N er v lokit, numin eru fri ok em braut aan binn at ra, lei at huga ok lengra seg: Hvat mun meir vera minnar vi?" Grpir kva: 19. " munt hitta Heimis byggir ok glar vera gestr jkonungs;

173

farit er, Sigurr, ats ek fyrir vissak, skal-a fremr en sv fregna Grpi." Sigurr kva: 20. "N fr mr ekka or atstu mltir, v at fram of sr fylkir, lengra; veiztu ofmikit angr Siguri, v , Grpir, at gerr-a segja." Grpir kva: 21. "L mr um sku vi innar ljsast fyrir lta eftir; rtt em ek rspakr talir n in heldr framvss, farit ats ek vissak." Sigurr kva: 22. "Mann veit ek engi fyr mold ofan, ann er fleira s fram en , Grpir; skal-at-tu leyna, tt ljt si, ea mein gerisk mnum hag." Grpir kva: 23. "Er-a me lstum Ig vi r, lttu, inn tri, at, lingr, nemask, v at uppi mun, mean ld lifir, naddls boi, nafn itt vera." Sigurr kva:

174

24. "Verst hyggjum v, verr at skiljask Sigurr vi fylki at sgru; lei vsa , - lagt er allt fyrir mrr, mr, ef vilt, murbrir." Grpir kva: 25. "N skal Siguri segja grva, alls engill mik til ess neyir; muntu vst vita at vtki lgr; dgr eitt er r daui tlar." Sigurr kva: 26. "Vilk-at ek reii rks jkonungs, g r at heldr Grpis iggja; n vill vst vita, tt viltki s, hvat snt Sigurr sr fyr hndum." Grpir kva: 27. "Flj er at Heimis fagrt litum, hana Brynhildi bragnar nefna, dttir Bula, en drr konungr harugigt man Heimir fir." Sigurr kva: 28. "Hvat er mik at v, tt mr si fgr liti fdd at Heimis?

175

at skaltu, Grpir, grva segja, v at ll of sr rlg fyrir." Grpri kva: 29. "Hon firrir ik flestu gamni, fgr liti, fstra Heimis, svefn n sefr n of sakar dmir, gr-a manna nema mey sir." Sigurr kva: 30. "Hvat mun til lkna lagt Siguri? Segu, Grpir, at, ef sj ykkisk: Mun ek mey n mundi kaupa, ina fgru fylkis dttur?" Grpir kva: 31. "It munu alla eia vinna fullfastliga, f munu halda; verit hefr Gjka gestr eina ntt, mant-at-tu horska Heimis fstru." Sigurr kva: 32. "Hvat er , Grpir, get ess fyr mr, sr geleysi grams skapi, er ek skal vi mey mlum slta, er ek alls hugar unna ttumk." Grpir kva:

176

33. " verr, siklingr, fyr svikum annars, muntu Grmhildar gjalda ra, mun bja r bjarthaddat man dttur sna, dregr hon vl at gram." Sigurr kva: 34. "Mun ek vi Gunnar grva hleyti ok Gurnu ganga at eiga? Fullkvni fylkir vri, ef meintregar mr angrai-t." Grpir kva: 35. "ik mun Grmhildr grva vla, mun hon Brynhildar bija fsa Gunnari til handa, Gotna drttni, heitr fjtliga fr fylkis mur." Sigurr kva: 36. "Mein eru fyr hndum, m ek lta at; ratar grliga r Sigurar, ef ek skal mrrar meyjar bija rum til handa, eirar ek unna vel." Grpir kva: 37. "r munu allir eia vinna Gunnar ok Hgni, en , gramr, rii;

177

 it litum vxli, er lei eru, Gunnar ok ; Grpir lgr eigi." Sigurr kva: 38. "Hv gegnir at? Hv skulum skipta litum ok ltum, er lei erum? ar mun flri fylgja annat atalt me llu; enn segu, Grpir." Grpir kva: 39. "Lit hefir Gunnars ok lti hans, mlsku na ok meginhyggjur; muntu fastna r framlundaa fstru Heimis, sr vtr fyr v." Sigurr kva: 40. "Verst hyggjum v, vndr munk heitinn Sigurr me seggjum at sgru; vilda ek eigi vlum beita jfra bri, er ek sta veitk." Grpir kva: 41. " munt hvla, hers oddviti mrr, hj meyju sem n mir s; v mun uppi, mean ld lifir, jar engill, itt nafn vera." Sigurr kva:

178

42. "Mun ga kvn Gunnarr eiga, mrr me mnnum, - mr segu, Grpir, tt hafi rjr ntr egns brr hj mr snarlynd sofit? Slks eru-t dmi." Grpir kva: 43. "Saman munu brullup bi drukkin Sigurar ok Gunnars slum Gjka; hmum vxli, er it heim komi; hefr hvrr fyr v hyggju sna." Sigurr kva: 44. "Hv mun at yni eftir vera mg me mnnum? Mr segu, Grpir. Mun Gunnari til gamans rit san vera ea sjalfum mr?" Grpir kva: 45. "Minnir ik eia, mttu egja , anntu Gurnu gra ra; en Brynhildr ykkisk brr vargefin, snt fir vlar sr at hefndum." Sigurr kva: 46. "Hvat mun at btum brr s taka, er vlar vr vfi gerum?

179

Hefir snt af mr svarna eia enga efnda, en una ltit." Grpir kva: 47. "Mun hon Gunnari grva segja, at eigi vel eium yrmir, er tr konungr af llum hug, Gjka arfi, gram tri." Sigurr kva: 48. "Hvat er , Grpir, get ess fyr mr, mun ek sar vera at sgu eiri, ea lgr mik lofsl kona ok sjalfa sik? Segu, Grpir, at." Grpir kva: 49. "Mun fyr reii rk brr vi ik n af oftrega allvel skipa; vir gri grand aldrigi, r vf konungs vlum beittu." Sigurr kva: 50. "Mun horskr Gunnarr at hvtun hennar Gutormr ok Hgni ganga san? Munu synir Gjka sifjugum mr eggjar rja? Enn segu, Grpir." Grpir kva:

180

51. " er Gurnu grimmt um hjarta; brr hennar r til bana ra, ok at engu verr yni san vitru vfi; veldr v Grmhildr. 52. v skal hugga ik, hers oddviti, s mun gift lagi grams vi: Mun-at mtri mar mold koma und slar sjt, en , Sigurr, ykkir." Sigurr kva: 53. "Skiljumk heilir, mun-at skpum vinna. N hefir , Grpir, vel grt sem ek beiddak. Fljtt myndir frri segja mna vi, ef mttir at."

181

Reginsml (Sigurarkvia Ffnisbana II)

Sigurr gekk til sts Hjlpreks ok kaus sr af hest einn, er Grani var kallar san. var kominn Reginn til Hjlpreks, sonr Hreimars. Hann var hverjum manni hagari ok dvergr of vxt. Hann var vitr, grimmr ok fjlkunnigr. Reginn veitti Siguri fstr ok kennslu ok elskai hann mjk. Hann sagi Siguri fr forellri snu ok eim atburum, at inn ok Hnir ok Loki hfu komit til Andvarafors. eim forsi var fjli fiska. Einn dvergr ht Andvari. Hann var lngum forsinum geddu lki ok fekk sr ar matar. "Otr ht brir vrr," kva Reginn, "er oft fr forsinn otrs lki. Hann hafi tekit einn lax ok sat rbakkanum ok t blundandi. Loki laust hann me steini til bana. ttust sir mjk heppnir verit hafa ok flgu belg af otrinum. at sama kveld sttu eir gisting til Hreimars ok sndu veii sna. tkum vr hndum ok lgum eim fjrlausn at fylla otrbelginn me gulli ok hylja tan me rauu gulli. sendu eir Loka at afla gullsins. Hann kom til Rnar ok fekk net hennar ok fr til Andvarafors ok kastai netinu fyrir gedduna, en hon hljp netit. mlti Loki: 1. "Hvat er at fiska, er renn fli , kann-at sr vi vti varask? Hfu itt leystu helju r, finn mr lindar loga." Geddan kva: 2. "Andvari ek heiti, inn ht minn fair, margan hef ek fors of farit; aumlig norn skp oss rdaga, at ek skylda vatni vaa." Loki kva: 3. "Segu at, Andvari, ef eiga vill lf la slum, hver gjld fa gumna synir, ef eir hggvask orum ?" Andvari kva: 4. "Ofrgjld fa gumna synir, eir er Vagelmi vaa; sara ora,

182

hverr er annan lgr, oflengi leia limar." Loki s allt gull at, er Andvari tti. En er hann hafi framreitt gullit, hafi hann eftir einn hring, ok tk Loki ann af hnum. Dvergrinn gekk inn steininn ok mlti: 5. "at skal gull, er Gustr tti, brrum tveim at bana vera ok lingum tta at rgi; mun mns far manngi njta." sir reiddu Hreimari fit ok tru upp otrbelginn ok reistu ftr. skyldu sirnir hlaa upp gullinu ok hylja. En er at var grt, gekk Hreimarr fram ok s eitt granahr ok ba hylja. dr inn fram hringinn Andvaranaut ok huli hrit. Loki kva: 6. "Gull er r n reitt, en gjld hefir mikil mns hfus; syni num verr-a sla skpu; at verr ykkarr beggja bani." Hreimarr sagi: 7. "Gjafar gaft, gaft-at-tu stgjafar, gaft-at-tu af heilum hug; fjrvi yru skyldu r firrir vera, ef ek vissa ek at fr fyrir." Loki kva: 8. "Enn er verra - at vita ykkjumk nija str of neppt; jfra borna hygg ek enn vera er at er til hatrs hugat." Hreimarr kva: 9. "Rauu gulli hygg ek mik ra munu, sv lengi sem ek lifi; ht n

183

hrumk ekki lyf, of haldi heim hean." Ffnir ok Reginn krfu Hreimarr nigjalda eftir Otr brur sinn. Hann kva nei vi. En Ffnir lagi sveri Hreimar, fur sinn, sofanda. Hreimarr kallai dtr snar: 10. "Lyngheir ok Lofnheir, viti mnu lfi farit, mart er at, er rf ar." Lyngheir sagi: "F mun systir, tt fur missi, hefna hlra harms." Hreimarr kva: 11. "Al dttur, ds ulfhugu, ef getr-at son vi siklingi; f mey mann meginarfar; mun eirar sonr ns harms reka." d Hreimarr, en Ffnir tk gullit allt. beiddist Reginn at hafa furarf sinn, en Ffnir galt ar nei vi. leitai Reginn ra vi Lyngheii, systur sna, hvernig hann skyldi heimta furarf sinn. Hon kva: 12. "Brur kveja skaltu blliga arfs ok ra hugar; er-a at hft, at hjrvi skylir kveju Ffni far." essa hluti sagi Reginn Siguri. Einn dag, er hann kom til hsa Regins, var hnum vel fagnat. Reginn kva: 13. "Kominn er hingat konr Sigmundar, seggr inn snarri, til sala vrra, m hefir meira en mar gamall, ok er mr fangs vn at frekum ulfi.

184

14. Ek mun fa folkdjarfan gram; n er Yngva konr me oss kominn; sj mun rsir rkstr und slu; rymr um ll lnd rlgsmu." Sigurr var jafnan me Regin, ok sagi hann Siguri, at Ffnir l Gnitaheii ok var orms lki. Hann tti gishjalm, er ll kvikendi hrddust vi. Reginn geri Siguri sver, er Gramr ht. at var sv hvasst, at hann br v ofan Rn ok lt reka ullarlag fyrir straumi ok tk sundr laginn sem vatnit. v sveri klauf Sigurr sundr steja Regins. Eftir at eggjai Reginn Sigur at vega Ffni. Hann sagi: 15. "Htt munu hlja Hundings synir, eir er Eylima aldrs synjuu, ef meir tyggja munar at skja hringa raua en hefnd fur." Hjlprekr konungr fekk Siguri skipali til furhefnda. eir fengu storm mikinn ok beittu fyrir bergsns nkkura. Mar einn st berginu ok kva: 16. "Hverir ra ar Rfils hestum hvar unnir, haf glymjanda? Seglvigg eru sveita stokkin, mun-at vgmarar vind of standask." Reginn svarai: 17. "Hr ro vr Sigurr strum; er oss byrr gefinn vi bana sjalfan; fellr brattr breki brndum hri, hlunnvigg hrapa. Hverr spyrr at v?" Mar kva:

185

18. "Hnikar htu mik, er hugin gladdak Vlsungr ungi, ok vegit hafak; n mttu kalla karl af bergi Fengi ea Fjlni; far vil ek iggja." eir viku at landi, ok gekk karl skip, ok lgi verit. Sigurr kva: 19. "Segu mr at, Hnikarr, alls hvrttveggja veizt goa heill ok guma: hver bzt eru, ef berjask skal, heill at svera svipun." Hnikarr kva: 20. "Mrg eru g, ef gumar vissi, heill at svera svipun; dyggva fylgju hygg ek ins dkkva vera hrottameii hrafns. 21. at er annat, ef ert t of kominn ok ert braut binn, tv ltr ti standa hrrfsa hali. 22. at er it rija, ef jta heyrir ulf und asklimum; heilla auit verr r af hjalmstfum, ef sr fyrri fara. 23. Engr skal gumna ggn vega s sknandi systur Mna;

186

eir sigr hafa, er sa kunnu, hjrleiks hvatir, ea hamalt fylkja. 24. at er fr mikit, ef fti drepr, ars at vgi ver; tlar dsir standa r tvr hliar ok vilja ik sran sj. 25. Kembur ok veginn skal knna hverr ok at morgni mettr, v at snt er, hvar at aftni kemr; illt er fyr heill at hrapa." Sigurr tti orrostu mikla vi Lyngva Hundingsson ok brr hans. ar fell Lyngvi ok eir rr brr. Eftir orrostu kva Reginn: 26. "N er blugr rn bitrum hjrvi bana Sigmundar baki ristinn; engr var fremri, s er fold ryi, hilmis arfi, ok hugin gladdi." Heim fr Sigurr til Hjlpreks. eggjai Reginn Sigur til at vega Ffni.

187

Ffnisml
Sigurr ok Reginn fru upp Gnitaheii ok hittu ar sl Ffnis, er hann skrei til vatns. ar geri Sigurr grf mikla veginum, ok gekk Sigurr ar . En er Ffnir skrei af gullinu, bls hann eitri, ok hraut at fyrir ofan hfu Siguri. En er Ffnir skrei yfir grfina, lagi Sigurr hann me sveri til hjarta. Ffnir hristi sik ok bari hfi ok spori. Sigurr hljp r grfinni, ok s hvrr annan. Ffnir kva: 1. "Sveinn ok sveinn, hverjum ertu svein of borinn? Hverra ertu manna mgr, er Ffni rautt inn inn frna mki? Stndumk til hjarta hjrr." Sigurr duli nafn sns, fyrir v at at var tra eira forneskju, at or feigs manns mtti mikit, ef hann blvai vin snum me nafni. Hann kva: 2. "Gfugt dr ek heiti, en ek gengit hefk inn murlausi mgr, fur ek kk-a sem fira synir; geng ek einn saman." Ffnir kva: 3. "Veiztu, ef fur n tt-at sem fira synir, af hverju vastu undri alinn?" Sigurr kva: 4. "tterni mitt kve ek r kunnigt vera ok mik sjalfan it sama; Sigurr ek heiti, Sigmundr ht minn fair, er hefk ik vpnum vegit." Ffnir kva: 5. "Hverr ik hvatti? Hv hvetjask lzt mnu fjrvi at fara? Inn frneygi sveinn, ttir fur bitran; bornum skjr skei."

188

Sigurr kva: 6. "Hugr mik hvatti, hendr mr fulltu ok minn inn hvassi hjrr; fr er hvatr, er hrask tekr, ef barnsku er blaur." Ffnir kva: 7. "Veit ek, ef vaxa nir fyr inna vina brjsti, si mar ik vreian vega; n ertu haftr ok hernuminn; kvea bandingja bifask." Sigurr kva: 8. "v bregr mr, Ffnir, at til fjarri sak mnum fermunum; eigi em ek haftr, tt ek vra hernumi; fannt, at ek laus lifi." Ffnir kva: 9. "Heiftyri ein telr r hvvetna, en ek r satt eitt segik: It gjalla gull ok it glraua f, r vera eir baugar at bana." Sigurr kva: 10. "Fi ra vill fyra hverr til ins eina dags; v at einu sinni skal alda hverr fara til heljar hean." Ffnir kva: 11. "Norna dm munt fyr nesjum hafa

189

ok svinns apa; vatni drukknar, ef vindi rr; allt er feigs fora." Sigurr kva: 12. "Segu mr, Ffnir, alls ik fran kvea ok vel margt vita, hverjar ro r nornir, er naugnglar ro ok kjsa mr fr mgum." Ffnir kva: 13. "Sundrbornar mjk segi ek nornir vera, eigu-t r tt saman; sumar eru skunngar, sumar alfkunngar, sumar dtr Dvalins." Sigurr kva: 14. "Segu mr at, Ffnir, alls ik fran kvea ok vel margt vita, hv s holmr heitir, er blanda hjrlegi Surtr ok sir saman." Ffnir kva: 15. "skpnir hann heitir, en ar ll skulu geirum leika go; Bilrst brotnar, er eir br fara, ok svima mu marir." 16. gishjalm bar ek of alda sonum, mean ek of menjum lk; einn rammari hugumk llum vera, fannk-a ek sv marga mgu." Sigurr kva:

190

17. "gishjalmr bergr einungi, hvar skulu vreiir vega; at finnr, er me fleirum kemr, at engi er einna hvatastr." Ffnir kva: 18. "Eitri ek fnsta, er ek arfi l miklum mns fur." -- -- -- -Sigurr kva: 19. "Inn frni ormr, gerir frs mikla ok galzt haran hug; heift at meiri verr hla sonum, at ann hjalm hafi." Ffnir kva: 20. "R ek r n, Sigurr, en r nemir, ok r heim hean; it gjalla gull ok it glraua f, r vera eir baugar at bana." Sigurr kva: 21. "R er r rit, en ek ra mun til ess gulls, er lyngvi liggr, en , Ffnir, ligg fjrbrotum, ar er ik hel hafi." Ffnir kva: 22. "Reginn mik r, hann ik ra mun, hann mun okkr vera bum at bana; fjr sitt lta,

191

hygg ek, at Ffnir myni; itt var n meira megin." Reginn var brott horfinn, mean Sigurr v Ffni, ok kom aftr, er Sigurr strauk bl af sverinu. Reginn kva: 23. "Heill n, Sigurr, n hefir sigr vegit ok Ffni of farit; manna eira, er mold troa, ik kve ek blauastan alinn." Sigurr kva: 24. "at er vst at vita, er komum allir saman, sigtva synir, hverr blauastr er alinn; margr er s hvatr, er hjr n rr annars brjstum ." Reginn kva: 25. "Glar ertu n, Sigurr, ok gagni feginn, er errir Gram grasi; brur minn hefr benjaan, ok vald ek sjalfr sumu." Sigurr kva: 26. " v rtt, er ek ra skyldak hlug fjll hinig; fi ok fjrvi ri s inn frni ormr, nema frir mr hvats hugar." gekk Reginn at Ffni ok skar hjarta r hnum me sveri, er Riill heitir, ok drakk hann bl r undinni eftir. Reginn kva: 27. "Sittu n, Sigurr, en ek mun sofa ganga, ok halt Ffnis hjarta vi funa; eiskld ek vil

192

etin lta eftir enna dreyra drykk." Sigurr kva: 28. "Fjarri gekkt, mean ek Ffni rauk minn inn hvassa hjr; afli mnu atta ek vi orms megin, mean lyngvi ltt." Reginn kva: 29. "Lengi liggja ltir lyngvi ann inn aldna jtun, ef svers n nytir, ess er ek sjalfr gera, ok ns ins hvassa hjrs." Sigurr kva: 30. "Hugr er betri en s hjrs megin, hvars vreiir skulu vega, v at hvatan mann ek s harliga vega me slvu sveri sigr." 31. "Hvtum er betra en s hvtum hildileik hafask; glum er betra en s glpnanda, hvat sem at hendi kemr." Sigurr tk Ffnis hjarta ok steiki teini. Er hann hugi, at fullsteikt vri ok freyddi sveitinn r hjartanu, tk hann fingri snum ok skynjai, hvrt fullsteikt vri. Hann brann ok br fingrinum munn sr. En er hjartabl Ffnis kom tungu hnum, ok skili hann fugls rdd. Hann heyri, at igur klkuu hrsinu. Igan kva: 32. "ar sitr Sigurr sveita stokkinn, Ffnis hjarta vi funa steikir; spakr tti mr spillir bauga,

193

ef hann fjrsega frnan ti." nnur kva: 33. "ar liggr Reginn, rr um vi sik, vill tla mg, ann er trir hnum, berr af reii rng or saman, vill blvasmir brur hefna." In rija kva: 34. "Hfi skemmra lti hann inn hra ul fara til heljar hean; llu gulli kn hann einn ra, fjl v er und Ffni l." In fjra kva: 35. Horskr tti mr, ef hafa kynni str mikit yvar systra, hygi hann of sik ok hugin gleddi; ar er mr ulfs vn, er ek eyru sk." In fimmta kva: 36. "Er-at sv horskr hildimeir sem ek hers jaar hyggja myndak, ef hann brur ltr brot komask, en hann rum hefir aldrs of synjat." In stta kva: 37. "Mjk er svir, ef hann enn sparir

194

fjnda inn folkska, ar er Reginn liggr, er hann rinn hefr, kann-at hann vi slku at sa." In sjaunda kva: 38. "Hfi skemmra lti hann ann inn hrmkalda jtun ok af baugum ba; mun hann fjr ess, er Ffnir r, einvaldi vera." Sigurr kva: 39. "Vera-t sv rk skp, at Reginn skyli mitt banor bera; v at eir bir brr skulu brliga fara til heljar hean." Sigurr hj hfu af Regin, ok t han Ffnis hjarta ok drakk bl eira beggja, Regins ok Ffnis. heyri Sigurr, hvar igur mltu: 40. "Bitt , Sigurr, bauga raua; er-a konungligt kva mrgu. Mey veit ek eina miklu fegrsta, gulli gdda, ef geta mttir." 41. "Liggja til Gjka grnar brautir, fram vsa skp folklndum; ar hefir drr konungr dttur alna; muntu, Sigurr, mundi kaupa." 42. "Salr er hu Hindarfjalli, allr er hann tan

195

eldi sveipinn, ann hafa horskir halir of grvan r dkkum gnar ljma." 43. "Veit ek fjalli folkvitr sofa ok leikr yfir lindar vi; Yggr stakk orni, ara felldi hr-Gefn hali en hafa vildi." 44. "Knttu, mgr, sa mey und hjalmi, er fr vgi Vingskorni rei; m-at Sigrdrfar svefni brega skjldunga nir fyr skpum norna." Sigurr rei eftir sl Ffnis til blis hans ok fann at opit ok hurir af jrni ok gtti. Af jrni vru ok allir timbrstokkar hsinu, en grafit jr nir. ar fann Sigurr strmikit gull ok fylldi ar tvr kistur. ar tk hann gishjlm ok gullbrynju ok sverit Hrotta ok marga drgripi ok klyfjai ar me Grana, en hestrinn vildi eigi fram ganga, fyrr en Sigurr steig bak hnum.

196

Sigrdrfuml
Sigurr rei upp Hindarfjall ok stefndi sur til Frakklands. fjallinu s hann ljs mikit, sv sem eldr brynni, ok ljmai af til himins. En er hann kom at, st ar skjaldborg ok upp r merki. Sigurr gekk skjaldborgina ok s , at ar l mar ok svaf me llum hervpnum. Hann tk fyrst hjlminn af hfi hnum. s hann, at at var kona. Brynjan var fst sem hon vri holdgrin. reist hann me Gram fr hfusmtt brynjuna ggnum nir ok sv t ggnum bar ermar. tk hann brynju af henni, en hon vaknai, ok settist hon upp ok s Sigur ok mlti: 1. "Hvat beit brynju? Hv br ek svefni? Hverr felldi af mr flvar nauir?" Hann svarai: "Sigmundar burr, - sleit fyr skmmu hrafn hrlundir, hjrr Sigurar!" Hon kva: 2. "Lengi ek svaf, lengi ek sofnu var, lng eru la l; inn v veldr, er ek eigi mttak brega blundstfum." Sigurr settist nir ok spyrr hana nafns. Hon tk horn fullt mjaar ok gaf honum minnisveig: 3. "Heill dagr! Heilir dags synir! Heil ntt ok nift! reium augum lti okkr inig ok gefi sitjndum sigr! 4. Heilir sir! Heilar synjur! Heil sj in fjlnta fold! Ml ok mannvit gefi okkr mrum tveim ok lknishendr, mean lifum." Hon nefndist Sigrdrfa ok var valkyrja. Hon sagi, at tveir konungar brust. Ht annarr Hjlmgunnarr. Hann var gamall ok inn mesti hermar, ok hafi inn hnum sigri heitit en

197

"annarr ht Agnarr, Auu brir, er vtr engi vildi iggja." Sigrdrfa felldi Hjlmgunnarr orrustunni, en inn stakk hana svefnorni hefnd ess ok kva hana aldri skyldu san sigr vega orrustu ok kva hana giftast skyldu - "en ek sagak hnum, at ek strengak heit ar mt at giftast engum eim manni, er hrast kynni." Hann segir ok bir hana kenna sr speki, ef hon vissi tindi r llum heimum. Sigrdrfa kva: 5. "Bjr fri ek r, brynings apaldr, magni blandinn ok megintri; fullr er hann lja ok lknstafa, gra galdra ok gamanrna. 6. Sigrnar skaltu kunna, ef vilt sigr hafa, ok rsta hjalti hjrs, sumar vttrimum, sumar valbstum, ok nefna tysvar T. 7. lrnar skaltu kunna, ef vill annars kvn vli-t ik trygg, ef trir; horni skal r rsta ok handar baki ok merkja nagli Nau. 8. Full skal signa ok vi fri sj ok verpa lauki lg; ek at veit, at r verr aldri meinblandinn mjr. 9. Bjargrnar skaltu kunna, ef bjarga vilt ok leysa kind fr konum; lfum r skal rsta

198

ok of liu spenna ok bija dsir duga. 10. Brimrnar skaltu rsta, ef vilt borgit hafa sundi seglmrum; stafni skal rsta ok stjrnarblai ok leggja eld r, er-a sv brattr breki n sv blar unnir, kemstu heill af hafi. 11. Limrnar skaltu kunna, af vilt lknir vera, ok kunna sr at sj; berki skal r rsta ok bami viar, eim er lta austr limar. 12. Mlrnar skaltu kunna, ef vilt, at manngi r heiftum gjaldi harm: r of vindr, r of vefr, r of setr allar saman v ingi, er jir skulu fulla dma fara. 13. Hugrnar skaltu kunna, ef vilt hverjum vera gesvinnari guma; r of r, r of reist, r of hugi Hroftr af eim legi, er lekit hafi r hausi Heidraupnis ok r horni Hoddrofnis. 14. bjargi st me Brimis eggjar,

199

hafi sr hfi hjalm; mlti Mmis hfu frligt it fyrsta or ok sagi sanna stafi. 15. skildi kva ristnar, eim er stendr fyr sknandi goi, eyra rvakrs ok Alsvinns hfi, v hvli, er snsk undir rei Hrungnis, Sleipnis tnnum ok slea fjtrum. 16. bjarnar hrammi ok Braga tungu, ulfs klum ok arnar nefi, blgum vngjum ok brar spori, lausnar lfa ok lknar spori. 17. gleri ok gulli ok gumna heillum, vni ok virtri ok vilisessi, Gugnis oddi ok Grana brjsti, nornar nagli ok nefi uglu. 18. Allar vru af skafnar, r er vru ristnar, ok hverfar vi inn helga mj ok sendar va vega; r ro me sum, r ro me alfum, sumar me vsum vnum sumar hafa mennskir menn. 19. at eru bkrnar, at eru bjargrnar

200

ok allar lrnar ok mtar meginrnar, hveim er r kn villtar ok spilltar sr at heillum hafa; njttu, ef namst, unz rjfask regin. 20. N skaltu kjsa, alls r er kostr of boinn, hvassa vpna hlynr; sgn ea gn hafu r sjalfr hug; ll eru mein of metin." Sigurr kva: 21. "Munk-a ek flja, tt mik feigan vitir, emk-a ek me bleyi borinn; str n ek vil ll hafa; sv lengi sem ek lifi." Sigrdrfa kva: 22. "at r ek r it fyrsta, at vi frndr na vammalaust verir; sr hefnir, tt eir sakar geri; at kvea dauum duga. 23. at r ek r annat, at ei n sverir, nema ann er sar s; grimmar limar ganga at tryggrofi; armr er vra vargr. 24. at r ek r rija, at ingi deili-t vi heimska hali, v a svir mar ltur oft kvein verri or en viti.

201

25. Allt er vant, ef vi egir, ykkir me bleyi borinn ea snnu sagr; httr er heimis kvir, nema sr gan geti; annars dags lttu hans ndu farit, ok launa sv lum lygi. 26. at r ek r it fjra, ef br forda vammafull vegi, ganga er betra en giska s, tt ik ntt of nemi. 27. Fornjsnar augu urfu fira synir, hvars skulu vreiir vega; oft blvsar konur sitja brautu nr, r er deyfa sver ok sefa. 28. at r ek r it fimmta, tt fagrar sir brir bekkjum , sifja silfr lt-a-u num svefni ra; teygj-at-tu r at kossi konur. 29. at r ek r it stta, tt me seggjum fari lrml til fug, drukkin deila skal-at-tu vi dolgviu; margan stelr vn viti. 30. Sngr ok l hefr seggjum verit mrgum at mtrega,

202

sumum at bana, sumum at blstfum; fjl er, at er fira tregr. 31. at r ek r it sjaunda, ef sakar deilir vi hugfulla hali, berjask er betra en brenna s inni austfum. 32. at r ek r it tta, at skalt vi illu sj ok firrask flrarstafi; mey teygj-at n manns konu n eggja ofgamans. 33. at r ek r it nunda, at num bjargir, hvars foldu finnr, hvrts eru sttdauir ea eru sdauir ea eru vpndauir verar. 34. Laug skal gera, eim er linir eru, va hendr ok hfu, kemba ok erra, r kistu fari, ok bija slan sofa. 35. at r ek r it tunda, at trir aldregi vrum vargdropa, hvrstu ert brur bani ea hafir felldan fur; ulfr er ungum syni, s hann gulli gladdr. 36. Sakar ok heiftir hyggja-t svefngar vera

203

n harm in heldr; vits ok vpna vant er jfri at f eim er skal fremstr me firum. 37. at r ek r it ellifta, at vi illu sir hvern veg at vini; langt lf ykkjumk-a-k lofungs vita; rmm eru rg of risin."

204

Sigurarkvia in meiri

(Brot af Sigurarkviu)
1. Eldr nam at sask en jr at skjalfa ok hr logi vi himni gnfa; fr treystisk ar fylkis rekka eld at ra n yfir stga. 2. Sigurr Grana sveri keyri; eldr sloknai fyrir lingi, logi allr lgisk fyrir lofgjrnum, bliku reii er Reginn tti -- -- -Brynhildr kva: 3. "Sigurr v at ormi, en at san mun engum fyrnask, mean ld lifir; en hlri inn hvrki ori eld at ra n yfir stga." -- -- -4. t gekk Sigurr andspjalli fr, hollvinr lofa, ok hnipnai, sv at ganga nam gunnarfsum sundr of sur serkr jrnofinn. -- -- -Hgni kva:

205

5. "[hvat hefir Sigurr til] saka unnit, er frknan vill fjrvi nma?" Gunnar kva: 6. "Mr hefir Sigurr selda eia, eia selda, alla logna; vlti hann mik, er hann vera skyldi allra eia einn fulltri." Hgni kva: 7. "ik hefir Brynhildr bl at gerva heiftar hvattan harm at vinna; fyrman hon Gurnu gra ra, en san r sn at njta." 8. Sumir ulf sviu, sumir orm sniu, sumir Gotormi af gera deildu; r eir mtti meins of lystir horskum hal hendr of leggja. 9. Soltinn var Sigurr sunnan Rnar; hrafn af meii htt kallai: "Ykkr mun Atli eggjar rja, munu vgskum of via eiar." 10.

206

ti st Gurn Gjka dttir, ok hon at ora alls fyrst of kva: "Hvar er n Sigurr, seggja drttinn, er frndr mnir fyrri ra?" 11. Einn v Hgni andsvr veitti: "Sundr hfum Sigur sveri hggvinn; gnapir grr jr yfir gram dauum." 12. kva at Brynhildr Bula dttir: "Vel skulu njta vpna ok landa; einn mundi Sigurr llu ra, ef hann lengr litlu lfi heldi. 13. Vri-a at smt, at hann sv ri Gjka arfi ok Gota mengi, er hann fimm sonu at folkri, gunnarfsa, getna hafi." 14. Hl Brynhildr - br allr duni einu sinni af llum hug: "Lengi skulu njta landa ok egna, er r frknan gram falla ltu." 15.

207

 kva at Gurn Gjka dttir: "Mjk mlir miklar firnar; gramir hafi Gunnar, gtva Sigurar; heiftgjarns hugar hefnt skal vera." 16. Fram var kvelda, fjl var drukkit, var hvvetna vilml tali, sofnuu allir, er i sing kmu, einn vaki Gunnarr llum lengr. 17. Ft nam-at hrra, fjl nam-at spjalla, hitt hergltur hyggja ti, hvat eir blvi bir sgu hrafn ey ok rn, er eir heim riu. 18. Vaknai Brynhildr Bula dttir, ds skjldunga, fyr dag litlu: "Hveti mik ea leti mik - harmr er unninn sorg at segja ea sv lta." 19. gu allir vi v ori, fr kunni eim flja ltum, er hon grtandi gerisk at segja at er hljandi hla beiddi:

208

20. "Huga ek mr, Gunnarr, grimmt svefni, svalt allt sal, tta sing kalda; enn , gramr, riir glaums andvani, fjtri fatlar, fjnda li; sv mun ll yur tt Niflunga afli gengin, eru eirofa. 21. Mant-at-tu, Gunnarr, til grva at, er it bli spor bir renndu; n hefir hnum at allt illu launat, er hann fremstan ik finna vildi. 22. reyndi at, er riit hafi migr vit mn at bija, hv hergltur hafi fyrri eium haldit vi inn unga gram. 23. Benvnd of lt, bruginn gulli, margdrr konungr meal okkar; eldi vru eggjar tan grvar, en eitrdropum innan far." Fr daua Sigurar

209

Hr er sagt essi kviu fr daua Sigurar, ok vkr hr sv til sem eir drpi hann ti, en sumir segja sv, at eir drpi hann inni rekkju sinni sofanda. En verskir menn segja sv, at eir drpi hann ti skgi, ok sv segir Gurnarkviu inni fornu, at Sigurr ok Gjkasynir hefi til ings riit, er hann var drepinn. En at segja allir einnig, at eir sviku hann trygg ok vgu at hnum liggjanda ok bnum.

210

Gurnarkvia in fyrsta
Gurn sat yfir Siguri dauum. Hon grt eigi sem arar konur, en hon var binn til at springa af harmi. Til gengu bi konur ok karlar at hugga hana, en at var eigi auvelt. at er sgn manna, at Gurn hefi etit af Ffnis hjarta ok hon skili v fugls rdd. - etta er enn kveit um Gurnu: 1. r var, ats Gurn gerisk at deyja, er hon sat sorgfull yfir Siguri; geri-t hon hjfra n hndum sl, n kveina um sem konur arar. 2. Gengu jarlar alsnotrir fram, eir er hars hugar hana lttu; eygi Gurn grta mtti, sv var hon mug, mundi hon springa. 3. Stu trar jarla brir, gulli bnar, fyr Gurnu; hvar sagi eira sinn oftrega, ann er bitrastan of beit hafi. 4. kva Gjaflaug, Gjka systir: "Mik veit ek moldu munarlausasta; hefi ek fimm vera forspell beit, tveggja dtra, riggja systra, tta brra, ek ein lifi."

211

5. eygi Gurn grta mtti, sv var hon mug at mg dauan ok harhugu of hrr fylkis. 6. kva at Herborg, Hnalands drttning: "Hefi ek harara harm at segja; mnir sjau synir sunnan lands, verr inn tti, val fellu. 7. Fair ok mir, fjrir brr, au vgi vindr of lk, bari bra vi borili. 8. Sjalf skylda ek gfga, sjalf skylda ek gtva, sjalf skylda ek hndla hrr eira; at ek allt of bei ein misseri, sv at mr mar engi munar leitai. 9. var ek hafta ok hernuma sams misseris san vera; skylda ek skreyta ok ska binda hersis kvn hverjan morgin. 10.

212

Hon gi mr af afbri ok hrum mik hggum keyri; fann ek hsguma hvergi in betra, en hsfreyju hvergi verri." 11. eygi Gurn grta mtti, sv var hon mug at mg dauan ok harhugu of hrr fylkis. 12. kva at Gullrnd Gjka dttir: "F kanntu, fstra, tt fr sir, ungu vfi andspjll bera." Varai hon at hylja um hrr fylkis. 13. Svipti hon blju af Siguri ok vatt vengi fyr vfs knum: "Lttu ljfan, leggu munn vi grn, sem halsair heilan stilli." 14. leit Gurn einu sinni, s hon dglings skr dreyra runna, frnar sjnir fylkis linar, hugborg jfurs hjrvi skorna. 15.

213

 hn Gurn hll vi bolstri, haddr losnai, hlr ronai, en regns dropi rann nir of kn. 16. grt Gurn Gjka dttir, sv at tr flugu tresk ggnum ok gullu vi gss tni, mrir fuglar, er mr tti. 17. kva at Gullrnd Gjka dttir: "Ykkrar vissa ek stir mestar manna allra fyr mold ofan; unir hvrki ti n inni, systir mn nema hj Siguri." Gurn kva: 18. "Sv var minn Sigurr hj sonum Gjka sem vri geirlaukr r grasi vaxinn ea vri bjartr steinn band dreginn, jarknasteinn yfir lingum. 19. Ek tta ok jans rekkum hverri hri Herjans dsi; n em ek sv ltil sem lauf si oft jlstrum

214

at jfur dauan. 20. Sakna ek sessi ok singu mns mlvinar, valda megir Gjka; valda megir Gjka mnu blvi ok systur sinnar srum grti. 21. Sv r of la landi eyi sem r of unnu eia svara; mun-a , Gunnarr, gulls of njta; eir munu r baugar at bana vera, er Siguri svarir eia. 22. Oft var tni teiti meiri, er minn Sigurr slai Grana ok eir Brynhildar bija fru, armar vttar, illu heilli." 23. kva at Brynhildr Bula dttir: "Vn s s vttr vers ok barna, er ik, Gurn, grts of beiddi ok r morgun mlrnar gaf." 24. kva at Gullrnd Gjka dttir: "egi , jlei,

215

eira ora; urr linga hefir verit; rekr ik alda hver illrar skepnu, sorg sra sjau konunga ok vinspell vfa mest." 25. kva at Brynhildr Bula dttir: "Veldr einn Atli llu blvi of borinn Bula brir minn. 26. er vit hll hnskrar jar eld jfri ormbes litum, ess hefi ek gangs goldit san, eirar snar, sumk ey." 27. St hon und sto, strengi hon efli; brann Brynhildi Bula dttur eldr r augum, eitri fnsti, er hon sr of leit Siguri. Gurn gekk aan braut til skgar eyimerkr ok fr allt til Danmarkar ok var ar me ru Hkonardttur sjau misseri. Brynhildr vildi eigi lifa eftir Sigur. Hon lt drepa rla sna tta ok fimm ambttir. lagi hon sik sveri til bana, sv sem segir Sigurarkviu inni skmmu.

216

Sigurarkvia in skamma
1. r var, ats Sigurr stti Gjka, Vlsungr ungi, er vegit hafi; tk vi tryggum tveggja brra, seldusk eia eljunfrknir. 2. Mey buu hnum ok meima fjl, Gurnu ungu, Gjka dttur; drukku ok dmu dgr margt saman Sigurr ungi ok synir Gjka. 3. Unz eir Brynhildar bija fru, sv at eim Sigurr rei sinni Vlsungr ungi, ok vega kunni; hann of tti, ef hann eiga kntti. 4. Sigurr inn surni lagi sver nkkvit, mki mlfn, meal eirra; n hann konu kyssa geri n hnskr konungr hefja sr at armi, mey frumunga fal hann megi Gjka. 5. Hon sr at lfi lst n vissi

217

ok at aldrlagi ekki grand, vamm at er vri ea vera hygi; gengu ess milli grimmar urir. 6. Ein sat hon ti aftan dags, nam hon sv margt um at mlask: "Hafa skal ek Sigur, - ea svelta, mg frumungan mr armi. 7. Or mltak n, irumk eftir ess: kvn er hans Gurn, en ek Gunnars; ljtar nornir skpu oss langa r." 8. Opt gengr hon innan ills of fylld, sa ok jkla, aftan hvern, er au Gurn ganga be ok hana Sigurr sveipr rifti, konungr inn hnski kvn frj sna. 9. "Vn geng ek vilja, vers ok beggja, ver ek mik gla af grimmum hug." 10. Nam af eim heiftum hvetjask at vgi: " skalt, Gunnarr, gerst of lta

218

mnu landi ok mr sjalfri; mun ek una aldri me lingi. 11. Mun ek aftr fara, ars ek an vark me nbornum nijum mnum; ar mun ek sitja ok sofa lfi, nema Sigur svelta ltir ok jfurr rum ri verir. 12. Ltum son fara fer sinni, skal-at ulf ala ungan lengi. Hveim verr hla hefnd lttari san til stta, at sonr lifi?" 13. Hryggr var Gunnarr ok hnipnai, sveip snum hug, sat of allan dag; hann vissi at vilgi grla, hvat hnum vri vinna smst ea hnum vri vinna bezt, alls sik Vlsung vissi firran ok at Sigur sknu mikinn. 14. mist hann hugi jafnlanga stund: at var eigi afarttt,

219

at fr konungdm kvnir gengi. Nam hann sr Hgna heita at rnum, ar tti hann alls fulltra: 15. "Ein er mr Brynhildr llum betri, of borin Bula, hon er bragr kvenna; fyrr skal ek mnu fjrvi lta en eirar meyjar meimum tna. 16. Vildu okkr fylki til fjr vla? Gtt er at ra Rnar malmi ok unandi aui stra ok sitjandi slu njta." 17. Einu v Hgni andsvr veitti: "Samir eigi okkr slkt at vinna, sveri rofna svarna eia, eia svarna, unnar tryggir. 18. Vitum-a vit moldu menn in slli, mean fjrir vr folki rum ok s inn hnski her-Baldr lifir, n in mtri mg foldu, ef vr fimm sonu fum lengi,

220

ttumga xla knttim. 19. Ek veit grla, hvaan vegir standa: eru Brynhildar brek ofmikil." Gunnarr kva: 20. "Vit skulum Guthorm gerva at vgi, yngra brur, ofrara; hann var fyr tan eia svarna, eia svarna, unnar tryggir." 21. Dlt var at eggja bilgjarnan, st til hjarta hjrr Siguri. 22. R til hefnda hergjarn sal ok eftir varp bilgjrnum; fl til Guthorms Grams ramliga kynbirt jrn r konungs hendi. 23. Hn hans of dolgr til hluta tveggja, hendr ok hfu hn annan veg, en fta hlutr fll aftr sta. 24. Sofnu var Gurn singu sorgalaus

221

hj Siguri, en hon vaknai vilja firr, er hon Freys vinar flaut dreyra. 25. Sv sl hon svrar snar hendr, at rammhugar reis upp vi be: "Grt-a-u, Gurn, sv grimmliga, brr frumunga, r brr lifa. 26. ek til ungan erfinytja, kann-at hann firrask r fjndgari; eir sr hafa svrt ok dtt enn nr numit nlig r. 27. Rr-a eim san, tt sjau alir, systursonr slkr at ingi. Ek veit grla, hv gegnir n: ein veldr Brynhildr llu blvi. 28. Mr unni mr fyr mann hvern, en vi Gunnar grand ekki vannk; yrma ek sifjum, svrnum eium, sr vrak heitinn hans kvnar vinr." 29. Kona varp ndu,

222

en konungr fjrvi, sv sl hon svrar snar hendr, at kvu vi klkar v ok gullu vi gss tni. 30. Hl Brynhildr Bula dttir einu sinni af llum hug, er hon til hvlu heyra kntti gjallan grt Gjka dttur. 31. Hitt kva Gunnarr gramr haukstalda: "Hlr-a af v, heiftgjrn kona, gl glfi, at r gs viti. Hv hafnar inum hvta lit, feikna fir? Hygg ek, at feig sir. 32. vrir ess verust kvenna, at fyr augum r Atla hjggim, sir brr num blugt sr, undir dreyrgar knttir yfir binda." Brynhildr kva: 33. "Frr-a mar r engi, hefir fullvegit; ltt ssk Atli fu na; hann mun ykkar nd sari

223

ok bera afl it meira. 34. Segja mun ek r, Gunnarr, - sjalfr veiztu grla, hv er yr snemma til saka ru; var ek til ung n ofrungin, fullgdd fi fleti brur. 35. N ek vilda at, at mik verr tti, r r Gjkungar riu at gari, rr hestum jkonungar, en eira fr rfgi vri. 36. eim htumk jkonungi, er me gulli sat Grana bgum; var-at hann augu yr um lkr n engi hlut at litum, ykkizk r jkonungar. 37. Ok mr Atli at einni sagi, at hvrki lzk hfn of deila, gull n jarir, nema ek gefask ltak, ok engi hlut auins far, er mr jungri eigu seldi ok mr jungri aura tali.

224

38. var hvrfun hugr minn um at, hvrt ek skylda vega ea val fella bll brynju um brur sk; at myndi jkunnt vera mrgum manni at munar stri. 39. Ltum sga sttml okkur lk mr meir mun meimar iggja, bauga raua burar Sigmundar; n ek annars manns aura vildak. 40. Unnak einum n missum, bj-at of hverfan hug men-Skgul; allt mun at Atli eftir finna, er hann mna spyrr morfr grva, 41. at eygi skal unnge kona annarrar ver aldri leia; mun hefndum harma minna." 42. Upp reis Gunnarr gramr verungar, ok um hals konu hendr of lagi; gengu allir ok missir

225

af heilum hug hana at letja. 43. Hratt af halsi hveim ar sr, lt-a mann sik letja langrar gngu. 44. Nam hann sr Hgna hvetja at rnum: "Seggi vil ek alla sal ganga na me mnum, - n er rf mikil, vita, ef meini morfr konu, unz af mli enn mein komi; ltum v arfar ra." 45. Einu v Hgni andsvr veitti: "Leti-a mar hana langrar gngu, ars hon aftrborin aldri veri; hon krng of komsk fyr kn mur, hon borin vilja til, mrgum manni at mtrega." 46. Hvarf sr hrugr andspilli fr, ar er mrk menja meimum deildi. 47. Leit hon of alla eigu sna, soltnar jar ok salkonur;

226

gullbrynju sm, - var-a gott hug, r sik milai mkis eggjum. 48. Hn vi bollstri hon annan veg ok hjrundu hugi at rum: 49. "N skulu ganga, eir er gull vili ok minni v at mr iggja; ek gef hverri of hrit sigli, bk ok blju, bjartar vir." 50. gu allir, vi v ori ok allir senn andsvr veittu: "rnar soltnar, munum enn lifa. Vera salkonur sm at vinna." 51. Unz af hyggjandi hrskrdd kona, ung at aldri or vir of kva: "Vilk-at ek mann trauan n torbnan um ra sk aldri tna. 52. mun beinum brenna yrum fri eyrir, er r fram komi, neitt Menju g, mn at vitja.

227

53. Sezktu nir, Gunnarr, mun ek segja r lfs rvna ljsa bri; mun-a yvart far allt sundi, tt ek hafa ndu ltit. 54. Stt munu it Gurn snemr, en hyggir; hefir kunn kona vi konungi daprar minjar at dauan ver. 55. ar er mr borin, - mir fir, s mun hvtari en inn heii dagr Svanhildr vera, slar geisla. 56. Gefa muntu Gurnu gra nkkurum skeyti ska skatna mengi; mun-at at vilja versl gefin; hana mun Atli eiga ganga, of borinn Bula, brir minn. 57. Margs ek minnask, hv vi mik fru, er mik sra svikna hfu, vain at vilja vark, mean ek lifak. 58.

228

Muntu Oddrnu eiga vilja, en ik Atli mun eigi lta; it munu lta laun saman, hon mun r unna sem ek skyldak, ef okkr g of skp geri vera. 59. ik mun Atli illu beita, muntu ngan ormgar lagir. 60. at mun ok vera vgit lengra, at Atli mun ndu tna, slu sinni, ok sona lfi, v at hnum Gurn grmir be snrpum eggjum af srum hug. 61. Smri vri Gurn, systir ykkur, frumver snum at fylgja dauum, ef henni gfi gra ra ea tti hon hug ossum lkan. 62. rt mli ek n, en hon eigi mun of ra sk aldri tna; hana munu hefja hvar brur til Jnakrs altorfu.

229

63. [Ala mun hn sr j, erfivru ], erfivru, Jnakrs sonum; mun hon Svanhildi senda af landi, sna mey ok Sigurar. 64. Hana munu bta Bikka r, v at Jrmunrekkr arft lifir; er ll farin tt Sigurar; eru Gurnar grti at fleiri. 65. Bija mun ek ik bnar einnar, - s mun heimi hinzt bn vera -: Lttu sv breia borg velli, at undir oss llum jafnrmt si, eim er sultu me Siguri. 66. Tjaldi ar um borg tjldum ok skjldum, valarift vel f ok Vala mengi; brenni mr inn hnska hli ara. 67. Brenni inum hnska hli ara mna jna menjum gfga: tveir at hfum ok tveir haukar;

230

 er llu skipt til jafnaar. 68 Liggi okkar enn milli malmr hringvarir, egghvast jrn, sem endr lagit, er vit bi be einn stigum ok htum hjna nafni. 69 Hrynja hnum hl eygi hlunnblik hallar hringi litku, ef hnum fylgir fer mn hean; eygi mun r fr aumlig vera. 70 v at hnum fylgja fimm ambttir, tta jnar, elum gir, fstrman mitt ok faerni, at er Buli gaf barni snu. 71 Margt saga ek, munda ek fleira, er mr meir mjtur mlrm gfi; mum verr, undir svella, satt eitt sagak, sv mun ek lta."

231

Helrei Brynhildar
Eftir daua Brynhildar vru gr bl tvau, annat Siguri, ok brann at fyrr, enn Brynhildr var ru brennd, ok var hon rei eiri, er guvefjum var tjldu. Sv er sagt, at Brynhildr k me reiinni helveg ok fr um tn, ar er ggr nkkur bj. Ggrin kva: 1. "Skaltu ggnum ganga eigi grjti studda gara mna, betr semi r bora at rekja heldr en vitja vers annarrar. 2. Hvat skaltu vitja af Vallandi, hvarfst hfu, hsa minna? hefir, Vr gulls, ef ik vita lystir, mild af hndum manns bl vegit." Brynhildr kva: 3. "Bregu eigi mr, brr r steini, tt ek vrak vkingu; ek mun okkur ri ykkja, hvars menn eli okkart kunna." Ggrin kva: 4. " vart, Brynhildr Bula dttir, heilli verstu heim borin; hefir Gjka of glatat brnum ok bi eira brugit gu." Brynhildr kva:

232

5. "Ek mun segja r svinn r reiu vitlaussi mjk, ef ik vita lystir, hv geru mik Gjka arfar stalausa ok eirofa. 6. Htu mik allir Hlymdlum Hildi undir hjalmi hverr er kunni. 7. Annar ht Agnarr, Auu brir, er vttr engi vildi tja. 8. Lt hami vra hugfullr konungr tta systra undir eik borit; var ek vetra tolf, ef ik vita lystir, er ek ungum gram eia seldak. 9. lt ek gamlan Goju Hjalmgunnar nst heljar ganga; gaf ek ungum sigr Auu brur; ar var mr inn ofreir of at. 10. Lauk hann mik skjldum Skatalundi rauum ok hvtum, randir snurtu; ann ba hann slta

233

svefni mnum, er hvergi lands hrask kynni. 11. Lt hann um sal minn sunnanveran hvan brenna her alls viar; ar ba hann einn egn yfir at ra, anns mr fri gull, ats und Ffni l. 12. Rei gr Grana gullmilandi, ars fstri minn fletjum stri; einn tti hann ar llum betri vkingr Dana verungu. 13. Svfu vi ok unum sing einni, sem hann minn brir of borinn vri; hvrki kntti hnd yfir annat tta nttum okkart leggja. 14. v br mr Gurn Gjka dttir, at ek Siguri svfak armi, ar var ek ess vs, er ek vildig-a-k, at au vltu mik verfangi. 15. Munu vi ofstr alls til lengi konur ok karlar

234

kvikvir fask; vi skulum okkrum aldri slta Sigurr saman. Skkstu, ggjar kyn."

235

Fr daua Sinfjtla
Gunnarr ok Hgni tku gullit allt, Ffnis arf. frir var milli Gjkunga ok Atla. Kenndi hann Gjkungum vld um andlt Brynhildar. at var til stta, at eir skyldu gifta hnum Gurnu, ok gfu henni minnisveig at drekka, r hon jtti at giftast Atla. Synir Atla vru eir Erpr ok Eitill, en Svanhildr var Sigurar dttir ok Gurnar. Atli konungr bau heim Gunnari ok Hgna ok sendi Vinga ea Knfr. Gurn vissi vlar ok sendi me rnum or, at eir skyldu eigi koma, ok til jartegna sendi hon Hgna hringinn Andvaranaut ok kntti vargshr. Gunnarr hafi beit Oddrnar, systur Atla, ok gat eigi. fekk hann Glaumvarar, en Hgni tti Kostberu. eira synir vru eir Slarr ok Snvarr ok Gjki. En er Gjkungar kmu til Atla, ba Gurn sonu sna, at eir bi Gjkungum lfs, en eir vildu eigi. Hjarta var skorit r Hgna, en Gunnarr settr ormgar. Hann sl hrpu ok svfi ormana, en nara stakk hann til lifrar.

236

Gurnarkvia in forna
jrekr konungr var me Atla ok hafi ar ltit flesta alla menn sna. jrekr ok Gurn kru harma sn milli. Hon sagi hnum ok kva: 1. Mr var ek meyja, - mir mik fddi, bjrt bri, unna ek vel brrum, unz mik Gjki gulli reifi, gulli reifi, gaf Siguri. 2. Sv var Sigurr of sonum Gjka sem vri grnn laukr r grasi vaxinn ea hjrtr hbeinn of hvssum drum ea gull glrautt af gru silfri. 3. Unz mr fyrmunu mnir brr, at ek tta ver llum fremra; sofa eir n mttu-t n of sakar dma, r eir Sigur svelta ltu. 4. Grani rann at ingi, - gnr var at heyra, en Sigurr sjalfr eigi kom; ll vru suldr sveita stokkin ok of vani vsi und vegndum. 5. Gekk ek grtandi vi Grana ra,

237

rughlra j fr ek spjalla; hnipnai Grani , drap gras hfi, jr at vissi, eigendr n lifu-t. 6. Lengi hvarfaak, lengi hugir deildusk, r ek of frgak folkvr at gram. 7. Hnipnai Gunnarr, sagi mr Hgni fr Sigurar srum daua: "Liggr of hggvinn fyr handan ver Gothorms bani of gefinn ulfum. 8. Lttu ar Sigur survega; heyrir hrafna gjalla, rnu gjalla zli fegna, varga jta of veri num." 9. "Hv mr, Hgni, harma slka viljalaussi vill of segja? itt skyli hjarta hrafnar slta vi lnd yfir en vitir manna!" 10. Svarai Hgni sinni einu, traur gs hugar, af trega strum:

238

"ess ttu, Gurn, grti at fleiri, at hjarta mitt hrafnar slti." 11. Hvarf ek ein aan annspilli fr vi lesa varga leifar; gerig-a ek hjfra n hndum sl n kveina um sem konur arar, er sat soltin of Siguri. 12. Ntt tti mr nimyrkr vera, er ek srla satk yfir Siguri; ulfar ttumk llu betri, ef eir lti mik lfi tna ea brenndi mik sem birkinn vi. 13. Fr ek af fjalli fimm dgr tali, unz ek hll Halfs hva ekkak. 14. Sat ek me ru sjau misseri, dtr Hkonar Danmrku; hon mr at gamni gullbkai sali surna ok svani danska. 15. Hafu vit skriftum at er skatar lku,

239

ok hannyrum hilmis egna, randir rauar, rekka Hna, hjrdrtt, hjalmdrtt, hilmis fylgju. 16. Skip Sigmundar skriu fr landi, gylltar grmur, grafnir stafnar; byru vit bora, at er eir brusk Sigarr ok Siggeirr sur Fjni. 17. fr Grimildr, gotnesk kona, hvat ek vra hyggju -- --; hon br bora ok buri heimti rgjarnliga ess at spyrja, hverr vildi son systur bta ea ver veginn vildi gjalda. 18. Grr lzk Gunnarr gull at bja sakar at bta, ok it sama Hgni. Hon frtti at v, hverr fara vildi vigg at sla vagn at beita, hesti ra, hauki fleygja, rum at skjta af boga. 19. Valdarr Dnum me Jarizleifi,

240

Eymr rii me Jarizskri inn gengu , jfrum lkir, Langbars liar, hfu loa raua, stuttar brynjur, steypa hjalma, skalmum gyrir, hfu skarar jarpar. 20. Hverr vildi mr hnossir velja, hnossir velja ok hugat mla, ef eir mtti mr margra sta tryggir vinna, n ek tra gera. 21. Fri mr Grmhildr full at drekka svalt ok srligt, n ek sakar munak; at var of aukit jarar magni, svalkldum s ok snum dreyra. 22. Vru horni hvers kyns stafir ristnir ok ronir, - ra ek n mttak, lyngfiskr langr, lands Haddingja ax skorit, innlei dyra. 23. Vru eim bjri bl mrg saman, urt alls viar ok akarn brunnin, umdgg arins, irar bltnar,

241

svns lifr soin, v at hon sakar deyfi. 24. En gleymu, er getit hfu, ll jfurs jrbjg sal; kmu konungar fyr kn rennir, r hon sjalfa mik stti at mli. Grmhildr kva: 25. "Gef ek r, Gurn, gull at iggja, fjl alls far, at inn fur dauan, hringa raua, Hlvs sali, rsal allan at jfur fallinn. 26. Hnskar meyjar, r er hlaa spjldum ok gera gull fagrt, sv at r gaman ykki; ein skaltu ra aui Bula, gulli gfgu ok gefin Atla." Gurn kva: 27. "Vilk eigi ek me veri ganga n Brynhildar brur eiga; samir eigi mr vi son Bula tt at auka n una lfi." Grmhildr kva: 28. "Hir-a-u hlum heiftir gjalda,

242

v at vr hfum valdit fyrri; sv skaltu lta, sem eir lifi bir Sigurr ok Sigmundr, ef sonu fir." Gurn kva: 29. "Mk-a ek, Grmhildr, glaumi bella n vgrisins vnir telja, siz Sigurar srla drukku hrgfr, huginn hjartbl saman." Grmhildr kva: 30. "ann hefi ek allra ttgfgastan fylki fundit ok framast nkkvi; hann skaltu eiga, unz ik aldr vir, verlaus vera, nema vilir enna." Gurn kva: 31. "Hir-a-u bja blvafullar rgjarnliga r kindir mr; hann mun Gunnar grandi beita ok r Hgna hjarta slta; munk-at ek ltta, r lfshvatan eggleiks hvtu aldri nmik." 32. Grtandi Grmhildr greip vi ori, er burum snum blva vtti

243

ok mgum snum meina strra. Grmhildr kva: 33. "Lnd gef ek enn r, la sinni, Vinbjrg, Valbjrg, ef vill iggja; eigu um aldr at ok uni, dttir." Gurn kva: 34. "ann mun ek kjsa af konungum ok af nijum nauig hafa; verr eigi mr verr at yni n bl brra at bura skjli." 35. Senn var hesti hverr drengr litinn, en vf valnesk hafi vagna; vr sjau daga svalt land rium, en ara sjau unnir knum, en ina riju sjau urrt land stigum. 36. ar hliverir hrar borgar grind upp luku, r gar rium. 37. Vaki mik Atli, en ek vera ttumk full ills hugar at frndr daua. Atli kva:

244

38. "Sv mik nliga nornir vekja," vlsinnis sp vildi, at ek ra, "huga ek ik, Gurn Gjka dttir, lblndnum hjr leggja mik ggnum." Gurn kva: 39. "at er fyr eldi, er arn dreyma, fyr dul ok vil drsar reii; mun ek ik vi blvi brenna ganga, lkna ok lkna, tt mr leiir sir." Atli kva: 40. "Huga ek hr tni teina fallna, er ek vildak vaxna lta, rifnir me rtum, ronir bli, bornir bekki, beit mik at tyggva. 41. Huga ek mr af hendi hauka fljga bralausa blranna til; hjrtu huga ek eira vi hunang tuggin, sorgms sefa, sollin bli. 42. Huga ek mr af hendi hvelpa losna, glaums andvana, gylli bir; hold huga ek eira at hrum orit,

245

nauigr ni nta ek skyldak." Gurn kva: 43. "ar munu seggir of sing dma ok hvtinga hfi nma; eir munu feigir fra ntta fyrir dag litlu, drtt of bergja." Atli kva: 44. "Lgja ek san, n ek sofa vildak, rgjarn kr; at man ek grva."

246

Gurnarkvia
in rija

Herkja ht ambtt Atla. Hon hafi verit frilla hans. Hon sagi Atla, at hon hefi st jrek ok Gurnu bi saman. Atli var allktr. kva Gurn: 1. "Hvat er r, Atli, , Bula sonr? Er r hryggt hug? Hv hlr va? Hitt mundi ra jrlum ykkja, at vi menn mltir ok mik sir." Atli kva: 2. "Tregr mik at, Gurn Gjka dttir, mr hllu Herkja sagi, at it jrekr und aki svfi ok lttliga lni veri." Gurn kva: 3. "r mun ek alls ess eia vinna at inum hvta helga steini, at ek vi jrek atki ttak, er vrr n verr vinna kntti. 4. Nema ek halsaa herja stilli, jfur neisinn, einu sinni; arar vru okkrar spekjur, er vit hrmug tvau hnigum at rnum. 5.

247

Hr kom jrekr me ra tegu, lifa eir n einir riggja tega manna; hnggt mik at brrum ok at brynjuum, hnggt mik at llum hfunijum. 6. Sentu at Saxa, Sunnmanna gram, hann kann helga hver vellanda." 7. Sjau hundru manna sal gengu, r kvn konungs ketil tki. Gurn kva: 8. "Kemr-a n Gunnarr, kallig-a ek Hgna, skk-a ek san svsa brr; sveri mundi Hgni slks harms reka, n ver ek sjalf fyrir mik synja lta." 9. Br hon til botns bjrtum lfa ok hon upp of tk jarknasteina: "S n, seggir, sykn em ek orin heilagliga, hv s hverr velli." 10. Hl Atla hugr brjsti, er hann heilar s hendr Gurnar: "N skal Herkja

248

til hvers ganga, s er Gurnu grandi vndi." 11. S-at mar armligt, hverr er at s-at, hv ar Herkju hendr svinuu; leiddu mey mri fla. Sv Gurn sinna harma.

249

Oddrnarkvia
Fr Borgnu ok Oddrnu. Heirekr ht konungr. Dttir hans ht Borgn. Vilmundr ht s, er var friill hennar. Hon mtti eigi fa brn, r til kom Oddrn Atlasystir. Hon hafi verit unnusta Gunnars Gjkasonar. Um essa sgu er hr kveit: 1. Heyra ek segja sgum fornum, hv mr of kom til Mornalands; engi mtti fyr jr ofan Heireks dttur hjalpir vinna. 2. at fr Oddrn Atla systir, at s mr hafi miklar sttir; br hon af stalli stjrnbitluum ok svartan sul of lagi. 3. Lt hon mar fara moldveg slttan, unz at hri kom hll standandi; svipti hon sli af svngum j, ok hon inn of gekk endlangan sal, ok hon at ora alls fyrst of kva: 4. "Hvat er frgst hr foldu, ea hvat er hlzt Hnalands?" Ambtt kva: "Hr liggr Borgn of borin verkjum,

250

vina n, Oddrn, vittu, ef hjalpir." Oddrn kva: 5. "Hverr hefir vsir vamms of leitat? Hv eru Borgnjar brar sttir?" Ambtt kva: 6. "Vilmundr heitir vinr haukstalda, hann vari mey varmri blju fimm vetr alla, sv hon sinn fur leyndi." 7. r hykk mltu vgit fleira, gekk mild fyr kn meyju at sitja; rkt gl Oddrn, rammt gl Oddrn, bitra galdra at Borgnju. 8. Kntti mr ok mgr moldveg sporna, brn au in blu vi bana Hgna; at nam at mla mr fjrsjka, sv at hon ekki kva or it fyrra: 9. "Sv hjalpi r hollar vttir, Frigg ok Freyja ok fleiri go, sem feldir mr fr af hndum." Oddrn kva:

251

10. "Hnk-at ek af v til hjalpar r, at vrir ess ver aldregi; ht ek ok efndak, er ek hinig mlta, at ek hvvetna hjalpa skyldak, er lingar arfi skiptu." Borgn kva: 11. r ertu, Oddrn, ok rvita, er mr af fri flest or of kvatt, en ek fylgak r fjrgynju, sem vit brrum tveim of bornar vrim." Oddrn kva: 12. "Man ek, hvat mltir enn um aftan, er ek Gunnari gerak drekku; slks dmi kva-at-tu san mundu meyja vera nema mr einni." 13. nam at setjask sorgm kona at telja bl af trega strum: 14. "Var ek upp alin jfra sal, - flestr fagnai at fira ri; una ek aldri ok eign fur fimm vetr eina, sv at minn fair lifi.

252

15. at nam at mla ml i efsta sj mr konungr, r hann sylti: mik ba hann ga gulli rauu ok sur gefa syni Grmhildar. 16. En hann Brynhildi ba hjalm geta, hana kva hann skmey vera skyldu; kva-a hann ina ri alna mundu mey heimi, nema mjtur spillti. 17. Brynhildr bri bora raki, hafi hon li ok lnd um sik; jr dsai ok upphiminn, er bani Ffnis borg of tti. 18. var vg vegit vlsku sveri ok borg brotin, s er Brynhildr tti; var-a langt af v heldr vltit, unz r vlar vissi allar. 19. ess lt hon harar hefndir vera, sv at vr ll hfum rnar raunir; at mun hla hvert land fara,

253

er hon lt sveltask at Siguri. 20. En ek Gunnari gatk at unna, bauga deili, sem Brynhildr skyldi. 21. Buu eir rla bauga raua ok brrum mnum btr smar; ba hann enn vi mr b fimmtan, hlifarm Grana, ef hann hafa vildi. 22. En Atli kvask eigi vilja mund aldrigi at megi Gjka; eygi vit mttum vi munum vinna, nema ek helt hfi vi hringbrota. 23. Mltu margir mnir nijar, kvusk okkr hafa orit bi; en mik Atli kva eigi mundu lti ra n lst gera. 24. En slks skyli synja aldri mar fyr annan, ar er mun deilir. 25. Sendi Atli ru sna

254

um myrkvan vi mn at freista; ok eir kmu ar, er eir koma n skyldu-t, er breiddum vit blju eina. 26. Buum vit egnum bauga raua, at eir eigi til Atla segi, en eir hvatliga heim skunduu ok liga Atla sgu. 27. En eir Gurnu grla leyndu v, at hon heldr vita halfu skyldi. 28. Hlymr var at heyra hfgullinna, er gar riu Gjka arfar; eir r Hgna hjarta skru, en i ormgar annan lgu. 29. Var ek enn farin einu sinni til Geirmundar gerva drykkju; nam horskr konungr hrpu sveigja, v at hann hugi mik til hjalpar sr kynrkr konungr, of koma mundu. 30. Nam ek at heyra r Hlseyju,

255

hv ar af strum strengir gullu; ba ek ambttir bnar vera, vilda ek fylkis fjrvi bjarga. 31. Ltum fljta far sund yfir, unz ek alla sk Atla gara. 32. kom in arma t skvandi mir Atla, - hon skyli morna -, ok Gunnari grf til hjarta, sv at ek mttig-a-k mrum bjarga. 33. Oft undrumk at, hv ek eftir mk, linnvengis Bil, lfi halda; er ek gnhvtum unna ttumk svera deili, sem sjalfri mr. 34. Sattu ok hlddir, mean ek sagak r mrg ill of skp mn ok eira; mar hverr lifir at munum snum; n er of genginn grtr Oddrnar."

256

AtlakviaDaui Atla
Gurn Gjkadttir hefndi brra sinna, sv sem frgt er orit. Hon drap fyrst sonu Atla, en eftir drap hon Atla ok brenndi hllina ok hirina alla. Um etta er sj kvia ort: 1. Atli sendi r til Gunnars kunnan segg at ra, Knfrr var s heitinn; at grum kom hann Gjka ok at Gunnars Hllu, bekkjum aringreypum ok at bjri svsum. 2. Drukku ar drttmegir, en dyljendr gu, vn valhllu, vreii ssk eir Hna; kallai Knfrr kaldri rddu, seggr inn surni sat hann bekk hum: 3. "Atli mik hingat sendi ra erendi mar inum mlgreypa myrkvi inn kunna, at bija yr, Gunnarr, at it bekk kmi me hjalmum aringreypum at skja heim Atla. 4. Skjldu knegu ar velja ok skafna aska, hjalma gullrona ok Hna mengi, silfrgyllt sulkli, serki valraua, dafar darraar, drsla mlgreypa. 5. Vll lzk ykkr ok mundu gefa vrar Gnitaheiar,

257

af geiri gjallanda ok af gylltum stfnum, strar meimar ok stai Danpar, hrs at it mra, er mer Myrkvi kalla." 6. Hfi vatt Gunnarr ok Hgna til sagi: "Hvat rr okkr, seggr inn ri, alls vit slkt heyrum? Gull vissa ek ekki Gnitaheii, at er vit ttim-a annat slkt. 7. Sjau eigum vit salhs svera full, hverju eru eira hjlt r gulli; minn veit ek mar beztan, en mki hvassastan, boga bekksma, en brynjur r gulli, hjalm ok skjld hvtastan kominn r hll Kars, einn er minn betri en s allra Hna." Hgni kva: 8. "Hvat hyggr bri bendu, er hon okkr baug sendi, varinn vum heiingja? Hygg ek, at hon vrnu byi. Hr fann ek heiingja riit hring rauum, ylfskr er vegr okkarr at ra erendi." 9. Nijar hvttu Gunnar n nungr annarr, rnendr n rendr n eir er rkir vru; kvaddi Gunnarr,

258

sem konungr skyldi, mrr mjranni af mi strum: 10. "Rstu n, Fjrnir, lttu flet vaa greppa gullsklir me gumna hndum. 11. Ulfr mun ra arfi Niflunga, gamlir, grnvarir, ef Gunnars missir, birnir blakkfjallir bta reftnnum, gamna greysti, ef Gunnarr n kemr-at." 12. Leiddu landrgni lar neisir, grtendr gunnhvata r gari hna. kva at inn ri erfivrr Hgna: "Heilir fari n ok horskir, hvars ykkr hugr teygir!" 13. Fetum ltu frknir um fjll at yrja mari ina mlgreypu Myrkvi inn kunna; hristisk ll Hnmrk ar er harmgir fru, rku eir vandstyggva vllu algrna. 14. Land su eir Atla ok liskjalfar djpa, Bikka greppar standa borg inni hu, sal of surjum sleginn sessmeium, bundnum rndum,

259

bleikum skjldum, dafar darraar; en ar drakk Atli vn valhllu, verir stu ti at vara eim Gunnari, af eir hr vitja kvmi me geiri gjallanda at vekja gram hildi. 15. Systir fann eira snemst, at eir sal kmu brr hennar bir, bjri var hon ltt drukkin: "Rinn ertu n, Gunnarr. Hvat muntu, rkr, vinna vi Hna harmbrgum? Hll gakk r snemma. 16. Betr hefir , brir, at brynju frir, sem hjalmum aringreypum at sa heim Atla, stir slum slheia daga, ni nauflva ltir nornir grta, Hna skjaldmeyjar herfi kanna, en Atla sjalfan ltir ormgar koma, n er s ormgarr ykkr of folginn." Gunnarr kva: 17. "Seinat er n, systir, at samna Niflungum; langt er at leita la sinnis til, ef rosmufjll Rnar rekka neissa." 18. Fengu eir Gunnar ok fjtur settu

260

vin Borgunda ok bundu fastla. 19. Sjau hj Hgni sveri hvssu, en inum tta hratt hann eld heitan; sv skal frkn fjndum verjask [sem] Hgni vari hendr [snar]. 20. -- -- Gunnars; frgu frknan, ef fjr vildi, gotna jann, gulli kaupa. Gunnarr kva: 21. "Hjarta skal mr Hgna hendi liggja blugt, r brjsti skorit baldria saxi slrbeitu, syni jans." 22. Skru eir hjarta Hjalla r brjsti blugt ok bj lgu ok bru at fyr Gunnar. 23. kva at Gunnarr, gumna drttinn: "Hr hefi ek hjarta Hjalla ins blaua, lkt hjarta Hgna ins frkna, er mjk bifask, er bji liggr, bifisk halfu meir, er brjsti l." 24.

261

Hl Hgni, er til hjarta skru kvikvan kumblasmi, klkkva hann szt hugi; blugt at bj lgu ok bru fyr Gunnar. 25. Mrr kva at Gunnarr geirniflungr: "Hr hefi ek hjarta Hgna ins frkna, lkt hjarta Hjalla ins blaua, er ltt bifask, er bji liggr, bifisk svgi mjk, er brjsti l. 26. Sv skaltu, Atli, augum fjarri, sem munt menjum vera; er und einum mr ll of folgin hodd Niflunga, lifir-a n Hgni. 27. Ey var mr tja, mean vit tveir lifum, n er mr engi, er ek einn lifik. Rn skal ra rgmalmi skatna, svinn, skunna arfi Niflunga, - veltanda vatni lsask valbaugar, heldr en hndum gull skni Hna brnum." Atli kva: 28. "kvi r hvlvgnum, haftr er n bndum."

262

29. Atli inn rki rei Glaum mnum, sleginn rgornum, sifjungr eira. -- -- -Gurn sigtfa, varnai vi trum, vain yshllu. Gurn kva: 30. "Sv gangi r, Atli, sem vi Gunnar ttir eia oft of svara ok r of nefnda, at sl inni surhllu ok at Sigts bergi, hlkvi hvlbejar ok at hringi Ullar." Ok meir aan menvr bituls dolgrgni dr til daus skokkr. 31. Lifanda gram lagi gar, an er skriinn var, skatna mengi, innan ormum, en einn Gunnarr heiftmr hrpu hendi kni, glumu strengir; sv skal gulli frkn hringdrifi vi fira halda. 32. Atli lt lands sns vit j eyrskan aftr fr mori; dynr var gari, drslum of rungit, vpnsngr vira,

263

vru af heii komnir. 33. t gekk Gurn Atla ggn me gylltum klki at reifa gjld rgnis: "iggja knttu, engill, inni hllu glar at Gurnu gnadda niflfarna." 34. Umu lsklir Atla vnhfgar, er hll saman Hnar tlusk, gumar gransir, gengu inn hvatir. 35. Skvai in skrleita -- -- -veigar eim at bera, afkr ds jfrum ok lkrsir vali nauug nefflum, en n sagi Atla: 36. "Sona hefir inna, svera deilir, hjrtu hrdreyrug vi hunang of tuggin; melta knttu, mugr, manna valbrir, eta at lkrsum ok ndugi at senda. 37. Kallar-a san til kna inna Erp n Eitil, lreifa tv; sr-a-u san seti miju gulls milendr geira skefta,

264

manar meita n mara keyra." 38. Ymr var bekkjum, afkrr sngr vira, gnr und guvefjum, grtu brn Hna; nema ein Gurn, er hon va grt brr sna berhara ok buri svsa, unga, fra, er hon vi Atla gat. 39. Gulli sri in gaglbjarta, hringum rauum reifi hon hskarla; skp lt hon vaxa, en skran malm vaa, va flj ekki gi fjarghsa. 40. varr Atli an hafi hann sik drukkit, vpn hafi hann ekki, varnai-t hann vi Gudrnu, oft var s leikr betri, er au lint skyldu oftar um famask fyr lingum. 41. Hon be broddi gaf bl at drekka hendi helfssi ok hvelpa leysti, hratt fyr hallar dyrr ok hskarla vaki brandi brr heitum, au lt hon gjld brra. 42. Eldi gaf hon alla, er inni vru

265

ok fr mori eira Gunnars komnir vru r Myrkheimi; forn timbr fellu, fjarghs ruku, br Bulunga, brunnu ok skjaldmeyjar inni aldrstamar, hnigu eld heitan. 43. Fullrtt er um etta, ferr engi sv san brr brynju brra at hefna; hon hefir riggja jkonunga banor borit, bjrt, r sylti. Enn segir gleggra Atlamlum inum grnlenzkum.

266

Atlaml in grnlenzku
1. Frtt hefir ld vu, er endr of geru seggir samkundu, s var nt fstum, xtu einmli, yggr var eim san ok it sama sonum Gjka, er vru sannrnir. 2. Skp xtu skjldunga, - skyldu-at feigir, illa rsk Atla, tti hann hyggju; felldi sto stra, strddi sr harla, af bragi bo sendi, at kvmi brtt mgar. 3. Horsk var hsfreyja, hugi at mannviti; lag heyri hon ora, hvat eir laun mltu; var vant vitri, vildi hon eim hjalpa, skyldi of s sigla, en sjalf n komsk-at. 4. Rnar nam at rsta, rengdi r Vingi - frs var hann fltandi -, r hann fram seldi; fru san sendimenn Atla um fjr Lima, ar er frknir bjuggu. 5. lvrir uru ok elda kyndu, hugu vtr vla, er eir vru komnir;

267

tku eir frnir, er eim frr sendi, hengu slu, hugu-t at vara. 6. Kom Kostbera, kvn var hon Hgna, kona kapps glig, ok kvaddi ba; gl var ok Glaumvr, er Gunnarr tti, fellsk-at sar sviri, ssti of rf gesta. 7. Buu eir heim Hgna, ef hann heldr fri, sn var svipvsi, ef eir sn gi; ht fr Gunnarr, ef Hgni vildi, Hgni v ntti-t, er hinn of ri. 8. Bru mj mrar, margs var alls beini; fr ar fjl horna, unz tti fulldrukkit. 9. Hj geru hvlu sem eim hgst tti; kennd var Kostbera, kunni hon skil rna, innti orstafi at eldi ljsum; gta var hon tungu gma ba, vru sv villtar, at var vant at ra. 10. Sing fru san sna au Hgni; dreymi drttlta, duli ess vtki,

268

sagi horsk hilmi, egars hon r vakna: 11. "Heiman gerisk , Hgni, hyggu at rum, fr er fullrninn, far sinn annat; r ek r rnar, er reist n systir, bjrt hefir r eigi boit sinn etta. 12. Eitt ek mest undrumk, mk-at ek enn hyggja, hvat var vitri, er skyldi villt rsta; v at sv var vsat, sem undir vri bani ykkarr beggja, ef it brla kvmi; vant er stafs vfi, ea valda arir." Hgni kva: 13. "Allar ro illgar, kk-a ek ess kynni vilk-a ek ess leita, nema launa eigim; okkr mun gramr gulli reifa glrauu; umk ek aldregi, tt vr gn fregnim." Kostbera kva: 14. "Stopalt munu ganga, ef it stundi angat; ykkr mun stkynni eigi sinn etta; dreymdi mik, Hgni, dyljumk at eigi; ganga mun ykkr andris, ea ella hrumk. 15. Blju huga ek na

269

brenna eldi, hryti hr logi hs mn ggnum." Hgni kva: 16. "Liggja hr lnkli, au er ltt rki, au munu brtt brenna, au er blju stt." Kostbera kva: 17. "Bjrn huga ek hr inn kominn, bryti upp stokka, hristi sv hramma, at vr hrdd yrim; munn oss mrg hefi, sv at vr mttim ekki; ar var ok rmmun eygi sv ltil." Hgni kva: 18. "Ver mun ar vaxa, vera tt snemma, hvtabjrn hugir, ar mun hregg austan." Kostbera kva: 19. "rn huga ek hr inn fljga at endlngu hsi, at mun oss drjgt deilask, dreifi hann oss ll bli, huga ek af heitum at vri hamr Atla." Hgni kva: 20. "Sltrum ssliga, sum roru, oft er at fyr xnum, er rnu dreymir; heill er hugr Atla, hvatki er ik dreymir." Lokit v ltu, lr hver ra.

270

21. Vknuu vel borin, var ar sams dmi, gettisk ess Glaumvr, at vri grand svefna -- -- -- vi Gunnarr at fa tvr leiir. Glaumvr kva: 22. "Grvan huga ek r galga, gengir at hanga, ti ik ormar, yra ek ik kvikvan, gerisk rk ragna; r , hvat at vri." Gunnarr kva: 23. ........... Glaumvr kva: 24. "Blgan huga ek mki borinn r serk num - illt er svefn slkan at segja naumanni, geir huga ek standa ggnum ik mijan, emjuu ulfar endum bum." Gunnarr kva: 25. "Rakkar ar renna, rask mjk geyja, oft verr glaumr hunda fyr geira flaugun." Glaumvr kva: 26. " huga ek hr inn renna at endlngu hsi, yti af jsti, eystisk of bekki, bryti ftr ykra brra hr tveggja, geri-t vatn vgja; vera mun at fyr nkkvi."

271

Gunnarr kva: 27. ........... Glaumvr kva: 28. "Konur hugak dauar koma ntt hingat, vri-t vart bnar, vildi ik kjsa, byi r brliga til bekkja sinna; ek kve aflima ornar r dsir." Gunnarr kva: 29. "Seinat er at segja, sv er n rit; forumk-a fr , alls ar fara tlat; margt er mjk glkligt, at mynim skammir." 30. Litu er lsti, ltusk eir fsir, allir upp rsa, nnur au lttu, fru fimm saman, fleiri til vru halfu hskarlar, hugat var v illa. Snvarr ok Slarr, synir vru eir Hgna, Orkning ann htu, er eim enn fylgi, blr var brr skjaldar brir hans kvnar. 31. Fru fagrbnar, unz au fjrr skili; lttu vallt ljsar, ltu-at heldr segjask. 32. Glaumvr kva at ori,

272

er Gunnarr tti, mlti hon vi Vinga, sem henni vert tti: "Veitk-at ek, hvrt verlauni at vilja ossum; glpr er gests kvma, ef gerisk nakkvat." 33. Sr Vingi, sr r hann ltt eira: "Eigi hann jtnar, ef hann at yr lygi, galgi grvallan, ef hann gri hygi." 34. Bera kva at ori, bl hug snum: "Sigli r slir ok sigr rni; fari sem ek fyr mlik, fst eigi v nta." 35. Hgni svarai, hugi gtt nnum: "Huggizk it, horskar, hvgi er at gervisk; mla at margir, missir strum, mrgum rr litlu, hv verr leiddr heiman." 36. Ssk til san, r sundr hyrfi, hygg ek skp skiptu, skilusk vegir eira. 37. Ra nmu rki, rifu kjl halfan, beystu bakfllum, brugusk heldr reiir, hmlur slitnuu, hir brotnuu, geru-t far festa,

273

r eir fr hyrfi. 38. Litlu ok lengra, - lok mun ek ess segja -, b s eir standa, er Buli tti; htt hriktu grindr, er Hgni kni. 39. Or kva Vingi, ats n vri: "Fari firr hsi, - fltt er til skja, brtt hefi ek ykkr brennda, brags skulu hggnir, fagrt ba ek ykkr kvmu, fltt var undir ella hean bi, mean ek hegg yr galga." 40. Or kva hitt Hgni, hugi ltt vgja, varr at vttugi, er var at reyna: "Hira oss hra, hafu at fram sjaldan, ef eykr ori, illt muntu r lengja." 41. Hrundu eir Vinga ok hel drpu, xar at lgu, mean nd hixti. 42. Flykkusk eir Atli ok fru brynjur, gengu sv grvir, at var garr milli; urpusk orum allir senn reiir: "Fyrr vrum fullra at firra yr lfi."

274

43. " sr at illa, ef hfu r rit, en eru bnir, ok hfum einn felldan, laman til heljar, lis var s yvars." 44. ir uru, er at or heyru, foruu fingrum ok fengu snri, skutu skarpliga ok skjldum hlfusk. 45. Inn kom andspilli, hvat ti drgu, halir fyr hllu, heyru rl segja. 46. tul var Gurn, er hon ekka heyri, hlain halsmenjum, hreytti hon eim gervllum, slngi sv silfri, at sundr hrutu baugar. 47. t gekk hon san, yppi-t ltt hurum, fr-a flt eygi ok fagnai komnum, hvarf til Niflunga, s var hinzt kveja, fylgi sar slku, sagi hon mun fleira: 48. "Leitaa ek lkna at letja ykkr heiman, skpum vir manngi, ok skulu hr komnir." Mlti af mannviti, ef mundu sttask; ekki at reusk,

275

allir n kvu. 49. S slborin, at eir srt lku, hugi harri ok hrauzk r skikkju; nkan tk hon mki ok nija fjr vari, hg var-at hjaldri, hvars hon hendr festi. 50. Dttir lt Gjka drengi tv hnga, brur hj hon Atla, bera var ann san, skapi hon sv skru, skelldi ft undan. 51. Annan r hon hggva, sv at s upp reis-at, helju hon ann hafi, eygi henni hendr skulfu. 52. jrku ar geru, eiri var vi brugit, at br of allt annat, er unnu brn Gjka; sv kvu Niflunga, mean sjalfir lifu, skapa skn sverum, sltask af brynjur, hggva sv hjalma sem eim hugr dygi. 53. Morgin mest vgu, unz mijan dag lddi, ttu alla ok nduran dag; fyrr var fullvegit, fli vllr bli, tjn r fellu, efri eir uru. Beru tveir sveinar

276

ok brir hennar. 54. Rskr tk at ra, tt hann reir vri: "Illt er um litask, yr er at kenna; vrum rr tigir, egnar vgligir, eftir lifum ellifu, r er ar brunnit. 55. Br vrum fimm, er Bula misstum; hefir n Hel halfa, en hggnir tveir liggja. 56. Mg gat ek mikla, mk-a-k v leyna, kona vliga, knk-a ek ess njta; hljtt ttum sjaldan, sz komt hendr ossar, firran mik frndum, fi oft svikinn, sendu systur helju, slks ek mest kennumk." Gurn kva: 57. "Getr ess, Atli, gerir sv fyrri, mur tkt mna ok myrir til hnossa, svinna systrungu sveltir helli, hlgligt mr at ykkir, er inn harm tnir; goum ek at akka, er r gengsk illa." Atli kva: 58. "Eggja ek yr, jarlar, auka harm stran vfs ins vegliga, vilja ek at lta;

277

kosti sv keppa, at klkkvi Gurn, sa ek at mtta, at hon sr n yni-t. 59. Taki r Hgna ok hyldi me knfi, skeri r hjarta, skulu ess grvir, Gunnar grimmgan galga festi, belli v bragi, bji til ormum." Hgni kva: 60. "Ger, sem til lystir, glar munk ess ba, rskr munk r reynask, reynt hefi ek fyrr brattara; hfu hnekking, mean heilir vrum, n erum sv srir, at mtt sjalfr valda." 61. Beiti at mlti, bryti var hann Atla: "Tkum vr Hjalla, en Hgna forum, hgum vr halft yrkjum, hann er skapdaui, lifir-a sv lengi, lskr mun hann heitinn." 62. Hrddr var hvergtir, helt-a in lengr rmi, kunni klkkr vera, kleif r hverja; vesall lzk vgs eira, er skyldi vss gjalda, ok sinn dag dapran at deyja fr svnum, allri rkostu, er hann r hafi.

278

63. Tku eir brs Bula ok brugu til knfi, pi illrli, r odds kenndi, tm lzk at eiga teja vel gara, vinna it vergasta, ef hann vi rtti, feginn lzk Hjalli, at hann fjr gi. 64. Gttisk ess Hgni - gerva sv fri -, at rna naugum, at undan gengi: "Fyrir kve ek mr minna at fremja leik enna. Hv mynim hr vilja heyra skrktun?" 65. rifu eir jgan, var kostr engi rekkum rakkltum r enn lengr dvelja; hl Hgni, heyru dagmegir, keppa hann sv kunni, kvl hann vel oli. 66. Harpu tk Gunnarr, hrri ilkvistum, sla hann sv kunni, at sntir grtu, klukku eir karlar, er kunnu grst heyra; rkri r sagi; raftar sundr brustu. 67. D drir, dags var heldr snemma, ltu eir lesti lifa rttir.

279

68. Strr ttisk Atli, st hann of ba, horskri harm sagi ok r heldr at brega: "Morginn er n, Gurn, misst hefir r hollra; sums ertu sjalfskapa, at hafi sv gengit." Gurn kva: 69. "Feginn ertu, Atli, ferr vg lsa, munu r irar, ef allt reynir; s mun erf eftir, ek kann r segja: Ills gengsk r aldri, nema ek ok deyja." Atli kva: 70. "Kann ek slks synja, s ek til r annat halfu hgligra, - hfnum oft gu -, mani mun ek ik hugga, mtum gtum, silfri snhvtu, sem sjalf vilir." Gurn kva: 71. "n er ess engi, ek vil v nta; sleit ek sttir, er vru sakar minni; afkr ek r tta, mun n ga, hrfa ek um hotvetna, mean Hgni lifi. 72. Alin vit upp vrum einu hsi, lkum leik margan ok lundi xum, gddi okkr Grmhildr

280

gulli ok halsmenjum; bana muntu mr brra bta aldrigi n vinna ess ekki, at mr vel ykki. 73. Kostum drepr kvenna karla ofrki; kn gengr hnefi, ef kvistir verra; tr tekr at hnga, ef hggr tg undan; n mttu einn, Atli, llu hr ra." 74. Gntt var grunngi, er gramr v tri, sn var sveipvsi, ef hann sn gi; krpp var Gurn, kunni of hug mla, ltt hon sr geri, lk hon tveim skjldum. 75. xti hon ldrykkjur at erfa brr sna, samr lzk ok Atli at sna gerva. 76. Lokit v ltu, lagat var drykkju, s var samkunda vi svrfun ofmikla; strng var strhugu, strddi hon tt Bula, vildi hon ver snum vinna ofrhefndir. 77. Lokkai hon litla ok lagi vi stokki, glpnuu grimmir ok grtu eygi,

281

fru fam mur, frttu, hvat skyldi. Gurn kva: 78. "Spyri ltt eftir, spilla tla ek bum, lyst vrumk ess lengi at lyfja ykkr elli." Sveinarnir kvu: "Bltt, sem vill, brnum, bannar at manngi, skmm mun r reii, ef reynir grva." 79. Br barnsku brra in kappsvinna, skipti-t skapliga, skar hon hals ba. Enn frtti Atli, hvert farnir vri sveinar hans leika, er hann s hvergi. Gurn kva: 80. "Yfir rumk ganga Atla til segja; dylja munk ik eigi, dttir Grmhildar; glaa mun ik minnst, Atli, ef grva reynir; vakir v mikla, er vtt brr mna. 81. Svaf ek mjk sjaldan, sans eir fellu, ht ek r hru, hefi ek ik n minntan; morgin mr sagir, man ek enn ann grva, n er ok aftann, tt slkt at frtta. 82. Maga hefir inna

282

misst, sem szt skyldir, hausa veizt eira hafa at lsklum, drga ek r sv drykkju, dreyra blett ek eira. 83. Tk ek eira hjrtu, ok teini steikak, selda ek r san, sagak, at kalfs vri: einn v ollir, ekki rttu leifa, tggtu tliga, trir vel jxlum. 84. Barna veiztu inna, bir sr fr verra; hlut veld ek mnum, hlumk ekki." Atli kva: 85. "Grimm vartu, Gurn, er gera sv mttir, barna inna bli at blanda mr drykkju; sntt hefir sifjungum, sem sizt skyldir, mr ltr ok sjalfum millum ills ltit." Gurn kva: 86. "Vili mr enn vri at vega ik sjalfan, ftt er fullilla farit vi gram slkan; drgt fyrr hafir at, er menn dmi vissu-t til, heimsku, harris heimi essum; n hefir enn aukit, at er an frgum; greipt glp stran, grt hefir itt erfi." Atli kva:

283

87. "Brennd muntu bli ok bari grjti r, hefir rnat atstu beiisk." Gurn kva: "Seg r slkar sorgir r morgin, frra vil ek daua fara ljs annat." 88. Stu samtnis, sendusk frhugi, hendusk heiftyri, hvrtki sr uni; heift x Hniflungi, hugi strri, gat fyr Gurnu, at hann vri grimmr Atla. 89. Kmu hug henni Hgna vifarar, tali happ hnum, ef hann hefnt ynni. Veginn var Atli, var ess skammt ba, sonr v Hgna ok sjalf Gurn. 90. Rskr tk at ra, rakisk r svefni, kenndi brtt benja, bands kva hann rf enga: "Segi it sannasta, hverr v son Bula, emk-a ek ltt leikinn, lfs tel ek vn enga." Gurn kva: 91. "Dylja mun ik eigi dttir Grmhildar, ltumk v valda, er lr na fi,

284

en sumu sonr Hgna, er ik sr ma." Atli kva: 92. "Vait hefir at vgi, tt vri-t skaplikt, illt er vin vla, anns r vel trir; beiddr fr ek heiman at bija n, Gurn. 93. Leyf vartu ekkja, ltu strra, var-a vn lygi, er vr of reyndum; frtu heim hingat, fylgi oss herr manna, allt var tarligt um rar ferir. 94. Margs var alls smi manna tginna, naut vru rin, nutum af strum, ar var fjl far, fengu til margir. 95. Mund galt ek mrri meima fjl iggja, rla ra tigu, jar sjau gar, sm var at slku, silfr var meira. 96. Lztu r allt ykkja, sem ekki vri, mean lnd au lgu, er mr leifi Buli, grftu sv undir, geri-t hlut iggja; svru lztu na sitja oft grtna,

285

fann ek hug heilum hjna vtr san." Gurn kva: 97. "Lgr n, Atli, tt ek at ltt rekja; heldr var ek hg sjaldan, hftu strum; bruzk r brr ungir, bruzk rg milli; halft gekk til heljar r hsi nu; hrolldi hotvetna at er til hags skyldi. 98. rj vrum systkin, ttum vgin, frum af landi, fylgum Siguri, skva vr ltum, skipi hvert vrt stri, rkuum at aunu, unz vr austr kmum. 99. Konung drpum fyrstan, kurum land ara, hersar oss hnd gengu, hrslu at vissi; vgum r skgi anns vildum syknan, settum ann slan, er sr n tti-t. 100. Daur var inn hnski, drap brtt kosti, strangt var angr ungri ekkju nafn hljta; kvl tti kvikri at koma hs Atla, tti r kappi, illr var s missir. 101. Komt-a-u af v ingi,

286

er vr at frgim, at sk sttir n slekir ara; vildir vallt vgja en vtki halda, kyrrt of v lta, -- -- -- -- -- --" Atli kva: 102. "Lgr n, Gurn, ltt mun vi btask hluti hvrigra, hfum ll skaran. Geru n, Gurn, af gzku inni okkr til gtis, er mik t hefja." Gurn kva: 103. "Knrr mun ek kaupa ok kistu steinda, vexa vel blju at verja itt lki, hyggja rf hverja, sem vit holl vrim." 104. Nr var Atli, nijum str xti, efndi trborin allt ats r heita; fr vildi Gudrn fara sr at spilla, uru dvl dgra, d hon sinn annat. 105. Sll er hverr san, er slkt getr fa j at afreki, sems l Gjki; lifa mun at eftir landi hverju eira rmli, hvargi er j heyrir.

287

Gurnarhvt
Fr Gurnu. Gurn gekk til svar, er hon hafi drepit Atla. Gekk hon t sinn ok vildi fara sr. Hon mtti eigi skkva. Rak hana yfir fjrinn land Jnakrs konungs. Hann fekk hennar. eira synir vru eir Srli ok Erpr ok Hamir. ar fddist upp Svanhildr Sigurardttir. Hon var gift Jrmunrekk inum rkja. Me honom var Bikki. Hann r at, at Randvr konungs son skyldi taka hana. at sagi Bikki konungi. Konungr lt hengja Randv, en troa Svanhildi undir hrossa ftum. En er at spuri Gurn, kvaddi hon sonu sna. 1. fr ek sennu slrfengligsta, trau ml, tali af trega strum, er harhugu hvatti at vgi grimmum orum Gurn sonu: 2. "Hv siti r, hv sofi lfi, hv tregr-at ykkr teiti at mla, er Jrmunrekkr yra systur, unga at aldri, jm of traddi, hvtum ok svrtum, hervegi, grm, gangtmum Gotna hrossum? 3. Uru-a it glkir eim Gunnari n in heldr hugir sem var Hgni; hennar mundu it hefna leita, ef m tti minna brra ea haran hug Hnkonunga." 4. kva at Hamir

288

inn hugumstri: "Ltt myndir leyfa d Hgna, er Sigur vku svefni r; bkr vru nar enar blhvtu ronar vers dreyra, folgnar valbli. 5. Uru r beggja brra hefndir slrar ok srar, er sonu myrir; knttim allir Jrmunrekki samhyggjendr systur hefna. 6. Beri hnossir fram Hnkonunga; hefir okkr hvatta at hjringi." 7. Hljandi Gurn hvarf til skemmu, kumbl konunga r kerum vali, sar brynjur, ok sonum fri, hlusk mgir mara bgu. 8. kva at Hamir inn hugumstri: "Sv kemsk meir aftr mur at vitja geir-Njrr hniginn Goju, at erfi at ll oss drykkir, at Svanhildi ok sonu na."

289

9. Gurn grtandi, Gjka dttir, gekk hon tregliga ti sitja ok at telja trughlra mug spjll margan veg: 10. "rj vissa ek elda, rj vissa ek arna, var ek rimr verum vegin at hsi; einn var mr Sigurr llum betri, er brr mnir at bana uru. 11. Svrra sra sk-at ek n kunna, -- -- -meir ttusk mr of stra, er mik lingar Atla gfu. 12. Hna hvassa ht ek mr at rnum; mttig-a-k blva betr of vinna, r ek hnf hfu af Hniflungum. 13. Gekk ek til strandar, grm vark nornum, vilda ek hrinda str gri eira; hfu mik, n drekku, hvar brur, v ek land of stk, at lifa skyldak. 14.

290

Gekk ek be, hugak mr fyr betra, rija sinni jkonungi; l ek mr j, erfivru, erfivru, Jnakrs sonum. 15. En um Svanhildi stu jar, er ek minna barna bazt fullhugak; sv var Svanhildr sal mnum sem vri smleitr slar geisli. 16. Gdda ek gulli ok guvefjum, r ek gfak Gojar til; at er mr harast harma minna of ann inn hvta hadd Svanhildar, auri trddu und ja ftum. 17. En s srastr, er eir Sigur minn, sigri rntan, sing vgu, en s grimmastr, er eir Gunnari frnir ormar til fjrs skriu, en s hvassastr, er til hjarta konung blauan kvikvan skru. 18. Fjl man ek blva, -- -- --

291

Beittu, Sigur, inn blakka mar, hest inn hrafra lttu hinig renna; sitr eigi hr snr n dttir, s er Gurnu gfi hnossir. 19. Minnsktu, Sigurr, hvat vit mltum, er vit be bi stum, at myndir mn, mugr, vitja, halr, r helju, en ek n r heimi. 20. Hlai r, jarlar, eikikstinn, lti ann und hilmi hstan vera; megi brenna brjst blvafullt eldr, rungit um hjarta ini sorgir." 21. Jrlum llum al batni, sntum llum sorg at minni, at etta tregrf of talit vri.

292

Hamisml
1. Spruttu ti tregnar ir, grti alfa in glstmu; r of morgin manna blva stir hverjar sorg of kveykva. 2. Var-a at n n gr, at hefir langt liit san, - er ftt fornara, fremr var at halfu, er hvatti Gurn Gjka borin, sonu sna unga at hefna Svanhildar: 3. "Systir var ykkur Svanhildr of heitin, s er Jrmunrekkr jm of traddi, hvtum ok svrtum hervegi, grm, gangtmum Gotna hrossum. 4. Eftir er ykkr rungit jkonunga; lifi einir r tta ttar minnar. 5. Einst em ek orin, sem sp holti, fallin at frndum sem fura at kvisti, vain at vilja, sem vir at laufi,

293

 er in kvistska kemr um dag varman." 6. Hitt kva Hamir inn hugumstri: "Ltt myndir , Gurn, leyfa d Hgna, er eir Sigur vku svefni r, saztu be, en banar hlgu. 7. Bkr vru nar inar blhvtu ofnar vlundum, flutu vers dreyra; svalt Sigurr, saztu yfir dauum, glja n gir, Gunnarr r sv vildi. 8. Atla ttisk stra at Erps mori ok at Eitils aldrlagi, at var r enn verra; sv skyldi hverr rum verja til aldrlaga sveri srbeitu, at sr n strddi-t." 9. Hitt kva Srli, - svinna hafi hann hyggju -: "Vilk-at ek vi mur mlum skipta; ors ykkir enn vant ykkru hvru. Hvers bir n, Gurn, er at grti n fr-at? 10. Brr grt na ok buri svsa, nija nborna leidda nr rgi;

294

okkr skaltu ok, Gurn, grta ba, er hr sitjum feigir mrum, fjarri munum deyja." 11. Gengu r gari grvir at eiskra, liu yfir ungir rig fjll mrum hnlenzkum mors at hefna. 12. Fundu strti strbrgttan: "Hv mun jarpskammr okkr fulltingja?" 13. Svarai inn sundrmri, sv kvask veita mundu fullting frndum, sem ftr rum. "Hvat megi ftr fti veita n holdgrin hnd annarri?" 14. kva at Erpr einu sinni, - mrr of lk mars baki -: "Illt er blauum hal brautir kenna." Ku haran mjk hornung vera. 15. Drgu eir r ski skiarn, mkis eggjar, at mun flagi; verru eir rtt sinn at rijungi, ltu mg ungan til moldar hnga.

295

16. Skku loa, skalmir festu, ok gbornir smugu guvefi. 17. Fram lgu brautir, fundu vstigu ok systurson sran meii, vargtr vindkld vestan bjar, trtti trnu hvt, titt var-at ba. 18. Glamr var hllu, halir lreifir, ok til gota ekki geru at heyra, r halr hugfullr horn of aut. 19. Segja fru rir Jrmunrekki, at snir vru seggir und hjalmum: "Ri r um r, rkir eru komnir, fyr mttkum hafi r mnnum mey of tradda." 20. Hl Jrmunrekkr, hendi drap kampa, beiddisk-at brngu, bvaisk at vni; skk hann skr jarpa, s skjld hvtan, lt hann sr hendi hvarfa ker gullit. 21. "Sll ek ttumk, ef ek sj kntta

296

Hami ok Srla hllu minni, buri mynda ek binda me boga strengjum, g brn Gjka festa galga." 22. Hitt kva Hrrgl, st of hleum, mfingr mlti vi mg enna: -- -- -"v at at heita, at hligi myni; megu tveir menn einir tu hundru Gotna binda ea berja borg inni hu." 23. Styrr var ranni, stukku lsklir, bli bragnar lgu, komit r brjsti Gotna. 24. Hitt kva Hamir inn hugumstri: "stir, Jrmunrekkr, okkarrar kvmu brra sammra innan borgar innar; ftr sr na, hndum sr num, Jrmunrekkr, orpit eld heitan." 25. hraut vi inn reginkunngi baldr hrynju, sem bjrn hryti: "Grti r gumna, alls geirar n bta, eggjar n arn Jnakrs sonu."

297

26. Hitt kva Hamir inn hugumstri: "Bl vanntu, brir, er ann belg leystir; oft r eim belg bll r koma." Srli Kva: 27. "Hug hefir , Hamir, ef hefir hyggjandi; mikils er mann hvern vant, er mannvits er!" Hamir kva: 28. "Af vri n hfu, ef Erpr lifi, brir okkarr inn bfrkni, er vit braut vgum, verr inn vgfrkni, - hvttumk at dsir, gumi inn gunnhelgi, - gerumk at vgi -." Srli kva: 29. "Ekki hygg ek okkr vera ulfa dmi, at vit mynim sjalfir of sakask sem grey norna, er grug eru aun of alin. 30. Vel hfum vit vegit, stndum val Gotna, ofan eggmum, sem ernir kvisti; gs hfum trar fengit, tt skylim n ea gr deyja; kveld lifir mar ekki eftir kvi norna." 31. ar fell Srli at salar gafli,

298

enn Hamir hn at hsbaki. etta eru kllu Hamissml in fornu.

299

Baldrs draumar

(Vegtamskvia)
1. Senn vru sir allir ingi ok synjur allar mli, ok um at ru rkir tvar, hv vri Baldri ballir draumar. 2. Upp reis inn, alda gautr, ok hann Sleipni sul of lagi; rei hann nir aan niflheljar til; mtti hann hvelpi, eim er r helju kom. 3. S var blugr um brjst framan ok galdrs fur gl of lengi; fram rei inn, foldvegr duni; hann kom at hvu Heljar ranni. 4. rei inn fyrir austan dyrr, ar er hann vissi vlu leii; nam hann vittugri valgaldr kvea, unz nauig reis, ns or of kva: 5. "Hvat er manna at mr kunnra, er mr hefir aukit

300

erfitt sinni? Var ek snivin snvi ok slegin regni ok drifin dggu, dau var ek lengi." inn kva: 6. "Vegtamr ek heiti, sonr em ek Valtams; segu mr r helju, ek mun r heimi: Hveim eru bekkir baugum snir, flet fagrlig flu gulli?" Vlva kva: 7. "Hr stendr Baldri of brugginn mjr, skrar veigar, liggr skjldr yfir, en smegir ofvni; nauug sagak, n mun ek egja." inn kva: 8. "egj-at-tu, vlva, ik vil ek fregna, unz alkunna, vil ek enn vita: Hverr mun Baldri at bana vera ok ins son aldri rna?" Vlva kva: 9. "Hr berr hvan hrrbam inig, hann mun Baldri at bana vera ok ins son aldri rna; nauug sagak, n mun ek egja."

301

inn kva: 10. "egj-at-tu, vlva, ik vil ek fregna, unz alkunna, vil ek enn vita: Hverr mun heift Hei hefnt of vinna ea Baldrs bana bl vega?" Vlva kva: 11. Rindr berr Vla vestrslum, s mun ins sonr einnttr vega: hnd of vr n hfu kembir, r bl of berr Baldrs andskota; nauug sagak, n mun ek egja." inn kva: 12. "egj-at-tu, vlva, ik vil ek fregna, unz alkunna, vil ek enn vita: Hverjar ro r meyjar, er at muni grta ok himin verpa halsa skautum?" Vlva kva: 13. "Ert-at-tu Vegtamr, sem ek huga, heldr ertu inn, aldinn gautr." inn kva: "Ert-at-tu vlva n vs kona, heldr ertu riggja ursa mir." Vlva kva:

302

14. "Heim r , inn, ok ver hrigr, sv komir manna meir aftr vit, er lauss Loki lr r bndum ok ragna rk rjfendr koma."

303

Rgsula
Sv segja menn fornum sgum, at einnhverr af sum, s er Heimdallr ht, fr ferar sinnar ok fram me sjvarstrndu nkkurri, kom at einum hsab ok nefndist Rgr. Eftir eiri sgu er kvi etta: 1. r kvu ganga grnar brautir flgan ok aldinn s kunnigan, ramman ok rskvan Rg stganda. 2. Gekk hann meir at at mirar brautar; kom hann at hsi, hur var gtti; inn nam at ganga, eldr var golfi; hjn stu ar hr at arni, i ok Edda, aldinfalda. 3. Rgr kunni eim r at segja; meir settisk hann mira fletja, en hli hvra hjn salkynna. 4. tk Edda kkvinn hleif, ungan ok ykkvan, runginn sum; bar hon meir at at mira skutla, so var bolla, setti bj; var kalfr soinn krsa beztr. 5. Rgr kunni eim

304

r at segja; reis hann upp aan, rsk at sofna; meir lagisk hann mirar rekkju, en hli hvra hjn salkynna. 6. ar var hann at at rar ntr saman, gekk hann meir at at mirar brautar; liu meir at at mnur nu. 7. J l Edda jsu vatni, hrvi svartan, htu rl. 8. Hann nam at vaxa ok vel dafna; var ar hndum hrokkit skinn, kropnir knar, fingr digrir, flligt andlit, lotr hryggr, langir hlar. 9. Nam han meir at at magns of kosta, bast at binda, byrar gerva; bar hann heim at at hrs gerstan dag. 10. ar kom at gari gengilbeina, aurr var iljum, armr slbrunninn, nirbjgt er nef, nefndisk r.

305

11. Mira fletja meir settisk hon; sat hj henni sonr hss; rddu ok rndu, rekkju geru rll ok r rungin dgr. 12. Brn lu au, - bjuggu ok unu, hygg ek at hti Hreimr ok Fjsnir, Klrr ok Kleggi, Kefsir, Flnir, Drumbr, Digraldi, Drttr ok Hsvir. Ltr ok Leggjaldi; lgu gara, akra tddu, unnu at svnum, geita gttu, grfu torf. 13. Dtr vru r Drumba ok Kumba, kkvinkalfa ok Arinnefja, Ysja ok Ambtt, Eikintjasna, Ttrughypja ok Trnubeina. aan eru komnar rla ttir. 14. Gekk Rgr at at rttar brautir, kom hann at hllu, hur var ski, inn nam at ganga, eldr var golfi, hjn stu ar, heldu sslu.

306

15. Mar tegli ar mei til rifjar; var skegg skapat, skr var fyrir enni, skyrtu rngva, skokkr var golfi. 16. Sat ar kona, sveigi rokk, breiddi fam, bj til var; sveigr var hfi, smokkr var bringu, dkr var halsi, dvergar xlum. Afi ok Amma ttu hs. 17. Rgr kunni eim r at segja; [meir settisk hann mira fletja, en hli hvra hjn salkynna]. 18. [ tk Amma] -- -- -var kalfr soinn krsa beztr. 19. [Rgr kunni eim r at segja] reis fr bori, r at sofna; meir lagisk hann mirar rekkju, en hli hvra hjn salkynna. 20. ar var hann at at rar ntr saman;

307

liu meir at at mnur nu. 21. J l Amma jsu vatni, klluu Karl, kona sveip rifti, rauan ok rjan, riuu augu. 22. Hann nam at vaxa ok vel dafna, xn nam at temja, arr at gerva, hs at timbra ok hlur sma, karta at gerva ok keyra plg. 23. Heim ku hanginluklu, geitakyrtlu, giftu Karli; Snr heitir s, settisk und rifti; bjuggu hjn, bauga deildu, breiddu bljur ok b geru. 24. Brn lu au, - bjuggu ok unu, ht Halr ok Drengr, Hlr, egn ok Smir, Breir, Bndi, Bundinskeggi, Bi ok Boddi, Brattskeggr ok Seggr. 25. Enn htu sv rum nfnum, Snt, Brr, Svanni, Svarri, Sprakki,

308

Flj, Sprund ok Vf, Feima, Ristill. aan eru komnar karla ttir. 26. Gekk Rgr aan rttar brautir; kom hann at sal, sur horfu dyrr, var hur hnigin, hringr var gtti. 27. Gekk hann inn at at, golf var strat; stu hjn, susk augu, Fair ok Mir, fingrum at leika. 28. Sat hsgumi ok sneri streng, alm of bendi, rvar skefti; en hskona hugi at rmum, strauk of rifti, sterti ermar. 29. Keisti fald, kinga var bringu, sar slur, serk blfan; brn bjartari, brjst ljsara, hals hvtari hreinni mjllu. 30. Rgr kunni eim r at segja; meir settisk hann mira fletja, en hli hvra hjn salkynna.

309

31. tk Mir merkan dk, hvtan af hrvi, huli bj, hon tk at at hleifa unna, hvta af hveiti, ok huli dk. 32. Framm setti hon fulla skutla, silfri vara, bj, fin fleski ok fugla steika, vn var knnu, varir klkar; drukku ok dmu, dagr var sinnum. 33. Rgr kunni eim r at segja; reis hann at at, rekkju geri. ar var hann at at rar ntr saman; gekk hann meir at at mirar brautar; liu meir at at mnur nu. 34. Svein l Mir, silki vafi, jsu vatni, Jarl ltu heita; bleikt var hr, bjartir vangar, tul vru augu sem yrmlingi. 35. Upp x ar Jarl fletjum; lind nam at skelfa,

310

leggja strengi, alm at beygja, rvar skefta, flein at fleygja, frkkur dja, hestum ra, hundum verpa, sverum brega, sund at fremja. 36. Kom ar r runni Rgr gangandi, Rgr gangandi, rnar kendi; sitt gaf heiti, son kvesk eiga; ann ba hann eignask alvllu, alvllu, aldnar byggir. 37. Rei hann meir aan myrkvan vi, hlug fjll, unz at hllu kom; skaft nam at dja, skelfi lind, hesti hleypi ok hjrvi br; vg nam at vekja, vll nam at rja, val nam at fella, v til landa. 38. R hann einn at at tjn bum, au nam skipta, llum veita meimar ok msma, mara svangrifja, hringum hreytti, hj sundr baug. 39. ku rir

311

rgar brautir, kmu at hllu, ar er Hersir bj; mey tti hann mjfingraa, hvta ok horska, htu Erna. 40. Bu hennar ok heim ku, giftu Jarli, gekk hon und lni; saman bjuggu au ok sr unu, ttir jku ok aldrs nutu. 41. Burr var inn ellsti, en Barn annat, J ok Aal, Arfi, Mgr, Nir ok Nijungr, - nmu leika, Sonr ok Sveinn, - sund ok tafl, Kundr ht enn, Konr var inn yngsti. 42. Upp xu ar Jarli bornir, hesta tmu, hlfar bendu, skeyti skfu, skelfu aska. 43. En Konr ungr kunni rnar, vinrnar ok aldrrnar; meir kunni hann mnnum bjarga, eggjar deyfa, gi lgja.

312

44. Klk nam fugla, kyrra elda, sefa of svefja, sorgir lgja, afl ok eljun tta manna. 45. Hann vi Rg jarl rnar deildi, brgum beitti ok betr kunni; laisk ok eiga gat Rgr at heita, rnar kunna. 46. Rei Konr ungr kjrr ok skga, kolfi fleygi, kyrri fugla. 47. kva at krka, sat kvisti ein: "Hvat skaltu, Konr ungr, kyrra fugla? Heldr mtti r hestum ra, [hjrvi brega] ok her fella. 48. Danr ok Danpr drar hallir, ra al en r hafi; eir kunnu vel kjli at ra, egg at kenna, undir rjfa." 49. Brn bjartari, brjst ljsara, hals hvtari

313

hreinni mjllu. 50. Bjuggu hjn, bauga deildu.

314

Hyndlulj
Freyja kva: 1. "Vaki mr meyja, vaki mn vina, Hyndla systir, er helli br; n er rkkr rkkra, ra vit skulum til Valhallar ok til vs heilags. 2. Bijum Herjafr hugum sitja, hann geldr ok gefr gull verungu; gaf hann Hermi hjalm ok brynju, en Sigmundi sver at iggja. 3. Gefr hann sigr sumum, en sumum aura, mlsku mrgum ok mannvit firum; byri gefr hann brgnum, en brag skaldum, gefr hann mannsemi mrgum rekki. 4. rr mun hon blta, ess mun hon bija, at hann vi ik einart lti; er hnum ttt vi jtuns brir. 5. N taktu ulf inn einn af stalli, lt hann renna me runa mnum." Hyndla kva:

315

"Seinn er gltr inn goveg troa, vilk-at ek mar minn mtan hla. 6. Fl ertu, Freyja, er freistar mn, vsar augum oss annig, er hefir ver inn valsinni ttar unga Innsteins bur." Freyja kva: 7. "Dulin ertu, Hyndla, draums tlak r, er kver ver minn valsinni, ar er gltr glar Gullinbursti, Hildisvni, er mr hagir geru, dvergar tveir, Dinn ok Nabbi. 8. Senn vit r slum sitja vit skulum ok um jfra ttir dma, gumna eira, er fr goum kvmu. 9. eir hafa vejat Vala malmi ttarr ungi ok Angantr; skylt er at veita, sv at skati inn ungi furleif hafi eftir frndr sna. 10. Hrg hann mr geri

316

hlainn steinum, - n er grjt at at gleri orit; rau hann nju nauta bli; tri ttarr synjur. 11. N lttu forna nija tala ok upp bornar ttir manna: Hvat ek Skjldunga, hvat ek Skilfinga, hvat er linga, hvat er Ylfinga, hvat er hldborit, hvat er hersborit mest manna val und Migari?" Hyndla kva: 12. " ert, ttarr, borinn Innsteini, en Innsteinn var Alfi inum gamla, Alfr var Ulfi, Ulfr Sfara, en Sfari Svan inum raua. 13. Mur tti fair inn menjum gfga, hygg ek, at hon hti Hlds gyja; Fri var fair eirar, en Frund mir; ll tti tt s me yfirmnnum. 14. Aui var r flgastr manna, Halfdan fyrri hstr Skjldunga;

317

frg vru folkvg, au er framir geru, hvarfla ttu hans verk me himins skautum. 15. Eflisk hann vi Eymund stan manna, en hann v Sigtrygg me svlum eggjum, eiga gekk Almveig, sta kvinna, lu au ok ttu tjn sonu. 16. aan eru Skjldungar, aan Skilfingar, aan lingar, aan Ynglingar, aan hldborit, aan hersborit, mest manna val und Migari; allt er at tt n, ttarr heimski. 17. Var Hildigunnr hennar mir, Svfu barn ok skonungs; allt er at tt n, ttarr heimski. Varar, at viti sv. Viltu enn lengra? 18. Dagr tti ru drengja mur, lusk tt ar stir kappar: Framarr ok Gyrr ok Frekar bir, mr ok Jsurmarr, Alfr inn gamli. Varar, at viti sv. Viltu enn lengra?

318

19. Ketill ht vinr eira, Klypps arfegi, var hann murfair mur innar; ar var Fri fyrr en Kri, inn eldri var Alfr of getinn. 20. Nanna var nst ar Nkkva dttir, var mgr hennar mgr ns fur; fyrn er s mg, fram tel ek lengra; kunna ek ba Brodd ok Hrvi; allt er at tt n, ttarr heimski. 21. solfr ok solfr lms synir ok Skrhildar Skekkils dttur; skaltu til telja skatna margra; allt er at tt n, ttarr heimski. 22. Gunnarr balkr, Grmr arskafi, jrnskjldr rir, Ulfr gnandi. 23. [Hervarr, Hjrvarr, Hrani, Angantr], Bi ok Brmi, Barri ok Reifnir, Tindr ok Tyrfingr, ok tveir Haddingjar; allt er at tt n, ttarr heimski.

319

24. Austr Bolm vru bornir Arngrms synir ok Eyfuru, brkun var berserkja, bl margs konar, um lnd ok um lg sem logi fri; allt er at tt n, ttarr heimski. 25. Kunnak ba Brodd ok Hrvi; vru eir hir Hrolfs ins gamla. Allir bornir fr Jrmunreki, Sigurar mgi, - hl sgu minni, folkum grimms, ess er Ffni v. 26. S var vsir fr Vlsungi ok Hjrds fr Hrauungi, en Fylimi fr lingum; allt er at tt n, ttarr heimski. 27. Gunnarr ok Hgni, Gjka arfar, ok it sama Gurn, systir eira; eigi var Gutormr Gjka ttar, var hann brir beggja eira; allt er at tt n, ttarr heimski. 28. Haraldr hilditnn borinn Hrreki

320

slngvanbauga, sonr var hann Auar, Aur djpga vars dttir, en Rbarr var Randvers fair; eir vru gumnar goum signair; allt er at tt n, ttarr heimski." -- -- -Freyja kva: 29. "Ber minnisl mnum gesti, sv hann ll muni or at tna essar ru rija morgni, er eir Angantr ttir rekja." Hyndla kva: 30. "Snu braut hean, sofa lystir mik, fr ftt af mr frra kosta; hleypr , s vina, ti nttum, sem me hfrum Heirn fari. 31. Rannt at i ey reyjandi, skutusk r fleiri und fyrirskyrtu; hleypr , s vina, ti nttum, sem me hfrum Heirn fari." Freyja kva: 32. "Ek sl eldi of viju,

321

sv at eigi kemsk braut hean." Hyndla kva: 33. Hyr s ek brenna, en haur loga, vera flestir fjrlausn ola; ber ttari bjr at hendi eitri blandinn mjk, illu heilli." Freyja kva: 34. "Orheill n skal engu ra, tt, brr jtuns, blvi heitir; hann skal drekka drar veigar; bi ek ttari ll go duga."

322

Vlusp in skamma
1. Vru ellifu sir talir, Baldr er hn, vi banafu; ess lzk Vli verr at hefna, sns of brur sl hann handbana. 2. Var Baldrs fair Burs arfegi, Freyr tti Geri, hon var Gymis dttir, jtna ttar, ok Aurbou; var jazi, eira frndi, skrautgjarn jtunn, hans var Skai dttir. 3. Margt segjum r ok munum fleira; vrumk, at viti sv. Viltu enn lengra? 4. Haki var Hvenu hti beztr sona, en Hvenu var Hjrvarr fair; Heir ok Hrossjfr Hrmnis kindar. 5. Eru vlur allar fr Violfi, vitkar allir fr Vilmeii, seiberendr fr Svarthfa, jtnar allir fr Ymi komnir.

323

6. Margt segjum r ok munum fleira; vrumk, at viti sv. Viltu enn lengra? 7. Var einn borin rdaga rammaukinn mjk rgna kindar; nu bru ann naddgfgan mann jtna meyjar vi jarar rm. 8. Hann Gjalp of bar, hann Greip of bar, bar hann Eistla ok Eyrgjafa, hann bar Ulfrn ok Angeyja, Imdr ok Atla ok Jrnsaxa. 9. S var aukinn jarar megni, svalkldum s ok snardreyra. 10. Margt segjum r ok munum fleira; vrumk, at viti sv. Viltu enn lengra? 11. l ulf Loki vi Angrbou, en Sleipni gat vi Svailfara; eitt tti skass allra feiknast, at var brur fr Bleists komit.

324

12. Loki t hjarta lindi brenndu, fann hann halfsviinn hugstein konu; var Loftr kviugr af konu illri; aan er foldu flag hvert komit. 13. Haf gengr hrum vi himin sjalfan, lr lnd yfir, en loft bilar; aan koma snjvar ok snarir vindar; er ri, at rgn of rjti. 14. Var einn borinn llum meiri, s var aukinn jarar megni; ann kvea stilli strgastan sif sifjaan sjtum grvllum. 15. kemr annarr enn mttkari, ori ek eigi ann at nefna; fir sa n fram of lengra en inn mun ulfi mta.

325

Grttasngr
Skjldr ht sonr ins, er Skjldungar er fr komnir. Hann hafi atsetu ok r lndum, ar sem n er kllu Danmrk, en var kallat Gotland. Skjldr tti ann son, er Frileifr ht, er lndum r eftir hann. Sonr Frileifs ht Fri. Hann tk konungdm eftir fur sinn ann t, er gstus keisari lagi fri of heim allan. var Kristr borinn. En fyrir v at Fri var allra konunga rkastr Norrlndum, var honum kenndr fririnn um alla danska tungu, ok kalla Normenn at Frafri. Engi mar grandai rum, tt hann hitti fyrir sr furbana ea brurbana lausan ea bundinn. var ok engi jfr ea rnsmar, sv at gullhringr einn l Jalangrsheii lengi. Fri konungr stti heimbo Svj til ess konungs, er Fjlnir er nefndr. keypti hann ambttir tvr, er htu Fenja ok Menja. r vru miklar ok sterkar. ann tma fannst Danmrk kvernsteinar tveir sv miklir, at engi var sv sterkr, at dregit gti. En s nttra fylgi kvernunum, at at mlst kverninni, sem s mlti fyrir, er ml. S kvern ht Grtti. Hengikjftr er s nefndr, er Fra konungi gaf kvernina. Fri konungr lt leia ambttirnar til kvernarinnar ok ba r mala gull ok fri ok slu Fra. gaf hann eim eigi lengri hvld ea svefn en gaukrinn agi ea hlj mtti kvea. er sagt, at r kvi lj au, er kallat er Grttasngr. Ok r ltti kvinu, mlu r her at Fra, sv at eiri ntt kom ar s skonungr, er Msingr ht, og drap Fra, tk ar herfang mikit. lagist Frafrir. Msingr hafi me sr Grtta ok sv Fenju ok Menju ok ba r mala salt. Hann ba r mala lengr. r mlu litla hr, r nir sukku skipin, ok var ar eftir svelgr hafinu, er srinn fellr kvernaraugat. var sr saltr.</font> 1. N eru komnar til konungs hsa framvsar tvr, Fenja ok Menja; r ro at Fra Frileifssonar mttkar meyjar at mani hafar. 2. r at lri leiddar vru ok grjts gra gangs of beiddu; ht hann hvrigri hvld n yni, r hann heyri hljm ambtta. 3. r yt ulu gnhorfinnar: "Leggjum lra,

326

lttum steinum." Ba hann enn meyjar, at r mala skyldu. 4. Sungu ok slungu snga-steini, sv at Fra man flest sofnai; kva at Menja, var til meldrs komin: 5. "Au mlum Fra, mlum alslan, mlum fjl far feginslri; siti hann aui, sofi hann dni, vaki hann at vilja, er vel malit. 6. Hr skyli engi rum granda, til bls ba n til bana orka, n hggva v hvssu sveri, at bana brur bundinn finni." 7. En hann kva ekki or it fyrra: "Sofi eigi meir en of sal gaukar ea lengr en sv lj eitt kveak." 8. "Var-at-tu, Fri, fullspakr of ik, mlvinr manna, er man keyptir; kaustu at afli ok at litum, en at tterni

327

ekki spurir. 9. Harr var Hrungnir ok hans fair, var jazi eim flgari; Ii ok Aurnir, okkrir nijar, brr bergrisa, eim erum bornar. 10. Kmi-a Grtti r gra fjalli n s inn hari hallr r jru, n mli sv mr bergrisa, ef vissi vit vtr til hennar. 11. Vr vetr nu vrum leikur flgar alnar fyr jr nean; stu meyjar at meginverkum, frum sjalfar setberg r sta. 12. Veltum grjti of gar risa, sv at fold fyrir fr skjalfandi; sv slngum vit snga-steini, hfga-halli, at halir tku. 13. En vit san Svju framvsar tvr folk stigum, beiddum bjrnu,

328

en brutum skjldu, gengum ggnum grserkjat li. 14. Steypum stilli, studdum annan, veittum gum Gothormi li; var-a kyrrseta, r Kni felli. 15. Fram heldum v au misseri, at vit at kppum kenndar vrum; ar soru vit skrpum geirum bl r benjum ok brand ruum. 16. N erum komnar til konungs hsa miskunnlausar ok at mani hafar; aurr etr iljar, en ofan kuli, drgum dolgs sjtul, daprt er at Fra. 17. Hendr skulu hvlask, hallr standa mun, malit hefi ek fyr mik; mitt of leiti; n mun-a hndum hvld vel gefa, r fullmalit Fra ykki. 18. Hendr skulu hndla harar trjnur, vpn valdreyrug, vaki , Fri, vaki , Fri,

329

ef hla vill sngum okkrum ok sgnum fornum. 19. Eld s ek brenna fyr austan borg, vgspjll vaka, at mun viti kallar, mun herr koma hinig af bragi ok brenna b fyr bulungi. 20. Mun-at halda Hleirar stli, rauum hringum n regingrjti; tkum mndli mr, skarpara, erum-a varmar valdreyra. 21. Ml mns fur mr rammliga, v at hon feig fira fjlmargra s; stukku strar ster fr lri jrni varar, mlum enn framar! 22. Mlum enn framar! Mun Yrsu sonr, nir Halfdanar, hefna Fra; s mun hennar heitinn vera burr ok brir, vitum bar at." 23. Mlu meyjar, megins kostuu, vru ungar

330

 jtunmi; skulfu skaptr, skauzk lr ofan, hraut inn hfgi hallr sundr tvau. 24. En bergrisa brr or of kva: "Malit hfum, Fri, sem munum htta, hafa fullstait flj at meldri."

331

Grgaldr
Sonr kva: 1. "Vaki , Gra, vaki , g kona, vek ek ik daura dura, ef at mant, at inn mg bir til kumbldysjar koma." Gra kva: 2. "Hvat er n annt mnum eingasyni, hverju ertu n blvi borinn, er mur kallar, er til moldar er komin ok r ljheimum liin?" Sonr kva: 3. "Ljtu leikbori skaut fyr mik in lvsa kona, s er famai minn fur; ar ba hon mik koma, er kvmtki veit, mti Menglu." Gra kva: 4. "Lng er fr, langir ro farvegar, langir ro manna munir, ef at verr, at inn vilja br, ok skeikar Skuld at skpum." Sonr kva: 5. "Galdra mr gal, er gir eru, bjarg , mir, megi; vegum allr hygg ek, at ek vera muna, ykkjumk ek til ungr afi." Gra kva:

332

6. "ann gel ek r fyrstan, - ann kvea fjlntan, ann gl Rindi Rani, at of xl skjtir, v er r atalt ykkir; sjalfr lei sjalfan ik. 7. ann gel ek r annan, ef rna skalt viljalauss vegum, Urar lokur haldi r llum megum, er sinnum sr. 8. ann gel ek r inn rija, ef r jar falla at fjrlotum, Horn ok Rur snisk til heljar mean, en verri fyr r. 9. ann gel ek r inn fjra, ef ik fjndr standa grvir galgvegi, hugr eim hverfi til handa r, ok snisk eim til stta sefi. 10. ann gel ek r inn fimmta, ef r fjturr verr borinn at boglimum, leysigaldr lt ek r fyr legg of kveinn, ok stkkr lss af limum, en af ftum fjturr. 11. ann gel ek r inn stta, ef sj kemr meira en menn viti, logn ok lgr gangi r lr saman ok li r fridrjgrar farar.

333

12. ann gel ek r inn sjaunda, ef ik skja kemr frost fjalli hu, hrva kuli megi-t nu holdi fara, ok haldisk lk at lium. 13. ann gel ek r inn tta, ef ik ti nemr ntt niflvegi, at v firr megi r til meins gera kristin dau kona. 14. ann gel ek r inn nunda, ef vi inn naddgfga orum skiptir jtun, mls ok mannvits s r minni ok hjarta gnga of gefit. 15. Far n va, ar er fora ykkir, ok standi-t r mein fyr munum; jarfstum steini st ek innan dura, mean ek r galdra gl. 16. Mur or ber , mgr, hean ok lt r brjsti ba; ignga heill skaltu of aldr hafa, mean mn or of mant."

334

Fjlsvinnsml
1. tan gara hann s upp of koma ursa jar sjt: "Hvat er at flaga, er stendr fyr forgrum ok hvarflar um httan loga? 2. Hvers leitar, ea hvers leitum ert, ea hvat viltu, vinlaus, vita? rgar brautir rnau aftr hean; tt-at-tu hr, verndar vanr, veru." Kmumar kva: 3. "Hvat er at flaga, er stendr fyr forgari ok br-at lndum l? Smaroralauss hefir , seggr, of lifat, ok haltu heim hean!" Borgarvrr kva: 4. "Fjlsvir ek heiti, en ek fran sefa, eygi em ek mns mildr matar; innan gara kemr hr aldregi, ok drf n, vargr, at vegi!" Kmumar kva: 5. "Augna gamans fsir aftr at f, hvars hann getr svst at sj; garar gla mr ykkja of gullna sali; hr mynda ek eli una." Fjlsvir kva: 6. "Segu mr, hverjum

335

ertu, sveinn, of borinn, ea hverra ertu manna mgr?" Kmumar kva: "Vindkaldr ek heiti, Vrkaldr ht minn fair, ess var Fjlkaldr fair. 7. Segu mr at, Fjlsvir, er ek fregna mun ok ek vilja vita: Hverr hr rr ok rki hefir eign ok auslum?" Fjlsvir kva: 8. "Mengl of heitir, en hana mir of gat vi Svafrorins syni; hon hr rr ok rki hefir eign ok auslum" Vindkaldr kva: 9. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat s grind heitir, er me goum s-at menn it meira fora?" Fjlsvir kva: 10. "rymgjll hon heitir, en hana rr geru Slblinda synir; fjturr fastr verr vi faranda hvern er hana hefr fr hlii." Vindkaldr kva: 11. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat s garr heitir,

336

er me goum s-at menn it meira fora?" Fjlsvir kva: 12. "Gastrpnir heitir, en ek hann grfan hefk r Leirbrimis limum; sv hefik studdan, at hann standa mun, mean ld lifir." Vindkaldr kva: 13. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat eir garmar heita, er gfrari hefik enga fyrr lndum ltit?" Fjlsvir kva: 14. "Gfr heitir annarr, en Geri annarr, ef vilt at vita; varir ellifu, er eir vara, unz rjfask regin." Vindkaldr kva: 15. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita, hvrt s manna nkkut, at er megi inn koma, mean skndjarfir sofa." Fjlsvir kva: 16. "Missvefni mikit var eim mjk of lagit, san eim var varzla vitu; annarr of ntr sefr, en annarr of daga, ok kemsk vtr, ef kom." Vindkaldr kva:

337

17. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita, hvrt s matar nkkut, at er menn hafi, ok hlaupi inn, mean eir eta." Fjlsvir kva: 18. "Vegnbrir tvr liggja Vipnis lium, ef vilt at vita, at eitt er sv matar, at eim menn of gefi, ok hlaupi inn, mean eir eta." Vindkaldr kva: 19. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat at barr heitir, er breiask um lnd ll limar?" Fjlsvir kva: 20. "Mmameir hann heitir, en at manngi veit, af hverjum rtum renn; vi at hann fellr, er fstan varir, flr-at hann eld n jrn." Vindkaldr kva: 21. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat af mi verr ess ins mra viar, er hann flr-rat eld n jrn?" Fjlsvir kva: 22. "t af hans aldni skal eld bera fyr kelisjkar konur;

338

tar hverfa ats r innar skyli, s er hann me mnnum mjtur." Vindkaldr kva: 23. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat s hani heitir, er sitr inum hva vii, allr hann vi gull glir?" Fjlsvir kva: 24. "Vpnir hann heitir, en hann stendr verglasir meis kvistum Mma; einum ekka ryngr hann rfsaman Surtr Sinmru." Vindkaldr kva: 25. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: hvrt s vpna nkkut, at er knegi Vipnir fyrir hnga Heljar sjt?" Fjlsvir kva: 26. "Lvateinn heitir hann, en hann geri Loftr rnum fyr ngrindr nean; segjrnskeri liggr hann hj Sinmru, ok halda njarlsar nu." Vindkaldr kva: 27. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: hvrt aftr kemr, s er eftir ferr ok vill ann tein taka." Fjlsvir kva:

339

28. "Aftr mun koma, s er eftir ferr ok vill ann tein taka, ef at frir, er fir eigu, Eiri rglasis." Vindkaldr kva: 29. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: hvrt s mta nkkut, at er menn hafi ok verr v in flva ggr fegin." Fjlsvir kva: 30. Ljsan la skaltu lr bera, ann er liggr Vipnis vlum, Sinmru at selja, r hon sm telisk vpn til vgs at lj." Vindkaldr kva: 31. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat s salr heitir, er slunginn er vsum vafrloga?" Fjlsvir kva: 32. "Hyrr hann heitir, en hann lengi mun brodds oddi bifask; auranns ess munu um aldr hafa frtt eina frar." Vindkaldr kva: 33. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita:

340

Hverr at geri, er ek fyr gar sk innan, smaga?" Fjlsvir kva: 34. "Uni ok ri, ri ok Bri, Varr ok Vegdrasill; Dri ok ri, Dellingr, Atvarr, Lskjalfr, Loki." Vindkaldr kva: 35. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat at bjarg heitir, er ek s bri jmra ruma?" Fjlsvir kva: 36. "Lyfjaberg at heitir, en at hefir lengi verit sjkum ok srum gaman; heil verr hver, tt hafi rs stt, ef at klfr, kona." Vindkaldr kva: 37. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvat r meyjar heita, er fyr Menglaar knjm sitja sttar saman?" Fjlsvir kva: 38. "Hlf heitir, nnur Hlfrasa, rija jvarta, Bjrt ok Bl, Blr, Fr, Eir ok Aurboa." Vindkaldr kva:

341

39. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita: Hvrt r bjarga, eim er blta r, ef gerask arfar ess?" Fjlsvir kva: 40. "Bjarga svinnar, hvar er menn blta r stallhelgum sta; eigi sv htt fora kemr at hla sonum, hvern r r nauum nema." Vindkaldr kva: 41. "Segu mr at, Fjlsvir, er ek ik fregna mun ok ek vilja vita, hvrt s manna nkkut, er knegi Menglaar svsum armi sofa?" Fjlsvir kva: 42. "Vtr er at manna, er knegi Menglaar svsum armi sofa, nema Svipdagr einn, hnum var s in slbjarta brr at kvn of kvein." Vindkaldr kva: 43. "Hrittu hurir, lttu hli rm, hr mttu Svipdag sj; en vita far, ef vilja myni Mengl mitt gaman." Fjlsvir kva: 44. "Heyr , Mengl, hr er mar kominn, gakk gest sj;

342

hundar fagna, hs hefir upp lokizk, hygg ek, at Svipdagr s." Mengl kva: 45. "Horskir hrafnar skulu r hm galga slta sjnir r, ef at lgr, at hr s langt kominn mgr til minna sala. 46 Hvaan frt, hvaan fr gerir, hv ik htu hj? At tt ok nafni skal ek jartegn vita, ef ek var r kvn of kvein." Svipdagr kva: 47. "Svipdagr ek heiti, Slbjartr ht minn fair, aan rkumk vindkalda vegu; Urar ori kver engi mar, tt at s vi lst lagit." Mengl kva: 48. "Vel n kominn, hefik minn vilja beit, fylgja skal kveju koss; forkunnar sn mun flestan glaa, hvars hefir vi annan st. 49. Lengi ek sat ljfu bergi , bei ek n dgr ok daga; n at var, er ek vtt hefi, at ert kominn, mgr, til minna sala. 50. rr hafar

343

er ek hefi til ns gamans, en til mns munar; n er at satt, er vit slta skulum vi ok aldr saman."

344

Hjlmarskvia
1. "Hvat er r, Hjlmarr? Hefr lit brugit, ik kve ek ma miklar undir; hjlmr er inn hggvinn, en hli brynja; n kve ek fjrvi of farit nu." Hjlmarr kva: 2. "Sr hefi ek sextn, slitna brynju: svart er mr fyrir sjnum, sk-a ek ganga; hneit mr vi hjarta hjrr Angants, hvass blrefill herr eitri." 3. ttak foldu fimm tn saman, en ek v aldri una ri; n ver ek liggja lfs andvani, sveri undar, Smseyju. 4. Drekka hllu hskarlar mj, menjum gfgir, at mns fur; mir marga mungt fira, en mik eggja spor enju j. 5. Hvarf ek fr hvtri hlas begunni Agnafit

345

tanverri; saga mun sannask, s er hon sagi mr, at aftr koma eigi mundak. 6. Hvarf ek fr fgrum flja sngvi, traur gamans austr vi Sta; fr skundaak ok frk li hinzta sinni fr hollvinum. 7. Drag mr af hendi hring inn raua fru inni ungu Ingibjrgu; s mun henni hugfastr tregi, er ek eigi kem til Uppsala. 8. Hrafn flgr austan af hum meii, flgr honum eftir rn sinni; eim gef ek erni efstum brir; s mun bli bergja mnu."

346

Hervararkvia
1. Hitt hefr mr ung Munarvgi vi slar setr segg at hjru. Hirir kva: "Hverr er einn saman ey kominn? Gakk greiliga gistingar til!" Hervr kva: 2. "Muna-at ek ganga gistingar til, v at ek engi kann eyjaskeggja; segu hraliga, r hean lir: hvar eru Hjrvari haugar kenndir?" Hirir kva: 3. "Spyj-at-tu at v; spakr ertu eigi, vinr vkinga, ertu vanfarinn; frum frliga, sem okkr ftr toga, allt er ti mtt firum!" Hervr kva: 4. "Men bjum r mls at gjldum; mun-a drengja vin dlt at letja: fr engi mr sv frar hnossir,

347

fagra bauga, at ek fara eigi." Hirir kva: 5. "Heimskr ykki mr, s er hera ferr mar einn saman myrkvar grmur; hyrr er sveimun, haugar opnask, brenn fold ok fen; frum harara." Hervr kva: 6. "Hirum-at flask vi fnsun slka, tt um alla ey eldar brenni; ltum okkr eigi lina rekka skjtla skelfa, skulum vi talask." 7. Var fhirir fljtr til skgar mjk fr mli meyjar essar; en harsninn hugr brjsti um sakar slkar svellr Hervru. Hon s n haugeldana .... ok gengr til hauganna ok hrist ekki, ok hon eldana sem reyk, ar til er hon kom at haugi berserkjanna. kva hon: 8. "Vaki , Angantr, vekr ik Hervr, eingadttir ykkur Svfu; sel mr r haugi hvassan mki, ann er Svafrlama slgu dvergar. 9. Hervarr, Hjrvarr,

348

Hrani, Angantr! vek ek yr alla undir viar rtum, hjlmi ok me brynju, hvssu sveri, rnd ok me reii, ronum geiri. 10. Mjk eru ornir Arngrms synir, megir meinsamir, at moldar auka, er engi skal sona Eyfuru vi mik mla Munarvgi. 11. Hervarr, Hjrvarr, Hrani, Angantr! Sv s yr llum innan rifja sem r maura morni haugi, nema sver seli, ar er sl Dvalinn; samir-a draugum drt vpn fela." svarar Angantr: 12. "Hervr dttir, hv kallar sv? Full feiknstafa ferr r at illu! r ertu orin ok rvita, villhyggjandi, vekr menn daua. 13. Grf-at mik fair n frndr arir; eir hfu Tyrfing tveir, er lifu; var eigandi einn um sir."

349

Hervr kva: 14. "Segu einn satt mr, sv lti ss ik heilan haugi, sem hafir eigi Tyrfing me r; trautt er r at veita arf, Angantr, eingabarni." Angantr kva: 15. "Hnigin er helgrind, haugar opnask, allr er eldi eybarmr at sj; atalt er ti um at ltask; skyntu, mr, ef mtt til skipa inna." Hervr kva: 16. "Brenni eigi sv bl nttum, at ek vi elda yra hrumk; skelfr-at meyju muntn hugar, tt hon draug sji i durum standa." Angantr kva: 17. "Segi ek r, Hervr, - hl til enn, vsa dttir, at er vera mun: sj mun Tyrfingr, ef tra mttir, tt inni, mr, allri spilla. 18. Muntu son geta, ann er san mun Tyrfing bera

350

ok tra magni; ann munu Heirek heita lar, s mun rkstr alinn und ruls tjaldi." Hervr kva: 19. "Ek vgi sv vira daua, at r skulu allir liggja dauir me draugum dys fnir; sel mr, Angantr, t r haugi dverga smi; dugir-a r at leyna." Angantr kva: 20. "Kvek-at ik, mr ung, mnnum lka, er um hauga hvarfar nttum grfnum geiri ok me Gota mlmi, hjlmi ok me brynju fyrir hallar dyrr." Hervr kva: 21. "Mar ttumk ek mennskr til essa, r ek sali yra skja rak; sel mr r haugi, ann er hatar brynjur, hlfum httan Hjlmars bana." Angantr kva: 22. "Liggr mr und herum Hjlmars bani, allr er hann tan eldi sveipinn; mey veit ek enga moldar hvergi,

351

at ann hjr ori hendr nema." Hervr kva: 23. "Ek mun hira ok hendr nema hvassan mki, ef ek hafa mttak; uggi ek eigi eld brennanda, egar loga lgir, er ek lt yfir." Angantr kva: 24. "Heimsks ertu, Hervr, hugar eigandi, er at augum eld hrapar; heldr vil ek selja r sver r haugi, mr in unga, mk-at ek r synja." Hervr kva: 25. "Vel gerir , vkinga nir, er seldir mr sver r haugi; betr ykkjumk n, bragningr, hafa en ek Nregi nak llum." Angantr kva: 26. "Veizt eigi , - vesl ertu mla, flr kona, hv fagna skalt; sj mun Tyrfingr, ef tra mttir, tt inni, mr, allri spilla." Hervr kva:

352

27. "Ek mun ganga til gjlfrmara; n er hilmis mr hugum gum; ltt rki ek at, lofunga nir, hv synir mnir san deila." Angantr kva: 28. " skalt eiga ok una lengi, hafu hulu Hjlmars bana; tak-at-tu eggjum, eitr er bum; s er manns mjtur meini verri. 29. Far vel, dttir, fljtt gfak r tolf manna fjr, ef tra mttir, afl ok eljun, allt it ga, at er synir Arngrms at sik leifu." Hervr kva: 30. "Bi r allir, - brott fsir mik, heilir haugi, hean vil ek skjtla; helzt ttumk n heima millim, er mik umhverfis eldar brunnu."

353

Hlskvia
1. r kvu Humla Hnum ra, Gizur Gautum, Gotum Angant, Valdarr Dnum, en Vlum Karr, Alrekr inn frkni enskri ju. 2. Hlr var ar borinn Hnalandi saxi ok me sveri, sri brynju, hjalmi hringreifum, hvssum mki, mari vel tmum mrk inni helgu. 3. Hlr rei austan, Heireks arfi; kom hann at gari, ar er Gotar byggja, rheima, arfs at kveja; ar drakk Angantr erfi Heireks. 4. Segg fann hann ti fyr sal hvum ok sfrlan san kvaddi? "Inn gakktu, seggr, sal hvan, bi mr Angant andspjll bera." S gekk inn fyrir konungs bor ok kvaddi Angant konung vel ok mlti san: 5. "Hr er Hlr kominn, Heireks arfegi, brir inn

354

inn bski; mikill er s mar ungr mars baki, vill n, jann, vi ik tala." 6. Rymr var ranni, risu me gum; vildi hverr heyra, hvat Hlr mlti ok at, er Angantr andsvr veitti. mlti Angantr: 7. "Heill kom , Hlr, Heireks arfi, brir minn, gakk bekk sitja; drekkum Heireks hollar veigar fer okkrum fyrstum manna, vn ea mj, hvrts r vildra ykkir." kva Hlr: 8. "Til annars vr en l at drekka hingat frum [af Hna landi] igg-a-k, jann, nar veigar. 9. Hafa vil ek halft allt, at er Heirekr tti, al ok af oddi, einum skatti, k ok af kalfi, kvern jtandi, ok af rli ok eira barni; 10. Hrs at it mra, er Myrkvi heita,

355

grf ina helgu, er stendr Goju, stein ann inn fagra, er stendr stum Danpar, halfar herborgir, r er Heirekr tti, lnd ok la ok ljsa bauga." Angantr kva: 11. "Bresta mun fyrr, brir, in blikhvta lind ok kaldr geirr koma vi annan ok margr gumi gras hnga, r en Tyrfing tvau deilak ea r, Humlungr, halfan arf ltak. 12 Ek mun bja r bjartar vigrar, f ok fjl meima, sem ik fremst tir; tolf hundru gef ek r manna, tolf huhdru gef ek r mara, tolf hundru gef ek r sklka, eira er skjld bera. 13. Manni gef ek hverjum margt at iggja annat ra en hann at ra; mey gef ek hverjum manni at iggja, men spenni ek hverri meyju at halsi. 14. Mun ek um ik sitjanda silfri mla, en ganganda ik gulli steypa, sv at vega alla

356

velti baugar; rijung Gojar, v skaltu ra." Gizurr Grtingalii, fstri Heireks konungs, var me Angant konungi. Hann var ofrgamall. Ok er hann heyri bo Angants, tti honum hann of mikit bja ok kva : 15. "etta er iggjanda jar barni, barni jar, tt s borinn konungi; hornungr haugi sat, er lingr arfi skipti." Hlr reiddist n mjk, er hann var barn ok hornungr kallar, ef hann gi bo brur sns, ok sneri hann egar burt me alla sna menn, til ess er hann kom heim Hnaland til Humla konungs, frnda sns, ok sagi honum, at Angantr, brir hans, hefi synjat honum helmingaskiptis. Humli spyrr n allt tal eira. Var hann reir mjk, ef Hlr, dttursonr hans, skyldi ambttarsonr heita, ok kva : 16. "Sitja skulu vr vetr ok slliga lifa, drekka ok dma drar veigar, kenna Hnum hervpn ba, au er frknliga skulum fram bera. 17. Vel skulum r, Hlr, herli ba ok framliga fylki tja; me tolf vetra mengi ok tvvetrum fola, sv skal Hna her of samna." enna vetr stu eir Humli ok Hlr um kyrrt. Um vrit drgu eir her saman sv mikinn, at aleya var eftir vgra manna Hnalandi.... Sem essi herr kom saman, riu eir skg ann, er Myrkvir heitir, er skilr Hnaland ok Gotaland. En sem eir kmu af skginum, vru byggir strar ok vellir slttir, ok vllunum st borg ein fgr, en ar r fyrir Hervr, systir Angants konungs, ok Ormarr, fstri hennar. Vru au sett ar til landgzlu fyrir her Hna, ok hfu au ar mikit li. at var einn morgun slar upprs, at Hervr st upp kastala einum yfir borgarhlii. Hon

357

s jreyki stra sur til skgarins, sv at lngum fal slina. v nst s hon gla undir jreyknum, sem gull eitt liti, fagra skjldu ok gulli laga, gyllta hjalma ok hvtar brynjur. S hon , at etta var herr Hna ok mikill fjli. Hervr gekk ofan skyndiliga ok kallar lrsvein ok ba blsa saman li. Ok san mlti Hervr: "Taki vpn yur ok bizk til orrostu, en , Ormarr, r mt Hnum ok bj eim orrostu fyrir borgarhlii inu syra." Ormarr kva: 18. "Skal ek vst ra ok rnd bera, -- -- -Gota jum gunni at heyja." rei Ormarr af borginni ok mt hernum. Hann kallai htt ok ba ra til borgarinnar, -"ok ti fyrir borgarhliinu sur vllinn -- ar b ek yr til orrostu. Bi eir ar annarra, er fyrr koma." N rei Ormarr aftr til borgarinnar, ok var Hervr albin ok allr herr. Riu au n t af borginni me hernum mti Hnum, ok hfsk ar allmikil orrosta. En me v at Hnar hafa li miklu meira, sneri mannfallinu li eira Hervarar, ok um sir fell Hervr ok mikit li umhverfis hana. En er Ormarr s fall hennar, fli hann ok allir eir, er lfit gu. Ormarr rei dag ok ntt, sem mest mtti hann, fund Angants konungs rheima. .... Og sem Ormarr kom fyrir Angant konung, kva hann: 19. "Sunnan em ek kominn at segja spjll essi: Sviin er ll in mra Myrkviar heir, drifin ll Goj gumna bli. 20. Mey veit ek Heireks, [fyr mkis eggjum], systur na, svigna til jarar; hafa Hnar hana fellda ok marga ara yra egna. 21. Lttari gerisk hon at b en vi biil ra ea bekk at fara at brar gangi." Angantr konungr, er hann heyri etta, br hann grnum ok var seint til ora ok mlti etta um sir:

358

22. "brurliga vartu leikin, in gta systir!" Ok san leit hann yfir hirina, ok var ekki margt lis me honum. Hann kva : "Mjk vrum vr margir, er vr mj drukkum, n erum vr fri, er vr fleiri skyldum. 23. S ek eigi mann mnu lii, tt ek bija ok baugum kaupa, er muni ra ok rnd bera ok eira Hna herli finna." Gizurr gamli sagi: 24. "Ek mun ik einkis eyris krefja n skjallanda skarfs r gulli; mun ek ra ok rnd bera, Hna jum herstaf bja." .... Gizurr herklddist me gum hervpnum ok hljp hest sinn, sem ungr vri. mlti hann til konungs: 25. "Hvar skal ek Hnum hervg kenna?" Angantr kva: 26. "Kenndu at Dylgju ok Dnheii ok eim ldnum Jassarfjllum; ar oft Gotar gunni hu ok fagran sigr frgir vgu." N rei Gizurr brott ok ar til, er hann kom her Hna. Hann rei eigi nr en sv, at hann mtti tala vi . kallar hann hri rddu ok kva:

359

27. "Felmtr er yru fylki, feigr er yvarr vsi, gnfar yr gunnfani, gramr er yr inn. 28. B ek yr at Dylgju ok Dnheii orrostu undir Jassarfjllum, hrsi yur at h hverju, ok lti sv inn flein fljga sem ek fyrir mli." er Hlr hafi heyrt or Gizurar, kva hann: 29. "Taki r Gizur Grtingalia, mann Angants, kominn af rheimum." Humli konungr sagi: "Eigi skulum rum spilla, eim er fara einir saman." Gizurr drap hest sinn me sporum ok rei fund Angants konungs. .... Angantr spyrr, hvat mikit li Hnar hafa. Gizurr mlti: "Mikit er eira mengi: 30. Sex ein eru seggja fylki, fylki hverju fimm sundir, sund hverri rettn hundru, hundrai hverju halir fjrtalir." Angantr spyrr n til Hna hers. sendi hann alla vegu menn fr sr ok stefndi hverjum manni til sn, er honum vildi li veita ok vpnum mtti valda. Fr hann Dnheii me li sitt, ok var at allmikill herr. Kom mti honum herr Hna, ok hfu eir li hlfu fleira. At rum degi hfu eir sna orrostu ok brust allan ann dag ok fru at kveldi herbir snar. eir brust sv tta daga, at hfingjar vru enn heilir, en engi vissi manntal, hvat margt fell. En bi dag ok ntt dreif li til Angants af llum vegum, ok kom sv, at hann hafi eigi fra flk en fyrstu. Var n orrostan enn kafari. Vru Hnar allkafir ok s sinn kost, at s ein var lfs vn, ef eir sigruust, ok illt mundi Gota gria at bija. Gotar vru frelsi sitt ok

360

fstrjr fyrir Hnum, stu v fast, ok eggjai hverr annan. er lei daginn, geru Gotar atgngu sv hara, at fylkingar Hna svignuu fyrir. Ok er Angantyr s at, gekk hann fram r skjaldborginni ok ndvera fylking ok hafi hendi Tyrfing ok hj bi menn ok hesta. Raufst skjaldborg fyrir Hna konungum, ok skiptust eir brr hggum vi. ar fell Hlr ok Humli konungr, ok brast fltti Hnum, en Gotar drpu . .... Angantr konungr gekk at kanna valinn ok fann Hl, brur sinn. kva hann: 31. "Bau ek r, brir, basmir skerar, f ok fjl meima, sem ik fremst tddi; n hefir hvrki hildar at gjldum ljsa bauga n land ekki. 32. Blvat er okkr, brir, bani em ek inn orinn; at mun uppi; illr er dmr norna."

361

Hlfsrekkalj
Hlfr konungr fr til rkis sns r hernai. eir fengu storm mikinn hafi. Skip eira var ekki ausit. var at rs tekit at hluta mann fyrir bor, en ess urfti eigi, v at hverr bau snum flaga fyrir bor at fara. En er eir stigu fyrir bor, mltu eir: "Strlaust er fyrir stokkum." En er Hlfr konungr kom til Hralands, fr smundr konungr fund hans ok gerist hans mar ok sr honum eia ok bau honum til veizlu ok hlfu lii hans. En annan morgin er konungr bjst ok sagi, at helmingr lis skyldi eftir vera skipum, kva Innsteinn: 1. "Upp mundum vr allir ganga, skatna beztir, af skipum vrum, lta brenna bragninga sveit ok smundar li aldri tna." Konungr kva: 2. "Vr skulum hlfir herjar essa sttir skja fr sj nean. smundr hefir oss of bona hringa raua sem hafa viljum." Innsteinn kva: 3. "Sr eigi allan smundar hug, hefir fylkir s flr brjsti. Mundir , engill, ef vr v rim, mgi num mjk ltt tra." Konungr kva: 4. "smundr hefir oss of unnit margar tryggir, sem menn vitu. Mun-at gr konungr ganga sttir

362

n gramr annan grium vla." Innsteinn kva: 5. "r er orinn inn til gramr, er smundi allvel trir. Hann mun alla oss of vla, nema vti visjr fir." Konungr kva: 6. " lystir ik ru at mla, mun-at s konungr sttir rjfa. Gull eigum ar ok gersimar, hringa raua, fr hans bum." Innsteinn kva: 7. "Hlfr, dreymi mik, - hyggu at slku, at logi lki of lii vru, illt vri ar r at leysask. Hvat kver , engill, ann draum vita?" Konungr kva: 8. "Gefa mun ek hverjum hjlm ok brynju frkna drengja, er fylgja mr. at mun at lta sem logi brenni skjldungs lii of skarar fjllum." Innsteinn kva:

363

9. "Enn dreymi mik ru sinni: Hugak xlum elda brenna. Gruna tek ek nokkut, at at gott viti. Hvat kver , engill, ann draum vita?" Konungr kva: 10. "Hrynja um herar eim, er hamalt fylkja, grams verungu, gylldar brynjur. at mun xlum lings vinum ljst at lta, sem logi brenni." Innsteinn kva: 11. "at dreymi mik rija sinni, at vr kaf nir komnir vrim. Eiga mun allstrt um at vla. Hvat kver , engill, ann draum vita?" Konungr kva: 12. "Fulllangt er sj fflskapr talar, vera kve ek ekki undir slku. Seg enga, sv at heyri, drauma na degi san." Innsteinn kva: 13. "Hli Hrkar ok herr konungs orum mnum, tsteinn rii:

364

Gngum allir upp fr strndu, kunnum ekki konungs ml of at." tsteinn kva: 14. "Konung ltum vr keppinn ra fyrir flki um farir vrar. Httum, brir, sv at honum lki, fjrvi okkru me frmum vsi." Innsteinn kva: 15. "Hltt hefir fylkir frum ti mnum rum mrgu sinni. N kve ek engu, er ek mli, hla vilja, sz hingat kmum." Hlfr konungr gekk upp til bjar smundar konungs me helming lis sns. ar var fyrir fjlmenni mikit. Veizla var kappsamlig ok drykkr sv sterkr, at Hlfsrekkar sofnuu fast. smundr konungr ok hirin lgu eld hllina. En s, er fyrst vaknai af Hlfsrekkum, s hllina nr fulla af reyk. Hann mlti: "Rjka mun um hauka vra n," sagi hann. San lagist hann nir ok svaf. vaknai annarr ok s, at hllin logai, ok mlti: "Drjpa mun n vax af sxum." S lagist nir. Ok vaknai Hlfr konungr. Hann st upp ok vakti liit ok ba vpnast. eir hlupu veggina, sv at af gengu nafarnar af timbrstokkunum. kva Innsteinn: 16. "Rkr um hauka hll konungs, vn er, at drjpi vax af sxum. Ml er gulli ok gersimum, hjlmum skipta me Hlfsrekkum. 17. Hins fsi ek n, at Hlfr vaki; eru-t af eklu eldar kyndir.

365

ttu, menbrjtr, mgi num grimmlunduum gjafir launa. 18. Hrindum heilir hallar bjri. N taka slur sundr oka. mun uppi, mean ld lifir, Hlfsrekka fr til hertoga. 19. Hart skulum ganga ok hlia ekki vi, verr vsis li at vega me sxum. eir skulu sjlfir sr bera blgar benjar, r braki ltti. 20. Snizk snarliga, snyrtidrengir, t r eldi me aubrota. Engi er ta, s er lifir. Mun-at baugbroti vi bana kva." Sv er hr sagt, at Hlfr konungr ok Hlfsrekkar kmist t r eldinum ok Hlfr konungr felli fyrir ofrefli lis ok sveit hans. Innsteinn kva, er konungr var fallinn: 21. "Hr s ek alla einum fylgja jafnrskliga lings syni. Hittumk heilir, hean lum, er-at lttara lf en daui." kmu Hlfsrekkar til orrustu, eir sem vi skip hfu verit. ar fell mikill hlutr Hlfsrekka. Orrustan helzt allt til ntr, r Innsteinn fell. Innsteinn kva:

366

22. "Hrkr er fallin me hertoga frkn at ftum flks oddvita. Eigum ni illt at gjalda, er hann slkan konung sigri rnti. 23. Ek hefi ti tjn sumur fylgt fullhuga flein at rja. Skalk-at annan eiga drttin gunnar gjarnan n gamall vera. 24. Hr mun Innsteinn til jarar hnga horskr at hfi hers oddvita. at munu seggir at sgum gera, at Hlfr konungr hljandi d."

367

Heireksgtur
Gestumblindi ht einn rkr mar Reigotalandi. Hann var blu Heireks konungs. konungs hir vru eir sjau menn, er dma skyldu ll ml manna ar landi. Heirekr konungr bltai Frey. ann glt, er mestan fekk, skyldi hann gefa Frey. Klluu eir hann sv helgan, at yfir hans burst skyldi sverja um ll str ml, ok skyldi eim gelti blta at snarblti. Jlaftan skyldi leia snargltinn hll fyrir konung, ok lgu menn hendr yfir burst hans ok strengja heit. Heirekr konungr strengi ess heit, at engi mar skyldi sv mikit hafa af gert vi hann, ef vald hans kmi, at eigi skyldi kost eiga at hafa dm spekinga hans. S skyldi ok friheilagr vera fyrir honum, ef hann bri upp gtur r, er konungr kynni eigi r at leysa. En er menn freistuu at bera upp gtur fyrir honum, var engi s upp borin, er hann ri eigi. Konungr sendi or Gestumblinda, at hann kmi til hans, ok setti honum dag, ella sagist konungr mundu lta koma til hans. Honum tti hvrgi gr kostrinn, v at hann vissi sik vanfran at skipta orum vi konung. Honum tti ok sn vn eigi g, ef hann yri at hafa dm spekinganna, v at sakir vru ngar. Veit hann ok, ef konungs menn koma til hans, at at kostar lf hans. San bltai hann in ok ba hann fulltings ok ht honum strum gjfum. Eitt kveld kom gestr til Gestumblinda. Hann nefndist Gestumblindi. eir vru sv lkir, at hvrgan kenndi fyrir annan. eir skiptu klum, ok fr bndi at hira sik, en allir hugu ar vera bnda, er gestrinn var. essi mar ferr konungs fund ok heilsar honum. Konungr s vi honum ok agi. Gestumblindi mlti: "v em ek hr kominn, herra, at ek vil sttast vi yr." Konungr spuri: "Viltu hafa dm spekinga?" Gestumblindi mlti: "Eru engar fleiri undanlausnir?" Konungr segir: "Bera mttu upp gtur. Skaltu lauss, ef ek s eigi." Gestumblindi svarar: "Ltt em ek ar til frr, en harr er annat bor." Konungr mlti: "Viltu heldr dminn?" "Nei" segir hann, "heldr vil ek bera gturnar upp." Konungr mlti: "at er ok rtt, en mikit liggr . Sigrar mik, skaltu eiga dttur mna, ok r eigi ess at varna. En lkr ertu til mikillar speki, en aldri var at enn, at ek s eigi gtur r, er fyrir mik vru upp bornar." Var san stll settr undir Gestumblinda, ok hugu menn gott til at heyra ar vitrlig or. mlti Gestumblindi: 1. "Hafa ek at vilda, er ek hafa gr, vittu, hvat at var: la lemill, ora tefill ok ora upphefill. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar:

368

Fi honum mungt. at lemr margra manna vit. Sumir vera margmltir ar af, en sumum vefst tungubrag." Gestumblindi mlti: 2. "Heiman ek fr, heiman ek fr gerak, s ek veg vega, vegr var undir ok vegr yfir ok vegr alla vega. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: ar frtu yfir br, ok var rvegrinn undir henni, en fuglar flugu yfir hfi r ok tveim megin n; at var eira vegr; stt lax nni, ok var at hans vegr." Gestumblindi mlti: 3. "Hvat er at drykkja, er ek drakk gr, var-at at vn n vatn, mjr n mungt n matar ekki, gekk ek orstalauss aan? Heirekr konungr, hygg at gtu?" "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: ar lagist forslu ok kldir varir nar dgg. En ef ert s Gestumblindi, sem ek tlaa, ertu vitrari en ek huga, v at ek hefi spurt or n vitrlig, en gerast n lei spaklig." "at er vn, at mik rjti brtt," segir Gestumblindi, "en vilda ek enn, at r hlddi: 4. Hverr er s inn hvelli, er gengr harar gtur ok hefir hann r fyrr of farit, mjk fast kyssir ok hefir munna tv ok gulli einu gengr? Heirekr konungr, hygg at gtu."

369

"G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er gullsmis hamarr, sem gull er me slegit. Hann kver htt vi, er hann haran steja, ok at er hans gata." Gestumblindi mlti: 5. "Hverr er s inn mikli, er ferr mold yfir, svelgr hann vtn ok veisur, glygg hann ask, en guma eigi ok yrkir sl til saka? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er myrkvi. Fyrir honum sr eigi sl, en hann hverfr egar, er vindr kemr, ok megu menn ekki at honum gera; hann drepr skini slar. En vlasamliga berr upp slkar gtur ok vanmli, hverr sem ert." Gestumblindi mlti: 6. "Hverr er s inn mikli, er mrgu rr ok horfir til heljar hlfr, ldum bergr, en vi jr sakask, ef hann hefir sr vel traustan vin? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er akkeri me digrum ok sterkum streng. at rr mrgu skipi. at hrfr rum fleini jr, ok horfir s til heljar; hann bergr mrgum manni. En mjk undrast ek orfimi na ok vitrleik." Gestumblindi mlti: "Ek em n ok nliga rotinn at gtum, en frekr er hverr til fjrsins. 7. Hverr byggir h fjll, hverr fellr djpa dali, hverr andalauss lifir, hverr va egir? Heirekr konungr, hygg at gtu."

370

"G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: Hrafn byggir jafnan hm fjllum, en dgg fellr jafnan djpa dali, fiskr lifir andalauss, en jtandi foss egir aldrigi." "Vandast mun n," segir Gestumblindi, "ok veitk-a ek n, hvat fyrir verr. 8. Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum; hfi snu vsar heljar til, en ftum til slar snr? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er laukr. Hfu hans horfir jr, en blin loft." Gestumblindi mlti: 9. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: kyrrir tveir andalausir sra lauk suu? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: Smibelgir eru at. eir hafa vind, en engan anda." Gestumblindi mlti: 10. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: hvtir fljgendr hellu ljsta, en svartir sand grafask? Heirekr konungr, hygg at gtu."

371

"G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: Smkkast n gturnar, en at er hagl ok regn, v at hagli lstr strti, en regns dropar skkva sand ok skja jr." Gestumblindi mlti: 11. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: svartan glt ek s sauri vaa, ok reis-at honum burst baki? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er tordfill, ok er n margt til tnt, er tordflar eru rkra manna spurningar." Gestumblindi svarar: "Frest eru bls bezt, en margr mar vill at meira leita, ok sst v sumum yfir. S ek n ok, at allra tfra verr at leita. 12. Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: tu hefr tungur, tuttugu augu, fjra tigu fta, ferr hart s vttr? Heirekr konungr, hygg at gtu." G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: ar sttu s, ok vru henni nu grsir." Lt konungr drepa sna, ok vru henni nu grsir, sem Gestumblindi hafi sagt.

mlti konungr: "Eigi veit ek n, nema vitrir eigi n hlut , ok eigi veit ek, hvat manna ert." Gestumblindi svarar: "Slkr em ek sem mtt sj, ok vilda ek gjarnan iggja lf mitt ok vera lauss af essum rautum." Konungr svarar: "Upp skaltu bera gtur, ar til er ik rtr ella mik at ra." Gestumblindi mlti:

372

13. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: ofarliga flgr, almhlj gellr, harar eru, hilmir? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: r er at," segir konungr. Gestumblindi mlti: 14. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: ftr hefir tta, en fjgur augu, berr at ofar kn en kvi? Heirekr konungr, hygg at gtu." Konungr mlti: "Er n bi, at hefir hattin san, enda sr nir undan fleira en flestir menn arir, er hugsar hvert skrpi jararinnar. En at er kngurvfa." Gestumblindi mlti: 15. "Hvat er at undra, er ek ti s fyrir Dellings durum: lum lsir, en logi gleypir, ok keppask um at vargar vallt? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er sl. Hon lsir lnd ll ok sknn yfir alla menn, en Skalli ok Hatti heita vargar, at eru lfar, en annarr eira ferr fyrir, en annarr eftir slu." Gestumblindi mlti: 16. "Hvat er at undra, er ek ti s

373

fyrir Dellings durum: horni harara, hrafni svartara, skafti rttara, skjalli hvtara? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: stt hrafntinnu, ok skein slar geisli, er l einu hsi. Ea kanntu ekki annan veg gtur upp at bera en hafa it sama upphaf at, ar sem mr virist frr mar?" mlti Gestumblindi: 17. "Bru brir bleikhaddaar, ambttir tvr, l til skemmu; var-a at hndum horfit n hamri klappat; er fyrir eyjar tan rigr, s er ker geri. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at eru ar tvr, r er eggjum verpa. Eggin eru eigi ger me hamri ea hndum, en jnustumeyjar bru lit eggskurninni." Gestumblindi mlti: "Liar verr s at leita, er ltit sax hefir ok mjk er ffrr, ok vilda ek enn tala fleira, ea 18. Hverjar eru r rgjar reginfjalli, elr vi kvn kona, mr vi meyju mg of getr, ok eigu-t r varir vera? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar:

374

at eru fjallhvannir tvr saman, ok rennr upp hvannklfr millum eira." Gestumblindi mlti: 19. "Hverjar eru r sntir, er um sinn drttin vpnlausar vega, inar jrpu hlfa um alla daga, en inar fegri frja? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er hneftafl. Tflur drepast vpnlausar um hnefann, ok fylgja honum inar rauu." 20. "Hverjar eru r leikur, er la lnd yfir at forvitni fur, hvtan skjld r vetrum bera, en svartan um sumar? Heirekr konungr, hygg at gtu." "at eru rjpur. r eru hvtar um vetr, en svartar um sumar." Gestumblindi mlti: 21. "Hverjar eru r sntir, er ganga syrgjandi at forvitni fur, hadda bleika hafa r inar hvtfldnu ok eigu vindi at vaxa? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at eru bylgjur, er heita gismeyjar." Gestumblindi mlti: 22. "Hverjar eru r meyjar, er ganga margar saman

375

at forvitni fur, mrgum hafa manni r at meini komit ok eigu-t r varir vera? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: en etta eru brur sem an." Gestumblindi mlti: 23. "Hverjar eru r brir, er ganga brimserkjum ok eigu eftir firi fr, haran be hafa r inar hvtfldnu ok leika logni ftt? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at eru enn gis meyjar, ok frlast r n mjk frambururinn, ok muntu n vilja ola dm spekinga." Gestumblindi segir: "Tregr em ek ess, en vntir mik, at ar komi n skjtt. 24. Fara ek s foldar moldba, sat nr ni, blindr rei blindum brimreiar til, jr er andar vanr. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: ar komtu at einni, ok rak sjaka eftir nni, ok l ar daur hestr ok hestinum einn daur ormr, ok bar ar blindr blindan, er eir vru rr saman." Gestumblindi mlti: 25. "Hvat er at dra,

376

er drepr f manna ok er jrni kringt tan, horn hefir tta, en hfu ekki ok rennr, sem renna m? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er hnn hneftafli; hann heitir sem bjrn; hann rennr, egar honum er kastat." Gestumblindi mlti: 26. "Hvat er at dra, er Dnum hlfir, berr blugt bak, en bergr firum, geirum mtir, gefr lf sumum, leggr vi lfa lk sitt gumi? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er skjldr; hann bergr mrgum; hann berr oft blugt bak." Gestumblindi mlti: 27. "Mjk varp forum nsgs vaxin, barngjrn s er bar btimbr saman, hlfu henni hlms bitsklmir, l drykkjar drynhraun yfir. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar:

377

ar l nd eggjum millum nautskjlka, er hlms bitsklmir kallar, en drynhraun hausinn, en btimbr hreirit." 28. "Fjrir ganga, fjrir hanga, tveir veg vsa, tveir hundum vara, einn eftir drallar ok oftast hreinn. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er kr; hon hefir fjra ftr ok fjra spena, tvau horn ok tvau augu, en halinn drallar eftir." Gestumblindi mlti: 29. "Hverr er s inn eini, er sefr skugra ok er af grjti einu gerr, fur n mur -at s inn frgjarni, ar mun hann sinn aldr ala? Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er flginn eldr arni, er drepinn er vi tinnu." Gestumblindi mlti: 30. "Hest s ek standa, hddi meri, di dindil, drap hlaun und kvi, r skal draga ok gjfta at ga stund. Heirekr konungr, hygg at gtu." svarar konungr: "essa gtu skulu ra hirmenn mnir." eir gtu margs til ok eigi fagrs mjk. mlti konungr, sem hann s, at eir geru ekki at: "Hest ann kallar lnvef, en skei meri hans, er upp ok ofan skal hrista vefinn." Gestumblindi mlti:

378

31. "Hverir eru eir egnar, er ra ingi at ok eru sextn saman, li sna senda eir lnd yfir at byggja blstai. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er tafl treks konungs." Gestumblindi mlti: 32. "S ek sumri slbjrgum verung vaka vilgi teita, drukku jarlar l egjandi, en panda lker st. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: at er grsa sr; er grsir sjga hana, hrnn hon, er eir egja. En eigi veit ek, hverr manna ert, er vlka hluti gerir sv mjkliga af litlum efnum." Ok n bir konungr hlji, at byrgja skal hallardyrnar. Gestumblindi mlti: 33. "Meyjar ek s moldu lkar, vru eim at bejum bjrg, svartar ok smar slviri, en ess at fegri er fra of sr. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar:

379

at eru glur flnaar arni." Gestumblindi mlti: 34. "Sat ek segli, s ek daua menn blugt hold bera brk viar. Heirekr konungr, hygg at gtu." "G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: ar saztu vegg, sttu val fljga ok bar i klm sr." Gestumblindi mlti: 35. "Hverir eru eir tveir, er tu hafa ftr, augu rj ok einn hala? Heirekr konungr, hygg at gtu." G er gta n, Gestumblindi, getit er eirar: Margs freistar n, er finnr au rk til framburar vi mik, er forum vru. at er er inn rei hestinum Sleipni. Hann hafi tta ftr, en inn tv, en eir hfu rj augu, Sleipnir tvau, en inn eitt." Gestumblindi mlti: 36. "Segu at hinzt, [ef , Heirekr, ert hverjum vitrari vsa]: Hvat mlti inn eyra Baldri, r hann var bl hafr?" Konungr svarar: 37. "Undr ok argskap ok alla bleyi, [vnti ek verit hafa, en or au, er mltir, einn veizt], ill vttr ok rm."

380

Konungr br Tyrfingi ok hj til Gestumblinda, en hann brst vals lki ok fl t gegnum hallarglugg einn. En sverit kom vlit valsins, ok er hann v vlstuttr jafnan san, sv sem heinir menn tra. Ok var n inn honum reir orinn, san hann hj til hans, ok eiri ntt var konungr drepinn.

381

Eddubrot 1
1. Hr segir, at hann (Gylfi) kom eigi heill t, nema hann s frari, ok "Stattu fram, mean fregn, sitja skal s, er segir." 2. Njrr konu, er Skai heitir, dttir jaza jtuns. Skai vill hafa bsta ann, er tt hafi fair hennar, - at er fjllum nkkurum, ar sem heitir rymheimr, - en Njrr vill vera nr s. au sttust at, at au skyldu vera nu ntr rymheimi, en arar nu at Natnum. En er Njrr kom aftr til Natna af fjallinu, kva hann etta: "Lei erumk fjll, vark-a ek lengi , ntr einar nu; ulfa ytr mr tti illr vera hj sngvi svana." kva Skai etta: "Sofa ek n mttak svar bejum fugls jamri fyrir, s mik vekr, er af vi kemr, morgun hverjan mr." 3. Ok enn segir hann (Heimdallr) sjlfr Heimdallargaldri: "Nu em ek mra mgr, nu em ek systra sonr." 4. (In fjrtnda synja er) Gn. Hana sendir Frigg msa heima at erindum snum. Hon ann hest, er renn loft ok lg ok heitir Hfvarpnir. at var eitt sinn, er hon rei; at Vanir nkkurir su rei hennar loftinu. mlti einn: "Hvat ar flgr, hvat at ferr ea at lofti lr?" Hon svarar: "N ek flg ek ferk

382

ok at lofti lk Hfvarpni, eim er Hamskerpir gat vi Garrofu." 5. v nst sendu sir um allan heim erindreka at bija, at Baldr vri grtinn r helju, en allir geru at; mennirnir ok kykvendin ok jrin ok steinarnir ok tr ok allr mlmr . . . . er sendimenn fru heim ok hfu vel rekit sn erindi, finna eir helli nkkurum, hvar ggr sat. Hon nefndist kk. eir bija hana grta Baldr r Helju. Hon svarar: "kk mun grta urrum trum Baldrs blfarar; kyks n daus nautk-a ek karls sonar, haldi Hel v, er hefir." En ess geta menn, at ar hafi verit Loki Laufeyjarson, er flest hefir illt gert me sum.

6. fr rr til r eirar, er Vimur heitir, allra a mest. spennti hann sik megingjrum ok studdi forstreymis Grarvl, en Loki helt undir megingjarar. Ok er rr kom mija na, x sv mjk in, at uppi braut xl honum. kva rr etta: "Vax-at-tu n, Vimr, alls mik ik vaa tir jtna gara ; veiztu, ef vex, at vex mr smegin jafnhtt upp sem himin." 7. En er rr kom til Geirrar, var eim flgum vsat fyrst geitahs til herbergis, ok var ar einn stll til stis, og sat ar rr. var hann ess varr, at stllinn fr undan honum upp at rfri. Hann stakk Grarveli upp raftana og lt sgast fast stlinn. Var brestr mikill, og fylgi skrkr. ar hfu verit undir stlinum dtr Geirrar, Gjlp ok Greip, ok hafi hann brotit hrygginn bum. kva rr: "Einu sinni neyttak smegins jtna grum , er Gjalp ok Greip, dtr Geirrar, vildu hefja mik til himins." 8.

383

 sgari fyrir dyrum Valhallar stendr lundr, s er glasi er kallar, en lauf hans allt er gull rautt, sv sem hr er kveit, at: Glasir stendr me gullnu laufi fyrir Sigts slum. S er vir fegrstr me goum ok mnnum.

9. essi eru hestaheiti orgrmsulu: Hrafn ok Sleipnir hestar gtir, Valr ok Lttfeti, var ar Tjaldari, Gulltoppr ok Goti, getit heyrak Sta, Mr ok Lungr me Mari. Vigg ok Stfr var me Skvai, egn kntti Blakkr bera, Silfrintoppr ok Sinir, sv heyrak Fks of getit, Gullfaxi ok Jr me goum. Blughfi ht hestr, er bera kvu flgan Atria; Gils ok Falhfnir, Glr ok Skeibrimir ar var ok Gyllis of getit. 10. essi xnaheiti eru orgrmsulu: Gamalla xna nfn hefik gerla fregit, eira Raus ok Hfis; Rekinn ok Kyrr, Himinhrjtr ok Apli, Arfr ok Arfuni. 11. essir hestar eru enn talir Klfsvsu: Dagr rei Drsli, en Dvalinn Mni,

384

Hjlmr Hfeta, en Haki Fki; rei bani Belja Blughfa, en Skvai skati Haddingja. Vsteinn Vali, en Vifill Stfi, Meinjfr Mi, en Morginn Vakri, li Hrafni, er til ss riu, en annarr austr und Ailsi grr hvarfai geiri undar. Bjrn rei Blakki, en Bjrr Kerti, Atli Glaumi, en Ails Slungni, Hgni Hlkvi, en Haraldr Flkvi, Gunnarr Gota, en Grana Sigurr. 12.

Sgr heitir sr, en Simul stng, Bil ok Hjki bera hann. at er kallat, at au s tungli.

13. Fjturrinn heitir Gleipnir, er honum (Fenrislfi) heldr. Gervir vru tveir fjtrar til hans, fyrst eir Drmi ok Lingr, ok helt hvrgi. var Gleipnir san gerr r sex hlutum: r kattar dyn ok r konu skeggi, r fisks anda ok r fugla mjlk, r bergs rtum ok r bjarnar sinum, r v var hann Gleipnir gerr.

385

14. Flugu hrafnar tveir af Hnikars xlum, Huginn til hanga, en hr Muninn. 15. Sigmundr tekr n blrefilinn, ok ristu n milli sn helluna ok ltta eigi fyrr en lokit er at rista, sem kveit er: Ristu af magni mikla hellu Sigmundr hjrvi ok Sinfjtli. Athugasemd: 1. Brot essi eru tnd saman r handritum Snorra-Eddu a undanskildu sasta brotinu, sem er r Vlsunga sgu. au eru mist leifar af gltuum Eddukvum ea erindi Eddukvastl, sem hafa fari einstk fr ndveru. Efni er bi r gosgum og hetjusgum. (Guni Jnsson, Eddulyklar 1949)

386

Slarlj
I. 1. F ok fjrvi rnti fyra kind s hinn grimmi Greppr; yfir vegu, er hann varai, ni engi kvikr komask. 2. Einn hann t oft harla, aldri bau hann manni til matar, r enn mr ok meginltill Gestr af gtu kom. 3. Drykks of urfi lzk inn dsti mar ok vanmettr vera; hrddu hjarta hann lzk tra, eim er r hafi vlyndr verit. 4. Mat ok drykk veitti hann eim, er mr var, allt af heilum hug; gus hann gi, gu honum beindi, v hann hugisk vligr vera. 5. Upp hinn st, illt hann hugi, eigi var arfsamliga egit; syn hans svall, sofanda myri fran, fjlvaran. 6. Himna gu ba hann hjlpa sr,

387

 hann veginn vaknai; en s gat vi synum taka, er hann hafi saklausan svikit. 7. Helgir englar kmu r himnum ofan ok tku sl hans til sn; hreinu lfi hon skal lifa me almttkum gui. --------8. Au n heilsu rr engi mar, tt honum gangi greitt; margan at skir er minnst of varir, engi rr sttum sjlfr. 9. Ekki eir hugu Unnarr ok Svaldi, at eim myndi heill hrapa; nakir eir uru ok nmir hvvetna, ok runnu sem vargar til viar. --------10. Munaar rki hefir margan tregat, oft verr kvalri af konum; meingar r uru, inn mttki gu skapai skrliga. 11. Sttir eir vru Svfar ok Skartheinn, hvrrgi mtti annars n vera, fyrr enn eir ddusk fyr einni konu: hon var eim til lta lagin.

388

12. Hvrskis eir gu fyr hvtu mey, leiks n ljss daga; engan hlut mttu eir annan muna en at ljsa lk. 13. Daprar eim uru inar dimmu ntr, engan mttu eir stan sofa; en af eim harmi rann heift saman millum virkavina. 14. Fdmi vera flestum stum goldin grimmliga; hlm eir gengu fyr it horska vf ok fengu bir bana. --------15. Ofmetna drgja skyldi engi mar, at hefik sannliga st, v at eir hverfa, er honum fylgja, flestir gui fr. 16. Rk au vru Rn ok Vboi ok hugusk gott eitt gera; n au sitja ok srum sna msum elda til. 17. sik au tru ok ttusk ein vera allri j yfir; en leizk

389

eira hagr annan veg almttkum gui. 18. Muna au drgu marga vegu ok hfu gull fyr gaman; n er eim goldit, er au ganga skulu milli frosts ok funa. --------19. vinum num tru aldregi, r fagrt mli fyrir; gu heit, gott er annars vti hafa at varnai. 20. Sv honum gafsk Srla inum gra, er hann lagi Vglfs vald; tryggliga hann tri, - en hinn at tlum var, snum brurbana. 21. Gri hann eim seldi af gum hug, en eir htu honum gulli gegn; sttir ltusk, mean saman drukku, en kmu flrir fram. 22. En eftir rum degi, er eir hfu Rgjardal riit, sverum eir meiddu, ann er saklauss var ok ltu hans fjrvi farit. 23. Lk hans eir drgu leynigtu

390

ok brytjuu brunn nir; dylja eir vildu, en drttinn s heilagr himnum af. 24. Sl hans ba inn sanni gu sinn fgnu fara; en skudlgar hygg ek sla muni kallair fr kvlum. II. 25. Dsir bi r drttins mla vera hollar hugum; viku eftir mun r vilja ns alt at skum ganga. 26. Reiiverk, au er unnit hefr, bt eigi illu yfir; grttan gla skaltu me gum hlutum, at kvea slu sama. 27. gu skal heita til gra hluta, ann er hefir skatna skapat; mjk fyrir verr manna hverr, er seinar finna fur. 28. sta dugir einkum vandliga ess er ykkir vant vera; alls mis verr, s er einskis bir; fr hyggr egjanda rf. 29.

391

Sla ek kom, snemma kallar, til dmvalds dyra; angat ek tlumk, v mr heitit var: s hefir krs, er krefr. 30. Syndir v valda, at vr hryggvir frum gisheimi r; engi ttask, nema illt geri; gott er vammalausum vera. 31. lfum glkir ykkja allir eir, sem eiga hverfan hug; sv mun gefask, eim er ganga skal r inar glddu gtur. 32. Vinsamlig r ok viti bundin kenni ek r sjau saman; grla au mun ok glata aldregi, ll eru au nt at nema. III. 33. Fr v er at segja, hv sll ek var ynisheimi , ok hinu ru, hv ta synir vera naugir at num. 34. Vil ok dul tlir vira sonu, er fkjask f; ljsir aurar vera at lngum trega; margan hefir aur apat.

392

35. Glar at mrgu tta ek gumnum vera, v at ek vissa ftt fyrir; dvalarheim hefr drttinn skapat munafullan mjk. 36. Ltr ek sat, lengi ek hlluumk, mjk var ek lystr at lifa; en s r, sem rkr var; frammi eru feigs gtur. 37. Heljar reip kmu harliga sveig at sum mr; slta ek vilda, en au seig vru; ltt er lauss at fara. 38. Einn ek vissa, hv alla vega sullu stir mr; Heljar meyar er mr hrolla buu heim hverju kveldi. 39. Sl ek s, sanna dagstjrnu, drpa dynheimum ; en Heljar grind heyrak ek annan veg jta ungliga. 40. Sl ek s setta dreyrstfum; mjk var ek r heimi hallr; mttug hon leizk marga vegu fr v sem fyrri var.

393

41. Sl ek s, sv tti mr, sem ek sja gfgan gu; henni ek laut hinzta sinni aldaheimi . 42. Sl ek s, sv hon geislai, at ek ttumk vttki vita; en gylfar straumar grenjuu annan veg, blandnir mjk vi bl. 43. Sl ek s sjnum skjlfandi, hrslufullr ok hnipinn; v at hjarta mitt var harla mjk runnit sundr sega. 44. Sl ek s sjaldan hryggvari; mjk var ek r heimi hallr; tunga mn var til trs metin, ok klnat at fyrir utan. 45. Sl ek s san aldregi eftir ann dapra dag, v at fjalla vtn lukusk fyrir mr saman, en ek hvarf kallar fr kvlum. 46. Vnarstjarna flaug - var ek fddr, brott fr brjsti mr; htt-at hon fl, hvergi settisk, sv at hon mtti hvld hafa.

394

--------47. llum lengri var s in eina ntt, er ek l stirr strum; merkir at, er gu mlti, at mar er moldu samr. 48. Viri at ok viti in virki gu, s er skp haur ok himin; hversu munaarlausir margir fara, tt vi skylda skili. 49. Sinna verka ntr seggja hverr; sll er s, sem gott gerir; aui fr er mr tlu var sandi orpin sng. --------50. Hrundar hungr tlir hla oft, hann hefir margr til mikinn; lauga vatn er mr leiast var eitt allra hluta. 51. norna stli sat ek nu daga, aan var ek hest hafinn; ggjar slir skinu grimmliga r skdrpnis skjum. 52. Utan ok innan ttumk ek alla fara

395

sigrheima sjau; upp ok nir leitaa ek ra vegar, hvar mr vri greiastar gtur. --------53. Fr v er at segja, hvat ek fyrst of s, er ek var kvlheima kominn: svinir fuglar, er slir vru, flugu sv margir sem m. 54. Vestan s ek fljga Vnar dreka, ok fell glvalds gtu; vngi eir skku, sv va tti mr springa haur ok himinn. 55. Slar hjrt leit ek sunnan fara, hann teymu tveir saman; ftr hans stu foldu , en tku horn til himins. 56. Noran s ek ra nija sonu, ok vru sjau saman; hornum fullum drukku eir inn hreina mj r brunni Baugregins. 57. Vindr agi, vtn stvai, heyra ek grimmligan gn; snum mnnum svipvsar konur mlu mold til matar. 58.

396

Dreyra steina r inar dkku konur drgu daprliga; blug hjrtu hengu eim fyrir brjst utan, mdd vi miklum trega. 59. Margan mann s ek meiddan fara eim glddu gtum; andlit eira sndusk mr ll vera rgjar bli roin. 60. Marga menn s ek moldar gengna, er eigi mttu jnustu n; heinar stjrnur stu yfir hfi eim far feiknstfum. 61. Menn s ek , er mjk ala fund um annars hagi; blgar rnar vru brjsti eim merkar meinliga. 62. Menn s ek ar marga fegna, eir vru villir vega; at kaupir s, er essa heims apask at heillum. 63. Menn s ek , er mrgum hlutum vltu um annars eign; flokkum eir fru til Fgjarnsborgar ok hfu byrar af bli. 64.

397

Menn s ek , er margan hfu f ok fjrvi rnt; brjst gegnum renndu brgnum eim flgir eitrdrekar. 65. Menn s ek , er minnst vildu halda helga daga; hendr eira vru heitum steinum negldar nauliga. 66. Menn s ek , er af mikillti virusk vnum framar; kli eira vru kynliga eldi um slegin. 67. Menn s ek , er margt hfu or annan logit; heljar hrafnar r hfi eim harliga sjnir slitu. 68. Allar gnir fr eigi vitat, r sem helgengnir hafa; star syndir vera at srum btum; koma mein eftir munu. --------69. Menn s ek , er margt hfu gefit at gus lgum; hreinir kyndlar vru yfir hfi eim brenndir bjartliga.

398

70. Menn s ek , er af miklum hug veittu ftkum frama; lsu englar bkr ok ymna skrift helgar yfir hfi eim. 71. Menn s ek , er mjk hfu hungri farit hrund; englar gus lutu llum eim; at er sta una. 72. Menn s ek , er mur hfu ltit mat munn; hvlur eira vru himingeislum hafar hagliga. 73. Helgar meyjar hfu hreinliga sl af syndum vegit manna eira, er mrgum degi pna sjlfa sik. 74. Hvar reiir s ek me himnum fara, r eiga gtur til gus; menn eim stra, er myrir eru alls fyrir engar sakir. 75. Inn mttki fair! Inn mzti sonr! Heilagr andi himins! ik bi ek skilja, er skapat hefr, oss alla eymum fr.

399

IV. 76. Hringvr ok Listvr sitja Heris dyrum organs stli ; jrn dreyri fellr r nsum eim, s vekr fjn me fyrum. 77. ins kvn rr jarar skipi, mug muna; seglum hennar verr s hlait, eim er rreipum ruma. 78. Arfi, fair einn r rit hefi ok eir Slktlu synir hjartar horn, at er r haugi bar inn vitri Vgdvalinn. 79. Hr eru rnar, sem ristit hafa Njarar dtr nu: Bveig hin elzta ok Kreppvr hin yngsta ok eira systr sjau. 80. Blvi hverju eir bellt hafa Svfr ok Svfrlogi; bl eir vku ok benjar sugu illum ey vana. V. 81. Kvi etta, er r kennt hefik,

400

skaltu fyrir kvikum kvea: Slarlj, er snask munu minnst at mrgu login. 82. Hr vit skiljumk, ok hittask munum feginsdegi fira; drttinn minn gefi dauum r, en hinum lkn, er lifa.

401

Forspjallslj

(Hrafnagaldr ins)

1. Alfr orkar, lfar skilja, Vanir vitu, vsa nornir, elr vija, aldir bera, reyja ursar, r valkyrjur. 2. tlun sir illa gtu, verpir villtu vttar rnum; hrrir skyldi Urr geyma mttk at verja mestum orra. 3. Hverfr v Hugr, hinna leitar, grunar guma grand, ef dvelr; tti er rins unga draumr; Dins dulu draumr tti. 4. Dugir me dvergum dvna, heimar nir at Ginnungs nii skkva; oft Alsvir ofan fellir oft of fllnum aftr safnar. 5. Stendr va strind n rull, lofti me lvi

402

linnir ei straumi; mrum dylst Mmis brunni vissa vera; viti enn ea hva? 6. Dvelr dlum ds forvitin, Yggdrasils fr aski hnigin; lfa ttar Iunni htu valds eldri yngsta barna. 7. Eiri illa ofankomu hrbams undir haldin meii; kunni szt at kundar Nrva vn at vrri vistum heima. 8. Sj sigtvar syrgja Naumu, Viggjar at vum vargsbelg seldu; lt frast lyndi breytti, lk at lvsi, litum skipti. 9. Valdi Virir vr Bifrastar Gjallar sunnu gtt at frtta, heims hvvetna hvert er vissi. Bragi ok Loftr bru kviu. 10. Galdr glu,

403

gndum riu Rgnir og Reginn at ranni heimis; hlustar inn Hliskjlfu , lt braut vera langa vegu. 11. Fr enn vitri veiga selju banda bura ok brauta sinna; hlrnis, heljar, heims ef vissi, rt, fi, aldrtila. 12. N mun mlti n ml kntti Gefjun greia n glaum hjaldi; tr af tndust trgum hjarnar, eljun faldin endrrja. 13. Eins kemr austan r Elivgum orn af akri urs hrmkalda, hveim drepr drttir Dinn allar mran of Migar me ntt hver. 14. Dofna dir, detta hendr, svfr of svimi sver ss hvta; rennir rvit rgjar glgju sefa sveiflum skn gjrvallri.

404

15. Jamt tti Jrunn jlnum komin, sollin stum, svars er ei gtu; sttu v meir at syn var fyrir, mun mir mlgi dugi. 16. Fr frumkvull fregnar brauta hirr at Herjans horni Gjallar; Nlar nefa nam til fylgis, greppr Grmnis grund varveitti. 17. Vinglf tku Viars egnar, Fornjts sefum fluttir bir; iar ganga, si kveja, Yggjar egar vi lteiti. 18. Heilan Hangat heppnastan sa, virt ndvegis valda bu; sla at sumbli sitja da, me Yggjungi yndi halda. 19. Bekkjarsett at Blverks ri sjt Shrmni saddist rakna; Skgul at skutlum skaptker Hnikars mat af mii

405

Mmis hornum. 20. Margs of frgu mlt yfir Heimdall h go, hrgar Loka, spr ea spakml sprund ef kenndi, undorn of fram, unz nam hma. 21. Illa ltu ori hafa erindisleysu ofltilfrga; vant a vla vera myndi, sv af svanna svars of gti. 22. Ansar mi, allir hlddu: "Ntt skal nema nra til; hugsi til myrgins hverr sem orkar r til leggja rausnar sum!" 23. Rann me rstum Rindar mr frlarr Fenris valla; gengu fr gildi goin, kvddu Hropt ok Frigg sem Hrmfaxa fr. 24. Drum settan Dellings mgr j fram keyri jarknasteinum; mars of manheim

406

mn af glar, dr leik Dvalins drsull rei. 25. Jrmungrundar jdyr nyrra und rt yztu aalollar, gengu til rekkju ggjur ok ursar, nir, dvergar, ok dkklfar. 26. Risu raknar, rann lfrull, norr at Niflheim njla stti; upp nam rgjll lfrnar nir, hornytvaldr Himinbjarga.

407