Você está na página 1de 133

1

Ridendo Castigat Mores


2



Vida c Moric do Fci Joao
Willian SIalcscarc

Ediao
Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Fonic Digiial
www.jaIr.org

CoyrigIi.
Auior. Willian SIalcscarc
Traduao. Carlos A. Nuncs
Ediao clcirnica. Ed. Fidcndo Casiigai Morcs
www.jaIr.org
Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia
do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a
olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc
roorcionou."
Nclson JaIr Carcia (1947-2002}
3


VIDA E MORTE DO
REI JOO



William
Shakespeare
4


NDICE



PEFSONACENS 6

ATO I
Ccna I 8

ATO II
Ccna I 21

ATO III
Ccna I 47
Ccna II 63
Ccna III 64
Ccna IV 68

ATO IV
Ccna I 77
5
Ccna II 85
Ccna III 97

ATO V
Ccna I 106
Ccna II 110
Ccna III 117
Ccna IV 119
Ccna V 122
Ccna VI 124
Ccna VII 127
6


PERSONAGENS

REI JOO.
PRNCIPE HENRIQUE, filIo do rci.
CONDE DE PEMBROKE.
CONDE DE ESSEX.
CONDE DE SALISBURY.
LORDE BIGOT.
HUBERT DE BURGH.
ROBERTO FAULCONBRIDGE, filIo dc sir
Folcrio Faulconlridgc.
FILIPE, o Dasiardo, scu irnao naicrno.
JAMES GURNEY, criado dc lady Faulconlridgc.
PETER DE POMFRET, rofcia.
FILIPE, rci da Frana.
LUIS, dclfin.
LIMOGES, duquc da usiria.
CARDEAL PANDOLFO, lcgado do aa.
MELUN, nolrc franccs.
CHATILLON, cnlaiador da Frana.
RAINHA ELEONOR, nac do rci Joao.
CONSTANA, nac dc Ariur.
BRANCA DE ESPANHA, solrinIa do rci Joao.
LADY FAULCONBRIDGE.
Nolrcs, fidalgos, cidadaos dc Angcrs, crifc,
7
arauios, oficiais, soldados, ncnsagciros c gcnic
dc scrvio.
8

ATO I
CENA I

A suu do tono no uuco. Entun o c Jouo, u
unIu Econo, PcnIoIc, Esscx, SusIu c
outos, con CIuton.

FEI JOO Agora dizc, CIaiillon. a Frana
quc dcscja dc nos?
CHATILLON Aos saudar-vos, dcsia aric o
rci da Frana or nin fala ao Podcr,
cnrcsiada Majcsiadc da Inglaicrra.
ELEONOF Conco nuiio csiranIo.
Majcsiadc cnrcsiada!
FEI JOO Nao falcnos, londosa nac;
ouanos a cnlaiada.
CHATILLON Filic, rci da Frana, con o
dirciio quc lIc Icrdou icu irnao ja falccido, filIo
dc Codofrcdo, Ariur, dc nonc Planiagcnci,
rcclana lcgalncnic csia lcla ilIa c nais os
icrriiorios dc Anjou, Poiciicrs, Tourainc, Irlanda c
Mainc; dcscja quc dc lado a csada onIas quc ic
9
dcfcndc os usurados iiulos, c ao noo Ariur a
cnircgucs, icu solrinIo c, ja agora, ianlcn icu
solcrano.
FEI JOO E quc rcsuliara sc rcnuirnos?
CHATILLON O jugo aliivo dc una gucrra a
un icno violcnia c sanguinosa, quc dcnonsirc
cla fora o dirciio conicsiado.
FEI JOO Eniao gucrra or gucrra, dizc
Frana, sanguc or sanguc c fora conira fora.
CHATILLON Por ninIa loca, ois, o
dcsafio ic dcio do ncu rci; c o circno cncargo
dc ninIa conissao.
FEI JOO Lcva-lIc o ncu, ianlcn, c
aric cn az Sc un rclanago ara os olIos da
Frana, quc, lcn anics dc odcrcs dar conia da
cnlaiada, cu farci quc o irovao or la sc cscuic
dos ncus canIcs. Vai logo! Sc a ironlcia dc
nossa colcra, o ruin rcssagio dc vossa roria
crda. Quc lIc scja dada una cscolia Ionrosa;
cuidai disso, Pcnlrolc. CIaiillon, c iudo; adcus.
(Sucn CIuton c PcnIoIc.}
ELEONOF Eniao, ncu filIo? Eu nao dizia
quc cssa anliciosa Consiana nao arava
cnquanio nao Iouvcssc osio fogo na Frana c
cn iodo o nundo ara a causa do filIo dcfcndcr?
Essa cndcncia odcria icr sido rcvcnida, fora
10
facil, soncnic con roicsios dc anizadc. Ora c
fora quc dois rcinos a dccidan or ncios
sanguinosos.
FEI JOO Nosso dirciio c a fora nos
anaran.
ELEONOF A fora acnas, icno; do
conirario, nuiio nal cu c vos ora csiaranos.
Pcrniii quc cn scgrcdo convcrscnos o quc o ccu,
iao-soncnic, c nos salcnos.
(Entu un xcc, quc uu Iuxo u Esscx.}
ESSEX Mcu rncic, aqui icnos a
cndcncia nais csiranIa do nundo, quc vos
cIcga do inicrior, a fin dc scr julgada. Posso
nandar cnirar os qucrclanics?
FEI JOO Sin, fazci-os cnirar.
(Su o xcc.}
As aladias c os rioraios Iao dc agar iodos
os gasios dcssa gucrra.
(Votu o xcc con HoIcto FuuconIdgc c
Fc, scu nuo Iustudo.}
Qucn Sois?
O DASTAFDO Sou sudiio ficl, dc origcn
nolrc, nascido aqui cn NoriIanionsIirc c filIo
nais vclIo, cono cnso, dc Folcrio
11
Faulconlridgc, soldado quc foi fciio cavalciro no
cano dc laialIa cla nao gcncrosa dc Ficardo
Coraao-dc-Lcao.
FEI JOO E iu, qucn cs?
FODEFTO FilIo c Icrdciro do ncsno
Faulconlridgc.
FEI JOO Cono! Sc csic c o nais vclIo, cs
iu o Icrdciro? Tcndcs nac difcrcnic, ao quc
arccc.
O DASTAFDO Una so nac, dcccrio,
odcroso nonarca; isso c salido; c un ai
acnas, scgundo crcio. Mas solrc cssc onio
soncnic cla c o alio ccu c quc vos odcn rcvclar
a vcrdadc. Eu, cono iodo filIo dc Ioncn,
nanicnIo as ninIas duvidas.
ELEONOF Sai da, grosscirao! Con cssas
susciias fcrcs iua nac c o nonc lIc cnovalIas.
O DASTAFDO Eu, scnIora? Janais iivc
noiivo ara ianio. A qucsiao foi lcvaniada or
ncu nano, quc, vindo a aduzir rovas do quc
afirnou, nc lcvara una rcnda dc nada ncnos
quc quinIcnias lilras. Dcus as icrras nc anarc
c a Ionra naicrna.
FEI JOO Quc iio franco! E or quc
causa, scndo nais noo, clc rcclana a iua
Icrana?
12
O DASTAFDO Ignoro-o; nas ialvcz colicc
as icrras. Dc una fciia acoinou-nc dc lasiardo.
Mas sc o ncu nascincnio foi lcgiino ou nao, so
ninIa nac c rcsonsavcl. Quanio ao salcr-sc sc
cu fui lcn gcrado, ncu nolrc solcrano cn
az rcouscn os ossos quc or nin sc
azafanaran! julgai vos ncsno, os rosios
conarando-nos. Sc o vclIo Sir Folcrio nos
gcrou, rcalncnic, c c nosso ai, c sc cssc filIo sc
arccc con clc, o Sir Folcrio, ncu lon vclIo,
agradco aos ccus dc joclIo or nao ic vcr
quando nc vcjo ao csclIo!
FEI JOO Quc csriio csiouvado o ccu
nos nanda!
ELEONOF Ha un quc dc arcccna con
Ficardo Coraao-dc-Lcao; a voz c a ncsna. Nao
acIais alguns iraos dc ncu filIo na avaniajada
conlciao dcsic Ioncn?
FEI JOO Mcus olIos o caninan c
conclucn quc c Ficardo ial qual. E vos, quc
causa vos lcva a rcclanar as icrras dclc?
O DASTAFDO Por icr cono ncu ai so
ncio rosio, qucr con clc aliscoiiar-nc as
roricdadcs; un crfil dc nocda vai rcndcr-lIc a
ninIaria dc quinIcnias lilras.
FODEFTO Mcu solcrano, vosso irnao, cn
vida dc ncu ai, o cnrcgou frcqucnics vczcs.
13
O DASTAFDO Assin nao Icis dc olicr as
ninIas icrras. O quc cunrc salcr c dc quc jciio
clc cniao cnrcgava ninIa nac.
FODEFTO ... c o nandou dc una fciia cn
cnlaiada AlcnanIa iraiar dc alios ncgocios
con o Incrador. O rci soulc valcr-sc dc sua
auscncia c norou ncssc cnircncnics cn casa dc
ncu ai. Quanio clc odc conscguir, cnvcrgonIa-
nc dizc-lo; nas a vcrdadc c una. nuiias lcguas
dc agua c dc icrra sc inicrunIan cnirc ninIa
nac c ncu ai cono or vczcs ouvi ncu ai
dizcr quando csic alcgrc scnIor foi concclido.
No scu lciio dc noric lcgou-nc clc scus Iavcrcs c
jurou or aqucla Iora solcnc quc csic filIo dc sua
csosa, filIo dclc nao cra, salvo sc iivcssc nascido
anics do icno nada ncnos dc quarcnia
scnanas. Por iudo isso, ncu solcrano, crniii
quc cu cnirc na ossc do quc c ncu. as
roricdadcs dc ncu ai, ial cono csic o
dcscjava.
FEI JOO Vosso irnao c lcgiino; a
consoric dc vosso ai o icvc aos as nucias. Sc
cla rcvaricou, a falia c sua, falia, alias, quc sc
inclui cnirc os azarcs dc qucn iona nulIcr. Sc
nao, dizci-nc. ncu irnao, quc, scgundo o
rcvclasics, sc csforou na fciiura dcsic filIo dc
vosso ai, o rcclanou acaso? Vosso ai, caro
anigo, odcria ficar con o lczcrro dc sua vaca
conira a oiniao dc iodos. Sin, odia, scn
14
duvida. ainda ncsno quc clc fossc dc ncu irnao,
o nano nao icria ncnIun dirciio, cono nao odia
vosso ai rccusa-lo, cnlora dclc con ccricza nao
fossc. En suna. o filIo dc ninIa nac foi qucn
gcrou o Icrdciro dc vosso ai; o Icrdciro, cniao,
quc fiquc con os lcns quc vosso ai ossua cn
vida.
FODEFTO Eniao dc nada valc o
icsiancnio dc ncu ai, ncn icn fora ara un
filIo dcscrdar quc clc dissc nao scr dclc?
O DASTAFDO Nao icn fora, scnIor, dc
dcscrdar-nc. cono nao icvc dc gcrar-nc, crcio.
ELEONOF Quc rcfcrcs. cIanar-ic
Faulconlridgc c, cono icu irnao, icr
roricdadcs, ou scr considcrado cono filIo dc
Coraao-dc-Lcao, scnIor dc iua nolrcza, iao-
soncnic, scn foriuna?
O DASTAFDO Sc ncu irnao, scnIora,
una aarcncia cono a ninIa ossussc, c cu,
or ncu lado, con Sir Folcrio cn iudo
arcccssc, ial cono clc, c iivcssc as crnas finas
quc ncn duas varas dc noniar, os lraos cono
clcs dc cnguias csiofadas, c un rosio iao
dclgado quc una rosa na orclIa cu nao uscssc,
so dc ncdo dc algucn dizcr. Ola! Una nocda
nova! E, sc con cssa figura, cu fossc Icrdciro dc
ioda a icrra, afirno-o, nao quiscra dar nais un
15
asso c alrira nao dc iudo, aic do uliino rcal,
ara scr cssc ncsno sou, cnlora nao concssc.
ELEONOF Agradas-nc; nao qucrcs iua
foriuna rcnunciar c a icu irnao ccdcr as icrras,
ara nc aconanIarcs? Sou un soldado c dc
viagcn nc cnconiro ara a Frana.
O DASTAFDO Irnao, ficai con iudo; acciio
csia ansa; lcla rcnda ganIasic con csia cara,
quc or cinco vinicns ainda cra cara. Aic noric,
scnIora Ici dc scguir-vos.
ELEONOF Nao; rcfiro quc vadcs vos na
frcnic.
O DASTAFDO Os nclIorcs quc nos icn
rcccdcncia.
FEI JOO Cono ic cIanas?
O DASTAFDO Filic, rinogcniio da
csosa dc sir Folcrio, quc ja cn az rcousa.
FEI JOO Passaras doravanic a usar o
nonc dc qucn irazcs a forna. Dolra os joclIos
cono Filic c ic ala cono o grandc sir Ficardo c
Planiagcnci. Lcvania-ic!
O DASTAFDO Irnao naicrno, a nao! Eu
Icrdo un nonc; vos, icrras; nunca nais assarci
fonc. Louvarci noiic c dia o insianic azado cn
quc, auscnic Folcrio, cu fui gcrado.
16
ELEONOF Planiagcnci lcgiiino no gcnio!
Ficardo, cu sou iua avo; da-nc cssc nonc.
O DASTAFDO Por acaso c quc o sois; nas
quc inoria isso? Qucn nao odc andar ccrio,
anda dc csguclIa, ula a jancla ou ncsno a
claraloia, fogc da luz, con a noiic sc aconsclIa
ara scr rico, cnlora con iranoia. Un ouco
nais ou ncnos dc fuligcn... Sc cu sou qucn sou,
quc inoria a ninIa origcn?
FEI JOO Ja icns, Ficardo, quanio ic
aciccc; un cavalIciro olrc ic cnriquccc.
Vanos, vanos, scnIora, ara a Frana con ioda
a rcssa; a Iora solcnc avana.
O DASTAFDO Adcus, irnao; o ccu dc ii sc
agradc; fosic gcrado cn lcna Ioncsiidadc.
(Sucn todos, ncnos o Hustudo.}
Sou agora un c dc Ionra nais do quc
anics, nas crdi nuiios cs dc icrras loas. Posso
fazcr scnIora qualqucr Joana. Don-dia, sir
Ficardo!" Dcus vos guardc!" lIc rcsondo; c sc
Jorgc for scu nonc, Pcdro lIc cIanarci orquc a
nolrcza conccdida dc ouco iroca os noncs s
cssoas, c indcio dc rcsciio na nova siiuaao c
dc inoriancia. Mas asscnos agora
solrcncsa, quc o nosso anigo, a aliiar os
dcnics sc acIa no ncu lugar. Quando lcn fario
scniir o nolrc csinago, un ouquinIo cIuo os
17
dcnics c digo ao clcganic rovinciano. Mcu
caro..." assin falando nc aoio ao coiovclo, dcsic
nodo. Pco-vos..." A Pcrgunia, agora, c iudo. A
Fcsosia c igualzinIa da cariilIa. OI, ncu
scnIor", diz a Fcsosia, s vossas ordcns; cn
iudo vosso, caro anigo!" Nao", rciruca a
Pcrgunia, cu c quc cn iudo nc acIo ao vosso
disor". E assin, nuiio anics dc salcr a
Fcsosia o quc dcscja dcla a Pcrgunia, cn
cunrincnios ioda sc dcsfazcndo c a arolar,
scn ausa, do rio Po, dos Alcs c Acninos c aic
dos Pircncus, csicIa a sua conclusao aic a ncsa
lcvaniar-sc. Mas isso c socicdadc rcsciiavcl quc
diz lcn con un csriio clcvado cono o ncu,
ois nao assa dc un lasiardo do icno qucn
nao icn faro aguado ara scniir o alio valor das
fornas alias lasiardo cu sou dc qualqucr jciio
nao soncnic o quc diz rcsciio aos iraos
cicriorcs, s vcsics c conduia, cono ianlcn
qucn nao gcrar vcncno dcsdc o niino, lcn docc,
nuiio docc, ara o gosio do icno, o quc Ici dc
logo rocurar arcndcr, nao con o iniuiio dc
cnganar, nas iao-so cono dcfcsa, ara aliviar-nc
o csforo da sulida. Mas qucn cIcga arcssada,
cavalcira? Una nulIcr-corrcio? Nao icn cla
narido quc o iralalIo a si ionassc dc anunciar
con un corno a sua cIcgada?
(Entun ud FuuconIdgc c Juncs Gunc}
18
Quc vcjo! MinIa nac! Eniao, scnIora, quc c
quc vos iraz coric con ial rcssa?
LADY FAULCONDFIDCE Ondc sc acIa icu
nano, aquclc lilirc quc aiassalIa ninIa Ionra
cn ioda a aric?
O DASTAFDO Folcrio, ncu irnao? FilIo
do vclIo sir Folcrio? O giganic irrcsisivcl,
Collrani, o Ioncn dc fora nais quc Iunana?
Duscais o filIo, cniao, dc Sir Folcrio?
LADY FAULCONDFIDCE Cono, raaz
irrcvcrcnic! FilIo dc sir Folcrio? Zonlas,
orvcniura, dc sir Folcrio? Nao c clc, acaso, iao
filIo dc Folcrio cono iu?
O DASTAFDO Jancs Curncy, nao qucrcs
afasiar-ic or algun icno?
CUFNEY Sin, ncu lon Filic.
O DASTAFDO Filic? sula! Jancs, Ia un
zunzun a or fora. Dcois convcrsarcnos.
(Su Gunc.}
MinIa nac, cu nao sou filIo do vclIo sir
Folcrio, quc lcn odia a aric quc clc cn nin
icn concr na scia-fcira da Paiao scn quclrar,
con isso, o jcjun. Sir Folcrio cra gcnic; nas,
franqucza. odia clc gcrar-nc? Sir Folcrio nao
odia fazc-lo; conIcccnos sua narca. Por isso,
19
nac qucrida, a qucn dcvo a fciiura dcsics
ncnlros? Sir Folcrio janais fcz csia crna.
LADY FAULCONDFIDCE Esias
nanconunado con Folcrio, quando dcvias a
Ionra dcfcndcr-nc ara vaniagcn roria? Quc
iraduzcn scnclIanics alavras, nalcriado?
O DASTAFDO Doa nac, cavalciro,
cavalciro, cono o foi Dasilisco. Fui arnado
cavalciro; ainda irago a narca no onlro. Mas,
ninIa loa nac, cu nao sou filIo dc sir Folcrio.
Ja alri nao dc iudo, dc sir Folcrio c dc suas
icrras. nonc, nascincnio lcgiino, acalou-sc! Por
isso, nac, falai-nc uridadc. qucn foi ncu ai?
Algun sujciio digno qucro crcr. Mas scu nonc
nac qucrida.
LADY FAULCONDFIDCE Fcncgasic o icu
nonc Faulconlridgc?
O DASTAFDO Cono sc rcncgassc o rorio
dialo
LADY FAULCONDFIDCE O rci Ficardo
Coraao dc Lcao foi icu ai. Aos longas c
vccncnics invcsiidas, odc clc convcnccr-nc dc
dcia-lo sulir ara o ncu lciio conjugal. Nao nc
una o ccu or isso. s o roduio dcssa cara
ofcnsa quc nc dciou scn foras c indcfcnsa.
20
O DASTAFDO Por csia luz, scnIora, sc dc
novo iivcssc cu dc nasccr, nao dcscjara nclIor
ai. Ha ccados quc dcsfruian dc ccrios
rivilcgios. Ncssc caso sc acIa o vosso; nao foi
loucura a falia. inoriava rcndcsscis a voniadc,
cono iriluio voluniario, ao ncio da aiao clc
Ficardo, a cuja colcra c fora irrcsisivcis ncn o
inavido lcao o ousio icvc dc anicor-sc,
dciando nas naos forics do advcrsario o coraao
rcal. Qucn icvc fora ara arrancar o coraao s
fcras, facilncnic vcnccra una nulIcr. Agradco-
ic, o nac, nui cordialncnic, o icr o ai quc
icnIo. E sc algun lilirc disscr quc cu nao nasci
dc anor cicrno, nandarci sua alna logo ara o
infcrno. Agora a ncus arcnics vou nosirar-ic.
Todos dirao, vcras, quc foi Ionroso no icu lciio
Ficardo ionar aric. E qucn o nao disscr c
ncniiroso.
(Sucn}
21


ATO II
CENA I

Funu. Duntc dos nuos dc Angcs. Entun, o
un udo, o duquc d`Austu, con tous, o outo,
Fc, c du Funu, con tous, Lus, Constunu,
Atu c scquto.

FEI FILIPE Salvc, dianic dc Angcrs,
usiria valcnic! Ariur, icu grandc anicassado,
aquclc Ficardo quc arrancou ao rci das fcras o
coraao c foi na gucrra sania da Palcsiina,
rcnaiuro ao iunulo laiou or causa dcsic
lravo duquc, quc ora, cn rcaraao aos
dcsccndcnics, aqui sc acIa, aicndcndo a nossas
sulicas, con as corcs dcsfraldadas na dcfcsa do
icu dirciio c, assin, ara casiigo da usuraao dc
icu crvcrso iio, o inglcs Joao. Alraa-o, or iudo
isso. icn-lIc anor c lIc alncja as loas-vindas.
AFTUF Possa o ccu crdoar-vos cla noric
dc Coraao-dc-Lcao, ja quc ora vindcs dar vida a
scus Icrdciros, anarando-lIcs o dirciio sol
vossas forics asas. Dou-vos as loas-vindas con
22
nao fraca, nas con anor scn nancIa a
iranslordar-nc do ciio. Scdc, ois, lcn-vindo,
duquc.
FILIPE Nolrc criana, qucn nao ic
anarara?
USTFIA Esic lcijo afciuoso quc na facc ic
dconIo, c o carinlo do coniraio or quc nc
olrigo a nao voliar a casa cnquanio Angcrs c o
jus quc icns na Frana con csia raia alida,
csia raia dc faccs lrancas, cujo c rccIaa as
ondas nugidoras do occano c conira o assalio
dos dcnais ascs roicgc os insularcs; cnquanio
cssa Inglaicrra, ccrcada clas ondas, cssc
laluaric dc nuralIas lquidas. confiar na
roicao quc a c a salvo dc csiranIas
incurscs. cnquanio cssc uliino rccanio do
ocidcnic nao ic Iouvcr saudado cono rci. Aic
cssc insianic, nao cnsarci cn vcr a ninIa casa,
ncn dcorci as arnas, lclo jovcn.
CONSTANA Acciiai o quc odc dar-vos
una viuva c nac. soncnic nuiias graas, aic quc
vosso lrao foric o nosirc vigoroso lasianic,
ara dar-vos ouiras rovas dc anor nais
adcquadas.
USTFIA A az do ccu csia con qucn
cnunIa a csada cn ial cndcncia jusia c
sania.
23
FILIPE Maos olra, ois. Vircnos conira o
rosio da cidadc rclcldc os nossos forics canIcs.
CIanai os cnicndidos na aric da gucrra, orquc
os lanos nos indiqucn dc nclIorcs vaniagcns.
Os rcais ossos dciarcnos dcfronic dcsics nuros,
andarcnos a vau cn uro sanguc franccs, aic o
ncrcado, nas, sulnissa a cidadc a csia criana
cnircgarcnos.
CONSTANA Escrai a rcsosia da
cnlaiada, orquc as csadas nao sc iinjan
anics dc Iavcr ncccssidadc. lcn ossvcl quc
da Inglaicrra CIaiillon nos iraga rccisancnic a
az quc ora inicnianos olicr cla violcncia. Cada
goia nos csara, do sanguc quc una colcra
incnsada dcssc azo a sc crdcr.
(Entu CIuton.}
FILIPE Un nilagrc, scnIora! Vosso anclo
sc osiiiva. cis CIaiillon quc cIcga! O quc dissc a
Inglaicrra, dizc cn oucas alavras, gcniil lordc.
Todos calnos, vanos ouvir-ic. Fala, CIaiillon.
CHATILLON Virai, ois, vossas foras dcsic
ccrco ncsquinIo c as alicai nun grandc fciio.
Inglaicrra, irriiado con a jusiia dc vossa causa,
cnconira-sc ora cn arnas. A nonao, quc foi
causa da dcnora do ncu rciorno, lIc dcu icno
ara dcscnlarcar junio conigo as suas lcgics
quc a csia cidadc sc cncaninIan. Suas foras
sao forics; os soldados, confianics cn si rorios.
24
Con clc, ainda, vcn a rainIa-nac, Aic ncdonIa,
quc a sanguc c luias scn ccssar o inciia. Lady
Dranca dc EsanIa, sua solrinIa, a aconanIa,
c o lasiardo do nonarca falccido. O vigor
irrcfrcado do as, voluniarios ardorosos.
iurlulcnios scn ncdo, dc aarcncia fcninil, nas
con ncio dc ardcnics c icnvcis dragcs, dc
scus Iavcrcs na airia dcsfizcran-sc c,
orgulIosos, agora o airinnio ao dorso irazcn,
ara nova foriuna aqui icniarcn. En rcsuno. un
ugilo iao sclcio dc ciios indonavcis, cono os
quc ora nas quilIas da Inglaicrra sc lalouan,
janais fluiuou nas ondas cnoladas ara a runa
irazcr crisiandadc.
(Ouuc-sc udo dc tunIo.}
Discnsan scus ianlorcs inudcnics fuicis
divagacs; acIan-sc nao, ou ara luia, ou
ara confcrcncia. Prcarai-vos, orianio.
FILIPE Cono cIcga fora dc icno
scnclIanic ccrciio!
USTFIA Quanio nais inrcvisio, nais c
fora quc rincnos nos ncios dc dcfcsa. Ealia-
sc a coragcn con o noncnio. Scjan lcn-vindos;
ronios nos acIanos.
(Entun o c Jouo, Econo, Huncu, o
Iustudo, noIcs c tous.}
25
FEI JOO A az scja con a Frana, caso a
Frana nos crniiir cn az a jusia ossc do quc
icnos dirciio. Do conirario, vcnIa a sangrar a
Frana c a az sc cvolc, cnquanio nos, iroso
nandaiario da colcra dc Dcus, corrigircnos a
insolcncia quc culsa a az divina.
FILIPE Scja a az con a Inglaicrra, sc csia
gucrra da Frana sc virar dc vcz conira cla, a fin
dc cn az ali vivcr. Ananos a Inglaicrra; c or
cla, iao-soncnic, quc suanos sol o cso dcsias
arnas. a ii quc conciia csic iralalIo; nas o
anor da Inglaicrra csia iao longc dc dar-ic algun
cuidado, quc arruinasic scu rorio rci lcgiino,
coriasic-lIc a ordcn da succssao, lanasic
cscarnio solrc a ncnoridadc da rcalcza c violasic
a inoccncia da coroa. Conicnla aqui as fcics
dc icu irnao Codofrcdo. csics olIos, csia fronic,
foran noldados or scus iraos; csic cqucnino
rcsuno alrangc quanio norrcu cn Codofrcdo; a
nao do Tcno vai iransforna-lo nun volunc
grandc. Mais vclIo do quc iu Codofrcdo cra; c
scu filIo csic aqui. Era a Inglaicrra dc Codofrcdo
or dirciio, quc ora assou or succssao ara scu
filIo. En nonc, ois, dc Dcus, cono sc clica o
cIanarcs-ic rci, sc ncsias fonics ulsa ainda o
sanguc vivo a quc concic, iao-soncnic, a coroa
quc usurasic?
FEI JOO qucn ic confcrc, Frana, ora o
dirciio dc cigircs dc nin ianias rcsosias?
26
FILIPE O juiz sucrno quc dcscria cn
iodos os ciios gcncrosos o dcscjo dc dcscolrir as
nancIas c dcsonras ao Dirciio infligidas, cssc
ncsno juiz quc nc fcz iuior dcsic ncnino, quc
Ici dc salvaguardar dc ioda injuria. Con scu
aulio cscro casiigar-ic.
FEI JOO Nao quciras usurar
auioridadc.
FILIPE Pcrdao! A usuraao c quc cu
colo.
ELEONOF Frana, a qucn cIanas iu dc
usurador?
CONSTANA Eu qucro rcsondcr. icu
rorio filIo.
ELEONOF Para iras, insolcnic! Dcscjaras
quc icu lasiardo fossc rci, soncnic ara, cono
rainIa, govcrnarcs.
CONSTANA Mcu lciio scnrc foi ficl a icu
filIo cono o icu, orvcniura, a icu narido, c csic
ncnino icn nais arcccna con scu ai
Codofrcdo do quc, acaso, no gcnio, Joao coniigo,
cn quc arcan cono agua c cIuva, o dialo c a
roria nac. Dasiardo, o ncu filIinIo! Por ninIa
alna! Nao crcio quc scu ai iivcssc sido gcrado
nais lcalncnic. Nao! Cono isso fora ossvcl, sc a
clc dcsic vida?
27
ELEONOF Quc nac, ncnino, quc a icu ai
difana!
CONSTANA Quc avo, ncu filIo, quc
infanar-ic alncja!
USTFIA Ficai quicias!
O DASTAFDO Ouanos o rcgociro!
USTFIA Quc dialo cs iu?
O DASTAFDO Algucn quc Ia dc convosco,
scnIor, fazcr dc dialo, quando acaso vos
cnconirar sozinIo c a vossa clc. Sois a lclrc da
falula, quc ua cla larla ao lcao norio; sc dc
jciio vos cgar, o casaco Ici dc sujar-vos.
Acauiclai-vos, iio; Ici dc fazc-lo!
DFANCA Asscnian lcn as vcsics do lcao a
qucn ao rorio lcao soulc roula-las.
O DASTAFDO Asscnian-lIc iao lcn ao
dorso, cono as dc Hcrculcs nun asno. Vou iirar-
vos, asno, das cosias cssc fardo ingcnic c ouiro
r quc vos vai dciar docnic.
USTFIA Qucn c o fanfarrao quc nos
aiurdc as orclIas con flcgo sucrfluo?
FILIPE Dccidc logo, Lus, o quc farcnos.
LUIS Ola, nulIcrcs c Ioncns scn juzo,
ccssai dc discuiir! Fci Joao, cis quanio nos
28
inoria. a Inglaicrra, Mainc, Irlanda, Anjou c
Tourainc cu as rcclano, cono cricnccnics a
Ariur. Esias disosio a rcsigna-las c a dcor as
arnas?
FEI JOO Anics a vida. Frana, dcsafio-ic!
Vcn, Ariur dc DrcianIa! A nin confia-ic; ncu
anor vai ic dar nais do quc quanio udcssc
conquisiar a nao covardc da Frana. Vcn,
ncnino!
ELEONOF Vcn, ncu filIo; c iua avo quc
ic cIana.
CONSTANA Vai, ncu lcn; vai con iua
avo c lIc ofcrccc un rcino, quc iua avo ic dara
una ccrcja, assas c figo. una ccclcnic avo!
AFTUF Paz, ninIa loa nac! Dcscjara ja
csiar na sculiura. Nao sou digno da luia quc sc
irava or ninIa causa.
ELEONOF CoiiadinIo! CIora; sua nac o
cnvcrgonIa.
CONSTANA En vos rccaia ioda a
vcrgonIa sc isso for vcrdadc. Os insulios da avo,
nao a vcrgonIa da nac sao quc lIc arrancan
cssas crolas quc o ccu conovcn c quc o ccu
rccclc cono cnIor. E ccrio. cssc rosario dc
crisial vai ciiar o ccu, lcvando-o a fazcr-lIc
jusiia c casiigar-vos.
29
ELEONOF Monsiro quc o ccu c a icrra
calunia!
CONSTANA Monsiro quc ao ccu c icrra
aiira injurias! Nao digas quc nc valIo dc
calunias. Tu c icu filIo c quc usurais as icrras,
a rcalcza c os dirciios dcsia criana dcsroicgida,
filIo dc icu filIo nais vclIo, quc cn ii, so,
cnconira causa dc cIanar-sc infcliz. Os icus
ccados sao casiigados ncsia olrc criana. A lci
o aiingc, visio clc cnconirar-sc scarado do
vcnirc do ccado or duas gcracs, iao
sinlcsncnic.
FEI JOO Dasia, louca!
CONSTANA Dirci nais isio, acnas. quc
ncu filIo nao c so casiigado clos ccados dcla;
Dcus fcz dcla, cono dc scus ccados, o casiigo
dcsic scu dcsccndcnic, casiigado or cla c or
sua causa. O scu ccado criana causa dano, c
o rcsonsavcl or iudo. Na cssoa dcsia criana
cla c unida. A csic quc a carrcguc!
ELEONOF Doca fcrina, cu odcria o iiulo
dc icu filIo anular con un icsiancnio.
CONSTANA Qucn o duvida! Ora cssa!
Un icsiancnio dc nulIcr, dc una avo scn
coraao.
30
FILIPE Calna, scnIora, calna ncssa
lngua! Esic lugar c inrorio ara alnas a
cssas rcciics dcsafinadas. CIanc algun
ironlciciro ara os nuros os cidadaos dc Angcrs.
Quc nos dcclarcn qual o iiulo quc clcs
rcconIcccn. o dc Ariur ou o dc Joao.
(Toquc dc tonIctu; uucccn cduduos soIc
os nuos.}
PFIMEIFO CIDADO Qucn nos convoca
ara arlancniar dcsia nuralIa?
FILIPE Frana, cla Inglaicrra.
FEI JOO Inglaicrra, or si. Vos, cidadaos
dc Angcrs, ncus ficis sudiios...
FILIPE Vos, Ioncns dc Angcrs, a Ariur
sujciios, convocou-vos nossa ironlcia ara
anavcl fala...
FEI JOO ... quc nos ioca dc crio. Ouvi-
nos, ois. As landciras da Frana, dcsfraldadas
anic a visia c as fcics dcsia cidadc, aqui
vicran, iao-so, ara arruinar-vos. Scus canIcs
icn cniranIas iranslordanics dc colcra c sc
cnconiran rcarados ara cusir cn vossos
nuros sua indignaao dc fcrro. Os inicdosos
rcaraiivos ara un ccrco Iorrvcl os olIos ora
ancaan da cidadc, csias orias fccIadas. Sc
nao fossc nossa vinda, cssas cdras sonolcnias
31
quc, cono cinio roicior, vos ccrcan, a csias
Ioras icrian dc scu lciio dc cal sido arrancadas
cla fora da airoz ariilIaria, quc csiadcara larga
lrccIa or ondc a sanguinosa violcncia vossa az
dcsiruir udcssc. Mas visia do vosso rci
lcgiino quc, con lasianic sacrifcio, cn
narcIas foradas conscguiu colocar foras
cficicnics cn facc dcsics nuros, a fronic
roicgcndo da cidadc os franccscs, ionados dc
surrcsa, cn una confcrcncia condcsccndcn, c
agora, cn vcz dc lalas cnvolvidas cn fogo, ara
fclrc alaladora nos nuros roduzir-vos, clcs
jogan alavras lrandas cn funaa cnvolias
orquc os ouvidos a crro vos induzan. Conccdci-
lIcs o arco quc ncrcccn, caros concidadaos, c
cnirada franca crniii-nos, a vosso solcrano,
cujo anino, no afa dc ianias narcIas cansaiivas
rcclana asilo ccrio no rccinio dc vossa alia
cidadc.
FILIPE Dcois dc cu icr falado, rcsondci-
nos. Aqui vcdcs ninIa nao dirciia quc sc voiou
dianic dc Dcus causa do lcn c da jusiia, o
jovcn rncic Planiagcnci, solrinIo quc c dcsic
Ioncn, or scr filIo dc scu irnao nais vclIo c,
or isso, scu rci c dc quanio clc ossa icr. E no
nonc da cquidadc consurcada quc a rclva anic
csics nuros calcanos con o aaraio lclicoso dc
nossa ccdiao, ainda quc vossos ininigos nao
sonos, scnao quanio dc nos o cigc o zclo
Iosiialciro quc a conscicncia nos diia ara alvio
32
dcsia criana orinida. dc jusiia, orianio,
quc rcsicis fidclidadc a qucn for dc dirciio. ao
jovcn rncic. E cono urso aainado, nossas
arnas, iiranic o asccio, nansas vao iornar-sc; a
nalcia dc nossa ariilIaria scra vancnic gasia
conira as nuvcns invulncravcis do alio; cn
rciirada scn colcra c cnirc lcnaos, livrcs nossos
clnos dc qualqucr nossa, csadas linas, a casa
o sanguc alcgrc lcvarcnos quc vicnos dcrranar
anic csics nuros, c as csosas c os filIos vos
dcianos, lcn cono a vos, cn az. Mas sc
afasiardcs nossa ofcria anigavcl, loucancnic,
nao scra, or scn duvida, a cscssura dc vossos
nuros carconidos quc Ia dc roicgcr-vos dc
nossos ncnsagciros da gucrra, nuiio cnlora
csics inglcscs, con sua discilina, alrigo
acIasscn cn scu anliio rudc. Dcclarai-nos,
orianio, sc a cidadc nos conIccc cono donos, c
donos quc aqui vicnos dcsafiar-vos, ou sc c,
ainda, rcciso fazcr soar o sinal dc nossa colcra
irrcrinvcl c airavcs dc sanguc alcanarnos a
ossc do quc c nosso.
PFIMEIFO CIDADO En rcsuno.
guardanos a cidadc ara o rci da Inglaicrra, dc
qucn sonos.
FEI JOO FcconIccci-nc, ois; dciai-nc
cnirar.
33
PFIMEIFO CIDADO Nao odc scr; ao quc
rovar quc c rci, nos nosirarcnos lcais; nas, aic
cniao, ao nundo iniciro as orias fccIarcnos.
FEI JOO Nao scrvira dc rova csia coroa?
Sc nao lasiar, aduzo icsicnunIas. irinia nil
coracs da cca inglcsa...
O DASTAFDO Dasiardos c ouiros.
FEI JOO ... quc con a vida o dirciio nos
dcfcndcn.
FILIPE Tao nuncrosos c iao lcn
nascidos...
O DASTAFDO Tanlcn con alguns
lasiardos...
FILIPE ... csics aqui lIc ncgan ial dirciio.
PFIMEIFO CIDADO Enquanio nao
rovardcs qucn ossui nclIorcs iiulos, cn
nonc dcssc nais digno vos ncganos sulnissao.
FEI JOO Quc Dcus alsolva, cniao, iodas
as alnas quc Iojc sulircn ara a sua cicrna
norada, anics quc cIcguc a iardc rorida.
FILIPE Ancn! Ancn! s arnas,
cavalIciros!
O DASTAFDO Sao Jorgc, quc o dragao
nalIou dc rijo, c quc noniado cn scu cavalo
34
ainda Iojc sc acIa na ialulcia solrc a oria da
Ioscdagcn cn quc cu rcsido Ia icnos, quc nc
cnsinc a lrigar!
(Ao duquc d`Austu.}
Ola, naroio! sc na vossa cavcrna cu nc
cnconirassc con vossa lcoa, cu colocara ncssa
clc dc lcao uns alcniados cIifrcs, cn nonsiro
iransfornando-vos.
USTFIA Silcncio!
O DASTAFDO Trcnci, quc csiais ouvindo o
lcao rugir.
FEI JOO Para a lancic, orquc nossas
iroas disonIanos cn ordcn dc conlaic.
O DASTAFDO Con rcssa, cniao;
fiqucnos con a vaniagcn do icrrcno.
USTFIA Scra dcssa nancira.
(A Lus.}
Na ouira colina conscrvai as iroas dc
rcscrva. E ora. Dcus c nossa causa!
(Sucn.}
(Toquc dc cIutc c nouncnto dc tous;
dcos, ctudu. Entu un uuuto unccs, con
tonIctus, c uuunu utc us otus du cdudc.}
35
AFAUTO FFANCES Alri dc ar cn ar,
Ioncns dc Angcrs, vossas orias a Ariur, o jovcn
duquc da DrcianIa, quc graas nao foric da
Frana dcu assunio ara lagrinas a nuiias nacs
inglcsas, cujos filIos solrc o solo sangrcnio ora
sc cnconiran. Muiias viuvas, ianlcn, vccn os
naridos alraando, scn vida, a icrra alida. Con
oucas crdas a viioria culia nos lalaros
franccscs quc, iriunfanics, ja sc acIan
dcsfraldados ara cnirarcn cono conquisiadorcs
c, aqui dcniro, roclanarcn o duquc da
DrcianIa rci da Inglaicrra c vosso solcrano.
(Entu un uuuto ngcs, con tonIctus.}
AFAUTO INCLES Honcns dc Angcrs,
nandai iocar os sinos cn sinal dc alcgria, quc o
rci Joao, rci da Inglaicrra c vosso solcrano, ja sc
aroina cono vcnccdor dcsic dia difcil c
agiiado. Suas arnas, iao lrancas aic Ia ouco,
volian iinias no sanguc dos franccscs; ncnIuna
cna, ondcanic, a nossos clnos, foi iirada or
lanas ininigas; nossas landciras ainda vcn
irazidas clas naos quc, ao ariirnos, as
lcvavan. E cono caadorcs iurlulcnios quc os
alcgrcs inglcscs ora volian, con naos
cnururadas cla iinia quc corrcu da naiana
dos ininigos. Alri, ois, vossas orias viioria!
PFIMEIFO CIDADO Arauios, dcsias
iorrcs nos udcnos aconanIar o assalio c a
36
rciirada das foras cn conlaic, scn quc nossos
nclIorcs olIos ccnsurar udcsscn scu crfciio
cquillrio. sanguc a sanguc conrou, golcs a
golcs rcsondian, fora a fora sc ounIa,
rcsisicncias iguais sc confroniavan. Sois iguais.
Assin, dc anlos gosianos igualncnic. Mas c
rcciso quc un dc vos dc rovas dc
sucrioridadc. Enquanio fordcs dc cso igual,
nao Ia dc scr a nossa cidadc dc ncnIun, nas dc
vos anlos.
(Votun os dos cs con suus tous,
scuuduncntc.}
FEI JOO Ainda odcs crdcr, Frana,
nais sanguc? Dizc-nos sc a corrcnic do dirciio
quc dcfcndcnos ja icn livrc curso. Irriiada con
iua rcsisicncia, vai cla o lciio alandonar c cn
furia vasiadora inundar os icus donnios, a
ncnos quc consinias vao suas aguas argcniinas
dcfluindo no scu curso acfico, aic o occano.
FILIPE Ouvc, Inglaicrra. ncsia rova
ardorosa nao ouasic una goia dc sanguc nais
quc a Frana. Pcrdcsic nuiias nais. Por csia
nao quc incra aic ondc o clina aqui sc csicndc,
juranos nao dcor as nossas arnas voiadas
Jusiia, scn quc ao solo ic jogucnos, cscoo
dcsia gucrra, ou auncnicnos o nuncro dos
norios dc una unidadc rcal, ara quc a lisia quc
37
rclaiar o noriicnio ingcnic sc cnriquca con o
nonc dc un nonarca.
O DASTAFDO Majcsiadc! cono a iua
gloria solc dc onio, quando o rico sanguc dos
nonarcas sc inccndc! Agora a noric rccolrc dc
ao os forics nailarcs; sao-lIc dcnics c garras
as csadas dos soldados; alcgrc lanqucicia-sc,
iragando carnc Iunana nas conicndas indccisas
dos rcis. Por quc sc cnconiran csiucfacias cssas
iroas rcais? Criiai CIacina!" o rcis! Lcvai dc
novo ara o cano sangrcnio vossas foras
cquililradas, vossos inflanados csriios! Dcois,
quc a crda dc una das arics a viioria da ouira
afirnc. Mas aic la, so golcs, sanguc c noric!
FEI JOO A gcnic da cidadc con qucn
fica?
FILIPE Falai cla Inglaicrra, cidadaos.
qucn c vosso nonarca?
PFIMEIFO CIDADO o da Inglaicrra,
logo quc o conIcccrnos.
FILIPE Ncssc caso, rcconIccci-o cn nos,
quc o dcfcndcnos.
FEI JOO En nos, rcrcscnianics dc nos
rorios, c quc nossa cssoa aqui irazcnos,
donos dc nos, dc vos c da cidadc.
38
PFIMEIFO CIDADO Un odcr nais
ossanic do quc o nosso nao nos dcia accdcr.
Enquanio a luia nao ficar dccidida, irancarcnos
con orias lcn fccIadas nosso ncdo, quc cn
nos Ia dc nandar, aic quc vcnIa dc-lo c
dcsfazc-lo un rci dc faio.
O DASTAFDO rcis! Essa canalIa csia
zonlando dc iodos vos! Posiados nas ancias dos
nuros, cono cn icairo, scn corrcrcn crigo
algun, criiican calnancnic vossas ccnas suiis c
aios dc noric. Quc vossas rcais rcscnas sigan
nisso ncu consclIo. firnai acio anisioso, cono
cn Jcrusalcn dc ccria fciia os rclcldcs fizcran c,
dc acordo, dirigi conira os nuros da cidadc ioda
a vossa nalcia dcsiruidora. Posic a Frana c a
Inglaicrra a lcsic c a ocsic scus canIcs
carrcgados aic loca, ara quc scus lranidos
icrroranics faan ruir or icrra os circos
ncnlros da cidadc inudcnic. En vosso caso,
cu nao daria ircgua a csscs vclIacos, cnquanio
nao ficasscn cnirc as runas iao dcsidos cono o
ar quc rcsiranos. Isso fciio, aariai dc novo as
foras c as landciras quc unidas csiivcran;
oondc rosio a rosio c onia a onia sanguinosa,
c a Foriuna, cn ouco icno, scu fcliz favoriio
dcnirc as vossas filas Ia dc cscolIcr, a qucn,
londosa, ccdcra ioda a gloria da jornada,
confcrindo-lIc o lcijo da viioria. Podcrosos
Esiados, agradais-vos do consclIo sclvagcn? Nao
rcvcla ccrio salor, quc lcnlra o da oliica?
39
FEI JOO Por csic ccu, quc no alio sc
disicndc, agrada-nc o consclIo. Qucrcs, Frana,
unir as foras c arrasar Angcrs, ara, aos,
dccidirnos clas arnas qucn dcvc govcrna-la?
O DASTAFDO Sc iivcrcs lrio dc rci,
nagoado cono dcvcs csiar qual nos csianos,
con as ofcnsas dcsia cidadc incriincnic, fazc
cono nos. vira a iua ariilIaria conira csia
forialcza ciulanic, orquc dcois dc ao solo a
nivclarnos, darcnos alulo a nosso odio cicrno
cn luia clo ccu ou clo infcrno.
FILIPE Quc scja. E ora dizci-nos. dc quc
onio darcis o assalio?
FEI JOO Do ocsic nandarcnos
dcsiruiao ao ciio da cidadc.
USTFIA Eu, do noric.
FILIPE Do sul, nossos irovcs dcscjarao
scus raios conira os nuros.
O DASTAFDO Sul conira noric! OI!
cslcndida csiraicgia! Frana c usiria, assin,
con a ariilIaria rouca una ouira Ia dc fazcr
calar a loca. Convcn csicaa-los. Toca! Avanic!
PFIMEIFO CIDADO Crandcs rcis,
aicndci-nos un insianic. Vou nosirar-vos o
nodo dc firnardcs az, iornar-vos anigos, a
cidadc conquisiar scn nais crdas ncn
40
violcncia, crniiindo quc a Moric, dc fuiuro, no
lciio alcancc as vidas quc nos canos agora ao
sacrifcio sc acIan ronias. Nao rossigais,
nonarcas, c aicndci-nos.
FEI JOO Fala; icns crnissao; vanos
ouvir-ic.
PFIMEIFO CIDADO Essa filIa da
EsanIa, lady Dranca, a rcscnic, c arcnia da
Inglaicrra. Coniai os anos dcssa linda noa c os
do dclfin Lus. Sc o vigoroso Anor sassc cn
lusca dc lclcza, ondc a acIara nais lcla do quc
cn Dranca? Sc o Anor zcloso ansiassc or
viriudc, ondc a acIara nais ura do quc cn
Dranca? Sc, cIcio dc anliao, o Anor fizcssc
qucsiao dc nascincnio, ondc cnconirara sanguc
dc nais nolrcza do quc o sanguc quc cn suas
vcias ulsa? Tal cono cla, cn lclcza, viriudc c
nascincnio, c, ianlcn, o Dclfin, conlcio cn
iudo. Sc algo falccc, c quc clc cla nao c. A cla, or
sua vcz, nada lIc falia sc cn falia sc falar a
nao scr quc cla, nao scndo clc, nao odc scr
conlcia. Elc c a nciadc dc un fcliz nancclo,
quc dcvc scr or cla conlciada; cla, ccclcncia
cn aric dividida, quc cscra a crfciao dclc
soncnic. Sc cssas corrcnics argcniinas vicrcn a
sc unir algun dia, gloria incnsa confcrirao s
nargcns quc as ladcicn. Scdc, orianio, o rcis,
ara cssas duas corrcnics confundidas as
froniciras, os liniics, as raias, coniriluindo
41
ara a uniao dos dois jovcns. Essc cnlacc scra dc
nais cfciio solrc os nossos lcn fccIados orics
quc ioda a furia dc vossas laicrias, ois nais
raido quc a olvora, fara quc sc cscancarcn
ara vos dar assagcn. Mas scn clc, nao Ia dc
scr nais surdo o nar furioso, os lccs, nais
rcsoluios, ncn nais firncs nonianIas c
rocIcdos; ncn a roria Moric odcra scr nais
crcnioria do quc nos na dcfcsa da cidadc.
O DASTAFDO Eis un rcgao quc a uirida
carcaa da Moric faz nccr-sc nos scus iraos!
Doca incnsa, dc faio, quc voniia noric c
nonianIas, narcs c rocIcdos, c iao
faniliarncnic sc rcfcrc a lccs fcrozcs, cono, a
scus caczinIos, ncnina dc irczc anos. Tcra sido
gcrado cssc sujciio iao valcnic or algun
canIonciro? So sc crinc or canIcs, fogo,
funo, csirondo c griios. Con a lngua,
lasionadas clc alica; ronc-nos os ouvidos; nao
rofcrc alavra quc nao laia nais ccricira do quc
un unIo franccs. Nunca as alavras nc
dcsancaran ianio, dcs quc o nonc dc aai dci
ao ai dc ncu irnao.
ELEONOF (u utc, uo c Jouo} FilIo,
acciia a roosia, firna as nucias; roniifica-ic
a dar un doic grandc ara nossa solrinIa, quc
cssc lao dc ial nodo a coroa ouco firnc vira
consolidar-ic; luz rocia janais odcra icr
aqucla criana ara os fruios oinos quc
42
roncic. No scnllanic dc Frana lcio anucncia.
Vc cono clcs cocIicIan. Vanos! Urgc con clcs
insisiir, cnquanio na alna rcvclan anliao, ara
quc o zclo da icdadc c da sulica dc novo nao sc
congclc c volic a scr o quc cra.
PFIMEIFO CIDADO Por quc as duas
grandczas nada dizcn idcia aniga da cidadc
afliia?
FILIPE Inicic Inglaicrra, or icr sido qucn
a cidadc inicrclou rinciro. Quc dizcis?
FEI JOO Sc o Dclfin, icu nolrc filIo, lcr
ncsic livro dc lclcza Eu ano", cono dc una
rainIa scra o doic da noiva, orquc Anjou,
Tourainc lcla, Mainc, Poiciicrs c iudo quanio
dcsic lado das aguas ccciuando acnas csia
cidadc a quc ora onos ccrco a nossa
Dignidadc csia sujciio, dourara o lciio noiva c a
fara rica cn odcrios, iiulos c csiina, cono cn
sanguc, lclcza c fino iraio cla a qualqucr
rinccsa sc cquiara.
FILIPE Quc dizcs, filIo? OlIa dc frcnic a
noa.
LUIS o quc cu fao, scnIor, c naravilIa
nos olIos lIc dcsculro, ou lcn, nilagrc
naravilIoso. ninIa sonlra a vcjo, quc cnlora
scja a sonlra, sinlcsncnic, dc vosso filIo, cn
sol sc iorna c dcia vosso filIo a una sonlra
43
rcduzido. Juro quc nunca anci ianio a nin
ncsno cono agora, ao nc vcr rcroduzido na
icla aduladora dcsscs olIos.
(Fuu cn scgcdo con Huncu.}
O DASTAFDO DcscnIado na icla dos scus
olIos! Pcndcnic dc un dos gancIos das csianas!
No ciio, csquaricjado! Quc dc alrolIos no
caninIo do anor! So sinio ganas dc csquaricjar,
dc faio, cssc ascacio quc ara anar rccorrc a ial
rcfacio.
DFANCA Ncsic ariicular accdo a quanio
ncu iio dccidir. Sc clc vir algo quc lIc ossa
agradar cn vosso iodo, scja o quc for, farci con
quc cssc adorno ara ninIa voniadc sc iransfira,
ou, sc o quiscrdcs, scn anlagcs. Ici dc salcr
rcconcnda-lo ao ncu afcio. Mais nao dirci,
nilordc, lisonjcando-vos, quc nc ncrccc anor
quanio cn vos vcjo. Dirci soncnic quc nao vcjo
nada ainda quc vicssc a Invcja ora julgar-vos
quc odio ou rculsa dcscriar consiga.
FEI JOO Quc diz o jovcn ar? E vos,
solrinIa?
DFANCA Quc a Ionra olriga a fazcr
scnrc o quc vossa salcdoria dccidir or cla.
FEI JOO Eniao, Dclfin, rcsondc-nos sc
odcs anar csia lcldadc.
44
LUIS Pcrguniai-nc sc nc c ossvcl dc
adora-la alsicr-nc, orquc lIc icnIo anor
sinccrancnic.
FEI JOO Con cla, cniao, ic dou cinco
rovncias. Anjou, Poiciicrs, Vcin, Tourainc c
Mainc, con nais irinia nil narcos dc ouro
inglcs. Vc, Filic da Frana, sc concordas cn quc
icus filIos ora as naos acricn.
FILIPE Araz-nos, sin; uni, filIos, as
naos.
USTFIA E os lalios, or quc nao? Ncn
farcis nais do quc cu, quando assclci ncus
csonsais.
FILIPE Alri as orias, agora, Ioncns dc
Angcrs, ara cnirar a aliana quc firnasics, ois
vao scr cclclradas logo as nucias na cacla
dicada nac dc Dcus. Nao csia lady Consiana
cnirc os rcscnics? Vcjo quc nao; caso conirario,
fora criurlada a alcgria dcsia aliana. Ondc cla
csia? E o filIo? Qucn o salc?
LUIS Trisic, icnda sc foi dc Vossa Alicza.
FILIPE Por ninIa fc, a aliana quc
firnanos so dara ouco alvio s suas cnas.
Caro irnao da Inglaicrra, dc quc nodo
conicniarcnos a rainIa viuva? Vicnos a dcfcndc-
45
la; no cnircianio, Dcus o salc, dcsviano-nos da
csirada, ara nossa vaniagcn.
FEI JOO Scra facil sanar iudo isso. o
iiulo darcnos ao noo Ariur dc duquc da
DrcianIa c condc dc FicInond, solrc fazcrno-lo
scnIor dcsia cidadc rica c lcla. Scn dcnora
cIanai lady Consiana; va logo un ncnsagciro
convida-la ara a solcnidadc. Pcnso scr-nos
ossvcl, quando nao ioda a ncdida cncIcr dc
scus dcscjos, clo ncnos saiisfazc-la dc ial nodo
quc cla ficara scn noiivo dc quciar-sc. Vanos
con a rcssa quc nos for ossvcl ara a fcsia
inrcvisia c inrovisada.
(Sucn todos, con cxccuo do Hustudo. Os
cduduos sc ctun dus uncus.}
O DASTAFDO Mundo louco! Fcis loucos!
Louca aliana! Para dcicr as rcicnscs, or
junio, dc Ariur, dc grado Joao ccdc una aric; a
Frana, quc con as arnas da conscicncia scria
invulncravcl c quc o zclo crisiao c a caridadc
iransfornaran nun soldado dc Dcus,
inulsionando-a ara o cano da luia, ouvidos
rcsia a cssc nuda-rojcios, a cssc dialo
nanIoso, o alcoviiciro quc iransforna no
conirario a lcaldadc, jura falso ccn vczcs or
ninuio c ganIa scnrc dc iodos, dc ncndigos,
rcis, nancclos, raarigas c ancics, c quc, no
caso dc nao icr a crdcr nais coisa alguna scnao
46
o icrno virgcn", lurla as virgcns; cssc scnIor dc
iao nacio rosio, o Inicrcssc insinuanic c
adulador, sin, o Inicrcssc, a rana cn quc
dcscnIa, scn sc dcicr, o nundo, quc cn si
ncsno rcvclava cquillrio c quc rolava lisancnic
cn icrrcno scnrc lano aic quc cssc rovciio,
cssa ladcira viciada, cssc fauior dc novincnio, o
Inicrcssc, o iirassc do cquillrio, dc ioda a
dircao, rojcio c inicnio! E cssc ncsno cndor,
cssc Inicrcssc, cssc alcaioic icccdor dc inirigas,
alavra quc iransforna iudo a iodos os
noncnios, lanado conira os olIos da Frana iao
voluvcl, fcz quc logo dcsisiissc do aulio quc cla
roria dccidira rcsiar c dc una gucrra
rinciiada con Ionra, ara, agora, concluir una
az vil c infananic. Por quc culro dc injurias o
Inicrcssc? Tao-soncnic or nao nc icr ainda
conquisiado. E ccricza. cu nao icria coragcn dc
fccIar a nao, sc, acaso, sc disuscsscn scus
loniios anjos a nc cunrincniar. Nao icndo sido
icniada ainda, cla c cono a dos olrcs ncndigos
quc os ricaos viiucra. Pois o ncsno farci,
cnquanio olrc. nao Ia ccado cono o da
riqucza, dirci cniao; nas quando ficar rico, dirci
scr a niscria o unico vcio. Sc a anliao, cnirc os
rcis, c quasc una aric, Inicrcssc, cs ncu dcus.
qucro adorar-ic.
(Su.}
47


ATO III
CENA I

Funu. A tcndu do c unccs. Entun Constunu,
Atu c SusIu.

CONSTANA Foran casar-sc! A az vai scr
jurada! Sanguc crjuro unido a sanguc falso! Vao
scr anigos! Lus fica con Dranca, c csia fica dc
ossc das rovncias! Nao odc scr; ouvisic nal;
cnganas-ic. Fcflcic lcn; rccic a iua Iisioria;
nao odc scr assin; cs iu quc o dizcs,
sinlcsncnic. Confio quc nao osso confiar no
quc disscsic, quc a alavra sada da iua loca c o
soro, acnas, dc indivduo conun. Fica
salcndo, Ioncn, quc nao ic crcio; oosia a isso,
icnIo a jura dc un rci. Vais scr unido or nc
assusiarcs ianio; cu sou scnsvcl ao ncdo, sou
docnic, acalrunIada dc injusiias. Por isso,
icnIo ncdo; nao icnIo ja narido, sou viuva,
ncdrosa, sou nulIcr, naiuralncnic nascida ara
csiar sujciia ao ncdo. E cnlora confcssasscs quc
qucrias acnas graccjar, cu nao udcra nais
sosscgar o csriio assusiado quc vai ficar
48
ircncndo o dia iodo. Por quc a calca alanas
ianio c ianio? Por quc iao irisicncnic olIas ncu
filIo? Por quc cssas irisics lagrinas ic cscaan
dos olIos, cono rio quc iranslorda? Confirnan
iais sinais o quc disscsic? Fala dc novo, nao a
Iisioria ioda dc Ia ouco, nas soncnic una
alavra. sc c vcrdadc ou ncniira o quc coniasic.
SALISDUFY Tao vcrdadciro, cono crcdcs
falsos quanios os quc icn cula dc scniirdcs a
vcrdadc dc ioda a ninIa Iisioria.
CONSTANA Sc nc cnsinas a crcr ncssa
irisicza, nosira irisicza o ncio dc naiar-nc,
fazcndo quc sc cnconirc a crcna c a vida, cono a
furia dc dois dcscscrados quc sc cIocan, a un
icno c, norios, cacn. Lus casar con Dranca!
Ondc ic cnconiras, ncu filIo? Aniga a Frana da
Inglaicrra, quc dc nin scra fciio? Honcn, rciira-
ic! Ja nao suorio vcr-ic! Essa noiicia ic
iransforna cn criaiura Iorriilanic.
SALISDUFY ScnIora, quc fiz cu, scnao
coniar-vos o nal quc ouiras cssoas raiicaran?
CONSTANA Tao odioso c cssc nal cn sua
csscncia, quc qucn dclc sc ocua causa dano.
AFTUF Acalnai-vos, scnIora, cu vos
sulico.
49
CONSTANA. Sc iu, quc nc conciias a
acalnar-nc, fosscs fcio, ridculo, a vcrgonIa do
vcnirc dc iua nac, cIcio dc nodoas rcugnanics,
dc nancIas rculsivas, coo, idioia, canlaio,
ncgro, nonsiro, cIcio dc Iorrvcis narcas, dc
vcrrugas dcsagradavcis, ouco nc inoriara;
odcria ficar, aic, conicnic, orquc, assin, nao ic
anara, nao icrias sido ncrcccdor dc iua alia
csiirc, ncn da coroa. No cnircianio, cs lclo; ao
nasccrcs, criana, a naiurcza con a Foriuna, cn
orfia, ic caliaran. En dons da naiurcza iu
suorias aralclo con os lrios inoccnics c con os
loics dc rosa. Mas a falsa Foriuna sc nudou, foi
corronida, dcsviada do icu lado; cla concic a
ioda Iora adulicrio con icu iio; con sua nao
dourada inciia Frana a isar os dirciios da
rcalcza, iransfornando-o nun rclcs alcaioic.
Frana faz o acl dc alcoviiciro cnirc a Foriuna
c Joao, cssa Foriuna rosiiiuia c o rci Joao
usurador! Dizc, anigo, sc Frana nao c crjuro.
Envcncna-o ao ncnos con alavras, ou rciira-ic
c as dorcs alandona quc suoriar a nin, iao-so,
concic.
SALISDUFY Pcrdao, scnIora, nas scn vos
nao osso rciornar rcscna dos nonarcas.
CONSTANA Podcs c dcvcs; nao irci
coniigo. Vou cnsinar a irisicza a icr orgulIo, quc
a dor c aliiva c ao sofrcdor faz digno. Os rcis quc
nc rocurcn nos donnios da ninIa grandc dor.
50
Tao grandc cla c, quc so odcra icr cono suoric
a incnsidao da icrra. Aqui nc fico; con ial dor
nao nc sinio cn alandono; vcnIan curvar-sc os
rcis anic o ncu irono.
(Scntu-sc no cIuo.}
(Entun o c Jouo, o c Fc, Lus, Huncu,
Econo, o Hustudo, o duquc d`Austu c scquto.}
FILIPE Sin, filIa cncaniadora, a Frana Ia
dc csia daia concnorar daqui or dianic. Para
solcniza-la, o sol glorioso vai dcicr a sua narcIa
ara ao jciio fazcr dos alquinisias,
iransfornando, con o lrilIo dos scus olIos, csia
nagra cosia da icrra cn ouro ciniilanic. A volia
anual dc scnclIanic dia Ia dc scr ara nos
scnrc fcriado.
CONSTANA (cuuntundo-sc} Fcriado nao!
Un dia analdioado! Qual o valor do dia, quc fcz
clc ara ficar inscriio cn lciras dc ouro cono alio
fcsiival do calcndario? Nao! Dcvcis aaga-lo da
scnana, orquc indica orcssao, crjurio c
orolrio. No caso clc ficar, cniao quc rczcn as
nulIcrcs cn vcscra dc ario orquc do cso
nao sc vcjan livrcs ncsic dia naldiio, so dc ncdo
dc nonsiros sc iornarcn scus anclos. So ncsic
dia os viajanics dcvcn icr ncdo dc naufragio;
nclc, acnas, nao nanicnIan alavra os
coniraianics. Quanio for concado ncsia daia,
51
icra dc acalar nal; aic a lcaldadc sc nudara na
vil Iiocrisia.
FILIPE Pcnso, scnIora, quc nao icndcs
causa dc analdioar os fciios dcsic dia. Nao
icndcs cn cnIor ninIa rcalcza?
CONSTANA Passasics-nc una nocda
con a aarcncia, iao-so, dcssa rcalcza, quc nao
odc rcsisiir aos cancs. Sois crjuro, crjuro!
Arnado vicsics ara o sanguc vcricr dos ncus
ininigos, nas agora con vossas arnas rcforais
as dclcs. O vigor conlaiivo c a caiadura da
gucrra sc cnlrandcccn na anizadc, no ariifcio
da az; cssc coniraio vai luscar fora cn nosso
sofrincnio. Arnai-vos, ccu! Puni os rcis crjuros!
una viuva quc clana! Esoso scdc-nc! Quc as
Ioras dcsic dia analdioado nao iranscorran cn
az, nas quc nuiio anics dc o sol sc rccolIcr
nasa a discordia cnirc csics rcis crjuros.
Aicndci-nc!
USTFIA Lady Consiana, calna!
CONSTANA Cucrra! Cucrra! nao az! A
az c gucrra ara nin. Linogcs! usiria!
iu cnvcrgonIas icu csolio sangrcnio! Miscravcl,
covardc, cscravo indigno! Tu, valcnic cqucno,
grandc acnas nas iorczas! So rcforas o lado
dos nais forics. Pionciro da Foriuna, iu nao luias
scnao quando cssa dana caricIosa sc acIa
crio c ic cnscja a salvaguarda. s crjuro,
52
ianlcn, orquc lajulas a grandcza. Quc iolo
rinoroso ic rcvclasic, un iolo rasicjanic, ara ic
avoncarcs ianio c ianio no ncu lado c jurarcs
dcfcndcr-nc! Nao irovcjasic do ncu lado, cscravo
dc sanguc frio, quc nc anararias? Nao nc
disscsic quc confiassc cn iua foriuna, cn icu
odcr? E nao assasic ara os ncus ininigos?
Trazcs una clc dc lcao. Fciira-a, cnvcrgonIado;
c ncsscs onlros vis a dc un carnciro.
USTFIA Sc un Ioncn nc disscssc cssas
alavras!
O DASTAFDO Pc ncsscs onlros vis a dc
un carnciro.
USTFIA Por iua vida, vilao, nao no
rciias!
O DASTAFDO Pc ncsscs onlros vis a dc
un carnciro.
FEI JOO Esqucccs-ic dc ii; nao gosio
disso.
(Entu Pundoo.}
FILIPE O lcgado do Paa vcn cIcgando.
PANDOLFO Salvc, ungidos dc Dcus c
dcuiados do ccu! E a ii, rci Joao, quc sc dirigc
ninIa nissao sagrada. Aqui nc cnconiro, cu,
Pandolfo, cardcal dc Milao lcla, cono lcgado dc
53
Inoccncio, ara ic crguniar or clc, cn sa
conscicncia, or quc con iania olsiinaao
naliraias a Igrcja, nossa nac, c or quc causa
con violcncia culsasic dc sua scdc a Esicvao
Langion, arccliso clciio dc Caniuaria? E cn
nonc do ciiado sanio aa Inoccncio, quc cu ic
fao iodas cssas crgunias.
FEI JOO Qual c o nonc icrrcno quc sc
arroga o rivilcgio dc inor qualqucr iarcfa ao
livrc soro dc un nonarca sagrado? Nao odias,
cardcal, ciiar un nonc iao ridculo, iao indigno c
vazio, ara a alguna rcsosia nc forar, cono o
do aa. Pois conia-lIc isso c o quc ora sai da
loca da Inglaicrra. ncnIun adrc iialiano
rccclcra cn nossas icrras dzinos ou qualqucr
ouiro inosio. Porquc sonos sol o ccu o odcr
nais clcvado, dcicrninanos govcrnar sozinIos
ondc afcia nos c a surcnacia, scn o aulio dc
nao norial alguna. Dizc isso ao aa, scn naior
rcsciio a clc ou sua usurada auioridadc.
FILIPE Dlasfcnais, caro nano da
Inglaicrra!
FEI JOO Ainda quc os rcis da
crisiandadc cn cso vos dcicis conduzir
grosscirancnic or cssc adrc inironciido, c
ncdo nosircis da naldiao quc sc alasiarda,
una vcz quc sc conra or vil ouro, or cscorias,
or ocira, o corronido crdao dc un indivduo
54
quc na vcnda ncrcadcja o crdao dclc soncnic;
cnlora cnriqucais con vossas rcndas, vos c os
nais, a cssc asiuio fciiicciro, cu sozinIo
sozinIo! nc lcvanio conira o aa, assando
doravanic a icr or ininigos scus anigos.
PANDOLFO Eniao, clo odcr dc quc nc
cnconiro rcvcsiido, cs naldiio c cconungado!
Alcnoado scra qucn scu aoio ncgar daqui or
dianic a un ial Icrcgc, c ncriioria scja a nao
cIanada, canonizada c iida cono sania, quc
conscguir iruncar, dc qualqucr jciio, cssa vida
cccranda.
CONSTANA OI, quc nc scja crniiido
ianlcn, or un noncnio, analdioar con
Fona! Dizci ancn ncu lon adrc cardcal, a
ncus ardcnics voios dc naldiao. Scn os noiivos
dos ncus agravos, iodos, lngua alguna odcra
con dirciio analdioa-lo.
PANDOLFO A ninIa naldiao, scnIora,
cnconira confirnaao na lci.
CONSTANA Tanlcn a ninIa. Quando
nao odc a lci fazcr jusiia, c lcgal incdir quc
scja injusia. Por lci, ncu filIo nao olicn scu
rcino, orquc qucn o dcicn, dcicn a lci. Sc a lci,
ois, c injusiia, cono odc olsiar quc ninIa
lngua analdioc?
55
PANDOLFO Filic, dcia a nao dcssc
arqui-Icrciico, sc nao qucrcs ficar analdioado, c
lcvania conira clc ioda a Frana, a ncnos quc clc
a Fona sc sulncia.
ELEONOF Enalidcccs, Frana? Nao
rciircs a nao.
CONSTANA Aicnao, Dialo! Nao
consinias quc Frana iirc a nao; crdcs una
alna.
USTFIA Fci Filic dc Frana, ouvi o
cardcal.
O DASTAFDO Pc nos onlros a clc dc
un carnciro!
USTFIA Sou forado a cnlolsar, lilirc,
cssa afronia, orquc...
O DASTAFDO ... icndcs as calas lcn
folgadas.
FEI JOO Filic, quc rcsondcs ao
cardcal?
CONSTANA Quc odcra dizcr, scnao o
quc o rorio cardcal ja cnunciou?
LUS Pai, rcflcii, quc a difcrcna c a
naldiao csada dc Fona ou a lcvc crda da
Inglaicrra. Alri nao da nais lcvc.
56
DFANCA A naldiao dc Fona.
CONSTANA Luis, sc firnc; o dialo vcio
icniar-ic sol a forna dc una noiva dc calclos ao
vcnio.
DFANCA Nao sc crinc lady Consiana
con lisura; acnas fala a ncccssidadc.
CONSTANA Sc conccdcs cssa
ncccssidadc, quc so vivc orquc a fc crcccu, scr-
ic-a foroso infcrir quc vivcra a fc dc novo, caso a
ncccssidadc crcccssc. Quando a ncccssidadc
dcrrularcs, a fc sc clcvara rcslandcccnic; dcia
aqucla dc c quc csia sc alaic.
FEI JOO O rci csia conovido; nao
rcsondc.
CONSTANA Dclc ic afasia c dizc-lIc o
quc inoria.
USTFIA Fazc isso, rci Filic; nao
rossigas nais suscnso.
O DASTAFDO Suscndc a clc, acnas, dc
un carnciro, o ncu docc asalIao!
FILIPE Esiou crlco; o quc dizcr, nao
sci.
PANDOLFO Mais crlco Ias dc scr con
o quc disscrcs, Sc ficarcs naldiio c cconungado.
57
FILIPE No ncu lugar vos ondc, rcvcrcndo,
c dizci-nc o quc Iavcis dc fazcr. Esia rcal nao c
a ninIa, nao faz nuiio, viran-sc unidas; acIan-
sc casados os coracs, ligados no ino ciio cla
fora dc voios rcligiosos c liancs sacrossanios. O
nosso uliino alcnio quc fcz soar unas alavras
iraiava dc anizadc, anor sinccro, az c fidclidadc
cnirc os dois rcinos c nossas rcais cssoas. No
cnircianio, ouco anics dcssas ircguas, nao nais
icno do quc o rcciso ara as naos lavarnos, a
fin dc quc cssc acio rcal firnasscnos, so Dcus
o salc, csiavan clas sujas do inccl carrcgado da
cIacina con quc a Vingana dcscnIado Iavia o
icrrvcl dissdio cnirc nonarcas. E ora cssas
naos, quc so dc ouco sc acIan linas dc
sanguc, iao rcccnicncnic no anor cnirclaadas,
quc iao forics cn anlos sc nosiravan, csscs
laos irao quclrar c os sacros jurancnios?
Zonlar, assin, da fc? Drincar con as coisas
sagradas, cono crianas inconsianics, c dcsligar
as naos iao lcn unidas? Mosirarcn-sc crjuros,
solrc o lciio dc nucias, iodo cn flor, lanar un
Ioscdc sanguinoso c arcsiar un noriicnio na
gcniil fronic da anizadc ura? rcvcrcndo
adrc, Ioncn sagrado, rcsolvci dc ouiro nodo!
En vossa graa ccogiiai, inondc ouira ncdida
ncnos scvcra, quc fcliz scrcnos cn acaia-la,
coniinuando anigos.
PANDOLFO Infornc c a forna c dcsordcira
a ordcn quc conira o anor inglcs nao sc
58
ouscrcn. Por isso, s arnas! Sc cancao da
Igrcja; caso conirario, a Igrcja, nossa nac, a
naldiao ic lana, naldiao dc una nac conira o
filIo rcvoliado. Frana, scr-ic-a nais facil
scgurarcs cla lngua a scrcnic, o lcao zangado
cla aia icrrvcl c o fanclico iigrc clos quciais,
do quc nas iuas cssa nao rosscguircs
acriando.
FILIPE Posso a nao rciirar, nao a alavra.
PANDOLFO Fazcs da Ionra a ininiga da
roria Ionra; cono cn civil discordia, jurancnio
ocs a jurancnio, lngua a lngua. En rinciro
lugar, rcaliza o voio quc anic o ccu assunisic,
isio c, dc scrcs cancao dc nossa Igrcja; o quc
jurasic dcois, conira ii rorio foi jurado; or ii
ncsno nao odc scr cunrido, ois iudo o quc
jurasic crradancnic, sc con accrio olrarcs, sc
corrigc. Ondc a aao icndc ao nal, o ccrio,
scnrc, consisiira cn nao fazcr nais crros. O
nclIor, scnrc quc algo dc incorrcio
rcicndcnos fazcr, c crrar dc novo. Conquanio
isso consisia nun dcsvio, csic vai dar, alfin, no
lon caninIo. A falsidadc cura a falsidadc, ial
cono o fogo alranda o rorio fogo dcniro das
vcias quc o cauicrio alrasa. E a rcligiao quc os
voios nos rcscrva. Foi conira a rcligiao quc ic
cncnIasic; jurando or aquilo or quc juras,
arcscniasic un jurancnio cono cnIor dc iua
fc, nuna cncrgcncia conira cssc jurancnio. A fc,
59
no cnianio, quc a jurar ic lcvou, ic olriga,
acnas, a nao scrcs crjuro. Do conirario, quc
cscarnio nao scria o jurancnio! Jurasic ara scr,
iao-so, crjuro, o quc scras nais ainda,
crsisiindo. Tcu voio uliino, ois, conira o
rinciro c rcvolia dc ii conira ii ncsno, janais
conscguiras naior viioria do quc arnando a
consiancia c o quc dc nolrc icns no ino ciio
conira csscs cngodos. ara cssa orao quc
diriginos nossas rcccs, no caso dc aicndc-las.
Caso conirario, salc quc o crigo dc nossa
naldiao solrc ii cndc or nancira iao gravc
quc inossvcl scr-ic-a livrar-ic dcla, scndo fora
crcccrcs sol cssc ncgro fardo.
USTFIA E franca rclcliao!
O DASTAFDO Nao iaara cssa loca una
clc dc carnciro?
LUIS Pai, s arnas!
DFANCA No dia dc iuas nucias? Conira o
sanguc quc acalas dc csosar? Cono!
Fcsicjarcnos nosso cnlacc con coros
nuiilados? As ironlcias airoanics c os ianlorcs
runorosos clanor do infcrno narcarao o
conasso ara o nosso coricjo? O csoso, cscuia-
nc! Esoso! Cono c nova cssa alavra diia or
nin! Por cssc nonc caro, quc cu janais
ronuncici aic csic insianic, inloro-ic dc joclIos
nao cgarcs arnas conira ncu iio.
60
CONSTANA Ncsics joclIos, fora dc
ajoclIar iao calcjados, o viriuoso Dclfin, cu ic
sulico nao nudarcs o curso do dcsiino quc o
ccu dcicrninou!
DFANCA Ora vou vcr sc nc anas. Qual o
nonc quc nais ic olrigara do quc o dc csosa?
CONSTANA O quc anara icu rorio
susicniaculo. sua Ionra! Lus, iua Ionra, a iua
roria Ionra!
LUS Por quc iao frio Vossa Majcsiadc sc
nosira, quando icn ianios noiivos ara aiuar
scn dclongas?
PANDOLFO Vou lanar-lIc a naldiao.
FILIPE Nao icns ncccssidadc. Inglaicrra,
scaro-nc dc ii.
CONSTANA OI! rciorno adniravcl da
lanida Majcsiadc!
ELEONOF OI! iraiao nais do quc aljcia
da inconsiancia franccsa!
FEI JOO Anics dc una Iora, Frana, vais
lasiinar csic noncnio.
O DASTAFDO Sc o vclIo Tcno concordar,
o calvo rclojociro quc inuna as Ioras iodas,
nuiio lcn, vai a Frana arrccndcr-sc.
61
DFANCA Dc sanguc sc acIa o sol ora
colcrio. Dia fornoso, adcus! Para quc lado
dccidir-nc? Sou dc anlos. Cada ccrciio nc
rcndc una das naos; a anlos csiando rcsa, c
fora quc fiquc dcsncnlrada, quando sc
scararcn. Caro csoso, rczar nao osso ara
iua viioria; iio, dcvo cdir quc iu nao vcnas; ai,
nao osso alncjar iua foriuna; avo, nao qucro
quc icus voios vingucn. Vcna qucn for, a crda
scra ninIa; ninIa dcrroia sc acIa asscgurada,
anics ncsno quc o jogo rinciic.
LUIS Tua foriuna sc acIa ondc cu nc
cnconiro.
DFANCA Ondc cla vivc, ninIa vida norrc.
FEI JOO Prino, rcunc logo as nossas
foras.
(Su o Hustudo.}
Frana, qucina-nc colcra cslrascanic. O
calor quc nc inflana c dc ial nonia quc nada o
alacara, scnao so sanguc, sanguc do nais
rccioso quc Iaja cn Frana.
FILIPE Ficaras consunido cla colcra, a
cinzas rcduzido, anics quc o nosso sanguc ossa
aagar cssc lrasciro. Tona conia dc ii; ao Fado
cscuia.
62
FEI JOO Fazc o ncsno, ianlcn. A luia!
A luia!
(Sucn.}
63


CENA II

O ncsno. Puncc cto dc Angcs. HcIutc.
Mouncnto dc tous. Entu o Hustudo con u
cuIcu do duquc d`Austu.

O DASTAFDO Por ninIa vida, o dia csia
ficando qucnic dcnais. Algun dcnnio acrco
aira no ccu c faz cIovcr dcsgraas. Calca dc
usiria, fica a cnquanio Filic iona flcgo.
(Entun o c Jouo, Atu c HuIct.}
FEI JOO Hulcri, guarda o ncnino. Toda
a rcssa, Filic. MinIa nac foi assaliada cn
nossa icnda c arisionada, icno.
O DASTAFDO Eu a salvci, nilordc; Sua
Alicza sc acIa cn lugar scguro; nao icnais. Mas
coniinucnos, ncu scnIor; un ouco nais dc
csforo dara lon fin a iudo.
(Su.}
64


CENA III

O ncsno. HcIutc. Mouncnto dc tous. Entun o
c Jouo, Econo, Atu, o Hustudo, HuIct c
noIcs.

FEI JOO (u Econo} Scra assin; lcn
guardada, Vossa Craa vai ficar ara iras. Nao ic
anofincs, caro rino; iua avo ic ana, c icu iio
or ii fara cono un scgundo ai.
AFTUF OI! ninIa nac vai sucunlir dc
angusiia!
FEI JOO Para a Inglaicrra, rino, a ioda
rcssa! E anics dc nos cIcgarnos, iraia logo dc
sacudir os sacos do icsouro dos rclados; lilcria
os anjos rcsos. As cosiclas da az vao scr o
inguc susicnio dos faninios. Cunrc nossa
conissao scn csar as conscqucncias.
O DASTAFDO Sinos, livros c vclas fora
alguna icrao ara incdir quc cu nc aroinc,
quando o ouro c a raia o inviic nc fizcrcn.
Dcio Vossa Crandcza. Doa avo, Ici dc rczar
no caso dc icr icno ara iornar-nc un ianio
65
rcligioso or vossa scgurana. As naos vos
lcijo.
ELEONOF Adcus, ncu gcniil rino.
FEI JOO Prino, adcus.
(Su o Hustudo.}
ELEONOF Mcu nciinIo, vcn ca; qucro
falar-ic.
(Austu-sc con Atu.}
FEI JOO Vcn aqui, ncu caro Hulcri.
caro Hulcri, dcvo-ic nuiio! Dcniro dcsics nuros
dc carnc, una alna Ialiia quc ic calia cono
crcdor scn ar, dcicrninando agar-ic o anor
con juros gcncrosos. Tcu jurancnio voluniario,
anigo, con carinIo sc cnconira ncsic ciio. Da-
nc a nao. Tcncionava dizcr-ic algo, nas vou
dciar ara noncnio azado. Pclo ccu, Hulcri!
Quasc nc cnvcrgonIa confcssar a anizadc quc ic
voio.
HUDEFT Sou nuiio graio a Vossa
Majcsiadc.
FEI JOO Caro anigo, nao icns ainda
noiivo ara crinir-ic assin. Mas Ias dc ic-lo.
O icno Ia dc cn scu curso dcnorado roiciar
ocasiao dc lcn fazcr-ic. Ia dizcr-ic... Dcn;
dcicnos isso. DrilIa o sol no alio; cssc orgulIoso
66
dia c frvolo dcnais, c nuiio alcgrc ara nc ouvir.
Sc orvcniura o sino da ncia-noiic soassc con
sua loca dc ao c lngua dc fcrro una ancada
na noiic sonolcnia; sc csiivcsscnos nun
ccniicrio c iu ic visscs rcsa dc dcsgosios scn
conia; sc cssc csriio irisic, a Mclancolia, ic
fizcssc crasso c csado o sanguc, cnlaraando-o
dc corrcr c nas vcias fazcr coccgas, ara quc o
riso idioia doninassc os olIos c iornassc as
lclfas iunidas nuna ociosa alcgria nosiras
cssas odiosas a ncus lanos ou sc, acaso, nc
cncrgasscs scn olIos c nc ouvisscs scn
ouvidos, odcndo rcsondcr-nc scn voz
rccorrcrcs, so valcndo-ic do cnsancnio, scn
ouvidos, olIos c o nocivo larulIo das alavras...
cniao cu ic confiara ao ciio quanio na alna
rcicnIo, scn icnor do dia vigilanic quc os gcsios
nos csia. Nao, nao qucro!... Coniudo, ano-ic
nuiio. E cnso quc ianlcn iu nc anas nuiio.
HUDEFT Tanio, nilordc, quc odcis
nandar-nc fazcr scja o quc for. Enlora a noric
a isso csicja ligada, Ici dc cunri-lo.
FEI JOO Porvcniura nao o sci? Hulcri,
lon Hulcri, conicnla aqucla criana. Escuia,
anigo. c una scrcnic quc sc nc dcara no
caninIo; ondc qucr quc cu onIa o c, cla
scnrc sc cnconira. Tu nc cnicndcs; dcio-a sol
iua guarda.
67
HUDEFT Hci dc guarda-la dc nancira quc
a Vossa Majcsiadc nao ossa cla ofcndcr.
FEI JOO Moric!
HUDEFT Milordc?
FEI JOO Qucro una sculiura.
HUDEFT Enicndo.
FEI JOO Dasia. Posso alcgrar-nc, agora.
Hulcri, cu ic ano. Dcn, nada ic dirci do quc
icnciono fazcr or ii; rccorda-ic. ScnIora, assai
lcn; vou nandar aquclas iroas ara guarda dc
Vossa Majcsiadc.
ELEONOF Fccclc ninIa lcnao.
FEI JOO Parii, rino, ara a Inglaicrra;
cono conanIciro icrcis Hulcri, cn iudo
dcvoiado. Nao crcais icno. Vanos! A Calais!
(Sucn.}
68


CENA IV

O ncsno. A tcndu do c du Funu. Entun o c
Fc, Lus, Pundoo c scquto.

FILIPE Por una icncsiadc, assin, nas
ondas, a arnada inicira as vclas viu dcsirudas c
discrsada ioda sua naruja.
PANDOLFO Coragcn! Tudo ainda Ia dc
corrcr lcn.
FILIPE Quc c quc odc corrcr, scnao nos
ncsnos? Nao fonos dcrroiados? Nao crdcnos
Angcrs? Nao sc acIa Ariur cn naos ininigas?
Muiios anigos nossos nao norrcran? E
Inglaicrra sangrcnio nao sc cnconira novancnic
a caninIo da Inglaicrra, a dcsciio da Frana c
dos olsiaculos?
LUS Quanio ganIou, soulc dciar lcn
firnc. TananIa raidcz con iania ordcn, iudo
iao lcn cnsado cn ncio rcssa, c scn
ccnlo. Qucn ja lcu ou, ao ncnos, ja ouviu
falar dc coisa scnclIanic?
69
FILIPE O clogio Inglaicrra cu suoriara,
sc udcssc cnconirar algun nodclo ara nossa
vcrgonIa.
(Entu Constunu.}
Eis qucn nos cIcga! O sculcro dc una alna
quc, lcn conira scu alvcdrio, o scniicrno
csriio ainda rcicn no carccrc afliiivo do rorio
ciio. Por favor, scnIora, vindc conigo.
CONSTANA Vcdc o rcsuliado da vossa
az!
FILIPE Pacicncia, nolrc dana! Ccniil
Consiana, calna!
CONSTANA Nao! Dcsrczo qualqucr
conforio, iodo dcsagravo, con cccao do conforio
vcrdadciro, o uliino dcsagravo. a noric! a noric!
Moric anavcl, odridao cIcirosa, sa carnia,
lcvania-ic do lciio da Noiic scniicrna, iu quc
nuircs odio c icrror a iudo o quc roscra, c Ici
dc lcijar-ic os ossos dcicsiavcis c os olIos r
ncssas vazias orliias; adornarci os dcdos con
icus vcrncs, cniuirci con ocira rcugnanic
csia frincIa dc alcnio, ara nonsiro uircfciio
virar cono iu roria! Vou fazcr-ic carcias,
orquc cu cnsc quc nc sorris c lcijos ic rodiga
cono sc noivos fsscnos! ananic niscravcl,
assisic-nc!
70
FILIPE O nagnfica afliao, icndc calna!
CONSTANA Nao, nao Ici dc ficar calada,
cnquanio iivcr flcgo ara griiar! OI, sc cu
iivcssc a lngua da loca do irovao! Alalaria con
ninIa dor o nundo c dcscriara do scu sono
faial cssc csquclcio naldoso quc sc nosira surdo
aos dclcis quciuncs dc una dana c faz caoada
das fornulas conuns dos corcisnos.
PANDOLFO ScnIora, isso c loucura, nao
irisicza.
CONSTANA Un Ioncn sanio nao nc
dcsncniira dcssc nodo. Nao csiou fora do juzo;
os calclos quc arranco, nc cricnccn; sou
Consiana; ja fui a csosa anada dc Codofrcdo; o
noo Ariur ai dclc! c ncu filIo... Pcrdido
ara scnrc! Nao csiou louca. Ao ccu assin
rouvcra, orquc cniao nc csqucccra dc nin
roria. OI, sc cu ficassc louca, dc quc incnsa
irisicza cu nc livrara! Prcga-nc una filosofia quc
nc dcic louca dc iodo, c iu scras canonizado,
Cardcal! Nao scndo louca c coniinuando scnsvcl
ao sofrcr, rocura a aric racional quc nc c
roria o ncio azado dc livrar-nc das dorcs,
cnsinando-nc a cnforcar-nc ou naiar-nc. Fossc
cu louca, odcria csqucccr-nc do filIinIo, ou
inaginar quc clc cra, iao-soncnic, un loncco dc
iraos. Nao sou louca; sinio crfciiancnic as
variadas ioriuras dc cada una das dcsgraas.
71
FILIPE Prcndci as iranas... Quanio anor
cu noio na lcla nuliidao dcsscs calclos! Sc cai
nclcs, acaso, una so lagrina argcniina, dc ronio
rcssurosos anigos, aos nilIarcs, a sc colan
nuna conunidadc dc irisicza, ial cono ananics
ficis c inscaravcis quc nas calanidadcs sc
congrcgan.
CONSTANA Vanos ara a Inglaicrra, Sc
o quiscrdcs.
FILIPE Prcndci csscs calclos.
CONSTANA Sin, fa-lo-ci. Mas ara quc
rcndc-los? Ao solia-los dos aiilIos, griici. OI, sc
udcsscn csias naos lilcriar ncu caro filIo
cono o fazcn, soliando csics calclos! Agora
invcjo a lilcrdadc dclcs c dc novo rcndc-los
dcscjara, or salcr quc ncu filIo sc acIa rcso.
Cardcal, ja vos ouvi dizcr quc Iavcnos dc vcr c
conIcccr nossos anigos no ccu. Sc isso c
vcrdadc, cniao cu Ici dc iornar a vcr ncu filIo.
Dcsdc o dia cn quc Cain nasccu, o rinciro
Ioncn quc vcio luz, aic uliina criana quc
onicn, soncnic rcsirou griiando, janais nasccu
criaiura iao graciosa. Ora, orcn, o cancro da
irisicza vai corrocr ncu loiao c dc suas faccs
culsar o frcscor c cncanios rorios, dciando-
o con a aarcncia dos cscciros, iao nagro
quanio a fclrc c, assin, iao irisic, ara, alfin,
crcccr. Fcssusciiado, quando, acaso, o
72
cnconirar na coric cnrca, nao odcrci scqucr
rcconIccc-lo. Por isso nunca nais icrci a diia,
nunca nais! dc rcvcr o ncu Ariur, ncu
gracioso filIinIo.
PANDOLFO Isso rcvcla un odioso rcsciio
dcsvcniura.
CONSTANA Qucn assin fala nunca icvc
filIo.
FILIPE Esiinais igualncnic a dor c o filIo.
CONSTANA A dor ionou o lugar dc ncu
filIinIo, dciia-sc no scu lciio, anda ao ncu lado,
assunc aquclc olIar, rccic acnas suas
alavras, iraz-nc a iodo o insianic ncnoria
scus doics incfavcis, rcvcsic a forna dclc con os
vazios irajos quc lIc sao rorios. Logo, cu icnIo
razcs dc solra ara anar a ninIa dor
inconcnsuravcl. Passai lcn. Sc iivcsscis crdido
o quc cu crdi, cu vos consolaria or nancira
nclIor do quc o fazcis. Nao nais suorio na
calca csic cnfciic, quando icnIo no csriio a
dcsordcn. ScnIor! Mcu Ariur, ncu ncnino,
ncu filIinIo, ninIa vida c alcgria, ncu susicnio,
ncu iudo ncsic nundo, ncu consolo dc viuva,
ncu rcncdio na irisicza!
(Su.}
73
FILIPE Tcno alguna violcncia; vou scgui-
la.
(Su.}
LUIS Nada Ia no nundo quc nc faa
alcgrc. A vida c iao icdiosa cono Iisioria duas
vczcs coniada, quc inoriuna o ouvido dc cssoa
sonolcnia. Una vcrgonIa anarga dc ial nodo nc
csiragou iodo o gosio dcsic nundo, quc anargor
c ignonnia cn iudo sinio.
PANDOLFO Anics da cura dc una docna
gravc, no insianic do vigor c da nclIora, o accsso
c scnrc foric. Quando os nalcs sc dcscdcn, o
fazcn con violcncia. Quc crdcsics con a crda
dcsic dia?
LUIS Todos os dias lclos c gloriosos.
PANDOLFO Isso scria, sc o iivcsscis
ganIo. Nao, nao! Quando a Foriuna qucr aos
Ioncns fazcr un lcncfcio, cla os conicnla con
olIos ouco anigos. csanioso quanio o rci
Joao crdcu no dia cn quc clc julga iao lcn
concludo. Nao vos causa irisicza o vcr Ariur scu
risionciro?
LUIS Tao cordialncnic quanio clc sc alcgra
or ic-lo cono rcsa.
PANDOLFO Tcndcs a alna iao jovcn
quanio o sanguc. Ouvi-nc agora, quc vos falo
74
con csriio rofciico. O soro do quc cnicndo
ora dizcr-vos vai iirar iodo o o, qualqucr
alIinIa, os ncnorcs olsiaculos da csirada quc
dcvcras isar ara alcanarcs o irono da
Inglaicrra. Ouvc-nc aicnio. Joao rcndcu Ariur;
cnquanio o sanguc corrcr qucnic nas vcias dcssa
criana, cn sua osiao iao dcslocada nao odcra
icr Joao una Iora, ncnos, un ninuio scqucr,
cn quc lIc scja ossvcl rcousar
iranquilancnic. Un cciro arrclaiado con
violcncia rccisa scr naniido or roccssos iguais
aos da conquisia. Qucn sc cnconira cn lugar
ouco firnc nao dcsrcza ncio algun or quc
ossa susicniar-sc. Para quc Joao sc firnc, c
ncccssario quc Ariur caia. Nao Ia ouiro dilcna.
LUIS E quc osso lucrar con a qucda
dclc?
PANDOLFO Pclo dirciio da scnIora
Dranca, vossa csosa, odcis, ccrio, arrogar-vos
as rcicnscs dc Ariur.
LUIS E, cono Ariur, ianlcn crdcr a vida
c iudo o nais.
PANDOLFO Cono sois novo ncsic vclIo
nundo! Joao consira or vos; o icno o ajuda,
ois qucn ncrgulIa a salvaao cn sanguc, so
alcana salvaao sangunca c falsa. Esia aao,
concclida con crfdia, vai csfriar o ciio dc scus
sudiios c o zclo cnrcgclar-lIcs dc ial nodo quc
75
clcs rocurarao iodo rcicio, ainda o ncnos
razoavcl, ara o irono invcsiir-lIc c alalar-lIc.
Os sinais iodos do ccu, or nais conuns,
qualqucr fcnncno naiural, una iardc
cnfarruscada, un vcnio incscrado, ou ncsno
un faio nao rcvisio, scrao or iodos logo
dcsojados dc suas causas sinlcs, iornando-sc
rodgios, advcricncias do ccu, rcssagios, naus
sinais, alorios quc cIanan conira Joao a ira
cclcsic.
LUIS ossvcl quc a vida clc nao iirc do
noo Ariur, iraiando dc firnar-sc iao-soncnic
con ic-lo risionciro.
PANDOLFO OI ccus! Quando clc ouvir quc
csiais cIcgando, fara norrcr o noo Ariur, sc
csic ainda vivo csiivcr acaso. Eniao, scus sudiios
a afciao lIc rciiran, ara os lalios lcijar dc una
nudana incscrada, cnconirando rcicio
suficicnic dc colcra c rcvolia no csciaculo dos
dcdos rcais, con sanguc rcal nancIados. Parccc
quc ja vcjo dcflagrada ioda cssa confusao. OI!
Cono as coisas sc arranjarao ainda nclIor cn
vosso lcncfcio do quc cu osso coniar-vos!
Faulconlridgc, o lasiardo, sc acIa agora na
Inglaicrra, ilIando nossos icnlos, nancIando
a caridadc. Sc una duzia dc franccscs arnados la
csiivcsscn, valcrian or griio dc cIanada ara
logo rcunir dcz nil inglcscs do lado dclcs, cono
un flocozinIo dc ncvc quc, ao rolar, vira
76
nonianIa. inconcclvcl quanio odc vir-nos do
dcsconicniancnio dcssa gcnic. Ora quc o odio
fcrncnia na alna dclcs, cuidcnos dc assar ara
a Inglaicrra. Eu vou iraiar dc csiinular o rci.
LUIS Os grandcs fciios nasccn da razao;
sc dizcis sin, o rci nao dira nao.
(Sucn.}
77


ATO IV
CENA I

NotIunton. Un quuto no custco. Entun
HuIct c dos cudos.

HUDEFT Aquccci logo os fcrros c vos
ondc or dciras da coriina. Ao nc cscuiardcs
laicr con o c no cIao, scn nais dclongas
acorrci c anarrai lcn firncncnic na cadcira o
ncnino quc cnconirardcs conigo! Scdc cauios.
Idc! A osios!
PFIMEIFO CFIADO Escro quc cn iudo
isso icrcis lcna rcsonsalilidadc.
HUDEFT Ora, quc cscruulos dcscalidos!
Por quc ianio rcccio? Maos olra, logo!
(Sucn os cudos.}
Vindc ca, ncnino; icnIo algo quc dizcr-vos.
(Entu Atu.}
AFTUF Hulcri, lon-dia!
78
HUDEFT Mcu cqucno rncic, lon-dia!
AFTUF Tao cqucno, na vcrdadc, quanio
ossvcl, ossuindo iiulo ara scr naior
rncic. Esiais irisic!
HUDEFT Ja csiivc nais alcgrc, c faio.
AFTUF OI ccus! Pcnsava quc cu, soncnic,
iinIa causa ara csiar irisic. Mas agora ocorrc-
nc quc na Frana os raazcs, or caricIo,
arccian iao irisics cono a noiic. Pclo ncu
crisiianisno, sc cu nc vissc livrc dcsia risao c a
guardar calras, alcgrc ficaria o dia iodo. Sin, aic
ncsno aqui odia sc-lo, sc nao fossc o cuidado
dc quc inicnia ncu iio conira nin qualqucr
naldadc. Fcccia-sc dc nin, ial cono cu dclc.
ninIa a cula, acaso, dc scr filIo dc Codofrcdo?
Nao; dc forna alguna. Qucn dcra, Hulcri, quc
cu fossc vosso filIo, orquc, assin, nc icrcis
nuiio anor.
HUDEFT (u utc} Sc cu nc uscr a
convcrsar, a sua garrulicc inoccnic acorda a
ninIa icdadc quc csia noria. Urgc, orianio,
nao crdcr icno c r un onio nisso.
AFTUF Hulcri, scniis-vos nal? Hojc csiais
alido. Dcscjara, dc faio, quc csiivcsscis un
ouco docnic, so ara quc as noiics cu assassc
dc guarda a vosso lciio. Una coisa c ccricza. quc
cu vos ano nais do quc vos a nin.
79
HUDEFT (A utc.} Suas alavras
rcndcn-nc o coraao.
(Mostundo un uc.}
Lcdc isio, Ariur! (A utc.} E agora csia agua
csiuida, iocando oria a fora a ioriura! Urgc
arcssar-nc, sc nao a dccisao nc cai dos olIos
cono lagrinas dclcis dc nulIcr. Nao odcis lcr?
Nao sc acIa lcn cscriio?
AFTUF Aic dcnais ara una aao iao vil.
Con fcrro qucnic idcs qucinar-nc os olIos?
HUDEFT rcciso, ncnino.
AFTUF E idcs fazc-lo?
HUDEFT Sin, csiou dccidido.
AFTUF Nao vos falia coragcn? Ao docr-vos
a calca, anarrci-vos a icsia con ncu lcno, o
nclIor quc cu ossua; una rinccsa lordara-o
ara nin. No cnianio, nunca cdi quc o
dcvolvcsscis. Suscndi-vos a calca con jciio cn
ncio noiic; c assin cono os ninuios cuidan da
Iora, cu, scn ausa, aninava o lcrdo icno
dizcndo. Quc vos falia?" Ondc vos doi?" ou Quc
rova dc anor vos osso cu dar?" Muiios
ncninos olrcs ficarian scn sc inoriar
convosco c scn dizcr-vos una alavra, ao ncnos,
dc carinIo. No cnianio inIcis un cnfcrnciro
rncic! Talvcz inagincis quc o ncu afcio scja
80
fingido c o laiizcis dc asiucia. Fazci cono o
quiscrdcs. Sc a voniadc do ccu for quc cu rcccla
alguna ofcnsa dc vossa aric, lcn. dcvcis fazc-
lo. Arrancar-nc-cis os olIos? Esics olIos quc
nunca olIar scvcro vos lanaran, ncn janais o
farao?
HUDEFT Dci a alavra; or isso, con csics
fcrros vou qucina-los.
AFTUF Soncnic ncsia nossa idadc fcrrca c
quc Ia qucn ossa raiicar ial aio! O rorio
fcrro, cnlora ao rulro accso, ao iocar-nc nos
olIos, ninIas lagrinas lclcria, csiancando a
indignaao, jusiancnic or vcr ninIa inoccncia.
Mais, ainda. csiragara-sc cn fcrrugcn dcois
disso, or icr coniido fogo caaz dc nc ofcndcr os
fracos olIos. Sois nais duro quc o fcrro
cndurccido? Ainda quc vicssc un anjo rocurar-
nc ara dizcr-nc quc Hulcri rcicndia iirar-nc
os olIos, nao no acrcdiiara; soncnic no rorio
Hulcri cu crcria.
HUDEFT (Iutcndo con o c no cIuo} Vindc
logo!
(Entun os cudos, con codus, cos, ctc.}
Fazci cono vos dissc.
81
AFTUF Socorro, Hulcri, socorro! Ao so
asccio dcsics Ioncns fcrozcs sinio os olIos
saliarcn-nc das orliias!
HUDEFT Os fcrros cnircgai-nc, vos digo, c
aiai-o lcn.
AFTUF Ai dc nin! Por quc scrdcs iao
violcnios? Nao farci rcsisicncia; vou nanicr-nc
quicio cono una cdra. Pclo ccu, Hulcri, nao
consiniais quc clcs nc anarrcn, c cu ficarci
scniado, iao quiciinIo cono una ovclIa; nao
dirci alavra, nao farci gcsio algun, nao Ici dc
aos fcrros lanar olIar zangado. Mandai csscs
Ioncns cnlora c cu vos crdo quanias ioriuras
ainda vicrdcs a infligir-nc.
HUDEFT Fciirai-vos; dciai-nc so con clc.
PFIMEIFO CFIADO Alcgra-nc sair dcsic
ncgocio.
(Sucn os cudos.}
AFTUF Ai dc nin, quc crdi un grandc
anigo! E dc olIar duro, sin, nas dc lonssino
coraao. Novancnic o nandai vir, orquc sua
conaiao dcscric a vossa.
HUDEFT Vanos, ncnino, rcarai-vos!
AFTUF Cono! Nao Ia rcncdio algun?
82
HUDEFT NcnIun, afora ficardcs scn os
olIos.
AFTUF OI ncu Dcus! Sc nos vossos
Iouvcssc un grao acnas, un arguciro, un
nosquiio, una ocirinIa, un cqucno calclo,
qualqucr coisa quc o rccioso scniido vos
iurvassc. cniao, scniindo cono as coisas
nninas ali causan iorncnio, vosso aljcio lano
vos arcccra nais quc Iorrvcl.
HUDEFT Foi isso o quc nc roncicsics?
Vanos, rcfrcai cssa lngua.
AFTUF En sc iraiando dc assunio da
dcfcsa dc dois olIos, nao c dcnais a fala dc duas
lnguas. Nao nandcis quc cu nc calc, Hulcri;
dciai-nc coniinuar a falar, ou, sc o quiscrdcs,
Hulcri, a lngua nc arrancai, conianio quc os
olIos cu conscrvc. Sin, ouai-nos, ainda quc
scja so ara cu vos vcr. OlIai cono o insiruncnio
ja csia frio; nao nc qucr fazcr nal.
HUDEFT Posso aquccc-lo.
AFTUF O fogo sc ciinguiu so dc irisicza,
or sc vcr olrigado a causar dorcs, clc quc fora
criado iao-soncnic ara csalIar o lcn. Vcdc
vos ncsno. nao icn nalcia csic carvao ardcnic;
o ccu sorou-lIc a cIana, c na calca dciiou-lIc
as cinzas do arrccndincnio.
83
HUDEFT Posso aviva-la, criana, con ncu
soro.
AFTUF Farcis, con isso, acnas quc clc
corc, Hulcri, c sc cnrulcsa or vosso aio. Talvcz
aos olIos clc vos aiirc fascas c, ial cono o cao
quc o dono qucr olrigar luia, a nao ofcnda quc
icniar inciia-lo. As coisas iodas quc cnrcgardcs
con o fin dc nolcsiar-nc, sc ncgarao a isso. Vos,
soncnic, carcccis dc londadc quc c incrcnic ao
duro fcrro c ao fogo, quc sao iidos cono
clcncnios scn icdadc alguna.
HUDEFT Vcdc ara vivcr; nao Ici dc os
olIos vos iocar, ncn or iodos os icsouros dc
vosso iio. No cnircianio, criana, jurci fazc-lo c
iinIa rcsolvido quc cu rorio os qucinaria con
csics fcrros.
AFTUF Finalncnic voliasics a scr Hulcri!
Aic csic insianic csiavcis disfarando.
HUDEFT Ncn nais una alavra! Vosso iio
nao odcra salcr quc csiais con vida. Vou jogar
a csscs cacs quc nos csian falsas noicias.
Adoravcl criana, dornc iranquila, quc Hulcri,
ncn iodo ouro do nundo o lcvara nunca a
ofcndcr-ic.
AFTUF OI ccus! Eu ic agradco, Hulcri.
84
HUDEFT Caluda! Ncn nais una alavra.
Vcn conigo; or iua causa cu corro airoz crigo.
(Sucn.}
85


CENA II

O ncsno. A suu do tono no uuco. Entun o c
Jouo, cooudo, PcnIoIc, SusIu c outos
noIcs, O c sc scntu no tono.

FEI JOO Eis-nos aqui dc novo,
novancnic coroado c, qucro crc-lo, oljcio acnas
dc olIarcs anisiosos.
PEMDFOKE Sc nao for a Vossa Alicza
graio, o novancnic" sc iornara sucrfluo, ois ja
csiavcis coroado; a alia rcalcza nao vos iinIa sido
arrancada, a fc dc vossos sudiios nao sc vira
nancIada con rcvolias, o as nao sc acIava
criurlado or ncnIuna cscrana ou vclIo
anscio dc alicraao ara nclIor csiado.
SALISDUFY Por isso, ionar ossc duas
vczcs, cnriqucccr un iiulo ja rico, dourar ouro
dc lci, iniar o lrio, dcscjar nais crfunc na
violcia, qucrcr dciar o gclo ainda nais liso, nova
cor ajuniar ao arco-ris, ou rcsunir quc a luz dc
vcla odc dar nais lrilIo ao fornoso olIo cclcsic,
c ridculo cccsso, solrc inuiil.
86
PEMDFOKE Tiranic vosso rcal razcr, cssc
aio sc asscnclIa a una Iisioria ja salida quc, ao
scr coniada, cngcndra acnas icdio, or scr
lcnlrada fora dc roosiio.
SALISDUFY Dcssc nodo a aarcncia digna
c sinlcs dos cosiuncs aniigos sc iransforna, c,
cono faz o vcnio inccrio, nuda dc sua dirciriz o
cnsancnio, dc forna ial quc a considcraao sc
csania c assusia, adoccc a oiniao sa c a
vcrdadc nao odc nais scr crida or irocar, so
or noda, a vcsiincnia.
PEMDFOKE Os aricsaos quc qucrcn fazcr
nuiio, or anliao a Ialilidadc csiragan, c,
icniando or vczcs dcscular-sc dc una falia, or
fin nais gravc a iornan, cono rcncndo osio
nun cqucno rasgao, quc, cn vcz dc o nascarar,
o dcia nais visia do quc anics do conscrio.
SALISDUFY A cssc rcsciio convcrsanos
anics da nova coroaao, nas foi do agrado dc
Vossa Alicza nao lcvar cn conia nosso nodo dc
vcr, o quc nos dcia saiisfciios, or vcrnos quc
as ncnorcs arics do quc qucrcnos vao quclrar-
sc anic a vossa voniadc irrcsisivcl.
FEI JOO Ja vos arcscnici alguns
noiivos da dula coroaao, quc julgo forics, c
quando dininuir o ncu rcccio vos darci ouiros
nais, lcn nais valiosos. Aic la, nc cdi soncnic
quanio julgardcs quc rccisa dc rcforna, orquc
87
vos convcnais dc quanio alncjo ouvir-vos c
aicndcr a vossas qucias.
PEMDFOKE Ncssc caso, cono orgao,
cscolIido clos rcscnics, cu, or nin, or clcs,
a lcn dc vossa roria scgurana, quc consiiiui
o oljcio dos cuidados dc nos iodos, vos co a
lilcrdadc dc Ariur, cuja risao da asio aos
lalios dos dcsconicnics, quc sc acgan a csic
crigoso arguncnio. sc o quc icndcs cn az vos
cricnccssc or dirciio, nao vos lcvara o ncdo
quc, scgundo iodos dizcn, scquaz c da injusiia
a rcndcr un arcnic dclicado, scus dias
orinir na nais sclvagcn ignorancia c ncgar-lIc
nocidadc a alia vaniagcn do ccrccio livrc.
Para quc os vossos ininigos dc Iojc nao sc
ossan valcr dcssc arguncnio, crniii quc un
cdido dos quc, Ia ouco, nos nandasic fazcr,
scja o dc ordcs cn lilcrdadc o jovcn risionciro.
So cuidanos dc nossos inicrcsscs or dizcr nosso
lcn, quc cn iudo sc acIa dccndcnic do vosso,
quc a soliura dc Ariur ao vosso lcn c
inrcscindvcl.
(Entu HuIct.}
FEI JOO Quc scja; cnircgo a sua
nocidadc vossa dircao. Hulcri, quc novas?
(Conucsun u utc.}
88
PEMDFOKE Eis qucn dcvia cccuiar o
fciio; clc rorio nosirou a un ncu anigo a
ordcn do infando crinc, quc nos olIos sc lIc
rcflcic. Scu sonlrio asccio dcnuncia o confliio
do ino ciio. Diz-nc o ncdo quc c faio
consunado iudo quanio icnanos quc o fossc.
SALISDUFY A cor do rci sc cnconira
vacilanic cnirc sua conscicncia c scus inicnios,
cono arauio osiado cnirc dois canos dc
icnvcis ccrciios. Madura sua cnoao sc
cnconira; csiala rcsics.
PEMDFOKE Fcccio nuiio quc, ao csialar,
cila a corruao da noric dc una criana.
FEI JOO Nao odcnos rcndcr os forics
lraos da Moric. Dons scnIorcs, nuiio cnlora
icnIa cu vivo dcscjo dc aicndcr-vos, norrcu
vosso cdido, ja nao vivc. dissc-nc clc quc Ariur
nao nais cisic.
SALISDUFY Fcccavanos, dc faio, quc a
docna dc quc sofria fossc scn rcncdio.
PEMDFOKE Ja ouvranos falar,
rcalncnic, quc clc nuiio crio da noric sc
cnconirava anics dc a roria criana acrcclcr-
sc dc quc csiava adocniada. Aqui ou alIurcs isso
icra dc scr cIanado a conias.
89
FEI JOO Por quc nc olIais assin con ial
consccio? Inaginais, acaso, quc cu disonIo da
icsoura do Fado, ou quc no ulso da vida cu
ossa icr qualqucr influcncia?
SALISDUFY O jogo c vcrgonIoso; causa
asno quc a grandcza sc rcsic a iais nanolras.
Dcscjo-vos lon lucro. Passai lcn.
PEMDFOKE Escra, Salislury; irci
coniigo, cn lusca do lcgado dcssa criana, o
rcinozinIo dc un forado iunulo. sanguc a
quc iocava ioda csia ilIa, ocua so ircs cs. OI!
nundo infanc! insuoriavcl! Tudo csia iao
icnso, quc clodira nais ccdo do quc cu cnso.
(Sucn os noIcs.}
FEI JOO Ardcn dc indignaao; cu nc
arrccndo. Nao sc consiroi cn sanguc; vida
alguna iranquila odc Iavcr con a noric dc
ouircn.
(Entu un ncnsugco.}
Tcns o olIar csaniado; ondc csia o sanguc
quc cu ja vi rcsidindo ncssas faccs? Un ccu
assin iao lugulrc so odc iornar-sc claro con
una icncsiadc. Dcscja logo. cn Frana quc sc
assa?
MENSACEIFO Passa ara a Inglaicrra o
quc Ia na Frana. Nunca iais foras foran
90
lcvaniadas cn icrra alguna ara invadir ouira,
orquc, quando dcvcis icr aviso dc scus
arcsios, o quc cIcga c a nova dc quc iodos ja sc
acIan dcsic lado.
FEI JOO E ondc sc cnlriagou nossa
olcia? Ondc dorniu? Ondc sc cnconira o zclo dc
ninIa nac, quc nada ouviu na Frana accrca da
rcuniao dc ial ccrciio?
MENSACEIFO Milordc, a ocira lIc cncIc
ora os ouvidos; a rinciro dc alril norrcu a
vossa nolrc rogcniiora. Ouvi runorcs dc quc
lady Consiana a rcccdcra dc ircs dias, aos
longo dclrio. Mas, cono o dissc, ouvi da voz do
ovo, nao odcndo afirnar sc isso c vcrdadc.
FEI JOO Tcrrvcl ocasiao, rcfrcia o asso!
OI! liga-ic conigo aic quc cu ossa conicniar os
ncus arcs! Cono! Moria ninIa nac? Mcus
ncgocios cla Frana cono andan, ois? E cssc
odcr da Frana qucn o conanda, ara assin
dizcrcs quc ja dcscnlarcou cn nossas raias?
MENSACEIFO O Dclfin c quc o iraz.
FEI JOO Tuas noicias iao ruins, nc
dciaran con vcriigcns.
(Entu o Hustudo, con Pctc dc Ponct.}
91
Quc diz o nundo, cniao, dc vossos aios? Nao
rocurcis ncicr-nc na calca nais noicias
ruins, quc ja csia cIcia.
O DASTAFDO Sc ouvir o ior vos causa
ncdo, cniao solrc vos caia o ior, scn scr
ouvido.
FEI JOO Prino, dcscula-nc; a narc
dciou-nc ncio aiordoado; nas agora insiro dc
novo solrc as ondas c ouvir osso qualqucr
noicia, or ior quc scja.
O DASTAFDO Quanio udc alcanar junio
do clcro, salc-lo-cis cla sona quc vos irouc.
Coniudo, cn ninIa viagcn dc rciorno nc foi
dado vcr gcnics csquisiias, doninadas loaios,
crscguidas or sonIos naus, quc as causas
ignoravan do ncdo quc scniian, nas con ncdo.
Eis un rofcia quc conigo cu irouc das ruas dc
Ponfrci, ondc o cnconirci scguido dc ccnicnas dc
curiosos quc lIc ouvian, caniado cn vcrsos
rudcs, o vaiicnio dc quc Vossa Alicza vai, na
nanIa da roina Asccnsao, a coroa dcor.
FEI JOO Por quc noiivo, sonIador
ncniiroso, disscsic isso?
PETEF Porquc conIco a cicncia do
fuiuro.
92
FEI JOO Fora daqui con clc, Hulcri;
aiira-o na risao c, da, ao ncio-dia, na daia cn
quc icrci, cono clc dissc, dc aldicar a coroa,
forca o lcvcn. A loa guarda o cnircga c volia logo,
quc cu rcciso dc ii.
(Su HuIct con Pctc.}
gcniil rino, nao salcs qucn cIcgou s
nossas raias?
O DASTAFDO Os franccscs, nilordc; nao
Ia lngua quc falc dc ouira coisa. Mais, ainda.
acalci dc cnconirar-nc con dois lordcs, Digoi c
Salislury, cujos olIos lrilIavan nais quc fogo
rcccn-fciio, c nais ouiros, quc andavan
rocura do iunulo dc Ariur, naiado, afirnan
iodos, or vossa roria sugcsiao.
FEI JOO Mcu gcniil rino, sai c ic
nisiura con clcs; icnIo un ncio ara o afcio dc
novo conquisiar-lIcs. Trazc-os ca.
O DASTAFDO Vou rocura-los.
FEI JOO Sin, nas vai con rcssa; un c
la, ouiro ca. Nao c ossvcl icr cono ininigos os
ncus rorios sudiios, quando as cidadcs o
csirangciro csania con nosiras avorosas dc
una inircida invasao. Sc Mcrcurio na ida,
usando asas nos cs, c volia iao dcrcssa, da
aric dclcs, cono o cnsancnio.
93
O DASTAFDO O csriio do icno nc faz
lcsics.
FEI JOO Falas cono un fidalgo
cniusiasnado.
(Su o Hustudo.}
AconanIa-o; ialvcz clc rccisc dc una
cssoa quc cnirc nin c os arcs sirva dc
inicrncdiario. scras isso.
MENSACEIFO Dc iodo o coraao, ncu
solcrano.
(Su.}
FEI JOO Falcccu ninIa nac!
(Votu HuIct.}
HUDEFT Dizcn, nilordc, quc csia noiic
cinco luas aarcccran. quairo, fias, c nais una
quc cn iorno dclas dava giros ciraordinarios.
FEI JOO Cinco luas?
HUDEFT VclIos c vclIas clas ruas fazcn
rofccias icrrvcis solrc o caso. A una coisa,
soncnic, sc rcfcrcn. o ircsasso dc Ariur, c,
assin fazcndo, as calcas sacodcn, falan laio,
junio do ouvido. O quc discorrc, cga o unIo ao
conanIciro, quc csiarrccc, faz gcsios dc icrror,
a icsia franzc, vira os olIos, a fronic lalanccia.
94
Eu vi un fcrrciro con o nariclo, assin...
Enquanio o fcrro na ligorna csfriava, dc loca
alcria, clc cngolia quanio coniava un alfaiaic,
quc a icsoura c a ncdida susiinIa c quc sc
acIava dc cIinclas na rcssa, clc as calara
con os cs irocados a falar dc nuiios nilIarcs
dc franccscs agucrridos quc csiao cn Kcni cn
ordcn dc conlaic. Ouiro ariisia, nagrcla c
ouco lino, lIc inicrroncu a narraiiva, ara
falar da noric do infcliz Ariur.
FEI JOO Por quc rocuras insirar-nc
susio? Por quc insisics assin solrc o ircsasso
do noo Ariur? Tu o naiasic. Eu iinIa razao
ara qucrcr quc clc norrcssc, nas iu, ncnIuna
ara assassina-lo.
HUDEFT Cono, scnIor! A insiigaao foi
vossa.
FEI JOO naldiao dos rcis scrcn
scrvidos or cscravos quc vccn cn scus
caricIos ordcns ara irroncr cla sangrcnia
casa da vida, lcis nun sinlcs gcsio dc
auioridadc cnconiran, o scniido da crigosa
najcsiadc cscruian, quando, acaso, cla o
solrcccnIo cnruga nais or irrcflcao do quc or
zanga.
HUDEFT Vossa caria c csic sclo nc
asscguran or iudo quanio fiz.
95
FEI JOO OI! quando forcn fciias as
conias cnirc o ccu c a icrra, vao scrvir conira nos
dc icsicnunIas cssa caria c cssc sclo, ara
nossa condcnaao. Por vczcs, a so visia do
insiruncnio do nal rovoca o faio. Sc crio nao
ic acIasscs, cono un iio narcado cla nao da
naiurcza, aoniado, cscolIido ara un fciio
vcrgonIoso, cssc crinc nao nc vicra scqucr ao
cnsancnio. Mas noiando-ic o Iorroroso
consccio, or icr visio quc cras aio ara cssas
vilanias sanguinarias c ronio ara os casos
crigosos, falci-ic vagancnic solrc a noric dc
Ariur, c ara as graas conquisiarcs dc un rci,
nao vacilasic un noncnio cn iirar a vida a un
rncic.
HUDEFT Milordc...
FEI JOO Sc a calca iivcsscs sacudido,
scqucr, ou vacilado, quando cn icrnos olscuros
cu falci do ncu rojcio, ou nc Iouvcsscs lanado
olIar dc duvida, cono a cdir quc cu fossc nais
clciio, cu icria calado dc vcrgonIa, scn nais
dizcr alavras; icus rcccios nc icrian ianlcn
fciio rcccoso. Mas ncus sinais ic foran
suficicnics, c, or sinais, con o crinc iu falasic;
sin, scn vacilacs roniificou-sc-ic o ciio c,
conscqucnicncnic, a rudc nao a cfciuar o aio
quc nos anlos coranos dc noncar. Fora dc
ninIa rcscna! Nao nc surjas nais visia!
Mcus nolrcs nc alandonan, ncus Esiados
96
vccn-sc dcsafiados or ccrciios csirangciros aic
nas suas orias. Dcniro ncsno do coro dcsia
icrra dc carnc, nos confins do sanguc c alcnio,
rcina a gucrra civil c a Iosiilidadc cnirc a ninIa
conscicncia c cssc dcliio, a noric do ncu rino.
HUDEFT Arnai-vos conira os ouiros
ininigos, quc cu nc incunlo dc firnar az cnirc
vossa alna c vos. Ariur vivc; csia nao ainda csia
virgcn, c inoccnic, nao sc acIa naculada dc
crincs sanguinarios. Ncsic ciio nunca cnirou
un icrrvcl novincnio, scqucr, dc cnsancnio
crininoso. Caluniasics cn nin a naiurcza; or
nais rudc quc scja a ninIa forna, alriga una
alna dcnasiado lcla ara aouguciro scr dc un
olrc infanic.
FEI JOO Vivc Ariur? Sai cn lusca dc
ncus arcs, dcrrana cssa noicia cn sua colcra
inflanada c dc novo os dcia doccis ara a
olcdicncia. Esquccc os concniarios quc fcz
ninIa aiao solrc os icus iraos, orquc sc
acIava ccga a ninIa colcra, c os olIos, vcndo
sanguc cn ioda aric, nuiio nais Iorroroso ic
fazian do quc cs cn rcalidadc. OI! nao
rcsondas! Os nolrcs! Vai! Nao sci nais cono
ca; sou lcnio no falar; vai nais dcrcssa!
(Sucn.}
97


CENA III

O ncsno. Duntc do custco. Auccc Atu soIc u
nuuIu.

AFTUF A nuralIa c nuiio alia... Acsar
disso, vou saliar. CIao londoso, icn icdadc,
nao nc nacIuqucs. Poucos nc conIcccn, ialvcz
ningucn... Mas ncsno assin, con csic irajo dc
narinIciro, csiou nudado. TcnIo ncdo;
coniudo, c ncccssario. Sc cu saliar scn quclrar-
nc, Ici dc acIar ncios ara cvadir-nc. Tanio
valc a noric, icniando a fuga, cono dc ouira
soric.
(Sutu.}
Mcu iio influi dc longc ncsia icrra! Ao ccu
dou a alna, os ossos, Inglaicrra.
(Moc.}
(Entun PcnIoIc, SusIu c Hgot.}
SALISDUFY ScnIorcs, vou csiar con clc
cn Sanio Ednundslury. a nossa salvaao;
98
urgc acciiarnos a ofcria anavcl dcsic icno
inccrio.
PEMDFOKE Por qucn o cardcal nandou
csia caria?
SALISDUFY Pclo condc Mclun, nolrc da
Frana, quc cssoalncnic nc falou da aric do
Dclfin, con nais rovas dc anizadc do quc sc
dcduzira dcssas linIas.
DICOT AnanIa ccdo, cniao, vanos-lIc ao
cnconiro.
SALISDUFY Nao! Parianos ja, ja, ois,
ara vc-lo, icrcnos dc viajar dois longos dias.
(Entu o Hustudo.}
O DASTAFDO ScnIorcs agasiados,
novancnic lon-dia! O rci, or nin, nanda
cIanar-vos.
SALISDUFY Privou-sc o rci dc nos or
cula roria. Nossa Ionra nao sc rcsia ara
forro dc sua caa fina c naculada, ncn odc ir
nas cgadas dc qucn dcia sujo dc sanguc o
cIao or ondc assa. Dizci-lIc isso; salcnos ja o
lasianic.
O DASTAFDO Pcnsai cono quiscrdcs, nas
cu julgo quc c convcnicnic una rcsosia calna.
99
SALISDUFY Nao fala agora a coricsia; as
qucias c quc cn nos raciocinan.
O DASTAFDO Mas Ia oucas razcs cn
vossas qucias; fora, cnianio, razoavcl rcvclardcs-
vos coricscs.
PEMDFOKE A inacicncia, scnIor, icn
rivilcgios.
O DASTAFDO Sin, dc rcjudicar qucn sc
inacicnia.
SALISDUFY Eis a risao...
(Vcndo Atu.}
Mas qucn sc acIa aqui norio?
PEMDFOKE A Moric csia vaidosa con a
urcza dcsia lclcza rcal. Nao icn a icrra un
luraco ondc csconda csia faanIa.
SALISDUFY O crininoso, odiando scu
rorio aio, dciou-o aicnic, a rcclanar
vingana.
DICOT Ou nclIor. ao fadar csia lclcza
ara o sculcro, acIou-a cn dcnasia rcciosa c
rincicsca ara un iunulo.
SALISDUFY Quc cnsais, sir Ficardo, dc
iudo isso? Ja lcsics ou ja ouvisics o quc vcdcs,
odcis cnsar, ou inaginais, acnas, quc vcdcs,
100
nuiio cnlora csicjais vcndo? Scn csia visia,
acaso, cisiiria a idcia dc ial aio? Eis o rcnaic, o
inaculo, a crisia da cincira das arnas do
assassino. E a nais sangrcnia ignonnia, a
crucldadc nais sclvagcn, a aao nais rculsiva
quc ja icnIa cn qualqucr icno a colcra
csgazcada ou a raiva furilunda ofcrccido s
lagrinas da lranda conaiao.
PEMDFOKE Todos os assassnios do
assado dcscula cnconiran ncsic; csic, sozinIo,
na sua Icdiondcz, vai iornar uras c sanias as
faanIas nais icrrvcis quc o icno no scu scio
ainda conscrva. Dianic dcsic csciaculo
Iorroroso, nao assarao dc sinlcs lrincadcira
as nais icrrvcis cfuscs dc sanguc.
O DASTAFDO una aao sanguinaria c
analdioada, aio incrdoavcl dc una nao
grosscira, sc c quc odc Iavcr nao ara ial
crinc.
SALISDUFY Sc c quc odc Iavcr nao ara
ial crinc! Por un rcsscniincnio, ja salanos
quc isio viria a dar-sc. o vil iralalIo da nao dc
Hulcri, o cfciio dc un rojcio do rorio
solcrano, a qucn ninIa alna sc rccusa a
rcsiar nais olcdicncia. Dc joclIos anic a runa
dcsia vida, csarjo na ccclcncia quc nao vivc o
inccnso dc una jura sacrossania. nao rovar dos
razcrcs dcsic nundo, ncn ficar infcciado con os
101
dclciics, ncn ao ocio cnircgar-nc c ao
conodisno, scn dar gloria a csic lrao,
consagrando-o no culio da vingana.
PEMDFOKE E DICOT Nossas alnas con
ioda a unao confirnan cssc voio.
(Entu HuIct.}
HUDEFT ScnIorcs, aqucci-nc a rocurar-
vos; Ariur csia con vida, o rci vos cIana.
SALISDUFY OI, quc dcsfaaicz! Ncn
ncsno a noric o faz cnrulcsccr! Fora, aiifc
dcsrczvcl! Fciira-ic daqui!
HUDEFT Nao sou aiifc.
SALISDUFY (sucundo du csudu} Violarci a
lci?
O DASTAFDO ScnIor, guardai a csada;
cla csia lina.
SALISDUFY Enquanio a nao ncicr nun
crininoso.
HUDEFT Dcicndc-vos, nilordc Salislury!
Pclo ccu! ninIa csada c iao afiada quanio a
vossa, c o quc cu digo. Nao dcscjo quc vcnIais a
csqucccr-vos dc vos rorio. ncn a cnfrcniar o
risco dccorrcnic dc una jusia dcfcsa, orquc
dianic dcssas nosiras dc colcra cu odia olvidar-
102
nc dc vossa dignidadc c, assin, dc vosso ncriio c
nolrcza.
DICOT Fora, noniuro! Insulias un
fidalgo?
HUDEFT Por ninIa vida, nao! Mas na
dcfcsa dc ninIa vida Ionrada, nao nc icno ncn
dc un incrador.
SALISDUFY s assassino!
HUDEFT Dai-nc as rovas. Nao o sou.
Qucn qucr quc a lngua usc ara ial fin, diz
invcrdadcs; qucn nao fala vcrdadc, c ncniiroso.
PEMDFOKE Picai-o cn cdacinIos.
O DASTAFDO Paz, cu digo!
SALISDUFY Para iras, Faulconlridgc; do
conirario cu vos irriiarci.
O DASTAFDO Fora nais raiico. irriiarcs o
dialo, Salislury. Sc fizcrcs carranca ou o c
nccrcs, ou cnsinarcs a colcra a ofcndcr-nc,
jogo-ic norio ao solo. Cuarda a csada, sc nao ic
nalIarci c a cssc cscio, dc nancira quc cnscs
scja o dialo quc ic surgiu do infcrno.
DICOT Quc rcicndcs, fanoso
Faulconlridgc? Dar nao foric a un vilao c
assassino?
103
HUDEFT Nao sou isso, lordc Digoi.
DICOT E qucn naiou o rncic?
HUDEFT Dcici-o lon, ialvcz nao Iaja
una Iora; iinIa-lIc anor, Ionrava-o; cnquanio o
alcnio nc susicniar, Ici dc cIorar a crda dc
una iao docc vida.
SALISDUFY Nao conficis nas lagrinas
asiuias dcsscs olIos, quc a naldadc c caaz dc
iais cIorrilIos. Mairciro cono clc c, faz quc
arcan corrcgos dc icdadc c dc inoccncia. Os
quc scniircn na alna rcugnancia a cssas
cnanacs dc naiadouro, vcnIan conigo; sinio-
nc alafado con csic niasna dc crinc.
DICOT Vanos iodos ara Dury; o Dclfin la
nos aguarda.
PEMDFOKE Dizci ao rci quc la odc clc
acIar-nos.
(Sucn os noIcs.}
O DASTAFDO Vao indo lcn as coisas...
ConIcccis csic lclo iralalIo? Por nais anla
quc scja a Craa, infinda, iliniiada, Sc csia aao
crininosa, Hulcri, or olra dc iua nao, no
infcrno ja ic cnconiras.
HUDEFT ScnIor, ouvi-nc ao ncnos...
104
O DASTAFDO Vou dizcr-ic una coisa. Es
un rcrolo iao ncgro... Nada Ia iao ncgro. Esias
nais condcnado do quc o rncic Lucifcr; no
infcrno nao odc Iavcr dcnnio nais nonsiruoso
do quc iu, sc naiasic csic ncnino.
HUDEFT Por ninIa alna...
O DASTAFDO Ainda ncsno quc so icnIas
dado o conscniincnio ara csic aio, odcs crdcr
ioda a cscrana. Caso ncccssiics dc corda, o
nais dclgado filancnio quc o vcnirc dc una
aranIa ja ccliu scrvira ara csganar-ic. Una
alIinIa c fora rcsisicnic ara ic cndurarcs; sc
quiscrcs afogar-ic, c lasianic dcscjarcs agua
nuna colIcr. scra un occano ara colrir un
lilirc do icu oric. Dcsconfio dcnais dc iua
cssoa.
HUDEFT Sc or aao, ou conivcncia, ou ao
ncnos or cnsancnio cu icnIo a ncnor cula
no roulo do docc Ialiio quc ncsia lcla argila
norava, so dcscjo quc scja o infcrno olrc dc
sulcios ara nc ioriurar.
O DASTAFDO Lcva-o nos lraos. Esiou
confuso, crcio; dcsoricnio-nc clos riscos c
csinIos dcsic nundo. Cono suscndcs facil a
Inglaicrra! Dcssa nigalIa dc rcalcza noria ja sc
cvolaran ara o ccu a vida, o dirciio c a vcrdadc
dcsic rcino, so rcsiando Inglaicrra cngalfinIar-
sc, dilaccrar, rasgar aic con os dcnics a succssao
105
scn dono da orgulIosa solcrania. Por cssc osso
rodo da najcsiadc, a gucrra, cnraivccida, sc
cria ioda c rosna ara os ncigos olIos da az.
As foras csirangciras c o dcsconicniancnio dos
dc casa ja sc cnconiraran nun so onio,
acIando-sc ora a dcvasiaao csrciia, acnas
cono os corvos o fazcn anic a rcsa
norilunda da qucda incviiavcl da rcalcza
alcanada cla fora. Fcliz dc qucn ossui
ciniura c nanio ara cssa icncsiadc. Lcva a
criana c nc scguc dcrcssa; o rci lusqucnos.
Mil ncgocios nos surgcn dcsia gucrra; o rorio
ccu ancaa nossa icrra.
(Sucn.}
106


ATO V
CENA I

Un quuto no uuco. Entun o c Jouo, Pundoo
con u coou, c scquto.

FEI JOO Dcsia aric cn vossa nao
dconIo o crculo dc ninIa gloria.
PANDOLFO (cntcgundo u coou u Jouo}
Fccclci dc novo dc ninIa nao, or jus quc vcn
do aa, vossa grandcza rcal c auioridadc.
FEI JOO Vossa alavra sania ora
nanicndc, aos franccscs luscai c ioda a fora dc
Sua Saniidadc usai con o inicnio dc dcicr-lIcs a
narcIa, anics quc cn cIanas nos fiqucnos. Os
nolrcs sc rcvolian, con a olcdicncia o ovo sc
acIa cn luia, jurando sulnissao c anor sinccro
rcalcza csirangcira c a sanguc csiranIo. A
inundaao dc iania sciva azcda so or vos odcra
scr corrigida. Por isso, nao iardcis; iao docnic sc
acIa nosso icno, quc c urgcnic ninisirar-lIc
ncdicina adcquada, sc quiscrnos cviiar
conscqucncias incuravcis.
107
PANDOLFO Mcu soro dcflagrou csia
iorncnia or vossa icina cn rcsisiir ao aa;
nas una vcz quc vos iornais un docil convcriido,
farci quc a icncsiadc lclicosa sc alaquc,
rcsiiiuindo a calna a vossa icrra criurlada.
Lcnlrai-vos quc Iojc, dia da Asccnsao, dcois dc
vos nosirardcs ficl ao aa, cu sa ao cnconiro
dos franccscs ara inciia-los a dcor as arnas.
(Su.}
FEI JOO Hojc c a Asccnsao? Nao dissc
aquclc vaic quc cu iinIa dc dcor csia coroa na
nanIa dcsic dia? Assin sc dcu. Pcnsava quc o
faria consirangido; graas a Dcus, foi iudo or
voniadc.
(Entu o Hustudo.}
O DASTAFDO Todo o Kcni sc rcndcu;
soncnic Ia luia no casiclo dc Dovcr. Cono a un
Ioscdc lcn-vindo, Londrcs o Dclfin rccclc con
iodo o scu odcr. Os vossos nolrcs nao vos
qucrcn ouvir; foran cn lusca do ininigo, a
ofcrcccr-lIcs os scrvios. Tcrrvcl confusao
iransiorna os oucos anigos duvidosos quc vos
rcsian.
FEI JOO Nao voliaran os nolrcs, quando
ouviran dizcr quc o noo Ariur csiava vivo?
108
O DASTAFDO Enconiraran-no norio cn
ncio rua, un cscrnio vazio, dc ondc fora or
nao danada arrclaiada a joia rcciosa da
cisicncia.
FEI JOO O niscravcl Hulcri nc dissc
quc clc csiava vivo.
O DASTAFDO Dissc, rcalncnic, o quc clc
acrcdiiava scr a vcrdadc. Mas or quc cndcrdcs
a calca? Por quc vos nosirais irisic? Scdc
grandc nos aios cono o fosics nos cnsancnios.
Nao crccla o nundo quc o ncdo c a indccisao
no novincnio do olIar do rci influcn. Scdc vivo
cono o icno; con o fogo scdc fogo; griiai alio
con qucn vos faz ancaas, cnfrcniai a carranca
jacianciosa do icnor. Dcssc nodo os olIos
niudos quc a aiiiudc dos grandcs scnrc
iniian, con vosso ccnlo Iao dc crcsccr,
cncIcndo-sc dc dccisivo c incluiavcl anino.
Vanos! DrilIai ial qual o dcus da gucrra, quando
ingrcssa nos canos dc laialIa. Mosirai
confiana aliiva c aircvincnio! Virao, ois,
rocurar o lcao na cova, ara assusia-lo c ncdo
lIc infundir? OI! quc ningucn diga isso. Corrci
logo conira a dcsgraa, ara suljuga-la lcn
anics dc ficar cla nais crio.
FEI JOO Esicvc aqui o cnlaiador do
aa. conclunos fcliz az, icndo clc diio quc
nandaria ara a Frana as foras do Dclfin.
109
O DASTAFDO OI! quc liga vcrgonIosa!
Pois cniao, quando as icrras nos invadcn,
cnvianos saudacs, nos rcsignanos a acciiar
conronisso, a cnviar rccados, roor s arnas
invasoras ircgua dcsonrosa? Un ncnino ainda
inlcrlc, un naricas dc scda Ia dc nancIar-nos
a icrra, csiadcar sua coragcn ncsic solo
gucrrciro, c con os ociosos csiandarics zonlar
dc nossos vcnios, scn acIar rcsisicncia? s
arnas, logo, ncu solcrano, s arnas! E ossvcl
quc nao cunra o cardcal o quc roncic; nas
cnlora cssa az clc consiga, diga-sc, ao ncnos,
quc clcs iodos viran, cn nos, firnc inicnao dc
rcsisicncia.
FEI JOO Assunc a dircao dcsic
noncnio.
O DASTAFDO Avanic, ois! Con ioda a
alacridadc cviicnos quc o ininigo nos dcgradc.
(Sucn.}
110


CENA II

Puncc cto dc Sunto EdnundsIu.
Acununcnto unccs. Entun, unudos, Lus,
SusIu, Mcun, PcnIoIc, Hgot c sodudos.

LUS Lordc Mclun, iirai disio una coia
quc guardarcis ara ncnoria nossa. O original
convcn quc scja dado novancnic a csics nolrcs,
ara quc clcs c cu, conulsando as noias a
coniidas, nas quais nossos dcscjos sc consignan,
nos lcnlrcnos da causa dc ora Iavcrnos
iornado o sacrancnio, c nanicnIanos firnc c
inviolavcl a alavra dada.
SALISDUFY Janais dc nosso lado a
quclrarcnos. Mas ncu nolrc Dclfin, ainda quc
jura vos iivcsscnos fciio dc csonianca fidclidadc
c dc una voluniaria dcvoao, nao nc araz quc
csia cnfcrna coca andc usando rcvolia
dcsicicnda, cono cnlasiro quc curc una fcrida
roduzindo nilIcnias. OI! Conungc-nc a alna
icr dc arrancar do flanco a csada ara iornar-
nc un fazcdor dc viuvas jusiancnic ondc o nonc
Salislury significa socorro c salvancnio. Mas
111
assin c a infccao do nosso icno; o zclo quc a
saudc do dirciio nos inc scnrc, scnrc nos
olriga a aiuar iao-so con a nao da nais scvcra
scn-razao c dos nalcs da dcsordcn. Nao causa
cna, o anigos agravados! quc nos, filIos c
crianas dcsia icrra, icnIanos vindo ao nundo
ara scrnos icsicnunIas dc un dia cono o dc
Iojc cn quc o scio da airia nos isanos nas
cgadas dc iroas csirangciras, conlciando as
filciras ininigas sou forado a afasiar-nc, ara
ao cIoro nc cnircgar, cla fora dcsia cscolIa
ara Ionrarnos nolrcza crcgrina c aqui ncsno
juniarno-nos a csiranIos? Cono! Aqui? Naao!
Sc ic nudasscs! Sc os lraos dc Nciuno, quc ic
alarcan, ic iirasscn dc icu conIccincnio, ara
cn raia aga ic colocarcn ondc os crisiaos cn
luia o caccrlado sanguc corrcr fizcsscn clas
vcias dc una aliana, cn lugar dc o dcrranarcn
clo cIao, cono o fazcn naus vizinIos!
LUS Fcvclas ncssc anclo alna dc cscol. A
luia dos afcios ncssc ciio causa un ircnor dc
icrra dc nolrcza. OI! quc nolrc conlaic
susicniasic cnirc o lravo rcsciio c a conulsao!
Pcrniic-nc quc linc o orvalIo Ionroso quc ic
dcscc das faccs cono raia. Ja scnii nuiias vczcs
alalar-sc-nc o coraao con o cIoro fcninino,
quc c inundaao, alias, dc iodo dia; nas a cfusao
dc lagrinas iao nasculas, cssc aguacciro
rovocado cla icncsiadc dc una alna, os
olIos dcia-nc csaniados c faz-nc nais confuso
112
do quc sc cu vissc na sidcrca alolada nuliidao
dc ncicoros inccndiados. Fanoso Salislury,
crguc cssc rosio c, dccidido, alaca a icncsiadc;
dcia cssas aguas ara os olIos fracos dos
ncninos quc nunca conicnlaran o giganic do
nundo cnraivccido, ncn janais sc cnconiraran
con a Foriuna scnao cn fcsias, no calor do
sanguc, cn galIofas inocuas c alcgria. Vcn
ncrgulIar a nao na rica lolsa dc quc a
Proscridadc sc cnvaidccc, lcn cono vos, o
nolrcs, quc ajusiasics ninIa rcsisicncia os
ncrvos forics.
(Entu Pundoo, con scquto.}
Julguci ouvir Ia ouco a voz dc un anjo.
Vcdc o sanio Lcgado quc nos cIcga ara nos
iransniiir lcnos odcrcs da nao do ccu, c iodos
nossos aios jusiificar con scu sagrado soro.
PANDOLFO Saudc, nolrc rncic da
Frana! Eis a uliina. o rci Joao fcz az con
Fona; convcricu-sc-lIc o csriio, quc iania
rcsisicncia nosirara sania Igrcja, a scdc, a alia
nciroolc ronana. Por isso cnrola cssas icrrvcis
corcs c alaca o lravo csriio da gucrra, ara
quc csia sc iornc cono lcoa na nao alincniada, c
vcnIa, calna, dciiar-sc aos cs da az, scn
rcvclar-sc crigosa, a nao scr nas aarcncias.
LUIS Pcrdoc-nc Vossa Craa; cu nao
rccuo. Nasci nuiio alio ara scr nandado, ara
113
nc sulncicr cono un cscravo quc rccclc
ordcns, cono Iunildc c docil scrvidor, o
insiruncnio dc quc ossa disor a scu razcr
qualqucr oicncia. O vosso soro foi quc aicou as
cIanas do carvao aagado dcsia gucrra cnirc
nin c csic rcino iao culado. Troucsics naicrial
ara anina-las; agora o fogo csia nuiio alio ara
scr aagado clo fraco vcnio quc a rincio o
avivou. Vos nc cnsinasics a conIcccr a facc do
dirciio, a cnconirar inicrcssc ncsia icrra; nais,
ainda. dcscriasics-nc a voniadc ara ial
cnircrcsa. E ora nc vindcs conunicar quc Joao
fcz az con Fona? Quc nc inoria cssa az?
Fcclano csia ilIa ara nin, clo jus do
nairinnio, visio icr falccido o noo Ariur. E ora
quc nc acIo cn ncio da conquisia, Ici dc rccuar
or icr o rci Joao fciio az con Fona? Scrci dc
Fona cscravo? Quanio dinIciro, acaso, gasiou
Fona, quc Ioncns nandou, quc nunics dc
gucrra ara aoiar a cnrcsa? Nao suorio
sozinIo iodo o cso? Qucn nais odc, afora cu c
os quc ao nando nc olcdcccn, dizcr quc sua
ncsic cnrccndincnio c csia gucrra susicnia?
Por acaso nao ouvi cono os ncolas griiavan
Vivc lc roy!" quando or suas vilas cu cosicava?
Nao nc acIo ora dc ossc das carias dccisivas
ara o jogo facilncnic ganIar cn quc or rcnio
foi osia una coroa? E jusiancnic ncsia aliura
alrirci nao da ariida? Por ninIa alna,
ningucn dira ial coisa.
114
PANDOLFO Considcrais o assunio so or
fora.
LUIS Ou or fora, ou or dcniro, ouco
inoria. Nao voliarci, cnquanio a icniaiiva nao
csiivcr glorificada quanio foi ronciido ninIa
alia cscrana anics dc cu icr rcunido csic ugilo
dc gucrrciros, csriios clciios quc do nundo iirci
ara csia cnrcsa cn quc Iao dc conquisiar alio
rcnonc nas fauccs dos crigos c da noric.
(Ouuc-sc toquc dc tonIctus.}
Quc ironlcias alcgrcs nos convocan?
(Entu o Hustudo, con scquto.}
O DASTAFDO Scguindo nisio o lclo uso do
nundo dai-nc audicncia. Aqui vin ara falar-
vos. Por nandado do rci, ncu sanio lordc dc
Milao, vin salcr o quc fizcsics or clc. Cono for
vossa rcsosia, ficarci conIcccndo a lilcrdadc
quc lngua nc conccdcn, os scus liancs.
PANDOLFO -.. Olsiina-sc o Dclfin na
rcsisicncia, scn qucrcr aicndcr a ncu cdido;
dcclara nao qucrcr dcor as arnas.
O DASTAFDO Por quanio sanguc a Furia
ja lclcu, icn razao! Escuiai ora Inglaicrra, ois
sua rcal cssoa or nin fala. Elc csia rcarado
c vos dcclara quc csia cnirada ridcula cn suas
icrras, nascarada arncsada, rcga-lofc scn
115
rcflcao, inlcrlc ciulancia, quc csias iroas dc
crianas lIc rovocan soncnic o riso, c quc clc
sc acIa ronio ara culsar a cIicoiadas cssas
arnas-anas, csscs igncus-soldados, ara alcn
das froniciras dc suas icrras. Pois a nao quc vos
dcu iao grandc iunda dianic dc vossas orias,
olrigando-vos a rocurar alrigo c, cono laldcs, a
ncrgulIar cn oos cscondidos, a ficar sol o
csirado rcsisicnic das canas; cono coisas
cnIoradas, a dcnorar cn cofrcs c canasiras,
dornir con orcos, rocurar a docc salvaao nas
riscs c cn caiacunlas, a csircncccr dc ncdo
aic con o canio do galo nacional, or confundi-lo
con o linguajar dc algun inglcs arnado, vai
fraqucjar agora, cla quc soulc casiigar-vos cn
vossos rorios quarios? OI, nao! Ficai salcndo
quc o valcnic nonarca sc acIa arnado c, cono
una aguia cn suas alias ancias, csia ronio
ara aiirar-sc solrc o ncnor vulio quc o ninIo
lIc ancaar. E vos, ingraios rcvoliosos, c vos,
dcgcncrados, vos, Ncros quc rasgais o vcnirc a
vossa cara nac, a Inglaicrra, cnvcrgonIai-vos,
corai dc cjo! Aic vossas nulIcrcs vossas alidas
filIas, cono nolrcs Anazonas, ao rufo dos
ianlorcs rcssurosas acorrcn, iransfornando os
dcdais cn nanolas, as agulIas cn lanas
rcsisicnics c a lrandura quc lIcs c roria cn
sanguinaria c aliiva disosiao.
LUIS Aqui icrninan iuas lravaias; vai-ic
cn az. Conccdo. vcnccs-nos cn salcr
116
dcsconor. Adcus; nao icnos icno ara gasiar
cn falaiorios.
PANDOLFO Dciai-nc ora falar.
O DASTAFDO Nao; falo cu ncsno.
LUIS Nao ouvirci ncnIun. Tocai ianlorcs!
Falc a lngua da gucrra, na dcfcsa dc nossas
rcicnscs ncsic noncnio.
O DASTAFDO Quc scja! Ao lIcs laicrdcs,
os ianlorcs Iao dc griiar, ial qual vos, quando
fordcs laiidos. E lasianic dcscriarcs a voz do
icu ianlor, ara quc logo rcsonda ouiro ianlor
na ncsna aliura. Fazc soar un icrcciro, c, in
coniincnii, ouiro nais alio alalara o ouvido do
firnancnio, rindo do rofundo larulIo do irovao,
orquc lcn crio or nao confiar ncsic Lcgado
coo, dc quc clc sc scrviu nais or lrinqucdo quc
or ncccssidadc sc acIa Joao, quc iraz na
fronic a Moric dcscarnada, cujo ofcio vai scr,
Iojc, soncnic rcgalar-sc cn nilIarcs dc
franccscs.
LUIS Tanlorcs! Qucro vcr cssc crigo.
O DASTAFDO Has dc vc-lo, Dclfin; c so o
quc cu digo.
(Sucn.}
117


CENA III

O ncsno. Un cuno dc IutuIu. HcIutc. Entun o
c Jouo c HuIct.

FEI JOO Cono csia o dia ara nos? Dizc,
Hulcri.
HUDEFT Fcccio quc va nal. E Vossa
Craa?
FEI JOO Esia fclrc, quc nunca nc
alandona, csa dcnais cn nin. OI! Doi-nc
iudo!
(Entu un ncnsugco.}
MENSACEIFO Milordc, vosso rino
valoroso, Faulconlridgc, aconsclIa Vossa Craa a
alandonar o cano c a arovciiar-nc, ara lIc
cnviar noicia do caninIo quc rcicndcis ionar.
FEI JOO Para Swinsicad, dizci-lIc; na
aladia.
MENSACEIFO Fcaninai-vos, orquc os
grandc rcforos cscrados clo Dclfin, sofrcran
118
Ia ircs noiics naufragio nas arcias dc Coodwin.
Foi irazida a Ficardo cssa noicia, nao faz nuiio.
Os franccscs ja crdcran o cniusiasno c o
icrrcno vao ccdcndo.
FEI JOO Ai dc nin! Esia fclrc nc
ioriura; nao nc dcia gozar cssa noicia. Vanos
ara Swinsicad. MinIa liicira! Sinio-nc fraco.
Vanos! Ja dcsnaio.
(Sucn.}
119


CENA IV

Outu utc do cuno dc IutuIu. Entun
SusIu, PcnIoIc, Hgot c outos.

SALISDUFY Janais inaginci quc o rci
iivcssc ianios anigos.
PEMDFOKE Novancnic carga!
Anincnos os francos; csiarcnos crdidos sc
carcn.
SALISDUFY Faulconlridgc, cssc dialo, a
dcsciio do dcsciio, sozinIo c o susicniaculo do
dia.
PEMDFOKE Dizcn quc o rci Joao foi
rciirado do cano, nuiio docnic.
(Entu Mcun, cdo, conduzdo o sodudos.}
MELUN Lcvai-nc aos rcvoliosos da
Inglaicrra.
SALISDUFY Quando cranos fclizcs, nao
nos davan cssc iiulo.
120
PEMDFOKE o condc dc Mclun.
SALISDUFY Morialncnic fcrido.
MELUN Fugi, nolrcs inglcscs, orquc
csiais iodos vcndidos. Dcsfiai a rclcliao dc
asccio rudc c acolIci novancnic a fc lanida;
rocurai o rci Joao c aos cs ca-lIc, ois sc o
Franccs ganIar csia jornada larulIcnia,
rcicndc indcnizar-vos das cnas, as calcas vos
coriando. Isso o Dclfin jurou, c cu junio con clc,
c ouiros nuiios conigo, ao c do aliar dc Sanio
Ednundslury, jusiancnic no aliar cn quc vos
inIanos jurado graiidao c anor cicrno.
SALISDUFY Scra ossvcl? Podc scr
vcrdadc?
MELUN Dianic dc nin nao vcjo a noric
Icdionda? E a vida quc nc rcsia, quasc nada,
nao dcssangra aos ouquinIos, cono forna dc
ccra quc sc csfaz junio do fogo? Quc nc faria ora
ncniir no nundo, sc ncnIuna vaniagcn nc vcn
disso? Por quc scria cu falso, sc c lcn ccrio quc
aqui norrcr cu dcvo ara, adianic, rcvivcr na
vcrdadc? Ouvi dc novo. sc Lus ganIar o dia c vos
udcrdcs conicnlar o nasccr do sol no oricnic
nais una vcz, clc scra crjuro. Nao! Scra ncsia
noiic, cujo ncgro Ialiio vcncnoso ja sc cala do
cnacIo cslrascanic do sol vclIo, fraco c
cansado do iralalIo diurno. O inosio da iraiao
foi avaliado jusiancnic no fin iraiociro c infanc
121
dc vossas vidas, caso Lus consiga vcnccr con
vosso aulio csia jornada. Fcconcndai-nc a un
Hulcri, quc sc cnconira con vosso rci. O anor
quc lIc dcdico c o faio dc cu rovir dc avos
inglcscs, nc lcva a confcssar-vos csias coisas. En
rcconcnsa, co conduzirdcs-nc ara longc do
rudo c dos clanorcs da laialIa, ondc cn az
rcunir cu ossa os cnsancnios quc nc rcsian c
a alna do coro scarar, voliado iodo ara a
conicnlaao c anscios ios.
SALISDUFY Acrcdiianos-ic, c naldiia scja
ninIa alna, sc cu nao vicr a anar a forna dcsia
lcla ocasiao quc nos cnscja dcsandar o caninIo
a csia danada dcscrao. Cono as aguas na
vazanic da narc, dciarcnos nosso curso violcnio
c irrcgular, ara rccnirarnos nos liniics quc
Iavanos iransosio, dcfluindo na nais lacida
olcdicncia aic quc cn nosso nar
dcscnloqucnos, no nosso grandc Joao. Aulio
ccrio vais acIar ncsics lraos ara r-ic fora
daqui, ois vcjo ncsscs olIos os sinais da crucl
luia da noric. En fuga, anigos! Ouira novidadc,
nas no runo da rsiina lcaldadc.
(Sucn.}
122


CENA V

O ncsno. O ucununcnto unccs. Entu Lus con
scu cotco.

LUIS Parcccu-nc quc o sol nosirava ccria
rcugnancia cn laiar, icndo arado na dcscida
c iingido o firnancnio clas landas do ocaso,
quando cn fuga dcsarvorada o rorio solo airio
os inglcscs ncdian. OI! quc lravo rcnaic o
nosso, quando lIcs nandanos a uliina carga,
quasc discnsavcl dcois dc ianio sanguc, ao
lIcs cnviarnos nosso loa-noiic c as flanulas
rasgadas cnrolarnos, os uliinos no cano dc
laialIa c scnIorcs, quasc, dclc.
(Entu un ncnsugco.}
MENSACEIFO Mcu rncic, o Dclfin,
ondc sc cnconira?
LUIS Aqui. Quc novas Ia?
MENSACEIFO Morrcu o condc Mclun. Por
scu consclIo, os da Inglaicrra novancnic
123
iraran. Os rcforos quc cscravcis Ia ianio, sc
crdcran nun naufragio na raia dc Coodwin.
LUIS Quc novas infcrnais! Maldiio scjas
or nas irazcrcs! Nao cnsci quc Iavia dc ficar
csia noiic assin iao irisic. Qucn foi quc dissc
quc o rci Joao fugira ouco anics dc Iavcr fciio a
noiic inccria scarar nossas foras csgoiadas?
MENSACEIFO Qucn o dissc, nilordc, nao
ncniiu.
LUIS Muiio lcn; ondc guardas vigilanics
csia noiic. Nao Ia dc o novo dia lcvaniar-sc anics
quc cu dc c nc cnconirc ara a lcla avcniura dc
ananIa.
(Sucn.}
124


CENA VI

Puu dcscunudu nu uznIunu du uIudu dc
Sunstcud. Entun o Hustudo c HuIct,
scuuduncntc.

HUDEFT Qucn csia a? Falai; falai
dcrcssa, sc nao disaro.
O DASTAFDO anigo. E iu, qucn cs?
HUDEFT Da aric da Inglaicrra.
O DASTAFDO Tcu dcsiino?
HUDEFT Quc icns quc vcr con isso? Por
quc causa nao osso cu crguniar dc icus
ncgocios cono o fazcs con os ncus?
O DASTAFDO Pcnso quc cs Hulcri.
HUDEFT Pcnsasic ccrio. A iodo azar
aosio quc cs un dos ncus anigos, ois
conIcccs iao lcn ncu ion dc voz. Cono ic
cIanas?
125
O DASTAFDO Cono o quciras. Sc for do
icu agrado, odcs dar-nc o razcr nao
dcsicicndo dc cnsar quc o dcsiino, cn linIa
rcia, ao dos Planiagcnci ligou ncu sanguc.
HUDEFT OI, quc ncnoria! Tu c a noiic
ccga nc cnvcrgonIasics. Dravo Icroi, crdoa-nc
or icrcn cscaado alguns accnios dc iua voz
ninIa crccao.
O DASTAFDO Dasia dc coricsias. Quc Ia
dc novo?
HUDEFT AcIava-nc a asscar na facc
cscura da noiic so con o fiio dc cnconirar-ic.
O DASTAFDO Sc lrcvc, cniao; qual c a
novidadc?
HUDEFT OI, ncu docc scnIor, novas dc
acordo con a noiic. Iorrvcis, ncgras, avorosas c
dcscncorajanics.
O DASTAFDO Scn rodcios nosira-nc a
cIaga dcssa na noicia; nao sou nulIcr ara cair
dc susio.
HUDEFT Tcno quc o rci sc cnconirc
cnvcncnado or un fradc; scn fala, quasc,
csiava, quando o dcici. Dcrcssa vin luscar-
vos, ara vos r a ar da na noicia, orquc
udcsscis rccavcr-vos conira o inrcvisio,
126
nclIor do quc sc vicsscis a salcr nais dc csao
do ocorrido.
O DASTAFDO Vcncno! Cono foi? Qucn
rovou anics?
HUDEFT Un fradc, dissc; un lilirc
dccidido, cujas cniranIas rclcniaran logo. O rci
ainda falava; ialvcz scja ossvcl cscaar.
O DASTAFDO E qucn dciasic ara cuidar
dc Sua Majcsiadc?
HUDEFT Pois nao o salcis? Os nolrcs ja
voliaran; csiao ao rcdor dclc; vicran junios con
o rncic Hcnriquc, a cuja sulica o rci crdoou
a iodos.
O DASTAFDO Ccu oicnic, rcfrcia a
indignaao, scn nos icniarcs alcn dc nossas
foras! Ouvc-nc, Hulcri. csia noiic, nciadc dos
ncus Ioncns, ao assar os laiios, foi iragada
cla narc; os lanaais dc Lincoln a iodos
dcvorou. Con nuiio cusio udc cscaar, or icr
un lon cavalo. Vanos, lcva-nc ao rci; icno quc
a noric lIc vcnIa, anics quc ossa csiar con clc.
(Sucn.}
127


CENA VII

Judn du uIudu dc Sunstcud. Entun o
ncc Hcnquc, SusIu c Hgot.

PFNCIPE HENFIQUE nuiio iardc;
corronida sc acIa ioda a vida do sanguc. As
incocrcnics faniasias do ccrclro norada,
scgundo alguns, lcn fragil dc nossa alna o
fin rcdizcn da norialidadc.
(Entu PcnIoIc.}
PEMDFOKE Sua Alicza ainda fala alguna
coisa; cnsa quc sc o cuscrnos ao ar livrc,
acIara lcniiivo ara o fogo do vcncno iraiociro
quc o donina.
PFNCIPE HENFIQUE Dcicrninai quc scn
dcnora o iragan ara o jardin.
(Su Hgot.}
Ainda csia furioso?
PEMDFOKE Esia agora nais calno do quc
quando vicsics dc la; Ia ouco clc caniava.
128
PFNCIPE HENFIQUE OI! vaidadc da
docna! O sofrincnio, quando cccssivo c
dcnorado, acala or dciar-nos dor
indifcrcnics. A noric, aos fariar-sc no dc fora,
dcia-o inscnsvcl, dirigindo o assalio conira o
csriio, quc cla cscia c fcrc con lcgics dc
csquisiias faniasias, quc, no acrio do cnlaic
conira csic uliino rcduio, acalan scnrc
confundindo-sc. curioso quc a Moric caniar
ossa. O cisnczinIo cu sou dcssc ouiro cisnc
dcscorado quc cnioa o lasiinoso Iino da roria
noric c quc con as noias da fraqucza cania a
alna c o coro cania, rcsics a rcousarcn ara
scnrc.
SALISDUFY Prncic, scdc foric; ao nundo
vicsics ara inor alguna ordcn na naicria,
rudc c infornc quc o rci dcia, ao norrcr.
(Votu Hgot, uconunIudo dc cudos, quc
tuzcn o c Jouo cn unu cudcu.}
FEI JOO MinIa alna agora csia con o
csao livrc; nao quis sair or orias ncn
janclas. Sinio un vcrao iao qucnic no ino ciio,
quc as cniranIas cn ocira sc convcricn. Sou
una figura dcscnIada cn folIa dc crganinIo;
vou nc cngruvinIando, ouco a ouco, a csic
fogo.
PFNCIPE HENFIQUE Cono assa Vossa
Crandcza?
129
FEI JOO Envcncnado, docnic, norio,
csquccido, alandonado, iudo... E ningucn
nanda vir o invcrno c ordcna na loca nc cnfiar a
nao gclada, ncn faz quc os rios iodos do ncu
rcino vcnIan lanIar-nc o scio afogucado, ncn
cdc ao Noric quc scus vcnios frios os lalios
rcsscquidos nc uncdcan c algo nc
rcconforicn. Nao vos co nada cccssivo. un
ouco so dc frio. Mas iao sovinas sois, alcn dc
ingraios, quc aic ncsno cssc ouco nc ncgais.
PFNCIPE HENFIQUE Sc Iouvcssc cn
ninIas lagrinas viriudc ara vos rcaninar!
FEI JOO Conicn sal qucnic. Trago o
infcrno aqui dcniro, ondc o vcncno sc confina
nancira dc un dcnnio quc iiranizc o sanguc
condcnado scn rcnissao ossvcl.
(Entu o Hustudo.}
O DASTAFDO OI! cnconiro-nc quasc a
fcrvcr, or icr corrido nuiio, no afa dc odcr vcr
Vossa Crandcza.
FEI JOO Vicsic ara fccIar-nc os olIos,
rino. Anolgada c qucinada csia a olia do
coraao, acIando-sc a cordoalIa do vclanc da
vida rcduzida a un filancnio, un fio dc calclo. O
coraao iralalIa susicniado or una filra
acnas, quc rcsisic iao-soncnic aic o onio dc
dizcrcs o quc Ia dc novo. Eniao, dc iudo quanio
130
vcs aqui, rcsiara soncnic un ouco dc argila
scn valor, inagcn falsa da rcalcza dcsiruda
ara scnrc.
O DASTAFDO Prcara-sc o Dclfin ara
aiacar-nos aqui ncsno. So Dcus salc a nancira
dc rcsisiir-lIc, ois nuna so noiic, un rccuo
inicniando vaniajoso, incscradancnic a nclIor
aric dos ncus Ioncns crdcu-sc nuns laiios,
sulncrgida cn narc iraiocira c suliia.
(O c noc.}
SALISDUFY A ouvidos norios dais noicias
norias. Mcu solcrano! Mcu scnIor! Ha ouco,
iao grandc najcsiadc, ora isio acnas!
PFNCIPE HENFIQUE Cono clc, Ici dc
corrcr c, assin, arar. Dc quc valc a nais fulgida
carrcira, sc o quc Ia ouco cra rci, agora c
ocira?
O DASTAFDO Pariisic dcssc nodo? Eu nc
dcnoro nais un ouco, soncnic o ncccssario
ara o olscquio rcsiar-ic da vingana, dcois do
quc ninIa alna ira scrvir-ic no ccu, cono na
icrra vcn fazcndo. E agora, csirclas quc girais cn
vossas lcgiinas csfcras, ondc sc acIa vosso
odcr? Mosirai-vos nais consianics c agora
ncsno rcionai conigo, ara quc rcilanos a
runa c a vcrgonIa crciua ara longc das
fracas orias dcsia icrra causia! Aniccicno-
131
los, sc nao scrcnos, rocurados. En nossos
calcanIarcs o Dclfin furilundo ja vcn vindo.
SALISDUFY Parccc quc salcis ncnos quc
nos, orquc o cardcal Pandolfo sc acIa a dcniro,
dcscansando. Nao faz una Iora, vcio da aric do
Dclfin con una roosia dc az quc, scn
dcsdouro, odcrcnos acciiar ara ornos icrno
gucrra.
O DASTAFDO Mais arcssado cn iudo Ia
dc nosirar-sc, quando soulcr quc vanos
dcfcndcr-nos.
SALISDUFY Sin, dc algun nodo c coisa
dccidida, orquc clc ja nandou nuiia lagagcn
ara o lado do nar, Iavcndo cnircguc sua causa
ao cardcal, a qucn dclcga odcrcs irrcsiriios.
con csic quc cu, c vos, c ouiros nolrcs, sc
julgardcs dc lon aviso, ainda csia iardc Iavcnos
dc cnconirar-nos, a fin dc dar rcnaic fcliz a csic
ncgocio dcnorado.
O DASTAFDO Quc scja assin. E vos, ncu
nolrc rncic, juniancnic con ouiros quc
udcrcn scr discnsados, ficarcis con o fiio dc
cuidar das olscquias.
PFNCIPE HENFIQUE Scus dcsojos cn
Worccsicr dcois dcvcn scr osios. Era cssc o
scu dcscjo.
132
O DASTAFDO Scra fciio cono o
dcicrninou. E ora consiga suoriar fclizncnic
vossa graia cssoa o Esiado c a gloria dcsia icrra!
Con ioda a sulnissao, dc joclIos, onIo-vos aos
cs os ncus scrvios, cono rciio do ncu
dcvoiancnio scniicrno.
SALISDUFY Nosso anor, dc igual nodo,
vos dicanos, orquc scn nancIa fiquc
cicrnancnic.
PFNCIPE HENFIQUE MinIa alna
dcscjara, aniga, dar-vos nosiras dc graiidao;
orcn so salc fazc-lo sc dc lagrinas valcr-sc.
O DASTAFDO So agucnos ao icno a
indiscnsavcl irisicza, or sc icr anicciado
dcnais nossa dor. Esia Inglaicrra nunca janais
caiu sol o orgulIoso c dc ininigo algun, scnao
no insianic cn quc cla quis fcrir o rorio scio.
Mas agora quc os rncics voliaran, ainda quc
conira nos arnados vcnIan os ircs canios do
nundo, salcrcnos dcfcndcr-nos. Janais icrcnos
causa dc csar, sc, na az cono na gucrra, ficl a
si ncsna for, scnrc, a Inglaicrra.
(Sucn.}
133


coylcfi 2001 Fidcndo Casiigai Morcs

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
Ouiulro 2001

Proilido iodo c qualqucr uso concrcial.
Sc vocc agou or cssc livro
VOCE FOI FOUDADO!
Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS
dircio na fonic.
www.cloolslrasil.con

Você também pode gostar