Você está na página 1de 291

Ketu a terra dos Orisas De todos os cultos do candomble o mais conhecido o Ketu, que vem do Yorub, e foi desse

se culto que a umbanda emprestou suas sete linhas. Os Orixs: Esu, Ogun, Ossosi, Sango, Logun Ede, Iroko, Omulu, Ibeji (Tahie Lulu, Kehinde), Oya, Ob, Eua,Osum, Iemondja, Nan, Osoguian, e Osala. Os Orixs no so Deuses como muitas pessoas podem conceber ou como em outras religies, mas sim Divindades criadas por um nico Deus: Olorum. A cada Orix est associada uma personalidade e um comportamento diante do mundo e com seus filhos, os quais so seus protegidos e uma parte das emanaes do Orix presentes no Or desses filhos. CARGOS MAIS COMUNS DENTRO DO CANDOMBL babalorisa - pai de santo detm o ax yalorisa - me de santo detm o ax babaquequere - pai pequeno yaquequere - me pequena Pejig - cuida das coisas do ronc Yia Dag - pessoa que despacha eshu e pads yabac - pessoa que cozinha para os orixs ogan alab - pessoa que canta o candombl ogan axogun - pessoa que sacrifica os animais kedji - me que o orix escolheu e confirmou . NOME DOS TOQUES DOS ORIXS Aluj - SANG Ager - ODE

Opanig - OMULU/ OBALUAIE Bravum - BESSM Ijesh - OXUM - LOGUM ED - OXAL Il - IANS - OB Eg - YANSAN Ader - YEMONDJA Bat - OGUN - ESU NOME DOS ATABAQUES rum - o maior rumpi - o mdio l - o menor o agog de Ktu chama-se gan. as varinhas usadas para toque chama-se aguidavis. SAUDAES, CORES E DIAS DA SEMANA OGUN patacori Ogun- azul escuro tera OD ok ar Od - azul claro quinta OMULU Atoto Obaluai- preto/branco/rajado segunda OSSAIN Eu Eu Assa - azul/vermelha quinta OSHUMARE Arro Boboi - preto/amarelo/rajado sexta YORIMA Kitaua Yorim preto/branco/alternado segunda IROK Irok Eu Agu- runjeve - sbado LOGUM Loci Loci Logun - dourado/azul/alternado quinta 0OXUM Oraie Ieu Osum - dourada- sbado YEMONDJ Odia - prateada -sbado YANSAN Eparrei Oy- vermelha -quarta EW- Nirr- /vermlho/rajada- quinta

NAN Salba- lils - sbado XANG Kabiencil- vermelho/branco/rajada -quarta OB Oba shi re- vermelha/marrom - quarta OXAL Epi Epi Bab- branco - sexta ER Ermim - todas cores - sexta ESHU Laroie- vermelha/preta -segunda Pequeno dicionrio Yorub ::: A ::: A dp - Obrigado(a) b - Metade k - Machado Aar - Raio Aar run - Relmpago br Irm- Mais Nova Ad - Coroa Adie - Galinha Adit - Surdo Adr - Orao Aff - Vento fin - Palcio Afju - Cego ga - Cadeira gbdo - Milho Agbra - Poder Agbd - Estmago gbon - Coco Agemo - Camaleo go Lnan - Com Licena gtn - Ovelha Ahn - Lingua iya - Peito iy Mundo Aj - Co

jap - Tartaruga j - Bruxa kr J - Acaraj kko - Galo Alagba - Senhor Aly - Explicao lubs - Cebola Ap - Brao Apeja - Pescador Apre- Exemplo Arail - Parentes rw - Norte so - Roupa Ax - Assim Seja Ata - Pimenta Atgn - Brisa wa - Ns w - Cor wo Ew - Verde wo Oj - run Azul wo Pako - Marrom wodi - Gavio won - Eles(as) ya - Esposa ::: B ::: Bb - Pai Bb nl - Vov Bblrs Pai-de-Santo Balw - Banheiro Bni - Sim Ber - Perguntar Br - Comear Bru - Medo

Bi - Nascer Bubur - Maldoso Buruku - Mau ::: D ::: Dda - Beleza Dgb - Crescer Dhn - Responder Dra - Bom D - Chegar Dde - Levantar Dg - Espelho Dn - Fritar Dudu - Preto Dp - Agradecer Dro - De P ::: E ::: E Kr - Bom-Dia E Ksn - Boa-Tarde E Kle - Boa-Noite Ebi - Fome Eb - Famlia d - Fgado Eegun- Osso gb - Comunidade gbn - Irmo Mais Velho g- Aipim Egngn - Esprito Ehn - Dente hin - Costas Eiye - Pssaro Eiyel - Pombo Eja - Peixe j - Sangue

jk - Ombro Ej - Cobra kn - Unha Eku - Rato ld - Criador Elkan - Ningum mi - Eu nia - Ser Humano Enu - Boca Epo - leo Epo Pupa - Azeite de Dend Eran - Carne Eranko - Animal Er - Lama re - Esttua Erin - Elefante Er - Cinza Er -Escravo sin - Religio Eti - Ouvido w - Feijo Ew - Folha Ewu - Perigo wre - Cabra Eya - Tribo Eyin - Vs Eyin - Ovo ::: F ::: F - Raspar Fdk- Prata Fri - Raspar a Cabea F -Amar Fran -Gostar Fl - Chapu

F - Quebrar F - Lavar Fn - Dar Funfun - Branco ::: G ::: Gbn - Plantar Gb - Ouvir Gbogbo - Todos G - Cortar G Irun - Cortar o Cabelo Gib - Jogar Ggr - Pipoca ::: I ::: banj - Tristeza Ibj - Gmeos bere - Origem b - Nascimento bnu- Raiva Id - Espada Ide - Pulceira di - Ndega dd - Umbigo If - Adivinhao fun - Intestino Igbe - Grito gbn - Caracol Ih - Buraco j - Briga jb - Acidente jta - Anteontem Iji - rvore ka - Dedo k - Morte Il - Quiabo

l rn - Leste Il - Casa Il - Terra Il Ok - Cemitrio l - Cidade Im - Nariz Inn - Fogo pd - Reunio rpo - Harmonia res - Arroz Irin - Ferro Ir - Mentira Irun - Cabelo sink - Enterro tn - Histria w - Respeito Iwj or - Testa w rohin - Notcia do Jornal wo - Tu wo - Chifre w rn - Oeste y - Me y nl - Vov ylrs - Me de Santo Iyo - Sal ::: J ::: Jde - Sair Je - Comer J - Danar Jko - Sentar Jb - Respeitar Juw - Acenar ::: K ::: Kw - Lr Kker - Pequeno

K - Aprender K Tp - De Nada Korin - Cantar ::: L ::: Labalb - Borboleta Lla - Sonhar Ll - De Noite Ln- Ontem Lo - Ir Lla - Amanh Ln - Hoje Lsn - De Tarde ::: M ::: Mal - Vaca Mal Ako - Boi M - Conhecer Mu - Beber M - Pegar ::: N ::: N - Bater N - Falar Ni - Ter Ni r - De manh Nn - Dentro Ntorp - Porque ::: O ::: Oba - Rei be - Faca Obinrin - Mulher bo - Vagina bo - Macaco buk - Bode Ode - Caador Od - Rio Od - Destino

Odn - Ano furuf - Respirar, Ar, Espao g - Chefe gd - Banana Ogun - Guerra gn - Orix da Guerra e Metais Ohn - Voz jji - Sombra j - Chuva Oj Aj - Segunda-feira Oj sgun - Tera-feira Oj R - Quarta-feira Oj B - Quinta-feira Oj Et - Sexta-feira Oj bmta - Sbado Oj ik - Domingo Oj - Olho Oj run - Cu Okan - Corao k - Montanha Oko - Esposo Ok - Pnis k - Cadaver kun - Mar Okunlin - Homem kta - Pedra Oldmar - Supremo Olrun - Deus Olk - Professor Omi - gua Omi Dd - Caf Omo - Filho Omod - Criana Onje - Comida Onje r - Caf da Manh

Onje Al - Jantar Onje sn - Almoo Orn - Sol p - Palmeira polo - Sapo r - Amigo(a) Or - Cabea Orin - Cantiga Orko - Nome rn - Pescoo Ornkn - Joelho sa - Lagoa Osn - Laranja s - Semana s -Sabo s - Esquerda Os - Bruxo Os - Ms sup - Lua Ot B - Cerveja tn - Direita un - Ele(a) Owo - No Ow - Dinheiro Oyin - Mel ::: P ::: Pa - Matar Pd - Encontrar Pk - Mandioca Pam - Esconder Parw - Barulho P - Chamar Ppiye - Pato Pupa - Vermelho Pp - Muito

::: R ::: R - Apodrecer Rr - No Rrn - Rir R - Ver Rn - Andar R - Pensar Rbo - Sacrifcio Rsrs -Amarelo ::: S ::: Sr - Correr S - Cozinhar Simi - Descansar So - Amarrar Sr - Falar Sn - Dormir Sr - Pacincia ::: T ::: T - Urinar Tbi - Grande Tt - Gelado ::: W ::: Wr - Leite W - Banho W - Vestir Wol - Entrar Wr - Ouro ::: S ::: Correspondente a Letra "X" Saju - Antes Sir - Diverso O que Cultura? A CULTURA fundamental para a compreenso de

diversos valores morais e ticos que guiam nosso comportamento social. Entender como estes valores se internalizaram em ns e como eles conduzem nossas emoes e a avaliao do outro, um grande desafio. CULTURA - o conjunto de atividades e modos de agir, costumes e instrues de um povo. o meio pelo qual o homem se adapta s condies de existncia transformando a realidade. Cultura um processo em permanente evoluo, diverso e rico. o desenvolvimento de um grupo social, uma nao, uma comunidade; fruto do esforo coletivo pelo aprimoramento de valores espirituais e materiais. o conjunto de fenmenos materiais e ideolgicos que caracterizam um grupo tnico ou uma nao ( lngua, costumes, rituais, culinria, vesturio, religio, etc ), estando em permanente processo de mudana. A Filosofia espera contribuir para uma reflexo mais profunda sobre as questes relativas ao tema e partir desta, contribuir para a superao de valores de herana colonial que entravam o desenvolvimento da sociedade. AFRICANIDADES um tema que est em pauta para reflexo, em todas as esferas da sociedade: educao, poltica, religio, economia ( nas leis sancionadas no governo Lula, conquista dos movimentos negros nas polticas de Ao Afirmativa, no processo de mudana social onde cada vez mais se torna visvel a questo da discriminao em contradio com a visibilidade das potencialidades tnico-raciais e sociais em todos os nveis ( idade, cor, religio, gnero, manifestao

cultural, classe social, etc ). Cada vez mais se exige o conhecimento da cultura africana sem o vu do folclore que minimiza sua importncia junto s matrizes indgenas e principalmente europia. O Brasil considerado o mais africano entre os pases americanos, pois foi o principal receptor de escravos originrios de frica e, atualmente, 45 por cento dos seus 180 milhes de habitantes so negros ou mulatos. "O Brasil no s um pas da dispora africana, mas tambm um pas africano, a segunda maior nao negra do mundo" Se entendermos que cada grupo tnico possui sua forma de se expressar no mundo, ampliamos nossa compreenso de que h uma diversidade cultural que deve ser respeitada, seno compreendida. E o respeito compreende a liberdade de expresso. A histria ocidental nos deixou de herana o olhar etnocntrico. Este olhar foi um dos fatores desencadeadores do fenmeno social da atitude preconceituosa e da discriminao. No sc. XXI, uma parcela da populao em um processo que natural de mudana de mentalidade, se debrua sobre estes aspectos herdados com o objetivo de super-los. Nesta parcela esto artistas, livres pensadores, educadores, governo e grupos sociais, editores de jornais, livros e revistas, etc. Em todos os setores e atravs de todos os meios de comunicao, o

tema diversidade cultural est sendo tratado de forma profunda, pois entendem que s assim, se poder avanar. Em geral, o senso comum emprega as expresses ter cultura e no ter cultura como sinnimos de culto e inculto, o que gera uma srie de distores e preconceitos. No sentido Antropolgico, no falamos em Cultura, no singular, mas em culturas, no plural, pois a lei, os valores, as crenas, as prticas e instituies variam de formao social para formao social. Alm disso, uma mesma sociedade, por ser temporal e histrica, passa por transformaes culturais amplas e, sob esse aspecto, Antropologia e Histria se completam, ainda que os ritmos temporais das vrias sociedades no sejam os mesmos, algumas mudando mais lentamente e outras mais rapidamente. Se reunirmos o sentido amplo e o sentido restrito, compreenderemos que a Cultura a maneira pela qual os humanos se humanizam por meio de prticas que criam a existncia social, econmica, poltica, religiosa, intelectual e artstica. A religio, a culinria, o vesturio, o mobilirio, as formas de habitao, os hbitos mesa, as cerimnias, o modo de relacionar-se com os mais velhos e os mais jovens, com os animais e com a terra, os utenslios, as tcnicas, as instituies sociais (como a famlia) e polticas (como o Estado), os costumes diante da morte, a guerra, o trabalho, as cincias, a Filosofia, as artes, os jogos, as festas, os tribunais, as relaes amorosas, as diferenas sexuais e tnicas, tudo isso

constitui a Cultura como inveno da relao com o Outro. O Outro, antes de tudo, a Natureza. A naturalidade o Outro da humanidade. A seguir, os deuses, maiores do que os humanos, superiores e poderosos. Depois, os outros humanos, os diferentes de ns mesmos: os estrangeiros, os antepassados e os descendentes, os inimigos e os amigos, os homens para as mulheres, as mulheres para os homens, os mais velhos para os jovens, os mais jovens para os velhos, etc. Em sociedades como a nossa, divididas em classes sociais, o Outro tambm a outra classe social, diferente da nossa, de modo que a diviso social coloca o Outro no interior da mesma sociedade e define relaes de conflito, explorao, opresso, luta. Entre os inmeros resultados da existncia da alteridade (o ser, um Outro) no interior da mesma sociedade, encontramos a diviso entre cultura de elite e cultura popular, cultura erudita e cultura de massa. DEFINIES A PARTIR DO ENTENDIMENTO DO QUE CULTURA DISCRIMINAO - Discriminar significa "fazer uma distino". O significado mais comum, tem a ver com a discriminao sociolgica: a discriminao social, racial, religiosa, sexual, tnica ou especista. DIVERSIDADE - Movimento que vai na contra-corrente da monocultura ou cultura nica. A diversidade percebida, com freqncia, como uma disparidade, uma variao, uma pluralidade, quer dizer,

o contrrio da uniformidade e da homogeneidade. Em seu sentido primeiro e literal, a diversidade cultural referia-se apenas e simplesmente, em conseqncia, multiplicidade de culturas ou de identidades culturais. Mas, nos dias de hoje, esta viso est ultrapassada pois, para inmeros especialistas, a diversidade no se define tanto por oposio homogeneidade quanto pela oposio disparidade. Ela sinnimo de dilogo e de valores compartilhados. Alain Kiyindou A sociedade brasileira reflete, por sua prpria formao histrica, o pluralismo. Somos nacionalmente, hoje, uma sntese intercultural, no apenas um mosaico de culturas. Nossa singularidade consiste em aceitar um pouco mais do que outros - a diversidade e transform-la em algo mais universal. Este o verdadeiro perfil brasileiro Sabemos, portanto, por experincia prpria, que o dilogo entre culturas supera no final o relativismo cultural crasso e enriquece valores universais. ETNOCENTRISMO uma atitude na qual a viso ou avaliao de um grupo sempre estaria sendo baseado nos valores adotados pelo seu grupo, como referncia, como padro de valor. Trata-se de uma atitude discriminatria e preconceituosa. Basicamente, encontramos em tal posicionamento um grupo tnico sendo considerado como superior a outro. No existem grupos superiores ou inferiores, mas grupos diferentes. Um grupo pode ter menor ou maior desenvolvimento tecnolgico se comparado um ao outro, possivelmente, mais adaptavel a determinados ambientes, alm de no possuir diversos problemas

que esse grupo "superior" possui. FOLCLORE - Gnero de cultura de origem popular, constitudo pelos costumes, lendas, tradies e festas populares transmitidos por imitao e via oral de gerao em gerao. "Folclore tradio! Passado e presente! cultura embasada nos usos e costumes de uma Nao!Todos os povos possuem suas tradies,crendios e superties,que transmitem atrvs de lendas ,contos, proverbios e canes ". PRECONCEITO - uma atitute discriminatria que baseia conhecimentos surgidos em determinado momento como se revelassem verdades sobre pessoas ou lugares determinados. Costuma indicar desconhecimento pejorativo de algum, ao que lhe diferente. As formas mais comuns de preconceito so o social, racial e sexual. RELATIVISMO CULTURAL - uma ideologia politicosocial que defende a validade e a riqueza de qualquer sistema cultural e nega qualquer valorizao moral e tica dos mesmo. O relativismo cultural defende que o bem e o mal so relativos a cada cultura. O "bem" coincide com o que "socialmente aprovado" numa dada cultura. Os princpios morais descrevem convenes sociais e devem ser baseados nas normas da nossa sociedade. Harry Gensler Ex: Na cultura europia-ocidental, o ato de comer feito com garfo, faca e colher. Excetuando-se os cerimoniais, no h ordem estabelecida para sentar na mesa. Na China o costume comer sentado. No interior

do nordeste costume comer utilizando-se os dedos. Junta-se um punhado de comida, em geral com farinha e com os dedos leva-a boca. Hbitos diferentes que naturais em seus contextos, podem ser mal interpretados fora deles. Assim, comer com a mo pode ser uma falta de educao, comer com colher pode ser coisa de pobre ou comer com garfo e faca ou palitos pode parecer estranho a quem no tem este hbito. Histria do Candombl O candombl e uma religio que teve origem na cidade de If, na frica, e foi trazida para o Brasil pelos negros iorubas. Seus deuses so os Orixs, dos quais somente 16 so cultuados no nosso pas: Ess, gun, Ososs, Osanyin, Obalaye, smr, Nn Buruku, Sng, Oya, Oba, Ewa, Osun, Yemanj, Logun Ede, Osguian e Oslufan. O pai ou a me de santo a autoridade mxima dentro do candombl. Eles so escolhidos pelos prprios Orixs para que os cultuem na terra. Os orixs os induzem a isto, fazem com que as pessoas por eles escolhidas sejam naturalmente levadas religio, at que assumam o cargo para o qual esto destinadas. Uma pessoa no pode optar se quer ou no ser um Pai ou Me de Santo se no acontecer durante sua vida fatos que a levem a isto. So pessoas que de alguma forma so iluminadas pelos Orixs para que cumpram seu destino. Os Pais de Santo, normalmente, so donos de uma roa, ou seja, um lugar onde esto plantados todos os axs e no qual os Orixs so cultuados. Dentro da roa existe o barraco (assim denominado por causa dos negros que antigamente moravam em barraces), que

o lugar em que so feitos os grandes assentamentos (oferendas) para os deuses. Hierarquicamente, existe, ainda, na roa um pai pequeno ou me pequena, que o brao direito do Pai de Santo e normalmente um filho ou filha da casa. Depois vem as Ekedes, so mulheres tambm escolhidas pelos Orixs para cuidar deles e ajud-los. Embora seja considerada autoridade dentro da roa, no podem ser Yalorixs, visto que sua funo j foi determinada e no h como mudar. A seguir vem os Ogans, que tocam o atabaques e ajudam o Babalorix nos fundamentos da casa; a Ya Bace, que toma conta da cozinha, isto , de todas as comidas dos Santos; a Ya Efun, dona do efun (pemba), e que est encarregada de pintas os Yas (iniciantes que esto recolhidos para fazerem o Orix); e finalmente os filhos de Santos, que so as pessoas que rasparam o Santo, ou melhor, rasparam a cabea para um Santo a pedido deste. s vezes o Santo, ou Orix, incorpora em determinadas pessoas, mas no necessidade que haja esta incorporao para que uma pessoa raspe o Santo. Se a pessoa deve ou no raspar o Santo s pode ser sabido com certeza atravs do jogo de bzios do Pai ou Me de Santo que, diga-se de passagem, so os nicos que podem jogar bzios. O candombl uma religio com uma vasta cultura e rica em preceitos. So pouqussimas as pessoas que realmente a conhecem a fundo. necessria muita dedicao e anos de estudo para se chegar a um conhecimento profundo da religio. Seus preceitos so todos fundamentados e qualquer um pode se dedicar ao seu estudo e desfrutar seus benefcios. Existe muita

energia positiva no candombl, e o seu culto pode trazer muita paz e felicidade. Origem do Candombl: If A antiga cidade de If, ao sudoeste da atual Nigria, deslumbrava desde o comeo do sculo como capital religiosa e artstica do territrio que cobria uma parte central da atual Repblica do Daom. a fonte mstica do poder e da legitimidade, o bero da consagrao espiritual, e para onde voltaram os restos mortais e as insgnias de todos os reis iorubas. A civilizao de If, ainda hoje, pouco conhecida e apresenta uma criao artstica variada do realismo, enquanto que a maioria da arte africana abstrata. O material empregado na arte de If espanta e abisma qualquer historiador, incluindo os prprios africanistas. Ao lado das esculturas em pedra e terracota(argila modelada e cozida ao fogo) tradicionais na frica, esto as esculturas em bronze e artefatos em perola. Uma das artes mais conhecidas a de Lajuwa, que segundo o povo de If permaneceu no palcio real, mostrando os vestgios em terracota, antes de ter sido redescoberta. Lajuwa foi o camareiro de Oni (soberano do reino de If ou Aquele que Possui). A atribuio dessa terracota a Lajuwa no estabelecida de maneira segura, entretanto a escultura foi preservada e conservou uma superfcie lisa, ainda que o nariz tenha sido quebrado. A maior parte das descobertas das obras foi feita nos BOSQUETES SAGRADOS: vastas extenses de terras situadas no corao da savana. Cada uma destas

descobertas consagrada a esta ou aquela divindade, entre elas: - BOSQUETE SAGRADO DE OLOKUM: cobre uma superfcie de 250 H. Ao norte da sada da cidade de If. dedicado a OLOKUM, divindade do mar e da riqueza. - BOSQUETE SAGRADO DIWINRIN: encerra numeroso tesouro artstico, testemunhado, na maior parte, uma arte extremamente realista e refinada. Uma delas de um personagem com 1,60 m de altura, sentado num banco redondo, esculpido em quartzo e provido com um brao curvado para dentro em forma de anel. Apia o brao em um tamborete retngulo com quatro ps, sendo ladeado por dois outros de igual tamanho natural, um dos quais tem na mo a extremidade de uma vestimenta cortada. Supe-se que o artista tenha manuseado a argila crua em separao. Depois de concludo foi seca ao sol e cozida numa imensa fogueira ao ar livre, obtendo uma terracota de cor uniforme. - BOSQUTE SAGRADO OSONGONGO: os arquelogos descobriram uma variedade de esculturas de argila cozida e a maior parte de uma mesa miccea. Entre elas est a cabea da prpria OSONGOGON, porm menos refinada do que a de LAJUWA. Ao lado desta escultura, h numerosas outras representando personagens com deformaes fsicas, uma delas com elefantase nos testculos (doena ligada intimamente ao esprito dos negros e impotncia sexual), objeto de tratamento com rituais

especiais. Nos funerais, a liturgia era feita por um sacerdote da antiga sociedade ORO, tida aos ocidentalizados como forma monstruosa. O principal achado e o vaso do ritual destes funerais, decorado em relevo. Revela certos ritos e insgnias religiosas de If. Vem-se com os efeitos: Edans (bastes de bronze, utilizados pelos membros da Sociedade OGBONIS na cerimnia secreta), um basto de ritual com uma espcie de espiral saliente em ambos os lados, um tambor, um objeto com dois crnios na base, um machado e dois personagens sem cabeas. - BOSQUESTE SAGRADOS DE ORE: possue abundantes esculturas de homens e animais. O grupo principal constitudo de duas esttuas humanas, a maior chamada IDENA, o porteiro. IDENA usa um colar de perolas (contas), diferente dos demais usados em esttuas de terracota. Na cintura ostenta um lao e tem as mos entrelaadas. A cabeleira no esculpida, mas representada por pregos de ferro fincados, como acontece na arte de If. -BOSQUETE SAGRADO DE ORODI: encontra-se nele uma esttua de pedra com a cabea e o corpo enfeitado com pregos, similares aos que ornam Idena. Tem na mo direita uma espada e na esquerda um abano. Est situada em Enshure, provncia do Ado Ekiti. Criao do Reino de If O grande Deus Olodumar enviou Osaluf (orix) para que criasse o mundo. A ele foi confiado um saco de areia, uma galinha com 5 dedos e um cmaleo. A areia deveria ser jogada no oceano e a galinha posta em cima para que ciscasse e fizesse aparecer a terra. Por

ultimo, colocaria o camaleo para saber se estava firme. Osaluf foi avisado para fazer uma oferenda ao Orix Ess antes de sair para cumprir sua misso. Por ser um Orix Funfun, Oxaluf se achava acima de todos e sendo assim, negligenciou a oferenda. Ess descontente , resolveu vingar-se de Osaluf, fazendo-o sentir muita sede. No tendo alternativa Osaluf furou com seu Apaasoro o tronco de uma palmeira. Um lquido refrescante dela escorreu, era o vinho de palma. Ele saciou sua sede, embriagou-se e acabou dormindo. Olodumar, vendo que Osaluf, no cumpriu sua tarefa, enviou Oddwa para verificar o ocorrido. Ao retornar e avisar que Osaluf estava embriagado, Oddwa recebeu o direito de vir e criar o mundo. Aps Oddwa cumprir sua tarefa, os outros deuses vm se reunir a ele, descendo dos cus graas a uma corrente que ainda se podia ver, segundo a tradio, no BOSQUE DE OLOSE, at h alguns anos. Apesar do erro cometido, uma nov chance foi dada a Osaluf: a honra de criar os homens. Entretanto, incorrigveis, embriagou-se novamente e comeou a fabricar anes, corcundas, albinos e toda espcie de monstros. Oddwa interveio novamente, anulou os monstros gerados Osaluf e criou os homens bonitos, sos e vigorosos, que foram insuflados com vida por Olodumar. Esta situao provocou uma guerra entre Oddwa e Osaluf. O ultimo foi derrotado e ento Oddwa

tornou-se o primeiro ONI (rei) de If. Distribuiu seus filhos e os enviou para criar novos e vrios reinos fora de If. Mais tarde os Orixs retornaram a Orum, deixando na terra seus conhecimentos e como deveriam ser cultuados seus toques, comidas e costumes, para que fossem cultuados pelos seus descendentes. Ento o ser humano comeou a fazer pedido aos Orixs e para que cada pedido fosse atendido eles ofereciam comida em troca. Ao contrario do que se pensa, nem todos os pedidos so atendidos, embora os Orixs sempre aceitem as oferendas. Quando um orix recebe um pedido, ele o leva a Olodumar e este decide se o pedido vai ou no ser atendido. Este julgamento vai ser baseado no merecimento da pessoa que faz o pedido. O povo continua fazendo oferendas aos Orixs at hoje, pois os Orixs procuram sempre fazer o melhor para as pessoas. O crculo dos deuses constitudo segundo o nmero 16, nmero sagrado no candombl. Ele se encontra em toda parte: no numero de bzios, no nmerode chamas da lmpada dos sacrifcios, na numerao dos membros fsicos e psquicos, quer dizer, das foras e das partes que possui o homem na organizao hierrquica. REZAS PARA OS ODUS DE IF IWORI MEJI IWORI MEJI IGI, IGI, MIYA, MIYA ADIFAFUN KOLOKO

YEBEFA TIROKE YA LAMPE SHANGO, ARONIYEO ELERIPIM ORUNMILA LORUGBO IWORILOBE IWORILOBE IFA MAY EWE, IFA AFEFETI IKI TI EWE ANAKUN ORUN BEBENI IFA ADIOKO ONI BARA BAN, REGUN ARA BUSHE AWO MAY EWE AWO ADEIOKO ORI IFA ONI SHANGO, ONIWO OLOKUN ONI NI FA IWORI YEKU IWORIIYEKU INKAN IKU OMBELARE OUM YELEIN INTORI IKAN TO WALORE ALA TO GUMAN ALA BURURU OUM BATONSHE GBE INKAN TO GIRE BORI KO MAWA YATE LOWO LONON NIMI OBORI IWORIDI IWORIBODE IWORI FA, IFA IWORI OMO YEBE GONGOLO YEBO OBATALA ABIRENIFA OLOKUNI GBORE OMO INA BORE IFA WOLODE FI ALAGEMA SAYERE IFA OSHALA BORUGBO IWORIIKOSO IWORIKOSO ENI EWA OGBONI EGUN IKU AYEGE IMONEKE ARUN EFUN EFUN LELE YE KUN YA ARUN LEYE LEYE INTORI ARUN OBONHU OLOWO ABONAN IFA OMO AWO OYEKU LEYE LENGE YANGE ORUN AGBONI FA INLE EBO LOKUN OMONIFA

IWORIWONRIN IFA IWORIWORIN IFA WARA WARA A NI MOKO KA SHE ITA, KA SHE MINE, WARA WARA BABASONAN ELA ROYE LAROYE KA SHE ITA, KA SHE MINE WARA WARA MI MORO ORUNMILA O LORUGBO IWORIBARA IWORI OBARA OUM BARAYE OUM TIROLA YO TIMODE AAYE, OUM BURE LOKO, ADIFAFUN YALODE, EYE BEMEKU, IYEWA JOKO, IYEWA EURE ELEGBO IWORIKANRAN IWORIKANA ADIFAFUN EJA OKUNRIN ASHIRI OKUN OLOKUM OBA, OLOKUM LOPA LERI KAFEREFUM ORUNMILA LODAFUM OLOKUM IWORIGUNDA IWORIGUNDA IWORI OWA LELEIFA OGUNDA AWABO BORUN AWANIRI LORIN ONI IFA AWO BEHENI, AWO KANIBI IFA AWAKENI, IFA ORIBAYE, AWO ABIWA ABANI AWO IWORISA IWORIBOSA ADIFAFUN BABA AJAGUNAN ELESE OLOFIN AMEGO AGBONI ALOGUN GBOGBO AAYE OLOFIN ALA MERERE KAFEREFUN OBATALA, LODAFUN ODU

IWORIBOKA IWORIBOKA ADIFAFUN ORUNMILA, IWORIBOKA LOKO ADIFAFUN ARUNMILA, ADIE ELEBA, BABA BOKA EUNUGUN ASHABA GAGA GUNGUN AKA ASHABA GEKO ADIFAFUN ALEYE IBABA GEKO BABA BUEKO EMI ILE, DOMIYE ASHABA LEDE APATA PINA EWE EBO ELEBO IWORITURUKPON IWORITRUPON EIYELE, EKO ENIGERE EIYELE ADAKOI EIYELE, LEBO OWUNKO LEBO, MAFEREFUN OLOKUM ALA ATI ALEYO IWORITURA IWORI OTURA IGI IGI MYO MYO ADIFAFUN KOLOKO IYEBEFA TIROKE, YA LAMPE SHANGO ARONI YRO ELERIPIM ORUNMILA LORUGBO IWORIRETE IWORI ERETE ADAE EBI OSU DUDU EKUN FIBI KURUMA TELE IJA IRI SHOEK ADIFAFUN AKUKO MOKEKEJE EKO TOLOFE ANIAKE OMO OLOKUM, LOGBO AWO ERANKO EIYE SHAGOBO ALUKO INIKA NI EJA OKO ABELE IKOKO EJI ADIFFUN ELEGBARA

IWORIBOSHE IWORIBOSHE ADARA ENI ARE O O FINLAMI EWE O AJA ERIN MAPE ORO TILE ORI IFA AFE ILE AF EJA IWORIBOFUN IWORIOFUN IWORI IWOFUN IWORI TESOFUN OBA IWORI FARA INLE RERE BOBOFUN SHERU SHERU ADIFAFUN OBINI OLOMU, TIRIKO KODON ADEPENITE OMO OLOKUM ONI OBINI SOKUN INLE ONIKA OLOKUM WAGBI NI OMOBINI OMOTITUM OKEKE OBA IYA OMOLOGU AKERE SOPOTU EKOLO OLOKUM LODAFUN OLOKUM

ODI MEJI ODI OKUNKUN ARA MEJI OKUNKUN ODI ODI AMIFE ORUN AROGBOIA ENI ATEMI BORUBOIA ODIGBE ODIGBE ARONA OGUN, ODIGBE ARONA ORISHA EKUTE LELE OWA OKI YA ADIFAFUN O KA BABA EIYELE MARUM ELEBO, ODIGBE ORUNA OGUN ODIGBE ARUNA ORISHA LO OMO OGUN YA ADIFAFUN ORUNMILA LORUGBO ODIYEKU

ODIYEKU DIYEKU OLODAFUN BABA RERE GUN AUM RUKU OLOYA UMBO UMPELESE AYARELO ODIORI ODIORI ODIOYU NOWA OBA OYU LELE INLE ALAMBAA NIJO, OMOLUGU YEKU, OMO INLE SOKUN YERE OFUJU NI AINAN YA INLE LODAFUN ASHE ASHIRE LELE AJUERO, OBA AINAN ONA OBA ODI LODAFUN INLE, KAFEREFUM OSAIYN ODIROSO ODI IROSUN AWOSE WEWE ADIFAFUN OLOGBO ADIFAFUM ONAN ADIFE OKUTE AIYAJU KORO ADIFE AJA, EYLE, LEBO EWEFA LEBO ODIOWONRIN ODIWONRIN AWO FASHE IKU, IKU OMO SAREBAKU FASHE IKU, AWO AMOIKU ABERERE NILAYE INLE, AWO FASHE IKU OMO OYEKU OBANI SHANGO ODIBARA ADIFAFUN EKUE KU YEYE OSHA ODARA WAYE ADAFUM ADIE URUBO, ADIE EKANI ODARA ODIKANRAN ODIKANRAN KAMAYE BI AWO MORA AWO YABI MADAWA AWO ABITE LOYE OMO MAYAGBA OMO INLE EBAI BABA IFA OMO MOSOGBA

ABEIYE NIFA ODARA ODIGUNDA ODIGUNDA PINAMI IBI OMU ADIFAFUM AKUE ASHE AKUKO LEBE YAMAGARA , ADIFAFUM ALAKUM, AKUKO IDA, OTI, AWO MESAN ELEBO ODISA ODISA ODI MAYERE MANIANIA LE YERE YALODE MAMA WA AMEYA WA YERE OMO OSHUM GERE YA YEDE BABINU OMO OSHUM GERE FUN MI SHERE ODIKA ODIKA OKOLOYU OPUA ADIFAFUM ORISHA AYE TINSHEME AYA BORUM OBA NIFA TINSHEMA OLOFIM OBA ORISHA YE ADIFAFUM EGUN OYABA ORUM, MAFEREFUM SHANGO ORISHAYE, OBAYE ADIFAFUM ODUDUWA ODITRUPON ODIBATRUPON YALODE APU ETE ASHIKALE SHEYE ASHIKALE KILE FOLONI OWO KILE OTO ODITURA ADI ATAKOFENIO IDI ATA KOLE EYN APARO OUM

TUFUJE BOIUM SI ADIFAFUM OBALASHE LEBO, ADIFAFUM ORUNMILA LODAFUM OBATALA, ORUNMILA LORUGBO, EYELE LEBO ODIRETE ODIRETE AWARI ODI OLOWWO ASHOPA ODOLORO ODIGB ADAFUM ORUNMILA OROGBO ODISHE ODISHE IDE SHE OUM BABALAWO LOMBO SHEKETE SHEKETE LOMBO ODIFUN ODI FUMBO, ODI FUMBO ARA OSHALA ARA ILE AYE MOYERAMI OSHALA, ODOGUM AGBA AGO ARA REZAS PARA OS ODUS DE IF OGBE MEJI BABA EJIOGBE ALALEKUN MONI LEKUN AKO AYA LALA, OMODU ABOSHUN, OMO ENI KO SHE ILEKE RISHE KAMU, ILEKE OMI LORI ADIFAFUN ALADESHE ILAPAPORO TIMBABELEDI AGOGO OGBE YEKU AGBEYEKU BABA OMOLU OGBEATO AWO EDAN ADIFAFUN INASHE IKU ABA IWORO AKU KATA OLO TINSHE

NI APE, YANGI OMO LOGBO ERAUKO LORUGBO ELEBO OGBEIWORI OGBEIWORIN MAFEREFUN OBATALA ALEYO UMBO INEDI IRE UMBO OMOFA, OGBE BOCLE IDE ELE ADIFA JOKO ASHEGIDA ORUNMILA DADA ASHE, KUE, KI EIYELE, EKODIDE, EKU, EJA, EPO AGBADO, OPOLOPO OWO OGBEDI OGBEDI KAKA, OGBEDI LELE ADA SHASHA ASIKO EBANA, ADIFAFUN, ATE OGUN TINSHO OKA MAMA, OKOA MARUN ELEBO OGBEROSO OGBEROSO UNLELE ASHE EBO TO ARIKU BABAWA AKUO EBO RORI ORUNMILA ISETA OGBEROSO UNLELE ASHE, ATE DEKU ATIE, ATIE DEI, DEJA ATIE, ATIE AGBADO ATIE, AKUKO, AKUKO ATIE, ATIE JUJU, JUJU ATIE OMOLU OTUARUMALE INKUIN ADIE OGBEWONRIN OGBEOWONRIN AGO EMI IGBELORI KI OKUNI PAWO AYA WALA, AYA WALA, OTO AYA WALA OSI MO KUNLO, WALE KOTO, WALE TO OUN BELENO OTO, OTO OGBEBARA

DIDUN NISSHE UIYE BIGBE NITI OKURU LEMA ISHE UNJE LESE LOKUN, EKU ADENIA RE WALE ADIFAFUN OSHERE IGBETI IYEBA OMA OJA FI OGBEMTUSSHE GEGERE ASHE ISEDE WON NI KO ERU EKU, EJALEBE IGBIN MEJI LEBE AJASA MEJI LEBE, OSADIE MEJI, EBE AKUKO, ADIE LEBE EGBEJIE, LEGUN, OWO LEBE ORISHA NIAN OSHERE INGBE OSUEGBE IFA EIYALESHE OWE KAN TABJ AFESHE, KANKI ARU EBEKI ORUN KIMA PADE AJE NIB OGBEKANA OGBEKANA, OGBEKANRAN, LODOFUN OBATALA ADAFUN SHANGO NI MOTI ALAMO NI ALAKOSI MONI JEUN, OGUN BABARE ARUNMILA LOROBO OGBEYUNO OGBEYUNO AYA ADE MOQAYE ORENIA LAIYE ADIFAFUN ODUDUWA WA YE-NIFA OWAYE ODUDUWA IKU SEGERE ARUNSE GERE OFO SEGERE, EJO SEGERE, OGU SEGERE, ONILU SEGERE ONAN SEGERE OGBESA OGBESA YEYE MATERU AFEFE SALU AYE AFEFE SALU OLORUN, ADIFAFUN EWE BANA, ABAIYYENI, ABAIYENI ORUNMILA OFEFELONAN SHANGO ADIFFUN EWE BANA OGBEKA

OGBEKA ADIFA JOKO KANFUN ASHE BEREBERE OMO OLOFIN OROBO EURE AKUKO EIYELE, YAROKO, ASHO PUPA ORUNMILA ORUMBO OGBETRUKPON OGBETRUKPON ADEILU FOTE ASHE MI ARA ORUMBO TELE TELU AMI AFEIN LOJE ADIFAFUN OBATALA OGBETURA OGBETUA MO FORI SESI ADIFAFUN OLOWO ALADE MOFU SESI ADIFAFUN, AJAPA TIROKO LODE NIFA OJEGE ODUDUWA MOWALE IYERE OLOFIN OGBEATE OGBE MATA ALAMATA, ALAMATA OMO AWOSHE MAFITAUM ADIFAFUN OMA BANISHE EKODIDE ADE, EKU, EJE, EIYELE, EFUN, OJUM, OBATALA OWO MESAM ELEBO

OGBESHE OGBESHE KAN KANTON OBAJE DEWA EKODIDE SARA UMDERE OLOLU KERE LODIYE IYALODE OKERE DIMORO EMIDESUM, EDIFEREMO ATOLAREFA

IJI BOJO NILA, ODU AJI BAGADARA NIWASI IKOWOSHE IYAMI WASHE SHI IYAMI MORI YEYE O! OGBEFUN OGBEFUN FUNLO PUAMI ERI BAWI IKU MAYEYERI WANI ADIFAFUN EUBA UM LOPE OMA OBATALA ASHE LEBO JEKUA, ADUSHE INGUNGUN MARIWO LEBO LEBO ADIE MEJI, AKUKO MEJI, EKU, EJA EPO, OWO como calcular os ods Depois da breve explicao sobre o que so os Ods, no post anterior, veja agora, como calcular os signos dos Orixs correspondentes sua vida material e ao seu percurso espiritual, para que voc possa trilhar com segurana o caminho da prosperidade, a sade, a realizao sexual e afectiva e o equilbrio interior. Para conhecer os seus Ods, tome como ponto de partida a data do seu nascimento. Trace num papel quatro linhas horizontais, cortadas no centro por uma linha vertical. Essa linha vertical vai separar os algarismos em duas colunas: uma esquerda e outra direita. Escreva na primeira linha horizontal, usando as duas colunas, o nmero do dia em que voc nasceu. Se esse nmero for menor que 10, coloque um zero (0) na coluna da esquerda. Na segunda linha, escreva o nmero do ms (de 01 a 12). Se esse nmero for menor que 10, coloque um zero na coluna da esquerda. Na terceira linha, sempre usando ambas as colunas escreva os dois primeiros algarismos do ano em que

voc nasceu (19). Na quarta linha, usando as duas colunas, escreva os dois ltimos algarismos do ano em que voc nasceu. Some separadamente os algarismos de cada coluna. E sempre que o resultado ultrapassar 16, o nmero de Ods bsico, reduza-o somando os algarismos. Veja o exemplo abaixo, de uma pessoa nascida em 25 de Maro de 1962: 1a linha 2 5 Dia 2a linha 0 3 Ms 3a linha

1 9 Ano 4a linha 6 2 Ano Soma 9 19

Como 19, o total da segunda coluna, maior que 16, voc deve somar 1+9. Portanto no exemplo, o resultado da coluna da esquerda 9 e o resultado da coluna da direita 10.

A seguir desenhe uma cruz e escreva nas pontas dos braos da cruz as palavras Testa, Fronte Direita, Nuca e Fronte Esquerda, conforme o modelo: Escreva o nmero correspondente soma da coluna da direita (10, no exemplo) no ponto referente TESTA, e o nmero correspondente soma da coluna da esquerda (9, no exemplo) no ponto referente NUCA. Para encontrar o nmero correspondente FRONTE DIREITA, some os dois nmeros j obtidos (9 e 10). O resultado obtido 19, que reduzido, d 10 (1+9=10). Para encontrar o nmero correspondente FRONTE ESQUERDA, some os trs nmeros j obtidos: 10+9+10 = 29. Como o resultado (29) superior a 16, o nmero de Ods bsicos, reduza-o: 2+9=11. Para encontrar o nmero correspondente ao CENTRO DA CABEA, some os quatro nmeros j obtidos 10+9+10+11 = 40, que reduzido d 4 (4+0 = 4). Escreva o resultado no meio da cruz: Relembro que os Ods mais importantes para a orientao da pessoa so: o da Testa, que reflecte a sua vida material, e o do centro da Cabea, que reflecte o seu caminho espiritual. Os outros trs Ods equilibram e harmonizam as energias individuais, complementando as informaes dos Ods da testa e do centro da cabea. OFUN MEJI MIKAN FU MEJI LEKPA KU KUPADO

KU REILE KPA GBE KPADO GBE KI VI LIKPO AZON KPADO, AZON REILE KPAN GUDA FILIBE WA YI SA MU MI KLAN SA MAGBA HIWE DOTANUMIO DIFUN, KU RUN, KUKON SHETURA DO LE DO LE GBOGBO DO KPOLI AGBA TON MUKON DUNON DUNON EMI YERO LE LEO EMI HUNWE SI YE OFUN MEJI OFUNLOBE OFUNLOBE AUGETE YIERA AJERI GI OFA PERIGIKI OBA OSHUN LADOFUN OFUN LADAFO OBA NUBA OGBE DOMBARA OFUN EKODIDDE META ELEBO ELEWO ELEBO OFUNYEKU OFUN YEMILO KUNUKU ABERIKULO NINSHAWO INLE OLOFIN A KALA MABO ABIGI OLORUN NENSHEWO INLE OLOFIN TENTO TERE ABI APOLO KAFEREFUN ABATALA ATI ESHU OFUNIWORI FUNI BABO WOLI KA NI GASA ASHOSUWE JEBU LOSIFA TAJUA OFUNDI AFUNDI ADIFAFUN ERI ETU KOMOBA OFUNDI OJO TO AKUKO, EIYELE

LERI ETU ELEBO OFUNBIROSUN OFUNROSO IFA LODAFUN OBATALA OSHUN, IYMONJA MAFEREFUN OFUNROSO SOJU ESHE GOGORO OGE BARA LODOFUN OLOFIN LERI ETU MEJI ELEBO OFUNOWONRIN OFUN ELETA IMETA ELEJI OWONRIN OFUN WONRIN IMETA LARE RE OMANAN IFA ATI ESHU

OFUNBARA OFUN BARA OFUN SUNSU OLOMORI OBARA SUNSUN ORASALI ADIFAFUN LEBO AKUKO AWUNKO, EIYELE LEBO MAFEREFUN OLOFIN OFUNKANA OFIARA KOJA ABO MILOSO ADIFAFUN OSOKO LAJU OMA ABOIYO LEBO, EIYELE EYELEBO KAFEREFUN OBATALA ATI ESHU OFUNGUNDA OFUN FUNDA IFA TINSHOMO IKIN UNSORO LOGBO KALENO ORISHA UMPE GIGBE TIYE KEVIOSO

AKUTA EDUN ARA OKPA AFAFA OKOJI OKPELE IFA ADIFAFUN AFAFA KAFEREFUN IFALE OFUNSA OFUNSA ALE NISHE OMO IKU OYINA OMO ORUNMILA ALE OYINA LELE ASUWORUN OYINA LORUGBO AWO FUNFUN ILE OSAIYN, IKU, EJA, OWO LA MEJA ELEBO OFUNKA FU KA JOSI MONO KEGBE EFUSHE KAYEBO OFUNTUROKPON NOJETO TE MO MO TENTE MANA AJARO UNJO KE ADIFAFUN JEJE TINSHOMA ORO LEBO EIYE ORO EIYELE, ETU LEBO OFUNTUWA/OFUNTEMPOLA BOJU OBA PONIBIO OKU NIBIDE ADIFAFUN ALAPANI AKUKO IGI, LONGI, AWUNKO ALEJO LEBO OFUNTURA, OFUNTEMPOLA, IFA OGBO, EJE OGBO, OP, AGUTAN LEBO, EKODIDE MEJI OGBO LA MEJO, EKU, EJA, ESUSHU OFUNTURA IFA ADOKAI OFUNRETE/OFFUNBILE/OFUNBIRETE OFUNBILE MENE JUBO BADEYA APOLO

ABI NHANKI ADIFAFUN LOURE UMBANTINLO BALE NIFA, AKUKO LEBO, ABIYE ADIFAFUN AMINISI, EKODIDE, EIYELE LEBO OFUNSHE OFUNSHE ADIFAFUN YA ADIFAFUN ORUNMILA ADIFAFUN OBATALA ADIFAFUN ADIFAFUN OSNUW OKOSHE LOKO AKEJIALAKE LORUGBO IRETE MEJI EJE LEMBERE AKORE AJARE EYE LEMBERE LODIFA EJE LEMBERE ASAREI FENISHE KI FA AJE ADIFAFUN ORUNMILA, ADIFAFUN OSHUN, ADIFAFUN POROYE IRETEUNTELU/IRETELOGBE IRETE INTELU MORE ABIRI KOLO OMOLUBO ABATA ATI KOTOPO OMO LOBO AARA YANIYE OMO LOBO META LABA PARI ATI META LABA MERIN LODAFUN IGBNI LODAFUN LANYE IRETEYEKU IRETEYEKU ABADA BI ABADA ALADA BI ABADA ADIFUN WENWELE SHE LETISHONA AIYA LORUGBO KORU OKA ASHENU LABA ADIFUN OLONOSHE UNATIN OMO WERE OGU TI BIELE IRETEIWORI IRETEYERO ORUNMILA LORUGBO TO IBAN

ESHU TELEBO IBO KOLO BABA OLORUN BABA ADUKPE TO IBAN ESHU IRETEDI IRETE UNTEDI AMADA NIMI ADIFAFUN AWAN LORI TANSHELU ALARE OSI AMUDI AWO BORI OSA IFA NI KAFERUFUN OLOFIN IYEMONJA, OBATALA ORUNMILA ATI LOBO KALENO OSHA IRETEROSUN IRETELOSO ADIFAFUN OBA IKU INLE ARERE OGUNARELU OBALUAIYE OBA EGUN LESE IGI OBA TELE OMO EGUN LADAFUN ORUNMILA, KAFERERUN EGUNGUN IRETEWONRIN IRETEWONRIN ODUBIRI FOBO ADIFAFUN ORUNMILA OBARA BANIREGUN WANKA WIN WIN OSAIYN YORO YORO IRETEBARA IRETE OBA LUJE LODAFUN ORUNMILA YALODE ATI OBINI AKUKO OWUNKO LEBO INTORI IKU INTORI ARUN, AFIE LEBO MAFEREFUN SHANGO KAFEREFUN OYA IRETEKANRAN IRETE KANA BERINLE BAGOGUN BAGBISAN

IRUN LOBO LAODO LAURE AKPERE LORUGBO IRETEOGUNDA IRETEGUNDA KUTAN OBA AYE ORISHA BI KOLE ORUN OFE BI LEITOSHO ORISHAYE OSOGBE ILE ASHUPA AWO UMBO LOBO ORISHA ISALAYE KOLE AYE OBA LOGBO TENUJE ELEBA MERINDELOGUN IRETESA IRETETOMAS KERE AWO TOMOAYE OMO SHANGO OMO OYA, AYENI IFA ONI BABA LAWO OMO OBA JUNKO BANJOKO, IFA BANJOKO, ORISHA, BANJOKO YENJOKO JENI IFA IYERENI KAFEREFUN SHANGO MAFEREFUN ORUNMILA IRETEKA IRETEKA OMA NI ATEKA ADIFAFUN INURE ADIFAFUN ATEKA LEBO EYELE AKUKO LEBO IRETEBATRUPON IRETEBATRUPON AWO SELE AWO OBADE ADITA GUN OSHA, OGIRINA TI O LOGI YA TINLO BINI OMA, BINI OMA, GERE GERE EJELE LEBO AWO LA MEJA TONTI EJA EIYELE, AKUKO LEBO IRETEOTURA

IRETETURA OTALA MI ANEWO O FIWA NILA FIWA MERINTILE OFON AYWARE OFON INI MIJO OTURA LAFE, LAFE, EMI TI ONAN IRETEUNFA IRETEUNFA AKOKO OSHE ARO BIRIWO DOGO ODO YA KOSHEKA BI AJE ADIFAFUN OUN BABALAWO SHELE ERE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE IRETEFUN IRETEFILE MAFEREFUN SHANGO ORUNMILA MALU, YAMODE IYEMUREO SHANGO KABIESILE ORI ONLE OKUNI BIBELONA YAMODE OBINI

OSHE MEJI OSHE OLADASHE ONI BARA BANIREGUN IFA MOLOKU TIANE SHESHE MOLOKU ADIFAFUN OSHUN OSHENILOBE OSHENILOBE OTOLAYE ADIFAFUN OLOWO BUERI IKU PO PA MI PO PA MI ARUN KO PA MI

KO PA MI EJO KO PA MI KOPA MI OGU KO PA MI KO PA MI OSHEYEKU OSHEYEKU BORU BOSHE YEKU IBAI BORO ONA OBAYE BI IFA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA JONJO ODARA MOLONI, MOLOLUN INLE, ELEGBARA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA OSHEIWORI OSHE PAURE YEYE RE YEWARA OMI ABAUSHE LU OFITO MOJA LADAFUN OSHE PAURE OSHEDI OSHEDI OKO MODE ADIFAFUN ORUNMILA ONI BARA BANI RE GUN IFA NIRE IFA KAREFUN IYALODE ATI OBINI OSHEROSUN OSHELESO OLALU FIRI ADIFAFUN LA ALE ILE KORUGBO IRE OBO EIYELE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE OSHE WONRIN OSHEWONRIN BORO WONRIN KOKOROSHE AWE OWONRIN KOKORO BI AJE EIYELE LEBO OSHE MOWEYEO OWONRIN AKAKALEIYE OBA JOBI INU INU OMO BALA AWO OKUTA, AWO LERI AKUTA OSHE BARA

OSHEBARA AWO SHESHERE ADIFAFUN LOBA EIFEREKU TOLUMA KU OGEDENALAFIA OSHEKANA OSHEKANA OSHE OPILIKI AFIJE AKO LONAN ADIFAFUN SOKUN BATINSHE MAYE SHA EJA ORO LEBO

OSHEGUNDA OSHE OMOLU OSHEWELW DIAWO WELE OSHE BALLOYA DIAWO AKUKO BODAWA SHE AJA BASHARE SINU ORO INAN OGESE OMI AKOKO WINI AKOKO ISUGESE KILEMAN OSHE OMOLU, OSHE OMOLU AGADA MAME LORUN OSHESA OSHESA AWO OBINI OPO ADIFAFUN AKO AKUKO LEBO AKOFA ATITAN ERITA MERIN ELEBO OSHEKA OSHEKA NINIWA ALAFIA OFINI OBI ATAKE AFEUNAN OBI ATAKE, ELEWA, ELEWA MI ORUN OBYJE AL OSHEOTURUKPON OSHETRUPON IKA BAGUN MAYA LALAYA OUN

OYA GUNLE ILOWO TULE ADIFAFUN PITI ARETINHO LAYA TINSHE AREMA AWUNKO LEBO OLOGUN BANTO EIYELE AKUKO LEBO OSHETURA OSHE TURA LADAFUN UNIBANTINLO LEAJA BENIJO TETE NO NISHO INBA OIYN AFERE WEWE AIYABA DIDE AFERE WEWE OSHETURA OMI UNROSO ATIE ASHA OLODUMARE EBO OMO IRE ODARA OSHEBILE OSHEBILE BOROBORO MOF IRETE MOKURE IRETE YAMA YAMASA ADIFAFUN BEMI LOLA TINSHOMO OKUNI ARA ODA OSHEBILE BIAWO ADAWE ADI ATOLO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETA, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETO OSHEBILE LODAFUN ALAKETU, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKENSI OMO SI SI ROKO MAJE ALAKENTA OMO SI SI ROKO MAJE ALAKETU OMO SI SI ROKO MAIJE ALAKENSI ADADA OMO ALABI IFA AWO

OSHEFUN

OSHEFUN TEFUN SHEFUN SHEFUN BABA ARERU ORUNMILA NI AYASHA RIA RIA AWO IGBIN AKOTO KILO ASALAKOLE IKA KOYE ADAFUN LOEDE IKOKOYEYE WAFUN AWO ONI KAKO PEWO OMI KAKO OROGBO IGI NI ASHO ORI ENI PEJU TOMPO KOLARO OTURUKPON MEJI OTURUKPON MEJI OLORO NI SHORO LOGUN NI FADERE NI SHADO OKU NI, FADERE NI SHORO OKU NO FADERE BABALAWO TODI FUN TOKOTUASHORO E KUN OLORO TOROSHO ADIFAFUN EKUN OTURUKPONLOBE ALAPANA IFA, ALAPANA ILE ALAPANA ABARU ALAPA IRELU ALAPANA IFAN ALAPA EJAN OFUKUA EMERILOIN OGBE OTURUKPONYEKU OTURUKPON YEKU OYE KUYE IKU YEYE ADIFAFUN IROKO OTURUKPONIWORI OTRUPON ADA WENE FUN ALOBE TISOYO OWO IPOEMGA GIDA ME FA ADIFAFUN BABA OLOJO LEBO EILEYE, AKUKO LEBO OTURUKPON IWORI ADAKINO ADIFAFUN IWORI IRE ADAKINO OTURUKPONDI

ALE ALE E ME TURUKPON SHE ALE IMOLE ATIRUM DI MI FA FA ALE FA ALE OMOBE ORI OTURUKPONNROSUN FILAWA MEJI AFANI OPON NIRE OTUAJI OPON NI EFAN ONIRE AFETE LU O MO P IRUN OFIB AIYE OTURUKPONWONRIN OTURUKPONWANI DENI MI DI SHONI MONI OTA KEKE ORUNMILA OLADAFUN ODE AKUKO EIYELE ADIE LEBO OTURUKPONBARA ONI SHANGO FALETIN OMA SHANGO ORUNMILA ATI OGUN ONI IFE WA WARA, WARA, SHANGO

OTURUKPONKANRAN OTURUKPON KANRAN OMONIJE OLOKAN OMONIJE ALAFIN, OMINIJE , OLORUN ARA BATA ARA BATA ARA BATA SHIRE OTURUKPONGUNDA

OTURUKPON AGEDE OBINI KAN LAMBO AGE, AGE, AGE OTURUKPON LAMBO NIJ ORUNMILA ATI IYAMI OGUN ATI LONAN OTURUKPONSA AMI MOLEI AMI MOLEI OTURUKPONSA ORUNMILA ATI LONAN OMONI ALEIN AS O SAMIE OTURUKPONTURA OTURUKPONTURA IRE NIFA PORI IFA NI KAFEREFUN OBATALA ATI SHANGO OTURUKPONBIRETE OTURUKPONBIRETE IFA AJALU SHISHE SHE AIFAFUN AJALU PUETE MORUBO OMO SHE SHE NI LO BABALAWO ADIFA BABALAWO OLOFIN JELU PUELU ODA OSAIYN MORUBO OWUNKO SHELU AKUKO LEBO OTURUKPONSHE OTURUKPON IFA ELA RUNDALE AWO OBA NITEPA ILEKE OLA NITEPA OSHEDE ADAFUN LOGBO IRUNMOLE TINLE OKU AKASA EIYELE ADIE LEBO

OTURUKPONFUN OTURUKPON BALOFUN BABA BATA BABA FETO LODAFUN INLEE LODAFUN OLONU ADIFAFUN OBATALA, OSYA ATI ORUNMILA LOROGBO

OTURA MEJI KARENSHELE AGBO ONIPAPO LADAFUN INLE NIPAPO GERE, GERE NIPAPA LORUBO GERE GERE NIPAPO KITE JORO LADAFUN OSU KUN ADIFUN NIBETI UM KABOLORI PERONSHELE GBO NIPAPO LODAFUN KEKERE PAPO LAPO PAPO LORUBO KEKERE ORUNMILA LOFO UNTORI LOGBO TENEJE LORUBO ASHE KUNDIFA IMOLE ADIFAFUN BONI SUKU OTURAGBE OTURANIKO LIKO IKO REWA LIKO IKOLUE KOSI ADIFAFUN DABARU ABO ATI OTI ELEBO OTURANIKO ORIKO LOWO ABAUSHE AIYE AWO KOTAUSHE ORIKO LOWO OBAUSHE AIYE AWO KOTAUSHE ENI REWE A AFEFE LORUN ORISHA OKO AIYE EWE ADOBALE MOFORIBALE JI KOTUN MOFORIBALE YEKOSI ASHE OLORUN KOKO IBERE ODAGAN AFEFE ETU AFEFE LORUN ORISHA OKO

OTURA YEKU OTURAYEKU MALU AWONIKA ADIFAFUN ONIKA OKUKO LEBO AKINBO ABURE KOKO, AGO, ADIFAFUN AKI UMBATI LO LOWO BAL AFYE LEGUN LEBO AGUTAN, EIYELE, ETU LEBO OTURAIWORI OTURAIORI ADIFAFUN IYAMI AJE IYEMONJA OTO ORISHA IMOLE ORUBO BABA OLOKUN FIMI DEREGBE EGON ALONAN OKUN MAYEWA LELE OFO LORI, OFO ELEDA KAFEREFUN OLOKUN LODAFUN ORUNMILA OTURADI OTURADI ADIFAFUN ELEGBARA ABEYALININ INLE OMODE OSYIN ABAYEBE AWO IYA NI OSAYIN MOWANI ELEGBARA UMBIWA SIJE AWO IFA MEYA RE OSAYIN AJAPA LEBO OTURAROSUN OTURAROSOMUN ADAA DIROSUN EYERAWO ODEYASI MALALUSHERO BIWO ESE BURUKU OLORUN OJU RI WON

OTURAWONRIN

OTURAWONRIN AWOLE AWOSHE LOBO AWO OLELE ALAKETU ONI OWAYE ADIFAFUN OLOFIN ESHU, ESHU BI OTURABARA OTURABARA, OURAMUNI IYE WOLONI IFA LOWA LEWA SHILEKUN ARIKU OTURAKANRAN OTURATIKU LERI AWO MONANAN ABELUBOJE BIR, BOR, IK AWELE OTURAGUNDA OTURAGUNDA IRE AJE TIMBELAIYE IRE ILE OSAYIN OTURAIRA OGUNDA IRE OGUN ALAGBDE INLE MOPUN OGUNJE, OGUNJE, WOWA IYE OGUN ONIRE ORUNMIL OBARA BANI REGUN IRE META EBO ASHEGUN OTA LESE OGUN OTURASA OTURASA IMOPO JAMPO GERE GERE NIFA IMPO JAMPO OWE OMO LAMPE SHANGO LAMPE OLORUN OTURASA OWO EPO AKOJONI OTURAKA OTURAKA ADIFAFUN OBANILA KOADE WOWE ENI WERE LOGBO MABIMU UMBE WA ORUNMILA

LOFOBANI ESHU MAFUN OTURAKA ADE LEBO OTURATRUPON BABA TURUKPE AO ADO KATOBINA AWO ALAKETU, AJA ADIFAFUN FALOFUN ADIFAFUN ALOMA ABASO ALAGBA BOMO ALEDODO AJAKALO NILE IGBIN KALOLO KOMIKOLO ARU MABOMO LODO AJANKANLE NILE OTURARETE OTURARETE, OTURATIJU, TIJU LAPE LOBO MENI IYEWA KUROBIE ESHU LAROIYE ADIFAFUN ESHU LARIO KAFEREFUN ORUNMILA OTURASHE OTURASHE BABA YENGI IDA KUDA IRU KUKU ISE OBERE KETA ONI BABALAWO TO IBAN ESHU ASHE OLOFIN IYA KUDA IRU KURU ISE KUTE OBERE KUTA OMO BABALAWO LODAFUN ORUNMILA ISE KUTE OIYERE NIFA TO IBAN ESHU OTURAFUN OTURA FOKA ADAJASE ADAFATA E ADAFAFA AKPA ORUN ADIFA KOKANORI, PRETE KORUGBO AWATE BORI ESHESI ORUGBO

ESHESI MEJI IRETE MEJI EJE LEMBERE AKORE AJARE EYE LEMBERE LODIFA EJE LEMBERE ASAREI FENISHE KI FA AJE ADIFAFUN ORUNMILA, ADIFAFUN OSHUN, ADIFAFUN POROYE IRETEUNTELU/IRETELOGBE IRETE INTELU MORE ABIRI KOLO OMOLUBO ABATA ATI KOTOPO OMO LOBO AARA YANIYE OMO LOBO META LABA PARI ATI META LABA MERIN LODAFUN IGBNI LODAFUN LANYE IRETEYEKU IRETEYEKU ABADA BI ABADA ALADA BI ABADA ADIFUN WENWELE SHE LETISHONA AIYA LORUGBO KORU OKA ASHENU LABA ADIFUN OLONOSHE UNATIN OMO WERE OGU TI BIELE IRETEIWORI IRETEYERO ORUNMILA LORUGBO TO IBAN ESHU TELEBO IBO KOLO BABA OLORUN BABA ADUKPE TO IBAN ESHU IRETEDI IRETE UNTEDI AMADA NIMI ADIFAFUN AWAN LORI TANSHELU ALARE OSI AMUDI AWO BORI OSA IFA NI KAFERUFUN OLOFIN IYEMONJA, OBATALA ORUNMILA ATI LOBO KALENO

OSHA IRETEROSUN IRETELOSO ADIFAFUN OBA IKU INLE ARERE OGUNARELU OBALUAIYE OBA EGUN LESE IGI OBA TELE OMO EGUN LADAFUN ORUNMILA, KAFERERUN EGUNGUN IRETEWONRIN IRETEWONRIN ODUBIRI FOBO ADIFAFUN ORUNMILA OBARA BANIREGUN WANKA WIN WIN OSAIYN YORO YORO IRETEBARA IRETE OBA LUJE LODAFUN ORUNMILA YALODE ATI OBINI AKUKO OWUNKO LEBO INTORI IKU INTORI ARUN, AFIE LEBO MAFEREFUN SHANGO KAFEREFUN OYA IRETEKANRAN IRETE KANA BERINLE BAGOGUN BAGBISAN IRUN LOBO LAODO LAURE AKPERE LORUGBO IRETEOGUNDA IRETEGUNDA KUTAN OBA AYE ORISHA BI KOLE ORUN OFE BI LEITOSHO ORISHAYE OSOGBE ILE ASHUPA AWO UMBO LOBO ORISHA ISALAYE KOLE AYE OBA LOGBO TENUJE

ELEBA MERINDELOGUN IRETESA IRETETOMAS KERE AWO TOMOAYE OMO SHANGO OMO OYA, AYENI IFA ONI BABA LAWO OMO OBA JUNKO BANJOKO, IFA BANJOKO, ORISHA, BANJOKO YENJOKO JENI IFA IYERENI KAFEREFUN SHANGO MAFEREFUN ORUNMILA IRETEKA IRETEKA OMA NI ATEKA ADIFAFUN INURE ADIFAFUN ATEKA LEBO EYELE AKUKO LEBO IRETEBATRUPON IRETEBATRUPON AWO SELE AWO OBADE ADITA GUN OSHA, OGIRINA TI O LOGI YA TINLO BINI OMA, BINI OMA, GERE GERE EJELE LEBO AWO LA MEJA TONTI EJA EIYELE, AKUKO LEBO IRETEOTURA IRETETURA OTALA MI ANEWO O FIWA NILA FIWA MERINTILE OFON AYWARE OFON INI MIJO OTURA LAFE, LAFE, EMI TI ONAN IRETEUNFA IRETEUNFA AKOKO OSHE ARO BIRIWO

DOGO ODO YA KOSHEKA BI AJE ADIFAFUN OUN BABALAWO SHELE ERE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE IRETEFUN IRETEFILE MAFEREFUN SHANGO ORUNMILA MALU, YAMODE IYEMUREO SHANGO KABIESILE ORI ONLE OKUNI BIBELONA YAMODE OBINI

OSHE MEJI OSHE OLADASHE ONI BARA BANIREGUN IFA MOLOKU TIANE SHESHE MOLOKU ADIFAFUN OSHUN OSHENILOBE OSHENILOBE OTOLAYE ADIFAFUN OLOWO BUERI IKU PO PA MI PO PA MI ARUN KO PA MI KO PA MI EJO KO PA MI KOPA MI OGU KO PA MI KO PA MI OSHEYEKU OSHEYEKU BORU BOSHE YEKU IBAI BORO ONA OBAYE BI IFA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA JONJO ODARA MOLONI, MOLOLUN INLE, ELEGBARA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA

OSHEIWORI OSHE PAURE YEYE RE YEWARA OMI ABAUSHE LU OFITO MOJA LADAFUN OSHE PAURE OSHEDI OSHEDI OKO MODE ADIFAFUN ORUNMILA ONI BARA BANI RE GUN IFA NIRE IFA KAREFUN IYALODE ATI OBINI OSHEROSUN OSHELESO OLALU FIRI ADIFAFUN LA ALE ILE KORUGBO IRE OBO EIYELE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE OSHE WONRIN OSHEWONRIN BORO WONRIN KOKOROSHE AWE OWONRIN KOKORO BI AJE EIYELE LEBO OSHE MOWEYEO OWONRIN AKAKALEIYE OBA JOBI INU INU OMO BALA AWO OKUTA, AWO LERI AKUTA OSHE BARA OSHEBARA AWO SHESHERE ADIFAFUN LOBA EIFEREKU TOLUMA KU OGEDENALAFIA OSHEKANA OSHEKANA OSHE OPILIKI AFIJE AKO LONAN ADIFAFUN SOKUN BATINSHE MAYE SHA EJA ORO LEBO

OSHEGUNDA OSHE OMOLU OSHEWELW DIAWO WELE OSHE BALLOYA DIAWO AKUKO BODAWA SHE AJA BASHARE SINU ORO INAN OGESE OMI AKOKO WINI AKOKO ISUGESE KILEMAN OSHE OMOLU, OSHE OMOLU AGADA MAME LORUN OSHESA OSHESA AWO OBINI OPO ADIFAFUN AKO AKUKO LEBO AKOFA ATITAN ERITA MERIN ELEBO OSHEKA OSHEKA NINIWA ALAFIA OFINI OBI ATAKE AFEUNAN OBI ATAKE, ELEWA, ELEWA MI ORUN OBYJE AL OSHEOTURUKPON OSHETRUPON IKA BAGUN MAYA LALAYA OUN OYA GUNLE ILOWO TULE ADIFAFUN PITI ARETINHO LAYA TINSHE AREMA AWUNKO LEBO OLOGUN BANTO EIYELE AKUKO LEBO OSHETURA OSHE TURA LADAFUN UNIBANTINLO LEAJA BENIJO TETE NO NISHO INBA OIYN AFERE WEWE AIYABA DIDE AFERE WEWE

OSHETURA OMI UNROSO ATIE ASHA OLODUMARE EBO OMO IRE ODARA OSHEBILE OSHEBILE BOROBORO MOF IRETE MOKURE IRETE YAMA YAMASA ADIFAFUN BEMI LOLA TINSHOMO OKUNI ARA ODA OSHEBILE BIAWO ADAWE ADI ATOLO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETA, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETO OSHEBILE LODAFUN ALAKETU, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKENSI OMO SI SI ROKO MAJE ALAKENTA OMO SI SI ROKO MAJE ALAKETU OMO SI SI ROKO MAIJE ALAKENSI ADADA OMO ALABI IFA AWO

OSHEFUN OSHEFUN TEFUN SHEFUN SHEFUN BABA ARERU ORUNMILA NI AYASHA RIA RIA AWO IGBIN AKOTO KILO ASALAKOLE IKA KOYE ADAFUN LOEDE IKOKOYEYE WAFUN AWO ONI KAKO PEWO OMI KAKO OROGBO IGI NI ASHO ORI ENI PEJU TOMPO KOLARO IRETE MEJI EJE LEMBERE AKORE AJARE EYE LEMBERE LODIFA

EJE LEMBERE ASAREI FENISHE KI FA AJE ADIFAFUN ORUNMILA, ADIFAFUN OSHUN, ADIFAFUN POROYE IRETEUNTELU/IRETELOGBE IRETE INTELU MORE ABIRI KOLO OMOLUBO ABATA ATI KOTOPO OMO LOBO AARA YANIYE OMO LOBO META LABA PARI ATI META LABA MERIN LODAFUN IGBNI LODAFUN LANYE IRETEYEKU IRETEYEKU ABADA BI ABADA ALADA BI ABADA ADIFUN WENWELE SHE LETISHONA AIYA LORUGBO KORU OKA ASHENU LABA ADIFUN OLONOSHE UNATIN OMO WERE OGU TI BIELE IRETEIWORI IRETEYERO ORUNMILA LORUGBO TO IBAN ESHU TELEBO IBO KOLO BABA OLORUN BABA ADUKPE TO IBAN ESHU IRETEDI IRETE UNTEDI AMADA NIMI ADIFAFUN AWAN LORI TANSHELU ALARE OSI AMUDI AWO BORI OSA IFA NI KAFERUFUN OLOFIN IYEMONJA, OBATALA ORUNMILA ATI LOBO KALENO OSHA IRETEROSUN

IRETELOSO ADIFAFUN OBA IKU INLE ARERE OGUNARELU OBALUAIYE OBA EGUN LESE IGI OBA TELE OMO EGUN LADAFUN ORUNMILA, KAFERERUN EGUNGUN IRETEWONRIN IRETEWONRIN ODUBIRI FOBO ADIFAFUN ORUNMILA OBARA BANIREGUN WANKA WIN WIN OSAIYN YORO YORO IRETEBARA IRETE OBA LUJE LODAFUN ORUNMILA YALODE ATI OBINI AKUKO OWUNKO LEBO INTORI IKU INTORI ARUN, AFIE LEBO MAFEREFUN SHANGO KAFEREFUN OYA IRETEKANRAN IRETE KANA BERINLE BAGOGUN BAGBISAN IRUN LOBO LAODO LAURE AKPERE LORUGBO IRETEOGUNDA IRETEGUNDA KUTAN OBA AYE ORISHA BI KOLE ORUN OFE BI LEITOSHO ORISHAYE OSOGBE ILE ASHUPA AWO UMBO LOBO ORISHA ISALAYE KOLE AYE OBA LOGBO TENUJE ELEBA MERINDELOGUN IRETESA

IRETETOMAS KERE AWO TOMOAYE OMO SHANGO OMO OYA, AYENI IFA ONI BABA LAWO OMO OBA JUNKO BANJOKO, IFA BANJOKO, ORISHA, BANJOKO YENJOKO JENI IFA IYERENI KAFEREFUN SHANGO MAFEREFUN ORUNMILA IRETEKA IRETEKA OMA NI ATEKA ADIFAFUN INURE ADIFAFUN ATEKA LEBO EYELE AKUKO LEBO IRETEBATRUPON IRETEBATRUPON AWO SELE AWO OBADE ADITA GUN OSHA, OGIRINA TI O LOGI YA TINLO BINI OMA, BINI OMA, GERE GERE EJELE LEBO AWO LA MEJA TONTI EJA EIYELE, AKUKO LEBO IRETEOTURA IRETETURA OTALA MI ANEWO O FIWA NILA FIWA MERINTILE OFON AYWARE OFON INI MIJO OTURA LAFE, LAFE, EMI TI ONAN IRETEUNFA IRETEUNFA AKOKO OSHE ARO BIRIWO DOGO ODO YA KOSHEKA BI AJE ADIFAFUN OUN BABALAWO SHELE ERE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE

IRETEFUN IRETEFILE MAFEREFUN SHANGO ORUNMILA MALU, YAMODE IYEMUREO SHANGO KABIESILE ORI ONLE OKUNI BIBELONA YAMODE OBINI

OSHE MEJI OSHE OLADASHE ONI BARA BANIREGUN IFA MOLOKU TIANE SHESHE MOLOKU ADIFAFUN OSHUN OSHENILOBE OSHENILOBE OTOLAYE ADIFAFUN OLOWO BUERI IKU PO PA MI PO PA MI ARUN KO PA MI KO PA MI EJO KO PA MI KOPA MI OGU KO PA MI KO PA MI OSHEYEKU OSHEYEKU BORU BOSHE YEKU IBAI BORO ONA OBAYE BI IFA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA JONJO ODARA MOLONI, MOLOLUN INLE, ELEGBARA OSHEYEKU BAWAYE BI IFA OSHEIWORI OSHE PAURE YEYE RE YEWARA OMI ABAUSHE

LU OFITO MOJA LADAFUN OSHE PAURE OSHEDI OSHEDI OKO MODE ADIFAFUN ORUNMILA ONI BARA BANI RE GUN IFA NIRE IFA KAREFUN IYALODE ATI OBINI OSHEROSUN OSHELESO OLALU FIRI ADIFAFUN LA ALE ILE KORUGBO IRE OBO EIYELE LEBO KAFEREFUN ESHU ATI YALODE OSHE WONRIN OSHEWONRIN BORO WONRIN KOKOROSHE AWE OWONRIN KOKORO BI AJE EIYELE LEBO OSHE MOWEYEO OWONRIN AKAKALEIYE OBA JOBI INU INU OMO BALA AWO OKUTA, AWO LERI AKUTA OSHE BARA OSHEBARA AWO SHESHERE ADIFAFUN LOBA EIFEREKU TOLUMA KU OGEDENALAFIA OSHEKANA OSHEKANA OSHE OPILIKI AFIJE AKO LONAN ADIFAFUN SOKUN BATINSHE MAYE SHA EJA ORO LEBO

OSHEGUNDA

OSHE OMOLU OSHEWELW DIAWO WELE OSHE BALLOYA DIAWO AKUKO BODAWA SHE AJA BASHARE SINU ORO INAN OGESE OMI AKOKO WINI AKOKO ISUGESE KILEMAN OSHE OMOLU, OSHE OMOLU AGADA MAME LORUN OSHESA OSHESA AWO OBINI OPO ADIFAFUN AKO AKUKO LEBO AKOFA ATITAN ERITA MERIN ELEBO OSHEKA OSHEKA NINIWA ALAFIA OFINI OBI ATAKE AFEUNAN OBI ATAKE, ELEWA, ELEWA MI ORUN OBYJE AL OSHEOTURUKPON OSHETRUPON IKA BAGUN MAYA LALAYA OUN OYA GUNLE ILOWO TULE ADIFAFUN PITI ARETINHO LAYA TINSHE AREMA AWUNKO LEBO OLOGUN BANTO EIYELE AKUKO LEBO OSHETURA OSHE TURA LADAFUN UNIBANTINLO LEAJA BENIJO TETE NO NISHO INBA OIYN AFERE WEWE AIYABA DIDE AFERE WEWE OSHETURA OMI UNROSO ATIE ASHA OLODUMARE EBO OMO IRE ODARA OSHEBILE

OSHEBILE BOROBORO MOF IRETE MOKURE IRETE YAMA YAMASA ADIFAFUN BEMI LOLA TINSHOMO OKUNI ARA ODA OSHEBILE BIAWO ADAWE ADI ATOLO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETA, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKETO OSHEBILE LODAFUN ALAKETU, OSHEBILE BI AWE ADAWE ADI ATOTO BABADONA ORUN BABALAWO LODAFUN ALAKENSI OMO SI SI ROKO MAJE ALAKENTA OMO SI SI ROKO MAJE ALAKETU OMO SI SI ROKO MAIJE ALAKENSI ADADA OMO ALABI IFA AWO

OSHEFUN OSHEFUN TEFUN SHEFUN SHEFUN BABA ARERU ORUNMILA NI AYASHA RIA RIA AWO IGBIN AKOTO KILO ASALAKOLE IKA KOYE ADAFUN LOEDE IKOKOYEYE WAFUN AWO ONI KAKO PEWO OMI KAKO OROGBO IGI NI ASHO ORI ENI PEJU TOMPO KOLARO IKA MEJI IKA MEJI IGBO IJIOKO OGE ENEGUE OKPAGE EDE MEJI OLUDE MEJI OKUNI IYEBE EBO EIYE AFUKU SHUORERE ADAFUN GBALOMI ALAFUN ARAKOKO ORABO GBAMELI KORUNJE

ELEBUTE ORUBO OYEKU SHIBI OFIIYERE SHEUN IARO IKABEMI/IKALOBE BABA ADELE BABA FOWO NI EMITE MABIMU BABA ADELE BABA FAIYANI EMITE MABIMU BABA ADELE BABA FUWONI ENI LELE MABIMU IRE LOGBO LOWEDBA FIE LO LAIYE ENITE MABIMU IKA YEKU IKA BIKU IYELERETE KALEYURE YERU WARA AKUNARA AYE ADIFAFUN OYEKU ADIFAFUN IKA IKALORUGBO EYEDA OGBADO KUKUTE KUKU ADIFAFUN OYEKU UMBATI LOMBA ALOBOTE KASHE OWUNKO LELO EKURU ETA LELO IKAIWORI IKA IWORI ILORI IKA IOGIFUN MAFEREFUN IYEMANJA ADIFAFUN ORUNMILA MAFEREFUN OSHUN IKADI IKADI OLOFIN OLOWA OLORUN SIMIFUN EJO MA KPE INTORI TIWO TISHE EJI AFI WOBU NI LOGBO ERAN ATI NI OGBO ERAN EGBE MORE NIWO UNJE LEJO AIJARE LOGBO IKAROSUN IKAROSO IKARABOLA MENIYEYE IKARABOLA

MENI YA OMI KESESE ADIFAFUN ORUNMILA BARABA NIREGUN, OPA ELEBO IKAWONRIN IKAWORIN IKA WAWA ADIFAFUN IKA ODI AFUNEKE OUNKO AKUKO ELEIYE LEGBO IKA WANI LODAFUN ORUNMILA LODAFUN IYALODE ATI OMO AARUN MORORE OBI MEJI KAFEREFUN OLOKUN ATI ESHU IKABARA IKA BARA MONSHOWO JILE SHILOPE ADIFAFUN AROGBE AROGBE EKURE AJURE LEGBO IKA OJO BARA ILE AWO JO ADIE LEGBO ESHU ELEIYE AKUKO LEGBO IKABARA ONI BARA LOSODE ORUNMILA ADIFAFUN ORUNILA ATI OBATALA IKAKANRAN IKAKANRAN IFA AWO OMO OKANRAN LOGBO OMO A LAIYE ELEGBARA OFO LODE OKANA SUAJU MAKENIAN LODAFUN ORUNILA IKAGUNDA IKAGUNDA ADIFAFUN OSAIYN AKUKO LEBO IKAGUNDA ADIFAFUN ORUNMILA EURE LEBO KIDO LOGBO LAIYE TINNSHE, KIDE OMA ODA GUN ARUKO MEDILOGUN EIYELE ILEKE IYE WEFA OLELE AKUKO LEBO

IFA IKA MI OGUNDA IRU OMO ORUNMILA OUN OMO OSAIYN, KAFEREFUN, OGUN ORUNMILA IYEMONJA ATI INLE IKASA IKASA ADIFAFUN ORUNMILA ADIFA JOKO MATEKUN AWE TINSHI YAWO ADIE TINASHI YA AKIKO OFI OSILE ONSHE RE FA ME OFO OTA, EPO, EWE OSA LEBO SIEBO ODIRE, OSA LEBO SIEBO AKUKO OSHELE OMO EIYELE OWO, EJA, ABETA OWO IKATRUKPON /IKAOTURUKPON IKA TRUPON KUKUTE KUKU ADIFAFUN ORUNMILA ADIFAFUN ONLA NIKA EIYELE LEBO ERI IKIN ASHO INKI INLA UMBEJA MORORA ENIBI INKA BOTILA KAFEREFUN SHANGO ATI IYEMONJA IKATURA/IKAFOGERO IKATURA, IKAFOGERO, KOMBU, KOMBO ADIFAFUN ONI BININ EIYELE LEBO KAFEREFUN, ONLA ATI OLORUN IKARETE IKARETE OMO OLUSHE IRETE EMA ILEKE KIRI KIRI BANLA ABANIJE BATITU EURE EIYELE LEBO KAFEREFUN SHANGO, OGUN ATI OLOFIN, MAFEREFUN IYALODE ATI OLOKUN

IKASHE IKASHE NINSHE IKAMIRO KIRI IKA MOKIRI ADIFAFUN ORUNMILA, KIO PEIYE, OWUKO AGUTANLEBO IKAFUN IKA MI ODE FUN IKA MI ODE FA ATI ONI FELUN J MI ORO IKAFUN FUJE, FUNJA, FUNLEO, IKA MI ARE FUN DANI O OMI WA. OIYEKU MEJI BABA OIYEKUMEJI MEJI ARIKE MADAWA EJO OGUN SIGUM MOLO PORORO JARUM ONI KPO UN BABALAWO ADIFAFUN OGBE OLUWO AGOGO ALO LEBO OIYEKUNILOBE OYEKUNILOBE BABA OMOLU KOMA ARUBO NISHE AKUM BAJE AJALO BUBBO NISHE AYUALE OUM BISIYE OMODE BAIYYA OMA ARUGBO NITU AIYESHE OBI FUN OBI FA KONONIBO OIYEKUIWORI OIYEKUIWORI ADIFAFUN OKINI ELEGBARA OWA KAFAREFUN OSHUM LODAFUN ORUNMILA OYEKUDI

OYEKUDI ORUNMILA ADIFIA JOBO ALOJO OYEKO ORUGBO ORUGBO, AKUKO EWERE YAROKO, AJA, ELEJO, OWO, IWA, LOGBO INKAN ARAJE EBEBI KAN LONLE ILE OLOFIN OYEKUDI LORUN LATI KU, LATI KU OYEKUDI OYEKUBIROSO OYEKUBIROSO AWO ATI OLOFIN TULO SHAWO SADU MERIN OTI AWO IWOKO ALA ORI LOGBO INTORI AIYE KOBO OTIGBE EIYELE AGBO, INTORI IKU OYEKUWONRIN OYEKUWONRIN BABAWA IFA OBA MAJIRE ELEGBARA BABAWA IFA AYORE LOKUN OBA LOKUN, EBARA IFA LAYE BI IFA IRE ASHEKUN OTA, LESE ELEGBARA AUM BATI AWO LOGBO OUM BAYE OLOWO OYEKUBARA OYEKUBARA ONI ARUM TO FIEMAM ALUJO ENERIM ABEAPANETO LEGBARA AFIE OLOFIN AMERIN DITO OYEKUKANRAN OYEKU PELEKA ADIFAFUN OKANRAN OYEKU OBARA JIRE WA OBINI AYE OLONU OUN LARIFUN IKU OYEKU PALEKA OYEKUGUNDA

OYEKUTEGUNDA LOBINA NASA OJO OPA OTA KUKU WORA ADIFAFUN ABEREGE LUBA OMO ORUNMILA KOBA OGUN TI TI WO BEBERE OLOTURA AGOGO LABINIKU TENYE EWE OGUM, IFANI OTA OJOJO EBO ADIE, EKU, EJU, EJA, OWO, TETEBORU OYEKUSA OYEKU KEKUSSA KUTE KUKU ADIFAFUN OBUNATI ODE DARIKO OYEKUSA KAFEREFUN OYA, ORUNMILA ADIFA JOKO ALADAFA AWO ALODAFA OTOKO, TOJO INAI MEJI, INA LOWO, ODISA INITE LESUSHU KOMANDI KOLEKU EDAN ATOKE TOJO ORUGBO SE KODIE, AKUKO PUPA, ELEGBO OYEKUBIKA OYEKUBIKA OYE WADELAKA ADIFAFUN OYEKU OYEKU ADIFAFUN IJA, OYEKUBIKA ALAKE EDON ADIFA OYE OUM NOGBATI TI ASOPO KUN, EKU, EJA TI O LO SHANGO OYEKUTURUKPON OYEKUBATRUPON IFA NI UNLESILE ILORE LOKUM, ILARE OBI, NI PA MI, KAFEREFUN ORUNMILA, OBARA BANIROGUN OLOFIN OYEKUTURA

OYEKUTURA TESIA AKIKI OLORUM OBI LOLUN MATI MIBI KOGUN AWO APIGUMI WA TA AKIN ADILA SARA AKUKO ABELO ORUNMILA OYEKUBIRETE OYEEKUBIRETE MOLALA AWO MOLALA INTORI IFA ARUM MOLALA ABE OJU LAYE TIM SHORE, IFA OLUWO POPO MOLALA AWO TINSHORE IFA OSHALA, IFA MOLALA NI JABE ATARONI IFA MOJARE NI LAYE MOLALA OYEKUSHE OYEKU KIOSHE LODAFUN OBI ASHEMAM EYELEO KAMA SHERUWO ILEKENDE OMA FIRO OSHUM MEJI TANILO OYEKUFUN OYEKUBEDUM MAFUM ABA BARABA MAFUM ABA OFUN MAYE KU FUN YANSA LELE FOGERE BELELE MARERE, OYEKUFUN MAFUM YEKE BELERI ORI YALODE ORI YEYE O, LELE OSHUM BEBERE OKANRAN IELEGE YELELE OYEKUFUN YEYE BI OYA OMA JIRE AWA BABADNWA, AWO OBA ERI IFA KAFEREFUN LEWRI IFA, KAFEREFUM ELEBARA

OGUNDA MEJI OGUNDA MEJI, OGUNDA SIRO, OWO IYOLOKUN OSHALA BIRIINIWA, OBATAL OBATAISA, JEKPA OBA IBO ODO BALENI OGUN ONIRE IYOLOKUN ODE, OGUNDA MEJI EYENI EYEERARUNA OKU ALORUN OBALALYANA TIQA, ELEGBARA AWA LAWA OLOWO SHINWOS ORUNMILA KAYE MARIWO WAFEREFUN ODUDUWA ORUGBO OGUNDA -GBE OGUNDABIODE IGARA NI GARA FOROFORO AJABO OO WIMU OMI IYERU ATAMBERI OMO LERI OKAN GARANIFE EKU ELEBO AFATERETE EMI LAILOA BUELEGA LODAFUN AIYA OKUNLA TI OLE IGARA OGUNDA -IYEKU OGUNDA ARIKU AGOGO ABONO LODAFUN ARIKU ADIFAFUN IYALODE, KAFEREFUN ORUNMILA OGUNDA -IWORI OGUNDA IWORI OGUNDA ALAPO IWORI OLOFA KASHAPO IYERO ADIFAFUN AKATAMPO TOLOSI IYAWA ELEYE ELEBO AKUKO EJA ORO LEBO OGUNDA IWORI IFA LODAFUN OLOKUN KAFEREFUN SHANGO OGUNDADIO

OGUNDA OBATAMBA ODI ODALARA ADIFAFUN AIYE NABI EIYELE, IGBAERE EWEFA AKUKO LEBO OGUNDAROSO OGUNDA KOROSO KU KUTE KURU ADIFAFUN ENI TINSHERU OSA EBEBO LEBO AFYONU LEBO ABONUN INBO UBE OSA OLOSU UNSHEWA GARI ADIFAFUN LA SHUDE ETI SOMAN ORISH KIRIN EIYELE LEBO EURE LEBO OGUNDA WORAIN OGUNDALENI AMARATE ADIFAFUN EIYELE TIMBOSILE ANWE EIYELE LEBO, AKUKO LEBO, KAFEREFUN ESHU OGUN ATI ODE OGUNDABARA OGUNDABARA OGUNDASA OBARA BAN ADIFAFUN BOMBO LOLOBINA ADIE MEWA ABEMU, OWO MEEWA, KAFEREFUN, ORUMILA OGUNDAKARAN OGUNDAKO OKE ALAFIA EKUDIDE AFIKE LORI KOWA ALE ASHE ATA OUNIYEN BOGBO ARAJE OPA DASENIO IKU, EJA, ABIDO OGUNDASA OGUNDA MASA AWARA WARA SOKENDI

AWARA WARA LEREIYE AWARA WARA OLORU AIYE ADIFAFUN GUNUNGUN NI AUNDI EBKORU OGUNDAKA OGUNDA KALARI ODAFA EGBE EIYELE LEBO MARORA INTORI ITA, OGUNDAKA KANADOFA IYANLE ADIFAFUN ABE KAFEREFUN OGUN EIYELE LEBO MARORA, INTORI, IYA EKODID IKU, EJA, ELEBO OGUNDATURUKPON OGUNDA TURUKPON BABA TOTO ADIFAFUN SHABEDI OMI LADELORUBO KANA SITULASI ONI KETEBO AKUKO ADIE IYARAKO AJA KEKE, ELEGBO, INTORI, EJE OBINI PUPA MARORA OGUNDATURA OGUNDA TETURA ADIFONA ADIFAFUN BANTIJO JOJE IGI AKOKO LEBO KU KUTE KUKU ADIFAFUN OMI ISHERI, AKOTE LELO BEBE OTUN BEBE OSI, ADIFAFUN ORI EIYELE, AGADA LEBO OGUNDAKETE OGUNDA KETE GUMIGI AWA ORIA ARA AKANA RIBO WO ORI ASHI TENTERE AWO OUN METETA NI SHOMA IKU IFA ORUNMILA OGUNDASHE

OGUNDA WONISHE OLOFIN OUN OBE KAFEREFUN ORUNMILA, OLOFIN, ESHU, SHANGO, ATI OBALLUAIYE OGUNDAFUN OGUNDAFUN EWE YEYE, WEWE YEYE ONI REWO OMO OSANIYN KUELESE KAN KUELESE MEJI OLAIYE ORUNMILA WEWE YENI ORUNMILA ONI BARABA NIREGUN OSSA MEJI OSSA MEJI IFA JOKO ADAFUN OGE DIREYRUN KO DE AKASA FARA TEJIKO DIGBE KAJA IFA BABA BURU PURURU BABA FOSHE IFAN BABA OBARAGADA OMO ODO BANI INUNDIE ABARAKA ENU ORUN KOJI MASIBENI BANA ADIFAFUN OKE NIGBA BOFE RE FEFE LEGBA ENIBARA LOGBE LEJE EIYELE MENI ASHETIN BELERE AUNKO ANUNSE EPO LOROBU OSSAGBE - OSSALOBE - OSALOFOBEJO OSALOBE LOMINAGADA TORI YANIPO BE LAMPE SHANGO KAWO KABLESILE, LAMINABADA ADIFAFUN ESHU IJILU OBA LONAN, OBA ESHU IJILU, YENEYENI EWA NI OLOKUN ENIFA ESHU IJILU PIRITI PIRITI OMODE ALORA LAMPE SHANGO LAMINABADA OSSAYEKU

OSSAYEKU AWO BAKU IDA ADIFAFUN OUN ABEBO ADIE ORI EFU EBITA AWO UMBO OSAYEKU LEREDUN LEREDUN APAREFUN ORISHA OKO YIEREDU KUIYERE KU AFAREEFUN EFON OSAYEKU BI YEEKU IKU OLONAN OSSAIWORI OSSAWO ABATI EDEYELA MINIMU ADIFAFUN ETU TINSHONA OLU BEBE AKUKO ABO LEBO OSAWO IWORI WO ALE ADIFAFUN ALEIYO ATENA SOKI OSSADI OSADI ISHE ISHERI BOSHE KOLOMA TABATI ISHE BELE IGBA LAFIMUNU ADIFAFUN BABA BOKUN BANTI PO RE KI AKUKO EIYELE LEBO OSADI IFA OSUN, IYEMONJA ORUN GUN SAFUJE EIYENSHE EFON OSA FUIYA AIYOIYAARAN ABOSA AFUIYA AIYORI AS FUN MI INSAFUO OSSAROSUN OSAROSO KU KUTE KUKU ADIFAFUN ENI TINSHELU OSA ADERU ADIE LEBO AGBO NIAN IMBEBE OSSAWORIN OSSALONI OWORIN ONI EBUN OSA ONI OYE

OMO BEGBE NIJO IFA OMO ONI SHANGO AWO ONI OWORIN OGUN AWORIN AMO ALARA OSSABARA OSSABARA OSASHEPE OSA BA NI YEREKUN OBA NI SHANGO, OSA JIRE, AWO AWA AWA NILAIYE INLE, OSASHEPE, ONILEKUN OSSAKANRAN OSSAKANRAN OBA PANAN ORI EGUN ADIFAFUN DADA BAIYANI OWO EIYELE ORUNKO LEGBO MAFEREFUN SHANGO ATI IYEMONJA OSAKANRAN IFA LODAFUN OLOKUN KAFEREFUN ORUNMILA SHANGO IYEMONJA OBATALA ELEDA ATI ALA OSSAGUNDA OSSAGUNDA OMO RE LEBO ONIFAFUN OJO AKAN FUN KUENI OLOWO TINSHOMO MO LO OLOFIN GURA GURA AIYO GBEKA ARUN ADIFAFUN SHOMARERE ADIFAFUN AKO AKARA LEBO AMAIYARA LOIYA OSSAKA OSAKA IWANI OKUTELE KOLE ADIFAFUN ARI IMBO AJUA JOLE ELANJO EJUA AKUKO LEBO OUNKO LEBO ORI EBO ADIE, EWE YOKULA UNLO ASHO FUNFUN IKAN LOWA OSSATRUPON

OSATRUPON AARIBURU OSA ROLU OTURUKPON OMA EIYELE ELODI ADEFA OBA TINSHOMO ELU OSA KUNA OTURUKPON OMA EIYELE LODI ADAFUN PAKERE TINSHOMO OLUBO OSATRUPON OSA LOIYE OSATURA/OSAURE OSA KARE KUEJ KURE ADIFAFUN MANGINI IDOROKO ODE EIYELE LEBO EWE ERI META ENU LAGENI LODDAFUN BETISHE OLOKUN LODAFUN MOIYE TINSHOMO OROTO PONIFE KAFEREFUN OBATALA ATI ALAFIA OSARETE OSARETE KAFEREFUN ODU OSAIYN ORUN OLOGUN OSARETE SIARETE EGUNBARA BARADO AFEFE IKU ORUM OMASABI BESEH AFEFE BABA TIBAIYA IYE OLOKUN LORUN OMA JIBE EGUN MAYEBE OUMBO ASHISHI INLE KAFUN AWA AWE MA FUN MAGBA IGI MAFUN BABA AGBONA BAILORUN, EGUN BAILORUN OSASHE OSASHE ONI SHELI LODOFUN OKO INTORI ABONI IWA IRE OMO OSASHE ORISHE ADIFAFUN SHELE LODOFUN ASHE FORI TI O NILARI EIYELE LEBO ADIFAFUN IYEMONJA OSAFUN OSAFUN OBERE IGMIO ERRO OLOFIN YEYE ORONI

ERU OLOFIN TETE BERU OMO OLOYA EJIELE OMO OLOFIN KU KURU OJI ILE AKUO META ELEBO OKANRAN MEJI OKANRAN MEJI, ONI OKANRAN OKANRANNI OKUTE OKANRAN MEJI NI ESHU BI EBOADA ESHU BI PAKIKO ADIE, ONADARE OKANRAN MEJI, OKANRAN IRE IFA, OKANRAN IRE OWO, OKANRAN IRE SHANGO, OKANRAN IRE ESHU BIOKAN MI, ONI KANRAN UMBATI OSODE BOTA LOKU NULO OKANRANOGBE OKANRANOGBE, OKANASODE OLE MEJI LA TI TI EFON MALU ILE NI OLE YA LOGUN OBA HONSHON OLE SODE NITA ORUNMILA OPALAYE OKANRAN JUN OKANRANYEKU OKANRANYEKU IFA ARUFIN ARUDA AKITIFA LOGBO WA LASHE ASHETO, AKITIBOMBO ORUNMILA NARE BABA SHE ORUN ARUFIN ARUDA OKANRAN IYEKU OBERE OBERE LELE OLOKUM BABA KASHIRE, ALUWO POPO OBERE LERE OMAIYERE ASHE LOGBA ORUNMALE LIKOTUN BOGBO ORUNMALE YKOSI TO IBANESHE OKANRANIWORI

OKANRAN IWORI AGAROFI ADIFAFUM OSAIYN OBANISHAWO MAFEREFUM SHANGO, ABO, AKUKO ETU LEBO OKANRANDI OKANRANDI TOBATO EFAN KARE BEIYA ADIFAFUM ALODOFA TOLOYO LOSHELE ABE ELEBO IWO OBINI KANTOLEFIN EIYELE AKUKO LEBO OKANRANDI IFA SHIRE KAFEREFUM SHANGO, OSHALA ATI ESHU OKANRANROSO OKANRANROSO ADIFAFUM OKUNI ARATOKO OLE ESHON OSAIYN NILE KAFEREFUM ORUNMILA OKANRANWONRIN OKANAYABILE OKAWA WA WA ADIFAFUM OLO LOYE ADIE ELIM LEBO, KURE KURE, EURE EKU LEBO OKANRANBARA OKARANBARA OLADAFUM ORUNMILA ONI PATAKI KU DAFA ESHU IFA ELE DOYA ELEGBARA LATILE MIATELE AWO ANATIWO ATELE ESSE ADIFAFUN ONI BARA BARANIRE GUN ANBATELE IYO LAI BENEKU ASUSHE AGBADO AKUKO LEBO, KAFEREFUM SHANGO ATI OYA

OKANRANGUNDA OKANRANGUNDA SHUKUDU ILE DIDE ABASHE KEREDI IRE WO SAASHA, AWO ELEPANAPAA EIYELE LEBO ASHO FUNFUN ABO, ONI FUNFUN OYN, OWO MEYO, ENI KAFEREFUM OGUN ATI OBATALA OKANRANSA OKANRANSA MUKISI BILARI ONI BABALAWO BILORI BILARI OMA BABALAWO LORUN ELO KABOLOSI OBKANRANSA KOSHE SHANGO ELO ADA MOKOSI BILORI KONGUN GUN GUN ADIFAFUM OLOWO IKOKO OKANRANKA OKANRANKA ADIFAFUM KANA KANA TINSHOLOYAA EYE AKOMEAN IJAJU EIYELE LEBO, AKUKO, EURE LEBO OKANRANTRUPON OKANRANTRUPON IKAANIFORI IKANIYU NI MASUKU LOGE NI OLORUN OBINI OKANRANTRUPON ATARE BAMBA BILE LAYO ARARAGUJO KARA OYN AAKIRI ADIFAFUM OBATALA OKANRANTURA OKARANTURALE IFA IRE OKANA MINASHEKU LOGENI

OLORUN AMI BINUI KAFEREFUM OLORUN ATI ORUNMILA ADIFAFUM OBATALA ADIFAFUM OBATALA ATI OSHUM OKANRANRETE/OKANRANWATE OKANRANWATE OKANRAN BUKO EJA OKO BEBERE KOFE OBAFUN OKU IYA ARO IKOFE ODO OLORUN ASHEYE EKU, EJA, OTA LAGONI LODAFUN OGUN KAFEREFUM OBATALA OKANRANSHE OKANASHE OIYEN MAMA MUYO IROLE ORI EFIN NYAN OTA ABONI FE ABA NIMI ABAMO LKAFEREFUM OSHUM ELEGBARA ATI ORUNMILA OKANRANFUN OKANRAN AYE LOBI OYN ONAN TOSA AGUKO ADIFAFUM INLE ABATA LA LA TINSHOMAN OBA ALEJO AJERI KOLORI EJA ORO, OMI LOSAN KAFEREFUM OSHANLA, OGUN, YA TOBI MAFEREFUM ELEGBARA ATI INLE SHATA OBARA MEJI OBARA MEJI ONII OLABARA EJEBAM KIKATE AWO KOMAKATE ARAJE KOMOKATE ARA ORUN ADAFUM LOGBO EIEKO

OROFO LORUGBO LOGBO TUNUYEN OBARAOGBE/OBARABOGBE OBARABOGBE LANTOSI OMODU OMI KE EBOADA OKILANFIRU EKU OKILANFIRU EJA, OKILANFIRU JIO-JIO TO IBAN JOKOBONI ELEBO OBARAYEKU OBARAYEKU KEKERE OMA AJE, ERI OMI, AJE AIBU, OMA AJE APUPARE APUPE GOGOIKU OPA WEWE, IKU APASHERE ORUNMILA LORUGBO IDAA AGUTAN EBEWA AKUKO LEBO OBARAIWORI OBARA KORI ANKO NIBE ERANKO EKU IBA EWEFA ELEBO OBARAIWORI ADIFAFUM ESHU OBARADI OBARADI BARA, BARADI, BARA, BARADI ADIFAFUM RAWO ELUBO OKOROKO OMA SHOKOJO EURE OWOLO MENI ELEBO OBARAKOSO OBARAKOSO IFA DURO, IFA MURE IREKUN

KAFEREFUM ORUNMILA ESHU ATI OGUN OBARAWONRIN OBARAWONRIN OBARANIFE JUJU OMO OLUWO ATOPOLO OBARA KELEJI OBARA NI WANI ALEJO OLORI, LAYE SOSGBO ONI WANI ELEGBARA KULUIYE OBARA ONI WANI KUTO KUM OBARAKANA OBARAKANA OLODAFUM ORUNMILA ONI PAREKI KODAPA ESHU IFA ELEGBARA LOTEMI PELE AWO ATI IWE ESSE NITASI ADIFAFUM OBARA IFA MI KAFEREFUM SHANGO ATI OYA OBARAGUNDA OBARAGUNDA SHANGO ABITI INTORI OGUN OFE NI OMUM INTORI OTI NI OBINI OFO INA LOBA KAFEREFUM OSHUM LODAFUM SHANGO ATI OYA OBARASA OBARA KUKUTE KUKU ADIFA JOKO, KUNIE ADIFA JOKO, KONI NIBOGELE ARORO LO URO SIKOTA EKODIDE, EIYELE MEJI OBARAKA

OBARA KASIKA LEGUN OMODE OLOFIN IKA LELE ARAMANAMA AKATAMPO ADIFAFUM AYE, ADIFAFUM ESHIYE OMO OLOFIN ABOROM LIMILE AKATI ASHE TE LEWA OLOFIN SHANGO UMBO WA BELEFUNADE OLOFIN LODAFUM AGUNGUN ORUN NI MALE OBARATRUPON OBARA TUMBU NIENDI ADIFAFUM BABA LONTOBI OMA ARETO YU EBO OMA SUNEKE NANGA OBARATURA OBARA KUSHIYO AKE EURE ASHO BONI BURO GULANDAA BARA BANIREGUN ORUNMILA LORUGBO ESHU ELEBO OUNKO EKODIDE EIYELE, AKUKO,OMI ELEBO OWO ELEBO OBARAKEETE OBARA KETEIFA ONI RETEWA ADIFAFUN ASHE WITA INTORI AWA SHOLU LORI OKUNI SINI OLOKUN OBARASHE OBARASHE OFUYERE, OBARASHEKE ODILONA KORUBO AGUSHE ABASHE, AWO EIYELE AWO AUN AWO KAFEREFUM OBA, KAFEREFUM ODU KAFEREFUM ORUNMILA

OBARAFUN OBARAFUN IKI AWO INLE ADO IREBE AWO IBA ASESI ADABA, AWO BO ETE ETA OBINI SHAWO IBA IRO ADIFAFUM OLOFIN LUBA OMO ADA ILU ABEBOADIE MEJI ELEBO OWONRIN MEJI OWONRIN MEJI BABA OROGUN NI NOUM NI ORI OUM JOKO ADIFAFUN AKITIFA, ADIFAFUM ARONI MAMA FOROSILE AKITIFA ADIE SINKENA ELEBO OWONRINGBE/OWONRINSHOGBE OWONRINSHONGBE TABAKOYU BAIN IKU BAIN BAIN JOBATI ADIFAFUM OUM BABALAWO MERIDILOGUM TINLODIFA ILE OLOFIN OWONRINYEKU OWONRINYEKU ABORI ORIBASHE KAWO ORIBAWA IRE ASHEKUM OTA, ELESE SHANGO MARILAWE NI ELEGBARA ORUKPALE OWO OGORO OBORI OYEKU INLE EBEREM BAWA IFA KALERUM OWONRINYEKU OWONRINIWORI OWONRI IWORI ADIFAFUM SHANGO ATI GUN ARILELE O OFUNJA ELEBO ANITARERE MI O BABALAWO MOFI ELE ELE

OWONRINSODI OWONRI NI SODI ARIRE LEPARI KOSOBO TOLEPANI ADIFAFUM AWO ASHELU FINSHOME OLOJA OWONRIROSO OWONRIROSO OGONATI ELEGBARA UMBO WARYO ODARA NI DARA OMO OLOFIN OFO LEI TOSHU ARAJE LODAFUM ORUNMILA KAFEREFUM PINADO OWONRINBARA OWONRINBARA PUJU ANI LOSORE KURIFA IGBA ENI LOWO OTO OBARA OPOPA ENI LOGE ORUWA KOTO KOTO AFIKO AKODIE ADIFAFUM BEBE ORUNMOLE, OUNKO AKUKAN, EYELE LEBO OWONRINKANRAN OWONRINKANRAN, OKANRAN ORANA APUARI APONAN ELEBO ANIMARU EBO OUM BABALAWO ADIFAFUM ERI LOWO LE EJA OKUE ERAN PADAN NI ANSERE JOKO ORUNMIAL POKUYE POROM ADIFAFUM AOMBI AKUKO, EIYELE LEBO MORORA ENDE ABO, EURE EIYELE LEBO OWONRINGUNDA

OWONRINGUNDA OLOFIM APATAKIN IMOLE ALA KAYE OSIN LOBO IMOLE OLOFIM ASHIRO EGUNGUN AWO UMBO ASHIRE ILE IFA, IGBO OBIRIN BIDAJUN ASHIRE ORUN ANONA OWONRINBOSA OWONRINBOSA KO, PATO BOTA KO RE TO OWO LOGUNA SIYENI LOWO ORUNMILA, AKUKO ADIE LEBO, OWONRINBOSA BOMOSA ADIFAFUM OKUN ATO OBATALA, IFA FORE ILE OMO ESHU ATI OLOFIN OWONRINBIKA OWONRINBIKA OTOBALE ADEMI IKA BALE ADIKA AWI ADIFAFUMM OTE TINSHOMO BOISHE TINSHOBO ABURE EKA ADA OMO OLOFIN OWONRINTRUPON OWONRINTRUPON IKA LKALERE OKOLISHIRAWO OMO OLUWO POPO, VITI BABARE NI IFA MAJERE AWO OMO OSAIYN MORULURO, OWONRINTRUPON OMO AKOFA GURANDE, IFA NI OREFUM OIYA KAFEREFUM ORUNMILA OWONRINTURA OWONRINTURA OWONRIN ALAKETU SHATIKI NABO OLU ARA ADIFAFUM ORUNMILA, TINSHAWO IYE OLOKUMI, LODOFUN OBANLA OWONRINBIRETE

OWONRINBIRETE AKITI BABA OPEKU ADIFAFUM OLOFIN APARI ADIFAFUM PALAKORET OWONRINBOSHE OWONRINBOSHE OMO NI SHE KAFEEREFUM IYEMONJA ATI OBATALA BABA BOEFA KOLUGO PUDOINKA LAPESHE KORUBO INTORI SHEKE LOSA OBINI KAMILASHE AMARORA ORISHA ELEGBARA OBOFE OGUM JOBI OWONRINBOFUN OWONRINBOFUN IRE AJE OMI BEBE ANISHEGUN JIDU OBAJELERU ADIDAFUM OKANI IYEMONJA LODOFUM AJAPA ATI OBATALA IROSUM MEJI IROSUM MEJI, OYEROSUM APANTARITA BEBE OJORUKO TO BEGBO LOJOKUM, OLOKUM APANTARITA BEBE OYEROSUM, IROSUM OLOKUM OSHE LOGBO MO YE TUTU ELEGURE NI MEJI KOKOLO LO SHE YEWA LOWA ORISHA SHANGO ADOKPE IROSUNLOBE IROSO UMBO SHEREGUM KOMASHE KOTUMBE ARESHANLE ADIFAFUM ORUNMILA TI O FA MARE AKOFA ELEBO EKODIDE ELEBO

IROSUNYEKU IROSOYEKU, IROSOKOLEU KO NI AWO EFA ABE LALA BEBE MAKA DAKPARE RE FA ONI BARA BANREGUN, AWO ABAYA PELE IKU IROSOIWORI IROSOIWORI IROSO MI BAYE NI GBAUM NI TINSHE NI ALODAFUM AYO OMO ODE MAFEREFUM SHANGO IROSODI IROSODI MANDULAYE ATI RINTOSHE OUM OMO ORUNMILA ADIFAFUM ORUNMILA KOWAYE IROSOWONRIN IROSOWONRIN ABALORU ONAN ODO ADIFAFUM ORU LEJO EIYELE ONI OKO DUNDUN AKUKO LEBO EWEFA LEBO IROSOBARA IROSOBARA IROMAGAM, OPE KU ERIWO IKU ODO, LODIFA KOLARA OSHA WONI TAMI OMO FE DU NI AMABANSHE KUPA EWRE ELEBO IROSOKANRAN IROSOKANRAN KUKUTE KUKU ADIFAFUM WALADE TINAKAYA ORUNMILA OBARA BANIREGUN

IROSOGUNDA IROSO TODA OBATALA MOWA IYENI A LIE LOGBO ORISHA EWI YARA OKUN, OLOKUM ORE OSHA YANIA OGEMA OPA ENI INAN ODENU ENI OLOKUM ABAGBA OBATALA LODAFUM OSHA ODONU KAFEREFUM SHANGO IROSOSA IROSOSA IFA PELE PELE LELE LELE EGEDE WAGERE MANILE ILA PUPA OLOGIN LINSHE OFO YUDE OLAFIM MAFEREFUM SHANGO IROSOKA IROSO KA BOKALA OKALA LOKIKA OTATUM ADIFAFUM OBO OKUKO LEBO IROSOTRUPON IROSOTRUPON TUTU ABENERI KOYE WANADORU IFA YOKAFUM IYEMONJA OBADARA AWO IRE BAYANI SHANGO AWO MARO ELEDE AFAFE LOKONIEDI WANA YERE ABEBE LAYE IFA IROSOTURA IROSOTURA NIBE AKANI IKANIJU LODAFUM OGUN NIBATI OGUN OLOSILE, ORUNMILA KAJE NIFA IROSORETE

IROSUM UNKUEMI LATERI TUKA APARO ATARE MESAM EWE ANATORI, EIYE APARO ATARE META AGBADO LUYERE MERIM AYE KAABA GBE GBE SHRIM SHAIO KARISHA GBEGBE TOROKO OMODE TOBARINI IROSOSHE IROSUN SHE OLU JEJE ADIFAFUN AURE LINJO LAUNJE OKAN, AKUKO LEBO OSHA KELEFUM KITIFUM SHAWO ADIFAFUM ORUNMILA IROSOFUN IROSOFUN OSHO OPONI MINOMAM AGBADO ORILELE LORI APAA IBUNJO NIBESHIBU IMBELOTAN OSHE ELEPO GBASHUGBU IGBE LARIFA ADIFAFUM OLUWO REZAS PARA OS ODUS DE IF IWORI MEJI IWORI MEJI IGI, IGI, MIYA, MIYA ADIFAFUN KOLOKO YEBEFA TIROKE YA LAMPE SHANGO, ARONIYEO ELERIPIM ORUNMILA LORUGBO IWORILOBE IWORILOBE IFA MAY EWE, IFA AFEFETI IKI TI EWE ANAKUN ORUN BEBENI IFA ADIOKO ONI BARA BAN, REGUN ARA BUSHE AWO MAY EWE AWO ADEIOKO ORI IFA

ONI SHANGO, ONIWO OLOKUN ONI NI FA IWORI YEKU IWORIIYEKU INKAN IKU OMBELARE OUM YELEIN INTORI IKAN TO WALORE ALA TO GUMAN ALA BURURU OUM BATONSHE GBE INKAN TO GIRE BORI KO MAWA YATE LOWO LONON NIMI OBORI IWORIDI IWORIBODE IWORI FA, IFA IWORI OMO YEBE GONGOLO YEBO OBATALA ABIRENIFA OLOKUNI GBORE OMO INA BORE IFA WOLODE FI ALAGEMA SAYERE IFA OSHALA BORUGBO IWORIIKOSO IWORIKOSO ENI EWA OGBONI EGUN IKU AYEGE IMONEKE ARUN EFUN EFUN LELE YE KUN YA ARUN LEYE LEYE INTORI ARUN OBONHU OLOWO ABONAN IFA OMO AWO OYEKU LEYE LENGE YANGE ORUN AGBONI FA INLE EBO LOKUN OMONIFA IWORIWONRIN IFA IWORIWORIN IFA WARA WARA A NI MOKO KA SHE ITA, KA SHE MINE, WARA WARA BABASONAN ELA ROYE LAROYE KA SHE ITA, KA SHE MINE WARA WARA MI MORO ORUNMILA O LORUGBO IWORIBARA

IWORI OBARA OUM BARAYE OUM TIROLA YO TIMODE AAYE, OUM BURE LOKO, ADIFAFUN YALODE, EYE BEMEKU, IYEWA JOKO, IYEWA EURE ELEGBO IWORIKANRAN IWORIKANA ADIFAFUN EJA OKUNRIN ASHIRI OKUN OLOKUM OBA, OLOKUM LOPA LERI KAFEREFUM ORUNMILA LODAFUM OLOKUM IWORIGUNDA IWORIGUNDA IWORI OWA LELEIFA OGUNDA AWABO BORUN AWANIRI LORIN ONI IFA AWO BEHENI, AWO KANIBI IFA AWAKENI, IFA ORIBAYE, AWO ABIWA ABANI AWO IWORISA IWORIBOSA ADIFAFUN BABA AJAGUNAN ELESE OLOFIN AMEGO AGBONI ALOGUN GBOGBO AAYE OLOFIN ALA MERERE KAFEREFUN OBATALA, LODAFUN ODU IWORIBOKA IWORIBOKA ADIFAFUN ORUNMILA, IWORIBOKA LOKO ADIFAFUN ARUNMILA, ADIE ELEBA, BABA BOKA EUNUGUN ASHABA GAGA GUNGUN AKA ASHABA GEKO ADIFAFUN ALEYE IBABA GEKO BABA BUEKO EMI ILE, DOMIYE ASHABA LEDE APATA PINA

EWE EBO ELEBO IWORITURUKPON IWORITRUPON EIYELE, EKO ENIGERE EIYELE ADAKOI EIYELE, LEBO OWUNKO LEBO, MAFEREFUN OLOKUM ALA ATI ALEYO IWORITURA IWORI OTURA IGI IGI MYO MYO ADIFAFUN KOLOKO IYEBEFA TIROKE, YA LAMPE SHANGO ARONI YRO ELERIPIM ORUNMILA LORUGBO IWORIRETE IWORI ERETE ADAE EBI OSU DUDU EKUN FIBI KURUMA TELE IJA IRI SHOEK ADIFAFUN AKUKO MOKEKEJE EKO TOLOFE ANIAKE OMO OLOKUM, LOGBO AWO ERANKO EIYE SHAGOBO ALUKO INIKA NI EJA OKO ABELE IKOKO EJI ADIFFUN ELEGBARA IWORIBOSHE IWORIBOSHE ADARA ENI ARE O O FINLAMI EWE O AJA ERIN MAPE ORO TILE ORI IFA AFE ILE AF EJA IWORIBOFUN IWORIOFUN IWORI IWOFUN IWORI TESOFUN

OBA IWORI FARA INLE RERE BOBOFUN SHERU SHERU ADIFAFUN OBINI OLOMU, TIRIKO KODON ADEPENITE OMO OLOKUM ONI OBINI SOKUN INLE ONIKA OLOKUM WAGBI NI OMOBINI OMOTITUM OKEKE OBA IYA OMOLOGU AKERE SOPOTU EKOLO OLOKUM LODAFUN OLOKUM

ODI MEJI ODI OKUNKUN ARA MEJI OKUNKUN ODI ODI AMIFE ORUN AROGBOIA ENI ATEMI BORUBOIA ODIGBE ODIGBE ARONA OGUN, ODIGBE ARONA ORISHA EKUTE LELE OWA OKI YA ADIFAFUN O KA BABA EIYELE MARUM ELEBO, ODIGBE ORUNA OGUN ODIGBE ARUNA ORISHA LO OMO OGUN YA ADIFAFUN ORUNMILA LORUGBO ODIYEKU ODIYEKU DIYEKU OLODAFUN BABA RERE GUN AUM RUKU OLOYA UMBO UMPELESE AYARELO ODIORI ODIORI ODIOYU NOWA OBA OYU LELE INLE ALAMBAA NIJO, OMOLUGU YEKU, OMO INLE SOKUN YERE OFUJU NI AINAN YA INLE LODAFUN

ASHE ASHIRE LELE AJUERO, OBA AINAN ONA OBA ODI LODAFUN INLE, KAFEREFUM OSAIYN ODIROSO ODI IROSUN AWOSE WEWE ADIFAFUN OLOGBO ADIFAFUM ONAN ADIFE OKUTE AIYAJU KORO ADIFE AJA, EYLE, LEBO EWEFA LEBO ODIOWONRIN ODIWONRIN AWO FASHE IKU, IKU OMO SAREBAKU FASHE IKU, AWO AMOIKU ABERERE NILAYE INLE, AWO FASHE IKU OMO OYEKU OBANI SHANGO ODIBARA ADIFAFUN EKUE KU YEYE OSHA ODARA WAYE ADAFUM ADIE URUBO, ADIE EKANI ODARA ODIKANRAN ODIKANRAN KAMAYE BI AWO MORA AWO YABI MADAWA AWO ABITE LOYE OMO MAYAGBA OMO INLE EBAI BABA IFA OMO MOSOGBA ABEIYE NIFA ODARA ODIGUNDA ODIGUNDA PINAMI IBI OMU ADIFAFUM AKUE ASHE AKUKO LEBE YAMAGARA , ADIFAFUM ALAKUM, AKUKO IDA, OTI, AWO MESAN ELEBO

ODISA ODISA ODI MAYERE MANIANIA LE YERE YALODE MAMA WA AMEYA WA YERE OMO OSHUM GERE YA YEDE BABINU OMO OSHUM GERE FUN MI SHERE ODIKA ODIKA OKOLOYU OPUA ADIFAFUM ORISHA AYE TINSHEME AYA BORUM OBA NIFA TINSHEMA OLOFIM OBA ORISHA YE ADIFAFUM EGUN OYABA ORUM, MAFEREFUM SHANGO ORISHAYE, OBAYE ADIFAFUM ODUDUWA ODITRUPON ODIBATRUPON YALODE APU ETE ASHIKALE SHEYE ASHIKALE KILE FOLONI OWO KILE OTO ODITURA ADI ATAKOFENIO IDI ATA KOLE EYN APARO OUM TUFUJE BOIUM SI ADIFAFUM OBALASHE LEBO, ADIFAFUM ORUNMILA LODAFUM OBATALA, ORUNMILA LORUGBO, EYELE LEBO ODIRETE ODIRETE AWARI ODI OLOWWO ASHOPA

ODOLORO ODIGB ADAFUM ORUNMILA OROGBO ODISHE ODISHE IDE SHE OUM BABALAWO LOMBO SHEKETE SHEKETE LOMBO ODIFUN ODI FUMBO, ODI FUMBO ARA OSHALA ARA ILE AYE MOYERAMI OSHALA, ODOGUM AGBA AGO ARA

REZAS PARA OS ODUS DE IF OGBE MEJI BABA EJIOGBE ALALEKUN MONI LEKUN AKO AYA LALA, OMODU ABOSHUN, OMO ENI KO SHE ILEKE RISHE KAMU, ILEKE OMI LORI ADIFAFUN ALADESHE ILAPAPORO TIMBABELEDI AGOGO OGBE YEKU AGBEYEKU BABA OMOLU OGBEATO AWO EDAN ADIFAFUN INASHE IKU ABA IWORO AKU KATA OLO TINSHE NI APE, YANGI OMO LOGBO ERAUKO LORUGBO ELEBO OGBEIWORI OGBEIWORIN MAFEREFUN OBATALA ALEYO UMBO INEDI IRE UMBO OMOFA, OGBE BOCLE IDE ELE

ADIFA JOKO ASHEGIDA ORUNMILA DADA ASHE, KUE, KI EIYELE, EKODIDE, EKU, EJA, EPO AGBADO, OPOLOPO OWO OGBEDI OGBEDI KAKA, OGBEDI LELE ADA SHASHA ASIKO EBANA, ADIFAFUN, ATE OGUN TINSHO OKA MAMA, OKOA MARUN ELEBO OGBEROSO OGBEROSO UNLELE ASHE EBO TO ARIKU BABAWA AKUO EBO RORI ORUNMILA ISETA OGBEROSO UNLELE ASHE, ATE DEKU ATIE, ATIE DEI, DEJA ATIE, ATIE AGBADO ATIE, AKUKO, AKUKO ATIE, ATIE JUJU, JUJU ATIE OMOLU OTUARUMALE INKUIN ADIE OGBEWONRIN OGBEOWONRIN AGO EMI IGBELORI KI OKUNI PAWO AYA WALA, AYA WALA, OTO AYA WALA OSI MO KUNLO, WALE KOTO, WALE TO OUN BELENO OTO, OTO OGBEBARA DIDUN NISSHE UIYE BIGBE NITI OKURU LEMA ISHE UNJE LESE LOKUN, EKU ADENIA RE WALE ADIFAFUN OSHERE IGBETI IYEBA OMA OJA FI OGBEMTUSSHE GEGERE ASHE ISEDE WON NI KO ERU EKU, EJALEBE IGBIN MEJI LEBE AJASA MEJI LEBE, OSADIE MEJI, EBE AKUKO, ADIE

LEBE EGBEJIE, LEGUN, OWO LEBE ORISHA NIAN OSHERE INGBE OSUEGBE IFA EIYALESHE OWE KAN TABJ AFESHE, KANKI ARU EBEKI ORUN KIMA PADE AJE NIB OGBEKANA OGBEKANA, OGBEKANRAN, LODOFUN OBATALA ADAFUN SHANGO NI MOTI ALAMO NI ALAKOSI MONI JEUN, OGUN BABARE ARUNMILA LOROBO OGBEYUNO OGBEYUNO AYA ADE MOQAYE ORENIA LAIYE ADIFAFUN ODUDUWA WA YE-NIFA OWAYE ODUDUWA IKU SEGERE ARUNSE GERE OFO SEGERE, EJO SEGERE, OGU SEGERE, ONILU SEGERE ONAN SEGERE OGBESA OGBESA YEYE MATERU AFEFE SALU AYE AFEFE SALU OLORUN, ADIFAFUN EWE BANA, ABAIYYENI, ABAIYENI ORUNMILA OFEFELONAN SHANGO ADIFFUN EWE BANA OGBEKA OGBEKA ADIFA JOKO KANFUN ASHE BEREBERE OMO OLOFIN OROBO EURE AKUKO EIYELE, YAROKO, ASHO PUPA ORUNMILA ORUMBO OGBETRUKPON

OGBETRUKPON ADEILU FOTE ASHE MI ARA ORUMBO TELE TELU AMI AFEIN LOJE ADIFAFUN OBATALA OGBETURA OGBETUA MO FORI SESI ADIFAFUN OLOWO ALADE MOFU SESI ADIFAFUN, AJAPA TIROKO LODE NIFA OJEGE ODUDUWA MOWALE IYERE OLOFIN OGBEATE OGBE MATA ALAMATA, ALAMATA OMO AWOSHE MAFITAUM ADIFAFUN OMA BANISHE EKODIDE ADE, EKU, EJE, EIYELE, EFUN, OJUM, OBATALA OWO MESAM ELEBO

OGBESHE OGBESHE KAN KANTON OBAJE DEWA EKODIDE SARA UMDERE OLOLU KERE LODIYE IYALODE OKERE DIMORO EMIDESUM, EDIFEREMO ATOLAREFA IJI BOJO NILA, ODU AJI BAGADARA NIWASI IKOWOSHE IYAMI WASHE SHI IYAMI MORI YEYE O! OGBEFUN OGBEFUN FUNLO PUAMI ERI BAWI

IKU MAYEYERI WANI ADIFAFUN EUBA UM LOPE OMA OBATALA ASHE LEBO JEKUA, ADUSHE INGUNGUN MARIWO LEBO LEBO ADIE MEJI, AKUKO MEJI, EKU, EJA EPO, OWO ODS No instante em que nascemos e respiramos pela primeira vez, todas as energias do universo material e imaterial ligam-se ao nosso corpo. Forma-se nesse instante, um padro de energias Divinas, Astrais e Numerologias que nico para cada indivduo. Nesse mesmo instante, traado o Od dessa pessoa. O termo Od, no Candombl, significa caminho ou destino. Os Ods constituem por assim dizer os signos do If o Deus da adivinhao no Candombl. Os Ods so a linguagem dos Orixs. Quando o Babalaw o sacerdote de If lana os bzios no tabuleiro, cada configurao corresponde a um Od diferente, regido por determinado Orix ou grupo de Orixs. Olorum, o Deus todo-poderoso, criou os 16 Ods principais, os 16 destinos possveis. Cada um deles desdobrou-se em 16, chamados Omo-Od, totalizando 256 Ods. Os principais delineiam a situao, objectivo, virtude e defeito. Eles foram criados para dar corpo aos adjectivos bom, mau, feio, bonito, forte, fraco, triste, alegre e assim por diante, influenciando no

comportamento de tudo que tem vida. Cada um deles tem uma explicao definida: 1 OKANRAN A Insubordinao 2 EJI-OK A Dvida 3 ET-OGUND A Obstinao 4 IROSUN A Calma 5 OX O Brilho 6 OBAR A Riqueza 7 ODI A Violncia 8 EJI-ONLE A Intranquilidade 9 OSS A Alienao 10 OFUN A Doena 11 OWANRIN A Pressa 12 EJI-LAXEBOR A Justia 13 EJI-OLOGBON A Meditao 14 IK-ORI A Sabedoria 15 OGB-OGUNDA O Discernimento 16 ALAFIA A Paz

Ao criar os 16 destinos possveis, Olorum objectivou proporcionar personalidade a tudo aquilo a que ele deu vida. Criou a terra, a gua, o ar e o fogo os quatro elementos da natureza. Os elementos provenientes destes quatro elementos, formam as demais coisas vivas. Cada elemento principal esta ligado a quatro ODS, que esto assim distribudos: - Terra: IROSUN, OBAR, EJI-LAXEBOR e IKA-ORI; - gua: EJI-OK, OX, OSS e EJI-OLOGBON; - Ar: EJINLE, OFUN, OGB-OGUNDA e ALAFIA; - Fogo: OKANRAN, ET-OGUND, ODI e OWANRIN. Cada Od com os seus objectivos, criou os seus filhos, Omo-Od, 16 para cada um dos 16 principais, o que equivale a dizer: 16 caminhos para os 16 destinos criados. Os seres humanos so regidos por trs Ods: Ori-Od o que rege a cabea; Otu-Od o do lado direito e Ossi-Od o do lado esquerdo. Tambm sofremos influncia dos Ods-Paridores, os Ods do nascimento. So eles que vo definir a nossa vida, mostrando o carcter, a sade, a sorte, etc. ORIKI S s ta rs.

Ex, o inimigo dos orixs. Ostr ni oruko bb m . Ostr o nome pelo qual voc chamado por seu pai. Algogo j ni orko y np , Algogo j o nome pelo qual voc chamado por sua me. s dr, omoknrin dlfin, Ex dr, o homem forte de dlfin, O l sns s or es els Ex, que senta no p dos outros. K je, k j k eni nje gb m, Que no come e no permite a quem est comendo que engula o alimento. A k lw l m ti s kr, Quem tem dinheiro, reserva para Ex a sua parte, A k ly l m ti s kr, Quem tem felicidade, reserva para Ex a sua parte. Asntn se s l n tij, Ex, que joga nos dois times sem constrangimento. s pta smo olmo lnu, Ex, que faz uma pessoa falar coisas que no deseja. O fi okta dp iy. Ex, que usa pedra em vez de sal. Lgemo run, a nla kl, Ex, o indulgente filho de Deus, cuja grandeza se manifesta em toda parte. Ppa-wr, a tk mse s, Ex, apressado, inesperado, que quebra em fragmentos que no se poder juntar novamente, s mse m, omo elmrn ni o se. Ex, no me manipule, manipule outra pessoa.

ORIKI GN gn laka aye (Ogun poderoso do mundo) Osinmole (O prximo a Deus) Olomi nile fi eje we (Aquele que tem gua em casa, mas prefere banho com sangue) Olaso ni le (Aquele que tem roupa em casa) Fi imo bora (Mas prefere se cobrir de mari) La ka aye (Poderoso do mundo) Moju re (Eu o sado) Ma je ki nri ija re (Que eu no depare com sua ira) Iba gn (Eu sado Ogun) Iba re Olomi ni le fi eje we (Eu o sado, aquele que tem gua em casa, mas prefere banho de sangue) Feje we. Eje ta sile. Ki ilero (Que o sangue caia no cho para que haja paz e tranquilidade) Ase Ax ORIKI GN 2 gn pl o !

Ogum, eu te sado ! gn alky, Ogum, senhor do universo, Osn mol. loder dos orixs. gn alada mj. Ogum, dono de dois faces, O fi kan sn oko. Usou um deles para preparar a horta O fi kan ye ona. e o outro para abrir caminho. Oj gn ntk b. No dia em que Ogum vinha da montanha Aso in l mu bora, ao invs de roupa usou fogo para se cobrir. Ewu ej lw. E vestiu roupa de sangue. gn edun ol irin. Ogum, a divindade do ferro Awnye rs ti bura re sn wnynwnyn. Orix poderoso, que se morde inmeras vezes. gn onire alagbara. gn Onire, o poderoso. A mu wod, O levamos para dentro do rio gn si la omi Logboogba. e ele, com seu faco, partiu as guas em duas partes iguais. gn lo ni aja oun ni a pa aja fun. Ogum o dono dos ces e para ele sacrificamos. Onl ik, Ogum, senhor da morada da morte. Oldd mrw. o interior de sua casa enfeitado com mrw. gn oln

ORK TI GUN Gbdr ti gun Ik ay, a k bo run! Mo jb re gun mnrw. Hei! Hei! Hei! Bb ls awo f. Ik lonon, Ik lhin, Ik , Ik o!

Salve Ik, Ns o saudamos e cultuamos no run! Meus respeitos a ti gun ao ouvirmos o som de tua voz. Hei! Hei! Hei! Pai que ests aos ps do culto do amor. Ik no caminho adiante, Ik no caminho atrs, Salve Ik, Salve Ik. Gbdr si Egngn

k nn k l hin, Hei! Hei! Hei! Bb ls awo f

Pl-pl dra A w sl, a dp, Omo ni won dra A w Olwa k bb A wre, a wre, Bb Olktn. A wre, a wre, Bb Alpl. A wre, a wre, Bb Igi. A wre, a wre, Bb Igi-Swr A wre, a wre, Bb Alpoy. A wre, a wre, Bb Erin rin. A wre, a wre, Bb Omo Or mi tto. A wre, a wre, Bb Isota isso. A wre r rin. A wre rn rere. se! A Morte no caminho adiante, a Morte no caminho atrs, Hei! Hei! Hei!

Pai, estamos aos seus ps do culto de amor. Gentilmente Eu vos sado, sois o bem. Olhai para Ns e para nossa casa, agradecemos. Faai com que vosso filhos estejam bem. Envolvei-nos, Senhor da Morte e Pai. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Senhor do Lado Direito. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, que tem o l ao seu lado. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Senhor das rvores. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Senhor das rvores a quem fazemos culto tradicional. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Senhor que traz alegrias. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai que caminha como o elefante. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Filho de Or, perdoai-nos Senhor. Desejai-nos o bem, desejai-nos o bem, Pai, Pedra resistente que frutfica. Desejai-nos o bem e faai-nos sorrir.

Desejai-nos o bem para que caminhemos no bem. Assim seja!

Nk Bb Olktn (Saudando o Senhor do Lado Direito)

Ktn bj d o Ktn oba K sn nkon se gun prk Ktn nbo are Gb r Olsemn Olktn Olri gun gun e ki to ls Olrun E Olktn bb gun N won nl wa n N ar iy tb araal

E Olktn!

Saudamos o Senhor do Lado Direito, que chegou e lutou. Saudamos o Rei do Lado Direito. Sado aquele a quem servirei e farei as coisas. Como um gun menos importante, que segue o mais importante. Saudamos o Senhor do Lado Direito, cultuando-o estamos bem. Faremos oferendas ao Senhor que tem a Sabedoria. Senhor do Lado Direito, Cabea (chefe) dos Egngn. gun, saudamos aquele que est aos ps de Deus. Senhor do Lado Direito, Pai gun. Que com os demais est em nossa casa, Com os espritos da Terra ou com os Ancestrais da Famlia.

Nk Bb gun

(Saudando Bb gun)

gun a y, a k gbrun, Mo jb re gun mnrw d mi k e Egngn k gbl sl A si w k tu gon se fn wa.

Salve gun, saudamos aqueles que vivem no cu. Meus respeitos a ti gun ao ouvirmos o som de tua voz. Chega-te a mim, aquele que te sada Egngn. Que a Morte seja varrida para a terra. Que vejamos a existncia. Que a Morte seja acalmada (aplacada) e cortada. Que assim seja, para ns!

Gbdr ti gun (Reza de gun)

k sn a l Nbi Bb Alpl. k don ohun bb k sl oj wa N f ag to n gb Os k a f a w to k l, k l, k j! Morte, fique amarrada na terra Aqui, Pai que tem o l (o pano branco) ao seu lado Contra feitios, a Morte e outras coisas. Pai, ponha o l e o olhar sobre ns. Tenha amor e que estejamos aptos proteo Contra os feitios da Morte, eleve-nos e envolva-nos

bastante. Morte na terra, Morte na terra, Morte viaje (v embora)!

Gbdr ti Egngn (Reza de Egngn)

Bblse se yn se k Olw ktn Ktn a s nun g-n-g k a d.

Pai detentor do ax, podeis quebrar (abrandar) a Morte. Senhor da existncia, saudamos o Lado Direito. Saudamos o Lado Direito certamente ficaremos limpos. Que a Morte nos seja branda. ORIKI ORUNMIL ba Olodumare (Eu sado Olodumare, Deus maior) Iba Orunmila (Eu sado Orunmil)

Iba Ogun Orisa Ile (Eu sado Ogum, o dono da casa) Iba Irunmole (Sado os Irunmole, os Orixs) Iba Ile Ogeere afoko yeri (Sado a terra) Iba atiyo Ojo (Sado o dia que amanhece) Iba atiwo Oorun (Sado a noite que vem) Iba F'olojo oni (Sado o dono do dia) Iba Eegun Ile (E sado o Egun da casa, nosso ancestral) Iba Agba (Sado os velhos sbios) Iba Babalorisa (Sado o pai-de-santo) Iba Omo Orisa (Sado os filhos-de-santo) Iba Omode (Sado as crianas) Awa Egbe Odo Orunmila juba O, Ki iba wa se (Ns, que cremos em Orunmil, saudamos e esperamos que) T'omode ba juba baba re, agbe'le aye pe (Orunmil oua nossa saudao) Ada se nii hun omo (O filho que reverencia seu pai tenha longa vida e por nada sofrer) Iba kii hun omo eniyan (Que a nossa saudao a ns poupe sofrimentos) Akoogba kii hum oloko (Que as plantas boas no falhem ao agricultor) Atipa kii hun oku

(Que aos mortos no falte sepultura) Aso funfun kii hun olorisa (Que a Orixal no falte o pano branco) Kaye o-ye wa o (Para que o mundo nos seja bom) Ka riba ti se (Que nossos caminhos se abram) Ka, ma r'ija Omo araye O (Que no vejamos a discrdia dos povos sobre a terra) Ka'ma r'ija eleye O (Nem a obra das feiticeiras, Ia Mi Ashorong) Ajuba O! A juba O!! A juba O!!! (Ns saudamos, saudamos, saudamos) Ase (Ax) ORIKI OSL Ork Osl Obanla o rin n'eru ojikutu s'eru. Ob n'ille Ifon alabalase oba patapata n'ille iranje. O yo kelekele o ta mi l'ore. O gba a giri l'owo osika. O fi l'emi asoto l'owo. Oba igbo oluwaiye re e o ke bi owu la. O yi ala. Osun l'ala o fi koko ala rumo. Ob igbo. Traduo Rei das roupas brancas que nunca teme a aproximao da morte. Pai do Paraso eterno dirigente das geraes. Gentilmente alivia o fardo de meus amigos. D-me o poder de manifestar a abundncia. Revela o mistrio da abundncia. Pai do bosque sagrado, dono de todas as benes que aumentam minha sabedoria. Eu me fao como as Roupas Brancas. Protetor das roupas brancas eu o sado. Pai do Bosque Sagrado. Ork Osl

K rs-nl Ol tles, a gbnon ddn l. N Ibod Y, K S sn, Bni K S ru. K S tt, Bni K S Ooru. Ohun sri Kan K S N Ibod Y. Ohun Gbogbo Dr Kedere Nnu ml Olrun. ynm K Gb Ogn. knlyn un N dyb. dyb Ni dy Se. Traduo Que o Grande rs, Senhor da sola dos ps, guie-nos aos benefcios da riqueza! Aqui a porta do Cu, nela pode-se entrar de dia e de noite. Nela no h frio, e tambm no h calor. Aqui, na porta do Cu, nada segredo. E nela todas as coisas permanecero claras diante da luz de Deus. Que o destino no nos faa usar remdios. Que as pessoas adorem de joelhos as coisas do Cu, para encontrar coisas boas na Terra. Que as coisas boas sejam sempre encontradas na Terra. ORIKI OY Oy A To Iwo Efn Gb. Ela grande o bastante para carregar o chifre do bfalo. Oy Olk ra. Oy, que possui um marido poderoso. Obnrin Ogun, Mulher guerreira. Obnrin Ode. Mulher caadora.

Oya rr Arj B Oko K. Oy, a charmosa, que dispe de coragem para morrer com seu marido. Iru niyn Wo Ni Oy Y N Se, Se? Que tipo de pessoa Oy? Ibi Oya W, L Gbin. O local onde Oy est pega fogo. Obnrin W Bi Eni F Igb. Mulher que se quebra ao meio como se fosse uma cabaa Oy t awon t r, Oy foi vista por seus inimigos T Won Tor R Da Igb N S Igb. E eles, assustados, fugiram atirando as bagagens no mato. Hp H, Oya ! Eeepa He! Oh, Oy! Er Re Nikan Ni Mo Nb O. s a nica pessoa que temo.

Aff Ik. Vendaval da Morte Obnrin Ogun, Ti N Ibon R N Ki Kn A mulher guerreira que carrega sua arma de fogo Oy , Oy Tt Hun! Oh, Oy, Oy respeito e submisso! Oy, A PAgb, Pwo M Ni Kk, Ela arruma suas coisas sem demora Kk, Wr Wr L Oy Nse Ti Rapidamente Oy faz suas coisas A Rn Dengbere Bi Fln. Ela vagueia com elegncia, como se fosse uma nmade fulani. O Titi T Nfi Gbogbo Ar Rn B Esin Quando anda, sua vitalidade como a do cavalo que trota. Hp, Oya Olmo Mesan, Ib Re ! Eeepa Oya, que tem nove filhos, eu te sado! ORK FN RISS

Ork fn s s ta rs. Ostr ni oruko bb m . Algogo j ni orko y np , s dr, omoknrin dlfin, O l sns s or es els K je, k j k eni nje gb m, A k lw l m ti s kr, A k ly l m ti s kr, Asntn se s l n tij, s pta smo olmo lnu, O fi okta dp iy. Lgemo run, a nla kl, Ppa-wr, a tk mse s, s mse m, omo elmrn ni o se.

Ork para Ex s, o inimigo dos orixs. Ostr o nome pelo qual voc chamado por seu pai. Algogo j o nome pelo qual voc chamado por sua me. s dr, o homem forte de dlfin, s, que senta no p dos outros. Que no come e no permite a quem est comendo que engula o alimento. Quem tem dinheiro, reserva para s a sua parte, Quem tem felicidade, reserva para a s sua parte. s, que joga nos dois times sem constrangimento. s, que faz uma pessoa falar coisas que no deseja. s, que usa pedra em vez de sal.

s, o indulgente filho de Deus, cuja grandeza se manifesta em toda parte. s, apressado, inesperado, que quebra em fragmentos que no se poder juntar novamente, s, no me manipule, manipule outra pessoa.

Ork fn s s pl o, okanamaho, ayanrabata awo he oja oyinsese, seguri alabaja, olofin apekayu, amonise gun mapo Nko o s, ba nse ki imo s, keru o ba onimimi s, fun mi ofo ase mo pele rs s, alayiki a juba se Ork para Ex Elogiado o esprito do mensageiro divino Mensageiro Divino, eu chamo a voc por seus nomes de elogio Mensageiro Divino guia minha cabea para minha rota com destino Mensageiro Divino, eu honro a sabedoria infinita Mensageiro Divino, ache lugar onde submergir meus sofrimentos Mensageiro Divino, d fora para minhas palavras de

forma que evoque as foras da natureza fortemente Mensageiro Divino, ns pagamos nossos cumprimentos danando em crculo Ax

Ork fn gn gn pl o ! gn alky, Osn mol. gn alada mj. O fi kan sn oko. O fi kan ye ona. Oj gn ntk b. Aso in l mu bora, Ewu ej lw. gn edun ol irin. Awnye rs ti bura re sn wnynwnyn. gn onire alagbara. A mu wod, gn si la omi Logboogba. gn lo ni aja oun ni a pa aja fun. Onl ik, Oldd mrw. gn oln ola. gn a gbeni ju oko riro lo, gn gbemi o. Bi o se gbe Akinoro.

Ork para gn

gn, eu te sado ! gn, senhor do universo, lder dos orixs. gn, dono de dois faces, Usou um deles para preparar a horta e o outro para abrir caminho. No dia em que gn vinha da montanha ao invs de roupa usou fogo para se cobrir. E vestiu roupa de sangue. gn, a divindade do ferro rs poderoso, que se morde inmeras vezes. gn Onire, o poderoso. O levamos para dentro do rio e ele, com seu faco, partiu as guas em duas partes iguais. gn o dono dos ces e para ele sacrificamos. gn, senhor da morada da morte. o interior de sua casa enfeitado com mrw. gn, senhor do caminho da prosperidade. gn, mais proveitoso ao homem cultu-lo do que sair para plantar gn, apoie-me do mesmo modo que apoiou Akinoro.

Ork fn gn gn laka aye Osinmole Olomi nile fi eje we Olaso ni le Fi imo bora La ka aye Ma je ki nri ija re

Iba gn Iba re Olomi ni le fi eje we Feje we. Eje ta sile. Ki ilero Ase Ork para gn gn poderoso do mundo O prximo a Deus Aquele que tem gua em casa, mas prefere banho com sangue Aquele que tem roupa em casa Mas prefere se cobrir de mrw Poderoso do mundo Eu o sado Que eu no depare com sua ira Eu sado gn Eu o sado, aquele que tem gua em casa, mas prefere banho de sangue Que o sangue caia no cho para que haja paz e tranqilidade Ax

Ork fn gn gn awo, olumaki, alase to juba gn ni jo ti ma lana tal ode gn onire, onile kangun dangun ode Orn egb iehin P san ba pon ao lana to Imo kimobora egb lehin a nle a benge ologbe se Ork para gn Elogiado o esprito do ao Esprito de mistrio do ao, chefe da fora, dono do poder, eu o elogio Esprito do ao, abra os caminhos Esprito do ao, dono da fortuna boa, dono de muitas coisas no cu, ajude em nossa viagem Remove a obstruo de nossa estrada Sabedoria do esprito em guerra, nos guie por nossa viagem espiritual com fora Ax

Ork fn snyn Agbnigi, rmode abdi sns Esinsin abedo knnknni; Kgo egbr irn

Akp nigb rn k sunwn Totio tin, gb aso knrn ta gg. Els kan j els mj lo. Ew gbogbo kki ogn gbnigi, ss kosn Agogo nla se erpe agbra gb wn l tn, wn dp tnitni Arni j si kt di ogn my Els kan ti l else mj sr

Ork para snyn Aquele que vive nas rvores e que tem um rabo pontudo como estaca. Aquele que tem o fgado transparente como o da mosca. Aquele que to forte quanto uma barra de ferro. Aquele que invocado quando as coisas no esto bem. O esbelto que quando recebe a roupa da doena se move como se fosse cair. O que tem uma s perna e mais poderoso que os que tm duas. Todas as folhas tm viscosidade que se tornam remdio. gbnigi, o deus que usa palha. O grande sino de ferro que soa poderosamente. A quem as pessoas agradecem sem reservas depois que ele humilha as doenas. rni que pula no poo com amuletos em seu peito. O homem de uma perna que exita os de duas pernas para correr.

Ork fn snyn ba snyn ba oni w k si arun K si akoba se Ork para snyn Elogio para o esprito do medicamento das folhas Eu elogio o dono do medicamento das folhas Me livre de se adoecer Me livre da coisa negativa Eu dou graas ao dono do medicamento Ax

Ork fn ss soos. Awo de j ptp. Omo y gn onr. soos gb m o. rs a dn m y. Ode t nje or eran. Elw ss. rs t ngbl im, gbe il ew.

A bi w ll. soos k nwo igb, K igbo m m tt. Of ni mgf bon, O ta of s in, In k pir. O t of s Orn, Orn r ws. Ogbgb t ngba omo r. On mrw pk. Ode bb . O d oj ogun, O fi of kan soso pa igba nyn. O d n igb, O fi of kan soso pa igba eranko. A wo eran pa s ojbo gn lkay, M wo m pa o. m s fi of owo re d mi lr. Od , Od , Od , soos ni nb ode in igbo j, Wp k de igb re. soos olor t nb oba sgun, O b Aj j, O sgun. soos o ! M b mi j o. gn ni o b mi se o. B o b nb lti oko. k o k il fn mi w. K o re rr d r. M gbgb mi o, Ode , bb omo k ngbgb omo.

Ork para Oxssi ss ! rs da luta, irmo de gn Onr. ss, me proteja ! rs que tendo bloqueado o caminho, no o desimpede. Caador que come a cabea dos animais. rs que come ewa osooso. rs que vive tanto em casa de barro como em casa de folhas. Que possui a pele fresca. ss no entra na mata sem que ela se agite. Of a arma poderosa que o pai usa em lugar de espingarda. Ele atirou a sua flecha contra o fogo, o fogo se apagou de imediato. Atirou sua flecha contra o sol, O sol se ps. salvador, que salva seus filhos ! senhor do mrw pk ! Meu pai caador chegou na guerra, matou duzentas pessoas com uma nica flecha. Chegou dentro da mata, usou uma nica flecha para matar duzentos animais selvagens. Arrasta um animal vivo at que ele morra e o entrega no ojubo de gn. No me arraste at a morte. No atire sofrimentos em minha vida, com seu Of.

Od! Od! Od! Dentro da mata, ss que luta ao lado do caador para que ele possa caar direito. ss, o poderoso, que vence a guerra para o rei. Lutou com a feiticeira e venceu. ss, no brigue comigo. Vence as guerras para mim Quando voltar da mata, Colhe quiabos para mim. e, ao colh-los, tire seus talos. No se esquea de mim. Od, um pai no se esquece do filho.

Ork fn ss ba ss ba ss ba ologarare ba onibebe ba osolikere Ode ata matase Agbani nijo to buru Oni Ode gan fidija Mo jb se

Ork fn ss

Elogio para o esprito do Caador Eu elogio ao esprito do Caador Eu elogio ao esprito do Caador Eu elogio o que tem domnio nele mesmo Eu elogio o dono do banco do rio Eu elogio o mgico da floresta Caador que nunca falhou Esprito sbio que oferece muitas bnos Dono do papagaio guia ele para conquistar ao medo Eu o cumprimento se

Ork fn Lgn Ede Ganagana bi ninu elomi ninu A se okn soro sinsin Tima li ehin yeye re Okansoso gudugu Oda di ohn O ko ele p li aiya Ala aiya rere fi ow kan Ajoji de run idi agban Ajongolo Okunrin Apari o kilo k tmotmo O ri gb t sn li egan O t bi won ti ji re re A ri gbamu ojiji Okansoso Orunmila a wa kan m dahun O je oruko bi Soponna Soro pe on Soponna e ni hun Odulugbese gun ogi run

Odolugbese arin here here Olori buruku o fi ori j igi odiolodi O fi igbegbe l igi Ijebu O fi igbegbe l gbegbe meje Orogun olu gbegbe o fun oya li o Odelesirin ni ki o w on sila kerepa Agbopa sn kakaka Oda bi odundun Jojo bi agbo Elewa ejela O gbewo li ogun o da ara nu bi ole O gbewo li ogun o kan omo aje niku A li bilibi ilebe O ti igi soro soro o fibu oju adiju Koro bi eni l o gba ehin oko m se ole O j ile onile b ti re lehin A li oju tiri tiri O r saka aje o d lebe O je ow baludi O k koriko lehin O k araman lehin O se hupa hupa li ode olode lo jo p gbodogi r woro woro O p oruru si ile odikeji O k ara si ile ibi ati nyimusi Ole yo li ero O dara de eyin oju Okunrin sembeluju Ogbe gururu si ob olori A m ona oko ko n l A mo ona runsun rdenreden O duro ti olobi k r je Rere gbe adie ti on ti iye O b enia j o rerin sn O se adibo o rin ngoro yo

Ogola okun k ka olugege li rn Olugege jeun si okur ofun O j gebe si orn eni li oni O dahun agan li ohun kankan O kun nukuwa ninu rere Ale rese owuro rese / Ere meji be rese Koro bi eni lo Arieri ewo ala Ala opa fari Oko Ahotomi Oko Fegbejoloro Oko Onikunoro Oko Adapatila Soso li owuro o ji gini mu rn Rederede fe o ja knle ki agbo Oko Ameri ru jeje oko Ameri Ekn o bi awo fini Ogbon iyanu li ara eni iya ti n je O wi be se be Sakoto abi ara fini

Ork para Lgn Ede Um orgulhoso fica infeliz que um outro esteja contente difcil fazer um corda com as folhas espinhosas da urtiga Montado de cavalinho sobre as costas de sua me

Ele sozinho, ele muito bonito At a voz dele agradvel No se coloca as mos sobre o seu peito Ele tem um peito que atrai as mos das pessoas O estrangeiro vai dormir sobre o coqueiro Homem esbelto O careca presta ateno pedra atirada certeiramente Ele acha duzentas esteiras para dormir na floresta Acord-lo bem o suficiente Ns somente o vemos e o abraamos como se ele fosse uma sombra Somente em Orunmila ns tocamos, mas ele no responde Ele tem um nome como Soponna / difcil algum mau chamar-se Soponna Devedor que faz pouco caso Devedor que anda rebolando displiscentemente Ele um louco que quebra a cerca com a cabea Ele bate com seu papo numa rvore Ijebu Ele quebrou sete papos com o seu papo A segunda mulher diz ao papo para usar um pente (para desinchar o papo) Um louco que diz que o procurem l fora na encruzilhada Aquele que tem orquite ( inflamao dos testculos) e dorme profundamente Ele fresco como a folha de odundun Altivo como o carneiro Pessoa amvel anteontem Ele carrega um talism que ele espalha sobre o seu corpo como um preguioso Ele carrega um talism e briga com o filho do feiticeiro dando socos Ele veste boas roupas Com um pedao de madeira muito pontudo ele fere o

olho de um outro Rpido como aquele que passa atrs de um campo sem agir como um ladro Ele destroi a casa de um outro e com o material cobre a sua Ele tem olhos muito aguados Ele acha uma pena de coruja e a prende em sua roupa Ele ciumento e anda "rebolando" displicentemente Ele recolhe as ervas atrs Ele recolhe as ervas atrs Ele anda "rebolando" desengonado para ir ao ptio interior de um outro A chuva bate na folha de cobrir telhados e faz rudo Ele mata o malfeitor na casa de um outro Ele recolhe o corpo na casa e empina o nariz O preguioso est satisfeito entre os passantes Ele belo at nos olhos Homem muito belo Ele coloca um grande pedao de carne no molho do chefe Ele conhece o caminho do campo e no vai l Ele conhece o caminho runsun redenreden Ele est ao lado do dono dos obi e no os compra para comer O gavio pega o frango com as penas Ele briga com qualquer um e ri estranhamente Ele tem o hbito de andar como a um bbado que bebeu Sessenta contas no podem rodear o pescoo de um papudo O papudo come no inchao de sua garganta Ele quebra o papo do pescoo daquele que o possui Ele d rapidamente crianas s mulheres estreis Ele guarda seus talisms numa pequena cabaa A noite coisa sagrada, de manh coisa sagrada /

Duas vezes assim coisa sagrada Rpido como algum que parte A proibio do pssaro branco o pano branco Ele mexe os braos fantasiosamente Marido de Ahotomi Marido de Fegbejoloro Marido de Onikunoro Marido de Adapatila Bem desperto, ele acorda de manh j com o arco e flecha no pescoo Como um louco ele se debate para colocar os joelhos no cho, como o carneiro Marido de Ameri que d mdo Leopardo de pele bonita Ele expulsa a infelicidade do corpo de algum que tem infelicidade Assim ele diz e assim ele faz Orgulhoso que possui um corpo muito belo

Ork fn Oya Ajalaiy, ajalorin, fn mi ire ba Oya AJALAIYE AJALORUN, FUN MI GBOGBO IRE IBA Yansan Ajalaiye, ajalorun wi wini Bem ma yansan se

Ork para Oya Os ventos da terra e o cu me do fortuna boa Eu elogio o filho da me dos nove Os ventos da terra e o cu me do fortuna boa Eu elogio o esprito do vento Os ventos da terra e o cu so maravilhosos Sempre haver a me dos nove Ax

Ork fn Sng KA'WO KA'BIYESILE ETALA MO JUBA GADAGBA MI JUBA OLUOYO ETALA MO JUBA GADAGBA MO JUBA OVA KO SO ETALA MO JUBA GADAGBA MO JUBA se

Ork para Sng Eu cumprimento o rei 13 vezes eu o cumprimento a voc Chefe do buraco (vulco) 13 vezes eu o cumprimento a voc O chefe que no morreu

13 vezes eu o cumprimento a voc Ax

Ork fn sun ba sun sekese ba sun olodi Latojoki awede wemo ba sun ibu kole Yeye kari Latokoko awede wemo Yeye opo O san rere o se

Ork para sun Eu elogio a deusa do mistrio, esprito que limpa de dentro para fora, Eu elogio a deusa do rio Esprito que limpa de dentro para fora Eu elogio a deusa da seduo Me do espelho Esprito que limpa de dentro para fora Me da abundncia Ns cantamos seus elogios Ax

Ork fn sun Obnrin b oknrin n sun A j sr b g. Yy olomi tt. Opr j bri kalee. Agb obnrin t gbogbo ay n'pe sn. b Snpnn j ptk. O b algbra ranyanga dde.

Ork para sun sun uma mulher com fora masculina. Sua voz afinada como o canto do ega. Graciosa me, senhora das guas frescas. Opr, que ao danar rodopia como o vento, sem que possamos v-la. Senhora plena de sabedoria, que todos veneramos juntos. Que como ptk com Xapan. Que enfrenta pessoas poderosas e com sabedoria as acalma.

Ork fn Oba Ob, Ob, Ob. Ojw rs, Eket aya Sng. O tor ow,

O kol s gbogbo ara. Olkk oko. A rn lgnj pl won aj. Ob ansru, aj jewure. Ob k b'ko d kso, O dr, b sun roj obe. Ob fiy fn ap oko r. On wun un ju gbogbo ar yk lo. Ob t mo ohn t dra.

Ork fn Ob Ob, Ob, Ob. Orix ciumento, terceira esposa de Xang. Ela, que por cimes, fez incises em todo corpo. Que fala muito de seu marido, que anda nas madrugadas com as aj. Ob paciente, que come cabrito logo pela manh. Ob no foi com o marido a Koso, ficou para discutir com Oxum sobre comida. Ob valoriza os braos do marido, diz que a parte de seu corpo que ela prefere. Ob sabe o que bom.

Ork fn Oldmar ba Oldmar ba rnml ba gn rs Il

ba Irnmal ba Ile Ogeere afoko yeri ba atiyo Ojo ba atiwo run ba F'olojo oni ba gun Il ba Agba ba Bblrs ba Omo rs ba Omode Awa Egbe Odo rnml juba O, Ki iba wa se T'omode ba juba baba re, agbe'le aye pe Ada se nii hun omo ba kii hun omo eniyan Akoogba kii hum oloko Atipa kii hun oku Aso funfun kii hun olorisa Kaye o-ye wa o Ka riba ti se Ka, ma r'ija Omo araye O Ka'ma r'ija eleye O Ajuba O! A juba O!! A juba O!!! se Ork para Oldmar Eu sado Oldmar, Deus maior Eu sado rnml Eu sado gn, o dono da casa Sado os Irnmal, os rss Sado a terra Sado o dia que amanhece Sado a noite que vem Sado o dono do dia E sado o gn da casa, nosso ancestral

Sado os velhos sbios Sado o pai-de-santo Sado os filhos-de-santo Sado as crianas Ns, que cremos em rnml, saudamos e esperamos que Ornml oua nossa saudao O filho que reverencia seu pai tenha longa vida e por nada sofrer Que a nossa saudao a ns poupe sofrimentos Que as plantas boas no falhem ao agricultor Que aos mortos no falte sepultura Que a rsl no falte o pano branco Para que o mundo nos seja bom Que nossos caminhos se abram Que no vejamos a discrdia dos povos sobre a terra Nem a obra das feiticeiras Ns saudamos, saudamos, saudamos Ax

Ork fn Obliy

RS Jngbn Abt, Ar B Ew Aj. RS T Nm Omo M y B Obliy B M Won Tn O Tn L Sr Lo M Bb

RS B j Obliy Mo Il Os, O Mo Il j O Gb Os Lj Os Kn Fnrnfnrn. O Pa j Ku kan Soso RS Jngbn Obliy A M Ni Ton Ton Obliy S Od Re Hn M K Ndi Olw K Ndi Olomo. se

Ork para Obliy

rs forte Abt que floresce como as folhas de aj.

rs que pune a me junto com o filho Depois que Obliy acabar de peg-los Poder ir pegar o Pai. rs igual ao feitio. Obliy conhece tanto a casa do feiticeiro, quanto a casa da bruxa Desafiou o feiticeiro O feiticeiro correu desesperado. Matou todas as bruxas e s permitiu que uma sobrevivesse rs forte Obliy que faz as pessoas perderem a voz Obliy abra seu od para mim para que eu tenha prosperidade para que eu tenha muitos filhos. Assim seja, assim seja, assim seja.

Ork fn sl Obanla o rin n'eru ojikutu s'eru. Ob n'ille Ifon alabalase oba patapata n'ille iranje. O yo kelekele o ta mi l'ore. O gba a giri l'owo osika. O fi l'emi asoto l'owo. Oba igbo oluwaiye re e o ke bi owu la. O yi ala. Osun l'ala o fi koko ala rumo. Ob igbo. K rs-nl Ol tles, a gbnon ddn l. N Ibod Y, K S sn, Bni K S ru. K S tt, Bni K S Ooru. Ohun sri Kan K S N Ibod Y. Ohun Gbogbo Dr Kedere Nnu ml Olrun. ynm K Gb Ogn. knlyn un N dyb. dyb Ni dy Se.

Ork para sl Rei das roupas brancas que nunca teme a aproximao da morte. Pai do Paraso eterno dirigente das geraes. Gentilmente alivia o fardo de meus amigos. D-me o poder de manifestar a abundncia. Revela o mistrio da abundncia. Pai do bosque sagrado, dono de todas as benes que aumentam minha sabedoria. Eu me fao como as Roupas Brancas. Protetor das roupas brancas eu o sado. Pai do Bosque Sagrado. Que o Grande rs, Senhor da sola dos ps, guie-nos aos benefcios da riqueza! Aqui a porta do Cu, nela pode-se entrar de dia e de noite. Nela no h frio, e tambm no h calor. Aqui, na porta do Cu, nada segredo. E nela todas as coisas permanecero claras diante da luz de Deus. Que o destino no nos faa usar

remdios. Que as pessoas adorem de joelhos as coisas do Cu, para encontrar coisas boas na Terra. Que as coisas boas sejam sempre encontradas na Terra.

Ork fn rnml rnml Ajana Ifa Olokun A Soro Dayo Eleri Ipin Ibikeji Eledunmare rnml Akere Finu Sogban A Gbaye Gborun Olore Mi Ajiki Okitibiri Ti Npa Ojo Iku Da Opitan Ife rnml O Jire Loni Tide Tide rnml O Jire Loni Bi Olota Ti Ni Nile Aro Ka Mo E Ka La Ka Mo E Ka Ma Tete Ku Okunrin Dudu Oke Igbeti rnml O Jire O Ifa Iwo Ni Ara Iwaju Ifa Iwo Ni Ero Ikehin Ara Iwaju Naa Lo Ko Ero Ikehin L'ogbon Ifa Pele O Okunrin Agbonmiregun Oluwo Agbaye Ifa A Mo Oni Mo Ola A Ri Ihin Ri Ohun Bi Oba Edumare rnml Tii Mo Oyun Inu Igbin Ifa Pele O, Erigi A Bo La Ifa Pele O, Okunrin Dudu Oke Igbeti Ifa Pele O, Meretelu Nibi Ti Ojumo Rere Ti Nmo Wa Ifa Pele O, Omo Enire Iwo Ni Eni Nla Mi Olooto Aye Ifa Pele O, Omo Enire Ti Nmu Ara Ogidan Le Oyin Tori Omo Ro O Sa Wo Inu Koko Igi Ede Firifiri Tori Omo Re O Sa Gun Oke Aja rnml Ti Ori Mi Fo Ire rnml Ta Mi Lore A Gbeni Bi Ori Eni A Je Ju Oogun Lo Ifa O Jire Loni O Ojumo Rere Ni O Mo Ojo If Ojumo Ti O Mo Yi Je Ki O San Mi S'owo Je Ki O San Mi S'omo Ojumo Ti O Mo Yii Je O San Mi Si Aiku rnml Iba O O Ork para rnml O Testemunho Do Destino O Vice Do Pr-Existente rnml, Homem Pequeno, Que Usa O Prprio Interior

Como Fonte De Sabedoria Que Vive No Mundo Visvel E No Invisvel O Meu Benfeitor, A Ser Louvado Pela Manh O Poderoso Que Protela O Dia Da Morte O Historiador Da Cidade De Ife rnml, Voc Acordou Bem Hoje? Com Ide rnml, Voc Acordou Bem Hoje? Da Mesma Forma Que Olota Acorda Na Casa De Aro Assim Louvo Suas Origens Em Ado Quem O Conhece Est Salvo Quem O Conhece No Sofrer Morte Prematura O Homem Baixo Do Morro Igbeti rnml, Voc Acordou Bem? Ifa, Voc A Pessoa De Frente If, Voc A Pessoa De Trs Quem Vai Na Frente Que Ensina A Sabedoria Aos Que Vem Atrs If, Saudaes O Homem Chamado Agbonmiregun Oluwo Do Universo If, Que Sabe Sobre O Hoje E O Amanh Que Ve Tudo, Que Est Aqui E Acol Como Rei Imortal (Edunmaree) rnml, Graas A Seus Muitos Conhecimentos, Voc Quem Sabe A Respeito Da Gestao Do Igbin Ifa, Saudaes! Erigi A Bo La, Que Ao Ser Venerado, Traz A Sorte Saudaes A Ti, Homem Baixo Do Morro Igbeti Ifa, Saudaes A Ti, Meretelu De Onde Vem O Sol. De Onde Vem O Melhor Dia Para A Humanidade If, Saudaes! Voc O Meu Grande Protetor Aquele Que Diz Aos Homens A Verdade If, Saudaes A Ti, Enire! Que Faz Forte O Corpo A Abelha, Por Seu Filho, Correu Para Dentro Da Colmeia O Esperto Rato Ede, Por Seu Filhote, Subiu Ao Forro Da Casa rnml, Fale Bem Atravs Do Meu Or rnml, Me Abenoe Voc, Que Como O Ori De Uma Pessoa, Assim A Apoia Cuja Fala Mais Eficiente Do Que A Magia Voc, Que Sabe O Que Acontecer Hoje E Amanh Oh If, Voc Acordou Bem Hoje? Vem O Dia Com Bom Sol If, Neste Dia Que Surgiu Favorea-me Com Prosperidade Favorea-me Com Fertilidade Que Este Dia Me Seja Favorvel Em Sade E Bem Estar Que Este Dia Me Seja Favorvel Em Longevidade

Ork fn Ibeji B'eji B'eji're B'eji B'eji'la B'eji B'ejiwo ba omo ire se Ork para Ibeji Dar a luz aos gmeos traz fortuna boa Dar a luz aos gmeos traz abundncia Dar a luz aos gmeos traz dinheiro Elogiar as crianas das coisas boas Ax

Ork fn Yemonj Igberi de Ogun Asaba Ogun yakun ela esan Olimo Ogun iya kere Oniro Asesu Ogun onyon de Ayifo

Opeki de Ofiki Ibu gba nyanri Alaro de Ibu Olosun Ogaga Yeye

Ork para Yemonj

Ogun Asaba (rio) Rio de Ogun em nove partes Dono da folha de palma Rio de Ogun, me pequena de Oniro, Asesu (Um caminho de Yemoja) Ogun Ayifo Rio que tem peitos Fluxo que leva areia

Fluxo ndigo Barcos fluem Me Ogaga

Ork fn Yemonj Yemoja atara magba (Elogie nome) Ayaba ti gbe ibu omi Rainha que vive nas profundidades da gua Yemoja igbe di oju ona Yemoja alisa arbusto em caminho-superfcies Yemoja em je oti pagogo oju akagba Yemoja se inclina em na beira-mar, enquanto tomando um gole de efervescncia Um gbo ni se oba ma kase Ela espera sentado, at mesmo na presena de um rei. Yemoja um wo'lu de iji de lobi Elevaes de Yemoja, remoinho quando tornado entra no pas;

Um pekoro yi ilu kaa Ela muda a cidade Awoyo, Awoyo je'le je l'odo, Awoyo, Yemoja come na casa como tambm no rio Iya olo oyon oruba Me de peitos chores Ela cultivou uma moita sobre o negcio privado dela Obo de Abi ni orun bi egbe isu divertido E est apertado como um inhame secado Onilaiye de Okun um bi de enia de san Rainha fundo-inchando do mundo, ela cura como medicamento; Olokun de Arugbo Dono de mulher mais velho do mar Fere obirin aji fon ni lara oba Flauta-menina que toca para o despertar de reis Obirin pepe li gba eni gbe ilekile Mulher que suavemente agenta o nadador para

descansar em algum lugar Ko je dahun ni ile Ela no deseja responder em terra Oju omi ni je ni koro Ela fez isto depressa superfcie da gua

ISURE RS S IBA S LA ALU S, G ONIILU ATBJAYE, ELESO GN OTL LGN, ALGADA Y, OROKO-NI-OJO-EBO-LE, S TBIRGBONGBON, ABNIJW-KUMO, S, OLAFE, ASENI-BNI DR, S, IWO LO SE BABALAWO,

OJ MTDNLGN L GB D OYA, S, MA SE MI, OMO LMIRN NI O SE, S, MA SE MI LU ENA, MA SE ENIA LUMI, S, KI NKAN MA SE OMO MI, S, KI NKAN MA SE AWON ARA ILE MI, MA JEKI A RI J RE, WO LO SE OBA T WON TI YO LYE, WO LO SE IYAWO, TI O FI KO OKO RE SILE, S MA SE MI, OMO LMRN NI O SE. WO LO SE ENIA TO FI BINU SOKU, WO LO SE ENIA TO DI KO SD, S MA SE MI, OMO LMRN NI O SE. BKN PUPO NI EMI FE LODO RE. S, WO NI ILERA, ABO, IGBEGA, IRE, R BEM LWO RE, JW KI O WA FUN MI NI NKAN WONYI. S ELEGBARA, GBO MI KKA.

S MA SE MI, OMO LMRN NI KI O SE. ASE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE ASE. s eu te sado. s homem forte na cidade, pessoa suficiente para ficar no lado em toda a vida. Pessoa que tem frutas medicinais. Voc que monta cavalo de banheiro para entrar no quarto, voc que tem medicina forte. Voc uma pessoa que vai embora quando o sacrifcio ficou estragado. Voc que acha um basto para aquele que briga. s, o apitador que d danos na gente, ainda simpatiza conosco. s, voc quem provocou Babalwo e fez ele ficar na casa de Oya por dezessete dias. s, no me faa mal no filho do outro. s, no me provoca contra qualquer pessoa e no provoca as pessoas contra mim. s, para nada acontecer para os meus filhos. s, para nada acontecer para minha famlia.

No deixa ver a sua raiva, voc quem provocou o rei para sair do trono. Voc quem provocou a esposa a deixar seu marido. s no faa mal, faa mal no filho do outro. Eu quero prosperidade de voc, s, voc que o dono de sade, proteo, Promoo, bondade e prosperidade, por favor, me d tudo isto. s Elegbara (Senhor do poder), me ouve depressa, s, no me faa mal, faz mal nos filhos dos outros. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS GN IBO GN LAKAYE OSIMOLE GN PELO O, EDUN OL IRN, GN OKUNRIN GN.

ENII TI SOMO ENA DOLL, GBGB NI O GBE MI BI O TI GBE AKINORO TI O LI KOLE OLA FUN, GN A WOO ALAKAIYE, OSIN IMOLE, EGBE LEHIN ENI ANDA LORO. GN GBE MI O, GN MA PAMI, OMO LMRN NI K O PA. GN, EMI BERU RE GN SO MI DI OLOWO, SOMI DI OLORO, LA ONA IRE FUN MI, ONA ANU ATI ONA ORO, IWO NI OLONA OLA, TORIBE KI O WA LA ONA OLA FUN MI. KI O SI MAA DA ABO RE BOMI TITI LAI. SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE gn, eu te sado. Dono da matria de ferro, gn da guerra,

Voc que torna as pessoas sejam ricas, gn me enriquea como voc enriqueceu Akinoro e fez ele um homem eminente, gn, o homem forte do mundo, o maior no mundo, Voc que protetor daqueles que so feridos. gn, eu tenho medo de voc, gn me torna rico, me torna prspero, Favor gn, abre o caminho de bondade, ajuda e da prosperidade, Voc o dono das riquezas, Assim, me abre o caminho da prosperidade. Para que voc me proteja para sempre. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS SS IBA ODELADE SS ODE AMOJI ELERE, OTITI, AMI-ILU-WO-BI OJO,

ARI-SOKOTO-PENPE-GBON-ENI OLA IKIRE. BO BA GBO, MA DA MIRAN SI. ALAJA, AMU OWEMU-OBO, BABA MI FIKIFIKI EKUN, AKO ORU, ONILE IKU, MAA JE KI NRI O, ASINDELE LAA SINMO ENI, JOWO DABO BO MI, MAA JEKI OMO WON MI MAA JEKI OMO WON MI WA FUN MI NI ALAFIA, EMI BE O, WA SO IBANUJE MI DAYO, FUN MI NI ABO RE TO NI WA SOMI DI OLORO. SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE ss eu te sado. Ode Amoji Elere,

Pessoa forte que sacode a cidade, Pessoa que veste bermuda nas estradas molhadas da cidade do Ikire, Se forem rasgadas, ele tem outras, Od que tem cachorros que matam owe (um animal) e os macacos, Meu pai, o forte leopardo, que no tem medo de madrugada, Voc que guarda morte em casa, favor no me deixe ver voc de mau humor, Voc que proteja seus filhos, Favor me proteja, No deixa faltar filhos, Me d a paz, Eu te peo, torna minha tristeza em alegria, Me d a sua forte proteo e que torne prspero. Ax do Deus Supremo Beno do Deus Supremo.

ISURE RS OSONYIN

IBA OSONYIN ESINSIN ABEDO KINNIKINNI, AKEPE NIGBA ORAN, ELESE KAN JU ELESE MEJI, EWE GBOGBO KIKI OOGUN, EWE A JE, OOGUN A JE FUN MI LONI EMI FE IRE RE, OSONYIN JOWO FUN MI NIRE, FUN MI NI OLA, WA WO MI SAN, KI O SI FUN MI NI AABO. ORO ATI ALAFIA. SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. snyn eu te sado. Pessoa que tem fgado e come cristal, Pessoa que a gente chama nas dificuldades,

Pessoa de uma s perna, e que mais forte do que aqueles com duas pernas, Para voc todas as folhas so medicinais, As folhas vo funcionar para mim, Hoje eu quero a sua bondade, Me d a honra, Venha me curar, Para que voc me d proteo, prosperidade e paz. Ax do Senhor Supremo Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS BLUIY IBA OBA OLUWAIYE FARORO, ONI-WOWO-ADO, ARUNMOLOOFUN DANU, AJE-IGBA-OOGUN MAKUU, OBA EMITOTO, OBA EMILARE, OBA EMITOTO LAAPE IF OBA EMILARE LAAPE ODU,

IWO OBALUWAIYE, IWO LO FI AWON ORISA MOKANLENIRUNGBA TI BEM LODE ISALAYE JE OYE WA FI EMI NAA JOYE LODE AIYE ISALAYE, KI NRI JE, KI NRI UM IDAKUDA NI KOO MA LO DA AWON OTA MI, MAA JEKI NRI IKU, MA JEKI NRI ARUN, MAA JEKI NRIKI OMO, IKU AYA, IKU OKO, AGAN TI O RI BI FUN LOMO KI ABOYUN BI TIBI TIRE, KI OPO ILE KIRI MOLE, OBALUWAIYE, JEKI MBIMO, KI O TO DI ODUN TO MBO, TO BA FUN MI LOMO ATI OWO, EMI O FUN O NI EWURE. OBALUWAIYE, FUN MI NI ALAFIA, FUN MI NI ILOSIWAJU ATI IRE RE, ALUJOGUN GBA MI JOWO WO MI SAN, MA JEKI NRI IJA RE,

KI NKAN MA SE MI. SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. Eu te sado Oblaiy. Faroro, voc que tem muitas cabaas pequenas cheias de medicinas e pessoa quem faz medicina das pessoas ineficaz Voc que come veneno que no tem efeito sobre voc, O deus de Emitoto, deus de Emilare, O deus de Emitoto o nome dado ao If, O deus de Emilare o nome dado ao Od, Voc, Oblaiy quem coroa todos os duzentos e um rss que residem no mundo, Favor, me coroa tambm neste mundo, Fornea-me todos os materiais de bem-estar, Cria confuses com os meus inimigos, Me proteja da morte e doenas, Proteja meus filhos,esposa, marido da morte D filhos para quelas que ainda no tem

Faz que aquelas grvidas Ter seus partos sem problemas, No deixe o esprito do mau entrar na minha casa Oblaiy, faz que eu tenha filho antes do final do prximo ano, Se voc me der filho e dinheiro, matarei a cabra para agradar. Oblaiy, me d a paz, Me d progresso e bondade. Alujogun, me salva, Favor me curar de qualquer que pode me afligir, No deixe me ver sua raiva, e que nada acontea comigo. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS SNG IBA OLUKOSO LALU

ALAAFIN, KINUN BU, A AS, ELEYNJU OGUNNA, OLUKOSO LALU A RI IGBA OTA, SEGUN, EYITI O FI ALAPA SEGUN OTA RE, KABIYESU, ASANGUN DEYINJUM ONIGBEE A NSURE FUN, ALEDUN-LABAJA, ASA-NLANLA-ORI-PAMO, ABA-WON-J-M-JEBI A LAPA-DUPE OBAKOSO, MA JEKI NRI IBANUJE, JOWO MA LU MI PELU OSE RE, MA JEKI NRI AISAN, OKO ABEGBE (OSUN), BA MI SEGUN OTA MI, AWON OTA MI KO NI ROJU SOJU,

SNG, MA PAMI, MA PA ENIA SI MI LORUN, AKOGBONNA KALU, MAA BA MI J, MA JEKI NRI IJA RE, MA JEKI NDARAN IJOBA, MA JEKI NRI EJO, MA JEKI ODO O GBE MI LO, MA JEKI NKU IKU INA, MA JEKI R PA MI, MA JEKI OWO KA O TE MI. BAMA SEGUN OTA MI, BAMI SEGUN OTA MI, MA JEKI NRIN FE SE SI, MA JEKI NSORO FENU KO. OBAKOSO PESE OWO PUPO FUN EMI OMO RE, ONIBON ORUN, JOWO PUPO FUN EMI OMO RE, ONIBON ORUN, JOWO MAA WA PELU MI TITI TI. SE TI ELEDUNMARE

ELEDUNMARE SE. Sng eu te sado. Alaafin que ruge como leo e as pessoas fogem, Pessoa cujos olhos brilham como tigrem Olukoso, da cidade. Voc que usa centelhas de cartuchos para vencer seus inimigos na guerra, Voc usou pedaos de parede para destruir seus inimigos, Kabiyesi (eu honro voc) Pessoa que forte at nos olhos, Dono de matagal de quem as pessoas tem que fugir, Pessoa que suas marcas faciais so ntidas como trovo, Voc que tem controle sobre as cabeas das pessoas importantes, Pessoa que briga com as pessoas e ainda fica inocente, Pessoa que mata e a famlia da vitima ainda agradece, Obakoso no deixe me Ter tristeza, Favor no me bata com seu Ox,

No me deixe ficar doente, Marido de Agbegbe (sun), me ajude a derrotar meus inimigos, Meus inimigos nunca vo Ter paz, Sng no me mate e no me provoca a matar outras pessoas, Pessoa que causa confuses na cidade, no fique com raiva comigo, No me deixe ver a sua briga, No me deixe fazer qualquer coisa contra a lei, Me poupa de casos de justia, Me proteja de afogamento, Me proteja da morte de fogo, No me deixe morrer de raio, Me proteja das pessoas mas. Me ajuda a derrotar os meus inimigos, Me ajuda a proteger meus filhos, Seja o guia dos meus passos, No me deixa cometer as ofensas atravs das palavras

da minha boca. Obakoso, d muito dinheiro para mim, seu filho, Dono da trovoada no cu, favor fique no meu lado sempre. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS SUN IBA SUN ORE YEYE O SUN IWO WE OMO YE, OMI, ARIN-MA-SUN, YEYE WEMO YE GBOMO FUN MI JO, AYILA, GBA MI O, ENI A NI NII GBA NI, MO PE O SOWO, MO PE O SOMO, MO PE O SI AIKU, EMI, FE IYE, ATI ORO, ENITI NWA OMO KO FUN LOMO,

OMO DARADARA NI KI O FUN WON, SUN, TO MI SI ONA ORO ATI ALAFIA, SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE sun eu te sado sun, voc cheio de idias, Pessoa que nada consegue destruir, Pessoa que faz as coisas sem que seja questionada, Voc que no cansa de usar bronze ornamentais, Mulher forte que nunca seja atacada, Pessoa que sentou em cima da cesta na profundeza do rio, Ore yeye (me graciosa) Ore yeye imole (mo graciosa rs), Voc que acalma as crianas com o seu bronze ornamental, Voc que tem trono calmo, Me graciosa, a rainha do rio, Me graciosa,

sun me proteja e meu filho com o banho, Voc que d vidas s crianas, me d filhos para mim cuidar, Ayila (sun) me proteja, eu espero salvao de voc, Eu te chamo para Ter dinheiro e filho, Eu te chamo para no morrer, mas para Ter a vida e prosperidade. D filhos para quem precisa Ter, D eles filhos saudveis, sun, me caminhe para o caminho da prosperidade e a paz. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS OYA IBA OYA AYABA OBAKOSO, ODO KUN KO KUN, KO SI ENITI OYA KO LE GBE LO,

MAA JEKI ODO GBE MI LO, MAA JEKI NKU IKU INA, IYA MI BOROKINNI, JOWO EMI NFE ORO LATI ODO RE, EMI NFE ALAFIA, EMI NFE ILERA, EMI NFE ILOSIWAU, IYAWO ONIBON-ORUN, JOWO SOMI DI OLORO. SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. Oya eu te sado. Esposa do Obakoso (Sng). O rio enche ou no, no h ningum que Oya no leve, No deixe o rio me levar. No me deixe morrer afogado, No me deixe morrer no fogo,

Minha me bonita, Eu quero prosperidade de voc, Eu quero paz, Eu quero sade, Eu quero progresso, Esposa de dono da trovoada no cu (Sng), Favor, faa-me rico. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS YEMONJ IBA YEYE OMO EJA YEMONJA OOO, WA GBO EBE MI, IWO TI NFUN ENITI NWA OMO NI OMO, JOWO MO PE O, FUN MI NI OMO, SO MI DI OLORO, YOMONJ, YEYE AWON EJA,

FI ABO RE BO MI, KI IKU ATI ARUN MA WOLE TO MI WA. IYA MI, JOWO SO EKUN MI DAYO SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. Yemonj eu te sado Oua meu clamor, Voc quem dar filhos para quem quer, Por favor me d filhos, Me torna prspero, Yemonj, me dos peixes me proteja com a sua proteo, Para que a morte e doenas no entre na minha casa. Minha me, favor torne os meus choros e sofrimentos em alegrias. Ax do Senhor Supremo Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS IBEJ IBA RS RS IBEJ DAKUN DABO, MA JEKI A RI IKU OMODE, MA JEKI A RI IKU AGBA, ENITI O BI, MAA JEKI O SOKUN, MAA JEKI A KU IKU AIROTELE, FUN MI LOWO LATI SE NKAN GBOGBO, IWO TI O SO ALAKISA DI ALASO, JOWO SO AKISA MI DI ASO, IWO TO TI ESSE MEJEJI BE SILE ALAKISA, JOWO BE SILE MI, RS IBEJ, PELE O, EJIRE ARA ISOKUN, JOWO SO MI DI OLORO. SE ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. rs de Ibej eu te sado.

Favor, no deixe acontecer as mortes das crianas, No deixe acontecer a morte dos adultos, Quem tem para no chorar. No deixe acontecer a morte imprevista, Me d dinheiro para minhas necessidades. Voc que torna pobre o rico favor me torne rico. Voc que entrou na casa do pobre, favor entre na minha casa, rs Ibej, eu te sado, Ejire de Isokun, Favor tornar-me prspero. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE EGUNGUN IBA EGUNGUN ILE ILE MOPE O O, AKISALE MO PE O O,

ETIGBURE MO PE O O, ASA MO PE O O, ETI WERE NI TI EKUTE ILE, ASUNMAPARADA NI TIGI AJA EMI OMO RE NI MO PE O, JEKI NWA LAAYE, MAA JEKI NKU, MAA JEKI NRI IJA IGBONA, MAA JEKI NRI IJA GN, JOWO WA JEMI LONI, KI O FIRE FUN MI SE TI ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE. Egungun eu te sado. Terra te chamo, Akisale eu te chamo, Etigbure eu te chamo,

Asa eu te chamo, Rato de casa sempre alerta, Asunmaparada (uma espcie de animal) nunca seu lugar, Eu seu filho, esta chamando, Deixa me viver, No me deixa morrer, Me proteja da fria de gn, Oua meu clamor Para voc me dar bondade. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor Supremo.

ISURE RS RUNMILA IBA ORUNMILA RUNMILA IBA O O, ORUNMILA, ELERI IPIN, AJEJU OOGUN, ADUNDUN LAWO,

IF MO PE, ELA MO PE, IF, SOWO DEERE GBOBI RE, IYEROSUN NI ORUNMILA NJE, EKU MEKI, EJA MEJI NINU OBE RE, IF FUN WA LOMO SI, JEKI A LW LW, KI A BIMO O, KI ILE WA YI, KI ATUN KI DAADAA, ORUN LO MO ENITI YIO LA, A SE AIYE, SE ORUN, ELEERIN IIPIN, AJE-JU-OOGUN, IWO LALAWOYE O, BAMI WO OMO TEMI YE, AJE, WOLE MI, OLA JOKO TIMI, ORUNMILA O WA TO GEE, KI O MOWO IWARA MI KO MI, ORUNMILA IF OLOKUN, ASORAN DAYO, OLOORE AIKU JE JOOGUN, IREE MI GBOGBO NI WARA,

NI WARA. SE ELEDUNMARE ELEDUNMARE SE.

rnml eu te sado. rnml, testemunho do destino, que tem mais eficcia do que medicina, Pessoa de pele limpa, If eu te chamo, Ela eu te chamo, If abre as suas mos para aceitar meu ob de oferenda. rnml, voc como Iyerosun, Dois ratos, dois peixes na sua sopa, If deixa prosperarmos mais filhos, Deixa reconstruirmos nossas casas da melhor maneira. S o cu quem sabe quem ser salvo, Pessoa que vive no universo e no Cu, Pessoa que testemunha do destino e Pessoa que mais eficcia do que a medicina, S voc quem pode dar a vida para as pessoas;

D vida aos meus filhos, Prosperidade entra na minha casa, honra senta comigo, rnml, hora de voc me dar riqueza, rnml If, o dono do mar, que desvia fortuna para a alegria, Traga todas as minhas fortunas depressa. Ax do Senhor Supremo Beno do Senhor Supremo.

ISURE RSNLA IBA RS-NL OSEREMAGBO RS-NLA, RS-NIA, OBA PATAPATA TU BA WON GBE NI ODE IRANJE, RS-NLA, OGIRIGBANIGBO, ALAYE TI WON OBOMO-BORO-KALE, AYINMO-NIKIE, ADA-WON-LARO, RS-NLA, RS-NLA, RS ALASE,

IGAN BABA OYIN, ORERE YELU AGAN WO, ATU-WON-J-NIBITI-WON-LARO JAGUNJAGUN, OFIWA-IJA-WODO, O JAGUNJAGUN FIGBON WODO, ABOJU-BONIGBESE-LERU, ABISOKOTO-GBOSU-MEFA-NILE ALARO, ARO-GBAJAGBAJA-KO-LONA, ABUDI OLUKANBE, RS-NLA JOKO GBA MI, RS-NLA ENI A NI NI GBA NI, EMI KO MO NKAN, RSN-LA, JOWO SO MI DI ENI IYI, RS-NLA, MA FI OWO PON MI, RS-NLA, NA FI OMO PON MI LOJU, JOWO MA FI AISAN SE MI. MAA FI OWO PON MI LOJU, RS-NLA, MA FI IRE GBOGBO PON MI LOJU,

GBO IGBE MI. SE TI ELEDUNMARE. ELEDUNMARE SE. Oxal eu te sado Oxal, Oxal, um rei feroz aos; rss, Oxal que mora com os outros na cidade de Ode Iranje, Oxal, o maior e que tem o mundo e todos universos sob Ele, Senhor que tira pele das pessoas, Senhor que criou as pessoas corcundas e os paralticos, Oxal, Oxal, rs com autoridade, Voc precioso como mel puro, rs que d filhos aos que no tem, Senhor dispersa as pessoas onde eles esto tramando as maldades, O senhor dcil, Pessoa que quebra os braos das pessoas e cria os paralticos, rs Ogiyan, um guerreiro de respeito.

Voc que brigou na guerra e entrou no rio para lanar os bastes nos inimigos, Voc que Deus com a fora inesgotvel, Voc que arrasta seus inimigos com a corda para dentro do rio, Voc que seu rosto aterroriza um devedor, Pessoa que o macio como um elefante, Oxal, pr favor me salva, Oxal, pois no sei como eu posso me salvar, Oxal, por favor me faz um ser honrado, Oxal, no me faa sofrer com dinheiro, Oxal, no me faa sofrer com filhos, Favor, no me faa sofrer com doenas, No me faa sofrer com a prosperidade, Oxal, no me faa sofrer com todas as coisas boas, Oua meu clamor. Ax do Senhor Supremo. Beno do Senhor supremo. ORK TI YEWA

Ejo Ejo Ew (cobra , cobra Ew) Id Id Ew Ew (salve Ew) Ossumar olowo gbanigb ( salve Ossumar dono das riquezas imensas) Ossumar o njo nile (Ossumar est danando em nossa casa) Ew y mi oriss njo nile Ossumar ( minha me Ew est danando com Ossumar em nossa casa) Ew (salve Ew) Ew Ib re (Ew ns te saudamos) Ew mojub (Ew seja benvinda) Ew ja mi, ko ker, ko ker ( nossa me Ew no pequena) Orubat! ( ela imensa) ORK YMMI SRNG A Me Ancestral Universal

01 Okiti Kata, Ekn A Pa Eran M Ni Yan Olu Gbongbo Ki Osun Ebi Ej Gosun-gosun On Wo Ewu Ej Ko P Eni Ko Je Oka Odun A Ni Esin O Ni Kange Odo Bara Oto lu Omi a Dake Je Pa Eni Omo Opara Oga Ndanu, Sese Iba o ! Iba ym o ! NiMo Mo Je Ni Ko Je Ti Arun Emi Wa Foribale Fun Sese Olu idu Pe O papa Ele Adie Ko Tuka IyaTemi Mi Ni Bariba Li Akoko Emi Ako Ni Ala Mo Le Gbe Agada Emi A Wa Kiy Onile Ki Ile. b ym o ! As O ! 02 Il mopue o ! ym srng Mopue o ! du-Logboje Ib o ! Ib sa-iyeku kib odu ym srng Mojub Obinrin Lode Olo Gld Ib ym o ! Ohun abwi fun Agb Ni agb Ngbo Ohun aw fun Agb Ni agb Ngb

Ohun timow lonj os Ohun mof kose lon Je kori be e N orunk hiyn ym srng Olo hun la ! Olo kun la ! j oj m , baff Aki gbe pue rnml Ko gbehun Agbe As o ! 03 Ib ym o ! ym srng moki o ! E mapa mi E mapa mi E mapa mi Ibi rio ki gbe mi lo Ibi rio kigbe mi lo Ori, ki if un d, ki irigbin O tutu ki im mja lal odo Ibi rio kigbe mi lo As o ! VUNGI OU IBEJI

Vamos agora entrar numa grande brincadeira, mas falando seriamente! Vungi na nao Angola e Congo; ou Ibeji na Nao Ketu; o Orix Er, ou seja, o Orix criana. a divindade da brincadeira, da alegria; sua regncia est ligada infncia. Discute-se, ainda hoje, sobre os fundamentos deste Orix. Dizem que esto perdidos, pois trata-se de uma divindade rarssima e at mesmo pouco conhecida no Brasil. So gmeos, duplos e tm o sincretismo de Cosme e Damio; e Crispim e Crispiniano, to cultuado em terras brasileira. Vungi est presente em todos os rituais do candombl pois, assim com Exu, se no for bem cuidado, pode atrapalhar os trabalhos, com suas brincadeiras infantis, desvirtuando a concentrao dos membros de uma Casa de Santo. Vungi (ou Ibeji) o Orix da brincadeira infantil. Rege a alegria, a inocncia, a ingenuidade da criana. Sua determinao tomar conta do beb at a adolescncia, independentemente do Orix que a criana carrega. Vungi a brincadeira de roda, o pique-esconde, a travessura, a imitao de adulto, pela criana. tambm o moleque levado, teimoso, manhoso, malcriado, mimado, choro. a travessura csmica. Est presente entre ns, no esprito ativo de uma criana e at mesmo no adulto. Est tambm nos centros dos pssaros, nas evolues de um bando de aves.

Vungi e alegria, a felicidade, o contentamento, a formosura, o encantamento. o olho brilhante da criana, o sorriso infantil, o jeito meigo e travesso. o choro do beb. tambm a brincadeira sadia dos adolescentes. Companheiro inseparvel de logun-ed e Ew, formam um trio de muita baguna, de alegria, felicidade e, principalmente, beleza. Qualquer tipo de brincadeira infantil tem a regncia de Vungi, que ser sempre a essncia infantil, o jeito que Olorun criou, especialmente para a criana. Vungi ento o comeo, o engatinhar, o primeiro passinho. Rege a beleza da vida e est presente nas flores, principalmente, proporcionando o perfume e encanto. Vungi tudo isto e muito mais daquilo que conhecemos como criana. Cada um de ns teve Vungi bem prximo pois, um dia, fomos crianas. E podemos dizer que, cada vez que avistamos uma flor, sentimento o seu perfume, estamos em contato com Vungi. Cada vez que vemos uma criana dormindo, brincando, cantando, estamos em contanto com Vungi. Cada vez que nos pegamos cantando e vivendo alegremente, estamos em contato direto com Vungi. Cada vez que reparamos que estamos vivos, felizes e dispostos a transmitir esta alegria, somos Vungi! Poderia falar da Mitologia de Vungi, mas creio no ser necessrio, pois seria e repetio de episdios que ns, seres humanos, vivemos quando crianas.

Se voc quer realmente conhecer lendas sobre Vungi, feche os olhos, lembre-se de sua infncia, procure lembrar-se de uma felicidade, de uma travessura, e voc estar vivendo (ou revivendo) uma lenda destes Orixs, pois tudo aquilo que de bom nos aconteceu quando em nossa vida infantil foi gerado, regido e administrado por Vungi. Portanto, ele j viveu todas as felicidades e travessuras que todos ns, seres humanos, vivemos. A lenda, a historia de Vungi, acontece a cada momento feliz de uma criana. Ao menos para manter viva este to importante Orix, procure dar felicidade e uma criana. Faa voc mesmo (ainda que leigo no Culto) o encantamento de Vungi. fcil: faa gerar dentro de si a felicidade por estar vivendo. Transmita essa felicidade, contagie o seu prximo com ela. Encante Vungi, com a magia do sorriso, com amor de uma criana. E seja Vungi, feliz!

Lenda Abaixo colocarei uma lenda sobre Ibejis: Oi andava pelo mundo disfarada de novilha. Um dia Oxossi a viu sem a pele e se apaixonou Casou-se com Oi e escondeu a pele da novilha, para ela no fugir dele.

Oi teve dezesseis filhos com Oxossi. Oxum, que era a primeira esposa de Oxossi e que no tinha filhos, foi quem criou todos os filhos de Oi. O primeiro a nascer chamou-se Togum. Depois nasceram os gmeos, os Ibejis, e depois deles, Ido. Nasceu depois uma menina Alab, seguida do menino Odob. E depois os demais filhos de Oi e Oxossi. Os meninos pareciam-se com o pai, as meninas, com a me. Oi tinha os filhos que Oxum criava e assim viviam na casa de Oxossi. Um dia as duas mes se desentenderam. Oxum mostrou a Oi onde estava sua pele. Oi recuperou a pele de novilha, reassumiu sua forma animal e fugiu. OXUMAR

Oxumar o Arco ris, sinal de bons tempos, de bonana. o Orix da riqueza, do dinheiro, chamando carinhosamente de o banqueiro dos Orixs. a cobra sagrada Dan. Orix da prosperidade, da fartura, do lucro. O homem, que vive atrs do dinheiro, que trabalha para ganhar seu sustento, no pode imaginas, s vezes, que tem esta fora da Natureza diariamente ao seu lado. Oxumar esta presente praticamente em todos os momentos de nossa vida, pois tudo gira em torno do dinheiro. Oxumar est presente nas negociaes, no pagamento de contas, no recebimento de um prmio, na compra, nos negcios envolvendo gastos, lucros e despesas. Est presente nos bancos, nas financeiras, enfim, nos lugares onde se manuseia dinheiro. Oxumar o perde/ganha do homem. a felicidade de receber uma quantia e a tristeza de perder outra. o elemento das grandes negociaes, da aposta. Seu encanto est no tilintar das moedas.

tambm o Orix das prosperidades, da fartura, da abundncia. por isso que aqueles regidos por Oxumar sempre esto bem e vida. Para eles o dinheiro no e problema. Gastam e ganham demais e esto sempre com os bolsos cheios. Oxumar aquele que sabe fazer negcios. Quando se vai fechar um contrato, fazer uma compra, uma proposta, vender algo invocamos Oxumar para nos orientar, pois ele o Orix que sabe negociar. ele que sabe pechinchar, tratar, comprar e vender. Oxumar tambm a beleza das cores. o arco-ris, que vai colorir o cu, anunciando coisas boas. o fenmeno que vai gerar o colorido do cus. a beleza da cor, a hipnose da cobra, a felicidade do lucro.

Mitologia Irmo gmeo de Ew e tendo com irmos mais velhos Osse e Obalua - todos filhos de Nana Oxumar sempre foi frgil, franzino, mas dotado de grande inteligncia e capacidade. Um dia, viu-se frente frente com Olokun pai de Iemanj, que perguntou-lhe como poderia achar pedras brilhantes, preciosas. Oxumar pensou, pensou e respondeu ao Senhor do oceano: - Meu rei, se quer as pedras preciosas, preciso que faa um investimento e me d seis mil bzios (moeda

corrente na frica antiga). Respondeu Olokun - Eu lhe dou! E Oxumar apontou para a prpria casa de Olokun, o mar, explicando-lhe que nas partes rasas poderia encontrar o que procura. As pedras, nos pontos mais rasos do mar, brilhavam com a luz do sol. Olokun ficou to feliz que, alm do pagamento dos seis mil bzios, ainda deu a Oxumar a capacidade de transformar-se em serpente e poder, com a ponta do rabo, tocar a terra e com a cabea tocar o cu. Com tal poder, Oxumar transformou-se em serpente, esticou-se at a ter de Olorun, no cu e com os seus mil bzios falou ao Criador: - Pai, cheguei at o Senhor. Tive que esticar-me demais, para pedir-lhe ajuda, para fazer de mim aquele que tem capacidade de dobrar tudo o que tem. E Olorun dobrou o nmero de bzios de seis para doze mil. Da para frente, Oxumar passou a ser consultado sobre os grandes negcios dos Orixs. Principalmente Xang, que fez dele seu consultor, seus grande conselheiro, aumentando sua riqueza de deus do trovo, ao mesmo tempo em que a do prprio Oxumar. E este poder de se transformar em serpente e ir at o cu, originou uma saudao em forma de Orik, muito

bonito, que diz: - Oxumar ego bejirin fonn diw. O Arco-ris que se desloca com a chuva e guarda o fogo no punho. Dados Dia: tera-feira; Data: 24 de Agosto; Metal: ouro e prata mesclado; Cor: amarelo mesclado com verde ou amarelo pintado com preto; Partes do corpo: espinha dorsal, sistema nervoso e sistema neurovegetativo. Comida: ovos cozidos com azeite de dend, farinha de milho e camaro seco; Arqutipo: desconfiados e trados, observadores, pessoas que desejam ser ricas, pacientes e perseverantes nos seus empreendimentos e que no medem sacrifcios para atingir seus objetivos. Com sucesso tornam-se facilmente orgulhosos e pomposos, gostam de demonstrar sua grandeza recente, mas estendem a mo em socorro quando algum precisa. Smbolos: duas serpentes de ferro OXOSSI

Oxossi o Orix da caa, chamando muitas de Ode Waw, ou seja, caador dos Cus. a divindade da fartura, da abundncia, da prosperidade. Em seu lado negativo, porm, pode ser tambm o pai da mingua, da falta de proviso. Suas principais caractersticas so a ligeireza, a astcia, a sabedoria, o jeito ardiloso para faturar sua caa. um Orix de contemplao, amante das artes e das coisas belas. Como todos os outros Orixs, Oxossi tambm est no dia a dia dos seres vivos, convivendo intimamente com todos nos. Dentro do culto, ele o caador do Ax, aquele que busca as coisas boas para uma Casa de Santo, aquele que caa as boas influncias e as energias positivas. No dia a dia, encontramos o deus da caa no almoo, no jantar, enfim, em todas as refeies, pois ele que prov o alimento. Rege a lavoura, a agricultura, permitindo bom plantio e boa colheita para todos Oxossi, no Brasil, tem essa regncia, no lugar de Orix Ok. Senhor da agricultura, todavia Orix Ok no cultuado em terra brasileiras, pois seu fundamento no

atravessou o oceano. Oxossi a semente, o vegetal em ponto de colheita. a fartura, a riqueza, a carne que o homem consome. Oxossi tambm esta ligado s artes. Todo tipo de arte. Ele est presente no ato da pintura de um quarto, na confeco de uma escultura, na composio de uma msica, nos passos de uma dana. Seus encantamento est na arte de um modo geral. Se encanta nas misturas de cores, na escrita de um poema, de um romance, de uma crnica. Oxossi est presente desde o canto dos pssaros, da cigarra, ao canto do homem. pura arte! Oxossi tambm rege o revoar dos pssaros e seu encantamento mais bonito est na evolues das pequenas aves. Oxossi a vontade de cantar, de escrever, de pintar, de esculpir, de danar, de plantar, de colher, de caar, de viver com dinamismo e otimismo. Curiosamente, Oxossi tambm a comodidade, a vontade de vislumbrar, de contemplar. Oxossi um pouco preguia, a vontade nada fazer, seno pensa e, quem sabe criar. A vida com essa fora da Natureza, entretanto, no s suavidade. Em seu lado negativo, Oxossi pode proporcionar a falta de alimentos; o plantio escasso; o apodrecimento de frutas;legumes e verduras; e at mesmo a arte mal acabada, inacabada ou de mau gosto.

Mitologia Filho de Iemanj e irmo de Ogun e Exu, Oxossi sempre foi muito querido pela famlia, pelo seu temperamento calmo, compreensivo, amigo e respeitador. Entretanto, era franzino, parado. Seu irmo mais velho , Ogun, preocupado com a inrcia de Oxossi, resolveu ensinar-lhe a arte da caa e os caminhos e trilhas da floresta. E asssim foi. Ogun ensinou Oxossi o que havia de melhor na arte de uma caada e os segredos da mata. Levou-o at o alquimista Osse, que morava no interior da floresta, para que ele aprendesse a magia e conhecesse os animais de caa e aqueles que no se pode caar. O nome de Oxossi era Ib, o caador. Um dia, Oxal precisou de penas de um papagaio da Costa, para realizar o encantamento de Oxum, ms, praticamente, no se achava o animal. Oxal ento designou Ogun para encontrar as penas. Em vo o valoroso guerreiro e tambm caador foi incapaz de achar o que Oxal lhe pedira. Mas sugeriu: - Oxal, estou to envolvido nas conquistas que j no cao como antes. Porm, sugiro o nome de Ib, meu irmo, que certamente o melhor de todos os caadores, e conseguir as penas do papagaio da Costa como pretende. E Ib foi chamado. Perante ao deus da brancura, Oxal, Ib se prostou e ouviu, atentamente, as ordens:

-Ib! Disse-lhe Oxal, v e consiga as penas do papagaio da Costa. Voc tem exatamente sete dias para voltar... E Ib partiu para a flores, e durante dias procurou por sua caa. Quando lhe restava apenas um dia para esgotar o prazo dado por Oxal, Ib avistou os papagaios. Com um flecha apenas mirando com cuidado atingiu, no apenas um, mas dois papagaios de uma s vez. Orgulhoso e como o sentimento da tarefa cumprida, Ib partiu para o reino de Oxal. Mas seu retorno no foi to fcil. No meio do caminho, Ib deparou-se com um grupo de feras, que o atacou de surpresa, deixando-o muito ferido. S no morreu porque suas habilidades de grande caador o salvaram. Bastante ferido, Ib j no andava, arrastava-se. Na boca da floresta, Ib avistou os portes de If, reino de Oxal, e via que eles. Lentamente, se fechavam medida em que o dia acabava e a noite chegava. Num esforo enorme, Ib reuniu todas as foras e chegou at os portes. Esticou o brao, segurando firmemente as penas de papagaio da Costa e somente estas conseguiram transpassar os limites de If. Os portes se fecharam. Ib, cado do lado de fora de cidade, continuava segurando as penas de papagaio, presas no porto da grande morada de Oxal. Ele cumprira o prazo. Momentos mais tardes, ajudando pelo irmo Ogun, Ib foi levado at a presena de Oxal. Acreditando no ter

conseguido, Ib desculpou-se com o rei: - Perdoe-me, Senhor! No consegui chegar sua presena com sua encomenda] - Ao contrrio, jovem caador! retrucou Oxal Seus esforo e seu coragem so admirveis. As penas do papagaio da Costa chegaram a If no prazo recomendado, e eu lhe parabenizo por isso. E como to bom caador e de um bravura to grande, passar a charmar-se Oxossi, o Senhor da Caa. Assim sendo, Oxal ergueu sua mo e dela um facho de luz atingiu Ib, curando-o de todos os ferimentos e dando a ele trajes azuis turqueza, cor do encantamento do novo Orix, Oxossi. O elemento de Oxossi a terra, e a liberdade de expresso seu ponto mais marcante. Por isso, nosso sentimento de liberdade e alegria esto profundamente ligados a Ode.... O senhor da arte de viver!

Dados Dia: quinta feira Data: Corpus Christi (BA), 23 de abril (SP), 20 de janeiro (RJ) Metal: madeira (frica) e bronze (Brasil) Cor: Azul Celeste claro

Partes do corpo: antebrao, brao, cabelo do corpo e pulmo. Comida: Ewa (feijo fradinho torrado), dentro de um ober, Axox (milho vermelho com fatias de coco) e frutas variadas. Arqutipos: altrusta, abnegados, sinceros, simpticos, tensos, austeros e que possuem sendo de coletividade. Smbolos: O of (arco e flecha), og (um tipo de chifre de boi que usado para emitir um som chamado Olugboohun, cuja traduo : Senhor escuta minha voz e o Iru Kere (cetro com rabo de cavalo, boi ou bfalo, que ele usa para manejar os espritos da floresta) OSSE

OSSE

O deus das ervas, dono das matas, orix da medicina, da cura, da convalescena. Mestre do poder curativo das ervas, que proporciona o Ax das plantas , ou seja, a fora vital, imprescindvel realizao de qualquer ritual nos cultos africanos. Osse a mgica das folhas, tornando mgica, tambm, sua convivncia com os seres humanos. Nos dias em que o homem agride a natureza, derrubando rvores, fazendo queimadas, numa atitude covarde e insensata, Osse se levanta como defensor, pois ele a prpria Ecologia. Osse a folha,; a rvore; o vegetal; a mata; a floresta, a qual quanto mais densa, mas faz notar sua presena. Osse, de um bilho de formas, tamanhos, cheiros e essncias. O segredo do poder de curar pela planta est com ele, proporcionado por ele. Nos rituais do Candombl o banho de ervas Abo vital, imprescindvel. Tudo passa no Ab. Desde louas, travessa de barro, moedas, pulseiras, bzios, quartinhas, facas, colheres de pau, gamelas, at o prprio home, que vai se banhar e se purificar pelas ervas. O Ab algo que no pode faltar nos rituais, que vai dar o encanto, vai possibilitar a presena da fora csmica do Orix. Mesmo nos sacrifcios animais, canta-se para Osse mesmo que o sacrifcio no seja para ele pois dele depender o encantamento daquele

ato sagrado. Osse que trar a calma, a paz, o encanto, para que o ritual transcorra bem. Realmente, Osse o encanto, a magia. E por isso que quando se vai mata buscar ervas leva-se fumo de rolo, mel e moedas, para dar o Senhor das matas e facilitar a busca da erva desejada, pois Osse pode escond-la de ns, criar uma iluso de tica e no permitir que a vejamos, mesmo que esteja nossa frente, debaixo de nosso olhos. Osse est presente nos momentos importantes da vida. Na salvao de uma vida, atravs da medicina; nos consultrios. Afinal, Osse o alquimista, o qumico, o farmacuticos, o Senhor das poes mgicas e curativas. o feiticeiro, o bruxo, o medico dos Orixs, conhecedor profundo do segredo de todas as ervas. o pai da homeopatia; aquele que gera a capacidade de cura, pela ingesto ou aplicao de plantas medicinais. E est presente, tambm, no cotidiano, pois estamos sempre muito prximos do mundo vegetal. por isso que no devemos arrancar folhas sem motivos justos; derrubar rvores ou fazer queimada, pois estaremos violando a natureza, ofendendo seriamente esta poderosa fora natura que denominamos Osse. Sentimos ainda mais sua presena quando estamos num horto, em meio s ervas. Osse a mgica da folha, a sombra que nos proporciona paz, tranqilidade e harmonia.

Mitologia Osse e filho de Nana, irmo de Obalua, Oxumar e Ew. Sempre foi muito circunspeto, introvertido, pensativo. Ainda jovem, partiu para floresta que sempre o atraiu e l estudo as plantas, as rvores e aprendeu o segredo das ervas, cuidando dos animais feridos e fazendo experincias. Deteve, assim, o domnio do poder das ervas. E sempre que algum outro Orix precisava de uma planta, de uma erva, devia, em primeiro lugar, pedir autorizao a Osse, e o senhor do verde. Xang, Reio de Oy, achando que todos deveriam ter o conhecimento das ervas, pediu Ians, Senhora dos ventos, que convencesse Osse a dividir com os demais Orixs os mistrios e os segredos do uso da planta. Ela, por sua vez partiu para a floresta, sacudiu sua saia e fez gerar uma forte ventania, espalhando as folhas por todo o reino de Oy e outro como Ketu, If, Oxogb, Abeokut, Nump, etc. Osse assitia a tudo de forma impassvel. Via suas folhas indo em direo a todos os reinos, sem dizer uma palavra. No fundo, o alquimista sabia que estava dividindo as plantas, as espcies e nada podiam fazer diante de to forte ventania. Vitoriosa, Ians voltou ao reino de Xang, certa do dever cumprido. Na floresta, Osse lamentava o vento que espalhara suas folhas mas, intimamente, sorria de forma irnica e comentou consigo mesmo: - De que adianta as folhas, sem o segredo? De que

adianta possuir a erva, sem o mistrio? De que adianta possuir o ingrediente mgico, sem o poder de gera a magia? Assim, Osse continou como o mestre das ervas. Embora os outros Orixs tambm tenha suas folhas, ficou com Osse o segredo e a forma de encant-la. De nada adiantou terem as folhas, se no sabiam us-la ou aplic-las. Para isso, continuaram a depender de Osse que, sabendo perdoar, continuou a curar, a dar receitas para gerar o encantamento, pois nada podia ser feito sem as ervas. Nenhum ritual daria certo sem o encanto das folhas, como at hoje. Por isso, o africano nos ensinou, atravs de um Orik (verso sagrado) o que significo, exatamente, o poder de Osse: Sem folha no h orix, no h o Ax! (Kosi ewe, kosi orisa, diz o ditado iorubano)

Dados Dia: Quinta feira Data: 5 de Agosto Metal: Estanho Cor: Verde e branco Partes do corpo: o peito dos ps, parte da perna entre o

tornozelo e o joelho. Comida: fumo, mel, cacha (otin), milho vermelho, espigas regadas com mel. Arqutipo: Pessoa equilibradas e capazes de controlar seus sentimentos e emoes, no deixam suas simpatias e antipatias interferirem nas suas decises ou influenciarem suas opinies das pessoas ou acontecimentos, aquele que no tem uma concepo estreita da moral e da justia. Smbolos: Ferros com sete pontas com um passaro, que rvore com o ramos e uma ave pousada no topo. OBALUA / OMULU

OBALUA / OMULU

Obalua uma flexo dos termos: Oba (rei) Oluw (senhor) Ayi (terra), ou seja, Rei, senhor da Terra. Omulu tambm uma flexo dos termos: Omo (filho) Oluw (senhor), que quer dizer Filho e Senhor. Obalua, o mais moo, o guerreiro, caador, lutador. Omulu o mais velho, o sbio, o feiticeiro, guardio. Porm, ambos tm a mesma regncia e influncia. No cotidiano significam a mesma coisa, tm a mesma ligao e so considerados a mesa fora da natureza. Obalua (ou Omulu) o Sol, a quentura e o calor do astro rei. o Senhor das pestes, das molstias contagiosas, ou no. o rei da Terra, do interior da Terra, e o Orix que cobre o rosto com o Fil (de palha da - Costa), porque para os humanos proibido ver seu rosto, pela deformao feita pela doena, e pelo respeito que devemos a este poderosssimo Orix. Obalua est no organismo, no funcionamento do organismo. Na dor que sentimos pelo mal funcionamento dos rgos, ou por uma queda, corte ou queimadura. Obalua rege a sade, os rgos e o funcionamento destes. A ele devemos nossa sade e comum, nas Casas de Santos, se realizar os Eboris de Sade, que fazem pra trazer sade para o corpo doente. O rgo central da regncia de Obalua a bexiga, mas est ligado a todos os outros. Ele trata do interior, fundamentalmente, mas cuida tambm da pele e de suas molstias. Divide com Ians a regncia dos cemitrios, pois ele o Orix que vem como emissrio de Oxal (princpio

ativo da morte), para buscar o esprito desencarnado. Obalua (ou Omulu) que vai mostrar o caminho, servir de guia para aquela alma. Obalua tambm o Senhor da Terra e das camadas de seu interior, para onde vamos todos ns. Da a ligao que tem com os mortos, pois ele quem vai cuidar do corpo sem vida, e guiar o esprito que deixou aquele corpo. por isso que Obalua e Omulu gostam de coisas passadas, apodrecidas. O sol tambm tem a sua regncia. Ele tambm o Calor provocado pelo sol quente. H quem diga que no se deve sair rua quando o Sol est quente sem a proteo de um patu, a fim de no correr o riscos e no sofrer a ira de Obalua, geralmente fatal. Obalua est presente em nosso dia-a-dia, quando sentimos dores, agonia, aflio, ansiedade. Est presente quando sentimos coceira e comiches na pele.Rege tambm o suor, a transpirao e seus efeitos. Rege aqueles que tem problemas mentais, perturbaes nervosas e todos os doentes. Est presente nos hospitais, casa de sade, ambulatrios, postos de sade, clnicas, sempre prximo aos leitos. Rege os mutilados, aleijados, enfermos. Ele proporciona a doena mas, principalmente, a cura, a sade. o Orix da misericrdia. Obalua fora da Natureza que rege o incmodo de um modo geral. Rege o mal estar, o enjo, o mal humor, a intranqilidade. o Orix do abafamento e est presente nele, bem como na m digesto e na

congesto estomacal. Gera o cido rico e seus efeitos. Obalua est presente em todas as enfermidades e sua invocao, nessas horas, pode significar a cura, a recuperao da sade.

Mitologia Filho de Nan que abandou por ser doente foi criado por Iemanj. o irmo mais velho de Osse, Oxumar e Ew; Orix fundamentalmente Jeje, mas louvado em todas as naes, por sua importncia. Conta-se que, uma vez esquecido por Nan, fora criado por Iemanj, que curou das molstias. Cresceu forte, desenvolveu a arte da caa, tornando-se guerreiro e viajante. Certo dia, numa de suas jornadas, chegou at uma aldeia, coberto de palha, como sempre viveu. Como todos conheciam sua fama, suas ligaes com as molstias contagiosas, foram barradas antes mesmo de penetrar na aldeia. -No o queremos aqui! - disse o dirigente da tribo. - Mas quero apenas gua e um pouco de comida, para prosseguir minha viagem. Apenas isso! respondeu Obalua, ou melhor, dizendo Xapan, nome pelo qual era chamado. - V-se embora, Xapan! No precisamos de doena, nem de mazelas em nossa aldeia. V procurar gua e

comida em outro lugar! E Xapan, ento foi sentar-se no alto do morro prximo. A manh mal comeara e ele ficou, sentado, envolto em palha da costa, observando a subida do sol. O tempo foi passando, as horas foram-se passando e, ao meio-dia, exatamente, o Sol j escaldante, tornou-se insuportvel. A gua ficara quente, o alimento se estragava e toda a tribo se contorcia de dor, aflio e agonia. Xapan a tudo observava, imvel, como um totem, como um smbolo de palha. Na aldeia um alvoroo se fez. Uns tinham dores na barriga, outros tinham forte dores de cabea. Outros, ainda, arrancavam sangue da prpria pele, numa coceira incontrolvel. Outros agiam como loucos incontrolados. Aos poucos, a morte foi chegando para alguns. Xapan apenas assistia... Parecia que o tempo havia parado ao meio-dia, mas, na verdade, foram trs dias de sol quente, pois a noite no chegava. Era apenas sol durante todo o tempo. E durante todo o tempo a aldeia viu-se s voltas com doenas, loucura, sede, fome, morte! Xapan, inerte, via tudo, imvel... No agentando mais, e vendo que Xapan continuava do alto do pequeno morro observando, o dirigente de aldeia foi at ele suplicar perdo, atirando-se aos seus ps.

- Em nome de Olorun, perdoe-nos! J no suportamos tanto sofrimento! Tente perdoar, por favor, Senhor Xapan! Tente perdoar! De sbito, Xapan levantou-se, desceu at a aldeia e pisou na terra. Tornou-a fria. Tocou na gua, tornou-a tambm fria; tocou os alimentos e tornou-os novamente comestvel; tocou a cabea de cada um dos aldees e curou-lhes a doena; tocou os mortos e fez voltar a vida em seus corpos. Restaurada a normalidade, Xapan pediu mais uma vez: -Quero um pouco de gua e alguma comida para prosseguir viagem. Num instante foi-lhe servido o que de melhor havia em toda a aldeia. Deram-lhe, vinhos de palmeira, frutas, carne, legumes, cereais, enfim, o que tinham de melhor. Voltando-se para os aldeos, Xapan deu-lhes uma lio de vida. -Vivemos num s mundo. Sobre a mesma terra, debaixo do mesmo sol. Somos todos irmos e devemos ajudar uns aos outros, para que a vida seja mantida. Dar gua a quem tem sede, comida a quem tem fome ajudar a manter a vida. Voltou-se e partiu. Atrs dele o povo da aldeia gritava: -Xapan, Rei e Senhor da Terra! Xapan, Obalua! Xapan, Obalua! Xapan, Obalua! Obalua que sua beno e proteo nos seja dada

sempre!.

Dados Dia: segunda feira Data: 13 ou 16 de agosto; Metal: chumbo; Cor: preto e branco e ou preto, branco e vermelho; Partes do corpo: a pele e os pulmes; Comida: debur (pipoca), abad (amendoim pilado e torrado), Iatip (folha de mostarda) e ibrem (bolo de milho envolvido na folha de bananeira); Arqutipo: sbrios, reservados, generosidade destacada, geniosos, independentes, teimosos, tendncia ao masoquismo. Smbolos: xaxar ou leo (com que limpa as doenas e os males espirituais) NAN

Entre o mundo dos vivos e o mundo dos mortos, existe um portal. a passagem, a fronteira entre a vida e a morte.Sua regente: Nan. Senhora da morte, geradora de Iku (morte). Deusa dos pntanos e da Lama. Me da varola, regente das chuvas, Nan de origem Jeje, da religio da Dassa Zum e Sav, no Daom, hoje conhecida com Repblica de Benin. A mais temida de todas os Orixs. A mais respeitada. A mais velha, poderosa e seria. Nan o encantamento da prpria morte. Seus cnticos so splicas para que leve Iku a morte para longe e quem permite que a vida seja mantida. a fora da Natureza que o homem mais teme, pois ningum quer morrer! Ela a Senhora da passagem desta vida para outras, comandando o portal mgico, a passagem das dimenses. Nas casas de Santo, Nan extremamente cultuada e temida, pelo poder que ostenta. ela a me da varola e se faz presente quando existe epidemia da doena. Nan tambm est presente nos lodaais, lamaais, pois nasceu do contanto com gua com a terra, formando a lama, dando origem sua prpria vida. Em terras da frica, Nan chamada de Ini e seus assentamentos (objetos sagrados) so salpicados de vermelho. Nan lama, terra com contato com a gua. Nan tambm o pntano, o lodo, sua principal morada e regncia.

Ela a chuva, a tempestade, a garoa. O banho de chuva, por isso, uma espcie de lavagem do corpo, homenagem que se faz Nan, lavando-se no seu elemento. Por isso, no devemos blasfemar contra a chuva, que muita vezes estraga passeios, programas, compromissos, festas e acontecimentos. A chuva a parte da vida, que vai irrigar a terra, Se ela cai demais, porque a fora da Natureza, Nan, est insatisfeita. E, amigo... queira ver tudo, mas no queira ver a ira de Nan. Posso lhe assegurar que no existe nada mais feio! Considerada a Iab (orix feminina) mais velha, foi anexada pelos iorubanos nos rituais tal a sua importncia. Nan a possibilidade de se conhecer a morte para se ter vida. agradar a morte, para viver em paz. Nan a me, boa, querida, carinhosa, compreensvel, sensvel, bondosa, mas que, irada, no reconhece ningum. Nan o Orix da vida, que representa a morte. E a isso devemos o mximo respeito e carinho.

Mitologia Nan, Senhora de Dassa Zum, me de Obalua, Osse, Oxumar e Ew, elegante senhora, nunca se meteu preocupou com o que este ou aquele fazia de sua prpria vida. Tratou sempre de si e dos filhos, de forma nobre, embora tenha sido sempre precoce em tudo. Entretanto, Nan sempre exigiu respeito quilo que lhe pertencia. O que era seu, era seu mesmo. Nunca fora

radical, mas exigia que todos respeitassem suas propriedades. E, mas uma vez, vemos Ogum numa historia. Viajante, conquistador, numa de suas viagens, ogum aproximou-se das terras de Nan. Sabia que o lugar era governado por uma velha e poderosa senhora. Se quisesse, no seria difcil tomar as terras de Nan pois, para Ogum, no havia exercito, nem fora que o detivesse. Mas Ogum estava ali apenas de passagem. Seu destino era outro, mas seu caminho atravessava as terras de Nan. Isto ele no podia evitar e nem o importava, uma vez que nada o assustava e Ogum nada temia. Na sada da floresta, Ogum deparou-se com um pntano, lamacento e traioeiro, limite do inicio das terras de Nan. Era por ali que teria que passar. Seu caminho, em linha reta, era aquele por pior que fosse e no importando quem dominava o lugar. O destino e objetivo de Ogum era o que realmente lhe importavam. Parou beira do pntano e j ia atravess-lo quando ouviu a voz rouca e firme de Nan: - Esta terra tem dono. Pea licena para penetrar nela! No que Ogum respondeu em voz alta: - Ogum no pede, toma! Ogum no pede, exige! E no ser uma velha que impedira meu objetivo! - Pea licena, jovem guerreiro, ou se arrepender!, retrucou Nan com a voz baixa e pausada.

- Ogum no pede licena, avana e conquista! Para trs, velha, ou vai conhecer o fio da minha espada e a ponta de minha lana! Dito isto, Ogum avanou pela pntano, atirando lanas com pontas de metal contra Nan. Ela, com as mos vazias, cerrou os olhos e determinou ao pntano que tragasse o imprudente e impetuoso guerreiro. E assim aconteceu... Aos poucos, Ogum foi sendo tragado pela lama do pntano, obrigando-o a lutar bravamente para salvar sua prpria pele, debatendo-se e tentando voltar atrs. Ogum lutou muito, observado por Nan, at que conseguiu salvar sua vida, livrando-se das guas pantanosas e daquela lama que quase o devorava. Ofegante e assustado, Ogum foi forado a recuar, mas sentenciou: - Velha feiticeira! Quase me matou! No atravessarei suas terras, mas vou encher este de pntano de ao pontudo, para que corte sua carne! Nan, impassvel e calma, voltou a observar: - Tu s poderoso, jovem e impetuoso, mas precisa aprender a respeitar as coisas. Por minhas terras no passars, garanto! E Ogum teve que achar outro caminho, longe das terras de Nan. Esta, por sua vez, aboliu o uso de metais em suas terras.E, at hoje, nada por ser feito com laminas

de metal para Nan.

Dados Dia: sbado; Data: 26 de julho; Metal: lato; Cor: branco com traos azuis ou roxos; IEMANJ

A majestade dos mares. Senhora dos oceanos, sereia sagrada, Iemanj a Rainha das guas salgadas, considerada como me de todos Orixs, regente absoluta dos lares, protetora da famlia. Chamada tambm como a Deusa das Prolas, Iemanj aquela que apara a cabea dos bebs no momento do nascimento. Essa fora da natureza tambm tem um papel muito

importante em nossas vidas, pois ela que vai reger nossos lares, nossas casas. Iemanj que vai dar o sentido de famlia a um grupo de pessoas que vivem debaixo de um mesmo teto. Ela a geradora e personalidade ao grupo formado por pai, me e filhos, transformando-os num grupo coeso. Iemanj o sentindo de educao que damos aos nossos filhos, os mesmos que recebemos de nossos pais, que aprenderam com nossos avs. Ela, Iemanj, rege at o castigo, as sanes que aplicamos aos filhos. o sentido bsico, a base da formao de uma famlia, aquela que vai gerar o amor do pai pelo filho, da me pelo filho, dos filhos pelos pais, transformando tais sentimentos num s, poderoso, imbatvel, que se perpetuar. Iemanj a famlia! Rege as reunies de famlia, os aniversrios, as festas de casamento, as comemoraes que se fazem dentro da famlia. o sentido da unio, seja ligado, por laos consangneos, ou no. Dentro do culto, numa casa de santo, Iemanj tambm atua organizando e dando sentindo ao grupo, comunidade ali reunida e transformando essa convivncia num ato familiar; criando razes e dependncias; proporcionando o sentimento de irmo pra irmo em pessoas que h bem pouco tempo no se conheciam; proporcionando tambm o sentimento de pai para filho, ou de me para filho e vice-versa, nos casos do relacionamento do Babalorixs, ou Ialorixs como os Omo Orixs (filhos de Santo). Iemanj tambm est presente nas decises, nos

momentos de angstia e preocupao pelo ente querido, pois seus sentimentos geram os nossos, A necessidade de saber se aqueles que amamos esto bem, a dor pela preocupao, uma regncia de Iemanj, que no vai deixar morrer dentro de ns o sentido de amor de amor ao prximo, principalmente em se tratando de um filho, filha, pai, me, outro parente, ou amigo muito querido. E estendemos isso, tambm, s comunidades da Religio. Iemanj a preocupao e o desejo de ver aquilo que amamos a salvo, sem problemas. a manuteno da harmonia do lar. Est presente tambm no nascimento, pois ela quem vai aparar a cabea do beb, exatamente no momento do seu nascimento. Se Exu fecunda e Oxum cuida da gestao, Iemanj quem vai receber aquela nova vida no mundo e entreg-la ao seu regente, que inclusive pode ser at ela mesma. Isto tem uma importncia muito grande, no sentido e na viso da Cultura Africana, sobre a fecundao e concepo da vida humana. Iemanj a senhora dos lares, pois, desde o nascimento, ou a partir do nascimento, ela cuidar da famlia. Da o titulo de Iy (me), melhor, Iy Ori (me da cabea) e plasmadora de todas as cabeas; aquela que gera o Ori, que d o sentido da vida e nos permite pensar, raciocinar, viver normalmente como seres pensantes e inteligentes. Iemanj est presente nos mares e oceanos. a Senhora das guas salgadas e ser ela que proporcionar boa pesca nos mares, regendo os seres

aquticos e provendo o alimento vindo de seu reino. Iemanj a onda do mar, o maremoto, a praia em ressaca, a marola, ela quem controla as mars, ela quem protege a vida no mar.

Mitologia Filha de Olokun, Iemanj nasceu nas guas. Teve trs filhos: Ogum, Oxossi e Exu. Conta a lenda que Ogum, o guerreiro, filho mais velho, partiu para as suas conquistas; Oxossi, que se encantara pela floresta, fez dela a sua morada e l permaneceu, caando; e Exu, o filho problemtico, saiu pela mundo. Sozinha Iemanj vivia, mas sabia que seus filhos seguiam seus destino e que no podia interferir na vida deles, j que os trs eram adultos. Comentava consigo mesma: - Ogum nasceu para conquistar. bravo, corajoso, impetuoso. Jamais poderia viver num lugar s. Ele nasceu para conhecer estradas, conquistar terras, nasceu para ser livre. Exu, que tantos problemas j me deu, nasceu para conhecer o mundo e dos trs o mais inconstante, sempre preparado surpresas; imprevisvel, astuto, capaz de fazer o impossvel, tambm nasceu para conhecer o mundo. Oxossi, meu querido caula, bem que tentei prend-lo a mim, mas no fundo sabia que teria seu destino. Ele alegre, ativo, inquieto. Gosta de ver coisas belas, de admirar o que bonito e

um grande caador. Nasceu para conhecer o mundo tambm e no poderia segur-lo... Iemanj estava perdida em seus pensamentos quando viu que, ao longe, algum se aproximava. Firmou a vista e identificou-o: era Exu, seu filho, que retornara depois de tanto tempo ausente. J perto de seu me, Exu saudou-a e comentou: - Me, andei pelo mundo mas no encontrei beleza igual sua. Na conheci ningum que se comparasse a voc! - O que est dizendo, filho? Eu no entendo! - O que quero dizer que voc a nica mulher que me encanta e que voltei para lhe possuir, pois a nica coisa que me falta fazer neste mundo! E sem ouvir a resposta de sua me, Exu tomou-lhe fora, tentando violent-la. Uma grande luta se deu, pois Iemanj no poderia admitir jamais aquilo que estava acontecendo. Bravamente, resistiu s investidas do filho que, na luta, dilacerou os seis da me. Enlouquecido e arrependido pelo que fez, Exu caiu no mundo, sumindo no horizonte. Cada ao cho, Iemanj entre a dor, a vergonha, a tristeza e a pena que teve pela atitude do filho, pediu socorro ao pai Olokun e ao Criador, Olorun. E, dos seus seios dilacerados, a gua, salgada como a lgrima, foi saindo, dando origem aos mares. Exu, pela atitude m, foi banido para sempre da mesa dos Orixs, tendo como incumbncia eterna ser o

guardio, no podendo juntar-se aos outros, na corte. Iemanj que, deste modo, deu origem ao mar, procurou entender a atitude do filho, pois ela a me verdadeira e considerada a me no s de Ogum, Exu e Oxossi, mas de todo o panteo dos Orixs.

Dados Dia: sbado; Data: 2 de fevereiro; Metal: prata e prateados; Cor: branco transparente; Partes do corpo: cabea (inconsciente e equilibro mental), crebro (comanda o corpo); Comida: epo de milho branco, manjar branco com leite de coco e acar, aca, peixe de gua salgada, bolo de arroz, mamo. Arqutipo: voluntariosos, fortes, rigorosos, protetores, altivos e algumas vezes, impetuosos e arrogantes. Tm sentido de hierarquia, fazem-se respeitar, so justos e formais. Pem prova as amizades que lhe so devotadas, custam muito a perdoar uma ofensa e, se perdoam, no esquecem jamais. Preocupam-se com os outros, so maternais e srios. Sem possurem a vaidade de Oxum, gostam do luxo, das fazendas azuis e vistosas, das jias caras. Tem tendncia a vida

suntuosa, mesmo se as possibilidades no lhes permitem tal falso. Smbolo: abeb branco. EX

A palavra Exu significa, em ioruba, esfera, aquilo que infinito, que no tem comeo nem fim. Exu o principio de tudo, a fora da criao, o nascimento, o equilbrio negativo do Universo, o que no quer dizer coisa ruim. Exu a clula mater da gerao da vida, o que gera o infinito, infinita vezes. considerado o primeiro, o primognito; responsvel e grande mestre dos caminhos; o que permite a passagem o inicio de tudo. Exu a fora natural viva que formenta o crescimento. o primeiro passo em tudo. o gerador do que existe, do que existiu e do que ainda vai existir.

Exu est presente, mais que em tudo e todos, na concepo global da existncia. a capacidade dinmica de tudo que tem vida. Principalmente dos seres humanos que carregam, em seu plexo, o elemento dinmico denominado Exu. aquilo que no candombl chamamos de Bra, ou seja no corpo, preso a ele. o que nos d capacidade de agir, andar, refletir, idealizar. Sem o elemento Bra, a vida sadia impossvel. Sem ele, o homem seria excepcional, retardado, impossvel de coordenar e determinar suas prprias atitudes e caminhos de vida.. Realmente, Exu est presente em tudo. E damos como exemplo inicial a concepo da gerao da vida. O membro ereto do macho tem a presena de Exu- alis, em terras da frica, o membro rijo o smbolo da vida, o smbolo de Exu - ; a penetrao na fmea, tema a regncia de Exu; a ejaculao coordenada por Exu; o percurso do espermatozide dentro da fmea, regido por Exu; tambm na fecundao do vulo Exu est presente. E quando a primeira clula da vida esta formada, a presena de Exu se faz necessria. J na multiplicao da clula, a regncia passa por Oxum, que vai reger o feto at o nascimento. Exu tambm est presente no calor, no fogo, na quentura. Presente se faz nos lugares poucos arejados, nos lugares onde existem multides, nos ambientes fechados e cheios. Exu est na alterao do nimo, na discusso, na divergncia, no nervosismo. Est presente no medo, no pavor, na falta de controle do ser humano. Tambm

est perto na gargalhada, no riso farto, na alegria incontida. Para ns brasileiros, amantes do futebol, Exu est presente no grito de gol, que soltamos de forma feliz e nervosa. o desprendimento do nervosismo contido no peito. Exu a velocidade, a rapidez do deslocamento. a baguna generalizada e o silncio completo. Diz-se que Exu a contradio. o sim e o no; o ser e o no ser. Exu a confuso de idias que temos. a inveno, descoberta. Exu o namoro, o desejo, o sentimento de paixo desenfreadas e tambm o desprezo. Exu a voz, o grito, a comunicao. a indignao e a resignao. a confuso dos conceitos basico. Aquele que ludibria, engana, e confunde; mas tambm ajuda, d caminhos, soluciona. aquele que traz dor e a felicidade. Para se ter uma noo do comportamento e da regncia paradoxal de Exu, cito um de seus Orikis (versos sarados), que diz; Exu matou um pssaro ontem, com a pedra que jogou hoje Assim, pode-se ter uma idia exata de quem Exu , como , e como rege as coisas. Ele esta presente em tudo..... em nada. Exu esta presente no consumo de substncias txicas, no lcool, na droga, no fumo. Ele o slido, o liquido e o gasoso. Est nas conversas de esquinas, de bares, de restaurantes, de praas. Est na aceitao ou recusa de qualquer coisa.

Est presente tambm nas refeies, pois ele quem rege o ato de mastigar e engolir. A gula atributo de Exu. Est no coito, no prazer sexual, na preguia; mas tambm est presente na disposio, na energia, sem querer com isso carregar peso, pois Exu no gosta de carregar peso. Outro Oriki fala claramente sobre esta sua particularidade: Xonx ob, odara kolori er A lmina (sobre a cabea) afiada; ele no tem cabea para carregar fardos Exu tudo isso e mais. Fogo o seu elemento, mas a Terra e o Ar so bem conhecidos de Exu. a presena constante!

Mitologia Exu filho de Iemanj e irmo de Ogun e Oxossi. Dos trs o mais agitado, capcioso, inteligente, inventivo, preguioso e alegre. aquele que inventa historias, cria casos e o que tentou violar a prpria me. Numa de suas muitas histrias, podemos entender exatamente suas capacidade inventiva, sua conduta maquiavlica e sua maneira pratica de resolver seus assuntos e saciar seus desejos. Conta-se que dois grandes amigos tinham, cada um deles,um pedao de terra, dividido por uma cerca. Diariamente os dois iam trabalhar, capinando e revirando a terra, para plantio.Exu, interessado nas

terras, fez a proposta para adquiri-las, o que foi negado pelos agricultores. Aborrecido, mas determinado a possuir aqueles dois terrenos, Exu procurou agir. Colocou na cerca um bon. De um lado branco, de outro vermelho. Naquela manh, os amigos lavradores chegaram cedo para trabalhar a terra e viram o bon na cerca. Um deles via o lado branco e outro o lado vermelho. Em dado momento, um dos amigos pergunto: - O que este bon branco faz em minha cerca? Ao que o outro retrucou: - Branco? Mas, o bon vermelho! - No, no, amigo. O bon branco, como algodo! - No, no mesmo! vermelho como o sangue! - No sei como voc pode ver vermelho, se branco, est louco? - No, o louco voc, que v branco, se a coisa vermelha! Bem, da desencadeou-se a maior discusso, at chegarem luta corporal. E com as mesmas ferramentas de trabalho, mataram-se. Exu, que de longe assistiu a tudo, esperando o desfecho j imaginado por ele, aproximou-se e assumiu a posse das terras, no sem antes fazer um comentrio, bem ao seu estilo: - Mas que gentes confusas, que no consegue solucionar problemas to simples!

Esse o tipo de Exu! No quero passar a impresso de que se trata de uma coisa ruim, m, mas Exu nosso prprio interior, a nossa intimidade, o nosso poder de ser bom ou mau, de acordo, com nossa prpria vontade. Exu o ponto mais obscuro do ser humano e , ao mesmo tempo, aquilo que existe de mais bvio e claro. Assim Exu, Senhor dos caminhos, pai da verdade e da mentira. O Deus da contradio, do calor, das estradas, do princpio ativo de vida. O mestre de tudo... e nada!

Dados Dia: Segunda Feira Data: No existe especificamente, pois todos os dias so de Exu. Metal: No tem, sua matria a terra, pois nasceu da terra em forma de pnis. Cor: Preto e Vermelho Partes do Corpo: Sensaes de sede e de fome, cavidade do Ori (cabea), cavidade do tero, atividade sexual (no da atividade procriadora, da fecundao, pois ele o resultado, o descendente), placenta fecundada, os ps (bola dos ps), uma parte do fgado (a outra de Oya).

Comida: Sangue de bode, galos, galinhas, farofa de azeite de dend, carnes mal passadas, pimenta e bebidas alcolicas. Arqutipos: magros, altos, sorridentes, extrovertidos demais, alegres, ambiciosos, com f na vida, esperanosos para melhorar, positivo. Smbolos: Ogo (basto cheio de tranas de palha numa ponta com cabaas dependuradas, nas quais ele traz suas bebidas. O Ogo todo enfeitado de bzios). XANG

Talvez estejamos diante do Orix mais cultuado e respeitado no Brasil. Isso porque foi ele o primeiro deus iorubano, por assim dizer, que pisou em terras brasileiras. , portanto, o principal tronco dos candombls do Brasil. Xang o rei das pedreiras, Senhor dos coriscos e do trovo, Pai de justia e o Orix da poltica. Guerreiro, bravo e conquistador, Xang tambm conhecido como o Orix mais vaidoso, entre os deuses masculinos africanos. monarca por natureza e chamado pelo termo Oba, que significa rei. E o Orix que reina em Oy, na Nigria, antiga capital poltica

daquele pas. No dia a dia encontramos Xang nos fruns, delegacias, ministrios polticos. Encontramos Xang nas lideranas de sindicatos, associaes, movimentos polticos, nos partidos polticos, nas campanhas polticas, enfim, em tudo que gera habilidade no trato das relaes humanas ou nos governos, de um modo geral. Xang a ideologia, a deciso, a vontade, a iniciativa. Xang a rigidez, a organizao, o trabalho, a discusso pela melhora, o progresso cultural e social, a voz do povo, o levante, a vontade de vencer. Xang a capacidade de organizar e pr em prtica os projetos de diferentes reas, a reunio de pessoas, para discutirem pontos e estratgias de trabalho. Xang tambm o sentido de realeza, a atitude imperial, monrquica. o esprito nobre das pessoas, o chamado sangue azul, o poder de liderana. Ele est presente nos trabalhos de jornalistas, escritores, advogados, juzes, promotores, delegados, investigadores, deputados, senadores, vereadores, sindicalistas, lderes comunitrios, administradores, etc. o lder, o monarca, o reformador. Xang tambm representado pela pedreira. a pedra seja ela qual for a rocha, o fogo interior da terra. a lava do vulco e o prprio vulco. Est presente em todos os lugares rochosos e arenosos e tambm muito ligado ao calor do sol. o justiceiro da Natureza, aquele que manda castigar e que tambm castiga.

Xang est presente em muitos momentos importantes de nossas vidas, como, por exemplo: na assinatura de contratos e distratos, nos telegramas, nas leis e decretos, na confeco de cdigos, livros, almanaques, dicionrios, nas decises judiciais, na voz da priso, na autoridade do professor, do policial, do juiz, do pai ou da me, tio, av, irmo mais velho ou responsvel. Xang a atitude digna, a fortaleza, a deciso final. Saudamos Xang no ribombar dos troves, pois ali est sua voz. Sentimos sua presena nos raios e nos grandes incndios, situaes que, por sinal, so tambm regidas por Ians. Xang rege a bravura, o senso justo e todo elemento rochoso do mundo.

Mitologia Filho de Bayani e marido de Ians, Ob e Oxum, Xang nasceu para reinar, para ser monarca e, como Ogum, para conquistar e solidificar, cada vez mais, sua condio de rei. Uma das lendas que mostra bem o senso de justia de Xang, aquela conta a histria de uma conquista, feita pelo deus do trovo.Xang, acompanhado de numeroso exrcito, viu-se frente frente com o exrcito inimigo. Seus opositores tinham ordens de no fazer prisioneiros, destruir o inimigo, desde o mais simples guerreiro at os ministros e o prprio Xang. E, ao longo da guerra, foi exatamente o que aconteceu. Aqueles que caam prisioneiros dos exrcitos inimigos

de Xang eram executados sumariamente, sem d ou piedade, sendo os corpos mutilados devolvidos para que Xang visse o suposto poder de seu inimigo. Batalhas foram travadas nas matas, nas encostas dos morros, nos descampados. Xang perdeu muitos homens, sofreu grandes baixas, pois seus inimigos eram impiedosos e brbaros. Do alto da pedreira, Xang meditava, elaborava planos para derrotar seu inimigo, quando viu corpos de seus fiis guerreiros serem jogados ao p da montanha, mutilados, com os olhos arrancados e alguns com a cabea decepada. Isto provocou a ira de Xang que, num movimento rpido e forte chocou seu machado contra pedra, provocando fascas to fortes que pareciam coriscos. E quanto mais forte batia mais os coriscos ganhavam fora e atingiam seu inimigo. Tantas foram as vezes que Xang bateu seu machado na rocha, tantos foram os inimigos vencidos. Xang triunfara, sara vencedor. A fora de seu machado de emudeceu e acovardou inimigo. Com os inimigos aprisionados, os ministros de Xang clamaram por justia, pedindo a destruio total dos opositores. Um deles lembrou Xang: - Vamos liquid-los a todos. Eles foram impiedosos com nossos guerreiros! - No! enfatizou Xang meu dio no pode ultrapassar os limites da justia! Os guerreiros

cumpriam ordens, foram fiis aos seus superiores e no merecem ser destrudos. Mas, os lderes sim, estes sofrero a ira de Xang. E, levantando seu machado em direo ao cu, Xang gerou uma seqncia de raios, destruindo os chefes inimigos e liberando os guerreiros, que logo passaram a servi-lo com lealdade e fidelidade. Assim, Xang mostrou que a justia est acima de tudo e que, sem ela, nenhuma conquista vale a pena, e o respeito pelo rei mais importantes que o medo. Esse Xang que, apesar de ser grande guerreiro, justo e conquistador, detesta a doena, a morte e aquilo que j morreu. Xang avesso a eguns (espritos desencarnados). Admite-se que ele numa espcie de m de eguns, da sua averso a eles. Xang costuma entregar a cabea de seus filhos a Obalua e Omulu sete meses antes da morte destes, tal grau de averso que tem por doenas e coisas mortas. O elemento fundamental de Xang o fogo.

Dados Dia: quarta-feira; Data: 29 de junho; Metal: cobre, ouro e chumbo;

Cor: Vermelho e branco ou branco e marrom; Partes do corpo: plexo solar, corao e as coronrias; Comida: amal (quiabo cortado) com rabada; Arqutipo: sensuais e at agressivos, voluntariosos, qualidade de chefia e ansiosos pela posio de comando. Smbolos: oses (machados), edun ar (pedra de raio), ser. TEMPO

Quatro o nmero da Terra; quatro foram os dias que Olorum levou para criar o mundo; a cada dia, Olorum criou quatro Odus num total de 16; quatro so as estaes do ano: vero, inverno, outono e primavera; quatro so os elementais da natureza: fogo, gua, terra

e ar. Ligado a este numero quatro, est o Orix Tempo de origem Angola e Congo semelhante ao Iroko, da Nao Ketu e a Loko, de Nao Jeje. Tempo o senhor das estaes do ano; regente das mutaes climticas. Pai da maionga, o banho da Nao Angola. Tempo est sempre em movimento, entre uma e outra extremidade dos plos. Ora est em Exu equilbrio negativo do Universo oras est em Oxal equilbrio positivo do Universo ora intermedirio entre um e outro plo. Tempo equilbrio e desequilbrio, ao mesmo tempo. Ele o segundo, o minuto, a hora. Nas casa de Angola, Tempo reverenciado com o Pai da Maionga, do banho, que vai purificar o corpo dos seguidores e iniciados no culto, no momento de maior energia, e vibrao deste Inkice (Orix). Momento, tambm, de maior purificao, feita atravs do banho com ervas, gua do mar, de cachoeira, de rio, de mina e de chuva, etc. Tempo est ligado ao meio ambiente, pois qualquer choque ambiental tem a sua regncia. Ligado intimamente aos quatros elementais da Natureza, Tempo viaja por todos eles, num movimento constante, alterando infinitamente o tempo. Sem esse movimento, viveramos o mesmo segundo sempre, melhor, sempre no existiria. Com o tempo parado, no poderia existir vida de nenhuma espcie. A este Orix, tambm chamado de Kitmbo, foi designado e controle do ambiente, a passagem dos segundo, minutos e horas, dando sentindo aos dias, semanas, meses, anos, dcadas, sculos e milnios. Ele o prprio nome:

Tempo. Tempo (Kitmbo) rege as estaes do ano, como j disse. Ele o responsvel pela passagem de um a para outra. Est ligado ao frio, ao calor, seca, s tempestades, ao ambiente pesado e ao ambiente agradvel; Tempo o outono: perodo de mudana das plantas, dos ventos fortes, do clima meio nublado, sem beleza, mas de fundamental importncia para o surgimento de um novo ciclo de vida. Tempo inverno: perodo de frio, chuvas permanentes, ambiente gelado e mido. Tempo vero: perodo de forte calor, de sol escaldante, de seca, de estiagem. Tempo primavera: perodo da beleza das plantas, do nascimento e do desabrochar das flores, do clima agradvel, do frio gostoso e do sol morno, sadio; perodo em que a Natureza mais colorida e talvez mais bela de ser ver. Tempo o passeio por todas essas estaes. Ele se encanta na mudana brusca de clima, do popular: sol e chuva, casamento de viva. Tempo a mudana radical e a mudana proporcional do clima. Kitmbo a escala do tempo, por isso sua ferramenta uma escada, em referencia ao crescimento do tempo em nossa volta. a energia em constante deslocamento nos quatro pontos cardeais: norte, sul, leste e oeste. Viaja pelos quatro, constantemente, sem

parar. E nem poderia!

Mitologia Os Angolas e os Congos, que cultuam os antepassados, contam uma historia sobre esse Inkice (Orix). Relatam que ele era um homem muito agitado, que resolvia varias coisas ao mesmo tempo e que realiza varias tarefas de uma s vez. Reclamava, entretanto, que o dia era muito pequeno e que no conseguia realizar tudo aquilo que desejava, nos prazos estabelecidos por ele mesmo. Reclamava demais. Cobrava de Zambi (Oxal nas naes Angola e Congo) ter nascido lento e incapaz de realizar tudo o que pretendia, mesmo que, na realidade, fosse um homem forte, veloz, astuto e competente. Mesmo assim, no se considerava capacitado para realizar seus objetivos e acusava Zambi de ter feito o dia muito pequeno. Um dia, Zambi lhe disse: - Voc e muito afoito. Parece que errei em sua criao, pois voc no se conforma com o eu feito. E ele retrucou a Zambi: - No tenho culpa se o Senhor, Pai, fez o dia to pequeno. As horas so to midas que no d tempo para realizar tudo aquilo que planejo! E Zambi, aborrecido, mas admirado pela coragem do

seu filho, determinou ento: - J que voc considera que o tempo pequeno, passar,ento,a control-lo e administrando o vero, o inverno, o outono e a primavera. Andar, ento, pelo fogo, pela gua, pela terra e pelo ar. No ter, mas problemas de tempo. Ser, ento conhecido com Tempo e reger os movimentos da Natureza. E, na terra, o povo clama o seu Inkice entoando a cantiga:

E Tempo Zar... e Tempo Zar Tempo ! E Tempo para trabalhar... E Tempo Zar... e Tempo Zar Tempo ! E Tempo para comer... E Tempo Zar... e Tempo Zar Tempo ! E Tempo para beber... E Tempo Zar... e Tempo Zar Tempo ! E Tempo para viver...

Poderia eu falar mais desta maravilhosa e to importante fora da Natureza mas, no momento, faltame tempo!

OXUM

Me da gua doce, Rainha das cachoeiras, deusa da candura e da meiguice, dona do ouro. Oxum a Rainha de Ijex. Orix da prosperidade, da riqueza, ligada ao desenvolvimento da criana ainda no ventre da me. Oxum exerce uma ampla influncia no comportamento dos seres humanos, regendo principalmente o lado teimoso e manhoso, alm daquele esprito maquiavlico que existe em todos nos. Dizem que a vingana um prato que deve ser servido frio e a articulao da vingana e seus pormenores tem a influncia desta fora da Natureza. No bom sentido, Oxum o veneno das palavras, o comportamento piegas das pessoas, a forma metida, esnobe, apresentada, principalmente pelo sexo feminino. Oxum o cochicho, o segredinho, a fofoca. Geralmente est presente quando um grupo de mulheres se rene. o seu habitat, pois est encantada nas conversas, nos risinhos, nos comentrios, nas intriguinhas. Oxum rege o charme, o it, a pose. Tudo que est ligado

sensualidade, sutileza, ao dengo, tem a regncia de Oxum. Esta fora que desenvolve tais sentimentos e comportamentos nos indivduos, sendo o sexo feminino o mais influenciado. Oxum tambm o flerte, o namoro, a paquera, o carinho. o amor, puro, real, maduro, solidificado, sensvel. Oxum no chega a ser a paixo. Esta Ians . Oxum o amor, aquele verdadeiro. Ela propicia e alimenta este sentimento nos homens, fazendo-os ser mais calmos e romnticos. Realmente, Oxum a Deusa do Amor. Sua fora est presente no dia-a-dia, pois que no ama de verdade? Embora o mundo de hoje esteja tumultuado demais, ainda existe espao no corao do homens para o amor. Ele ainda existe, e Oxum quem gera este sentimentos mgico. Aliais, Oxum est muito intimamente ligada magia. sabido pelo povo do candombl que o filhos de Oxum so muito chegados ao feitio. E isso tem explicao: Oxum a divindade africana mais ligada s Ymi Oxorong, feiticeiras, bruxas. Com elas aprendeu a arte da magia. Por isso, os filhos de Oxum so to poderosos nesta arte. Mas a magia est presente em quase tudo que fazemos, principalmente no que se refere ao corao, ao sentimento. Oxum o encanto desses momentos, sua presena se d nessas horas. Oxum os sentimentos doces, equilibrados, maduros, sinceros, honestos. o sentimento definitivo, aquele que dura a toda a vida. Oxum a paz no corao, o saber que amo e sou amado.

Mas ele se encanta tambm na manha, no denguinho feminino, na vontade de ter algo, apenas por ter. Ela o mimo, a menininha mal acostumada. a sensualidade do biquinho feminino, quando quer uma coisa. o charme! Oxum tambm a gua doce, o olho dgua, onde encanta seu filho Logun-de. a cachoeira, o rio, que tambm tem a regncia de seu filho. a queda da gua da cascata. Regente do ouro, ela est presente e se encanta em joalherias e outros lugares onde se trabalha com ouro, seu metal predileto e de regncia absoluta. a protetora dos ourives. Oxum o prprio outro, e est presente em todas as peas e jias feitas com este metal. Entretanto, a regncia mais fascinante de Oxum a fecundao, melhor, o processo de fecundao. Na multiplicao da clula mater que vai gerar a criana, a nova vida no ventre Exu entrega a regncia para Oxum, que vai cuidar do embrio, do feto, at o nascimento. Oxum que vai evitar o aborto, manter a criana viva e sadia na barriga da me. Oxum que vai reger o crescimento desta nova vida que estar, neste perodo de gestao, numa bolsa de gua como ela, Oxum, rainha das guas. sem duvida alguma, uma das regncias mais fascinantes, pois o inicio, a formao da vida. E Oxum tomar conta at o nascimento, quando, ento, entregar para Yi Ori (Iemanj), que dar destino quela criana. Como disse antes, Oxum uma fora da Natureza muito presente em nossas vidas, j que todos ns

fomos gerados no tero materno; todos ns convivemos, ainda na barriga da me, com Oxum e, num breve sentimento de carinho e amor, estaremos desenvolvendo esta fora dentro de ns. Oxum o amor e a capacidade de sentir amor. E se amamos algo ou algum porque ela est viva dentro de ns.

Mitologia Filha de Oxal, Oxum sempre foi uma moa muito curiosa, bisbilhoteira, interessada em aprender de tudo. Como sempre fora mimosa e manhosa, alm de muito mimada, conseguia tudo do pai, o deus da brancura. Sempre que Oxal queria saber de algo, consultava If. O Senhor da adivinhao, para que ele visse o destino a ser seguido. If, por sua vez, sempre dizia Oxal: - Pergunte a Exu, pois ele tem o poder de ver os bzios! E este acontecimento se repetia a cada vez que Oxal precisava saber de algo. Isto intrigou Oxum, que pediu ao pai para aprender a ver o destino. E Oxal disse filha: - Oxum, tal poder pertence a If, que proporcionou a Exu o conhecimento de ler e interpretar os bzios. Isto no pode lhe dar! Curiosa Oxum procurou, ento, uma sada. Sabia que o segredo dos bzios estava com Exu e procurou-o para lhe ensinasse. - Ensina-me, Exu! Eu tambm quero saber como se v o

destino. Ao que Exu respondeu: No, no! O segredo meu, e me foi dado por If. Isso eu no ensino! Exu estava intransigente. Oxum sabia disso e sabia que no conseguiria no conseguiria nada com ele. Partiu, ento, para a floresta, onde viviam as feiticeiras Ymi Oxorong. Cuidadosa, foi se aproximando pouco a pouco do mago da floresta. Afinal, sua curiosidade e a deciso de desbancar Exu eram mais fortes que o medo que sentia. Em dado momento deparou-se com as Ymi, empoleiradas nas rvores. Entre risos e gritos alucinantes, perguntaram jovem Oxum: - O que voc quer aqui mocinha? - Gostaria de aprender a magia! Disse Oxum, em tom amedrontado. - E por que quer aprender a magia? - Quero enganar Exu e descobrir o segredo dos bzios! As Ymi, h muito querendo pegar Exu pelo p, resolveram investir na jovem Oxum, ensinando-lhe todo o tipo de magia, mas advertiram que, sempre que Oxum usasse o feitio, teria que fazer-lhes uma oferenda. Oxum concordou e partiu. Em seu reino, Oxal j se preocupava com a demora da

filha que, ao chegar, foi diretamente ao encontro de Exu. Ao encontrar-se com este, Oxum insistiu: - Ensina-me a ver os bzios, Exu? - No e no! Foi sua resposta. Oxum, ento, com a mo cheia de um p brilhante, mandou que Exu olhasse e adivinhasse o que tinha escondido entre os dedos. Exu chegou perto e fixou o olhar. Oxum, num movimento rpido, abriu a mo e soprou o p no rosto de Exu, deixando-o temporariamente cego. - Ai! Ai! No enxergo nada, onde esto meus bzios? Gritava Exu. Oxum, fingindo preocupao e interesse em ajudar, perguntou a Exu: - Eu os procuro, quantos bzios, formam o jogo? - Ai! Ai! So 16 bzios. Procure-os para mim, procureos! - Tem certeza de que so 16, Exu? E por que seriam 16? - Ora, ora, porque 16 so os Odus e cada um deles fala 16 vezes, num total de 256. - Ah! Sei. Olha, Exu, achei um, ele grande! - Okanran! Ai! Ai! No enxergo nada! - Olha, achei outro, menorzinho.

- Eji-ok, me d, me d! - Ih! Exu,. Achei um compridinho! - E Et-Ogund, passa para c.... E assim foi , at chegar ao ultimo Odu, Inteligente, oxum guardou o segredo do jogo e voltou ao seu reino. Atrs de si, deixou Exu com os olhos ardidos e desconfiados de que fora enganado. - Hum! Acho que essa garota me passou para trs! No reino de Oxal, Oxum disse ao seu pai que procurara as Ymi, que com elas aprendera a arte da magia e que tomara de Exu o segredo do Jogo de Bzios. If, o Senhor da adivinhao, admirado pela coragem e inteligncia de Oxum, resolveu dar-lhe, ento, o poder do jogo e advertiu que ela iria reg-lo juntamente com Exu. Oxal quis saber ao certo o porqu de tudo aquilo e pediu explicaes filha. Meiga, Oxum respondeu ao pai: - Fiz tudo isso por amor ao Senhor, meu pai. Apenas por amor! Ora Y Y, amor.... Ora Y Y, Oxum...

Dados

Dia: Sbado; Data: 8 de dezembro; Metal: lato e ouro, o bronze e o cobre; Cor: amarelo; Partes do corpo: todo o rosto, o baixo ventre, o bao; s vezes o corao; patrona do ventre; a terceira viso e a circulao sangunea (os rios); Comida: omoolocum e banana fritas; Arqutipos: calmos, carinhosos, desprendidos, vaidosos, volveis, altrustas, sonhadores, muito elegantes apaixonados, por jias, perfumes e vestimentas caras; smbolo do charme e beleza, sensuais, porm reservados, evitam chocar a opinio publicar qual do grande importncia; sob sua aparncia calma e sedutora, escondem uma vontade muito forte, um grande desejo de ascenso social. Smbolo: abeb OXAL

Se Exu o comeo de tudo, Oxal o fim. Se Exu o principio da vida, Oxal o principio da morte.

Equilbrio positivo do Universo, o pai da brancura, da paz, da unio, da fraternidade entre os povos da Terra e do Cosmo. Pai dos Orixs, considerado o fim pacfico de todos os seres. Orix da ventura, da compreenso, da amizade, do entendimento, do fim da confuso. O branco, nos cultos Afro-Brasileiros, a cor principal. , entretanto, o luto, a cor de Oxal, pois Oxal aquele Orix que vai determinar o fim da vida, o fim da estrada do ser humano. Da sua cor ser considerada a cor do luto, nos Cultos. Oxal ofim da vida, o momento de partir em paz, com a certeza do dever cumprido. Embora no gostemos dela, nem que a queiramos com certeza, a morte uma conseqncia da prpria vida. Exu inicia, Oxal termina. assim nas rodas de Candombl, no xirs, quando louvamos todos Orixs. Comeamos por Exu, terminamos com Oxal. A religio, ento, encara o fator morte com a mesma naturalidade com que encara os demais assuntos, pois ele faz parte da Natureza e sabemos que tudo tem um inicio, um meio e um fim. Tambm o Culto vai encarar esta evidncia com lgica e vai determinar uma regncia, ou melhor, inmeras regncias, para essa fora chamada Oxal. A morte descanso final, e se o descanso final a paz. Oxal o Orix da paz. Ele o pai da brancura, cor do luto no Candombl. Portanto ele o pai a morte, ou melhor dizendo, o principio do fim da vida. Mas Oxal tambm tem outras atribuies na Natureza. ele que vai proporcionar a paz entre os homens; ele que vai trazer o entendimento, a compreenso, o

sossego, a fraternidade, no somente entre os homens, mas tambm em sua relao com outras foras da natureza, pois comum nas Casas de Santo oferecemos comidas e flores, para que Oxal venha apaziguar uma situao de conflito, uma determinada cabea. ele que servir de mediador para que haja uma soluo, uma definio. Oxal, portanto, est presente nos momentos em que a calma estabelecida. Rege a tranqilidade, o silncio, a paz do ambiente. Oxal o equilbrio das coisas, mantendo-as suavemente estabilizado e em posio de espera ou definio, de acordo com o caso, de acordo com a situao. , portanto, a organizao final, da maneira mais pacfica possvel.

Mitologia Oxal era marido de Nan, Senhora do Portal da vida e da morte. Senhora da fronteira de uma dimenso (a nossa) para outras. Por determinao da prpria Nan, somente os seres femininos tinham o acesso ao Portal, no permitindo a aproximao dela de seres do sexo masculino, sob hiptese alguma. Esta determinao servia para todos, inclusive para o prprio Oxal. E assim foi, durante muito tempo. Porm, Oxal no se

conformava em no poder conhecer o Portal, no s por ser marido de Nan, como por sua prpria importncia no panteo dos Orixs. Assim, pensou, at que encontrou a melhor forma de burlar as determinaes de sua esposa. No fugindo de sua cor branca, vestiu-se de mulher, colocou o Ad (coroa) com os chores, no rosto, prprio das Iabs (mulheres) e aproximou-se do Portal, satisfazendo, enfim, sua curiosidade. Foi pego, porm, por Nan, exatamente no momento em que via o outro lado da dimenso. Nan aproximouse e determinou: -J que tu, meu marido, vestiste-te de mulher para desvendar um segredo importante, vou compartilh-lo contigo. Ters, ento, a incumbncia de ser o principio do fim, aquele que tocar o cajado trs vezes ao solo para determinar o fim de um ser. Porm, jamais conseguiras te desfazer das vestes femininas e, daqui para frente, ter todas as oferendas fmeas! E Oxal, conhecido por Olufan, passou a comer no mais como demais santos Abors (homens), mas sim cabras e galinhas como as Iabs. E jamais se defez das vestes de mulher. Em compensao, transformou-se no Senhor do principio da morte e conheceu todo o seu segredo. Oxal, portanto, o fim. No o fim trgico, mas pacfico, de tudo que existe no mundo. E por isso merece todo o carinho que lhe damos. Por isso, o nosso salvador, nosso conselheiro, aquele que vem nos momentos de angustia para trazer algo que esse

mundo precisa demasiadamente: Paz.

Mitologia de Oxaguian Oxal, rei de Ejigb, vivia em guerra. Ele tinha muitos nomes, uns o chamavam de Elemox, outros de Ajagun, ou ainda Aquinjol, filho de Oguirini. Gostava de guerrear e comer. Gostava muito de uma mesa farta. Comia caracis, canjica, pombos brancos, mas gostava mais de inhame amassado. Jamais se sentava estavam sempre atrasados, pois eram muito demorado preparar o inhame. Elejigb, o rei do Ejigb, estava assim sempre faminto, sempre castigando as cozinheiras, sempre chegando tarde para fazer a guerra. Oxal ento consultou os babalas, fez suas oferendas a Exu e trouxe para a humanidade uma nova inveno. O rei de Ejigb inventou o pilo e com o pilo ficou mais fcil preparar o inhame e Elejigb pode ser fartar e fazer todas as suas guerras. To famoso ficou o rei por seu apetite pelo inhame que todos agora o chamam de Orix Comedor de Inhame

Pilado, o mesmo que Oxaguian na lngua do lugar.

Dados Oxalufan Dia: sexta feira Data: 15 de janeiro; Metal: prata, ouro branco, chumbo e nquel; Cor: branco leitoso; Partes do corpo: parte genital masculina, rins, smen, os 16 dentes do maxilar inferior (cauris) que pertencem a Oxal. Comida: eb, aca, o ibi (caracol) e o inhame. Arqutipo: calmos, mas capazes de liderar, bondosos e tolerantes; Smbolos: apaasor (cajado)

Oxaguian Dia: sexta feira;

Data: 15 de janeiro; Metal: todos os metais brancos; Cor: branco e leitoso; Comida: inhame pilado; Arqutipo: altos e robustos, porte majestoso, olhar ao mesmo tempo altivo e travesso, elegante e amigo das mulheres, alegre, gosta profundamente da vida, revelase muitas vezes irnicos, malicioso, prolixo, brincalho, idealista e defensor dos injustiados, intuitivo quanto ao futuro. Seu pensamento original antecipa o de sua poca, esprito brilhante, facilidade de argumentao. Se rico generoso e at prdigo. Embora guerreiro no agressivo, nem brutal. OGUN

OGUM

o Orix Senhor das contendas, deus da guerra. Seu nome, traduzido para o portugus, significa luta, briga, batalha. a divindade da metalurgia, do ferro, ao e outros metais fortes. Ogun a fora incontrolvel e dominadora, do movimento, do choque. Patriarca dos

exrcitos, dono das armas. Ogum o poder do sangue que corre nas veias. Orix da manuteno da vida. Como Exu, Ogum est presente no calor, na ira, no dio, na clera. Est presente nas batalhas, brigas, empurres, na vontade de exterminar. um Orix, uma fora da Natureza que se faz presente nos momentos de impacto e nos momentos fortes. O encantamento de Ogun, aquilo que gera sua presena, se faz, como disse antes, nos momentos de impacto, tais como o choque entre dois objetos de metal; uma coliso no ar, no mar e na terra; no estrondo de algo pesado caindo ao cho. Seu encanto est na exploso, no derramamento do ferro fundido. No dia a dia vamos encontrar esta fora denominada Ogun nos estaleiros, nas oficinas de lanternagem, nos ferreiros, nos quartis, no disparo de uma arma, no ato de se afiar uma lmina, no trabalho com um serrote, no choque do martelo fincando um prego na parede, no despertar de um relgio, num grito de raiva na dor aguda. A faca que penetra na carne, a bala que fura a carne, faz o encantamento da fora da Natureza, Ogun. o orix do impacto, da detonao. O sangue que corre em nosso corpo um fenmeno regido por Ogun. A vida mantida acesa num ser, regida por Ogun, Orix da defesa e da guerra, ele pode at evitar uma briga, mas gosta de lutar e imbatvel. Ogun tambm a viagem, a estada longe, os veculos. Ogun a jornada, a empreitada, a luta do dia a dia.. a estrada de ferro, o impacto do trem nos trilhos. Ele o

prprio trem... ele o prprio trilho. Considerando como um Orix impiedoso e cruel, ele pode at passar essa imagem, mas sabe ser dcil e amvel. No candombl o grande general, marechal e todas as lutas, o grande guardio, pai rgido e severo, mas apaixonado e compreensvel. Ogun franqueza, a deciso, a convico, a certeza, o fato consumado, as vias de fato. Ogun o empilhamento de metais, a bateria que gera a energia, a pilha; a prpria energia, vibrante, incontrolvel, devastador, Ogun a vida em sua plenitude. Ogun tambm est presente nas construes, nas edificaes, no cimento que vai unir tijolos e construir casas. Ogun a muralha, o obstculo difcil de ser vencido. o amianto, o ao, o ferro, a bauxita, o mangans, o carvo mineral, a prata, o ouro macio, o diamante em estado bruto.Ele tambm a lapidao, o aparelho cirrgico, o aparelho dentrio, o prprio dente. o ato de cortar, morder, devorar, sem piedade e com a negritude da fome. Ogun tambm o zinco, o cobre, o alumnio, o parafuso, o prego, a mola, a viga, a estrutura, o concreto, a dureza, a firmeza.

Mitologia Ogun filho de Iemanj e irmo mais velho de Exu e Oxossi. Por este ultimo nutre um enorme sentimento, um amor de irmo verdadeiro e poderoso, capaz de matar e aniquilar quem puser em risco a tranqilidade de seu mano Oxossi. H quem diga, at, que Ogun zela

mais pelos filhos de Oxossi que pelos seus prprios, tal o sentimento que ele tem pelo irmo. Ogum era um caador, tranqilo, calmo, pacato. Bom filho, bom irmo, atencioso e trabalhador. Era ele quem provia sua casa e famlia, pois Exu gostava de viajar pelo mundo. Oxossi, ao contrario, era mais descansado e contemplativo. Como irmo mais velho, ento Ogun cuidava da caa, dos concertos, etc. Mas, dentro de seu corao, existia um enorme desejo em ganha o mundo, como seu irmo Exu. Num belo dia, ao voltar de uma exaustiva caada, Ogun viu sua casa e famlia ameaada por guerreiros de terras distantes. Ao ver a casa em chamas e seus entes queridos clamando por socorro, Ogun tomou-se de ira e, sozinho, cheio de dio, arrasou com os agressores, no deixando um s de p. Da por diante Ogun iniciou Oxossi na arte das caa; mostrou-lhe os caminhos e trilhas da floresta e lhe disse: - Sempre que estiveres em perigo pense no seu irmo. Onde eu estiver voltarei para defend-lo. Aproximou-se de Iemanj e se despediu: - Me, preciso ir. Preciso vencer e conquistar. Est no meu sangue, essa a minha vontade. Desta forma, Ogun partiu e tornou-se o maior guerreiro do mundo. Mesmo sem exercito, vencia todos os exrcitos, conquistando tudo aquilo que queria. Ogun se tornou a vitria, a fora da conquista.

Esse Orix, de temperamento explosivo e corao quente, a fora da Natureza talvez mas temida e respeita. Ogun o gs, a exploso, a guerra, o choque de dois carros, o ferro retorcido, a luta entre os homens e os animais. Ogun a valentia, a bravura, a coragem, a estocada, a largada, a chegada vitoriosa. Ogun tambm o cime, o desabafo, a disputa. Senhor dos metais e incapaz de ser derrotado. O elemento de Ogun a terra, e dependendo das qualidades , ou sejam sua fundamentao, carrega tambm os elementos gua e ar. Quando voc sentir seu pulso, seu corao batendo, tenha certeza, Ogun est presente. Quando sentir que seu sangue corre nas veias, pense com convico. Ogun est presente. Enquanto sentir que existe vida dentro de si, saiba, Ogun a est mantendo e abenoado.

Dados Dia: tera feira. Data: 13 de junho Metal: ferro Cor: Azul Marinho e Verde Parte dos corpo: mos, sangue

Comida: feijoada e inhame Arqutipos: impetuosos, autoritrios, cautelosos, trabalhadores, desconfiado e um pouco egosta Smbolos: espada, faca e faco fotos a seguir tambm podem excludos do Blogger. Isso far com que esses itens sejam removidos de todas as postagens em que aparecem. Marque os itens a serem excludos. (A remoo pode levar 24 horas.) OB

Orix guerreira, considerada at como uma Ians velha. Senhora do rio Ob, na Nigria, patrocinadora de conflitos, energia que se desenvolve nos coriscos. Mulher de Xang. Na natureza, Ob est ligada s enchentes, s cheias dos rios, s inundaes. ela quem vai reger todos esses fenmenos, sejam naturais ou provocados por erros humanos. Seu encantamento feito desta forma, quando um rio transborda, inundando tudo.

Ob est presente tambm nos coriscos, poder que lhe foi dado pelo marido Xang, pois ela tambm tem ligao com a energia eltrica, a eletricidade. poderosa, sbia, madura e realista. Na vida dos seres humanos, Ob rege a desiluso amorosa, a tristeza, o sentimento de perda, o cime, a incapacidade do homem de ter aquilo que ama e deseja. Ob a raiva, a solido, a depresso, o sentimento de abandono. Ob tambm a frustrao do homem e da mulher. Embora a lenda diga ser Ob uma guerreira, vencedora, ela consegue seu encantamento nas desiluses e frustraes, na derrota. Pela lenda, Ob foi enganada por Oxum, que a levou a corta sua prpria orelha para oferecer a Xang, Ele, num gesto de repugnncia, expulsou-a de seu reino. E toda essa dor, essa desesperana, esse abandono, ficou com marca registrada de Ob, e tais sentimentos tem a sua regncia. Quando nos sentimos trados, abandonados, sem esperana, com raiva, frustrados em nossos objetivos, desencadeamos essa fora da natureza chamada Ob, que mexe no nosso interior. E a lgica diz que Ob a ultima gota, que faz transbordar nossos sentimentos. Da sua regncia tambm nas enchentes e inundaes. um ato de excesso, de excesso, de exploso, de revolta, desencadeado por esta fora csmica. Se um rio enche e transborda, porque no suporta mais o volume de gua, deixando escapar aquilo que j no cabe mais. Isso Ob, essa a sua regncia, seus encantamento, sua influncia.

Ob o desabafo: j no suporto mais... , a agitao do sentimento indevidamente mexido, afetado por algo ruim.

Mitologia Uma vez banida do reino de Xang, Ob se transformou numa guerreira poderosa e perigosa. Costumava vencer todos os seus opositores com relativa facilidade. Ob tambm possui grande beleza fsica, que, aliada sua determinao, coragem e equilbrio, fazia dela uma pessoa especial. E o desejo de possuir to bela e corajosa guerreira, levava muito a se confrontar com ela, mas saam sempre derrotados. E a noticia chegou ate Ogum, rei de Ire e, guerreiro invencvel. O mensageiro trouxe a noticia: - Meu senhor, ela invencvel! - Eu sou invencvel!, Rebateu Ogum, ao mensageiro. - Mas ela poderosa. Ainda no foi derrotada, Senhor! - porque ela no enfrentou Ogum! Disse o prprio. E Ogum mandou que seu mensageiro fosse avisar a Ob que ele,Ogum, iria enfrent-la, derrot-la e possula.

Ob recebeu a mensagem e retrucou: - Que assim seja... Ogum partiu de Ire, em busca de sua poderosa adversria e tinha em mente tom-la para si. No campo, onde a luta seria travada, Ogum chegou primeiro e, como bom caador, montou a armadilha para derrotar Ob. Mandou que seus homens triturassem uma grande quantidade de quiabo e passassem pelo cho. Assim, Ob no conseguiria ficar de p e seria facilmente vencida. A hora chegou. Ambos estavam presentes ao campo de batalha. De um lado Ogum, o guerreiro violento e imbatvel. Do outro, Ob, a guerreira bela e invencvel. No meio, entre um e outro, a armadilha preparada por Ogum. Olharam-se, estudaram-se e Ob tomou a iniciativa. Partiu para cima do adversrio, sem perceber o quiabo espalhado pelo cho. O tombo foi imediato. Ob no conseguia firmar-se de p. Ogum, que a tudo observava, lentamente dirigiu-se sua adversria, empunhando a espada. Ob, sentindo que seria vencida, num rpido movimento, puxou Ogum para si, fazendo com que o guerreiro tambm escorregasse e casse em sua prpria armadilha. Foi uma grande luta! No de cruzamento de espadas, mas para ficar de p. Durante horas e horas tentaram os dois, em vo erguerse e derrotar o oponente, mas no conseguiram ao menos colocar os dois ps no cho, sem escorregarem em seguida. Lutaram at a fadiga total e declararam um empate. No havia vencedor nem perdedor. Ogum, o invencvel, no conseguiu vencer Ob, Por sua vez,

Ob no conseguiu derrotar o poderoso Ogum. Ali mesmo amaram-se, em respeito fora e ao encanto do outro. Afinal, so dois verdadeiros guerreiros. Ogum ainda tentou lev-la para si, mas o corao de Ob pertencia, pela eternidade, a Xang. E ela partiu para encontrar seu prprio destino, mesmo com dor no corao.

Dados Dia: quarta-feira; Data: 30 e 31 de maio; Metal: Cobre; Cor: marrom-rajado; Partes do corpo: audio, orelha e junto com Ew, protege o consciente; Comida: Abar (massa de feijo fradinho cozido enrolado em folhas de bananeira), acaraj e amal (quiabo picado); Arqutipos: so pessoas valorosas; incompreendidas; suas tendncias, um pouco viris, fazem-na freqentemente voltarem-se para o feminismo ativo; as suas atividades militantes e agressivas so conseqncias infelizes ou amargas por elas vividas. Os seu insucessos devem-se a um cime um tanto mrbido, entretanto, encontra compensaes para as

frustraes e sofrimentos em sucessos materiais. Smbolos: ofangi (espada) e um escudo de cobre. LOGUN-ED

o resultado do encanto, ou do encantamento, de Oxossi Ibualama e Oxum Ieopond. Divindade dos rios, Senhor da Pesca, que vive seis meses com o pai, Oxossi, na caa e seis meses, com a me Oxum, na gua doce.Erradamente considerado como um Orix meta-meta, ou seja, de dois sexos, Logun-Ed um Orix masculino, embora divida o tempo com os pais. Logun-Ed a beleza em pessoa. O encanto dos jovens, o namorado, o flerte. Logun rege a ingenuidade do jovem, a adolescncia, a beleza adolescente. Seu encanto est no primeiro beijo, no primeiro abrao, na

primeira oportunidade das mos-dadas, no primeiro carinho. Est presente no brilho do olhar, no perfume das flores, numa paisagem singela. tambm o deus da arte, o principio daquilo que belo e terno. o prncipe das guas doces, da caa, da alegria e do jovialidade. Encontramos Logun-Ed num grupo de jovens, na musica que os aproxima, no conhecimento e no encontro, na alegria de viver livremente. Porm, encontramos Logun-Ed tambm nas intrigas, nos segredos maldosos, pois ele capcioso, matreiro, inventivo, meio moleque. Mas, Logun-Ed rege fundamentalmente o carinho, o gesto meigo, o afago, pois trata-se de um Orix extremamente dengoso, dependente, ciumento, singelo e manhoso. o deus da juventude, dos estudos. Sua presena marcante nos colgios, escolas, faculdades, enfim, em todas as instituies de ensino, onde se concentram os jovens. Logun-Ed o encanto, o sorriso, o piscar de olhos, a vida jovem e ativa. Tambm est encantado no mato baixo, nas matas pouco densas e, principalmente, nos rios, sua morada predileta. Est ligado como o pai, Oxossi s artes de pintar, esculpir, escrever, danar, cantar e a todas as atividades. Est ligado ao banho, pois tambm filho

de Oxum, deusa das guas doces. Resumindo, Logun-Ed rege o romance, o namoro, as amizades, sendo ele o responsvel pelos gestos amigos e sinceros entre as pessoas. Est encantado, tambm, nos pequenos animais, como o coelho, o porquinho da ndia e os pequeninos pssaros.

Mitologia Como j disse, Logun-Ed o filho de Ibualama e Ieponda. Tem ele trs irmos: Ode If, ligado ao ar, afilhado de Oxal; Ode Issamb, ligado s plantas, afiilhado de Osse; e Ode Il, afilhado de Exu. Logun-Ed sempre foi considerado como prncipe, filho de reis. Menino arisco, teimoso, levado, brincava sempre alm dos limites da regncia de sua me Oxum, que era a cachoeira. Porm, era admirado por todos, e muito querido tambm. Certo dia, o prncipe Logun-Ed, contrariando as ordens do pai e da me para que no brincasse perto do rio por ser perigoso, resolveu arriscar, atravessando de uma margem outra, montando num tronco de rvore. Subitamente, o tronco virou e Logun-Ed foi para no fundo do rio. Mesmo sendo bom nadador, Logun no conseguia chegar tona. Aflitos, e pressentindo algo de errado, Oxossi e Oxum, seus pais, resolveram ir atrs dele e chegaram at o rio.

O corao de me no se enganou. Oxum sabia que filho estava no fundo do rio e apelou para a fora de Olorun, a fim de recuperar seu primognito. - Pai,- disse ela no deixe que meu filho se afogue. Eu sou a Rainha das guas doces, e no poderia perder meu filho justamente no fundo de um rio. Salve-o Pai, salve-o! E Oxossi tambm apelou ao pai Olorun: - No deixe que meu filho morra, Olorun, no permita! E Olorun, atendendo aos pedidos do deus da caa e da deusa das cachoeiras, ergueu Logun-Ed do fundo do rio e advertiu: -Ai est seu filho que, por sua teimosia, quase perde a vida. De agora em diante fica Logun-Ed, filho de Ibualama e filho de Ieponda, com a obrigao de zelar pelos rios e prover a pesca. E, assim, Logun-Ed passou a reinar nos rios, a cuidar deles e ajudar aos pescadores. O elemento de Logun-Ed est ligado aos pais: terra e gua, dando a ele os poderes do pai e os da me.

Dados Dia: quinta feira; Data: 19 de abril;

Metal: Ouro; Cor: azul celeste e amarelo; Partes do corpo: as mesmas correspondentes a Oxossi e Oxum; Comida: axoxo (feita com milho amarelo e coco) e omoolucun (feita com feijo fradinho e ovos); Arqutipo: altrustas, abnegado, sinceros, simpticos, tensos, austeros, possuem senso de coletividade, calmos, desprendidos, inconstantes, vaidoso e sonhadores. Smbolos: abeb e of IANS logun-ed a pescar; com Exu aprendi os mistrios do fogo. Falta-me apenas aprender algo contigo. - Voc quer aprender mesmo, Oy? Ento, ensinar-lhe como tratar dos mortos! De inicio Ians relutou, mas seu desejo de aprender foi mais forte e, com Obalua, aprendeu a conviver com os eguns e control-los. Partiu, ento Oy, para o reino de Xang. L, acreditava, teria o mais vaidoso dos reis e aprenderia a viver ricamente. Mas, ao chegar ao reino do deus do trovo, Ians aprendeu muito mais que isso... aprendeu a amar verdadeiramente e com um paixo violenta, pois Xang dividiu com ela os poderes do raio e deu a ela o

seu corao.

O fogo o elemento bsico de Ians. O fogo das paixes, o fogo a alegria, o fogo que queima. Ians o Orix do fogo... E aquele que do uma conotao de vulgaridade a essa belssima e importantssima divindade africana, digna de pena e mais digna, ainda, do perdo de Ians.

Dados Dia: quarta feira Data: 4 de Dezembro Metal: Cobre Cor: Marrom Partes do corpo: fgado e o sangue. Comida: acaraj, abar. Arqutipo: de pessoas audaciosas, poderosas e autoritrias, pessoas que podem ser fieis, de uma lealdade absoluta em certas circunstancias, mas que em moutros momentos, quando contrariadas em seus projetos e empreendimentos, deixam-se levar pelas manifestaes da mais extrema clera. Pessoas, enfim, cujos temperamentos sensual e voluptuosos podem

lev-las a aventuras amorosas extra conjugais, mltiplas e freqente, sem reservas de decncia, mas que no as impedem de continuarem muito ciumentas com seus parceiros por elas mesma enganados. Smbolos: espada de cobre e o eru (rabo de boi ou de bfalo) EW

Ew a divindade do canto, das coisas alegres e vivas. Dona de raro encanto e beleza, considerada como a Rainha das mutaes, das transformaes orgnicas e inorgnicas. o Orix que transforma a gua de seu estado liquido para o gasoso, gerando nuvens e chuvas.

Quando olhamos para o cu e vemos as nuvens formando, s vezes, figuras de animais, de pessoas ou objetos, no nos importamos muito. Porm, ali est Ew, Rainha da beleza, evoluindo solta pelos cus, encantando e desenhando por cima do azul celeste da atmosfera da Ter. Ew tambm o inicio da chuva, regida por sua me Nan. Este seu principal encantamento: o ciclo interminvel de transformao da gua em seus diversos estado, incluindo o slido. Ela, como todos os outros, est entre nos no cotidiano, convivendo e influenciando nosso comportamento, mexendo com nosso destino, gerando situaes que vamos viver diariamente. Ew tambm esta ligada s transformaes orgnicas e inorgnicas, que se sucedem no Planeta. a mgica da transformao. Est ligada mutao dos animais e vegetais. Ela o desabrochar de um boto de rosa; a lagarta que se transforma em borboleta; a gua que vira gelo e o gelo que vira gua; faz e desfaz, num verdadeiro bal da Natureza. Senhora do belo, Ew aquela que vai dar cor ao seres; torn-los bonitos, vivos, estimulando a sensibilidade; a fragilidade das coisas; a transformao das clulas, gerando o que h de mais lindo no mundo. a deusa da beleza; o sentimento de prazer pelo que belo,; o respeito pela maravilha que o mundo apresenta. A fora natural Ew ligada tambm alegria, dividindo com Vungi (Ibeji) a regncia daquilo que se chama ou se tem como feliz. Est presente nas coisas e nos momentos alegres, que tm vida.

tambm a divindade do canto; da msica; dos sons da natureza, que enchem nossos ouvidos de alegria e contentamento. Est presente no canto dos pssaros; no correr dos rios; no barulho das folhas, sopradas ao vento; na queda da chuva; no assovio dos ventos; na msica interpretada por uma criana, no choro do beb, no canto mais que sagrado da me Natureza. Ew a prpria beleza. o som que encanta. o canto da alegria. a transformao do mal para o bom. a vida...

Mitologia Ew filha de Nan, irm de Obalua, Osse e gmea de Oxumar. Apesar de gmea, foi a segunda a nascer sendo, assim a caula dos filhos de Nan. Cada um dos filhos regia algo: Obalua, as pestes e molstia contagiosas; Osse, as ervas, as plantas e seus segredos e mistrios; Oxumar, o arco ris, a riqueza. Ew nada regia. Era apenas uma menininha bonita, formosa, cheia de encantos. E assim cresceu, bela e de brilho intenso. Pouco a pouco, os homens foram se interessando por ela, tal era a sua beleza. Muitos pretendente chegavam, de todas as partes, com a inteno de desposar Ew, pois usa beleza era to grande que sua fama chegou a todos os reinos. Em pouco tempo o reino de Nan estava cheio de supostos noivos, que lutavam entre si para conquistar

o corao da jovem Ew. As lutas foram crescendo e tomando propores, a ponto de, em cada canto do reino, haver um grupo em luta, com um s objetivo: desposar Ew, Isso tudo fugiu ao controle de todos, pois o encanto do jovem parecia enfeitiar os homens, a ponto de matarem-se uns aos outros. A situao j passara dos limites e os pretendentes, que no paravam de chegar, foram at a prpria Ew, obrigando-a a escolher um deles. Isto acontecia aos gritos, empurres, exibies de fora e poder, cobranas violentas, barulho, levando a jovem a um desespero que jamais sentira. A presso foi to grande, mas to grande que, de repente, ouviu-se um grande estrondo. Todos se calaram, voltaram-se para Ew e ficaram imveis, estticos, e de olhos arregalados com o que estavam vendo. Ew, impossibilitada de escolher um noivo, e atormentada por ver tanta morte e confuso por sua causa, comeou a se transformar. Como um reflexo do sol, sua silhueta comeou a perder a forma, at que restou apenas um poa dgua no cho. Aos poucos, aquela poa foi evaporando e subindo em direo ao cu. Os homens, pretendentes, no se moviam, s acompanhavam a evaporao, bem visvel e o vapor subindo. Em pouco tempo uma enorme nuvem branca, contrastando com o azul-claro do cu, foi desenhando um corao, numa viso de rarssima beleza. Ew no se casou com ningum, mas colocou na mente dos homens que o amor nasce naturalmente, no com

disputas e guerras. Assim, Ew transformou-se e recebeu o poder de ir ao cu , como nuvem e voltar terra, como gua, permanecendo como o smbolo da beleza, do canto e da alegria.

Dados Dia: sbado Data: 13 de dezembro; Metal: ouro, prata e cobre; Cor: vermelho maravilha; Partes do corpo: olhos; Comida: banana inteira da terra feita em azeite de dend com farofa do mesmo azeite. Arqutipo: tendncia a duplicidade devido a natureza andrgena da deusa, tendncia a riqueza, magnetismo, gosta de jogar, bonitos, gostam de elogios, imediatistas, necessitam de outros odus para que ajudam com seu brilho nos processos difceis. Smbolo: ej (cobra) e espada. LENDAS DOS ORIXS O QUE SO ORIXS? Muita gente acredita que os orixs so seres inferiores,

perversos e de pouca luz. Ou, ento, chegam a definilos como criaturas demonacas, com grande poder de destruio, usados somente para o mal. Mas, ento, o que realmente so os orixs? Para ns, os orixs so seres divinos criados por Olorun, nosso Deus nico, que o auxiliaram na criao do universo e de todos os seus componentes. A partir da, eles ganharam a funo de intermedirios entre o criador e a criatura. atravs deles que podemos tentar chegar um pouco mais perto de Deus, se isso no for muita pretenso para ns, meros mortais. Segundo os yorubs, os orixs so os donos da nossa cabea, ou "ori", e nossos protetores individuais. Eles esto sempre tentando nos transmitir seus conhecimentos, que, muitas vezes, passam despercebidos pela nossa razo, mas no pelos nossos sentidos. Infelizmente, no damos a devida importncia a esse fato, achando que so "coisas da nossa imaginao". Segundo acreditamos, houve uma grande ruptura entre os seres humanos e os orixs, que antes viviam lado a lado, cada um podendo visitar o mundo um do outro; ou seja, a Terra (aiye) e o cu (orun), estavam ligados entre si, no existindo barreiras. Algumas lendas do Candombl contam que tudo corria muito bem, at um ser humano desrespeitar a ordem estabelecida por Olorun. Seu erro foi adentrar em um local proibido, maculando-o com a sujeira da Terra. Isso no foi perdoado, e a separao tornou-se inevitvel. Assim, Oxal soprou o seu hlito divino sobre a Terra, criando o ar atmosfrico, que seria da em diante, a barreira entre esses dois mundos. Desde ento, os seres humanos vivem tentando alcanar o cu e seus seres encantados, sem obter resultado. Ns, atravs do Candombl, conseguimos restabelecer essa ligao com o orun, e temos o poder de

presenciar claramente a manifestao da centelha divina em nosso interior, que a experincia mais maravilhosa que algum pode experimentar. A esse conjunto de mecanismos criados pelos seres humanos para tentar chegar mais perto do criador e reatar, assim, a comunicao interrompida no passado, a melhor definio para a palavra religio. H varias formas de um mesmo orix, isto , existem vrios tipos diferentes provenientes de uma mesma origem divina. A esse fenmeno damos o nome de qualidades. Tomemos o exemplo do orix Oxun, que reina nas guas doces. Ele ir subdividir-se em vrias formas ou qualidades, como: Pond, Opar, Kare, Top, etc. Todas essas qualidades tm a mesma essncia, mas diferem entre si em muitas coisas, inclusive no que diz respeito a seus fundamentos e rituais. Esse tema muito complexo, gerando dvidas at mesmo entre os babalorixs. Por isso, para podermos detectar o orix de uma pessoa, assim como sua forma ou qualidade, preciso consultar o orculo de If, ou jogo de bzios. No existe outro meio mais seguro e eficaz. Atravs dos bzios, um bom sacerdote ser capaz de identificar, o orix ao qual a pessoa pertence, e tambm verificar se h, realmente, a necessidade de se fazer a iniciao. Caso isso seja inevitvel, a pessoa em questo dever passar por vrios preceitos de confirmao at o dia da feitura. fundamental que no haja erros de espcie alguma, pois com a vida de um ser humano que estamos lidando. Quando o babalorix identifica o orix de algum, ter, necessariamente de levantar todos os detalhes que esto ligados a ele, como a famlia ao qual pertence, as oferendas de que gosta o tipo de comida que mais lhe agrada, seus lugares de ebs, rezas, cantigas, etc. ,

tambm, muito importante saber sobre o elemento da natureza que ele habita e domina, bem como a funo que desempenha dentro do universo. Os orixs podem ser evocados atravs de rezas (aduras), cantigas especiais (orikis), ou pelo seu nome dentro do plantel dos orixs (morunko). Cada um deles tem suas cores predominantes, que derivam das trs cores bsicas do universo, que, segundo os yorubas, so o vermelho, o preto e o branco. As roupas rituais de cada orix, alm de todos os adereos e ferramentas que lhe so peculiares, tambm exibiro essas cores. As comidas tambm so indispensveis nas oferendas, variando muito de orix para orix. Existem infinitas lendas a respeito dos orixs, que foram transmitidas de gerao em gerao, seguindo a tradio oral. Nelas encontramos casos de casamentos entre orixs como, por exemplo, o de Xang com Ians. Na realidade, o que essas lendas querem mostrar, atravs de uma linguagem simples e inteligvel, que esses casamentos representam unies entre dois ou mais elementos da natureza. No podemos atribuir aos orixs caractersticas e sentimentos humanos. LENDA DE EX Exu sempre foi o mais alegre e comunicativo de todos os orixs. Olorun, quando o criou, deu-lhe, entre outras funes, a de comunicador e elemento de ligao entre tudo o que existe. Por isso, nas festas que se realizavam no orun (cu), ele tocava tambores e cantava, para trazer alegria e animao a todos. Sempre foi assim, at que um dia os orixs acharam que os sons dos tambores e dos cnticos estavam muito altos, e que no ficava bem tanta agitao. Ento, eles pediram a Exu, que parasse com aquela atividade barulhenta, para que a paz voltasse a reinar.

Assim foi feito, e Exu nunca mais tocou seus tambores, respeitando a vontade de todos. Um belo dia, numa dessas festas, os orixs comearam a sentir falta da alegria que a msica trazia. As cerimnias ficavam muito mais bonitas ao som dos tambores. Novamente, eles se reuniram e resolveram pedir a Exu que voltasse a animar as festas, pois elas estavam muito sem vida. Exu negou-se a faz-lo, pois havia ficado muito ofendido quando sua animao fora censurada, mas prometeu que daria essa funo para a primeira pessoa que encontrasse. Logo apareceu um homem, de nome Ogan. Exu confiou-lhe a misso de tocar tambores e entoar cnticos para animar todas as festividades dos orixs. E, daquele dia em diante, os homens que exercessem esse cargo seriam respeitados como verdadeiros pais e denominados Ogans. LENDA DE OGUN Ogum vivia em sua aldeia, quando foi requisitado para uma guerra, que no tinha data para acabar. Antes de partir, ele exigiu que seus habitantes dedicassem um dia em sua homenagem, fazendo o sacrifcio de jejuar e fazer silncio absoluto, alm de outras oferendas. Partiu, em sua longa jornada, para os campos de batalha, onde permaneceu sete anos. No regresso sua aldeia, caminhou durante muitos dias, sentindo muito cansao. A fome e a sede tambm o atormentavam. Na primeira casa que encontrou pediu gua e comida, mas ningum o atendeu, permanecendo calados e de olhos fixos no cho. Resolveu, ento, fazer outra tentativa na prxima casa,

mas a cena foi mesma, o que despertou sua ira. Ele esbravejou com os moradores, exigindo que falassem com ele, mas ningum o fez. No se conformava com tamanha falta de respeito, depois de ter lutado tanto! Ogum esperava uma recepo calorosa em sua prpria aldeia, mas, ao contrrio, s encontrou silncio. medida que avanava pelo interior da cidade, a mesma coisa se repetia casa aps casa. Ogum nem imaginava o que estava acontecendo. Perguntava e no recebia resposta. Sua ira j estava incontrolvel, quando chegou ao centro do povoado, onde haviam muitas pessoas. Estranhou o fato de ningum estar conversando. Perguntou a eles onde estavam suas famlias, mas no obteve resposta. Era uma afronta! Foi assim que, evocando todos os seus poderes, Ogum dizimou sua prpria aldeia. Caadores que passavam pela cidade, entre eles seu filho, o reconheceram e tentaram aproximar-se. Vendo que sua clera era imensa, resolveram evocar Exu para acalm-lo. A ira desse orix finalmente foi aplacada. Seu filho, indignado ao ver tanta destruio, indagou o motivo que levou seu pai a cometer tal atrocidade. Ogum respondeu que aquelas pessoas lhe faltaram com respeito quando no o reconheceram. Precisavam de um castigo. Foi, ento, que seu filho fez-lhe lembrar da exigncia que fizera antes de partir para a guerra. Ogum, tomado pelo remorso, devido sua crueldade com pessoas que s estavam obedecendo a ordens, abriu o cho com sua espada enterrando-se de p. LENDA DE OD

Na cidade de If, realizavam-se festividades e rituais por ocasio das colheitas. Os sacerdotes da aldeia, fugindo aos seus costumes, no realizavam as oferendas obrigatrias para trs das maiores bruxas conhecidas: as Iya-mi Oxorongs. Esse ato imperdovel precisava de uma boa punio. Foi assim que elas enviaram um enorme pssaro para assombrar aquela aldeia. A ave ficou pousada no telhado do palcio, de onde podia avistar toda a cidade. Um clima de medo e mau agouro espalhou-se entre os moradores, que no sabiam o que fazer para acabar com aquele terrvel monstro. Oferendas foram realizadas para as Oxorongs, mas sem resultado. Era tarde demais para isso. Foi ento que alguns caadores se apresentaram para matar o pssaro das bruxas, mas foram todos derrotados. O ltimo caador possua apenas uma flecha, e era a ltima esperana de livrar a aldeia da morte. Esse caador era Od. Sua me, que estava longe daquele lugar, teve um mau pressgio com relao a ele. Consultando um babalaw, teve a confirmao do que j sabia: seu filho corria grande perigo. Foram necessrias muitas oferendas para que a misso de Od fosse executada com perfeio e, graas a isso, Od pde matar o pssaro com sua nica flecha, livrando sua aldeia da aniquilao. Desde ento, vem sendo venerado por esse povo. LENDA DE OSSAIN Ossain era o nico orix que sabia reconhecer e despertar os poderes mgicos das plantas e us-los para curar as enfermidades, ou nos rituais litrgicos.

Ele sabia como ningum, fazer misturas mgicas com os vegetais, razes e folhas. Os outros orixs tambm tinham o desejo de possuir suas prprias folhas, bem como o conhecimento necessrio para receber o ax proveniente delas, mas Ossain no revelava seus segredos e no deixava ningum apanhar folhas em suas florestas. Oy (Yassan) no aceitava essa situao, pois sua aldeia estava sendo assolada por doenas, e nada podia ser feito. Foi, ento, que ela pediu a Ossain que lhe desse algumas folhas e seus respectivos encantamentos, mas este se negou a faz-lo. Oy ficou muito contrariada, no se conformando com uma atitude to insensvel. Sua fria incontrolvel fez levantar o vento. E o vento foi to forte, que as folhas se desprenderam das rvores, voando para todos os cantos da floresta. Ossain gritava: "Minhas folhas, minhas folhas". A cabaa com os segredos ficou exposta por algum tempo, possibilitando aos orixs a oportunidade de absorver uma pequena parte desse conhecimento. Assim, os orixs cataram suas folhas, que seriam utilizadas em seus rituais sagrados; porm, no podiam dispensar a ajuda de Ossain, pois ele sempre ser o grande sbio da floresta. Outra lenda nos conta que Ossain trabalhava na roa de Orunmil, que um orix fun-fun (da cor branca) e detentor do conhecimento do orculo divinatrio. Ossain tinha a tarefa de cultivar os campos, mas recusava-se a limpar o terreno para fazer a semeadura. Ele no conseguia podar as plantas, pois achava utilidade em todas elas. Essas folhas podiam curar todo tipo de doena existente. Orunmil, vendo que o servio no saa, foi ver o que estava acontecendo. Ossain explicou seus motivos, fazendo com que o

grande orix fun-fun percebesse estar diante de um ser encantado e de grande conhecimento. Ao invs de castig-lo, deu-lhe uma posio de destaque dentro do orculo de If. Dessa forma, Orunmil teria, perto de si, algum para lhe revelar os segredos das folhas. LENDA DE XANG Xang, quando viveu aqui na Terra, era um grande Ob (rei), muito temido e respeitado. Gostava de exibir sua bela figura, pois era um homem muito vaidoso. Conquistou, ao longo de sua vida, muitas esposas, que disputavam um lugar em seu corao. Alm disso, adorava mostrar seus poderes de feiticeiro, sempre experimentando sua fora. Em certa ocasio, Xang estava no alto de uma montanha, testando seus poderes. Em altos brados, evocava os raios, desafiando essas foras poderosas. Sua voz era o prprio trovo, provocando um barulho ensurdecedor. Ningum conseguia entender o que Xang pretendia com essa atitude, ficando ali por muito tempo, impaciente por no obter resposta. De repente, o cu se iluminou e os raios comearam a aparecer. As pessoas ficaram impressionadas com a beleza daquele fenmeno, mas, ao mesmo tempo, estavam apavoradas, pois nunca tinham visto nada parecido. Xang, orgulhoso de seu extremo poder, ficou extasiado com o acontecimento. No parava de proferir palavras de ordem, querendo que o espetculo continuasse. Era realmente algo impressionante! Foi, ento, que, do alto de sua vaidade, viu a situao fugir ao seu controle. Tentou voltar atrs, implorando aos cus que os raios, que cortavam a Terra como poderosas lanas, desaparecessem. Mas era impossvel - a natureza havia sido desafiada,

desencadeando foras incontrolveis! Xang correu para sua aldeia, assustado com a destruio que provocara. Quando chegou perto do palcio, viu o erro que cometera. A destruio era total e, para piorar a situao, todos os seus descendentes haviam morrido. Ao ver que o rei estava muito perturbado, seu prprio povo tentou consol-lo com a promessa de reconstruir a cidade, fazendo tudo voltar ao que era antes. Xang, sem dar ouvidos a ningum, foi embora da cidade. Ele no suportou tanta dor e injustia, retirando-se para um lugar afastado, para acabar com sua vida. O rei enforcou-se numa gameleira. Oy, quando soube da morte de seu marido, chorou copiosamente, formando o rio Niger. Ela, que tinha conhecimento do reino dos eguns, foi at l para trazer seu companheiro da morte, que veio envolto em panos brancos e com o rosto coberto por uma mscara de madeira, pois no podia ser reconhecido por Ik, o Senhor da Morte. Xang ressurge dos mortos, tornando-se um ser encantado. E foi assim que surgiu uma nova forma, ou qualidade, desse orix, a qual chamamos Air. Essa variao da essncia de Xang adotou, alm do vermelho, a cor branca. Outra lenda nos d conta que Xang, com sua irresistvel aparncia, atraa muitas mulheres. Era muito vistoso, com seus cabelos tranados e os enfeites de cobre em seu corpo. Possua muitas esposas, como Ob e Oxun. Oxun era a mais bela esposa de Xang, muito mais vaidosa do que ele, dispensando grande parte de seu tempo para enfeitar-se e, assim, poder agradar seu amado. Xang apreciava muito sua companhia e o esforo que fazia para faz-lo feliz.

Ob no tinha o mesmo tratamento, por isso, sentia-se rejeitada. Ela era muito possessiva em seus relacionamentos e no suportava mais essa situao. Oxun havia percebido que Ob a invejava e queria roubar-lhe o companheiro. Muito faceira e com ares de superioridade, comeou a contar vantagens para a rival, que fingia no se importar. Dizia que Xang adorava um certo quitute preparado com um ingrediente muito especial: um pedao de orelha. Ob acreditou nela, pois, naquele momento, Oxun estava com um toro amarrado na cabea. Embora parecesse estranho, devia ser tudo verdade, pois Xang estava enfeitiado por Oxun. Juntando muita coragem e determinao, Ob cortou fora sua orelha para preparar o tal prato. Xang chegou bem na hora e viu o sangue que escorria da cabea de Ob. Preocupado, quis saber o que havia acontecido com ela. Quando soube do acontecido, ficou enfurecido com Ob, por pensar em oferecer-lhe uma comida to esquisita! Percebendo a mentira de Oxun, saiu furiosa sua procura para ajustarem contas. Xang separou as duas rivais, que se transformaram em rios. Ob foi embora desse reinado e nunca mais voltou. LENDA DE OXUN Conta a lenda que Oxal, numa de suas caminhadas pelo mundo, iria passar pela aldeia de Oxun, onde pretendia parar e descansar. Ex, mensageiro dos orixs, correu para avisar Oxun que o grande orix fun-fun estava a caminho de sua cidade. Era preciso organizar uma grande recepo, pois a visita era muito importante para todos. Ela, ento, apressou-se com os preparativos da festa,

Você também pode gostar