Você está na página 1de 558

hrwt

TORAH

tyXarb
Genesis
Whbow" Whto ht'y>h' #r<a'h'w> 1:2 `#r<a'(h' taew> ~yIm:V'h; tae ~yhi_l{a/ ar"B' tyXarb 1:1
rAa+-yhiy> ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:3 `~yIM")h; ynEP-. l[; tp,x,r:m. ~yhil{a/ x:Wrw> ~Ah+t. ynEP-. l[; %v,xow>
1:5 `%v,xo)h; !ybeW rAah' !yBe ~yhil{a/ lDEb.Y:w: bAj+-yKi rAah' ta, ~yhil{a/ ar.Y:w: 1:4 `rAa*-yhiy>w:)
rm,aYOw: 1:6 p `dx'(a, ~Ay rq,b-o yhiy>w:) br<[-, yhiy>w:) hl'y>l"+ ar"q" %v,xol;w> ~Ay rAal' ~yhil{a/ ar"q.YIw:
[:yqir"h-' ta, ~yhil{a/ f[;Yw: : 1:7 `~yIm")l' ~yIm: !yBe lyDIb.m; yhiywI ~yIM"+h; %AtB. [:yqIr" yhiy> ~yhil{a/
ar"q.YIw: 1:8 `!kE-) yhiy>w:) [:yqI+r"l' l[;me rv<a] ~yIM;h; !ybeW [:yqir"l' tx;T;mi rv,a] ~yIM;h; !yBe lDEb.Y:w:
tx;T;mi ~yIM;h; WwQ'yI ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:9 p `ynI)ve ~Ay rq,b-o yhiy>w:) br<[-, yhiy>w:) ~yIm"+v' [:yqIr"l'( ~yhil{a/
hwEq.mil.W #r<a, hv'B'Y:l; ~yhil{a/ ar"q.YIw: 1:10 `!kE-) yhiy>w:) hv'_B'Y:h; ha,r"tew> dx'a, ~Aqm-' la, ~yIm;V'h;
[:yrIz>m; bf,[e av,D< #r<a'h' aved>T;( ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:11 `bAj)-yKi ~yhil{a/ ar.Y:w: ~yMi_y: ar"q' ~yIM:h;
av,D< #r<a'h' aceATw: 1:12 `!kE-) yhiy>w:) #r<a'_h-' l[; Ab-A[r>z: rv<a] Anymil. yrIP. hf,[o yrIP. #[e [r:z<
1:13 `bAj)-yKi ~yhil{a/ ar.Y:w: WhnE+ymil. Ab-A[r>z: rv<a] yrIP. hf,[o) #[ew> WhnEymil. [r:z< [:yrIz>m; bf,[e
lyDIb.h;l. ~yIm;V'h; [:yqIr>Bi troaom. yhiy> ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:14 p `yvi(yliv. ~Ay rq,b-o yhiy>w: br<[-, yhiy>w:
[:yqIr>Bi troAam.li Wyh'w> 1:15 `~ynI)v'w> ~ymiy"l.W ~ydI[]AmlW. ttoaol. Wyh'w> hl'y>L"+h; !ybeW ~AYh; !yBe
rAaM'h-; ta, ~yli_doG>h; troaoM.h; ynEv-. ta, ~yhil{a/ f[;Y:w: 1:16 `!kE-) yhiy>w: #r<a'_h-' l[; ryaih'l. ~yIm;V'h;
~t'ao !TEYIw: 1:17 `~ybi(k'AKh; taew> hl'y>L;h; tl,v,m.m,l. !joQ'h; rAaM'h-; ta,w> ~AYh; tl,v,m.m,l. ldoG"h;
rAah' !yBe lyDIb.h;l]W hl'y>L;b;W ~AYB; lvom.liw> 1:18 `#r<a'(h-' l[; ryaih'l. ~yIm"+V'h; [:yqIr>Bi ~yhil{a/
~yhil{a/ rm,aYOw: 1:20 p `y[i(ybir> ~Ay rq,b-o yhiy>w:) br<[-, yhiy>w:) 1:19 `bAj)-yKi ~yhil{a/ ar.Yw: : %v,xo+h; !ybeW
ar"b.YIw: 1:21 `~yIm")V'h; [:yqIr> ynEP-. l[; #r<a'h-' l[; @pEA[y> @A[w> hY"+x; vp,n< #r<v, ~yIM;h; Wcr>v.yI
taew> ~h,nEymi(l. ~yIM;h; Wcr>v' rv,a] tf,mr, oh'( hY"x;h; vp,n-< lK' taew> ~yli_doG>h; ~nIyNIT;h-; ta, ~yhila{ /
Wbr>W WrP. rmo=ale ~yhil{a/ ~t'ao %r<b'y>w: 1:22 `bAj)-yKi ~yhil{a/ ar.Y:w: WhnEymil. @n"K' @A[-lK'
1:24 p `yvi(ymix] ~Ay rq,bo yhiy>w:) br<[-, yhiy>w:) 1:23 `#r<a'(B' br,yI @A[h'w> ~yMiY:B; ~yIM;h-; ta, Wal.miW
1:25 `!kE) yhiy>w:) Hn"y+ mil. #r<a-, Aty>x:)w> fm,r<w" hm'heB. Hn"ymil. hY"x; vp,n< #r<a'h' aceAT ~yhil{a/ rm,aYOw:
WhnE+ymil. hm'd"a]h'( fm,r-< lK' taew> Hn"ymil. hm'heB.h-; ta,w> Hn"ymil. #r<a'h' tY:x-; ta, ~yhil{a/ f[;Y:w:

~Y"h; tg:d>bi WDr>yIw> Wnte_Wmd>Ki Wnmel.c;B. ~d"a' hf,[]n:) ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:26 `bAj)-yKi ~yhil{a/ ar.Y:w:
~yhil{a/ ar"b.YIw: 1:27 `#r<a'(h-' l[; fmeroh' fm,r<h-' lk'b.W #r<a'h-' lk'b.W hm'heB.b;W ~yIm;V'h; @A[b.W
~t'ao %r<b'y>w: 1:28 `~t'(ao ar"B' hb'qen>W rk"z" At=ao ar"B' ~yhil{a/ ~l,c,B. Aml.c;B. ~d"a'h'-ta,
@A[b.W ~Y"h; tg:d>Bi Wdr>W h'vu_b.kiw> #r<a'h-' ta, Wal.miW Wbr>W WrP. ~yhil{a/ ~h,l' rm,aYOw: ~yhil{a/
bf,[e- lK'-ta, ~k,l' yTit;n" hNEhi ~yhil{a/ rm,aYOw: 1:29 `#r<a'(h-' l[; tf,m,roh' hY"x-; lk'b.W ~yIm;V'h;
hy<h.yI) ~k,l' [r;z"+ [;rEzO #[e- yrIp. AB-rv,a] #[eh-' lK'-ta,w> #r<a'h-' lk' ynEP-. l[; rv,a] [r:z< [;rEzO
vp,n< AB-rv,a] #r<a'h-' l[; fmeAr lkol.W ~yIm;V'h; @A[-lk'l.W #r<a'h' tY:x-; lk'l.W 1:30 `hl'(k.a'l.
bAj-hNEhiw> hf'[' rv<a-] lK'-ta, ~yhil{a/ ar.Y:w: 1:31 `!kE-) yhiy>w:) hl'_k.a'l. bf,[e qr,y-< lK'-ta, hY"x;
lk;y>w: 2:2 `~a'(b'c-. lk'w> #r<a'h'w> ~yIm:V'h; WLkuy>w: 2:1 p `yVi(Vih; ~Ay rq,b-o yhiy>w: br<[-, yhiy>w: dao+m.
`hf'([' rv<a] ATk.al;m-. lK'mi y[iybiV.h; ~AYB; tBov.YIw: hf'_[' rv<a] ATk.al;m. y[iybiV.h; ~AYB; ~yhil{a/
ar"B-' rv,a] ATk.al;m-. lK'mi tb;v' Ab yKi At+ao vDEq;y>w: y[iybiV.h; ~Ay-ta, ~yhil{a/ %r<b'y>w: 2:3
~yhil{a/ hw"hy> tAf[] ~AyB. ~a'_r>B")hiB. #r<a'h'w> ~yIm:V'h; tAdl.At hL,ae 2:4 p `tAf)[]l; ~yhil{a/
al{ yKi xm'_c.yI ~r<j, hd<F 'h; bf,[-e lk'w> #r<a'b' hy<h.yI) ~r<j, hd<F 'h; x:yfi lkow> 2:5 `~yIm")v'w> #r<a,
#r<a'_h-' !mi hl,[]y:) daew> 2:6 `hm'(d"a]h-'( ta, dbo[]l;( !yIa; ~d"a'w> #r<a'h-' l[; ~yhil{a/ hw"hy> ryjim.hi
xP;YIw: hm'd"a]h-' !mi rp'[' ~d"a'h-'( ta, ~yhil{a/ hw"hy> rc,yYIw: 2:7 `hm'(d"a]h-'( ynE)P-. lK'-ta,( hq"v.hiw>
~v' ~f,Y"w: ~d<Q<+mi !d<[eB-. !G: ~yhil{a/ hw"hy> [J;YIw: 2:8 `hY")x; vp,n<l. ~d"a'h'( yhiyw> :) ~yYI+x; tm;v.nI wyP'a;B.
bAjw> ha,r>m;l. dm'x.n< #[e- lK' hm'd"a]h-' !mi ~yhil{a/ hw"hy> xm;c.Y:w: 2:9 `rc")y" rv<a] ~d"a'h-'( ta,
!G"+h-; ta, tAqv.h;l. !d<[eme aceyO rh'n"w> 2:10 `[r"(w" bAj t[;D:h; #[ew> !G"h; %AtB. ~yYIx;h;( #[ew> lk'_a]m;l.
#r<a,- lK' tae bbeS oh; aWh !Av+yPi dx'a,h'( ~ve 2:11 `~yvi(ar" h['B'r>a;l. hy"h'w> drEP'yI ~V'miW
2:13 `~h;Vo)h; !b,a,w> xl;doB.h; ~v' bAj+ awhih; #r<a'h' bh;z]W* 2:12 `bh'Z( "h; ~v' rv,a] hl'ywIx]h;(
aWh lq,D<xi yviyliV.h; rh"N "h; ~vew> 2:14 `vWK) #r<a-, lK' tae bbeASh; aWh !Ax+yGI ynIVeh; rh"N "h-; ~ve(w>
WhxeN IY:w: ~d"_a'h-'( ta, ~yhil{a/ hw"hy> xQ:YIw: 2:15 `tr"(p. aWh y[iybir>h") rh"N "h;w> rWV+a; tm;d>qi %lEhoh;(
lkoa' !G"h-; #[e( lKomi rmo=ale ~d"a'h-'( l[; ~yhil{a/ hw"hy> wc;y>w: 2:16 `Hr"(m.v'l.W Hd"b.['l. !d<[-e !g:b.
2:18 `tWm)T' tAm WNM,mi ^l.k'a] ~AyB. yKi WNM,_mi lk;ato al{ [r"w" bAj t[;D:h; #[emeW 2:17 `lke(aTo
hw"hy> rc,YIw: 2:19 `AD*g>n<K. rz<[E AL-Hf,[/a,( AD+b;l. ~d"a'h'( tAyh/ bAj-al{ ~yhil{a/ hw"hy> rm,aYOw:
tAar>li ~d"a'h-' la, abeY"w: ~yIm;V'h; @A[-lK' taew> hd<F'h; tY:x-; lK' hm'd"a]h-'( !mi ~yhil{a/
tAmve ~d"a'h'( ar"q.YIw: 2:20 `Am*v. aWh hY"x; vp,n< ~d"a'h'( Al-ar"q.yI rv,a] lkow> Al=-ar"q.Y-I hm;
lPeY:w: 2:21 `AD*g>n<K. rz<[E ac'm-' al{) ~d"a'l.W hd<F_ 'h; tY:x; lkol.W ~yIm;V'h; @A[l.W hm'heB.h-; lk'l.
!b,YIw: 2:22 `hN"T<)x.T; rf"B' rGOs .YIw: wyt'[olC. ;mi tx;a; xQ;YIw: !v"+yYIw: ~d"a'h-' l[; hm'DEr>T; ~yhil{a/ hw"hy>
~d"a'h' rm,aYOw: 2:23 `~d"(a'h-'( la, h'a,biy>w: hV'_ail. ~d"a'h-'( !mi xq:l-' rv,a] [l' Ceh-; ta,( ~yhil{a/ hw"hy>
!Ke-l[; 2:24 `taZO-* hx'q\lu( vyaime yKi hV'ai arEQ'yI tazOl. yrI+f'B.mi rf"b'W ym;c'[]me( ~c,[, ~[;P;h; tazO
~yMiWr[] ~h,ynEv. WyhY. I)w: 2:25 `dx'(a, rf"b'l. Wyh'w> ATv.aiB. qb;d"w> AM=a-i ta,w> wybia-' ta, vyai- bz"[]y:
hw"hy> hf'[' rv<a] hd<F 'h; tY:x; lKomi ~Wr[' hy"h' vx'N"h;w> 3:1 `Wvv'(Bot.yI al{w> AT=v.aiw> ~d"a'h'(
hV'aih'( rm,aTow: 3:2 `!G")h; #[e lKomi Wlk.ato) al{ ~yhil{a/ rm:a-' yKi( @a; hV'aih-' la, rm,aYOw: ~yhi_l{a/
Wlk.ato) al{ ~yhil{a/ rm:a' !G"h-; %AtB. rv<a] #[eh' yrIP.miW 3:3 `lke(anO !G"h-; #[e( yrIP.mi vx'N_ "h-; la,
[;dEyO yKi 3:5 `!Wt)muT. tAm-al{) hV'_aih-'( la, vx'N "h; rm,aYOw : 3:4 `!Wt)muT.-!P, AB+ W[G>ti al{w> WNM,mi
ar<Tew: 3:6 `[r"(w" bAj y[ed>yO ~yhil{aKe( ~t,yyIh.wI ~k,_ynEy[e( Wxq.p.nIw> WNM,mi ~k,l.k'a] ~AyB. yKi ~yhil{a/
Ayr>Pimi xQ:Tiw: lyKif.h;l. #[eh' dm'x.n<w> ~yIn: y[el' aWh-hw"a]t;( ykiw> lk'a]m;l. #[eh' bAj yKi hV' aih'(
~he_ ~MirUy[e( yKi W[d>YEw: ~h,ynEv. ynEy[e hn"x.q;P'Tiw: 3:7 `lk;(aYOw: HM'[i Hv'yail-. ~G: !TETiw: lk;_aTow:
x:Wrl. !G"B; %LEh;t.mi ~yhil{a/ hw"hy> lAq-ta, W[m.v.YIw:) 3:8 `trog) Ox] ~h,l' Wf[]Y:w: hn"aet. hle[] WrP.t.YIw:)
~yhil{a/ hw"hy> ar"q.YIw: 3:9 `!G")h; #[e %AtB. ~yhil{a/ hw"hy> ynEP.mi ATv.aiw> ~d"a'h'( aBex;t.YIw: ~AY=h;
`abe(x'aew" ykinOa' ~roy[e-yKi( ar"yaiw" !G"+B; yTi[.m;v' ^l.q-o ta, rm,aYOw: 3:10 `hK'Y<)a; Al rm,aYOw: ~d"_a'h-'( la,

`T'l.k'(a' WNM,m-i lk'a] yTil.bil. ^ytiyWIci rv<a] #[eh-' !mih] hT'a'_ ~roy[e yKi ^l. dyGIhi ymi rm,aYOw: 3:11
hw"hy> rm,aYOw: 3:13 `lke(aow" #[eh-' !mi yLi- hn"t.n") awhi ydIM'[i hT't;n" rv<a] hV'aih'( ~d"_a'h'( rm,aYOw: 3:12
hA'hy> rm,aYOw: 3:14 `lke(aow" ynIa:yVihi vx'N "h; hV'aih'( rm,aTow: tyfi_[' taZO- hm; hV'ail' ~yhil{a/
^n>xoG-> l[; hd<F_ 'h; tY:x; lKomiW hm'heB.h-; lK'mi hT'a; rWra' taZO t'yfi[' yKi vx'N"h-; la,( ~yhil{a/
H['_r>z: !ybeW ^[]r>z: !ybeW hV'aih'( !ybeW ^n>yBe( tyvia' hb'yaew> 3:15 `^yY<)x; ymey-> lK' lk;aTo rp"['w> %lete
%nErohe(w> %nEAbC.[i hB,r>a; hB'r>h; rm;a' hV'aih-' la,( 3:16 s `bqE)[' WNp,WvT. hT'a;w> varo ^p.Wvy> aWh
T'[.m;v-' yKi( rm;a' ~d"a'l.W 3:17 s `%B"-) lv'm.yI aWhw> %teq'WvT. %veyai-la,w> ~ynI+b' ydIl.Te( bc,[,B.
hm'd"a]h'( hr"Wra] WNM,_mi lk;ato al{ rmoale ^ytiyWIci rv<a] #[eh-' !mi lk;aTow: ^T,v.ai lAql.
bf,[e- ta, T'l.k;a'w> %l"+ x:(ymic.T; rD:r>d:w> #Aqw> 3:18 `^yY<)x; ymey> lKo hN"l,k]aTo) !AbC'[iB. ^r<Wb[]B;(
hT'a; rp"[-' yKi( T'x.Q"+lu hN"M<mi yKi hm'd"a]h-' la, ^b.Wv) d[; ~x,l, lk;aTo ^yP,a; t[;zEB. 3:19 `hd<F( 'h;
f[;Y:w: 3:21 `yx'(-lK' ~ae ht'y>h") awhi yKi hW"+x; ATv.ai ~ve ~d"a'h'( ar"q.YIw: 3:20 `bWv)T' rp"[-' la,w>
~d"a'h'( !hE ~yhil{a/ hw"hy> rm,aYOw: 3:22 p `~ve(Bil.Y:w: rA[ tAnt.K' ATv.ail.W ~d"a'l. ~yhil{a/ hw"hy>
yx;w" lk;a'w> ~yYIx;h;( #[eme ~G: xq;l'w> Ady" xl;v.y-I !P, hT'[;w> [r"_w" bAj t[;d:l' WNM,mi dx;aK; . hy"h'
vr,g"y>w: 3:24 `~V'(mi xQ:lu rv<a] hm'd"a]h-' ta, dbo[]l;( !d<[-e_ !G:mi ~yhil{a/ hw"hy> WhxeL.v;y>w:) 3:23 `~l'([ol.
rmov.li tk,P,h;t.Mih; br<x,h; jh;l; taew> ~ybirUK.h-; ta, !d<[-e !g:l. ~d<Q,mi !Kev.Y:w: ~d"_a'h-'( ta,
ytiynIq' rm,aTow: !yIq-; ta, dl,Tew: rh;T;w: AT=v.ai hW"x-; ta, [d:y" ~d"a'h'w> 4:1 s `~yYI)x;h;( #[e %r<D-< ta,
dbe[o hy"h' !yIq;w> !aco h[ero lb,h-, yhiy>w:) lb,h-'_ ta, wyxia-' ta, td<l,l' @s,Tow: 4:2 `hw")hy>-ta, vyai
aWh-~g: aybihe lb,h,w> 4:4 `hw")hyl;( hx'n>mi hm'd"a]h' yrIP.mi !yIq; abeY"w: ~ymi_y" #QEmi yhiy>w: 4:3 `hm'(d"a]
h['_v' al{ Atx'n>m-i la,w> !yIq-: la,w> 4:5 `At*x'n>m-i la,w> lb,h-, la, hw"hy> [v;YIw: !h<+bel.x,me(W Anaco tArkoB.mi
4:7 `^yn<)p' Wlp.n" hM'l'w> %l' hr"x' hM'l' !yIq"+ la, hw"hy> rm,aYOw: 4:6 `wyn")P' WlP.YIw:) daom. !yIq;l. rx;YIw:
hT'a;w> Atq'WvT. ^yl,aew> #be_ro taJ'x; xt;P,l; byjiyte al{ ~aiw> taef. byjiyTe-~ai aAlh]
wyxia' lb,h-, la, !yIq: ~q'Y"w: hd<F 'B; ~t'Ayh.Bi yhiy>w: wyxi_a' lb,h-, la, !yIq: rm,aYOw: 4:8 `AB*-lv'm.Ti
4:10 `ykinO*a' yxia' rmEvoh] yTi[.d:y" al{ rm,aYOw: ^yxi_a' lb,h, yae !yIq; la, hw"hy> rm,aYOw: 4:9 `WhgE)r>h;Y:w:
hT'a'_ rWra' hT'[;w> 4:11 `hm'(d"a]h-'( !mi yl;ae ~yqI[]co ^yxia' ymeD> lAq t'yfi_[' hm, rm,aYOw:
hm'd"a]h-' ta, dbo[]t;( yKi 4:12 `^d<)Y"mi ^yxia' ymeD-> ta, tx;q:l' h'yPi- ta, ht'c.P' rv<a] hm'd"a]h-'( !mi
4:14 `afo)N>mi ynIwO[] lAdG" hw"+hy>-la, !yIq: rm,aYOw: 4:13 `#r<a'(b' hy<h.Ti( dn"w" [n" %l"+ Hx'Ko tTe @sEt-o al{)
hy"h'w> #r<a'B' dn"w" [n" ytiyyIh'w> rtES+ 'a, ^yn<P'miW hm'd"a]h' ynEP. l[;me ~AYh; ytiao T'v.r:GE !he
!yIq;l. hw"hy> ~f,Y"w: ~Q"+yU ~yIt:['b.vi !yIq; grEh-o lK' !kel' hw"hy> Al rm,aYOw: 4:15 `ynIgE)r>h;y: yaic .m-o lk'
`!d<[-e( tm;d>qi dAn-#r<a,(B. bv,YEw: hw"+hy> ynEp.Limi !yIq: aceYEw: 4:16 `Aa*c.m-o lK' Ata-o tAKh; yTil.bil. tAa
AnB. ~veK. ry[ih' ~ve ar"q.YIw: ry[i hn<Bo yhiy>w:) %An=x]-ta, dl,Tew: rh;T;w: ATv.a-i ta, !yIq; [d:YEw: 4:17
laev 'Wtm-. ta, dl;y" laey"Yxim.W lae_y"Wx)m-. ta, dl;y" dr"y[iw> dr"y[i-ta, %Anx]l;( dleW"YIw: 4:18 `%An*x]
`hL'(ci tynIVeh; ~vew> hd"[' tx;a;h'( ~ve ~yvi_n" yTev. %m,l, Al-xQ:)YI)w: 4:19 `%m,l-'( ta, dl;y" laev'Wtm.W
ybia] hy"h' aWh lb'_Wy wyxia' ~vew> 4:21 `hn<)q.miW lh,ao bveyO ybia] hy"h' aWh lb'_y-" ta, hd"[' dl,Tew: 4:20
lz<+r>b;W tv,xon> vrEx-o lK' vjel{ !yIq; lb;WT-ta, hd"l.y") awhi- ~g: hL'ciw> 4:22 `bg")W[w> rANKi fpeT-o lK'
hN"zEa.h; %m,l, yven> yliAq ![;m;v. hL'ciw> hd"[' wyv'n"l. %m,l, rm,aYOw: 4:23 `hm'([]n:) !yIq-: lb;WT) tAxa]w:)
~y[ib.vi %m,l,w> !yIq-"+ ~Q;yU ~yIt:['b.vi yKi 4:24 `yti(r"Bux;l. dl,y<w> y[ic.pil. yTig>r:h' vyai yKi yti_r"m.ai
~yhil{a/ yli- tv'( yKi tve_ Amv-. ta, ar"q.Tiw: !Be dl,Tew: ATv.a-i ta, dA[ ~d"a' [d:YEw: 4:25 `h['(b.viw>
za' vAn=a/ Amv-. ta, ar"q.YIw: !Be- dL;yU aWh-~G: tvel.W 4:26 `!yIq") Agr"h] yKi lb,h, tx;T; rxea; [r;z<
tWmd>Bi ~d"a' ~yhil{a/ aroB. ~AyB. ~d"_a' tdol.AT rp,se hz< 5:1 p `hw")hy> ~veB. aroq.li lx;Wh
`~a'(r>B")hi ~AyB. ~d"a' ~m'v-. ta, ar"q.YIw: ~t'ao %r<b'y>w: ~a'_r"B. hb'qen>W rk"z" 5:2 `At*ao hf'[' ~yhil{a/
Wyh.YI)w: 5:4 `tve( Amv-. ta, ar"q.YIw: Am=l.c;K. AtWmd>Bi dl,AYw: hn"v' ta;m.W ~yvil{v. ~d"a' yxiy >w: 5:3 s
~d"a' ymey-> lK' Wyh.YI)w: 5:5 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' taome hn<mov. tve- ta, AdyliAh yrEx]a; ~d"a-' ymey>

dl,AYw: hn"+v' ta;m.W ~ynIv' vmex' tve- yxiy>w: 5:6 s `tmo)Y"w: hn"+v' ~yvil{v.W hn"v' tAame [v;T. yx;- rv,a]
~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame hn<mov.W ~ynIv' [b;v, vAna-/ ta, AdyliAh yrEx]a; tve- yxiy>w: 5:7 `vAn*a-/ ta,
vAna/ yxiy>w: 5:9 s `tmo)Y"w: hn"+v' tAame [v;t.W hn"v' hrEf.[, ~yTev. tve- ymey>-lK' Wyh.YI)w: 5:8 `tAn*b'W
hn"v' hrEf.[, vmex] !n"yqe-ta, AdyliAh yrEx]a; vAna/ yxiy>w: 5:10 `!n")yqe-ta, dl,AYw: hn"+v' ~y[iv.Ti
hn"+v' tAame [v;t.W ~ynIv' vmex' vAna/ ymey-> lK' Wyh.YI)w: 5:11 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame hn<mov.W
AdyliAh yrEx]a; !n"yqe yxiy>w: 5:13 `lae(l.l;h]m;-ta, dl,AYw: hn"+v' ~y[ib.vi !n"yqe yxiy>w: 5:12 s `tmo)Y"w:
!n"yqe ymey-> lK' Wyh.YI)w: 5:14 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame hn<mov.W hn"v' ~y[iB'r>a; lael.l;h]m;-ta,
dl,AYw: hn"+v' ~yViviw> ~ynIv' vmex' lael.l;h]m; yxiy>w: 5:15 s `tmo)Y"w: hn"+v' tAame [v;t.W ~ynIv' rf,[,
dl,AYw: hn"+v' tAame hn<mov.W hn"v' ~yvil{v. dr<y-< ta, AdyliAh yrEx]a; lael.l;h]m; yxiy>w: 5:16 `dr,y"-) ta,
5:18 s `tmo)Y"w: hn"+v' tAame hn<mov.W hn"v' ~y[iv.tiw> vmex' lael.l;h]m; ymey-> lK' Wyh.YIw: 5:17 `tAn*b'W ~ynIB'
AdyliAh yrEx]a; dr<y-< yxiy>w: 5:19 `%An*x-] ta, dl,AYw: hn"+v' ta;m.W hn"v' ~yViviw> ~yIT:v. dr<y< -yxiy>w:
hn"v' ~yViviw> ~yIT:v. dr<y-< ymey>-lK' Wyh.YI)w: 5:20 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame hn<mov. %Anx-] ta,
%Leh;t.YIw: 5:22 `xl;v'(Wtm.-ta, dl,AYw: hn"+v' ~yViviw> vmex' %Anx] yxiy>w: 5:21 p `tmo)Y"w: hn"+v' tAame [v;t.W
5:23 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame vl{v. xl;v,Wtm.-ta, AdyliAh yrEx]a; ~yhil{a/h'-ta, %Anx]
~yhi_l{a/h'-ta, %Anx] %LEh;t.YIw: 5:24 `hn")v' tAame vl{v.W hn"v' ~yViviw> vmex' %An=x] ymey-> lK' yhiy>w:
dl,AYw: hn"+v' ta;m.W hn"v' ~ynImov.W [b;v, xl;v,Wtm. yxiy>w: 5:25 p `~yhi(l{a/ Atao xq:l-' yKi( WNn<yaew>
hn"+v' tAame [b;v.W hn"v' ~ynIAmv.W ~yIT:v. %m,l-, ta, AdyliAh yrEx]a; xl;v,Wtm. yxiy>w: 5:26 `%m,l-'( ta,
p `tmo)Y"w: hn"+v' tAame [v;t.W hn"v' ~yViviw> [v;Te xl;v,Wtm. ymey-> lK' Wyh.YIw: 5:27 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw:
hz< rmo=ale x:nO Amv-. ta, ar"q .YIw: 5:29 `!BE) dl,AYw: hn"+v' ta;m.W hn"v' ~ynImov.W ~yIT:v. %m,l-, yxiy>w: 5:28
AdyliAh yrEx]a; %m,l-, yxiy>w: 5:30 `hw")hy> Hr"r>ae rv<a] hm'd"a]h-' !mi WnydEy" !AbC.[imeW Wnfe[]M;mi( Wnmex]n:y>
[b;v, %m,l-, ymey>-lK' yhiy>w: 5:31 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' taome vmex]w: hn"v' ~y[iv.tiw> vmex' x:n-O ta,
~ve- ta, x:nO dl,AYw: hn"+v' tAame vmex-] !B, x:n-O yhiy>w: 5:32 s `tmo)Y"w: hn"+v' tAame [b;v.W hn"v' ~y[ib.viw>
War>YIw: 6:2 `~h,(l' WdL.yU tAnb'W hm'_d"a]h' ynEP-. l[; brol' ~d"a'h' lxeh-e yKi( yhiy>w:) 6:1 `tp,y"-) ta,w> ~x'- ta,
rm,aYOw: 6:3 `Wrx")B' rv<a] lKomi ~yvin" ~h,l' Wxq.YIw: hN"hE+ tbojo yKi ~d"a'h'( tAnB-. ta, ~yhil{a/h-'( ynEb.
6:4 `hn")v' ~yrIf.[,w> ha'me wym'y" Wyh'w> rf"+b' aWh ~G:v;B. ~l'[ol. ~d"a'b'( yxiWr !Ady-" al{) hw" hy>
~d"a'h' tAnB-. la, ~yhil{a/h'( ynEB. Waboy" rv,a] !ke- yrEx]a;( ~g:w> ~heh' ~ymiY"B; #r<a'b' Wyh' ~ylipNi >h;
~d"a'h' t[;r" hB'r: yKi hw"hy> ar.Y:w: 6:5 p `~Ve(h; yven>a; ~l'A[me rv<a] ~yrIBoGIh; hM'he ~h,_l' Wdl.y"w>
#r<a'_B' ~d"a'h'-ta, hf'[-' yKi( hw"hy> ~x,N"YIw: 6:6 `~AY*h-; lK' [r: qr: ABli tbov.x.m; rc,y-E lk'w> #r<a'_B'
~d"a'me hm'd"a]h' ynEP. l[;me ytiar"B-' rv,a] ~d"a'h-' ta, hx,m.a, hw" hy> rm,aYOw : 6:7 `AB*l-i la, bCe[;t.YIw:
p `hw")hy> ynEy[eB. !xE ac'm' x:nwO > 6:8 `~ti(yfi[] yKi yTim.x;nI yKi ~yIm"+V'h; @A[-d[;w> fm,r-< d[; hm'heB-. d[;
dl,AYw: 6:10 `x:n-O* %L,h;t.hi( ~yhil{a/h'-ta, wyt'_rodo)B. hy"h' ~ymiT' qyDIc; vyai x:nO x:nO tdol.AT hL,ae 6:9
#r<a'h' aleM'Tiw: ~yhi_l{a/h' ynEp.li #r<a'h' txeV'Tiw: 6:11 `tp,y")-ta,w> ~x'- ta, ~ve- ta, ~ynI+b' hv'l{v. x:nO
`#r<a'(h-' l[; AKr>D-: ta, rf"B-' lK' tyxiv.h-i yKi( ht'x'_v.nI hNEhiw> #r<a'h-' ta, ~yhil{a/ ar.Y:w: 6:12 `sm'(x'
ynIn>hiw> ~h,_ynEP.mi sm'x' #r<a'h' ha'l.m-' yKi( yn:p'l. aB' rf'B-' lK' #qE x:nO l. ~yhil{a/ rm,aYOw: 6:13 s
Ht'ao T'r>p;k'(w> hb'_Teh-; ta, hf,[]T; ~yNIqi rp,g-O yce[] tb;Te ^l. hfe[] 6:14 `#r<a'(h-' ta, ~t'yxiv.m;
hM'a; ~yVimix] hb'Teh; %r<ao hM'a; tAame vl{v. Ht'_ao hf,[]T;( rv<a] hz<w> 6:15 `rp,Ko)B; #WxmiW tyIB:mi
xt;p,W hl'[.m;l.mi hN"l<k;T. hM'a-; la,w> hb'Tel; hf,[]T; rh;co 6:16 `Ht'(m'Aq hM'a; ~yvil{v.W HB'x.r"
~yIm; lWBM;h-; ta, aybime ynIn>hi ynIa]w: 6:17 `h'f,([]T; ~yviliv.W ~YInIv. ~YITix.T; ~yfi_T' HD"ciB. hb'Teh;
6:18 `[w"g) >yI #r<a'B' rv,a] lKo ~yIm"+V'h; tx;T;mi ~yYIx; x:Wr AB-rv,a] rf'B-' lK' txev;l. #r<a'h-' l[;
6:19 `%T")ai ^yn<b' yve(n>W ^T.v.aiw> ^yn<b'W hT'a; hb'Teh-; la, t'ab'W %T"+ai ytiyrIB-. ta, ytimoqih]w:
6:20 `Wy*h.yI) hb'qen>W rk"z" %T"+ai tyOx]h;l. hb'Teh-; la, aybiT' lKomi ~yIn:v. rf'B' lK'mi( yx;h'-lK'miW
^yl,ae Waboy" lKomi ~yIn:v. WhnE+ymil. hm'd"a]h' fm,r< lKomi Hn"ymil. hm'heB.h-; !miW WhnEymil. @A[h'me

`hl'(k.a'l. ~h,l'w> ^l. hy"h'w> ^yl,_ae T'ps. ;a'w> lkea'yE rv<a] lk'a]m;-lK'mi ^l.-xq; hT'a;w> 6:21 `tAy*x]h;l.
hT'a-; aBo) x:nOl. hw"hy> rm,aYOw: 7:1 s `hf'([' !KE ~yhil{a/ Atao hW"ci rv,a] lkoK. x:n=O f[;Y:w: 6:22
hr"AhJ.h; hm'heB.h; lKomi 7:2 `hZ<)h; rADB; yn:p'l. qyDIc; ytiyair" ^t.a-o yKi( hb'_Teh-; la, ^t.yBe-lk'w>
`AT*v.aiw> vyai ~yIn:v. awhi hr"hoj. al{ rv,a] hm' heB.h-; !miW AT+v.aiw> vyai h['b.vi h['b.vi ^l.-xQ;Ti(
~ymiy"l. yKi 7:4 `#r<a'(h-' lk' ynEP-. l[; [r;z< tAYx;l. hb'_qen>W rk"z" h['b.vi h['b.vi ~yIm:V'h; @A[me ~G: 7:3
~Wqy>h-; lK'-ta,( ytiyxim'W hl'y>l"+ ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; #r<a'h-' l[; ryjim.m; ykinOa'( h['b.vi dA[
tAame vve- !B, x:nwO > 7:6 `hw")hy> WhW"c-i rv,a] lkoK. x:n=O f[;Y:w: 7:5 `hm'(d"a]h' ynEP. l[;me ytiyfi[' rv<a]
hb'_Teh-; la, ATai wyn"b-' yve(n>W ATv.aiw> wyn"b'W x:nO aboY"w: 7:7 `#r<a'(h-' l[; ~yIm: hy"h' lWBM;h;w> hn"+v'
lkow> @A[h-' !miW hr"_hoj. hN"n<yae rv<a] hm'heB.h-; !miW hr"AhJ.h; hm'heB.h-; !mi 7:8 `lWB)M;h; yme ynEP.mi
hW"ci rv<a]K; hb'_qen>W rk"z" hb'Teh-; la, x:n-O la, WaB' ~yInv: . ~yIn:v. 7:9 `hm'(d"a]h-'( l[; fmer-o rv,a]
tAam-e vve tn:v.Bi 7:11 `#r<a'(h-' l[; Wyh' lWBM;h; ymeW ~ymi_Y"h; t[;b.vil. yhiy>w: 7:10 `x:n-O* ta, ~yhil{a/
~AhT. tnOy>[.m-; lK'( W[q.b.nI hZ<h; ~AYB; vd<xo+l; ~Ay rf"[-' h['(b.viB. ynIVeh; vd<xoB; x:n-O yYEx;l. hn"v'
7:13 `hl'y>l") ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; #r<a'_h-' l[; ~v,G<h; yhiy>w: 7:12 `WxT'(p.nI ~yIm:Vh
' ; tBorUa]w: hB'r:
~T'ai wyn"b-' yve(n> tv,l{v.W x:nO tv,aew> x:n=-O ynEB. tp,y<w" ~x'w-> ~vew> x:nO aB' hZ<h; ~AYh; ~c,[,B.
#r<a'h-' l[; fmeroh' fm,r<h-' lk'w> Hn"ymil. hm'heB.h-; lk'w> Hn"ymil. hY"x;h;-lk'w> hM'he 7:14 `hb'(Teh-; la,
~yIn:v. ~yIn:v. hb'_Teh-; la, x:n-O la, WaboY"w: 7:15 `@n")K-' lK' rAPci lKo WhnEymil. @A[h-' lk'w> WhnE+ymil.
Atao hW"ci rv<a]K; WaB' rf'B-' lK'mi hb'qen>W rk'z" ~yaiB'h;w> 7:16 `~yYI)x; x:Wr AB-rv,a] rf'B'h-; lK'mi
Waf.YIw: ~yIM;h; WBr>YIw: #r<a'_h-' l[; ~Ay ~y[iB'r>a; lWBM;h; yhiy>w: 7:17 `Ad*[]B; hw"hy> rGOs .YIw: ~yhi_l{a/
ynEP-. l[; hb'Teh; %l,Tew: #r<a'_h-' l[; daom. WBr>YIw: ~yIM:h; WrB. g>YIw: 7:18 `#r<a'(h' l[;me ~r"T'w: hb'Teh-; ta,
tx;T-; rv,a] ~yhiboG>h; ~yrIh'h,-lK' WSkuy>w: #r<a'_h-' l[; daom. daom. Wrb.G" ~yIM;h;w> 7:19 `~yIM")h;
rf"B-' lK' [w:g>YIw: 7:21 `~yrI)h'h, WSkuy>w: ~yIM"+h; Wrb.G" hl'[.m;l.mi hM'a; hrEf.[, vmex] 7:20 `~yIm")V'h-; lK'
lKo 7:22 `~d"(a'h' lkow> #r<a'_h-' l[; #rEVoh; #r<V,h-; lk'b.W hY"x;b;W hm'heB.b;W @A[B' #r<a'h-' l[; fmeroh'
rv<a] ~Wqy>h-; lK'-ta,( xm;YwI : 7:23 `Wtme( hb'r"x'(B, rv<a] lKomi wyP'a;B. ~yYIx; x:Wr-tm;v.nI rv,a]
ra,V'yIw: #r<a'_h-' !mi WxM'YIw: ~yIm;V'h; @A[-d[;w> fm,r-< d[; hm'heB-. d[; ~d"a'me hm'd"a]h' ynEP-. l[;
~yhil{a/ rKoz>YIw: 8:1 `~Ay* ta;m.W ~yVimix] #r<a'_h-' l[; ~yIM:h; WrB. g>YIw: 7:24 `hb'(TeB; ATai rv<a]w: x:n-O %a;
#r<a'h-' l[; x:Wr ~yhil{a/ rbe[]Y:w: hb'_TeB; ATai rv<a] hm'heB.h-; lK'-ta,w> hY"x;h;-lK' taew > x:n-O ta,
WbvuY"w: 8:3 `~yIm")V'h-; !mi ~v,G<h; aleK'YIw: ~yIm"+V'h; tBorUa]w: ~AhT. tnOy>[.m; Wrk.S'(YIw: 8:2 `~yIM")h; WKvoY"w:
hb'Teh; xn:T"w: 8:4 `~Ay* ta;m.W ~yVimix] hceq.mi ~yIM;h; Wrs.x.Y:w: bAv+w" %Alh' #r<a'h' l[;me ~yIM:h;
d[; rAsx'w> %Alh' Wyh' ~yIM;h;w> 8:5 `jr"(r"a] yrEh' l[; vd<xo+l; ~Ay rf"[-' h['b.viB. y[iybiV.h; vd<xoB;
~Ay= ~y[iB'r>a; #QEmi yhiy>w: 8:6 `~yrI)h'h, yvear" War>nI vd<xol; dx'a,B. yrIyfi[]B' yrI+yfi[]h' vd<xoh;
tv,boy-> d[; bAvw" aAcy" aceYEw: brE_[oh'-ta, xL;v;y>w: 8:7 `hf'([' rv<a] hb'Teh; !ALx-; ta, x:nO xT;p.YIw:
8:9 `hm'(d"a]h' ynEP. l[;me ~yIM;h; WLq:h] tAar>li AT+aime hn"AYh;-ta, xL;v;y>w: 8:8 `#r<a'(h' l[;me ~yIM:h;
#r<a'_h-' lk' ynEP-. l[; ~yIm-: yKi hb'The ;-la, wyl'ae bv'T'w: Hl'g >r-: @k;l. x:Anm' hn"AYh; ha'c.m-' al{)w>
@s,YwO : ~yrI+xea] ~ymiy" t[;b.vi dA[ lx,Y"w: 8:10 `hb'(Teh-; la, wyl'ae Ht'ao abeY"w: h'x,Q'YIw: Ady" xl;v.YIw:
h'ypi_B. @r"j' tyIz-: hle[] hNEhiw> br<[, t[el. hn"AYh; wyl'ae aboT'w: 8:11 `hb'(Teh-; !mi hn"AYh;-ta, xL;v;
hn"AYh;-ta, xL;v;y>w: ~yrI+xea] ~ymiy" t[;b.vi dA[ lx,Y"YIw: 8:12 `#r<a'(h' l[;me ~yIM:h; WLq:- yKi x:nO [d:YEw:
Wbr>x") vd<xol; dx'a,B. !AvarIB' hn"v' tAam-e vvew> tx;a;B. yhiy>w: 8:13 `dA[) wyl'a-e bWv hp's .y"-al{)w>
vd<xob;W 8:14 `hm'(d"a]h' ynEP. Wbr>x' hNEhiw> ar>Yw: : hb'Teh; hsek.m-i ta, x:nO rs;Y"w: #r<a'_h' l[;me ~yIM:h;
ace 8:16 `rmo*ale x:n-O la, ~yhil{a/ rBEd:y>w: 8:15 s `#r<a'(h' hv'b.y" vd<xo+l; ~Ay ~yrIf.[,w> h['b.viB. ynIVeh;
@A[B' rf'B-' lK'mi ^T.a-i rv<)a] hY"x;h-; lK' 8:17 `%T")ai ^yn<b-' yve(n>W ^yn<b'W ^T.v.aiw> hT'a; hb'_Teh-; !mi
Wbr"w> Wrp'W #r<a'b' Wcr>v'w> %T"+ai acyh yrq acew>h; #r<a'h-' l[; fmeroh' fm,r<h-' lk'b.W hm'heB.bW;
lKo @A[h-' lk'w> fm,r<h-' lK' hY"x;h;-lK' 8:19 `AT*ai wyn"b-' yve(n>W ATv.aiw> wyn"b'W x:n=-O aceYEw: 8:18 `#r<a'(h-' l[;

lKomi xQ;YIw: hw"+hyl; x;Bez>mi x:nO !b,YIw: 8:20 `hb'(Teh-; !mi Wac.y" ~h,ytexoP.v.mil. #r<a'_h-' l[; fmeAr
x:xoyNIh; x:yrE- ta, hw"hy> xr;Y"w: 8:21 `x;Be(z>MiB; tl{[o l[;Y:w: rhoJ 'h; @A[h' lKomiW hr"AhJ.h; hm'heB.h;
~d"a'h' ble rc,yE yKi ~d"a'h' rWb[]B; hm'd"a]h-'( ta, dA[ lLeq;l. @siao-al{) ABl-i la, hw"hy> rm,aYOw:
[r:z< #r<a'_h' ymey-> lK' d[o 8:22 `ytiyfi([' rv<a]K; yx;- lK'-ta, tAKh;l. dA[ @sIa-o al{)w> wyr"_[uN>mi [r:
wyn"+B-' ta,w> x:n-O ta, ~yhil{a/ %r<b'y>w: 9:1 `WtBo)v.yI al{ hl'y>l:w" ~Ayw> @r<xow" #yIq:w> ~xow" rqow> ryciq'w>
#r<a'h' tY:x-; lK' l[; hy<h.yI) ~k,T.xiw> ~k,a]r:AmW 9:2 `#r<a'(h-' ta, Wal.miW Wbr>W WrP. ~h,l' rm,aYO w:
fm,r<- lK' 9:3 `WnT'(nI ~k,d>y<B. ~Y"h; ygED-> lk'b.W* hm'd"a]h' fmor>Ti rv,a] lkoB. ~yIm"+V'h; @A[-lK' l[;w>
Amd" Avp.n:B. rf'B-' %a; 9:4 `lKo-) ta, ~k,l' yTit;n" bf,[e qr,y<K. hl'_k.a'l. hy<h.yI ~k,l' yx;- aWh rv<a]
dY:mi ~d"a'h' dY:miW WNv,_r>d>a, hY"x-; lK' dY:mi vrod>a, ~k,ytevo)p.n:l. ~k,m.D-I ta, %a;w> 9:5 `Wlke(ato al{
~yhil{a/ ~l,c,B. yKi %pE+V'yI AmD" ~d"a'B' ~d"a'h' ~D: %pevo 9:6 `~d"(a'h' vp,n-< ta, vrod>a, wyxia' vyai
x:n-O la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 9:8 s `Hb'-( Wbr>W #r<a'b' Wcr>vi Wb+r>W WrP. ~T,a;w> 9:7 `~d"(a'h-' ta, hf'['
taew> 9:10 `~k,(yrEx]a; ~k,[]r>z-: ta,(w> ~k,_T.ai ytiyrIB-. ta, ~yqIme ynIn>hi ynI a]w: 9:9 `rmo*ale ATai wyn"B-' la,w>
hb'Teh; yaec.yO lKomi ~k,_T.ai #r<a'h' tY:x-; lk'b.W* hm'heB.B; @A[B' ~k,T.ai rv<a] hY"x;h; vp,n-< lK'
lWB+M;h; yMemi dA[ rf"B-' lK' trEK'y-I al{)w> ~k,T.ai ytiyrIB-. ta, ytimoqih]w: 9:11 `#r<a'(h' tY:x; lkol.
ynIyBe !tenO ynIa-] rv,a] tyrIB.h-; tAa) tazO ~yhil{a/ rm,aYOw: 9:12 `#r<a'(h' txev;l. lWBm; dA[ hy<h.y-I al{)w>
ht'y>h")w> !n"+['B,( yTit;n" yTiv.q-; ta, 9:13 `~l'(A[ trodol. ~k,_T.ai rv<a] hY"x; vp,n-< lK' !ybeW ~k,ynEybeW
9:15 `!n")['B, tv,Q<h; ht'a
]r>nIw> #r<a'_h-' l[; !n"[' ynIn>[;B. hy" h'w> 9:14 `#r<a'(h' !ybeW ynIyBe tyrIB. tAal.
~yIM;h; dA[ hy<h.y-I) al{)w> rf"+B-' lk'B. hY"x; vp,n-< lK' !ybeW ~k,ynEybeW ynIyBe rv<a] ytiyrIB-. ta, yTir>k;z"w>
~yhil{a/ !yBe ~l'A[ tyrIB. rKoz>li h'ytiyair>W !n"+['B,( tv,Q<h; ht'y>h'w> 9:16 `rf")B-' lK' txev;l. lWBm;l.
tyrIB.h-; tAa) tazO x:n=-O la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 9:17 `#r<a'(h-' l[; rv<a] rf"B-' lk'B. hY"x; vp,n-< lK' !ybeW
hb'Teh-; !mi ~yaic.YO*h; x:n-O ynEb. Wyh.YI)w: 9:18 p `#r<a'(h-' l[; rv<a] rf"B-' lK' !ybeW ynIyBe ytimoqih] rv<a]
9:20 `#r<a'(h' lk' hc'p.n") hL,aemeW x:n=-O ynEB. hL,ae hv'l{v. 9:19 `![;n")k. ybia] aWh ~x'w> tp,y"+w" ~x'w> ~ve
ar>Yw: : 9:22 `hl{)h\a' %AtB. lG:t.YIw: rK"+v.YIw: !yIY:h-; !mi T.v.YEw: 9:21 `~r<K'( [J;YIw: hm'_d"a]h' vyai x:nO lx,Y"w:
hl'mF. ih-; ta, tp,y<w" ~ve xQ;YIw: 9:23 `#Wx)B; wyx'a-, ynE)v.li dGEY:w: wybi_a' tw:r>[, tae ![;n:k. ybia] ~x'
tw:r>[,w> tyNIr:xoa] ~h,ynEp.W ~h,_ybia] tw:r>[, tae WSk;y>w: tyNIrx: oa] Wkl.YE)w: ~h,ynEv. ~k,v-. l[; WmyfiY"w:
rWra' rm,aYOw: 9:25 `!j")Q'h; AnB. Al-hf'[-' rv,a] tae [d:YwE : An=yYEmi x:nO #q,yYIw: 9:24 `Wa)r" al{ ~h,ybia]
9:27 `Aml'( db,[, ![;n:k. yhiywI ~ve_ yhel{a/ hA"hy> %WrB' rm,aYO w: 9:26 `wyx'(a,l. hy<h.yI) ~ydIb'[] db,[, ![;n"+K.
vl{v. lWB+M;h; rx:a; x:n-O yxiy>w: 9:28 `Aml'( db,[, ![;n:k. yhiywI ~ve-_ yleh\a'(B. !Kov.yIw> tp,y<l. ~yhil{a/ T.p.y:
10:1 p `tmo)Y"w: hn"+v' ~yVimix]w: hn"v' tAame [v;T. x:n-O ymey>-lK' Wyh.YI)w: 9:29 `hn")v' ~yVimix]w: hn"v' tAame
gAgm'W rm,GO tp,y< ynEB. 10:2 `lWB)M;h; rx:a; ~ynIB' ~h,l' Wdl.W"YIw: tp,y"+w" ~x' ~ve x:n-O ynEB. tdol.AT hL,aew>
hv'ylia/ !w"y" ynEb.W 10:4 `hm'(rg> :tow> tp;yrIw> zn:K]v.a; rm,G=O ynEb.W 10:3 `sr"(ytiw> %v,m,W lb'_tuw> !w"y"w> yd:m'W
~t'xoP.v.mil. An=vol.li vyai ~t'cor>a;B. ~yIAGh; yYEai Wdr>p.nI hL,aeme 10:5 `~ynI)d"dow> ~yTiKi vyvi_r>t;w>
hm'[.r:w> hT'bs. ;w> hl'ywIx]w: ab's. vWk ynEb.W 10:7 `![;n")k.W jWpW ~yIr:c.miW vWK ~x'_ ynEb.W 10:6 `~h,(yEAgB.
10:9 `#r<a'(B' rBoGI tAyh.li lxehe aWh dro+m.n-I ta, dl;y" vWkw> 10:8 `!d")d>W ab'v. hm'[.r: ynEb.W ak'_T.bs
. ;w>
yhiT.w: 10:10 `hw")hy> ynEp.li dyIc: rABGI drom.nIK. rm;a'yE) !Ke-l[; hw"+hy> ynEp.li dyIc-: rBo* gI hy"h-' aWh)
rWV+a; ac'y" awhih; #r<a'h-' !mi 10:11 `r[")n>vi #r<a,B. hnE+l.k;w> dK;a;w> %r<a,w> lb,B' ATk.l;m.m; tyviarE
ry[ih' awhi xl;K'_ !ybeW hwEn>ynI) !yBe !s,r-< ta,w>) 10:12 `xl;K-'( ta,w> ry[i tboxor-> ta,w> hwEn>ynI- ta, !b,YIw:
10:14 `~yxi(Tup.n: ta,w> ~ybih'l-. ta,w> ~ymin"[-] ta,w> ~ydIWl-ta, dl;y" ~yIr: c.miW 10:13 `hl'(doG>h;
dl;y" ![;nk: .W 10:15 s `~yrI)Top.K-; ta,w> ~yTiv.liP. ~V'mi Wac.y" rv,a] ~yxilus.K-; ta,w> ~ysirUt.P-; ta,w>)
yWIxih;-ta,w> 10:17 `yvi(G"r>GIh; taew> yrImoa/h-' ta,w> ysiWby>h-; ta,w> 10:16 `txe-( ta,w> ArkoB. !doyci-ta,
tAxP.v.mi Wcpon" rx:a;w> yti_m'x]h;-ta,w> yrImC' .h-; ta,w> ydIw"r>a;h'-ta,w> 10:18 `ynI)ySih-; ta,w> yqIr>[;h;-ta,w>
hm'd>a;w> hr"mo[]w: hm'dso . hk'a]Bo hZ"+[-; d[; hr"rg" > hk'a]Bo !doyCimi ynI[]n:K.h; lWbG> yhiy>w: 10:19 `ynI)[]n:K.h;

dL;yU ~vel.W 10:21 s `~h,(yEAgB. ~t'cor>a;B. ~t'_nOvo)l.li ~t'xoP.v.mil. ~x'- ynEb. hL,ae 10:20 `[v;l-'( d[; ~yIboc.W
dWlw> dv;k.P;r>a;w> rWV+a;w> ~l'y[e ~ve ynEB. 10:22 `lAd)G"h; tp,y< yxia] rb,[-e ynEB-. lK' ybia] aWh+-~G:
dl;y" xl;v,w> xl;v-'_ ta, dl;y" dv;k.P;r>a;w> 10:24 `vm;(w" rt,g<w> lWxw> #W[ ~r"_a] ynEb.W 10:23 `~r"(a]w:
wyxia' ~vew> #r<a'h' hg"l.p.nI wym'y"b. yKi gl,P, dx'a,h' ~ve ~ynI+b' ynEv. dL;yU rb,[el.W 10:25 `rb,[-e( ta,
~r"Adh]-ta,w> 10:27 `xr;y"-) ta,w> tw<m"r>c;x-] ta,w> @l,v-'_ ta,w> dd"Aml.a-; ta, dl;y" !j"q.y"w> 10:26 `!j")q.y"
hl'ywIx-] ta,w> rpIAa-ta,w> 10:29 `ab'(v-. ta,w> laem'ybi(a-] ta,w> lb'A[-ta,w> 10:28 `hl'(q.D-I ta,w> lz"Wa-ta,w>
hL,ae 10:31 `~d<Q<)h; rh: hr"ps' . hk'a]Bo av'_Memi ~b'v'Am yhiy>w: 10:30 `!j")q.y" ynEB. hL,a-e lK' bb'_Ay-ta,w>
~h,_yEAgB. ~t'dol.Atl. x:n-O ynEB. txoP.v.mi hL,ae 10:32 `~h,(yEAgl. ~t'cor>a;B. ~t'_nOvol.li ~t'xoP.v.mil. ~ve-ynEb.
~yrIb'd>W tx'_a, hp'f' #r<a'h-' lk' yhiy>w: 11:1 p `lWB)M;h; rx:a; #r<a'B' ~yIAGh; Wdr>p.nI hL,aemeW
vyai Wrm.aYOw: 11:3 `~v'( Wbv.YEw: r["n>vi #r<a,B. h['q.bi Wac.m.YIw: ~d<Q<+mi ~['s .n"B. yhiy>w: 11:2 `~ydI(x'a]
hy"h' rm'xeh;w> !b,a'l. hn"beL.h; ~h,l' yhiT.w: hp'_rEf.li hp'r>f.nIw> ~ynIbel. hn"B.l.nI hb'h' Wh[er-E la,
~ve_ WnL'- hf,[]n:)w> ~yIm;V'b; Avarow> lD"g>miW ry[i WnL'- hn<b.nI hb'h' Wrm.aYOw: 11:4 `rm,xo)l; ~h,l'
ynEB. WnB' rv<a] lD"g_ >Mih-; ta,w> ry[ih-' ta, taor>li hw"hy> dr,YEw: 11:5 `#r<a'(h-' lk' ynEP-. l[; #Wpn-" !P,
hT'[;w> tAf+[]l; ~L'xih; hz<w> ~L'kul. tx;a; hp'f'w> dx'a, ~[; !hE hw"hy> rm,aYOw: 11:6 `~d"(a'h'
W[m.v.yI al{ rv,a] ~t'_p'f. ~v' hl'b.n"w> hd"r>nE hb'h' 11:7 `tAf)[]l; Wmz>y" rv<a] lKo ~h,me rcEB'y-I al{)
11:9 `ry[i(h' tnOb.li WlD>x.Y:w: #r<a'_h-' lk' ynEP. l[; ~V'mi ~t'ao hw"hy> #p,Y"w: 11:8 `Wh[e(rE tp;f. vyai
ynEP-. l[; hw"hy> ~c'ypih/ ~V'miW #r<a'_h-' lK' tp;f. hw"hy> ll;B' ~v'- yKi lb,B' Hm'v. ar"q' !Ke- l[;
rx:a; ~yIt:n"v. dv'_k.P;r>a-; ta, dl,AYw: hn"v' ta;m-. !B, ~ve ~ve tdol.AT hL,ae 11:10 p `#r<a'(h-' lK'
s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame vmex] dv'k.P;r>a-; ta, AdyliAh yrEx]a; ~ve- yxiy>w: 11:11 `lWB)M;h;
AdyliAh yrEx]a; dv;k.P;r>a; yxiy>w: 11:13 `xl;v-'( ta, dl,AYw: hn"+v' ~yvil{v.W vmex' yx; dv;k.P;r>a;w> 11:12
hn"+v' ~yvil{v. yx; xl;v,w> 11:14 s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame [B;r>a;w> ~ynIv' vl{v' xl;v-, ta,
dl,AYw: hn"+v' tAame [B;r>a;w> ~ynIv' vl{v' rb,[-e ta, AdyliAh yrEx]a; xl;v-, yxiy>w: 11:15 `rb,[-e( ta, dl,AYw:
yrEx]a; rb,[-e yxiy>w:) 11:17 `gl,P-'( ta, dl,AYw: hn"+v' ~yvil{v.W [B;r>a; rb,[-e yxiy>w:) 11:16 s `tAn*b'W ~ynIB'
gl,p-, yxiy>w: 11:18 s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' tAame [B;r>a;w> hn"v' ~yvil{v. gl,P-, ta, AdyliAh
hn"+v' ~yIt:am'W ~ynIv' [v;Te W[r-> ta, AdyliAh yrEx]a; gl,p-, yxiy>w: 11:19 `W[)r-> ta, dl,AYw: hn"+v' ~yvil{v.
W[r> yxiy>w: 11:21 `gWr)f.-ta, dl,AYw: hn"+v' ~yvil{v.W ~yITv: . W[r> yxiy>w: 11:20 s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw:
gWrf. yxiy>w: 11:22 s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' ~yIt:am'W ~ynIv' [b;v, gWrf.-ta, AdyliAh yrEx]a;
dl,AYw: hn"+v' ~yIt:am' rAxn-" ta, AdyliAh yrEx]a; gWrf. yxiy>w: 11:23 `rAx*n-" ta, dl,AYw: hn"+v' ~yvil{v.
yrEx]a; rAxn" yxiy>w: 11:25 `xr:T-'( ta, dl,AYw: hn"+v' ~yrIf.[,w> [v;Te rAxn" yxiy>w: 11:24 s `tAn*b'W ~ynIB'
~y[ib.vi xr:t-, yxiy>w: 11:26 s `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: hn"+v' ta;m.W hn"v' hrEf.[-, [v;(T. xr:T-, ta, AdyliAh
~r"b.a-; ta, dyliAh xr:T, xr:T, tdol.AT hL,aew> 11:27 `!r")h-' ta,w> rAxn-" ta, ~r"b.a-; ta, dl,AYw: hn"+v'
ATd>l;Am #r<a,B. wybi_a' xr:T, ynEP-. l[; !r"h' tm'Y"w: 11:28 `jAl)-ta, dyliAh !r"h'w> !r"+h-' ta,w> rAxn-" ta,
rAxn"-tv,ae( ~vew > yr"f' ~r"b.a-; tv,ae( ~ve ~yvi_n" ~h,l' rAxn"w> ~r"b.a; xQ;YIw: 11:29 `~yDI(f.K; rWaB.
xr:T, xQ;YIw: 11:31 `dl'(w" Hl' !yae hr"_q'[] yr:f' yhiT.w: 11:30 `hK's( .yI ybia]w: hK'l.m-i ybi(a] !r"h-' tB; hK'l.mi
~T'ai Wac.YEw: An=B. ~r"b.a; tv,ae AtL'K; yr:f' taew> AnB-. !B, !r"h-' !B, jAl-ta,w> AnB. ~r"b.a-; ta,
~ynIv' vmex' xr:t-, ymey> Wyh.YIw: 11:32 `~v'( Wbv.YEw: !r"x-' d[; WaboY"w: ![;n:K. hc'r>a: tk,l,l' ~yDIf.K; rWame
^T.d>l;AM)miW ^c.r>a;me ^l.-%l, ~r"b.a-; la, hw"hy> rm,aYOw: 12:1 s `!r")x'B. xr:T, tm'Y"w: hn"+v' ~yIt:am'W
hyEh.w< ^m<+v. hl'Dg> :a]w: ^k.r<b'a]w: lAdG" yAgl. ^f.[,a,(w> 12:2 `&'a<)r>a; rv<a] #r<a'h-' la, ^ybi_a' tyBemiW
%l,YEw: 12:4 `hm'(d"a]h' txoP.v.mi lKo ^b. Wkr>b.nIw> rao=a' ^l.L,q;m.W ^yk,r>b"m. hk'r]b")a]w: 12:3 `hk'(r"B.
AtaceB. hn"v' ~y[ib.viw> ~ynIv' vmex-' !B, ~r"b.a;w> jAl+ ATai %l,YEw: hw"hy> wyl'ae rB<DI rv,a]K; ~r"b.a;
Wvk'r" rv<a] ~v'Wkr>-lK'-ta,w> wyxia-' !B, jAl-ta,w> ATv.ai yr:f-' ta, ~r"b.a; xQ:YIw: 12:5 `!r")x'me
~r"b.a; rbo[]Y:w: 12:6 `![;n")K. hc'r>a: WaboY"w: ![;n:K. hc'r>a: tk,l,l' Wac.YEw: !r"+x'b. Wf[-' rv,a] vp, N<h-; ta,w>

~r"b.a-; la, hw"hy> ar"YEw: 12:7 `#r<a'(B' za' ynI[]n:K.h;w> hr<_Am !Alae d[; ~k,v. ~Aqm. d[; #r<a'B'
~V'mi qTe[.Y:w: 12:8 `wyl'(ae ha,rN> Ih; hw"hyl; x:Bez>mi ~v' !b,YIw: taZO=h; #r<a'h-' ta, !TEa, ^[]r>z:l. rm,aYOw:
hw"hyl; x:Bez>mi ~v'- !b,YI)w: ~d<Q,mi y[;h'w> ~Y"mi lae- tyBe( hl{+h\a' jYEw: lae- tybe(l. ~d<Q<mi hr"h'h'
~r"b.a; dr<YEw: #r<a'_B' b['r" yhiy>w: 12:10 p `hB'g>N<)h; [;Asn"w> %Alh' ~r"b.a; [S;YIw: 12:9 `hw")hy> ~veB. ar"q.YIw:
rm,aYOw: hm'y>r"+c.mi aAbl' byrIq.hi rv<a]K; yhiy>w: 12:11 `#r<a'(B' b['r"h' dbek-' yKi( ~v' rWgl' hm'y>r:c.mi
~yrIc.Mih; %t'ao War>y-I yKi( hy"h'w> 12:12 `T.a'( ha,r>m-; tp;y> hV'ai yKi yTi[.d:y" an"- hNEhi ATv.ai yr:f-' la,
%rEWb[]b; yli- bj;yyI) ![;m;l. T.a'_ ytixoa] an"- yrIm.ai 12:13 `WY*x;y> %t"aow> ytiao Wgr>h'w> tazO= ATv.ai Wrm.a'w>
hp'y-" yKi( hV'aih-' ta, ~yrIc.Mih; War>YIw: hm'y>r"+c.mi ~r"b.a; aAbK. yhiy>w: 12:14 `%lE)lg' >Bi yvip.n: ht'y>x'w>
`h[o)r>P; tyBe hV'aih' xQ:Tuw: h[o+r>P-; la, Ht'ao Wll.h;(y>w: h[or>p; yrEf' Ht'ao War>YIw: 12:15 `dao)m. awhi
`~yLi(mg; >W tnOtoa]w: txop'v.W ~ydIb'[]w: ~yrImox]w: rq'b'W-!aco Al-yhiy>w: Hr"_Wb[]B; byjiyhe ~r"b.a;l.W 12:16
ar"q.YIw: 12:18 `~r"(b.a; tv,ae yr:f' rb:D-> l[; At+yBe-ta,w> ~ylidoG> ~y[i g"n> h[or>P-; ta, hw"hy> [G:n:y>w: 12:17
hm'l' 12:19 `awhi( ^T.v.ai yKi yLi T'd>G:h-i al{ hM'l' yLi_ t'yfi[' taZO- hm; rm,aYOw: ~r"b.a;l. h[or>p;
h[or>P; wyl'[' wc;y>w: 12:20 `%lE)w" xq: ^T.v.ai hNEhi hT'[;w> hV'_ail. yli Ht'ao xQ:a,w" awhi ytixoa] T'r>m;a'
ATv.aiw> aWh ~yIr:c.Mimi ~r"b.a; l[;Y:w: 13:1 `Al*-rv,a-] lK'-ta,w> ATv.a-i ta,w> Atao WxL.v;y>w: ~yvi_n"a]
%l,YEw: 13:3 `bh'Z( "b;W @s,K,B; hn<q.MiB; dao+m. dbeK' ~r"b.a;w> 13:2 `hB'g>N<)h; AM[i jAlw> Al-rv,a-] lk'w>
!yBe hL'xiT.B; wlha yrq hOloh\a' ~v' hy"h-' rv,a] ~AqM'h-; d[; lae_-tyBe(-d[;w> bg<N<mi wy['S 'm;l.
~veB. ~r"b.a; ~v' ar"q.YIw: hn"+voarIB' ~v' hf'[-' rv,a] x:Bez>Mih; ~Aqm.-la, 13:4 `y['(h' !ybeW lae- tyBe(
#r<a'h' ~t'ao af'n-" al{w> 13:6 `~yli(h'aow> rq"b'W-!aco hy"h' ~r"_b.a-; ta, %lEhoh; jAll-. ~g:w> 13:5 `hw")hy>
y[ero !yBe byrI- yhiy>w: 13:7 `wD"(x.y: tb,v,l' Wlk.y") al{w> br" ~v'Wkr> hy"h-' yKi( wD"_x.y: tb,v,l'
~r"b.a; rm,aYOw: 13:8 `#r<a'(B' bveyO za' yZIrIP.h;w> ynI[]n:K.h;(w> jAl+-hnEq.mi y[ero !ybeW ~r"b.a-; hnE)q.mi
13:9 `Wnx.na
") ] ~yxia; ~yvin"a-] yKi( ^y[,_ro !ybeW y[;ro !ybeW ^yn<ybeW ynIyBe hb'yrIm. yhit. an"- la; jAl-la,
13:10 `hl'yai(m.f.a;w> !ymiY"h; ~aiw> hn"miyaew> lamoF .h-; ~ai yl'_['me an" dr<P'hi ^yn<p'l. #r<a'h-' lk' al{h]
~dos.-ta, hw"hy> txev; ynEp.li hq<+v.m; HL'ku yKi !DEr>Y:h; rK:K-i lK'-ta, ar>Y:w: wyn"y[e-ta, jAl-aF'YIw:
!DEr>Y:h; rK:K-i lK' tae jAl Al-rx;b.YIw: 13:11 `r[;co) hk'a]Bo ~yIr:c.mi #r<a,K. hw"hy>-!g:K. hr"mo[-] ta,w>
yrE['B. bv;y" jAlw> ![;n"+K-. #r<a,(B. bv;y" ~r"b.a; 13:12 `wyxi(a' l[;me vyai Wdr>P"YIw: ~d<Q<+mi jAl [S;YIw:
rm:a' hw"hyw: 13:14 `dao)m. hw"hyl; ~yaiJ_ 'x;w> ~y[ir" ~dos . yven>a;w> 13:13 `~dos) .-d[; lh;a/Y<w: rK'Kih;
hn"poc' ~v'_ hT'a-; rv,a] ~AqM'h-; !mi haer>W ^yn<y[e an" af' AM[ime jAl-dr<P'(hi yrEx]a; ~r"b.a-; la,
`~l'(A[-d[; ^[]r>z:l.W* hN"n<+T.a, ^l. ha,ro hT'a-; rv,a] #r<a'h-' lK'-ta, yKi 13:15 `hM'y")w" hm'd>qEw" hB'g>n<w"
^[]r>z-: ~G:) #r<a'h' rp:[-] ta, tAnm.li vyai lk;Wy-~ai rv<a] #r<a'_h' rp:[]K; ^[r] >z-: ta,( yTim.f;w> 13:16
aboY"w: ~r"b.a; lh;a/Y<w: 13:18 `hN"n<)T.a, ^l. yKi HB'_x.r"l.W HK'r>a'l. #r<a'B' %LEh;t.hi ~Wq 13:17 `hn<)M'yI
lp,r"m.a; ymeyBi yhiy>w: 14:1 p `hw")hyl; x;Bez>mi ~v'- !b,YI)w: !Ar+b.x,B. rv<a] arEm.m; ynEl{aeB. bv,YEw:
hm'x'l.mi Wf[' 14:2 `~yI)AG %l,m, l['d>tiw> ~l'y[e %l,m, rm,[ol'r>d"K. rs"+L'a, %l,m, %Ayr>a; r['n>v-i %l,m,(
~yyIboc. %l,m, rb,aem.v,w> hm'd>a; %l,m, ba'n>vi hr"_mo[] %l,m, [v;r>B-i ta,w> ~do s. %l,m, [r:B-, ta,
14:4 `xl;Mh
,( ; ~y" aWh ~yDIF_ ih; qm,[-e la, Wrb.x'( hL,a-e lK' 14:3 `r[;c-o) ayhi [l;B, %l,m,W ~ywbc yrq
hn"v' hrEf.[, [B;r>a;b.W 14:5 `Wdr"(m' hn"v' hrEf.[-, vl{v.W rm,[o+l'r>d"K-. ta, Wdb.[' hn"v' hrEf.[, ~yTev.
~h'_B. ~yzIWZh;-ta,w> ~yIn:r>q; troTv. .[;B. ~yaip'r-> ta, WKY:w: ATai rv<a] ~ykil'M.h;w> rm,[ol'r>d"k. aB'
rv<a] !r"aP' lyae d[; ry[i_fe ~r"r>h;B. yrIxoh-; ta,w> 14:6 `~yIt")y"r>qi hwEv'B. ~ymiyaeh' taew>
~g:w> yqI+lem'[]h' hdEf-. lK'-ta,( WKY:w: vdEq' awhi jP'v.mi !y[e- la, WaboY"w: WbvuY"w: 14:7 `rB")d>Mih-; l[;
%l,m,W hm'd>a; %l,m,W hr"mo[] %l,m,W ~dos .-%l,m,( aceYEw: 14:8 `rm")T' !coc.x;(B. bveYOh; yrImoa/h-' ta,
tae 14:9 `~yDI(Fih; qm,[eB. hm'x'l.mi ~T'ai Wkr>[;Y:)w: r[;c-o+ awhi [l;B, %l,m,W ~ywbc yrq ~yyIboc.
rs"+L'a, %l,m, %Ayr>a;w> r['n>vi %l,m, lp,r"m.a;w> ~yIAG %l,m, l['d>tiw> ~l'y[e %l,m, rm,[ol'r>d"K.
hr"mo[]w: ~dos .-%l,m,( WsnUY"w: rm'xe troa/B, troa/B, ~yDIfih; qm,[ew> 14:10 `hV'(mix]h-; ta, ~ykil'm. h['B'r>a;

~l'k.a-' lK'-ta,w> hr"mo[]w: ~dos . vkur>-lK'-ta, Wxq.YIw: 14:11 `WsN") hr"h, ~yrIa'vN. Ih;w> hM'v-'_ WlP.YIw:
aboY"w: 14:13 `~dos) .Bi bveyO aWhw> Wkle_YEw: ~r"b.a; yxia-] !B, Avkur>-ta,w> jAl-ta, Wxq.YIw: 14:12 `Wkle(YEw:
~hew> rnE[' yxia]w: lKov.a, yxia] yrImoa/h' arEm.m; ynE l{ae(B. !kevo aWhw> yrI+b.[ih' ~r"b.a;l. dGEY:w: jyliP'h;
hn"mov. Atybe ydEyliy> wyk'ynIx-] ta, qr<Y"w: wyxi_a' hB'v.nI yKi ~r"b.a; [m;v.YIw: 14:14 `~r"(b.a-; tyrIb. yle[]B;
~peD>r>YIw: ~Ke_Y:w: wyd"b'[]w: aWh hl'y>l: ~h,yle[] qlex'YEw: 14:15 `!D"-) d[; @Dor>YIw: tAame vl{v.W rf'['
byvihe Avkur>W wyxia' jAl-ta, ~g:w> vku_r>h-' lK' tae bv,Yw" : 14:16 `qf,M'(d:l. lamoF .mi rv<a] hb'Ax-d[;
tAKh;me AbWv yrEx]a; Atar"q.li ~dos.-%l,m,( aceYEw: 14:17 `~['(h-' ta,w> ~yviN "h-; ta, ~g:w>
qd<c-, yKil.m;W 14:18 `%l,M,(h; qm,[e aWh hwEv' qm,[-e la, AT+ai rv<a] ~ykil'M.h-; ta,w> rm,[ol-' rd"K-. ta,
lael. ~r"b.a; %WrB' rm:+aYOw: Whker>b'y>w: 14:19 `!Ay*l.[, lael. !hEko aWhw> !yIy"+w" ~x,l, ayciAh ~lev' %l,m,
`lKo)mi rfE[]m; Al-!T,YIw: ^d<+y"B. ^yr<c' !GEm-i rv,a] !Ayl.[, lae %Wrb'W 14:20 `#r<a'(w" ~yIm:v' hnEqo !Ayl.[,
%l,m-, la, ~r"b.a; rm,aYOw: 14:22 `%l"-) xq:) vkur>h'w> vp,N<h; yli- !T, ~r"_b.a-; la, ~dos .-%l,m,( rm,aYOw: 14:21
l[;n-: %Ar)f. d[;w> jWxmi-~ai 14:23 `#r<a'(w" ~yIm:v' hnEqo !Ayl.[, lae hw"hy>-la, ydIy" ytimoyrIh] ~do+ s.
Wlk.a' rv<a] qr: yd:['l.Bi 14:24 `~r"(b.a-; ta, yTir>v:[/h, ynIa] rm;ato al{w> %l"-+ rv,a-] lK'mi xQ:a-, ~aiw>
rx:a; 15:1 s `~q")l.x, Wxq.yI ~he arEm.m;W lKov.a, rnE[' yTi_ai Wkl.h' rv<a] ~yvin"a]h' ql,xew> ~yrI[' N>h;
%l' !gEm' ykinOa' ~r"b.a; ar"yTi-la; rmo=ale hz<x]M;B; ~r"b.a-; la, hw"hy>-rb;d> hy"h' hL,aeh' ~yrIb'D>h;
qv,m-, !b,W yrI+yrI[] %lEAh ykin Oa'w> yli- !T,T-i hm; hwIhy/ yn"doa] ~r"b.a; rm,aYOw: 15:2 `dao)m. hBer>h; ^r>k'f.
vrEAy ytiyBe-!b, hNEhiw> [r;z"+ hT't;n" al{ yli !hE ~r"b.a; rm,aYOw: 15:3 `rz<[<)ylia/ qf,M,D: aWh ytiyBe
`^v<)r"yyI) aWh ^y[,Memi aceyE rv<a] ~ai-yKi hz<+ ^v.r"yyI) al{ rmoale wyl'ae hw"hy>-rb;d> hNEhiw> 15:4 `yti(ao
~t'_ao rPos .li lk;WT-~ai ~ybik'AKh; rpos.W hm'y>m;V'h; an"- jB,h; rm,aYOw: hc'Wxh; Atao aceAYw: 15:5
hw"hy> ynIa] wyl'_ae rm,aYOw: 15:7 `hq")d"c. AL h'b,v.x.Y:w: hw"h+ yB; !mIa/h,w> 15:6 `^[<)r>z: hy<h.yI hKo Al rm,aYOw:
hwIhy/ yn"doa] rm:+aYOw: 15:8 `HT'(v.rIl. taZOh; #r<a'h-' ta, ^l. tt,l' ~yDIf.K; rWame ^ytiaceAh rv<a]
vL'_vum. lyIa:w> tv,L,vum. z[ew> tv,L,vum. hl'g >[, yli hx'q. wyl'ae rm,aYOw : 15:9 `hN"v<)r"yai yKi [d:ae hM'B;
Wh[e_rE tar:q.li Art.B-i vyai !TEYIw: %w<T'B; ~t'ao rTEb;y>w: hL,a-e lK'-ta, Al-xQ:)YI)w: 15:10 `lz")Agw> rtow>
aAbl' vm,V,h; yhiy>w: 15:12 `~r"(b.a; ~t'ao bVeY:w: ~yrIg+ "P.h-; l[; jyI[:h' dr,YEw: 15:11 `rt")b' al{ rPocih-; ta,w>
[:doy" ~r"b.a;l. rm,aYOw: 15:13 `wyl'([' tl,p,nO hl'dgo > hk'vex] hm'yae hNEhiw> ~r"_b.a-; l[; hl'p.n" hm'DEr>t;w>
~g:w> 15:14 `hn")v' tAame [B;r>a; ~t'_ao WN[iw> ~Wdb'[]w: ~h,l' al{ #r<a,B. ^[]r>z: hy<h.yI rgE- yKi [d:Te
^yt,boa-] la, aAbT' hT'a;w> 15:15 `lAd)G" vkur>Bi Wac.yE !kE- yrEx]a;w> ykin=aO ' !D" Wdbo[]y: rv<a] yAGh;-ta,
yrImoa/h' !wO[] ~lev-' al{ yKi hN"hE+ WbWvy" y[iybir> rAdw> 15:16 `hb'(Aj hb'yfeB. rbEQ'Ti ~Al+v'B.
!yBe rb;[' rv<a] vae dyPil;w> !v'[' rWNt; hNEhiw> hy"+h' hj'l'[]w: ha'B' vm,V,h; yhiy>w: 15:17 `hN"h-E) d[;
#r<a'h-' ta, yTit;n" ^[]r>z:l. rmo=ale tyrIB. ~r"b.a-; ta, hw"hy> tr:K' aWhh; ~AYB; 15:18 `hL,ae(h' ~yrIz"G>h;
15:20 `ynI)mod>Q;h; taew> yZInIQ.h; ta,w> ynIyQeh-; ta, 15:19 `tr"(P-. rh;n> ldoG"h; rh"N "h-; d[; ~yIr:c.mi rh:N >mi taZOh;
yviG"r>GIh-; ta,w> ynI[]n:K.h;-ta,w> yrImoa/h'-ta,w> 15:21 `~yai(p'r>h-' ta,w> yZIrIP.h-; ta,w> yTixih-; ta,w>
16:2 `rg")h' Hm'v.W tyrIc.mi hx'p.vi Hl'w> Al= hd"l.y" al{ ~r"b.a; tv,ae yr:f'w> 16:1 s `ysi(Wby>h; ta,w>
hN"ME+mi hn<B'ai yl;Wa ytix'p.v-i la, an"-aBo td<L,mi hw"hy> ynIr:c'[] an" -hNEhi ~r"b.a-; la, yr:f' rm,aTow:
rf,[, #Qemi Ht'x'p.vi tyrIc.Mih; rg"h-' ta, ~r"b.a-; tv,ae( yr:f' xQ;Tiw: 16:3 `yr"(f' lAql. ~r"b.a; [m;v.YIw:
rg"h-' la, aboY"w: 16:4 `hV'(ail. Al Hv'yai ~r"b.a;l. Ht'ao !TETiw: ![;n"+K. #r<a,B. ~r"b.a; tb,v,l. ~ynIv'
ykinOa' ^yl,[' ysim'x] ~r"b.a-; la, yr:f' rm,aTow: 16:5 `h'yn<)y[eB. HT'r>biG> lq:Tew: ht'r"h' yKi ar<Tew: rh;T;_w:
rm,aYOw: 16:6 `^yn<)ybeW ynIyBe hw"hy> jPov.yI h'yn<+y[eB. lq:aew" ht'r"h' yKi ar<Tew: ^q,yxeB. ytix'p.vi yTit;n"
16:7 `h'yn<)P'mi xr:b.Tiw: yr:f' h'N<[;T.w: %yIn"+y[eB. bAJh; Hl' yfi[] %dEy"B. %tex'p.vi hNEhi yr:f-' la, ~r"b.a;
tx;p.vi rg"h' rm;aYOw: 16:8 `rWv) %r<d<B. !yI[:h-' l[; rB"+d>MiB; ~yIM:h; !y[e- l[; hw"hy> %a:l.m; Ha'c'm.YIw:)
%a:l.m; Hl' rm,aYOw: 16:9 `tx;r:(Bo ykinOa' yTir>biG> yr:f' ynEP.mi rm,aTow: ykile_te hn"a"w> tab' hZ<m-i yae( yr:f'
hB,r>a; hB'r>h; hw"hy> %a:l.m; Hl' rm,aYOw: 16:10 `h'yd<(y" tx;T; yNI[;t.hiw> %TE+r>biG-> la, ybiWv hw"hy>

10

Amv. tar"q'w> !BE+ T.d>l;yOw> hr"h' %N"hi hw"hy> %a:l.m; Hl' rm,aYOw: 16:11 `bro)me rpES 'yI al{w> %[E+r>z-: ta,
ynEP-. l[;w> AB= lKo dy:w> lKob; Ady" ~d"a' ar<P, hy<h.yI aWhw> 16:12 `%yE)n>[-' la, hw"hy> [m;v-' yKi( la[em'v.yI
~l{h] ~g:h] hr"m.a' yKi yai_r\ lae hT'a; h'yl,ae rbEDoh; hw"hy>-~ve ar"q.Tiw: 16:13 `!Ko*v.yI wyx'a-, lk'
16:15 `dr<B'( !ybeW vdEq' !ybe hNEhi yai_ro yx;l; raEB. raeB.l; ar"q' !Ke-l[; 16:14 `yai(ro yrEx]a; ytiyair"
~r"b.a;w> 16:16 `la[e(m'v.yI rg"h' hd"l.y-" rv,a] AnB.-~v, ~r"b.a; ar"q.YIw: !BE+ ~r"b.a;l. rg"h' dl,Tew:
~y[iv.T-i !B, ~r"b.a; yhiy>w: 17:1 s `~r"(b.a;l. la[em'v.y-I ta, rg"h-' td<l,(B. ~ynI+v' vvew> hn"v' ~ynImov-. !B,
hyEh.w< yn:p'l. %LEh;t.hi yD:v; lae- ynIa] wyl'ae rm,aYOw: ~r"b.a-; la, hw" hy> ar"YEw: ~ynI+v' [v;tew> hn"v'
wyn"+P-' l[; ~r"b.a; lPoYIw: 17:3 `dao)m. daom.Bi ^t.Aa hB,r>a;w> ^n<+ybeW ynIyBe ytiyrIb. hn"T.a,w> 17:2 `~ymi(t'
arEQ'y-I al{w> 17:5 `~yI)AG !Amh] ba;l. t'yyIh'w> %T"+ai ytiyrIb. hNEhi ynIa] 17:4 `rmo*ale ~yhil{a/ ATai rBEd:y>w:
daom.Bi ^t.ao) ytirEp.hiw> 17:6 `^yTi(t;n> ~yIAG !Amh-] ba; yKi ~h'r"b.a; ^m.vi hy"h'w> ~r"_b.a; ^m.v-i ta, dA[
^[]r>z: !ybeW ^n<ybeW ynIyBe ytiyrIB-. ta, ytimoqih]w: 17:7 `Wace(yE ^M.mi ~ykil'm.W ~yI+Agl. ^yTit;n>W daom.
^[]r>z:l.W ^l. yTit;n"w> 17:8 `^yr<(x]a; ^[]r>z:l.W* ~yhil{ale( ^l. tAyh.li ~l'_A[ tyrIb.li ~t'rodol. ^yr<x]a;
rm,aYOw: 17:9 `~yhi(l{ale ~h,l' ytiyyIh'w> ~l'_A[ tZ:xua]l; ![;n:K. #r<a-, lK' tae ^yr<gUm. #r<a, tae ^yr<x]a;
ytiyrIB. tazO 17:10 `~t'(rodol. ^yr<x]a; ^[]r>z:w> hT'a; rmo=v.ti ytiyrIB-. ta, hT'a;w> ~h'r"b.a-; la, ~yhil{a/
rf:B. tae ~T,l.m;n>W 17:11 `rk")z-" lK' ~k,l' lAMhi ^yr<_x]a; ^[]r>z: !ybeW ~k,ynEybeW ynIyBe Wrm.v.Ti rv<a]
rk"z-" lK' ~k,l' lAMyI ~ymiy" tn:mov-. !b,W 17:12 `~k,(ynEybeW ynIyBe tyrIB. tAal. hy"h'w> ~k,_t.l;r>['
lAMyI lAMhi 17:13 `aWh) ^[]rZ> :mI) al{ rv<a] rk'n-E !B, lKomi @s,K-, tn:q.miW tyIB' dyliy> ~k,_yterodol.
rv<a] rk'z" lrE['w> 17:14 `~l'(A[ tyrIb.li ~k,r>f;b.Bi ytiyrIb. ht'y>h'w> ^P<s+ .K; tn:q.miW ^t.yBe dyliy>
rm,aYOw: 17:15 s `rp:)he ytiyrIB-. ta, h'yM,_[;me awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> Atl'r>[' rf:B-. ta, lAMyI-al{)
Ht'ao yTik.r:beW 17:16 `Hm'(v. hr"f' yKi yr"_f' Hm'v-. ta, ar"q.t-i al{ ^T.v.ai yr:f' ~h'r"b.a-; la, ~yhil{a/
~h'r"b.a; lPoYIw: 17:17 `Wy*h.yI hN"M<mi ~yMi[; ykel.m; ~yIAgl. ht'y>h")w> h'yTik.r:be(W !BE+ ^l. hN"M<mi yTit;n" ~g:w>
17:18 `dle(Te hn"v' ~y[iv.Ti tb;h] hr"f-' ~aiw> dleW"yI hn"v-' ha'(me !b<L.h; ABliB. rm,aYOw: qx'_c.YIw: wyn"P-' l[;
hr"f' lb'a] ~yhil{a/ rm,aYOw: 17:19 `^yn<)p'l. hy<x.yI la[em'v.yI Wl ~yhi_l{a/h'-la, ~h'r"b.a; rm,aYOw:
A[r>z:l. ~l'A[ tyrIb.li ATai ytiyrIB-. ta, ytimoqih]w: qx'_c.yI Amv-. ta, t'ar"q'w> !Be ^l. td<l,yO ^T.v.ai
daom.Bi Atao ytiyBer>hiw> Atao ytiyrEp.hiw> Atao yTik.r:Be hNEhi ^yTi[.m;v. la[em'v.yIl.W* 17:20 `wyr"(x]a;
rv,a] qx'_c.y-I ta, ~yqIa' ytiyrIB-. ta,w> 17:21 `lAd)G" yAgl. wyTit;n>W dyliAy ~aiyfin> rf"[-' ~ynEv. dao+m.
l[;me ~yhil{a/ l[;Y:w: AT=ai rBEd:l. lk;y>w: 17:22 `tr<x,(a;h' hn"V'B; hZ<h; d[eAMl; hr"f' ^l. dleTe
APs.K; tn:q.m-i lK' taew> Atybe ydEyliy-> lK' taew> AnB. la[em'v.y-I ta, ~h'r"b.a; xQ;YIw: 17:23 `~h'(r"b.a;
ATai rB<DI rv<a]K; hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. ~t'l'r>[' rf:B-. ta, lm'Yw" : ~h'_r"b.a; tyBe yven>a;B. rk'z-" lK'
AnB. la[em'v.yIw> 17:25 `At*l'r>[' rf:B. AlMohiB. hn"+v' [v;tew" ~y[iv.T-i !B, ~h'r"b.a;w> 17:24 `~yhi(l{a/
~h'_r"b.a; lAMnI hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. 17:26 `At*l'r>[' rf:B. tae AlMohiB. hn"+v' hrEf.[, vl{v-. !B,
18:1 p `AT)ai WlMonI rk"+nE !B, taeme @s,K-, tn:q.miW tyIB' dyliy> Atybe yven>a-; lk'w> 17:27 `An*B. la[em'v.yIw>
ar>Y:w: wyn"y[e aF'YIw: 18:2 `~AY*h; ~xoK. lh,aoh-' xt;P,( bveyO aWhw> arE_m.m; ynEl{aeB. hw"hy> wyl'ae ar"YEw:
18:3 `hc'r>a") WxT;v.YIw: lh,aoh' xt;P,mi ~t'ar"q.li #r'Y"w: ar>Y: w: wyl'_[' ~ybiC
'nI ~yvin"a] hv'l{v. hNEhiw>
~yIm-; j[;m. an"- xQ:)yU 18:4 `^D<)b.[; l[;me rbo[]t; an"- la; ^yn<y[eB. !xe ytiac'm' an"- ~ai yn"doa] rm:+aYOw:
Wrbo[]T; rx:a; ~k,B.li Wd[s] ;w> ~x,l-, tp; hx'q.a,w> 18:5 `#[e(h' tx;T; Wn[]V'hi(w> ~k,_yleg>r: Wcx]r:w>
hl'h/aoh' ~h'r"b.a; rhEm;y>w: 18:6 `T'r>B:)DI rv<a]K; hf,[]T; !KE Wrm.aYOw: ~k,_D>b.[-; l[;( ~T,r>b;[] !KE- l[;-yKi(
~h'_r"b.a; #r" rq"B'h-; la,w> 18:7 `tAg*[u yfi[]w: yviWl tl,so xm;q< ~yais. vl{v. yrIh]m; rm,aYOw: hr"_f-' la,
bl'x'w> ha'm.x, xQ;YIw: 18:8 `At*ao tAf[]l; rhEm;y>w: r[;N:h-; la, !TEYIw: bAjw" %r: rq'B-' !B, xQ;YIw:
wyl'ae Wrm.aYOw: 18:9 `Wlke(aYOw: #[eh' tx;T; ~h,yle[] dme[-o aWh)w> ~h,_ynEp.li !TEYIw: hf'[' rv<a] rq'B'h-; !b,W
!bE-hNEhiw> hY"x; t[eK' ^yl,ae bWva' bAv rm,aYOw: 18:10 `lh,ao)b' hNEhi rm,aYOw: ^T<+v.ai hr"f' hYEa;
~yaiB' ~ynIqez> hr"f'w> ~h'r"b.a;w> 18:11 `wyr"(x]a; aWhw> lh,aoh' xt;P, t[;m;vo hr"f'w> ^T<+v.ai hr"fl' .

11

ytil{b. yrEx]a; rmo=ale HB'r>qiB. hr"f' qx;c.Tiw: 18:12 `~yvi(N"K; xr:ao hr"f'l. tAyh.li ld:x' ~ymi_Y"B;
@a:h; rmoale hr"f' hq'x]c' hZ< hM'l' ~h'_r"b.a-; la, hw"hy> rm,aYOw: 18:13 `!qE)z" ynIdoaw: hn"d>[, yLi- ht'y>h'
`!bE) hr"f'l.W hY"x; t[eK' ^yl,ae bWva' d[eAMl; rb"+D" hw"hy>me aleP'yIh] 18:14 `yTin>q:)z" ynIa]w: dleae ~n"m.au
~V'mi WmqUY"w: 18:16 `T.q.x'(c' yKi al{ rm,aYOw: ha'rE_y" yKi yTiq.x;c' al{ rmo ale hr"f' vxek;T.w: 18:15
ynIa] hS,k;m.h; rm"+a' hA"hyw:) 18:17 `~x'(L.v;l. ~M'[i %lEho ~h'r"b.a;w> ~dos+ . ynEP-. l[; WpqIv.Y:w: ~yvin"a]h'
yyEAG lKo Ab Wkr>b.nIw> ~Wc+['w> lAdG" yAgl. hy<h.yI) Ayh' ~h'r"b.a;w> 18:18 `hf,([o ynIa] rv<a] ~h'r"b.a;me
hw"hy> %r<D< Wrm.v'(w> wyr"x]a; AtyBe-ta,w> wyn"B-' ta, hW< c;y> rv,a] ![;m;l. wyTi[.d:y> yKi 18:19 `#r<a'(h'
hw"hy> rm,aYOw: 18:20 `wyl'([' rB<D-I rv,a] tae ~h'r"b.a-; l[; hw"hy> aybih' ![;m;l. jP'_v.miW hq"d"c. tAf[]l;
Ht'q'[]c;K.h; ha,r>a,w> aN"- hd"r]aE) 18:21 `daom) . hd"b.k' yKi ~t'aJ'x;w> hB'r-"_ yKi hr"mo[]w: ~dos . tq:[]z:
~h'r"b.a;w> hm'dso+ . Wkl.YEw: ~yvin"a]h' ~V'mi Wnp.YIw: 18:22 `h['d"(ae al{- ~aiw> hl'_K' Wf[' yl;ae ha'B'h;
vyE yl;Wa 18:24 `[v'(r-" ~[i qyDIc; hP,s .Ti @a:h; rm:+aYOw: ~h'r "b.a; vG:YIw: 18:23 `hw")hy> ynEp.li dme[o WNd<A[
rv<a] ~qIyDIC;h; ~yVimix] ![;m;l. ~AqM'l; aF't-i al{w> hP,s.Ti @a:h; ry[i_h' %AtB. ~qIyDIc; ~yVimix]
[v'_r"K' qyDIC ;k; hy"h'w> [v'r-" ~[i qyDIc; tymih'l. hZ<h; rb"D"K; tfo[]me ^L. hl'lix' 18:25 `HB'(r>qiB.
~yVimix] ~dos .bi ac'm.a-, ~ai hw"hy> rm,aYOw: 18:26 `jP'(v.mi hf,[]y: al{ #r<a'h-' lK' jpevoh] %L' hl'lix'
an"- hNEhi rm:+aYOw: ~h'r"b.a; ![;Y:w: 18:27 `~r"(Wb[]B; ~AqM'h-; lk'l. ytiaf'n"w> ry[i_h' %AtB. ~qIyDIc;
hV'm ix] ~qiyDIC;h; ~yVimix] !Wrs.x.y: yl;Wa 18:28 `rp,ae(w" rp"[' ykinOa'w> yn"doa-] la, rBEd:l. yTil.a;Ah
18:29 `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a; ~v' ac'm.a-, ~ai tyxiv.a; al{ rm,aYOw: ry[i_h' lK'-ta, hV'mix]B; tyxiv.t;h]
rWb[]B; hf,[/a, al{ rm,aYOw: ~y[i_B'r>a; ~v' !Wac.M'yI yl;Wa rm;aYOw: wyl'ae rBEd:l. dA[ @s,YOw:
al{ rm,aYOw: ~yvi_l{v. ~v' !Wac.M'yI yl;Wa hr"Bed:a]w: yn"doal; rx;yI an" -la; rm,aYOw: 18:30 `~y[i(B'r>a;h'
!Wac.M'yI yl;Wa yn"doa-] la, rBEd:l. yTil.a;Ah an"- hNE)hi rm,aYOw: 18:31 `~yvi(l{v. ~v' ac'm.a-, ~ai hf,[/a,
hr"B.d:a]w: yn"doal;( rx;yI an"-la; rm,aYOw: 18:32 `~yrI)f.[,h' rWb[]B; tyxiv.a; al{ rm,aYOw: ~yrI+f.[, ~v'
hw"hy> %l,YEw: 18:33 `hr"(f'[]h' rWb[]B; tyxiv.a; al{ rm,aYOw: hr"_f'[] ~v' !Wac.M'yI yl;Wa ~[;P;h-; %a;
hm'dso . ~ykia'l.M;h; ynEv. WaboY"w: 19:1 `Am*qom.li bv' ~h'r"b.a;w> ~h'_r"b.a-; la, rBEd:l. hL'Ki rv<a]K;
rm,aYOw: 19:2 `hc'r>a") ~yIP:a; WxT;v.YIw: ~t'ar"q.li ~q'Y"w: jAl-ar>Y:w: ~do+ s.-r[;v;(B. bveyO jAlw> br<[,B'
~T,k.l;h.w: ~T,m.K;v.hiw> ~k,yleg>r: Wcx]r:w> Wnyliw> ~k,D>b.[; tyBe- la, an" WrWs yn:doa-] aN" hN<hi
At=yBe-la, WaboY"w: wyl'ae WrsUY"w: daom. ~B'- rc;p.YIw: 19:3 `!yli(n" bAxr>b' yKi aL{ Wrm.aYOw: ~k,_K.r>d:l.
WBs;n" ~dos. yven>a; ry[ih' yven>a;w> WbK'v.yI ~r<j, 19:4 `Wlke(aYOw: hp'a' tACm;W hT,v.mi ~h,l' f[;Y:w:
~yvin"a]h' hYEa; Al Wrm.aYOw: jAl-la, War>q.YIw: 19:5 `hc,(Q'mi ~['h-' lK' !qE+z-" d[;w> r[;N:mi tyIB;h-; l[;
tl,D<h;w> hx't.P,_h; jAl ~h,lea] aceYEw: 19:6 `~t'(ao h['d>nEw> Wnyleae ~aeyciAh hl'y>L"+h; ^yl,ae WaB'- rv,a]
vyai W[d>y-" al{) rv<a] tAnb' yTev. yli an"- hNEhi 19:8 `W[rE(T' yx;a; an"- la; rm:+aYOw: 19:7 `wyr"(x]a; rg:s '
rb'd" Wf[]T-; la; laeh' ~yvin"a]l'( qr: ~k,_ynEy[eB. bAJK; !h,l' Wf[]w: ~k,ylea] !h,t.a, aN"- ha'yci(Aa
jApv' jPov.YIw: rWgl'-aB'( dx'a,h' Wrm.aYO*w: ha'l.h-' vG< Wrm.aYOw: 19:9 `yti(r"qo lceB. WaB' !KE- l[;-yKi(
~yvin"a]h' Wxl.v.YIw: 19:10 `tl,D"(h; rBov.li WvG>YIw:) daom. jAlB. vyaib' Wrc.p.YIw: ~h,_me ^l. [r:n" hT'[;
xt;P-, rv,a] ~yvin"a]h-' ta,w>) 19:11 `Wrg"s) ' tl,D<h-; ta,w> ht'y>B"+h; ~h,ylea] jAl-ta, WaybiY"w: ~d"y-" ta,
jAl-la, ~yvin"a]h' Wrm.aYOw: 19:12 `xt;P'(h; acom.li Wal.YIw: lAd+G-" d[;w> !joQ'mi ~yrIwEnS> ;B; WKhi tyIB;h;
~ytixiv.m-; yKi( 19:13 `~Aq)M'h-; !mi aceAh ry[i_B' ^l-. rv,a] lkow> ^yt,nOb.W ^yn<b'W !t'x' hpo ^l-. ymi( d[o
aceYEw: 19:14 `Ht'(x]v;l. hw"hy> WnxeL.v;y>w: hw"hy> ynEP-. ta, ~t'q'[]c; hl'd> g"-yKi( hZ<+h; ~AqM'h-; ta, Wnx.n:a]
hw"hy> tyxiv.m-; yKi( hZ<h; ~AqM'h-; !mi WaC. WmWq rm,aYOw: wyt'nOb. yxeq.l{ wyn"t'x-] la, rBEd:y>w: jAl
rmo=ale jAlB. ~ykia'l.M;h; WcyaiY"w: hl'[' rx;V;h; Amk.W 19:15 `wyn")t'x] ynEy[eB. qxec;m.ki yhiy>w: ry[i_h-' ta,
WqzIx]Y:w: Hm'h.m;t.YIw: 19:16 `ry[i(h' !wO[]B; hp,S 'T-i !P, taoc'mN. Ih; ^yt,nOb. yTev-. ta,w> ^T.v.a-i ta,( xq; ~Wq
#Wxmi WhxuNIY:w: WhauciYOw: wyl'_[' hw"hy> tl;m.x,B. wyt'nOb. yTev. dy:b.W ATv.a-i dy:b.W Ady"B. ~yvin"a]h'
^yr<x]a; jyBiT-; la; ^v,p.n-: l[; jleM'hi rm,aYOw: hc'Wxh; ~t'ao ~a'yciAhk. yhiy>w: 19:17 `ry[i(l'

12

`yn")doa] an"- la; ~h,_lea] jAl rm,aYOw: 19:18 `hp,S( 'T-i !P, jleM'hi hr"h'h' rK"+Kih-; lk'B. dmo[]T-; la;(w>
ykinOa'w> yvi_p.n-: ta, tAyx]h;l. ydIM'[i t'yfi[' rv<a] ^D>s.x; lDEg >T;w: ^yn<y[eB. !xe ^D>b.[; ac'm' an"-hNEhi
sWnl' hb'roq. taZOh; ry[ih' an"-hNEhi 19:20 `yTim;(w" h['r"h' ynIq:B'd>T-i !P, hr"h'h' jleM'hil. lk;Wa al{
hNEhi wyl'ae rm,aYOw: 19:21 `yvi(p.n: yxit.W awhi r["c.mi al{h] hM'v' aN" hj'l.M'ai r["+c.mi ayhiw> hM'v'
yKi hM'v' jleM'hi rhem; 19:22 `T'r>B:)DI rv<a] ry[ih-' ta, yKip.h' yTil.bil. hZ<+h; rb"D"l; ~G: ^yn<p' ytiaf'n"
ac'y" vm,V,h; 19:23 `r[;Ac) ry[ih-' ~ve ar"q' !KE- l[; hM'v'_ ^a]B-o d[; rb'D" tAf[]l; lk;Wa al{
hw"hy> taeme vae_w" tyrIp.G" hr"mo[-] l[;w> ~dos .-l[; ryjim.hi hw"hyw: 19:24 `hr"[]co) aB' jAlw> #r<a'_h-' l[;
xm;c,w> ~yrI['h, ybev.y-O lK' taew> rK"+Kih-; lK' taew> laeh' ~yrI['h-, ta, %poh]Y:w: 19:25 `~yIm")V'h-; !mi
~AqM'h-; la, rq,Bo+B; ~h'r"b.a; ~Kev.Y:w: 19:27 `xl;m,( bycin> yhiT.w: wyr"_x]a;me ATv.ai jBeT;w: 19:26 `hm'(d"a]h'
rK"+Kih; #r<a, ynEP-. lK'-l[;(w> hr"mo[]w: ~dos. ynEP-. l[; @qev.Y:w: 19:28 `hw")hy> ynEP-. ta, ~v' dm;[-' rv,a]
rK'Kih; yrE[-' ta, ~yhil{a/ txev;B. yhiy>w: 19:29 `!v")b.Kih; rjoyqiK. #r<a'h' rjoyqi hl'[' hNEhiw> ar>Yw: :
bv;y-" rv,a] ~yrI['h-, ta, %poh]B; hk'peh]h; %ATmi jAl-ta, xL;v;y>w: ~h'_r"b.a-; ta, ~yhil{a/ rKoz>YIw:
bv,YEw: r[;Ac+B. tb,v,l' arEy" yKi AM[i wyt'nOb. yTev.W rh'B' bv,YEw: r[;ACmi jAl l[;Y:w: 19:30 `jAl) !hEB'
#r<a'B' !yae vyaiw> !qE+z" Wnybia' hr"y[iC.h-; la, hr"ykiB.h; rm,aTow: 19:31 `wyt'(nOb. yTev.W aWh hr"['M.B;
Wnybia'me hY<x;n>W AM+[i hb'K.v.nIw> !yIy: Wnybia-' ta, hq<v.n: hk'l. 19:32 `#r<a'(h-' lK' %r<d<K. Wnyle[' aAbl'
[d:y-" al{)w> h'ybia-' ta, bK;v.Tiw: hr"ykiB.h; aboT'w: aWh+ hl'y>L:B; !yIy: !h<ybia-] ta, !'yq<v.T;w: 19:33 `[r;z")
ybi_a-' ta, vm,a, yTib.k;v-' !he hr"y[iC.h-; la, hr"ykiB.h; rm,aTow: tr"x\M'mi( yhiy>w: 19:34 `Hm'(Wqb.W Hb'k.viB.
aWhh; hl'y>L:B; ~G: !'yq,v.T;w: 19:35 `[r;z") Wnybia'me hY<x;n>W AM[i ybik.vi yaiboW hl'y>L;h-; ~G: !yIy: WNq,v.n:
yTev. !'yr<h]T;w: 19:36 `Hm'(qub.W Hb'k.viB. [d:y-" al{)w> AM[i bK;v.Tiw: hr"y[iC.h; ~q'T'w: !yIy"+ !h<ybia-] ta,
19:38 `~AY*h; d[; ba'Am-ybi(a] aWh ba'_Am Amv. ar"q.Tiw: !Be hr"ykiB.h; dl,Tew: 19:37 `!h<)ybia]me jAl-tAn*b.
[S;YIw: 20:1 s `~AY*h-; d[; !AM[-; ynE)b. ybia] aWh yMi_[-; !B, Amv. ar"q.Tiw: !Be hd"l.y" awhi-~g: hr"y[iC.h;w>
~h'r"b.a; rm,aYOw: 20:2 `rr")g>Bi rg"Y"w: rWv+ !ybeW vdEq-' !yBe bv,YEw: bg<N<h; hc'r>a: ~h'r"b.a; ~V'mi
~yhil{a/ aboY"w: 20:3 `hr"(f-' ta, xQ:YIw: rr"G> %l,m, %l,m,ybia] xl;v.YIw: awhi_ ytixoa] ATv.ai hr"f-' la,
`l[;B'( tl;[uB. awhiw> T'x.q;l-' rv,a] hV'aih-' l[; tme ^N>hi Al rm,aYOw: hl'y>L"+h; ~Alx]B; %l,m,ybia-] la,
yli-rm;a'( aWh al{h] 20:5 `gro)h]T; qyDIc-; ~G: yAgh] yn"doa] rm;aYOw: h'yl,_ae br:q' al{ %l,m,ybia]w: 20:4
rm,aYOw: 20:6 `tazO* ytiyfi[' yP;K; !yOq.nIb.W ybib'l-. ~t'B. aWh+ yxia' hr"m.a' awhi- ~g:-ayhi(w> awhi ytixoa]
^t.Aa) ykinOa-' ~G: %fox.a,w" taZO t'yfi[' ^b.b'l-. ~t'b. yKi yTi[.d:y" ykinOa' ~G: ~l{x]B; ~yhil{a/h' wyl'ae
lLeP;t.yIw> aWh aybin-" yKi( vyaih-' tv,ae( bveh' hT'[;w> 20:7 `h'yl,(ae [:GOn>li ^yTit;n-> al{ !KE- l[; yli-_ Ajx]me
%l,m,ybia] ~Kev.Y:w: 20:8 `%l"-) rv,a-] lk'w> hT'a; tWmT' tAm-yKi [D: byvime ^n>yae-( ~aiw> hyE+x.w<) ^d>[;B;
`dao)m. ~yvin"a]h' War>yYI)w: ~h,_ynEz>aB' . hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK'-ta, rBEd:y>w: wyd"b'[-] lk'l. ar"q.YIw: rq,BoB;
yl;[' t'abeh-e yKi( %l' ytiaj'x-' hm,(W WnL' t'yfi[-' hm,( Al rm,aYOw: ~h'r"b.a;l. %l,m,ybia] ar"q.YIw: 20:9
%l,m,ybia] rm,aYOw: 20:10 `ydI(M'[i t'yfi[' Wf['y-E) al{ rv<a] ~yfi[]m; hl'_do g> ha'j'x] yTik.l;m.m-; l[;w>
qr: yTir>m;a' yKi ~h'r"b.a; rm,aYOw: 20:11 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, t'yfi[' yKi t'yair" hm' ~h'_r"b.a-; la,
awhi ybia-' tb; ytixoa] hn"m.a-' ~g:w> 20:12 `yTi(v.ai rb:D-> l[; ynIWgr"h]w: hZ<+h; ~AqM'B; ~yhil{a/ ta;r>y-I !yae
Hl' rm:aow" ybia' tyBemi ~yhil{a/ ytiao W[t.hi rv<a]K; yhiy>w: 20:13 `hV'(ail. yli- yhiT.w: yMi_a-i tb; al{ %a:
xQ;YIw: 20:14 `aWh) yxia' yli- yrIm.ai hM'v' aAbn" rv<a] ~AqM'h-; lK' la, ydI_M'[i yfi[]T; rv<a] %DE s.x; hz<
rm,aYOw: 20:15 `AT*v.ai hr"f' tae Al bv,Y"w: ~h'_r"b.a;l. !TEYIw: txop'v.W ~ydIb'[]w: rq'b'W !aco %l,m,ybia]
@s,K, @l,a, yTit;n" hNEhi rm;a' hr"f'l.W 20:16 `bve( ^yn<y[eB. bAJB; ^yn<+p'l. ycir>a; hNEhi %l,m,ybia]
~h'r"b.a; lLeP;t.YIw: 20:17 `tx;k'(nOw> lKo taew> %T"+ai rv<a] lkol. ~yIn:y[e tWsK. %l'-aWh hNEhi %yxia'l.
rc;[' rco[-' yKi( 20:18 `Wdle(YEw: wyt'hom.a;w> ATv.a-i ta,w> %l,m,ybia-] ta, ~yhil{a/ aP'r>YIw: ~yhi_l{a/h-' la,
dq:P' hw"hyw: 21:1 s `~h'(r"b.a; tv,ae hr"f' rb:D-> l[; %l,m,_ybia] tybel. ~x,r-< lK' d[;B. hw"hy>
!BE ~h'r"b.a;l. hr"f' dl,Tew: rh;T;w: 21:2 `rBE)DI rv<a]K; hr"f'l. hw"hy> f[;Y:w: rm"+a' rv<a]K; hr"f-' ta,
19:19

13

Al-dl;AN*h; AnB.-~v,-ta,( ~h'r"b.a; ar"q.YIw: 21:3 `~yhi(l{a/ Atao rB<D-I rv,a] d[eAMl; wyn"+quz>li
Atao hW"ci rv<a]K; ~ymi_y" tn:mov-. !B, AnB. qx'c.y-I ta, ~h'r"b.a; lm'Y"w: 21:4 `qx'(c.yI hr"f' AL-hd"l.y-" rv,a]
hf'[' qxoc. hr"f' rm,aTow: 21:6 `An*B. qx'c.yI tae Al dl,W"hiB. hn"+v' ta;m-. !B, ~h'r"b.a;w> 21:5 `~yhi(l{a/
yTid>l;y-" yKi( hr"_f' ~ynIb' hq'ynIyhe ~h'r"b.a;l. lLemi ymi rm,aTow: 21:7 `yli(-qx;c.yI) [;meVoh-; lK' ~yhi_l{a/ yli
21:9 `qx'(c.yI ta, lmeG"hi ~AyB. lAdg" hT,v.mi ~h'r"b.a; f[;Y:w: lm;_G"YIw: dl,Y<h; lD: g>YIw: 21:8 `wyn")quz>li !bE
vrEG" ~h'r"b.a;l. rm,aTow: 21:10 `qxe(c;m. ~h'r"b.a;l. hd"l.y-" rv,a] tyrIc.Mih; rg"h-' !B,-ta,( hr"f' ar<Tew:
rb"D"h; [r;YEw: 21:11 `qx'(c.y-I ~[i ynIB-. ~[i taZOh; hm'a'h-' !B, vr:yyI al{ yKi Hn"+B-. ta,w> taZOh; hm'a'h'
^yn<y[eB. [r:y-E la; ~h'r"b.a-; la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 21:12 `An*B. tdoAa l[; ~h'_r"b.a; ynEy[eB. daom.
`[r;z") ^l. arEQ'yI qx'c.yIb. yKi Hl'_qoB. [m;v. hr"f' ^yl,ae rm:aTo rv,a] lKo ^t,m'a-] l[;w> r[;N:h-; l[;
~x,l,-xQ:)YI)w: rq,BBo ; ~h'r"b.a; ~Kev.Y:w: 21:14 `aWh) ^[]r>z: yKi WNm,_yfia] yAgl. hm'a'h-' !B,-ta, ~g:w> 21:13
rB:d>miB. [t;Tew: %l,Tew: h'x,_L.v;y>w:) dl,Y<h-; ta,w> Hm'k.v-i l[; ~f' rg"h'-la, !TEYIw: ~yIm; tm;xew>
%l,Tew: 21:16 `~xi(yFih; dx;a; tx;T; dl,Y<h-; ta, %lEv.T;w: tm,xe_h-; !mi ~yIM:h; Wlk.YIw: 21:15 `[b;v'( raEB.
aF'Tiw: dg<N<mi bv,Tew: dl,Y"+h; tAmB. ha,r>a-, la; hr"m.a' yKi tv,q, ywEx]j;m.Ki qxer>h; dg<N<mi Hl' bv,Tew:
rg"h-' la, ~yhil{a/ %a;l.m; ar"q.YIw: r[;N:h; lAq-ta, ~yhil{a/ [m;v.YIw: 21:17 `&.b.Te(w: Hl'q-o ta,
rv<a]B; r[;N:h; lAq-la, ~yhil{a/ [m;v-' yKi( yair>yTi- la; rg"+h' %L"- hm; Hl' rm,aYOw: ~yIm;V'h-; !mi
xq:p.YIw: 21:19 `WNm,(yfia] lAdG" yAgl-. yKi( AB+ %dEy-" ta, yqiyzIx]h;w> r[;N:h-; ta, yaif. ymiWq 21:18 `~v'-( aWh
yhiy>w: 21:20 `r[;N")h-; ta, q.v.T;w: ~yIm; tm,xeh-; ta, aLem;T.w: %l,Tew: ~yIm"+ raEB. ar<Tew: h'yn<y[e-ta, ~yhil{a/
Al-xQ:)Ti(w: !r"+aP' rB:d>miB. bv,YEw: 21:21 `tV'(q; hb,ro yhiy>w: rB'd>MiB; bv,YEw: lD"g_ >YIw: r[;N:h-; ta, ~yhil{a/
Aab'c-. rf; lkoypiW %l,m,ybia] rm,aYOw: awhih; t[eB' yhiy>w: 21:22 p `~yIr")c.mi #r<a,me hV'ai AMai
~yhil{abe( yLi h['b.V'hi hT'[;w> 21:23 `hf,([o hT'a-; rv,a] lkoB. ^M.[i ~yhil{a/ rmo=ale ~h'r"b.a-; la,
#r<a'h-' ~[iw> ydIM'[i hf,[]T; ^M.[i ytiyfi[-' rv,a] ds,x,K; yDI_k.n<l.W ynIynIl.W yli rqov.T-i ~ai hN"he
%l,m,_ybia-] ta, ~h'r"b.a; x;kiAhw> 21:25 `[;be(V'ai ykinOa' ~h'r"b.a; rm,aYOw: 21:24 `HB'( hT'r.G-: rv,a]
hf'[' ymi yTi[.d:y" al{ %l,my, bia] rm,aYOw: 21:26 `%l,m,(ybia] ydEb.[; Wlz>G" rv<a] ~yIM;h; raEB. tAdao-l[;
xQ:YIw: 21:27 `~AY*h; yTil.Bi yTi[.m;v' al{ ykinOa' ~g:w> yLi T'd>G:h-i al{ hT'a-; ~g:w> hZ<+h; rb"D"h-; ta,
tfob.Ki [b;v-, ta, ~h'r"b.a; bCeY:w: 21:28 `tyrI)B. ~h,ynEv. Wtr>k.YIw: %l,m,_ybia]l; !TEYIw: rq'b'W !aco ~h'r"b.a;
T'bC. ;hi rv<a] hL,aeh' tfob'K. [b;v, hN"he hm' ~h'_r"b.a-; la, %l,m,ybia] rm,aYOw: 21:29 `!h<)D>b;l. !aCoh;
yTir>p:x' yKi hd"[el. yLi- hy<h.Ti( rWb[]B; ydI_Y"mi xQ:Ti tfob'K. [b;v-, ta, yKi rm,aYO w: 21:30 `hn"D")b;l.
21:32 `~h,(ynEv. W[B.v.nI ~v' yKi [b;v'_ raEB. aWhh; ~AqM'l; ar"q' !Ke- l[; 21:31 `taZO*h; raEB.h; ta,
21:33 `~yTi(v.liP. #r<a, la, WbvuY"w: Aab'c-. rf; lkoypiW %l,m,ybia] ~q'Y"w: [b;v'_ raEb.Bi tyrIb. Wtr>k.YIw:
~yTiv.liP. #r<a,B. ~h'r"b.a; rg"Y"w: 21:34 `~l'(A[ lae hw"hy> ~veB. ~v'- ar"q.YIw: [b;v'_ raEb.Bi lv,a, [J;YIw:
wyl'ae rm,aYOw: ~h'_r"b.a-; ta, hS'nI ~yhil{a/h'w> hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; yhiy>w: 22:1 p `~yBi(r: ~ymiy"
^l-. %l,w> qx'c.y-I ta, T'b.h;a-' rv,a] ^d>yxi(y-> ta, ^n>B-i ta, an"-xq; rm,aYOw: 22:2 `ynINE)hi rm,aYOw: ~h'r"b.a;
~Kev.Y:w: 22:3 `^yl,(ae rm:ao rv<a] ~yrIh'h,( dx;a; l[; hl'[ol. ~v' Whle[]h;w> hY"+rIMoh; #r<a-, la,
hl'[o yce[] [Q;b;y>w: An=B. qx'c.yI taew> ATai wyr"['n> ynEv-. ta, xQ;YIw: Armox-] ta, vbox]Y:w:) rq,BoB; ~h'r"b.a;
wyn"y[e-ta, ~h'r"b.a; aF'YIw: yviyliV.h; ~AYB; 22:4 `~yhi(l{a/h' Al-rm;a-'( rv,a] ~AqM'h-; la, %l,YEw: ~q'Y"w:
ynIa]w: rAmx]h-; ~[i( hPo ~k,l-' Wbv. wyr"['n-> la, ~h'r"b.a; rm,aYOw: 22:5 `qxo)r"me ~AqM'h-; ta, ar.Y:w:
~f,Y"w: hl'[oh' yce[-] ta, ~h'r"b.a; xQ;YIw: 22:6 `~k,(ylea] hb'Wvn"w> hw<x]T;v.nI)w> hKo-+ d[; hk'l.nE r[; N:h;w>
qx'c.yI rm,aYOw: 22:7 `wD"(x.y: ~h,ynEv. WklY. Ew: tl,k,_a]M;h-;( ta,w> vaeh-' ta, Ady"B. xQ:YIw: AnB. qx'c.y-I l[;
hF,h; hYEa;w> ~yci[eh'w> vaeh' hNEhi rm,aYOw: ynI+b. yNIN) <hi rm,aYOw: ybia' rm,aYOw: wybia' ~h'r"b.a-; la,
WaboY"w: 22:9 `wD"(x.y: ~h,ynEv. Wkl.YEw: ynI+B. hl'[ol. hF,h; AL-ha,r>yI ~yhil{a/ ~h'r"b.a; rm,aYOw: 22:8 `hl'([ol.
dqo[]Y:w:) ~yci_[eh-' ta, %ro[]Y:w:) x:Bez>Mih-; ta, ~h'r"b.a; ~v' !b,YIw: ~yhil{a/h' Al-rm;a'( rv<a] ~AqM'h-; la,(
xQ:YIw: Ady-" ta, ~h'r"b.a; xl;v.YIw: 22:10 `~yci([el' l[;M;mi x:Bez>Mih-; l[; Atao ~f,Y"w: AnB. qx'c.y-I ta,

14

~h'r"b.a; rm,aYOw: ~yIm;V'h-; !mi hw"hy> %a:l.m; wyl'ae ar"q.YIw: 22:11 `An*B-. ta, jxov.li tl,k,_a]M;h-;( ta,
hT'[; yKi hM'Wa+m. Al f[;T-; la;w> r[;N:h-; la, ^d>y") xl;v.T-i la; rm,aYOw: 22:12 `ynINE)hi rm,aYOw: ~h'_r"b.a;
~h'r"b.a; aF'YIw: 22:13 `yNIM<)mi ^d>yxiy-> ta, ^n>B-i ta, T'k.f;x' al{w> hT'a; ~yhil{a/ arEy-> yKi( yTi[.d:y"
Whle[]Y:w: lyIa;h-' ta, xQ:YIw: ~h'r"b.a; %l,YEw: wyn"+r>q;B. %b: S.B; zx;a/n< rx;a; lyIa-; hNEhiw> ar>Y:w: wyn"y[e-ta,
rh:B. ~AYh; rmEa'yE rv,a] ha,_r>yI hw"hy> aWhh; ~AqM'h-; ~ve( ~h'r"b.a; ar"q.YIw: 22:14 `An*B. tx;T; hl'[ol.
yTi[.B;v.nI yBi rm,aYOw: 22:16 `~yIm")V'h-; !mi tynIve ~h'_r"b.a-; la, hw"hy> %a:l.m; ar"q.YIw: 22:15 `ha,(r"yE hw"hy>
%rEb-' yKi( 22:17 `^d<)yxiy-> ta, ^n>B-i ta, T'k.f;x' al{w> hZ<h; rb"D"h-; ta, t'yfi[' rv<a] ![;y: yKi hw"+hy>-~aun>
^[]r>z: vr:yIw> ~Y"+h; tp;f-. l[; rv<a] lAxk;w> ~yIm;V'h; ybek.AkK. ^[]r>z-: ta,( hB,r>a; hB'r>h;w> ^k.r<b'a]
bv'Y"w: 22:19 `yli(qoB. T'[.m;v' rv<a] bq,[e #r<a'_h' yyEAG lKo ^[]r>z:b. Wkr]B't.hiw> 22:18 `wyb'(y>ao r[;v; tae
yhiy>w: 22:20 p `[b;v'( raEb.Bi ~h'r"b.a; bv,YEw: [b;v'_ raEB-. la, wD"x.y: Wkl.YEw: WmqUY"w: wyr"['n-> la, ~h'r"b.a;
rAxn"l. ~ynIB' awhi- ~g: hK'l.mi hd"l.y" hNEhi rmo=ale ~h'r"b.a;l. dG:YUw: hL,aeh' ~yrIb'D>h; yrEx]a;
Azx-] ta,w> df,K-, ta,w> 22:22 `~r"(a] ybia] laeWmq.-ta,w> wyxi_a' zWB-ta,w> ArkoB. #W[-ta, 22:21 `^yxi(a'
hK'l.mi hd"l.y" hL,ae hn"mov. hq"+b.r-I ta, dl;y" laeWtb.W 22:23 `lae(WtB. taew> @l"+d>y-I ta,w> vD"l.P-i ta,w>
~x;G-: ta,w> xb;j-, ta, awhi-~G: dl,Tew: hm'_War> Hm'v.W Avg>l;ypi(W 22:24 `~h'(r"b.a; yxia] rAxn"l.
yYEx; ynEv. ~ynI+v' [b;v,w> hn"v' ~yrIf.[,w> hn"v' ha'me hr"f' yYEx; Wyh.YIw: 23:1 s `hk'([]m-; ta,(w> vx;T-; ta,w>
hr"f'l. dPos .li ~h'r"b.a; aboY"w: ![;n"+K. #r<a,B. !Arb.x, awhi [B;r>a; ty:r>qiB. hr"f' tm'T'w: 23:2 `hr"(f'
ykinOa' bv'Atw>-rGE 23:4 `rmo*ale txe- ynEB.-la, rBEd:y>w: At=me ynEP. l[;me ~h'r"b.a; ~q'Y"w: 23:3 `Ht'(Kob.liw>
rmoale ~h'r"b.a-; ta, txe- ynEb. Wn[]Y:w: 23:5 `yn")p'L.mi ytime hr"B.q.a,w> ~k,M'[i rb,q-, tZ:xua] yli WnT. ~k,_M'[i
WNM,mi vyai ^t<+m-e ta, rboq. WnyrEb'q. rx:b.miB. WnkeAtB. hT'a; ~yhil{a/ ayfin> ynI doa] Wn[em'v. 23:6 `Al*
23:8 `txe( ynEb.li #r<a'h-' ~[;l. WxT;v.YIw: ~h'r"b.a; ~q'Y"w: 23:7 `^t<)me rboQ.mi ^M.mi hl,k.y-I al{) Arb.q-i ta,
!Arp.[,B. yli- W[g>piW ynIW[m'v. yn:p'L.mi ytim-e ta, rBoq.li ~k,v.p.n-: ta,( vyE- ~ai rmo =ale ~T'ai rBEd:y>w:
yli hN"n<T.yI alem' @s,k,B. WhdE_f' hceq.Bi rv<a] Al-rv,a] hl'Pek.M;h; tr:['m-. ta, yli- !T,yIw> 23:9 `rx;c-o) !B,
ynEz>a'B. ~h'r"b.a-; ta, yTixih; !Arp.[, ![;Y:w: txe-_ ynEB. %AtB. bveyO !Arp.[,w> 23:10 `rb,q-") tZ:xua]l; ~k,k.AtB.
hr"['M.h;w> %l' yTit;n" hd<F'h; ynI[em'v. ynIdoa-] al{) 23:11 `rmo*ale Ary[i-r[;v;( yaeB' lkol. txe- ynEb.
~[; ynEp.li ~h'r"b.a; WxT;v.YIw: 23:12 `^t<)me rboq. %L" h'yTit;n> yMi[-; ynEb. ynEy[el. h'yTi_t;n> ^l. AB-rv,a]
@s,K, yTit;n" ynI[E+m'v. Wl hT'a-; ~ai %a: rmoale #r<a'h-' ~[; ynEz>a'B. !Arp.[-, la, rBed:y>w: 23:13 `#r<a'(h'
ynIdoa] 23:15 `Al* rmoale ~h'r"b.a-; ta, !Arp.[, ![;Y:w: 23:14 `hM'v'( ytim-e ta, hr"B.q.a,w> yNIM,mi xq: hd<F'h;
[m;v.YIw: 23:16 `rbo*q. ^t.m-e ta,w> awhi-_ hm; ^n>ybe(W ynIyBe @s,K-, lq,v,( taome [B;r>a; #r<a, ynI[em'v.
[B;r>a; txe-_ ynEb. ynEz>a'B. rB<DI rv<a] @s,K,h-; ta, !rop.[,l. ~h'r"b.a; lqov.YIw: !Arp.[-, la, ~h'r"b.a;
arE_m.m; ynEp.li rv<a] hl'Pek.M;B; rv,a] !Arp.[, hdEf . ~q'Y"w: 23:17 `rxES) ol; rbE[o @s,K, lq,v, tAame
~h'r"b.a;l. 23:18 `bybi(s' AlbuG>-lk'B. rv<a] hd<F 'B; rv<a] #[eh-' lk'w> AB-rv,a] hr"['M.h;w> hd<F'h;
ATv.ai hr"f-' ta, ~h'r"b.a; rb;q' !ke-yrEx]a;w> 23:19 `Ar*y[i-r[;v;( yaeB' lkoB. txe-_ ynEb. ynEy[el. hn"q.mil.
hd<F 'h; ~q'Y"w: 23:20 `![;n")K. #r<a,B. !Ar+b.x, awhi arEm.m; ynEP-. l[; hl'Pek.M;h; hdEf. tr:['m-. la,
~ymi_Y"B; aB' !qez" ~h'r"b.a;w> 24:1 s `txe-( ynEB. taeme rb,q-"+ tZ:xua]l; ~h'r"b.a;l. AB-rv,a] hr"['M.h;w>
Al+-rv,a-] lk'B. lveMoh; AtyBe !q:z> ADb.[-; la, ~h'r"b.a; rm,aYOw: 24:2 `lKo)B; ~h'r"b.a-; ta, %r:Be hw"hyw:
xQ:t-i al{) rv,a] #r<a'_h' yhel{awE ~yIm;V'h; yhel{a/ hw"hyB; ^[]yBiv.a;w> 24:3 `yki(rEy> tx;T; ^d>y" an"- ~yfi(
%lE+Te yTid>l;Am-la,w> ycir>a-; la, yKi 24:4 `AB*r>qiB. bveAy ykinOa' rv<a] ynI[]n:K.h;( tAnB.mi ynIb.li hV'ai
yr:x]a; tk,l,l' hV'aih'( hb,ato-al{ yl;Wa db,[,h' wyl'ae rm,aYOw: 24:5 `qx'(c.yIl. ynIb.li hV'ai T'x.q;l'w>
wyl'ae rm,aYOw: 24:6 `~V'(mi t'ac'y-" rv,a] #r<a'h-' la, ^n>B-i ta, byvia' bveh'h,( taZO=h; #r<a'h-' la,
tyBemi ynIx;q'l. rv,a] ~yIm;V'h; yhel{a/ hw"hy> 24:7 `hM'v'( ynIB-. ta, byviT-' !P, ^l. rm,V'hi ~h'_r"b.a;
taZO=h; #r<a'h-' ta, !TEa, ^[]r>z:l. rmoale yli-[B;(v.nI) rv<a]w: yli- rB,DI rv,a]w: yTid>l;Am) #r<a,meW ybia'
tk,l,l' hV'aih'( hb,ato al{- ~aiw> 24:8 `~V'(mi ynIb.li hV'ai T'x.q;l'w> ^yn<p'l. Aka'l.m; xl;v.yI aWh

15

%r,y< tx;T; Ady-" ta, db,[,h' ~f,Y"w: 24:9 `hM'v'( bvet' al{ ynIB-. ta, qr: tazO= yti['buV.mi t'yQinIw> ^yr<x]a;
wyn"doa] yLem;G>mi ~yLimg; > hr"f'[] db,[,h' xQ:YIw: 24:10 `hZ<)h; rb"D"h-; l[; Al [b;(V'YIw: wyn"+doa] ~h'r"b.a;
~yLim;G>h; %rEb.Y:w: 24:11 `rAx*n" ry[i- la, ~yIr:h]n: ~r:a-] la, %l,YEw: ~q'Y" w: Ad=y"B. wyn"doa] bWj-lk'w> %l,YEw:
ynIdoa] yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: 24:12 `tbo)a]Voh; tace t[el. br<[, t[el. ~yIM"+h; raEB-. la, ry[il' #Wxmi
!y[e-l[; bC'nI ykinOa' hNEhi 24:13 `~h'(r"b.a; ynIdoa] ~[i ds,x-, hfe[]w: ~AY=h; yn:p'l. an"- hrEq.h; ~h'r"b.a;
%DEk; an"- yJih; h'yl,ae rm:ao rv,a] r"[N] :h:) hy"h'w> 24:14 `~yIm") baov.li taoc.yO ry[ih' yven>a; tAnb.W ~yIM"+h;
t'yfi[-' yKi [d:ae Hb'W qx'c.yIl. ^D>b.[;l. T'x.k;ho Ht'ao hq<+v.a; ^yL,m;G-> ~g:w> htev. hr"m.a'w> hT,v.a,w>
laeWtb.li hd"L.yU rv<a] taceyO hq"b.rI hNEhiw> rBed:l. hL'Ki ~r<j, aWh-yhiy>w:) 24:15 `ynI)doa-] ~[i ds,x,
hl'WtB. daom. ha,r>m; tb;jo r"[N] :h:)w> 24:16 `Hm'(k.v-i l[; HD"k;w> ~h'_r"b.a; yxia] rAxn" tv,ae hK'l.m-i !B,
rm,aYOw: Ht'_ar"q.li db,[,h' #r'Y"w: 24:17 `l[;T'(w: HD"k; aLem;T.w: hn"y>[;h' dr<Tew: H['_d"y> al{ vyaiw>
Hd"y-" l[; HD"K; dr<Tow: rhem;T.w: ynI+doa] htev. rm,aTow: 24:18 `%DE)K;mi ~yIm-: j[;m. an" ynIyaiymig>h;
rhem;T.w: 24:20 `tTo)v.li WLK-i ~ai d[; ba'v.a, ^yL,m;g>li ~G: rm,aTow: At=qov.h;l. lk;T.w: 24:19 `WhqE)v.T;w:
vyaih'w> 24:21 `wyL'(m;G-> lk'l. ba;v.Tiw: bao+v.li raEB.h-; la,( dA[ #r"T'w: tq,Voh-; la, HD"K; r[:T.w:
~yLim;G>h; WLKi rv,a]K; yhiy>w: 24:22 `al{-) ~ai AKr>D: hw"hy> x:ylic.hih; t[;d:l' vyrIx]m; Hl'_ haeT'v.mi
24:23 `~l'(q'v.mi bh'z" hr"f'[] h'yd<y" l[; ~ydIymic. ynEv.W Al+q'v.mi [q;B, bh'z" ~z<n< vyaih' xQ:YIw: tATv.li
wyl'ae rm,aTow: 24:24 `!yli(l' Wnl' ~Aqm' %ybia-' tyBe vyEh] yli_ an" ydIyGIh; T.a; ymi- tB; rm,aYOw:
br: aAPs.m-i ~G: !b,T-, ~G: wyl'ae rm,aTow: 24:25 `rAx*n"l. hd"l.y" rv<a] hK'l.m-i !B, ykin=aO ' laeWtB.-tB;
ynIdoa] yhel{a/ hw"hy> %WrB' rm,aYOw: 24:27 `hw")hyl; WxT;v.YIw: vyaih' dQoYIw: 24:26 `!Wl)l' ~Aqm-' ~G: WnM'_[i
24:28 `ynI)doa] yxea] tyBe hw"hy> ynIx:n" %r<D<B; ykinOa' ynI+doa] ~[ime ATmia]w: ADs.x; bz:[' al{) rv,a] ~h'r"b.a;
!b"l' #r"Y"w: !b"+l' Amv.W xa' hq"b.rIl.W 24:29 `hL,ae(h' ~yrIb'D>K; HM'_ai tybel. dGET;w: r"[N] :h:) #r"T'w:
Atxoa] ydEy-> l[; ~ydImCi .h-; ta,w>) ~z<N<h;-ta, taor>Ki yhiy>w: 24:30 `!yI[")h-' la, hc'Wxh; vyaih-' la,
dme[o hNEhiw> vyaih-' la, aboY"w: vyai_h' yl;ae rB<d-I hKo) rmoale Atxoa] hq"b.rI yrEb.D-I ta, A[m.v'k.W
tyIB;h; ytiyNIPi ykinOa'w> #WxB; dmo[]t; hM'l' hw"+hy> %WrB. aAB rm,aYO w: 24:31 `!yI[")h-' l[; ~yLim;G>h-; l[;
~yIm;W ~yLim;G>l; aAPs.miW !b,T, !TeYIw: ~yLi_m;G>h; xT;p;y>w: ht'y>B;h; vyaih' aboY"w: 24:32 `~yLi(m;G>l; ~Aqm'W
al{ rm,aYOw: lkoa/l, wyn"p'l. ~Xwyw yrq ~f'YYwu: 24:33 `AT*ai rv<a] ~yvin"a]h' yleg >r:w> wyl'g >r: #xor>li
%r:Be hw"hyw: 24:35 `ykinO*a' ~h'r"b.a; db,[, rm:+aYOw: 24:34 `rBE)D: rm,aYOw: yr"_b'D> yTir>B:D-I ~ai d[; lk;ao
24:36 `~yrI)mox]w: ~yLimg; >W txop'v.W ~dIb'[]w: bh'z"w> @s,k,w> rq'b'W !aco Al-!T,YIw: lD"g_ >YIw: daom. ynIdoa] ta,
ynI[EBiv.Y:w: 24:37 `Al*-rv,a-] lK'-ta, AL-!T,YIw: Ht'_n"q.zI yrEx]a; ynIdoal; !be ynIdoa] tv,ae hr"f' dl,Te w:
al{- ~ai 24:38 `Ac*r>a;B. bveyO ykinOa' rv<a] ynI[]n:K.h;( tAnB.mi ynIb.li hV'ai xQ:t-i al{ rmo =ale ynIdoa]
%lEt-e al{ yl;au ynI+doa-] la, rm:aow" 24:39 `ynI)b.li hV'ai T'x.q;l'w> yTi_x.P;v.m-i la,w> %lETe ybia-' tyBe-la,
x:ylic.hiw> %T'ai Aka'l.m; xl;v.yI wyn"p'l. yTik.L;h;t.h-i rv,a] hw"hy> yl'_ae rm,aYOw : 24:40 `yr"(x]a; hV'aih'
aAbt' yKi ytil'a'me hq,N"Ti za' 24:41 `ybi(a' tyBemiW yTix.P;v.Mimi ynIb.li hV'ai T'x.q;l'w> ^K,r>D:
hw"hy> rm;aow" !yI["+h-' la, ~AYh; aboa'w" 24:42 `yti(l'a'me yqIn" t'yyIh'w> %l' WnT.yI al{- ~aiw> yTi_x.P;v.m-i la,
bC'nI ykinOa' hNEhi 24:43 `h'yl,([' %lEho ykinOa' rv<a] yKir>D: x:ylic.m; aN"-^v.y<-~ai ~h'r"b.a; ynIdoa] yhel{a/
24:44 `%DE)K;mi ~yIm: j[;m. an"- ynIyqI)v.h; h'yl,ae yTir>m;a'w> baov.li taceYOh; hm'l.[;h'( hy"h'w> ~yIM"+h; !y[e- l[;
`ynI)doa-] !b,l. hw"hy> x:ykih-o rv,a] hV'aih' awhi ba'_v.a, ^yL,mg; >li ~g:w> htev. hT'a-; ~G: yl;ae hr"m.a'w>
hn"y>[:h' dr<Tew: Hm'k.v-i l[; HD"k;w> taceyO hq"b.rI hNEhiw> yBil-i la, rBEd:l. hL,k;a] ~r<j, ynIa] 24:45
^yL,m;G-> ~g:w> htev. rm,aTow: h'yl,['me( HD"K; dr<ATw: rhem;T.w: 24:46 `an") ynIyqIv.h; h'yl,ae rm:aow" ba'_v.Tiw:
laeWtB.-tB; rm,aTow: T.a; ymi- tB; rm;aow" Ht'ao la;v.a,w" 24:47 `ht'q")v.hi ~yLim;G>h; ~g:w> T.v.aew" hq<+v.a;
dQoa,w" 24:48 `h'yd<(y-" l[; ~ydIymiC.h;w> HP'a-; l[; ~z<N<h; ~fia'w" hK'_l.mi AL-hd"l.y") rv<a] rAxn-" !B,
tx;q:l' tm,a/ %r<d<B. ynIx;n>hi rv<a] ~h'r"b.a; ynIdoa] yhel{a/ hw"hy>-ta, %rEb'a]w" hw"+hyl; hw<x]T;v.a,w")
yli_ WdyGIh; ynIdoa-] ta, tm,a/w< ds,x, ~yfi[o ~k,v.y-< ~ai hT'[;w> 24:49 `An*b.li ynIdoa] yxia-] tB;-ta,

16

hw"hy>me Wrm.aYOw: laeWtb.W !b"l' ![;Y:w: 24:50 `lamo)f-. l[; Aa !ymiy-" l[; hn<p.a,w> yli WdyGIh; al{- ~aiw>
hV'ai yhit.W %lE+w" xq: ^yn<p'l. hq"b.r-I hNE)hi 24:51 `bAj)-Aa [r: ^yl,ae rBED: lk;Wn al{ rb"+D"h; ac'y"
WxT;v.YIw: ~h,_yrEb.D-I ta, ~h'r"b.a; db,[, [m;v' rv<a]K; yhiy>w: 24:52 `hw")hy> rB<DI rv<a]K; ^yn<doa-] !b,l.
!t:n" tnODg" >miW hq"+b.rIl. !TEYIw: ~ydIg "b.W bh'z" ylek.W @s,k-, yleK. db,[,h' aceA Yw: 24:53 `hw")hyl; hc'r>a:
rm,aYOw: rq,Bob; WmWqY"w: Wnyli_Y"w: AM[-i rv,a] ~yvin"a]h'w> aWh WTv.YIw: Wlk.aYOw: 24:54 `HM'(ail.W h'yxia'l.
24:56 `%lE)Te rx:a; rAf=[' Aa ~ymiy" WnT'ai r"[N] :h; bveTe HM'aiw> h'yxia' rm,aYOw: 24:55 `ynId
) oal; ynIxUL.v;
Wrm.aYOw: 24:57 `ynI)doal; hk'l.aew> ynIWxL.v; yKi_r>D: x:ylic.hi hw"hyw: ytiao Wrx]a;T-. la; ~h,lea] rm,aYOw:
hZ<+h; vyaih-' ~[i ykil.teh] h'yl,ae Wrm.aYOw: hq'b.rIl. War>q.YIw: 24:58 `h'yPi-( ta, hl'a]v.nIw> r"+[N] :l:) ar"q.nI
24:60 `wyv'(n"a] ta,w> ~h'r"b.a; db,[-, ta,w> HT'_q.nIm-e ta,w> ~t'xoa] hq"b.r-I ta, WxL.v;y>w:) 24:59 `%lE)ae rm,aTow:
`wya'(n>fo r[;v; tae %[er>z: vr:yyIw> hb'_b'r> ypel.a;l. yyIh] T.a; Wntexoa] Hl' Wrm.aYOw: hq'b.r-I ta, Wkr]b'y>w:
db,[,h' xQ:YIw: vyai_h' yrEx]a; hn"k.l;Tew: ~yLim;G>h-; l[; hn"b.K;r>Tiw: h'yt,ro[]n:w> hq'b.rI ~q'T'w: 24:61
aceYEw: 24:63 `bg<N<)h; #r<a,B. bveAy aWhw> yai_ro yx;l; raEB. aABmi aB' qx'c.yIw> 24:62 `%l:)YEw: hq"b.r-I ta,
hq'b.rI aF'Tiw: 24:64 `~yai(B' ~yLimg; > hNEhiw> ar>Y:w: wyn"y[e aF'YIw: br<['_ tAnp.li hd<F 'B; x:Wfl' qx'c.yI
%lEhoh; hz<L'h; vyaih-' ymi( db,[,h-' la, rm,aTow: 24:65 `lm'(G"h; l[;me lPoTiw: qx'_c.y-I ta, ar<Tew: h'yn<y[e-ta,
qx'_c.yIl. db,[,h' rPEs ;y>w: 24:66 `sK'(t.Tiw: @y[iC 'h; xQ:Tiw: ynI+doa] aWh db,[,h' rm,aYOw: Wntear"q.li hd<F'B;
Al-yhiT.w: hq"b.r-I ta, xQ:YIw: AMai hr"f' hl'h/aoh' qx'c.yI h'a,biy>w: 24:67 `hf'([' rv<a] ~yrIb'D>h-; lK' tae
25:2 `hr"(Wjq. Hm'v.W hV'ai xQ:YIw: ~h'r"b.a; @s,YwO : 25:1 p `AM)ai yrEx]a; qx'c.yI ~xeN "YIw: h'b,_h'a/Y<w: hV'ail.
dl;y" !v"q.y"w> 25:3 `x:Wv)-ta,w> qB'v.y-I ta,w> !y"+d>m-i ta,w> !d"m-. ta,w> !v'q.y-" ta,w> !r"m.z-I ta, Al dl,Tew:
rp,[ew" hp'y[e !y"d>mi ynEb.W 25:4 `~yMi(aul.W ~yviWjl.W ~rIWVa; Wyh' !d"d> ynEb.W !d"+D-> ta,w> ab'v-. ta,
25:6 `qx'(c.yIl. Al-rv,a] lK'-ta, ~h'r"b.a; !TEYIw: 25:5 `hr"(Wjq. ynEB. hL,a-e lK' h['_D"l.a,w> [d"ybia]w: %nOx]w:
yx; WNd<A[B. AnB. qx'c.yI l[;me ~xeL.v;y>w:) tnO=T'm; ~h'r"ba. ; !t:n" ~h'r"b.a;l. rv<a] ~yvig>l;yPi(h; ynEb.liw>
hn"v' ~y[ib.viw> hn"v' ta;m. yx'-_ rv,a] ~h'r"b.a; yYEx-; ynE)v. ymey> hL,aew> 25:7 `~d<q<) #r<a-, la, hm'd>qE
WrB.q.YIw: 25:9 `wyM'([-; la, @s,a'YEw: [:be_f'w> !qEz" hb'Aj hb'yfeB. ~h'rb" .a; tm'Y"w: [w: g>YIw: 25:8 `~ynI)v' vmex'w>
ynEP-. l[; rv<a] yTixih;( rx;c-o !B, !rop.[, hdEf-. la, hl'_Pek.M;h; tr:['m-. la, wyn"B' la[em'v.yIw> qx'c.yI Atao
25:11 `AT*v.ai hr"f'w> ~h'r"b.a; rB:qu hM'v' txe_ ynEB. taeme ~h'r"b.a; hn"q-' rv,a] hd<F 'h; 25:10 `arE(m.m;
s `yai(ro yx;l; raEB-. ~[i qx'c.yI bv,YEw: An=B. qx'c.y-I ta, ~yhil{a/ %r<b'y>w: ~h'r"b.a; tAm yrEx]a; yhiy>w:
25:13 `~h'(r"b.a;l. hr"f' tx;p.vi tyrIc.Mih; rg"h' hd"l.y" rv,a] ~h'_r"b.a; !B, la[em'v.yI tdolT. o hL,aew> 25:12
`~f'(b.miW laeB.d>a;w> rd"qew> tyOb'n> la[em'v.yI rkoB. ~t'_dol.Atl. ~t'mov.Bi la[em'v.yI ynEB. tAmv. hL,aew>
la[em'v.yI ynEB. ~he hL,ae 25:16 `hm'd>qE)w" vypin" rWjy> am'ytew> dd:x] 25:15 `aF'(m;W hm'Wdw> [m'v.miW 25:14
la[em'v.yI yYEx; ynEv. hL,aew> 25:17 `~t'(Moaul. ~aiyfin> rf"[-' ~ynEv. ~t'_royji(b.W ~h,yrEc.x;B. ~t'mov. hL,aew>
hl'ywIx]me WnK.v.YIw: 25:18 `wyM'([-; la, @s,a'YEw: tm'Y"w: [w:g >YIw: ~ynI+v' [b;v,w> hn"v' ~yvil{v.W hn"v' ta;m.
tdolA. T hL,aew> 25:19 p `lp'(n" wyx'a-, lk' ynEP-. l[; hr"WV+a; hk'a]Bo ~yIr:c.mi ynEP-. l[; rv,a] rWv-d[;
ATx.q;B. hn"v' ~y[iB'r>a-; !B, qx'c.yI yhiy>w: 25:20 `qx'(c.y-I ta, dyliAh ~h'r"b.a; ~h'_r"b.a-; !B, qx'c.yI
qx'c.yI rT;[.Y<w: 25:21 `hV'(ail. Al yMir:a]h' !b"l' tAxa] ~r"_a] !D:P;mi yMir:a]h' laeWtB.-tB; hq'b.r-I ta,
Wcc]ro)t.YIw: 25:22 `AT*v.ai hq"b.rI rh;T;w: hw"hy> Al rt,['YEw: awhi_ hr"q'[] yKi ATv.ai xk;nOl. hw"hyl;
Hl' hw"hy> rm,aYOw: 25:23 `hw")hy>-ta, vrod>li %l,Tew: ykin=aO ' hZ< hM'l' !Ke- ~ai rm,aTow: HB'r>qiB. ~ynIB'h;
dbo[]y: br:w> #m'a/y<) ~aol.mi ~aol.W WdrE_P'yI %yI[:Memi ~yMiaul. ynEv.W %nEj.biB. ~ywg yrq ~yyIgO ynEv.
tr<D<a;K. ALKu ynIAmd>a; !AvarIh' aceYEw: 25:25 `Hn")j.biB. ~miAt hNEhiw> td<l,_l' h'ym,y" Wal.m.YIw: 25:24 `ry[i(c'
bqo+[]y: Amv. ar"q.YIw: wf'[e bqE[]B; tz<x,ao Ady"w> wyxia' ac'y" !ke- yrEx]a;(w> 25:26 `wf'([e Amv. War>q.YIw: r["+fe
hd<_f' vyai dyIc: [;dEyO vyai wf'[e yhiy>w: ~yrI[' N>h; WlD>g>YIw: 25:27 `~t'(ao td<l,B. hn"v' ~yViv-i !B, qx'c.yIw>
tb,h,ao hq"b.rIw> wypi_B. dyIc-: yKi wf'[-e ta, qx'c.yI bh;a/Y<w: 25:28 `~yli(h'ao bveyO ~T' vyai bqo[]y:w>
bqo[]y-: la,( wf'[e rm,aYOw: 25:30 `@yE)[' aWhw> hd<F 'h-; !mi wf'[e aboY"w: dyzI+n" bqo[]y: dz<Y"w: 25:29 `bqo)[]y-: ta,(

17

bqo+[]y: rm,aYOw: 25:31 `~Ad)a/ Amv-. ar"(q' !KE- l[; ykin=aO ' @yE[' yKi hZ<h; ~doa'h' ~doa'h-' !mi an" ynIjEy[il.h;
`hr"(koB. yli hZ<- hM'l'w> tWm+l' %lEAh ykinOa' hNEhi wf'[e rm,aYOw: 25:32 `yli( ^t.r"ko)B-. ta, ~AYk; hr"k.mi
!t:n" bqo[]y:w> 25:34 `bqo)[]y:l. Atr"koB-. ta, rKom.YIw: Al= [b;V'YIw: ~AYK; yLi h['b.V'hi bqo[]y: rm,aYOw: 25:33
b['r" yhiy>w: 26:1 s `hr"(koB.h-; ta, wf'[e zb,YIw: %l:+YEw: ~q'Y"w: T.v.YEw: lk;aYOw: ~yvid "[] dyzIn>W ~x,l, wf'[el.
%l,M,ybia-] la, qx'c.yI %l,YEw: ~h'_r"b.a; ymeyBi hy"h' rv<a] !AvarIh' b['r"h' db;L.mi #r<a'B'
rm:ao rv<a] #r<a'B' !kov. hm'y>r"+c.mi drET-e la; rm,aYOw: hw"hy> wyl'ae ar"YEw: 26:2 `hr"r"(G> ~yTiv.liP-. %l,m,(
tcor"a]h-'( lK'-ta, !Tea, ^[]r>z:l.W* ^l-. yKi( &'k<+r>b'a]w: ^M.[i hy<h.a,(w> taZOh; #r<a'B' rWG 26:3 `^yl,(ae
ybek.AkK. ^[]r>z-: ta,( ytiyBer>hiw> 26:4 `^ybi(a' ~h'r"b.a;l. yTi[.B;v.nI rv<a] h['buV.h-; ta, ytimoqI)h]w: laeh'
bq,[e 26:5 `#r<a'(h' yyEAG lKo ^[]r>z:b. Wkr]B't.hiw> lae_h' tcor"a]h-' lK' tae ^[]r>z:l. yTit;n"w> ~yIm;V'h;
26:7 `rr")g>Bi qx'c.yI bv,YEw: 26:6 `yt'(roAtw> yt;AQxu yt;wOc.mi yTir>m;v.mi rmov.YIw: yli_qoB. ~h'r"b.a; [m;v-' rv,a]
yven>a; ynIgrU >h;y-:) !P, yTiv.ai rmoale arEy" yKi awhi_ ytixoa] rm,aYOw: ATv.ail. ~AqM'h; yven>a; Wla]v.YIw:)
%l,m,ybia] @qev.Y:w: ~ymiY"h; ~v' Al-Wkr>a") yKi yhiy>w: 26:8 `ayhi( ha,r>m; tb;Aj-yKi( hq'b.r-I l[; ~AqM'h;
%l,m,ybia] ar"q.YIw: 26:9 `AT*v.ai hq"b.rI tae qxec;m. qx'c.yI hNEhiw> ar>Yw: : !AL+x;h; d[;B. ~yTiv.liP. %l,m,
yTir>m;a' yKi qx'c.yI wyl'ae rm,aYOw: awhi_ ytixoa] T'r>m:a' %yaew> awhi ^T.v.ai hNEhi %a: rm,aYOw: qx'c.yIl.
^T,v.a-i ta, ~['h' dx;a; bk;v' j[;m.Ki WnL'_ t'yfi[' taZO- hm; %l,m,ybia] rm,aYOw: 26:10 `h'yl,([' tWma-' !P,
tAm ATv.aib.W hZ<h; vyaiB' [:gENOh; rmo=ale ~['h-' lK'-ta, %l,m,ybia] wc;y>w: 26:11 `~v'(a' Wnyle[' t'abehew>
26:13 `hw")hy> Whker]b'y>w: ~yrI+['v. ha'me awhih; hn"V'B; ac'm.YIw: awhih; #r<a'B' qx'c.yI [r:z>YIw: 26:12 `tm'(Wy
rq'b' hnEq.miW !aco-hnEq.mi Al-yhiy>w: 26:14 `dao)m. ld:g "-yKi( d[; ldEg "w> %Alh' %l,YEw: vyai_h' lD:g >YIw:
~h'r"b.a; ymeyBi wybia' ydEb.[; Wrp.x'( rv<a] troaeB.h-; lk'w> 26:15 `~yTi(v.liP. Atao Wan>q;y>w: hB'_r: hD"bu[]w:
WnM'[ime %le qx'_c.y-I la, %l,m,ybia] rm,aYOw: 26:16 `rp")[' ~Wal.m;y>w: ~yTiv.liP. ~WmTs. i wybi_a'
qx'c.yI bv'Y"w: 26:18 `~v'( bv,YEw: rr"G-> lx;n:)B. !x;YIw: qx'_c.yI ~V'mi %l,YEw: 26:17 `dao)m. WNM,m-i T'm.c;([-' yKi(
tAm yrEx]a; ~yTiv.liP. ~WmTs. ;y>w: wybia' ~h'r"b.a; ymeyBi Wrp.x'( rv<a] ~yIM;h; troaeB-. ta, rPox.Y:w:
lx;N"+B; qx'c.y-I ydE(b.[; WrP.x.Y:w: 26:19 `wybi(a' !h<l' ar"q-' rv,a] tmoVeK; tAmve !h,l' ar"q.YIw: ~h'_r"ba. ;
ar"q.YIw: ~yIM"+h; Wnl' rmoale qx'c.yI y[er-o ~[i rr" g> y[ero WbyrIY"w: 26:20 `~yYI)x; ~yIm: raEB. ~v'- Wac.m.YIw:
Hm'v. ar"q.YIw: h'yl,_[-' ~G: WbyrIY"w: tr<x,a; raEB. WrP.x.Y:w:) 26:21 `AM*[i WqF.[;t.hi( yKi qf,[e raeB.h-; ~ve(
rm,aYOw: tAbxor> Hm'v. ar"q.YIw: h'yl,_[' Wbr" al{w> tr<x,a; raEB. rPox.Y:w: ~V'mi qTe[.Y:w: 26:22 `hn")j.fi
hw"hy> wyl'ae ar"YEw: 26:24 `[b;v'( raEB. ~V'mi l[;Y:w: 26:23 `#r<a'(b' WnyrIp'W Wnl' hw"hy> byxir>hi hT'[-; yKi(
^yTik.r:be(W ykinOa' ^T.a-i yKi( ar"yTi-la; ^ybi_a' ~h'r"b.a; yhel{a/ ykinOa' rm,aYOw: aWhh; hl'y>L:B;
~v'- jY<w: hw"hy> ~veB. ar"q.YIw: x:Bez>mi ~v' !b,YIw: 26:25 `yDI(b.[; ~h'r"b.a; rWb[]B; ^[]r>z-: ta,( ytiyBer>hiw>
lkoypiW Wh[erEme( tZ:xua]w: rr"+G>mi wyl'ae %l:h' %l,m,ybia]w: 26:26 `raE)B. qx'c.y-I ydEb.[; ~v'- Wrk.YIw: Al=h\a'
ynIWxL.v;T.w: ytiao ~t,anEf. ~T,a;w> yl'_ae ~t,aB' [:WDm; qx'c.yI ~h,lea] rm,aYOw: 26:27 `Aa*b'c-. rf;
WnynEyBe WnyteAnyBe hl'a' an" yhiT. rm,aNOw: %M'[i hw"hy> hy"h-' yKi( Wnyair" Aar" Wrm.aYOw: 26:28 `~k,(T.aime
Wnyfi[' rv,a]k;w> ^Wn[g] :)n> al{ rv,a]K; h['r" WnM'[i hfe[]T-; ~ai 26:29 `%M")[i tyrIb. ht'r>k.nIw> ^n<+ybeW
Wlk.aYOw: hT,v.mi ~h,l' f[;Y:w: 26:30 `hw")hy> %WrB. hT'[; hT'a; ~Al+v'B. ^x]Le(vN; >w: bAj-qr: ^M.[i
26:32 `~Al)v'B. ATaime Wkl.YEw: qx'c.yI ~xeL.v;y>w: wyxi_a'l. vyai W[b.V'YIw: rq,Bob; WmyKiv.Y:w: 26:31 `WT)v.YIw:
Al Wrm.aYOw: Wrp"+x' rv<a] raEB.h; tAda-o l[; Al WdGIY:w: qx'c.yI ydEb.[; WaboY"w: aWhh; ~AYB; yhiy>w:
yhiy>w: 26:34 s `hZ<)h; ~AYh; d[; [b;v, raEB. ry[ih-' ~ve !KE- l[; h['_b.vi Ht'ao ar"q.YIw: 26:33 `~yIm") Wnac'm'
`yTi(xih; !l{yae-tB; tm;f.B-' ta,w> yTi_xih;( yrIaeB-. tB; tydIWhy>-ta, hV'ai xQ:YIw: hn"v' ~y[iB'r>a-; !B, wf'[e
ar"q.YIw: tao+r>me wyn"y[e !'yh,k.Tiw: qx'c.yI !qEz-" yKi( yhiy>w: 27:1 s `hq")b.rIl.W qx'c.yIl. x:Wr+ tr:mo !'yy<h.Tiw: 26:35
al{ yTin>q:+z" an"- hNEhi rm,aYOw: 27:2 `ynINE)hi wyl'ae rm,aYOw: ynIB. wyl'ae rm,aYOw: ldoG"h; AnB. wf'[-e ta,
yrq hdyIc") yLi hd"Wcw> hd<F 'h; acew> ^T<+v.q;w> ^y>l.T, ^yl,ke an"- af' hT'[;w> 27:3 `yti(Am ~Ay yTi[.d:y"
~r<j,B. yvip.n: ^k.r<b'T. rWb[]B; hl'ke_aow> yLi ha'ybih'w> yTib.h;a' rv<a]K; ~yMi[;j.m; yli- hfe[]w: 27:4 `)dyc

18

`aybi(h'l. dyIc: dWcl' hd<F 'h; wf'[e %l,YEw: An=B. wf'[-e la, qx'c.yI rBEd:B. t[;m;vo hq"b.rIw> 27:5 `tWm)a'
^yxia' wf'[-e la, rBEd:m. ^ybia-' ta, yTi[.m;v' hNEhi rmo=ale Hn"B. bqo[]y-: la, hr"m.a'( hq'b.rIw> 27:6
27:8 `yti(Am ynEp.li hw"hy> ynEp.li hk'k.r<b'a]w: hl'ke_aow> ~yMi[;j.m; yli- hfe[]w: dyIc: yLi ha'ybih' 27:7 `rmo*ale
yyEd"G> ynEv. ~V'mi yli- xq:)w> !aCoh-; la, an"-%l, 27:9 `%t")ao hW"c;m. ynIa] rv<a]l; yli_qoB. [m;v. ynIb. hT'[;w>
rbU[]B; lk'_a'w> ^ybia'l. t'abehew> 27:10 `bhe(a' rv<a]K; ^ybia'l. ~yMi[;j.m; ~t'ao hf,[/a,w> ~ybi_jo ~yZI[i
ykinOa'w> r[if' vyai yxia' wf'[e !hE AM+ai hq"b.r-I la, bqo[]y: rm,aYOw: 27:11 `At*Am ynEp.li ^k.r<b'y> rv<a]
`hk'(r"b. al{w> hl'l'q. yl;[' ytiabehew> [:Te_[.t;m.Ki wyn"y[eb. ytiyyIh'w> ybia' ynIVemuy> yl;Wa 27:12 `ql'(x' vyai
abeY"w: xQ;YIw: %l,YEw: 27:14 `yli(-xq:) %lEw> yliqoB. [m;v. %a: ynI+B. ^t.l'l.qi yl;[' AMai Al rm,aTow: 27:13
ldoG"h; Hn"B. wf'[e ydEg >B-i ta, hq'b.rI xQ:Tiw: 27:15 `wybi(a' bhea' rv<a]K; ~yMi[;j.m; AMai f[;T;w: AM=ail.
~yZI[ih'( yyEd"G> tro[o taew> 27:16 `!j")Q'h; Hn"B. bqo[]y-: ta,( vBel.T;w: tyIB"+B; HT'ai rv<a] tdomux]h;
ht'f'_[' rv<a] ~x,L,h-; ta,w> ~yMi[;j.M;h-; ta, !TETiw: 27:17 `wyr"(aW"c; tq:l.x, l[;w> wyd"_y-" l[; hv'yBil.hi
bqo[]y: rm,aYOw: 27:19 `ynI)B. hT'a; ymi yNIN<hi rm,aYOw: ybi_a' rm,aYOw: wybia-' la, aboY"w: 27:18 `Hn")B. bqo[]y: dy:B.
rWb[]B; ydIyCemi hl'k.a'w> hb'v. an"- ~Wq) yl'_ae T'r>B:DI rv<a]K; ytiyfi[ ' ^r<koB. wf'[e ykinOa' wybia-' la,
hw"hy> hr"q.hi yKi rm,aYOw: ynI+B. acom.li T'r>h:mi hZ<- hm; AnB-. la, qx'c.yI rm,aYOw: 27:20 `^v<)p.n: yNIk:r]b'T.
`al{-) ~ai wf'[e ynIB. hz< hT'a;h;( ynI+B. ^v.mu(a]w: aN"- hv'G> bqo[]y-: la,( qx'c.yI rm,aYOw: 27:21 `yn")p'l. ^yh,l{a/
al{w> 27:23 `wf'([e ydEy> ~yId:Y"h;w> bqo[]y: lAq lQoh; rm,aYO w: WhVe_muy>w: wybia' qx'c.y-I la, bqo[]y: vG:YIw: 27:22
rm,aYOw: wf'_[e ynIB. hz< hT'a; rm,aYOw: 27:24 `Whke(r>b'y>w:) tro+[if. wyxia' wf'[ e ydEyKi wyd"y" Wyh-' yKi( AryKihi
Al abeY"w: lk;aYOw: Al-vG<Y:w: yvi_p.n: ^k.r<b'(T. ![;m;l. ynIB. dyCemi hl'k.ao)w> yLi hv'GIh; rm,aYOw: 27:25 `ynIa")
xr;Y"w: Al-qV;YIw: vG:YIw: 27:27 `ynI)B. yLi- hq'v.W aN"- hv'G> wybi_a' qx'c.yI wyl'ae rm,aYOw: 27:26 `T.v.YE)w: !yIy:
^l.-!T,yI)w> 27:28 `hw")hy> Akr]Be rv<a] hd<f' x:yrEK. ynIB. x:yrE haer> rm,aYO w: Whke_r]b'y>w: wyd"g "B. x:yrE- ta,
yrq Wx]T;v.yIw> ~yMi[; ^Wdb.[;y: 27:29 `vro)ytiw> !g"D" brow> #r<a'_h' yNEm;v.mWi ~yIm;V'h; lJ;mi ~yhil{a/h'
^yk,r]b'm.W rWra' ^yr<r>ao ^M<+ai ynEB. ^l. WWx]T;v.yIw> ^yx,a;l. rybig> hwEh/ ~yMiaul. ^l. wwxtXy
ynEP. taeme bqo[]y: ac'y" acoy" %a: yhiy>w: bqo[]y-: ta,( %rEb'l. qx'c.yI hL'Ki rv,a]K; yhiy>w: 27:30 `%Wr)B'
wybia'l. rm,aYOw: wybi_a'l. abeY"w: ~yMi[;j.m; aWh-~G: f[;Y:w: 27:31 `Ad*yCemi aB' wyxia' wf'[ew> wybi_a' qx'c.yI
hT'a-'_ ymi wybia' qx'c.yI Al rm,aYOw: 27:32 `^v<)p.n: yNIk:r]b'T. rWb[]B; AnB. dyCemi lk;ayOw> ybia' ~qUy"
aWh aApae-ymi( rm,aYOw: daom-. d[; hl'doG> hd"r"x] qx'c.yI dr:x/Y<w: 27:33 `wf'([e ^r>ko*b. ^n>Bi ynIa] rm,aYOw:
wf'[e [:mov.Ki 27:34 `hy<)h.yI %WrB-' ~G: Whke_r]b'a]w" aAbT' ~r<j,B. lKomi lk;aow" yli abeY"w: dyIc-; dC'(h;
27:35 `ybi(a' ynIa" ~g: ynIkEr]B' wybia'l. rm,aYOw: dao+m-. d[; hr"m'W hl'doG> hq'['c. q[;c.YIw: wybia' yrEb.D-I ta,
hz< ynIbeq.[.Y:w: bqo[]y: Amv. ar"q' ykih] rm,aYO w: 27:36 `^t<)k'r>Bi xQ:YIw: hm'_r>miB. ^yxia' aB' rm,aYOw:
![;Y:w: 27:37 `hk'(r"B. yLi T'l.c;a-' al{h] rm;aYOw: yti_k'r>Bi xq:l' hT'[; hNEhiw> xq'l' ytir"koB-. ta, ~yIm;[]p;
vroytiw> !g"d"w> ~ydIb'[]l; Al yTit;n" wyx'a-, lK'-ta,w> %l' wyTim.f; rybiG> !hE wf'[el. rm,aYOw: qx'c.yI
ybia' ^l.-awhi( tx;a; hk'r"b.h;( wybia'-la, wf'[e rm,aYOw: 27:38 `ynI)B. hf,[/a, hm' aApae hk'l.W wyTi_k.ms; .
yNEm;v.mi hNEhi wyl'_ae rm,aYOw: wybia' qx'c.yI ![;Y:w: 27:39 `&.b.YE)w: Alqo wf'[e aF'YIw: ybi_a' ynIa-" ~g: ynIkEr]B'
hy"h'w> dbo+[]T; ^yxia-' ta,w> hy<x.ti( ^B.r>x-; l[;w> 27:40 `l['(me ~yIm:V'h; lJ;miW ^b,v'Am) hy<h.yI #r<a'h'
Akr]Be rv<a] hk'r"B.h-; l[; bqo[]y-: ta,( wf'[e ~jof.YIw: 27:41 `^r<)aW"c; l[;me AL[u T'q.r:p'W dyrIT' rv<a]K;
hq'b.rIl. dG:YUw: 27:42 `yxi(a' bqo[]y-: ta, hg"r>h;a;(w> ybia' lb,ae ymey> Wbr>q.yI ABliB. wf'[e rm,aYOw: wybi_a'
^yxia' wf'[e hNEhi wyl'ae rm,aTow: !j'Q'h; Hn"B. bqo[]y:l. ar"q.Tiw: xl;v.Tiw: ldo+G"h; Hn"B. wf'[e yrEb.D-I ta,
27:44 `hn"r")x' yxia' !b"l' la, ^l.-xr:B. ~Wqw> yli_qoB. [m;v. ynIb. hT'[;w> 27:43 `^g<)r>h'l. ^l. ~xen:t.mi
xk;v'w> ^M.mi ^yxia'-@a; bWv-d[; 27:45 `^yxi(a' tm;x] bWvT-' rv,a] d[; ~ydI_x'a] ~ymiy" AM[i T'b.v;y"w>
rm,aTow: 27:46 `dx'(a, ~Ay ~k,ynEv-. ~G: lK;v.a, hm'l' ~V'_mi ^yTix.q;l.W yTix.l;v'w> AL t'yfi[-' rv,a] tae
hL,aeK' txe- tAn*B.mi hV'ai bqo[]y: x;qEl-{ ~ai txe_ tAnB. ynEP.mi yY:x;b. yTic.q: qx'c.y-I la, hq'b.rI
Al rm,aYOw: WhWEc;y>w: At=ao %r<b'y>w: bqo[]y-: la,( qx'c.yI ar"q.YIw: 28:1 `~yYI)x; yLi hM'l' #r<a'h' tAnBm. i

19

^l-. xq;w> ^M<+ai ybia] laeWtb. ht'yBe ~r"a] hn")D<P; %le ~Wq 28:2 `![;n")K. tAnB.mi hV'ai xQ:t-i al{)
lh;q.li t'yyIh'w> ^B<+r>y:w> ^r>p.y:w> ^t.ao) %rEb'y> yD:v; laew> 28:3 `^M<)ai yxia] !b"l' tAnB.mi hV'ai ~V'mi
!t:n-" rv,a] ^yr<gUm. #r<a-, ta, ^T.v.rIl. %T"+ai ^[]r>z:l.W ^l. ~h'r"b.a; tK;r>B-i ta, ^l.-!T,yI)w> 28:4 `~yMi([;
yMir:a]h'( laeWtB.-!B, !b"l-' la, ~r"_a] hn")D<P; %l,YEw: bqo[]y-: ta,( qx'c.yI xl;v.YIw: 28:5 `~h'(r"b.a;l. ~yhil{a/
~r"a] hn")D<P; Atao xL;viw> bqo[]y-: ta,( qx'c.yI %r:b-e yKi( wf'[e ar.Y:w: 28:6 `wf'([ew> bqo[]y: ~ae hq'b.rI yxia]
[m;v.YIw: 28:7 `![;n")K. tAnB.mi hV'ai xQ:t-i al{) rmoale wyl'[' wc;y>w: Atao Akr]b'B. hV'_ai ~V'mi Al-tx;q:)l'
qx'c.yI ynEy[eB. ![;n"+K. tAnB. tA[r" yKi wf'[e ar.Y:w: 28:8 `~r"(a] hn")D<P; %l,YEw: AM=a-i la,w> wybia-' la, bqo[]y:
tAyb'n> tAxa] ~h'r"b.a-; !B, la[em'v.y-I tB; tl;x]m-' ta,( xQ;YIw: la[e_m'v.y-I la, wf'[e %l,YEw: 28:9 `wybi(a'
~v' !l,Y"w: ~AqM'B; [G:p.YIw: 28:11 `hn"r")x' %l,YEw: [b;v'_ raEB.mi bqo[]y: aceYEw: 28:10 s `hV'(ail. Al wyv'n-" l[;
hNEhiw> ~l{x]Y:w: 28:12 `aWh)h; ~AqM'B; bK;v.YIw: wyt'_voa]r:(m. ~f,Y"w: ~AqM'h; ynEb.a;me xQ;YIw: vm,V,h; ab'- yKi
hNEhiw> 28:13 `AB* ~ydIr>yOw> ~yli[o ~yhil{a/ ykea]l.m; hNEhiw> hm'y>m"+V'h; [:yGIm; Avarow> hc'r>a; bC'mu ~L'su
hT'a; rv<a] #r<a'h' qx'_c.yI yhel{awE ^ybia' ~h'r"b.a; yhel{a/ hw"hy> ynIa] rm;aYOw: wyl'[' bC'nI hw"hy>
hn"poc'w> hm'd>qEw" hM'y" T"c.r:p'W #r<a'h' rp:[]K; ^[]r>z: hy"h'w> 28:14 `^[<)r>z:l.W hN"n<T.a, ^l. h'yl,[' bkevo
lkoB. ^yTir>m;v.W %M'[i ykinOa' hNEhiw> 28:15 `^[<)r>z:b.W hm'd"a]h' txoP.v.m-i lK' ^b. Wkr]b.nIw> hB'g>n<+w"
tae ytiyfi[-' ~ai rv<a] d[; ^b.z"[/a, al{ yKi taZO=h; hm'd"a]h-' la, ^ytibovih]w: %leT-e rv,a]
al{ ykinOa'w> hZ<+h; ~AqM'B; hw"hy> vyE !kea' rm,aYOw: Atn"V.mi bqo[]y: #q:yYIw: 28:16 `%l") yTir>B:D-I rv,a]
r[;v; hz<w> ~yhil{a/ tyBe- ~ai yKi hz< !yae hZ<+h; ~AqM'h; ar"AN-hm; rm;aYOw: ar"yYIw: 28:17 `yTi[.d"(y"
hb'C_ em; Ht'ao ~f,Y"w: wyt'voa]r:(m. ~f'- rv,a] !b,a,h-' ta, xQ:YIw: rq,BoB; bqo[]y: ~Kev.Y:w: 28:18 `~yIm")V'h;
ry[ih-' ~ve zWl ~l'Waw> lae-_ tyBe( aWhh; ~AqM'h-; ~ve-( ta, ar"q.YIw: 28:19 `Hv'(aro-l[; !m,v, qcoYIw:
rv<a] hZ<h; %r<D<B; ynIr:m'v.W ydIM'[i ~yhil{a/ hy<h.y-I ~ai rmo =ale rd<n< bqo[]y: rD:YIw: 28:20 `hn")voarIl'
hw"hy> hy"h'w> ybi_a' tyBe- la, ~Alv'b. yTib.v;w> 28:21 `vBo)l.li dg<b<W lkoa/l, ~x,l, yli- !t;n")w> %leAh ykinOa'
yli-!T,Ti rv<a] lkow> ~yhi_l{a/ tyBe hy<h.yI hb'C em; yTim.f-; rv,a] taZOh; !b,a,h'w> 28:22 `~yhi(l{ale yli
hd<F 'B; raEb. hNEhiw> ar>Yw: : 29:2 `~d<q-<) ynEb. hc'r>a: %l,YEw: wyl'g_ >r: bqo[]y: aF'YIw: 29:1 `%l") WNr<F .[;a] rFE[;
hl'doG> !b,a,h'w> ~yrI+d"[]h' Wqvy. : awhih; raEB.h-; !mi yKi h'yl,[' ~ycib.ro !aco-yrEd>[, hv'l{v. ~v'- hNEhiw>
Wqv.hiw> raeB.h; yPi l[;me !b,a,h-' ta, Wll] g"w> ~yrId"[]h-' lk' hM'v-' Wps.a,n<w> 29:3 `raE)B.h; yPi- l[;
~T,_a; !yIa:me yx;a; bqo[]y: ~h,l' rm,aYOw: 29:4 `Hm'(qom.li raEB.h; yPi- l[; !b,a,h-' ta, Wbyvihew> !aCo+h-; ta,
rm,aYOw: 29:6 `Wn[.d"(y" Wrm.aYOw: rAx=n-" !B, !b"l-' ta, ~T,[.d:y>h; ~h,l' rm,aYOw: 29:5 `Wnx.n")a] !r"x'me Wrm.aYOw:
~AYh; dA[ !hE rm,aYOw: 29:7 `!aCo)h-; ~[i ha'B' ATBi lxer" hNEhiw> ~Alv' Wrm.aYOw: Al= ~Alv'h] ~h,l'
Wps.a'(yE rv<a] d[; lk;Wn al{ Wrm.aYOw: 29:8 `W[)r> Wkl.W !aCoh; Wqv.h; hn<+q.Mih; @sEa'he t[e- al{ lAdG"
lxer"w> ~M'_[i rBEd:m. WNd<A[ 29:9 `!aCo)h; WnyqIv.hiw> raE+B.h; yPi l[;me !b,a,h-' ta, Wll] g")w> ~yrId"[]h-' lK'
!b'l-' tB; lxer-" ta, bqo[]y: ha'r" rv,a]K; yhiy>w: 29:10 `awhi( h['ro yKi h'ybia'l. rv<a] !aCoh-; ~[i ha'B'
q.v.Yw: : raeB.h; yPi l[;me !b,a,h-' ta, lg<Y"w: bqo[]y: vG:YIw: AM=ai yxia] !b"l' !aco- ta,w> AMai yxia]
lxer"l. bqo[]y: dGEY:w: 29:12 `&.b.YE)w: Alq-o ta, aF'YIw: lxe_r"l. bqo[]y: qV;YIw: 29:11 `AM*ai yxia] !b"l' !aco- ta,
[m;v-e ta, !b'l' [:mov.ki yhiy>w: 29:13 `h'ybi(a'l. dGET;w: #r"T'w: aWh+ hq"b.r-I !b, ykiw> aWh h'ybia' yxia] yKi
tae !b'l'l. rPEs ;y>w: At=yBe-la, Whaeybiy>w: Al-qV,n:y>w: Al-qB,x;y>w: Atar"q.li #r'Y"w: Atxoa-] !B, bqo[]y:
29:15 `~ymi(y" vd<xo AM[i bv,YEw: hT'a'_ yrIf'b.W ymic.[; %a: !b'l' Al rm,aYOw: 29:14 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h; lK'
yTev. !b"l'l.W 29:16 `^T<)r>Kuf.M;-hm; yLi hd"yGIh; ~N"+xi ynIT:d>b;[]w: hT'a; yxia-' ykih] bqo[]y:l. !b'l' rm,aYOw:
ra;T-o tp;y> ht'y>h") lxer"w> tAK+r: ha'le ynEy[ew> 29:17 `lxe(r" hN"j;Q.h; ~vew> ha'le hl'doG>h; ~ve tAn=b'
29:19 `hN")j;Q.h; ^T.Bi lxer"B. ~ynIv' [b;v, ^d>b'[/a, rm,aYOw: lxe_r" ta, bqo[]y: bh;a/Y<w: 29:18 `ha,(r>m; tp;ywI
bqo[]y: dbo[]Y:w: 29:20 `ydI(M'[i hb'v. rxE+a; vyail. Ht'ao yTiTimi %l' Ht'ao yTiTi bAj !b'l' rm,aYOw:
!b'l-' la, bqo[]y: rm,aYOw: 29:21 `Ht'(ao Atb'h]a;B. ~ydIx'a] ~ymiy"K. wyn"y[eb. Wyh.YIw: ~ynI+v' [b;v, lxer"B.
f[;Y:w: ~AqM'h; yven>a-; lK'-ta, !b"l' @soa/Y<w: 29:22 `h'yl,(ae ha'Aba'w> ym'_y" Wal.m' yKi yTiv.a-i ta, hb'h'

20

Hl' !b'l' !TEYIw: 29:24 `h'yl,(ae aboY"w: wyl'_ae Ht'ao abeY"w: ATbi ha'l-e ta, xQ;YIw: br<[,b' yhiy>w: 29:23 `hT,(v.mi
!b'l-' la, rm,aYOw: ha'_le awhi- hNEhiw> rq,Bob; yhiy>w: 29:25 `hx'(p.vi ATbi ha'lel. At+x'p.vi hP'l.z-I ta,
!kE hf,['y-E al{ !b'l' rm,aYOw: 29:26 `ynIt")yMirI hM'l'w> %M'[i yTid>b;[' lxer"b. al{h] yLi t'yfi[' taZO-hm;
hd"bo[]B; tazO-ta,-~G: ^l. hn"T.nIw> tazO= [;buv. aLem; 29:27 `hr"(ykiB.h; ynEp.li hr"y[iC.h; ttel' Wnme_Aqm.Bi
Al-!T,YIw: tazO= [;buv. aLem;y>w: !Ke bqo[]y: f[;Y:w: 29:28 `tAr)xea] ~ynIv-' [b;v,( dA[ ydIM'[i dbo[]T; rv<a]
29:30 `hx'(p.vil. Hl' At+x'p.vi hh'l.Bi ta, ATBi lxer"l. !b'l' !TEYIw: 29:29 `hV'(ail. Al ATBi lxer-" ta,
ar.Y:w: 29:31 `tAr)xea] ~ynIv-' [b;v,( dA[ AM[i dbo[]Y:w: ha'_Lemi lxer-" ta,-~G:) bh;a/Y<w: lxer-" la, ~G: aboY"w:
ar"q.Tiw: !Be dl,Tew: ha'le rh;T;w: 29:32 `hr"(q'[] lxer"w> Hm'_x.r-: ta, xT;p.YIw: ha'le ha'Wnf.-yKi( hw"hy>
dl,Tew: dA[ rh;T;w: 29:33 `yvi(yai ynIb:h'a/y< hT'[; yKi yyIn>['B. hw"hy> ha'r-" yKi( hr"m.a'( yKi !bE+War> Amv.
29:34 `!A[)m.vi Amv. ar"q.Tiw: hz<-+ ta,-~G: yli !T,YIw: ykinOa' ha'Wnf.-yKi( hw"hy> [m;v-' yKi( rm,aTow: !Be
~ynI+b' hv'l{v. Al yTid>l;y-" yKi( yl;ae yviyai hw<L'yI ~[;P;h; hT'[; rm,aTow: !Be dl,Tew: dA[ rh;T;w:
!KE- l[; hw"hy>-ta, hd<Aa ~[;P;h; rm,aTow: !Be dl,Tew: dA[ rh;T;w: 29:35 `ywI)le Amv-. ar"(q' !KE- l[;
lxer" aNEq;T.w: bqo[]y:l. hd"l.y") al{ yKi lxer" ar<Tew: 30:1 `td<L,(mi dmo[]T;w:) hd"_Why> Amv. ha'r>q'
lxe_r"B. bqo[]y: @a:- rx;YI)w: 30:2 `ykinO*a' ht'me !yIa-: ~aiw> ~ynIb' yLi- hb'h'( bqo[]y-: la,( rm,aTow: Ht'_xoa]B;
aBo hh'l.bi ytim'a] hNEhi rm,aTow: 30:3 `!j,b-'( yrIP. %MEmi [n:m-' rv,a] ykinOa' ~yhil{a/ tx;t;h] rm,aYO w:
aboY"w: hV'_ail. Ht'x'p.vi hh'l.B-i ta, Al-!T,Tiw: 30:4 `hN"M<)mi ykinOa-' ~g: hn<B'aiw> yK;r>B-i l[; dletew> h'yl,_ae
[m;v' ~g:w> ~yhil{a/ yNIn:D" lxer" rm,aTow: 30:6 `!BE) bqo[]y:l. dl,Tew: hh'l.Bi rh;T;w: 30:5 `bqo)[]y: h'yl,ae
ynIve !BE lxe_r" tx;p.vi hh'l.Bi dl,Tew: dA[ rh;T;w: 30:7 `!D") Amv. ha'r>q' !KE- l[; !BE+ yli- !T,YIw: yliqoB.
`yli(T'p.n: Amv. ar"q.Tiw: yTil.ko+y-" ~G: ytixoa-] ~[i yTil.T;p.nI ~yhil{a/ yleWTp.n: lxer" rm,aTow: 30:8 `bqo)[]y:l.
30:10 `hV'(ail. bqo[]y:l. Ht'ao !TETiw: Ht'x'p.vi hP'l.zI ta, xQ;Tiw: td<L,_mi hd"m.[' yKi ha'le ar<Tew: 30:9
Amv-. ta, ar"q.Tiw: dg ab yrq dg"+B' ha'le rm,aTow: 30:11 `!BE) bqo[]y:l. ha'le tx;p.vi hP'l.zI dl,Tew:
ynIWrV.ai yKi yrIv.a'B. ha'le rm,aTow: 30:13 `bqo)[]y:l. ynIve !BE ha'le tx;p.vi hP'l.zI dl,Tew: 30:12 `dG")
hd<F 'B; ~yaid"Wd) ac'm.YIw: ~yJix-i ryciq. ymeyBi !beWar> %l,YEw: 30:14 `rvE)a' Amv-. ta, ar"q.Tiw: tAn=B'
Hl' rm,aTow: 30:15 `%nE)B. yaed"WDmi yli an"- ynIT. ha'l-e la, lxer" rm,aTow: AM=ai ha'l-e la, ~t'ao abeY"w:
hl'y>L;h; %M'[i bK;v.yI !kel' lxer" rm,aTow: ynI+B. yaed"WD-ta, ~G: tx;q;l'w> yviyai-ta, %TEx.q; j[;m.h;
yl;ae rm,aTow: Atar"q.li ha'le aceTew: br<[,B' hd<F'h-; !mi bqo[]y: aboY"w: 30:16 `%nE)b. yaed"WD tx;T;
~yhil{a/ [m;v.YIw: 30:17 `aWh) hl'y>L:B; HM'[i bK;v.YIw: ynI+B. yaed"WdB. ^yTir>k;f. rkof' yKi aAbT'
yTit;n-" rv,a] yrIk'f. ~yhil{a/ !t:n" ha'le rm,aTow: 30:18 `yvi(ymix] !BE bqo[]y:l. dl,Tew: rh;T;w: ha'_l-e la,
rm,aTow: 30:20 `bqo)[]y:L. yViv-i !Be dl,Tew: ha'le dA[ rh;T;w: 30:19 `rk")XF'yI Amv. ar"q.Tiw: yvi_yail. ytix'p.vi
ar"q.Tiw: ~ynI+b' hV'vi Al yTid>l;y-" yKi( yviyai ynIlEB.z>yI ~[;P;h; bAj db,zE ytiao ~yhil{a/ ynId:b'z> ha'le
lxe_r-" ta, ~yhil{a/ rKoz>YIw: 30:22 `hn")yDI Hm'v-. ta, ar"q.Tiw: tB;_ hd"l.y" rx:a;w> 30:21 `!Wl)buz> Amv-. ta,
~yhil{a/ @s:a' rm,aTow: !BE+ dl,Tew: rh;T;w: 30:23 `Hm'(x.r-: ta, xT;p.YIw: ~yhil{a/ h'yl,ae [m;v.YIw:
hd"l.y" rv<a]K; yhiy>w: 30:25 `rxE)a; !BE yli hw"hy> @sEyO rmo=ale @sEAy Amv-. ta, ar"q.Tiw: 30:24 `yti(P'r>x-, ta,
yv;n-" ta, hn"T. 30:26 `yci(r>a;l.W ymiAqm.-la, hk'l.aew> ynIxeL.v; !b'l-' la, bqo[]y: rm,aYOw: @sE+Ay-ta, lxer"
30:27 `^yTi(d>b;[] rv<a] ytid"bo[] ta, T'[.d:y" hT'a; yKi hk'le_aew> !hEB' ^t.ao) yTid>b;[' rv,a] yd:l'y-> ta,w>
hb'q.n" rm:+aYOw: 30:28 `^l<)lg' >Bi hw"hy> ynIkEr]b'y>w: yTiv.x;nI ^yn<+y[eB. !xE ytiac'm' an"- ~ai !b'l' wyl'ae rm,aYOw:
^n>q.mi hy"h-' rv,a] taew> ^yTi_d>b;[] rv<a] tae T'[.d:y" hT'a; wyl'ae rm,aYOw: 30:29 `hn"TE)a,w> yl;[' ^r>k'f.
yt;m' hT'[;w> ylig_ >r:l. ^t.ao hw"hy> %r<b'y>w: brol' #rop.YIw: yn:p'l. ^l. hy"h-' rv,a] j[;m. yKi 30:30 `yTi(ai
hm'Wam. yli- !T,t-i al{ bqo[]y: rm,aYOw: %l"-+ !T,a, hm' rm,aYOw: 30:31 `yti(ybel. ykinOa-' ~g: hf,[/a,
rseh' ~AYh; ^n>aco-) lk'B. rbo[/a, 30:32 `rmo*v.a, ^n>aco) h[,r>a, hb'Wva' hZ<h; rb"D"h; yLi-hf,[]T;-~ai
30:33 `yrI)k'f. hy"h'w> ~yZI+[iB' dqon"w> aWlj'w> ~ybif'K.B; ~Wx-hf,-lk'w> aWlj'w> dqon" hf, lK' ~V'mi
~yZI[iB'( aWlj'w> dqon" WNn<yae-rv,a] lKo ^yn<+p'l. yrIk'f-. l[; aAbt-' yKi( rx'm' ~AyB. ytiq'd>ci yBi- ht'n>[")w>

21

aWhh; ~AYB; rs;Y"w: 30:35 `^r<)b'd>ki yhiy> Wl !hE+ !b"l' rm,aYOw: 30:34 `yTi(ai aWh bWnG" ~ybif'K.B; ~Wxw>
AB !b'l-' rv,a] lKo taoluJ.h;w> tADquN>h; ~yZI[ih'-lK' taew> ~yailuJ.h;w> ~yDIqu[]h'( ~yviy"T.h-; ta,
h[,ro bqo[]y:w> bqo+[]y: !ybeW AnyBe ~ymiy" tv,l{v. %r<D< ~f,Y" w: 30:36 `wyn")B-' dy:B. !TEYIw: ~ybi_f'K.B; ~Wx-lk'w>
tAlc'P. !heB' lCep;y>w: !Am+r>[,w> zWlw> xl; hn<b.li lQ:m; bqo[]y: Al-xQ:)YI)w: 30:37 `tro)t'ANh; !b"l' !aco- ta,
~yjih'r\B' lCePi rv<a] tAlq.M;h-; ta, gCeY:w: 30:38 `tAl)q.M;h-; l[; rv<a] !b'L'h; @fox.m; tAnb'l.
Wmx/Y<w: 30:39 `tAT)v.li !a"boB. hn"m.x;YEw: !aCoh; xk;nOl. tATv.li !aCoh ; !'aboT' rv,a] ~yIM"+h; tAtq]vi(B.
!TeYIw: bqo[]y: dyrIp.hi ~ybif'K.h;w> 30:40 `~yai(luj.W ~yDIqun> ~yDIqu[] !aCoh; !'d>l;Tew: tAl+q.M;h-; la, !aCoh;
`!b")l' !aco- l[; ~t'v' al{w> ADb;l. ~yrId"[] Al-tv,Y")w: !b"+l' !acoB. ~Wx-lk'w> dqo[ '-la, !aCoh; ynEP.
~yji_h'r\B' !aCoh; ynEy[el. tAlq.M;h-; ta, bqo[]y: ~f'w> tArV'qum.h; !aCoh; ~xey-: lk'B. hy"h'w> 30:41
30:43 `bqo)[]y:l. ~yrIvuQ.h;w> !b'l'l. ~ypiju[]h' hy"h'w> ~yfi_y" al{ !aCoh; @yji[]h;b.W 30:42 `tAl)q.M;B; hN"mEx.yl
: .
[m;v.YIw: 31:1 `~yrI)mox]w: ~yLimg; >W ~ydIb'[]w: tAxp'v.W tABr: !aco Al-yhiy>w: dao+m. daom. vyaih' #rop.YIw:
tae hf'[' Wnybia'l. rv<a]meW Wnybi_a'l. rv<a-] lK' tae bqo[]y: xq:l' rmoale !b'l-' ynE)b. yrEb.D-I ta,
rm,aYOw: 31:3 `~Av)l.vi lAmt.Ki AM[i WNn<yae hNEhiw> !b"+l' ynEP-. ta, bqo[]y: ar.Y:w: 31:2 `hZ<)h; dboK'h-; lK'
ar"q.YIw: bqo[]y: xl;v.YIw: 31:4 `%M")[i hy<h.a,(w> ^T<+d>l;Aml.W ^yt,Aba] #r<a-, la, bWv bqo[]y-: la,( hw"hy>
yl;ae WNn<yae-yKi( !k,ybia] ynEP-. ta, ykinOa' ha,ro !h,l' rm,aYOw: 31:5 `An*aco-la, hd<F 'h; ha'_lel.W lxer"l.
`!k<)ybia-] ta, yTid>b;[' yxiK-o lk'B. yKi !T<+[.d:y> hn"TEa;w> 31:6 `ydI(M'[i hy"h' ybia' yhel{awE ~vo+l.vi lmot.Ki
31:8 `ydI(M'[i [r:h'l. ~yhil{a/ Ant'n-> al{)w> ~ynI+mo tr<f,[] yTir>Kuf.m;-ta, @lIx/h,w> yBi lt,he !k,ybia]w: 31:7
hy<h.yI ~yDIqu[] rm;ayO hKo- ~aiw> ~yDI_qun> !aCoh-; lk' Wdl.y"w> ^r<k'f. hy<h.yI ~yDIqun> rm;ayO hKo- ~ai
t[eB. yhiy>w: 31:10 `yli(-!T,YIw: ~k,ybia] hnEq.m-i ta, ~yhil{a/ lCeY:w: 31:9 `~yDI(qu[] !aCoh-; lk' Wdl.y"w> ^r<k'f.
~yDIqun> ~yDIqu[] !aCoh-; l[; ~yli[oh' ~ydITu[;h'( hNEhiw> ~Al+x]B; ar<aew" yn:y[e aF'a,w" !aCoh; ~xey:
an"- af' rm,aYOw: 31:12 `ynINE)hi rm:aow" bqo+[]y: ~Alx]B; ~yhil{a/h' %a:l.m; yl;ae rm,aYOw: 31:11 `~yDI(rUb.W
rv<a-] lK' tae ytiyair" yKi ~yDI_rUb.W ~yDIqun> ~yDIqu[] !aCoh-; l[; ~yli[oh' ~ydITu[;h-'( lK' haer>W ^yn<y[e
rd<n<+ ~v' yLi T'r>d:n" rv,a] hb'C em; ~V' T'x.v;m' rv,a] lae- tyBe( laeh' ykinOa' 31:13 `%L") hf,[o !b"l'
Al+ hn"r>m:aTow: ha'lew> lxer" ![;T;w: 31:14 `^T<)d>l;Am #r<a-, la, bWvw> taZOh; #r<a'h-' !mi ace ~Wq hT'[;
lk;aYOw: Wnr"_k'm. yKi Al Wnb.v;x.n< tAYrIk.n" aAlh] 31:15 `Wnybi(a' tybeB. hl'x]n:w> ql,xe Wnl' dA[h;
hT'[;w> WnynE+b'l.W aWh Wnl' Wnybia'me( ~yhil{a/ lyCihi rv,a] rv,[oh-' lk' yKi 31:16 `WnPes( .K-; ta, lAka-' ~G:
`~yLi(m;G>h-; l[; wyv'n-" ta,w> wyn"B-' ta, aF'YIw: bqo+[]y: ~q'Y"w: 31:17 `hfe([] ^yl,ae ~yhil{a/ rm:a' rv,a] lKo
~r"_a] !D:p;B. vk;r" rv<a] Any"n>qi hnEq.mi vk'r" rv<a] Avkur>-lK'-ta,w> WhnEq.m-i lK'-ta, gh;n>YIw: 31:18
~ypir"T.h-; ta, lxer" bnOg >Tiw: An=aco-ta, zzOg >li %l;h' !b"l'w> 31:19 `![;n")K. hc'r>a: wybia' qx'c.y-I la, aAbl'
31:21 `aWh) x;rEbo yKi Al dyGIhi yliB. l[; yMi_r:a]h' !b"l' ble- ta, bqo[]y: bnO g>YIw: 31:20 `h'ybi(a'l. rv<a]
!b"l'l. dG:YUw: 31:22 `d['(l.GIh; rh: wyn"P-' ta, ~f,Y"w: rh"N+ "h-; ta, rbo[]Y:w: ~q'Y"w: Al-rv,a-] lk'w> aWh xr:b.YIw:
~ymi_y" t[;b.vi %r<D< wyr"x]a; @Dor>YIw: AM[i wyx'a-, ta, xQ:YIw: 31:23 `bqo)[]y: xr:b' yKi yvi_yliV.h; ~AYB;
Al rm,aYOw: hl'y>L"+h; ~l{x]B; yMir:a]h' !b"l-' la, ~yhil{a/ aboY"w: 31:24 `d['(l.GIh; rh:B. Atao qBed>Y:w:
[q:T' bqo[]y:w> bqo+[]y-: ta,( !b"l' gFeY:w: 31:25 `[r"-( d[; bAJmi bqo[]y-: ~[i( rBEd:T-. !P, ^l. rm,V'hi
bnOg >Tiw: t'yfi[' hm, bqo[]y:l. !b'l' rm,aYOw: 31:26 `d['(l.GIh; rh:B. wyx'a-, ta, [q:T' !b"l'w> rh'B' Alh\a'-ta,(
yLi T'd>G:h-i al{w> yti_ao bnOg >Tiw: x:rob.li t'aBex.n: hM'l' 31:27 `br<x'( tAybuv.Ki yt;nOB-. ta, ghen:T.w: ybi_b'l-. ta,
T'(l.Ks; .hi hT'[; yt'_nOb.liw> yn:b'l. qVen:l. ynIT;v.j;n> al{w> 31:28 `rAN*kib.W @toB. ~yrIvib.W hx'm.fiB. ^x]Lev;a]w")
^l. rm,V'hi rmoale yl;ae rm:a' vm,a, ~k,ybia] yhel{awE [r"_ ~k,M'[i tAf[]l; ydIy" lael-. vy< 31:29 `Af*[]
hM'l' ^ybi_a' tybel. hT'ps. ;k.nI @sok.n-I yKi( T'k.l;h' %l{h' hT'[;w> 31:30 `[r"-( d[; bAJmi bqo[]y-: ~[i( rBED:mi
^yt,AnB.-ta, lzOg >T-i !P, yTir>m;a' yKi ytiarEy" yKi !b"+l'l. rm,aYOw: bqo[]y: ![;Y:w: 31:31 `yh'(l{a-/ ta, T'b.ng: "
%l"-+ xq:)w> ydIM'[i hm' ^l.-rK,h;( Wnyxea; dg<n< hy<x.yI) al{ ^yh,l{a-/ ta, ac'm.Ti rv,a] ~[i 31:32 `yMi([ime
yTev. lh,aob.W ha'le lh,aob.W bqo[]y: lh,aoB. !b'l' aboY"w: 31:33 `~t;b'(n"G> lxer" yKi bqo[]y: [d:y "-al{)w>

22

~ypir"T.h-; ta, hx'q.l' lxer"w> 31:34 `lxe(r" lh,aoB. aboY"w: ha'le lh,aome aceYEw: ac'_m' al{w> thom'a]h'
rm,aTow: 31:35 `ac'(m' al{w> lh,aoh-' lK'-ta, !b"l' vVem;y>w: ~h,_yle[] bv,Tew: lm'G"h; rk:B. ~mefiT.w:
al{w> fPex;y>w: yli_ ~yvin" %r<d-< yKi ^yn<P'mi ~Wql' lk;Wa aAl yKi ynIdoa] ynEy[eB. rx;y-I la; h'ybia-' la,
hm; y[iv.P-i hm; !b'l'l. rm,aYOw: bqo[]y: ![;Y:w: !b"+l'B. br,Y"w: bqo[]y:l. rx;YIw: 31:36 `~ypi(r"T.h-; ta, ac'm'
hKo ~yfi ^t,ybe-yleK. lKomi t'ac'M-' hm; yl;K-e lK'-ta, T'v.V;m-i yKi( 31:37 `yr"(x]a; T'q.l;d" yKi ytiaJ'x;
al{ ^yZ<[iw> ^yl,xer> %M'[i ykinOa' hn"v' ~yrIf.[, hz< 31:38 `WnynE)v. !yBe WxykiAyw> ^yx,_a;w> yx;a; dg<n<
hN"v<+q.b;T. ydIY"mi hN"J,x;a] ykinOa' ^yl,ae ytiabeh-e al{ hp'rEj. 31:39 `yTil.k'(a' al{ ^n>aco yleyaew> WlKe_vi
31:41 `yn")y[eme( ytin"v. dD:Tiw: hl'y>L"+B; xr:q<w> br<xo ynIl:k'a] ~AYb; ytiyyIh' 31:40 `hl'y>l") ytib.nU)g>W ~Ay ytib.nU)G>
^n<+acoB. ~ynIv' vvew> ^yt,nOb. yTev.Bi hn"v' hrEf.[-, [B;(r>a; ^yTid>b;[] ^t,ybeB. hn"v' ~yrIf.[, yLi- hz<
yli hy"h" qx'c.yI dx;p;W ~h'r"b.a; yhel{a/ ybia' yhel{a/ yle Wl 31:42 `~ynI)mo tr<f,[] yTir>Kuf.m;-ta, @lEx]T;w:
!b'l' ![;Y:w: 31:43 `vm,a'( xk;AYw: ~yhil{a/ ha'r" yP;K; [:ygIy-> ta,w> yyIn>[-' ta, ynIT"+x.L;vi ~q"yrE hT'[; yKi
aWh+-yli ha,ro hT'a-; rv,a] lkow> ynIaco !aCoh;w> yn:B' ~ynIB'h;w> yt;nOB. tAnB'h; bqo[]y-: la,( rm,aYOw:
ynIa] tyrIb. ht'r>k.nI hk'l. hT'[;w> 31:44 `Wdl'(y" rv<a] !h<ynEb.li Aa ~AYh; hL,ael' hf,[/a,-hm'( yt;nOb.liw>
wyx'a,l. bqo[]y: rm,aYOw: 31:46 `hb'C( em; h'm,yrIy>w: !b,a'_ bqo[]y: xQ:YIw: 31:45 `^n<)ybeW ynIyBe d[el. hy"h'w> hT'a'_w"
at'_Wdh]f' rg:y> !b'l' Al-ar"q.YIw: 31:47 `lG")h-; l[; ~v' Wlk.aYOw: lg"-+ Wf[]Y:)w: ~ynIb'a] Wxq.YIw: ~ynIb'a] Wjq.li
Amv-. ar"(q' !KE- l[; ~AY=h; ^n>ybeW ynIyBe d[e hZ<h; lG:h; !b'l' rm,aYOw: 31:48 `d[e(l.G: Al ar"q" bqo[]y:)w>
hN<[;T-. ~ai 31:50 `Wh[e(rEme vyai rtES 'nI yKi ^n<+ybeW ynIyBe hw"hy> @c,yI rm;a ' rv<a] hP'c.Mih;w> 31:49 `d[e(l.G:
rm,aYOw: 31:51 `^n<)ybeW ynIyBe d[e ~yhil{a/ haer> WnM'_[i vyai !yae yt;nOB-. l[; ~yvin" xQ:T-i ~aiw> yt;nOB-. ta,
hd"[ew> hZ<h; lG:h; d[e 31:52 `^n<)ybeW ynIyBe ytiyrIy" rv<a] hb'C em;h; hNEhiw> hZ<h; lG:h; hNEhi bqo+[]y:l. !b"l'
hZ<h; lG:h-; ta, yl;ae rbo[]t-; al{ hT'a;-~aiw> hZ<h; lG:h-; ta, ^yl,ae rbo[/a,-al{) ynIa-' ~ai hb'C_ eM;h;
~h,_ybia] yhel{a/ WnynEybe WjP.v.yI rAxn" yhel{awE) ~h'r"b.a; yhel{a/ 31:53 `h['(r"l. taZOh; hb'C eM;h-; ta,w>
~x,l-'_ lk'a/l, wyx'a,l. ar"q.YIw: rh'B' xb;z< bqo[]y: xB;z>YIw: 31:54 `qx'(c.yI wybia' dx;p;B. bqo[]y: [b;V'YIw:
%l,YEw: ~h,_t.a, %r<b'y>w: wyt'Anb.liw> wyn"b'l. qVen:y>w: rq,BoB; !b'l' ~Kev.Y:w: 32:1 `rh")B' WnyliY"w: ~x,l, Wlk.aYOw:
bqo[]y: rm,aYOw: 32:3 `~yhi(l{a/ ykea]l.m; Ab-W[G>p.YIw: AK=r>d:l. %l:h' bqo[]y:w> 32:2 `Am*qom.li !b"l' bv'Y"w:
bqo[]y: xl;v.YIw: 32:4 p `~yIn")x]m; aWhh; ~AqM'h-; ~ve( ar"q.YIw: hz<+ ~yhil{a/ hnEx]m; ~a'r" rv<a]K;
!Wrm.ato hKo rmoale ~t'ao wc;y>w: 32:5 `~Ad)a/ hdEf. ry[ife hc'r>a: wyxi_a' wf'[-e la, wyn"p'l. ~ykia'l.m;
rAmx]w: rAv yli-yhiy>w:) 32:6 `hT'[-'( d[; rx:aew" yTir>G: !b"l-' ~[i bqo[]y: ^D>b.[; rm;a' hKo wf'_[el. ynIdoal;(
~ykia'l.M;h; WbvuY"w: 32:7 `^yn<)y[eB. !xE- acom.li ynIdoal; dyGIh;l. hx'l.v.a,w") hx'_p.viw> db,[,w> !aco
32:8 `AM*[i vyai tAame [B;r>a;w> ^t.ar"(q.li %lEho ~g:w> wf'[-e la, ^yxia'-la, WnaB' rmo=ale bqo[]y-: la,(
ynEv.li ~yLim;G>h;w> rq"B'h-; ta,w> !aCoh-; ta,w> ATa-i rv,a] ~['h-' ta, #x;Yw: : Al= rc,YEw: daom. bqo[]y: ar"yYIw:
`hj'(ylep.li ra"vN. Ih; hn<x]M;h; hy"h'w> WhK'_hiw> tx;a;h' hn<x]M;h-; la, wf'[e aAby-" ~ai rm,aYO w: 32:9 `tAn*x]m;
^c.r>a;l. bWv yl;ae rmEaoh' hw"hy> qx'_c.yI ybia' yhel{awE ~h'r"b.a; ybia' yhel{a/ bqo[]y: rm,aYOw: 32:10
^D<+b.[-; ta, t'yfi[' rv<a] tm,a/h-' lK'miW ~ydIs'x]h; lKomi yTin>joq' 32:11 `%M")[i hb'yjiyaew> ^T.d>l;Aml.W
dY:mi yxia' dY:mi an" ynIlEyCih; 32:12 `tAn*x]m; ynEv.li ytiyyIh' hT'[;w> hZ<h; !DEr>Y:h-; ta, yTir>b;[' yliq.m;b. yKi
%M"+[i byjiyae bjeyhe T'r>m;a' hT'a;w> 32:13 `~ynI)B-' l[; ~ae ynIK;hiw> aAby-" !P, Atao ykinOa' arEy-" yKi( wf'_[e
xQ;YIw: aWh+h; hl'y>L:B; ~v' !l,Y"w: 32:14 `bro)me rpES 'yI-al{ rv<a] ~Y"h; lAxK. ^[]r>z-: ta,( yTim.f;w>
~yliyaew> ~yIt:am' ~ylixer> ~yrI+f.[, ~yviy"t.W ~yIt;am' ~yZI[i 32:15 `wyxi(a' wf'[el. hx'n>mi Ady"b. aB'h-; !mi
~yrIf.[, tnOtoa] hr"f'[] ~yrIp'W ~y[iB'r>a; tArP' ~yvi_l{v. ~h,ynEb.W tAqynIyme ~yLim;G> 32:16 `~yrI)f.[,
xw:r<w> yn:p'l. Wrb.[i wyd"b'[-] la, rm,aYOw: AD=b;l. rd<[e rd<[e wyd"b'[-] dy:B. !TeYIw: 32:17 `hr"(f'[] ~rIy"[.w:
rmoale ^l.ae(v.wI yxia' wf'[e ^v.G"p.yI) yKi rmo=ale !AvarIh-' ta, wc;y>w: 32:18 `rd<[e( !ybeW rd<[e !yBe WmyfiT'
hx'Wlv. awhi hx'n>mi bqo[]y:l. ^D>b.[;l. T'r>m;a'(w> 32:19 `^yn<)p'l. hL,ae ymil.W %lete hn"a"w> hT'a-; ymil.
~G: yviyliV.h-; ta, ~G: ynIVeh-; ta, ~G: wc;y>w: 32:20 `WnyrE(x]a; aWh-~g: hNEhiw> wf'_[el. ynIdoal;

23

`At*ao ~k,a]cm; oB. wf'[-e la, !WrB.d:T. hZ<h; rb"D"K; rmo=ale ~yrId"[]h' yrEx]a; ~ykil.hoh-; lK'-ta,
yn"p'l. tk,l,hoh; hx'n>MiB; wyn"p' hr"P.k;a] rm;a-' yKi( WnyrE_x]a; bqo[]y: ^D>b.[; hNEhi ~G: ~T,r>m;a]w:
aWhh-; hl'y>L:)B; !l" aWhw> wyn"+P-' l[; hx'n>Mih; rbo[]T;w: 32:22 `yn")p' aF'yI yl;Wa wyn"p' ha,r>a, !ke-yrEx]a;w>
rf"[' dx;a-; ta,w> wyt'xop.vi yTev-. ta,w> wyv'n" yTev-. ta, xQ;YIw: aWh hl'y>L:B; ~q'Y"w: 32:23 `hn<)x]M;B;(
rtEW"YIw: 32:25 `Al-rv,a-] ta, rbE[]Y:w:) lx;N"+h-; ta, ~rEbi[]Y:)w: ~xeQ'YIw: 32:24 `qBo)y: rb:[]m; tae rbo[]Y:w:) wyd"_l'y>
Ak=rEy>-@k;B. [G:YIw: Al lkoy" al{ yKi ar>Yw: : 32:26 `rx;V'(h; tAl[] d[; AM[i vyai qbea'YEw: AD=b;l. bqo[]y:
^x]Lev;(a] al{ rm,aYOw: rx;V'_h; hl'[' yKi ynIxeL.v; rm,aYOw: 32:27 `AM*[i Aqb.a'he(B. bqo[]y: %r,y-< @K; [q;Tew:
dA[ rmEa'yE bqo[]y: al{ rm,aYOw: 32:29 `bqo)[]y: rm,aYOw: ^m<+V-. hm; wyl'ae rm,aYOw: 32:28 `ynIT")k.r:B-e ~ai yKi
rm,aYOw: bqo[]y: la;v.YIw: 32:30 `lk'(WTw: ~yvin"a-] ~[iw> ~yhil{a-/ ~[i t'yrIf-' yKi( lae_r"f.y-I ~ai yKi ^m.vi
~ve bqo[]y: ar"q.YIw: 32:31 `~v'( Atao %r<b'y>w: ymi_v.li la;v.Ti hZ< hM'l' rm,aYOw: ^m,v. aN"- hd"yGI)h;
rv<a]K; vm,V,h; Al-xr:(z>YI)w: 32:32 `yvi(p.n: lceN "Tiw: ~ynIP-' la, ~ynIP' ~yhil{a/ ytiyair-" yKi( lae_ynIP. ~AqM'h;
rv,a] hv,N "h; dyGI- ta, laer"f.y-I ynE)b. Wlk.ayO-al{) !Ke-l[; 32:33 `Ak*rEy-> l[; [;leco aWhw> lae_WnP.-ta, rb:['
wyn"y[e bqo[]y: aF'YIw: 33:1 `hv,N( "h; dygIB. bqo[]y: %r,y-< @k;B. [g:n" yKi hZ<+h; ~AYh; d[; %rEY"h; @K:- l[;
l[;w> lxer-" l[;w> ha'l-e l[; ~ydIl'y>h-; ta, #x;Y:w: vyai_ tAame [B;r>a; AM[iw> aB' wf'[e hNEhiw> ar>Y:w:
~ynIrox]a; h'yd<l'ywI) ha'l-e ta,w> hn"+voarI) !h<ydEl.y-: ta,w> tAxp'V.h-; ta, ~f,Y"w: 33:2 `tAx)p'V.h; yTev.
ATv.G-I d[; ~ymi['P. [b;v, hc'r>a; WxT;v.YIw: ~h,_ynEp.li rb:[' aWhw> 33:3 `~ynI)rox]a; @sEAy-ta,w> lxer-" ta,w>
aF'YIw: 33:5 `WK)b.YIw: WhqE+V'YIw: wr"aW"c-; l[; lPoYIw: WhqeB.x;y>w: Atar"q.li wf'[e #r"Y"w: 33:4 `wyxi(a-' d[;
!n:x-' rv,a] ~ydIl'y>h; rm;aYOw: %L"+ hL,a-e ymi rm,aYOw: ~ydIl'y>h-; ta,w> ~yvi N"h-; ta, ar.Y:w: wyn"y[e-ta,
h'yd<l'ywI ha'l-e ~G: vG:Tiw: 33:7 `!'yw<)x]T;v.Ti(w: !h<ydEl.y:w> hN"hE tAxp'V.h; !'v.G:Tiw: 33:6 `^D<)b.[-; ta, ~yhil{a/
yTiv.g"+P' rv<a] hZ<h; hn<x]M;h-; lK' ^l. ymi rm,aYOw: 33:8 `Ww*x]T;v.YI)w: lxer"w> @sEAy vG:nI rx;a;w> Ww=x]T;v.YI)w:
rm,aYOw: 33:10 `%l"-) rv,a] ^l. yhiy> yxia' br"_ yli- vy< wf'[e rm,aYOw: 33:9 `ynI)doa] ynEy[eB. !xE- acom.li rm,aYOw:
taor>Ki ^yn<p' ytiyair" !Ke- l[; yKi ydI_Y"mi ytix'n>mi T'x.q;l'w> ^yn<y[eB. !xe ytiac'm' an"- ~ai an"-la; bqo[]y:
lko-+ yli-vy< ykiw> ~yhil{a/ ynIN:x-; yKi( %l' tab'hu rv<a] ytik'r>B-i ta, an"- xq; 33:11 `ynIcE)r>Tiw: ~yhil{a/ ynEP.
[:dEyO ynIdoa] wyl'ae rm,aYOw: 33:13 `^D<g) >n<l. hk'l.aew> hk'le_nEw> h['s .nI rm,aYOw: 33:12 `xQ")YIw: AB-rc;p.YIw:
33:14 `!aCo)h; lK' Wtmew" dx'a, ~Ay ~Wqp'd>W yl'_[' tAl[' rq"B'h;w> !aCoh;w> ~yKir: ~ydIl'y>h-; yKi(
~ydIl'y>h; lg<r<l.W yn:p'l-. rv,a] hk'al'M.h; lg<r<l. yJiail. hl'h]n"t.a,( ynIa]w: AD=b.[; ynEp.li ynIdoa] an"- rb'[]y:
rm,aYOw: yTi_ai rv<a] ~['h-' !mi ^M.[i aN"- hg"yCi(a; wf'[e rm,aYOw: 33:15 `hr"y[i(fe ynIdoa-] la, aboa-' rv,a] d[;
[s;n" bqo[]y:w> 33:17 `hr"y[i(fe AKr>d:l. wf'[e aWhh; ~AYB; bv'Y"w: 33:16 `ynI)doa] ynEy[eB. !xE- ac'm.a, hZ< hM'l'
bqo[]y: aboY"w: 33:18 s `tAK)su ~AqM'h-; ~ve ar"q' !KE- l[; tKos u hf'[' WhnEq.mil.W tyIB"+ Al !b,YIw: ht'Kso u
!q,YwI : 33:19 `ry[i(h' ynEP-. ta, !x;YIw: ~r"_a] !D:P;mi AaboB. ![;n:K. #r<a,B. rv,a] ~k,v. ry[i ~lev'
33:20 `hj'(yfiq. ha'meB. ~k,_v. ybia] rAmx-] ynE)B. dY:mi Alh\a' ~v'-hj'n") rv<a] hd<F
'h; tq:l.x-, ta,
hd"l.y" rv<a] ha'l-e tB; hn"ydI aceTew: 34:1 s `lae(r"f.yI yhel{a/ lae Al-ar"q.YIw: x:Be_z>mi ~v'- bC,Y:w:
Ht'ao xQ:YIw: #r<a'_h' ayfin> yWIxih; rAmx]-!B, ~k,v. Ht'ao ar>Y:w: 34:2 `#r<a'(h' tAnb.Bi tAar>li bqo+[]y:l.
ble- l[; rBEd:y>w: r"[N] :h-:) ta, bh;a/Y<)w: bqo+[]y-: tB;( hn"ydIB. Avp.n: qB;d>Tiw: 34:3 `h'N<)[;y>w: Ht'ao bK;v.YIw:
bqo[ ]y:w> 34:5 `hV'(ail. taZOh; hD"l.Y:h-; ta, yli-xq:) rmo=ale wybia' rAmx-] la, ~k,v. rm,aYOw: 34:4 `r")[N] :h:)
aceYEw: 34:6 `~a'(B-o d[; bqo[]y: vrIx/h,w> hd<F_ 'B; WhnEq.m-i ta, Wyh' wyn"b'W ATbi hn"yDI-ta, aMeji yKi [m;v'
WbC.[;t.YI)w: ~['m .v'K. hd<F'h-; !mi WaB' bqo[]y: ynEb.W 34:7 `AT*ai rBEd:l. bqo+[]y-: la,( ~k,v-. ybi(a] rAmx]
34:8 `hf,(['yE al{ !kEw> bqo[]y: tB;(-ta, bK;v.li laer"f.yIb. hf'[' hl'b'n-> yKi( dao+m. ~h,l' rx;YIw: ~yvin"a]h'(
34:9 `hV'(ail. Al Ht'ao an" WnT. ~k,T.biB. Avp.n: hq"v.x'( ynIB. ~k,v. rmo=ale ~T'ai rAmx] rBEd:y>w:
hy<h.Ti #r<a'h'w> Wbve_Te WnT'aiw> 34:10 `~k,(l' Wxq.Ti WnytenOB-. ta,w> Wnl'- WnT.Ti ~k,ytenO*B. Wnt'_ao WnT.x;t.hi(w>
!xE-ac'm.a, h'yx,a-; la,w> hybia-' la, ~k,v. rm,aYOw: 34:11 `HB'( Wzx]a'he(w> h'Wrxs' .W Wbv. ~k,ynEp.li
Wrm.aTo rv<a]K; hn"T.a,w> !T'm;W rh;mo daom. yl;[' WBr>h; 34:12 `!TE)a, yl;ae Wrm.aTo rv<a]w: ~k,_ynEy[eB.
32:21

24

hm'r>miB. wybia' rAmx-] ta,w> ~k,v-. ta, bqo[]y-: ynE)b. Wn[]Y:w: 34:13 `hV'(ail. r"[N] :h-:) ta, yli-Wnt.W yl'_ae
hZ<h; rb"D"h; tAf[]l; lk;Wn al{ ~h,ylea] Wrm.aYOw: 34:14 `~t'(xoa] hn"yDI tae aMeji rv<a] WrBE+d:y>w:
~ai ~k,_l' tAanE tazOB-. %a; 34:15 `Wnl'( awhi hP'r>x-, yKi( hl'_r>[' Al-rv,a] vyail. Wntexoa-] ta, ttel'
Wnb.v;y"w> Wnl'-_ xQ:)nI) ~k,ytenOB-. ta,w> ~k,l' WnytenOB-. ta, WNt;n"w> 34:16 `rk")z-" lK' ~k,l' lMohil. Wnmok' Wyh.Ti
34:18 `Wnk.l'(h'w> WnTeBi ta, Wnx.q:l'w> lAM+hil. Wnyleae W[m.v.ti al{- ~aiw> 34:17 `dx'(a, ~[;l. WnyyIh'w> ~k,T.ai
yKi rb'D"h; tAf[]l; r[;N:h; rx:a-e al{)w> 34:19 `rAm*x-] !B, ~k,v. ynEy[eb.W rAm=x] ynEy[eB. ~h,yrEb.dI Wbj.yYI)w:
~r"_y[i r[;v-; la, AnB. ~k,v.W rAmx] aboY"w: 34:20 `wybi(a' tyBe lKomi dB'k.nI aWhw> bqo+[]y-: tb;(B. #pex'
Wrxs] .yIw> #r<a'b' Wbv.yEw> WnT'ai ~he ~ymilev.( hL,aeh' ~yvin"a]h' 34:21 `rmo*ale ~r"y[i yven>a-; la, WrB.d:y>w:)
`~h,(l' !TEnI WnytenOB-. ta,w> ~yvin"l. Wnl'- xQ:)nI ~t'nOB-. ta, ~h,_ynEp.li ~yId:y-" tb;x]r:( hNEhi #r<a'h'w> Ht'ao
rk'z-" lK' Wnl' lAMhiB. dx'_a, ~[;l. tAyh.li WnT'ai tb,v,l' ~yvin"a]h' Wnl' WtaoyE tazOB.-%a; 34:22
Wbv.yEw> ~h,l' ht'AanE %a; ~he_ Wnl' aAlh] ~T'm.h,B-. lk'w> ~n"y"n>qiw> ~h,nEq.mi 34:23 `~yli(MonI ~he rv<a]K;
yaec.y-O lK' rk'z-" lK' WlMoYIw: Ar=y[i r[;v; yaec.y-O lK' AnB. ~k,v-. la,w> rAmx]-la, W[m.v.YIw: 34:24 `WnT'(ai
yxea] ywIlew> !A[m.vi bqo[]y:-ynEb-. ynE)v. Wxq.YIw: ~ybia]Ko) ~t'Ayh.Bi( yviyliV.h; ~AYb; yhiy>w: 34:25 `Ar*y[i r[;v;
Wgr>h' AnB. ~k,v-. ta,w> rAmx]-ta,w> 34:26 `rk")z-" lK' Wgr>h;Y:)w: xj;B,_ ry[ih-' l[; WaboY"w: ABr>x; vyai hn"ydI
ry[i_h' WZboY"w: ~ylil'x]h-; l[; WaB' bqo[]y: ynEB. 34:27 `Wace(YEw: ~k,v. tyBemi hn"yDI-ta, Wxq.YIw: br<x-'_ ypil.
rv<a-] ta,w> ry[iB-' rv,a] taew> ~H,_yrEmox-] ta,w> ~r"q'B-. ta,w> ~n"aco-ta, 34:28 `~t'(Axa] WaM.ji rv<a]
`tyIB")B; rv<a-] lK' taew> WZbo+Y"w: Wbv' ~h,yven-> ta,w> ~P'j-; lK'-ta,w> ~l'yxe-lK'-ta,w> 34:29 `Wxq")l' hd<F 'B;
yZI+rIP.b;W ynI[]n:K.B;( #r<a'h' bveyOB. ynIveyaib.h;l. ytiao ~T,r>k;[] ywIl-e la,w> !A[m.v-i la, bqo[]y: rm,aYOw: 34:30
hf,[]y: hn"Azk.h; Wr+m.aYOw: 34:31 `yti(ybeW ynIa] yTid>m;v.nIw> ynIWKhiw> yl;[' Wps.a,n<w> rP's .mi ytem. ynIa]w:
x:Bez>mi ~v'- hfe[]w: ~v'-_ bv,w> lae- tybe( hle[] ~Wq bqo[]y-: la,( ~yhil{a/ rm,aYOw : 35:1 p `Wnte(Axa]-ta,
AM+[i rv<a-] lK' la,w> AtyBe-la, bqo[]y: rm,aYOw: 35:2 `^yxi(a' wf'[e ynEP.mi ^x]r>b'B. ^yl,ae ha,rN> Ih; lael'
hl,[]n:w> hm'Wqn"w> 35:3 `~k,(ytel{m.fi Wpylix]h;w> WrhJ] ;hi(w> ~k,k.toB. rv<a] rk'NEh; yhel{a-/ ta, Wrsih'
35:4 `yTik.l'(h' rv<a] %r<D<B; ydIM'[i yhiy>w: ytir"c'( ~AyB. ytiao hn<[oh' lael' x:Bez>mi ~V'- hf,[/a,(w> lae_ tyBe(
~t'ao !moj.YIw: ~h,_ynEz>a'B. rv<a] ~ymizN" >h-; ta,w> ~d"y"B. rv<a] rk'NEh; yhel{a-/ lK' tae bqo[]y-: la,( WnT.YIw:
rv,a] ~yrI['h-,( l[; ~yhil{a/ tT;xi yhiy>w: W[S'_YIw: 35:5 `~k,(v-. ~[i rv<a] hl'aeh' tx;T; bqo[]y:
awhi ![;n:K. #r<a,B. rv,a] hz"Wl bqo[]y: aboY"w: 35:6 `bqo)[]y: ynEB. yrEx]a; Wpd>r"( al{w> ~h,yteboybis.
~v' yKi lae-_ tyBe( lae ~AqM'l; ar"q.YIw: x:Bez>mi ~v' !b,YIw: 35:7 `AM*[-i rv,a] ~['h-' lk'w> aWh lae-_ tyBe(
tx;T;mi rbEQ'Tiw: hq'b.rI tq,n<yme hr"boD> tm'T'w: 35:8 `wyxi(a' ynEP.mi Axr>b'B. ~yhil{a/h'( wyl'ae Wl g>nI
AaboB. dA[ bqo[]y-: la,( ~yhil{a/ ar"YEw: 35:9 p `tWk)B' !ALa; Amv. ar"q.YIw: !AL+a;h'( tx;T; lae- tybe(l.
yKi bqo[]y: dA[ ^m.vi arEQ'y-I al{) bqo+[]y: ^m.vi ~yhil{a/ Al-rm,aYO*w: 35:10 `At*ao %r<b'y>w: ~r"_a] !D:P;mi
hrEP. yD:v; lae ynIa] ~yhil{a/ Al rm,aYOw: 35:11 `lae(r"f.yI Amv-. ta, ar"q.YIw: ^m,v. hy<h.yI laer"f.y-I ~ai
yTit;n" rv<a] #r<a'h-' ta,w> 35:12 `Wace(yE ^yc,l'x]me ~ykil'm.W &'M<+mi hy<h.yI ~yIAG lh;q.W yAG hber>W
~yhi_l{a/ wyl'['me l[;Y:w: 35:13 `#r<a'(h-' ta, !TEa, ^yr<x]a; ^[]r>z:l.W* hN"n<+T.a, ^l. qx'c.yIl.W ~h'r"b.a;l.
%SEY:w: !b,a'_ tb,C,m; ATai rB<D-I rv,a] ~AqM'B; hb'C em; bqo[]y: bCeY:w: 35:14 `AT*ai rB<D-I rv,a] ~AqM'B;
~yhil{a/ ~v' ATai rB,DI rv,a] ~AqM'h; ~ve- ta, bqo[]y: ar"q.YIw: 35:15 `!m,v'( h'yl,[' qcoYIw: %s,n< h'yl,['
vq:T.w: lxer" dl,Tew: ht'r"_p.a, aAbl' #r<a'h-' tr:b.Ki dA[-yhiy>w:) lae tyBemi W[s.YIw: 35:16 `lae-( tyBe(
35:18 `!BE) %l" hz< ~g:-yKi( yair>yTi- la; td<L,y:m.h; Hl' rm,aTow: HT'_d>liB. Ht'voq.h;b. yhiy>w: 35:17 `HT'(d>liB.
lxe_r" tm'T'w: 35:19 `!ymi(y"n>bi Al-ar"q") wybia'w> ynI+Aa-!B, Amv. ar"q.Tiw: ht'me yKi Hv'p.n: taceB. yhiy>w:
tb,C,m; awhi Ht'_r"buq.-l[; hb'C em; bqo[]y: bCeY:w: 35:20 `~x,l'( tyBe awhi ht'r"p.a, %r<d<B. rbeQ'Tiw:
!Kov.Bi yhiy>w: 35:22 `rd<[-e( lD:g>mil. ha'l.h'me hl{h\a'( jYEw: lae_r"f.yI [S;YIw: 35:21 `~AY*h-; d[; lxer-" tr:(buq.
Wyh.YI)w: p laE+(r"f.yI [m;v.YIw: wybi_a' vg<l<yPi hh'l.B-i ta, bK;v.YIw: !beWar> %l,YEw: awhih; #r<a'B' laer"f.yI
rk"XF'yIw> hd"WhywI) ywIlew> !A[m.viw> !bE+War> bqo[]y: rAkB. ha'le ynEB. 35:23 `rf")[' ~ynEv. bqo[]y-: ynE)b.

25

hP'l.zI ynEb.W 35:26 `yli(T'p.n:w> !D" lxer" tx;p.vi hh'l.bi ynEb.W 35:25 `!mI)y"n>biW @sEAy lxer" ynEB. 35:24 `!lU)Wbz>W
qx'c.y-I la, bqo[]y: aboY"w: 35:27 `~r"(a] !D:p;B. Al-dL;yU rv<a] bqo[]y: ynEB. hL,ae rvE+a'w> dG" ha'le tx;p.vi
qx'_c.yI ymey> Wyh.YI)w: 35:28 `qx'(c.yIw> ~h'r"b.a; ~v'- rG"-) rv,a] !Arb.x, awhi [B;_r>a;h'( ty:r>qi arEm.m; wybia'
Atao WrB.q.YIw: ~ymi_y" [b;f.W !qEz" wyM'[-; la, @s,a'YEw: tm'Y"w: qx'c.yI [w:g >YIw: 35:29 `hn")v' ~ynImov.W hn"v' ta;m.
![;n"+K. tAnB.mi wyv'n-" ta, xq:l' wf'[e 36:2 `~Ad)a/ aWh wf'[e tAdl.To hL,aew> 36:1 p `wyn")B' bqo[]y:w> wf'[e
tm;f.B-' ta,w> 36:3 `yWI)xih; !A[b.c-i tB; hn"[-] tB; hm'b'yli(h\a'-ta,w> yTixih;( !Alyae-tB; hd"[-' ta,
36:5 `lae(W[r>-ta, hd"l.y" tm;f.b'W zp'_ylia/ ta, wf'[el. hd"[' dl,Tew: 36:4 `tAy*b'n> tAxa] la[em'v.y-I tB;
Al-WdL.yU rv<a] wf'[e ynEB. hL,ae xr:q-o+ ta,w> ~l'[.y-: ta,w> Xw[y yrq vY[y>-ta, hd"l.y") hm'b'yli(h\a'w>
WhnEq.m-i ta,w> AtyBe tAvp.n-: lK'-ta,w> wyt'nOB-. ta,w> wyn"B-' ta,w> wyv'n"-ta, wf' [e xQ:YIw: 36:6 `![;n")K. #r<a,B.
36:7 `wyxi(a' bqo[]y: ynEP.mi #r<a, la, %l,YEw: ![;n"+K. #r<a,B. vk;r" rv<a] Any"n>q-i lK' taew> ATm.h,B-. lK'-ta,w>
36:8 `~h,(ynEq.mi ynEP.mi ~t'ao tafel' ~h,yrEWg*m. #r<a, hl'k.y" al{w> wD"_x.y: tb,V,mi br" ~v'Wkr> hy"h-' yKi(
36:10 `ry[i(fe rh:B. ~Ad+a/ ybia] wf'[e tAdl.To hL,aew> 36:9 `~Ad)a/ aWh wf'[e ry[ife rh:B. wf'[e bv,YEw:
ynEB. Wyh.YIw: 36:11 `wf'([e tv,ae tm;f.B-' !B, laeW[r> wf'[e tv,ae hd"[-' !B, zp;ylia/ wf'_[-e ynE)B. tAmv. hL,ae
dl,Tew: wf'[-e !B, zp;ylia/l,( vg<l,ypi ht'y>h' [n:m.tiw> 36:12 `zn:)q.W ~T'[g. :w> Apc. rm'Aa !m"yTe zp'_ylia/
hZ"+miW hM'v; xr;z<w" tx;n: laeW[r> ynEB. hL,aew> 36:13 `wf'([e tv,ae hd"[' ynEB. hL,ae qle_m'[-] ta, zp;ylia/l,
tv,ae !A[b.c-i tB; hn"[-] tb; hm'b'ylih\a' ynEB. Wyh' hL,aew> 36:14 `wf'([e tv,ae tm;f.b' ynEB. Wyh' hL,ae
ynEB . wf'_[-e ynE)b. ypeWLa; hL,ae 36:15 `xr:q-o) ta,w> ~l'[.y-: ta,w> Xw[y yrq vY[y>-ta, wf'[el. dl,Tew: wf'_[e
@WLa; xr:q-o @WL)a; 36:16 `zn:)q. @WLa; Apc. @WLa; rm'Aa @WLa; !m'yTe @WLa; wf'[e rAkB. zp;ylia/
laeW[r> ynEB. hL,aew> 36:17 `hd"([' ynEB. hL,ae ~Ada/ #r<a,B. zp;ylia/ ypeWLa; hL,ae qle_m'[] @WLa; ~T'[.G:
~Ada/ #r<a,B. laeW[r> ypeWLa; hL,ae hZ"+mi @WLa; hM'v; @WLa; xr:z< @WLa; tx;n: @WLa; wf'[-e !B,
~l'[.y: @WLa; vW[y> @WLa; wf'[e tv,ae hm'b'yli(h\a' ynEB. hL,aew> 36:18 `wf'([e tv,ae tm;f.b' ynEB. hL,ae
~h,ypeWLa; hL,aew> wf'[-e ynEb. hL,ae 36:19 `wf'([e tv,ae hn"[-] tB; hm'b'ylih\a'( ypeWLa; hL,ae xr:qo+ @WLa;
!AvdIw> 36:21 `hn")[]w: !A[b.ciw> lb'Avw> !j"Al #r<a'_h' ybev.yO yrIxoh; ry[if-e ynE)b. hL,ae 36:20 s `~Ad)a/ aWh
~m'_yhew> yrIxo !j"Al-ynEb. Wyh.YIw: 36:22 `~Ad)a/ #r<a,B. ry[ife ynEB. yrIxoh; ypeWLa; hL,ae !v"+ydIw> rc,aew>
hL,aew> 36:24 `~n")Aaw> Apv. lb'_y[ew> tx;n:m'W !w"l.[; lb'Av ynEB. hL,aew> 36:23 `[n")m.Ti !j"Al tAxa]w:
!A[b.cil. ~yrImox]h-; ta, At[or>Bi rB'd>MiB; ~miYEh-; ta, ac'm' rv,a] hn" [] aWh hn"+[]w: hY"a;w> !A[b.c-i ynE)b.
!r"t.yIw> !B"v.a,w> !D"m.x, !v"+ydI ynEB. hL,aew> 36:26 `hn")[-] tB; hm'b'ylih\a'w> !vo=DI hn"[-] ynE)b. hL,aew> 36:25 `wybi(a'
ypeWLa; hL,ae 36:29 `!r")a]w: #W[ !v"ydI-ynE)b. hL,ae 36:28 `!q")[]w: !w"[]z:w> !h"l.Bi rc,a-e_ ynEB. hL,ae 36:27 `!r")k.W
@WLa; rc,ae @WLa; !voDI @WLa; 36:30 `hn")[] @WLa; !A[b.ci @WLa; lb'Av @WLa; !j'Al @WLa; yrI+xoh;
#r<a,B. Wkl.m' rv<a] ~ykil'M.h; hL,aew> 36:31 p `ry[i(fe #r<a,B. ~h,ypeLua;l. yrIxoh; ypeWLa; hL,ae !v"+yDI
`hb'h'(n>DI Ary[i ~vew> rA[=B.-!B, [l;B, ~Ada/B, %l{m.YIw: 36:32 `lae(r"f.yI ynEb.li %l,m-, %l'm. ynEp.li ~Ad+a/
~v'xu wyT'x.T; %l{m.YIw: bb'_Ay tm'Y"w: 36:34 `hr"(c.B'mi xr;z-< !B, bb'Ay wyT'x.T; %l{m.YIw: [l;B'_ tm'Y"w: 36:33
ba'Am hdEf.Bi !y"d>m-i ta, hK,M;h; dd:B-. !B, dd:h] wyT'x.T; %l{m.YIw: ~v'_xu tm'Y"w: 36:35 `ynI)m'yTeh; #r<a,me
%l{m.YIw: hl'_m.f; tm'Y"w: 36:37 `hq")rEf.M;mi hl'm.f; wyT'x.T; %l{m.YIw: dd"_h] tm'Y"w: 36:36 `tywI)[] Ary[i ~vew>
tm'Y"w: 36:39 `rAB*k.[-; !B, !n"x' l[;B; wyT'x.T; %l{m.YIw: lWa+v' tm'Y"w: 36:38 `rh"N) "h; tAbxor>me lWav' wyT'x.T;
drEj.m-; tB; laeb.j;yhe(m. ATv.ai ~vew> W[P'_ Ary[i ~vew> rd:h] wyT'x.T; %l{m.YIw: rABk.[-; !B, !n"x' l[;B;
@WLa; [n"m.Ti @WLa; ~t'_mov.Bi ~t'moqom.li ~t'xoP.v.mil. wf'[e ypeWLa; tAmv. hL,aew> 36:40 `bh'(z" yme tB;
!m"yTe @WLa; zn:q. @WLa; 36:42 `!nO*yPi @WLa; hl'ae @WLa; hm'b'ylih\a' @WLa; 36:41 `tte(y> @WLa; hw"l.[;(
~t'Z "xua] #r<a,B. ~t'bov.mo)l. ~Ada/ ypeWLa; hL,ae ~r"_y[i @WLa; laeyDI g>m; @WLa; 36:43 `rc")b.mi @WLa;
tAdl.To hL,ae 37:2 `![;n")K. #r<a,B. wybi_a' yrEWgm. #r<a,B. bqo[]y: bv,YEw: 37:1 p `~Ad)a/ ybia] wf'[e aWh
hh'l.bi ynEB-. ta, r[;n: aWhw> !aCoB; wyx'a-, ta, h[,ro hy"h' hn"v' hrEf.[-, [b;(v-. !B, @seAy bqo[]y:
bh;a' laer"f.yIw> 37:3 `~h,(ybia-] la, h['r" ~t'B'D-I ta, @sEAy abeY"w: wybi_a' yven> hP'l.zI ynEB-. ta,w>

26

Atao-yKi( wyx'a, War>YIw: 37:4 `~ySi(P; tn<toK. Al hf'['w> Al= aWh ~ynIquz>-!b,-yKi( wyn"B-' lK'mi @seAy-ta,
dGEY:w: ~Alx] @seAy ~l{x]Y:w: 37:5 `~l{)v'l. ArB.D: Wlk.y" al{w> At=ao Wan>f.YIw:) wyx'a-, lK'mi ~h,ybia] bh;a'
37:7 `yTim.l'(x' rv<a] hZ<h; ~Alx]h; an"-W[m.vi ~h,_ylea] rm,aYOw: 37:6 `At*ao anOf. dA[ WpsiAYw: wyx'_a,l.
hn"yB,s ut. hNEhiw> hb'C'_n-I ~g:w> ytiM'lua] hm'q" hNEhiw> hd<F 'h; %AtB. ~yMilua] ~ymiL.a;m. Wnx.na: ] hNEhiw>
lvom.Ti lAvm-' ~ai Wnyle[' %l{m.Ti %l{m'h] wyx'a, Al Wrm.aYOw: 37:8 `yti(M'lua]l; !'yw<x]T;v.Ti(w: ~k,yteMolua]
Atao rPEs ;y>w: rxea; ~Alx] dA[ ~l{x]Y:w: 37:9 `wyr"(b'D-> l[;w> wyt'mol{x-] l[; Atao anOf. dA[ WpsiAYw: WnB'_
~ywIx]T;v.mi( ~ybik'AK) rf'[' dx;a;w> x:rEY"h;w> vm,V,h; hNEhiw> dA[ ~Alx] yTi(m.l;x' hNEhi rm,aYOw: wyx'_a,l.
T'm.l'_x' rv<a] hZ<h; ~Alx]h; hm' Al rm,aYOw: wybia' AB-r[; g>YIw: wyx'a-, la,w> wybia-' la, rPEs ;y>w: 37:10 `yli(
rm:v' wybia'w> wyx'_a, Ab-Wan>q;y>w: 37:11 `hc'r>a") ^l. twOx]T;v.hil. ^yx,a;w> ^M.aiw> ynIa] aAbn" aAbh]
@seAy-la, laer"f.yI rm,aYOw: 37:13 `~k,(v.Bi ~h,ybia] !aco- ta, tA[r>li wyx'_a, Wkl.YEw: 37:12 `rb")D"h-; ta,
an"- %l, Al rm,aYOw: 37:14 `ynINE)hi Al rm,aYOw: ~h,_ylea] ^x]lv' .a,w> hk'l. ~k,v.Bi ~y[iro ^yx,a; aAlh]
`hm'k,(v. aboY"w: !Arb.x, qm,[eme Whxel'v.YIw: rb"+D" ynIbEvih]w: !aCoh; ~Alv-. ta,w> ^yx,a; ~Alv-. ta, haer>
yx;a-; ta, rm,aYOw: 37:16 `vQE)b;T-. hm; rmoale vyaih' Whlea'v.YIw: hd<F_ 'B; h[,to hNEhiw> vyai Whaec'm.YIw: 37:15
~yrIm.ao) yTi[.m;v' yKi hZ<mi W[s.n" vyaih' rm,aYOw: 37:17 `~y[i(ro ~he hpoyae yli aN"- hd"yGI)h; vQE+b;m. ykinOa'
br:q.yI ~r<j,b.W qxo+r"me Atao War>YIw: 37:18 `!t")doB. ~aec'm.YIw: wyx'a, rx:a; @seAy %l,YEw: hn"y>t"+Do hk'l.nE
`aB'( hz<L'h; tAml{x]h; l[;B; hNEhi wyxi_a-' la, vyai Wrm.aYOw: 37:19 `At*ymih]l; Atao WlK.n:t.YI)w: ~h,ylea]
ha,r>nIw> Wht.l'_k'a] h['r" hY"x; Wnr>m;a'w> tArBoh; dx;a;B. Whkeliv.n:w> WhgEr>h;n:)w> Wkl. hT'[;w> 37:20
~h,lea] rm,aYOw: 37:22 `vp,n") WNK,n: al{ rm,aYOw: ~d"_Y"mi WhleC iY:w: !beWar> [m;v.YIw: 37:21 `wyt'(mol{x] Wyh.Y-I hm;
Ab+-Wxl.v.T-i la; dy"w> rB'd>MiB; rv<a] hZ<h; rABh-; la, Atao Wkyliv.h; ~d"-WkP.v.T-i la; !beWar>
Wjyvip.Y:w: wyx'_a-, la, @sEAy aB'- rv,a]K; yhiy>w: 37:23 `wybi(a-' la, Abyvih]l; ~d"Y"mi Atao lyCih; ![;m;l.
rABh;w> hr"Bo+h; Atao Wkliv.Y:w: WhxuQ'YIw: 37:24 `wyl'([' rv<a] ~ySiP;h; tn<toK-. ta, ATn>T'Ku-ta, @seAy-ta,
ha'B' ~ylia[em.v.yI tx;r>ao hNEhiw> War>YIw: ~h,ynEy[e( Waf.YIw: ~x,l-, lk'a/l,( Wbv.YEw: 37:25 `~yIm") AB !yae qrE
hd"Why> rm,aYOw: 37:26 `hm'y>r")c.mi dyrIAhl. ~ykil.Ah jl{w" yrIc.W takon> ~yaif.nO* ~h,yLem; g>W d['_l.GImi
WndEy"w> ~ylia[em.v.YIl; WNr<K.m.nIw> Wkl. 37:27 `Am*D-" ta, WnySikiw> Wnyxia-' ta, groh]n: yKi [c;B-, hm; wyx'_a-, la,
Wkv.m.YIw:) ~yrIxs] o) ~ynIy"d>mi ~yvin"a] Wrb.[;Y:)w: 37:28 `wyx'(a, W[m.v.YIw:) aWh+ WnrEf'b. Wnyxia-' yKi( Ab-yhiT.-la;
@sEAy-ta, WaybiY"w: @s,K'_ ~yrIf.[,B. ~ylia[em.v.YIl; @sEAy-ta, WrK.m.YIw: rABh-; !mi @seAy-ta, Wl[]Y:)w:
bv'Y"w: 37:30 `wyd"(g"B-. ta, [r:q.YIw: rAB=B; @sEAy-!yae hNEhiw> rABh-; la, !beWar> bv'Y"w: 37:29 `hm'y>r")c.mi
ry[if. Wjx]v.YIw:) @sE+Ay tn<toK-. ta, Wxq.YIw: 37:31 `ab'-( ynIa] hn"a" ynIa]w: WNn<yae dl,Y<h; rm:+aYOw: wyx'a-, la,
Wrm.aYOw: ~h,ybia-] la, WaybiY"w: ~ySiP;h; tn<toK-. ta, WxL.v;y>w:) 37:32 `~D"(B; tn<ToKuh;-ta, WlB.j.YIw: ~yZI[i
h['r" hY"x; ynIB. tn<toK. rm,aYOw: Hr"yKiY:w: 37:33 `al{-) ~ai awhi ^n>Bi tn<tKo .h; an"-rK,h; Wnac'_m' tazO
AnB-. l[; lBea;t.YIw: wyn"+t.m'B. qf; ~f,Y"w: wyt'l{m.fi bqo[]y: [r:q.YIw: 37:34 `@sE)Ay @r:jo @roj' Wht.l'_k'a]
ynIB-. la, drEa-e yKi( rm,aYOw: ~xen:t.hil. !aem'y>w: Amx]n:l. wyt'nOB-. lk'w> wyn"B-' lk' WmquY"w: 37:35 `~yBi(r: ~ymiy"
h[or>P; syrIs. rp;yjiAp)l. ~yIr"+c.m-i la, Atao Wrk.m' ~ynId"M.h;w> 37:36 `wybi(a' Atao &.b.YEw: hl'ao+v. lbea'
Amv.W ymiL'dU[] vyai- d[; jYEw: wyx'_a, taeme hd"Why> dr,YEw: awhih; t[eB' yhiy>w:) 38:1 p `~yxi(BJ' ;h; rf:
dl,Tew: rh;T;w: 38:3 `h'yl,(ae aboY"w: h'x,Q'YIw: [:Wv+ Amv.W ynI[]n:K. vyai- tB; hd"Why> ~v'- ar>Y:w: 38:2 `hr"(yxi
dl,Tew: dA[ @s,Tow: 38:5 `!n")Aa Amv-. ta, ar"q.Tiw: !BE+ dl,Tew: dA[ rh;T;w: 38:4 `r[E) Amv-. ta, ar"q.YIw: !BE+
Ar+AkB. r[El. hV'ai hd"Why> xQ:YIw: 38:6 `At*ao HT'd>liB. byzIk.bi hy"h'w> hl'_ve Amv-. ta, ar"q.Tiw: !Be
hd"Why> rm,aYOw: 38:8 `hw")hy> Whtemiy>w: hw"+hy> ynEy[eB. [r: hd"Why> rAkB. r[e yhiy>w: 38:7 `rm")T' Hm'v.W
hy<h.yI Al aL{ yKi !n"Aa [d:YEw: 38:9 `^yxi(a'l. [r;z< ~qEh'w> Ht'_ao ~Bey:w> ^yxia' tv,a-e la, aBo !n"Aal.
ynEy[eB. [r;YEw: 38:10 `wyxi(a'l. [r;z-< !t'n> yTil.bil. hc'r>a; txeviw> wyxia' tv,a-e la, aB'- ~ai hy" h'w> [r;Z"+h;
%ybia'-tybe hn"m'l.a; ybiv. AtL'K; rm't'l. hd"Why> rm,aYOw: 38:11 `At*a-o ~G: tm,Y"w: hf'_[' rv<a] hw"hy>
38:12 `h'ybi(a' tyBe bv,Tew: rm'T' %l,Tew: wyx'_a,K. aWh-~G: tWmy" !P, rm;a' yKi ynIb. hl've lD: g>yI-d[;

27

hr"yxiw> aWh Anaco yzEz]G-O* l[; l[;Yw: : hd"Why> ~x,N"YIw: hd"_Why>-tv,ae( [:Wv-tB; tm'T'w: ~ymiY"h; WBr>YIw:
38:14 `An*aco zgOl' ht'n"m.ti hl,[o %ymix' hNEhi rmo=ale rm"t'l. dG:YUw: 38:13 `ht'n")m.Ti ymiL'dU[]h' Wh[erE
%r<D-< l[; rv<a] ~yIn:y[e xt;p,B. bv,Tew: @L'[;t.Tiw: @y[iC'B; sk;T.w: h'yl,['me( Ht'Wnm.l.a; ydEg >Bi rs;T'w:
h'b,v.x.Y:w: hd"Why> h'a,r>YIw: 38:15 `hV'(ail. Al hn"T.n-I al{) awhiw> hl've ld: g"-yKi( ht'a]r" yKi ht'n"+m.Ti
[d:y" al{ yKi %yIl;ae aAba' aN"-hb'h'( rm,aYOw: %r<D<h-; la, h'yl,ae jYEw: 38:16 `h'yn<)P' ht'S .ki yKi hn"+Azl.
~yZI[-i ydI(G> xL;v;a] ykinOa' rm,aYOw: 38:17 `yl'(ae aAbt' yKi yLi- !T,T-i hm; rm,aTow: awhi_ AtL'k; yKi
rm,aTow: %L'-!T,a, rv<a] !Abr"[eh' hm' rm,aYOw: 38:18 `^x<)l.v' d[; !Abr"[e !TET-i ~ai rm,aTow: !aCo+h-; !mi
rs;T'w: %l,Tew: ~q'T'w: 38:19 `Al* rh;T;w: h'yl,ae aboY"w: HL'- !T,YIw: ^d<+y"B. rv<a] ^J.m;W ^l,ytip.W ^m.t'(xo
Wh[erE dy:B. ~yZI[ih'( ydIG-> ta, hd"Why> xl;v.YIw: 38:20 `Ht'(Wnm.l.a; ydEg >Bi vB;l.Tiw: h'yl,_['me Hp'y[ic.
hYEa; rmoale Hm'qom. yven>a-; ta, la;v.YIw: 38:21 `Ha'(c'm. al{w> hV'_aih' dY:mi !Abr"[eh' tx;q:l' ymiL'dU[]h'(
rm,aYOw: hd"Why>-la, bv'Y"w: 38:22 `hv'(dEq. hz<b' ht'y>h-' al{ Wrm.aYOw: %r<D"_h-; l[; ~yIn:y[eb' awhi hv'dEQ.h;
Hl'-xQ:)Ti( hd"Why> rm,aYOw: 38:23 `hv'(dEq. hz<b' ht'y>h-' al{ Wrm.a'( ~AqM'h; yven>a; ~g:w> h'yti_ac'm. al{
dG:YUw: ~yvid"x\ vl{v.miK. yhiy>w: 38:24 `Ht'(ac'm. al{ hT'a;w> hZ<h; ydIG>h; yTix.l;v' hNEhi zWb+l' hy<h.nI !P<
`@rEF) 'tiw> h'WayciAh hd"Why> rm,aYOw: ~ynI+Wnz>li hr"h' hNEhi ~g:w> ^t,L'K; rm"T' ht'n>z") rmoale hd"Whyli(
rm,aTow: hr"_h' ykinOa' AL hL,a-e rv,a] vyail. rmoale h'ymix-' la, hx'l.v' ayhiw> taceWm awhi 38:25
yNIM,mi hq"d>c'( rm,aYOw: hd"Why> rKEY:w: 38:26 `hL,ae(h' hJ,M;h;w> ~yliytiP.h;w> tm,t,xoh; ymil. an"- rK,h;
hNEhiw> HT'_d>li t[eB. yhiy>w: 38:27 `hT'([.d:l. dA[ @s:y-" al{)w> ynI+b. hl'vel. h'yTit;n-> al{ !KE- l[;-yKi(
hz< rmoale ynIv' Ady-" l[; rvoq.Tiw: td<L,y:m.h; xQ:T iw: dy"-+ !T,YIw: HT'd>lib. yhiy>w: 38:28 `Hn")j.biB. ~ymiAat.
ar"q.YIw: #r<P'_ ^yl,[' T'c.r:P-' hm; rm,aTow: wyxia' ac'y" hNEhiw> Ady" byvimeK. yhiy>w: 38:29 `hn")voarI ac'y"
dr:Wh @sEAyw> 39:1 s `xr;z") Amv. ar"q.YIw: ynI+V'h; Ady-" l[; rv<a] wyxia' ac'y" rx;a;w> 38:30 `#r<P'( Amv.
rv<a] ~ylia[em.v.YIh; dY:mi yrIc.mi vyai ~yxiBJ' ;h; rf: h[or>P; syrIs. rp;yjiAP WhnEq.YIw: hm'y>r"+c.mi
ar.Y:w: 39:3 `yrI)c.Mih; wyn"doa] tybeB. yhiy>w: x:yli_c.m; vyai yhiy>w: @seAy-ta, hw"hy> yhiy>w: 39:2 `hM'v'( WhdUrIAh
wyn"y[eB. !xE @sEAy ac'm.YIw: 39:4 `Ad*y"B. x:ylic.m; hw"hy> hf,[o aWh-rv,a] lkow> AT=ai hw"hy> yKi wyn"doa]
l[;w> AtybeB. Atao dyqip.hi za'me yhiy>w: 39:5 `Ad*y"B. !t:n" Al-vy<-lk'w> AtyBe-l[; WhdEqip.Y:w: At=ao tr<v'y>w:
rv<a-] lk'B. hw"hy> tK;r>Bi yhiy>w: @sE+Ay ll;g >Bi yrIc.Mih; tyBe- ta, hw"hy> %r<b'y>w: Al-vy< rv<a-] lK'
~x,L,h-; ~ai yKi hm'Wam. ATai [d:y-" al{w> @seAy-dy:B. Al-rv,a-] lK' bzO[]Y:w: 39:6 `hd<F( 'b;W tyIB:B; Al-vy<
aF'Tiw: hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; yhiy>w: 39:7 `ha,(r>m; hpeywI ra;t-o hpey> @seAy yhiy>w: lke_Aa aWh-rv,a]
!hE wyn"doa] tv,a-e la, rm,aYOw: !aem'y>w: 39:8 `yMi([i hb'k.vi rm,aTow: @sE+Ay-la, h'yn<y[e-ta, wyn"doa-] tv,ae(
yNIM,mi hZ<h; tyIB:B; lAdg" WNn<yae 39:9 `ydI(y"B. !t:n" Al-vy<-rv,a] lkow> tyIB"+B-; hm; yTiai [d:y-" al{ ynIdoa]
taZOh; hl'doG>h; h['r"h' hf,[/a,( %yaew> AT=v.a-i T.a; rv<a]B; %t"Aa-~ai yKi hm'Wam. yNIM,mi %f:x-' al{)w>
Hl'c.a, bK;v.li h'yl,ae [m;v-' al{w> ~Ay= ~Ay @sEAy-la, Hr"B.d:K. yhiy>w: 39:10 `~yhi(l{ale( ytiaj'x'w>
tyIB:h; yven>a;me vyai !yaew> AT=k.al;m. tAf[]l; ht'y>B:h; aboY"w: hZ<h; ~AYh;K. yhiy>w: 39:11 `HM'([i tAyh.li
`hc'Wx)h; aceYEw: sn"Y"w: Hd"y"B. Adg>Bi bzO[]Y:w: yMi_[i hb'k.vi rmoale Adg>biB. WhfeP.t.Tiw: 39:12 `tyIB")B; ~v'
~h,l' rm,aTow: Ht'ybe yven>a;l. ar"q.Tiw: 39:14 `hc'Wx)h; sn"Y"w: Hd"_y"B. Adg>Bi bz:[-' yKi( Ht'Aar>Ki yhiy>w: 39:13
39:15 `lAd)G" lAqB. ar"q.a,w" yMi[i bK;v.li yl;ae aB' WnB'_ qx,c;l. yrIb.[i vyai Wnl' aybihe War> rmoale
Adg>Bi xN:T;w: 39:16 `hc'Wx)h; aceYEw: sn"Y"w: ylic.a, Adg>Bi bzO[]Y:w: ar"_q.a,w" yliAq ytimoyrIh-] yKi( A[m.v'k. yhiy>w:
db,[,h' yl;a-e aB'( rmo=ale hL,aeh' ~yrIb'D>K; wyl'a e rBEd:T.w: 39:17 `At*yBe-la, wyn"doa] aAB-d[; Hl'_c.a,
sn"Y"w: ylic.a, Adg>Bi bzO[]Y:w: ar"_q.a,w" yliAq ymiyrIh]K; yhiy>w: 39:18 `yBi( qx,c;l. WnL' t'abeh-e rv,a] yrIb.[ih'(
hL,aeh' ~yrIb'D>K; rmoale wyl'ae hr"B.DI rv,a] ATv.ai yrEb.D-I ta, wyn" doa] [:mov.ki yhiy>w: 39:19 `hc'Wx)h;
~Aqm. rh;Soh; tyBe- la, WhnET.YIw:) Atao @seAy ynEdoa] xQ;YIw: 39:20 `AP*a; rx;YIw: ^D<+b.[; yli Hf'['
@seAy-ta, hw"hy> yhiy>w: 39:21 `rh;So)h; tybeB. ~v'- yhiy>w: ~yrI+Wsa] %l,M,h; yrysa yrq yrEwsia-] rv,a]
tae @seAy-dy:B. rh;Soh-; tyBe rf: !TeYIw: 39:22 `rh;So)h-; tyBe rf: ynEy[eB. ANxi !TEYIw: ds,x'_ wyl'ae jYEw:

28

rf: !yae 39:23 `hf,([o hy"h' aWh ~v' ~yfi[o rv<a-] lK' taew> rh;So+h; tybeB. rv<a] ~rIysia]h-' lK'
s `x:yli(c.m; hw"hy> hf,[o aWh-rv,a]w:) AT=ai hw"hy> rv<a]B; Ady"B. hm'Wam-. lK'-ta,( ha,ro rh;Soh-; tyBe
`~yIr")c.mi %l,m,l. ~h,ynEdoa]l; hp,_aoh'w> ~yIr:c.m-i %l,m,( hqEv.m; Waj.x' hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; yhiy>w: 40:1
rm;v.miB. ~t'ao !TeYIw: 40:3 `~ypi(Aah' rf: l[;w> ~yqiv.M;h; rf: l[; wys'_yrIs' ynEv. l[; h[or>P; @coq.YIw: 40:2
~yxiBJ' ;h; rf: dqop.YIw: 40:4 `~v'( rWsa' @sEAy rv<a] ~Aqm. rh;So+h; tyBe- la, ~yxiB'j;h; rf: tyBe
Aml{x] vyai ~h,ynEv. ~Alx] Wml.x;Yw:) : 40:5 `rm")v.miB. ~ymiy" Wyh.YIw: ~t'_ao tr<v'y>w: ~T'ai @sEAy-ta,
tybeB. ~yrIWsa] rv<a] ~yIr:c.mi %l,m,l. rv,a] hp,aoh'w> hq<v.M;h; Am+l{x] !Art.piK. vyai dx'a, hl'y>l:B.
h[or>p; yseyrIs.-ta, la;v.YIw: 40:7 `~ypi([]zO ~N"hiw> ~t'ao ar.Y:w: rq,Bo+B; @sEAy ~h,ylea] aboY"w: 40:6 `rh;So)h;
~Alx] wyl'ae Wrm.aYOw: 40:8 `~AY*h; ~y[ir" ~k,ynEP. [:WDm; rmo=ale wyn"doa] tyBe rm:v.mib. ATai rv,a]
rPEs ;y>w: 40:9 `yli( an"- WrP.s; ~ynIrot.Pi ~yhil{ale aAlh] @seAy ~h,lea] rm,aYOw: At=ao !yae rtEpoW Wnm.l;x'
~gI+yrIf' hv'l{v. !p,G<b;W 40:10 `yn")p'l. !p,g-< hNEhiw> ymiAlx]B; Al rm,aYOw: @sE+Ayl. Aml{x-] ta, ~yqIv.M;h-; rf:)
xQ:a,w" ydI_y"B. h[or>P; sAkw> 40:11 `~ybi(n"[] h'yt,l{K.v.a; Wlyvib.hi HC'nI ht'l.[' tx;r:pok. ayhiw>
Al rm,aYOw: 40:12 `h[o)r>P; @K:- l[; sAKh-; ta, !TEa,w" h[or>P; sAK-la, ~t'ao jx;f.a,w") ~ybin"[]h-'( ta,
h[or>p; aF'yI ~ymiy" tv,l{v. dA[B. 40:13 `~he( ~ymiy" tv,l{v. ~ygIrFI "h; tv,l{v. An=rot.Pi hz< @seAy
`WhqE)v.m; t'yyIh' rv<a] !AvarIh") jP'v.MiK; Ady"B. h[or>P-; sAk T't;n"w> ^N<+K-; l[; ^b.yvi(h]w: ^v,aro-ta,
h[or>P-; la, ynIT;r>K;z>hiw> ds,x'_ ydIM'[i aN"- t'yfi(['w> %l' bj;yyI rv,a]K; ^T.ai ynIT:r>k;z-> ~ai yKi 40:14
hm'Wam. yti(yfi[-' al{ hPo-~g:w> ~yrI+b.[ih' #r<a,me yTibN. :GU bNOg U-yKi( 40:15 `hZ<)h; tyIB:h-; !mi ynIt:aceAhw>
ymiAlx]B; ynIa-] @a; @seAy-la, rm,aYOw: rt"+P' bAj yKi ~ypiaoh-' rf; ar.Y:w: 40:16 `rAB*B; ytiao Wmf-' yKi(
@A[h'w> hp,_ao hfe[]m; h[or>P; lk;a]m; lKomi !Ayl.[,h'( lS;b;W 40:17 `yvi(aro-l[; yrIxo yLes ; hv'l{v. hNEhiw>
tv,l{v. ~yLiS ;h; tv,l{v. An=rot.Pi hz< rm,aYOw: @seAy ![;Y:w: 40:18 `yvi(aro l[;me lS;h-; !mi ~t'ao lkeao
lk;a'w> #[e-_ l[; ^t.Aa hl't'w> ^yl,['me( ^v.aro-) ta, h[or>p; aF'yI ~ymiy" tv,l{v. dA[B. 40:19 `~he( ~ymiy"
hT,v.mi f[;Y:w: h[or>P-; ta, td<L,hu ~Ay yviyliV.h; ~AYB; yhiy>w: 40:20 `^yl,(['me ^r>f'B-. ta, @A[h'
bv,Y"w: 40:21 `wyd"(b'[] %AtB. ~ypiaoh' rf: varo- ta,w> ~yqiv.M;h; rf: varo- ta, aF'YwI : wyd"_b'[-] lk'l.
rv<a]K; hl'_T' ~ypiaoh' rf: taew> 40:22 `h[o)r>P; @K:- l[; sAKh; !TEYIw: WhqE+v.m-; l[; ~yqIv.M;h; rf:- ta,
~yIt:n"v. #QEmi yhiy>w: 41:1 p `Whxe(K'v.YIw: @sEAy-ta, ~yqIv.M;h-; rf:) rk:z-" al{)w> 40:23 `@sE)Ay ~h,l' rt:P'
ha,r >m; tApy> tArP' [b;v, tl{[o raoy>h-; !mi hNEhiw> 41:2 `rao*y>h-; l[; dme[o hNEhiw> ~lexo h[or>p;W ~ymi_y"
tA[r" raoy>h-; !mi !h,yrEx]a; tAl[o tArxea] tArP' [b;v, hNEhiw> 41:3 `Wxa'(B' hn"y[,r>Tiw: rf"+B' taoyrIb.W
tA[r" tArP'h; hn"l.ka; Tow: 41:4 `rao*y>h; tp;f-. l[; tArP'h; lc,ae hn"d>mo[]T;w:) rf"+B' tAQd:w> ha,r>m;
!v'yYIw: 41:5 `h[o)r>P; #q:yYIw: tao+yrIB.h;w> ha,r>M;h; tpoy> tArP'h; [b;v, tae rf'B'h; tQod:w> ha,r>M;h;
~yliB\vi [b;v, hNEhiw> 41:6 `tAb)jow> tAayrIB. dx'a, hn<q'B. tAl[o ~yliB\vi [b;v, hNEhiw> tynI+ve ~l{x]Y:w:)
~yliB\Vih;( [b;v, tae tAQD:h; ~yliB\Vih; hn"[.l;b.Tiw: 41:7 `!h<)yrEx]a; tAxm.co ~ydI_q' tpoWdv.W tAQD:
ar"q.YIw: xl;v.YIw: AxWr ~[,P'Tiw: rq,Bob; yhiy>w: 41:8 `~Al)x] hNEhiw> h[or>P; #q:yYIw: tAa+leM.h;w> tAayrIB.h;
~t'Aa rtEAP-!yaew> Aml{x-] ta, ~h,l' h[or>P; rPes ;y>w: h'ym,_k'x-] lK'-ta,w> ~yIr:c.mi yMejur>x-; lK'-ta,
h[or>P; 41:10 `~AYh; ryKiz>m; ynIa] ya;j'x-] ta, rmo=ale h[or>P-; ta, ~yqiv.M;h; rf: rBed:y>w: 41:9 `h[o)r>p;l.
hm'l.xN; :)w: 41:11 `~ypi(aoh' rf: taew> ytiao ~yxiBJ' ;h; rf: tyBe rm;v.miB. ytiao !TeYIw: wyd"_b'[-] l[; @c:q'
db,[, yrIb.[i r[;n: WnT'ai ~v'w> 41:12 `Wnm.l'(x' Aml{x] !Art.piK. vyai aWh+w" ynIa] dx'a, hl'y>lB: . ~Alx]
rv<a]K; yhiy>w: 41:13 `rt")P' Aml{x]K; vyai Wnyte_mol{x-] ta, Wnl'- rT'p.YIw: Al-rP,s;N>w: ~yxiBJ' ;h; rf:l.
@seAy-ta, ar"q.YIw: h[or>P; xl;v.YIw: 41:14 `hl'(t' Ataow> yNIK-; l[; byvihe ytiao hy"+h' !KE Wnl'- rt;P'(
~Alx] @seAy-la, h[or>P; rm,aYOw: 41:15 `h[o)r>P-; la, aboY"w: wyt'l{m.fi @LEx;y>w: xL; g:y>w: rAB=h;-!mi WhcuyrIy>w:
@sEAy ![;Y:w: 41:16 `At*ao rTop.li ~Alx] [m;v.Ti rmoale ^yl,[' yTi[.m;v' ynIa]w: At=ao !yae rtEpoW yTim.l;x'
ymil{x]B; @sE+Ay-la, h[or>P; rBEd:y>w: 41:17 `h[o)r>P; ~Alv-. ta, hn<[]y: ~yhil{a/ yd"_['l.Bi rmoale h[or>P-; ta,
ra;To+ tpoywI rf"B' tAayrIB. tArP' [b;v, tl{[o raoy>h-; !mi hNEhiw> 41:18 `rao*y>h; tp;f-. l[; dme[o ynIn>hi

29

daom. ra;To tA[r"w> tALD: !h,yrEx]a; tAl[o tArxea] tArP-' [b;v,( hNEhiw> 41:19 `Wxa'(B' hn"y[,r>Tiw:
tAQr:h' tArP'h; hn"l.k;aTow: 41:20 `[:ro)l' ~yIr:c.mi #r<a-, lk'B. hN"hEk' ytiyair-" al{) rf"+B' tAQr:w>
Wab'- yKi [d:An al{w> hn"B,r>q-i la, hn"aboT'w: 41:21 `tao)yrIB.h; tAnvao rIh' tArP'h; [b;v, tae tA[+r"h'w>
tl{[o ~yliB\vi [b;v, hNEhiw> ymi_l{x]B; ar<aew" 41:22 `#q")yaiw" hL'_xiT.B; rv<a]K; [r: !h<yaer>m;W hn"B,r>q-i la,
tAxm.co ~ydI_q' tApdUv. tAQD: tAmnUc. ~yliB\vi [b;v, hNEhiw> 41:23 `tAb)jow> taolem. dx'a, hn<q'B.
~yMijur>x;h-;( la, rm;aow") tAb+Joh; ~yliB\vih;( [b;v, tae tQoD:h; ~yliB\vih' !'[.l;b.Tiw: 41:24 `~h,(yrEx]a;
hf,[o ~yhil{a/h' rv<a] tae aWh+ dx'a, h[or>P; ~Alx] h[or>P-; la, @seAy rm,aYOw: 41:25 `yli( dyGIm; !yaew>
~ynIv' [b;v, tboJ oh; ~yliB\Vih;( [b;v,w> hN"he ~ynIv' [b;v, tboJ oh; troP' [b;v, 41:26 `h[o)r>p;l. dyGIhi
hN"he ~ynIv' [b;v, !h,yrEx]a; tl{[oh' t[or"h'w> tAQr:h'( tArP'h; [b;v,w> 41:27 `aWh) dx'a, ~Alx] hN"hE+
yTir>B:DI rv<a] rb'D"h; aWh 41:28 `b['(r" ynEv. [b;v, Wyh.yI ~ydI_Q'h; tApdUv. tAqrEh' ~yliB\vih;( [b;v,w>
lAdG" [b'f' tAa+B' ~ynIv' [b;v, hNEhi 41:29 `h[o)r>P-; ta, ha'r>h, hf,[o ~yhil{a/h' rv<a] h[o+r>P-; la,
~yIr"+c.mi #r<a,B. [b'F 'h-; lK' xK;v.nIw> !h,yrEx]a; b['r" ynEv. [b;v, Wmq'w> 41:30 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B.
dbek-' yKi( !kE-+ yrEx]a; aWhh; b['r"h' ynEP.mi #r<a'B' [b'F'h; [d:W"y-I al{)w> 41:31 `#r<a'(h-' ta, b['r"h' hL'kiw>
rhEm;m.W ~yhil{a/h' ~[ime rb'D"h; !Akn-" yKi( ~yIm"+[]P; h[or>P-; la, ~Alx]h; tAnV'hi l[;w> 41:32 `dao)m. aWh
41:34 `~yIr")c.mi #r<a, l[; WhteyviywI ~k'_x'w> !Abn" vyai h[or>p; ar<yE hT'[;w> 41:33 `At*fo[]l; ~yhil{a/h'
41:35 `[b'F
( 'h; ynEv. [b;v,B. ~yIr:c.mi #r<a-, ta, vMexiw> #r<a'_h-' l[; ~ydIqiP. dqEp.y:w> h[or>p; hf,[]y:
~yrI['B, lk,ao h[or>P-; dy: tx;T; rb'- WrB.c.yIw> hL,ae_h' taoB'h; tbo Joh; ~ynIV'h; lk,a-o lK'-ta, WcB.q.yIw>
~yIr"+c.mi #r<a,B. !'yy<h.Ti rv<a] b['r"h' ynEv. [b;v,l. #r<a'l' !AdQ'pil. lk,aoh' hy"h'w> 41:36 `Wrm")v'w>
rm,aYOw: 41:38 `wyd"(b'[-] lK' ynEy[eb.W h[o+r>p; ynEy[eB. rb"D"h; bj;yYIw: 41:37 `b['(r"B' #r<a'h' trEK't-i al{)w>
yrEx]a; @seAy-la, h[or>P; rm,aYOw: 41:39 `AB* ~yhil{a/ x:Wr rv<a] vyai hz<k' ac'm.nIh] wyd"_b'[-] la, h[or>P;
^yPi- l[;w> ytiyBe-l[; hy<h.Ti hT'a; 41:40 `^Am)K' ~k'x'w> !Abn-" !yae tazO=-lK'-ta, ^t.Aa ~yhil{a/ [:ydIAh
l[; ^t.ao) yTit;n" haer> @sE+Ay-la, h[or>P; rm,aYOw: 41:41 `&'M<)mi lD:g >a, aSeKih; qr: yMi_[-; lK' qV;yI
Atao vBel.Y:w: @sE+Ay dy:- l[; Ht'ao !TEYIw: Ady" l[;me AT[.B;j-; ta, h[or>P; rs;Y"w: 41:42 `~yIr")c.mi #r<a-, lK'
War>q.YIw: Al-rv,a] hn<v.Mih; tb,K,r>miB. Atao bKer>Y:w: 41:43 `Ar*aW"c-; l[; bh'Z "h; dbir> ~f,Y"w: vve- ydEg>Bi
h[o+r>p; ynIa] @sEAy-la, h[or>P; rm,aYOw: 41:44 `~yIr")c.mi #r<a-, lK' l[; Atao !Atn"w> %rE+b.a; wyn"p'l.
@seAy-~ve h[or>p; ar"q.YIw: 41:45 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. Alg>r:-ta,w> Ady"-ta, vyai ~yrIy-" al{) ^yd<['l.biW
`~yIr")c.mi #r<a-, l[; @sEAy aceYEw: hV'_ail. !ao !hEKo [r:p, yjiAP-tB; tn: s.a-'( ta, Al-!T,YIw: x:nE[.P; tn:p.c'(
h[or>p; ynEp.Limi @seAy aceYEw: ~yIr"+c.m-i %l,m,( h[or>P; ynEp.li Adm.['B. hn"v' ~yvil{v-. !B, @seAyw> 41:46
#Boq.YIw: 41:48 `~yci(m'q.li [b'F_ 'h; ynEv. [b;v,B. #r<a'h' f[;T;w: 41:47 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. rbo[.Y:w:)
rv<a] ry[ih-' hdEf. lk,ao ~yrI+['B, lk,a-o !T,YIw: ~yIr:c.mi #r<a,B. Wyh' rv<a] ~ynI v' [b;v, lk,a-o lK'-ta,
rPos .li ld:x-' yKi d[; dao+m. hBer>h; ~Y"h; lAxK. rB" @sEAy rBoc.YIw: 41:49 `Hk'(AtB. !t:n" h'yt,boybis.
tn:s .a'( AL-hd"l.y") rv<a] b['_r"h' tn:v. aAbT' ~r<j,B. ~ynIb' ynEv. dL;yU @sEAyl.W 41:50 `rP"s) .mi !yae- yKi
~yhil{a/ ynIV:n-: yKi( hV,_n:m. rAkB.h; ~ve- ta, @sEAy ar"q.YIw: 41:51 `!Aa) !hEKo [r:p, yjiAP-tB;
#r<a,B. ~yhil{a/ ynIr:p.h-i yKi( ~yIr"+p.a, ar"q' ynIVeh; ~ve taew> 41:52 `ybi(a' tyBe- lK' taew> ylim'[-] lK'-ta,
b['r"h' ynEv. [b;v, hn"yL,xiT.w: 41:54 `~yIr")c.mi #r<a,B. hy"h' rv<a] [b'F_ 'h; ynEv. [b;v, hn"yl,k.Tiw: 41:53 `yyI)n>['
b[;r>Tiw: 41:55 `~x,l'( hy"h" ~yIr:c.mi #r<a-, lk'b.W tAcr"a]h-' lk'B. b['r" yhiy>w: @sE+Ay rm:a' rv<a]K; aAbl'
@seAy-la, Wkl. ~yIr:c.m-i lk'l. h[or>P; rm,aYOw: ~x,L'_l; h[or>P-; la, ~['h' q[;c.YIw: ~yIr:c.mi #r<a-, lK'
~h,B' rv<a-] lK'-ta,( @seAy xT;p.YIw: #r<a'_h' ynEP-. lK' l[; hy"h' b['r"h'w> 41:56 `Wf)[]T; ~k,l' rm:ayO-rv,a]
@sE+Ay-la, rBov.li hm'y>r:c.mi WaB' #r<a'h-' lk'w> 41:57 `~yIr")c.mi #r<a,B. b['r"h'( qz:x/Y<w: ~yIr:c.mil. rBov.YIw:
hM'l' wyn"b'l. bqo[]y: rm,aYOw: ~yIr"+c.miB. rb,v-, vy< yKi bqo[]y: ar.Y:w: 42:1 `#r<a'(h-' lk'B. b['r"h' qz:x-' yKi(
al{w> hy<x.nIw> ~V'mi Wnl'- Wrb.viw> hM'v-' Wdr> ~yIr"+c.miB. rb,v-, vy< yKi yTi[.m;v' hNEhi rm,aYOw: 42:2 `Wa)r"t.Ti
xl;v-' al{ @seAy yxia] !ymiy"n>B-i ta,w> 42:4 `~yIr")c.Mimi rB" rBov.li hr"_f'[] @sEAy-yxe(a] Wdr>YEw: 42:3 `tWm)n"

30

~yai_B'h; %AtB. rBov.li laer"f.yI ynEB. WaboY"w: 42:5 `!As)a' WNa,r"q.y-I !P, rm;a' yKi wyx'_a-, ta, bqo[]y:
~[;- lk'l. ryBiv.M;h; aWh #r<a'h-' l[; jyLiV;h; aWh @seAyw> 42:6 `![;n")K. #r<a,B. b['r"h' hy"h-' yKi(
rKen:t.YIw: ~rE_KiY:w: wyx'a-, ta, @sEAy ar.Y:w: 42:7 `hc'r>a") ~yIP:a; Al-Wwx]T;(v.YIw: @seAy yxea] WaboY"w: #r<a'_h'
42:8 `lk,ao) rB'v.li ![;n:K. #r<a,me Wrm.aYOw: ~t,aB' !yIa:me ~h,lea] rm,aYOw: tAvq' ~T'ai rBEd:y>w: ~h,ylea]
rm,aYOw: ~h,_l' ~l;x' rv<a] tAml{x]h; tae @seAy rKoz>YIw: 42:9 `WhrU(Kihi al{ ~hew> wyx'_a-, ta, @sEAy rKEY:w:
^yd<b'[]w: ynI+doa] al{ wyl'ae Wrm.aYOw: 42:10 `~t,(aB' #r<a'h' tw:r>[-, ta, tAar>li ~T,a; ~yliG>r:m. ~h,lea]
42:12 `~yli(G>r:m. ^yd<b'[] Wyh' al{ Wnx.n:a] ~ynIKe Wnx.n"+ dx'a-, vyai ynEB. WnL'Ku 42:11 `lk,a-o) rB'v.li WaB'
~yxia; ^yd<b'[] rf'[' ~ynEv. Wrm.aYOw: 42:13 `tAa)r>li ~t,aB' #r<a'h' tw:r>[-, yKi( al{ ~h,_lea] rm,aYOw:
rm,aYOw: 42:14 `WNn<)yae dx'a,h'w> ~AYh; Wnybia-' ta, !joQ'h; hNEhiw> ![;n"+K. #r<a,B. dx'a-, vyai ynEB. Wnx.n:a]
h[or>p; yxe Wnxe_B'Ti tazOB. 42:15 `~T,(a; ~yliG>r:m. rmoale ~k,lea] yTir>B:DI rv,a] aWh @sE+Ay ~h,lea]
~k,yxia-] ta, xQ:yIw> dx'a, ~K,mi Wxl.vi 42:16 `hN"hE) !joQ'h; ~k,yxia] aAbB-. ~ai yKi hZ<mi Wac.T-e ~ai
42:17 `~T,(a; ~yliG>r:m. yKi h[or>p; yxe al{- ~aiw> ~k,_T.ai tm,a/h;( ~k,yrEb.DI Wnx]B'(yIw> Wr s.a'he ~T,a;w>
Wy=x.wI) Wf[] tazO yviyliV.h; ~AYB; @seAy ~h,lea] rm,aYOw: 42:18 `~ymi(y" tv,l{v. rm"v.m-i la, ~t'ao @soa/Y<w:
Wkl. ~T,a;w> ~k,_r>m;v.mi tybeB. rsEa'yE dx'a, ~k,yxia] ~T,a; ~ynIK-e ~ai 42:19 `arE(y" ynIa] ~yhil{a/h-' ta,
WtWm+t' al{w> ~k,yrEb.dI Wnm.a'yEw> yl;ae WaybiT' !joQ'h; ~k,yxia-] ta,w> 42:20 `~k,(yTeB' !Ab[]r: rb,v, Waybih'
Avp.n: tr:c' Wnyair" rv,a] Wnyxia-' l[; Wnx.n:a] ~ymivea] lb'a] wyxia-' la, vyai Wrm.aYOw: 42:21 `!kE-) Wf[]Y:w:
rmoale ~t'ao !beWar> ![;Y:w: 42:22 `taZO*h; hr"C 'h; Wnyleae ha'B' !Ke-l[; Wn[.m'_v' al{w> Wnyleae Ann>x:)t.hiB.
~hew> 42:23 `vr"(d>nI hNEhi AmD-" ~g:w> ~T,_[.m;v. al{w> dl,Y<b; Waj.x,T-, la; rmoale ~k,ylea] yTir>m;a' aAlh]
rBEd:y>w: ~h,lea] bv'Y"w: &.b.YE+w: ~h,yle[]me( bSoYIw: 42:24 `~t'(nOyBe #yliMeh; yKi @sE+Ay [;mevo yKi W[d>y" al{
rB' ~h,yleK-. ta, Wal.m;y>w: @seAy wc;y>w: 42:25 `~h,(ynEy[el. Atao rsoa/Y<w: !A[m.v-i ta, ~T'aime( xQ:YIw: ~h,lea]
Waf.YIw: 42:26 `!KE) ~h,l' f[;Y:w: %r<D"_l; hd"ce ~h,l' ttel'w> AQf-; la, vyai ~h,yPe s.K; byvih'l.W
!Al+M'B; Armox]l; aAPs.mi ttel' AQf-; ta, dx'a,h' xT;p.YIw: 42:27 `~V'(mi Wkl.YEw: ~h,_yrEmox-] l[; ~r"b.v-i ta,
hNEhi ~g:w> yPis .K; bv;Wh wyx'a-, la, rm,aYOw: 42:28 `AT*x.T;m.a; ypiB. aWh-hNEhiw> APs.K-; ta, ar>Y:w:
WaboY"w: 42:29 `Wnl'( ~yhil{a/ hf'[' taZO-hm; rmoale wyxia-' la, vyai Wdr>x,Y<)w: ~B'li aceYEw: yTi_x.T;m.a;b.
ynEdoa] vyaih' rB,DI 42:30 `rmo*ale ~t'ao troQoh-; lK' tae Al WdyGIY:w: ![;n"+K. hc'r>a: ~h,ybia] bqo[]y-: la,
WnyyIh' al{ Wnx.n"+a] ~ynIKe wyl'ae rm,aNOw: 42:31 `#r<a'(h-' ta, ~yliG>r:m.Ki( Wnt'ao !TEYIw: tAv+q' WnT'ai #r<a'h'
#r<a,B. Wnybia-' ta, ~AYh; !joQ'h;w> WNn<yae dx'a,h' Wnybi_a' ynEB. ~yxia; Wnx.n:a] rf"[-' ~ynEv. 42:32 `~yli(G>r:m.
WxyNIh; dx'a,h'( ~k,yxia] ~T,_a; ~ynIke yKi [d:ae tazOB. #r<a'h' ynEdoa] vyaih' Wnyleae rm,aYOw: 42:33 `![;n")K.
al{ yKi h['d>ae(w> yl;ae !joQ'h; ~k,yxia-] ta, Waybih'w> 42:34 `Wkle(w" Wxq. ~k,yTeB' !Ab[]r-: ta,w> yTiai
~he yhiy>w: 42:35 `Wrx"s) .Ti #r<a'h-' ta,w> ~k,l ' !TEa, ~k,yxia-] ta, ~T,_a; ~ynIke yKi ~T,a; ~yliG>r:m.
~h,ybia]w: hM'he ~h,yPes.K; tArroc-. ta, War>YIw: AQ+f;B. APs.K-; rArc. vyai- hNEhiw> ~h,yQef; ~yqIyrIm.
!mIy"n>B-i ta,w> WNn<yae !A[m.viw> WNn<yae @sEAy ~T,_l.K;vi ytiao ~h,ybia] bqo[]y: ~h,lea] rm,aYOw: 42:36 `War"(yYIw:
al{- ~ai tymiT' yn:b' ynEv-. ta, rmoale wybia-' la, !beWar> rm,aYOw: 42:37 `hn"L")ku Wyh' yl;[' WxQ'Ti
~k,_M'[i ynIB. drEy-E al{) rm,aYOw: 42:38 `^yl,(ae WNb,yvia] ynIa]w: ydIy-" l[; Atao hn"T. ^yl,_ae WNa,ybia]
ytib'yfe-ta, ~T,d>r:Ahw> Hb'- Wkl.Te( rv<a] %r<D<B; !Asa' Wha'r"q.W ra'v.nI ADb;l. aWhw> tme wyxia-' yKi(
Waybihe rv<a] rb,V,h-; ta, lkoa/l, WLKi rv<a]K; yhiy>w: 43:2 `#r<a'(B' dbeK' b['r"h'w> 43:1 `hl'Aa)v. !Agy"B.
rmo=ale hd"Why> wyl'ae rm,aYOw: 43:3 `lk,a-o) j[;m. Wnl'- Wrb.vi Wbvu ~h,ybia] ~h,ylea] rm,aYOw: ~yIr"+c.Mimi
x;Lev;m. ^v.y-< ~ai 43:4 `~k,(T.ai ~k,yxia] yTil.Bi yn:p' War>t-i al{) rmoale vyaih' WnB' d[ihe d[eh'
rm:a' vyaih-' yKi( drE_nE al{ x;Lev;m. ^n>yae-~aiw> 43:5 `lk,ao) ^l. hr"B.v.nIw> hd"r>nE WnT'_ai Wnyxia-' ta,
dyGIh;l. yli_ ~t,[orEh] hm'l' laer"f.yI rm,aYOw: 43:6 `~k,(T.ai ~k,yxia] yTil.Bi yn:p' War>t-i al{) Wnyleae
~k,ybia] dA[h; rmoale WnTed>l;Am)l.W Wnl' vyaih'-la;v'( lAav' Wrm.aYOw: 43:7 `xa'( ~k,l' dA[h; vyail'
WdyrIAh rm;ayO yKi [d:nE [;Ady"h] hL,ae_h' ~yrIb'D>h; yPi- l[; Al-dG<n:w: xa' ~k,l' vyEh] yx;

31

hy<x.nI)w> hk'le_nEw> hm'Wqn"w> yTiai r[;N:h; hx'l.vi wybia' laer"f.y-I la, hd"Why> rm,aYOw: 43:8 `~k,(yxia-] ta,
wytiaoybih] al{- ~ai WNv,_q.b;T. ydIY"mi WNb,r>[,a, ykinOa'( 43:9 `WnPe(j-; ~G: hT'a-; ~g: Wnx.n:a-] ~G: tWmn" al{w>
hz< Wnb.v; hT'[-; yKi( Wnh.m'_h.m;t.hi aleWl yKi 43:10 `~ymi(Y"h-; lK' ^l. yti(aj'x'w> ^yn<p'l. wyTig>C;hiw> ^yl,ae
#r<a'h' tr:mZ. Imi Wxq. Wf[] tazO aApae !KE- ~ai ~h,ybia] laer"f.yI ~h,lea] rm,aYOw: 43:11 `~yIm")[]p;
@s,k,w> 43:12 `~ydI(qev.W ~ynIj.B' jl{w" takon> vb;D> j[;m.W yrIc\ j[;m. hx'_n>mi vyail' WdyrIAhw> ~k,ylekB. i
`aWh) hG<v.mi yl;Wa ~k,d>y<b. WbyviT' ~k,ytexo)T.m.a; ypiB. bv'WMh; @s,K,h-; ta,w> ~k,_d>y<b. Wxq. hn<v.mi
vyaih' ynEp.li ~ymix]r: ~k,l' !TeyI yD:v; laew> 43:14 `vyai(h-' la, WbWv WmWqw> Wxq"+ ~k,yxia-] ta,w> 43:13
~yvin"a]h'( Wxq.YIw: 43:15 `yTil.k'(v' yTil.kov' rv<a]K; ynIa]w: !ymi_y"n>B-i ta,w> rxEa; ~k,yxia-] ta, ~k,l' xL;viw>
ynEp.li Wdm.[;Y:)w: ~yIr:c.mi Wdr>YEw: WmquY"w: !mI+y"n>B-i ta,w> ~d"y"b. Wxq.l' @s,K-, hn<v.miW taZOh; hx'n>Mih-; ta,
ht'y>B"+h; ~yvin"a]h-' ta, abeh' AtyBe-l[; rv<a]l;( rm,aYOw: !ymiy"n>B-i ta, ~T'ai @sEAy ar>Y:w: 43:16 `@sE)Ay
abeY"w: @sE+Ay rm:a' rv<a]K;( vyaih' f[;Y:w: 43:17 `~yIr")h\C'B;( ~yvin"a]h' Wlk.ayO yTiai yKi !keh'w> xb;j, x:boj.W
rb:D-> l[; Wrm.aYOw: @seAy tyBe Wab.Wh) yKi ~yvin"a]h'( War>yYI)w: 43:18 `@sE)Ay ht'yBe ~yvin"a]h-' ta, vyaih'
tx;q:l'w> Wnyle[' lPen:t.hil.W Wnyle[' lleGOt.hil. ~yai_b'Wm) Wnx.n:a] hL'xiT.B; WnytexoT.m.a;B. bV'h; @s,K,h;
xt;P, wyl'ae WrB.d:y>w: @sE+Ay tyBe- l[; rv<a] vyaih-' la, WvG>YIw:) 43:19 `WnyrE(mox-] ta,w> ~ydIb'[]l; Wnt'ao
!AlM'h-; la, Wnab'- yKi yhiy>w:) 43:21 `lk,a-o) rB'v.li hL'xiT.B; Wnd>r:y" droy" ynI+doa] yBi Wrm.aYOw: 43:20 `tyIB")h;
`WndE(y"B. Atao bv,N"w: Al=q'v.miB. WnPes .K; ATx.T;ma. ; ypiB. vyai-@s,k,( hNEhiw> WnytexoT.m.a-; ta, hx'T.pN. Iw:)
rm,aYOw: 43:23 `Wnyte(xoT.m.a;B. WnPes .K; ~f'- ymi Wn[.d:y" al{ lk,a-o+ rB'v.li WndEy"b. Wnd>r:Ah rxEa; @s,k,w> 43:22
aB' ~k,Ps. .K; ~k,ytexoT.m.a;B. !Amj.m; ~k,l' !t;n" ~k,ybia] yhel{awE ~k,yhel{a/ War"yTi-la; ~k,l' ~Alv'
Wcx]r>YIw: ~yIm-; !T,YIw: @sE+Ay ht'yBe ~yvin"a]h-' ta, vyaih' abeY"w: 43:24 `!A[)m.v-i ta, ~h,lea] aceAYw: yl'_ae
W[m.v'( yKi ~yIr"+h\C'B;( @sEAy aAB-d[; hx'n>Mih-; ta, WnykiY"w: 43:25 `~h,y( rEmo)x]l; aAPs.mi !TEYIw: ~h,yleg>r:
ht'y>B"+h; ~d"y"B-. rv,a] hx'n>Mih-; ta, Al WybiY"w: ht'y>B;h; @seAy aboY"w: 43:26 `~x,l'( Wlk.ayO ~v'- yKi
~T,_r>m;a] rv<a] !qEZ "h; ~k,ybia] ~Alv'h] rm,aYOw: ~Alv'l. ~h,l' la;v.YIw: 43:27 `hc'r>a") Al-Wwx]T;v.YIw:
43:29 `wwxtXy yrq wux]T;v.YIw: WdQ.YIw:) yx'_ WNd<A[ Wnybia'l. ^D>b.[;l. ~Alv' Wrm.aYOw: 43:28 `yx'( WNd<A[h;
yl'_ae ~T,r>m;a] rv<a] !joQ'h; ~k,yxia] hz<h] rm,aYO w: AMai-!B, wyxia' !ymiy"n>B-i ta, ar>Yw: : wyn"y[e aF'YwI :
aboY"w: tAK+b.li vQEb;y>w: wyxia-' la, wym'x]r: Wrm.k.n-I yKi( @seAy rhEm;y>w: 43:30 `ynI)B. ^n>x.y" ~yhil{a/ rm;aYOw:
ADb;l. Al WmyfiY"w: 43:32 `~x,l'( Wmyfi rm,aYOw: qP;a;t.YIw: ace_YEw: wyn"P' #x;r>YIw: 43:31 `hM'v'( &.b.YEw: hr"d>x;h;
~yrIb.[ih-'( ta, lkoa/l, ~yrIc.Mih; !Wlk.Wy al{ yKi ~D"b;l. ATai ~ylik.aoh' ~yrIc.Mil;w> ~D"_b;l. ~h,l'w>
Whm.t.YIw: At=r"[ic.Ki ry[iC 'h;w> Atr"kob.Ki rkoB.h; wyn"p'l. Wbv.YEw: 43:33 `~yIr")c.mil. awhi hb'[eAt-yKi ~x,l,
taof.M;mi !mIy"n>Bi ta;f.m; br<Tew: ~h,lea] wyn"P' taeme taof.m; aF'YIw: 43:34 `Wh[e(r-E la, vyai ~yvin"a]h'
txoT.m.a-; ta, aLem; rmoale AtyBe-l[; rv<a-] ta, wc;y>w: 44:1 `AM*[i WrK.v.YIw:) WTv.YIw: tAd+y" vmex' ~L'Ku
[:ybiG> y[iybiG-> ta,w> 44:2 `AT*x.T;m.a; ypiB. vyai- @s,K,( ~yfiw> tae_f. !Wlk.Wy rv<a]K; lk,ao ~yvin"a]h'(
rq,Boh; 44:3 `rBE)DI rv<a] @sEAy rb:d>Ki f[;Yw: : Ar=b.vi @s,K, taew> !joQ'h; tx;T;m.a; ypiB. ~yfiT' @s,K,h;
rm;a' @sEAyw> Wqyxir>hi al{ ry[ih-' ta, Wac.y)" ~he 44:4 `~h,(yrEmox]w: hM'he WxL.vu ~yvin"a]h'w> rAa=
tx;T; h['r" ~T,m.L;vi hM'l' ~h,lea] T'r>m;a'w> ~T' g>F;hiw> ~yvi_n"a]h'( yrEx]a; @dor> ~Wq AtyBe-l[; rv<a]l;(
44:6 `~t,(yfi[] rv<a] ~t,[orEh] AB+ vxen:y> vxen: aWhw> AB ynIdoa] hT,v.yI rv,a] hz< aAlh] 44:5 `hb'(Aj
~yrIb'D>K; ynIdoa] rBEd:y> hM'l' wyl'ae Wrm.aYOw: 44:7 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; ta, ~h,lea] rBEd:y>w: ~gEF+ iY:w:)
WnytexoT.m.a; ypiB. Wnac'm' rv<a] @s,K, !hE 44:8 `hZ<)h; rb"D"K; tAf[]me ^yd<b'[]l; hl'ylix' hL,ae_h'
ATai aceM'yI rv,a] 44:9 `bh'(z" Aa @s,K, ^yn<doa] tyBemi bnOg>nI %yaew> ![;n"+K. #r<a,me ^yl,ae Wnboyvih/
rv,a] aWh+-!K, ~k,yrEb.dIk. hT'[-; ~G: rm,aYOw: 44:10 `~ydI(b'[]l; ynIdoal;( hy<h.nI) Wnx.na: ]-~g:w> tme_w" ^yd<b'[]me
hc'r>a"+ ATx.T;m.a-; ta, vyai WdrIAYw: Wrh]m;y>w: 44:11 `~YI)qin> Wyh.Ti ~T,a;w> db,[' yLi- hy<h.yI ATai aceM'yI
`!mI)y"n>Bi tx;T;m.a;B. [:ybiG"h; aceM'YIw: hL'_Ki !joQ'b;W lxehe lAdG"B; fPex;y>w: 44:12 `AT*x.T;m.a; vyai WxT.p.YIw:)
ht'yBe wyx'a,w> hd"Why> aboY"w: 44:14 `hr"y[i(h' WbvuY"w: Armox-] l[; vyai smo[]Y:w:) ~t'_l{m.fi W[r>q.YIw: 44:13

32

rv<a] hZ<h; hf,[]M;h-; hm'( @seAy ~h,l' rm,aYOw: 44:15 `hc'r>a") wyn"p'l. WlP.YIw: ~v'_ WNd<A[ aWhw> @seAy
ynIdoal;( rm;aNO-hm; hd"Why> rm,aYOw: 44:16 `ynImo*K' rv<a] vyai vxen:y> vxen-: yKi( ~T,[.d:y> aAlh] ~t,_yfi[]
~G: Wnx.na: ]-~G: ynIdoal;( ~ydIb'[] WNN<hi ^yd<b'[] !wO[-] ta, ac'm' ~yhil{a/h' qD"_j;cN. I-hm;W rBEdN: >-hm;
[:ybiG"h; ac'm.nI rv,a] vyaih' tazO= tAf[]me yLi hl'ylix' rm,aYOw: 44:17 `Ad*y"B. [:ybiG"h; ac'm.n-I rv,a]
rm,aYOw: hd"Why> wyl'ae vG:YIw: 44:18 p `~k,(ybia-] la, ~Alv'l. Wl[] ~T,a;w> db,[' yLi- hy<h.yI aWh Ady"B.
44:19 `h[o)r>p;K. ^Amk' yKi ^D<+b.[;B. ^P.a; rx;yI la;w> ynIdoa] ynEz>a'B. rb'd" ^D>b.[; an"- rB,d:y> ynIdoa] yBi
!qez" ba' Wnl'- vy< ynIdoa-] la, rm,aNOw: 44:20 `xa'-( Aa ba' ~k,l-' vyEh] rmo=ale wyd"b'[-] ta, la;v' ynIdoa]
^yd<b'[-] la, rm,aTow: 44:21 `Ab*hea] wybia'w> AMail. ADb;l. aWh rteW"YIw: tme wyxia'w> !j"+q' ~ynIquz> dl,y<w>
bz:['w> wybi_a-' ta, bzO[]l; r[;N:h; lk;Wy-al{ ynIdoa-] la, rm,aNOw: 44:22 `wyl'([' ynIy[e hm'yfia'w> yl'_ae WhdUrIAh
tAar>li !Wpsito al{ ~k,_T.ai !joQ'h; ~k,yxia] drEyE al{- ~ai ^yd<b'[-] la, rm,aTow: 44:23 `tme(w" wybia-' ta,
Wbvu Wnybi_a' rm,aYOw: 44:25 `ynI)doa] yrEb.DI tae Al-dG<N:w: ybi_a' ^D>b.[-; la,( Wnyli[' yKi yhiy>w: 44:24 `yn")P'
al{- yKi Wnd>r:y"w> WnT'ai !joQ'h; Wnyxia' vyE-~ai td<r<_l' lk;Wn al{ rm,aNOw: 44:26 `lk,a-o) j[;m. Wnl'- Wrb.vi
~T,a; Wnyle_ae ybia' ^D>b.[; rm,aYOw: 44:27 `WnT'(ai WNn<yae !joQ'h; Wnyxia'w> vyaih' ynEP. tAar>li lk;Wn
wytiyair> al{w> @r"+jo @roj' %a: rm;aow" yTiaime( dx'a,h'( aceYEw: 44:28 `yTi(v.ai yLi- hd"l.y") ~yIn:v. yKi ~T,[.d:y>
`hl'ao)v. h['r"B. ytib'yfe-ta, ~T,d>r:Ah)w> !As+a' Whr"q'w> yn:P' ~[ime hz<- ta,-~G: ~T,x.q;l.W 44:29 `hN"h-E) d[;
AtAar>Ki hy"h'w> 44:31 `Av*p.n:b. hr"Wvq. Avp.n:w> WnT'_ai WNn<yae r[;N:h;w> ybia' ^D>b.[-; la, yaiboK. hT'[;w> 44:30
br:[' ^D>b.[; yKi 44:32 `hl'ao)v. !Agy"B. Wnybia' ^D>b.[; tb;yfe-ta, ^yd<b'[] WdyrIAhw> tme_w" r[;N:h; !yae- yKi
hT'[;w> 44:33 `~ymi(Y"h-; lK' ybia'l. ytiaj'x'w> ^yl,ae WNa,ybia] al{- ~ai rmo=ale ybia' ~[ime r[;N:h-; ta,
ybia-' la, hl,[/a,( %yae-yKi 44:34 `wyx'(a-, ~[i l[;y: r[;N:h;w> ynI+doal;( db,[, r[;N:h; tx;T; ^D>b.[; an"- bv,yE)
lkol. qPea;t.hil. @seAy lkoy"-al{)w> 45:1 `ybi(a-' ta, ac'm.yI rv<a] [r"b' ha,r>a, !P, yTi_ai WNn<yae r[;N:h;w>
`wyx'(a-, la, @sEAy [D:w:t.hiB. ATai vyai dm;[-' al{w> yl'_['me vyai- lk' WayciAh ar"q.YIw: wyl'[' ~ybi C'NIh;
ynIa] wyx'a-, la, @sEAy rm,aYOw: 45:3 `h[o)r>P; tyBe [m;v.YIw: ~yIr:c.mi W[m.v.YIw: yki_b.Bi Alq-o ta, !TEYIw: 45:2
wyx'a,-la, @sEAy rm,aYOw: 45:4 `wyn")P'mi Wlh]b.nI yKi Atao tAn[]l; wyx'a, Wlk.y-" al{)w> yx'_ ybia' dA[h; @seAy
hT'[;w> 45:5 `hm'y>r")c.mi ytiao ~T,r>k;m-. rv,a] ~k,yxia] @sEAy ynIa] rm,aYOw: WvG"+YIw: yl;ae an"- WvG>
45:6 `~k,(ynEp.li ~yhil{a/ ynIx:l'v. hy"x.mi(l. yKi hN"hE+ ytiao ~T,r>k;m. yKi( ~k,ynEy[eB. rx;y-I la;w> Wbc.['T-e la;
ynIxEl'v.YIw: 45:7 `ryCi(q'w> vyrIx-' !yae rv<a] ~ynIv' vmex' dA[w> #r<a'_h' br<q<B. b['r"h' ~yIt:n"v. hz<- yKi
hT'[;w> 45:8 `hl'(doG> hj'ylep.li ~k,l' tAyx]h;lW. #r<a'_B' tyrIaev. ~k,l' ~Wfl' ~k,ynEp.li ~yhil{a/
lvemoW AtyBe-lk'l. !Ada'l.W h[or>p;l. ba'l. ynI)meyfiy>w: ~yhi_l{a/h' yKi hN"he ytiao ~T,x.l;v. ~T,a-; al{)
ynIm:f' @seAy ^n>Bi rm;a' hKo wyl'ae ~T,r>m;a]w: ybia-' la, Wl[]w: Wrh]m; 45:9 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B.
yl;ae bArq' t'yyIh'w> !v,G-O #r<a,(b. T'b.v;y"w> 45:10 `dmo)[]T-; la;( yl;ae hd"r> ~yIr"+c.m-i lk'l. !Ada'l. ~yhil{a/
vmex' dA[-yKi ~v' ^t.ao) yTil.K;l.kiw> 45:11 `%l"-) rv,a-] lk'w> ^r>q'b.W ^n>acow> ^yn<+b' ynEb .W ^yn<b'W hT'a;
!ymi_y"n>bi yxia' ynEy[ew> tAaro ~k,ynEy[e( hNEhiw> 45:12 `%l"-) rv,a-] lk'w> ^t.ybe(W hT'a; vrEW"T-i !P, b['_r" ~ynIv'
~t,_yair> rv<a-] lK' taew> ~yIr:c.miB. ydIAbK.-lK'-ta, ybia'l. ~T,d>G:hiw> 45:13 `~k,(ylea] rBEd:m.h;( ypi- yKi
hk'B' !miy"n>biW &.b.YE+w: wyxia-' !mI)y"n>bi yrEaW>c-; l[; lPoYIw: 45:14 `hN"hE) ybia-' ta, ~T,d>r:Ahw> ~T,r>h;mi(W
[m;v.nI lQoh;w> 45:16 `AT*ai wyx'a, WrB.DI !ke yrEx]a;w> ~h,_yle[] &.b.YEw: wyx'a-, lk'l. qVen:y>w: 45:15 `wyr"(aW"c-; l[;
h[or>P; rm,aYOw: 45:17 `wyd"(b'[] ynEy[eb.W h[or>p; ynEy[eB. bj;yYIw: @sE+Ay yxea] WaB' rmoale h[or>P; tyBe
Wxq.W 45:18 `![;n")K. hc'r>a: Wabo- Wkl.W ~k,r>y[iB-. ta, Wn[]j;( Wf+[] tazO ^yx,a-; la, rmoa/ @seAy-la,
bl,x-e ta, Wlk.aiw> ~yIr:c.mi #r<a, bWj-ta, ~k,l' hn"T.a,w> yl'_ae WaboW ~k,yTeB-' ta,w> ~k,ybia-] ta,
~k,yven>liw> ~k,P.j;l. tAlg"[] ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,l-' Wxq. Wf+[] tazO ht'yWEcu hT'a;w> 45:19 `#r<a'(h'
~k,l' ~yIr:c.mi #r<a-, lK' bWj-yKi ~k,_yleK-. l[; sxoT-' la; ~k,n>y[ew> 45:20 `~t,(ab'W ~k,ybia-] ta, ~t,af'n>W
hd"ce ~h,l' !TEYIw: h[o+r>p; yPi- l[; tAlg"[] @sEAy ~h,l' !TeYIw: laer"f.yI ynEB. !ke-Wf[]Y:)w: 45:21 `aWh)
tpolix] vmex'w> @s,K, tAame vl{v. !t;n" !mIy"n>bil.W tl{+m'f. tAplxi ] vyail' !t:n" ~L'kul. 45:22 `%r<D"(l;

33

rB" taof.nO* tnOtoa] rf,[,w> ~yIr"+c.mi bWJmi ~yaif.nO ~yrImox] hr"f'[] tazOK. xl;v' wybia'l.W 45:23 `tl{)m'f.
45:25 `%r<D"(B; WzG>r>Ti la;( ~h,lea] rm,aYOw: Wkle_YEw: wyx'a-, ta, xL;v;y>w: 45:24 `%r<D"(l; wybia'l. !Azm'W ~x,l,w"
yx; @sEAy dA[ rmoale Al WdGIY:w: 45:26 `~h,(ybia] bqo[]y-: la,( ![;n:K. #r<a, WaboY"w: ~yIr"+c.Mimi Wl[]Y:w:)
tae wyl'ae WrB.d:y>w: 45:27 `~h,(l' !ymia/h-, al{ yKi ABli gp'Y"w: ~yIr"+c.mi #r<a-, lk'B. lvemo aWh-yki(w>
x:Wr yxiT.w: At=ao tafel' @sEAy xl;v-' rv,a] tAlg"[]h-' ta, ar>Y:w: ~h,lea] rB<DI rv<a] @seAy yrEb.D-I lK'
46:1 `tWm)a' ~r<j,B. WNa,r>a,w> hk'l.ae( yx'_ ynIB. @sEAy-dA[ br: laer"f.yI rm,aYOw: 45:28 `~h,(ybia] bqo[]y:
rm,aYOw: 46:2 `qx'(c.yI wybia' yhel{ale ~yxib'z> xB;z>YIw: [b;V'_ hr"aeB. aboY"w: Al-rv,a-] lk'w> laer"f.yI [S;YIw:
laeh' ykinOa' rm,aYOw: 46:3 `ynINE)hi rm,aYOw: bqo+[]y: bqo[]y: rm,aYOw: hl'y>L;h; taor>m;B. laer"f.yIl. ~yhil{a/
^M.[i drEae ykinOa' 46:4 `~v'( ^m.yfi(a] lAdG" yAgl-. yKi( hm'y>r:c.mi hd"r>me ar"yTi-la; ^ybi_a' yhel{a/
[b;v'_ raEB.mi bqo[]y: ~q'Y"w: 46:5 `^yn<)y[e-l[; Ady" tyviy" @seAyw> hl{+[-' ~g: ^l.[;a;( ykinOa'w> hm'y>r:c.mi
h[or>P; xl;v-' rv,a] tAlg"[]B' ~h,yven-> ta,w> ~P'j-; ta,w> ~h,ybia] bqo[]y-: ta, laer"f.y-I ynE)b. Waf.YIw:
hm'y>r"+c.mi WaboY"w: ![;n:K. #r<a,B. Wvk.r"( rv<a] ~v'Wkr>-ta,w> ~h,ynEq.m-i ta, Wxq.YIw: 46:6 `At*ao tafel'
ATai aybihe A[+r>z-: lk'w> wyn"B' tAnb.W wyt'nOB. ATai wyn"b' ynEb.W wyn" B' 46:7 `AT*ai A[r>z-: lk'w> bqo[]y:
46:9 `!bE)War> bqo[]y: rkoB. wyn"+b'W bqo[]y: hm'y>r:c.mi ~yaiB'h; laer"f.y-I ynE)B. tAmv. hL,aew> 46:8 s `hm'y>r")c.mi
rx;co+w> !ykiy"w> dh;aow> !ymiy"w> laeWmy> !A[m.vi ynEbW. 46:10 `ymi(r>k;w> !Arc.x,w> aWLp;W %Anx] !bE+War> ynEb.W
hl'vew> !n"Aaw> r[E hd"Why> ynEb.W 46:12 `yrI)r"m.W th'q. !Avr>GE ywI+le ynEb.W 46:11 `tynI)[]n:K.h-;( !B, lWav'w>
rk"+Xf'yI ynEb.W 46:13 `lWm)x'w> !Arc.x, #r<p-, ynEb. Wyh.YIw: ![;n:K. #r<a,B. !n"Aaw> r[E tm'Y"w: xr;z"+w" #r<p,w"
rv,a] ha'le ynEB. hL,ae 46:15 `lae(l.x.y:w> !Alaew> dr<s, !lU+Wbz> ynEb.W 46:14 `!Ar)m.viw> bAyw> hW"puW [l'AT
dg" ynEb.W 46:16 `vl{)v'w> ~yvil{v. wyt'Anb.W wyn"B' vp,n-< lK' AT+bi hn"y DI taew> ~r"a] !D:p;B. bqo[]y:l. hd"l.y")
h['yrIb.W ywIv.yIw> hw"v.yIw> hn"m.yI rvea' ynEb.W 46:17 `yli(aer>a;w> ydIAra]w:) yrI[e !Bo=c.a,w> ynIWv yGIx;w> !Ayp.ci
AT=bi ha'lel. !b"l' !t:n-" rv,a] hP'l.zI ynEB. hL,ae 46:18 `lae(yKil.mW; rb,x, h['yrIb. ynEb.W ~t'_xoa] xr:f,w>
dleW"YIw: 46:20 `!mI)y"n>biW @sEAy bqo[]y: tv,ae lxer" ynEB. 46:19 `vp,n") hrEf.[, vve bqo[]y:l. hL,a-e ta, dl,Tew:
`~yIr")p.a-, ta,w> hV,n:m-. ta, !ao= !hEKo [r:p, yjiAP-tB; tn:s .a'( AL-hd"l.y") rv<a] ~yIr:c.mi #r<a,B. @seAyl.
hL,ae 46:22 `D.r>a")w" ~yPixuw> ~yPimu varo+w" yxiae !m"[]n:w> ar"GE lBev.a;w> rk,b,w" [l;B, !miy"n>bi ynEb.W 46:21
yli_T'p.n: ynEb.W 46:24 `~yvi(xu !d"- ynEb.W 46:23 `rf")[' h['B'r>a; vp,n-< lK' bqo+[]y:l. dL;yU rv<a] lxer" ynEB.
hL,a-e ta, dl,Tew: AT=Bi lxer"l. !b"l' !t:n-" rv,a] hh'l.bi ynEB. hL,ae 46:25 `~Le(viw> rc,yEw> ynIWgw> laec.x.y:
yven> db;L.mi AkrEy> yaec.yO hm'y>r:c.mi bqo[]y:l. ha'B'h; vp, N<h;-lK' 46:26 `h['(b.vi vp,n-< lK' bqo[]y:l.
vp,N<h-; lK' ~yIn"+v. vp,n< ~yIr:c.mib. Al-dL;yU-rv,a] @sEAy ynEb.W 46:27 `vve(w" ~yVivi vp,n-< lK' bqo+[]y-: ynEb.
wyn"p'l. troAhl. @seAy-la, wyn"p'l. xl;v' hd"Why>-ta,w> 46:28 p `~y[i(b.vi hm'y>r:c.mi ha'B'h; bqo[]y-: tybe(l.
ar"YEw: hn"v.G=O wybia' laer"f.y-I tar:(q.li l[;Y:w: ATb.K;r>m, @seAy rsoa.Y<w: 46:29 `!v,GO* hc'r>a: WaboY"w: hn"v.G=O
~[;P'_h; ht'Wma' @sEAy-la, laer"f.yI rm,aYOw: 46:30 `dA[) wyr"aW"c-; l[; &.b.YEw: wyr"aW"c-; l[; lPoYIw: wyl'ae
hl,[/a, wybia' tyBe- la,w> wyx'a-, la, @sEAy rm,aYOw: 46:31 `yx'( ^d>A[ yKi ^yn<P-' ta, ytiAar> yrEx]a;
y[ero ~yvin"a]h'w> 46:32 `yl'(ae WaB' ![;n:K-. #r<a,(B. rv<a] ybia-' tybeW yx;a; wyl'ae hr"m.ao)w> h[o+r>p;l. hd"yGIa;w>
~k,l' ar"q.y-I yKi( hy"h'w> 46:33 `Waybi(he ~h,l' rv<a-] lk'w> ~r"q'b.W ~n"acow> Wyh'_ hn<q.mi yven>a-; yKi( !aco
hT'[-; d[;w> WnyrEW[N>mi ^yd<b'[] Wyh' hn<q.mi yven>a; ~T,r>m;a]w: 46:34 `~k,(yfe[]M-; hm; rm:a'w> h[o+r>P;
aboY"w: 47:1 `!aco) h[er-o lK' ~yIr:c.mi tb;[]At-yKi( !v,GO #r<a,B. Wbv.Te rWb[]B; Wnyte_boa-] ~G: Wnx.n:a-] ~G:
~N"hiw> ![;n"+K. #r<a,me WaB' ~h,l' rv<a-] lk'w> ~r"q'b.W ~n"acow> yx;a;w> ybia' rm,aYO w: h[or>p;l. dGEY:w: @seAy
h[or>P; rm,aYOw: 47:3 `h[o)r>p; ynEp.li ~gEC iY:w: ~yvi_n"a] hV'mix] xq:l' wyx'a, hceq.miW 47:2 `!v,GO* #r<a,B.
47:4 `Wnyte(Aba]-~G: Wnx.n:a] ~G: ^yd<b'[] !aco h[ero h[or>P-; la, Wrm.aYOw: ~k,_yfe[]M-; hm; wyx'a-, la,
b['r"h' dbek-' yKi( ^yd<b'[]l; rv<a] !aCol; h[,r>mi !yae- yKi WnaB' #r<aB' ' rWgl' h[or>P-; la, Wrm.aYOw:
^ybia' rmo=ale @sEAy-la, h[or>P; rm,aYOw: 47:5 `!v,GO* #r<a,B. ^yd<b'[] an"- Wbv.yE) hT'[;w> ![;n"+K. #r<a,B.
^yx,_a-; ta,w> ^ybia-' ta, bveAh #r<a'h' bj;ymeB. awhi ^yn<p'l. ~yIr:c.mi #r<a, 47:6 `^yl,(ae WaB' ^yx,a;w>

34

abeY"w: 47:7 `yli(-rv,a-] l[; hn<q.mi yrEf' ~T'm.f;w> lyIx-; yven>a; ~B'-vy<w> T'[.d:y-" ~aiw> !v,GO #r<a,B. Wbv.yE
h[or>P; rm,aYOw: 47:8 `h[o)r>P-; ta, bqo[]y: %r<b'y>w: h[o+r>p; ynEp.li WhdEmi[]Y:)w: wybia' bqo[]y-:) ta, @seAy
ta;m.W ~yvil{v. yr:Wgm. ynEv. ymey> h[or>P-; la, bqo[]y: rm,aYOw: 47:9 `^yY<)x; ynEv. ymey> hM'K; bqo+[]y-: la,(
47:10 `~h,(yrEWgm. ymeyBi yt;boa] yYEx; ynEv. ymey> ta, WgyFihi al{w> yY:x; ynEv. ymey> Wyh' ~y[ir"w> j[;m. hn"+v'
~h,l' !TeYIw: wyx'a-, ta,w> wybia-' ta, @seAy bveAYw: 47:11 `h[o)r>p; ynEp.Limi aceYEw: h[o+r>P-; ta, bqo[]y: %r<b'y>w:
@seAy lKel.k;y>w: 47:12 `h[o)r>p; hW"ci rv<a]K; sse_m.[.r: #r<a,B. #r<a'h' bj;ymeB. ~yIr:c.mi #r<a,B. hZ"xua]
dbek-' yKi( #r<a'h-' lk'B. !yae ~x,l,w> 47:13 `@J")h; ypil. ~x,l, wybi_a' tyBe- lK' taew> wyx'a-, ta,w> wybia-' ta,
@s,K,h-; lK'-ta, @seAy jQEl;y>w: 47:14 `b['(r"h' ynEP.mi ![;n:K. #r<a,w> ~yIr:c.mi #r<a, Hl;Tew: dao+m. b['r"h'
ht'yBe @s,K,h-; ta, @sEAy abeY"w: ~yrI+b.vo ~he- rv,a] rb,V,B; ![;n:K. #r<a,b.W ~yIr:c.m-i #r<a,(b. ac'm. NIh;
rmoale @sEAy-la, ~yIr:c.m-i lk' WaboY"w: ![;n:K. #r<a,meW ~yIr:c.mi #r<a,me @s,K,h; ~ToYIw: 47:15 `h[o)r>p;
~k,l' hn"T.a,w> ~k,ynEq.mi Wbh' @seAy rm,aYOw: 47:16 `@s,K'( spea' yKi ^D<g+ >n< tWmn" hM'l'w> ~x,l, WnL'- hb'h'(
~ysiWSB; ~x,l, @seAy ~h,l' !TEYIw: @seAy-la, ~h,ynEq.m-i ta, WaybiY"w: 47:17 `@s,K'( spea-' ~ai ~k,_ynEq.miB.
47:18 `awhi(h; hn"V'B; ~h,nEq.m-i lk'B. ~x,L,B; ~leh]n:y>w: ~yrI+mox]b;W rq"B'h; hnEq.mib.W !aCoh; hnEq.mib.W
~T;- ~ai yKi ynIdoa]me( dxek;n-> al{) Al Wrm.aYOw: tynI Veh; hn"V'B; wyl'ae WaboY"w: awhih; hn"V'h; ~ToTiw:
hM'l' 47:19 `Wnte(m'd>a;w> WnteY"wIG-> ~ai yTil.Bi ynIdoa] ynEp.li ra;v.nI al{ ynI+doa-] la, hm'heB.h; hnEq.miW @s,K,h;
Wntem'd>a;w> Wnx.n:a] hy<h.nI)w> ~x,L'_B; Wntem'd>a-; ta,w> Wnt'a-o hnE)q. Wntem'd>a; ~G: Wnx.n:a-] ~G: ^yn<y[el. tWmn"
tm;d>a-; lK'-ta, @seAy !q,YIw: 47:20 `~v'(te al{ hm'd"a]h'w> tWmn" al{w> hy<x.nI)w> [r:z< -!t,w> h[or>p;l. ~ydIb'[]
`h[o)r>p;l. #r<a'h' yhiT.w: b['_r"h' ~h,le[] qz:x-' yKi( WhdEf' vyai ~yIr:c.mi Wrk.m-' yKi( h[or>p;l. ~yIr:c.mi
~ynIh]Koh; tm;d>a; qr: 47:22 `Whce(q-' d[;w> ~yIr:c.m-i lWbg> hceq.mi ~yrI+['l, Atao rybi[/h, ~['h-' ta,w> 47:21
al{ !Ke- l[; h[or>P; ~h,l' !t:n" rv,a] ~Q'xu-ta, Wlk.a'(w> h[or>P; taeme ~ynIh]Kol; qxo yKi hn"+q' al{
h[o+r>p;l. ~k,t.m;d>a-; ta,w> ~AYh; ~k,t.a, ytiynIq' !he ~['h-' la, @seAy rm,aYOw: 47:23 `~t'(m'd>a-; ta, Wrk.m'
[B;r>a;w> h[o+r>p;l. tyviymix] ~T,t;n>W taoWbT.B; hy"h'w> 47:24 `hm'(d"a]h-' ta, ~T,[.r:z>W [r:z< ~k,l-' ahe(
Wrm.aYOw: 47:25 `~k,(P.j;l. lkoa/l,w> ~k,yTeb'B. rv<a]l;w> ~k,l.k.a'l.W* hd<F 'h; [r:z<l. ~k,l' hy<h.yI tdoY"h;
~AYh;-d[; qxol. @seAy Ht'ao ~f,Y"w: 47:26 `h[o)r>p;l. ~ydIb'[] WnyyIh'w> ynIdoa] ynEy[eB. !xe-ac'm.nI Wnt'_yIx/h,
47:27 `h[o)r>p;l. ht'y>h' al{ ~D"b;l. ~ynIh]Ko)h; tm;d>a; qr: vm,xo+l; h[or>p;l. ~yIr:c.mi tm;d>a-; l[; hZ<h;
bqo[]y: yxiy>w: 47:28 `dao)m. WBr>YIw: Wrp.YIw: Hb' Wzx]a'YEw: !v,G=O #r<a,B. ~yIr:c.mi #r<a,B. laer"f.yI bv,YEw:
`hn")v' ta;m.W ~y[iB'r>a;w> ~ynIv' [b;v, wyY"x; ynEv. bqo[]y-: yme(y> yhiy>w: hn"+v' hrEf.[, [b;v. ~yIr:c.mi #r<a,B.
^yn<y[eB. !xe ytiac'm' an"- ~ai Al rm,aYOw: @seAyl. Anb.li ar"q.YIw: tWml' laer"f.y-I yme(y> Wbr>q.YIw: 47:29
yTib.k;v'(w> 47:30 `~yIr")c.miB. ynIrEB.q.ti an"- la; tm,a/w< ds,x, ydIM'[i t'yfi['w> yki_rEy> tx;T; ^d>y" an"- ~yfi(
rm,aYOw: 47:31 `^r<)b'd>ki hf,[a/ ,( ykinOa' rm;aYOw: ~t'_r"buq.Bi ynIT:r>b;q.W ~yIr:c.Mimi ynIt;af'n>W yt;boa-] ~[i
hL,aeh' ~yrIb'D>h; yrEx]a; yhiy>w: 48:1 p `hJ'(Mih; varo- l[; laer"f.yI WxT;v.YIw: Al= [b;V'YIw: yli h['b.V'(hi
dGEY:w: 48:2 `~yIr")p.a-, ta,w> hV,n:m-. ta, AM[i wyn"b' ynEv-. ta, xQ;YIw: hl,_xo ^ybia' hNEhi @seAyl. rm,aYOw:
bqo[]y: rm,aYOw: 48:3 `hJ'(Mih-; l[; bv,YEw: laer"f.yI qZEx;t.YIw: ^yl,_ae aB' @sEAy ^n>Bi hNEhi rm,aYOw: bqo[]y:l.
^r>p.m; ynIn>hi yl;ae rm,aYOw: 48:4 `yti(ao %r<b'y>w: ![;n"+K. #r<a,B. zWlB. yl;a-e ha'(r>nI yD:v; lae @seAy-la,
48:5 `~l'(A[ tZ:xua] ^yr<x]a; ^[]r>z:l. taZOh; #r<a'h' ta, yTit;n"w> ~yMi_[; lh;q.li ^yTit;n>W ^tiyBir>hiw>
hV,n:m.W ~yIr:p.a, ~he-_ yli hm'y>r:c.mi ^yl,ae yaiB-o d[; ~yIr:c.mi #r<a,B. ^l. ~ydIl'ANh; ^yn<b'-ynE)v. hT'[;w>
~h,yxea] ~ve l[; Wy=h.yI ^l. ~h,yrEx]a; T'd>l;Ah-rv,a] ^T.d>l;AmW 48:6 `yli(-Wyh.yI) !A[m.viw> !bEWar>Ki
dA[B. %r<D<B; ![;n:K. #r<a,B. lxer" yl;[' ht'me !D"P;mi yaiboB. ynIa]w: 48:7 `~t'(l'x]n:B. War>Q'yI
laer"f.yI ar.Y:w: 48:8 `~x,l'( tyBe awhi tr"p.a, %r<d<B. ~V' h'r<B.q.a,w" ht'r"_p.a, abol' #r<a-, tr:b.Ki
hz<+B' ~yhil{a/ yli- !t;n-") rv,a] ~he yn:B' wybia-' la, @seAy rm,aYOw: 48:9 `hL,a-e( ymi rm,aYOw: @sE+Ay ynEB-. ta,
~t'ao vGEY:w: tAa+r>li lk;Wy al{ !q,ZOmi Wdb.K' laer"f.yI ynEy[ew> 48:10 `~ke(r]b'a]w: yl;ae an"- ~x,q") rm;aYOw:
hNEhiw> yTil.L'_pi al{ ^yn<p' haor> @seAy-la, laer"f.yI rm,aYOw: 48:11 `~h,(l' qBex;y>w: ~h,l' qV;YIw: wyl'ae

35

`hc'r>a") wyP'a;l. WxT;v.YIw: wyK'_r>Bi ~[ime ~t'ao @sEAy aceAYw: 48:12 `^[<)r>z-: ta, ~G: ~yhil{a/ ytiao ha'r>h,
!ymiymi Alamof.bi hV,n:m-. ta,w> laer"f.yI lamoF .mi AnymiyBi( ~yIr:p.a-, ta, ~h,ynEv-. ta, @seAy xQ:YIw: 48:13
ry[iC'h; aWhw> ~yIr:p.a, varo- l[; tv,Y"w: Anymiy>-ta, laer"f.yI xl;v.YIw: 48:14 `wyl'(ae vGEY:w: lae_r"f.yI
rm:+aYOw: @sEAy-ta, %r<b'y>w: 48:15 `rAk*B.h; hV,n:m. yKi wyd"y-" ta, lKefi hV,_n:m. varo- l[; Alamof-. ta,w>
~AYh-; d[; ydIA[me ytiao h[,roh' ~yhila{ /h'( qx'c.yIw> ~h'r"b.a; wyn"p'l. yt;boa] WkL.h;t.hi rv,a] ~yhi l{a/h'(
yt;boa] ~vew> ymiv. ~h,b' arEQ'yIw> ~yrI[N' >h-; ta, %rEb'y> [r"- lK'mi ytiao laeGOh; %a'l.M;h; 48:16 `hZ<)h;
varo- l[; Anymiy>-dy: wybia' tyviy-" yKi @seAy ar.Y:w: 48:17 `#r<a'(h' br<q<B. brol' WGd>yIw> qx'_c.yIw> ~h'r"b.a;
48:18 `hV,(n:m. varo l[; ~yIr:p.a-, varo l[;me Ht'ao rysih'l. wybia-' dy: %mot.YIw: wyn"+y[eB. [r;YEw: ~yIr:p.a,
wybia' !aEm'y>w: 48:19 `Av*aro-l[; ^n>ymiy> ~yfi rkoB.h; hz<- yKi ybi_a' !kE- al{ wybia-' la, @sEAy rm,aYOw:
WNM,mi lD:g >yI !joQ'h; wyxia' ~l'Waw> lD"g_ >yI aWh-~g:w> ~['L-. hy<h.yI aWh-~G: yTi[.d:y" ynIb. yTi([.d:y" rm,aYOw:
^m.fi(y> rmoale laer"f.yI %rEb'y> ^B. rAmale aWhh; ~AYB; ~ker]b'y>w: 48:20 `~yI)AGh;-al{)m. hy<h.yI A[r>z:w>
hNEhi @seAy-la, laer"f.yI rm,aYOw: 48:21 `hV,(n:m. ynEp.li ~yIr:p.a-, ta, ~f,Y"w: hV,_n:m.kiw> ~yIr:p.a,K. ~yhil{a/
~k,v. ^l. yTi(t;n" ynIa]w: 48:22 `~k,(yteboa] #r<a-, la, ~k,t.a, byvihew> ~k,M'[i ~yhil{a/ hy"h'w> tme_ ykinOa'
wyn"+B-' la, bqo[]y: ar"q.YIw: 49:1 p `yTi(v.q;b.W yBir>x;B. yrImoa/h'( dY:mi yTix.q;l' rv<a] ^yx,_a-; l[; dx;a;
ynEB. W[m.viw> Wcb.Q'hi 49:2 `~ymi(Y"h; tyrIx]a;B. ~k,t.a, ar"q.y-I rv,a] tae ~k,l' hd"yGIa;w> Wps.a'(he rm,aYOw:
rt,y<w> taef. rt,y< ynI+Aa tyviarEw> yxiKo hT'a; yrIkoB. !beWar> 49:3 `~k,(ybia] laer"f.y-I la, W[m.viw> bqo+[]y:
!A[m.vi 49:5 p `hl'([' y[iWcy> T'l.L;xi za' ^ybi_a' ybeK.v.mi t'yli[' yKi rt;AT-la; ~yIM;K; zx;P; 49:4 `z['(
yKi ydI_boK. dx;T-e la; ~l'h'q.Bi yvip.n: aboT-' la; ~d"soB. 49:6 `~h,(yterokem. sm'x' yleK. ~yxi_a; ywIlew>
~qEL.x;a] ht'v'_q' yKi ~t'r"b.[,w> z[' yKi ~P'a; rWra' 49:7 `rAv*-WrQ.[i ~n"cor>biW vyai Wgr>h" ~P'a;b.
^l. WWx]T;v.yI ^yb,_y>ao @r<[oB. ^d>y" ^yx,a; ^WdAy hT'a; hd"Why> 49:8 s `lae(r"f.yIB. ~ceypia]w: bqo[]y:B.
`WNm,(yqiy> ymi aybil'k.W hyEr>a;K. #b;r" [r:K' t'yli_[' ynIB. @r< J,mi hd"Why> hyEr>a; rWG 49:9 `^ybi(a' ynEB.
th;Q.yI Alw> wlX yrq hOlyvi aboy "-yKi( d[; wyl'g_ >r: !yBemi qqExom.W hd"Whymi( jb,ve rWsy"-al{) 49:10
~ybin"[-] ~d:b.W Avbul. !yIY:B; sBeKi An=toa] ynIB. hq"rFE ol;w> wry[ yrq hroy[i !p,G<l; yrIs .ao 49:11 `~yMi([;
!Ko=v.yI ~yMiy: @Axl. !luWbz> 49:13 p `bl'(x'me ~yIN:v-i !b,l.W !yIY"+mi ~yIn:y[e yliylik.x; 49:12 `wtws yrq ht(oWs
ar.Y:w: 49:15 `~yIt")P.v.Mih;( !yBe #bero ~r,G"+ rmox] rk"XF'yI 49:14 s `!do*yci-l[; Atk'r>y:w> tAYnIa\ @Axl. aWhw>
AM+[; !ydIy" !D" 49:16 s `dbe([-o sm;l. yhiy>w: lBos .li Amk.vi jYEw: hm'[e_n" yKi #r<a'h-' ta,w> bAj yKi hx'nUm.
lPoYIw: sWs-ybeQ.[i %veNOh; xr:a-o+ yle[] !poypiv. %r<d-< yle[] vx'n" !d"-yhiy> 49:17 `lae(r"f.yI yjeb.vi dx;a;K.
rvEa'me 49:20 s `bqE)[' dgUy" aWhw> WNd<_Wgy> dWdG> dG" 49:19 `hw")hy> ytiyWIqi ^t.['Wvyli( 49:18 `rAx*a' Abk.ro
!BE 49:22 s `rp,v-'( yrEm.ai !tEN Oh; hx'_luv. hl'Y"a; yliT'p.n: 49:21 s `%l,m-,( yNEd:[]m;( !TEyI aWhw> Am=x.l; hn"mev.
yle[]B; Whmuj.f.YIw:) WBro+w" WhrUr]m'y>w:) 49:23 `rWv)-yle[] hd"[]c' tAnB' !yI[+-" yle[] tr"Po !BE @seAy tr"Po
`lae(r"f.yI !b,a, h[,ro ~V'mi bqo[]y: rybia] ydEymi wyd"_y" y[eroz> WZpoY"w: ATv.q; !t'yaeB. bv,Tew: 49:24 `~yCi(xi
tx;T'_ tc,b,ro ~AhT. tkor>Bi l['me ~yIm;v' tkor>Bi &'k,r>b"ywI yD:v; taew> &'r<z>[y. :w> ^ybia' laeme 49:25
!yy<h.Ti( ~l'_A[ t[ob.GI tw:a]T-; d[;( yr:Ah tkor>B-i l[; Wrb.G") ^ybia' tkor>Bi 49:26 `~x;r"(w" ~yId:v' tkor>Bi
qLex;y> br<[,l'w> d[;_ lk;ayO rq,BoB; @r"j.yI baez> !ymiy"n>Bi 49:27 p `wyx'(a, ryzIn> dqod>q'l.W @seAy varol.
~t'Aa %r<b'y>w: ~h,ybia] ~h,l' rB,D-I rv,a] tazOw> rf"+[' ~ynEv. laer"f.yI yjeb.vi hL,a-e lK' 49:28 `ll'(v'
ytiao Wrb.qi yMi[-; la, @s"a/n< ynIa] ~h,lea] rm,aYOw: ~t'Aa wc;y>w: 49:29 `~t'(ao %r:Be Atk'r>biK. rv<a] vyai
rv<a] hl'Pek.M;h; hdEf.Bi rv,a] hr"['M.B; 49:30 `yTi(xih; !Arp.[, hdEf.Bi rv<a] hr"['M.h-; la, yt'_boa-] la,
`rb,q-") tZ:xua]l; yTixih; !rop.[, taeme hd<F 'h-; ta, ~h'r"b.a; hn"q' rv,a] ![;n"+K. #r<a,B. arEm.m-; ynEP-. l[;
AT=v.ai hq"b.rI taew> qx'c.y-I ta, Wrb.q' hM'v' ATv.ai hr"f' taew> ~h'r"b.a-; ta, Wrb.q' hM'v' 49:31
bqo[]y: lk;y>w: 49:33 `txe-( ynEB. taeme AB-rv,a] hr"['M.h;w> hd<F 'h; hnEq.mi 49:32 `ha'(l-e ta, yTir>b:q' hM'v'w>
wybi_a' ynEP-. l[; @sEAy lPoYIw: 50:1 `wyM'([;-la, @s,a'YEw: [w:g >YIw: hJ'_Mih-; la, wyl'g >r: @soa/Y<w: wyn"B-' ta, tWOc;l.
~yaip.roh' Wjn>x;Y:w: wybi_a-' ta, jnOx]l; ~yaip.roh-' ta, wyd"b'[-] ta, @sEAy wc;y>w: 50:2 `Al*-qV;YIw: wyl'[' &.b.YEw:

36

~yIr:c.mi Atao WKb.YIw: ~yji_nUx]h; ymey> Wal.m.yI !KE yKi ~Ay ~y[iB'r>a; Al-Wal.m.YIw: 50:3 `lae(r"f.y-I ta,
!xe ytiac'm' an"- ~ai rmo=ale h[or>P; tyBe- la, @seAy rBEd:y>w: Atykib. ymey> Wrb.[;Y:)w: 50:4 `~Ay* ~y[ib.vi
yrIb.qiB. tme ykinOa' hNEhi rmoale ynI[:yBiv.hi ybia' 50:5 `rmo*ale h[or>p; ynEz>a'B. an"-WrB.D: ~k,ynEy[eB.
50:6 `hb'Wv)a'w> ybia' ta, hr"B.q.a,w> aN"- hl,[/a,( hT'[;w> ynIrE+B.q.Ti hM'v' ![;n:K. #r<a,B. yli ytiyrIK' rv,a]
Wl[]Y:w: wybi_a-' ta, rBoq.li @sEAy l[;Y:w: 50:7 `^[<)yBiv.hi rv<a]K; ^ybia-' ta, rboq.W hle[] h[o+r>P; rm,aYOw:
tybeW wyx'a,w> @seAy tyBe lkow> 50:8 `~yIr")c.m-i #r<a,( ynEq.zI lkow> Atybe ynEq.zI h[or>p; ydEb.[-; lK' ATai
yhiy>w: ~yvi_r"P-' ~G: bk,r-< ~G: AM[i l[;Y:w: 50:9 `!v,GO* #r<a,B. Wbz>[' ~r"q'bW. ~n"acow> ~P'j; qr: wybi_a'
lAdG" dPes .mi ~v'- WdP.s.YIw: !DEr>Y:h; rb,[eB. rv,a] dj'a'h' !r<G-O d[; WaboY"w: 50:10 `dao)m. dbeK' hn<x]M;h;(
lb,aeh-' ta, ynI[]n:K.h;( #r<a'h' bveAy ar>Yw: : 50:11 `~ymi(y" t[;b.vi lb,ae wybia'l. f[;Y:w: dao+m. dbek'w>
rb,[eB. rv<a] ~yIr:c.mi lbea' Hm'v. ar"q' !Ke- l[; ~yIr"+c.mil. hz< dbeK-' lb,ae( Wrm.aYOw: dj'a'h'( !r< gOB.
Atao WrB.q.YIw: ![;n:K. hc'r>a: wyn"b' Atao Waf.YIw: 50:13 `~W")ci rv<a]K; !KE Al+ wyn"b' Wf[]Y:w: 50:12 `!DE)r>Y:h;
yTixih; !rop.[, taeme rb,q-, tZ:xua]l; hd<F 'h-; ta, ~h'r"b.a; hn"q' rv<a] hl'_Pek.M;h; hdEf. tr:['m.Bi
yrEx]a; wybi_a-' ta, rBoq.li ATai ~yli[oh-' lk'w> wyx'a,w> aWh hm'y>r:c.mi @sEAy bv'Y"w: 50:14 `arE(m.m; ynEP-. l[;
byviy" bveh'w> @sE+Ay Wnmej.f.yI Wl Wrm.aYOw: ~h,ybia] tme- yKi @seAy-yxe(a] War>YIw: 50:15 `wybi(a-' ta, Arb.q'
AtAm ynEp.li hW"ci ^ybia' rmo=ale @sEAy-la, WWc;y>w: 50:16 `At*ao Wnl.m;G" rv<a] h['r"h-' lK' tae Wnl'
af' hT'[;w> ^Wlmg' > h['r-" yKi ~t'aJ'x;w> ^yx,a; [v;P, an" af' aN"a" @seAyl. Wrm.ato-hKo) 50:17 `rmo*ale
wyn"+p'l. WlP.YIw: wyx'a-, ~G: Wkl.YEw: 50:18 `wyl'(ae ~r"B.d:B. @sEAy &.b.YEw: ^ybi_a' yhel{a/ ydEb.[; [v;p,l. an"
50:20 `ynIa") ~yhil{a/ tx;t;h] yKi War"y_ Ti-la; @sEAy ~h,lea] rm,aYOw: 50:19 `~ydI(b'[]l; ^l. WN*N<hi Wrm.aYOw:
50:21 `br"(-~[; tyOx]h;l. hZ<h; ~AYK; hfo[] ![;m;l. hb'jol. Hb'v'x] ~yhil{a/ h['_r" yl;[' ~T,b.v;x] ~T,a;w>
bv,YEw: 50:22 `~B'(l-i l[; rBEd:y>w: ~t'Aa ~xen:y>w: ~k,_P.j-; ta,(w> ~k,t.a, lKel.k;a] ykinOa' War"yTi-la; hT'[;w>
ynEB. ~yIr:p.a,l. @seAy ar.Y:w: 50:23 `~ynI)v' rf,[,w" ha'me @seAy yxiy>w: wybi_a' tybeW aWh ~yIr:c.miB. @seAy
tme_ ykinOa' wyx'a-, la, @seAy rm,aYOw: 50:24 `@sE)Ay yKer>B-i l[; WdL.yU hV,n:m-. !B, rykim' ynEB. ~G: ~yvi_Levi
[B;v.nI rv<a] #r<a'h-' la, taZOh; #r<a'h-' !mi ~k,t.a, hl'[/h,w> ~k,t.a, dqop.yI dqoP' ~yhil{awE)
~yhil{a/ dqop.yI dqoP' rmo=ale laer"f.yI ynEB-. ta, @seAy [B;v.Y:w: 50:25 `bqo)[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l.
~f,yYIw: Atao Wjn>x;Y:w: ~ynI+v' rf,[,w" ha'm-e !B, @seAy tm'Y"w: 50:26 `hZ<)mi yt;moc.[-; ta, ~t,li[]h;w> ~k,t.a,
`~yIr")c.miB. !Ara'B'

twmX
Exodus
E!bEWar> 1:2 `WaB'( AtybeW vyai bqo[]y: tae hm'y>r"+c.mi ~yaiB'h; laer"f.yI ynEB. tAmv. hlaw 1:1
yaec.yO vp,n-< lK' yhiy>w: 1:5 `rvE)a'w> dG" yliT'p.n:w> !D" 1:4 `!mI)y"n>b.W !lUWbz> rk"XF'yI 1:3 `hd"(WhywI ywIle !A[m.vi
1:7 `aWh)h; rADh; lkow> wyx'a, lk'w> @seAy tm'Y"w: 1:6 `~yIr")c.mib. hy"h' @sEAyw> vp,n"+ ~y[ib.vi bqo[]y-: %r,y<)
~q'Y"w: 1:8 p `~t'(ao #r<a'h' aleM'Tiw: dao+m. daom.Bi Wmc.[;Y:)w: WBr>YIw: Wcr>v.YIw:) WrP' laer"f.yI ynEb.W
br: laer"f.yI ynEB. ~[; hNEhi AM+[-; la, rm,aYOw: 1:9 `@sE)Ay-ta, [d:y-" al{) rv<a ] ~yIr"+c.m-i l[; vd"x-' %l,m,(
aWh-~G: @s:Anw> hm'x'l.mi hn"ar<q.t-i yKi( hy"h'w> hB,r>y-I !P, Al+ hm'K.x;t.nI) hb'h' 1:10 `WNM,(mi ~Wc['w>

37

~t'_l{bs. iB. AtNO[; ![;m;l. ~ySimi yrEf' wyl'[' WmyfiY"w: 1:11 `#r<a'(h-' !mi hl'['w> WnB'- ~x;l.nIw> Wnyaen>f-o l[;
#ro+p.yI !kEw> hB,r>yI !KE Atao WN[;y> rv,a]k;w> 1:12 `sse(m.[;r-: ta,w> ~toP-i ta, h[or>p;l. tAnK.s.mi yrE[' !b,YwI :
~h,yYEx-; ta, Wrr>m'y>w: 1:14 `%r<p'(B. laer"f.yI ynEB-. ta, ~yIr:c.mi Wdbi[]Y:w: 1:13 `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi WcquY"w:
~h,b' Wdb.[-' rv,a] ~t'd"bo[-] lK' tae hd<F_ 'B; hd"bo[-] lk'b.W ~ynIbel.biW rm,xoB. hv'q' hd"bo[]B;
tynIVeh; ~vew> hr"p.vi tx;a;h'( ~ve rv,a] tYO=rIb.[ih'( tdoL.y:m.l;( ~yIr:c.mi %l,m, rm,aYOw: 1:15 `%r<p'(B.
Atao !T<mhi ]w: aWh !BE- ~ai ~yIn"+b.a'h-' l[; !t<yair>W tAYrIb.[ih-'( ta, !k,d>L,y:B. rm,aYO w: 1:16 `h['(WP
%l,m, !h<ylea] rB<DI rv<a]K; Wf[' al{w> ~yhil{a/h-' ta, tdoL.y:m.h;( !'ar<yTiw: 1:17 `hy"x")w" ayhi tB;- ~aiw>
!t<yfi[] [:WDm; !h,l' rm,aYOw: tdoL.y:m.l;( ~yIr:c.m-i %l,m,( ar"q.YIw: 1:18 `~ydI(l'y>h-; ta, !'yY<x;T.w: ~yIr"+c.mi
tYOrIc.Mih; ~yviN "k; al{ yKi h[or>P-; la, tdoL.y:m.h;( !'r>m:aTow: 1:19 `~ydI(l'y>h-; ta, !'yY<x;T.w: hZ<+h; rb"D"h;
br,YIw: tdo+L.y:m.l;( ~yhil{a/ bj,yYEw : 1:20 `Wdl'(y"w> td<L,y:m.h; !h<lea] aAbT' ~r<j,B. hN"he tAyx-' yKi( tYO=rIb.[ih'(
wc;y>w: 1:22 `~yTi(B' ~h,l' f[;Y:w: ~yhi_l{a/h-' ta, tdoL.y:m.h;( War.y-") yKi( yhiy>w: 1:21 `dao)m. Wmc.[;Y:)w: ~['h'
vyai %l,YEw: 2:1 s `!WY*x;T. tB;h-; lk'w> Whkuyliv.T; hr"aoy>h; dALYIh; !BEh-; lK' rmo=ale AM[-; lk'l. h[or>P;
WhnEP.c.Tiw:) aWh bAj-yKi Atao ar<Tew: !BE+ dl,Tew: hV'aih' rh;T;w: 2:2 `ywI)l-e tB;-ta, xQ:YIw: ywI+le tyBemi
~f,T'w: tp,Z"+b;W rm"xeb; hr"m.x.T;w: am,GO tb;Te Al-xQ:)Ti(w: AnypiC.h; dA[ hl'k.y-" al{w> 2:3 `~yxi(r"y> hv'l{v.
2:5 `Al* hf,['YE hm; h['dEl. qxo+r"me Atxoa] bC;t;Tew: 2:4 `rao*y>h; tp;f-. l[; @WSB; ~f,T'w: dl,Y<h-; ta, HB'
%AtB. hb'Teh-; ta, ar<Tew: rao=y>h; dy:- l[; tkol.ho h'yt,ro[]n:w> raoy>h-; l[; #xor>li h[or>P-; tB; dr<Tew:
lmox.T;w: hk,_Bo r[;n-: hNEhiw> dl,Y<h-; ta, Whaer>Tiw: xT;p.Tiw: 2:6 `h'x,(Q'Tiw: Ht'm'a-] ta, xl;v.Tiw: @WSh;
hV'ai %l' ytiar"q'w> %leaeh; h[or>P-; tB;-la, Atxoa] rm,aTow: 2:7 `hz<) ~yrIb.[ih'( ydElY. :mi rm,aTow: wyl'['
hm'l.[;h'( %l,Tew: ykile_ h[or>P-; tB; Hl'- rm,aTo)w: 2:8 `dl,Y")h-; ta, %l" qnIytew> tYO=rIb.[ih' !mI tq,n<yme
ynIa]w: yli WhqInIyhew> hZ<h; dl,Y<h-; ta, ykiyliyhe h[or>P-; tB; Hl' rm,aTow: 2:9 `dl,Y")h; ~ae- ta, ar"qT. iw:
Hl'- yhiy>w: h[or>P-; tb;l. WhaebiT.w: dl,Yh< ; lD:g >yIw: 2:10 `WhqE)ynIT.w: dl,Y<h; hV'aih' xQ:Tiw: %rE+k'f-. ta, !TEa,
hv,mo lD:g >YIw: ~heh' ~ymiY"B; yhiy>w: 2:11 `Whti(yvim. ~yIM:h-; !mi yKi rm,aTow: hv,mo Amv. ar"q.Tiw: !bE+l.
hkow" hKo !p,YIw: 2:12 `wyx'(a,me yrIb.[-i vyai hK,m; yrIc.mi vyai ar>Y:w: ~t'_l{b. siB. ar.Y:w: wyx'a-, la, aceYEw:
~yvin"a-] ynE)v. hNEhiw> ynIVeh; ~AYB; aceYEw: 2:13 `lAx)B; WhnEm.j.YIw:) yrIc.Mih-; ta, %Y:w: vyai_ !yae yKi ar.Y:w:
Wnyle[' jpevow> rf: vyail. ^m.f'( ymi rm,aYOw: 2:14 `^[<)rE hK,t; hM'l' [v'r"l'( rm,aYOw: ~yCi_nI ~yrIb.[i
2:15 `rb")D"h; [d:An !kEa' rm;aYOw: hv,mo ar"yYIw: yrI+c.Mih-; ta, T' g>r:h' rv<a]K; rmeao hT'a; ynIgEr>h'l.h;
bv,YEw: h[or>p; ynEP.mi hv,mo xr:b.YIw: hv,_m-o ta, groh]l; vQEb;y>w: hZ<h; rb"D"h-; ta, h[or>P; [m;v.YIw:
hn"aL,m;T.w: hn"l,d>Tiw: hn"aboT'w: tAn=B' [b;v, !y"d>mi !hEkol.W 2:16 `raE)B.h-; l[;( bv,YEw: !y"d>m-i #r<a,(B.
q.v.Y:w: !['viAYw: hv,mo ~q'Y"w: ~Wv+rg> "y>w: ~y[iroh' WaboY"w: 2:17 `!h<)ybia] !aco tAqv.h;l. ~yjih'r>h-" ta,
vyai !'r>m;aTow: 2:19 `~AY*h; aBo !T<r>h;mi [:WDm; rm,aYOw: !h<+ybia] laeW[r>-la, hn"aboT'w: 2:18 `~n")aco-ta,
AY=a;w> wyt'nOB-. la, rm,aYOw: 2:20 `!aCo)h-; ta, q.v.Yw: : Wnl' hl'd" hl{D-" ~g:w> ~y[i_roh' dY:mi Wnl'yCihi yrIc.mi
!TEYIw: vyai_h-' ta, tb,v,l' hv,mo la,AYw: 2:21 `~x,l'( lk;ayOw> Al !a<r>qi vyaih-' ta, !T<b.z:[] hZ< hM'l'
#r<a,B. ytiyyIh' rGE rm;a' yKi ~vo+r>GE Amv-. ta, ar"q.YIw: !Be dl,Tew: 2:22 `hv,(mol. ATbi hr"Poc-i ta,
hd"bo[]h-' !mi laer"f.y-I ynE)b. Wxn>a'YEw: ~yIr:c.mi %l,m, tm'Y"w: ~heh' ~yBir:h' ~ymiY"b; yhiy>w: 2:23 p `hY")rIk.n"
~yhil{a/ rKoz>YIw: ~t'_q'a]n-: ta, ~yhil{a/ [m;v.YIw: 2:24 `hd"(bo[]h-' !mi ~yhila{ /h-' la, ~t'['w>v; l[;T;w: Wq['_z>YIw:
`~yhi(l{a/ [d:YEw: lae_r"f.yI ynEB-. ta, ~yhil{a/ ar.Y:w: 2:25 `bqo)[]y-: ta,(w> qx'c.y-I ta, ~h'r"b.a-; ta, AtyrIB-. ta,
aboY"w: rB'd>Mih; rx:a; !aCoh-; ta, gh;n>YIw: !y"+d>mi !hEKo Ant.xo Art.yI !aco- ta, h[,ro hy"h' hv,moW 3:1 s
hNEhiw> ar>Yw: : hn<S+ .h; %ATmi vae- tB;l;B. wyl'ae hA"hy> %a;l.m; ar"YEw: 3:2 `hb'rE(xo ~yhil{a/h' rh:- la,
ldoG"h; ha,r>M;h-; ta, ha,r>a,w> aN"- hr"su(a' hv,mo rm,aYOw: 3:3 `lK'(au WNn<yae hn<S .h;w> vaeB' r[EBo hn<S.h;
hn<S.h; %ATmi ~yhil{a/ wyl'ae ar"q.YIw: tAa+r>li rs" yKi hw"hy> ar.Y:w: 3:4 `hn<S) .h; r[:b.y-I al{ [:WDm; hZ<+h;
yKi ^yl,g>r: l[;me ^yl,['n-> lv; ~l{+h] br:q.T-i la; rm,aYOw: 3:5 `ynINE)hi rm,aYOw: hv,mo hv,mo rm,aYOw:
yhel{a/ ^ybia' yhel{a/ ykinOa' rm,aYOw: 3:6 `aWh) vd<q-o tm;d>a; wyl'[' dmeA[ hT'a; rv<a] ~AqM'h;

38

`~yhi(l{a/h-' la, jyBih;me arEy" yKi wyn"P' hv,mo rTE s.Y:w: bqo+[]y: yhel{awE qx'c.yI yhel{a/ ~h'r"b.a;
yKi wyf'g >nO* ynEP.mi yTi[.m;v' ~t'q'[]c-; ta,w> ~yIr"+c.miB. rv<a] yMi[; ynI[\-ta, ytiyair" haor" hw"hy> rm,aYOw:
#r<a,- la, awhih; #r<a'h-' !mi Atl{[]h;l.W ~yIr:c.mi dY:mi AlyCih;l. drEaew" 3:8 `wyb'(aok.m-; ta, yTi[.d:y"
yWIxih;w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h'(w> yTixih;w> ynI[]n:K.h;( ~Aqm-. la, vb'_d>W bl'x' tb;z" #r<a-, la, hb'x'r>W hb'Aj
~yIr:c.mi rv<a] #x;L;h-; ta, ytiyair-" ~g:w> yl'_ae ha'B' laer"f.y-I ynEB. tq:[]c; hNEhi hT'[;w> 3:9 `ysi(Wby>h;w>
3:11 `~yIr")c.Mimi laer"f.yI ynE)b. yMi[-; ta, aceAhw> h[o+r>P-; la, ^x]l'v.a,(w> hk'l. hT'[;w> 3:10 `~t'(ao ~ycix]l{
laer"f.yI ynEB-. ta, ayciAa ykiw> h[o+r>P-; la, %lEae yKi ykinOa' ymi ~yhil{a/h-' la, hv,mo rm,aYOw:
~['h-' ta, ^a]yci(AhB. ^yTi_x.l;v. ykinOa' yKi tAah' ^L-. hz<w> %M'[i hy<h.a-,( yKi( rm,aYOw: 3:12 `~yIr")c.Mimi
ab' ykinOa' hNEhi ~yhil{a/h-'( la, hv,mo rm,aYOw: 3:13 `hZ<)h; rh"h' l[; ~yhil{a/h-' ta, !Wdb.[;T;( ~yIr:c.Mimi
rm:ao hm' AmV-. hm; yli-Wrm.a'(w> ~k,_ylea] ynIx:l'v. ~k,yteAba] yhel{a/ ~h,l' yTir>m;aw' > laer"f.yI ynEB-. la,
laer"f.yI ynEb.li rm;ato hKo rm,aYOw: hy<+h.a,( rv<a] hy<h.a,( hv,m-o la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 3:14 `~h,(lea]
hw"hy> laer"f.yI ynEB-. la, rm;ato-hKo) hv,m-o la, ~yhil{a/ dA[ rm,aYOw: 3:15 `~k,(ylea] ynIx:l'v. hy<h.a,(
hz<w> ~l'[ol. ymiV-. hz< ~k,_ylea] ynIx:l'v. bqo[]y: yhel{awE qx'c.yI yhel{a/ ~h'r"b.a; yhel{a/ ~k,yteboa] yhel{a/
ha'r>nI ~k,ytebo)a] yhel{a/ hw"hy> ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEq.z-I ta, T'ps. ;a'(w> %lE 3:16 `rDo* rdol. yrIk.zI
3:17 `~yIr")c.miB. ~k,l' yWf['h, ta,w> ~k,t.a, yTid>q;P' dqoP' rmo =ale bqo[]y:w> qx'c.yI ~h'r"b.a; yhel{a/ yl;ae
ysi_Wby>h;w> yWIxih;w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h'(w> yTixih;w> ynI[]n:K.h;( #r<a-, la, ~yIr:c.mi ynI[\me ~k,t.a, hl,[]a; rm;aow"
~yIr:c.mi %l,m-, la, laer"f.yI ynEq.zIw> hT'a; t' ab'W ^l<+qol. W[m.v'w> 3:18 `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a-, la,
~ymiy" tv,l{v. %r<D< aN"-hk'l]nE) hT'[;w> Wnyle[' hr"q.nI ~yYIrIb.[ih'( yhel{a/ hw" hy> wyl'ae ~T,r>m;a]w:
%l{=h]l; ~yIrc: .mi %l,m, ~k,t.a, !TEy-I al{) yKi yTi[.d:y" ynIa]w: 3:19 `Wnyhe(l{a/ hw"hyl;( hx'B.z>nIw> rB'd>MiB;
AB=r>qiB. hf,[/a, rv<a] yt;aol.p.nI lkoB. ~yIr:c.m-i ta, ytiyKehiw> ydIy-" ta, yTix.l;v'w> 3:20 `hq")z"x] dy"B. al{w>
al{ !Wklete( yKi hy"h'w> ~yIr"+c.mi ynEy[eB. hZ<h-; ~['h'( !xE- ta, yTit;n"w> 3:21 `~k,(t.a, xL;v;y> !kE- yrEx]a;w>
~T,m.f;w> tl{+m'f.W bh'z" ylek.W @s,k-, yleK. Ht'yBe tr:G"miW HT'n>k,V.mi hV'ai hl'a]v'w> 3:22 `~q")yrE Wkl.te
al{w> yli Wnymia]y-: al{) !hew> rm,aYOw: hv,mo ![;Y:w: 4:1 `~yIr")c.m-i ta, ~T,lC. ;nIw> ~k,ytenOB-. l[;w> ~k,ynEB-. l[;
^d<+y"b. hZ<- hm; hZ<m; hw"hy> wyl'ae rm,aYOw: 4:2 `hw")hy> ^yl,ae ha'r>n-I al{) Wrm.ayO* yKi yli_qoB. W[m.v.yI
4:4 `wyn")P'mi hv,mo sn"Y"w: vx'_n"l. yhiy>w: hc'r>a: Whkeyliv.Y:w: hc'r>a; Whkeyliv.h; rm,aYOw: 4:3 `hJ,(m; rm,aYOw:
4:5 `AP*k;B. hJ,m;l. yhiy>w: AB qz<x]Y:w: Ady" xl;v.YIw: Ab=n"z>Bi zxoa/w< ^d>y") xl;v. hv,mo la, hw"hy> rm,aYOw:
`bqo)[]y: yhel{awE qx'c.yI yhel{a/ ~h'r"b.a; yhel{a/ ~t'_boa] yhel{a/ hw"hy> ^yl,ae ha'r>n-I yKi( Wnymia]y: ![;m;l.
t[;r:com. Ady" hNEhiw> Ha'ciAYw: Aq+yxeB. Ady" abeY"w: ^q,yxeB. ^d>y") an"- abeh'( dA[ Al hw"hy> rm,aYOw: 4:6
hb'v-' hNEhiw> Aqyxeme( Ha'ciAY*w: Aq+yxe-la, Ady" bv,Y"w: ^q,yxe-la, ^d>y") bveh' rm,aYOw: 4:7 `gl,V'(K;
taoh' lqol. Wnymia/h,(w> !Av+arIh' taoh' lqol. W[m.v.yI al{w> %l' Wnymia]y: al{- ~ai hy"h'w> 4:8 `Ar*f'b.Ki
T'x.q;l'w> ^l,qol. !W[m.v.yI al{w> hL,aeh' tAtaoh' ynEv.li ~G: Wnymi a]y: al{- ~ai hy"h'w> 4:9 `!Ar)x]a;h'
rm,aYOw: 4:10 `tv,B'(Y:B; ~d"l. Wyh'w> raoy>h-; !mi xQ:Ti rv<a] ~yIM;h; Wyh'w> hv'_B'Y:h; T'k.p;v'w> raoy>h; ymeyMemi
^r>B,D: za'me ~G: ~vol.Vimi ~G: lAmT.mi ~G: ykinaO ' ~yrIb'D> vyai al{ yn"doa] yBi hw"hy>-la, hv,mo
Aa ~d"a'l'( hP, ~f' ymi wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: 4:11 `ykinO*a' !Avl' db;k.W hP,- db;k. yKi ^D<+b.[-; la,
hy<h.a,( ykinOa'w> %lE+ hT'[;w> 4:12 `hw")hy> ykinOa' al{h] rWE+[i Aa x;QEpi Aa vrExe Aa ~Leai ~Wfy-" ymi(
hw"hy> @a;- rx;YI)w: 4:14 `xl'(v.T-i dy:B. an"- xl;(v.( yn"+doa] yBi rm,aYOw: 4:13 `rBE)d:T. rv<a] ^ytiyrEAhw> ^yPi- ~[i
aceyO aWh-hNEhi ~g:w> aWh+ rBEd:y> rBEd-: yKi( yTi[.d:y" ywILeh; ^yxia' !roh]a; al{h] rm,aYOw: hv,moB.
hy<h.a(, ykinOa'w> wypi_B. ~yrIb'D>h-; ta, T'm.f;w> wyl'ae T'r>B;dIw> 4:15 `AB*liB. xm;f'w> ^a]r"w> ^t,ar"q.li
aWh hy"h"w> ~['_h-' la, ^l. aWh-rB,dIw> 4:16 `!Wf)[]T; rv<a] tae ~k,t.a, ytiyrEAhw> WhyPi- ~[iw> ^yPi- ~[i
AB-hf,[]T; rv<a] ^d<+y"B. xQ:Ti hZ<h; hJ,M;h-; ta,w> 4:17 `~yhi(l{ale( AL-hy<h.Ti( hT'a;w> hp,l. ^L-. hy<h.yI)
yx;a-; la, hb'Wva'w> aN" hk'l.ae Al rm,aYOw: Ant.xo) rt,y-< la, bv'Y"w: hv,mo %l,YEw: 4:18 p `tto)aoh-' ta,
hw"hy> rm,aYOw: 4:19 `~Al)v'l. %lE hv,mol. Art.yI rm,aYOw: ~yYI+x; ~d"A[h; ha,r>a,w> ~yIr:c.miB-. rv,a]
3:7

39

hv,mo xQ;YIw: 4:20 `^v<)p.n-: ta, ~yviq.b;m.h;( ~yvin"a]h-' lK' Wtme- yKi ~yIr"+c.mi bvu %lE !y"d>miB. hv,m-o la,
~yhil{a/h' hJem-; ta, hv,mo xQ:YIw: ~yIr"+c.mi hc'r>a: bv'Y"w: rmox]h-; l[;( ~beKir>Y:w: wyn" B'-ta,w> ATv.a-i ta,
yTim.f;- rv,a] ~ytip.Mo)h-; lK' haer> hm'y>r:c.mi bWvl' ^T.k.l,B. hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 4:21 `Ad*y"B.
h[o+r>P-; la, T'r>m;a'w> 4:22 `~['(h-' ta, xL;v;y> al{w> ABl-i ta, qZEx;a] ynIa]w: h[o+r>p; ynEp.li ~t'yfi[]w: ^d<y"b.
Ax+L.v;l. !aEm'T.w: ynIdEb.[;y:)w> ynIB-. ta, xL;v; ^yl,ae rm:aow" 4:23 `lae(r"f.yI yrIkob. ynIB. hw"hy> rm:a' hKo
4:25 `At*ymih] vQEb;y>w: hw"hy> WhveG>p.YIw: !Al+M'B; %r<D<b; yhiy>w: 4:24 `^r<)koB. ^n>Bi ta, grEho ykinOa' hNEhi
4:26 `yli( hT'a; ~ymiD" !t;x] yKi rm,aTow: wyl'g_ >r:l. [G:T;w: Hn"B. tl;r>[-' ta, trok.Tiw: rco hr"Poci xQ;Tiw:
hv,mo tar:q.li %lE !roh]a-; la,( hw"hy> rm,aYOw: 4:27 p `tl{)WMl; ~ymiD" !t:x] hr"m.a'( za' WNM,_mi @r,YIw:
hw"hy> yrEb.D-I lK' tae !roh]a;(l. hv,mo dGEY:w: 4:28 `Al*-qV;YIw: ~yhil{a/h' rh:B. WhveG>p.YIw:) %l,YE w: hr"B'_d>Mih;
ynEB. ynEq.z-I lK'-ta, Wps.a;Y:w: !ro=h]a;w> hv,mo %l,YEw: 4:29 `WhW")ci rv<a] ttoaoh-' lK' taew> Ax=l'v. rv<a]
ynEy[el. ttoaoh' f[;Y:w: hv,_m-o la, hw"hy> rB<D-I rv,a] ~yrIb'D>h-; lK' tae !roh]a; rBEd:y>w: 4:30 `lae(r"f.yI
WdQ.YIw:) ~y"n>[-' ta, ha'r" ykiw> laer"f.yI ynEB-. ta, hw" hy> dq;p-' yKi( W[m.v.YIw:) ~['_h' !mEa]Y:w:) 4:31 `~['(h'
xL;v; laer "f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) h[o+r>P-; la, Wrm.aYOw: !roh]a;w> hv,mo WaB' rx;a;w> 5:1 `WWx]T;v.YI)w:
lae_r"f.y-I ta, xL;v;l. AlqoB. [m;v.a, rv<a] hw"hy> ymi h[or>P; rm,aYOw: 5:2 `rB")d>MiB; yli WGxoy"w> yMi[-; ta,
Wnyle_[' ar"q.nI ~yrIb.[ih' yhel{a/ Wrm.aYOw: 5:3 `x;Le(v;a] al{ laer"f.y-I ta, ~g:w> hw"hy>-ta, yTi[.d:y" al{
5:4 `br<x'(b, Aa rb,D<B; Wn[eG"p.y-I !P, Wnyhel{a/ hw"hyl;( hx'B.z>nIw> rB'd>MiB; ~ymiy" tv,l{v. %r<D< aN" hk'l]nE
`~k,(ytel{bs. il. Wkl. wyf'[_ ]M;(mi ~['h-' ta, W[yrIp.T; !roh]a;w> hv,mo hM'l' ~yIr:c.mi %l,m, ~h,lea] rm,aYOw:
~AYB; h[or>P; wc;y>w: 5:6 `~t'(l{bS. imi ~t'ao ~T,B;v.hiw> #r<a'_h' ~[; hT'[; ~yBir-: !he h[or>P; rm,aYOw: 5:5
~ynIbeL.h; !Bol.li ~['l' !b,T, ttel' !Wpsiato al{ 5:7 `rmo*ale wyr"j.v-o ta,w> ~['B' ~yfig >NOh-; ta, aWh+h;
lAmT. ~yfi[o ~he rv<a] ~ynIbeL.h; tn<Kot.m-; ta,w> 5:8 `!b,T,( ~h,l' Wvv.qow> Wkl.yE) ~he ~vo+l.vi lAmt.Ki
hk'l.nE rmoale ~yqi[]co) ~he !Ke- l[; ~he ~yPir>n-I yKi( WNM,_mi W[rg> >ti al{ ~h,yle[] WmyfiT' ~vol.vi
Wac.YEw: 5:10 `rq,v-'( yrEb.dIB. W[v.y-I la;w> Hb'-_ Wf[]y:w> ~yvin"a]h-' l[; hd"bo[]h' dB;k.Ti 5:9 `Wnyhe(l{ale hx'B.z>nI
~T,a; 5:11 `!b,T,( ~k,l' !tEnO yNIn<yae h[or>P; rm:a' hKo rmo=ale ~['h-' la, Wrm.aYOw: wyr"j.vow> ~['h' yfe g>nO
#r<a,- lk'B. ~['h' #p,Y"w: 5:12 `rb")D" ~k,t.d:bo[]me [r"g >nI !yae yKi Wac'_m.Ti rv<a]me !b,T, ~k,l' Wxq. Wkl.
rv<a]K; AmAyB. ~Ay-rb;D> ~k,yfe[]m; WLK; rmo=ale ~ycia' ~yfig >NOh;w> 5:13 `!b,T,(l; vq: vveqol. ~yIr"+c.mi
al{ [:WDm; rmo=ale h[or>p; yfeg >nO ~h,le[] Wmf'- rv,a] laer"f.yI ynEB. yrEj.vo) WKYUw: 5:14 `!b,T,(h; tAyh.Bi
Wq[]c.YIw: laer"f.yI ynEB. yrEj.vo) WaboY"w: 5:15 `~AY*h-; ~G: lAmT-. ~G: ~vol.vi lAmt.Ki !Bol.li ~k,q.x' ~t,yLiki
Wnl' ~yrIm.ao ~ynIbel.W ^yd<b'[]l; !T'nI !yae !b,T, 5:16 `^yd<(b'[]l; hko hf,[]t; hM'l' rmo=ale h[or>P-; la,
~yrIm.ao) ~T,a; !Ke-l[; ~yPi_r>nI ~T,a; ~yPir>nI rm,aYO w: 5:17 `^M<)[; taj'x'w> ~yKimu ^yd<b'[] hNEhiw> Wf+[]
War>YIw: 5:19 `WNTe(Ti ~ynIbel. !k,tow> ~k,_l' !tEN "yI-al{ !b,t,w> Wdb.[i Wkl. hT'[;w> 5:18 `hw")hyl;( hx'B.z>nI hk'l.nE
W[G>p.YIw:) 5:20 `Am*AyB. ~Ay-rb;D> ~k,ynEb.Limi W[rg> >t-i al{ rmo=ale [r"B. ~t'ao laer"f.y-I ynE)b. yrEj.vo)
hw"hy> ar,yE ~h,lea] Wrm.aYOw: 5:21 `h[o)r>P; taeme ~t'aceB. ~t'_ar"q.li ~ybiC 'nI !roh]a-; ta,(w> hv,m-o ta,
~d"y"B. br<x-, tt,l'( wyd"b'[] ynEy[eb.W h[or>p; ynEy[eB. WnxeyrE-ta, ~T,v.a;b.hi rv<a] jPo+v.yIw> ~k,yle[]
`ynIT")x.l;v. hZ< hM'l' hZ<h; ~['l' ht'[orEh] hm'l' yn"doa] rm:+aYOw: hw"hy>-la, hv,mo bv'Y"w: 5:22 `WngE)r>h'l.
6:1 `^M<)[; ta, T'lC. ;h-i al{ lCeh;w> hZ<+h; ~['l' [r:he ^m,v.Bi rBEd:l. h[or>P-; la, ytiaB' za'meW 5:23
hq'z"x] dy"b.W ~xeL.v;y> hq'z"x] dy"b. yKi h[o+r>p;l. hf,[/a, rv<a] ha,r>ti hT'[; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
~h'r"b.a-; la, ar"aew" 6:3 `hw")hy> ynIa] wyl'ae rm,aYOw: hv,_m-o la, ~yhil{a/ rBEd:y>w: 6:2 s `Ac)r>a;me ~verg> "y>
ytiyrIB.-ta, ytimoqih] ~g:w> 6:4 `~h,(l' yTi[.d:An al{ hw"hy> ymiv.W yD"_v; laeB. bqo[]y-: la,(w> qx'c.y-I la,
yTi[.m;v' ynIa] ~g:w> 6:5 `Hb'( WrG"- rv,a] ~h,yrEgUm. #r<a, tae ![;n"+K. #r<a-, ta, ~h,l' ttel' ~T'ai
rmoa/ !kel' 6:6 `yti(yrIB-. ta, rKoz>a,w" ~t'_ao ~ydIbi[]m; ~yIr:c.mi rv<a] laer"f.yI ynEB. tq;a]n-: ta,(
~t'_d"bo[]me ~k,t.a, yTilC. ;hiw> ~yIr:c.mi tl{bs. i tx;T;mi ~k,t.a, ytiaceAhw> hw"hy> ynIa] laer"f.y-I ynE)b.li
~k,l' ytiyyIh'w> ~['l. yli ~k,t.a, yTix.q;l'w> 6:7 `~yli(doG> ~yjip'v.biW hy"Wjn> [;Arz>Bi ~k,t.a, yTil.a; g"w>

40

ytiabehew> 6:8 `~yIr")c.mi tAlbs. i tx;T;mi ~k,t.a, ayciAMh; ~k,yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi ~T,[.d:ywI) ~yhi_l{ale(
Ht'ao yTit;n"w> bqo+[]y:l.W qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. Ht'ao ttel' ydIy-" ta, ytiaf'n" rv<a] #r<a'h-' la, ~k,t.a,
x:Wr rc,Qomi hv,m-o la, W[m.v'( al{w> lae_r"f.yI ynEB-. la, !KE hv,mo rBEd:y>w: 6:9 `hw")hy> ynIa] hv'r"Am ~k,l'
~yIr"+c.mi %l,m, h[or>P-; la, rBed: aBo 6:11 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:10 p `hv'(q' hd"bo[]meW
W[m.v-' al{) laer"f.y-I ynE)B. !hE rmo=ale hw"hy> ynEp.li hv,mo rBEd:y>w: 6:12 `Ac*r>a;me laer"f.y-I ynE)B-. ta, xL;v;ywI)
~WEc;y>w: !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:13 p `~yIt")p'f. lr:[] ynIa]w: h[or>p; ynI[Em'v.yI %yaew> yl;ae
hL,ae 6:14 s `~yIr")c.mi #r<a,me laer"f.y-I ynE)B-. ta, ayciAhl. ~yIr"+c.mi %l,m, h[or>P-; la,w> laer"f.yI ynEB-. la,
txoP.v.mi hL,ae ymir>k;w> !Arc.x, aWLp;W %Anx] laer"f.yI rkoB. !beWar> ynEB. ~t'_boa-] tybe yvear"
txoP.v.mi hL,ae tynI+[]n:K.h-;( !B, lWav'w> rx;cow> !ykiy"w> dh;aow> !ymiy"w> laeWmy> !A[m.vi ynEb.W 6:15 `!bE)War>
~yvil{v.W [b;v, ywIle yYEx; ynEv.W yrI+r"m.W th'q.W !Avr>GE ~t'dol.tol. ywIl-e ynE)B. tAmv. hL,aew> 6:16 `!A[)m.vi
!Arb.x,w> rh'c.yIw> ~r"m.[; th'q. ynEb.W 6:18 `~t'(xoP.v.mil. y[im.viw> ynIb.li !Avrg> E ynEB. 6:17 `hn")v' ta;m.W
txoP.v.mi hL,ae yvi_WmW ylix.m; yrIr"m. ynEb.W 6:19 `hn")v' ta;m.W ~yvil{v.W vl{v' th'q. yYEx; ynEv.W lae_yZI[uw>
hv,_m-o ta,w> !roh]a-; ta,( Al dl,Tew: hV'ail. Al Atd"D)o db,k,Ay-ta, ~r"m.[; xQ;YIw: 6:20 `~t'(dol.tol. ywILeh;
lae_yZI[u ynEb.W 6:22 `yrI)k.zIw> gp,n<w" xr:qo rh"+c.yI ynEb.W 6:21 `hn")v' ta;m.W ~yvil{v.W [b;v, ~r"m.[; yYEx; ynEv.W
hV'_ail. Al !Avx.n: tAxa] bd"n"yMi[-; tB; [b;v,ylia-/ ta, !roh]a; xQ;YIw: 6:23 `yrI)t.siw> !p"c'l.a,w> laev'ymi(
hn"q'l.a,w> rySia; xr:qo ynEb.W 6:24 `rm")t'yai-( ta,w> rz"['l.a-, ta, aWhybia-] ta,w> bd"n-" ta, Al dl,Tew:
hV'ail. Al laeyjiWP tAnB.mi Al-xq:)l' !roh]a-; !B<) rz"['l.a,w> 6:25 `yxi(r>Q'h; txoP.v.mi hL,ae @s"+a'ybia]w:
rm:a' rv,a] hv,_moW !roh]a; aWh 6:26 `~t'(xoP.v.mil. ~YIwIl.h; tAba] yvear" hL,ae sx'_n>yPi-( ta, Al dl,Tew:
h[or>P-; la, ~yrIB.d:m.h;( ~he 6:27 `~t'(aob.c-i l[; ~yIr:c.mi #r<a,me laer"f.yI ynEB-. ta, WayciAh ~h,l' hw"hy>
hw"hy> rB<DI ~AyB. yhiy>w: 6:28 `!ro*h]a;w> hv,mo aWh ~yIr"+c.Mimi laer"f.y-I ynE)B-. ta, ayciAhl. ~yIr:c.m-i %l,m,(
h[or>P-; la, rBeD: hw"+hy> ynIa] rmoaLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:29 p `~yIr")c.mi #r<a,B. hv,m-o la,
lr:[] ynIa] !hE hw"+hy> ynEp.li hv,mo rm,aYOw: 6:30 `^yl,(ae rbEDo ynIa] rv<a-] lK' tae ~yIr:c.mi %l,m,
h[o+r>p;l. ~yhil{a/ ^yTit;n> haer> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 7:1 p `h[o)r>P; yl;ae [m;v.yI %yaew> ~yIt;p'f.
rBEd:y> ^yxia' !roh]a;w> &'W<+c;a] rv<a-] lK' tae rBed:t. hT'a; 7:2 `^a<)ybin> hy<h.yI ^yxia' !roh]a;w>
yt;toa-o ta, ytiyBer>hiw> h[o+r>P; ble- ta, hv,q.a; ynIa]w: 7:3 `Ac*r>a;me laer"f.y-I ynE)B-. ta, xL;viw> h[or>P-; la,
ytiaceAhw> ~yIr"+c.miB. ydIy-" ta, yTit;n"w> h[or>P; ~k,lea] [m;v.y-I al{)w> 7:4 `~yIr")c.mi #r<a,B. yt;p.Am-ta,w>
ynIa-] yKi( ~yIr:c.mi W[d>y"w> 7:5 `~yli(doG> ~yjip'v.Bi ~yIr:c.mi #r<a,me laer"f.y-I ynE)b. yMi[-; ta, yt;aob.c-i ta,
!ro=h]a;w> hv,mo f[;Y:w: 7:6 `~k'(ATmi laer"f.y-I ynE)B-. ta, ytiaceAhw> ~yIr"+c.m-i l[; ydIy-" ta, ytijon>Bi hw"hy>
hn"+v' ~ynImov.W vl{v-' !B, !roh]a;w> hn"v' ~ynImov-. !B, hv,moW 7:7 `Wf)[' !KE ~t'ao hw"hy> hW"ci rv,a]K;
~k,lea] rBed:y> yKi 7:9 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 7:8 p `h[o)r>P-; la, ~r"B.d:B.
yhiy> h[or>p-; ynE)p.li %lEv.h;w> ^J.m-; ta,( xq: !roh]a-; la,( T'r>m;a'w> tpe_Am ~k,l' WnT. rmoale h[or>P;
WhJem-; ta, !roh]a; %lev.Y:w: hw"+hy> hW"ci rv<a]K; !ke Wf[;Y:w: h[or>P-; la, !roh]a;w> hv,mo aboY"w: 7:10 `!yNI)t;l.
Wf[]Y:)w: ~ypi_V.k;m.l;(w> ~ymik'x]l; h[or>P-; ~G: ar"q.YIw: 7:11 `!yNI)t;l. yhiy>w: wyd"b'[] ynEp.liw> h[or>p; ynEp.li
[l;b.YIw: ~nI+yNIt;l. Wyh.YIw: WhJem; vyai Wkyliv.Y:w: 7:12 `!KE) ~h,yjeh]l;B. ~yIr:c.mi yMejur>x; ~he- ~g:
7:14 p `hw")hy> rB<DI rv<a]K; ~h,_lea] [m;v' al{w> h[or>P; ble qz:x/Y<w: 7:13 `~t'J
( om-; ta, !roh]a-; hJe(m;
hNEhi rq,BoB; h[or>P-; la, %lE 7:15 `~['(h' xL;v;l. !aEme h[o+r>P; ble dbeK' hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
7:16 `^d<)y"B. xQ:Ti vx'n"l. %P:h.n-< rv,a] hJ,M;h;w> rao=y>h; tp;f. l[; Atar"q.li T'bC. ;nIw> hm'y>M;h; aceyO
rB"+d>MiB; ynIdUb.[;y:)w> yMi[-; ta, xL;v; rmoale ^yl,ae ynIx:l'v. ~yrIb.[ih' yhel{a/ hw"hy> wyl'ae T'r>m;a'w>
hK,m; ykinOa' hNEhi hw"+hy> ynIa] yKi [d:Te tazOB. hw"hy> rm:a' hKo 7:17 `hKo-) d[; T'[.m;v-' al{ hNEhiw>
va;b'W tWmT' raoy>B-; rv,a] hg"D"h;w> 7:18 `~d"(l. Wkp.h,n<w> raoy>B; rv<a] ~yIM:h-; l[; ydIy"B-. rv,a] hJ,M;B;
xq: !roh]a-; la,( rmoa/ hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw : 7:19 s `rao*y>h-; !mi ~yIm: tATv.li ~yIr:c.mi Wal.nIw> rao =y>h;
hwEq.m-i lK' l[;w> ~h,ymeg>a-; l[;w> ~h,yrEaoy-> l[; ~t'roh]n-: l[;( ~yIr:c.mi ymeyme-l[; ^d>y-" hje(n>W ^J.m;

41

!roh]a;w> hv,mo !ke-Wf[]Y:)w: 7:20 `~ynI)b'a]b'W ~yci[eb'W ~yIrc: .mi #r<a-, lk'B. ~d" hy"h"w> ~d"-_ Wyh.yI)w> ~h,ymeyme
wyd"_b'[] ynEy[el.W h[or>p; ynEy[el. raoy>B; rv<a] ~yIM;h-; ta, %Y:w: hJ,M;B; ~r,Y"w: hw"hy> hW"ci rv<a]K;
Wlk.y-" al{w> raoy>h; va;b.YIw: ht'me raoy>B-; rv,a] hg"D"h;w> 7:21 `~d"l( . raoy>B-; rv,a] ~yIM:h-; lK' Wkp.h'(YEw:
~yIr:c.mi yMejur>x; !kE- Wf[]Y:)w: 7:22 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. ~D"h; yhiy>w: rao=y>h;-!mi ~yIm: tATv.li ~yIr:c.mi
aboY"w: h[or>P; !p,YIw: 7:23 `hw")hy> rB<DI rv<a]K; ~h,lea] [m;v-' al{w> h[or>P-; ble qz:x/Y<w: ~h,_yjel'B.
al{ yKi tAT+v.li ~yIm: raoy>h; tboybis. ~yIr:c.m-i lk' WrP.x.Y:w: 7:24 `tazOl-' ~G: ABli tv'- al{w> At=yBe-la,
7:26 p `rao*y>h; ta, hw"hy>-tAKh; yrEx]a; ~ymi_y" t[;b.vi aleM'YIw: 7:25 `rao*y>h; ymeyMemi tTov.li Wlk.y")
`ynIdU)b.[;y:)w> yMi[-; ta, xL;v; hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae T'r>m;a'w> h[o+r>P-; la, aBo hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
raoy>h; #r:v'w> 7:28 `~y[i(D>r>p;c.B;( ^l.WbG>-lK'-ta, @gEnO ykinOa' hNEhi x:Le_v;l. hT'a; !aEm-' ~aiw> 7:27
^yr<WNt;b.W ^M,[;b.W ^yd<b'[] tybeb.W ^t<J+ 'm-i l[;w> ^b.K'v.mi rd:x]b;W ^t,ybeB. Wab'W Wl['w> ~y[iD>r>p;c.
hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 8:1 `~y[i(D>r>p;c.h;( Wl[]y: ^yd<_b'[-] lk'b.W ^M.[;b.W hk'b.W 7:29 `^yt,(Ara]v.mib.W
l[;h;w> ~yMig_ :a]h-' l[;w> ~yrIaoy>h-; l[; trohN' >h-; l[; ^J,m;B. ^d>y"-ta, hjen> !roh]a-; la,( rmoa/
[:DEr>pC; .h; l[;T;w: ~yIr"+c.mi ymeyme l[; Ady-" ta, !roh]a; jYEw: 8:2 `~yIr")c.mi #r<a-, l[; ~y[iD>r>p;c.h-;( ta,
#r<a,- l[; ~y[iD>r>p;c.h-;( ta, Wl[]Y:w: ~h,_yjel'B. ~yMijur>x]h; !kE- Wf[]Y:)w: 8:3 `~yIr")c.mi #r<a-, ta, sk;T.w:
yNIM<mi ~y[iD>r>p;c.h;( rsey"w> hw"hy>-la, WryTi[.h; rm,aYOw: !roh]a;l.W* hv,mol. h[or>p; ar"q.YIw: 8:4 `~yIr")c.mi
yt;m'l. yl;[' raEP't.hi h[or>p;l. hv,mo rm,aYOw: 8:5 `hw")hyl; WxB.z>yIw> ~['h-' ta, hx'L.v;a]w: yMi_[;me(W
8:6 `hn"r>a:)V'Ti raoy>B; qr: ^yT,_B'miW ^M.mi ~y[iD>r>p;c]h;( tyrIk.h;l. ^M.[;l.W* ^yd<b'[]l;w> ^l. ryTi[.a;
^M.mi ~y[iD>r>p;c.h;( Wrs'w> 8:7 `Wnyhe(l{a/ hw"hyK; !yae- yKi [d:Te ![;m;l. ^r>bd" >Ki rm,aYOw: rx"+m'l. rm,aYOw:
q[;c.YIw: h[o+r>P; ~[ime !roh]a;w> hv,mo aceYEw: 8:8 `hn"r>a:)V'Ti raoy>B; qr: ^M<+[;meW ^yd<b'[]meW ^yT,B'miW
WtmuY"w: hv,_mo rb:d>Ki hw"hy> f[;Y:w: 8:9 `h[o)r>p;l. ~f'- rv,a] ~y[iD>r>p;c.h;( rb:D-> l[; hw"hy>-la, hv,mo
va;b.Tiw: ~rI+m'x\ ~rIm'x\ ~t'ao WrB.c.YIw: 8:10 `tdoF) 'h-; !miW trocex]h-; !mi ~yTiB'h-; !mi ~y[iD>r>p;c.h;(
rB<DI rv<a]K; ~h,_lea] [m;v' al{w> ABl-i ta, dBek.h;w> hx'w"r>h") ht'y>h") yKi h[or>P; ar.Y:w: 8:11 `#r<a'(h'
#r<a'_h' rp:[-] ta, %h:w> ^J.m-; ta,( hjen> !roh]a-; la,( rmoa/ hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 8:12 s `hw")hy>
rp:[-] ta, %Y:w: WhJem;b. Ady-" ta, !roh]a; jYEw: !ke- Wf[]Y:)w: 8:13 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. ~NIkil. hy"h'w>
8:14 `~yIr")c.mi #r<a, lk'B. ~yNIki hy"h' #r<a'h' rp:[-] lK' hm'_heB.b;W ~d"a'B' ~N"Kih; yhiT.w: #r<a'h'
`hm'(heB.b;W ~d"a'B' ~N"Kih; yhiT.w: Wlko+y" al{w> ~yNIKih-; ta, ayciAhl. ~h,yjel'B. ~yMijur>x;h; !ke- Wf[]Y:w:
~h,lea] [m;v-' al{)w> h[or>P-; ble qz:x/Y<w: awhi_ ~yhil{a/ [B;c.a, h[or>P-; la, ~yMijur>x;h;( Wrm.aYOw: 8:15
hNEhi h[or>p; ynEp.li bCey:t.hiw> rq,BoB; ~Kev.h; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 8:16 s `hw")hy> rB<DI rv<a]K;
x;Lev;m. ^n>yae-~ai yKi 8:17 `ynIdU)b.[;y:)w> yMi[; xL;v; hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae T'r>m;a'w> hm'y>M"+h; aceAy
~yIr:c.mi yTeB' Wal.m'W bro+['h-, ta, ^yT,b'b.W ^M.[;b.W* ^yd<b'[]b;W ^B. x:yliv.m; ynIn>hi yMi[-; ta,
yMi[; rv<a] !v,GO #r<a,- ta, aWhh; ~AYb; ytiylep.hiw> 8:18 `h'yl,([' ~he- rv,a] hm'd"a]h' ~g:w> bro['h-, ta,
tdUp. yTim.f;w> 8:19 `#r<a'(h' br<q<B. hw"hy> ynIa] yKi [d:Te ![;m;l. bro+[' ~v'- tAy*h/ yTil.bil. h'yl,[' dme[o
ht'yBe dbeK' bro[' aboY"w: !Ke hw"hy> f[;Y:w: 8:20 `hZ<)h; taoh' hy<h.yI rx"m'l. ^M<+[; !ybeW yMi[; !yBe
h[or>p; ar"q.YIw: 8:21 `bro)['h, ynEP.mi #r<a'h' txeV'Ti ~yIr:c.mi #r<a-, lk'b.W wyd"_b'[] tybeW h[or>p;
!Ke tAf[]l; !Akn" al{ hv,mo rm,aYOw: 8:22 `#r<a'(B' ~k,yhel{ale Wxb.zI Wkl. rm,aYOw: !ro=h]a;l.W* hv,m-o la,
`Wnlu(qs. .yI al{w > ~h,ynEy[el. ~yIr:c.mi tb;[]AT-ta, xB;z>nI !hE Wnyhe_l{a/ hw"hyl; xB;z>nI ~yIr:c.mi tb;[]AT yKi
rm,aYOw: 8:24 `Wnyle(ae rm:ayO rv<a]K; Wnyhel{a/ hw"hyl;( Wnx.b;z"w> rB"+d>MiB; %lEnE ~ymiy" tv,l{v. %r<D< 8:23
tk,l,_l' Wqyxir>t-; al{ qxer>h; qr: rB'd>MiB; ~k,yhel{)a/ hw"hyl; ~T,x.b;z>W ~k,t.a, xL;v;a] ykinOa' h[or>P;
bro['h, rs"w> hw"hy>-la, yTir>T;[.h;w> %M'[ime( aceAy ykinOa' hNEhi hv,mo rm,aYOw: 8:25 `ydI([]B; WryTi[.h;
x:Boz>li ~['h-' ta, xL;v; yTil.bil. lteh ' h[or>P; @sEy-O la; qr: rx"+m' AM[;meW wyd"b'[]me h[or>P;mi
rs;Y"w: hv,mo rb:d>Ki hw"hy> f[;Y:w: 8:27 `hw")hy>-la, rT:[.Y<w: h[o+r>P; ~[ime hv,mo aceYEw: 8:26 `hw")hyl;(
taZO=h; ~[;P;B; ~G: ABl-i ta, h[or>P; dBek.Y:w: 8:28 `dx'(a, ra:v .nI al{ AM+[;meW wyd"b'[]me h[or>P;mi bro['h,

42

rm:a-' hKo) wyl'ae T'r>B;dIw> h[o+r>P-; la, aBo hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 9:1 p `~['(h-' ta, xL;vi al{w>
`~B'( qyzIx]m; ^d>A[w> x:Le_v;l. hT'a; !aEm-' ~ai yKi 9:2 `ynIdU)b.[;y:)w> yMi[-; ta, xL;v ; ~yrIb.[ih'( yhel{a/ hw"hy>
rb,D< !aCo+b;W rq"B'B; ~yLim;G>B; ~yrImox]B;( ~ysiWSB; hd<F 'B; rv<a] ^n>q.miB. hy"Ah hw"hy>-dy: hNEhi 9:3
ynEb.l-i lK'mi tWmy" al{w> ~yIr"+c.mi hnEq.mi !ybeW laer"f.yI hnEq.mi !yBe hw"hy> hl'p.hiw> 9:4 `dao)m. dbeK'
f[;Y:w: 9:6 `#r<a'(B' hZ<h; rb"D"h; hw"hy> hf,[]y: rx'm' rmo=ale d[eAm hw"hy> ~f,Y"w: 9:5 `rb")D" laer"f.yI
9:7 `dx'(a, tme al{ laer"f.y-I ynE)b. hnEq.MimiW ~yIr"+c.mi hnEq.mi lKo tm'Y" w: tr"x\M'mi( hZ<h; rb"D"h-; ta, hw"hy>
xL;vi al{w> h[or>P; ble dB;k.YIw: dx'_a-, d[; laer"f.yI hnEq.Mimi tme- al{ hNEhiw> h[or>P; xl;v.YIw:
Aqr"z>W !v"+b.Ki x:yPi ~k,ynEp.x' al{m. ~k,l' Wxq. !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 9:8 p `~['(h-' ta,
~d"a'h-' l[; hy"h'w> ~yIr"+c.mi #r<a-, lK' l[; qb'a'l. hy"h'w> 9:9 `h[o)r>p; ynEy[el. hm'y>m:V'h; hv,mo
Wdm.[;Y:)w: !v'b.Kih; x:yPi- ta, Wxq.YIw: 9:10 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. t[oBu[.b;a] x;rEPo !yxiv.li hm'heB.h-; l[;w>
9:11 `hm'(heB.b;W ~d"a'B' x:rEPo t[oBu[.b;a] !yxiv. yhiy>w: hm'y>m"+V'h; hv,mo Atao qroz>YIw: h[or>p; ynEp.li
~Mijur>x]B; !yxiV.h; hy"h-' yKi( !yxi_V.h; ynEP.mi hv,mo ynEp.li dmo[]l; ~yMijur>x;h; Wlk.y-" al{)w>
`hv,(m-o la, hw"hy> rB<DI rv<a]K; ~h,_lea] [m;v' al{w> h[or>P; ble- ta, hw"hy> qZEx;y>w: 9:12 `~yIr")c.m-i lk'b.W
rm:a-' hKo) wyl'ae T'r>m;a'w> h[o+r>p; ynEp.li bCey:t.hiw> rq,BoB; ~Kev.h; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 9:13 s
yt;poGEm-; lK'-ta, x:levo ynIa] taZOh; ~[;P;B; yKi 9:14 `ynIdU)b.[;y:)w> yMi[-; ta, xL;v; ~yrIb.[ih'( yhel{a/ hw"hy>
yTix.l;v' hT'[; yKi 9:15 `#r<a'(h-' lk'B. ynImoK' !yae yKi [d:Te rWb[]B; ^M<+[;b.W ^yd<b'[]b;W ^B.l-i la,(
^yTid>m;[/h, tazO rWb[]B; ~l'Waw> 9:16 `#r<a'(h-' !mi dxeK'Tiw: rb,D"_B; ^M.[-; ta,(w> ^t.Aa %a:w" ydIy-" ta,
yTil.bil. yMi_[;B. lleATs.mi ^d>A[ 9:17 `#r<a'(h-' lk'B. ymiv. rPEs ; ![;m;l.W yxi_K-o ta, ^t.aor>h; rWb[]B;
~yIr:c.miB. Whmok' hy"h-' al{ rv,a] dao+m. dbeK' dr"B' rx'm' t[eK' ryjim.m; ynIn>hi 9:18 `~x'(L.v;
hd<F_ 'B; ^l. rv<a-] lK' taew> ^n>q.m-i ta,( z[eh' xl;v. hT'[;w> 9:19 `hT'[-'( d[;w> hd"s .W"hi ~AYh-; !mil.
9:20 `Wtme(w" dr"B'h; ~h,le[] dr:y"w> ht'y>B;h; @sea'yE) al{w> hd<F
'b; aceM'y-I rv<)a] hm'heB.h;w> ~d"a'h-' lK'
rv<a]w: 9:21 `~yTi(B'h-; la, WhnEq.m-i ta,w> wyd"b'[-] ta, synIhe h[o+r>P; ydEb.[;me( hw"hy> rb:D-> ta, arEY"h;
hw"hy> rm,aYOw: 9:22 p `hd<F( 'B; WhnEq.m-i ta,w> wyd"b'[-] ta, bzO[]Y:w:) hw"+hy> rb:D-> la, ABli ~f'- al{
hm'heB.h-; l[;w> ~d"a'h-' l[; ~yIr"+c.mi #r<a-, lk'B. dr"b' yhiywI ~yImV; 'h-; l[; ^d>y"-) ta, hjen> hv,m-o la,
tl{qo !t:n" hw"hyw:) ~yIm;V'h-; l[; WhJem-; ta, hv,mo jYEw: 9:23 `~yIr")c.mi #r<a,B. hd<F 'h; bf,[-e lK' l[;w>
tx;Q:l;t.mi vaew> dr"b' yhiy>w: 9:24 `~yIr")c.mi #r<a-, l[; dr"B' hw"hy> rjEm.Y:w: hc'r>a"+ vae %l;h]Tiw: dr"b'W
%Y:w: 9:25 `yAg*l. ht'y>h' za'me ~yIr:c.mi #r<a-, lk'B. Whmok' hy"h-' al{) rv,a] daom. dbeK' dr"_B'h; %AtB.
hd<F'h; bf,[-e lK' taew> hm'_heB-. d[;w> ~d"a'me hd<F 'B; rv<a-] lK' tae ~yIr:c.mi #r<a-, lk'B. dr"B'h;
hy"h' al{ lae_r"f.yI ynEB. ~v'- rv,a] !v,GO #r<a,B. qr: 9:26 `rBE)vi hd<F 'h; #[e- lK'-ta,w> dr"B'h; hK'hi
qyDIC;h; hw"hy> ~[;P'_h; ytiaj'x' ~h,lea] rm,aYOw: !roh]a;l.W hv,mol. ar"q.YIw: h[or>P; xl;v.YIw: 9:27 `dr"(B'
~k,t.a, hx'L.v;a]w: dr"_b'W ~yhil{a/ tl{qo tyOh.mi( br:w> hw"hy>-la, WryTi[.h; 9:28 `~y[i(v'r>h' yMi[;w> ynIa]w:
hw"+hy>-la, yP;K-; ta, frop.a, ry[ih-' ta, ytiaceK. hv,mo wyl'ae rm,aYOw: 9:29 `dmo)[]l; !Wpsito al{w>
^yd<_b'[]w: hT'a;w> 9:30 `#r<a'(h' hw"hyl; yKi [d:Te ![;m;l. dA[-hy<h.yI) al{ dr"B'h;w> !WlD"x.y< tAlQoh;
bybia' hr"[Fo .h; yKi ht'K'_nU hr"[Fo .h;w> hT'v.Pih;w> 9:31 `~yhi(l{a/ hw"hy> ynEP.mi !War>yTi( ~r<j, yKi yTi[.d:y"
h[or>P; ~[ime hv,mo aceYEw: 9:33 `hN"hE) tl{ypia] yKi WK+nU al{ tm,S,Kuh;w> hJ'xih;w> 9:32 `l[o)b.GI hT'v.Pih;w>
ar.Y:w: 9:34 `hc'r>a") %T:n-I al{ rj"m'W dr"B'h;w> tAlQoh; WlD>x.Y:w:) hw"+hy>-la, wyP'K; frop.YIw: ry[ih-' ta,
ble qz:x/Y<w:) 9:35 `wyd"(b'[]w: aWh ABli dBek.Y:w: ajo+x]l; @s,YOw: tl{Qoh;w> dr"B'h;w> rj"M'h; ld:x-' yKi( h[or>P;
hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 10:1 p `hv,(m-o dy:B. hw"hy> rB<DI rv<a]K; lae_r"f.yI ynEB-. ta, xL;vi al{w> h[or>P;
10:2 `ABr>qiB. hL,ae yt;toao ytivi ![;m;l. wyd"b'[] ble- ta,w> ABli-ta, yTid>Bk
; .hi ynI a]-yKi( h[o+r>P-; la, aBo
~b'_ yTim.f-; rv,a] yt;toa-o ta,w> ~yIr:c.miB. yTil.L;[;t.hi rv<a] tae ^n>B-i !b,W ^n>bi ynEz>a'B. rPes;T. ![;ml; .W
yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) wyl'ae Wrm.aYOw: h[or>P-; la, !roh]a;w> hv,mo aboY"w: 10:3 `hw")hy> ynIa-] yKi ~T,[.d:ywI)
x;Lev;l. hT'a; !aEm-' ~ai yKi 10:4 `ynIdU)b.[;y:)w> yMi[; xL;v; yn"+P'mi tnO['le T'n>a;me yt;m-' d[; ~yrIb.[ih'(

43

taor>li lk;Wy al{w> #r<a'h' !y[e- ta, hS'kiw> 10:5 `^l<)bug>Bi hB,r>a; rx"m' aybime ynIn>hi yMi_[-; ta,
x;mCe oh; #[eh-' lK'-ta, lk;a'w> dr"B'h-; !mi ~k,l' tr<a,v. NIh; hj'leP.h; rt,y-< ta, lk;a'w> #r<a'_h-' ta,
^yt,boa] War-" al{) rv,a] ~yIr:c.m-i lk' yTeb'W ^yd<b'[-] lk' yTeb'W ^yT,b' Wal.m'W 10:6 `hd<F( 'h-; !mi ~k,l'
Wrm.aYOw: 10:7 `h[o)r>P; ~[ime aceYEw: !p,YIw: hZ<+h; ~AYh; d[; hm'd"a]h-' l[; ~t'Ayh/ ~AYmi ^yt,boa] tAba]w:
hw"hy>-ta, Wdb.[;y:)w> ~yvin"a]h-' ta, xL;v; vqeAml. Wnl' hz< hy<h.yI yt;m-' d[; wyl'ae h[or>p; ydEb.[;
rm,aYOw: h[or>P-; la, !roh]a-; ta,w( > hv,m-o ta, bv;WYw: 10:8 `~yIr")c.mi hd"b.a' yKi [d:Te ~r<j,h] ~h,_yhel{a/
WnynEqez>biW WnyrE['n>Bi hv,mo rm,aYOw: 10:9 `~yki(l.hoh; ymiw" ymi ~k,_yhel{a/ hw"hy>-ta, Wdb.[i Wkl. ~h,lea]
!kE yhiy> ~h,lea] rm,aYOw: 10:10 `Wnl'( hw"hy>-gx; yKi %lenE WnrEq'b.biW WnnEacoB. WnteAnb.biW WnynEb'B. %lE+nE
an"- Wk)l. !ke al{ 10:11 `~k,(ynEP. dg<n< h['r" yKi War> ~k,_P.j;-ta,(w> ~k,t.a, xL;v;a] rv<a]K; ~k,M'[i hw"hy>
10:12 p `h[o)r>p; ynEP. taeme ~t'ao vr,g"y>w: ~yvi_q.b;m. ~T,a; Ht'ao yKi hw"hy>-ta, Wdb.[iw> ~yrIb'G>h;
lk;ayOw> ~yIr"+c.mi #r<a-, l[; l[;y:w> hB,r>a;B'( ~yIr:c.mi #r<a-, l[; ^d>y" hjen> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
~yIr:c.mi #r<a-, l[; WhJem-; ta, hv,mo jYEw: 10:13 `dr"(B'h; ryaiv.hi rv<a-] lK' tae #r<a'h' bf,[-e lK'-ta,
af'n" ~ydIQ'h; x:Wrw> hy"h' rq,Boh; hl'y>L"+h-; lk'w> aWhh; ~AYh-; lK' #r<a'B' ~ydIq' x:Wr gh;nI hw"hyw:
daom. dbeK' ~yIr"+c.mi lWbG> lkoB. xn:Yw" : ~yIr:c.mi #r<a-, lK' l[; hB,r>a;h'( l[;Y:w: 10:14 `hB,(ra> ;h-' ta,
%v:x.T,w: #r<a'h-' lK' !y[e- ta, sk;y>w: 10:15 `!KE-) hy<h.yI) al{ wyr"x]a;w> WhmoK' hB,r>a; !kE hy"h-' al{ wyn"p'l.
rt;An-al{w> dr"_B'h; rytiAh rv<a] #[eh' yrIP-. lK' taew> #r<a'h' bf,[-e lK'-ta, lk;aYO w: #r<a'h'
!ro=h]a;l.W hv,m ol. aroq.li h[or>P; rhEm;y>w: 10:16 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. hd<F 'h; bf,[eb.W #[eB' qr,y-< lK'
WryTi[.h;w> ~[;P;h; %a: ytiaJ'x; an" af' hT'[;w> 10:17 `~k,(l'w> ~k,yhel{)a/ hw"hyl; ytiaj'x' rm,aYO w:
10:19 `hw")hy>-la, rT:[.Y<w: h[o+r>P; ~[ime aceYEw: 10:18 `hZ<)h; tw<M"h; ta, qr: yl;['me( rsey"w> ~k,_yhel{a/ hw"hyl;
hB,r>a; ra;v.nI al{ @WS+ hM'y" Wh[eq't.YIw: hB,r>a;h-' ta, aF'YIw: daom. qz"x' ~y"-x:Wr) hw"hy> %poh]Y:w:
10:21 p `lae(r"f.yI ynEB. ta, xL;vi al{w> h[o+r>P; ble- ta, hw"hy> qZEx;y>w: 10:20 `~yIr")c.mi lWbG> lkoB. dx'a,
10:22 `%v,xo) vmey"w> ~yIr"+c.mi #r<a, l[; %v,xo yhiywI ~yIm;V'h-; l[; ^d>y") hjen> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
War"-al{) 10:23 `~ymi(y" tv,l{v. ~yIr:c.mi #r<a-, lk'B. hl'pea-] %v,xo) yhiy>w: ~yIm"+V'h-; l[; Ady-" ta, hv,mo jYEw:
`~t'(bov.AmB. rAa hy"h" laer"f.yI ynEB-. lk'l.W ~ymi_y" tv,l{v. wyT'x.T;mi vyai Wmq"- al{w> wyxia-' ta, vyai
~k,P.j-; ~G:) gC'_yU ~k,r>q;b.W ~k,n>aco qr: hw"hy>-ta, Wdb.[i Wkl. rm,aYOw : hv,m-o la, h[or>p; ar"q.YIw: 10:24
10:26 `Wnyhe(l{a/ hw"hyl; Wnyfi['w> tAl+[ow> ~yxib'z> WndEy"B. !TETi hT'a-; ~G: hv,mo rm,aYOw: 10:25 `~k,(M'[i %lEyE
Wnx.n:a]w: Wnyhe_l{a/ hw"hy>-ta, dbo[]l; xQ;nI WNM,mi yKi hs'r>P; raeV'ti al{ WnM'[i %lEyE WnnEq.m-i ~g:w>
hb'a' al{w> h[o+r>P; ble- ta, hw"hy> qZEx;y>w: 10:27 `hM'v'( WnaeB-o d[; hw"hy>-ta, dbo[N] :-hm;( [d:n-E al{)
yn:p' ^t.aor> ~AyB. yKi yn:P' tAar> @s,T-o la, ^l. rm,V'hi yl'_['me %lE h[or>p; Al-rm,aYO*w: 10:28 `~x'(L.v;l.
hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 11:1 p `^yn<)P' tAar> dA[ @sIa-o al{ T'r>B:+DI !KE hv,mo rm,aYOw: 10:29 `tWm)T'
vrEG" hl'K' AxL.v;K. hZ<+mi ~k,t.a, xL;v;y> !ke- yrEx]a; ~yIr:c.m-i l[;w> h[or>P-; l[; aybia' dx'a, [g:n< dA[
Ht'W[r> taeme hV'aiw> Wh[erE taeme vyai Wla]v.yIw> ~['_h' ynEz>a'B. an"- rB,D: 11:2 `hZ<)mi ~k,t.a, vrEg "y>
daom. lAdG" hv,mo vyaih' ~G: ~yIr"+c.mi ynEy[eB. ~['h' !xE- ta, hw"hy> !TEYIw: 11:3 `bh'(z" ylek.W @s,k-, yleK.
tcox]K; hw"+hy> rm:a' hKo hv,mo rm,aYOw: 11:4 s `~['(h' ynEy[eb.W h[or>p-; ydE(b.[; ynEy[eB. ~yIr:c.mi #r<a,B.
bveYOh; h[or>P; rAkB.mi ~yIr:c.mi #r<a,B. rAkB.-lK' tmeW 11:5 `~yIr")c.mi %AtB. aceAy ynIa] hl'y>L;h;
hl'dgo > hq"['c. ht'y>h")w> 11:6 `hm'(heB. rAkB. lkow> ~yIx"+rEh' rx:a; rv<a] hx'p.Vih; rAkB. d[; Aa s.K-i l[;
al{ laer"f.yI ynEB. lkol.W 11:7 `@sI)to al{ Whmok'w> ht'y"h.nI al{ WhmoK' rv<a] ~yIr"+c.mi #r<a-, lk'B.
!ybeW ~yIr:c.mi !yBe hw"hy> hl,p.y: rv,a] !W[d>Te( ![;m;l. hm'_heB-. d[;w> vyaimel. Anvol. bl,K-, #r:x/y<)
~['h-' lk'w> hT'a; ace rmoale yli- WWx]T;(v.hiw> yl;ae hL,ae ^yd<b'[-] lk' Wdr>y"w> 11:8 `lae(r"f.yI
hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 11:9 s `@a"-) yrIx\B' h[or>P-; ~[ime( aceYEw: ace_ae !kE- yrEx]a;w> ^yl,g>r:B-. rv,a]
Wf[' !roh]a;w> hv,moW 11:10 `~yIr")c.mi #r<a,B. yt;p.Am tAbr> ![;m;l. h[o+r>P; ~k,ylea] [m;v.y-I al{
laer"f.y-I ynE)B-. ta, xL;v-i al{)w> h[or>P; ble- ta, hw"hy> qZEx;y>w: h[o+r>p; ynEp.li hL,aeh' ~ytip.Moh-; lK'-ta,

44

~k,l' hZ<h; vd<xoh; 12:2 `rmo*ale ~yIr:c.mi #r<a,B. !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 12:1 p `Ac)r>a;me
rfo['B, rmoale laer"f.yI td:[-] lK'-la,( WrB.D: 12:3 `hn")V'h; yved>x'l. ~k,l' aWh !AvarI ~yvi_d"x\ varo
hF,mi tyOh.mi tyIB;h; j[;m.y-I ~aiw> 12:4 `tyIB")l; hf, tboa-' tybel. hf, vyai ~h,l' Wxq.yIw> hZ<+h; vd<xol;
hf, 12:5 `hF,(h-; l[; WSkoT' Alk.a' ypil. vyai tvo+p'n> ts;k.miB. AtyBe-la, broQ'h; Ankev.W aWh xq:l'w>
d[; tr<m,v.mil. ~k,l' hy"h'w> 12:6 `WxQ")Ti ~yZI[ih-' !miW ~yfib'K.h-; !mi ~k,_l' hy<h.yI hn"v-' !B, rk"z" ~ymit'
Wxq.l'(w> 12:7 `~yIB")r>[;h' !yBe laer"f.y-I td:([] lh;q. lKo Atao Wjx]v'w> hZ<+h; vd<xol; ~Ay rf"[' h['B'r>a;
Wlk.a'w> 12:8 `~h,(B' Atao Wlk.ayO-rv,a] ~yTiB'h; l[; @Aq+v.M;h-; l[;w> tzOWzM.h; yTev-. l[; Wnt.n")w> ~D"h-; !mi
lveb'W an" WNM,mi Wlk.aTo-la; 12:9 `Whlu(k.ayO ~yrIrom-. l[; tACm;W vae- ylic. hZ<+h; hl'y>L:B; rf"B'h-; ta,
rq,B-o+ d[; WNM,mi WrytiAt-al{w> 12:10 `AB*r>q-i l[;w> wy['r"K-. l[; Avaro vae- ylic.-~ai yKi ~yIM"+B; lV'bum.
~k,yle[]n: ~yrIg Ux] ~k,ynEt.m' Atao Wlk.aTo hk'k'w> 12:11 `Wpro)f.Ti vaeB' rq,B-o d[; WNM,mi rt"N Oh;w>
yTir>b;['w> 12:12 `hw")hyl; aWh xs;P, !AzP'xiB. Atao ~T,l.k;a]w: ~k,_d>y<B. ~k,l.Q,m;W ~k,yle g>r:B.
yhel{a-/ lk'b.W hm'_heB-. d[;w> ~d"a'me ~yIr:c.mi #r<a,B. rAkB.-lk' ytiyKehiw> hZ<h; hl'y>L:B; ~yIr:c.m-i #r<a,(b.
~v' ~T,a; rv<a] ~yTiB'h; l[; taol. ~k,l' ~D"h; hy"h'w> 12:13 `hw")hy> ynIa] ~yjip'v. hf,[/a,( ~yIr:c.mi
12:14 `~yIr")c.mi #r<a,B. ytiKoh;B. tyxiv.m;l. @g<n< ~k,b' hy<h.yI) al{)w> ~k,_le[] yTixs. ;p'W ~D"h-; ta, ytiyair"w>
12:15 `WhGU)x'T. ~l'A[ tQ:xu ~k,yterodol. hw"+hyl;( gx; Atao ~t,GOx;w> !ArK'zIl. ~k,l' hZ<h; ~AYh; hy"h'w>
#mex' lkea-o lK' yKi ~k,_yTeB'mi raoF. WtyBiv.T; !AvarIh' ~AYB; %a; WlkeaTo tACm; ~ymiy" t[;b.vi
!AvarIh' ~AYb;W 12:16 `y[i(biV.h; ~Ay-d[; !voarIh' ~AYmi laer"f.YImi awhih; vp, N<h; ht'r>k.nIw>
rv<a] %a; ~h,b' hf,['y-E al{ hk'al'm-. lK' ~k,_l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi y[iybiV.h; ~AYb;W vd<q-o ar"q.mi
hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. yKi tACM;h-; ta, ~T,r>m;v.W 12:17 `~k,(l' hf,['yE ADb;l. aWh vp,n-< lk'l. lkea'yE
12:18 `~l'(A[ tQ:xu ~k,yterodol. hZ<h; ~AYh; ta, ~T,r>m;v.W ~yIr"+c.mi #r<a,me ~k,yteAab.c-i ta, ytiaceAh
vd<xol; ~yrIf.[,w> dx'a,h' ~Ay d[; tCo+m; Wlk.aTo br<[,B' vd<xol; ~Ay rf'[' h['B'r>a;B. !vo arIB'
vp,N<h; ht'r>k.nIw> tc,m,x.m; lkea-o lK' yKi ~k,_yTeb'B. aceM'yI al{ raof. ~ymiy" t[;b.vi 12:19 `br<['(B'
~k,ytebov.Am lkoB. Wlke_ato al{ tc,m,x.m-; lK' 12:20 `#r<a'(h' xr:z>a,b.W rGEB; laer"f.yI td:[]me awhih;
!aco ~k,l' Wxq.W Wkv.mi( ~h,_lea] rm,aYOw: laer"f.yI ynEq.z-I lk'l. hv,mo ar"q.YIw: 12:21 p `tAC)m; Wlk.aTo
~T,[.G:hiw> @S;B-; rv,a] ~D"B; ~T,l.b;j.W bAzae tD:g Ua] ~T,x.q;l.W 12:22 `xs;P'(h; Wjx]v;w> ~k,ytexoP.v.mil.
AtyBe-xt;P,(mi vyai Wac.te al{ ~T,a;w> @S"+B; rv<a] ~D"h-; !mi tzOWzM.h; yTev-. la,w> @Aqv.M;h-; la,
tzO=WzM.h; yTev. l[;w> @Aqv.M;h-; l[; ~D"h-; ta, ha'r"w> ~yIr:c.m-i ta, @GOn>li hw"hy> rb:['w> 12:23 `rq,B-o) d[;
rb"D"h-; ta, ~T,r>m;v.W 12:24 `@GO*n>li ~k,yTeB-' la, abol' tyxiv.M;h; !TeyI al{w> xt;P,h-; l[; hw"hy> xs;p'W
rv<a]K; ~k,l' hw"hy> !TEyI rv,a] #r<a'h-' la, Wabot-' yKi( hy" h'w> 12:25 `~l'(A[-d[; ^yn<b'l.W ^l-. qx'l. hZ<+h;
taZOh; hd"bo[]h' hm' ~k,_ynEB. ~k,ylea] Wrm.ayO-yKi( hy" h'w> 12:26 `taZO*h; hd"bo[]h-' ta, ~T,r>m;v.W rBE+DI
APg>n"B. ~yIr:c.miB. laer"f.y-I ynE)b. yTeB-' l[; xs;P' rv<a] hw"hyl;( aWh xs;P-, xb;z<) ~T,r>m;a]w: 12:27 `~k,(l'
hW"ci rv,a]K; lae_r"f.yI ynEB. Wf[]Y:w: Wkl.YEw: 12:28 `WW*x]T;v.YI)w: ~['h' dQoYIw: lyCi_hi WnyTeB-' ta,w> ~yIr:c.m-i ta,
#r<a,B. rAkB.-lk' hK'hi hw"hyw:) hl'y>L;h; ycix]B; yhiy>w: 12:29 s `Wf)[' !KE !roh]a;w> hv,m-o ta, hw"hy>
rAkB. lkow> rAB=h; tybeB. rv<a] ybiV.h; rAkB. d[; Aas.K-i l[; bveYOh; h[or>P; rkoB.mi ~yIr:c.mi
~yIr"+c.miB. hl'dgo > hq"['c. yhiT.w: ~yIr:c.m-i lk'w> wyd"b'[-] lk'w> aWh hl'y>l; h[or>P; ~q'Y"w: 12:30 `hm'(heB.
%ATmi WaC. WmWq rm,aYOw: hl'y>l; !roh]a;l.W hv,mol. ar"q.YIw: 12:31 `tme( ~v'- !yae( rv<a] tyIB; !yae- yKi(
~k,r>q;B-. ~G: ~k,n>aco-~G: 12:32 `~k,(r>B,d:K. hw"hy>-ta, Wdb.[i Wkl.W lae_r"f.yI ynEB-. ~G: ~T,a-; ~G: yMi[;
~x'L.v;l. rhEm;l. ~['h-' l[; ~yIr:c.mi qz:x/T,w: 12:33 `yti(a-o ~G: ~T,k.r:be(W Wkle_w" ~T,r>B;DI rv<a]K; Wxq.
trorUc. ~t'roa]v.mi #m'_x.y< ~r<j, AqceB-. ta, ~['h' aF'YIw: 12:34 `~yti(me WnL'Ku Wrm.a' yKi #r<a'_h-' !mi
ylek.W @s,k-, yleK. ~yIr:c.Mimi Wla]v.YIw:) hv,_mo rb:d>Ki Wf[' laer"f.y-I ynEb.W 12:35 `~m'(k.v-i l[; ~t'l{m.fiB.
12:37 p `~yIr")c.mi ta, WlC.n:y>w:) ~Wl+aiv.Y:w: ~yIr:c.mi ynEy[eB. ~['h' !xE- ta, !t;n" hw" hyw:) 12:36 `tl{)m'f.W bh'z"
br<[-e ~g:w> 12:38 `@J")mi db;l. ~yrIb'G>h; ylig >r: @l,a, tAam-e vveK. ht'Kso+ u ssem.[.r:me laer"f.y-I ynE)b. W[s.YIw:

45

~yIr:c.Mimi WayciAh rv,a] qceB'h-; ta, WpaYOw: 12:39 `dao)m. dbeK' hn<q.mi rq'b'W !acow> ~T'_ai hl'[' br:
`~h,(l' Wf[-' al{ hd"c-e ~g:w> H:meh.m;t.hil. Wlk.y") al{w> ~yIr:c.Mimi Wvr> gO-yKi( #me_x' al{ yKi tACm; tgO[u
#Qemi yhiy>w: 12:41 `hn")v' tAame [B;r>a;w> hn"v' ~yvil{v. ~yIr"+c.miB. Wbv.y" rv<a] laer"f.yI ynEB. bv;AmW 12:40
#r<a,me hw"hy> tAab.c-i lK' Wac.y") hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. yhiy>w: hn"+v' tAame [B;r>a;w> hn"v' ~yvil{v.
hw"hyl;( hZ<h; hl'y>L:h-; aWh) ~yIr"+c.mi #r<a,me ~a'yciAhl. hw"hyl;( aWh ~yrIMuvi lyle 12:42 `~yIr")c.mi
xs;P'_h; tQ:xu tazO !roh]a;w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 12:43 p `~t'(rodol. laer"f.yI ynEB-. lk'l. ~yrIMuvi
12:45 `AB* lk;ayO za' Atao hT'l.m;W @s,K'_ tn:q.mi vyai db,[-, lk'w> 12:44 `AB* lk;ayO- al{ rk"n-E !B,-lK'
hc'Wx+ rf"B'h-; !mi tyIB:h-; !mi ayciAt-al{ lkea'yE dx'a, tyIb:B. 12:46 `AB*-lk;ayO- al{ rykif'w> bv'AT
xs;p, hf'['w> rGE ^T.ai rWgy"-yki(w> 12:48 `At*ao Wf[]y: laer"f.yI td:[-] lK' 12:47 `Ab*-WrB.v.ti al{ ~c,[,w>
`AB* lk;ayO- al{) lrE[-' lk'w> #r<a'_h' xr:z>a,K. hy"h'w> Atfo[]l; br:q.yI za'w> rk'z-" lk' Al lAMhi hw"hyl;
hW"ci rv,a]K; lae_r"f.yI ynEB-. lK' Wf[]Y:w: 12:50 `~k,(k.AtB. rG"h; rGEl;w> xr"_z>a,l'( hy<h.yI tx;a; hr"AT 12:49
ynEB-. ta, hw"hy> ayciAh hZ<+h; ~AYh; ~c,[,B. yhiy>w: 12:51 s `Wf)[' !KE !roh]a-; ta,(w> hv,m-o ta, hw"hy>
yli-vD<q; 13:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 13:1 p `~t'(aob.c-i l[; ~yIr:c.mi #r<am, e laer"f.yI
~['h-' la, hv,mo rm,aYOw: 13:3 `aWh) yli hm'_heB.b;W ~d"a'B' laer"f.yI ynEb.Bi ~x,r-< lK' rj,P, rAkB-. lk'
~k,t.a, hA"hy> ayciAh dy" qz<xoB. yKi ~ydIb'[] tyBemi ~yIr:c.Mimi ~t,ac'y> rv,a] hZ<h; ~AYh-; ta, rAkz"
hw"hy> ^a]ybi(y-> yki( hy"h'w> 13:5 `bybi(a'h' vd<xoB. ~yai_c.yO ~T,a; ~AYh; 13:4 `#me(x' lkea'yE al{w> hZ<+mi
tb;z" #r<a, %l' tt,l' ^yt,boa]l; [B;v.nI rv,a] ysiWby>h;w> yWIxih;w> yrImoa/h'w> yTixih;w> ynI[]n:K.h;( #r<a-, la,
~AYb;W tCo+m; lk;aTo ~ymiy" t[;b.vi 13:6 `hZ<)h; vd<xoB; taZOh; hd"bo[]h-' ta, T'd>b;['w> vb'_d>W bl'x'
^l. ha,r"y-E al{)w> #mex' ^l. ha,r"y-E al{)w> ~ymi_Y"h; t[;b.vi tae lkea'yE) tACm; 13:7 `hw")hyl; gx; y[iybiV.h;
ytiaceB. yli hw"hy> hf'[' hz< rWb[]B; rmo=ale aWhh; ~AYB; ^n>bil. T'd>G:hiw> 13:8 `^l<)buG>-lk'B. raof.
^ypi_B. hw"hy> tr:AT hy<h.Ti ![;m;l. ^yn<y[e !yBe !ArK'zIl.W ^d>y"-l[; tAal. ^l. hy"h'w> 13:9 `~yIr")c.Mimi
~ymiY"mi Hd"_[]Aml. taZOh; hQ"xuh;-ta, T'r>m;v'w> 13:10 `~yIr")c.Mimi hA"hy> ^a]ci(Ah hq'z"x] dy"B. yKi
`%l") Hn"t'n>W ^yt,_boa]l;(w> ^l. [B;v.nI rv<a]K; ynI[]n:K.h;( #r<a-, la, hw"hy> ^a]bi(y-> yKi( hy"h'w> 13:11 s `hm'ymi(y"
`hw")hyl; ~yrIkZ' >h; ^l. hy<h.yI rv,a] hm'heB. rg<v< rj,P-, lk'w> hA"+hyl;( ~x,r-< rj,P-,( lk' T'r>b;[]h;w> 13:12
13:14 `hD<(p.Ti ^yn<b'B. ~d"a' rAkB. lkow> AT=p.r:[]w: hD<p.ti al{ ~aiw> hf,b. hD<p.Ti rmox] rj,P-, lk'w> 13:13
~yIr:c.Mimi hw"hy> Wna'yciAh dy" qz<xoB. wyl'ae T'r>m;a'w> taZO=-hm; rmoale rx"m' ^n>bi ^l.a'v.y-I yKi( hy"h'w>
~yIr:c.mi #r<a,B. rAkB.-lK' hA"hy> groh]Y:w: WnxeL.v;l. h[or>p; hv'q.h-i yKi( yhiy>w: 13:15 `~ydI(b'[] tyBemi
rAkB-. lk'w> ~yrIkZ' >h; ~x,r< rj,P-, lK' hw"hyl;( x:bezO ynIa] !Ke-l[; hm'_heB. rAkB-. d[;w> ~d"a' rkoB.mi
hw"hy> Wna'yciAh dy" qz<xoB. yKi ^yn<+y[e !yBe tpoj'Ajl.W hk'd>y-" l[; tAal. hy"h'w> 13:16 `hD<(p.a, yn:B'
yKi ~yTiv.liP. #r<a, %r<D< ~yhil{a/ ~x'n-" al{w> ~['h-' ta, h[or>P; xL;v;B. yhiy>w: 13:17 s `~yIr")c.Mimi
bSeY:w: 13:18 `hm'y>r")c.mi Wbv'w> hm'x'l.mi ~t'aor>Bi ~['h' ~xe N"y-I !P<) ~yhil{a/ rm:a' yKi aWh+ bArq'
xQ:YIw: 13:19 `~yIr")c.mi #r<a,me laer"f.y-I ynEb. Wl[' ~yvimux]w: @Ws+-~y: rB"d>Mih; %r<D< ~['h-' ta, ~yhil{a/
~yhil{a/ dqop.yI dqoP' rmoale laer"f.yI ynEB-. ta, [:yBiv.hi [:Bev.h; yKi AM+[i @sEAy tAmc.[-; ta, hv,mo
13:21 `rB")d>Mih; hceq.Bi ~t'aeb. Wnx]Y:w: tKoS
+ umi W[s.YIw: 13:20 `~k,(T.ai hZ<mi yt;moc.[-; ta, ~t,yli[]h;w> ~k,t.a,
~h,_l' ryaih'l. vae dWM[;B. hl'y>l:w> %r<D<h; ~t'xon>l; !n"[' dWM[;B. ~m'Ay ~h,ynEp.li %leho hw" hyw:)
14:1 p `~['(h' ynEp.li hl'y>l"+ vaeh' dWM[;w> ~m'Ay !n"['h,( dWM[; vymiy-" al{) 13:22 `hl'y>l")w" ~m'Ay tk,l,l'
!yBe troyxih; yPi ynEp.li Wnx]y:w> Wbvuy"w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 14:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hA"hy> rBEd:y>w:
~ykibun> laer"f.yI ynEb.li h[or>P; rm:a'w> 14:3 `~Y")h-; l[; Wnx]t; Axk.nI !poc. l[;B; ynEp.li ~Y"+h; !ybeW lDo g>mi
hd"b.K'aiw> ~h,yrEx]a; @d:r"w> h[or>P-; ble-ta, yTiq. Z:xiw> 14:4 `rB")d>Mih; ~h,yle[] rg:s ' #r<a'_B' ~he
xr:b' yKi ~yIr:c.mi %l,m,l. dG:YUw: 14:5 `!kE-) Wf[]Y:w: hw"+hy> ynIa-] yKi( ~yIr:c.mi W[d>y"w> Alyxe-lk'b.W h[or>p;B.
laer"f.y-I ta, Wnx.L;v-i yKi( Wnyfi[' taZO- hm; WrmaYO*w: ~['h-' la, wyd"b'[]w: h[or >P; bb;l. %peh'YEw: ~['_h'
bk,r< lkow> rWxB' bk,r< tAam-e vve xQ;YIw: 14:7 `AM*[i xq:l' AM[-; ta,w> AB=k.r-I ta, rsoa.Y<w: 14:6 `WndE(b.['me

46

ynEB. yrEx]a; @Dor>YIw: ~yIr:c.mi %l,m, h[or>P; ble- ta, hA'hy> qZEx;y>w: 14:8 `AL*Ku-l[; ~viliv'w> ~yIr"+c.mi
~ynIxo ~t'Aa WgyFiY:w: ~h,yrEx]a; ~yIr:c.mi WpD>r>YIw: 14:9 `hm'(r" dy"B. ~yaic.yO laer"f.yI ynEb.W lae_r"f.yI
h[or>p;W 14:10 `!po*c. l[;B; ynEp.li troyxih;( yPi-l[; Al+yxew> wyv'r"p'W h[or>P; bk,r< sWs-lK' ~Y"h-; l[;
Wq[]c.YIw: daom. War>yYI)w: ~h,yrEx]a; [;senO ~yIr:c.mi hNEhiw> ~h,ynEy[e-ta, laer"f.y-I ynE)b. Waf.YIw: byrI+q.hi
tWml' WnT'x.q;l. ~yIr:c.miB. ~yrIb'q-. !yae yliB.mih;( hv,m-o la, Wrm.aYOw: 14:11 `hw")hy>-la, laer"f.y-I ynE)b.
^yl,ae Wnr>B;DI rv,a] rb'D"h; hz<- al{h] 14:12 `~yIr")c.Mimi Wna'yciAhl. WnL' t'yfi[' taZO-hm; rB"+d>MiB;
WnteMumi ~yIr:c.m-i ta, dbo[] Wnl' bAj yKi ~yIr"+c.m-i ta, hd"b.[;n:)w> WNM,mi ld:x] rmoale ~yIr:c.mib.
hf,[]y-: rv,a] hw"hy> t[;Wvy>-ta, War>W Wbc.y:t.hi( War"yTi-la; ~['h-' la, hv,mo rm,aYOw: 14:13 `rB")d>MiB;
hw"hy> 14:14 `~l'(A[-d[; dA[ ~t'aor>li Wpysito al{ ~AYh; ~yIr:c.m-i ta, ~t,yair> rv,a] yKi ~AY=h; ~k,l'
rBED: yl'_ae q[;c.T-i hm; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 14:15 p `!Wv)yrIx]T; ~T,a;w> ~k,_l' ~xeL'yI
Waboy"w> Wh[e_q'b.W ~Y"h-; l[; ^d>y"-ta, hjen>W ^J.m-; ta,( ~rEh' hT'a;w> 14:16 `W[S'(yIw> laer"f.y-I ynEB-. la,
~h,_yrEx]a; Waboy"w> ~yIr:c.mi ble- ta, qZEx;m. ynIn>hi ynIa]w: 14:17 `hv'(B'Y:B; ~Y"h; %AtB. laerf" .yI-ynE)b.
ydIb.K'hiB. hw"+hy> ynIa-] yKi ~yIr:c.mi W[d>y"w> 14:18 `wyv'(r"p'b.W ABk.rIB. Alyxe-lk'b.W h[or>p;B. hd"b.K'aiw>
%l,YEw: laer"f.yI hnEx]m; ynEp.li %lehoh; ~yhil{a/h' %a:l.m; [S;YIw: 14:19 `wyv'(r"p'b.W ABk.rIB. h[or>p;B.
!ybeW ~yIr:c.mi hnEx]m; !yBe aboY"w: 14:20 `~h,(yrEx]a;me dmo[]Y:w: ~h,ynEP.mi !n"['h,( dWM[; [S;YIw: ~h,_yrEx]a;me
14:21 `hl'y>L")h; lK' hz<- la, hz< br:q-' al{w> hl'y>L"+h-; ta, ra,Y"w: %v,xoh;w> !n"['h,( yhiy>w: laer"f.yI hnEx]m;
~f,Y"w: hl'y>L;h-; lK' hZ"[; ~ydIq' x:WrB. ~Y"h;-ta, hw"hy> %l,AYw: ~Y"h-; l[; Ady"-ta, hv,mo jYEw:
~h,l' ~yIM:h;w> hv'_B'Y:B; ~Y"h; %AtB. laer"f.y-I ynE)b. WaboY"w: 14:22 `~yIM")h; W[q.B'YIw: hb'_r"x'l, ~Y"h-; ta,
wyv'_r"p'W ABk.rI h[or>P; sWs lKo ~h,yrEx]a; WaboY"w: ~yIr:c.mi WpD>r>YIw: 14:23 `~l'(amoF.miW ~n"ymiymi( hm'xo
!n"+['w> vae dWM[;B. ~yIr:c.mi hnEx]m-; la, hw"hy> @qEv.Y:w: rq,Boh; tr<mov.a;B. yhiy>w:) 14:24 `~Y")h; %AT-la,
~yIr:c.mi rm,aYOw: tdU_bek.Bi WhgEh]n:y>w:) wyt'boK.r>m; !p:ao tae rs;Yw" : 14:25 `~yIr")c.mi hnEx]m; tae ~h'Yw" :
hjen> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 14:26 p `~yIr")c.miB. ~h,l' ~x'l.nI hw"hy> yKi laer"f.yI ynEP.mi hs'Wna'
Ady"-ta, hv,mo jYEw: 14:27 `wyv'(r"P-' l[;w> ABk.r-I l[; ~yIr:c.m-i l[; ~yIM;h; Wbvuy"w> ~Y"+h-; l[; ^d>y-" ta,
~yIr:c.m-i ta, hw"hy> r[En:y>w: At=ar"q.li ~ysin" ~yIr:c.miW Ant'yael. rq,Bo tAnp.li ~Y"h; bv'Y"w: ~Y"h;-l[;
~yaiB'h; h[or>P; lyxe lkol. ~yvir"P'h-; ta,w> bk,r<h-' ta, WSk;y>w: ~yIMh; ; WbvuY"w: 14:28 `~Y")h; %AtB.
~yIM:h;w> ~Y"+h; %AtB. hv'B'Y:b; Wkl.h' laer"f.yI ynEb.W 14:29 `dx'(a-, d[; ~h,B' ra:v.n-I al{) ~Y"+B; ~h,yrEx]a;
ar.Y:w: ~yIr"+c.mi dY:mi laer"f.y-I ta, aWhh; ~AYB; hw" hy> [v;AYw: 14:30 `~l'(amoF.miW ~n"ymiymi( hm'xo ~h,l'
hw"hy> hf'[' rv,a] hl'doG>h; dY"h-; ta, laer"f.yI ar>Y:w: 14:31 `~Y")h; tp;f-. l[; tme ~yIr:c.m-i ta, laer"f.yI
ynEb.W hv,m-o ryvi(y" za' 15:1 p `AD)b.[; hv,mob.W hw"hyB;( Wnymia]Y:w: hw"+hy>-ta, ~['h' War>yYI)w: ~yIr:c.miB.
Abk.row> sWs ha'G" haog "-yKi( hw"hyl; hr"yvia' rmo=ale Wrm.aYOw: hw"hyl;( taZOh; hr"yVih-; ta, laer"f.yI
15:3 `Whn>m<)m.roa]w: ybia' yhel{a/ WhwEn>a;w> yliae hz< h['_Wvyli( yli- yhiy>w:) Hy" tr"m.zIw> yZI[' 15:2 `~Y")b; hm'r"
W[B.ju wyv'liv'( rx:b.miW ~Y"+b; hr"y" Alyxew> h[or>P; tboK.r>m; 15:4 `Am*v. hw"hy> hm'_x'l.mi vyai hw"hy>
^n>ymi(y> x:Ko+B; yrID"a.n< hw"hy> ^n>ymi(y> 15:6 `!b,a-'( AmK. tl{Acm.bi Wdr>y" WmyU+s.k;y> tmohoT. 15:5 `@Ws)-~y:b.
x:Wrb.W 15:8 `vQ:K) ; Amlek.ayO ^n>rox] xL;v;T. ^ym,_q' sroh]T; ^n>AaG> brob.W 15:7 `byE)Aa #[;r>Ti hw"hy>
gyFia; @Dor>a, byEAa rm:a' 15:9 `~y")-bl,B. tmohot. Wap.q") ~yli_z>nO dnE- Amk. WbC.nI ~yIm; Wmr>[,n< ^yP,a;
Wll]c'( ~y"+ AmS'Ki ^x]Wrb. T'p.v;n" 15:10 `ydI(y" AmveyrIAT yBir>x; qyrIa' yvip.n: Amael'm.Ti ll'_v' qLex;a]
tL{hit. ar"An vd<Qo+B; rD"a.n< hk'moK' ymi hw"hy> ~liaeB'( hk'mok-' ymi( 15:11 `~yrI)yDIa; ~yIm:B. tr<p,A[K;(
^Z>['b. T'l.h;nE T'l.a'_G" Wz-~[; ^Ds> .x;b. t'yxin" 15:13 `#r<a'( Am[el'b.Ti ^n>ymiy> t'yjin" 15:12 `al,p,( hfe[o
~Ada/ ypeWLa; Wlh]b.nI za' 15:15 `tv,l'(P. ybev.yO zx;a' lyxi !Wz=G"r>yI ~yMi[; W[m.v'( 15:14 `^v<)d>q' hwEn-> la,
^[]Arz> ldog >Bi dx;p;w" ht'm'yae ~h,yle[] lPoTi 15:16 `![;n")k. ybev.yO lKo Wgmon" d[;r"_ AmzEx]ayO* ba'Am yleyae
^t.l'(x]n: rh:B. Am[eJ 'tiw> AmaebiT. 15:17 `t'ynI)q' Wz-~[; rbo[]y-: d[;( hw"hy> ^M.[; rbo[]y-: d[; !b,a'_K' WmD>yI
yKi 15:19 `d[,(w" ~l'[ol. %l{m.yI hw"hy> 15:18 `^yd<(y" Wnn>AK yn"doa] vd"Q.mi hw"+hy> T'l.[;P' ^T.b.vil. !Akm'

47

Wkl.h' laer"f.yI ynEb.W ~Y"+h; yme- ta, ~h,le[] hw"hy> bv,Y"w: ~Y"B; wyv'r"p'b.W ABk.rIB. h[or>P; sWs ab'
!'ac,Tew: Hd"_y"B. @Toh-; ta, !roh]a; tAxa] ha'ybiN>h; ~y"r>mi xQ;Tiw: 15:20 p `~Y")h; %AtB. hv'B'Y:b;
sWs ha'G" haog "-yKi( hw"hyl;( Wryvi ~y"+r>mi ~h,l' ![;T;w: 15:21 `tl{)xom.biW ~yPituB. h'yr<x]a; ~yviN"h-; lk'(
Wkl.YEw: rWv+-rB;d>m-i la, Wac.YEw: @Ws-~Y:mi laer"f.y-I ta, hv,mo [S;Y:w: 15:22 s `~Y")b; hm'r" Abk.row>
yKi hr"M'mi ~yIm; tTov.li Wlk.y") al{w> ht'r"m' WaboY"w: 15:23 `~yIm") Wac.m-' al{w> rB"d>MiB; ~ymiy-" tv,l{)v.
q[;c.YIw: 15:25 `hT,(vN. I-hm; rmoaLe hv,m-o l[; ~['h' WnL{YIw: 15:24 `hr"(m' Hm'v-. ar"(q' !KE- l[; ~he_ ~yrIm'
~v'w> jP'v .miW qxo Al ~f' ~v' ~yIM"+h; WqT.m.YIw:) ~yIM;h-; la, %lev.Y:w: #[e hw"hy> WhrEAYw: hw" hy>-la,
T'n>z:a]h;w> hf,[]T; wyn"y[eB. rv"Y"h;w> ^yh,l{a/ hw"hy> lAql. [m;v.Ti [:Amv-' ~ai rm,aYOw: 15:26 `WhS'(nI
hw"hy> ynIa] yKi ^yl,[' ~yfia-' al{ ~yIr:c.mib. yTim.f-; rv,a] hl'x]M;h-; lK'( wyQ"+xu-lK' T'r>m;v'w> wyt'wOc.mil.
~v'- Wnx]Y:w: ~yrI+m'T. ~y[ib.viw> ~yIm: tnOy[e hrEf.[, ~yTev. ~v'w> hm'liyae WaboY"w: 15:27 s `^a<)p.ro
!ybeW ~liyae-!yBe rv<a] !ysi- rB;d>m-i la, laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK' WaboY"w: ~liyaeme( W[s.YIw: 16:1 `~yIM")h-; l[;
td:[-] lK' WnALYIw: WnyLiYIw: 16:2 `~yIr")c.mi #r<a,me ~t'acel. ynIVeh; vd<xol; ~Ay rf"[' hV'mix]B; yn"+ysi
WnteWm !Tey-I ymi( laer"f.yI ynEB. ~h,lea] Wrm.aYOw: 16:3 `rB")d>MiB; !roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; laer"f.y-I ynEB.
Wnt'ao ~t,aceAh-yKi( [b;fo+l' ~x,l, Wnlek.a'B. rf'B'h; rysi- l[; WnTeb.viB. ~yIr:c.mi #r<a,B. hw"hy>-dy:b.
ynIn>hi hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 16:4 s `b['(r"B' hZ<h; lh'Q'h-; lK'-ta, tymih'l. hZ<h; rB"d>Mih-; la,
%lEyEh] WNS,n:a] ![;m;l. AmAyB. ~Ay-rb;D> Wjq.l'(w> ~['h' ac'y"w> ~yIm"+V'h-; !mi ~x,l, ~k,l' ryjim.m;
Wjq.l.y-I rv<)a] l[; hn<v.mi hy"h'w> Waybi_y-" rv,a] tae Wnykihew> yViVih; ~AYB; hy"h'w> 16:5 `al{-) ~ai ytir"AtB.
ayciAh hw"hy> yKi ~T,[.d:ywI) br<[, lae_r"f.yI ynEB-. lK'-la,( !roh]a;w> hv,mo rm,aYOw: 16:6 s `~Ay* ~Ay
hw"+hy>-l[; ~k,yteNOluT.-ta, A[m.v'B. hw"hy> dAbK-. ta, ~t,yair>W rq,boW 16:7 `~yIr")c.mi #r<a,me ~k,t.a,
lkoa/l, rf"B' br<[,B' ~k,l' hw"hy> tteB. hv,mo rm,aYOw: 16:8 `Wnyle([' WnyLit; WnALt; yKi hm' Wnx.n:w>
Wnyle[-' al{ hm' Wnx.n:w> wyl'_[' ~nIyLim; ~T,a-; rv,a] ~k,yte NOluT.-ta, hw"hy> [:mov.Bi [:Bof.li rq,BoB; ~x,l,w>
Wbr>qi laer"f.yI ynEB. td:[]-lK'-la,( rmoa/ !roh]a-; la,( hv,mo rm,aYOw: 16:9 `hw")hy>-l[; yKi ~k,yteNOlut.
Wnp.YIw: laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK'-la, !roh]a; rBEd:K. yhiy>w: 16:10 `~k,(yteNOluT. tae [m;v' yKi hw"+hy> ynEp.li
yTi[.m;v' 16:12 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 16:11 p `!n")['B, ha'r>nI hw"hy> dAbK. hNEhiw> rB"+d>Mih-; la,
~x,l-'_ W[B.f.Ti rq,Bob;W rf'b' Wlk.aTo ~yIB;r>[;h'( !yBe rmoale ~h,lea] rBeD: laer"f.yI ynEB. tNOWlT.-ta,
rq,Bob;W hn<+x]M;h-;( ta, sk;T.w: wl'F .h; l[;T;w: br<[,b' yhiy>w: 16:13 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi ~T,[.d:ywI)
qD: rB'd>Mih; ynEP-. l[; hNEhiw> lJ'_h; tb;k.vi l[;T;w: 16:14 `hn<)x]M;l;( bybis ' lJ;h; tb;k.vi ht'y>h")
al{ yKi aWh !m" wyxia-' la, vyai Wrm.aYOw: laer"f.y-I ynE)b. War>YIw: 16:15 `#r<a'(h-' l[; rpoK.K; qD: sP's .xum.
rb'D"h; hz< 16:16 `hl'(k.a'l. ~k,l' hw"hy> !t:n" rv,a] ~x,L,h; aWh ~h,lea] hv,mo rm,aYOw: aWh+-hm; W[d>y"
rv<a]l; vyai ~k,ytevop.n: rP;s.mi tl,GlO .GUl; rm,[o Al+k.a' ypil. vyai WNM,mi Wjq.li hw"hy> hW"ci rv<a]
al{w> rm,[ob' WDmoY"w: 16:18 `jy[i(m.M;h;w> hB,r>M;h; Wjq.l.YIw:) lae_r"f.yI ynEB. !kE- Wf[]Y:w: 16:17 `WxQ")Ti Alh\a'B.
vyai ~h,_lea] hv,mo rm,aYOw: 16:19 `Wjq")l' Alk.a-' ypi(l. vyai rysi_x.h, al{ jy[im.M;h;w> hB,r>M;h; @yDI[.h,
~ruY"w: rq,B-o d[; WNM,mi ~yvin"a] WrtiAYw: hv,m-o la, W[m.v-' al{w> 16:20 `rq,B-o) d[; WNM,mi rtEAy-la;
~x;w> Al=k.a' ypiK. vyai rq,BoB; rq,BoB; Atao Wjq.l.YIw: 16:21 `hv,(mo ~h,le[] @coq.YIw: va;_b.YIw: ~y[il'AT
yaeyfin-> lK' WaboY"w: dx'_a,l' rm,[oh' ynEv. hn<v.mi ~x,l, Wjq.l'( yViVih; ~AYB; yhiy>w: 16:22 `sm'(n"w> vm,V,h;
hw"hyl;( vd<q-o tB;v; !AtB'v; hw"hy> rB<DI rv<a] aWh ~h,lea] rm,aYOw: 16:23 `hv,(mol. WdyGIY:w: hd"[eh'(
tr<m,v.mil. ~k,l' WxyNIh ; @dE[oh-' lK' taew> WlVeB; WlV.b;T-. rv<)a] taew> Wpae WpaTo-rv,a] tae rx"+m'
`AB* ht'y>h-" al{ hM'rIw> vyaib.hi al{w> hv,_mo hW"ci rv<a]K; rq,Boh-; d[; Atao WxyNIY:w: 16:24 `rq,Bo)h-; d[;
tv,ve 16:26 `hd<F( 'B; Whauc'm.ti al{ ~AYh; hw"+hyl; ~AYh; tB'v-; yKi( ~AYh; Whluk.ai hv,mo rm,aYOw: 16:25
~['h-' !mi Wac.y" y[iybiV.h; ~AYB; yhiy>w: 16:27 `AB*-hy<h.yI) al{ tB'v; y[iybiV.h; ~AYb;W Whju_q.l.Ti ~ymiy"
16:29 `yt'(roAtw> yt;wOc.mi rmov.li ~T,n>a;me( hn"a-' d[; hv,_mo la, hw"hy> rm,aYOw: 16:28 s `Wac'(m' al{w> jqo+l.li
vyai Wbv. ~yIm"+Ay ~x,l, yViVih; ~AYB; ~k,l' !tEnO aWh !Ke-l[; tB'V;h; ~k,l' !t:n" hw"hy>-yKi( War>

48

War>q.YIw: 16:31 `y[i(biV.h; ~AYB; ~['h' WtB.v.YIw: 16:30 `y[i(ybiV.h; ~AYB; AmqoM.mi vyai acey-E la; wyT'x.T;
hz< hv,mo rm,aYOw: 16:32 `vb'(d>Bi txiyPic;K. Am[.j;w> !b'l' dG: [r;z<K. aWhw> !m"+ Amv-. ta, laer"f.y-I tybe(
~x,L,h-; ta, War>yI ![;m;l. ~k,_yterodol. tr<m,v.mil. WNM,mi rm,[oh' al{m. hw"hy> hW"ci rv<a] rb'D"h;
!roh]a-; la,( hv,mo rm,aYOw: 16:33 `~yIr")c.mi #r<a,me ~k,t.a, yaiyciAhB. rB'd>MiB; ~k,t.a, yTil.k;a/h, rv,a]
16:34 `~k,(yterodol. tr<m,v.mil. hw"hy> ynEp.li Atao xN:h;w> !m"+ rm,[oh' al{)m. hM'v-' !t,w> tx;a; tn<c<n>ci xq;
Wlk.a' laer"f.yI ynEb.W 16:35 `tr<m'(v.mil. tdU[eh' ynEp.li !roh]a; WhxeyNIY:w: hv,_m-o la, hw"hy> hW"ci rv<a]K;
#r<a, hceq-. la, ~a'B-o d[; Wlk.a'( !M'h-; ta, tb,v'_An #r<a-, la, ~a'B-o d[; hn"v' ~y[iB'r>a; !M'h-; ta,
!ysi- rB;d>Mimi laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK' W[s.YIw: 17:1 p `aWh) hp'yaeh' tyrIfi[] rm,[oh'w> 16:36 `![;n")K.
hv,m-o ~[i ~['h' br,Y"w: 17:2 `~['(h' tTov.li ~yIm: !yaew> ~ydIypir>Bi Wnx]Y:w:) hw"+hy> yPi- l[; ~h,y[e s.m;l.
17:3 `hw")hy>-ta, !WSn:T. hm; ydIM'[i !WbyrIT-. hm; hv,mo ~h,l' rm,aYOw: hT,_v.nIw> ~yIm: Wnl'- WnT. Wrm.aYOw:
ytiao tymih'l. ~yIr:c.Mimi Wnt'yli[/h, hZ< hM'l' rm,aYOw: hv,_m-o l[; ~['h' !l,Y"w: ~yIM;l; ~['h' ~v' am'c.YIw:
j[;m. dA[ hZ<+h; ~['l' hf,[/a, hm' rmoale hw"hy>-la, hv,mo q[;c.YIw: 17:4 `am'C( 'B; yn:q.m-i ta,w> yn:B-' ta,w>
rv,a] ^J.m;W lae_r"f.yI ynEqZ. Imi ^T.ai xq:w> ~['h' ynEp.li rbo[] hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 17:5 `ynIlU)qs' .W
t'yKihiw> brExoB. rWCh;-l[;( ~V' ^yn<p'l. dme[o ynIn>hi 17:6 `T'k.l'(h'w> ^d>y"B. xq: raoy>h-; ta, AB t'yKihi
~ve ar"q.YIw: 17:7 `lae(r"f.yI ynEq.zI ynEy[el. hv,mo !Ke f[;Y:w: ~['_h' ht'v'w> ~yIm: WNM,mi Wac.y"w> rWCb;
WnBer>qiB. hw"hy> vyEh] rmoale hw"hy>-ta, ~t'S on: l[;w> laer"f.yI ynEB. byrI- l[; hb'_yrIm.W hS'm; ~AqM'h;
[:vuAhy>-la, hv,mo rm,aYOw: 17:9 `~dI(ypir>Bi laer"f.y-I ~[i ~x,L'YIw: qle_m'[] aboY"w: 17:8 p `!yIa"-) ~ai
~yhil{a/h' hJem;W h['b.GIh; varo- l[; bC'nI ykinOa' rx'm' qle_m'[]B; ~xeL'hi acew> ~yvin"a] Wnl'- rx;B.
varo Wl[' rWxw> !roh]a; hv,moW qle_m'[]B; ~xeL'hil. hv,mo Al-rm;a'( rv<a]K; [:vuAhy> f[;Y:w: 17:10 `ydI(y"B.
17:12 `qle(m'[] rb:g "w> Ady" x:ynIy" rv<a]k;w> lae_r"f.yI rb:g "w> Ady" hv,mo ~yrIy" rv,a]K; hy"h'w> 17:11 `h['(b.GIh;
hZ<mi wyd"y"b. Wkm.T'( rWxw> !roh]a;w> h'yl,_[' bv,YEw: wyT'x.t; WmyfiY"w: !b,a-, Wxq.YIw: ~ydIbeK. hv,mo ydEywI
AM[-; ta,w> qlem'[-] ta, [;vuAhy> vl{x]Y:w: 17:13 `vm,V'(h; aBo- d[; hn"Wma/ wyd"y" yhiy>w: dx'a, hZ<miW dx'a,
hxom-' yKi( [:vu_Ahy> ynEz>a'B. ~yfiw> rp,SeB; !ArK'zI tazO btoK. hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 17:14 p `br<x'-( ypil.
17:16 `ySi(nI hw"hy> Amv. ar"q.YIw: x:Be_z>mi hv,mo !b,YIw: 17:15 `~yIm")V'h; tx;T;mi qlem'[] rk,z-E ta, hx,m.a,
!y"d>mi !hEko Art.yI [m;v.YIw: 18:1 p `rDo* rDomi qle_m'[]B;( hw"hyl; hm'x'l.mi Hy" sKe- l[; dy"-yKi( rm,aYOw:
laer"f.y-I ta, hw"hy> ayciAh-yKi( AM+[; laer"f.yIl.W hv,mol. ~yhil{a/ hf'[' rv,a-] lK' tae hv,mo !tExo
h'yn<+b' ynEv. taew> 18:3 `h'yx,(WLvi rx:a; hv,_mo tv,ae hr"Poc-i ta, hv,mo !tExo Art.yI xQ;YIw: 18:2 `~yIr")c.Mimi
yhel{a-/ yKi( rz<[<+ylia/ dx'a,h' ~vew> 18:4 `hY")rIk.n" #r<a,B. ytiyyIh' rGE rm;a' yKi ~vor.GE) dx'a,h'( ~ve rv,a]
hv,_m-o la, ATv.aiw> wyn"b'W hv,mo !tExo Art.yI aboY"w: 18:5 `h[o)r>P; br<x,me ynIlCE iY:w: yrIz>[,B. ybia'
aB' Art.yI ^n>t,xo ynIa] hv,m-o la, rm,aYOw: 18:6 `~yhi(l{a/h' rh: ~v' hn<xo aWh-rv,a] rB'd>Mih-; la,
Wla]v.YIw: Al-qV;YIw: WxT;v.YIw: Ant.xo) tar:q.li hv,mo aceYEw: 18:7 `HM'([i h'yn<b' ynEv.W ^T.v.aiw> ^yl,_ae
hw"hy> hf'[' rv,a-] lK' tae Ant.xol. hv,mo rPEs ;y>w: 18:8 `hl'h/ao)h' WaboY"w: ~Al+v'l. Wh[erEl-. vyai
18:9 `hw")hy> ~leC
iY:w: %r<D<B; ~t;a'c'm. rv<a] ha'l'T.h-; lK' tae lae_r"f.yI tdoAa l[; ~yIr:c.mil.W h[or >p;l.
rm,aYOw: 18:10 `~yIr")c.mi dY:mi AlyCihi rv<a] lae_r"f.yIl. hw"hy> hf'[-' rv,a] hb'AJh;-lK' l[; Art.yI D>x;YIw:
tx;T;mi ~['h-' ta, lyCihi rv<a] h[o+r>P; dY:miW ~yIr:c.mi dY:mi ~k,t.a, lyCihi rv,a] hw"hy> %WrB' Art.yI
18:12 `~h,y( le[] Wdz" rv<a] rb'D"b; yKi ~yhi_l{a/h-' lK'mi hw"hy> lAd g"-yKi( yTi[.d:y" hT'[; 18:11 `~yIr")c.mi dy:
~x,l-, lk'a/l, laer"f.yI ynEq.zI lkow> !roh]a; aboY"w: ~yhi_l{ale( ~yxib'z>W hl'[o hv,mo !tExo Art.yI xQ;YIw:
~['h' dmo[]Y:w: ~['h_ '-ta, jPov.li hv,mo bv,YEw: tr"x\M'mi( yhiy>w: 18:13 `~yhi(l{a/h' ynEp.li hv,mo !tEx-o ~[i
rm,aYOw: ~['_l' hf,[o aWh-rv,a-] lK' tae hv,mo !tExo ar>Y:w: 18:14 `br<['(h-' d[; rq,Boh-; !mi hv,m-o l[;
^yl,[' bC'nI ~['h-' lk'w> ^D<b;l. bveAy hT'a; [:WDm; ~['l' hf,[o hT'a; rv,a] hZ<h; rb"D"h-; hm'(
hy<h.y-I yKi( 18:16 `~yhi(l{a/ vrod>li ~['h' yl;ae aboy-" yKi( An=t.xol. hv,mo rm,aYOw: 18:15 `br<['-( d[; rq,B-o !mi
`wyt'(roAT-ta,w> ~yhil{a/h' yQExu-ta, yTi[.d:Ahw> Wh[e_rE !ybeW vyai !yBe yTij.p;v'w> yl;ae aB' rb'D" ~h,l'

49

hT'a-; ~G: lBoTi lbon" 18:18 `hf,([o hT'a; rv<a] rb'D"h; bAj-al{ wyl'_ae hv,mo !tExo rm,aYO w: 18:17
[m;v. hT'[; 18:19 `^D<)b;l. Whfo[] lk;Wt-al{ rb'D"h; ^M.mi dbek-' yKi( %M"+[i rv<a] hZ<h; ~['h-' ~G:
~yrIb'D>h-; ta, hT'a; t'abehew> ~yhil{a/h'( lWm ~['l' hT'a; hyEh/ %M"+[i ~yhil{a/ yhiywI ^c.['yai yliqoB.
Wkl.yE %r<D<h-; ta, ~h,l' T'[.d:Ahw> tro+ATh;-ta,w> ~yQIxuh;-ta, ~h,t.a, hT'r>h;z>hiw> 18:20 `~yhi(l{a/h-' la,
yven>a; ~yhil{a/ yaer>yI lyIx-; yven>a; ~['h'-lK'mi hz<x/t, hT'a;w> 18:21 `!Wf)[]y: rv<a] hf,[]M;h-;( ta,w> Hb'
Wjp.v'w> 18:22 `tro)f'[] yrEf'w> ~yVimix] yrEf' tAame yrEf' ~ypil'a] yrEf' ~h,le[] T'm.f;w> [c;b'_ yaen>fo tm,a/
lqeh'w> ~he-_ WjP.v.yI !joQ'h; rb"D"h-; lk'w> ^yl,ae Waybiy" ldoG"h; rb"D"h-; lK' hy"h'w> t[e-lk'B. ~['h-' ta,
~['h-' lK' ~g:w> dmo+[] T'l.k'y")w> ~yhil{a/ ^W>ciw> hf,[]T; hZ<h; rb"D"h-; ta, ~ai 18:23 `%T")ai Waf.n"w> ^yl,['me(
rx;b.YIw: 18:25 `rm")a' rv<a] lKo f[;Yw: : An=t.xo lAql. hv,mo [m;v.YIw: 18:24 `~Al)v'b. aboy" Amqom-. l[; hZ<h;
yrEf' tAame yrEf' ~ypil'a] yrEf' ~['_h-' l[; ~yviar" ~t'ao !TEYIw: laer"f.y-I lK'mi lyIx-; yven>a; hv,mo
hv,m-o la, !Waybiy> hv,Q'h; rb"D"h-; ta, t[e-_ lk'B. ~['h-' ta, Wjp.v'w> 18:26 `tro)f'[] yrEf'w> ~yVimix]
vd<xoB; 19:1 p `Ac)r>a-; la, Al %l,YEw: An=t.x-o ta, hv,mo xL;v;y>w: 18:27 `~he( WjWPv.yI !joQ'h; rb"D"h-; lk'w>
~ydIypir>me W[s.YIw: 19:2 `yn")ysi rB:d>mi WaB' hZ<h; ~AYB; ~yIr"+c.mi #r<am, e laer"f.y-I ynEB. tacel. yviyliV.h;
~yhi_l{a/h-' la, hl'[' hv,moW 19:3 `rh")h' dg<n< laer"f.yI ~v'- !x;YI)w: rB"+d>MiB; Wnx]Y:w:) yn:ysi rB:d>mi WaboY"w:
~T,a; 19:4 `lae(r"f.yI ynEb.li dyGEt;w> bqo[]y: tybel. rm;ato hKo rmoale rh"h-' !mi hw"hy> wyl'ae ar"q.YIw:
hT'[;w> 19:5 `yl'(ae ~k,t.a, abia'w" ~yrIv'n> ypen>K-; l[; ~k,t.a, aF'a,w" ~yIr"+c.mil. ytiyfi[' rv<a] ~t,yair>
yli-yKi ~yMi[;h-' lK'mi hL'gUs. yli ~t,yyIh.wI yti_yrIB-. ta, ~T,r>m;v.W yliqoB. W[m.v.Ti [;Amv-' ~ai
rBEd:T. rv<a] ~yrIb'D>h; hL,ae vAd+q' yAgw> ~ynIh]Ko tk,l,m.m; yli- Wyh.Ti ~T,a;w> 19:6 `#r<a'(h-' lK'
hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK' tae ~h,ynEp.li ~f,Y"w: ~['_h' ynEq.zIl. ar"q.YIw: hv,mo aboY"w: 19:7 `lae(r"f.yI ynEB-. la,
hv,mo bv,Y"w: hf,_[]n: hw"hy> rB<D-I rv,a] lKo Wrm.aYOw: wD"x.y: ~['h-' lk' Wn[]Y:w: 19:8 `hw")hy> WhW"ci rv<a]
!n"['h,( b[;B. ^yl,ae aB' ykinOa' hNEhi hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 19:9 `hw")hy>-la, ~['h' yrEb.D-I ta,
~['h' yrEb.D-I ta, hv,mo dGEY:w: ~l'_A[l. Wnymia]y: ^B-. ~g:w> %M'[i yrIB.d:B. ~['h' [m;v.yI rWb[]B;
19:11 `~t'(l{m.fi WsB.kiw> rx"+m'W ~AYh; ~T'v.D:qiw> ~['h-' la, %lE hv,mo la, hw"hy> rm,aYOw: 19:10 `hw")hy>-la,
19:12 `yn")ysi rh: l[; ~['h-' lk' ynEy[el. hw"hy> drEyE yviyliV.h; ~AYB; yKi yvi_yliV.h; ~AYl; ~ynIkon> Wyh'w>
tAm rh"B' [;gNE Oh-; lK' Whce_q'B. [:gOn>W rh"B' tAl[] ~k,l' Wrm.V'hi rmoale bybis ' ~['h-' ta, T'l.Bg; >hiw>
hy<+x.yI al{ vyai- ~ai hm'heB-. ~ai hr<Y"yI hroy-" Aa lqe S'yI lAqs'-yKi( dy" AB [G:t-i al{ 19:13 `tm'(Wy
WsB.k;y>w:) ~['h-' ta, vDEq;y>w: ~['_h-' la, rh"h-' !mi hv,mo dr,YEw: 19:14 `rh")b' Wl[]y: hM'he lbeYOh; %vom.Bi
~AYb; yhiy>w: 19:16 `hV'(a-i la, WvG>T-i la;( ~ymi_y" tv,l{v.li ~ynIkon> Wyh/ ~['h-' la, rm,aYOw: 19:15 `~t'(l{m.fi
dr:x/Y<w: dao+m. qz"x' rp"vo lqow> rh'h-' l[; dbeK' !n"['w> ~yqir"b.W tl{qo yhiy>w: rq,Boh; tyOh.Bi( yviyliV.h;
WbC.y:t.YI)w: hn<+x]M;h-;( !mi ~yhil{a/h'( tar:q.li ~['h-' ta, hv,mo aceAYw: 19:17 `hn<)x]M;B;( rv<a] ~['h-' lK'
!v,[,K. Anv'[] l[;Y:w: vae_B' hw"hy> wyl'[' dr:y" rv,a] ynEP.mi ALKu !v:[' yn:ysi rh:w> 19:18 `rh")h' tyTix.t;B.
rBed:y> hv,mo dao+m. qzEx'w> %lEAh rp'AVh; lAq yhiy>w: 19:19 `dao)m. rh"h-' lK' dr:x/Y<w: !v'b.Kih;
hv,mol. hw"hy> ar"q.YIw: rh"+h' varo- la, yn:ysi rh:- l[; hw"hy> dr,YEw: 19:20 `lAq)b. WNn<[]y: ~yhil{a/h'w>
hw"hy>-la, Wsr>h,y-< !P, ~['_B' d[eh' drE hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 19:21 `hv,(mo l[;Y:w: rh"h' varo- la,
`hw")hy> ~h,B' #rop.y-I !P, WvD"_q;t.yI hw"hy>-la, ~yviG" NIh; ~ynIh]Koh; ~g:w> 19:22 `br"( WNM,mi lp;n"w> tAar>li
rmoale WnB' ht'do[eh; hT'a-; yKi( yn"+ysi rh:- la, tl{[]l; ~['h' lk;Wy-al{ hw"hy>-la, hv,mo rm,aYOw: 19:23
~ynIh]Koh;w> %M"+[i !roh]a;w> hT'a; t'yli['w> drE- %l, hw"hy> wyl'ae rm,aYOw: 19:24 `AT*v.D:qiw> rh"h-' ta, lBeg >h;
s `~h,(lea] rm,aYOw: ~['_h-' la, hv,mo dr,YEw: 19:25 `~B'-( #r"p.yI-!P, hw"hy>-la, tl{[]l; Wsr>h,y<-la; ~['h'w>
^ytiaceAh rv<a] ^yh,_l{a/ hw"hy> ykinOa'( 20:2 s `rmo*ale hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK' tae ~yhil{a/ rBEd:y>w: 20:1
^l-. hf,[]t; al{* 20:4 `y;n)"P-' l[; ~yrIxea] ~yhil{a/ ^l.-hy<)h.yI al{* 20:3 `~ydI+(b'[] tyBEmi ~yIr:c.mi #r<a,me
`#r<a'(l' tx;T:mi ~yIM:B; rv<a]w: tx;T';_mi #r<a'B' rv<a]w: l[;M; mi ~yIm:V'B; rv<a] hn"WmT.-lk'w> ls,p,
tboa' !wO[] dqePo aN"q; lae ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa' yKi ~dE_b.['t' al{w> ~h,l' hw<x.T;v.t-i al{) 20:5

50

`yt'(wOc.mi yrEm.vol.W yb;h]aol. ~ypi_l'a]l; ds,x, hf,[ow> 20:6 `ya")_n>fol. ~y[iBer-I l[;w> ~yviLev-i l[; ~ynIB-' l[;
Amv-. ta, aF'y-I rv,a] tae hw"hy> hQ,n:y> al{ yKi aw>V"+l; ^yh,l{a/ hw"hy>-~ve-( ta, aF'ti al{ 20:7 s
20:10 `^T<)k.al;m. lK' t'yfI['w> dbo[]T; ~ymiy" tv,vE 20:9 `Av*D>q;l. tB'V;h; ~Ay- ta, rAkz" 20:8 p `aw>V")l;
^D>b.[; ^T,biW-^)n>biW hT'a; hk'al'm-. lk' hf,[]t-; al{* ^yh,_l{a/ hw"hyl; tB"v; y[iybiV.h; ~Ayw>
~yIm:V'h-; ta, hw"hy> hf'[' ~ymiy-" tv,ve( yKi 20:11 `^yr<(['v.Bi rv<a] ^rg> Ew> ^T,m.h,b.W ^t.m'(a]w:
tB'V;h; ~Ay-ta, hw"hy> %r:Be !Ke- l[; y[i_ybiV.h; ~AYB; xn:Y"w: ~B'- rv,a-] lK'-ta,w> ~Y"h-; ta, #r<a'h-' ta,w>
hw"hy>-rv,a] hm'd"a]h' l[; ^ym,y" !WkrIa]y: ![;m;l. ^M<+a-i ta,w> ^ybia-' ta, dBeK; 20:12 s `Whve(D>q;y>w:)
hn<[]t-; al{) 20:16 s `bnO*g>Ti al{ 20:15 s `@a"+(n>Ti al{ 20:14 s `xc"(r>Ti al{ 20:13 s `%l") !tEnO ^yh,l{a/
ArAvw> Atm'a]w: ADb.[;w> ^[,rE tv,ae dmox.t-; al{) ^[<+rE tyBe dmox.t; al{ 20:17 s `rq,v'( d[e ^[]rEb.
rp'Voh; lAq taew> ~dIyPiL;h-; ta,w> tl{AQh;-ta, ~yairo ~['h-' lk'w> 20:18 p `^[<)rEl. rv<a] lkow> Armox]w:
WnM'[i hT'a-; rBeD: hv,m-o la, Wrm.aYO*w: 20:19 `qxo)r"me( Wdm.[;Y:w: W[nUY"w: ~['h' ar.Y:w: !vE+[' rh"h-' ta,w>
yKi War"yTi-la; ~['h-' la, hv,mo rm,aYOw: 20:20 `tWm)n-" !P, ~yhil{a/ WnM'[i rBEd:y-> la;w> h['m'_v.nIw>
20:21 `Waj'(x/t, yTil.bil. ~k,ynEP. l[; Ata'r>yI hy<h.Ti rWb[]b;W ~yhi_l{a/h' aB' ~k,t.a, tASn: rWb[]b;(l.
hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 20:22 p `~yhi(l{a/h' ~v'- rv,a] lp,r"[]h-'( la, vG:nI hv,moW qxo+rm" e ~['h' dmo[]Y:w:
yTi_ai !Wf[]t; al{ 20:23 `~k,(M'[i yTir>B:DI ~yIm;V'h-; !mi yKi ~t,yair> ~T,a; lae_r"f.yI ynEB-. la, rm:ato hKo
wyl'[' T'x.b;z"w> yLi-hf,[]T; hm'd"a] xB;z>mi 20:24 `~k,(l' Wf[]t; al{ bh'z" yhel{awE @s,k, yhel{a/
aAba' ymiv-. ta, ryKiz>a; rv<a] ~AqM'h-; lk'B. ^r<+q'B-. ta,w> ^n>aco-) ta, ^ym,l'v-. ta,w> ^yt,l{[-o ta,
T'p.n:he ^B.r>x; yKi tyzI+G" !h<t.a, hn<b.t-i al{) yLi- hf,[]T;( ~ynIb'a] xB;z>m-i ~aiw> 20:25 `^yTi(k.r:beW ^yl,ae
21:1 p `wyl'([' ^t.w"r>[, hl,G"ti al{) rv<a] yxi_B.z>m-i l[;( tl{[]m;b. hl,[]t-; al{)w> 20:26 `h'l,(l.x;(T.w: h'yl,['
t[ibiV.b;W dbo+[]y: ~ynIv' vve yrIb.[i db,[, hn<q.ti yKi 21:2 `~h,(ynEp.li ~yfiT' rv<a] ~yjiP'v.Mih; hL,aew>
21:4 `AM*[i ATv.ai ha'c.y"w> aWh hV'ai l[;B; ~ai ace_yE AP g:B. aboy" APg:B-. ~ai 21:3 `~N")xi yvip.x'l;( aceyE
aceyE aWhw> h'yn<doal;( hy<h.Ti h'yd<l'ywI hV'aih' tAn=b' Aa ~ynIb' Al-hd"l.y"w> hV'ai Al-!T,yI wyn"doa-] ~ai
21:6 `yvi(p.x' aceae al{ yn"+B' ta,w> yTiv.a-i ta, ynIdoa-] ta, yTib.h;a' db,[,h' rm;ayO rmoa-' ~aiw> 21:5 `AP*g:b.
Anz>a-' ta, wyn"doa] [c;r"w> hz"+WzM.h-; la, Aa tl,D<h-; la, AvyGIhiw> ~yhil{a/h-' la, wyn"doa] AvyGIhiw>
21:8 `~ydI(b'[]h' taceK. acete al{ hm'_a'l. ATB-i ta, vyai rKom.yI yki(w> 21:7 s `~l'([ol. Adb'[]w: [:cer>M;B;
Hr"k.m'l. lvom.y-I al{ yrIk.n" ~[;l. HD"_p.h,w> Hd"['y> Al al{-rv,a] h'yn<doa] ynEy[eB. h['r-" ~ai
Hr"aev. Al+-xQ:)yI) tr<x,a-; ~ai 21:10 `HL'-( hf,[]y: tAnB'h; jP;v.miK. hN"d<+['yyI) Anb.l-i ~aiw> 21:9 `Hb'-( Adg>biB.
21:12 s `@s,K'( !yae ~N"xi ha'c.y"w> Hl'_ hf,[]y: al{ hL,ae vl'v-. ~aiw> 21:11 `[r"g( >yI al{ Ht'n"[ow> Ht'WsK.
rv<a] ~Aqm' ^l. yTim.f;w> Ad=y"l. hN"ai ~yhil{a/h'w> hd"c' al{ rv,a]w: 21:13 `tm'(Wy tAm tmew" vyai hKem;
21:15 s `tWm)l' WNx,Q'Ti yxiB.z>mi ~[ime hm'_r>['b. Agr>h'l. Wh[erE l[; vyai dzIy"-ykiw> 21:14 s `hM'v'( sWny"
lLeq;m.W 21:17 s `tm'(Wy tAm Ady"b. ac'm.nIw> Ark'm.W vyai bnEg Ow> 21:16 `tm'(Wy tAm AMaiw> wybia' hKem;W
al{w> @ro=g>a,b. Aa !b,a,B. Wh[er-E ta, vyai-hK'hiw> ~yvin"a] !bUyrIy>-yki(w> 21:18 s `tm'(Wy tAm AMaiw> wybia'
!TEyI ATb.vi qr: hK,_M;h; hQ"nIw> ATn>[;v.m-i l[; #WxB; %LEh;t.hiw> ~Wqy-" ~ai 21:19 `bK'(v.mil. lp;n"w> tWmy"
`~qEN) "yI ~qon" Ad=y" tx;T; tmeW jb,VeB; Atm'a-] ta, Aa ADb.[-; ta, vyai hK,y-: yki(w> 21:20 s `aPe(r:y> aPor:w>
hV'ai Wpg>n"w> ~yvin"a] WcN"yI-yki(w> 21:22 s `aWh) APs.k; yKi ~Q;yU al{ dmo+[]y: ~yIm:Ay Aa ~Ay-~ai %a: 21:21
!t:n"w> hV'aih'( l[;B; wyl'[' tyviy" rv,aK] ; vnE['yE vAn[' !As+a' hy<h.yI al{w> h'yd<l'y> Wac.y"w> hr"h'
dy" !vE+ tx;T; !vE !yI[; tx;T; !yI[; 21:24 `vp,n") tx;T; vp,n< hT't;n"w> hy<+h.yI !Asa-' ~aiw> 21:23 `~yli(lip.Bi
21:26 s `hr"(WBx; tx;T; hr"WBx; [c;P'_ tx;T; [c;P, hY"wIK. tx;T; hY"wIK. 21:25 `lg<r") tx;T; lg<r< dy" tx;T;
21:27 s `An*y[e tx;T; WNx,L.v;y> yvip.x'l; Ht'_x]vi(w> Atm'a] !y[e ta,-Aa) ADb.[; !y[e- ta, vyai hK,y-: yki(w>
Aa vyai- ta, rAv xG:y-I yki(w> 21:28 p `AN*vi tx;T; WNx,L.v;y> yvip.x'l; lyPi_y: Atm'a] !vE- Aa) ADb.[; !vE- ~aiw>
xG"n: rAv ~aiw> 21:29 `yqI)n" rAVh; l[;b;W Arf'B-. ta, lkea'yE al{w> rAVh; lqe S'yI lAqs' tme_w" hV'a-i ta,
lqeS 'yI rAVh; hV'_ai Aa vyai tymihew> WNr<m.v.yI al{w> wyl'['b.Bi d[;Whw> ~vol.vi lmoT.mi aWh

51

!bE- Aa

`wyl'([' tv;Wy-rv,a] lkoK. Avp.n: !yOd>Pi !t;n"w> wyl'_[' tv;Wy rp,K-o ~ai 21:30 `tm'(Wy wyl'['B-. ~g:w>
~yvil{v. @s,K, hm'_a' Aa rAVh; xG:yI db,[-, ~ai 21:32 `AL* hf,['yE hZ<h; jP'v.MiK; xG"+yI tb;- Aa xG"yI
al{w> rBo vyai hr<k.y-I yKi( Aa rAB vyai xT;p.y-I yki(w> 21:33 s `lqES) 'yI rAVh;w> wyn"doal;( !TeyI ~yliq'v.
`AL)-hy<h.yI) tMeh;w> wyl'_['b.li byviy" @s,K, ~Lev;y> rABh; l[;B; 21:34 `rAm*x] Aa rAV hM'v-' lp;n")w> WNS,_k;y>
~g:w> APs.K-; ta, Wcx'w> yx;h; rAVh-; ta, Wrk.m'W tme_w" Wh[erE rAv-ta, vyai- rAv* @GO yI-yki(w> 21:35 s
~Lev; wyl'_['B. WNr<m.v.yI al{w> ~vol.vi lAmT.mi aWh xG"n: rAv yKi [d:An Aa 21:36 `!Wc)x/y< tMeh-; ta,
Ar+k'm. Aa Axb'j.W hf,- Aa rAv vyai-bnOg* >yI yKi 21:37 s `AL)-hy<h.yI) tMeh;w> rAVh; tx;T; rAv ~Lev;y>
hK'huw> bN"G:h; aceM'yI tr<T,x.M;B-; ~ai 22:1 `hF,(h; tx;T; !aco- [B;r>a;w> rAVh; tx;T; ~Lev;y> rq'b' hV'mix]
rK:m.nIw> Al !yae- ~ai ~Lev;y> ~Lev; Al+ ~ymiD" wyl'[' vm,V,h; hx'r>z-" ~ai 22:2 `~ymi(D" Al !yae tme_w"
22:4 s `~Le(v;y> ~yIn:v. ~yYI+x; hf, d[; rAmx]-d[; rAVmi hb'nEG>h; Ady"b. aceM'ti aceM'h-i ~ai( 22:3 `At*b'ngE >Bi
WhdEf' bj;yme rxE+a; hdEf.Bi r[EbiW Ary[iB. hr"y[iB. -ta, xL;viw> ~r<k-, Aa hd<f' vyai-r[,b.y: yKi
hd<F_ 'h; Aa hm'Q'h; Aa vydIG" lk;a/n<w> ~yciqo ha'c.m'W vae acet-e yKi( 22:5 s `~Le(v;y> Amr>K; bj;ymeW
bN:g Uw> rmov.li ~ylik-e Aa) @s,K, Wh[er-E la, vyai !TeyI-yKi( 22:6 s `hr"([eB.h-; ta, r[Ib.M;h; ~Lev;y> ~Lev;
tyIB:h-; l[;B;( br:q.nIw> bN"G:h; aceM'yI al{- ~ai 22:7 `~yIn")v. ~Lev;y> bN"G:h; aceM'y-I ~ai vyai_h' tyBemi
rAmx]-l[; rAv-l[; [v;P-, rb;D-> lK'-l[;( 22:8 `Wh[e(rE tk,al,m.Bi Ady" xl;v' al{- ~ai ~yhi_l{a/h-'( la,
~h,_ynEv-. rb;D> aboy" ~yhil{a/h'( d[; hz< aWh-yKi rm;ayO rv<a] hd"bea-] lK'-l[; hm'l.f-; l[; hf,- l[;
rAv-Aa rAmx] Wh[er-E la, vyai !Tey-I yKi( 22:9 s `Wh[e(rEl. ~yIn:v. ~Lev;y> ~yhil{a/ ![uyvir>y: rv<a]
!yBe hy<h.Ti hw"hy> t[;buv. 22:10 `ha,(ro !yae hB'v.n-I Aa rB:v.n-I Aa tmeW rmo=v.li hm'heB-. lk'w> hf,- Aa
AM=[ime bnEG"yI bnOG-" ~aiw> 22:11 `~Le(v;y> al{w> wyl'['B. xq:l'w> Wh[e_rE tk,al,m.Bi Ady" xl;v' al{- ~ai ~h,ynEv.
vyai la;v.y-I yki(w> 22:13 p `~Le(v;y> al{ hp'rJE .h; d[e_ Whaebiy> @rEJ 'yI @roj-' ~ai 22:12 `wyl'(['b.li ~Lev;y>
~Le_v;y> al{ AM[i wyl'['B-. ~ai 22:14 `~Le(v;y> ~Lev; AM[-i !yae wyl'['B. tme-_ Aa rB:v.nIw> Wh[erE ~[ime
rhom' HM'_[i bk;v'w> hf'r"a-o al{ rv<a] hl'WtB. vyai hT,p;y-> yki(w> 22:15 s `Ar)k'f.Bi aB' aWh rykif-' ~ai
22:17 s `tl{)WtB.h; rh;moK. lqov.yI @s,K, Al+ HT'til. h'ybia' !aEm'y> !aEm-' ~ai 22:16 `hV'(ail. AL hN"r<h'm.yI
yTil.Bi ~r"_x\y") ~yhil{a/l' x;bezO 22:19 s `tm'(Wy tAm hm'heB-. ~[i bkev-o lK' 22:18 s `hY<)x;t. al{ hp'Vek;m.
hn"m'l.a-; lK' 22:21 `~yIr")c.mi #r<a,B. ~t,yyIh/ ~yrIg E-yKi( WNc,_x'l.ti al{w> hn<At-al{ rgEw> 22:20 `AD*b;l. hw"hyl;
22:23 `At*q'[]c; [m;v.a, [:mov' yl;ae q[;c.yI q[oc-' ~ai yKi At+ao hN<[;t. hNE[; ~ai 22:22 `!WN*[;t. al{ ~Aty"w>
@s,K-, ~ai 22:24 p `~ymi(toy> ~k,ynEb.W tAnm'l.a; ~k,yven> Wyh'w> br<x'_B, ~k,t.a, yTi g>r:h'w> yPia; hr"x'w>
lbox-' ~ai 22:25 `%v,n<) wyl'[' !Wmyfit-. al{) hv,_nOK. Al hy<h.t-i al{ %M'[i ynI['h-,( ta, yMi[-; ta, hw<l.T;
awhi HD"b;l. AtWsk. ht'Wsk. awhi yKi 22:26 `Al* WNb,yviT. vm,V,h; aBo- d[; ^[<+rE tm;l.f; lBox.T;
al{ ~yhil{a/ 22:27 s `ynIa") !WNx-; yKi( yTi[.m;v'w> yl;ae q[;c.y-I yKi( hy"h'w> bK'v.yI hM,B; Ar+[ol. Atl'm.fi
22:29 `yLi(-!T,Ti ^yn<B' rAkB. rxE+a;t. al{ ^[]m.dIw> ^t.a'lem. 22:28 `rao*t' al{ ^M.[;b. ayfin"w> lLe_q;t.
vd<q-o yven>a;w> 22:30 `yli(-AnT.Ti ynIymiV.h; ~AYB; AMa-i ~[i hy<h.yI ~ymiy" t[;b.vi ^n<+acol. ^r>vol. hf,[]T-; !KE)
aw>v"+ [m;ve aF'ti al{ 23:1 s `At)ao !Wkliv.T; bl,K,l; Wlkeato al{ hp'rEj. hd<F 'B; rf'b'W yli_ !Wyh.Ti
hn<[]t-; al{w> t[o+r"l. ~yBir-: yrE(x]a; hy<h.t-i al{) 23:2 s `sm'(x' d[e tyOh.li [v'r-" ~[i ^d>y") tv,T-' la;
Aa ^b.yIao* rAv [G:p.ti yKi 23:4 s `Ab)yrIB. rD:h.t, al{ ld"w> 23:3 `tJo)h;l. ~yBir: yrEx]a; tjon>li brI- l[;
bzO[]me T'l.d:x'w> AaF'm; tx;T; #bero ^a]n:fo rAmx] ha,r>t-i yKi( 23:5 s `Al) WNb,yviT. bveh' h[,_To Armox]
qyDIc;w> yqIn"w> qx'_r>Ti rq,v-, rb;D>mi 23:7 `Ab*yrIB. ^n>yOb.a, jP;v.mi hJ,t; al{ 23:6 s `AM)[i bzO[]T; bzO[' Al+
yrEb.DI @LEs ;ywI) ~yxiq.Pi rWE[;y> dx;Voh; yKi xQ"+ti al{ dx;vow> 23:8 `[v'(r" qyDIc.a-; al{ yKi groh]T-; la;(
23:10 `~yIr")c.mi #r<a,B. ~t,yyIh/ ~yrIg E-yKi( rGEh; vp,n< ta, ~T,[.d:y> ~T,a;w> #x'_l.ti al{ rgEw> 23:9 `~yqI)yDIc;
Wlk.a'(w> HT'v.j;n>W hN"j<m.v.Ti t[iybiV.h;w> 23:11 `Ht'(a'WbT.-ta, T'ps. ;a'w> ^c<+r>a-; ta, [r:z>Ti ~ynIv' vvew>
hf,[]T; ~ymiy" tv,ve 23:12 `^t<)yzEl. ^m.r>k;l. hf,[]T-; !KE) hd<F_ 'h; tY:x; lk;aTo ~r"t.yIw> ^M,[; ynEyOb.a,
lkob.W 23:13 `rGE)h;w> ^t.m'a-] !B, vpeN"yIw> ^r<mox]w: ^r>Av* x:Wny" ![;m;l. tBo+v.Ti y[iybiV.h; ~AYb;W ^yf,[]m;
21:31

52

vl{v' 23:14 `^yPi-( l[; [m;V'yI al{ WryKiz>t; al{ ~yrIxea] ~yhil{a/ ~vew> WrmE+V'Ti ~k,ylea] yTir>m:a-' rv,a]
^tiyWIci rv<a]K; tACm; lk;aTo ~ymiy" t[;b.vi rmov.Ti tACM;h; gx;- ta, 23:15 `hn")V'B; yli gxoT' ~ylig "r>
yrEWKBi ryciQ'h; gx;w> 23:16 `~q")yrE yn:p' War"y-E al{w> ~yIr"+c.Mimi t'ac'y" Ab-yKi bybia'h'( vd<xo d[eAml.
23:17 `hd<F
( 'h-; !mi ^yf,[]m-; ta,( ^Ps. .a'B. hn"V'h; taceB. @sia'h'( gx;w> hd<F_ 'B; [r:z>Ti rv<a] ^yf,[]m;
yxi_b.z-I ~D: #mex-' l[; xB;z>t-i al{) 23:18 `hw")hy> !doa'h' ynEP-. la, ^r>Wkz-> lK' ha,r"yE hn"+V'B; ~ymi['P. vl{v'
^yh,_l{a/ hw"hy> tyBe aybiT' ^t.m'd>a; yrEWKBi tyviarE 23:19 `rq,B-o) d[; yGIx-; bl,xe( !yliy"-al{)w>
^a]ybih]l;w> %r<D"_B; ^r>m'v.li ^yn<p'l. %a'l.m; x;levo ykinOa' hNEhi 23:20 s `AM)ai blex]B; ydIG> lVeb;t-. al{)
~k,[]v.pil. aF'yI al{ yKi AB+ rMET-; la; AlqoB. [m;v.W wyn"P'mi rm,V'hi 23:21 `ytinO*kih] rv<a] ~AqM'h-; la,
^yb,y>a-o ta, yTib.y:a")w> rBE+d:a] rv<a] lKo t'yfi['w> AlqoB. [m;v.Ti [:mov-' ~ai yKi 23:22 `AB*r>qiB. ymiv. yKi
ynI[]n:K.h;(w> yZIrIP.h;w> yTixih;w> yrImoa/h-'( la, ^a]ybi(h/w< ^yn<p'l. ykia'l.m; %lEy-E yKi( 23:23 `^yr<(r>c-o ta, yTir>c;w>
~h,_yfe[]m;(K. hf,[]t; al{w> ~dEb.['t'( al{w> ~h,yhel{)ale hw<x]T;v.t-i al{) 23:24 `wyTi(d>x;k.hiw> ysi_Wby>h;w> yWIxih;
%r:beW ~k,yhel{)a/ hw"hy> tae ~T,d>b;[]w: 23:25 `~h,(ytebCo em; rBEv;T. rBEv;w> ~ser>h"T. srEh' yKi
^c<+r>a;B. hr"q '[]w: hl'Kev;m. hy<h.ti al{ 23:26 `^B<)r>Qimi hl'x]m; ytirso ih]w: ^ym,_yme-ta,w> ^m.x.l-; ta,(
~h,_B' aboT' rv<a] ~['h-' lK'-ta, ytiMoh;w> ^yn<p'l. xL;v;a] ytim'yae-( ta, 23:27 `aLe(m;a] ^ym,y" rP:s .m-i ta,
yWIxih-; ta, hv'rg> Ew> ^yn<+p'l. h['rC> ih-; ta, yTix.l;v'w> 23:28 `@r<[o) ^yl,ae ^yb,y>ao-lK'-ta, yTit;n"w>
hm'm'v. #r<a'h' hy<h.T-i !P, tx'_a, hn"v'B. ^yn<P'mi WNv,rg> "a] al{ 23:29 `^yn<)p'L.mi yTixih-; ta,w> ynI[]n:K.h-;( ta,
`#r<a'(h-' ta, T'l.x;n"w> hr<p.Ti rv<a] d[; ^yn<+P'mi WNv,rg> "a] j[;m. j[;m. 23:30 `hd<F( 'h; tY:x; ^yl,[' hB'r:w>
tae ~k,d>y<B. !TEa, yKi rh"N+ "h-; d[; rB"d>MimiW ~yTiv.liP. ~y"- d[;w> @Ws-~Y:mi ^l.buG>-ta, yTiv;w> 23:31
^c.r>a;B. Wbv.yE al{ 23:33 `tyrI)B. ~h,yhel{)alew> ~h,l' trok.t-i al{ 23:32 `^yn<)P'mi AmT'v.rg: Ew> #r<a'h' ybev.yO
rm;a' hv,m-o la,w> 24:1 p `vqE)Aml. ^l. hy<h.y-I yKi( ~h,yhel{a-/ ta, dbo[]t; yKi yli_ ^t.ao Wayjix]y-: !P,
24:2 `qxo)r"me ~t,ywIx]T;v.hiw> lae_r"f.yI ynEqZ. Imi ~y[ib.viw> aWhybia]w: bd"n" !roh]a;w> hT'a; hw" hy>-la, hle[]
~['l' rPEs ;y>w: hv,mo aboY"w: 24:3 `AM*[i Wl[]y: al{ ~['h'w> WvG"+yI al{ ~hew> hw"hy>-la, ADb;l. hv,mo vG:nIw>
~yrIb'D>h-; lK' Wrm.aYOw: dx'a, lAq ~['h-' lK' ![;Y:w: ~yji_P'v.Mih-; lK' taew> hw"hy> yrEb.D-I lK' tae
tx;T; x;Bez>mi !b,YIw: rq,BoB; ~Kev.Y:w: hw"hy> yrEb.D-I lK' tae hv,mo bTok.YIw: 24:4 `hf,([]n: hw"hy> rB<D-I rv,a]
laer"f.yI ynEB. yrE[]n-: ta,( xl;v.YIw: 24:5 `lae(r"f.yI yjeb.vi rf"[' ~ynEv.li hb'C em; hrEf.[, ~yTev.W rh"+h'
tnO=G"a;B' ~f,Y"w: ~D"h; ycix] hv,mo xQ:YIw: 24:6 `~yrI)P' hw"hyl; ~ymil'v. ~yxib'z> WxB.z>YIw:) tl{+[o Wl[]Y:w:
lKo Wrm.aYOw: ~['_h' ynEz>a'B. ar"q.YIw: tyrIB.h; rp,se xQ;YIw: 24:7 `x;Be(z>Mih-; l[; qr:z" ~D"h; ycix]w:
hNEhi rm,aYOw: ~['_h-' l[; qroz>YIw: ~D"h-; ta, hv,mo xQ:YIw: 24:8 `[m'(v.nIw> hf,[]n: hw"hy> rB<D-I rv,a]
bd"n" !ro=h]a;w> hv,mo l[;Y:w: 24:9 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' l[; ~k,M'[i hw"hy> tr:K' rv,a] tyrIB.h-; ~d:(
tn:b.li hfe[]m;K. wyl'g >r: tx;t;w> lae_r"f.yI yhel{a/ tae War>YIw: 24:10 `lae(r"f.yI ynEqZ. Imi ~y[ib.viw> aWhybia]w:
~yhil{a/h-' ta, Wzx/Y<w:) Ad=y" xl;v' al{ laer"f.yI ynEB. yleycia-] la,w> 24:11 `rh;jo)l' ~yIm:V'h; ~c,[,k.W ryPiS ;h;
^l. hn"T.a,w> ~v'-_ hyEh.w< hr"h'h' yl;ae hle[] hv,m-o la, hw" hy> rm,aYOw: 24:12 s `WT)v.YIw: Wlk.aYOw:
At=r>v'm. [;vuAhywI hv,mo ~q'Y"w: 24:13 `~t'(roAhl. yTib.t;K' rv<a] hw"c.Mih;w> hr"ATh;w> !b,a,h' txolu-ta,
~k,_ylea] bWvn-" rv,a] d[; hz<b' Wnl'- Wbv. rm;a' ~ynIqe Z>h-; la,w> 24:14 `~yhi(l{a/h' rh:- la, hv,mo l[;Y:w:
!n"['h, sk;y>w: rh"+h-' la, hv,mo l[;Y:w: 24:15 `~h,(lea] vG:yI ~yrIb'D> l[;b-; ymi ~k,M'[i rWxw> !roh]a; hNEhiw>
hv,m-o la, ar"q.YIw: ~ymi_y" tv,ve !n"['h, WhSek;y>w: yn:ysi rh:- l[; hw"hy>-dAbK. !Kov.YIw: 24:16 `rh")h-' ta,
ynEB. ynEy[el. rh"+h' varoB. tl,k,ao vaeK. hw"hy> dAbK. haer>m;W 24:17 `!n")['h, %ATmi y[iybiV.h; ~AYB;
~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; rh'B' hv,mo yhiy>w: rh"+h-' la, l[;Y:w: !n"['h, %AtB. hv,mo aboY"w: 24:18 `lae(r"f.yI
taeme hm'_WrT. yli- Wxq.yIw> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 25:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 25:1 p `hl'y>l")
bh'z" ~T'_aime Wxq.Ti rv<a] hm'WrT.h; tazOw> 25:3 `yti(m'WrT.-ta, Wxq.Ti ABli WNb,D>yI rv<a] vyai-lK'
tro[wo > ~ymiD"a'm. ~liyae tro[ow> 25:5 `~yZI)[iw> vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,ket.W 25:4 `tv,xo)n>W @s,k,w"
~h;v-o ynEb.a; 25:7 `~yMi(S;h; tr<joq.liw> hx'v.Mih; !m,v,l. ~ymif'B. rao =M'l; !m,v, 25:6 `~yJi(vi yce[]w: ~yvix'T.

53

ha,r>m; ynIa] rv<a] lkoK. 25:9 `~k'(AtB. yTin>k;v'w> vD"_q.mi yli Wf['w> 25:8 `!v,xo)l;w> dpoael' ~yai_Lumi ynEb.a;w>
~yJi_vi yce[] !Ara] Wf['w> 25:10 s `Wf)[]T; !kEw> wyl'_K-e lK' tynIb.T; taew> !K'v.Mih; tynIb.T; tae ^t.Aa
tyIB:mi rAhj' bh'z" Atao t'yPiciw> 25:11 `At*m'qo ycixew" hM'a;w> ABx.r" ycixew" hM'a;w> AKr>a' ycixew" ~yIt;M'a;
l[; hT't;n"w> bh'z" t[oB.j; [B;r>a; AL T'q.c;y"w> 25:12 `bybi(s' bh'z" rzE wyl'[' t'yfi['w> WNP,_c;T. #WxmiW
t'yfi['w> 25:13 `tynI)Veh; A[l.c-; l[; t[oB'j; yTev.W tx'a,h'( A[l.c-; l[; t[oB'j; yTev.W wyt'_mo[]P; [B;r>a;
tafel' !ro=a'h' t[ol.c; l[; t[oBJ' ;B; ~yDIB;h-; ta, t'abehew> 25:14 `bh'(z" ~t'ao t'yPiciw> ~yJi_vi yce[] yDEb;
tae !ro=a'h-' la, T't;n"w> 25:16 `WNM,(mi WrsUy" al{ ~yDI_B;h; Wyh.yI !roa'h' t[oB.j;B. 25:15 `~h,(B' !roa'h-' ta,
ycixew" hM'a;w> HK'r>a' ycixew" ~yIt:M'a; rAh=j' bh'z" tr<Pok; t'yfi['w> 25:17 `^yl,(ae !TEa, rv<a] tdU[eh'
hfe[]w: 25:19 `tr<Po)K;h; tAcq. ynEV.mi ~t'ao hf,[]T; hv'q.mi bh'_z" ~ybirUK. ~yIn:v. t'yfi['w> 25:18 `HB'(x.r"
ynEv-. l[; ~ybirUK.h-; ta, Wf[]T; tr<PoK;h-; !mi hZ<+mi hc'Q'mi dx'a-, bWrk.W hZ<mi hc'Q'mi dx'a, bWrK.
~h,ynEp.W tr<PoK;h-; l[; ~h,ypen>k;B. ~ykiks. o hl'[.m;l. ~yIp;n"k. yfer>Po ~ybirUK.h; Wyh'w> 25:20 `wyt'(Acq.
hl'[.m'_l.mi !roa'h-' l[; tr<PoK;h-; ta, T't;n"w> 25:21 `~ybi(rUK.h; ynEP. Wyh.yI tr<PoK;h-; la, wyxi_a-' la, vyai
l[;me ^T.ai yTir>B;dIw> ~v' ^l. yTid>[;Anw> 25:22 `^yl,(ae !TEa, rv<a] tdU[eh-' ta, !TeTi !roa'h-' la,w>
ynEB-. la, ^t.Aa hW<c;a] rv<a-] lK' tae tdU_[eh' !roa-] l[; rv<a] ~ybirUK.h; ynEv. !yBemi tr<PoK;h;
25:24 `At*m'qo ycixew" hM'a;w> ABx.r" hM'a;w> AKr>a' ~yIt:M'a; ~yJi_vi yce[] !x"l.vu t'yfi['w> 25:23 p `lae(r"f.yI
t'yfi['w> bybis_ ' xp;jo tr,Gs< .mi AL t'yfi['w> 25:25 `bybi(s' bh'z" rzE AL t'yfi['w> rAh=j' bh'z" Atao t'yPiciw>
[B;r>a; l[; t[oBJ' ;h-; ta, T't;n"w> bh'_z" t[oB.j; [B;r>a; AL t'yfi['w> 25:26 `bybi(s' ATr>Gs: .mil. bh'z-" rzE
tafel' ~yDIb;l. ~yTib'l. t[o+BJ' ;h; !'yy<h.Ti tr<Gs< .Mih; tM;[ul. 25:27 `wyl'(g>r: [B;r>a;l. rv<a] taoPeh;
25:29 `!x")l.Vuh;-ta, ~b' aF'nIw> bh'_z" ~t'ao t'yPiciw> ~yJivi yce[] ~yDIB;h-; ta, t'yfi['w> 25:28 `!x")l.Vuh;-ta,
T't;n"w> 25:30 `~t'(ao hf,[]T; rAhj' bh'z" !hE+B' %S:yU rv<a] wyt'YOQin:m.W wyt'Afq.W wyt'Pok;w> wyt'ro['Q. t'yfi['w>
hr"AnM.h; hf,['Te hv'q.mi rAh=j' bh'z" tr:nOm. t'yfi['w> 25:31 p `dymi(T' yn:p'l. ~ynIP' ~x,l, !x"l.Vuh;-l[;(
hv'l{v. h'yD<C_ imi ~yaic.yO ~ynIq' hV'viw> 25:32 `Wy*h.yI hN"M<mi h'yx,r"p.W h'yr<Top.K; h'y[,ybiG> Hn"q'w> Hk'rEy>
hn<Q'B; ~ydIQ'vum.( ~y[ibgi > hv'l{v. 25:33 `ynI)Veh; HD"C imi hr"nOm. ynEq. hv'l{v.W dx'a,h' HD"Cimi hr"nOm. ynEq.
~ynIQ'h; tv,vel. !Ke xr:p'_w" rTop.K; dx'a,h' hn<Q'B; ~ydIQ'vum. ~y[ibgi > hv'l{v.W xr:p,w" rTop.K; dx'a,h'
rTop.k;w> 25:35 `h'yx,(r"p.W h'yr<Top.K; ~ydIQ'vum. ~y[i_bgi > h['B'r>a; hr"nOM.b;W 25:34 `hr"(nOM.h-; !mi ~yaic.YOh;
hN"M<+mi ~ynIQ'h; ynEv-. tx;T; rTop.k;w> hN"M,mi ~ynIQ'h; ynEv. tx;T; rTop.k;w> hN"M,mi ~ynIQ'h; ynEv. tx;T;
bh'z" tx;a; hv'q.mi HL'Ku Wy=h.yI hN"M<mi ~t'nOq.W ~h,yrETop.K; 25:36 `hr"(nOM.h-; !mi ~yaic.YOh; ~ynIQ'h; tv,vel.
h'yx,q'l.m;W 25:38 `h'yn<)P' rb,[-e l[; ryaihew> h'yt,ron-E ta, hl'[/h,(w> h['_b.vi h'yt,ron-E ta, t'yfi['w> 25:37 `rAh*j'
haer>W 25:40 `hL,ae(h' ~yliKeh-; lK' tae Ht'_ao hf,[]y: rAhj' bh'z" rK"Ki 25:39 `rAh*j' bh'z" h'yt,Tox.m;W
rz"v.m' vve t[o+yrIy> rf,[, hf,[]T; !K"v.Mih-; ta,w> 26:1 s `rh")B' ha,r>m' hT'a-; rv,a] ~t'ynIb.t;B. hfe_[]w:
tx;a;h'( h['yrIy>h; %r<ao 26:2 `~t'(ao hf,[]T; bvexo hfe[]m; ~ybirUK. ynIv' t[;l;tow> !m'G"r>a;w> tl,ket.W
26:3 `t[o)yrIy>h; lk'l. tx;a; hD"mi tx'_a,h' h['yrIy>h; hM'a;B' [B;r>a; bx;row> hM'a;B'( ~yrIf.[,w> hn<mov.
26:4 `Ht'(xoa] la, hV'ai trob.xo) t[oyrIy> vmex'w> Ht'_xoa-] la, hV'ai trob.xo) !'yy<h.Ti( t[oyrIy>h; vmex]
h['yrIy>h; tp;f.Bi hf,[]T; !kEw> tr<b'_xoB; hc'Q'mi tx'a,h' h['yrIy>h; tp;f. l[; tl,keT. taol.lu( t'yfi['w>
hf,[]T; taoll' u( ~yVimix]w: tx'a,h' h['yrIy>B; hf,[]T; taol'lu( ~yVimix] 26:5 `tynI)Veh; tr<B,x.M;B; hn"AcyQIh;
t'yfi['w> 26:6 `Ht'(xoa-] la, hV'ai taol'Luh; tl{yBiq.m; tynI+Veh; tr<B,x.M;B; rv<a] h['yrIy>h; hceq.Bi
26:7 p `dx'(a, !K"v.Mih; hy"h'w> ~ysir"Q.B; Ht'xoa] la, hV'ai t[oyrIy>h-; ta, T'r>B;xiw> bh'_z" yser>q; ~yVimix]
h['yrIy>h; %r<ao 26:8 `~t'(ao hf,[]T; t[oyrIy> hrEf.[-, yTev.[; !K"+v.Mih-; l[; lh,aol. ~yZI[i t[oyrIy> t'yfi['w>
hrEf.[, yTev.[;l. tx;a; hD"mi tx'_a,h' h['yrIy>h; hM'a;B' [B;r>a; bx;row> hM'a;B'( ~yvil{v. tx;a;h'(
h['yrIy>h-; ta, T'l.p;k'w> db'_l. t[oyrIy>h; vve- ta,w> db'l. t[oyrIy>h; vmex-] ta, T'r>B;xiw> 26:9 `t[o)yrIy>
hn"coyQih; tx'a,h'( h['yrIy>h; tp;f. l[; taol'lu( ~yVimix] t'yfi['w> 26:10 `lh,ao)h' ynEP. lWm-la, tyViVih;
~yVi_mix] tv,xon> yser>q; t'yfi['w> 26:11 `tynI)Veh; tr<b,xoh; h['yrIy>h; tp;f. l[; taol'lu( ~yVimix]w: tr<b'_xoB;

54

t[oyrIyBi @dE[oh' xr:s,w> 26:12 `dx'(a, hy"h'w> lh,aoh-' ta, T'r>B;xiw> taol'LuB; ~ysir"Q.h-; ta, t'abehew>
hZ<mi hM'a;h'w> hZ<mi hM'a;h'w> 26:13 `!K")v.Mih; yrExoa] l[; xr:s .Ti tp,d<[oh' h['yrIy>h; ycix] lh,ao+h'
t'yfi['w> 26:14 `At*Sok;l. hZ<miW hZ<mi !K"v.Mih; yDEc-i l[; x:Wrs' hy<h.yI lh,ao+h' t[oyrIy> %r<aoB. @dE[oB'
t'yfi['w> 26:15 p `hl'[.m'(l.mi ~yvix'T. tro[o hsek.miW ~ymi_D"a'm. ~liyae tro[o lh,aol' hs,k.mi
hM'a;h'( ycix]w: hM'a;w> vr<Q"+h; %r<ao tAMa; rf,[, 26:16 `~ydI(m.[o ~yJivi yce[] !K"+v.Mil; ~yvir"Q.h-; ta,
lkol. hf,[]T; !KE Ht'_xoa-] la, hV'ai tboL'vum. dx'a,h' vr<Q,l; tAdy" yTev. 26:17 `dx'(a,h' vr<Q<h; bx;ro
26:19 `hn"m")yte hB'g>n< ta;p.li vr<q, ~yrIf.[, !K"+v.Mil; ~yvir"Q.h-; ta, t'yfi['w> 26:18 `!K")v.Mih; yver>q;
yTev.li dx'a,h' vr<Q<h-; tx;T;( ~ynId"a] ynEv . vr<Q"+h; ~yrIf.[, tx;T; hf,[]T; @s,k-, ynEd>a; ~y[iB'r>a;w>
!Ap+c' ta;p.li tynIVeh; !K"v.Mih; [l;c,l.W 26:20 `wyt'(doy> yTev.li dx'a,h' vr<Q<h-; tx;T;( ~ynId"a] ynEv.W wyt'doy>
tx;T; ~ynId"a] ynEv.W dx'a,h'( vr<Q<h; tx;T; ~ynId"a] ynEv. @s,K'_ ~h,ynEd>a; ~y[iB'r>a;w> 26:21 `vr<q") ~yrIf.[,
hf,[]T; ~yvir"q. ynEv.W 26:23 `~yvi(r"q. hV'vi hf,[]T; hM'y"+ !K"v.Mih; yteK.r>y:l.W 26:22 `dx'(a,h' vr<Q<h;
Avaro-l[; ~yMit; Wyh.yI wD"x.y:w> hJ'm;L.mi ~ymia]to) Wyh.yI)w> 26:24 `~yIt")k'r>Y:B; !K"+v.Mih; t[oc.qum.li
~yvir"q. hn"mov. Wyh'w> 26:25 `Wy*h.yI t[ocoq.Mih; ynEv.li ~h,ynEv.li hy<h.yI !Ke tx'_a,h' t[;B; J;h-; la,
vr<Q<h; tx;T; ~ynId"a] ynEv.W dx'a,h' vr<Q<h; tx;T; ~ynI d"a] ynEv. ~ynI+d"a] rf"[' hV'vi @s,K, ~h,ynEd>a;w>
hV'mix]w: 26:27 `dx'(a,h' !K"v.Mih-; [l;c,( yver>q;l. hV'mix] ~yJi_vi yce[] ~xiyrIb. t'yfi['w> 26:26 `dx'(a,h'
`hM'y") ~yIt:k'r>Y:l; !K'v.Mih; [l;c, yver>q;l. ~xiyrIb. hV'mix]w: tynI+Veh; !K"v.Mih-; [l;c,( yver>q;l. ~xiyrIb.
hP,c;T. ~yvir"Q.h-; ta,w>) 26:29 `hc,(Q'h-; la, hc,Q'h-; !mi x:rIb.m; ~yvi_r"Q.h; %AtB. !koyTih; x:yrIB.h;w> 26:28
t'moqeh]w: 26:30 `bh'(z" ~xiyrIB.h-; ta, t'yPiciw> ~xi_yrIB.l; ~yTiB' bh'z" hf,[]T; ~h,yte[o)B.j-; ta,w> bh'z"
ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. tk,rop' t'yfi['w> 26:31 s `rh")B' t'yaer>h' rv<a] AjP'v.miK. !K"+v.Mih-; ta,
~yJivi ydEWM[; h['B'r>a-; l[; Ht'ao hT't;n"w> 26:32 `~ybi(rUK. Ht'ao hf,[]y: bvexo hfe[]m; rz"+v.m' vvew>
~ysir"Q.h; tx;T; tk,roP'h-; ta, hT't;n"w> 26:33 `@s,k-'( ynEd>a; h['B'r>a-; l[; bh'_z" ~h,ywEw" bh'z" ~yPicum.
!ybeW vd<Qoh; !yBe ~k,l' tk,roP'h; hl'yDIb.hiw> tWd+[eh' !Ara] tae tk,roP'l; tyBemi hM'v' t'abehew>
T'm.f;w> 26:35 `~yvi(d"Q\h; vd<qoB. tdU_[eh' !Ara] l[; tr<PoK;h-; ta, T't;n"w> 26:34 `~yvi(d"Q\h; vd<qo
!TETi !x'l.Vuh;w> hn"m"+yTe !K"v.Mih; [l;c, l[; !x'l.Vuh; xk;nO hr"nOM.h-; ta,w> tk,roP'l; #Wxmi !x'l.Vuh;-ta,
rz"+v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. lh,aoh' xt;p,l. %s'm' t'yfi['w> 26:36 `!Ap)c' [l;c-, l[;
T'q.c;y"w> bh'_z" ~h,ywEw" bh'z" ~t'ao t'yPiciw> ~yJivi ydEWM[; hV'mix] %s'M'l; t'yfi['w> 26:37 `~qE)ro hfe[]m;
vmex'w> %r<ao tAMa; vmex' ~yJi_vi yce[] x;Bez>Mih-; ta, t'yfi['w> 27:1 s `tv,xo)n> ynEd>a; hV'mix] ~h,l'
wyt'NOPi [B;r>a; l[; wyt'nOr>q; t'yfi['w> 27:2 `At*m'qo tAMa; vl{v'w> x:Bez>Mih; hy<h.yI [:Wbr" bx;ro tAMa;
wyt'gOl.z>miW wyt'qor>z>miW wy['y"w> AnV.d:l. wyt'roySi( t'yfi['w> 27:3 `tv,xo)n> Atao t'yPiciw> wyt'_nOr>q; !'yy<h.Ti WNM,mi
t'yfi['w> tv,xo+n> tv,r< hfe[]m; rB'k.mi AL t'yfi['w> 27:4 `tv,xo)n> hf,[]T; wyl'K-e lk'l. wyt'_Tox.m;W
x;Bez>Mih; bKor>K; tx;T; Ht'ao hT't;n"w> 27:5 `wyt'(Acq. [B;r>a; l[; tv,xon> t[oB.j; [B;r>a; tv,r<h-' l[;
t'yPiciw> ~yJi_vi yce[] yDEB; x:Bez>Mil; ~yDIb; t'yfi['w> 27:6 `x;Be(z>Mih; ycix] d[; tv,r<h' ht'y>h'w> hJ'm'_L.mi
`At*ao taef.Bi x;Bez>Mih; t[ol.c; yTev-. l[; ~yDIB;h; Wyh'w> t[o+BJ' ;B; wyD"B-; ta, ab'Whw> 27:7 `tv,xo)n> ~t'ao
!K"+v.Mih; rc:x] tae t'yfi['w> 27:9 s `Wf)[]y: !KE rh"B' ^t.ao ha'r>h, rv,a]K; At+ao hf,[]T; txolu bWbn> 27:8
wyd"Mu[;w> 27:10 `tx'(a,h' ha'Pel; %r<ao hM'a;b'( ha'me rz" v.m' vve rcex'l, ~y[il'q. hn"m'yTe-bg<n<) ta;p.li
%r<aoB' !Apc' ta;p.li !kew> 27:11 `@s,K'( ~h,yqevux]w: ~ydIMu[;h' ywEw" tv,xo+n> ~yrIf.[, ~h,ynEd>a;w> ~yrIf.[,
~ydIMu[;h'( ywEw" tv,xon> ~yrIf.[, ~h,ynEd>a;w> ~yrIf.[, wyd"WM[;w> WDm.[;w> %r<ao+ ha'me ~y[il'q.
~h,ynEd>a;w> hr"f'[] ~h,ydEMu[; hM'_a; ~yVimix] ~y[il'q. ~y"- ta;p.li rcex'h,( bx;row> 27:12 `@s,K'( ~h,yqevux]w:
~y[il'q. hM'a; hrEf.[, vmex]w: 27:14 `hM'(a; ~yVimix] hx'r"z>mi hm'd>qE ta;p.li rcex'h,( bx;row> 27:13 `hr"(f'[]
~h,ydEMu[; ~y[i_l'q. hrEf.[, vmex. tynIVeh; @teK'l;w> 27:15 `hv'(l{v. ~h,ynEd>a;w> hv'l{v. ~h,ydEMu[; @tE+K'l;
ynIv' t[;l;Atw> !m'G"r>a;w> tl,keT. hM'a; ~yrIf.[, %s"m' rcex'h,( r[;v;l.W 27:16 `hv'(l{v. ~h,ynEd>a;w> hv'l{v.
bybis' rcEx'h,( ydEWM[;-lK' 27:17 `h['(B'r>a; ~h,ynEd>a;w> h['B'r>a; ~h,ydEMu([; ~qE+ro hfe[]m; rz"v.m' vvew>

55

~yVimix] bx;row> hM'a;b'( ha'me rcex'h,( %r<ao 27:18 `tv,xo)n> ~h,ynEd>a;w> @s,K'_ ~h,ywEw" @s,K, ~yqIV'xum.
At=d"bo[] lkoB. !K'v.Mih; yleK. lkol. 27:19 `tv,xo)n> ~h,ynEd>a;w> rz"+v.m' vve tAMa; vmex' hm'qow> ~yVimix]B;
!m,v, ^yl,ae Wxq.yIw> laer"f.yI ynEB-. ta, hW<c;T. hT'a;w> 27:20 s `tv,xo)n> rcEx'h, tdot.y-I lk'w> wyt'dotey-> lk'w>
tdU[eh-' l[; rv<a] tk,roP'l; #Wxmi d[eAm lh,aoB. 27:21 `dymi(T' rnE tl{[]h;l. rAa=M'l; tytiK' %z" tyIz:
`lae(r"f.yI ynEB. taeme ~t'rodol. ~l'A[ tQ:xu hw"+hy> ynEp.li rq,B-o d[; br<[,me wyn"b'W !roh]a; Atao %ro[]y:
yli_-Anh]k;l. laer"f.yI ynEB. %ATmi ATai wyn"B-' ta,w> ^yxia' !roh]a-; ta, ^yl,ae brEq.h; hT'a;w> 28:1 s
dAbk'l. ^yxi_a' !roh]a;l. vd<q-o ydEg>bi t'yfi['w> 28:2 `!ro*h]a; ynEB. rm"t'yaiw> rz"['l.a, aWhybia]w: bd"n" !roh]a;
ydEg>B-i ta, Wf['w> hm'_k.x' x:Wr wytiaLemi rv<a] ble- ymek.x-; lK'-la, rBed:T. hT'a;w> 28:3 `tr<a'(p.til.W
#Bev.T; tn<tok.W ly[im.W dApaew> !v,xo Wf[]y: rv<a] ~ydI g"B.h; hL,aew> 28:4 `yli(-Anh]k;l. AvD>q;l. !roh]a;
bh'Z "h-; ta, Wxq.yI ~hew> 28:5 `yli(-Anh]k;l. wyn"b'l.W ^yxia' !roh]a;l. vd<q-o ydEg>bi Wf['w> jnE+b.a;w> tp,n<c.mi
tl,keT. bh'z" dpo+aeh-' ta, Wf['w> 28:6 p `vVe(h-; ta,w> ynIV'h; t[;l;AT-ta,w> !m"+G"r>a;h-'( ta,w> tl,keT.h-; ta,w>
ynEv-. la, AL-hy<h.yI) trob.xo) tpotek. yTev. 28:7 `bve(xo hfe[]m; rz"v.m' vvew> ynIv' t[;l;AT !m'G"r>a;w>
!m"G"r>a;w> tl,keT. bh'z" hy<+h.yI WNM,mi Whfe[]m;K. wyl'[' rv<a] AtD"pua] bv,xew> 28:8 `rB")xuw> wyt'Acq.
`lae(r"f.yI ynEB. tAmv. ~h,yle[] T'x.T;piW ~h;v-o+ ynEb.a; yTev-. ta, T'x.q;l'w> 28:9 `rz")v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw>
tynIVeh; !b,a,h-' l[; ~yrIt'ANh; hV'Vih; tAmv-. ta,w> tx'_a,h' !b,a,h' l[; ~t'moV.mi hV'vi 28:10
ynEB. tmov-. l[; ~ynIb'a]h' yTev-. ta, xT;p;T. ~t'xo yxeWTPi !b,a, vr:x' hfe[]m; 28:11 `~t'(dol.AtK.
dpoaeh'( tpot.Ki l[; ~ynIb'a]h' yTev-. ta, T'm.f;w> 28:12 `~t'(ao hf,[]T; bh'z" tAcB.v.mi tBos ;mu lae_r"f.yI
28:13 s `!ro*K'zIl. wyp'tek. yTev. l[; hw"hy> ynEp.li ~t'Amv.-ta, !roh]a; af'n"w> lae_r"f.yI ynEb.li !roK'zI ynEb.a;
hT't;n"w> tbo+[] hfe[]m; ~t'ao hf,[]T; tl{Bg' >mi rAhj' bh'z" trov.r>v; yTev.W 28:14 `bh'(z" tcoB.v.mi t'yfi['w>
dpoae hfe[]m;K. bvexo hfe[]m; jP'v.mi !v,xo t'yfi['w> 28:15 s `tco)B.v.Mih-;( l[; ttobo[]h' trov.r>v-; ta,
tr,z< lWp+K' hy<h.yI) [:Wbr" 28:16 `At*ao hf,[]T; rz"v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m'G"r>a;w> tl,keT. bh'z" WNf,_[]T;
hd"j.Pi ~d<ao rWj !b,a'_ ~yrIWj h['B'r>a; !b,a, ta;Lumi Ab t'aLemiW 28:17 `AB*x.r" tr,z<w> AKr>a'
Abv. ~v,l, yvi_yliV.h; rWJh;w> 28:19 `~l{)h]y"w> ryPis ; %p,nO ynI+Veh; rWJh;w> 28:18 `dx'(a,h' rWJh; tq,r<b'W
28:21 `~t'(aoWLmiB. Wyh.yI bh'z" ~yciB'vum. hpe_v.y"w> ~h;vow> vyvir>T; y[iybir>h' rWJh;w> 28:20 `hm'l'(x.a;w>
Amv-. l[; vyai ~t'Ax yxeWTPi ~t'_mov-. l[; hrEf.[, ~yTev. laer"f.y-I ynE)B. tmov-. l[; !'yy< h.Ti( ~ynIb'a]h'w>
28:23 `rAh*j' bh'z" tbo+[] hfe[]m; tlub.G: tvor>v:) !v,xoh; l[; t'yfi['w> 28:22 `jb,v'( rf"[' ynEv.li !'yy<h.Ti(
28:24 `!v,xo)h; tAcq. ynEv. l[; tA[BJ' ;h; yTev-. ta, T't;n"w> bh'_z" tA[B.j; yTev. !v,xoh-; l[; t'yfi['w>
yTev. tAcq. yTev. taew> 28:25 `!v,xo)h; tAcq-. la, t[o+BJ' ;h; yTev-. l[; bh'Z "h; ttobo[] yTev-. ta, hT't;n"w>
yTev. t'yfi['w> 28:26 `wyn")P' lWm-la, dpoaeh' tApt.K-i l[; hT't;n"w> tAc+B.v.Mih;( yTev-. l[; !TETi ttobo[]h'
28:27 `ht'y>B") dpoaeh' rb,[e la, rv<a] Atp'f-. l[; !v,xo+h; tAcq. ynEv-. l[; ~t'ao T'm.f;w> bh'z" tA[B.j;
tM;[ul. wyn"P' lWMmi hJ'm;L.mi dApaeh' tApt.ki yTev-. l[; ~t'ao hT't;n"w> bh'z" tA[B.j; yTev. t'yfi['w>
t[oB.j-; la, wyt'[oBJ. ;mi( At[oBJ. ;mi !v,xoh;-ta, WsK.r>yIw> 28:28 `dAp)aeh' bv,xel. l[;M;mi AT+r>B;x.m,
af'n"w> 28:29 `dAp)aeh' l[;me !v,xoh; xZ:y-I al{)w> dAp+aeh' bv,x-e l[; tAyh.li( tl,keT. lytip.Bi dpoaeh'
hw"hy>-ynE)p.li !roK'zIl. vd<Qo+h-; la, AaboB. ABl-i l[; jP'v.Mih; !v,xoB. laer"f.y-I ynE)B. tAmv-. ta, !roh]a;
ynEp.li AaboB. !roh]a; ble- l[; Wyh'w> ~yMiTuh;-ta,w> ~yrIWah'-ta, jP'v.Mih; !v,x-o la, T't;n"w> 28:30 `dymi(T'
ly[im-. ta, t'yfi['w> 28:31 s `dymi(T' hw"hy> ynEp.li ABl-i l[; laer"f.y-I ynEB. jP;v.m-i ta, !roh]a; af'n"w> hw"+hy>
ypiK. grEao hfe[]m; bybis ' wypil. hy<h.yI) hp'f' Ak+AtB. Avaro-ypi( hy"h'w> 28:32 `tl,ke(T. lyliK. dApaeh'
ynIv' t[;l;Atw> !m'G"r>a;w> tl,keT. ynEMorI wyl'Wv-l[; t'yfi['w> 28:33 `[;rE(Q'yI al{ AL-hy<h.yI) ar"x.t;
!AM+rIw> bh'z" !mo[]P; !AMrIw> bh'z" !mo[]P; 28:34 `bybi(s' ~k'AtB. bh'z" ynEm[o ]p;W bybis_ ' wyl'Wv-l[;
ynEp.li vd<Qoh-; la, AaboB. AlAq [m;v.nIw> trE_v'l. !roh]a-; l[;( hy"h'w> 28:35 `bybi(s' ly[iM.h; yleWv-l[;
vd<qo ~t'xo yxeWTPi wyl'[' T'x.T;piW rAh=j' bh'z" #yCi t'yfi['w> 28:36 s `tWm)y" al{w> Ataceb.W hw"hy>
28:38 `hy<)h.yI tp,n<c.Mih; ynE)P. lWm-la, tp,n"+c.Mih-; l[; hy"h'w> tl,keT. lytiP-. l[; Atao T'm.f;w> 28:37 `hw")hyl;(

56

tnOT.m-; lk'(l. laer"f.yI ynEB. WvyDIq.y: rv<a] ~yvid"Q\h; !wO[-] ta, !roh]a; af'n"w> !roh]a; xc;m-e l[; hy"h'w>
t'yfi['w> vve tn<toK.h; T'c.B;viw> 28:39 `hw")hy> ynEp.li ~h,l' !Acr"l. dymiT' Axc.m-i l[; hy"h'w> ~h,_yved>q'
~yji_nEb.a; ~h,l' t'yfi['w> tnOT\ku hf,[]T; !roh]a; ynEb.liw> 28:40 `~qE)ro hfe[]m; hf,[]T; jnEb.a;w> vve_ tp,n<c.mi
AT+ai wyn"B-' ta,w> ^yxia' !roh]a-; ta, ~t'ao T'v.B;l.hiw> 28:41 `tr<a'(p.til.W dAbk'l. ~h,l' hf,[]T; tA[B'g>miW
tASk;l. db'- ysen>k.mi ~h,l' hfe[]w: 28:42 `yli( Wnh]kiw> ~t'ao T'v.D:qiw> ~d"y-" ta, t'aLemiW ~t'ao T'x.v;m'W
d[eAm lh,a-o la, ~a'boB. wyn"B'-l[;w> !roh]a-; l[; Wyh'w> 28:43 `Wy*h.yI ~yIk:rEy-> d[;w> ~yIn:t.M'mi hw"+r>[, rf:B.
s `wyr"(x]a; A[r>z:l.W Al ~l'A[ tQ:xu Wtme_w" !wO[' Waf.y-I al{w> vd<QoB; trEv'l. x:Bez>Mih-; la, ~T'v. gIb. Aa
~liyaew> rq"B-' !B, dx'a, rP: xq;l. yli_ !hEk;l. ~t'ao vDEq;l. ~h,l' hf,[]T-; rv<)a] rb'D"h; hz<w> 29:1
tl,so !m,V'_B; ~yxivum. tACm; yqEyqir>W !m,V,B; tl{WlB. tCom; tL{x;w> tACm; ~x,l,w> 29:2 `~mi(ymiT. ~yIn:v.
ynEv. taew> rP'h-; ta,w> lS'_B; ~t'ao T'b.r:q.hiw> dx'a, ls;- l[; ~t'Aa T't;n"w> 29:3 `~t'(ao hf,[]T; ~yJixi
29:5 `~yIM")B; ~t'ao T'c.x;r"w> d[e_Am lh,ao xt;P-, la, byrIq.T; wyn"B' ta,w> !roh]a-; ta,w> 29:4 `~li(yaeh'
dpoaeh-' ta,w> dpoaeh' ly[im. taew> tn<ToKuh;-ta, !roh]a-; ta,( T'v.B;l.hiw> ~ydIg "B.h-; ta, T'x.q;l'w>
vd<Qoh; rz<n-E ta, T't;n"w> Av=aro-l[; tp,n<c.Mih; T'm.f;w> 29:6 `dpo)aeh' bv,xeB. Al T'd>p;a'w> !v,xo+h-; ta,w>
wyn"B-' ta,w> 29:8 `At*ao T'x.v;m'W Av+aro-l[; T'q.c;y"w> hx'v.Mih; !m,v-, ta, T'x.q;l'(w> 29:7 `tp,n")c.Mih-; l[;
ht'y>h'w> t[oBg' >mi ~h,l' T'v.b;x'w> wyn"b'W !roh]a; jnEb.a; ~t'ao T'rg> :x'w> 29:9 `tnO*T\Ku ~T'v.B;l.hiw> byrI+q.T;
lh,ao ynEp.li rP'h-; ta, T'b.r:q.hiw> 29:10 `wyn")B-' dy:w> !roh]a-; dy: t"aLemiW ~l'_A[ tQ:xul. hN"huK. ~h,l'
xt;P, hw"+hy> ynEp.li rP"h-; ta, T'j.x;v'w> 29:11 `rP")h; varo- l[; ~h,ydEy-> ta, wyn"b'W !roh]a; %m;s 'w> d[e_Am
%Pov.Ti ~D"h-; lK'-ta,w> ^[<+B'c.a,B. x;Bez>Mih; tnOr>q-; l[; hT't;n"w> rP'h; ~D:mi T'x.q;l'(w> 29:12 `d[e(Am lh,ao
dbeK'h-; l[; tr<t,YOh; taew> br<Q,h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; lK'-ta,( T'x.q;l'(w> 29:13 `x;Be(z>Mih; dAsy>-la,
Ar[-o ta,w> rP'h; rf:B-. ta,w> 29:14 `hx'Be(z>Mih; T'r>j;q.hiw> !h<+yle[] rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew>
!roh]a; Wkms. 'w> xQ"+Ti dx'a,h' lyIa:h-' ta,w> 29:15 `aWh) taJ'x; hn<+x]M;l;( #Wxmi vaeB' @rof.Ti Avr>P-i ta,w>
x;Bez>Mih-; l[; T'q.r:z"w> AmD-" ta, T'x.q;l'(w> lyIa"+h-' ta, T'j.x;v'w> 29:16 `lyIa")h' varo- l[; ~h,ydEy-> ta, wyn"b'W
29:18 `Av*aro-l[;w> wyx't'n> l[; T't;n"w> wy['r"k.W ABr>qi T'c.x;r"w> wyx'_t'n>li x;Ten:T. lyIa;h-' ta,w> 29:17 `bybi(s'
29:19 `aWh) hw"hyl; hV,ai x:AxynI x:yrE hw"+hyl;( aWh hl'[o hx'Bez>Mih; lyIa;h-' lK'-ta, T'r>j;q.hiw>
T'j.x;v'w> 29:20 `lyIa")h' varo- l[; ~h,ydEy-> ta, wyn"b'W !roh]a; %m;s 'w> ynI+Veh; lyIa:h' tae T'x.q;l'w>
!h,B-o l[;w> tynIm'y>h; wyn"B' !z<ao %WnT-. l[;w> !roh]a; !z<ao %WnT.-l[; hT' t;n")w> AmD"mi T'x.q;l'w> lyIa;h-' ta,
T'x.q;l'w> 29:21 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[; ~D"h-; ta, T'q.r:z"w> tynI+m'y>h; ~l' g>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; ~d"y"
ydEg>B-i l[;w> wyn"B-' l[;w> wyd"g "B-. l[;w> !roh]a-; l[;( t'yZEhiw> hx'v.Mih; !m,V,miW x:Bez>Mih-; l[;( rv<a] ~D"h-; !mi
hy"l.a;h'(w> bl,xeh; lyIa;h'-!mi T'x.q;l'w> 29:22 `AT*ai wyn"b' ydEg >biW wyn"b'W wyd"g"b.W aWh vd:q'w> AT=ai wyn"b'
rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew> dbeK'h; tr<t,yO taew> br<Q,h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta,w>
tx;a; !m,v, ~x,l, tL;x;w:) tx;a; ~x,l, rK;kiw> 29:23 `aWh) ~yaiLumi lyae yKi !ymi_Y"h; qAv taew > !h,le[]
wyn"+b' yPeK; l[;w> !roh]a; yPeK; l[; lKoh; T'm.f;w> 29:24 `hw")hy> ynEp.li rv<a] tACM;h; lS;mi dx'_a, qyqIr"w>
x:yrEl. hl'_[oh-' l[; hx'Bez>Mih; T'r>j;q.hiw> ~d"Y"mi ~t'ao T'x.q;l'w> 29:25 `hw")hy> ynEp.li hp'WnT. ~t'ao T'p .n:hew>
!roh]a;l. rv<a] ~yaiLuMih; lyaeme hz<x'h-,( ta, T'x.q;l'w> 29:26 `hw")hyl; aWh hV,ai hw"hy> ynEp.li x:AxynI
qAv taew> hp'WnT.h; hzEx] tae T'v.D:qiw> 29:27 `hn")m'l. ^l. hy"h'w> hw"+hy> ynEp.li hp'WnT. Atao T'p.n:hew>
hy"hw' > 29:28 `wyn")b'l. rv<a]meW !roh]a;l. rv<a]me ~yaiLuMih; lyaeme ~r"_Wh rv<a]w: @n:Wh rv<a] hm'WrT.h;
taeme hy<h.yI hm'Wrt.W aWh+ hm'Wrt. yKi laer"f.yI ynEB. taeme ~l'A[-qx'l. wyn" b'l.W !roh]a;l.
wyn"b'l. Wyh.yI !roh]a;l. rv<a] vd<Qoh; ydE g>biW 29:29 `hw")hyl; ~t'm'WrT. ~h,ymel.v; yxebZ. Imi laer"f.y-I ynE)B.
wyn"+B'mi wyT'x.T; !hEKoh; ~v'B'l.yI ~ymiy" t[;b.vi 29:30 `~d"(y-" ta, ~b'- aLem;l.W ~h,b' hx'v.m'l. wyr"_x]a;
Arf'B-. ta, T'l.V;biW xQ"+Ti ~yaiLuMih; lyae taew> 29:31 `vd<Qo)B; trEv'l. d[eAm lh,a-o la, aboy" rv<a]
lh,ao xt;P, lS'_B; rv<a] ~x,L,h-; ta,w> lyIa;h' rf:B-. ta, wyn"b'W !roh]a; lk;a'w> 29:32 `vdo)q' ~qom'B.
lk;ayO-al{ rz"w> ~t'_ao vDEq;l. ~d"y-" ta, aLem;l. ~h,B' rP:Ku rv<a] ~t'ao Wlk.a'w> 29:33 `d[e(Am

57

vaeB' rt'ANh;-ta, T'p.r:f'w> rq,Bo+h-; d[; ~x,L,h-; !miW ~yaiLuMih; rf:B.mi rteW"y-I ~aiw>) 29:34 `~he( vd<q-o yKi
t[;b.vi hk't'_ao ytiyWIc-i rv,a] lkoK. hk'K' wyn"b'l.W !roh]a;l. t'yfi['w> 29:35 `aWh) vd<q-o yKi lkea'yE al{
^r>P,k;B. x:Bez>Mih-; l[; t'aJexiw> ~yrIPuKih-; l[; ~AYl; hf,[]T; taJ'x; rp;W 29:36 `~d"(y" aLem;T. ~ymiy"
x:Bez>Mih; hy"h'w> At=ao T'v.D:qiw> x:Bez>Mih-; l[; rPek;T. ~ymiy" t[;b.vi 29:37 `Av*D>q;l. Atao T'x.v;m'(W wyl'_['
hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. x:Be_z>Mih-; l[; hf,[]T; rv<a] hz< w> 29:38 s `vD"(q.yI x;Bez>MiB; [;gNE Oh-; lK' ~yvid"q") vd<qo
!yBe hf,[]T; ynIVeh; fb,K,h; taew> rq,Bo+b; hf,[]T; dx'a,h' fb,K,h-; ta, 29:39 `dymi(T' ~AYl; ~yIn:v.
fb,K,l; !yIy"+ !yhih; ty[ibri > %s,nwE > !yhih; [b;r< tytiK' !m,v,B. lWlB' tl,so !roF '[iw> 29:40 `~yIB")r>[;h'
x:yrEl. HL'- hf,[]T; HK's.nIk.W rq,Boh; tx;n>miK. ~yIB"+r>[;h' !yBe hf,[]T; ynIVeh; fb,K,h; taew> 29:41 `dx'(a,h'
d[eW"ai rv,a] hw"+hy> ynEp.li d[eAm-lh,ao) xt;P, ~k,yterodol. dymiT' tl;[o 29:42 `hw")hyl; hV,ai x:xoynI
yTiv.D:qiw> 29:44 `ydI(bok.Bi vD:q.nIw> lae_r"f.yI ynEb.li hM'v' yTid>[;nOw> 29:43 `~v'( ^yl,ae rBEd:l. hM'v' ~k,l'
ynEB. %AtB. yTin>k;v'w> 29:45 `yli( !hEk;l. vDEq;a] wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,w> x:Be_z>Mih-; ta,w> d[eAm lh,a-o ta,
#r<a,me ~t'ao ytiaceAh rv,a] ~h,yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi W[d>y"w> 29:46 `~yhi(l{ale ~h,l' ytiyyIh'w> lae_r"f.yI
~yJivi yce[] tr<jo+q. rj:q.mi x;Bez>mi t'yfi['w> 30:1 p `~h,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~k'_Atb. ynIk.v'l. ~yIr:c.mi
30:3 `wyt'(nOr>q; WNM,mi At+m'qo ~yIt:M'a;w> hy<h.yI [:Wbr" ABx.r" hM'a;w> AKr>a' hM'a; 30:2 `At*ao hf,[]T;
30:4 `bybi(s' bh'z" rzE AL t'yfi['w> wyt'_nOr>q; ta,w> bybis ' wyt'royqi-ta,w> AGG:-ta, rAhj' bh'z" Atao t'yPiciw>
hy"h'w> wyD"_ci ynEv-. l[; hf,[]T; wyt'[ol.c; yTev. l[; ArzEl. tx;T;mi AL-hf,[]T;( bh'z" t[oB.j; yTev.W
30:6 `bh'(z" ~t'ao t'yPiciw> ~yJi_vi yce[] ~yDIB;h; ta, t'yfi['w> 30:5 `hM'he(B' Atao tafel' ~yDIb;l. ~yTib'l.
d[eW"ai rv<a] tdU[eh-' l[; rv,a] tr<PoK;h; ynEp.li tdU_[eh' !roa-] l[; rv<a] tk,roP'h; ynEp.li Atao hT't;n"w>
`hN"r<)yjiq.y: troN Eh-; ta, AbyjiyheB. rq,BoB; rq,BoB; ~yMis_ ; tr<joq. !roh]a; wyl'[' ryjiq.hiw> 30:7 `hM'v'( ^l.
30:9 `~k,(yterodol. hw"hy> ynEp.li dymiT' tr<joq. hN"r<+yjiq.y: ~yIB:r>[]h' !yBe troN Eh; ta, !roh]a; tl{[]h;b.W 30:8
wyt'nOr>q-; l[; !roh]a; rP<kiw> 30:10 `wyl'([' WkS.ti al{ %s,nwE > hx'_n>miW hl'[ow> hr"z" tr<joq. wyl'[' Wl[]t-; al{
aWh ~yvid"q'-vd<qo) ~k,yterodol. wyl'[' rPEk;y> hn"V'B; tx;a; ~yrIPuKih; taJ;x; ~D:mi hn"+V'B; tx;a;
~h,ydEqup.li laer"f.y-I ynEB. varo- ta, aF'ti yKi 30:12 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 30:11 p `hw")hyl;
WnT.yI hz< 30:13 `~t'(ao dqop.Bi @g<n< ~h,b' hy<h.y-I al{w> ~t'_ao dqop.Bi hw"hyl; Avp.n: rp,Ko vyai Wnt.n"w>
lq,V,h; tycix]m; lq,V,h; hr"GE ~yrIf.[, vd<Qo+h; lq,v,B. lq,V,h; tycix]m; ~ydIquP.h-; l[; rbe[oh-' lK'
30:15 `hw")hy> tm;WrT. !TEyI hl'[.m'_w" hn"v' ~yrIf.[, !B<mi ~ydIquP.h; l[; rbe[oh' lKo 30:14 `hw")hyl; hm'WrT.
rPEk;l. hw"hy> tm;WrT.-ta, ttel' lq,V'_h; tycix]M;mi( jy[im.y: al{ lD:h;w> hB,r>y-: al{) ryvi['h,(
lh,ao td:bo[-] l[; Atao T't;n"w> laer"f.yI ynEB. taeme ~yrIPuKih; @s,K-, ta, T'x.q;l'w> 30:16 `~k,(ytevop.n-: l[;
hw"hy> rBEd:y>w: 30:17 p `~k,(ytevop.n-: l[; rPEk;l. hw"hy> ynEp.li !ArK'zIl. laer"f.yI ynEb.li hy"h'w> d[e_Am
d[eAm lh,a-o !yBe( Atao T't;n"w> hc'_x.r"l. tv,xon> ANk;w> tv,xon> rAYKi t'yfi['w> 30:18 `rmo*aLe hv,m-o la,
30:20 `~h,(yleg>r: ta,w> ~h,ydEy-> ta, WNM,_mi wyn"b'W !roh]a; Wcx]r"w> 30:19 `~yIm") hM'v' T't;n"w> x:Bez>Mih; !ybeW
hV,ai ryjiq.h;l. trEv'l. x:Bez>Mih-; la, ~T'v. gIb. Aa Wtmu_y" al{w> ~yIm-: Wcx]r>yI d[eAm lh,a-o la, ~a'boB.
p `~t'(rodol. A[r>z:l.W Al ~l'A[-qx' ~h,l' ht'y>h'w> Wtmu_y" al{w> ~h,yleg>r:w> ~h,ydEy> Wcx]r"w> 30:21 `hw")hyl;(
tAame vmex] rArD>-rm' varo ~ymif'B. ^l.-xq; hT'a;w> 30:23 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 30:22
tAame vmex] hD"qiw> 30:24 `~yIt")am'W ~yVimix] ~f,b-o hnEq.W ~yIt"+am'W ~yVimix] Atycix]m; ~f,B-, !m' N>qiw>
x;qE+ro hfe[]m; tx;q:r>mi xq;ro vd<q-o tx;v.mi !m,v, Atao t'yfi['w> 30:25 `!yhi( tyIz: !m,v,w> vd<Qo+h; lq,v,B.
!x'l.Vuh;-ta,w> 30:27 `tdU([eh' !Ara] taew> d[e_Am lh,a-o ta, Ab T'x.v;m'W 30:26 `hy<)h.yI vd<q-o tx;v.mi !m,v,
hl'[oh' xB;z>m-i ta,w> 30:28 `tr<jo)Q.h; xB;z>mi taew> h'yl,_K-e ta,w> hr"nOM.h-; ta,w> wyl'K-e lK'-ta,w>
~h,B' [;gNE Oh-; lK' ~yvi_d"q' vd<qo Wyh'w> ~t'ao T'v.D:qiw> 30:29 `AN*K-; ta,w> rYOKih-; ta,w> wyl'_K-e lK'-ta,w>
rBEd:T. laer"f.yI ynEB-. la,w> 30:31 `yli( !hEk;l. ~t'ao T'v.D:qiw> xv'_m.Ti wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,w> 30:30 `vD"(q.yI
ATn>Kut.m;b.W %s'yyI al{ ~d"a' rf:B-. l[; 30:32 `~k,(yterodlo . yli hz< hy<h.yI vd<q-o tx;v.mi !m,v, rmo =ale
WNM,mi !TEyI rv<a]w: WhmoK' xq:r>yI rv<a] vyai 30:33 `~k,(l' hy<h.yI vd<qo aWh vd<qo Whmo+K' Wf[]t; al{

58

hn"B.l.x,w> tl,xev.W @j"n" ~yMis ; ^l-. xq; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 30:34 s `wyM'([;me tr:k.nIw> rz"-+ l[;
rAhj' xL'mum. x;qE+Ar hfe[]m; xq;ro tr<joq. Ht'ao t'yfi['w> 30:35 `hy<)h.yI db;B. dB; hK'_z: hn"bol.W ~yMis ;
^l. d[eW"ai rv<a] d[eAm lh,aoB. tdU[eh' ynEp.li hN"M,mi hT't;n"w> qdEh' hN"M,mi T'q.x;v'(w> 30:36 `vd<qo)
vd<qo ~k,_l' Wf[]t; al{ HT'n>Kut.m;B. hf,[]T; rv<a] tr<joQ.h;w> 30:37 `~k,(l' hy<h.Ti ~yvid"q' vd<qo hM'v'_
hw"hy> rBEd:y>w: 31:1 s `wyM'([;me tr:k.nIw> HB'_ x:yrIh'l. h'Amk' hf,[]y-: rv,a] vyai 30:38 `hw")hyl; ^l. hy<h.Ti
aLem;a]w" 31:3 `hd"(Why> hJem;l. rWx-!b, yrIWa-!B, lael.c;B. ~ve_b. yti(ar"q' haer> 31:2 `rmo*aLe hv,m-o la,
bh'Z "B; tAf[]l; tbo+v'x]m; bvox.l; 31:4 `hk'(al'm-. lk'b.W t[;d:b.W hn"Wbt.biW hm'k.x'B. ~yhi_l{a/ x:Wr Atao
hNEhi ynIa]w: 31:6 `hk'(al'm-. lk'B. tAf[]l; #[e_ tv,rox]b;W taL{m;l. !b,a, tv,rox]b;W 31:5 `tv,xNo) >b;W @s,K,b;W
tae Wf['w> hm'_k.x' yTit;n" ble- ~k;x-] lK' bleb.W !d"- hJem;l. %m's'yxi(a-] !B, ba'ylih\a' tae ATai yTit;n"
taew> wyl'_[' rv<a] tr<PoK;h-; ta,w> tdU[el'( !roa'h-'( ta,w> d[eAm lh,ao tae 31:7 `^tI)yWIci rv<a-] lK'
xB;z>mi taew> h'yl,_K-e lK'-ta,w> hr"hJo .h; hr"nOM.h-; ta,w> wyl'K-e ta,w> !x'l.Vuh;-ta,w> 31:8 `lh,ao)h' yleK-. lK'
dr"F_ .h; ydEg >Bi taew> 31:10 `AN*K-; ta,w> rAYKih-; ta,w> wyl'_K-e lK'-ta,w> hl'[oh' xB;z>m-i ta,w> 31:9 `tr<jo)Q.h;
tr<joq-. ta,w> hx'v.Mih; !m,v, taew> 31:11 `!hE)k;l. wyn"b' ydEg >Bi-ta,w> !heKoh; !roh]a;l. vd<Qoh; ydEg >B-i ta,w>
rBeD: hT'a;w> 31:13 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 31:12 p `Wf)[]y: ^tIyWIc-i rv,a] lkoK. vd<Qo+l; ~yMiS ;h;
~k,yterodol. ~k,ynEybe(W ynIyBe awhi tAa yKi Wrmo =v.Ti yt;toB.v-; ta, %a: rmoale laer"f.yI ynEB-. la,
tAm h'yl,l.x;(m. ~k,_l' awhi vd<qo yKi tB'V;h-; ta, ~T,r>m;v.W 31:14 `~k,(v.DIq;m. hw"hy> ynIa] yKi t[;d:l'
hf,['yE ~ymiy" tv,ve 31:15 `h'yM,([; br<Q<mi awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> hk'al'm. Hb' hf,[oh-' lK' yKi tm'Wy
tAm tB'V;h; ~AyB. hk'al'm. hf,[oh-' lK' hw"+hyl; vd<qo !AtB'v; tB;v; y[iybiV.h; ~AYb;W hk'al'm.
ynIyBe 31:17 `~l'(A[ tyrIB. ~t'rodol. tB'V;h-; ta, tAf[]l; tB'_V;h-; ta, laer"f.y-I ynE)b. Wrm.v'w> 31:16 `tm'(Wy
~AYb;W #r<a'h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, hw"hy> hf'[' ~ymiy" tv,v-e yKi ~l'_[ol. awhi tAa laer"f.yI ynEB. !ybeW
tdU_[eh' txolu ynEv. yn:ysi rh:B. ATai rBEd:l. AtL{k;K. hv,m-o la, !TEYIw: 31:18 s `vp;N( "YIw: tb;v' y[iybiV.h;
lheQ'YIw: rh"+h-' !mi td<r<l' hv,mo vveb-o yKi( ~['h' ar.Y:w: 32:1 `~yhi(l{a/ [B;c.a,B. ~ybituK. !b,a, txolu
vyaih' hv,mo hz<- yKi WnynEp'l. Wkl.yE) rv<a] ~yhil{a/ Wnl'- hfe[] ~Wq wyl'ae Wrm.aYOw: !roh]a-; l[;( ~['h'
ymez>nI Wqr>P") !roh]a; ~h,lea] rm,aYOw: 32:2 `Al* hy"h-" hm, Wn[.d:y" al{ ~yIr:c.mi #r<a,me Wnl'[/h,( rv<a]
ymez>n-I ta, ~['h-' lK' Wqr>P")t.YIw: 32:3 `yl'(ae Waybih'w> ~k,_ytenOb.W ~k,ynEB. ~k,yven> ynEz>a'B. rv,a] bh' Z"h;
lg<[E Whfe[]Y:w:) jr<x,B; Atao rc;Y"w: ~d"Y"mi xQ:YIw: 32:4 `!ro*h]a-; la,( WaybiY"w: ~h,_ynEz>a'B. rv<a] bh' Z"h;
x;Bez>mi !b,YIw: !roh]a; ar.Y:w: 32:5 `~yIr")c.mi #r<a,me ^Wl[/h, rv<a] laer"f.yI ^yh,l{a/ hL,ae Wrm.aYOw: hk'S_ em;
~ymi_l'v. WvGIY:w: tl{[o Wl[]Y:w: tr"x\M'mi( WmyKiv.Y:w: 32:6 `rx")m' hw"hyl; gx; rm;aYOw: !roh]a;( ar"q.YIw: wyn"+p'l.
^M.[; txevi yKi drE- %l, hv,_m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 32:7 p `qxe(c;l. WmqUY"w: Atv'w> lkoa/l, ~['h' bv,YEw:
hk'S_ em; lg<[E ~h,l' Wf[' ~tiyWIci rv<a] %r<D<h-; !mi rhem; Wrs" 32:8 `~yIr")c.mi #r<a,me t'yle[/h, rv<a]
rm,aYOw: 32:9 `~yIr")c.mi #r<a,me ^Wl[/h, rv<a] laer"f.yI ^yh,l{a/ hL,ae Wrm.aYOw: Al-WxB.z>YIw: Al-Wwx]T;(v.YIw:
yLi hx'yNIh; hT'[;w> 32:10 `aWh) @r<[o- hveq-. ~[; hNEhiw> hZ<h; ~['h-' ta, ytiyair" hv,_m-o la, hw"hy>
wyh'_l{a/ hw"hy> ynEP-. ta, hv,mo lx;y>w: 32:11 `lAd)G" yAgl. ^t.Aa hf,[/a,(w> ~Le_k;a]w: ~h,b' yPia-; rx;yI)w>
`hq")z"x] dy"b.W lAdG" x:koB. ~yIr:c.mi #r<a,me t'aceAh rv<a] ^M,[;B. ^P.a; hr<x/y< hw"hy> hm'l' rm,aYOw:
ynEP. l[;me ~t'L{k;l.W ~yrIh'B,( ~t'ao groh]l; ~a'yciAh) h['r"B. rmoale ~yIr:c.mi Wrm.ayO hM'l' 32:12
laer"f.yIl.W qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. rkoz> 32:13 `^M<)[;l. h['r"h-' l[; ~xeN "hiw> ^P,a; !Arx]me bWv hm'_d"a]h'(
~yIm"+V'h; ybek.AkK. ~k,[]r>z-: ta,( hB,r>a; ~h,lea] rBEd:T.w: %B' ~h,l' T'[.B;v.nI rv,a] ^yd<b'[]
h['r"h-' l[; hw"+hy> ~x,N"YIw: 32:14 `~l'[( ol. Wlx]n"w> ~k,[]r>z:l. !Tea, yTir>m;a' rv<a] taZOh; #r<a'h-' lk'w>
txolu Ad+y"B. tdU[eh' txolu ynEv.W rh'h-' !mi hv,mo dr,YEw: !p,YwI : 32:15 p `AM)[;l. tAf[]l; rB<DI rv<a]
bT'k.Mih;w> hM'he_ ~yhil{a/ hfe[]m; txoLuh;w> 32:16 `~ybi(tuK. ~he hZ<miW hZ<mi ~h,yrEb.[, ynEV.mi ~ybituK.
rm,aYOw: h[o+rEB. ~['h' lAq-ta, [;vuAhy> [m;v.YIw: 32:17 `txo)Luh;-l[; tWrx' aWh ~yhil{a/ bT;k.mi
hv'_Wlx] tAn[] lAq !yaew> hr"WbG> tAn[] lAq !yae rm,aYO w: 32:18 `hn<x]M;B;( hm'x'l.mi lAq hv,m-o la,

59

@a:- rx;YI)w: tl{+xom.W lg<[Eh-' ta, ar.Y:w: hn<x]M;h-;( la, br:q' rv<a]K; yhiy>w: 32:19 `[;me(vo ykinOa' tAN[; lAq
rv<a] lg<[eh-' ta, xQ;YIw: 32:20 `rh")h' tx;T; ~t'ao rBEv;y>w: txoLuh;-ta, wyd"Y"mi AdY"mi %lEv.Y:w: hv,mo
rm,aYOw: 32:21 `lae(r"f.yI ynEB-. ta, q.v.Y:w: ~yIM;h; ynEP-. l[; rz<YIw: qD"-_ rv,a] d[; !x:j.YIw: vaeB' @rof.YIw: Wf['
!roh]a; rm,aYOw: 32:22 `hl'(dgo > ha'j'x] wyl'[' t'abeh-e yKi( hZ<+h; ~['h' ^l. hf'[-' hm,( !roh]a-; la,( hv,mo
~yhil{a/ Wnl'- hfe[] yli Wrm.aYOw: 32:23 `aWh) [r"b. yKi ~['h-' ta, T'[.d:y" hT'a; ynI+doa] @a: rx;y-I la;
`Al* hy"h-" hm, Wn[.d:y" al{ ~yIr:c.mi #r<a,me Wnl'[/h, rv<a] vyaih' hv,mo hz<- yKi WnynE+p'l. Wkl.yE rv<a]
ar.Y:w: 32:25 `hZ<)h; lg<[Eh' aceYEw: vaeb' Whkeliv.a;w" yli-_ WnT.YIw: Wqr"P't.hi bh'z" ymil. ~h,l' rm:aow" 32:24
r[;v;B. hv,mo dmo[]Y:w: 32:26 `~h,(ymeq'B. hc'm.vil. !roh]a; h[or"p-. yKi( aWh+ [;rUp' yKi ~['h-' ta, hv,mo
hw"hy> rm:a-' hKo) ~h,l' rm,aYOw: 32:27 `ywI)le ynEB-. lK' wyl'ae Wps.a'YEw: yl'_ae hw"hyl; ymi rm,aYOw: hn<x]M;h;(
Wgr>hiw> hn<x]M;B;( r[;v;l' r[;V;mi WbWvw" Wrb.[i Ak+rEy-> l[; ABr>x-; vyai Wmyfi laer"f.yI yhel{a/
lPoYIw: hv,_mo rb:d>Ki ywIl-e ynE)b. Wf[]Y:)w: 32:28 `Ab*roq.-ta, vyaiw> Wh[er-E ta, vyaiw> wyxia-' ta,-vyai(
yKi hw"hyl;( ~AYh; ~k,d>y< Wal.mi hv,mo rm,aYOw: 32:29 `vyai( ypel.a; tv,l{v.Ki aWhh; ~AYB; ~['h-' !mi
~T,a; ~['h-' la, hv,mo rm,aYOw: tr"x\M'mi( yhiy>w: 32:30 `hk'(r"B. ~AYh; ~k,yle[] ttel'w> wyxi_a'b.W Anb.Bi vyai
hv,mo bv'Y"w: 32:31 `~k,(t.aJ;x; d[;B. hr"P.k;a] yl;Wa hw"hy>-la, hl,[/a, hT'[;w> hl'_do g> ha'j'x] ~t,aj'x]
hT'[;w> 32:32 `bh'(z" yhel{a/ ~h,l' Wf[]Y:)w: hl'dgo > ha'j'x] hZ<h; ~['h' aj'x' aN"a" rm:+aYOw: hw"hy>-la,
ymi hv,_m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 32:33 `T'b.t'(K' rv<a] ^r>pS. imi( an" ynIxEm. !yIa-; ~aiw> ~t'_aJ'x; aF'T-i ~ai
hNEhi %l' yTir>B;D-I rv,a] la, ~['h-' ta, hxen> %lE hT'[;w> 32:34 `yrI)p.Simi WNx,m.a, yli- aj'x'( rv<a]
l[; ~['_h-' ta, hw"hy> @GOYIw: 32:35 `~t'(aJ'x; ~h,yle[] yTid>q;p'W ydIq.P' ~Ayb.W ^yn<+p'l. %lEyE ykia'l.m;
hT'a; hZ<mi hle[] %lE hv,m-o la, hw"hy> rBed:y>w: 33:1 s `!ro*h]a; hf'[' rv<a] lg<[eh-' ta, Wf[' rv<a]
bqo[]y:l.W qx'c.yIl. ~h'rb" .a;l. yTi[.B;v.nI rv<a] #r<a'h-' la, ~yIr"+c.mi #r<a,me t'yli[/h, rv<a] ~['h'w>
yZIrIP.h;w> yTixih;(w> yrImoa/h'( ynI[]n:K.h-;( ta, yTiv.r; gE)w> %a"+l.m; ^yn<p'l. yTix.l;v'w> 33:2 `hN"n<)T.a, ^[]r>z:l. rmoale
hT'a; @r<[-o hveq-. ~[; yKi ^B.r>qiB. hl,[/a,( al{ yKi vb'_d>W bl'x' tb;z" #r<a-, la, 33:3 `ysi(Wby>h;w> yWIxih;
`wyl'([' Ayd>[, vyai Wtv'- al{w> WlB'_a;t.YIw: hZ<h; [r"h' rb"D"h-; ta, ~['h' [m;v.YIw: 33:4 `%r<D"(B; ^l.k,a-] !P,
hl,[/a, dx'a, [g:r< @r<[-o hveq-. ~[; ~T,a; laer"f.y-I ynE)B-. la, rmoa/ hv,m-o la, hw" hy> rm,aYOw: 33:5
laer"f.y-I ynE)b. WlC.n:t.YI)w: 33:6 `%L"-) hf,[/a,( hm' h['d>aew> ^yl,['me( ^y>d>[, drEAh hT'[;w> ^yti_yLikiw> ^B.r>qib.
hn<x]M;h-;( !mi qxer>h; hn<x]M;l;( #Wxmi Al-hj'n")w> lh,aoh-' ta, xQ;yI hv,moW 33:7 `brE(Ax rh:me ~y"d>[-, ta,
33:8 `hn<)x]M;l;( #Wxmi rv<a] d[eAm lh,a-o la, aceyE hw"hy> vQEb;m. lK' hy"h'w> d[e_Am lh,ao Al ar"q"w>
hv,mo yrEx]a; WjyBihiw> Al=h\a' xt;P, vyai WbC.nIw> ~['h-' lK' WmWqy" lh,aoh-' la, hv,mo taceK. hy" h'w>
rB<dIw> lh,ao+h' xt;P, dm;['w> !n"['h,( dWM[; drEyE hl'h/aoh' hv,mo aboK. hy" h'w> 33:9 `hl'h/ao)h' AaB-o d[;
WWx]T;v.hi(w> ~['h-' lK' ~q"w> lh,ao+h' xt;P, dme[o !n"['h,( dWM[-; ta, ~['h-' lk' ha'r"w> 33:10 `hv,(m-o ~[i
Wh[e_r-E la, vyai rBEd:y> rv<a]K; ~ynIP-' la, ~ynIP' hv,m-o la, hw"hy> rB,dIw> 33:11 `Al*h\a' xt;P, vyai
hv,mo rm,aYOw: 33:12 s `lh,ao)h' %ATmi vymiy" al{ r[;n: !Wn-!Bi [;vuAhy> Atr>v'm.W hn<x]M;h-;( la, bv'w>
xl;v.T-i rv,a] tae ynIT;[.d:Ah) al{ hT'a;w> hZ<h; ~['h-' ta, l[;h; yl;ae rmEao hT'a; haer> hw" hy>-la,
^yn<y[eB. !xe ytiac'm' an"-~ai hT'[;w> 33:13 `yn")y[eB. !xE t'ac'm-' ~g:w> ~veb. ^)yTi[.d:y> T'r>m;a' hT'a;w> yMi_[i
rm:+aYOw: 33:14 `hZ<)h; yAGh; ^M.[; yKi haer>W ^yn<+y[eB. !xE- ac'm.a, ![;m;l. ^[]d"aew> ^k,r"D-> ta, an" ynI[EdIAh
hM,b;W 33:16 `hZ<)mi Wnle[]T-; la;( ~ykil.ho ^yn<P' !yae- ~ai wyl'_ae rm,aYOw: 33:15 `%l") ytixonIh]w: WkleyE yn:P'
^M.[;w> ynIa] Wnylep.nIw> WnM'_[i ^T.k.l,B. aAlh] ^M,[;w> ynIa] ^yn<y[eB. !xE ytiac'm-' yKi( aApae [d:W"yI
rv<a] hZ<h; rb"D"h-; ta, ~G: hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 33:17 p `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; rv<a] ~['h-' lK'mi
33:19 `^d<)boK. ta, an" ynIaEr>h; rm:+aYOw: 33:18 `~ve(B. ^[]d"aew" yn:y[eB. !xe t'ac'm-' yKi( hf,_[/a,( T'r>B:DI
!xoa' rv<a-] ta, ytiNOx;w> ^yn<+p'l. hw"hy> ~veb. yti(ar"q'w> ^yn<P-' l[; ybiWj-lK' rybi[]a; ynIa] rm,aYOw:
33:21 `yx'(w" ~d"a'h' ynIa:r>yI al{) yKi yn"+P-' ta, taor>li lk;Wt al{ rm,aYO w: 33:20 `~xe(r:a] rv<a-] ta, yTim.x;rIw>
tr:q.nIB. ^yTim.f;w> ydIboK. rbo[]B; hy"h'w> 33:22 `rWC)h-; l[; T'bC. ;nIw> yTi_ai ~Aqm' hNEhi hw"hy> rm,aYOw:

60

s `Wa)r"yE al{ yn:p'W yr"_xoa-] ta, t'yair"w> yPiK-; ta, ytiro sih]w: 33:23 `yrI)b.[-' d[; ^yl,[' yPik; ytiKof;w> rWC+h;
txoLuh;-l[; yTib.t;k'w> ~ynI+voarIK' ~ynIb'a] txolu-ynE)v. ^l.-ls'P. hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 34:1
t'yli['w> rq,Bo+l; !Akn" hyEh.w< 34:2 `T'r>B:)vi rv<a] ~ynIvoarIh' txoLuh;-l[; Wyh' rv<a] ~yrIbD' >h-; ta,
vyai-~g:w> %M'[i hl,[]y-: al{) vyaiw> 34:3 `rh")h' varo- l[; ~v' yli T'bC. ;nIw> yn:ysi rh:- la, rq,Bob;
txolu-ynE)v. lsop.YIw: 34:4 `aWh)h; rh"h' lWm-la, W[r>y-I la; rq'B'h;w> !aCoh-; ~G: rh"+h-' lk'B. ar"y-E la;
Ady"B. xQ:YIw: At=ao hw"hy> hW"ci rv<a]K; yn:ysi rh:- la, l[;Y:w: rq,Bob; hv,mo ~Kev.Y:w: ~ynI voarIK' ~ynIb'a]
hw"hy> rbo[]Y:w: 34:6 `hw")hy> ~veb. ar"q.YIw: ~v'_ AM[i bCey:t.YIw: !n"['B,( hw"hy> dr,YEw: 34:5 `~ynI)b'a] txolu ynEv.
ds,x, rcEnO 34:7 `tm,(a/w< ds,x-, br:w> ~yIP:a; %r<a, !WN=x;w> ~Wxr: lae hw"hy> hw"hy> ar"q.YIw: wyn"P-' l[;
~ynIb' ynEB-. l[;w> ~ynIB-' l[; tAba' !wO[] dqEPo hQ,n:y> al{ hQen:w> ha'_ J'x;w> [v;p,w" !wO[' afenO ~ypil'a]l'
!xE ytiac'm' an"-~ai rm,aYOw: 34:9 `WxT'(v.YIw: hc'r>a: dQoYIw: hv,_mo rhEm;y>w: 34:8 `~y[i(Ber-I l[;w> ~yviLev-i l[;
WnteaJ'x;l.W WnnEwO[]l; T'x.ls; 'w> aWh @r<[-o hveq-. ~[; yKi WnBe_r>qiB. yn"doa] an"- %l,yE) yn"doa] ^yn<y[eB.
War>b.n-I al{) rv<a] taol'p.nI hf,[/a, ^M.[-; lK'( dg<n< tyrIB. trEKo ykinOa' hNEhi rm,aYOw: 34:10 `WnT'(l.x;n>W
aWh ar"An-yKi( hw"hy> hfe[]m-; ta, ABr>qib. hT'a-; rv,a] ~['h'-lk' ha'r"w> ~yI+AGh;-lk'b.W #r<a'h-' lk'b.
yrImoa/h-' ta, ^yn<P'mi vrEg O ynIn>hi ~AY=h; ^W>c;m. ykinaO ' rv<a] tae ^l-. rm'v. 34:11 `%M")[i hf,[o ynIa] rv<a]
rv<a] #r<a'h' bveAyl. tyrIB. trok.T-i !P, ^l. rm,V'hi 34:12 `ysi(Wby>h;w> yWIxih;w> yZIrIP.h;w> yTixih;w> ynI[]n:K.h;(w>
!Wr+Bev;T. ~t'bCo em-; ta,w> !WcToTi ~t'xoB.z>m-i ta, yKi 34:13 `^B<)r>qiB. vqEAml. hy<h.y-I !P, h'yl,_[' aB' hT'a;
34:15 `aWh) aN"q; lae Amv. aN"q; hw"hy> yKi rxE+a; lael. hw<x]T;v.ti( al{ yKi 34:14 `!Wt)rok.Ti wyr"vea] ta,w>
T'l.k;a'w> ^l. ar"q'w> ~h,yhel{ale Wxb.z"w> ~h,yhel{)a/ yrEx]a; Wnz"w> #r<a'_h' bveAyl. tyrIB. trok.T-i !P,
yrEx]a; ^yn<B-' ta, Wnz>hiw> !h,yhel{a/ yrEx]a; wyt'nOb. Wnz"w> ^yn<+b'l. wyt'nOB.mi T'x.q;l'w> 34:16 `Ax*bZ. Imi
lk;aTo ~ymiy" t[;b.vi rmov.Ti tACM;h; gx;- ta, 34:18 `%L"-) hf,[]t; al{ hk'S em; yhel{a/ 34:17 `!h<)yhel{a/
rj,P-, lK' 34:19 `~yIr")c.Mimi t'ac'y" bybia'h'( vd<xoB. yKi bybi_a'h' vd<xo d[eAml. ^tiyWIci rv<a] tACm;
hD<p.ti al{- ~aiw> hf,b. hD<p.Ti rAmx] rj,p,W 34:20 `hf,(w" rAv rj,P, rk'Z "Ti ^n>q.m-i lk'(w> yli_ ~x,r<
y[iybiV.h; ~AYb;W dbo[]T; ~ymiy" tv,ve 34:21 `~q")yrE yn:p' War"y-E al{)w> hD<p.Ti ^yn<B' rAkB. lKo AT+p.r:[]w:
@ysia'h'( gx;w> ~yJi_xi ryciq. yrEWKBi ^l. hf,[]T; t[obuv' gx;w> 34:22 `tBo)v.Ti ryciQ'b;W vyrIx'B, tBo+v.Ti
yhel{a/ hw"hy> !doa'h'( ynEP-. ta, ^r>Wkz-> lK' ha,r"yE hn"+V'B; ~ymi['P. vl{v' 34:23 `hn")V'h; tp;WqT.
^t.l{)[]B; ^c.r>a-; ta,( vyai dmox.y-: al{w> ^l<+WbG>-ta, yTib.x;r>hiw> ^yn<P'mi ~yIAG vyrIAa-yKi( 34:24 `lae(r"f.yI
yxi_b.z-I ~D: #mex-' l[; jx;v.t-i al{) 34:25 `hn")V'B; ~ymi['P. vl{v' ^yh,l{a/ hw"hy> ynEP-. ta, tAar"le
^yh,_l{a/ hw"hy> tyBe aybiT' ^t.m'd>a; yrEWKBi tyviarE 34:26 `xs;P'(h; gx; xb;z< rq,Bol; !yliy-" al{w>
yKi hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta, ^l-. bt'K. hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 34:27 p `AM)ai blex]B; ydIG> lVeb;t-. al{
~Ay ~y[iB'r>a; hw"hy>-~[i ~v'- yhiy>w: 34:28 `lae(r"f.y-I ta,w> tyrIB. ^T.ai yTir:K' hL,aeh' ~yrIb'D>h; yPi- l[;
tr<f,[] tyrIB.h; yrEb.DI tae txoLuh;-l[; bTok.YIw: ht'_v' al{ ~yIm:W lk;a' al{ ~x,l, hl'y>l; ~y[iB'r>a;w>
rh"+h-' !mi ATd>rIB. hv,m-o dy:B. tdU[eh'( txolu ynEv.W yn:ysi rh:me hv,mo td<r<B. yhiy>w: 34:29 `~yrI)b'D>h;
hv,m-o ta, laer"f.yI ynEB-. lk'w> !roh]a; ar>Y:w: 34:30 `AT*ai ArB.d:B. wyn"P' rA[ !r:q' yKi [d:y-" al{) hv,moW
!roh]a; wyl'ae WbvuY"w: hv,mo ~h,lea] ar"q.YIw: 34:31 `wyl'(ae tv,G<mi War>yYI)w: wyn"+P' rA[ !r:q' hNEhiw>
tae ~WEc;y>w: lae_r"f.yI ynEB-. lK' WvG>nI !kE- yrEx]a;w> 34:32 `~h,(lea] hv,mo rBEd:y>w: hd"_[eB' ~yaifNi >h-; lk'w>
34:34 `hw<s
) .m; wyn"P-' l[; !TEYIw: ~T'_ai rBED:mi hv,mo lk;y>w: 34:33 `yn")ysi rh:B. ATai hw"hy> rB<DI rv,a-] lK'
laer"f.yI ynEB-. la, rB,dIw> ac'y"w> At=ace-d[; hw<s .M;h-; ta, rysiy" ATai rBEd:l. hw"hy> ynEp.li hv,mo abob.W
hv,mo byvihew> hv,_mo ynEP. rA[ !r:q' yKi hv,mo ynEP-. ta, laer"f.y-I ynE)b. War"w> 34:35 `hW<)cuy> rv<a] tae
laer"f.yI ynEB. td:[-] lK'-ta,( hv,mo lheq.Y:w: 35:1 s `AT)ai rBEd:l. AaB-o d[; wyn"P-' l[; hw<s.M;h-; ta,
hk'al'm. hf,['Te ~ymiy" tv,ve 35:2 `~t'(ao tfo[]l; hw"hy> hW"c-i rv,a] ~yrIb'D>h; hL,ae ~h,_lea] rm,aYOw:
35:3 `tm'(Wy hk'al'm. Ab hf,[oh' lK' hw"+hyl; !AtB'v; tB;v; vd<qo ~k,l' hy<h.yI y[iybiV.h; ~AYb;W
laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK'-la, hv,mo rm,aYOw: 35:4 p `tB'(V;h; ~AyB. ~k,_ytebo)v.mo lkoB. vae Wr[]b;t-. al{

61

ABli bydIn> lKo hw"hyl;( hm'WrT. ~k,T.aime( Wxq. 35:5 `rmo*ale hw"hy> hW"c-i rv,a] rb'D"h; hz< rmo =ale
35:7 `~yZI)[iw> vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,ket.W 35:6 `tv,xo)n>W @s,k,w" bh'z" hw"+hy> tm;WrT. tae h'a,ybiy>
hx'v.Mih; !m,v,l. ~ymif'b.W rAa=M'l; !m,v,w> 35:8 `~yJi(fi yce[]w: ~yvix'T. tro[ow> ~ymiD"a'm. ~liyae tro[ow>
Waboy" ~k,_B' ble- ~k;x-] lk'w> 35:10 `!v,xo)l;w> dApael' ~yai_Lumi ynEb.a;w> ~h;v-o ynEb.a;w> 35:9 `~yMi(S;h; tr<joq.liw>
wys'r"q-. ta, Whse_k.m-i ta,w> Alh\a'-ta,( !K'v.Mih-; ta, 35:11 `hw")hy> hW"ci rv<a-] lK' tae Wf[]y:w>
taew> tr<Po+K;h-; ta, wyD"B-; ta,w> !roa'h-' ta, 35:12 `wyn")d"a-] ta,w> wyd"Mu[;-ta, wx'yrIB-. ta, wyv'r"q-. ta,w>
tr:nOm-. ta,w> 35:14 `~ynI)P'h; ~x,l, taew> wyl'_K-e lK'-ta,w> wyD"B-; ta,w> !x"l.Vuh;-ta, 35:13 `%s")M'h; tk,roP'
taew> wyD"B-; ta,w> tr<joQ.h; xB;z>m-i ta,w> 35:15 `rAa*M'h; !m,v, taew> h'yt,_ron-E ta,w> h'yl,K-e ta,w> rAaM'h;
hl'[oh' xB;z>mi tae 35:16 `!K")v.Mih; xt;p,l. xt;P,h; %s:m-' ta,w> ~yMiS_ ;h; tr<joq. taew> hx'v.Mih; !m,v,
y[el.q; tae 35:17 `AN*K-; ta,w> rYOKih-; ta, wyl'_K-e lK'-ta,w> wyD"B-; ta, Al-rv,a] tv,xo N>h; rB:k.m-i ta,w>
tdot.y-I ta,w> !K"v.Mih; tdot.y-I ta, 35:18 `rcE)x'h, r[;v; %s:m' taew> h'yn<+d"a-] ta,w> wyd"Mu[;-ta, rcex'h,
!heKoh; !roh]a;l. vd<Qoh; ydEg >B-i ta, vd<Qo+B; trEv'l. dr"F .h; ydEg >B-i ta, 35:19 `~h,(yrEt.yme-ta,w> rcEx'h,
vyai-lK' WaboY"w: 35:21 `hv,(mo ynEp.Limi laer"f.y-I ynEB. td:[-] lK' Wac.YEw: 35:20 `!hE)k;l. wyn"b' ydEg >B-i ta,w>
d[eAm lh,ao tk,al,m.li hw"hy> tm;WrT.-ta, Waybihe Atao AxWr hb'd>n" rv,a] lko w> AB=li Aaf'n-> rv,a]
~z<nw< " xx' Waybihe ble bydIn> lKo ~yviN_ "h-; l[; ~yvin"a]h' WaboY"w: 35:22 `vd<Qo)h; ydEg >bil.W Atd"bo[-] lk'l.W
vyai-lk'w> 35:23 `hw")hyl; bh'z" tp;WnT. @ynIhe rv<a] vyai- lk'w> bh'z" yliK-. lK' zm'Wkw> t[;B;j;w>
tro[ow> ~ymiD"a'm. ~liyae tro[ow> ~yZI+[iw> vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. ATai ac'm.n-I rv,a]
rv,a] lkow> hw"+hy> tm;WrT. tae Waybihe tv,xon>W @s,K, tm;WrT. ~yrIm-e lK' 35:24 `Waybi(he ~yvix'T.
Ww=j' h'yd<y"B. ble- tm;k.x; hV'a-i lk'w> 35:25 `Waybi(he hd"bo[]h' tk,al,m-. lk'l. ~yJivi yce[] ATai ac'm.nI
rv,a] ~yviN "h-; lk'w> 35:26 `vVe(h-; ta,w> ynIV'h; t[;l;AT-ta, !m'G"r>a;h-'( ta,w> tl,keT.h-; ta,( hw< j.m; WaybiY"w:
ynEb.a; taew> ~h;Voh; ynEb.a; tae Waybihe ~aifNi >h;w> 35:27 `~yZI)[ih-' ta, Wwj' hm'_k.x'B. hn"t"ao !B"li af'n"
tr<joq.liw> hx'v.Mih; !m,v,l.W rAam'l. !m,V'_h-; ta,w> ~f,Boh-; ta,w> 35:28 `!v,xo)l;w> dApael' ~yai_LuMih;
hw"hy> hW"ci rv,a] hk'al'M.h-; lk'l. aybih'l. ~t'ao ~B'li bd:n" rv,a] hV'aiw> vyai- lK' 35:29 `~yMi(S;h;
War> laer"f.yI ynEB-. la, hv,mo rm,aYOw: 35:30 p `hw")hyl; hb'd"n> laer "f.yI-ynEb. Waybihe hv,_m-o dy:B. tAf[]l;
~yhi_l{a/ x:Wr Atao aLem;y>w: 35:31 `hd"(Why> hJem;l. rWx-!b, yrIWa-!B, lael.c;B. ~ve_B. hw"hy> ar"q'
`tv,xNo) >b;W @s,K,b;W bh'Z "B; tfo[]l; tbo+v'x;m;( bvox.l;w> 35:32 `hk'(al'm-. lk'b.W t[;d:b.W hn"Wbt.Bi hm'k.x'B.
!t:n" troAhl.W 35:34 `tb,v'(x]m; tk,al,m-. lk'B. tAf[]l; #[e_ tv,rox]b;W taL{m;l. !b,a, tv,rox]b;W 35:33
tk,al,m-. lK' tAf[]l; ble- tm;k.x' ~t'ao aLemi 35:35 `!d"-) hJem;l. %m"s 'yxia-] !B, ba'ylih\a'(w> aWh AB+liB.
ybev.xow> hk'al'm-. lK' yfe[o grE_aow> vVeb;W ynIV'h; t[;l;AtB. !m'G"r>a;b'(W tl,keT.B; ~qerow> bvexow> vr"x'
hn"Wbt.W hm'k.x' hw"hy> !t;n" rv,a] ble- ~k;x] vyai lkow> ba'ylih\a'w> lael.c;b. hf'['w> 36:1 `tbo)v'x]m;
hv,mo ar"q.YIw: 36:2 `hw")hy> hW"c-i rv,a] lkol. vd<Qo+h; td:bo[] tk,al,m-. lK'-ta,( tfo[]l; t[;d:l' hM'heB'
rv<a] lKo AB+liB. hm'k.x' hw"hy> !t:n" rv,a] ble- ~k;x] vyai- lK' la,w> ba'ylih\a-'( la,w> lael.c;B-. la,
hm'WrT.h-; lK' tae hv,mo ynEp.Limi Wxq.YIw: 36:3 `Ht'(ao tfo[]l; hk'al'M.h-; la, hb'r>q'l. ABli Aaf'n>
hb'd"n> dA[ wyl'ae Waybihe ~hew> Ht'_ao tfo[]l; vd<Qoh; td:bo[] tk,al,m.li laer"f.yI ynEB. Waybihe rv,a]
ATk.al;M.mi vyai- vyai( vd<Qo+h; tk,al,m-. lK' tae ~yfi[oh' ~ymik'x]h-; lK' WaboY"w: 36:4 `rq,Bo)B; rq,BoB;
hk'al'M.l; hd"bo[]h'( yDEmi aybi_h'l. ~['h' ~yBir>m; rmoaLe hv,m-o la, Wrm.aYOw: 36:5 `~yfi([o hM'h-e rv,a]
hV'aiw> vyai rmoale hn<x]M;B;( lAq Wrybi[]Y:w: hv,mo wc;y>w: 36:6 `Ht'(ao tfo[]l; hw"hy> hW"c-i rv,a]
~Y"d: ht'y>h' hk'al'M.h;w> 36:7 `aybi(h'me ~['h' aleK'YIw: vd<Qo+h; tm;Wrt.li hk'al'm. dA[-Wf[]y:-la;
!K"v.Mih-; ta, hk'al'M.h; yfe[oB. ble- ~k;x-] lk' Wf[]Y:w: 36:8 s `rtE)Ahw> Ht'_ao tAf[]l; hk'al'M.h-; lk'l.
36:9 `~t'(ao hf'[' bvexo hfe[
]m; ~ybirUK. ynIv' t[;l;Atw> !m'G"r>a;w> tl,ket.W rz"v.m' vve t[o+yrIy> rf,[,
tx;a; hD"mi tx'_a,h' h['yrIy>h; hM'a;B'( [B;r>a; bx;row> hM'a;B'( ~yrIf.[,w> hn<mov. tx;a;h'( h['yrIy>h; %r<ao
tx;a; rB;xi t[oyrIy> vmex'w> tx'_a-, la, tx;a; t[oyrIy>h; vmex-] ta, rBex;y>w: 36:10 `t[o)yrIy>h-; lk'l.

62

hf'[' !KE tr<B'_x.M;B; hc'Q'mi tx'a,h'( h['yrIy>h; tp;f. l[; tl,keT. taol.lu( f[;Yw: : 36:11 `tx'(a-, la,
tx'a,h' h['yrIy>B; hf'[' taol'lu ~yVimix] 36:12 `tynI)Veh; tr<B,x.M;B; hn"AcyQIh; h['yrIy>h; tp;f.Bi
tx;a; taol'Luh; tl{yBiq.m; tynI+Veh; tr<B,x.M;B; rv<a] h['yrIy>h; hceq.Bi hf'[' taol'lu ~yVimix]w:
yhiy>w:) ~ysir"Q.B; tx;a-; la, tx;a; t[orIy>h-; ta, rBex;y>w: bh'_z" yser>q; ~yVimix] f[;Yw: : 36:13 `tx'a( ,-la,
`~t'(ao hf'[' t[oyrIy> hrEf.[-, yTe(v.[; !K"+v.Mih-; l[; lh,aol. ~yZI[i t[oyrIy> f[;Y:w: 36:14 s `dx'(a, !K"v.Mih;
tx;a; hD"mi tx'_a,h' h['yrIy>h; bx;ro tAMa; [B;r>a;w> hM'a;B'( ~yvil{v. tx;a;h' h['yrIy>h; %r<ao 36:15
f[;Y:w: 36:17 `db'(l. t[oyrIy>h; vve- ta,w> db'_l. t[oyrIy>h; vmex-] ta, rBEx;y>w: 36:16 `t[o)yrIy> hrEf.[, yTev.[;l.
h['yrIy>h; tp;f-. l[; hf'[' taol'lu ~yVimix]w: tr<B'_x.M;B; hn"coyQih; h['yrIy>h; tp;f. l[; ~yVimix] taol'lu(
f[;Y:w: 36:19 `dx'(a, tyOh.li lh,aoh-' ta, rBEx;l. ~yVi_mix] tv,xon> yser>q; f[;Y:w: 36:18 `tynI)Veh; tr<b,xoh;
f[;Y:w: 36:20 s `hl'[.m'(l.mi ~yvix'T. tro[o hsek.miW ~ymi_D"a'm. ~yliae tro[o lh,aol' hs,k.mi
hM'a;h'( ycix]w: hM'a;w> vr<Q"+h; %r<ao tMoa; rf,[, 36:21 `~ydI(m.[o ~yJivi yce[] !K"+v.Mil; ~yvir"Q.h-; ta,
lkol. hf'[' !KE tx'_a-, la, tx;a; tboL'vum. dx'a,h'( vr<Q,l; tdoy" yTev. 36:22 `dx'(a,h' vr<Q<h; bx;ro
36:24 `hn"m")yTe bg<n< ta;p.li ~yvir"q. ~yrIf.[, !K"+v.Mil; ~yvir"Q.h-; ta, f[;Y:w: 36:23 `!K")v.Mih; yver>q;
yTev.li dx'a,h' vr<Q<h-; tx;T;( ~ynId"a] ynEv. ~yvi_r"Q.h; ~yrIf.[, tx;T; hf'[' @s,k-, ynEd>a; ~y[iB'r>a;w>
!Ap+c' ta;p.li tynIVeh; !K"v.Mih; [l;c,l.W 36:25 `wyt'(doy> yTev.li dx'a,h' vr<Q<h-; tx;T;( ~ynId"a] ynEv.W wyt'doy>
ynEv.W dx'a,h' vr<Q<h; tx;T; ~ynId"a] ynEv. @s,K'_ ~h,ynEd>a; ~y[iB'r>a;w> 36:26 `~yvi(r"q. ~yrIf.[, hf'['
~yvir"q. ynEv.W 36:28 `~yvi(r"q. hV'vi hf'[' hM'y"+ !K"v.Mih; yteK.r>y:l.W 36:27 `dx'(a,h' vr<Q<h; tx;T; ~ynIda" ]
Avaro-la, ~yMit; Wyh.yI wD"x.y:w> hJ'm;L.mi ~mia]At Wyh'w> 36:29 `~yIt")k'r>Y:B; !K"+v.Mih; t[oc.qum.li hf'['
~h,ynEd>a;w> ~yvir"q. hn"mov. Wyh'w> 36:30 `t[o)coq.Mih; ynEv.li ~h,ynEv.li hf'[' !Ke tx'_a,h' t[;BJ; ;h-; la,
yce[] yxeyrIB. f[;Y:w: 36:31 `dx'(a,h' vr<Q<h; tx;T; ~ynId"a] ynEv. ~ynId"a] ynEv. ~ynI+d"a] rf"[' hV'vi @s,K,
tynI+Veh; !K"v.Mih-; [l;c,( yver>q;l. ~xiyrIb. hV'mix]w: 36:32 `tx'(a,h' !K"v.Mih-; [l;c,( yver>q;l. hV'mix] ~yJi_vi
%AtB. x:rob.li !ko=yTih; x:yrIB.h-; ta, f[;Y:w: 36:33 `hM'y") ~yIt:k'r>Y:l; !K'v.Mih; yver>q;l. ~xiyrIb. hV'mix]w:
~yTiB' bh'z" hf'[' ~t'[oB.j-; ta,w> bh'z" hP'ci ~yvir"Q.h-; ta,w>) 36:34 `hc,(Q'h-; la, hc,Q'h-; !mi ~yvir"Q.h;
vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. tk,roP'h-; ta, f[;Y:w: 36:35 `bh'(z" ~xiyrIB.h-; ta, @c:y>w: ~xi_yrIB.l;
bh'z" ~Pec;y>w: ~yJivi ydEWM[; h['B'r>a; Hl' f[;Y:w: 36:36 `~ybi(rUK. Ht'ao hf'[' bvexo hfe[]m; rz"+v.m'
!m"G"r>a;w> tl,keT. lh,aoh' xt;p,l. %s'm' f[;Y:w: 36:37 `@s,k-'( ynEd>a; h['B'r>a; ~h,l' qcoYIw: bh'_z" ~h,ywEw"
~h,yvear" hP'ciw> ~h,ywEw-" ta,w> hV'mix] wyd"WM[;-ta,w> 36:38 `~qE)ro hfe[]m; rz"+v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw>
~yIt;M'a; ~yJi_vi yce[] !roa'h-' ta, lael.c;B. f[;Y:w: 37:1 p `tv,xo)n> hV'mix] ~h,ynEd>a;w> bh'_z" ~h,yqevux]w:
f[;Y:w: #Wx+miW tyIB:mi rAhj' bh'z" WhPec;y>w: 37:2 `At*m'qo ycixew" hM'a;w> ABx.r" ycixew" hM'a;w> AKr>a' ycixew"
t[oB'j; yTev.W wyt'_mo[]P; [B;r>a; l[; bh'z" t[oB.j; [B;r>a; Al qcoYIw: 37:3 `bybi(s' bh'z" rzE Al
`bh'(z" ~t'ao @c:y>w: ~yJi_vi yce[] yDEB; f[;Y:w: 37:4 `tynI)Veh; A[l.c-; l[; tA[B'j; yTev.W tx'a,h'( A[l.c-; l[;
rAh=j' bh'z" tr<PoK; f[;Y:w: 37:6 `!ro*a'h-' ta, tafel' !ro=a'h' t[ol.c; l[; t[oBJ' ;B; ~yDIB;h-; ta, abeY"w: 37:5
ynEV.mi ~t'ao hf'[' hv'q.mi bh'_z" ~ybirUk. ynEv. f[;Y:w: 37:7 `HB'(x.r" ycixew" hM'a;w> HK'r>a' ycixew" ~yIt:M'a;
hf'[' tr<PoK;h-; !mi hZ<+mi hc'Q'mi dx'a-, bWrk.W hZ<mi hc'Q'mi dx'a-, bWrK. 37:8 `tr<Po)K;h; tAcq.
~ykiks. o) hl'[.m;l. ~yIp;n"k. yfer>Po ~ybirUK.h; Wyh.YIw: 37:9 `wyt'(Acq. AtAwc.qi ynEV.mi ~ybirUK.h-; ta,
f[;Y:w: 37:10 p `~ybi(rUK.h; ynEP. Wyh' tr<PoK;h-; la, wyxi_a-' la, vyai ~h,ynEp.W tr<PoK;h-; l[; ~h,ypen>k;B.
bh'z" Atao @c:y>w: 37:11 `At*m'qo ycixew" hM'a;w> ABx.r" hM'a;w> AKr>a' ~yIt:M'a; ~yJi_vi yce[] !x"l.Vuh;-ta,
ATr>Gs: .mil. bh'z-" rzE f[;Y:w: bybis_ ' xp;jo tr,G<s.mi Al f[;Y:w: 37:12 `bybi(s' bh'z" rzE Al f[;Y:w: rAh=j'
[B;r>a;l. rv<a] taoPeh; [B;r>a; l[; t[oBJ' ;h-; ta, !TeYIw: bh'_z" t[oB.j; [B;r>a; Al qcoYIw: 37:13 `bybi(s'
f[;Y:w: 37:15 `!x")l.Vuh;-ta, tafel' ~yDIB;l; ~yTiB' t[o+BJ' ;h; Wyh' tr<Gs< .Mih; tM;[ul. 37:14 `wyl'(g>r:
rv<a] ~yliKeh-; ta,( f[;Yw: : 37:16 `!x")l.Vuh;-ta, tafel' bh'_z" ~t'ao @c:y>w: ~yJivi yce[] ~yDIB;h-; ta,
`rAh*j' bh'z" !hE+B' %S:yU rv<a] twOf'Q.h-; ta,w> wyt'YOQin:m. taew> wyt'PoK-; ta,w> wyt'ro['q-. ta, !x'l.Vuh;-l[;

63

h'yr<Top.K; h'y[,ybiG> Hn"q'w> Hk'rEy> hr"nOM.h-; ta, hf'[' hv'q.mi rAh=j' bh'z" hr"nOM.h-; ta, f[;Y:w: 37:17 p
dx'a,h'( HD"Cimi hr"nOm. ynEq. hv'l{v. h'yD<C_ imi ~yaic.yO ~ynIq' hV'viw> 37:18 `Wy*h' hN"M<mi h'yx,r"p.W
xr:p,w" rTop.K; dx'a,h' hn<Q'B; ~ydIQ'vum.( ~y[ibgi > hv'l{v. 37:19 `ynI)Veh; HD"C imi hr"nOm. ynEq. hv'l{v.W
`hr"(nOM.h-; !mi ~yaic.YOh; ~ynIQ'h; tv,vel. !Ke xr:p'_w" rTop.K; dx'a, hn<q'B. ~ydIQ'vum. ~y[ibgi > hv'l{v.W
hN"M,mi ~ynIQ'h; ynEv. tx;T; rTop.k;w> 37:21 `h'yx,(r"p.W h'yr<Top.K; ~ydIQ'vum. ~y[i_bgi > h['B'r>a; hr"nOM.b;W 37:20
~yaic.YOh; ~ynIQ'h; tv,vel. hN"M<+mi ~ynIQ'h; ynEv-. tx;T;( rTop.k;w> hN"M,mi ~ynIQ'h; ynEv. tx;T; rTop.k;w>
h'yt,ron-E ta, f[;Y:w: 37:23 `rAh*j' bh'z" tx;a; hv'q.mi HL'Ku Wy=h' hN"M<mi ~t'nOq.W ~h,yrETop.K; 37:22 `hN"M<)mi
p `h'yl,(K-e lK' taew> Ht'_ao hf'[' rAhj' bh'z" rK"Ki 37:24 `rAh*j' bh'z" h'yt,Tox.m;W h'yx,q'l.m;W h['_b.vi
WNM,mi Atm'qo) ~yIt;M'a;w> [:Wbr" ABx.r" hM'a;w> AKr>a' hM'a; ~yJi_vi yce[] tr<joQ.h; xB;z>m-i ta, f[;Y:w: 37:25
rzE Al f[;Y:w: wyt'_nOr>q-; ta,w> bybis ' wyt'royqi-ta,w> AGG:-ta, rAhj' bh'z" Atao @c;y>w: 37:26 `wyt'(nOr>q; Wyh'
wyD"_ci ynEv. l[; wyt'[ol.c; yTev. l[; ArzEl. tx;T;mi Al-hf'['( bh'z" t[oB.j; yTev.W 37:27 `bybi(s' bh'z"
37:29 `bh'(z" ~t'ao @c:y>w: ~yJi_vi yce[] ~yDIB;h; ta, f[;Y:w: 37:28 `~h,(B' Atao tafel' ~yDIb;l. ~yTib'l.
xB;z>m-i ta, f[;Y:w: 38:1 p `x;qE)ro hfe[]m; rAh=j' ~yMiS ;h; tr<joq-. ta,w> vd<qo hx'v.Mih; !m,v-, ta, f[;Yw: :
f[;Y:w: 38:2 `At*m'qo tAMa; vl{v'w> [:Wbr" ABx.r" tAMa-; vmex'(w> AKr>a' tAMa; vmex' ~yJi_vi yce[] hl'[oh'
x:Bez>Mih; yleK-. lK'-ta,( f[;Yw: : 38:3 `tv,xo)n> Atao @c:y>w: wyt'_nOr>q; Wyh' WNM,mi wyt'N OPi [B;r>a; l[; wyt'nOr>q;
38:4 `tv,xo)n> hf'[' wyl'Ke lK' tTo+x.M;h-; ta,w> tgOl'z>Mih-; ta, tqor"z>Mih-; ta,w> ~y[iY"h-; ta,w> troySih-; ta,
[B;r>a; qcoYIw: 38:5 `Ay*c.x-, d[; hJ'm;L.mi ABKur>K; tx;T; tv,xo+n> tv,r< hfe[]m; rB'k.mi x:Bez>Mil; f[;Y:w:
@c:y>w: ~yJi_vi yce[] ~yDIB;h-; ta, f[;Y:w: 38:6 `~yDI(B;l; ~yTiB' tv,xNo+ >h; rB:k.mil. twOc'Q.h; [B;r>a;B. t[oB'j;
txolu bWbn> ~h,_B' Atao tafel' x:Bez>Mih; t[ol.c; l[; t[oBJ' ;B; ~yDIB;h-; ta, abeY"w: 38:7 `tv,xo)n> ~t'ao
xt;P, Wab.c'( rv<a] taobC. oh; taor>m;B. tv,xo+n> ANK; taew> tv,xon> rAYKih; tae f[;Yw: : 38:8 s `At)ao hf'['
`hM'(a;B' ha'me rz"v.m' vve rcex'h,( y[el.q; hn"m'yTe bg<n< ta;p.li rcE+x'h-, ta, f[;Y:w: 38:9 s `d[e(Am lh,ao
!Apc' ta;p.liw> 38:11 `@s,K'( ~h,yqevux]w: ~ydIMu[;h' ywEw" tv,xo+n> ~yrIf.[, ~h,ynEd>a;w> ~yrIf.[, ~h,ydEWM[; 38:10
38:12 `@s,K'( ~h,yqevux]w: ~ydIWM[;h'( ywEw" tv,xo+n> ~yrIf.[, ~h,ynEd>a;w> ~yrIf.[, ~h,ydEWM[; hM'a;b'( ha'me
~h,yqeWvx]w: ~ydIMu[;h' ywEw" hr"_f'[] ~h,ynEd>a;w> hr"f'[] ~h,ydEWM[; hM'a;B'( ~yVimix] ~y[il'q. ~y" -ta;p.liw>
@tE+K'h-; la, hM'a; hrEf.[-, vmex] ~y[il'q. 38:14 `hM'(a; ~yVimix] hx'r"z>mi hm'd>qE ta;p.liw> 38:13 `@s,K'(
~y[il'q. rcex'h,( r[;v;l. hZ<miW hZ<mi tynIVeh; @tEK'l;w> 38:15 `hv'(l{v. ~h,ynEd>a;w> hv'l{v. ~h,ydEWM[;
`rz")v.m' vve bybis ' rcEx'h, y[el.q-; lK' 38:16 `hv'(l{v. ~h,ynEd>a;w> hv'l{v. ~h,ydEMu[; hM'_a; hrEf.[, vmex]
~hew> @s,K'_ ~h,yvear" yWPciw> @s,K, ~h,yqeWvx]w: ~ydIWM[;h'( ywEw" tv,xon> ~ydIMu[;l'( ~ynId"a]h'w> 38:17
t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. ~qero hfe[]m; rcex'h, r[;v; %s;m'W 38:18 `rcE)x'h, ydEMu[; lKo @s,K, ~yqIV'xum.
38:19 `rcE)x'h, y[el.q; tM;[ul. tAMa; vmex' bx;rob. hm'Aqw> %r<ao hM'a; ~yrIf.[,w> rz"+v.m' vvew> ynIv'
38:20 `@s,K'( ~h,yqevux]w: ~h,yvear" yWPciw> @s,K, ~h,ywEw" tv,xo+n> h['B'r>a; ~h,ynEd>a;w> h['B'r>a; ~h,ydEMu([;w>
rv<a] tdU[eh' !K:v.mi !K'v.Mih; ydEWqp. hL,ae 38:21 s `tv,xo)n> bybis ' rcEx'l,w> !K"v.Mil; tdotey>h-; lk'w>)
yrIWa-!B, lael.c;b.W 38:22 `!hE)Koh; !roh]a-; !B<) rm't'yai( dy:B. ~YIwIl.h; td:bo[] hv,_mo yPi- l[; dQ:Pu
ba'ylih\a' ATaiw> 38:23 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a-] lK' tae hf'[' hd"_Why> hJem;l. rWx-!b,
38:24 s `vVe(b;W ynIV'h; t[;l;Atb.W !m'G"r>a;b'(W tl,keT.B; ~qerow> bve_xow> vr"x' !d"- hJem;l. %m"s
'yxia-] !B,
rK'Ki ~yrIf.[,w> [v;Te hp'WnT.h; bh;z> yhiy>w: vd<Qo+h; tk,al,m. lkoB. hk'al'M.l; yWf['h,( bh' Z"h-; lK'
[b;v.W @l,a,w> rK"+Ki ta;m. hd"[eh' ydEWqP. @s,k,w> 38:25 `vd<Qo)h; lq,v,B. lq,v, ~yvil{v.W tAame [b;v.W
vd<Qo+h; lq,v,B. lq,V,h; tycix]m; tl,GOl.GUl; [q;B, 38:26 `vd<Qo)h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.viw> hV'mix]w: tAame
vmex]w: ~ypil'a] tv,l{v.W @l,a, tAam-e vvel. hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi ~ydIquP.h-; l[; rbe[oh' lkol.
tk,ro+P'h; ynEd>a; taew> vd<Qoh; ynEd>a; tae tq,c,l' @s,K,h; rK:Ki ta;m. yhiy>w: 38:27 `~yVi(mix]w: tAame
hf'[' ~y[ib.viw> hV'mix]w: tAaMeh; [b;v.W @l,a,h-' ta,w> 38:28 `!d<a'(l' rK"Ki rK"Kih; ta;m.li ~ynId"a] ta;m.
~yIP:l.a;w> rK"+Ki ~y[ib.vi hp'WnT.h; tv,xon>W 38:29 `~t'(ao qV;x iw> ~h,yvear" hP'ciw> ~ydI_WM[;l' ~ywIw"

64

tv,xNo >h; xB;z>mi taew> d[eAm lh,ao xt;P, ynEd>a-; ta, HB' f[;Y:w: 38:30 `lq,v'( tAam-e [B;r>a;w>
ynEd>a-; ta,w> bybis ' rcex'h,( ynEd>a-; ta,w> 38:31 `x;Be(z>Mih; yleK-. lK' taew> Al=-rv,a] tv,xNo >h; rB:k.m-i ta,w>
!m'G"r>a;h'(w> tl,keT.h-; !miW 39:1 `bybi(s' rcEx'h, tdot.y-I lK'-ta,w> !K"v.Mih; tdot.y-I lK' taew> rcE+x'h, r[;v;
rv<a]K; !roh]a;l. rv<a] vd<Qoh; ydEg >B-i ta, Wf[]Y:w:) vd<Qo+B; trEv'l. dr"f-. ydEg>bi Wf[' ynIV'h; t[;l;Atw>
39:3 `rz")v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. bh'z" dpo+aeh-' ta, f[;Y:w: 39:2 p `hv,(mo ta, hw"hy> hW"ci
t[;l;AT %Atb.W !m'G"r>a;h'( %Atb.W tl,keT.h; %AtB. tAf[]l; ~liytiP. #Ceqiw> bh'Z"h; yxeP-; ta, W[Q.r:y>w:)
`rB")xu wyt'Acq. AtAwc.qi ynEv-. l[; tro+b.xo Al-Wf['( tpoteK. 39:4 `bve(xo hfe[]m; vVe_h; %Atb.W ynIV'h;
vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT. bh'z" Whfe[]m;K. aWh WNM,mi wyl'[' rv<a] AtD"pua] bv,xew> 39:5
txoT'pum. bh'_z" tcoB.v.mi tBos ;mu( ~h;Voh; ynEb.a-; ta, Wf[]Y:w:) 39:6 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; rz"+v.m'
ynEb.li !ArK'zI ynEb.a; dpoaeh' tpot.Ki l[; ~t'ao ~f,Y"w: 39:7 `lae(r"f.yI ynEB. tAmv-. l[; ~t'Ax yxeWTPi
bh'z" dpo+ae hfe[]m;K. bvexo hfe[]m; !v,xoh-; ta, f[;Y:w: 39:8 p `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; lae_r"f.yI
AKr>a' tr,z< !v,xo+h-; ta, Wf[' lWpK' hy"h' [:Wbr" 39:9 `rz")v.m' vvew> ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,keT.
rWJh; tq,r<b'W hd"j.Pi ~d<ao rWj !b,a'_ yrEWj h['B'r>a; Ab-Wal.m;y>w: 39:10 `lWp)K' ABx.r" tr,z<w>
39:13 `hm'l'(x.a;w> Abv. ~v,l, yvi_yliV.h; rWJh;w> 39:12 `~l{)h]y"w> ryPis
; %p,nO ynI+Veh; rWJh;w> 39:11 `dx'(a,h'
~ynIb'a]h'w> 39:14 `~t'(aoLumiB. bh'z" tAcB.v.mi tBos ;Wm) hpe_v.y"w> ~h;vo vyvir>T; y[iybir>h") rWJh;w>
rf"[' ~ynEv.li Amv-. l[; vyai ~t'xo yxeWTPi ~t'_mov-. l[; hrEf.[, ~yTev. hN"hE laer"f.y-I ynEB. tmov-. l[;
tcoB.v.mi yTev. Wf[]Y:w:) 39:16 `rAh*j' bh'z" tbo+[] hfe[]m; tlub.G: trov.r>v; !v,xoh-; l[; Wf[]Y:w: 39:15 `jb,v'(
ttob o[]h' yTev. WnT.YIw:) 39:17 `!v,xo)h; tAcq. ynEv-. l[; t[oBJ' ;h; yTev-. ta, WnT.YIw: bh'_z" t[oB.j; yTev.W bh'z"
yTev-. l[; Wnt.n" ttobo[]h'( yTev. tAcq. yTev. taew> 39:18 `!v,xo)h; tAcq-. l[; t[o+BJ' ;h; yTev-. l[; bh'Z "h;
ynEv-. l[; WmyfiY"w: bh'z" t[oB.j; yTev. Wf[]Y:w:) 39:19 `wyn")P' lWm-la, dpoaeh' tpot.K-i l[; ~nUT.YIw:) tco+B.v.Mih;(
~nUT .YIw:) bh'z" t[oB.j; yTev. Wf[]Y:w:) 39:20 `ht'y>B") dpoaeh' rb,[-e la, rv<a] Atp'f-. l[; !v,xo+h; tAcq.
39:21 `dpo)aeh' bv,xel. l[;M;mi AT+r>B;x.m, tM;[ul. wyn"P' lWMmi hJ'm;l.mi dpoaeh' tpot.ki yTev. l[;
dpoaeh' bv,x-e l[; tyOh.li( tl,keT. lytip.Bi dpoaeh' t[oB.j-; la, wyt'[oB. J;mi !v,xho ;-ta, WsK.r>YIw:
hfe[]m; dpoaeh' ly[im-. ta, f[;Y:w: 39:22 `hv,(m-o ta, hw"h y> hW"ci rv<a]K; dpo+aeh' l[;me !v,xoh; xZ:y-I al{)w>
39:24 `[;rE(Q'yI al{ bybis
' wypil. hp'f' ar"_x.t; ypiK. AkAtB. ly[iM.h-; ypi(W 39:23 `tl,ke(T. lyliK. grE_ao
bh'z" ynEmo[]p; Wf[]Y:w: 39:25 `rz")v.m' ynI+v' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,kTe . ynEAMrI ly[iM.h; yleWv-l[; Wf[]Y:w:)
!mo[]P; 39:26 `~ynI)MorIh' %AtB. bybis ' ly[iM.h; yleWv-l[; ~ynIMorIh' %AtB. ~ynImo[]P;(h-; ta, WnT.YIw: rAh=j'
Wf[]Y:w: 39:27 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; trEv'l. bybis_ ' ly[iM.h; yleWv-l[; !MorIw> !mo[]P; !MorIw>
vve_ t[oBg' >Mih; yrEa]P-; ta,w> vve tp,n<c.Mih; taew> 39:28 `wyn")b'l.W !roh]a;l. grE_ao hfe[]m; vve tnOt.K'h-; ta,
hfe[]m; ynIv' t[;l;Atw> !m"G"r>a;w> tl,ket.W rz"v.m' vve jnEb.a;h-' ta,w>) 39:29 `rz")v.m' vve dB'h; ysen>k.m-i ta,w>
wyl'[' WbT.k.YIw: rAh=j' bh'z" vd<Qoh-; rz<nE) #yci- ta, Wf[]Y:w: 39:30 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; ~qE+ro
hl'[.m'_l.mi tp,n<c.Mih-; l[; ttel' tl,keT. lytiP. wyl'[' WnT.YIw: 39:31 `hw")hyl; vd<qo ~t'Ax yxeWTPi bT;k.mi
laer"f.yI ynEB. Wf[]Y:w:) d[e_Am lh,ao !K:v.mi td:bo[-] lK' lk,Tew: 39:32 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K;
lh,aoh-' ta, hv,m-o la, !K'v.Mih-; ta, WaybiY"w: 39:33 p `Wf)[' !KE hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a] lkoK.
~liyaeh'( troA[ hsek.m-i ta,w> 39:34 `wyn")d"a]w: wyd"Mu[;w> wyx'yrIB. AxyrIB. wyv'r"q. wys'r"q. wyl'_K-e lK'-ta,w>
taew> wyD"_B-; ta,w> tdU[eh' !roa-] ta, 39:35 `%s")M'h; tk,roP' taew> ~yvi_x'T.h; tro[o hsek.m-i ta,w> ~ymiD"a'm.h;
h'yt,ron-E ta, hr"hJo .h; hr"nOM.h-; ta, 39:37 `~ynI)P'h; ~x,l, taew> wyl'K-e lK'-ta, !x'l.Vuh;-ta, 39:36 `tr<Po)K;h;
hx'v.Mih; !m,v, taew> bh'Z "h; xB;z>mi taew> 39:38 `rAa*M'h; !m,v, taew> h'yl,_K-e lK'-ta,w> hk'r"[]M;(h; tronE
tv,xNo >h; rB:k.m-i ta,w> tv,xNo >h; xB;z>mi tae 39:39 `lh,ao)h' xt;P, %s:m' taew> ~yMiS_ ;h; tr<joq. taew>
h'yd<Mu[;-ta, rcex'h, y[el.q; tae 39:40 `AN*K-; ta,w> rYOKih-; ta, wyl'_K-e lK'-ta,w> wyD"B-; ta, Al-rv,a]
!K"v.Mih; td:bo[] yleK-. lK' taew> h'yt,_doteywI wyr"t'yme-ta, rcex'h,( r[;v;l. %s'M'h-; ta,w> h'yn<d"a-] ta,w>
ydEg>B-i ta,w> !heKoh; !roh]a;l. vd<Qoh; ydEg >B-i ta, vd<Qo+B; trEv'l. dr"F .h; ydEg >B-i ta, 39:41 `d[e(Am lh,aol.

65

`hd"(bo[]h-' lK' tae laer"f.yI ynEB. Wf[' !KE hv,_m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] lkoK. 39:42 `!hE)k;l. wyn"b'
`hv,(mo ~t'ao %r<b'y>w: Wf+[' !KE hw"hy> hW"ci rv<a]K; Ht'ao Wf[' hNEhiw> hk'al'M.h-; lK'-ta, hv,mo ar>Y:w:
!K:v.m-i ta, ~yqiT' vd<xo+l; dx'a,B. !AvarIh' vd<xoh-; ~AyB. 40:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 40:1 p
t'abehew> 40:4 `tk,ro)P'h-; ta, !roa'h-' l[; t'Kso ;w> tWd+[eh' !Ara] tae ~v' T'm.f;w> 40:3 `d[e(Am lh,ao
xB;z>m-i ta, hT't;n"w> 40:5 `h'yt,(ron-E ta, t'yle[]h;w> hr"nOM.h-; ta, t'abehew> AK=r>[-, ta, T'k.r:['w> !x'l.Vuh;-ta,
xB;z>mi tae hT't ;n"w> 40:6 `!K")v.Mil; xt;P,h; %s:m-' ta, T'm.f;w> tdU_[eh' !Ara] ynEp.li tr<joq.li bh'Z"h;
T't;n"w> x:Be_z>Mih; !ybeW d[eAm lh,a-o !yBe( rYOKih-; ta, T't;n")w> 40:7 `d[e(Am-lh,ao) !K:v.mi xt;P, ynEp.li hl'_[oh'
!m,v-, ta, T'x.q;l'w> 40:9 `rcE)x'h, r[;v; %s:m-' ta, T't;n"w> bybis_ ' rcEx'h-, ta, T'm.f;w> 40:8 `~yIm") ~v'
40:10 `vd<qo) hy"h"w> wyl'Ke lK'-ta,w> Atao T'v.D:qiw> AB=-rv,a-] lK'-ta,w> !K"v.Mih-; ta, T'x.v;m'W hx'v.Mih;
40:11 `~yvi(d"q' vd<qo x;Bez>Mih; hy"h'w> x:BezM
> ih-; ta, T'v.D:qiw> wyl'_K-e lK'-ta,w> hl'[oh' xB;z>m-i ta, T'x.v;m'W
lh,ao xt;P-, la, wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,( T'b.r:q.hiw> 40:12 `At*ao T'v.D:qiw> AN=K;-ta,w> rYOKih-; ta, T'x.v;m'W
T'v.D:qiw> Atao T'x.v;m'W vd<Qo+h; ydEg >Bi tae !roh]a-; ta,( T'v.B;l.hiw> 40:13 `~yIM")B; ~t'ao T'c.x;r"w> d[e_Am
T'x.v;m' rv<a]K; ~t'ao T'x.v;m'W 40:15 `tnO*T\Ku ~t'ao T'v.B;l.hiw> byrI+q.T; wyn"B-' ta,w> 40:14 `yli( !hEkiw> Atao
hv,_mo f[;Y:w: 40:16 `~t'(rodol. ~l'A[ tN:huk.li ~t'x'v.m' ~h,l' tyOh.li ht'y>h'w> yli_ Wnh]kiw> ~h,ybia-] ta,
dx'a,B. tynIVeh; hn"V'B; !AvarIh' vd<xoB; yhiy>w: 40:17 s `hf'([' !KE Atao hw"hy> hW"ci rv,a] lkoK.
!TEYIw: wyv'r"q-. ta, ~f,Y"w: wyn"d"a-] ta, !TeYIw: !K'v.Mih-; ta, hv,mo ~q,Y"w: 40:18 `!K")v.Mih; ~q:Wh vd<xo+l;
lh,aoh' hsek.m-i ta, ~f,Yw" : !K'v.Mih-; l[; lh,aoh-' ta, frop.YIw: 40:19 `wyd"(WM[;-ta, ~q,Y"w: wyx'_yrIB-. ta,
~f,Y"w: !roa'h-' la, tdU[eh-' ta, !TEYIw: xQ;YIw: 40:20 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hl'[.m'_l.mi wyl'['
!roa'h-' ta, abeY"w: 40:21 `hl'[.m'(l.mi !roa'h-' l[; tr<PoK;h-; ta, !TEYIw: !ro =a'h-' l[; ~yDIB;h-; ta,
s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; tWd+[eh' !Ara] l[; %s,Yw" : %s'M'h; tk,roP' tae ~f,Yw" : !K'v.Mih-; la,
wyl'[' %ro[]Y:w: 40:23 `tk,ro)P'l; #Wxmi hn"p=co ' !K"v.Mih; %r,y< l[; d[eAm lh,aoB. !x'l.Vuh;-ta, !TEYIw: 40:22
d[eAm lh,aoB. hr"nOM.h-; ta, ~f,Y"w: 40:24 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hw"+hy> ynEp.li ~x,l, %r<[e
`hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hw"+hy> ynEp.li tro NEh; l[;Y:w: 40:25 `hB'g>n<) !K"v.Mih; %r,y< l[; !x"+l.Vuh; xk;nO
~yMi_s; tr<joq. wyl'[' rjEq.Y:w: 40:27 `tk,ro)P'h; ynEp.li d[e_Am lh,aoB. bh'Z "h; xB;z>m-i ta, ~f,Y"w: 40:26 s
~f' hl'[oh' xB;z>mi taew> 40:29 `!K")v.Mil; xt;P,h; %s:m-' ta, ~f,Y"w: 40:28 p `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K;
s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hx'n>Mih-; ta,w> hl'[oh-' ta, wyl'[' l[;Y:w: d[e_Am-lh,ao) !K:v.mi xt;P,
WNM,mi Wcx]r"w> 40:31 `hc'(x.r"l. ~yIm: hM'v' !TEYIw: x:Be_z>Mih; !ybeW d[eAm lh,a-o !yBe( rYOKih-; ta, ~f,Y"w: 40:30
~t'b'r>q'b.W d[eAm lh,a-o la, ~a'boB. 40:32 `~h,(yleg>r-: ta,w> ~h,ydEy-> ta, wyn"+b'W !roh]a;w> hv,mo
!K"v.Mil; bybis' rcex'h-, ta, ~q,Y"w: 40:33 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; Wcx'_r>yI x;Bze >Mih-; la,
lh,a-o ta, !n"['h, sk;y>w: 40:34 p `hk'(al'M.h-; ta, hv,mo lk;y>w: rcE+x'h, r[;v; %s:m-' ta, !TeYIw: x:Bez>Mil;w>
!k:v-' yKi( d[eAm lh,a-o la, aAbl' hv,mo lkoy-" al{w> 40:35 `!K")v.Mih-; ta, alem' hw"hy> dAbk.W d[e_Am
ynEB. W[s.yI !K'v.Mih; l[;me !n"['h,( tAl['heb.W 40:36 `!K")v.Mih-; ta, alem' hw"hy> dAbk.W !n"+['h, wyl'['
!n:[] yKi 40:38 `At*l{['he ~Ay-d[; W[s.yI al{w> !n"+['h, hl,['yE al{- ~aiw> 40:37 `~h,(y[es.m; lkoB. lae_r"f.yI
`~h,(y[es.m-; lk'B. laer"f.y-I tyBe(-lk' ynEy[el. AB+ hl'y>l: hy<h.Ti vaew> ~m'Ay !K'v.Mih-; l[;( hw"hy>
39:43

66

arqyw
Leviticus
ynEB-. la, rBeD: 1:2 `rmo*ale d[eAm lh,aome wyl'ae hw"hy> rBEd:y>w: hv,_m-o la, arqyw 1:1
!aCoh-; !miW rq'B'h-; !mi hm'heB.h-; !mi hw"+hyl;( !B"rq> ' ~K,mi byrIq.y-: yKi( ~d"a' ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI
lh,ao xt;P-, la, WNb,_yrIq.y: ~ymiT' rk"z" rq'B'h-; !mi AnB'r>q' hl'[-o ~ai 1:3 `~k,(n>B;r>q-' ta, WbyrIq.T;
`wyl'([' rPEk;l. Al hc'r>nIw> hl'_[oh' varo l[; Ady" %m: s'w> 1:4 `hw")hy> ynEp.li Ancor>li Atao byrIq.y: d[eAm
~D"h-; ta, Wqr>z"w> ~D"h-; ta, ~ynIh]Ko)h; !roh]a; ynEB. WbyrIq.hiw> hw"+hy> ynEp.li rq"B'h; !B<- ta, jx;v'w> 1:5
1:7 `h'yx,(t'n>li Ht'ao xT;nIw> hl'_[oh' ta, jyvip.hiw> 1:6 `d[e(Am lh,ao xt;P-, rv,a] bybis ' x:Bez>Mih-; l[;
!roh]a; ynEB. Wkr>['w> 1:8 `vae(h-' l[; ~yci[e Wkr>['w> x:Be_z>Mih-; l[; vae !hEKoh; !ro h]a; ynEB. Wnt.n"w>
1:9 `x;Be(z>Mih; l[; rv<a] vaeh-' l[; rv<a] ~yci[eh-' l[; rd<P'_h-; ta,w> varoh-' ta, ~yxit' N>h; tae ~ynIh]Koh;
x;AxynI-x:yrE( hVeai hl'[o hx'Bez>Mih; lKoh-; ta, !hEKoh; ryjiq.hiw> ~yIM"+B; #x;r>yI wy['r"k.W ABr>qiw>
1:11 `WNb,(yrIq.y: ~ymiT' rk"z" hl'_[ol. ~yZI[ih' !mi Aa ~ybif'K.h-; !mi AnB'r>q' !aCoh-; !mi-~aiw> 1:10 s `hw")hyl;(
AmD"-ta, ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEB. Wqr>z"w> hw"+hy> ynEp.li hn"poc' x;Bez>Mih; %r,y< l[; Atao jx;v'w>
~t'ao !heKoh; %r:['w> Ar=d>P-i ta,w> Avaro-ta,w> wyx't'n>li Atao xT;nIw> 1:12 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[;
byrIq.hiw> ~yIM"+B; #x;r>yI ~yI[:r"K.h;w> br<Q<h;w> 1:13 `x;Be(z>Mih-; l[; rv<a] vaeh-' l[; rv<a] ~yci[eh-'( l[;
@A[h-' !mi ~aiw> 1:14 p `hw")hyl; x:xoynI x:yrE hVeai aWh hl'[o hx'Bez>Mih; ryjiq.hiw> lKoh-; ta, !hEKoh;
!heKoh; AbyrIq.hiw> 1:15 `An*B'r>q-' ta, hn"AYh; ynEB-. !mi Aa ~yrIToh-; !mi byrIq.hiw> hw"+hyl;( AnB'r>q' hl'[o
rysihew> 1:16 `x;Be(z>Mih; ryqI l[; Amd" hc'm.nIw> hx'Be_z>Mih; ryjiq.hiw> Avaro-ta, ql;m'W x:Bez>Mih-; la,
Atao [S;viw> 1:17 `!v,D"(h; ~Aqm-. la, hm'd>qe x:Bez>Mih; lc,ae Ht'ao %yliv.hiw> Ht'_c'nOB. Ata'r>mu-ta,
aWh hl'[o vae_h-' l[; rv<a] ~yci[eh-' l[; hx'Bez>Mih; !heKoh; Atao ryjiq.hiw> lyDIb.y: al{ wyp'n"k.bi
qc;y"w> An=B'r>q' hy<h.yI tl,so hw"hyl;( hx'n>mi !B:r>q' byrIq.t-; yKi( vp,nw< > 2:1 s `hw")hyl; x:xoynI x:yrE hVeai
Acm.qu al{m. ~V'mi #m;q'w> ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEB-. la, Ha'ybih/w< 2:2 `hn")bol. h'yl,[' !t:n"w> !m,v, h'yl,['
x:xoynI x:yrE hVeai hx'Bez>Mih; Ht'r"K'z>a-; ta, !heKoh; ryjiq.hiw> Ht'_n"bol-. lK' l[; Hn"m.V;miW HT'lS. 'mi
brIq.t; ykiw> 2:4 s `hw")hy> yVeaime ~yvid"q") vd<qo wyn"+b'l.W !roh]a;l. hx'n>Mih-; !mi tr<t,ANh;w> 2:3 `hw")hyl;
2:5 s `!m,V'(B; ~yxivum. tACm; yqEyqir>W !m,V,B; tl{WlB. tCom; tALx; tl,so rWN=t; hpea]m; hx'n>mi !B:r>q'
T'q.c;y"w> ~yTiPi Ht'ao tAtP' 2:6 `hy<)h.ti hC'm; !m,V,b; hl'WlB. tl,so ^n<+B'r>q' tb;x]M;h-;( l[; hx'n>m-i ~aiw>
t'abehew> 2:8 `hf,(['Te !m,V,B; tl,so ^n<+B'r>q' tv,x,r>m; tx;n>m-i ~aiw> 2:7 s `awhi( hx'n>mi !m,v'_ h'yl,['
~yrIhew> 2:9 `x;Be(z>Mih-; la, Hv'yGIhiw> !heKoh-; la, Hb'yrIq.hiw> hw"+hyl; hL,aeme hf,['yE rv<a] hx'n>Mih-; ta,
tr<t,ANh;w> 2:10 `hw")hyl; x:xoynI x:yrE hVeai hx'Be_z>Mih; ryjiq.hiw> Ht'r"K'z>a-; ta, hx'n>Mih-; !mi !hEKoh;
hw"hyl; WbyrIq.T; rv<a] hx'n>Mih-; lK' 2:11 `hw")hy> yVea ime ~yvid"q' vd<qo wyn"+b'l.W !roh]a;l. hx'n>Mih-; !mi
tyviarE !B:r>q' 2:12 `hw")hyl;( hV,ai WNM,mi Wryjiq.t-; al{) vb;D-> lk'w> raof-. lk' yKi #me_x' hf,['te al{
xl;M,B; ^t.x'n>mi !B:r>q-' lk'w> 2:13 `x:xo)ynI x:yrEl. Wl[]y-: al{ x;Bez>Mih-; la,w> hw"+hyl; ~t'ao WbyrIq.T;
2:14 s `xl;m,( byrIq.T; ^n>B'r>q' lK' l[; ^t<+x'n>mi l[;me ^yh,l{a/ tyrIB. xl;m, tyBiv.t; al{w> xl'm.Ti
`^yr<(WKBi tx;n>mi tae byrIq.T; lm,r>K; fr,G< vaeB' yWlq' bybia' hw"+hyl; ~yrIWKBi tx;n>mi byrIq.T-; ~aiw>

67

Hf'r>GImi Ht'r"K'z>a-; ta, !heKoh; ryjiq.hiw> 2:16 `awhi( hx'n>mi hn"+bol. h'yl,[' T'm.f;w> !m,v, h'yl,[' T't;n"w> 2:15
aWh rq'B'h-; !mi ~ai An=B'r>q' ~ymil'v. xb;z-< ~aiw> 3:1 p `hw")hyl; hV,ai Ht'_n"bol-. lK' l[; Hn"m.V;miW
Ajxv' .W AnB'r>q' varo- l[; Ady" %m:s 'w> 3:2 `hw")hy> ynEp.li WNb,yrIq.y: ~ymiT' hb'qen-> ~ai rk'z-" ~ai byrIq.m;
xb;Z<mi byrIq.hiw> 3:3 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[; ~D"h-; ta, ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEB. Wqr>z"w> d[e_Am lh,ao xt;P,
3:4 `br<Q<)h; l[; rv<a] bl,xeh-; lK' taew> br<Q,h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta, hw"+hyl; hV,ai ~ymil'V.h;
dbeK'h-; l[; tr<t,YOh-; ta,w> ~ylis_ 'K.h-; l[; rv<a] !h,le[] rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew>
rv<a] ~yci[eh-' l[; rv<a] hl'[oh-' l[; hx'Bez>Mih; !roh]a-; ynE)b. Atao Wryjiq.hiw> 3:5 `hN"r<)ysiy> tAyl'K.h-; l[;
Aa rk'z" hw"+hyl; ~ymil'v. xb;z<l. AnB'r>q' !aCoh-; !mi-~aiw> 3:6 p `hw")hyl;( x:xoynI x:yrE hVeai vae_h-' l[;
%m:s 'w> 3:8 `hw")hy> ynEp.li Atao byrIq.hiw> An=B'r>q-' ta, byrIq.m-; aWh) bf,K-, ~ai 3:7 `WNb,(yrIq.y: ~ymiT' hb'qen>
x;Bez>Mih-; l[; AmD-" ta, !roh]a; ynEB. Wqr>z"w> d[e_Am lh,ao ynEp.li Atao jx;v'w> AnB'r>q' varo- l[; Ady"-ta,
hN"r<+ysiy> hc,['h, tM;[ul. hm'ymit. hy"l.a;h' ABl.x, hw"hyl; hV,ai ~ymil'V.h; xb; Z<mi byrIq.hiw> 3:9 `bybi(s'
tyOl'K.h; yTev. taew> 3:10 `br<Q<)h-; l[; rv<a] bl,xeh-; lK' taew> br<Q,h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta,w>
3:11 `hN"r<)ysiy> tyOl'K.h; l[; dbeK'h-; l[; tr<t,YOh-; ta,w> ~ylis_ 'K.h-; l[; rv<a] !h,le[] rv<a] bl,xeh-; ta,w>
3:13 `hw")hy> ynEp.li AbyrIq.hiw> An=B'r>q' z[e ~aiw> 3:12 p `hw")hyl; hV,ai ~x,l, hx'Be_z>Mih; !hEKoh; Aryjiq.hiw>
AmD"-ta, !roh]a; ynEB. Wqr>z"w> d[e_Am lh,ao ynEp.li Atao jx;v'w> Avaro-l[; Ady"-ta, %m: s'w>
br<Q,h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta, hw"+hyl;( hV,ai AnB'r>q' WNM,mi byrIq.hiw> 3:14 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[;
rv<a] !h,le[] rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew> 3:15 `br<Q<)h-; l[; rv<a] bl,xeh-; lK' taew>
~x,l, hx'Be_z>Mih; !hEKoh; ~r"yjiq.hwi > 3:16 `hN"r<)ysiy> tyOl'K.h-; l[; dbeK'h-; l[; tr<t,YOh-; ta,w> ~ylis_ 'K.h-; l[;
bl,x-e lK' ~k,_ytebov.Am) lkoB. ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu 3:17 `hw")hyl; bl,x-e lK' x:xoynI x:yrEl. hV,ai
rmoale laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 4:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 4:1 p `Wlke(ato al{ ~D"- lk'w>
~ai 4:3 `hN"hE)me tx;a;me hf'['w> hn"yf,_['te al{ rv<a] hw"hy> twOc.mi lKomi hg"g"v.bi aj'x/t-, yKi( vp,n<
~ymiT' rq"B-' !B, rP: aj'x' rv,a] AtaJ'x; l[; byrIq.hiw> ~['_h' tm;v.a;l. aj'x/y< x:yviM'h; !hEKoh;
Ady"-ta, %m:s 'w> hw"+hy> ynEp.li d[eAm lh,ao xt;P-, la, rP'h-; ta, aybihew> 4:4 `taJ'(x;l. hw"hyl;
Atao aybihew> rP"+h; ~D:mi x:yviM'h; !hEKoh; xq:l'w> 4:5 `hw")hy> ynEp.li rP"h-; ta, jx;v'w> rP'h; varo- l[;
hw"hy> ynEp.li ~ymi['P. [b;v, ~D"h-; !mi hZ"hiw> ~D"_B; A[B'c.a-, ta, !hEKoh; lb;j'w> 4:6 `d[e(Am lh,a-o la,
hw"hy> ynEp.li ~yMiS;h; tr<joq. xB;z>mi tAnr>q;-l[; ~D"h-; !mi !heKoh; !t;n"w> 4:7 `vd<Qo)h; tk,roP' ynEP-. ta,
`d[e(Am lh,ao xt;P-, rv,a] hl'[oh' xB;z>mi dAsy>-la, %Pov.yI rP'h; ~D:- lK' taew> d[e_Am lh,aoB. rv<a]
bl,xeh-; lK' taew> br<Q,h-; l[; hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta, WNM,_mi ~yrIy" taJ'x;h;( rP: bl,x-e lK'-ta,w> 4:8
~yli_s'K.h-; l[; rv<a] !h,yle[] rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew> 4:9 `br<Q<)h-; l[; rv<a]
~r"yjiq.hiw> ~ymi_l'V.h; xb;z< rAVmi ~r:Wy rv<a]K; 4:10 `hN"r<)ysiy> tAyl'K.h-; l[; dbeK'h-; l[; tr<t,YOh-; ta,w>
ABr>qiw> wy['_r"K-. l[;w> Avaro-l[; Arf'B-. lK'-ta,w> rP'h; rA[-ta,w> 4:11 `hl'([oh' xB;z>mi l[; !heKoh;
@r:f'w> !v,D<h; %p,v-, la, rAhj' ~Aqm-' la, hn< x]M;l;( #Wxm-i la, rP'h;-lK'-ta, ayciAhw> 4:12 `Av*r>piW
rb'D" ~l;[.n<w> WGv.yI laer"f.yI td:[-] lK' ~aiw> 4:13 p `@rEF) 'yI !v,D<h; %p,v-, l[; vae_B' ~yci[-e l[; Atao
taJ'x ;h;( h['d>An*w> 4:14 `Wmve(a'w> hn"yf,['t-e al{ rv<a] hw"hy> twOc.m-i lK'mi tx;a; Wf['w> lh'_Q'h; ynEy[eme
4:15 `d[e(Am lh,ao ynEp.li Atao Waybihew> taJ'x;l. rq'B' !B, rP: lh'Q'h; WbyrIq.hiw> h'yl,_[' Waj.x' rv<a]
4:16 `hw")hy> ynEp.li rP"h; ta, jx;v'w> hw"+hy> ynEp.li rP"h; varo- l[; ~h,ydEy-> ta, hd"[eh' ynEq.zI Wkm. s'w>
hZ"hiw> ~D"_h-; !mi A[B'c.a, !hEKoh; lb;j'w> 4:17 `d[e(Am lh,a-o la, rP"+h; ~D:mi x:yviM'h; !hEKoh; aybihew>
ynEp.li rv,a] x:Bez>Mih; tnOr>q-; l[; !TEyI ~D"h-; !miW 4:18 `tk,ro)P'h; ynEP. tae hw"hy> ynEp.li ~ymi['P. [b;v,
lh,ao xt;P-, rv,a] hl'[oh' xB;z>mi dAsy>-la, %Pov.yI ~D"h-; lK' taew> d[e_Am lh,aoB. rv<a] hw"hy>
rp:l. hf'[' rv<a]K; rP'l; hf'['w> 4:20 `hx'Be(z>Mih; ryjiq.hiw> WNM,_mi ~yrIy" ABl.x-, lK' taew> 4:19 `d[e(Am
#Wxmi-la, rP'h-; ta, ayciAhw> 4:21 `~h,(l' xl;s .nIw> !hEKoh; ~h,le[] rP<kiw> AL=-hf,[]y: !KE taJ'x;h;(
ayfin" rv<a] 4:22 p `aWh) lh'Q'h; taJ;x; !Av+arIh' rP"h; tae @r:f' rv<a]K; Atao @r:f'w> hn<x]M;l;(

68

[d:Ah-Aa) 4:23 `~ve(a'w> hg"g "v.Bi hn"yf,['t-e al{ rv<a] wyh'l{a/ hw"hy> twOc.m-i lK'mi tx;a; hf' ['w> aj'_x/y<)
Ady" %m:s 'w> 4:24 `~ymi(T' rk"z" ~yZI[i ry[if. AnB'r>q-' ta, aybihew> HB'_ aj'x' rv<a] AtaJ'x; wyl'ae
4:25 `aWh) taJ'x; hw"+hy> ynEp.li hl'[oh-' ta, jx;v.yI rv,a] ~Aqm.Bi Atao jx;v'w> ry[i F'h; varo- l[;
dAsy>-la, %Pov.yI AmD-" ta,w> hl'_[oh' xB;z>mi tnOr>q-; l[; !t;n"w> A[B'c.a,B. taJ'x;h;( ~D:mi !heKoh; xq;l'w>
!hEKoh; wyl'[' rP,kiw> ~ymi_l'V.h; xb;z< bl,xeK. hx'Bez>Mih; ryjiq.y: ABl.x-, lK'-ta,w> 4:26 `hl'([oh' xB;z>mi
twOc.Mimi tx;a; Ht'fo[]B; #r<a'_h' ~[;me hg"g "v.bi aj'x/T, tx;a; vp,n-< ~aiw> 4:27 p `Al) xl;s .nIw> AtaJ'x;me
tr:y[if. AnB'r>q' aybihew> aj'_x' rv<a] AtaJ'x; wyl'ae [d:Ah Aa 4:28 `~ve(a'w> hn"yf,['t-e al{ rv<a] hw"hy>
jx;v'w> taJ'_x;h;( varo l[; Ady-" ta, %m;s'w> 4:29 `aj'(x' rv<a] AtaJ'x-; l[; hb'qen> hm'ymiT. ~yZI[i
hl'_[oh' xB;z>mi tnOr>q-; l[; !t;n"w> A[B'c.a,B. Hm'D"mi !hEKoh; xq;l'w> 4:30 `hl'([oh' ~Aqm.Bi taJ'x;h-; ta,
l[;me bl,xe rs:Wh rv,a]K; rysiy" HB'l.x-, lK'-ta,w> 4:31 `x;Be(z>Mih; dAsy-> la, %Pov.yI Hm'D-" lK'-ta,w>
p `Al) xl;s .nIw> !hEKoh; wyl'[' rP<kiw> hw"+hyl; x:xoynI x:yrEl. hx'Bez>Mih; !heKoh; ryjiq.hiw> ~ymil'V.h; xb;z<
varo l[; Ady-" ta, %m;s'w> 4:33 `hN"a<)ybiy> hm'ymit. hb'qen> taJ'_x;l. AnB'r>q' aybiy" fb,K-, ~aiw> 4:32
taJ'x;h;( ~D:mi !heKoh; xq;l'w> 4:34 `hl'([oh-' ta, jx;v.yI rv<a] ~Aqm.Bi taJ'x;l. Ht'ao jx;v'w> taJ'_x;h;(
4:35 `x;Bze( >Mih; dAsy>-la, %Pov.yI Hm'D" lK'-ta,w> hl'_[oh' xB;z>mi tnOr>q-; l[; !t;n"w> A[B'c.a,B.
~t'ao !hEKoh; ryjiq.hiw> ~ymil'V.h; xb;Z<mi bf,K,h-; bl,xe( rs:Wy rv,a]K; rysiy" hB'l.x-, lK'-ta,w>
vp,n<w> 5:1 p `Al) xl;s .nIw> aj'x-' rv,a] AtaJ'x-; l[; !hEKoh; wyl'[' rP,kiw> hw"+hy> yVeai l[; hx'Bez>Mih;
Aa 5:2 `An*wO[] af'n"w> dyGIy: aAl-~ai [d"_y" Aa ha'r" Aa d[e aWhw> hl'a' lAq h['m.v'(w> aj'x/t-, yKi(
Aa ha'mej. hm'heB. tl;b.nIB. Aa ha'mej. hY" x; tl;b.nIb. Aa amej' rb"D-" lk'B. [G:Ti rv<a] vp,n<
lkol. ~d"a' ta;m.juB. [G:yI yki Aa 5:3 `~ve(a'w> amej' aWhw> WNM,mi ~l;[.n<w> ame_j' #r<v, tl;b.nIB.
aJeb;l. [b;V'ti yKi vp,n< Aa 5:4 `~ve(a'w> [d:y" aWhw> WNM,mi ~l;[.n<w> HB'_ am'j.yI rv<a] Ata'm.ju
[d:y-" aWhw> WNM,_mi ~l;[.n<w> h['buv.Bi ~d"a'h' aJeb;y> rv,a] lkol. byjiyhel. Aa [r:h'l. ~yIt;p'f.bi
aybihew> 5:6 `h'yl,([' aj'x' rv<a] hD"w:t.hiw> hL,ae_me tx;a;l. ~v;a.y-< yki( hy"h'w> 5:5 `hL,ae(me tx;a;l. ~vea'w>
taJ'_x;l. ~yZI[i tr:y[if-. Aa) hB'f.Ki !aCoh-; !mi hb'qen> aj'x' rv,a] AtaJ'x; l[; hw"hyl; Amv'a-] ta,
yTev. aj'x' rv<a] Amv'a-] ta, aybihew> hf, yDE Ady" [yGIt; al{- ~aiw> 5:7 `At*aJ'x;me !hEKoh; wyl'[' rP<kiw>
!heKoh-; la, ~t'ao aybihew> 5:8 `hl'([lo . dx'a,w> taJ'x;l. dx'a, hw"+hyl;( hn"Ay-ynE)b. ynEv-. Aa) ~yrIto
~D:mi hZ"hiw> 5:9 `lyDI(b.y: al{w> APr>[' lWMmi Avaro-ta, ql;m'W hn"+AvarI taJ'x;l; rv<a-] ta, byrIq.hiw>
ynIVeh-; ta,w> 5:10 `aWh) taJ'x; x:Be_z>Mih; dAsy>-la, hceM'yI ~D"B; ra"vN. Ih;w> x:Bez>Mih; ryqI- l[; taJ'x;h;
gyFit; al{-~aiw> 5:11 s `Al) xl;s .nIw> aj'x-' rv,a] AtaJ'x;me !hEKoh; wyl'[' rP,kiw> jP'_v.MiK; hl'[o hf,[]y:
tl,so hp'aeh' trIyfi[] aj'x' rv<a] AnB'r>q-' ta, aybihew> hn"Ay-ynEb. ynEv.li Aa ~yrIto yTev.li Ady"
!heKoh-; la, Ha'ybih/w< 5:12 `ayhi( taJ'x; yKi hn"bol. h'yl,[' !TEy-I al{w> !m,v, h'yl,[' ~yfiy-" al{ taJ'_x;l.
taJ'x; hw"+hy> yVeai l[; hx'Bez>Mih; ryjiq.hiw> ht'r"K'z>a-; ta, Acm.qu aAlm. hN"M,mi !hEKoh; #m;q'w>
!hEKol; ht'y>h'w> Al= xl;s .nIw> hL,aeme tx;a;me( aj'x-' rv,a] AtaJ'x-; l[; !heKoh; wyl'[' rP,kiw> 5:13 `awhi(
yved>Q'mi hg"g "v.Bi ha'j.x'(w> l[;m; l[om.t-i yKi( vp,n< 5:15 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 5:14 s `hx'(n>MiK;
vd<Qoh-; lq,v,(B. ~yliq'v-. @s,K,( ^K.r>[,B. !aCoh-; !mi ~ymiT' lyIa: hw"hyl;( Amv'a-] ta, aybihew> hw"+hy>
!hE+Kol; Atao !t:n"w> wyl'[' @sEAy Atviymi(x-] ta,w> ~Lev;y> vd<Qoh-; !mi aj'x' rv,a] taew> 5:16 `~v'(a'l.
tx;a; ht'f.['(w> aj'x/t,( yKi vp,n-< ~aiw> 5:17 p `Al) xl;s .nIw> ~v'a'h' lyaeB. wyl'[' rPEk;y> !heKoh;w>
~ymiT' lyIa: aybihew> 5:18 `An*wO[] af'n"w> ~vea'w> [d:y-" al{)w> hn"yf,_['te al{ rv<a] hw"hy> twOc.m-i lK'mi
[d:y-" al{) aWhw> gg"v-' rv,a] Atg"g>vi l[; !heKoh; wyl'[ ' rP,kiw> !hE+Koh-; la, ~v'a'l. ^K.r>[,B. !aCoh-; !mi
yKi vp,n< 5:21 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 5:20 p `hw")hyl; ~v;a' ~voa' aWh+ ~v'a' 5:19 `Al* xl;s .nIw>
qv;[' Aa lzEg "b. Aa dy" tm,Wft.b-i Aa) !AdQ'piB. Atymi[]B; vxekiw> hw"h+ yB; l[;m; hl'[]m'W aj'x/t,
~d"a'h' hf,[]y-: rv,a] lKomi tx;a-; l[; rq,v-'_ l[; [B;v.nIw> HB' vx,kiw> hd"bea] ac'm-' Aa) 5:22 `At*ymi[-] ta,
rv<a] qv,[oh-' ta, Aa lz"G" rv<a] hl'zEG>h-; ta, byvihew> ~vea'w> aj'x/y-< yKi( hy"h'w> 5:23 `hN"hbE) ' ajox]l;

69

[b;V'y-I rv,a] lKomi Aa 5:24 `ac'(m' rv<a] hd"bea]h-' ta, Aa AT+ai dq:p.h' rv<a] !AdQ'Pih-; ta, Aa qv'['
5:25 `At*m'v.a; ~AyB. WNn<T.yI Al aWh rv,a]l; wyl'_[' @sEyO wyt'vimix]w: AvaroB. Atao ~L;viw> rq,V,l; wyl'['
wyl'[' rP,kiw> 5:26 `!hE)Koh-; la, ~v'a'l. ^K.r>[,B. !aCoh-; !mi ~ymiT' lyIa: hw"+hyl; aybiy" Amv'a-] ta,w>
hw"hy> rBEd:y>w: 6:1 p `Hb'( hm'v.a;l. hf,[]y-: rv<)a] lKomi tx;a-; l[; Al+ xl;s .nIw> hw"hy> ynEp.li !hEKoh;
l[; hl'[oh' awhi hl'_[oh' tr:AT tazO rmoale wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,( wc; 6:2 `rmo*aLe hv,m-o la,
db; ADmi !heKoh; vb;l'w> 6:3 `AB* dq;WT x;Bez>Mih; vaew> rq,Boh-; d[; hl'y>L;h-; lK' x;Bez>Mih-; l[; hd"q.Am
x:Be_z>Mih-; l[; hl'[oh-' ta, vaeh' lk;aTo rv,a] !v,D<h-; ta, ~yrIhew> Arf'B-. l[; vB;l.yI db;-ysen>k.mi(W
#Wxm-i la, !v,D<h-; ta, ayciAhw> ~yrI+xea] ~ydIg "B. vb;l'w> wyd"g "B-. ta, jv;p'W 6:4 `x;Be(z>Mih; lc,ae Amf'w>
!hEKoh; h'yl,[' r[ebiW hB,k.ti al{ AB-dq;WT) x;Bez>Mih-; l[; vaeh'w> 6:5 `rAh*j' ~Aqm'-la, hn<x]M;l;(
dq:WT dymiT' vae 6:6 `~ymi(l'V.h; ybel.x, h'yl,[' ryjiq.hiw> hl'[oh'( h'yl,[' %r:['w> rq,Bo+B; rq,BoB; ~yci[e
ynEP-. la, hw"hy> ynEp.li !roh]a-; ynE)B. Ht'ao brEq.h; hx'_n>Mih; tr:AT tazOw> 6:7 s `hb,(k.ti al{ x;Bez>Mih-; l[;
hx'_n>Mih-; l[; rv<a] hn"boL.h-; lK' taew> Hn"m.V;miW hx'n>Mih; tl,Somi Acm.quB. WNM,mi ~yrIhew> 6:8 `x;Be(z>Mih;
tACm; wyn"+b'W !roh]a; Wlk.ayO hN"M,mi tr<t,ANh;w> 6:9 `hw")hyl; Ht'r"K'z>a; x:xoynI x:yrE x:Bez>Mih; ryjiq.hiw>
Ht'a o yTit;n" ~q"l.x, #mex' hp,a'te al{ 6:10 `h'Wl)k.ayO d[eAm-lh,ao) rc:x]B; vdoq' ~Aqm'B. lkea'Te(
~l'A[-qx' hN"l,k]ayO* !roh]a; ynEb.Bi rk'z-" lK' 6:11 `~v'(a'k'w> taJ'x;K; awhi ~yvid"q") vd<qo yV'_aime
hz< 6:13 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:12 p `vD"(q.yI ~h,B' [G:y-I rv,a] lKo hw"+hy> yVeaime ~k,yterodol.
dymi_T' hx'n>mi tl,so hp'aeh' trIyfi[] Atao xv;M'hi ~AyB. hw"hyl;( WbyrIq.y-: rv,a] wyn"b'W !roh]a; !B;r>q'
tx;n>mi ynEypiTu hN"a<+ybiT. tk,B,r>mu hf,['Te !m,V,B; tb;x]m-; l[;( 6:14 `br<['(B' Ht'ycix]m;W rq,BoB; Ht'ycix]m;
~l'A[-qx' Ht'_ao hf,[]y: wyn"B'mi wyT'x.T; x:yviM'h; !heKoh;w> 6:15 `hw")hyl; x:xoynI-x:yrE( byrIq.T; ~yTiPi
hw"hy> rBEd:y>w: 6:17 p `lke(a'te al{ hy<h.Ti lyliK' !hEKo tx;n>m-i lk'w> 6:16 `rj")q.T' lyliK' hw"hyl;
rv,a] ~Aqm.Bi taJ'_x;h;( tr:AT tazO rmoale wyn"B-' la,w> !roh]a-; la,( rBED: 6:18 `rmo*aLe hv,m-o la,
Ht'ao aJex;m.h;( !hEKoh; 6:19 `awhi( ~yvid"q' vd<qo hw"hy> ynEp.li taJ'x;h;( jxeV'Ti hl'[oh' jxeV'Ti
hZ<yI rv,a]w: vD"_q.yI Hr"f'b.Bi [G:y-I rv,a] lKo 6:20 `d[e(Am lh,ao rc:x]B; lkea'Te( vdoq' ~Aqm'B. hN"l<+k]ayO
rbE+V'yI AB-lV;buT. rv<a] fr<x-, ylik.W 6:21 `vdo)q' ~Aqm'B. sBek;T. h'yl,[' hZ<yI rv,a] dg<B,h-; l[; Hm'D"mi
~yvid"q' vd<qo Ht'_ao lk;ayO ~ynIh]KoB; rk"z-" lK' 6:22 `~yIM")B; @J:vuw> qr:moW hl'V'Bu tv,xon> ylik.B-i ~aiw>
vaeB' lke_a'te al{ vd<QoB; rPEk;l. d[eAm lh,a-o la, Hm'D"mi ab'Wy rv,a] taJ'x;-lk'w> 6:23 `awhi(
hl'[oh-' ta, Wjx]v.yI rv<a] ~Aqm.Bi 7:2 `aWh) ~yvid"q' vd<qo ~v'_a'h' tr:AT tazOw> 7:1 p `@rEF) 'Ti
tae WNM,_mi byrIq.y: ABl.x-, lK' taew> 7:3 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[; qroz>yI AmD"-ta,w> ~v'_a'h-' ta, Wjx]v.yI
rv<a] !h,yle[] rv<a] bl,xeh-; ta,w> tyOl'K.h; yTev. taew> 7:4 `br<Q<)h-; ta, hS,k;m.h;( bl,xeh-; ta,w> hy"l.a;h'(
hx'Bez>Mih; !heKoh; ~t'ao ryjiq.hiw> 7:5 `hN"r<)ysiy> tyOl'K.h-; l[; dbeK'h-; l[; tr<t,YOh-; ta,w> ~ylis_ 'K.h-; l[;
~yvid"q") vd<qo lkea'yE vAdq' ~Aqm'B. WNl,_k.ayO ~ynIh]KoB; rk"z-" lK' 7:6 `aWh) ~v'a' hw"+hyl; hV,ai
!heKoh;w> 7:8 `hy<)h.yI Al AB-rP,k;y> rv<a] !hEKoh; ~h,_l' tx;a; hr"AT ~v'a'K'( taJ'x;K;( 7:7 `aWh)
hp,a'Te( rv<a] hx'n>m-i lk'w> 7:9 `hy<)h.yI Al !hEKol; byrIq.hi rv<a] hl'[oh'( rA[ vyai_ tl;[-o ta, byrIqM. ;h;
hx'n>m-i lk'w> 7:10 `hy<)h.ti( Al Ht'ao byrIq.M;h; !hEKol; tb;_x]m-; l[;(w> tv,x,r>M;b; hf'[]n-: lk'w> rWNT;B;
~ymi_l'V.h; xb;z< tr:AT tazOw> 7:11 p `wyxi(a'K. vyai hy<h.Ti !roh]a; ynEB-. lk'l. hb'_rEx]w: !m,V,b-; hl'(Wlb.
tACm; tALx; hd"ATh; xb;z-< l[; byrIq.hiw> WNb,yrIq.y: hd"AT-l[; ~ai 7:12 `hw")hyl; byrIq.y: rv<a]
tL{x-; l[; 7:13 `!m,V'(B; tl{WlB. tL{x; tk,B,r>mu tl,sow> !m,V'_B; ~yxivum. tACm; yqEyqir>W !m,V,B; tl{WlB.
hm'WrT. !B'r>q-' lK'mi dx'a, WNM,mi byrIq.hwi > 7:14 `wym'(l'v. td:AT xb;z-< l[; An=B'r>q' byrIq.y: #mex' ~x,l,
AnB'r>q' ~AyB. wym'l'v. td:AT xb;z< rf;b.W 7:15 `hy<)h.yI Al ~ymil'V.h; ~D:- ta, qrEZ Oh; !heKol; hw"+hyl;
Axb.z-I ta, AbyrIq.h; ~AyB. AnB'r>q' xb;z< hb'd"n> Aa rd<n-< ~aiw> 7:16 `rq,B-o) d[; WNM,mi x:yNIy-: al{) lke_a'yE
7:18 `@rEF
) 'yI vaeB' yviyliV.h; ~AYB; xb;Z"+h; rf:B.mi rt"ANh;w> 7:17 `lke(a'yE WNM,mi rt"ANh;w> tr"x\M'mi(W lke_a'yE
Al bvex'yE al{ Atao byrIq.M;h; hc,r"yE al{ yviyliV.h; ~AYB; wym'l'v. xb;z-< rf;B.mi lkea'yE lkoa'he ~aiw>

70

lkea'yE) al{ amej-' lk'B. [G:y-I rv,a] rf'B'h;w> 7:19 `aF'(Ti Hn"wO[] WNM,mi tl,k,aoh' vp,N<h;w> hy<+h.yI lWGPi
~ymil'V.h; xb;Z<mi rf'B' lk;aTo-rv,a] vp,N<h;w> 7:20 `rf")B' lk;ayO rAhj-' lK' rf'B'hw; > @rEF+ 'yI vaeB'
amej-' lk'B. [G:t-i yKi( vp,nw< > 7:21 `h'yM,([;me awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> wyl'_[' Ata'm.juw> hw"hyl; rv<a]
rv<a] ~ymil'V.h; xb;z-< rf;B.mi lk;a'w> amej' #q,v-, lk'B. Aa ha'mej. hm'heb.Bi Aa ~d"a' ta;m.juB.
ynEB-. la, rBED: 7:23 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 7:22 p `h'yM,([;me awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> hw"+hyl;
hf,['yE hp'rEj. bl,xew> hl'ben> bl,xew> 7:24 `Wlke(ato al{ z[ew" bf,k,w> rAv bl,x-e lK' rmo=ale laer"f.yI
hN"M<mi byrIq.y: rv,a] hm'h eB.h-; !mi bl,xe lkea-o lK' yKi 7:25 `Whlu(k.ato al{ lkoa'w> hk'_al'm-. lk'l.
~k,_ytebov.Am lkoB. Wlk.ato al{ ~D"-lk'w> 7:26 `h'yM,([;me( tl,k,aoh' vp,N<h; ht'r>k.nIw> hw"+hyl; hV,ai
rBEd:y>w: 7:28 p `h'yM,([;me( awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> ~D"-_ lK' lk;aTo-rv,a] vp,n-< lK' 7:27 `hm'(heB.l;w> @A[l'
hw"hyl; wym'l'v. xb;z-< ta, byrIq.M;h; rmo =ale laer"f.yI ynEB-. la, rBED: 7:29 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy>
bl,xeh-; ta, hw"+hy> yVeai tae hn"ya,ybiT. wyd"y" 7:30 `wym'(l'v. xb;Z<mi hw"h yl; AnB'r>q-' ta, aybiy"
bl,xeh-; ta, !hEKoh; ryjiq.hiw> 7:31 `hw")hy> ynEp.li hp'WnT. Atao @ynIh'l. hz< x'h, tae WNa,ybiy> hz<x'h-,( l[;
yxebZ. Imi !hE+Kol; hm'Wrt. WnT.Ti !ymiY"h; qAv taew> 7:32 `wyn")b'l.W !roh]a;l. hz<x'h,( hy"h'w> hx'Be_z>Mih;
!ymiY"h; qAv hy<h.ti Al !ro=h]a; ynEB.mi bl,xeh-; ta,w> ~ymil'V.h; ~D:- ta, byrIq.M;h; 7:33 `~k,(ymel.v;
yxebZ. Imi laer"f.y-I ynE)B. taeme yTix.q;l' hm'WrT.h; qAv taew> hp'WnT.h; hzEx-] ta, yKi 7:34 `hn")m'l.
tx;v.mi tazO 7:35 `lae(r"f.yI ynEB. taeme ~l'A[-qx'l. wyn"b'l.W !hEKoh; !roh]a;l. ~t'ao !TEa,w" ~h,_ymel.v;
ttel' hw"hy> hW"ci rv,a] 7:36 `hw")hyl; !hEk;l. ~t'ao byrIq.hi ~AyB. hw"+hy> yVeaime wyn"B' tx;v.miW !roh]a;
hl'[ol'( hr"ATh; tazO 7:37 `~t'r( odol. ~l'A[ tQ:xu lae_r"f.yI ynEB. taeme ~t'ao Axv.m' ~AyB. ~h,l'
rh:B. hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a] 7:38 `~ymi(l'V.h; xb;z<l.W ~yaiWLMil;w> ~v'_a'l'w> taJ'x;l;(w> hx'n>Mil;
rBEd:y>w: 8:1 p `yn")ysi rB:d>miB. hw"hyl; ~h,ynEB.r>q-' ta, byrIq.h;l. laer"f.yI ynEB-. ta, AtWOc; ~AyB. yn"+ysi
hx'_v.Mih; !m,v, taew> ~ydIg "B.h; taew> ATai wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,( xq: 8:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy>
xt;P-, la, lhe_q.h; hd"[eh-' lK' taew> 8:3 `tAC)M;h; ls; taew> ~yliyaeh'( ynEv. taew> taJ'x;h; rP: taew>
8:5 `d[e(Am lh,ao xt;P, la, hd"[eh'( lheQ'Tiw: At=ao hw"hy> hW"ci rv<a]K; hv,mo f[;Y:w: 8:4 `d[e(Am lh,ao
!roh]a-; ta,( hv,mo brEq.Y:w: 8:6 `tAf)[]l; hw"hy> hW"c-i rv,a] rb'D"h; hz< hd"_[eh-' la, hv,mo rm,aYOw:
Atao vBel.Y:w: jnEb.a;B'( Atao rGOx.Y:w: tn<ToKuh;-ta, wyl'[' !TeYIw: 8:7 `~yIM")B; ~t'ao #x;r>YIw: wyn"+B-' ta,w>
wyl'[' ~f,Y"w: 8:8 `AB* Al dPoa.Y<w: dpoaeh'( bv,xeB. Atao rGOx.Y:w: dpo+aeh-' ta, wyl'[' !TEYIw: ly[iM.h-; ta,(
~f,Y"w: Av=aro-l[; tp,n<c.Mih-; ta, ~f,Y"w: 8:9 `~yMi(Tuh;-ta,w> ~yrIWah'-ta, !v,xoh-; la, !TeYIw: !v,xo+h-; ta,
xQ:YIw: 8:10 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; vd<Qoh; rz<nE bh' Z"h; #yci tae wyn"P' lWm-la, tp,nc< .Mih-; l[;(
WNM,mi zY:w: 8:11 `~t'(ao vDEq;y>w: AB=-rv,a-] lK'-ta,w> !K"v.Mih-; ta, xv;m.YIw: hx'v.Mih; !m,v-, ta, hv,mo
8:12 `~v'(D>q;l. ANK; ta,w> rYOKih-; ta,w> wyl'K-e lK'-ta,w> x:Bez>Mih-; ta, xv;m.YIw: ~ymi_['P. [b;v, x;Bez>Mih-; l[;
!roh]a; ynEB-. ta, hv,mo brEq.Y:w: 8:13 `Av*D>q;l. Atao xv;m.YIw: !ro=h]a; varo l[; hx'v.Mih; !m,V,mi qcoYIw:
8:14 `hv,(mo ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; tA[+Bg' >mi ~h,l' vbox]Y:w: jnEb.a; ~t'ao rGOx.Y:w: tnOT\Ku ~veBil.Y:w:
xQ;YIw: jx'v.YIw: 8:15 `taJ'(x;h; rP: varo- l[; ~h,ydEy>-ta, wyn"b'W !roh]a; %mos .YIw: taJ'_x;h;( rP: tae vGEY:w:
qc;y" ~D"h-; ta,w> x:Be_z>Mih-; ta, aJex;y>w: A[B'c.a,B. bybis' x;Bez>Mih; tAnr>q-; l[; !TeYIw: ~D"h-; ta, hv,mo
tr<t,yO taew> br<Q,h-; l[; rv<a] bl,xeh-; lK'-ta,( xQ;YIw: 8:16 `wyl'([' rPEk;l. WhveD>q;y>w:) x:Bez>Mih; dAsy>-la,
Ar[o-ta,w> rP"h-; ta,w> 8:17 `hx'Be(z>Mih; hv,mo rjEq.Y:w: !h<+B.l.x-, ta,(w> tyOl'K.h; yTev-. ta,w> dbeK'h;
tae brEq.Y:w: 8:18 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hn<+x]M;l;( #Wxmi vaeB' @r:f' Avr>P-i ta,w> Arf'B-. ta,w>
~D"h-; ta, hv,mo qroz>YIw: jx'_v.YIw: 8:19 `lyIa")h' varo- l[; ~h,ydEy-> ta, wyn"b'W !roh]a; Wkms. .YIw:) hl'_[oh' lyae
~yxitN' >h-; ta,w> varoh-' ta, hv,mo rjEq.Y:w: wyx'_t'n>li xT;nI lyIa;h-' ta,w> 8:20 `bybi(s' x;BezM> ih-; l[;
hx'Bez>Mih; lyIa;h-' lK'-ta, hv,mo rjeq.Y:w: ~yIM"+B; #x;r" ~yI[:r"K.h-; ta,w> br<Q<h-; ta,w> 8:21 `rd<P'(h-; ta,w>
lyIa:h-' ta, brEq.Y:w: 8:22 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hw"hyl; aWh hV,ai x:xoynI-x:yrE(l. aWh hl'[o
hv,mo xQ:Y Iw: jx'v.YIw: 8:23 `lyIa")h' varo- l[; ~h,ydEy-> ta, wyn"b'W !roh]a; Wkms. .YIw:) ~yai_LuMih; lyae ynIVeh;

71

`tynI)m'y>h; Alg>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; Ady" !h,B-o l[;w> tynI+m'y>h; !roh]a-; !z<ao* %WnT-. l[; !TEYIw: AmD"mi
tynIm'y>h; ~d"y" !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; ~n"z>a' %WnT-. l[; ~D"h-; !mi hv,mo !TeYIw: !roh]a; ynEB-. ta, brEq.Y:w:
bl,xeh-; ta, xQ;YIw: 8:25 `bybi(s' x;Bez>Mih;-l[; ~D"h-; ta, hv,mo qroz>YIw: tynI+m'y>h; ~l' g>r: !h,B-o l[;w>
tyOl'K.h; yTev-. ta,w> dbeK'h; tr<t,yO taew> br<Q,h-; l[; rv<a] bl,xeh-; lK'-ta,(w> hy" l.a;h-'( ta,w>
tx;a; hC'm; tL;x; xq;l' hw"hy> ynEp.li rv<a] tACM;h; lS;miW 8:26 `!ymi(Y"h; qAv taew> !h<+B.l.x-, ta,(w>
lKoh-; ta, !TEYIw: 8:27 `!ymi(Y"h; qAv l[;w> ~ybil'x]h-; l[; ~f,Y"w: dx'_a, qyqIr"w> tx;a; !m,v, ~x,l, tL;x;w>)
l[;me ~t'ao hv,mo xQ;YIw: 8:28 `hw")hy> ynEp.li hp'WnT. ~t'ao @n<Y"w: wyn"+b' yPeK; l[;w> !roh]a; yPeK; l[;
xQ:YIw: 8:29 `hw")hyl; aWh hV,ai x:xoynI x:yrEl. ~he ~yaiLumi hl'_[oh-' l[; hx'Bez>Mih; rjEq.Y:w: ~h,yPeK;
hW"ci rv<a]K; hn"m'l. hy"h' hv,mol. ~yaiLuMih; lyaeme hw"+hy> ynEp.li hp'Wnt. WhpeynIy>w: hz<x'h-, ta, hv,mo
!roh]a-; l[;( zY:w: x:Bez>Mih-; l[; rv<a] ~D"h-; !miW hx'v.Mih; !m,V,mi hv,mo xQ;YIw: 8:30 `hv,(m-o ta, hw"hy>
ydEg>B-i ta,w> wyn"B-' ta,w> wyd"g "B-. ta, !roh]a-; ta,( vDEq;y>w: AT=ai wyn"b' ydEg >B-i l[;w> wyn"B-' l[;w> wyd"g "B-. l[;
~v'w> d[eAm lh,ao xt;P, rf'B'h-; ta, WlV.B; wyn"B'-la,w> !roh]a-; la, hv,mo rm,aYOw: 8:31 `AT*ai wyn"b '
8:32 `Whlu(k.ayO wyn"b'W !roh]a; rmoale ytiyWEci rv<a]K; ~yai_LuMih; ls;B. rv<a] ~x,L,h; ta,w> Atao Wlk.aTo
d[; ~ymiy" t[;b.vi Wac.te( al{ d[eAm lh,ao xt;P,miW 8:33 `Wpro)f.Ti vaeB' ~x,L'_b;W rf"B'B; rt"ANh;w>
hW"ci hZ<+h; ~AYB; hf'[' rv<a]K; 8:34 `~k,(d>y-< ta, aLem;y> ~ymiy" t[;b.vi yKi ~k,_yaeLumi ymey> tal{m. ~Ay
~T,r>m;v.W ~ymiy" t[;b.vi hl'y>l;w" ~m'Ay Wbv.Te d[eAm lh,ao xt;p,W 8:35 `~k,(yle[] rPEk;l. tfo[]l; hw"hy>
~yrIb'D>h-; lK' tae wyn"+b'W !roh]a; f[;Y:w: 8:36 `ytiyWE)cu !kE- yKi WtWm+t' al{w> hw"hy> tr<m,v.m-i ta,
ynEq.zIl.W wyn"+b'l.W !roh]a;l. hv,mo ar"q' ynIymiV.h; ~AYB; yhiy>w: 9:1 s `hv,(m-o dy:B. hw"hy> hW"c-i rv,a]
brEq.h;w> ~mi_ymiT. hl'[ol. lyIa:w> taJ'x;l. rq"B-' !B, lg<[E ^l.-xq; !roh]a-; la,( rm,aYOw: 9:2 `lae(r"f.yI
hn"v-' ynEB. fb,k,w" lg<[ew> taJ'x;l. ~yZI[-i ry[if. Wxq. rmo=ale rBEd:T. laer"f.yI ynEB-. la,w> 9:3 `hw")hy> ynEp.li
~AYh; yKi !m,V'_b; hl'WlB. hx'n>miW hw"hy> ynEp.li x:Boz>li ~ymil'v.li lyIa;w" rAvw> 9:4 `hl'([ol. ~miymiT.
hd"[eh-' lK' Wbr>q.YIw:) d[e_Am lh,ao ynEP-. la, hv,mo hW"ci rv<a] tae Wxq.YIw: 9:5 `~k,(ylea] ha'r>nI hw"hy>
dAbK. ~k,ylea] ar"yEw> Wf+[]T; hw"hy> hW"c-i rv,a] rb"D"h; hz< hv,mo rm,aYOw: 9:6 `hw")hy> ynEp.li Wdm.[;Y:)w:
rPEk;w> ^t,l'[-o ta,w> ^t.aJ'(x-; ta, hfe[]w: x:Bez>Mih-; la, br:q. !roh]a-; la,( hv,mo rm,aYOw: 9:7 `hw")hy>
!roh]a; br:q.YIw: 9:8 `hw")hy> hW"ci rv<a]K; ~d"[]B; rPEk;w> ~['h' !B:r>q-' ta, hfe[]w: ~['_h' d[;b.W ^d>[;B;(
lBoj.YIw: wyl'ae ~D"h-; ta, !roh]a; ynEB. WbrIq.Y:w: 9:9 `Al*-rv,a] taJ'x;h; lg<[-E ta, jx;v.YIw: x:Be_z>Mih-; la,
bl,xeh-; ta,w> 9:10 `x;Be(z>Mih; dAsy>-la, qc;y" ~D"h-; ta,w> x:Be_z>Mih; tAnr>q-; l[; !TEYIw: ~D"B; A[B'c.a,
hw"hy> hW"c i rv<a]K; hx'Be_z>Mih; ryjiq.hi taJ'x;h-; !mi dbeK'h-; !mi tr<t,YOh-; ta,w> tyOl'K.h-; ta,w>
Wacim.Y:w: hl'_[oh-' ta, jx;v.YIw: 9:12 `hn<)x]M;l;( #Wxmi vaeB' @r:f' rA[=h'-ta,w> rf"B'h-; ta,w> 9:11 `hv,(m-o ta,
h'yx,t'n>li wyl'ae Waycim.hi hl'[oh-' ta,w> 9:13 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[; WhqEr>z>YIw: ~D"h-; ta, wyl'ae !roh]a; ynEB.
hl'[oh-' l[; rjEq.Y:w: ~yI["+r"K.h-; ta,w> br<Q<h-; ta, #x;r>YIw: 9:14 `x;Be(z>Mih-; l[; rjEq.Y:w: varo+h-' ta,w>
WhaeJ .x;y>w:) Whjex'v.YIw: ~['l' rv<a] taJ'x;h;( ry[if-. ta, xQ;YIw: ~['_h' !B:r>q' tae brEq.Y:w: 9:15 `hx'Be(z>Mih;
hN"M,mi APk; aLem;y>w: hx'n>Mih-; ta, brEq.Y:w: 9:17 `jP'(v.MiK; h'f,[]Y:w:) hl'_[oh-' ta, brEq.Y:w: 9:16 `!Av)arIK'
rv<a] ~ymil'V.h; xb;z< lyIa;h-' ta,w> rAVh;-ta, jx;v.YIw: 9:18 `rq,Bo)h; tl;[o db;L.mi x:Be_z>Mih-; l[; rjEq.Y:w:
~ybil'x]h-; ta,w> 9:19 `bybi(s' x;Bez>Mih-; l[; WhqEr>z>YIw: wyl'ae ~D"h-; ta, !roh]a; ynEB. Wacim.Y:w: ~['_l'
~ybil'x]h-; ta, WmyfiY"w: 9:20 `dbe(K'h; tr<t,yOw> tyOl'K.h;w> hS,k;m.h;(w> hy"l.a;h'( lyIa;h-' !miW rAV=h;-!mi
hp'WnT. !roh]a; @ynIhe !ymiY"h; qAv taew> tAzx'h, taew> 9:21 `hx'Be(z>Mih; ~ybil'x]h; rjEq.Y:w: tAz=x'h-, l[;
tfo[]me dr<YwE : ~ke_r>b'y>w:) ~['h-' la, wyd"y" Ady"-ta, !roh]a; aF'YIw: 9:22 `hv,(mo hW"ci rv<a]K; hw"+hy> ynEp.li
~['_h-' ta, Wkr]b'y>w:) Wac.YEw: d[eAm lh,a-o la, !roh]a;w> hv,mo aboY"w: 9:23 `~ymi(l'V.h;w> hl'[oh'w> taJ'x;h;(
hl'[oh-' ta, x:Bez>Mih-; l[; lk;aTow: hw"hy> ynEp.Limi vae aceTew: 9:24 `~['(h-' lK'-la, hw"hy>-dAbk. ar"YEw:
aWhybia]w: bd"n" !roh]a;-ynE)b. Wxq.YIw: 10:1 `~h,(ynEP-. l[; WlP.YIw:) WNroY"w: ~['h-' lK' ar.Y:w: ~ybi_l'x]h-; ta,w>
al{ rv<a] hr"z" vae hw"hy> ynEp.li WbrIq.Y:w: tr<jo+q. h'yl,[' WmyfiY"w: vae !heb' WnT.YIw: AtT'x.m; vyai
8:24

72

hv,mo rm,aYOw: 10:3 `hw")hy> ynEp.li WtmuY"w: ~t'_Aa lk;aTow: hw"hy> ynEp.Limi vae aceTew: 10:2 `~t'(ao hW"ci
~DoYIw: dbe_K'a, ~['h-' lk' ynEP-. l[;w> vdEQ'a, yb;roq.Bi rmoale hw"hy> rB,D-I rv,a] aWh !roh]a-; la,(
Wbr>qi ~h,lea] rm,aYOw: !ro=h]a; dDo laeyZI[u ynEB. !p'c'l.a, la,w> laev'ymi-( la, hv,mo ar"q.YIw: 10:4 `!ro*h]a;
#Wxm-i la, ~t'nOT\kuB. ~auF'YIw: Wbr>q.YIw:) 10:5 `hn<)x]M;l;( #Wxm-i la, vd<Qoh-; ynEP. taeme ~k,yxea-] ta, Waf.
~k,yvear" wyn"B' rm't'yai(l.W rz"['l.a,l.W !roh]a-; la,( hv,mo rm,aYOw: 10:6 `hv,(mo rB<DI rv<a]K; hn<+x]M;l;(
tyBe-lK' ~k,yxea]w: @co=q.yI hd"[eh-' lK' l[;w> Wtmut' al{w> Wmrop.t-i al{) ~k,ydEg>biW W[r"p.T-i la;
WtmuT-' !P, Wac.te( al{ d[eAm lh,ao xt;P,miW 10:7 `hw")hy> @r:f' rv<a] hp'rFE .h-; ta, WKb.yI laer"f.yI
!yIy: 10:9 `rmo*ale !roh]a-; la,( hw"hy> rBEd:y>w: 10:8 p `hv,(mo rb:d>Ki Wf[]Y:w:) ~k,_yle[] hw"hy> tx;v.mi !m,v-, yKi
~l'A[ tQ:xu Wtmu_t' al{w> d[eAm lh,a-o la, ~k,a]boB. %T'ai ^yn<b'W hT'a; T.v.T-e la; rk'vew>
troAhl.W 10:11 `rAh*J'h; !ybeW ameJ 'h; !ybeW lxo+h; !ybeW vd<Qoh; !yBe lyDIb.h;l]W* 10:10 `~k,(yterodol.
hv,mo rBed:y>w: 10:12 p `hv,(m-o dy:B. ~h,ylea] hw"hy> rB<DI rv,a] ~yQixuh-; lK' tae lae_r"f.yI ynEB-. ta,
hw"hy> yVeaime tr<t,ANh; hx'n>Mih-; ta, Wxq. ~yrIt'AN*h; wyn"B' rm"t'yai- la,w> rz"['l.a, la,w> !roh]a-; la,(
yKi vdoq' ~Aqm'B. Ht'ao ~T,l.k;a]w: 10:13 `awhi( ~yvid"q") vd<qo yKi x:Be_z>Mih; lc,ae tACm; h'Wlk.aiw>
hm'WrT.h; qAv taew> hp'WnT.h; hzEx] taew> 10:14 `ytiyWE)cu !kE- yKi hw"+hy> yVeaime awhi ^yn<B-' qx'w> ^q.x'
ynEB. ymel.v; yxebZ. Imi WnT.nI ^yn<B-' qx'w> ^q.x-' yKi( %T"+ai ^yt,nOb.W ^yn<b'W hT'a; rAhj' ~Aqm'B. Wlk.aTo)
ynEp.li hp'WnT. @ynIh'l. Waybiy" ~ybil'x]h; yVeai l[; hp'WnT.h; hzEx]w: hm'WrT.h; qAv 10:15 `lae(r"f.yI
vroD" taJ'x;h;( ry[if. taew> 10:16 `hw")hy> hW"ci rv<a]K; ~l'A[-qx'l. ^T.ai ^yn<b'l.W ^l. hy"h'w> hw"+hy>
[:WDm; 10:17 `rmo*ale ~rIt'ANh; !roh]a; ynEB. rm't'yai-( l[;w> rz"['l.a-, l[; @coq.YIw: @r"+fo hNEhiw> hv,mo vr:D"
tafel' ~k,l' !t:n" Ht'aow> awhi_ ~yvid"q") vd<qo yKi vd<Qoh; ~Aqm.Bi taJ'x;h-; ta, ~T,l.k;a-] al{)
hm'ynI+P. vd<Qoh-; la, Hm'D-" ta, ab'Wh-al{ !he 10:18 `hw")hy> ynEp.li ~h,yle[] rPEk ;l. hd"[eh' !wO[-] ta,
WbyrIq.hi ~AYh; !hE hv,m-o la, !roh]a; rBed:y>w: 10:19 `ytiyWE)ci rv<a]K; vd<QoB; Ht'ao Wlk.aTo lAka'
bj;yYIh; ~AYh; taJ'x; yTil.k;a'w> hL,ae_K' ytiao hn"ar<q.Tiw: hw"hy> ynEp.li ~t'l'[-o) ta,w> ~t'aJ'x-; ta,
rmoa le !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 11:1 p `wyn")y[eB. bj;yYIw: hv,mo [m;v.YIw: 10:20 `hw")hy> ynEy[eB.
rv<a] hm'heB.h-; lK'mi Wlk.aTo rv<a] hY"x;h;( tazO rmo =ale laer"f.yI ynEB-. la, WrB.D: 11:2 `~h,(lea]
`Wlke(aTo Ht'ao hm'_heB.B; hr"GE tl;[]m; tsor"P. [s;v, t[;s;vow> hs'r>P; ts,r<p.m; lKo 11:3 `#r<a'(h-' l[;
aWh hr"g E hle[]m-; yKi( lm'G"h;-ta,( hs'_r>P;h; yseyrIp.M;miW hr"GEh; yle[]M;mi( Wlk.ato) al{ hz<-ta, %a: 11:4
syrI+p.y: al{ hs'r>p;W aWh hr"gE hle[]m-; yKi( !p'V'h-; ta,w> 11:5 `~k,(l' aWh amej' syrIp.m; WNn<yae hs'r>p;W
awhi ha'mej. hs'yrI+p.hi al{ hs'r>p;W awhi hr"GE tl;[]m-; yKi( tb,nr< >a;h-' ta,w> 11:6 `~k,(l' aWh amej'
amej' rG"+y-I al{) hr"GE aWhw> hs'r>P; [s;v, [s;vow> aWh hs'r>P; syrIp.m-; yKi( ryzIx]h;-ta,w> 11:7 `~k,(l'
Wlk.aTo) hz<-ta, 11:9 `~k,(l' ~he ~yaimej. W[G"+ti al{ ~t'l'b.nIb.W Wlkeato al{ ~r"f'B.mi 11:8 `~k,(l' aWh
11:10 `Wlke(aTo ~t'ao ~ylixN' >b;W ~yMiY:B; ~yIM;B; tf,q,f.q;w> ryPins
: . Al-rv,a] lKo ~yIM"+B; rv<a] lKomi
hY"x;h; vp,n< lKomiW ~yIM;h; #r<v, lKomi ~ylix' N>b;W ~yMiY:B; tf,q,f.q;w> ryPins: . Al-!yae( rv,a] lkow>
`WcQE)v;T. ~t'l'b.n-I ta,w> Wlkeato al{ ~r"f'B.mi ~k,_l' Wyh.yI #q,v,w> 11:11 `~k,(l' ~he #q,v, ~yIMB"+ ; rv<a]
@A[h-' !mi WcQ.v;T. hL,a-e ta,w> 11:13 `~k,(l' aWh #q,v, ~yIM"+B; tf,q<f.q;w> ryPins: . Al-!yae( rv<a] lKo 11:12
`Hn")ymil. hY"a;h-' ta,w> ha'D"h-; ta,w> 11:14 `hY")nIz>['h' taew> sr<P,h-; ta,w> rv,N<h-; ta, ~he_ #q,v, Wlk.a'yE al{
11:17 `WhnE)ymil. #NEh; ta,w> @x;V'_h-; ta,w> sm'x.T;h-; ta,w> hn"[]Y:h:) tB; taew> 11:16 `An*ymil. brE[-o lK' tae 11:15
taew> 11:19 `~x'(r"h-' ta,w> ta'Q'h-; ta,w> tm,v,n>Tih-; ta,w> 11:18 `@Wv)n>Y:h-; ta,w> %l"V'h-; ta,w> sAKh-; ta,w>
[B;_r>a-; l[; %lEhoh; @A[h' #r<v, lKo 11:20 `@LE)j;[]h-' ta,w> tp;ykiWDh;-ta,w> Hn"+ymil. hp'n"a]h' hd"ysix]h;
al{-rv,a] [B;_r>a-; l[; %lEhoh; @A[h' #r<v, lKomi Wlk.aTo) hz<-ta, %a: 11:21 s `~k,(l' aWh #q,v,
hB,r>a;h-'( ta, WlkeaTo ~h,me hL,a-e ta, 11:22 `#r<a'(h-' l[; !hEB' rTEn:l. wyl'g >r:l. l[;M;mi ~yI[;r"k. Al
@A[h' #r<v, lkow> 11:23 `WhnE)ymil. bg"x'h-, ta,w> WhnEymil. lGOr>x;h-; ta,w> WhnE+ymil. ~['lS. 'h-; ta,w> Anymil.
am'j.yI ~t'l'b.nIB. [;gNE Oh-; lK' WaM'J_ ;Ti hL,ael.W 11:24 `~k,(l' aWh #q,v, ~yIlg"+ >r: [B;r>a; Al-rv,a]

73

rv<a] hm'heB.h-; lk'l.( 11:26 `br<['(h-' d[; amej'w> wyd"g "B. sBek;y> ~t'_l'bN. Imi afeN Oh-; lk'w> 11:25 `br<['(h-' d[;
[;gNE Oh-; lK' ~k,_l' ~he ~yaimej. hl'[]m; hN"n<yae hr"gEw> t[;s;vo hN"n<yae [s;v,w> hs'r>P; ts,r<p.m; awhi
~k,_l' ~he ~yaimej. [B;r>a-; l[; tk,l,hoh; hY"x;h-;( lk'B. wyP'K-; l[; %lEAh lkow> 11:27 `am'(j.yI ~h,B'
br<['_h-' d[; amej'w> wyd"g "B. sBek;y> ~t'l'b.n-I ta, afeNOh;w> 11:28 `br<['(h-' d[; am'j.yI ~t'l'b.nIB. [;gNE Oh;-lK'
bC'h;w> rB"k.[;h'w> dl,xoh; #r<a'_h-' l[; #rEVoh; #r<V,B; ameJ 'h; ~k,l' hz<w> 11:29 s `~k,(l' hM'he ~yaimej.
~k,l' ~yaimJe .h; hL,ae 11:31 `tm,v'(n>Tih;w> jm,xoh;w> ha'_j'L.h;w> x:Koh;w> hq"n"a]h'w> 11:30 `WhnE)ymil.
~t'moB. ~h,me wyl'[-' lPoyI-rv,a] lkow> 11:32 `br<['(h-' d[; am'j.yI ~t'moB. ~h,B' [;gNE Oh-; lK' #r<V'_h-; lk'B.
ab'Wy ~yIM:B; ~h,_B' hk'al'm. hf,['y-E rv,a] yliK-. lK' qf' Aa rA[-Aa dg<b< Aa #[e-yliK.-lK'mi am'j.yI
am'j.yI AkAtB. rv<a] lKo Ak+AT-la, ~h,m e lPoy-I rv,a] fr<x-, yliK.-lk'w> 11:33 `rhE)j'w> br<[,h-' d[; amej'w>
rv<a] hq,v.m-; lk'w> am'_j.yI ~yIm: wyl'[' aAby" rv,a] lkea'yE rv<a] lk,aoh-' lK'mi 11:34 `WrBo*v.ti Ataow>
~yaimej. #T'yU ~yIr:ykiw> rWNT; am'j.yI wyl'[' ~t'l'bN. Imi lPoy-I rv,a] lkow> 11:35 `am'(j.yI yliK-. lk'B. ht,V'yI
11:37 `am'(j.yI ~t'l'b.nIB. [;gEnOw> rAh=j' hy<h.yI ~yIm: hwEq.mi rAbW !y"[.m; %a: 11:36 `~k,(l' Wyh.yI ~yaimej.W ~he_
lp;n"w> [r:z-< l[; ~yIm-; !T;yU ykiw> 11:38 `aWh) rAhj' [:rZE_ "yI rv<a] [:WrzE [r;z-< lK'-l[; ~t'l'bN. Imi lPoyI ykiw>
[;gNE Oh; hl'_k.a'l. ~k,l' ayhi- rv,a] hm'heB.h-; !mi tWmy" ykiw> 11:39 s `~k,(l' aWh amej' wyl'_[' ~t'l'bN. Imi
afeNOh;w> br<['_h-' d[; amej'w> wyd"g "B. sBek;y> Ht'l'bN. Imi lkeaoh'(w> 11:40 `br<['(h-' d[; am'j.yI Ht'l'b.nIB.
al{ aWh #q,v, #r<a'_h-' l[; #rEVoh; #r<V,h-; lk'w> 11:41 `br<['(h-' d[; amej'w> wyd"g "B. sBek;y> Ht'l'b.n-I ta,
#r<V,h-; lk'l. ~yIlg; >r: hBer>m-; lK' d[; [B;r>a-; l[; %lEAh lkow> !AxG-" l[; %leAh lKo 11:42 `lke(a'yE
#r<V,h-; lk'B. ~k,ytevop.n-: ta, WcQ.v;T-. la; 11:43 `~he( #q,v,-yKi ~Wlk.ato al{ #r<a'_h-' l[; #rEVoh;
~t,yyIh.wI ~T,v.DIq;t.hiw> ~k,yhel{)a/ hw"hy> ynIa] yKi 11:44 `~B'( ~t,mej.nIw> ~h,B' WaM.J;ti( al{w> #rE_Voh;
yKi 11:45 `#r<a'(h-' l[; fmeroh' #r<V,h-; lk'B. ~k,ytevop.n-: ta, WaM.j;t. al{w> ynIa"+ vAdq' yKi ~yvidoq.
vAdq' yKi ~yvidoq. ~t,yyIh.wI ~yhi_l{ale ~k,l' tyOh.li ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, hl,[]M;h;( hw" hy> ynIa]
tc,r<Voh; vp,n-< lk'l.W ~yIM"+B; tf,mr, oh' hY"x;h;( vp,n< lkow> @A[h'w> hm'heB.h; tr:AT tazO 11:46 `ynIa")
al{ rv<a] hY"x;h;( !ybeW tl,k,aN/ <h:) hY"x;h;( !ybeW rho=J'h; !ybeW ameJ 'h; !yBe lyDIb.h;l. 11:47 `#r<a'(h-' l[;
[:yrIz>t; yKi hV'ai rmoale laer"f.yI ynEB-. la, rBeD : 12:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 12:1 p `lke(a'te
rf:B. lAMyI ynI+ymiV.h; ~AYb;W 12:3 `am'(j.Ti Ht'wOD> tD:nI ymeyKi ~ymiy" t[;b.vi ha'm.j'(w> rk"+z" hd"l.y"w>
vD"q.Mih-; la,w> [G"ti-al{) vd<q-o lk'B. hr"_h\j' ymed>Bi bveTe ~ymiy " tv,l{v.W ~Ay ~yvil{v.W 12:4 `At*l'r>['
~Ay ~yViviw> Ht'_D"nIK. ~yI[:buv. ha'm.j'w> dlete hb'qen-> ~aiw> 12:5 `Hr"(h\j' ymey> tal{m-. d[; abot' al{
fb,K, aybiT' tb;l. Aa !bel. Hr"h\j' ymey> tal{m.biW 12:6 `hr"(h\j' ymeD-> l[; bveTe ~ymiy" tv,vew>
ynEp.li AbyrIq.hiw> 12:7 `!hE)Koh-; la, d[eAm-lh,ao) xt;P-, la, taJ'_x;l. rto- Aa hn"Ay-!b,W hl'[ol. Atn"v-. !B,
al{- ~aiw> 12:8 `hb'(qNe >l; Aa rk"Z "l; td<l,YOh; tr:AT tazO h'ym,_D" rqoM.mi hr"h]j'w> h'yl,[' rP<kiw> hw"hy>
rP<kiw> taJ'_x;l. dx'a,w> hl'[ol. dx'a, hn"Ay ynEB. ynEv. Aa ~yrIt-o yTe(v. hx'q.l'w> hf, yDE Hd"y" ac'm.ti
hy<h.y-I yKi( ~d"a' 13:2 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 13:1 p `hr"he(j'w> !hEKoh; h'yl,['
!roh]a-; la, ab'Whw> t[;r"_c' [g:n<l. Arf'B-. rA[b. hy"h'w> tr<h,b; Aa tx;Ps; ;-Aa) taef. Arf'B-. rA[b.
[g:N<B; r['few> rf'B'h;-rA[*B. [g:N<h-; ta, !hEKoh; ha'r"w> 13:3 `~ynI)h]Koh; wyn"B'mi dx;a-; la, Aa !heKoh;
13:4 `At*ao aMejiw> !hEKoh; Wha'r"w> aWh+ t[;r:c' [g:n< Arf'B. rA[me qmo[' [g:N<h; haer>m;W !b'l' %p:h'
!b"+l' %p:h-' al{ hr"['f.W rA[h-' !mi h'a,r>m-; !yae qmo['w> Arf'B. rA[B. awhi hn"b'l. tr<h,B-; ~aiw>
dm;[' [g:N<h; hNEhiw> y[iybiV.h; ~AYB; !heKoh; Wha'r"w> 13:5 `~ymi(y" t[;b.vi [g:N<h-; ta, !hEKoh; ryGIs .hiw>
~AYB; Atao !heKoh; ha'r"w> 13:6 `tynI)ve ~ymiy" t[;b.vi !hEKoh; AryGIs.hiw> rA[=B' [g:N<h; hf'p-' al{) wyn"y[eB.
sB,kiw> ayhi tx;Ps; .mi !heKoh; Arh]jiw> rA[=B' [g:N<h; hf'p-' al{w> [g:N<h; hh'Ke hNEhiw> tynIve y[iybiV.h;
ha'r>nIw> At=r"h\j'l. !hEKoh-; la, Ataor"he yrEx]a; rA[B' tx;Ps; .Mih; hf,p.ti hfoP-' ~aiw> 13:7 `rhE)j'w> wyd"g "B.
p `awhi( t[;r:c' !hEKoh; AaM.jiw> rA[=B' tx;Ps; .Mih; ht'f.P' hNEhiw> !heKoh; ha'r"w> 13:8 `!hE)Koh-; la, tynIve
rA[B' hn"b'l-. taef. hNEhiw> !heKoh; ha'r"w> 13:10 `!hE)Koh-; la, ab'Whw> ~d"_a'B. hy<h.ti yKi t[;r:c' [g:n< 13:9

74

AaM.jiw> Arf'B. rA[B. awhi tn<v<An t[;r:c' 13:11 `tae(f.B; yx; rf"B' ty:x.mi(W !b"+l' r["fe hk'p.h' ayhiw>
tae t[;rC: 'h; ht'S .kiw> rA[B' t[;rC: 'h; xr:p.Ti x:ArP-' ~aiw> 13:12 `aWh) amej' yKi WNr<GsI .y: al{ !hE+Koh;
ht'S .ki hNEhiw> !heKoh; ha'r"w> 13:13 `!hE)Koh; ynEy[e haer>m-; lk'l. wyl'g_ >r-: d[;w> Avarome [g:N<h; rA[-lK'
AB tAar"he ~Ayb.W 13:14 `aWh) rAhj' !b"l' %p:h' ALKu [g:N"+h-; ta, rh:jiw> Arf'B-. lK'-ta, t[;rC: 'h;
`aWh) t[;r:c' aWh amej' yx;h; rf"B'h; Aa+M.jiw> yx;h; rf"B'h-; ta, !hEKoh; ha'r"w> 13:15 `am'(j.yI yx; rf"B'
%P:h.n< hNEhiw> !heKoh; Wha'r"w> 13:17 `!hE)Koh-; la, ab'W !b"+l'l. %P:h.n<w> yx;h; rf"B'h; bWvy" yki Aa 13:16
`aP'(r>nIw> !yxi_v. Ar[ob-. Ab) hy<h.y-I yKi( rf'b'W 13:18 p `aWh) rAhj' [g:N<h-; ta, !hEKoh; rh:jiw> !b"+l'l. [g:N<h;
13:20 `!hE)Koh; la, ha'r>nIw> tm,D"_m.d:a] hn"b'l. tr<h,b; Aa hn"b'l. taef. !yxiV.h; ~Aqm.Bi hy" h'w> 13:19
awhi t[;r:c-' [g:n<) !hEKoh; AaM.jiw> !b"+l' %p:h' Hr"['f.W rA[h-' !mi lp'v' h'a,r>m; hNEhiw> !heKoh; ha'r"w>
rA[h-' !mi hN"n<yae hl'p'v.W !b'l' r["fe HB'-!yae( hNEhiw> !heKoh; hN"a<r>yI ~aiw> 13:21 `hx'r"(P' !yxiV.B;
[g:n< Atao !hEKoh; aMejiw> rA[=B' hf,p.ti hfoP-' ~aiw> 13:22 `~ymi(y" t[;b.vi !hEKoh; AryGIs.hiw> hh'_ke ayhiw>
13:24 s `!hE)Koh; Arh]jiw> awhi_ !yxiV.h; tb,r<c' ht'f'p' al{ tr<h,B;h; dmo[]T; h'yT,x.T-; ~aiw> 13:23 `awhi(
`hn")b'l. Aa tm,D<m.d:a] hn"b'l. tr<h,B; hw"k.Mih; ty:x.mi( ht'y>h'w>) vae-_ tw:k.mi Ar[ob. hy<h.y-I yKi( rf'b' Aa
awhi t[;r:c' rA[h-' !mi qmo[' h'a,r>m;W tr<h,B;B; !b'l' r['fe %P;h.n< hNEhiw> !heKoh; Ht'ao ha'r"w> 13:25
tr<h,B,B-; !yae( hNEhiw> !heKoh; hN"a<r>yI ~aiw> 13:26 `awhi( t[;r:c' [g:n< !heKoh; Atao aMejiw> hx'r"_P' hw"k.MiB;
Wha'r"w> 13:27 `~ymi(y" t[;b.vi !hEKoh; AryGIs.hiw> hh'_ke awhiw> rA[h-' !mi hN"n<yae hl'p'v.W !b'l' r["fe
13:28 `awhi( t[;r:c' [g:n< Atao !heKoh; aMejiw> rA[B' hf,p.ti hfoP-' ~ai y[i_ybiV.h; ~AYB; !hEKoh;
!heKoh; Arh]ji(w> awhi_ hw"k.Mih; taef. hh'ke awhiw> rA[b' ht'f.p-' al{ tr<h,B;h; dmo[]t; h'yT,x.T-; ~aiw>
ha'r"w> 13:30 `!q")z"b. Aa varoB. [g:n"+ Ab hy<h.y-I yKi( hV'ai Aa vyaiw> 13:29 p `awhi( hw"k.Mih; tb,r<c-' yKi(
qt,n< !heKoh; Atao aMejiw> qD"_ bhoc' r["fe AbW rA[h-' !mi qmo[' Whaer>m; hNEhiw> [g:N<h;-ta, !heKoh;
Whaer>m-; !yae hNEhiw> qt,N<h; [g:n-< ta, !heKoh; ha,r>y-I yki(w> 13:31 `aWh) !q"Z "h; Aa varoh' t[;r:c' aWh
ha'r"w> 13:32 `~ymi(y" t[;b.vi qt,N<h; [g:n-< ta, !hEKoh; ryGIs .hiw> AB= !yae rxov' r["few> rA[h-' !mi qmo['
qt,N<h; haer>m;W bho+c' r["fe Ab hy"h-" al{w> qt, N<h; hf'p-' al{ hNEhiw> y[iybiV.h; ~AYB; [g:N<h-; ta, !hEKoh;
~ymiy" t[;b.vi qt,N<h-; ta, !hEKoh; ryGIs .hiw> x:Lge_ :y> al{ qt,N<h-; ta,w> xL'G:t.hiw> 13:33 `rA[*h-' !mi qmo[' !yae
WNn<yae Whaer>m;W rA[B' qt,N<h; hf'p-' al{ hNEhiw> y[iybiV.h; ~AYB; qt,N<h;-ta, !heKoh; ha'r"w> 13:34 `tynI)ve
rA[=B' qt,N<h; hf,p.yI hfoP-' ~aiw> 13:35 `rhE)j'w> wyd"g "B. sB,kiw> !heKoh; Atao rh:jiw> rA[=h'-!mi qmo['
bhoC 'h; r["F el; !hEKoh; rQEb;y-> al{) rA[=B' qt,N<h; hf'P' hNEhiw> !heKoh; Wha'r"w> 13:36 `At*r"h\j' yrEx]a;
Arh]jiw> aWh+ rAhj' qt,N<h; aP'r>nI AB-xm;c'( rxov' r['few> qt,N<h; dm;[' wyn"y[eB-. ~aiw> 13:37 `aWh) amej'
!heKoh; ha'r"w> 13:39 `tnO*b'l. troh'B, tro+h'B, ~r"f'B-. rA[b. hy<h.y-I yKi( hV'a-i Aa) vyaiw> 13:38 s `!hE)Kho ;
yKi vyaiw> 13:40 s `aWh) rAhj' rA[B' xr:P' aWh qh;Bo tnO=b'l. tAhKe troh'B, ~r"f'B-. rA[b. hNEhiw>
`aWh) rAhj' aWh x;BeGI Av=aro jrEM'yI wyn"P' ta;P.mi ~aiw> 13:41 `aWh) rAhj' aWh x;rEqe Av+aro jrEM'yI
Aa ATx.r:q'B. awhi tx;r:Po t[;r:c' ~D"_m.d:a] !b"l' [g:n< tx;B;G:b; Aa tx;r:Q'b; hy<h.y-I yki(w> 13:42
AT+x.Bg; :b. Aa ATx.r:q'B. tm,D<m.d:a] hn"b'l. [g:N<h-; taef. hNEhiw> !heKoh; Atao ha'r"w> 13:43 `AT*x.Bg; :b.
`A[*g>nI AvaroB. !hEKoh; WNa,M.j;y> aMej; aWh+ amej' aWh [:Wrc-' vyai 13:44 `rf")B' rA[ t[;r:c' haer>m;K.
amej'w> hj,_[.y: ~p'f-' l[;w> [:Wrp' hy<h.yI Avarow> ~ymirUp. Wyh.yI wyd"g "B. [g:N<h; AB-rv,a] [:WrC'h;w> 13:45
s `Ab)v'Am hn<x]M;l;( #Wxmi bveyE dd"B' aWh+ amej' am'j.yI AB [g:N<h; rv,a] ymey-> lK' 13:46 `ar"(q.yI amej'
br<[eb. Aa ytiv.bi( Aa 13:48 `~yTi(v.Pi dg<b<B. Aa rm,c, dg<b<B. t[;r"_c' [g:n< Ab hy<h.y-I yKi( dg<B,h;w> 13:47
dg<B,B; ~D"m.d:a] Aa qr:q.r:y> [g:N<h; hy"h'w> 13:49 `rA[* tk,al,m-. lk'B. Aa rA[b. Aa rm,C'_l;w> ~yTiv.Pil;
13:50 `!hE)Koh; ta, ha'r>h'w> aWh+ t[;r:c' [g:n< rA[-yliK.-lk'b. Aa br<[eb-' Aa ytiV.b-; Aa) rA[b' Aa
y[iybiV.h; ~AYB; [g:N<h;-ta, ha'r"w> 13:51 `~ymi(y" t[;b.vi [g:N<h-; ta, ryGIs .hiw> [g:N"+h-; ta, !hEKoh; ha'r"w>
t[;r:c' hk'_al'm.li rA[h' hf,['y-E rv,a] lkol. rA[b' Aa br<[eb-' Aa) ytiV.b-; Aa) dg<B,B; [g:N<h; hf'p-' yKi(
Aa rm,C,B; br<[eh-' ta, Aa ytiV.h-; ta,( Aa dg<B,h-; ta, @r:f'w> 13:52 `aWh) amej' [g:N<h; tr<a,m.m;

75

`@rEF) 'Ti vaeB' awhi tr<a,m.m; t[;r:c-' yKi( [g:N"+h; Ab hy<h.y-I rv,a] rA[h' yliK-. lK'-ta, Aa ~yTiv.Pib;
`rA[*-yliK.-lk'B. Aa br<[e_b' Aa ytiV.b; Aa dg<B,B; [g:N<h; hf'p-' al{ hNEhiw> !heKoh; ha,r>yI ~aiw> 13:53
!heKoh; ha'r"w> 13:55 `tynI)ve ~ymiy-" t[;b.vi AryGIs.hiw> [g:N"+h; AB-rv,a] tae WsB.kiw> !heKoh; hW"ciw> 13:54
vaeB' aWh amej' hf'p-' al{) [g:N<h;w> Any[e-ta, [g:N<h; %p;h-' al{) hNEhiw> [g:N<h;-ta, sBeK;hu yrEx]a;
yrEx]a; [g:N<h; hh'Ke hNEhiw> !heKoh; ha'r" ~aiw> 13:56 `AT*x.B;g:b. Aa ATx.r:q'B. awhi tt,x,P. WNp,_r>f.Ti
ha,r"T-e ~aiw> 13:57 `br<[e(h-' !mi Aa ytiV.h-; !mi Aa rA[h-' !mi Aa dg<B,h-; !mi Atao [r:q'w> At=ao sBeK;hu
AB-rv,a] tae WNp,r>f.Ti vaeB' awhi_ tx;r:Po rA[-yliK.-lk'b. Aa br<[eb-' Aa) ytiV.b-; Aa) dg<B,B; dA[
sB;kuw> [g:N"+h; ~h,me rs"w> sBek;T. rv<a] rA[h' yliK-. lk'-Aa) br<[eh-' Aa ytiV.h-; Aa) dg<Bh, ;w> 13:58 `[g:N")h;
Aa br<[eh' Aa ytiV.h; Aa ~yTiv.Pih; Aa rm,C,h; dg<B< t[;r:c-' [g:n<) tr:AT tazO 13:59 `rhE)j'w> tynIve
tr:AT hy<h.Ti( tazO 14:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 14:1 p `Aa)M.j;l. Aa Arh]j;l. rA[=-yliK.-lK'
!heKoh; ha'r"w> hn<+x]M;l;( #Wxm-i la, !heKoh; ac'y"w> 14:3 `!hE)Koh-; la, ab'Whw> At=r"h\j' ~AyB. [r"coM.h;
tAYx; ~yrIP\ci-yTe(v. rhEJ ;Mil; xq:l'w> !heKoh; hW"ciw> 14:4 `[:Wr)C'h-; !mi t[;rC: 'h-; [g:n<) aP'r>nI hNEhiw>
fr<x,- yliK.-la, tx'_a,h' rAPCih-; ta, jx;v'w> !heKoh; hW"ciw> 14:5 `bzO*aew> t[;l;At ynIv.W zr<a, #[ew> tAr+hoj.
bzO=aeh-' ta,w> t[;l;ATh; ynIv-. ta,w> zr<a,h' #[e- ta,w> Ht'ao xQ:yI hY"x;h;( rPoC ih-; ta, 14:6 `~yYI)x; ~yIm-: l[;
l[; hZ"hiw> 14:7 `~yYI)x;h; ~yIM:h; l[; hj'xuV.h; rPoC ih; ~d:B. hY"x;h; rPoC ih; taew> ~t'Aa lb;j'w>
sB,kiw> 14:8 `hd<F( 'h; ynEP-. l[; hY"x;h;( rPoC ih-; ta, xL;viw> Arh]jiw> ~ymi_['P. [b;v, t[;rC: 'h-; !mi rhEJ ;Mih;
bv;y"w> hn<+x]M;h-;( la, aAby" rx:a;w> rhej'w> ~yIM;B; #x;r"w> Ar['f-. lK'-ta, xL; gIw> wyd"g "B-. ta, rheJ ;Mih;
Anq'z-> ta,w> Avaro-ta, Ar['f.-lK'-ta, xL;g :y> y[iybiV.h; ~AYb; hy"h'w> 14:9 `~ymi(y" t[;b.vi Alh\a'l. #Wxmi
14:10 `rhE)j'w> ~yIM:B; Arf'B. ta, #x;r"w> wyd"g "B-. ta, sB,kiw> x:Lge_ :y> Ar['f-. lK'-ta,w> wyn"y[e tBoG: taew>
~ynIrof.[, hv'l{v.W hm'_ymiT. Ht'n"v-. tB; tx;a; hf'b.k;w> ~ymiymiT. ~yfib'k-. ynE)v. xQ:yI ynI ymiV.h; ~AYb;W
rhEJ ;Mih; vyaih' tae rhej;m.h;( !hEKoh; dymi[/h,w> 14:11 `!m,v'( dx'a, gl{w> !m,V,b; hl'WlB. hx'n>mi tl,so
~v'a'l. Atao byrIq.hiw> dx'a,h' fb,K,h-; ta, !heKoh; xq;l'w> 14:12 `d[e(Am lh,ao xt;P, hw"hy> ynEp.li ~t'_aow>
jx;v.yI rv,a] ~Aqm.Bi fb,K,h-; ta, jx;v'w> 14:13 `hw")hy> ynEp.li hp'WnT. ~t'ao @ynIhew> !m,V'_h; gl{- ta,w>
`aWh) ~yvid"q' vd<qo !heKol; aWh ~v'a'h' taJ'x;K; yKi vd<Qo+h; ~Aqm.Bi hl'[oh-' ta,w> taJ'x;h-;( ta,
Ady" !h,B-o l[;w> tynI+m'y>h; rhEJ ;Mih; !z<ao %WnT.-l[; !heKoh; !t;n"w> ~v'a'h' ~D:mi !heKoh; xq:l'w> 14:14
`tyli(am'F.h; !hEKoh; @K:- l[; qc;y"w> !m,V'_h; gL{mi !hEKoh; xq:l'w> 14:15 `tynI)m'y>h; Alg>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h;
!m,V,h-; !mi hZ"hiw> tyli_am'F.h; APK-; l[; rv<a] !m,V,h-; !mi tynIm'y>h; A[B'c.a-, ta, !heKoh; lb;j'w> 14:16
!z<ao %WnT.-l[; !heKoh; !TEyI APK-; l[; rv<a] !m,V,h; rt,Y<miW 14:17 `hw")hy> ynEp.li ~ymi['P. [b;v, A[B'c.a,B.
rt'ANh;w> 14:18 `~v'(a'h' ~D: l[; tynI+m'y>h; Alg>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; Ady" !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; rhe J;Mih;
hf'['w> 14:19 `hw")hy> ynEp.li !hEKoh; wyl'[' rP<kiw> rhEJ+ ;Mih; varo- l[; !TEyI !heKoh; @K:- l[; rv,a] !m,V,B;
!hEKoh; hl'[/h,w> 14:20 `hl'([oh-' ta, jx;v.yI rx:a;w> At=a'mJ. umi rhEJ ;Mih-; l[; rP,kiw> taJ'x;h-; ta, !heKoh;
Ady" !yaew> aWh lD:- ~aiw> 14:21 s `rhE)j'w> !hEKoh; wyl'[' rP<kiw> hx'Be_z>Mih; hx'n>Mih-; ta,w> hl'[oh-' ta,
hx'n>mil. !m,V,B; lWlB' dx'a, tl,so !ArF'[iw> wyl'_[' rPEk;l. hp'Wnt.li ~v'a' dx'a, fb,K, xq;l'w> tg<F,m;
`hl'([o dx'a,h'w> taJ'x; dx'a, hy"h'w> Ad=y" gyFiT; rv<a] hn"Ay ynEB. ynEv. Aa ~yrIto yTev.W 14:22 `!m,v'( gl{w>
14:24 `hw")hy> ynEp.li d[eAm-lh,ao) xt;P-, la, !hE+Koh; la, Atr"h\j'l. ynIymiV.h; ~AYB; ~t'ao aybihew> 14:23
14:25 `hw")hy> ynEp.li hp'WnT. !hEKoh; ~t'ao @ynIhew> !m,V'_h; gl{ ta,w> ~v'a'h' fb,K-, ta, !hEKoh; xq:l'w>
tynI+m'y>h; rhEJ ;Mih-; !z<ao* %WnT-. l[; !t:n"w> ~v'a'h'( ~D:mi !heKoh; xq:l'w> ~v'a'h'( fb,K-, ta, jx;v'w>
!hEKoh; @K:- l[; !hE+Koh; qcoyI !m,V,h-; !miW 14:26 `tynI)m'y>h; Alg>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; Ady" !h,B-o l[;w>
[b;v, tyli_am'F.h; APK-; l[; rv<a] !m,V,h-; !mi tynIm'y>h; A[B'c.a,B. !heKoh; hZ"hiw> 14:27 `tyli(am'F.h;
tynIm'y>h; rheJ;Mih; !z<ao %WnT.-l[; APK-; l[; rv<a] !m,V,h-; !mi !heKoh; !t;n"w> 14:28 `hw")hy> ynEp.li ~ymi['P.
!m,V,h-; !mi rt'ANh;w> 14:29 `~v'(a'h' ~D: ~Aqm-. l[; tynI+m'y>h; Alg>r: !h,B-o l[;w> tynIm'y>h; Ady" !h,B-o l[;w>
dx'a,h-'( ta, hf'['w> 14:30 `hw")hy> ynEp.li wyl'[' rPEk;l. rhEJ+ ;Mih; varo- l[; !TEyI !heKoh; @K:- l[; rv,a]

76

taJ'x; dx'a,h-' ta, Ady" gyFiT-; rv,a] tae 14:31 `Ad*y" gyFiT; rv<a]me hn"+AYh; ynEB-. !mi Aa ~yrIToh-; !mi
AB-rv,a] tr:AT tazO 14:32 `hw")hy> ynEp.li rhEJ;Mih; l[; !hEKoh; rP<kiw> hx'_n>Mih-; l[; hl'[o dx'a,h-' ta,w>
14:34 `rmo*ale !roh]a; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 14:33 p `At)r"h\j'B. Ady" gyFit-; al{) rv<a] t[;r"_c' [g:n<
#r<a, tybeB. t[;r:c' [g:n< yTit;n"w> hZ"+xua]l; ~k,l' !tEn O ynIa] rv<a] ![;n:K. #r<a-, la, Wabot' yKi
hW"ciw> 14:36 `tyIB")B; yli ha'r>nI [g:nK< . rmo=ale !hEKol; dyGIhiw> tyIB;h; Al-rv,a] ab'W 14:35 `~k,(tZ. :xua]
rx;a;w> tyIB"+B; rv<a-] lK' am'j.yI al{w> [g:N<h-; ta, tAar>li !heKoh; aboy" ~r<j,B. tyIB;h-; ta, WNpiW !heKoh;
troWr[]q:)v. tyIB;h; troyqiB. [g:N<h; hNEhiw> [g:N<h;-ta, ha'r"w> 14:37 `tyIB")h-; ta, tAar>li !hEKoh; aboy" !KE
tyIB"+h; xt;P-, la, tyIB:h-; !mi !hEKoh; ac'y"w> 14:38 `ryQI)h-; !mi lp'v' !h<yaer>m;W tMo+Dm: .d:a] Aa tQor:q.r:y>
[g:N<h; hf'P' hNEhiw> ha'r"w> y[i_ybiV.h; ~AYB; !hEKoh; bv'w> 14:39 `~ymi(y" t[;b.vi tyIB:h-; ta, ryGIs .hiw>
!h,t.a, Wkyliv.hiw> [g:N"+h; !hEB' rv<a] ~ynIb'a]h-' ta, WcL.xiw> !heKoh; hW"ciw> 14:40 `tyIB")h; troyqiB.
rv<a] rp'['h-,( ta, Wkp.v'w> bybis_ ' tyIB:mi [;ciq.y: tyIB:h-; ta,w> 14:41 `ame(j' ~Aqm-' la, ry[il' #Wxm-i la,
~ynI+b'a]h' tx;T-; la, Waybihew> tArxea] ~ynIb'a] Wxq.l'w> 14:42 `ame(j' ~Aqm-' la, ry[il' #Wxm-i la, Wcq.hi
~ynI+b'a]h-' ta, #Lexi rx:a; tyIB;B; xr:p'W [g:N<h; bWvy-" ~aiw> 14:43 `tyIB")h-; ta, xj'w> xQ:yI rxEa; rp"['w>
t[;r:c' tyIB"+B; [g:N<h; hf'P' hNEhiw> ha'r"w> !heKoh; ab'W 14:44 `x;AJ)hi yrEx]a;w> tyIB:h-; ta, tAcq.hi yrEx]a;w>
rp:[-] lK' taew> wyc'[-e ta,w> wyn"b'a-] ta, tyIB;h-; ta, #t;n"w> 14:45 `aWh) amej' tyIB:B; awhi tr<a,m.m;
At=ao ryGIs .hi ymey-> lK' tyIB;h-; la, aB'h;w> 14:46 `ame(j' ~Aqm-' la, ry[il' #Wxm-i la, ayciAhw> tyIB"+h;
14:48 `wyd"(g"B. ta, sBek;y> tyIB;B; lkeaoh'w> wyd"g_ "B-. ta, sBek;y> tyIB;B; bkeVoh;w> 14:47 `br<['(h-' d[; am'j.yI
!heKoh; rh:jiw> tyIB"+h-; ta, x:Johi yrEx]a; tyIB;B; [g:N<h; hf'p-' al{ hNEhiw> ha'r"w> !heKoh; aboy" aBo- ~aiw>
t[;l;At ynIv.W zr<a, #[ew> ~yrI+P\ci yTev. tyIB:h-; ta, aJex;l. xq:l 'w> 14:49 `[g:N")h; aP'r>nI yKi tyIB;h-; ta,
zr<a,h'-#[e-( ta, xq:l'w> 14:51 `~yYI)x; ~yIm-: l[; fr<x-, yliK.-la, tx'_a,h' rPoC ih-; ta, jx;v'w> 14:50 `bzO*aew>
~yIM:b;W hj'WxV.h; rPoC ih; ~d:B. ~t'ao lb;j'w> hY"x;h; rPoC ih; taew> t[;l;ATh; ynIv. taew> bzOaeh-' ta,w>
~yYI+x;h;( ~yIM:b;W rAPCih; ~d:B. tyIB;h-; ta, aJexiw> 14:52 `~ymi(['P. [b;v, tyIB:h-; la, hZ"hiw> ~yYI+x;h;(
#Wxm-i la, hY"x;h;( rPoCih-; ta, xL;viw> 14:53 `t[;l'(ATh; ynIv.biW bzOaeb'W zr<a,h' #[eb.W hY" x;h; rPoC ib;W
14:55 `qt,N")l;w> t[;rC
: 'h; [g:n-< lk'l. hr"_ATh; tazO 14:54 `rhE)j'w> tyIB:h-; l[; rP<kiw> hd<F_ 'h; ynEP-. la, ry[il'
rho=J'h; ~Ayb.W ameJ 'h; ~AyB. troAhl. 14:57 `tr<h'(B,l;w> tx;PS; ;l;w> taef.l;w> 14:56 `tyIB")l;w> dg<B<h; t[;r:c'l.W
ynEB-. la, WrB.D: 15:2 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 15:1 s `t[;rC"( 'h; tr:AT tazO
hy<h.Ti tazOw> 15:3 `aWh) amej' AbAz Arf'B.mi bz" hy<h.yI yKi vyai vyai ~h,_lea] ~T,r>m;a]w: laer"f.yI
bK'v.Mih-; lK' 15:4 `awhi( Ata'm.ju AbAZmi Arf'B. ~yTix.h-, Aa) AbAz-ta, Arf'B. rr" Ab+AzB. Ata'm.ju
Ab=K'v.miB. [G:yI rv<a] vyaiw> 15:5 `am'(j.yI wyl'[' bvey-E rv,a] yliK.h-; lk'(w> am'_j.yI bZ"h; wyl'[' bK;v.yI rv,a]
sBek;y> bZ"+h; wyl'[' bvey-E rv,a] yliK.h-; l[;( bveYOh;w> 15:6 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y>
amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y> bZ"+h; rf:b.Bi [;gNE Oh;w> 15:7 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B.
15:9 `br<['(h' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sB,kiw> rAh=J'B; bZ"h; qroy-" yki(w> 15:8 `br<['(h-' d[;
am'j.yI wyT'x.t; hy<h.yI rv<a] lkoB. [:gENOh-; lk'w> 15:10 `am'(j.yI bZ"h; wyl'[' bK;r>yI rv,a] bK'r>M,h-; lk'w>
AB-[G:yI rv<a] lkow> 15:11 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y> ~t'Aa afeANh;w> br<['_h-' d[;
fr<x,- ylik.W 15:12 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sB,kiw> ~yIM"+B; @j:v-' al{ wyd"y"w> bZ"h;
Al rp;s'w> AbAZmi bZ"h; rh:j.y-I yki(w> 15:13 `~yIM")B; @jEV'yI #[e- yliK.-lk'w> rbE+V'yI bZ"h; AB-[G:yI-rv,a]
ynIymiV.h; ~AYb;W 15:14 `rhE)j'w> ~yYIx; ~yIm:B. Arf'B. #x;r"w> wyd"g_ "B. sB,kiw> Atr"h\j'l. ~ymiy" t[;b.vi
~n"t'n>W d[eAm lh,ao xt;P-, la, hw"hy> ynEp.li ab'W hn"+Ay ynEB. ynEv. Aa ~yrIto yTev. Al-xQ:)yI)
hw"hy> ynEp.li !hEKoh; wyl'[' rP,kiw> hl'_[o dx'a,h'w> taJ'x; dx'a, !heKoh; ~t'ao hf'['w> 15:15 `!hE)Koh-; la,
`br<['(h-' d[; amej'w> Arf'B-. lK'-ta, ~yIM:B; #x;r"w> [r;z-"+ tb;k.vi WNM,mi acet-e yKi( vyaiw> 15:16 s `Ab)AZmi
15:18 p `br<['h
( '-d[; amej'w> ~yIM:B; sB;kuw> [r;z-"+ tb;k.vi wyl'[' hy<h.y-I rv,a] rA[-lk'w> dg<B-< lk'w> 15:17
hV'aiw> 15:19 `br<['(h-' d[; Wam.j'w> ~yIM;b; Wcx]r"w> [r;z-"+ tb;k.vi Ht'ao vyai bK;v.yI rv,a] hV'aiw>

77

am'j.yI HB' [;gNE Oh-; lk'w> Ht'D"nIb. hy<h.Ti ~ymiy" t[;b.vi Hr"_f'b.Bi Hb'zO hy<h.yI ~D" hb'z" hy<h.t-i yKi(
15:21 `am'(j.yI wyl'[' bveTe rv,a] lkow> am'_j.yI Ht'D"nIB. wyl'[' bK;v.Ti rv,a] lkow> 15:20 `br<['(h-' d[;
yliK-. lk'B. [:gNE Oh-; lk'w> 15:22 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIMB: ; #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y> Hb'_K'v.miB. [;gNE Oh-; lk'w>
Aa aWh bK'v.Mih-; l[;( ~aiw> 15:23 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y> wyl'_[' bveT-e rv,a]
Ht'ao vyai bK;v.yI bkov' ~aiw> 15:24 `br<['(h-' d[; am'j.yI Ab=-A[g>n"B. wyl'[-' tb,v,(yO awhi- rv,a] yliK.h-; l[;(
hV'aiw> 15:25 p `am'(j.yI wyl'[' bK;v.y-I rv,a] bK'v.Mih-; lk'w> ~ymi_y" t[;b.vi amej'w> wyl'[' Ht'D"nI yhit.W
Ht'a'm.ju bAz ymey>-lK' Ht'_D"n-I l[; bWzt-' yki( Aa Ht'D"n-I t[, al{B. ~yBir: ~ymiy" Hm'D" bAz bWzy"-yKi(
bK;v.miK. Hb'Az ymey-> lK' wyl'[' bK;v.T-i rv,a] bK'v.Mih-; lK' 15:26 `awhi( ha'mej. hy<h.Ti Ht'D"nI ymeyKi
~B' [;gEANh;-lk'w> 15:27 `Ht'(D"nI ta;m.juK. hy<h.yI amej' wyl'[' bveTe rv<a] yliK.h-; lk'(w> HL'-_ hy<h.yI) Ht'D"nI
t[;b.vi HL' hr"ps. 'w> Hb'_AZmi hr"h]j-' ~ai(w> 15:28 `br<['(h-' d[; amej'w> ~yIM:B; #x;r"w> wyd"g "B. sB,kiw> am'_j.yI
~t'Aa ha'ybihew> hn"+Ay ynEB. ynEv. Aa ~yrIto yTev. Hl'-xQ:)Ti( ynIymiV.h; ~AYb;W 15:29 `rh")j.Ti rx:a;w> ~ymiy"
rP,kiw> hl'_[o dx'a,h-' ta,w> taJ'x; dx'a,h-' ta, !heKoh; hf'['w> 15:30 `d[e(Am lh,ao xt;P-, la, !heKoh-; la,
Wtmuy" al{w> ~t'_a'mJ. umi laer"f.y-I ynEB-. ta, ~T,rZ> :hiw> 15:31 `Ht'(a'm.ju bAZmi hw"hy> ynEp.li !heKoh; h'yl,['
WNM,mi aceTe rv,a]w: bZ"+h; tr:AT tazO 15:32 `~k'(AtB. rv<a] ynIK'v.m-i ta, ~a'M.j;B. ~t'a'm.juB.
rv<a] vyail.W hb'_qNe >l;w> rk"Z "l; AbAz-ta, bZ"h;w> Ht'D"nIB. hw"D"h;w> 15:33 `Hb'-( ha'm.j'l. [r;z-< tb;k.vi
~t'b'r>q'B. !ro=h]a; ynEB. ynEv. tAm yrEx]a; hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 16:1 p `ha'(mej-. ~[i bK;v.yI
t[e-lk'b. aboy-" la;w> ^yxia' !roh]a-; la, rBeD: hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 16:2 `Wtmu(Y"w: hw"hy>-ynEp.li
ha,r"ae !n"['B,( yKi tWmy" al{w> !roa'h-' l[; rv<a] tr<PoK;h; ynEP-. la, tk,r+oP'l; tyBemi vd<Qoh-; la,
16:4 `hl'([ol. lyIa:w> taJ'x;l. rq"B' !B, rp:B. vd<Qo+h-; la, !roh]a; aboy" tazO B. 16:3 `tr<Po)K;h-; l[;
@nO=c.yI dB; tp,n<c.mib.W rGOx.y: dB; jnEb.a;b.W Arf'B-. l[; Wyh.yI db;-ysen>k.mi(W vB'l.yI vd<qo dB;- tn<tKo* .
yrEy[if.-ynE)v. xQ:yI laer"f.yI ynEB. td:[] taemeW 16:5 `~v'(bel.W Arf'B-. ta, ~yIM:B; #x;r"w> ~he vd<q-o ydEg>Bi
Ad[]B; rP<kiw> Al=-rv,a] taJ'x;h; rP:- ta, !roh]a; byrIq.hiw> 16:6 `hl'([ol. dx'a, lyIa:w> taJ'_x;l. ~yZI[i
!t:n"w> 16:8 `d[e(Am lh,ao xt;P, hw"hy> ynEp.li ~t'ao dymi[/h,w> ~rI+y[i F.h; ynEv-. ta, xq:l'w> 16:7 `At*yBe d[;b.W
!roh]a; byrIq.hiw> 16:9 `lzE)az"[]l; dx'a, lr"Agw> hw"hyl; dx'a, lr"AG tAl+r"AG ~rIy[iF.h; ynEv-. l[; !roh]a;
wyl'[' hl'[' rv,a] ry[iF 'h;w> 16:10 `taJ'(x; Whf'['w> hw"+hyl; lr"AGh; wyl'[' hl'[' rv,a] ry[iF 'h-; ta,
16:11 `hr"B'(d>Mih; lzEaz"[]l; Atao xL;v;l. wyl'_[' rPEk;l. hw"hy> ynEp.li yx;- dm;[\y") lzEaz"[]l; lr"AGh;
taJ'x;h; rP:- ta, jx;v'w> At=yBe d[;b.W Ad[]B;( rP<kiw> Al-rv,a] taJ'x;h;( rP:- ta, !roh]a; byrIq.hiw>
tr<joq. wyn"p.x' al{m.W hw"hy> ynEp.Limi x:Bez>Mih; l[;me vae- ylex]G:) hT'x.M;h;-al{)m. xq:l'w> 16:12 `Al*-rv,a]
!n:[] hS'kiw> hw"+hy> ynEp.li vaeh-' l[; tr<joQ.h-; ta,( !t:n"w> 16:13 `tk,ro)P'l; tyBemi aybihew> hQ"+D: ~yMis ;
A[B'c.a,b. hZ"hiw> rP'h; ~D:mi xq;l'w> 16:14 `tWm)y" al{w> tWd[eh-' l[; rv<a] tr<PoK;h-; ta, tr<joQ.h;
jx;v'w> 16:15 `A[*B'c.a,B. ~D"h-; !mi ~ymi['P-. [b;v,( hZ<y: tr<PoK;h; ynEp.liw> hm'd>qE+ tr<PoK;h; ynEP-. l[;
rv<a]K; AmD-" ta, hf'['w> tk,ro+P'l; tyBem-i la, AmD-" ta, aybihew> ~['l' rv<a] taJ'x;h;( ry[if-. ta,
ynEB. taomJ. umi vd<Qoh-; l[; rP<kiw> 16:16 `tr<Po)K;h; ynEp.liw> tr<PoK;h-; l[; Atao hZ"hiw> rP'h; ~d:l. hf'['
16:17 `~t'(aom.ju %AtB. ~T'ai !kEVoh; d[eAm lh,aol. hf,[]y: !kEw> ~t'_aJox; lk'l. ~h,y[ev.PimiW laer"f.yI
AtyBe d[;b.W Ad[]B; rP<kiw> At=ace-d[; vd<QoB; rPEk;l. AaboB. d[eAm lh,aoB. hy<h.y-I al{ ~d"a-' lk'w>
rP'h; ~D:mi xq;l'w> wyl'_[' rP<kiw> hw"hy>-ynE)p.li rv<a] x;Bez>Mih-; la, ac'y"w> 16:18 `lae(r"f.yI lh;q-. lK' d[;b.W
~ymi_['P. [b;v, A[B'c.a,B. ~D"h-; !mi wyl'[' hZ"hiw> 16:19 `bybi(s' x;Bez>Mih; tAnr>q-; l[; !t:n"w> ry[iF 'h; ~D:miW
d[eAm lh,a-o ta,w> vd<Qoh-; ta, rPEK;mi hL'kiw> 16:20 `lae(r"f.yI ynEB. taomJ. umi AvD>qiw> Arh]jiw>
varo l[; wyd"y" Ady" yTev-. ta, !roh]a; %m;s 'w> 16:21 `yx'(h, ry[iF 'h-; ta, byrIq.hiw> x:Be_z>Mih-; ta,w>
!t:n"w> ~t'_aJox-; lk'l. ~h,y[ev.P-i lK'-ta,w> laer"f.yI ynEB. tnOwO[-] lK'-ta, wyl'[' hD"w:t.hiw> yx;h; ry[i F'h;
wyl'[' ry[iF 'h; af'n"w> 16:22 `hr"B'(d>Mih; yTi[i vyai- dy:B. xL;viw> ry[iF 'h; varo- l[; ~t'ao
d[eAm lh,a-o la, !roh]a; ab'W 16:23 `rB")d>MiB; ry[iF 'h-; ta, xL;viw> hr"_zEG> #r<a-, la, ~t'nOwO[-] lK'-ta,

78

~yIM;b; Arf'B-. ta, #x;r"w> 16:24 `~v'( ~x'yNIhiw> vd<Qo+h-; la, AaboB. vb;l' rv<a] dB'h; ydEg >B-i ta, jv;p'W
d[;b.W Ad[]B; rP<kiw> ~['h' tl;[-o ta,w> Atl'[-o) ta, hf'['w> ac'y"w> wyd"_ g"B-. ta, vb;l'w> vAdq' ~Aqm'B.
sBek;y> lzEaz"[l] ;( ry[iF'h-; ta, x;Lev;m.h;(w> 16:26 `hx'Be(z>Mih; ryjiq.y: taJ'x;h;( bl,xe taew> 16:25 `~['(h'
ry[if. taew> taJ'x;h; rP; taew> 16:27 `hn<)x]M;h-;( la, aAby" !kE- yrEx]a;w> ~yIM"+B; Arf'B-. ta, #x;r"w> wyd" g"B.
vaeb' Wpr>f'w> hn<+x]M;l;( #Wxm-i la, ayciAy vd<QoB; rPEk;l. ~m'D-" ta, ab'Wh rv,a] taJ'x;h;(
~yIM"+B; Arf'B-. ta, #x;r"w> wyd"g "B. sBek;y> ~t'ao @rEF oh;w> 16:28 `~v'(r>P-i ta,w> ~r"f'B-. ta,w> ~t'ro[-o ta,
vd<xol; rAf['B,( y[iybiV.h; vd<xoB; ~l'_A[ tQ:xul. ~k,l' ht'y>h'w> 16:29 `hn<)x]M;h-;( la, aAby" !kE- yrEx]a;w>
hZ<h; ~AYb-; yKi( 16:30 `~k,(k.AtB. rG"h; rGEh;w> xr"z>a,h'( Wf[]t; al{ hk'al'm-. lk'w> ~k,ytevo)p.n-: ta, WN[;T.
ayhi !AtB'v; tB;v; 16:31 `Wrh")j.Ti hw"hy> ynEp.li ~k,yteaJox; lKomi ~k,_t.a, rhEj;l. ~k,yle[] rPEk;y>
aLem;y> rv<a]w: Atao xv;m.y-I rv,a] !heKoh; rP,kiw> 16:32 `~l'(A[ tQ:xu ~k,_ytevop.n-: ta, ~t,yNI[iw> ~k,l'
vd<Qoh; vD:q.m-i ta, rP,kiw> 16:33 `vd<Qo)h; ydEg >Bi dB'h; ydEg >B-i ta, vb;l'w> wybi_a' tx;T; !hEk;l. Ady-" ta,
taZO- ht'y>h")w> 16:34 `rPE)k;y> lh'Q'h; ~[;- lK'-l[;w> ~ynIh]Koh; l[;w> rPE+k;y> x;Bez>Mih-; ta,w> d[eAm lh,a-o ta,w>
hw"hy> hW"ci rv<a]K; f[;Yw: : hn"+V'B; tx;a; ~t'aJox-; lK'mi laer"f.yI ynEB-. l[; rPek;l. ~l'A[ tQ:xul. ~k,l'
ynEB .-lK' la,w> wyn"B'-la,w> !roh]a-; la,( rBeD: 17:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 17:1 p `hv,(m-o ta,
rv,a] laer"f.yI tyBemi vyai vyai 17:3 `rmo*ale hw"hy> hW"c-i rv,a] rb'D"h; hz< ~h,_ylea] T'r>m;a'w> laer"f.yI
d[eAm lh,ao xt;P-, la,w> 17:4 `hn<)x]M;l;( #Wxmi jx;v.yI rv<a] Aa hn<+x]M;B;( z[e- Aa bf,k-, Aa rAv jx;v.yI
%p'v' ~D" aWhh; vyail' bvex'yE ~D" hw"+hy> !K:v.mi ynEp.li hw"hyl;( !B'r>q' byrIq.h;l. Aaybih/ al{
~he rv<a] ~h,yxeb.z-I ta,( laer"f.yI ynEB. Waybiy" rv,a] ![;m;l. 17:5 `AM*[; br<Q<mi aWhh; vyaih' tr:k.nIw>
~ymil'v. yxeb.zI Wxb.z"w> !hE+Koh-; la, d[eAm lh,ao xt;P-, la, hw" hyl;( ~auybih/w< hd<F'h; ynEP-. l[; ~yxib.zO
bl,xeh; ryjiq.hiw> d[e_Am lh,ao xt;P, hw"hy> xB;z>m-i l[; ~D"h;-ta, !hEKoh; qr:z"w> 17:6 `~t'(Aa hw"hyl;(
tQ:xu ~h,_yrEx]a; ~ynIzO ~he rv<a] ~rIy[iF.l; ~h,yxeb.z-I ta, dA[ WxB.z>y-I al{w> 17:7 `hw")hyl; x:xoynI x:yrEl.
rGEh-; !miW laer"f.yI tyBemi vyai vyai rm;aTo ~h,lea]w: 17:8 `~t'(rodol. ~h,l' taZO- hy<h.Ti( ~l'A[
tAf[]l; WNa,ybiy> al{ d[eAm lh,ao xt;P-, la,w> 17:9 `xb;z-") Aa hl'[o hl,[]y-: rv,a] ~k'_AtB. rWgy"-rv,a]
~k'AtB. rG"h; rGEh-; !miW laer"f.yI tyBemi vyai vyaiw> 17:10 `wyM'([;me aWhh; vyaih' tr:k.nIw> hw"+hyl; Atao
yKi 17:11 `HM'([; br<Q<mi Ht'ao yTir:k.hiw> ~D"h-; ta, tl,k,aoh' vp,N<B; yn:p' yTit;n"w> ~D"-_ lK' lk;ayO rv<a]
aWh ~D"h-; yKi( ~k,_ytevop.n-: l[; rPEk;l. x:Bez>Mih-; l[; ~k,l' wyTit;n> ynI a]w: awhi ~D"B; rf'B'h; vp,n<
rG"h; rGEh;w> ~D"_ lk;ato- al{ ~K,mi vp,n-< lK' laer"f.yI ynEb.li yTir>m;a' !KE- l[; 17:12 `rPE)k;y> vp,N<B;
dWcy" rv,a] ~k'AtB. rG"h; rGEh-; !miW laer"f.yI ynEB.mi vyai vyaiw> 17:13 s `~D"( lk;ayO- al{ ~k,k.AtB.
AmD" rf'B-' lK' vp,n-< yKi( 17:14 `rp")['B, WhS'kiw> AmD-" ta, %p;v'w> lke_a'yE rv<a] @A[-Aa hY"x; dyce
awhi AmD" rf'B-' lK' vp,n< yKi Wlke_ato al{ rf"B-' lK' ~D: laer"f.yI ynEb.li rm;aow") aWh Avp.n:b.
#x;r"w> wyd"g "B. sB,kiw> rGE+b;W xr"z>a,B' hp'rEj.W hl'ben> lk;aTo rv,a] vp,n< -lk'w> 17:15 `trE(K'yI wyl'k.a-o lK'
rBEd:y>w: 18:1 p `An*wO[] af'n"w> #x'_r>yI al{ Arf'b.W sBek;y> al{ ~aiw> 17:16 `rhE)j'w> br<[,h-' d[; amej'w> ~yIM:B;
18:3 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 18:2 `rmo*aLe hv,mo la, hw"hy>
aybime ynIa] rv<a] ![;nK: .-#r<a,( hfe[]m;k.W Wf+[]t; al{ HB'- ~T,b.v;y> rv<a] ~yIr:c.m-i #r<a,( hfe[]m;K.
Wrm.v.Ti yt;Qoxu-ta,w> Wf[]T; yj;P'v.m-i ta, 18:4 `Wkle(te al{ ~h,yteQoxub.W Wf[]t; al{ hM'v' ~k,t.a,
~t'ao hf,[]y: rv,a] yj;P'v.m-i ta,w> yt;Qoxu-ta, ~T,r>m;v.W 18:5 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~h,_B' tk,l,l'
hw"+r>[, tALg:l. Wbr>q.ti al{ Arf'B. raEv-. lK'-la, vyai vyai 18:6 s `hw")hy> ynIa] ~h,_B' yx;w" ~d"a'h'
18:8 s `Ht'(w"r>[, hL,g :t. al{ awhi ^M.ai hLeg_ :t. al{ ^M.ai tw:r>[,w> ^ybia' tw:r>[, 18:7 s `hw")hy> ynIa]
^M,a-i tb; Aa ^ybia'-tb; ^t.Ax)a] tw:r>[, 18:9 s `awhi( ^ybia' tw:r>[, hLeg_ :t. al{ ^ybia-' tv,ae( tw:r>[,
al{ ^T.B-i tb;( Aa ^n>B-i tB; tw:r>[, 18:10 s `!t")w"r>[, hL,g :t. al{ #Wx+ td<l,Am Aa tyIB; td<l,Am
al{ awhi_ ^t.Axa] ^ybia' td<l,Am ^ybia' tv,a-e tB; tw:r>[, 18:11 s `hN"hE) ^t.w"r>[, yKi !t"+w"r>[, hL,g :t.
tw:r>[, 18:13 s `awhi( ^ybia' raEv. hLeg_ :t. al{ ^ybia-' tAxa] tw:r>[, 18:12 s `Ht'(w"r>[, hL,g :t.

79

al{ ATv.a-i la, hLeg_ :t. al{ ^ybia-' yxi(a] tw:r>[, 18:14 s `awhi( ^M.ai raEv-. yKi( hLeg_ :t. al{ ^M.a-i tAx)a]
18:16 s `Ht'(w"r>[, hL,g :t. al{ awhi ^n>Bi tv,ae hLeg_ :t. al{ ^t.L'(K; tw:r>[, 18:15 s `awhi( ^t.d"(Do br"q.ti
hLeg_ :t. al{ HT'biW hV'ai tw:r>[, 18:17 s `awhi( ^yxia' tw:r>[, hLeg_ :t. al{ ^yxia-' tv,ae( tw:r>[,
hV'aiw> 18:18 `awhi( hM'zI hN"hE hr"a]v; Ht'w"r>[, tALg:l. xQ;ti al{ HT'B-i tB;-ta,w> Hn"B.-tB;-ta,(
al{ Ht'_a'm.ju tD:nIB. hV'a-i la,w> 18:19 `h'yY<)x;B. h'yl,[' Ht'w"r>[, tALg:l. rroc.li xQ"+ti al{ Ht'xoa-] la,
18:21 `Hb'( ha'm.j'l. [r;z"+l. ^T.b.k'v. !TEt-i al{ ^t.ymi([] tv,a-e la,w> 18:20 `Ht'(w"r>[, tALg:l. br:q.ti
al{ rk'z-" ta,w> 18:22 `hw")hy> ynIa] ^yh,l{a/ ~ve-ta, lLex;t. al{w> %l,Mo+l; rybi[]h;l. !TEt-i al{ ^[]rZ> :mI)W
hV'aiw> Hb'-_ ha'm.j'l. ^T.b.k'v. !TEt-i al{ hm'heB-. lk'b.W 18:23 `awhi( hb'[eAT hV'_ai ybeK.v.mi bK;v.ti
Wam.j.nI hL,a-e lk'b. yKi hL,a-e_ lk'B. WaMJ. ;T-i( la; 18:24 `aWh) lb,T, H['b.rIl. hm'heb. ynEp.li dmo[]t-; al{)
#r<a'h' aqIT'w: h'yl,_[' Hn"wO[] dqop.a,w" #r<a'h' am'j.Tiw: 18:25 `~k,(ynEP.mi x;Lev;m. ynIa-] rv,a] ~yIAGh;
hL,ae_h' tbo[eATh; lKomi Wf[]t; al{w> yj;P'v.m-i ta,w> yt;Qoxu-ta, ~T,a; ~T,r>m;v.W 18:26 `h'yb,(v.y-O ta,
~k,_ynEp.li rv<a] #r<a'h-' yve(n>a; Wf[' laeh' tbo[eATh;-lK'-ta, yKi 18:27 `~k,(k.AtB. rG"h; rGEh;w> xr"z>a,h'(
rv<a] yAGh-; ta, ha'q' rv<a]K; Ht'_ao ~k,a]M;j;(B. ~k,t.a, #r<a'h' ayqIt-' al{)w> 18:28 `#r<a'(h' am'j.Tiw:
br<Q<mi tfo[oh' tAvpN' >h; Wtr>k.nIw> hL,ae_h' tAb[eATh; lKomi hf,[]y: rv<a-] lK' yKi 18:29 `~k,(ynEp.li
al{w> ~k,ynEp.li Wf[]n: rv<a] tbo[eAT)h; tAQxume tAf[] yTil.bil. yTir>m;v.m-i ta, ~T,r>m;v.W 18:30 `~M'([;
td:[-] lK'-la, rBeD: 19:2 `rmoa* Le hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 19:1 p `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~h,_B' WaMJ. ;ti(
wybia'w> AMai vyai 19:3 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] vAdq' yKi Wy=h.Ti ~yvidoq. ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.y-I ynEB.
hk'S em; yhel{awE) ~yliylia/h-' la, Wnp.T-i la; 19:4 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] Wrmo=v.Ti yt;toB.v-; ta,w> War"yTi
`Whxu(B'z>Ti ~k,n>cor>lI) hw"+hyl; ~ymil'v. xb;z< WxB.z>ti ykiw> 19:5 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~k,_l' Wf[]t; al{
lkea'yE lkoa'he ~aiw> 19:7 `@rEF) 'yI vaeB' yviyliV.h; ~Ay-d[; rt'ANh;w> tr"_x\M'mi(W lkea'yE ~k,x]b.zI ~AyB. 19:6
ht'r>k.nIw> lLe_xi hw"hy> vd<q-o ta,-yKi( aF'yI AnwO[] wyl'k.ao)w> 19:8 `hc,(r"yE al{ aWh lWGPi yvi_yliV.h; ~AYB;
jq,l,w> rco=q.li ^d>f' ta;P. hL,k;t. al{ ~k,c.r>a; ryciq-. ta, ~k,r>c.qub.W 19:9 `h'yM,([;me awhih; vp,N<h;
~t'ao bzO[]T; rGEl;w> ynI['l,( jQE+l;t. al{ ^m.r>K; jr<p,W lleA[t. al{ ^m.r>k;w> 19:10 `jQE)l;t. al{ ^r>yci(q.
W[b.V't-i al{)w> 19:12 `At*ymi[]B; vyai WrQ.v;t-. al{)w> Wvx]k;t-. al{w> WbnO =g>Ti al{ 19:11 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa]
!ylit'-al{) lzO=g>ti al{w> ^[]r-E( ta, qvo[]t-; al{) 19:13 `hw")hy> ynIa] ^yh,l{a/ ~ve- ta, T'l.L;xiw> rq,V'_l; ymiv.bi
t'arEy"w> lvo+k.mi !TEti al{ rWE[i ynEp.liw> vrExe lLeq;t-. al{ 19:14 `rq,B-o) d[; ^T.ai rykif' tL;[uP.
lAd+g" ynEP. rD:h.t, al{w> ld"- ynEp. aF't-i al{ jP'v.MiB; lw<[' Wf[]t-; al{ 19:15 `hw")hy> ynIa] ^yh,l{a/Me
19:17 `hw")hy> ynIa] ^[<+rE ~D: l[; dmo[]t; al{ ^yM,[;B. lykir" %lEt-e al{ 19:16 `^t<)ymi[] jPov.Ti qd<c,B.
~Qot-i al{) 19:18 `aj.xe( wyl'[' aF't-i al{w> ^t,ymi[-] ta, x:ykiAT x;keAh ^b<+b'l.Bi ^yxia-' ta, an"f.t-i al{)
^T.m.h,B. Wrmov.Ti yt;Qoxu-ta,( 19:19 `hw")hy> ynIa] ^Am+K' ^[]rEl. T'b.h;a'(w> ^M,[; ynEB-. ta, rJot-i al{)w>
19:20 p `^yl,([' hl,[y] : al{ znEj.[;v; ~yIa;l.Ki dg<b<W ~yIa"+l.Ki [r:z>ti al{ ^d>f' ~yIa;l.Ki [:yBir>t-; al{
Aa ht'D"p.nI al{ hDEp.h'w> vyail. tp,r<x/n< hx'p.vi awhiw> [r:z< -tb;k.vi hV'a-i ta, bK;v.y-I yKi( vyaiw>
hw"hyl;( Amv'a-] ta, aybihew> 19:21 `hv'P'(xu al{- yKi Wtm.Wy al{ hy<h.Ti tr<QoBi Hl'-_ !T;nI al{ hv'p.xu
hw"hy> ynEp.li ~v'a'h'( lyaeB. !heKoh; wyl'[' rP,kiw> 19:22 `~v'(a' lyae d[e_Am lh,ao xt;P-, la,
~T,[.j;n>W #r<a'h-' la, Wabot-' ykiw> 19:23 p `aj'(x' rv<a] AtaJ'x;me Al xl;s.nIw> aj'_x' rv<a] AtaJ'x-; l[;
19:24 `lke(a'yE al{ ~ylirE[] ~k,l' hy<h.yI ~ynI v' vl{v' Ay=r>Pi ta, Atl'r>[' ~T,l.r:[]w: lk'a]m; #[e- lK'
Wlk.aTo) tviymix]h; hn"V'b;W 19:25 `hw")hyl; ~yliWLhi vd<qo Ay=r>P-i lK' hy<h.yI t[iybir>h' hn"V'b;W
Wvx]n:t. al{ ~D"_h-; l[; Wlk.ato al{ 19:26 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] At+a'WbT. ~k,l' @ysiAhl. Ayr>P-i ta,
al{ vp,nl< ' jr<f,w> 19:28 `^n<)q'z> ta;P. tae tyxiv.t; al{w> ~k,_v.aro ta;P. WpQit; al{ 19:27 `WnnE)A[t. al{w>
Ht'_Anz>h;l. ^T.B-i ta,( lLex;T-. la; 19:29 `hw")hy> ynIa] ~k,_B' WnT.ti al{ [q;[]q; tb,tok.W ~k,r>f;b.Bi WnT.ti
19:31 `hw")hy> ynIa] War"_yTi yviD"q.miW Wrmov.Ti yt;toB.v-; ta, 19:30 `hM'(zI #r<a'h' ha'l.m'W #r<a'h' hn<z>t-i al{w>
ynEP.mi 19:32 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~h,_b' ha'm.j'l. Wvq.b;T-. la; ~ynI[oD>YIh-; la,w> tboaoh-' la, Wnp.T-i la;

80

~k,_c.r>a;B. rGE ^T.ai rWgy"-yki(w> 19:33 p `hw")hy> ynIa] ^yh,l{a/Me t'arEy"w> !qE+z" ynEP. T'r>d:h'w> ~WqT' hb'yfe
~yrIgE-yKi( ^AmK' Al T'b.h;a'w> ~k,T.ai rG"h; rGEh; ~k,l' hy<h.yI ~K,mi xr"z>a,K. 19:34 `At*ao WnAt al{
lq"v.MiB; hD"MiB; jP'_v.MiB; lw<[" Wf[]t-; al{ 19:35 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~yIr"+c.mi #r<a,B. ~t,yyIh/
~k,yhel{)a/ hw"hy> ynIa] ~k,_l' hy<h.yI qd<c, !yhiw> qd<c, tp;yae qd<c-, ynEb.a; qd<c, ynEz>amo 19:36 `hr"(WfM.b;W
~t,yfi[]w: yj;P'v.m-i lK'-ta,w> yt;Qoxu-lK'-ta, ~T,r>m;v.W 19:37 `~yIr")c.mi #r<a,me ~k,t.a, ytiaceAh-rv,a]
vyai vyai rm;aTo laer"f.yI ynEB-. la,w> 20:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 20:1 p `hw")hy> ynIa] ~t'_ao
WhmuG>r>yI #r<a'h' ~[; tm'_Wy tAm %l,Mol; A[rZ> :mi !TEyI rv,a] laer"f.yIB. rG"h; rGEh-; !miW laer"f.yI ynEB.mi
%l,Mol; !t:n" A[r>Z:mi yKi AM+[; br<Q<mi Atao yTir:k.hiw> aWhh; vyaiB' yn:P-' ta, !TEa, ynI a]w: 20:3 `!b,a'(b'
#r<a'h' ~[; Wm)yli[.y: ~le[.h; ~aiw> 20:4 `yvi(d>q' ~ve- ta, lLex;l.W yviD"q.m-i ta, aMej; ![;m;l.
yn:P-' ta, ynIa] yTim.f;w> 20:5 `At*ao tymih' yTil.bil. %l,Mo+l; A[rZ> :mi ATtiB. aWhh; vyaih-' !mi ~h,ynEy[e-( ta,
br<Q<mi %l,Moh; yrEx]a; tAnz>li wyr"x]a; ~ynIZ Oh-; lK' taew> Atao yTir:k.hiw> AT=x.P;v.mib.W aWhh; vyaiB'
vp,N<B; yn:P-' ta, yTit;n"w> ~h,_yrEx]a; tAnz>li ~ynI[oD>YIh-; la,w> tboaoh-'( la, hn<p.Ti rv,a] vp, N<h;w> 20:6 `~M'([;
20:8 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi ~yvi_doq. ~t,yyIh.wI ~T,v.DIq;t.hiw> 20:7 `AM*[; br<Q<mi Atao yTir:k.hiw> awhih;
lLeq;y> rv,a] vyai vyai- yKi( 20:9 `~k,(v.DIq;m. hw"hy> ynIa] ~t'_ao ~t,yfi[]w: yt;Qoxu-ta, ~T,r>m;v.W
tv,a-e ta, @a;n>yI rv<a] vyaiw> 20:10 `AB* wym'D" lLeqi AMaiw> wybia' tm'_Wy tAm AMa-i ta,w> wybia-' ta,
tv,a-e ta, bK;v.yI rv<a] vyaiw> 20:11 `tp,aN'( Oh;w> @aEN Oh; tm;Wy-tAm) Wh[e_rE tv,a-e ta, @a:n>yI rv<a] vyai
tAm AtL'K-; ta, bK;v.yI rv<a] vyaiw> 20:12 `~B'( ~h,ymeD> ~h,ynEv. Wtm.Wy-tAm) hL'_GI wybia' tw:r>[, wybia'
hb'[eAT hV'ai ybeK.v.mi rk'z-" ta, bK;v.yI rv,a] vyaiw> 20:13 `~B'( ~h,ymeD> Wf[' lb,T, ~h,_ynEv. Wtm.Wy
awhi_ hM'zI HM'a-i ta,w> hV'a-i ta, xQ:yI rv,a] vyaiw> 20:14 `~B'( ~h,ymeD> Wtm'Wy tAm ~h,_ynEv. Wf['
hm'heb.Bi ATb.k'v. !TEyI rv,a] vyaiw> 20:15 `~k,(k.AtB. hM'zI hy<h.t-i al{w> !h,t.a,w> Atao Wpr>f.yI vaeB'
T'g >r:h'w> Ht'ao h['b.rIl. hm'heB-. lK'-la, br:q.Ti rv,a] hV'aiw> 20:16 `Wgro)h]T; hm'heB.h-; ta,w> tm'_Wy tAm
Aa wybia-' tB; Atxoa-] ta, xQ:y-I rv,a] vyaiw> 20:17 `~B'( ~h,ymeD> Wtm'Wy tAm hm'_heB.h-; ta,w> hV'aih-' ta,
tw:r>[, ~M'_[; ynEB. ynEy[el. Wtr>k.nIw> aWh ds,x, Atw"r>[-, ta, ha,r>t-i ayhi(w> Ht'w"r>[-, ta, ha'r"w> AMai-tb;
Hr"qmo .-ta, Ht'w"r>[-, ta, hL'g Iw> hw"D" hV'a-i ta, bK;v.y-I rv,a] vyaiw> 20:18 `aF'(yI AnwO[] hL'GI Atxoa]
^M.ai tAxa] tw:r>[,w> 20:19 `~M'([; br<Q<mi ~h,ynEv. Wtr>k.nIw> h'ym,_D" rAqm-. ta, ht'L.GI ayhiw> hr"[/h,(
Atd"D-o ta, bK;v.yI rv<a] vyaiw> 20:20 `WaF'(yI ~n"wO[] hr"[/h, Araev-. ta, yKi hLeg_ :t. al{ ^ybia' tAxa]w:
awhi_ hD"nI wyxia' tv,a-e ta, xQ:yI rv<a] vyaiw> 20:21 `Wtmu(y" ~yrIyrI[] WaF'yI ~a'j.x, hL'_GI AdDo tw:r>[,
~t'_ao ~t,yfi[]w: yj;P'v.m-i lK'-ta,w> yt;Qoxu-lK'-ta, ~T,r>m;v.W 20:22 `Wy*h.yI ~yrIyrI[] hL'GI wyxia' tw:r>[,
tQoxuB. Wkl.te( al{w> 20:23 `HB'( tb,v,l' hM'v' ~k,t.a, aybime ynIa] rv,a] #r<a'h' ~k,t.a, ayqIt-' al{w>
~T,a; ~k,l' rm:aow" 20:24 `~B'( #qUa'w" Wf[' hL,a-e lK'-ta, yKi ~k,_ynEP.mi x;Lev;m. ynIa-] rv,a] yAGh;
hw"hy> ynIa] vb'_d>W bl'x' tb;z" #r<a, Ht'ao tv,r<l' ~k,l' hN"n<T.a, ynIa]w: ~t'm'd>a-; ta, Wvr>yTi(
ha'mJe .l; hr"hJo .h; hm'heB.h-; !yBe( ~T,l.D:b.hiw> 20:25 `~yMi([;h-'( !mi ~k,t.a, yTil.D:b.h-i rv,a] ~k,yhel{)a/
fmor>Ti rv<a] lkob.W @A[b'W hm'heB.B; ~k,ytevo)p.n-: ta, WcQ.v;t-. al{)w> rho =J'l; ameJ 'h; @A[h-' !ybeW
lDIb.a;w" hw"+hy> ynIa] vAdq' yKi ~yvidoq. yli ~t,yyIh.wI 20:26 `aMe(j;l. ~k,l' yTil.D:b.h-i rv,a] hm'd"a]h'(
Wtm'_Wy tAm ynI[oD>yI Aa bAa ~h,b' hy<h.y-I yKi hV'a-i Aa) vyaiw> 20:27 `yli( tAyh.li ~yMi[;h'-!mi ~k,t.a,
!ro=h]a; ynEB. ~ynIh]Koh-; la, rmoa/ hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 21:1 p `~B'( ~h,ymeD> ~t'ao WmG>r>yI !b,a,B'
Anb.liw> wybia'l.W AMail. wyl'_ae broQ'h; Araev.l-i ~ai yKi 21:2 `wyM'([;B. aM'J ;yI-al{) vp,n<l. ~h,lea] T'r>m;a'w>
21:4 `aM'J
( ;yI Hl' vyai_l. ht'y>h-' al{) rv<a] wyl'ae hb'ArQ.h; hl'WtB.h; Atxoa]l;w> 21:3 `wyxi(a'l.W ATbil.W
al{ ~n"q'z> ta;p.W ~v'aroB. hx'r>q' Wxr>q.yI hx'r>q.yI -al{) 21:5 `AL*x;hel. wyM'_[;B. l[;B; aM'J ;yI al{
yKi ~h,_yhel{a/ ~ve WlL.x;y> al{w> ~h,yhel{ale Wyh.yI ~yvidoq. 21:6 `tj,r"(f' Wjr>f.yI al{ ~r"f'b.biW WxLeg_ :y>
WxQ'yI al{ hl'l'x]w: hn"zO hV'ai 21:7 `vd<qo) Wyh'w> ~biyrIq.m; ~he ~h,yhel{a/ ~x,l, hw" hy> yVea-i ta,
^yh,l{a/ ~x,l-, ta,-yKi( ATv.D:qiw> 21:8 `wyh'(l{ale aWh vdoq-' yKi( WxQ"+yI al{ Hv'yaime hv'WrG> hV'aiw>

81

lxete yKi !heKo vyai tb;W 21:9 `~k,(v.DIq;m. hw"hy> ynIa] vAdq' yKi %L'- hy<h.yI) vdoq' byrI+q.m; aWh
qc;Wy-rv,a] wyx'a,me lAdG"h; !heKoh;w> 21:10 s `@rEF) 'Ti vaeB' tl,L,x;m. ayhi h'ybia-' ta, tAn=z>li
al{ wyd"g "b.W [r"p.yI al{ Avaro-ta, ~ydIg_ "B.h-; ta, vBol.li Ady-" ta, aLemiW hx'v.Mih; !m,v, Avaro-l[;
aceyE al{ vD"q.Mih-; !miW 21:12 `aM'J( ;yI al{ AMail.W wybia'l. abo+y" al{ tme tvop.n-: lK' l[;w> 21:11 `~ro)p.yI
hV'ai aWhw> 21:13 `hw")hy> ynIa] wyl'[' wyh'l{a/ tx;v.mi !m,v, rz<nE yKi wyh'_l{a/ vD:q.mi tae lLex;y> al{w>
wyM'[;me hl'WtB.-~ai yKi xQ"+yI al{ hL,a-e ta, hn"zO hl'l'x]w: hv'Wrg>W hn"m'l.a; 21:14 `xQ")yI h'yl,Wtb.bi
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 21:16 p `Av)D>q;m. hw"hy> ynIa] yKi wyM'_[;B. A[r>z: lLex;y-> al{)w> 21:15 `hV'(ai xQ:yI
br:q.yI al{ ~Wm Ab hy<h.yI rv,a ] ~t'rodol. ^[]rZ> :mI) vyai rmo=ale !roh]a-; la,( rBED: 21:17 `rmo*aLe
~rUx' Aa x:Sepi Aa rWE[i vyai br"_q.yI al{ ~Wm AB-rv,a] vyai- lk' yKi 21:18 `wyh'(l{a/ ~x,l, byrIq.h;l.
lLub;T. Aa qd:- Aa !BEg I-Aa* 21:20 `dy") rb,v, Aa lg<r"+ rb,v, Ab hy<h.y-I rv,a] vyai Aa 21:19 `[:Wrf' Aa
al{ !heKoh; !roh]a; [r:Z<mi ~Wm AB-rv,a] vyai- lK' 21:21 `%v,a'( x;Arm. Aa tp,L,y: Aa br"g" Aa An=y[eB.
wyh'l{a/ ~x,l, 21:22 `byrI)q.h;l. vG:yI al{ wyh'l{a/ ~x,l, tae AB ~Wm hw"+hy> yVea-i ta, byrIq.h;l. vG:yI
vG:yI al{ x;Bez>Mih-; la,w> aboy" al{ tk,roP'h-; la, %a: 21:23 `lke(ayO ~yvid"Q\h;-!miW ~yvi_d"Q\h; yved>Q'mi
!roh]a-; la,( hv,mo rBEd:y>w: 21:24 `~v'(D>q;m. hw"hy> ynIa] yKi yv;D"q.m-i ta, lLex;y> al{w> AB= ~Wm-yKi(
!roh]a-; la,( rBeD: 22:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 22:1 p `lae(r"f.yI ynEB-. lK'-la,(w> wyn"+B-' la,w>
ynIa] yli ~yviDIq.m; ~he rv,a] yvi_d>q' ~ve- ta, WlL.x;y> al{w> laer"f.y-I ynE)b. yved>Q'mi Wrz> N")yIw> wyn"B'-la,w>
rv,a] ~yvid"Q\h;-la, ~k,[]r>z-: lK'mi br:q.y-I rv,a] vyai- lK' ~k,yterodol. ~h,lea] rmoa/ 22:3 `hw")hy>
vyai 22:4 `hw")hy> ynIa] yn:p'L.mi awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> wyl'_[' Ata'm.juw> hw"hyl;( laer"f.y-I ynE)b. WvyDIq.y:
[:gNE Oh;w> rh"+j.yI rv<a] d[; lk;ayO al{ ~yvid"Q\B; bz" Aa [:Wrc' aWhw> !roh]a; [r;Z<mi vyai
rv<a] #r<v-, lk'B. [G:yI rv<a] vyai-Aa 22:5 `[r;z-") tb;k.vi WNM,mi aceT-e rv,a] vyai Aa vp,n-< amej-. lk'B.
br<['_h-' d[; ha'm.j'w> AB-[G:Ti rv<a] vp,n< 22:6 `At*a'm.ju lkol. Al-am'j.yI rv<a] ~d"a'b. Aa Al+-am'j.yI
lk;ayO rx;a;w> rhE+j'w> vm,V,h; ab'W 22:7 `~yIM")B; Arf'B. #x;r-" ~ai yKi ~yvid"Q\h;-!mi lk;ayO al{w>
Wrm.v'w> 22:9 `hw")hy> ynIa] Hb'-_ ha'm.j'l. lk;ayO al{ hp'rEj.W hl'ben> 22:8 `aWh) Amx.l; yKi ~yvid"Q\h;-!mi
rz"- lk'w> 22:10 `~v'(D>q;m. hw"hy> ynIa] Whlu_L.x;y> yKi Ab WtmeW aj.xe wyl'[' Waf.y-I al{)w> yTir>m;v.m-i ta,
aWh APs.K; !y:n>qi vp,n< hn<q.y-I yKi( !hekow> 22:11 `vd<qo) lk;ayO- al{ rykif'w> !hEKo bv;AT vd<qo+ lk;ayO- al{
tm;Wrt.Bi awhi rz"+ vyail. hy<h.ti yKi !heK-o tb;W 22:12 `Am*x.l;b. Wlk.ayO ~he AtyBe dyliywI AB= lk;ayO
tyBe-la, hb'v'w> Hl' !yae [r:z<w> hv'Wrg>W hn"m'l.a; hy<h.ti yKi !heK-o tb;W 22:13 `lke(ato al{ ~yvid"Q\h;
vd<qo lk;ayO-yKi( vyaiw> 22:14 s `AB) lk;ayO- al{ rz"- lk'w> lke_aTo h'ybia' ~x,L,mi h'yr<W[n>Ki h'ybia'
lae_r"f.yI ynEB. yved>q-' ta, WlL.x;y> al{w> 22:15 `vd<Qo)h-; ta, !hEKol; !t:n"w> wyl'[' Atyvimi(x] @s:y"w> hg"g+ "v.Bi
hw"hy> ynIa] yKi ~h,y_ ved>q-' ta, ~l'k.a'B. hm'v.a; !wO[] ~t'Aa WayFihiw> 22:16 `hw")hyl; WmyrIy-" rv,a] tae
ynEB-. lK' la,w> wyn"B'-la,w> !roh]a-; la,( rBeD: 22:18 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 22:17 p `~v'(D>q;m.
AnB'r>q' byrIq.y: rv,a] laer"f.yIB. rGEh-; !miW laer"f.yI tyBemi vyai vyai ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI
rq'B'B; rk'z" ~ymiT' ~k,_n>cor>lI) 22:19 `hl'([ol. hw"hyl; WbyrIq.y-: rv,a] ~t'Abd>n-I lk'l.W ~h,yrEd>n-I lk'l.
vyaiw> 22:21 `~k,(l' hy<h.yI !Acr"l. al{- yKi WbyrI+q.t; al{ ~Wm AB-rv,a] lKo 22:20 `~yZI)[ib'(W ~ybif'K.B;
!Acr"l. hy<h.yI) ~ymiT' !aCo+b; Aa rq"B'B; hb'd"n>li Aa rd<n-< aLep;l. hw"hyl; ~ymil'v-. xb;z<) byrIq.y-: yKi(
tp,L,y: Aa br"g" Aa tl,B,y-: Aa* #Wrx-' Aa rWbv' Aa tr<W<[; 22:22 `AB*-hy<h.yI al{ ~Wm-lK'
[:Wrf' hf,w" rAvw> 22:23 `hw")hyl; x;Bez>Mih-; l[; ~h,me WnT.t-i al{ hV,aiw> hw"+hyl; hL,ae WbyrIq.t-; al{
WbyrIq.t; al{ tWrk'w> qWtn"w> tWtk'w> %W[m'W 22:24 `hc,(r"yE al{ rd<nEl.W Atao hf,[]T; hb'd"n> jWl+q'w>
hL,a-e_ lK'mi ~k,yhel{a/ ~x,l-, ta, WbyrIq.t; al{ rk'n-E !B, dY:miW 22:25 `Wf)[]t; al{ ~k,c.r>a;b.W hw"+hyl;(
rAv 22:27 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 22:26 p `~k,(l' Wcr"yE al{ ~B' ~Wm ~h,B' ~t'x'v.m' yKi
!B:r>q'l. hc,r"yE ha'l.h'w" ynIymiV.h; ~AYmiW AM+ai tx;T; ~ymiy" t[;b.vi hy"h'w> dleW"yI yKi z[e-Aa bf,k-, Aa
WxB.z>t-i yki(w> 22:29 `dx'(a, ~AyB. Wjx]v.ti al{ AnB-. ta,w> Atao hf,-_ Aa rAvw> 22:28 `hw")hyl; hV,ai

82

ynIa] rq,B-o+ d[; WNM,mi WrytiAt-al{) lkea'yE aWhh; ~AYB; 22:30 `WxB'(z>Ti ~k,n>cor>lI) hw"+hyl; hd"AT-xb;z<)
yvid>q' ~ve- ta, WlL.x;t. al{w> 22:32 `hw")hy> ynIa] ~t'_ao ~t,yfi[]w: yt;wOc.mi ~T,r>m;v.W 22:31 `hw")hy>
tAyh.li ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, ayciAMh; 22:33 `~k,(v.DIq;m. hw"hy> ynIa] lae_r"f.yI ynEB. %AtB. yTiv.D:q.nIw>
laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 23:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 23:1 p `hw")hy> ynIa] ~yhi_l{ale ~k,l'
tv,ve 23:3 `yd"([]Am ~he hL,ae vd<qo+ yaer"q.mi ~t'ao War>q.T-i rv,a] hw"hy> ydE[]Am ~h,lea] T'r>m;a'w>
tB'v; Wf+[]t; al{ hk'al'm-. lK' vd<q-o ar"q.mi !AtB'v; tB;v; y[iybiV.h; ~AYb;W hk'al'm. hf,['Te ~ymiy"
~t'ao War>q.T-i rv,a] vd<qo+ yaer"q.mi hw"hy> ydE[]Am hL,ae 23:4 p `~k,(ytebov.Am) lkoB. hw"hyl;( awhi
hV'mix]b;W 23:6 `hw")hyl; xs;P, ~yIB"+r>[;h' !yBe vd<xol; rf"[' h['B'r>a;B. !AvarIh' vd<xoB; 23:5 `~d"([]AmB.
!AvarIh") ~AYB; 23:7 `Wlke(aTo tACm; ~ymiy" t[;b.vi hw"+hyl; tACM;h; gx; hZ<h; vd<xol; ~Ay rf"['
t[;b.vi hw"hyl; hV,ai ~T,b.r:q.hiw> 23:8 `Wf)[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,_l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 23:9 p `Wf)[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' vd<q-o ar"q.mi y[iybiV.h; ~AYB; ~ymi_y"
~k,l' !tEnO ynIa] rv<a] #r<a'h-' la, Wabot-' yKi( ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 23:10 `rmo*aLe
rm,[oh-' ta, @ynIhew> 23:11 `!hE)Koh-; la, ~k,r>yciq. tyviarE rm,[-o ta, ~t,abeh]w: Hr"_yciq-. ta, ~T,r>c;q.W
rm,[o+h-' ta, ~k,p.ynI)h] ~AyB. ~t,yfi[]w: 23:12 `!hE)Koh; WNp,ynIy> tB'V;h; tr:x\M'mi( ~k,_n>cor>lI) hw"hy> ynEp.li
hV,ai !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~ynIrof.[, ynEv. Atx'n>miW 23:13 `hw")hyl; hl'[ol. Atn"v-. !B, ~ymiT' fb,K,
~c,[-, d[; Wlk.ato) al{ lm,r>k;w> yliq'w> ~x,l,w> 23:14 `!yhi(h; t[iybir> !yIy: hKos .nIw> x:xo+ynI x:yrE hw"hyl;
23:15 s `~k,(ytebo)v.mo lkoB. ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu ~k,_yhel{a/ !B:r>q' ta, ~k,a]ybih] d[; hZ<h; ~AYh;
tmoymiT. tAtB'v; [b;v, hp'_WnT.h; rm,[-o ta, ~k,a]ybih] ~AYmi tB'V;h; tr:x\M'mi ~k,l' ~T,r>ps; .W
hv'd"x] hx'n>mi ~T,b.r:q.hiw> ~Ay= ~yVimix] WrPs. .Ti t[iybiV.h; tB'V;h; tr:x\M'mi( d[; 23:16 `hn"yy<)h.Ti
#mex' hn"yy<h.Ti tl,so ~ynIrof.[, ynEv. ~yIT;v. hp'WnT. ~x,l, WybiT' ~k,ytebov.AMmi 23:17 `hw")hyl;
rp:W hn"v' ynEB. ~miymiT. ~yfib'K. t[;b.vi ~x,L,h-; l[; ~T,b.r:q.hiw> 23:18 `hw")hyl; ~yrIWKBi hn"yp,_a'Te
23:19 `hw")hyl; x:xoynI-x:yrE( hVeai ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>miW hw"hyl;( hl'[o Wyh.yI ~yIn"+v. ~liyaew> dx'a, rq"B-' !B,
!hEKoh; @ynIhew> 23:20 `~ymi(l'v. xb;z<l. hn"v' ynEB. ~yfib'k. ynEv.W taJ'_x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if. ~t,yfi[]w:
23:21 `!hE)Kol; hw"hyl; Wyh.yI vd<qo ~yfi_b'K. ynEv-. l[; hw"hy> ynEp.li hp'WnT. ~yrIWKBih; ~x,l, l[; ~t' ao
tQ:xu Wf+[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi( hZ<h; ~AYh; ~c,[B, . ~t,ar"q.W
^d>f'( ta;P. hL,k;t-. al{) ~k,c.r>a; ryciq-. ta, ~k,r>c.qub.W 23:22 `~k,(ytero)dol. ~k,ytebov.Am-lk'B. ~l'A[
rBEd:y>w: 23:23 s `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~t'ao bzO[]T; rGEl;w> ynI['l,( jQE+l;t. al{ ^r>yciq. jq,l,w> ^r<c.quB.
hy<h.yI vd<xol; dx'a,B. y[iybiV.h; vd<xoB; rmo=ale laer"f.yI ynEB-. la, rBED: 23:24 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy>
hV,ai ~T,b.r:q.hiw> Wf+[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' 23:25 `vd<q-o) ar"q.mi h['WrT. !Ark.zI !AtB'v; ~k,l'
~Ay hZ<h; y[iybiV.h; vd<xol; rAf['B, %a; 23:27 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 23:26 s `hw")hyl;
23:28 `hw")hyl; hV,ai ~T,b.r:q.hiw> ~k,_ytevop.n-: ta, ~t,yNI[iw> ~k,l' hy<h.yI vd<qo ar"q.mi( aWh ~yrIPuKih;
hw"hy> ynEp.li ~k,yle[] rPEk;l. aWh ~yrIPuKi ~Ay yKi hZ<+h; ~AYh; ~c,[,B. Wf[]t; al{ hk'al'm-. lk'w>
23:30 `h'yM,([;me( ht'r>k.nIw> hZ<+h; ~AYh; ~c,[,B. hN<[ut.-al{) rv<a] vp,N<h; lk' yKi 23:29 `~k,(yhel{a/
br<Q<mi awhih; vp,N<h-; ta, yTid>b;a]h;(w> hZ<+h; ~AYh; ~c,[,B. hk'al'm-. lK' hf,[]T; rv<a] vp, N<h;-lk'w>
!AtB'v; tB;v; 23:32 `~k,(ytebo)v.mo) lkoB. ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu Wf+[]t; al{ hk'al'm-. lK' 23:31 `HM'([;
p `~k,(T.B;v; WtB.v.Ti br<[-, d[; br<[,me br<[,B' vd<xol; h['v.tiB. ~k,_ytevop.n-: ta, ~t,yNI[iw> ~k,l' aWh
vd<xol; ~Ay rf'[' hV'mix]B; rmo=ale laer"f.yI ynEB-. la, rBED: 23:34 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 23:33
tk,al,m-. lK' vd<q-o+ ar"q.mi !AvarIh' ~AYB; 23:35 `hA")hyl; ~ymiy" t[;b.vi tAKSuh; gx; hZ<h; y[iybiV.h;
hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi ynIymiV.h; ~AYB; hw"+hyl; hV,ai WbyrIq.T; ~ymiy" t[;b.vi 23:36 `Wf)[]t; al{ hd"bo[]
ydE[]Am hL,ae 23:37 `Wf)[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' awhi tr<c,[] hw"hyl;( hV,ai ~T,b.r:q.hiw> ~k,l'
~ykis'n>W xb;z< hx'n>miW hl'[o hw"hyl; hV,ai byrIq.h;l. vd<qo+ yaer"q.mi ~t'ao War>q.T-i rv,a] hw"hy>
db;L.miW ~k,yrEd>n-I lK' db;L.miW ~k,yteAn*T.m; db;L.miW hw"+hy> ttoB.v; db;L.mi 23:38 `Am*AyB. ~Ay-rb;D>

83

~k,Ps. .a'B. y[iybiV.h; vd<xol; ~Ay rf'[' hV'mix]B; %a; 23:39 `hw")hyl; WnT.Ti rv<a] ~k,yteAbd>n-I lK'
ynIymiV.h; ~AYb;W !AtB'v; !AvarIh") ~AYB; ~ymi_y" t[;b.vi hw"hy>-gx;-ta, WGxoT' #r<a'h' ta;WbT.-ta,
tbo[-' #[e @n:[]w: ~yrIm'T. tPoK; rd"h' #[e yrIP. !AvarIh' ~AYB; ~k,l' ~T,x.q;l.W 23:40 `!At)B'v;
t[;b.vi hw"hyl;( gx; Atao ~t,GOx;w> 23:41 `~ymi(y" t[;b.vi ~k,yhel{a/ hw"hy> ynEp.li ~T,x.m;f.W lx;n-"+ yber>[;w>
~ymi_y" t[;b.vi Wbv.Te tKoS uB; 23:42 `At*ao WGxoT' y[iybiV.h; vd<xoB; ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu hn"+V'B; ~ymiy"
ynEB-. ta, yTib.v;Ah tAKSub; yKi ~k,ytero)do W[d>yE ![;m;l. 23:43 `tKoS) uB; Wbv.yE laer"f.yIB. xr"z>a,h-'( lK'
hw"+hy> ydE[]m-o ta, hv,mo rBEd:y>w: 23:44 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~yIr"+c.mi #r<a,me ~t'Aa yaiyciAhB. laer"f.yI
^yl,ae Wxq.yIw> laer"f.yI ynEB-. ta, wc; 24:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 24:1 p `lae(r"f.yI ynEB-. la,
%ro[]y: d[eAm lh,aoB. tdU[eh' tk,rop'l. #Wxmi 24:3 `dymi(T' rnE tl{[]h;l. rAa=M'l; tytiK' %z" tyIz: !m,v,
hr"nOM.h; l[; 24:4 `~k,(ytero)dol. ~l'A[ tQ:xu dymi_T' hw"hy> ynEp.li rq,B-o d[; br<[,me !roh]a; Atao
hrEf.[, ~yTev. Ht'ao t'ypia'w> tl,so T'x.q;l'w> 24:5 p `dymi(T' hw"hy> ynEp.li tAr+NEh-; ta, %ro[]y: hr"hJo .h;
l[; tk,r"_[]M;h;( vve tAkr"[]m;( ~yIT:v. ~t'Aa T'm.f;w> 24:6 `tx'(a,h' hL'x;h;( hy<h.yI ~ynIrof.[, ynEv. tAL+x;
hV,ai hr"K'z>a;l. ~x,L,l; ht'y>h'w> hK'_z: hn"bol. tk,r<[]M;h-;( l[; T't;n"w> 24:7 `hw")hy> ynEp.li rhoJ 'h; !x"l.Vuh;
tyrIB. laer"f.y-I ynE)B. taeme dymi_T' hw"hy> ynEp.li WNk,r>[;y:) tB'V;h; ~AyB. tB'V;h; ~AyB. 24:8 `hw")hyl;(
yVeaime Al aWh ~yvid"q' vd<qo yKi vdo+q' ~Aqm'B. Whluk'a]w: wyn"b'l.W !roh]a;l. ht'y>h")w> 24:9 `~l'(A[
lae_r"f.yI ynEB. %AtB. yrIc.mi vyai- !B, aWhw> tyliaer>f.yI hV'a-i !B, aceYEw: 24:10 s `~l'(A[-qx' hw"hy>
~Veh-; ta, tyliaer>f.YIh; hV'aih-'( !B, bQoYIw: 24:11 `yli(aer>f.YIh; vyaiw> tyliaer>f.YIh; !B, hn<x]M;B;( WcN"YIw:
rm"+v.MiB; WhxuyNIY:w: 24:12 `!d"-) hJem;l. yrIb.D-I tB; tymil{v. AMai ~vew> hv,_m-o la, Atao WaybiY"w: lLeq;y>w:
lLeq;m.h-;( ta, aceAh 24:14 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 24:13 p `hw")hy> yPi- l[; ~h,l' vrop.li
24:15 `hd"([eh' lK' Atao Wmg>r"w> Av=aro-l[; ~h,ydEy-> ta, ~y[im.Voh-; lk'( Wkms. 'w> hn<x]M;l;( #Wxmi-la,
hw"hy>-~ve bqEnOw> 24:16 `Aa*j.x, af'n"w> wyh'l{a/ lLeq;y-> yKi( vyai vyai rmo =ale rBEd:T. laer"f.yI ynEB-. la,w>
hK,y: yKi vyaiw> 24:17 `tm'(Wy ~ve- Abq.n"B. xr"z>a,K'( rGEK; hd"_[eh-' lK' Ab-WmG>r>yI ~Agr" tm'Wy tAm
!TEy-I yKi( vyaiw> 24:19 `vp,n") tx;T; vp,n< hN"m<+L.v;y> hm'heB-. vp,n<) hKem;W 24:18 `tm'(Wy tAm ~d"_a' vp,n-< lK'
!vE+ tx;T; !vE !yI[; tx;T; !yI[; rb,v, tx;T; rb,v, 24:20 `AL* hf,['yE !KE hf'[' rv<a]K; At+ymi[]B; ~Wm
jP;v.mi 24:22 `tm'(Wy ~d"a' hKem;W hN"m<+L.v;y> hm'heb. hKemW; 24:21 `AB* !t,N"yI !KE ~d"a'B'( ~Wm !TEyI rv,a]K;
ynEB-. la, hv,mo rBEd:y>w: 24:23 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi hy<+h.yI xr"z>a,K' rGEK; ~k,l' hy<h.yI dx'a,
rv<a]K; Wf[' laer"f.y-I ynE)b.W !b,a'_ Atao WmG>r>YIw: hn<x]M;l;( #Wxmi-la, lLeq;m.h-;( ta, WayciAYw: laer"f.yI
ynEB-. la, rBeD: 25:2 `rmo*ale yn:ysi rh:B. hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 25:1 p `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci
tB'v; #r<a'h' ht'b.v'w> ~k,_l' !tEnO ynIa] rv<a] #r<a'h-' la, Wabot' yKi ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI
hn"V'b;W 25:4 `Ht'(a'WbT.-ta, T'ps. ;a'w> ^m<+r>K; rmoz>Ti ~ynIv' vvew> ^d<f' [r:z>Ti ~ynIv' vve 25:3 `hw")hyl;
tae 25:5 `rmo*z>ti al{ ^m.r>k;w> [r"z>ti al{ ^d>f'( hw"+hyl; tB'v; #r<a'l' hy<h.yI !AtB'v; tB;v; t[iybiV.h;
ht'y>h'w> 25:6 `#r<a'(l' hy<h.yI !AtB'v; tn:v. rco=b.ti al{ ^r<yzIn> ybeN >[-i ta,w> rAcq.ti al{ ^r>yci(q. x:ypis .
25:7 `%M")[i ~yrIG"h; ^b.v'Atl.W ^r>yki(f.liw> ^t<+m'a]l;w> ^D>b.[;l.W ^l. hl'k.a'l. ~k,l' #r<a'h' tB;v;
ttoB.v; [b;v, ^l. T'r>ps; 'w> 25:8 s `lko)a/l, Ht'a'WbT.-lk' hy<h.Ti ^c<+r>a;B. rv<a] hY"x;l;(w> ^T.m.h,b.liw>
25:9 `hn")v' ~y[iB'r>a;w> [v;Te ~ynIV'h; ttoB.v; [b;v, ymey> ^l. Wyh'w> ~ymi_['P. [b;v, ~ynIv' [b;v, ~ynIv'
rp"Av Wrybi[]T; ~yrIPuKih; ~AyB. vd<xo+l; rAf['B, y[ibiV.h; vd<xoB; h['WrT. rp:Av T'r>b;[]h;w>
lbeAy h'yb,_v.y-O lk'l. #r<a'B' rArD> ~t,ar"q.W hn"v' ~yVimix]h; tn:v. tae ~T,v.D:qiw> 25:10 `~k,(c.r>a-; lk'B.
tn:v. awhi lbeAy 25:11 `Wbvu(T' ATx.P;v.m-i la, vyaiw> AtZ"xua]-la, vyai ~T,b.v;w> ~k,l' hy<h.Ti awhi
25:12 `h'yr<(zIn> ta, Wrc.b.ti al{w> h'yx,ypis.-ta, Wrc.q.ti al{w> W[r"z>ti al{ ~k,_l' hy<h.Ti hn"v' ~yVimix]h;
taZO=h; lbeAYh; tn:v.Bi 25:13 `Ht'(a'WbT.-ta, Wlk.aTo hd<F 'h-; !mi ~k,_l' hy<h.Ti vd<qo awhi lbeAy yKi
vyai WnAT-la; ^t<+ymi[] dY:mi hnOq' Aa ^t,ymi[]l; rK'm.mi WrK.m.t-i yki(w> 25:14 `At*Z"xua]-la, vyai WbvuT'
`%l"-) rK'm.yI taoWbt.-ynE)v. rP:s .miB. ^t<+ymi[] taeme hn<q.Ti lbeAYh; rx:a; ~ynIv' rP:s .miB. 25:15 `wyxi(a-' ta,

84

taoWbT. rP:s .mi yKi At+n"q.mi jy[im.T; ~ynIV'h; j[om. ypil.W Atn"q.mi hB,r>T; ~ynI V'h; bro ypil. 25:16
25:18 `~k,(yhel{a/ hA"hy> ynIa] yKi ^yh,_l{a/me( t'arEy"w> Atymi[] ta, vyai WnAt al{w> 25:17 `%l") rkEmo aWh
hn"t.n"w> 25:19 `xj;b,(l' #r<a'h-' l[; ~T,b.v;ywI) ~t'_ao ~t,yfi[]w: Wrm.v.Ti yj;P'v.m-i ta,w> yt;Qoxu-ta, ~t,yfi[]w:
hn"V'B; lk;aNO-hm; Wrm.ato ykiw> 25:20 `h'yl,([' xj;b,l' ~T,b.v;ywI) [b;fo+l' ~T,l.k;a]w: Hy"r>Pi #r<a'h'
tyVi_Vih; hn"V'B; ~k,l' ytik'rB> i-ta, ytiyWIciw> 25:21 `Wnte(a'WbT.-ta, @soa/n< al{w> [r"z>nI al{ !he t[i_ybiV.h;
ha'WbT.h-; !mi ~T,l.k;a]w: tnIymiV.h; hn"V'h; tae ~T,[.r:z>W 25:22 `~ynI)V'h; vl{v.li ha'WbT.h-; ta, tf'['w>
ttumic.li rkeM'ti al{ #r<a'h'w> 25:23 `!v")y" Wlk.aTo Ht'a'WbT. aAB-d[; t[iyviT.h; hn"V'h; d[; !v"+y"
s `#r<a'(l' WnT.Ti hL'auG> ~k,_tZ. :xua] #r<a, lkob.W 25:24 `ydI(M'[i ~T,a; ~ybiv'Atw> ~yrIg E-yKi( #r<a'_h' yli- yKi
vyaiw> 25:26 `wyxi(a' rK:m.mi tae la;g "w> wyl'ae broQ'h; Ala]gO* ab'W At+Z"xua]me rk:m'W ^yxia' %Wmy-" yKi( 25:25
byvihew> ArK'm.mi ynEv-. ta, bV;xiw> 25:27 `At*L'aug> ydEK. ac'm'W Ady" hg"yFihiw> lae_GO AL-hy<h.yI) al{ yKi
hy"h'w> Al byvih' yDE Ady" ha'c.m'-al{) ~aiw> 25:28 `At*Z"xua]l; bv'w> Al=-rk;m'( rv<a] vyail' @dE[oh-' ta,
rKom.y-I yKi( vyaiw> 25:29 `At*Z"xua]l; bv'w> lbeYOB; ac'y"w> lbe_AYh; tn:v. d[; Atao hn<Qoh; dy:B. ArK'm.mi
~aiw> 25:30 `At*L'aug> hy<h.Ti ~ymiy" Ar=K'm.mi tn:v. ~To- d[; AtL'auG> ht'y>h'w> hm'Ax ry[i bv;Am-tyBe
ttuymiC.l; hm'xo Al al{-rv,a] ry[iB-' rv,a] tyIB;h; ~q'w> hm'ymit. hn"v' Al tal{m-. d[; laeG"y-I al{)
hdEf-. l[; bybis ' hm'xo ~h,l-' !yae rv,a] ~yrIcex]h; yTeb'W 25:31 `lbe(YOB; aceyE al{ wyt'_rodol. Atao hn<Qol;
~l'A[ tL;auG> ~t'Z_ "xua] yrE[' yTeB' ~YIwIl.h; yrE['w> 25:32 `ace(yE lbeYOb;W AL-hy<h.Ti hL'auG> bve_x'yE #r<a'h'
yrE[' yTeb' yKi lbe_YOB; AtZ"xua] ry[iw> tyIB-: rK;m.mi ac'y"w> ~YIwIl.h-; !mi la; g>yI rv<a]w: 25:33 `~YI)wIl.l; hy<h.Ti
~l'A[ tZ:xua]-yKi( rkE+M'yI al{ ~h,yrE[' vr:g >mi hdEf.W 25:34 `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. ~t'Z "xua] awhi ~YIwIl.h;
25:36 `%M")[i yx;w" bv'Atw> rGE AB T'q.z:x/h,(w> %M"+[i Ady" hj'm'W ^yxia' %Wmy" yki(w> 25:35 s `~h,(l' aWh
Al !TEt-i al{) ^Ps. .K-; ta, 25:37 `%M")[i ^yxia' yxew> ^yh,_l{a/me t'arEy"w> tyBir>t;w> %v,n< ATaime( xQ:T-i la;
~yIr"+c.mi #r<a,me ~k,t.a, ytiaceAh-rv,a] ~k,yhel{a/ hw"hy> ynI a] 25:38 `^l<)k.a' !TEt-i al{ tyBir>m;b.W %v,n<+B.
%l"-+ rK;m.nIw> %M"[i ^yxia' %Wmy-" yki(w> 25:39 s `~yhi(l{ale ~k,l' tAyh.li ![;n:K. #r<a-, ta, ~k,l' ttel'
25:41 `%M")[i dbo[]y: lbeYOh; tn:v. d[; %M"+[i hy<h.yI bv'AtK. rykif'K. 25:40 `db,['( td:bo[] AB dbo[]t-; al{
~he yd:b'[-] yKi( 25:42 `bWv)y" wyt'boa] tZ:xua]-la,w> ATx.P;v.m-i la, bv'w> AM=[i wyn"b'W aWh %M'[ime( ac'y"w>
%r<p'_B. Ab hD<r>t-i al{ 25:43 `db,['( tr<K,m.mi Wrk.M'yI al{ ~yIr"+c.mi #r<a,me ~t'ao ytiaceAh-rv,a]
Wnq.Ti ~h,me ~k,yteboybis. rv,a] ~yIAGh; taeme %l"-+ Wyh.yI rv<a] ^t.m'a]w: ^D>b.[;w> 25:44 `^yh,(l{a/me t'arEy"w>
~k,M'[i rv<a] ~T'x.P;v.MimiW Wnq.Ti ~h,me ~k,M'[i ~yrIG"h; ~ybiv'ATh; ynEB.mi ~g:w> 25:45 `hm'(a'w> db,[,
tv,r<l' ~k,yrEx]a; ~k,ynEb.li ~t'ao ~T,l.x]n:t.hiw> 25:46 `hZ")xua]l; ~k,l' Wyh'w> ~k,_c.r>a;B. WdyliAh rv<a]
25:47 s `%r<p'(B. Ab hD<r>ti al{ wyxia'B. vyai laer"f.y-I ynE)B. ~k,yxea;b.W Wdbo+[]T; ~h,B' ~l'[ol. hZ"xua]
tx;P;v.mi rq,[el. Aa %M'[i bv'AT rgEl. rK;m.nIw> AM=[i ^yxia' %m"W %M'[i bv'Atw> rGE dy: gyFit; ykiw>
WNl,ag' >yI AdDo-!b, Aa Add-o Aa 25:49 `WNl,(ag' >yI wyx'a,me dx'a, AL+-hy<h.Ti hL'auG> rK;m.nI yrEx]a; 25:48 `rGE)
Ark.M'hi tn:V.mi WhnEq-o ~[i bV;xiw> 25:50 `la'g( >nIw> Ady" hg"yFih-i Aa) WNl,_ag' >yI ATx.P;v.Mimi Arf'B. raEV.m-i Aa)
dA[-~ai 25:51 `AM*[i hy<h.yI rykif' ymeyKi ~ynIv' rP:s .miB. ArK'm.mi @s,K, hy"h'w> lbe_YOh; tn:v. d[; Al
lbeYOh; tn:v-. d[; ~ynIV'B; ra:v.nI j[;m-. ~aiw> 25:52 `At*n"q.mi @s,K,mi AtL'auG> byviy" !h,ypil. ~ynI+V'B; tABr:
%r<p,B. WN*D<r>y-I al{) AM+[i hy<h.yI hn"v'B. hn"v' rykif.Ki 25:53 `At*L'auG>-ta, byviy" wyn"v' ypiK. Al+-bV;xiw>
laer"f.y-I ynE)b. yli- yKi( 25:55 `AM*[i wyn"b'W aWh lbeYOh; tn:v.Bi ac'y"w> hL,ae_B. laeG"yI al{- ~aiw> 25:54 `^yn<)y[el.
~k,l' Wf[]t-; al{) 26:1 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~yIr"+c.mi #r<a,me ~t'Aa ytiaceAh-rv,a] ~he yd:b'[] ~ydIb'[]
h'yl,_[' twOx]T;v.hi(l. ~k,c.r>a;B. WnT.ti al{ tyKif.m; !b,a,w> ~k,l' WmyqIt-' al{) hb' Cem;W ls,p,W ~liylia/
yt;QoxuB.-~ai 26:3 s `hw")hy> ynIa] War"_yTi yviD"q.miW Wrmov.Ti yt;toB.v-; ta, 26:2 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi
Hl'Wby> #r<a'h' hn"t.n"w> ~T'_[iB. ~k,ymevg. I yTit;n"w> 26:4 `~t'(ao ~t,yfi[]w: Wrm.v.Ti yt;wOc.m-i ta,w> Wkle_Te
~k,m.x.l; ~T,l.k;a]w: [r;z-"+ ta, gyFiy: rycib'W ryciB-' ta, vyID: ~k,l' gyFihiw> 26:5 `Ay*r>Pi !TEyI hd<F 'h; #[ew>
yTiB;v.hiw> dyrI+x]m; !yaew> ~T,b.k;v.W #r<a'B' ~Alv' yTit;n"w> 26:6 `~k,(c.r>a;B. xj;b,l' ~T,b.v;ywI) [b;fol'

85

~k,ynEp.li Wlp.n"w> ~k,_ybey>a-o ta, ~T,p.d:r>W 26:7 `~k,(c.r>a;B. rbo[]t-; al{ br<x,w> #r<a'h-' !mi h['r" hY"x;
~k,ynEp.li ~k,ybey>ao Wlp.n"w> WpDo+r>yI hb'b'r> ~K,mi ha'meW ha'me hV'mix] ~K,mi Wpd>r"w> 26:8 `br<x'(l,
26:10 `~k,(T.ai ytiyrIB. ta, ytimoyqih]w: ~k,_t.a, ytiyBer>hiw> ~k,t.a, ytiyrEp.hiw> ~k,ylea] ytiynIp'W 26:9 `br<x'(l,
yvip.n: l[;g >t-i al{)w> ~k,_k.AtB. ynIK'v.mi yTit;n"w> 26:11 `Wayci(AT vd"x' ynEP.mi !v'y"w> !v"+An !v"y" ~T,l.k;a]w:
hw"hy> ynIa] 26:13 `~['(l. yli- Wyh.Ti ~T,a;w> ~yhi_l{ale( ~k,l' ytiyyIh'w> ~k,k.AtB. yTik.L;h;t.hiw> 26:12 `~k,(t.a,
~k,L.[u tjomo rBov.a,w" ~ydI_b'[] ~h,l' tyOh.mi( ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, ytiaceAh rv,a] ~k,yhel{)a/
26:15 `hL,ae(h' twOc.Mih; lK' tae Wf[]t; al{w> yli_ W[m.v.ti al{- ~aiw> 26:14 p `tWY*mim.Aq) ~k,t.a, %lEAaw"
~k,r>p.h;l. yt;wOc.m-i lK'-ta, tAf[] yTil.bil. ~k,_v.p.n: l[; g>Ti yj;P'v.m-i ta, ~aiw> Wsa'm.Ti yt;QoxuB.-~aiw>
tx;D:Q;h-; ta,w> tp,x,V;h-; ta, hl'h'B,( ~k,yle[] yTid>q;p.hiw> ~k,l' taZO- hf,[/a, ynIa]-@a; 26:16 `yti(yrIB-. ta,
~k,B' yn:p' yTit;n"w> 26:17 `~k,(ybey>ao Whluk'a]w: ~k,[]r>z: qyrIl' ~T,[.r:z>W vp,n"+ tboydIm.W ~yIn:y[e tALk;m.
al{ hL,a-e d[;-~aiw> 26:18 s `~k,(t.a, @dEr-o !yaew> ~T,s .n:w> ~k,yaen>fo* ~k,b' Wdr"w> ~k,_ybey>ao ynEp.li ~T,p.G:nIw>
yTit;n"w> ~k,Z_ >[u !AaG-> ta, yTir>b;v'w> 26:19 `~k,(yteaJox-; l[; [b;v, ~k,t.a, hr"S .y:l. yTips. ;y"w> yli_ W[m.v.ti
~k,c.r>a; !TEt-i al{)w> ~k,_x]Ko qyrIl' ~t;w> 26:20 `hv'(xuN>K; ~k,c.r>a-; ta,(w> lz<r>B;K; ~k,ymev-. ta,
yTips. ;y"w> yli_ [:(mov.li Wbato al{w> yrIq, yMi[i Wkl.T-e( ~aiw> 26:21 `Ay*r>Pi !TEyI al{ #r<a'h' #[ew> Hl'Wby>-ta,
~k,t.a, hl'K.viw> hd<F'h; tY:x-; ta, ~k,b' yTix.l;v.hiw> 26:22 `~k,(yteaJox;K. [b;v, hK'm; ~k,yle[]
yli_ Wrs.W"ti al{ hL,aeB-. ~aiw> 26:23 `~k,(yker>D: WMv;n"w> ~k,_t.a, hj'y[im.hiw> ~k,T.m.h,B-. ta, ht'yrIk.hiw>
[b;v, ynIa-' ~G: ~k,t.a, ytiyKehiw> yrIq<+B. ~k,M'[i ynIa-] @a; yTik.l;h'w> 26:24 `yrIq<) yMi[i ~T,k.l;h]w:
yTix.L;viw> ~k,_yrE[-' la, ~T,ps. ;a/n<w> tyrIB-. ~q;n> tm,q,nO br<x, ~k,yle[] ytiabehew> 26:25 `~k,(yteaJox-; l[;
~k,m.x.l; ~yvin" rf,[, Wpa'w> ~x,l-, hJem; ~k,l' yrIb.viB. 26:26 `byE)Aa-dy:B. ~T,T;nIw> ~k,k.AtB. rb,d<
W[m.v.ti al{ tazOB-. ~aiw> 26:27 s `W[B'(f.ti al{w> ~T,l.k;a]w: lq"+v.MiB; ~k,m.x.l; Wbyvihew> dx'a, rWNt;B.
[b;v, ynIa-' @a; ~k,t.a, yTirS> ;yIw> yrIq-<+ tm;x]B; ~k,M'[i yTik.l;h'w> 26:28 `yrIq<)B. yMi[i ~T,k.l;h]w: yli_
~k,ytemo)B-' ta, yTid>m;v.hiw> 26:30 `Wlke(aTo ~k,ytenOB. rf:b.W ~k,_ynEB. rf:B. ~T,l.k;a]w: 26:29 `~k,yteaJox-; l[;
yTit;n"w> 26:31 `~k,(t.a, yvip.n: hl'[g] "w> ~k,_yleWLGI yrEg >P-i l[; ~k,yrEg>P-i ta, yTit;n")w> ~k,ynEM"x-; ta, yTir:k.hiw>
ynIa] ytiMovih]w: 26:32 `~k,(x]xo)ynI x:yrEB. x:yrIa' al{w> ~k,_yveD>q.m-i ta, ytiAMvih]w: hB'r>x' ~k,yrE[-'( ta,
~k,yrEx]a; ytiqoyrIh]w: ~yIAGb; hr<z"a/ ~k,t.a,w> 26:33 `HB'( ~ybiv.YOh; ~k,ybey>ao* h'yl,[' Wmm.v'(w> #r<a'_h-' ta,
lKo h'yt,toB.v-; ta, #r<a'h' hc,r>Ti za' 26:34 `hB'(r>x' Wyh.yI ~k,yrE['w> hm'm'v. ~k,c.r>a; ht'y>h'w> br<x'_
ymey>-lK' 26:35 `h'yt,(toB.v-; ta, tc'r>hiw> #r<a'h' tB;v.Ti za' ~k,_ybey>ao #r<a,B. ~T,a;w> hM'V;h\ ymey>
~k,B' ~yrIa'vN. Ih;w> 26:36 `h'yl,([' ~k,T.b.viB. ~k,ytetoB.v;B. ht'b.v-' al{) rv<a] tae tBo+v.Ti hM'V;h'
Wlp.n"w> br<x-, ts;nU)m. Wsn"w> @D"nI hl,[ ' lAq ~t'ao @d:r"w> ~h,_ybey>ao tcor>a;B. ~b'b'l.Bi %r<mo ytiabehew>
ynEp.li hm'WqT. ~k,l' hy<h.t-i( al{w> !yIa"+ @dErow> br<x-, ynEP.miK. wyxia'B-. vyai Wlv.k'w> 26:37 `@dE)ro !yaew>
~n"wO[]B; WQM;yI ~k,B' ~yrIa'vN. Ih;w> 26:39 `~k,(ybey>ao #r<a, ~k,t.a, hl'k.a'w> ~yI+AGB; ~T,d>b;a]w: 26:38 `~k,(ybey>ao*
~t'boa] !wO[-] ta,w> ~n"wO[-] ta, WDw:t.hiw> 26:40 `WQM'(yI ~T'ai ~t'boa] tnOwO[]B; @a:w> ~k,_ybey>ao tcor>a;B.
ytiabehew> yrIq,B. ~M'[i %lEae ynIa]-@a; 26:41 `yrIq<)B. yMi[i Wkl.h'-rv,a] @a;w> ybi-_ Wl[]m'( rv<a] ~l'[]m;B.
ytiyrIB-. ta, yTir>k;z"w> 26:42 `~n")wO[-] ta, Wcr>yI za'w> lrE['h,( ~b'b'l. [n: K'yI za'- Aa ~h,_ybey>ao #r<a,B. ~t'ao
#r<a'h'w> 26:43 `rKo*z>a, #r<a'h'w> rKoz>a, ~h'r"b.a; ytiyrIB-. ta, @a;w> qx'c.yI ytiyrIB-. ta, @a;w> bAq+[]y:
yj;P'v.miB. ![;y:b.W ![;y: ~n"+wO[-] ta, Wcr>yI ~hew> ~h,me hM'v;h.B' h'yt,toB.v-; ta, #r<tiw> ~h,me bzE['Te
~yTis.a;m-. al{) ~h,ybey>ao* #r<a,B. ~t'Ayh.Bi( tazO-~G:-@a;w> 26:44 `~v'(p.n: hl'[G] " yt;Qoxu-ta,w> Wsa'm'
tyrIB. ~h,l' yTir>k;z"w> 26:45 `~h,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi ~T'_ai ytiyrIB. rpEh'l. ~t'L{k;l. ~yTil.[; g>-al{)w>
`hw")hy> ynIa] ~yhil{ale ~h,l' tyOh.li ~yI AGh; ynEy[el. ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'a-o ytiace(Ah rv<a] ~ynI+voarI
yn:ysi rh:B. lae_r"f.yI ynEB. !ybeW AnyBe hw"hy> !t:n" rv,a] troATh;w> ~yjiP'v.Mih;w> ~yQIxuh;( hL,ae 26:46
vyai ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 27:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 27:1 p `hv,(m-o dy:B.
d[;w> hn"v' ~yrIf.[, !B,mi rk'Z "h; ^K.r>[, hy"h'w> 27:3 `hw")hyl;( tvop'n> ^K.r>[,B. rd<n<+ alip.y: yKi

86

hy"h'w> awhi_ hb'qen-> ~aiw> 27:4 `vd<Qo)h; lq,v,B. @s,K, lq,v, ~yVimix] ^K.r>[, hy"h'w> hn"+v' ~yViv-i !B,
rk"Z "h; ^K.r>[, hy"h'w> hn"v' ~yrIf.[-, !B, d[;w> ~ynIv' vmex-' !B,mi ~aiw> 27:5 `lq,v'( ~yvil{v. ^K.r>[,
^K.r>[, hy"h'w> ~ynIv' vmex-' !B, d[;w> vd<x-o !B,mi ~aiw> 27:6 `~yli(q'v. tr<f,[] hb'qNe >l;w> ~yli_q'v. ~yrIf.[,
hn"v' ~yViv-i !B,mi ~aiw> 27:7 `@s,K'( ~yliqv' . tv,l{v. ^K.r>[, hb'qNe >l;w> @s,K'_ ~yliq'v. hV'mix] rk'Z "h;
aWh %m"-~aiw> 27:8 `~yli(q'v. hr"f'[] hb'qNe >l;w> lq,v'_ rf"[' hV'mix] ^K.r>[, hy"h'w> rk'z-" ~ai hl'[.m;w"
WNk,yrI[]y: rdEN Oh; dy: gyFiT; rv<a] yPi- l[; !hE+Koh; Atao %yrI[/h,w> !heKoh; ynEp.li Adymi[/h,(w> ^K,r>[,me(
hw"hyl; WNM,mi !TEyI rv,a] lKo hw"+hyl;( !B"r>q' hN"M<mi WbyrIq.y: rv,a] hm'heB-. ~aiw> 27:9 s `!hE)Koh;
hm'heB. rymiy" rmeh-' ~aiw> bAj+B. [r:- Aa [r"B. bAj Atao rymiy-" al{)w> WNp,ylix]y: al{ 27:10 `vd<Q-o) hy<h.yI)
hN"M<mi WbyrIq.y-: al{ rv,a] ha'mej. hm'heB-. lK' ~aiw> 27:11 `vd<Q-o) hy<h.yI) Atr"Wmt.W aWh-hy"h")w> hm'heb.Bi
[r"_ !ybeW bAj !yBe Ht'ao !heKoh; %yrI[/h,w> 27:12 `!hE)Koh; ynEp.li hm'heB.h-; ta, dymi[/h,w> hw"+hyl;( !B"r>q'
vDIq.y-: yKi( vyaiw> 27:14 `^K<)r>[-, l[; Atviymix] @s:y"w> hN"l<+ag' >yI laoG-" ~aiw> 27:13 `hy<)h.yI !KE !hEKoh; ^K.r>[,K.
!KE !hEKoh; Atao %yrI[]y: rv,a]K; [r"_ !ybeW bAj !yBe !heKoh; AkyrI[/h,w> hw"hyl;( vd<qo AtyBe-ta,
~aiw> 27:16 `Al* hy"h"w> wyl'[' ^K.r>[-, @s,K,( tyviymix] @s;y"w> At=yBe-ta, la;g >yI vyDIq.M;h-; ~aiw> 27:15 `~Wq)y"
lq,v, ~yVimix]B; ~yrI[of. rm,xo [r:z< A[=r>z: ypil. ^K.r>[, hy"h'w> hw"hyl;( vyai vyDIq.y: At Z"xua] hdEF .mi
WhdEf' vyDIq.y: lbeYOh; rx:a-; ~aiw> 27:18 `~Wq)y" ^K.r>[,K. WhdE_f' vyDIq.y: lbeYOh; tn:V.m-i ~ai 27:17 `@s,K'(
27:19 `^K<)r>[,me( [r:g >nIw> lbe_YOh; tn:v. d[; trot'ANh; ~ynIV'h; yPi l[; @s,K,h-; ta, !heKoh; Al-bV;xiw>
27:20 `Al* ~q"w> wyl'[' ^K.r>[, @s,K,( tyvimix] @s;y"w> At=ao vyDIq.M;h; hd<F 'h-; ta, la;g>yI laoG-" ~aiw>
hd<F 'h; hy"h'w> 27:21 `dA[) laeG"yI al{ rxE+a; vyail. hd<F 'h-; ta, rk:m-' ~aiw> hd<F 'h-; ta, la;g>yI al{- ~aiw>
Atn"q.mi hdEf-. ta, ~aiw> 27:22 `At*Z"xua] hy<h.Ti !hEKol; ~r<xe_h; hdEf.Ki hw"hyl;( vd<qo lbeYOb; AtaceB.
tn:v. d[; ^K.r>[,h'( ts;k.mi tae !heKoh; Al-bV;xiw> 27:23 `hw")hyl;( vyDIq.y: At=Z"xua] hdEF .mi al{ rv,a]
rv<a]l; hd<F 'h; bWvy" lbeAYh; tn:v.Bi 27:24 `hw")hyl; vd<qo aWhh; ~AYB; ^K.r>[,h-' ta, !t:n"w> lbe_YOh;
hy<h.yI hr"GE ~yrIf.[, vd<Qo+h; lq,v,B. hy<h.yI ^K.r>[-, lk'w> 27:25 `#r<a'(h' tZ:xua] Al-rv,a]l; AT+aime Whn"q'
hf,- ~ai rAv-~ai At+ao vyai vyDIq.y-: al{) hm'heb.Bi hw"hyl;( rK:buy>-rv,a] rAkB-. %a; 27:26 s `lq,V'(h;
laeG"yI al{- ~aiw> wyl'_[' Atvimix] @s:y"w> ^K,r>[,b. hd"p'W ha'mJe .h; hm'heB.B; ~aiw> 27:27 `aWh) hw"hyl;(
hm'heb.W ~d"a'me Al-rv,a-] lK'mi hw"hyl;( vyai ~rIx]y: rv<a] ~r<x-e lK'-%a; 27:28 `^K<)r>[,B. rK:m.nIw>
rv<a] ~r<x-e lK' 27:29 `hw")hyl; aWh ~yvid"q-") vd<qo) ~r<x-e lK' lae_G"yI al{w> rkEM'yI al{ At Z"xua] hdEF .miW
#[eh' yrIP.mi #r<a'h' [r;Z<mi #r<a'h' rf;[.m-; lk'w> 27:30 `tm'(Wy tAm hd<_P'yI al{ ~d"a'h-' !mi ~r:x\y"
27:32 `wyl'([' @sEyO Atyvimix] Ar+f[
. ;M;(mi vyai la;g >yI laoG-" ~aiw> 27:31 `hw")hyl;( vd<qo aWh+ hw"hyl;
al{ 27:33 `hw")hyl;( vd<Q-o hy<h.yI) yrIyfi[]h' jb,V'_h; tx;T; rbo[]y-: rv,a] lKo !acow" rq'B' rf:[.m-; lk'w>
`lae(G"yI al{ vd<q-o hy<h.yI) Atr"Wmt.W aWh-hy"h")w> WNr<ymiy> rmEh-' ~aiw> WNr<_ymiy> al{w> [r:l' bAj-!yBe( rQEb;y>
`yn")ysi rh:B. lae_r"f.yI ynEB-. la, hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a] twO c.Mih; hL,ae 27:34

87

rbdmb
Numbers
hn"V'B; ynIVeh; vd<xol; dx'a,B. d[e_Am lh,aoB. yn:ysi rB:dm> iB. hv,m-o la, hw"hy> rbdyw 1:1
~t'xoP.v.mil. laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK' varo-ta, Waf. 1:2 `rmo*ale ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'acel. tynIVeh;
ab'c' acey-O lK' hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi 1:3 `~t'(l{G>lg. Ul. rk"z-" lK' tAmve rP:s .miB. ~t'_boa] tybel.
varo vyai hJ,_M;l; vyai vyai Wyh.yI ~k,T.aiw> 1:4 `!ro*h]a;w> hT'a; ~t'aob.cil. ~t'ao Wdq.p.Ti lae_r"f.yIB.
rWcylia/ !beWar>li ~k,_T.ai Wdm.[;y:) rv<a] ~yvin"a]h'( tAmv. hL,aew> 1:5 `aWh) wyt'boa-] tybel.
rk'XF'yIl. 1:8 `bd"(n"yMi[-; !B, !Avx.n: hd"Whyli( 1:7 `yD"(v;yrI)Wc-!B, laeymiluv. !A[m.vil. 1:6 `rWa)ydEv-. !B,
dWh+yMi[-; !B, [m'v'ylia/ ~yIr:p.a,l. @seAy ynEb.li 1:10 `!l{*x-e !B, ba'ylia/ !luWbz>li 1:9 `r[")Wc-!B, laen>t;n>
1:13 `yD"(v;yMi([; !B, rz<[<yxia] !d"l. 1:12 `ynI)[od>G-I !B, !d"ybia] !miy"n>bil. 1:11 `rWc)hd"P-. !B, laeylim.G: hV,n:m.li
hL,ae 1:16 `!n")y[e-!B, [r:yxia] yliT'p.n:l. 1:15 `lae(W[D>-!B, @s"y"l.a, dg"l. 1:14 `!r")k.[-' !B, laey[ig>P; rvea'l.
!ro=h]a;w> hv,mo xQ:YIw: 1:17 `~he( laer"f.yI ypel.a; yvear" ~t'_Aba] tAJm; yaeyfin> hd"[eh' yaeWrq. yaeyrIq.
ynIVeh; vd<xol; dx'a,B. Wlyhiq.hi hd"[eh-' lK' taew> 1:18 `tAm)veB. WbQ.nI rv<a] hL,aeh' ~yvin"a]h' tae
1:19 `~t'(l{G>lg. Ul. hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tAmve rP:s
.miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.m-i l[; Wdl.y:)t.YIw:
laer"f.yI rkoB. !beWar>-ynE)b. Wyh.YIw: 1:20 p `yn")ysi rB:d>miB. ~dEq.p.YIw:) hv,_m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K;
hn"v' ~yrIf.[, !B,mi rk'z-" lK' ~t'l{G>lg. Ul. tAmve rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT
1:22 p `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'vi !bE+War> hJem;l. ~h,ydEquP. 1:21 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w"
rk'z-" lK' ~t'l{G>lg. Ul. tAmve rP:s .miB. wyd"quP. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT !A[m.vi ynEb.li
@l,a, ~yVimix]w: h['v.Ti !A[+m.vi hJem;l. ~h,ydEquP. 1:23 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi
~yrIf.[, !B,mi tAmve rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT dg" ynEb.li 1:24 p `tAa)me vl{v.W
tAame vvew> @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'mix] dg"+ hJem;l. ~h,ydEquP. 1:25 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v'
~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT hd"Why> ynEb.li 1:26 p `~yVi(mix]w:
`tAa)me vvew> @l,a, ~y[ib.viw> h['B'r>a; hd"_Why> hJem;l. ~h,ydEquP. 1:27 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v'
hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT rk'XF'yI ynEb.li 1:28 p
p `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: h['B'r>a; rk"+XF'yI hJem;l. ~h,ydEquP. 1:29 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w"
hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT !luWbz> ynEb.li 1:30
ynEb.li 1:32 p `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: h['b.vi !lU+Wbz> hJem;l. ~h,ydEquP. 1:31 `ab'(c' aceyO lKo
hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT ~yIr:p.a, ynEb.li @seAy
ynEb.li 1:34 p `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[iB'r>a; ~yIr"+p.a, hJem;l. ~h,ydEquP. 1:33 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w"
aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tAmve rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT hV,n:m.
~t'dol.AT !miy"n>bi ynEb.li 1:36 p `~yIt")am'W @l,a, ~yvil{v.W ~yIn:v. hV,_n:m. hJem;l. ~h,ydEquP. 1:35 `ab'(c'

88

~h,ydEquP. 1:37 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil.
tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT !d" ynEb.li 1:38 p `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yvil{v.W hV'mix] !mI+y"n>bi hJem;l.
~yIn:v. !d"+ hJem;l. ~h,ydEquP. 1:39 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa]
tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT rvea' ynEb.li 1:40 p `tAa)me [b;v.W @l,a, ~yViviw>
@l,a, ~y[iB'r>a;w> dx'a, rvE+a' hJem;l. ~h,ydEquP. 1:41 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi
~yrIf.[, !B,mi tmove rP:s .miB. ~t'_boa] tybel. ~t'xoP.v.mil. ~t'dol.AT yliT'p.n: ynEB. 1:42 p `tAa)me vmex]w:
`tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: hv'l{v. yli_T'p.n: hJem;l. ~h,ydEquP. 1:43 `ab'(c' aceyO lKo hl'[.m;w" hn"v'
dx'a-, vyai vyai_ rf"[' ~ynEv. laer"f.yI yaeyfin>W !roh]a;w> hv,mo dq;P' rv,a] ~ydI quP.h; hL,ae 1:44 p
hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi ~t'_boa] tybel. laer"f.y-I ynE)b. ydEWqP.-lK' Wyh.YI)w: 1:45 `Wy*h' wyt'boa-] tybel.
tAame vmex]w: ~ypi_l'a] tv,l{v.W @l,a, tAam-e vve ~ydIquP.h-; lK' Wyh.YI)w: 1:46 `lae(r"f.yIB. ab'c' acey-O lK'
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 1:48 p `~k'(AtB. Wdq.P't.h' al{ ~t'_boa] hJem;l. ~YIwIl.h;w> 1:47 `~yVi(mix]w:
hT'a;w> 1:50 `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. aF'_ti al{ ~v'aro-ta,w> dqop.ti al{ ywIle hJem-; ta, %a: 1:49 `rmo*aLe
!K'v.Mih-; ta, Waf.yI hM'he Al-rv,a-] lK' l[;w> wyl'K-e lK' l[;w> tdU[eh' !K;v.m-i l[; ~YIwIl.h-; ta, dqEp.h;
~YIwIl.h; Atao WdyrIAy !K'v.Mih; [:son>biW 1:51 `Wn*x]y: !K"v.Mil; bybis 'w> Whtu_r>v'y> ~hew> wyl'K-e lK'-ta,w>
WhnEx]m-; l[;( vyai lae_r"f.yI ynEB. Wnx'w> 1:52 `tm'(Wy brEQ'h; rZ"h;w> ~YI+wIl.h; Atao WmyqIy" !K'v.Mih; tnOx]b;W
td:[-] l[; @c,q, hy<h.y-I al{)w> tdU[eh' !K:v.mil. bybis' Wnx]y: ~YIwIl.h;w> 1:53 `~t'(aob.cil. Alg>D-I l[; vyaiw>
rv,a] lkoK. lae_r"f.yI ynEB. Wf[]Y:w:) 1:54 `tWd)[eh' !K:v.mi tr<m,v.m-i ta, ~YIwIl.h; Wrm.v'w> lae_r"f.yI ynEB.
vyai 2:2 `rmo*ale !roha] ;-la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 2:1 p `Wf)[' !KE hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci
~ynIxoh;w> 2:3 `Wn*x]y: d[eAm-lh,ao)l. bybis ' dg<N<mi lae_r"f.yI ynEB. Wnx]y: ~t'boa] tybel. ttoaob. Al g>D-I l[;
Aab'c.W 2:4 `bd"(n"yMi[-; !B, !Avx.n: hd"Why> ynEb.li ayfin"w> ~t'_aob.cil. hd"Why> hnEx]m; lg<D< hx'r"z>mi hm'd>qE
ynEb.li ayfin"w> rk"+XF'yI hJem; wyl'[' ~ynIxoh;w> 2:5 `tAa)me vvew> @l,a, ~y[ib.viw> h['B'r>a; ~h,_ydEqup.W
hJem; 2:7 s `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: h['B'r>a; wyd"_qup.W Aab'c.W 2:6 `r[")Wc-!B, laen>t;n> rk'XF'yI
[B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: h['b.vi wyd"_qup.W Aab'c.W 2:8 `!l{*x-e !B, ba'ylia/ !luWbz> ynEb.li ayfin"w> !lU+Wbz>
tAam-e [B;r>a;w> ~ypil'a-] tv,ve(w> @l,a, ~ynImov.W @l,a, ta;m. hd"Why> hnEx]m;l. ~ydIquP.h-; lK'( 2:9 `tAa)me
!beWar> ynEb.li ayfin"w> ~t'_aob.cil. hn"m"yTe !bEWar> hnEx]m; lg<D< 2:10 s `W[S'(yI hn"voarI ~t'_aob.cil.
wyl'[' ~nIAxh;w> 2:12 `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'vi wyd"_qup.W Aab'c.W 2:11 `rWa)ydEv-. !B, rWcylia/
h['v.Ti ~h,_ydEqup.W Aab'c.W 2:13 `yD"(v-; yrI)Wc-!B, laeymiluv. !A[m.vi ynEb.li ayfin"w> !A[+m.vi hJem;
Aab'c.W 2:15 `lae(W[r>-!B, @s"y"l.a, dg" ynEb.li ayfin"w> dG"+ hJem;w> 2:14 `tAa)me vl{v.W @l,a, ~yVimix]w:
ta;m. !beWar> hnEx]m;l. ~ydIquP.h-; lK'( 2:16 `~yVi(mix]w: tAame vvew> @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'mix] ~h,_ydEqup.W
[s;n"w> 2:17 s `W[S'(yI ~YInIv.W ~t'_aob.cil. ~yVimix]w: tAam-e [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: dx'a,w> @l,a,
2:18 s `~h,(yleg>dIl. Ady" l[; vyai W[S'yI !KE Wnx]y: rv<a]K; tnO=x]M;h;( %AtB. ~YIwIl.h; hnEx]m; d[eAm-lh,ao)
Aab'c.W 2:19 `dWh)yMi[-; !B, [m'v'ylia/ ~yIr:p.a, ynEb.li ayfin"w> hM'y"+ ~t'aob.cil. ~yIr:p.a, hnEx]m; lg<D<
laeylim.G: hV,n:m. ynEb.li ayfin"w> hV,_n:m. hJem; wyl'['w> 2:20 `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[iB'r>a; ~h,_ydEqup.W
ynEb.li ayfin"w> !mI+y"n>Bi hJem;W 2:22 `~yIt")am'W @l,a, ~yvil{v.W ~yIn:v. ~h,_ydEqup.W Aab'c.W 2:21 `rWc)hd"P-. !B,
2:24 `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yvil{v.W hV'mix] ~h,_ydEqup.W Aab'c.W 2:23 `ynI)[od>GI !B, !d"ybia] !miy"n>bi
2:25 s `W[S'(yI ~yviliv.W ~t'_aob.cil. ha'meW ~ypil'a-] tn:mo*v.W @l,a, ta;m. ~yIr:p.a, hnEx]m;l. ~ydIquP.h; lK'(
~h,_ydEqup.W Aab'c.W 2:26 `yD"(v;yMi([-; !B, rz<[<yxia] !d" ynEb.li ayfin"w> ~t'_aob.cil. hn"poc' !d" hnEx]m; lg<D<
laey[ig>P; rvea' ynEb.li ayfin"w> rvE+a' hJem; wyl'[' ~ynIxoh;w> 2:27 `tAa)me [b;v.W @l,a, ~yViviw> ~yIn:v.
ayfin"w> yli_T'p.n: hJem;W 2:29 `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[iB'r>a;w> dx'a, ~h,_ydEqup.W Aabc' .W 2:28 `!r")k.[-' !B,
2:31 `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: hv'l{v. ~h,_ydEqup.W Aab'c.W 2:30 `!n")y[e-!B, [r:yxia] yliT'p.n: ynEb.li
W[s.yI hn"rox]a;l' tAa+me vvew> @l,a, ~yVimix]w: h['b.viw> @l,a, ta;m. !d" hnEx]m;l. ~ydIquP.h-; lK'
~t'aob.cil. tnOx]M;h;( ydEWqP.-lK' ~t'_boa] tybel. laer"f.y-I ynE)b. ydEWqP. hL,ae 2:32 p `~h,(yleg>dIl.

89

ynEB. %AtB. Wdq.P't.h' al{ ~YIwIl.h;w> 2:33 `~yVi(mix]w: tAame vmex]w: ~ypil'a] tv,l{v.W @l,a, tAam-e vve
hv,m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] lkoK. lae_r"f.yI ynEB. Wf[]Y:w: 2:34 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; lae_r"f.yI
hv,_moW !roh]a; tdol.AT hL,aew> 3:1 `wyt'(boa] tyBe- l[; wyt'xoP.v.mil. vyai W[s'n" !kEw> ~h,yleg>dIl. Wnx-' !KE)
aWhybia]w: bd"_n" rAkB.h; !roh]a-; ynEB>) tAmv. hL,aew> 3:2 `yn")ysi rh:B. hv,m-o ta, hw"hy> rB<DI ~AyB.
tm'Y"w: 3:4 `!hE)k;l. ~d"y" aLem-i rv,a] ~yxi_vuM.h; ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEB. tAmv. hL,ae 3:3 `rm")t'yaiw> rz"['l.a,
~h,_l' Wyh-' al{ ~ynIb'W yn:ysi rB:d>miB. hw"hy> ynEp.li hr"z" vae ~b'rIq.h;B.( hw" hy> ynEp.li aWhybia]w: bd"n"
brEq.h; 3:6 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 3:5 p `~h,(ybia] !roh]a; ynEP-. l[; rm't'yaiw> rz"['l.a, !hEk;y>w:
ATr>m;v.m-i ta, Wrm.v'w> 3:7 `At*ao Wtr>vew> !hE+Koh; !roh]a; ynEp.li Atao T'd>m;[]h;w>) ywIle hJem-; ta,
yleK.-lK'-ta,( Wrm.v'w> 3:8 `!K")v.Mih; td:bo[-] ta, dbo[]l; d[e_Am lh,ao ynEp.li hd"[eh-' lK' tr<m,v.m-i ta,w>
~YIwIl.h-; ta, hT't;n"w> 3:9 `!K")v.Mih; td:bo[-] ta, dbo[]l; lae_r"f.yI ynEB. tr<m,v.m-i ta,w> d[eAm lh,ao
dqop.Ti wyn"B-' ta,w> !roh]a-; ta,w> 3:10 `lae(r"f.yI ynEB. taeme Al hM'he ~nIWtn> ~nIWtn> wyn"+b'l.W !roh]a;l.
hNEhi ynIa]w: 3:12 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 3:11 p `tm'(Wy brEQ'h; rZ"h;w> ~t'N_ "huK.-ta, Wrm.v'w>
yli Wyh'w> lae_r"f.yI ynEB.mi ~x,r< rj,P, rAkB.-lK' tx;T; laer"f.yI ynEB. %ATmi ~YIwIl.h-; ta, yTix.q:l'
rAkB.-lk' yli yTiv.D:q.hi ~yIr:c.mi #r<a,B. rAkB-. lk' ytiKoh; ~AyB. rAkB.-lK' yli yKi 3:13 `~YI)wIl.h;
yn:ysi rB:d>miB. hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 3:14 s `hw")hy> ynIa] Wyh.yI yli hm'_heB-. d[; ~d"a'me laer"f.yIB.
`~dE(q.p.Ti hl'[.m;w" vd<x-o !B,mi rk"z-" lK' ~t'_xoP.v.mil. ~t'boa] tybel. ywIle ynEB-. ta, dqoP. 3:15 `rmo*ale
th'q.W !Avr>GE ~t'_mov.Bi ywIl-e ynE)b. hL,a-e Wyh.YI)w: 3:17 `hW")cu rv<a]K; hw"+hy> yPi- l[; hv,mo ~t'ao dqop.YIw: 3:16
~r"m.[; ~t'_xoP.v.mil. th'q. ynEb.W 3:19 `y[i(m.viw> ynIb.li ~t'_xoP.v.mil. !Avrg> E-ynEB>) tAmv. hL,aew> 3:18 `yrI)r"m.W
tybel. ywILeh; txoP.v.mi ~he hL,ae yvi_WmW ylix.m; ~t'xoP.v.mil. yrIr"m. ynEb.W 3:20 `lae(yZI[uw> !Arb.x, rh'c.yIw>
~h,ydEquP. 3:22 `yNI)vur>GEh; txoP.v.mi ~he hL,ae y[i_m.Vih; tx;P;v.miW ynIb.Lih; tx;P;v.mi !Avr. gEl. 3:21 `~t'(boa]
txoP.v.mi 3:23 `tAa)me vmex]w: ~ypil 'a] t[;b.vi ~h,ydEqUP. hl'[.m'_w" vd<x-o !B,mi rk'z-" lK' rP:s .miB.
tr<m,v.miW 3:25 `lae(l-' !B, @s"y"l.a, yNI+vur>GEl; ba'- tybe( ayfin>W 3:24 `hM'y") Wnx]y: !K"v.Mih; yrEx]a; yNI+vur>GEh;
rcex'h,( y[el.q;w> 3:26 `d[e(Am lh,ao xt;P, %s;m'W Whsek.mi lh,ao+h'w> !K"v.Mih; d[eAm lh,aoB. !Avr> gE-ynE)B.
3:27 `At*d"bo[] lkol. wyr"t'yme( taew> bybis
_ ' x;Bez>Mih-; l[;w> !K"v.Mih-; l[; rv<a] rcex'h,( xt;P, %s;m-' ta,w>
~he hL,ae yli_aeyZI['h'( tx;P;v.miW ynIrob.x,h; tx;P;v.miW yrIh'c.YIh; tx;P;v.miW ymir"m.[;h; tx;P;v.mi th'q.liw>
yrEm.vo tAame vvew> ~ypil'a] tn:mov. hl'[.m'_w" vd<x-o !B,mi rk'z-" lK' rP; s.miB. 3:28 `yti(h'Q.h; txoP.v.mi
ba'- tybe( ayfin>W 3:30 `hn"m")yTe !K"v.Mih; %r,y< l[; Wn=x]y: th'q-. ynEB. txoP.v.mi 3:29 `vd<Qo)h; tr<m,v.mi
ylek.W txoB.z>Mih;(w> hr"nOM.h;w> !x'l.Vuh;w> !roa'h' ~T'r>m;v.miW 3:31 `lae(yZI[u-!B, !p"c'ylia, yti_h'Q.h; txoP.v.mil.
!roh]a-; !B, rz"['l.a, ywILeh; yaeyfin> ayfin>W 3:32 `At*d"bo[] lkow> %s'M'h;w> ~h,_B' Wtr>v'y> rv<a] vd<Qoh;
~he hL,ae yvi_WMh; tx;P;v.miW ylix.M;h; tx;P;v.mi yrIr"m.li 3:33 `vd<Qo)h; tr<m,v.mi yrEm.vo tD:quP. !hE+Koh;
3:35 `~yIt")am'W ~ypil'a] tv,ve hl'[.m'_w" vd<x-o !B,mi rk'z" lK' rP:s .miB. ~h,ydEqup.W 3:34 `yrI)r"m. txoP.v.mi
tD:qup.W 3:36 `hn"po*c' Wnx]y: !K"v.Mih; %r,y< l[; lyIx"+ybia-] !B, laeyrIWc yrIr"m. txoP.v.mil. ba'-tybe( ayfin>W
ydEMu[;w> 3:37 `At*d"bo[] lkow> wyl'K-e lk'w> wyn"+d"a]w: wyd"Mu[;w> wyx'yrIb.W !K'v.Mih; yver>q; yrIr"m. ynEB. tr<m,v.mi
ynEp.li hm'd>qE !K'v.Mih; ynEp.li ~ynIxoh;w> 3:38 `~h,(yrEt.yme(W ~t'doteywI ~h,_ynEd>a;w> bybis ' rcEx'h,
lae_r"f.yI ynEB. tr<m,v.mil. vD"q.Mih; tr<m,v.mi ~yrIm.vo) wyn" b'W !roh]a;w> hv,mo hx'r"z>mi d[eAm-lh,ao)
~t'_xoP.v.mil. hw"hy> yPi- l[; !roh]a;w> hv,mo dq;P' rv,a] ~YIwIl.h; ydEWqP.-lK' 3:39 `tm'(Wy brEQ'h; rZ"h;w>
rkoB-. lK' dqoP. hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 3:40 s `@l,a'( ~yrIf.[,w> ~yIn:v. hl'[.m;w" vd<x-o !B,mi rk'z-" lK'
ynIa] yli ~YIwIl.h-; ta, T'x.q;l'w> 3:41 `~t'(mov. rP:s .mi tae af'w> hl'[.m'_w" vd<x-o !B,mi laer"f.yI ynEb.li rk'z"
`lae(r"f.yI ynEB. tm;h/b,B. rAkB-. lK' tx;T; ~YIwIl.h; tm;h/B, taew> lae_r"f.yI ynEb.Bi rkoB-. lK' tx;T; hw"hy>
rk'z" rAkB-. lk' yhiy>w: 3:43 `lae(r"f.yI ynEb.Bi rkoB-. lK'-ta,( At+ao hw"hy> hW"ci rv<a]K; hv,mo dqop.YIw: 3:42
p `~yIt")am'W ~y[ib.viw> hv'l{v. @l,a, ~yrIf.[,w> ~yIn:v. ~h,_ydEqup.li hl'[.m;w" vd<x-o !B,mi tAmve rP:s .miB.
laer"f.yI ynEb.Bi rAkB.-lK' tx;T; ~YIwIl.h-; ta, xq: 3:45 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 3:44

90

hv'l{V.h; yyEWdP. taew> 3:46 `hw")hy> ynIa] ~YIwIl.h; yli- Wyh'w> ~T'_m.h,B. tx;T; ~YIwIl.h; tm;h/B-, ta,w>
tv,mex] tv,mex] T'x.q;l'w> 3:47 `lae(r"f.yI ynEB. rAkB.mi ~YIwIl.h-; l[; ~ypid>[o)h' ~yIt"+aM'h;w> ~y[ib.Vih;w>
wyn"+b'l.W !roh]a;l. @s,K,h; hT't;n"w> 3:48 `lq,V'(h; hr"GE ~yrIf.[, xQ'Ti vd<Qoh; lq,v,B. tl,GO =l.GUl; ~yliq'v.
3:50 `~YI)wIl.h; yyEWdP. l[; ~ypid>[oh' taeme ~Ay=d>Pih; @s,K, tae hv,mo xQ:YIw: 3:49 `~h,(B' ~ypid>[oh' yyEWdP.
3:51 `vd<Qo)h; lq,v,B. @l,a,w" tAame vl{v.W ~yViviw> hV'mix] @s,K'_h; ta, xq:l' laer"f.yI ynEB. rAkB. taeme
4:1 p `hv,(mo ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; hw"+hy> yPi- l[; wyn"b'l.W !roh]a;l. ~yIdUP.h; @s,K-, ta, hv,mo !TeYIw:
ywI+le ynEB. %ATmi th'q. ynEB. varo-ta, afon" 4:2 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w:
ab'C 'l; aB'-lK' hn"+v' ~yVimix-] !B, d[;w> hl'[.m;w" hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:3 `~t'(boa] tybel. ~t'xoP.v.mil.
ab'W 4:5 `~yvi(d"Q\h; vd<qo d[e_Am lh,aoB. th'q-. ynEB. td:bo[] tazO 4:4 `d[e(Am lh,aoB. hk'al'm. tAf[]l;
Wnt.n"w> 4:6 `tdU([eh' !roa] tae Hb'- WSkiw> %s"+M'h; tk,roP' tae WdrIAhw> hn<x]M;h;( [:son>Bi wyn"b'W !roh]a;
~ynIP'h; !x:l.vu l[;w> 4:7 `wyD"(B; Wmfw' > hl'[.m'_l.mi tl,keT. lyliK-. dg<b<) Wfr>p'W vx;T; rA[ yWsK. wyl'['
%s,N"+h; tAfq. taew> tYOQin:M.h-; ta,w> tPoK;h-; ta,w> tro['Q.h-; ta, wyl'[' Wnt.n"w> tl,keT. dg<B< Wfr>p.yI
vx;T'_ rA[ hsek.miB. Atao WSkiw> ynIv' t[;l;AT dg<B, ~h,y le[] Wfr>p'W 4:8 `hy<)h.yI wyl'[' dymiT'h; ~x,l,w>
h'yx,q'l.m-; ta,w> h'yt,ron-E ta,w> rAaM'h; tr:nOm-. ta, WSkiw> tl,keT. dg<B< Wxq.l'w> 4:9 `wyD"(B-; ta, Wmf'w>
h'yl,K-e lK'-ta,w> Ht'ao Wnt.n"w> 4:10 `~h,(B' Hl'- Wtr>v'y> rv<a] Hn"m.v; yleK-. lK' taew> h'yt,_Tox.m-; ta,w>
Atao WSkiw> tl,keT. dg<B< Wfr>p.yI bh'Z "h; xB;z>mi l[;w> 4:11 `jAM)h-; l[; Wnt.n"w> vx;T'_ rA[ hsek.m-i la,
vd<QoB; ~b'- Wtr>v")y> rv<a] trEV'h; yleK-. lK'-ta, Wxq.l'w> 4:12 `wyD"(B-; ta, Wmf'w> vx;T'_ rA[ hsek.miB.
x:Be_z>Mih-; ta, WnV.dIw> 4:13 `jAM)h-; l[; Wnt.n"w> vx;T'_ rA[ hsek.miB. ~t'Aa WSkiw> tl,keT. dg<B-< la, Wnt.n")w>
tTox.M;h-; ta, ~h,B' wyl'[' Wtr>v'y>) rv<a] wyl'K-e lK'-ta,( wyl'[' Wnt.n"w> 4:14 `!m")G"r>a; dg<B< wyl'[' Wfr>p'W
Wmf'w> vx;T; rA[ yWsK. wyl'[' Wfr>p'W x:Be_z>Mih; yleK. lKo tqor"z>Mih-; ta,w> ~y[iY"h-; ta,w> tgOl'z>Mih-; ta,
!ke- yrEx]a;w> hn<x]M;h; [:son>Bi vd<Qoh; yleK-. lK'-ta,w> vd<Qoh-; ta, tSok;l. wyn"b'W-!roh]a;( hL'kiw> 4:15 `wyD"(b;
4:16 `d[e(Am lh,aoB. th'q. ynE)b. aF'm; hL,ae Wtme_w" vd<Qoh-; la, W[G>y-I al{)w> tafel' th'q-. ynEb. Waboy"
hx'_v.Mih; !m,v,w> dymiT'h; tx;n>miW ~yMiS ;h; tr<joq.W rAaM'h; !m,v, !heKoh; !roh]a-; !B, rz"['l.a, tD:qup.W
!roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 4:17 s `wyl'(keb.W vd<qoB. AB-rv,a-] lk'w> !K'v.Mih-; lK' tD:quP.
Wyx'w> ~h,l' Wf[] tazOw> 4:19 `~YI)wIl.h; %ATmi yti_h'Q.h; txoP.v.mi jb,v-e ta, WtyrIk.T-; la; 4:18 `rmo*ale
Atd"bo[-] l[; vyai vyai ~t'Aa Wmf'w> Waboy" wyn"bW' !roh]a; ~yvi_d"Q\h; vd<q-o ta, ~T'vg. IB. Wtmuy" al{w>
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 4:21 p `Wtme(w" vd<Qoh-; ta, [L;b;K. tAar>li Waboy-" al{w> 4:20 `Aa*F'm-; la,w>
hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:23 `~t'(xoP.v.mil. ~t'boa] tybel. ~he-_ ~G: !Avrg> E ynEB. varo- ta, afon" 4:22 `rmo*aLe
`d[e(Am lh,aoB. hd"bo[] dbo[]l; ab'c' aboc.li aB'h-; lK' ~t'_Aa dqop.Ti hn"v' ~yVimix-] !B, d[; hl'[.m;w"
lh,a-o ta,w> !K'v.Mih; t[oyrIy-> ta, Waf.n"w> 4:25 `aF'(m;l.W dbo[]l; yNI+vur>GEh; txoP.v.mi td:bo[] tazO 4:24
taew> 4:26 `d[e(Am lh,ao xt;P, %s;m-' ta,w> hl'[.m'_l.mi wyl'[-' rv,a] vx;T;h; hsek.miW Whsek.mi d[eAm
taew> bybis ' x:Bez>Mih-; l[;w> !K"v.Mih-; l[; rv,a] rcex'h, r[;v; xt;P, %s:m-' ta,w> rcex'h,( y[el.q;
wyn"b'W !roh]a; yPi-l[; 4:27 `Wdb'(['w> ~h,l' hf,['yE rv<a-] lK' taew> ~t'_d"bo[] yleK-. lK'-ta,(w> ~h,yrEt.yme(
tae tr<m,v.miB. ~h,le[] ~T,d>q;p.W ~t'_d"bo[] lkol.W ~a'F 'm-; lk'l. yNIvur>GEh; ynEB. td:bo[-] lK' hy<h.Ti
rm't'yai( dy:B. ~T'r>m;v.miW d[e_Am lh,aoB. yNIvur>GEh; ynEB. txoP.v.mi td:bo[] tazO 4:28 `~a'F( 'm-; lK'
~yvil{v. !B,mi 4:30 `~t'(ao dqop.Ti ~t'boa-] tybel. ~t'xoP.v.mil. yrI+r"m. ynEB. 4:29 p `!hE)Koh; !roh]a-; !B<)
`d[e(Am lh,ao td:bo[-] ta, dbo[]l; ab'C 'l; aB'h-; lK' ~dE_q.p.Ti hn"v' ~yVimix-] !B, d[;w> hl'[.m;w" hn" v'
`wyn")d"a]w: wyd"WM[;w> wyx'yrIb.W !K'v.Mih; yver>q; d[e_Am lh,aoB. ~t'd"bo[-] lk'l. ~a' F'm; tr<m,v.mi tazOw> 4:31
tmoveb.W ~t'_d"bo[] lkol.W ~h,yleK-. lk'l. ~h,yrEt.ymeW ~t'doteywI) ~h,ynEd>a;w> bybi s' rcex'h, ydEWM[;w> 4:32
lh,aoB. ~t'd"bo[-] lk'l. yrIr"m. ynEB. txoP.v.mi td:bo[] tazO 4:33 `~a'F( 'm; tr<m,v.mi yleK-. ta, Wdq.p.Ti
yti_h'Q.h; ynEB-. ta, hd"[eh' yaeyfin>W !roh]a;w> hv,mo dqop.YIw: 4:34 `!hE)Koh; !roh]a-; !B<) rm't'yai( dy:B. d[e_Am
aB'h-; lK' hn"+v' ~yVimix-] !B, d[;w> hl'[.m;w" hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:35 `~t'(boa] tybel.W ~t'xoP.v.mil.

91

`~yVi(mix]w: tAame [b;v. ~yIP;l.a; ~t'_xoP.v.mil. ~h,ydEqup. Wyh.YIw: 4:36 `d[e(Am lh,aoB. hd"bo[]l; ab'C 'l;
hw"hy> yPi- l[; !roh]a;w> hv,mo dq:P' rv,a] d[e_Am lh,aoB. dbe[oh-' lK' ytih'Q.h; txoP.v.mi ydEWqp. hL,ae
hl'[.m;w" hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:39 `~t'(boa] tybel.W ~t'AxP.v.mil. !Av+rg> E ynEB. ydEWqp.W 4:38 s `hv,(m-o dy:B.
~t'xoP.v.mil. ~h,ydEqUP. Wyh.YI)w: 4:40 `d[e(Am lh,aoB. hd"bo[]l; ab'C 'l; aB'h-; lK' hn"+v' ~yVimix-] !B, d[;w>
dbe[oh-' lK' !Avrg> E ynEB. txoP.v.mi ydEWqp. hL,ae 4:41 `~yvi(l{v.W tAame vvew> ~yIP;l.a; ~t'_boa] tybel.
yrI+r"m. ynEB. txoP.v.mi ydEWqp.W 4:42 `hw")hy> yPi- l[; !roh]a;w> hv,mo dq:P' rv,a] d[e_Am lh,aoB.
aB'h-; lK' hn"+v' ~yVimix-] !B, d[;w> hl'[.m;w" hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:43 `~t'(boa] tybel. ~t'xoP.v.mil.
4:45 `~yIt")am'W ~ypil'a] tv,l{v. ~t'_xoP.v.mil. ~h,ydEqup. Wyh.YIw: 4:44 `d[e(Am lh,aoB. hd"bo[]l; ab'C
'l;
4:46 `hv,(mo dy:B. hw"hy> yPi- l[; !roh]a;w> hv,mo dq:P' rv,a] yrI+r"m. ynEB. txoP.v.mi ydEWqp. hL,ae
`~t'(boa] tybel.W ~t'xoP.v.mil. ~YI+wIl.h-; ta, laer"f.yI yaeyfin>W !ro h]a;w> hv,mo dq;P' rv,a] ~ydIquP.h-; lK'(
td:bo[]w: hd"bo[] td:bo[] dbo[]l; aB'h-; lK' hn"+v' ~yVimix-] !B, d[;w> hl'[.m;w" hn"v' ~yvil{v. !B,mi 4:47
hw"hy> yPi- l[; 4:49 `~ynI)mov.W tAame vmex]w: ~ypil'a] tn:mov. ~h,_ydEquP. Wyh.YIw: 4:48 `d[e(Am lh,aoB. aF'm;
`hv,m( o-ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] wyd"qup.W Aa+F'm-; l[;w> Atd"bo[-] l[; vyai vyai hv,m-o dy:B. ~t'Aa dq:P'
[:Wrc-' lK' hn<x]M;h-;( !mi WxL.v;ywI) laer"f.yI ynEB-. ta, wc; 5:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 5:1 p
al{w> ~Wx+L.v;T. hn<x]M;l;( #Wxmi-la, WxLev;T. hb'qen-> d[; rk" Z"mi 5:3 `vp,n")l' amej' lkow> bz"-+ lk'w>
~t'Aa WxL.v;y>w: laer"f.yI ynEB. !ke-Wf[]Y:)w: 5:4 `~k'(AtB. !kEvo ynIa] rv<a] ~h,ynEx]m-; ta, WaM.j;y>
hw"hy> rBEd:y>w: 5:5 p `lae(r"f.yI ynEB. Wf[' !KE hv,m-o la, hw"hy> rB<DI rv,a]K; hn<+x]M;l;( #Wxm-i la,
l[om.li ~d"a'h'( taJox-; lK'mi Wf[]y: yKi hV'a-i Aa) vyai laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 5:6 `rmo*aLe hv,m-o la,
Amv'a-] ta, byvihew> Wf[' rv<a] ~t'aJ'x-; ta,( WDw:t.hiw> 5:7 `awhi(h; vp,N<h; hm'va. '(w> hw"+hyB; l[;m;
~v'a'h' byvih'l. laeGO vyail' !yae- ~aiw> 5:8 `Al* ~v;a' rv<a]l; !t;n"w> wyl'_[' @sEyO Atviymix]w: AvaroB.
5:9 `wyl'([' AB-rP,k;y> rv<a] ~yrIPuKih; lyae db;L.mi !hE+Kol; hw"hyl; bv'WMh; ~v'a'h' wyl'ae
Al wyv'd"q\-ta, vyaiw> 5:10 `hy<)h.yI Al !hEKol; WbyrIq.y-: rv,a] laer"f.y-I ynEb. yved>q-' lk'l. hm'WrT.-lk'w>
ynEB-. la, rBeD: 5:12 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 5:11 p `hy<)h.yI Al !hEKol; !TEy-I rv,a] vyai Wy=h.yI
Ht'ao vyai bk;v'w> 5:13 `l[;m(' Ab hl'[]m'W ATv.ai hj,f.t-i yKi( vyai vyai ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI
5:14 `hf'P'(t.nI al{ awhiw> HB' !yae d[ew> ha'm'_j.nI ayhiw> hr"Ts
. .nIw> Hv'yai ynEy[eme ~l;[.n<w> [r:z-< tb;k.vi
aNEqiw> ha'n>q-i x:Wr) wyl'[' rb;[-' Aa ha'm'_jn. I awhiw> ATv.a-i ta, aNEqiw> ha'n>q-i x:Wr) wyl'[' rb;['w>
Hn"B'r>q-' ta, aybihew> !heKoh-; la, ATv.a-i ta, vyaih' aybihew> 5:15 `ha'm'(j.nI al{ ayhiw> ATv.a-i ta,
taon"q. tx;n>m-i yKi( hn"bol. wyl'[' !TEy-I al{)w> !m,v, wyl'[' qcoy-I al{) ~yrI+[of. xm;q< hp'yaeh' trIyfi[] h'yl,['
!hEKoh; xq:l'w> 5:17 `hw")hy> ynEp.li Hd"mi[/h,(w> !hE+Koh; Ht'ao byrIq.hiw> 5:16 `!wO*[' tr<K,z>m; !ArK'zI tx;n>mi aWh
`~yIM")h-; la, !t:n"w> !hEKoh; xQ:yI !K'v.Mih; [q:r>q;B. hy<h.yI rv<a] rp'[ 'h-,( !miW fr<x-'_ ylik.Bi ~yvidoq. ~yIm:
tx;n>mi tae h'yP,K-; l[; !t:n"w> hV'aih'( varo- ta, [r:p'W hw"hy> ynEp.li hV'aih-' ta,( !hEKoh; dymi[/h,w> 5:18
!heKoh; Ht'ao [:yBiv.hiw> 5:19 `~yrI)r]a")m.h; ~yrIM'h; yme Wyh.yI !heKoh; dy:b.W awhi_ taon"q. tx;n>mi !ArK' ZIh;
yMemi yqiN "hi %vE+yai tx;T; ha'm.ju tyjif' al{- ~aiw> %t'ao vyai bk;v' al{- ~ai hV'aih-'( la, rm:a'w>
%B' vyai !TeYIw: tame_j.nI ykiw> %vEyai tx;T; tyjif' yKi T.a;w> 5:20 `hL,ae(h' ~yrIr]a'm.h;( ~yrIM'h;
!heKoh; rm:a'w> hl'a'h' t[;buv.Bi hV'aih-'( ta,( !hEKoh; [:yBiv.hiw> 5:21 `%vE)yai ydE[]l.B;mi( ATb.k'v-. ta,
%nEj.B-i ta,w> tl,p,nO %kerEy-> ta, hw"hy> tteB. %ME+[; %AtB. h['buv.liw> hl'a'l. %t"Aa hw"hy> !TeyI hV'ail'(
hV'aih' hr"m.aw' > %rE+y" lPin>l;w> !j,B, tABc.l; %yI[;meB.( hL,aeh' ~yrIr>a'm.h; ~yIM;h; Wab'W 5:22 `hb'(c'
hq'v.hiw> 5:24 `~yrI)M'h; yme- la, hx'm'W rp,Se_B; !hEKoh; hL,aeh' tl{a'h-' ta, bt;k'w> 5:23 `!mE)a' !mEa'
!heKoh; xq:l'w> 5:25 `~yrI)m'l. ~yrIr]a'm.h;( ~yIM:h; Hb' Wab'W ~yrI+r]a")m.h; ~yrIM'h; yme- ta, hV'aih-' ta,
5:26 `x;Be(z>Mih; la, Ht'ao byrIq.hiw> hw"hy> ynEp.li hx'n>Mih-; ta, @ynIhew> tao+n"Q.h; tx;n>mi tae hV'aih'( dY:mi
`~yIM")h-; ta, hV'aih-' ta, hq<v.y: rx:a;w> hx'Be_zM> ih; ryjiq.hiw> Ht'r"K'z>a-; ta, hx'n>Mih-; !mi !hEKoh; #m;q'w>
~yrIr]a'm.h; ~yIM:h; Hb' Wab'W Hv'yaiB. l[;m; l[om.Tiw: ha'm.j.n-I ~ai( ht'y>h'w> ~yIM;h-; ta, Hq"v.hiw> 5:27
4:37

92

ha'm.j.nI al{- ~aiw> 5:28 `HM'([; br<q<B. hl'a'l. hV'aih' ht'yh> 'w> Hk'_rEy> hl'p.n"w> Hn"j.bi ht'b.c'w> ~yrIm'l.
tx;T; hV'ai hj,f.Ti rv,a] tao+n"Q.h; tr:AT tazO 5:29 `[r;z") h['r>z>nIw> ht'Q.nIw> awhi_ hr"hoj.W hV'aih'(
dymi[/h,w> AT=v.a-i ta, aNEqiw> ha'n>qi x:Wr wyl'[' rbo[]T; rv,a] vyai Aa 5:30 `ha'm'(j.nIw> Hv'yai
!wO=['me vyaih' hQ"nIw> 5:31 `taZO*h; hr"ATh;-lK' tae !heKoh; Hl' hf'['w> hw"hy> ynEp.li hV'aih-'( ta,
laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 6:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:1 p `Hn")wO[-] ta, aF'Ti awhih; hV'aih'w>
ryZIy: rk'vew> !yIY:mi 6:3 `hw")hyl;( ryZIh;l. ryzIn" rd<n< rDon>li alip.y: yKi hV'a-i Aa) vyai ~h,_lea] T'r>m;a'w>
al{ ~yvibeywI ~yxil; ~ybin"[]w: hT,v.yI al{ ~ybin"[] tr:v.m-i lk'w> hT,_v.yI al{ rk"ve #m,xow> !yIy: #m,xo
ymey>-lK' 6:5 `lke(ayO al{ gz"- d[;w> ~yNIc;r>x;me !yIYh: ; !p,G<mi hf,['yE rv,a] lKomi Ar+z>nI ymey> lKo 6:4 `lke(ayO
lDEG: hy<h.yI vdoq' hw"hyl; ryZIy-: rv,a] ~miY"h; tal{m-. d[; Av+aro-l[; rbo[]y-: al{ r[;T; Arz>nI rd<n<
wyxia'l. AMail.W wybial' . 6:7 `abo)y" al{ tme vp,n-< l[; hw"+hyl; AryZIh; ymey-> lK' 6:6 `Av*aro r[:f. [r:P,
`hw")hyl;( aWh vdoq' Ar+z>nI ymey> lKo 6:8 `Av*aro-l[; wyh'l{a/ rz<nE yKi ~t'_moB. ~h,l' aM'J ;yI-al{ Atxoa;l.W
~AYB; Atr"h\j' ~AyB. Avaro xL;g Iw> Ar=z>nI varo aMejiw> ~aot.Pi [t;p,B. wyl'[' tme tWmy-" yki(w> 6:9
xt;P-, la, !heKoh-; la, hn"+Ay ynEB. ynEv. Aa ~yrIto yTev. abiy" ynI ymiV.h; ~AYb;W 6:10 `WNx,(Lg. :y> y[iybiV.h;
vp,N"+h-; l[; aj'x' rv<a]me wyl'[' rP<kiw> hl'[ol. dx'a,w> taJ'x;l. dx'a, !heKoh; hf'['w> 6:11 `d[e(Am lh,ao
~v'_a'l. Atn"v-. !B, fb,K, aybihew> Arz>nI ymey-> ta, hw"hyl;( ryZIhiw> 6:12 `aWh)h; ~AYB; Avaro-ta, vD:qiw>
aybiy" Arz>nI ymey> tal{m. ~AyB. ryzIN+ "h; tr:AT tazOw> 6:13 `Ar*z>nI amej' yKi WlP.yI ~ynIvoarIh' ~ymiY"h;w>
hl'[ol. dx'a, ~ymit' Atn"v-. !B, fb,K, hw"hyl; AnB'r>q-' ta, byrIq.hiw> 6:14 `d[e(Am lh,ao xt;P-, la, Atao
tl,so tACm; ls;w> 6:15 `~ymi(l'v.li ~ymiT' dx'a-, lyIa:)w> taJ'_x;l. hm'ymiT. Ht'n"v-. tB; tx;a; hf'b.k;w>
ynEp.li !hEKoh; byrIq.hiw> 6:16 `~h,(yKes.nIw> ~t'x'n>miW !m,V'_B; ~yxivum. tACm; yqEyqir>W !m,V,B; tl{WlB. tL{x;
ls; l[; hw"hyl;( ~ymil'v. xb;z< hf,[]y: lyIa;h-' ta,w> 6:17 `At*l'[-o ta,w> AtaJ'x-; ta, hf'['w> hw"+hy>
Ar=z>nI varo- ta, d[eAm lh,ao xt;P, ryzIN"h; xL;g Iw> 6:18 `AK*s.n-I ta,w> Atx'n>m-i ta, !heKoh; hf'['w> tAC+M;h;
!heKoh; xq;l'w> 6:19 `~ymi(l'V.h; xb;z< tx;T-; rv,a] vaeh-' l[; !t;n"w> Arz>nI varo r[;f-. ta, xq;l'w>
yPeK-; l[; !t;n"w> dx'_a, hC'm; qyqIr>W lS;h-; !mi tx;a; hC'm; tL;x;w>) lyIa;h-' !mi hl'veB. [:rZo >h-; ta,
!heKol; aWh vd<qo hw"hy> ynEp.li hp'WnT. !hEKoh; ~t'Aa @ynIhew> 6:20 `Ar*z>n-I ta, AxL.G:t.hi( rx:a; ryzIN "h;
rv<a] ryzIN"h; tr:AT tazO 6:21 `!yIy") ryzIN "h; hT,v.yI rx:a;w> hm'_WrT.h; qAv l[;w> hp'WnT.h; hzEx] l[;
l[; hf,[]y: !KE rDoyI rv<a] Ard>nI ypiK. Ad+y" gyFiT-; rv,a] db;L.mi Arz>n-I l[; hw"hyl;( AnB'r>q' rDoyI
hKo rmoale wyn"B-' la,w> !roh]a-; la,( rBED: 6:23 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 6:22 p `Ar)z>nI tr:AT
wyn"P' hw"hy> raey" 6:25 s `^r<)m.v.yIw> hw"hy> ^k.r<b'y> 6:24 s `~h,(l' rAma' lae_r"f.yI ynEB-. ta, Wkr]b't.
ynEB-. l[; ymiv-. ta, Wmf'w> 6:27 s `~Al)v' ^l. ~fey"w> ^yl,ae wyn"P' hw"hy> aF'yI 6:26 s `&'Nx<) uywI) ^yl,ae
vDEq;y>w: Atao xv;m.YIw: !K'v.Mih-; ta, ~yqIh'l. hv,mo tALK; ~AyB. yhi y>w: 7:1 p `~ke(r]b'a] ynIa]w: lae_r"f.yI
yaeyfin> WbyrIq.Y:w: 7:2 `~t'(ao vDEq;y>w: ~xev'm.YIw: wyl'_K-e lK'-ta,w> x;Bez>Mih-; ta,w> wyl'K-e lK'-ta,w> Atao
WaybiY"w: 7:3 `~ydI(quP.h-; l[; ~ydIm.[oh' ~he tJoM;h; yaeyfin> ~he ~t'_boa] tyBe yvear" laer"f.yI
dx'_a,l. rAvw> ~yaifNi >h; ynEv-. l[; hl'g "[] rq'B' rf"[' ynEv.W bc' tl{g >[-, vve hw"hy> ynEp.li ~n"B'r>q-' ta,
dbo[]l; Wyh'w> ~T'aime( xq; 7:5 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 7:4 `!K")v.Mih; ynEp.li ~t'Aa WbyrIq.Y:w:
tl{g "[]h-' ta, hv,mo xQ:YIw: 7:6 `At*d"bo[] ypiK. vyai ~YIwIl.h-; la, ~t'Aa hT't;n"w> d[e_Am lh,ao td:bo[-] ta,
ynEb.li !t:n" rq'B'h; t[;B;r>a; taew> tl{g"[]h' yTev. tae 7:7 `~YI)wIl.h-; la, ~t'Aa !TEYIw: rq"+B'h-; ta,w>
~t'd"bo[] ypiK. yrI+r"m. ynEb.li !t:n" rq'B'h; tn:mov. taew> tl{ g"[]h' [B;r>a; taew> 7:8 `~t'(d"bo[] ypiK. !Av+rg> E
`WaF'(yI @tEK'B; ~h,le[] vd<Qoh; td:bo[-] yKi( !t"+n" al{ th'q. ynEb.liw> 7:9 `!hE)Koh; !roh]a-; !B<) rm't'yai( dy:B.
ynEp.li ~n"B'r>q-' ta, ~aiyfiN>h; WbyrIq.Y:w: At=ao xv;M'hi ~AyB. x:Bez>Mih; tK;nUx] tae ~yaifNi >h; WbyrIq.Y:w: 7:10
~n"B'r>q-' ta, WbyrIq.y: ~AYl; dx'a, ayfin" ~AYl; dx'a, ayfin" hv,_m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 7:11 `x;Be(z>Mih;
hJem;l. bd"n"yMi[-; !B, !Avx.n: An=B'r>q-' ta, !AvarIh' ~AYB; byrIq.M;h; yhiy>w: 7:12 s `x;Be(z>Mih; tK;nUx]l;
lq,v, ~y[ib.vi @s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q; AnB'r>q'w> 7:13 `hd"(Why>

93

ha'lem. bh'z" hr"f'[] tx;a; @K: 7:14 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B.
dx'a, ~yZI[-i ry[if. 7:16 `hl'([ol. Atn"v-. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:15 `tr<jo)q.
hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. hV'mix] ~ydIWT[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:17 `taJ'(x;l.
ayfin> r["+Wc-!B, laen>t;n> byrIq.hi ynIVeh; ~AYB; 7:18 p `bd"(n"yMi[-; !B, !Avx.n: !B:r>q' hz< hV'_mix]
@s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q-' ta, brIq.hi 7:19 `rk")XF'yI
hr"f'[] tx;a; @K: 7:20 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi
7:22 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:21 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z"
hV'mix] ~ydIWT[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:23 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
!lU+Wbz> ynEb.li ayfin" yviyliV.h; ~AYB; 7:24 p `r[")Wc-!B, laen>t;n> !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
@s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:25 `!l{*x-e !B, ba'ylia/
hr"f'[] tx;a; @K: 7:26 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi
7:28 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:27 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z"
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:29 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
!bE+War> ynEb.li ayfin" y[iybir>h' ~AYB; 7:30 p `!l{*x-e !B, ba'ylia/ !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
@s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:31 `rWa)ydEv-. !B, rWcylia/
hr"f'[] tx;a; @K: 7:32 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi
7:34 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:33 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z"
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:35 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
ynEb.li ayfin" yviymix]h; ~AYB; 7:36 p `rWa)ydEv-. !B, rWcylia/ !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:37 `yD"(v;yrI)Wc-!B, laeymilu(v. !A[+m.vi
@K: 7:38 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K, dx'a,
`hl'([ol. Atn"v-. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:39 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[] tx;a;
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:41 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if. 7:40
dg"+ ynEb.li ayfin" yViVih; ~AYB; 7:42 p `yD"(v;yrI)Wc-!B, laeymiluv. !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
@s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:43 `lae(W[D>-!B, @s"y"l.a,
hr"f'[] tx;a; @K: 7:44 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi
7:46 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:45 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z"
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:47 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
ynEb.li ayfin" y[iybiV.h; ~AYB; 7:48 p `lae(W[D>-!B, @s"y"l.a, !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:49 `dWh)yMi[-; !B, [m'v'yli(a/ ~yIr"+p.a,
@K: 7:50 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K, dx'a,
`hl'([ol. Atn"v-. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:51 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[] tx;a;
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:53 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if. 7:52
ynEb.li ayfin" ynIymiV.h; ~AYB; 7:54 p `dWh)yMi[-; !B, [m'v'ylia/ !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:55 `rWc)-hd"P-. !B, laeylim.G: hV,_n:m.
@K: 7:56 `hx'(n>mli . !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K, dx'a,
`hl'([ol. Atn"v-. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:57 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[] tx;a;
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq'B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:59 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if. 7:58
ynEb.li ayfin" y[iyviT.h; ~AYB; 7:60 `@rWc-hd"P-. !B, laeylim.G: !B;r>q' hz< hV'mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:61 `ynI)[od>G-I !B, !d"ybia] !mI+y"n>bi
tx;a; @K: 7:62 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K,
7:64 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:63 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[]

94

hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:65 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
!d"+ ynEb.li ayfin" yrIyfi[]h' ~AYB; 7:66 p `ynI)[od>G-I !B, !d"ybia] !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
@s,K, dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:67 `yD"(v;yMi[-; !B, rz<[<yxia]
hr"f'[] tx;a; @K: 7:68 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi
7:70 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:69 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z"
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:71 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
ayfin" ~Ay rf"[' yTev.[; ~AyB. 7:72 p `yD"(v;yMi[-; !B, rz<[<yxia] !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q:) AnB'r>q' 7:73 `!r")k.[-' !B, laey[ig>P; rvE+a' ynEb.li
@K: 7:74 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Q+ho ; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K, dx'a,
`hl'([ol. Atn"v-. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:75 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[] tx;a;
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:77 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if. 7:76
ynEb.li ayfin" ~Ay rf"[' ~ynEv. ~AyB. 7:78 p `!r")k.[-' !B, laey[ig>P; !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
dx'a, qr"z>mi Hl'q'v.mi ha'meW ~yvil{v. tx;a; @s,K-, tr:[]q; AnB'r>q' 7:79 `!n")y[e-!B, [r:yxia] yli_T'p.n:
tx;a; @K: 7:80 `hx'(n>mil. !m,V,b; hl'WlB. tl,so ~yailem. ~h,ynEv. vd<Qo+h; lq,v,B. lq,v, ~y[ib.vi @s,K,
7:82 `hl'([ol. Atn"v. !B, dx'a-, fb,K,( dx'a, lyIa: rq'B-' !B, dx'a, rP: 7:81 `tr<jo)q. ha'lem. bh'z" hr"f'[]
hV'mix] ~ydITu[; hV'mix] ~liyae ~yIn:v. rq"B' ~ymil'V.h; xb;z<l.W 7:83 `taJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.
xv;M'hi ~AyB. x:Bez>Mih; tK;nUx] tazO 7:84 p `!n")y[e-!B, [r:yxia] !B:r>q' hz< hV'_mix] hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
~yTev. bh'z" tAPK; rf'[' ~ynEv . @s,k-, yqer>z>mI) hrEf.[, ~yTev. @s,K, tro[]q; lae_r"f.yI yaeyfin> taeme Atao
~yliKeh; @s,K, lKo dx'_a,h' qr"z>Mih; ~y[ib.viw> @s,K, tx;a;h'( hr"['Q.h; ha'meW ~yvil{v. 7:85 `hrE(f.[,
hr"f'[] tr<joq. taolem. hrEf.[-, ~yTev. bh'z" tAPK; 7:86 `vd<Qo)h; lq,v,B. tAam-e [B;r>a;w> ~yIP:l.a;
rf"[' ~ynEv. hl'[ol' rq'B'h-; lK' 7:87 `ha'(meW ~yrIf.[, tAPK;h; bh;z-> lK' vd<Qo+h; lq,v,B. @K:h; hr"f'[]
rf"[' ~ynEv. ~yZI[i yrEy[if.W ~t'_x'n>miW rf"[' ~ynEv. hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. rf'[-' ~ynEv. ~liyae ~yrIP'
~yVivi ~ydITu[; ~yVivi ~liyae ~yrIP' h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ~ymil'V.h; xb;z< rq:B. lkow> 7:88 `taJ'(x;l.
lh,a-o la, hv,mo abob.W 7:89 `At*ao xv;M'hi yrEx]a; x:Bez>Mih; tK;nUx] tazO ~yVi_vi hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
!yBemi tdU[eh' !roa-] l[; rv,a] tr<PoK;h; l[;me wyl'ae rBED:mi lAQh-; ta, [m;v.YIw: ATai rBEd:l. d[eAm
T'r>m;a'w> !roh]a-; la,( rBeD: 8:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 8:1 p `wyl'(ae rBEd:y>w: ~ybi_rUK.h; ynEv.
!roh]a; !Ke f[;Y:w: 8:3 `tAr)NEh; t[;b.vi Wryaiy" hr"AnM.h; ynEP. lWm-la, tro NEh-; ta, ^t.l{)[]h;B. wyl'_ae
hr"nOM.h; hfe[]m; hz<w> 8:4 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; h'yt,_ronE hl'[/h, hr"AnM.h; ynEP. lWm-la,
hf'[' !KE hv,m-o ta, hw"hy> ha'r>h, rv,a] ha,r>M;K; awhi_ hv'q.mi Hx'r>P-i d[; Hk'rEy-> d[; bh'z" hv'q.mi
T'r>h;jiw> lae_r"f.yI ynEB. %ATmi ~YIwIl.h-; ta, xq; 8:6 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 8:5 p `hr"(nOM.h-; ta,
~r"f'B-. lK'-l[; r[;t; Wrybi[/h,w> taJ'_x; yme ~h,yle[] hZEh; ~r"h]j;l. ~h,l' hf,[]t-; hko)w> 8:7 `~t'(ao
ynIv-e rp;W !m,V'_b; hl'WlB. tl,so Atx'n>miW rq'B-' !B, rP: Wxq.l'(w> 8:8 `Wrh"J) ,hiw> ~h,ydEg>bi WsB.kiw>
ynEB. td:[-] lK'-ta,( T'l.h;q.hiw> d[e_Am lh,ao ynEp.li ~YIwIl.h-; ta, T'b.r:qh. iw> 8:9 `taJ'(x;l. xQ:Ti rq"B-' !b,
8:11 `~YI)wIl.h; l[; ~h,ydEy-> ta, laer"f.y-I ynEb. Wkms. 'w> hw"+hy> ynEp.li ~YIwIl.h-; ta, T'b.r:q.hiw> 8:10 `lae(r"f.yI
`hw")hy> td:bo[-] ta, dbo[]l; Wyh'w> lae_r"f.yI ynEB. taeme hw"hy> ynEp.li hp'WnT. ~YIwIl.h-; ta, !roh]a; @ynIhew>
hl'[o dx'a,h-' ta,w> taJ'x; dx'a,h-' ta, hfe[]w: ~yrI+P'h; varo l[; ~h,ydEy-> ta, Wkms. .yI ~YIwIl.h;w> 8:12
~t'ao T'p.n:hew> wyn"+b' ynEp.liw> !roh]a; ynEp.li ~YIwIl.h-; ta, T'd>m;[]h;(w> 8:13 `~YI)wIl.h-; l[; rPEk;l. hw"hyl;(
!ke-yrEx]a;(w> 8:15 `~YI)wIl.h; yli Wyh'w> lae_r"f.yI ynEB. %ATmi ~YIwIl.h-; ta, T'l.D:b.hiw> 8:14 `hw")hyl;( hp'WnT.
~ynItun> ~ynItun> yKi 8:16 `hp'(WnT. ~t'ao T'p.n:hew> ~t'ao T'r>h;ji(w> d[e_Am lh,a-o ta, dbo[]l; ~YIwIl.h; Waboy"
`yli( ~t'ao yTix.q:l' laer"f.yI ynEB.mi lKo rAkB. ~x,r-< lK' tr:j.Pi tx;T; lae_r"f.yI ynEB. %ATmi yli hM'he
~yIr:c.mi #r<a,B. rAkB.-lk' ytiKoh; ~AyB. hm'_heB.b;W ~d"a'B' laer"f.yI ynEb.Bi rAkB.-lk' yli yKi 8:17
~YIwIl.h-; ta, hn"T.a,w" 8:19 `lae(r"f.yI ynEb.Bi rAkB-. lK' tx;T; ~YIwIl.h-; ta, xQ;a,w" 8:18 `yli( ~t'ao yTiv.D:q.hi

95

d[eAm lh,aoB. laer"f.y-I ynE)B. td:bo[-] ta, dbo[]l; laer"f.yI ynEB. %ATmi wyn" b'l.W !roh]a;l. ~ynItun>
f[;Y:w: 8:20 `vd<Qo)h-; la, laer"f.y-I ynE)B. tv,g<B. @g<n< laer"f.yI ynEb.Bi hy<h.yI al{w> lae_r"f.yI ynEB-. l[; rPEk;l.W
Wf[-' !Ke ~YIwIl.l; hv,m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] lkoK. ~YI+wIl.l; laer"f.y-I ynEB. td:[-] lk'w> !ro h]a;w> hv,mo
hw"+hy> ynEp.li hp'WnT. ~t'ao !roh]a; @n<Y"w: ~h,ydE g>Bi WsB.k;y>w:) ~YIwIl.h; WaJ.x;t.YI)w: 8:21 `lae(r"f.yI ynEB. ~h,l'
d[eAm lh,aoB. ~t'd"bo)[-] ta, dbo[]l; ~YIwIl.h; WaB' !ke- yrEx]a;w> 8:22 `~r"(h]j;l. !roh]a; ~h,yle[] rPEk;y>w:
rBEd:y>w: 8:23 s `~h,(l' Wf[' !KE ~YIwIl.h-; l[; hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a]K; wyn"+b' ynEp.liw> !roh]a; ynEp.li
aboc.li aAby" hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[,w> vmex' !B,mi ~YI+wIl.l; rv<a] tazO 8:24 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy>
8:26 `dA[) dbo[]y: al{w> hd"_bo[]h' ab'C
.mi bWvy" hn"v' ~yVimix] !B,miW 8:25 `d[e(Am lh,ao td:bo[]B; ab'c'
~YIwIl.l; hf,[]T; hk'K' dbo+[]y: al{ hd"bo[]w: tr<m,v.mi rmov.li d[eAm lh,aoB. wyx'a-, ta, trEvew>
~yIr:c.mi #r<a,me ~t'acel. tynIVeh; hn"V'B; yn:ysi-rB;d>mib. hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 9:1 p `~t'(rom.v.miB.
~Ay-rf")[' h['B'r>a;B. 9:3 `Ad*[]AmB. xs;P'h-; ta, laer"f.y-I ynEb. Wf[]y:w> 9:2 `rmo*ale !AvarIh' vd<xoB;
9:4 `At*ao Wf[]T; wyj'P'v.mi lk'k.W wyt'Qoxu-lk'K. Ad+[]AmB. Atao Wf[]T; ~yIB:r>[]h'( !yBe hZ<h; vd<xoB;
~Ay rf'[' h['B'r>a;B. !AvarIB' xs;Ph, ;-ta, Wf[]Y:w: 9:5 `xs;P'(h; tfo[]l; laer"f.yI ynEB-. la, hv,mo rBEd:y>w:
9:6 `lae(r"f.yI ynEB. Wf[' !KE hv,mo ta, hw"hy> hW"ci rv,a] lkoK. yn"+ysi rB:d>miB. ~yIB:r>[;h' !yBe vd<xol;
Wbr>q.YIw:) aWh+h; ~AYB; xs;P,h-; tfo[]l; Wlk.y-" al{w> ~d"a' vp,n<l. ~yaimej. Wyh' rv,a] ~yvin"a] yhiy>w:
vp,n<l. ~yaimej. Wnx.n:a] wyl'ae hM'heh' ~yvin"a]h' Wrm.aYOw: 9:7 `aWh)h; ~AYB; !roh]a; ynEp.liw> hv,mo ynEp.li
~h,lea] rm,aYOw: 9:8 `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. Ad[]moB. hw"hy> !B:r>q-' ta, brIq.h; yTil.bil. [r:G"nI hM'l' ~d"_a'
rBED: 9:10 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 9:9 p `~k,(l' hw"hy> hW<c;y-> hm; h['m.v.a,w> Wdm.[i hv,_mo
Aa ~k,l' hq'xor> %r<d<b. Aa vp,nl< ' amej-' hy<)h.y-I yKi vyai vyai rmo=ale laer"f.yI ynEB-. la,
At+ao Wf[]y: ~yIB:r>[;h' !yBe ~Ay rf"[' h['B'r>a;B. ynIVeh; vd<xoB; 9:11 `hw")hyl; xs;p, hf'['w> ~k,yterodol.
tQ:xu-lk'K. Ab+-WrB.v.yI al{ ~c,[,w> rq,B-o d[; WNM,mi Wryaiv.y-: al{) 9:12 `Whlu(k.ayO ~yrIrom.W tACm-; l[;
xs;P,h; tAf[]l; ld:x'w> hy"h'-al{ %r<d<b.W rAhj' aWh-rv,a] vyaih'w> 9:13 `At*ao Wf[]y: xs;P,h;
`aWh)h; vyaih' aF'yI Aaj.x, Ad[]moB. byrIq.hi al{ hw"hy> !B:r>q' yKi h'yM,_[;me( awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw>
tx;a; hQ"xu hf,_[]y: !KE AjP'v.mik.W xs;P,h; tQ:xuK. hw"hyl;( xs;p, hf'(['w> rGE ~k,T.ai rWgy"-yki(w> 9:14
!K'v.Mih-; ta, !n"['h,( hS'Ki !K'v.Mih-; ta, ~yqIh' ~Ayb.W 9:15 p `#r<a'(h' xr:z>a,l.W rGEl;w> ~k,l' hy<h.yI
!n"['h, dymit' hy<h.yI !Ke 9:16 `rq,B-o) d[; vae- haer>m;K. !K"v.Mih-; l[;( hy<h.yI br<[,b'W tdU_[eh' lh,aol.
lae_r"f.yI ynEB. W[s.yI !ke- yrEx]a;w> lh,aoh' l[;me !n"['h,( tl{['he ypil.W 9:17 `hl'y>l") vae- haer>m;W WNS,_k;y>
laer"f.yI ynEB. W[s.yI hw"hy> yPi-l[; 9:18 `lae(r"f.yI ynEB. Wnx]y: ~v' !n"['h,( ~v'-!K'v.yI rv<a] ~Aqm.biW
!n"['h,( %yrIa]h;b.W 9:19 `Wn*x]y: !K"v.Mih-; l[; !n"['h, !Kov.yI rv,a] ymey-> lK' Wn=x]y: hw"hy> yPi- l[;w>
hy<h.yI rv,a] vyEw> 9:20 `W[S'(yI al{w> hw"hy> tr<m,v.m-i ta, laer"f.y-I ynEb. Wrm.v'w> ~yBi_r: ~ymiy" !K"v.Mih-; l[;
hy<h.y-I rv,a] vyEw> 9:21 `W[S'(yI hw"hy> yPi- l[;w> Wnx]y: hw"hy> yPi- l[; !K"+v.Mih-; l[; rP" s.mi ~ymiy" !n"['h,(
9:22 `W[s'(n"w> !n"['h, hl'[]n:w> hl'y>l;w" ~m'Ay Aa W[s'_n"w> rq,BoB; !n"['h,( hl'[]n:w> rq,B-o d[; br<[,me !n"['h,(
al{w> laer"f.y-I ynE)b. Wnx]y: wyl'[' !Kov.li !K'v.Mih-; l[; !n"['h, %yrIa]h;B. ~ymiy-" Aa vd<x-o Aa ~yIm;y-O Aa)
Wrm'v' hw"hy> tr<m,v.m-i ta, W[S'_yI hw"hy> yPi- l[;w> Wnx]y: hw"hy> yPi- l[; 9:23 `W[S'(yI Atl{['heb.W W[S'_yI
troc.Ac)x] yTev. ^l. hfe[] 10:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 10:1 p `hv,(m-o dy:B. hw"hy> yPi- l[;
!hE+B' W[q.t'w> 10:3 `tAn*x]M;h-;( ta, [S;m;l.W hd"[eh'( ar"q.mil. ^l. Wyh'w> ~t'_ao hf,[]T; hv'q.mi @s,K,
^yl,ae Wd[]Anw> W[q"+t.yI tx;a;B-. ~aiw> 10:4 `d[e(Am lh,ao xt;P-, la, hd"[eh-' lK' ^yl,ae Wd[]An*w>
10:6 `hm'd>qE) ~ynIxoh; tAnx]M;h;( W[s.n")w> h['_WrT. ~T,[.q;t.W 10:5 `lae(r"f.yI ypel.a; yvear" ~yaiyfiN>h;
10:7 `~h,(y[es.m;l. W[q.t.yI h['WrT. hn"m"+yTe ~ynIxoh; tAnx]M;h;( W[s.n")w> tynIve h['WrT. ~T,[.q;t.W
Wyh'w> tAr+c.cox]B; W[q.t.yI ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEb.W 10:8 `W[yrI)t' al{w> W[q.t.Ti lh'_Q'h-; ta, lyhiq.h;b.W
~k,t.a, rrEC oh; rC;h-; l[; ~k,c.r>a;B. hm'x'l.mi Wabot-' yki(w> 10:9 `~k,(yterodol. ~l'A[ tQ:xul. ~k,l'
~k,t.x;m.fi ~Ayb.W 10:10 `~k,(ybey>aome ~T,[.v;Anw> ~k,yhel{)a/ hw"hy> ynEp.li ~T,r>K;z>nIw] tAr+c.cox]B; ~t,[orEh]w:

96

Wyh'w> ~k,_ymel.v; yxeb.zI l[;w> ~k,ytel{[o l[; troc.co)x]B; ~T,[.q;t.W ~k,yved>x' yvear"b.W ~k,ydE[]Amb.W*
ynIVeh; vd<xoB; tynIVeh; hn"V'B; yhiy>w: 10:11 p `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~k,yhel{)a/ ynEp.li !ArK'zIl. ~k,l'
rB:d>Mimi ~h,y[es.m;l. laer"f.y-I ynE)b. W[s.YIw: 10:12 `tdU([eh' !K:v.mi l[;me !n"['h,( hl'[]n: vd<xo+B; ~yrIf.[,B.
lg<D< [S;YIw: 10:14 `hv,(m-o dy:B. hw"hy> yPi- l[; hn"+voarIB' W[s.YIw: 10:13 `!r")aP' rB:d>miB. !n"['h, !Kov.YIw: yn"+ysi
ynEB. hJem; ab'c-. l[;w> 10:15 `bd"(n"yMi[-; !B, !Avx.n: Aab'c-. l[;w> ~t'_aob.cil. hn"voarIB' hd"Why>-ynE)b. hnEx]m;
!K"+v.Mih; dr:Whw> 10:17 `!Al)x-e !B, ba'ylia/ !lU+Wbz> ynEB. hJem; ab'c-. l[;w> 10:16 `r[")Wc-!B, laen>t;n> rk"+Xf'yI
~t'_aob.cil. !bEWar> hnEx]m; lg<D< [s;n"w> 10:18 s `!K")v.Mih; yaef.nO yrIr"m. ynEb.W !Avr>gE-ynE)b. W[s.n"w>
10:20 `yD"(v; yrI)Wc-!B, laeymilu(v. !A[+m.vi ynEB. hJem; ab'c. l[;w> 10:19 `rWa)ydEv-. !B, rWcylia/ Aab'c-. l[;w>
WmyqIhew> vD"_q.Mih; yaef.nO ~ytih'Q.h; W[s.n"w> 10:21 `lae(W[D>-!B, @s"y"l.a, dg"-+ ynEb. hJem; ab'c-. l[;w>
[m'v'ylia/ Aab'c-. l[;w> ~t'_aob.cil. ~yIr:p.a-, ynE)b. hnEx]m; lg<D< [s;n"w> 10:22 s `~a'(B-o d[; !K"v.Mih-; ta,
ynEB. hJem; ab'c-. l[;w> 10:24 `rWc)-hd"P-. !B, laeylim.G: hV,_n:m. ynEB. hJem; ab'c-. l[;w> 10:23 `dWh)yMi[-; !B,
~t'_aob.cil. tnOx]M;h-;( lk'l. @SEa;m. !d"- ynEb. hnEx]m; lg<D< [s;n"w> 10:25 s `ynI)A[d>G-I !B, !d"ybia] !mI+y"n>bi
10:27 `!r")k.[' !B, laey[ig>P; rvE+a' ynEB. hJem; ab'c-. l[;w> 10:26 `yD"(v-; yMi[;-!B, rz<[<yxia] Aab'c-. l[;w>
s `W[S'(YIw: ~t'_aob.cil. laer"f.y-I ynE)b. y[es .m; hL,ae 10:28 `!n")y[e-!B, [r:yxia] yli_T'p.n: ynEB. hJem; ab'c-. l[;w>
rm:a' rv<a] ~AqM'h-; la, Wnx.na: ] ~y[is .nO hv,mo !tExo ynIy"d>Mih; laeW[r>-!B, bb'xol. hv,mo rm,aYOw: 10:29
rm,aYOw: 10:30 `lae(r"f.y-I l[; bAj-rB,DI hw"hy>-yKi( %l' Wnb.j;hew> WnT'ai hk'l. ~k,_l' !TEa, Atao hw"hy>
yKi Wnt'_ao bzO[]T; an"- la; rm,aYOw: 10:31 `%lE)ae yTid>l;Am-la,w> ycir>a-; la,-~ai yKi %lE+ae al{ wyl'ae
aWhh; bAJh; hy"h'w> WnM'_[i %lEt-e yKi hy"h'w> 10:32 `~yIn")y[el. WnL' t'yyIh'w> rB'd>MiB; WntenOx] T'[.d:y" !KE- l[;
!Ara]w: ~ymi_y" tv,l{v. %r<D< hw"hy> rh:me W[s.YIw: 10:33 `%l") Wnb.j;hew> WnM'[i hw"hy> byjiyyE rv,a]
~m'_Ay ~h,yle[] hw"hy> !n:[]w: 10:34 `hx'(Wnm. ~h,l' rWtl' ~ymiy" tv,l{v. %r<D< ~h,ynEp.li [; senO hw"hy>-tyrIB.
WsnUy"w> ^yb,y>ao* Wcpuy"w> hw"hy> hm'Wq hv,_mo rm,aYOw: !roa'h' [:son>Bi yhiy>w: 10:35 s `! hn<)x]M;h-;( !mi ~['s .n"B.
~['h' yhiy>w: 11:1 p `! lae(r"f.yI ypel.a; tAbb.rI) hw"hy> hb'Wv rm:+ayO hxonUb.W 10:36 `^yn<)P'mi ^ya,n>f;m.
hceq.Bi lk;aTow: hw"hy> vae ~B'-r[;b.Tiw: APa; rx;YIw: hw"hy> [m;v.YIw: hw"+hy> ynEz>a'B. [r: ~ynIn>aot.miK.
ar"q.YIw: 11:3 `vae(h' [q:v.Tiw: hw"hy>-la, hv,mo lLeP;t.YIw: hv,_m-o la, ~['h' q[;c.YIw: 11:2 `hn<)x]M;h;(
WWa;t.hi ABr>qiB. rv<a] @sup.s;ah'(w> 11:4 `hw")hy> vae ~b' hr"[]b-' yKi( hr"_[eb.T; aWhh; ~AqM'h-; ~ve(
hg"D"h-; ta, Wnr>k;z" 11:5 `rf")B' Wnlekia]y: ymi Wrm.aYOw: laer"f.yI ynEB. ~G: WKb.YIw: WbvuY"w: hw"+a]T;
~ylic'B.h-; ta,w> rycix'h-, ta,w> ~yxiJ ib;a]h'( taew> ~yaiVuQih; tae ~N"+xi ~yIr:c.miB. lk;anO-rv,a]
aWh+ dG:- [r:z>Ki !M'h;w> 11:7 `WnynE)y[e !M"h-; la, yTil.Bi lKo+ !yae hv'bey> Wnvep.n: hT'[;w> 11:6 `~ymi(WVh;-ta,w>
rWrP'B; WlV.biW hk'doM.B; Wkd" Aa ~yIx;rEb' Wnx]j'w> Wjq.l'(w> ~['h' Wjv' 11:8 `xl;do)B.h; !y[eK. Any[ew>
drEyE hl'y>l"+ hn<x]M;h-;( l[; lJ;h; td<r<b.W 11:9 `!m,V'(h; dv;l. ~[;j;K. Am[.j; hy"h'w> tAg=[u Atao Wf['w>
hw"hy> @a:- rx;YI)w: Al=h\a' xt;p,l. vyai wyt'xoP.v.mil. hk,Bo ~['h-' ta, hv,mo [m;v.YIw: 11:10 `wyl'([' !M"h;
!xE ytic'm-' al{ hM'l'w> ^D<b.[;l. t'[orEh] hm'l' hw"hy>-la, hv,mo rm,aYOw: 11:11 `[r"( hv,mo ynEy[eb.W daom.
ykinOa-' ~ai hZ<h; ~['h-' lK' tae ytiyrIh' ykinOa'h, 11:12 `yl'([' hZ<h; ~['h-' lK' aF'm-; ta, ~Wfl' ^yn<+y[eB.
rv<a] hm'd"a]h'( l[; qnEYOh-; ta, !meaoh' aF'yI rv,a]K; ^q,yxeb. Whaef' yl;ae rm;ato-yKi( WhyTi_d>liy>
WnL'- hn"T. rmoale yl;[' WKb.y-I yKi( hZ<+h; ~['h-' lk'l. ttel' rf'B' yli !yIa:me 11:13 `wyt'(boa]l; T'[.B;v.nI
11:15 `yNIM<)mi dbek' yKi hZ<+h; ~['h' lK'-ta, tafel' yDIb;l. ykinOa' lk;Wa-al{) 11:14 `hl'ke(anOw> rf"b'
11:16 p `yti(['r"B. ha,r>a, la;w> ^yn<+y[eB. !xE ytiac'm-' ~ai groh' an" ynIgErh> ' yLi hf,[-o T.a; hk'K-' ~aiw>
~['h' ynEq.zI ~he- yKi T'[.d:y" rv<a] laer"f.yI ynEq. ZImi vyai ~y[ib.vi yLi- hp's.a, hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw:
~v' ^M.[i yTir>B;dIw> yTid>r:y"w> 11:17 `%M")[i ~v' WbC.y:t.hi(w> d[eAm lh,a-o la, ~t'ao T'x.q;l'w> wyr"_j.vow>
hT'a; aF't-i al{w> ~['h' aF'm;B. ^T.ai Waf.n"w> ~h,_yle[] yTim.f;w> ^yl,[' rv<a] x:Wrh-' !mi yTil.c;a'w>
rmoale hw"hy> ynEz>a'B. ~t,ykiB. yKi rf'B' ~T,l.k;a]w: rx'm'l. WvD>q;t.hi rm;aTo ~['h-' la,w> 11:18 `^D<)b;l.
dx'a, ~Ay al{ 11:19 `~T,(l.k;a]w: rf"B' ~k,l' hw"hy> !t;n"w> ~yIr"+c.miB. Wnl' bAj-yKi rf'B' Wnlekia]y: ymi

97

vd<xo d[; 11:20 `~Ay* ~yrIf.[, al{w> ~ymiy" hr"f'[] al{w> ~ymiy" hV'mix] al{w> ~yIm"+Ay al{w> !Wlk.aTo
~k,B.r>qiB. rv<a] hw"hy>-ta, ~T,s .a;m-. yKi( ![;y: ar"_z"l. ~k,l' hy"h'w> ~k,P.a;me( acey-E rv,a] d[; ~ymiy"
~['h' ylig >r: @l,a, tAam-e vve hv,mo rm,aYOw: 11:21 `~yIr")c.Mimi Wnac'y" hZ< hM'l' rmoale wyn"p'l. WKb.Tiw:
jxeV'yI rq"b'W !acoh] 11:22 `~ymi(y" vd<xo Wlk.a'w> ~h,l' !TEa, rf'B' T'r>m;a' hT'a;w> AB=r>qiB. ykinOa' rv<a]
hw"hy> rm,aYOw: 11:23 p `~h,(l' ac'm'W ~h,l' @sEa'yE ~Y"h; ygED-> lK'-ta,( ~ai ~h,_l' ac'm'W ~h,l'
rBed:y>w: hv,mo aceYEw: 11:24 `al{-) ~ai yrIb'd> ^r>q.yhI ] ha,r>ti hT'[; rc"+q.Ti hw"hy> dy:h] hv,m-o la,
11:25 `lh,ao)h' tboybis. ~t'ao dme[]Y:w:) ~['h' ynEqZ. Imi vyai ~y[ib.vi @soa/Y<w: hw"+hy> yrEb.DI tae ~['h-' la,
~ynI+qZe >h; vyai ~y[ib.v-i l[; !TeYIw: wyl'[' rv<a] x:Wrh-' !mi lc,aY" w: wyl'ae rBEd:y>w: !n"['B, hw"hy> dr<YEw:
dx'a,h' ~ve hn<x]M;B;( ~yvin"a-] ynE)v. Wra]V'YIw: 11:26 `Wps'(y" al{w> WaB.n:t.YI)w: x:Wrh' ~h,yle[] x;AnK. yhiy>w:
WaB.n:t.YI)w: hl'h/ao+h' Wac.y" al{w> ~ybituK.B; hM'hew> x:Wrh' ~h,yle[] xn:T"w: dd"yme ynIVeh; ~vew> dD" l.a,
![;Yw: : 11:28 `hn<)x]M;B;( ~yaiB.n:t.mi( dd"ymeW dD"l.a, rm:+aYOw: hv,mol. dGEY:w: r[; N:h; #r'Y"w: 11:27 `hn<)x]M;B;
aNEq;m.h;( hv,mo Al rm,aYOw: 11:29 `~ae(l'K. hv,mo ynIdoa] rm:+aYOw: wyr"xuB.mi hv,mo trEv'm. !Wn-!Bi [;vuAhy>
hv,mo @sEa'YEw: 11:30 `~h,(yle[] AxWr-ta, hw"hy> !TEy-I yKi ~yaiybin> hw"hy> ~[;- lK' !TeyI ymiW yli_ hT'a;
vJoYIw: ~Y"h-; !mi ~ywIl.f; zg"Y"w: hw"hy> taeme [s;n" x:Wrw> 11:31 `lae(r"f.yI ynEq.zIw> aWh hn<+x]M;h-;( la,
11:32 `#r<a'(h' ynEP. l[; ~yIt:M'a;k.W hn<+x]M;h;( tAbybis. hKo ~Ay %r<d<k.W hKo ~Ay %r<d<K. hn<x]M;h-;( l[;
jy[im.M;h; wl'F .h-; ta, Wps.a;Y:)w: tr"x\M'h;( ~Ay lkow> hl'y>L;h-; lk'w> aWhh; ~AYh;-lK' ~[' h' ~q'Y"w:
~h,yNEvi !yBe WNd<A[ rf'B'h; 11:33 `hn<)x]M;h;( tAbybis. x:Ajv' ~h,l' Wxj.v.YIw: ~yrI+m'x\ hr"f'[] @s:a'
ar"q.YIw: 11:34 `dao)m. hB'r: hK'm; ~['B' hw"hy> %Y:w: ~['b' hr"x' hw"hy> @a:w> trE_K'yI ~r<j,
11:35 `~yWI)a;t.Mih; ~['h' ta, Wrb.q)" ~v'-yKi hw"+a]T;h;( tArb.qi aWhh; ~AqM'h-; ~ve-( ta,
hv,moB. !roh]a;w> ~y"r>mi rBed:T.w: 12:1 p `tAr)cex]B; Wyh.YIw: tAr+cex] ~['h' W[s.n" hw"a]T;h;( tArb.Qimi
rB<DI hv,moB-. %a; qr:h] Wrm.aYOw: 12:2 `xq")l' tyviku hV'a-i yKi( xq"+l' rv<a] tyviKuh; hV'aih' tAda-o l[;
rv<a] ~d"a'h'( lKomi dao+m. wY"nI[] wn"[' hv,mo vyaih'w> 12:3 `hw")hy> [m;v.YIw: rBE+dI WnB'- ~G: al{h] hw"hy>
~k,T.v.l'v. Wac. ~y"r>m-i la,w> !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, ~aot.Pi hw" hy> rm,aYOw: 12:4 s `hm'(d"a]h' ynEP-. l[;
ar"q.YIw: lh,ao+h' xt;P, dmo[]Y:w:) !n"[' dWM[;B. hw"hy> dr,YEw: 12:5 `~T'(v.l'v. Wac.YEw: d[e_Am lh,a-o la,
ha'r>M;B; hw"hy> ~k,a]ybin> hy<h.y-I) ~ai yr"_b'd> an"- W[m.vi rm,aYOw: 12:6 `~h,(ynEv. Wac.YEw: ~y"r>miW !roh]a;
hP, 12:8 `aWh) !m"a/n< ytiyBe-lk'B. hv,_mo yDIb.[; !kE- al{ 12:7 `AB*-rB,d:a] ~Alx]B; [D"w:t.a, wyl'ae
yDIb.[;B. rBEd:l. ~t,arEy> al{ [:WDm;W jyBi_y: hw"hy> tn:mut.W tdoyxib. al{w> ha,r>m;W AB-rB,d:a] hP,- la,
gl,V'_K; t[;r:com. ~y"r>mi hNEhiw> lh,aoh' l[;me rs' !n"['h,w> 12:10 `%l:)YEw: ~B' hw"hy> @a: rx;YI)w: 12:9 `hv,(mob.
tvet' an"- la; ynIdoa] yBi hv,_m-o la, !roh]a; rm,aYOw: 12:11 `t[;r"(com. hNEhiw> ~y"r>m-i la, !roh]a; !p,YIw:
AMai ~x,r<me AtaceB. rv<a] tMeK_ ; yhit. an"- la; 12:12 `Wnaj'(x' rv<a]w: Wnl.a;An rv<a] taJ'x; Wnyle['
rm,aYOw: 12:14 p `Hl'( an" ap'r> an" lae rmo=ale hw"hy>-la, hv,mo q[;c.YIw: 12:13 `Ar*f'b. ycix] lkea'YEw:
#Wxmi ~ymiy" t[;b.vi rgES'Ti ~ymi_y" t[;b.vi ~leK'ti al{h] h'yn<p'B. qr:y" qroy" h'ybia'w> hv,m-o la, hw" hy>
[s;n" al{ ~['h'w> ~ymi_y" t[;b.vi hn<x]M;l;( #Wxmi ~y"r>mi rgES 'Tiw: 12:15 `@sE)a'Te rx:a;w> hn<x]M;l;(
hw"hy> rBEd:y>w: 13:1 p `!r")aP' rB:d>miB. Wnx]Y:w:) tAr+cex]me ~['h' W[s.n" rx:a;w> 12:16 `~y")r>mi @sEa'h-e d[;
vyai lae_r"f.yI ynEb.li !tEnO ynIa-] rv,a] ![;n:K. #r<a-, ta, Wrtuy"w> ~yvin"a] ^l-. xl;v. 13:2 `rmo*aLe hv,m-o la,
!r"aP' rB:d>Mimi hv,mo ~t'ao xl;v.YIw: 13:3 `~h,(b' ayfin" lKo Wxl'v.Ti wyt'boa] hJem;l. dx'a, vyai dx'a,
[:WMv; !beWar> hJem;l. ~t'_Amv. hL,aew> 13:4 `hM'he( laer"f.y-I ynE)b. yvear" ~yvin"a] ~L'Ku hw"+hy> yPi- l[;
hJem;l. 13:7 `hN<)puy>-!B, bleK' hd"Why> hJem;l. 13:6 `yrI)Ax-!B, jp'v' !A[m.vi hJem;l. 13:5 `rWK)z-: !B,
13:10 `aWp)r" !B, yjil.P; !miy"n>bi hJem;l. 13:9 `!Wn*-!Bi [;veAh ~yIr"p.a, hJem;l. 13:8 `@sE)Ay-!B, la'g >yI rk'XF'yI
!d" hJem;l. 13:12 `ysi(Ws-!B, yDIG: hV,_n:m. hJem;l. @sEAy hJem;l. 13:11 `ydI(As-!B, laeyDIG: !luWbz> hJem;l.
13:15 `ysi(p.w" !B, yBix.n: yliT'p.n: hJem;l. 13:14 `lae(k'ymi-!B, rWts. rvea' hJem;l. 13:13 `yLi(m;G-> !B, laeyMi[;
#r<a'_h-' ta, rWtl' hv,mo xl;v-' rv,a] ~yvin"a]h'( tAmv. hL,ae 13:16 `yki(m-' !B, laeWaG> dg" hJem;l.

98

rm,aYOw: ![;n"+K. #r<a-, ta, rWtl' hv,mo ~t'ao xl;v.YIw: 13:17 `[;vu(Ahy> !Wn-!Bi [;veAhl. hv,mo ar"q.YIw:
bveYOh; ~['h-' ta,w> awhi-_ hm; #r<a'h-' ta, ~t,yair>W 13:18 `rh")h-' ta, ~t,yli[]w: bg<N<B; hz< Wl[] ~h,lea]
hb'Ajh] HB' bveyO aWh-rv,a] #r<a'h' hm'W 13:19 `br"(-~ai aWh j[;m.h; hp,r"h] aWh qz"x'h, h'yl,['
#r<a'h' hm'W 13:20 `~yrI)c'b.miB. ~ai ~ynIx]m;(B.h; hN"heB' bveAy aWh-rv,a] ~yrI['h,( hm'W h['_r-" ~ai awhi
ymey> ~ymiY"h;w> #r<a'_h' yrIP.mi ~T,x.q;l.W ~T,q. Z:x;t.hiw> !yIa-; ~ai #[e HB'- vyE)h] hz"r"-~ai awhi hn"meV.h;
bg<N<b; Wl[]Y:w: 13:22 `tm'(x] abol. bxor-> d[; !cI- rB;d>Mimi #r<a'_h-' ta, WrtUY"w: Wl[]Y:w:) 13:21 `~ybi(n"[] yrEWKBi
![;co ynEp.li ht'n>b.nI ~ynIv' [b;v, !Arb.x,w> qn"+[]h' ydEyliy> ym;l.t;w> yv;ve !m;yxia] ~v'w> !Arb.x-, d[; aboY"w:
jAMb; WhauF'YIw: dx'a, ~ybin"[] lAKv.a,w> hr"Amz> ~V'mi Wtr>k.YIw: lKov.a, lx;n-: d[; WaboY"w: 13:23 `~yIr")c.mi
lAKv.a,h'( tAdao l[; lAK+v.a, lx;n: ar"q' aWhh; ~AqM'l; 13:24 `~ynI)aeT.h-; !miW ~ynIMorIh-' !miW ~yIn"+v.Bi
WaboY"w: Wkl.YEw: 13:26 `~Ay* ~y[iB'r>a; #QEmi #r<a'_h' rWTmi WbvuY"w: 13:25 `lae(r"f.yI ynEB. ~V'mi Wtr>K-' rv,a]
rb'D" ~t'Aa WbyviY"w: hv'dE_q' !r"aP' rB:d>m-i la, laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK'-la,w> !roh]a-; la,(w> hv,m-o la,
rv<a] #r<a'h-' la, WnaB' Wrm.aYOw: Al-WrP.s;y>w: 13:27 `#r<a'(h' yrIP-. ta, ~War>Y:w: hd"[eh-' lK'-ta,w>
~yrI['h,(w> #r<a'_B' bveYOh; ~['h' z[;- yKi( sp,a, 13:28 `Hy")r>P-i hz<w> awhi vb;d>W bl'x' tb;z" ~g:w> WnT'_x.l;v.
yTixih;(w> bg<N<+h; #r<a,B. bveAy qlem'[] 13:29 `~v'( Wnyair" qn"[]h' ydEliy-> ~g:w> daom. tl{doG> tArcuB.
~['h-' ta, bleK' sh;Y:w: 13:30 `!DE)r>Y:h; dy: l[;w> ~Y"h-; l[; bveyO ynI[]n:K.h;(w> rh'B' bveAy yrImoa/h'(w> ysiWby>h;w>
AM[i Wl[-' rv,a] ~yvin"ah] 'w> 13:31 `Hl'( lk;Wn lAky-" yKi( Ht'ao Wnv.r:y"w> hl,[]n: hl{[' rm,aYOw: hv,_m-o la,
WrT' rv<a] #r<a'h' tB;DI WayciAYw: 13:32 `WNM,(mi aWh qz"x-' yKi( ~['_h-' la, tAl[]l; lk;Wn al{ Wrm.a'(
awhi h'yb,v.Ay tl,k,ao #r<a, Ht'ao rWtl' Hb' Wnr>b;[' rv,a] #r<ah' ' rmo=ale laer"f.yI ynEB-. la, Ht'ao
qn"[] ynEB. ~yliypiN>h-; ta, Wnyair" ~v'w> 13:33 `tAD)mi yven>a; Hk'Atb. Wnyair-" rv,a] ~['h-' lk'w>
~l'_Aq-ta, WnT.YIw:) hd"[eh-' lK' aF'Tiw: 14:1 `~h,(ynEy[eB. WnyyIh' !kEw> ~ybig "x]K; WnynEy[eb. yhiN >w: ~yli_pNi >h-; !mi
~h,lea] Wrm.aYOw:) lae_r"f.yI ynEB. lKo !roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; WnL{YIw: 14:2 `aWh)h; hl'y>L:B; ~['h' WKb.YIw:
Wnt'ao aybime hw"hy> hm'l'w> 14:3 `Wnt.m-'( Wl hZ<h; rB"d>MiB; Aa ~yIr:c.mi #r<a,B. Wnt.m-; Wl hd"[eh-' lK'
14:4 `hm'y>r")c.mi bWv Wnl' bAj aAlh] zb;_l' Wyh.yI WnPej;w> Wnyven" br<x,B; lPon>li taZOh; #r<a'h' la,
ynEp.li ~h,_ynEP-. l[; !roh]a;w> hv,mo lPoYIw: 14:5 `hm'y>r")c.mi hb'Wvn"w> varo hn"T.nI wyxi_a-' la, vyai Wrm.aYOw:
W[r>q' #r<a'_h-' ta, ~yrIT'h-; !mi hN<puy>-!B, blek'w> !Wn-!Bi [;vuAhywI 14:6 `lae(r"f.yI ynEB. td:[] lh;q-. lK'
Ht'ao rWtl' Hb' Wnr>b:[' rv,a] #r<a'h' rmo=ale laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK'-la, Wrm.aYOw: 14:7 `~h,(ydEg>Bi
Wnl'_ Hn"t'n>W taZOh; #r<a'h-' la, Wnt'ao aybihew> hw"hy> WnB' #pex-' ~ai 14:8 `dao)m. daom. #r<a'h' hb'Aj
~[;- ta, War>yTi-( la; ~T,a;w> Wdrom.T-i la; hw"hyB;( %a: 14:9 `vb'(d>W bl'x' tb;z" awhi- rv,a] #r<a,
hd"[eh-' lK' Wrm.aYO*w: 14:10 `~au(r"yTi-la; WnT'ai hw"hyw:) ~h,yle[]me ~L'ci rs" ~he_ Wnmex.l; yKi #r<a'h'
rm,aYOw: 14:11 p `lae(r"f.yI ynEB-. lK'-la,( d[eAm lh,aoB. ha'r>nI hw" hy> dAbk.W ~ynI+b'a]B' ~t'ao ~AGr>li
rv<a] tAtaoh'( lkoB. ybi Wnymia]y-: al{ hn"a-' d[;w> hZ<+h; ~['h' ynIcUa]n:y> hn"a-" d[; hv,m-o la, hw"hy>
rm,aYOw: 14:13 `WNM,(mi ~Wc['w> lAdG-" yAgl. ^t.ao) hf,[/a,(w> WNv,_rIAaw> rb,D<b; WNK,a; 14:12 `AB*r>qiB. ytiyfi['
bveAy-la, Wrm.a'w> 14:14 `AB*r>Qimi hZ<h; ~['h-' ta, ^x]kob. t'yli[/h-, yKi( ~yIr:c.mi W[m.v'w> hw"+hy>-la, hv,mo
hw"hy> hT'a; ha'r>nI !yI[;B. !yI[-; rv,a] hZ<+h; ~['h' br<q<B. hw"hy> hT'a-; yKi( W[m.v'( taZOh; #r<a'h'
hT'm;hew> 14:15 `hl'y>l") vae dWM[;b.W ~m'Ay ~h,ynEp.li %lEho hT'a; !n" [' dMu[;b.W ~h,le[] dme[o ^n>n")[]w:
tl,koy> yTil.Bimi 14:16 `rmo*ale ^[]m.v-i ta,( W[m.v-' rv,a] ~yIAGh; Wrm.a'(w> dx'_a, vyaiK. hZ<h; ~['h-' ta,
hT'[;w> 14:17 `rB")d>MiB; ~jex'v.YIw: ~h,_l' [B;v.n-I rv,a] #r<a'h-' la, hZ<h; ~['h-' ta, aybih'l. hw"hy>
[v;p'_w" !wO[' afenO ds,x-, br:w> ~yIP;a; %r<a, hw"hy> 14:18 `rmo*ale T'r>B:DI rv<a]K; yn"+doa] x:Ko an"- lD:g>yI
~['h' !wO[]l; an"-xl;(s. 14:19 `~y[i(Ber-I l[;w> ~yviLev-i l[; ~ynIB-' l[; tAba' !wO[] dqePo hQ,n:y> al{ hQen:w>
yTix.ls; ' hw"hy> rm,aYOw: 14:20 `hN"h-E) d[;w> ~yIr:c.Mimi hZ<h; ~['l' ht'af'n" rv<a]k;w> ^D<s+ .x; ld<gOK. hZ<h;
~yairoh' ~yvin"a]h-' lk' yKi 14:22 `#r<a'(h-' lK'-ta, hw"hy>-dAbk. aleM'yIw> ynIa-"+ yx; ~l'Waw> 14:21 `^r<)b'd>Ki
W[m.v' al{w> ~ymi['P. rf,[, hz< ytiao WSn:y>w: rB"+d>Mib;W ~yIr:c.mib. ytiyfi[-' rv,a] yt;toa-o ta,w> ydIboK-. ta,

99

yDIb.[;w> 14:24 `h'Wa)r>yI al{ yc;a]n:m-. lk'w> ~t'_boa]l; yTi[.B;v.nI rv<a] #r<a'h-' ta, War>y-I ~ai 14:23 `yli(AqB.
A[r>z:w> hM'v' aB'- rv,a] #r<a'h-' la, wytiaoybi(h]w: yr"_x]a; aLem;y>w: AM[i tr<x,a; x:Wr ht'y>h") bq,[e blek'
p `@Ws)-~y: %r<D< rB"d>Mih; ~k,l' W[s.W WnP. rx'm' qm,[e_B' bveAy ynI[]n:K.h;(w> yqIlem'[]h'(w> 14:25 `hN"v<)rIAy
hM'he rv<a] taZOh; h['r"h'( hd"[el' yt;m-' d[; 14:27 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 14:26
~h,lea] rmoa/ 14:28 `yTi[.m'(v' yl;[' ~ynIyLim; hM'he rv,a] laer"f.yI ynEB. tANluT.-ta, yl'_[' ~ynIyLim;
WlP.yI hZ<h; rB"d>MiB; 14:29 `~k,(l' hf,[/a,( !KE yn"+z>a'B. ~T,r >B;DI rv<a]K; al{- ~ai hw"hy>-~aun> ynIa-' yx;
14:30 `yl'([' ~t,nOyli(h] rv<a] hl'[.m'_w" hn"v' ~yrIf.[, !B<mi ~k,r>P; s.mi lk'l. ~k,ydEquP-. lk'w> ~k,yrEg>pi
hN<puy>-!B, bleK-' ~ai yKi HB'_ ~k,t.a, !KEv;l. ydIy-" ta, ytiaf'n" rv<a] #r<ah' -' la, WaboT' ~T,a-; ~ai
rv<a] #r<a'h-' ta, W[d>y")w> ~t'ao ytiaybehew> hy<+h.yI zb;l' ~T,r>m;a] rv<a] ~k,P.j;w> 14:31 `!Wn*-!Bi [;vuAhywI
rB'd>MiB; ~y[iro Wyh.yI ~k,ynEb.W 14:33 `hZ<)h; rB"d>MiB; WlP.yI ~T,_a; ~k,yrEg>piW 14:32 `HB'( ~T,s .a;m.
~T,r>T-; rv,a] ~ymiY"h; rP;s .miB. 14:34 `rB")d>MiB; ~k,yrEg>Pi ~To- d[; ~k,_yteWnz>-ta, Waf.n"w> hn"v' ~y[iB'r>a;
~T,[.d:ywI) hn"+v' ~y[iB'r>a; ~k,ytenOwO[-] ta, Waf.Ti hn" V'l; ~Ay hn"V'l; ~Ay ~Ay ~y[iB'r>a; #r<a'h-' ta,
~ydI['ANh; taZOh; h['r"h'( hd"[eh-' lk'l. hf,[/a, tazO al{- ~ai yTir>B;DI hw"hy> ynIa] 14:35 `yti(a'WnT.-ta,
WbvuY"w: #r<a'_h-' ta, rWtl' hv,mo xl;v-' rv,a] ~yvin"a]h'w> 14:36 `Wtmu(y" ~v'w> WMT;yI hZ<h; rB"d>MiB; yl'_['
yaeciAm ~yvin"a]h'( WtmuY"w: 14:37 `#r<a'(h-' l[; hB'dI ayciAhl. hd"[eh-' lK'-ta, wyl'[' WnyLiY:w: WnALYIw:
~yvin"a]h-' !mi Wyx' hN<+puy>-!B, blek'w> !Wn-!Bi [;vuAhywI 14:38 `hw")hy> ynEp.li hp'GEM;B; h['_r" #r<a'h-' tB;dI
lae_r"f.yI ynEB-. lK'-la,( hL,aeh' ~yrIb 'D>h-; ta, hv,mo rBEd:y>w: 14:39 `#r<a'(h-' ta, rWtl' ~ykil.hoh;( ~heh'
Wnyli['w> WNN<hi rmo=ale rh"h-' varo-la, Wl[]Y:)w: rq,Bob; WmKiv.Y:w: 14:40 `dao)m. ~['h' WlB.a;t.YI)w:
hw"+hy> yPi- ta, ~yrIb.[o ~T,a; hZ< hM'l' hv,mo rm,aYOw: 14:41 `Wnaj'(x' yKi hw"hy> rm:a-' rv,a] ~AqM'h-; la,
yKi 14:43 `~k,(ybey>ao ynEp.li Wpg>N"Ti al{w> ~k,_B.r>qiB. hw"hy> !yae yKi Wl[]T-; la;( 14:42 `xl'(c.ti al{ awhiw>
hy<h.y-I al{w> hw"hy> yrEx]a;me ~T,b.v; !KE- l[;-yKi( br<x'_B, ~T,l.p;n>W ~k,y nEp.li ~v' ynI[]n:K.h;w> yqilem'[]h'
br<Q<mi Wvm'- al{ hv,moW hw"hy>-tyrIB. !Ara]w: rh"+h' varo- la, tAl[]l; WlPi[.Y:w: 14:44 `~k,(M'[i hw"hy>
15:1 p `hm'(r>x'h;( d[; ~WtK.Y:w:) ~WKY:w: aWh+h; rh"B' bveYOh; ynI[]n:K.h;(w> yqilem'[]h' dr,YwE : 14:45 `hn<)x]M;h;(
#r<a,- la, Wabot' yKi ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 15:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w:
Aa rd<n-< aLep;l. xb;z-< Aa hl'[o hw"hyl;( hV,ai ~t,yfi[]w: 15:3 `~k,(l' !tEnO ynIa] rv<a] ~k,ytebov.Am
byrIq.hiw> 15:4 `!aCo)h-; !mi Aa rq"B'h-; !mi hw"hyl;( x:xoynI x:yrE tAf[]l; ~k,_ydE[]moB. Aa hb'd"n>bi
%s,N<l; !yIy:w> 15:5 `!m,v'( !yhih; ty[ibir>Bi lWlB' !ArF'[i tl,so hx'n>mi hw"+hyl;( AnB'r>q' byrIq.M;h;
tl,so hx'n>mi hf,[]T; lyIa;l' Aa 15:6 `dx'(a,h' fb,K,l; xb;Z"+l; Aa hl'[oh-' l[; hf,[]T; !yhih; ty[iybir>
x:xoynI-x:yrE( byrIq.T; !yhi_h; tyviliv. %s,N<l; !yIy:w> 15:7 `!yhi(h; tyviliv. !m,V,b; hl'WlB. ~ynI+rof.[, ynEv.
byrIq.hiw> 15:9 `hw")hyl;( ~ymil'v-. Aa) rd<n-< aLep;l. xb;z-"+ Aa hl'[o rq"B-' !b, hf,[]t-; yki(w> 15:8 `hw")hyl;
%s,N<l; byrIq.T; !yIy:w> 15:10 `!yhi(h; ycix] !m,V,B; lWlB' ~ynI+rof.[, hv'l{v. tl,so hx'n>mi rq'B'h-; !B,-l[;
hF,l-; Aa) dx'_a,h' lyIa:l' Aa dx'a,h'( rAVl; hf,['yE hk'K' 15:11 `hw")hyl; x:xoynI-x:yrE( hVeai !yhi_h; ycix]
xr"z>a,h-' lK' 15:13 `~r"(Ps' .miK. dx'a,l' Wf[]T; hk'K' Wf+[]T; rv<a] rP"s .MiK; 15:12 `~yZI)[ib' Aa ~yfib'K.b;
Aa rGE ~k,T.ai rWgy"-yki(w> 15:14 `hw")hyl;( x:xoynI-x:yrE( hVeai byrIq.hl; . hL,a-e_ ta, hk'K-' hf,[]y:
lh'Q'h; 15:15 `hf,([]y: !KE Wf[]T; rv<a]K; hw"+hyl; x:xoynI-x:yrE( hVeai hf'['w> ~k,yterodol. ~k,k.At)B-. rv<)a]
hr"AT 15:16 `hw")hy> ynEp.li hy<h.yI rGEK; ~k,K' ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu rG"+h; rGEl;w> ~k,l' tx;a; hQ"xu
15:18 `rmo*aLe hv,mo la, hw"hy> rBEd:y>w: 15:17 p `~k,(T.ai rG"h; rGEl;w> ~k,_l' hy<h.yI dx'a, jP'v.miW tx;a;
15:19 `hM'v'( ~k,t.a, aybime ynIa] rv<a] #r<a'h-' la, ~k,a]bo)B. ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD:
WmyrIT' hL'x; ~k,tse orI[] tyviarE 15:20 `hw")hyl; hm'Wrt. WmyrIT' #r<a'_h' ~x,L,mi ~k,l.k'a]B; hy" h'w>
hm'_WrT. hw"hyl; WnT.Ti ~k,ytesorI[] tyviarEme 15:21 `Ht'(ao WmyrIT' !KE !r<GO tm;Wrt.Ki hm'_Wrt.
`hv,(m-o la, hw"hy> rB<D-I rv,a] hL,ae_h' twOc.Mih-; lK' tae Wf[]t; al{w> WGv.ti ykiw> 15:22 s `~k,(yterodol.
`~k,(yterodol. ha'l.h'w" hw"hy> hW"ci rv,a] ~AYh;-!mi hv,_m-o dy:B. ~k,ylea] hw"hy> hW"ci rv,a-] lK' tae 15:23

100

x:yrEl. hl'[ol. dx'a, rq'B-' !B, rP: hd"[eh-' lk' Wf['w> hg"g"v.li ht'f.[,n< hd"[eh' ynEy[eme ~ai hy"h'w> 15:24
td:[-] lK'-l[;( !heKoh; rP<kiw> 15:25 `tJ'(x;l. dx'a, ~yZI[-i ry[if.W jP'_v.MiK; AKs.nIw> Atx'n>miW hw"hyl;( x:xoynI
ynEp.li ~t'aJ'x;w> hw"hyl;( hV,ai ~n"B'r>q-' ta, Waybihe ~hew> awhi hg"g "v-. yKi( ~h,_l' xl;s .nIw> laer"f.yI ynEB.
~['h-' lk'l. yKi ~k'_AtB. rG"h; rGEl;w> laer"f.yI ynEB. td:[-] lk'l. xl; s.nIw> 15:26 `~t'g( "g>v-i l[; hw"hy>
rP<kiw> 15:28 `taJ'(x;l. Ht'n"v-. tB; z[e hb'yrIq.hiw> hg"g+ "v.bi aj'x/T, tx;a; vp,n-< ~aiw> 15:27 s `hg"g) "v.Bi
xr"z>a,h'( 15:29 `Al* xl;s .nIw> wyl'[' rPEk;l. hw"+hy> ynEp.li hg"g "v.bi ha'j.x,B. tg<g<Voh; vp,N<h-; l[; !heKoh;
vp,N<h;w> 15:30 `hg"g) "v.Bi hf,[ol' ~k,l' hy<h.yI tx;a; hr"AT ~k'_AtB. rG"h; rGEl;w> laer"f.yI ynEb.Bi
awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> @DEg+ :m. aWh hw"hy>-ta, rGEh-; !miW xr"z>a,h-'( !mi hm'r" dy"B. hf,[]T-; rv<)a]
hn"wO[] awhih; vp,N<h; trEK'Ti trEK'hi rp:+he Atw"c.m-i ta,w> hz"B' hw"hy>-rb;d> yKi 15:31 `HM'([; br<Q<mi
WbyrIq.Y:w: 15:33 `tB'(V;h; ~AyB. ~yci[e vveqom. vyai Wac.m.YIw:) rB"+d>MiB; laer"f.y-I ynE)b. Wyh.YIw: 15:32 p `Hb'(
Atao WxyNIY:w: 15:34 `hd"([eh-' lK' la,w> !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, ~yci_[e vveqom. Atao ~yaic.Moh; Atao
~Agr" vyai_h' tm;Wy tAm hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 15:35 s `Al) hf,['Y-E hm; vr:po al{ yKi rm"+v.MiB;
hn<x]M;l;( #Wxmi-la, hd"[eh-' lK' Atao WayciYOw: 15:36 `hn<)x]M;l;( #Wxmi hd"[eh-' lK' ~ynIb'a]b'( Atao
`rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 15:37 p `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; tmo+Y"w: ~ynIb'a]B' Atao WmG>r>YIw:
Wnt.n"w> ~t'_rodol. ~h,ydEg>bi ypen>K-; l[; tciyci ~h,l' Wf['w> ~h,lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 15:38
twOc.m-i lK'-ta, ~T,r>k;z>W Atao ~t,yair>W tciycil. ~k,l' hy"hw' > 15:39 `tl,ke(T. lytiP. @n"K'h; tciyci-l[;
15:40 `~h,(yrEx]a; ~ynIzO ~T,a; rv,a] ~k,ynEy[e( yrEx]a;w> ~k,b.b;l. yrEx]a; Wrtut'-al{)w> ~t'_ao ~t,yfi[]w: hw"hy>
~k,yhel{)a/ hw"hy> ynIa] 15:41 `~k,(yhel{ale( ~yvidoq. ~t,yyIh.wI yt'_wOc.m-i lK'-ta, ~t,yfi[]w: WrK.z>Ti ![;m;l.
xQ:YIw: 16:1 p `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] ~yhi_l{ale ~k,l' tAyh.li ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, ytiaceAh rv,a]
16:2 `!bE)War> ynEB. tl,P, !B, !Aaw> ba'ylia/ ynEB. ~r"ybia]w: !t'd"w> ywI+l-e !B, th'q-. !B, rh"c.y-I !B, xr:qo
`~ve-( yven>a; d[eAm yaerIq. hd"[e yaeyfin> ~yIt"+am'W ~yVimix] laer"f.y-I ynE)B.mi ~yvin"a]w: hv,mo ynEp.li WmquY"w:
~yvidoq. ~L'Ku hd"[eh-'( lk' yKi ~k,l-' br: ~h,lea] Wrm.aYOw: !roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; Wlh]Q'YI)w: 16:3
rBed:y>w: 16:5 `wyn")P-' l[; lPoYIw: hv,mo [m;v.YIw: 16:4 `hw")hy> lh;q-. l[; WaF.n:t.Ti( [:WDm;W hw"+hy> ~k'Atb.W
wyl'_ae byrIq.hiw> vAdQ'h-; ta,w> Al-rv,a-] ta, hw"hy> [d:yOw> rq,Bo rmoale Atd"[-] lK'-la,(w> xr:q-o la,
Wnt.W 16:7 `At*d"[-] lk'w> xr:qo tATx.m; ~k,l-' Wxq. Wf+[] tazO 16:6 `wyl'(ae byrIq.y: AB-rx;b.yI rv<a] taew>
vAd+Q'h; aWh hw"hy> rx:b.y-I rv,a] vyaih' hy" h'w> rx'm' hw"hy> ynEp.li tr<joq. !h,yle[] Wmyfiw> vae !hEb'
lyDIb.h-i yKi( ~K,mi j[;m.h; 16:9 `ywI)le ynEB. an"- W[m.vi xr:q-o+ la, hv,mo rm,aYOw: 16:8 `ywI)le ynEB. ~k,l-' br:
hw"hy> !K:v.mi td:bo[-] ta, dbo[]l; wyl'_ae ~k,t.a, byrIq.h;l. laer"f.yI td:[]me ~k,t.a, laer"f.yI yhel{a/
~T,v.Q;biW %T"+ai ywIl-e ynEb. ^yx,a-; lK'-ta,w> ^t.ao) brEq.Y:w: 16:10 `~t'(r>v'l. hd"[eh' ynEp.li dmo[]l;w>
WnyLit; WnALti yKi aWh-hm; !roh]a;w> hw"+hy>-l[; ~ydI[N' Oh; ^t.d"[-] lk'w> hT'a; !kel' 16:11 `hN")huK.-~G:
yKi j[;m.h; 16:13 `hl,([]n: al{ Wrm.aYOw: ba'_ylia/ ynEB. ~r"ybia]l;w> !t"d"l. aroq.li hv,mo xl;v.YIw: 16:12 `wyl'(['
@a; 16:14 `rrE)T'f.h-i ~G: Wnyle[' rrET'f.t-i yKi( rB"+d>MiB; Wnteymih]l; vb;d>W bl'x' tb;z" #r<a,me Wnt'yli[/h,(
~heh' ~yvin"a]h' ynEy[eh; ~r<k'_w" hd<f' tl;x]n: Wnl'- !T,Tiw: Wnt'aoybih] vb;d>W bl'x' tb;z" #r<a-, la, al{
rAmx] al{ ~t'_x'n>m-i la, !p,T-e la; hw"hy>-la, rm,aYOw: daom. hv,mol. rx;YIw: 16:15 `hl,([]n: al{ rQEn:T.
^t.d"[-] lk'w> hT'a; xr:q-o la, hv,mo rm,aYOw: 16:16 `~h,(me dx;a-; ta, yti[orEh] al{w> ytiaf'n" ~h,me dx'a,
tr<joq. ~h,yle[] ~T,t;n>W AtT'x.m; vyai Wxq.W 16:17 `rx")m' !roh]a;w> ~hew" hT'a; hw"+hy> ynEp.li Wyh/
16:18 `At*T'x.m; vyai !roh]a;w> hT'a;w> tTo+x.m; ~yIt:am'W ~yVimix] AtT'x.m; vyai hw"hy> ynEp.li ~T,b.r:q.hiw>
hv,moW d[eAm lh,ao xt;P, Wdm.[;Y:w:) tr<jo+q. ~h,yle[] WmyfiY"w: vae ~h,yle[] WnT.YIw: AtT'x.m; vyai Wxq.YIw:
hw"hy>-dAbk. ar"YEw: d[e_Am lh,ao xt;P-, la, hd"[eh-' lK'-ta, xr:qo ~h,yle[] lheq.Y:w: 16:19 `!ro*h]a;w>
hd"[eh' %ATmi Wld>B'hi 16:21 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 16:20 p `hd"([eh-' lK'-la,
vyaih' rf"+B-' lk'l. txoWrh' yhel{a/ lae Wrm.aYOw: ~h,ynEP-. l[; WlP.YIw: 16:22 `[g:r")K. ~t'ao hL,k;a;w: taZO=h;
rBED: 16:24 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd :y>w: 16:23 p `@co*q.Ti hd"[eh-' lK' l[;w> aj'x/y< dx'a,

101

!t"D-" la, %l,YEw: hv,mo ~q'Y"w: 16:25 `~r"(ybia]w: !t"D" xr:q-o !K;v.mil. bybiS 'mi Wl['he( rmo=ale hd"[eh-' la,
yleh\a' l[;me an" WrWs rmoale hd"[eh-' la, rBed:y>w: 16:26 `lae(r"f.yI ynEq.zI wyr"x]a; Wkl.YEw: ~r"_ybia]w:
l[;me Wl['YEw: 16:27 `~t'(aJox-; lk'B. WpS'T-i !P, ~h,_l' rv<a-] lk'B. W[G>T-i la;(w> hL,aeh' ~y[iv'r>h") ~yvin"a]h'
~h,ynEb.W ~h,yven>W ~h,yleh\a' xt;P, ~ybiC 'nI Wac.y" ~r"ybia]w: !t'd"w> bybiS_ 'mi ~r"ybia]w: !t"D" xr<q-o !K;v.mi
hL,ae_h' ~yfi[]M;h-;( lK' tae tAf[]l; ynIx;l'v. hw"hy>-yKi( !W[d>Te( tazOB. hv,mo rm,aYOw: 16:28 `~P'(j;w>
al{ ~h,_yle[] dqEP'yI ~d"a'h-' lK' tD:qup.W hL,ae !Wtmuy> ~d"a'h-'( lK' tAmK-. ~ai 16:29 `yBi(Limi al{- yKi
~t'ao h['l.b'W h'yPi- ta, hm'd"a]h' ht'c.p'W hw" hy> ar"b.yI ha'yrIB-. ~aiw> 16:30 `ynIx")l'v. hw"hy>
16:31 `hw")hy>-ta, hL,aeh' ~yvin"a]h' Wca]nI) yKi ~T,[.d:ywI) hl'ao+v. ~yYIx; Wdr>y"w> ~h,l' rv<a-] lK'-ta,w>
xT;p.Tiw: 16:32 `~h,(yTex.T; rv<a] hm'd"a]h' [q:B'Tiw: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK' tae rBed:l. AtL{k;K. yhiy>w:
16:33 `vWk)r]h' lK' taew> xr:qol. rv<a] ~d"a'h-' lK' taew> ~h,_yTeB-' ta,w> ~t'ao [l;b.Tiw: h'yPi- ta, #r<a'h'
16:34 `lh'(Q'h; %ATmi Wdb.aYOw: #r<a'h' ~h,yle[] sk;T.w: hl'ao+v. ~yYIx; ~h,l' rv<a-] lk'w> ~he Wdr>YEw:
taeme ha'c.y" vaew> 16:35 `#r<a'(h' Wn[el'b.T-i !P, Wrm.a'( yKi ~l'_qol. Wsn" ~h,yteboybis. rv<a] laer"f.y-I lk'w>
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 17:1 p `tr<jo)Q.h; ybeyrIq.m; vyai ~yIt;am'W ~yVimix]h; tae lk;aTow: hw"+hy>
vaeh-' ta,w> hp'rFE .h; !yBemi tTox.M;h-; ta, ~rEy"w> !heKoh; !roh]a-; !B, rz" ['l.a-, la, rmoa/ 17:2 `rmo*aLe
~yxip; y[eQurI ~t'ao Wf['w> ~t'vop.n:B. hL,aeh' ~yaiJ 'x;h; tATx.m; tae 17:3 `WvdE(q' yKi ha'l.h-'_ hrEz>
rz"['l.a, xQ;YIw: 17:4 `lae(r"f.yI ynEb.li tAal. Wyh.yI)w> WvD"_q.YIw: hw"hy>-ynE)p.li ~buyrIq.h-i yKi( x:Bez>Mil; yWPci
ynEb.li !ArK'zI 17:5 `x;Be(z>Mil; yWPci ~W[Q.r:y>w:) ~ypi_rUF.h; WbyrIq.hi rv<a] tv,xNo >h; tATx.m; tae !heKoh;
ynEp.li tr<joq. ryjiq.h;l. aWh !roh]a; [r; Z<mi al{ rv,a] rz" vyai br:q.y-I al{) rv,a] ![;m;l. laer"f.yI
td:[-] lK' WnL{YIw: 17:6 `Al* hv,m-o dy:B. hw"hy> rB<DI rv,a]K; Atd"[]k;w> xr:qok. hy<h.y-I al{)w> hw"+hy>
lheQ'hiB. yhiy>w: 17:7 `hw")hy> ~[;- ta, ~T,mih] ~T,a; rmo=ale !roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; tr"x\M'mi( laer"f.y-I ynE)B.
17:8 `hw")hy> dAbK. ar"YEw: !n"+['h, WhS'ki hNEhiw> d[eAm lh,ao la, Wnp.YIw: !roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; hd"[eh'(
WMrohe 17:10 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 17:9 p `d[e(Am lh,ao ynEP-. la, !roh]a;w> hv,mo aboY"w:
xq: !roh]a-; la,( hv,mo rm,aYOw: 17:11 `~h,(ynEP-. l[; WlP.YIw:) [g:r"+K. ~t'ao hL,k;a]w: taZOh; hd"[eh' %ATmi
rPEk;w> hd"[eh-' la, hr"hem. %lEAhw> tr<joq. ~yfiw> x:Bez>Mih; l[;me vae h'yl,[-' !t,w> hT'x.M;h;-ta,
#r"Y"w: hv,mo rB<DI rv<a]K; !roh]a; xQ;YIw: 17:12 `@g<N")h; lxehe hw"hy> ynEp.Limi @c,Q<h; ac'y-" yKi( ~h,_yle[]
dmo[]Y:w: 17:13 `~['(h-' l[; rPEk;y>w: tr<joQ.h-; ta,( !TeYIw: ~['_B' @g<N<h; lxehe hNEhiw> lh'Q'h; $AT-la,
@l,a, rf"[' h['B'r>a; hp'GEM;B; ~ytiMeh; Wyh.YIw: 17:14 `hp'(GEM;h; rc:['Tew: ~yYI+x;h; !ybeW ~ytiMeh-; !yBe(
d[e_Am lh,ao xt;P-, la, hv,m-o la, !roh]a; bv'Y"w: 17:15 `xr:q-o) rb;D-> l[; ~ytiMeh; db;L.mi tAa+me [b;v.W
~T'aime( xq:w> laer"f.yI ynEB-. la, rBED: 17:17 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 17:16 p `hr"c'([/n< hp'GEM;h;w>
Amv-. ta, vyai tAJ+m; rf"[' ~ynEv. ~t'boa] tybel. ~h,aeyfi(n>-lK' taeme ba' tybel. hJ,m; hJ,m;
tyBe varol. dx'a, hJ,m; yKi ywI+le hJem-; l[; bTok.Ti !roh]a; ~ve taew> 17:18 `WhJe(m-; l[; bTok.Ti
vyaih' hy"h'w> 17:20 `hM'v'( ~k,l' d[eW"ai rv<a] tWd[eh'( ynEp.li d[e_Am lh,aoB. ~T'x. N:hiw> 17:19 `~t'(Aba]
~nIyLim; ~he rv<a] laer"f.yI ynEB. tANluT.-ta, yl;['me( ytiKovih]w: xr"_p.yI WhJem; AB-rx;b.a, rv<a]
hJ,m; dx'a, ayfin"l. hJ,m; ~h,yaeyfi(n-> lK'( wyl'ae WnT.YIw: laer"f.yI ynEB-. la, hv,mo rBed:y>w: 17:21 `~k,(yle[]
hv,mo xN:Y:w: 17:22 `~t'(AJm; %AtB. !roh]a; hJem;W tAJ+m; rf"[' ~ynEv. ~t'boa] tybel. dx'a, ayfin"l.
hNEhiw> tWd[eh' lh,a-o la, hv,mo aboY"w: tr"x\M'mi( yhiy>w: 17:23 `tdU([eh' lh,aoB. hw"+hy> ynEp.li tJoM;h-; ta,
hv,mo aceYOw: 17:24 `~ydI(qev. lmog >YIw: #yci #ce(Y"w: xr:p, ace(YOw: ywI+le tybel. !roh]a-; hJe(m; xr:P'
rm,aYOw: 17:25 s `WhJe(m; vyai Wxq.YIw: War>YIw: lae_r"f.yI ynEB-. lK'-la,( hw"hy> ynEp.Limi tJoM;h-; lK'-ta,
lk;t.W yrIm-<+ ynEb.li tAal. tr<m,v.mil. tWd[eh' ynEp.li !roh]a; hJem-; ta, bveh ' hv,m-o la, hw"hy>
Wrm.aYO*w: 17:27 s `hf'([' !KE Atao hw"hy> hW"ci rv,a]K; hv,_mo f[;Y:w: 17:26 `Wtmu(y" al{w> yl;['me ~t'N OWlT.
!K:v.m-i la, brEQ'h; brEQ'h; lKo 17:28 `Wnd>b;(a' WnL'Ku Wnd>b;a' Wn[.w:G" !hE rmo=ale hv,m-o la, laer"f.yI ynEB.
%T'ai ^ybia'-tybeW ^yn<b'W hT'a; !roh]a-; la,( hw"hy> rm,aYOw: 18:1 s `[:wgO* >li Wnm.T; ~aih; tWm+y" hw"hy>

102

hJem; ^yx,a;-ta, ~g:w> 18:2 `~k,(tN. :huK. !wO[-] ta, Waf.Ti %T'ai ^yn<b'W hT'a;w> vD"_q.Mih; !wO[-] ta, Waf.Ti
18:3 `tdU([eh' lh,ao ynEp.li %T'ai ^yn<b'W hT'a;w> ^Wt+r>v'ywI) ^yl,[' WwL'yIw> %T'ai brEq.h; ^ybia' jb,ve ywIle
Wbr"q.yI al{ x:Bez>Mih-; la,w> vd<Qoh; yleK-. la, %a; lh,ao+h-' lK' tr<m,v.miW ^T.r>m;v.mi( Wrm.v'(w>
td:bo[] lkol. d[eAm lh,ao tr<m,v.m-i ta, Wrm.v'(w> ^yl,[' Wwl.nIw> 18:4 `~T,(a-; ~G: ~he- ~g: Wtmuy"-al{)w>
x:Be_z>Mih; tr<m,v.mi taew> vd<Qoh; tr<m,v.mi tae ~T,r>m;v.W 18:5 `~k,(ylea] br:q.y-I al{ rz"w> lh,ao+h'
ynEB. %ATmi ~YIwIl.h; ~k,yxea-] ta, yTix.q;l' hNEhi ynIa]w: 18:6 `lae(r"f.yI ynEB-. l[; @c,q< dA[ hy<h.y-I al{)w>
^T.ai ^yn<b'W hT'a;w> 18:7 `d[e(Am lh,ao td:bo[-] ta, dbo[]l; hw"hyl;( ~ynItun> hn"T'm; ~k,l' lae_r"f.yI
!Tea, hn"T'm; td:bo[] ~T,_d>b;[]w: tk,roP'l; tyBemil.W x;Bez>Mih; rb:D >-lk'l. ~k,t. N:huK.-ta, Wrm.v.Ti
^l. yTi(t;n" hNEhi ynIa]w: !roh]a-; la,( hw"hy> rBEd:y>w: 18:8 s `tm'(Wy brEQ'h; rZ"h;w> ~k,tN. :huK.-ta,
18:9 `~l'(A[-qx'l. ^yn<b'l.W hx'v.m'l. ~yTit;n> ^l. laer"f.yI-ynE)b. yved>q' lk'l. yt'_moWrT. tr<mv, .m-i ta,
~m'v'a-] lk'l.W ~t'aJ'x-; lk'l.W ~t'x'n>m-i lk'l.( ~n"B'r>q'-lK' vae_h-' !mi ~yvid"Q\h; vd<Qomi ^l. hy<h.y-I hz<)
lk;ayO rk'z-" lK' WNl,_k]aTo ~yvid"Q\h; vd<qoB. 18:10 `^yn<)b'l.W aWh ^l. ~yvid"q") vd<qo yli Wbyviy" rv<a]
^yn<b'l.W ~yTit;n> ^l. laer"f.yI ynEB. tpoWnT.-lk'l. ~n"T'm; tm;WrT. ^L.-hz<w> 18:11 `%L"-) hy<h.yI) vd<qo Atao
bl,x-e lk'w> rh'c.yI bl,xe lKo 18:12 `At*ao lk;ayO ^t.ybeB. rAhj-' lK' ~l'_A[-qx'l. ^T.ai ^yt,nOb.liw>
Waybiy-" rv,a] ~c'r>a;B. rv<a-] lK' yrEWKBi 18:13 `~yTi(t;n> ^l. hw"hyl;( WnT.y-I rv,a] ~t'yviarE !g"+d"w> vAryTi
rj,P-, lK' 18:15 `hy<)h.yI ^l. laer"f.yIB. ~r<x-e lK' 18:14 `WNl,(k]ayO ^t.ybeB. rAhj-' lK' hy<+h.yI ^l. hw"hyl;
rAkB. tae hD<p.ti hdoP' %a: %L"-+ hy<h.yI) hm'heB.b;W ~d"a'B' hw"hyl;( WbyrIq.y-: rv,a] rf'B-' lk'l.( ~x,r<
@s,K, ^K.r>[,B. hD<p.Ti vd<x-o !B,mi wy"Wdp.W 18:16 `hD<(p.Ti ha'mJe .h; hm'heB.h-; rAk*B. taew> ~d"a'h'(
rAkb-. Aa) bf,K, rAkb-. Aa) rAv-rAkB.( %a: 18:17 `aWh) hr"GE ~yrIf.[, vd<Qo+h; lq,v,B. ~yliq'v. tv,mex]
x:xoynI x:yrEl. hV,ai ryjiq.T; ~B'l.x-, ta,w> x:Bez>Mih-; l[; qroz>Ti ~m'D-" ta, ~he_ vd<qo hD<p.ti al{ z[e
tmoWrT. lKo 18:19 `hy<)h.yI ^l. !ymiY"h; qAvk.W hp'WnT.h; hzEx]K; %L"-+ hy<h.yI ~r"f'b.W 18:18 `hw")hyl;(
tyrIB. ~l'_A[-qx'l. ^T.ai ^yt,nOb.liw> ^yn<b'l.W ^l. yTi(t;n" hw"hyl;( laer"f.y-I ynE)b. WmyrIy" rv,a] ~yvid"Q\h;
al{ ~c'r>a;B. !roh]a-; la,( hw"hy> rm,aYOw: 18:20 `%T")ai ^[]r>z:l.W ^l. hw"hy> ynEp.li awhi ~l'A[ xl;m,
ywIle ynEb.liw> 18:21 s `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. ^t.l'x]n:w> ^q.l.x, ynIa] ~k'_AtB. ^l. hy<h.y-I al{ ql,xew> lx'n>ti
lh,ao td:bo[-] ta, ~ydIb.[o) ~he- rv,a] ~t'd"bo)[] @l,xe hl'_x]n:l. laer"f.yIB. rfE[]m;-lK' yTit;n" hNEhi
ywILeh; db;['w> 18:23 `tWm)l' aj.xe tafel' d[e_Am lh,a-o la, laer"f.yI ynEB. dA[ Wbr>q.y-I al{w> 18:22 `d[e(Am
al{ laer"f.yI ynEB. %Atb.W ~k,yterodol. ~l'A[ tQ:xu ~n"+wO[] Waf.yI ~hew> d[eAm lh,ao td:bo[-] ta, aWh
hl'_x]n:l. ~YIwIl.l; yTit;n" hm'WrT. hw"hyl; WmyrIy" rv,a] laer"f.y-I ynE)B. rf:[.m-; ta, yKi 18:24 `hl'(x]n: Wlx]n>yI
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 18:25 p `hl'(x]n: Wlx]n>yI al{ laer"f.yI ynEB. %AtB. ~h,l' yTir>m:a' !Ke-l[;
rv,a] rfe[]M;h-;( ta, laer"f.y-I ynE)B. taeme Wxq.ti-yKi( ~h,lea] T'r>m;a'w> rBed:T. ~YIwIl.h-; la,w> 18:26 `rmo*aLe
bv;x.n<w> 18:27 `rfE)[]M;h-;( !mi rfE[]m; hw"hy> tm;WrT. WNM,mi ~t,morEh]w: ~k,_t.l;x]n:B. ~T'aime ~k,l' yTit;n"
hw"hy> tm;WrT. ~T,a-; ~g: WmyrIT' !KE 18:28 `bq,Y")h-; !mi ha'lem.k;(w> !r<GOh-; !mi !g"D"K; ~k,_t.m;WrT. ~k,l'
!roh]a;l. hw"hy> tm;WrT.-ta, WNM,mi ~T,t;n>W lae_r"f.yI ynEB. taeme Wxq.Ti rv<a] ~k,yterof.[.m; lKomi
18:30 `WNM,(mi AvD>q.mi ta,( ABl.x-, lK'mi hw"+hy> tm;WrT.-lK' tae WmyrIT' ~k,ytenOT.m; lKomi 18:29 `!hE)Koh;
18:31 `bq,y") ta;Wbt.kiw> !r<GO ta;Wbt.Ki ~YIwIl.l; bv;x.n<w> WNM,mi ABl.x, ta, ~k,m.yrI)h]B; ~h,_lea] T'r>m;a'w>
`d[e(Am lh,aoB. ~k,t.d:bo)[] @l,xe ~k,l' aWh rk"f-' yKi( ~k,_t.ybe(W ~T,a; ~Aqm-' lk'B. Atao ~T,lk. ;a]w:
WlL.x;t. al{ laer"f.y-I ynEb. yved>q-' ta,w> WNM,_mi ABl.x-, ta, ~k,m.yrI)h]B; aj.xe wyl'[' Waf.t-i al{)w> 18:32
hW"c-i rv,a] hr"ATh; tQ:xu tazO 19:2 `rmo*ale !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 19:1 p `WtWm)t' al{w>
~Wm HB'-!yae( rv<a] hm'ymiT. hM'dUa] hr"p' ^yl,ae Wxq.yIw> laer"f.yI ynEB-. la, rBED: rmo=ale hw"hy>
#Wxm-i la, Ht'ao ayciAhw> !hE+Koh; rz"['l.a-, la, Ht'ao ~T,t;n>W 19:3 `l[o) h'yl,[' hl'[-' al{ rv<a]
ynEP. xk;n-O la, hZ"hiw> A[=B'c.a,B. Hm'D"mi !hEKoh; rz"['l.a, xq;l'w> 19:4 `wyn")p'l. Ht'ao jx;v'w> hn<x]M;l;(
Hm'D-" ta,w> Hr"f'B-. ta,w> Hr"[-o ta, wyn"+y[el. hr"P'h-; ta, @r:f'w> 19:5 `~ymi(['P. [b;v, Hm'D"mi d[eAm-lh,ao)

103

tp;rEf. %AT-la, %yliv.hiw> t[;l'_At ynIv.W bAzaew> zr<a, #[e !heKoh; xq:l'w> 19:6 `@ro*f.yI Hv'r>P-i l[;
!hEKoh; amej'w> hn<+x]M;h-;( la, aAby" rx:a;w> ~yIM;B; Arf'B. #x;r"w> !heKoh; wyd" g"B. sB,kiw> 19:7 `hr"(P'h;
19:9 `br<['(h' d[; amej'w> ~yIM"+B; Arf'B. #x;r"w> ~yIM;B; wyd" g"B. sBek;y> Ht'ao @rEF oh;w> 19:8 `br<['(h-' d[;
td:[]l; ht'y>h'w> rAh=j' ~Aqm'B. hn<x]M;l;( #Wxmi x:yNIhiw> hr"P'h; rp,ae tae rAhj' vyai @s:a'w>
wyd"g"B-. ta, hr"P'h; rp,a-e ta, @seaoh' sB,kiw> 19:10 `awhi( taJ'x; hD"nI ymel. tr<m,v.mil. laer"f.y-I ynE)B.
tmeB. [;gNE Oh; 19:11 `~l'(A[ tQ:xul. ~k'AtB. rG"h; rGEl;w> laer"f.yI ynEb.li ht'y>h'w>) br<['_h-' d[; amej'w>
rh"+j.yI y[iybiV.h; ~AYb;W yviyliV.h; ~AYB; Ab-aJ'x;t.yI aWh 19:12 `~ymi(y" t[;b.vi amej'w> ~d"_a' vp,n-< lk'l.
~d"a'h' vp,n<B. tmeB. [:gENOh-; lK'( 19:13 `rh")j.yI al{ y[iybiV.h; ~AYb;W yviyliV.h; ~AYB; aJ'x;t.yI al{- ~aiw>
hD"nI yme yKi lae_r"f.YImi awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> aMeji hw"hy> !K:v.m-i ta, aJ'x;t.yI al{w> tWmy-" rv,a]
aB'h-; lK' lh,ao+B. tWmy-" yKi( ~d"a' hr"ATh; tazO 19:14 `Ab* Ata'm.ju dA[ hy<h.yI amej' wyl'[' qr:z-O al{
lytiP' dymic-' !yae rv<a] x:Wtp' yliK. lkow> 19:15 `~ymi(y" t[;b.vi am'j.yI lh,aoB' rv<a-] lk'w> lh,aoh-' la,
Aa ~d"a' ~c,[,b-. Aa) tmeb. Aa br<x-, ll;x]B; hd<F 'h; ynEP-. l[; [G:yI-rv,a] lkow> 19:16 `aWh) amej' wyl'_['
~yYIx; ~yIm: wyl'[' !t:n"w> taJ'_x;h;( tp;rEf. rp:[]me ameJ 'l; Wxq.l'(w> 19:17 `~ymi(y" t[;b.vi am'j.yI rb,q"+b.
~yliKeh-; lK'-l[;w> lh,aoh-' l[; hZ"hiw> rAhj' vyai ~yIM;B; lb;j'w> bAzae xq;l'w> 19:18 `yliK,-( la,
hZ"hiw> 19:19 `rb,Q")b; Aa tMeb; Aa ll'x'b,( Aa ~c,[,B; [:gENOh-; l[;w> ~v'-_ Wyh'( rv<a] tAvpN' >h-; l[;w>
#x;r"w> wyd"g "B. sB,kiw> y[iybiV.h; ~AYB; AaJ.xiw> y[i_ybiV.h; ~AYb;W yviyliV.h; ~AYB; ameJ 'h-; l[; rhoJ'h;
lh'_Q'h; %ATmi awhih; vp,N<h; ht'r>k.nIw> aJ'x;t.yI al{w> am'j.y-I rv,a] vyaiw> 19:20 `br<['(B' rhEj'w> ~yIM:B;
~l'_A[ tQ:xul. ~h,L' ht'y>h'w> 19:21 `aWh) amej' wyl'[' qr:z-O al{ hD"nI yme aMeji hw" hy> vD:q.m-i ta, yKi
AB-[G:y-I rv,a] lkow> 19:22 `br<['(h-' d[; am'j.yI hD"N Ih; ymeB. [g: NE Oh;w> wyd"g "B. sBek;y> hD"NIh-; yme( hZEm;W
hd"[eh-' lK' laer"f.yI-ynE)b. WaboY"w: 20:1 p `br<['(h-' d[; am'j.Ti t[;gN: Oh; vp,N<h;w> am'_j.yI ameJ 'h;
~yIm: hy"h-" al{w> 20:2 `~v'( rbEQ'Tiw: ~y"r>mi ~v' tm'T'w: vdE_q'B. ~['h' bv,YEw: !AvarIh") vd<xoB; !ci-rB;d>mi
[w:g >Bi Wn[.wg: " Wlw> rmoale Wrm.aYOw: hv,_m-o ~[i ~['h' br,Y"w: 20:3 `!ro*h]a-; l[;(w> hv,m-o l[; Wlh]Q"YIw: hd"_[el'
Wnx.n:a] ~v' tWml' hZ<+h; rB"d>Mih-; la, hw"hy> lh;q-. ta, ~t,abeh] hm'l'w> 20:4 `hw")hy> ynEp.li Wnyxea;
[r:z< ~Aqm. al{ hZ<+h; [r"h' ~AqM'h-; la, Wnt'ao aybih'l. ~yIr:c.Mimi Wntuyli[/h,( hm'l'w> 20:5 `WnrE(y[ib.W
lh,ao xt;P-, la, lh'Q'h; ynEP.mi !roh]a;w> hv,mo aboY"w: 20:6 `tAT)v.li !yIa: ~yIm:W !AMrIw> !p,g<w> hn"aet.W
20:8 `rmo*aLe hv,mo la, hw"hy> rBEd:y>w: 20:7 p `~h,(ylea] hw"hy>-dAbk. ar"YEw: ~h,_ynEP-. l[; WlP.YIw:) d[eAm
!t:n"w> ~h,ynEy[el. [l;S,h-; la, ~T,r>B;dIw> ^yxia' !roh]a;w> hT'a; hd"[eh-' ta, lheq.h;w> hJ,M;h-; ta, xq:
hv,mo xQ:YIw: 20:9 `~r"(y[iB-. ta,w> hd"[eh-' ta, t'yqiv.hiw> [l;S,h-; !mi ~yIm; ~h,l' t'aceAhw> wym'_yme
[l;S'_h; ynEP-. la, lh'Q'h-; ta, !roh]a;w> hv,mo Wlhiq.Y:w: 20:10 `WhW")ci rv<a]K; hw"h+ y> ynEp.Limi hJ,M;h-; ta,
Ady"-ta, hv,mo ~r<Y"w: 20:11 `~yIm") ~k,l' ayciAn hZ<h; [l;S,h-; !mih] ~yrIMoh; an"-W[m.vi ~h,l' rm,aYOw:
hw"hy> rm,aYOw: 20:12 s `~r"(y[ib.W hd"[eh' T.v.Tew: ~yBir: ~yIm: Wac.YEw: ~yIm"+[]P; WhJem;B. [l;S,h-; ta, %Y:w:
Waybit' al{ !kel' lae_r"f.yI ynEB. ynEy[el. ynIveyDIq.h;l. yBi ~T,n>m;a/h-, al{ ![;y: !roh]a-; la,(w> hv,m-o la,
laer"f.y-I ynE)b. Wbr-" rv,a] hb'yrIm. yme hM'he 20:13 `~h,(l' yTit;n-" rv,a] #r<a'h-' la, hZ<h; lh'Q'h-; ta,
^yxia' rm;a' hKo ~Ad+a/ %l,m-, la, vdEQ'mi ~ykia'l.m; hv,mo xl;v.YIw: 20:14 s `~B'( vdEQ'YIw: hw"+hy>-ta,
bv,NEw: hm'y>r:c.mi Wnyteboa] Wdr>YEw: 20:15 `Wnt.a'(c'm. rv<a] ha'l'T.h-; lK' tae T'[.d:y" hT'a; laer"f.yI
xl;v.YIw: Wnleqo [m;v.YIw: hw"hy>-la, q[;cN. Iw: 20:16 `Wnyte(boa]l;w> ~yIr:c.mi Wnl' W[rEY"w: ~yBi_r: ~ymiy" ~yIr:c.miB.
al{ ^c,r>a;b. aN"- hr"B.[.n: 20:17 `^l<)Wbg> hceq. ry[i vdEq'b. Wnx.n:a] hNEhiw> ~yIr"+c.Mimi WnaeciYOw: %a'l.m;
d[; lwamof.W !ymiy" hJ,nI al{ %lenE %l,M,h; %r<D< raE+b. yme hT,v.nI al{w> ~r<k,b.W hd<f'B. rbo[]n:
20:19 `^t<)ar"q.li aceae br<x,B; !P, yBi_ rbo[]t; al{ ~Ada/ wyl'ae rm,aYOw: 20:18 `^l<)WbG> rbo[]n-: rv<)a]
qr: ~r"_k.mi yTit;n"w> yn:q.miW ynIa] hT,v.nI ^ym,yme-~aiw> hl,[]n: hL's im.B;( laer"f.y-I ynE)B. wyl'ae Wrm.aYOw:
dy"b.W dbeK' ~[;B. Atar"q.li ~Ada/ aceYEw: rbo=[]t; al{ rm,aYOw: 20:20 `hr"bo)[/a,( yl;g >r:B. rb"D-" !yae
W[s.YIw: 20:22 p `wyl'(['me laer"f.yI jYEw: Al=bug>Bi rbo[] laer"f.y-I ta, !ton> ~Ada/ !aEm'y>w: 20:21 `hq")z"x]

104

rhoB. !roh]a-; la,(w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYO w: 20:23 `rh")h' rho hd"[eh-' lK' laer"f.y-I ynE)b. WaboY"w: vdE_Q'mi
rv<a] #r<a'h-' la, aboy" al{ yKi wyM'[-; la, !roh]a; @sEa'yE 20:24 `rmo*ale ~Ada-/ #r<a,( lWbG-> l[; rh"+h'
An=B. rz"['l.a-, ta,w> !roh]a-; ta,( xq; 20:25 `hb'(yrIm. ymel. yPi- ta, ~t,yrIm-. rv,a] l[; lae_r"f.yI ynEb.li yTit;n"
!roh]a;w> An=B. rz"['l.a-, ta, ~T'v.B;l.hiw> wyd"g "B-. ta, !roh]a-; ta,( jvep.h;w> 20:26 `rh")h' rho ~t'a o l[;h;w>
20:28 `hd"([eh' lK' ynEy[el. rh'h' rho- la, Wl[]Y:w: hw"+hy> hW"ci rv<a]K; hv,mo f[;Y:w: 20:27 `~v'( tmeW @sEa'yE
varoB. ~v' !roh]a; tm'Y"w: AnB. rz"['l.a-, ta, ~t'ao vBel.Y:w: wyd" g"B-. ta, !roh]a-; ta,( hv,mo jvep.Y:w:
!roh]a-; ta,( WKb.YIw: !ro=h]a; [w:g " yKi hd"[eh-' lK' War>YIw: 20:29 `rh")h-' !mi rz"['l.a,w> hv,mo dr,YEw: rh"+h'
laer"f.yI aB' yKi bg<N<h; bveyO dr"[-] %l,m,( ynI[]n:K.h; [m;v.YIw: 21:1 s `lae(r"f.yI tyBe lKo ~Ay ~yvil{v.
rm:+aYOw: hw"hyl;( rd<n< laer"f.yI rD:YIw: 21:2 `ybiv,( WNM,mi B.v.YIw: laer"f.yIB. ~x,L'YIw: ~yrI+t'a]h' %r<D<
!TeYIw: laer"f.yI lAqB. hw"hy> [m;v.YIw: 21:3 `~h,(yrE[-' ta, yTim.r:x]h;w> ydIy"B. hZ<h; ~['h-' ta, !TeTi !ton-" ~ai
rh'h' rhome W[s.YIw: 21:4 p `hm'(r>x' ~AqM'h-; ~ve ar"q.YIw: ~h,_yrE[-' ta,w> ~h,t.a, ~rEx]Y:w: ynI[]n:K.h-;( ta,
~yhil{aBe( ~['h' rBEd:y>w: 21:5 `%r<D"(B; ~['h-' vp,n<) rc:q.Tiw: ~Ad+a/ #r<a-, ta, bbos .li @Ws-~y: %r<D<
~x,L,B; hc'q' Wnvep.n:w> ~yIm; !yaew> ~x,l, !yae yKi rB"+d>MiB; tWml' ~yIr:c.Mimi Wntuyli[/h,( hm'l' hv,mob.W
br"-~[; tm'Y"w: ~['_h-' ta, WkV.n:y>w:) ~ypirF" .h; ~yvixN' >h; tae ~['B' hw"hy> xL;v;y>w: 21:6 `lqE)l{Q.h;
hw"hy>-la, lLeP;t.hi %b'w" hw"hyb;( Wnr>B:d-I yKi( Wnaj'x' Wrm.aYOw: hv,m-o la, ~['h' aboY"w: 21:7 `lae(r"f.YImi
@r"f' ^l. hfe[] hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 21:8 `~['(h' d[;B. hv,mo lLeP;t.YIw: vx'N_ "h-; ta, Wnyle['me rsEy"w>
Whmefiy>w: tv,xon> vx;n> hv,mo f[;Y:w: 21:9 `yx'(w" Atao ha'r"w> %WvN"h-; lK' hy"h'w> snE-+ l[; Atao ~yfiw>
lae_r"f.yI ynEB. W[s.YIw: 21:10 `yx'(w" tv,xNo >h; vx;n-> la, jyBihiw> vyai- ta, vx'N"h; %v:n-" ~ai hy"h'w> sNE+h-; l[;
xr:z>Mimi ba'Am ynEP-. l[; rv,a] rB'd>MiB; ~yrIb'[]h'( yYE[iB. Wnx]Y:w:) tbo+aome W[s.YIw: 21:11 `tbo)aoB. Wnx]Y:w:)
rB'd>MiB; rv<a] !Anr>a; rb,[eme Wnx]Y:w:) W[s'n" ~V'mi 21:13 `dr,z") lx;n:B. Wnx]Y:w:) W[s'_n" ~V'mi 21:12 `vm,V'(h;
rm;a'yE) !Ke-l[; 21:14 `yrI)moa/h' !ybeW ba'Am !yBe ba'Am lWbG> !Anr>a; yKi yrI+moa/h(' lWbG>mi aceYOh;
hj'n" rv<a] ~ylixN' >h; dv,a,w> 21:15 `!An*r>a; ~ylixN' >h-; ta,w> hp'WsB. bhew-" ta, hw"+hy> tmox]l.mi rp,seB.
@soa/ hv,mol. hw"hy> rm:a' rv,a] raeB.h; awhi hr"ae_B. ~V'miW 21:16 `ba'(Am lWbg>li ![:v.nIw> r["+ tb,v,l.
`Hl'-( Wn[/ raEb. yli[] taZO=h; hr"yVih-; ta, laer"f.yI ryviy" za' 21:17 s `~yIm") ~h,l' hn"T.a,w> ~['h-' ta,
hn"T'M;miW 21:19 `hn")T'm; rB"d>MimiW ~t'_nO[]v.miB. qqExom.Bi ~['h' ybeydIn> h'WrK' ~yrIf' h'Wrp'x] raeB. 21:18
hp'q"v.nIw> hG"s+ .Pih; varo ba'Am hdEf.Bi rv,a] ay>G:h; tAmB'miW 21:20 `tAm)B' laeylixN] :miW lae_ylix]n:
hr"B.[.a, 21:22 `rmo*ale yrImoa/h-' %l,m,( !xoysi-la, ~ykia'l.m; laer"f.yI xl;v.YIw: 21:21 p `!mo*yviy>h; ynEP-. l[;
rbo[]n-: rv<)a] d[; %lenE %l,M,h; %r<d<B. raE+b. yme hT,v.nI al{ ~r<k,b.W hd<f'B. hJ,nI al{ ^c,r>a;b.
tar:q.li aceYEw: AM[-; lK'-ta, !xoysi @soa/Y<w: Albug>Bi rbo[] laer"f.y-I ta, !xoysi !t;n-" al{w> 21:23 `^l<)buG>
Acr>a-; ta, vr:yYIw: br<x-'_ ypil. laer"f.yI WhKeY:w: 21:24 `lae(r"f.yIB. ~x,L'YIw: hc'h.y"+ aboY"w: hr"B'd>Mih; laer"f.yI
~yrI['h-, lK' tae laer"f.yI xQ;YIw: 21:25 `!AM)[; ynEB. lWbG> z[; yKi !AM[; ynEB-. d[; qBoy-: d[; !nO r>a;me(
%l,m, !xoysi ry[i !ABv.x, yKi 21:26 `h'yt,(nOB-. lk'b.W !ABvx. ,B. yrImoa/h'( yrE[-' lk'B. laer"f.yI bv,YEw: hL,ae_h'
21:27 `!nO*r>a; d[; AdY"mi Acr>a-; lK'-ta, xQ:YIw: !AvarIh") ba'Am %l,m,B. ~x;l.nI aWhw> awhi_ yrImoa/h'
!ABv.x,me( ha'c.y") vae-yKi 21:28 `!Ax)ysi ry[i !nEAKtiw> hn<B'Ti !AB+v.x, WaBo ~yliv.Moh; Wrm.ayO !KE- l[;
T'd>b;a' ba'Am ^l-. yAa 21:29 `!nO*r>a; tAmB' yle[]B; ba'Am r[" hl'k.a'( !xo =ysi ty:r>Qimi hb'h'l,
!ABv.x, db;a' ~r"yNIw: 21:30 `!Ax)ysi yrImoa/ %l,m,l. tybiV.B; wyt'nOb.W ~jiyleP. wyn"B' !t;n" vAm+K-. ~[;
xl;v.YIw: 21:32 `yrI)moa/h' #r<a,B. laer"f.yI bv,YEw: 21:31 `ab'(d>yme-( d[; rv<a] xp;n-O d[; ~yViN :w: !Ab+yDI-d[;
Wl[]Y:w:) Wnp.YIw: 21:33 `~v'-( rv,a] yrImoa/h-' ta, vr<AYw: vr<yYIw: h'yt,_nOB. WdK.l.YIw:) rzE[.y-: ta, lGEr:l. hv,mo
rm,aYOw: 21:34 `y[ir<(d>a, hm'x'l.Mil; AM[-; lk'w> aWh ~t'ar"q.li !v'B'h-; %l,m,( gA[ aceYEw: !v"+B'h; %r<D<
AL t'yfi['w> Ac=r>a-; ta,w> AM[-; lK'-ta,w> Atao yTit;n" ^d>y"b. yKi Atao ar"yTi-la; hv,m-o la, hw"hy>
wyn"B-' ta,w> Atao WKY:w: 21:35 `!AB)v.x,B. bveAy rv<a] yrImoa/h'( %l,m, !xoysil. t'yfi[' rv<a]K;
Wnx]Y:w:) lae_r"f.yI ynEB. W[s.YIw: 22:1 `Ac*r>a-; ta, Wvr>yYI)w: dyrI+f' Al-ryai(v.hi yTil.B-i d[; AM[-; lK'-ta,w>

105

laer"f.yI hf'[-' rv,a-] lK' tae rAP=ci-!B, ql'B' ar.Y:w: 22:2 s `Ax)rEy> !DEr>y:l. rb,[eme ba'Am tAbr>[:)B.
22:4 `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi ba'Am #q'Y"w: aWh+-br: yKi daom. ~['h' ynEP.mi ba'Am rg"Y"w: 22:3 `yrI)moa/l'(
qr,y< tae rAVh; %xol.Ki Wnyteboybis .-lK'-ta, lh'Q'h; Wkx]l;y> hT'[; !y"d>mi ynEq.z-I la, ba'Am rm,aYOw:
rA[B-. !B, ~['l.B-i la, ~ykia'l.m; xl;v.YIw: 22:5 `awhi(h; t[eB' ba'Aml. %l,m, rAPci-!B, ql'b'W hd<F_ 'h;
hS'ki hNEhi ~yIr:c.Mimi ac'y" ~[; hNEhi rmoale Al+-aroq.li AM[-; ynEB. #r<a, rh" N"h-; l[; rv<a] hr"AtP.
aWh ~Wc['-yKi( hZ<h; ~['h-' ta, yLi- hr"a'( aN"- hk'l. hT'[;w> 22:6 `yli(Mumi bveyO aWhw> #r<a'h' !y[e- ta,
raoT' rv<a]w: %r"bom. %rEb'T-. rv,a] tae yTi[.d:y" yKi #r<a'_h-' !mi WNv,rg> "a]w: AB-hK,n: lk;Wa yl;Wa yNIM,mi
yrEb.DI wyl'ae WrB.d:y>w: ~['l.B-i la, WaboY"w: ~d"_y"B. ~ymi s'q.W !y"d>mi ynEq.zIw> ba'Am ynEq.zI Wkl.YEw: 22:7 `ra")Wy
yl'_ae hw"hy> rBEd:y> rv<a]K; rb'D" ~k,t.a, ytibovih]w: hl'y>L;h; hpo Wnyli ~h,ylea] rm,aYOw: 22:8 `ql'(b'
`%M")[i hL,aeh' ~yvin"a]h' ymi rm,aYOw: ~['_l.B-i la, ~yhil{a/ aboY"w: 22:9 `~['(l.B-i ~[i ba'Am-yrE(f' Wbv.YEw:
aceYOh; ~['h' hNEhi 22:11 `yl'(ae xl;v' ba'Am %l,m, rPoci-!B, ql'B' ~yhi_l{a/h-' la, ~['l.Bi rm,aYOw: 22:10
`wyTi(v.rg: Ew> AB ~x,L'hil. lk;Wa yl;Wa Atao yLi-hb'q") hk'l. hT'[; #r<a'_h' !y[e- ta, sk;y>w: ~yIr:c.Mimi
~q'Y"w: 22:13 `aWh) %Wrb' yKi ~['h-' ta, raot' al{ ~h,_M'[i %lEte al{ ~['l.B-i la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 22:12
`~k,(M'[i %l{h]l; yTitil. hw"hy> !aEme yKi ~k,_c.r>a-; la,( Wkl. ql'b' yrEf-' la, rm,aYOw: rq,BoB; ~['l.Bi
ql'_B' dA[ @s,YOw: 22:15 `WnM'([i %l{h] ~['l.Bi !aEme Wrm.aYOw: ql'_B-' la, WaboY"w: ba'Am yrEf' WmWqY"w: 22:14
ql'B' rm;a' hKo Al Wrm.aYOw: ~['_l.B-i la, WaboY"w: 22:16 `hL,ae(me ~ydIB 'k.nIw> ~yBir: ~yrIf' x:l{v.
hf,_[/a,( yl;ae rm:aTo-rv,a] lkow> daom. ^d>B,k;a] dBek-; yKi( 22:17 `yl'(ae %l{h]me [n:M'ti an"- la; rAPc-i !B,
ql'b' yli- !T,yI-~ai ql'b' ydEb.[-; la, rm,aYOw: ~['l.Bi ![;Y:w: 22:18 `hZ<)h; ~['h' tae yLi- hb'q") aN"-hk'l.W
22:19 `hl'(Adg> Aa hN"j;q. tAf[]l; yh'l{a/ hw"hy> yPi-ta, rbo[]l; lk;Wa al{ bh'_z"w> @s,K, Atybe al{m.
~yhil{a/ aboY"w: 22:20 `yMi([i rBED: hw"hy> @sEY-O hm; h['d>aew> hl'y>L"+h; ~T,a-; ~G: hz<b' an" Wbv. hT'[;w>
rb"D"h-; ta, %a;w> ~T'_ai %lE ~Wq ~yvin"a]h' WaB' ^l. aroq.l-i ~ai Al rm,aYOw: hl'y>l; ~['l.B-i la,
yrEf'-~[i %l,YEw: An=toa-] ta, vbox]Y:w:) rq,BoB; ~['l.Bi ~q'Y"w: 22:21 `hf,([]t; Atao ^yl,ae rBEd:a-] rv,a]
aWhw> Al= !j"f'l. %r<D<B; hw"h y> %a:l.m; bCey:t.YIw: aWh %lEAh-yKi( ~yhil{a/ @a:- rx;YI)w: 22:22 `ba'(Am
ABr>x;w> %r<D<B; bC'nI hw"hy> %a;l.m-; ta, !Ata'h' ar<Tew: 22:23 `AM*[i wyr"['n> ynEv.W Antoa-] l[; bkero
`%r<D"(h; Ht'J oh;l. !Ata'h-' ta, ~['l.Bi %Y:w: hd<F_ 'B; %l,Tew: %r<D<h-; !mi !Ata'h'( jTew: Ady"B. hp'Wlv.
!Ata'h' ar<Tew: 22:25 `hZ<)mi rdEg "w> hZ<mi rdEG" ~ymi_r"K.h; lA[v.miB. hw"hy> %a:l.m; dmo[]Y:w:) 22:24
22:26 `Ht'(Koh;l. @s,YOw: ryQI+h; la, ~['l.Bi lg<r-< ta, #x;l.Tiw: ryQih-; la, #xeL'Tiw: hw"hy> %a:l.m-; ta,
ar<Tew: 22:27 `lwamo)f.W !ymiy" tAjn>li %r<D-< !yae( rv<a] rc' ~Aqm'B. dmo[]Y:w:) rAb=[] hw"hy>-%a;l.m; @s,AYw:
22:28 `lQE)M;B; !Ata'h' ta, %Y:w: ~['l.Bi @a:- rx;YI)w: ~['_l.Bi tx;T; #B;r>Tiw: hw"hy> %a:l.m-; ta, !Ata'h'(
22:29 `~yli(g"r> vl{v' hz< ynIt;yKihi yKi ^l. yti(yfi[' hm, ~['l.bil. rm,aTow: !At+a'h' yPi- ta, hw"hy> xT;p.YIw:
rm,aTow: 22:30 `%yTi(g>r:h] hT'[; yKi ydIy"B. br<x-, vy< Wl yBi_ T.l.L;[;t.hi yKi !Ata'l'( ~['l.Bi rm,aYOw:
!KEs.h;h;( hZ<h; ~AYh-; d[; ^d>A[)me yl;[' T'b.k;r-" rv,a] ^n>to*a] ykinOa' aAlh] ~['l.B-i la, !Ata'h'
hw"hy> %a:l.m-; ta, ar>Yw: : ~['l.bi ynEy[e-ta, hw"hy> lg:y>w: 22:31 `al{) rm,aYOw: hKo+ ^l. tAf[]l; yTin>Ks; .hi
hm'- l[; hw"hy> %a:l.m; wyl'ae rm,aYOw: 22:32 `wyP'(a;l. WxT;v.YIw: dQoYIw: Ad=y"B. hp'luv. ABr>x;w> %r<D<B; bC'nI
22:33 `yDI(g>n<l. %r<D<h; jr:y" yKi( !j'f'l. ytiac'y" ykinOa' hNEhi ~ylig_ "r> vAlv' hz< ^n>toa-] ta, t'yKihi
yTig>r:h' hk't.a-o ~G: hT'[; yKi yn:P'mi ht'j.n" yl;Wa ~yli_ g"r> vl{v' hz< yn:p'l. jTew: !Ata'h'( ynIa;r>Tiw:
bC'nI hT'a; yKi yTi[.d:y" al{ yKi ytiaj'x' hw"hy> %a:l.m-; la, ~['l.Bi rm,aYOw: 22:34 `ytiyyE)x/h, Ht'Aaw>
%le ~['l.B-i la, hw"hy> %a;l.m; rm,aYOw: 22:35 `yLi( hb'Wva' ^yn<y[eB. [r:- ~ai hT'[;w> %r<D"_B; ytiar"q.li
22:36 `ql'(b' yrEf' ~[i ~['l.Bi %l,YEw: rBE+d:t. Atao ^yl,ae rBEd:a-] rv,a] rb"D"h-; ta, sp,a,w> ~yvin"a]h-' ~[i
hceq.Bi rv<a] !nOr>a; lWbG-> l[; rv,a] ba'Am ry[i- la, Atar"q.li aceYEw: ~['_l.bi ab' yKi ql'B' [m;v.YIw:
T'k.l;h-' al{ hM'l' %l'- aroq.li ^yl,ae yTix.l;v' x:l{v' al{h] ~['l.B-i la, ql'B' rm,aYOw: 22:37 `lWb)G>h;
lAky"h] hT'[; ^yl,ae ytiab'- hNEhI) ql'B-' la, ~['l.Bi rm,aYOw: 22:38 `^d<)B.K; lk;Wa al{ ~n"m.auh;( yl'_ae

106

ql'_B-' ~[i ~['l.Bi %l,YEw: 22:39 `rBE)d:a] Atao ypiB. ~yhil{a/ ~yfiy" rv,a] rb'D"h; hm'Wa+m. rBED: lk;Wa
yhiy>w: 22:41 `AT*ai rv<a] ~yrIF 'l;w> ~['l.bil. xL;v;y>w: !aco+w" rq"B' ql'B' xB;z>YIw: 22:40 `tAc)xu ty:r>qi WaboY"w:
~['l.Bi rm,aYOw: 23:1 `~['(h' hceq. ~V'mi ar.Y:w: l[;B'_ tAmB' Whle[]Y:w:) ~['l.B-i ta, ql'B' xQ:YIw: rq,Bob;
f[;Y:w: 23:2 `~yli(yae h['b.viw> ~yrIp' h['b.vi hz<B' yli !kEh'w> txo+B.z>mi h['b.vi hz<b' yli- hnEB. ql'B-' la,
ql'b'l. ~['l.Bi rm,aYOw: 23:3 `x;Be(z>MiB; lyIa:w" rP" ~['l.biW ql'B' l[;Y:w: ~['_l.Bi rB<DI rv<a]K; ql'B'
%l,YEw: %l"+ yTid>G:hiw> ynIaEr>Y-: hm; rb:d>W ytiar"q.li hw"hy> hrEQ'yI yl;Wa hk'l.ae(w> ^t,l'[-o l[; bCey:t.hi
lyIa:w" rP" l[;a;w" yTik.r:[' txoB.z>Mih;( t[;b.v-i ta, wyl'ae rm,aYOw: ~['_l.B-i la, ~yhil{a/ rQ"YIw: 23:4 `ypiv,(
wyl'ae bv'Y"w: 23:6 `rBE)d:t. hkow> ql'B-' la, bWv rm,aYOw: ~['_l.bi ypiB. rb"D" hw"hy> ~f,Y"w: 23:5 `x;Be(z>MiB;
ql'b' ynIxen>y: ~r"a]-!mi rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw: 23:7 `ba'(Am yrEf-' lk'w> aWh At+l'[-o l[; bC'nI hNEhiw>
hBoq; al{ bQoa, hm' 23:8 `lae(r"f.yI hm'[]zO hk'l.W bqo[]y: yLi- hr"a'( hk'l. ~d<q-, yrEr>h;me( ba'Am-%l,m,(
dd"b'l. ~['-!h, WNr<_Wva] tA[b'G>miW WNa,r>a, ~yrIcu varom-e yKi( 23:9 `hw")hy> ~[;z" al{ ~[oz>a, hm'W lae_
tAm yvip.n: tmoT' lae_r"f.yI [b;r-o ta, rP"s .miW bqo[]y: rp:[] hn"m' ymi 23:10 `bV'(x;t.yI al{ ~yIAGb;W !Kov.yI
^yTix.q;l. yb;y>ao bqol' yli_ t'yfi[' hm, ~['l.B-i la, ql'B' rm,aYOw: 23:11 `Whmo)K' ytiyrIx]a; yhit.W ~yrIv'y>
23:13 `rBE)d:l. rmov.a, Atao ypiB. hw"hy> ~yfiy" rv,a] tae al{h] rm:+aYOw: ![;Y:w: 23:12 `%rE)b' T'k.r:Be hNEhiw>
Whceq' sp,a, ~V'mi WNa,r>Ti rv<a] rxea; ~Aqm-' la, yTiai aN"-hk'l. -^l. ql'B' wyl'ae rm,aYOw:
!b,YIw: hG"s+ .Pih; varo- la, ~ypico hdEf. WhxeQ'YIw: 23:14 `~V'(mi yli- Anb.q'w> ha,_r>ti al{ ALkuw> ha,r>ti
ykinOa'w> ^t<+l'[-o l[; hKo bCey:t.hi ql'B-' la, rm,aYOw: 23:15 `x;Be(z>MiB; lyIa:w" rP" l[;Y:w: txoB .z>mi h['b.vi
`rBE)d:t. hkow> ql'B-' la, bWv rm,aYOw: wypi_B. rb"D" ~f,Y"w: ~['l.B-i la, hw"hy> rQ"YIw: 23:16 `hKo) hr<Q"ai
23:18 `hw")hy> rB<DI hm; ql'B' Al rm,aYOw: AT=ai ba'Am yrEf'w> Atl'[-o l[; bC'nI ANhiw> wyl'ae aboY"w: 23:17
bZEk;ywI) lae vyai al{ 23:19 `rPo*ci AnB. yd:[' hn"yzIa]h; [m'v]W* ql'B' ~Wq rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw:
%rEbeW yTix.q"+l' %rEb' hNEhi 23:20 `hN"m<)yqiy> al{w> rB<dIw> hf,[]y: al{w> rm;a' aWhh; ~x'_n<t.yIw> ~d"a-' !b,W
AM[i wyh'l{a/ hw"hy> lae_r"f.yIB. lm'[' ha'r-" al{w> bqo[]y:B. !w<a' jyBih-i al{) 23:21 `hN"b<)yvia] al{w>
bqo[]y:B. vx;n-: al{ yKi 23:23 `Al* ~aer> tpo[]AtK. ~yIr"+c.Mimi ~a'yciAm lae 23:22 `AB* %l,m, t[;Wrt.W
~Wqy" aybil'K. ~['-!h, 23:24 `lae( l[;P-' hm; laer"f.yIl.W bqo[]y:l. rmEa'yE t[eK' lae_r"f.yIB. ~s,q-< al{w>
~['l.B-i la, ql'B' rm,aYOw: 23:25 `hT,(v.yI ~ylil'x-] ~d:w> @r<j, lk;ayO- d[; bK;v.yI al{ aF'_n:t.yI yrIa]k;w>
yTir>B:DI al{h] ql'_B-' la, rm,aYOw: ~['l.Bi ![;Y:w: 23:26 `WNk,(r]b't. al{ %rEB-' ~G: WNb,_Q\ti al{ bqo- ~G:
^x]Q"a, aN"-hk'l. ~['l.B-i la, ql'B' rm,aYOw: 23:27 `hf,([/a, Atao hw"hy> rBEd:y-> rv,a] lKo rmoale ^yl,ae
varo ~['_l.B-i ta, ql'B' xQ:YIw: 23:28 `~V'(mi yli AtBoq;w> ~yhil{a/h' ynEy[eB. rv;yyI yl;Wa rxE+a; ~Aqm-' la,
txo+B.z>mi h['b.vi hz<b' yli- hnEB. ql'B-' la, ~['l.Bi rm,aYOw: 23:29 `!mo*yviy>h; ynEP-. l[; @q"vN. Ih; rA[P.h;
rP" l[;Y:w: ~['_l.Bi rm:a' rv<a]K; ql'B' f[;Y:w: 23:30 `~yli(yae h['b.viw> ~yrIp' h['b.vi hz<B' yli !kEh'w>
%l:h-' al{w> laer"f.y-I ta, %rEb'l. hw"hy> ynEy[eB. bAj yKi ~['l.Bi ar.Y:w: 24:1 `x;Be(z>MiB; lyIa:w"
ar>Y:w: wyn"y[e-ta, ~['l.bi aF'YIw: 24:2 `wyn")P' rB"d>Mih-; la, tv,Y"w: ~yvi_x'n> tar:q.li ~[;p;B-. ~[;p;(K.
AnB. ~['l.Bi ~aun> rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw: 24:3 `~yhi(l{a/ x:Wr wyl'[' yhiT.w: wyj'_b'v.li !kEvo laer"f.y-I ta,
yWlg>W lpenO hz<x/y<) yD:v; hzEx]m; rv,a] lae-_ yrEm.ai [;mevo ~aun> 24:4 `!yI[")h' ~tuv. rb,G<h; ~aun>W r[ob.
rh"+n" yle[] tNOg :K. WyJ'nI ~ylix'n>Ki 24:6 `lae(r"f.yI ^yt,nOK.v.mi bqo+[]y: ^yl,h'ao WbJo- hm; 24:5 `~yIn")y[e
gg:a]me( ~roy"w> ~yBi_r: ~yIm:B. A[r>z:w> wy"l.D"mi ~yIm-; lZ:yI) 24:7 `~yIm-") yle[] ~yzIr"a]K; hw"hy> [j;n" ~ylih'a]K;
wyr"c' ~yIAG lk;ayO Al+ ~aer> tpo[A] tK. ~yIr:c.Mimi AayciAm lae 24:8 `At*kul.m; aFeN :tiw> AKl.m;
%Wrb' ^yk,r]b'm. WNm,_yqiy> ymi aybil'k.W yrIa]K; bk;v' [r:K' 24:9 `#x'(m.yI wyC'xiw> ~rEg "y> ~h,ytemoc.[;w>
bqol' ~['l.B-i la, ql'B' rm,aYOw: wyP'_K-; ta, qPos .YIw: ~['l.B-i la, ql'B' @a:- rx;YI)w: 24:10 `rWr)a' ^yr<r>aow>
yTir>m;a' ^m<+Aqm.-la, ^l-. xr:B. hT'[;w> 24:11 `~ymi(['P. vl{v' hz< %rEb' T'k.r:Be hNEhiw> ^ytiar"q. yb;y>ao*
^yk,a'l.m-; la, ~G: al{h] ql'_B-' la, ~['l.Bi rm,aYOw: 24:12 `dAb)K'mi hw"hy> ^[]n"m. hNEhiw> ^d>B,k;a] dBeK;
lk;Wa al{ bh'z"w> @s,K, Atybe al{m. ql'b' yli- !T,yI-~ai 24:13 `rmo*ale yTir>B:DI yl;ae T'x.l;v-' rv,a]

107

hT'[;w> 24:14 `rBE)d:a] Atao hw"hy> rBEd:y-> rv,a] yBi_Limi h['r" Aa hb'Aj tAf[]l; hw"hy> yPi- ta, rbo[]l;
aF'YIw: 24:15 `~ymi(Y"h; tyrIx]a;B. ^M.[;l. hZ<h; ~['h' hf,[]y: rv,a] ^c.['yai hk'l. yMi_[;l. %lEAh ynIn>hi
[;dEyOw> lae- yrEm.ai [:mevo ~aun> 24:16 `!yI[")h' ~tuv. rb,G<h; ~aun>W r[ob. AnB. ~['l.Bi ~aun> rm:+aYOw: Alv'm.
bAr+q' al{w> WNr<Wva] hT'[; al{w> WNa,r>a, 24:17 `~yIn")y[e yWlg>W lpenO hz<x/y< yD:v; hzEx]m; !Ay=l.[, t[;D:
hy"h'w> 24:18 `tve-( ynEB-. lK' rq:r>q;w> ba'Am ytea]P; #x;m'W laer"f.YImi jb,ve ~q"w> bqo[]Y:mI) bk'AK %r:D"
dyrIf' dybia/h,w> bqo+[]Y:mI) D>r.yEw> 24:19 `lyIx") hf,[o laer"f.yIw> wyb'_y>ao ry[ife hv'rEy> hy"h'w> hv'rEy> ~Ada/
24:21 `dbe(ao ydE[] AtyrIx]a;w> qlem'[] ~yIAG tyviarE rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw: qlem'[] ta, ar>Y:w: 24:20 `ry[i(me
r[E)b'l. hy<h.y-I ~ai yKi 24:22 `^N<)qi [l;S,B; ~yfiw> ^b,v'Am) !t'yae rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw: ynIyQeh-; ta, ar>Y:w:
dY:mi ~yciw> 24:24 `lae( AmFumi hy<x.yI ymi yAa rm:+aYOw: Alv'm. aF'YIw: 24:23 `&'B<)v.Ti rWVa; hm'- d[; !yIq"+
Am=qom.li bv'Y"w: %l,YEw: ~['l.Bi ~q'Y"w: 24:25 `dbe(ao ydE[] aWh-~g:w> rb,[-e_ WN[iw> rWVa; WN[iw> ~yTiKi
25:2 `ba'(Am tAnB. la, tAnz>li ~['h' lx,Y"w: ~yJi_ViB; laer"f.yI bv,YEw: 25:1 p `AK)r>d:l. %l:h' ql'B-' ~g:w>
laer"f.yI dm,C'YIw: 25:3 `!h<)yhel{ale( WWx]T;v.Y)wI : ~['h' lk;aYOw: !h<+yhel{a/ yxeb.zIl. ~['l' !'ar<q.Tiw:
~['h' yvear"-lK'-ta, xq; hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 25:4 `lae(r"f.yIB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: rA[=P. l[;b;l.
yjep.v-o la, hv,mo rm,aYOw: 25:5 `lae(r"f.YImi hw"hy>-@a; !Arx] bvoy"w> vm,V'_h; dg<n< hw"hyl; ~t'Aa [q:Ahw>
brEq.Y:w: aB' laer"f.yI ynEB.mi vyai hNEhiw> 25:6 `rA[*P. l[;b;l. ~ydIm'cN. Ih; wyv'n"a] vyai Wgr>hi lae_r"f.yI
lh,ao xt;P, ~ykibo hM'hew> lae_r"f.y-I ynEB. td:[-] lK' ynEy[el.W hv,mo ynEy[el. tynIyd" >Mih-; ta, wyx'a-, la,
25:8 `Ad*y"B. xm;ro xQ:YIw: hd"[eh'( %ATmi ~q'Y"w: !hE+Koh; !roh]a-; !B<) rz"['l.a, !B, sx'n>yPi( ar>Yw: : 25:7 `d[e(Am
hV'aih-' ta,w> laer"f.yI vyai tae ~h,ynEv-. ta, rqod>YIw: hB'Quh;-la, laer"f.y-I vyai( rx;a; aboY"w:
~yrIf.[,w> h['B'r>a; hp'_GEM;B; ~ytiMeh; Wyh.YIw: 25:9 `lae(r"f.yI ynEB. l[;me hp'GEM;h; rc;['Te(w: Ht'_b'q\-la,
byvihe !heKoh; !roh]a-; !B, rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi( 25:11 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 25:10 p `@l,a'(
`yti(a'n>qiB. laer"f.y-I ynE)B-. ta, ytiyLik-i al{w> ~k'_AtB. ytia'n>q-i ta, Aan>q;B. laer"f.y-I ynE)B. l[;me ytim'x-] ta,
tN:huK. tyrIB. wyr"x]a; A[r>z:l.W AL ht'y>h"w> 25:13 `~Al)v' ytiyrIB-. ta, Al !tEnO ynIn>hi rmo=a/ !kEl' 25:12
rv<a] hK,Muh; laer"f.yI vyai ~vew> 25:14 `lae(r"f.yI ynEB-. l[; rPEk;y>w: wyh'l{ale( aNEqi rv<a] tx;T; ~l'_A[
tynIy"d>Mih; hK'Muh; hV'aih'( ~vew> 25:15 `ynI)[om.Vil; ba'- tybe( ayfin> aWl+s'-!B, yrIm.zI tynIy"d>Mih-; ta, hK'hu
25:17 `rmo*aLe hv,mo la, hw"hy> rBEd :y>w: 25:16 p `aWh) !y"d>miB. ba'- tyBe( tAMau varo rWc+-tb; yBiz>K'
~k,l' WlK.n-I rv,a] ~h,ylek.nIB. ~k,l' ~he ~yrIr>co yKi 25:18 `~t'(Aa ~t,yKihiw> ~ynI+y"d>Mih-; ta, rArc'
`rA[*P-. rb;D-> l[; hp'GEM;h-; ~Ayb. hK'Muh; ~t'xoa] !y"d>mi ayfin-> tb; yBiz>K' rb;D-> l[;w> rA[=P-. rb;D-> l[;
26:2 `rmo*ale !hEKoh; !roh]a; !B, rz"['l.a, la,w> hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 26:1 p `hp'_GEM;h; yrEx]a; yhiy>w: 25:19
ab'c' acey-O lK' ~t'_boa] tybel. hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi laer"f.y-I ynEB. td:[-] lK' varo- ta, Waf.
!B<mi 26:4 `rmo*ale AxrEy> !DEr>y-: l[; ba'_Am tbor>[:)B. ~t'ao !hEKoh; rz"['l.a,w> hv,mo rBed:y>w: 26:3 `lae(r"f.yIB.
26:5 `~yIr")c.mi #r<a,me ~yaic.YOh; laer"f.yI ynEb.W hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a]K; hl'[.mw'_ " hn"v' ~yrIf.[,
!roc.x,l. 26:6 `yai(LuP;h; tx;P;v.mi aWLp;l. ykinOx]h; tx;P;v.mi %Anx] !beWar> ynEB. lae_r"f.yI rAkB. !bEWar>
hv'l{v. ~h,ydEqup. Wyh.YIw: ynI+beWarU(h' txoP.v.mi hL,ae 26:7 `ymi(r>K;h; tx;P;v.mi ymir>k;l. ynI+Arc.x,h;( tx;P;v.mi
!t"d"w> laeWmn> ba'ylia/ ynEb.W 26:9 `ba'(ylia/ aWLp; ynEb.W 26:8 `~yvi(l{v.W tAame [b;v.W @l,a, ~y[iB'r>a;w>
!roh]a-; l[;(w> hv,m-o l[; WChi rv,a] hd"[eh' yaeyrIq. yaeWrq. ~r"ybia]w: !t'd-" aWh) ~r"_ybia]w:
tAmB. xr:q-o ta,w> ~t'ao [l;b.Tiw: h'yPi- ta, #r<a'h' xT;p.Tiw: 26:10 `hw")hy>-l[; ~t'C oh;B. xr:q-o td:[]B;
ynEB. 26:12 s `Wtme-( al{ xr:q-o ynEb.W 26:11 `snE)l. Wyh.YIw: vyai ~yIt;am'W ~yVimix] tae vaeh' lkoa]B; hd"_[eh'
`ynI)ykiY"h; tx;P;v.mi !ykiy"l. ynIy+ miY"h; tx;P;v.mi !ymiy"l. yliaeWm N>h; tx;P;v.mi laeWmn>li ~t'xoP.v.mil. !A[m.vi
~yIn:v. ynI+[om.Vih; txoP.v.mi hL,ae 26:14 `yli(WaV'h; tx;P;v.mi lWav'l. yxi_rZ> :h; tx;P;v.mi xr:zl< . 26:13
tx;P;v.mi yGIx;l. ynIApC.h; tx;P;v.mi !Apc.li ~t'xoP.v.mil. dg" ynEB. 26:15 s `~yIt")am'W @l,a, ~yrIf.[,w>
dAra]l; 26:17 `yrI)[eh' tx;P;v.mi yrI[el. ynI+z>a'h' tx;P;v.mi ynI z>a'l. 26:16 `ynI)WVh; tx;P;v.mi ynIWvl. yGI+x;h;(
~y[iB'r>a; ~h,_ydEqup.li dg"- ynE)B. txoP.v.mi hL,ae 26:18 `yli(aer>a;h' tx;P;v.mi yliaer>a;l. ydI_Ara]h' tx;P;v.mi

108

Wyh.YIw:

`![;n")K. #r<a,B. !n"Aaw> r[E tm'Y"w: !n"+Aaw> r[E hd"Why> ynEB. 26:19 s `tAa)me vmex]w: @l,a,
tx;P;v.mi xr:zl< . yci_r>P;h; tx;P;v.mi #r<p,l. ynIl'Veh; tx;P;v.mi hl'vel. ~t'xoP.v.mil. hd"Why>-ynEb.
hL,ae 26:22 `yli(Wmx'h, tx;P;v.mi lWmx'l. ynI+roc.x,h;( tx;P;v.mi !roc.x,l. #r<p-, ynEb. Wyh.YIw: 26:21 `yxi(rZ> :h;
~t'xoP.v.mil. rk'XF'yI ynEB. 26:23 s `tAa)me vmex]w: @l,a, ~y[ib.viw> hV'vi ~h,_ydEqup.li hd"Why> txoP.v.mi
tx;P;v.mi !rom.vil. ybi_WvY"h; tx;P;v.mi bWvy"l. 26:24 `ynI)WPh; tx;P;v.mi hw"pul. y[i_l'ATh; tx;P;v.mi [l'AT
ynEB. 26:26 s `tAa)me vl{v.W @l,a, ~yViviw> h['B'r>a; ~h,_ydEqup.li rk"XF'yI txoP.v.mi hL,ae 26:25 `ynI)rom.Vih;
tx;P;v.mi lael.x.y:l. ynI+l{aeh' tx;P;v.mi !Alael. yDIr> S;h; tx;P;v.mi dr<s,l. ~t'xoP.v.mil. !luWbz>
@sEAy ynEB. 26:28 s `tAa)me vmex]w: @l,a, ~yVivi ~h,_ydEqup.li ynIl{WbZ>h; txoP.v.mi hL,ae 26:27 `yli(ael.x.Y:h;
d['_l.G-I ta, dyliAh rykim'W yrIykiM'h; tx;P;v.mi rykim'l. hV,n:m. ynEB. 26:29 `~yIr")p.a,w> hV,n:m. ~t'_xoP.v.mil.
tx;P;v.mi ql,xel. yrI+z>[,yai(h' tx;P;v.mi rz<[,yai d['l. gI ynEB. hL,ae 26:30 `ydI(['l.GIh; tx;P;v.mi d['lg. Il.
tx;P;v.mi [d"ymiv.W 26:32 `ymi(k.Vih; tx;P;v.mi ~k,v,w> yli_aerI)f.a;h'( tx;P;v.mi laeyrIf.a;w> 26:31 `yqI)l.x,h;(
~vew> tAn=B'-~ai yKi ~ynIB' Al Wyh'- al{ rp,x-e !B, dx'p.l'c.W 26:33 `yrI)p.x,h;( tx;P;v.mi rp,xew> y[i_d"ymiV.h;
~yIn:v. ~h,ydEqUp.W hV,_n:m. txoP.v.mi hL,ae 26:34 `hc'(r>tiw> hK'l.mi hl'g >x' h['nOw> hl'x.m; dx'p.l'c. tAnB.
yxil.t;Vuh; tx;P;v.mi xl;t,Wvl. ~t'xoP.v.mil. ~yIr:p.a-, ynEb. hL,ae 26:35 s `tAa)me [b;v.W @l,a, ~yVimix]w:
`ynI)r"[eh' tx;P;v.mi !r"[el. xl;t'_Wv ynEB. hL,aew> 26:36 `ynI)x]T;h;( tx;P;v.mi !x;t;l. yrI+k.B;h; tx;P;v.mi rk,b,l.
@sEAy-ynEb. hL,ae tAa+me vmex]w: @l,a, ~yvil{v.W ~yIn:v. ~h,ydEqUp.li ~yIr:p.a-, ynEB. txoP.v.mi hL,ae 26:37
yli_Bev.a;h'( tx;P;v.mi lBev.a;l. y[il.B;h; tx;P;v.mi [l;b,l. ~t'xoP.v.mil. !miy"n>bi ynEB. 26:38 s `~t'(xoP.v.mil.
26:40 `ymi(p'Wxh; tx;P;v.mi ~p'Wxl. ymi_p'WVh; tx;P;v.mi ~p'Wpv.li 26:39 `ymi(r"yxia]h' tx;P;v.mi ~r"yxia]l;
!mIy"n>b-i ynEb. hL,ae 26:41 `ymi([N] :h:) tx;P;v.mi !m'[]n:)l. yDIr>a;h'( tx;P;v.mi !m"+[]n:w> D>r>a: [l;b-, ynEb. Wyh.YIw:
~t'xoP.v.mil. !d"-ynEb. hL,ae 26:42 s `tAa)me vvew> @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'mix] ~h,ydEqUp.W ~t'_xoP.v.mil.
~h,_ydEqup.li ymix'WVh; txoP.v.m-i lK' 26:43 `~t'(xoP.v.mil. !D" txoP.v.mi hL,ae ymi_xW' Vh; tx;P;v.mi ~x'Wvl.
hn"m.YIh; tx;P;v.mi hn"m.yIl. ~t'xoP.v.mil. rvea' ynEB. 26:44 s `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yViviw> h['B'r>a;
yrI+b.x,h;( tx;P;v.mi rb,x,l. h['yrIb. ynEb.li 26:45 `y[i(yrIB.h; tx;P;v.mi h['yrIb.li ywI+v.YIh; tx;P;v.mi ywI v.yIl.
rvEa-' ynEB. txoP.v.mi hL,ae 26:47 `xr:f'( rvEa-' tB; ~vew> 26:46 `yli(aeyKil.M;h; tx;P;v.mi laeyKil.m;l.
laec.x.y:l. ~t'xoP.v.mil. yliT'p.n: ynEB. 26:48 s `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~yVimix]w: hv'l{v. ~h,_ydEqup.li
`ymi(LeVih; tx;P;v.mi ~Levil. yrI+c.YIh; tx;P;v.mi rc,yE l. 26:49 `ynI)WGh; tx;P;v.mi ynIWgl. yli_aec.x.Y:h; tx;P;v.mi
26:51 `tAa)me [B;r>a;w> @l,a, ~y[iB'r>a;w> hV'mix] ~h,ydEqUp.W ~t'_xoP.v.mil. yliT'p.n: txoP.v.mi hL,ae 26:50
hw"hy> rBEd:y>w: 26:52 p `~yvi(l{v.W tAame [b;v. @l,a'_w" @l,a, tAam-e vve laer"f.yI ynEB. ydEWqP. hL,ae
Atl'x]n: hB,r>T; br:l' 26:54 `tAm)ve rP:s .miB. hl'x]n:B. #r<a'h' qlex'Te hL,ael' 26:53 `rmo*aLe hv,m-o la,
#r<a'_h-' ta, qlex'yE lr"AgB.-%a; 26:55 `At*l'x]n: !T:yU wyd"qup. ypil. vyai At+l'x]n: jy[im.T; j[;m.l;w>
hL,aew> 26:57 s `j['(m.li br: !yBe At+l'x]n: qlex'Te lr"AGh; yPi-l[; 26:56 `Wlx'(n>yI ~t'boa-] tAJm; tAmv.li
tx;P;v.mi yrIr"m.li yti_h'Q.h; tx;P;v.mi th'q.li yNIvur.GEh; tx;P;v.mi !Avrg> El. ~t'xoP.v.mil. ywILeh; ydEWqp.
tx;P;v.mi ylix.M;h; tx;P;v.mi ynIrob.x,h;( tx;P;v.mi ynI b.Lih; tx;P;v.mi ywIle txoP.v.mi hL,ae 26:58 `yrI)r"M.h;
rv,a] ywIl-e tB; db,k,Ay ~r"m.[; tv,ae ~vew> 26:59 `~r"(m.[-; ta, dliAh th'q.W yxi_r>Q'h; tx;P;v.mi yviWMh;
dleW"YIw: 26:60 `~t'(xoa] ~y"r>mi taew> hv,m-o ta,w> !roh]a-; ta,( ~r"m.[;l. dl,Tew: ~yIr"+c.miB. ywIlel. Ht'ao hd"l.y"
~b'yrIq.h;B. aWh+ybia]w: bd"n" tm'Y"w: 26:61 `rm")t'yai-ta,w> rz"['l.a-, ta, aWh+ybia-] ta,w> bd"n-" ta, !roh]a;l.
hl'[.m'_w" vd<x-o !B,mi rk"z-" lK' @l,a, ~yrIf.[,w> hv'l{v. ~h,ydEqup. Wyh.YIw: 26:62 `hw")hy> ynEp.li hr"z-" vae
hL,ae 26:63 `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. hl'x]n: ~h,l' !T:n-I al{ yKi laer"f.yI ynEB. %AtB. Wdq.P't.h' al{ yKi
26:64 `Ax*rEy> !DEr>y: l[; ba'Am tbor>[:)B. laer"f.yI ynEB-. ta, Wdq.P' rv,a] !hE+Koh; rz"['l.a,w> hv,mo ydEWqP.
rB:d>miB. laer"f.yI ynEB-. ta, Wdq.P' rv<a] !hE+Koh; !roh]a;w> hv,mo ydEWqP.mi vyai hy"h-" al{ hL,aeb.W
bleK-' ~ai yKi vyai ~h,me rt:An-al{w> rB"+d>MiB; Wtmuy" tAm ~h,l' hw"hy> rm:a-' yKi( 26:65 `yn")ysi
hV,n:m-. !B, rykim-' !B, d['l.G-I !B, rp,x-e !B, dx'p.l'c. tAnB. hn"b.r:q.Tiw: 27:1 s `!Wn*-!Bi [;vuAhywI hN<puy>-!B,
26:20

109

`hc'(r>tiw> hK'l.miW hl'g >x'w> h['nO hl'x.m; wyt'nOB. tAmv. hL,aew> @sE+Ay-!b, hV,n:m. txoP.v.mil.
d[eAm-lh,ao) xt;P, hd"_[eh-' lk'w> ~aiyfiN>h; ynEp.liw> !heKoh; rz"['l.a, ynEp.liw> hv,mo ynEp.li hn"d>mo[]T;w:)
xr:q-o+ td:[]B; hw"hy>-l[; ~ydI['ANh; hd"[eh' %AtB. hy"h'-al{ aWhw> rB'd>MiB; tme Wnybia' 27:3 `rmo*ale
!BE+ Al !yae yKi ATx.P;v.mi %ATmi Wnybia-' ~ve [r:G"yI hM'l' 27:4 `Al* Wyh'- al{ ~ynIb'W tme Aaj.x,b-. yKi(
rm,aYOw: 27:6 s `hw")hy> ynEp.li !j"P'v.m-i ta, hv,mo brEq.Y:w: 27:5 `Wnybi(a' yxea] %AtB. hZ"xua] WnL'- hn"T.
yxea] %AtB. hl'x]n: tZ:xua] ~h,l' !TETi !ton" trob.Do dx'p.l'c. tAnB. !Ke 27:7 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy>
tWmy"-yKi( vyai rmo=ale rBEd:T. laer"f.yI ynEB-. la,w> 27:8 `!h<)l' !h<ybia] tl;x]n-: ta, T'r>b;[]h;(w> ~h,_ybia]
27:10 `wyx'a,l. Atl'x]n: ta, ~T,t;n>W tB;_ Al !yae- ~aiw> 27:9 `AT*bil. Atl'x]n-: ta, ~T,r>b;[]h;(w> Al !yae !beW
~T,t;n>W wybia'l. ~yxia; !yae- ~aiw> 27:11 `wybi(a' yxea]l; Atl'x]n-: ta, ~T,t;n>W ~yxi_a; Al !yae- ~aiw>
jP'v.mi tQ:xul. laer"f.yI ynEb.li ht'y>h'w>) Ht'_ao vr:y"w> ATx.P;v.Mimi wyl'ae broQ'h; Araev.li Atl'x]n-: ta,
haer>W hZ<+h; ~yrIb'[]h' rh:- la, hle[] hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 27:12 s `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K;
rv<a]K; hT'a-'_ ~G: ^yM,[-; la, T'ps. ;a/n<w> Ht'ao ht'yair"w> 27:13 `lae(r"f.yI ynEb.li yTit;n" rv<a] #r<a'h-' ta,
~yIM:b; ynIvEyDIq.h;l. hd"[eh' tb;yrIm.Bi !ci- rB;d>miB. yPi ~t,yrIm. rv,a]K; 27:14 `^yxi(a' !roh]a; @s:a/n<
dqop.yI 27:16 `rmo*ale hw"hy>-la, hv,mo rBEd:y>w: 27:15 p `!cI)-rB;d>mi vdEq' tb;yrIm-. yme( ~he ~h,_ynEy[el.
~h,ynEp.li aboy" rv<a]w: ~h,ynEp.li acey-E rv,a] 27:17 `hd"([eh-' l[; vyai rf"+B-' lk'l. txoWrh' yhel{a/ hw"hy>
rm,aYOw: 27:18 `h[,(ro ~h,l-' !yae rv<a] !aCoK; hw"hy> td:[] hy<h.ti al{w> ~ae_ybiy> rv<a]w: ~aeyciAy rv<a]w:
27:19 `wyl'([' ^d>y" ta, T'k.ms; 'w> AB= x:Wr-rv,a] vyai !Wn-!Bi [;vuAhy>-ta, ^l.-xq; hv,m-o la, hw"hy>
hT't;n"w> 27:20 `~h,(ynEy[el. Atao ht'yWIciw> hd"_[eh-' lK' ynEp.liw> !heKoh; rz"['l.a, ynEp.li Atao T'd>m;[]h;w>
Al la;v'w> dmo[]y: !heKoh; rz"['l.a, ynEp.liw> 27:21 `lae(r"f.yI ynEB. td:[-] lK' W[m.v.yI ![;m;l. wyl'_[' ^d>Ah)me
ATai laer"f.y-I ynEB-. lk'w> aWh Waboy" wyPi- l[;w> Wac.yE wyPi- l[; hw"+hy> ynEp.li ~yrIWah' jP;v.miB.
rz"['l.a, ynEp.li WhdEmi[]Y:)w: [:vuAhy>-ta, xQ:YIw: At=ao hw"hy> hW"ci rv<a]K; hv,mo f[;Y:w: 27:22 `hd"([eh-' lk'w>
p `hv,(m-o dy:B. hw"hy> rB<DI rv<a]K; WhWE+c;y>w: wyl'[' wyd"y-" ta, %mo s.YIw: 27:23 `hd"([eh-' lK' ynEp.liw> !heKoh;
ymix.l; ynIB'r>q-' ta, ~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. ta, wc; 28:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 28:1
WbyrIq.T; rv<a] hV,aih'( hz< ~h,l' T'r>m;a'w> 28:3 `Ad*[]AmB. yli byrIq.h;l. Wrm.v.Ti yxixoynI) x:yrE yV;ail.
rq,Bo+b; hf,[]T; dx'a, fb,K,h-; ta, 28:4 `dymi(t' hl'[o ~AYl; ~yIn:v. ~miymit. hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. hw"+hyl;
!m,v,B. hl'WlB. hx'_n>mil. tl,so hp'yaeh' tyrIyfi[]w: 28:5 `~yIB")r>[;h'( !yBe hf,[]T; ynIVeh; fb,K,h; taew>
AKs.nIw> 28:7 `hw")hyl;( hV,ai x:xoynI x:yrEl. yn:ysi rh:B. hy"fu[]h' dymi_T' tl;[o 28:6 `!yhi(h; t[iybir> tytiK'
!yBe hf,[]T; ynIVeh; fb,K,h; taew> 28:8 `hw")hyl; rk"ve %s,n< %SEh; vd<QoB; dx'_a,h' fb,K,l; !yhih; t[iybir>
tB'V;h; ~Ayb.W 28:9 p `hw")hyl; x:xoynI x:yrE hVeai hf,[]T; AKs.nIk.W rq,Boh; tx;n>miK. ~yIB"+r>[;h'(
tB;v; tl;[o 28:10 `AK*s.nIw> !m,V,b; hl'WlB. hx'n>mi tl,so ~ynIrof.[, ynEv.W ~mi_ymiT. hn"v-' ynE)B. ~yfib'k-. ynE)v.
~yrIP' hw"+hyl; hl'[o WbyrIq.T; ~k,yved>x' yvear"b.W 28:11 s `HK's( .nIw> dymiT'h; tl;[-o l[; AT+B;v;B.
hx'n>mi tl,so ~ynIrof.[, hv'l{v.W 28:12 `~mi(ymiT. h['b.vi hn"v-' ynEB. ~yfib'K. dx'a, lyIa:w> ~yIn:v. rq"b-' ynE)B.
28:13 `dx'(a,h'( lyIa:l' !m,V,b; hl'WlB. hx'n>mi tl,so ~ynIrof.[, ynEv.W dx'_a,h' rP"l; !m,V,b; hl'WlB.
28:14 `hw")hyl; hV,ai x:xoynI x:yrE hl'[o dx'_a,h' fb,K,l; !m,V,b; hl'WlB. hx'n>mi tl, so !ArF'[i !roF
'[iw>
tl;[o tazO !yIy"+ fb,K,l; !yhih; t[iybir>W lyIa;l' !yhih; tviyliv.W rP'l; hy<h.yI !yhih; ycix] ~h,yKe s.nIw>
hf,['yE dymiT'h; tl;[-o l[; hw"+hyl; taJ'x;l. dx'a, ~yZI[i ry[if.W 28:15 `hn")V'h; yved>x'l. Avd>x'B. vd<xo
rf"[' hV'mix]b;W 28:17 `hw")hyl; xs;P, vd<xo+l; ~Ay rf"[' h['B'r>a;B. !AvarIh' vd<xob;W 28:16 s `AK)s.nwI >
tk,al,m-. lK' vd<q-o+ ar"q.mi !AvarIh' ~AYB; 28:18 `lke(a'yE tACm; ~ymiy" t[;b.vi gx'_ hZ<h; vd<xol; ~Ay
h['b.viw> dx'_a, lyIa:w> ~yIn:v. rq"b-' ynEB. ~yrIP' hw"hyl;( hl'[o hV,ai ~T,b.r:q.hiw> 28:19 `Wf)[]t; al{ hd"bo[]
rP'l; ~ynIrof.[, hv'l{v. !m,V'_b; hl'WlB. tl,so ~t'x'n>miW 28:20 `~k,(l' Wyh.yI ~miymiT. hn"v' ynEB. ~yfib'k.
28:22 `~yfi(b'K.h; t[;b.vil. dx'_a,h' fb,K,l; hf,[]T; !ArF'[i !ArF'[i 28:21 `Wf)[]T; lyIa:l' ~ynIrof.[, ynEv.W
Wf[]T; dymi_T'h; tl;[ol. rv<a ] rq,Boh; tl;[o db;L.mi 28:23 `~k,(yle[] rPEk;l. dx'_a, taJ'x; ry[if.W
27:2

110

tl;A[-l[; hw"+hyl; x:xoynI-x:yrE( hVeai ~x,l, ~ymiy" t[;b.vi ~AYl; Wf[]T; hL,aeK' 28:24 `hL,a-e( ta,
al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,_l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi y[iybiV.h; ~AYb;W 28:25 `AK*s.nIw> hf,['yE dymiT'h;
vd<q-o ar"q.mi( ~k,_yte[obuv'B. hw"hyl;( hv'd"x] hx'n>mi ~k,b.yrIq.h;B. ~yrIWKBih; ~Ayb.W 28:26 s `Wf)[]t;
~yrIP' hw"hyl;( x:xoynI x:yrEl. hl'A[ ~T,b.r:q.hiw> 28:27 `Wf)[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,l' hy<h.yI
hv'l{v. !m,V'_b; hl'WlB. tl,so ~t'x'n>miW 28:28 `hn")v' ynEB. ~yfib'k. h['b.vi dx'_a, lyIa: ~yIn:v. rq"b-' ynEB.
t[;b.vil. dx'_a,h' fb,K,l; !ArF'[i !ArF'[i 28:29 `dx'(a,h' lyIa:l' ~ynIrof.[, ynEv. dx'a,h'( rP"l; ~ynIrof.[,
Wf+[]T; Atx'n>miW dymiT'h; tl;[o db;L.mi 28:31 `~k,(yle[] rPEk;l. dx'_a, ~yZI[i ry[if. 28:30 `~yfi(b'K.h;
~k,l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi( vd<xol; dx'a,B. y[iybiV.h; vd<xob;W 29:1 p `~h,(yKes.nIw> ~k,l-' Wyh.yI ~miymiT.
hw"hyl;( x:xoynI x:yrEl. hl'[o ~t,yfi[]w: 29:2 `~k,(l' hy<h.yI h['WrT. ~Ay Wf+[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK'
hl'WlB. tl,so ~t'x'n>miW 29:3 `~mi(ymiT. h['b.vi hn"v-' ynEB. ~yfib'K. dx'_a, lyIa: dx'a, rq"B-' !B, rP:
t[;b.vil. dx'_a,h' fb,K,l; dx'a, !ArF'[iw> 29:4 `lyIa")l' ~ynIrof.[, ynEv. rP'l; ~ynIrof.[, hv'l{v. !m,V'_b;
tl;[ow> Ht'x'n>miW vd<xoh; tl;[o db;L.mi 29:6 `~k,(yle[] rPEk;l. taJ'_x; dx'a, ~yZI[-i ry[if.W 29:5 `~yfi(b'K.h;
vd<xol; rAf['b,W 29:7 s `hw")hyl; hV,ai x:xoynI x:yrEl. ~j'_P'v.miK. ~h,yKes.nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h;
29:8 `Wf)[]t; al{ hk'al'm. lK' ~k,_ytevop.n-: ta, ~t,yNI[iw> ~k,l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi( hZ<h; y[iybiV.h;
h['b.vi hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. dx'_a, lyIa: dx'a, rq"B-' !B, rP: x:xoynI x:yrE hw"hyl;( hl'[o ~T,b.r:q.hiw>
lyIa:l' ~ynIrof.[, ynEv. rP'l; ~ynIrof.[, hv'l{v. !m,V'_b; hl'WlB. tl, so ~t'x'n>miW 29:9 `~k,(l' Wyh.yI ~miymiT.
taJ'_x; dx'a, ~yZI[-i ry[if. 29:11 `~yfi(b'K.h; t[;b.vil. dx'_a,h' fb,K,l; !ArF'[i !ArF'[i 29:10 `dx'(a,h'
vd<xol; ~Ay rf'[' hV'mix]b;W 29:12 p `~h,(yKes.nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h; tl;[ow> ~yrIPuKih; taJ;x; db;L.mi
t[;b.vi hw"hyl; gx; ~t,GOx;w> Wf+[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,l' hy<h.yI vd<q-o ar"q.mi( y[iybiV.h;
~yIn"+v. ~liyae rf"[' hv'l{v. rq"b-' ynEB. ~yrIP' hw"hyl;( x:xoynI x:yrE hVeai hl'[o ~T,b.r:q.hiw> 29:13 `~ymi(y"
hv'l{v. !m,V'_b; hl'WlB. tl,so ~t'x'n>miW 29:14 `Wy*h.yI ~miymiT. rf"[' h['B'r>a; hn"v-' ynE)B. ~yfib'K.
29:15 `~li(yaeh' ynEv.li dx'a
,h'( lyIa:l' ~ynIrof.[, ynEv. ~yrIP' rf'[' hv'l{v.li dx'a,h'( rP"l; ~ynI rof.[,
db;L.mi taJ'_x; dx'a, ~yZI[-i ry[if.W 29:16 `~yfi(b'K. rf"[' h['B'r>a;l. dx'_a,h' fb,K,l; !ArF'[i !ArF'[iw>
~yIn"+v. ~liyae rf"[' ~ynEv. rq"b-' ynEB. ~yrIP' ynI Veh; ~AYb;W 29:17 s `HK's( .nIw> Ht'x'n>mi dymiT'h; tl;[o
~yfib'K.l;w> ~liyael' ~yrIP'l; ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>miW 29:18 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'r>a; hn"v-' ynEB. ~yfib'K.
s `~h,(yKes.nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h; tl;[o db;L.mi taJ'_x; dx'a, ~yZI[-i ry[if.W 29:19 `jP'(v.MiK; ~r"Ps' .miB.
29:21 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'r>a; hn"v' ynEB. ~yfib'K. ~yIn"+v. ~liyae rf"[-' yTev.[; ~yrIP' yviyliV.h; ~AYb;W 29:20
dx'_a, taJ'x; ry[if.W 29:22 `jP'(v.MiK; ~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> ~liyael' ~yrIPl' ; ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>miW
~yfib'K. ~yIn"+v. ~liyae hr"f'[] ~yrIP' y[iybir>h' ~AYb;W 29:23 s `HK's( .nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h; tl;[o db;L.mi
~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> ~liyael' ~yrIP'l; ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>mi 29:24 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'ra> ; hn"v-' ynE)B.
~AYb;W 29:26 s `HK's( .nIw> Ht'x'n>mi dymiT'h; tl;[o db;L.mi taJ'_x; dx'a, ~yZI[-i ry[if.W 29:25 `jP'(v.MiK;
~t'x'n>miW 29:27 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'r>a; hn"v-' ynE)B. ~yfib'K. ~yIn"+v. ~liyae h['v.Ti ~yrIP' yviymix]h;
tl;[o db;L.mi dx'_a, taJ'x; ry[if.W 29:28 `jP'(v.MiK; ~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> ~liyael' ~yrIP'l; ~h,yKes.nIw>
hn"v-' ynEB. ~yfib'K. ~yIn"+v. ~liyae hn"mov. ~yrIP' yViVih; ~AYb;W 29:29 s `HK's( .nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h;
`jP'(v.MiK; ~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> ~liyael' ~yrIP'l; ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>miW 29:30 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'r>a;
~yrIP' y[iybiV.h; ~AYb;W 29:32 p `h'yk,s( 'n>W Ht'x'n>mi dymiT'h; tl;[o db;L.mi dx'_a, taJ'x; ry[if.W 29:31
~yrIP'l; ~h,Kes.nIw> ~t'x'n>miW 29:33 `~mi(ymiT. rf"[' h['B'r>a; hn"v-' ynEB. ~yfib'K. ~yIn"+v. ~liyae h['b.vi
Ht'x'n>mi dymiT'h; tl;[o db;L.mi dx'_a, taJ'x; ry[if.W 29:34 `~j'(P'v.miK. ~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> ~liyael'
~T,b.r:q.hiw> 29:36 `Wf)[]t; al{ hd"bo[] tk,al,m-. lK' ~k,_l' hy<h.Ti tr<c,[] ynIymiV.h; ~AYB; 29:35 p `HK's( .nIw>
29:37 `~mi(ymiT. h['b.vi hn"v' ynEB. ~yfib'K. dx'_a, lyIa: dx'a, rP: hw"hyl;( x:xoynI x:yrE hVeai hl'[o
db;L.mi dx'_a, taJ'x; ry[if.W 29:38 `jP'(v.MiK; ~r"Ps' .miB. ~yfib'K.l;w> lyIa:l' rP'l; ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>mi
~k,ytebod>nIw> ~k,yrEdN> Imi db;l. ~k,_ydE[]AmB. hw"hyl; Wf[]T; hL,ae 29:39 `HK'(s.nIw> Ht'x'n>miW dymiT'h; tl;[o

111

lkoK. lae_r"f.yI ynEB-. la, hv,mo rm,aYOw: 30:1 `~k,(ymel.v;l.W ~k,yKes.nIl.W ~k,ytexon>mil.W ~k,ytel{)[ol.
hz< rmo=ale laer"f.yI ynEb.li tAJM;h; yvear"-la, hv,mo rBEd:y>w: 30:2 p `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a]
rS'ai rsoa.l, h['buv. [b;V'h-i Aa) hw"hyl;( rd<n< rDoyI-yKi( vyai 30:3 `hw")hy> hW"ci rv<a] rb'D"h;
hr"s .a'w> hw"+hyl; rd<n< rDot-i yKi( hV'aiw> 30:4 `hf,([]y: wyPimi aceYOh-; lk'K. Ar+b'D> lxey: al{ Avp.n-: l[;
Hv'p.n-: l[; hr"s .a' rv<a] Hr"s'a/w< Hr"d>n-I ta, h'ybia' [m;v'w> 30:5 `h'yr<([un>Bi h'ybia' tybeB. rS"ai
aynIhe-~aiw> 30:6 `~Wq)y" Hv'p.n-: l[; hr"s .a-' rv,a] rS"a-i lk'w> h'yr<d"n-> lK' Wmq'w> h'ybi_a' Hl' vyrIx/h,w>
hw"hyw:) ~Wq+y" al{ Hv'p.n-: l[; hr"s .a-' rv,a] h'yr<s 'a/w< h'yr<d"n-> lK' A[m.v' ~AyB. Ht'ao h'ybia'
h'yt,p'f. aj'b.mi Aa h'yl,_[' h'yr<d"n>W vyail. hy<h.ti( Ayh-' ~aiw> 30:7 `Ht'(ao h'ybia' aynIh-e yKi Hl'- xl;s.yI)
h'rs< 'a/w<) h'yr<d"n> Wmq"w> Hl'_ vyrIx/h,w> A[m.v' ~AyB. Hv'yai [m;v'w> 30:8 `Hv'(p.n-: l[; hr"s .a' rv<a]
rv<a] Hr"d>n-I ta, rpehew> Ht'Aa aynIy" Hv'yai [:mov. ~AyB. ~aiw> 30:9 `WmqU)y" Hv'p.n-: l[; hr"s .a-' rv,a]
hn"m'l.a; rd<nEw> 30:10 `Hl'-( xl;(s.yI) hw"hyw: Hv'_p.n-: l[; hr"s .a' rv<a] h'yt,p'f. aj'b.mi taew> h'yl,['
rS"ai hr"s .a-' Aa) hr"d"_n" Hv'yai tyBe- ~aiw> 30:11 `h'yl,([' ~Wqy" Hv'p.n-: l[; hr"s .a-' rv,a] lKo hv'_Wrg>W
rS"a-i lk'w> h'yr<d"n-> lK' Wmq'w> Ht'_ao aynIhe al{ Hl' vrIx/h,w> Hv'yai [m;v'w> 30:12 `h['(buv.Bi Hv'p.n-: l[;
h'yt,p'f. ac'Am-lK' A[m.v' ~AyB. Hv'yai ~t'ao rpey" rpeh-' ~aiw> 30:13 `~Wq)y" Hv'p.n-: l[; hr"s .a-' rv,a]
t[;buv.-lk'w> rd<n-E lK' 30:14 `Hl'-( xl;(s.yI) hw"hyw: ~r"peh] Hv'yai ~Wq+y" al{ Hv'p.n: rS:ail.W h'yr<d"n>li
~AYmi Hv'yai Hl' vyrIx]y: vrEx]h-; ~aiw> 30:15 `WNr<(pey> Hv'yaiw> WNm,yqiy> Hv'yai vp,n"+ tNO[;l. rS"ai
Hl' vrIx/h-, yKi ~t'ao ~yqIhe h'yl,_[' rv<a] h'yr<s 'a-/ lK'-ta, Aa h'yr<d"n-> lK'-ta, ~yqihew> ~Ay-la,
rv,a] ~yQixuh; hL,ae 30:17 `Hn")wO[-] ta, af'n"w> A[=m.v' yrEx]a; ~t'ao rpEy" rpEh-' ~aiw> 30:16 `A[*m.v' ~AyB.
hw"hy> rBEd:y>w: 31:1 p `h'ybi(a' tyBe h'yr<[un>Bi ATbil. ba'-!yBe( AT+v.ail. vyai !yBe hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci
31:3 `^yM,([; la, @sEa'Te rx:a; ~ynI+y"d>Mih; taeme laer"f.yI ynEB. tm;q.nI ~qon> 31:2 `rmo*aLe hv,m-o la,
ttel' !y"d>m-i l[; Wyh.yIw> ab'C_ 'l; ~yvin"a] ~k,T.aime Wcl.x'he rmoale ~['h-' la, hv,mo rBEd:y>w:
31:5 `ab'C
( 'l; Wxl.v.Ti laer"f.yI tAJm; lkol. hJ,_M;l; @l,a, hJ,M;l; @l,a, 31:4 `!y")d>miB. hw"hy>-tm;q.nI
hv,mo ~t'ao xl;v.YIw: 31:6 `ab'(c' yceWlx] @l,a, rf"[-' ~ynEv. hJ,_M;l; @l,a, laer"f.yI ypel.a;me Wrs.M'YIw:
tArc.cox]w: vd<Qoh; ylek.W ab'C 'l; !heKoh; rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi- ta,w> ~t'ao ab'C_ 'l; hJ,M;l; @l,a,
31:8 `rk")z" lK' Wgr>h;Y:)w: hv,_m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; !y"d>m-i l[; WaB.c.YIw:) 31:7 `Ad*y"B. h['WrT.h;
tv,mex] [b;r-< ta,w> rWx-ta,w> rWc-ta,w> ~q,r-< ta,w> ywIa-/ ta, ~h,ylel.x-; l[; Wgr>h' !y"d>mi ykel.m-; ta,w>
!y"d>mi yven-> ta, laer"f.y-I ynEb. WBv.YIw: 31:9 `br<x'(B, Wgr>h' rA[B-. !B, ~['l.Bi taew> !y"+d>mi ykel.m;
~h,yrE[-' lK' taew> 31:10 `Wzz")B' ~l'yxe-lK'-ta,w> ~h,nEq.m-i lK'-ta,w> ~T'm.h,B-. lK' taew> ~P'_j-; ta,w>
~d"a'B' x;Aq+l.M;h-; lK' taew> ll'V'h-; lK'-ta, Wxq.YIw: 31:11 `vae(B' Wpr>f' ~t'_royji-( lK' taew> ~t'bov.AmB.
ybiV.h-; ta, laer"f.y-I ynE)B. td:[-] la,w> !heKoh; rz"['l.a-, la,w> hv,m-o la, Wabi Y"w: 31:12 `hm'(heB.b;W
Wac.YEw: 31:13 s `Ax)rEy> !DEr>y-: l[; rv<a] ba'Am tbor>[-:) la, hn<+x]M;h-;( la, ll'V'h-; ta,w> x;Aql.M;h-; ta,w>
l[; hv,mo @coq.YIw: 31:14 `hn<)x]M;l;( #Wxm-i la, ~t'_ar"q.li hd"[eh' yaeyfin-> lk'w> !hEKoh; rz"['l.aw, > hv,mo
hv,_mo ~h,ylea] rm,aYOw: 31:15 `hm'(x'l.Mih; ab'C .mi ~yaiB'h; tAaMeh; yrEf'w> ~ypil'a]h' yrEf' lyIx"+h, ydEWqP.
hw"hyB; l[;m-; rs'm.li ~['l.Bi rb:d>Bi laer"f.yI ynEb.li Wyh' hN"he !hE 31:16 `hb'(qen-> lK' ~t,yYIxih;(
t[;d:yO hV'ai-lk'w> @J"+B; rk"z-" lk' Wgr>hi hT'[;w> 31:17 `hw")hy> td:[]B; hp'GEM;h; yhiT.w: rA[=P-. rb;D-> l[;
31:19 `~k,(l' Wyx]h; rk"+z" bK;v.mi W[d>y-" al{ rv<a] ~yvi N"B; @J:h; lkow> 31:18 `Wgro)h] rk"z" bK;v.mil. vyai
~AYB; WaJ.x;t.Ti( ll'x'B,( [;gEnO lkow> vp,n< grEho lKo ~ymi_y" t[;b.vi hn<x]M;l;( #Wxmi Wnx] ~T,a;w>
~yZI[i hfe[]m-; lk'w> rA[-yliK.-lk'w> dg<B-< lk'w> 31:20 `~k,(ybiv.W ~T,a; y[iybiV.h; ~AYb;W yviyliV.h;
tazO hm'_x'l.Mil; ~yaiB'h; ab'C 'h; yven>a-; la, !heKoh; rz"['l.a, rm,aYOw: 31:21 s `WaJ'(x;t.Ti #[e-_ yliK.-lk'w>
tv,xNo >h-; ta,( @s,K'_h-; ta,w> bh'Z "h-; ta, %a: 31:22 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] hr"ATh; tQ:xu
%a; rhej'w> vaeb' Wrybi[]T; vaeb' aboy-" rv,a] rb'D-" lK' 31:23 `tr<p'([oh-' ta,w> lydIB.h-; ta,( lz<r>B;h-; ta,
~AYB; ~k,ydEg>Bi ~T,s .B;kiw> 31:24 `~yIM")b; Wrybi[]T; vaeB' aboy-" al{) rv<a] lkow> aJ'_x;t.yI hD"nI ymeB.

112

tae af' 31:26 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 31:25 p `hn<)x]M;h-;( la, WaboT' rx:a;w> ~T,_r>h;j.W y[iybiV.h;
t'ycix'w> 31:27 `hd"([eh' tAba] yvear"w> !heKoh; rz"['l.a,w> hT'a; hm'_heB.b;W ~d"a'B' ybiV.h; x:Aql.m; varo
hw"hyl;( sk,m, t'morEh]w: 31:28 `hd"([eh-' lK' !ybeW ab'C_ 'l; ~yaic.YOh; hm'x'l.Mih; yfep.To !yBe x:Aql.M;h-; ta,
rq'B'h-; !miW ~d"a'h-' !mi tAa+Meh; vmex]me vp,n< dx'a, ab'C 'l; ~yaic.YOh; hm'x'l.Mih; yven>a; taeme
31:30 `hw")hy> tm;WrT. !hEKoh; rz"['l.a,l. hT't;n"w> WxQ"+Ti ~t'ycix]M;(mi 31:29 `!aCo)h; !miW ~yrImox]h-; !miW
~yrImox]h-; !mi rq"B'h-; !mi ~d"a'h-' !mi ~yVimix]h-; !mi zxua' dx'a, xQ:Ti laer"f.y-I ynE)B. tcix]M;miW
hv,mo f[;Y:w: 31:31 `hw")hy> !K:v.mi tr<m,v.mi yrEm.vo ~YIwIl.l; ~t'ao hT't;n"w> hm'_heB.h-; lK'mi !aCoh-; !miW
~[; Wzz>B' rv<a] zB'h; rt,y< x:Aql.M;h; yhiy>w: 31:32 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; !hE+Koh; rz"['l.a,w>
`@l,a'( ~y[ib.viw> ~yIn:v. rq'b'W 31:33 `~ypi(l'a-] tv,me(x]w: @l,a, ~y[ib.viw> @l,a, tAam-e vve !aco ab'C_ 'h;
rk"+z" bK;v.mi W[d>y-" al{) rv<a] ~yviN "h-; !mi ~d"a' vp,n<w> 31:35 `@l,a'( ~yViviw> dx'a, ~yrImox]w: 31:34
!aCoh; rP:s .mi ab'C_ 'B; ~yaic.YOh; ql,xe hc'x/M,h;( yhiT.w: 31:36 `@l,a'( ~yvil{v.W ~yIn:v. vp,n-< lK'
hw"hyl;( sk,M,h; yhiy>w: 31:37 `tAa)me vmex]w: ~ypil'a] t[;b.viw> @l,a, ~yvil{v.W @l,a, tAam-e vl{v.
~yIn:v. hw"hyl; ~s'k.miW @l,a'_ ~yvil{v.W hV'vi rq'B'h;w> 31:38 `~y[i(b.viw> vmex' tAame vve !aCo+h-; !mi
~d"a' vp,n<w> 31:40 `~yVi(viw> dx'a, hw"hyl;( ~s'k.miW tAa+me vmex]w: @l,a, ~yvil{v. ~yrImox]w: 31:39 `~y[i(b.viw>
hw"hy> tm;WrT. sk,m-, ta, hv,mo !TEYIw: 31:41 `vp,n") ~yvil{v.W ~yIn:v. hw"hyl;( ~s'k.miW @l,a'_ rf"[' hV'vi
hv,mo hc'x' rv,a] lae_r"f.yI ynEB. tycix]M;mi(W 31:42 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci rv<a]K; !hE+Koh; rz"['l.a,l.
@l,a, ~yvil{v.W @l,a, tAam-e vl{v. !aCo+h-; !mi hd"[eh' tc;x/m, yhiT.w: 31:43 `~yai(bC. oh; ~yvin"a]h-' !mi
vmex]w: @l,a, ~yvil{v. ~yrImox]w: 31:45 `@l,a'( ~yvil{v.W hV'vi rq'b'W 31:44 `tAa)me vmex]w: ~ypil'a] t[;b.vi
dx'a, zxua'h-'( ta, laer"f.y-I ynE)B. tcix]M;mi hv,mo xQ;YIw: 31:47 `@l,a'( rf"[' hV'vi ~d"a' vp,n<w> 31:46 `tAa)me
rv<a]K; hw"hy> !K:v.mi tr<m,v.mi yrEm.vo) ~YIwIl.l; ~t'ao !TeYIw: hm'_heB.h-; !miW ~d"a'h-' !mi ~yVimix]h-; !mi
yrEf'w> ~ypil'a]h' yrEf' ab'C_ 'h; ypel.a;l. rv<a] ~ydIquP.h; hv,m-o la, Wbr>q.YIw:) 31:48 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"ci
WndE_y"B. rv<a] hm'x'l.Mih; yven>a; varo- ta, Waf.n") ^yd<b'[] hv,m-o la, Wrm.aYO*w: 31:49 `tAa)Meh;
dymic'w> hd"['c.a, bh'z-" yli(k. ac'm' rv,a] vyai hw" hy> !B:r>q-' ta, brEqN. :w: 31:50 `vyai( WNM,mi dq:p.n-I al{w>
bh'Z "h-; ta, !hEKoh; rz"['l.a,w> hv,mo xQ;YIw: 31:51 `hw")hy> ynEp.li Wnytevop.n-: l[; rPEk;l. zm'_Wkw> lygI[' t[;B;j;
@l,a, rf"[' hV'vi hw"hyl;( WmyrIhe rv<a] hm'WrT.h; bh;z-> lK' yhiy>w: 31:52 `hf,([]m; yliK. lKo ~T'_aime(
Wzz>B' ab'C 'h; yven>a; 31:53 `tAa)Meh; yrEf' taemeW ~ypil'a]h' yrEf' taeme lq,v'_ ~yVimix]w: tAam-e [b;v.
Atao WabiY"w: tAa+Meh;w> ~ypil'a]h' yrEf' taeme bh' Z"h-; ta, !heKoh; rz"['l.a,w> hv,mo xQ;YIw: 31:54 `Al* vyai
!bEWar> ynEb.li hy"h' br: hn<q.miW 32:1 p `hw")hy> ynEp.li laer"f.y-I ynE)b.li !ArK'zI d[eAm lh,a-o la,
32:2 `hn<)q.mi ~Aqm. ~AqM'h; hNEhiw> d['l.GI #r<a, ta,w> rzE[.y: #r<a-, ta, War>YIw: dao+m. ~Wc[' dg"- ynEb.liw>
32:3 `rmo*ale hd"[eh' yaeyfin> la,w> !heKoh; rz"['l.a-, la,w> hv,m-o la, Wrm.aYOw: !bE+War> ynEb.W dg"- ynE)b. WaboY"w:
hw"hy> hK'hi rv,a] #r<a'h' 32:4 `![o*b.W Abn>W ~b'f.W hle_['l.a,w> !ABv.x,w> hr"m.nIw> rzE[.y:w> !boydIw> tArj'[]
^yn<y[eB. !xe Wnac'm-' ~ai Wrm.aYOw: 32:5 s `hn<)q.mi ^yd<b'[]l;(w> awhi_ hn<q.mi #r<a, laer"f.yI td:[] ynEp.li
dg"- ynEb.li hv,mo rm,aYOw: 32:6 `!DE)r>Y:h-; ta, WnrEbi[]T-; la; hZ"+xua]l; ^yd<b'[]l; taZOh; #r<a'h-' ta, !T;yU
ble- ta, !WaynIt. !WaWnt. hM'l'w> 32:7 `hpo) Wbv.Te ~T,a;w> hm'x'l.Mil; Waboy" ~k,yxea;(h; !bE+War> ynEb.liw>
~t'ao yxil.v'B. ~k,_yteboa] Wf[' hKo 32:8 `hw")hy> ~h,l' !t:n-" rv,a] #r<a'h-' la, rbo[]me( lae_r"f.yI ynEB.
ble- ta, WaynIY"w: #r<a'h-' ta, War>YIw: lAKv.a, lx;n-: d[; Wl[]Y:w:) 32:9 `#r<a'(h-' ta, tAar>li [;nEr>B; vdEQ'mi
aWh+h; ~AYB; hw"hy> @a:- rx;YI)w: 32:10 `hw")hy> ~h,l' !t:n-" rv,a] #r<a'h-' la, abo-yTil.bil. lae_r"f.yI ynEB.
tae hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mi ~yIr:c.Mimi ~yli[oh' ~yvin"a]h' War>y-I ~ai 32:11 `rmo*ale [b;V'YIw:
bleK' yTil.Bi 32:12 `yr"(x]a; Wal.m-i al{ yKi bqo+[]y:l.W qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. yTi[.B;v.nI rv<a] hm'd"a]h'
~[enIy>w: laer"f.yIB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 32:13 `hw")hy> yrEx]a; Wal.mi yKi !Wn=-!Bi [;vuAhywI yZIn IQ.h; hN<puy>-!B,
tx;T; ~T,m.q; hNEhiw> 32:14 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' hf,[oh' rADh-; lK' ~To-d[; hn"+v' ~y[iB'r>a; rB'd>MiB;
!buWvt. yKi 32:15 `lae(r"f.y-I la, hw"hy>-@a; !Arx] l[; dA[ tAPs.li ~yaiJ_ 'x; ~yvin"a] tWBr>T; ~k,yteboa]

113

Wrm.aYOw: wyl'ae WvG>YIw: 32:16 s `hZ<)h; ~['h-' lk'l. ~T,x;vi(w> rB"+d>MiB; AxyNIh;l. dA[ @s:y"w> wyr"x]a;me(
d[; laer"f.yI ynEB. ynEp.li ~yvixu #lex'nE Wnx.na: ]w: 32:17 `WnPe(j;l. ~yrI['w> hPo+ WnnEq.mil. hn<b.nI !aco trod>GI
bWvn" al{ 32:18 `#r<a'(h' ybev.yO ynEP.mi rc'b.Mih; yrE['B. WnPej; bv;y"w> ~m'_Aqm.-la, ~nUaoybi(h-] ~ai rv<a]
!DEr>Y:l; rb,[eme ~T'ai lx;n>nI al{ yKi 32:19 `At*l'x]n: vyai laer"f.yI ynEB. lxen:t.hi d[; WnyTe_B-' la,
hv,mo ~h,ylea] rm,aYOw: 32:20 p `hx'r"(z>mi !DEr>Y:h; rb,[eme Wnyleae Wntel'x]n: ha'b' yKi ha'l.h'_w"
#Wlx'-lK' ~k,l' rb;['w> 32:21 `hm'(x'l.Mil; hw"hy> ynEp.li Wcl.x'T-e ~ai hZ<+h; rb"D"h-; ta, !Wf[]T-; ~ai(
rx:a;w> hw"hy> ynEp.li #r<a'h' hv'B.k.nIw> 32:22 `wyn")P'mi wyb'y>a-o ta, AvyrIAh d[; hw"+hy> ynEp.li !DEr>Y:h-; ta,
32:23 `hw")hy> ynEp.li hZ"xua]l; ~k,l' taZOh; #r<a'h' ht'y>h'w> lae_r"f.YImiW hw"hy>me ~yYIqin> ~t,yyIh.wI WbvuT'
~k,l-' Wn*B. 32:24 `~k,(t.a, ac'm.Ti rv<a] ~k,t.aJ;x; W[d>W hw"h+ yl; ~t,aj'x] hNEhi !Ke !Wf[]t; al{- ~aiw>
!beWar> ynEb.W dg"-ynEB. rm,aYOw: 32:25 `Wf)[]T; ~k,yPimi aceYOh;w> ~k,_a]n:col. trodgE >W ~k,P.j;l. ~yrI['
WnTe_m.h,B-. lk'w> WnnEq.mi Wnyven" WnPej; 32:26 `hW<)c;m. ynIdoa] rv<a]K; Wf[]y: ^yd<b'[] rmo=ale hv,m-o la,
rv<a]K; hm'_x'l.Mil; hw"hy> ynEp.li ab'c' #Wlx-] lK' Wrb.[;y:) ^yd<b'[]w: 32:27 `d['(l.GIh; yrE['B. ~v'- Wyh.yI)
tAba] yvear"-ta,w> !Wn=-!Bi [;vuAhy> taew> !heKoh; rz"['l.a, tae hv,mo ~h,l' wc;y>w: 32:28 `rbE)Do ynId oa]
~k,T.ai !bEWar>-ynEb.W dg"- ynEb. Wrb.[;y-: ~ai ~h,lea] hv,mo rm,aYOw: 32:29 `lae(r"f.yI ynEb.li tAJM;h;
#r<a,- ta, ~h,l' ~T,t;n>W ~k,_ynEp.li #r<a'h' hv'B.k.nIw> hw"hy> ynEp.li hm'x'l.Mil; #Wlx-' lK' !DEr>Y:h-; ta,(
Wn[]Y:)w: 32:31 `![;n")K. #r<a,B. ~k,k.tob. Wzx]anO*w> ~k,_T.ai ~yciWlx] Wrb.[;y: al{- ~aiw> 32:30 `hZ")xua]l; d['l.GIh;
rbo[]n: Wnx.n: 32:32 `hf,([]n: !KE ^yd<b'[-] la, hw"hy> rB<DI rv,a] tae rmo=ale !bEWar> ynEb.W dg"- ynEb.
hv,mo ~h,l' !TEYIw: 32:33 `!DE)r>Y:l; rb,[eme Wntel'x]n: tZ:xua] WnT'aiw> ![;n"+K. #r<a, hw"hy> ynEp.li ~yciWlx]
yrImoa/h'( %l,m, !xoysi tk,l,m.m-; ta, @seAy-!b, hV,n:m. jb,ve ycix]l;w> !beWar> ynEb.liw> dg"-ynEb.li
dg"- ynEb. Wnb.YIw: 32:34 `bybi(s' #r<a'h' yrE[' tl{bug>Bi h'yr<['l. #r<a'h' !v"+B'h; %l,m, gA[ tk,l,m.m-; ta,w>
32:36 `hh'(B\g>y"w> rzE[.y: ta,w> !p"Av troj.[-; ta,w> 32:35 `r[E)ro[] taew> tro+j'[-] ta,w> !boyDI-ta,
!ABv.x-, ta, WnB' !beWar> ynEb.W 32:37 `!aco) trodg> Iw> rc"b.mi yrE[' !r"+h' tyBe- ta,w> hr"m.nI tyBe- ta,w>
War>q.YIw: hm'_b.f-i ta,w> ~ve tBos ;Wm) !A[m. l[;B-; ta,w> Abn-> ta,w> 32:38 `~yIt")y"r>qi taew> ale_['l.a-, ta,w>
vr<AYw: h'dU_K.l.YIw:) hd"['l.GI hV,n:m-. !B, rykim' ynEB. Wkl.YEw: 32:39 `Wn*B' rv<a] ~yrI['h, tAmv-. ta, tmoveb.
ryaiy"w> 32:41 `HB'( bv,YEw: hV,_n:m-. !B, rykim'l. d['l.GIh-; ta, hv,mo !TEYIw: 32:40 `HB'-( rv,a] yrImoa/h-' ta,
tn"q-. ta, dKol.YIw: %l;h' xb;nOw> 32:42 `ryai(y" tWOx; !h<t.a, ar"q.YIw: ~h,_yteWOx-; ta, dKol.YIw: %l;h' hV,n:m-. !B,
~yIr:c.mi #r<a,me Wac.y" rv<a] laer"f.y-I ynE)b. y[es .m; hL,ae 33:1 p `Am)v.Bi xb;nO hl' ar"q.YIw: h'yt,_nOB-. ta,w>
hL,aew> hw"+hy> yPi- l[; ~h,y[es.m;l. ~h,yaec'Am-ta, hv,mo bTok.YIw: 33:2 `!ro*h]a;w> hv,m-o dy:B. ~t'_aobc. il.
!Av+arIh' vd<xol; ~Ay rf"[' hV'mix]B; !AvarIh' vd<xoB; ssem.[.r:me( W[s.YIw: 33:3 `~h,(yaec'Aml. ~h,y[es.m;
tae ~yrIB.q;m. ~yIr:c.miW 33:4 `~yIr")c.m-i lK' ynEy[el. hm'r" dy"B. laer"f.y-I ynE)b. Wac.y" xs;P,h; tr:x\M'mi(
laer"f.y-I ynE)b. W[s.YIw: 33:5 `~yji(p'v. hw"hy> hf'[' ~h,yhel{abeW rAk=B.-lK' ~h,B' hw"hy> hK'hi rv,a]
~t'aeme( W[s.YIw: 33:7 `rB")d>Mih; hceq.Bi rv<a] ~t'aeb. Wnx]Y:w: tKoS+ umi W[s.YIw: 33:6 `tKos) uB. Wnx]Y:w:) sse_m.[.r:me
troyxih;( ynEP.mi W[s.YIw: 33:8 `lDog) >mi ynEp.li Wnx]Y:w:) !Ap+c. l[;B; ynEP-. l[; rv<a] troyxih; yPi- l[; bv'Y"w:
W[s.YIw: 33:9 `hr"(m'B. Wnx]Y:w:) ~t'ae rB:d>miB. ~ymiy" tv,l{v. %r<D< Wkl.YEw: hr"B'_d>Mih; ~Y"h-; %Atb. Wrb.[;Y:)w:
W[s.YIw: 33:10 `~v'-( Wnx]Y:w: ~yrIm'T. ~y[ib.viw> ~yIm: tnOy[e hrEf.[, ~yTev. ~liyaeb.W hm'li_yae WaboY"w: hr"M'mi
!ysi-_ rB;d>Mimi W[s.YIw: 33:12 `!ysi-( rB;d>miB. Wnx]Y:w:) @Ws+-~Y:mi W[s.YIw: 33:11 `@Ws)-~y:-l[; Wnx]Y:w:) ~li_yaeme
hy"h-' al{w> ~dIypir>Bi Wnx]Y:w:) vWl+a'me W[s.YIw: 33:14 `vWl)a'B. Wnx]Y:w:) hq"+p.D"mi W[s.YIw: 33:13 `hq")p.d"B. Wnx]Y:w:)
Wnx]Y:w:) yn"+ysi rB:d>Mimi W[s.YIw: 33:16 `yn")ysi rB:d>miB. Wnx]Y:w:) ~dI_ypir>me W[s.YIw: 33:15 `tAT)v.li ~['l' ~yIm: ~v'
`hm'(t.rIB. Wnx]Y:w:) tro+cex]me W[s.YIw: 33:18 `tro)cex]B; Wnx]Y:w:) hw"+a]T;h;( trob.Qimi W[s.YIw: 33:17 `hw")a]T;h;( trob.qiB.
hn"+b.Limi W[s.YIw: 33:21 `hn")b.liB. Wnx]Y:w:) #r<P'_ !MorIme W[s.YIw: 33:20 `#r<P'( !MorIB. Wnx]Y:w:) hm'_t.rIme W[s.YIw: 33:19
33:24 `rp,v'( rh;B. Wnx]Y:w:) ht'l'_heQ.mi W[s.YIw: 33:23 `ht'l'(heq.Bi Wnx]Y:w:) hS'_rIme W[s.YIw: 33:22 `hS'(rIB. Wnx]Y:w:)
tl{+heq.M;mi W[s.YIw: 33:26 `tl{)heq.m;B. Wnx]Y:w:) hd"_r"x]me W[s.YIw: 33:25 `hd"(r"x]B; Wnx]Y:w:) rp,v-'_ rh;me( W[s.YIw:

114

W[s.YIw: 33:29 `hq")t.miB. Wnx]Y:w:) xr:T'_mi W[s.YIw: 33:28 `xr:t'(B. Wnx]Y:w:) tx;T'_mi W[s.YIw: 33:27 `tx;t'(B. Wnx]Y:w:)
Wnx]Y:w:) tAr+seMomi W[s.YIw: 33:31 `tAr)semoB. Wnx]Y:w:) hn"+mov.x;me( W[s.YIw: 33:30 `hn")mov.x;B. Wnx]Y:w:) hq"+t.Mimi
`ht'b'(j.y"B. Wnx]Y:w:) dG"+d>GIh; rxome W[s.YIw: 33:33 `dG")d>GIh; rxoB. Wnx]Y:w:) !q"+[]y: ynEB.mi W[s.YIw: 33:32 `!q")[]y: ynEb.Bi
W[s.YIw: 33:36 `rb,G") !Ayc.[,B. Wnx]Y:w:) hn"+rob.[;me( W[s.YIw: 33:35 `hn")rob.[;B. Wnx]Y:w:) ht'b'_j.Y"mi W[s.YIw: 33:34
#r<a, hceq.Bi rh'h' rhoB. Wnx]Y:w:) vdE_Q'mi W[s.YIw: 33:37 `vdE(q' awhi !cI- rB;d>mib. Wnx]Y:w: rb,G"+ !Ayc.[,me
tacel. ~y[iB'r>a;h'( tn:v.Bi ~v'_ tm'Y"w: hw"hy> yPi- l[; rh"h' rho- la, !heKoh; !roh]a; l[;Y:w: 33:38 `~Ad)a/
~yrIf.[,w> vl{v-' !B, !roh]a;w> 33:39 `vd<xo)l; dx'a,B. yviymix]h; vd<xoB; ~yIr:c.mi #r<a,me laer"f.y-I ynE)B.
![;n"+K. #r<a,B. bg<N<B; bvey-O aWh)w> dr"[] %l,m, ynI[]n:K.h;( [m;v.YIw: 33:40 s `rh")h' rhoB. AtmoB. hn"+v' ta;m.W
33:43 `!nO*WpB. Wnx]Y:w:) hn"+molC
. ;mi W[s.YIw: 33:42 `hn")mol.c;B. Wnx]Y:w:) rh"+h' rhome W[s.YIw: 33:41 `lae(r"f.yI ynEB. aboB.
W[s.YIw: 33:45 `ba'(Am lWbg>Bi ~yrIb'[]h' yYE[iB. Wnx]Y:w:) tbo+aome W[s.YIw: 33:44 `tbo)aoB. Wnx]Y:w:) !nO=WPmi W[s.YIw:
W[s.YIw: 33:47 `hm'y>t")l'b.DI !mol.[;B. Wnx]Y:w:) dG"+ !boyDImi W[s.YIw: 33:46 `dG") !boydIB. Wnx]Y:w:) ~yYI+[ime
tbor>[:)B. Wnx]Y:w:) ~yrI+b'[]h' yrEh'me W[s.YIw: 33:48 `Ab*n> ynEp.li ~yrIb'[]h' yrEh'B. Wnx]Y:w:) hm'y>t"+l'b.DI !mol.[;me
`ba'(Am tbor>[:)B. ~yJi_Vih; lbea' d[; tmoviy>h; tyBemi !DEr>Y:h-; l[; Wnx]Y:w: 33:49 `Ax*rEy> !DEr>y: l[; ba'Am
laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 33:51 `rmo*ale AxrEy> !DEr>y-: l[; ba'_Am tbor>[:)B. hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 33:50 s
ybev.y-O lK'-ta, ~T,v.r:Ahw> 33:52 `![;n")K. #r<a-, la, !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o ~T,a; yKi ~h,_lea] T'r>m;a'w>
~t'moB-' lK' taew> WdBea;T. ~t'kSo e(m; ymel.c-; lK' taew> ~t'_YOKif.m-; lK' tae ~T,d>B;aiw> ~k,ynEP.mi #r<a'h'
33:54 `Ht'(ao tv,r<l' #r<a'h' ta, yTit;n" ~k,l' yKi HB'-_ ~T,b.v;ywI) #r<a'h-' ta, ~T,v.r:Ahw> 33:53 `Wdymi(v.T;
jy[im.T; j[;m.l;w> Atl'x]n-: ta, WBr>T; br:l' ~k,ytexo)P.v.mil. lr"AgB. #r<a'h-' ta, ~T,l.x;n:t.hiw>
al{- ~aiw> 33:55 `Wlx'(n<t.Ti ~k,yteboa] tAJm;l. hy<+h.yI Al lr"AGh; hM'v' Al acey-E rv,a] la, Atl'x]n-: ta,
~nIynIc.liw> ~k,ynEy[eB. ~yKifil. ~h,me WrytiAT rv<a] hy"h'w> ~k,ynEP.mi #r<a'h' ybev.y-O ta, WvyrIAt
tAf[]l; ytiyMiDI rv<a]K; hy"h'w> 33:56 `HB'( ~ybiv.yO ~T,a; rv<a] #r<a'h-' l[; ~k,t.a, Wrr]c'w> ~k,_yDEciB.
T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. ta, wc; 34:2 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 34:1 p `~k,(l' hf,[/a, ~h,l'
![;n:K. #r<a, hl'x]n:B>) ~k,l' lPoTi rv,a] #r<a'h' tazO ![;n"+K. #r<a'h-' la, ~yaiB' ~T,a-; yKi( ~h,lea]
hceq.mi bg<n< lWbG> ~k,l' hy"h'w> ~Ad+a/ ydEy-> l[; !cI- rB;d>Mimi bg<n-< ta;P. ~k,l' hy"h'w> 34:3 `h'yt,(l{bug>li
Wyh'w> hy"h'w> hn"ci rb;['w> ~yBir:q.[; hle[]m;l. bg<N<mi lWbG>h; ~k,l' bs;n"w> 34:4 `hm'd>qE) xl;M,h-; ~y"
hl'x.n: !Amc.[;me lWbG>h; bs;n"w> 34:5 `hn"mo*c.[; rb:['w> rD"a-; rc;x] ac'y"w> [;nE+r>B; vdEq'l. bg<N<mi wyt'aoc.AT)
~k,l' hy<h.y-I hz<) lWb+g>W lAdG"h; ~Y"h; ~k,l' hy"h'w> ~y" lWbg>W 34:6 `hM'Y")h; wyt'aoc.At Wyh'w> ~yIr"+c.mi
rh'h' rhome 34:8 `rh")h' rho ~k,l' Wat'T. ldoG"h; ~Y"h-; !mi !Ap+c' lWbG> ~k,l' hy<h.y-I hz<)w> 34:7 `~y") lWbG>
wyt'aoc.At Wyh'w> hn"rop.zI lbuG>h; ac'y"w> 34:9 `hd"d"(c. lbuG>h; taoc.AT Wyh'w> tm'_x] abol. Wat'T.
`hm'p'(v. !n"y[e rc:x]me hm'd>qE+ lWbg>li ~k,l' ~t,yWIa;t.hiw> 34:10 `!Ap)c' lWbG> ~k,l' hy<h.y-I hz<) !n"+y[e rc:x]
`hm'd>qE) tr,N<K-i ~y" @t,K-, l[; hx'm'W lWbG>h; dr:y"w> !yI["+l' ~d<Q<mi hl'b.rIh' ~p'V.mi lbuG>h; dr:y"w> 34:11
h'yt,l{bug>li #r<a'h' ~k,l' hy<h.Ti tazO xl;M,_h; ~y" wyt'aoc.At Wyh'w> hn"DEr>Y:h; lWbG>h; dr:y"w> 34:12
rv,a] lr"AgB. Ht'ao Wlx]n:t.Ti rv,a] #r<a'h' tazO rmo=ale laer"f.yI ynEB-. ta, hv,mo wc;y>w: 34:13 `bybi(s'
tybel. ynIbeWarh' ynEb. hJem; Wxq.l' yKi 34:14 `hJ,(M;h; ycix]w: tAJM;h; t[;v.til. ttel' hw"hy> hW"ci
ycix]w: tAJM;h; ynEv. 34:15 `~t'(l'x]n: Wxq.l' hV,n:m. hJem; ycix]w: ~t'_boa] tybel. ydIG"h-; ynE)b. hJem;W ~t'boa]
hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 34:16 p `hx'r"(z>mi hm'd>qE AxrEy> !DEr>y:l. rb,[eme ~t'l'x]n: Wxq.l' hJ,_M;h;
`!Wn*-!Bi [;vuAhywI !heKoh; rz"['l.a, #r<a'_h-' ta, ~k,l' Wlx]n>y-I rv,a] ~yvin"a]h'( tAmv. hL,ae 34:17 `rmo*aLe
hJem;l. ~yvi_n"a]h' tAmv. hL,aew> 34:19 `#r<a'(h-' ta, lxon>li Wxq.Ti hJ,_M;mi dx'a, ayfin" dx'a, ayfinw" > 34:18
dd"ylia/ !miy"n>bi hJem;l. 34:21 `dWh)yMi[-; !B, laeWmv. !A[m.vi ynEB. hJem;l.W 34:20 `hN<)puy>-!B, bleK' hd"Why>
ayfi_n" hV,n:m-. ynE)b. hJem;l. @seAy ynEb.li 34:23 `yli(g>y"-!B, yQIBu ayfi_n" !d"- ynEb. hJem;l.W 34:22 `!Al)s.K-i !B,
ayfi_n" !lUWbz>-ynE)b. hJem;l.W 34:25 `!j")p.v-i !B, laeWmq. ayfi_n" ~yIr:p.a-, ynE)b. hJem;l.W 34:24 `dpo)a-e !B, laeyNIx;
ayfi_n" rvEa-' ynEb. hJem;l.W 34:27 `!Z")[-; !B, laeyjil.P; ayfi_n" rk"Xf'y-I ynE)b. hJem;l.W 34:26 `%n")r>P-; !B, !p"c'ylia/

115

hW"ci rv<a] hL,ae 34:29 `dWh)yMi[-; !B, laeh.d:P. ayfi_n" yliT'p.n-: ynE)b. hJem;l.W 34:28 `ymi(l{v-. !B, dWhyxia]
ba'_Am tbor>[:)B. hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 35:1 p `![;n")K. #r<a,B. laer"f.y-I ynE)B-. ta, lxen:l. hw"+hy>
tb,v'_l' ~yrI[' ~t'Z "xua] tl;xN] :mI) ~YIwIl.l; Wnt.n"w> laer"f.yI ynEB-. ta, wc; 35:2 `rmo*ale AxrEy> !DEr>y-: l[;
Wyh.yI ~h,yverg> >miW tb,v'_l' ~h,l' ~yrI['h, Wyh'w> 35:3 `~YI)wIl.l; WnT.Ti ~h,yteboybis. ~yrI['l,( vr"g >miW
hc'Wxw" ry[ih' ryQImi ~YI+wIl.l; WnT.Ti rv<a] ~yrI['h,( yver> g>miW 35:4 `~t'(Y"x; lkol.W ~v'kur>liw> ~T'm.h,b.li
bg<n-< ta;P-. ta,w> hM'a;B'( ~yIPl: .a; hm'd>q-E ta;P-. ta, ry[il' #Wxmi ~t,Dom;W 35:5 `bybi(s' hM'a; @l,a,
%w<T"+B; ry[ih'w> hM'a;B' ~yIP:l.a; !Apc' ta;P. taew > hM'a;B'( ~yIP:l.a; ~y"- ta;P-. ta,w> hM'a;B' ~yIP;l.a;
jl'q.Mih; yrE[-' vve tae ~YIwIl.l; WnT.Ti rv<a] ~yrI['h,( taew> 35:6 `~yrI)['h, yverg> >mi ~h,l' hy<h.yI hz<
WnT.Ti rv<a] ~yrI['h-, lK' 35:7 `ry[i( ~yIT:v.W ~y[iB'r>a; WnT.Ti ~h,y le[]w: x:ce_roh' hM'v' snUl' WnT.Ti rv<a]
tZ:xua]me WnT.Ti rv<a] ~yrI['h,(w> 35:8 `!h<)yverg> >m-i ta,w> !h<t.a, ry[i_ hn<mov.W ~y[iB'r>a; ~YIwIl.l;
!TEyI Wlx'n>yI rv<a] Atl'x]n: ypiK. vyai Wjy[i_m.T; j[;m.h; taemeW WBr>T; br:h' taeme laer"f.y-I ynEB.
~h,_lea] T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEB-. la, rBeD: 35:10 `rmo*aLe hv,m-o la, hw"hy> rBEd:y>w: 35:9 p `~YI)wIl.l; wyr"['me
~k,_l' hn"yy<h.Ti jl'q.mi yrE[' ~yrI[' ~k,l' ~t,yrIq.hiw> 35:11 `![;n")K. hc'r>a: !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o ~T,a; yKi
x:ceroh' tWmy" al{w> lae_GOmi jl'q.mil. ~yrI['h, ~k,l' Wyh'w> 35:12 `hg"g) "v.Bi vp,n-< hKem; x:cero hM'v' sn"w>
35:14 `~k,(l' hn"yy<h.Ti jl'q.mi yrE[' vve WnTe_Ti rv<a] ~yrI['h,w> 35:13 `jP'(v.Mil; hd"[eh' ynEp.li Adm.[-' d[;
jl'q.mi yrE[' ![;n"+K. #r<a,B. WnT.Ti ~yrI['h,( vl{v. taew> !DEr>Y:l; rb,[eme WnT.Ti ~yrI['h, vl{v. tae
sWnl' jl'_q.mil. hL,aeh' ~yrI['h-, vve hn"yy<h.Ti ~k'AtB. bv'ATl;w> rGEl;w> laer"f.yI ynEb.li 35:15 `hn"yy<)h.Ti
`x;ce(roh' tm;Wy tAm aWh+ x;(cero tmoY"w: WhK'hi lz<r>b; ylik.B-i ~aiw> 35:16 `hg"g) "v.Bi vp,n-< hKem-; lK' hM'v'
ylik.Bi Aa 35:18 `x;ce(roh' tm;Wy tAm aWh+ x;(cero tmoY"w: WhK'hi HB' tWmy-" rv,a] dy" !b,a,B. ~aiw> 35:17
tymiy" aWh ~D"h; laeGO 35:19 `x;ce(roh' tm;Wy tAm aWh+ x;(cero tmoY"w: WhK'hi AB tWmy-" rv,a] dy"-#[e(
`tmo)Y"w: hY"dIc.Bi wyl'[' %yliv.h-i Aa) WNp,_D"h.y< ha'n>fiB-. ~aiw> 35:20 `WNt,(ymiy> aWh Ab-A[g>piB. x:ce_roh-' ta,
x;ceroh-' ta, tymiy" ~D"h; laeGO aWh+ x;(cero hK,M ;h; tm;Wy-tAm) tmoY"w: Ady"b. WhK'hi hb'yaeb. Aa 35:21
Aa 35:23 `hY")dIc. al{B. yliK-. lK' wyl'[' %yliv.h-i Aa Ap+d"h] hb'yae-al{B. [t;p,B-. ~aiw> 35:22 `Ab*-A[g>piB.
vQEb;m. al{w> Al byEAa-al{ aWhw> tmo+Y"w: wyl'[' lPeY:w: tAar> al{B. HB' tWmy-" rv,a] !b,a-, lk'b.
WlyCihiw> 35:25 `hL,ae(h' ~yjiP'v.Mih; l[; ~D"_h; laeGO !ybeW hK,M;h; !yBe hd"[eh'( Wjp.v'(w> 35:24 `At*['r"
bv;y"w> hM'v'_ sn"- rv,a] Ajl'q.mi ry[i- la, hd"[eh'( Atao Wbyvihew> ~D"h; laeGO dY:mi x:ceroh-' ta, hd"[eh'
lWbG>-ta, x:ce_roh' aceyE acoy-" ~aiw> 35:26 `vd<Qo)h; !m,v,B. Atao xv;m-' rv,a] ldoG"h; !hEKoh; tAm-d[; HB'
xc;r"w> Aj=l'q.mi ry[i lWbg>li #Wxmi ~D"h; laeGO Atao ac'm'W 35:27 `hM'v'( sWny" rv<a] Ajl'q.mi ry[i
yrEx]a;w> ldoG+ "h; !hEKoh; tAm-d[; bveyE Ajl'q.mi ry[ib. yKi 35:28 `~D"( Al !yae x:ceroh-' ta, ~D"h; laeGO
jP'v.mi tQ:xul. ~k,l' hL,ae Wyh'w> 35:29 `At*Z"xua] #r<a-, la, x:ceroh' bWvy" ldoG"h; !hEKoh; tAm
dx'a, d[ew> x:ce_roh-' ta, xc;r>yI ~ydI[e ypil. vp,n-< hKem-; lK' 35:30 `~k,(ytebov.Am lkoB. ~k,_yterodol.
tAm-yKi tWm+l' [v'r" aWh-rv,a] x:cero vp,n<l. rp,ko Wxq.t-i al{)w> 35:31 `tWm)l' vp,n<b. hn<[]y-: al{
35:33 `!hE)Koh; tAm-d[; #r<a'B' tb,v,l' bWvl' Aj+l'q.mi ry[i la, sWnl' rp,ko Wxq.t-i al{w> 35:32 `tm'(Wy
rP;kuy>-al{) #r<a'l'w> #r<a'_h-' ta, @ynIx]y: aWh ~D"h; yKi HB' ~T,a; rv<a] #r<a'h-' ta, WpynIx]t-; al{w>
HB' ~ybiv.yO ~T,a; rv<a] #r<a'h-' ta, aMej;t. al{w> 35:34 `Ak*p.vo ~d:B. ~ai- yKi HB'- %P;vu rv<a] ~D"l;
tAba'h'( yvear" Wbr>q.YIw:) 36:1 p `lae(r"f.yI ynEB. %AtB. !kevo hw"hy> ynIa] yKi Hk'_AtB. !kEvo ynIa] rv<a]
ynEp.liw> hv,mo ynEp.li WrB.d:y>w:) @sE+Ay ynEB. txoP.v.Mimi( hV,n:m-. !B, rykim-' !B, d['lg. I-ynE)B. tx;P;v.mil.
hl'x]n:B. #r<a'h-' ta, ttel' hw"hy> hW"ci ynIdoa-] ta, Wrm.aYOw: 36:2 `lae(r"f.yI ynEb.li tAba' yvear" ~yaifNi >h;
Wyh'w> 36:3 `wyt'(nOb.li Wnyxia' dx'p.l'c. tl;x]n-: ta,( ttel' hw"hyb;( hW"cu ynIdoaw:) lae_r"f.yI ynEb.li lr"AgB.
tl;x]n: l[; @s;Anw> Wnyteboa] tl;xN] :mi !t'l'x]n: h['rg> >nIw> ~yvin"l. laer"f.y-I ynE)b. yjeb.vi ynEB.mi dx'a,l.
hp's.An*w> laer"f.yI ynEb.li lbeYOh; hy<h.y-I ~aiw> 36:4 `[;rE(G"yI Wntel'x]n: lr:GOmiW ~h,_l' hn"yy<h.Ti rv<a] hJ,M;h;
wc;y>w: 36:5 `!t"l) 'x]n: [r:G"yI Wnyteboa] hJem; tl;xN] :mI)W ~h,_l' hn"yy<h.Ti rv<a] hJ,M;h; tl;x]n: l[; !t'l'x]n:

116

rb'D"h; hz< 36:6 `~yrI)b.Do @sEAy-ynE)b. hJem; !KE rmo=ale hw"hy> yPi- l[; laer"f.yI ynEB-. ta, hv,mo
hJem; tx;P;v.mil. %a; ~yvi_n"l. hn"yy<h.Ti ~h,ynEy[eB. bAJl; rmoale dx'p.l'c. tAnb.li hw"hy> hW"c-i rv,a]
tl;x]n:B. vyai yKi hJ,_m-; la, hJ,M;mi laer"f.yI ynEb.li hl'x]n: bSot-i al{)w> 36:7 `~yvi(n"l. hn"yy<h.Ti ~h,ybia]
dx'a,l. laer"f.yI ynEB. tAJM;mi hl'x]n: tv,r<yO tB;- lk'w> 36:8 `lae(r"f.yI ynEB. WqB.d>yI wyt'boa] hJem;
36:9 `wyt'(boa] tl;x]n: vyai laer"f.yI ynEB. Wvr>yyI) ![;m;l. hV'_ail. hy<h.Ti h'ybia' hJem; tx;P;v.Mimi
rv<a]K; 36:10 `lae(r"f.yI ynEB. tAJm; WqB.d>yI Atl'x]n:B. vyai-yKi rxE+a; hJ,m;l. hJ,M;mi hl'x]n: bSot-i al{)w>
h['nOw> hK'l.miW hl'g >x'w> hc'r>ti hl'x.m; hn"yy<h.Tiw: 36:11 `dx'(p.l'c. tAnB. Wf[' !KE hv,_m-o ta, hw"hy> hW"ci
yhiT.w: ~yvi_n"l. Wyh' @sEAy-!b, hV,n:m-. ynE)B. txoP.v.Mimi( 36:12 `~yvi(n"l. !h<ydEdo ynEb.li dx'_p.l'c. tAnB.
hv,m-o dy:B. hw"hy> hW"ci rv,a] ~yjiP'v.Mih;w> twO c.Mih; hL,ae 36:13 `!h<)ybia] tx;P;v.mi hJem-; l[; !t'l'x]n:
`Ax*rEy> !DEr>y: l[; ba'Am tbor>[:)B. lae_r"f.yI ynEB-. la,

~yrbdh
Deuteronomy
rB'd>MiB; !DE+r>Y:h; rb,[eB. laer"f.y-I lK'-la, hv,mo rB<DI rv,a] ~yrIb'D>h; hla 1:1
brExome( ~Ay rf"[' dx;a; 1:2 `bh'(z" ydIw> trocex]w: !b"l'w> lp,T-o !ybe(W !r"aP'-!yBe( @Ws lAm hb'r"[]B'(
vd<xo+l; dx'a,B. vd<xo rf"[-' yTe(v.[;B. hn"v' ~y[iBr' >a;B. yhiy>w: 1:3 `[;nE)r>B; vdEq' d[; ry[i_f-e rh; %r<D<
!xoysi tae AtKoh; yrEx]a; 1:4 `~h,(lea] Atao hw"hy> hW"ci rv,a] lkoK. laer"f.yI ynEB-. la, hv,mo rB<DI
1:5 `y[ir<(d>a,B. troT'v.[;B. bveAy-rv,a] !v'B'h; %l,m, gA[ taew> !AB+v.x,B. bveAy rv<a] yrImoa/h'( %l,m,
Wnyhel{a/ hw"hy> 1:6 `rmo*ale taZOh; hr"ATh;-ta, raEBe hv,mo lyaiAh ba'_Am #r<a,B. !DEr>Y:h; rb,[eB.
yrImoa/h'( rh: WaboW ~k,l' W[s.W WnP. 1:7 `hZ<)h; rh"B' tb,v, ~k,l-' br: rmo=ale brExoB. Wnyleae rB<DI
rh"N "h-; d[; !Anb'L.h;w> ynI[]n:K.h;( #r<a, ~Y"+h; @Axb.W bg<N<b;W hl'peV.b;W rh"b' hb'r"[]B' wyn"kev-. lK'-la,w>
hw"hy> [B;v.nI rv<a] #r<a'h-' ta, Wvr>W WaBo #r<a'_h-' ta, ~k,ynEp.li yTit;n" haer> 1:8 `tr"(P-. rh;n> ldoG"h;
t[eB' ~k,lea] rm:aow" 1:9 `~h,(yrEx]a; ~['r>z:l.W ~h,l' ttel' bqo[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. ~k,yteboa]l;
~AYh; ~k,N >hiw> ~k,_t.a, hB'r>hi ~k,yhel{a/ hw"hy> 1:10 `~k,(t.a, taef. yDIb;l. lk;Wa-al{ rmo=ale awhih;
%rEb'ywI ~ymi_['P. @l,a, ~k,K ' ~k,yle[] @sEyO ~k,teAb)a] yhel{a/ hw"hy> 1:11 `bro)l' ~yIm:V'h; ybek.AkK.
~k,l' Wbh' 1:13 `~k,(b.yrI)w> ~k,aF] ;m;(W ~k,x]r>j' yDI_b;l. aF'a, hk'yae 1:12 `~k,(l' rB<DI rv<a]K; ~k,t.a,
Wrm.aTow: yti_ao Wn[]T;w:) 1:14 `~k,(yvear"B. ~meyfia]w: ~k,_yjeb.vil. ~y[idUywI ~ynIbon>W ~ymik'x] ~yvin"a]
!TEa,w" ~y[idUywI) ~ymik'x] ~yvin"a] ~k,yjeb.vi yvear"-ta, xQ;a,w" 1:15 `tAf)[]l; T'r>B:D-I rv,a] rb"D"h-; bAj)

117

~yrIj.vow> trof'[] yrEf'w> ~yVimix] yrEf'w> tAame yrEf'w> ~ypil'a] yrEf' ~k,_yle[] ~yviar" ~t'ao
qd<c, ~T,j.p;v.W ~k,yxea-] !yBe [:mov' rmo=ale awhih; t[eB' ~k,yjep.v-o ta, hW<c;a]w" 1:16 `~k,(yjeb.vil.
WrWgt' al{ !W[m'v.Ti ldoG"K; !joQ'K; jP'v.MiB; ~ynIp' WryKit-; al{) 1:17 `Ar*GE !ybeW wyxia-' !ybeW vyai- !yBe(
1:18 `wyTi([.m;v.W yl;ae !WbrIq.T; ~K,mi hv,q.yI rv<a] rb'D"h;w> aWh+ ~yhil{ale jP'v.Mih; yKi vyai- ynEP.mi
tae %l,NEw: brExome [S;N Iw: 1:19 `!Wf)[]T; rv<a] ~yrIb'D>h-; lK' tae awhi_h; t[eB' ~k,t.a, hW<c;a]w"
Wnyhel{a/ hw"hy> hW"ci rv<a]K; yrImoa/h' rh: %r<D< ~t,yair> rv<a] aWhh; ar"ANh;w> lAdG"h; rB"d>Mih-; lK'
!tEnO Wnyhel{a/ hw"hy>-rv,a] yrImoa/h' rh:- d[; ~t,aB' ~k,_lea] rm:aow" 1:20 `[;nE)r>B; vdEq' d[; aboN "w: Wnt'_ao
yhel{a/ hw"hy> rB,DI rv,a]K; vrE hle[] #r<a'_h-' ta, ^yn<p'l. ^yh,l{a/ hw"hy> !t;n" haer> 1:21 `Wnl'(
WnynEp'l. ~yvin"a] hx'l.v.nI Wrm.aTow: ~k,L.Ku yl;ae !Wbr>q.Tiw: 1:22 `tx'(T-e la;w> ar"yTi-la; %l' ^yt,boa]
abon" rv<a] ~yrI['h,( taew> HB'- hl,[]n: rv<a] %r<D<h-; ta, rb'D" Wnt'ao Wbviy"w> #r<a'_h-' ta, Wnl'- WrP.x.y:w>
Wnp.YIw: 1:24 `jb,V'(l; dx'a, vyai ~yvin"a] rf"[' ~ynEv. ~K,mi xQ:a,w" rb"+D"h; yn:y[eB. bj;yYIw: 1:23 `!h<)ylea]
WdrIAYw: #r<a'h' yrIP.mi ~d"y"b. Wxq.YIw: 1:25 `Ht'(ao WlG>ry: >w:) lKo+v.a, lx;n-: d[; WaboY"w: hr"h'h' Wl[]Y:w:
~t,ybia] al{w> 1:26 `Wnl'( !tEnO Wnyhel{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'h' hb'Aj Wrm.aYOw: rb'd" Wnt'ao WbviY"w: Wnyle_ae
Wnt'ao hw"hy> ta;n>fiB. Wrm.aTow: ~k,yleh\a'b. Wng>r"Tew: 1:27 `~k,(yhel{a/ hw"hy> yPi- ta, Wrm.T;w: tl{+[]l;
Wnyxea; ~yli[o Wnx.n:a] hn"a' 1:28 `WndE(ymiv.h;l. yrImoa/h' dy:B. Wnt'ao ttel' ~yIr"+c.mi #r<a,me Wna'yciAh
~yqIn"[] ynEB-. ~g:w> ~yIm"+V'B; troWcb.W tl{doG> ~yrI[' WNM,mi ~r"w" lAdG" ~[; rmoale Wnbeb'l-. ta, WSm;he
%lEhoh; ~k,yhel{)a/ hw"hy> 1:30 `~h,(me !War>yti-( al{w>) !Wcr>[;t;-al{ ~k,_lea] rm:aow" 1:29 `~v'( Wnyair"
rv<a] rB'd>Mib;W 1:31 `~k,(ynEy[el. ~yIr:c.miB. ~k,T.ai hf'[' rv,a] lkoK. ~k,_l' ~xeL'yI aWh ~k,ynEp.li
~T,k .l;h] rv<a] %r<D<h-; lk'B. An=B.-ta, vyai- aF'yI rv<a]K; ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]f'n> rv<a] t'yair"
%lehoh; 1:33 `~k,(yhel{a/ hw"hyB; ~nIymia]m; ~k,n>yae( hZ<+h; rb"D"b;W 1:32 `hZ<)h; ~AqM'h-; d[; ~k,a]B-o d[;
Hb'- Wkl.Te( rv<a] %r<D<B; ~k,t.ao)r>l; hl'y>l; vaeB' ~k,_t.nO*x]l; ~Aqm' ~k,l' rWtl' %r<D<B; ~k,ynEp.li
vyai ha,r>y-I ~ai 1:35 `rmo*ale [b;V'YIw: @coq.YIw: ~k,_yrEb.DI lAq-ta, hw"hy> [m;v.YIw: 1:34 `~m'(Ay !n"['b,W
1:36 `~k,(yteboa]l; ttel' yTi[.B;v.nI rv<a] hb'AJh; #r<a'h' tae hZ<+h; [r"h' rADh; hL,aeh' ~yvin"a]B'
aLemi rv<a] ![;y: wyn"+b'l.W HB'- %r:D"( rv<a] #r<a'h-' ta, !TEa-, Al)w> hN"a,r>yI aWh hN<puy>-!B, bleK' ytil'Wz*
[;vuAhy> 1:38 `~v'( abot-' al{ hT'a-; ~G: rmo=ale ~k,l.lg; >Bi hw"hy> @N:at; .hi yBi-~G: 1:37 `hw")hy> yrEx]a;
~k,P.j;w> 1:39 `lae(r"f.y-I ta, hN"l<xin>y: aWh-yKi qZEx; Atao hM'v'_ aboy" aWh ^yn<p'l. dme[oh' !Wn-!Bi
~h,l'w> hM'v'_ Waboy" hM'he [r"w" bAj ~AYh; W[d>y-" al{ rv,a] ~k,ynEb.W hy< h.yI zb;l' ~T,r>ma; ] rv,a]
Wrm.aTow: Wn[]T;w:) 1:41 `@Ws)-~y: %r<D< hr"B'd>Mih; W[s.W ~k,_l' WnP. ~T,a;w> 1:40 `h'Wv)r"yyI ~hew> hN"n<T.a,
vyai WrG>x.T;w:) Wnyhe_l{a/ hw"hy> WnW"c-i rv,a] lkoK. Wnm.x;l.nIw> hl,[]n: Wnx.n:a] hw"hyl;( Wnaj'x' yl;ae
Wl[]t; al{ ~h,l' rmoa/ yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 1:42 `hr"h'(h' tl{[]l; WnyhiT'w: ATm.x;l.mi yleK-. ta,
~T,_[.m;v. al{w> ~k,ylea] rBEd:a]w" 1:43 `~k,(ybey>ao ynEp.li Wpg>N")Ti al{w> ~k,_B.r>qiB. yNIn<yae yKi Wmx]L't-i al{w>
~k,t.ar:q.li aWhh; rh"B' bveYOh; yrImoa/h' aceYEw: 1:44 `hr"h'(h' Wl[]T;w: WdzIT'w: hw"hy> yPi- ta, Wrm.T;w:
WKb.Tiw: WbvuT'w: 1:45 `hm'(r>x-' d[; ry[ifeB. ~k,t.a, WtK.Y:w: ~yrI+boD>h; hn"yf,[]T; rv<a]K; ~k,t.a, WpD>r>YIw:
~yBi_r: ~ymiy" vdEq'b. Wbv.Tew: 1:46 `~k,(ylea] !yzIa/h, al{w> ~k,l.qoB. hw"hy> [m;v-' al{)w> hw"+hy> ynEp.li
bs'N"w: yl'_ae hw"hy> rB<DI rv<a]K; @Ws-~y: %r<D< hr"B'd>Mih; [S;N Iw: !p,NEw: 2:1 `~T,(b.v;y> rv<a] ~ymiY"K;
WnP. hZ<+h; rh"h-' ta, bso ~k,l-' br: 2:3 `rmo*ale yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 2:2 s `~yBi(r: ~ymiy" ry[if-e rh;-ta,
ry[i_feB. ~ybiv.YOh; wf'[-e ynEB. ~k,yxea] lWbg>Bi ~yrIb.[o) ~T,a; rmoale wc; ~['h-' ta,w> 2:4 `hn"po*c' ~k,l'
%r:d>mi d[; ~c'r>a;me( ~k,l' !TEa-, al{) yKi ~b' WrG"t.T-i la; 2:5 `dao)m. ~T,r>m;v.nIw> ~K,mi War>yyI)w>
~T,_l.k;a]w: @s,K,B; ~T'aime( WrB.v.Ti lk,ao 2:6 `ry[i(fe rh:- ta, yTit;n" wf'[el. hV'rUy>-yKi( lg<r-"+ @K;
[d:y" ^d<y" hfe[]m; lkoB. ^k.r:Be( ^yh,l{a/ hw"hy> yKi 2:7 `~t,(ytiv.W @s,K,B; ~T'aime Wrk.Ti ~yIm-; ~g:w>
2:8 `rb")D" T'rs
> :x' al{ %M'[i ^yh,l{a/ hw"hy> hn"v' ~y[iB'r>a; hz< hZ<+h; ldoG"h; rB"d>Mih-; ta, ^T.k.l,
!p,NEw: s rb,G"+ !yOc.[,meW tl;yaeme hb'r"[]h'( %r<D<mi ry[ifeB. ~ybiv.YO*h; wf'[-e ynEb. Wnyxea; taeme rbo[ ] N:w:)

118

hm'_x'l.mi ~B' rG"t.T-i la;w> ba'Am-ta, rc;T-' la, yl;ae hw" hy> rm,aYOw: 2:9 `ba'(Am rB:d>mi %r<D< rbo[N] :w:)
Wbv.y" ~ynIp'l. ~ymiaeh' 2:10 `hV'rUy> r["- ta, yTit;n" jAl-ynEb.li yKi hV'rUy> Acr>a;me( ^l. !Tea-, al{) yKi
~h,l' War>q.yI ~ybia'Moh;w> ~yqI+n"[]K' ~he- @a; Wbv.x'yE ~yaip'r> 2:11 `~yqI)n"[]K' ~r"w" br:w> lAdG" ~[; Hb'_
~T'_x.T; Wbv.YEw: ~h,ynEP.mi ~Wdymiv.Y:w: ~Wvr"yyI) wf'[e ynEb.W ~ynIp'l. ~yrIxoh; Wbv.y" ry[ifeb.W 2:12 `~ymi(ae
lx;n-: ta, ~k,l' Wrb.[iw> WmqU hT'[; 2:13 `~h,(l' hw"hy> !t:n-" rv,a] AtV'rUy> #r<a,l. laer"f.yI hf'[' rv<a]K;
lx;n-: ta, Wnr>b;[-' rv,a] d[; [:nrE >B; vdEQ'mi Wnk.l;h-' rv,a] ~ymiY"h;w> 2:14 `dr,z") lx;n-: ta, rbo[N] :w:) dr,z"+
[B;v.nI rv<a]K; hn<x]M;h;( br<Q<mi hm'x'l.Mih; yven>a; rADh-; lK' ~To- d[; hn"+v' hn<mov.W ~yvil{v. dr<z<
WMT;- rv,a]k; yhiy>w: 2:16 `~M'(Tu d[; hn<+x]M;h;( br<Q<mi ~M'hul. ~B' ht'y>h" hw"hy>-dy: ~g:w> 2:15 `~h,(l' hw"hy>
~AYh; rbE[o hT'a; 2:18 `rmo*ale yl;ae hw"hy> rBEd:y>w: 2:17 s `~['(h' br<Q<mi tWml' hm'x'l.Mih; yven>a-; lK'
!Tea,-al{) yKi ~B'_ rG"t.T-i la;w> ~rEcuT.-la; !AM[; ynEB. lWm T'b.r:q'w> 2:19 `r["-) ta, ba'Am lWbG-> ta,
awhi-_ @a; bvex'Te ~yaip'r-> #r<a,( 2:20 `hV'(rUy> h'yTit;n> jAl-ynEb.li yKi hV'rUy> ^l. !AM[-; ynEB. #r<a,me
~yqI+n"[]K' ~r"w" br:w> lAdG" ~[; 2:21 `~yMi(zUm.z: ~h,l' War>q.yI ~ynIMo[;h'(w> ~ynIp'l. Hb'-Wbv.y") ~yaip'r>
ry[i_feB. ~ybiv.YOh; wf'[e ynEb.li hf'[' rv<a]K; 2:22 `~T'(x.t; Wbv.YEw: ~vur"yYIw: ~h,ynEP.mi hw"hy> ~dEymiv.Y:w:
~ybiv.YOh; ~yWI[;h'(w> 2:23 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~T'x.t; Wbv.YEw: ~vur"yYI)w: ~h,ynEP.mi yrIxoh-; ta, dymiv.hi rv,a]
Wrb.[iw> W[S. WmWq 2:24 `~T'(x.t; Wbv.YEw: ~dUymiv.hi rATp.K;mi ~yaic.YOh; ~yrITop.K; hZ"+[-; d[; ~yrIcex]B;
rG"t.hiw> vr"_ lxeh' Acr>a-; ta,w> yrImoa/h' !ABv.x-, %l,m,( !xoysi-ta, ^d>y"b. yTit;n" haer> !nOr>a; lx;n-: ta,
rv<a] ~yIm"+V'h-; lK' tx;T; ~yMi[;h'( ynEP-. l[; ^t.a'r>yIw> ^D>x.P; tTe lxea' hZ<h; ~AYh; 2:25 `hm'x( 'l.mi AB
%l,m, !Axysi-la, tAmdEq. rB:d>Mimi ~ykia'l.m; xl;v.a,w" 2:26 `^yn<)P'mi Wlx'w> Wzg>r"w> ^[]m.vi !W[m.v.yI
`lwamo)f.W !ymiy" rWsa' al{ %lE+ae %r<D<B; %r<D<B; ^c,r>a;b. hr"B.[.a, 2:27 `rmo*ale ~Alv' yrEb.DI !AB+v.x,
rv,a]K; 2:29 `yl'(g>r:b. hr"B.[.a, qr: ytiyti_v'w> yli- !T,Ti @s,K,B; ~yIm:W yTil.k;a'w> ynIrEBiv.T; @s,K,B; lk,ao 2:28
!DEr>Y:h-; ta, rbo[/a-,( rv<)a] d[; r["+B. ~ybiv.YOh; ~ybia'AMh;w> ry[ifeB. ~ybiv.YO*h; wf'[e ynEB. yli- Wf['
AB+ WnrEbi[]h; !ABv.x, %l,m, !xoysi hb'a' al{w> 2:30 `Wnl'( !tEnO Wnyhel{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'h-' la,
2:31 s `hZ<)h; ~AYK; ^d>y"b. ATTi ![;m;l. Abb'l. ta, #Meaiw> AxWr-ta, ^yh,l{a/ hw"hy> hv'q.h-i yKi(
`Ac*r>a-; ta, tv,r<l' vr" lxeh' Ac+r>a-; ta,w> !xoysi-ta, ^yn<p'l. tTe ytiL{xih;( haer> yl;ae hw"hy> rm,aYOw:
WnynE+p'l. Wnyhel{a/ hw"hy> WhnET.YIw:) 2:33 `hc'h.y") hm'x'l.Mil; AM[-; lk'w> aWh Wntear"q.li !xoysi aceYEw: 2:32
~rExN] :w:) awhih; t[eB' wyr"[-' lK'-ta, dKolN. Iw: 2:34 `AM*[-; lK'-ta,w> wyn"B' AnB.-ta,w> Atao %N:w:
ll;v.W Wnl'_ Wnz>z:B' hm'heB.h; qr: 2:35 `dyrI)f' Wnr>a:v.hi al{ @J"+h;w> ~yviN "h;w> ~tim. ry[i- lK'-ta,
d['l.GIh-; d[;w> lx;N:B; rv<a] ry[ih'w> !nOr>a; lx;n-: tp;f.-l[; rv,a] r[ero[]me( 2:36 `Wnd>k'(l' rv<a] ~yrI['h,
#r<a,- la, qr: 2:37 `WnynE)p'l. Wnyhel{a/ hw"hy> !t:n" lKoh-; ta, WNM,_mi hb'g >f' rv<a] hy"r>qi ht'y>h") al{
l[;N:w: !p,NEw: 3:1 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> hW"c-i rv,a] lkow> rh'h' yrE['w> qBoy: lx;n: dy: -lK' T'b.r"_q' al{ !AM[-; ynEB.
rm,aYOw: 3:2 `y[ir<(d>a, hm'x'l.Mil; AM[-; lk'w> aWh Wntear"q.li !v'B'h-; %l,m,( gA[ aceYEw: !v"+B'h; %r<D<
rv<a]K; AL t'yfi['w> Ac=r>a-; ta,w> AM[-; lK'-ta,w> Atao yTit;n" ^d>y"b. yKi Atao ar"yTi-la; yl;ae hw"hy>
gA[-ta, ~G: WndEy"B. Wnyhel{a/ hw"hy> !TeYIw: 3:3 `!AB)v.x,B. bveAy rv<a] yrImoa/h'( %l,m, !xoysil. t'yfi['
t[eB' wyr"[-' lK'-ta, dKolN. Iw: 3:4 `dyrI)f' Al-ryai(v.hi yTil.B-i d[; WhKeN :w: AM=[;-lK'-ta,w> !v"B'h-; %l,m,(
gA[ tk,l,m.m; bGOr>a; lb,x-, lK' ry[i ~yVivi ~T'_aime( Wnx.q:l-' al{ rv<a] hy"r>qi ht'y>h") al{ awhih;
hBer>h; yzIr"P.h; yrE['me db;l. x:yrI+b.W ~yIt:l'D> hh'bo g> hm'Ax tArcuB. ~yrI[' hL,a-e lK' 3:5 `!v")B'B;
`@J")h;w> ~yviN "h; ~tim. ry[i- lK' ~rEx]h; !AB+v.x, %l,m, !xoysil. Wnyfi[' rv<a]K; ~t'Aa ~rExN] :w: 3:6 `dao)m.
ykel.m; ynEv. dY:mi #r<a'h-' ta, awhih; t[eB' xQ;N Iw: 3:8 `Wnl'( WnAZB; ~yrI['h, ll;v.W hm'heB.h-; lk'w> 3:7
!yO=r>fi !Amr>x,l. War>q.yI ~ynIdoyci 3:9 `!Am)r>x, rh:- d[; !nOr>a; lx;N:mi !DE+r>Y:h; rb,[eB. rv<a] yrImoa/h'
y[ir<_d>a,w> hk'ls. ;-d[; !v'B'h-; lk'w> d['l.GIh-; lk'w> rvoyMih; yrE[' lKo 3:10 `rynI)f. Al-War>q.yI yrImoa/h'w>
fr<[, Afr>[; hNEhi ~yaip'r>h' rt,Y<mi ra;v.nI !v'B'h; %l,m, gA[-qr: yKi 3:11 `!v")B'B; gA[ tk,l,m.m; yrE['
3:12 `vyai(-tM;a;B. HB'x.r" tAMa; [B;r>a;w> HK'r>a' tAMa; [v;Te !AM+[; ynEB. tB;r:B. awhi hl{h] lz<r>B;

119

wyr"['w> d['l.GIh-; rh:) ycix]w: !nOr>a; lx;n-: l[;-rv,a] r[ero[]me awhi_h; t[eB' Wnv.r:y" taZOh; #r<a'h-' ta,w>
hV,_n:m.h;( jb,ve ycix]l; yTit;n" gA[ tk,l,m.m; !v'B'h-; lk'w> d['l.GIh; rt,y<w> 3:13 `ydI(G"l;w> ynIbeWarUl' yTit;n"
xq;l' hV,n:m-. !B, ryaiy" 3:14 `~yai(p'r> #r<a, arEQ'yI aWhh; !v'B'h-; lk'l. bGOr>a;h'( lb,x, lKo
ryaiy" tWOx ; !v'B'h-; ta, Amv-. l[; ~t'ao ar"q.YIw: yti_k'[]M;(h;w> yrIWvG>h; lWbG-> d[; bGOr>a; lb,x-, lK'-ta,
lx;n-: d[;w> d['l.GIh-; !mi yTit;n" ydIG"l;w> ynIbeWarUl'w> 3:16 `d['(l.GIh-; ta, yTit;n" rykim'l.W 3:15 `hZ<)h; ~AYh; d[;
tr<N<Kimi lbu_g>W !DEr>Y:h;w> hb'r"[]h'(w> 3:17 `!AM)[; ynEB. lWbG> lx;N:h; qBoy: d[;w> lbu_g>W lx;N:h; %AT !nOr>a;
rmo=ale awhih; t[eB' ~k,t.a, wc;a]w" 3:18 `hx'r"(z>mi hG"s .Pih; tDov.a; tx;T; xl;M,h; ~y" hb'r"[]h'( ~y" d[;w>
~k,yxea] ynEp.li Wrb.[;T; ~yciWlx] HT'v.rIl. taZOh; #r<a'h-' ta, ~k,l' !t;n" ~k,yhel{a/ hw"hy>
Wbv.yE) ~k,_l' br: hn<q.m-i yKi( yTi[.d:y" ~k,nEq.miW ~k,P.j;w> ~k,yven> qr: 3:19 `lyIx"-) ynEB-. lK' laer"f.y-I ynE)B.
#r<a'h-' ta, ~he- ~g: Wvr>y"w> ~k,K' ~k,yxea]l; hw"hy> x:ynIy-" rv,a] d[; 3:20 `~k,(l' yTit;n" rv<a] ~k,yrE['B.
3:21 `~k,(l' yTit;n" rv<a] AtV'rUyli( vyai ~T,b.v;w> !DE+r>Y:h; rb,[eB. ~h,l' !tEnO ~k,yhel{a/ hw"hy> rv,a]
~k,yhel{a/ hw"hy> hf'[' rv,a-] lK' tae taoroh' ^yn<y[e rmo=ale awhih; t[eB' ytiyWEci [:WvAhy>-ta,w>
al{ 3:22 `hM'v'( rbE[o hT'a; rv<a] tAkl'm.M;h-; lk'l. hw"hy> hf,[]y-: !KE) hL,aeh' ~ykil'M.h; ynEv.li
`rmo*ale awhih; t[eB' hw"+hy>-la, !N:x;t.a,w" 3:23 s `~k,(l' ~x'lN. Ih; aWh ~k,yhel{)a/ hw"hy> yKi ~Wa+r"yTi(
lae-ymi rv<a] hq"+z"x]h; ^d>y-" ta,w> ^l.d>G-" ta, ^D>b.[-; ta,( tAar>h;l. t'ALxih;( hT'a; hwIhy> yn"doa] 3:24
hb'AJh; #r<a'h-' ta, ha,r>a,w> aN"-hr"B.[.a, 3:25 `^t<)roWbg>kiw> ^yf,[]m;k. hf,[]y-: rv,a] #r<a'b'W ~yIm:V'B;
[m;v ' al{w> ~k,n>[;m;l. yBi hw"hy> rBe[;t.YIw: 3:26 `!An*b'L.h;w> hZ<h; bAJh; rh"h' !DE+r>Y:h; rb,[eB. rv<a]
hG"s.Pih; varo hle[] 3:27 `hZ<)h; rb"D"B; dA[ yl;ae rBED: @s,AT-la; %l'- br: yl;ae hw"hy> rm,aYOw: yl'_ae
3:28 `hZ<)h; !DEr>Yh
: ;-ta, rbo[]t; al{- yKi ^yn<+y[eb. haer>W hx'r"z>miW hn"m"ytew> hn"po c'w> hM'y" ^yn<y[e af'w>
~t'Aa lyxin>y: aWhw> hZ<h; ~['h' ynEp.li rbo[]y: aWh-yKi Whce_M.a;w> WhqE Z>x;w> [;vuAhy>-ta, wc;w>
[m;v. laer"f.yI hT'[;w> 4:1 p `rA[*P. tyBe lWm ay>G"B; bv,NEw: 3:29 `ha,(r>Ti rv<a] #r<a'h-' ta,
~T,v.rIywI) ~t,ab'W Wyx.Ti( ![;m;l. tAf+[]l; ~k,t.a, dMel;m. ykinOa'( rv<a] ~yjiP'v.Mih-; la,w> ~yQixuh-;( la,
hW<c;m. ykinOa' rv<a] rb'D"h-; l[; Wpsito al{ 4:2 `~k,(l' !tEnO ~k,y teboa] yhel{a/ hw"hy> rv<a] #r<a'h-' ta,
4:3 `~k,(t.a, hW<c;m. ykinOa' rv<a] ~k,yhel{)a/ hw"hy> twOc.m-i ta, rmov.li WNM,_mi W[rg> >ti al{w> ~k,t.a,
yrEx]a; %l;h' rv<a] vyaih-' lk' yKi rA[=P. l[;b;B. hw"hy> hf'[-' rv,a] tae taoroh'( ~k,ynEy[e(
~k,L.Ku ~yYIx; ~k,_yhel{a/ hw"hyB; ~yqibeD>h; ~T,a;w> 4:4 `^B<)r>Qimi ^yh,l{a/ hw"hy> Adymiv.hi rA[P-. l[;b;(
br<q<B. !Ke tAf[]l; yh'_l{a/ hw"hy> ynIW:ci rv<a]K; ~yjiP'v.miW ~yQixu ~k,t.a, yTid>M;li haer> 4:5 `~AY*h;
~k,t.n:ybiW ~k,t.m;k.x' awhi yKi ~t,yfi[]w: ~T,r>m;v.W 4:6 `HT'(v.rIl. hM'v' ~yaiB' ~T,a; rv<a] #r<a'h'
lAdG"h; yAGh; !Abn"w> ~k'x-' ~[; qr: Wrm.a'w> hL,aeh' ~yQIxuh;-lK' tae !W[m.v.yI rv<a] ~yMi_[;h' ynEy[el.
4:8 `wyl'(ae Wnaer>q' lk'B. Wnyhel{a/ hw"hyK; wyl'_ae ~ybiroq. ~yhil{a/ Al-rv,a] lAdG" yAg-ymi yKi 4:7 `hZ<)h;
~k,ynEp.li !tEnO ykinOa' rv<a] taZOh; hr"ATh; lkoK. ~qI+yDIc; ~yjiP'v.miW ~yQIxu Al-rv,a] lAdG" yAG ymiW
^yn<y[e War-" rv,a] ~yrIb'D>h-; ta, xK;v.T-i !P, daom. ^v.p.n: rmov.W ^l. rm,V'hi qr: 4:9 `~AY*h;
ynEp.li T'd>m;[' rv,a] ~Ay 4:10 `^yn<)b' ynEb.liw> ^yn<b'l. ~T'[.d:Ahw> ^yY<+x; ymey> lKo ^b.b'L.mi WrWsy"-!p,W
!Wdm.l.yI rv,a] yr"_b'D-> ta, ~[emiv.a;w> ~['h-' ta, yli-lh,q.h; yl;ae hw" hy> rmoa/B, brExoB. ^yh,l{a/ hw"hy>
!Wbr>q.Tiw: 4:11 `!Wd)Mel;y> ~h,ynEB-. ta,w> hm'd"a]h-' l[; ~yYIx; ~he rv,a] ~ymiY"h-; lK' ytiao ha'r>yIl.
hw"hy> rBEd:y>w: 4:12 `lp,(r"[]w: !n"[' %v,xo ~yIm;V'h; ble- d[; vaeB' r[EBo rh'h'w> rh"+h' tx;T; !Wdm.[;T;(w:
dGEY:w: 4:13 `lAq) ytil'Wz ~yairo ~k,n>yae hn"Wmt.W ~y[im.vo ~T,a; ~yrIb'D> lAq vae_h' %ATmi ~k,ylea]
4:14 `~ynI)b'a] tAxlu ynEv. l[; ~beT.k.YIw:) ~yrI+b'D>h; tr<f,[] tAf[]l; ~k,t.a, hW"ci rv,a] AtyrIB-. ta, ~k,l'
rv<a] #r<a'B' ~t'ao ~k,t.fo[]l; ~yji_P'v.miW ~yQIxu ~k,t.a, dMel;l. awhih; t[eB' hw"hy> hW"ci ytiaow>
~AyB. hn"WmT.-lK' ~t,yair> al{ yKi ~k,_ytevop.n:l. daom. ~T,r>m;v.nIw> 4:15 `HT'(v.rIl. hM'v' ~yrIb.[o ~T,a;
lm,s-'_ lK' tn:WmT. ls,P, ~k,l' ~t,yfi[]w: !Wtxiv.T-; !P, 4:16 `vae(h' %ATmi brExoB. ~k,ylea] hw"hy> rB,DI
@W[T' rv<a] @n"K' rAPc-i lK' tynIb.T; #r<a'_B' rv<a] hm'heB-. lK' tynI b.T; 4:17 `hb'(qen> Aa rk"z" tynIb.T;

120

aF'T-i !p,W

`#r<a'(l' tx;T;mi ~yIM:B-; rv,a] hg"D-" lK' tynIb.T; hm'_d"a]B' fmer-o lK' tynIb.T; 4:18 `~yIm")V'B;
T"x.D:nIw> ~yIm;V'h; ab'c. lKo ~ybik'AK)h-; ta,w> x:rEY"h-; ta,w> vm,V,h-; ta, t'yair'w>) hm'y>m;V'h; ^yn<y[e
4:20 `~yIm")V'h; lK' tx;T; ~yMi[;h'( lkol. ~t'ao ^yh,l{a/ hw"hy> ql;x' rv,a] ~T'_d>b;[]w: ~h,l' t'ywIx]T;v.hiw>
`hZ<)h; ~AYK; hl'x]n: ~[;l. Al tAyh.li ~yIr"+c.Mimi lz<r>B;h; rWKmi ~k,t.a, aciAYw: hw"hy> xq:l' ~k,t.a,w>
#r<a'h-' la, abo-yTil.bil.W !DEr>Y:h-; ta, yrIb.[' yTil.bil. [b;V'YIw: ~k,_yrEb.D-I l[; yBi- @N<a;t.hi hw"hyw:) 4:21
rbE[o yNIn<yae taZOh; #r<a'B' tme ykinOa' yKi 4:22 `hl'(x]n: ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] hb'AJh;
WxK.v.T-i !P<) ~k,l' Wrm.V'hi 4:23 `taZO*h; hb'AJh; #r<a'h-' ta, ~T,v.rIywI) ~yrIb.[o) ~T,aw; > !DE+r>Y:h-; ta,
hw"hy> ^W>ci rv<a] lKo tn:WmT. ls,P, ~k,l' ~t,yfi[]w: ~k,_M'[i tr:K' rv<a] ~k,yhel{a/ hw"hy> tyrIB-. ta,
~ynIb' ynEb.W ~ynIB' dyliAt-yKi( 4:25 p `aN")q; lae aWh+ hl'k.ao vae ^yh,l{a/ hw"hy> yKi 4:24 `^yh,(l{a/
^yh,l{a-/ hw")hy> ynEy[eB. [r:h' ~t,yfi[]w: lKo tn:WmT. ls,P, ~t,yfi[]w: ~T,x;v.hiw> #r<a'_B' ~T,n>v;Anw>
l[;me rhem; !WdbeaTo dboa-' yKi( #r<a'h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, ~AYh; ~k,b' ytidoy[ih; 4:26 `As*y[ik.h;l.
dmeV'hi yKi h'yl,[' ~ymiy" !kUyrIa]t-; al{) HT'_v.rIl. hM'v' !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o ~T,a; rv,a] #r<a'h'
hw"hy> ghen:y> rv,a] ~yIAGB; rP's .mi ytem. ~T,r>a;v.nIw> ~yMi_[;B' ~k,t.a, hw"hy> #ypihew> 4:27 `!Wd)meV'Ti
al{w> !War>y-I al{) rv<a] !b,a,w" #[e ~d"_a' ydEy> hfe[]m; ~yhil{a/ ~v'- ~T,d>b;[]w: 4:28 `hM'v'( ~k,t.a,
WNv,r>d>ti yKi t'ac'_m'W ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, ~V'mi ~T,v.Q;biW 4:29 `!xU)yrIy> al{w> !Wlk.ayO* al{w> !W[m.v.yI
T'b.v;w> ~ymiY"h; tyrIx]a;B. hL,ae_h' ~yrIb'D>h; lKo ^Wac'm.W ^l. rC:B; 4:30 `^v<)p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B.
al{w> ^t<+yxiv.y: al{w> ^P.r>y: al{ ^yh,l{a/ hw"hy> ~Wxr: lae yKi 4:31 `Al*qoB. T'[.m;v'w> ^yh,l{a/ hw"hy>-d[;
^yn<p'l. Wyh-' rv,a] ~ynIvoarI) ~ymiy"l. an"-la;v. yKi 4:32 `~h,(l' [B;v.nI rv<a] ^yt,boa] tyrIB-. ta, xK;v.yI
hy"h.nI)h] ~yIm"+V'h; hceq-. d[;w> ~yIm:V'h; hceq.mil.W #r<a'h-' l[; ~d"a' ~yhil{a/ ar"B' rv,a] ~AYh;-!mil.
vaeh-' %ATmi rBEd:m. ~yhil{a/ lAq ~[' [m;(v'h] 4:33 `Whmo)K' [m;v.nIh] Aa hZ<h; lAdG"h; rb"D"K;
tSom;B. yAG br<Q<mi yAg Al tx;q;l' aAbl' ~yhil{a/ hS'nIh] Aa 4:34 `yxiY<)w: hT'a; T'[.m;v-' rv,a]K;
hf'[-' rv,a] lkoK. ~yli_doG> ~yair"Amb.W hy"Wjn> [;Arz>biW hq'z"x] dy"b.W hm'x'l.mib.W ~ytip.Amb.W ttoaoB.
!yae ~yhi_l{a/h' aWh hw"hy> yKi t[;d:l' t'aer>h' hT'a; 4:35 `^yn<)y[el. ~yIr:c.miB. ~k,yhel{a/ hw"hy> ~k,l'
hl'AdG>h; AVa-i ta, ^a]r>h, #r<a'h-' l[;w> &'rS<+ .y:l. Alq-o ta, ^[]ymi(v.hi ~yIm:V'h-; !mi 4:36 `AD*b;l.mi dA[
^a]ci(AYw: wyr"_x]a; A[r>z:B. rx:b.YIw: ^yt,boa-] ta, bh;a' yKi tx;t;w> 4:37 `vae(h' %ATmi T'[.m;v' wyr"b'd>W
^a]ybi(h]l; ^yn<+P'mi ^M.mi ~ymicu[]w: ~ylidoG> ~yIAG vyrIAhl. 4:38 `~yIr")c.Mimi ldoG"h; AxkoB. wyn"p'B.
aWh hw"hy> yKi ^b,b'l-. la, t'boveh]w: ~AYh; T'[.d:y"w> 4:39 `hZ<)h; ~AYK; hl'x]n: ~c'r>a-; ta, ^l-. tt,l'(
rv,a] wyt'wOc.m-i ta,w> wyQ"xu-ta, T'r>m;v'w> 4:40 `dA[) !yae tx;T'_mi #r<a'h-' l[;w> l[;M;mi ~yIm:V'B; ~yhil{a/h'(
rv,a] hm'd"a]h-' l[; ~ymiy" %yrIa]T; ![;m;l.W ^yr<_x]a; ^yn<b'l.W ^l. bj;yyI rv,a] ~AYh; ^W>c;m. ykinOa'
hx'r>z>mi !DE+r>Y:h; rb,[eB. ~yrI[' vl{v' hv,mo lyDIb.y: za' 4:41 p `~ymi(Y"h-; lK' ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>
lAmT.mi Al anEf-o al{ aWhw> t[;d-: ylib.Bi Wh[er-E ta, xc;r>yI rv,a] x:ceAr hM'v' snUl' 4:42 `vm,v'(
ynI+beWarU(l' rvoyMih; #r<a,B. rB"d>MiB; rc,B-, ta, 4:43 `yx'(w" laeh' ~yrI['h-, !mi tx;a-; la, sn"w> ~Av+l.vi
ynEB. ynEp.li hv,mo ~f'- rv,a] hr"_ATh; tazOw> 4:44 `yVi(n:m.l;( !v"B'B; !l"AG-ta,w> ydIG"l; d['l.GIB; tmoar"-ta,w>
~t'aceB. laer"f.yI ynEB-. la, hv,mo rB<DI rv,a] ~yji_P'v.Mih;w> ~yQIxuh;(w> tdo[eh'( hL,ae 4:45 `lae(r"f.yI
bveAy rv<a] yrImoa/h'( %l,m, !xoysi #r<a,B. rA[P. tyBe lWm ay>GB: ; !DEr>Y:h; rb,[eB. 4:46 `~yIr")c.Mimi
#r<a,- ta,w> Acr>a-; ta, Wvr>yYI)w: 4:47 `~yIr")c.Mimi ~t'aceB. laer"f.yI ynE)b.W hv,mo hK'hi rv,a] !AB+v.x,B.
rv,a] r[ero[]me 4:48 `vm,v'( xr:z>mi !DE+r>Y:h; rb,[eB. rv<a] yrImoa/h'( ykel.m; ynEv. !v'B'h-; %l,m,( gA[
~y" d[;w> hx'r"z>mi !DEr>Y:h; rb,[e hb'r"[]h-' lk'w> 4:49 `!Am)r>x, aWh !aoyfi rh:- d[;w> !nOr>a; lx;n-: tp;f.-l[;
laer"f.yI [m;v. ~h,lea] rm,aYOw: laer"f.y-I lK'-la, hv,mo ar"q.YIw: 5:1 p `hG"s) .Pih; tDov.a; tx;T; hb'_r"[]h'
~T,r>m;v.W ~t'ao ~T,d>m;l.W ~AY=h; ~k,ynEz>a'B. rbEDo ykinOa' rv<a] ~yjiP'v.Mih-; ta,w> ~yQIxuh;-ta,
tyrIB.h-; ta, hw"hy> tr:K' Wnyteboa-] ta, al{ 5:3 `brE(xoB. tyrIB. WnM'[i tr:K' Wnyhel{a/ hw"hy> 5:2 `~t'(fo[]l;
rh"B' ~k,M'[i hw"hy> rB,DI ~ynIp'B. ~ynIP' 5:4 `~yYI)x; WnL'Ku ~AYh; hpo hL,ae Wnx.n:a] WnT'a i yKi taZO=h;
4:19

121

yKi hw"+hy> rb:D-> ta, ~k,l' dyGIh;l. awhih; t[eB' ~k,ynEybe(W hw"hy>-!yBe dme[o ykinOa' 5:5 `vae(h' %ATmi
^ytiaceAh rv<a] ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa'( 5:6 s `rmo*ale rh"B' ~t,yli[-] al{)w> vaeh' ynEP.mi ~t,arEy>
^l-. hf,[t] ;-al{ 5:8 `y;nP") -' l[; ~yrIxea] ~yhil{a/ ^l.-hy<h.yI al{ 5:7 `~ydI+(b'[] tyBemi ~yIr:c.mi #r<a,me
5:9 `#r<a'(l' tx;T:mi ~yIM:B; rv<a]w: tx;T'_mi #r<a'B' rv<a]w: l[;M; mi ~yIm:V'B; rv<a] hn"W mT.-lK' ls,p,
~ynIB'-l[; tAba' !wO[] dqePo aN"q; lae ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa' yKi ~dE_b.['t' al{w> ~h,l' hw<x]T;v.t-i al{
`yt'(wOc.mi AtwOc.mi yrEm.vol.W yb;h]aol. ~ypi_l'a]l; ds,x, hf,[ow> 5:10 `ya")_n>fol. ~y[iBer-I l[;w> ~yviLev-i l[;w>
Amv-. ta, aF'yI-rv,a] tae hw"hy> hQ,n:y> al{ yKi aw>V"+l; ^yh,l{a/ hw"hy>-~ve-( ta, aF'ti al{ 5:11 s
dbo[]T; ~ymiy" tv,vE 5:13 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^W>ci rv<a]K; Av+D>q;l. tB'V;h; ~Ay-ta, rAmv' 5:12 s `aw>V")l;
hT'a; hk'al'm-. lk' hf,[]t; al{ ^yh,_l{a/ hw"hyl; tB"v; y[iybiV.h; ~Ayw> 5:14 `^T<)k.al;m-. lK' t'yfI['w>
x:Wny" ![;m;l. ^yr<['v.Bi rv<a] ^r.gE)w> ^T,m.h,B-. lk'w> ^r>mo*x]w: ^r>Avw> ^t,m'a]w:-^)D>b.[;w> ^T<biW-^)n>biW
~V'mi ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]ciYOw: ~yIr:c.mi #r<a,B. t'yyIh' db,[-< yKi T'r>k;z"w> 5:15 `^Am*+K' ^t.m'a]w: ^D>b.[;
dBeK; 5:16 s `tB'(V;h; ~Ay-ta, tAf[]l; ^yh,l{a/ hw"hy> ^W>ci !Ke- l[; hy"+Wjn> [:roz>biW hq"z"x] dy"B.
l[; %l' bj;yyI ![;m;l.W ^ym,y" !kUyrIa]y: ![;m;l. ^yh,_l{a/ hw"hy> ^W>ci rv<a]K; ^M,a-i ta,w> ^ybia'-ta,
s `bnOg* >Ti al{w> 5:19 s `@a")_n>Ti al{w> 5:18 s `xc'(r>Ti al{ 5:17 s `%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] hm'd"a]h'(
WhdEf' ^[,rE tyBe hW<a;t.ti al{w> s ^[<+rE tv,ae dmox.t; al{w> 5:21 s `aw>v") d[e ^[]rE(b. hn<[]t-; al{)w> 5:20
hw"hy> rB,DI hL,ahe ' ~yrIb'D>h-; ta,( 5:22 s `^[<)rEl. rv<a] lkow> Armox]w: ArAv Atm'a]w: ADb.[;w>
ynEv-. l[; ~beT.k.YIw:) @s"+y" al{w> lAdG" lAq lp,r"[]h'(w> !n"['h,( vaeh' %ATmi rh'B' ~k,l.h;q-. lK'-la,
vae_B' r[EBo rh"h'w> %v,xoh; %ATmi lAQh;-ta, ~k,[]m.v'K. yhiy>w: 5:23 `yl'(ae ~nET.YIw:) ~ynIb'a] txolu
AdboK-. ta, Wnyhel{a/ hw"hy> Wna'r>h, !hE Wrm.aTow: 5:24 `~k,(ynEq.zIw> ~k,yjeb.vi yvear"-lK' yl;ae !Wbr>q.Tiw:
`yx'(w" ~d"a'h-'( ta, ~yhil{a/ rBEd:y-> yKi( Wnyair" hZ<h; ~AYh; vae_h' %ATmi Wn[.m;v' Alq-o ta,w> Ald>G-" ta,w>
lAq-ta, [:mov.li Wnx.na: ] ~ypis .yO-~ai taZO=h; hl'doG>h; vaeh' Wnlek.ato) yKi tWmn" hM'l' hT'[;w> 5:25
rBEd:m. ~yYIx; ~yhil{a/ lAq [m;v' rv<a] rf'B'-lk' ymi yKi 5:26 `Wnt.m'(w" dA[ Wnyhel{a/ hw"hy>
rBEd:T. T.a;w> Wnyhe_l{a/ hw"hy> rm:ayO rv<a-] lK' tae [m'v]W* hT'a; br:q. 5:27 `yxiY<)w: WnmoK' vaeh-' %ATmi
lAq-ta, hw"hy> [m;v.YIw: 5:28 `Wnyfi(['w> Wn[.m;v'w> ^yl,ae Wnyhel{a/ hw"hy> rBed:y> rv,a-] lK' tae Wnyleae
WrB.DI rv<a] hZ<h; ~['h' yrEb.DI lAq-ta, yTi[.m;v' yl;ae hw"hy> rm,aYOw: yl'_ae ~k,r>B,d:B. ~k,yrEb.DI
rmov.liw> ytiao ha'r>yIl. ~h,l' hz< ~b'b'l. hy"h'w> !TeyI-ymi( 5:29 `WrBE)DI rv<a-] lK' Wbyjiyhe ^yl,ae
~k,l' WbWv ~h,_l' rmoa/ %lE 5:30 `~l'([ol. ~h,ynEb.liw> ~h,l' bj;yyI ![;m;l. ~ymi_Y"h-; lK' yt;wOc.m-i lK'-ta,
~yjiP'v.Mih;w> ~yQIxuh;w> hw"c.Mih-; lK' tae ^yl,ae hr"B.d:a]w: ydIM'[i dmo[] hPo hT'a;w> 5:31 `~k,(yleh\a'l.
hW"ci rv<a]K; tAf[]l; ~T,r>m;v.W 5:32 `HT'(v.rIl. ~h,l' !tEnO ykinOa' rv<a] #r<a'b' Wf['w> ~dE_M.l;T. rv<a]
~k,yhel{a/ hw"hy> hW"ci rv,a] %r<D<h-; lk'B. 5:33 `lamo)f.W !ymiy" WrsUt' al{ ~k,_t.a, ~k,yhel{a/ hw"hy>
hw"c.Mih; tazOw> 6:1 `!Wv)r"yTi( rv<a] #r<a'B' ~ymiy" ~T,k.r:a]h;w> ~k,l' bAjw> !Wyx.Ti( ![;m;l. Wkle_Te ~k,t.a,
~T,a; rv<a] #r<a'B' tAf[]l; ~k,_t.a, dMel;l. ~k,yhel{a/ hw"hy> hW"ci rv<a] ~yjiP'v.Mih;w> ~yQixuh;(
rv<a] wyt'wOc.miW wyt'Qoxu-lK'-ta, rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, ar"yTi ![;m;l. 6:2 `HT'(v.rIl. hM'v' ~yrIb.[o
laer"f.yI T"[.m;v'w> 6:3 `^ym,(y" !kUrIa]y: ![;m;l.W ^yY<+x; ymey> lKo ^n>B-i !b,W ^n>biW hT'a; ^W<c;m. ykinOa'
%l' ^yt,boa] yhel{a/ hw"hy> rB,DI rv,a]K; dao+m. !WBr>Ti rv<a]w: ^l. bj;yyI rv,a] tAf[]l; T'r>m;v'w>
hw"hy> tae T'b.h;a'w> 6:5 `dx'(a, hw"hy> Wnyhel{a/ hw"hy> lae_r"f.yI [m;v. 6:4 p `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a,
^W>c;m. ykinOa' rv,a] hL,aeh' ~yrIb'D>h; Wyh'w> 6:6 `^d<)aom-. lk'b.W ^v.p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ^yh,_l{a/
^B.k.v'b.W* %r<D<b; ^T.k.l,b.W ^t,ybeB. ^T.b.viB. ~B'_ T'r>B;dIw> ^yn<b'l. ~T'nN> :viw> 6:7 `^b<)b'l-. l[; ~AYh;
^t<yBe tzOWzm.-l[; ~T'b.t;k.W 6:9 `^yn<)y[e !yBe tpoj'jol. Wyh'w> ^d<+y-" l[; tAal. ~T'r>v;q.W 6:8 `^m<)Wqb.W
~h'r"b.a;l. ^yt,boa]l; [B;v.nI rv,a] #r<a'h-' la, ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]ybiy> yKi hy"h'w> 6:10 s `^yr<(['v.biW
bWj-lK' ~yailem. ~yTib'W 6:11 `t'ynI)b-' al{ rv<a] tbojow> tl{doG> ~yrI[' %l"+ tt,l' bqo[]y:l.W* qx'c.yIl.
T"l.k;a'w> T'[.j'_n-" al{ rv<a] ~ytiyzEw> ~ymir"K. T'b.c;x-' al{ rv<a] ~ybiWcx] troboW t'aLem-i al{ rv<a]

122

`~ydI(b'[] tyBemi ~yIr:c.mi #r<a,me ^a]yci(Ah rv<a] hw"+hy>-ta, xK;v.T-i !P, ^l. rm,V'hi 6:12 `T'[.b(f' 'w>
~yrI+xea] ~yhil{a/ yrEx]a; !Wkl.te( al{ 6:14 `[;be(V'Ti Amv.biW dbo+[]t; Ataow> ar"yTi ^yh,l{a/ hw"hy>-ta,
hw"hy>-@a; hr<x/y<-!P, ^B<+r>qiB. ^yh,l{a/ hw"hy> aN"q; lae yKi 6:15 `~k,(yteAbybis. rv<a] ~yMi[;h'( yhel{a/me
~t,ySinI rv<a]K; ~k,_yhel{a/ hw"hy>-ta, WSn:t. al{ 6:16 s `hm'(d"a]h' ynEP. l[;me ^d>ymiv.hiw> %B' ^yh,l{a/
t'yfi['w> 6:18 `%W")ci rv<a] wyQ"xuw> wyt'do[ew> ~k,_yhel{a/ hw"hy> twOc.m-i ta, !Wrm.v.Ti rAmv' 6:17 `hS'(M;B;
hw"hy> [B;v.n-I rv,a] hb'J oh; #r<a'h-' ta, T'v.r;y")w> t'ab'W %l' bj;yyI ![;m;l. hw"+hy> ynEy[eB. bAJh;w> rv"Y"h;
rx"m' ^n>bi ^l.a'v.y-I yKi( 6:20 s `hw")hy> rB<DI rv<a]K; ^yn<+P'mi ^yb,y>a-o lK'-ta, @doh]l; 6:19 `^yt,(boa]l;
^n>bil. T'r>m;a'w> 6:21 `~k,(t.a, Wnyhela{ / hw"hy> hW"ci rv<a] ~yjiP'v.Mih;w> ~yQixuh;(w> tdo[eh' hm' rmo=ale
ttoAa hw"hy> !TEYIw: 6:22 `hq")z"x] dy"B. ~yIr:c.Mimi hw"hy> WnaeyciAYw: ~yIr"+c.miB. h[or>p;l. WnyyIh' ~ydIb'[]
![;m;l. ~V'_mi ayciAh Wnt'Aaw> 6:23 `WnynE)y[el. AtyBe-lk'b.W h[or>p;B. ~yIr:c.miB. ~y[ir"w> ~ylidoG> ~ytip.moW
tAf[]l; hw"hy> WnWEc;y>w: 6:24 `Wnyte(boa]l; [B;v.nI rv<a] #r<a'h-' ta, Wnl' tt,l' Wnt'ao aybih'
`hZ<)h; ~AYh;K. WnteYOx;l. ~ymiY"h-; lK' Wnl' bAjl. Wnyhe_l{a/ hw"hy>-ta, ha'r>yIl. hL,aeh' ~yQIxuh;-lK'-ta,
rv<a]K; Wnyhel{a/ hw"hy> ynEp.li taZOh; hw"c.Mih-; lK'-ta, tAf[]l; rmov.n-I yKi( WnL'-_ hy<h.Ti( hq"d"c.W 6:25
lv;n"w> HT'_v.rIl. hM'v-' ab' hT'a-; rv,a] #r<a'h-' la, ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]ybi(y> yKi 7:1 s `WnW")ci
~yIAg h['b.vi ysiWby>h;w> yWIxih;(w> yZIrIP.h;w> ynI[]n:K.h;w> yrImoa/h'w> yviG"r>GIh;w> yTixih;( ^yn<P'mi ~yBir-: ~yIAG*
trok.t-i al{ ~t'ao ~yrIx]T; ~rEx]h; ~t'_yKihiw> ^yn<p'l. ^yh,l{a/ hw"hy> ~n"t'n>W 7:2 `&'M<)mi ~ymiWc[]w: ~yBir:
7:4 `^n<)b.li xQ:ti al{ ATbiW Anb.li !TEt-i al{ ^T.Bi ~B'_ !TEx;t.ti al{w> 7:3 `~NE)x't. al{w> tyrIB. ~h,l'
7:5 `rhE)m; ^d>ymiv.hiw> ~k,B' hw"hy>-@a; hr"x'w> ~yrI+xea] ~yhil{a/ Wdb.['w> yr:x]a;me( ^n>Bi ta, rysiy-" yKi(
~h,yleysip.W !W[DEg:T. ~h,rEyve(a]w: WrBE+v;T. ~t'bCo em;W WcToTi ~h,ytexoB.z>mi ~h,l' Wf[]t; hKo- ~ai-yKi(
Al tAyh.li ^yh,l{a/ hw"hy> rx:B' ^B. ^yh,_l{a/ hw"hyl; hT'a; vAdq' ~[; yKi 7:6 `vae(B' !Wpr>f.Ti
hw"hy> qv;x' ~yMi[;h-'( lK'mi ~k,B.rUme( al{ 7:7 s `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; rv<a] ~yMi[;h'( lKomi hL' gUs. ~[;l.
Arm.V'miW ~k,t.a, hw"hy> tb;h]a;me( yKi 7:8 `~yMi([;h-' lK'mi j[;m.h; ~T,a-; yKi( ~k,_B' rx:b.YIw: ~k,B'
~ydIb'[] tyBemi ^D>p.YIw:) hq"+z"x] dy"B. ~k,t.a, hw"hy> ayciAh ~k,yteboa]l; [B;v.nI rv<a] h['buV.h-; ta,
rmEvo !m'aN/ <h:) laeh' ~yhi_l{a/h' aWh ^yh,l{a/ hw"hy>-yKi( T'[.d:y"w> 7:9 `~yIr")c.m-i %l,m,( h[or>P; dY:mi
wyn"P-' la, wya'n>fol. ~Lev;m.W 7:10 `rAD* @l,a,l. wyt'wOc.mi AtwOc.mi yrEm.vol.W wyb'h]aol. ds,x,h;w> tyrIB.h;
~yQIxuh;-ta,w> hw"c.Mih-; ta, T'r>m;v'w> 7:11 `Al*-~L,v;y> wyn"P-' la, Aan>fol. rxea;y> al{ Ad+ybia]h;l.
~yjiP'v.Mih; tae !W[m.v.Ti bq,[e hy"h'w> 7:12 p `~t'(Af[]l; ~AYh; ^W>c;m. ykinOa' rv,a] ~yjiP'v.Mih-; ta,w>
[B;v.nI rv<a] ds,x,h-; ta,w> tyrIB.h-; ta,( ^l. ^yh,l{a/ hw"hy> rm;v'w> ~t'_ao ~t,yfi[]w: ~T,r>m;v.W hL,aeh'
^r<h'c.yIw> ^v.royti(w> ^ng> "D> ^t,m'd>a;-yrI)p.W ^n>j.b-i yrI)P. %r:beW ^B<+r>hiw> ^k.r:beW ^b.hea]w: 7:13 `^yt,(boa]l;
hy<h.Ti( %WrB' 7:14 `%l") tt,l' ^yt,boa]l; [B;v.n-I rv,a] hm'd"a]h' l[; ^n<aco troT.v.[;w> ^yp,l'a-] rg:v.
ylixo-+ lK' ^M.mi hw"hy> rysihew> 7:15 `^T<)m.h,b.biW hr"q'[]w: rq"[' ^b. hy<h.y-I al{ ~yMi_[;h-' lK'mi
T'l.k;a'w> 7:16 `^ya,(n>f-o lk'B. ~n"t'n>W %B' ~m'yfiy> al{ T'[.d:y" rv<a] ~y[ir"h' ~yIr:c.mi ywEd>m-; lk'w>
~h,yhel{a-/ ta, dbo[]t; al{w> ~h,_yle[] ^n>y[e( sxot-' al{ %l' !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ~yMi[;h-'( lK'-ta,
lk;Wa hk'yae yNIM<+mi hL,aeh' ~yIAGh; ~yBir: ^b.b'l.Bi rm;ato yKi 7:17 s `%l") aWh vqEAm-yKi(
h[or>p;l. ^yh,l{a/ hw"hy> hf'[-' rv,a] tae rKoz>Ti rkoz" ~h,_me ar"yti al{ 7:18 `~v'(yrIAhl.
[:rZo >h;w> hq'z"x]h; dY"h;w> ~ytip.Mo)h;w> ttoaoh'w> ^yn<y[e War-" rv,a] tl{doG>h; tSoM;h; 7:19 `~yIr")c.m-i lk'l.W
arEy" hT'a-; rv,a] ~yMi[;h-' lk'l. ^yh,l{a/ hw"hy> hf,[]y-: !KE) ^yh,_l{a/ hw"hy> ^a]ci(Ah rv<a] hy"WjN>h;
`^yn<)P'mi ~yrITs' .NIh;w> ~yrIa'vN. Ih; dboa-] d[; ~B'_ ^yh,l{a/ hw"hy> xL;v;y> h['rC> ih-; ta, ~g:w> 7:20 `~h,(ynEP.mi
^yh,l{a/ hw"hy> lv;n"w> 7:22 `ar"(Anw> lAdG" lae ^B,r>qiB. ^yh,l{a/ hw"hy>-yKi( ~h,_ynEP.mi #ro[]t; al{ 7:21
7:23 `hd<F
( 'h; tY:x; ^yl,[' hB,r>T-i !P, rhem; ~t'L{K; lk;Wt al{ j['_m. j[;m. ^yn<P'mi laeh' ~yIAGh;-ta,
^d<y"B. ~h,ykel.m; !t:n"w> 7:24 `~d"(m.V'hi d[; hl'dgo > hm'Whm. ~m'h'w> ^yn<+p'l. ^yh,l{a/ hw"hy> ~n"t'n>W
yleysiP. 7:25 `~t'(ao ^d>mi(v.hi d[; ^yn<p'B. vyai bCey:t.y-I al{) ~yIm"+V'h; tx;T;mi ~m'v-. ta, T'd>b;a]h;w>
6:13

123

tb;[]At yKi AB vqEW"Ti !P, %l' T'x.q;l'w> ~h,yle[] bh'z"w> @s,K, dmox.t-; al{) vae_B' !Wpr>f.Ti ~h,yhel{a/
WNc,Q.v;T. #QEv; Whmo+K' ~r<xe t'yyIh'w> ^t,yBe-la, hb'[eAt) aybit-' al{w> 7:26 `aWh) ^yh,l{a/ hw"hy>
tAf+[]l; !Wrm.v.Ti ~AYh; ^W>c;m. ykinOa' rv,a] hw"c.Mih-; lK' 8:1 p `aWh) ~r<x-e yKi WNb,[]t;T.( b[et;w>
T'r>k;z"w> 8:2 `~k,(yteboa]l; hw"hy> [B;v.n-I rv,a] #r<a'h-' ta, ~T,v.rIywI) ~t,ab'W ~t,ybir>W !Wyx.Ti( ![;m;l.
^t.So)n:l. ^t.NO*[; ![;m;l. rB"+d>MiB; hn"v' ~y[iB'r>a; hz< ^yh,l{a/ hw"hy> ^k]yli(ho rv,a] %r<D<h-; lK'-ta,
^l.ki(a]Y:)w: ^b,[ir>Y:w: ^N>[;y>w:) 8:3 `al{-) ~ai wyt'wOc.mi AtwOc.mi rmov.tih] ^b.b'l.Bi( rv<a-] ta, t[;d:l'
hy<x.yI ADb;l. ~x,L,h-; l[; al{ yKi ^[]dI(Ah ![;m;l. ^yt,_boa] !W[d>y" al{w> T'[.d:y-" al{ rv<a ] !M'h-; ta,
al{ ^lg. >r:w> ^yl,['me( ht'l.b'( al{ ^t.l'm.fi 8:4 `~d"(a'h' hy<x.yI hw"hy>-ypi( ac'Am-lK'-l[; yKi ~d"a'h'(
^yh,l{a/ hw"hy> AnB-. ta, vyai rSEy:y> rv,a]K; yKi ^b<+b'l-. ~[i T'[.d:y"w> 8:5 `hn")v' ~y[iB'r>a; hz< hq'ce_b'
hw"hy> yKi 8:7 `At*ao ha'r>yIl.W wyk'r"d>Bi tk,l,l' ^yh,_l{a/ hw"hy> twOc.m-i ta, T'r>m;v'w> 8:6 `&'rS<) .y:m.
8:8 `rh")b'W h['q.BiB; ~yaic.yO tmohot.W tnOy"[] ~yIm' ylex]n: #r<a, hb'_Aj #r<a-, la, ^a]ybi(m. ^yh,l{a/
tnUKes.mib. al{ rv,a] #r<a, 8:9 `vb'(d>W !m,v, tyzE- #r<a,( !AM+rIw> hn"aet.W !p,g<w> hr"[of.W hJ'xi #r<a,
8:10 `tv,xo)n> bcox.T; h'yr<r"h]meW lz<r>b; h'yn<b'a] rv<a] #r<a, HB'_ lKo rs:x.t, al{) ~x,l, HB'- lk;aTo)
^l. rm,V'hi 8:11 `%l"-) !t;n") rv<a] hb'J oh; #r<a'h-' l[; ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, T'k.r:be(W T'[.b'_f'w> T"l.k;a'w>
`~AY*h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'Qoxuw> wyj'P'v.miW wyt'wOc.mi rmov. yTil.bil. ^yh,_l{a/ hw"hy>-ta, xK;v.T-i !P,
bh'z"w> @s,k,w> !yUB.r>yI ^n>aco)w> ^r>q")b.W 8:13 `T'b.v'(y"w> hn<b.Ti ~ybiAj ~yTib'W T'[.b'_f'w> lk;aTo-!P, 8:12
#r<a,me ^a]yciAMh; ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, T'x.k;v'(w> ^b<+b'l. ~r"w> 8:14 `hB,(r>yI ^l-. rv,a] lkow> %L"-+ hB,r>yI
rv<a] !AaM'ciw> br"q.[;w> @r"f' vx'n" ar"ANh;w> ldoG"h; rB"d>MiB; ^k]yliAMh; 8:15 `~ydI(b'[] tyBemi ~yIr:c.mi
!W[d>y-" al{ rv<a] rB'd>MiB; !m' ^l.kia]M;h; 8:16 `vymi(L'x;h; rWCmi ~yIm; ^l. ayciAMh; ~yIm-"+ !yae(
ydIy" ~c,[ow> yxiKo ^b<+b'l.Bi T'r>m;a'w> 8:17 `^t<)yrIx]a;B. ^b.ji(yhel. ^t,S on: ![;m;l.W ^t.NO*[; ![;m;l. ^yt,_boa]
lyIx"+ tAf[]l; x:Ko ^l. !tEN Oh; aWh yKi ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, T'r>k;z")w> 8:18 `hZ<)h; lyIx:h-; ta, yli hf'['
xK;v.Ti x:kov-' ~ai hy"h'w> 8:19 p `hZ<)h; ~AYK; ^yt,boa]l; [B;v.n-I rv,a] AtyrIB-. ta, ~yqIh' ![;ml; .
~k,b' ytido[ih; ~h,_l' t'ywIx]T;v.hiw> ~T'd>b;[]w: ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; T'k.l;h'(w> ^yh,l{a/ hw"hy>-ta,
al{ bq,[e !Wd+beato !KE ~k,ynEP.mi dybia]m; hw"hy> rv<a] ~yI AGK; 8:20 `!Wd)beaTo dboa' yKi ~AYh;
tv,r<l' abol' !DEr>Yh: ;-ta, ~AYh; rbE[o hT'a; laer"f.yI [m;v. 9:1 p `~k,(yhel{a/ hw"hy> lAqB. !W[m.v.ti
rv,a] ~yqI+n"[] ynEB. ~r"w" lAdG-" ~[;( 9:2 `~yIm")V'B; trocub.W tl{doG> ~yrI[' &'M<+mi ~ymicu[]w: ~ylidoG> ~yIAG
^yh,l{a/ hw"hy> yKi ~AYh; T'[.d:y"w> 9:3 `qn")[] ynEB. ynEp.li bCey:t.yI ymi T'[.m;v' hT'a;w> T'[.d:y" hT'a;
rhem; ~T'd>b;a;h;(w> ~T'v.r:Ah)w> ^yn<+p'l. ~[eynIk.y: aWhw> ~dEymiv.y: aWh hl'k.ao) vae ^yn<p'l. rbE[oh-' aWh)
rmoale ^yn<p'L.mi ~t'ao ^yh,l{a/ hw"hy> @dohB] ; ^b.b'l.Bi rm:aTo-la; 9:4 `%l") hw"hy> rB<DI rv<a]K;
~v'yrIAm hw"hy> hL,aeh' ~yIAGh; t[;v.rIb.W taZO=h; #r<a'h-' ta, tv,r<l' hw"hy> ynIa:ybih/ ytiq'd>ciB.
~yIAGh; t[;v.rIB. yKi ~c'_r>a-; ta, tv,r<l' ab' hT'a; ^b.b'l. rv,yOb.W ^t.q'd>cib. al{ 9:5 `^yn<)P'mi
^yt,boa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] rb'D"h-; ta, ~yqIh' ![;m;l.W ^yn<P'mi ~v'yrIAm ^yh,l{a/ hw"hy> hL,aeh'
#r<a'h-' ta, ^l. !tenO ^yh,l{a/ hw"hy> ^t.q")d>cib. al{ yKi T'[.d:y"w> 9:6 `bqo)[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r "b.a;l.
T'p.c;q.h-i rv,a] tae xK;v.T-i la; rkoz> 9:7 `hT'a'( @r<[-o hveq-. ~[; yKi HT'_v.rIl. taZOh; hb'AJh;
hZ<h; ~AqM'h-; d[; ~k,a]B-o) d[; ~yIr:c.mi #r<a,me t'ac'y-" rv,a] ~AYh;-!mil. rB"+d>MiB; ^yh,l{a/ hw"hy>-ta,
`~k,(t.a, dymiv.h;l. ~k,B ' hw"hy> @N:a;t.YIw: hw"+hy>-ta, ~T,p.c;q.hi brExob.W 9:8 `hw")hy>-~[i ~t,yyIh/ ~yrIm.m;
rh'B' bveaew" ~k,_M'[i hw"hy> tr:K-' rv,a] tyrIB.h; txoWl ~ynIb'a]h'( txoWl tx;q;l' hr"h'h' ytil{[]B; 9:9
yl;ae hw"hy> !TeYIw: 9:10 `ytiyti(v' al{ ~yIm:W yTil.k;a' al{ ~x,l, hl'y>l; ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a;
hw"hy> rB,DI rv<a] ~yrIb'D>h-; lk'K.( ~h,yle[]w: ~yhi_l{a/ [B;c.a,B. ~ybituK. ~ynIb'a]h'( txoWl ynEv-. ta,
hw"hy> !t;n" hl'y>l"+ ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; #Qemi yhiy>w: 9:11 `lh'(Q'h; ~AyB. vaeh' %ATmi rh"B' ~k,M'[i
yKi hZ<mi rhem; drE ~Wq yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 9:12 `tyrI)B.h; tAxlu ~ynIb'a]h' txolu ynEv-. ta, yl;ae
9:13 `hk'S
( em; ~h,l' Wf[' ~tiyWIci rv<a] %r<D<h-; !mi rhem; Wrs" ~yIr"+c.Mimi t'aceAh rv<a] ^M.[; txevi

124

yNIM,mi @r<h, 9:14 `aWh) @r<[o- hveq-. ~[; hNEhiw> hZ<h; ~['h-' ta, ytiyair" rmo=ale yl;ae hw"hy> rm,aYOw:
!p,aew" 9:15 `WNM,(mi br"w" ~Wc[-' yAgl. ^t.Aa) hf,[/a,(w> ~yIm"+V'h; tx;T;mi ~m'v-. ta, hx,m.a,w> ~dEymiv.a;w>
~t,aj'x] hNEhiw> ar<aew" 9:16 `yd"(y" yTev. l[; tyrIB.h; txolu ynEv.W vae_B' r[EBo rh"h'w> rh'h-' !mi drEaew")
9:17 `~k,(t.a, hw"hy> hW"ci rv,a] %r<D<h-; !mi rhem; ~T,rs> ; hk'S_ em; lg<[E ~k,l' ~t,yfi[] ~k,yhel{)a/ hw"hyl;
hw"hy> ynEp.li lP;n:t.a,w") 9:18 `~k,(ynEy[el. ~rEB.v;a]w" yd"_y" yTev. l[;me ~keliv.a;w") txoLuh; ynEv.Bi fPot.a,w"
l[; ytiyti_v' al{ ~yIm:W yTil.k;a' al{ ~x,l, hl'y>l; ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; hn" voarIK'
@a;h' ynEP.mi yTirg> Oy" yKi 9:19 `As*y[ik.h;l. hw"hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; ~t,aj'x] rv<a] ~k,t.aJ;x-; lK'
9:20 `awhi(h; ~[;P;B; ~G: yl;ae hw"hy> [m;v.YIw: ~k,_t.a, dymiv.h;l. ~k,yle[] hw"hy> @c:q' rv,a] hm'xeh;w>
9:21 `awhi(h; t[eB' !roh]a; d[;B. ~G: lLeP;t.a,w") Ad=ymiv.h;l. daom. hw"hy> @N:a;t.hi !roh]a;b.W*
bjeyhe !Axj' Atao tKoa,w" vaeB' Atao @rof.a,w" yTix.q;l' lg<[eh-' ta, ~t,yfi[-] rv,a] ~k,t.aJ;x-; ta,w>)
hS'm;b.W hr"[eb.t;b.W 9:22 `rh")h-' !mi drEYOh; lx;N:h-; la, Arp'[-] ta, %liv.a;w") rp"+['l. qD:- rv,a] d[;
rmoale [:nEr>B; vdEQ'mi ~k,t.a, hw"hy> x:l{v.biW 9:23 `hw")hy>-ta, ~t,yyIh/ ~ypiciq.m; hw"+a]T;h;( trob.qib.W
al{w> Al ~T,n>m;a/h,( al{w> ~k,yhel{a/ hw"hy> yPi- ta, Wrm.T;w: ~k,_l' yTit;n" rv<a] #r<a'h-' ta, Wvr>W Wl[]
tae hw"hy> ynEp.li lP;n:t.a,w") 9:25 `~k,(t.a, yTi[.D: ~AYmi hw"+hy>-~[i ~t,yyIh/ ~yrIm.m; 9:24 `Al*qoB. ~T,[.m;v.
9:26 `~k,(t.a, dymiv.h;l. hw"hy> rm:a-' yKi( yTil.P'_n:t.hi rv<a] hl'y>L:h; ~y[iB'r>a-; ta,w> ~AYh; ~y[iB'r>a;
^l<+dg> "B. t'ydIP' rv<a] ^t.l'x]n:w> ^M.[; txev.T-; la; hwIhy> yn"doa] rm;aow" hw"hy>-la, lLeP;t.a,w"
!p,T-e la; bqo+[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. ^yd<b'[]l; rkoz> 9:27 `hq")z"x] dy"B. ~yIr:c.Mimi t'aceAh-rv,a]
~V'mi Wnt'aceAh rv<a] #r<a'h' Wrm.ayO-!P, 9:28 `At*aJ'x-; la,w> A[v.r-I la,w> hZ<h; ~['h' yviq-. la,
~t'mih]l; ~a'yciAh ~t'Aa Ata'nF> imiW ~h,_l' rB<D-I rv,a] #r<a'h-' la, ~a'ybih]l; hw"hy> tl,koy> yliB.mi
t[eB' 10:1 p `hy")WjN>h; ^[]roz>bI)W ldoG"h; ^x]koB. t'aceAh rv<a] ^t<+l'x]n:w> ^M.[; ~hew> 9:29 `rB")d>MiB;
^L. t'yfi['w> hr"h'_h' yl;ae hle[]w: ~ynIvoarIK' ~ynIb'a] txoWl-ynE)v. ^l.-ls'P. yl;ae hw"hy> rm:a' awhih;
T'r>B:+vi rv<a] ~ynIvoarIh' txoLuh;-l[; Wyh' rv<a] ~yrIb'D>h-; ta, txoLuh;-l[; bTok.a,w> 10:2 `#[e( !Ara]
hr"h'h' l[;a;w" ~ynI+voarIK' ~ynIb'a] txolu-ynEv. lsop.a,w" ~yJivi yce[] !Ara] f[;a;w" 10:3 `!Ar)a'B' ~T'm.f;w>
rB,DI rv<a] ~yrIb'D>h; tr<f,[] tae !AvarIh' bT'k.MiK; txoLuh;-l[;( bTok.YIw: 10:4 `ydI(y"B. txoLuh; ynEv.W
rh'h-' !mi drEaew") !p,aew" 10:5 `yl'(ae hw"hy> ~nET.YIw: lh'_Q'h; ~AyB. vaeh' %ATmi rh"B' ~k,ylea] hw"hy>
W[s.n") laer"f.yI ynEb.W 10:6 `hw")hy> ynIW:ci rv<a]K; ~v' Wyh.YIw: ytiyfi_[' rv<a] !Ara'B' txoLuh;-ta, ~fia'w")
~V'm i 10:7 `wyT'(x.T; AnB. rz"['l.a, !hEk;y>w: ~v' rbEQ'YIw: !roh]a; tme ~v' hr"_ seAm !q"[]y-: ynEB. troaeB.mi
jb,v-e ta, hw"hy> lyDIb.hi awhih; t[eB' 10:8 `~yIm") ylex]n:) #r<a, ht'b'j.y" hd"GOd>GUh;-!miW hd"G=dO >GUh; W[s.n"
`hZ<)h; ~AYh; d[; Amv.Bi %rEb'l.W Atr>v")l. hw"hy> ynEp.li dmo[]l; hw"+hy>-tyrIB. !Ara-] ta, tafel' ywILeh;
^yh,l{a/ hw"hy> rB<DI rv<a]K; Atl'x]n: aWh hw"hy> wyx'_a-, ~[i hl'x]n:w> ql,xe ywIlel. hy"h-' al{) !Ke- l[; 10:9
hw"hy> [m;v.YIw: hl'y>l"+ ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; ~ynIvoarIh' ~ymiY"K; rh'b' yTid>m;[' ykinOa'w> 10:10 `Al*
ynEp.li [S;m;l. %lE ~Wq yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 10:11 `^t<)yxiv.h; hw"hy> hb'a-' al{ awhih; ~[;P;B; ~G: yl;ae
hm' laer"f.yI hT'[;w> 10:12 p `~h,(l' ttel' ~t'boa]l; yTi[.B;v.n-I rv,a] #r<a'h-' ta, Wvr.yI)w> Waboy"w> ~['_h'
hb'h]a;l.W wyk'r"D-> lk'B. tk,l,l' ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, ha'r>yIl.-~ai yKi %M"+[ime laevo ^yh,l{a/ hw"hy>
hw"hy> twOc.m-i ta, rmov.li 10:13 `^v<)p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, dbo[]l;(w> Atao
~yIm"+V'h; ymev.W ~yIm:V'h; ^yh,l{a/ hw"hyl; !he 10:14 `%l") bAjl. ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'Qoxu-ta,w>
~h,yrEx]a; ~['r>z:B. rx;b.YIw: ~t'_Aa hb'h]a;l. hw"hy> qv;x' ^yt,boa]B; qr: 10:15 `HB'(-rv,a-] lk'w> #r<a'h'
10:17 `dA[) Wvq.t; al{ ~k,P.r>['w> ~k,_b.b;l. tl;r>[' tae ~T,l.m;W 10:16 `hZ<)h; ~AYK; ~yMi[;h' lK'mi ~k,B'
rv,a] ar"ANh;w> rBoGIh; ldoG"h; laeh' ~ynI+doa]h' ynEdoa]w: ~yhil{a/h'( yhel{a/ aWh ~k,yhel{)a/ hw"hy> yKi
~x,l, Al tt,l' rGE bheaow> hn"+m'l.a;w> ~Aty" jP;v.mi hf,[o 10:18 `dx;vo) xQ:yI al{w> ~ynIp' aF'y-I al{
ar"yTi ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, 10:20 `~yIr")c.mi #r<a,B. ~t,yyIh/ ~yrIg E-yKi( rGE+h-; ta, ~T,b.h;a]w: 10:19 `hl'(m.fiw>
^T.ai hf'[-' rv,a] ^yh,_l{a/ aWhw> ^t.L'hit. aWh 10:21 `[;be(V'Ti Amv.biW qB'd>ti AbW dbo+[]t; Atao

125

hm'y>r"+c.mi ^yt,boa] Wdr>y" vp,n< ~y[ib.viB. 10:22 `^yn<)y[e War" rv<a] hL,aeh' taor"AN*h-; ta,w> tl{doG>h-; ta,
T'r>m;v'w> ^yh,_l{a/ hw"hy> tae T'b.ha; 'w> 11:1 `bro)l' ~yIm:V'h; ybek.AkK. ^yh,l{a/ hw"hy> ^m.f'( hT'[;w>
rv<a] ~k,ynEB-. ta, al{ yKi ~AYh; ~T,[.d:ywI) 11:2 `~ymi(Y"h-; lK' wyt'wOc.miW wyj'P'v.miW wyt'Qoxuw> ATr>m;v.mi
`hy")WjN>h; A[roz>W hq'z"x]h; Ady"-ta, Ald>G-" ta, ~k,y_ hel{a/ hw"hy> rs:Wm-ta, War-" al{ rv<a]w: W[d>y-" al{)
11:4 `Ac*r>a; lk'l.W ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>p;l. ~yIr"+c.mi %AtB. hf'[' rv<a] wyf'[]m-; ta,(w> wyt'toa-o) ta,w> 11:3
~p'd>r"B. ~h,ynEP-. l[; @Ws-~y: yme- ta, @ycihe rv,a] ABk.rIl.W wys'Wsl. ~yIr:c.mi lyxel. hf'[' rv<a]w:
~AqM'h-; d[; ~k,a]B-o d[; rB"+d>MiB; ~k,l' hf'[' rv<a]w: 11:5 `hZ<)h; ~AYh; d[; hw"hy> ~dEB.a;y>w: ~k,_yrEx]a;
h'yPi- ta, #r<a'h' ht'c.P' rv,a] !beWar>-!B, ba'ylia/ ynEB. ~r"ybia]l;w> !t"d"l. hf'[' rv,a]w: 11:6 `hZ<)h;
11:7 `lae(r"f.yI lK' br<q<B. ~h,yleg>r:B. rv<a] ~Wqy>h-; lK' taew> ~h,_yleh\a'-ta,w> ~h,yTeB-' ta,w> ~[el'b.Tiw:
rv<a] hw"c.Mih-; lK'-ta, ~T,r>m;v.W 11:8 `hf'([' rv<a] ldo+G"h; hw"hy> hfe[]m-; lK'-ta, taoroh'( ~k,ynEy[e( yKi
hM'v' ~yrIb.[o ~T,a; rv<a] #r<a'h-' ta, ~T,v.rIywI) ~t,ab'W Wqz>x,T, ![;m;l. ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa'
~h,l' ttel' ~k,yteboa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] hm'd"a]h-' l[; ~ymiy" WkyrIa]T; ![;m;l.W 11:9 `HT'(v.rIl.
#r<a,k. al{ HT'v.rIl. hM'v-' ab' hT'a; rv,a] #r<a'h' yKi 11:10 s `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a, ~['_r>z:l.W
11:11 `qr"(Y"h; !g:K. ^lg. >r:b. t'yqIv.hiw> ^[]r>z: ta,( [r:z>Ti rv<a] ~V'_mi ~t,ac'y> rv<a] awhi ~yIr:c.mi
11:12 `~yIM") hT,v.Ti ~yIm:V'h; rj:m.li t[o+q'b.W ~yrIh' #r<a, HT'v.rIl. hM'v' ~yrIb.[o ~T,a; rv,a] #r<a'h'w>
d[;w> hn"V'h; tyvirEme( HB' ^yh,l{a/ hw"hy> ynEy[e dymiT' Ht'_ao vrEDo ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a,
~AY=h; ~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv<a] yt;wOc.m-i la, W[m.v.Ti [:mov-' ~ai hy" h'w> 11:13 s `hn")v' tyrIx]a;
~k,c.r>a-; rj:)m. yTit;n"w> 11:14 `~k,(v.p.n-: lk'b.W ~k,b.b;l-. lk'B. Adb.['l.W ~k,yhel{)a/ hw"hy>-ta, hb'h]a;l.
^T<+m.h,b.li ^d>f'B. bf,[e yTit;n"w> 11:15 `^r<)h'c.yIw> ^v.royti(w> ^n<g "d> T'ps. ;a'w> vAq+l.m;W hr<Ay AT[iB.
~yrIxea] ~yhil{a/ ~T,d>b;[]w: ~T,rs> ;w> ~k,_b.b;l. hT,p.yI !P< ~k,l' Wrm.V'(hi 11:16 `T'[.b'(f'w> T"l.k;a'w>
al{ hm'd"a]h'w> rj'm' hy<h.y-I al{)w> ~yIm;V'h-; ta, rc:['w> ~k,B' hw" hy>-@a; hr"x'w> 11:17 `~h,(l' ~t,ywIx]T;v.hiw>
~T,m.f;w> 11:18 `~k,(l' !tEnO hw"hy> rv<a] hb'J oh; #r<a'h' l[;me hr"hem. ~T,d>b;a]w: Hl'_Wby>-ta, !TEti
!yBe tpoj'Ajl. Wyh'w> ~k,d>y-< l[; tAal. ~t'ao ~T,r>v;q.W ~k,_v.p.n-: l[;(w> ~k,b.b;l-. l[; hL,ae yr:b'D-> ta,
^B.k.v'b.W* %r<D<b; ^T.k.l,b.W ^t,ybeB. ^T.b.viB. ~B'_ rBEd:l. ~k,ynEB-. ta, ~t'ao ~T,d>M;liw> 11:19 `~k,(ynEy[e
l[; ~k,ynEb. ymeywI ~k,ymey> WBr>yI ![;m;l. 11:21 `^yr<(['v.biW ^t<yBe tAzWzm.-l[; ~T'b.t;k.W 11:20 `^m<)Wqb.W
yKi 11:22 s `#r<a'(h-' l[; ~yIm:V'h; ymeyKi ~h,_l' ttel' ~k,yteboa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] hm'd"a]h'(
hw"hy>-ta, hb'h]a;l. Ht'_fo[]l; ~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv<a] taZOh; hw"c.Mih-; lK'-ta, !Wrm.v.Ti rmov-' ~ai
~k,_ynEp.Limi hL,aeh' ~yIAGh;-lK'-ta, hw"hy> vyrIAhw> 11:23 `Ab*-hq'b.d"l.W wyk'r"D-> lk'B. tk,l,l' ~k,yhel{a/
hy<+h.yI ~k,l' AB ~k,lg. >r-: @K:) %rod>Ti rv,a] ~AqM'h-; lK' 11:24 `~K,(mi ~ymicu[]w: ~ylidoG> ~yIAG ~T,v.rIywI)
bCey:t.y-I al{ 11:25 `~k,(l.buG> hy<h.yI !Arx]a;h'( ~Y"h; d[;w> tr"P-. rh;n> rh" N"h-; !mi !Anb'L.h;w> rB'd>Mih-; !mi
Hb'- Wkr>d>Ti rv<a] #r<a'h-' lk' ynEP-. l[; ~k,yhel{)a/ hw"hy> !TEyI ~k,a]r:Am)W ~k,D>x.P; ~k,_ynEp.Bi vyai
hk'_r"B.h-; ta,( 11:27 `hl'(l'q.W hk'r"B. ~AY=h; ~k,ynEp.li !tEnO ykinOa' haer> 11:26 s `~k,(l' rB<DI rv<a]K;
al{- ~ai hl'l'Q.h;w> 11:28 `~AY*h; ~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv<a] ~k,yhel{)a/ hw"hy> twOc.m-i la, W[m.v.Ti rv<a]
tk,l,l' ~AY=h; ~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv<a] %r<D<h-; !mi ~T,rs> ;w> ~k,yhel{)a/ hw"hy> twOc.m-i la, W[m.v.ti
#r<a'h-' la, ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]ybi(y> yKi hy"h'w> 11:29 s `~T,([.d:y-> al{) rv<a] ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a;
`lb'(y[e rh:- l[; hl'l'Q.h-; ta,w> ~yzIrIG> rh:- l[; hk'r"B.h-; ta, hT't;n"w> HT'_v.rIl. hM'v-' ab' hT'a-; rv,a]
lWm hb'_r"[]B' bveYOh; ynI[]n:K.h;( #r<a,B. vm,V,h; aAbm. %r<D< yrEx]a;( !DEr>Y:h; rb,[eB. hM'h-e al{h] 11:30
#r<a'h-' ta, tv,r<l' abol' !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o ~T,a; yKi 11:31 `hr<(mo ynEAlae lc,ae lG"l.GIh;
tae tAf[]l; ~T,r>m;v.W 11:32 `HB'-( ~T,b.v;ywI) Ht'ao ~T,v.rIywI) ~k,_l' !tEnO ~k,yhel{a/ hw"hy>-rv,a]
~yjiP'v.Mih;w> ~yQIxuh; hL,ae 12:1 `~AY*h; ~k,ynEp.li !tEnO ykinOa' rv<a] ~yji_P'v.Mih-; ta,w> ~yQIxuh;-lK'
~ymiY"h-; lK' HT'_v.rIl. ^l. ^yt,boa] yhel{a/ hw"hy> !t;n" rv,a] #r<aB' ' tAf[]l; !Wrm.v.Ti rv<a]
~yIAGh; ~v'- Wdb.['( rv<a] tAmqoM.h-; lK'-ta,( !WdB.a;T. dBea; 12:2 `hm'(d"a]h-' l[; ~yYIx; ~T,a-; rv,a]

126

`!n"[]r: #[e- lK' tx;t;w> tA[b'G>h-; l[;w> ~ymir"h'( ~yrIh'h-, l[; ~h,_yhel{a-/ ta, ~t'ao ~yvir>yO ~T,a; rv<a]
~h,yhel{)a/ yleysip.W vaeB' !Wpr>f.Ti ~h,yrEve(a]w: ~t'bCo em-; ta, ~T,r>B;viw> ~t'xoBz>m-i ta, ~T,c.T;nIw> 12:3
yKi 12:5 `~k,(yhel{a/ hw"hyl; !Ke !Wf[]t-; al{) 12:4 `aWh)h; ~AqM'h-; !mi ~m'v-. ta, ~T,d>B;aiw> !W[+DgE :T.
Wvr>d>ti Ank.vil. ~v'_ Amv-. ta, ~Wfl' ~k,yjeb.v-i lK'mi ~k,yhel{)a/ hw"hy> rx;b.y-I rv,a] ~AqM'h-; la,-~ai(
~k,_d>y< tm;WrT. taew> ~k,yterof.[.m; taew> ~k,yxeb.zIw> ~k,ytel{)[o hM'v' ~t,abeh]w: 12:6 `hM'v'( t'ab'W
~k,yhel{)a/ hw"hy> ynEp.li ~v'- ~T,l.k;a]w: 12:7 `~k,(n>acow> ~k,r>q;B. trokob.W ~k,ytebod>nIw> ~k,yrEd>nIw>
lkoK. !Wf[]t; al{ 12:8 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^k.r:Be( rv<a] ~k,_yTeb'W ~T,a; ~k,d>y< xl;v.mi lkoB. ~T,x.m;f.W
hx'WnM.h-; la, hT'[-'_ d[; ~t,aB'-al{ yKi 12:9 `wyn")y[eB. rv"Y"h-; lK' vyai ~AY=h; hPo ~yfi[o Wnx.n:a] rv,a]
hw"hy>-rv,a] #r<a'B' ~T,b.v;ywI) !DEr>Y:h-; ta, ~T,r>b;[]w: 12:10 `%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] hl'xN] :h;-la,w>
~AqM'h; hy"h'w> 12:11 `xj;B-,( ~T,b.v;ywI) bybiS 'mi ~k,ybey>a-o lK'mi ~k,l' x:ynIhwe > ~k,_t.a, lyxin>m; ~k,yhel{a/
hW<c;m. ykinOa' rv<a-] lK' tae Waybit' hM'v' ~v' Amv. !KEv;l. AB ~k,yhel{a/ hw"hy> rx;b.y-I rv,a]
WrD>Ti rv<a] ~k,yrEd>nI rx:b.mi lkow> ~k,d>y< tm;rUt.W ~k,ytero)f.[.m; ~k,yxeb.zIw> ~k,ytel{A[ ~k,_t.a,
~k,_ytehom.a;w> ~k,ydEb.[;w> ~k,ytenOb.W ~k,ynEb.W ~T,a; ~k,yhel{)a/ hw"hy> ynEp.li ~T,x.m;f.W 12:12 `hw")hyl;(
^yt,_l{[o hl,[]T-; !P<) ^l. rm,V'hi 12:13 `~k,(T.ai hl'x]n:w> ql,xe Al !yae yKi ~k,yrE[]v;B. rv<a] ywILeh;w>
hl,[]T; ~v' ^yj,b'v. dx;a;B. hw"hy> rx:b.y-I rv,a] ~AqM'B-; ~ai yKi 12:14 `ha,(r>Ti rv<a] ~Aqm-' lk'B.
rf'b' T'l.k;a'w> xB;z>Ti ^v.p.n: tW:a-; lk'B. qr: 12:15 `&'W<)c;m. ykinOa' rv<a] lKo hf,[]T; ~v'w> ^yt,_l{[o
12:16 `lY")a;k'w> ybiC
.K; WNl,k.ayO rAhJ'h;w> ameJ 'h; ^yr<_['v-. lk'B. ^l-. !t;n") rv<a] ^yh,l{a/ hw"hy> tK;r>biK.
^n>g")D> rf:[.m; ^yr<['v.Bi lkoa/l, lk;Wt-al{) 12:17 `~yIM")K; WNk,P.v.Ti #r<a'h-' l[; Wlke_ato al{ ~D"h; qr:
12:18 `^d<)y" tm;Wrt.W ^yt,bod>nIw> rDoTi rv<a] ^yr<d"n> lk'w> ^n<+acow> ^r>q'B. trokob.W ^r<h'c.yIw> ^v.royti(w>
^T,biW ^n>biW hT'a; AB ^yh,l{a/ hw"hy> rx;b.yI rv,a] ~AqM'B; WNl,k.aTo ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.l-i ~ai yKi
12:19 `^d<)y" xl;v.mi lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li T'x.m;f'w> ^yr<_['v.Bi rv<a] ywILeh;w> ^t,m'a]w: ^D>b.[;w>
^yh,l{a/ hw"hy> byxir>y-: yKi( 12:20 s `^t<)m'd>a-; l[; ^ym,y"-lK' ywI+Leh-; ta, bzO[]T-; !P<) ^l. rm,V'hi
tW:a-; lk'B. rf"+B' lkoa/l, ^v.p.n: hW<a;t-. yKi( rf'b' hl'k.ao T'r>m;a'w> %l'-rB,DI rv<a]K; ^l.Wb)G-> ta,(
~v' Amv. ~Wfl' ^yh,l{a/ hw"hy> rx;b.yI rv,a] ~AqM'h; ^M.mi qx;r>y-I yKi( 12:21 `rf")B' lk;aTo ^v.p.n:
tW:a; lkoB. ^yr<['v.Bi T'l.k;a'(w> ^tI+yWIci rv<a]K; ^l. hw"hy> !t:n" rv,a] ^n>aCo)miW ^r>q'B.mi T'x.b;z"w>
wD"x.y: rAhJ'h;w> ameJ'h; WNl,_k.aTo !KE lY"a;h-' ta,w> ybiC.h-; ta,( lkea'yE rv,a]K; %a; 12:22 `^v<)p.n:
`rf")B'h-; ~[i vp,N<h; lk;ato-al{w> vp,N"+h; aWh ~D"h; yKi ~D"h; lkoa] yTil.bil. qz: x] qr: 12:23 `WNl,(k.ayO
^yr<x]a; ^yn<b'l.W ^l. bj;yyI ![;m;l. WNl,_k.aTo al{ 12:25 `~yIM")K; WNk,P.v.Ti #r<a'h-' l[; WNl,_k.aTo al{ 12:24
~AqM'h-; la, t'ab'W aF'Ti ^yr<_d"n>W ^l. Wyh.y-I rv,a] ^yv,d"q' qr: 12:26 `hw")hy> ynEy[eB. rv"Y"h; hf,[]t-; yKi(
^yx,b'z-> ~d:w> ^yh,_l{a/ hw"hy> xB;z>m-i l[; ~D"h;w> rf"B'h; ^yt,l{[o t'yfi['w> 12:27 `hw")hy> rx:b.y-I rv,a]
hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK' tae T'[.m;v'w> rmov. 12:28 `lke(aTo rf"B'h;w> ^yh,l{a/ hw"hy> xB;z>m-i l[; %peV'yI
ynEy[eB. rv'Y"h;w> bAJh; hf,[]t; yKi ~l'A[-d[; ^yr<x]a; ^yn<b'l.W ^l. bj;yyI ![;m;l. &'W<+c;m. ykinOa' rv<a]
~t'Aa tv,r<l' hM'v-' ab' hT'a; rv,a] ~yIAGh;-ta, ^yh,l{a/ hw"hy> tyrIk.y-: yKi( 12:29 s `^yh,(l{a/ hw"hy>
~d"m.V'hi yrEx]a; ~h,yrEx]a; vqeN"T-i !P, ^l. rm,V'hi 12:30 `~c'(r>a;B. T'b .v;y"w> ~t'ao T'v.r:y"w> ^yn<+P'mi
!KE- hf,[/a,w> ~h,yhel{a-/ ta, hL,aeh' ~yIAGh; Wdb.[;y: hk'yae rmoale ~h,yhel{ale( vrod>T-i !p,W ^yn<+P'mi
~h,yhel{ale Wf[' anEf' rv<a] hw"hy> tb;[]AT-lK' yKi ^yh,_l{a/ hw"hyl; !ke hf,[]t-; al{ 12:31 `ynIa-") ~G:
hW<c;m. ykinOa' rv<a] rb'D"h-; lK' tae 13:1 `~h,(yhel{ale( vaeb' Wpr>f.yI ~h,ytenOB-. ta,w> ~h,ynEB-. ta, ~g: yKi
aybin" ^B.r>qiB. ~Wqy-" yKi( 13:2 p `WNM,(mi [r:g >ti al{w> wyl'[' @sEt-o al{ tAf+[]l; Wrm.v.ti Atao ~k,t.a,
rmo=ale ^yl,ae rB<D-I rv,a] tpeAMh;w> tAah' ab'W 13:3 `tpe(Am Aa tAa ^yl,ae !t:n"w> ~Al+x] ~lexo Aa
aybiN "h; yrEb.D-I la, [m;v.ti al{ 13:4 `~dE(b.['n")w> ~T'[.d:y-> al{) rv<a] ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; hk'l.nE
~ybih]ao) ~k,v.yIh] t[;d:l' ~k,t.a, ~k,yhel{)a/ hw"hy> hS,n:m. yKi aWh+h; ~Alx]h; ~leAx-la, Aa aWhh;
War"_yti Ataow> WkleTe ~k,yhel{a/ hw"hy> yrEx]a; 13:5 `~k,(v.p.n:-lk'b.W ~k,b.b;l-. lk'B. ~k,yhel{a/ hw"hy>-ta,

127

~lexo Aa aWhh; aybiN "h;w> 13:6 `!Wq)B'd>ti AbW Wdbo[]t; Ataow> W[m'v.ti Alqob.W Wrmov.Ti wyt'wOc.m-i ta,w>
~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, ayciAMh; ~k,yhel{)a/ hw"hy>-l[; hr" s'-rB,dI yKi tm'Wy aWhh; ~Alx]h;
[r"h' T'r>[;bi(W HB'_ tk,l,l' ^yh,l{a/ hw"hy> ^W>ci rv<a] %r<D<h-; !mi ^x]yDI(h;l. ~ydIb'[] tyBemi ^d>Po)h;w>
rv<a] ^[]rE( Aa ^q,yxe tv,ae Aa ^T.b-i Aa) ^n>b-i Aa) ^M,ai-!b, ^yxia' ^t.ysi(y> yKi 13:7 `^B<)r>Qimi
13:8 `^yt,(boa]w: hT'a; T'[.d:y" al{ rv,a] ~yrIxea] ~yhil{a/ hd"b.[;n:)w> hk'l.nE) rmo =ale rt,SeB; ^v.p.n:K.
hceq-. d[;w> #r<a'h' hceq.mi &'M<+mi ~yqIxor>h' Aa ^yl,ae ~ybiroQ.h; ~k,yteboybis. rv,a] ~yMi[;h' yhel{a/me
hS,k;t-. al{)w> lmox.t-; al{)w> wyl'[' ^n>y[e( sAxt-' al{w> wyl'_ae [m;v.ti al{w> Al hb,ato-al{ 13:9 `#r<a'(h'
13:11 `hn")rox]a;B' ~['h' lK' dy:w> At=ymih]l; hn"AvarI)b' AB-hy<h.Ti( ^d>y") WNg<r>h;T;( groh' yKi 13:10 `wyl'(['
tyBemi ~yIr:c.mi #r<a,me ^a]yciAMh; ^yh,l{a/ hw"hy> l[;me ^x]yDI(h;l. vQebi yKi tme_w" ~ynIb'a]b' ATl.qs; .W
13:13 s `^B<)r>qiB. hZ<h; [r"h' rb"D"K; tAf[]l; WpsiAy-al{)w> !Wa+r'yI)w> W[m.v.yI laer"f.y-I lk'w> 13:12 `~ydI(b'[]
~yvin"a] Wac.y" 13:14 `rmo*ale ~v' tb,v,l' ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ^yr<[' tx;a;B. [m;v.t-i yKi(
rv<a] ~yrIxea] ~yhil{a/ hd"b.[;n:w> hk'l.nE rmo =ale ~r"y[i ybev.y-O ta, WxyDIY:w: ^B,r>Qimi l[;Y:lib-. ynE)B.
hb'[eATh; ht'f.[,n< rb'D"h; !Akn" tm,a/ hNEhiw> bje_yhe T'l.a;v'w> T"r>q;x'w> T"v.r:d"w> 13:15 `~T,([.d:y-> al{
Ht'ao ~rEx]h; br<x-'_ ypil. ayhih; aWhh; ry[ih' ybev.y-O* ta, hK,t; hKeh; 13:16 `^B<)r>qiB. taZOh;
Hb'xor> %AT-la, #Boq.Ti Hl'l'v-. lK'-ta,w> 13:17 `br<x'-( ypil. HT'm.h,B-. ta,w> HB'- rv,a-] lK'-ta,w>
hn<B'ti al{ ~l'A[ lTe ht'y>h'w> ^yh,_l{a/ hw"hyl; lyliK' Hl'l'v-. lK'-ta,w> ry[ih-' ta, vaeb' T'p.r:f'w>
~ymix]r: ^l-. !t;n")w> APa; !Arx]me hw"hy> bWvy" ![;m;l. ~r<xe_h-; !mi hm'Wam. ^d>y"B. qB;d>y-I al{)w> 13:18 `dA[)
rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.ti yKi 13:19 `^yt,(boa]l; [B;v.nI rv<a]K; ^B,r>hiw> ^m.x;rI)w>
~T,a; ~ynIB' 14:1 s `^yh,(l{a/ hw"hy> ynEy[eB. rv'Y"h; tAf[]l; ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'wOc.m-i lK'-ta,
hT'a; vAdq' ~[; yKi 14:2 `tme(l' ~k,ynEy[e !yBe hx'r>q' Wmyfit-' al{)w> Wdd>GO*t.ti al{ ~k,_yhel{a/ hw"hyl;(
`hm'(d"a]h' ynEP-. l[; rv<a] ~yMi[;h'( lKomi hL' gUs. ~[;l. Al tAyh.li( hw"hy> rx:B' ^b.W ^yh,_l{a/ hw"hyl;
14:5 `~yZI)[i hfew> ~ybif'k. hfe rAv Wlke_aTo rv<a] hm'heB.h; tazO 14:4 `hb'([eAT-lK' lk;ato al{ 14:3 s
yTev. [s;v, t[;s;vow> hs'r>P; ts,r<p.m; hm'h eB-. lk'w> 14:6 `rm,z")w" Aat.W !voydIw> AQa;w> rWm+x.y:w> ybic.W lY"a;
hr"GEh; yle[]M;mi Wlk.ato) al{ hz<-ta, %a: 14:7 `Wlke(aTo Ht'ao hm'_heB.B; hr"GE tl;[]m; tAsr"p.
hM'he hr"g E hle[]m-; yKi( !p'V'h-; ta,w> tb,n<r>a;h-' ta,w> lm'G"h;-ta,( h['_WsV.h; hs'r>P;h; yseyrIp.M;miW
hr"g E al{w> aWh hs'r>P; syrIp.m-; yKi( ryzIx]h;-ta,w> 14:8 `~k,(l' ~he ~yaimej. WsyrIp.hi al{ hs'r>p;W
rv<a] lKomi Wlk.aTo) hz<-ta, 14:9 s `W[G")ti al{ ~t'l'b.nIb.W Wlkeato al{ ~r"f'B.mi ~k,_l' aWh amej'
al{ tf,q<f.q;w> ryPins: . Al-!yae( rv<a] lkow> 14:10 `Wlke(aTo tf,q<f.q;w> ryPins: . Al-rv,a] lKo ~yIM"+B;
~h,_me Wlk.ato-al{) rv<a] hz<w> 14:12 `Wlke(aTo hr"hoj. rAPc-i lK' 14:11 s `~k,(l' aWh amej' Wlke_ato
14:15 `An*ymil. brE[o lK' taew> 14:14 `Hn")ymil. hY"D:h;w> hY"a;h-' ta,w> ha'r"h'w> 14:13 `hY")nIz>['h'(w> sr<P,h;w> rv,N<h;
@Wvn>Y:h-; ta,w> sAKh-; ta, 14:16 `WhnE)ymil. #NEh-; ta,w> @x;V'_h-; ta,w> sm'x.T;h-; ta,w> hn"[]Y:h:) tB; taew>
tp;ykiWDh;w> Hn"+ymil. hp'n"a]h'w> hd"ysix]h;w> 14:18 `%l")V'h-; ta,w> hm'x'r"h-' ta,(w> ta'Q'h;w> 14:17 `tm,v'(n>Tih;w>
14:21 `Wlke(aTo rAhj' @A[-lK' 14:20 `Wlke(a'yE al{ ~k,_l' aWh amej' @A[h' #r<v, lkow> 14:19 `@LE)j;[]h'w>
vAdq' ~[; yKi yrIk.n"l. rkom' Aa Hl'k'a]w: hN"n<T.Ti ^yr<['v.B-i rv,a] rGEl; hl'ben>-lk' Wlk.ato al{
^[<+r>z: ta;WbT.-lK' tae rFe[;T. rFE[; 14:22 p `AM)ai blex]B; ydIG> lVeb;t-. al{) ^yh,_l{a/ hw"hyl; hT'a;
~v' Amv. !KEv;l. rx;b.y-I rv,a] ~AqM'B; ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li T'lk. ;a'w> 14:23 `hn")v' hn"v' hd<F 'h; aceYOh;
^yh,l{a/ hw"hy>-ta, ha'r>yIl. dm;l.Ti ![;m;l. ^n<+acow> ^r>q'B. trokob.W ^r<h'c.yIw> ^v.royTi( ^n>g")D> rf:[.m;
rv<a] ~AqM'h; ^M.mi qx;r>y-I yKi( Ataef. lk;Wt al{ yKi %r<D<h; ^M.mi hB,r>y-I yki(w> 14:24 `~ymi(Y"h-; lK'
T'r>c;w> @s,K'_B; hT't;n"w> 14:25 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> yKi ~v'_ Amv. ~Wfl' ^yh,l{a/ hw"hy> rx;b.yI
lkoB. @s,Kh, ; hT't;n"w> 14:26 `AB* ^yh,l{a/ hw"hy> rx:b.yI rv<a] ~AqM'h-; la, T'k.l;h'(w> ^d>y"B. @s,K,h;
ynEp.li ~V' T'l.k;a'w> ^v<+p.n: ^l.a'v.Ti( rv<a] lkob.W rk'Veb;W !yIY:b;W !aCob;W rq"B'B; ^v.p.n: hW<a;T-. rv,a]
ql,xe Al !yae yKi WNb,_z>[;t; al{ ^yr<['v.B-i rv,a] ywILeh;w> 14:27 `^t<)ybeW hT'a; T'x.m;f'w> ^yh,l{a/ hw"hy>

128

T'x .N:hiw> awhi_h; hn"V'B; ^t.a'WbT. rf;[.m-; lK'-ta, ayciAT ~ynIv' vl{v' hceq.mi 14:28 s `%M")[i hl'x]n:w>
rv<a] hn"m'l.a;h'(w> ~AtY"h;w> rGEh;w> %M'[i hl'x]n:w> ql,xe Al-!yae( yKi ywI Leh; ab'W 14:29 `^yr<(['v.Bi
15:1 s `hf,([]T; rv<a] ^d>y" hfe[]m; lk'B. ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> ![;m;l. W[be_f'w> Wlk.a'w> ^yr<['v.Bi
hV,y: rv<a] Ady" hVem; l[;B-; lK' jAmv' hJ'miV.h; rb:D> hz<w> 15:2 `hJ'(miv. hf,[]T; ~ynIv-' [b;v,( #QEmi
hy<h.yI rv,a]w: fGO=Ti yrIkN. "h-; ta, 15:3 `hw")hyl;( hJ'miv. ar"q-' yKi( wyxia-' ta,w> Wh[er-E ta, fGOyI-al{) Wh[e_rEB.
#r<a'B' hw"hy> ^k.r<b'(y> %rEb-' yKi( !Ay=b.a, ^B-. hy<h.yI) al{ yKi sp,a, 15:4 `^d<)y" jmev.T; ^yxia-' ta, ^l.
^yh,_l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.Ti [;Amv-' ~ai qr: 15:5 `HT'(v.rIl. hl'x]n: ^l-. !tenO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a]
^k.r:Be( ^yh,l{a/ hw"hy>-yKi( 15:6 `~AY*h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] taZOh; hw"c.Mih-; lK'-ta, tAf[]l; rmov.li
al{ ^b.W ~yBir: ~yIAgB. T'l.v;m'(W jbo[]t; al{ hT'a;w> ~yBir: ~yIAG T'j .b;[]h;w> %l"-+ rB,DI rv<a]K;
^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] ^c.r>a;B. ^yr<['v. dx;a;B. ^yx,a; dx;a;me !Ayb.a, ^b. hy<h.y-I yKi( 15:7 s `Wlvo)m.yI
xT;p.Ti x:top-' yKi( 15:8 `!Ay*b.a,h' ^yxia'me ^d>y-" ta, #Poq.ti al{w> ^b.b'l-. ta, #Mea;t. al{ %l"+ !tEnO
rb'd" hy<h.y-I !P, ^l. rm,V'hi 15:9 `Al* rs:x.y< rv<a] Arsox.m; yDE WNj,ybi[]T; jbe[]h;w> Al= ^d>y-" ta,
al{w> !Ayb.a,h'( ^yxia'B. ^n>y[e h['r"w> hJ'miV.h; tn:v. [b;V,h-; tn:)v. hb'r>q") rmoale l[;Yl: ib. ^b.b'l-. ~[i
Al+ ^T.tiB. ^b.b'l. [r:y-E al{w> Al !TeTi !Atn" 15:10 `aj.xe( ^b. hy"h'w> hw"hy>-la, ^yl,[' ar"q'w> Al= !TEti
yKi 15:11 `^d<)y" xl;v.mi lkob.W ^f,[]m-; lk'(B. ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> hZ<h; rb"D"h; ll;g >Bi yKi
^yxia'l. ^d>y"-ta, xT;p.Ti x:toP' rmoale ^W>c;m. ykinOa' !Ke- l[; #r<a'_h' br<Q<mi !Ayb.a, lD:x.y-< al{
~ynI+v' vve ^d>b'([]w: hY"rIb.[ih'( Aa yrIb.[ih'( ^yxia' ^l. rkeM'y-I yKi( 15:12 s `^c<)r>a;B. ^n>yOb.a,l.W ^Y<nI[]l;
`~q")yrE WNx,L.v;t. al{ %M"+[ime( yvip.x' WNx,L.v;t-. yki(w> 15:13 `%M")[ime yvip.x' WNx,L.v;T. t[iybiV.h; hn"V'b;W
T'r>k;z"w> 15:15 `Al*-!T,Ti ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r:Be rv<a] ^b<+q.YImiW ^n>r>G"mI)W ^n>aComi Al qynI[]T; qynE[]h; 15:14
`~AY*h; hZ<h; rb"D"h-; ta, ^W>c;m. ykinOa' !Ke-l[; ^yh,_l{a/ hw"hy> ^D>p.YIw:) ~yIr:c.mi #r<a,B. t'yyIh' db,[, yKi
15:17 `%M")[i Al bAj-yKi ^t,yBe-ta,w> ^b.he(a] yKi %M"+[ime aceae al{ ^yl,ae rm:ayO-yKi( hy"h'w> 15:16
15:18 `!KE) hf,[]T; ^t.m'a]l; @a:w> ~l'_A[ db,[, ^l. hy"h'w> tl,D<b;W Anz>a'b. hT't;n"w> [:cer>M;h-; ta, T'x.q;l'w>
^k.r:be(W ~ynI+v' vve ^d>b'[] rykif' rk:f. hn<v.mi yKi %M'[ime( yvip.x' Atao ^x]Le(v;B. ^n<y[eb. hv,q.y-I al{
rk'Z "h; ^n>aco)b.W ^r>q'b.Bi dleW"yI rv,a] rAkB.h-; lK'( 15:19 p `hf,([]T; rv<a] lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy>
hw"hy> ynEp.li 15:20 `^n<)aco rAkB. zgOt' al{w> ^r<Av rkob.Bi dbo[]t; al{ ^yh,_l{a/ hw"hyl; vyDIq.T;
~Wm Ab hy<h.yI-yki(w> 15:21 `^t<)ybeW hT'a; hw"+hy> rx:b.y-I rv,a] ~AqM'B; hn"v'b. hn"v' WNl,k]ato ^yh,l{a/
ameJ 'h; WNl,_k]aTo ^yr<['v.Bi 15:22 `^yh,(l{a/ hw"hyl; WNx,B'z>ti al{ [r"_ ~Wm lKo rWE[i Aa xS: ePi
16:1 p `~yIM")K; WNk,P.v.Ti #r<a'h' l[; lke_ato al{ AmD-" ta, qr: 15:23 `lY")a;k'w> ybiC .K; wD"x.y: rAhJ'h;w>
hw"hy> ^a]yciA h bybia'h'( vd<xoB. yKi ^yh,_l{a/ hw"hyl; xs;P, t'yfi['w> bybia'h' vd<x-o ta, rAmv'
hw"hy> rx:b.y-I rv,a] ~AqM'B; rq"+b'W !aco ^yh,l{a/ hw"hyl; xs;P, T'x.b;z"w> 16:2 `hl'y>l") ~yIr:c.Mimi ^yh,l{a/
yKi ynI[=o ~x,l, tACm; wyl'[-' lk;aTo) ~ymiy" t[;b.vi #mex' wyl'[' lk;ato-al{ 16:3 `~v'( Amv. !KEv;l.
16:4 `^yY<)x; ymey> lKo ~yIr:c.mi #r<a,me ^t.ace( ~Ay-ta, rKoz>Ti ![;m;l. ~yIr:c.mi #r<a,me t'ac'y" !AzP'xib.
~AYB; br<[,B' xB;z>Ti rv,a] rf'B'h-; !mi !yliy-" al{w> ~ymi_y" t[;b.vi ^l.buG>-lk'B. raof. ^l. ha,r"y-E al{)w>
`%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] ^yr<['v. dx;a;B. xs;P'_h-; ta, x:Boz>li lk;Wt al{ 16:5 `rq,Bo)l; !AvarIh'
br<['_B' xs;P,h-; ta, xB;z>Ti ~v' Amv. !KEv;l. ^yh,l{a/ hw"hy> rx;b.y-I rv,a] ~AqM'h-; la,-~ai( yKi 16:6
^yh,l{a/ hw"hy> rx:b.yI rv<a] ~AqM'B; T'l.k;a'w> T'l.V;biW 16:7 `~yIr")c.Mimi ^t.ace( d[eAm vm,V,h; aAbK.
tr<c,[] y[iybiV.h; ~AYb;W tAC+m; lk;aTo ~ymiy" tv,ve 16:8 `^yl,(h'aol. T'k.l;h'w> rq,Bob; t'ynIp'W AB+
hm'Q'B; vmer>x, lxeh'me %l"-+ rP's.Ti t[obuv' h['b.vi 16:9 s `hk'(al'm. hf,[]t; al{ ^yh,l{a/ hw"hyl;
rv<a] ^d>y" tb;d>nI tS;mi ^yh,l{a/ hw"hyl; tA[buv' gx; t'yfi['w> 16:10 `tA[)buv' h['b.vi rPos .li lxeT'
^D>b.[;w> ^T,biW ^n>biW hT'a; ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li T'x.m;f'w> 16:11 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> rv<a]K; !TE+Ti
rx;b.yI rv<a] ~AqM'B; ^B<+r>qiB. rv<a] hn"m'l.a;h'w> ~AtY"h;w> rGEh;w> ^yr<['v.Bi rv<a] ywILeh;w> ^t,m'a]w:
~yQIxuh;-ta, t'yfi['w> T"r>m;v'w> ~yIr"+c.miB. t'yyIh' db,[-, yKi T'r>k;z"w> 16:12 `~v'( Amv. !KEv;l. ^yh,l{a/ hw"hy>

129

^G<+x;B. T'x.m;f'w> 16:14 `^b<)q.YImiW ^n>r>G"mI) ^Ps. .a'B. ~ymi_y" t[;b.vi ^l. hf,[]T; tKoS uh; gx; 16:13 p `hL,ae(h'
t[;b.vi 16:15 `^yr<(['v.Bi rv<a] hn"m'l.a;h'w> ~AtY"h;w> rGEh;w> ywI Leh;w> ^t,m'a]w: ^D>b.[;w> ^T,biW ^n>biW hT'a;
^t.a'(WbT. lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> yKi hw"+hy> rx:b.y-I rv,a] ~AqM'B; ^yh,l{a/ hw"hyl; gxoT' ~ymiy"
ynEP-. ta, ^r>Wkz>-lk' ha,r"yE hn"V'B; ~ymi['P. vAlv' 16:16 `x;me(f' %a: t'yyIh'w> ^yd<y" hfe[]m; lkob.W
ha,r"yE al{w> tAK+Suh; gx;b.W tA[buV'h; gx;b.W tACM;h; gx;B. rx'b.yI rv<a] ~AqM'B; ^yh,l{a/ hw"hy>
16:18 s `%l") !t;n") rv<a] ^yh,l{a/ hw"hy> tK;r>biK. Ad+y" tn:T.m;K. vyai 16:17 `~q")yrE hw"hy> ynEP-. ta,
~['h-' ta, Wjp.v'w> ^yj,_b'v.li ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ^yr<['v-. lk'B. ^l.-!T,Ti( ~yrIj.vo)w> ~yjip.vo
ynEy[e rWE[;y> dx;Voh; yKi dx;vo xQ:t-i al{w> ~ynI+P' ryKit; al{ jP'v.mi hJ,t-; al{ 16:19 `qd<c-,( jP;v.mi
#r<a'h-' ta, T'v.r:y"w> hy<x.Ti( ![;m;l. @Do=r>Ti qd<c, qd<c, 16:20 `~qI)yDIc; yrEb.DI @LEs ;ywI) ~ymik'x]
^yh,l{a/ hw"hy> xB;z>mi lc,ae #[e-_ lK' hr"vea] ^l. [J;t-i al{) 16:21 s `%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a]
xB;z>t-i al{ 17:1 s `^yh,(l{a/ hw"hy> anEf' rv<a] hb'C_ em; ^l. ~yqIt-' al{)w> 16:22 s `%L"-) hf,[]T; rv<a]
s `aWh) ^yh,l{a/ hw"hy> tb;[]At yKi [r"_ rb"D" lKo ~Wm Ab hy<h.yI rv,a] hf,w" rAv ^yh,l{a/ hw"hyl;
hf,[]y: rv,a] hV'a-i Aa vyai %l"+ !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] ^yr<['v. dx;a;B. ^B.r>qib. aceM'y-I yKi( 17:2
~h,_l' WxT;v.YIw: ~yrIxea] ~yhil{a/ dbo[]Y:w: %l,YE w: 17:3 `At*yrIB. rbo[]l; ^yh,l{a-/ hw")hy> ynEy[eB. [r:h-' ta,
T'v.r:d"w> T'[.m'_v'w> ^l-. dG:hU)w> 17:4 `ytiyWI)c-i al{ rv<a] ~yIm:V'h; ab'c-. lk'l. Aa x:rEY"l; Aa vm,V,l;w>
vyaih-' ta, t'aceAh)w> 17:5 `lae(r"f.yIB. taZOh; hb'[eATh; ht'f.[,n< rb'D"h; !Akn" tm,a/ hNEhiw> bjeyhe
Aa vyaih-' ta, ^yr<['v-. la, hZ<h; [r"h' rb'D"h-; ta, Wf[' rv<a] awhih; hV'aih-' ta, Aa aWhh;
al{ tMe_h; tm;Wy ~ydI[e hv'l{v. Aa ~ydI[e ~yIn:v. yPi- l[; 17:6 `Wtme(w" ~ynIb'a]B' ~T'l.qs; .W hV'_aih-' ta,
hn"+rox]a;B' ~['h-' lK' dy:w> Atymih]l; hn"voarIb' AB-hy<h.Ti( ~ydI[eh' dy: 17:7 `dx'(a, d[e yPi- l[; tm;Wy
!ybeW !ydIl. !yDI- !yBe( ~d"l. ~D"- !yBe( jP'v.Mil; rb'd" ^M.mi aleP'yI yKi 17:8 p `^B<)r>Qimi [r"h' T'r>[;bi(W
17:9 `AB* ^yh,l{a/ hw"hy> rx:b.yI rv<a] ~AqM'h-; la, t'yli['w> T"m.q;w> ^yr<_['v.Bi tboyrI yrEb.DI [g:n<l' [g:n<
rb:D> tae ^l. WdyGIhiw> T'v.r:d"w> ~he_h' ~ymiY"B; hy<h.yI rv<a] jpeVoh-; la,w> ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh-; la, t'ab'W
hw"+hy> rx:b.yI rv<a] aWhh; ~AqM'h-; !mi ^l. Wd)yGIy: rv<a] rb'D"h; yPi- l[; t'yfi['w> 17:10 `jP'(v.Mih;
Wrm.ayO-rv,a] jP'v.Mih-; l[;w> ^WrAy rv<a] hr"ATh; yPi- l[; 17:11 `^Wr)Ay rv<a] lkoK. tAf[]l; T'r>m;v'w>
!Adz"b. hf,[]y-: rv,a] vyaih'w> 17:12 `lamo)f.W !ymiy" ^l. Wd)yGIy-: rv,a] rb"D"h-; !mi rWst' al{ hf,_[]T; ^l.
vyaih' tmeW jpe_Voh-; la, Aa ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, ~v' tr<v'l. dme[oh' !heKoh-; la, [:mov. yTil.bil.
abot-' yKi( 17:14 s `dA[) !WdyzIy> al{w> War"_yIw> W[m.v.yI ~['h-' lk'w> 17:13 `lae(r"f.YImi [r"h' T'r>[;bi(W aWhh;
%l,m, yl;[' hm'yfia' T'r>m;a'w> HB'_ hT'b.v;y"w> HT'v.rIywI) %l' !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] #r<a'h-' la,
br<Q<mi AB+ ^yh,l{a/ hw"hy> rx:b.yI rv<a] %l,m, ^yl,[' ~yfiT' ~Af 17:15 `yt'(boybis. rv<a] ~yIAGh;-lk'K.
qr: 17:16 `aWh) ^yxia-' al{) rv<a] yrIk.n" vyai ^yl,[' ttel' lk;Wt al{ %l,m, ^yl,[' ~yfiT' ^yx,a;
al{ ~k,l' rm:a' hw"hyw:) sWs+ tABr>h; ![;m;l. hm'y>r:c.mi ~['h-' ta, byviy-" al{)w> ~ysiWs AL-hB,r>y-: al{
al{ bh'z"w> @s,k,w> Ab=b'l. rWsy" al{w> ~yvin" AL-hB,r>y: al{w> 17:17 `dA[) hZ<h; %r<D<B; bWvl' !Wpsito
taZOh; hr"ATh; hnEv.m-i ta, Al bt;k'w> AT=k.l;m.m; aSeKi l[; ATb.vik. hy"h'w> 17:18 `dao)m. AL-hB,r>y:
dm;l.yI ![;m;l. wyY"+x; ymey-> lK' Ab ar"q"w> AM[i ht'y>h'w> 17:19 `~YI)wIl.h; ~ynIh]Koh; ynEp.Limi rp,s-e l[;
`~t'(fo[]l; hL,aeh' ~yQIxuh;-ta,w> taZOh; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta,( rmov.li wyh'l{a/ hw"hy>-ta, ha'r>yIl.
~ymiy" %yrIa]y: ![;m;l. lwamo+f.W !ymiy" hw"c.Mih-; !mi rWs yTil.bil.W wyx'a,me( Abb'l-. ~Wr yTil.bil. 17:20
ql,xe ywIle jb,v-e lK' ~YIwIl.h; ~ynIh]Kol; hy<h.yI-al{) 18:1 s `lae(r"f.yI br<q<B. wyn"b'W aWh ATk.l;m.m-; l[;
hw"hy> wyx'_a, br<q<B. AL-hy<h.y-I) al{ hl'x]n:w> 18:2 `!Wl)keayO Atl'x]n:w> hw"hy> yVeai lae_r"f.y-I ~[i hl'x]n:w>
xb;Z<h; yxeb.zO taeme ~['h' taeme ~ynIh]Koh; jP;v.mi hy<h.yI hz<w> 18:3 s `Al)-rB,DI rv<a]K; Atl'x]n: aWh
^r<h'c.yIw> ^v.royTi( ^ng> "D> tyviarE 18:4 `hb'(Qeh;w> ~yIy:x'L.h;w> [:rZo >h; !heKol; !t;n"w> hf,-_ ~ai rAv-~ai
trEv'l. dmo[]l; ^yj,_b'v-. lK'mi ^yh,l{a/ hw"hy> rx:B' Ab yKi 18:5 `AL*-!T,Ti ^n>aco zGE tyviarEw>
laer"f.y-I lK'mi ^yr<['v. dx;a;me ywILeh; aboy-" yki(w> 18:6 s `~ymi(Y"h-; lK' wyn"b'W aWh hw"hy>-~veB.

130

hw"hy> ~veB. trEvew> 18:7 `hw")hy> rx:b.y-I rv,a] ~AqM'h-; la, Avp.n: tW:a-; lk'B. ab'W ~v'_ rG" aWh-rv,a]
wyr"K'm.mi db;l. Wlke_ayO ql,xeK. ql,xe 18:8 `hw")hy> ynEp.li ~v' ~ydIm.[oh' ~YIwIl.h; wyx'a-, lk'K. wyh'_l{a/
tAf[]l; dm;l.t-i al{) %l"+ !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'h-' la, aB' hT'a; yKi 18:9 s `tAb)a'h-' l[;
vxen:m.W !nEA[m. ~ymis 'q. ~seqo vae_B' ATbiW-An*B. rybi[]m; ^b. aceM'y-I al{) 18:10 `~he(h' ~yIAGh; tbo[]AtK.
hfe[-o lK' hw"hy> tb;[]At-yKi( 18:12 `~yti(Meh-; la, vrEdow> ynI[oD>yIw> bAa laevow> rb,x'_ rbExow> 18:11 `@VE)k;m.W
hw"hy> ~[i hy<h.Ti( ~ymiT' 18:13 `^yn<)P'mi ~t'Aa vyrIAm ^yh,l{a/ hw"hy> hL,aeh' tbo[eATh; ll; g>biW hL,ae_
W[m'_v.yI ~ymis .q-o la,w> ~ynIn>[om-. la, ~t'Aa vrEAy hT'a; rv<a] hL,aeh' ~yIAGh; yKi 18:14 s `^yh,(l{a/
^yh,_l{a/ hw"hy> ^l. ~yqIy" ynImoK' ^yx,a;me ^B.r>Qimi aybin" 18:15 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^l. !t;n" !ke al{ hT'a;w>
al{ rmo=ale lh'Q'h; ~AyB. brExoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ~[ime T'l.a;v-' rv,a] lkoK. 18:16 `!W[)m'v.Ti wyl'ae
18:17 `tWm)a' al{w> dA[ ha,r>a, al{) taZOh; hl'doG>h; vaeh-' ta,w> yh'l{a/ hw"hy> lAq-ta, [:mov.li @seao
yTit;n"w> ^Am+K' ~h,yxea] br<Q<mi ~h,l' ~yqIa' aybin" 18:18 `WrBE)DI rv<a] Wbyjiyhe yl'_ae hw"hy> rm,aYOw:
yr:b'D-> la, [m;v.y-I al{) rv<a] vyaih' hy" h'w> 18:19 `WNW<)c;a] rv<a-] lK' tae ~h,ylea] rB<dIw> wypiB. yr:b'd>
tae ymiv.Bi rb'D" rBed:l. dyzIy" rv<a] aybiN"h; %a: 18:20 `AM*[ime vrod>a, ykinOa' ymi_v.Bi rBEd:y> rv<a]
ykiw> 18:21 `aWh)h; aybiN "h; tmeW ~yrI+xea] ~yhil{a/ ~veB. rBed:y> rv<a]w: rBed:l. wytiyWIc-i al{) rv<a]
~veB. aybiN "h; rBed:y> rv,a] 18:22 `hw")hy> ArB.d-I al{ rv<a] rb'D"h-; ta, [d:nE hk'yae ^b<+b'l.Bi rm:ato
aybiN"h; ArB.DI !Adz"B. hw"+hy> ArB.d-I al{ rv<a] rb'D"h; aWh aAby" al{w> rb'D"h; hy<h.y-I al{)w> hw" hy>
^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ~yIAGh;-ta, ^yh,l{a/ hw"hy> tyrIk.y-: yKi( 19:1 s `WNM,(mi rWgt' al{
^c.r>a; %AtB. %l"+ lyDIb.T; ~yrI[' vAlv' 19:2 `~h,(yTeb'b.W ~h,yrE['b. T'b.v;y"w> ~T'v.rIywI) ~c'_r>a-; ta,
rv<a] ^c.r>a; lWbG-> ta, T'v.L;viw> %r<D<h; ^l. !ykiT' 19:3 `HT'(v.rIl. ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a]
yx'_w" hM'v' sWny"-rv,a] x:ceroh' rb:D> hz<w> 19:4 `x;ce(r-o lK' hM'v' sWnl' hy"h'w> ^yh,_l{a/ hw"hy> ^l.yxi(n>y:
Wh[er-E ta, aboy" rv,a]w: 19:5 `~vo)l.vi lmoT.mi Al anEf-o al{ aWhw> t[;d-: ylib.Bi Wh[er-E ta, hK,y: rv,a]
Wh[er-E ta, ac'm'W #[eh-' !mi lz<r>B;h; lv;n"w> #[eh' trok.li !z<r>G:b; Ady" hx'D>nIw> ~yci[e bjox.l; r[;Y:b;
~x;y-E yKi x:ceroh' yrEx]a; ~D"h; laeGO @Dor>y-I !P, 19:6 `yx'(w" hL,aeh-' ~yrI['h, tx;a-; la, sWny" aWh tme_w"
Al aWh anEfo al{ yKi tw<m-' jP;v.mi !yae Alw> vp,n"+ WhK'hiw> %r<D<h; hB,r>y-I yKi( AgyFihiw> Abb'l.
byxir>y:-~aiw> 19:8 s `%l") lyDIb.T; ~yrI[' vl{v' rmo=ale ^W>c;m. ykinOa' !KE- l[; 19:7 `~Av)l.vi lAmT.mi
ttel' rB<DI rv<a] #r<a'h-' lK'-ta, ^l. !t;n"w> ^yt,_boa]l; [B;v.nI rv<a]K; ^l.buG-> ta, ^yh,l{a/ hw"hy>
hb'h]a;l. ~AYh; ^W>c;m. ykinOa' rv,a] Ht'fo[]l; taZOh; hw"c.Mih-; lK'-ta, rmov.t-i yKi( 19:9 `^yt,(boa]l;
vl{V'h; l[; ~yrI[' vl{v' dA[ ^l. T'ps. ;y"w> ~ymi_Y"h-; lK' wyk'r"d>Bi tk,l,l'w> ^yh,l{a/ hw"hy>-ta,
^yl,[' hy"h'w> hl'_x]n: ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ^c.r>a; br<q<B. yqin" ~D" %peV'yI al{w> 19:10 `hL,ae(h'
sn"w> tme_w" vp,n< WhK'hiw> wyl'[' ~q"w> Al br:a'w> Wh[erEl. anEfo vyai hy<h.y-I yki(w> 19:11 s `~ymi(D"
~D"h; laeGO dy:B. Atao Wnt.n"w> ~V'_mi Atao Wxq.l'w> Ary[i ynEq.zI Wxl.v'(w> 19:12 `lae(h' ~yrI['h, tx;a-; la,
lWbG> gySit; al{ 19:14 s `%l") bAjw> laer"f.YImi yqIN "h-; ~d:( T'r>[;bi(W wyl'_[' ^n>y[e( sAxt'-al{ 19:13 `tme(w"
`HT'(v.rIl. ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] #r<a'B' lx;n>Ti rv<a] ^t.l'(x]n:B. ~ynI+voarI Wlb.G" rv<a] ^[]rE
ynEv. yPi- l[; aj'_x/y< rv<a] aj.x-e lk'B. taJ'x-; lk'l.W !wO[-' lk'l. vyaiB. dx'a, d[e ~Wqy"-al{) 19:15 s
19:17 `hr"s
( ' AB tAn[]l; vyai_B. sm'x-' d[e ~Wqy-" yKi( 19:16 `rb")D" ~Wqy" ~ydI[-e hv'(l{v. yPi- l[; Aa ~ydI[e
~ymiY"B; Wyh.yI rv<a] ~yjip.Voh;w> ~ynIh]Ko)h; ynEp.li hw"+hy> ynEp.li byrIh' ~h,l-' rv,a] ~yvin"a]h-' ynE)v. Wdm.['w>
Al ~t,yfi[]w: 19:19 `wyxi(a'b. hn"[' rq,v, d[eh' rq,v-, d[e( hNEhiw> bje_yhe ~yjip.Voh; Wvr>d"w> 19:18 `~he(h'
WpsiyO-al{)w> War"_yIw> W[m.v.yI ~yrIa'vN. Ih;w> 19:20 `^B<)r>Qimi [r"h' T'r>[;bi(W wyxi_a'l. tAf[]l; ~m;z" rv<a]K;
!veB. !vE !yI[;B. !yI[: vp,nB< . vp,n< ^n<+y[e sAxt' al{w> 19:21 `^B<)r>qiB. hZ<h; [r"h' rb"D"K; dA[ tAf[]l;
al{ ^M.mi br: ~[; bk,r<w" sWs t'yair'w>) ^yb,y>ao-l[; hm'x'l.Mil; acet-e yKi( 20:1 s `lg<r")B. lg<r< dy"B. dy"
hm'_x'l.Mih-; la, ~k,b.r"q")K. hy"h'w> 20:2 `~yIr")c.mi #r<a,me ^l.[;M;(h; %M'[i ^yh,l{a/ hw"hy>-yKi( ~h,_me ar"yti
hm'x'l.Mil; ~AYh; ~ybirEq. ~T,a; laer"f.yI [m;v. ~h,lea] rm:a'w> 20:3 `~['(h-' la, rB<dIw> !hEKoh; vG:nIw>

131

hw"hy> yKi 20:4 `~h,(ynEP.mi Wcr>[;T;-la;w> WzP.x.T-; la;(w> War>yTi-( la; ~k,b.b;l. %r:y-E la; ~k,_ybey>a-o l[;
~yrIj.Vo)h; WrB.dIw> 20:5 `~k,(t.a, [:yviAhl. ~k,ybey>a-o ~[i ~k,l' ~xeL'hil. ~k,_M'[i %lEhoh; ~k,yhel{)a/
tWmy"-!P, At+ybel. bvoy"w> %lEyE Akn"x] al{w> vd"x-' tyIb:) hn"B' rv,a] vyaih-' ymi( rmoale ~['h-' la,
At+ybel. bvoy"w> %lEyE AlL.xi al{w> ~r<K, [j;n-" rv,a] vyaih-' ymi(W 20:6 `WNk,(n>x.y: rxEa; vyaiw> hm'x'l.MiB;
%lEyE Hx'q'l. al{w> hV'ai fr:a-e rv,a] vyaih-' ymi(W 20:7 `WNl,(L.x;y> rxEa; vyaiw> hm'x'l.MiB; tWmy"-!P,
~['h-' la, rBEd:l. ~yrIj.Voh; Wps.y"w> 20:8 `hN"x<)Q'yI rxEa; vyaiw> hm'x'l.MiB; tWmy"-!P, At+ybel. bvoy"w>
20:9 `Ab*b'l.Ki wyx'a, bb;l. ta, sM;yI al{w> At=ybel. bvoy"w> %lEyE bb'Leh; %r:w> arEY"h; vyaih-' ymi Wrm.a'w>
br:q.t-i yKi( 20:10 s `~['(h' varoB. tAab'c. yrEf' Wdq.p'W ~['_h-' la, rBEd:l. ~yrIj.Voh; tL{k;K. hy"h'w>
hy"h'w> %l"+ hx't.p'W ^n>[;T;( ~Alv-' ~ai hy"h'w> 20:11 `~Al)v'l. h'yl,ae t'ar"q'w> h'yl,_[' ~xeL'hil. ry[i- la,
^M.[i ht'f.['w> %M'[ i ~yliv.t; al{- ~aiw> 20:12 `^Wd)b'[]w: sm;l' ^l. Wyh.yI Hb'- ac'mN. Ih; ~['h-' lK'
20:14 `br<x'( ypil. Hr"Wkz>-lK'-ta, t'yKihiw> ^d<+y"B. ^yh,l{a/ hw"hy> Hn"t'n>W 20:13 `h'yl,([' T'r>c;w> hm'_x'l.mi
ll;v-. ta, T'l.k;a'(w> %l"+ zboT' Hl'l'v-. lK' ry[ib' hy<h.yI rv,a] lkow> hm'heB.h;w> @J;h;w> ~yviN"h; qr:
rv<a] dao+m. ^M.mi tqoxor>h' ~yrI['h-, lk'l. hf,[]T; !KE 20:15 `%l") ^yh,l{a/ hw"hy> !t:n" rv<a] ^yb,y>ao
^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] hL,aeh' ~yMi[;h'( yrE['me qr: 20:16 `hN"hE) hL,aeh-' ~yIAG*h; yrE['m-e al{
yWIxih; yZIrIP.h;w> ynI[]n:K.h; yrImoa/h'w> yTixih; ~meyrIx]T; ~rEx]h-; yKi( 20:17 `hm'(v'n-> lK' hY<x;t. al{ hl'_x]n:
~t'bo[]AT) lkoK. tAf[]l; ~k,t.a, WdM.l;y-> al{) rv,a] ![;m;l. 20:18 `^yh,(la{ / hw"hy> ^W>ci rv<a]K; ysi_Wby>h;w>
~yBir: ~ymiy" ry[i-la, rWct-' yKi( 20:19 s `~k,(yhel{a/ hw"hyl; ~t,aj'x]w: ~h,_yhel{ale( Wf[' rv<a]
al{ Ataow> lkeato WNM,mi yKi !z<r>G: wyl'[' x:Don>li Hc'[-e ta, tyxiv.t-; al{) Hf'p.t'l. h'yl,[' ~xeL'hil.(
lk'a]m; #[e- al{-yKi( [d:T-e rv,a] #[e qr: 20:20 `rAc*M'B; ^yn<P'mi abol' hd<F 'h; #[e ~d"a'h' yKi tro+k.ti
p `HT'(d>rI d[; hm'x'l.mi ^M.[i hf'[o awhi- rv,a] ry[ih-' l[; rAcm' t'ynIb'W T'r"_k'w> tyxiv.t; Atao aWh
ymi [d:An al{ hd<F_ 'B; lpenO HT'v.rIl. ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] hm'd"a]B' ll'x' aceM'y-I yKi 21:1
ry[ih' hy"h'w> 21:3 `ll'(x'h, tboybis. rv<a] ~yrI['h-, la, Wdd>m'W ^yj,_p.vow> ^yn<qez> Wac.y"w> 21:2 `WhK'(hi
rv<a] HB' dB;[u-al{) rv<a] rq'B ' tl;g >[, awhih; ry[ih' ynEq.zI Wxq.l'(w> ll'_x'h-, la, hb'roQ.h;
dbe['y-E al{ rv<a] !t'yae lx;n-: la, hl'g>[,h-'( ta, awhih; ry[ih' ynEq.zI WdrIAhw> 21:4 `l[o)B. hk'v.m-' al{
hw"hy> rx;B' ~b' yKi ywIle ynEB. ~ynIh]Koh; WvG>nIw> 21:5 `lx;N")B; hl'g >[,h-' ta, ~v'- Wpr>[")w> [:rZE_ "yI al{w> AB
ry[ih' ynEq.zI lkow> 21:6 `[g:n-") lk'w> byrI- lK' hy<h.yI ~h,yPi-l[;w> hw"+hy> ~veB. %rEb'l.W Atr>v"l. ^yh,l{a/
Wr+m.a'w> Wn['w> 21:7 `lx;N")b; hp'Wr[]h' hl'g >[,h-' l[; ~h,ydEy-> ta, Wcx]r>yI ll'_x'h-, la, ~ybiroQ.h; awhih;
laer"f.yI ^M.[;l. rPeK; 21:8 `Wa)r" al{ WnynEy[ew> hZ<h; ~D"h-; ta, Wkp.v'( hk'p.v' al{ WnydEy"
r[Eb;T. hT'a;w> 21:9 `~D"(h; ~h,l' rPEK;nIw> lae_r"f.yI ^M.[; br<q<B. yqin" ~D" !TeT-i la;w> hw"h y> t'ydIP-' rv,a]
Ant'n>W ^yb,_y>a-o l[; hm'x'l.Mil; acet-e yKi( 21:10 s `hw")hy> ynEy[eB. rv"Y"h; hf,[]t-; yKi( ^B<+r>Qimi yqIN "h; ~D"h;
T'x.q;l'w> Hb' T'q.v;x'w> ra;T-o+ tp;y> tv,ae hy"b.ViB; t'yair"w> 21:11 `Ay*b.vi t'ybiv'w> ^d<y"B. ^yh,l{a/ hw"hy>
21:13 `h'yn<)r>P'ci ta, ht'f.['w> Hv'aro-ta, hx'Lg. Iw> ^t<+yBe %AT-la, Ht'abeh]w: 21:12 `hV'(ail. ^l.
~ymi_y" xr;y< HM'a-i ta,w> h'ybia-' ta, ht'k.b'(W ^t,ybeB. hb'v.y")w> h'yl,['me Hy"b.vi tl;m.f-i ta, hr"ysihew>
HT'x.L;viw> HB' T'c.p;x' al{- ~ai hy"h'w> 21:14 `hV'(ail. ^l. ht'y>h'w> HT'l.[;b.W h'yl,ae aAbT' !Ke rx;a;w>
!'yy<h.t-i yKi( 21:15 s `Ht'(yNI[i rv<a] tx;T; HB' rME[;t.t-i al{ @s,K'_B; hN"r<K.m.t-i al{ rkom'W Hv'p.n:l.
hy"h'w> ha'_WnF.h;w> hb'Wha]h' ~ynIb' Al-Wdl.y")w> ha'Wnf. tx;a;h'w> hb'Wha] tx;a;h' ~yvin" yTev. vyail.
rKeb;l. lk;Wy al{ Al+ hy<h.y-I rv,a] tae wyn"B-' ta, Alyxin>h; ~AyB. hy" h'w> 21:16 `ha'(ynIF.l; rAkB.h; !BEh;
Al tt,l' ryKiy: ha'WnF.h-; !B, rkoB.h-; ta, yKi 21:17 `rko*B.h; ha'WnF.h-; !b, ynEP-. l[; hb'Wha]h-' !B,-ta,
vyail. hy<h.y-I yKi( 21:18 s `hr"(koB.h; jP;v.mi Al Anao tyviarE aWh-yKi Al+ aceM'y-I rv,a] lkoB. ~yIn:v. yPi
21:19 `~h,(ylea] [m;v.yI al{w> Atao WrS.yIw> AM=ai lAqb.W wybia' lAqB. [:mevo WNn<yae hr<AmW rrEAs !Be
ynEq.z-I la, Wrm.a'w> 21:20 `Am*qom. r[;v-; la,w> Ary[i ynEq.z-I la, Atao WayciAhw> AM=aiw> wybia' Ab Wfp.t'w>
Ary[i yven>a-; lK' Whmug"r>W 21:21 `abes( ow> lleAz Wnle_qoB. [;mevo WNn<yae hr<moW rrEAs hz< WnnEB. Ary[i

132

aj.xe vyaib. hy<h.y-I yki(w> 21:22 s `War"(yIw> W[m.v.yI laer"f.y-I lk'w> ^B<+r>Qimi [r"h' T'r>[;bi(W tmew" ~ynIb'a]b'(
WNr<B.q.Ti rAbq-' yKi( #[eh-' l[; Atl'b.nI !ylit-' al{ 21:23 `#[e(-l[; Atao t'ylit'w> tm'_Whw> tw<m-" jP;v.mi
^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] ^t.m'd>a-; ta, aMej;t. al{w> yWl+T' ~yhil{a/ tl;l.q-i yKi( aWhh; ~AYB;
~beyviT. bveh' ~h,_me T'm.L;[;t.hiw> ~yxiD"nI Ayfe-ta, Aa ^yxia' rAv-ta, ha,r>t-i al{) 22:1 s `hl'(x]n:
d[; ^M.[i hy"h'w> ^t,yBe %AT-la, ATp.s;a]w: AT=[.d:y> al{w> ^yl,ae ^yxia' bArq' al{- ~aiw> 22:2 `^yxi(a'l.
hf,[]T; !kEw> Atl'm.fil. hf,[]T; !kEw> Armox]l; hf,[]T; !kEw> 22:3 `Al* Atboveh]w: Atao ^yxia' vroD>
ha,r>t-i al{ 22:4 s `~Le([;t.hil. lk;Wt al{ Ht'_ac'mW. WNM,mi db;aTo-rv,a] ^yxia' td:bea-] lk'l.
hy<h.y-I al{ 22:5 s `AM)[i ~yqIT' ~qEh' ~h,_me T'm.L;[;t.hiw> %r<D<B; ~ylip.nO ArAv Aa ^yxia' rAmx-] ta,
p `hL,ae( hfe[-o lK' ^yh,l{a/ hw"hy> tb;[]At yKi hV'_ai tl;m.fi rb,G< vB;l.y-I al{w> hV'a-i l[; rb, g<- ylik.
~aeh'w> ~yciybe Aa ~yxirop.a, #r<a'h-' l[; Aa #[e- lk'B. %r<D<B; ^yn<p'l. rAPc-i !q; arEQ'yI yKi 22:6
~aeh-' ta, xL;v;T. x;Lev; 22:7 `~ynI)B'h-; l[; ~aeh' xQ:t-i al{ ~yci_yBeh-; l[; Aa ~yxirop.a,h-'( l[; tc,b,ro
t'yfi[w' > vd"x' tyIB: hn<b.ti yKi 22:8 s `~ymi(y" T"k.r:a]h;w> %l' bj;yyI ![;m;l. %l"-+ xQ:)Ti( ~ynIB'h-; ta,w>
~yIa"+l.Ki ^m.r>K; [r:z>t-i al{ 22:9 s `WNM,(mi lpeN Oh; lPoy-I yKi( ^t,ybeB. ~ymiD" ~yfit-' al{)w> ^G<g+ :l. hq<[]m;
`wD"(x.y: rmox]b;W-rAvB. vrox]t-; al{) 22:10 s `~r<K'(h; ta;Wbt.W [r"z>Ti rv<a] [r:Z<h; ha'lem.h;( vD:q.T-i !P,
tApn>K; [B;r>a-; l[; %L"-+ hf,[]T; ~ylidIG> 22:12 s `wD"(x.y: ~yTiv.piW rm,c, znEj.[;v;( vB;l.ti al{ 22:11 s
tl{yli[] Hl' ~f'w> 22:14 `Ha'(nEf.W h'yl,ae ab'W hV'_ai vyai xQ:y-I yKi( 22:13 s `HB'-( hS,k;T. rv<a] ^t.WsK.
ytiac'm-' al{w> h'yl,ae br:q.a,w" yTix.q;l' taZOh; hV'aih-' ta, rm;a'w> [r"_ ~ve h'yl,[' ayciAhw> ~yrIb'D>
hr"[N] :h:) r[;N:h; yleWtB.-ta, WayciAhw> HM'_aiw> hr"[N] :h:) r[;N:h; ybia] xq:l'w> 22:15 `~yli(WtB. Hl'
vyail' yTit;n" yTiB-i ta, ~ynI+qZe >h-; la, hr"[N] :h:) r[;N:h; ybia] rm:a'w> 22:16 `hr"[.V'(h; ry[ih' ynEq.z-I la,
~yliWtB. ^T.bil. ytiac'm-' al{) rmoale ~yrIb'D> tl{yli[] ~f' aWh-hNEhiw> 22:17 `h'a,(n"f.YIw: hV'ail. hZ<h;
vyai_h-' ta, awhih-; ry[ih'( ynEq.zI Wxq.l'(w> 22:18 `ry[i(h' ynEq.zI ynEp.li hl'mF. ih; Wfr>p'W yTi_bi yleWtB. hL,aew>
tl;WtB. l[; [r" ~ve ayciAh yKi hr"[N] :h:) ybia]l; Wnt.n"w> @s,k, ha'me Atao Wvn[> 'w> 22:19 `At*ao WrS.yIw>
hZ<+h; rb"D"h; hy"h' tm,a-/ ~aiw> 22:20 s `wym'(y"-lK' Hx'L.v;l. lk;Wy-al{ hV'ail. hy<h.t-i Al)w> lae_r"f.yI
h'ybia-' tyBe xt;P,- la, hr"[N] :h:) r[;N:h; -ta, WayciAhw> 22:21 `hr"([N] :l:) r[;N:l; ~yliWtb. Wac.m.n-I al{
T'r>[;bi(W h'ybi_a' tyBe tAnz>li laer"f.yIB. hl'b'n> ht'f.[-' yKi( ht'mew" ~ynIb'a]B' Hr"y[i yven>a; h'Wlq's.W
vyaih' ~h,ynEv-. ~G: WtmeW l[;B-; tl;[u(b. hV'a-i ~[i bkevo vyai aceM'y-I yKi( 22:22 s `^B<)r>Qimi [r"h'
hl'Wtb. hr"[]n: r[;n: hy<h.yI yKi 22:23 s `lae(r"f.YImi [r"h' T'r>[;bi(W hV'_aih'w> hV'aih-' ~[i bkeVoh;
ry[ih' r[;v-; la, ~h,ynEv-. ta, ~t,aceAhw> 22:24 `HM'([i bk;v'w> ry[iB' vyai Ha'c'm.W vyai_l. hf'r"aom.
ry[ib' hq"[]c-' al{ rv<a] rb;D-> l[; hr"[N] :h:) r[;N:h; -ta, Wtmew" ~ynIb'a]B' ~t'ao ~T,l.qs; .W awhih;
hd<F 'B-; ~aiw>) 22:25 s `^B<)r>Qimi [r"h' T'r>[;bi(W Wh[e_rE tv,a-e ta, hN"[-i rv,a] rb:D-> l[; vyaih-' ta,w>
vyaih' tmeW HM'_[i bk;v'w> vyaih' HB'- qyzI)x/h,w> hf'r"aom.h; hr"[N] :h:) r[;N:h; -ta, vyaih' ac'm.yI
aj.xe hr"[N] :l:) r[;N:l; !yae rb'd" hf,[]t-; al{ hr"[N] :l:)w> r[;N:l;w> 22:26 `AD*b;l. HM'[i bk;v-' rv,a]
Ha'_c'm. hd<F 'b; yKi 22:27 `hZ<)h; rb"D"h; !KE vp,n< Axc'r>W Wh[er-E l[; vyai ~Wqy" rv,a]K; yKi tw<m"+
hr"[]n: r[;n: vyai ac'm.y-I yKi( 22:28 s `Hl'( [:yviAm !yaew> hf'r"aom.h; hr"[N] :h:) r[;N:h; hq'[]c'
ybia]l; HM'[i bkeVoh; vyaih' !t;n"w> 22:29 `Wac'(m.nIw> HM'_[i bk;v'w> Hf'p't.W hf'r"a-o al{ rv<a] hl'Wtb.
`wym'(y"-lK' Hx'L.v; lk;Wy-al{ HN"[i rv<a] tx;T; hV'ail. hy<h.t-i Al)w> @s,K'_ ~yVimix] hr"[N] :h:) r[;N:h;
tWrk.W aK'D-: [:Wc)p. aboy-" al{) 23:2 s `wybi(a' @n:K. hL,g :y> al{w> wybi_a' tv,a-e ta, vyai xQ:y-I al{ 23:1 s
lh;q.Bi Al aboy-" al{ yrIyfi[] rAD ~G: hw"+hy> lh;q.Bi rzEm.m; aboy-" al{ 23:3 s `hw")hy> lh;q.Bi hk'p.v'
hw"hy> lh;q.Bi ~h,l' aboy-" al{ yrIyfi[] rAD ~G: hw"+hy> lh;q.Bi ybia'AmW ynIAM[; aboy-" al{) 23:4 s `hw")hy>
~yIr"+c.Mimi ~k,t.aceB. %r<D<B; ~yIM;b;W ~x,L,B; ~k,t.a, WmD>q-i al{ rv,a] rb;D-> l[; 23:5 `~l'(A[-d[;
hw"hy> hb'a-' al{)w> 23:6 `&'l<)l.q:)l. ~yIr:h]n: ~r:a] rAtP.mi rA[B-. !B, ~['l.B-i ta, ^yl,[' rk;f' rv,a]w:
hw"hy> ^b.he(a] yKi hk'_r"b.li hl'l'Q.h-; ta, ^L. ^yh,l{a/ hw"hy> %pohY] :w: ~['l.B-i la, [:mov.li ^yh,l{a/

133

^yxia' yKi ymidoa] b[et;t-. al{) 23:8 s `~l'(A[l. ^ym,y"-lK' ~t'_b'jow> ~m'l{v. vrod>t-i al{ 23:7 `^yh,(l{a/
aboy" yvi_yliv. rAD ~h,l' Wdl.W"y-I rv,a] ~ynIB' 23:9 `Ac*r>a;b. t'yyIh' rgE- yKi yrIc.mi b[et;t-. al{ s aWh+
hy<h.y-I yKi( 23:11 `[r"( rb"D" lKomi T'r>m;v.nIw> ^yb,_y>a-o l[; hn<x]m; acet-e yKi( 23:10 s `hw")hy> lh;q.Bi ~h,l'
%AT-la, aboy" al{ hn<x]M;l;( #Wxm-i la, ac'y"w> hl'y>l-"+ hrEQ.mi rAhj' hy<h.y-I al{ rv<a] vyai ^b.
dy"w> 23:13 `hn<x]M;h;( %AT-la, aboy" vm,V,h; abok.W ~yIM"+B; #x;r>yI br<[-, tAn*p.li hy"h'w> 23:12 `hn<)x]M;h;(
^T.b.viB. hy"h'w> ^n<+zEa-] l[; ^l. hy<h.Ti dtey"w> 23:14 `#Wx) hM'v' t'ac'y"w> hn<+x]M;l;( #Wxmi ^l. hy<h.Ti
^n<x]m; br<q<B. %LEh;t.mi ^yh,l{a/ hw"hy> yKi 23:15 `^t<)a'c-e ta, t'ySikiw> T"b.v;w> Hb' hT'r>p;x'w> #Wx
`^yr<(x]a;me bv'w> rb'D" tw:r>[, ^b. ha,r>y-I al{)w> vAd+q' ^yn<x]m; hy"h'w> ^yn<p'l. ^yb,y>ao ttel'w> ^l.yCi(h;l.
^B.r>qiB. bveyE ^M.[i 23:17 `wyn")doa] ~[ime ^yl,ae lceN "yI-rv,a] wyn"+doa-] la, db,[, ryGIs .t-; al{ 23:16 s
tAnB.mi hv'dEq. hy<h.t-i al{ 23:18 s `WNn<)AT al{ Al+ bAJB; ^yr<['v. dx;a;B. rx:b.y-I rv,a] ~AqM'B;
hw"hy> tyBe bl,K, ryxim.W hn"Az !n:t.a, aybit-' al{ 23:19 `laer"f.yI ynEB.mi vdEq' hy<h.y-I al{)w> lae_r"f.yI
%v,n< @s,K, %v,n< ^yxia'l. %yVit-; al{ 23:20 `~h,(ynEv-. ~G: ^yh,l{a/ hw"hy> tb;[]At yKi rd<n-<+ lk'l. ^yh,l{a/
hw"hy> ^k.r<b'y> ![;m;l. %yVi_t; al{ ^yxia'l.W %yVit; yrIkN. "l; 23:21 `%V")yI rv<a] rb"D-" lK' %v,n< lk,ao+
rd<n< rDot-i yKi( 23:22 s `HT'(v.rIl. hM'v-' ab' hT'a-; rv,a] #r<a'h-' l[; ^d<y" xl;v.mi lkoB. ^yh,l{a/
23:23 `aj.xe( ^b. hy"h'w> %M'[ime( ^yh,l{a/ hw"hy> WNv,r>d>yI vroD" yKi( Am+L.v;l. rxEa;t. al{ ^yh,l{a/ hw"hyl;
hw"hyl; T'r>d:n" rv,a]K; t'yfi_['w> rmov.Ti ^yt,p'f. ac'Am 23:24 `aj.xe( ^b. hy<h.y-I al{) rDo=n>li lD:x.t, ykiw>
^[<+b.f' ^v.p.n:K. ~ybin"[] T'l.k;a'w> ^[,rE ~r<k,B. abot' yKi 23:25 s `^ypi(B. T'r>B:DI rv<a] hb'd"n> ^yh,l{a/
@ynIt' al{ vmer>x,w> ^d<+y"B. tl{ylim. T'p.j;q'w> ^[,rE tm;q'B. abot' yKi 23:26 s `!TE)ti al{ ^y>l.K-, la,(w>
ac'm-' yKi wyn"y[eB. !xE- ac'm.ti al{- ~ai hy"h'w> Hl'_['b.W hV'ai vyai xQ:y-I yKi( 24:1 s `^[<)rE tm;q' l[;
At=yBemi ha'c.y"w> 24:2 `At*yBemi Hx'L.viw> Hd"y"B. !t:n"w> ttuyrIK. rp,se Hl' bt;k'w> rb'D" tw:r>[, Hb'
Hd"y"B. !t:n"w> ttuyrIK. rp,se Hl' bt;k'w> !Arx]a;h' vyaih' Ha'nEf.W 24:3 `rxE)a-; vyail. ht'y>h'w> hk'l.h'w>
Hl'[.B; lk;Wy-al{ 24:4 `hV'(ail. Al Hx'q'l-. rv,a] !Arx]a;h' vyaih' tWmy" yki Aa At+yBemi Hx'L.viw>
awhi hb'[eAt-yKi( ha'MJ' ;hu rv<a] yrEx]a; hV'ail. Al tAyh.li HT'x.q;l. bWvl' Hx'L.vi-rv<)a] !AvarIh'
vyai xQ:y-I yKi( 24:5 s `hl'(x]n: ^l. !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] #r<a'h-' ta, ayjix]t; al{w> hw"+hy> ynEp.li
xM;fiw> tx'a, hn"v' Atybel. hy<h.yI yqin" rb"+D-" lk'l. wyl'[' rbo[]y-: al{w> ab' C'B; aceyE al{ hv'd"x] hV'ai
vyai aceM'y-I yKi 24:7 s `lbe(xo aWh vp,n-< yKi bk,r"_w" ~yIx:rE lbox]y-: al{ 24:6 s `xq")l-' rv,a] ATv.a-i ta,
`^B<)r>Qimi [r"h' T'r>[;bi(W aWhh; bN"G:h; tmeW Ar+k'm.W AB-rM,[;t.hiw> laer"f.yI ynEB.mi wyx'a,me vp,n< bnEGO
rv<a]K; ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; ~k,t.a, WrAy-rv,a] lkoK. tAf+[]l;w> daom. rmov.li t[;r: C'h-; [g:n<)B. rm,V'hi 24:8
~k,t.aceB. %r<D<B; ~y"+r>mil. ^yh,l{a/ hw"hy> hf'[-' rv,a] tae rAkz" 24:9 s `tAf)[]l; Wrm.v.Ti ~tiyWIci
#WxB; 24:11 `Aj*bo[] jbo[]l; AtyBe-la, abot-' al{ hm'Wa+m. taV;m; ^[]rE(b. hV,t-; yKi( 24:10 s `~yIr")c.Mimi
aWh+ ynI[' vyai- ~aiw> 24:12 `hc'Wx)h; jAb[]h-; ta,( ^yl,ae ayciAy Ab hv,nO hT'a; rv<a] vyaih'w> dmo+[]T;
&'k<+r]bE)W Atm'l.f;B. bk;v'w> vm,V,h; aboK. jAb[]h-; ta,( Al byviT' bveh' 24:13 `Aj*bo[]B; bK;v.ti al{
^r>GEmi Aa ^yx,a;me !Ay=b.a,w> ynI[' rykif' qvo[]t-; al{ 24:14 s `^yh,(l{a/ hw"hy> ynEp.li hq'd"c. hy<h.Ti ^l.W
wyl'aew> aWh ynI[' yKi vm,V,h; wyl'[' aAbt-' al{w>) Ark'f. !Teti AmAyB. 24:15 `^yr<(['v.Bi ^c.r>a;B. rv<a]
tAba' Wtm.Wy-al{) 24:16 s `aj.xe( ^b. hy"h'w> hw"hy>-la, ^yl,[' ar"q.y-I al{)w> Av=p.n-: ta, afenO aWh
~At+y" rGE jP;v.mi hJ,t; al{ 24:17 s `Wtm'(Wy Aaj.x,B. vyai tAb+a-' l[; Wtm.Wy-al{ ~ynIb'W ~ynIB-' l[;
~V'_mi ^yh,l{a/ hw"hy> ^D>p.YIw:) ~yIr:c.miB. t'yyIh' db,[, yKi T'r>k;z"w> 24:18 `hn")m'l.a; dg<B< lbox]t; al{w>
rm,[o T'x.k;v'w> ^d<f'b. ^r>yci(q. rcoq.ti yKi 24:19 s `hZ<)h; rb"D"h-; ta, tAf[]l; ^W>c;m. ykinOa' !Ke- l[;
lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r<b'y> ![;m;l. hy<+h.yI hn"m'l.a;l'w> ~AtY"l; rGEl; ATx.q;l. bWvt' al{ hd< F'B;
yKi 24:21 s `hy<)h.yI hn"m'l.a;l'w> ~AtY"l; rGEl; ^yr<_x]a; raEp't. al{ ^t.yzE) jBox.t; yKi 24:20 `^yd<(y" hfe[]m;
t'yyIh' db,[-, yKi T'r>k;z"w> 24:22 `hy<)h.yI hn"m'l.a;l'w> ~AtY"l; rGEl; ^yr<_x]a; lleA[t. al{ ^m.r>K; rcob.ti
~yvin"a] !yBe byrI hy<h.y-I yKi( 25:1 s `hZ<)h; rb"D"h-; ta, tAf[]l; ^W>c;m. ykinOa' !Ke- l[; ~yIr"+c.mi #r<a,B.

134

!BI- ~ai hy"h'w> 25:2 `[v'(r"h-' ta, W[yvir>hiw> qyDIC ;h-; ta, WqyDIc.hiw> ~Wj+p'v.W jP'v.Mih-; la, WvG>nIw>
@ysi_yO al{ WNK,y: ~y[iB'r>a; 25:3 `rP"s) .miB. At['v.rI ydEK. wyn"p'l. WhK'hiw> jpeVoh; AlyPihiw> [v'_r"h' tAKh;
s `Av)ydIB. rAv ~sox.t-; al{ 25:4 s `^yn<)y[el. ^yxia' hl'q.nIw> hB'r: hK'm; hL,a-e l[; AtKoh;l. @ysiyO-!P,
rz"+ vyail. hc'Wxh; tMeh-; tv,ae( hy<h.t-i al{) Al-!yae( !bEW ~h,me dx;a; tmeW wD"x.y: ~yxia; Wbv.y-E yKi( 25:5
wyxia' ~ve- l[; ~Wqy" dleTe rv<a] rAkB.h; hy"h'w> 25:6 `Hm'(B.yIw> hV'ail. Al Hx'q'l.W h'yl,[' aboy" Hm'b'y>
ATm.biy> ht'l.['w> AT=m.biy-> ta, tx;q:l' vyaih' #Pox.y: al{- ~aiw> 25:7 `lae(r"f.YImi Amv. hx,M'y-I al{)w> tMe_h;
25:8 `ymi(B.y: hb'a' al{ laer"f.yIB. ~ve wyxia'l. ~yqih'l. ymib'y> !yaeme hr"m.a'(w> ~ynI qeZ>h; la, hr"[.V;h;
wyl'ae ATm.biy> hv'G>nIw> 25:9 `HT'(x.q;l. yTic.p;x' al{ rm;a'w> dm;['w> wyl'_ae WrB.dIw> Ary[i-ynEq.zI Al-War>q")w>
vyail' hf,['yE hk'K' hr"m.a'w> ht'n>[")w> wyn"+p'B. hq"r>y"w> Al g>r: l[;me Al[]n: hc'l.x'w> ~ynIqZe >h; ynEy[el.
WcN"yI-yKi( 25:11 s `l[;N")h; #Wlx] tyBe lae_r"f.yIB. Amv. ar"q.nIw> 25:10 `wyxi(a' tyBe- ta, hn<b.y-I al{ rv<a]
Hd"y" hx'l.v'w> WhKe_m; dY:mi HV'yai-ta, lyCih;l. dx'a,h'( tv,ae hb'r>q'w> wyxia'w> vyai wD"x.y: ~yvin"a]
!b,a, ^s.yki(B. ^l. hy<h.y-I al{) 25:13 s `^n<)y[e sAxt' al{ HP'_K-; ta, ht'C oq;w> 25:12 `wyv'(bum.Bi hq'yzIx/h,w>
!b,a, 25:15 `hN")j;q.W hl'AdG> hp'_yaew> hp'yae ^t.ybeB. ^l. hy<h.y-I al{ 25:14 s `hN")j;q.W hl'AdG> !b,a'_w"
hm'd"a]h' l[; ^ym,y" WkyrIa]y: ![;m;l. %L"-+ hy<h.yI) qd<c,w" hm'lev. hp'yae %L'- hy<h.yI) qd<c,w" hm'lev.
p `lw<[") hfe[o lKo hL,ae_ hfe[-o lK' ^yh,l{a/ hw"hy> tb;[]At yKi 25:16 `%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a]
bNEz:y>w: %r<D<B; ^r>q") rv,a] 25:18 `~yIr")c.Mimi ~k,t.aceB. %r<D<B; qle_m'[] ^l. hf'[-' rv,a] tae rAkz" 25:17
^yh,l{a/ hw"hy> x:ynIh'B. hy"h'w> 25:19 `~yhi(l{a/ arEy" al{w> [;gE+y"w> @yE[' hT'a;w> ^yr<x;a;( ~yliv'xN/ <h-; lK' ^B.
rk,z-E ta, hx,m.Ti HT'v.rIl. hl'x]n: ^l. !tenO ^yh,l{a/-hw")hy> rv<a] #r<a'B' bybiS 'mi ^yb,y>ao- lK'mi ^l.
!tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] #r<a'h-' la, aAbt-' yKi( hy"h'w> 26:1 p `xK'(v.Ti al{ ~yIm"+V'h; tx;T;mi qlem'[]
^c.r>a;me( aybiT' rv,a] hm'd"a]h' yrIP-. lK' tyviarEme T'x.q;l'w> 26:2 `HB'( T'b.v;y"w> HT'v.rIywI) hl'_x]n: ^l.
^yh,l{a/ hw"hy> rx;b.yI rv<a] ~AqM'h-; la, T'k.l;h'(w> an< J<+b; T'm.f;w> %l" !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a]
~AYh; yTid>G:hi wyl'ae T'r>m;a'w> ~he_h' ~ymiY"B; hy<h.yI rv<a] !heKoh-; la, t'ab'W 26:3 `~v'( Amv. !KEv;l.
!hEKoh; xq:l'w> 26:4 `Wnl'( tt,l' Wnyteboa]l; hw"hy> [B;vn. I rv,a] #r<a'h-' la, ytiab'- yKi ^yh,l{a/ hw"hyl;
yMir:a] ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li T'r>m;a'w> t'ynI['w> 26:5 `^yh,(l{a/ hw"hy> xB;z>mi ynEp.li AxyNIhiw> ^d<+Y"mi an<J<h;
W[rEY"w: 26:6 `br"(w" ~Wc[' lAdG" yAgl. ~v'- yhiy>w: j['_m. ytem .Bi ~v' rg"Y"w: hm'y>r:c.mi dr,YEw: ybia' dbeao
[m;v.YIw: Wnyte_boa] yhel{a/ hw"hy>-la, q[;c. NIw: 26:7 `hv'(q' hd"bo[] Wnyle[' WnT.YIw: WnWN=[;y>w: ~yrIc.Mih; Wnt'ao
dy"B. ~yIr:c.Mimi hw"hy> WnaeciAYw: 26:8 `Wnce(x]l-; ta,w> Wnlem'[-] ta,w> WnyEn>[-' ta, ar.Y:w: Wnleq-o ta, hw"hy>
Wnl'- !T,YIw: hZ<+h; ~AqM'h-; la, Wnaebiy>w: 26:9 `~yti(p.mob.W tAtaob.W ldo+G" ar"mob.W hy"Wjn> [:roz>biW hq'z"x]
hm'd"a]h' yrIP. tyviarE-ta, ytiabehe hNEhi hT'[;w> 26:10 `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a, taZOh; #r<a'h-' ta,
T'x.m;f'w> 26:11 `^yh,(l{a/ hw"hy> ynEp.li t'ywIx]T;v.hi(w> ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li ATxN. :hiw> hw"+hy> yLi hT't;n-" rv,a]
yKi 26:12 s `^B<)r>qiB. rv<a] rGEh;w> ywILeh;w> hT'a; ^t<+ybel.W ^yh,l{a/ hw"hy> ^l.-!t;n") rv<a] bAJh;-lk'b.
rGEl; ywILel; hT't;n"w> rfE+[]M;h;( tn:v. tviyliV.h; hn"V'B; ^t.a'WbT. rf:[.m-; lK'-ta, rfe[.l; hL,k;t.
vd<Qoh; yTir>[:Bi ^yh,l{a/ hw"hy> ynEp.li T'r>m;a'w> 26:13 `W[be(f'w> ^yr<['v.bi Wlk.a'w> hn"m'l.a;l'w> ~AtY"l;
yTir>b:[-' al{) ynIt"+yWIci rv<a] ^t.w"c.m-i lk'K. hn"m'l.a;l'w> ~AtY"l; rGEl;w> ywILel; wyTit;n> ~g:w> tyIB;h-; !mi
yTit;n-" al{w> amej'B. WNM,mi yTir>[:b-i al{w> WNM,mi ynIaob. yTil.k;a-' al{ 26:14 `yTix.k'(v' al{w> ^yt,wOc.Mimi
!A[M.mi hp'yqiv.h; 26:15 `ynIt")yWIci rv<a] lkoK. ytiyfi[' yh'l{a/ hw"hy> lAqB. yTi[.m;v' tme_l. WNM,mi
T'[.B;v.nI rv<a]K; Wnl'_ hT't;n" rv<a] hm'd"a]h' taew> laer"f.y-I ta, ^M.[-; ta,( %rEb'W ~yIm;V'h-; !mi ^v.d>q'
~yQIxuh;-ta, tAf[]l; ^W>c;m. ^yh,l{a/ hw"hy> hZ<h; ~AYh; 26:16 s `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a, Wnyteboa]l;
T'r>m:a/h, hw"hy>-ta, 26:17 `^v<)p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ~t'Aa t'yfi['w> T"r>m;v'w> ~yji_P'v.Mih-; ta,w> hL,aeh'
`Al*qoB. [:mov.liw> wyj'P'v.miW wyt'wOc.miW wyQ"xu rmov.liw> wyk'r"d>Bi tk,l,l'w> ~yhil{ale ^l. tAyh.li ~AY=h;
26:19 `wyt'(wOc.mi lK' rmov.liw> %l"-+ rB,DI rv<a]K; hL' gUs. ~[;l. Al tAyh.li ~AYh; ^r>ymi(a/h, hw"hyw:) 26:18
hw"hyl; vdoq-' ~[; ^t.yOh.li(w> tr<a'_p.til.W ~vel.W hL'hit.li hf'[' rv<a] ~yIAGh;-lK' l[; !Ayl.[, ^T.til.W*

135

hw"c.Mih-; lK'-ta, rmov' rmo=ale ~['h-' ta, laer"f.yI ynEq.zIw> hv,mo wc;y>w: 27:1 s `rBE)DI rv<a]K; ^yh,l{a/
#r<a'h-' la, !DEr>Y:h-; ta, Wrb.[;T; rv<a] ~AYB; hy" h'w> 27:2 `~AY*h; ~k,ta. , hW<c;m. ykinOa' rv<a]
!h,yle[] T'b.t;k'w> 27:3 `dyFi(B; ~t'ao T'd>f;w> tAldoG> ~ynIb'a] ^l. t'moqeh]w: %l"+ !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a]
!tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'h-' la, aboT' rv,a] ![;m; l. ^r<+b.['B. taZOh; hr"ATh; yrEbD. I-lK'-ta,(
~k,r>b.['B. hy"h'w> 27:4 `%l") ^yt,boa-] yhe(l{a/ hw"hy> rB<DI rv<a]K; vb;d>W bl'x' tb;z" #r<a, ^l.
T'd>f;w> lb'_y[e rh:B. ~AYh; ~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv,a] hL,aeh' ~ynIb'a]h-' ta, WmyqiT' !DEr>Y:h-; ta,
27:6 `lz<)r>B; ~h,y le[] @ynIt' al{ ~ynIb'a] xB;z>mi ^yh,_l{a/ hw"hyl; x:Bez>mi ~V' t'ynIb'W 27:5 `dyFi(B; ~t'Aa
27:7 `^yh,(l{a/ hw"hyl; tl{A[ wyl'[' t'yli[]h;w> ^yh,_l{a/ hw"hy> xB;z>mi ta, hn<b.Ti tAmlev. ~ynIb'a]
~ynIb'a]h-' l[; T'b.t;k'w> 27:8 `^yh,(l{a/ hw"hy> ynEp.li T'x.m;f'w> ~V'_ T'l.k;a'w> ~ymil'v. T'x.b;z"w>
la, ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh;w> hv,mo rBEd:y>w: 27:9 s `bje(yhe raEB; taZOh; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta,(
T'[.m;v'w> 27:10 `^yh,(l{a/ hw"hyl; ~['l. t'(yyEh.nI hZ<h; ~AYh; laer"f.yI [m;v.W tKes .h; rmo=ale laer"f.y-I lK'
hv,mo wc;y>w: 27:11 s `~AY*h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyQ'xu-ta,w> wt'wOc.m-i ta, t'yfi['w> ^yh,_l{a/ hw"hy> lAqB.
~k,r>b.['B. ~yzIrIG> rh:- l[; ~['h-' ta, %rEb'l. Wdm.[;y: hL,ae 27:12 `rmo*ale aWhh; ~AYB; ~['h-' ta,
rh:B. hl'l'Q.h-; l[; Wdm.[;y: hL,aew> 27:13 `!mI)y"n>biW @sEAyw> rk"XF'yIw> hd"WhywI) ywIlew> !A[m.vi !DE+r>Y:h-; ta,
lAq laer"f.yI vyai- lK'-la, Wrm.a'(w> ~YIwIl.h; Wn['w> 27:14 `yli(T'p.n:w> !D" !lUWbz>W rvea'w> dG" !beWar> lb'_y[e
rt,S'_B; ~f'w> vr"x' ydEy> hfe[]m; hw"hy> tb;[]AT hk'S em;W ls,p, hf,[]y: rv<a] vyaih' rWra' 27:15 s `~r"(
27:17 s `!mE)a' ~['h' lK' rm:a'w> AM=aiw> wybia' hl,q.m; rWra' 27:16 s `!mE)a' Wrm.a'w> ~['h-' lk' Wn['w>
~['h-' lK' rm:a'w> %r<D"_B; rWE[i hG<v.m; rWra' 27:18 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w> Wh[e_rE lWbG> gySim; rWra'
bkevo rWra' 27:20 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w> hn"+m'l.a;w> ~Aty-" rGE jP;v.mi hJ,m; rWra' 27:19 s `!mE)a'
hm'_heB-. lK'-~[i bkevo rWra' 27:21 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w> wybi_a' @n:K. hL'g I yKi wybia' tv,a-e ~[i
~['h-' lK' rm:a'w> AM=ai-tb; Aa wybia-' tB; Atxoa-] ~[i bkevo rWra' 27:22 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w>
rt,S'_B; Wh[erE hKem; rWra' 27:24 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w> AT=n>t;x-o) ~[i bkevo rWra' 27:23 s `!mE)a'
s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w> yqI+n" ~D" vp,n< tAKh;l. dx;vo x;qEl{ rWra' 27:25 s `!mE)a' ~['h-' lK' rm:a'w>
28:1 p `!mE)a' ~['h' lK' rm:a'w> ~t'_Aa tAf[]l; taZOh-; hr"(ATh; yrEb.D-I ta, ~yqIy"-al{ rv<a] rWra' 27:26
^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'wOc.m-i lK'-ta, tAf[]l; rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.Ti [;Amv-' ~ai hy" h'w>
hL,aeh' tAkr"B.h-; lK' ^yl,[' Wab'W 28:2 `#r<a'(h' yyEAG-lK' l[; !Ayl.[, ^yh,l{a/ hw"hy> ^n>t'n>W ~AY=h;
%WrB' 28:4 `hd<F( 'B; hT'a; %Wrb'W ry[i_B' hT'a; %WrB' 28:3 `^yh,(l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.ti yKi ^gU+yFihiw>
^a]n>j; %WrB' 28:5 `^n<)aco tArT.v.[;w> ^yp,l'a] rg:v. ^T<+m.h,b. yrIp.W ^t.m'd>a; yrIp.W ^n>j.b-i yrI)P.
~ymiQ'h; ^yb,y>ao-ta, hw"hy> !TeyI 28:7 `^t<)aceB. hT'a; %Wrb'W ^a<+boB. hT'a; %WrB' 28:6 `^T<)r>a;v.miW
hw"hy> wc;y> 28:8 `^yn<)p'l. WsWny" ~ykir"d> h['b.vib.W ^yl,ae Wac.yE dx'a, %r<d<B. ^yn<+p'l. ~ypiG"nI ^yl,['
28:9 `%l") !tEnO ^yh,l{a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'B' ^k.r:beW ^d<+y" xl;v.mi lkob.W ^ym,s'a]B; hk'r"B.h; ta, ^T.ai
T'k.l;h'w> ^yh,l{a/ hw"hy> twOc.m-i ta, rmov.ti yKi %l"-+ [B;(v.nI) rv<a]K; vAdq' ~[;l. Al hw"hy> ^m.yqiy>
hw"hy> ^r>tiAhw> 28:11 `&'M<)mi War.y")w> ^yl,_[' ar"q.nI hw"hy> ~ve yKi #r<a'h' yMe[-; lK' War"w> 28:10 `wyk'(r"d>Bi
^yt,boa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] hm'd"a]h' l[; ^t<+m'd>a; yrIp.biW ^T.m.h;b. yrIp.biW ^n>j.bi yrIp.Bi hb'Ajl.
AT[iB. ^c.r>a-; rj:)m. ttel' ~yIm;V'h-; ta, bAJh; Arc'Aa-ta, ^l. hw"hy> xT;p.yI 28:12 `%l") tt,l'
varol. hw"hy> ^n>t'n>W 28:13 `hw<)l.ti al{ hT'a;w> ~yBir: ~yIAG t'ywIl.hiw> ^d<+y" hfe[]m-; lK' tae %rEb'l.W
rv,a] ^yh,l{a/ hw"hy> twOc.m-i la, [m;v.t-i yKi( hJ'm'_l. hy<h.ti al{w> hl'[.m;l. qr: t'yyIh'w> bn"z"l. al{w>
~k,t.a, hW<c;m. ykinOa' rv,a] ~yrIb'D>h-; lK'mi rWst' al{w> 28:14 `tAf)[]l;w> rmov.li ~AYh; ^W>c;m. ykinOa'
lAqB. [m;v.ti al{- ~ai hy"h'w> 28:15 s `~d"(b.['l. ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; tk,l,l' lwamo+f.W !ymiy" ~AYh;
^yl,[' Wab'W ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'Qoxuw> wyt'wOc.m-i lK'-ta, tAf[]l; rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy>
^a]n>j; rWra' 28:17 `hd<F( 'B; hT'a; rWra'w> ry[i_B' hT'a; rWra' 28:16 `^Wg*yFihiw> hL,aeh' tAll'Q.h-; lK'
hT'a; rWra' 28:19 `^n<)aco tArT.v.[;w> ^yp,l'a] rg:v. ^t<+m'd>a; yrIp.W ^n>j.b-i yrI)P. rWra' 28:18 `^T<)r>a;v.miW

136

tr<[g, >Mih-; ta,w> hm'WhM.h-; ta, hr"aeM.h-; ta, ^B. hw"hy> xL;v;y> 28:20 `^t<)aceB. hT'a; rWra'w> ^a<+boB.
rv<a] ^yl,l'[]m; [:ro ynEP.mi rhem; ^d>b'a-] d[;w> ^d>m,V'(hi d[; hf,_[]T; rv<a] ^d>y" xl;v.m-i lk'B.
hM'v-' ab' hT'a-; rv,a] hm'd"a]h' l[;me ^t.ao) AtL{K; d[; rb,D"_h-; ta, ^B. hw"hy> qBed>y: 28:21 `ynIT")b.z:[]
!Aq+r"YEb;W !ApD"Vib;W br<x,b;W rxur>x;b;(W tq,L,D:b;W tx;D:Q;b;W tp,xV, ;B; hw"hy> hk'K.y: 28:22 `HT'(v.rIl.
28:24 `lz<)r>B; ^yT,x.T; rv,a] #r<a'h'w> tv,xo+n> ^v.aro-l[; rv<a] ^ym,v' Wyh'w> 28:23 `^d<)b.a' d[; ^Wpd"r>W
hw"hy> ^n>T,yI 28:25 `%d")m.V'hi d[; ^yl,[' drEyE ~yIm;V'h-; !mi rp"+['w> qb'a' ^c.r>a; rj:m-. ta, hw"hy> !TEyI
lkol. hw"[]z:l. t'yyIh'w> wyn"+p'l. sWnT' ~ykir"d> h['b.vib.W wyl'ae aceTe dx'a, %r<d<B. ^yb,y>ao ynEp.li @G"nI
!yaew> #r<a'_h' tm;h/b,l.W ~yIm:V'h; @A[-lk'l. lk'a]m;l. ^t.l'(b.nI ht'y>h'w> 28:26 `#r<a'(h' tAkl.m.m;
rv<a] sr<x'_b,W br"G"b;W ~yrIxJo .b;W ~ylip'[\b'W ~yIr:c.mi !yxiv.Bi hw"hy> hk'K.y: 28:27 `dyrI)x]m;
vVem;m. t'yyIh'w> 28:29 `bb'(le !Ahm.tib.W !Ar+W"[ib.W !A[G"viB. hw"hy> hk'K.y: 28:28 `ape(r"hel. lk;Wt-al{
lWzg"w> qWv[' %a: t'yyIh'w> ^yk,_r"D-> ta, x:ylic.t; al{w> hl'pea]B' rWE[ih' vVem;y> rv,a]K; ~yIr:h\C'B;(
hn<b.Ti tyIB: hN"b,K'v.yI hN"l,G"v.yI rxea; vyaiw> frEa't. hV'ai 28:30 `[:yvi(Am !yaew> ~ymiY"h-; lK'
^r>mo*x] WNM,mi lk;ato al{w> ^yn<y[el. x:Wbj' ^r>Av 28:31 `WNl,(L.x;t. al{w> [J;Ti ~r<K, AB+ bvet-e al{w>
~ynItun> ^yt,nOb.W ^yn<B' 28:32 `[:yvi(Am ^l. !yaew> ^yb,y>aol. tAntun> ^n>aco) %l"+ bWvy" al{w> ^yn<p'L.mi lWzG"
^t.m'(d>a; yrIP. 28:33 `^d<)y" lael. !yaew> ~AY=h;-lK' ~h,y lea] tAlk'w> tAaro ^yn<y[ew> rxea; ~[;l.
[G"+vum. t'yyIh'w> 28:34 `~ymi(Y"h-; lK' #Wcr"w> qWv[' qr: t'yyIh'w> T'[.d"_y-" al{ rv<a] ~[; lk;ayO ^[]ygIy-> lk'w>
rv<a] ~yIq;Voh-; l[;w> ~yIK;r>Bih-; l[; [r" !yxiv.Bi hw" hy> hk'K.y: 28:35 `ha,(r>Ti rv<a] ^yn<y[e haer>M;mi
~yqIT' rv<a] ^K.l.m-; ta,(w> ^t.ao) hw"hy> %leAy 28:36 `^d<)q\d>q' d[;w> ^lg. >r: @K:mi ape_r"hel. lk;Wt-al{
t'yyIh'w> 28:37 `!b,a'(w" #[e ~yrIxea] ~yhil{a/ ~V' T'd>b;['w> ^yt,_boa]w: hT'a; T'[.d:y-" al{ rv<a ] yAG-la, ^yl,['
hd<F_ 'h; ayciAT br: [r;z< 28:38 `hM'v'( hw"hy> ^g>h,n:y-> rv,a] ~yMi[;h'( lkoB. hn"+ynIv.liw> lv'm'l. hM'v;l.
yKi rgOa/t, al{w> hT,v.t-i al{) !yIy:w> T'd>b'_['w> [J;Ti ~ymir"K. 28:39 `hB,(r>a;h' WNl,s .x.y: yKi @soa/T, j[;m.W
~ynIB' 28:41 `^t<)yzE lV;yI yKi %Wst' al{ !m,v,w> ^l<+WbG>-lk'B. ^l. Wyh.yI ~ytiyzE 28:40 `t[;l'(Toh; WNl,k.ato
28:43 `lc;(lC
' .h; vrEy"y> ^t<+m'd>a; yrIp.W ^c.[-e lK' 28:42 `ybiV,(B; Wkl.yE yKi %l' Wyh.y-I al{w> dyli_AT tAnb'W
hT'a;w> ^w>l.y: aWh 28:44 `hJ'M'( hJ'm; drEte hT'a;w> hl'[.M'_ hl'[.m; ^yl,[' hl,[]y: ^B.r>qiB. rv<a] rGEh;
hL,aeh' tAll'Q.h-; lK' ^yl,[' Wab'W 28:45 `bn")z"l. hy<h.Ti( hT'a;w> varol. hy<h.yI aWh WNw<+l.t; al{
wyt'Qoxuw> wyt'wOc.mi rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy> lAqB. T'[.m;v' al{- yKi %d"+m.V'(hi d[; ^WgyFihiw> ^Wpd"r>W
T'd>b;[-' al{ rv<a] tx;T; 28:47 `~l'(A[-d[; ^[]r>z:b.W* tpe_Aml.W tAal. ^b. Wyh'w> 28:46 `%W")ci rv<a]
hw"hy> WNx,L.v;y> rv,a] ^yb,y>ao-ta, T'd>b;['w> 28:48 `lKo) brome bb'_le bWjb.W hx'm.fiB. ^yh,l{a/ hw"hy>-ta,
28:49 `%t")ao Adymiv.hi d[; ^r<aW"c; l[; lz<r>B; l[o !t;n"w> lKo+ rs,xob.W ~roy[eb.W am'c'b.W b['r"B. %B'
`An*vol. [m;v.t-i al{ rv<a] yAG rv,N"+h; ha,d>yI rv<a]K; #r<a'h' hceq.mi qAxr"me yAG ^yl,[' hw"hy> aF'yI
^T.m.h,b. yrIP. lk;a'w> 28:51 `!xo*y" al{ r[;n:w> !qez"l. ~ynIp' aF'y-I al{ rv,a] ~ynI+P' z[; yAG 28:50
troT.v.[;w> ^yp,l'a] rg:v. rh'c.yIw> vAryTi !g"D" ^l. ryaiv.y-: al{) rv,a] %d"m.V'(hi d[; ^t.m'd>a-; yrI)p.W
tArcuB.h;w> tAhboG>h; ^yt,moxo td<r< d[; ^yr<['v-. lk'B. ^l. rc;hew> 28:52 `%t")ao Adybia]h; d[; ^n<+aco
hw"hy> !t:n" rv<a] ^c.r>a-; lk'B. ^yr<['v-. lk'B. ^l. rc:hew> ^c<+r>a-; lk'B. !hEB' x;jeBo hT'a; rv<a]
rAcm'B. ^yh,_l{a/ hw"hy> ^l-. !t;n") rv<a] ^yt,nOb.W ^yn<B' rf:B. ^n>j.b-i yrI)p. T'l.k;a'w> 28:53 `%l") ^yh,l{a/
tv,aeb.W wyxia'b. Any[e [r:Te dao+m. gnO['h,w> ^B. %r:h' vyaih' 28:54 `^b<)y>ao ^l. qyciy-" rv,a] qAcm'b.W
yliB.mi lkeayO rv<a] wyn"B' rf:B.mi ~h,me dx;a;l. tTemi 28:55 `ryti(Ay rv<a] wyn"B' rt,y<b.W Aqyxe
hG"nU[]h'w> ^b. hK'r:h' 28:56 `^yr<(['v-. lk'B. ^b.yIao ^l. qyciy" rv,a] qAcm'b.W rAcm'B. lKo+ Al-ryai(v.hi
Hn"b.biW Hq'yxe vyaiB. Hn"y[e [r:Te %ro=meW gNE[;t.hime #r<a'h-' l[; gCeh; Hl'g>r-: @k; ht'S .n-I al{ rv,a]
rt,S'_B; lKo- rs,xo)B. ~lek.ato-yKi( dleTe rv<a] h'yn<b'b.W h'yl,g >r: !yBemi tceAYh; Ht'y"l.vib.W* 28:57 `HT'(bib.W
yrEb.D-I lK'-ta, tAf[]l; rmov.ti al{- ~ai 28:58 `^yr<(['v.Bi ^b.yIao ^l. qyciy" rv,a] qAcm'b.W rAcm'B.
hw"hy> tae hZ<h; ar"ANh;w> dB'kN. Ih; ~Veh-; ta, ha'r>yIl. hZ<+h; rp,SeB; ~ybiWtK.h; taZOh; hr"ATh;

137

~y[ir" ~yIl'x\w" tAnm'a/n<w> tAldoG> tAKm; ^[<+r>z: tAKm; taew> ^t.Kom-; ta, hw"hy> al'p.hiw> 28:59 `^yh,(l{a/
~G: 28:61 `%B") Wqb.d"w> ~h,_ynEP.mi T'rg> Oy" rv<a] ~yIr:c.mi hwEd>m-; lK' tae ^B. byvihew> 28:60 `~ynI)m'a/n<w>
`%d")m.V'hi d[; ^yl,[' hw"hy> ~le[.y: taZO=h; hr"ATh; rp,seB. bWtk' al{ rv,a] hK'm-; lk'w> ylix\-lK'
lAqB. T'[.m;v' al{- yKi bro+l' ~yIm:V'h; ybek.AkK. ~t,yyIh/ rv<a] tx;T; j['m. ytem.Bi ~T,r>a;v.nIw> 28:62
fyfiy" !KE ~k,t.a, tABr>h;l.W ~k,t.a, byjiyhel. ~k,yle[] hw" hy> ff'-rv,a]K; hy"h'w> 28:63 `^yh,(l{a/ hw"hy>
hM'v-' ab' hT'a-; rv,a] hm'd"a]h' l[;me ~T,xS. ;nIw> ~k,_t.a, dymiv.h;l.W ~k,t.a, dybia]h;l. ~k,yle[] hw"hy>
~yhil{a/ ~V' T'd>b;['w> #r<a'_h' hceq-. d[;w> #r<a'h' hceq.mi ~yMi[;h-' lk'B. hw"hy> ^c.ypi(h/w< 28:64 `HT'(v.rIl.
hy<h.y-I al{w> [:yGIr>t; al{ ~heh' ~yIAGb;W 28:65 `!b,a'(w" #[e ^yt,boa]w: hT'a; T'[.d:y-" al{ rv<a] ~yrIxea]
^yY<x; Wyh'w> 28:66 `vp,n") !Aba]d:w> ~yIn:y[e !Ayl.kiw> zG"r: ble ~v' ^l. hw"hy> !t;n"w> ^l<g+ >r-: @k;l. x;Anm'
br<[, !TEy-I ymi( rm;aTo rq,BoB; 28:67 `^yY<)x;B. !ymia]t; al{w> ~m'Ayw> hl'y>l: T'd>x;p'(W dg<N<+mi ^l. ~yailuT.
28:68 `ha,(r>Ti rv<a] ^yn<y[e haer>M;miW dx'p.Ti rv<a] ^b.b'(l. dx;P;mi rq,Bo+ !TEy-I ymi( rm:aTo br<[,b'W
~T,r>K;m;t.hiw> Ht'_aor>li dA[ @ysit-o al{ ^l. yTi(r>m:a' rv<a] %r<D<B; tAYnIa\B' ~yIr:c.mi hw"hy> ^b.yvi(h/w<)
hw"hy> hW"c-i rv,a] tyrIB.h; yrEb.dI hL,ae 28:69 s `hn<)qo !yaew> tAxp'v.liw> ~ydIb'[]l; ^yb,y>aol. ~v'
29:1 p `brE(xoB. ~T'ai tr:K' rv,a] tyrIB.h; db;L.mi ba'_Am #r<a,B. laer"f.yI ynEB-. ta, trok.li hv,m-o ta,
~k,ynEy[e(l. hw"hy> hf'[' rv,a-] lK' tae ~t,yair> ~T,a; ~h,_lea] rm,aYOw: laer"f.y-I lK'-la, hv,mo ar"q.YIw:
^yn<+y[e War" rv<a] tl{doG>h; tASM;h; 29:2 `Ac*r>a-; lk'l.W wyd"b'[-] lk'l.W h[or>p;l. ~yIr:c.mi #r<a,B.
~yInz: >a'w> tAar>li ~yIn:y[ew> t[;d:l' ble ~k,l' hw"hy> !t;n-" al{)w> 29:3 `~he(h' ~ylidoG>h; ~ytip.Moh;w> ttoaoh'
~k,yle[]me ~k,ytemo)l.f; Wlb-' al{) rB"+d>MiB; hn"v' ~y[iB'r>a; ~k,t.a, %lEAaw" 29:4 `hZ<)h; ~AYh; d[; [:mo+v.li
yKi W[d>Te( ![;m;l. ~t,_ytiv. al{ rk"vew> !yIy:w> ~T,l.k;a] al{ ~x,l, 29:5 `^l<g) >r: l[;me ht'l.b-' al{) ^l.[;n:)w>
!v"B'h-; %l,m,( gA[w> !ABv.x,-%l,m,( !xoysi aceYEw: hZ<+h; ~AqM'h-; la, WaboT'w: 29:6 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa]
jb,ve ycix]l;w> ydI_Gl" ;w> ynIbeWar)l' hl'x]n:l. Hn"TN. Iw: ~c'r>a-; ta, xQ;NIw: 29:7 `~KeN( :w: hm'x'l.Mil; Wntear"q.li
rv<a-] lK' tae WlyKif.T; ![;m;l. ~t'_ao ~t,yfi[]w: taZOh; tyrIB.h; yrEb.D-I ta, ~T,r>m;v.W 29:8 `yVi(n:m.h;(
~k,ynEq.zI ~k,yjeb.vi ~k,yvear" ~k,_yhel{a/ hw"hy> ynEp.li ~k,L.Ku ~AYh; ~ybiC 'nI ~T,a; 29:9 p `!Wf)[]T;
d[; ^yc,[e bjexome ^yn<+x]m; br<q<B. rv<a] ^rg. Ew> ~k,yven> ~k,P.j; 29:10 `lae(r"f.yI vyai lKo ~k,yrEj.vow>
^M.[i trEKo ^yh,l{a/ hw"hy> rv,a] At+l'a'b.W ^yh,l{a/ hw"hy> tyrIb.Bi ^r>b.['l. 29:11 `^ym,(yme baevo
%l"-+ rB,DI rv<a]K; ~yhil{ale( ^L.-hy<h.yI) aWhw> ~['l. Al ~AYh; ^t.a-o ~yqI)h' ![;m;l. 29:12 `~AY*h;
trEKo ykinOa' ~k,_D>b;l. ~k,T.ai al{w> 29:13 `bqo)[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. ^yt,boa]l; [B;v.nI rv<a]k;w>
ynEp.li ~AYh; dme[o WnM'[i hPo Anv.y< rv,a-] ta, yKi 29:14 `taZO*h; hl'a'h-' ta,w> taZOh; tyrIB.h-; ta,
#r<a,B. Wnb.v;y-" rv,a] tae ~T,[.d:y> ~T,a-; yKi( 29:15 `~AY*h; WnM'[i hPo WNn<yae rv<a] taew> Wnyhe_l{a/ hw"hy>
~h,_yleLuGI taew> ~h,yceWQv-i ta, War>Tiw: 29:16 `~T,(r>b;[] rv<a] ~yIAGh; br<q<B. Wnr>b:[-' rv,a] taew> ~yIr"+c.mi
rv,a] jb,v-e Aa hx'P'v.mi Aa hV'a-i Aa vyai ~k,B' vyE- !P, 29:17 `~h,(M'[i rv<a] bh'z"w> @s,K, !b,a,w" #[e
vr<vo ~k,B' vyE- !P, ~he_h' ~yIAGh; yhel{a-/ ta, dbo[]l; tk,l,l' Wnyhel{a/ hw"hy> ~[ime ~AYh; hn<po Abb'l.
~Alv' rmoale Abb'l.Bi %rEB't.hiw> taZOh; hl'a'h'( yrEb.D-I ta, A[m.v'B. hy"h'w> 29:18 `hn")[]l;w> varo hr<Po
x:(ls{ . hw"hy> hb,ayO-al{ 29:19 `ha'(mCe .h-; ta, hw"r"h' tAps. ![;m;l. %lE+ae yBili tWrrIv.Bi yKi yLi- hy<h.yI)
hZ<+h; rp,SeB; hb'WtK.h; hl'a'h-' lK' AB hc'b.r"w> aWhh; vyaiB' Ata'n>qiw> hw"hy>-@a; !v;[.y< za' yKi Al
lkoK. lae_r"f.yI yjeb.vi lKomi h['r"l. hw"hy> AlyDIb.hiw> 29:20 `~yIm")V'h; tx;T;mi Amv-. ta, hw"hy> hx'm'W
WmWqy" rv<a] ~k,ynEB. !Arx]a;h' rADh; rm;a'w> 29:21 `hZ<)h; hr"ATh; rp,seB. hb'WtK.h; tyrIB.h; tAla'
h'ya,lux]T-; ta,w> awhih; #r<a'h' tAKm-; ta, War"w> hq"+Axr> #r<a,me aboy" rv<a] yrIk. N"h;w> ~k,yrEx]a;me
hl,[]y-: al{)w> x:mic.t; al{w> [r:Z"ti al{ Hc'r>a-; lk' hp'rEf. xl;m,w" tyrIp.G" 29:22 `HB'( hw"hy> hL'x-i rv,a]
APa;B. hw"hy> %p:h' rv,a] ~yIAbc.W ~yYIboc.W hm'd>a; hr"mo[]w: ~dos . tk;Pehm. ;K.( bf,[-e_ lK' Hb'
lAdG"h; @a:h' yrIx\ hm, taZO=h; #r<a'l' hk'K' hw"hy> hf'[' hm,- l[; ~yIAGh;-lK' Wrm.a'(w> 29:23 `At*m'x]b;W
AayciAhB. ~M'[i tr:K' rv,a] ~t'_boa] yhel{a/ hw"hy> tyrIB-. ta, Wbz>[") rv<a] l[; Wrm.a'w> 29:24 `hZ<)h;

138

rv<a] ~yhil{a/ ~h,_l' WWx]T;v.YI)w: ~yrIxea] ~yhil{a/ Wdb.[;Y:)w: Wkl.YEw: 29:25 `~yIr")c.mi #r<a,me ~t'ao
hl'l'Q.h-; lK'-ta, h'yl,[' aybih'l. awhi_h; #r<a'B' hw"hy> @a:- rx;YI)w: 29:26 `~h,(l' ql;x' al{w> ~W[d"y-> al{)
~keliv.Y:w: lAd+G" @c,q<b.W hm'xeb.W @a:B. ~t'm'd>a; l[;me hw"hy> ~veT.YIw: 29:27 `hZ<)h; rp,SeB; hb'WtK.h;
~l'A[-d[; WnynEb'l.W Wnl' tl{g >NIh;w> Wnyhe_l{a/ hw"hyl; troTs' .NIh; 29:28 `hZ<)h; ~AYK; tr<x,a; #r<a-, la,
hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK' ^yl,[' Waboy-" yki( hy"h'w> 30:1 s `taZO*h; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta, tAf[]l;
hw"hy> ^x]yDIhi rv<a] ~yIAGh;-lk'B. ^b,b'l-. la, t'boveh]w: ^yn<+p'l. yTit;n" rv<a] hl'l'Q.h;w> hk'r"B.h;
hT'a; ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa-' rv,a] lkoK. Alqob. T'[.m;v'w> ^yh,l{a/ hw"hy>-d[; T'b.v;w> 30:2 `hM'v'( ^yh,l{a/
^c.B,qiw> bv'w> ^m<+x]rIw> ^t.Wbv.-ta, ^yh,l{a/ hw"hy> bv'w> 30:3 `^v<)p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ^yn<b'W
~V'mi ~yIm"+V'h; hceq.Bi ^x]D:nI) hy<h.y-I ~ai 30:4 `hM'v'( ^yh,l{a/ hw"hy> ^c.ypi(h/ rv<a] ~yMi[;h-' lK'mi
^yt,boa] Wvr>y-" rv,a] #r<a'h-' la, ^yh,l{a/ hw"hy> ^a]ybi(h/w< 30:5 `^x<)Q'yI ~V'miW ^yh,l{a/ hw"hy> ^c.B,q;y>
^[<+r>z: bb;l-. ta,w> ^b.b'l-. ta, ^yh,l{a/ hw"hy> lm'W 30:6 `^yt,(boa]me ^B.r>hiw> ^b.ji(yhew> HT'_v.rIywI)
tae ^yh,l{a/ hw"hy> !t;n"w> 30:7 `^yY<)x; ![;m;l. ^v.p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, hb'h]a;l.
hw"+hy> lAqB. T'[.m;v'w> bWvt' hT'a;w> 30:8 `^Wp)d"r> rv<a] ^ya,n>f-o l[;w> ^yb,y>a-o l[; hL,ae_h' tAla'h-' lK'
^d<y" hfe[]m; lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ^r>yti(Ahw> 30:9 `~AY*h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] wyt'wOc.m-i lK'-ta, t'yfi['w>
bAjl. ^yl,[' fWfl' hw"hy> bWvy" yKi hb'_Ajl. ^t.m'd>a; yrIp.biW ^T.m.h,b. yrIp.biW ^n>j.bi yrIp.Bi
hb'WtK.h; wyt'Qoxuw> wyt'wOc.mi rmov.li ^yh,l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.ti yKi 30:10 `^yt,(boa-] l[; ff'- rv,a]K;
hw"c.Mih; yKi 30:11 p `^v<)p.n-: lk'b.W ^b.b'l-. lk'B. ^yh,l{a/ hw"hy>-la, bWvt' yKi hZ<+h; hr"ATh; rp,seB.
awhi_ ~yIm:V'b; al{ 30:12 `awhi( hq"xor> al{w> ^M.mi awhi talep.n-I al{) ~AY=h; ^W>c;m. ykinOa' rv<a] taZOh;
awhi_ ~Y"l; rb,[em-e al{)w> 30:13 `hN"f<)[]n:w> Ht'ao Wn[emiv.y:w> WnL' h'x,Q'yIw> hm'y>m;V'h; WnL'- hl,[]y: ymi rmoale
^yl,ae bArq-' yKi( 30:14 `hN"f<)[]n:w> Ht'ao Wn[emiv.y:w> WnL' h'x,Qy' Iw> ~Y"h; rb,[-e la, Wnl'- rb'[]y: ymi rmoale
bAJ+h-; ta,w> ~yYIx;h-;( ta, ~AYh; ^yn<p'l. yTit;n" haer> 30:15 s `At)fo[]l; ^b.b'l.bi(W ^ypiB. dao+m. rb"D"h;
wyk'r"d>Bi tk,l,l' ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, hb'h]a;l. ~AYh; ^W>c;m. ykinOa' rv,a] 30:16 `[r"(h-' ta,w> tw<M"h-; ta,w>
hT'a-; rv,a] #r<a'B' ^yh,l{a/ hw"hy> ^k.r:be(W t'ybir"w> t'yyIx'w> wyj'_P'v.miW wyt'Qoxuw> wyt'wOc.mi rmov.liw>
~yrIxea] ~yhil{ale t'ywIx]T;v.hi(w> T'x.D:nIw> [m'_v.ti al{w> ^b.b'l. hn<p.y-I ~aiw> 30:17 `HT'(v.rIl. hM'v-' ab'
rv,a] hm'd"a]h-' l[; ~ymiy" !kUyrIa]t-; al{ !Wd+beaTo dboa' yKi ~AYh; ~k,l' yTid>G:hi 30:18 `~T'(d>b;[]w:
#r<a'h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, ~AYh; ~k,b' ytidoy[ih; 30:19 `HT'(v.rIl. hM'v' abol' !DEr>Y:h-; ta, rbe[o hT'a;
30:20 `^[<)r>z:w> hT'a; hy<x.Ti ![;m;l. ~yYIx;B;( T'r>x;b'(W hl'_l'Q.h;w> hk'r"B.h; ^yn<p'l. yTit;n" tw<M'h;w> ~yYIx;h;
tb,v,l' ^ym,y" %r<aow> ^yY<x; aWh yKi Ab+-hq'b.d"l.W AlqoB. [:mov.li ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, hb'h]a;(l.
%l,YEw: 31:1 p `~h,(l' ttel' bqo[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. ^yt,boa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] hm'd"a]h-' l[;
hn"v' ~yrIf.[,w> ha'm-e !B, ~h,lea] rm,aYOw: 31:2 `lae(r"f.y-I lK'-la, hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, rBEd:y>w: hv,_mo
31:3 `hZ<)h; !DEr>Y:h; ta, rbo[]t; al{ yl;ae rm:a' hw"hyw:) aAb+l'w> tacel' dA[ lk;Wa-al{ ~AYh; ykinOa'
aWh [:vuAhy> ~T'_v.rIywI) ^yn<p'L.mi hL,aeh' ~yIAGh;-ta, dymiv.y:-aWh) ^yn<p'l. rbE[o aWh ^yh,l{a/ hw"hy>
ykel.m; gA[l.W !Axysil. hf'[' rv<a]K; ~h,l' hw"hy> hf'[ 'w> 31:4 `hw")hy> rB<DI rv<a]K; ^yn<p'l. rbE[o
hw"c.Mih-; lk'K. ~h,l' ~t,yfi[]w: ~k,_ynEp.li hw"hy> ~n"t'n>W 31:5 `~t'(ao dymiv.hi rv<a] ~c'_r>a;l.W yrImoa/h'
aWh ^yh,l{a/ hw"hy> yKi ~h,_ynEP.mi Wcr>[;T-; la;w> War>yTi-( la; Wcm.aiw> Wqz>xi 31:6 `~k,(t.a, ytiyWIci rv<a]
ynEy[el. wyl'ae rm,aYOw: [:vuAhyli( hv,mo ar"q.YIw: 31:7 p `&'b<)z>[;y: al{w> ^P.r>y: al{ %M'[i %lEhoh;
~t'boa]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] #r<a'h-' la, hZ<h; ~['h-' ta, aAbT' hT'a; yKi #m'a/w< qz:x] laer"f.y-I lk'
^P.r>y: al{ %M'[i hy<h.yI aWh ^yn<p'l. %lEhoh; aWh hw"hyw:) 31:8 `~t'(Aa hN"l<yxin>T; hT'a;w> ~h,_l' ttel'
~ynIh]Koh-; la, Hn"T.YIw:) taZOh; hr"ATh;-ta, hv,mo bTok.YIw: 31:9 `tx'(te al{w> ar"yti al{ &'b<+z>[;y:) al{w>
rmo=ale ~t'Aa hv,mo wc;y>w: 31:10 `lae(r"f.yI ynEq.z-I lK'-la,w> hw"+hy> tyrIB. !Ara-] ta, ~yaif. NOh; ywIle ynEB.
ynEP-. ta, tAar"le laer"f.y-I lk' aAbB. 31:11 `tAK)Suh; gx;B. hJ'miV.h; tn:v. d[emoB. ~ynIv' [b;v, #QEmi
31:12 `~h,(ynEz>a'B. laer"f.yI lK' dg<n< taZOh; hr"ATh;-ta, ar"q.Ti rx"+b.yI rv<a] ~AqM'B; ^yh,l{a/ hw"hy>

139

Wdm.l.yI ![;m;l.W W[m.v.yI ![;m;l. ^yr<_['v.Bi rv<a] ^rg> Ew> @J;h;w> ~yviN"h;w> ~yvin"a]h'( ~['h-' ta, lheq.h;
rv<a] ~h,ynEb.W 31:13 `taZO*h; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta, tAf[]l; Wrm.v'w> ~k,yhel{)a/ hw"hy>-ta, War.y")w>
hm'd"a]h-' l[; ~yYIx; ~T,a; rv,a] ~ymiY"h-; lK' ~k,_yhel{a/ hw"hy>-ta, ha'r>yIl. Wdm.l'w> W[m.v.yI W[d>y-" al{)
^ym,y" Wbr>q' !hE hv,m-o la, hw"hy> rm,aYOw: 31:14 p `HT'v( .rIl. hM'v' !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o ~T,a; rv,a]
lh,aoB. WbC.y:t.YI)w: [:vuAhywI) hv,mo %l,YEw: WNW<+c;a]w: d[eAm lh,aoB. WbC.y:t.hi(w> [:vuAhy>-ta, ar"q. tWml'
rm,aYOw: 31:16 s `lh,ao)h' xt;P-, l[; !n"['h, dWM[; dmo[]Y:w: !n"+[' dWM[;B. lh,aoB' hw"hy> ar"YEw: 31:15 `d[e(Am
rv,a] #r<a'h-' rk;nE) yhel{a/ yrEx]a; hn"z"w> hZ<h; ~['h' ~q'w> ^yt,_boa-] ~[i bkevo ^N>hi hv,m-o la, hw"hy>
Ab yPia; hr"x'w> 31:17 `AT*ai yTir:K' rv<a] ytiyrIB-. ta, rpehew> ynIb;z"[]w: ABr>qiB. hM'v-' ab' aWh
rm;a'w> tAr+c'w> tABr: tA[r" Whauc'm.W lkoa/l,( hy"h'w> ~h,me yn:p' yTir>Ts; .hiw> ~yTib.z:[]w: aWhh;-~AYb;
rTes .h; ykinOa'w> 31:18 `hL,ae(h' tA[r"h' ynIWac'm. yBir>qiB. yh;l{a/ !yae- yKi( l[; al{h] aWhh; ~AYB;
hT'[;w> 31:19 `~yrI)xea] ~yhil{a-/ la, hn"p' yKi hf'_[' rv<a] h['r"h-' lK' l[; aWhh; ~AYB; yn:P' ryTi s.a;
yLi-hy<h.Ti ![;m;l. ~h,_ypiB. Hm'yfi laer"f.y-I ynEB-. ta, Hd"M.l;w> taZOh; hr"yVih-; ta, ~k,l' Wbt.Ki
tb;z" wyt'boa]l; yTi[.B;v.n-I rv,a] hm'd"a]h-' la,( WNa,ybia-] yKi( 31:20 `lae(r"f.yI ynEb.Bi d[el. taZOh; hr"yVih;
`yti(yrIB-. ta, rpEhew> ynIWca]nIw> ~Wdb'[]w: ~yrIxea] ~yhil{a-/ la, hn" p'W !vE+d"w> [b;f'w> lk;a'w> vb;d>W bl'x'
al{ yKi d[el. wyn"p'l. taZOh; hr"yVih; ht'n>['w> tArc'w> tABr: tA[r" Atao !'ac,m.t-i yKi( hy"h'w> 31:21
rv<a] #r<a'h-' la, WNa,ybia] ~r<j,B. ~AYh; hf,[o aWh rv,a] Arc.y-I ta, yTi[.d:y" yKi A[+r>z: yPimi xk;V'ti
wc;y>w: 31:23 `lae(r"f.yI ynEB-. ta, Hd"M.l;y>w:) aWh+h; ~AYB; taZOh; hr"yVih-; ta, hv,mo bTok.YIw: 31:22 `yTi[.B'(v.nI
#r<a'h-' la, laer"f.yI ynEB-. ta, aybiT' hT'a; yKi #m'a/w<) qz:x] rm,aYOw: !Wn-!Bi [;vuAhy>-ta,
yrEb.D-I ta, bTok.li hv,mo tALk;K. yhiy>w: 31:24 `%M")[i hy<h.a,( ykinOa'w> ~h,_l' yTi[.B;v.n-I rv,a]
`rmo*ale hw"hy>-tyrIB. !Ara] yaef.nO* ~YIwIl.h-; ta, hv,mo wc;y>w: 31:25 `~M'(Tu d[; rp,s-e_ l[; taZOh-; hr"(ATh;
^B. ~v'- hy"h")w> ~k,_yhel{a/ hw"hy>-tyrIB. !Ara] dC;mi Atao ~T,m.f;w> hZ<h; hr"ATh; rp,se tae x:qol' 31:26
~yrIm.m; ~AYh; ~k,M'[i yx; yNId<A[B. !hE hv,_Q'h; ^P.r>[-' ta,(w> ^y>r>m-, ta,( yTi[.d:y" ykinOa' yKi 31:27 `d[e(l.
~k,_yrEj.vow> ~k,yjeb.vi ynEq.z-I lK'-ta, yl;ae Wlyhiq.h; 31:28 `yti(Am yrEx]a-; yKi @a:w> hA'hy>-~[i ~t,yIh/
yTi[.d:y" yKi 31:29 `#r<a'(h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, ~B' hd"y[ia'w> hL,aeh' ~yrIb'D>h; tae ~h,ynEz>a'b. hr"B.d:a]w:
h['r"h' ~k,t.a, tar"q'w> ~k,_t.a, ytiyWIci rv<a] %r<D<h-; !mi ~T,r> s;w> !Wtxiv.T; txev.h-; yKi( ytiAm yrEx]a;
hv,mo rBEd:y>w: 31:30 `~k,y( dEy> hfe[]m;B. Asy[ik.h;l. hw"hy> ynEy[eB. [r:h-' ta, Wf[]t-; yKi( ~ymiY"h; tyrIx]a;B.
hr"Be_d:a]w: ~yIm:V'h; WnyzIa]h; 32:1 p `~M'(Tu d[; taZO=h; hr"yVih; yrEb.D-I ta, laer"f.yI lh;q-. lK' ynEz>a'B.
av,d-< yle[] ~rIy[if.Ki yti_r"m.ai lJ;K; lZ:Ti yxiq.li rj'M'K; @ro[]y: 32:2 `ypi(-yrEm.ai #r<a'h' [m;v.tiw>
yKi Al[\P' ~ymiT' rWCh; 32:4 `Wnyhe(l{ale ld<gO Wbh' ar"_q.a, hw"hy> ~ve yKi 32:3 `bf,[e-( yle[] ~ybiybir>kiw>
rAD ~m'_Wm wyn"B' al{ Al txevi 32:5 `aWh) rv"y"w> qyDIc; lw<[' !yaew> hn"Wma/ lae jP'_v.mi wyk'r"D-> lk'
aWh ^n<Q' ^ybia' aWh-aAlh] ~k'_x' al{w> lb'n" ~[; tazO- Wlm. g>Ti hw"hy>l-; h] 32:6 `lTo)l.t;p.W vQE[i
Wrm.ayOw> ^yn<qez> ^d>GEy:w> ^ybia' la;v. rAd=w"-rAD tAnv. WnyBi ~l'A[ tAmy> rkoz> 32:7 `^n<)n>koy>w:) ^f.['(
32:9 `lae(r"f.yI ynEB. rP:s
.mil. ~yMi[; tl{buG> bCey: ~d"_a' ynEB. AdyrIp.h;B. ~yIAG !Ayl.[, lxen>h;B. 32:8 `%l")
!mo=viy> lley> Whtob.W rB'd>mi #r<a,B. Whaec'm.yI 32:10 `At*l'x]n: lb,x, bqo[]y: AM=[; hA"hy> ql,xe yKi
wyp'n"K. frop.yI @xE+r:y> wyl'z"AG-l[; ANqi ry[iy" rv,n<K. 32:11 `An*y[e !AvyaiK. Whn>rC< .yI WhnEn>Aby> Whn>b,bs. o)y>
WhbeKir>y: 32:13 `rk")nE lae AM[i !yaew> WNx,_n>y: dd"B' hw"hy> 32:12 `At*r"b.a-, l[; WhaeF 'yI WhxeQ'yI
32:14 `rWc) vymil.x;me !m,v,w> [l;S,mi vb;d> Wh)qEnIYEw: yd"_f' tboWnT. lk;aYOw: #r<a' ytem\B' yteAmB'-l[;
hJ'_xi tAyl.Ki bl,x-e ~[i ~ydIWT[;w> !v'b-' ynE)B. ~yliyaew> ~yrIK' bl,x-e ~[i !aco blex]w: rq'B' ta;m.x,
lBen:y>w: Whf'[' h;Ala/ vJoYIw: t'yfi_K' t'ybi[' T'n>m:v' j['b.YIw: !Wrvuy> !m:v.YIw: 32:15 `rm,x-'( hT,v.Ti bn"[-e ~d:w>
al{ ~yhil{a/ h:l{a/ al{ ~ydIVel; WxB.z>yI 32:17 `Whsu(y[ik.y: tbo[eAtB. ~yrI+z"B. WhaunIq.y: 32:16 `At*['vuy> rWc
`^l<)l.xom. lae xK;v.Twi : yviT,_ ^d>l'y> rWc 32:18 `~k,(yteboa] ~Wr['f. al{ WaB' broQ'mi ~yvid"x] ~W[+d"y>
hm' ha,r>a, ~h,me yn:p' hr"yTis .a; rm,aYOw: 32:20 `wyt'(nOb.W wyn"B' s[;K;mi #a'_n>YIw: hw"hy> ar.Y:w: 32:19

140

ynIWs[]Ki lae- al{b. ynIWan>qi ~he 32:21 `~B'( !mUa-e al{ ~ynIB' hM'he tkoPuh.T; rAd yKi ~t'_yrIx]a;
dq:yTiw: yPia;b. hx'd>q' vae-yKi 32:22 `~se(y[ik.a; lb'n" yAgB. ~['- al{B. ~aeynIq.a; ynIa]w: ~h,_yleb.h;B.
yC;xi tA[+r" Amyle[' hP,s .a; 32:23 `~yrI)h' ydEs .Am jhel;T.w: Hl'buywI) #r<a, lk;aTow: tyTi_x.T; lAav-. d[;
ylex]zO tm;x-] ~[i ~B'- xL;v;a] tAmheB-. !v,w> yrI+yrIm. bj,q<w> @v,r< ymexul.W b['r" yzEm. 32:24 `~B'-( hL,k;a]
32:26 `hb'(yfe vyai ~[i qnEAy hl'WtB.-~G: rWxB'-~G: hm'_yae ~yrId"x]meW br<x-, lK,v;T. #Wxmi 32:25 `rp")['
AmyrE_c' WrK.n:y-> !P<) rWga' byEAa s[;K; yleWl 32:27 `~r"(k.zI vAna/me ht'yBiv.a; ~h,_yaep.a; yTir>m:a'
~h,B' !yaew> hM'he_ tAc[e db;ao yAg-yKi 32:28 `tazO-* lK' l[;P' hw"hy> al{w> hm'r" WnydEy" Wrm.ayO-* !P,
WsynIy" ~yInv: .W @l,a, dx'a, @Dor>yI hk'yae 32:30 `~t'(yrIx]a;l. Wnybiy" tazO= WlyKif.y: Wmk.x' Wl 32:29 `hn")WbT.
`~yli(yliP. Wnybey>aow> ~r"_Wc WnrEWck. al{ yKi 32:31 `~r"(yGIs.hi hw"hyw:) ~r"k'm. ~r"Wc-yKi al{-~ai hb'_b'r>
tm;x] 32:33 `Aml'( trorom. tl{K.v.a; vAr-ybeN>[i Amben"[] hr"_mo[] tmod>V;miW ~n"p.G: ~dos. !p,G<m-i yKi( 32:32
~q'n" yli 32:35 `yt'(roc.AaB. ~tux' ydI_M'[i smuK' aWh-al{h] 32:34 `rz")k.a; ~ynIt'P. varow> ~n"+yyE ~nIyNIT;
AM[; hw"hy> !ydIy-" yKi( 32:36 `Aml'( tdot i[] vx'w> ~d"yae ~Ay bArq' yKi ~l'g_ >r: jWmT' t[el. ~Leviw>
rWc Amyhe_l{a/ yae rm:a'w> 32:37 `bWz*['w> rWc[' sp,a,w> dy" tl;z>a-" yKi ha,r>yI yKi ~x'_n<t.yI wyd"b'[-] l[;w>
`hr"(ts. i ~k,yle[] yhiy> ~k,rUz>[.y:w> WmWqy" ~k'_ysin> !yyE WTv.yI WlkeayO Amyxeb'z> bl,xe rv,a] 32:38 `Ab* Wys'x'
aP'r>a, ynIa]w: yTic.x;m' hY<x;a]w: tymia' ynIa] ydI_M'[i ~yhil{a/ !yaew> aWh ynIa] ynIa] yKi hT'[; War> 32:39
qr:B. ytiANv;-~ai 32:41 `~l'([ol. ykinOa' yx; yTir>m;a'w> ydI_y" ~yIm:v-' la, aF'a-, yKi( 32:40 `lyCi(m; ydIY"mi !yaew>
yBir>x;w> ~D"mi yC;xi ryKiv.a; 32:42 `~Le(v;a] ya;n>f;m.liw> yr"c'l. ~q'n" byvia' ydI_y" jP'v.miB. zxeatow> yBir>x;
wyd"b'[-] ~d: yKi AM[; ~yIAg WnynIr>h; 32:43 `byE)Aa tA[r>P; varome hy"b.viw> ll'x' ~D:mi rf"+B' lk;aTo
yrEb.D-I lK'-ta, rBEd:y>w: hv,mo aboY"w: 32:44 p `AM)[; Atm'd>a; rP<kiw> wyr"c'l. byviy" ~q'n"w> ~AQ+yI
~yrIb'D>h-; lK'-ta, rBEd:l. hv,mo lk;y>w: 32:45 `!Wn*-!Bi [;veAhw> aWh ~['_h' ynEz>a'B. taZOh-; hr"(yVih;
dy[ime ykinOa' rv<a] ~yrIb'D>h-; lk'l. ~k,b.b;l. Wmyfi ~h,lea] rm,aYOw: 32:46 `lae(r"f.y-I lK'-la, hL,aeh'
yKi 32:47 `taZO*h; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta, tAf[]l; rmov.li ~k,ynEB-. ta, ~WUc;T. rv<a] ~AY=h; ~k,B'
~T,a; rv,a] hm'da" ]h-' l[; ~ymiy" WkyrIa]T; hZ<h; rb"D"b;W ~k,_yYEx; aWh-yKi ~K,mi aWh qrE rb'd-" al{)
32:49 `rmo*ale hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. hv,mo la, hw"hy> rBEd:y>w: 32:48 p `HT'(v.rIl. hM'v' !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o
#r<a,- ta, haer>W Ax+rEy> ynEP-. l[; rv<a ] ba'Am #r<a,B. rv,a] Abn-> rh; hZ<h; ~yrIb'[]h' rh;-la, hle[]
@sEa'hew> hM'v' hl,[o hT'a; rv<a] rh'B' tmuW 32:50 `hZ")xua]l; laer"f.yI ynEb.li !tEnO ynIa] rv,a] ![;n:K.
yBi ~T,l.[;m. rv,a] l[; 32:51 `wyM'([-; la, @s,a'YEw: rh'h' rhoB. ^yxia' !roh]a; tme- rv,a]K; ^yM,_[-; la,
ynEB. %AtB. ytiAa ~T,v.D:q-i al{) rv<a] l[; !cI-+ rB;d>mi vdEq' tb;yrIm-. yme(B. laer"f.yI ynEB. %AtB.
ynEb.li !tEnO ynIa-] rv,a] #r<a'h-' la, aAbt' al{ hM'v'w> #r<a'_h-' ta, ha,r>Ti dg<N<mi yKi 32:52 `lae(r"f.yI
33:2 `At*Am ynEp.li lae_r"f.yI ynEB. ta, ~yhil{a/h' vyai hv,mo %r:Be rv,a] hk'r"B.h; tazOw> 33:1 p `lae(r"f.yI
Anymiymi( vd<qo+ tbob.rIme ht'a'w> !r"aP' rh:me [:ypiAh Aml' ry[i Femi xr:z"w> aB' yn:ySimi hw"hy> rm;aYOw:
aF'yI ^l,g >r:l. WKTu ~hew> ^d<+y"B. wyv'doq-. lK' ~yMi[; bbexo @a; 33:3 `Aml'( tD" vae tD"v.ae
@Sea;t.hiB. %l,m,_ !Wrvuybi yhiy>w: 33:5 `bqo)[]y: tL;hiq. hv'r"Am hv,_mo Wnl'- hW"ci hr"AT 33:4 `^yt,(roB.D:mi
tazOw> 33:7 s `rP"s) .mi wyt'm. yhiywI tmo+y-" la;w> !bEWar> yxiy> 33:6 `lae(r"f.yI yjeb.vi dx;y: ~[' yvear"
`hy<)h.Ti wyr"C 'mi rz<[Ew> Al br" wyd"y" WNa,_ybiT. AM[-; la,w> hd"Why> lAq hw"hy> [m;v. rm;aYOw: hd"Whyli(
`hb'(yrIm. yme- l[; WhbeyrIT. hS'm;B. AtySinI rv<a] ^d<+ysix] vyail. ^yr<Waw> ^yM,Tu rm;a' ywIlel.W 33:8 s
yKi [d"_y" al{ wyn"B' AnB'-ta,w> ryKihi al{ wyx'a-, ta,w> wytiyair> al{ AMail.W wybia'l. rmeaoh' 33:9
hr"Ajq. Wmyfiy" lae_r"f.yIl. ^t.r"Atw> bqo[]y:l. ^yj,P'vm. i WrAy 33:10 `Wrco*n>yI ^t.yrI)b.W ^t,r"m.ai Wrm.v'(
wym'q' ~yIn:t.m' #x;m. hc,_r>Ti wyd"y" l[;poW Alyxe hw"hy> %rEB' 33:11 `^x<)B.z>m-i l[;( lylik'w> ^P,a;B.
~AYh-; lK' wyl'[' @pExo wyl'_[' xj;b,l' !Kov.yI hA'hy> dydIy> rm;a' !mIy"nb> il. 33:12 s `!Wm)Wqy>-!mi wya'n>f;m.W
~AhT.miW lJ'mi ~yIm;v' dg<M<mi Ac+r>a; hA"hy> tk,r<bom. rm;a' @sEAyl.W 33:13 s `!kE)v' wyp'yteK. !ybeW
dg<M<miW ~d<q-<+ yrEr>h; varomeW 33:15 `~yxi(r"y> vr,G< dg<M<miW vm,v'_ taoWbT. dg<M<miW 33:14 `tx;T'( tc,b,ro

141

dqod>q'l.W @seAy varol. ht'aAbT' hn<s+ . ynIk.vo !Acr>W Ha'l{m.W #r<a, dg<M,miW 33:16 `~l'(A[ tA[b.GI
#r<a'-_ ysep.a; wD"x.y: xG:n:y> ~yMi[; ~h,B' wyn"r>q; ~aer> ynEr>q;w> Al rd"h' ArAv rAkB. 33:17 `wyx'(a, ryzIn>
rk"XF'yIw> ^t<+aceB. !lUWbz> xm;f. rm;a' !lUWbz>liw> 33:18 s `hV,(n:m. ypel.a; ~hew> ~yIr:p.a, tAbb.rI ~hew>
ynEWmj. ynEWpf.W Wqn"yyI ~yMiy: [p;v, yKi qd<c-,_ yxeb.zI WxB.z>yI ~v' War"q.y-I rh; ~yMi[; 33:19 `^yl,(h'aoB.
ar.Y:w: 33:21 `dqo)d>q-' @a; [;Arz> @r:j'w> !kev' aybil'K. dG"+ byxir>m; %WrB' rm;a' dg"l.W 33:20 s `lAx)
wyj'P'v.miW hf'[' hw"hy> tq:d>ci ~[' yvear" ateYEw: !Wp+ s' qqExom. tq:l.x, ~v'- yKi Al tyviarE
[b;f. yliT'p.n: rm;a' yliT'p.n:l.W 33:23 `!v")B'h-; !mi qNEz:y> hyE+r>a; rWG !D" rm;a' !d"l.W 33:22 s `lae(r"f.y-I ~[i
yWcr> yhiy> rvE+a' ~ynIB'mi %WrB' rm;a' rvEa'l.W 33:24 s `hv'r"(y> ~Ard"w> ~y" hw"+hy> tK;r>Bi alem'W !Acr"
bkero !Wr+vuy> laeK' !yae 33:26 `^a<)b.D" ^ym,y"k.W ^yl,_['n>mi tv,xon>W lz<r>B; 33:25 `Al*g>r: !m,V,B; lbejow> wyx'a,
^yn<P'mi vr,g"y>w: ~l'_A[ t[oroz> tx;T;miW ~d<q, yhel{a/ hn"[om. 33:27 `~yqI)x'v. Atw"ag] :b.W ^r<z>[,b. ~yIm;v'
vAr+ytiw> !g"D" #r<a-, la, bqo[]y: !y[e dd"B' xj;B, laer"f.yI !Kov.YIw: 33:28 `dme(v.h; rm,aYOw: byEAa
br<x,- rv,a]w: ^r<z>[, !gEm' hw"hyB;( [v;An ~[; ^Amk' ymi laer"f.yI ^yr<v.a; 33:29 `lj'( Wpr>[;y: wym'v-' @a;
ba'Am tbor>[;me( hv,mo l[;Y:w: 34:1 s `%ro*d>ti AmyteAmB'-l[; hT'a;w> %l' ^yb,y>ao Wvx]K(y' Iw> ^t<+w"a]G:
d['l.GIh-; ta, #r<a'h-' lK'-ta, hw"hy> Whaer>Y:w: Ax=rEy> ynEP-. l[; rv<a] hG"s .Pih; varo Abn> rh:- la,
~Y"h; d[; hd"Why> #r<a-, lK' taew> hV,_n:m.W ~yIr:p.a, #r<a-, ta,w> yliT'p.n-: lK' taew> 34:2 `!D"-) d[;
hw"hy> rm,aYOw: 34:4 `r[;c-o) d[; ~yrIm'T.h; ry[i AxrEy> t[;q.Bi rK'Kih-; ta,w>) bg<N<h;-ta,w> 34:3 `!Ar)x]a;h'
^ytiyair>h, hN"n<+T.a, ^[]r>z:l. rmoale bqo[]y:l.W* qx'c.yIl. ~h'r"b.a;l. yTi[.B;v.nI rv<a] #r<a'h' tazO wyl'ae
34:6 `hw")hy> yPi l[; ba'Am #r<a,B. hw"hy>-db,[,( hv,mo ~v' tm'Y"w: 34:5 `rbo*[]t; al{ hM'v'w> ^yn<y[eb.
34:7 `hZ<)h; ~AYh; d[; Atr"buq. ta, vyai [d:y-" al{)w> rA[=P. tyBe lWm ba'Am #r<a,B. y>G:b; Atao rBoq.YIw:
laer"f.yI ynEb. WKb.YIw: 34:8 `hxo)le sn"- al{w> Any[e ht'h]k-' al{) At+moB. hn"v' ~yrIf.[,w> ha'm-e !B, hv,moW
alem' !Wn-!Bi [;vuAhywI) 34:9 `hv,(mo lb,ae ykib. ymey> WmT.YIw:) ~Ay= ~yvil{v. ba'Am tbor>[:)B. hv,m-o ta,
hw"hy> hW"ci rv<a]K; Wf[]Y:w:) laer"f.y-I ynE)B. wyl'ae W[m.v.YIw: wyl'_[' wyd"y-" ta, hv,mo %m: s'-yKi( hm'k.x' x:Wr
34:11 `~ynI)P' la, ~ynIP' hw"hy> A[d"y> rv,a] hv,_moK. laer"f.yIB. dA[ aybin" ~q'- al{)w> 34:10 `hv,(m-o ta,
wyd"b'[-] lk'l.W h[or>p;l. ~yIr"+c.mi #r<a,B. tAf[]l; hw"hy> Axl'v. rv<a] ~ytipA. Mh;w> tAtaoh-' lk'l.
ynEy[el. hv,mo hf'[' rv,a] lAd+G"h; ar"AMh; lkol.W hq'z"x]h; dY"h; lkol.W 34:12 `Ac*r>a-; lk'l.W
`lae(r"f.y-I lK'

142

~yaybn
NEVI'IM

[Xwhy
Joshua
`rmo*ale hv,mo trEv'm. !Wn-!Bi [;vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw : hw"+hy> db,[, hv,mo tAm yrEx]a; yhiy>w: 1:1
rv<a] #r<a'h-' la, hZ<h; ~['h-' lk'w> hT'a; hZ<h; !DEr>Y:h-; ta, rbo[] ~Wq hT'[;w> tme_ yDIb.[; hv,mo 1:2
rv<a]K; wyTi_t;n> ~k,l' AB ~k,lg. >r-: @K:) %rod>Ti rv,a] ~Aqm-' lK' 1:3 `lae(r"f.yI ynEb.li ~h,l' !tEnO ykinOa'
~yTixih;( #r<a, lKo tr"P-. rh;n> lAdG"h; rh"N "h-; d[;w>) hZ<h; !Anb'L.h;w> rB'd>Mih;me 1:4 `hv,(m-o la, yTir>B:DI
^yY<+x; ymey> lKo ^yn<p'l. vyai bCey:t.y-I al{) 1:5 `~k,(l.WbG> hy<h.yI) vm,V'_h; aAbm. lAdG"h; ~Y"h-; d[;w>
lyxin>T; hT'a; yKi #m'_a/w< qz:x] 1:6 `&'b<)z>[,a, al{w> ^P.r>a; al{ %M'[i hy<h.a, hv,m-o ~[i ytiyyIh' rv,a]K;
rmov.li daom. #m;a/w<) qz:x] qr: 1:7 `~h,(l' ttel' ~t'Aba]l; yTi[.B;v.n-I rv,a] #r<a'h-' ta, hZ<h; ~['h-' ta,
lyKif.T; ![;m;l. lwamo+f.W !ymiy" WNM,mi rWsT-' la; yDIb.[; hv,mo ^W>ci rv<a] hr"ATh;-lk'K. tAf[]l;
rmov.Ti ![;m;l. hl'y>l;w" ~m'Ay AB t'ygIh'w> ^yPimi hZ<h; hr"ATh; rp,se vWmy"-al{) 1:8 `%lE)Te rv<a] lkoB.
#m'a/w< qz:x] ^ytiyWIci aAlh] 1:9 `lyKi(f.T; za'w> ^k<r"D-> ta, x:ylic.T; za'- yKi AB+ bWtK'h-; lk'K. tAf[]l;
yrEj.v-o ta, [:vuAhy> wc;y>w: 1:10 p `%lE)Te rv<a] lkoB. ^yh,l{a/ hw"hy> ^M.[i yKi tx'_T-e la;w> #ro[]T-; la;(
dA[B. yKi hd"_yce ~k,l' Wnykih' rmoale ~['h-' ta, WWc;w> hn<x]M;h;( br<q<B. Wrb.[i 1:11 `rmo*ale ~['h'
~k,yhel{)a/ hw"hy> rv,a] #r<a'h-' ta, tv,r<l' aAbl' hZ<h; !DEr>Y:h-; ta, ~yrIb.[o) ~T,a; ~ymiy" tv,l{v.
rAkz" 1:13 `rmo*ale [;vuAhy> rm:a' hV,_n:m.h;( jb,ve ycix]l;w> ydIG"l;w> ynIbeWar)l'w> 1:12 s `HT'(v.rIl. ~k,l' !tEnO
~k,l' !t:n"w> ~k,l' x:ynIme ~k,yhel{a/ hw"hy> rmo =ale hw"hy>-db,[,( hv,mo ~k,t.a, hW"ci rv,a] rb'D"h-; ta,
rb,[eB. hv,mo ~k,l' !t:n" rv,a] #r<a'B' Wbv.yE ~k,ynEq.miW ~k,P.j; ~k,yven> 1:14 `taZO*h; #r<a'h-' ta,
d[; 1:15 `~t'(Aa ~T,r>z:[]w: lyIx;h; yrEABGI lKo ~k,yxea] ynEp.li ~yvimux] Wrb.[;T; ~T,a;w> !DE+r>Y:h;
~h,_l' !tEnO ~k,yhel{)a/ hw"hy>-rv,a] #r<a'h-' ta, hM'h-e ~g: Wvr>y"w> ~k,K' ~k,yxea]l; hw"hy> x:ynIy-" rv,a]

143

!DEr>Y:h; rb,[eB. hw"hy> db,[, hv,mo ~k,l' !t:n" rv<a] Ht'Aa ~T,v.rIywI) ~k,t.V;rUy> #r<a,l. ~T,b.v;w>
Wnxel'v.Ti rv<a-] lK'-la,(w> hf,[]n: Wnt'yWIc-i rv,a] lKo rmo =ale [;vuAhy>-ta, Wn[]Y:w:) 1:16 `vm,V'(h; xr:z>mi
rv<a]K; %M'[i ^yh,l{a/ hw"hy> hy<h.yI) qr: ^yl,_ae [m;v.nI !KE hv,m-o la, Wn[.m;v-' rv,a] lkoK. 1:17 `%lE)nE
WNW<c;T-. rv,a] lkol. ^yr<b'D-> ta, [m;v.y-I al{)w> ^yPi- ta, hr<m.y-: rv,a] vyai- lK' 1:18 `hv,(m-o ~[i hy"h'
vr<x, ~yliG>r:m. ~yvin"a-] ~yIn:)v. ~yJiVih-; !mI) !Wn-!Bi-[;vuAhy> xl;v.YIw: 2:1 p `#m'(a/w< qz:x] qr: tm'_Wy
bx'r" Hm'v.W hn"Az hV'a-i tyBe WaboY"w: Wkl.YEw: Ax=yrIy>-ta,w> #r<a'h-' ta, War> Wkl. rmoale
laer"f.yI ynEB.mi hl'y>L:h; hN"hE WaB' ~yvin"a] hNEhi rmo=ale AxyrIy> %l,m,l. rm;a'YEw: 2:2 `hM'v-'( WbK.v.YIw:
%yIl;ae ~yaiB'h; ~yvin"a]h' yaiyciAh rmo=ale bx'r-" la, AxyrIy> %l,m, xl;v.YIw: 2:3 `#r<a'(h-' ta, rPox.l;
An=P.c.Tiw:) ~yvin"a]h' ynEv-. ta, hV'aih' xQ:Tiw: 2:4 `WaB'( #r<a'h-' lK'-ta, rPox.l; yKi %teybel. WaB'- rv,a]
%v,xoB; rAGs.li r[;V;h; yhiy>w: 2:5 `hM'he( !yIa:me yTi[.d:y" al{w> ~yvin"a]h' yl;ae WaB' !Ke rm,aTow:
ayhiw> 2:6 `~Wg*yFit; yKi ~h,yrEx]a; rhEm; Wpd>rI ~yvi_n"a]h' Wkl.h' hn"a" yTi[.d:y" al{ Wac'y" ~yvin"a]h'w>
~h,yrEx]a; Wpd>r" ~yvin"a]h'w> 2:7 `gG")h-; l[; Hl' tAkrU[]h' #[eh' yTev.piB. ~nEm.j.Tiw:) hg"G"+h; ~t;l'[/h,
hM'hew> 2:8 `~h,(yrEx]a; ~ypid>roh' Wac.y" rv<a]K; yrEx]a; Wrg"s ' r[;V;h;w> tAr+B.[.M;h;( l[; !DEr>Y:h; %r<D<
~k,l ' hw"hy> !t:n-" yKi( yTi[.d:y" ~yvin"a]h-' la, rm,aTow: 2:9 `gG")h-; l[; ~h,yle[] ht'l.[' ayhiw> !Wb+K'v.yI ~r<j,
tae Wn[.m;v' yKi 2:10 `~k,(ynEP.mi #r<a'h' ybev.y-O lK' Wgmon" ykiw> Wnyle[' ~k,t.m;yae( hl'p.n-" yki(w> #r<a'_h-' ta,
ykel.m; ynEv.li ~t,yfi[] rv<a]w: ~yIr"+c.Mimi ~k,t.aceB. ~k,ynEP.mi @Ws-~y: yme - ta, hw"hy> vybiAh-rv,a]
Wnbeb'l. sM;YIw: [m;vN. Iw: 2:11 `~t'(Aa ~T,m.r:x/h, rv<a] gA[l.W !xoysil. !DEr>Y:h; rb,[e B. rv,a] yrImoa/h'
l[;M;mi ~yIm:V'B; ~yhil{a/ aWh ~k,yhel{)a/ hw"hy> yKi ~k,_ynEP.mi vyaiB. x:Wr dA[ hm'q-' al{w>
~T,a-; ~G: ~t,yfi[]w: ds,x'_ ~k,M'[i ytiyfi[-' yKi hw"hyB;( yli an"-W[b.V'(hi hT'[;w> 2:12 `tx;T'(mi #r<a'h-' l[;w>
yx;a;-ta,w> yMia-i ta,w> ybia-' ta, ~t,yIx]h;w> 2:13 `tm,(a/ tAa yli ~T,t;n>W ds,x, ybia' tyBe- ~[i
Hl' Wrm.aYOw: 2:14 `tw<M")mi Wnytevop.n-: ta, ~T,lC. ;hiw> ~h,_l' rv<a-] lK' taew> yt;Ayx.a; yt;Axa;-ta,w>
Wnl' hw"hy>-tteB. hy"h'w> hz<+ WnrEb'D-> ta, WdyGIt; al{ ~ai tWml' ~k,yTex.t; Wnve p.n: ~yvin"a]h'
ryqIB. Ht'ybe yKi !AL+x;h; d[;B. lb,x,B; ~dErIATw: 2:15 `tm,(a/w< ds,x, %M"[i Wnyfi['w> #r<a'h-' ta,
~t,Bex.n:w> ~ypi_d>roh' ~k,b' W[G>p.y-I !P<) WkLe hr"h'h' ~h,l' rm,aTow: 2:16 `tb,v'(Ay ayhi hm'Axb;(W hm'Axh;(
~yvi_n"a]h' h'yl,ae Wrm.aYOw: 2:17 `~k,(K.r>d:l. Wkl.Te rx:a;w> ~ypid>ro)h' bAv d[; ~ymiy" tv,l{v. hM'v'
jWx tw:q.T-i ta, #r<a'_B' ~yaib' Wnx.n:a] hNEhi 2:18 `WnT'([.B;v.hi rv<a] hZ<h; %tE['buV.mi Wnx.n:a] ~YIqin>
tyBe-lK' taew> %yIx;a-; ta,w> %Mea-i ta,w> %ybia-' ta,w> Ab WnTed>r:Ah rv<a] !ALx;B;( yrIv.q.Ti hZ<h; ynIV'h;
Avarob. AmD" hc'Wxh; %tEybe ytel.D:mi acey-E rv,a] lKo hy"h'w> 2:19 `ht'y>B")h; %yIl:ae ypis .a;T; %ybia'
ydIyGIT-; ~aiw> 2:20 `AB*-hy<h.Ti( dy"- ~ai Wnvea rob. AmD" tyIB;B; %T'ai hy<h.yI) rv,a] lkow> ~YI+qin> Wnx.n:a]w:
aWh-!K, ~k,yrEb.dIK. rm,aTow: 2:21 `WnT'([.B;v.hi rv<a] %tE['buV.mi ~YIqin> WnyyIh'w> hz<+ WnrEb'D-> ta,
tv,l{v. ~v' Wbv.YEw: hr"h'h' WaboY"w: Wkl.YEw: 2:22 `!AL)x;B; ynIV'h; tw:q.T-i ta, rvoq.Tiw: Wkle_YEw: ~xeL.v;T.w:)
~yvin"a]h'( ynEv. WbvuY"w: 2:23 `Wac'(m' al{w> %r<D<h-; lk'B. ~ypid>roh' Wvq.b;y>w: ~ypi_d>roh' Wbv'- d[; ~ymiy"
2:24 `~t'(Aa tAac.Moh; lK' tae Al-WrP.s;y>w: !Wn=-!Bi [;vuAhy>-la, WaboY"w: Wrb.[;Y:w: rh'h'me( Wdr>YEw:
s `WnynE)P'mi #r<a'h' ybev.y-O lK' Wgmon-" ~g:w> #r<a'_h-' lK'-ta, WndEy"B. hw"hy> !t:n-" yKi( [:vuAhy>-la, Wrm.aYOw:
~v' WnliY"w: lae_r"f.yI ynEB-. lk'w> aWh !DEr>Y:h-; d[; WaboY"w: ~yJiVih;me( W[s.YIw: rq,BoB; [:vuAhy> ~Kev.Y:w: 3:1
~['h-' ta, WWc;y>w: 3:3 `hn<)x]M;h;( br<q<B. ~yrIj.Voh; Wrb.[;Y:w: ~ymi_y" tv,l{v. hceq.mi yhiy>w: 3:2 `Wrbo*[]y: ~r<j,
W[s.Ti ~T,a;w> At=ao ~yaif.nO ~YIwIl.h; ~ynIh]Ko)h;w> ~k,yhel{a/ hw"hy>-tyrIB. !Ara] tae ~k,t.Aa)r>Ki rmoale
hM'a; ~yIP:l.a;K. wyn"ybeW AnybeW ~k,ynEyBe( hy<h.yI qAxr" %a: 3:4 `wyr"(x]a; ~T,k.l;h]w: ~k,m.AqM.mi
~T,r>b;[] al{ yKi Hb'- Wkl.Te( rv<a] %r<D<h-; ta, W[d>T-e( rv,a] ![;m;l. wyl'ae Wbr>q.T-i la;( hD"_MiB;
hw"hy> hf,[]y: rx'm' yKi WvD"_q;t.hi ~['h-' la, [;vuAhy> rm,aYOw: 3:5 s `~Av)l.vi lAmT.mi %r<D<B;
ynEp.li Wrb.[iw> tyrIB.h; !Ara-] ta, Waf. rmoale ~ynIh]Koh-; la, [:vuAhy> rm,aYOw: 3:6 `tAa)l'p.nI ~k,B.r>qiB.
hZ<h; ~AYh; [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 3:7 s `~['(h' ynEp.li Wkl.YEw: tyrIB.h; !Ara-] ta, Waf.YIw: ~['_h'

144

hT'a;w> 3:8 `%M")[i hy<h.a, hv,m-o ~[i ytiyyIh' rv<a]K; yKi !W[d>yE) rv,a] lae_r"f.y-I lK' ynEy[eB. ^l.D<G: lxea'
`Wdmo)[]T; !DEr>Y:B; !DEr>Y:h; yme hceq-. d[; ~k,ab] oK. rmo =ale tyrIB.h-; !Ar)a] yaef.nO ~ynIh]Koh-; ta, hW<c;T.
rm,aYOw: 3:10 `~k,(yhel{)a/ hw"hy> yrEb.D-I ta, W[m.viw> hN"he WvGO lae_r"f.yI ynEB-. la, [;vuAhy> rm,aYO w: 3:9 p
yTixih-; ta,w> ynI[]n:K.h-; ta, ~k,ynEP.mi vyrIAy vrEAhw> ~k,_B.r>qiB. yx; lae yKi !W[d>Te( tazOB. [:vuAhy>
#r<a'_h-' lK' !Ada] tyrIB.h; !Ara] hNEhi 3:11 `ysi(Wby>h;w> yrImoa/h'w> yviG"r>GIh-; ta,w> yZIrIP.h-; ta,w> yWIxih-; ta,w>
dx'a-, vyai lae_r"f.yI yjeb.Vimi vyai rf"[' ynEv. ~k,l' Wxq. hT'[;w> 3:12 `!DE)r>Y:B; ~k,ynEp.li rbE[o
#r<a'h-' lK' !Ada] hw"hy> !Ara] yaef.nO ~ynIh]Koh; yleg >r: tAPK; x;AnK. hy"h'w> 3:13 `jb,V'(l; dx'a-, vyai
[:son>Bi yhiy>w: 3:14 `dx'(a, dnE Wdm.[;y:w> hl'[.m'_l.mi ~ydIr>YOh; ~yIM:h; !WtrEK'yI !DEr>Y:h; yme !DEr>Y:h; ymeB.
aAbk.W 3:15 `~['(h' ynEp.li tyrIB.h; !Ara'h' yaef.nO* ~ynIh]Koh;w> !DE+r>Y:h-; ta, rbo []l; ~h,yleh\a'me ~['h'
alem' !DEr>Y:h;w> ~yIM"+h; hceq.Bi WlB.j.nI !Ara'h'( yaef.nO ~ynIh]Ko)h; yleg >r:w> !DEr>Y:h-; d[; !Ara'h'( yaef.nO
qxer>h; dx'a-, dnE Wmq" hl'[.m;l.mi ~ydIr>YOh; ~yIM;h; Wdm.[;Y:w: 3:16 `ryci(q' ymey> lKo wyt'AdG>-lK'-l[;
WMT; xl;M,h-; ~y" hb'r"[]h' ~y" l[; ~ydIr>YOh;w> !t'r>c") dC;mi rv,a] ry[ih' ~d"a'me( ~d"a'b' daom.
%AtB. hb'rx" 'B, hw"hy>-tyrIB. !Ara'h' yaef.nO ~ynI h]Koh; Wdm.[;Y:w: 3:17 `Ax*yrIy> dg<n< Wrb.[' ~['h'w> Wtr"_k.nI
yhiy>w: 4:1 `!DE)r>Y:h-; ta, rbo[]l; yAGh-; lK' WMT;- rv,a] d[; hb'r"x'B, ~yrIb.[o) laer"f.y-I lk'w> !kE+h' !DEr>Y:h;
~k,l' Wxq. 4:2 `rmo*ale [;vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: p !DE+r>Y:h-; ta, rAb[]l; yAGh-; lk' WMT;- rv,a]K;
~k,l-' Wa)f. rmoale ~t'Aa WWc;w> 4:3 `jb,V'(mi dx'a-, vyai dx'a-, vyai ~yvi_n"a] rf"[' ~ynEv. ~['h-' !mi
~k,M'[i ~t'Aa ~T,r>b;[]h;w> ~ynI+b'a] hrEf.[-, ~yTev. !ykih' ~ynIh]Koh; yleg >r: bC;M;mi !DEr>Y:h; %ATmi hZ<mi
vyai rf'['h,( ~ynEv-. la, [:vuAhy> ar"q.YIw: 4:4 s `hl'y>L")h; Ab WnyliT-' rv,a] !AlM'B; ~t'Aa ~T,xN. :hiw>
ynEp.li Wrb.[i [:vuAhy> ~h,l' rm,aYOw: 4:5 `jb,V'(mi dx'a-, vyai dx'a-, vyai lae_r"f.yI ynEB.mi !ykihe rv<a]
yjeb.vi rP:s .mil. Amk.v-i l[; tx;a; !b,a, vyai ~k,l' WmyrIh'w> !DE+r>Y:h; %AT-la, ~k,yhel{)a/ hw" hy> !Ara]
~ynIb'a]h' hm' rmoale rx'm' ~k,ynEB. !Wla'v.y-I yKi( ~k,_B.r>qiB. tAa tazO hy<h.Ti( ![;m;l. 4:6 `lae(r"f.y-I ynEb.
Arb.['B. hw"hy>-tyrIB. !Ara] ynEP.mi !DEr>Y:h; yme yme Wtr>k.nI rv,a] ~h,l' ~T,r>m;a]w: 4:7 `~k,(l' hL,aeh'
!kE- Wf[]Y:w: 4:8 `~l'(A[-d[; laer"f.yI ynEb.li !ArK'zIl. hL,aeh' ~ynIb'a]h' Wyh'w> !DE+r>Y:h; yme Wtr>k.nI !DEr>Y:B;
hw"hy> rB<DI rv,a]K; !DEr>Y:h; %ATmi ~ynIb'a] hrEf.[-, yTe(v. Waf.YIw: [:vuAhy> hW"ci rv<a]K; laer"f.y-I ynEB.
~yTev.W 4:9 `~v'( ~WxNIY:w: !AlM'h-; la, ~M'[i ~Wrbi[]Y:w: lae_r"f.y-I ynE)b. yjeb.vi rP:s .mil. [:vuAhy>-la,
tyrI+B.h; !Ara] yaef.nO ~ynIh]Koh; yleg >r: bC;m; tx;T; !DEr>Y:h; %AtB. [:vuAhy> ~yqIhe ~ynIb'a] hrEf.[,
~To d[; !DEr>Y:h; %AtB. ~ydIm.[o !Ara'h' yaef.nO ~ynIh]Koh;w> 4:10 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~v' Wyh.YIw:
[:vu_Ahy>-ta, hv,mo hW"c-i rv,a] lkoK. ~['h-' la, rBEd:l. [:vuAhy>-ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] rb'D"h;-lK'(
ynEp.li ~ynIh]Koh;w> hw"hy>-!Ara] rbo[]Y:w: rAb=[]l; ~['h-' lK' ~T;- rv,a]K; yhiy>w: 4:11 `Wrbo*[]Y:w: ~['h' Wrh]m;y>w:
rv<a]K; lae_r"f.yI ynEB. ynEp.li ~yvimux] hV,n:m.h;( jb,ve ycix]w: dg"-ynEb.W !beWar>-ynEB. Wrb.[;Y:w: 4:12 `~['(h'
la, hm'x'l.Mil; hw"hy> ynEp.li Wrb.[' ab'C_ 'h; yceWlx] @l,a, ~y[iB'r>a;K. 4:13 `hv,(mo ~h,ylea] rB<DI
rv<a]K; Atao War.YI)w: lae_r"f.y-I lK' ynEy[eB. [:vuAhy>-ta, hw"hy> lD: GI aWhh; ~AYB; 4:14 s `Ax)yrIy> tAbr>[:)
~ynIh]Koh-; ta, hWEc; 4:16 `rmo*ale [;vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 4:15 p `wyY")x; ymey-> lK' hv,m-o ta, War>y"
4:18 `!DE)r>Y:h; !mi Wl[] rmo=ale ~ynIh]Koh-; ta, [:vuAhy> wc;y>w: 4:17 `!DE)r>Yh: ;-!mi Wl[]y:w> tWd+[eh' !Ara] yaef.nO
yleg>r: tAPK; WqT.nI !DEr>Y:h; %ATmi hw"hy>-tyrIB. !Ara] yaef.nO ~ynIh]Koh; tAl[]K; tAl[]B; yhiy>w:
4:19 `wyt'(AdG>-lK'-l[; ~Avl.vi lAmt.ki Wkl.YEw: ~m'Aqm.li !DEr>Y:h-; yme( Wbvu Y"w: hb'_r"x'h, la, ~ynIh]Koh;
taew> 4:20 `Ax*yrIy> xr:z>mi hceq.Bi lG"l.GIB; Wnx]Y:w:) !Av+arIh' vd<xol; rAf['B, !DEr>Y:h-; !mi Wl[' ~['h'w>
ynEB-. la, rm,aYOw: 4:21 `lG")l.GIB; [;vuAhy> ~yqIhe !DE+r>Y:h-; !mi Wxq.l' rv<a] hL,aeh' ~ynIb'a]h'( hrE f.[, ~yTev.
4:22 `hL,ae(h' ~ynIb'a]h' hm' rmoale ~t'Aba]-ta, rx'm' ~k, ynEB. !Wla'v.yI rv,a] rmo=ale laer"f.yI
hw"hy> vybiAh-rv,a] 4:23 `hZ<)h; !DEr>Y:h-; ta, laer"f.yI rb:[' hv'B'Y:B; rmo =ale ~k,ynEB-. ta, ~T,[.d:Ahw>
@Ws-~y:l. ~k,yhel{a/ hw"hy> hf'[' rv<a]K; ~k,_r>b.[-' d[;( ~k,ynEP.mi !DE r>Y:h; yme- ta, ~k,yhel{a/
ayhi_ hq"z"x] yKi hw"hy> dy:- ta, #r<a'h' yMe [-; lK' t[;D: ![;m;l. 4:24 `WnrE(b.[-' d[; WnynEP'mi vybiAh-rv,a]

145

rv,a] yrImoa/h' ykel.m-; lK' [:mov.ki yhiy>w: 5:1 s `~ymi(Y"h-; lK' ~k,yhel{a/ hw"hy>-ta, ~t,ar"y> ![;m; l.
!DEr>Y:h; yme- ta, hw"hy> vybiAh-rv,a] tae ~Y"h-; l[; rv<a] ynI[]n:K.h;( yke l.m-; lk'w> hM'y" !DEr>Y:h; rb,[eB.
ynEP.mi x:Wr dA[ ~b' hy"h-' al{w> ~b'b'l. sM;YIw: ~r"_b.[' Wnr"_b.[' -d[; laer"f.y-I ynE)b. ynEP.mi
lmo bWvw> ~yrI+cu tAbr>x:) ^l. hfe[] [:vuAhy>-la, hw"hy> rm:a' ayhih; t[eB' 5:2 s `lae(r"f.y-I ynE)B.
t[;b.G-I la, laer"f.yI ynEB-. ta, lm'Y"w: ~yrI+cu tAbr>x:) [;vuAhy> Al-f[;Y:w: 5:3 `tynI)ve laer"f.y-I ynE)B-. ta,
yven>a; lKo ~yrIkZ' >h; ~yIr:c.Mimi aceYOh; ~['h-' lK' [:vu_Ahy> lm'- rv,a] rb"D"h; hz<w> 5:4 `tAl)r"[]h'
~yai_c.YO*h; ~['h-' lK' Wyh' ~ylimu-yKi( 5:5 `~yIr")c.Mimi ~t'aceB. %r<D<B; rB'd>Mib; Wtme hm'x'l.Mih;
Wkl.h' hn"v' ~y[iB 'r>a; yKi 5:6 `Wlm'-( al{ ~yIr:c.Mimi ~t'aceB. %r<D<B; rB"d>MiB; ~ydIL{YIh; ~['h'-lk'w>
W[m.v-' al{) rv<a] ~yIr:c.Mimi ~yaic.YOh; hm'x'l.Mih; yve n>a; yAGh;-lK' ~To- d[; rB'd>MiB; laer"f.y-I ynE)b.
~t'Aba]l; hw"hy> [B;v.nI rv,a] #r<a'h-' ta, ~t'Aar>h; yTi l.bil. ~h,l' hw"hy> [B;v.nI rv,a] hw"+hy> lAqB.
~ylirE[-] yKi [:vu_Ahy> lm' ~t'ao ~T'x.T; ~yqIhe ~h,ynEB-. ta,w> 5:7 `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a, Wnl' tt,l'
hn<x]M;B;( ~T'x.t; Wbv.YEw: lAM+hil. yAGh-; lk' WMT;- rv,a]K; yhiy>w: 5:8 `%r<D"(B; ~t'Aa Wlm'- al{ yKi Wyh'
ar"q.YIw: ~k,_yle[]me ~yIr:c.mi tP;r>x-, ta, ytiALG: ~AYh; [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 5:9 p `~t'(Ayx] d[;
xs;Ph, ;-ta, Wf[]Y:w: lG"+l.GIB; laer"f.y-I ynE)b. Wnx]Y:w: 5:10 `hZ<)h; ~AYh; d[; lG"l.GI aWhh; ~AqM'h; ~ve
xs;P,h; tr:x\M'(mi #r<a'h' rWb[]me Wlk.aYOw: 5:11 `Ax*yrIy> tAbr>[:)B. br<[,B' vd<xol; ~Ay rf'[' h['B'r>a;B.
hy"h-" al{w> #r<a'h' rWb[]me ~l'k.a'B. tr"x\M'mi( !M'h; tBov.YIw: 5:12 `hZ<)h; ~AYh; ~c,[,B. yWl+qw' > tACm;
[:vuAhy> tAyh.Bi( yhiy>w: 5:13 s `ayhi(h; hn"V'B; ![;n:K. #r<a, ta;WbT.mi Wlk.aYOw: !m"+ laer"f.yI ynEb.li dA[
wyl'ae [;vuAhy> %l,YEw: Ad=y"B. hp'Wlv. ABr>x;w> ADg>n<l. dme[o vyai-hNEhiw> ar>Y:w: wyn"y[e aF'YIw: AxyrIyBi
lPoYIw: ytiab'_ hT'[; hw"hy>-ab'(c-. rf; ynIa] yKi al{ rm,aYOw: 5:14 `WnyrE(c'l-. ~ai hT'a; Wnl'h] Al rm,aYOw:
ab'c-. rf; rm,aYOw: 5:15 `AD*b.[-; la, rBEd:m. ynIdoa] hm' Al rm,aYOw: WxT'v.YIw: hc'r>a; wyn"P-' la, [:vuAhy>
f[;Y:w: aWh+ vd<qo wyl'[' dme[o hT'a; rv<a] ~AqM'h; yKi ^l,g >r: l[;me ^l.[;n-:) lv; [:vuAhy>-la, hw"hy>
hw"hy> rm,aYOw: 6:2 s `aB'( !yaew> aceAy !yae lae_r"f.yI ynEB. ynEP.mi tr<Gs< um.W tr,gs< o AxyrIywI) 6:1 `!KE) [;vuAhy>
lKo ry[ih-' ta, ~t,Bso ;w> 6:3 `lyIx")h, yrEABGI HK'_l.m-; ta,w> AxyrIy-> ta, ^d>y")b. yTit;n" haer> [:vuAhy>-la,
Waf.yI ~ynIh]ko h['b.viw> 6:4 `~ymi(y" tv,ve hf,[]t; hKo tx'_a, ~[;P; ry[ih-' ta, @yQEh; hm'x'l.Mih; yven>a;
~ymi_['P. [b;v, ry[ih-' ta, WBsoT' y[iybiV.h; ~AYb;W !Ara'h' ynEp.li ~ylib.AY*h; tArp.Av h['b.vi
lAq-ta, ~k,[]m.v'K. ~k,[]m.v'B. lbeAYh; !r<q<B. %vom.Bi hy"h'w> 6:5 `tAr)p'AVB; W[q.t.yI ~ynIh]Koh;w>
6:6 `AD*g>n< vyai ~['h' Wl['w> h'yT,x.T; ry[ih' tm; Ax hl'p.n"w> hl'_Adg> h['WrT. ~['h' lk' W[yrIy" rp'AVh;
Waf.yI ~ynIh]ko) h['b.viw> tyrI+B.h; !Ara-] ta, Waf. ~h,lea] rm,aYOw: ~ynIh]Koh-; la, !Wn-!Bi [;vu Ahy> ar"q.YIw:
WBsow> Wrb.[i ~['h-' la, rm,aYOw: Wrm.aYOw: 6:7 `hw")hy> !Ara] ynEp.li ~ylib.Ay tArp.Av) h[' b.vi
~ynIh]Koh; h['b.viw> ~['h-' la, [:vuAhy> rmoa/K, yhiy>w: 6:8 `hw")hy> !Ara] ynEp.li rbo[]y: #Wlx'h,w> ry[i_h-' ta,
hw"hy> tyrIB. !Ara]w: tAr+p'AV)B; W[q.t'w> Wrb.[' hw"hy> ynEp.li ~ylib.AY*h; tArp.Av h['b.vi ~yaif.nO
%leho @Sea;m.h;(w> tAr+p'AV)h; y[eq.To W[q.T' ~ynIh]Koh; ynEp.li %leho #Wlx'h,w> 6:9 `~h,(yrEx]a; %lEho
W[yrIt' al{ rmoale [:vuAhy> hW"ci ~['h-' ta,w> 6:10 `tAr)p'AVB; [;Aqt'w> %Alh' !Ara'h' yrEx]a;
6:11 `~t,([oyrIh]w: W[yrIh' ~k,ylea] yrIm.a' ~Ay d[; rb"+D" ~k,yPimi acey-E al{w> ~k,l.Aq-ta, W[ymiv.t; al{)w>
~Kev.Y:w: 6:12 p `hn<)x]M;B;( WnyliY"w: hn<x]M;h;( WaboY"w: tx'_a, ~[;P; @QEh; ry[ih-' ta, hw"hy>-!Ara] bSeY:w:
tArp.Av h['b.vi ~yaif.nO ~ynIh]Koh; h['b.vwi > 6:13 `hw")hy> !Ara-] ta, ~ynIh]Koh; Waf.YIw: rq,Bo+B; [;vuAhy>
@Sea;m.h;w> ~h,ynEp.li %lEho #Wlx'h,w> tAr+p'AVB; W[q.t'w> %Alh' ~ykil.ho hw"hy> !Ara] ynEp.li ~ylib.YOh;
ynIVeh; ~AYB; ry[ih-' ta, WBsoY"w: 6:14 `tAr)p'AVB; [;Aqt'w> %Alh' %leAh hw"hy> !Ara] yrEx]a; %leho
tAl[]K; WmKiv.Y:w: y[iybiV.h; ~AYB; yhiy>w: 6:15 `~ymi(y" tv,ve Wf[' hKo hn<+x]M;h;( WbvuY"w: tx;a; ~[;P;
[b;v, ry[ih-' ta, Wbbs. ' aWhh; ~AYB; qr: ~ymi_['P. [b;v, hZ<h; jP'v.MiK; ry[ih-' ta, WBsoY"w: rx;V;h;
W[yrIh' ~['h-' la, [;vuAhy> rm,aYOw: tAr+p'AVB; ~ynIh]Koh; W[q.T' ty[iybiV.h; ~[;P;B; yhiy>w: 6:16 `~ymi(['P.
bx'r" qr: hw"+hyl;( HB'- rv,a-] lk'w> ayhi ~r<xe ry[ih' ht'y>h'w> 6:17 `ry[i(h-' ta, ~k,l' hw"hy> !t:n-" yKi(

146

`Wnx.l'(v' rv<a] ~ykia'l.M;h-; ta, ht'a;B.x.h, yKi tyIB;B; HT'ai rv<a-] lk'w> ayhi hy<x.Ti( hn"AZh;
~r<xel. laer"f.yI hnEx]m-; ta, ~T,m.f;w> ~r<xe_h-; !mi ~T,x.q;l.W WmyrIx]T-; !P<) ~r<xeh-; !mi Wrm.vi ~T,a-; qr:w>
`aAb)y" hw"hy> rc:Aa hw"+hyl;( aWh vd<qo lz<r>b;W tv,xon> yle k.W bh'z"w> @s,K, lkow> 6:19 `At*Aa ~T,r>k;[]w:
h['WrT. ~['h' W[yrIY"w: rp'AVh; lAq-ta, ~['h' [:mov.ki yhiy>w: tAr+p'Vo)B; W[q.t.YIw:) ~['h' [r;Y"w: 6:20
WmyrIx]Y:w:) 6:21 `ry[i(h-' ta, WdK.l.YwI :) ADg>n< vyai hr"y[ih' ~[' h' l[;Y:w: h'yT,x.T; hm'Axh;( lPoTiw: hl'Adg>
6:22 `br<x'(-ypil. rAmx]w: hf,w" rAv d[;w> !qE+z-" d[;w> r[;N:mi hV'ai d[;w> vyaime ry[iB' rv<a-] lK'-ta,
~V'mi WayciAhw> hn"+AZh; hV'aih-' tyBe WaBo [:vuAhy> rm:a' #r<a'h-' ta, ~yli G>r:m.h;( ~yvin"a]h' ~yIn:v.liw>
WayciYOw: ~yliG>r:m.h;( ~yrI[N' >h; WaboY"w: 6:23 `Hl'( ~T,[.B;v.nI rv<a]K; Hl'- rv,a-] lK'-ta,w> hV'aih-'( ta,
Wayci_Ah h'yt,AxP.v.m-i lK' taew> Hl'- rv,a-] lK'-ta,w> h'yx,a-; ta,w> HM'a-i ta,w> h'ybia-' ta,w> bx'r"-ta,
ylek.W bh'Z "h;w> @s,K,h; qr: HB'-_ rv,a-] lk'w> vaeb' Wpr>f' ry[ih'w> 6:24 `lae(r"f.yI hnEx]m;l. #Wxmi ~WxyNIY:w:
h'ybia' tyBe- ta,w> hn"AZh; bx'r-" ta,w>) 6:25 `hw")hy>-tyBe rc:Aa Wnt.n" lz<r>B;h;w> tv,xNo >h;
ha'yBix.h, yKi hZ<+h; ~AYh; d[; laer"f.yI br<q<B. bv,Tew: [:vuAhy> hy"x/h, Hl'-rv,a-] lK'-ta,w>
rmo=ale ayhih; t[eB' [:vuAhy> [B;v.Y:w: 6:26 p `Ax)yrIy>-ta, lGEr:l. [;vuAhy> xl;v-' rv,a] ~ykia'l.M;h-; ta,
hN"dS< .y:y> Arkob.Bi AxyrIy-> ta, taZOh; ry[ih-' ta, hn"b'W ~Wqy" rv<a] hw"hy> ynEp.li vyaih' rWra'
Wl[]m.YIw: 7:1 `#r<a'(h-' lk'B. A[m.v' yhiy>w: [:vu_Ahy>-ta, hw"hy> yhiy>w: 6:27 `h'yt,(l'D> byCiy: Ary[ic.biW
~r<xeh-; !mi hd"Why> hJem;l. xr:z-< !b, yDIb.z-: !b, ymir>K-; !B, !k"[' xQ;YIw: ~r<xe_B; l[;m; laer"f.y-I ynE)b.
!w<a' tyBe- ~[i rv,a] y[;h' AxyrIymi( ~yvin"a] [:vuAhy> xl;v.YIw: 7:2 `lae(r"f.yI ynEb.Bi hw"hy> @a:- rx;YI)w:
WlG>r:y>w:) ~yvin"a]h' Wl[]Y:w:) #r<a'_h-' ta, WlG>r:w> Wl[] rmoale ~h,ylea] rm,aYOw: lae- tybe(l. ~d< Q<mi
tv,l{v.Ki Aa vyai ~yIP:l.a;K. ~['h-' lK' l[;y-: la; wyl'ae Wrm.aYOw: [:vuAhy>-la, WbvuY"w: 7:3 `y['(h-' ta,
Wl[]Y:w: 7:4 `hM'he( j[;m. yKi ~['h-' lK'-ta, hM'v-' [G:y:T-. la; y['_h-' ta, WKy:w> Wl[]y: vyai ~ypil'a]
y[;h' yven>a; ~h,me WKY:w: 7:5 `y['(h' yven>a; ynEp.li WsnUY "w: vyai_ ~ypil'a] tv,l{v.Ki hM'v' ~['h-' !mi
~['h-' bb;l. sM;YIw: dr"_AMB; ~WKY:w: ~yrIb'V.h-; d[; r[;V;h; ynEp.li ~WpD>r>YIw:) vyai hV'viw> ~yvil{v.Ki
br<[,h-' d[; hw"hy> !Ara] ynEp.li hc'r>a; wyn"P-' l[; lPoYIw: wyt'l{m.fi [:vuAhy> [r:q.YIw: 7:6 `~yIm")l. yhiy>w:
T'r>b;[]he hm'l' hwIhy> yn"doa] Hh'a] [:vuAhy> rm,aYOw: 7:7 `~v'(aro-l[; rp"[' Wl[]Y:w: lae_r"f.yI ynEq.zIw> aWh
bv,NEw: Wnl.a;Ah Wlw> WndE_ybia]h;l. yrImoa/h' dy:B. Wnt'ao ttel' !DEr>Y:h-; ta, hZ<h; ~[' h-' ta, rybi[]h;
W[m.v.yIw> 7:9 `wyb'(y>ao ynEp.li @r<[o laer"f.yI %p:h' rv,a] yrEx]a; rm;ao hm' yn"+doa] yBi 7:8 `!DE)r>Y:h; rb,[eB.
^m.vil. hfe[]T-; hm;(W #r<a'_h-' !mi Wnmev-. ta, WtyrIk.hiw> Wnyle[' WBs;n"w> #r<a'h' ybev.yO lkow> ynI[]n:K.h;(
aj'x' 7:11 `^yn<)P-' l[; lpenO hT'a; hZ< hM'l' %l"+ ~qU [;vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 7:10 s `lAd)G"h;
Wvx]Ki( ~g:w> Wbn>G") ~g:w> ~r<xeh-; !mi Wxq.l'( ~g:w> ~t'_Aa ytiyWIci rv<a] ytiyrIB-. ta, Wrb.[' ~g:w> laer"f.yI
~h,ybey>ao* ynEp.li Wnp.yI @r<[o ~h,ybey>ao ynEp.li ~Wql' laer"f.yI ynEB. Wlk.yU al{w> 7:12 `~h,(ylek.bi Wmf' ~g:w>
vDEq; ~qu 7:13 `~k,(B.r>Qimi( ~r<xeh; Wdymiv.t; al{- ~ai ~k,M'[i tAyh.li( @ysiAa al{ ~r<xe_l. Wyh' yKi
laer"f.yI ^B.r>qiB. ~r<xe laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;a' hko yKi rx"+m'l. WvD>q;t.hi T'r>m;a'w> ~['h-' ta,
~k,_yjeb.vil. rq,BoB; ~T,b.r:q.nIw> 7:14 `~k,(B.r>Qimi( ~r<xeh; ~k,r>ysih-] d[; ^yb,y>ao ynEp.li ~Wql' lk;Wt al{
br:q.Ti hw"hy> hN"d<K.l.y-I rv<)a] hx'P'v.Mih;w> tAxP'v.Mil; br:q.yI hw"hy> WNd<K.l.y-I rv,a] jb,Veh; hy"h'w>
Atao vaeB' @rEF 'yI ~r<xeB; dK'lN. Ih; hy"h'w> 7:15 `~yrI)b'G>l; br:q.yI hw"hy> WNd<K.l.yI rv<a] tyIB;h;w> ~yTiB'l;
[:vuAhy> ~Kev.Y:w: 7:16 `lae(r"f.yIB. hl'b'n> hf'[-' yki(w> hw"hy> tyrIB-. ta, rb;[' yKi Al+-rv,a-] lK'-ta,w>
hd"Why> tx;P;v.m-i ta, brEq.Y:w: 7:17 `hd"(Why> jb,ve dkeL'YIw: wyj'_b'v.li laer"f.y-I ta, brEq.Y:w: rq,BoB;
brEq.Y:w: 7:18 `yDI(b.z: dkeL'YIw: ~yrIb'G>l; yxirZ> :h; tx;P;v.m-i ta, brEq.Y:w: yxi_rZ> :h; tx;P;v.mi tae dKol.YIw:
[:vuAhy> rm,aYOw: 7:19 `hd"(Why> hJem;l. xr;z-< !B, yDIb.z-: !b, ymir>K-; !B, !k'[' dkeL'YIw: ~yrI+b'G>l; AtyBe-ta,
t'yfi[' hm, yli an"- dG<h;w> hd"_At Al-!t,w> laer"f.yI yhel{a/ hw" hyl;( dAbk' an"- ~yfi( ynIB. !k'[-' la,
laer"f.yI yhel{a/ hw"hyl;( ytiaj'x' ykinOa' hn"m.a' rm:+aYOw: [;vuAhy>-ta, !k"[' ![;Y:w: 7:20 `yNIM<)mi dxek;T-. la;
~yliq'v. ~yIt:am'W hb'Aj tx;a; r['n>vi tr<D<a; ll'V'b; ar<aew" ha,r>a,w" 7:21 `ytiyfi([' tazOk'w> tazOk'w>
6:18

147

%AtB. #r<a'B' ~ynIWmj. ~N"hiw> ~xe_Q'a,w") ~dEm.x.a,w") Alq'v.mi ~yliq'v. ~yVimix] dx'a, bh'z" !Avl.W @s,K,
Alh\a'B. hn"Wmj. hNEhiw> hl'h/ao+h' WcrUY"w: ~ykia'l.m; [:vuAhy> xl;v.YIw: 7:22 `h'yT,(x.T; @s,K,h;w> ylih\a'h'
~qUCiY:w: lae_r"f.yI ynEB-. lK' la,w> [:vuAhy>-la, ~Wabiy>w: lh,aoh' %ATmi ~WxQ'YIw: 7:23 `h'yT,(x.T; @s,K,h;w>
bh'Z"h; !Avl-. ta,w>) tr<D<a;h-' ta,w> @s,K,h-; ta,w> xr:z-< !B, !k"[-' ta, [;vuAhy> xQ:YIw: 7:24 `hw")hy> ynEp.li
Al-rv,a-] lK'-ta,w> Alh\a'-ta,(w> Anaco-ta,w> Armox-] ta,w> ArAv-ta,w> wyt'nOB-. ta,w>) wyn"B'-ta,w>)
~AYB; hw"hy> ^r>K\[.y: WnT'r>k;[] hm, [:vuAhy> rm,aYOw: 7:25 `rAk*[' qm,[e ~t'ao Wl[]Y:w: AM=[i laer"f.y-I lk'w>
WmyqiY"w: 7:26 `~ynI)b'a]B' ~t'ao Wlqs. .YIw: vaeB' ~t'ao Wpr>f.YIw: !b,a, laer"f.y-I lk' Atao WmG>r>YIw: hZ<+h;
~AqM'h; ~ve ar"q' !Ke-l[; AP+a; !Arx]me hw"hy> bv'Y"w: hZ<h; ~AYh; d[; lAdG" ~ynIb 'a-] lG: wyl'['
xq: tx'T-e la;w> ar"yTi-la; [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 8:1 p `hZ<)h; ~AYh; d[; rAk[' qm,[e aWhh;
AM[-; ta,w> y[;h' %l,m-, ta, ^d>y"b. yTit;n" haer> y['_h' hle[] ~Wqw> hm'x'l.Mih; ~[;- lK' tae ^M.[i
Hl'l'v-. qr: HK'l.m;l.W AxyrIyli( t'yfi[' rv,a]K; HK'l.m;l.W y[;l' t'yfi['w> 8:2 `Ac*r>a-; ta,w> Ary[i-ta,w>
hm'x'l.Mih; ~[;- lk'w> [;vuAhy> ~q'Y"w: 8:3 `h'yr<(x]a;me ry[il' brEao ^l-. ~yfi ~k,_l' WZboT' HT'm.h,b.W
~t'ao wc;y>w: 8:4 `hl'y>l") ~xel'v.YIw: lyIx;h; yrEABGI vyai @l,a, ~yvil{v. [:vuAhy> rx:b.YIw: y['_h' tAl[]l;
~k,L.Ku ~t,yyIh.wI dao+m. ry[ih-' !mi Wqyxir>T-; la; ry[ih' yrEx]a;me ry[il' ~ybi r>ao ~T,a; War> rmoale
rv<a]K; Wntear"q.li Wac.y-E yKi( hy"h'w> ry[i_h-' la, br:q.nI yTiai rv<a] ~['h-' lk'w> ynIa]w: 8:5 `~ynI)kon>
~ysin" Wrm.ayO* yKi ry[ih-' !mi ~t'Aa WnqEyTih; d[; WnyrEx]a; Wac.y"w> 8:6 `~h,(ynEp.li Wns.n:w> hn"voarI)B'
Hn"t'n>W ry[i_h-' ta, ~T,v.r:Ahw> brEAah'me WmquT' ~T,a;w> 8:7 `~h,(ynEp.li Wns.n:w> hn"+voarI)B' rv<a]K; WnynEp'l.
hw"hy> rb:d>Ki vaeB' ry[ih-' ta, WtyCiT; ry[ih-' ta, ~k,f.p.t'K. hy"h'w> 8:8 `~k,(d>y<B. ~k,yhel{)a/ hw"hy>
!ybeW lae- tyBe( !yBe Wbv.YEw: br"a.M;h-; la, Wkl.YE)w: [:vuAhy> ~xel'v.YIw: 8:9 `~k,(t.a, ytiyWIci War> Wf+[]T;
dqop.YIw: rq,BoB; [:vuAhy> ~Kev.Y:w: 8:10 `~['(h' %AtB. aWhh; hl'y>L:B; [;vuAhy> !l,Y"w: y['_l' ~Y"mi y[;h'
Wl[' ATai rv<a] hm'x'l.Mih; ~['h-' lk'w> 8:11 `y['(h' ~['h' ynEp.li laer"f.yI ynEq.zIw> aWh l[;Y:w: ~['_h-' ta,
tv,mex]K; xQ;YIw: 8:12 `y['(h-' !ybeW wyn"yBe AnyBe yG:h;w> y[;l' !ApC.mi Wnx]Y:w:) ry[i_h' dg<n< WaboY"w: WvG>YIw:)
~['h' WmyfiY"w: 8:13 `ry[i(l' ~Y"mi y[;h' !ybeW lae- tyBe( !yBe brEao ~t'Aa ~f,Y"w: vyai_ ~ypil'a]
%AtB. aWhh; hl'y>L:B; [;vuAhy> %l,YEw: ry[i_l' ~Y"mi Abqe[-] ta,w> ry[il' !ApC.mi rv,a] hn<x]M;h-;( lK'-ta,
laer"f.yI-tar:(q.li ry[ih-' yve(n>a; Wac.YEw: WmyKi v.Y:w: Wrh]m;y>w:) y[;h-' %l,m,( tAar>Ki yhiy>w: 8:14 `qm,[e(h'
8:15 `ry[i(h' yrEx]a;me Al brEao yKi( [d:y" al{ aWhw> hb'_r"[]h'( ynEp.li d[eAMl; AM[-; lk'w> aWh hm'x'l.Mil;(
ry[iB' rv<a] ~['h-' lK' Wq[Z] "YIw: 8:16 `rB")d>Mih; %r<D< WsnUY"w: ~h,_ynEp.li laer"f.y-I lk'w> [;vuAhy> W[g>N")YIw:
y[;B' vyai ra:v.n-I al{)w> 8:17 `ry[i(h-' !mi WqtN. "YIw: [:vuAhy> yrEx]a; WpD>r>YIw:) ~h,_yrEx]a; @Do r>li y[;B'
p `lae(r"f.yI yrEx]a; WpD>r>YIw:) hx'WtP. ry[ih-' ta, Wbz>[;Y:w: lae_r"f.yI yrEx]a; Wac.y-" al{) rv<a] lae tybeW
[;vuAhy> jYEw: hN"n<+T.a, ^d>y"b. yKi y[;h-' la, ^d>y")B-. rv,a] !AdyKiB; hjen> [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 8:18
WaboY"w: Ady" tAjn>Ki WcWrY"w: AmAqM.mi hr"hem. ~q' brEAah'w> 8:19 `ry[i(h-' la, Ady"B-. rv,a] !AdyKiB;
hNEhiw> War>YIw: ~h,yrEx]a; y[;h' yven>a; Wnp.YIw: 8:20 `vae(B' ry[ih-' ta, WtyCiY:w: Wrh]m;y>w:) h'Wd+K.l.YIw:) ry[ih'
%P:h.n< rB'd>Mih; sN"h; ~['h'w> hN"hE+w" hN"hE sWnl' ~yId:y" ~h,b' hy"h-' al{w> hm'y>m;V'h; ry[ih' !v:[] hl'['
ry[i_h' !v:[] hl'[' ykiw> ry[ih-' ta, brEaoh'( dk; l-' yKi( War" laer"f.y-I lk'(w> [:vuAhywI 8:21 `@dE)Arh'-la,
hL,ae %w<T'B; laer"f.yIl. Wyh.YI)w: ~t'ar"q.li ry[ih-' !mi Wac.y" hL,aew> 8:22 `y['(h' yven>a-; ta, WKY:w: WbvuY"w:
yx'_ Wfp.T' y[;h' %l,m-, ta,w> 8:23 `jyli(p'W dyrIf' Al-ryai(v.hi yTil.B-i d[; ~t'Aa WKY:w: hZ<+mi hL,aew> hZ<mi
rB'd>MiB; hd<F 'B; y[;h' ybev.y-O lK'-ta, groh]l; laer"f.yI tALk;K. yhiy>w: 8:24 `[;vu(Ahy>-la, Atao WbrIq.Y:w:
Ht'ao WKY:w: y[;h' laer"f.y-I lk' WbvuY"w: ~M'_Tu-d[; br<x-, ypil. ~L'ku WlP.YIw:) AB ~Wpd"r> rv<a]
yven>a; lKo @l,a'_ rf"[' ~ynEv. hV'a-i d[;w> vyaime aWhh; ~AYB; ~ylipN. Oh-; lk' yhiy>w: 8:25 `br<x'-( ypil.
8:27 `y['(h' ybev.yO lK' tae ~yrIx/h, rv<a] d[; !Ad+yKiB; hj'n" rv<a] Ady" byvih-e al{) [:vuAhywI 8:26 `y['(h'
8:28 `[;vu(Ahy>-ta, hW"ci rv<a] hw"hy> rb:d>Ki lae_r"f.yI ~h,l' Wzz>B' ayhih; ry[ih' ll;v.W hm'heB.h; qr:
hl'T' y[;h' %l,m-, ta,w> 8:29 `hZ<)h; ~AYh; d[; hm'm'v. ~l'A[-lTe h'm,yfiy>w: y['_h-' ta, [;vuAhy> @rof.YIw:

148

Wkyliv.Y:w: #[eh-' !mi Atl'b.n-I ta, WdyrIYOw: [:vuAhy> hW"ci vm,V,h; aAbk.W br<['_h' t[e- d[; #[eh-' l[;
hn<b.yI za' 8:30 p `hZ<)h; ~AYh; d[; lAdG" ~ynIb'a-] lG: wyl'[' WmyqIY"w: ry[ih' r[;v; xt;P-, la, Ht'Aa
ynEB-. ta, hw"hy>-db,[,( hv,mo hW"ci rv<a]K; 8:31 `lb'(y[e rh:B. lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hyl;( x:Bez>mi [:vuAhy>
Wl[]Y:w: lz<+r>B; !h<yle[] @ynIh-e al{) rv<a] tAmlev. ~ynIb'a] xB;z>mi hv,mo tr:AT rp,seB. bWtK'K; laer"f.yI
rv<a] hv,mo tr:AT hnEv.mi tae ~ynI+b'a]h-' l[; ~v'- bT'k.YIw: 8:32 `~ymi(l'v. WxB.z>YIw:) hw"hyl;( tAl[o wyl' ['
!Ara'l' hZ<miW hZ<mi ~ydIm.[o wyj'p.vow> ~yrIj.vow> wyn"qez>W laer"f.y-I lk'w> 8:33 `lae(r"f.yI ynEB. ynEp.li bt;K'
Ayc.x,h;(w> ~yzIrIG-> rh; lWm-la, Ayc.x, xr"z>a,K'( rGEK; hw"hy>-tyrIB. !Ara] yaef.nO ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; dg<n<
8:34 `hn")voarIB' laer"f.yI ~['h' ta, %rEb'l. hw"hy>-db,[,( hv,mo hW"ci rv,a]K; lb'_y[e-rh; lWm-la,
8:35 `hr"(ATh; rp,seB. bWtK'h; lk'K. hl'_l'Q.h;w> hk'r"B.h; hr"ATh; yrEb.D-I lK'-ta, ar"q' !ke- yrEx]a;w>
~yviN"h;w> laer"f.yI lh;q-. lK' dg<n< [:vuAhy> ar"q-' al{) rv,a] hv,_mo hW"c-i rv,a] lKomi rb'd" hy"h-' al{)
rh"B' !DEr>Y:h; rb,[eB. rv,a] ~ykil'M.h-; lK'( [:mov.ki yhiy>w: 9:1 p `~B'(r>qiB. %lEhoh; rGEh;w> @J;h;w>
yWIxih; yZIrIP.h; ynI[]n:K.h;( yrImoa/h'w> yTixih;( !An=b'L.h; lWm-la, lAdG"h; ~Y"h; @Ax lkob.W hl'peV.b;W
!A[b.gI ybev.yOw> 9:3 p `dx'(a, hP, lae_r"f.y-I ~[iw> [;vuAhy>-~[i ~xeL'hil. wD"x.y: WcB.q;t.YI)w: 9:2 `ysi(Wby>h;w>
Wxq.YIw: WrY"+j;c.YIw: Wkl.YEw: hm'r>['B. hM'h-e ~g: Wf[]Y:w: 9:4 `y['(l'w> AxyrIyli( [;vuAhy> hf'[' rv,a] tae W[m.v'
tAaL'jum.W tAlB' tAl['n>W 9:5 `~yrI)r"com.W ~y[iQ'bum.W ~yliB' !yIy: tAdanOw> ~h,yrEAmx]l; ~yliB' ~yQIf;
[;vuAhy>-la, Wkl.YEw: 9:6 `~ydI(QunI hy"h' vbey" ~d"yce ~x,l, lkow> ~h,_yle[] tAlB' tAml'f.W ~h,yleg>r:B.
Wnl'- Wtr>Ki hT'[;w> WnaB' hq'Axr> #r<a,me laer"f.yI vyai- la,w> wyl'ae Wrm.aYOw: lG"+l.GIh; hn<x]M;h-;( la,
-tArk.a, %yaew> bveAy hT'a; yBir>qiB. yl;Wa yWI+xih-; la, laer "f.y-I vyai( rm,aYOw: Wrm.aYOw: 9:7 `tyrI)b.
!yIa:meW ~T,a; ymi [;vuAhy> ~h,lea] rm,aYOw: Wnx.n"+a] ^yd<b'[] [;vuAhy>-la, Wrm.aYOw: 9:8 `tyrI)b. ^l. -tr"k.a,(
Wn[.m;v-' yKi( ^yh,_l{a/ hw"hy> ~vel. ^yd<b'[] WaB' daom. hq"Axr> #r<a,me wyl'ae Wrm.aYOw: 9:9 `Wabo)T'
rv<a] yrImoa/h' ykel.m; ynEv.li hf'[' rv<a-] lK' taew> 9:10 `~yIr")c.miB. hf'[' rv<a-] lK' taew> A[m.v'
Wnyleae Wrm.aYOw: 9:11 `tAr)T'v.[;B. rv<a] !v"B'h-; %l,m,( gA[l.W !ABv.x, %l,m, !Axysil. !DE+r>Y:h; rb,[eB.
~h,ylea] ~T,r>m;a]w: ~t'_ar"q.li Wkl.W %r<D<l; hd"yce ~k, d>y<b. Wxq. rmoale Wncer>a; ybev.y-O lk'w> WnynEyqez>)
~AyB. WnyTeB'mi Atao Wnd>Y:j;c.hi ~x' Wnmex.l; hz< 9:12 `tyrI)b. Wnl'- Wtr>Ki hT'[;w> Wnx.n:a] ~k,ydEb.[;
WnaLemi rv<a] !yIY:h; tAdanO hL,aew> 9:13 `~ydI(QunI hy"h'w> vbey" hNEhi hT'[;w> ~k,_ylea] tk,l,l' Wnteace
~yvin"a]h'( Wxq.YIw: 9:14 `dao)m. %r<D<h; brome WlB' Wnyle['n>W WnyteAml.f; hL,ae w> W[Q"+B;t.hi hNEhiw> ~yvid"x]
~t'_AYx;l. tyrIB. ~h,l' trok.YIw: ~Alv' [:vuAhy> ~h, l' f[;Y:w: 9:15 `Wla'(v' al{ hw"hy> yPi- ta,w> ~d"_yCemi
tyrI+B. ~h,l' Wtr>K-' rv,a] yrEx]a; ~ymiy" tv,l{v. hceq.mi yhiy>w: 9:16 `hd"([eh' yaeyfin> ~h,l' W[b.V'YIw:
~h,yrE[-' la, WaboY"w: laer"f.y-I ynE)b. W[s.YIw: 9:17 `~ybi(v.yO ~he ABr>qib.W wyl'ae ~he ~ybiroq-. yKi W[m.v.YIw:)
laer"f.yI ynEB. ~WKhi al{w> 9:18 `~yrI)['y> ty:r>qiw> tAraeb.W hr"ypiK.h;w> !A[b.GI ~h,yrE['w> yvi_yliV.h; ~AYB;
9:19 `~yai(yfiN>h; l[; hd"[eh-' lk' WnL{YIw: lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hyB;( hd"[eh'( yaeyfin> ~h,l' W[B.v.n-I yKi(
al{ hT'[;w> lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hyB;( ~h,l' Wn[.B;v.nI Wnx.n:a] hd"[eh-' lK'-la, ~yaiyfiN>h-; lk' Wrm.aYOw:
h['WbV.h-; l[; @c,q, Wnyle[' hy<h.y-I) al{)w> ~t'_Aa hyEx]h;w> ~h,l' hf,[]n: tazO 9:20 `~h,(B' [:GOn>li lk;Wn
~yIm;- ybea]vo)w> ~yci[e ybej.xo Wyh.YI)w: Wy=x.yI) ~yaiyfiN>h; ~h,ylea] Wrm.aYOw: 9:21 `~h,(l' Wn[.B;v.n-I rv,a]
rmo=ale ~h,ylea] rBEd:y>w: [:vuAhy> ~h,l' ar" q.YIw: 9:22 `~yai(yfiN>h; ~h,l' WrB.DI rv<a]K; hd"[eh-' lk'l.
hT'[;w> 9:23 `~ybi(v.yO WnBer>qiB. ~T,a;w> daom. ~K,mi Wnx.n:a] ~yqiAxr> rmoale Wnt'ao ~t,yMirI hM'l'
Wn[]Y:w: 9:24 `yh'(l{a/ tybel. ~yIm-: ybea]vo)w> ~yci[e ybej.xow> db,[, ~K,mi trEK'y-I al{)w> ~T,_a; ~yrIWra]
ADb.[; hv,m-o ta, ^yh,l{a/ hw"hy> hW"ci rv,a] tae ^yd<b'[]l; dG:hu dGEhu yKi Wrm.aYOw: [:vuAhy>-ta,
Wnytevop.n:l. daom. ar"yNIw: ~k,_ynEP.mi #r<a'h' ybev.y-O lK'-ta, dymiv.h;l.W #r<a'h-' lK'-ta, ~k,l' tte l'
Wnl' tAf[]l; ^yn<y[eB. rv"Y"k;w> bAJK; ^d<+y"b. Wnn>hi hT'[;w> 9:25 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, hfe[N] :w:) ~k,ynEP.mi
~AYB; [:vuAhy> ~nET.YIw: 9:27 `~Wg*r"h] al{w> laer"f.y-I ynE)B. dY:mi ~t'Aa lCeY:w: !KE+ ~h,l' f[;Y:w: 9:26 `hfe([]
`rx")b.yI rv<a] ~AqM'h-; la, hZ<h; ~AYh-; d[; hw"hy> xB; z>mil.W hd"_[el'( ~yIm: ybea]vow> ~yci[e ybej.xo aWhh;

149

hf'[' rv,a]K; Hm'yrIx]Y:w: y[;h-' ta, [;vuAhy> dk;l-' yKi( ~Il;v'Wry> %l,m, qd<c-, ynIdo*a] [:mov.ki yhiy>w: 10:1 p
Wyh.YI)w: laer"f.y-I ta, !A[b.gI ybev.yO Wmyliv.hi ykiw> HK'_l.m;l.W y[;l' hf'[-' !Ke HK'l.m;l.W AxyrIyli(
hl'Adg> ayhi ykiw> hk'_l'm.M;h; yrE[' tx;a;K. !A[b.GI hl'AdG> ry[i yKi daom. War>yYI)w: 10:2 `~B'(r>qiB.
!Arb.x,-%l,m,( ~h'Ah-la, ~Il;v'Wry> %l,m, qd<c-, ynIdoa] xl;v.YIw: 10:3 `~yrI)BoGI h'yv,n"a-] lk'w> y[;h-' !mi
yl;a-e Wl)[] 10:4 `rmo*ale !Alg>[-, %l,m,( rybiD-> la,w> vykil-' %l,m,( [:ypi y-" la,w> tWmr>y-: %l,m,( ~a'r>P-i la,w>
tv,mex] Wl[]Y:w:) Wps.a'YEw: 10:5 `lae(r"f.yI ynEB-. ta,w> [;vuAhy>-ta, hm'yliv.h-i yKi( !A[+b.G-I ta, hK,n:w> ynIrUz>[iw>
~he !Alg>[-, %l,m,( vykil-' %l,m,( tWmr>y-: %l,m,( !Arb.x-, %l,m,( ~Il;v'Wry> %l,m, yrImoa/h' ykel.m;
hn<x]M;h-;( la, [;vuAhy>-la, !A[bg. I yven>a; Wxl.v.YIw: 10:6 `h'yl,([' Wmx]L'YI)w: !A[b.G-I l[; Wnx]Y:w:) ~h,_ynEx]m-;( lk'w>
WcB.q.nI yKi WnrEz>['w> WnL' h['yviAhw> hr"hem. Wnyleae hle[] ^yd<_b'[]me( ^yd<y" @r<T-, la; rmoale hl'G"l.GIh;
hm'x'l.Mih; ~[;- lk'w> aWh lG"l.GIh-; !mi [:vuAhy> l[;Y:w: 10:7 `rh")h' ybev.yO yrImoa/h' ykelm. ;-lK' Wnyleae
~yTi_t;n> ^d>y"b. yKi ~h,me ar"yTi-la; [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 10:8 p `lyIx")h, yrEABGI lkow> AM[i
10:10 `lG")l.GIh; !mi hl'[' hl'y>L;h-; lK' ~ao+t.Pi [;vuAhy> ~h,ylea] aboY"w: 10:9 `^yn<)p'B. ~h,me vyai dmo[]y-: al{)
~KeY:w: !roAx-tybe hle[]m; %r<D< ~peD>r>YIw:) !A[+bg. IB. hl'Adg>-hK'(m; ~KeY:w: laer"f.yI ynEp.li hw"hy> ~Me huy>w:
%yliv.hi hw"hyw:) !roAx-tyBe dr:AmB. ~he laer"f.yI ynEP.mi ~s'nUB. yhiy>w: 10:11 `hd"(Qem-; d[;w> hq"zE[-] d[;
rv<a]me dr"B'h; ynEb.a;B. Wtme- rv,a] ~yBir: Wtmu_Y"w: hq"zE[-] d[; ~yIm: V'h-; !mi tAldoG> ~ynIb'a] ~h,yle[]
ynEp.li yrImoa/h-' ta, hw"hy> tTe ~AyB. hw"hyl;( [:vuAhy> rBEd:y> za' 10:12 s `br<x'(B, laer"f.yI ynEB. Wgr>h'
vm,V,h; ~DoYIw: 10:13 `!Al)Y"a; qm,[eB. x;rEy"w> ~AD !A[bg. IB. vm,v, laer"f.yI ynEy[el. rm,aYOw: lae_r"f.yI ynEB.
ycix]B; vm,V,h; dmo[]Y:w: rv"+Y"h; rp,s-e l[; hb'Wtk. ayhi- al{h] wyb'y>ao* yAG ~Qoy-I d[; dm'[' x;rEy"w>
hw"hy> [:mov.li wyr"x]a;w> wyn"p'l. aWhh; ~AYK; hy"h' al{w> 10:14 `~ymi(T' ~AyK. aAbl' #a'- al{w> ~yIm;V'h;
hn<x]M;h-;( la, AM[i laer"f.y-I lk'w> [:vuAhy> bv'Y"w: 10:15 p `lae(r"f.yIl. ~x'l.nI hw"hy> yKi vyai_ lAqB.
[;vuAhyli dG:YUw: 10:17 `hd"(Qem;B. hr"['M.b; Wab.x'YEw: hL,ae_h' ~ykil'M.h; tv,mex] WsnUY "w: 10:16 `hl'G")l.GIh;
~ynIb'a] WLGO [:vuAhy> rm,aYOw: 10:18 `hd"(Qem;B. hr"['M.B; ~yaiB.x.n< ~ykil'M.h; tv,mex] Wac.m.nI rmo =ale
yrEx]a; Wpd>rI Wdmo[]T-; la;( ~T,a;w> 10:19 `~r"(m.v'l. ~yvin"a] h'yl,[' WdyqIp.h;w> hr"_['M.h; yPi- la, tAldoG>
10:20 `~k,(d>y<B. ~k,yhel{a/ hw"hy> ~n"t'n> yKi ~h,yrE[-' la, aAbl' ~WnT.Ti la;( ~t'_Aa ~T,bN. :zIw> ~k,ybey>ao*
Wdr>f' ~ydIyrIF.h;w> ~M'_Tu-d[; daom-. hl'(Adg> hK'm; ~t'AKh;l. laer"f.yI ynEb.W [:vuAhy> tALk;K. yhiy>w:
~Al+v'B. hd"Qem; [;vuAhy>-la, hn<x]M;h-; la, ~['h-' lk' WbvuY"w: 10:21 `rc")b.Mih; yrE[-' la, WaboY"w: ~h,me
WayciAhw> hr"_['M.h; yPi- ta, Wxt.Pi [:vuAhy> rm,aYOw: 10:22 `An*vol-. ta, vyail. laer"f.yI ynEb.li #r:x-' al{)
~ykil'M.h; tv,mex-] ta, wyl'ae WayciYOw: !ke Wf[]Y:w: 10:23 `hr"(['M.h-; !mi hL,aeh' ~ykil'M.h; tv,mex-] ta, yl;ae
vykil' %l,m-, ta, tWmr>y: %l,m-, ta, !Arb.x, %l,m, - ta, ~Il;v'Wry> %l,m, tae hr"_['M.h-; !mi hL,aeh'
[:vuAhy> ar"q.YIw: [:vuAhy>-la, hL,aeh' ~ykil'M.h-; ta, ~a'yciAhK.( yhiy>w: 10:24 `!Al)g>[, %l,m-, ta,
Wmyfi Wbr>qi ATai aWkl.h'h, hm'x'l.Mih; yve n>a; ynEyciq.-la, rm,aYOw: laer"f.yI vyai- lK'-la,
10:25 `~h,(yrEaW>c; l[; ~h,yleg>r-: ta, WmyfiY"w: Wbr>q.YIw:) hL,a_he ' ~ykil'M.h; yrEaW>c-; l[;( ~k,yleg>r-: ta,
hw"hy> hf,[]y: hk'k' yKi Wcm.aiw> Wqz>xi WTx'_T-e la;w> War>yTi-( la; [:vuAhy> ~h,ylea] rm,aYOw:
l[; ~let.YIw: ~teymiy>w: !ke-yrEx]a;( [;vuAhy> ~KeY:w: 10:26 `~t'(Aa ~ymix'l.nI ~T,a; rv<a] ~k,ybey>a-o lk'l.
[:vuAhy> hW"ci vm,V,h; aAB t[el. yhiy>w: 10:27 `br<['(h-' d[; ~yci[eh-' l[; ~yIWlT. Wyh.YI)w: ~yci_[e hV'mix]
yPi- l[; tAldoG> ~ynIb'a] WmfiY"w: ~v'-_ WaB.x.n< rv<a] hr"['M.h-; la, ~kuliv.Y:w: ~yci[eh' l[;me ~WdyrIYO*w:
br<x,-ypil. h'K,Y:w: aWhh; ~AYB; [:vuAhy> dk;l' hd"Qem-; ta,w> 10:28 p `hZ<)h; ~AYh; ~c,[-, d[; hr"['M.h;
hd"Qem; %l,m,l. f[;Y:w: dyrI+f' ryaiv.hi al{ HB'- rv,a] vp,N<h-; lK'-ta,w> ~t'Aa ~rIx/h, HK'l.m-; ta,w>
~x,L'YIw: hn"+b.li hd"QeM;mi AM[i laer"f.y-I lk'(w> [:vuAhy> rbo[]Y:w: 10:29 `Ax*yrIy> %l,m,l. hf'[' rv<a]K;
vp,N<h-; lK'-ta,w> br<x-, ypil. h'K,Y:w: HK'l.m-; ta,w> laer"f.yI dy:B. Ht'Aa-~G: hw"hy> !TeYIw: 10:30 `hn")b.l-i ~[i
rbo[]Y:w: 10:31 s `Ax)yrIy> %l,m,l. hf'[' rv<a]K; HK'l.m;l. f[;Y:w: dyrI+f' HB' ryaiv.h-i al{) HB'- rv,a]
vykil'-ta, hw"hy> !TeYIw: 10:32 `HB'( ~x,L'YIw: h'yl,[' !x;YIw: hv'yki_l' hn"b.Limi AM[i laer"f.y-I lk'w> [:vuAhy>

150

hf'[-' rv,a] lkoK. HB'-_ rv,a] vp,N<h-; lK'-ta,w> br<x-, ypil. h'K,Y:w: ynIVeh; ~AYB; Hd"K.l.YIw:) laer"f.yI dy:B.
yTil.B-i d[; AM[-; ta,w> [:vuAhy> WhKeY:w: vyki_l-' ta, rzO[.l; rz<G< %l,m, ~r"ho hl'[' za' 10:33 p `hn")b.lil.
Wmx]L'YI)w: h'yl,[' Wnx]Y:w: hn"l=g{ >[, vykiL'mi AM[i laer"f.y-I lk'w> [:vuAhy> rbo[]Y:w: 10:34 `dyrI)f' Al-ryai(v.hi
aWhh; ~AYB; HB'- rv,a] vp,N<h-; lK' taew> br<x-, ypil. h'WKY:w: aWhh; ~AYB; h'WdK.l.YIw:) 10:35 `h'yl,(['
hn"Ar=b.x, hn"Alg>[,me AM[i laer"f.y-I lk'(w> [:vuAhy> l[;Y:w: 10:36 p `vyki(l'l. hf'[-' rv,a] lkoK. ~yrI+x/h,
vp,N<h-; lK'-ta,w> h'yr<[-' lK'-ta,w> HK'l.m-; ta,w> br<x,-ypil-. h'WK)Y:w: h'WdK.l.YIw: 10:37 `h'yl,([' Wmx]L'YI)w:
`HB'-( rv,a] vp,N<h-; lK'-ta,w> Ht'Aa ~rEx]Y:w: !Al+g>[,l. hf'[-' rv,a] lkoK. dyrIf' ryaiv.h-i al{) HB'-rv,a]
HK'l .m-; ta,w> Hd"K.l.YIw:) 10:39 `h'yl,([' ~x,L'YIw: hr"bi_D> AM[i laer"f.y-I lk'w> [;vuAhy> bv'Y"w: 10:38 s
rv,a]K; dyrI+f' ryaiv.hi al{ HB'- rv,a] vp,n-< lK'-ta, WmyrIx]Y:w:) br<x-, ypil. ~WKY:w: h'yr<[-' lK'-ta,w>
[;vuAhy> hK,Y:w: 10:40 `HK'l( .m;l.W hn"b.lil. hf'[' rv<a]k;w> HK'l.m;l.W hr"bid>li hf'[-' !Ke !Arb.x,l. hf'['
taew> dyrI+f' ryaiv.hi al{ ~h,ykel.m-; lK' taew> tAdvea]h'w> hl'peV.h;w> bg<N<h;w> rh'h' #r<a' h'-lK'-ta,
[;nEr>B; vdEQ'mi [;vuAhy> ~KeY:w: 10:41 `lae(rf" .yI yhel{a/ hw"hy> hW"ci rv<a]K; ~yrIx/h, hm'vN' >h-; lK'
dk;l' ~c'r>a-; ta,w> hL,aeh' ~ykil'M.h-; lK' taew> 10:42 `!A[)b.G-I d[;w> !v,GO #r<a-, lK' taew> hZ"+[-; d[;w>
laer"f.y-I lk'w> [:vuAhy> bv'Y"w: 10:43 `lae(r"f.yIl. ~x'l.nI laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> yKi tx'_a, ~[;P; [;vuAhy>
!Adm' %l,m, bb'Ay-la, xl;v.YIw: rAc=x'-%l,m,( !ybiy" [:mov.Ki yhiy>w: 11:1 p `hl'G")l.GIh; hn<x]M;h-;( la, AM[i
tArn]KI) bg<n< hb'r"[]b'W rh"B' !ApC.mi rv<a] ~ykil'M.h-; la,w>) 11:2 `@v")k.a; %l,m-, la,w> !Arm.vi %l,m-, la,w>
rh"+B' ysiWby>h;w> yZIrIP.h;w> yTixih;w> yrImoa/h'w> ~Y"miW xr"z>Mimi ynI[]n:K.h;( 11:3 `~Y")mi rAD tApn"b.W hl'_peV.b;W
rv<a] lAxK; br"- ~[; ~M'[i ~h,ynEx]m-;( lk'w> ~he Wac.YEw: 11:4 `hP'(c.Mih; #r<a,B. !Amrx> , tx;T; yWIxih;(w>
wD"x.y: Wnx]Y:w: WaboY"w: hL,ae_h' ~ykil'M.h; lKo Wd[]W"YIw: 11:5 `dao)m-. br: bk,r<w" sWsw> bro+l' ~Y"h-; tp;f.-l[;
rx'm-' yKi( ~h,ynEP.mi ar"yTi-la; [:vuAhy>-la, hw"hy> rm,aYOw: 11:6 p `lae(r"f.y-I ~[i ~xeL'hil. ~Arme yme- la,
~h,yteboK.r>m-; ta,w> rQe[;T. ~h,yseWs-ta, lae_r"f.yI ynEp.li ~ylil'x] ~L'Ku-ta, !tEnO yki nOa' taZOh; t[eK'
WlP.YIw:) ~ao+t.Pi ~Arme yme- l[; ~h,yle[] AM[i hm'x'l.Mih; ~[;-lk'w> [:vu Ahy> aboY"w: 11:7 `vae(B' @rof.Ti
~yIm; tApr>f.mi d[;w> hB'r: !Adyci-d[; ~WpD>r>YIw:) ~WKY:w: laer"f.y-I dy:)B. hw"hy> ~nET.YIw: 11:8 `~h,(B'
rv<a]K; [:vuAhy> ~h,l' f[;Y:w: 11:9 `dyrI)f' ~h,l-' ryai(v.hi yTil.B-i d[; ~KuY:w: hx'r"_z>mi hP,c.mi t[;q.B-i d[;w>
t[eB' [:vuAhy> bv'Y"w: 11:10 s `vae(B' @r:f' ~h,yteboK.r>m-; ta,w> rQe[i ~h,yseWs-ta, hw"+hy> Al-rm;a'(
tAkl'm.M;h-; lK' varo ayhi ~ynIp'l. rAcx-' yKi( br<x'_b, hK'hi HK'l.m-; ta,w> rAcx-' ta, dKol.YIw: ayhih;
rAcx-' ta,w> hm'_v'n-> lK' rt:An al{ ~rEx]h;( br<x-, ypil. HB'- rv,a] vp,N<h-; lK'-ta, WKY:w: 11:11 `hL,ae(h'
br<x,- ypil. ~KeY:w: [;vuAhy> dk;l' ~h,ykel.m-; lK'-ta,w>) hL,aeh'-~ykil'M.h; yrE[-' lK'-ta,w>) 11:12 `vae(B' @r:f'
al{ ~L'T-i l[; tAdm.[o)h' ~yrI['h-, lK' qr: 11:13 `hw")hy> db,[, hv,mo hW"c i rv<a]K; ~t'_Aa ~yrIx/h,
hm'heB.h;w> hL,aeh' ~yrI['h, ll;v. lkow> 11:14 `[;vu(Ahy> @r:f' HD"b;l. rAcx-' ta, ytil'Wz lae_r"f.yI ~p'r"f.
Wryaiv.hi al{ ~t'Aa ~d"miv.h-i d[; br<x-, ypil. WKhi ~d" a'h-' lK'-ta,( qr: lae_r"f.yI ynEB. ~h,l' Wzz>B'
[:vuAhy> hf'[' !kew> [:vu_Ahy>-ta, hv,mo hW"c-i !Ke ADb.[; hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a]K; 11:15 `hm'(v'n-> lK'
rh"h' taZOh; #r<a'h-' lK'-ta, [:vuAhy> xQ;YIw: 11:16 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] lKomi rb'D" rysih-e al{)
11:17 `hto)lp
' ev.W laer"f.yI rh:- ta,w> hb'_r"[]h-' ta,w> hl'peV.h-; ta,w> !v,GOh; #r<a-, lK' taew> bg<N<h-; lK'-ta,w>
taew> !Am+r>x-, rh; tx;T; !Anb'L.h; t[;q.biB. dG" l[;B-; d[;w> ry[ife hl,A[h' ql'x'h,( rh"h-' !mi
hL,aeh' ~ykil'M.h-; lK'-ta, [;vuAhy> hf'[' ~yBir: ~ymiy" 11:18 `~te(ymiy>w: ~KeY:w: dk;l' ~h,ykel.m-; lK'
!A[+bg. I ybev.yO yWIxih; yTil.Bi laer"f.yI ynEB-. la, hm'yliv.hi rv<a] ry[i ht'y>h-' al{) 11:19 `hm'(x'l.mi
hm'x'l.Mih; tar:q.li ~B'l-i ta, qZEx;l. ht'y>h' hw"hy> taeme yKi 11:20 `hm'(x'l.Mib; Wxq.l' lKoh-; ta,
hw"hy> hW"ci rv<a]K; ~d"ymiv.h; ![;m;l. yKi hN"+xiT. ~h,l-' tAyh/ yTil.bil. ~m'yrIx]h;( ![;m;l. laer"f.y-I ta,
rbID-> !mi !Arb.x-, !mi rh"h-' !mi ~yqin"[]h-'( ta, trE k.Y:w: ayhih; t[eB' [:vuAhy> aboY "w: 11:21 s `hv,(m-o ta,
rt:An-al{) 11:22 `[;vu(Ahy> ~m'yrIx/h, ~h,yrE[-' ~[i lae_r"f.yI rh: lKomiW hd"Why> rh: lKomiW bn"[-] !mi
#r<a'h-' lK'-ta, [:vuAhy> xQ;YIw: 11:23 `Wra")v.nI dADv.a;b.W tg:B. hZ"[;B. qr: lae_r"f.yI ynEB. #r<a,B. ~yqin"[]

151

~h,_yjeb.vil. ~t'qol.x.m;K. laer"f.yIl. hl'x]n:l. [:vuAhy> Hn"T.YIw: hv,m-o la, hw"hy> rB<DI rv,a] lkoK.
~c'r>a-; ta, Wvr.YI)w: laer"f.y-I ynE)b. WKhi rv,a] #r<a'h' ykel.m; hL,aew> 12:1 p `hm'(x'l.Mimi hj'q.v' #r<a'h'w>
!Axysi 12:2 `hx'r"(z>mi hb'r"[]h-' lk'w> !Amr>x, rh:- d[; !Anr>a; lx;N:mi vm,V'_h; hx'r>z>mi !DEr>Y:h; rb,[eB.
ycix]w: lx;N:h; %Atw> !Anr>a; lx;n-: tp;f.-l[; rv,a] r[e Ar[]me lvemo !AB+v.x,B. bveAYh; yrImoa/h' %l,m,
~y" d[;w> hx'r"z>mi tArn>Ki ~y"- d[; hb'r"[]h'w> 12:3 `!AM)[; ynEB. lWbG> lx;N:h; qBoy: d[;w> d['l.GIh;
gA[ lWbg>W 12:4 `hG"s) .Pih; tADv.a; tx;T; !m'yTemiW tAm+viy>h; tyBe %r<D< hx'r"z>mi xl;M,h-; ~y" hb' r"[]h'
hk'ls. ;b.W !Amr>x, rh;B. lvemoW 12:5 `y[ir<(d>a,b.W tArT'v.[;B. bveAYh; ~yai_p'r>h' rt,Y<mi !v'B'h; %l,m,
hv,mo 12:6 `!AB)v.x-, %l,m,( !Axysi lWbG> d['l.GIh; ycix]w: yti_k'[]M;h;w> yrIWvG>h; lWbG-> d[; !v'B'h-; lk'b.W
jb,ve ycix]l;w> ydIG"l;w> ynIbeWarU(l' hV'rUy> hw"hy>-db,[,( hv,mo Hn"T.YIw:) ~WK+hi laer"f.yI ynEb.W hw"hy>-db,[,(
hM'y" !DEr>Y:h; rb,[eB. laer"f.yI ynEb.W [:vuAhy> hK'hi rv,a] #r<ah' ' ykel.m; hL,aew> 12:7 s `hV,(n:m.h;(
laer"f.yI yjeb.vil. [:vuAhy> Hn"T.YIw: hr"y[i_fe hl,[oh' ql'x'h, rh"h-' d[;w> !Anb'L.h; t[;q.biB. dG" l[;B; mi
yrImoa/h'( yTixih;( bg<N<+b;W rB"d>Mib;W tAdvea]b'W hb'r"[]b'(W hl'peV.b;W rh"B' 12:8 `~t'(qol.x.m;K. hV'rUy>
`dx'(a, lae- tyBe( dC;m-i rv,a] y[;h' %l,m, dx'_a, AxyrIy> %l,m, 12:9 p `ysi(Wby>h;w> yWIxih; yZIrIP.h; ynI[]n:K.h;(w>
12:12 `dx'(a, vykil' %l,m, dx'a, tWmr>y: %l,m, 12:11 `dx'(a, !Arb.x, %l,m, dx'a, ~Il;v'Wry> %l,m, 12:10
hm'r>x' %l,m, 12:14 `dx'(a, rd<G< %l,m, dx'a, rbiD> %l,m, 12:13 `dx'(a, rz<G< %l,m, dx'a, !Alg>[, %l,m,
%l,m, dx'a, hd"Qem; %l,m, 12:16 `dx'(a, ~L'dU[] %l,m, dx'a, hn"b.li %l,m, 12:15 `dx'(a, dr"[] %l,m, dx'a,
!ArV'l; %l,m, dx'a, qpea] %l,m, 12:18 `dx'(a, rp,xe %l,m, dx'a, x:WPT; %l,m, 12:17 `dx'(a, lae- tyBe(
@v"k.a; %l,m, dx'a, !Aarm. !Arm.vi %l,m, 12:20 `dx'(a, rAcx' %l,m, dx'a, !Adm' %l,m, 12:19 `dx'(a,
lm,r>K;l; ~['n\q.y"-%l,m,( dx'a, vd<q, %l,m, 12:22 `dx'(a, ADgIm. %l,m, dx'a, %n:[.T; %l,m, 12:21 `dx'(a,
dx'_a, hc'r>Ti %l,m, 12:24 `dx'(a, lG"lg. Il. ~yIAG-%l,m,( dx'_a, rAD tp;n"l. rAD %l,m, 12:23 `dx'(a,
hT'n>q;z" hT'a; wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: ~ymi_Y"B; aB' !qez" [;vuAhywI 13:1 p `dx'(a,w> ~yvil{v. ~ykil'm-. lK'
tAlyliG-> lK' tr<a'_vN. Ih; #r<a'h' tazO 13:2 `HT'(v.rIl. daom-. hBe(r>h; hr"a]v.nI #r<a'h'w> ~ymiY"b; t'aB'
hn"Apc' !Arq.[, lWbG> d[;w> ~yIr:c.mi ynEP-. l[; rv<a] rAxyVih-; !mI) 13:3 `yrI)WvG>h-; lk'w> ~yTiv.liP.h;
ynIArq.[,h'w> yTiGIh; ynIAlq.v.a,h' ydIADv.a;h'w> yti Z "[;h' ~yTiv.lip. ynErs> ; tv,mex] bve_x'Te ynI[]n:K.l(;
13:5 `yrI)moa/h' lWbG> d[; hq'pe_a] d[; ~ynIdoyCil; rv<a] hr"['m.W ynI[]n:K.h;( #r<a-, lK' !m' yTemi 13:4 `~yWI)[;h'w>
13:6 `tm'(x] aAbl. d[; !Am+r>x, rh; tx;T; dG" l[;B;mi vm,V,h; xr:z>mi !Anb'L.h-; lk'w> ylib.GIh; #r<a'h'w>
lae_r"f.yI ynEB. ynEP.mi ~veyrIAa ykinOa'( ~ynIdoyci- lK' ~yIm; tpor>f.m-i d[; !Anb'L.h-; !mI) rh'h' ybev.y-O lK'
hl'x]n:B. taZOh; #r<a'h-' ta, qLex; hT'[;w> 13:7 `^yti(yWIci rv<a]K; hl'x]n:B>) laer"f.yIl. h'l, Pih; qr:
!t;n" rv,a] ~t'_l'x]n: Wxq.l' ydIG"h;w> ynIbeWar)h' AM[i 13:8 `hV,(n:m.h;( jb,Veh; ycix]w: ~yji_b'V.h; t[;v.til.
rv,a] r[eAr[]me 13:9 `hw")hy> db,[, hv,mo ~h,l' !t:n" rv,a]K; hx'r"z>mi !DEr>Y:h; rb,[e B. hv,mo ~h,l'
yrE[' lkow> 13:10 `!Ab)yDI-d[; ab'd>yme rvoyMih;-lk'w> lx;N:h-; %AtB. rv<a] ry[ih'w> !Anr>a; lx;n-: tp;f.-l[;
yrIWvG>h; lWbg>W d['l.GIh;w> 13:11 `!AM)[; ynEB. lWbG-> d[; !AB+v.x,B. %l:m' rv<a] yrImoa/h' %l,m, !Axysi
%l:m-' rv,a] !v'B'B; gA[ tWkl.m.m-; lK' 13:12 `hk'(ls. ;-d[; !v"B'h-; lk'w> !Amr>x, rh: lkow> ytik'[]M;h;w>
ynEB. WvyrIAh al{w> 13:13 `~ve(rIYOw: hv,mo ~KeY:w: ~yaip'r>h' rt,Y<mi ra;v.nI aWh y[ir<_d>a,b.W tArT'v.[;B.
qr: 13:14 `hZ<)h; ~AYh; d[; laer"f.yI br<q<B. tk'[]m;(W rWvG> bv,YEw: yti_k'[]M;h-; ta,w> yrIWvG>h-; ta, laer"f.yI
13:15 s `Al)-rB,DI rv<a]K; Atl'x]n: aWh laer"f.yI yhe l{a/ hw"hy> yVeai hl'_x]n: !t:n" al{ ywILeh; jb,vel.
lx;n-: tp;f.-l[; rv,a] r[eAr[]me lWbG>h; ~h,l' yhiy>w: 13:16 `~t'(xoP.v.mil. !bEWar>-ynE)b. hJem;l. hv,mo !TEYIw:
rvo=yMiB; rv<a] h'yr<[-' lk'w> !ABv.x, 13:17 `ab'(d>yme-l[; rvoyMih-; lk'w> lx;N:h-; %AtB. rv<a] ry[ih'w> !Anr>a;
hm'b.fiw> ~yIt:y"r>qiw> 13:19 `t[;p'(meW tmodEq.W hc'h.y:w> 13:18 `!A[)m. l[;B; tybeW l[;B; tAmb'W !AbyDI
yrE[' lkow> 13:21 `tAm)viy>h; tybeW hG"s .Pih; tADv.a;w> rA[P. tybeW 13:20 `qm,[e(h' rh:B. rx;V;h; tr<c,w>
Atao hv,mo hK'hi rv,a] !AB+v.x,B. %l:m' rv<a] yrImoa/h' %l,m, !Axysi tWkl.m.m-; lk'(w> rvoyMih;
`#r<a'(h' ybev.yO !Axysi ykeysin> [b;r-< ta,w> rWx-ta,w> rWc-ta,w> ~q,r-< ta,w> ywIa-/ ta, !y"d>mi yaeyfin-> ta,w>

152

ynEB. lWbG> yhiy>w: 13:23 `~h,(ylel.x-; la, br<x,B; laer"f.y-I ynE)b. Wgr>h' ~se_AQh; rA[B-. !B, ~['l.B-i ta,w> 13:22
hv,mo !TEYIw: 13:24 p `!h<)yrEc.x;w> ~yrI['h, ~t'xoP.v.mil. !beWar>-ynE)B. tl; x]n: tazO lWb+g>W !DEr>Y:h; !beWar>
ynEB. #r<a, ycix]w: d['l.GIh; yrE[-' lk'w> rzE[.y: lWbG>h; ~h,l' yhi y>w: 13:25 `~t'(xoP.v.mil. dg"- ynEb.li dg"- hJem;l.
~yIn:x]M;mi(W ~ynI+job.W hP,c.Mih; tm;r-" d[; !ABv.x,mWe 13:26 `hB'(r: ynEP-. l[; rv<a] r[eAr[]-d[; !AM+[;
%l,m, !Axysi tWkl.m.m; rt,y< !Apc'w> tAKsuw> hr"m.nI tybeW ~r"h' tyBe qm,[e b'W 13:27 `rbI)d>li lWbG-> d[;
dg"- ynEB. tl;x]n: tazO 13:28 `hx'r"(z>mi !DEr>Y:h; rb,[e tr<N<K-i ~y" hceq-. d[; lbu_g>W !DEr>Y:h; !ABv.x,
hV,n:m-. ynE)b. hJem; ycix]l; yhiy>w: hV,_n:m. jb,ve ycix]l; hv,mo !TEYIw: 13:29 `~h,(yrEc.x;w> ~yrI['h, ~t'_xoP.v.mil.
tWOx-; lk'w> !v'B'h-; %l,m,( gA[ tWkl.m.m-; lK'( !v'B'h-; lK'( ~yIn:x]M;mi ~l'Wbg> yhiy>w: 13:30 `~t'(AxP.v.mil.
!v"+B'B; gA[ tWkl.m.m; yrE[' y[ir<d>a,w> tArT'v.[;w> d['l.GIh; yci x]w: 13:31 `ry[i( ~yVivi !v"B'B; rv<a] ryaiy"
tAbr>[:)B. hv,mo lx;n-I rv,a] hL,ae 13:32 `~t'(AxP.v.mil. rykim-' ynE)b. ycix]l; hV,n:m-. !B, rykim' ynEbl. i
yhel{a/ hw"hy> hl'_x]n: hv,mo !t:n-" al{) ywILeh; jb,vel.W 13:33 s `hx'r"(z>mi AxyrIy> !DEr>y:l. rb,[eme ba'_Am
rv,a] ![;n"+K. #r<a,B. laer"f.y-I ynE)b. Wlx]n-" rv,a] hL,aew> 14:1 `~h,(l' rB<DI rv<a]K; ~t'l'x]n: aWh laer"f.yI
lr:AgB. 14:2 `lae(r"f.yI ynEb.li tAJM;h; tAba] yvear"w> !Wn-!Bi [;vuAhywI !heKoh; rz"['l.a, ~t'Aa Wlx]nI)
tl;x]n: hv,mo !t;n-" yKi( 14:3 `hJ,(M;h; ycix]w: tAJM;h; t[;v.til. hv,m-o dy:B. hw"hy> hW"ci rv,a]K; ~t'_l'x]n:
@sEAy-ynE)b. Wyh'-yKi( 14:4 `~k'(AtB. hl'x]n: !t:n-" al{) ~YIwIl.l;w> !DE+r>Y:l; rb,[eme hJ,M;h; ycix]w: tAJM;h; ynEv.
~h,yverg> >miW tb,v,l' ~yrI[-' ~ai yKi #r<a'B' ~YIwIl.l; ql,xe Wnt.n-" al{)w> ~yIr"+p.a,w> hV,n:m. tAJm; ynEv.
`#r<a'(h-' ta, Wql.x.Y:w:) lae_r"f.yI ynEB. Wf[' !KE hv,m-o ta, hw"hy> hW"ci rv,a]K; 14:5 `~n")y"n>qil.W ~h,ynEq.mil.
T'[.dy: " hT'a; yZI+nIQ.h; hN<puy>-!B, bleK' wyl'ae rm,aYOw: lG"l.GIB; [:vuAhy>-la, hd" Why>-ynE)b. WvG>YIw: 14:6 p
`[;nE)r>B; vdEq'B. ^yt,Adao l[;w> yt;A dao l[; ~yhil{a/h-' vyai hv,m-o la, hw"hy> rB,D-I rv,a] rb'D"h-; ta,(
#r<a'_h-' ta, lGEr:l. [;nEr>B; vdEQ'mi ytiao hw"hy>-db,[,( hv,mo x:l{v.Bi ykinOa' hn"v' ~y[iB'r>a-; !B, 14:7
ykinOa'w> ~['_h' ble- ta, wysim.hi yMi[i Wl[' rv<a] yx;a;w> 14:8 `ybi(b'l-. ~[i rv<a]K; rb'D" Atao bvea'w"
hk'r>D" rv,a] #r<a'h' al{- ~ai rmoale aWhh; ~AYB; hv,mo [b;V'YIw: 14:9 `yh'(l{a/ hw"hy> yrEx]a; ytiaLemi
hT'[;w> 14:10 `yh'(l{a/ hw"hy> yrEx]a; t'aLemi yKi ~l'_A[-d[; ^yn<b'l.W hl'x]n:l. hy<h.ti( ^l. HB' ^l.g>r:
rb"D"h-; ta, hw"hy> rB,DI za'me hn"v' vmex'w> ~y[iB'r>a; hz< rBeDI rv<a]K; ytiAa hw"hy> hy"x/h, hNEhi
`hn")v' ~ynIAmv.W vmex-' !B, ~AYh; ykinOa' hNEhi hT'[;w> rB"+d>MiB; laer"f.yI %l:h-' rv,a] hv,m-o la, hZ<h;
tacel'w> hm'x'l.Mil; hT'['_ yxikok.W za' yxikoK. hv,mo ytiAa x:l{v. ~AyB. rv,a]K; qz"x' ~AYh; yNId<A[ 14:11
~AYb; T'[.m;v-' hT'(a; yKi aWh+h; ~AYB; hw"hy> rB<D-I rv,a] hZ<h; rh"h-' ta, yLi-hn"T. hT'[;w> 14:12 `aAb)l'w>
`hw")hy> rB<DI rv<a]K; ~yTiv.r:Ahw> ytiAa hw"hy> yl;Wa tArcuB. tAldoG> ~yrI['w> ~v' ~yqIn"[-] yKi( aWhh;
!Arb.x,-ht'(y>h' !KE- l[; 14:14 `hl'(x]n:l. hN<puy>-!B, blek'l. !Arb.x-, ta, !TEYIw: [:vu_Ahy> Whker>b'y>w:) 14:13
14:15 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"h
y> yrEx]a; aLemi rv<a] ![;y: hZ<+h; ~AYh; d[; hl'x]n:l>) yZInI Q.h; hN<puy>-!B, blek'l.
p `hm'(x'l.Mimi hj'q.v' #r<a'h'w> aWh+ ~yqIn"[]B' lAdG"h; ~d"a'h' [B;r>a; ty:r>qi ~ynIp'l. !Arb.x, ~vew>
`!m")yte hceq.mi hB'g>n< !cI- rB;d>mi ~Ada/ lWbG-> la, ~t'_xoP.v.mil. hd"Why> ynEB. hJem;l. lr"AGh; yhiy>w: 15:1
hle[]m;l. bg<N<mi-la, ac'y"w> 15:3 `hB'g>n<) hn<Poh; !voL'h-; !mi xl;M,_h; ~y" hceq.mi bg<n< lWbG> ~h,l' yhi y>w: 15:2
15:4 `h['q")r>Q;h; bs;n"w> hr"D"a; hl'['w> !Arc.x, rb:['w> [;nE+r>B; vdEq'l. bg<N<mi hl'['w> hn"ci rb;['w> ~yBir:q.[;
lWbG> ~k,l' hy<h.y-I hz< hM'y"+ lWbG>h; tAac.To Wyh'w> hy"h'w> ~yIr:c.mi lx;n: ac'y"w> hn"Amc.[; rb:['w>
hceq.mi ~Y"h; !AvL.mi hn"Apc' ta;p.li lWbg>W !DEr+ >Y:h; hceq-. d[; xl;M,h; ~y" hm'd>qe lWbg>W 15:5 `bg<n<)
lWbG>h; hl'['w> hb'_r"[]h' tybel. !ApC.mi rb;['w> hl'g >x' tyBe lWbG>h; hl' ['w> 15:6 `!DE)r>Y:h;
lG"l.GIh-; la, hn<Po hn"Apc'w> rAk[' qm,[eme hr"biD> lWbG>h; hl'['w> 15:7 `!bEW) ar>-!B, !h;Bo !b,a,
wyt'aoc.to Wyh'w> vm,v, !y[e- yme-la, lWbG>h; rb:['w> lx;N"+l; bg<N<mi rv<a] ~yMidUa] hle[]m;l. xk;n-O rv,a]
lWbG>h; hl'['w> ~Il'_v'Wr)y> ayhi bg<N<mi ysiWby>h; @t,K, - la, ~NOhi-!b, yGE lWbG>h; hl'['w> 15:8 `lgEr) o !y[e- la,
lWbG>h; ra;t'w> 15:9 `hn"po*c' ~yaip'r-> qm,[e( hceq.Bi rv<a] hM'y" ~NOh-i ygE) ynEP-. l[; rv,a] rh'h' varo- la,
ayhi hl'[]B; lWbG>h; ra:t'w> !Ar+p.[-, rh; yrE[-' la, ac'y"w> x:ATp.n< yme !y:[.m-; la, rh'h' varome

153

~yrI['y>-rh; @t,K-, la, rb;['w> ry[ife rh:- la, hM'y" hl'[]B;mi lWbG>h; bs;n"w> 15:10 `~yrI)['y> ty:r>qi
hn"Apc' !Arq.[, @t,K-, la, lWbG>h; ac'y"w> 15:11 `hn")m.Ti rb:['w> vm,v-, tyBe( dr:y"w> !Al+s'k. ayhi hn"ApC'mi
lWbg>W 15:12 `hM'y") lWbG>h; tAac.To Wyh'w> lae_n>b.y: ac'y"w> hl'[]B;h-;( rh; rb:['w> hn"ArK.vi lWbG>h; ra:t'w>
!t;n" hN<puy>-!B, blek'l.W 15:13 `~t'(xoP.v.mil. bybis ' hd"Why>-ynE)B. lWbG> hz< lWb+g>W lAdG"h; hM'Y"h; ~y"
15:14 `!Ar)b.x, ayhi qn"[]h' ybia] [B;r>a; ty:r
>q-i ta, [:vu_Ahyli( hw"hy> yPi- la, hd"Why>-ynE)B. %AtB. ql,xe
15:15 `qn")[]h' ydEyliy> ym;l.T; ta,w> !m;yxia-] ta,w> yv; v-e ta, qn"+[]h' ynEB. hv'Alv.-ta, bleK' ~V'mi vr<YOw:
hK,y-: rv,a] bleK' rm,aYOw: 15:16 `rp,s-e( ty:r>qi ~ynIp'l. rbID >-~vew> rbI+D> ybev.y-O la, ~V'mi l[;Y:w:
yxia] zn:q-. !B, laeynIt.[' Hd"K.l.YIw:) 15:17 `hV'(ail. yTibi hs'k.[-; ta, Al yTit;n"w> Hd"_k'l.W rp,s-e ty:r>q-i ta,
hd<f' h'ybia-' taeme( lAav.li WhteysiT.w: Ha'AbB. yhiy>w: 15:18 `hV'(ail. ATbi hs'k.[-; ta, Al-!T,YIw: ble_k'
bg<N<h; #r<a, yKi hk'r"b. yLi- hn"T. rm,aTow: 15:19 `%L"-) hm; bleK' Hl'- rm,aYO*w: rAm=x]h; l[;me xn:c.Tiw:
tl;x]n: tazO 15:20 p `tAY*Tix.T; tL{GU taew> tAYLi[i tL{GU tae Hl'- !T,YIw: ~yIm"+ tL{GU yli hT't;n"w> ynIT't;n>
~Ada/ lWbG-> la, hd"Why>-ynE)b. hJem;l. hceq.mi ~yrI['h, Wyh.YI)w: 15:21 `~t'(xoP.v.mil. hd"Why>-ynEb. hJem;
@yzI 15:24 `!n")t.yIw> rAcx'w> vd<q<w> 15:23 `hd"(['d>[;w> hn"AmydI(w> hn"yqiw> 15:22 `rWg*y"w> rd<[ew> laec.b.q; hB'g>N<+B;
15:27 `hd"(l'AmW [m;v.W ~m'a] 15:26 `rAc*x' ayhi !Arc.x, tAYrIq.W hT'd:x] rAcx'w> 15:25 `tAl)['b.W ~l,j,w"
~yYI[iw> hl'[]B; 15:29 `hy")t.Ayz>biW [b;v, raEb.W l['Wv rc:x]w: 15:28 `jl,P'( tybeW !Amv.x,w> hD"G: rc:x]w:
!yI[:w> ~yxil.viw> tAab'l.W 15:32 `hN"s) ;ns> ;w> hN"m;d>m;W gl;q.ci(w> 15:31 `hm'(r>x'w> lysik.W dl;ATl.a,w> 15:30 `~c,['(w"
x:Anz"w> 15:34 `hn")v.a;w> h['r>c'w> lAaT'v.a, hl'_peV.B; 15:33 s `!h<)yrEc.x;w> [v;tew" ~yrIf.[, ~yrI[-' lK' !AM+rIw>
hr"dEG>h;w> ~yIt;ydI[]w: ~yIr:[]v;w> 15:36 `hq")zE[]w: hkoAf ~L'dU[]w: tWmr>y: 15:35 `~n")y[eh'w> x:WPT; ~yNIG: !y[ew>
hP,c.Mih;w> !["l.dIw> 15:38 `dG"-) lD:g>miW hv'd"x]w: !n"c. 15:37 `!h<)yrEc.x;w> hrEf.[-, [B;(r>a; ~yrI[' ~yIt"+rodgE >W
hm'[]n:w> !AgD-" tyBe tArdEg>W 15:41 `vyli(t.kiw> sm'x.l;w> !ABk;w> 15:40 `!Al)g>[,w> tq:c.b'W vykil' 15:39 `lae(t.q.y"w>
15:44 `byci(n>W hn"v.a;w> xT'p.yIw> 15:43 `!v")['w> rt,[,w" hn"b.li 15:42 s `!h<)yrEc.x;w> hrEf.[, vve ~yrI[' hd"_Qem;W
!Arq.[,me 15:46 `h'yr<(cex]w: h'yt,nOb.W !Arq.[, 15:45 `!h<)yrEc.x;w> [v;Te ~yrI[' hv'_arEm'(W byzIk.a;w> hl'y[iq.W
h'yr<cex]w: h'yt,AnB. hZ"[; h'yr<cex]w: h'yt,AnB. dADv.a; 15:47 `!h<)yrEc.x;w> dADv.a; dy:- l[;-rv,a] lKo hM'y"+w"
hN"d:w> 15:49 `hko)Afw> ryTiy:w> rymiv' rh"+b'W 15:48 s `lWb)g>W lAdG"h; lAbG"h; ~Y"h;w> ~yIr"+c.mi lx;n-: d[;
hrEf.[-, tx;a;( ~yrI[' hl{g+ Iw> !l{xow> !v,gOw> 15:51 `~ynI)['w> hmoT.v.a,w> bn"[]w: 15:50 `rbI)d> ayhi hN"s ;-ty:r>qiw>
hj'm.xuw> 15:54 `hq'pe(a]w: x:WPT-; tybeW ~Wny"w> ~ynIy"w> 15:53 `![")v.a,w> hm'Wrw> br:a] 15:52 `!h<)yrEc.x;w>
15:56 `hJ'(Wyw> @yzIw" lm,r>K; !A[m' 15:55 s `!h<)yrEc.x;w> [v;Te ~yrI[' r[o=yciw> !Arb.x, ayhi [B;r>a; ty:r>qiw>
rWc-tyBe( lWxl.x; 15:58 `!h<)yrEc.x;w> rf,[, ~yrI[' hn"+m.tiw> h['b.GI !yIQ:h; 15:57 `x;An*z"w> ~['d>q.y"w> la[,r>z>yIw>
~yrI['y> ty:r>qi ayhi l[;B-; ty:r>qi 15:60 `!h<)yrEc.x;w> vve ~yrI[' !qo+T.l.a,w> tAn[-] tybeW tr"[]m;W 15:59 `rAd*g>W
!v"bN. Ih;w> 15:62 `hk'(ks' .W !yDImi hb'r"[]h' tyBe rB"+d>MiB; 15:61 s `!h<)yrEc.x;w> ~yIT:v. ~yrI[' hB'_r:h'(w>
Wlk.Wy-al{) ~Il;v'Wr)y> ybev.Ay ysiWby>h-; ta,w> 15:63 `!h<)yrEc.x;w> vve ~yrI[' ydIG<+ !y[ew> xl;M,h-; ry[iw>
16:1 p `hZ<)h; ~AYh; d[; ~Il;v'WryBi hd"Why> ynEB. ta, ysiWby>h; bv,YEw: ~v'_yrIAh*l. hd"Why>-ynE)b. Wlk.y"
rh"B' AxyrIymi hl,[o rB'd>Mih; hx'r"_z>mi AxyrIy> ymel. AxyrIy> !DEr>Y:mi @seAy ynEb.li lr"AGh; aceYEw:
lWbG-> la, hM'y-" dr;y")w> 16:3 `tAr)j'[] yKir>a;h' lWbG-> la, rb:['w> hz"Wl+ lae- tyBe(mi ac'y"w> 16:2 `lae-( tyBe(
Wlx]n>YIw: 16:4 `hM'y") wyt'aoc.to Ataoc.to Wyh'w> rz<G-"+ d[;w> !ATx.T; !roAx-tyBe lWbG> d[; yjilep.Y:h;
hx'r"z>mi ~t'l'x]n: lWbG> yhiy>w: ~t'_xoP.v.mil. ~yIr:p.a-, ynE)B. lWbG> yhiy>w: 16:5 `~yIr")p.a,w> hV,n:m. @sEAy-ynEb.
lWbG>h; bs;n"w> !ApC'mi tt'm.k.Mih;( hM'Yh" ; lWbG>h; ac'y"w> 16:6 `!Ay*l.[, !roAx tyBe- d[; rD"a; tArj.[;
[g:p'W ht'r"_[]n:w> tArj'[] hx'AnY"mi dr:y"w> 16:7 `hx'An*y" xr:z>Mimi AtAa rb:['w> hl{+vi tn:a]T; hx'r"z>mi
tl;x]n: tazO hM'Y"+h; wyt'aoc.to Wyh'w> hn"q' lx;n: hM'y" lWbG>h; %leyE x:WPT;mi 16:8 `!DE)r>Y:h; ac'y"w> AxyrIyBi(
hV,_n:m-. ynE)B. tl;x]n: %AtB. ~yIr:p.a, ynEb.li tAlD"b.Mih; ~yrI['h,w> 16:9 `~t'(xoP.v.mil. ~yIr:p.a-, ynEb. hJem;
~yIr:p.a, br<q<B. ynI[]n:K.h;( bv,YEw: rz<g"+B. bveAYh; ynI[]n:K.h-;( ta, WvyrIAh al{w> 16:10 `!h<)yrEc.x;w> ~yrI['h-, lK'(
rykim'l. @sE+Ay rAkB. aWh-yKi hV,n:m. hJem;l. lr"AGh; yhiy>w: 17:1 p `dbe([-o sm;l. yhiy>w: hZ<h; ~AYh-; d[;

154

ynEb.li yhiy>w:

`!v")B'h;w> d['l.GIh; Al-yhiy>w: hm'x'l.mi vyai hy"h' aWh yKi d['l.GIh; ybia] hV,n:m. rAkB.
~k,v-, ynEb.liw> laeyrIf.a; ynEb.liw> ql,x-e ynEb.liw> rz<[,ybia] ynEb.li ~t'xoP.v.mil. ~yrIt'ANh; hV,n:m.
dx'p.l'c.liw> 17:3 `~t'(xoP.v.mil. ~yrIkZ' >h; @sEAy-!B, hV,n:m. ynEB. hL,ae [d"_ymiv. ynEb.liw> rp,x-e ynEb.liw>
wyt'nOB. tAmv. hL,aew> tAn=B'-~ai yKi ~ynIB' Al Wyh'- al{ hV,n:m-. !B, rykim-' !B, d['l.G-I !B, rp,x-e !B,
!Wn-!Bi [;vuAhy> ynEp.liw> !heKoh; rz"['l.a, ynEp.li hn"b.rq: .Tiw: 17:4 `hc'(r>tiw> hK'l.mi hl'g >x' h['nOw> hl'x.m;
yPi- la, ~h,l' !TeYIw: Wnyxe_a; %AtB. hl'x]n: Wnl'- tt,l'( hv,m-o ta, hW"ci hw"hy> rmoale ~yaiyfiN>h; ynEp.liw>
!v'B'h;w> d['l.GIh; #r<a,me db;l. hr"_f'[] hV,n:m-. yle(b.x; WlP.YIw: 17:5 `!h<)ybia] yxea] %AtB. hl'x]n: hw"hy>
ht'y>h' d['l.GIh; #r<a,w> wyn"+B' %AtB. hl'x]n: Wlx]n" hV,n:m. tAnB. yKi 17:6 `!DE)r>Y:l; rb,[eme rv<a]
%l:h'w> ~k,_v. ynEP-. l[; rv<a] tt'm.k.Mih;( rvea'me( hV,n:m-. lWbg> yhi y>w: 17:7 `~yrI)t'AN*h; hV,n:m-. ynE)b.li
hV,n:m. lWbG-> la, x:WPt;w> x:WP+T; #r<a, ht'y>h' hV,n:m.li 17:8 `x:WP)T; !y[e ybev.y-O la, !ymiY"h-; la, lWbG>h;
yrE[' %AtB. ~yIr:p.a,l. hL,aeh' ~yrI[' lx;N:l; hB'g>n< hn"q' lx;n: lWbG>h; dr:y"w> 17:9 `~yIr")p.a, ynEb.li
hV,n:m.li hn"Apc'w> ~yIr:p.a,l. hB'g>n< 17:10 `hM'Y")h; wyt'aoc.to yhiy>w: lx;N:l; !ApC.mi hV,n:m. lWbg>W hV,_n:m.
rvea'b.W rk"XF'yIB. hV,n:m.li yhiy>w: 17:11 `xr"(z>Mimi rk"XF'yIb.W !ApC'mi !W[G>p.yI rvea'b.W Al+WbG> ~Y"h; yhiy>w:
ybev.yOw> h'yt,nOb.W rDo-!y[e( ybev.yOw> h'yt,Anb.W rado ybev.y-O ta,w>) h'yt,Anb.W ~['l.b.yIw> h'yt,Anb.W !a"v-. tyBe
vyrIAhl. hV,n:m. ynEB. Wlk.y" al{w> 17:12 `tp,N")h; tv,l{v. h'yt,_Anb.W ADgIm. ybev.yOw> h'yt,nOb.W %n:[.t;
WnT.YIw: laer"f.yI ynEB. Wqz>x' yKi yhiy>w: 17:13 `taZO*h; #r<a'B' tb,v,l' ynI[]n:K.h;( la,AYw: hL,ae_h' ~yrI['h-,( ta,
[:WDm; rmo=ale [;vuAhy>-ta, @seAy ynEB. WrB.d:y>w:) 17:14 s `Av)yrIAh al{ vrEAhw> sm;_l' ynI[]nK: .h-;( ta,
17:15 `hw")hy> ynIk:r>BE) hKo d[;-rv,a] d[; br"- ~[; ynIa]w: dx'a, lb,x,w> dx'a, lr" AG hl'x]n: yLi hT't;n"
yZIrIP.h; #r<a,B. ~v' ^l. t'arEbeW hr"[.Y:h; ^l. hle[] hT'a; br:- ~[;-~ai [:vuAhy> ~h,ylea] rm,aYOw:
lz<r>B; bk,r<w> rh"+h' Wnl' aceM'y-I al{) @seAy ynEB. Wrm.aYO*w: 17:16 `~yIr")p.a-, rh; ^l. #a'- yKi( ~yai_p'r>h")w>
17:17 `la[,(r>z>yI qm,[eB. rv<a]l;(w> h'yt,Anb.W !a'v-. tybeB. rv<a]l; qm,[eh' #r<a,(B. bveYOh; ynI[]n:K.h-;( lk'B.
%l' lAdG" x:kow> hT'a; br:- ~[; rmo=ale hV,n:m.liw> ~yIr:p.a,l. @seAy tyBe- la, [:vuAhy> rm,aYOw:
wyt'_aoc.To) ^l. hy"h'w> AtarEbeW aWh r[;y-: yKi( %L'-hy<h.yI) rh: yKi 17:18 `dx'(a, lr"AG ^l. hy<h.y-I al{)
laer"f.y-I ynE)B. td:[-] lK' Wlh]Q'YIw: 18:1 p `aWh) qz"x' yKi Al lz<r>B; bk,r< yKi ynI[]n:K.h-;( ta, vyrIAt-yKi(
rv<a] laer"f.yI ynEb.Bi Wrt.W")YIw: 18:2 `~h,(ynEp.li hv'B.k.nI #r<a'h'w> d[e_Am lh,a-o ta, ~v' WnyKiv.Y:w: hl{vi
~T,a; hn"a-' d[; lae_r"f.yI ynEB-. la, [;vuAhy> rm,aYO w: 18:3 `~yji(b'v. h['b.vi ~t'_l'x]n:-ta, Wql.x-' al{)
~k,l' Wbh' 18:4 `~k,(yteAb)a] yhel{a/ hw"hy> ~k,l' !t:n" rv,a] #r<a'h-' ta, tv,r<l' aAbl' ~yPir:t.mi
Waboy"w> ~t'l'x]n:) ypil. Ht'Aa WbT.k.yIw> #r<a'b' WkL.h;t.yI)w> Wmquy"w> ~xel'v.a,w> jb,V'_l; ~yvin"a] hv'l{v.
Wdm.[;y: @sEAy tybeW bg<N<mi AlWbG>-l[; dmo[]y: hd"Why> ~yqI+l'x] h['b.vil. Ht'ao WqL.x;t.hi(w> 18:5 `yl'(ae
ytiyrIy"w> hN"hE+ yl;ae ~t,abeh]w: ~yqil'x] h['b.vi #r<a'h-' ta, WbT.k.Ti ~T, a;w> 18:6 `!Ap)C'mi ~l'WbG>-l[;
hw"hy> tN:huk.-yKi( ~k,B.r>qiB. ~YIwIl.l; ql,x-e !yae( yKi 18:7 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> ynEp.li hPo lr"AG ~k, l'
~h,l' !t:n" rv,a] hx'r"z>mi !DEr>Y:l; rb,[e me ~t'l'x]n: Wxq.l' hV,n:m.h;( jb,ve ycix]w: !beWar>W dg"w> At=l'x]n:
#r<a'h-' ta, bTok.li ~ykil.hoh-; ta, [:vAu hy> wc;y>w: Wkle_YEw: ~yvin"a]h' WmqUY"w: 18:8 `hw")hy> db,[, hv,mo
hw"hy> ynEp.li lr"AG ~k,l' %yliv.a; hpoW yl;ae WbWvw> Ht'Aa Wbt.kiw> #r<a'b' WkL.h;t.hiw> Wkl. rmoale
WaboY"w: rp,s-e_ l[; ~yqIl'x] h['b.vil. ~yrI['l,( h'WbT.k.YIw: #r<a'b' Wrb.[;Y:w: ~yvin"a]h' Wkl.YEw: 18:9 `hl{)viB.
~v'- qL,x;y>w: hw"+hy> ynEp.li hl{viB. lr"AG [;vu Ahy> ~h,l' %lev.Y:w: 18:10 `hl{)vi hn<x]M;h-;( la, [;vuAhy>-la,
~t'_xoP.v.mil. !mIy"n>b-i ynE)b. hJem; lr:AG l[;Yw: : 18:11 p `~t'(qol.x.m;K. laer"f.yI ynEb.li #r<a'h-' ta, [;vuAhy>
hn"Apc' ta;p.li lWbG>h; ~h,l' yhiy>w: 18:12 `@sE)Ay ynEB. !ybeW hd"Why> ynEB. !yBe ~l'r"AG* lWbG> aceYEw:
wyt'aoc.To) Wyh'w> hy"h'w> hM'y" rh'b' hl'['w> !ApC'mi AxyrIy> @t,K-, la, lWbG>h; hl'['w> !DE+r>Y:h-; !mi
dr:y"w> lae-_ tyBe( ayhi hB'g>n< hz"Wl @t,K-, la, hz"Wl lWbG>h; ~V'mi rb;['w> 18:13 `!w<a") tyBe hr"B;d>mi
bs;n"w> lWbG>h; ra:t'w> 18:14 `!AT)x.T; !Arx-o tybel. bg<Nm< i rv<a] rh'h-' l[; rD"a; tArj.[; lWbG>h;
wyt'aoc.to) Wyh'w> hy"h'w> hB'g>n< !Arxo-tybe ynEP-. l[; rv,a] rh'h-' !mi hB'g>n< ~y"-ta;p.li
17:2

155

hceq.mi hB'g>n-< ta;p.W 18:15 `~y")-ta;P. tazO hd"_Why> ynEB. ry[i ~yrI['y> ty:r>qi ayhi l[;B-; ty:r>q-i la,
rh'h' hceq-. la, lWbG>h; dr:y"w> 18:16 `x;AT)p.n< yme !y:[.m-; la, ac'y"w> hM'y" lWbG>h; ac' y"w> ~yrI+['y> ty:r>qi
hB'g>n< ysiWby>h; @t,K-, la, ~NOhi yGE dr:y"w> hn"Ap=c' ~yaip'r> qm,[eB. rv<a] ~NOh-i !b, yGE ynEP-. l[; rv,a]
~yMi_dUa] hle[]m; xk;n-O rv,a] tAlyliG-> la, ac'y"w> vm,v, !y[e ac'y"w> !ApC'mi ra:t'w> 18:17 `lgE)ro !y[e dr:y"w>
18:19 `ht'b'(r"[]h' dr:y"w> hn"Ap=c' hb'r"[]h'-lWm @t,K, la, rb:['w> 18:18 `!bE)War>-!B, !h;Bo !b,a, dr:y"w>
lWbG>h; tAac.To wyt'Aac.To Wyh'w> hy"h'w> hn"Apc' hl'g>x-' tyBe @t,K-, la, lWbG>h; rb;['w>
Ata-o lBog>yI !DEr>Y:h;w> 18:20 `bg<n<) lWbG> hz< hB'g>n<+ !DEr>Y:h; hceq-. la, hn"Apc' xl;M,h-; ~y" !Avl-. la,
hJem;l. ~yrI['h, Wyh'w> 18:21 `~t'(xoP.v.mil. bybis ' h'yt,l{Wb)g>li !mIy"n>bi ynEB. tl;x]n: tazO hm'd>q-E+ ta;p.li
~yIr:m'c.W hb'r"[]h' tybeW 18:22 `#yci(q. qm,[ew> hl'g >x-' tybeW AxyrIy> ~h,_yteAx)P.v.mil. !mIy"n>bi ynEB.
~yrI[' [b;g"+w" ynIp.['h'(w> hn"Mo[;h'( rp:k. ynIMo[;h(' rp:k. W 18:24 `hr"(p.['w> hr"P'h;w> ~yWI[;h'w> 18:23 `lae-( tybe(W
18:27 `hc'(Moh;w> hr"ypiK.h;w> hP,c.Mih;w> 18:26 `tAr)aeb.W hm'r"h'(w> !A[b.GI 18:25 `!h<)yrEc.x;w> hrEf.[, ~yTev.
~yrI[' ty:r>qi t[;b.GI ~Il;v'Wr)y> ayhi ysiWby>h;w> @l,ah, ' [l;cew> 18:28 `hl'(a]r>t;w> laeP.r>yIw> ~q,r<w>
!A[m.vil. ynIVeh; lr"AGh; aceYEw: 19:1 p `~t'(xoP.v.mil. !mIy"n>b-i ynE)B. tl;x]n:) tazO !h<+yrEc.x;w> hrEf.[-, [B;(r>a;
~t'_l'x]n:)B. ~h,l' yhiy>w: 19:2 `hd"(Why>-ynE)B. tl;x]n: %AtB. ~t'lx' ]n:) yhiy>w:) ~t'_AxP.v.mil. !A[m.v-i ynE)b. hJem;l.
19:5 `hm'(r>x'w> lWtb.W dl;ATl.a,w> 19:4 `~c,['(w" hl'b'W l['Wv rc:x]w: 19:3 `hd"(l'AmW [b;v,w> [b;v, raE)B.
`!h<)yrEc.x;w> hrEf.[-, vl{v. ~yrI[' !x<+Wrv")w> tAab'l. tybeW 19:6 `hs'(Ws rc:x]w: tAbK'r>M;h-; tybeW gl;q.ci(w>
~yrI['h,( tAbybis. rv<a] ~yrIcex]h;-lk'w> 19:8 `!h<)yrEc.x;w> [B;r>a; ~yrI[' !v"+['w> rt,[,w" !AMrI !yI[: 19:7
ynEB. lb,x,me 19:9 `~t'(xoP.v.mil. !A[m.v-i ynE)b. hJem; tl;x]n: tazO bg<n<+ tm;ar" raEB. tl;[]B-;( d[; hL,aeh'
%AtB. !A[m.v-i ynE)b. Wlx]n>YIw: ~h,me br: hd"Why>-ynE)B. ql,xe hy"h'-yKi( !A[+m.vi ynEB. tl;x]n: hd"Why>
`dyrI)f'-d[; ~t'l'x]n: lWbG> yhiy>w: ~t'_xoP.v.mil. !lUWbz> ynEb.li yviyliV.h; lr"AGh; l[;Y:w: 19:10 p `~t'l( 'x]n:
19:12 `~['(n>q.y" ynEP. l[; rv<a] lx;N:h-; la, [g:p'W tv,B'_d:B. [g:p'W hl'[]r>m;W hM'Y" l; ~l'Wbg> hl'['w> 19:11
19:13 `[:ypi(y" hl'['w> tr:b.D"(h; la, ac'y"w> rbo =T' tl{s .Ki lWbG-> l[; vm,V,h; xr:z>mi hm'd>qe dyrIF 'mi bv'w>
Atao bs;n"w> 19:14 `h['N( Eh; ra"toM.h; !AMrI ac'y"w> !yci_q' hT'[i rp,xe hT'GI hx'r"z>mi hm'd>qE rb;[' ~V' miW
hl'a]d>yIw> !Arm.viw> ll'h]n:w> tJ'q;w> 19:15 `lae-( xT;p.yI yGE wyt'aoc.To) Wyh'w> !to=N"x; !ApC.mi lWbG>h;
~yrI['h,( ~t'_AxP.v.mil. !lUWbz>-ynE)B. tl;x]n: tazO 19:16 `!h<)yrEc.x;w> hrEf.[-, ~yTev. ~yrI[' ~x,l'_ tybeW
yhiy>w: 19:18 `~t'(AxP.v.mil. rk"XF'yI ynEb.li y[i_ybir>h") lr"AGh; ac'y" rk'XF'yIl. 19:17 p `!h<)yrEc.x;w> hL,aeh'
`#b,a'(w" !Ayv.qiw> tyBir:h'(w> 19:20 `tr:(x]n"a]w: !aoyviw> ~yIr:p'x]w: 19:19 `~nE)Wvw> tl{WsK.h;w> hl'a[,r>z>yI ~l'_WbG>
hm'ycix]v;w> hm'Wcx]v;w> rAbt'B. lWbG>h; [g:p'W 19:22 `#Ce(P; tybeW hD"x; !y[ew> ~yNIG-: !y[ew> tm,r<w> 19:21
hJem; tl;x]n: tazO 19:23 `!h<)yrEc.x;w> hrEf.[-, vve ~yrI[' !DE+r>Y:h; ~l'WbG> tAac.To Wyh'w> vm,v, tybeW
rvEa-' ynE)b. hJem;l. yviymix]h;( lr"AGh; aceYEw: 19:24 p `!h<)yrEc.x;w> ~yrI['h, ~t'_xoP.v.mil. rk"XF'yI-ynE)b.
[g:p'W la'_v.miW d['m.[;w> %l,M,l;a;(w> 19:26 `@v")k.a;w> !j,b,w" ylix]w: tq:l.x, ~l'_WbG> yhiy>w: 19:25 `~t'(AxP.v.mil.
!Wlbuz>Bi [g:p'W !gOD" tyBe vm,V,h; xr:z>mi bv'w> 19:27 `tn")b.li rAxyvib.W hM'Y"h; lm,r>k;B.
!AMx;w> bxor>W !rob.[,w> 19:28 `lamoF) .mi lWbK-' la, ac'y"w> lae_y[in>W qm,[eh' tyBe hn"Apc' lae- xT;p.yI ygEb.W
Wyh.yIw> hs'xo lWbG>h; bv'w> rco=-rc;b.mi ry[i- d[;w> hm'r"h'( lWbG>h; bv'w> 19:29 `hB'(r: !Adyci d[; hn"+q'w>
`!h<)yrEc.x;w> ~yIT:v.W ~yrIf.[, ~yrI[' bxo+r>W qpea]w: hm'[uw> 19:30 `hb'yzI)k.a; lb,x,me hM'Y"h; wyt'aoc.to Wyh'w>
ac'y" yliT'p.n: ynEb.li 19:32 p `!h<)yrEc.x;w> hL,aeh' ~yrI['h, ~t'_xoP.v.mil. rvEa-' ynE)b. hJem; tl;x]n: tazO 19:31
bq,N<h; ymid"a]w: ~yNIn:[]c;B. !Alaeme( @l,xeme ~l'Wbg> yhiy>w: 19:33 `~t'(xoP.v.mil. yliT'pn. : ynEb.li yVi_Vih; lr"AGh;
~V'mi ac'y"w> rAbT' tAnz>a; hM'y" lWbG>h; bv'w> 19:34 `!DE)r>Y:h; wyt'aoc.to yhiy>w: ~WQ+l-; d[; laen>b.y:w>
yrE['w> 19:35 `vm,V'(h; xr:z>mi !DEr>Y:h; hd"WhybiW ~Y"mi [g:P' rvea'b.W bg<N<mi !Wlbuz>Bi [g:pW' hq'qo+Wx
y[ir<d>a,w> vd<q<w> 19:37 `rAc*x'w> hm'r"h'w> hm'd"a]w: 19:36 `tr,N")kiw> tQ:r: tM;x;w> rce ~yDIC ih; rc"+b.mi
`!h<)yrEc.x;w> hrEf.[-, [v;(T. ~yrI[' vm,v'_ tybeW tn"[-] tybeW ~rEx\ lae- lD:g>miW !Aar>yIw> 19:38 `rAc*x' !y[ew>
!d"-ynEb. hJem;l. 19:40 p `!h<)yrEc.x;w> ~yrI['h, ~t'_xoP.v.mil. yliT'p.n-: ynE)b. hJem; tl;x]n: tazO 19:39

156

`vm,v'( ry[iw> lAaT'v.a,w> h['r>c' ~t'_l'x]n: lWbG> yhiy>w: 19:41 `y[i(ybiV.h; lr"AGh; ac'y" ~t'_xoP.v.mil.
dhuywI 19:45 `tl'([]b;W !AtBg. Iw> hqET.l.a,w> 19:44 `!Ar)q.[,w> ht'n"m.tiw> !Alyaew> 19:43 `hl'(t.yIw> !AlY"a;w> !yBil;[]v;(w>
!d"-ynEB-. lWbg> aceYEw: 19:47 `Ap*y" lWm lWbG>h-; ~[i( !AQ+r:h'(w> !Aqr>Y:h; ymeW 19:46 `!AM)r-I tg:w> qr:b-. ynE)b.W
Ht'Aa Wvr.YI)w: br<x-, ypil. Ht'Aa WKY:w: Ht'Aa WdK.l.YIw: ~v,l-, ~[i Wmx]L'YIw: !d"-ynE)b. Wl[]Y:w: ~h,_me
~t'_xoP.v.mil. !d"- ynEb. hJem; tl;x]n: tazO 19:48 `~h,(ybia] !D" ~veK. !D" ~v,l,l. War>q.YIw: Hb' Wbv.YEw:
hl'x]n: laer"f.y-I ynEb. WnT.YIw: h'yt,_l{Wb)g>li #r<a'h-' ta,-lxon>li WLk;y>w: 19:49 p `!h<)yrEc.x;w> hL,aeh' ~yrI['h,(
rh:B. xr:s-, tn:m.T-i ta, la'v' rv<a] ry[ih-' ta, Al Wnt.n" hw"hy> yPi- l[; 19:50 `~k'(AtB. !Wn-!Bi [;vuAhyli
[;vAu hywI !hEKoh; rz"['l.a, Wlx]nI rv<a] tl{x'N>h; hL,ae 19:51 `HB'( bv,YEw: ry[ih-' ta, hn<b.YIw: ~yIr"+p.a,
d[e_Am lh,ao xt;P, hw"hy> ynEp.li hl{viB. lr"AgB. laer"f.y-I ynEB. tAJm;l. tAba'h'( yvear"w> !Wn-!Bi
laer"f.yI ynEB-. la, rBED: 20:2 `rmo*ale [;vuAhy>-la, hw"hy> rBEd:y>w: 20:1 p `#r<a'(h-' ta, qLex;me( WLk;y>w:
x:ceAr hM'v' sWnl' 20:3 `hv,(m-o dy:B. ~k,ylea] yTir>B:D-I rv,a] jl'q.Mih; yrE[-' ta, ~k,l' WnT. rmo=ale
~yrI['h,me tx;a-; la, sn"w> 20:4 `~D"(h; laeGOmi jl'q.mil. ~k,l' Wyh'w> t[;d-"_ ylib.Bi hg"g "v.Bi vp,n-< hKem;
Atao Wps.a'w> wyr"_b'D-> ta, ayhih-; ry[i(h' ynEq.zI ynE z>a'B. rB<dIw> ry[ih' r[;v; xt;P, dm;['w> hL,aeh'
WrGIs.y:-al{)w> wyr"x]a;( ~D"h; laeGO @Dor>yI ykiw> 20:5 `~M'([i bv;y"w> ~Aqm' Al-Wnt.n"w> ~h,ylea] hr"y[ih'
bv;y"w> 20:6 `~Av)l.vi lAmT.mi Al aWh anEf-o al{)w> Wh[er-E ta, hK'hi t[;d-: ylib.bi yKi Ad+y"B. x;ceroh-' ta,
~he_h' ~ymiY"B; hy<h.yI rv<a] lAdG"h; !hEKoh; tAm-d[; jP'v.Mil; hd"[eh'( ynEp.li Adm.[-' d[; ayhih; ry[iB'
vd<q-< ta, WvDIq.Y:w: 20:7 `~V'(mi sn"- rv,a] ry[ih-' la, AtyBe-la,w> Ary[i-la, ab' W x:ceArh' bWvy" za'
20:8 `hd"(Why> rh:B. !Arb.x, ayhi [B;r>a; ty:r>q-i ta,w> ~yIr"+p.a, rh:B. ~k,v. ta,w> yliT'p.n: rh:B. lyliG"B;
tmoar"-ta,w> !bE+War> hJeM;mi rvoyMiB; rB"d>MiB; rc,B-, ta, Wnt.n" hx'r"z>mi AxyrIy> !DEr>y:l. rb,[emeW
lkol. hd"['WM)h; yrE[' Wyh' hL,ae 20:9 `hV,(n:m. hJeM;mi !v"B'B; !l"AG !AlG"-ta,w> dg"- hJeM;mi d['l.GIB;
~D"h; laeGO dy:B. tWmy" al{w> hg"g+ "v.Bi vp,n-< hKem-; lK' hM'v' sWnl' ~k'AtB. rG"h; rGEl;w> laer"f.yI ynEB.
[;vuAhy>-la,w> !heKoh; rz"['l.a-, la, ~YIwIl.h; tAba] yvear" WvG>YIw:) 21:1 p `hd"([eh' ynEp.li Adm.[-' d[;
![;n:K. #r<a,B. hl{viB. ~h,ylea] WrB.d:y>w: 21:2 `lae(r"f.yI ynEb.li tAJM;h; tAba] yvear"-la,w> !Wn=-!Bi
WnT.YIw: 21:3 `WnTe(m.h,b.li !h<yverg> >miW tb,v'_l' ~yrI[' Wnl'- tt,l'( hv,m-o dy:b. hW"ci hw"hy> rmoale
lr"AGh; aceYEw: 21:4 `!h<)yverg> >m-i ta,w> hL,aeh' ~yrI['h-, ta, hw"+hy> yPi- la, ~t'l'xN] :mi ~YI wIl.l; laer"f.y-I ynEb.
ynI[om.Vih; hJeM;miW hd"Why> hJeM;mi ~YIwIl.h-; !mi !heKoh; !roh]a; ynEb.li yhi y>w: yti_h'Q.h; txoP.v.mil.
txoP.v.Mimi ~yrIt'ANh; th'q. ynEb.liw> 21:5 s `hrE(f.[, vl{v. ~yrI[' lr"AGB; !miy"n>bi hJeM;miW
!Avr>gE ynEb.liw> 21:6 s `rf,['( ~yrI[' lr"AGB; hV,n:m. hJem; ycix]meW !d"- hJeM;miW* ~yIr:p.a,-hJe(m;
lr"AGB; !v'B'b; hV,n:m. hJem; ycix]meW yliT'p.n: hJeM;miW rvea'-hJe(M;miW rk"XF'yI-hJe(m; tAxP.v.Mimi
!luWbz> hJeM;miW dg"-hJeM;miW !bEWar> hJeM;mi ~t'xoP.v.mil. yrIr"m. ynEb.li 21:7 s `hrE(f.[, vl{v. ~yrI['
rv,a]K; !h<+yverg> >m-i ta,w> hL,aeh' ~yrI['h-, ta, ~YIwIl.l; laer"f.y-I ynE)b. WnT.YIw: 21:8 `hrE(f.[, ~yTev. ~yrI['
~yrI['h,( tae !A[+m.vi ynEB. hJeM;miW hd"Why> ynEB. hJeM;mi WnT.YIw: 21:9 p `lr"(AGB; hv,m-o dy:B. hw"hy> hW"ci
~h,l' yKi ywI+le ynEB.mi ytih'Q.h; tAxP.v.Mimi !roh]a; ynEb.li yhiy>w: 21:10 `~ve(B. !h<t.a, ar"q.y-I rv,a] hL,aeh'
hd"_Why> rh:B. !Arb.x, ayhi qAn[]h'( ybia] [B;r>a; ty:r>q-i ta, ~h,l' WnT.YIw: 21:11 `hn")voayrI lr"AGh; hy"h'
s `At)Z"xua]B; hN<puy>-!B, blek'l. Wnt.n") h'yr<_cex-] ta,w> ry[ih' hdEf-. ta,w> 21:12 `h'yt,(boybis. h'v,rg" >m-i ta,w>
hn"b.l-i ta,w> h'v,_rg" >m-i ta,w> !Arb.x-, ta, x:ceroh' jl;q.mi ry[i-ta, Wnt.n") !heKoh; !roh]a; ynEb.liw> 21:13
!l{x-o ta,w> 21:15 `h'v,(rg" >m-i ta,w> [:moT.v.a-, ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> rTiy-: ta,w> 21:14 `h'v,(rg" >m-i ta,w>
h'v,rg" >m-i ta,w> hJ'yU-ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> !yI[-: ta,w> 21:16 `h'v,(rg" >m-i ta,w> rbID-> ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w>
!miy"n>bi hJeM;miW 21:17 p `hL,ae(h' ~yjib'V.h; ynEv. taeme [v;Te ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> vm,v, tyBe- ta,
!Aml.[-; ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> tAtn"[-] ta, 21:18 `h'v,(rg" >m-i ta,w> [b;G-< ta, h'v,_rg" >m-i ta,w> !A[b.G-I ta,
s `!h<)yverg> >miW ~yrI[' hrEf.[-, vl{v. ~ynI+h]Ko)h; !ro h]a-; ynE)b. yrE[-' lK' 21:19 `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w>
21:21 `~yIr")p.a, hJeM;mi ~l'r"Ag* yrE[' yhiy>w:) th'_q. ynEB.mi ~yrIt'ANh; ~YIwIl.h; th'q. ynE)B. tAxP.v.mil.W 21:20
19:42

157

`h'v,(rg" >m-i ta,w> rz<G-< ta,w> ~yIr"+p.a, rh:B. h'v,rg" >m-i ta,w> ~k,v-. ta, x;ceroh' jl;q.mi ry[i- ta, ~h,l' WnT.YIw:
!d"-hJeM;miW 21:23 s `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> !roAx tyBe- ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> ~yIc;b.q-i ta,w> 21:22
!AMr-I tG:-ta, h'v,rg" >m-i ta,w> !AlY"a-; ta, 21:24 `h'v,(rg" >m-i ta,w> !AtB.G-I ta,( h'v,_rg" >m-i ta,w> aqET.l.a-, ta,(
!AMr-I tG:-ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> %n:[.T-; ta, hV,n:m. hJem; tycix]M;mi(W 21:25 s `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w>
s `~yrI)t'ANh; th'q-. ynE)B. tAxP.v.mil. !h<+yverg> >miW rf,[, ~yrI[ '-lK' 21:26 `~yIT")v. ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w>
!AlG"-ta, x:ceroh' jl;q.mi ry[i-ta, hV,n:m. hJem; ycix]me ~YIwIl.h; txoP.v.Mimi !Avr>gE ynEb.liw> 21:27
rk'XF'yI hJeM;miW 21:28 s `~yIT")v. ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> hr"T.v.[,B-. ta,(w> h'v,rg" >m-i ta,w> !v'B'B; !l"AG
~yNIG: !y[e- ta, h'v,rg" >m-i ta,w> tWmr>y-: ta, 21:29 `h'v,(rg" >m-i ta,w> tr:b.D-"( ta, h'v,_rg" >m-i ta,w> !Ayv.q-i ta,
!ADb.[-; ta, h'v,_rg" >m-i ta,w> la'v.m-i ta, rvea' hJeM;miW 21:30 s `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w>
hJeM;miW 21:32 s `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> bxor-> ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> tq'l.x-, ta, 21:31 `h'v,(rg" >m-i ta,w>
h'v,rg" >m-i ta,w> raDo tMox-; ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> lyli G"B; vd<q-, ta, x:ceroh'( jl;q.mi ry[i- ta, yliT'p.n:
ry[i hrEf.[-, vl{v. ~t'_xoP.v.mil. yNIvur>GEh; yrE[-' lK' 21:33 `vl{)v' ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> !T"r>q-; ta,w>
~['n>q.y-" ta,( !luWbz> hJem; taeme ~yrIt'ANh; ~YIwIl.h; yrIr"m-. ynE)B. tAxP.v.mil.W 21:34 s `!h<)yverg> >miW
h'v,_rg" >m-i ta,w> ll'h]n-: ta,( h'v,rg" >mi-ta,w> hn"m.D-I ta, 21:35 `h'v,(rg" >m-i ta,w> hT'r>q-; ta, h'v,_rg" >m-i ta,w>
21:37 `h'v,(rg" >mi ta,w> hc'h.y-: ta,w> h'v,_rg" >m-i ta,w> rc,B-, ta, !beWar> hJeM;miW 21:36 `[B;(r>a; ~yrI['
ry[i-ta, dg"-hJeM;miW 21:38 s `[B;(r>a; ~yrI[' h'v,_rg" >m-i ta,w> t[;p'yme-ta,w> h'v,rg" >m-i ta,w> tAmdEq-. ta,
!ABv.x-, ta, 21:39 `h'v,(rg" >m-i ta,w> ~yIn:x]m-; ta,(w> h'v,_rg" >m-i ta,w> d['l.GIB; tmor-" ta, x:ceroh' jl;q.mi
~t'xoP.v.mil. yrIr"m. ynEb.li ~yrI['h-, lK' 21:40 `[B;(r>a; ~yrI[-' lK' h'v,_rg" >m-i ta,w> rzE[.y-: ta, h'v,rg" >m-i ta,w>
%AtB. ~YIwIl.h; yrE[' lKo 21:41 `hrE(f.[, ~yTev. ~yrI[' ~l'r"AG yhiy>w: ~YI+wIl.h; tAxP.v.Mimi ~yrIt'ANh;
ry[i ry[i hL,aeh' ~yrI['h, hn"yy<h.Ti( 21:42 `!h<)yverg> >miW hn<mov.W ~y[iB'r>a; ~yrI[' lae_r"f.y-I ynE)B. tZ:xua]
rv<a] #r<a'h-' lK'-ta, laer"f.yIl. hw"hy> !TEYIw: 21:43 s `hL,ae(h' ~yrI['h-, lk'l. !KE h'yt,_boybis. h'yv,rg" >miW
[B;v.n-I rv,a] lkoK. bybiS 'mi ~h,l' hw"hy> xn:Y"w: 21:44 `Hb'( Wbv.YEw: h'Wvr"YIw: ~t'_Aba]l; ttel' [B;v.nI
21:45 `~d"(y"B. hw"hy> !t:n" ~h,ybey>ao lK' tae ~h,ybey>a-o lK'mi ~h,ynEp.Bi vyai dm;[-' al{w> ~t'_Aba]l;
za' 22:1 p `aB'( lKoh; lae_r"f.yI tyBe- la, hw"hy> rB<D-I rv,a] bAJh; rb"D"h; lKomi rb'D" lp;n-" al{)
tae ~T,r>m;v. ~T,a; ~h,ylea] rm,aYOw: 22:2 `hV,(n:m. hJem; ycix]l;w> ydI_G"l;w> ynIbeWar)l' [:vuAhy> ar"q.yI
22:3 `~k,(t.a, ytiyWIci rv,a] lkol. yliAqb. W[m.v.Tiw: hw"+hy> db,[, hv,mo ~k,t.a, hW"ci rv<a-] lK'
hw"hy> tw:c.mi tr<m,v.m-i ta, ~T,r>m;v.W hZ<+h; ~AYh; d[; ~yBir: ~ymiy" hz< ~k,yxea-] ta, ~T,b.z:[-] al{)
~k,l' Wkl.W WnP. hT'[;w> ~h,_l' rB<DI rv<a]K; ~k,yxea]l;( ~k,yhel{)a/ hw"hy> x:ynIhe hT'[;w> 22:4 `~k,(yhel{a/
qr: 22:5 `!DE)r>Y:h; rb,[eB. hw"hy> db,[, hv,mo ~k,l' !t:n" rv<a] ~k,tZ. :xua] #r<a-, la, ~k,yleh\a'l.
hb'h]a;l. hw"hy>-db,[,( hv,mo ~k,t.a, hW"ci rv<a] hr"ATh;-ta,w> hw"c.Mih-; ta, tAf[]l; daom. Wrm.vi
~k,b.b;l-. lk'B. Adb.['l.W Ab+-hq'b.d"l.W wyt'wOc.mi rmov.liw> wyk'r"D-> lk'B. tk,l,l'w> ~k,yhel{)a/ hw"hy>-ta,
hV,n:m.h;( jb,ve ycix]l;w> 22:7 s `~h,(yleh\a'-la, Wkl.YEw: ~xeL.v;y>w:) [:vu_Ahy> ~ker>b'y>w:) 22:6 `~k,(v.p.n-: lk'b.W
yKi ~g:w> hM'y"+ !DEr>Y:h; rb,[eB. rb,[eme ~h,yxea-] ~[i [:vuAhy> !t:n" Ayc.x,l.W !v'B'B; hv,mo !t:n"
WbWv ~yBir: ~ysik'n>Bi rmoale ~h,ylea] rm,aYOw: 22:8 `~ke(r]b'y>w: ~h,yleh\a'-la, [;vuAhy> ~x'L.vi
Wql.xi dao+m. hBer>h; tAml'f.biW lz<r>b;b.W tv,xon>biW bh'z"b.W @s,k,B. daom-. br: hn<q.mib.W ~k,yleh\a-'( la,
taeme hV,n:m.h;( jb,ve ycix]w: dg"-ynEb.W !beWar>-ynEB. Wkl.YEw: WbvuY"w: 22:9 p `~k,(yxea-] ~[i ~k,ybey>a-o ll;v.
rv<a] ~t'Z"xua] #r<a-, la, d['l.GIh; #r<a-, la, tk,l,l' ![;n"+K-. #r<a,(B. rv<a] hl{Vimi laer"f.yI ynEB.
Wnb.YIw: ![;n"+K. #r<a,B. rv<a] !DEr>Y:h; tAlyliG-> la, WaboY"w: 22:10 `hv,(m-o dy:B. hw"hy> yPi- l[; Hb'- Wzx]anO*
22:11 `ha,(r>m;l. lAdG" x;Bez>mi !DEr>Y:h-; l[; x:Bez>mi ~v' hV,n:m.h;( jb,ve ycix]w: dg"-ynEb.W !bEWar>-ynEb.
x:Bez>Mih-; ta, hV,n:m.h;( jb,ve ycix]w: dg"-ynEb.W !bEWar>-ynE)b. Wnb' hNEhi rmo=ale laer"f.y-I ynE)b. W[m.v.YIw:
lae_r"f.yI ynEB. W[m.v.YIw:) 22:12 `lae(r"f.yI ynEB. rb,[-e la, !DEr>Y:h; tAlyliG-> la, ![;n:K. #r<a, lWm-la,
laer"f.y-I ynE)b. Wxl.v.YIw: 22:13 p `ab'C( 'l; ~h,yle[] tAl[]l; hl{vi laer"f.y-I ynE)B. td: [-] lK' Wlh]Q'YIw:

158

rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi-ta, d['_l.GIh; #r<a-, la, hV,n:m-. jb,ve( ycix-] la,w> dg"- ynEB-. la,w> !bEWar>-ynEB-. la,
vyaiw> lae_r"f.yI tAJm; lkol. ba' tybel. dx'a, ayfin" dx'a, ayfin" AM[i ~yaifin> hr"f'[]w: 22:14 `!hE)Koh;
ycix-] la,w> dg"- ynEB-. la,w> !bEWar>-ynEB-. la, WaboY"w: 22:15 `lae(r"f.yI ypel.a;l. hM'he ~t'Aba]-tyBe varo
l[;M;h-; hm'( hw"hy> td:[] lKo Wrm.a' hKo 22:16 `rmo*ale ~T'ai WrB.d:y>w: d['_l.GIh; #r<a-, la, hV,n:m-. jb,ve(
x:Bez>mi ~k,l' ~k,t.An*b.Bi hw"+hy> yrEx]a;me ~AYh; bWvl' laer"f.yI yhel{aBe ~T,l.[;m. rv<a] hZ<h;
hZ<+h; ~AYh; d[; WNM,mi Wnr>hJ; ;h-i al{) rv<a] rA[P. !wO[-] ta, Wnl'- j[;m.h; 22:17 `hw")hyB; ~AYh; ~k,d>r"m.li
~AYh; Wdr>m.Ti ~T,a; hy"h'w> hw"+hy> yrEx]a;me ~AYh; WbvuT' ~T,a;w> 22:18 `hw")hy> td:[]B; @g<N<h; yhiy>w:
~k,l' Wrb.[i ~k,tZ. :xua] #r<a, ha'mej-. ~ai %a;w> 22:19 `@co*q.yI laer"f.yI td:[-] lK'-la,( rx'm'W hw"hyB;(
Wnt'aow> Wdrom.T-i la; hw"hyb;(W Wnke_AtB. Wzx]a'hew> hw"hy> !K:v.mi ~v'-!k;v'( rv<a] hw"hy> tZ:xua] #r<a-, la,
xr:z-< !B, !k"[' aAlh] 22:20 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> xB;z>mi ydE[]l.B;mi( x:Bez>mi ~k,l' ~k, t.nO*b.Bi Wdrom.T-i la,
22:21 p `An*wO[]B; [w:g " al{ dx'a, vyai aWhw> @c,q"+ hy"h" laer"f.yI td:[-] lK'-l[;(w> ~r<xeB; l[;m; l[;m'
lae 22:22 `lae(r"f.yI ypel.a; yvear"-ta, WrB.d:y>w:) hV,_n:m.h;( jb,ve ycix]w: dg"- ynEb.W !bEWar>-ynEB. Wn[]Y:w:)
l[;m;B-. ~aiw> dr<m,B-. ~ai [d"_yE aWh laer"f.yIw> [:dEyO aWh hw"hy> ~yhila{ / lae hw"hy> ~yhil{a/
tAl[]h;l-. ~aiw> hw"+hy> yrEx]a;me bWvl' x:Bez>mi Wnl' tAnb.li 22:23 `hZ<)h; ~AYh; Wn[eyviAT-la; hw"hyB;(
hg"a'D>mi al{- ~aiw> 22:24 `vQE)b;y> aWh hw"hy> ~ymil'v. yxeb.zI wyl'[' tAf[]l-; ~aiw> hx'n>miW hl'A[ wyl'['
yhel{a/ hw"hyl;(w> ~k,L-' hm; rmoale WnynEb'l. ~k, ynEb. Wrm.ayO rx'm' rmo=ale tazO- ta, Wnyfi[' rb'D"mi
ql,xe ~k,l-' !yae !DEr>Y:h-; ta, dg"-ynEb.W !bEWar>-ynEB. ~k,ynEybeW WnnEyBe hw"hy>-!t;n") lWbg>W 22:25 `lae(r"f.yI
tAnb.li Wnl' aN"- hf,[]n: rm,aNOw: 22:26 `hw")hy>-ta, aroy> yTil.bil. WnynEB-' ta, ~k,ynEb. WtyBi v.hiw> hw"+hyB;(
WnyrEx]a; WnyteArDo !ybeW ~k,ynEybeW WnynEyBe aWh d[e yKi 22:27 `xb;z")l. al{w> hl'A[l. al{ x:Be_z>Mih-; ta,
rx'm' ~k,ynEb. Wrm.ayO-al{w> Wnyme_l'v.biW Wnyxeb'z>biW WnyteAl[oB. wyn"p'l. hw"hy> td: bo[-] ta, dbo[]l;
Wnr>ma; 'w> rx"+m' WnyteroD-o la,w> Wnyleae Wrm.ayO-yKi( hy"h'w> rm,aNO w: 22:28 `hw")hyB; ql,xe ~k,l-' !yae WnynEb'l.
WnynEyBe aWh d[e- yKi xb;z<l. al{w> hl'A[l. al{ WnyteAba] Wf[-' rv,a] hw"hy> xB;z>mi tynIb.T-; ta, War>
x:Bez>mi tAnb.li hw"hy> yrEx]a;me ~AYh; bWvl'w> hw"hyB;( drom.li WNM,mi WnL' hl'ylix' 22:29 `~k,(ynEybeW
sx'n>yPi( [m;v.YIw: 22:30 p `An*K'v.mi ynEp.li rv<a] Wnyhel{a/ hw"hy> xB;z>mi db;L.mi xb;z"+l.W hx'n>mil. hl'[ol.
!bEWar>-ynEB. WrB.DI rv<a] ~yrIb'D>h-; ta, ATai rv<a] laer"f.yI ype l.a; yvear"w> hd"[eh' yaeyfin>W !heKoh;
!beWar>-ynEB-. la, !heKoh; rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi( rm,aYOw: 22:31 `~h,(ynEy[eB. bj;yYIw: hV,_n:m. ynEb.W dg"- ynEb.W
l[;M;h; hw"hyB;( ~T,l.[;m-. al{) rv<a] hw"hy> WnkeAtb.-yKi( Wn[.d:y" ~AYh; hV,n:m. ynEB-. la,w> dg"-ynEB-. la,w>
~yaiyfiN>h;w> !hEKoh; rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi( bv'Y"w: 22:32 `hw")hy> dY:mi laer"f.yI ynEB-. ta, ~T,lC. ;hi za' hZ<+h;
~t'Aa WbviY"w: lae_r"f.yI ynEB-. la, ![;n:K. #r<a-, la, d['l.GIh; #r<a, me dg"-ynEB. taemeW !beWar>-ynE)B. taeme
tAl[]l; Wrm.a' al{w> lae_r"f.yI ynEB. ~yhil{a/ Wkr]b'y>w: laer"f.yI ynEB. ynEy[eB. rb'D"h; bj;yYIw: 22:33 `rb")D"
War>q.YIw:) 22:34 `HB'( ~ybiv.yO dg"- ynEb.W !bEWar>-ynEB. rv<a] #r<a'h-' ta, txev;l. ab'C 'l; ~h,yle[]
~yBir: ~ymiY"mi yhiy>w: 23:1 p `~yhi(l{a/h' hw"hy> yKi WnytenOyBe( aWh d[e yKi x:Be_z>Mil; dg"- ynEb.W !bEWar>-ynEB.
ar"q.YIw: 23:2 `~ymi(Y"B; aB' !qez" [;vuAhywI bybiS_ 'mi ~h,ybey>a-o lK'mi laer"f.yIl. hw"hy> x:ynIh-e rv,a] yrEx]a;
ytiaB' yTin>q;z" ynIa] ~h,lea] rm,aYOw: wyr"_j.vo)l.W wyj'p.vol.W wyv'ar"l.W wyn"qez>li laer"f.y-I lk'l. [:vuAhy>
yKi ~k,_ynEP.mi hL,aeh' ~yIAGh;-lk'l. ~k,yhel{a/ hw"hy> hf'[' rv,a-] lK' tae ~t,yair> ~T,a;w> 23:3 `~ymi(Y"B;
hL,aeh' ~yrIa'vN. Ih; ~yIAGh;-ta,( ~k,l' yTil.P;hi War> 23:4 `~k,(l' ~x'lN. Ih; aWh ~k,yhel{a/ hw"hy>
hw"hyw: 23:5 `vm,V'(h; aAbm. lAdG"h; ~Y"h;w> yTir:k.hi rv<a] ~yIAGh;-lk'w> !DEr>Y:h-; !mi ~k,_yjeb.vil. hl'x]n:B.
rB<DI rv<a]K; ~c'r>a-; ta, ~T,v.rIywI) ~k,_ynEp.Limi ~t'ao vyrIAhw> ~k,ynEP.mi ~peD\h.y< aWh ~k,yhel{)a/
hv,_mo tr:AT rp,seB. bWtK'h-; lK' tae tAf[]lw; > rmov.li daom. ~T,q.z:x]w: 23:6 `~k,(l' ~k,yhel{a/ hw"hy>
~k,_T.ai hL,aeh' ~yrIa'vN. Ih; hL,aeh' ~yIAGB; aAb-yTil.bil. 23:7 `lwamo)f.W !ymiy" WNM,m-i rWs yTil.bil.
yKi 23:8 `~h,(l' Wwx]T;v.ti( al{w> ~Wdb.[;t; al{w> W[yBiv.t; al{w> WryKiz>t-; al{ ~h, yhel{a/ ~veb.W
~yIAG ~k,ynEP.mi hw"hy> vr<AYw: 23:9 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~t,yfi[] rv<a]K; WqB'_d>Ti ~k,yhel{a/ hw"hyB;-~ai

159

~K,mi dx'a-, vyai 23:10 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~k,ynEp.Bi vyai dm;[-' al{ ~T,a;w> ~ymi_Wc[]w: ~ylidoG>
daom . ~T,r>m;v.nIw> 23:11 `~k,(l' rB<DI rv<a]K; ~k,l' ~x'lN. Ih; aWh ~k,yhel{a/ hw"hy> yKi @l,a-'_ @D"r>yI
~yIAGh; rt,y<B. ~T,q.b;d>W WbWvT' bAv-~ai yKi 23:12 `~k,(yhel{a/ hw"hy>-ta, hb'h]a;l. ~k,_ytevo)p.n:l.
W[d>Te( [:Ady" 23:13 `~k,(B' ~hew> ~h,B' ~t,ab'W ~h,B' ~T,n>T;x;t.hi(w> ~k,_T.ai hL,aeh' ~yrIa'vN. Ih; hL,aeh'
vqeAml.W xp;l. ~k,l' Wyh'w> ~k,_ynEp.Limi hL,aeh' ~yIAGh;-ta, vyrI Ahl. ~k,yhel{a/ hw"hy> @ysiAy al{ yKi
!t:n" rv,a] taZOh; hb'AJh; hm'd"a]h' l[;me ~k,d>b'a-] d[; ~k,ynEy[eB. ~ynInIc.liw> ~k,yDEciB. jjevol.W
~k,b.b;l-. lk'B. ~T,[.d:ywI #r<a'_h-' lK' %r<d<B. ~AYh; %leAh ykinOa' hNEhiw> 23:14 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ~k,l'
~k,yhel{a/ hw"hy> rB,DI rv,a] ~ybiAJh; ~yrIb'D>h; lKomi dx'a, rb'D " lp;n-" al{) yKi ~k,v.p.n-: lk'b.W
rb"D"h-; lK' ~k,yle[] aB'- rv,a]K; hy"h'w> 23:15 `dx'(a, rb"D" WNM,mi lp;n-" al{) ~k,l' WaB' lKoh; ~k,yle[]
[r"h' rb"D"h-; lK' tae ~k,yle[] hw"hy> aybiy" !Ke ~k,_ylea] ~k,yhel{a/ hw"hy> rB< DI rv<a] bAJh;
23:16 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ~k,l' !t:n" rv,a] taZOh; hb'AJh; hm'd"a]h' l[;me ~k,t.Aa Adymiv.h-; d[;
~yrIxea] ~yhil{a/ ~T,d>b;[]w: ~T,k.l;h]w: ~k,t.a, hW"ci rv<a] ~k,yhel{a/ hw"hy> tyrIB-. ta, ~k,r>b.['B.
!t:n" rv<a] hb'AJh; #r<ah' ' l[;me hr"hem. ~T,d>b;a]w: ~k,B' hw"hy>-@a; hr" x'w> ~h,_l' ~t,ywIx]T;v.hiw>
wyv'ar"l.W laer"f.yI ynEq.zIl. ar"q.YIw: hm'k,_v. laer"f.yI yjeb.v-i lK'-ta, [;vuAhy> @soa,Y<w: 24:1 p `~k,(l'
hw"hy> rm:a-' hKo) ~['h-' lK'-la, [:vuAhy> rm,aYOw : 24:2 `~yhi(l{a/h' ynEp.li WbC.y:t.YI)w: wyr"j.vol.W wyj'p.vo)l.W
Wdb.[;Y:w: rAx=n" ybia]w: ~h'r"b.a; ybia] xr:T, ~l'A[me( ~k,yteAb)a] Wbv.y" rh'N "h; rb,[eB. laer"f.yI yhel{a/
#r<a,- lk'B. AtAa %lEAaw" rh'N "h; rb,[eme ~h'r"b.a-; ta, ~k, ybia-] ta, xQ;a,w" 24:3 `~yrI)xea] ~yhil{a/
wf'_[-e ta,w> bqo[]y-: ta,( qx'c.yIl. !TEa,w" 24:4 `qx'(c.y-I ta, Al-!T,a,w") A[r>z-: ta, hB,r>a;w" br<a,w" ![;n"+K.
hv,m-o ta, xl;v.a,w" 24:5 `~yIr")c.mi Wdr>y" wyn"b'W bqo[]y:w> AtAa tv,r<l' ry[ife rh:- ta, wf'[el. !Tea,w"
ayciAaw") 24:6 `~k,(t.a, ytiaceAh rx:a;w> AB=r>qiB. ytiyfi[' rv<a]K; ~yIr:c.m-i ta, @GOa,w" !roh]a-; ta,(w>
~yvir"p'b.W bk,r<B. ~k,yteAba] yrEx]a; ~yIr:c.mi WpD>r>YIw: hM'Y"+h; WaboT'w: ~yIr:c.Mimi ~k,yteAb)a]-ta,
~Y"h-; ta, wyl'[' abeY"w: ~yrIc.Mih; !ybeW ~k,ynEyBe lpea]m; ~f,Y"w: hw"hy>-la, Wq[]c.YIw: 24:7 `@Ws)-~y:
ha'bia'w" 24:8 `~yBi(r: ~ymiy" rB"d>Mib; Wbv.Tew: ~yIr"+c.miB. ytiyfi[-' rv,a] tae ~k,ynEy[e hn"ya,r>Tiw: WhSek;y>w:
~k,d>y<B. ~t'Aa !Tea,w" ~k,_T.ai Wmx]L'YI)w: !DEr>Y:h; rb,[eB. bveAYh; yrImoa/h' #r<a, - la, ~k,t.a, aybia'w"
lae_r"f.yIB. ~x,L'YIw: ba'Am %l,m, rAPci-!B, ql' B' ~q'Y"w: 24:9 `~k,(ynEP.mi ~dEymiv.a;w" ~c'r>a-; ta, Wvr>yTi(w:
%ArB' %r<b'y>w: ~['_l.bil. [:mov.li ytiybia' al{w> 24:10 `~k,(t.a, lLeq;l. rA[B-. !B, ~['l.bil. ar"q.YIw: xl;v.YIw:
~k,b' Wmx]L'YIw: AxyrIy-> la, WaboT'w: !DEr>Y:h-; ta, Wrb.[;T;w: 24:11 `Ad*Y"mi ~k,t.a, lCia;w" ~k,t.a,
`~k,(d>y<B. ~t'Aa !TEa,w" ysi_Wby>h;w> yWIxih; yviG"r>GIh;w> yTixih;w> ynI[]n:K.h;(w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h'( AxyrIy>-yle([]B;
al{w> ^B.r>x;b. al{ yrI+moa/h' ykel.m; ynEv. ~k,ynEP.mi ~t'Aa vr,g"T.w: h['rC> ih-; ta, ~k,ynEp.li xl; v.a,w" 24:12
~h,_B' Wbv.Tew: ~t,ynIb-. al{ rv<a] ~yrI['w> HB' T'[g. :y-" al{) rv<a] #r<a, ~k,l' !Tea,w" 24:13 `^T<)v.q;b.
~ymit'B. Atao Wdb.[iw> hw"hy>-ta, Wary> hT'[;w> 24:14 `~yli(k.ao ~T,a; ~T,[.j;n-> al{) rv<a] ~ytiyzEw> ~ymir"K.
`hw")hy>-ta, Wdb.[iw> ~yIr:c.mib.W rh'N"h; rb,[e B. ~k,yteAba] Wdb.[' rv,a] ~yhil{a-/ ta, Wrysih'w> tm,_a/b,(W
~yhil{a-/ ta, ~ai !Wdbo[]t; ymi- ta, ~AYh; ~k,l' Wrx]B; hw"hy>-ta, dbo[]l; ~k,ynEy[eB.( [r: ~aiw> 24:15
~ybiv.yO ~T,a; rv<a] yrImoa/h' yhel{a-/ ta, ~aiw> rh'N "h; rb,[me e rb,[eB. rv,a] ~k,yteAba] Wdb.[-' rv,a]
hw"+hy>-ta, bzO[]me WnL' hl'ylix' rm,aYOw: ~['h' ![;Y:w: 24:16 p `hw")hy>-ta, dbo[]n: ytiybeW ykinOa'w> ~c'_r>a;B.
#r<a,me WnyteAba]-ta,w> Wnt'ao hl,[]M;h; aWh Wnyhel{a/ hw"hy> yKi 24:17 `~yrI)xea] ~yhil{a/ dbo[]l;
%r<D<h-; lk'B. WnrEm.v.YIw:) hL,aeh' tAldoG>h; tAtaoh-' ta, WnynEy[el. hf'[' rv<a]w: ~ydI_b'[] tyBemi ~yIr:c.mi
~yMi[;h-' lK'-ta, hw"hy> vr<g"y>w: 24:18 `~B'(r>qiB. Wnr>b:[' rv<a] ~yMi[;h'( lkob.W Hb' Wnk.l;h' rv<a]
rm,aYOw: 24:19 s `Wnyhe(l{a/ aWh-yKi hw"hy>-ta, dbo[]n: Wnx.n:a-] ~G: WnynE+P'mi #r<a'h' bveyO yrI moa/h-' ta,w>
aWh aANq-; lae( aWh+ ~yvidoq. ~yhil{a-/ yKi( hw"hy>-ta, dbo[]l; Wlk.Wt) al{ ~['h-' la, [:vuAhy>
[r:hew> bv'w> rk"+nE yhela{ / ~T,d>b;[]w: hw"hy>-ta, Wbz>[;t;( yKi 24:20 `~k,(ytewaJox;l.W ~k,[]v.pil. aF'y-I al{)
hw"hy>-ta, yKi al{ [:vu_Ahy>-la, ~['h' rm,aYO w: 24:21 `~k,(l' byjiyhe-rv,a] yrEx]a; ~k,t.a, hL'kiw> ~k,l'

160

dbo[]l; hw"hy>-ta, ~k,l' ~T,r>x;B. ~T,a-; yKi( ~k,B' ~T,a; ~ydI[e ~['h-' la, [:vuAhy> rm,aYOw: 24:22 `dbo)[]n:
~k,b.b;l-. ta, WJh;w> ~k,_B.r>qiB. rv<a] rk"N Eh; yhel{a-/ ta, Wrysih' hT'[;w> 24:23 `~ydI([e Wrm.aYOw: At=Aa
AlAqb.W dbo[]n: Wnyhel{a/ hw"hy>-ta, [:vu_Ahy>-la, ~['h' Wrm.aYOw: 24:24 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-la,
bTok.YIw: 24:26 `~k,(v.Bi jP'v.miW qxo Al ~f,Y"w: aWh+h; ~AYB; ~['l' tyrIB. [;vuAhy> trok.YIw: 24:25 `[m'(v.nI
tx;T; ~V' h'm,yqiy>w: hl'AdG> !b,a, xQ;YIw: ~yhi_l{a/ tr:AT rp,seB. hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, [:vuAhy>
WnB'- hy<h.Ti( taZOh; !b,a,h' hNEhi ~['h-' lK'-la, [:vuAhy> rm,aYOw: 24:27 s `hw")hy> vD:q.miB. rv<a] hL'a;h'(
!Wvx]k;T-. !P<) hd"[el. ~k,b' ht'y>h'w> WnM'_[i rB<DI rv<a] hw"hy> yrEm.a-i lK' tae h['m.v' ayhi- yKi( hd"[el.
hL,aeh' ~yrIb'D>h; yrEx]a; yhiy>w: 24:29 p `At)l'x]n:l. vyai ~['h-' ta, [:vuAhy> xL;v;y>w: 24:28 `~k,(yhel{aBe
Atl'x]n: lWbg>Bi Atao WrB.q.YIw: 24:30 `~ynI)v' rf,[,w" ha'm-e !B, hw"+hy> db,[, !Wn-!Bi [;vuAhy> tm'Y"w:
ymey> lKo hw"hy>-ta, laer"f.yI dbo[]Y:w: 24:31 `v[;G-") rh;l. !ApC.mi ~yIr"+p.a-, rh;B. rv<a] xr:s-, tn:m.tiB.
hfe[]m-; lK' tae W[d>y" rv<a]w: [:vuAhy> yrEx]a; ~ymiy" WkyrIa/h, rv,a] ~ynIqeZ>h; ymey> lkow> [:vu_Ahy>
Wrb.q' ~yIr:c.Mimi laer"f.y-I ynEb. Wl[/h-, rv,a] @seAy tAmc.[-; ta,w> 24:32 `lae(r"f.yIl. hf'[' rv<a] hw"hy>
Wyh.YI)w: hj'_yfiq. ha'meB. ~k,v-. ybi(a] rAmx-] ynE)B. taeme bqo[]y: hn"q' rv,a] hd<F 'h; tq:l.x,B. ~k,v.bi
Al-!T;nI rv<a] AnB. sx'n>yPi( t[;bg. IB. Atao WrB.q.YIw: tme_ !ro h]a-; !B<) rz"['l.a,w> 24:33 `hl'(x]n:l. @sEAy-ynE)b.li
`~yIr")p.a, rh:B.

~yjpX
Judges
ynI[]n:K.h-;( la, WnL'- hl,[]y: ymi rmo=ale hw"hyB; laer"f.yI ynEB. Wla]v.YIw:) [:vuAhy> tAm yrEx]a; yhiy>w: 1:1
rm,aYOw: 1:3 `Ad*y"B. #r<a'h-' ta, yTit;n" hNEhi hl,_[]y: hd"Why> hw"hy> rm,aYOw: 1:2 `AB* ~x,L'hil. hL'xiT.B;
^l<+r"AgB. ^T.ai ynIa-] ~g: yTik.l;h'w> ynI[]n:K.B;( hm'x]L'nI)w> ylir"Agb. yTiai hle [] wyxia' !A[m.vil. hd"Why>
tr<f,[] qz<b,B. ~WKY:w: ~d"_y"B. yZIrIP.h;w> ynI[]n:K.h-; ta, hw" hy> !TEYIw: hd"Why> l[;Y:w: 1:4 `!A[)m.vi ATai %l,YEw:
1:6 `yZI)rIP.h; ta,w> ynI[]n:K.h-;( ta, WKY:w: AB= Wmx]L'YI)w: qz<b,B. qz<b, ynIdoa-] ta, Wac.m.YIw:) 1:5 `vyai( ~ypil'a]
rm,aYOw: 1:7 `wyl'(g>r:w> wyd"y" tAnhoB-. ta, WcC.q;y>w:) Atao Wzx]aYOw: wyr"_x]a; WpD>r>YIw:) qz<b, ynIdoa] sn"Y"w:
ynIx'l.vu tx;T; ~yjiQ.l;m. Wyh' ~yciC 'qum. ~h,yleg>r:w> ~h,ydEy> tAnhoB.( ~yki l'm. ~y[ib.vi qz<b-, ynIdo*a]
hd"Why>-ynE)b. Wmx]L'YIw: 1:8 p `~v'( tm'Y"w: ~Il;v'Wry> Whauybiy>w: ~yhi_l{a/ yli- ~L;vi !KE ytiyfi[' rv<a]K;
hd"Why> ynEB. Wdr.y") rx;a;w> 1:9 `vae(b' WxL.vi ry[ih-' ta,w> br<x-'_ ypil. h'WKY:w: Ht'Aa WdK.l.YIw: ~Il;v'WryBi
!Arb.x,B. bveAYh; ynI[]n:K.h-;( la, hd"Why> %l,YEw: 1:10 `hl'(peV.h;w> bg<N<h;w> rh'h' bveAy ynI+[]n:K.B;( ~xeL'hil.
~V'mi %l,YEw: 1:11 `ym'(l.T-; ta,w> !m:yxia-] ta,w> yv;v-e ta, WKY:w: [B;_r>a; ty:r>qi ~ynIp'l. !Arb.x-, ~vew>
rp,s-e ty:r>q-i ta, hK,y-: rv,a] bleK' rm,aYOw: 1:12 `rp,s-e( ty:r>qi ~ynIp'l. rybiD-> ~vew> rybi_D> ybev.Ay-la,
!joQ'h; blek' yxia] zn:q-. !B, laeynIt.[' Hd"K.l.YIw:) 1:13 `hV'(ail. yTibi hs'k.[-; ta, Al yTit;n"w> Hd"_k'l.W
hd<F 'h; h'ybia-' taeme( lAav.li WhteysiT.w: Ha'AbB. yhiy>w: 1:14 `hV'(ail. ATbi hs'k .[-; ta, Al-!T,YIw: WNM,_mi
bg<N<h; #r<a, yKi hk'r"b. yLi- hb'h'( Al rm,aTow: 1:15 `%L"-) hm; bleK' Hl'- rm,aYO*w: rAm=x]h; l[;me xn:c.Tiw:
ynEb.W 1:16 p `tyTi(x.T; tL{GU taew> tyLi[i tL{GU tae bleK' Hl'- !T,YIw: ~yIm"+ tL{GU yli hT't;n"w> ynIT't;n>
%l,YEw: dr"_[] bg<n<B. rv<a] hd"Why> rB:d>mi hd"Why> ynEB-. ta, ~yrIm'T.h; ry[i me Wl[' hv,mo !texo ynIyqe
WmyrIx]Y:w: tp;_c. bveAy ynI[]n:K.h-;( ta, WKY:w: wyxia' !A[m.v-i ta, hd"Why> %l,YEw: 1:17 `~['(h-' ta, bv,YEw:

161

!Alq.v.a-; ta,(w> Hl'WbG>-ta,w> hZ"[-; ta, hd"Why> dKol.YIw: 1:18 `hm'(r>x' ry[ih-' ~ve-ta, ar"q.YIw: Ht'Aa
al{ yKi rh"+h-' ta, vr<YOw: hd"Why>-ta, hw"hy> yhiy>w: 1:19 `Hl'(WbG>-ta,w> !Arq.[-, ta,w> Hl'_WbG>-ta,w>
rB<DI rv<a]K; !Arb.x-, ta, blekl' . WnT.YIw: 1:20 `~h,(l' lz<r>B; bk,r-< yKi qm,[eh' ybev.y-O ta, vyrIAhl.
ynEB. WvyrIAh al{ ~Il;v'Wr)y> bveyO ysiWby>h-; ta,w> 1:21 `qn")[]h' ynEB. hv'l{v-. ta, ~V'mi vr<AYw: hv,_mo
~he- ~G: @sEAy-tybe Wl[]Y:w: 1:22 s `hZ<)h; ~AYh; d[; ~Il;v'WryBi !miy"n>bi ynEB-. ta, ysiWby>h; bv,YEw: !mI+y"n>bi
War>YIw: 1:24 `zWl) ~ynIp'l. ry[ih-' ~vew> lae-_ tybe(B. @sEAy-tybe WrytiY"w: 1:23 `~M'([i hw"hyw:) lae-_ tyBe(
1:25 `ds,x'( ^M.[i Wnyfi['w> ry[ih' aAbm. ta, an" Wnae r>h; Al Wrm.aYOw: ry[i_h-' !mi aceAy vyai ~yrIm.Voh;
1:26 `WxLe(vi ATx.P;v.mi lK'-ta,w> vyaih-' ta,w> br<x-'_ ypil. ry[ih-' ta, WKY:w: ry[ih' aAbm-. ta, ~aer>Y:w:
1:27 p `hZ<)h; ~AYh; d[; Hm'v. aWh zWl Hm'v. ar"q.YIw: ry[i !b,YIw: ~yTi_xih; #r<a, vyaih' %l,YEw:
rAd ybev.yO bveyO -ta,w> h'yt,nOB-. ta,w> %n:[.T-; ta,w> h'yt,AnB.-ta,w> !a"v-. tyBe-ta, hV,n:m. vyrIAh-al{w>
ynI[]n:K.h;( la,AYw: h'yt,_AnB.-ta,w> ADgIm. ybev.Ay-ta,w> h'yt,nOB-. ta,w> ~['l.b.yI ybev.Ay-ta,w> h'yt,AnB.-ta,w>
`Av)yrIAh al{ vyrEAhw> sm;_l' ynI[]n:K.h-;( ta, ~f,Y"w: laer"f.yI qz:x-' yKi( yhiy>w: 1:28 `taZO*h; #r<a'B' tb,v,l'
!luWbz> 1:30 p `rz<g")B. ABr>qiB. ynI[]n:K.h;( bv,YEw: rz<g"+B. bveAYh; ynI[]n:K.h-;( ta, vyrIAh al{ ~yIr:p.a,w> 1:29 s
rvea' 1:31 s `sm;(l' Wyh.YI)w: ABr>qiB. ynI[]n:K.h;( bv,YEw: ll{+h]n: ybev.Ay-ta,w> !Ar j.qi ybev.Ay-ta, vyrIAh al{
qypia-] ta,w> hB'l.x-, ta,w> byzIk.a-; ta,w> bl'x.a-; ta,w> !Ad+yci ybev.Ay-ta,w> AK[; ybev.y-O ta, vyrIAh al{
yliT'p.n: 1:33 s `Av)yrIAh al{ yKi #r<a'_h' ybev.yO ynI[]n:K.h;( br<q<B. yrIvea'h' bv,YEw: 1:32 `bxo)r-> ta,w>
ybev.yOw> #r<a'_h' ybev.yO ynI[]n:K.h;( br<q<B. bv,YwE : tn"[-] tybe ybev.y-O ta,w> vm,v-, tybe( ybev.y-O ta, vyrIAh-al{)
Ant'n> al{- yKi hr"h'_h' !d"-ynEB-. ta, yrImoa/h' Wcx]l.YIw: 1:34 s `sm;(l' ~h,l' Wyh' tn"[] tybeW vm,v-, tybe(
@seAy-tyBe dy: dB;k.Tiw: ~ybi_l.[;v;(b.W !AlY"a;B. sr<x-, rh;B. tb,v,l' yrImoa/h'( la,AYw: 1:35 `qm,[e(l' td<r<l'
hw"hy>-%a;l.m; l[;Y:w: 2:1 p `hl'[.m'(w" [l;S,h;me ~yBi_r:q.[; hle[]M;mi( yrImoa/h' lWbg>W 1:36 `sm;(l' Wyh.YIw:
rv<a] #r<a'h-' la, ~k,t.a, aybia'w" ~yIr:c.Mimi ~k,t.a, hl,[]a; rm,aYOw: p ~yki_Boh-; la, lG"l.GIh-; !mi
tyrIb. Wtr>k.t-i al{) ~T,a;w> 2:2 `~l'(A[l. ~k,T.ai ytiyrIB. rpEa-' al{) rm;aow" ~k,yteboa]l; yTi[.B;v.nI
~g:w> 2:3 `~t,(yfi[] taZO- hm; yliqoB. ~T,[.m;v-. al{)w> !Wc+ToTi ~h,yteAxB.z>mi taZOh; #r<a'h' ybev.Ay*l.
yhiy>w: 2:4 `vqE)Aml. ~k,l' Wyh.yI ~h,yhel{awE ~yDIcil. ~k,l' Wyh'w> ~k,_ynEP.mi ~t'Aa vrEg "a-] al{) yTir>m;a'
`WK)b.YIw: ~l'Aq-ta, ~['h' Waf.YIw: lae_r"f.yI ynEB-. lK'-la,( hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, hw"hy> %a:l.m; rBe d:K.
Wkl.YEw: ~['_h-' ta, [;vuAhy> xL;v;y>w: 2:6 p `hw")hyl;( ~v'- WxB.z>YIw: ~yki_Bo aWhh; ~AqM'h-; ~ve( War>q.YwI :) 2:5
lkow> [:vu_Ahy> ymey> lKo hw"hy>-ta, ~['h' Wdb.[;Y:w: 2:7 `#r<a'(h-' ta, tv,r<l' Atl'x]n:l. vyai laer"f.y-I ynE)b.
rv<a] lAdG"h; hw"hy> hfe[]m-; lK' tae War" rv<a] [:WvAhy> yrEx]a; ~ymiy" WkyrIa/h, rv,a] ~ynIqeZ>h; ymey>
AtAa WrB.q.YIw: 2:9 `~ynI)v' rf,[,w" ha'm-e !B, hw"+hy> db,[, !Wn-!Bi [;vuAhy> tm'Y"w: 2:8 `lae(r"f.yIl. hf'['
Wps.a,n< aWhh; rADh-; lK' ~g:w> 2:10 `v[;G-") rh;l. !ApC.mi ~yIr"+p.a, rh:B. sr<x-, tn:m.tiB. Atl'x]n: lWbg>Bi
hf'[' rv<a] hf,[]M;h-;( ta, ~g:w> hw"hy>-ta, W[d>y-") al{ rv<a] ~h,yrEx]a; rxea; rAD ~q'Y"w: wyt'_Aba]-la,
Wbz>[;Y:w: 2:12 `~yli(['B.h-; ta, Wdb.[;Y:w: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h-' ta, laer"f.y-I ynE)b. Wf[]Y:w: 2:11 s `lae(r"f.yIl.
~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; Wkl.YEw: ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'Aa ayciAMh; ~t'Aba] yhel{a/ hw"hy>-ta,
hw"+hy>-ta, Wbz>[;Y:w: 2:13 `hw")hy>-ta, Ws[ik.Y:w: ~h,_l' Wwx]T;v.YI)w: ~h,yteAbybis. rv,a] ~yMi[;h'( yhe l{a/me
~t'_Aa WSvoY"w: ~ysiv-o dy:B. ~nET.YIw:) laer"f.yIB. hw"hy> @a:-rx;YI)w: 2:14 `tAr)T'v.[;l'w> l[;B;l; Wdb.[;Y:w:
Wac.y" rv<a] lkoB. 2:15 `~h,(ybey>Aa ynEp.li dmo[]l; dA[ Wlk.y-" al{)w> bybiS 'mi ~h,ybey>Aa* dy:B. ~rEK.m.YIw:)
2:16 `dao)m. ~h,l' rc,YEw: ~h,_l' hw"hy> [B;v.nI rv< a]k;w> hw"hy> rB<DI rv,a]K;( h['r"l. ~B'- ht'y>h' hw"hy>-dy:
yrEx]a; Wnz" yKi W[mev' al{ ~h,yjep.v-o) la, ~g:w> 2:17 `~h,(ysevo dY:mi ~W[yviAYw: ~yji_p.vo) hw"hy> ~q,Y"w:
hw"hy>-twOc.mi [:mov.li ~t'Aba] Wkl.h' rv,a] %r<D<h-; !mi rhem; Wrs" ~h,_l' Wwx]Tv; .YI)w: ~yrIxea] ~yhil{a/
dY:mi ~['yviAh)w> jpeVoh-; ~[i hw"hy> hy"h'w> ~yjip.vo) ~h,l' hw"hy> ~yqih-e yki(w> 2:18 `!kE) Wf['- al{
tAmB. hy"h'w> 2:19 `~h,(yqex]dow> ~h,ycex]l{ ynEP.mi ~t'q'aN] :)mi hw"hy> ~xe N "yI-yKi( jpe_AVh; ymey> lKo ~h,ybey>ao*
al{ ~h,_l' twOx]T;v.hil.W ~d"b.['l. ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a;( tk,l,l' ~t'Aba]me( Wtyxiv.hiw> Wbvuy" jpeAVh;

162

Wrb.[' rv,a] ![;y: rm,aYOw: lae_r"f.yIB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 2:20 `hv'(Q'h; ~K'r>D:miW ~h,ylel.[;M;mi WlyPihi
@ysiAa al{ ynIa-] ~G: 2:21 `yli(Aql. W[m.v' al{w> ~t'Aba]-ta, ytiyWIci rv<a] ytiyrIB-. ta, hZ<h; yAGh;
lae_r"f.y-I ta, ~B' tASn: ![;m;l. 2:22 `tmo)Y"w: [;vuAhy> bz:[-' rv,a] ~yIAGh;-!mi ~h,_ynEP.mi vyai vyrIAhl.
hw"hy> xN:Y:w: 2:23 `al{-) ~ai ~t'Aba] Wrm.v' rv<a]K; ~B' tk,l,l' hw"hy> %r<D-< ta, ~he ~yrIm.voh]
rv<a] ~yIAGh; hL,aew> 3:1 p `[;vu(Ahy>-dy:B. ~n"t'n> al{w> rhE+m; ~v'yrIAh yTil.bil. hL,aeh' ~yIAGh;-ta,
qr: 3:2 `![;n")K. tAmx]l.m-i lK' tae W[d>y-" al{) rv<a-] lK' tae lae_r"f.y-I ta, ~B' tASn:l. hw"hy> x:yNIhi
ynErs> ; tv,mex] 3:3 `~W[)d"y> al{ ~ynIp'l-. rv,a] qr: hm'_x'l.mi ~d"M.l;l. laer"f.y-I ynE)B. tArDo t[;D: ![;m;l.
`tm'(x] aAbl. d[; !Amr>x, l[;B; rh;me !An=b'L.h; rh: bveyO yWIxih;w> ynId oyCih;w> ynI[]n:K.h-;( lk'w> ~yTiv.lip.
~t'Aba]-ta, hW"c-i rv,a] hw"hy> twOc.m-i ta, W[m.v.yIh] t[;d:l' lae_r"f.y-I ta, ~B' tASn:l. Wyh.YIw:) 3:4
3:6 `ysi(Wby>h;w> yWIxih;w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h'(w> yTi xih; ynI+[]n:K.h;( br<q<B. Wbv.y" laer
"f.yI ynEb.W 3:5 `hv,(m-o dy:B.
3:7 p `~h,(yhel{a/ ta, Wdb.[;Y:w: ~h,_ynEb.li Wnt.n" ~h,yteAnB.-ta,w> ~yvin"l. ~h,l' ~h, yteAnB.-ta, Wxq.YIw:
~yli['B.h-; ta, Wdb.[;Y:w: ~h,_yhel{)a/ hw"hy>-ta, WxK.v.YIw:) hw"hy> ynEy[eB. [r:h-' ta, lae r"f.y-I ynEb. Wf[]Y:w:
~yIr"+h]n: ~r:a] %l,m, ~yIt;['v.rI !v:WK dy:B. ~rEK.m.YIw:) laer"f.yIB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 3:8 `tAr)vea]h-' ta,w>
~q,Y"w: hw"hy>-la, laer"f.y-I ynE)b. Wq[]z>YIw: 3:9 `~ynI)v' hn<mov. ~yIt:['v.rI !v:WK-ta, laer"f.y-I ynE)b. Wdb.[;Y:w:
yhiT.w: 3:10 `WNM,(mi !joQ'h; blek' yxia] zn:q-. !B, laeynIt.[' tae ~[e_yviAY*w: laer"f.yI ynEb.li [:yviAm hw"hy>
~yIt:['v.rI !v:WK-ta, Ady"B. hw"hy> !TEYIw: hm'x'l.Mil; aceYEw: laer"f.y-I ta, jPov.YIw: hw"hy>-x:Wr) wyl'['
laeynIt.[' tm'Y"w: hn"+v' ~y[iB'r>a; #r<a'h' jqov.Tiw: 3:11 `~yIt")['v.rI !v:WK l[; Ady" z['T'w: ~r"_a] %l,m,
!Alg>[-, ta, hw"hy> qZEx;y>w: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; laer"f.yI ynEB. WpsiYOw: 3:12 p `zn:)q-. !B,
!AM[; ynEB-. ta, wyl'ae @soa/Y<w: 3:13 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h-' ta, Wf[-' yKi( l[; laer"f.y-I l[; ba'Am-%l,m,(
!Alg>[-, ta, laer"f.y-I ynE)b. Wdb.[;Y:w: 3:14 `~yrI)m'T.h; ry[i- ta, Wvr>yYI)w: laer"f.y-I ta, %Y:w: %l,YwE : qle_m'[]w:
[:yviAm ~h,l' hw"hy> ~q,Y"w: hw"hy>-la, laer"f.y-I ynE)b. Wq[]z>YIw: 3:15 s `hn")v' hrEf.[, hn<Amv. ba'Am-%l,m,(
!Alg>[,l. hx'n>mi Ady"B. laer"f.y-I ynEb. Wxl.v.YIw: An=ymiy>-dy: rJEai vyai ynIymiy>h-; !B, ar"G-E !B, dWha-e ta,
wyD"m;l. tx;T;mi Ht'Aa rGOx.Y:w: HK'_r>a' dm,GO tAype ynEv. Hl'w> br<x, dWhae Al f[;Y:w: 3:16 `ba'(Am %l,m,
yhiy>w:) 3:18 `dao)m. ayrIB' vyai !Alg>[,w> ba'_Am %l,m, !Alg>[,l. hx'n>Mih-; ta, brEq.Y:w: 3:17 `An*ymiy> %r,y< l[;
~yliysiP.h-; !mi bv' aWhw> 3:19 `hx'(n>Mih; yaef.nO ~['h-' ta, xL;v;y>w: hx'_n>Mih-; ta, byrIq.h;l. hL'Ki rv<a]K;
~ydIm.[oh-' lK' wyl'['me( Wac.YE)w: sh' rm,aYOw: %l,M,_h; ^yl,ae yli rt,s-e rb;D> rm,aYO w: lG"l.GIh-; ta, rv<a]
dWhae rm,aYOw: ADb;l. Al-rv,a] hr"qeM.h; tY:li[]B; bveyO-aWh)w> wyl'ae aB' dWhaew> 3:20 `wyl'(['
br<x,h-; ta, xQ;YIw: Alamof. dy:- ta, dWhae xl;v.YIw: 3:21 `aSe(Kih; l[;me ~q'Y"w: ^yl,_ae yli ~yhil{a-/ rb;D>
bh;L;h; d[;B. bl,xeh; rGOs .YIw: bh;L;h; rx:a; bC'N Ih-; ~g:) aboY"w: 3:22 `An*j.biB. h'[,q't.YIw: An=ymiy> %r,y< l[;me
tAtl.D: rGOs.YIw: hn"Ar=D>s.Mih;( dWhae aceYEw: 3:23 `hn"do*v.r>P;h; aceYEw: An=j.Bimi br<x,h; @l:v' al{ yKi
Wrm.aYOw: tAl+[un> hY"li[]h' tAtl.D: hNEhiw> War>YIw: WaB' wyd"b'[]w: ac'y" aWhw> 3:24 `l['(n"w> Ad[]B; hY"li[;h'
tAtl.D: x;tepo WNn<yae hNEhiw> vAB-d[; WlyxiY"w: 3:25 `hr"(qeM.h; rd:x]B; wyl'g >r-: ta, aWh %ysime %a:
d[; jl;m.nI dWhaew> 3:26 `tme( hc'r>a: lpenO ~h,ynEdoa] hNEhiw> WxT'p.YIw: x:Tep.M;h-; ta, Wxq.YIw: hY"li[]h'(
rh:B. rp"AVB; [q:t.YIw: AaAbB. yhiy>w: 3:27 `ht'r"(y[iF.h; jleM'YIw: ~yliysiP.h-; ta, rb:[' aWhw> ~h'_m.h.m;t.hi(
yr:x]a; Wpd>rI ~h,lea] rm,aYOw: 3:28 `~h,(ynEp.li aWhw> rh"h-' !mi laer"f.y-I ynE)b. AM[i Wdr>YEw: ~yIr"+p.a,
!DEr>Y:h; tArB.[.m-; ta, WdK.l.YIw:) wyr"x]a; Wdr>YEw: ~k,_d>y<B. ba'Am-ta, ~k,ybey>a-o ta, hw"hy> !t;n-" yKi(
!mEv-' lK' vyai ~ypil'a] tr<f,[]K; ayhih; t[eB' ba'Am-ta, WKY:w: 3:29 `rbo*[]l; vyai Wnt.n-" al{)w> ba'Aml.
jqov.Tiw: lae_r"f.yI dy: tx;T; aWhh; ~AYB; ba'Am [n:K'Tiw: 3:30 `vyai( jl;m.nI al{w> lyIx"+ vyai- lk'w>
vyai tAam-e vve( ~yTiv.liP-. ta, %Y:w: tn"[-] !B, rG:m.v; hy"h' wyr" x]a;w> 3:31 s `hn")v' ~ynIAmv. #r<a'h'
hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; laer"f.yI ynEB. WpsiYOw: 4:1 s `laer( "f.y-I ta, aWh-~G: [v;YOw: rq"+B'h; dm;l.m;B.
ar"s .ysi( Aab'c-. rf;w> rAc=x'B. %l:m' rv<a] ![;n:K-. %l,m,( !ybiy" dy:B. hw"hy> ~rEK.m.YIw: 4:2 `tme( dWhaew>
Al lz<r>B-; bk,r<( tAame [v;T. yKi hw"+hy>-la, laer"f.y-I ynE)b. Wq[]c.YIw: 4:3 `~yI)AGh; tv,rox]B; bveAy aWhw>

163

tAd+yPil; tv,ae ha'ybin> hV'ai hr"Abd>W 4:4 s `hn")v' ~yrIf.[, hq"z>x'B. laer"f.yI ynEB-. ta, #x;l' aWhw>
!ybeW hm'r"h' !yBe hr"AbD> rm,T-o tx;T;( tb,v,Ay ayhiw> 4:5 `ayhi(h; t[eB' laer"f.y-I ta, hj'p.vo ayhi
qr"b'l. ar"q.Tiw: xl;v.Tiw: 4:6 `jP'(v.Mil; laer"f.yI ynEB. h'yl,ae Wl[]Y:w: ~yIr"+p.a, rh:B. lae- tyBe(
rh:B. T'k.v;m'(W %lE laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hy> hW"ci al{h] wyl'ae rm,aTow: yli_T'p.n: vd<Q<mi ~[;nOybia-] !B,
^yl,ae yTik.v;m'W 4:7 `!Wl)buz> ynEB.miW yliT'p.n: ynEB.mi vyai ~ypil'a] tr<f, [] ^M.[i T'x.q;l'w> rAbT'
rm,aYOw: 4:8 `^d<)y"B. WhyTit;n>W An=Amh]-ta,w> ABk.r-I ta,w> !ybiy" ab'c-. rf; ar"s.ysi-( ta, !Avyqi lx;n-: la,
%lEae %l{h' rm,aTow: 4:9 `%lE)ae al{ yMi[i ykil.te al{- ~aiw> yTik.l'_h'w> yMi[i ykil.T-e ~ai qr"B' h'yl,ae
hw"hy> rKom.yI hV'a-i dy:b>) yKi %leAh hT'a; rv<a] %r<D<h-; l[; ^T.r>a;p.Ti( hy<h.ti( al{ yKi sp,a, %M'[i
yliT'p.n-: ta,w> !lUWbz>-ta, qr"B' q[ez>Y:w: 4:10 `hv'd>q)< qr"B-' ~[i %l,Tew: hr"AbD> ~q'T'w: ar"s_ .ysi-( ta,
!yIQ;mi dr"p.nI ynIyQeh; rb,x,w> 4:11 `hr"(AbD> AM[i l[;T;w: vyai_ ypel.a; tr<f,[] wyl'g >r:B. l[;Y:w: hv'd>q,
WdGIY:w: 4:12 `vd<q-<) ta, rv<a] ~yNIn:[]c;B. ~yNI[;c.B; !Ala-e d[; Alh\a' jYEw: hv,_mo !tExo bb'xo ynEB.mi
tAame [v;T. ABk.r-I lK'-ta, ar"s .ysi( q[ez>Y:w: 4:13 s `rAb*T'-rh; ~[;nOybia-] !B, qr"B' hl'[' yKi ar"s_ .ysi(l.
hr"boD> rm,aTow: 4:14 `!Av)yqi lx;n-: la, ~yIAGh; tv,rox]me AT+ai rv<a] ~['h-' lK'-ta,w> lz<r >B; bk,r<
dr,YEw: ^yn<+p'l. ac'y" hw"hy> al{h] ^d<y"B. ar"s.ysi-( ta, hw"hy> !t;n" rv,a] ~AYh; hz< yKi ~Wq qr"B-' la,
bk,r<h-' lK'-ta,w> ar"s .ysi-( ta, hw"hy> ~h'Y"w: 4:15 `wyr"(x]a; vyai ~ypil'a] tr<f,[]w: rAbT' rh:me qr"B'
qr"b'W 4:16 `wyl'(g>r:B. sn"Y"w: hb'K'r>M,h; l[;me ar"s .ysi( dr,YEw: qr"_b' ynEp.li br<x-, ypil. hn< x]M;h-;( lK'-ta,w>
al{ br<x-, ypil. ar"s.ysi( hnEx]m-; lK' lPoYIw: ~yI+AGh; tv,rox] d[; hn<x]M;h;( yrEx]a;w> bk,r<h' yrE x]a; @d:r"
!ybiy" !yBe ~Alv' yKi ynI+yQeh; rb,x, tv,ae l[ey" lh,a-o la, wyl'g >r:B. sn" ar"s.ysi(w> 4:17 `dx'(a-, d[; ra:v.nI
ynIdoa] hr"Ws wyl'ae rm,aTow: ar"s.ysi( tar:q.li l[ey" aceTew: 4:18 `ynI)yQeh; rb,x, tyBe !ybeW rAcx-' %l,m,(
an"- ynIyqiv.h; h'yl,ae rm,aYOw: 4:19 `hk'(ymiF.B; WhSek;T.w: hl'h/aoh' h'yl,ae rs;Y"w: ar"_yTi-la; yl;ae hr"Ws
xt;P, dmo[] h'yl,ae rm,aYOw: 4:20 `WhSe(k;T.w: WhqEv.T;w: bl'x'h, dwanO-ta, xT;p.Tiw: ytiame_c' yKi ~yIm-: j[;m.
l[ey" xQ:Tiw: 4:21 `!yIa") T.r>m:aw' > vyai hPo- vyE)h] rm:a'w> %leaev.W aAby" vyai- ~ai hy"h'w> lh,ao+h'
dteY"h-; ta, [q:t.Tiw: jaL'B; wyl'ae aAbT'w: Hd"y"B. tb,Q<M;h-; ta, ~f,T'w: lh,aoh' dt;y-> ta, rb,x,-tv,ae(
l[ey" aceTew: ar"s.ysi-( ta, @dEro qr"b' hNEhiw> 4:22 `tmo)Y"w: @[;Y"w: ~D"r>n-I aWh)w> #r<a'_B' xn:c.Tiw: AtQ'r:B.
lpenO ar"s.ysi( hNEhiw> h'yl,ae aboY"w: vQE+b;m. hT'a-; rv,a] vyaih-' ta, &'a,r>a;w> %lE Al rm,aTow: Atar"q.li
4:24 `lae(r"f.yI ynEB. ynEp.li ![;n"+K-. %l,m,( !ybiy" tae aWhh; ~AYB; ~yhil{a/ [n:k.Y:w: 4:23 `At*Q'r:B. dteY"h;w> tme
!ybiy" tae WtyrIk.hi rv<a] d[; ![;n"+K-. %l,m,( !ybiy" l[; hv'q'w> %Alh' laer"f.y-I ynE)B. dy: %l,Tew:
tA[r"P. [:rop.Bi 5:2 `rmo*ale aWhh; ~AYB; ~[;n=yO bia]-!B, qr"b'W hr"AbD> rv;T'w: 5:1 p `![;n")K-. %l,m,(
ykinOa' hw"hyl;( ykinOa' ~ynI+z>ro* WnyzIa]h; ~ykil'm. W[m.vi 5:3 `hw")hy> Wkr]B' ~['_ bDEn:t.hiB. laer"f.yIB.
#r<a, ~Ada/ hdEF .mi ^D>[.c;B. ry[iFemi ^t.aceB. hw"hy> 5:4 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hyl;( rMez:a] hr"yvia'
hw"hy> ynEP.mi yn:ysi hz< hw"+hy> ynEP.mi Wlz>n" ~yrIh' 5:5 `~yIm") Wpj.n" ~ybi[-' ~G: Wpj'_n" ~yIm:v-' ~G: hv'['r"
tAxr"a\ Wkl.yE tAbytin> ykel.how> tAx+r"a\ Wld>x' l[ey" ymeyBi tn"[-] !B, rG:m.v; ymeyBi 5:6 `lae(r"f.yI yhel{a/
5:8 `lae(r"f.yIB. ~ae yTim.Q:v; hr"AbD> yTim.Q;v; d[; WLdE_x' laer"f.yIB. !Azr"p. Wld>x' 5:7 `tAL)q;l.q;[]
5:9 `lae(r"f.yIB. @l,a, ~y[iB'r>a;B. xm;row" ha,r'y-E) ~ai !gEm' ~yrI+['v. ~x,l' za' ~yvid"x] ~yhil{a/ rx;b.yI
!yDImi-l[; ybev.yO tArxoc. tAntoa] ybek.ro 5:10 `hw")hy> Wkr]B' ~['_B' ~ybiD>n:t.Mi(h; laer"f.yI yqEq.Axl. yBili
AnzOr>Pi tqod>ci hw"hy> tAqd>ci WNt;y> ~v' ~yBia;v.m; !yBe ~ycic.x;(m. lAQmi 5:11 `Wxyfi( %r<D-< l[; ykel.how>
qr"B' ~Wq ryvi-_ yrIB.D: yrIW[ yrIW[ hr"AbD> yrIW[ yrIW[ 5:12 `hw")hy>-~[; ~yrI['V.l; Wdr>y" za' lae_r"f.yIB.
yNImi 5:14 `~yrI)ABGIB; yli- dr:y> hw"hy> ~['_ ~yrIyDIa;l. dyrIf' dr:y> za' 5:13 `~[;nO*ybia-] !B, ^y>b.v, hbev]W
~ykiv.mo !luWbZ>miW ~yqiq.xom. Wdr.y") rykim' yNImi ^ym,_m'[]B; !ymiy"n>bi ^yr<x]a; qlem'[]B; ~v'r>v' ~yIr:p.a,
tAGl;p.Bi wyl'g_ >r:B. xL;vu qm,[eB' qr"B' !KE rk'XF'yIw> hr"boD-> ~[i rk'XF'yIB. yr:f'w> 5:15 `rpEs) o jb,veB.
tAGl;p.li ~yrI+d"[] tAqrIv. [:mov.li ~yIt;P.v.Mih;( !yBe T'b.v;y" hM'l' 5:16 `ble-( yqeq.xi ~ylidoG> !beWar>
bv;y" rvea' tAY=nIa\ rWgy" hM'l' !d"w> !kev' !DEr>Y:h; rb,[eB. d['l.GI 5:17 `ble-( yrEq.xi ~yliAdG> !beWar>

164

`hd<(f' ymeArm. l[; yli_T'p.n:w> tWml' Avp.n: @rExe ~[; !Wlbuz> 5:18 `!AK)v.yI wyc'r"p.mi l[;w> ~yMiy: @Axl.
`Wxq")l' al{ @s,K, [c;B, AD+gIm. yme- l[; %n:[.t;B. ![;n:k. ykel.m; Wmx]l.nI za' Wmx'l.nI ~ykil'm. WaB' 5:19
lx;n: ~p'r"G> !Avyqi lx;n: 5:21 `ar"s( .ysi-~[i Wmx]l.nI ~t'ALsiM.mi ~ybik'AK)h; Wmx'_l.nI ~yIm:v-' !mi 5:20
5:23 `wyr"(yBia; tArh]D: tArh]D:mi( sWs+-ybeQ.[i Wml.h' za' 5:22 `z[o) yvip.n: ykir>d>Ti !Av+yqi lx;n: ~ymiWdq.
hw"hy> tr:z>[,l. hw"hy> tr:z>[,l. Wab'- al{) yKi h'yb,_v.yO rAra' Wrao hw"hy> %a:l.m; rm;a' zArme WrAa
bl'x' la;v' ~yIm: 5:25 `%r")boT. lh,aoB' ~yviN "mi ynI+yQeh; rb,x, tv,ae l[ey" ~yviN "mi %r:boT. 5:24 `~yrI)ABGIB;
~yli_me[] tWml.h;l. Hn"ymiywI) hn"x.l;v.Ti dteY"l; Hd"y" 5:26 `ha'(m.x, hb'yrIq.hi ~yrIyDIa; lp,seB. hn"t"+n"
!yBe bk'_v' lp;n" [r:K' h'yl,g >r: !yBe 5:27 `At*Q'r: hp'l.x'w> hc'x]m'W Avaro hq"x]m' ar"s.ysi( hm' l.h'w>
ar"s .ysi( ~ae bBey:T.w: hp'q.v.nI !ALx;h; d[;B. 5:28 `dWd)v' lp;n" ~v' [r:K' rv<a]B; lp'n" [r:K' h'yl,g >r:
h'yt,Arf' tAmk.x; 5:29 `wyt'(AbK.r>m; yme[]P; Wrx/a,( [:WDm; aAbl' ABk.rI vve Bo [:WDm; bn"+v.a,h' d[;B.
rb,G< varol. ~yIt;m'x]r: ~x;r: ll'v' WqL.x;y> Wac.m.yI al{h] 5:30 `Hl'( h'yr<m'a] byviT' ayhi- @a; hN"yn<+[]T;
Wdb.ayO !Ke 5:31 `ll'(v' yrEaW>c;l. ~yIt:m'q.rI [b;c, hm'_q.rI ~y[ib'c. ll;v. ar"s .ysil. ~y[ib'c. ll; v.
Wf[]Y:w: 6:1 p `hn")v' ~y[iB'r>a; #r<a'h' jqov.Tiw: At=r"bug>Bi vm,V,h; taceK. wyb'h]aow> hw"hy> ^yb,y>Aa-lk'
!y"d>m-i dy: z['T'w: 6:2 `~ynI)v' [b;v, !y"d>m-i dy:B. hw"hy> ~nET.YIw: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' laer"f.y-I ynEb.
tAr['M.h-; ta,w> ~yrIh'B,( rv<a] tArh'n>Mih-; ta, laer"f.yI ynEB. ~h,l' Wf)[' !y"d>mi ynEP.mi lae_r"f.y-I l[;
Wnx]Y:w: 6:4 `wyl'([' Wl['w> ~d<q-< ynEb.W qlem'[]w: !y"d>mi hl'['w> lae_r"f.yI [r:z-" ~ai hy"h'w> 6:3 `tAd)c'M.h-; ta,w>
rAvw" hf,w> laer"f.yIB. hy"x.mi( Wryaiv.y-: al{)w> hZ"+[; ^a]AB-d[; #r<a'h' lWby-> ta, Wtyxiv.Y:w: ~h,yle[]
~h,l'w> brol' hB,r>a-; ydE(k. Wab'W Waboy" ~h,yleh\a'w> Wl[]y: ~h,ynEq.miW ~he yKi 6:5 `rAm*x]w:
Wq[]z>YIw: !y"+d>mi ynEP.mi daom. laer"f.yI lD: YIw: 6:6 `Ht'(x]v;l. #r<a'b' WaboY"w: rP"s+ .mi !yae ~h,yLemg; >liw>
xl;v.YIw: 6:8 `!y")d>mi tAdao l[; hw"+hy>-la, laer"f.y-I ynE)b. Wq[]z-" yKi( yhiy>w: 6:7 p `hw")hy>-la, laer"f.y-I ynE)b.
ytiyle[/h, ykinOa' laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo ~h,l' rm,aYOw: lae_r"f.yI ynEB-. la, aybin" vyai hw" hy>
dY:miW ~yIr:c.mi dY:mi ~k,t.a, lCia;w" 6:9 `~ydI(b'[] tyBemi ~k,t.a, ayciaow" ~yIr:c.Mimi ~k,t.a,
hw"hy> ynIa] ~k,l' hr"m .aow" 6:10 `~c'(r>a-; ta, ~k,l' hn"T.a,w" ~k,ynEP.mi ~t'Aa vrEg "a]w" ~k,_ycex]l-{ lK'
p `yli(AqB. ~T,[.m;v. al{w> ~c'_r>a;B. ~ybiv.Ay ~T,a; rv<a] yrImoa/h' yhel{a-/ ta, War>yti( al{ ~k,yhel{a/
AnB. !A[dg> Iw> yrI+z>[,h'( ybia] va'Ayl. rv<a] hr"p.['B. rv<a] hl'aeh'( tx;T; bv,YEw: hw"hy> %a:l.m; aboY"w: 6:11
^M.[i hw"hy> wyl'ae rm,aYOw: hw"+hy> %a:l.m; wyl'ae ar"YEw: 6:12 `!y")d>mi ynEP.mi synIh'l. tG:B; ~yJixi jbexo
hYEa;w> tazO=-lK' Wnt.a;c'm. hM'l'w> WnM'[i hw"hy> vyEw> ynIdoa] yBi !A[d>GI wyl' ae rm,aYOw: 6:13 `lyIx")h, rABGI
Wnv'j'n> hT'[;w> hw"hy> Wnl'[/h, ~yIr:c.Mimi al{h] rmoale WnyteAba] Wnl'- WrP.si rv,a] wyt' aol.p.n-I lk'(
laer"f.y-I ta, T'[.v;Ahw> hz< ^x]koB. %le rm,aYOw: hw"hy> wyl'ae !p,YIw: 6:14 `!y")d>m-i @k;B. WnnET.YIw:) hw"hy>
yPil.a; hNEhi lae_r"f.y-I ta, [:yviAa hM'B; yn"doa] yBi wyl'ae rm,aYOw: 6:15 `^yTi(x.l;v. al{h] !y"+d>mi @K:mi
t'yKihiw> %M"+[i hy<h.a, yKi hw"hy> wyl'ae rm,aYOw: 6:16 `ybi(a' tybeB. ry[iC 'h; ykinOa'w> hV,n:m.Bi lD:h;
hT'a;v' tAa yLi t'yfi['w> ^yn<+y[eB. !xE ytiac'm' an"- ~ai wyl'ae rm,aYOw: 6:17 `dx'(a, vyaiK. !y"d>m-i ta,
rm;aYOw: ^yn<+p'l. yTixN. :hiw> ytix'n>m-i ta, ytiaceho)w> ^yl,ae yaiB-o d[; hZ<mi vmu t' an"- la; 6:18 `yMi([i rBEd:m.
lS;B; ~f' rf'B'h; tACm; xm;q-< tp;yaew> ~yZI[-i ydI(G> f[;Y:w: aB' !A[dg> Iw> 6:19 `^b<)Wv d[; bveae ykinOa'
~yhil{a/h' %a:l.m; wyl'ae rm,aYOw: 6:20 s `vG:)Y:w: hl'aeh' tx;T-; la, wyl'ae aceAYw: rWr+P'B; ~f' qr:M'h;w>
xl;v.YIw: 6:21 `!KE) f[;Y:w: %Ap+v. qr:M'h-; ta,w> zL'h; [l;S,h-; la, xN:h;w> tACM;h-; ta,w> rf"B'h-; ta, xq:
rWCh;-!mi vaeh' l[;T;w: tAC+M;b;W rf"B'B; [G:YIw: Ady"B. rv<a] tn<[,v.Mih; hce q-. ta, hw"hy> %a:l.m;
hw"hy> %a:l.m-; yKi( !A[d>GI ar.Y:w: 6:22 `wyn")y[eme %l:h' hw"hy> %a:l.m;W tACM;h-; ta,w> rf'B'h-; ta, lk;aTow:
6:23 `~ynI)P' la, ~ynIP' hw"hy> %a:l.m; ytiyair" !KE- l[;-yKi( hwIhy> yn"doa] Hh'a] !A[d>GI rm,aYOw: s aWh+
Al-ar"q.YIw: hw"hyl;( x:Bez>mi !A[d>GI ~v' !b,YIw: 6:24 `tWm)T' al{ ar"_yTi-la; ^l. ~Alv' hw"hy> Al rm,aYOw:
Al rm,aYOw: aWhh; hl'y>L:B; yhiy>w: 6:25 p `yrI)z>[,h' ybia] tr"p.['B. WNd<A[ hZ<h; ~AYh; d[; ~Al+v' hw"hy>
rv<a] l[;B;h; xB;z>m-i ta, T's .r:h'w> ~ynI+v' [b;v, ynIVeh; rp:W ^ybia'l. rv<a] rAVh;-rP;-ta, xq: hw"hy>

165

zA[M'h; varo l[; ^yh,l{a/ hw"hyl; x:Bez>mi t'ynIb'W 6:26 `tro)k.Ti wyl'[-' rv,a] hr"vea]h-' ta,w> ^ybia'l.
xQ;YIw: 6:27 `tro)k.Ti rv<a] hr"vea]h' yce[]B; hl'A[ t'yli[]h;w> ynIVeh; rP"h-; ta, T'x.q;l'(w> hk'_r"[]M;(B; hZ<h;
wybia' tyBe- ta, arEy" rv<a]K; yhiy>w: hw"+hy> wyl'ae rB<DI rv<a]K; f[;Yw: : wyd"b'[]me( ~yvin"a] hr"f'[] !A[d>GI
xB;z>mi #T;nU hNEhiw> rq,BoB; ry[ih' yven>a; WmyKiv.Y:w: 6:28 `hl'y>l") f[;Yw: : ~m'Ay tAf[]me ry[ih' yven>a-; ta,w>
Wrm.aYO*w: 6:29 `yWn*B'h; x;Bez>Mih-; l[; hl'[]ho) ynIVeh; rP"h; taew> ht'r"_Ko wyl'[-' rv,a] hr"vea]h'w> l[;B;h;
rb"D"h; hf'[' va'Ay-!B, !A[d>GI Wrm.aYOw: Wvq.b;y>w: Wvr>d>YIw:) hZ<+h; rb"D"h; hf'[' ymi Wh[er-E la, vyai
ykiw> l[;B;h; xB;z>m-i ta, #t;n" yKi tmo+y"w> ^n>B-i ta, aceAh va'Ay-la, ry[ih' yve n>a; Wrm.aYOw: 6:30 `hZ<)h;
l[;B;l; !WbyrIT. ~T,a;h; wyl'[' Wdm.[-' rv,a] lkol. va'Ay rm,aYOw: 6:31 `wyl'([-' rv,a] hr"vea]h' tr:k'
#t;n" yKi Al br,y" aWh ~yhil{a-/ ~ai rq,Bo+h-; d[; tm;Wy Al byrIy" rv,a] AtAa !W[yviAT ~T,a-; ~ai
p `Ax)B.z>m-i ta,( #t;n" yKi l[;B;h; AB br,y" rmo=ale l[;B;rUy> aWhh-; ~AYb; Al-ar"q.YIw: 6:32 `Ax*B.z>m-i ta,(
hw"hy> x:Wrw> 6:34 `la[,(r>z>yI qm,[eB. Wnx]Y:w:) Wrb.[;Y:w: wD"_x.y: Wps.a,n< ~d<q-< ynEb.W qlem'[]w: !y"d>m-i lk'w> 6:33
hV,n:m-. lk'B. xl;v' ~ykia'l.m;W 6:35 `wyr"(x]a; rz<[<ybia] q[eZ "YIw: rp'AVB; [q;t.YIw: !A[+d>G-I ta, hv'b.l'
rm,aYOw: 6:36 `~t'(ar"q.li Wl[]Yw: :) yliT'p.n:b.W !Wlbuz>biW rvEa'B. xl;v' ~ykia'l.m;W wyr"_x]a; aWh-~G: q[eZ "YIw:
gyCim; ykinOa' hNEhi 6:37 `T'r>B:)DI rv<a]K; laer"f.y-I ta, ydIy"B. [:yviAm ^v.y-< ~ai ~yhi_l{a/h-' la, !A[d>GI
[:yviAt-yKi( yTi[.d:y"w> br<xo #r<a'h-' lK'-l[;w> HD"b;l. hZ"GIh-; l[;( hy<h.yI lj; ~ai !r<G=BO ; rm,C,h; tZ:G-I ta,
lj; #m,YIw: hZ"+GIh-; ta, rz:Y"w: tr"x\M'mi( ~Kev.Y:w: !ke- yhiy>w: 6:38 `T'r>B:)DI rv<a]K; laer"f.y-I ta, ydIy"B.
%a: hr"B.d:a]w: yBi ^P.a; rx;y-I la; ~yhil{a/h-' la, !A[d>GI rm,aYOw: 6:39 `~yIm") lp,Seh; aAlm. hZ"GIh-; !mi
`lJ'-( hy<h.yI) #r<a'h-' lK'-l[;w> HD"b;l. hZ"GIh-; la, br<xo an"- yhiy> hZ"GIB; ~[;P;h-; qr:-aN" hS,n:a] ~[;P'_h;
7:1 p `lj'( hy"h" #r<a'h' lK'-l[;w> HD"b;l. hZ"GIh-; la, br<x-o yhiy>w: aWh+h; hl'y>L:B; !KE ~yhil{a/ f[;Y:w: 6:40
Al-hy"h' !y"d>mi hnEx]m;W dro+x] !y[e- l[; Wnx]Y:w:) ATai rv<a] ~['h-' lk'w> !A[dg> I aWh l[;B;rUy> ~Kev.Y:w:
yTiTimi %T'ai rv<a] ~['h' br: !A[d>G-I la, hw"hy> rm,aYOw: 7:2 `qm,[e(B' hr<AMh; t[;b.GImi !ApC'mi
ynEz>a'B. an" ar"q. hT'[;w> 7:3 `yLi( h['yviAh ydIy" rmoale laer"f.yI yl; [' raeP't.y-I !P, ~d"_y"B. !y"d>m-i ta,
@l,a, ~yIn:v.W ~yrIf.[, ~['h-' !mi bv'Y"w: d['_l.GIh; rh:me rPo c.yIw> bvoy" drEx'w> arEy-" ymi( rmoale ~['h'
~yIM;h-; la, ~t'Aa drEAh br" ~['h' dA[ !A[d>G-I la, hw"hy> rm,aYOw: 7:4 s `Wra")v.nI ~ypil'a] tr<f,[]w:
rm;a-o rv,a] lkow> %T'ai %lEyE aWh %T'ai %lEyE hz< ^yl,ae rm;ao rv,a] hy"h'w> ~v'_ ^l. WNp,r>c.a,w>
hw"hy> rm,aYOw: s ~yIM"+h-; la, ~['h-' ta, dr<AYw: 7:5 `%lE)yE al{ aWh %M'[i %lEy-E al{ hz< ^yl,ae
lkow> db'l. AtAa gyCiT; bl,K,h; ql{y" rv<a]K; ~yIM;h-; !mi AnAvl.Bi ql{y-" rv,a] lKo !A[d>G-I la,
vyai_ tAame vl{v. ~h,yPi-la, ~d"y"B. ~yqIq.l;m]h;( rP; s .mi yhiy>w: 7:6 `tAT)v.li wyK'r>B-i l[; [r:k.y-I rv,a]
tAame vl{v.Bi !A[d>G-I la, hw"hy> rm,aYOw: 7:7 s `~yIm") tATv.li ~h,yker>B-i l[; W[r>K' ~['h' rt,y< lkow>
7:8 `Am*qom.li vyai Wkl.yE ~['h' lk'w> ^d<+y"B. !y"d>m-i ta, yTit;n"w> ~k,t.a, [:yviA a ~yqiq.l;m]h;( vyai h'
wyl'h'ao)l. vyai xL;vi laer"f.yI vyai- lK' taew> ~h,ytero)p.Av taew> ~d"y"B. ~['h' hd"c-e ta, Wxq.YIw:
aWhh; hl'y>L:B; yhiy>w: 7:9 p `qm,[e(B' tx;T;mi Al hy"h" !y"d>mi hnEx]m;W qyzI+x/h, vyaih' tAam-e vl{v.bWi
hT'a; drE td<r<_l' hT'a; arEy-" ~aiw> 7:10 `^d<)y"B. wyTit;n> yKi hn<+x]M;B;( drE ~Wq hw"hy> wyl'ae rm,aYOw:
dr,YEw: hn<+x]M;B;( T'd>r:y"w> ^yd<y" hn"q.z:x/T, rx;a;w> WrBed:y-> hm; T'[.m;v'(w> 7:11 `hn<)x]M;h-;( la, ^r>[;n: hr"puW
~ylip.nO ~d<q-, ynEB-. lk'w> qlem'[]w: !y"d>miW 7:12 `hn<)x]M;B;( rv<a] ~yvimux]h; hceq-. la, Ar[]n: hr"puW aWh
!A[dg> I aboY"w: 7:13 `bro)l' ~Y"h; tp;f-. l[;v, lAxK; rP's .mi !yae ~h,yLemg; >liw> bro+l' hB,r>a;K' qm,[eB'
~x,l, lylic. lAlc. hNEhiw> yTim.l;x' ~Alx] hNEhi rm,aYOw: ~Al+x] Wh[erEl. rPEs ;m. vyai- hNEhiw>
`lh,ao)h' lp;n"w> hl'[.m;l. Whkep.h;Y:w: lPo YIw: WhKeY:w: lh,aoh'-d[; aboY"w: !y"d>mi hnEx]m;B. %Peh;t.mi ~yrI[of.
~yhil{a/h'( !t:n" lae_r"f.yI vyai va'Ay-!B, !A[d>GI br<x-, ~ai yTil.Bi tazO !yae rm,aYOw: Wh[e rE ![;Y:w: 7:14
Arb.v-i ta,w> ~Alx]h; rP:s .m-i ta, !A[d>GI [:mov.ki yhiy>w: 7:15 p `hn<)x]M;h-;( lK'-ta,w> !y"d>m-i ta, Ady"B.
#x;Y:w: 7:16 `!y")d>mi hnEx]m-; ta, ~k,d>y<B. hw"hy> !t:n-" yKi( WmWq rm,aYOw: laer"f.yI hnEx]m-; la, bv'Y"w: WxT'_v.YIw:
%AtB. ~ydIPil;w> ~yqirE ~yDIk;w> ~L'Ku-dy:B. tArp'Av !TeYIw: ~yvi_ar" hv'l{v. vyaih' tAam-e vl{v-. ta,

166

hy"h'w> hn<x]M;h;( hceq.Bi ab' ykinOa' hNEhiw> Wf+[]T; !kEw> War>ti yNIM<mi ~h,ylea] rm,aYOw: 7:17 `~yDI(K;h;
tArp'AVB; ~T,[.q;t.W yTi_ai rv<a-] lk'w> ykinOa' rp'AVB; yTi[.q;t'w> 7:18 `!Wf)[]T; !KE hf,[/a-, rv,a]k;
vyai-ha'meW !A[d>gI aboY"w: 7:19 p `!A[)dg> Il.W hw"hyl; ~T,r>m;a]w: hn<x]M;h-;( lK' tAbybis. ~T,a;-~G:
W[q.t.YIw:) ~yrI+m.Vo)h-; ta, WmyqIhe ~qEh' %a: hn"AkyTi(h; tr<mov.a;h' varo hn<x]M;h;( hceq.Bi ATa-i rv,a]
~yDIK;h; WrB.v.YIw: tArp'AV)B; ~yviar"h' tv,l{v. W[q.t.YIw:) 7:20 `~d"(y"B. rv<a] ~yDIK;h; #Apn"w> tArp'AVB;
`!A[)dg> Il.W hw"hyl;( br<x, War>q.YIw:) [;Aq+t.li tArp'AVh; ~n"ymiy-> dy:b.W ~ydIPiL;B; ~l'Aamf.-dy:b. WqyzIx]Y:w:
W[q.t.YIw:) 7:22 `WsWn*Y"w: WsynIY"w: W[yrIY"w: hn<x]M;h-;( lK' #r'Y"w: hn<+x]M;l;( bybis ' wyT'x.T; vyai Wdm.[;Y:)w: 7:21
hn<x]M;h;( sn"Y"w: hn<+x]M;h-;( lk'b.W Wh[erEB. vyai br<x, tae hw"hy> ~f,Y"w: tArp'AVh; tAam-e vl{v.
yliT'pN. :mi laer"f.y-I vyai( q[eC 'YIw: 7:23 `tB'(j-; l[; hl'Axm. lbea-' tp;f. d[; ht'r"rEc.( hJ'Vih; tyBe- d[;
~yIr:p.a, rh;- lk'B. !A[d>GI xl;v' ~ykia'l.m;W 7:24 `!y")d>mi yrEx]a; WpD>r>YIw:) hV,_n:m-. lK'-!miW rvEa-' !miW
vyai-lK' q[eC 'YIw: !DE+r>Y:h-; ta,w> hr"B' tyBe d[; ~yIM;h-; ta, ~h,l' Wdk.liw> !y"d>mi tar: q.li Wdr> rmoale
brE[-o ta, !y"d>mi yrEf-' ynE)v. WdK.l.YIw:) 7:25 `!DE)r>Yh: ;-ta,w> hr"B' tyBe d[; ~yIM;h-; ta, WdK.l.YIw: ~yIr:p.a,
!y"+d>m-i la, WpD>r>YIw:) baez-> bq,y<)b. Wgr>h' baez-> ta,w> brEA[-rWcB. brE A[-ta, Wgr>h;Y:w: baez-> ta,w>
rb"D"h-; hm'( ~yIr:p.a, vyai wyl'ae Wrm.aYOw: 8:1 `!DE)r>Y:l; rb,[eme !A[d>G-I la, Waybihe baez>W brE[-o varow>
8:2 `hq")z>x'B. ATai !WbyrIy>w: !y"+d>miB. ~xeL'hil. T'k.l;h' yKi Wnl' twaroq. yTil.bil. WnL' t'yfi[' hZ<h;
~k,d>y<B. 8:3 `rz<[<)ybia] rycib.mi ~yIr:p.a, tAll.[o bAj aAlh] ~k,_K' hT'[; ytiyfi[-' hm, ~h,ylea] rm,aYOw:
~x'Wr ht'p.r" za' ~k,_K' tAf[] yTil.koY-" hm;W baez-> ta,w> brE[-o ta, !y"d>mi yrE f-' ta, ~yhil{a/ !t;n"
ATai rv<a] vyaih' tAam-e vl{v.W aWh rbE[o hn"DE+r>Y:h; !A[dg> I aboY"w: 8:4 `hZ<)h; rb"D"h; ArB.d:B. wyl'['me(
~ypiyE[-] yKi yl'_g>r:B. rv<a] ~['l' ~x,l, tArK.Ki an"-WnT. tAKsu yven>a;l. rm,aYOw: 8:5 `~ypi(d>row> ~ypiyE[]
[N"mul.c;w> xb;z< @k;h] tAKsu yrEf' rm,aYOw: 8:6 `!y")d>mi ykel.m; [N"mul.c;w> xb;z< yrEx]a; @dEro ykinOa'w> ~he
[N"mul.c-; ta,w> xb;z-< ta, hw"hy> tteB. !kel' !A[d>GI rm,aYOw: 8:7 `~x,l'( ^a]b'c.li( !TEn-I yKi( ^d<+y"B. hT'[;
rBEd:y>w: laeWnP. ~V'mi l[;Y:w: 8:8 `~ynI)q\r>B;h-;( ta,w> rB"d>Mih; yceAq-ta, ~k,r>f;B-. ta, yTiv.d:w> ydI_y"B.
laeWnp. yven>a;l-. ~G: rm,aYOw: 8:9 `tAK)su yven>a; Wn[' rv<a]K; laeWnp. yven>a; AtAa Wn[]Y:w: tazO=K' ~h,ylea]
~M'[i ~h,ynEx]m;W rqor>Q;B; [N"mul.c;w> xb;z<w> 8:10 p `hZ<)h; lD"g >Mih-; ta, #Toa, ~Alv'b. ybiWvB. rmo =ale
vyai @l,a, ~yrIf.[,w> ha'me ~ylipN. hO ;w> ~d<q-<+ ynEb. hnEx]m; lKomi ~yrIt'ANh; lKo @l,a, rf'[' tv,me x]K;
hn<x]M;h-;( ta, %Y:w: hh'_B\g>y"w> xb;nOl. ~d<Q<mi ~ylih'a\b' ynEWkV.h; %r<D< !A[d>GI l[;Y:w: 8:11 `br<x'( @lE)vo
!y"d>mi ykel.m; ynEv-. ta, dKol.YIw: ~h,_yrEx]a; @Dor>YIw: [N"mul.c;w> xb;z< WsWnY"w: 8:12 `xj;b,( hy"h" hn<x]M;h;(w>
hle[]m;l.mi( hm'_x'l.Mih-; !mi va'Ay-!B, !A[d>GI bv'Y" w: 8:13 `dyrI)x/h, hn<x]M;h-;( lk'w> [N"mul.c-; ta,w> xb;z-< ta,
h'yn<qez-> ta,w> tAKsu yrEf'-ta, wyl'ae bTok.YIw: Whle_a'v.YIw: tAKsu yven>a;me r[;n: - dK'l.YIw: 8:14 `sr<x'(h,
~T,p.r:xe rv,a] [N"+mul.c;w> xb;z< hNEhi rm,aYOw: tAKsu yven>a-; la, aboY"w: 8:15 `vyai( h['b.viw> ~y[ib.vi
xQ;YIw: 8:16 `~x,l'( ~ypi[eY>h; ^yv,n"a]l; !TEnI yKi ^d<y"B. hT'[; [N"m ul.c;w> xb;z< @k;h] rmoale ytiAa
lD:g >m-i ta,w> 8:17 `tAK)su yven>a; tae ~h,B' [d:YOw: ~ynI+q\r>B;h-;( ta,w> rB"d>Mih; yceAq-ta,w> ry[ih' ynEq.z-I ta,
rv<a] ~yvin"a]h' hpoyae [N"mul.c-; la,w> xb;z-< la, rm,aYOw: 8:18 `ry[i(h' yven>a-; ta, groh]Y:w:) #t'_n" laeWnP.
~he_ yMia-i ynE)B. yx;a; rm;aYOw: 8:19 `%l,M,(h; ynEB. ra;toK. dx'a, ~h,Amk. ^AmK' Wrm.aYOw:) rAb=t'B. ~T,g >r:h]
~t'_Aa groh] ~Wq ArAkB. rt,y<l. rm,aYOw: 8:20 `~k,(t.a, yTig>r:h' al{ ~t'Aa ~t,yIx]h; Wl hw"hy>-yx;
WnB'- [g:p.W hT'a; ~Wq [N"mul.c;w> xb;z< rm,aYOw: 8:21 `r[;n") WNd<A[ yKi arEy" yKi ABr>x; r[;N:h; @l;v-' al{w>
rv<a] ~ynIrohF] ;h-; ta, xQ;YIw: [N"mul.c-; ta,w> xb;z-< ta, groh]Y:w:) !A[d>GI ~q'Y"w: At=r"WbG> vyaik' yKi
^n<+B-. !B, ~G: ^n>B-i ~G: hT'a-; ~G: WnB'- lv'm. !A[d>G-I la, laer"f.y-I vyai( Wrm.aYOw: 8:22 `~h,(yLemg; > yrEaW>c;B.
~k,_B' ynIB. lvom.y-I al{)w> ~k,B' ynIa] lvom.a-, al{) !A[d>GI ~h,lea] rm,aYOw: 8:23 `!y")d>mi dY:mi WnT'[.v;Ah yKi
Al+l'v. ~z<n< vyai yli- Wnt.W hl'aev. ~K,mi hl' a]v.a, !A[d>GI ~h,lea] rm,aYOw: 8:24 `~k,(B' lvom.yI hw"hy>
Wkyliv.Y:w: hl'mF. ih-; ta, Wfr>p.YIw:) !TE+nI !Atn" Wrm.aYOw: 8:25 `~he( ~ylia[em.v.yI yKi ~h,l' bh'z" ymez>n-I yKi(
db;l. bh'_z" tAam-e [b;v.W @l,a, la'v' rv<a] bh'Z"h; yme z>nI lq;v.mi yhiy>w: 8:26 `Al*l'v. ~z<n< vyai hM'v'

167

yrEaW>c;B. rv<a] tAqn"[]h-' !mi db;l.W !y"d>mi ykel.m; l[;v, !m'G"r>a;h' ydEg >biW tAp jiN>h;w> ~ynIrohF] ;h-; !mi
wyr"x]a; laer"f.y-I lk'( Wnz>YIw: hr"p.['B. Ary[ib. AtAa gCeY:w: dApael. !A[dg> I AtAa f[;Y:w: 8:27 `~h,(yLemg; >
~v'_aro tafel' Wps.y" al{w> laer"f.yI ynEB. ynEp.li !y"d>mi [n:K'YIw: 8:28 `vqE)Aml. Atybel.W !A[dg> Il. yhiy>w: ~v'_
8:30 `At*ybeB. bv,YEw: va'Ay-!B, l[;B;rUy> %l,YEw: 8:29 p `!A[)dg> I ymeyBi hn"v' ~y[iB'r>a; #r<a'h' jqov.Tiw:
~k,v.Bi rv<a] Avg>l;ypi(W 8:31 `Al* Wyh' tABr: ~yvin-" yKi( Ak+rEy> yaec.yO ~ynIB' ~y[ib.vi Wyh' !A[dg> Il.W
rbeQ'YIw: hb'_Aj hb'yfeB. va'Ay-!B, !A[d>GI tm'Y"w: 8:32 `%l,m,(ybia] Amv-. ta, ~f,Y"w: !BE+ ayhi- ~g: AL-hd"l.y")
laer"f.yI ynEB. WbWvY"w: !A[d>GI tme rv,a]K;( yhiy>w: 8:33 p `yrI)z>[,h'( ybia] hr"p.['B. wybia' va'Ay rb,q,B.
hw"hy>-ta, laer"f.yI ynEB. Wrk.z") al{w> 8:34 `~yhi(l{ale tyrIB. l[;B; ~h,l' WmyfiY"w: ~yli_['B.h; yrEx]a; Wnz>YIw:
!A[+d>GI l[;B;rUy> tyBe-~[i ds,x, Wf[-' al{)w> 8:35 `bybi(S'mi ~h,ybey>a-o lK' dY:mi ~t'Aa lyCiM;h; ~h,_yhel{a/
AM=ai yxea-] la, hm'k,v. l[;B;rUy>-!B, %l,m,ybia] %l,YEw: 9:1 p `lae(r"f.y-I ~[i hf'[' rv<a] hb'AJh;-lk'K.
~k,v. yle[]B-; lk' ynEz>a'B. an"-WrB.D: 9:2 `rmo*ale AMai ybia-] tyBe tx;P;v.m-i lK'-la,w> ~h,ylea] rBEd:y>w:
~T,r>k;z>W dx'_a, vyai ~k,B' lvom-. ~ai l[;B;rUy> ynEB. lKo vyai ~y[ib.vi ~k,B' lvom.h; ~k,l' bAJ-hm;
~yrIb'D>h-; lK' tae ~k,v. yle[]B-; lK' ynEz>a'B. wyl'[' AMa-i yxe(a] WrB.d:y>w: 9:3 `ynI)a' ~k,r>f;b.W ~k,mec.[-; yKi(
tyBemi @s,K, ~y[ib.vi Al-WnT.YIw: 9:4 `aWh) Wnyxia' Wrm.a' yKi %l,m,ybia] yrEx]a; ~B'li jYEw: hL,ae_h'
wybia'-tybe aboY"w: 9:5 `wyr"(x]a; Wkl.YEw: ~yzIx]poW ~yqiyrE ~yvin"a] %l,m,ybia] ~h,B' rKof.YIw: tyrI+B. l[;B;
l[;B;rUy>-!B, ~t'Ay rteW"YIw: tx'_a, !b,a-, l[; vyai ~y[ib.vi l[;B;rUy>-ynE)B. wyx'a-, ta, groh]Y:w:) ht'r"p.['
%l,m,ybia-] ta, Wkylim.Y:w: WklY. Ew: aALmi tyBe- lk'w> ~k,v. yle []B-; lK' Wps.a'YEw: 9:6 s `aB'(x.n< yKi !joQ'h;
aF'YIw: ~yzIrIG-> rh; varoB. dmo[]Y:w:) %l,YEw: ~t'Ayl. WdGIY:w: 9:7 `~k,(v.Bi rv<a] bC'mu !Ala-e ~[i %l,m,_l.
Wkl.h'( %Alh' 9:8 `~yhi(l{a/ ~k,ylea] [m;vy. Iw> ~k,v. yle[]B; yl;ae W[m.vi ~h,l' rm,aYOw: ar"_q.YIw: AlAq
tyIZ:h; ~h,l' rm,aYOw: 9:9 `Wnyle([' hk'l.m' hk'Alm. tyIZ:l; Wrm.aYOw: %l,m,_ ~h,yle[] x:vom.li ~yci[eh'
Wrm.aYOw: 9:10 `~yci([eh-' l[; [:Wnl' yTik.l;h'w> ~yvi_n"a]w: ~yhil{a/ WdB.k;y> yBi- rv,a] ynIv.D-I ta, yTil.d:x\h,
yqit.m-' ta, yTil.d:x\h, hn"aeT.h; ~h,l' rm,aTow: 9:11 `Wnyle([' ykil.m' T.a-; ykil. hn"+aeT.l; ~yci[eh'
ykiAlm' T.a-; ykil. !p,G"+l; ~yci[eh' Wrm.aYOw: 9:12 `~yci([eh-' l[; [:Wnl' yTik.l;h'w> hb'_AJh; ytib'WnT.-ta,w>
yTik.l;h'w> ~yvi_n"a]w: ~yhil{a/ x;Mef;m.h;( yviAryTi- ta, yTil.d:x\h, !p,G<h; ~h,l' rm,aTow: 9:13 `Wnyle([' ykil.m'
dj'a'h' rm,aYOw: 9:15 `Wnyle([-' %l'm. hT'a; %lE dj'_a'h-' la, ~yci[eh-' lk' Wrm.aYOw: 9:14 `~yci([eh-' l[; [:Wnl'
vae aceTe !yIa-; ~aiw> yLi_cib. Wsx] WaBo ~k,yle[] %l,m,l. yti ao ~yxiv.mo ~T,a; tm,a/B, ~ai ~yci[eh-' la,
Wkylim.T;w: ~t,yfi[] ~ymit'b.W tm,a/B-, ~ai hT'[;w> 9:16 `!An*b'L.h; yzEr>a-; ta, lk;atow> dj'a'h-' !mi
9:17 `Al* ~t,yfi[] wyd"y" lWmg>Ki ~aiw> AtyBe-~[iw> l[;B;rUy>-~[i ~t,yfi[] hb'Aj-~aiw> %l,m,_ybia-] ta,
~T,m.q; ~T,a;w> 9:18 `!y")d>mi dY:mi ~k,t.a, lCeY:w: dg<N<mi Avp.n-: ta, %lEv.Y:w: ~k,_yle[] ybia' ~x;l.n-I rv,a]
%l,m,ybia-] ta, Wkylim.T;w: tx'_a, !b,a-, l[; vyai ~y[ib.vi wyn" B-' ta, Wgr>h;T;w: ~AYh; ybia' tyBe- l[;
l[;B;rUy>-~[i ~t,yfi[] ~ymit'b.W tm,a/B-, ~aiw> 9:19 `aWh) ~k,yxia] yKi ~k,v. yle[]B-; l[; Atm'a-] !B,
vae aceTe !yIa-; ~aiw> 9:20 `~k,(B' aWh-~G: xm;f.yIw> %l,my, bia]B; Wxm.fi hZ<+h; ~AYh; AtyBe-~[iw>
aALmi tyBemiW ~k,v. yle[]B;mi vae acetew> aAL+mi tyBe- ta,w> ~k,v. yle[]B-; ta, lk;atow> %l,m,ybia]me
p `wyxi(a' %l,m,ybia] ynEP.mi ~v' bv,YEw: hr"ae_B. %l,YEw: xr:b.YIw: ~t'Ay sn"Y"w: 9:21 `%l,m,(ybia-] ta, lk;atow>
!ybeW %l,m,ybia] !yBe h['r" x:Wr ~yhil{a/ xl; v.YIw: 9:23 `~ynI)v' vl{v' laer"f.y-I l[; %l,m,ybia] rf;Y"w: 9:22
~Wfl' ~m'd"w> l[;B'_rUy>-ynE)B. ~y[ib.vi sm;x] aAbl' 9:24 `%l,m,(ybia]B; ~k,v-. yle[]b; WdG>b.YIw: ~k,_v. yle[]B;
`wyx'(a-, ta, groh]l; wyd"y-" ta, WqZ>x-i rv,a] ~k,v. yle[]B; l[;w> ~t'Aa gr:h' rv<a] ~h,yxia] %l,m, ybia-] l[;
~h,yle[] rbo[]y-: rv,a-] lK' tae Wlzg> >YIw: ~yrIh'h, yvear" l[; ~ybir>a'm. ~k,v. yle[]b; Al WmyfiY"w: 9:25
yle[]B; Ab-Wxj.b.YIw: ~k,_v.Bi Wrb.[;Y:w: wyx'a,w> db,[-, !B, l[;G: aboY"w: 9:26 p `%l,m,(ybia]l; dG:YUw: %r<D"_B;
~h,yhel{)a/ tyBe WaboY"w: ~yli_WLhi Wf[]Y:w:) Wkr>d>YIw:) ~h,ymer>K-; ta, Wrc.b.YIw:) hd< F'h; Wac.YEw: 9:27 `~k,(v.
yKi ~k,v-. ymi(W %l,m,ybia-] ymi( db,[-, !B, l[;G: rm,aYOw: 9:28 `%l,m,(ybia-] ta, Wll.q;y>w:) WTv.YIw: Wlk.aYO*w:
WNd<b.[;n: [:WDm;W ~k,v. ybia] rAmx] yven>a-; ta, Wdb.[i Ad+yqiP. lbuz>W l[;B;rUy>-!b, al{h] WNd<b.[;n:

168

^a]b'c. hB,r: %l,m,ybia]l; rm,aYOw: %l,m,_ybia-] ta, hr"ysia'w> ydIy"B. hZ<h; ~[' h-' ta, !TeyI ymiW 9:29 `Wnx.n")a]
~ykia'l.m; xl;v.YIw: 9:31 `AP*a; rx;YIw: db,[-'_ !B, l[;G: yrEb.D-I ta, ry[ih-' rf; lbuz> [m;v.YIw: 9:30 `ha'ce(w"
ry[ih-' ta, ~yrIc' ~N"hiw> hm'k,v. ~yaiB' wyx'a,w> db,[-, !B, l[;g: hNEhi rmo=ale hm'r>t'B. %l,m,ybia-] la,
x:roz>Ki rq,Bob; hy"h'w> 9:33 `hd<F( 'B; broa/w< %T"+a-i rv,a] ~['h'w> hT'a; hl'y>l; ~Wq hT'[;w> 9:32 `^yl,(['
rv<a]K; AL t'yfi['w> ^yl,ae ~yaic.yO ATai-rv,a] ~[' h'w> aWh-hNEhiw> ry[i_h-' l[; T'j.v;p'W ~yKiv.T; vm,V,h;
h['B'r>a; ~k,v-. l[; Wbr>a,Y<w: hl'y>l"+ AM[-i rv,a] ~['h-' lk'w> %l,m,ybia] ~q'Y"w: 9:34 s `^d<)y" ac'm.Ti
ATa-i rv,a] ~['h'w> %l,m,ybia] ~q'Y"w: ry[i_h' r[;v; xt;P, dmo[]Y:w: db,[-, !B, l[;G: aceYEw: 9:35 `~yvi(ar"
rm,aYOw: ~yrI+h'h, yvear"me drEAy ~['- hNEhi lbuz-> la, rm,aYOw: ~['h-' ta, l[;G-: ar>Y:w: 9:36 `br"(a.M;h-; !mi
rm,aYOw: rBed:l. l[;G: dA[ @s,YOw: 9:37 s `~yvi(n"a]K' ha,ro hT'a; ~yrIh'h, lce tae lbuz> wyl'ae
wyl'ae rm,aYOw: 9:38 `~ynI)n>A[m. !Alae %r<D<mi aB' dx'a-, varow> #r<a'_h' rWBj; ~[ime ~ydIr>Ay* ~['-hNEhi
AB hT's.a;m' rv<a] ~['h' hz< al{h] WNd<_b.[;n: yKi %l,m,ybia] ymi rm;aTo rv<a] ^ypi aApae hYEa; lbuz>
WhpeD>r>YIw: 9:40 `%l,m,(ybia]B; ~x,L'YIw: ~k,_v. yle[]B; ynEp.li l[;g: aceYEw: 9:39 s `AB) ~x,L'hiw> hT'[; an"- ace
hm'_WraB' %l,m,ybia] bv,YEw: 9:41 `r[;V'(h; xt;P-, d[; ~yBir: ~ylil'x] WlP.YIw:) wyn"+P'mi sn"Y"w: %l,m,ybia]
WdGIY:w: hd<F_ 'h; ~['h' aceYEw: tr"x\M'mi( yhiy>w:) 9:42 `~k,(v.Bi tb,V,mi wyx'a-, ta,w> l[;G-: ta, lbuz> vr,g"y>w:
aceyO ~['h' hNEhiw> ar>Yw: : hd<F_ 'B; broa/Y<w: ~yviar" hv'l{v.li ~cex/Y<w:) ~['h-' ta, xQ:YIw: 9:43 `%l,m,(ybia]l;
r[;v; xt;P, Wdm.[;Y:w: Wjv.P' AM[i rv<a] ~yviar"h'w> %l,m,ybia]w: 9:44 `~Ke(Y:w: ~h,yle[] ~q'Y"w: ry[ih-' !mi
~AYh; lKo ry[iB' ~x'l.nI %l,m,ybia]w: 9:45 `~WK)Y:w: hd<F 'B; rv<a-] lK'-l[;( Wjv.P'( ~yviar"h' ynEv.W ry[i_h'
9:46 p `xl;m,( h'[,r"z>YIw: ry[ih' ta, #ToYIw: gr"_h' HB'- rv,a] ~['h-' ta,w> ry[ih-' ta, dKol.YIw: aWhh;
yKi %l,m,_ybia]l; dG:YUw: 9:47 `tyrI)B. lae tyBe x:yrIc-. la, WaboY"w: ~k,_v-. lD:g>mI) yle[]B-; lK'( W[m.v.YIw:)
ATai-rv,a] ~['h-' lk'w> aWh !Aml.c-; rh; %l,m,ybia] l[;Y:w: 9:48 `~k,(v-. lD:g>mI) yle[]B-; lK'( WcB.q;t.hi(
rm,aYOw: Am=k.v-i l[; ~f,Y"w: h'aF, 'YIw: ~yci[e tk;Af trok.YIw: Ady"B. tAMDUr>Q;h-; ta, %l,m,ybia] xQ;YIw:
vyai ~['h-' lK'-~g: Wtr>k.YIw: 9:49 `ynIAm*k' Wf[] Wrh]m; ytiyfi[' ~t,yair> hm' AM[-i rv,a] ~['h-' la,
~G: WtmuY"w: vae_B' x:yrIC .h-; ta,( ~h,yle[] WtyCiY:w: x:yrIC .h-; l[;( WmyfiY"w: %l,m,ybia] yrE x]a; Wkl.YEw: hkoAf
#beteB. !x;YIw: #be_T-e la, %l,m,ybia] %l,YEw: 9:50 p `hV'(aiw> vyai @l,a,K. ~k,v-. lD:g>mI) yven>a-; lK'
ry[ih' yle[]B; lkow> ~yviN "h;w> ~yvin"a]h-' lK' hM'v' WsnUY"w: ry[ih-' %Atb. hy"h' z[o-lD:g>miW 9:51 `Hd"(K.l.YIw:)
xt;P-, d[; vG:YIw: AB= ~x,L'YIw: lD"g >Mih-; d[; %l,m,ybia] aboY"w: 9:52 `lD"g( >Mih; gG:- l[; Wl[]Y:w:) ~d"_[]B; WrGs> .YIw:)
#rIT"w: %l,m,_ybia] varo- l[; bk,r< xl;P, tx;a; hV'ai %le v.T;w: 9:53 `vae(b' Apr>f'l. lD"g >Mih;
ynItet.AmW ^B.r>x; @l{v. Al rm,aYOw: wyl'ke afenO r[;N:h-; la, hr"hem. ar"q.YIw: 9:54 `AT*l.G"l.GU-ta,
%l,m,_ybia] tme yKi laer"f.y-I vyai( War>YIw: 9:55 `tmo)Y"w: Ar[]n: WhrEq.d>YIw: Wht.g"+r"h] hV'ai yli Wrm.ayO - !P,
groh]l; wybia'l. hf'[' rv<a] %l,m,_ybia] t[;r" tae ~yhil{a/ bv,Y"w: 9:56 `Am*qom.li vyai Wkl.YEw:
tl;l]qI) ~h,ylea] aboT'w: ~v'_aroB. ~yhil{a/ byvihe ~k,v. yven>a; t[;r-" lK' taew> 9:57 `wyx'(a, ~y[ib.v-i ta,
AdAD-!B, ha'WP-!B, [l'AT laer"f.y-I ta, [:yviAhl. %l,m,ybia] yrEx]a; ~q'Y"w: 10:1 p `l[;B'(rUy>-!B, ~t'Ay
hn"+v' vl{v'w> ~yrIf.[, laer"f.y-I ta, jPov.YIw: 10:2 `~yIr")p.a, rh:B. rymiv'B. bvey-O aWh)w> rk"+XF'yI vyai
~yIT:v.W ~yrIf.[, laer"f.y-I ta, jPov.YIw: ydI_['l.GIh; ryaiy" wyr"x]a; ~q'Y"w: 10:3 p `rymi(v'B. rbEQ'YIw: tm'Y"w:
~h,l' ~h,_l' ~yrIy"[] ~yvil{v.W ~yrIy"[] ~yvil{v-. l[; ~ybik.ro) ~ynIB' ~yvil{v. Al-yhiy>w:) 10:4 `hn")v'
10:6 p `!Am)qB
' . rbEQ'YIw: ryaiy" tm'Y"w: 10:5 `d['(l.GIh; #r<a,B. rv<a] hZ<h; ~AYh; d[; ryaiy" tWOx; War>q.yI
tArT'v.[;h-' ta,w> ~yli['B.h-; ta, Wdb.[;Y:w: hw"hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; laer"f.yI ynEB. WpsiYOw:
yhel{a/ taew> !AM[-; ynEb. yhel{a/ taew> ba'Am yhel{a/ taew> !Adyci yhel{a-/ ta,w> ~r"a] yhel{a-/ ta,w>
~yTiv.liP-. dy:B. ~rEK.m.YIw:) lae_r"f.yIB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 10:7 `WhWd)b'[] al{w> hw"hy>-ta, Wbz>[;Y:w: ~yTi_v.lip.
hn"v' hrEf.[, hn<mov. ayhi_h; hn"V'B; laer"f.yI ynEB-. ta, Wcc.ro)y>w: Wc[]r>YIw:) 10:8 `!AM)[; ynEB. dy:b.W
!AM[;-ynE)b. Wrb.[;Y:w: 10:9 `d['(l.GIB; rv<a] yrImoa/h' #r<a,B. !DEr>Y:h; rb,[eB. rv,a] laer"f.yI ynEB-. lK'-ta,(
Wq[]z>YIw:) 10:10 `dao)m. laer"f.yIl. rc,Tew: ~yIr"+p.a, tybebW. !ymiy"n>bib.W hd"WhyBi-~G: ~xeL'hil. !DEr>Y:h-; ta,

169

p `~yli(['B.h-; ta, dbo[N] :w:) Wnyhel{a-/ ta, Wnb.z:[' yki w> %l' Wnaj'x' rmo=ale hw"hy>-la, laer"f.yI ynEB.
10:12 `~yTi(v.liP. !miW !AM[; ynEB-. !miW yrImoa/h-' !miW ~yIr:c.Mimi al{h] lae_r"f.yI ynEB-. la, hw"hy> rm,aYOw:
~T,a;w> 10:13 `~d"(Y"mi ~k,t.a, h['yviAaw" yl;ae Wq[]c.Tiw: ~k,_t.a, Wcx]l' !A[m'W qlem'[]w:) ~ynIAdyciw>
Wq[]z:)w> Wkl. 10:14 `~k,(t.a, [:yviAhl. @ysiAa-al{) !kEl' ~yrI+xea] ~yhil{a/ Wdb.[;T;w: ytiAa ~T,b.z:[]
laer"f.y-I ynEb. Wrm.aYOw: 10:15 `~k,(t.r:c' t[eB. ~k,l' W[yviAy hM'he ~B'_ ~T,r>x;B. rv<a] ~yhil{a/h-' la,
WrysiY"w: 10:16 `hZ<)h; ~AYh; an" WnleyCih; %a: ^yn<+y[eB. bAJh-; lk'K. Wnl' hT'a-; hfe[] Wnaj'x' hw"hy>-la,
ynEB. Wq[]C'(YIw: 10:17 p `lae(r"f.yI lm;[]B; Avp.n: rc:q.Tiw: hw"+hy>-ta, Wdb.[;Y:w: ~B'r> Qimi rk'NEh; yhel{a-/ ta,
vyai d['lg. I yrEf' ~['h' Wrm.aYOw: 10:18 `hP'(c.MiB; Wnx]Y:w:) laer"f.yI ynEB. Wps.a'(YEw: d['_l.GIB; Wnx]Y:w:) !AM[;
11:1 p `d['(lg. I ybev.yO lkol. varol. hy<h.yI) !AM+[; ynEb.Bi ~xeL'hil. lxey" rv<a] vyaih' ymi Wh[er-E la,
dl,Tew: 11:2 `xT'(p.y-I ta, d['l.GI dl,AYw: hn"+Az hV'a-i !B, aWhw> lyIx; rABGI hy"h' ydI['l.GIh; xT'p.yIw>
Wnybia-' tybeB. lx;n>t-i al{) Al Wrm.aYOw: xT'p.y-I ta, Wvrg> "y>w: hV'aih-' ynEb>) WlDg> >YIw: ~ynI+B' Al d['l.G-I tv,ae(
xT'p.y-I la, WjQ.l;t.YI)w: bAj+ #r<a,B. bv,YEw: wyx'a, ynEP.mi xT'p.yI xr:b.YIw: 11:3 `hT'a'( tr<x,a; hV'a-i !B, yKi
yhiy>w: 11:5 `lae(r"f.y-I ~[i !AM[-; ynE)b. Wmx]L'YIw: ~ymi_Y"mi yhiy>w: 11:4 p `AM)[i Wac.YEw: ~yqiyrE ~yvin"a]
11:6 `bAj) #r<a,me xT'p.yI ta, tx;q:l' d['lg. I ynEq.zI Wkl.YE)w: lae_r"f.y-I ~[i !AM[-; ynE)b. Wmx]l.n-I rv,a]K;
d['lg. I ynEq.zIl. xT'p.yI rm,aYOw: 11:7 `!AM)[; ynEb.Bi hm'x]L'nI)w> !yci_q'l. WnL' ht'yyIh'w> hk'l. xT'p.yIl. Wrm.aYOw:
11:8 `~k,(l' rc: rv<a]K; hT'[; yl;ae ~t,aB' [:WDm;W ybi_a' tyBemi ynIWvrg> "T.w: ytiAa ~t,anEf. ~T,a; al{h]
!AM+[; ynEb.Bi T'm.x;l.nIw> WnM'[i T'k.l;h'w> ^yl,ae Wnb.v; hT'[; !kel' xT'p.y-I la, d['lg. I ynEq.zI Wrm.aYOw:
~T,a; ~ybiyvim-. ~ai d['lg. I ynEq.z-I la, xT'p.yI rm,aYOw: 11:9 `d['(lg. I ybev.yO lkol. varol. WnL' t'yyIh'w>
Wrm.aYOw: 11:10 `varo)l. ~k,l' hy<h.a, ykinOa' yn"+p'l. ~t'Aa hw" h y> !t:n"w> !AM[; ynEb.Bi ~xeL'hil. ytiAa
xT'p.yI %l,YEw: 11:11 `hf,([]n: !KE ^r>b'd>ki al{- ~ai WnyteAnyBe( [:mevo hy<h.yI hw"hy> xT'_p.y-I la, d['lg. I-ynE)q.zI
ynEp.li wyr"b'D-> lK'-ta, xT'p.yI rBed:y>w: !yci_q'l.W varol. ~h,yle[] AtAa ~['h' WmyfiY"w: d['lg. I ynEq.z-I ~[i
t'ab'- yKi( %l'w" yLi- hm; rmo=ale !AM[-; ynE)B. %l,m-, la, ~ykia'l.m; xT'p.yI xl; v.YIw: 11:12 p `hP'(c.MiB; hw"hy>
laer"f.yI xq;l-' yKi( xT'p.yI ykea]l.m-; la, !AM[-; ynEB. %l,m, rm,aYOw: 11:13 `yci(r>aB; . ~xeL'hil. yl;ae
11:14 `~Al)v'B. !h<t.a, hb'yvih' hT'[;w> !DE+r>Y:h-; d[;w> qBoY:h; d[;w> !Anr>a;me ~yIr:c.Mimi AtAl[]B; ycir>a-; ta,
xT'_p.yI rm:a' hKo Al rm,aYOw: 11:15 `!AM)[; ynEB. %l,m-, la, ~ykia'l.m; xl;v.YIw: xT'_p.yI dA[ @s,AYw:
%l,YEw: ~yIr"+c.Mimi ~t'Al[]B; yKi 11:16 `!AM)[; ynEB. #r<a-, ta,w> ba'Am #r<a-, ta, laer"f.yI xq:l-' al{)
~Ada/ %l,m-, la, ~ykia'l.m; laer"f.yI xl;v.YIw: 11:17 `hv'dE(q' aboY"w: @Ws-~y:-d[; rB'd>MiB; laer"f.yI
hb'_a' al{w> xl;v' ba'Am %l,m-, la, ~g:w> ~Ada/ %l,m, [m;v' al{w> ^c,r>a;b. aN"- hr"B.[.a, rmoale
aboY"w: ba'Am #r<a-, ta,w> ~Ada/ #r<a-, ta, bs'Yw" : rB'd>MiB; %l,YEw: 11:18 `vdE(q'B. laer"f.yI bv,YEw:
lWbG> !Anr>a; yKi ba'Am lWbg>Bi Wab'- al{w> !An=r>a; rb,[Be . !Wnx]Y:w:) ba'Am #r<a,l. vm,v-, xr:z>Mimi
laer"f.yI Al rm,aYOw: !AB+v.x, %l,m, yrImoa/h-' %l,m,( !Axysi-la, ~ykia'l.m; laer"f.yI xl; v.YIw: 11:19 `ba'(Am
!Axysi @soa/Y<w: Albug>Bi rbo[] laer"f.y-I ta, !Axysi !ymia/h-, al{w> 11:20 `ymi(Aqm.-d[; ^c.r>a;b. aN"- hr"B.[.n:
!Axysi-ta, laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hy> !TeYIw: 11:21 `lae(r"f.y-I ~[i ~x,L'YIw: hc'h.y"+B. Wnx]Y:w:) AM[-; lK'-ta,
`ayhi(h; #r<a'h' bveAy yrImoa/h' #r<a-, lK' tae laer"f.yI vr:yYIw: ~WK+Y:w: laer"f.yI dy:B. AM[;-lK'-ta,w>
hT'[;w> 11:23 `!DE)r>Y:h-; d[;w> rB"d>Mih-; !miW qBoY:h-; d[;w> !Anr>a;me( yrI+moa/h' lWbG-> lK' tae Wvr>yYIw: 11:22
tae al{h] 11:24 `WNv,(r"yTi hT'a;w> lae_r"f.yI AM[; ynEP.mi yrImoa/h-' ta, vyrIAh laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>
AtAa WnynEP'mi Wnyhel{a/ hw"hy> vyrIAh rv,a-] lK' taew> vr"_yti AtAa ^yh,l{a/ vAmK. ^v.yrI)Ay rv<a]
laer"f.y-I ~[i br" bArh] ba'_Am %l,m, rAPc-i !B, ql'B'mi hT'a; bAj bAjh] hT'[;w> 11:25 `vr"(ynI
h'yt,Anb.biW rA[r>[;b.W h'yt,Anb.biW !ABv.x,B. laer"f.yI tb,v,B. 11:26 `~B'( ~x;l.nI ~xol.n-I ~ai
11:27 `ayhi(h; t[eB' ~T,lC
. ;h-i al{) [:WDm;W hn"+v' tAame vl{v. !Anr>a; ydEy-> l[; rv,a] ~yrI['h-,( lk'b.W
ynEB. !yBe ~AYh; jpeVoh; hw"hy> jPov.yI yBi_ ~x,L'hil. h['r" yTiai hf,[o hT'a;w> %l' ytiaj'x-' al{) ykinOa'(w>
p `wyl'(ae xl;v' rv<a] xT'p.yI yrEb.D-I la, !AM+[; ynEB. %l,m, [m;v' al{w> 11:28 `!AM)[; ynEB. !ybeW laer"f.yI
10:11

170

d['lg. I hPec.m-i ta, rbo[]Y:w:) hV,_n:m-. ta,w> d['l.GIh-; ta, rbo []Y:w: hw"hy> x:Wr xT'p.yI-l[; yhiT.w: 11:29
ynEB-. ta, !TETi !Atn-" ~ai rm:+aYOw: hw"hyl; rd<n< xT'p.yI rD:YIw: 11:30 `!AM)[; ynEB. rb:[' d['lg. I hPec.MimiW
!AM+[; ynEB.mi ~Alv'b. ybiWvB. ytiar"q.li ytiybe yte l.D:mi aceyE rv,a] aceAYh; hy"h'w> 11:31 `ydI(y"B. !AM[;
hw"hy> ~nET.YIw: ~B'_ ~x,L'hil. !AM[; ynEB-. la, xT'p.yI rbo []Y:w: 11:32 p `hl'(A[ Whtiyli[]h;w> hw"hyl;( hy"h'w>
dao+m. hl'AdG> hK'm; ~ymir"K. lbea' d[;w> ry[i ~yrIf.[, tyNImi ^a]AB-d[;w> r[eAr[]me ~Ke Y:w: 11:33 `Ad*y"B.
taceyO ATbi hNEhiw> AtyBe-la, hP'c.Mih; xT'p.yI aboY"w: 11:34 p `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi !AM[; ynEB. W[n>K")YIw:
AtAar>ki yhiy>w: 11:35 `tb;-( Aa !BE WNM,mi Al-!yae( hd"yxiy> ayhi qr:w> tAl+xom.biW ~yPitub. Atar"q.li
ykinOa'w> yr"_k.[o)B. t.yyIh' T.a;w> ynITi[.r:k.hi [;rEk.h; yTiBi Hh'a] rm,aYOw: wyd"g "B-. ta, [r:q.YIw: Ht'Aa
hw"hy>-la, ^yPi- ta, ht'yciP' ybia' wyl'ae rm,aTow: 11:36 `bWv)l' lk;Wa al{w> hw"hy>-la, ypi-ytiyci P'
11:37 `!AM)[; ynEB.mi ^yb,y>aome tAmq'n> hw"hy> ^l. hf'[' rv<a] yrEx]a; ^yPi_mi ac'y" rv<a]K; yli hfe[]
yTid>r:y"w> hk'l.ae(w> ~yvid"x\ ~yIn:v. yNIM,mi hPer>h; hZ<+h; rb"D"h; yLi hf,['yE h'ybia-' la, rm,aTow:
ynEv. Ht'Aa xl;v.YIw: ykile rm,aYOw: 11:38 `yt'(A[rEw> ytiy[ir:w> ykinOa' yl;WtB.-l[; hK,b.a,w> ~yrIh'h-,( l[;
~yvid"x\ ~yIn:v. #QEmi yhiy>w: 11:39 `~yrI)h'h-, l[; h'yl,WtB.-l[; &.b.Tew: h'yt,A[rEw> ayhi %l,Te w: ~yvi_d"x\
11:40 `lae(r"f.yIB. qxo yhiT.w: vyai h['d>y-" al{ ayhiw> rd"+n" rv<a] Ard>n-I ta, Hl' f[;Y:w: h'ybia-' la, bv'T'w:
12:1 s `hn")V'B; ~ymiy" t[;B;r>a; ydI_['l.GIh; xT'p.y-I tb;l. tANt;l. laer"f.yI tAnB. hn"k.l;Te hm'ymiy" ~ymiY"mi
Wnl'w> !AM[-; ynEb.Bi ~xeL'hil. T'r>b:[' [;WDm; xT'p.yIl. Wrm.aYOw: hn"Ap=c' rbo[]Y:w:) ~yIr:p.a, vyai q[eC'YIw:
ytiyyIh' byrI vyai ~h,ylea] xT'p.yI rm,aYOw: 12:2 `vae(B' ^yl,[' @rof.nI ^t.yBe %M'[i tk,l,l' t'ar"q' al{
^n>yae-yKi( ha,r>a,w") 12:3 `~d"(Y"mi ytiAa ~T,[.v;Ah-al{)w> ~k,t.a, q[;z>a,w" dao+m. !AM[-; ynE)b.W yMi[;w> ynI a]
yl;ae ~t,yli[] hm'l'w> ydI_y"B. hw"hy> ~nET.YIw: !AM[; ynEB-. la, hr"B.[.a,w") yPik;b. yvi p.n: hm'yfia'w" [:yviAm
yven>a; WKY:w: ~yIr"+p.a-, ta, ~x,L'YIw: d['lg. I yven>a-; lK'-ta, xT'p.yI #Boq.YIw: 12:4 `yBi( ~x,L'hil. hZ<h; ~AYh;
12:5 `hV,(n:m. %AtB. ~yIr:p.a, %AtB. d['l.GI ~T,a; ~yIr:p.a, yjeyliP. Wrm.a' yKi ~yIr:p.a-, ta, d['lg. I
Wrm.aYOw: hr"bo[/a, ~yIr:p.a, yjeyliP. Wrm.ayO yKi hy"h'w>) ~yIr"+p.a,l. !DEr>Y:h; tArB.[.m-; ta,( d['lG. I dKol.YIw:
tl,Bso i rm,aYOw: tl,Bovi an"- rm'a/ Al Wrm.aYOw: 12:6 `al{) rm<)aYOw: hT'a; ytir"p.a,h;( d['lg. I-yve(n>a; Al
~yIr:p.a,me( ayhih; t[eB' lPoYIw: !DE+r>Y:h; tArB.[.m-; la, WhWjx'v.YIw: AtAa Wzx]aYOw: !Ke rBEd:l. !ykiy" al{w>
rbEQ'YIw: ydI['l.GIh; xT'p.yI tm'Yw" : ~ynI+v' vve laer"f.y-I ta, xT'p.yI jPov.YIw: 12:7 `@l,a'( ~yIn:v.W ~y[iB'r>a;
~ynIB' ~yvil{v. Al-yhiy>w: 12:9 `~x,l'( tyBemi !c"b.ai laer"f.y-I ta, wyr"x]a;( jPov.YIw: 12:8 p `d['(lg. I yrE['B.
[b;v, laer"f.y-I ta, jPov.YIw: #Wx+h-; !mi wyn"b'l. aybihe tAnB' ~yvil{v.W hc'Wxh; xL;vi tAnB' ~yvi l{v.W
ynI+l{Wb)Z>h; !Alyae laer"f.y-I ta, wyr"x]a; jPov.YIw: 12:11 p `~x,l'( tybeB. rbEQ'YIw: !c'b.ai tm'Y"w: 12:10 `~ynI)v'
12:13 p `!lU)Wbz> #r<a,B. !AlY"a;B. rbEQ'YIw: ynI+l{Wb)Z>h; !Alae tm'Y"w: 12:12 `~ynI)v' rf,[, laer"f.yI ta, jPov.YIw:
~yvil{v.W ~ynIB' ~y[iB'r>a; Al-yhiy>w: 12:14 `ynI)At['r>Pih; lLeh-i !B, !ADb.[; lae_r"f.y-I ta, wyr"x]a; jPov.YIw:
!ADb.[; tm'Y"w: 12:15 `~ynI)v' hn<mov. laer"f.y-I ta, jPov.YIw: ~rI+y"[] ~y[ib.v-i l[; ~ybik.ro ~ynIb' ynEB.
laer"f.yI ynEB. WpsiYOw: 13:1 p `yqI)lem'[]h' rh:B. ~yIr:p.a, #r<a,B. !At['r>piB. rbEQ'YIw: ynI+At['r>Pih; lLeh-i !B,
dx'a, vyai yhiy>w: 13:2 p `hn")v' ~y[iB'r>a; ~yTiv.liP-. dy:B. hw"hy> ~nET.YIw: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l;
hw"hy>-%a;l.m; ar"YEw: 13:3 `hd"l'(y" al{w> hr"q'[] ATv.aiw> x;An=m' Amv.W ynID"h; tx;P;v.Mimi h['rC> 'mi
yrIm.V'hi hT'[;w> 13:4 `!BE) T.d>l;y"w> tyrIh'w> T.d>l;y" al{w> hr"q'[-] T.a; an"- hNEhi h'yl,ae rm,aYOw: hV'_aih-' la,
hr"AmW !Be T.d>l;yOw> hr"h' %N"hi yKi 13:5 `ame(j-' lK' ylik.aTo-la;w> rk"+vew> !yIy: yTiv.T-i la;w> an"
laer"f.y-I ta, [:yviAhl. lxey" aWhw> !j,B'_h-; !mi r[;N:h; hy<h.yI ~yhil{a/ ryzIn-> yKi( Avaro-l[; hl,[]y-: al{
Whaer>m;W yl;ae aB' ~yhil{a/h' vyai rmoale Hv'yail. rm,aTow: hV'aih' aboT'w: 13:6 `~yTi(v.liP. dY:mi
13:7 `yli( dyGIhi al{) Amv-. ta,w> aWh hZ<m-i yae( WhyTil.aiv. al{w> dao+m. ar"An ~yhil{a/h' %a:l.m; haer>m;K.
ryzIn-> yKi( ha'm.ju-lK' ylik.aTo-) la;w> rk'vew> !yIy: yTiv.T-i la; hT'[;w> !BE+ T.d>l;yOw> hr"h' %N"hi yli rm,aYOw:
yn"Ada] yBi rm:+aYOw: hw"hy>-la, x;Anm' rT:[.Y<w: 13:8 p `At)Am ~Ay-d[; !j,B,h-; !mi r[;N:h; hy<h.yI ~yhil{a/
[m;v.YIw: 13:9 `dL'(WYh; r[;N:l; hf,[N] :-hm;( WnrEAyw> Wnyleae dA[ an"- aAby" T'x.l;v' rv<a] ~yhi l{a/h' vyai

171

x;Anm'W hd<F 'B; tb,v,Ay ayhiw> hV'aih-' la, dA[ ~yhil{a/h' %a;l.m; aboY"w: x;An=m' lAqB. ~yhil{a/h'
yl;ae ha'r>nI hNEh i wyl'ae rm,aTow: Hv'_yail. dGET;w: #r"T'w: hV'aih'( rhem;T.w: 13:10 `HM'([i !yae Hv'yai
Al rm,aYOw: vyaih-' la, aboY"w: AT=v.ai yrEx]a; x;Anm' %l,YEw: ~q'Y"w: 13:11 `yl'(ae ~AYb; aB'- rv,a] vyaih'
^yr<_b'd> aboy" hT'[; x:Anm' rm,aYOw: 13:12 `ynIa") rm,aYOw: hV'aih-' la, T'r>B:D-I rv,a] vyaih' hT'a;h;
yTir>m:a-' rv,a] lKomi x;An=m-' la, hw"hy> %a:l.m; rm,aYOw: 13:13 `Whfe([]m;W r[;N:h-; jP;v.mi hy<h.Y-I) hm;
T.v.T-e la; rk'vew> !yIy:w> lk;ato al{ !yIYh: ; !p,G<mi acey-E rv,a] lKomi 13:14 `rmE)V'Ti hV'aih-' la,
hw"+hy> %a:l.m-; la, x;Anm' rm,aYOw: 13:15 `rmo*v.Ti h'ytiyWIc-i rv,a] lKo lk;_aTo-la; ha'm.ju-lk'w>
ynIrEc.[.T-; ~ai x:Anm-' la, hw"hy> %a;l.m; rm,aYOw: 13:16 `~yZI)[i ydIG> ^yn<p'l. hf,[]n:w> %t'Aa aN"- hr"c.[.n:
`aWh) hw"hy> %a:l.m-; yKi( x:Anm' [d:y-" al{ yKi hN"l<+[]T; hw"hyl; hl'[o hf,[]T-; ~aiw> ^m,x.l;B. lk;a-o al{
rm,aYOw: 13:18 `^Wn*d>B;kiw> ^r>b'd> ^yrEb.dI aboy-" yKi( ^m<+v. ymi hw"hy> %a:l.m-; la, x;Anm' rm,aYOw: 13:17
~yZI[ih' ydIG-> ta, x:Anm' xQ;YIw: 13:19 s `yalip,-( aWhw> ymi_v.li la;v.Ti hZ< hM'l' hw"hy> %a:l.m; Al
tAl[]b; yhiy>w: 13:20 `~yai(ro ATv.aiw> x;Anm'W tAf[]l; alip.m;W hw"+hyl;( rWCh-; l[; l[;Y:w: hx'n>Mih-; ta,w>
WlP.YIw: ~yairo ATv.aiw> x;Anm'W x:Be_z>Mih; bh;l;B. hw"hy>-%a;l.m; l[;Y:w: hm'y>m;V'h; x:Bez>Mih; l[; me bh;L;h;
[d:y" za' AT+v.a-i la,w> x;Anm-' la, haor"hel. hw"hy> %a:l.m; dA[ @s;y"- al{w> 13:21 `hc'r>a") ~h,ynEP-. l[;
13:23 `Wnyai(r" ~yhil{a/ yKi tWm+n" tAm ATv.a-i la, x;Anm' rm,aYOw: 13:22 `aWh) hw"hy> %a:l.m; yKi( x:Anm'
Wna'r>h, al{w> hx'n>miW hl'[o WndEY"mi xq:l-' al{) Wnteymih]l; hw"hy> #pex' Wl ATv.ai Al rm,aTow:
!Av+m.vi Amv-. ta, ar"q.Tiw: !Be hV'aih'( dl,Tew: 13:24 `tazO*K' Wn['ymiv.hi al{ t[ek'w> hL,a-e_ lK'-ta,
!ybeW h['r>c' !yBe !d"-+ hnEx]m;B. Am[]p;l. hw"hy> x:Wr lx,T'w: 13:25 `hw")hy> Whker>b'y>w:) r[;N:h; lD:g >YIw:
dGEY:w: l[;Yw: : 14:2 `~yTi(v.liP. tAnB.mi ht'n"m.tiB. hV'ai ar.Y:w: ht'n"+m.Ti !Avm.vi dr,YEw: 14:1 p `lao)T'v.a,
`hV'(ail. yLi Ht'Aa-Wxq. hT'[;w> ~yTi_v.liP. tAnB.mi ht'n"m.tib. ytiyair" hV'ai rm,aYOw: AMail.W wybia'l.
hV'ai tx;q:l' %leAh hT'a-; yKi( hV'ai yMi[-; lk'b.W ^yx,a; tAnb.Bi !yaeh; AMaiw> wybia' Al rm,aYOw: 14:3
wybia'w> 14:4 `yn")y[eb. hr"v.y" ayhi- yKi( yli- xq:) Ht'Aa wybia-' la, !Avm.vi rm,aYOw: ~yli_rE[]h' ~yTiv.liP.mi
~yTiv.liP. ayhih; t[eb'W ~yTi_v.liP.mi vQEb;m-. aWh) hn"a]t-o yKi ayhi hw"hy>me yKi W[d>y" al{ AMaiw>
hNEhiw> ht'n"m.ti ymer>K-; d[; WaboY"w: ht'n"+m.Ti AMaiw> wybia'w> !Avm.vi dr,YEw: 14:5 p `lae(r"f.yIB. ~yliv.mo
!yae hm'Wam.W ydIG>h; [S;v;K. Wh[eS .v;y>w:) hw"hy> x:Wr wyl'[' xl;c.Tiw: 14:6 `At*ar"q.li gaevo tAyr"a] rypiK.
`!Av)m.vi ynEy[eB. rv:yTiw: hV'_ail' rBEd:y>w: dr,YEw: 14:7 `hf'([' rv<a] tae AMail.W wybia'l. dyGIhi al{w> Ad=y"B.
hyEr>a;h' tY:wgI >Bi ~yrIAbD> td:[] hNEhiw> hyE+r>a;h' tl,P,m; tae tAar>li rs;Y"w: HT'x.q;l. ~ymiY"mi bv'Y"w: 14:8
Wlke_aYOw: ~h,l' !TEYIw: AMa-i la,w> wybia-' la, %l,YEw: lkoa'w> %Alh' %l,YEw: wyP'K-; la, WhDEr>YIw: 14:9 `vb'(d>W
~v' f[;Y:w: hV'_aih-' la, Whybia' dr,YEw: 14:10 `vb'(D>h; hd"r" hyEr>a;h' tY:wIG>mi yKi ~h,l' dyGIh-i al{)w>
Wyh.YIw: ~y[irEme( ~yvil{v. Wxq.YIw: At=Aa ~t'Aar>Ki yhiy>w: 14:11 `~yrI)WxB;h; Wf[]y: !KE yKi hT,v.mi !Avm.vi
ymey> t[;b.vi yli Ht'Aa WdyGIT; dGEh-; ~ai hd"_yxi ~k,l' aN"- hd"Wx)a' !Avm.vi ~h,l' rm,aYOw: 14:12 `AT*ai
Wlk.Wt al{- ~aiw> 14:13 `~ydI(g"B. tpolix] ~yvil{v.W ~ynIydIs. ~yvil{v. ~k,l' yTi t;n"w> ~t,ac'm.W hT,v.Mih;
hd"Wx Al Wrm.aYOw: ~ydIg_ "B. tApylix] ~yvil{v.W ~ynIydIs. ~yvil{v. yli ~T,a; ~T,t;n>W yli dyGIh;l.
dyGIh;l. Wlk.y" al{w> qAt+m' ac'y" z[;meW lk'a]m; ac'y" lkeaoh'(me ~h,l' rm,aYOw: 14:14 `hN"[<)m'v.nIw> ^t.d"yxi
%veyai-ta, yTiP; !Avm.v-i tv,ae(l. Wrm.aYOw: y[iybiV.h; ~AYB; yhiy>w: 14:15 `~ymi(y" tv,l{v. hd"yxih;
14:16 `al{)h] Wnl' ~t,ar"q. Wnver>y"l.h; vae_B' %ybia' tyBe- ta,w> %t" Aa @rof.nI !P, hd"yxih-; ta, Wnl'- dG<y:w>
yliw> yMi[; ynEb.li T'd>x; hd"yxih; ynIT'b.h;a] al{w> ynIt;anEf-. qr: rm,aTow: wyl'[' !Avm.vi tv,ae &.b.Tew:
t[;b.vi wyl'[' &.b.Tew: 14:17 `dyGI)a; %l"w> yTid>G:hi al{ yMiail.W ybia'l. hNEhi Hl' rm,aYOw: hT'd>G:+hi al{
hd"yxih; dGET ;w: Wht.q;ycih/ yKi Hl'-dG<Y:w: y[iybiV.h; ~AYB; yhiy>w: hT,_v.Mih; ~h,l' hy"h-' rv,a] ~ymiY"h;
vb;D>mi qAtM-' hm; hs'r>x;h; aboy" ~r<j,B. y[iybiV.h; ~AYB; ry[ih' yven>a; Al Wrm.aYOw: 14:18 `HM'([; ynEb.li
wyl'[' xl;c.Tiw: 14:19 `yti(d"yxi ~t,ac'm. al{ ytilg' >[,B. ~T,v.r:x] aleWl ~h,l' rm,aYOw: yrI+a]me z[; hm,W
ydEyGIm;l. tApylix]h; !TeYIw: ~t'Acylix-] ta, xQ;YIw: vyai ~yvil{v. ~h,me %Y:w: !Alq.v.a; dr<YEw: hw"hy> x:Wr

172

`Al* h['rE rv<a] Wh[erEmel. !Av+m.vi tv,ae yhiT.w: 14:20 p `Whybi(a' tyBe l[;Y:w: APa; rx;YIw: hd"_yxih;
yTiv.a-i la, ha'boa' rm,aYOw: ~yZI[i ydIg >Bi ATv.a-i ta, !Avm.vi dqop.YIw: ~yJix-i ryciq. ymeyBi ~ymiY"mi yhiy>w:
hN"n<T.a,w" Ht'anEf. anOf-' yKi yTir>m;a' rmoa' h'ybia' rm,aYOw: 15:2 `aAb)l' h'ybia' Ant'n-> al{)w> hr"d>x'_h,
!Avm.vi ~h,l' rm,aYOw: 15:3 `h'yT,(x.T; ^l. an"- yhiT. hN"M,mi hb'Aj hN"j;Q.h; Ht'xoa] al{h] ^[<+rEmel.
tAam-e vl{v. dKol.YIw: !Avm.vi %l,YEw: 15:4 `h['(r" ~M'[i ynIa] hf,[-o yKi( ~yTi_v.liP.mi ~[;P;h; ytiyQEnI
15:5 `%w<T")B; tAbnZ" >h; ynEv. !yBe dx'a, dyPil; ~f,Y"w: bn"z-" la, bn"z" !p,Y<w: ~ydIPil; xQ:YIw: ~yli_['Wv
15:6 `tyIz") ~r<K, d[;w> hm'q-' d[;w> vydIG"mi r[Eb.Y:w: ~yTi_v.liP. tAmq'B. xL;v;y>w: ~ydIyPiL;B; vae-r[,b.Y:w:
Hn"T.YIw:) ATv.a-i ta, xq:l' yKi ynIm.Tih; !t:x] !Avm.vi Wrm.aYOw: tazO hf'[' ymi ~yTiv.lip. Wrm.aYOw:
!Wf[]T-; ~ai( !Avm.vi ~h,l' rm,aYOw: 15:7 `vae(B' h'ybia-' ta,w> Ht'Aa Wpr>f.YIw: ~yTiv.lip. Wl[]Y:w: Wh[e_rEmel.
dr,YEw: hl'_Adg> hK'm; %rEy-" l[; qAv ~t'Aa %Y:w: 15:8 `lD"(x.a, rx:a;w> ~k,b' yTim.Q:n-I ~ai yKi tazO=K'
Wrm.aYO*w: 15:10 `yxiL,(B; WvjN. "YIw: hd"_WhyBi Wnx]Y:w:) ~yTiv.lip. Wl[]Y:w: 15:9 s `~j'(y[e [l;s, @y[is .Bi bv,YEw:
hf'[' rv<a]K; Al tAf[]l; Wnyli[' !Avm.v-i ta, rAsa/l, Wrm.aYOw: Wnyle_[' ~t,yli[] hm'l' hd"Why> vyai
al{h] !Avm.vil. Wrm.aYOw: ~j'y[e [l;s, @y[is.-la, hd"Whymi( vyai ~ypil'a] tv,l{v. Wdr>YEw: 15:11 `Wnl'(
ytiyfi[' !KE yli Wf[' rv,a]K; ~h,l' rm,aYOw: WnL'_ t'yfi[' taZO - hm;W ~yTiv.liP. WnB' ~yliv.m-o yKi( T'[.d:y"
yli W[b.V'hi !Avm.vi ~h,l' rm,aYOw: ~yTi_v.liP-. dy:B. ^T.til. Wnd>r:y" ^rs> 'a/l, Al Wrm.aYOw: 15:12 `~h,(l'
al{ tmeh'w> ~d"y"b. ^WNt;n>W ^r>s'a/n<) rsoa-' yKi( al{ rmoale Al Wrm.aYOw: 15:13 `~T,(a; yBi !W[G>p.T-i !P<)
~yTiv.lip.W yxil-, d[; ab'- aWh 15:14 `[l;S'(h-; !mi WhWl[]Y:w:) ~yvid"x] ~ytibo[] ~yIn:v.Bi WhrUs.a;Y:w: ^t<+ymin>
~yTiv.PiK; wyt'A[Arz>-l[; rv<a] ~ytibo[]h' hn"yy<h.Tiw: hw"hy> x:Wr wyl'[' xl;c.Tiw: At=ar"q.li W[yrIhe
h'x,Q'YIw: Ady" xl;v.YIw: hY"+rIj. rAmx-] yxi(l. ac'm.YIw: 15:15 `wyd"(y" l[;me wyr"Wsa/ WSM;YIw: vaeb' Wr[]B' rv<a]
ytiyKehi rAmx]h; yxil.Bi ~yIt"+r"mox] rAmx] rAmx]h; yxil.Bi !Avm.vi rm,aYOw: 15:16 `vyai( @l,a, HB'- %Y:w:
15:18 `yxil,( tm;r" aWhh; ~AqM'l; ar"q.YIw: Ad=Y"mi yxiL.h; %lEv.Y:w: rBed:l. AtL{k;K. yhiy>w:) 15:17 `vyai( @l,a,
taZO=h; hl'doG>h; h['WvT.h-; ta, ^D>b.[-; dy:)b. T't;n" hT'a; rm;aYOw: hw"hy>-la, ar" q.YIw: daom. am'c.YIw:
yxiL,B-; rv,a] vTek.M;h-; ta, ~yhil{a/ [q;b.YIw: 15:19 `~yli(rE[]h' dy:B. yTil.p;n"w> am'C 'B; tWma' hT'[;w>
d[; yxiL,B; rv<a] arEAQh; !y[e Hm'v. ar"q' !KE- l[; yxiY<+w: AxWr bv'T'w: T.v.YEw: ~yIm; WNM,mi Wac.YEw:
ht'Z"+[; !Avm.vi %l,YEw: 16:1 p `hn")v' ~yrIf.[, ~yTiv.lip. ymeyBi laer"f.y-I ta, jPov.YIw: 15:20 `hZ<)h; ~AYh;
Al-Wbr>a,Y<w: WBsoY"w: hN"he !Avm.vi aB' rmoale ~ytiZ "[;l; 16:2 `h'yl,(ae aboY"w: hn"Az hV'ai ~v'-ar>Y:w:
bK;v.YIw: 16:3 `WhnU)g>r>h]w: rq,Boh; rAa-d[; rmoale hl'y>L;h-; lk' Wvr>x't.YIw: ry[i_h' r[;v;B. hl'y>L:h-; lk'
tAzWzM.h; yTev.biW ry[ih-' r[;v;( tAtl.d:B. zxoa/Y<w: hl'y>L;h; ycix]B; ~q'Y"w: hl'y>L;h; ycix-] d[; !Avm.vi
yhiy>w: 16:4 p `!Ar)b.x, ynEP-. l[; rv<a] rh'h' varo- la, ~le[]Y:w:) wyp'_teK-. l[; ~f,Y"w: x:yrIB.h-; ~[i( ~[e S'YIw:
Wrm.aYOw: ~yTiv.lip. ynErs> ; h'yl,ae Wl[]Y:w: 16:5 `hl'(yliD> Hm'v.W qrE_fo lx;n:B. hV'ai bh;a/Y<w: !ke- yrEx]a;
vyai %l'- !T;nI Wnx.n:a]w: At=NO[;l. WhnUrs> ;a]w: Al lk;Wn hM,b;W lAdg" AxKo hM,B; yair>W AtAa yTiP; Hl'
hM,b;W lAd+g" ^x]Ko hM,B; yli aN"- hd"yGI)h; !Avm.v-i la, hl'yliD> rm,aTow: 16:6 `@s,K'( ha'meW @l,a,
Wbr"x-o al{ rv<a] ~yxil; ~yrIt'y> h['b.viB. ynIrUs.a;y-: ~ai !Avm.vi h'yl,a e rm,aYOw: 16:7 `^t<)AN[;l. rsEa'te
rv<a] ~yxil; ~yrIt'y> h['b.vi ~yTiv.lip. ynErs> ; Hl'- Wl[]Y:w: 16:8 `~d"(a'h' dx;a;K. ytiyyIh'w> ytiylix'w>
!Av+m.vi ^yl,[' ~yTiv.liP. wyl'ae rm,aTow: rd<x,B; Hl' bveyO brEaoh'w> 16:9 `~h,(B' WhrEs .a;T;w: Wbr"_x-o al{
rm,aTow: 16:10 `Ax*Ko [d:An al{w> vae AxyrIh]B; tr<[No >h-; lyti(P. qte N "yI rv,a]K; ~yrIt'y>h-; ta, qTen:y>w:
16:11 `rsE)a'Te hM,B; yli aN" hd"yGI)h; hT'[; ~ybi_z"K. yl;ae rBEd:T.w: yBi T'l.t;he hNEhi !Avm.v-i la, hl'yliD>
ytiylix'w> hk'_al'm. ~h,b' hf'[]n-: al{) rv<a] ~yvid"x] ~ytibo[]B; ynIWrs.a;y: rAsa-' ~ai h'yl,ae rm,aYOw:
wyl'ae rm,aTow: ~h,b' WhrEs .a;T;w: ~yvid"x] ~ytibo[] hl'yliD> xQ:Tiw: 16:12 `~d"(a'h' dx;a;K. ytiyyIh'w>
hl'yliD> rm,aTow: 16:13 `jWx)K; wyt'[oroz> l[;me ~qET.n:y>w:) rd<x'_B, bveyO brEaoh'w> !Avm.vi ^yl,[' ~yTi v.liP.
h'yl,ae rm,aYOw: rsE+a'Te hM,B; yLi hd"yGIh; ~ybiz"K. yl;ae rBEd:T.w: yBi T'l.t; he hN"h-e d[; !Avm.v-i la,
~yTiv.liP. wyl'ae rm,aTow: dteY "B; [q;t.Tiw: 16:14 `tk,S'(M;h-; ~[i yviaro tApl.x.m; [b;v-, ta, ygIr>a;T-; ~ai
15:1

173

%yae wyl'ae rm,aTow: 16:15 `tk,S'(M;h-; ta,w> gr<a,h' dt;y>h-; ta, [S;YIw: Atn"V.mi #q;yYIw: !Av+m.vi ^yl,['
^x]Ko hM,B; yLi T'd>G:h-i al{w> yBi T'l.t;he ~ymi[P' . vl{v' hz< yTi_ai !yae ^B.liw> %yTib.h;a] rm:aTo
16:17 `tWm)l' Avp.n: rc:q.Tiw: Whce_l]a;(T.w: ~ymiY"h-; lK' h'yr<b'd>bi AL hq'ycihe yKi( yhiy>w: 16:16 `lAd)g"
yMi_ai !j,B,mi ynIa] ~yhil{a/ ryzIn-> yKi( yviaro-l[; hl'[-' al{) hr"Am Hl' rm,aYOw: ABl-i lK'-ta, Hl'- dG<Y:w:
Hl' dyGIh-i yKi( hl'yliD> ar<Tew: 16:18 `~d"(a'h-' lk'K. ytiyyIh'w> ytiylix'w> yxiko yNIM<mi rs"w> yTix.L;GU-~ai
yli Hl' dyGIh-i yKi( ~[;P;h; Wl[] rmoale ~yTiv.lip. ynErs> ;l. ar"q.Tiw: xl;v.Tiw: ABli-lK'-ta,
h'yK,r>B-i l[; WhnEV.y:T.w: 16:19 `~d"(y"B. @s,K,h; Wl[]Y:w: ~yTiv.lip. ynErs> ; h'yl,ae Wl['w> AB=li-lK'-ta,
rm,aTow: 16:20 `wyl'(['me AxKo rs;Y"w: AtAN[;l. lx,T'w: Av=aro tApl.x.m; [b;v-, ta, xL;g :T.w: vyail' ar"q.Tiw:
yKi [d:y" al{ aWhw> r[eN "aiw> ~[;p;B. ~[;p;K. aceae rm,aYOw: Atn"V.mi #q:YIw: !Av+m.vi ^yl,[' ~yTiv.liP.
WhWrs.a;Y:w: ht'Z"[; AtAa WdyrIAYw: wyn"+y[e-ta, WrQ.n:y>w: ~yTiv.lip. WhWzx]aYOw: 16:21 `wyl'(['me rs" hw"hy>
`xL'(GU rv<a]K; x;Mec;l. Avaro-r[;f. lx,Y"w: 16:22 `~yrI)Wsa]h' ~yrIysia]h' tybeB. !xEAj yhiy>w: ~yIT;v.xun>B:)
Wnyhel{a/ !t:n" Wrm.aYOw: hx'_m.fil.W ~h,yhel{a/ !Agd"l. lAdG-" xb;z<) x:Boz>li Wps.a/n<) ~yTiv.lip. ynErs> ;w> 16:23 p
Wnyhel{a/ !t;n" Wrm.a' yKi ~h,_yhel{a-/ ta, Wll.h;y>w:) ~['h' Atao War>YIw: 16:24 `Wnybe(y>Aa !Avm.vi tae WndEy"B.
bAjK. bAj yKi yhiy>w:) 16:25 `Wnyle(l'x-] ta, hB'r>hi rv<a]w: Wncer>a; byrIx]m; taew> Wnbey>Aa-ta, WndEy"b.
~yrIWsa]h' ~yrIysia]h' tyBemi !Avm.vil. War>q.YIw: Wnl'-_ qx,f;(ywI !Avm.vil. War>qi Wrm.aYOw: ~B'li
Ady"B. qyzIx]M;h; r[;N:h-; la, !Avm.vi rm,aYOw: 16:26 `~ydI(WM[;h' !yBe AtAa Wdymi[]Y:w: ~h,ynEp.li qxec;y>w:
16:27 `~h,(yle[] ![EV'a,w> ~h,_yle[] !Akn" tyIB:h; rv<a] ~ydIMu[;h'( ta, ynIvemih]w: ynIvemiyhew: ytiAa hx'yNIh;
vyai ~ypil'a] tv,l{v.Ki gG"h;-l[;w> ~yTi_v.lip. ynErs> ; lKo hM'v'w> ~yviN "h;w> ~yvin"a]h'( ale m' tyIB;h;w>
an" ynIrEk.z" hAihy/ yn"doa] rm:+aYOw: hw"hy>-la, !Avm.vi ar"q.YIw: 16:28 `!Av)m.vi qAxf.Bi ~yairoh' hV'aiw>
tPol.YIw: 16:29 `~yTi(v.liP.mi yn:y[e yteV.mi tx;a-; ~q;n> hm'qN. "aiw> ~yhil{a/h' hZ<h; ~[;P;h; %a: an" ynIqeZ >x;w>
dx'a,w> AnymiyBi dx'a, ~h,_yle[] %mES 'YIw: ~h,yle[] !Akn" tyIB;h; rv<a] %w<T'h; ydEWM[; ynEv-. ta, !Avm.vi
~ynIr"S.h-; l[; tyIB;h; lPoYIw: x:koB. jYEw: ~yTiv.liP-. ~[i yvip.n: tAmT' !Avm.vi rm,aYOw: 16:30 `Al*amof.Bi
16:31 `wyY")x;B. tymihe rv<a]me ~yBir: AtAmB. tymihe rv<a] ~ytiMeh; Wyh.YIw: AB=-rv,a] ~['h' lK'-l[;w>
laoT'v.a, !ybeW h['r>c' !yBe AtAa WrB.q.YIw: Wl[]Y:w:) Atao Waf.YIw: Whybia' tyBe- lk'w> wyx'a, Wdr>YEw:
Amv.W ~yIr"p.a-, rh;me( vyai- yhiy>w:) 17:1 p `hn")v' ~yrIf.[, laer"f.y-I ta, jp;v' aWhw> wybi_a' x;Anm' rb,q<B.
T.r>m:a' ~g:w> tylia' T.a;w> yTia;w> %l'- xQ:)lu( rv<a] @s,K,h; ha'meW @l,a, AMail. rm,aYOw: 17:2 `Why>k")ymi
ha'meW-@l,a-,( ta, bv,Y"w: 17:3 `hw")hyl; ynIB. %WrB' AMai rm,aTow: wyTi_x.q;l. ynIa] yTiai @s,K,h-; hNE)hi yn:z>a'B.
ls,P, tAf[]l;( ynIb.li ydIY"mi hw"hyl; @s,K,h-; ta, yTiv.D:q.hi vDEq.h; AMai rm,aTow: AM=ail. @s,K,h;
WhnET.Tiw: @s,K, ~yIt;am' AMai xQ:Tiw: AM=ail. @s,K,h-; ta, bv,Y"w: 17:4 `%l") WNb,yvia] hT'[;w> hk'S em;W
f[;Y:w: ~yhi_l{a/ tyBe Al hk'ymi vyaih'w> 17:5 `Why>k")ymi tybeB. yhiy>w: hk'S em;W ls,P, Whfe[]Y:w:) @rEACl;
%l,m, !yae ~heh' ~ymiY"B; 17:6 `!hE)kol. Al-yhiy>w: wyn"B'mi dx;a; dy:- ta, aLem;y>w: ~ypir"t.W dApae
hd"_Why> tx;P;v.Mimi hd"Why> ~x,l, tyBemi r[;n-: yhiy>w: 17:7 p `hf,([]y: wyn"y[eB. rv"Y"h; vyai lae_r"f.yIB.
aboY"w: ac'_m.yI rv<a]B; rWgl' hd"Why> ~x,l, tyBemi ry[ih'me vyaih' %l,YEw: 17:8 `~v'-( rg") aWhw> ywIle aWhw>
ywIle wyl'ae rm,aYOw: aAb+T' !yIa:me hk'ymi Al-rm,aYOw: 17:9 `AK*r>D: tAf[]l; hk'ymi tyBe- d[; ~yIr:p.a-, rh;
ydIM'[i hb'v. hk'ymi Al rm,aYOw: 17:10 `ac'(m.a, rv<a]B; rWgl' %leho ykinOa'w> hd"Why> ~x,l, tyBemi ykinaO '
`ywI)Leh; %l,YEw: ^t<+y"x.miW ~ydIg "B. %r<[ew> ~ymiY"l; @s,K, tr<f, [] ^l.-!T,a(, ykinOa'w> !hekol.W ba'l. yli-hyEh.w<)
dy:-ta, hk'ymi aLem;y>w: 17:12 `wyn")B'mi dx;a;K. Al r[;N:h; yhiy>w: vyai_h-' ta, tb,v,l' ywILeh; la,AYw: 17:11
hw"hy> byjiyyE-yKi( yTi[.d:y" hT'[; hk'ymi rm,aYOw: 17:13 `hk'(ymi tybeB. yhiy>w: !hE+kol. r[;N:h; Al-yhiy>w: ywILeh;
ynID"h; jb,ve ~heh' ~ymiY"b;W lae_r"f.yIB. %l,m, !yae ~heh' ~ymiY"B; 18:1 `!hE)kol. ywILeh; yli- hy"h' yKi yli_
s `hl'(x]n:B. laer"f.yI yjeb.v-i %AtB. aWhh; ~AYh-; d[; AL hl'p.n-" al{) yKi tb,v,l' hl'x]n:) Al-vQ,b;m.
laoT'v.a,me(W h['rC> 'mi lyIx-; ynEB. ~yvin"a] ~t'Acq.mi ~yvin"a] hV'mix] ~T' x.P;v.Mimi( !d"- ynEb. Wxl.v.YIw: 18:2
tyBe-d[; ~yIr:p.a-, rh; WaboY"w: #r<a'_h-' ta, Wrq.xi Wkl. ~h,lea] Wrm.aYOw: Hr"q.x'l.W #r<a'h-' ta, lGEr:l.

174

~v' WrWsY"w: ywI+Leh; r[;N:h; lAq-ta, WryKihi hM'hew> hk'ymi tyBe- ~[i hM'he 18:3 `~v'( WnyliY"w: hk'ymi
hz<k'w> hzOK' ~h,lea] rm,aYOw: 18:4 `hpo) ^L-. hm;W hz<B' hf,[o hT'a-; hm'(W ~l{h] ^a]ybih-/ ymi( Al Wrm.aYOw:
x:ylic.t;h] h['d >nEw> ~yhi_l{abe an"- la;v. Al Wrm.aYO w: 18:5 `!hE)kol. Al-yhia/w" ynIrEK.f.YIw: hk'_ymi yli hf'['
~k,K.r>D: hw"hy> xk;nO ~Al+v'l. Wkl. !hEKoh; ~h,l' rm,aYOw: 18:6 `h'yl,([' ~ykil.ho Wnx.n:a] rv<a] WnKer>D:
HB'r>qiB-. rv,a] ~['h-' ta, War>YIw: hv'y>l"+ WaboY"w: ~yvin"a]h' tv,mex] Wkl.YEw: 18:7 p `Hb'(-Wkl.Te( rv<a]
~yqIxor>W rc,[, vrEAy #r<a'B' rb"D" ~ylik.m-; !yaew> x:jeboW jqEvo ~ynIdoci jP;v.miK. xj;b,l'-tb,v,(Ay
~h,l' Wrm.aYOw: lao+T'v.a,w> h['r>c' ~h,yxea-] la, WaboY"w: 18:8 `~d"(a-' ~[i ~h,l-' !yae rb"d"w> ~ynIdCo imi hM'he
dao+m. hb'Aj hNEhiw> #r<a'h-' ta, Wnyair" yKi ~h,yle[] hl,[]n:w> hm'Wq Wrm.aYOw: 18:9 `~T,(a; hm' ~h,yxea]
x:jeBo ~[;- la, WaboT' ~k,a]boK. 18:10 `#r<a'(h-' ta, tv,r<l' abol' tk,l,l' Wlc.['T-e la; ~yvix.m; ~T,a;w>
rv<a] rb"D-" lK' rAsx.m; ~v'- !yae( rv<a] ~Aqm' ~k,_d>y<B. ~yhil{a/ Hn"t'n-> yKi( ~yId:y" tb;x]r: #r<a'h'w>
yleK. rWgx' vyai tAam-e vve( lao+T'v.a,meW h['rC> 'mi ynID"h; tx;P;v.Mimi ~V'mi W[s.YIw: 18:11 `#r<a'(B'
d[; !d"- hnEx]m; aWhh; ~AqM'l; War>q' !Ke-l[; hd"_WhyBi( ~yrI['y> ty:r>qiB. Wnx]Y:w:) Wl[]Y:w:) 18:12 `hm'(x'l.mi
18:14 `hk'(ymi tyBe d[; WaboY"w: ~yIr"+p.a-, rh; ~V'mi Wrb.[;Y:w: 18:13 `~yrI)['y> ty:r>qi yrEx]a; hNEhi hZ<h; ~AYh;
vyE yKi ~T,[.d:y>h; ~h,yxea-] la, Wrm.aYO*w: vyIl; #r<a'h-' ta, lGEr:l. ~ykil.hoh; ~yvin"a]h' tv,mex] Wn[]Y:w:)
WaboY"w: hM'v' WrWsY"w: 18:15 `Wf)[]T-; hm;( W[D> hT'[;w> hk'S_ em;W ls,p,W ~ypir"t.W dApae hL,aeh' ~yTiB'B;
yleK. ~yrIWgx] vyai tAam-e vvew> 18:16 `~Al)v'l. Al-Wla]v.YIw: hk'_ymi tyBe ywILeh; r[;N:h-; tyBe(-la,
lGEr:l. ~ykil.hoh; ~yvin"a]h' tv,mex] Wl[]Y:w: 18:17 `!d"-) ynEB.mi rv<a] r[;V'_h; xt;P, ~ybiC 'nI ~T'm.x;l.mi
bC'nI !heKoh;w> hk'S_ eM;h-; ta,w> ~ypir"T.h-; ta,w> dApaeh-' ta,w> ls,P,h-; ta, Wxq.l' hM'v' WaB' #r<a'h-' ta,
Wxq.YIw: hk'ymi tyBe WaB' hL,aew> 18:18 `hm'(x'l.Mih; yleK. rWgx'h, vyaih' tAam-e vvew> r[;V;h; xt;P,
18:19 `~yfi([o ~T,a; hm' !heKoh; ~h,ylea] rm,aYOw: hk'S
_ eM;h-; ta,w> ~ypir"T.h-; ta,w> dApaeh' ls,P-, ta,
!heko ^t.Ayh/ bAjh] !hE+kol.W ba'l. Wnl'- hyEh.w<) WnM'[i %lEw> ^yPi- l[; ^d>y-" ~yfi( vrEx]h; Al Wrm.aYOw:
xQ;YIw: !heKoh; ble bj;yYIw: 18:20 `lae(r"f.yIB. hx'P'v.mil.W jb,vel. !heko ^t.Ayh/ Aa dx'a, vyai tybel.
@J:h-; ta, WmyfiY"w: Wkle_YEw: Wnp.YIw: 18:21 `~['(h' br<q<B. aboY"w: ls,P'_h-; ta,w> ~ypir"T.h-; ta,w> dApaeh-' ta,
~yTiB'B; rv<a] ~yvin"a]h'w> hk'_ymi tyBemi Wqyxir>hi hM'he 18:22 `~h,(ynEp.li hD"WbK.h-; ta,w> hn<q.Mih-; ta,w>
~h,_ynEP. WBSeY:w: !d"- ynEB-. la, War>q.YIw:) 18:23 `!d"-) ynEB-. ta, WqyBid>Y:w: Wq[]z>nI) hk'ymi tyBe- ~[i rv,a]
!hEKoh-; ta,w>) ~T,x.q;l. ytiyfi[-' rv,a] yh;l{a-/ ta, rm,aYOw: 18:24 `T'q.['(z>nI yKi ^L-. hm; hk'ymil. Wrm.aYOw:
[m;v.T-; la; !d"- ynEB. wyl'ae Wrm.aYOw: 18:25 `%L"-) hm; yl;ae Wrm.aTo hZ<- hm;W dA[+ yLi- hm;W Wkl.Tew:
!d"-ynEb. Wkl.YEw: 18:26 `^t<)yBe vp,n<w> ^v.p.n: hT'ps. ;a'w> vp,n< yrEm' ~yvin"a] ~k,b' W[G>p.y-I !P<) WnM'_[i ^l.Aq
tae Wxq.l' hM'hwe > 18:27 `At*yBe-la, bv'Y"w: !p,YIw: WNM,mi hM'he ~yqIz"x-] yKi hk'ymi ar.Y:w: ~K'_r>d:l.
~t'Aa WKY:w: x:jeboW jqEvo ~[;-l[; vyIl-; l[; WaboY"w: Al-hy"h' rv<a] !heKoh-; ta,w>) hk'ymi hf'[-' rv,a]
~h,l-' !yae rb"d"w> !AdyCimi ayhi- hq'Axr>( yKi lyCim; !yaew> 18:28 `vae(b' Wpr>f' ry[ih-' ta,w> br<x-'_ ypil.
ry[ih'-~ve War>q.YIw: 18:29 `Hb'( Wbv.YEw: ry[ih-' ta, Wnb.YIw: bAx+r-> tybel. rv<a] qm,[eB' ayhiw> ~d"a-' ~[i
~h,l' WmyqIY"w: 18:30 `hn")voarIl' ry[ih-' ~ve vyIl: ~l'Waw> lae_r"f.yIl. dL;Wy rv<a] ~h,ybia] !D" ~veB. !D"
~Ay-d[; ynID"h; jb,vel. ~ynIh]ko Wyh' wyn"b'W aWh hV,n:m-. !B, ~vor>G-E !B, !t'n"AhywI ls,P'_h-; ta, !d"- ynEB.
~yhil{a/h-' tyBe tAyh/ ymey>-lK' hf'_[' rv<a] hk'ymi ls,P-, ta, ~h,l' WmyfiY"w: 18:31 `#r<a'(h' tAlG>
~yIr:p.a-, rh; yteK.r>y:B. rG" ywIle vyai yhiy>w: lae_r"f.yIB. !yae %l,m,W ~heh' ~ymiY"B; yhiy>w: 19:1 p `hl{)viB.
tyBe-la, ATaime( %l,Tew: Avg>l;yPi( wyl'[' hn<z>Tiw: 19:2 `hd"(Why> ~x,l, tyBemi vg<l,ypi hV'ai Al-xQ:)YI)w:
h'yr<x]a; %l,YEw: Hv'yai ~q'Y"w: 19:3 `~yvi(d"x\ h['B'r>a; ~ymiy" ~v'- yhiT.w: hd"_Why> ~x,l, tyBe- la, h'ybia'
Whaer>YIw: h'ybia' tyBe WhaeybiT.w: ~yrI+mox] dm,c,w> AM[i Ar[]n:w> Hb'yvih]l; Abyvih]l; HB'l-i l[; rBEd:l.
~ymi_y" tv,l{v. ATai bv,YEw: hr"[N] :h:) ybia] Ant.xo) AB-qz:x/Y<w: 19:4 `At*ar"q.li xm;f.YIw: hr"[N] :h:) ybia]
ybia] rm,aYOw: tk,l,_l' ~q'Y"w: rq,Bob; WmyKiv.Y:w: y[iybir>h' ~AYB; yhiy>w:) 19:5 `~v'( WnyliY"w: WTv.YIw: Wlk.aYOw:
WT+v.YIw: wD"x.y: ~h,ynEv. Wlk.aYOw: Wbv.YEw: 19:6 `Wkle(Te rx:a;w> ~x,l-, tP; ^B.li d['s . Ant'x-] la, hr"[N] :h:)

175

AB-rc;p.YIw: tk,l,_l' vyaih' ~q'Y"w: 19:7 `^B<)li bj;yIw> !yliw> an"- la,Ah) vyaih-' la, hr"[N] :h:) ybi a] rm,aYOw:
an"-d['s. hr"[]N:h:) ybia] rm,aYOw: tk,l,l' yviymix]h; ~AYB; rq,BoB; ~Kev.Y:w: 19:8 `~v'( !l,Y"w: bv'Y"w: Ant.xo
Avg>l;ypiW aWh tk,l,l' vyaih' ~q'Y"w: 19:9 `~h,(ynEv. Wlk.aYOw: ~AY=h; tAjn-> d[; Whm.h.m;t.hi(w> ^b.b'l.
~AYh; tAnx] hNEhi an"-Wnyli( bro[]l; ~AYh; hp'r" an" hNEhi hr" []N:h:) ybia] Ant.xo Al rm,aYOw: Ar=[]n:w>
vyaih' hb'a-' al{)w> 19:10 `^l<)h'aol. T'k.l;h'w> ~k,K.r>d:l. rx'm' ~T,m.K;v.hiw> ^b,b'l. bj;yyIw> hPo !yli
Avg>l;ypiW ~yviWbx] ~yrIAmx] dm,c, AM[iw> ~Il'_v'Wry> ayhi sWby> xk;n-O d[; aboY"w: %l,YwE : ~q'Y"w: !Wll'
hr"Wsn"w> aN"- hk'l. wyn"doa-] la, r[;N:h; rm,aYOw: dao+m. dr: ~AYh;w> sWby>-~[i ~he 19:11 `AM*[i
rv<a] yrIk.n" ry[i- la, rWsn" al{ wyn"doa] wyl'ae rm,aYOw: 19:12 `HB'( !ylin"w> taZOh; ysiWby>h-; ry[i-( la,
tAm+qoM.h; dx;a;B. hb'r>q.nIw> ^l. Ar[]n:l. rm,aYOw: 19:13 `h['(b.G-I d[; Wnr>b:['w> hN"hE+ laer"f.yI ynEB.m-i al{)
`!mI)y"n>bil. rv<a] h['b.GIh; lc,ae vm,V,h; ~h,l' aboT'w: Wkle_YEw: Wrb.[;Y:w: 19:14 `hm'(r"b' Aa h['b.GIb; WNl;w>
ht'y>B:h; ~t'Aa-@SE)a;m. vyai !yaew> ry[ih' bAxr>Bi bv,YEw: aboY"w: h['_b.GIB; !Wll' aAbl' ~v' WrsUY"w: 19:15
rg"- aWhw> ~yIr:p.a, rh:me vyaih'w> br<[,B' hd<F'h-; !mi Whfe[]m-; !mI) aB' !qez" vyai hNEhiw> 19:16 `!Wl)l'
rm,aYOw: ry[i_h' bxor>Bi x;rEaoh' vyaih-' ta, ar.Y: w: wyn"y[e aF'YIw: 19:17 `ynI)ymiy> ynEB. ~AqM'h; yven>a;w> h['_b.GIB;
hd"Why> ~x,l-, tyBe(mi Wnx.na: ] ~yrIb.[o wyl'ae rm,aYOw: 19:18 `aAb)T' !yIa:meW %lEte hn"a" !qEZ "h; vyaih'
%leho ynIa] hw"hy> tyBe- ta,w> hd"_Why> ~x,l, tyBe- d[; %leaew" ykinOa' ~V'mi ~yIr:p.a-, rh; yteK.r>y-: d[;
yli-vy< !yIy:w" ~x,l, ~g:w> WnyrEAmx]l; vyE aAPs.m-i ~G: !b,T, - ~g:w> 19:19 `ht'y>B")h; ytiAa @SEa;m. vyai !yaew>
qr: %l' ~Alv' !qeZ"h; vyaih' rm,aYOw: 19:20 `rb")D-" lK' rAsx.m; !yae ^yd<_b'[-] ~[i r[;N:l;w> ^t,m'a]l;(w>
Wcx]r>YIw:) ~yrI+Amx]l; lb'Y"w: lABYIw: Atybel. Whaeybiy>w: 19:21 `!l:)T-' la; bAxr>B' qr: yl'_[' ^r>Asx.m-; lK'
l[;Yl: ib-. ynE)b. yven>a; ry[ih' yven>a; hNEhiw> ~B'l-i ta, ~ybiyjiyme hM'he 19:22 `WT)v.YIw: Wlk.aYOw: ~h,yleg>r:
aceAh rmoale !qeZ"h; tyIB:h; l[;B; vyaih'-la, Wrm.aYOw: tl,D"_h-; l[; ~yqIP.D:t.mi( tyIB;h-; ta, WBs;n"
~h,lea] rm,aYOw: tyIB;h; l[;B; vyaih' ~h,ylea] aceYEw: 19:23 `WN[,(d"nEw> ^t.yBe-la, aB'- rv,a] vyaih-' ta,
`taZO*h; hl'bN' >h-; ta, Wf[]T-; la;( ytiyBe-la; hZ<h; vyai h' aB'- rv,a] yrEx]a; an"+ W[rET-' la; yx;a-; la;
~k,_ynEy[eB. bAJh; ~h,l' Wf[]w: ~t'Aa WN[;w> ~t'Aa aN"- ha'yci(Aa Whveg>l;ypi(W hl'WtB.h; yTibi hNEhi 19:24
vyaih' qzEx]Y:w: Al [:(mov.li ~yvin"a]h' Wba-' al{)w> 19:25 `taZO*h; hl'bN' >h; rb:D> Wf[]t; al{ hZ<h; vyai l'w>
h'WxL.v;y>w:) rq,Boh-; d[; hl'y>L;h-; lK' Hb'- WlL.[;t.YI)w: Ht'Aa W[d>YEw: #Wx+h; ~h,y lea] aceYOw: Avg>l;ypiB.
vyaih'-tyBe xt;P, lPoTiw: rq,Bo+h; tAnp.li hV'aih' aboT'w: 19:26 `rx;V'(h; tAl[]K; tAl[]B;
tk,l,l' aceYEw: tyIB;h; tAtl.D: xT;p.YIw: rq,BoB; h'yn<doa] ~q'Y"w: 19:27 `rAa*h-' d[; ~V' h'yn<Ada]-rv,a]
ymiWq h'yl,ae rm,aYOw: 19:28 `@S:)h-; l[; h'yd<y"w> tyIB;h; xt;P, tl,p,nO Avg>l;ypi( hV'aih' hNEhiw> AK=r>d:l.
xQ:YIw: AtyBe-la, aboY"w: 19:29 `Am*qom.li %l,YEw: vyaih' ~q'Y"w: rAmx]h-; l[;( h'x,Q'YIw: hn<+[o !yaew> hk'lenEw>
lWbG> lkoB. h'xL, .v;y>w:) ~yxi_t'n> rf"[' ~ynEv.li h'ym,c'[]l; h'x,T.n:y>w:) Avg>l;ypi(B. qzEx]Y:w: tl,k,a]M;h-;( ta,
laer"f.y-I ynE)B. tAl[] ~AYmil. tazOK' ht'a]r>n-I al{)w> ht'y>h.n-I al{) rm;a'w> ha,roh-' lk' hy"h'w> 19:30 `lae(r"f.yI
laer"f.yI ynEB-. lK' Wac.YEw: 20:1 p `WrBE)d:w> Wc[u h'yl,[' ~k,l-' Wmyfi( hZ<+h; ~AYh; d[; ~yIr:c.mi #r<a,me
20:2 `hP'(c.Mih; hw"hy>-la, d['_l.GIh; #r<a,w> [b;v, raEB-. d[;w> !D"mil. dx'a, vyaiK. hd"[eh' lhe Q'Tiw:
vyai @l,a, tAame [B;r>a; ~yhi_l{a/h' ~[; lh;q.Bi laer"f.yI yjeb.vi lKo ~['h-' lK' tANPi WbC.y:t.YI)w:
laer"f.yI ynEB. Wrm.aYO*w: hP'_c.Mih; laer"f.y-I ynE)b. Wl[-' yKi( !miy"n>bi ynEB. W[m.v.YIw:) 20:3 p `br<x'( @lE)vo ylig >r:
rm:+aYOw: hx'c'rN> Ih; hV'aih' vyai ywILeh; vyaih' ![;Yw: : 20:4 `taZO*h; h['r"h' ht'y>h.nI hk'yae WrB.D:
yl;[' WBsoY"w: h['b.GIh; yle[]B; yl;[' WmqUY"w: 20:5 `!Wl)l' yvig >l;ypi(W ynIa] ytiaB' !miy"n>bil. rv<a] ht'['b.GIh;
h'x,T.n:a]w") yvig>l;ypi(B. zxeaow") 20:6 `tmo)T'w: WN[i yvig >l;yPi-ta,w> groh]l; WMDI ytiAa hl'y>l"+ tyIB:h-; ta,
ynEB. ~k,L.ku hNEhi 20:7 `lae(r"f.yIB. hl'b'n>W hM'zI Wf[' yKi lae_r"f.yI tl;x]n: hdEf-. lk'B. h'x,L.v;a]w"
vyai %lenE al{ rmo=ale dx'a, vyaiK. ~['h-' lK' ~q'Y"w: 20:8 `~l{)h] hc'[ew> rb"D" ~k,l' Wbh' lae_r"f.yI
20:10 `lr"(AgB. h'yl,[' h['_b.GIl; hf,[]n: rv<a] rb'D"h; hz< hT'[;w> 20:9 `At*ybel. vyai rWsn" al{w> Alh\a'l.
hd"ce tx;q:l' hb'b'r>l' @l,a,w> @l,a,l' ha' meW laer"f.yI yjeb.vi lkol. ha'Mel; ~yvin"a] hr"f'[] Wnx.q:l'w>

176

vyai-lK' @sea'YE)w: 20:11 `lae(r"f.yIB. hf'[' rv<a] hl'bN' >h-; lk'K. !miy"n>Bi [b;g<l. ~a'Abl. tAf[]l; ~['_l'
yjeb.v-i lk'B. ~yvin"a] laer"f.yI yjeb.vi Wxl.v.YIw:) 20:12 p `~yrI)bex] dx'a, vyaiK. ry[ih-' la, laer"f.yI
l[;Yl: ib-. ynE)B. ~yvin"a]h-' ta, WnT. hT'[;w> 20:13 `~k,(B' ht'y>h.nI rv<a] taZOh; h['r"h' hm' rmo =ale !mIy"n>bi
lAqB. [:mov.li !miy"n>Bi ynEB. $k Wba' al{w> lae_r"f.YImi h['r" hr"[]b;n>W ~teymin>W h['b.GIB; rv<a]
ynEB-. ~[i hm'x'lM. il; tacel' ht'['_b.GIh; ~yrI['h-, !mi !mI y"n>b-i ynE)b. Wps.a'YEw: 20:14 `lae(r"f.y-I ynE)B. ~h,yxea]
br<x'_ @lE)vo vyai @l,a, hV'viw> ~yrIf.[, ~yrI['h,me aWhh; ~AYB; !miy"n>bi ynEb. Wdq.P'(t.YIw: 20:15 `lae(r"f.yI
tAame [b;v. hZ<h; ~['h ' lKomi 20:16 `rWx)B' vyai tAame [b;v. Wdq.P't.hi h['b.GIh; ybe v.YOmi db;l.
laer"f.yI vyaiw> 20:17 p `aji(x]y: al{w> hr"[F] ;h-;( la, !b,a,B' [;leqo hz<-lK' An=ymiy>-dy: rJEai rWxB' vyai
WmquY"w: 20:18 `hm'(x'l.mi vyai hz<- lK' br<x'_ @lE)vo vyai @l,a, tAame [B;r>a; !miy"n>Bimi db;l. Wdq.P'(t.hi
hm'x'l.Mil; hL'xiT.b; WnL'- hl,[]y: ymi laer"f.yI ynEB. Wrm.aYO*w: ~yhil{abe Wla]v.YIw: lae-tybe( Wl[]Y:w:
Wnx]Y:w: rq,Bo+B; laer"f.y-I ynE)b. WmWqY"w: 20:19 `hL'(xiT.b; hd"Why> hw"hy> rm,aYOw: !mI+y"n>bi ynEB-. ~[i
laer"f.y-I vyai( ~T'ai Wkr>[;Y:w: !mI+y"n>B-i ~[i hm'x'l.Mil; laer"f.yI vyai aceYEw: 20:20 p `h['(b.GIh-; l[;
~yIn:v. aWhh; ~AYB; laer"f.yIb. Wtyxiv.Y:w: h['_b.GIh-; !mi !mIy"n>b-i ynE)b. Wac.YEw: 20:21 `h['(b.GIh-; la, hm'x'l.mi
~AqM'B; hm'x'l.mi %ro[]l; WpsiYOw: lae_r"f.yI vyai ~['h' qZEx;t.YIw: 20:22 `hc'r>a") vyai @l,a, ~yrIf.[,w>
Wla]v.YIw: br<[,h-' d[; hw"hy>-ynE)p.li WKb.YIw: laer"f.y-I ynE)b. Wl[]Y:w: 20:23 `!Av)arIh' ~AYB; ~v' Wkr>[-" rv,a]
20:24 p `wyl'(ae Wl[] hw"hy> rm,aYOw: yxi_a' !mIy"n>bi ynEB-. ~[i hm'x'l.Mil; tv,g<l' @ysiAah; rmoale hw"hyb;(
~AYB; h['b.GIh-; !mI) ~t'ar"q.li !miy"n>bi aceYEw: 20:25 `ynI)Veh; ~AYB; !mIy"n>bi ynEB-. la, laer"f.y-I ynE)b. Wbr>q.YIw:
20:26 `br<x'( ypel.vo hL,ae lK' hc'r>a"+ vyai @l,a, rf"[' tn:mov. dA[ laer"f.yI ynEb.bi Wtyxiv.Y:w: ynIVeh;
WmWcY"w: hw"hy> ynEp.li ~v' Wbv.YEw: WKb.YIw: lae- tybe( WaboY"w: ~['h-' lk'w> laer"f.yI ynEB-. lk' Wl[]Y:w:
~v'w> hw"+hyB;( laer"f.y-I ynE)b. Wla]v.YIw: 20:27 `hw")hy> ynEp.li ~ymil'v.W tAl[o Wl[]Y:w:) br<['_h-' d[; aWhh-; ~AYb;
~ymiY"B; wyn"p'l. dme[o !roh]a-; !B<) rz"['l.a-, !B, sx'n>ypiW 20:28 `~he(h' ~ymiY"B; ~yhil{a/h' tyrIB. !Ara]
Wl[] hw"hy> rm,aYOw: lD"_x.a-, ~ai yxia' !mIy"n>b-i ynE)B-. ~[i hm'x'l.Mil; tace l' dA[ @siAah; rmoale ~heh'
laer"f.y-I ynE)b. Wl[]Y:w: 20:30 p `bybi(s' h['b.GIh-; la, ~ybir>ao* laer"f.yI ~f,Y"w: 20:29 `^d<)y"b. WNn<T.a, rx"m' yKi
!miy"n>b-i ynE)b. Wac.YEw: 20:31 `~[;p'(B. ~[;p;K. h['b.GIh-; la, Wkr>[;Y:w: yvi_yliV.h; ~AYB; !mIy"n>bi ynEB-. la,
rv,a] tALsim.B;( ~[;p;B. ~[;p;K. ~ylil'x] ~['h'me tAKh;l. WLxeY"w: ry[i_h-' !mi WqT.n>h' ~['h' tar:q.li
!miy"n>bi ynEB. Wrm.aYO*w: 20:32 `lae(r"f.yIB. vyai ~yvil{v.Ki hd<F 'B; ht'['b.GI tx;a;w> lae- tybe( hl'[o tx;a;
20:33 `tAL)sim.h;( la, ry[ih-' !mi WhnUQ.t;n>W hs'Wnn" Wrm.a' laer"f.yI ynEb.W hn"+voarIb'K. WnynEp'l. ~he ~ypiG"nI
AmqoM.mi x:ygIme laer"f.yI brEaow> rm"+T' l[;b;B. Wkr>[;Y:w: AmAqM.mi Wmq' laer"f.yI vyai lkow>
hm'x'l.Mih;w> laer"f.y-I lK'mi rWxB' vyai ~ypil'a] tr<f,[] h['b.GIl; dg<N<mi WaboY"w: 20:34 `[b;g-") hrE[]M;(mi
laer"f.yI ynEp.li !miy"n>B-i ta,( hw"hy> @GOYIw: 20:35 p `h['(r"h' ~h,yle[] t[;g:n-O yKi( W[d>y" al{ ~hew> hd"be_K'
@levo hL,a-e lK' vyai_ ha'meW @l,a, hV'mix]w: ~yrIf.[, aWhh; ~AYB; !miy"n>biB. lae r"f.yI ynEb. Wtyxiv.Y:w:
brEaoh-' la, Wxj.b'( yKi !miy"n>bil. ~Aqm' laer"f.y-I vyai( WnT.YIw: WpG"+nI yKi !mIy"nb> i-ynE)b. War>YIw: 20:36 `br<x'(
%Y:w: brEaoh' %vom.YIw: h['_b.GIh-; la, Wjv.p.YIw:) Wvyxihe brEaoh'w> 20:37 `h['(b.GIh-; la, Wmf' rv,a]
ta;f.m; ~t'Al[]h;l. br<h, brE_aoh-' ~[i laer"f.yI vyail. hy" h' d[eAMh;w> 20:38 `br<x'-( ypil. ry[ih-' lK'-ta,
~ylil'x] tAKh;l. lxehe !miy"n>biW hm'_x'l.MiB; laer"f.y-I vyai( %poh]Y:w: 20:39 `ry[i(h-' !mi !v"['h,
20:40 `hn")voarIh' hm'x'l.MiK; WnynEp'l. aWh @G"nI @AGnI %a; Wrm.a' yKi vyai ~yvil{v.Ki laer"f.y-I vyai(B.
ry[ih-' lylik. hl'[' hNEhiw> wyr"x]a; !miy"n>Bi !p,YIw: !v"+[' dWM[; ry[ih-' !mi tAl[]l; hL'xehe taef.M;h;w>
20:42 `h['(r"h' wyl'[' h['g >n" yKi( ha'r" yKi !mI+y"n>Bi vyai lheB'YIw: %p;h' laer"f.yI vyai w> 20:41 `hm'y>m")V'h;
~ytiyxiv.m; ~yrI['h,me rv,a]w: Wht.qy"+ Bid>hi hm'x'l.Mih;w> rB'd>Mih; %r<D-< la, laer"f.yI vyai ynEp.li Wnp.YIw:
h['b.GIh; xk;nO d[; Whku_yrId>hi hx'Wnm. WhpuydIr>hi !miy"n>B-i ta, WrT.Ki 20:43 `Ak*AtB. AtAa
Wnp.YIw: 20:45 `lyIx"-) yven>a; hL,a-e lK'-ta, vyai_ @l,a, rf"[-' hn")mov. !miy"n>Bimi WlP.YIw:) 20:44 `vm,v-'( xr:z>Mimi
wyr"x]a; WqyBid>Y:w: vyai_ ~ypil'a] tv,mex] tALsim.B;( Whlul.[o)y>w: !AMrIh") [l;s-, la, hr"B'd>Mih; WsnUY"w:

177

vyai @l,a, hV'mix]w: ~yrIf.[, !miy"n>Bimi ~ylipN. Oh-; lk' yhiy>w: 20:46 `vyai( ~yIP:l.a; WNM,mi WKY:w: ~[od>G-I d[;
!AMrIh") [l;s-, la, hr"B'd>Mih; WsnUY"w: Wnp.YIw: 20:47 `lyIx"-) yven>a; hL,a-e lK'-ta,( aWh+h; ~AYB; br<x, @lE)vo
!miy"n>bi ynEB-. la, Wbv' laer"f.yI vyaiw> 20:48 `~yvi(d"x\ h['B'r>a; !AMrI [l;s,B. Wbv.YE)w: vyai_ tAame vve
WxL.vi tAac'mN. Ih; ~yrI['h-, lK' ~G: ac'_mN. Ih-; lK' d[; hm'heB-. d[; ~tom. ry[ime br<x-, ypil. ~WKY:w:
21:2 `hV'(ail. !mIy"n>bil. ATBi !TEyI al{ WNM,mi vyai rmo=ale hP'c.MiB; [B;v.nI laer"f.yI vyaiw> 21:1 p `vae(b'
21:3 `lAd)g" ykiB. WKb.YIw: ~l'Aq Waf.YIw: ~yhi_l{a/h' ynEp.li br<[,h-' d[; ~v' Wbv.YEw: lae tyBe( ~['h' aboY"w:
`dx'(a, jb,ve laer"f.YImi ~AYh; dqEP'hil. lae_r"f.yIB. tazO ht'y>h" laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> hm'l' Wrm.aYOw:
ynEB. Wrm.aYO*w: 21:5 p `~ymi(l'v.W tAl[o Wl[]Y:w: x:Be_z>mi ~v'- Wnb.YIw: ~['h' WmyKiv.Y:w: tr"x\M'mi( yhiy>w:) 21:4
ht'y>h' hl'AdG>h; h['WbV.h; yKi hw"+hy>-la, laer"f.yI yjeb.v-i lK'mi lh'Q'b; hl'[-' al{ rv,a] ymi laer"f.yI
!mIy"n>B-i la, laerf" .yI ynEB. Wmx]N")YIw: 21:6 `tm'(Wy tAm rmoale hP'c.Mih; hw"hy>-la, hl'[-' al{ rv,a]l;
Wnx.n:a]w: ~yvi_n"l. ~yrIt'ANl; ~h,l' hf,[N] :-hm; 21:7 `lae(r"f.YImi dx'a, jb,ve ~AYh; [D:g >nI Wrm.aYOw: wyxi_a'
rv<a] laer"f.yI yjeb.Vimi dx'a, ymi Wrm.aYOw: 21:8 `~yvi(n"l. WnyteAnB.mi ~h,l-' tTe yTil.bil. hw"hyb;( Wn[.B;v.nI
21:9 `lh'(Q'h; la, d['l.GI vybeY"mi hn<x]M;h-;( la, vyai- ab' al{ hNEhiw> hP'_c.Mih; hw"hy>-la, hl'[-' al{)
rf"[-' ~ynEv. hd"[eh' ~v'- Wxl.v.YIw: 21:10 `d['(l.GI vbey" ybev.AYmi vyai ~v'-!yae( hNEhiw> ~['_h' dqEP't.YIw:
br<x,- ypil. d['l.GI vbey" ybev.Ay-ta, ~t,yKihiw> Wkl. rmoale ~t'Aa WWc;y>w: lyIx"+h, ynEB.mi vyai @l,a,
21:12 `WmyrI)x]T; rk"z" bK;v.mi t[;d:yO hV'a-i lk'w> rk'z-" lK' Wf+[]T; rv<a] rb"D"h; hz<w> 21:11 `@J")h;w> ~yviN "h;w>
rk"+z" bK;v.mil. vyai h['d>y-" al{) rv<a] hl'Wtb. hr"[]n: tAame [B; r>a; d['l.GI vybey" ybev.AYmi Wac.m.YIw:)
WrB.d:y>w:) hd"[eh-' lK' Wxl.v.YIw:) 21:13 s `![;n")K. #r<a,B. rv<a] hl{vi hn<x]M;h-;( la, ~t' Aa WaybiY"w:
WnT.YIw: ayhih; t[eB' !miy"n>Bi bv'Y"w: 21:14 `~Al)v' ~h,l' War>q.YIw: !AM+rI [l;s,B. rv<a] !miy"n>bi ynEB-. la,
!mI+y"n>bil. ~x'nI ~['h'w> 21:15 `!KE) ~h,l' Wac.m-' al{)w> d['_l.GI vbey" yveN >mi WYxi rv<a] ~yviN "h; ~h,l'
~yvi_n"l. ~yrIt'ANl; hf,[N] :-hm; hd"[eh' ynEq.zI Wrm.aYO*w: 21:16 `lae(r"f.yI yjeb.viB. #r<P, hw"hy> hf'[-' yKi(
21:18 `lae(r"f.YImi jb,ve hx,M'yI al{)w> !mI+y"n>bil. hj'yleP. tV;rUy> Wrm.aYOw: 21:17 `hV'(ai !mIy"n>Bimi hd"m.v.n-I yKi(
hV'ai !tEnO rWra' rmoale laer"f.y-I ynE)b. W[B.v.n-I yKi( Wnyte_AnB.mi ~yvin" ~h,l-' ttel' lk;Wn al{ Wnx.na: ]w:
hx'r>z>mi lae-tybe(l. hn"ApC.mi rv,a] hm'ymiy" ~ymiY"mi AlviB. hw"hy>-gx; hNEhi Wrm.aYOw: 21:19 s `!mI)y"n>bil.
!mIy"n>bi ynEB-. ta, WWc;y>w: wc;y>w: 21:20 `hn")Abl.li bg<N<miW hm'k,_v. lae- tyBe(mi hl'[oh' hL's im.li vm,V,h;
tAlxoM.B; lWxl' Alyvi-tAnb. Wac.y-E ~ai hNEhiw> ~t,yair>W 21:21 `~ymi(r"K.B; ~T,b.r:a]w: Wkl. rmo=ale
21:22 `!mI)y"n>Bi #r<a, ~T,k.l;h]w: Al=yvi tAnB.mi ATv.ai vyai ~k,l' ~T,p.j;x]w: ~ymir"K.h-; !mi ~t,ac'ywI)
yKi ~t'Aa WnWNx' ~h,ylea] Wnr>m:a'w> Wnyleae byrIl' bArl' ~h,yxea] Aa ~t'Aba] Waboy-" yKi( hy"h'w>
!ke-Wf[]Y:)w: 21:23 s `Wmv'(a.T, t[eK' ~h,l' ~T,t;n> ~T,a; al{ yKi hm'_x'l.MiB; ATv.ai vyai Wnx.q: l' al{
Wnb.YIw: ~t'l'x]n-: la, WbWvY"w: Wkl.YEw: Wlz"+G" rv<a] tAll.xoM.h-; !mi ~r"Ps' .mil. ~yvin" Waf.YIw: !miy"n>bi ynEB.
AT=x.P;v.mil.W Ajb.vil. vyai ayhih; t[eB' laer"f.y-I ynEB) . ~V'mi WkL.h;t.YIw: 21:24 `~h,(B' Wbv.YEw: ~yrI['h-, ta,
`hf,([]y: wyn"y[eB. rv"Y"h; vyai lae_r"f.yIB. %l,m, !yae ~heh' ~ymiY"B; 21:25 `At*l'x]n:l. vyai ~V'mi Wac.YEw:

178

a lawmX
I Samuel
~x'roy-> !B, hn"q'l.a, Amv.W ~yIr"+p.a, rh:me ~ypiAc ~yIt:m'r"h-' !mi dx'a, vyai yhiy>w: 1:1
hN"+nIP. tynIVeh; ~vew> hN"x; tx;a; ~ve ~yvin" yTev. Alw> 1:2 `yti(r"p.a, @Wc-!b, WxTo- !B, aWhylia-/ !B,
hm'ymiy" ~ymiY"mi Ary[ime( aWhh; vyaih' hl'['w> 1:3 `~ydI(l'y> !yae hN"x;l.W ~ydIl'y> hN"nIp.li yhi y>w:
1:4 `hw")hyl; ~ynIh]Ko sx'n>pIW ynIp.x' yli[e ynE)b. ynEv. ~v' w> hl{+viB. tAab'c. hw"hyl; x:Boz>liw> twOx]T;v.hi(l.
hn"m' !TEyI hN"x;l.W 1:5 `tAn*m' h'yt,Anb.W h'yn<B-' lk'l.W ATv.ai hN"nIp.li !t;n"w> hn"+q'l.a, xB;z>YIw: ~AYh; yhiy>w:
rWb[]B; s[;K-; ~G: Ht'r"c'( hT's;[]ki(w> 1:6 `Hm'(x.r: rg:s ' hw"hyw:) bhea' hN"x-; ta, yKi ~yIP"+a; tx;a;
!KE hw"hy> tybeB. Ht'l{[] yDEmi hn"v'b. hn"v' hf,[]y: !kew> 1:7 `Hm'(x.r: d[;B. hw"hy> rg:s '-yKi( Hm'_[Ri >h;
al{ hm,l'w> yKib.ti hm,l' hN"x; Hv'yai hn"q'l.a, Hl' rm,aYOw: 1:8 `lk;(ato al{w> hK,b.Tiw: hN"s<+[ik.T;
hl'k.a' yrEx]a; hN"x; ~q'T'w: 1:9 `~ynI)B' hr"f'[]me %l' bAj ykinOa'( aAlh] %bE+b'l. [r:yE hm,l'w> ylik.ato)
vp,n"+ tr:m' ayhiw> 1:10 `hw")hy> lk;yhe tz:Wzm.-l[; aSeKih-; l[; bveyO !heKoh; yli[ew> hto+v' yrEx]a;w> hl{vib.
ynI[\B' ha,r>ti haor-" ~ai tAab'c. hw"hy> rm;aTow: rd<n< rDoTiw: 1:11 `hK,(b.ti hkob'W hw"hy>-l[; lLeP;t.Tiw:
ymey>-lK' hw"hyl;( wyTit;n>W ~yvi_n"a] [r;z< ^t.m'a]l; hT't;n"w> ^t,m'a-] ta, xK;v.t-i al{)w> ynIT;r>k;z>W ^t,m'a]
rmEvo yli[ew> hw"+hy> ynEp.li lLeP;t.hil. ht'B.r>hi yKi hy"h'w> 1:12 `Av*aro-l[; hl,[]y-: al{ hr"AmW wyY"x;
yli[e h'b,v.x.Y:w: [:me_V'yI al{ Hl'Aqw> tA[N" h'yt,p'f. qr: HB'l-i l[; tr<B,d:m. ayhi hN"x;w> 1:13 `h'yPi-( ta,
hN"x; ![;T;w: 1:15 `%yIl")['me %nEyyE-ta, yrIysih' !yrI+K'T;v.Ti yt;m-' d[; yli[e h'yl,ae rm,aYOw: 1:14 `hr"(Kovil.
`hw")hy> ynEp.li yvip.n-: ta, %Pov.a,w" ytiyti_v' al{ rk"vew> !yIy:w> ykinOa' x:Wr-tv;q. hV' ai ynIdoa] al{ rm,aTow:
yli[e ![;Y:w: 1:17 `hN"h-E) d[; yTir>B:DI ysi[.k;w> yxiyfi brom-e yKi( l[;Y"+liB-. tB; ynEp.li ^t.m'a-] ta, !TeT-i la; 1:16
ac'm.Ti rm,aTow: 1:18 `AM*[ime T.l.a;v' rv<a] %tel'v-e ta, !TeyI laer"f.yI yhel{awE ~Al+v'l. ykil. rm,aYO w:
WmKiv.Y:w: 1:19 `dA[) Hl'- Wyh'-al{ h'yn<p'W lk;aTow: HK'r>d:l. hV'aih' %l,Tew: ^yn<+y[eB. !xE ^t.x'p.vi
ATv.ai hN"x-; ta, hn"q'l.a, [d:YEw: ht'm'_r"h' ~t'yBe-la, WaboY"w: WbvuY"w: hw"hy> ynEp.li Wwx]T;v.YI)w: rq,Bob;
yKi laeWmv. Amv.-ta, ar"q.Tiw: !BE+ dl,Tew: hN"x; rh;T;w: ~ymiY"h; tApqut.li yhiy>w: 1:20 `hw")hy> h'r<K.z>YIw:
`Ar*d>n-I ta,w> ~ymiY"h; xb;z-< ta, hw"hyl;( x:Boz>li At+yBe-lk'w> hn"q'l.a, vyaih' l[;Y: w: 1:21 `wyTi(l.aiv. hw"hy>me
bv;y"w> hw"hy> ynEP-. ta, ha'r>nIw> wytiaobih]w: r[;N:h; lme G"yI d[; Hv'yail. hr"m.a-' yKi( ht'l'_[' al{ hN"x;w> 1:22
%a: Atao %lEm.G-" d[; ybiv. %yIny: [eB. bAJh; yfi[] Hv'yai hn"ql' .a, Hl' rm,aYOw: 1:23 `~l'(A[-d[; ~v'
rv<a]K; HM'[i Whle[]T;w: 1:24 `At*ao Hl'mg. "-d[; Hn"B-. ta, qn<yTew: hV'aih'( bv,Tew: Ar=b'D-> ta, hw"hy> ~qEy"
1:25 `r[;n") r[;N:h;w> Al=vi hw"hy>-tybe WhaebiT.w: !yIy: lb,nEw> xm;q, tx;a; hp'yaew> hv'l{v. ~yrIp'B. WTl;m'G>
hV'aih' ynIa] ynI+doa] ^v.p.n: yxe ynIdoa] yBi rm,aTow: 1:26 `yli([-e la, r[;N:h-; ta, WaybiY"w: rP"+h-; ta, Wjx]v.YIw:)
yli hw"hy> !TeYIw: yTil.L'_P;t.hi hZ<h; r[;N:h-; la, 1:27 `hw")hy>-la, lLeP;t.hil. hz<B' hk'M.[i tb,C, N Ih;
aWh hy"h' rv<a] ~ymiY"h-; lK' hw"hyl;( WhTil.aiv.hi ykinOa' ~g:w> 1:28 `AM*[ime yTil.a;v' rv<a] ytil'aev-. ta,
ynIr>q; hm'r" hw"hyB;( yBili #l;[' rm;aTow: hN"x; lLeP;t.Tiw: 2:1 p `hw")hyl; ~v' WxT;v.YIw: hw"+hyl;( lWav'
!yaew> ^T<+l.Bi !yae yKi hw"hyK; vAdq-' !yae 2:2 `^t<)['WvyBi yTix.m;f' yKi yb;y>Aa-l[; yPi bx;r" hw"+hyB;(
hw"hy> tA[DE lae yKi ~k,_yPimi qt'[' aceyE hh'bgo > hh'boG> WrB.d:t. WBr>T-; la; 2:3 `Wnyhe(l{aKe rWc
~x,L,B; ~y[ibef. 2:5 `lyIx") Wrz>a" ~yliv'k.nIw> ~yTi_x; ~yrIBoGI tv,q< 2:4 `tAl)li[] WnK.t.nI Alw> al{w>
hY<+x;m.W tymime hw"hy> 2:6 `hl'l'(m.au ~ynIB' tB;r:w> h['b.vi hd"l.y" hr"q'[-] d[; WLdE_x' ~ybi[er>W WrK'f.nI
lD" rp'['me ~yqime 2:8 `~me(Arm.-@a; lyPiv.m; ryvi_[]m;W vyrIAm hw"hy> 2:7 `l[;Y")w: lAav. dyrIAm

179

tv,Y"w: #r<a, yqecum. hw"hyl;( yKi ~le_xin>y: dAbk' aSekiw> ~ybiydIn-> ~[i byviAhl. !Ayb.a, ~yrIy" tPov.a;me(
`vyai(-rB;g>yI x:kob. al{- yKi( WMD"_yI %v,xoB; ~y[iv'r>W rmov.yI wyd"ysix] Adysix] yleg >r: 2:9 `lbe(Te ~h,yle[]
z[o- !T,yIw> #r<a-'_ ysep.a; !ydIy" hw"hy> ~[er>y: ~yIm:V'B; wyl'[' Al[' wyb'yrIm. AbyrIm. WTx;yE hw"hy> 2:10
trEv'm. hy"h' r[;N:h;w> At=yBe-l[; ht'm'r"h' hn"q'l.a, %l,YEw: 2:11 p `Ax)yvim. !r<q< ~rEy"w> AKl.m;l.
jP;v.miW 2:13 `hw")hy>-ta, W[d>y" al{ l[;Y"+lib. ynEB. yli[e ynEb.W 2:12 `!hE)Koh; yli[e ynEP-. ta, hw"hy>-ta,
~yIN:Vih-; vl{v. glez>M;h;w> rf'B'h; lVeb;K. !heKoh; r[;n: ab'W xb;z< x;bezO vyai - lK' ~['_h-' ta, ~ynIh]Koh;
!hEKoh; xQ:yI glez>M;h; hl,[]y: rv<a] lKo rWrP'b; Aa tx;L;Q;b; Aa dWDb; Aa rAYKib; hK'hiw> 2:14 `Ad*y"B.
r[;n: ab'W bl,xeh-; ta, !Wrjiq.y: ~r<j,B. ~G: 2:15 `hl{)viB. ~v' ~yaiB'h; laer"f.y-I lk'l. Wf[]y: hk'K' AB+
`yx'(-~ai yKi lV'bum. rf"B' ^M.mi xQ:y-I al{)w> !hE+Kol; tAlc.li rf'b' hn"T. x:bZe Oh; vyail' rm;a'w> !heKoh;
Al rm:a'w> ^v<+p.n: hW<a;T. rv<a]K; ^l-. xq;w> bl,xeh; ~AYK; !Wryjiq.y: rJeq; vyaih' wyl'ae rm,aYOw: 2:16
ynEP-. ta, daom. hl'AdG> ~yrI[N' >h; taJ;x; yhiT.w: 2:17 `hq")z>x'b. yTix.q:l' al{- ~aiw> !Teti hT'[; yKi al{
dApae rWgx' r[;n: hw"+hy> ynEP-. ta, trEv'm. laeWmv.W 2:18 `hw")hy> tx;n>mi tae ~yvin"a]h'( Wca]nI) yKi hw"+hy>
x:Boz>li Hv'yai-ta, Ht'Al[]B;( hm'ymi_y" ~ymiY"mi Al ht'l.[;h;w> AMai AL-hf,[]T; !joq' ly[im.W 2:19 `dB'(
hV'aih-' !mi [r:z< ^l. hw"hy> ~fey" rm;a'w> ATv.a-i ta,w> hn"q'l.a-, ta, yli[e %r:beW 2:20 `~ymi(Y"h; xb;z-< ta,
rh;T;w: hN"x-; ta, hw"hy> dq:p-' yKi( 2:21 `Am*qom.li Wkl.h'w> hw"+hyl;( la;v' rv<a] hl'aeV.h; tx;T; taZOh;
[m;v'w> dao+m. !qEz" yli[ew> 2:22 s `hw")hy>-~[i laeWmv. r[;N:h; lD:g >YIw: tAn=b' yTev.W ~ynIb-' hv'(l{v. dl,Tew:
lh,ao xt;P, tAabC. oh; ~yviN "h-; ta, !WbK.v.y-I rv<)a] tae w > laer"f.y-I lk'l. wyn"B' !Wf[]y: rv,a-] lK' tae
~y[ir" ~k,yrEb.D-I ta, [:mevo ykinOa' rv,a] hL,ae_h' ~yrIb'D>K; !Wf[]t; hM'l' ~h,l' rm,aYOw: 2:23 `d[e(Am
~yrIbi[]m; [:mevo ykinOa' rv<a] h['muV.h; hb'Aj-aAl) yKi yn"+B' la; 2:24 `hL,a(e ~['h-' lK' taeme
Al=-lL,P;t.yI ymi vyai- aj'x/y< hw"hyl;( ~aiw> ~yhil{a/ All.pi(W vyail. vyai aj'x/y-< ~ai 2:25 `hw")hy>-~[;
~G: bAj+w" ldEg "w> %lEho laeWmv. r[;N:h;w> 2:26 `~t'(ymih]l; hw"hy> #pex-' yKi( ~h,ybia] lAql. W[m.v.yI al{w>
hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae rm,aYOw: yli_[-e la, ~yhil{a-/ vyai aboY"w: 2:27 s `~yvi(n"a-] ~[i ~g:w> hw"hy>-~[i
yjeb.v-i lK'mi Atao rxob'W 2:28 `h[o)r>P; tybel. ~yIr:c.miB. ~t'Ayh.Bi( ^ybia' tyBe- la, ytiyleg>nI hl{g >nIh]
^ybia' tybel. hn"T.a,w") yn"+p'l. dApae tafel' tr<joq. ryjiq.h;l. yxiB.z>m-i l[;( tAl[]l; !hekol. yli laer"f.yI
dBek;T.w: !A[+m' ytiyWIci rv<a] ytix'n>mib.W yxib.zIB. Wj[]b.ti hM'l' 2:29 `lae(r"f.yI ynEB. yVea-i lK'-ta,
yhel{a/ hw"hy>-~aun> !kel' 2:30 `yMi([;l. laer"f.yI tx;n>m-i lK' tyviarEme ~k,a]yrI)b.h;l. yNIM,mi ^yn<B-' ta,
hl'ylix' hw"hy>-~aun> hT'[;w> ~l'_A[-d[; yn:p'l. WkL.h;t.yI ^ybia' tybeW ^t.yBe( yTir>m;a' rAma' laer"f.yI
^ybi_a' tyBe [:roz-> ta,w> ^[]roz-> ta, yTi[.dg: ")w> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi 2:31 `WLq")yE yz:boW dBek;a] yd:B.k;m-. yKi( yLi
!qEz" hy<h.y-I al{)w> lae_r"f.y-I ta, byjiyyE-rv,a] lkoB. !A[m' rc: T'j.B;hiw> 2:32 `^t<)ybeB. !qEz" tAyh.mi(
bydIa]l;w> ^yn<y[e-ta, tALk;l. yxiB.z>mi ~[ime ^l. tyrIk.a-; al{) vyaiw> 2:33 `~ymi(Y"h-; lK' ^t.ybeB.
^yn<b' ynEv-. la, aboy" rv<a] tAah' ^L-. hz<w> 2:34 `~yvi(n"a] WtWmy" ^t.yBe tyBir>m-; lk'w> ^v<+p.n-: ta,
ybib'l.Bi rv<a]K; !m'a/n< !hEKo yli ytimoyqih]w: 2:35 `~h,(ynEv. WtWmy" dx'a, ~AyB. sx'_n>ypi(W ynIp.x-' la,
rt'ANh;-lK' hy"h'w> 2:36 `~ymi(Y"h-; lK' yxiyvim-. ynE)p.li %LEh;t.hw> !m'a/n< tyIB: Al ytiynIb'W hf,_[]y: yvip.n:b.W
tANhuK.h; tx;a-; la, an" ynIxEps' . rm;a'w> ~x,l-'_ rK;kiw> @s,K, tr:Aga]l; Al twOx]T;v.hil. aAby" ^t.ybeB .
rq'y" hy"h' hw"hy>-rb;d>W yli_[e ynEp.li hw"hy>-ta, trEv'm. laeWmv. r[;N:h;w> 3:1 s `~x,l-'( tP; lkoa/l,
wyn"y[ew> Any[ew> Am+qom.Bi bkevo yli[ew> aWhh; ~AYB; yhiy>w:) 3:2 s `#r"(p.nI !Azx' !yae ~heh' ~ymiY"B;
hw"hy> lk;yheB. bke_vo laeWmv.W hB,k.yI ~r<j, ~yhil{a/ rnEw> 3:3 `tAa)r>li lk;Wy al{ tAhke WLxehe
rm,aYOw: yli[-e la, #r'Y"w: 3:5 `ynINE)hi rm,aYOw: laeWmv.-la, hw"hy> ar"q.YIw: 3:4 p `~yhi(l{a/ !Ara] ~v'- rv,a]
dA[ aroq. hw"hy> @s,YOw: 3:6 s `bK'(v.YIw: %l,YEw: bk'_v. bWv ytiar"q-' al{) rm,aYOw: yLi t'ar"q-' yKi( ynIn>hi
bWv ynIb. ytiar"q-' al{) rm,aYOw: yli_ t'ar"q' yKi ynIn>hi rm,aYOw: yli[-e la, %l,YEw: laeWmv. ~q'Y"w: laeWmv.
hw"hy> @s,YOw: 3:8 `hw")hy>-rb;D> wyl'ae hl,G"yI ~r<j,w> hw"+hy>-ta, [d:y" ~r<j, laeWmv.W 3:7 `bk'(v.
hw"hy> yKi yli[e !b,Y"w: yli_ t'ar"q' yKi ynIn>hi rm,aYOw: yli[-e la, %l,YEw: ~q'Y"w: tyviliV.B; laeWmv.-aroq.

180

yKi hw"hy> rBED: T'r>m;a'(w> ^yl,ae ar"q.y-I ~ai hy"h'w> bk'v. %lE laeWmv.li yli[e rm,aYOw: 3:9 `r[;N")l; arEqo
~[;p;B-. ~[;p;(k. ar"q.YIw: bC;y:t.YIw: hw"hy> aboY"w: 3:10 `Am*Aqm.Bi bK;v.YIw: laeWmv. %l,YEw: ^D<+b.[; [;mevo
hNEhi laeWmv.-la, hw"hy> rm,aYOw: 3:11 p `^D<)b.[; [;mevo yKi rBeD: laeWmv. rm,aYOw: lae_Wmv. laeWmv.
~yqIa' aWhh; ~AYB; 3:12 `wyn")z>a' yTev. hn"yL,ciT. A[m.v-o lK' rv,a] lae_r"f.yIB. rb"d" hf,[o ykinOa'
AtyBe-ta, ynIa] jpev-o yKi( Al yTid>G:hiw> 3:13 `hLe(k;w> lxeh' At+yBe-la, yTir>B:DI rv<a-] lK' tae yli[-e la,
tybel. yTi[.B;v.nI !kEl'w> 3:14 `~B'( hh'ki al{w> wyn"B' ~h,l' ~ylil.q:)m-. yKi( [d:y-" rv,a] !wO[]B; ~l'_A[-d[;
rq,Boh-; d[; laeWmv. bK;v.YIw: 3:15 `~l'(A[-d[; hx'n>mib.W xb;z<B. yli[-e tyBe !wO[] rPeK;t.y-I ~ai( yli_[e
yli[e ar"q.YIw: 3:16 `yli([-e la, ha'r>M;h-; ta, dyGIh;me arEy" laeWmv.W hw"+hy>-tyBe tAtl.D-: ta, xT;p.YIw:
an"- la; ^yl,ae rB<DI rv<a] rb'D"h; hm' rm,aYOw: 3:17 `ynINE)hi rm,aYOw: ynI+B. laeWmv. rm,aYOw: laeWmv.-ta,
rB<D-I rv,a] rb"D"h-; lK'mi rb'D" yNIM,mi dxek;T-. ~ai @ysiAy hkow> ~yhil{a/ ^L-. hf,[]y: hKo yNIM<+mi dxek;t.
wn"y[eB. bAJh; aWh hw"hy> rm;aYOw: WNM,_mi dxeki al{w> ~yrIb'D>h-; lK'-ta, laeWmv. Al-dG<Y:w: 3:18 `^yl,(ae
[d:YEw: 3:20 `hc'r>a") wyr"b'D-> lK'mi lyPih-i al{)w> AM[i hy"h' hw"hyw:) lae_Wmv. lD:g >YIw: 3:19 p `hf,([]y:
haor"hel. hw"hy> @s,YOw: 3:21 `hw")hyl; aybin"l. laeWmv. !m"a/n< yKi [b;v'_ raEB-. d[;w> !D"mi laer"f.y-I lK'
lae_r"f.y-I lk'l. laeWmv.-rb;d> yhiy>w: 4:1 p `hw")hy> rb:d>Bi AlviB. laeWmv.-la, hw"hy> hl'g >n-I yKi( hl{+vib.
4:2 `qpe(a]b; Wnx' ~yTiv.lip.W rz<[eh' !b,a,h-' l[; Wnx]Y:w:) hm'x'l.Mil; ~yTiv.liP. tar:q.li laer"f.yI aceYEw:
WKY:w: ~yTi_v.lip. ynEp.li laer"f.yI @g<N"YIw: hm'x'l.Mih; vJoTiw: laer"f.yI tar:q.li ~yTiv.lip. Wkr>[;Y:w:
laer"f.yI ynEq.zI Wrm.aYO*w: hn<x]M;h-;( la, ~['h' aboY"w: 4:3 `vyai( ~ypil'a] t[;B;r>a;K. hd<F 'B; hk'r"[]M;(b;
aboy"w> hw"hy> tyrIB. !Ara]-ta, hl{Vimi Wnyleae hx' q.nI ~yTi_v.lip. ynEp.li ~AYh; hw"hy> Wnp'g "n> hM'l'
hw"hy>-tyrIB. !Ara] tae ~V'mi Waf.YIw: hl{vi ~['h' xl; v.YIw: 4:4 `Wnybe(y>ao @K:mi Wn[eviyOw> WnBer>qib.
yhiy>w: 4:5 `sx'(n>ypi(W ynIp.x' ~yhil{a/h' tyrIB. !Ara]-~[i yli[-e ynE)b. ynEv. ~v' w> ~ybi_rUK.h; bveyO tAab'c.
4:6 `#r<a'(h' ~hoTew: hl'_Adg> h['WrT. laer"f.yI lk' W[rIY"w: hn<x]M;h-;( la, hw"hy>-tyrIB. !Ara] aAbK.
hnEx]m;B. taZOh; hl'AdG>h; h['WrT.h; lAq hm, Wrm.aYOw: h['WrT.h; lAq-ta, ~yTiv.lip. W[m.v.YIw:
~yhil{a/ aB' Wrm.a' yKi ~yTiv.liP.h; War.YI)w: 4:7 `hn<)xM] ;h-;( la, aB' hw"hy> !Ara] yKi W[d>YEw: ~yrI+b.[ih'
dY:mi WnleyCiy: ymi Wnl' yAa 4:8 `~vo)l.vi lAmt.a, tazOK' ht'y>h' al{ yKi Wnl' yAa Wrm.aYOw: hn<+x]M;h-;( la,
4:9 `rB")d>MiB; hK'm; lk'B. ~yIr:c.m-i ta, ~yKiM;h; ~yhil{a/h' ~he hL,ae hL,ae_h' ~yrIyDIa;h' ~yhil{a/h'
~yvin"a]l; ~t,yyIh.wI ~k,_l' Wdb.[' rv<a]K; ~yrIb.[il' Wdb.[;T; !P, ~yTiv.liP. ~yvin"a]l; Wyh.wI) WqZ>x;t.hi(
dao+m. hl'AdG> hK'M;h; yhiT.w: wyl'h'aol. vyai WsnUY"w: laer"f.yI @g<N"YIw: ~yTiv.lip. Wmx]L'YIw: 4:10 `~T,(m.x;l.nIw>
ynIp.x' Wtme yli[-e ynE)b. ynEv.W xq"+l.nI ~yhil{a/ !Ara]w: 4:11 `yli(g>r: @l,a, ~yvil{v. laer"f.YImi lPoYIw:
hm'd"a]w: ~y[irUq. wyD"m;W aWh+h; ~AYB; hl{vi aboY"w: hk'r"[]M;h;me !miy"n>B-i vyai #r'Y"w: 4:12 `sx'(n>ypi(W
drEx' ABli hy"h-' yKi( hP,c;m. %r<D< dy: %y: aSeKih-; l[;( bveyO yli[e hNEhiw> aAbY"w: 4:13 `Av*aro-l[;
lAq-ta, yli[e [m;v.YIw: 4:14 `ry[i(h-' lK' q[;z>Tiw: ry[iB' dyGIh;l. aB' vyaih'w> ~yhi_l{a/h' !Ara] l[;
~y[iv.T-i !B, yli[ew> 4:15 `yli([el. dGEY:w: aboY"w: rh;mi vyaih'w> hZ<+h; !Amh'h, lAq hm, rm,aYO w: hq'[C' .h;
aB'h; ykinOa'( yli[-e la, vyaih' rm,aYOw: 4:16 `tAa)r>li lAky" al{w> hm'q' wyn"y[ew> hn"+v' hn<mov.W
rFeb;m.h;( ![;Y:w: 4:17 `ynI)B. rb"D"h; hy"h-' hm,( rm,aYOw: ~AY=h; yTis.n: hk'r"[]M;h-; !mi ynIa]w: hk'r"[]M;h-; !mi
ynIp.x' Wtme ^yn<b' ynEv-. ~g:w> ~['_b' ht'y>h' hl'Adg> hp'GEm; ~g: w> ~yTiv.lip. ynEp.li laer"f.yI sn" rm,aYOw:
aSeKih;-l[;me( lPoYIw: ~yhil{a/h' !Ara-] ta, AryKiz>h;K. yhiy>w: 4:18 p `hx'q")l.nI ~yhil{a/h' !Ara]w: sx'n>ypiW
laer"f.y-I ta, jp;v' aWhw> dbe_k'w> vyaih' !qEz-" yKi( tmoY"w: ATq.r:p.m; rbEV'Tiw: r[;V;h; dy: d[;B. tyNIr:xoa]
!Ara] xq;L'h-i la, h['muV.h-; ta, [m;v.Tiw: tl;l' hr"h' sx'n>yPi-tv,ae( AtL'k;w> 4:19 `hn")v' ~y[iB'r>a;
Ht'Wm t[ek.W 4:20 `h'yr<(ci h'yl,[' Wkp.h,n-< yKi( dl,Tew: [r:k.Tiw: Hv'_yaiw> h'ymix' tmeW ~yhil{a/h'
ar"q.Tiw: 4:21 `HB'(li ht'v-' al{w> ht'n>[' al{w> T.d>l'_y" !bE yKi yair>yTi-( la; h'yl,[' tAbC'NIh; hn"r>Bed:T.w:
`Hv'(yaiw> h'ymix-' la,w> ~yhil{a/h' !Ara] xq;L'h-i la, lae_r"f.YImi dAbk' hl'G" rmoale dAbk'-yai( r[;N:l;
!Ara] tae Wxq.l'( ~yTiv.lip.W 5:1 p `~yhi(l{a/h' !Ara] xq:l.nI yKi lae_r"f.YImi dAbk' hl'G" rm,aTow: 4:22

181

Atao WaybiY"w: ~yhil{a/h' !Ara-] ta, ~yTiv.lip. Wxq.YIw: 5:2 `hd"AD)v.a; rz<[Eh' !b,a,me Whaubiy>w: ~yhi_l{a/h'
hc'r>a; wyn"p'l. lpenO !Agd" hNEhiw> tr"x\M'mi( ~ydIADv.a; WmKiv.Y:w: 5:3 `!Ag*D" lc,ae Atao WgyCiY:w: !Ag=D" tyBe
!Agd" hNEhiw> tr"x\M'mi( rq,Bob; WmKiv.Y:w: 5:4 `Am*Aqm.li Atao WbviY"w: !AgD-" ta, Wxq.YIw: hw"+hy> !Ara] ynEp.li
qr: !T'p.Mih-; la, tAtrUK. wyd"y" tAPK; yTev.W !AgD" varow> hw"+hy> !Ara] ynEp.li hc'r>a; wyn"p'l. lpe nO
!AgD" !T:p.m-i l[; !AgD"-tyBe ~yaiB'h-; lk'(w> !Agd" ynEh]ko Wkr>d>y-I al{) !Ke-l[; 5:5 `wyl'([' ra:v.nI !AgD"
~ylip'[\B' ~t'ao %Y:w: ~Me_viy>w: ~ydIADv.a;h-' la, hw"hy>-dy: dB;k.Tiw: 5:6 s `hZ<)h; ~AYh; d[; dAD+v.a;B.
!Ara] bvey-E al{) Wrm.a'w> !kE-+ yKi( dADv.a-; yve(n>a; War>YIw: 5:7 `h'yl,(WbG>-ta,w> dADv.a-; ta, ~yrIxJo .B;
Wps.a;Y:w: Wxl.v.YIw: 5:8 `Wnyhe(l{a/ !AgD" l[;w> Wnyle[' Ady" ht'v.q-' yKi( WnM'[i laer"f.yI yhel{a/
bSoyI tG: Wrm.aYOw: laer"f.yI yhel{a/ !Ara]l;( hf,[ ]N:-hm;( Wrm.aYO*w: ~h,ylea] ~yTiv.lip. ynErs> ;-lK'-ta,
yhiT.w: Atao WBs;he yrEx]a; yhiy>w: 5:9 s `lae(r"f.yI yhel{a/ !Ara-] ta, WBSeY:w: lae_r"f.yI yhel{a/ !Ara]
~h,l' WrtF. 'YIw: lAd+G-" d[;w> !joQ'mi ry[ih' yven>a-; ta, %Y:w: daom. hl'AdG> hm'Whm. ry[iB' hw"hy>-dy:
!Arq.[, ~yhil{a/h' !Ara] aAbK. yhiy>w: !Ar+q.[, ~yhil{a/h' !Ara-] ta, WxL.v;y>w:) 5:10 `~yrI)xoj. ~ylip'[\
Wxl.v.YIw: 5:11 `yMi([-; ta,w> ynItEymih]l; laer"f.yI yhel{a/ !Ara]-ta, yl;ae WBs; he rmoale ~ynIroq.[,h'( Wq[]z>YIw:
Amqom.li bvoy"w> laer"f.yI yhel{a/ !Ara-] ta, WxL.v; Wrm.aYO*w: ~yTiv.lip. ynErs> ;-lK'-ta, Wps.a;Y:w:
`~v'( ~yhil{a/h' dy: daom. hd"b.K' ry[ih-' lk'B. tw<m-' tm;Wh)m. ht'y>h-' yKi( yMi_[-; ta,w> ytiao tymiy-" al{)w>
yhiy>w: 6:1 `~yIm")V'h; ry[ih' t[;w>v:) l[;T;w: ~yrI+xJo .B; ~ylip'[\B' WKhu Wtme- al{ rv<a] ~yvin"a]h'(w> 5:12
rmoale ~ymis.Qo)l;w> ~ynIh]Kol; ~yTiv.lip. War>q.YIw: 6:2 `~yvi(d"x\ h['b.vi ~yTiv.lip. hdEf.Bi hw"hy>-!Ara]
!Ara-] ta, ~yxiL .v;m-. ~ai( Wrm.aYOw: 6:3 `Am*Aqm.li WNx,L.v;n> hM,B; Wn[udIAh hw"+hy> !Ara]l; hf,[N] :-hm;(
~k,l' [d:Anw> Wap.r"(Te za' ~v'_a' Al WbyviT' bveh-' yKi( ~q'yrE Atao WxL.v;T-. la; laer"f.yI yhe l{a/
ynErs> ; rP;s.mi Wrm.aYOw: Al byvin" rv<a ] ~v'a'h' hm' Wrm.aYOw: 6:4 `~K,(mi Ady" rWst-' al{ hM'l'
`~k,(ynErs> ;l.W ~L'kul. tx;a; hp'GEm-; yKi( bh'_z" yrEB.k.[; hV'mix]w: bh'z" yrExoj. ylep.[' hV'mix] ~yTiv.lip.
~T,t;n>W #r<a'h-' ta, ~tiyxiv.M;h; ~k,yrEB.k.[; ymel.c;w> ~k,yrExoj. ~k,ylep.[' ymel.c; ~t,yfi[]w: 6:5
hM'l'w> 6:6 `~k,(c.r>a; l[;meW ~k,yhel{a/ l[;meW ~k,yle[]me( Ady"-ta, lqEy" yl;Wa dAb+K' laer"f.yI yhel{ale
~h,B' lLe[;t.hi rv<a]K; aAlh] ~B'_l-i ta, h[or>p;W ~yIr:c.mi WdB.Ki rv<a]K; ~k,b.b;l-. ta, WdB.k;t.
hl'[-' al{ rv<a] tAl[' tArp' yTev.W tx'a, hv'd"x] hl'g "[] Wf[]w: Wxq. hT'[;w> 6:7 `Wkle(YEw: ~WxL.v;y>w:
~T,x.q;l.W 6:8 `ht'y>B")h; ~h,yrEx]a;me ~h,ynEB. ~t,boyveh]w: hl'g "[]B' tArP'h-; ta, ~T,rs> ;a]w: l[o+ ~h,yle[]
WmyfiT' ~v'a' Al ~t,boveh] rv,a] bh'Z "h; yleK. taew> hl'g "[]h-' la, Atao ~T,t;n>W hw"hy> !Ara-] ta,
hf'[' aWh vm,v, tyBe hl,[]y:) AlWbG> %r<D-< ~ai ~t,yair>W 6:9 `%l")h'w> Atao ~T,x.L;viw> AD=Cimi zG:r>a;b'
`Wnl'( hy"h" aWh hr<q.mi WnB' h['g>n" Ady" al{ yKi Wn[.d:y"w> al{- ~aiw> taZO =h; hl'AdG>h; h['r"h-' ta, Wnl'
6:11 `tyIB")b; WlK' ~h,ynEB. ta,w> hl'g_ "[]B' ~Wrs.a;Y:w: tAl[' tArp' yTe v. Wxq.YIw: !Ke ~yvin"a]h' Wf[]Y:w: 6:10
6:12 `~h,(yrExoj. ymel.c; taew> bh'Z "h; yrEB.k.[; taew> zG:r>a;h' taew> hl'g_ "[]h' la, hw"hy> !Ara-] ta, WmfiY"w:
!ymiy" Wrs"- al{w> A[g"w> %l{h' Wkl.h' tx;a; hL's im.Bi vm,v, tyBe %r<D-< l[; %r<D<B; tArP'h; hn"r>V;yIw:
~yrIc.qo vm,v, tybeW 6:13 `vm,v'( tyBe lWbG-> d[; ~h,yrEx]a; ~ykil.ho ~yTiv.lip. ynErs> ;w> lwamo+f.W
ha'B' hl'g"[]h'w> 6:14 `tAa)r>li Wxm.f.YIw:) !Ara'h-' ta, War>YIw: ~h,ynEy[e-ta, Waf.YIw: qm,[e_B' ~yJix-i ryciq.
hl'g "[]h' yce[-] ta, W[Q.b;y>w:) hl'_AdG> !b,a, ~v'w> ~v' dmo[]T;w: yvim.Vhi ;-tyBe( [;vu Ahy> hdEf-. la,
zG:r>a;h-' ta,w> hw"hy> !Ara-] ta, WdyrIAh ~YIwIl.h;w> 6:15 s `hw")hyl; hl'[o Wl[/h, tArP'h-; ta,w>
WxB.z>YIw: tAl[o Wl[/h, vm,v-, tybe( yven>a;w> hl'_AdG>h; !b,a,h-' la, WmfiY"w: bh'z-" yle(k. AB-rv,a] ATai-rv,a]
6:17 s `aWh)h; ~AYB; !Arq.[, WbvuY"w: Wa+r" ~yTiv.lip. ynE)rs> ; hV'mix]w: 6:16 `hw")hyl;( aWhh; ~AYB; ~yxib'z>
dx'a, hZ"[;l. dx'a, dADv.a;l. hw"+hyl;( ~v'a' ~yTiv.lip. Wbyvi he rv,a] bh'Z "h; yrExoj. hL,aew>
~yTiv.lip. yrE[-' lK' rP;s .mi bh'Z "h; yrEB.k.[;w> 6:18 s `dx'(a, !Arq.[,l. dx'a, tg:l. dx'a, !Alq.v.a;l.
tae h'yl,[' WxyNIhi rv,a] hl'AdG>h; lbea' d[;w> yzI+r"P.h; rp,Ko d[;w> rc'b.mi ry[ime ~ynIrS" .h; tv,mex]l;
War" yKi vm,v-, tybe( yven>a;B. %Y:w: 6:19 `yvi(m.Vih-; tyBe( [;vuAhy> hdEf.Bi hZ<h; ~AYh; d[; hw"hy> !Ara]

182

~['B' hw"hy> hK'h-i yKi( ~['h' WlB.a;t.YI)w: vyai_ @l,a, ~yVimix] vyai ~y[ib.vi ~['B' %Y:w: hw"hy> !Ara]B;
hZ<+h; vAdQ'h; ~yhil{a/h' hw"hy> ynEp.li dmo[]l; lk;Wy ymi vm,v-, tybe( yven>a; Wrm.aYO*w: 6:20 `hl'(Adg> hK'm;
Wbvihe rmo=ale ~yrI['y-> ty:r>qi ybev.Ay-la, ~ykia'l.m; Wxl.v.YIw:) 6:21 s `Wnyle(['me hl,[]y: ymi- la,w>
Wl[]Y:w: ~yrI['y> ty:r>qi yven>a; WaboY"w: 7:1 `~k,(ylea] Atao Wl[]h; Wdr> hw"hy> !Ara-] ta, ~yTiv.lip.
rmov.li WvD>qi AnB. rz"['l.a-, ta,w> h['_b.GIB; bd"n"ybia] tyBe- la, Atao WabiY"w: hw"hy> !Ara-] ta,
~yrIf.[, Wyh.YI)w: ~ymiY"h; WBr>YIw: ~yrI['y> ty:r>qiB. !Ara'h'( tb,v, ~AYmi yhiy>w: 7:2 p `hw")hy> !Ara-] ta,
rmoale laer"f.yI tyBe- lK'-la, laeWmv. rm,aYOw: 7:3 s `hw")hy> yrEx]a; laer"f.yI tyBe- lK' WhN"YIw: hn"+v'
Wnykih'w> tAr+T'v.[;h'w> ~k,k.ATmi rk"N Eh; yhel{a-/ ta, Wrysih' hw"hy>-la, ~ybiv' ~T,a; ~k,b.b;l-. lk'B-. ~ai
laer"f.yI ynEB. WrysiY"w: 7:4 `~yTi(v.liP. dY:mi ~k,t.a, lCey:w> ADb;l. WhdUb.[iw> hw"hy>-la, ~k,b.b;l.
Wcb.qi laeWmv. rm,aYOw: 7:5 p `AD)b;l. hw"hy>-ta, Wdb.[;Y:w: tro+T'v.[;h-' ta,w> ~yli['B.h-; ta,
~yIm-; Wba]v.YI)w: ht'P'c.Mih; Wcb.Q'YIw: 7:6 `hw")hy>-la, ~k,d>[;B; lLeP;t.a,w> ht'P'_c.Mih; laer"f.y-I lK'-ta,
ynEB-. ta, laeWmv. jPov.YIw: hw"+hyl; Wnaj'x' ~v' Wrm.aYOw: aWhh; ~AYB; WmWcY"w: hw"hy> ynEp.li WkP.v.YIw:
~yTiv.lip-. ynE)rs> ; Wl[]Y:w: ht'P'c.Mih; laer"f.y-I ynE)b. WcB.q;t.h-i yKi( ~yTiv.lip. W[m.v.YIw: 7:7 `hP'(c.MiB; laer"f.yI
laeWmv.-la, laer"f.y-I ynE)b. Wrm.aYOw: 7:8 `~yTi(v.lip. ynEP.mi War.YI)w: laer"f.yI ynEB. W[m.v.YIw:) lae_r"f.y-I la,
bl'x' hlej. laeWmv. xQ:YIw: 7:9 `~yTi(v.liP. dY:mi Wn[eviyOw> Wnyhe_l{a/ hw"hy>-la, q[oZ >mi WNM,mi vrEx]T-; la;
WhnE[]Y:w:) laer"f.yI d[;B. hw"hy>-la, lae Wmv. q[;z>YIw: hw"+hyl;( lyliK' hl'A[ Whle[]Y:w: hl,[]Y:w: dx'a,
hw"hy> ~[er>Y:w: lae_r"f.yIB. hm'x'l.Mil; WvG>nI ~yTiv.lip.W hl'A[h' hl,[]m; laeWmv. yhi y>w: 7:10 `hw")hy>
laer"f.yI yven>a; Wac.YEw: 7:11 `lae(r"f.yI ynEp.li Wpg>N"YIw: ~Mehuy>w: ~yTiv.liP-. l[; aWhh; ~AYB; lAdG"-lAqB.
tx;a; !b,a, laeWmv. xQ;YIw: 7:12 `rK") tybel. tx;T;m-i d[; ~WKY:w: ~yTi_v.liP-. ta, WpD>r>YIw:) hP'c.Mhi ;-!mi
7:13 `hw")hy> Wnr"z"[] hN"hE d[; rm;aYOw: rz<["+h' !b,a, Hm'v-. ta, ar"q.YIw: !Veh; !ybeW hP'c.Mih-; !yBe( ~f,Y"w:
ymey> lKo ~yTiv.liP.B; hw"hy>-dy: yhiT.w: lae_r"f.yI lWbg>Bi aAbl' dA[ Wps.y"-al{w> ~yTiv.liP.h; W[n>K")YIw:
tG:- d[;w> !Arq.[,me laer"f.yIl. laer"f.yI taeme ~yTiv.lip-. Wxq.l'( rv<a] ~yrI['h, hn"b.voT'w: 7:14 `lae(Wmv.
jPov.YIw: 7:15 `yrI)moa/h' !ybeW laer"f.yI !yBe ~Alv' yhiy>w: ~yTi_v.liP. dY:mi laer"f.yI lyCihi !l'WbG>-ta,w>
lG"l.GIh;w> lae- tyBe( bb;s'w> hn"v'B. hn"v' yDEmi %l;h'w> 7:16 `wyY")x; ymey> lKo laer"f.y-I ta, laeWmv.
AtyBe ~v'- yKi( ht'm'r"h' Atb'vut.W 7:17 `hL,ae(h' tAmAqM.h-; lK' tae laer"f.y-I ta, jp;v'w> hP'_c.Mih;w>
wyn"B'-ta, ~f,Y"w: lae_Wmv. !qEz" rv<a]K; yhiy >w: 8:1 p `hw")hyl;( x;Bez>mi ~v'- !b,YI)w: lae_r"f.y-I ta, jp'v' ~v'w>
8:3 `[b;v'( raEb.Bi ~yjip.vo hY"+bia] WhnEv.mi ~vew> laeAy rAkB.h; AnB-. ~v, yhi y>w: 8:2 `lae(r"f.yIl. ~yjip.vo
8:4 p `jP'(v.mi WJY:w: dx;vo Wxq.YIw: [c;B'_h; yrEx]a; WJYIw: wyk'r"d>Bi Akr>d:B. wyn"b' Wkl.h-' al{)w>
T'n>q;z" hT'a; hNEhi wyl'ae Wrm.aYOw: 8:5 `ht'm'(r"h' laeWmv.-la, WaboY"w: lae_r"f.yI ynEq.zI lKo WcB.q;t.YI)w:
ynEy[eB. rb'D"h; [r;YEw: 8:6 `~yI)AGh;-lk'K. Wnjep.v'l. %l,m, WnL'- hm'yfi( hT'[; ^yk,_r"d>Bi Wkl.h' al{ ^yn< b'W
hw"hy> rm,aYOw: 8:7 p `hw")hy>-la, laeWmv. lLeP;t.YIw: Wnje_p.v'l. %l,m, WnL'- hn"T. Wrm.a' rv<a]K; laeWmv.
Wsa]m' ytia-o yKi( Wsa'm' ^t.ao) al{ yKi ^yl,_ae Wrm.ayO-rv,a] lkol. ~['h' lAqB. [m;v. laeWmv.-la,
hZ<h; ~AYh-; d[;w> ~yIr:c.Mimi ~t'ao ytil{[]h; ~AYmi Wf[-' rv,a] ~yfi[]M;h-; lk'(K. 8:8 `~h,(yle[] %l{M.mi
d[eh-' yKi( %a; ~l'_AqB. [m;v. hT'[;w> 8:9 `%l"-) ~G: ~yfi[o hM'he !KE ~yrI+xea] ~yhil{a/ Wdb.[;Y:w: ynIbuz>[;Y:w:
tae laeWmv. rm,aYOw: 8:10 s `~h,(yle[] %l{m.yI rv<a] %l,M,h; jP;v.mi ~h,l' T'd>G:hiw> ~h,B' dy[iT'
rv<a] %l,M,h; jP;v.mi hy<h.yI) hz< rm,aYOw: 8:11 s `%l,m,( ATaime ~ylia]Voh; ~['h-' la, hw"+hy> yrEb.D-I lK'
~Wfl'w> 8:12 `AT*b.K;r>m, ynEpl. i Wcr"w> wyv'r"p'b.W ATb.K;r>m,B. Al ~f'w> xQ'yI ~k,ynEB-. ta, ~k,_yle[] %l{m.yI
ylek.W ATm.x;l.m-i yle(K. tAf[]l;w> Aryciq. rcoq.liw> AvyrIx] vrox]l;w> ~yVi_mix] yrEf'w> ~ypil'a] yrEf' Al
~k,ymer>K-; ta,w> ~k,yteAd)f.-ta,w> 8:14 `tAp)alo .W tAxB'j;l.W tAxQ'r:l. xQ"+yI ~k,yteAnB.-ta,w> 8:13 `AB*k.rI
`wyd"(b'[]l;w> wys'yrIs'l. !t:n"w> rfo=[.y: ~k,ymer>k;w> ~k,y[er>z:w> 8:15 `wyd"(b'[]l; !t:n"w> xQ"+yI ~ybiAJh; ~k,yteyzEw>
hf'['w> xQ"+yI ~k,yrEAmx]-ta,w> ~ybiAJh; ~k,yrEWxB;-ta,w> ~k,yteAxp.v-i ta,w>) ~k,ydEb.[-; ta,w> 8:16
ynEp.Limi aWhh; ~AYB; ~T,q.[;z>W 8:18 `~ydI(b'[]l; Al-Wyh.Ti( ~T,a;w> rfo=[.y: ~k,n>aco 8:17 `AT*k.al;m.li

183

[:mov.li ~['h' Wna]m'y>w: 8:19 `aWh)h; ~AYB; ~k,t.a, hw"hy> hn<[]y-: al{)w> ~k,_l' ~T,r>x;B. rv<a] ~k,K.l.m;
Wnj'p'v.W ~yI+AGh;-lk'K. Wnx.n:a-] ~g: WnyyIh'w> 8:20 `Wnyle([' hy<h.yI) %l,m-, ~ai yKi aL{ Wrm.aYOw: lae_Wmv. lAqB.
~rEB.d:y>w:) ~['_h' yrEb.D-I lK' tae laeWmv. [m;v.YIw: 8:21 `Wnte(mox]l.m-i ta, ~x;l.nIw> WnynEp'l. ac'y"w> WnKel.m;
rm,aYOw: %l,m,_ ~h,l' T'k.l;m.hiw> ~l'AqB. [m;v. laeWmv.-la, hw"hy> rm,aYOw: 8:22 p `hw")hy> ynEz>a'B.
vyqI Amv.W !ymiy"n>Bimi !ymiy"-!Bimi vyai-yhiy>w: 9:1 p `Ar)y[il. vyai Wkl. laer"f.yI yven>a-; la, laeWmv.
Amv.W !be hy"h-' Alw> 9:2 `lyIx") rABGI ynI+ymiy> vyai- !B, x:ypia-] !B, tr:AkB.-!B, rArc.-!B, lae ybia-] !B,
9:3 `~['(h' lK'mi H:boG" hl'[.m;w" Amk.Vimi WNM,_mi bAj laer"f.yI ynEB.mi vyai !yaew> bAjw" rWxB' lWav'
dx;a-; ta, ^T.ai an"- xq; AnB. lWav-' la, vyqi rm,aYOw: lWa+v' ybia] vyqIl. tAntoa]h' hn"d>b;aTow:
al{w> hv'liv-' #r<a,(B. rbo[]Y:w: ~yIr:p.a-, rh;B. rbo[]Y:w: 9:4 `tnO*toa]h-' ta, vQEB; %le ~Wqw> ~yrI[N' >h;me(
@Wc #r<a,B. WaB' hM'he 9:5 `Wac'(m' al{w> ynIymiy-> #r<a,B( . rbo[]Y:w: !yIa;w" ~yli[]v-; #r<a,(b. Wrb.[;Y:w: Wac'_m'
rm,aYOw: 9:6 `Wnl'( ga;d"w> tAntoa]h-' !mi ybia' lD:x.y-< !P, hb'Wv+n"w> hk'l. AM[-i rv,a] Ar[]n:l. rm: a' lWav'w>
hk'l]nE hT'[; aAb+y" aAB rBEd:y-> rv,a] lKo dB'k.nI vyaih'w> taZOh ; ry[iB' ~yhil{a-/ vyai an"- hNEhi Al
%lenE hNEhiw> Ar[]n:l. lWav' rm,aYOw: 9:7 `h'yl,([' Wnk.l;h-' rv,a] WnKer>D-: ta, Wnl' dyGIy: yl;Wa ~V'
9:8 `WnT'(ai hm' ~yhi_l{a/h' vyail. aybih'l-. !yae hr"Wvt.W WnyleKemi lz:a' ~x,L,h; yKi vyail' aybiN "-hm;W
vyail. yTit;n")w> @s,K'_ lq,v, [b;r< ydIy"b. ac'm.nI hNEhi rm,aYO w: lWav-' ta, tAn[]l; r[;N:h; @s,YOw:
~yhil{a/ vArd>li ATk.l,B. vyaih' rm:a-' hKo) laer"f.yIB. ~ynIp'l. 9:9 `WnKe(r>D-: ta, Wnl' dyGIhiw> ~yhil{a/h'
bAj Ar[]n:l. lWav' rm,aYOw: 9:10 `ha,(roh' ~ynIp'l. arEQ'yI ~AYh; aybiN"l; yKi ha,_roh-' d[; hk'l.nEw> Wkl.
ry[ih' hle[]m;B. ~yli[o hM'he 9:11 `~yhi(l{a/h' vyai ~v'- rv,a] ry[ih-' la, Wkl.YE)w: hk'le_nE hk'l. ^r>b'D>
~t'Aa hn"yn<[]T;w: 9:12 `ha,(roh' hz<B' vyEh] !h,l' Wrm.aYOw: ~yIm"+ baov.li tAac.yO tAr['n> Wac.m' hM'hew>
9:13 `hm'(B'B; ~['l' ~AYh; xb;z< yKi ry[il' aB' ~AYh; yKi hT'[; rhEm; ^yn<+p'l. hNEhi vYE hn"r>m:aTow:
AaB-o d[; ~['h' lk;ayO-al{) yKi lkoa/l, ht'm'B'h; hl,[]y: ~r<j,B. Atao !Wac.m.Ti !KE ry[ih' ~k,a]boK.
9:14 `At*ao !Wac.m.Ti ~AYh;k. Atao yKi( Wl[] hT'[;w> ~yai_rUQ.h; Wlk.ayO !kE- yrEx]a; xb;Z<h; %rEb'y> aWh-yKi(
9:15 s `hm'(B'h; tAl[]l; ~t'ar"q.li aceyO laeWmv. hNEhiw> ry[ih' %AtB. ~yaiB' hM'he ry[i_h' Wl[]Y:w:)
^yl,ae xl;v.a, rx'm' t[eK' 9:16 `rmo*ale lWav-' aAb) ynEp.li dx'a, ~Ay lae_Wmv. !z<a-o ta, hl'G" hw"hyw:)
yKi ~yTi_v.liP. dY:mi yMi[-; ta, [:yviAhw> laer"f.yI yMi[-; l[; dygIn"l. ATx.v;m.W !miy "n>Bi #r<a,me vyai
vyaih' hNEhi Whn"[' hw"hyw: lWa+v-' ta, ha'r" laeWmv.W 9:17 `yl'(ae Atq'[]c; ha'B' yKi yMi[-; ta, ytiyair"
rm,aYOw: r[;V'_h; %AtB. laeWmv.-ta, lWav' vG:YIw: 9:18 `yMi([;B. rco[.y: hz< ^yl,ae yTir>m:a' rv<a]
yn:pl' . hle[] ha,roh' ykinOa' rm,aYOw: lWav-' ta, laeWmv. ![;Y:w: 9:19 `ha,(roh' tyBe hz<- yae yli aN"- hd"yGI)h;
tAntoa]l'w> 9:20 `%l") dyGIa; ^b.b'l.Bi( rv<a] lkow> rq,Bob; ^yTix.L;viw> ~AY=h; yMi[i ~T,l.k;a]w: hm'B'h;
tD:m.x-, lK' ymil.W Wac'_m.nI yKi ~h,l' ^B.l-i ta,( ~f,T-' la; ~ymiY"h; tv,l{v. ~AYh; ^l. tAdb.aoh'
yNEj;Q;mi ykinOa' ynIymiy-> !b, aAlh] rm,aYOw: lWav' ![;Y:w: 9:21 s `^ybi(a' tyBe lkol.W ^l. aAlh] laer"f.yI
`hZ<)h; rb"D"K; yl;ae T'r>B:DI hM'l'w> !mIy+ "n>bi yjeb.vi tAxP.v.m-i lK'(mi hr"[Ci .h; yTix.P;v.miW laer"f.yI yjeb.vi
~yaiWrQ.h; varoB. ~Aqm' ~h,l' !TeYIw: ht'K'_v.li ~aeybiy>w: Ar[]n-: ta,(w> lWav-' ta, laeWmv. xQ:YIw: 9:22 s
rv,a] %l"+ yTit;n" rv<a] hn"M'h-; ta, hn"T. xB'J ;l; laeWmv. rm,aYOw: 9:23 `vyai( ~yvil{v.Ki hM'hew>
lWav' ynEp.li ~f,Y"w: h'yl,['h,w> qAVh-; ta, xB'J;h; ~r,Y"w: 9:24 `%M")[i Ht'ao ~yfi ^yl,ae yTir>m:a'
lk;aYOw: ytiar"_q' ~['h' rmoale ^l-. rWmv'( d[eAMl; yKi lkoa/ ^yn<p'l-. ~yfi ra'vN. Ih; hNEhi rm,aYOw:
9:26 `gG")h; l[; lWav-' ~[i rBEd:y>w: ry[i_h' hm'B'h;me Wdr>YEw: 9:25 `aWh)h; ~AYB; laeWmv.-~[i lWav'
&'x<+L.v;a]w: hm'Wq rmoale hg"G"h; gG"h; lWav'-la, laeWmv. ar"q.YIw: rx;V;h; tAl[]K; yhiy>w: WmKiv.Y:w:
laeWmv.W ry[ih' hceq.Bi ~ydIr>Ay* hM'he 9:27 `hc'Wx)h; laeWmv.W aWh ~h,ynEv. Wac.YEw: lWav' ~q'Y"w:
rb:D-> ta, ^[]ymiv.a;w> ~AYK; dmo[] hT'a;w> rbo=[]Y:w:) WnynEp'l. rbo[]y:w> r[;N:l; rmoa/ lWav-' la, rm:a'
^x]v'm-. yKi( aAlh] rm,aYOw: WhqE+V'YIw: Avaro-l[; qcoYIw: !m,V,h; %P:- ta, laeWmv. xQ;YIw: 10:1 p `~yhi(l{a/
lxer" tr:buq.-~[i ~yvin"a] ynEv. t'ac'm'W ydIM'[ime ~AYh; ^T.k.l,B. 10:2 `dygI)n"l. Atl'x]n-: l[; hw"hy>

184

^ybia' vj;n" hNEhiw> vQeb;l. T'k.l;h' rv<a] tAntoa]h' Wac.m.nI ^yl,ae Wrm.a'w> xc;_l.c,B. !mIy"n>Bi lWbg>Bi
t'ab'W ha'l.h'w" ~V'mi T'p.l;x'w> 10:3 `ynI)b.li hf,[/a, hm' rmoale ~k,l' ga;d"w> tAntoa]h' yrEb.D-I ta,
hv'l{v. afenO dx'a, lae-_ tyBe( ~yhil{a/h-' la, ~yli[o ~yvin"a] hv'l{v. ~V' ^Wac'm.W rAbT' !Ala-e d[;
^l. Wnt.n"w> ~Al+v'l. ^l. Wla]v'w> 10:4 `!yIy")-lb,nE) afenO dx'a,w> ~x,l, tArK.Ki tv,l{v. afenO dx'a,w> ~yyId"g>
yhiywI ~yTi_v.lip. ybecin> ~v'- rv,a] ~yhil{a/h' t[;b.GI aAbT' !Ke rx;a; 10:5 `~d"(Y"mi T'x.q;l'w> ~x,l-, yTev.
rANkiw> lylix'w> @tow> lb,nE ~h,ynEp.liw> hm'B'h;me( ~ydIr>yO ~yaiybin> lb,x, T'[g. :p'W ry[ih' ~v' ^a]bok.
hy"h'w> 10:7 `rxE)a; vyail. T'k.P;h.n<w> ~M'_[i t'yBin:t.hiw> hw"hy> x:Wr ^yl,[' hx' l.c'w> 10:6 `~yai(B.nt: .mi( hM'hew>
10:8 `%M")[i ~yhil{a/h' yKi ^d<y" ac'm.Ti rv<a] ^l. hfe [] %l"+ hL,aeh' tAtaoh' hn"abot' hn"ya,bot. yKi
~ymiy" t[;b.vi ~ymi_l'v. yxeb.zI x:Boz>li tAl[o tAl[]h;l. ^yl,ae drEyO ykinOa'( hNEhiw> lG"l.GIh; yn:p'l. T'd>r:y"w>
~[ime tk,l,l' Amk.vi AtnOp.h;K. hy"h'w> 10:9 `hf,([]T; rv<a] tae ^l. yTi[.d:Ahw> ^yl,ae yaiAB-d[; lxeAT
~v' WaboY"w: 10:10 s `aWh)h; ~AYB; hL,aeh' tAtaoh-' lK' WaboY"w: rxE+a; ble ~yhil{a/ Al-%p'h]Y:w: laeWmv.
yhiy>w: 10:11 `~k'(AtB. aBen:t.YIw: ~yhil{a/ x:Wr wyl'[' xl;c.Tiw: At=ar"q.li ~yaibin-> lb,x,( hNEhiw> ht'['b.GIh;
hZ<-hm; Wh[er-E la, vyai ~['h' rm,aYOw: aB'_nI ~yaibin-> ~[i hNEhiw> War>YIw: ~Avl.vi lAmT.aime A[d>Ay*-lK'
ht'y>h' !Ke-l[; ~h,_ybia] ymiW rm,aYOw: ~V'mi vyai ![;Y:w: 10:12 `~yai(ybiN>B; lWav' ~g:h] vyqi- !b,l. hy"h'
wyl'ae lWav' dAD rm,aYOw: 10:14 `hm'(B'h; aboY"w: tABn:t.hime( lk;y>w: 10:13 `~yai(bNi >B; lWav' ~g:h] lv'm'l.
10:15 `lae(Wmv.-la, aAbN"w: !yIa; yki ha,rN> Iw: tAntoa]h-' ta, vQeb;l. rm,aYOw: ~T,_k.l;h] !a" Ar[]n-: la,(w>
dGEh; AdAD-la, lWav' rm,aYOw: 10:16 `lae(Wmv. ~k,l' rm:a-' hm'( yli aN"- hd"yGI)h; lWa+v' dAD rm,aYO w:
10:17 p `lae(Wmv. rm:a' rv<a] Al dyGIhi al{) hk'WlM.h; rb:D-> ta,w> tAn=toa]h' Wac.m.nI yKi Wnl' dyGIhi
hw"hy> rm:a-' hKo) p laer"f.yI ynEB-. la, rm,aYOw: 10:18 `hP'(c.Mih; hw"hy>-la, ~['h-' ta, laeWmv. q[e c.Y:w:
dY:miW ~yIr:c.mi dY:mi ~k,t.a, lyCia;w" ~yIr"+c.Mimi laer"f.y-I ta, ytiyle[/h, ykinOa' laer"fy. I yhel{a/
[:yviAm aWh-rv,a] ~k,yhel{a-/ ta, ~T,s .a;m. ~AYh; ~T,a;w> 10:19 `~k,(t.a, ~ycix]L{h; tAkl'm.M;h-; lK'
hw"hy> ynEp.li WbC.y:t.hi( hT'[;w> Wnyle_[' ~yfiT' %l,m-, yKi Al Wrm.aTow: ~k,ytero)c'w> ~k,yteA[r"-lK'mi ~k,l'
10:21 `!mI)y"n>Bi jb,ve dkeL'YIw: lae_r"f.yI yjeb.v-i lK' tae laeWmv. brEq.Y:w: 10:20 `~k,(ypel.a;l.W ~k,yjeb.vil.
lWav' dkeL'YIw: yrI+j.M;h; tx;P;v.mi dkeL'Tiw: wyt'xoP.v.mil. AtxoP.v.mil. !miy"n>Bi jb,v-e ta, brEq.Y:w:
hw"hy> rm,aYOw: s vyai_ ~l{h] dA[ ab'h] hw"hyB;( dA[-Wla]v.YIw: 10:22 `ac'(m.nI al{w> Whvuq.b;y>w: vyqi- !B,
~['h-' lK'mi HB;g>YIw: ~['_h' %AtB. bCey:t.YIw: ~V'mi WhxuQ'YIw: WcrUY"w: 10:23 `~yli(Keh-; la, aB'x.n< aWh-hNEhi
!yae yKi hw"hy> AB-rx;B'( rv<a] ~t,yaiR>h; ~['h-' lK'-la, laeWmv. rm,aYOw: 10:24 `hl'[.m'(w" Amk.Vimi
tae ~['h-' la, laeWmv. rBed:y>w: 10:25 p `%l,M,(h; yxiy> Wrm.aYOw: ~['h-' lk' W[rIY"w: ~['_h-' lk'B. WhmoK'
10:26 `At*ybel. vyai ~['h' lK'-ta, laeWmv. xL;v;y>w: hw"+hy> ynEp.li xN:Y:w: rp,SeB; bTok.YIw: hk'luM.h; jP;v.mi
l[;Y:lib. ynEb.W 10:27 `~B'(liB. ~yhil{a/ [g:n-" rv,a] lyIx;h; AM[i Wkl.YEw: ht'['_b.GI Atybel. %l:h' lWav-' ~g:w>
ynIAM[;h'( vx'n" l[;Yw: : 11:1 p `vyrI)x]m;K. yhiy>w: hx'_n>mi Al Waybih-e al{)w> WhzUb .YIw: hz< Wn[eviY-O hm; Wrm.a'
rm,aYOw: 11:2 `&'d<)b.[;n:w> tyrIb. Wnl'- tr"K. vx'n-" la, vybey" yve n>a-; lK' Wrm.aYOw: d['_l.GI vbey-" l[; !x;YIw:
hP'r>x, h'yTim.f;w> !ymi_y" !y[e- lK' ~k,l' rAqn>Bi ~k,l' trok.a, tazOB. ynIAM[;h' vx'n" ~h,ylea]
lkoB. ~ykia'l.m; hx'l.v.nIw> ~ymiy" t[;b.vi Wnl' @r<h, vybey" ynEq.zI wyl'ae Wrm.aYOw: 11:3 `lae(r"f.y-I lK'-l[;
WrB.d:y>w: lWav' t[;b.GI ~ykia'l.M;h; WaboY"w: 11:4 `^yl,(ae Wnac'y"w> Wnt'ao [:yviAm !yae- ~aiw> lae_r"f.yI lWbG>
rq'B'h; yrEx]a; aB' lWav' hNEhiw> 11:5 `WK)b.YIw: ~l'Aq-ta, ~['h-' lk' Waf.YIw: ~['_h' ynEz>a'B. ~yrIb'D>h;
xl;c.Tiw: 11:6 `vybe(y" yven>a; yrEb.D-I ta, Al-WrP.s;y>w: WK+b.yI yKi ~['L-' hm; lWav' rm,aYOw: hd< F'h-; !mi
xQ;YIw: 11:7 `dao)m. APa; rx;YIw: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta, A[m.v'K. A[m.v'B. lWav-' l[; ~yhil{a-/ x:Wr)
aceyO WNn<yae rv,a] rmoale ~ykia'l.M;h; dy:B. laer"f.yI lWbG-> lk'B. xL;v;y>w: WhxeT.n:y>w:) rq'B' dm,c,
`dx'(a, vyaiK. Wac.YEw: ~['h-' l[; hw"hy>-dx;P;( lPoYIw: Ar=q'b.li hf,['yE hKo laeWmv. rx:a;w> lWav' yrE x]a;
Wrm.aYOw: 11:9 `@l,a'( ~yvil{v. hd"Why> vyaiw> @l,a, tAame vl{v. laer"f.y-I ynE)b. Wyh.YIw: qz<b"+B. ~dEq.p.YIw:) 11:8
~xoK. ~xoB. h['WvT. ~k,l-' hy<)h.Ti rx"m' d['l.GI vybey" vyail. !Wrm.ato) hKo ~yaiB'h; ~ykia'l.M;l;

185

acenE rx"m' vybey" yven>a; Wrm.aYOw:) 11:10 `Wxm'(f.YIw: vybey" yven>a;l. WdyGIY:w: ~ykia'l.M;h; WaboY"w: vm,V'_h;
hv'l{v. ~['h-' ta, lWav' ~f,Y"w: tr"x\M'mi( yhiy>w: 11:11 s `~k,(ynEy[eB. bAJh-; lk'K. WnL' ~t,yfi[]w: ~k,_ylea]
~yrIa'vN. Ih; yhiy>w: ~AY=h; ~xo- d[; !AM[-; ta, WKY:w: rq,Boh; tr<mov.a;B. hn<x]M;h-;( %Atb. WaboY"w: ~yviar"
%l{m.yI lWav' rmeaoh' ymi laeWmv.-la, ~['h' rm,aYOw: 11:12 `dx;y") ~yIn:v. ~b'- Wra]v.nI al{w> WcpuY"w:
hw"hy>-hf'([' ~AYh; yKi hZ<+h; ~AYB; vyai tm;Wy-al{) lWav' rm,aYOw: 11:13 `~te(ymin>W ~yvin"a]h' WnT. Wnyle_['
`hk'(WlM.h; ~v' vDEx;n>W lG"+l.GIh; hk'l.nEw> Wkl. ~['h-' la, laeWmv. rm,aYOw: 11:14 s `lae(r"f.yIB. h['WvT.
~yxib'z> ~v'- WxB.z>YIw: lG"l.GIB; hw"hy> ynEp.li lWav-' ta, ~v' Wklim.Y:w: lG"l.GIh; ~['h-' lk' Wkl.YEw: 11:15
laeWmv. rm,aYOw: 12:1 p `dao)m-. d[; laer"f.yI yven>a-; lk'w> lWav' ~v' xm;f.YIw: hw"+hy> ynEp.li ~ymil'v.
hT'[;w> 12:2 `%l,m,( ~k,yle[] %ylim.a;w" yli_ ~T,r>m;a-] rv,a] lkol. ~k,l.qo)b. yTi[.m;v' hNEhi laer"f.y-I lK'-la,
~k,ynEp.li yTik.L;h;t.hi ynIa]w: ~k,_T.ai ~N"hi yn:b'W yTib.f;w" yTin>q:z" ynIa]w: ~k,ynEp.li %LEh;t.mi %l,M,h; hNEhi
rAmx]w: yTix.q;l' ymi rAv-ta, Axyvim. dg<n<w> hw"hy> dg<n< ybi Wn[] ynIn>hi 12:3 `hZ<)h; ~AYh-; d[; yr:[uN>mi
byvia'w> AB= yn:y[e ~yli[.a;w> rp,ko yTix.q:l' ymi-dY:miW ytiACr: ymi- ta, yTiq.v;[' ymi - ta,w> yTix.q;l' ymi
~h,ylea] rm,aYOw: 12:5 `hm'Wa)m. vyai- dY:mi T'x.q:l-' al{)w> Wnt'_ACr: al{w> WnT'q.v;[] al{ Wrm.aYOw: 12:4 `~k,(l'
12:6 p `d[e( rm,aYOw: hm'Wa+m. ydIy"B. ~t,ac'm. al{ yKi hZ<h; ~AYh; Axyvim. d[e w> ~k,B' hw"hy> d[e
~k,yteboa-] ta, hl'[/h, rv<a]w: !roh]a-; ta,w( > hv,m-o ta, hf'[' rv<a] hw"hy> ~['_h-' la, laeWmv. rm,aYO w:
hw"hy> tAqd>c-i lK' tae hw"+hy> ynEp.li ~k,T.ai hj'p.V'aiw> WbC.y:t.hi( hT'[;w> 12:7 `~yIr")c.mi #r<a,me
hw"hy>-la, ~k,yteAb)a] Wq[]z>YIw: ~yIr"+c.mi bqo[]y: aB'- rv,a]K;( 12:8 `~k,(yteAba]-ta,w> ~k,T.ai hf'[-' rv,a]
12:9 `hZ<)h; ~AqM'B; ~WbviYOw: ~yIr:c.Mimi ~k,ytebo)a-] ta, Wayci AYw: !roh]a; ta,(w> hv,m-o ta, hw"hy> xl;v.YIw:
dy:b.W ~yTiv.liP-. dy:b.W rAcx' ab'c-. rf; ar"s.ysi( dy:B. ~t' ao rKom.YIw: ~h,_yhel{a/ hw"hy>-ta, WxK.v.YIw:)
hw"hy>-ta, Wnb.z:[' yKi Wnaj'x' Wrm.aYOw: rm,aYOw: hw"hy>-la, Wq[]z>YIw: 12:10 `~B'( Wmx]L'YI)w: ba'Am %l,m,
hw"hy> xl;v.YIw: 12:11 `&'d<)b.[;n:w> Wnybey>ao dY:mi WnleyCih; hT'[;w> tAr+T'v.[;h-' ta,w> ~yli['B.h-; ta, dbo[N] :w:
Wbv.Tew: bybiS 'mi ~k,ybey>ao* dY:mi ~k,t.a, lCeY:w: lae_Wmv.-ta,w> xT'p.y-I ta,w> !d"B-. ta,w> l[;B;rUy>-ta,
Wnyle_[' %l{m.yI %l,m-, yKi al{ yli Wrm.aTow: ~k,yle[] aB' !AM[;-ynE)B. %l,m, vx'n-" yKi( War>Tiw: 12:12 `xj;B,(
hw"hy> !t:n" hNEhiw> ~T,_l.a,v. rv<a] ~T,r>x;B. rv<a] %l,M,h; hNEhi hT'[;w> 12:13 `~k,(K.l.m; ~k,yhel{a/ hw"hyw:
yPi- ta, Wrm.t; al{w> AlqoB. ~T,[.m;v.W Atao ~T,d>b;[]w: hw"hy>-ta, War>yTi-( ~ai 12:14 `%l,m,( ~k,yle[]
al{- ~aiw> 12:15 `~k,(yhel{a/ hw"hy> rx:a; ~k,yle[] %l:m' rv<a] %l,M,h-; ~g:w> ~T,a-; ~G: ~t,yIh.wI hw"+hy>
hT'[-; ~G: 12:16 `~k,(yteboa]b;W ~k,B' hw"hy>-dy: ht'y>h'w> hw"+hy> yPi- ta, ~t,yrIm.W hw"hy> lAqB. W[m.v.ti
~yJix-i ryciq. aAlh] 12:17 `~k,(ynEy[el. hf,[o hw"hy> rv<a] hZ<+h; lAdG"h; rb"D"h-; ta, War>W WbC.y:t.hi
ynEy[eB. ~t,yfi[] rv<a] hB'r: ~k,t.[;r-" yKi( War>W W[d>W rj"+m'W tAlqo !TEyIw> hw"hy>-la, ar"q.a, ~AYh;
~AYB; rj"m'W tl{qo hw"hy> !TEYIw: hw"hy>-la, laeWmv. ar"q.YIw: 12:18 s `%l,m,( ~k,l' lAav.li hw"hy>
laeWmv.-la, ~['h-' lk' Wrm.aYOw: 12:19 `lae(Wmv.-ta,w> hw"hy>-ta, daom. ~['h-' lk' ar"yYIw: aWh+h;
laov.li h['r" WnyteaJox-; lK'-l[; Wnp.s;y-" yKi( tWm+n-" la;w> ^yh,l{a/ hw"hy>-la, ^yd<b'[-] d[;B. lLe P;t.hi
%a; taZO=h; h['r"h-' lK' tae ~t,yfi[] ~T,a; War"yTi-la; ~['h-' la, lae Wmv. rm,aYOw: 12:20 s `%l,m,( Wnl'
WhToh; yrEx]a; yKi WrWs+T' al{w> 12:21 `~k,(b.b;l-. lk'B. hw"hy>-ta, ~T,d>b;[]w: hw"hy> yrEx]a;me WrWsT'-la;
Amv. rWb[]B; AM[-; ta, hw"hy> vJoy-I al{) yKi 12:22 `hM'he( Whto- yKi WlyCiy: al{w> Wly[iAy-al{) rv<a]
hw"hyl;( ajox]me yLi hl'ylix' ykinOa' ~G: 12:23 `~['(l. Al ~k,t.a, tAf[]l; hw"hy> lyaiAh yKi lAd+G"h;
hw"hy>-ta, Wary> %a: 12:24 `hr"(v'y>h;w> hb'AJh; %r<d<B. ~k,t.a, ytiyrEAhw> ~k,_d>[;B; lLeP;t.hil. ldox]me
W[rE_T' [;rEh-' ~aiw> 12:25 `~k,(M'[i lDIg >h-i rv,a] tae War> yKi ~k,_b.b;l-. lk'B. tm,a/B, Atao ~T,d>b;[]w:
13:2 `lae(r"f.yI l[; %l:m' ~ynIv' yTev.W Ak+l.m'B. lWav' hn"v-' !B, 13:1 p `Wp)S'Ti ~k,K.l.m-; ~G:) ~T,a-; ~G:
lae- tyBe( rh:b.W fm'k.miB. ~yIP;l.a; lWav-' ~[i Wyh.YIw: laer"f.YImi ~ypil'a] tv,l{v. lWav' Al-rx;b.YIw:
bycin> tae !t'n"Ay %Y:w: 13:3 `wyl'(h'aol. vyai xL;vi ~['h' rt,y<w> !ymi_y"n>Bi t[;bg. IB. !t'n"Ay-~[i Wyh' @l,a,w>
W[m.v.yI rmoale #r<a'h-' lk'B. rp"AVB; [q;T' lWav'w> ~yTi_v.liP. W[m.v.YIw:) [b;g<B. rv<a] ~yTiv.liP.

186

laer"f.yI va;b.n-I ~g:w> ~yTiv.liP. bycin-> ta, lWav' hK' hi rmoale W[m.v' laer"f.y-I lk'w> 13:4 `~yrI)b.[ih'
laer"f.y-I ~[i ~xeL'hil. Wps.a,n< ~yTiv.lip.W 13:5 `lG")l.GIh; lWav' yrEx]a; ~['h' Wq[C] 'YIw: ~yTi_v.liP.B;
Wnx]Y:w: Wl[]Y:w:) bro+l' ~Y"h-; tp;(f-. l[; rv<a] lAxK; ~['w> ~yvir"P' ~ypil'a] tv,vew> bk,r< @l,a, ~yvil{v.
~['h' WaB.x;t.YI)w: ~['_h' fG:nI yKi Al-rc; yKi War" lae r"f.yI vyaiw> 13:6 `!w<a") tyBe tm;d>qi fm'k.mib.
dG" #r<a, !DEr>Y:h-; ta, Wrb.['( ~yrIb.[iw> 13:7 `tAr)Bob;W ~yxirCI .b;W ~y[ilS' .b;W ~yxiw"x]b;(W tAr['M.B;
~ymiy" t[;b.vi lx,AYw: lx,yYIw: 13:8 `wyr"(x]a; Wdr>x' ~['h-' lk'w> lG"l.GIb; WNd<A[ lWav'w> d['_lg. Iw>
WvGIh; lWav' rm,aYOw: 13:9 `wyl'(['me ~['h' #p,Y"w: lG"+l.GIh; laeWmv. ab'- al{w> laeWmv. rv<a] d[eAMl;
aB'_ laeWmv. hNEhiw> hl'[oh' tAl[]h;l. AtL{k;K. yhiy>w: 13:10 `hl'[( oh' l[;Y:w: ~ymi_l'V.h;w> hl'[oh' yl;ae
#p;n-" yki( ytiyair-" yKi( lWav' rm,aYOw: t'yfi_[' hm, laeWmv. rm,aYOw: 13:11 `Ak*r]b'l. Atar"q.li lWav' aceYEw:
Wdr>yE hT'[; rm;aow" 13:12 `fm'(k.mi ~ypis 'a/n< ~yTiv.lip.W ~ymiY"h; d[eAml. t'ab'- al{ hT'a;w> yl;['me ~['h'
laeWmv. rm,aYOw: 13:13 s `hl'([oh' hl,[]a;w" qP;a;t.a,w") ytiyLi_xi al{ hw"hy> ynEp.W lG"l.GIh; yl;ae ~yTi v.lip.
hw"hy> !ykihe hT'[; yKi %W"ci rv<a] ^yh,l{a/ hw"hy> tw: c.m-i ta, T'r>m;v' al{ T'l.Ks'_ .nI lWav-' la,
vyai Al hw"hy> vQeBi ~Wq+t-' al{ ^T.k.l;m.m; hT'[;w> 13:14 `~l'(A[-d[; laer"f.y-I la, ^T.k.l;m.m-;( ta,
~q'Y"w: 13:15 p `hw")hy> ^W>c-i rv<)a] tae T'r>m;v' al{ yKi AM[-; l[; dygIn"l. hw"hy> WhWEc;y>w: Abb'l.Ki
tAame vveK. AM[i ~yaic.mN. Ih; ~['h-' ta, lWav' dqop.YIw: !mI+y"n>Bi t[;b.GI lG"l.GIh-; !mi l[;Y: w: laeWmv.
`fm'(k.mib. Wnx' ~yTiv.lip.W !mI+y"n>Bi [b;g<B. ~ybiv.yO ~M'[i ac'mN. Ih; ~['h'w> AnB. !t"n"Ayw> lWav'w> 13:16 `vyai(
hr"p.[' %r<D-< la, hn<p.yI dx'a , varoh' ~yvi_ar" hv'l{v. ~yTiv.lip. hnEx]M;mi tyxiv.M;h; ace YEw: 13:17
lWbG>h; %r<D< hn<p.yI dx'a, varoh'w> !Ar+xo tyBe %r<D< hn<p.yI dx'a, varoh'w> 13:18 `l['(Wv #r<a-, la,
rm;a' -yKi( lae_r"f.yI #r<a, lkoB. aceM'yI al{ vr"x'w> 13:19 s `hr"B'(d>Mih; ~y[ibCo .h; yGE- l[; @q"vN. Ih;
vAjl.li ~yTi_v.liP.h; laer"f.y-I lk' Wdr>YEw: 13:20 `tynI)x] Aa br<x, ~yrIb.[ih' Wf[]y: !P, ~yTiv.lip. Wrm.a'
tvorEx]M;(l; ~ypi hr"yciP.h; ht'y>h'w>) 13:21 `At*v'rEx]m; taew> AMDUr>q-; ta,w> Atae-ta,w> ATv.r:x]m-; ta, vyai
ac'm.nI al{w> tm,x,l.mi ~AyB. hy"h'w> 13:22 `!b")r>D"h; byCih;l.W ~yMi_DUr>Q;h;l.W !AvL.qi vl{v.liw> ~ytiael'w>
aceYEw: 13:23 `An*B. !t"n"Ayl.W lWav'l. aceM'Tiw: !t"+n"Ay-ta,w> lWav-' ta, rv<a] ~['h-' lK' dy:B. tynIx]w: br<x,
afenO r[;N:h-; la, lWav'-!B, !t"n"Ay rm,aYOw: ~AYh; yhiy>w: 14:1 s `fm'(k.mi rb:[]m-; la,( ~yTiv.liP. bC;m;
bveAy lWav'w> 14:2 `dyGI)hi al{ wybia'l.W zL'_h; rb,[eme rv<a] ~yTiv.liP. bC;m-; la, hr"B.[.n:w> hk'l. wyl'ke
hY"xia]w: 14:3 `vyai( tAame vveK. AM[i rv<a] ~['h'w> !Ar+g>miB. rv<a] !AMrIh' tx;T; h['b.GIh; hceq.Bi
yKi [d:y" al{ ~['h'w> dAp+ae afenO AlviB. hw"hy> !hEKo yli[-e !B, sx'n>yPi-!B, dAbk'yai yxia] bWjxia-] !b,
[l;S,h-; !ve ~yTiv.liP. bC;m-; l[; rbo[]l;( !t'n"Ay* vQEBi rv,a] tArB.[.M;h;( !ybeW 14:4 `!t")n"Ay %l:h'
dx'a,h' !VEh; 14:5 `hN<s<) dx'a,h' ~vew> #ceAB dx'a,h'( ~vew> hZ<+mi rb,[eh'me [l;S,h-; !vew> hZ<mi rb,[eh'me
wyl'ke afenO r[;N:h-; la, !t'n"Ahy> rm,aYOw: 14:6 s `[b;G") lWm bg<N<mi dx'a,h'w> fm'_k.mi lWm !ApC'mi qWcm'
rAc[.m; hw"hyl;( !yae yKi Wnl'_ hw"hy> hf,[]y: yl;Wa hL,aeh' ~ylirE[]h' bC;m-; la, hr"B.[.n:w> hk'l.
ynIn>hi %l' hjen> ^b<+b'l.Bi rv<a-] lK' hfe[] wyl'ke afen O Al rm,aYOw: 14:7 `j['(m.bi Aa br:B. [:yviAhl.
14:9 `~h,(ylea] Wnylig >nIw> ~yvi_n"a]h' la, ~yrIb.[o Wnx.n:a] hNE hi !t'n"Ahy> rm,aYOw: 14:8 s `^b<)b'l.Ki ^M.[i
14:10 `~h,(ylea] hl,[]n: al{w> WnyTex.t; Wnd>m;['w> ~k,_ylea] Wn[eyGIh-; d[; WMDo Wnyleae Wrm.ayO* hKo ~ai
~h,ynEv. WlG"YIw: 14:11 `tAa)h' WnL'- hz<w> WndE_y"B. hw"hy> ~n"t'n-> yKi( Wnyli['w> Wnyle[' Wl[] Wrm.ayO hKo- ~aiw>
14:12 `~v'( WaB.x;t.hi rv<a] ~yrIxoh-; !mi ~yaic.yO* ~yrIb.[i hNEhi ~yTiv.lip. Wrm.aYOw: ~yTi_v.liP. bC;m-; la,
p rb"+D" ~k,t.a, h['ydIAnw> Wnyleae Wl[] Wrm.aYO*w: wyl'ke afen-O ta,w> !t"n"Ay-ta, hb'C 'M;h; yven>a; Wn[]Y:w:
wyd"y"-l[; !t'n"Ay l[;Y:w: 14:13 `lae(r"f.yI dy:B. hw"hy> ~n"t'n-> yKi( yr:x]a; hle[] wyl'ke afe n-O la, !t'n"Ay rm,aYOw:
hK'M;h; yhiT.w: 14:14 `wyr"(x]a; tteAmm. wyl'ke afenOw> !t'n"Ay ynEp.li WlP.YIw:) wyr"_x]a; wyl'ke afenOw> wyl'g >r-: l[;w>
yhiT.w: 14:15 `hd<(f' dm,c, hn"[]m; ycix]b;K. vyai_ ~yrIf.[,K. wyl'ke afenOw> !t" n"Ay hK'hi rv,a] hn"voarIh'
yhiT.w: #r<a'h' zG:r>Tiw: hM'h-e_ ~G: Wdr>x' tyxiv.M;h;w> bC'M;h; ~['h-' lk'b.W hd< F'b; hn<x]M;b; hd"r"x]
p `~l{)h]w: %l,YEw: gAmn" !Amh'h, hNEhiw> !mI+y"n>Bi t[;bg. IB. lWav'l. ~ypiCoh; War>YIw: 14:16 `~yhi(l{a/ tD:r>x,l.

187

!t"n"Ay !yae hNEhiw> Wdq.p.YIw:) WnM'_[ime %l:h' ymi War>W an"- Wdq.Pi ATai rv<a] ~['l' lWav' rm,aYOw: 14:17
~AYB; ~yhil{a/h' !Ara] hy"h'-yKi( ~yhi_l{a/h' !Ara] hv'yGIh; hY"xia]l;( lWav' rm,aYOw: 14:18 `wyl'(ke afenOw>
~yTiv.lip. hnEx]m;B. rv,a] !Amh'h,w> !heKoh-; la, lWav' rB<DI d[; yhiy>w: 14:19 `lae(r"f.yI ynEb.W aWhh;
rv<a] ~['h-' lk'w> lWav' q[eZ "YIw: 14:20 `^d<)y" @soa/ !hEKoh-; la, lWav' rm,aYOw: p br"_w" %Alh' %l,YEw:
~yrIb.[ih'w> 14:21 `dao)m. hl'AdG> hm'Whm. Wh[erEB. vyai br<x, ht'y>h' hNEhiw> hm'_x'l.Mih-; d[; WaboY"w: ATai
laer"f.y-I ~[i tAyh.li( hM'h-e ~g:w> bybis_ ' hn<x]M;B;( ~M'[i Wl[' rv,a] ~Avl.vi lAmt.a,K. ~yTiv.liP.l; Wyh'
Wsn"- yKi( W[m.v'( ~yIr:p.a-, rh;B. ~yaiB.x;t.Mi(h; laer"f.yI vyai lkow> 14:22 `!t")n"Ayw> lWav-' ~[i rv<a]
lae_r"f.y-I ta, aWhh; ~AYB; hw"hy> [v;AYw: 14:23 `hm'(x'l.MiB; ~h,yrEx]a; hM'h-e ~g: WqB.d>Y:w:) ~yTi_v.liP.
~['h-' ta, lWav' la,YOw: aWh+h; ~AYB; fG:nI laer"f.y-I vyai(w> 14:24 `!w<a") tyBe- ta, hr"b.[' hm'x'l.Mih;w>
`~x,l'( ~['h-' lK' ~[;j' al{)w> yb;y>aome yTim.Q;nIw> br<[,h-' d[; ~x,l, lk;ayO- rv,a] vyaih' rWra' rmoale
hNEhiw> r[;Y:h-; la, ~['h' aboY"w: 14:26 `hd<F( 'h; ynEP-. l[; vb;d> yhiy>w: r[;Y"+b; WaB' #r<a'h-' lk'w> 14:25 s
[:yBiv.h;B. [m;v-' al{) !t"n"Ayw> 14:27 `h['(buV.h-; ta, ~['h' arEy-" yKi( wyPi- la, Ady" gyFim-; !yaew> vb'_D> %l,he
Ady" bv,Y"w: vb'_D>h; tr:[.y:B. Ht'Aa lBoj.YIw: Ady"B. rv<a] hJ,M;h; hceq-. ta, xl;v.YIw: ~['h-' ta, wybia'
^ybia' [:yBiv.hi [:Bev.h; rm,aYOw: ~['h'me( vyai ![;Y:w: 14:28 `wyn")y[e hn"r>aoT'w: hn"aroT'w: wyPi-la,
ybia' rk:[' !t'n"Ay* rm,aYOw: 14:29 `~['(h' @[;Y"w: ~AY=h; ~x,l, lk;ayO- rv,a] vyaih' rWra' rmoale ~['h-' ta,
lk;a' lkoa' aWl yKi @a; 14:30 `hZ<)h; vb;D> j[;m. yTim.[;j' yKi yn:y[e Wrao- yKi( an"-War> #r<a'_h-' ta,
~AYB; WKY:w: 14:31 `~yTi(v.liP.B; hK'm; ht'b.r-" al{) hT'[; yKi ac'_m' rv<a] wyb'y>ao ll;V.mi ~['h' ~AYh;
ll'v' -la, ~['h' j[;Y:w: f[;Y:w: 14:32 `dao)m. ~['h' @[;Y"w: hn"l=Y{ "a; fm'k.Mimi ~yTiv.liP.B; aWhh;
WdyGIY:w: 14:33 `~D"(h-; l[; ~['h' lk;aYOw: hc'r>a-"+ Wjx]v.YIw: rq"b' ynEb.W rq"b'W !aco Wxq.YIw: ll'V'h;
~AYh; yl;a-e WLGO* ~T,dg> :B. rm,aYOw: ~D"_h-; l[; lkoa/l, hw"hyl;( ~yajixo ~['h' hNEhi rmoale lWav'l.
WhyEf. vyaiw> ArAv vyai yl;ae WvyGIh; ~h,l' ~T,r>m;a]w: ~['b' WcPu lWav' rm,aYOw: 14:34 `hl'(AdG> !b,a,
ArAv vyai ~['h-' lk' WvGIY:w: ~D"_h-; la, lkoa/l, hw"hyl;( Wa j.x,t-, al{)w> ~T,l.k;a]w: hz<B' ~T,j.x;v.W
p `hw")hyl;( x;Bez>mi tAnb.li lxehe Atao hw"+hyl;( x;Bez>mi lWav' !b,YIw: 14:35 `~v'-( Wjx]v.YIw: hl'y>L:h; Ady"b.
raEv.n-: al{)w> rq,Boh; rAa-d[; ~h,b' hz"bon"w>) hl'y>l; ~yTiv.lip. yrEx]a; hd"r>nE lWav' rm,aYOw: 14:36
14:37 `~yhi(l{a/h' la, ~l{h] hb'r>q.nI !heKoh; rm,aYOw: s hfe_[] ^yn<y[eB. bAJh-; lK' Wrm.aYOw: vyai ~h,B'
`aWh)h; ~AYB; Whn"[' al{w> lae_r"f.yI dy:B. ~nET.tih] ~yTiv.lip. yrEx]a; drEaeh;( ~yhil{aBe( lWav' la; v.YIw:
14:39 `~AY*h; taZOh; taJ'x;h; ht'y>h") hM'B; War>W W[d>W ~['_h' tANPi lKo ~l{h] Wv)GO lWav' rm,aYOw: 14:38
WhnE[o !yaew> tWm+y" tAm yKi ynIB. !t"n"AyB. Anv.y<-~ai yKi laer"f.y-I ta, [:yviAMh; hw"hy>-yx; yKi
rb,[el. hy<h.nI ynIB. !t"n"Ayw> ynIa]w:) dx'a , rb,[el. Wyh.Ti( ~T,a; laer"f.y-I lK'-la, rm,aYOw: 14:40 `~['(h-' lK'mi
yhel{a/ hw"hy>-la, lWav' rm,aYOw: 14:41 s `hfe([] ^yn<y[eB. bAJh; lWav-' la, ~['h' Wrm.aYOw: dx'_a,
!ybeW ynIyBe WlyPih; lWav' rm,aYOw: 14:42 `Wac'(y" ~['h'w> lWavw' > !t"n"Ay dkeL'YIw: ~ymi_t' hb'h' laer"f.yI
!t'n"Ay Al-dG<Y:w: ht'yfi_[' hm, yLi hd"yGIh; !t'n"Ay-la, lWav' rm,aYOw: 14:43 `!t")n"Ay dkeL'YIw: ynI+B. !t"n"Ay
lWav' rm,aYOw: 14:44 `tWm)a' ynIn>hi vb;D> j[;m. ydIy"B-. rv,a] hJ,M;h; hceq .Bi yTim.[;j' ~[oj' rm,aYOw:
tWmy" !t"n"Ayh] lWav-' la, ~['h' rm,aYOw: 14:45 `!t")n"Ay tWmT' tAm-yKi( @sI+Ay hkow> ~yhil{a/ hf,[]y-: hKo)
Avaro tr:[F] ;mi lPoy-I ~ai hw"hy>-yx; hl'ylix' laer"f.yIB. taZOh; hl'AdG>h; h['Wvy>h; hf'[' rv<a ]
lWav' l[;Y:w: 14:46 s `tme-( al{w> !t"n"Ay-ta, ~['h' WDp.YIw: hZ<+h; ~AYh; hf'[' ~yhil{a-/ ~[i-yKi( hc'r>a;
~x,L'YIw: lae_r"f.y-I l[; hk'WlM.h; dk;l' lWav'w> 14:47 `~m'(Aqm.li Wkl.h' ~yTiv.lip.W ~yTi_v.liP. yrEx]a;me
hn<p.y-I rv,a] lkob.W ~yTiv.liP.b;W hb'Ac ykel.m;b.W ~Ada/b,W !AM[-; ynEb.biW ba'AmB. wyb'y>ao-lk'B.( bybis '
lWav' ynEB. Wyh.YI)w: 14:49 s `Whse(vo dY:mi laer"f.y-I ta, lCeY:w: qle_m'[-] ta, %Y:w: lyIx; f[;Y:w: 14:48 `[:yvi(r>y:
~vew> 14:50 `lk;(ymi hN"j;Q.h; ~vew> br:me hr"ykiB.h; ~ve wyt'nOb. yTev. ~vew> [:Wv+-yKil.m;W ywIv.yIw> !t"n"Ay
vyqIw> 14:51 `lWa)v' dAD rnE- !B, rnEybia] Aab'c-. rf; ~vew> #[;m'_yxia-] tB; ~[;nOyxia] lWav' tv,ae
ymey> lKo ~yTiv.liP-. l[; hq"z"x] hm'x'l.Mih; yhi T.w: 14:52 s `lae(ybia-] !B, rnEb.a-; ybi(a] rnEw> lWav-' ybi(a]

188

laeWmv. rm,aYOw: 15:1 s `wyl'(ae Whpes .a;Y:w: lyIx-; !B,-lk'w> rABGI vyai - lK' lWav' ha'r"w> lWa+v'
yrEb.DI lAql. [m;v. hT'[;w> lae_r"f.y-I l[; AM[-; l[; %l,m,l. ^x\v'm.li hw"hy> xl;v' ytiao lWav-' la,
Al ~f'- rv,a] lae_r"f.yIl. qlem'[] hf'[-' rv,a] tae yTid>q;P' tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 15:2 s `hw")hy>
al{w> Al-rv,a-] lK'-ta, ~T,m.r:x]h;(w> qlem'[-] ta, ht'yKi(hiw> %le hT'[; 15:3 `~yIr")c.Mimi Atl{[]B; %r<D<B;
s `rAm*x-] d[;w> lm'G"mi hf,- d[;w> rAVmi qnEAy-d[;w> lle[ome( hV'a-i d[; vyaime hT' m;hew> wyl'_[' lmox.t;
vyai-ta, ~ypil'a] tr<f,[]w: ylig_ >r: @l,a, ~yIt:am' ~yailJ' .B; ~dEq.p.YIw:) ~['h-' ta, lWav' [M;v;y>w: 15:4
WrSu Wkl. ynIyQeh;-la,( lWav' rm,aYOw: 15:6 `lx;N")B; br,Y"w: qle_m'[] ry[i- d[; lWav' aboY"w: 15:5 `hd"(Why>
~t'Al[]B; laer"f.yI ynEB-. lK'-~[i ds,x, ht'yfi[' hT'a;w> AM[i ^p.sia-o) !P, yqilem'[] %ATmi Wdr>
rv<a] rWv ^a]AB hl'ywIx]me( qle_m'[-] ta, lWav' %Y:w: 15:7 `qle(m'[] %ATmi ynIyqe rs;Y"w: ~yIr"+c.Mimi
15:9 `br<x'(-ypil. ~yrIx/h, ~['h' lK'-ta,w> yx'_ qlem'[-] %l,m,( gg:a-] ta, fPo t.YIw: 15:8 `~yIr")c.mi ynEP-. l[;
bAJh-; lK'-l[;w> ~yrIK'h-; l[;w> ~ynIv.Mih;w> rq'B'h;w> !aCoh; bj;yme-l[;w> gg"a]-l[; ~['h'w> lWav' lmox.Y:w:
hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 15:10 p `WmyrI)x/h, Ht'ao smen"w> hz"b.min> hk'al'M.h-; lk'w> ~m'_yrIx]h; Wba' al{w>
al{ yr:b'D-> ta,w> yr:x]a;(me bv'-yKi( %l,m,l. lWav'-ta, yTik.l; m.h-i yKi( yTim.x;nI 15:11 `rmo*ale laeWmv.-la,
rq,Bo+B; lWav' tar:q.li laeWmv. ~Kev.Y:w: 15:12 `hl'y>L")h-; lK' hw"hy>-la, q[;z>YIw: laeWmv.li rx;YIw: ~yqI+he
15:13 `lG")l.GIh; dr,YEw: rbo[]Y:w:) bSoYIw: dy" Al byCim; hNEhiw> hl'm,r>K;h; lWav' aB'( rmoale laeWmv.li dG:YUw:
15:14 `hw")hy> rb:D> ta, ytimoyqih] hw"hyl;( hT'a; %WrB' lWav' Al rm,aYOw: lWa+v-' la, laeWmv. aboY"w:
lWav' rm,aYOw: 15:15 `[;me(vo ykinOa' rv<a] rq'B'h; lAqw> yn"+z>a'B. hZ<h; !aCoh-; lAq) hm,W laeWmv. rm,aYOw:
^yh,_l{a/ hw"hyl; x:bzo > ![;m;l. rq'B'h;w> !aCoh; bj;yme-l[; ~['h' lm;x' rv,a] ~Waybih/ yqIlem'[]me
rB<DI rv,a] tae ^L. hd"yGIa;w> @r<h, lWav-' la, laeWmv. rm,aYOw: 15:16 s `Wnm.r:(x/h, rtEAYh;-ta,w>
hT'a; !joq-' ~ai aAlh] laeWmv. rm,aYOw: 15:17 s `rBE)D: Al rm,aYOw: Wrm.aYOw: hl'y>L"+h; yl;ae hw"hy>
hw"hy> ^x]l'v.YIw: 15:18 `lae(r"f.y-I l[; %l,m,l. hw"hy> ^x]v'm.YIw: hT'a'_ laer"f.yI yjeb.vi varo ^yn<y[eB.
15:19 `~t'(ao ~t'ALK; d[; Ab T'm.x;l.nIw> qlem'[-] ta, ~yaiJ'x;h;( ta, hT'm.r:x]h;w> %lE rm,aYOw: %r<d"_B.
lWav' rm,aYOw: 15:20 s `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' f[;T;w: ll'V'h-; la, j[;T;w: hw"+hy> lAqB. T'[.m;v-' al{ hM'l'w>
%l,m, gg:a-] ta, aybia'w" hw"+hy> ynIx:l'v-. rv,a] %r<D<B; %leaew" hw"hy> lAqB. yTi[.m;v' rv<a] laeWmv.-la,
hw"hyl;( x:Boz>li ~r<xe_h; tyviarE rq"b'W !aco ll'V'h;me ~[' h' xQ;YIw: 15:21 `yTim.r:(x/h, qlem'[-] ta,w> qlem'[]
hNEhi hw"+hy> lAqB. [:mov.Ki ~yxib'z>W tAl[oB. hw"hyl;( #p,xe h; laeWmv. rm,aYOw: 15:22 `lG")l.GIB; ^yh,l{a/
![;y: rc:+p.h; ~ypir"t.W !w<a"w> yrIm, ~s,q-, taJ;x; yKi 15:23 `~yliyae bl,xeme byviq.h;l. bAj xb;Z<mi [:mov.
yTir>b:[-' yKi( ytiaj'x' laeWmv.-la, lWav' rm,aYOw: 15:24 s `%l,M,(mi ^s.a'm.YIw: hw"hy> rb:D-> ta, Ts' .a;m'
yti_aJ'x-; ta, an" af' hT'[;w> 15:25 `~l'(AqB. [m;v.a,w" ~['h-' ta, ytiarEy" yKi ^yr<_b'D-> ta,w> hw"hy>-yPi-( ta,
hT's.a;m' yKi %M"+[i bWva' al{ lWav-' la, laeWmv. rm,aYOw: 15:26 `hw")hyl;( hw<x]T;v.a,(w> yMi[i bWvw>
qzEx]Y:w: tk,l,_l' laeWmv. bSoYIw: 15:27 s `lae(r"f.y-I l[; %l,m, tAyh.mi hw"hy> ^s.a'm.YIw: hw"hy> rb:D-> ta,
~AY=h; ^yl,['me laer"f.yI tWkl.m.m-; ta,( hw"hy> [r:q' laeWmv. wyl'ae rm,aYOw: 15:28 `[r:(Q'YIw: Aly[im-. @n:k.Bi
aWh ~d"a' al{ yKi ~xeN_ "yI al{w> rQEv;y> al{ laer "f.yI xc;nE ~g:w> 15:29 `&'M<)mi bAJh; ^[]rEl. Hn"t'n>W
yMi[i bWvw> lae_r"f.yI dg<n<w> yMi[-; ynE)q.zI dg<n< an" ynIdEB.K; hT'[; ytiaj'x' rm,aYOw: 15:30 `~xeN( "hil.
15:32 s `hw")hyl;( lWav' WxT;v.YIw: lWa+v' yrEx]a; laeWmv. bv'Y"w: 15:31 `^yh,(l{a/ hw"hyl;( ytiywEx]T;v.hi(w>
!kEa' gg"a] rm,aYOw: tNO=d:[]m; gg:a] wyl'ae %l,YEw: qlem'[] %l,m, gg:a-] ta, yl;ae WvyGIh; laeWmv. rm,aYOw:
^M<+ai ~yviN "mi lK;v.T-i !Ke ^B,r>x; ~yvin" hl'K.vi rv,a]K; laeWmv. rm,aYOw: 15:33 s `tw<M")h-; rm; rs"
hl'[' lWav'w> ht'm'_r"h' laeWmv. %l,YEw: 15:34 s `lG")l.GIB; hw"hy> ynEp.li gg"a-] ta, laeWmv. @Sev;y>w:
lBea;t.h-i yKi AtAm ~Ay-d[; lWav'-ta, tAar>li laeWmv. @s;y"-al{ w> 15:35 `lWa)v' t[;b.GI AtyBe-la,
hw"hy> rm,aYOw: 16:1 p `laer"f.y-I l[; lWav'-ta, %ylim.h-i yKi ~x'nI hw"hyw: lWav'-la, laeWmv.
^n>r>q; aLem; lae_r"f.y-I l[; %l{M.mi wyTis .a;m. ynIa]w: lWav-' la, lBea;t.mi hT'a; yt;m-' d[; laeWmv.-la,
%yae laeWmv. rm,aYOw: 16:2 `%l,m,( yli wyn"b'B. ytiyair-" yKi( ymix.L;h-; tyBe( yv;y-I la, ^x]l'v.a,( %lEw> !m,v,

189

hw"hyl;( x:Boz>li T'r>m;a'w> ^d<y"B. xQ:Ti rq'B' tl;g >[, hw"hy> rm,aYOw: s ynIg"+r"h]w: lWav' [m;v'w> %leae
rm:a-o rv,a] tae yli T'x.v;m'W hf,[]T-; rv<)a] tae ^[]ydI(Aa ykinOa'(w> xb;ZB"+ ; yv;yIl. t'ar"q'w> 16:3 `ytiaB'(
Atar"q.li ry[ih' ynEq.zI Wdr>x,Y<w: ~x,l'_ tyBe aboY"w: hw"hy> rB<DI rv<a] tae laeWmv. f[;Y:w: 16:4 `^yl,(ae
xb;Z"+B; yTiai ~t,ab'W WvD>q;t.hi( ytiaB' hw"hyl;( x:Boz>li ~Alv' rm,aYOw: 16:5 `^a<)AB ~l{v' rm,aYOw:
%a: rm,aYOw: ba'_ylia-/ ta, ar.Y:w: ~a'AbB. yhiy>w: 16:6 `xb;Z")l; ~h,l' ar"q.YIw: wyn"B-' ta,w> yv;y-I ta, vDE q;y>w:
yKi Atm'Aq H:boG-> la,w> Whaer>m-; la, jBeT-; la; laeWmv.-la, hw"hy> rm,aYOw: 16:7 `Ax*yvim. hw"hy> dg<n<
16:8 `bb'(Lel; ha,r>yI hw"hyw: ~yIn:y[el; ha,r>yI ~d"a'h'( yKi ~d"a'h' ha,r>yI rv<a] al{ yKi WhyTis
_ .a;m.
rbE[]Y:w: 16:9 `hw")hy> rx:b-' al{) hz<B-' ~G: rm,aYOw: lae_Wmv. ynEp.li WhrEbi[]Y:w: bd"n"ybia-] la, yv;yI ar" q.YIw:
rm,aYOw: lae_Wmv. ynEp.li wyn"B' t[;b.vi yv;yI rbE[]Y:w: 16:10 `hw")hy> rx:b-' al{ hz<B-' ~G: rm,aYOw: hM'_v; yv;yI
rm,aYOw: ~yrI[N' >h; WMt;h] yv;y-I la, laeWmv. rm,aYOw: 16:11 `hL,ae(B' hw"hy> rx:b-' al{ yv;y-I la, laeWmv.
bson-" al{ yKi WNx,q'w> hx'l.vi yv;y-I la, laeWmv. rm,aYOw: !aCo+B; h[,ro hNEhiw> !j'Q'h; ra:v' dA[
hw"hy> rm,aYOw: p yairo+ bAjw> ~yIn:y[e hpey-> ~[i ynIAmd>a; aWhw> Whaeybiy>w: xl; v.YIw: 16:12 `hpo) AaB-o d[;
xl;c.Tiw: wyx'a, br<q<B. Atao xv;m.YIw: !m,V,h; !r<q-< ta, laeWmv. xQ;YIw: 16:13 `aWh) hz<- yKi( Whxev'm. ~Wq
hw"hy> x:Wrw> 16:14 s `ht'm'(r"h' %l,YEw: laeWmv. ~q'Y"w: hl'[.m'_w" aWhh; ~AYh;me dwID-" la, hw"hy>-x:Wr)
an"- hNEhi wyl'_ae lWav-' ydE(b.[; Wrm.aYOw: 16:15 `hw")hy> taeme h['r-" x:Wr) WTt;[]bi(W lWa+v' ~[ime hr"s'
rAN=KiB; !GEn:m. [;dEyO vyai Wvq.b;y> ^yn<p'l. ^yd<b'[] WnnEdoa] an"- rm;ayO 16:16 `^T<)[ib;m. h['r" ~yhil{a-/ x:Wr)
wyd"_b'[-] la, lWav' rm,aYOw: 16:17 p `%l") bAjw> Ady"B. !GEnIw> h['r" ~yhil{a-/ x:Wr) ^yl,[' tAyh.Bi( hy"h'w>
ytiyair" hNEhi rm,aYOw: ~yrI[N' >h;me dx'a, ![;Y:w: 16:18 `yl'(ae ~t,Aaybih]w: !GEn:l. byjiyme vyai yli an"- War>
hw"hyw: ra;To+ vyaiw> rb"D" !Abn>W hm'x'l.mi vyai w> lyIx; rABgIw> !GEn: [;dEyO ymix.L;h; tyBe yv;yIl. !BE
16:20 `!aCo)B; rv<a] ^n>Bi dwID" ta, yl;ae hx'l.vi rm,aYO w: yv'_y-I la, ~ykia'l.m; lWav' xl;v.YIw: 16:19 `AM*[i
aboY"w: 16:21 `lWa)v-' la, AnB. dwID-" dy:B. xl;v.YIw: dx'_a, ~yZI[i ydIg >W !yIy: danOw> ~x,l, rAmx] yv;yI xQ;YIw:
yv;y-I la, lWav' xl;v.YIw: 16:22 `~yli(ke afenO Al-yhiy>w:) daom. Wh)beh'a/Y<w: wyn"+p'l. dmo[]Y:w:) lWav-' la, dwId"
lWav-' la, ~yhil{a-/ x:Wr) tAyh.Bi( hy"h'w> 16:23 `yn")y[eB. !xE ac'm-' yKi( yn:p'l. dwId" an"- dm'[]y: rmo =ale
17:1 p `h['(r"h' x:Wr wyl'['me hr"s'w> Al bAjw> lWav'l. xw:r"w> Ad=y"B. !GEnIw> rANKih; ta, dwID" xq:l'w>
hkoAf-!yBe Wnx]Y:w:) hd"_Whyli rv<a] hkofo Wps.a'YEw: hm'x'l.Mil; ~h,ynEx]m-;( ta, ~yTi v.lip. Wps.a;Y:w:
Wkr>[;Y:w: hl'_aeh' qm,[eB. Wnx]Y:w:) Wps.a,n< laer"f.y-I vyai(w> lWav'w> 17:2 `~yMi(D: sp,a,B. hq"zE[-] !ybeW
rh"h-' la, ~ydIm.[o laer"f.yIw> hZ<mi rh'h-' la, ~ydI m.[o ~yTiv.lip.W 17:3 `~yTi(v.liP. tar:q.li hm'x'l.mi
tAMa; vve Ahb.G" tG:+mi Amv. ty"l.G" ~yTiv.liP. tAnx]M;mi ~yIn:Beh-; vyai( ace YEw: 17:4 `~h,(ynEyBe ay>G:h;w> hZ<+mi
!Ayr>Vih; lq;v.miW vWb+l' aWh ~yFiq;f.q; !Ayr>viw> Avaro-l[; tv,xon> [b;Akw> 17:5 `tr,z")w"
17:7 `wyp'(teK. !yBe tv,xon> !Adykiw> wyl'g_ >r: l[; tv,xon> tx;c.miW 17:6 `tv,(xo)n> ~yliq'v. ~ypil'a-] tv,mex]
%lEho hN"C ih; afenOw> lz<+r>B; ~yliq'v. tAam-e vve AtynIx] tb,h,l;w> ~ygIr>ao* rAnm.Ki AtynIx] #[ew> #x'w>
aAlh] hm'_x'l.mi %ro[]l; Wac.te hM'l' ~h,l' rm,aYOw: laer"f.yI tkor>[;m-; la, ar"q.YIw: dmo[]Y:w:) 17:8 `wyn")p'l.
yTiai ~xeL'hil. lk;Wy-~ai 17:9 `yl'(ae drEyEw> vyai ~k,l-' WrB. lWav'l. ~ydIb'[] ~T,a;w> yTiv.liP.h; ykinOa'
~T,d>b;[]w: ~ydIb'[]l; Wnl' ~t,yyIh.wI wytiyKihiw> Al-lk;Wa) ynIa-] ~aiw> ~ydI_b'[]l; ~k,l' WnyyIh'w> ynIK'hiw>
hm'x]L'nI)w> vyai yli- WnT. hZ<+h; ~AYh; laer"f.yI tAkr>[;m-; ta, yTip.r:xe ynIa] yTiv.liP.h; rm,aYOw: 17:10 `Wnt'(ao
17:12 p `dao)m. War.YI)w: WTx;YEw: hL,ae_h' yTiv.liP.h; yrEb.D-I ta, laer"f.yI lk'w> lWav' [m; v.YIw: 17:11 `dx;y")
ymeyBi vyaih'w> ~ynI+b' hn"mov. Alw> yv;yI Amv.W hd"Why> ~x,l, tyBemi hZ<h; ytir"p.a, vyai- !B, dwId"w>
hm'_x'l.Mil; lWav-' yrEx]a; Wkl.h' ~ylidoG>h; yv;y-I ynE)B. tv,l{v. Wkl.YEw: 17:13 `~yvi(n"a]b; aB' !qEz" lWav'
`hM'(v; yviliV.h;w> bd"n"ybia] WhnEv.miW rAkB.h; ba'ylia/ hm'x'l.MiB; Wkl.h' rv<a] wyn"B' tv,l{v. ~vew>
l[;me bv'w" %lEho dwId"w> 17:15 s `lWa)v' yrEx]a; Wkl.h' ~ylidoG>h; hv'l{v.W !j"+Q'h; aWh dwId"w> 17:14
~y[iB'r>a; bCey:t.YIw: brE_[]h;w> ~Kev.h; yTiv.liP.h; vG:YIw: 17:16 `~x,l-'( tyBe( wybia' !aco- ta, tA[r>li lWa+v'
hZ<+h; ~x,l, hr"f'[]w: hZ<h; ayliQ'h; tp;yae ^yx,a;l. an"- xq; AnB. dwId"l. yv;yI rm,aYOw: 17:17 p `~Ay*

190

^yx,a;-ta,w> @l,a'_h-' rf;l. aybiT' hL,aeh' bl'x'h,( yce rIx] tr<f,[] taew> 17:18 `^yx,(a;l. hn<x]M;h;( #rEh'w>
hl'_aeh'( qm,[eB. laer"f.yI vyai- lk'w> hM'hew> lWav'w> 17:19 `xQ")Ti ~t'B'rU[]-ta,w> ~Alv'l. dqop.Ti
rv<a]K; %l,YEw: aF'YIw: rmev-o l[; !aCoh-; ta, vJoYIw: rq,BoB; dwID" ~KevY. :w: 17:20 `~yTi(v.liP-. ~[i ~ymix'l.nI
laer"f.yI %ro[]T;w: 17:21 `hm'(x'l.MiB; W[rEhew> hk'r"[]M;h-; la, aceYOh; lyIx;h;w> hl'G"[.M;h; aboY"w: yv'_yI WhW"ci
~yliKeh; rmEAv dy:-l[; wyl'['me ~yliKeh-; ta, dwID" vJoYIw: 17:22 `hk'(r"[]m; tar:q .li hk'r"[]m; ~yTiv.lip.W
hl,A[ ~yInB: eh; vyai hNEhiw> ~M'[i rBEd:m. aWhw> 17:23 `~Al)v'l. wyx'a,l. la;v.YIw: aboY"w: hk'_r"[]M;h; #r'Y"w:
[m;v.YIw: hL,ae_h' ~yrIb'D>K; rBEd:y>w: ~yTiv.liP. tAkr>[;M;mi tAr[]M;mi tG:mi Amv. yTiv.liP.h; ty"l.G"
vyai rm,aYOw: 17:25 `dao)m. War>yYI)w: wyn"P'mi WsnUY"w: vyai_h-' ta, ~t'Aar>Bi laer"f.yI vyai lkow> 17:24 `dwI)D"
WNK,y:-rv,a] vyaih' hy"h'w>) hl,_[o laer"f.y-I ta, @rEx'l. yKi hZ<h; hl,[oh'( vyai h' ~t,yaiR>h; laer"f.yI
17:26 `lae(r"f.yIB. yvip.x' hf,[]y: wybia' tyBe taew> Al-!T,yI ATBi-ta,w> lAdG" rv,[o %l,M,h; WNr<v.[.y:
yTiv.liP.h-; ta, hK,y: rv<a] vyail' hf,['Y-E hm; rmoale AM[i ~ydIm.[oh' ~yvin"a]h-' la,( dwID" rm,aYOw:
~yhil{a/ tAkr>[;m; @rExe yKi hZ<h; lrE['h,( yTi v.liP.h; ymi yKi lae_r"f.yI l[;me hP'r>x, rysihew> zL'h;
[m;v.YIw: 17:28 `WNK,(y: rv<a] vyail' hf,['yE hKo rmo=ale hZ<h; rb"D"K; ~['h' Al rm,aYOw: 17:27 `~yYI)x;
T'd>r:y" hZ<- hM'l' rm,aYOw: dwId"B. ba'ylia/ @a;-rx;YI)w: ~yvi_n"a]h-' la, ArB.d:B. lAdG"h; wyxia' ba'ylia/
![;m;l. yKi ^b,b'l. [:ro taew> ^n>doz-> ta, yTi[.d:y" ynIa] rB'd>MiB; hN"heh' !aCoh; j[;m. T'v.j;n" ymi- l[;w>
Alc.a,me( bSoYIw: 17:30 `aWh) rb"D" aAlh] hT'['_ ytiyfi[' hm, dwID" rm,aYOw: 17:29 `T'd>r"(y" hm'x'l.Mih; tAar>
~yrIb'D>h; W[m.V'(Y>w: 17:31 `!Av)arIh' rb"D"K; rb'D" ~['h' Whbuviy>w: hZ<+h; rb"D"K; rm,aYOw: rxea; lWm-la,
~d"a-' ble lPoy-I la; lWav-' la, dwID" rm,aYOw: 17:32 `Whxe(Q'YIw: lWav-' ynE)p.li WdGIY:w: dwI+D" rB<DI rv<a]
tk,l,l' lk;Wt al{ dwID"-la, lWav' rm,aYOw: 17:33 `hZ<)h; yTiv.liP.h-; ~[i ~x;l.nIw> %leyE ^D>b.[; wyl'_['
dwID" rm,aYOw: 17:34 s `wyr"([uN>mi hm'x'l.mi vyai aWhw> hT'a; r[;n-: yKi( AM+[i ~xeL'hil. hZ<h ; yTiv.liP.h-; la,
17:35 `rd<[e(h'me hf, af'n"w> bADh-; ta,w> yrIa]h'( ab' W !aCo+B; wybia'l. ^D>b.[; hy"h' h[,ro lWav' la,
~G: 17:36 `wyTi(ymih]w: wytiKihiw> Anq'z>Bi yTiq.z:x/h,w> yl;[' ~q'Y"w: wyPi_mi yTilC. ;hiw> wytiKihiw> wyr"x]a; ytiac' y"w>
tkor>[;m; @rExe yKi ~h,me dx;a;K. hZ<h; lrE['h, yTiv.liP.h; hy"h'w>) ^D<+b.[; hK'hi bADh-; ~G: yrI a]h-' ta,(
dY:mi ynIleyCiy: aWh bDoh; dY:miW yrIa]h'( dY:mi ynIlC; ihi rv,a] hw"hy> dwID" rm,aYOw: 17:37 s `~yYI)x; ~yhila{ /
dwID-" ta, lWav' vBel.Y:w: 17:38 `%M")[i hy<h.yI hw"hyw:) %le dwID-" la, lWav' rm,aYOw: s hZ<+h; yTiv.liP.h;
wyD"m;l. l[;me ABr>x;-ta, dwID" rGOx.Y:w: 17:39 `!Ay*r>vi Atao vBel.Y:w: Av=aro-l[; tv,xon> [b;Aq !t:n"w> wyD"m;
ytiySi_nI al{ yKi hL,aeB' tk,l,l' lk;Wa al{ lWav-' la, dwID" rm,aYOw: hS'n-I al{) yKi tk,l,l' la,YOw:
~f,Y"w: lx;N:h;-!mi ~ynIb'a-] yqE)Lux; hV'mix] Al-rx;b.YIw: Ady"B. Alq.m; xQ;YIw: 17:40 `wyl'(['me dwID" ~rEs iy>w:
yTiv.liP.h; %l,YEw: 17:41 `yTi(v.liP.h-; la, vG:YIw: Ad=y"b. A[L.q;w> jWql.Y:b;W Al-rv,a] ~y[iroh' ylik.Bi ~t'ao
WhzE+b.YIw: dwID-" ta, ha,r>YIw: yTiv.liP.h; jBeY:w: 17:42 `wyn")p'l. hN"C ih; afenO vyaih'w> dwI+D-" la, brEq'w> %lEho
hT'a-; yKi( ykinOa' bl,k,h] dwID-" la, yTiv.liP.h; rm,aYOw: 17:43 `ha,(r>m; hpey-> ~[i ynImod>a;w> r[;n: hy"h-' yKi(
hk'l. dwI+D-" la, yTiv.liP.h; rm,aYOw: 17:44 `wyh'(l{aBe dwID-" ta, yTiv.liP.h; lLeq;y>w: tAl+q.M;B; yl;a-e ab'(
yTiv.liP.h-; la, dwID" rm,aYOw: 17:45 s `hd<F( 'h; tm;h/b,l.W ~yIm:V'h; @A[l. ^r>f"B-. ta, hn"T.a,w> yl;ae
tAkr>[;m; yhel{a/ tAab'c. hw"hy> ~veB. ^yl,ae-ab'( ykinOa'w> !Ad+ykib.W tynIx]b;W br<x,B. yl;ae aB' hT'a;
^yl,['me ^v.aro-) ta, ytirso ih]w: ^tiyKihiw> ydIy"B. hw"hy> ^r>Gs< ;y> hZ< h; ~AYh; 17:46 `T'p.r:(xe rv<a] laer"f.yI
vyE yKi #r<a'h-' lK' W[d>yE)w> #r<a'_h' tY:x;l.W ~yIm:V'h; @A[l. hZ<h; ~AYh; ~yTiv.lip. hnEx]m; rg<P< yTit;n"w>
hw"hyl;( yKi hw"+hy> [:yviAhy> tynIx]b;W br<x,B. al{- yKi( hZ<h; lh'Q'h-; lK' W[d>yE)w> 17:47 `lae(r"f.yIl. ~yhil{a/
rhEm;y>w: dwI+D" tar:q.li br:q.YIw: %l,YEw: yTiv.liP.h; ~q"- yKi( hy"h'w> 17:48 `WndE(y"B. ~k,t.a, !t:n"w> hm'x'l.Mih;
!b,a, ~V'mi xQ;YIw: yliK,h-; la, Ady"-ta, dwID" xl;v.YIw: 17:49 `yTi(v.liP.h; tar:q.li hk'r"[]M;h; #r'Y"w: dwID"
qz:x/Y<w: 17:50 `hc'r>a") wyn"P-' l[; lPoYIw: Axc.miB. !b,a,h' [B; j.Tiw: Ax=c.m-i la, yTiv.liP.h-; ta, %Y:w: [L;q;y>w:
#r'Y"w: 17:51 `dwI)D-" dy:B. !yae br<x,w> Whte_ymiy>w: yTiv.liP.h-; ta, %Y:w: !b,a,b'W [l; Q<B; yTiv.liP.h-; !mi dwID"
Av=aro-ta, HB'- tr"k.YIw: Whtet.moy>w: Hr"[.T;mi Hp'l.v.YIw:) ABr>x;-ta, xQ:YIw: yTiv.liP.h-; la, dmo[]Y:w: dwID"

191

WpD>r>YIw:) W[rIY"w: hd"WhywI laer"f.yI yven>a; WmqUY"w: 17:52 `WsnU)Y"w: ~r"ABGI tme- yKi( ~yTiv.liP.h; War>YIw:
~yIr:[]v; %r<d<B. ~yTiv.lip. ylel.x;( WlP.YIw:) !Ar+q.[, yrE[]v; d[;w> ay>g: ^a]AB-d[; ~yTiv.liP.h-; ta,
17:54 `~h,(ynEx]m; ta, WSvoY"w: ~yTi_v.lip. yrEx]a; ql{D>mi laer"f.yI ynEB. WbvuY"w: 17:53 `!Ar)q.[-, d[;w> tG:- d[;w>
lWav' tAar>kiw> 17:55 s `Al)h\a'B. ~f' wyl'K-e ta,w> ~Il'_v'Wry> Whaebiy>w: yTiv.liP.h; varo- ta, dwID" xQ:YIw:
rm,aYOw: rnE+b.a; r[;N:h; hz<- ymi-!B, ab'C 'h; rf: rnEb.a-; la, rm;a' yTiv.liP.h; tar:q.li aceyO dwID"-ta,
17:57 s `~l,[('h' hz< ymi-!B, hT'a; la;v. %l,M,_h; rm,aYO w: 17:56 `yTi[.d"(y-" ~ai %l,M,h; ^v.p.n-: yxe( rnEb.a;
yTiv.liP.h; varow> lWa+v' ynEp.li Whaebiy>w: rnEb.a; Atao xQ:YIw: yTiv.liP.h-; ta, tAKh;me( dwID" bWvk.W
18:1 `ymi(x.L;h; tyBe yv;yI ^D>b[
. ;-!B<) dwID" rm,aYOw: r[;N"+h; hT'a; ymi- !B, lWav' wyl'ae rm,aYOw: 17:58 `Ad*y"B.
!t"n"Ahy> Whbeh'a/Y<w: Abh'a/Y<w: dwI+D" vp,n<B. hr"v.q.nI !t'n"Ahy> vp,n<w> lWav-' la, rBEd:l. AtL{k;K. yhiy>w:
dwId"w> !t"n"Ahy> trok.YIw: 18:3 `wybi(a' tyBe bWvl' Ant'n> al{w> aWh+h; ~AYB; lWav' WhxeQ'YIw: 18:2 `Av*p.n:K.
wyD"m;W dwI+d"l. WhnET.YIw:) wyl'[' rv<a] ly[iM.h-; ta,( !t'n"Ahy> jVeP;t.YIw: 18:4 `Av*p.n:K. Atao Atb'h]a;B. tyrI+B.
Whmefiy>w: lyKif.y: lWav' WNx,l'v.yI rv,a ] lkoB. dwId" aceYEw: 18:5 `Ar*gOx-] d[;w> ATv.q-; d[;w> ABr>x-; d[;w>
~a'AbB. yhiy>w: 18:6 p `lWa)v' ydEb.[; ynEy[eB. ~g:w> ~['h-' lk' ynEy[eB. bj;yYIw: hm'_x'l.Mih; yven>a; l[; lWav'
ryvil' rAvl' laer"f.yI yrE[-' lK'mi ~yviN "h; hn"ac,Tew: yTiv.liP.h-; ta, tAKh;me dwID" bWvB.
tAqx]f;m.h;( ~yviN "h; hn"yn<[]T;w:) 18:7 `~yvi(liv'b.W hx'm.fiB. ~yPituB. %l,M,_h; lWav' tar:q.li tAlxoM.h;w>
wyn"y[eB. [r;YEw: daom. lWav'l. rx;YIw: 18:8 `wyt'(bob.rIB. dwId"w> wyp'l'a]B; Apl.a/B; lWav' hK'hi !'r>m:+aTow:
yhiy>w: 18:9 `hk'(WlM.h; %a: Al dA[w> ~ypi_l'a]h' Wnt.n" yliw> tAbb'r> dwId"l. Wnt.n" rm,aYOw: hZ<h; rb"D"h;
~yhil{a/ x:Wr xl;c.Tiw: tr"x\M'mi( yhiy>w: 18:10 s `ha'l.h'(w" aWhh; ~AYh;me dwI+D-" ta, !yEA [ !wO[' lWav'
18:11 `lWa)v' dy:B. tynIx]h;w> ~Ay=B. ~AyK. Ady"B. !GEn:m. dwId"w> tyIB;h-; %Atb. aBen:t.YIw: lWav'-la, h['r"
lWav' ar"YIw: 18:12 `~yIm")[]P; wyn"P'mi dwID" bSoYIw: ryQI+b;W dwId"b. hK,a; rm,aYOw: tynIx]h-; ta,( lWav' lj,Y"w:
Al Whmefiy>w: AM[ime( lWav' WhrEs iy>w: 18:13 `rs") lWav' ~[imeW AM[i hw"hy> hy"h-' yKi( dwI+d" ynEp.Limi
ar.Y:w: 18:15 `AM*[i hw"hyw:) lyKi_f.m; wk'r>D-" lk'l. dwId" yhiy>w: 18:14 p `~['(h' ynEp.li aboY"w: aceYEw: @l,a-'_ rf;
aWh-yKi( dwI+D-" ta, bheao hd"WhywI laer"f.y-I lk'w> 18:16 `wyn")P'mi rg"Y"w: dao+m. lyKif.m; aWh-rv,a] lWav'
^l-. !T,a, Ht'ao br:me hl'AdG>h; yTibi hNEhi dwID"-la, lWav' rm,aYOw: 18:17 p `~h,(ynEp.li ab'w" aceAy
Ab-yhit.W AB ydIy" yhiT-. la; rm;a' lWav'w> hw"+hy> tAmx]l.mi ~xeL'hiw> lyIx-; !b,l. yLi- hyEh/ %a; hV'ail.
hy<h.a-, yKi( lae_r"f.yIB. ybia' tx;P;v.mi yY:x; ymiW ykinOa'( ymi lWav-' la, dwID" rm,aYOw: 18:18 s `~yTi(v.liP-. dy:
ytil'xoM.h; laeyrId>[;l. hn"T.nI ayhiw> dwI+d"l. lWav-' tB; br:m-e ta, tTe t[eB. yhiy>w: 18:19 `%l,M,(l; !t"x'
rm,aYOw: 18:21 `wyn")y[eB. rb"D"h; rv:YIw: lWav'l. WdGIY:w: dwI+D-" ta, lWav-' tB; lk;ymi bh;a/T,w: 18:20 `hV'(ail.
~yIT:v.Bi dwID-" la, lWav' rm,aYOw: ~yTi_v.liP-. dy: Ab-yhit.W vqeAml. Al-yhit.W AL hN"n<T.a, lWav'
^B. #pex' hNEhi rmoale jL'B; dwID-" la, WrB.D: wd"b'[-] ta, lWav' wc;y>w: 18:22 `~AY*h; yBi !TEx;t.Ti
dwId" ynEz>a'B. lWav' ydEb.[; WrB.d:y>w:) 18:23 `%l,M,(B; !TEx;t.hi hT'[;w> ^Wb+hea] wyd"b'[-] lk'w> %l,M,h;
18:24 `hl,(q.nIw> vr" vyai( ykinOa'w> %l,M,B; !TEx;t.hi ~k,ynEy[e(b. hL' q;n>h:) dwID" rm,aYOw: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta,
Wrm.ato-hKo) lWav' rm,aYOw: 18:25 p `dwI)D" rB<DI hL,aeh' ~yrIb'D>K; rmo=ale Al lWav' ydEb.[; WdGIY:w:
lWav'w> %l,M,_h; ybey>aoB. ~qEN "hil. ~yTiv.liP. tAlr>[' ha'meB. yKi rh;moB. %l,M,l; #p,xe - !yae( dwId"l.
rv:YIw: hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, dwId"l. wyd"b'[] WdGIY:w: 18:26 `~yTi(v.liP-. dy:B. dwID-" ta, lyPih;l. bv;x'
wyv'n"a]w: aWh %l,YEw: dwID" ~q'Y"w: 18:27 `~ymi(Y"h; Wal.m' al{w> %l,M,_B; !TEx;t.hil. dwId" ynEy[eB. rb'D"h;
%l,M,_B; !TEx;t.hil. %l,M,l; ~Wal.m;y>w: ~h,ytel{r>[-' ta, dwId" abe Y"w: vyai ~yIt:am' ~yTiv.liP.B; %Y:w:
lk;ymiW dwI+D-" ~[i hw"hy> yKi [d:YEw: lWav' ar.Y:w: 18:28 s `hV'(ail. ATBi lk;ymi-ta, lWav' Al-!T,YIw:
dwID-" ta, byEao lWav' yhiy>w: dA[+ dwId" ynEP.mi arole lWav' @s,aYOw: 18:29 `Wht.b;(hea] lWav-' tB;
rq:yYIw: lWav' ydEb.[; lKomi dwID" lk;f' ~t'ace yDEmi yhiy>w: ~yTi_v.lip. yrEf' Wac.YEw: 18:30 s `~ymi(Y"h-; lK'
!t'n"Ah*ywI dwI+D-" ta, tymih'l. wyd"b'[-] lK'-la,w> AnB. !t"n"Ay-la, lWav' rBEd:y>w: 19:1 s `dao)m. Amv.
hT'[;w> ^t<+ymih]l; ybia' lWav' vQEb;m. rmoale dwId"l. !t'n"Ahy> dGEY:w: 19:2 `dao)m. dwId"B. #pex' lWav-' !B,

192

hT'a; rv<a] hd<F'B; ybia-' dy:l. yTid>m;['w> aceae ynIa]w: 19:3 `t'aBe(x.n:w> rt,Seb; T'b.v;y"w> rq,Bob; an"- rm,V'(hi
bAj dwId"B. !t"n"Ahy> rBed:y>w: 19:4 s `%l") yTid>G:hiw> hm' ytiyair"w> ybi_a-' la, ^B. rBEd:a] ynI a]w: ~v'
wyf'[]m; ykiw> %l' aj'x' aAl yKi dwId"b. ADb.[;B. %l,M,h; aj'x/y-< la; wyl'ae rm,aYOw: wybi_a' lWav-' la,
hl'Adg> h['WvT. hw"hy> f[;Y:w: yTiv.liP.h-; ta, %Y:w: APk;b. Avp.n-: ta, ~f,Y"w: 19:5 `dao)m. ^l-. bAj
lWav' [m;v.YIw: 19:6 `~N")xi dwID-" ta, tymih'l. yqin" ~d"B. aj'x/t,( hM'l'w> xm'_f.Tiw: t'yair" laer"f.y-I lk'l.
tae !t'n"Ahy> Al-dG<Y:w: dwId"l. !t'n"Ahy> ar" q.YIw: 19:7 `tm'(Wy-~ai hw"hy>-yx; lWav' [b;V'YIw: !t"+n"Ahy> lAqB.
19:8 s `~Av)l.vi lAmt.a,K. wyn"p'l. yhiy>w: lWav' la, dwID-" ta, !t"n"Ahy> abeY"w: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK'
`wyn")P'mi WsnUY"w: hl'Adg> hK'm; ~h,B' %Y:w: ~yTiv.liP.B; ~x,L'YIw: dwId" aceYEw: tAy=h.li( hm'x'l.Mih; @s,ATw:
19:10 `dy")B. !GEn:m. dwId"w> Ad=y"B. AtynIx]w: bveAy AtybeB. aWhw> lWav' la, h['r" hw"hy> x:Wr yhiT.w: 19:9
dwId"w> ryQI+B; tynIx]h-; ta,( %Y:w: lWav' ynEP.mi rj;p.YIw: ryQib;W dwId"B. tynIx]B;( tAKh;l. lWav' vQeb;y>w:
Atymih]l;w> Arm.v'l. dwID" tyBe- la, ~ykia'l.m; lWav' xl;v.YIw: 19:11 p `aWh) hl'y>L:B; jleM'YIw: sn"
hT'a; rx"m' hl'y>L;h; ^v.p.n-: ta,( jLem;m. ^n>yae- ~ai rmoale ATv.ai lk;ymi dwId"l. dGET;w: rq,Bo+B;
lk;ymi xQ;Tiw: 19:13 `jle(M'YIw: xr:b.YIw: %l,YEw: !AL+x;h; d[;B. dwID-" ta, lk;ymi dr<Tow: 19:12 `tm'(Wm
19:14 s `dg<B")B; sk;T.w: wyt'_voa]r:(m. hm'f' ~yZI[ih'( rybiK. taew> hJ'Mih; la, ~f,T'w: ~ypir"T.h-; ta,
lWav' xl;v.YIw: 19:15 p `aWh) hl,xo rm,aTow: dwI+D-" ta, tx;q:l' ~ykia'l.m; lWav' xl;v.YIw:
~ykia'l.M;h; WaboY"w: 19:16 `At*mih]l; yl;ae hJ'Mib; Atao Wl[]h; rmo=ale dwID-" ta, tAar>li ~ykia'l.M;h-; ta,
hk'K' hM'l' lk;ymi-la, lWav' rm,aYOw: 19:17 `wyt'(voa]r:m. ~yZI[ih' rybik.W hJ'_Mih-; la, ~ypir"T.h; hNEhiw>
hm'l' ynIxIL.v; yl;ae rm:a-' aWh lWav'-la, lk;ymi rm,aTow: jle_M'YIw: ybiy>a-o ta, yxiL.v;T.w: ynItiyMirI
Al-hf'['( rv<a-] lK' tae Al-dG<Y:w: ht'm'r"h' laeWmv.-la, aboY"w: jleM'YIw: xr:B' dwId"w> 19:18 `%tE)ymia]
tyAinB. dwId" hNEhi rmo=ale lWav'l. dG:YUw: 19:19 `tAyn")B. tyAinB. Wbv.YEw: laeWmv.W aWh %l,YEw: lWa+v'
~yaiybiN>h; tq:h]l-; ta,( ar>Yw: : dwID-" ta, tx;q:l' ~ykia'l.m; lWav' xl;v.YIw: 19:20 `hm'(r"B' tAyn"B.
`hM'h-e( ~G: WaB.n:t.YI)w: ~yhil{a/ x:Wr lWav' yke a]l.m-; l[;( yhiTw. : ~h,_yle[] bC'nI dme[o laeWmv.W ~yaiB.nI
~ykia'l.m; xl;v.YIw: lWav' @s,YOw: hM'h-e_ ~G: WaB.n:t.YI)w: ~yrIxea] ~ykia'l.m; xl;v.YIw: lWav'l. WdGIY:w: 19:21
WkF,B; rv<a] lAdG"h; rAB-d[; aboY"w: ht'm'r"h' aWh-~G: %l,YEw: 19:22 `hM'h-e( ~G: WaB.n:t.YI)w: ~yviliv.
~v' %l,YEw: 19:23 `hm'(r"B' tAyn"B. tyAinB. hNEhi rm,aYOw: dwI+d"w> laeWmv. hpoyae rm,aYOw: la;v.YIw:
AaB-o d[; aBen:t.YIw: %Alh' %l,YEw: ~yhil{a/ x:Wr aWh-~G: wyl'[' yhiT.w: hm'_r"B' tAyn" tyAin-la,
~ro[' lPoYIw: laeWmv. ynEp.li aWh-~g: aBen:t.YIw: wyd"g "B. aWh-~G: jv;p.YIw: 19:24 `hm'(r"B' tAyn"B. tyAinB.
twAiNmi dwID" xr:b.YIw: 20:1 p `~ai(ybiN>B; lWav' ~g:h] Wrm.ayO* !Ke-l[; hl'y>L"+h-; lk'w> aWhh; ~AYh-; lK'
yKi ^ybia' ynEpl. i ytiaJ'x-; hm,(W ynIwO[-] hm,( ytiyfi[' hm, !t'n"Ahy> ynEp.li rm,aYOw: aboY"w: hm'_r"B' tAyN"mi
rb"D" ybia' hf,[]y-: al{) hf'[-' Al hNEhi tWmt' al{ hl'ylix' Al rm,aYOw: 20:2 `yvi(p.n-: ta, vQEb;m.
`tazO* !yae hZ<h; rb"D"h-; ta, yNIM<mi ybia' ryTis .y: [:WDm;W ynI+z>a-' ta, hl,g >yI al{w> !joq' rb"D" Aa lAdG"
tazO- [d:yE-) la; rm,aYOw: ^yn<y[eB. !xe ytiac'm-' yKi( ^ybia' [d:y" [:doy" rm,aYOw: dwID" dA[ [b;V'YIw: 20:3
!t"n"Ahy> rm,aYOw: 20:4 `tw<M")h; !ybeW ynIyBe [f;p,k. yKi ^v,p.n: yxew> hw"hy>-yx; ~l'Waw> bce_['y-E) !P, !t"n"Ahy>
ykinOa'w> rx'm' vd<x-o hNEhI) !t'n"Ahy>-la, dwID" rm,aYOw: 20:5 p `%L"-) hf,[/a,(w> ^v.p.n: rm:aTo-hm; dwI+D-" la,
dqoP-' ~ai 20:6 `tyvi(liV.h; br<[,h' d[; hd<F 'b; yTir>Ts; .nIw> ynIT;x.L;viw> lAk+a/l, %l,M,h-; ~[i bvea-e bvoy"
~v' ~ymiY"h; xb;z< yKi Ary[i ~x,l-, tyBe( #Wrl' dwId" yNIM<mi la;v.nI laov.nI T'r>m;a'w> ^ybi_a' ynIdEq.p.yI
ht'l.k-' yKi( [D: Al hr<x/y<) hrox-' ~aiw> ^D<+b.[;l. ~Alv' bAj rm:ayO hKo- ~ai 20:7 `hx'(P'v.Mih-; lk'l.
%M"+[i ^D>b.[-; ta,( t'abehe hw"hy> tyrIb.Bi yKi ^D<b.[-; l[; ds,x, t'yfi ['w> 20:8 `AM*[ime h['r"h'
%L"+ hl'ylix' !t"n"Ahy> rm,aYOw: 20:9 p `ynIaE)ybit. hZ<- hM'l' ^ybia-' d[;w> hT'a; ynItEymih] !wO[' yBi - vy<-~aiw>
20:10 s `%l") dyGIa; Ht'ao al{w> ^yl,[' aAbl' ybia' ~[ime h['r"h' ht'l.k' yKi( [d:ae [:doy-" ~ai yKi
dwID-" la, !t'n"Ah*y> rm,aYOw: 20:11 s `hv'(q' ^ybia' ^n>[;Y-: hm; Aa yli_ dyGIy: ymi !t'n"Ahy-> la, dwID" rm,aYOw:
laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> dwID"-la, !t'n"Ahy> rm,aYOw: 20:12 s `hd<F( 'h; ~h,ynEv. Wac.YEw: hd<F_ 'h; acenEw> hk'l.

193

ytiylig"w> ^yl,ae xl;v.a, za'-al{)w> dwI+D-" la, bAj-hNEhiw> tyviliV.h; rx'm' t[eK' ybia-' ta, rqox.a-, yKi(
^yl,[' h['r"h-'( ta, ybia-' la, bjiyyE-yKi( @ysiyO hkow> !t'n"Ahyli( hw"hy> hf,[]y-: hKo) 20:13 `^n<)z>a-' ta,
al{w> 20:14 `ybi(a-' ~[i hy"h' rv<a]K; %M'[i hw"hy> yhi ywI ~Al+v'l. T'k.l;h'w> ^yTix.L;viw> ^n<z>a-' ta, ytiylig"w>
~[ime ^D>s.x-; ta,( trIk.t-; al{)w> 20:15 `tWm)a' al{w> hw"hy> ds,x, ydIM'[i hf,[]t-; al{)w> yx'_ yNId<A[-~ai
!t"n"Ahy> trok.YIw: 20:16 `hm'(d"a]h' ynEP. l[;me vyai dwId" ybey>a-o ta, hw"hy> trIk.h;B. al{w> ~l'_A[-d[; ytiyBe
Atb'h]a;B. dwID-" ta, [:yBiv.h;l. !t'n"Ah*y> @s,AYw: 20:17 `dwI)d" ybey>ao dY:mi hw"hy> vQEbiW dwI+D" tyBe- ~[i
`^b<)v'Am dqEP'yI yKi T'd>q;p.nIw> vd<xo+ rx"m' !t"n"Ahy> Al-rm,aYO*w: 20:18 s `Ab)hea] Avp.n: tb;h]a-; yKi( At+ao
lc,ae T'b.v;y"w> hf,_[]M;h;( ~AyB. ~V' T'r>Ts: .n-I rv,a] ~AqM'h-; la, t'ab'W daom. drETe T'v.L;viw> 20:19
xl;v.a, hNEhiw> 20:21 `hr"J( 'm;l. yli- xL;(v;(l. hr<_Aa hD"ci ~yCixih; tv,l{v. ynI a]w: 20:20 `lz<a")h' !b,a,h'
ha'bow" WNx,q' hN"hew" ^M.mi ~yCixih; hNEhi r[;N:l; rm;ao rmoa-' ~ai ~yCi_xhi ;-ta, ac'm. %lE r[;N:h-; ta,
%le ha'l.h'_w" ^M.mi ~yCixih; hNEhi ~l,[,l' rm;ao hKo- ~aiw> 20:22 `hw")hy>-yx; rb"D" !yaew> ^l. ~Alv-' yKi(
20:24 s `~l'(A[-d[; ^n>ybeW ynIyBe hw"hy> hNEhi hT'a'_w" ynIa] Wnr>B:DI rv<a] rb'D"h;w> 20:23 `hw")hy> ^x]L;vi( yKi
%l,M,h; bv,YEw: 20:25 `lAk)a/l, ~x,L,h; -la, -l[; %l,M,h; bv,YEw: vd<xoh; yhiy>w: hd<F_ 'B; dwID" rtES 'YIw:
dqEP'YIw: lWa+v' dC;mi rnEb.a; bv,YEw: !t'n"Ahy> ~q'Y"w: ryQih; bv;Am-la, ~[;p;B. ~[;p;K. Abv'Am-l[;
aWh rAhj' yTil.Bi aWh hr<q.mi rm;a' yKi aWh+h; ~AYB; hm'Wam. lWav' rB<d-I al{)w> 20:26 `dwI)D" ~Aqm.
lWav' rm,aYOw: s dwI+D" ~Aqm. dqEP'YIw: ynIVeh; vd<xoh; tr: x\M'mi( yhiy>w: 20:27 s `rAh*j' al{- yKi(
!t"n"Ahy> ![;Y:w: 20:28 `~x,Lh'( ;-la, ~AYh-; ~G: lAmT-. ~G: yv;y-I !b, ab'- al{ [:WDm; AnB. !t"n"Ahy>-la,
hx'P'v.mi xb;z< yKi an" ynIxEL.v; rm,aYOw: 20:29 `~x,l'( tyBe- d[; ydIM'[ime dwID" la;v.nI laov.nI lWa+v-' ta,
yx'_a-, ta, ha,r>a,w> aN" hj'l.M'ai ^yn<y[eB. !xe ytiac'm-' ~ai hT'[;w> yxia' yli-hW")ci aWhw> ry[iB' Wnl'
tw:[]n-: !B<) Al rm,aYOw: !t'n"AhyBi lWav' @a:- rx;YI)w: 20:30 s `%l,M,(h; !x:l.vu-la, ab'- al{ !KE- l[;
yKi 20:31 `^M<)ai tw:r>[, tv,bol.W ^T.v.b'l. yv;y-I !b,l. hT'a; rxEb-o yKi( yTi[.d:y" aAlh] tWD+r>M;h;
Atao xq:w> xl;v. hT'[;w> ^t<+Wkl.m;W hT'a; !AKti al{ hm'd"a]h-' l[; yx; yv;y-I !B, rv<a] ~ymiY"h-; lk'
`hf'([' hm, tm;Wy hM'l' wyl'ae rm,aYOw: wybi_a' lWav-' ta, !t'n"Ahy> ![;Y:w: 20:32 s `aWh) tw<m-" !b, yKi yl;ae
tymih'l. wybia' ~[ime ayhi hl'k-' yKi( !t'n"Ahy> [d:YEw: At=Koh;l. wyl'[' tynIx]h-; ta,( lWav' lj,Y"w: 20:33
yKi ~x,l, ynIVeh; vd<xoh-; ~AyB. lk;a-' al{w> @a"-+ yrIx\B' !x"l.Vuh; ~[ime !t"n"Ahy> ~q'Y"w: 20:34 s `dwI)D-" ta,
r[;n:w> dwI+D" d[eAml. hd<F 'h; !t"n"Ahy> aceYEw: rq,Bob; yhiy>w: 20:35 s `wybi(a' Amlik.hi yKi dwID-" la, bc;[.n<
hr"y-" aWh)w> #r" r[;N:h; hr<_Am ykinOa' rv<a] ~yCixih-; ta, an" ac'm. #rU Ar[]n:l. rm,aYOw: 20:36 `AM*[i !joq'
yrEx]a; !t'n"Ahy> ar"q.YIw: !t"+n"Ahy> hr"y" rv<a] ycixeh; ~Aqm-. d[; r[;N:h; aboY"w: 20:37 `Ar*bi[]h;l. ycixeh;
hv'Wx hr"hem. r[;N:h; yrEx]a; !t'n"Ah*y> ar" q.YIw: 20:38 `ha'l.h'(w" ^M.mi ycixeh; aAlh] rm,aYOw: r[;N:h;
[d:y-" al{) r[;N:h;w> 20:39 `wyn"d) oa-] la, aboY"w: ~yCixih; ycixeh; -ta, !t'n"Ah*y> r[;n: jQel;y>w: dmo+[]T-; la;(
Al=-rv,a] r[;N:h-; la, wyl'K-e ta, !t'n"Ah*y> !TEYIw: 20:40 `rb")D"h;-ta, W[d>y" dwId"w> !t'n"Ah*y> %a: hm'Wa+m.
hc'r>a: wyP'a;l. lPoYIw: bg<N<h; lc,aeme ~q' dwId"w> aB' r[;N:h; 20:41 `ry[i(h' aybeh' %lE Al rm,aYOw:
20:42 `lyDI(g>hi dwID" d[; Wh[er-E ta, vyai WKb.YIw: Wh[er-E ta, vyai WqV.YIw:) ~ymi_['P. vl{v' WxT;v.YIw:
hy<h.yI) hw"hy> rmoale hw"hy> ~veB. Wnx.na: ] WnynEv. Wn[.B;v.nI rv,a] ~Al+v'l. %lE dwId"l. !t" n"Ahy> rm,aYOw:
aboY"w: 21:2 `ry[i(h' aB' !t"n"AhywI %l:+YEw: ~q'Y"w: 21:1 p `~l'(A[-d[; ^[]r>z: !ybeW y[ir>z: !ybeW ^n<ybeW ynIyBe
^D<b;l. hT'a; [:WDm; Al rm,aYOw: dwID" tar:q.li %l,m,yxia] dr:x/Y<w: !hE+Koh; %l,m,yxia-] la, hb,nO dwId"
vyai yl;ae rm,aYOw: rb'd" ynIW:ci %l,M,h; !heKoh; %l,m,yxia]l; dwID" rm,aYOw: 21:3 `%T")ai !yae vyaiw>
~Aqm-. la, yTi[.d:Ay ~yrI[N' >h-; ta,w> ^tI+yWIci rv<a]w: ^x]le(vo ykinOa-' rv,a] rb" D"h-; ta, hm'Wam. [d:y-E la;
!hEKoh; ![;Y:w: 21:5 `ac'(mN. Ih; Aa ydI_y"b. hn"T. ~x,l-, hV'mix] ^d>y"-tx;T;( vYE- hm; hT'[;w> 21:4 `ynI)Aml.a; ynIl{P.
%a: ~yrI[N' >h; Wrm.v.n-I ~ai vyE vd<qo ~x,l-, ~ai-yKi( ydI_y" tx;T-; la, lxo ~x,l-, !yae( rm,aYOw: dwID-" ta,
ytiaceB. ~vol.vi lAmt.Ki Wnl'- hr"cu([] hV'a-i ~ai yKi Al rm,aYOw: !heKoh-; ta, dwID" ![;Y:w: 21:6 p `hV'(aime
vd<qo+ !hEKoh; Al-!T,YIw: 21:7 `yliK,(B; vD:q.yI ~AYh; yKi @a;w> lxo %r<D< aWhw> vd<qo+ ~yrI[N' >h-; yle(k. Wyh.YIw:

194

~AyB. ~xo ~x,l, ~Wfl' hw"hy> ynEp.Limi ~yrIs'WM)h; ~ynIP'h; ~x,l, - ~ai-yKi( ~x,l, ~v' hy"h-' al{ yKi
ryBia; ymi_doa]h' gaeDo Amv.W hw"hy> ynEp.li rc'[.n< aWhh; ~AYB; lWav' ydEb.[;me vyai ~v' w> 21:8 `Ax*q.L'hi
yKi br<x-'_ Aa tynIx] ^dy> "-tx;t;( hPo- vy< !yaiw> %l,m,yxia]l; dwID" rm,aYOw: 21:9 `lWa)v'l. rv<a] ~y[iroh'
br<x, !heKoh; rm,aYOw: 21:10 s `#Wx)n" %l,M,h-; rb;d> hy"h-' yKi( ydIy"b. yTix.q:l-' al{) yl;K-e ~g:w> yBi r>x-; ~g:
Ht'a-o ~ai dApaeh' yrEx]a; hl'mF. ib; hj'Wl ayhi- hNEhi hl'aeh' qm,[eB. t'yKih-i rv,a] yTiv.liP.h; ty"l.G"
dwID" ~q'Y"w: 21:11 `yLi( hN"n<T. h'AmK' !yae dwID" rm,aYOw: hz<+B' Ht'l'Wz tr<x,a; !yae yKi xq' ^l.-xQ;Ti(
wyl'ae vykia' ydEb.[; Wrm.aYOw: 21:12 `tG:) %l,m, vykia-' la, aboY"w: lWa+v' ynEP.mi aWhh-; ~AYB; xr:b.YIw:
wyp'l'a]B; Apl'a]B; lWav' hK'hi rmoale tAlxoM.b; Wn[]y: hz<l' aAlh] #r<a'_h' %l,m, dwId" hz<- aAlh]
ynEP.mi daom. ar"YIw: Ab=b'l.Bi hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, dwID" ~f,Y"w: 21:13 `wyt'(bob.rIB. Atbob.rIB. dwId"w>
tAtl.D-: l[; wyt'y>w: wt;y>w: ~d"_y"B. llehot.YIw: ~h,ynEy[eB. Am[.j-; ta, ANv;y>w: 21:14 `tG:-) %l,m,( vykia'
hM'l' [:GET;v.mi vyai War>ti hNEhi wyd"_b'[-] la, vykia' rm,aYO w: 21:15 `An*q'z-> la, AryrI dr<AYw: r[;V;h;
aAby" hz<h] yl'_[' [;GET;v.hil. hz<- ta, ~t,abeh-] yKi ynIa' ~y[iG"vum. rs:x] 21:16 `yl'(ae Atao WaybiT'
wybia' tyBe- lk'w> wyx'a, W[m.v.YIw: ~L'_dU[] tr:['m-. la, jleM'YIw: ~V'mi dwID" %l,YEw: 22:1 s `yti(yBe-la,
vyai-lk'w> av,nO Al-rv,a] vyai- lk'w> qAcm' vyai- lK' wyl'ae WcB.q;t.YI)w: 22:2 `hM'v'( wyl'ae Wdr>YEw:
ba'_Am hPec.mi ~V'mi dwID" %l,YEw: 22:3 `vyai( tAame [B;r>a;K. AM[i Wyh.YIw: rf"+l. ~h,yle[] yhiy>w: vp,n-< rm;
22:4 `~yhi(l{a/ yLi hf,[]Y-:) hm; [d:ae rv<a] d[; ~k,T.ai yMiaiw> ybi a' an"-aceyE) ba'Am %l,m-, la, rm,aYOw:
aybiN "h; dG" rm,aYOw: 22:5 s `hd"(WcM.B; dwID-" tAyh/ ymey>-lK' AM[i Wbv.YEw: ba'_Am %l,m, ynEP-. ta, ~xen>Y:w:
22:6 s `tr<x'( r[;y: aboY"w: dwID" %l,YEw: hd"_Why> #r<a, ^L. t'ab'(W %lE hd"WcM.B; bvete al{ dwID"-la,
hm'r"B'( lv,a,h-' tx;T;( h['b.GIB; bveAy lWav'w> AT=ai rv<a] ~yvin"a]w: dwID" [d:An yKi lWav' [m;v.YIw:
ynEB. an"- W[m.vi wyl'[' ~ybiC 'NIh; wyd"b'[]l;( lWav' rm,aYOw: 22:7 `wyl'([' ~ybiC 'nI wyd"b'[-] lk'w> Ady"b. AtynIx]w:
yKi 22:8 `tAa)me yrEf'w> ~ypil'a] yrEf' ~yfiy" ~k,L.kul. ~ymir"k.W tAdf' yv;y-I !B, !TEyI ~k,L.kul.-~G: ynI+ymiy>
hl,g Ow> yl;[' ~K,mi hl,x-o !yaew> yv;y-I !B,-~[i ynIB-. tr"k.Bi ynIz>a-' ta, hl, G-O !yaew> yl;[' ~k,L.Ku ~T,r>v;q.
bC'nI aWhw> ymidoa]h' gaeDo ![;Yw: : 22:9 s `hZ<)h; ~AYK; brEaol. yl;[' yDIb.[-; ta, ynIB. ~yqihe yKi ynI+z>a-' ta,
Al-la;v.YIw: 22:10 `bWj)xia-] !B, %l,m,yxia-] la, hb,nO aB' yv;y-I !B,-ta, ytiyair" rm:a+ YOw: lWav-' ydE(b.[-; l[;
aroq.li %l,Mh, ; xl;v.YIw: 22:11 `Al* !t;n" yTiv.liP.h; ty"l.G" br<x, taew> Al= !t;n" hd"ycew> hw"hyB;(
~L'ku WaboY"w: bnO=B. rv<a] ~ynIh]Koh; wybia' tyBe- lK' taew> !heKoh; bWjyxia-] !B, %l,m,yxia-] ta,
Alae rm,aYOw: 22:13 `ynI)doa] ynIn>hi rm,aYOw: bWj+yxia-] !B, an"- [m;(v.( lWav' rm,aYOw: 22:12 s `%l,M,(h-; la,
~yhil{aBe( Al lAav'w> br<x,w> ~x,l, Al ^T.tiB. yv'_y-I !b,W hT'a; yl;[' ~T,r>v;q. hM'l' lWav' wyl'ae
^yd<b'[-] lk'b. ymiW rm:+aYOw: %l,M,h-; ta, %l,m,yxia] ![;Y:w: 22:14 s `hZ<)h; ~AYK; brEaol. yl;ae ~Wql'
-lAav'l. ytiL{xih; ~AYh; 22:15 `^t<)ybeB. dB'k.nIw> ^T<[.m;v.m-i la, rs"w> %l,M,h; !t:x]w: !m'a/n< dwId"K.
[d:y-" al{) yKi ybia' tyBe- lk'B. rb'd" ADb.[;B. %l,Mh, ; ~fey-" la; yLi_ hl'ylix' ~yhil{abe Al -la'v.li
tyBe-lk'w> hT'a; %l,m,_yxia] tWmT' tAm %l,M,h; rm,aYOw: 22:16 `lAd)g" Aa !joq' rb"D" tazO- lk'B. ^D>b.[;
~d"y"-~g: yKi hw"hy> ynEh]Ko Wtymih'w> WBso wyl'[' ~ybiC 'NIh; ~ycir"l' %l,M, h; rm,aYOw: 22:17 `^ybi(a'
x:l{v.li %l,M,h; ydEb.[; Wba-' al{)w> ynI+z>a' Anz>a' -ta, Wlg" al{w> aWh x;rEb-o yKi( W[d>y") ykiw> dwID-" ~[i
~ynI+h]KoB; [g:p.W hT'a; bso gaeAdl. gyAedl. %l,M,h; rm,aYOw: 22:18 s `hw")hy> ynEh]koB. [:gOp.li ~d"y-" ta,
afenO vyai hV'mix]w: ~ynImov. aWhh; ~AYB; tm,Y"w: ~ynIh]KoB; aWh-[G:p.YIw: ymidoa]h' gaeAD gyAeD bSoYIw:
qnE+Ay-d[;w> lleA[me hV'a-i d[;w> vyaime br<x-, ypil. hK'hi ~ynIh]Ko)h-; ry[i bnO taew> 22:19 `dB'( dApae
xr:b.YIw: rt"+y"b.a, Amv.W bWjxia-] !B, %l,m,yxia]l; dx'a-, !Be jleM'YIw: 22:20 `br<x'-( ypil. hf,w" rAmx]w: rAvw>
rt'y"b.a,l. dwID" rm,aYOw: 22:22 `hw")hy> ynEh]Ko tae lWav' gr:h' yKi dwI+d"l. rt"y"b.a, dGEY:w: 22:21 `dwI)d" yrEx]a;
ytiBos ; ykinOa' lWa+v'l. dyGIy: dGEh-; yKi( ymidoa]h' gaeAD gyAeD ~v'-yKi( aWhh; ~AYB; yTi[.d:y"
^v<+p.n-: ta, vQEb;y> yvip.n-: ta, vQEb;y-> rv,a] yKi ar"yTi-la; yTiai hb'v. 22:23 `^ybi(a' tyBe vp,n-< lk'B.
hM'hew> hl'y[iq.Bi ~ymix'l.nI ~yTiv.lip. hNEhi rmo =ale dwId"l. WdGIY:w: 23:1 `ydI(M'[i hT'a; tr<m,v.m-i yKi(

195

rm,aYOw: s hL,ae_h' ~yTiv.liP.B; ytiyKehiw> %lEaeh; rmoale hw"hyB;( dwID" la;v.YIw: 23:2 `tAn*r"G\h;-ta, ~ysivo
hNEhi wyl'ae dwId" yven>a; Wrm.aYOw: 23:3 `hl'(y[iq-. ta, T'[.v;Ahw> ~yTiv.liP.b; t'yKihiw> %le dwID"-la, hw"hy>
dwID" dA[ @s,AYw: 23:4 s `~yTi(v.liP. tAkr>[;m;-la, hl'[iq. %lEn-E yKi( @a;w> ~yai_rEy> hd"WhyBi( hpo Wnx.n:a]
23:5 `^d<)y"B. ~yTiv.liP. ta, !tEnO ynIa-] yKi( hl'y[iq. drE ~Wq rm,aYOw: hw"+hy> WhnE[]Y:w:) s hw"hyB;( laov.li
hK'm; ~h,B' %Y:w: ~h,ynEq.m-i ta, gh;n>YIw: ~yTiv.liP.B; ~x,L'YIw: hl'y[iq. wyv'n"a]w: Avn>aiw: dwID" %l,YEw:
hl'_y[iq. dwID-" la, %l,m,yxia-] !B, rt"y"b.a, x:rob.Bi yhiy>w: 23:6 s `hl'(y[iq. ybev.yO tae dwID" [v;YOw: hl'_Adg>
ydIy"B. ~yhil{a/ Atao rK;nI lWav' rm,aYOw: hl'_y[iq. dwId" ab'- yKi lWav'l. dG:YUw: 23:7 `Ad*y"B. dr:y" dApae
td<r<l' hm'_x'l.Mil; ~['h-' lK'-ta, lWav' [M;v;y>w: 23:8 `x:yrI)b.W ~yIt:l'D> ry[iB. aAbl' rG:s .nI yKi
rm,aYOw: h['_r"h' vyrIx]m; lWav' wyl'[' yKi dwID" [d:YEw: 23:9 `wyv'(n"a-] la,w> dwID-" la, rWcl' hl'y[iq.
^D>b.[; [m;v' [:mov' laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> dwID" rm,aYOw: 23:10 s `dAp)aeh' hv'yGIh; !heKoh; rt"yb" .a-, la,
Ady"b. hl'y[iq. yle[]b; ynIrUGsI .y:h] 23:11 `yrI)Wb[]B; ry[il' txev;l. hl'_y[iq-. la, aAbl' lWav' vQEb;m-. yKi(
`drE(yE hw"hy> rm,aYOw: s ^D<+b.[;l. an"- dG<h; laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> ^D<b.[; [m;v' rv,a]K;( lWav' drEyEh]
23:13 s `WryGI)s.y: hw"hy> rm,aYOw: lWa+v' dy:B. yv;n"a-] ta,w> ytiao hl'y[iq. yle[]B; WrGIs.y:h] dwID" rm,aYOw: 23:12
dG:hu lWav'l.W WkL'_h;t.yI rv<a]B; WkL.h;t.YI)w: hl'[iQ.mi Wac.YEw: vyai tAam-e vveK. wyv'n"a]w: dwID" ~q'Y"w:
rh"B' bv,YEw: tAdc'M.B; rB'd>MiB; dwID" bv,YEw: 23:14 `tace(l' lD:x.Y<w: hl'y[iQ.mi dwID" jl;m.n-I yKi(
ac'y-" yKi( dwId" ar.Y:w: 23:15 `Ad*y"B. ~yhil{a/ Ant'n-> al{)w> ~ymiY"h-; lK' lWav' Whveq.b;y>w: @yzI-+ rB;d>miB.
%l,YEw: lWav-' !B, !t"n"Ahy> ~q'Y"w: 23:16 s `hv'r>xo*B; @yzI- rB;d>miB. dwId"w> Av=p.n-: ta, vQEb;l. lWav'
dy: ^a]c'm.ti( al{ yKi ar"yTi-la; wyl'ae rm,aYOw: 23:17 `~yhi(l{aBe Ady-" ta, qZEx;y>w: hv'r>x=o dwID-" la,
23:18 `!KE) [;dEyO ybia' lWav' ~g:w> hn<+v.mil. ^L-. hy<h.a,( ykinOa'w> laer"f.y-I l[; %l{m.Ti hT'a;w> ybia' lWav'
Wl[]Y:w: 23:19 s `At)ybel. %l:h' !t"n"AhywI hv'r>xoB; dwID" bv,YEw: hw"+hy> ynEp.li tyrIB. ~h,ynEv. Wtr>k.YIw:
t[;bg. IB. hv'r>xoB; tAdc'M.b; WnM'[i rTeTs; .mi dwId" aAlh] rmo=ale ht'['b.GIh; lWav-' la, ~ypizI
AryGIs.h; Wnl'w> drE_ td<r<l' %l,M,h; ^v.p.n: tW:a-; lk'l. hT'[;w> 23:20 `!Am)yviy>h; !ymiymi rv<a] hl'ykix]h;(
Wnykih' an"-Wkl. 23:22 `yl'([' ~T,l.m;x] yKi hw"+hyl;( ~T,a; ~ykiWrB. lWav' rm,aYOw: 23:21 `%l,M,(h; dy:B.
`aWh) ~rI[.y: ~Ar[' yl;ae rm:a' yKi ~v'_ Wha'r" ymi Alg>r: hy<h.Ti( rv<a] AmAqm.-ta, War>W W[d>W dA[
~k,_T.ai yTik.l;h'w> !Akn-" la, yl;ae ~T,b.v;w> ~v' aBex;t.yI rv<a] ~yaibox]M;(h; lKomi W[d>W War>W 23:23
lWa+v' ynEp.li hp'yzI Wkl.YEw: WmWqY"w: 23:24 `hd"(Why> ypel.a; lkoB. Atao yTif.P;xiw> #r<a'b' Anv.y-< ~ai hy"h'w>
WdGIY:w: vQeb;l. wyv'n"a]w: lWav' %l,YEw: 23:25 `!Am)yviy>h; !ymiy> la, hb'r"[]B' !A[m' rB:d>miB. wyv'n"a]w: dwId"w>
23:26 `!A[)m' rB:d
>mi dwId-" yrE(x]a; @Dor>YIw: lWav' [m;v.YIw: !A[+m' rB:d>miB. bv,YEw: [l;S,h; dr,YEw: dwId"l.
ynEP.mi tk,l,l' zP'x.n< dwId" yhiy>w: hZ<+mi rh"h' dC;mi wyv'n"a]w: dwId"w> hZ<mi rh'h' dC; mi lWav' %l,YEw:
rmo=ale lWav-' la, aB' %a"l .m;W 23:27 `~f'(p.t'l. wyv'n"a-] la,w> dwID-" la, ~yrIj.[o) wyv'n"a]w: lWav'w> lWav'
%l,YEw: dwId" yrEx]a; @dor>mi lWav' bv'Y"w: 23:28 `#r<a'(h-' l[; ~yTiv.lip. Wjv.p-' yKi( hk'lew> hr"h]m;
bv,YEw: ~V'_mi dwID" l[;Y:w: 24:1 `tAq)l.x.M;h;( [l;s, aWhh; ~AqM'l; War>q") !Ke- l[; ~yTi_v.liP. tar:q.li
dwId" hNEhi rmoale Al WdGIY:w: ~yTi_v.liP. yrEx]a;me lWav' bv' rv,a]K;( yhiy>w: 24:2 `ydIG<-) !y[e( tAdc'm.Bi
vQEb;l. %l,YwE : lae_r"f.y-I lK'mi rWxB' vyai ~ypil'a] tv,l{v. lWav' xQ:YIw: 24:3 s `ydIG<) !y[e rB:d>miB.
hr"['m. ~v'w> %r<D<h-; l[; !aCoh; tArd>G-I la, aboY"w: 24:4 `~yli([eY>h; yrEWc ynEP-. l[; wyv'n"a]w:) dwID-" ta,
dwId" yven>a; Wrm.aYOw: 24:5 `~ybi(v.yO hr"['M.h; yteK.r>y:B. wyv'n"a]w: dwId"w> wyl'g_ >r:-ta, %sEh'l. lWav' aboY"w:
AL t'yfi['w> ^d<y"B. ^b.yIao* ^ybey>ao-ta, !tEnO ykinOa' hNEhi ^yl,ae hw"hy> rm:a-' rv,a] ~AYh; hNEhi wyl'ae
!ke- yrEx]a;( yhiy>w:) 24:6 `jL'(B; lWav'l-. rv,a] ly[iM.h-; @n:)K-. ta, trok.YIw: dwID" ~q'Y"w: ^yn<+y[eB. bj;yI rv<a]K;
yLi hl'ylix' wyv'n"a]l; rm,aYOw: 24:7 s `lWa)v'l. rv<a] @n"K-' ta, tr:K' rv<a] l[; At+ao dwID-" ble %Y:w:
`aWh) hw"hy> x:yvim-. yKi( AB+ ydIy" x:l{v.li hw"hy> x:yvim.li ynIdoal;( hZ<h; rb'D"h-; ta, hf,[/a-, ~ai hw"hyme(
%l,YEw: hr"['M.h;me ~q" lWav'w> lWa+v-' la, ~Wql' ~n"t'n> al{w> ~yrIb'D>B; wyv'n"a-] ta, dwID" [S;v;y>w: 24:8
rmoale lWav-' yrEx]a;( ar"q.YIw: hr"['M.h;me( hr"['M.h-; !mi aceYEw: !ke- yrEx]a; dwID" ~q'Y"w: 24:9 s `%r<D"(B;

196

lWavl' . dwID" rm,aYOw: 24:10 s `WxT'(v.YIw: hc'r>a: ~yIP:a; dwID" dQoYIw: wyr"x]a;( lWav' jBeY:w: %l,M,_h; ynIdoa]
^yn<y[e War" hZ<h; ~AYh; hNEhi 24:11 `^t<)['r" vQEb;m. dwId" hNEhi rmo=ale ~d"a' yrEb.D-I ta, [m;v.ti hM'l'
ydIy" xl;v.a-, al{ rm;aow" ^yl,_[' sx'T'w: ^g]r"h]l; rm:a'w> hr"['M.B; ydIy"B. ~AYh; hw"hy> ^n>t'n-> rv,a] tae
ytir>k'B. yKi ydI_y"B. ^l.y[im. @n:K-. ta, haer> ~G: haer> ybia'w> 24:12 `aWh) hw"hy> x:yvim-. yKi ynIdoaB;(
hT'a;w> %l' ytiaj'x-' al{w> [v;p,w" h['r" ydIy"B. !yae yKi haer>W [D: ^yTig>r:h] al{w> ^l.y[i(m. @n:K-. ta,
`%B"-) hy<h.ti( al{ ydIy"w> &'M<+mi hw"hy> ynIm:q'n>W ^n<ybeW ynIyBe hw"hy> jPov.yI 24:13 `HT'(x.q;l. yvip.n-: ta, hd<co
ac'y" ymi yrEx]a; 24:15 `%B"-) hy<h.ti( al{ ydIy"w> [v;r<_ aceyE ~y[iv'r>me ynImod>Q;h; lv;m. rm;ayO rv<a]K; 24:14
!Y"d:l. hw"hy> hy"h'w> 24:16 `dx'(a, v[or>P; yrEx]a; tme bl,K, yrEx]a;( @dE+ro hT'a; ymi yrEx]a; laer"f.yI %l,m,
rBed:l. dwID" tALk;K. yhiy>w: 24:17 p `^d<)Y"mi ynIjEP.v.yIw> ybiyrI-ta, brEy"w> ar<yEw> ^n<+ybeW ynIyBe jp;v'w>
24:18 `&.b.YE)w: Alqo lWav' aF'YIw: dwI+d" ynIB. hz< ^l.qoh] lWav' rm,aYOw: lWav' la, hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta,
T.a;w> 24:19 `h['(r"h' ^yTil.m;G> ynIa]w: hb'AJh; ynIT:l.m;G> hT'a; yKi yNIM<+mi hT'a; qyDIc; dwID-" la, rm,aYOw:
`ynITg") >r:h] al{w> ^d>y"B. hw"hy> ynIr:Gs> i rv,a] tae hb'_Aj yTiai ht'yfi[-' rv,a] tae ~AYh; T'd>G:hi hT'a;w>
hZ<h; ~AYh; tx;T; hb'Aj ^m.L,v;y> hw"hyw:) hb'_Aj %r<d<B. AxL.viw> Aby>a-o ta, vyai ac'm.y-I yki(w> 24:20
24:22 `lae(r"f.yI tk,l,m.m; ^d>y"B. hm'q'w> %Al+m.Ti %l{ m' yKi yTi[.d:y" hNEhi hT'[;w> 24:21 `yli( ht'yfi[' rv<a]
24:23 `ybi(a' tyBemi ymiv. ta, dymiv.T-; ~aiw> yr"_x]a;( y[ir>z-: ta, tyrIk.T-; ~ai hw"hyB;( yLi h['b.V' hi hT'[;w>
tm'Y"w: 25:1 p `hd"(WcM.h-; l[; Wl[' wyv'n"a]w:) dwId"w> AtyBe-la, lWav' %l,YEw: lWa+v'l. dwID" [b;V'YIw:
rB:d>m-i la, dr,YEw: dwID" ~q'Y"w: hm'_r"B' AtybeB. WhrUB.q.YIw: Al-WdP.s.YIw: laer"f.y-I lk' Wcb.Q'YIw: laeWmv.
@l,a,w> ~ypil'a-] tv,l{)v. !aco Alw> daom. lAdG" vyaih'w> lm,r>K;b; Whfe[]m;W !A[m'B. vyaiw> 25:2 s `!r")aP'
hV'aih'w> lyIg"+bia] ATv.ai ~vew> lb'n" vyaih' ~vew> 25:3 `lm,(r>K;B; Anaco-ta, zzOg >Bi yhiy>w: ~yZI+[i
dwID" [m;v.YIw: 25:4 `yBi(lik' Abl,k' aWhw> ~ylil'[]m; [r:w> hv,q' vyaih'w> ra;To tp;ywI lk,f-, tb;Aj)
Wl[] ~yrI[N' >l; dwID" rm,aYOw: ~yrI+['n> hr"f'[] dwID" xl;v.YIw: 25:5 `An*aco-ta, lb'n" zzEg O-yKi( rB"+d>MiB;
~Alv' hT'a;w> yx'_l, hKo ~T,r>m;a]w: 25:6 `~Al)v'l. ymiv.bi Al-~T,l.a,v.W lb'n-" la, ~t,ab'W hl'm,r>k;
^l.-rv,a] ~y[iroh' hT'[; %l"+ ~yzIzg> O yKi yTi[.m;v' hT'[;w> 25:7 `~Al)v' ^l-. rv,a] lkow> ~Alv' ^t.ybeW
la;v. 25:8 `lm,(r>K;B; ~t'Ayh/ ymey-> lK' hm'Wam. ~h,l' dq:p.n-I al{)w> ~Wnm.l;k.h, al{ WnM'[i Wyh'
rv,a] tae aN"-hn"T. WnB'_ bAj ~Ay-l[;-yKi( ^yn<y[eB. !xe ~yrI[N' >h; Wac.m.yIw> %l' WdyGIy:w> ^yr<['n-> ta,
~yrIb'D>h-; lk'K. lb'n-" la, WrB.d:y>w: dwId" yrE[]n: WaboY"w: 25:9 `dwI)d"l. ^n>bil.W ^yd<b'[]l; ^d>y") ac'm.Ti
~AYh; yv'_y-I !b, ymiW dwId" ymi rm,aYOw: dwId" ydE b.[-; ta, lb'n" ![;Y:w: 25:10 `WxWn*Y"w: dwI+D" ~veB. hL,aeh'
ytix'b.ji taew> ym;yme-ta,w> ymix.l-; ta, yTix.q;l'w> 25:11 `wyn")doa] ynEP.mi vyai ~ycir>P"t.Mih; ~ydIb'[] WBr:
dwId-" yrE([]n: Wkp.h;Y:w: 25:12 `hM'he( hZ<mi yae yTi[.d:y" al{ rv,a] ~yvin"a]l;( yTit;n")w> yz"+zg> O*l. yTix.b; j' rv<a]
vyai Wrg>xi wyv'n"a]l; dwID" rm,aYOw: 25:13 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h; lkoK. Al WdGIY:w: WaboY"w: WbvuY"w: ~K'_r>d:l.
tAame [B;r>a;K. dwId" yrEx]a; Wl[]Y:w:) AB=r>x-; ta, dwID-" ~G: rGOx.Y:w: ABr>x-; ta, vyai WrG>x.Y:w:) ABr>x-; ta,
rmo=ale ~yrI[N' >h;me dx'a-, r[;n:) dyGIhi lb'n" tv,ae lyIg:ybia]l;w> 25:14 `~yli(Keh-; l[; Wbv.y" ~yIt:am'W vyai
Wnl' ~ybijo ~yvin"a]h'w> 25:15 `~h,(B' j[;Y"w: WnynEdoa-] ta, %rEb'l. rB"d>Mih;me( ~ykia'l.m; dwID" xl;v' hNEhi
hm'Ax 25:16 `hd<F( 'B; WnteAyh.Bi( ~T'ai Wnk.L;h;t.hi ymey-> lK' hm'Wam. Wnd>q:p-' al{)w> Wnm.l;kh. ' al{w> dao+m.
yair>W y[iD> hT'[;w> 25:17 `!aCo)h; ~y[iro ~M'[i WnteAyh/ ymey-> lK' ~m'_Ay-~G: hl'y>l-: ~G: Wnyle[' Wyh'
25:18 `wyl'(ae rBED:mi l[;Y:liB. !B, aWhw> At=yBe-lK' l[;w> WnynEdoa-] la, h['r"h' ht'l.k-' yKi( yfi[]T-; hm;(
tyOWf[] tAwf'[] !aco vmex'w> !yIy-: yleb.nI ~yIn:v.W ~x,l, ~yIt;am' xQ;Tiw: lyIg:ybia] lyIg:Aba] rhEm;T.w:
h'yr<['n>li rm,aTow: 25:19 `~yrI)mox]h-; l[; ~f,T'w: ~yli_beD> ~yIt:am'W ~yqIMuci ha'meW yliq' ~yais. vme x'w>
rAmx]h-; l[;( tb,k,ro ayhi hy"h'w> 25:20 `hd"yGI)hi al{ lb'n" Hv'yail.W ha'_B' ~k,yrEx]a; ynIn>hi yn:p'l. Wrb.[i
%a; rm;a' dwId"w> 25:21 `~t'(ao vGOp.Tiw: Ht'_ar"q.li ~ydIr>yO wyv'n"a]w: dwId" hNEhiw> rh'h' rt,seB. td<r<yOw>
h['r" yli- bv,Y")w: hm'Wa+m. Al-rv,a-] lK'mi dq:p.n-I al{w> rB'd>MiB; hz<l' rv<a-] lK'-ta,( yTir>m;v' rq,V,l;
Al-rv,a-] lK'mi ryaiv.a-; ~ai @ysi_yO hkow> dwId" ybey>aol. ~yhil{a/ hf, []y-: hKo 25:22 `hb'(Aj tx;T;

197

lPoTiw: rAm=x]h; l[;me dr<Tew: rhem;T.w: dwID-" ta, lyIg:ybia] ar<Te w: 25:23 `ryqI)B. !yTiv.m; rq,Boh-; d[;
!wO=['h,( ynIdoa] ynIa-] yBi rm,aTow: wyl'g >r-: l[; lPoTiw: 25:24 `#r<a'( WxT;v.Tiw: h'yn<P-' l[; dwId" yPea;l.
ABli-ta, ynIdoa] ~yfiy" an"- la; 25:25 `^t<)m'a] yrEb.DI tae [m;v.W ^yn<z>a'B. ^t.m'(a] an"- rB,d:t.W
al{ ^t.m'a] ynIa]w: AM=[i hl'b'n>W Amv. lb'n" aWh-!K, Amv.ki yKi lb'n-" l[; hZ<h; l[;Y:liB.h; vyai-la,
hw"hy> ^[]n"m. rv,a] ^v.p.n-: yxe(w> hw"hy>-yx; ynIdoa] hT'[;w> 25:26 `T'x.l'(v' rv<a] ynIdoa] yrE[]n-: ta, ytiyair"
25:27 `h['(r" ynIdoa] la, ~yviq.b;m.h;(w> ^yb,y>ao lb'n"k. Wyh.yI) hT'[;w> %l"+ ^d>y" [;veAhw> ~ymid"b. aABmi
`ynI)doa] yleg >r:B. ~ykiL.h;t.Mi(h; ~yrI[N' >l; hn"T.nIw> ynI+doal;( ^t.x'p.vi aybih-e rv,a] taZOh; hk'r"B.h; hT'[;w>
ynIdoa] hw"hy> tAmx]l.m-i yKi !m'a/n< tyIB: ynIdoal;( hw"hy> hf,[]y-: hfo)[' yKi ^t<+m'a] [v;p,l. an" af' 25:28
vp,n< ht'y>h'w>) ^v<+p.n-: ta, vQEb;l.W ^p.d"r>li ~d"a' ~q'Y"w: 25:29 `^ym,(Y"mi ^b. aceM't-i al{ h['r"w> ~x'l.nI
`[l;Qh") ; @K: %AtB. hN"[,L.q;y> ^yb,y>ao vp,n< taew> ^yh,l{a/ hw"hy> tae ~yYIx;h; rArc.Bi hr"Wrc. ynIdoa]
`lae(r"f.y-I l[; dygIn"l. ^W>ciw> ^yl,_[' hb'AJh;-ta, rB<D-I rv,a] lkoK. ynIdoal;( hw"hy> hf,[]y-: yKi( hy"h'w> 25:30
Al= ynIdoa] [:yviAhl.W ~N"xi ~D"-%P'v.liw> ynIdoal; ble lAvk.mil.W hq'Wpl. ^l. tazO hy<h.ti al{w> 25:31
yhel{a/ hw"hy> %WrB' lg:+ybia]l; dwID" rm,aYO w: 25:32 s `^t<)m'a-] ta, T'r>k;z"w> ynIdoal;( hw"hy> bjiyhew>
~AYh; ynItiliK. rv,a] T.a'_ hk'Wrb.W %mE[.j; %Wrb'W 25:33 `yti(ar"q.li hZ<h; ~AYh; %xEl'v. rv<a] laer"f.yI
[r:h'me ynI[;n"m. rv<a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-yx; ~l'Waw> 25:34 `yli( ydIy" [;vehow> ~ymid"b. aABmi hZ<h;
rq,Boh; rAa-d[; lb'n"l. rt:An-~ai yKi ytiar"q.li taboT'w: ytiaboT'w: T.r>h;mi yleWl yKi %t"+ao
%teybel. ~Alv'l. yli[] rm;a' Hl'w> Al= ha'ybih-e rv,a] tae Hd"Y"mi dwID" xQ:YIw: 25:35 `ryqI)B. !yTiv.m;
AtybeB. hT,v.mi Al-hNEhiw> lb'n-" la, lyIg:ybia] aboT'w: 25:36 `%yIn")P' aF'a,w" %leAqb. yTi[.m;v' yair>
lAdg"w> !joq' rb"D" AL hd"yGIh-i al{)w> dao+m-. d[; rKovi aWhw> wyl'[' bAj lb'n" blew> %l,M,h; hTev.miK.
hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta, ATv.ai Al-dG<T;w: lb'N "mi !yIY:h; tace B. rq,Bob; yhiy>w: 25:37 `rq,Bo)h; rAa-d[;
25:39 `tmo)Y"w: lb'n" ta, hw"hy> @GOYIw: ~ymi_Y"h; tr<f,[]K; yhiy>w: 25:38 `!b,a'(l. hy"h' aWhw> ABr>qiB. ABli tm'Y"w:
ADb.[-; ta,w> lb'n" dY:mi ytiP'r>x, byrI- ta, br" rv<a] hw" hy> %WrB' rm,aYOw: lb'n" tme yKi dwID" [m;v.YIw:
Al HT'x.q;l. lyIg:ybia]B; rBEd:y>w: dwID" xl;v.YIw: Av=aroB. hw"hy> byvihe lb'n" t[;r" taew> h['r"me( %f:x'
%yIl;ae Wnx'l'v. dwID" rmoale h'yl,ae WrB.d:y>w: hl'm,_r>K;h; lyIg:ybia-] la, dwI d" ydEb.[; WaboY"w: 25:40 `hV'(ail.
#xor>li hx'p.vil. ^t.m'(a] hNEhi rm,aTow: hc'r>a"+ ~yIP:a; WxT;v.Tiw: ~q'T'w: 25:41 `hV'(ail. Al %TEx.q;l.
tAkl.hoh; h'yt,ro[]n: vmex'w> rAmx]h-; l[;( bK;r>Tiw: lyIg:ybia] ~q'T'w: rhe m;T.w: 25:42 `ynI)doa] ydEb.[; yleg >r:
la[,_r>z>YImI) dwID" xq:l' ~[;nyO xia]-ta,w> 25:43 `hV'(ail. Al-yhiT.w: dwId" ykea]l.m; yrEx]a;( %l,Tew: Hl'g_ >r:l.
vyIl:- !b, yjil.p;l. dwI+D" tv,ae ATBi lk;ymi-ta, !t:n" lWav'w> 25:44 s `~yvi(n"l. Al !h<yTev-. ~G:) !'yy<h.Tiw:
t[;bg. IB. rTeTs; .mi dwId" aAlh] rmo=ale ht'['b.GIh; lWav-' la, ~ypiZIh; WaboY"w: 26:1 `~yLi(G:mi rv<a]
vyai ~ypil'a-] tv,l{)v. ATaiw> @yzI- rB;d>m-i la, dr<YEw: lWav' ~q'Y"w: 26:2 `!mo*yviy>h; ynEP. l[; hl'ykix]h;
ynEP-. l[; rv<a] hl'ykix]h; t[;bg. IB. lWav' !x;YIw: 26:3 `@yzI)-rB;d>miB. dwID-" ta, vQEb;l. lae_r"f.yI yrEWxB.
dwID" xl;v.YIw: 26:4 `hr"B'(d>Mih; wyr"x]a; lWav' ab' yKi ar>Yw: : rB'd>MiB; bveyO dwId"w> %r<D"_h-; l[; !moyviy>h;
lWav' ~v'- hn"x' rv<a] ~AqM'h-; la,( aboY"w: dwID" ~q'Y"w: 26:5 `!Ak)n-" la, lWav' ab'- yKi( [d:YwE : ~yli_G>r:m.
lG"[.M;B; bkevo lWav'w> Aa=b'c-. rf; rnE- !B, rnEb.a;w> lWav' ~v'- bk;v'( rv<a] ~AqM'h-; ta, dwID" ar.Y:w:
yv;ybia]-la,w> yTixih; %l,m,yxia-] la, rm,aYOw: dwID" ![;Y:w: 26:6 `wyt'(boybis. Atboybis. ~ynIxo ~['h'w>
drEae ynIa] yv;ybia] rm,aYOw: hn<+x]M;h-;( la, lWav-' la, yTiai drEy-E ymi( rmoale ba'Ay yxi a] hy"Wrc.-!B,
AtynIx]w: lG"[.M;B; !vey" bkevo lWav' hNEhiw> hl'y>l; ~['h-' la, yv;ybia]w: dwId" aboY"w: 26:7 `%M")[i
rm,aYOw: 26:8 s `wyt'(boybis. Atboybis. ~ybik.vo ~['h'w> rnEb.a;w> wyt'_voa]r:m. Atvoa]r:m. #r<a'b-' hk'(W[m.
~[;P; #r<a'b'W tynIx]B; an" WNK,a; hT'[;w> ^d<+y"B. ^b.yIAa-ta, ~AYh; ~yhil{a/ rG:s i dwID-" la, yv;ybia]
x:yvim.Bi Ady" xl;v ' ymi yKi Whte_yxiv.T-; la; yv;ybia-] la, dwID" rm,aYOw: 26:9 `Al* hn<v.a, al{w> tx;a;
hm'x'l.Mib; Aa tmew" aAby" AmAy-Aa) WNp,_G"yI hw"hy>-~ai yKi hw"hy>-yx; dwID" rm,aYOw: 26:10 p `hQ")nIw> hw"hy>
rv<a] tynIx]h-; ta,( an"- xq; hT'[;w> hw"+hy> x:yvim.Bi ydIy" x:l{V.mi hw"hyme( yLi hl'yli x' 26:11 `hP's( .nIw> drEyE

198

tx;P;c-; ta,w> tynIx]h-; ta,( dwID" xQ;YIw: 26:12 `WnL'( hk'l]nEw> ~yIM:h; tx;P;c-; ta,w> wyt'voa]r:m. Atvoa]r:m.
yKi ~ynIvey> ~L'ku yKi #yqime !yaew> [:dEAy !yaew> ha,ro !yaew> ~h,_l' Wkl.YEw: lWav' ytevoa]r:me ~yIM;h;
br: qxo+r"me( rh"h-' varo-l[; dmo[]Y:w: rb,[eh' dwID" rbo[]Y:w: 26:13 `~h,(yle[] hl'p.n" hw"hy> tm;DEr>T;
![;Y:w: rnE+b.a; hn<[]t; aAlh] rmoale rnE-!B, rnEb.a-; la,w> ~['h-' la, dwId" ar"q.YIw: 26:14 `~h,(ynEyBe ~AqM'h;
ymiW hT'a; vyai- aAlh] rnEb.a-; la, dwID" rm,aYOw: 26:15 p `%l,M,(h-; la, t'ar"q' hT'a; ymi rm,aYOw: rnEb.a;
%l,M,h-; ta, tyxiv.h;l. ~['h' dx;a; ab'-yKi %l,M,_h; ^yn<doa-] la, T'r>m;v' al{ hM'l'w> laer"f.yIB. ^Amk'
~T,r>m;v-. al{) rv<a] ~T,a; tw<m-' ynEb. yKi hw"hy>-yx; t'yfi[' rv<a] hZ<h; rb"D"h; bAj-al{ 26:16 `^yn<)doa]
Atvoa]r:m. rv<a] ~yIM:h; tx;P;c-; ta,w> %l,M,h; tynIx-] yae( haer> hT'[;w> hw"+hy> x:yvim-. l[; ~k,ynEdoa-] l[;
yliAq dwID" rm,aYOw: dwI+d" ynIB. hz< ^l.Aqh] rm,aYO w: dwID" lAq-ta, lWav' rKEY:w: 26:17 `wyt'(voa]r:m.
`h['(r" ydIy"B-. hm;W ytiyfi[' hm, yKi AD+b.[; yrEx]a; @dEro ynIdoa] hZ< hM'l' rm,aYOw: 26:18 `%l,M,(h; ynIdoa]
ynEB. ~aiw> hx'n>mi xr:y" ybi ^t.ysi(h/ hw"hy>-~ai AD+b.[; yrEb.DI tae %l,M,h; ynIdoa] an"-[m;(v.yI) hT'[;w> 26:19
dbo[] %lE rmoale hw"hy> tl;x]n:B. x:PeTs; .hime ~AYh; ynIWvrg> E-yKi( hw"hy> ynEp.li ~he ~yrIWra] ~d"a'h'
vQeb;l. laer"f.yI %l,m, ac'y-" yKi( hw"+hy> ynEP. dg<N<mi hc'r>a; ymiD"( lPoy-I la; hT'[;w> 26:20 `~yrI)xea] ~yhil{a/
yKi dwId"-ynI)B. bWv ytiaj'x' lWav' rm,aYOw: 26:21 `~yrI)h'B, arEQoh; @Dor>yI rv<a]K; dx'a, v[or>P-; ta,
hBer>h; hG<v.a,w" yTil.Ks; .hi hNEhi hZ<+h; ~AYh; ^yn<y[eB. yvip.n: hr"q.y" rv,a] tx;T; dA[ ^l. [r: a-' al{)
26:23 `h'x,(Q'yIw> ~yrI[N' >h;me( dx'a, rbo[]y:w> %l,M,_h; tynIx] tynIx]h; hNEhi rm,aYOw: dwID" ![;Y:w: 26:22 `dao)m.
x:l{v.li ytiybia' al{w> dy"B. ~AYh; hw"hy> ^n>t'n> rv,a] At+n"mua/-ta,w> Atq'd>c-i ta, vyail' byviy" hw"hyw:)
ynEy[eB. yvip.n: lD:g >Ti !KE yn"+y[eB. hZ<h; ~AYh; ^v.p.n: hl'd>G" rv,a]K; hNEhiw> 26:24 `hw")hy> x:yvim.Bi ydIy"
hf,[]t; hfo[' ~G: dwId" ynIB. hT'a; %WrB' dwID"-la, lWav' rm,aYOw: 26:25 p `hr"(c-' lK'mi ynIlCE iy:w> hw"hy>
hT'[; ABl-i la, dwID" rm,aYOw: 27:1 p `Am)Aqm.li bv' lWav'w> AKr>d:l. dwID" %l,YEw: lk'_WT lkoy" ~g:w>
yNIM<mi va;Anw> ~yTiv.liP. #r<a-, la, jleM'ai jleM'hi yKi bAj yli- !yae( lWa+v-' dy:B. dx'a-, ~Ay hp,S'a,
aWh rbo[]Y:w: dwID" ~q'Y"w: 27:2 `Ad*Y"mi yTij.l;m.nIw> laer"f.yI lWbG-> lk'B. dA[ ynIvEq.b;l. lWav'
aWh tg:B. vykia-' ~[i dwID" bv,YEw: 27:3 `tG:) %l,m, %A[m-' !B, vykia-' la, AM+[i rv<a] vyai tAam-e vvew>
27:4 `tyli(m.r>K;h;( lb'n" tv,ae( lyIg:ybia]w: tylia[er>z>YIh; ~[;nOyxia] wyv'n" yTev.W dwID" At+ybeW vyai wyv'n"a]w:
vykia'-la, dwID" rm,aYOw: 27:5 s `Av)q.b;l. dA[ @s:y" @s;Ay-al{)w> tG:+ dwID" xr:b-' yKi( lWav'l. dG:YUw:
^D>b.[; bveyE hM'l'w> ~V'_ hb'v.aew> hd<F 'h; yrE[' tx;a;B. ~Aqm' yli- WnT.yI ^yn<y[eB. !xE ytiac'm' an"-~ai
ykel.m;l. gl;q.ci( ht'y>h' !kel' gl'_q.c-i( ta, aWhh; ~AYB; vykia' Al-!T,YIw: 27:6 `%M")[i hk'l'm.M;h; ry[iB.
~ymiy" ~yTi_v.lip. hdEf.Bi dwID" bv;y-" rv,a] ~ymiY"h; rP:s .mi yhiy>w:) 27:7 p `hZ<)h; ~AYh; d[; hd"Why>
yKi yqI+lem'[]h'w> yrIz>GIh;w> yzIr>GIh;w> yrIWvG>h-; la, Wjv.p.YIw:) wyv'n"a]w: dwID" l[;Y:w: 27:8 `~yvi(d"x\ h['B'r>a;w>
#r<a'h-' ta, dwId" hK'hiw> 27:9 `~yIr")c.mi #r<a-, d[;w> hr"Wv ^a]AB ~l'A[me( rv<a] #r<a'h' tAbv.yO hN"he
27:10 `vyki(a' la, aboY"w: bv'Y"w: ~ydIg "b.W ~yLimg; >W ~yrImox]w: rq'b'W !aco xq;l'w> hV'_aiw> vyai hY<x;y> al{w>
bg<n-< la,w> yliaem.x.r>Yh: ; bg<n-< l[;w> hd"Why> bg<n-< l[; dwID" rm,aYOw: ~AY=h; ~T,j.v;P-. la; vykia' rm,aYOw:
hf'[-' hKo) rmo=ale Wnyle[' WdGIy-: !P, rmoale tg: aybih'l. dwId" hY<x;y-> al{) hV'aiw> vyaiw> 27:11 `ynI)yQeh;
rmo=ale dwId"B. vykia' !mEa]Y:w: 27:12 `~yTi(v.lip. hdEf.Bi bv;y" rv<a] ~ymiY"h-; lK' AjP'v.mi hkow> dwId"
WcB.q.YIw: ~heh' ~ymiY"B; yhiy>w:) 28:1 p `~l'(A[ db,[,l. yli hy"h"w> laer"f.yIb. AM[;B. vyaib.hi vae b.h;
yTiai yKi [d:Te [:doy" dwID-" la, vykia' rm,aYOw: lae_r"f.yIB. ~xeL'hil. ab'C 'l; ~h,ynEx]m-;( ta, ~yTi v.lip.
hf,[]y-: rv,a] tae [d:te hT'a; !kel' vykia-' la, dwID" rm,aYOw: 28:2 `^yv,(n"a]w: hT'a; hn<x]M;b;( aceTe
tme laeWmv.W 28:3 p `~ymi(Y"h-; lK' ^m.yfi(a] yviarol. rmEvo !kel' dwID-" la, vykia' rm,aYOw: ^D<+b.[;
`#r<a'(h'me ~ynI[oD>YIh-; ta,w> tAbaoh' rysihe lWav'w> Ar=y[ib.W hm'r"b' WhrUB.q.YIw: laer"f.y-I lK' Al-WdP.s.YIw:
28:5 `[:Bo)l.GIB; Wnx]Y:w:) laer"f.y-I lK'-ta, lWav' #Boq.YIw: ~nE+Wvb. Wnx]Y:w: WaboY"w: ~yTiv.lip. Wcb. Q'YIw: 28:4
Whn"[' al{w> hw"hyB;( lWav' la;v.YIw: 28:6 `dao)m. ABli dr:x/Y<w: ar"YIw: ~yTi_v.lip. hnEx]m-; ta, lWav' ar.Y:w:
tv,ae yli-WvQ.B; wyd"b'[]l; lWav' rm,aYOw: 28:7 `~ai(ybiN>B; ~G: ~yrIWaB' ~G: tAml{x]B; ~G: hw"+hy>

199

bAa-tl;[]B;( tv,ae hNEhi wyl'ae wyd"b'[] Wrm.aYOw: HB'-_ hv'r>d>a,w> h'yl,ae hk'l.aew> bAa-tl;[]B;
WaboY"w: AM[i ~yvin"a] ynEv.W aWh %l,YEw: ~yrIxea] ~ydIg "B. vB;l.YIw: lWav' fPex;t.YIw: 28:8 `rAD* !y[eB.
28:9 `%yIl")ae rm:ao rv,a] tae yli yli[]h;w> bAaB' yli an" -ymis\q' -ymiAsq' rm,aYOw: hl'y>l"+ hV'aih-' la,
tAbaoh-' ta, tyrIk.hi rv<a] lWav' hf'[-' rv,a] tae T'[.d:y" hT'a; hNEhi wyl'ae hV'aih'( rm,aTow:
hw"hyB;( lWav' Hl' [b;(V'YIw: 28:10 `ynItE)ymih]l; yvip.n:B. vQEn:t.mi hT'a; hm'l'w> #r<a'_h-' !mi ynI[oD>YIh-; ta,w>
rm,aYOw: %L"-+ hl,[]a;( ymi- ta, hV'aih'( rm,aTow: 28:11 `hZ<)h; rb"D"B; !wO[' %rEQ.y-I ~ai( hw"hy>-yx; rmo=ale
hV'aih' rm,aTow: lAd+G" lAqB. q[;z>Tiw: laeWmv.-ta, hV'aih'( ar<Te w: 28:12 `yli(-yli[]h;( laeWmv.-ta,
tyai_r" hm' yKi yair>yTi-( la; %l,M,h; Hl' rm,aYOw: 28:13 `lWa)v' hT'a;w> ynIt"yMirI hM'l' rmoale lWav-' la,
rm,aTow: Ara\T'-hm;( Hl' rm,aYOw: 28:14 `#r<a'(h-' !mi ~yli[o ytiyair" ~yhil{a/ lWav-' la, hV'aih'( rm,aTow:
s `WxT'(v.YIw: hc'r>a: ~yIP:a; dQoYIw: aWh laeWmv.-yKi( lWav' [d:YEw: ly[i_m. hj,[o aWhw> hl,[o !qez" vyai
daom. yli- rc; lWav' rm,aYOw: yti_ao tAl[]h;l. ynIT:z>G:r>hi hM'l' lWav-' la, laeWmv. rm,aYOw: 28:15
tAml{x]B-; ~G: ~aiybiN>h-; dy:)B. ~G: dA[ ynIn"[-' al{)w> yl;['me( rs" ~yhi l{awE) yBi ~ymix'l.nI ~yTiv.lip.W
^yl,['me rs" hw"hyw: ynIlE+a'v.Ti hM'l'w> laeWmv. rm,aYOw: 28:16 s `hf,([/a, hm' ynI[EydIAhl. ^l. ha,r"q.a,w"
Hn"T.YIw:) ^d<Y"mi hk'l'm.M;h-; ta, hw"hy> [r:q.YIw: ydI_y"B. rB<DI rv<a]K; Al hw"hy> f[;Y:w: 28:17 `^r<)[' yhiy>w:
rb"D"h; !Ke-l[; qle_m'[]B; APa-; !Arx] t'yfi[-' al{)w> hw"hy> lAqB. T'[.m;v-' al{) rv<a]K; 28:18 `dwI)d"l. ^[]rEl.
rx'm'W ~yTiv.liP-. dy:B. ^M.[i laer"f.y-I ta, ~G: hw"hy> !TEyIw> 28:19 `hZ<)h; ~AYh; hw"hy> ^l-. hf'([' hZ<h;
lPoYIw: lWav' rhEm;y>w: 28:20 `~yTi(v.liP-. dy:B. hw"hy> !TEyI laer"f.yI hnEx]m-; ta, ~G: yMi_[i ^yn<b'W hT'a;
~x,l, lk;a' al{ yKi Ab hy"h-" al{ x:K-o ~G: lae_Wmv. yrEb .DImi daom. ar"YIw: hc'r>a; Atm'Aq)-al{m.
hNEhi wyl'ae rm,aTow: dao+m. lh;b.n-I yKi ar<Tew: lWav-' la, hV'aih'( aAbT'w: 28:21 `hl'y>L")h-; lk'w> ~AYh-; lK'
hT'[;w> 28:22 `yl'(ae T'r>B:DI rv<a] ^yr<b'D-> ta, [m;v.a,w") yPik;B. yvip.n: ~yfi a 'w" ^l,AqB. ^t.x'(p.vi h['m.v'
%lEte yKi x:Ko ^b. yhiywI lAk+a/w< ~x,l-, tP; ^yn<p'l. hm'fia'w> ^t,x'p.vi lAqB. hT'a-; ~g: an"- [m;(v.
~q'Y"w: ~l'_qol. [m;v.YIw: hV'aih-' ~g:w> wyd"b'[] Ab-Wcr>p.YIw: lk;ao al{ rm,aYOw: !aem'y>w: 28:23 `%r<D"(B;
vl'T'w: xm;q-< xQ;Tiw: Whxe_B'z>Tiw: rhEm;T.w: tyIB;B; qBer>m-; lg<[E) hV' ail'w> 28:24 `hJ'(Mih-; la, bv,YEw: #r<a'h'me(
29:1 p `aWh)h; hl'y>L:B; Wkl.YEw: WmqUY"w: Wlke_aYOw: wyd"b'[] ynEp.liw> lWav-' ynE)p.li vGET;w: 28:25 `tAC)m; WhpeTow:
ynErs> ;w> 29:2 `la[,(r>z>yIB. rv<a] !yI[:B; ~ynIxo laer"f.yIw> hq'pe_a] ~h,ynEx]m-; lK'-ta, ~yTiv.lip. WcB.q.YIw:
Wrm.aYO*w: 29:3 `vyki(a-' ~[i hn"rox]a;B' ~yrIb.[o) wyv'n"a]w: dwId"w> ~ypi_l'a]l;w> tAamel. ~yrIb.[o) ~yTiv.lip.
db,[, dwId" hz<- aAl)h] ~yTiv.lip. yrEf-' la, vykia' rm,aYOw: hL,ae_h' ~yrIb.[ih' hm' ~yTiv.lip. yrEf'
~AYmi hm'Wam. Ab ytiac'm-' al{)w> ~ynIv' hz<- Aa ~ymiy" hz< yTiai hy"h' rv,a] laer"f.y-I %l,m,( lWav'
bveh' ~yTiv.lip. yrEf' Al Wrm.aYOw: ~yTiv.lip. yrEf' wyl'[' Wpc.q.YIw: 29:4 p `hZ<)h; ~AYh-; d[; Alp.n"
WnL'- hy<h.yI-) al{w> hm'x'l.MiB; WnM'[i drE y-E al{)w> ~v' ATd>q;p.hi rv<a] AmAqm.-la, bvoy"w> vyaih-' ta,
hz<- aAlh] 29:5 `~he(h' ~yvin"a]h' yvear"B. aAlh] wyn"doa-] la, hz< hC,r:t.yI hM,b;W hm'_x'l.MiB; !j"f'l.
29:6 s `wyt'(bob.rIB. Atbob.rIB. dwId"w> wyp'l'a]B;( lWav' hK'hi rmo=ale tAlxoM.B; Al-Wn[]y: rv<a] dwId"
yTiai ^a]boW ^t.ace yn:y[eB. bAjw> hT'a; rv"y-" yKi hw"hy>-yx; wyl'ae rm,aYOw: dwID"-la, vykia' ar"q.YIw:
bAj-al{) ~ynIrS" .h; ynEy[eb.W hZ<+h; ~AYh-; d[; yl;ae ^a]Bo ~AYmi h['r" ^b. yti(ac'm-' al{) yKi hn<x]M;B;(
dwID" rm,aYOw: 29:8 s `~yTi(v.lip. ynErs> ; ynEy[eB. [r" hf,[]t-; al{)w> ~Al+v'B. %lEw> bWv hT'[;w> 29:7 `hT'a'(
yKi hZ<+h; ~AYh; d[; ^yn<p'l. ytiyyIh' rv<a] ~AYmi ^D>b.[;b. t'ac'M-' hm;W ytiyfi[' hm, yKi vykia-' la,
bAj yKi yTi[.d:y" dwID-" la, rm,aYOw: vykia' ![;Y:w: 29:9 `%l,M,(h; ynIdoa] ybey>aoB. yTim.x;l.nIw> aAba' al{
hT'[w; > 29:10 `hm'(x'l.MiB; WnM'[i hl,[]y-: al{) Wrm.a'( ~yTiv.lip. yrE f' %a: ~yhi_l{a/ %a:l.m;K. yn:y[eB. hT'a;
~Kev.Y:w: 29:11 `Wkle(w" ~k,l' rAaw> rq,BoB; ~T,m.K;v.hiw> %T"+ai WaB'- rv,a] ^yn<doa] ydEb.[;w> rq,BoB; ~Kev.h;
yhiy>w: 30:1 s `la[,(r>z>yI Wl[' ~yTiv.lip.W ~yTi_v.liP. #r<a-, la, bWvl' rq,BoB; tk,l,l' wyv'n"a]w:) aWh dwID"
gl;q.c-i ta, WKY:w: gl;q.c-i la,w> bg<n-< la, Wjv.p'( yqIlem'[]w: yvi_yliV.h; ~AYB; gl;q.ci( wyv'n"a]w: dwId" aboB.
Wgh]n>YI)w: vyai_ Wtymih e al{ lAdG-" d[;w> !joQ'mi HB'-rv,a] ~yviN "h-; ta, WBv.YIw: 30:2 `vae(B' Ht'ao Wpr>f.YIw:

200

~h,ynEb.W ~h,yven>W vae_B' hp'Wrf. hNEhiw> ry[ih-' la, wyv'n"a]w:) dwId" aboY"w: 30:3 `~K'(r>d:l. Wkl.YEw:
x:Ko ~h,B-' !yae rv<a] d[; WK+b.YIw: ~l'A q-ta, ATa-i rv,a] ~['h'w> dwId" aF'YIw: 30:4 `WB)v.nI ~h,ytenOb.W
rc,Tew: 30:6 `yli(m.r>K;h;( lb'n" tv,ae lyIg:ybia]w: tyli[er>z>YIh; ~[;nOyxia] WB+v.nI dwId-" yve(n> yTev.W 30:5 `tAK)b.li
wyt'_nOB-. l[;w> wyn"B' AnB.-l[; vyai ~['h-' lK' vp,n< hr"m-' yKi( Alqs. 'l. ~['h' Wrm.a-' yKi( daom. dwId"l.
yli aN"- hv'yGI)h; %l,m,yxia-] !B, !heKoh; rt"y"b.a-, la, dwID" rm,aYOw: 30:7 s `wyh'(l{a/ hw"hyB; dwID" qZEx;t.YIw:
yrEx]a; @Dor>a, rmoale hw"hyB;( dwID" la;v.YIw: 30:8 `dwI)D-" la, dpoaeh-' ta, rt"y"b.a, vGEY:w: dpo+aeh'
aWh dwID" %l,YEw: 30:9 `lyCi(T; lCeh;w> gyFiT; gFeh-; yKi( @dor> Al rm,aYOw: WNg<F+ ia;h;( hZ<h-; dWdG>h;
aWh dwID" @Dor>YIw: 30:10 `Wdm'([' ~yrIt'AN*h;w> rAf=B.h; lx;n-: d[; WaboY"w: ATai rv<a] vyai tAam-e vvew>
Wac.m.YIw:) 30:11 `rAf*B.h; lx;n-: ta, rbo[]me WrG>Pi rv<a] vyai ~yIt:am' Wdm.[;Y:)w: vyai_ tAam-e [B;r>a;w>
Al-WnT.YIw: 30:12 `~yIm") WhqUv.Y:w: lk;aYOw: ~x,l, Al-WnT.YIw: dwI+D-" la, Atao Wxq.YIw: hd<F 'B; yrIc.m-i vyai
~yIm; ht'v-' al{w> ~x,l, lk;a-' al{) yKi wyl'_ae AxWr bv'T'w: lk;aYOw: ~yqiMuci ynEv.W hl'beD> xl;p,
r[;n: rm,aYOw: hT'a'_ hZ<mi yaew> hT'a-; ymil.( dwId" Al rm,aYOw: 30:13 s `tAl)yle hv'l{v.W ~ymiy" hv'l{v.
bg<n< Wnj.v;P' Wnx.na: ] 30:14 `hv'(l{v. ~AYh; ytiylix' yKi ynIdoa] ynIbEz>[;Y:w: yqilem'([] vyail. db,[, ykinaO ' yrIc.mi
dwID" wyl'ae rm,aYOw: 30:15 `vae(b' Wnp.r:f' gl;q.c-i ta,w> ble_K' bg<n-< l[;w> hd"Whyli( rv<a-] l[;w> ytirEK.h;
ynIdoa-] dy:B. ynIrEGsI .T-; ~aiw> ynIteymiT-. ~ai ~yhil{abe( yLi h['b.V'hi rm,aYO w: hZ<+h; dWdG>h-; la, ynIdErIAth]
~ygIg >xow> ~ytivow> ~ylik.ao #r<a'_h-' lk' ynEP-. l[; ~yvijun> hNEhiw> WhdErIYOw: 30:16 `hZ<)h; dWdG>h-; la, ^d>rI)Aaw>
@v,N<h;me dwID" ~KeY:w: 30:17 `hd"(Why> #r<a,meW ~yTiv.liP. #r<a,me Wxq.l' rv<a] lAdG"h; ll'V'h; lkoB.
Wbk.r-" rv,a] r[;n-: vyai( tAame [B;r>a-; ~ai yKi vyai ~h,me jl;m.n-I al{)w> ~t'_r"x\m'(l. br<[,h-' d[;w>
30:19 `dwI)D" lyCihi wyv'n" yTev. ta,w> qle_m'[] Wxq.l' rv<a-] lK' tae dwID" lCeY:w: 30:18 `WsnU)Y"w: ~yLim;G>h-; l[;
~h,_l' Wxq.l' rv<a-] lK' d[;w> ll'V'miW tAnb'W ~ynIB-' d[;w> lAdG"h-; d[;w> !joQ'h-; !mi ~h,l'-rD:[.n< al{w>
hz< Wrm.aYOw: aWhh; hn<q.Mih; ynEp.li Wgh]n" rq"+B'h;w> !aCoh-; lK'-ta, dwID" xQ:YIw: 30:20 `dwI)D" byvihe lKoh;
lx;n:B. ~buyviYO*w: dwId" yrEx]a; tk,L,mi WrG>P-i rv<)a] ~yvin"a]h' ~yIt;am'-la, dwId" aboY"w: 30:21 `dwI)D" ll;v.
~h,l' la;v.YIw: ~['h-' ta, dwID" vG:YIw: AT=ai-rv,a] ~['h' tar:q.liw> dwID" tar:q.li Wac.YE)w: rAfB.h;
rv<a] ![;y: Wrm.aYOw: dwID-" ~[i Wkl.h' rv<a] ~yvin"a]h'me( l[;Yl: ib.W [r"- vyai(-lK' ![;Yw: : 30:22 s `~Al)v'l.
Wgh]n>yIw> wyn"B-' ta,w> ATv.a-i ta, vyai- ~ai-yKi( Wnl.C;_hi rv<a] ll'V'h;me ~h,l' !TEn-I al{) yMi[i Wklh. '-al{)
!TeYIw: Wnt'ao rmov.YIw: Wnl' hw"hy> !t;n-" rv,a] tae yx'_a, !kE Wf[]t-; al{) dwID" rm,aYOw: 30:23 s `Wkle(yEw>
hm'x'l.MiB; drEYOh; ql,xeK. yKi hZ<+h; rb"D"l; ~k,l' [m;v.yI ymiW 30:24 `WndE(y"B. Wnyle[' aB'h; dWdG>h-; ta,(
qxol . h'm,fiy>w: hl'[.m'_w" aWhh; ~AYh;me( yhiy>w: 30:25 s `Wql{)x]y: wD"x.y: ~yliKeh-; l[; bveYOh; ql,xek.W
hd"Why> ynEq.zIl. ll'V'h;me( xL;v;y>w: gl;q.c-i la, dwId" aboY"w: 30:26 p `hZ<)h; ~AYh; d[; laer"f.yIl. jP'v.mil.W
rv<a]l;w> lae- tybe(B. rv<a]l; 30:27 `hw")hy> ybey>ao ll;V.mi hk'r"B. ~k,l' hNEhi rmo =ale Wh[erEl.
30:29 s `[:mo)T.v.a,B. rv<a]l;w> tAmp.fi(B. rv<a]l;w> r[Ero[]B; rv<a]l;w> 30:28 `rTI)y:B. rv<a]l;w> bg<n< tAm)r"B.
rv<a]l;w> hm'r>x'B. rv<a]l;w> 30:30 `ynI)yQeh; yrE['B. rv<a]l;w> yliaem.x.r:Y>h; yrE['B. rv,a]l;(w> lk'r"B. rv<a]l;w>
aWh dwID" ~v'- %L,h;t.h-i rv<)a] tAmqoM.h-; lk'l.W !Ar+b.x,B. rv<a]l;w> 30:31 `%t")[]B; rv<a]l;w> !v"[-' rAbB.
~ylil'x] WlP.YIw: ~yTiv.lip. ynEP.mi laer"f.yI yve n>a; WsnUY "w: lae_r"f.yIB. ~ymix'l.nI ~yTiv.lip.W 31:1 p `wyv'(n"a]w:
!t"n"Ahy>-ta, ~yTiv.lip. WKY:w: wyn"+B-' ta,w> lWav-' ta, ~yTiv.lip. WqB.d>Y:w: 31:2 `[:Bo)l.GIh; rh:B.
~yrIAMh; Whauc'm.YIw: lWav-' la, hm'x'l.Mih; dB; k.Tiw: 31:3 `lWa)v' ynEB. [:Wv-yKil.m-; ta,w> bd"n"ybia-] ta,w>
Hb' ynIrEq.d"w> ^B.r>x; @l{v. wyl'ke afenOl. lWav' rm,aYOw: 31:4 `~yrI)AMh;me daom. lx,Y"w: tv,Q"+B; ~yvin"a]
xQ:YIw: dao+m. arEy" yKi wyl'ke afenO hb'a' al{w> ybi- WlL.[;t.hiw> ynIrUq'd>W hL,aeh' ~ylirE[]h' WaAby"-!P,
ABr>x-; l[; aWh-~G: lPoYIw: lWa+v' tme yKi wyl'k-e afe(nO ar.Y:w: 31:5 `h'yl,([' lPoYIw: br<x,h-; ta, lWav'
31:7 `wD"(x.y: aWhh; ~AYB; wyv'n"a] lK' ~G: wyl'ke afenOw> wyn"B' tv,l{v.W lWav' tm'Y"w: 31:6 `AM*[i tm'Y"w:
Wtme- ykiw> laer"f.yI yven>a; Wsn"- yKi( !DEr>Y:h; rb,[eB. rv<a]w: qm,[eh' rb,[eB-. rv,a] laer"f.yI-yve(n>a; War>YIw:
WaboY"w: tr"x\M'mi( yhiy>w:) 31:8 s `!h<)B' Wbv.YE)w: ~yTiv.lip. WaboY"w: WsnUY"w: ~yrI['h-,( ta, Wbz>[;Y:w: wyn"+b'W lWav'

201

`[:Bo)l.GIh; rh:B. ~ylip.nO wyn"B' tv,l{v-. ta,w> lWav'-ta, Wac.m.YIw: ~yli_l'x]h-; ta, jVep;l. ~yTiv.lip.
~h,yBec;[] tyBe rFEb;l. bybis ' ~yTiv.liP-. #r<a,(b. WxL.v;y>w: wyl'_K-e ta, Wjyvip.Y:w: Avaro-ta, Wtr>k.YIw:)
W[m.v.YIw: 31:11 `!v") tyBe tm;AxB. W[q.T' AtY"wIG-> ta,w> tAr+T'v.[; tyBe wyl'K-e ta, WmfiY"w: 31:10 `~['(h-' ta,w>
Wkl.YEw: lyIx; vyai- lK' WmWqY"w: 31:12 `lWa)v'l. ~yTiv.lip. Wf[-' rv,a] tae d['_l.GI vybey" ybev.yO wyl'ae
Wpr>f.YIw: hv'bey" WaboY"w: !v"+ tyBe tm;Axme wyn"B' tYOwIG> taew> lWav' tY:wIG-> ta, Wxq.YIw: hl'y>L;h-; lk'
p `~ymi(y" t[;b.vi WmcuY"w: hv'be_y"B. lv,a,h-' tx;t;( WrB.q.YIw: ~h,ytemoc.[-; ta, Wxq.YIw: 31:13 `~v'( ~t'ao
31:9

b lawmX
II Samuel
`~yIn")v. ~ymiy" gl'q.ciB. dwID" bv,YEw: qle_m'[]h-' ta, tAKh;me bv' dwId"w> lWav' tAm yrEx]a; yhiy>w: 1:1
hm'd"a]w: ~y[irUq. wyd"g "b.W lWav' ~[ime hn<x]M;h-;( !mi aB' vyai hNEhiw> yviyliV.h; ~AYB; yhiy>w: 1:2
aAb+T' hZ<mi yae dwID" Al rm,aYOw: 1:3 `WxT'(v.YIw: hc'r>a: lPoYIw: dwID-" la, AaboB. yhiy>w: Av=aro-l[;
yli_ an"- dG<h; rb"D"h; hy"h-' hm, dwID" wyl'ae rm,aYOw: 1:4 `yTij.l'(m.nI laer"f.yI hnEx]M;mi wyl'ae rm,aYOw:
AnB. !t"n"AhywI lWav' ~g:w> WtmuY"w: ~['h-' !mi lp;n" hBer>h-; ~g:w> hm'x'l.Mih-; !mi ~['h' sn"- rv,a] rm,aYOw:
rm,aYOw: 1:6 `An*B. !t"n"Ah*ywI lWav' tme- yKi T'[.d:y" %yae Al+ dyGIM;h; r[;N:h-; la, dwID" rm,aYOw: 1:5 `Wtme(
bk,r<h' hNEhiw> At=ynIx-] l[; !["v.nI lWav' hNEhiw> [:Bol.GIh; rh:B. ytiyrEq.nI aroq.nI Al dyGIM;h; r[;N:h;
yli rm,aYOw: 1:8 `ynINE)hi rm:aow" yl'ae ar"q.YIw: ynIaE+r>YIw: wyr"x]a; !p,YIw: 1:7 `WhqU)Bid>hi ~yvir"P'h; yle[]b;W
ynIz:x'a] yKi ynItet.moW yl;[' an"- dm'[] yl;ae rm,aYOw: 1:9 `ykinO*a' yqIlem'[] wyl'ae rm:aow" rm,aYOw: hT'a-'_ ymi
Al=p.nI yrEx]a; hy<x.yI) al{ yKi yTi[.d:y" yKi Whtet.moa]w: wyl'[' dmo[/a,w" 1:10 `yBi( yvip.n: dA[-lk'-yKi( #b'_V'h;
dwID" qzEx]Y:w: 1:11 `hN"hE) ynIdoa-] la, ~aeybia]w" A[roz-> l[; rv<a] hd"['c.a,w> Avaro-l[; rv<a] rz<NEh; xQ;a,w"
br<['_h-' d[; WmcuY"w: WKb.YIw: WdP.s.YIw:) 1:12 `AT*ai rv<a] ~yvin"a]h-' lK' ~g:w> ~[e_r"q.YIw: wyd"g"b.Bi Adg"b.Bi
rm,aYOw: 1:13 s `br<x'(B, Wlp.n" yKi laer"f.yI tyBe- l[;w> hw"hy> ~[; - l[;w> AnB. !t"n"Ahy>-l[;w> lWav-' l[;
wyl'ae rm,aYOw: 1:14 `ykinO*a' yqIlem'[] rGE vyai- !B, rm,aYOw: hT'a'_ hZ<mi yae Al dyGIM;h; r[;N:h-; la, dwID"
~yrI[N' >h;me( dx;a;l. dwId" ar"q.YIw: 1:15 `hw")hy> x:yvim-. ta, txev;l. ^d>y") x:l{vl. i t'arEy" al{ %yae dwI+D"
hn"[' ^ypi yKi ^v<+aro-l[; ^m.D" ^ymeD" dwID" wyl'ae rm,aYOw: 1:16 `tmo)Y"w: WhKeY:w: AB=-[g:P. vG: rm,aYOw:
lWav-' l[; taZO=h; hn"yQih-; ta, dwID" !nEqoy>w: 1:17 s `hw")hy> x:yvim-. ta, yTit;mo ykinOa' rmoale ^b.
ybiC.h; 1:19 `rv")Y"h; rp,s-e l[; hb'Wtk. hNEhi tv,q"+ hd"Why>-ynE)B. dMel;l. rm,aYO w: 1:18 `An*B. !t"n"Ahy>-l[;w>
!Al+q.v.a; tcoWxB. WrF.b;T-. la;( tg:b. WdyGIT-; la; 1:20 `~yrI)ABgI Wlp.n" %yae ll'_x' ^yt,AmB'-l[; laer"f.yI

202

rj"m-' la;w> lj;- la; [:Bol.GIb; yrEh' 1:21 `~yli(rE[]h' tAnB. hn"z>l{[]T-; !P<) ~yTiv.liP. tAnB. hn"x.m;f.T-i !P,
~D:mi 1:22 `!m,V'(B; x:yvim' yliB. lWav' !gEm' ~yrIABGI !gEm' l[;g>nI ~v' yKi tmo+Wrt. ydEf.W ~k,yle[]
lWav' 1:23 `~q")yrE bWvt' al{ lWav' br<x,w> rAx=a' gAfn" al{ !t'n"Ahy> tv,q, ~yrIABGI bl,xeme ~ylil'x]
1:24 `WrbE)G" tAyr"a]me WLq; ~yrIvN' >mi Wdr"_p.nI al{ ~t'Amb.W ~h,yYEx;B. ~miy[iN>h;w> ~ybi h'aN/ <h; !t'n"AhywI
`!k<)v.Wbl. l[; bh'z" ydI[] hl,[]M;h;( ~ynId"[-] ~[i ynIv' ~k, v.Bi(l.M;h; hn"yk,_B. lWav-' la, laer"f.yI tAnB.
yxia' ^yl,[' yli- rc; 1:26 `ll'(x' ^yt,AmB'-l[; !t'n"Ahy> hm'_x'l.Mih; %AtB. ~yrIBgo I Wlp.n" %yae 1:25
Wdb.aYOw: ~yrIABgI Wlp.n" %yae 1:27 `~yvi(n" tb;h]a;me yli ^t.b'(h]a; ht'a;l.p.nI dao+m. yLi T'm.[;n" !t'n"Ahy>
hd"Why> yrE[' tx;a;B. hl,[/a,h; rmoale hw"hyB;( dwID" la;v.YIw: !ke- yrEx]a;( yhiy>w: 2:1 p `hm'(x'l.mi yleK.
yTev. ~g:w> dwID" ~v' l[;Y:w: 2:2 `hn"ro*b.x, rm,aYOw: hl,[/a, hn"a" dwID" rm,aYOw: hle_[] wyl'ae hw"hy> rm,aYOw:
vyai dwId" hl'[/h, AM[-i rv,a] wyv'n"a]w: 2:3 `yli(m.r>K;h;( lb'n" tv,ae lyIg:ybia]w: tyli[er>z>YIh; ~[;nOyxia] wyv'_n"
tyBe-l[; %l,m,l. dwID-" ta, ~v'- Wxv.m.YIw: hd"Why> yven>a; WaboY"w: 2:4 `!Ar)b.x, yrE['B. Wbv.YEw: At=ybeW
dwID" xl;v.YIw: 2:5 s `lWa)v-' ta, Wrb.q' rv<a] d['l.GI vybey" yven>a; rmoale dwId"l. WdGIY:w: hd"_Why>
ds,x,h; ~t,yfi[] rv,a] hw"hyl;( ~T,a; ~ykirUB. ~h,ylea] rm,aYOw: d['_l.GI vybey" yven>a-; la, ~ykia'l.m;
ykinOa' ~g:w> tm,_a/w< ds,x, ~k,M'[i hw"hy>-f[;y:) hT'[;w> 2:6 `At*ao WrB.q.Tiw:) lWav-' ~[i ~k,ynEdo*a-] ~[i hZ<h;
Wyh.wI) ~k,ydEy> hn"q.z:x/T, hT'[;w> 2:7 `hZ<)h; rb"D"h; ~t,yfi[] rv<a] taZOh; hb'AJh; ~k,T.ai hf,[/a,
rnEb.aw; > 2:8 p `~h,(yle[] %l,m,l. hd"Why>-tybe Wxv.m' ytia-o ~g:w> lWa+v' ~k,ynEdoa] tme- yKi lyIx;- ynEb.li
Whkelim.Y:w: 2:9 `~yIn")x]m; WhrEbi[]Y:w: lWav-' !B, tv,Bo vyai- ta, xq;l' lWa+v'l. rv<a] ab'c-' rf; rnE- !B,
2:10 p `hL{)Ku laer"f.yI l[;w> !miy"n>B-i l[;w> ~yIr:p.a-, l[;w> la[,_r>z>y-I la,(w> yrIWva]h-' la,w> d['l.GIh-; la,
tyBe %a; %l"+m' ~ynIv' ~yIT:v.W laer"f.y-I l[; Akl.m'B. lWav-' !B, tv,B-o vyai( hn"v' ~y[iB'r>a-; !B,
tyBe-l[; !Arb.x,B. %l,m, dwId" hy"h' rv,a] ~ymiY"h; rP:s.mi yhiy>w:) 2:11 `dwI)d" yrEx]a; Wyh' hd"Why>
lWa+v-' !B, tv,B-o vyai( ydEb.[;w> rnE- !B, rnEb.a; aceYEw: 2:12 s `~yvi(d"x\ hV'viw> ~ynIv' [b;v, hd"_Why>
wD"_x.y: !A[b.GI tk;rEB-. l[; ~WvG>p.YIw:) Wac.y") dwId" ydEb.[;w> hy"Wrc.-!B, ba'Ayw> 2:13 `hn"A[*b.GI ~yIn:x]M;mi(
an" WmWqy" ba'Ay-la, rnEb.a; rm,aYOw: 2:14 `hZ<)mi hk'rEB.h-; l[; hL,aew> hZ<mi hk'rEB.h-; l[; hL,ae Wbv.YEw:
!miy"n>bil. rf"[' ~ynEv. rP"s+ .mib. Wrb.[;Y:w: WmqUY"w: 2:15 `WmqU)y" ba'Ay rm,aYOw: WnynE+pl' . Wqx]f;ywI) ~yrI[N' >h;
dc;B. ABr>x;w> Wh[erE varoB. vyai WqzIx]Y:w:) 2:16 `dwI)d" ydEb.[;me rf"[' ~ynEv.W lWav-' !B, tv,Bo vyail.W
hm'x'l.Mih; yhiT.w: 2:17 `!A[)bg. IB. rv<a] ~yrIC uh; tq:l.x, aWhh; ~AqM'l; ar"q.YIw: wD"_x.y: WlP.YwI :) Wh[erE
~v'- Wyh.YI)w: 2:18 `dwI)d" ydEb.[; ynEp.li laer"f.yI yven>a;w> rnEb.a; @g<N"YIw: aWh+h; ~AYB; daom-. d[; hv'q'
`hd<F( 'B; rv<a] ~yIbC' .h; dx;a;K. wyl'g >r:B. lq: laehf'[]w: lae_hf'[]w: yv;ybia]w: ba'Ay hy"Wrc. ynEB. hv'l{v.
2:20 `rnE)b.a; yrEx]a;me lwamoF
.h-; l[;(w> !ymiY"h-; l[; tk,l,l' hj'n-" al{)w> rnE+b.a; yrEx]a; laehf'[] @Dor>YIw: 2:19
^l. hjen> rnEb.a; Al rm,aYOw: 2:21 `ykinO*a' rm,aYOw: lae_hf'[] hz< hT'a;h; rm,aYOw: wyr"x]a;( rnEb.a; !p,YIw:
laehf'[] hb'a-' al{)w> At=c'lix-] ta, ^l-. xq;w> ~yrI[N' >h;me( dx'a, ^l. zxoa/w< ^l,amof-. l[; Aa ^n>ymi(y-> l[;
hc'r>a; hK'K,a; hM'l' yr"_x]a;(me ^l. rWs laehf'[-] la, rmoale rnEb.a; dA[ @s,YwO : 2:22 `wyr"(x]a;me rWsl'
vm,xoh-; la, tynIx]h; yrEx]a;B. rnEb.a; WhKeY:w: rWsl' !aEm'y>w: 2:23 `^yxi(a' ba'Ay-la, yn:p' aF'a, %yaew>
lp;n-" rv,a] ~AqM'h-; la,( aB'h-; lK' yhiy>w: wyT'_x.T; Atx;T; tm'Y"w: ~v'- lP'YIw: wyr"x]a;me tynIx]h;( aceTew:
WaB' hM'hew> ha'B' vm,V,h;w> rnE+b.a; yrEx ]a; yv;ybia]w: ba'Ay WpD>r>YIw:) 2:24 `Wdmo)[]Y:w:) tmoY"w: laehf'[] ~v'
rnEb.a; yrEx]a; !miy"n>b-i ynE)b. WcB.q;t.YI)w: 2:25 `!A[)b.GI rB:d>mi %r<D< x:ygI- ynEP-. l[; rv,a] hM'a; t[;b.G-I d[;
xc;n<l'h] rm,aYOw: ba'Ay-la, rnEb.a; ar"q.YIw: 2:26 `tx'(a, h['b.G-I varo l[; Wdm.[;Y:w: tx'_a, hD"g Ua]l; Wyh.YIw:
bWvl' ~['l' rm:ato-al{) yt;m-' d[;w> hn"+Arx]a;B' hy<h.ti hr"m-' yKi( hT'[.d:y" aAlh] br<x, lk;aTo
~['h' hl'[]n: rq,Boh;me( za' yKi T'r>B:+DI aleWl yKi ~yhil{a/h(' yx; ba'Ay rm,aYOw: 2:27 `~h,(yxea] yrEx]a;me
lae_r"f.yI yrEx]a; dA[ WpD>r>y-I al{)w> ~['h-' lK' Wdm.[;Y:)w: rp'AVB; ba'Ay [q:t.YIw: 2:28 `wyxi(a' yrEx]a;me vyai
Wrb.[;Y:w: aWh+h; hl'y>L:h; lKo hb'r"[]B'( Wkl.h'( wyv'n"a]w:) rnEb.a;w> 2:29 `~xe(L'hil. dA[ Wps.y"-al{)w>
#Boq.YIw: rnEb.a; yrEx]a;me bv' ba'Ayw> 2:30 `~yIn")x]m; WaboY"w: !Art.Bih-; lK' Wkl.YE)w: !DEr>Y:h-; ta,

203

!miy"n>Bimi WKhi dwId" ydEb.[;w> 2:31 `lae-( hf'[]w: vyai rf"[-' h['(v.Ti dwId" ydEb.[;me Wdq.P'YIw: ~['_h-' lK'-ta,
wybia' rb,q<B. WhrUB.q.YIw:) laehf'[-] ta, Waf.YIw: 2:32 `Wtme( vyai ~yViviw> tAam-e vl{v. rnE+b.a; yven>a;b.W
hm'x'l.Mih; yhiT.w: 3:1 `!Ar)b.x,B. ~h,l' raoYEw: wyv'n"a]w:) ba'Ay hl'y>L;h-; lk' Wkl.YEw: ~x,l'_ tyBe rv<a]
3:2 s `~yLi(d:w> ~ykil.ho lWav' tybeW qzEx'w> %lEho dwId"w> dwI+D" tyBe !ybeW lWav' tyBe !yBe hK'rUa]
WhnEv.miW 3:3 `tli(a[er>z>YIh; ~[;nOyxia]l; !Anm.a; ArAkb. yhiy>w: !Ar+b.x,B. ~ynIB' dwId"l. Wdl.W"YIw: Wdl.YEw:
ym;l.T-; tB; hk'[]m-; !B<) ~Alv'b.a; yviliV.h;w> yli_m.r>K;h;( lb'n" tv,ae lyIg:ybia](l; lgEybia]l; ba'l.ki
~['r>t.yI yViVih;w> 3:5 `lj'(ybia-] !b, hy"j.p;v. yviymix]h;w> tyGI+x-; !b, hY"nIdoa] y[iybir>h'w> 3:4 `rWv)G> %l,m,
lWav' tyBe !yBe hm'x'l.Mih; tAyh.Bi( yhiy>w: 3:6 p `!Ar)b.x,B. dwId"l. WdL.yU hL,ae dwI+D" tv,ae hl'g >[,l.
hY"+a-; tb; hP'c.rI Hm'v.W vg<l,Pi lWav'l.W 3:7 `lWa)v' tybeB. qZEx;t.mi hy"h' rnEb.a;w> dwI+D" tyBe !ybeW
tv,B-o vyai( yrEb.D-I l[; daom. rnEb.a;l. rx;YIw: 3:8 `ybi(a' vg<l<yPi-la, ht'aB' [:WDm; rnEb.a-; la, rm,aYOw:
wyx'a,-la, ^ybia' lWav' tyBe- ~[i ds,x-, hf,[/a,( ~AYh; hd"Whyli( rv<a] ykinaO ' bl,K, varoh] rm,aYOw:
~yhil{a/ hf,[]y-: hKo) 3:9 `~AY*h; hV'aih' !wO[] yl;[' dqop.Tiw: dwI+D-" dy:B. ^tIycim.hi al{w> Wh[erEm-e la,w>
hk'l'm.M;h; rybi[]h;(l. 3:10 `AL*-hf,[/a,( !kE- yKi( dwId"l. hw"hy> [B;v.nI rv,a]K; yKi Al+ @ysiyO hkow> rnEb.a;l.
3:11 `[b;v'( raEB. d[;w> !D"mi hd"Why>-l[;w> laer"f.y-I l[; dwId" aSeK-i ta, ~yqih'lW. lWa+v' tyBemi
dwID-" la, ~ykia'l.m; rnEb.a; xl;v.YIw: 3:12 s `At)ao Ata'r>YImi rb"+D" rnEb.a-; ta, byvih'l. dA[ lkoy-" al{)w>
^yl,ae bseh'l. %M'[i ydIy" hNEhiw> yTiai ^t.yrI)b. ht' r>K' rmoale #r<a-'_ ymil. rmoale wyT'x.T; Atx;T;
^T.aime laevo ykinOa' dx'a, rb"D" %a: tyrI+B. ^T.ai trok.a, ynIa] bAj rm,aYOw: 3:13 `lae(r"f.y-I lK'-ta,
tAar>li ^a]boB. lWav-' tB; lk;ymi tae ^a]ybih/ ynEp.l-i ~ai yKi yn:P-' ta, ha,r>t-i al{ rmoale
yTiv.a-i ta, hn"T. rmo=ale lWav-' !B, tv,B-o vyai(-la, ~ykia'l.m; dwID" xl; v.YIw: 3:14 s `yn")P-' ta,
vyai_ ~[i(me h'x,Q'YIw: tv,Bo vyai xl;v.YIw: 3:15 `~yTi(v.liP. tAlr>[' ha'meB. yli yTif.r:ae rv,a] lk;ymi-ta,
rm,aYOw: ~yrI+xuB-;( d[; h'yr<x]a; hkob'W %Alh' Hv'yai HT'ai %l,YEw: 3:16 `vyIl") vWl-!B, laeyjil.P; ~[ime
~vol.v-i ~G: lAmT.-~G: rmo=ale laer"f.yI ynEq.z-I ~[i hy"h' rnEb.a-; rb;d>W 3:17 `bvo)Y"w: bWv %lE rnEb.a; wyl'ae
dy:B. rmoale dwID-" la, rm:a' hw"hy> yKi Wf+[] hT'[;w> 3:18 `~k,(yle[] %l,m,l. dwID-" ta, ~yviq.b;m. ~t,yyIh/
rnEb.a-; ~G: rBEd:y>w: 3:19 `~h,(ybey>a-o lK' dY:miW ~yTiv.liP. dY:mi laer"f.yI yMi [-; ta, [:yviAh yDIb.[; dwID"
laer"f.yI ynEy[eB. bAj-rv,a-] lK' tae !Arb.x,B. dwId" ynEz>a'B. rBed:l. rnEb.a-; ~G: %l,YEw: !ymi_y"n>bi ynEz>a'B.
dwID" f[;Y:w: ~yvi_n"a] ~yrIf.[, ATaiw> !Arb.x, dwID-" la, rnEb.a; aboY"w: 3:20 `!mI)y"n>Bi tyBe- lK' ynEy[eb.W
hc'B.q.a,w> hk'lae ew>) hm'Wqa' dwID"-la, rnEb.a; rm,aYOw: 3:21 `hT,(v.mi ATa-i rv,a] ~yvin"a]l;w> rnEba. ;l.
xL;v;Y>w: ^v<+p.n: hW<a;T-. rv,a] lkoB. T'k.l;m'W tyrIB. ^T.ai Wtr>k.yIw> laer"f.y-I lK'-ta, %l,M,h; ynIdoa-] la,
~M'[i br" ll'v'w> dWdG>h;me( aB' ba'Ayw> dwId" ydEb.[; hNEhiw> 3:22 `~Al)v'B. %l,YEw: rnEb.a-; ta, dwID"
ab'C 'h-; lk'w> ba'Ayw> 3:23 `~Al)v'B. %l,YEw: AxL.vi yKi !Arb.x,B. dwID-" ~[i WNn<yae rnEb.a;w> Waybi_he
3:24 `~Al)v'B. %l,YEw: WhxeL.v;y>w:) %l,M,h-; la, rnE-!B, rnEb.a; aB'( rmoale ba'Ayl. WdGIY:w: WaB'_ ATa-i rv,a]
%l,YEw: ATx.L;vi hZ<- hM'l' ^yl,ae rnEb.a; ab'- hNEhi ht'yfi_[' hm, rm,aYOw: %l,M,h-; la, ba'Ay aboY"w:
^a,b'Am ^a,Abmi-ta,w> ^a]c'(Am-ta, t[;d:l'w> aB'_ ^t.Top;l. yKi rnE- !B, rnEb.a-; ta, T'[.d:y" 3:25 `%Al)h'
rnEb.a; yrEx]a; ~ykia'l.m; xl;v.YIw: dwID" ~[ime ba'Ay aceYEw: 3:26 `hf,([o hT'a; rv<a-] lK' tae t[;d:l'w>
r[;V;h; %AT-la, ba'Ay WhJeY:w: !Arb.x, rnEb.a; bv'Y"w: 3:27 `[d"(y" al{ dwId"w> hr"S_ ih; rABmi Atao WbviY"w:
!ke yrEx]a;me dwID" [m;v.YIw: 3:28 `wyxi(a' lae-hf'[] ~d:B. tm'Yw" : vm,xoh; ~v' WhKeY:w: yliV,_B; ATai rBED:l.
varo- l[; Wlxuy" 3:29 `rnE-) !B, rnEb.a; ymeD>mi ~l'_A[-d[; hw"hy> ~[ime yTik.l;m.m;W yki nOa' yqin" rm,aYOw:
br<x,B; lpenOw> %l,P,B; qyzIx]m;W [r"com.W bz" ba'Ay tyBemi trEK'y-I la;w>) wybi_a' tyBe- lK' la,w> ba'Ay
~h,yxia] laehf'[-] ta, tymihe rv,a] l[; rnE+b.a;l. Wgr>h' wyxia' yv;ybia]w: ba'Ayw> 3:30 `~x,l-'( rs;x]w:
~k,ydEg>bi W[r>qi ATa-i rv,a] ~['h-' lK'-la,w> ba'Ay-la, dwID" rm,aYOw: 3:31 p `hm'(x'l.MiB; !A[bg. IB.
rnEb.a-; ta, WrB.q.YIw: 3:32 `hJ'(Mih; yrEx]a; %lEho dwID" %l,M,h;w> rnE+b.a; ynEp.li Wdps. iw> ~yQif; Wrg>xiw>
%l,M,h; !nEqoy>w: 3:33 p `~['(h-' lK' WKb.YIw: rnEb.a; rb,q-< la, &.b.YEw: AlAq-ta, %l,M,h; aF'yIw: !Ar+b.x,B.

204

WvG"hu ~yIT:v.xun>l-i al{ ^yl,g>r:w> tArsua]-al{) ^d<y" 3:34 `rnE)b.a; tWmy" lb'n" tAmK.h; rm:+aYOw: rnEb.a-; la,
tArb.h;l. ~['h-' lk' aboY"w: 3:35 `wyl'([' tAKb.li ~['h-' lk' WpsiYOw: T'l.p'_n" hl'w>[-; ynE)b. ynEp.li lApn>Ki
ynEp.l-i ~ai yKi @ysiyO hkow> ~yhil{a/ yLi- hf,[]y: hKo rmoale dwID" [b;V'YIw: ~AY=h; dA[B. ~x,l, dwID-" ta,
rv<a] lkoK. ~h,_ynEy[e(B. bj;yYIw: WryKihi ~['h-' lk'w> 3:36 `hm'Wa)m-. lk' Aa ~x,l-, ~[;j.a, vm,V,h-; aAb)
al{ yKi aWh+h; ~AYB; laer"f.y-I lk'w> ~['h-' lk' W[d>YEw: 3:37 `bAj) ~['h-' lk' ynEy[eB. %l,M,h; hf'['
rf:-yKi W[d>te aAlh] wyd"_b'[-] la, %l,M,h; rm,aYO w: 3:38 p `rnE-) !B, rnEb.a-; ta, tymih'l. %l,M,h;me( ht'y>h'
ynEB. hL,aeh' ~yvin"a]h'w> %l,m, x:Wvm'W %r: ~AYh; ykinOa'w> 3:39 `lae(r"f.yIB. hZ<h; ~AYh; lp;n" lAdg"w>
rnEb.a; tme yKi lWav-' !B, [m;v.YIw: 4:1 p `At)['r"K. h['r"h' hfe[ol. hw"hy> ~Lev;y> yNIM<+mi ~yviq' hy"Wrc.
~ve lWav'-!b, Wyh' ~ydIWdg>-yrE(f' ~yvin"a] ynEv.W 4:2 `Wlh'(b.nI laer"f.y-I lk'w> wyd"_y" WPr>YIw: !Arb.xB, .
bvex'Te tAraeB-. ~G: yKi !mI+y"n>bi ynEB.mi ytiroa,(B.h; !AMrI ynE B. bk'rE ynIVeh; ~vew> hn"[]B;( dx'a,h'
!t'n"Ah*yliw> 4:4 s `hZ<)h; ~AYh; d[; ~yrIG" ~v'- Wyh.YIw:) hm'y>T"+GI ~ytiroaeB.h; Wxr>b.YIw: 4:3 `!mI)y"n>B-i l[;
WhaeF 'Tiw: la[,r>z>YImI) !t'n"Ah*ywI lWav' t[;muv. aboB. hy" h' ~ynIv' vmex-' !B, ~yIlg"+ >r: hken> !BE lWav-' !B,
ytiroae(B.h; !AMr-I ynE)B. Wkl.YEw: 4:5 `tv,bo)ypim. Amv.W x;seP'YIw: lPoYIw: sWnl' Hz"p.x'B. yhiy>w: snOT'w: ATn>m;ao)
hN"hew> 4:6 `~yIr")h\C'h;( bK;v.mi tae bkevo aWhw> tv,Bo+ vyai tyBe- la, ~AYh; ~xoK. WaboY"w: hn"[]b;W bk'rE
WaboY"w: 4:7 `Wjl'(m.nI wyxia' hn"[]b;W bk'rEw> vm,xo+h-; la, WhKuY:w: ~yJixi yxeq.l{ tyIB;h; %AT-d[; WaB'
Wxq.YIw: Av=aro-ta, WrysiY"w: Whtumiy>w: WhKuY:w: AbK'v.mi rd:x]B; AtJ'm-i l[; bkev-o aWh)w> tyIB;h;
!Arb.x, dwID-" la, tv,B-o vyai( varo- ta, WabiY"w: 4:8 `hl'y>L")h-; lK' hb'r"[]h' %r<D< Wkl.YE)w: Avaro-ta,
hw"hy> !TEYIw: ^v<+p.n-: ta, vQEBi rv<a] ^b.yIao* lWav'-!B, tv,B-o vyai( varo- hNE)hi %l,M,h-; la, Wrm.aYO*w:
wyxia' hn"[]B-; ta,w> bk'r-E ta, dwID" ![;Y:w: 4:9 s `A[)rZ> :miW lWaV'mi hZ<h; ~AYh; tAmq'n> %l,M, h; ynIdoal;(
yli dyGIM;h; yKi 4:10 `hr"(c-' lK'mi yvip.n-: ta, hd"P-' rv,a] hw"hy>-yx; ~h,_l' rm,aYOw: ytiroae(B.h; !AMrI ynE B.
rv<a] gl'_q.ci(B. WhgEr>h.a,w" Ab hz"x]aow" wyn"y[eB. rFeb;m.ki hy"h-' aWh)w> lWav' tme- hNEhi rmoale
hT'[;w> Ab=K'v.m-i l[; AtybeB. qyDIc-; vyai-ta, Wgr>h' ~y[iv'r> ~yvin"a-] yKi( @a; 4:11 `hr"(foB. Al-yTitil.
~Wgr>h;Y:w: ~yrI[N' >h-; ta, dwID" wc;y>w: 4:12 `#r<a'(h-' !mi ~k,t.a, yTir>[;biW ~k,d>Y<mi AmD"-ta, vQEb;a] aAlh]
Wxq'l' tv,B-o vyai( varo taew> !Ar+b.x,B. hk'rEB.h-; l[; Wlt.YIw: ~h,yleg>r-: ta,w> ~h,ydEy-> ta, WcC.q;y>w:)
rmoale Wrm.aYOw: hn"Ar=b.x, dwID-" la, laer"f.yI yjeb.v-i lK' WaboY"w: 5:1 p `!Ar)b.x,B. rnEb.a-; rb,q<)b. WrB.q.YIw:
hT'a; Wnyle[' %l,m, lWav' tAyh.Bi ~Avl.v-i ~G: lAmt.a-, ~G: 5:2 `Wnx.n")a] ^r>f'b.W ^m.c.[; Wnn>hi
hT'a; ^l. hw"hy> rm,aYOw: lae_r"f.y-I ta, aybiMeh;w> ybiMeh;w> ayciAMh; ayciAm t'yyIh' ht'yyIh'
laer"f.yI ynEq.z-I lK' WaboY"w: 5:3 `lae(r"f.y-I l[; dygIn"l. hy<h.Ti hT'a;w> laer"f.y-I ta, yMi[-; ta, h[, r>ti
dwID-" ta, Wxv.m.YIw: hw"+hy> ynEp.li !Arb.x,B. tyrI B. dwID" %l,M,h; ~h,l' trok.YIw: hn"Arb.x, %l,M,h-; la,
%l:m' !Arb.x,B. 5:5 `%l")m' hn"v' ~y[iB'r>a; Ak+l.m'B. dwID" hn"v' ~yvil{v-. !B, 5:4 p `lae(r"f.y-I l[; %l,m,l.
laer"f.y-I lK' l[; hn"v' vl{v'w> ~yvil{v. %l;m' ~Il;v'WrybiW ~yvi_d"x\ hV'viw> ~ynIv' [b;v, hd"Why>-l[;
rmoale dwId"l. rm,aYOw: #r<a'_h' bveAy ysibuy>h;-la, ~Il;v'Wry> wyv'n"a]w:) %l,M, h; %l,YEw: 5:6 `hd"(WhywI
dwID" dKol.YIw: 5:7 `hN"hE) dwId" aAby-" al{) rmoale ~yxis.Pih;w> ~yrIw>[ih; ^r>ysi(h-/ ~ai yKi hN"he aAbt-' al{
rANCiB; [G:yIw> ysibuy> hKem-; lK' aWhh; ~AYB; dwID" rm,aYOw: 5:8 `dwI)D" ry[i ayhi !AY=ci td:cum. tae
aAby" al{ x:SepiW rWE[i Wrm.ayO* !Ke-l[; dwI+D" vp,n< yaenUf. wanOf. ~yrIw>[ih-; ta,w> ~yxis.Pih-; ta,w>
5:10 `ht'y>b")w" aALMih; !mi bybis ' dwID" !b,YIw: dwI+D" ry[i Hl'- ar"q.YIw: hd"cuM.B; dwID" bv,YEw: 5:9 `tyIB")h-; la,
~ykia'l.m; rco- %l,m,( ~r"yxi xl;v.YIw: 5:11 p `AM)[i tAab'c. yhel{a/ hw"hyw: lAd+g"w> %Alh' dwID" %l,YEw:
Anykih/-yKi( dwID" [d:YEw: 5:12 `dwI)d"l. tyIb-: Wn*b.YIw: ryqI+ !b,a, yver"x'(w> #[e yver"x'w> ~yzIr"a] yce[]w: dwID-" la,
dA[ dwID" xQ;YIw: 5:13 s `lae(r"f.yI AM[; rWb[]B; ATk.l;m.m; aFenI ykiw> lae_r"f.y-I l[; %l,m,l. hw"hy>
hL,aew> 5:14 `tAn*b'W ~ynIB' dwId"l. dA[ Wdl.W"YIw: !Ar+b.x,me AaBo yrEx]a; ~Il;v'Wrymi ~yvin"w> ~yvi g >l;Pi(
5:16 `[:ypi(y"w> gp,n<w> [:Wvylia/w< rx"b.yIw> 5:15 `hmo)l{v.W !t"n"w> bb'Avw> [:WMv; ~Il'_v'WryBi Al ~ydIL{YIh; tAmv.
laer"f.y-I l[; %l,m,l. dwID-" ta, Wxv.m-' yKi ~yTiv.lip. W[m.v.YIw: 5:17 p `jl,p'(ylia/w< [d"y"l.a,w> [m'v'ylia/w<

205

WaB'_ ~yTiv.lip.W 5:18 `hd"(WcM.h-; la, dr,YEw: dwID" [m;v.YIw: dwI+D-" ta, vQEb;l. ~yTiv.liP-. lk' Wl[]Y:w:
ydI_y"B. ~nET.tih] ~yTiv.liP-. la, hl,[/a,(h; rmoale hw"hyB;( dwID" la;v.YIw: 5:19 `~yai(p'r> qm,[eB. WvjN. "YIw:
~ycir"P-. l[;b;(B. dwId" aboY"w: 5:20 `^d<)y"B. ~yTiv.liP.h-; ta, !TEa, !ton-" yKi( hle[] dwID-" la, hw"hy> rm,aYOw:
aWhh; ~AqM'h-; ~ve( ar"q' !Ke- l[; ~yIm"+ #r<p,K. yn:p'l. yb;y>ao-ta, hw"hy> #r:P' rm,aYO w: dwID" ~v' ~KeY:w:
~yTiv.liP. dA[ WpsiYOw: 5:22 p `wyv'(n"a]w: dwID" ~aeF 'YIw: ~h,_yBec;[-] ta, ~v'- Wbz>[;Y:w: 5:21 `~yci(r"P. l[;B;
~h,yrEx]a-; la, bseh' hl,_[]t; al{ rm,aYOw: hw"hyB;( dwID" la;v.YIw: 5:23 `~yai(p'r> qm,[eB. WvjN. ")YIw: tAl+[]l;(
za' ~yaik'B.h; yvear"B. hd"['c. lAq-ta, ^[]m.v'K.( ^[]m.v'B. yhiywI 5:24 `~yai(k'B. lWMmi ~h,l' t'ab'W
WhW"ci rv<a]K; !Ke dwID" f[;Y:w: 5:25 `~yTi(v.lip. hnEx]m;B. tAKh;l. ^yn<p'l. hw"hy> ac' y" za' yKi #r"_x/T,
laer"f.yIB. rWxB-' lK'-ta, dwID" dA[ @s,YOw: 6:1 p `rz<g") ^a]B-o d[; [b;G<mi ~yTiv.liP-. ta, %Y:w: hw"+hy>
tae ~V'mi tAl[]h;l. hd"_Why> yle[]B;mi( ATai rv<a] ~['h-' lk'w> dwID" %l,YEw: ~q'Y"w: 6:2 `@l,a'( ~yvilv{ .
!Ara-] ta, WbKir>Y:w: 6:3 `wyl'([' ~ybirUK.h; bveyO tAab'c. hw"hy> ~ve ~ve ar"q.n-I rv,a] ~yhil{a/h' !Ara]
bd"n"ybia] ynEB. Ayx.a;w> aZ"[uw> h['_b.GIB; rv<a] bd"n"ybia] tyBemi Whau F'YIw: hv'd"x] hl'g "[-] la, ~yhil{a/h'(
Ayx.a;w> ~yhi_l{a/h' !Ara] ~[i h['b.GIB; rv<a] bd"n"ybi(a] tyBe mi WhauF'YIw: 6:4 `hv'(d"x] hl'g "[]h-' ta, ~ygIh]nO
~yvi_Arb. yce[] lkoB. hw"hy> ynEp.li ~yqix]f;(m. laer"f.yI tyBe- lk'w> dwId"w> 6:5 `!Ar)a'h' ynEp.li %lEho
aZ"[u xl;v.YIw: !Ak+n" !r<G-O d[; WaboY"w: 6:6 `~yli(c,l.c,b.W ~y[in>[;n:)m.biW ~yPitub.W ~ylib'n>biW tArNOkib.W
~yhil{a/h' ~v' WhKeY:w: hZ"[uB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 6:7 `rq")B'h; Wjm.v' yKi AB zx,aYOw: ~yhil{a/h'( !Ara-] la,
hZ"+[uB. #r<P, hw"hy> #r:P' rv,a] l[; dwId"l. rx;YIw: 6:8 `~yhi(l{a/h' !Ara] ~[i ~v' tm'Y"w: lV;_h-; l[;
rm,aYOw: aWh+h; ~AYB; hw"hy>-ta, dwId" ar"YIw: 6:9 `hZ<)h; ~AYh; d[; hZ"[u #r<P, aWhh; ~AqM'l; ar"q.YIw:
dwI+D" ry[i- l[; hw"hy> !Ara-] ta, wyl'ae rysih'l. dwId" hb'a-' al{)w> 6:10 `hw")hy> !Ara] yl;ae aAby" %yae
hv'l{v. yTiGIh; ~doa/ dbe[o tyBe hw"hy> !Ara] bv,YEw: 6:11 `yTi(GIh; ~Ada-/ dbe([o tyBe dwId" WhJeY:w:
hw"hy> %r:Be rmoale dwID" %l,M,l; dG:YUw: 6:12 `At*yBe-lK'-ta,w> ~doa/ dbe[-o ta, hw"hy> %r<b'y>w: ~yvi_d"x\
!Ara-] ta, l[;Y:w: dwID" %l,YEw: ~yhi_l{a/h' !Ara] rWb[]B; Al-rv,a-] lK'-ta,w> ~doa/ dbe [o tyBe- ta,
hV'vi hw"hy>-!Ara] yaef.nO Wd[]c' yKi yhiy>w: 6:13 `hx'(m.fiB. dwID" ry[i ~doa/ dbe[o tyBemi ~yhil{a/h'
6:15 `dB'( dApae rWgx' dwId"w> hw"+hy> ynEp.li z[o lk'B. rKEr>k;m. dwId"w> 6:14 `ayrI)m.W rAv xB;z>YIw: ~ydI_['c.
hw"hy> !Ara] hy"h'w> 6:16 `rp")Av lAqb.W h['Wrt.Bi hw"+hy> !Ara-] ta, ~yli[]m; laer"f.yI tyBe- lk'w> dwId"w>
rKer>k;m.W zZEp;m. dwID" %l,M,h-; ta, ar<Tew: !ALx;h; d[;B. hp'q.v.nI lWav-' tB; lk;ymiW dwI+D" ry[i aB'
lh,aoh' %AtB. AmAqm.Bi Atao WgCiY:w: hw"hy> !Ara-] ta, WabiY"w: 6:17 `HB'(liB. Al zb,Tiw: hw"hy> ynEp.li
hl'A[h' tAl[]h;me dwID" lk;y>w: 6:18 `~ymi(l'v.W hw"hy> ynEp.li tAl[o dwID" l[;Y:w: dwI+D" Al-hj'n" rv<a]
laer"f.yI !Amh-] lk'l. ~['h-' lk'l. qLex;y>w: 6:19 `tAa)b'c. hw"hy> ~veB. ~['h-' ta, %r<b'y>w: ~ymi_l'V.h;w>
vyai ~['h-' lK' %l,YEw: tx'_a, hv'yvia]w: dx'a, rP"v.a,w> tx;a; ~x,l, tL;x; vyail. hV'a-i d[;w> vyaimel.
rm,aTow: dwID" tar:q.li lWav'-tB; lk;ymi aceTew: At=yBe-ta, %rEb'l. dwID" bv'Y"w: 6:20 `At*ybel.
dx;a; tAlg>nI tAlG"hiK. wyd"b'[] tAhm.a; ynEy[el. ~AYh; hl' g >nI rv,a] laer"f.yI %l,m, ~AYh; dB;kN. I-hm;
ytiao tWOc;l. AtyBe-lK'miW %ybia'me( yBi- rx;B'( rv,a] hw"hy> ynEp.li lk;ymi-la, dwID" rm,aYOw: 6:21 `~yqI)rEh'
lp'v' ytiyyIh'w> taZOmi dA[ ytiL{q;n>W 6:22 `hw")hy> ynEp.li yTiq.x;fiw> lae_r"f.y-I l[; hw"hy> ~[;- l[; dygI n"
dl,y"+ Hl' hy"h-" al{) lWav-' tB; lk;ymil.W 6:23 `hd"be(K'ai ~M'[i T.r>m;a' rv<a] tAhm'a]h-'( ~[iw> yn"+y[eB.
7:2 `wyb'(y>ao lK'mi bybiS 'mi Al-x:ynI)he hw"hyw: At=ybeB. %l,M,h; bv;y-" yKi yhiy>w: 7:1 p `Ht'(Am ~Ay d[;
%AtB. bveyO ~yhila{ /h'( !Ara]w:) ~yzI+r"a] tybeB. bveAy ykinOa' an" haer> aybiN "h; !t"n-" la, %l,M,h; rm,aYOw:
yhiy>w: 7:4 s `%M")[i hw"hy> yKi hfe_[] %lE ^b.b'l.Bi( rv<a] lKo %l,M,h-; la, !t'n" rm,aYOw: 7:3 `h['(yrIy>h;
rm:a' hKo dwID-" la, yDIb.[-; la, T'r>m;a'(w> %lE 7:5 `rmo*ale !t"n-" la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) aWh+h; hl'y>L:B;
laer"f.yI ynEB-. ta, ytil{[]h; ~AYmil. tyIb;B. yTib.v;y" al{ yKi 7:6 `yTi(b.vil. tyIb: yLi- hn<b.Ti hT'a;h; hw"+hy>
ynEB-. lk'B. yTik.L;h;t.h-i rv<)a] lkoB. 7:7 `!K")v.mib.W lh,aoB. %Leh;t.mi hy<h.a,(w" hZ<+h; ~AYh; d[;w> ~yIr:c.Mimi
laer"f.y-I ta, yMi[-; ta, tA[r>li ytiyWIci rv<a] laer"f.yI yjeb.vi dx;a-; ta, yTir>B;DI rb"d"h] laer"f.yI

206

hw"hy> rm;a' hKo dwId"l. yDIb.[;l. rm;ato-hKo) hT'[;w> 7:8 `~yzI)r"a] tyBe yli ~t,ynIb-. al{) hM'l' rmo =ale
hy<h.a,w" 7:9 `lae(r"f.y-I l[; yMi[-; l[; dygIn" tAyh.li( !aCo+h; rx:a;me hw<N "h-; !mi ^yTix.q;l. ynIa] tAab'c.
~ylidoG>h; ~veK. lAdG" ~ve ^l. yti(fi['w> ^yn<+P'mi ^yb,y>a-o lK'-ta, ht'rIk.a;w" T'k.l;h' rv<a] lkoB. ^M.[i
dA[+ zG:r>yI al{w> wyT'x.T; !k:v'w> wyTi[.j;n>W laer"f.yIl. yMi[;l. ~Aqm' yTim.f;w> 7:10 `#r<a'(B' rv<a]
yMi[-; l[; ~yjip.vo) ytiyWIci rv,a] ~AYh;-!mil.W 7:11 `hn")AvarIB' rv<a]K; AtAN[;l. hl'w>[-; ynE)b. Wpysi y-O al{)w>
Wal.m.yI yKi 7:12 `hw")hy> ^L-. hf,[]y: tyIb-: yKi hw"hy> ^l. dyGIhiw> ^yb,_y>a-o lK'mi ^l. ytixoynIh]w: laer"f.yI
ytinOykih]w: ^y[,_Memi aceyE rv<a] ^yr<x]a; ^[]r>z-: ta,( yti moyqih]w: ^yt,boa-] ta, T'b.k;v'(w> ^ym,y"
ynIa] 7:14 `~l'(A[-d[; ATk.l;m.m; aSeK-i ta, yTin>n:kow> ymi_v.li tyIB-: hn<b.yI aWh 7:13 `AT*k.l;m.m-; ta,
`~d"(a' ynEB. y[eg >nIb.W ~yvin"a] jb,veB. wyTix.k;ho)w> AtwO[]h;B. rv,a] !bE+l. yLi- hy<h.yI aWhw> ba'l. AL-hy<h.a,
^t.yBe !m;a.n<w> 7:16 `^yn<)p'L.mi ytirso ih] rv<a] lWav' ~[ime ytirso ih] rv<a]K; WNM,_mi rWsy"-al{ yDIs .x;w> 7:15
lkok.W hL,aeh' ~yrIb'D>h; lkoK. 7:17 `~l'(A[-d[; !Akn" hy<h.yI ^as] .Ki( ^yn<+p'l. ~l'A[-d[; ^T.k.l;m.m;(W
ymi rm,aYOw: hw"+hy> ynEp.li bv,YEw: dwID" %l,M,h; aboY"w: 7:18 s `dwI)D-" la, !t"n" rB<DI !KE hZ<+h; !AyZ"xih;
hwIhy> yn"doa] ^yn<y[eB. tazO dA[ !j;q.Tiw: 7:19 `~l{)h-] d[; ynIt:aoybih] yKi ytiybe ymiW hwIhy> yn"doa] yki nOa'
dA[ dwID" @ysiAY-hm;W 7:20 `hwI)hy> yn"doa] ~d"a'h' tr:AT tazOw> qAx+r"me(l. ^D>b.[-; tyBe(-la, ~G: rBEd:T.w:
tae t'yfi[' ^B.lik.W ^r>b")D> rWb[]B; 7:21 `hwI)hy> yn"doa] ^D>b.[-; ta,( T'[.d:y" hT'a;w> ^yl,_ae rBEd:l.
!yaew> ^AmK' !yae- yKi( hwI+hy> yn"doa] T'l.d:G" !KE- l[; 7:22 `^D<)b.[-; ta, [:ydIAhl. taZO=h; hL'WdG>h-; lK'
rv<a] #r<a'_B' dx'a, yAG laer"f.yIK. ^M.[;k. ymiW 7:23 `WnynE)z>a'B. Wn[.m;v-' rv,a] lkoB. ^t,l'Wz* ~yhil{a/
ynEP.mi ^c,r>a;l. tAar"nO*w> hL'WdG>h; ~k,l' tAf[]l;w> ~ve Al ~Wfl'w> ~['l. Al-tAD)p.li ~yhil{a/-Wk)l.h'
~['l. ^l. laer"f.yI ^M.[-; ta, ^l. !nE)AkT.w: 7:24 `wyh'(l{awE ~yIAG ~yIr:c.Mimi ^L. t'ydIP' rv,a] ^M.[;
T'r>B:DI rv,a] rb'D"h; ~yhil{a/ hw"hy> hT'[;w> 7:25 s `~yhi(l{ale ~h,l' t'yyIh' hw"hy> hT'aw; > ~l'_A[-d[;
rmoale ~l'A[-d[; ^m.vi lD:g >yIw> 7:26 `T'r>B:)DI rv<a]K; hfe[]w: ~l'_A[-d[; ~qEh' AtyBe-l[;w> ^D>b.[-; l[;(
hw"hy> hT'a-; yKi( 7:27 `^yn<)p'l. !Akn" hy<h.yI dwId" ^D>b.[; tybeW lae_r"f.y-I l[; ~yhil{a/ tAab'c. hw"hy>
^D>b.[; ac'm' !Ke- l[; %L"-+ hn<b.a, tyIB: rmoale ^D>b.[; !z<a-o ta, ht'yliG" laer"f.yI yhel{a/ tAab'c.
~yhil{a/h'( aWh-hT'a; hwIhy> yn"doa] hT'[;w> 7:28 `taZO*h; hL'piT.h-; ta, ^yl,ae lLeP;t.hil. ABl-i ta,
tyBe-ta, %rEb'W laeAh hT'[;w> 7:29 `taZO*h; hb'AJh;-ta, ^D>b.[-; la,( rBed:T.w: tm,_a/ Wyh.yI ^yr<b'd>W
^D>b.[-; tyBe( %r:boy> ^t.k'r>BimiW T'r>B;DI hwIhy> yn"doa] hT' a-; yKi( ^yn<+p'l. ~l'A[l. tAyh.li ^D>b.[;
dY:mi hM'a;h' gt,m-, ta, dwID" xQ:YIw: ~[e_ynIk.Y:w: ~yTiv.liP-. ta, dwID" %Y:w: !ke- yrEx]a;( yhiy>w:) 8:1 p `~l'(A[l.
tymih'l. ~ylib'x-] ynE)v. dDEm;y>w: hc'r>a; ~t'Aa bKev.h; lb,x,B; ~dED>m;y>w:) ba'Am-ta, %Y:w: 8:2 `~yTi(v.liP.
rz<[<d>d:h-] ta, dwID" %Y:w: 8:3 `hx'(n>mi yaef.nO ~ydIb'[]l; dwId"l. ba'Am yhiT.w: tAy=x]h;l. lb,x,h; al{m.W
@l,a, WNM,mi dwID" dKol.YIw: 8:4 `tr"(P. $k-rh;n>BI) Ady" byvih'l. ATk.l,B. hb'_Ac %l,m, bxor-> !B,
ha'me WNM,mi rtEAYw: bk,r<h-' lK'-ta, dwID" rQE[;y>w: ylig_ >r: vyai @l,a, ~yrIf.[,w> ~yvir"P' tAame-[b;v.W
~yIn:v.W-~yrI)f.[, ~r"a]B;( dwID" %Y:w: hb'_Ac %l,m, rz<[<d>d:h]l; rzO [.l; qf,M,D: ~r:a] aboT'w: 8:5 `bk,r"(
[v;YOw: hx'_n>mi yaef.An ~ydIb'[]l; dwId"l. ~r"a] yhi T.w: qf,M,D: ~r:a]B; ~ybicin> dwID" ~f,Y"w: 8:6 `vyai( @l,a,
ydEb.[; la, Wyh' rv<a] bh'Z "h; yjel.vi tae dwID" xQ:YIw: 8:7 `%l")h' rv<a] lkoB. dwID-" ta, hw"hy>
hBer>h; tv,xon> dwID" %l,M,h; xq;l' rz<["+d>d:h] yrE[' yt;roBe(miW xj;B,miW 8:8 `~Il'(v'Wry> ~aeybiy>w: rz<["+d>d:h]
y[iTo xl;v.YIw: 8:10 `rz<[")d>d:h] lyxe- lK' tae dwId" hK'hi yKi tm'_x] %l,m, y[iTo [m;v.YIw: 8:9 s `dao)m.
WhKeY:w: rz<[,d>d:h]B; ~x;l.nI rv,a] l[; Akr]b'l.W ~Alv'l. Al-la'v.li dwID"-%l,M,(h-; la, AnB-. ~r"Ay*-ta,
8:11 `tv,xo)n> ylek.W bh'z" yle(k.W @s,k-, yle(K. Wyh' Ady"b.W rz<["+d>d:h] hy"h' y[iTo tAmx]l.mi vyai- yKi
`vBe(Ki rv<a] ~yIAGh;-lK'mi vyDIq.hi rv<a] bh'Z"h;w> @s,K, h-; ~[i hw"+hyl;( dwID" %l,M,h; vyDIq.hi ~t'a-o ~G:
`hb'(Ac %l,m, bxor-> !B, rz<[<d>d:h] ll;V.miW qle_m'[]me(W ~yTiv.liP.miW !AM[; ynEB.miW ba'AMmiW ~r" a]me 8:12
~Ada/B, ~f,Y"w: 8:14 `@l,a'( rf"[' hn"Amv. xl;m-,_ aygEB. ~r"a-] ta, AtAKh;me AbvuB. ~ve dwID" f[;Y:w: 8:13
lkoB. dwID-" ta, hw"hy> [v;AYw: dwI+d"l. ~ydIb'[] ~Ada-/ lk' yhiy>w: ~ybicin> ~f' ~Ada/-lk'B. ~ybicin>

207

`AM*[-; lk'l. hq"d"c.W jP'v.mi hf,[o dwId" yhiy>w: lae_r"f.y-I lK'-l[; dwID" %l{ m.YIw: 8:15 `%l")h' rv<a]
%l,m,yxia]w: bWjyxia-] !B, qAdc'w> 8:17 `ryKi(z>m; dWlyxia-] !B, jp'v'AhywI ab'C_ 'h-; l[; hy"Wrc.-!B, ba'Ayw>
~ynIh]Ko dwId" ynEb.W yti_leP.h;w> ytirEK.h;w> [d"y"Ahy-> !B, Why"n"b.W 8:18 `rpE)As hy"r"f.W ~ynI+h]Ko rt"y"b.a-, !B,
rWb[]B; ds,x, AM[i hf,[/a,w> lWa+v' tybel. rt:An rv<a] dA[-vy< ykih] dwID" rm,aYOw: 9:1 p `Wy*h'
hT'a;h; wyl'ae %l,M,h; rm,aYOw: dwI+D-" la, Al-War>q.YIw: ab'yci Amv.W db,[, lWav' tybel.W 9:2 `!t")n"Ahy>
ds,x, AM[i hf,[/a,w> lWav' tybel. vyai dA[ sp,a,h; %l,M,h; rm,aYOw: 9:3 `^D<)b.[; rm,aYOw: ab'yci
hpoyae %l,M,h; Al-rm,aYO*w: 9:4 `~yIl"g) >r: hken> !t"n"Ahyli !BE dA[ %l,M,h-; la, ab'yci rm,aYOw: ~yhi_l{a/
%l,M,h; xl;v.YIw: 9:5 `rb")d> AlB. laeyMi[-; !B, rykim' tyBe aWh-hNEhi %l,M,h-; la, ab'yci rm,aYOw: aWh+
lWav'-!B, !t"n"Ahy>-!B, tv,boypim. aboY"w: 9:6 `rb")d> ALmi laeyMi[-; !B, rykim' tyBemi WhxeQ'YIw: dwI+D"
dwId" Al rm,aYOw: 9:7 `^D<)b.[; hNEhi rm,aYOw: tv,boypim. dwID" rm,aYOw: WxT'_v.YIw: wyn"P-' l[; lPoYIw: dwID-" la,
hdEf.-lK'-ta,( ^l. ytibovih]w: ^ybia' !t"n"Ahy> rWb[]B;( ds,x, ^M.[i hf,[ /a, hfo[' yKi ar"yTi-la;
t'ynIp' yKi ^D<+b.[; hm, rm,aYOw: WxT;v.YIw: 9:8 `dymi(T' ynIx'l.vu-l[; ~x,l, lk;aTo hT'a;w> ^ybi_a' lWav'
rv,a] lKo wyl'_ae rm,aYOw: lWav' r[;n: ab'yci-la, %l,M,h; ar"q.YIw: 9:9 `ynIAm*K' rv<a] tMeh; bl,Kh, ;-la,
^yd<b'[]w: ^yn<b'W hT'a; hm'd"a]h-' ta,( AL T'd>b;['w> 9:10 `^yn<)doa-] !b,l. yTit;n" AtyBe-lk'l.W lWav'l. hy"h'
ynI+x'l.vu-l[; ~x,l, dymiT' lk;ayO ^yn<doa-] !B, tv,boypim.W Alk'a]w: ~x,L, ^yn<doa-] !b,l. hy"h'w> t'abehew>
hW<c;y> rv,a] lkoK. %l,M,h-; la, ab'yci rm,aYOw: 9:11 `~ydI(b'[] ~yrIf.[,w> ~ynIB' rf"[' hV'mix] ab'ycil.W
9:12 `%l,M,(h; ynEB.mi dx;a;K. ynIx'l.vu-l[; lkeao tv,boypim.W ^D<+b.[; hf,[]y: !KE ADb.[; ta, %l,M,h; ynIdoa]
bveyO tv,boypim.W 9:13 `tv,bo)ypim.li ~ydIb'[] ab'yci-tyBe bv;Am lkow> ak'_ymi Amv.W !j"q-' !Be tv,boypim.liw>
!ke-yrEx]a;( yhiy>w:) 10:1 p `wyl'(g>r: yTev. x;SePi aWhw> lke_ao aWh dymiT' %l,M,h; !x:l.vu-l[; yKi ~Il;v'WryBi
vx'n-" !B, !Wnx-' ~[i ds,x-, hf,[/a, dwID" rm,aYOw: 10:2 `wyT'(x.T; AnB. !Wnx' %l{m.YIw: !AM+[; ynEB. %l,m, tm'Yw" :
dwId" ydEb.[; WaboY"w: wybi_a-' la, wyd"b'[-] dy:B. Amx]n:l. dwID" xl;v.YIw: ds,x, ydIM'[i wybia' hf'[' rv,a]K;
^yn<y[eB. ^ybia'-ta, dwID" dBek;m.h;( ~h,ynEdo*a] !Wnx-' la, !AM[-; ynE)b. yrEf' Wrm.aYOw: 10:3 `!AM)[; ynEB. #r<a,
dwID" xl;v' Hk'p.h'l.W Hl'G>r:l.W ry[ih-' ta, rAqx] rWb[]B; aAlh] ~ymi_x]n:)m. ^l. xl;v-' yKi(
~h,ywEd>m-; ta, trok.YIw: ~n"q'z> ycix-] ta, xL;g:y>w: dwId" ydEb[. ;-ta, !Wnx' xQ;YIw: 10:4 `^yl,(ae wyd"b'[-] ta,
~ymil'k.nI ~yvin"a]h' Wyh-' yKi( ~t'ar"q.li xl;v.YIw: dwId"l. WdGIY:w: 10:5 `~xe(L.v;y>w:) ~h,_yteAt)v. d[; ycixeB;
Wva]b.nI yKi !AM[; ynEB. War>YIw: 10:6 `~T,(b.v;w> ~k,n>q;z> xM;c;y-> d[; AxrEybi( Wbv. %l,M,h; rm,aYOw: dao+m.
ylig>r: @l,a, ~yrIf.[, ab'Ac ~r:a-] ta,w> bAxr-> tyBe ~r:a]-ta, WrK.f.YIw: !AM[;-ynE)b. Wxl.v.YIw: dwI+d"B.
xl;v.YIw: dwI+D" [m;v.YIw: 10:7 `vyai( @l,a, rf"[-' ~ynEv. bAj vyaiw> vyai @l,a, hk'[]m;( %l,m-, ta,w>
r[;V'_h; xt;P, hm'x'l.mi Wkr>[;Y:w: !AM[; ynEB. Wac.YE)w: 10:8 `~yrI)BoGIh; ab'C 'h-; lK' taew> ba'Ay-ta,
ynEP. wyl'ae ht'y>h-' yKi( ba'Ay ar.Y:w: 10:9 `hd<F( 'B; ~D"b;l. hk'[]m;(W bAj-vyai(w> bAxr>W ab'Ac ~r:a]w:
10:10 `~r"a
( ] tar:q.li %ro[]Y:w:) laer"f.yI laer"f.yIB. yrEWxB. lKomi rx;b.YIw: rAx=a'me(W ~ynIP'mi hm'x'l.Mih;
~r"a] qz:x/T-, ~ai rm,aYOw: 10:11 `!AM)[; ynEB. tar:q.li %ro[]Y:w:) wyxi_a' yv;b.a; dy:B. !t;n" ~['h' rt,y< taew>
qZ:x;t.nIw> qz:x] 10:12 `%l") [:(yviAhl. yTik.l;h'w> ^M.mi Wqz>x/y< !AM[; ynEB-. ~aiw> h['_Wvyli( yLi ht'yIh'w> yNIM,mi
AM[i rv<a] ~['h'w> ba'Ay vG:YIw: 10:13 `wyn")y[eB. bAJh; hf,[]y: hw"hyw:) Wnyhe_l{a/ yrE[' d[;b.W WnMe[-; d[;B.
WaboY"w: yv;ybia] ynEP.mi WsnUY"w: ~r"a] sn"- yKi War" !AM[; ynEb.W 10:14 `wyn")P'mi WsnUY"w: ~r"_a]B; hm'x'l.Mil;
lae_r"f.yI ynEp.li @G:nI yKi ~r"a] ar.Y:w: 10:15 `~Il'(v'Wry> aboY"w: !AM[; ynEB. l[;me ba'Ay bv'Y"w: ry[i_h'
%b:Avw> ~l'_yxe WaboY"w: rh'N "h; rb,[eme rv,a] ~r"a-] ta, ace YOw: rz<[,d>d:h] xl;v.YIw: 10:16 `dx;y") Wps.a'YEw:
aboY"w: !DEr>Y:h-; ta, rbo[]Y:w: laer"f.y-I lK'-ta, @soa/Y<w: s dwId"l. dG:YUw: 10:17 `~h,(ynEp.li rz<[<d>d:h] ab'c-. rf;
dwID" groh]Y:w: laer"f.yI ynEP.mi ~r"a] sn"Y"w: 10:18 `AM*[i Wmx]L'YIw: dwID" tar:q.li ~r"a] Wkr>[;Y:w: hm'al'_xe
10:19 `~v'( tm'Y"w: hK'hi Aab'c. rf; %b:Av taew> ~yvi_r"P' @l,a, ~y[iB'r>a;w> bk,r< tAame [b; v. ~r"a]me
~Wd+b.[;Y:)w: laer"f.y-I ta, Wmliv.Y:w: laer"fy. I ynEp.li WpG>nI yKi rz<[,d>d:h] ydEb.[; ~ykil'M.h-; lk'( War>YIw:
~ykial.M;h; tace t[el. hn"V'h; tb;Wvt.li yhiy>w: 11:1 p `!AM)[; ynEB-. ta, dA[ [:yviAhl. ~r"a] War.YI)w:
8:16

208

WrcUY"w: !AM[; ynEB-. ta, Wtxiv.Y:w: laer"f.y-I lK'-ta,w> AM[i wyd"b'[-] ta,w> ba'Ay-ta, dwI D" xl;v.YIw:
%Leh;t.YIw: AbK'v.mi l[;me dwID" ~q'Y"w: br<[,h' t[el. yhiy>w: 11:2 s `~Il'(v'WryBi bveAy dwId"w> hB'_r-: l[;
dwID" xl;v.YIw: 11:3 `dao)m. ha,r>m; tb;Aj hV'aih'w> gG"+h; l[;me tc,x,ro hV'ai ar.Y:w: %l,M,h-; tyBe gG:- l[;
dwID" xl;v.YIw: 11:4 `yTi(xih; hY"rIWa tv,ae ~['ylia-/ tB; [b;v-, tB; tazO-aAlh] rm,aYOw: hV'_ail'( vrod>YIw:
11:5 `Ht'(yBe-la, bv'T'w: Ht'_a'mJ
. umi tv,D<q;t.mi ayhiw> HM'[i bK;v.YIw: wyl'ae aAbT'w: h'x,QY' Iw: ~ykia'l.m;
yl;ae xl;v. ba'Ay-la, dwID" xl;v.YIw: 11:6 `ykinO*a' hr"h' rm,aTow: dwId"l. dGET;w: xl;v.Tiw: hV'_aih'( rh;T;w:
dwID" la;v.YIw: wyl'_ae hY"rIWa aboY"w: 11:7 `dwI)D-" la, hY"rIWa)-ta, ba'Ay xl;v.YIw: yTi_xih; hY"rIWa)-ta,
#x;r>W ^t.ybel. drE hY"rIWal. dwID" rm,aYOw: 11:8 `hm'(x'l.Mih; ~Alv.liw> ~['h' ~Alv.liw> ba'Ay ~Alv.li
tyBe xt;P, hY"rIWa bK;v.YIw: 11:9 `%l,M,(h; ta;f.m; wyr"x]a; aceTew: %l,M,h; tyBemi hY"rIWa) ace YEw: ^yl,_g>r:
hY"rIWa dr:y-" al{) rmoale dwId"l. WdGIY:w: 11:10 `At*yBe-la, dr:y" al{w> wyn"+doa] ydEb.[-; lK' tae %l,M,h;
11:11 `^t<)yBe-la, T'd>r:y" al{) [:WDm; ab' hT'a; %r<D<mi aAlh] hY"rIWa-la, dwID" rm,aYOw: At=yBe-la,
ynIdoa] ydEb.[;w> ba'Ay ynIdoaw: tAKSuB; ~ybiv.yO hd"WhywI) laer"f.yIw> !Ara'h' dwID"-la, hY"rIWa rm,aYOw:
^v,p.n: yxew> ^Y<x; yTi_v.a-i ~[i bK;v.liw> tATv.liw> lkoa/l, ytiyBe-la, aAba' ynI a]w: ~ynIxo hd<F'h; ynEP-. l[;
&'x<+L.v;a] rx"m'W ~AYh-; ~G: hz<B' bve hY"rIWa-la, dwID" rm,aYOw: 11:12 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, hf,[/a-, ~ai(
T.v.YEw: wyn"p'l. lk;aYOw: dwId" Al-ar"q.YIw: 11:13 `tr"(x\M'mi(W aWhh; ~AYB; ~Il;v'Wrybi hY"rIWa bv,YEw:
rq,Bob; yhiy>w: 11:14 `dr"(y" al{ AtyBe-la,w> wyn"doa] ydEb.[-; ~[i AbK'v.miB. bK; v.li br<[,b' aceYEw: WhrE_K.v;y>w:)
hY"rIWa)-ta, Wbh' rmo=ale rp,SeB; bTok.YIw: 11:15 `hY")rIWa dy:B. xl;v.YIw: ba'_Ay-la, rp,se dwID" bTok.YIw:
ba'Ay rAmv.Bi yhiy>w: 11:16 s `tme(w" hK'nIw> wyr"x]a;me ~T,b.v;w> hq'z"x]h;( hm'xl' .Mih; ynEP. lWm-la,
ry[ih' yven>a; Wac.YEw: 11:17 `~v'( lyIx-: yven>a; yKi [d:y" rv<a] ~AqM'h-; la, hY"rIWa-ta, !TeYIw: ry[i_h-' la,
dGEY:w: ba'_Ay xl;v.YIw: 11:18 `yTi(xih; hY"rIWa ~G: tm'Yw" : dwI+d" ydEb.[;me ~['h-' !mi lPoYIw: ba'Ay-ta, Wmx]L'YIw:
yrEb.D-I lK' tae ^t.ALk;K. rmo=ale %a"l.M;h-; ta, wc;y>w: 11:19 `hm'(x'l.Mih; yrEb.D-I lK'-ta, dwId"l.
~T,v.G:nI [:WDm; ^l. rm:a'w> %l,M,h; tm;x] hl,[]T-; ~ai( hy"h'w> 11:20 `%l,M,(h-; la, rBEd:l. hm'x'l.Mih;
%l,m,ybia-] ta, hK'hi-ymi( 11:21 `hm'(Axh; l[;me Wry-O rv,a] tae ~T,[.d:y> aAlh] ~xe_L'hil. ry[ih-' la,
~T,v.G:nI hM'l' #beteB. tm'Y"w: hm'Axh;( l[;me bk,r< xl;P, wyl'[' hk'yliv.hi hV'ai-aAl)h] tv,B,rUy>-!B,
tae dwId"l. dGEY:w: aboY"w: %a"+l.M;h; %l,YEw: 11:22 `tme( yTixih; hY"rIWa ^D>b.[; ~G: T'r>m;a'w> hm'_Axh;-( la,
Wnyleae Wac.YEw: ~yvin"a]h'( Wnyle[' Wrbg. "-yKi( dwID-" la, %a'l.M;h; rm,aYOw: 11:23 `ba'(Ay Axl'v. rv<a-] lK'
^d<b'[-] la, ~yrIAMh; ~yair>AMh; WrYOw: War>YOw: 11:24 `r[;V'(h; xt;P-, d[; ~h,yle[] hy<hN. Iw: hd<F_ 'h;
dwID" rm,aYOw: 11:25 s `tme( yTixih; hY"rIWa ^D>b.[; ~g:w> %l,M,_h; ydEb.[;me WtWmY"w: hm'Axh; l[;me
lk;aTo hz<k'w> hzOk-' yKi( hZ<h; rb"D"h-; ta, ^yn<y[eB. [r:y-E la; ba'Ay-la, rm:ato-hKo) %a'l.M;h-; la,
hY"rIWa tme- yKi hY"rIWa) tv,ae [m;v.Tiw: 11:26 `WhqEZ) >x;w> Hs'r>h'w> ry[ih-' la, ^T.m.x;l.mi qzEx]h; br<x'_h,
hV'ail. Al-yhiT.w: AtyBe-la, Hp's .a;Y:w: dwID" xl;v.YIw: lb,aeh' rbo[]Y:w: 11:27 `Hl'([.B-; l[; dPos .Tiw: Hv'_yai
dwI+D-" la, !t"n-" ta, hw"hy> xl;v.YIw: 12:1 p `hw")hy> ynEy[eB. dwId" hf'[-' rv,a] rb"D"h; [r;YEw: !BE+ Al dl,Tew:
hy"h' ryvi['l. 12:2 `var"( dx'a,w> ryvi[' dx'a, tx'a, ry[iB. Wyh' ~yvin"a] ynEv. Al rm,aYOw: wyl'ae aboY"w:
h'Yx< ;y>w: hn"q' rv<a] hN"j;q. tx;a; hf'b.K-i ~ai yKi lKo- !yae( vr"l'w> 12:3 `dao)m. hBer>h; rq"b'W !aco
12:4 `tb;(K. Al-yhiT.w: bK'v.ti Aqyxeb.W hT,v.ti AsKomiW lk;ato ATPimi wD"_x.y: wyn"B' ~[iw> AM[i lD:g >Tiw:
xQ;YIw: Al=-aB'h; x;rEaol' tAf[]l; Arq'B.miW AnaComi tx;q:l' lmox.Y:w: ryvi['h, vyail. %l,he aboY"w:
rm,aYOw: dao+m. vyaiB' dwID" @a:- rx;YI)w: 12:5 `wyl'(ae aB'h; vyail' h'f,[]Y:w:) var"h' vyaih' tf;b.K-i ta,
bq,[e ~yIT"+[.B;r>a; ~Lev;y> hf'b.Kih-; ta,w> 12:6 `tazO* hf,[oh' vyaih' tw<m-' !b, yKi hw"hy>-yx; !t'n-" la,
vyai_h' hT'a; dwID-" la, !t"n" rm,aYOw: 12:7 `lm'(x-' al{) rv<a] l[;w> hZ<h; rb"D"h-; ta, hf'[' rv<a]
`lWa)v' dY:mi ^yTilC. ;hi ykinOa'w> laer"f.y-I l[; %l,m,l. ^)yTi x.v;m. ykinOa' laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;a-' hKo
hd"_WhywI) laer"f.yI tyBe- ta, ^l. hn"T.a,w" ^q,yxeB. ^yn<doa] yve n-> ta,w> ^yn<doa] tyBe- ta, ^l. hn"T.a,w" 12:8
Any[eB. [r:h' tAf[]l; hw"hy> rb:D-> ta, t'yzIB' [:WDm; 12:9 `hN"hE)k'w> hN"hEK' ^L. hp'siaow> j['m-. ~aiw>

209

br<x,B. T'g>r:h' Ataow> hV'_ail. ^L. T'x.q:l' ATv.a-i ta,w> br<x,b; t'yKihi yTixih;( hY"rIWa tae yn:y[eB.
tv,a-e ta, xQ;Tiw: ynIt'zIb. yKi bq,[e ~l'_A[-d[; ^t.yBemi br<x, rWst-' al{ hT'[;w> 12:10 `!AM)[; ynEB.
^t,yBemi h['r" ^yl,[' ~yqime ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo 12:11 s `hV'(ail. ^l. tAyh.li yTixih; hY"rIWa
hT'a; yKi 12:12 `taZO*h; vm,V,h; ynEy[el. ^yv,n-" ~[i bk;v'w> ^y[,_rEl. yTit;n"w> ^yn<y[el. ^yv,n-" ta, yTi x.q;l'w>
dwID" rm,aYOw: 12:13 s `vm,V'(h; dg<n<w> laer"f.y-I lK' dg<n< hZ<h; rb"D"h-; ta, hf,[/a, ynIa]w: rt, S'_b; t'yfi['
sp,a, 12:14 `tWm)t' al{ ^t.aJ'x; rybi[/h, hw"hy>-~G: dwID"-la, !t'n" rm,aYOw: s hw"+hyl;( ytiaj'x' !t'n-" la,
!t"n" %l,YEw: 12:15 `tWm)y" tAm ^l. dALYIh; !BEh; ~G: hZ<+h; rb"D"B; hw"hy> ybey>a-o ta, T'c.a;nI #ae n-I yKi(
dwID" vQEb;y>w: 12:16 `vn:)a'YEw: dwId"l. hY"rIWa-tv,ae( hd"l.y" rv,a] dl,Yh< ;-ta, hw"hy> @GOYIw: At=yBe-la,
wyl'[' Atybe ynEq.zI WmquY"w: 12:17 `hc'r>a") bk;v'w> !l"w> ab'W ~Ac dwID" ~c'Y"w: r[;N"+h; d[;B. ~yhil{a/h-' ta,
dl,Y"+h; tm'Y"w: y[iybiV.h; ~AYB; yhiy>w: 12:18 `~x,l'( ~T'ai ar"b'-al{)w> hb'a' al{w> #r<a'_h-' !mi Amyqih]l;
wyl'ae Wnr>B:DI yx; dl,Yh< ; tAyh.bi hNEhi Wrm.a'( yKi dl,Yh< ; tme- yKi Al dyGIh;l. dwId" ydEb.[; War.YI)w:
wyd"b'[] yKi dwID" ar.Y:w: 12:19 `h['(r" hf'['w> dl,Y<h; tme wyl'ae rm:anO %yaew> WnleAqB. [m;v-' al{w>
12:20 `tme( Wrm.aYOw: dl,Y<h; tmeh] wyd"b'[-] la, dwID" rm,aYOw: dl,Y"+h; tme yKi dwID" !b,Y"w: ~yvix]l;t.mi(
aboY"w: WxT'_v.YIw: hw"hy>-tybe aboY"w: wyt'l{m.fi Atl{m.fi @Lex;y>w: %s,Yw" : #x;r>YIw: #r<a'h'me dwID" ~q'Y"w:
rv<a] hZ<h; rb"D"h-; hm'( wyl'ae wyd"b'[] Wrm.aYOw: 12:21 `lk;(aYOw: ~x,l, Al WmyfiY"w: la;v.YIw: AtyBe-la,
rm,aYOw: 12:22 `~x,l'( lk;aTow: T'm.q: dl,Y<h; tme rv,a]k;(w> &.b.Tew: T'm.c; yx; dl,Y<h; rWb[]B; ht'yfi_['
12:23 `dl,Y")h; yx;w> hw"hy> ynIN:x;w> ynIN:x'y> [:dEAy ymi yTir>m;a' yKi hK,_b.a,w") yTim.c; yx; dl,Y<h; dA[B.
12:24 `yl'(ae bWvy" al{) aWhw> wyl'ae %lEho ynIa] dA[+ Abyvih]l; lk;Wah; ~c' ynIa] hZ< hM'l' tme hT'[;w>
ar"q.Tiw: ar"q.YIw: !Be dl,Tew: HM'_[i bK;v.YIw: h'yl,ae aboY"w: ATv.ai [b;v-, tB; tae dwID" ~xen:y>w:
rWb[]B; Hy"+d>ydIy> Amv-. ta, ar"q.YIw: aybiN "h; !t"n" dy:B. xl;v.YIw: 12:25 `Ab*hea] hw"hyw: hmol{v. Amv.-ta,
ba'Ay xl;v.YIw: 12:27 `hk'(WlM.h; ry[i- ta, dKol.YIw: !AM+[; ynEB. tB;r:B. ba'Ay ~x,L'YIw: 12:26 p `hw")hy>
@soa/ hT'[;w> 12:28 `~yIM")h; ry[i- ta, yTid>k;l-' ~G: hB'r:b. yTim.x;l.nI rm,aYOw: dwI+D-" la, ~ykia'l.m;
12:29 `h'yl,([' ymiv. ar"q.nIw> ry[ih-' ta, ynIa] dKol.a, !P, Hd"_k.l'w> ry[ih-' l[; hnEx]w: ~['h' rt,y-< ta,
l[;me ~K'l.m-; tr<j,([-] ta, xQ:YIw: 12:30 `Hd"(K.l.YIw:) HB' ~x,L'YIw: ht'B'_r: %l,YEw: ~['h-' lK'-ta, dwID" @soa/Y<w:
hBer>h; ayciAh ry[ih' ll;v.W dwI+D" varo- l[; yhiT.w: hr"q'y> !b,a,w> bh'z" rK:Ki Hl'q'v.miW Avaro
lz<r>B;h; trozg> >m;b.W lz<r>B;h; ycerIx]b;W hr"gEM.B; ~f,Y"w: ayciAh HB'- rv,a] ~['h-' ta,w> 12:31 `dao)m.
~['h-' lk'w> dwID" bv'Y"w: !AM+[-; ynE)b. yrE[' lkol. hf,[]y: !kEw> !Bel.M;B; !K,l.M;B; ~t'Aa rybi[/h,w>
!Anm.a; h'b,h'a/Y<w: rm"+T' Hm'v.W hp'y" tAxa' dwID-" !B, ~Alv'b.a;l.W !ke- yrEx]a; yhiy>w: 13:1 p `~Il'(v'Wry>
ynEy[eB. aleP'YIw: ayhi_ hl'Wtb. yKi Atxoa] rm"T' rWb[]B;( tALx;t.hil. !Anm.a;l. rc,YEw: 13:2 `dwI)D-" !B,
vyai bd"n"Ayw> dwI+d" yxia] h['m.v-i !B, bd"n"Ay* Amv.W [:rE !Anm.a;l.W 13:3 `hm'Wa)m. Hl' tAf[]l; !Anm.a;
yli_ dyGIT; aAlh] rq,BoB; rq,BoB; %l,M,h-; !B, lD: hk'K' hT'a; [:WDm; Al rm,aYOw: 13:4 `dao)m. ~k'x'
bk;v. bd"n"Ahy> Al rm,aYOw: 13:5 `bhe(ao ynIa] yxia' ~l{v'b.a; tAxa] rm'T-' ta, !Anm.a; Al rm,aYOw:
~x,l, ynIrEb.t;w> ytiAxa] rm't' an" aboT' wyl'ae T'r>m;a'w> ^t,Aar>li ^ybia' ab'W lx'_t.hiw> ^b.K'v.m-i l[;
aboY"w: lx'_t.YIw: !Anm.a; bK;v.YIw: 13:6 `Hd"(Y"mi yTil.k;a'w> ha,r>a, rv<a] ![;m;l. hy"r>Bih-; ta, yn:y[el. ht' f.['w>
tAbbil. yTev. yn:y[el. bBel;t.W ytixoa] rm"T' an"-aAbT'( %l,M,h-; la, !Anm.a; rm,aYOw: Ataor>li %l,M,h;
Al-yfi[]w: %yxia' !Anm.a; tyBe an" ykil. rmo=ale ht'y>B:h; rm"T-' la, dwID" xl;v.YIw: 13:7 `Hd"(Y"mi hr<b.a,w>
vl'T'w: vAlT'w: qceB'h-; ta, xQ;T iw: bke_vo aWhw> h'yxia' !Anm.a; tyBe rm'T' %l,Tew: 13:8 `hy")r>Bih;
lAk+a/l, !aEm'y>w: wyn"p'l. qcoTiw: trEf.M;h-; ta, xQ:Tiw: 13:9 `tAb)biL.h-; ta, lVeb;T.w: wyn"y[el. bBel;T.w:
rm'T-' la, !Anm.a; rm,aYOw: 13:10 `wyl'(['me vyai- lk' Wac.YEw: yl;['me( vyai-lk' Wayci Ah !Anm.a; rm,aYOw:
!Anm.a;l. abeT'w: ht'f'[' rv<a] tAbbiL.h-; ta, rm'T' xQ:Tiw: %dE+Y"mi hr<b.a,w> rd<x,h; hy"r>Bih; yaiybi h'
13:12 `yti(Axa] yMi[i ybik.vi yaiAB Hl' rm,aYOw: HB'-qz<x]Y:)w: lko+a/l, wyl'a
e vGET;w: 13:11 `hr"d>x'(h, h'yxia'
13:13 `taZO*h; hl'bN' >h; ta, hfe[]T-; la;( lae_r"f.yIB. !kE hf,['yE-al{ yKi ynINE[;T-. la; yxia-' la; Al rm,aTow:

210

an"- rB,D: hT'[;w> lae_r"f.yIB. ~ylibN' >h; dx;a;K. hy< h.Ti hT'a;w> ytiP'r>x-, ta, %yliAa hn"a" ynIa]w:
bK;v.YIw: h'N<[;y>w: hN"M,mi qz:x/Y<w: Hl'_AqB. [:mov.li hb'a' al{w> 13:14 `&'M<)mi ynI[En"m.yI al{ yKi %l,M,h-; la,
rv<a] hb'h]a;me Ha'nEf. rv<a] ha'nF> ih; hl'Adg> yKi daom. hl'AdG> ha'n>fi !Anm.a; h'a,n"f.YIw: 13:15 `Ht'(ao
taZOh; hl'AdG>h; h['r"h' tdoAa-la; Al rm,aTow: 13:16 `ykile( ymiWq !Anm.a; Hl'- rm,aYOw:) Hb'_hea]
rm,aYOw: Atr>v"m. Ar[]n-: ta,( ar"q.YIw: 13:17 `Hl'( [:(mov.li hb'a' al{w> ynIxE+L.v;l. yMi[i t'yfi[-' rv,a] tr<x,a;me
!ke yKi ~ySiP; tn<toK. h'yl,['w> 13:18 `h'yr<(x]a; tl,D<h; l[on>W hc'Wx+h; yl;['me tazO -ta, an"- Wxl.vi
13:19 `h'yr<(x]a; tl,D<h; l[;n"w> #Wxh; Atr>v")m. Ht'Aa aceYOw: ~yli_y[im. tl{WtB.h; %l,M,h-; tAnb. !'v.B; l.Ti
%l,Tew: Hv'aro-l[; Hd"y" ~f,T'w: h['r"_q' h'yl,[' rv<a] ~ySiP;h; tn<tko .W Hv'aro-l[; rp,ae rm"T' xQ;Tiw:
ytiAxa] hT'[;w> %M'[i hy"h' %yxia' !Anymia]h; h'yxia' ~Alv'b.a; h'yl,ae rm,aYOw: 13:20 `hq'['(z"w> %Alh'
~Alv'b.a; tyBe hm'mevow> rm'T' bv,Tew: hZ<+h; rb"D"l; %BEl-i ta, ytiyviT-' la; aWh %yxia' yviyrIx]h;
rB<d-I al{)w> 13:22 `dao)m. Al rx;YIw: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK' tae [m;v' dwID" %l,M,h;w> 13:21 `h'yxi(a'
tae hN"[i rv<a] rb;D-> l[; !Anm.a-; ta, ~Alv'b.a; anEf-' yKi( bAj+-d[;w> [r"mel. !Anm.a-; ~[i ~Alv'b.a;
~yIr"+p.a-, ~[i rv<a] rAcx' l[;b;B. ~Alv'b.a;l. ~yzIzg> O* Wyh.YIw: ~ymiy" ~yIt:n"v.li yhiy>w:) 13:23 p `At)xoa] rm"T'
~yzIzg> O an"- hNEhi rm,aYOw: %l,M,h-; la, ~Alv'b.a; aboY"w: 13:24 `%l,M,(h; ynEB-. lk'l. ~Alv'b.a; ar"q.YIw:
an"- la; ynIB-. la; ~Alv'b.a-; la, %l,M,h; rm,aYOw: 13:25 `^D<)b.[-; ~[i wyd"b'[]w: %l,M,h; an"- %l,yE) ^D<+b.[;l.
al{w" ~Alv'b.a; rm,aYOw: 13:26 `Whke(r]b'y>w:) tk,l,l' hb'a-' al{)w> AB-#r"p.YIw: ^yl,_[' dB;k.nI al{w> WnL'Ku %lenE
xl;v.YIw: ~Al+v'b.a; AB-#r"p.YIw: 13:27 `%M")[i %lEyE hM'l' %l,M,h; Al rm,aYOw: yxi_a' !Anm.a; WnT'ai an"- %l,yE)
bAjK. an" War> rmoale wyr"['n-> ta, ~Alv'b.a; wc;y>w: 13:28 s `%l,M,(h; ynEB-. lK' taew> !Anm.a-; ta, ATai
ykinOa'( yKi aAlh] War"_yTi-la; Atao ~T,mih]w: !Anm.a-; ta, WKh; ~k,ylea] yTir>m;a'w> !yIY:B; !Anm.a-; ble
~Al+v'b.a; hW"ci rv<a]K; !Anm.a;l. ~Alv'b.a; yrE []n: Wf[]Y:w:) 13:29 `lyIx"-) ynEb.li Wyh.wI Wqz>xi ~k,t.a, ytiyWIci
ha'b' h['muV.h;w> %r<D<b; hM'he yhiy>w:) 13:30 `WsnU)Y"w: ADr>P-i l[; vyai WbK.r>YIw:) %l,M,h; ynEB-. lK' WmqUY"w:
%l,M,h; ~q'Y"w: 13:31 s `dx'(a, ~h,me rt:An-al{)w> %l,M,h; ynEB-. lK'-ta, ~Alv'b.a; hK' hi rmo=ale dwID-" la,
bd"n"Ay ![;Yw: : 13:32 s `~ydI(g"b. y[erUq. ~ybiC'nI wyd"b'[-] lk'w> hc'r>a"+ bK;v.YIw: wyd"g "B-. ta, [r:q.YIw:
!Anm.a-; yKi( Wtymihe %l,M,h-; ynE)B. ~yrI[N' >h-; lK' tae ynIdoa] rm:ayO-la; rm,aYOw: dwId"-yxi(a] h['m.v-i !B,
~fey"-la; hT'[;w> 13:33 `At*xoa] rm"T' tae AtNO[; ~AYmi hm'Wf ht'y>h' ~Alv'b.a; yPi - l[;-yKi( tme_ ADb;l.
13:34 p `tme( ADb;l. !Anm.a; ~ai-yKi( Wtme_ %l,M,h; ynEB-. lK' rmoale rb"D" ABli-la, %l,M, h; ynIdoa]
%r<D<mi ~ykil.ho br:- ~[; hNEhiw> ar>Yw: : wyn"y[e Any[e-ta, hp,Coh; r[;N:h; aF'YIw: ~Al+v'b.a; xr:b.YIw:
`hy")h' !KE ^D>b.[; rb:d>Ki WaB'_ %l,M,h-; ynE)b. hNEhi %l,M,h-; la, bd"n"Ay* rm,aYOw: 13:35 `rh")h' dC;mi wyr"x]a;
wyd"b'[-] lk'w> %l,M,h-; ~g:w> WK+b.YIw: ~l'Aq Waf.YIw: WaB' %l,M,h-; ynE)b. hNEhiw> rBed:l. AtL{k;K. yhiy>w: 13:36
rWv+G> %l,m, dWhyMi[; rWxyMi[;-!B, ym;l.T-; la, %l,YEw: xr:B' ~Alv'b.a;w> 13:37 `dao)m. lAdG" ykiB. WkB'
lk;T.w: 13:39 `~ynI)v' vl{v' ~v'- yhiy>w: rWv+G> %l,YEw: xr:B' ~Alv'b.a;w> 13:38 `~ymi(Y"h-; lK' AnB-. l[; lBea;t.YwI :
hy"+rUc.-!B, ba'Ay [d:YEw: 14:1 s `tme-( yKi( !Anm.a-; l[; ~x;n-I yKi( ~Al+v'b.a-; la, tacel' %l,M,h; dwID"
h'yl,ae rm,aYOw: hm'_k'x] hV'ai ~V'mi xQ:YIw: h['AqT. ba'Ay xl;v.YIw: 14:2 `~Al)v'b.a-; l[; %l,M,h; ble- yKi(
tl,B,a;t.mi ~yBir: ~ymiy" hz< hV'aiK. tyyIh'w> !m,v, ykiWsT'-la;w> lb,a-e ydEg>bi an"- yvib.liw> an" -yliB.a;t.hi(
14:4 `h'ypi(B. ~yrIb'D>h; ta, ba'Ay ~f,Y"w: hZ<+h; rb"D"K; wyl'ae T.r>B:dIw> %l,M,h-; la, tab'W 14:3 `tme-( l[;
h['viAh rm,aTow: WxT'_v.Tiw: hc'r>a: h'yP,a-; l[; lPoTiw: %l,M,h-; la, ty[iqoT.h; hV' aih' rm,aTow:
14:6 `yvi(yai tm'Y"w: ynIa" hn"m'l.a; hV'(ai lb'a] rm,aTow: %L"-+ hm; %l,M,h; Hl'- rm,aYO*w: 14:5 s `%l,M,(h;
tm,Y"w: dx'a,h-' ta, dx'a,h' AKY:w: ~h,_ynEyBe( lyCim; !yaew> hd<F 'B; ~h,ynEv. WcN"YIw: ~ynIb' ynEv. ^t.x'(p.vil.W
vp,n<B. Whtemin>W wyxia' hKem-; ta, ynIT. Wrm.aYO*w: ^t,x'p.v-i l[; hx'P'v.Mih-; lk'( hm'q' hNEhiw> 14:7 `At*ao
-~Af yTil.bil. hr"a'v.nI rv<a] yTil.x;G-:) ta, WBkiw> vrE_AYh;-ta, ~G: hd"ymiv.n:w> gr"h' rv<a] wyxia'
%tE+ybel. ykil. hV'aih-' la, %l,M,h; rm,aYOw: 14:8 p `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; tyrIaev.W ~ve yviyail. -~yfi
tyBe-l[;w> !wO['h, %l,M,h; ynIdoa] yl;[' %l,M,h-; la, ty[iAqT.h; hV'aih' rm,aTow: 14:9 `%yIl")[' hW<c ;a] ynIa]w:

211

dA[ @ysiy-O al{)w> yl;ae Atabeh]w:) %yIl;ae rBEd:m.h;( %l,M,_h; rm,aYO w: 14:10 s `yqI)n" Aas.kiw> %l,M,h;w> ybi_a'
~D"h; laeGO tB;r>h;me tybir>h;me ^yh,l{a/ hw"hy>-ta, %l,M,h; an"- rK'z>yI rm,aTow: 14:11 `%B") t[;g:l'
rm,aTow: 14:12 `hc'r>a") %nEB. tr:[F] ;mi lPoy-I ~ai hw"hy>-yx; rm,aYOw: ynI+B-. ta, Wdymiv.y: al{w> txev;l.
hM'l'w> hV'aih'( rm,aTow: 14:13 s `yrIBE)D: rm,aYOw: rb"+D" %l,M,h; ynIdoa-] la, ^t.x'p.vi an"- rB,d:T. hV'aih'(
%l,M,h; byvih' yTil.bil. ~vea'K. hZ<h; rb"D"h; %l,M,h; rBeD:miW ~yhi_l{a/ ~[;- l[; tazO K' hT'b.v;x'
vp,n< ~yhil{a/ aF'y-I al{)w> Wpse_a'yE al{ rv<a] hc'r>a; ~yrIGN" Ih; ~yIM;k;w> tWmn" tAm-yKi 14:14 `Ax*D>n-I ta,(
ynIdoa] %l,M,h-; la, rBed:l. ytiaB'- rv,a] hT'[;w> 14:15 `xD"(nI WNM,mi xD:yI yTil.bil. tAbv'x]m;( bv;x'w>
%l,M,h; hf,[]y: yl;Wa %l,M,h-; la, aN"- hr"B.d:a] ^t.x'(p.vi rm,aTow: ~['_h' ynIaUr.yE) yKi hZ<h; rb"D"h-; ta,
ynIB-. ta,w> ytiao dymiv.h;l. vyai_h' @K:mi Atm'a-] ta, lyCih;l. %l,M,h; [m;v.yI yKi 14:16 `At*m'a] rb:D-> ta,
%a:l.m;K. yKi hx'_Wnm.li %l,M,h; ynIdoa-] rb;D> aN"- hy<h.yI) ^t.x'p.vi rm,aTow: 14:17 `~yhi(l{a/ tl;xN] :mI) dx;y:
%l,M,h; ![;Y:w: 14:18 p `%M")[i yhiy> ^yh,l{a/ hw"hyw:) [r"h'w> bAJh; [:mov.li %l,M,h; ynIdoa] !KE ~yhil{a/h'
hV'aih'( rm,aTow: %t"+ao laevo ykinOa' rv<a] rb'D" yNIM,mi ydI x]k;t. an"- la; hV'aih-' la, rm,aYOw:
rm,aTow: hV'aih' ![;T;w: tazO=-lk'B. %T"ai ba'Ay dy:h] %l,M,h; rm,aYOw: 14:19 `%l,M,(h; ynIdoa] an"- rB,d:y>
^D>b.[-; yKi( %l,M,h; ynIdoa] rB,D-I rv,a] lKomi lymif.h;l.W !ymihel. vai- ~ai %l,M,h; ynIdoa] ^v.p.n-: yxe(
ynEP-. ta, bBes; rWb[]b;l. 14:20 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' tae ^t.x'(p.vi ypiB. ~f' aWhw> ynIW"ci aWh ba'Ay
t[;d:l' ~yhil{a/h' %a:l.m; tm;k.x'K. ~k'x' ynIdoaw: hZ<+h; rb"D"h-; ta, ba'Ay ^D>b.[; hf'[' rb'D"h;
%lEw> hZ<+h; rb"D"h-; ta, ytiyfi[' an"- hNEhi ba'Ay-la, %l,M,h; rm,aYOw: 14:21 s `#r<a'(B' rv<a-] lK'-ta,(
%l,M,_h-; ta, %r<b'y>w: WxT;v.YIw: hc'r>a: wyn"P-' la, ba'Ay lPoYIw: 14:22 `~Al)v'b.a-; ta, r[;N:h-; ta, bveh'
%l,M,h; hf'[-' rv,a] %l,M,h; ynIdoa] ^yn<y[eB. !xE ytiac'm-' yKi ^D>b.[; [d:y" ~AYh; ba' Ay rm,aYOw:
14:24 p `~Il'(v'Wry> ~Alv'b.a; ta, abeY"w: hr"Wv+G> %l,YwE : ba'Ay ~q'Y"w: 14:23 `^D<)b.[; ADb.[; rb:D-> ta,
`ha'(r" al{ %l,M,h; ynEp.W AtyBe-la, ~Alv'b.a; bSoYIw: ha,_r>yI al{ yn:p'W AtyBe-la, bSoyI %l,M,h; rm,aYOw:
Adq\d>q' d[;w> Alg>r: @K:mi dao+m. lLeh;l. laer"f.y-I lk'B. hp,y-" vyai hy"h-' al{ ~Alv'b.a;k.W 14:25 s
dbek-' yKi( x:Lge :y> rv<a] ~ymiY"l; ~ymiy" #Qemi hy"h'w>) Avaro-ta, AxL.g:b.W 14:26 `~Wm) Ab hy"h-" al{
~Alv'b.a;l. Wdl.W"YI)w: 14:27 `%l,M,(h; !b,a,B. ~yliq'v. ~yIt:am' Avaro r[:f-. ta, lq;v'w> Ax=L.gIw> wyl'['
~Alv'b.a; bv,YEw: 14:28 p `ha,(r>m; tp;y> hV'ai ht'y>h' ayhi rm"+T' Hm'v.W tx;a; tb;W ~ynIb' hv'Alv.
Atao x:l{v.li ba'Ay-la, ~Alv'b.a; xl;v.YIw: 14:29 `ha'(r" al{ %l,M,h; ynEp.W ~ymi_y" ~yIt:n"v. ~Il;v'WryBi
wyd"b'[-] la, rm,aYOw: 14:30 `aAb)l' hb'a' al{w> tynIve dA[ xl;v.YIw: wyl'_ae aAbl' hb'a' al{w> %l,M,h-; la,
ydEb.[; WtCiY:w: vae_b' h'WtyCih;w> h'yteCiAhw> Wkl. ~yrI[of. ~v'- Alw> ydIy"-la, ba'Ay tq;l.x, War>
hM'l' wyl'ae rm,aYOw: ht'y>B"+h; ~Alv'b.a-; la, aboY"w: ba'Ay ~q'Y"w: 14:31 p `vae(B' hq"l.x,h-; ta, ~Alv'b.a;
^yl,ae yTix.l;v' hNEhi ba'Ay-la, ~Alv'b.a; rm,aYOw: 14:32 `vae(B' yli- rv,a] hq"l.x,h-; ta, ^d<b'[] WtyCihi
~v'-_ ynIa] d[o yli bAj rWvG>mi ytiaB' hM'l' rmoale %l,Mh, ;-la, ^t.ao hx'l.v.a,w> hN"he aBo rmo ale
ar"q.YIw: Al-dG<Y:w: %l,M,h-; la, ba'Ay aboY"w: 14:33 `ynIt")mih/w< !wO[' yBi- vy<-~aiw> %l,M,h; ynEP. ha,r>a, hT'[;w>
%l,M,h; qV;YIw: %l,M,_h; ynEp.li hc'r>a: wyP'a-; l[; Al WxT;v.YIw: %l,Mh, ;-la, aboY"w: ~Alv'b.a-; la,
~ycir" vyai ~yVimix]w: ~ysis_ uw> hb'K'r>m, ~Alv'b.a; Al f[;Y:w: !ke yrEx]a;me yhiy>w:) 15:1 p `~Al)v'b.a;l.
byrI-AL-hy<h.yI-rv<)a] vyaih-' lK' yhiy>w: r[;V'_h; %r<D< dy:- l[; dm;['w> ~Alv'b.a; ~yKiv.hiw> 15:2 `wyn")p'l.
dx;a;me rm,aYOw: hT'a; ry[i hZ<m-i yae( rm,aYOw: wyl'ae ~Alv'b.a; ar"q.YIw: jP'v.Mil; %l,M,h-; la, aAbl'
^l-. !yae [;mevow> ~yxi_kon>W ~ybiAj ^r<b'd> haer> ~Alv'b.a; wyl'ae rm,aYOw: 15:3 `^D<)b.[; laer"f.y-I yje(b.vi
vyai-lK' aAby" yl;['w> #r<a'_B' jpevo ynImEfiy-> ymi ~Alv'b.a; rm,aYOw: 15:4 `%l,M,(h; taeme
Ady"-ta, xl;v'w> Al= twOx]T;v.hil. vyai- br"q.Bi hy"h'w> 15:5 `wyTi(q.D:c.hiw> jP'v.miW byrI- AL-hy<h.y-I rv<)a]
jP'v.Mil; Waboy-" rv,a] laer"f.y-I lk'l. hZ<h; rb"D"K; ~Alv'b.a; f[;Y:w: 15:6 `Al* qv;n"w> Al qyzIx/h,w>
rm,aYOw: hn"+v' ~y[iB'r>a; #QEmi yhiy>w: 15:7 p `lae(r"f.yI yven>a; ble- ta, ~Alv'b.a; bNEg:y>w: %l,M,_h-; la,
rd<n-E yKi 15:8 `!Ar)b.x,B. hw"hyl;( yTir>d:n-" rv,a] yrId>n-I ta, ~Leva; ]w: aN" hk'l]ae %l,M,h-; la, ~Alv'b.a;

212

yTid>b;['w> ~Il;v'Wry> hw"hy> ynIbEyviy> bAvy" byviy>-~ai rmo=ale ~r"a]B; rWvg>bi yTib.viB. ^D>b.[; rd:n"
~Alv'b.a; xl;v.YIw: 15:10 p `hn"Ar*b.x, %l,YEw: ~q'Y"w: ~Al+v'B. %lE %l,M,h; Al-rm,aYO*w: 15:9 `hw")hy>-ta,
~Alv'b.a; %l:m' ~T,r>m;a]w: rp'Voh; lAq-ta, ~k,[]m.v'K. rmo =ale laer"f.yI yjeb.v-i lk'B. ~yliG>r:m.
W[d>y" al{w> ~M'_tul. ~ykil.how> ~yairUq. ~Il;v'Wrymi vyai ~yIt:am' Wkl.h' ~Alv'b.a-; ta,w> 15:11 `!Ar)b.x,B.
Axb.z"B. hl{GImi Ary[ime( dwID" #[eAy ynIl{yGI)h; lp,toyxia-] ta, ~Alv'b.a; xl;v.YIw: 15:12 `rb")D-" lK'
dwID-" la, dyGIM;h; aboY"w: 15:13 `~Al)v'b.a-; ta, br"w" %lEAh ~['h'w> #Mia; rv,Q,h; yhiy>w: ~yxi_bZ' >h-; ta,
ATa-i rv,a] wyd"b'[-] lk'l. dwID" rm,aYOw: 15:14 `~Al)v'b.a; yrEx]a; laer"f.yI vyai- bl, hy"h' rmo=ale
rhEm;y-> !P, tk,l,l' Wrh]m; ~Al+v'b.a; ynEP.mi hj'ylep. WnL'- hy<h.t-i( al{ yKi hx'r"b.nIw> WmWq ~Il;v'Wrybi
%l,M,_h-; la, %l,M,h-; ydE(b.[; Wrm.aYOw: 15:15 `br<x'-( ypil. ry[ih' hK'hiw> h['r"h-' ta, Wnyle[' x:yDI hiw> Wng"F ihiw>
%l,M,h; bzO[]Y:w: wyl'g_ >r:B. AtyBe-lk'w> %l,M,h; aceYEw: 15:16 `^yd<(b'[] hNEhi %l,M,h; ynIdoa] rx:b.y-I rv,a] lkoK.
tyBe Wdm.[;Y:w: wyl'g_ >r:B. ~['h-' lk'w> %l,M,h; aceYEw: 15:17 `tyIB")h; rmov.li ~yvig >l;Pi( ~yvin" rf,[, tae
tAam-e vve ~yTiGIh-; lk'(w> yti_leP.h-; lk'w> ytirEK.h-; lk'w> Ady-" l[; ~yrIb.[o wyd"b'[-] lk'w> 15:18 `qx'(r>M,h;
hM'l' yTiGIh; yT;a-i la, %l,M,h; rm,aYOw: 15:19 `%l,M,(h; ynEP-. l[; ~yrIb.[o tG:mi Alg>r:b. WaB' - rv,a] vyai
lAmT. 15:20 `^m<)Aqm.li hT'a; hl,G-O ~g:w> hT'a; yrIk.n-" yKi( %l,M,h-; ~[i bve w> bWv WnT'_ai hT'a-; ~G: %lEte
bveh'w> bWv %lE+Ah ynIa-] rv,a] l[; %leAh ynIa]w: tk,l,l' WnM'[i ^[]ynI)a] ^[]Ana] ~AYh;w> ^a,AB
yKi %l,M,h; ynIdoa] yxew> hw"hy>-yx; rm:+aYOw: %l,M,h-; ta, yT;ai ![;Y:w: 15:21 `tm,(a/w< ds,x, %M"[i ^yx,a;-ta,
15:22 `^D<)b.[; hy<h.yI ~v' yKi ~yYIx;l-. ~ai tw<m'l-. ~ai %l,M,h; ynIdoa] ~V'- hy<h.yI) rv<a] ~Aqm.B-i ~ai
15:23 `AT*ai rv<a] @J:h; lk'w> wyv'n"a-] lk'w> yTiGIh; yT;ai rbo[]Y:w:) rbo=[]w: %lE yT;a-i la, dwID" rm,aYOw:
~['h-' lk'w> !Ard>qi lx;n:B. rbe[o %l,M,h;w> ~yrI+b.[o) ~['h-' lk'w> lAdG" lAq ~ykiAB #r<a'h-' lk'w>
!Ara]-ta, ~yaif.nO* ATai ~YIwIl.h-; lk'(w> qAdc-' ~g: hNEhiw> 15:24 `rB")d>Mih-; ta, %r<d-< ynEP-. l[; ~yrIb.[o
`ry[i(h-' !mi rAb[]l; ~['h-' lK' ~To- d[; rt"+y"b.a, l[;Y:w: ~yhil{a/h' !Ara-] ta, WqCiY:w: ~yhil{a/h' tyrIB.
ynIb;vih/w< hw"hy> ynEy[eB. !xe ac'm.a-, ~ai ry[i_h' ~yhil{a/h' !Ara-] ta, bveh' qAdc'l. %l,M,h; rm,aYOw: 15:25
bAj rv<a]K; yLi- hf,[]y:) ynIn>hi %B"+ yTic.p;x' al{ rm;ayO hKo ~aiw> 15:26 `WhwE)n-" ta,w> Atao ynIa:r>hiw>
#[;m;yxia]w: ~Al+v'B. ry[ih' hb'vu hT'a; ha,Arh] !heKoh; qAdc-' la, %l,M,h; rm,aYOw: 15:27 s `wyn")y[eB.
tAbr>[:)B. tArb.[;B. H:meh.m;t.mi ykinOa' War> 15:28 `~k,(T.ai ~k,ynEb. ynEv. rt"y"b.a-, !B, !t"n"AhywI ^n>Bi
~yhil{a/h' !Ara-] ta, rt"y"b.a,w> qAdc' bv,Y"w: 15:29 `yli( dyGIh;l. ~k,M'[ime rb"d" aAB d[; rB"+d>Mih;
aWhw> yWpx' Al varow> hk,AbW hl,[o ~ytiyZEh; hle[]m;b. hl,[o dwId"w> 15:30 `~v'( Wbv.YEw: ~Il'_v'Wry>
rmoale dyGIhi dwId"w> 15:31 `hko)b'W hl{[' Wl['w> Avaro vyai Wpx' ATa-i rv,a] ~['h-' lk'w> @xE+y" %lEho
dwId" yhiy>w: 15:32 `hw")hy> lp,toyxia] tc;[-] ta, an"- lK,s; dwID" rm,aYOw: ~Al+v'b.a-; ~[i ~yrIv.QoB; lp,toyxia]
ATn>T'Ku [:Wrq' yKir>a;h' yv;Wx Atar"q.li hNEhiw> ~yhi_l{ale ~v' hw<x]T;v.y-I rv<)a] varoh-' d[; aB'
ry[ih-' ~aiw> 15:34 `aF'(m;l. yl;[ ' t'yIh'w> yTiai T'r>b:[' ~ai dwI+D" Al rm,aYO w: 15:33 `Av*aro-l[; hm'd"a]w:
^D<+b.[; ynIa]w: hT'[;w> za'me ynIa]w:) ^ybia' db,[, hy<h.a,( %l,M,h; ynIa] ^D>b.[; ~Alv'b.a;l. T' r>m;a'w> bWvT'
hy"h'w> ~ynI+h]Koh; rt"y"b.a,w> qAdc' ~v' ^M.[i aAlh]w: 15:35 `lp,to)yxia] tc;[] tae yli hT'r>p;hew>
~M'[i ~v'- hNEhi 15:36 `~ynI)h]Koh; rt"y"b.a,l.W qAdc'l. dyGIT; %l,M,h; tyBemi [m;v.Ti rv<a] rb'D"h-; lK'
`W[m'(v.Ti rv<a] rb"D-" lK' yl;ae ~d"y"B. ~T,x.l;v.W rt"+y"b.a,l. !t"n"AhywI qAdc'l. #[;m;yxia] ~h,ynEb. ynEv.
hNEhiw> varoh'me( j[;m. rb:[' dwId"w> 16:1 `~Il'(v'Wry> aboy" ~l{v'b.a;w> ry[i_h' dwId" h[,rE yv;Wx aboY"w: 15:37
~yqIWMci ha'meW ~x,l, ~yIt;am' ~h,yle[]w: ~yvibux] ~yrImox] dm,c,w> At=ar"q.li tv,b-o ypim. r[;n: ab'yci
~yrIAmx]h; ab'yci rm,aYOw: %L"+ hL,a-e hm' ab'yci-la, %l,M,h; rm,aYOw: 16:2 `!yIy") lb,nEw> #yIq: ha'meW
@[EY"h; tATv.li !yIYh: ;w> ~yrI[N' >h; lAka/l, #yIQ;h;w> ~x,L,h;w> ~x,L,h;l.w> bKor>li %l,M,h-; tybel.
yKi ~Il;v'WryBi bveAy hNEhi %l,M,h-; la, ab'yci rm,aYOw: ^yn<+doa-] !B, hYEa;w> %l,M,h; rm,aYOw: 16:3 `rB")d>MiB;
lKo ^l. hNEhi ab'cil. %l,M,h; rm,aYOw: 16:4 `ybi(a' tWkl.m.m; tae laer"f.yI tyBe yli Wbyvi y" ~AYh; rm;a'
%l,M,h; ab'W 16:5 `%l,M,(h; ynIdoa] ^yn<y[eB. !xE- ac'm.a, ytiywEx]T;v.hi( ab'yci rm,aYOw: tv,b-o ypim.li rv<a]

213

aceyO ar"G-E !b, y[im.vi Amv.W lWav-' tyBe tx;P;v.Mimi aceAy vyai ~V'mi hNEhiw> ~yrI+WxB;-( d[; dwID"
~['h-' lk'w> dwI+D" %l,M,h; ydEb.[-; lK'-ta,w> dwID-" ta, ~ynIb'a]B'( lQEs ;y>w: 16:6 `lLe(q;m.W aAcy"
vyaiw> ~ymiD"h; vyai ace ace Al+l.q:)B. y[im.vi rm:a-' hko)w> 16:7 `Al*amoF.miW Anymiymi ~yrIBoGIh-; lk'w>
!TEYIw: wyT'x.T; ATx.T; T'k.l;m' rv<a] lWav-' tybe ymeD> lKo hw"hy> ^yl,[' byvihe 16:8 `l[;Y")liB.h;
yv;ybia] rm,aYOw: 16:9 `hT'a'( ~ymiD" vyai yKi ^t,['r"B. ^N>hiw> ^n<+B. ~Alv'b.a; dy:B. hk'WlM.h-; ta, hw"hy>
hr"ysia'w> aN"- hr"B.[.a, %l,M,_h; ynIdoa-] ta, hZ<h; tMeh; bl,K, h; lLeq;y> hM'l' %l,M,h-; la, hy"Wrc.-!B,
hw"hy> yKi ykiw> lLeq;y> hKo yKi hy"+rUc. ynEB. ~k,l'w> yLi- hm; %l,M,h; rm,aYOw: 16:10 s `Av)aro-ta,
yv;ybia]-la, dwID" rm,aYOw: 16:11 s `!KE) ht'yfi[' [:WDm; rm;ayO ymiW dwID-" ta, lLeq; Al rm;a'
Al WxNIh; ynIymiy>h;-!B, hT'[-; yKi( @a;w> yvi_p.n-: ta, vQEb;m. y[;Memi ac'y-" rv,a] ynIb. hNEhi wyd"b'[-] lK'-la,w>
tx;T; hb'Aj yli hw"hy> byvihew> ynI+y[eB. ynIwO[\B. hw"hy> ha,r>yI yl;Wa 16:12 `hw")hy> Al-rm;a'( yKi lLeq;ywI)
%Alh' AtM'[ul. rh'h' [l;ceB. %leho y[im.viw> s %r<D"_B; wyv'n"a]w: dwID" %l,YEw: 16:13 `hZ<)h; ~AYh; Atl'l.qi
~ypi_yE[] ATa-i rv,a] ~['h-' lk'w> %l,M,h; aboY"w: 16:14 p `rp")['B, rP:[iw> AtM'[ul. ~ynIb'a]B'( lQEs ;y>w: lLeq;y>w:
yhiy>w: 16:16 `AT*ai lp,toyxia]w: ~Il'_v'Wry> WaB' laer"f.yI vyai ~['h-' lk'w> ~Alv'b.a;w> 16:15 `~v'( vpeN "YIw:
yxiy> %l,M,h; yxiy> ~l{v'b.a-; la, yv;Wx rm,aYOw: ~Al+v'b.a-; la, dwId" h[,rE yKir>a;h' yv; Wx aB'- rv,a]K;(
16:18 `^[<)rE ta, T'k.l;h-' al{) hM'l' ^[<+r-E ta, ^Ds> .x; hz< yv;Wx-la, ~Alv'b.a; rm,aYOw: 16:17 `%l,M,(h;
Al al{ lae_r"f.yI vyai- lk'w> hZ<h; ~['h'w> hw"hy> rx:B' rv,a] yKi al{ ~l{v'b.a-; la, yv;Wx rm,aYOw:
^ybia' ynEp.li yTid>b;[' rv<a]K; An=b. ynEp.li aAlh] dbo[/a,( ynIa] ymil. tynIVeh;w> 16:19 `bve(ae ATaiw> hy<h.a,
rm,aYOw: 16:21 `hf,([N] :-hm;( hc'[e ~k,l' Wbh' lp,to+yxia-] la, ~Alv'b.a; rm,aYO w: 16:20 p `^yn<)p'li hy<h.a, !KE
laer"f.y-I lK' [m;v'w> tyIB"+h; rAmv.li x:yNIhi rv<a] ^ybia' yveg >l;P-i la, aAB ~l{v'b.a-; la, lp,toyxia]
aboY"w: gG"+h-; l[; lh,aoh' ~Alv'b.a;l. WJY:w: 16:22 `%T")ai rv<a-] lK' ydEy> Wqz>x"w> ^ybia-' ta, T'v.a;b.n-I yKi(
~heh' ~ymiY"B; #[;y" rv<a] lp,toyxia] tc;[]w: 16:23 `lae(r"f.y-I lK' ynEy[el. wybia' yveg >l;P-i( la, ~Alv'b.a;
s `~l{)v'b.a;l. ~G: dwId"l-. ~G: lp,toyxia] tc;[-] lK' !Ke ~yhi_l{a/h' rb:d>Bi vyai $k-la;v.yI rv<a]K;
hp'D>r>a,w> hm'Wqa'w> vyai @l,a, rf"[-' ~ynEv. aN" hr"x]b.a, ~l{+v'b.a-; la, lp,toyxia] rm,aYO w: 17:1
~['h-' lK' sn"w> Atao yTid>r:x]h;(w> ~yId:y" hper>W [g: Ey" aWhw> wyl'[' aAba'w> 17:2 `hl'y>L")h; dwId-" yrEx]a;
rv<a] vyaih' lKoh; bWvK. ^yl,_ae ~['h-' lk' hb'yvia'w> 17:3 `AD*b;l. %l,M,h-; ta, ytiyKehiw> AT=a-i rv,a]
`lae(r"f.yI ynEq.z-I lK' ynEy[eb.W ~l{+v'b.a; ynEy[eB. rb"D"h; rv:yYIw: 17:4 `~Al)v' hy<h.yI ~['h-' lK' vQeb;m. hT'a;
yv;Wx aboY"w: 17:6 `aWh)-~G: wypiB-. hm; h['m.v.nIw> yKi_r>a;h' yv;Wxl. ~G: an" ar"q. ~Alv'b.a; rm,aYOw: 17:5 s
Ar+b'D-> ta, hf,[]n:h] lp,toyxia] rB<D I hZ<h; rb"D"K; rmoale wyl'ae ~Alv'b.a; rm,aYOw: ~Alv'b.a-; la,
lp,toyxia] #[;y-" rv,a] hc'[eh' hb'Aj-al{) ~Al+v'b.a-; la, yv;Wx rm,aYOw: 17:7 s `rBE)d: hT'a; !yIa-: ~ai
vp,n< yrEm'W hM'he ~yrIBgo I yKi wyv'n"a-] ta,w> ^ybia'-ta, T'[.d:y" hT'a; yv;Wx rm,aYOw: 17:8 `taZO*h; ~[;P;B;
aB'x.n-< aWh) hT'[; hNEhi 17:9 `~['(h-' ta, !yliy" al{w> hm'x'l.mi vyai ^ybia'w> hd<F_ 'B; lWKv; bdoK. hM'he
ht'y>h") rm;a'w> [:meVoh; [m;v'w> hL'xiT.B; ~h,B' lpon>Ki hy"h'w> tmo+AqM.h; dx;a;B. Aa ~ytix'P.h; tx;a;B.
sM'_yI sMehi hyEr>a;h' bleK. ABli rv<a] lyIx-; !B,-~g: aWhw> 17:10 `~l{)v'b.a; yrEx]a; rv<a] ~['B' hp'GEm;
^yl,[' @sea'yE @soa'he yTic.[;y" yKi 17:11 `AT*ai rv<a] lyIx-: ynEb.W ^ybia' rABgI-yKi laer"f.y-I lK' [;dE y-O yKi(
Wnab'W 17:12 `br"(q.B; ~ykil.ho ^yn<p'W bro+l' ~Y"h-; l[;-rv,a] lAxK; [b;v, raEB-. d[;w> !D"mi laer"f.y-I lk'
hm'_d"a]h-' l[; lJ;h; lPoyI rv<a]K; wyl'[' Wnx.n:w> ~v' ac'm.nI rv<a] tmoAqM.h; dx;a;B. tx;a;B. wyl'ae
laer"f.y-I lk'( WayFihiw> @sea'yE) ry[i-la,-~aiw> 17:13 `dx'(a-, ~G: ATa-i rv,a] ~yvin"a]h-' lk'b.W AB rt;An-al{)w>
17:14 p `rAr*c. ~G: ~v' ac'm.n-I al{-rv<)a] d[; lx;N:h-; d[; Atao Wnb.x; s 'w> ~yli_b'x] ayhih; ry[ih-' la,
hW"ci hw"hyw: lp,to+yxia] tc;[]me yKir>a;h' yv;Wx tc;[] hb'Aj laer"f.yI vyai- lk'w> ~Alv'b.a; rm,aYOw:
17:15 s `h['(r"h' ta, ~Alv'b.a-; la, hw"hy> aybih' rWb[]b;l. hb'AJh; lp,toyxia] tc;[-] ta, rpeh'l.
taew> ~l{v'b.a-; ta, lp,toyxia] #[;y" tazOk'w> tazOK' ~ynIh]Koh; rt'y"b.a-, la,w> qAdc-' la, yv;Wx rm,aYOw:
rmoale dwId"l. WdyGIh;w> hr"hem. Wxl.vi hT'[;w> 17:16 `ynIa") yTic.[;y" tazOk'w> tazOk'w> lae_r"f.yI ynEq.zI

214

rv<a] ~['h-' lk'l.W %l,M,l; [L;buy> !P, rAb=[]T; rAb[' ~g:w> rB'd>Mih; tAbr>[B:) . hl'y>L;h; !l,T' - la;
Wkl.yE) ~hew> ~h,l' hd"yGIhiw> hx'p.Vih; hk' l.h'w> lgEro-!y[eB. ~ydIm.[o #[;m;yxia]w: !t'n"AhywI 17:17 `AT*ai
dGEY:w: r[;n: ~t'ao ar.Y:w: 17:18 `hr"y[i(h' aAbl' tAar"hel. Wlk.Wy al{ yKi dwI+D" %l,M,l; WdyGIhiw>
`~v'( Wdr.YEw: Arcex]B; raEb. Alw> ~yrIWxb;B. vyai- tyBe(-la, WaboY"w: hr"hem. ~h,ynEv. Wkl.YEw: ~l{+v'b.a;l.
`rb")D" [d:An al{w> tAp+rIh") wyl'[' xj;v.Tiw: raeB.h; ynEP-. l[; %s'M'h-; ta, frop.Tiw: hV'aih' xQ:Tiw: 17:19
~h,l' rm,aTow: !t'n"AhywI #[;m;yxia] hYEa; Wrm.aYO*w: ht'y>B;h; hV'aih-' la,( ~Alv'b.a; ydEb.[; WaboY"w: 17:20
~T'k.l, yrEx]a; yhiy>w: 17:21 s `~Il'(v'Wry> WbvuY"w: Wac'm' al{w> Wvq.b;y>w: ~yIM"+h; lk;ymi Wrb.[' hV'aih'(
~yIM;h-; ta, hr"hem. Wrb.[iw> WmWq dwID"-la, Wrm.aYOw: dwI+D" %l,M,l; WdGIY:w: Wkl.YEw: raeB.h;me( Wl[]Y:w:
!DE+r>Y:h-; ta, Wrb.[;Y:w: ATai rv<a] ~['h-' lk'w> dwID" ~q'Y"w: 17:22 `lp,to)yxia] ~k,yle[] #[;y" hk'k-' yKi
al{ yKi ha'r" lp,toyxia]w: 17:23 `!DE)rY> :h-; ta, rb:[-' al{ rv<a] rD"[.n< al{ dx;a-; d[; rq,Boh; rAa-d[;
tm'Yw" : qn:+x'YEw: AtyBe-la, wc;y>w: Ary[i-la, AtyBe-la, %l,YEw: ~q'Yw" : rAmx]h-; ta,( vbox]Y:w: Atc'[] ht'f.[,n<
vyai-lk'w> aWh !DEr>Y:h-; ta, rb;[' ~l{v'b.a;w> hm'y>n"+xm] ; aB' dwId"w> 17:24 s `wybi(a' rb,q<B. rbEQ'YIw:
ar"t.yI Amv.W vyai- !b, af'm'[]w: ab'C_ 'h-; l[; ba'Ay tx;T; ~l{ v'b.a; ~f' af'm'[-] ta,w> 17:25 `AM*[i laer"f.yI
~l{v'b.a;w> laer"f.yI !x;YIw: 17:26 `ba'(Ay ~ae hy"Wrc. tAxa] vx'n-" tB; lg:ybia-] la, aB'-rv,a] yliaer>f.YIh;
rykim'W !AM[-; ynE)B. tB;r:me vx'n-" !b, ybivow> hm'y>n"+x]m; dwId" aAbK. yhiy>w: 17:27 s `d['(l.GIh; #r<a,
~yJixiw> rceAy ylik.W tAPs;w> bK'v.mi 17:28 `~yli(g>rome ydI['l.GIh; yL;zIr>b;W rb'd> aL{mi laeyMi[-; !B,
dwId"l. WvyGIhi rq'B' tApv.W !acow> ha'm.x,w> vb;d>W 17:29 `yli(q'w> ~yvid"[]w: lApW yli_q'w> xm;q<w> ~yrI[of.W
~['h-' ta, dwID" dqop.YIw: 18:1 `rB")d>MiB; amec'w> @yE['w> b[er" ~['h' Wrm.a' yKi lAk+a/l, ATa-i rv,a] ~['l'w>
tyviliV.h; ~['h-' ta, dwID" xL;v;y>w: 18:2 `tAa)me yrEf'w> ~ypil'a] yrEf' ~h,yle[] ~f,Y"w: AT=ai rv<a]
rm,aYOw: s yTi_GIh; yT;ai dy:B. tviliV.h;w> ba'Ay yxia] hy"Wrc.-!B, yv; ybia] dy:B. tyviliV.h;w> ba'Ay-dy:B.
sWnn" snO- ~ai yKi acete al{ ~['h' rm,aYOw: 18:3 `~k,(M'[i ynIa-] ~G: aceae acoy" ~['h-' la, %l,M,h;
~ypi_l'a] hr"f'[] Wnmok' hT'[-; yKi( ble Wnyleae Wmyfi y-" al{) WnyEc.x, Wtmuy"-~aiw> ble Wnyleae Wmyfiy-" al{
bj;yyI-rv,a] %l,M,h; ~h,ylea] rm,aYOw: 18:4 s `rAz*[.l; ryzI[.l; ry[ime WnL'- hy<h.t-i( yKi bAj hT'[;w>
wc;y>w: 18:5 `~ypi(l'a]l;w> tAamel. Wac.y") ~['h-' lk'w> r[;V;h; dy:- la, %l,M,h; dmo[]Y:w: hf,_[/a, ~k,ynEy[eB.
W[m.v' ~['h-' lk'w> ~Al+v'b.a;l. r[;N:l; yli- ja;l. rmoale yT;a-i ta,w> yv;ybia-] ta,w> ba'Ay-ta, %l,Mh, ;
yhiT.w: lae_r"f.yI tar:q.li hd<F 'h; ~['h' aceYEw: 18:6 `~Al)v'b.a; rb:D-> l[; ~yrIF 'h-; lK'-ta, %l,M,h; tWOc;B.
hp'GEM;h; ~v'- yhiT.w: dwI+d" ydEb.[; ynEp.li laer"f.yI ~[; ~v' Wpg>N"YIw: 18:7 `~yIr")p.a, r[;y:B. hm'x'l.Mih;
#r<a'_h-' lk' ynEP-. l[; tc,pon" tycepon" hm'x'l.Mih; ~v'- yhiT.w: 18:8 `@l,a'( ~yrIf.[, aWhh; ~AYB; hl'Adg>
ydEb.[; ynEp.li ~Alv'b.a; arEQ'YIw: 18:9 `aWh)h; ~AYB; br<x,h; hl'k.a' rv<a]me ~['B' lkoa/l, r[;Y:h; br,Y<w:
Avaro qz:x/Y<w: hl'AdG>h; hl'aeh' %b,Af tx;T; dr<P, h; aboY"w: dr<P,h-; l[; bkero ~Alv'b.a;w> dwI+d"
dGEY:w: dx'a, vyai ar>Y:w: 18:10 `rb")[' wyT'x.T-; rv,a] dr<P,h;w> #r<a'h' !ybeW ~yIm;V'h; !yBe !T;YUw: hl'aeb'
Al dyGIM;h; vyail' ba'Ay rm,aYOw: 18:11 `hl'(aeB' yWlT' ~l{v'b.a-; ta, ytiyair" hNEhi rm,aYOw: ba'_Ayl.
18:12 `tx'(a, hr"g Ox]w: @s,k, hr"f'[] ^l. tt,l' yl;['w> hc'r>a"+ ~v' AtyKih-i al{) [:WDm;W t'yair" hNEhiw>
ydIy" xl;v.a-, al{) @s,K, @l,a, yP;K-; l[; lqEvo ykinOa' aWlw> al{w> ba'Ay-la, vyaih' rm,aYOw:
r[;N:B; ymi- Wrm.vi rmoale yT;a-i ta,w> yv;ybia-] ta,w> ^t.ao %l,M,h; hW"ci WnynEz>a'b. yKi %l,M,_h-; !B,-la,
hT'a;w> %l,M,_h-; !mi dxeK'y-I al{ rb"D-" lk'w> rq,v, yvip.n:b. Avp.n:b. ytiyfi[-' Aa) 18:13 `~Al)v'b.a;B.
~[eq't.YIw: APk;B. ~yjib'v. hv'l{v. xQ;YIw: ^yn<+p'l. hl'yxiao !kE- al{ ba'Ay rm,aYOw: 18:14 `dg<N<)mi bCey:t.Ti
WKY:w: ba'_Ay yleK. yaef.nO ~yrI['n> hr"f'[] WBsoY"w: 18:15 `hl'(aeh' bleB. yx; WNd<A[ ~Alv'b.a; bleB.
%f:x-' yKi( lae_r"f.yI yrEx]a; @dor>mi ~['h' bv'Y"w: rp'VoB; ba'Ay [q:t.YIw: 18:16 `Whtu(ymiy>w: ~Alv'b.a-; ta,
wyl'[' WbCiY:w: lAdG"h; tx;P;h-; la, r[;Y:b; Atao Wkyliv.Y:w: ~Alv'b.a-; ta, Wxq.YIw: 18:17 `~['(h-' ta, ba'Ay
xq;l' ~l{v'b.a;w> 18:18 s `wyl'(h'aol. Alheaol. vyai Wsn" laer"f.y-I lk'w> dao+m. lAdG" ~ynIb'a-] lG:
ryKiz>h; rWb[]B; !be yli- !yae( rm;a' yKi %l,M,h-; qm,[e(B. rv<a] tb,C,m-; ta, wyY"x;b. wy"x;b. Al-bC,Y:w:

215

#[;m;yxia]w: 18:19 s `hZ<)h; ~AYh; d[; ~l{v'b.a; dy: Hl' arEQ"YIw: Amv-. l[; tb,C,M;l; ar"q.YIw: ymi_v.
Al rm,aYOw: 18:20 `wyb'(y>ao dY:mi hw"hy> Ajp'v-. yKi %l,M,_h-; ta, hr"F .b;a]w: aN" hc'Wra' rm;a' qAdc'-!B,
l[;-yKi( rFeb;t. al{ hZ<h; ~AYh;w> rxE+a; ~AyB. T'rF> ;biW hZ<h; ~AYh; hT'a; hr"foB. vyai al{ ba'Ay
WxT;v.YIw: ht'yai_r" rv<a] %l,M,l; dGEh; %lE yviWKl; ba'Ay rm,aYOw: 18:21 `tme( %l,M,h-; !B, !KE- l[; $k
aN"- hc'rU(a' hm' yhiywI ba'Ay-la, rm,aYOw: qAdc'-!B, #[;m; yxia] dA[ @s,YOw: 18:22 `#ro)Y"w: ba'Ayl. yviWk
18:23 `tace(mo hr"AfB.-!yae hk'l.W ynIB. #r" hT'a; hZ< -hM'l'( ba'Ay rm,aYOw: yvi_WKh; yrEx]a; ynIa-" ~g:
dwId"w> 18:24 `yvi(WKh;-ta, rbo[]Y:w:) rK'Kih; %r<D< #[;m;yxia] #r'Y"w: #Wr+ Al rm,aYOw: #Wra' hm'- yhiywI
ar>Y:w: wyn"y[e-ta, aF'YIw: hm'Axh;- la, r[;V;h; gG:- la, hp,C oh; %l,YEw: ~yrI+['V.h; ynEv-. !yBe bveAy
wypi_B. hr"AfB. ADb;l-. ~ai %l,M,h; rm,aYOw: %l,M,l; dGEY:w: hp,Coh; ar" q.YIw: 18:25 `AD*b;l. #r" vyai- hNEhiw>
rm,aYOw: r[eVoh-; la, hp,Coh; ar"q.YIw: #r" rxEa-; vyai hp,Coh; ar.Y:w: 18:26 `brE(q'w> %Alh' %l,YEw:
tc;Wrm.-ta, ha,ro ynIa] hp,C oh; rm,aYOw: 18:27 `rFE)b;m. hz<- ~G: %l,M,h; rm,aYOw: AD=b;l. #r" vyai- hNEhi
`aAb)y" hb'Aj hr"AfB.-la,w> hz< bAj-vyai( %l,M,h; rm,aYOw: qAd+c-' !B, #[;m;yxia] tc;rUm.Ki !AvarIh'
%WrB' rm,aYOw: s hc'r>a"+ wyP'a;l. %l,M,l; WxT; v.YIw: ~Alv' %l,M,h-; la, rm,aYOw: #[;m;yxia] ar"q.YIw: 18:28
%l,M,h; rm,aYOw: 18:29 `%l,M,(h; ynIdoaB;( ~d"y-" ta, Waf.n-" rv,a] ~yvin"a]h-' ta, rG:si rv<a] ^yh,l{a/ hw"hy>
%l,M,h; db,[-, ta, x:l{v.li lAdG"h; !Amh'h, ytiyair" #[;m; yxia] rm,aYOw: ~Al+v'b.a;l. r[;N:l; ~Alv'
hNEhiw> 18:31 `dmo)[]Y:w:) bSoYIw: hKo+ bCey:t.hi bso %l,M,h; rm,aYOw: 18:30 `hm'( yTi[.d:y" al{w> ^D<b.[-; ta,w> ba'Ay
~ymiQ'h-; lK' dY:mi ~AYh; hw"hy> ^j.p'v-. yKi( %l,M,h; ynIdoa] rFeB;t.yI yviWKh; rm,aYOw: aB'_ yviWKh;
r[;N:k; Wyh.yI yviWKh; rm,aYOw: ~Al+v'b.a;l. r[;N:l; ~Alv'h] yviWKh;-la, %l,M,h; rm,aYOw: 18:32 s `^yl,(['
r[;V;h; tY:li[-] l[; l[;Y:w: %l,M,h; zG:r>YIw: 19:1 s `h['(r"l. ^yl,[' Wmq"- rv,a] lkow> %l,M,h; ynIdoa] ybey>ao*
~Alv'b.a; ^yT,x.t; ynIa] ytiWm !TEy-I ymi( ~Alv'b.a; ynIb. ynIB. ~Alv'b.a; ynIB. ATk.l,B. rm:a' hkow> &.b.YE+w:
~AYB; h['vuT.h; yhiT.w: 19:3 `~l{)v'b.a-; l[; lBea;t.YIw: hk,Bo %l,M,h; hNEhi ba'_Ayl. dG:YUw: 19:2 `ynI)b. ynIB.
bNEG:t.YIw: 19:4 `An*B-. l[; %l,M,h; bc;[/n< rmoale aWhh; ~AYB; ~['h' [m;v-' yKi( ~['_h-' lk'l. lb,ael. aWhh;
%l,M,h;w> 19:5 `hm'(x'l.MiB; ~s'WnB. ~ymil'kN. Ih; ~['h' bNEG:t.yI rv<a]K; ry[i_h' aAbl' aWhh; ~AYB; ~['h'
ba'Ay aboY"w: 19:6 s `ynI)b. ynIB. ~Alv'b.a; ~Alv'b.a; ynIB. lAd+G" lAq %l,M,h; q[;z>YIw: wyn"P-' ta, ja;l'
taew> ~AYh; ^v.p.n-: ta,( ~yjiL.m;m.h;( ^yd<b'[-] lk' ynEP-. ta, ~AYh; T'v.b;ho rm,aYOw: tyIB"+h; %l,M,h-; la,
yKi ^yb,_h]a-o ta, anOf.liw> ^ya,n>f-o ta, hb'h]a;(l. 19:7 `^yv,(g>l;Pi vp,n<w> ^yv,n" vp,n<w> ^yt,nOb.W ^yn<B' vp,n<
WnL'kuw> yx; ~Alv'b.a; Wl al{ yKi ~AYh; yTi[.d:y" yKi ~ydIb'[]w: ~yrIf' ^l. !yae yKi ~AYh; T'd>G:hi
hw"hyb; yKi ^yd<_b'[] ble- l[; rBEd:w> ace ~Wq hT'[;w> 19:8 `^yn<)y[eB. rv"y" za'- yKi ~ytime ~AYh;
ha'B-' rv,a] h['r"h-' lK'mi tazO ^l. h['r"w> hl'y>L;h; ^T.ai vyai !yliy-" ~ai aceAy ^n>yae-yKi yTi[.B;v.nI
hNEhi rmoale WdyGIhi ~['h-' lk'l.W r[;V'_B; bv,YEw: %l,M,h; ~q'Y"w: 19:9 s `hT'[-'( d[; ^yr<[uN>mi ^yl,['
yhiy>w: 19:10 s `wyl'(h'aol. vyai sn" laer"f.yIw> %l,M,h; ynEp.li ~['h-' lk' aboY"w: r[;V;B; bveAy %l,M,h;
@K:mi Wnj'L.mi aWhw> Wnybey>ao @K:mi Wnl'yCihi %l,M,h; rmo=ale laer"f.yI yjeb.v-i lk'B. !Adn" ~['h-' lk'
tme Wnyle[' Wnx.v;m' rv<a] ~Alv'b.a;w> 19:11 `~Al)v'b.a; l[;me #r<a'h-' !mi xr:B' hT'[;w> ~yTiv.liP.
xl;v' dwID" %l,M,h;w> 19:12 s `%l,M,(h-; ta, byvih'l. ~yvirIx]m; ~T,a; hm'l' hT'[;w> hm'_x'l.MiB;
~ynIrox]a;( Wyh.ti( hM'l' rmoale hd"Why> ynEq.z-I la, WrB.D: rmoale ~ynIh]Koh; rt"y"b.a-, la,w> qAdc-' la,
~T,a; yx;a; 19:13 `At*yBe-la, %l,M,h-; la, aB' laer"f.y-I lK' rb;d>W At+yBe-la, %l,M,h-; ta, byvih'l.
ymic.[; aAlh] Wrm.To) af'm'[]l;(w> 19:14 `%l,M,(h-; ta, byvih'l. ~ynIrox]a; Wyh.ti hM'l'w> ~T,_a; yrIf'b.W ymic.[;
~ymiY"h-; lK' yn:p'l. hy<h.Ti ab'c-' rf; al{-~ai @ysiA y hkow> ~yhil{a/ yLi- hf,[]y:) hKo hT'a'_ yrIf'b.W
hT'a; bWv %l,M,h-; la, Wxl.v.YIw:) dx'_a, vyaiK. hd"Why>-vyai-lK' bb;l-. ta, jY:w: 19:15 `ba'(Ay tx;T;
%l,M,h; tar:q.li tk,l,l' hl'Gl" .GIh; aB' hd" WhywI !DE+r>Y:h-; d[; aboY"w: %l,M,h; bv'Y"w: 19:16 `^yd<(b'[-] lk'w>
dr<YEw: ~yrI+WxB;(mi rv<a] ynIymiy>h-; !B, ar"G-E !b, y[i m.vi rhem;y>w: 19:17 `!DE)r>Y:h-; ta, %l,M,h-; ta, rybi[]h;l.
lWav' tyBe r[;n: ab'yciw> !miy"n>Bimi AM[i vyai @l,a,w> 19:18 `dwI)D" %l,M,h; tar:q.li hd"Why> vyai- ~[i

216

hr"b'[]h' hr"b.['w> 19:19 `%l,M,(h; ynEp.li !DEr>Y:h; Wxl.c'w> AT=ai wyd"b'[] ~yrIf.[,w> wyn"B' rf"[' tv,mex]w:
%l,M,h; ynEp.li lp;n" ar"G-E !b, y[im.viw> wyn"+y[eB. Any>[;B. bAJh; tAf[]l;w> %l,M,h; tyBe- ta, rybi[]l;(
hw"[/h, rv<a] tae rKoz>T-i la;w> !wO[' ynIdoa] yli- bv'x]y-: la; %l,M,h-; la, rm,aYOw: 19:20 `!DE)r>Y:B; Arb.['B.
yKi ^D>b.[; [d:y" yKi 19:21 `AB*l-i la, %l,M,h; ~Wfl' ~Il'_v'Wr)ymi %l,M,h-; ynI)doa] ac'y-" rv,a] ~AYB; ^D>b.[;
19:22 s `%l,M,(h; ynIdoa] tar:q.li td<r<l' @seAy tyBe lk'l. !AvarI ~AYh; ytiab'- hNE)hiw> ytiaj'_x' ynIa]
19:23 s `hw")hy> x:yvim. ta, lLeqi yKi y[i_m.vi tm;Wy al{ tazO tx;t;h] rm,aYOw: hy"Wrc.-!B, yv; ybia] ![;Y:w:
yKi laer"f.yIB. vyai tm;Wy ~AYh; !j"+f'l. ~AYh; yli- Wyh.ti-( yKi hy"Wrc. ynEB. ~k,l'w> yLi - hm; dwID" rm,aYOw:
[b;(V'YIw: tWm+t' al{ y[im.v-i la, %l,M,h; rm,aYOw: 19:24 `lae(r"f.y-I l[; %l,m-, ynIa] ~AYh; yKi yTi[.d:y" aAlh]
Amp'f. hf'[-' al{w> wyl'g >r: hf'[-' al{w> %l,M,_h; tar:q.li dr:y" lWav-' !B, tv,bopim.W 19:25 s `%l,M,(h; Al
ab'- yKi yhiy>w: 19:26 `~Al)v'b. aB'- rv,a] ~AYh-; d[; %l,M,h; tk,l, ~AYh;-!mil. sBeki al{ wyd"g"B-. ta,w>
ynIdoa] rm;aYOw: 19:27 `tv,bo)ypim. yMi[i T'k.l;h-' al{ hM'l' %l,Mh, ; Al rm,aYOw: %l,M,_h; tar:q.li ~Il;v'Wry>
yKi %l,M,h-; ta, %lEaew> h'yl,[' bK;r>a,w> rAmx]h; yLi-hv'B.x.a, ^D>b.[; rm;a-' yKi( ynIM"+rI yDIb.[; %l,M,h;
hfe[]w: ~yhil{a/h' %a:l.m;K. %l,M,h; ynIdoaw: %l,M,_h; ynIdoa-] la, ^D>b.[;B. lGEr:y>w: 19:28 `^D<)b.[; x;Sepi
tv,T'w: %l,M,h; ynIdoal; tw<m-' yven>a-; ~ai yKi ybia' tyBe- lK' hy"h' al{ yKi 19:29 `^yn<)y[eB. bAJh;
Al rm,aYOw: 19:30 p `%l,M,(h-; la, dA[ q[oz>liw> hq'd"c. dA[ yli- vY<-hm;W ^n<+x'l.vu ylek.aoB. ^D>b.[-; ta,(
rm,aYOw: 19:31 `hd<F( 'h-; ta, Wql.x.T; ab'yciw> hT'a; yTir>m;a' ^yr<_b'D> dA[ rBEd:T. hM'l' %l,M,h;
19:32 s `At)yBe-la, ~Alv'B. $l,M,h; ynIdoa] aB' rv,a] yrEx]a; xQ"+yI lKoh-; ta, ~G: %l,M,h-; la, tv,boypim.
19:33 `!DE)r>Y:h; !DErY> :b; -ta, AxL.v;l. !DEr>Y:h; %l,M,h-; ta, rbo[]Y:w: ~ylig_ >rome dr:y" ydI['l.GIh; yL;zIr>b;W
lAdG" vyai- yKi( ~yIn:x]m;b. Atb'yvib. %l,M,h-; ta, lK; l.k-i aWh)w> hn"+v' ~ynImov-. !B, daom. !qEz" yL;zIr>b;W
`~Il'(v'WryBi ydIM'[i ^t.ao yTil.K;l.kiw> yTiai rbo[] hT'a; yL'_zIr>B-; la, %l,M,h; rm,aYO w: 19:34 `dao)m. aWh
19:36 `~Il'(v'Wry> %l,M,h; ta, hl,[/a-, yKi yY:x; ynEv. ymey> hM'K; %l,M,_h-; la, yL;zIr>B; rm,aYO w: 19:35
lk;ao rv<a-] ta, ^D>b.[; ~[;j.y-I ~ai [r"l. bAj-!yBe [d:aeh; ~AYh; ykinOa' hn"v' ~ynImov-. !B,
aF'm;l. dA[ ^D>b.[; hy<h.yI) hM'l'w> tAr+v'w> ~yrIv' lAqB. dA[ [m;v.a-, ~ai hT,v.a, rv<a-] ta,w>
%l,M,h; ynIlEmg. >yI hM'l'w> %l,M,_h-; ta, !DEr>Y:h-; ta, ^D>b.[; rbo[]y: j[;m.Ki 19:37 `%l,M,(h; ynIdoa-] la,
~h'm.ki ^D>b.[; hNEhiw> yMi_aiw> ybia' rb,q< ~[i yrIy[iB. tmua'w> ^D>b.[; an"- bv'y") 19:38 `taZO*h; hl'WmG>h;
rbo[]y: yTiai %l,M,h; rm,aYOw: 19:39 s `^yn<)y[eB. bAj-rv,a] tae Al-hfe[]w: %l,M,h; ynIdoa-] ~[i rbo[]y:)
rbo[]Y:w: 19:40 `%L"-) hf,[/a,( yl;[' rx:b.T-i rv,a] lkow> ^yn<+y[eB. bAJh-; ta, AL-hf,[/a, ynIa]w: ~h'm.Ki
19:41 s `Am)qom.li bv'Y"w: Whker]b"y>w: yL;zIr>b;l. %l,M, h; qV;YIw: rb"+[' %l,M,h;w> !DEr>Y:h-; ta, ~['h' lK'
~g:w> %l,M,h-; ta, Wrybi[h/ , Wrbi[/y>w: hd"Why> ~[;- lk'w> AM=[i rb:[' !h"m.kiw> hl'G"l.GIh; %l,M,h; rbo[]Y:w:
[:WDm; %l,Mh, ;-la, Wrm.aYOw: %l,M,_h-; la, ~yaiB' laer"f.yI vyai- lK' hNE hiw> 19:42 `lae(r"f.yI ~[; ycix]
s `AM)[i dwId" yven>a-; lk'w> !DEr>Y:h-; ta, AtyBe-ta,w> %l,M, h-; ta, Wrbi[]Y:w: hd"Why> vyai Wnyxea; ^Wbn"G>
^l. hr"x' hZ< hM'l'w> yl;ae %l,M,h; bArq-' yKi( laer"f.yI vyai- l[; hd"Why> vyai- lK' ![;Y:w: 19:43
laer"f.y-I vyai( ![;Y:w: 19:44 s `Wnl'( aF'nI taFen-I ~ai %l,M,h-; !mi Wnl.k;a' lAka'h, hZ<+h; rb"D"h-; l[;
hy"h-' al{w> ynIt;L{qih/ [:WDm;W ^M.mi ynIa] dwId"B-. ~g:w> %l,M,b; yli tAdy-" rf,[,( rm,aYOw: hd"Why> vyai- ta,
~v'w> 20:1 s `lae(r"f.yI vyai rb:D>mi hd"Why> vyai- rb;D> vq,YIw: yKi_l.m-; ta, byvih'l. yli !AvarI yrIb'd>
ql,xe Wnl'- !yae( rm,aYOw: rp'VoB; [q:t.YIw: ynI+ymiy> vyai yrIk.B-i !B, [b;v, Amv.W l[;Yl: iB. vyai ar"q.nI
dwId" yrEx]a;me laer"f.yI vyai- lK' l[;Yw: : 20:2 `lae(r"f.yI wyl'h'aol. vyai yv;y-I !b,B. Wnl'- hl'x]n: al{w> dwId"B.
dwId" aboY"w: 20:3 `~Il'(v'Wry>-d[;w> !DEr>Y:h-; !mi ~K'l.m;b. Wqb.D" hd"Why> vyai w> yrI+k.B-i !B, [b;v, yrEx]a;
~nET.YIw:) tyIB;h; rmov.li x:yNIhi rv<a] ~yvig>l;Pi ~yvin-" rf,[,( tae %l,Mh, ; xQ:YIw: ~Il;v'Wr)y> AtyBe-la,
20:4 s `tWY*x; tWnm.l.a; !t"mu ~Ay-d[; tArrUc. hn"yy<h.Tiw: ab'_ al{ ~h,ylea]w: ~leK.l.k;y>w:) tr<m,v.m-i tyBe
%l,YEw: 20:5 `dmo)[] hPo hT'a;w> ~ymi_y" tv,l{v. hd"Why>-vyai-ta, yli- q[,z>h; af'm'[-] la, %l,M,h; rm,aYOw:
dwID" rm,aYOw: 20:6 s `Ad)['y> rv<a] d[eAMh;-!mi rx,AYw: rx,yYIw: hd"_Why>-ta, qy[iz>h;l. af'm'[]

217

@dor>W ^yn<doa] ydEb.[-; ta, xq; hT'a; ~Al+v'b.a-; !mi yrIk.B-i !B, [b;v, Wnl' [r;(yE hT'[; yv;ybia-] la,
ytirEK.h;w> ba'Ay yven>a; wyr"x]a;( Wac.YEw: 20:7 `WnnE)y[e lyCihiw> tArcuB. ~yrI[' Al ac'm-' !P, wyr"x]a;
!b,a,h-' ~[i ~he 20:8 `yrI)k.B-i !B, [b;v, yrEx]a; @Dor>li ~Il;v'Wrymi Wac.YE)w: ~yrI+BoGIh-; lk'w> ytileP.h;w>
rAgx] wyl'['w> Al['w> Wvbul. ADmi rWgx' ba'Ayw> ~h,_ynEp.li aB' af'm'[]w: !A[bg. IB. rv<a] hl'AdG>h;
hT'a; ~Alv'h] af'm'[]l; ba'Ay rm,aYOw: 20:9 s `lPo)Tiw: ac'y" aWhw> Hr"[.t;B. wyn"t.m-' l[; td<M,cum. br<x,
rv<a] br<x,B; rm;v.n-I al{) af'm'[]w: 20:10 `Al*-qv'n>li af'm'[] !q:z>Bi ba'Ay !ymiy-> dy: zx,Tow: yxi_a'
yv;ybia]w: ba'Ayw> s tmo+Y"w: Al hn"v-" al{w> hc'r>a: wy['me %Pov.YIw: vm,xoh-; la, Hb' WhKeY:w: ba'Ay-dy:B.
#pex' rv,a] ymi rm,aYOw: ba'_Ay yrE[N] :mI) wyl'[' dm;[' vyaiw> 20:11 `yrI)k.B-i !B, [b;v, yrEx]a; @d:r" wyxia '
vyaih' ar>Y:w: hL's_ iM.h;( %AtB. ~D"B; lleGOt.mi af'm'[]w: 20:12 `ba'(Ay yrEx]a; dwId"l-. rv,a] ymiW ba'AyB.
ha'r" rv<a]K; dg<B, wyl'[' %lEv.Y:w: hd<F'h; hL's im.h-;( !mi af'm'[-] ta, bSeY:w: ~['h-' lK' dm;[-' yKi(
yrEx]a; @Dor>li ba'Ay yrEx]a; vyai-lK' rb:[' hL's_ im.h-;( !mi hg"ho rv<a]K; 20:13 `dm'(['w> wyl'[' aB'h-; lK'
Whleq.YIw: s ~yrI+Beh-; lk'w> hk'[]m; tybeW hl'bea' laer"f.yI yjeb.v-i lk'B. rbo[]Y:w:) 20:14 `yrI)k.B-i !B, [b;v,
hl'ls. o) WkP.v.YIw: hk'[]M;h;( tyBe hl'bea'B. wyl'[' WrcUY"w: WaboY"w: 20:15 `wyr"(x]a-; @a; WaboY"w: Wlh]Q"YIw:
ar"q.Tiw: 20:16 `hm'(Axh; lyPih;l. ~tiyxiv.m; ba'Ay-ta, rv<a] ~['h-' lk'w> lxe_B; dmo[]T;w:) ry[ih-' la,
20:17 `^yl,(ae hr"B.d:a]w: hN"he d[; br:q. ba'Ay-la, an"- Wrm.ai W[m.vi W[m.vi ry[i_h-' !mi hm'k'x] hV'ai
rm,aYOw: ^t,m'a] yrEb.DI [m;v. Al rm,aTow: ynIa"+ rm,aYOw: ba'Ay hT'a;h; hV'aih' rm,aTow: h'yl,ae br:q.YIw:
`WMt;(he !kEw> lbea'B. Wla]v'y> laov' rmoale hn"voarI)b' WrB.d:y> rBeD: rmo =ale rm,aTow: 20:18 `ykinO*a' [;mevo
tl;x]n: [L;b;t. hM'l' laer"f.yIB. ~aew> ry[i tymih'l. vQeb;m. hT'a; lae_r"f.yI ynEWma/ ymeluv. ykinOa' 20:19
rb'D"h; !kE- al{ 20:21 `tyxi(v.a-; ~aiw> [L;b;a-] ~ai yli hl'ylix' hl'yli x' rm:+aYOw: ba'Ay ![;Y:w: 20:20 p `hw")hy>
hk'l.aew> ADb;l. Ata-o Wn*T. dwId"B. %l,M,B; Ady" af' n" Amv. yrIk.B-i !B, [b;v, ~yIr:p.a, rh;me vyai yKi
aAbT'w: 20:22 `hm'(Axh; d[;B. ^yl,ae %l"v.mu Avaro hNEhi ba'Ay-la, hV'aih'( rm,aTow: ry[i_h' l[;m e
[q;t.YIw: ba'Ay-la, Wkliv.Y:w: yrIk.B-i !B, [b;v, varo- ta, Wtr>k.YIw:) Ht'm'k.x'B. ~['h-' lK'-la, hV'aih'
la, ba'Ayw> 20:23 s `%l,M,(h-; la, ~Il;v'Wry> bv' ba'Ayw> wyl'_h'aol. vyai ry[ih-' l[;me( WcpuY"w: rp'AVB;
sM;_h-; l[; ~r"doa]w: 20:24 `yti(leP.h-; l[;w> ytirEK.h; yrIK.h; -l[; [d"y"Ahy-> !B, hy"n"b.W lae_r"f.yI ab'C 'h-; lK'
ar"y[i ~g:w> 20:26 `~ynI)h]Ko rt"y"b.a,w> qAdc'w> rpEs+ o aw"v.W ay"veW 20:25 `ryKi(z>M;h; dWlyxia-] !B, jp'v'AhywI
dwID" vQEb;y>w: hn"v' yrEx]a; hn"v' ~ynIv' vl{v' dwId" ymeyBi b['r" yhiy>w: 21:1 s `dwI)d"l. !hEko hy"h' yrIaiY"h;
21:2 `~ynI)[ob.GIh; ta, tymih-e rv,a-] l[; ~ymiD"h; tyBe- la,w> lWav'-la, hw"hy> rm,aYOw: s hw"+hy> ynEP-. ta,
rt,Y<m-i ~ai yKi hM'he laer"f.yI ynEB.mi al{ ~ynI [ob.GIh;w> ~h,_ylea] rm,aYOw: ~ynI[ob.GIl; %l,M,h; ar"q.YIw:
21:3 `hd"(WhywI laer"f.yI ynE)b.li AtaNOq;B. ~t'Koh;l. lWav' vQEb;y>w: ~h,l' W[B.v.nI laer"f.yI ynEb.W yrImoa/h'
Wrm.aYOw: 21:4 `hw")hy> tl;x]n-: ta, Wkr>b'W rPek;a] hM'b;W ~k,_l' hf,[/a, hm' ~ynI[ob.GIh-; la, dwID" rm,aYOw:
lae_r"f.yIB. tymih'l. vyai Wnl'- !yae(w> AtyBe-~[iw> lWav-' ~[i bh'z"w> @s,K, Wnl' yli-!yae( ~ynI[ob.GIh; Al
rv<a]w: WnL'Ki rv<a] vyaih' %l,M,h-; la, Wrm.aYO*w: 21:5 `~k,(l' hf,[/a, ~yrIm.ao ~T,a-; hm'( rm,aYOw:
wyn"B'mi ~yvin"a] h['b.vi Wnl' -!T;yU -!t'n"y> 21:6 `lae(r"f.yI lbuG-> lk'B. bCey:t.hime( Wnd>m;v.nI Wnl'-_ hM'DI
%l,M,h; lmox.Y:w: 21:7 `!TE)a, ynIa] %l,M,h; rm,aYOw: s hw"+hy> ryxiB. lWav' t[;bg. IB. hw"hyl;( ~Wn[]q;Ahw>
!t"n"Ahy> !ybeW dwID" !yBe ~t'nOyBe( rv<a] hw"hy> t[; buv.-l[; lWa+v-' !B, !t"n"Ahy>-!B, tv,b-o ypim.-l[;
ynImor>a-; ta, lWav'l. hd"l.y" rv<a] hY"a-; tb; hP' c.rI ynEB. ynEv.-ta, %l,Mh, ; xQ:YIw: 21:8 `lW*av'-!B,
`yti(l'xoM.h; yL;zIr>B-; !B, laeyrId>[;l. hd"l.y" rv<a] lWav-' tB; lk;ymi ynEB. tv,mex-] ta,w> tv,bo+pim-. ta,w>
~hew> dx;y"+ ~T'[.b;v. ~yIT'[.b;vi WlP.YIw: hw"hy> ynEp.li rh'B' ~[uyqiYOw: ~ynI[ob.GIh; dy:B. ~nET.YIw:) 21:9
hP'c.rI xQ:Twi : 21:10 `~yrI)[of. ryciq. tL;xit.Bi tL;xit. ~ynIvoarIB' ryciq' ymeyBi Wtm.hu hM'hew>
~yIm"+V'h-; !mi ~h,yle[] ~yIm-: %T;nI d[; ryciq' tL;xiT.mi rWCh;-la, Hl' WhJeT;w: qF;h-; ta, hY"a-; tb;
tae dwI+d"l. dG:YUw: 21:11 `hl'y>l") hd<F 'h; tY:x-; ta,w> ~m'Ay ~h,yle[] x:Wnl' ~yIm;V'h; @A[ hn"t.n-" al{)w>
lWav' tAmc.[-; ta, xQ;YIw: dwID" %l,YEw: 21:12 `lWa)v' vg<l<Pi hY"a-; tb; hP'c.rI ht'f.[-' rv,a]

218

rv,a] !v;- tyBe( bxor>me ~t'ao Wbn>G" rv,a] d['_l.GI vybey" yle[]B; taeme AnB. !t"n"Ahy> tAmc.[-; ta,w>
lWav-' ta, ~yTiv.liP. tAKh; ~AyB. ~yTiv.liP. hM'v' ~yTiv.liP.h; ~v' ~Wal'T. ~WlT.
tAmc.[-; ta, Wps.a;Y:w: An=B. !t"n"Ahy> tAmc.[-; ta,w> lWav' tAmc.[-; ta, ~V'mi l[;Y:w: 21:13 `[:Bo)l.GIB;
wybia' vyqI rb,q,B. [l'ceB. !miy"n>Bi #r<a,B. AnB.-!t'n")AhywI lWav-' tAmc.[-; ta, WrB.q.YIw: 21:14 `~y[i(q'WMh;
hm'x'l.mi dA[-yhiT.w: 21:15 p `!kE-) yrEx]a;( #r<a'l' ~yhil{a/ rtE['YEw: %l,M,_h; hW"c-i rv,a] lKo Wf[]Y:w:)
ABv.yIw> 21:16 `dwI)D" @[;Yw" : ~yTiv.liP-. ta, Wmx]L'YIw: AM[i wyd"b'[]w: dwID" dr<YEw: lae_r"f.y-I ta, ~yTiv.liP.l;
rWgx' aWhw> tv,xon> lq:v.mi tAame vl{v. Anyqe lq:v.miW hp'r"h' ydEyliyBi rv<a] bnOB. yBiv.yIw>
Whte_ymiy>w: yTiv.liP.h-; ta, %Y:w: hy"Wrc.-!B, yv;ybia] Al-rz"[]Y:)w: 21:17 `dwI)D-" ta, tAKh;l. rm,aYOw: hv'_d"x]
`lae(r"f.yI rnE- ta, hB,k;t. al{w> hm'x'l.Mil; WnT'ai dA[ acet-e al{ rmoale Al dwId-" yven>a; W[B.v.nI za'
@s;- ta, ytiv'xuh; yk;Bs. i hK'hi za' ~yTi_v.liP-. ~[i bAgB. hm'x 'l.Mih; dA[-yhiT.w: !ke- yrEx]a;( yhiy>w:) 21:18 p
!n"x'l.a, %Y:w: ~yTi_v.liP-. ~[i bAgB. hm'x'l.Mih; dA[-yhiT.w: 21:19 p `hp'(r"h' ydEliyBi rv<a]
dA[-yhiT.w: 21:20 s `~ygI)r>ao rAnm.Ki AtynIx] #[ew> yTiGIh; ty"l.G" tae ymix.L;h; tyBe ~ygIr>ao yrE[.y-: !B,
~yrIf.[, vvew" vve wyl'g >r: t[oB.c.a,w> wyd"y" t[oB.c.a,w> !Adm' !ydIm' vyai yhiy>w: tg:+B. hm'x'l.mi
y[im.vi -!B, !t'n"Ahy> WhKeY:w: lae_r"f.y-I ta, @rEx'y>w: 21:21 `hp'(r"h'l. dL;yU aWh-~g:w> rP's .mi [B;r>a;w>
p `wyd"(b'[] dy:b.W dwID-" dy:b. WlP.YIw: tg:+B. hp'r"h'l. WdL.yU hL,ae t[;B;r>a-; ta, 21:22 `dwI)d" yxia] h['m.vi
wyb'y>a-o lK' @K:mi Atao hw"hy> lyCihi ~AyB. taZO=h; hr"yVih; yrEb.D-I ta, hw"hyl;( dwID" rBEd:y>w: 22:1
yNIgIm' AB+-hs,x/a, yrIWc yhel{a/ 22:3 `yli(-yjil.p;m.W ytid"cum.W y[ils. ;( hw"hy> rm:+aYOw: 22:2 `lWa)v' @K:miW
yKi 22:5 `[;ve(W"ai yb;y>aomeW hw"+hy> ar"q.a, lL'hum. 22:4 `ynI[E)viTo sm'x'me y[ivimo ysiWnm.W yBiG:f.mi y[iv.yI !r<q<w>
22:7 `tw<m") yveq.m)o ynImUD>qi ynIBU+s; lAav. yleb.x, 22:6 `ynItU)[]b;y> l[;Y:lib. ylex]n: tw<m-"+ yrEB.v.mi ynIpUp'a]
v[;G"t.w: 22:8 `wyn")z>a'B. yti['w>v;w> yliAq Alk'yhe(me [m; v.YIw: ar"_q.a, yh;l{a-/ la,w> hw"hy> ar"q.a, yli-rC;B;
APa;B. !v'[' hl'[' 22:9 `Al* hr"x-' yKi( Wv[]G"t.YI)w: WzG"+r>yI ~yIm:V'h; tAds.Am #r<a'h' v[;r>Tiw: v[;G"t.YIw:
bK;r>YIw: 22:11 `wyl'(g>r: tx;T; lp,r"[]w: dr:_YEw: ~yIm:v' jYEw: 22:10 `WNM,(mi Wr[]B' ~ylix'G< lke_aTo wyPimi vaew>
`~yqI)x'v. ybe[' ~yIm-: tr:vx. ;( tAK+su wyt'boybis. %v,xo tv,Y"w: 22:12 `x:Wr)-ypen>K-; l[; ar"YEw: @[o=Y"w: bWrK-. l[;
~yCixi xl;v.YIw: 22:15 `Al*Aq !TEyI !Ayl.[,w> hw"+hy> ~yIm:v-' !mi ~[er>y: 22:14 `vae-( ylex]G: Wr[]B' AD+g>n< Hg:NOmi 22:13
tm;vN. Imi hw"hy> tr:[g] :B. lbe_Te tAds.mo WlG"yI ~y" yqepia] War'YE)w: 22:16 `~ho)Y"w: ~MehuY>w: qr"B' ~ce_ypiy>w:
yKi ya;nF> omi z['_ ybiy>aome ynIleyCiy: 22:18 `~yBi(r: ~yIM:mi ynIvEm.y:) ynIxE+Q'yI ~ArM'mi xl;v.yI 22:17 `AP*a; x:Wr
ynIcEL.x;y> yti_ao bx'r>M,l; aceYOw: 22:20 `yli( !["v.mi hw"hy> yhiy>w: ydI_yae ~AyB. ynImUD>q;y> 22:19 `yNIM<)mi Wcm.a'
al{w> hw"+hy> yker>D: yTir>m:v' yKi 22:22 `yli( byviy" yd:y" rboK. yti_q'd>ciK. hw"hy> ynIlEmg. >yI 22:21 `yBi( #pe(x-' yKi
hy<h.a,w" 22:24 `hN"Mm<) i rWsa-' al{ wyt'Qoxuw> yDIg_ >n<l. wyj'P'v.mi AjPov.mi -lk' yKi 22:23 `yh'(l{a/me yTi[.v;r"
dysix-' ~[i 22:26 `wyn")y[e dg<n<l. yrIboK. yti_q'd>ciK. yli hw"hy> bv,Y"w: 22:25 `ynI)wO[]me hr"M.T;v.a,w" Al= ~ymit'
ynI[' ~[;- ta,w> 22:28 `lP'(T;Ti vQE[-i ~[iw> rb"+T'Ti rb"n-" ~[i 22:27 `~M'(T;Ti ~ymiT' rABG-I ~[i dS'_x;t.Ti
hk'b. yKi 22:30 `yKi(v.x' H:yGIy: hw"hyw: hw"+hy> yrIynE hT'a-; yKi( 22:29 `lyPi(v.T; ~ymir-" l[; ^yn<y[ew> [:yvi_AT
lkol. aWh !gEm' hp'Wrc. hw"hy> tr:m.ai AK+rD> : ~ymiT' laeh' 22:31 `rWv)-gL,d:a] yh;l{aBe dWd+G> #Wra'
lyIx"+ yZIW[m' laeh' 22:33 `Wnyhe(l{a/ ydE[]l.B;mi( rWc ymiW hw"+hy> ydE[]l.B;mi lae- ymi yKi 22:32 `AB* ~ysixoh;
22:35 `ynIdE)mi[]y: yt;AmB' l[;w> tAl+Y"a;K' yl;g>r: wyl'g>r: hW<v;m. 22:34 `yKi(r>D: AKr>D: ~ymiT' rTEY:w:
22:37 `ynIBE)r>T; ^t.nO[]w: ^[<+v.yI !gEm' yli !T,Tiw: 22:36 `yt'([oroz> hv'Wxn>-tv,q<) tx;nIw> hm'_x'l.Mil; yd:y" dMel;m.
bWva' al{w> ~dE_ymiv.a;w" yb;y>ao hp'D>r>a, 22:38 `yL'(sur>q; Wd[]m' al{w> ynITE+x.T; ydI[]c; byxir>T;
hm'_x'l.Mil; lyIx: ynIrEz>T;w: 22:40 `yl'(g>r: tx;T; WlP.YIw:) !Wm+Wqy> al{w> ~cex'm.a,w" ~Lek;a]w" 22:39 `~t'(ALK;-d[;
[:yvi_mo !yaew> W[v.yI 22:42 `~te(ymic.a;w" ya;n>f;m. @r<[o+ yLi hT'T; yb;y>aow> 22:41 `ynITE)x.T; ym;q' [:yrIk.T;
ynIjeL.p;T.w:) 22:44 `~[e(q'r>a, ~QEdIa] tAcWx-jyjiK. #r<a-'_ rp;[]K; ~qEx'v.a,w> 22:43 `~n")[' al{w> hw"hy>-la,
[;Amv.li yli-_ Wvx]K;(t.yI rk"nE ynEB. 22:45 `ynIdU)b.[;y: yTi[.d:y-" al{ ~[; ~yIAG varol. ynIrEm.v.Ti yMi_[; ybeyrIme
yhel{a/ ~rUy"w> yrI+Wc %Wrb'W hw"hy>-yx; 22:47 `~t'(ArG>s.Mimi WrG>x.y:w> WlBo+yI rk"nE ynEB. 22:46 `yli( W[m.V'yI !z<ao

219

ym;Q'miW yb'_y>ao*me yaiyciAmW 22:49 `ynITE)x.T; ~yMi[; dyrIAmW yli_ tmoq'n> !tEN Oh; laeh' 22:48 `y[i(v.yI rWc
lydIg>mi 22:51 `rME)z:a] ^m.vil.W ~yI+AGB; hw"hy> ^d>Aa !KE- l[; 22:50 `ynIlE)yCiT; ~ysim'x] vyaime ynImem.ArT.
dwId" yrEb.DI hL,aew> 23:1 p `~l'(A[-d[; A[r>z:l.W dwId"l. Axyvim.li ds,x-, hf,[o)w> AK=l.m; tA[Wvy> lADg>mi
`lae(r"f.yI tArmiz> ~y[in>W bqo[]y:) yhel{a/ x:yvim. l[' ~q;hu rb,G<h; ~au n>W yv;y-I !B, dwID" ~aun> ~ynI+rox]a;(h'
lveAm lae_r"f.yI rWc rB<dI yli laer"f.yI yhel{a/ rm;a' 23:3 `ynI)Avl.-l[; AtL'miW yBi-_ rB,DI hw"hy> x:Wr 23:2
rj"M'mi Hg:NOmi tAb[' al{ rq,Bo vm,v-'_ xr:z>yI rq,Bo rAak.W 23:4 `~yhi(l{a/ ta;r>yI lveAm qyDIc; ~d"a'B'
hr"muv.W lKob; hk'Wr[] yli ~f' ~l'A[ tyrIb. yKi lae-_ ~[i ytiyBe !kE- al{-yKi( 23:5 `#r<a'(me av,D<
23:7 `WxQ")yI dy"b. al{ yKi( ~h;L'_Ku dn"mu #AqK. l[;Yl: ib.W 23:6 `x:ymi(c.y: al{- yKi( #p,x-e lk'w> y[iv.y-I lk'-yKi(
tAmv. hL,ae 23:8 p `tb,V'(B; WprF> 'yI @Arf' vaeb'W tynI+x] #[ew> lz<r>b; aleM'yI ~h,B' [G:yI vyaiw>
ynIc.[,h' Anc.[,h' AnydI[] aWh yviliV'h; varo ynImoKx. .T; tb,V,B; bveyO dwI+d"l. rv<a] ~yrIBoGIh;
AdDo ydIDo-!B, rz"['l.a, wyr"x]a;w> Arx]a;w> 23:9 s `tx'(a, dx'a, ~[;p;B. ll'x' tAame hn<mov-. l[;
hm'x'l.Mil; ~v'- Wps.a,n< ~yTiv.liP.B; ~p'r>x")B. dwID"-~[i ~yrIBoGIh; ~yrIBoGI hv'l{v.Bi yxi_xoa-] !B,
br<x,h-; la, Ady" qB;d>Tiw: Ady" h['g >y"-yKi( d[; ~yTiv.liP.B; %Y:w: ~q' aWh 23:10 `lae(r"f.yI vyai Wl[]Y:w:)
aM'v; wyr"x]a;w> 23:11 s `jVe(p;l-. %a; wyr"x]a; Wbvuy" ~['h'w> aWh+h; ~AYB; hl'Adg> h['WvT. hw" hy> f[;Y:w:
sn" ~['h'w> ~yvid"[] ha'lem. hd<F'h; tq:l.x, ~v'- yhiT.w: hY"x;l; ~yTiv.lip. Wps.a'YEw: yrI+r"h' agEa-' !b,
h['WvT. hw"hy> f[;Y:w: ~yTi_v.liP-. ta, %Y:w: h'l,yCiY:w: hq'l.x,h-;( %AtB. bCe y:t.YIw: 23:12 `~yTi(v.lip. ynEP.mi
tr:['m-. la, dwID-" la, ryciq-' la, WaboY"w: varo ~yvil{V.h;me hv'l{v. ~yvil{v. Wdr>YEw: 23:13 s `hl'(Adg>
za' ~yTiv.liP. bC;m;W hd"_WcM.B; za' dwId"w> 23:14 `~yai(p'r> qm,[eB. hn"xo ~yTiv.liP. tY:x;w> ~L'_dU[]
23:16 `r[;V'(B; rv<a] ~x,l, tyBe( raBomi ~yIm; ynIqEv.y: ymi rm:+aYOw: dwId" hW<a;t.YIw: 23:15 `~x,l'( tyBe
Waf.YIw: r[;V;B; rv<a] ~x,l-, tyBe( raBomi ~yIm-; Wba]v.YI)w: ~yTiv.lip. hnEx]m;B. ~yrIBoGIh; tv,l{v. W[q.b.YIw:
ytifo[]me hw"hy> yLi hl'ylix' rm,aYOw: 23:17 `hw")hyl;( ~t'ao %SEY:w: ~t'ATv.li hb'a' al{w> dwI+D-" la, WabiY"w:
s `~yrI)BoGIh; tv,l{v. Wf[' hL,ae ~t'_ATv.li hb'a' al{w> ~t'Avp.n:B. ~ykil.hoh; ~yvin"a]h'( ~d: h] tazO
AtynIx-] ta, rrEA[ aWhw> hv'l{V.h; yvil{V.h; varo aWh hy"Wrc.-!B, ba'Ay yxia] yv;ybia]w: 23:18
rf"+l. ~h,l' yhiy>w: dB'k.nI ykih] hv'l{V.h-; !mi 23:19 `hv'(l{V.B; ~ve- Alw> ll'_x' tAame vl{v-. l[;
aWh lae_c.b.Q;mi( ~yli['P-. br: lyIx: yx;-vyai-( !B, [d"y"Ahy>-!b, Why"n"b.W 23:20 s `ab'-( al{ hv'l{V.h-; d[;w>
~AyB. raBoh; %AtB. yrIa]h' hY:rIa]h' -ta,( hK'hiw> dr:y" aWhw> ba'Am laerIa] ynEv. tae hK'hi
wyl'ae dr,YEw: tynIx] yrIc.Mih; dy:b.W ha,r>m; vyai rv,a] yrIc.mi vyai- ta, hK'h-i aWhw> 23:21 `gl,V'(h;
[d"_y"Ahy>-!B, Why"n"B. hf'[' hL,ae 23:22 `At*ynIx]B; WhgEr>h;Y:w: yrIc.Mih; dY:mi tynIx]h-; ta,( lzOg >YIw: jb,V'_B;
dwId" Whmefiy>w: ab'-_ al{ hv'l{V.h-; la,w> dB'k.nI ~yvil{V.h-; !mi 23:23 `~yrI)BoGIh; hv'l{v.Bi ~ve- Alw>
hM'v; 23:25 `~x,l'( tyBe AdD-o !B, !n"x'l.a, ~yvi_l{V.B; ba'Ay-yxi(a] lae-hf'[] 23:24 s `AT)[.m;v.m-i la,
ytitNo >[;h'( rz<[,ybia] 23:27 s `y[i(AqT.h; vQE[-i !b, ar"y[i yjil.P;h; #l,x, 23:26 s `ydI(rox]h; aq"ylia/ ydIrox]h;(
yT;ai s yti_p'jNo >h; hn"[]B-; !B<) bl,xe 23:29 s `yti(p'jNo >h; yr:h.m; yxixoa]h'( !Aml.c; 23:28 s `yti(v'xuh; yN:bum.
!Abl.[-; ybi(a] 23:31 s `v[;g") ylexN] :mi yD:hi ynIto['r>Pi Why"n"B. 23:30 s `!mI)y"n>bi ynEB. t[;b.GImi yb;yrI-!B,
yrIr"h]h;( hM'v; 23:33 s `!t")n"Ahy> !vEy" ynEB. ynIbol.[;V;h; aB'x.y:l.a, 23:32 s `ymi(xur>B;h; tw<m"z>[; ytib'r>[;h'(
lp,toyxia-] !B, ~['ylia/ s yti_k'[]M;(h-; !B, yB;s .x;a-] !B, jl,p,ylia/ 23:34 s `yrI)r"ah' rr"v-' !B, ~a'yxia]
ynIB' s hb'C omi !t'n-" !B, la'g >yI 23:36 s `yBi(r>a;h' yr:[]P; ylim.r>K;h;( yr:c.x, Arc.x, 23:35 s `ynI)l{GIh;
ar"y[i 23:38 s `hy")rUc.-!B, ba'Ay yleK. afenO yaef.nO ytiroaeB.h; yr:x.n: s ynI+Mo[;h' ql,c, 23:37 s `ydI(G"h;
tArx]l; hw"hy>-@a; @s,YOw: 24:1 p `h['(b.viw> ~yvil{v. lKo yTixih;( hY"rIWa) 23:39 s `yrI)t.YIh; brEG" yrIt.YIh;
%l,M,h; rm,aYOw: 24:2 `hd"(Why>-ta,w> laer"f.y-I ta, hnEm. %lE rmoale ~h,B' dwID-" ta, ts,Y"w: lae_r"f.yIB.
Wdq.piW [b;v, raEB-. d[;w> !D"mi laer"f.yI yjeb.v-i lk'B. an"-jWv) ATa-i rv,a] lyIx:h-; rf; ba'Ay-la,
^yh,l{a/ hw"hy> @sEAyw> %l,M,h-; la, ba'Ay rm,aYOw: 24:3 s `~['(h' rP:s .mi tae yTi[.d:y"w> ~['_h-' ta,
#pex' hM'l' %l,M,h; ynIdoaw: tAa+ro %l,M,h-; ynI)doa] ynEy[ew> ~ymi['p. ha'me ~hek'w> ~heK' ~['h-' la,

220

ynEp.li lyIx;h; yrEf'w> ba'Ay aceYEw: lyIx"+h, yrEf' l[;w> ba'Ay-la, %l,M,h-; rb;D> qz:x/Y<w: 24:4 `hZ<)h; rb"D"B;
rv<a] ry[ih' !ymiy> r[eAr[]b; Wnx]Y:w: !DE+r>Y:h-; ta, Wrb.[;Y:w: 24:5 `lae(r"f.y-I ta, ~['h-' ta, dqop.li %l,M,h;
![;Y: hn"D" WaboY"w: yvi_d>x' ~yTix.T; #r<a-, la,w> hd"['l.GIh; WaboY"w: 24:6 `rzE)[.y-: la,w> dG"h; lx;N:h-; %AtB.
hd"Why> bg<n-< la, Wac.YE)w: ynI+[]n:K.h;(w> yWIxih; yrE[-' lk'w> rco- rc;b.mi WaboY"w: 24:7 `!Ad)yci-la, bybis 'w>
24:9 `~Il'(v'Wry> ~Ay ~yrIf.[,w> ~yvid"x\ h['v.ti hceq.mi WaboY"w: #r<a'_h-' lk'B. WjvuY"w: 24:8 `[b;v'( raEB.
lyIx;- vyai( @l,a, tAame hn<mov. laer"f.yI yhiT.w: %l,M,_h-; la, ~['h-' dq;p.mi rP:s .m-i ta, ba'Ay !TEYIw:
rp:s ' !kE- yrEx]a; Atao dwID-" ble %Y:w: 24:10 `vyai( @l,a, tAam-e vmex] hd"Why> vyaiw> br<x, @lE)vo
!wO[-] ta, an"-rb,[]h;( hw"hy> hT'[;w> ytiyfi[' rv<a] daom. ytiaj'x' hw"hy>-la, dwID" rm,aYOw: s ~['_h-' ta,
dwId" hzExo aybiN "h; dG"- la, hy"h' hw"hy>-rb;d>W p rq,Bo+B; dwID" ~q'Y"w: 24:11 `dao)m. yTil.Ks; .nI yKi ^D>b.[;
^l-. rx;B. ^yl,_[' ljeAn ykinOa' vl{v' hw"hy> rm:a' hKo dwID"-la, T'r>B;dIw> %Alh' 24:12 `rmo*ale
~ynIv' [b;v,( ^l. aAbt'h] Al rm,aYOw: Al=-dG<Y:w: dwID-" la, dg"- aboY"w: 24:13 `%L"-) hf,[/a,(w> ~h,m-e tx;a;(
~ymiy" tv,l{v. tAyh/-~aiw> ^p,d>ro aWhw> ^yr<c'-ynE)p.li ^s.nU ~yvid"x\ hv'l{v-. ~ai ^c,r>a;B. b['r"
dao+m. yli- rc; dG"- la, dwID" rm,aYOw: 24:14 s `rb")D" yxil.vo byvia-' hm' haer>W [D: hT'[; ^c,r>a;B. rb,D<
rb,D< hw"hy> !TeYIw: 24:15 `hl'Po)a-, la; ~d"a-' dy:b.W wym'x]r:( Amx]r: ~yBir-: yKi( hw"hy>-dy:b. aN"- hl'P.nI
24:16 `vyai( @l,a, ~y[ib.vi [b;v, raEB. d[;w> !D"mi ~['h-' !mi tm'Y"w: d[e_Am t[e- d[;w> rq,Boh;me laer"f.yIB.
tyxiv.M;h; %a'l.M;l; rm,aYOw: h['r"h-' la, hw"hy> ~x,N"YwI : Ht'x]v;l. ~Il;v'Wr)y> %a"l.M;h; Ady" xl;v.YIw:
24:17 s `ysi(buy>h; hn"w>r:a]h' hn"r>Aah' !r<GO ~[i hy"h' hw"hy> %a:l.m;W ^d<+y" @r<h, hT'[; br: ~['B'
ykinOa'w> ytiaj'x' ykinOa' hNEhi rm,aYOw: ~['b' hK,M;h; %a"l.M;h-; ta,( Ataor>Bi hw"hy>-la, dwID" rm,aYOw:
~AYB; dwID-" la, dg"- aboY"w: 24:18 p `ybi(a' tybeb.W yBi ^d>y" an" yhiT. Wf+[' hm, !aCoh; hL,aew> ytiywE[/h,
dwID" l[;Y:w: 24:19 `ysi(buy>h; hn"w>r:a] hy"n>r"a' !r<gOB. x:Bez>mi hw"hyl;( ~qEh' hle[] Al rm,aYOw: aWh+h;
wyl'_[' ~yrIb.[o wyd"b'[-] ta,w> %l,M,h-; ta, ar.Y:w: hn"w>r:a] @qEv.Y:w: 24:20 `hw")hy> hW"ci rv<a]K; dG"- rb;d>Ki
%l,M,h-; ynI)doa] aB' [:WDm; hn"w>r:a] rm,aYOw: 24:21 `hc'r>a") wyP'a; %l,M,l; WxT;v.YIw: hn"w>r:a] aceYEw:
l[;me hp'GEM;h; rc:['tew> hw"hyl;( x:Bez>mi tAnb.li !r<GhO ;-ta, ^M.[ime tAnq.li dwID" rm,aYOw: AD=b.[-; la,
haer> wyn"+y[eB. Any>[;B. bAJh; %l,M,h; ynIdoa] l[;y:w> xQ:yI dwID-" la, hn"w>r:a] rm,aYOw: 24:22 `~['(h'
rm,aYOw: s %l,M,_l; %l,M,h; hn"w>r:a] !t:n" lKoh; 24:23 `~yci([el' rq"B'h; ylek.W ~yGIrIMoh;w> hl'[ol' rq"B'h;
hn<q.a, Anq-' yKi( al{ hn"w>r:a-] la, %l,M,h; rm,aYOw: 24:24 `^c<)r>yI ^yh,l{a/ hw"hy> %l,M,h-; la, hn"w>r:a]
@s,k,B. rq'B'h-; ta,w> !r<GOh-; ta, dwID" !q,YIw: ~N"+xi tAl[o yh;l{a/ hw"hyl; hl,[]a; al{w> ryxim.Bi ^t.Aa)me
#r<a'l' hw"hy> rtE['YEw: ~ymi_l'v.W tAl[o l[;Y:w: hw"hyl;( x:Bez>mi dwID" ~v' !b,YIw: 24:25 `~yVi(mix] ~yliq'v.
`lae(r"f.yI l[;me hp'GEM;h; rc:['Tew:

221

a ~yklm
I Kings
wyd"b'[] Al Wrm.aYOw: 1:2 `Al* ~x;yI al{w> ~ydIg "B.B; WhSuk;y>w: ~ymi_Y"B; aB' !qez" dwID" %l,M,h;w> 1:1
^q,yxeb. hb'k.v'w> tn<ks<+ o Al-yhit.W %l,M,h; ynEp.li hd"m.['(w> hl'Wtb. hr"[]n: %l,M,h; ynId oal; Wvq.b;y>
tyMin:WVh; gv;ybia-] ta, Wac.m.YIw:) lae_r"f.yI lWbG> lkoB. hp'y" hr"[]n: Wvq.b;y>w: 1:3 `%l,M,(h; ynIdoal; ~x;w>
al{ %l,M,h;w> Whter>v"T.w: tn<ks, o %l,M,l; yhiT.w: dao+m-. d[; hp'y" hr"[N] :h:)w> 1:4 `%l,M,(l; Ht'ao WabiY"w:
vyai ~yVimix]w: ~yvir"p'W bk,r< Al f[;Y:w: %l{=m.a, ynIa] rmoale aFen:t.mi tyGIx-; !b, hY"nIdoa]w: 1:5 `H['(d"y>
daom. ra;T-o bAj) aWh-~g:w> t'yfi_[' hk'K' [:WDm; rmoale wym'Y"mi wybi a' Abc'[-] al{)w> 1:6 `wyn")p'l. ~ycir"
Wrz>[.Y:w:) !hE+Koh; rt"y"b.a, ~[iw> hy"Wrc.-!B, ba'Ay ~[i wyr"b'd> Wyh.YIw: 1:7 `~Al)v'b.a; yrEx]a; hd"l.y" Ataow>
rv<a] ~yrIABGIh;w> y[irEw> y[im.viw> aybiN"h; !t"n"w> [d"y"Ahy>-!b, Why"n"b.W !heKoh; qAdc'w> 1:8 `hY")nIdoa] yrEx]a;
lc,a-e rv,a] tl,xZ, Oh; !b,a, ~[i ayrIm.W rq'b'W !aco WhY"nIdoa] xB;z>YIw: 1:9 `WhY")nIdoa-] ~[i Wyh' al{ dwI+d"l.
!t'n-" ta,w>) 1:10 `%l,M,(h; ydEb.[; hd"Why> yven>a-; lk'l.W %l,M,h; ynEB. wyx'a-, lK'-ta, ar"q.YIw: lgE+ro !y[e
[b;v-, tB;-la, !t'n" rm,aYOw: 1:11 `ar"(q' al{ wyxia' hmol{v-. ta,w> ~yrIABGIh-; ta,w> Why"n"b.W aybiN "h;
hT'[;w> 1:12 `[d"(y" al{ dwId" WnynEdoa]w: tyGI+x-; !b, WhY"nIdoa] %l:m' yKi T.[;m;v' aAlh] rmoale hmol{v-. ~ae
%l,M,h-; la, yaiboW ykil. 1:13 `hmo)l{v. %nEB. vp,n-< ta,w> %vep.n-: ta, yjiL.m;W hc'_[e an" %cE['yai ykil.
%l{m.yI %nEb. hmol{v-. yKi( rmoale ^t.m'(a]l; T'[.B; v.nI %l,M,h; ynIdoa] hT'a-; al{)h] wyl'ae T.r>m:a'w> dwID"
%l,M,_h-; ~[i ~v' tr<B,d:m. %d"A[ hNEhi 1:14 `Why")nIdoa] %l:m' [:WDm;W yais_ .K-i l[; bveyE aWhw> yr:x]a;
!qEz" %l,M,h;w> hr"d>x;h; %l,M,h-; la, [b,v, - tb; aboT'w: 1:15 `%yIr")b'D-> ta, ytiaLemiW %yIr:x]a; aAba' ynIa]w:
%l,M,h; rm,aYOw: %l,M,_l; WxT;v.Tiw: [b;v-, tB; dQoTiw: 1:16 `%l,M,(h-; ta, tr:v'm. tyMin:WVh; gv;ybia]w:) dao+m.
%l{m.yI %nEb. hmol{v-. yKi( ^t,m'a]l;( ^yh,l{a/ hw"hyB;( T'[.B;v.nI hT'a; ynIdoa] Al rm,aTow: 1:17 `%L"-) hm;
1:19 `T'[.d"(y" al{ %l,M,h; ynIdoa] hT'[;w> %l"+m' hY"nIdoa] hNEhi hT'[;w> 1:18 `yai(s.Ki l[; bveyE aWhw> yr"_x]a;
ab'C_ 'h; rf: ba'yOl.W !heKoh; rt'y"b.a,l.W %l,M,h; ynEB-. lk'l. ar"q.YIw: brol' !acow-> ayrIm.W rAv xB;z>YIw:
ymi ~h,l' dyGIh;l. ^yl,_[' laer"f.y-I lk' ynEy[e %l,M,h; ynIdoa] hT'a;w> 1:20 `ar"(q' al{ ^D>b.[; hmol{v.liw>
ynIb.W ynIa] ytiyyIh'w> wyt'_boa-] ~[i %l,M,h-; ynI)doa] bk;v.Ki hy" h'w> 1:21 `wyr"(x]a; %l,M,h-; ynI)doa] aSeK-i l[; bveyE
%l,M,l; WdyGIY:w: 1:23 `aB'( aybiN "h; !t"n"w> %l,M,_h-; ~[i tr<B,d:m. hN"d<A[ hNE hiw> 1:22 `~yai(J'x; hmol {v.
!t'n" rm,aYOw: 1:24 `hc'r>a") wyP'a-; l[; %l,M,l; WxT;v.YIw: %l,M,h; ynEp.li aboY"w: aybiN_ "h; !t"n" hNEhi rmoale
~AYh; dr:y" yKi 1:25 `yai(s.K-i l[; bveyE aWhw> yr"_x]a; %l{m.yI WhY"nIdoa] T'r>m;a' hT'a; %l,M,h; ynIdoa]
~N"hiw> !heKoh; rt"y"b.a,l.W ab'C'h; yrEf'l.W %l,M,h; ynEB-. lk'l. ar"q.YIw: brol' !acow-> ayrIm.W rAv xB;z>YIw:
Why"n"b.liw> !heKoh; qdoc'l.W ^D<b.[;-ynI)a] yliw> 1:26 `WhY")nIdoa] %l,M,h; yxiy> Wrm.aYOw: wyn"+p'l. ~ytivow> ~ylik.ao
al{w> hZ<+h; rb"D"h; hy"h.nI %l,M,h; ynIdoa] taeme ~ai 1:27 `ar"(q' al{ ^D>b.[; hmol{v.liw> [d"y"Ahy>-!b,
dwID" %l,M,h; ![;Y:w: 1:28 s `wyr"(x]a; %l,M,h-; ynI)doa] aSeK-i l[; bveyE ymi ^D>b.[; ^yD<b.[; -ta,( T'[.d:Ah
%l,M,h; [b;V'YIw: 1:29 `%l,M,(h; ynEp.li dmo[]T;w:) %l,M,h; ynEp.li aboT'w: [b;v-'_ tb;l. yli- War>qi rm,aYOw:
yhel{a/ hw"hyB; %l' yTi[.B;v.nI rv,a]K; yKi 1:30 `hr"(c-' lK'mi yvip.n-: ta, hd"P-' rv,a] hw"hy>-yx; rm:+aYOw:
~AYh; hf,[/a, !KE yKi yT'_x.T; yais .K-i l[; bveyE aWhw> yr:x]a; %l{m.yI %nEb. hmol{v-. yKi( rmoale laer"f.yI
`~l'([ol. dwID" %l,M,h; ynIdoa] yxiy> rm,aTow: %l,M,_l; WxT;v.Tiw: #r<a, ~yIP;a; [b;v, - tB; dQoTiw: 1:31 `hZ<)h;
WaboY"w: [d"_y"Ahy>-!B, Why"n"b.liw> aybiN "h; !t"n"l.W !heKoh; qAdc'l. yli - War>qi dwID" %l,M,h; rm,aYOw: 1:32 p
hmol{v-. ta, ~T,b.K;r>hiw> ~k,ynEdoa] ydEb.[-; ta, ~k,M'[i Wxq. ~h,l' %l,M,h; rm,aYOw: 1:33 `%l,M,(h; ynEp.li

222

!t"n"w> !heKoh; qAdc' ~v' Atao xv;m'W 1:34 `!Ax)G-I la, Atao ~T,dr> :Ahw> yli-_ rv,a] hD"r>Pih-; l[; ynIb.
wyr"x]a; ~t,yli[]w: 1:35 `hmo)l{v. %l,M,h; yxiy> ~T,r>m;a]w: rp'AVB; ~T,[.q;t.W lae_r"f.y-I l[; %l,m,l. aybiN "h;
1:36 `hd"(Why>-l[;w> laer"f.yI l[; dygIn" tAyh.li( ytiyWIci Ataow> yT'_x.T; %l{ m.yI aWhw> yais .K-i l[; bv;y"w> ab'W
1:37 `%l,M,(h; ynIdoa] yhel{a/ hw"hy> rm:ayO !Ke !mE+a' rm,aYOw: %l,M,h-; ta, [d"y"Ah*y> !b, Why"n"B. ![;Y:w:
ynIdoa] aSeKimi Aas.K-i ta, lDEg:ywI) hmo+l{v-. ~[i hy<h.yI) yhiy> !KE %l,M,h; ynIdoa-] ~[i hw"hy> hy"h' rv,a]K;
WbKir>Y:w: ytileP.h;w> ytirEK.h;w> [d"y"Ahy>-!b, Why"n"b.W aybiN "h; !t'n"w> !heKoh; qAdc' dr,YEw: 1:38 `dwI)D" %l,M,h;
!r<q-< ta, !heKoh; qAdc' xQ;YIw: 1:39 `!Ax)G-I l[; Atao WkliYOw: dwI+D" %l,M,h; tD:r>P-i l[; hmol{v-. ta,
1:40 `hmo)l{v. %l,M,h; yxiy> ~['h' lK' Wrm.aYO*w: rp'AVB; W[q.t.YIw:) hmo+l{v-. ta, xv;m.YIw: lh,aoh-' !mi !m,V,h;
#r<a'h' [q:B'Tiw: hl'_Adg> hx'm.fi ~yximef.W ~ylilix]B; ~yliL.x;m. ~['h'w> wyr"x]a; ~['h-' lk' Wl[]Y:w:
lAq-ta, ba'Ay [m;v.YIw: lko+a/l, WLKi ~hew> ATai rv<a] ~yairUQ.h-; lk'w> WhY"nIdoa] [m;v.YIw: 1:41 `~l'(AqB.
aB'_ !hEKoh; rt"y"b.a-, !B, !t"n"Ay hNEhiw> rBed:m. WNd<A[ 1:42 `hm'(Ah hy"r>Qih-; lAq) [:WDm; rm,aYOw: rp'AVh;
lb'a] WhY"+nIdoa]l; rm,aYOw: !t'n"Ay ![;Y:w: 1:43 `rFE)b;T. bAjw> hT'a; lyIx: vyai yKi aBo WhY"nIdoa] rm,aYOw:
!t"n-" ta,w> !heKoh; qAdc-' ta, %l,M,h;-AT)ai xl;v.YIw: 1:44 `hmo)l{v-. ta, %ylim.hi dwID-" %l,M,(h; WnynEdoa]
Atao Wxv.m.YIw: 1:45 `%l,M,(h; tD:r>Pi l[; Atao WbKir>Y:w: yti_leP.h;w> ytirEK.h;w> [d"y"Ahy-> !B, Why"n"b.W aybiN "h;
rv<a] lAQh; aWh hy"+r>Qih; ~hoTew: ~yximef. ~V'mi Wl[]Y:w: !AxgIB. %l,m,l. aybiN "h; !t'n"w> !hEKoh; qAdc'
%rEb'l. %l,M,h; ydEb.[; WaB'- ~g:w> 1:47 `hk'(WlM.h; aSeKi l[; hmol{v. bv;y" ~g:w> 1:46 `~T,([.m;v.
lDEg :ywI) ^m,V.mi hmol{v. ~ve- ta, ~yhil{a/ ^yh,l{a/ bjeyyE rmoale dwID" %l,M,h; WnynEdoa-] ta,
yhel{a/ hw"hy> %WrB' %l,M,_h; rm:a' hk'K-' ~g:w> 1:48 `bK'(v.Mih-; l[; %l,M,h; WxT;v.YIw: ^a<s+ .Kimi Aas.K-i ta,
rv<a] ~yairUQ.h-; lK' WmquY"w: Wdr>x,Y<w: 1:49 `tAa)ro yn:y[ew> yais .K-i l[; bveyO ~AYh; !t:n" rv,a] laer"f.yI
tAnr>q;B. qzEx]Y:w:) %l,YEw: ~q'Y"w: hmo+l{v. ynEP.mi arEy" WhY"nIdoa]w: 1:50 `AK*r>d:l. vyai Wkl.YEw: WhY"+nIdoa]l;
tAnr>q;B. zx;a' hNEhiw> hmo+l{v. %l,M,h-; ta, arEy" WhY"nIdoa] hNEhi rmoale hmol{v.li dG:YUw: 1:51 `x;Be(z>Mih;
hmol{v. rm,aYOw: 1:52 `br<x'(B, ADb.[-; ta, tymiy"-~ai hmol{v. %l,M,h; ~AYk; yli - [b;(V'(yI rmoale x:Bez>Mih;
%l,M,h; xl;v.YIw: 1:53 `tme(w" Ab-aceM'ti h['r-" ~aiw> hc'r>a"+ Atr"[F] ;mi lPoy-I al{) lyIx-; !b,l. hy<h.yI ~ai
p `^t<)ybel. %lE hmol{v. Al-rm,aYO*w: hmo+l{v. %l,M,l; WxT;v.YIw: aboY"w: x:Bez>Mih; l[;me WhdUrIYOw: hmol{v.
#r<a'_h-' lK' %r<d<B. %leho ykinOa' 2:2 `rmo*ale Anb. hmol{v-. ta, wc;y>w: tWm+l' dwId-" yme(y> Wbr>q.YIw: 2:1
wyt'Qoxu rmov.li wyk'r"d>Bi tk,l,l' ^yh,l{a/ hw"hy> tr<m,v.m-i ta, T'r>m;v'w> 2:3 `vyai(l. t'(yyIh'w> T"q.z:x'w>
taew> hf,[]T;( rv<a-] lK' tae lyKif.T; ![;m;l. hv,_mo tr:AtB. bWtK'K; wyt'wOd>[ew> wyj'P'v.miW wyt'wOc.mi
^yn<b' Wrm.v.y-I ~ai rmoale yl;[' rB<DI rv,a] Arb'D-> ta, hw"hy> ~yqiy" ![;m;l. 2:4 `~v'( hn<p.Ti rv<a-] lK'
l[;me vyai ^l. trEK'y-I al{) rmoale ~v'_p.n-: lk'b.W ~b'b'l-. lk'B. tm,a/B, yn:p'l. tk,l, l' ~K'r>D-: ta,
yrEf'-ynE)v.li hf'[' rv<a] hy"Wrc.-!B, ba'Ay yli hf'[-' rv,a] tae T'[.d: y" hT'a; ~g:w> 2:5 `lae(r"f.yI aSeKi
ymeD> !TeYIw: ~l{+v'B. hm'x'l.m-i yme(D> ~f,Y"w: ~gEr>h;Y:w: rt,y-< !b, af' m'[]l;w> rnE-!B, rnEb.a;l. laer"f.yI tAab.ci
Atb'yfe drEAt-al{)w> ^t<+m'k.x'K. t'yfi['w> 2:6 `wyl'(g>r:B. rv<a] Al[]n:b.W wyn"t.m'B. rv<a] Atr"gO*x]B; hm'x'l.mi
yl;ae Wbr>q' !ke-yKi ^n<+x'l.vu ylek.aoB. Wyh'w> ds,x-, hf,[]T;( ydI['l.GIh; yL;zIr>b; ynEb.liw> 2:7 s `lao)v. ~l{v'B.
ynIl;l.qI) aWhw> ~yrIxuB;mi ynIymiy>h-; !b, ar"G-E !b, y[im.vi( ^M.[i hNEhiw> 2:8 `^yxi(a' ~Alv'b.a; ynEP.mi yxir>b'B.
rmoale hw"hyb;( Al [b;(V'a,w" !DEr>Y:h; ytiar"q.li dr: y-" aWh)w> ~yIn"+x]m; yTik.l, ~AyB. tc,r<m.nI hl'l'q.
AL-hf,[]T;( rv<a] tae T'[.d:y")w> hT'a'_ ~k'x' vyai yKi WhQen:T-. la; hT'[;w> 2:9 `br<x'(B, ^t.ymi(a-] ~ai
~ymiY"h;w> 2:11 p `dwI)D" ry[iB. rbEQ'YIw: wyt'_boa-] ~[i dwID" bK;v.YIw: 2:10 `lAa)v. ~d"B. Atb'yfe-ta, T'd>r:Ahw>
%l;m' ~Il;v'WrybiW ~ynIv' [b;v, %l;m' !Arb.x,B. hn"+v' ~y[iB'r>a; laer"f.y-I l[; dwID" %l:m' rv,a]
aboY"w: 2:13 `dao)m. Atkul.m; !KoTiw: wybi_a' dwID" aSeK-i l[; bv;y" hmol{v.W 2:12 `~ynI)v' vl{v'w> ~yvil{v.
rm,aYOw: 2:14 `~Al)v' rm,aYOw: ^a<+Bo ~Alv'h] rm,aTow: hmol{v-. ~ae [b;v-, tB;-la, tyGEx;-!b, WhY"nIdoa]
Wmf' yl;['w> hk'WlM.h; ht'y>h' yli-yKi T.[;d:y" T.a; rm,aYOw: 2:15 `rBE)D: rm,aTow: %yIl"+ae yli rb"D"
hT'[;w> 2:16 `AL* ht'y>h" hw"hy>me yKi yxia'l. yhiT.w: hk'WlM.h; bSoTiw: %l{=m.li ~h,ynEP. laer"f.y-I lk'(

223

an"-yrIm.ai rm,aYOw: 2:17 `rBE)D: wyl'ae rm,aTow: yn"+P-' ta, ybiviT-' la; %T'aime( laevo ykinOa'( tx;a; hl' aev.
rm,aTow: 2:18 `hV'(ail. tyMin:WVh; gv;ybia-] ta, yli- !T,yIw> %yIn"+P-' ta, byviy-" al{) yKi %l,M,h; hmol{v.li
hmol{v. %l,M,h-; la, [b;v-, tb; aboT'w: 2:19 `%l,M,(h-; la, ^yl,[' rBEd:a] ykinOa' bAj+ [b;v-, tB;
~ael. aSeKi ~f,Y"w: Aas.K-i l[; bv,YEw: Hl' WxT;v.YIw: Ht'ar"q.li %l,M,h; ~q'Y"w: WhY"+nIdoa-] l[; Al-rB,d:l.
yn"+P-' ta, bv,T-' la; %T'aime( tl,a,vo ykinOa'( hN"j;q. tx;a; hl'aev. rm,aTow: 2:20 `An*ymiyli( bv,Tew: %l,M,h;
tyMi_n:Vuh; gv;ybia-] ta, !T:yU rm,aTow: 2:21 `%yIn")P-' ta, byvia-' al{) yKi yMiai ylia]v; %l,M,h; Hl'- rm,aYO*w:
gv;ybia-] ta, tl,a,vo T.a; hm'l'w> AMail. rm,aYOw: hmol{v. %l,M,h; ![;Y:w: 2:22 `hV'(ail. ^yxia' WhY"nIdoa]l;
!heKoh; rt"y"b.a,l.W Alw> yNIM<+mi lAdG"h; yxia' aWh yKi hk'WlM.h-; ta, Al-ylia]v;(w> WhY"nIdoa]l; tyMin:Vuh;
hkow> ~yhil{a/ yLi- hf,[]y:) hKo rmo=ale hw"hyB;( hmol{v. %l,M,h; [b;V'YIw: 2:23 p `hy")Wrc.-!B, ba'Ayl.W
ynIybiyviAYw: ynIny: kih/ rv<a] hw"hy>-yx; hT'[;w> 2:24 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, WhY"nIdoa] rB,DI Avp.n:b. yKi @ysiAy
2:25 `WhY")nIdoa] tm;Wy ~AYh; yKi rBE+DI rv<a]K; tyIB: yli- hf'['( rv<a]w: ybia' dwID" aSeKi l[; ynIb;yviAY*w:
rm:a' !heKoh; rt'y"b.a,l.W 2:26 s `tmo)Y"w: AB-[G:p.YIw: [d"_y"Ahy>-!b, Why"n"B. dy:B. hmol{v. %l,M,h; xl;v.YIw:
!Ara]-ta, t'af'n-" yKi( ^t,ymia] al{ hZ<h; ~AYb;W hT'a'_ tw<m" vyai yKi ^yd<f'-l[; %lE tton"[] %l,M,h;
hmol{v. vr,g"y>w: 2:27 `ybi(a' hN"[;t.h-i rv<)a] lkoB. t'yNI[;t.hi ykiw> ybia' dwID" ynEp.li hAihy> yn"doa]
2:28 p `hl{)viB. yli[e tyBe l[; rB<DI rv<a] hw"hy> rb:D-> ta, aLem;l. hw"+hyl;( !hEKo tAyh.mi rt'y"b.a-, ta,
ba'Ay sn"Y"w: hj'_n" al{ ~Alv'b.a; yrEx]a;w> hY"nIdoa] yrEx]a; hj'n" ba'Ay yKi ba'Ay-d[; ha'B' h['muV.h;w>
hw"hy> lh,a-o la, ba'Ay sn" yKi hmol{v. %l,M,l; dG: YUw: 2:29 `x;Be(z>Mih; tAnr>q;B. qzEx]Y:w: hw"hy> lh,a-o la,
Why"n"b. aboY"w: 2:30 `AB*-[g:P. %lE rmoale [d"y"Ahy>-!b, Why"n"B-. ta, hmol{v. xl;v.YIw: x:Be_z>Mih; lc,ae hNEhiw>
Why"n"B. bv,Y"w: tWm+a' hpo yKi al{ rm,aYOw: ace %l,M,h; rm:a-' hKo) wyl'ae rm,aYOw: hw"hy> lh,a-o la,
rB,DI rv<a]K; hfe[] %l,M,h; Al rm,aYOw: 2:31 `ynIn")[' hkow> ba'Ay rB<d-I hKo) rmoale rb"D" %l,M,h-; ta,
byvihew> 2:32 `ybi(a' tyBe l[;meW yl;['me ba'Ay %p:v' rv,a] ~N"xi ymeD> t'roysihw] : AT=r>b;q.W AB-[g:p.W
ybia'w> br<x,B; ~gEr>h;Y:w: WNM,mi ~ybijow> ~yqiDIc; ~yvin"a]-ynE)v.Bi [g:P' rv<a] Avaro-l[; AmD"-ta, hw"hy>
2:33 `hd"(Why> ab'c. rf; rt,y-< !b, af'm'[-] ta,w> laer"f.yI ab'c-. rf; rnE-!B, rnEb.a-; ta, [d"_y" al{ dwId"
~Alv' hy<h.yI Aas.kil.W Atybel.W A[r>z:l.W dwId"l.W ~l'_[ol. A[r>z: varob.W ba'Ay varoB. ~h,ymed> Wbv' w>
`rB")d>MiB; AtybeB. rbEQ'YIw: Whte_miy>w: AB-[G:p.YIw: [d"y"Ahy-> !B, Why"n"B. l[;Yw: : 2:34 `hw")hy> ~[ime ~l'A[-d[;
tx;T; %l,M,h; !t:n" !heKoh; qAdc-' ta,w> ab'C_ 'h-; l[; wyT'x.T; [d"y"Ahy>-!b, Why"n"B-. ta, %l,M,h; !TeYIw: 2:35
~v'_ T'b.v;y"w> ~Il;v'WryBi tyIb; ^l-. hnEB>) Al rm,aYOw: y[im.vil. ar"q.YIw: %l,M,h; xl; v.YIw: 2:36 `rt")y"b.a,
yKi [d:Te [:doy" !Ard>qi lx;n-: ta, T'r>b;['(w> ^t.ace ~AyB. hy"h'w> 2:37 `hn"a")w" hn<a" ~V'mi acet-e al{)w>
ynIdoa] rB,DI rv<a]K; rb'D"h; bAj %l,M,l; y[im.vi rm,aYOw: 2:38 `^v<)arob. hy<h.yI ^m.D" tWm+T' tAm
~ynIv' vl{v' #Qemi yhiy>w: 2:39 s `~yBi(r: ~ymiy" ~Il;v'WryBi y[im.vi bv,YEw: ^D<+b.[; hf,[]y: !KE %l,M,h;
^yd<b'[] hNEhi rmoale y[im.vil. WdyGIY:w: tG:+ %l,m, hk'[]m-; !B<) vykia-' la, y[im.vil. ~ydIb'[-] ynE)v. Wxr>b.YIw:
y[im.vi %l,YEw: wyd"_b'[-] ta, vQEb;l. vykia-' la, ht'G: %l,YEw: Armox-] ta, vbox]Y:w:) y[im.vi ~q'Y"w: 2:40 `tg:)B.
xl;v.YIw: 2:42 `bvo)Y"w: tG: ~Il;v'Wrymi y[im.vi %l;h-' yKi hmo+l{v.li dG:YUw: 2:41 `tG:)mi wyd"b'[-] ta, abeY"w:
^t.ace ~AyB. rmoale ^B. d[ia'w" hw"hyb;( ^yTi[.B;v.hi aAlh] wyl'ae rm,aYOw: y[im.vil. ar"q.YIw: %l,M,h;
al{ [:WDm;W 2:43 `yTi[.m'(v' rb"D"h; bAj yl;ae rm,aTow: tWm+T' tAm yKi [d:Te [:doy" hn"a'w" hn<a" T'k.l;h'(w>
hT'a; y[im.v-i la, %l,M,h; rm,aYOw: 2:44 `^yl,([' ytiyWIc-i rv,a] hw"c.Mih-; ta,w> hw"+hy> t[;buv. tae T'r>m;v'
^t.['r-" ta, hw"hy> byvihew> ybi_a' dwId"l. t'yfi[' rv<a] ^b.b'l. [d:y" rv<a] h['r"h-' lK' tae T'[.d:y"
wc;y>w: 2:46 `~l'(A[-d[; hw"hy> ynEp.li !Akn" hy<h.yI dwId" aSekiw> %Wr+B' hmol{v. %l,M,h;w> 2:45 `^v<)aroB.
!TEx;t.YIw: 3:1 `hmo)l{v-. dy:B. hn"Akn" hk'l'm.M;h;w> tmo+Y"w: AB-[G:p.YIw: aceYEw: [d"y"Ahy-> !B, Why"n"B-. ta, %l,M,h;
tAnb.li AtL{K; d[; dwID" ry[i- la, h'a,ybiy>w: h[or>P-; tB;-ta, xQ:YIw: ~yIr"+c.mi %l,m, h[or>P-; ta, hmol{v.
yKi tAm+B'B; ~yxiB.z:m. ~['h' qr: 3:2 `bybis( ' ~Il;v'Wry> tm;Ax-ta,w> hw"hy> tyBe- ta,w> AtyBe-ta,
tAQxuB. tk,l,l' hw"hy>-ta, hmol{v. bh;a/Y<w: 3:3 p `~he(h' ~ymiY"h; d[; hw"hy> ~vel. tyIb; hn"b.n-I al{

224

ayhi yKi ~v' x:Bzo >li hn"[ob.GI %l,M,h; %l,YEw: 3:4 `ryji(q.m;W x;Bez:m. aWh tAmB'B; qr: wybi_a' dwID"
hA"hy> ha'r>nI !A[bg. IB. 3:5 `aWh)h; x;Bez>Mih; l[; hmol{v. hl,[]y: tAl[o @l,a, hl'_AdG>h; hm'B'h;
t'yfi[' hT'a; hmol{v. rm,aYOw: 3:6 `%l"-) !T,a, hm' la;v. ~yhil{a/ rm,aYOw: hl'y>L"+h; ~Alx]B; hmol{v-. la,
%M"+[i bb'le tr:v.yIb.W hq"d"c.biW tm,a/B, ^yn<p'l. %l;h' rv,a]K; lAdG" ds,x, ybia' dwId" ^D>b.[-; ~[i
hw"hy> hT'[;w> 3:7 `hZ<)h; ~AYK; Aas.K-i l[; bveyO !bE Al-!T,Tiw: hZ<h; lAdG"h; ds,x,h-; ta, Al-rm'v.Tiw:
3:8 `abo)w" tace [d:ae al{ !joq' r[;n: ykinOa'(w> ybi_a' dwID" tx;T; ^D>b.[; ta,( T'k.l;m.hi hT'a; yh'l{a/
^D>b.[;l. T't;n"w> 3:9 `bro)me rpES'yI al{w> hn<M'y-I al{) rv<a] br"-~[; T'r>x"+B' rv<a] ^M.[; %AtB. ^D>b.[;w>
`hZ<)h; dbeK'h; ^M.[-; ta, jPov.li lk;Wy ymi yKi [r"_l. bAj-!yBe( !ybih'l. ^M.[-; ta,( jPov.li [:mevo ble
![;y: wyl'ae ~yhil{a/ rm,aYOw: 3:11 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, hmol{v. la;v' yKi yn"+doa] ynEy[eB. rb"D"h; bj;yYIw: 3:10
T'l.a;v' al{w> rv,[o ^L. T'l.a;v-' al{)w> ~yBir: ~ymiy" ^L. T'l.a;v-' al{)w> hZ<h; rb"D"h-; ta, T'l.a;v' rv,a]
ble ^l. yTit;n" hNEhi ^yr<_b'd>Ki ytiyfi[' hNEhi 3:12 `jP'(v.mi [:mov.li !ybih' ^L. T'l.a;v'w> ^yb,_y>ao vp,n<
T'l.a;v-' al{) rv<a] ~g:w> 3:13 `^Am)K' ~Wqy-" al{ ^yr<x]a;w> ^yn<p'l. hy"h-' al{ ^AmK' rv<a] !Abn"w> ~k'x'
%lETe ~aiw> 3:14 `^ym,(y"-lK' ~ykil'M.B; vyai ^Amk' hy"h-' al{ rv,a] dAb+K-' ~G: rv,[-o ~G: %l' yTit;n"
hmol{v. #q:YIw: 3:15 s `^ym,(y"-ta, yTik.r:a;h;w> ^ybi_a' dywID" %l:h' rv<a]K; yt;wOc.miW yQ;xu rmov.li yk;r"d>Bi
f[;Y:w: ~ymil'v. f[;Y:w: tAl[o l[;Y:w: yn"doa-] tyrIB. !Ara] ynEp.li dmo[]Y:w: ~Il;v'Wry> aAbY"w: ~Al+x] hNEhiw>
3:17 `wyn")p'l. hn"d>mo[]T;w: %l,M,_h-; la, tAnzO ~yvin" ~yIT:v. hn"aboT' za' 3:16 p `wyd"(b'[] lk'l. hT,v.mi
3:18 `tyIB")B; HM'[i dleaew" dx'_a, tyIb:B. tbov.yO taZOh; hV'aih'w> ynIa] ynIdoa] yBi tx;a;h'( hV' aih' rm,aTow:
ytil'Wz tyIB;B; WnT'ai rz"- !yae( wD"x.y: Wnx.n:a]w: taZO =h; hV'aih-' ~G: dl,Tew: yTid>lil. yviyliV.h; ~AYB; yhi y>w:
%AtB. ~q'T'w: 3:20 `wyl'([' hb'k.v' rv<a] hl'y>l"+ taZOh; hV'aih-' !B, tm'Y"w: 3:19 `tyIB")B; Wnx.n:a-] ~yIT:)v.
hb'yKiv.hi tMeh; Hn"B-. ta,w> Hq"+yxeB. WhbeyKiv.T;w: hn"vey> ^t.m'(a]w: ylic.a,me( ynIB-. ta, xQ:Tiw: hl'y>L;h;
ynIb. hy"h-' al{) hNEhiw> rq,BoB; wyl'ae !nEABt.a,w" tme-_ hNEhiw> ynIB-. ta, qynIyhel. rq,Bo B; ~qUa'w" 3:21 `yqI)yxeb.
yki al{ tr<m,ao tazOw> tMeh; %nEb.W yx;h; ynIB. yki al{ tr<x,a;h' hV'aih' rm,aTow: 3:22 `yTid>l'(y" rv<a]
yx;h; ynIB-. hz< tr<m,ao tazO %l,M,h; rm,aYOw: 3:23 `%l,M,(h; ynEp.li hn"r>BEd:T.w: yx'_h, ynIb.W tMeh; %nEB.
br<x'-_ yli Wxq. %l,M,h; rm,aYOw: 3:24 p `yx'(h, ynIb.W tMeh; %nEB. yki al{ tr<m,ao tazOw> tMe_h; %nEb.W
ycix]h-; ta,( Wnt.W ~yIn"+v.li yx;h; dl,Y<h-; ta, Wrz>GI %l,M,h; rm,aYOw: 3:25 `%l,M,(h; ynEp.li br<x,h; WabiY"w:
h'ym,x]r: Wrm.k.n-I yKi( %l,M,h-; la, yx;h; Hn"B-. rv,a] hV'aih' rm,aTow: 3:26 `tx'(a,l. ycix]h-; ta,(w> tx;a;l.
yli-~G: tr<m,ao tazOw> Whtu_ymiT-. la; tmeh'w> yx;h; dWlY"h-; ta, Hl'-WnT. ynIdoa] yBi rm,aTow: Hn"B-. l[;
Whtu_ymit. al{ tmeh'w> yx;h; dWlY"h-; ta, Hl'-WnT. rm,aYOw: %l,M,h; ![;Y:w: 3:27 `WrzO*G> hy<h.yI al{ %l"- ~g:
yKi %l,M,_h; ynEP.mi War.YI)w: %l,M,h; jp;v' rv<a] jP'v.Mih-; ta, laer"f.y-I lk' W[m.v.YIw: 3:28 `AM*ai ayhi
%l,m, hmol{v. %l,M,h; yhiy>w:) 4:1 s `jP'(v.mi tAf[]l; ABr>qiB. ~yhil{a/ tm;k.x-' yKi( War"
hY"xia]w: @r<xoylia/ 4:3 s `!hEK) oh; qAdc-' !b, Why"r>z:[] Al+-rv,a] ~yrIF 'h; hL,aew> 4:2 s `lae(r"f.y-I lK'-l[;
qAdc'w> ab'C_ 'h-; l[; [d"y"Ahy>-!b, Why"n"b.W 4:4 `ryKi(z>M;h; dWlyxia-] !B, jp'v'Ahy> ~yrI+ps. o av'yvi ynEB.
4:6 `%l,M,(h; h[,rE !hEKo !t"n-" !B, dWbz"w> ~ybiC
_ 'NIh-; l[; !t"n-" !b, Why"r>z:[]w: 4:5 s `~ynI)h]Ko rt"y"b.a,w>
~ybiC'nI rf"[-' ~ynEv. hmol{v.liw> 4:7 s `sM;(h-; l[; aD"b.[-; !B, ~r"ynIdoa]w: tyIB"+h-; l[; rv"yxia]w:
`lKe(l.k;l. dx'a,h' dx'a, -l[; hy<h.yI hn"V'B; vd<xo At+yBe-ta,w> %l,M,h-; ta, WlK.l.kiw> laer"f.y-I lK'-l[;
vm,v'_ tybeW ~ybil.[;v;(b.W #q:m'B. rq,D-< !B, 4:9 s `~yIr")p.a, rh:B. rWx-!B, ~t'Amv. hL,aew> 4:8 s
bd"n"ybi(a-] !B, 4:11 s `rp,xe( #r<a-, lk'w> hkofo Al tAB+rUa]B'( ds,x-, !B, 4:10 s `!n")x' tyBe !Alyaew>
AD=gIm.W %n:[.T; dWlyxia-] !B, an"[]B;( 4:12 s `hV'(ail. AL ht'y>h" hmol{v-. tB; tp;j' raDo+ tp;n-" lK'
rb,[eme d[; hl'Axm. lbea' d[; !a'v. tyBemi la[,r>z>yIl. tx;T;mi hn"t;r>c' lc,ae rv,a] !a' v. tyBe- lk'w>
bGOr>a; lb,x, Al d['l.GIB; rv<a] hV,n:m-. !B, ryaiy" tWOx; Al d['_l.GI tmor"B. rb,G-< !B, 4:13 s `~['(m\q.y"l.
4:15 `hm'y>n")x]m; aDo[i !B, bd"n"yxi(a] 4:14 s `tv,xo)n> x:yrIb.W hm'Ax tAldoG> ~yrI[' ~yVivi !v'B'B; rv<a]
rvEa'B. yv'Wx-!B, an"[]B;( 4:16 `hV'(ail. hmol{v-. tB; tm;f.B-' ta, xq:l' aWh-~G: yli_T'p.n:B. #[;m;yxia]

225

yrIau-!B, rb,G< 4:19 s `!mI)y"n>biB. al'a-e !b, y[im.vi 4:18 s `rk")Xf'yIB. x:WrP-' !B, jp'v'Ahy> 4:17 s `tAl)['b.W
hd"Why> 4:20 `#r<a'(B' rv<a] dx'a, bycin>W !v'B'h; %l,m, g[ow> yrImoa/h' %l,m, !Axysi #r<a, d['_l.GI #r<a,B.
lveAm hy"h' hmol{v.W 5:1 `~yxi(mef.W ~ytivow> ~ylik.ao bro+l' ~Y"h-; l[;-rv,a] lAxK; ~yBir: laer"f.yIw>
~ydIb.[ow> hx'n>mi ~yviGIm; ~yIr"+c.mi lWbG> d[;w> ~yTiv.liP. #r<a, rh'N"h-; !mi tAkl'm.M;h-; lk'B.
rKo ~yViviw> tl,so rKo ~yvil{v. dx'_a, ~Ayl. hmol{v-. ~x,l,( yhiy>w: 5:2 p `wyY")x; ymey-> lK' hmol{v-. ta,
rWmx.y:w> ybic.W lY"a;me( db;l. !aco+ ha'meW y[ir> rq" B' ~yrIf.[,w> ~yairIB. rq'b' hr"f'[] 5:3 `xm;q")
rb,[e ykel.m-; lk'B. hZ"[-; d[;w> xs;p.Timi rh'N "h; rb,[-e lk'B. hd<ro aWh-yKi 5:4 `~ysi(Wba] ~yrIBur>b;W
Anp.G: tx;T; vyai xj;b,l' laer"f.yIw> hd"Why> bv,YEw: 5:5 `bybi(S'mi wyr"b'[-] lK'mi Al hy"h" ~Alv'w> rh"N+ "h;
twOr>au @l,a, ~y[iB'r>a; hmol{v.li yhiy >w: 5:6 s `hmo)l{v. ymey> lKo [b;v'_ raEB-. d[;w> !D"mi Atn"aE)T. tx;t;w>
hmol{v. %l,M,h-; ta, hL,aeh' ~ybiC 'NIh; WlK.l.kiw> 5:7 `~yvi(r"P' @l,a, rf"[-' ~ynEv.W Ab+K'r>m,l. ~ysiWs
!b,T,h;w> ~yrI[Fo .h;w> 5:8 `rb")D" WrD>[;y> al{ Av+d>x' vyai hmol{v-. %l,M,(h; !x:l.vu-la, brE Q'h-; lK' taew>
hm'k.x' ~yhil{a/ !TeYIw: 5:9 s `Aj)P'v.miK. vyai ~V'- hy<h.yI) rv<a] ~AqM'h-; la, Wabiy" vk,r"_l'w> ~ysiWSl;
hmol{v. tm;k.x' br<Tew: 5:10 `~Y")h; tp;f-. l[; rv<a] lAxK; ble bx;row> dao+m. hBer>h; hn"Wbt.W hmo l{v.li
!m"yhew> yxir"z>a,h' !t"yaeme ~d"a'h-'( lK'mi ~K;x.Y<w: 5:11 `~yIr")c.mi tm;k.x' lKomiW ~d<q-<+ ynEB-. lK' tm;k.x'me(
yhiy>w: lv'_m' ~ypil'a] tv,l{v. rBed:y>w: 5:12 `bybi(s' ~yIAGh;-lk'(b. Amv-. yhi(y>w: lAx+m' ynEB. [D:r>d:w> lKo l.k;w>
aceyO rv<a] bAzaeh' d[;w> !Anb'L.B; rv<a] zr<a,h-' !mi ~yci[eh'-l[; rBed:y>w: 5:13 `@l,a'(w" hV'mix] Aryvi
[:mov.li ~yMi[;h-' lK'mi WaboY"w: 5:14 `~ygI)D"h-; l[;w> fm,r<h-' l[;w> @A[h-' l[;w> hm'heB.h-; l[; rBed:y>w: ryQI+B;
~r"yxi xl;v.YIw: 5:15 s `At)m'k.x-' ta, W[m.v' rv<a] #r<a'h' ykel.m-; lK' taeme hmo+l{v. tm;k.x' tae
hy"h' bheao yKi Whybi_a' tx;T; %l,m,l. Wxv.m' Atao yKi [m;v' yKi hmol{v-. la, wyd"b'[-] ta, rAc-%l,m,(
ybia' dwID-" ta, T'[d. :y" hT'a; 5:17 `rmo*ale ~r"yxi-la, hmol{v. xl;v.YIw: 5:16 s `~ymi(Y"h-; lK' dwId"l. ~r"yxi
hw"hy>-tTe d[; Whbu_bs' . rv<a] hm'x'l.Mih; ynEP.mi wyh'l{a/ hw"hy> ~vel. tyIB; tAnb.li lkoy" al{ yKi
[g:P< !yaew> !j'f' !yae bybiS_ 'mi yli yh;l{a/ hw"hy> x:ynIhe hT'[;w> 5:18 `yl'(g>r: Alg>r: tAPK; tx;T; ~t'ao
rmoale ybia' dwID-" la, hw"hy> rB<DI rv<a]K; yh'_l{a/ hw"hy> ~vel. tyIB; tAnb.li rmeao ynIn>hiw> 5:19 `[r"(
~yzIr"a] yli- Wtr>k.yIw> hWEc; hT'[;w> 5:20 `ymi(v.li tyIB:h; hn<b.y-I aWh) ^a,s .K-i l[; ^yT,x.T; !TEa, rv,a] ^n>Bi
hT'a; yKi rmE+aTo rv<a] lkoK. ^l. !TEa, ^yd<b'[] rk:f.W ^yd<b'[-] ~[i Wyh.yI yd:b'[]w:) !Anb'L.h-; !mi
hmol{v. yrEb.D-I ta, ~r"yxi [:mov.Ki yhiy>w: 5:21 `~ynI)dCo iK; ~yci[-e tr"k.li [;dEyO vyai WnB' !yae yKi T'[.d:y"
5:22 `hZ<)h; br"h' ~['h' l[; ~k'x' !BE dwId"l. !t:n" rv,a] ~AYh; hw"hy> %WrB' rm,aYOw: dao+m. xm;f.YIw:
^c.p.x-, lK'-ta, hf,[/a,( ynIa] yl'_ae T'x.l;v-' rv,a] tae yTi[.m;v' rmoale hmolv{ .-la, ~r"yxi xl; v.YIw:
~Y"B; tArb.Do ~meyfia] ynIa]w: hM'y" !Anb'L.h-; !mi WdrIyO yd:b'[] 5:23 `~yvi(Arb. yce[]b;W ~yzIr"a] yce[]B;
~x,l, ttel' ycip.x-, ta, hf,[]T; hT'a;w> aF'_ti hT'a;w> ~v' ~yTic.P;nIw> yl;ae xl;v.T-i rv,a] ~AqM'h-; d[;(
!t;n" hmol{v.W 5:25 `Ac*p.x-, lK' ~yviArb. yce[]w: ~yzIr"a] yce[] hmol{v.li !tEnO ~Aryxi yhiy>w: 5:24 `yti(yBe
hmol{v. !TEy-I hKo) tyti_K' !m,v, rKo ~yrIf.[,w> Atybel. tl,Kom; ~yJixi rKo @l,a, ~yrIf.[, ~r"yxil.
~r"yxi !yBe ~l{v' yhiy>w: Al=-rB,DI rv<a]K; hmol{v.li hm'k.x' !t:n" hw"hyw: 5:26 p `hn")v'b. hn"v' ~r"yxil.
sM;h; yhiy>w: lae_r"f.y-I lK'mi sm; hmol{v. %l,M,h; l[;Y:w: 5:27 `~h,(ynEv. tyrIb. Wtr>k.YIw: hmol{v. !ybeW
!Anb'L.b; Wyh.yI vd<xo tApylix] vd<xoB; ~ypil'a] tr<f,[] hn"Anb'l. ~xel'v.YIw: 5:28 `vyai( @l,a, ~yvil{v.
~ynImov.W lB's_ ; afenO @l,a, ~y[ib.vi hmol{v.li yhiy>w: 5:29 s `sM;(h-; l[; ~r"ynIdoa]w: At=ybeB. ~yvid"x\ ~yIn:v.
vl{v.W ~ypil'a] tv,l{v. hk'al'M.h-; l[; rv<a] hmol{v.li ~ybi C 'NIh; yrEF 'mi db;l. 5:30 `rh")B' bcexo @l,a,
tArq'y> ~ynIb'a] tAldoG> ~ynIb'a] W[SiY:w: %l,Mh, ; wc;y>w: 5:31 `hk'(al'M.B; ~yfi[oh' ~['B' ~ydIroh' tAa+me
~ynIb'a]h'w> ~yci[eh' WnykiY"w: ~yli_b.GIh;w> ~Aryxi ynEboW hmo l{v. ynEBo Wls.p.YIw:) 5:32 `tyzI)g" ynEb.a; tyIB"h; dSey:l.
~yIr:c.m-i #r<a,(me laer"f.y-I ynE)B. tacel. hn"v' tAame [B;r>a;w> hn"v' ~ynIAmv.bi yhiy>w: 6:1 p `tyIB")h; tAnb.li
`hw")hyl; tyIB:h; !b,YIw: lae_r"f.y-I l[; hmol{v. %l{ m.li ynIVeh; vd<xoh; aWh wzI vd<xoB. ty[iybir>h' hn"V'B;
hM'a; ~yvil{v.W AB+x.r" ~yrIf.[,w> AKr>a' hM'a-; ~yVi(vi hw"hyl;( hmol{v. %l,M, h; hn"B' rv,a] tyIB;h;w> 6:2

226

rf,[, tyIB"+h; bx;ro ynEP-. l[; AKr>a' hM'a; ~yrIf.[, tyIB;h; lk;yhe ynEP-. l[; ~l'Wah'w> 6:3 `At*m'Aq
tyIB:h; ryqi- l[; !b,YIw: 6:5 `~ymi(jua] ~ypiquv. ynEALx; tyIB'l; f[;Y:w: 6:4 `tyIB")h; ynEP-. l[; ABx.r" hM'a;B'
[;AcY"h; 6:6 `bybi(s' tA[l'c. f[;Y:w: rybi_D>l;w> lk'yhel;( bybis ' tyIB;h; tAryqi-ta, bybis ' [;yciy" [;Acy"
hM'a;B' [b;v, tyviyliV.h;w> HB'x.r" hM'a;B'( vve hn"koyTi(h;w> HB'x.r" hM'a;B' vmex' hn"Tox.T;h; [;yciY"h;
AtnOB'hiB. tyIB;h;w> 6:7 `tyIB")h-; tAryqI)B. zxoa] yTil.bil. hc'Wx bybis' tyIB:l; !t;n" tA[r"g>mi yKi HB'_x.r"
xt;P, 6:8 `At*nOB'hiB. tyIB:B; [m;v.n-I al{) lz<r>b; yliK-. lK' !z<r>G:h;w> tAb Q'm;W hn"+b.nI [S'm; hm'lev-. !b,a,(
hn"koyTi(h-; !miW hn"koyTih-; l[; Wl[]y:) ~yLiWlb.W tynI+m'y>h; tyIB:h; @t,K-, la, hn"koyTih; [l'Ceh;
!b,YIw: 6:10 `~yzI)r"a]B' trodEf.W ~ybiGE tyIB;h-; ta, !Pos .YIw: WhLe_k;y>w: tyIB:h-; ta, !b,YIw: 6:9 `~yvi(liV.h-; la,
6:11 p `~yzI)r"a] yce[]B; tyIB:h; ta, zxoa/Y<w: At=m'Aq) tAMa; vmex' tyIB;h-; lK'-l[; [;yciY"h; [;AcY"h; -ta,
yt;QoxuB. %lET-e ~ai hn<bo hT'a-; rv,a] hZ<h; tyIB;h; 6:12 `rmo*ale hmol{v-. la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:)
rv<a] %T'ai yrIb'D-> ta, ytimoqih]w: ~h,_B' tk,l,l' yt;wOc.m-i lK'-ta, T'r>m;v'w> hf,[]T;( yj;P'v.m-i ta,w>
6:14 s `lae(r"f.yI yMi[; ta, bzO[/a, al{w> lae_r"f.yI ynEB. %AtB. yTin>k;v'w> 6:13 `^ybi(a' dwID-" la, yTir>B:DI
[q:r>Q;mi ~yzIr"a] tA[l.c;B. ht'y>B;mi tyIB:h; tAryqi-ta, !b,YIw: 6:15 `WhLe(k;y>w: tyIB:h-; ta, hmol{v. !b,YIw:
!b,YIw: 6:16 `~yvi(ArB. tA[l.c;B. tyIB:h; [q:r>q-; ta, @c:y>w: tyIB"+mi #[e hP'ci !PuSih; tAryqi-d[; tyIB;h;
!b,YIw: tAr+yQih-; d[; [q:r>Q;h-; !mi ~yzIr"a] tA[l.c;B. tyIB;h; yteK.r>Y:mI) yteAKr>Y:mi hM'a; ~yrIf.[-, ta,
6:18 `yn")p.li lk'yheh; aWh tyIB"+h; hy"h' hM'a;B' ~y[iB'r>a;w> 6:17 `~yvi(d"Q\h; vd<ql
o . rybid>li tyIB:mi Al
rybid>W 6:19 `ha'(r>nI !b,a, !yae zr<a, lKoh; ~yCi_ci yrEWjp.W ~y[iq'P. t[;l;q.mi hm'ynIP. tyIB;h-; la, zr<a, w>
hM'a; ~yrIf.[, rybiD>h; ynEp.liw> 6:20 `hw")hy> tyrIB. !Ara-] ta, ~v' !TEtil. !yki_he hm'ynIP.mi tyIB: h-; %AtB.
@c;y>w: 6:21 `zr<a'( x;Bez>mi @c:y>w: rWg=s' bh'z" WhPec;y>w: Atm'Aq) hM'a; ~yrIf.[,w> bx;ro hM'a; ~yrIf.[,w> %r<ao
rybiD>h; ynEp.li bh'z" tAqWTr:B. tAqyTir:B. rBe[;y>w: rWg=s' bh'z" hm'ynIP.mi tyIB:h-; ta, hmol{v.
hP'ci rybiD>l-; rv,a] x;Bez>Mih-; lk'w> tyIB"+h-; lK' ~To- d[; bh'z" hP'ci tyIB: h-; lK'-ta,w> 6:22 `bh'(z" WhPec;y>w:
@n:K. tAMa; vmex'w> 6:24 `At*m'Aq tAMa; rf,[, !m,v-'_ yce[] ~ybiWrk. ynEv. rybiD>B; f[;Y:w: 6:23 `bh'(z"
tAcq-. d[;w> wyp'n"K. tAcq.mi tAMa; rf,[, tynI+Veh; bWrK.h; @n:K. tAMa; vmex'w> tx'a,h'( bWrK.h;
tm;Aq 6:26 `~ybi(rUK.h; ynEv.li dx'a, bc,q<w> tx;a; hD"mi ynI+Veh; bWrK.h; hM'a;B'( rf,[,w> 6:25 `wyp'(n"K.
ymiynIP.h; tyIB:h; %AtB. ~ybiWrK.h-; ta, !TeYIw: 6:27 `ynI)Veh; bWrK.h; !kEw> hM'_a;B'( rf,[, dx'a,h'( bWrK.h;
ynI+Veh; ryQIB; t[;g:nO ynIVeh; bWrK.h; @n:k.W ryQiB; dx'a,h-'( @n:K. [G:Tiw: ~ybirUK.h; ypen>K-; ta, Wfr>p.YIw:)
taew> 6:29 `bh'(z" ~ybiWrK.h-; ta, @c:y>w: 6:28 `@n")K-' la, @n"K ' t[og >nO tyIB;h; %AT-la, ~h,ypen>k;w>
~ynIp.Limi ~yCi_ci yrEWjp.W tromoti(w> ~ybiWrK. tA[l.q.mi yxeWTPi [l;q' bs;me tyIB;h; tAryqi-lK'
hf'[' rybiD>h; xt;P, taew> 6:31 `!Ac)yxil;w> hm'ynIp.li bh'_z" hP'ci tyIB:h; [q:r>q-; ta,w> 6:30 `!Ac)yxil;w>
tA[l.q.mi ~h,yle[] [l;q'w> !m,v-, yce[] tAtl.D: yTev.W 6:32 `tyvi(mix] tAzWzm. lyIa:h' !m,v-'_ yce[] tAtl.D:
6:33 `bh'Z( "h; ta, tArmoTi(h-; l[;w> ~ybiWrK.h-; l[; dr,Y" w: bh'_z" hP'ciw> ~yCici yrEWjp.W tArmotiw> ~ybiWrK.
ynEv. ~yvi_Arb. yce[] tAtl.d: yTev.W 6:34 `ty[i(bir> taeme !m,v-'_ yce[] tAzWzm. lk'yheh;( xt;p,l. hf'[' !kEw>
~ybiWrK. [l;q'w> 6:35 `~yli(yliG> tynIVeh; tl,D<h; ~y[il'q. ynEv.W ~yliyliG> tx;a;h'( tl,D< h; ~y[il'c.
hv'l{v. tymiynIP.h; rcEx'h-, ta, !b,YIw: 6:36 `hQ<)xuM.h-; l[; rV"yUm. bh'z" hP'ciw> ~yCi_ci yrEjup.W tArmotiw>
hn"V'b;W 6:38 `wzI) xr;y<B. hw"+hy> tyBe dS;yU ty[iybir>h") hn"V'B; 6:37 `~yzI)r"a] ttorUK. rWjw> tyzIg+ " yrEWj
AjP'v.mi -lk'l.W wyr"b'D-> lk'l. tyIB;h; hl'K' ynIymiV.h; vd<xoh; aWh lWB xr;y<B. hrEf.[, tx;a;h'
lk;y>w: hn"+v' hrEf.[, vl{v. hmol{v. hn"B' AtyBe-ta,w> 7:1 `~ynI)v' [b;v, WhnEb.YIw: wyj'_P'v.mi
~yvil{v.W ABx.r" hM'a; ~yVimix]w: AKr>a' hM'a; ha'me !Anb'L.h; r[;y: tyBe- ta, !b,YwI : 7:2 `At*yBe-lK'-ta,
zr<a,B' !pUs'w> 7:3 `~ydI(WM[;h-' l[; ~yzIr"a] tAtrUk.W ~yzIr"a] ydEWM[; yrEWj h['B'r>a; l[; At+m'Aq hM'a;
~ypiquv.W 7:4 `rWJ)h; rf"[' hV'mix] hV'_mix]w: ~y[iB'r>a; ~ydIWM[;h-'( l[; rv<a] t[olC' .h-; l[; l[;Mm; i
lWmW @q,v'_ ~y[ibur> tAzWzM.h;w> ~yxit'P.h-; lk'w> 7:5 `~ymi(['P. vl{v' hz"x/m-, la, hz"x/m,W ~yrI+Wj hv'l{v.
~yvil{v.W AKr>a' hM'a; ~yVimix] hf'[' ~ydIWM[;h'( ~l'Wa taew> 7:6 `~ymi(['P. vl{v' hz"x/m-, la, hz"x/m,

227

~v'- jP'v.yI rv<a] aSeKih; ~l'Waw> 7:7 `~h,(ynEP-. l[; b['w> ~ydIMu[;w> ~h,ynEP-. l[; ~l'Waw> AB=x.r" hM'a;
rcEx' ~v' bv,y-E rv,a] AtybeW 7:8 `[q")r>Q;h-; d[; [q:r>Q;h;me zr<a,B' !Wps'w> hf'_[' jP'v.Mih; ~l'au
hmol{v. xq:l' rv<a] h[or>P-; tb;l. hf,[]y: tyIb;W hy"+h' hZ<h; hf,[]M;(K; ~l'Wal'( tyBemi tr<x,a;h'
dS'M;miW #Wx+miW tyIB:mi hr"g EM.B; tArrg" Om. tyzIG" tDomiK. troq'y> ~ynIb'a] hL,a-e lK' 7:9 `hZ<)h; ~l'WaK'
rf,[, ynEb.a; tAl+doG> ~ynIb'a] tArq'y> ~ynIb'a] dS'yUm.W 7:10 `hl'(AdG>h; rcEx 'h-, d[; #WxmiW tAxpJ' .h-; d[;
rcex'w> 7:12 `zr<a'(w" tyzIG" tADmiK. tArq'y> ~ynIb'a] hl'[.m;l.miW 7:11 `tAM)a; hn<mov. ynEb.a;w> tAMa;
~l'aul.W tymiynIP.h; hw"hy>-tyBe rc:x]l;w> ~yzI+r"a] ttorUK. rWjw> tyzIG" ~yrIWj hv'l{v. bybis ' hl'A dG>h;
hJeM;mi aWh hn"m'l.a; hV'a-i !B, 7:14 `rCo*mi ~r"yxi-ta, xQ:YIw: hmol{v. %l,M,h; xl;v.YIw: 7:13 p `tyIB")h;
tAf[]l; t[;D:h-; ta,w> hn"WbT.h-; ta,w> hm'k.x'h-; ta, aleM'YIw: tv,xon> vrExo yrIc-o vyai wybia'w> yliT'p.n:
ynEv-. ta, rc;Yw" : 7:15 `AT*k.al;m-. lK'-ta, f[;Y:w: hmol{v. %l,M,h-; la, aAbY"w: tv,xNo+ >B; hk'al'm-. lK'
bsoy" hM'a; hrEf.[-, ~yTev. jWxw> dx'a,h' dWM[;h' tm;Aq hM'a; hrEf.[, hn<mov. tv,xo+n> ~ydIWM[;h'
tAMa; vmex' tv,xo+n> qc;mu ~ydIWM[;h'( yvear"-l[; ttel' hf'[' trot'ko yTev.W 7:16 `ynI)Veh; dWM[;h-' ta,
~ylidIG> hk'b'f. hfe[]m; ~ykib'f. 7:17 `tynI)Veh; tr<t,Koh; tm;Aq tAMa; vmex'w> tx'a,h' tr<t,Koh; tm;Aq
tr<t,Kol; h['b.viw> tx'a,h' tr<t,Kol; h['b.vi ~ydI_WM[;h' varo- l[; rv<a] trot'Kol; tArv.r>v; hfe[]m;
trot'Ko)h-; ta, tASk;l. tx'a,h' hk'bF' .h-; l[; bybis ' ~yrIWj ynEv.W ~ydI_WM[;h-' ta, f[;Y:w: 7:18 `tynI)Veh;
~ydIWM[;h' varo- l[; rv,a] trot'ko)w> 7:19 `tynI)Veh; tr<t,Kol; hf'[' !kEw> ~ynIMorIh") varo- l[; rv,a]
!j,B,h; tM;[uL.mi l[;M;m-i ~G: ~ydIWM[;h'( ynEv-. l[; trot'kow> 7:20 `tAM)a; [B;r>a; ~l'_WaB'( !v:Wv hfe[]m;
~q,Y"w: 7:21 `tynI)Veh; tr<t,Koh; l[; bybis ' ~yrIju ~yIt;am' ~ynIAMrIh'w> hk'_bF' .h; hk'b'f. rb,[el. rv<a]
dWM[;h-' ta, ~q,Y"w: !ykiy" Amv.-ta, ar"q.YIw: ynIm'y>h; dWM[;h-' ta, ~q,Yw" : lk'_yheh;( ~l'aul. ~ydIMu[;h-'( ta,
tk,al,m. ~ToTiw: !v"+Av hfe[]m; ~ydIWM[;h' varo l[;w> 7:22 `z[;Bo) Amv-. ta, ar"q.YIw: yliam'F.h;
hM'a;B'( vmex'w> bybis ' lgO[' Atp'f-. d[; AtpF' .mi hM'a;B' rf,[, qc'_Wm ~Y"h-; ta, f[;Y:w: 7:23 `~ydI(WM[;h'
bybis' Atp'f.li tx;T;mi ~y[iq'p.W 7:24 `bybi(s' Atao bsoy" hM'a;B'( ~yvil{v. wq'w> hwEq.W Atm'Aq
7:25 `At*q'cuyBi ~yqIcuy> ~y[iq'P.h; ~yrIWj ynEv. bybis
_ ' ~Y"h-; ta, ~ypiQim; hM'a;B'( rf,[, Atao ~ybibs. o
hB'g>n< ~ynIPo hv'l{v.W hM'y" ~ynIpo hv'l{v.W hn"Apc' ~ynIpo hv'l{v. rq'B' rf"[' ynEv-. l[; dme[o
Atp'f.W xp;j, Ayb.['w> 7:26 `ht'y>B") ~h,yrExo)a-] lk'w> hl'[.m'_l.mi ~h,yle[] ~Y"h;w> hx'rz" >mi ~ynIPo hv'l{v.W
[B;r>a; tv,xo+n> rf,[, tAnkoM.h-; ta, f[;Y:w: 7:27 p `lyki(y" tB; ~yIP:l.a; !v"+Av xr:P, sAK-tp;f. hfe[]m;K.
hfe[]m; hz<w> 7:28 `Ht'(m'Aq hM'a;B' vl{v'w> HB'x.r" hM'a;B'( [B;r>a;w> tx'a,h'( hn"AkM.h; %r<ao hM'a;B'
tAyr"a] ~yBil;v.h; !yBe rv<a] tArGs> .Mih-; l[;(w> 7:29 `~yBi(l;v.h; !yBe troGs> .miW ~h,_l' troGs> .mi hn"AkM.h;
7:30 `dr"(Am hfe[]m; tAyl{ rq'B'l;w> tAyr"a]l; tx;T;miW l[;M'_mi !KE ~yBil;v.h-; l[;w> ~ybiWrk.W rq'B'
tx;T;mi ~h,_l' tpoteK. wyt'mo[]p; h['B'r>a;w> tv,xon> ynErs> ;w> tx;a;h'( hn"AkM.l; tv,xon> yNEp;Aa h['B'r>a;w>
lgO[' h'ypiW hM'a;B'( hl'[.m;w" tr<t,Kol; tyBemi WhypiW 7:31 `tAy*l{ vyai rb,[eme tAqcuy> tpoteK.h; rYOKil;
7:32 `tAL)gU[] al{ tA[B'rUm. ~h,y teroGs
> .miW tA[l'q.mi h'yPi- l[;-~g:w> hM'_a;h'( ycix]w: hM'a; !ke- hfe[]m;
hM'a; dx'a,h' !p:Aah' tm;Aqw> hn"+AkM.B; ~yNIp;Aa)h' tAdywI tArGs> .Mil;( tx;T;mil. ~yNIp;Aa)h' t[;B;r>a;w>
~h,yqeVuxiw> ~h,yBeg:w> ~t'Ady> hb'_K'r>M,h; !p:Aa hfe[]m;K. ~yNIp;Aah' hfe[]m;(W 7:33 `hM'(a;h' ycix]w:
hn"koM.h-; !mi tx'_a,h'( hn"koM.h; tANPi [B;r>a; la, tApteK. [B;r>a;w> 7:34 `qc'(Wm lKoh; ~h,yrEVuxiw>
h'yt,doy> hn"koM.h; varo l[;w> bybis_ ' lgO[' hm'Aq hM'a;h' ycix] hn"AkM.h; varob.W 7:35 `h'yp,(teK.
tAyr"a] ~ybiWrK. h'yt,roGs> .mi h'yt,roGs> .miw: l[;w> h'yt,doy> txoLuh;-l[; xT;p;y>w: 7:36 `hN"M<)mi h'yt,roGs> .miW
tx;a; hD"mi dx'a, qc'Wm tAn=koM.h; rf,[, tae hf'[' tazOK' 7:37 `bybi(s' tAyl{w> vyai- r[;m;(K. tro+motiw>
dx'a,h' rAYKih; lykiy" tB; ~y[iB'r>a; tv,xo+n> tArYOki hr"f'[] f[;Y:w: 7:38 s `hn"h.L'(kul. dx'a, bc,q<
!TeYIw: 7:39 `tAn*koM.h; rf,[,l. tx;a;h' hn"AkM.h-; l[; dx'a, rAYKi dx'a,h' rAYKih; hM'a;B'( [B; r>a;
!t;n" ~Y"h;-ta,w> Al=amoF.mi tyIB:h; @t,K-, l[; vmex'w> !ymiY"mi tyIB;h; @t,K-, l[; vmex' tAnkoM.h-; ta,
~y[iY"h-; ta,w> tArYOKih-; ta, ~Aryxi f[;Y:w: 7:40 s `bg<n<) lWMmi hm'd>qE tynIm'y>h; tyIB:h; @t,K,mi

228

`hw")hy> tyBe hmol{v. %l,M,l; hf'[' rv<a] hk'al'M.h-; lK'-ta, tAf[]l;( ~r"yxi lk;y>w: tAq+r"z>Mih-; ta,w>
tASk;l. ~yIT;v. tAkbF' .h;w> ~yIT"+v. ~ydIMu[;h'( varo- l[;-rv,a] trot'Koh; tL{g Uw> ~yIn:v. ~ydIMu[; 7:41
yTev.li tAame [B;r>a; ~ynIMorIh-' ta,w> 7:42 `~ydI(WM[;h' varo- l[; rv<a] trotK' o)h; tL{GU yTev.-ta,
ynEP-. l[; rv<a] trot'Ko)h; tL{GU yTev.-ta, tASk;l. tx'a,h'( hk'bF' .l; ~ynIMorI ~yrIWj-ynE)v. tAk+bF' .h;
dx'_a,h' ~Y"h-; ta,w> 7:44 `tAn*koM.h-; l[; hr"f'[] troYOKih-; ta,w> rf,['_ tAnkoM.h-; ta,w> 7:43 `~ydI(WM[;h'
taew> tAqr"z>Mih-; ta,w> ~y[iY"h-; ta,w> tArySih-; ta,w> 7:45 `~Y")h; tx;T; rf"[-' ~ynEv. rq"B'h-; ta,w>
7:46 `jr"(mom. tv,xon> hw"+hy> tyBe hmol{v. %l,M,l; ~r"yxi hf'[' rv,a] hL,aeh' lh,aoh' ~yliKeh; lK'
hmol{v. xN:Y:w: 7:47 `!t")r>c' !ybeW tAKsu !yBe hm'_d"a]h' hbe[]m;B. %l,M,h; ~q"c'y> !DEr>Y:h; rK:kiB.
~yliKeh-; lK' tae hmol{v. f[;Y:w: 7:48 `tv,xNo) >h; lq:v.mi rq:x.n< al{ dao+m. daom. brome ~yliKeh-; lK'-ta,
7:49 `bh'(z" ~ynIP'h; ~x,l, wyl'[' rv<a] !x'l.Vuh;-ta,w> bh'Z "h; xB;z>mi tae hw"+hy> tyBe rv<a]
troN Eh;w> xr:P,h;w> rWg=s' bh'z" rybiD>h; ynEp.li lwamoF .mi vmex'w> !ymiY"mi vmex' tArnOM.h;-ta,w>
tAtPoh;w> rWg=s' bh'z" tATx.M;h;w> tAPK;h;w> tAqr"z>Mih;w> tArM.z:m.h;(w> tAPSih;w> 7:50 `bh'(z" ~yIx:q;l.M,h;w>
~l;v.Tiw: 7:51 p `bh'(z" lk'yhel; tyIB:h; ytel.d:l. ~yvid"Q\h; vd<qol. ymiynIP.h; tyIB;h; tAtl.d:l.
wybia' dwID" yved>q-' ta, hmol{v. abeY"w: hw"+hy> tyBe hmol{v. %l,M,h; hf'[' rv<a] hk'al'M.h-; lK'
ynEq.z-I ta, hmol{v. lheqy. : za' 8:1 p `hw")hy> tyBe tArc.aoB. !t;n" ~yliKeh-; ta,w> bh'Z"h-; ta,w> @s,K, h-; ta,
~Il'_v'Wry> hmol{v. %l,M,h-; la, laer"f.yI ynEb.li tAba'h' yaeyfin> tAJM;h; yvear"-lK'-ta, laer"f.yI
vyai-lK' hmol{v. %l,M,h-; la, Wlh]Q'YIw: 8:2 `!AY*ci ayhi dwID" ry[ime hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta, tAl[]h;l.(
~ynIh]Koh; Waf.YIw: lae_r"f.yI ynEq.zI lKo WaboY"w: 8:3 `y[i(ybiV.h; vd<xoh; aWh gx'_B, ~ynIt'ae(h' xr;y<B. laer"f.yI
lh,ao+B' rv<a] vd<Qoh; yleK-. lK'-ta,(w> d[eAm lh,a-o ta,w> hw"hy> !Ara-] ta, Wl[]Y:w:) 8:4 `!Ar)a'h-' ta,
ynEp.li ATai wyl'[' ~ydI['ANh; laer"f.yI td: [-] lk'w> hmol{v. %l,M,h;w> 8:5 `~YI)wIl.h;w> ~ynIh]Koh; ~t'ao Wl[]Y:w:
!Ara]-ta, ~ynIh]Koh; WabiY"w: 8:6 `bro)me WnM'yI al{w> WrpS. 'yI-al{) rv<a] rq'b'W !aco ~yxiB.z:m. !Ar+a'h'(
yKi 8:7 `~ybi(WrK.h; ypen>K; tx;T-; la, ~yvi_d"Q\h; vd<q-o la, tyIB:h; rybiD-> la, AmAqm.-la, hw"hy>-tyrIB.
`hl'[.m'(l.mi wyD"B-; l[;w> !Ara'h-' l[; ~ybirUK.h; WKsoY"w: !Ar+a'h'( ~Aqm-. la, ~yIp;n"K. ~yfir>Po ~ybiWrK.h;
Wyh.YIw: hc'Wx+h; War"yE al{w> rybiD>h; ynEP-. l[; vd< Qoh-; !mi ~yDIB;h; yvear" War"YEw: ~yDIB;h; WkrIa]Y:w: 8:8
rv,a] brE_xoB. hv,mo ~v' x;NIhi rv,a] ~ynIb'a]h' tAxlu ynEv. qr: !Ara'B'( !yae 8:9 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~v'
!n"[ 'h,w> vd<Qo+h-; !mi ~ynIh]Koh; taceB. yhiy>w: 8:10 `~yIr")c.mi #r<a,me ~t'aceB. laer"f.yI ynEB-. ~[i hw"hy> tr: K'
hw"hy>-dAbk. alem-' yKi !n"+['h,( ynEP.mi trEv'l. dmo[]l; ~ynI h]Koh; Wlk.y-" al{)w> 8:11 `hw")hy> tyBe- ta, alem'
lbuz> tyBe ytiynIb' hnOB' 8:13 `lp,(r"[]B' !Kov.li rm;a' hw"hy> hmo+l{v. rm:a' za' 8:12 p `hw")hy> tyBe- ta,
lh;q-. lk'w> lae_r"f.yI lh;q-. lK' tae %r<b'y>w: wyn"P-' ta, %l,M,h; bSeY:w: 8:14 `~ymi(l'A[ ^T.b.vil. !Akm' %l"+
Ady"b.W ybi_a' dwID" tae wypiB. rB<DI rv,a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> %WrB' rm,aYOw: 8:15 `dme([o laer"f.yI
ry[ib. yTir>x:b-' al{) ~yIr:c.Mimi laer"f.y-I ta, yMi[-; ta, ytiaceAh rv,a] ~AYh;-!mi 8:16 `rmo*ale aLemi
8:17 `lae(r"f.yI yMi[; l[; tAyh.li( dwId"B. rx:b.a,w" ~v'_ ymiv. tAyh.li tyIB; tAnb.li laer"f.yI yjeb.vi lKomi
dwID-" la, hw"hy> rm,aYOw: 8:18 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy> ~vel. tyIB; tAnb.li ybi_a' dwID" bb;l-. ~[i yhiy>w:
hT'a; qr: 8:19 `^b<)b'l-. ~[i hy"h' yKi t'boyjih/ ymi_v.li tyIB: tAnb.li ^b.b'l-. ~[i hy"h' rv<a] ![;y: ybia'
hw"hy> ~q,Y"w: 8:20 `ymi(v.li tyIB:h; hn<b.y-I aWh) ^yc,l'x]me aceYOh; ^n>B-i ~ai yKi tyIB"+h; hn<b.ti al{
hw"hy> rB<DI rv,a]K;( laer"f.yI aSeK-i l[; bveaew" ybia' dwID" tx;T; ~qua 'w" rBE+DI rv<a] Arb'D-> ta,
hw"+hy> tyrIB. ~v'- rv,a] !Ara'l'( ~Aqm' ~v' ~fia'w" 8:21 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy> ~vel. tyIB;h; hn<b.a,w"
hw"hy> xB;z>mi ynEp.li hmol{v. dmo[]Y:w: 8:22 s `~yIr")c.mi #r<a,me ~t'ao AayciAhB. Wnyteboa-] ~[i tr:K' rv<a]
~yhil{a/ ^AmK-' !yae laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: 8:23 `~yIm")V'h; wyP'K; frop.YIw: lae_r"f.yI lh;q-. lK' dg<n<
^yn<p'l. ~ykil.hoh; ^yd<b'[]l; ds,x,h;w>) tyrIB.h; rmEvo tx;T'_mi #r<a'h-' l[;w> l[;M;mi ~yIm:V'B;
^d>y"b.W ^ypiB. rBEd:T.w: Al= T'r>B:D-I rv,a] tae ybia' dwID" ^D>b.[;l. T'r>m;v' rv<a] 8:24 `~B'(l-i lk'B.
T'r>B:DI rv,a] tae ybia' dwId" ^D>b.[;l. rmov. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> hT'[;w> 8:25 `hZ<)h; ~AYK; t'aLemi

229

~K'r>D-: ta, ^yn<b' Wrm.v.y-I ~ai qr: lae_r"f.yI aSeK-i l[; bveyO yn:p'L.mi vyai ^l. trEK'y-I al{ rmoale AL
rv<a] ^r>b"D> ^yr<b'D> an" !m,a'yE lae_r"f.yI yhel{a/ hT'[;w> 8:26 `yn")p'l. T'k.l;h' rv<a]K; yn:p'l. tk,l,l'
~yIm;V'h; ymev.W ~yIm;V'h; hNEhi #r<a'_h-' l[; ~yhil{a/ bveyE ~n"m.auh;( yKi 8:27 `ybi(a' dwID" ^D>b.[;l. T'r>B;DI
hw"hy> AtN"xiT-. la,w> ^D>b.[; tL;piT-. la, t'ynIp'W 8:28 `ytiynI)B' rv<a] hZ<h; tyIB:h-; yKi( @a; ^WlK.l.k;y> al{
^n<y[e tAyh.li 8:29 `~AY*h; ^yn<p'l. lLeP;t.mi ^D>b[. ; rv<a] hL'piT.h-; la,w> hN"rIh-") la, [:mov.li yh'_l{a/
[:mov.li ~v'_ ymiv. hy<h.yI T'r>m;a' rv<a] ~AqM'h-; la, ~Ayw" hl'y>l: hZ<h; tyIB:h-; la, tAxtup.
^M.[;w> ^D>b.[; tN:xiT-. la, T'[.m;v'w> 8:30 `hZ<)h; ~AqM'h-; la, ^D>b.[; lLeP;t.yI rv<a] hL'piT.h-; la,
T"[.m;v'w> ~yIm;V'h-; la, ^T.b.vi ~Aqm-. la, [m;v.Ti hT'a;w> hZ<+h; ~AqM'h-; la, Wll.P;(t.yI) rv<a] laer"f.yI
^x]B;z>mI) ynEp.li hl'a' ab'W At+l{a]h;(l. hl'a' Ab-av'n")w> Wh[erEl. vyai aj'x/y< rv,a] tae 8:31 `T'x.ls'( 'w>
AKr>D: ttel' [v'r" [:yvir>h;l. ^yd<b'[-] ta, T'j.p;v'w> t'yfi['w> ~yIm;V'h; [m;v.Ti hT'a;w> 8:32 `hZ<)h; tyIB:B;
rv<a] byEAa ynEp.li laer"f.yI ^M.[; @gEN"hiB.( 8:33 s `At)q'd>ciK. Al tt,l' qyDIc; qyDIc.h;l.W Av+aroB.
hT'a;w> 8:34 `hZ<)h; tyIB:B; ^yl,ae WnN>x;t.hi(w> Wll.P;(t.hi(w> ^m,v-. ta, WdAhw> ^yl,ae Wbv' w> %l"-+ Waj.x,y<
s `~t'(Aba]l; T't;n" rv<a] hm'd"a]h-' la, ~t'bove(h]w: lae_r"f.yI ^M.[; taJ;x;l. T'x.ls; 'w> ~yIm;V'h; [m;v.Ti
^m,v-. ta, WdAhw> hZ<h; ~AqM'h-; la, Wll.P;(t.hi(w> %l"-+ Waj.x,y< yKi rj"m' hy<h.y-I al{w> ~yIm:v' rcE['heB. 8:35
^M.[;w> ^yd<b'[] taJ;x;l. T'x.ls; 'w> ~yIm;V'h; [m;v.Ti hT'a;w> 8:36 `~nE)[]t; yKi !WbWvy> ~t'aJ'x;meW
hT't;n-" rv,a] ^c.r>a-; l[; rj'm' hT't;n"w> Hb'-_ Wkl.yE rv<a] hb'AJh; %r<D<h-; ta, ~rEAt yKi laer"f.yI
yKi lysix' hB,r>a; !Aqr"yE !ApD"vi hy<h.yI-yKi( rb,D< #r<a'b' hy<h.y-I yKi( b[' r" 8:37 s `hl'(x]n:l. ^M.[;l.
rv<a] hN"xiT-. lk' hL'piT-. lK' 8:38 `hl'(x]m-; lK'( [g:n-< lK' wyr"_['v. #r<a,B. Aby>ao Al-rc;y") yKi hy<h.yI
tyIB:h-; la, wyP'K; fr:p'W Abb'l. [g:n< vyai !W[d>yE rv<a] lae_r"f.yI ^M.[; lkol. ~d"a'h-' lk'l. hy<h.ti(
rv<a] wyk'r"D-> lk'K. vyail' T't;n"w> t'yfi['w> T"x.ls; 'w> ^T,b.vi !Akm. ~yIm;V'h; [m;v.Ti hT'a;w> 8:39 `hZ<)h;
~ymiY"h-; lK' ^War'yI) ![;m;l. 8:40 `~d"(a'h' ynEB-. lK' bb;l-. ta, ^D>b;l. T'[.d:y" hT'a-; yKi( Ab+b'l-. ta, [d:Te
^M.[;m-e al{ rv<a] yrIkN. "h-; la, ~g:w> 8:41 `Wnyte(boa]l; hT't;n" rv<a] hm'_d"a]h' ynEP-. l[; ~yYIx; ~he- rv,a]
^d>y"-) ta,w> lAdG"h; ^m.v-i ta, !W[m.v.yI yKi 8:42 `^m<)v. ![;m;l. hq"Axr> #r<a,me ab'W aWh+ laer"f.yI
^T,b.vi !Akm. ~yIm;V'h; [m;v.Ti hT'a; 8:43 `hZ<)h; tyIB:h-; la, lLeP;t.hiw> ab'W hy"+WjN>h; ^[]roz>W hq'z"x]h;
^t.a)o ha'r>yIl. ^m,v-. ta, #r<a'h' yMe[-; lK' !W[d>yE ![;m;l. yrI+kN. "h; ^yl,ae ar"q.y-I rv,a] lko K. t'yfi['w>
^M.[; acey-E yKi 8:44 `ytiynI)B' rv<a] hZ<h; tyIB:h-; l[; ar"q.nI ^m.v-i yKi t[;d:l'w> laer"f.yI ^M.[;K.
HB' T'r>x:B' rv<a] ry[ih' %r<D< hw"hy>-la, Wll.P;(t.hiw> ~xe_l'v.Ti rv<a] %r<D<B; Aby>a-o l[; hm'x'l.Mil;
8:46 `~j'(P'v.mi t'yfi['w> ~t'N_ "xiT. ta,w> ~t'L'piT-. ta, ~yIm;V'h; T'[.m;v'w> 8:45 `^m<)v.li ytinIB-' rv,a] tyIB:h;w>
~h,ybevo) ~Wbv'w> byE+Aa ynEp.li ~T't;nW> ~b' T'p.n:a'w> aj'x/y-< al{ rv<a] ~d"a' !yae yKi %l'- Waj.x,y<) yKi
Wbv'w> ~v'-_ WBv.nI rv<a] #r<a'B' ~B'l-i la, Wbyvihew> 8:47 `hb'(Arq. Aa hq"Axr> byEAah' #r<a-, la,
~b'b'l-. lk'B. ^yl,ae Wbv'w> 8:48 `Wn[.v'(r" WnywI[/h,w> Wnaj'x' rmoale ~h,ybevo) #r<a,B. ^yl,ae WnN>x;t.hi(w>
hT't;n" rv<a] ~c'r>a; %r<D< ^yl,ae Wll.P;(t.hi(w> ~t'_ao Wbv-' rv,a] ~h,ybey>ao #r<a,B. ~v'p.n-: lk'b.W
!Akm. ~yIm;V'h; T'[.m;v'w> 8:49 `^m<)v.li ytiynIB' t'ynIB' -rv,a] tyIB:h;w> T'r>x;B' rv<a] ry[ih' ~t'Aba]l;
%l'- Waj.x'( rv<a] ^M.[;l. T'x.ls; 'w> 8:50 `~j'(P'v.mi t'yfi['w> ~t'N_ "xiT-. ta,w> ~t'L'piT-. ta, ^T.b.vi
^t.l'x]n:w> ^M.[-; yKi( 8:51 `~Wm)x]rI)w> ~h,ybevo ynEp.li ~ymix]r:l. ~T't;n>W %b"-+ W[v.P' rv<a] ~h,y[ev.P-i lk'lW.
^D>b.[; tN:xiT-. la, tAxtup. ^yn<y[e tAyh.li 8:52 `lz<)r>B;h; rWK %ATmi ~yIr:c.Mimi t'aceAh rv<a] ~he_
^l. ~T'l.D:b.hi hT'a-; yKi( 8:53 `^yl,(ae ~a'r>q' lkoB. ~h,ylea] [:mov.li lae_r"f.yI ^M.[; tN:xiT-. la,w>
~yIr:c.Mimi Wnyteboa-] ta, ^a]yciAhB. ^D<b.[; hv,mo dy:B. T'r>B;DI rv,a]K; #r<a'_h' yMe[; lKomi hl'x]n:l>)
taZO=h; hN"xiT.h;w> hL'piT.h-; lK' tae hw"hy>-la, lLeP;t.hil. hmol{v. tALk;K. yhiy>w: 8:54 p `hwI)hy> yn"doa]
tae %r<b'y>w: dmo[.Y:w:) 8:55 `~yIm")V'h; tAfrUP. wyP'k;w> wyK'r>B-i l[; [:roK.mi hw"hy> xB;z>mi ynEp.Limi ~q'
lkoK. laer"f.yI AM[;l. hx'Wnm. !t:n" rv,a] hw"hy> %WrB' 8:56 `rmo*ale lAdG" lAq lae_r"f.yI lh;q-. lK'
hw"hy> yhiy> 8:57 `AD*b.[; hv,mo dy:B. rB,DI rv<a] bAJh; Arb'D> lKomi dx'a, rb"D" lp;n-" al{) rBE+DI rv<a]

230

tk,l,l' wyl'_ae Wnbeb'l. tAJh;l. 8:58 `WnveJ( .yI-la;(w> Wnbez>[;y-: la; Wnyte_boa-] ~[i hy"h' rv<a]K; WnM'[i Wnyhel{a/
hL,ae yr:b'd> Wyh.yI)w> 8:59 `Wnyte(boa-] ta, hW"ci rv<a] wyj'P'v.miW wyQ'xuw> wyt'wOc.mi rmov.liw> wyk'r"D-> lk'B.
ADb.[; jP;v.mi tAf[]l; hl'y>l"+w" ~m'Ay Wnyhel{a/ hw"hy>-la, ~ybiroq. hw"hy> ynEp.li yTinN> :x;t.hi rv<a]
~yhi_l{a/h' aWh hw"hy> yKi #r<a'h' yMe[-; lK' t[;D: ![;m;l. 8:60 `Am*AyB. ~Ay-rb;D> laer "f.yI AM[; jP;v.miW
~AYK; wyt'wOc.mi rmov.liw> wyQ"xuB. tk,l,l' Wnyhe_l{a/ hw"hy> ~[i ~lev' ~k,b.b;l. hy"h'w> 8:61 `dA[) !yae
xb;z< tae hmol{v. xB;z>YIw: 8:63 `hw")hy> ynEp.li xb;z< ~yxib.zO AM+[i laer"f.y-I lk'w> %l,M,h;w>) 8:62 `hZ<)h;
Wkn>x.Y:w:) @l,a'_ ~yrIf.[,w> ha'me !acow> @l,a, ~yIn:v.W ~yrIf.[, rq'B' hw"hyl; xb;z" rv<a] ~ymil'V.h;
rv,a] rcex'h, %AT-ta, %l,M,h; vD:qi aWhh; ~AYB; 8:64 `lae(r"f.yI ynEB-. lk'w> %l,M,h; hw"hy> tyBe- ta,
tv,xNo >h; xB;z>m-i yKi( ~ymi_l'V.h; ybel.x, taew> hx'n>Mih-; ta,w> hl'[oh-'( ta, ~v' hf'[-' yKi hw"hy>-tybe ynEp.li
hmol{v. f[;Y:w: 8:65 `~ymi(l'V.h; ybel.x, taew> hx'n>Mih-; ta,w> hl'[oh-' ta, lykih'me( !joq' hw"hy> ynEp.li rv<a]
ynEp.li ~yIr:c.mi lx;n-: d[; tm'x] aAbL.mi lAdG" lh'q' AM[i laer"f.y-I lk'w> gx' h,-ta, ayhih-; t[eb'(
~['h-' ta, xL;vi ynIymiV.h; ~AYB; 8:66 `~Ay* rf"[' h['B'r>a; ~ymi_y" t[;b.viw> ~ymiy" t[;b.vi Wnyhel{a/ hw"hy>
hw"hy> hf'[' rv,a] hb'AJh;-lK' l[; ble ybeAjw> ~yximef. ~h,yleh\a'l. Wkl.YEw: %l,M,_h-; ta, Wkr]b'y>w:)
%l,M,_h; tyBe- ta,w> hw"hy>-tyBe-ta, tAnb.li hmol{v. tALk;K. yhiy>w: 9:1 `AM*[; laer"f.yIl.W ADb.[; dwId"l.
ha'r>nI rv<a]K; tynI+ve hmol{v-. la, hw"hy> ar"YEw: 9:2 p `tAf)[]l; #pex' rv<a] hmol{v. qv,x-e lK' taew>
yn:p'l. hT'nN> :x;t.hi rv<a] ^t.N"xiT-. ta,w> ^t.L'piT-. ta, yTi[.m;v' wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: 9:3 `!A[)bg. IB. wyl'ae
~v' yBiliw> yn:y[e Wyh'w> ~l'_A[-d[; ~v' ymiv-. ~Wf)l' ht'nIB' rv<a] hZ<h; tyIB:h-; ta, yTiv.D:q.hi
lkoK. tAf[]l; rv,yOb.W bb'l-e ~t'B. ^ybia' dwID" %l;h' rv,a]K; yn:p'l. %lET-e ~ai hT' a;w> 9:4 `~ymi(Y"h-; lK'
rv<a]K; ~l'_[ol. laer"f.y-I l[; ^T.k.l;m.m;( aSeK-i ta, ytimoqih]w: 9:5 `rmo*v.Ti yj;P'v.miW yQ:xu ^yti_yWIci rv<a]
!WbvuT. bAv-~ai 9:6 `lae(r"f.yI aSeKi l[;me vyai ^l. trEK'y-I al{) rmoale ^ybia' dwID-" l[; yTir>B;DI
~T,d>b;[]w: ~T,k.l;h]w: ~k,_ynEp.li yTit;n" rv<a] yt;Qoxu yt;wOc.mi Wrm.v.ti al{w> yr:x]a;me( ~k,ynEb.W ~T, a;
yTit;n" rv<a] hm'd"a]h' ynEP. l[;me laer"f.y-I ta, yTir:k.hiw> 9:7 `~h,(l' ~t,ywIx]T;v.hiw> ~yrIxea] ~yhil{a/
hn"ynIv.liw> lv'm'l. laer"f.yI hy"h'w> yn"+P' l[;me xL;v;a] ymiv.li yTiv.D:q.hi rv<a] tyIB;h-; ta,w> ~h,l'
hf'[' hm,- l[; Wrm.a'w> qr"_v'w> ~VoyI wyl'[' rbE[-o lK' !Ayl.[, hy<h.yI hZ<h; tyIB:h;w> 9:8 `~yMi([;h-' lk'B.
rv,a] ~h,yhel{a/ hw"hy>-ta, Wbz>[' rv,a] l[; Wrm.a'w> 9:9 `hZ<)h; tyIB:l;w> taZOh; #r<a'l' hk'K' hw"hy>
~dU_b.[;Y:w: ~h,l' Wwx]T;v.YIw: WxT;v.YIw: ~yrIxea] ~yhila{ Be WqzIx]Y:w:) ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'boa-] ta, ayciAh
hn"B-' rv,a] hn"v' ~yrIf.[, hceq.mi yhiy>w: 9:10 p `taZO*h; h['r"h-' lK' tae ~h,yle[] hw"hy> aybi he !Ke- l[;
hmol{v-. ta, aF'nI rco-%l,m,( ~r"yxi 9:11 `%l,M,(h; tyBe- ta,w> hw"hy> tyBe-ta, ~yTi_B'h; ynEv-. ta, hmol{v.
ry[i ~yrIf.[, ~r"yxil. hmol{v. %l,M,h; !TeyI za' Ac+p.x-, lk'l. bh'Z "b;W ~yviArb. yce[]b;W ~yzIr"a] yce[]B;
Wrv.y" al{w> hmo+l{v. Al-!t;n" rv<a] ~yrI['h-, ta, tAar>li rComi ~r"yxi ace YEw: 9:12 `lyli(G"h; #r<a,B.
d[; lWbK' #r<a, ~h,l' ar"q.YIw: yxi_a' yLi hT't;n-" rv,a] hL,aeh' ~yrI['h, hm' rm,aYO w: 9:13 `wyn")y[eB.
sM;h-; rb;d> hz<w> 9:15 `bh'(z" rK:Ki ~yrIf.[,w> ha'me %l,M,_l; ~r"yxi xl;v.YIw: 9:14 p `hZ<)h; ~AYh;
tm;Ax taew> aALMih-; ta,w> AtyBe-ta,w> hw"hy> tyBe- ta, tAnb.li hmol{v. %l,M,h; hl'[/h-, rv<)a]
Hp'r>f.YIw: rz<G-< ta, dKol.YIw: hl'[' ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P; 9:16 `rz<G-") ta,w> ADgIm-. ta,w> rcox-' ta,w> ~Il'_v'Wry>
hmol{v. !b,YIw: 9:17 `hmo)l{v. tv,ae ATbil. ~yxiLuvi Hn"T.YIw:) gr"_h' ry[iB' bveYOh; ynI[]n:K.h-;( ta,w> vaeB'
taew> 9:19 `#r<a'(B' rB"d>MiB; rmod>T; rm'T' -ta,w> tl'[]B-; ta,(w> 9:18 `!AT)x.T; !roxo tyBe- ta,w> rz<G-" ta,
hmol{v. qv,xe taew> ~yvi_r"P'h; yrE[' taew> bk,rh< ' yrE[' taew> hmol{v.li Wyh' rv<a] tAnK.s.Mih;( yrE [-' lK'
yrImoa/h-' !mi rt'ANh; ~['h'-lK' 9:20 `AT*l.v;m.m, #r<a, lkob.W !Anb'L.b;W ~Il;v'WryBi tAnb.li qv;x' rv<a]
~h,yrEx]a; Wrt.nO rv,a] ~h,ynEB. 9:21 `hM'he( laer"f.yI ynEB.m-i al{) rv<a] ysiWby>h;w> yWIxih; yZIrIP.h; yTixih;
9:22 `hZ<)h; ~AYh; d[; dbe[o sm;l. hmol{v. ~le[]Y:w: ~m'_yrIx]h;l. laer"f.yI ynEB. Wlk.y-" al{) rv<a] #r<a'B'
yrEf'w> wyv'liv'w> wyr"f'w> wyd"b'[]w: hm'x'l.Mih; yven>a; ~he - yKi db,['_ hmol{v. !t:n-" al{) laer"f.yI ynEB.miW
tAa+me vmex]w: ~yVimix] hmol{v.li hk'al'M.h-; l[; rv<a] ~ybiC 'NIh; yrEf' hL,ae 9:23 s `wyv'(r"p'W ABk.rI

231

rv<a] Ht'yBe-la, dwID" ry[ime ht'l.['( h[or>P-; tB; %a: 9:24 `hk'(al'M.B; ~yfi[oh' ~['B' ~ydIroh'
~ymil'v.W tAl[o hn"V'B; ~ymi['P. vl{v' hmol{v. hl'[/h,w> 9:25 `aAL)Mih-; ta, hn"B' za' Hl'-_ hn"B")
ynIa\w" 9:26 `tyIB")h-; ta, ~L;viw> hw"+hy> ynEp.li rv<a] ATai ryjeq.h;w> hw"hyl; hn"B' rv<a] x:Bez>Mih-; l[;
xl;v.YIw: 9:27 `~Ad)a/ #r<a,B. @Ws-~y: tp;f-. l[; tAla-e ta, rv<a] rb,G-< !Ay*c.[,B. hmol{v. %l,M,h; hf'['
Wxq.YIw: hr"ypiAa WaboY"w: 9:28 `hmo)l{v. ydEb.[; ~[i ~Y"+h; y[ed>yO tAYnIa\ yven>a; wyd"b'[-] ta, ynIa\B' ~r"yxi
t[;m;vo ab'v-. tK;l.m;(W 10:1 p `hmo)lv{ . %l,M,h-; la, WabiY"w: rK"+Ki ~yrIf.[,w> tAam-e [B;r>a; bh'z" ~V'mi
daom. dbeK' lyIx;B. hm'>l;v'Wry> aboT'w: 10:2 `tAd)yxiB. AtSon:l. aboT'w: hw"+hy> ~vel. hmol{v. [m;v-e ta,
tae wyl'ae rBEd:T.w: hmol{v-. la, aboT'w: hr"_q'y> !b,a,w> daom-. br: bh'z"w> ~ymi f'B. ~yaif.nO ~yLim;G>
%l,M,h-; !mi ~l'[.n< rb'D" hy"h-' al{) h'yr<_b'D-> lK'-ta, hmol{v. Hl'- dG<Y:w: 10:3 `Hb'(b'l-. ~[i hy"h' rv<a-] lK'
10:5 `hn")B' rv<a] tyIB:h;w> hmo+l{v. tm;k.x-' lK' tae ab'v. tK;l.m;( ar<Tew: 10:4 `Hl'( dyGIhi al{ rv<a]
rv<a] Atl'[ow> wyq'v.m;W ~h,yveBu(l.m;W wyt'r>v'm. Atr>v'm. dm;[]m;W wyd"b'[] bv;AmW Anx'l.vu lk;a]m;W
rv<a] rb'D"h; hy"h' tm,a/ %l,M,h-; la, rm,aTow: 10:6 `x:Wr) dA[ Hb' hy"h-" al{w> hw"+hy> tyBe hl,[]y:
hn"ya,r>Tiw: ytiaB'- rv,a] d[; ~yrIb'D>l; yTin>m:a/h-, al{)w> 10:7 `^t<)m'k.x-' l[;w> ^yr<b'D-> l[; yci_r>a;B. yTi[.m;v'
yrEv.a; 10:8 `yTi[.m'(v' rv<a] h['WmV.h-; la, bAjw" hm'k.x' T'ps. ;Ah ycixe_h; yli- dG:hu-al{) hNEhiw> yn:y[e
hw"hy> yhiy> 10:9 `^t<)m'k.x-' ta, ~y[im.Voh; dymiT' ^yn<p'l. ~ydIm.[oh'( hL,ae_ ^yd<b'[] yrEv.a; ^yv,n"a]
~l'[ol. laer"f.y-I ta, hw"hy> tb;h]a;B. lae_r"f.yI aSeK-i l[; ^T.til. ^B. #pex' rv,a] %WrB' ^yh,l{a/
~ymif'b.W bh'z" rK:Ki ~yrIf.[,w> ha'm e %l,M,l; !TeTiw: 10:10 `hq")d"c.W jP'v.mi tAf[]l; %l,m,l. ^m.yfi(y>w:
%l,M,l; ab'v-. tK;l.m;( hn"t.n-" rv,a] brol' dA[ aWhh; ~f,Bok; ab'-al{ hr"_q'y> !b,a,w> daom. hBer>h;
daom. hBer>h; ~yGImul.a; yce[] rypiaome aybihe rypi_Aame bh'z " af'n-" rv,a] ~r"yxi ynIa\ ~g:w> 10:11 `hmo)l{v.
tArNOkiw> %l,M,h; tybel.W hw"hy>-tybel. d[' s .mi ~yGImul.a;h' yce[-] ta, %l,M,h; f[;Y:w: 10:12 `hr"(q'y> !b,a,w>
!t:n" hmol{v. %l,M,h;w> 10:13 `hZ<)h; ~AYh; d[; ha'r>nI al{w> ~yGImul.a; yce[] !ke- ab'( al{ ~yrI+V'l; ~ylib'n>W
!p,Tew: hmo+l{v. %l,M,h; dy:K. Hl'- !t;n") rv<a] db;L.mi hl'a'v' rv<a] Hc'p.x-, lK'-ta, ab'v-. tK;l.m;(l.
vve tx'_a, hn"v'B. hmol{v.li aB'- rv,a] bh'Z "h; lq:v.mi yhiy>w: 10:14 s `h'yd<(b'[]w: ayhi Hc'r>a;l. %l,Tew:
br<[,h' ykel.m-; lk'w> ~yli_k.roh' rx:s .miW ~yrIT'h; yven>a;me db;l. 10:15 `bh'(z" rK:Ki vvew" ~yVivi tAame
hl,[]y: bh'z" tAam-e vve jWx+v' bh'z" hN"ci ~yIt:am' hmol{v. %l,M,h; f[;Y:w: 10:16 `#r<a'(h' tAxp;W
!gEM'h-; l[; hl,[]y: bh'z" ~ynIm' tv,l{v. jWxv' bh'z" ~yNIgIm") tAam-e vl{v.W 10:17 `tx'(a,h' hN"C ih-; l[;
bh'z" WhPec;y>w: lAd+G" !vE- aSeKi %l,M,h; f[;Y:w: 10:18 p `!An*b'L.h; r[;y: tyBe %l,M,h; ~nET.YIw: tx'_a,h'
tb,V'_h; ~Aqm-. la, hZ<miW hZ<mi tdoy"w> wyr"x]a;(me hSeKil; lgO[-' varow> hSeKil; tAl[]m; vve 10:19 `zp'(Wm
tAl[]M;h;( vve- l[; ~v' ~ydIm.[o ~yyIr"a] rf"[' ~ynEv.W 10:20 `tAd)Y"h; lc,ae ~ydIm.[o tAyr"a] ~yIn:v.W
yleK. lkow> bh'z" hmol{v. %l,M,h; hqev.m; yleK. lkow> 10:21 `tAk)l'm.m-; lk'l. !kE hf'[]n-: al{) hZ<+miW hZ<mi
vyvir>t; ynIa\ yKi 10:22 `hm'Wa)m.li hmol{v. ymeyBi bv'x.n< al{ @s,K, !yae rWg=s' bh'z" !Anb'L.h; r[;y-: tyBe(
~yBih;n>v, @s,k,w" bh'z" taef.nO* vyvir>t; ynIa\ aAbT' ~ynIv' vl{v'l. tx;a; ~r"_yxi ynIa\ ~[i ~Y"B; %l,M,l;
#r<a'h-' lk'w> 10:24 `hm'(k.x'l.W rv,[ol. #r<a'_h' ykel.m; lKomi hmol{v. %l,M,h; lD:g>YIw: 10:23 `~yYI)Kituw> ~ypiqow>
vyai ~yaibim. hM'hew> 10:25 `AB*liB. ~yhil{a/ !t:n-" rv,a] Atm'k.x-' ta, [:mov.li hmo+l{v. ynEP-. ta, ~yviq.b;m.
10:26 s `hn")v'B. hn"v' rb;D> ~ydI_r"p.W ~ysiWs ~ymif'b.W qv,nEw> tAml'f.W bh' z" ylek.W @s,k, yleK. Atx'n>mi
~yvi_r"P'( @l,a, rf"[-' ~ynEv.W bk,r< tAame-[B;r>a;w> @l,a, Al-yhiy>w: ~yvir"p'W bk,r< hmol{v. @soa/Y<w:
~ynI+b'a]K' ~Il;v'WryBi @s,K,h-; ta, %l,M,h; !TeYIw: 10:27 `~Il'(v'WryBi %l,M,h-; ~[iw> bk,r<h' yrE['B. ~xen>Y:w:
~yIr"+c.Mimi hmol{v.li rv<a] ~ysiWSh; ac'AmW 10:28 `bro)l' hl'peV.B-; rv,a] ~ymiq.ViK; !t:n" ~yzIr"a]h' taew>
tAame vveB. ~yIr:c.Mimi hb'K'r>m, aceTew: hl,[]T;w:) 10:29 `ryxi(m.Bi hwEq.mi Wxq.yI %l,M,h; yrExs] o hwE q.miW
%l,M,h;w> 11:1 p `Waci(yO ~d"y"B. ~r"a] ykel.m;l.W ~yTixih; yke l.m-; lk'l. !kew> ha'_meW ~yVimix]B; sWsw> @s,K,
11:2 `tYO*Tixi tYOnId>ce tYOmidoa] tAYnIM\[; tAYbia]Am h[o+r>P; tB;-ta,w> tABr: tAYrIk.n" ~yvin" bh;a' hmol{v.
WJy: !kea' ~k,b' Waboy-" al{ ~hew> ~h,b' Wabot-' al{) laer"f.yI ynEB-. la, hw"hy>-rm;a'( rv<a] ~yIAGh;-!mi

232

tAame [b;v. tArf' ~yvin " Al-yhiy>w: 11:3 `hb'(h]a;l. hmol{v. qb;D" ~h,B' ~h,_yhel{a/ yrEx]a; ~k,b.b;l-. ta,
Abb'l-. ta, WJhi wyv'n" hmol{v. tn:q.zI t[el. yhiy>w: 11:4 `AB*l-i ta, wyv'n" WJY:w: tAa+me vl{v. ~yvig >l;pi(W
%l,YEw: 11:5 `wybi(a' dywID" bb;l.Ki wyh'l {a/ hw"hy>-~[i ~lev' Abb'l. hy"h-' al{w> ~yrI+xea] ~yhil{a/ yrEx]a;
ynEy[eB. [r:h' hmol{v. f[;Y:w: 11:6 `~ynI)Mo[; #QUvi ~Kol.mi yrEx]a;w> ~ynI+doci yhel{a/ tr<Tov.[; yrEx]a; hmol{v.
ba'Am #QUvi vAmk.li hm'B' hmol{v. hn<b.yI za' 11:7 s `wybi(a' dwId"K. hw"hy> yrEx]a; aLemi al{w> hw"+hy>
tAY=rIkN. "h; wyv'n-" lk'l. hf'[' !kEw> 11:8 `!AM)[; ynEB. #QUvi %l,mol.W ~Il'_v'Wry> ynEP-. l[; rv<a] rh'B'
yhel{a/ hw"hy> ~[ime Abb'l. hj'n-" yKi( hmo+l{v.Bi hw"hy> @N:a;t.YIw: 11:9 `!h<)yhel{ale tAxB.z:m.W* tAryjiq.m;
~yhil{a/ yrEx]a; tk,l-, yTil.bil. hZ<h; rb"D"h-; l[; wyl'ae hW"ciw> 11:10 `~yIm")[]P; wyl'ae ha'rN> Ih; laer"f.yI
taZO- ht'y>h") rv<a] ![;y: hmol{v.li hw"hy> rm,aYOw: 11:11 p `hw")hy> hW"c-i rv,a] tae rm;v' al{w> ~yrI+xea]
^yl,['me( hk'l'm.M;h-; ta, [r:q.a, [:roq' ^yl,_[' ytiyWIci rv<a] yt;Qoxuw> ytiyrIB. T'r>m;v' al{w> %M'[i
qr: 11:13 `hN"[<)r"q.a, ^n>Bi dY:mi ^ybi_a' dwID" ![;m;l. hN"f,[/a, al{ ^ym,y"B.-%a; 11:12 `^D<)b.[;l. h'yTit;n>W
rv<a] ~Il;v'Wry> ![;m;l.W yDIb.[; dwID" ![;m;l. ^n<+b.li !TEa, dx'a, jb,ve [r"q.a, al{ hk'l'm.M;h-; lK'-ta,
yhiy>w: 11:15 `~Ad)a/B, aWh %l,M,h; [r;Z<mi ymi_doa]h' dd:h] tae hmol{v.li !j'f' hw"hy> ~q,Y"w: 11:14 `yTir>x")B'
`~Ad)a/B, rk"z-" lK' %Y:w: ~yli_l'x]h-; ta, rBEq;l. ab'C 'h; rf: ba'Ay tAl[]B; ~Ada-/ ta, dwID" tAyh.Bi(
xr:b.YIw: 11:17 `~Ad)a/B, rk"z-" lK' tyrIk.h-i d[; lae_r"f.y-I lk'w> ba'Ay ~v'- bv;y") ~yvid"x\ tv,ve yKi 11:16
WmquY"w: 11:18 `!j")q' r[;n: dd:h]w: ~yIr"+c.mi aAbl' ATai wybia' ydEb.[;me ~yYImidoa] ~yvin"a]w: aWh dd: a]
~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P-; la, ~yIr:c.mi WaboY"w: !r"aP'mi ~M'[i ~yvin"a] Wxq.YIw: !r"+aP' WaboY"w: !y"d>Mimi
Al-!T,YIw: dao+m. h[or>p; ynEy[eB. !xE dd:h] ac'm.YIw: 11:19 `Al* !t;n" #r<a,w> Al rm;a' ~x,l,w> tyIb; Al-!T,YIw:
AnB. tb;nUG> tae synEP.x.T; tAxa] Al dl,Tew: 11:20 `hr"(ybiG>h; synEP.x.T; tAxa] ATv.ai tAxa-] ta, hV'ai
dd:h]w: 11:21 `h[o)r>p; ynEB. %AtB. h[or>P; tyBe tb;nUg> yhiy>w: h[o+r>P; tyBe %AtB. snEP.x.t; Whlemg. >Tiw:
h[or>P-; la, dd:h] rm,aYOw: ab'C_ 'h-; rf:) ba'Ay tme- ykiw> wyt'boa-] ~[i dwID" bk; v-' yKi( ~yIr:c.miB. [m;v'
tk,l,l' vQEb;m. ^N>hiw> yMi[i rsex' hT'a-; hm' yKi h[or>p; Al rm,aYOw: 11:22 `yci(r>a-; la, %lEaew> ynIxEL.v;
[d"_y"l.a-, !B, !Azr-> ta, !j'f' Al ~yhil{a/ ~q,Y"w: 11:23 `ynIxE)L.v;T. x;Lev; yKi al{ rm,aYOw: ^c<+r>a-; la,
groh]B; dWdG-> rf; yhiy>w: ~yvin"a] wyl'[' #Boq.YIw: 11:24 `wyn")doa] hb'Ac-%l,m,( rz<[<d>dh: ] taeme xr:B' rv<a]
hmol{v. ymey-> lK' laer"f.yIl. !j"f' yhiy>w: 11:25 `qf,M'(d:B. Wkl.m.YIw:) Hb' Wbv.YEw: qf,M,d: Wkl.YEw: ~t'_ao dwID"
ytir"p.a, jb'n-> !B, ~['b.r"y"w> 11:26 p `~r"(a-] l[; %l{m.YIw: laer"f.yIB. #q'Y"w: dd"_h] rv<a] h['r"h-' ta,w>
rb'D"h; hz<w> 11:27 `%l,M,(B; dy" ~r,Y"w: hmo+l{v.li db,[, hn"m'l.a; hV'ai h['Wrc. AMai ~ve w> hd"rCE .h-; !mi
vyaih'w> 11:28 `wybi(a' dwID" ry[i #r<P-, ta, rg:s' aALMih-; ta, hn"B' hmol{v. %l,M,_B; dy" ~yrIh-e rv,a]
tyBe lb,s-e lk'l. Atao dqEp.Y:w: aWh hk'al'm. hfe [-o yKi( r[;N:h;-ta, hmol{v. ar>Y:w: lyIx"+ rABGI ~['b.r"y"
aybiN"h; ynIl{yVih; hY"xia] Atao ac'm.YIw: ~Il'_v'Wrymi ac'y" ~['b.r'y")w> ayhih; t[eB' yhiy>w:) 11:29 s `@sE)Ay
hm'lF. ;B; hY"xia] fPot.YIw: 11:30 `hd<F( 'B; ~D"b;l. ~h,ynEv.W hv'd"x] hm'l.f;B. hS,K;t.mi aWhw> %r<D<B;
~y[i_r"q. hr"f'[] ^l-. xq; ~['b.r'y")l. rm,aYOw: 11:31 `~y[i(r"q. rf"[' ~ynEv. h'[,r"q.YIw: wyl'_[' rv<a] hv'd"x]h;
tae ^l. yTit;n"w> hmol{v. dY:mi hk'l'm.M;h-; ta, [;rE qo ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;a' hko yKi
rv<a] ry[ih' ~Il;v'Wry> ![;m;l.W dwId" yDIb.[; ![;m;l. AL+-hy<h.yI) dx'a,h' jb,Veh;w> 11:32 `~yji(b'V.h; hr"f'[]
!ynIdoci( yhel{a/ tr<Tov.[;l. Wwx]T;v.YI)w: ynIWbz"[] rv<a] ![;y: 11:33 `lae(r"f.yI yjeb.vi lKomi Hb' yTir>x:B'
yn:y[eB. rv"Y"h; tAf[]l; yk;r"d>bi Wkl.h-' al{)w> !AM+[-; ynE)b. yhel{a/ ~Kol.mil.W ba'Am yhel{a/ vAmk.li
lKo WNt,via] ayfin" yKi Ad+Y"mi hk'l'm.M;h-; lK'-ta, xQ:a-, al{)w> 11:34 `wybi(a' dwId"K. yj;P'v.miW yt;Qoxuw>
yTix.q;l'w> 11:35 `yt'(Qoxuw> yt;wOc.mi rm:v' rv<a] Atao yTir>x:B' rv<a] yDIb.[; dwID" ![;m;l. wyY"x; ymey>
![;m;l. dx'_a-, jb,ve( !TEa, Anb.liw> 11:36 `~yji(b'V.h; tr<f,[] tae ^L. h'yTit;n>W An=B. dY:mi hk'WlM.h;
`~v'( ymiv. ~Wfl' yli yTir>x:B' rv<a] ry[ih' ~Il;v'WryBi yn:p'l. ~ymiY"h-; lK'( yDIb.[;-dywId")l. rynI- tAy*h/
hy"h'w> 11:38 `lae(r"f.y-I l[; %l,M, t'yyIh'w> ^v<+p.n: hW<a;T-. rv,a] lkoB. T'k.l;m'W xQ;a, ^t.aow> 11:37
yt;wOc.miW yt;AQxu rAmv.li yn:y[eB. rv"Y"h; t'yfi['w> yk;r"d>bi T'k.l;h'w> ^W<c;a] rv<a-] lK'-ta, [m;v.T-i ~ai

233

^l. yTit;n"w> dwId"l. ytiynIB' rv<a]K; !m'a/n-< tyIb:) ^l. ytiynIb'W %M'[i ytiyyIh'w> yDI_b.[; dwID" hf'[' rv<aK] ;
hmol{v. vQEb;y>w: 11:40 s `~ymi(Y"h-; lk' al{ %a: tazO= ![;m;l. dwID" [r;z-< ta, hN<[;aw:) 11:39 `lae(r"f.y-I ta,
~yIr:c.mib. yhiy>w: ~yIr:c.m-i %l,m,( qv;yvi-la, ~yIr:c.mi xr: b.YIw: ~['b.r"y" ~q'Y"w: ~['_b.r"y-" ta, tymih'l.
rp,s-e l[; ~ybituK. ~he- aAl)h] At+m'k.x'w> hf'[' rv<a-] lk'w> hmo l{v. yrEb.DI rt,y<w> 11:41 `hmo)l{v. tAm-d[;
11:43 `hn")v' ~y[iB'r>a; laer"f.yI lK'-l[; ~Il;v'Wrybi hmol{v. %l;m' rv,a] ~ymiY"h;w> 11:42 `hmo)l{v. yrEb.DI
%l,YEw: 12:1 s `wyT'(x.T; AnB. ~['b.x;r> %l{m.YIw: wybi_a' dwID" ry[iB. rbeQ'YIw: wyt'boa-] ~[i hmol{v. bK;v.YIw:
aWhw> jb'n-> !B, ~['b.r"y" [;mov.Ki yhiy>w: 12:2 `At*ao %ylim.h;l. laer"f.y-I lk' aB' ~k,v. yKi ~k,_v. ~['b.x;r>
Wxl.v.YIw:) 12:3 `~yIr")c.miB. ~['b.ry" " bv,YEw: hmo+l{v. %l,M,h; ynEP.mi xr:B' rv<a] ~yIr:c.mib. WNd<A[
^ybia' 12:4 `rmo*ale ~['b.x;r-> la, WrB.d:y>w:) lae_r"f.yI lh;q-. lk'w> ~['b.r"y" aboY"w: WaboY"w: Al-War>q.YIw:
Wnyle[' !t:n-" rv,a] dbeK'h; AL[umeW hv'Q'h; ^ybia' td:bo[]me lqeh' hT'[; hT'a;w> WnLe_[u-ta, hv'q.hi
%l,M,h; #[;W"YIw: 12:6 `~['(h' Wkl.YEw: yl'_ae WbWvw> ~ymiy" hv'l{v. d[o Wkl. ~h,ylea] rm,aYOw: 12:5 `&'d<)b.[;n:w>
~T,a; %yae rmo=ale yx; AtyOh.Bi( wybia' hmol{v. ynEP-. ta, ~ydIm.[o Wyh-' rv,a] ~ynIqZe >h-; ta, ~['b.x;r>
db,[-, hy<h.Ti( ~AYh;-~ai rmoale wyl'ae WrB.d:y>w: rBed:y>w: 12:7 `rb")D" hZ<h-; ~['h-'( ta, byvih'l. ~yci['An*
12:8 `~ymi(Y"h; lK' ~ydIb'[] ^l. Wyh'w> ~ybi_Aj ~yrIb'D> ~h,ylea] T'r>B;dIw> ~t'ynI[]w: ~T'd>b;[]w:) hZ<h; ~[' l'
~ydIm.[oh' rv<a] ATai Wld>G" rv<a] ~ydIl'y>h-; ta, #[;W"YIw: Whcu_['y> rv<a] ~ynIqZe >h; tc;[-] ta, bzO []Y:w:)
yl;ae WrB.DI rv,a] hZ<+h; ~['h-' ta, rb"D" byvin"w> ~yci['An* ~T,a; hm' ~h,ylea] rm,aYOw: 12:9 `wyn")p'l.
ATai Wld>G" rv,a] ~ydIl'y>h; wyl'ae WrB.d:y>w: 12:10 `Wnyle([' ^ybia' !t:n-" rv,a] l[oh-' !mi lqeh' rmoale
lqEh' hT'a;w> WnLe[u-ta, dyBik.hi ^ybia' rmoale ^yl,ae WrB.DI rv,a] hZ< h; ~['l' rm:ato-hKo) rmoale
dbeK' l[o ~k,yle[] symi[.h, ybia' hT'[;w> 12:11 `ybi(a' ynEt.M'mi hb'[' yNIj'q") ~h,ylea] rBEd:T. hKo Wnyle_['me
AbY"w: 12:12 `~yBi(r:q.[;B' ~k,t.a, rSEy:a] ynIa]w: ~yjiAVB; ~k,t.a, rS:yI ybia' ~k,_L.[u-l[;( @ysiAa ynIa]w:
yl;ae WbWv rmoale %l,M,h; rB<DI rv,a]K; yvi_yliV.h; ~AYB; ~['b.x;r-> la, ~['h-' lk'w> ~[' b.r"y" aAbY"w:
12:14 `Whcu(['y> rv<a] ~ynIqZe >h; tc;[] ta, bzO[]Y:w:) hv'_q' ~['h-' ta, %l,M,h; ![;Y:w: 12:13 `yvi(yliV.h; ~AYB;
ybia' ~k,_L.[u-l[;( @ysiao ynIa]w: ~k,L.[u-ta,( dyBik.hi ybia' rmoale ~ydIl'y>h; tc; []K; ~h,ylea] rBEd:y>w:
ht'y>h-' yKi( ~['_h-' la, %l,M,h; [m;v-' al{)w> 12:15 `~yBi(r:q.[;B' ~k,t.a, rSEy:a] ynIa]w: ~yjiAVB; ~k,t.a, rS:yI
~['b.r"y-" la, ynIl{yVih; hY"xia] dy:B. hw"hy> rB<DI rv,a ] Arb'D-> ta, ~yqIh' ![;m;l. hw"hy> ~[ime hB'si
rb"D" %l,M,h-; ta, ~['h' WbviY"w: ~h,ylea] %l,M,h; [m;v-' al{) yKi laer"f.y-I lK' ar.Y:w: 12:16 `jb'(n-> !B,
dwI+D" ^t.ybe haer> hT'[; laer"f.yI ^yl,h'aol. yv;y-I !b,B. hl'x]n-: al{)w> dwId"B. ql,xe WnL'-hm; rmo ale
12:18 p `~['(b.x;r> ~h,yle[] %l{m.YIw: hd"_Why> yrE['B. ~ybiv.YOh; laer"f.yI ynEb.W 12:17 `wyl'(h'aol. laer"f.yI %l,YEw:
%l,M,h;w> tmo+Y"w: !b,a, AB laer"f.y-I lk' WmG>r>YIw: sM;h-; l[; rv<a] ~r"doa-] ta, ~['b.x;r> %l,M,h; xl; v.YIw:
~AYh; d[; dwID" tybeB. laer"f.yI W[v.p.YIw: 12:19 `~Il'(v'Wry> sWnl' hb'K'r>M,B; tAl[]l; #Mea;t.hi ~['b.x;r>
Wkylim.Y:w: hd"[eh-' la, Atao War>q.YIw: Wxl.v.YIw: ~['b.r"y" bv'- yKi( laer"f.y-I lK' [:mov.Ki yhi y>w: 12:20 s `hZ<)h;
aboY"w: WaboY"w: 12:21 `AD*b;l. hd"Why>-jb,ve( ytil'Wz dwID-" tybe yrEx]a; hy"h' al{ lae_r"f.y-I lK'-l[; Atao
rWxB' @l,a, ~ynImov.W ha'me !miy"n>Bi jb,v-e ta,w> hd"Why> tyBe- lK'-ta, lheq.Y:w: ~Il;v'Wry> ~['b.x;r>
12:22 p `hmo)l{v. !B, ~['b.x;r>li hk'WlM.h-; ta, byvih'l. laer"f.yI tyBe- ~[i ~xeL'hil. hm'_x'l.mi hfe[o
%l,m, hmol{v-. !B, ~['b.x;r-> la, rmoa/ 12:23 `rmo*ale ~yhil{a/h-' vyai hy"[.m;v-. la, ~yhil{a/h' rb:D> yhiy>w:
Wl[]t-; al{) hw"hy> rm:a' hKo 12:24 `rmoale ~['h' rt,y<w> !ymi_y"n>biW hd"Why> tyBe- lK'-la,w> hd"Why>
W[m.v.YIw: hZ<+h; rb"D"h; hy"h.nI yTiaime yKi Atybel. vyai WbWv laer"f.y-I ynE)B. ~k,yxea-] ~[i !Wmx]L't-i al{w>
bv,YEw: ~yIr:p.a, rh:B. ~k,v-. ta, ~['b.r"y" !b,YIw: 12:25 s `hw")hy> rb:d>Ki tk,l,l' WbvuY"w: hw"hy> rb:D-> ta,
`dwI)D" tybel. hk'l'm.M;h; bWvT' hT'[; AB+liB. ~['b.r"y" rm,aYO w: 12:26 `lae(WnP.-ta, !b,YIw: ~V'mi aceYEw: HB'_
hZ<h; ~['h' ble bv'w> ~Il;v'WryBi hw"hy>-tybeB. ~yxibz' > tAf[]l; hZ<h; ~['h' hl,[]y-: ~ai( 12:27
#[;W"YIw: 12:28 `hd"(Why>-%l,m,( ~['b.x;r-> la, Wbv'w> ynIgrU "h]w: hd"_Why> %l,m, ~['b.x;r-> la, ~h,ynEdoa-] la,
laer"f.yI ^yh,l{a/ hNEhi ~Il;v'Wry> tAl[]me ~k,l-' br: ~h,lea] rm,aYOw: bh'_z" yleg>[, ynEv. f[;Y: w: %l,M,h;

234

yhiy>w: 12:30 `!d")B. !t:n" dx'a,h-' ta,w> lae-_ tybe(B. dx'a,h-' ta, ~f,Y"w: 12:29 `~yIr")c.mi #r<a,me ^Wl[/h, rv<a]
~ynIh]Ko) f[;Y:w: tAm+B' tyBe- ta, f[;Y:w: 12:31 `!D"-) d[; dx'a,h' ynEp.li ~['h' Wkl.YEw: taJ'_x;l. hZ<h; rb"D"h;
rf'['-hV'(mix]B; ynIymiV.h; vd<xoB; gx' ~['b.r"y" f[;Y:w: 12:32 `ywI)le ynEB.mi Wyh-' al{) rv<a] ~['h' tAcq.mi
~ylig"[]l' x;Bez:l. lae- tybe(B. hf'[' !KE x:Bez>Mih-; l[; l[;Y:w: hd"WhyBi rv<a] gx'K, vd<xol; ~Ay
x;Bez>Mih-; l[;( l[;Yw: : 12:33 `hf'([' rv<a] tAmB'h; ynEh]K-o ta, lae tybeB. dymi[/h,w> hf'_[-' rv,a]
AB+Limi dB;Limi ad"B-' rv,a] vd<xoB; ynIymiV.h; vd<xoB; ~Ay rf"[' hV'mix]B; lae- tybe(B. hf'[-' rv,a]
hd"Whymi aB' ~yhil{a/ vyai hNEhiw> 13:1 p `ryji(q.h;l. x;Bez>Mih-; l[; l[;Y:w: laer"f.yI ynEb.li gx' f[;Y:w:
rb:d>Bi x:Bez>Mih-; l[; ar"q.YIw: 13:2 `ryji(q.h;l. x;Bez>Mih-; l[; dme[o ~['b.r"y"w> lae-_ tyBe(-la, hw"hy> rb:d>Bi
^yl,[' xb;z"w> Amv. WhY"viayO dwID-" tybel. dl' An !be- hNE)hi hw"+hy> rm:a' hKo x:Bez>mi x;Bez>mi rm,aYOw: hw"hy>
tpeAm aWhh; ~AYB; !t;n"w> 13:3 `^yl,([' Wpr>f.yI ~d"a' tAmc.[;w> ^yl,[' ~yrIjiq.M;h; tAmB'h; ynEh]K-o ta,
yhiy>w: 13:4 `wyl'([-' rv,a] !v,D<h; %P:v.nIw> [r"q.nI xB: ez>Mih; hNEhi hw"+hy> rB<DI rv<a] tpeAMh; hz< rmoale
~['b.r"y" xl;v.YIw: lae- tybe(B. x:Bez>Mih-; l[; ar"q' rv,a] ~yhil{a/h-' vyai rb:D-> ta, %l,M,h; [:mov.ki
`wyl'(ae Hb'yvih]l; lkoy" al{w> wyl'[' xl;v' rv<a] Ady" vb; yTiw: Whfu_p.Ti rmoale x;Bez>Mih; l[;me Ady-" ta,
13:6 `hw")hy> rb:d>Bi ~yhil{a/h' vyai !t:n" rv<a] tpeAMK; x:Be_z>Mih-; !mi !v,D<h; %pEV'YIw: [r"q.nI x;Bez>Mih;w> 13:5
bvot'w> ydI[]B; lLeP;t.hiw> ^yh,l{a/ hw"hy> ynEP-. ta, an" -lx; ~yhil{a/h' vyai- la, rm,aYOw: %l,M,h; ![;Y:w:
13:7 `hn")voarI)b'K. yhiT.w: wyl'ae %l,M,h-; dy: bv'T' w: hw"hy> ynEP. ta, ~yhil{a/h-'( vyai lx;y>w: yl'_ae ydIy"
rm,aYOw: 13:8 `tT'(m; ^l. hn"T.a,w> hd"[s'_ .W* ht'y>B:h; yTia-i ha'Bo ~yhil{a/h' vyai- la, %l,M,h; rBEd:y>w:
al{w> ~x,l, lk;a-o al{)w> %M"+[i aboa' al{ ^t,ybe ycix-] ta, yli-!T,T-i ~ai %l,M,h-; la, ~yhil{a/h-'( vyai
al{w> ~x,l, lk;ato- al{ rmoale hw"hy> rb:d>Bi ytiao hW"ci !kE- yKi( 13:9 `hZ<)h; ~AqM'B; ~yIM-; hT,v.a,
aB' rv<a] %r<D<B; bv'- al{)w> rxE+a; %r<d<B. %l,YEw: 13:10 `T'k.l'(h' rv<a] %r<D<B; bWvt' al{w> ~yIM-"+ hT,v.ti
Al-rP,s;y>w: Anb. aAbY"w: lae-_ tybe(B. bveyO !qez" dx'a, aybin"w> 13:11 p `lae-( tyBe(-la, Hb'
rB<DI rv<a] ~yrIb'D>h-; ta, lae- tybe(B. ~AYh; ~yhil{a/h-' vyai hf'[-' rv,a] hf,[]M;h-; lK'-ta,
wyn"b' War>YIw: %l"+h' %r<D<h; hz<- yae( ~h,ybia] ~h,lea] rBEd:y>w: 13:12 `~h,(ybia]l; ~WrPs. ;y>w:) %l,M,h-; la,
yli-Wvb.xi wyn"B-' la, rm,aYOw: 13:13 `hd"(Whymi aB'- rv,a] ~yhil{a/h' vyai %l;h' rv<a] %r<D<h-; ta,
tx;T; bveyO Whaec'm.YIw: ~yhil{a/h' vyai yrEx]a;( %l,YwE : 13:14 `wyl'([' bK;r>YIw: rAmx]h; Al-WvB.x.Y:w: rAm=x]h;
wyl'ae rm,aYOw: 13:15 `ynIa") rm,aYOw: hd"Whymi( t'aB'- rv,a] ~yhil{a/h-' vyai hT'a;h; wyl'ae rm,aYOw: hl'_aeh'
~x,l, lk;a-o al{)w> %T"+ai aAbl'w> %T"ai bWvl' lk;Wa al{ rm,aYOw: 13:16 `~x,l'( lkoa/w< ht'y>B"+h; yTiai %lE
~x,l, lk;ato-al{) hw"hy> rb:d>Bi yl;ae rb"d-" yKi( 13:17 `hZ<)h; ~AqM'B; ~yIm; ^T.ai hT,v.a-, al{)w>
aybin" ynIa-] ~G: Al rm,aYOw: 13:18 `HB'( T'k.l;h-' rv,a] %r<D<B; tk,l,l' bWvt-' al{ ~yIm"+ ~v' hT,v.t-i al{)w>
T.v.yEw> ~x,l, lk;ayOw> ^t,yBe-la, ^T.ai Whbevih] rmoale hw"hy> rb;d>Bi yl;ae rB<DI %a'l.m;W ^AmK'
~ybiv.yO ~he yhiy>w: 13:20 `~yIm") T.v.YEw: AtybeB. ~x,l, lk;aYOw: ATai bv'Y"w: 13:19 `Al* vxeKi ~yIm"+
~yhil{a/h' vyai- la, ar"q.YIw: 13:21 `Ab*yvih/ rv<a] aybiN "h-; la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) p !x"+l.Vuh;-la,
hw"c.Mih-; ta, T'r>m;v' al{w> hw"hy> yPi t'yrIm' yKi ![;y: hw"+hy> rm:a' hKo rmoale hd"Whymi( aB' - rv,a]
^yl,ae rB<DI rv<a] ~AqM'B; ~yIm; T.v.Tew: ~x,l, lk;aTow: bv'T'w: 13:22 `^yh,(l{a/ hw"hy> ^W>ci rv<a]
Alk.a' yrEx]a; yhiy>w: 13:23 `^yt,(boa] rb,q-< la, ^t.l'b.nI aAbt-' al{) ~yIm"+ T.v.T-e la;w> ~x,l, lk;aTo- la;
%r<D<B; hyEr>a; Whaec'm.YIw: %l,YwE : 13:24 `Ab*yvih/ rv<a] aybiN "l; rAmx]h; Al-vb'x]Y:w: At=Atv. yrEx]a;w> ~x,l,
13:25 `hl'(bNe >h; lc,ae dme[o hyEr>a;h'w> Hl'c.a, dme[o rAmx]h;w> %r<D<B; tk,l,v.mu Atl'b.nI yhi T.w: Whte_ymiy>w:
hl'_bNe >h; lc,ae dme[o hyEr>a;h-' ta,w> %r<D<B; tk,l,v.mu hl'bNe >h-; ta, War>YIw: ~yrIb.[o ~yvin"a] hNEhiw>
%r<D<h-; !mi Abyvih/ rv<a] aybiN"h; [m;v.YIw: 13:26 `HB'( bveyO !qEZ "h; aybiN "h; rv<a] ry[ib' WrB.d:y>w: WaboY"w:
Whtemiy>w: WhrEB.v.YIw:) hyEr>a;l' hw"hy> WhnET.YIw: hw"+hy> yPi- ta, hr"m' rv<a] aWh ~yhil{a/h' vyai rm,aYOw:
13:28 `Wvbo)x]Y:w:) rAm=x]h; ta,( yli- Wvb.xi rmoale wyn"B-' la, rBEd:y>w: 13:27 `Al*-rB,DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki
lk;a-' al{) hl'_bNe >h; lc,ae ~ydIm.[o hyEr>a;h'w> rAmx]w: %r<D<B; tk,l,v.mu Atl'b.n-I ta, ac' m.YIw: %l,YwE :

235

WhxeN IY:w: ~yhil{a/h-' vyai tl;b.n-I ta, aybiN "h; aF'YIw: 13:29 `rAm*x]h-; ta,( rb:v' al{w> hl'bNe >h-; ta, hyEr>a;h'(
Ar=b.qiB. Atl'b.n-I ta, xN:Y:w: 13:30 `Ar*b.q'l.W dPos .li !qeZ "h; aybiN "h; ry[i-la, aboY"w: Whbe_yviy>w: rAmx]h-; la,(
~T,r>b;q.W ytiAmB. rmoale wyn"B-' la, rm,aYOw: Atao Arb.q' yrEx]a; yhiy>w: 13:31 `yxi(a' yAh wyl'[' WdPs. .YIw:
hyOh' yKi 13:32 `yt'(moc.[-; ta, WxyNIh; wyt'moc.[; lc,ae AB+ rWbq' ~yhil{a/h' vyai rv< a] rb,Q,B; ytiao
rv<a] tAmB'h; yTeB-' lK' l[;w> lae-_ tybe(B. rv<a] x;Bez>Mih-; l[; hw"hy> rb:d>Bi ar"q' rv<a] rb'D"h; hy<h.yI
tAcq.mi f[;Yw: : bv'Y"w: h['_r"h' AKr>D:mi ~['b.r"y" bv'- al{) hZ<h; rb"D"h; rx;a; 13:33 p `!Ar)m.vo yrE['B.
taJ;x;l. hZ<h; rb"D"B; yhiy>w: 13:34 `tAm)b' ynEh]Ko yhiywI Ady-" ta, aLem;y> #pex'h,( tAmb' ynEh]Ko ~['h'
hY"bia] hl'x' ayhih; t[eB' 14:1 p `hm'(d"a]h' ynEP. l[;me dymiv.h;l.W dyxik.h;l.W ~['_b.r"y" tyBe
tv,ae T.a; yTia;-yKi W[d>yE) al{w> tyNIT;v.hiw> an" ymiWq ATv.ail. ~['b.r"y" rm,aYOw: 14:2 `~['(b.r"y-" !b,
14:3 `hZ<)h; ~['h' l[; %l,m,l. yl;[' rB<d-I aWh) aybiN "h; hY"xia] ~v'-hNEhi hl{vi T.k.l;h'w> ~['_b.r"y"
hy<h.Y-I) hm; %l' dyGIy: aWh wyl'_ae tab'W vb;D> qBuq.b;W ~ydI QunIw> ~x,l, hr"f'[] %dEy"B. T.x;q:l'w>
lkoy-" al{) WhY"xia]w: hY"+xia] tyBe aboT'w: hl{vi %l,Tew: ~q'T'w: ~['b.r"y" tv,ae !Ke f[;T; w: 14:4 `r[;N")l;
vrod>li ha'B' ~['b.r"y" tv,ae hNEhi WhY"xia-] la, rm:a' hw"hyw: 14:5 s `Ab)yFemi wyn"y[e Wmq" yKi tAar>li
14:6 `hr"(Ken:t.mi ayhiw> Ha'bok. yhiywI h'yl,_ae rBEd:T. hz<k'w> hzOK' aWh hl,x-o yKi( Hn"B. la, ^M.[ime rb'D"
T.a; hZ< hM'l' ~['_b.r"y" tv,ae yaiBo rm,aYOw: xt;P,b; ha'B' h'yl,g >r: lAq-ta, WhY"xia] [:mov.ki yhiy>w:
laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) ~['b.r"y"l. yrIm.ai yki l. 14:7 `hv'(q' %yIl:ae x:Wlv' ykinOa'w> hr"Ken:t.mi
hk'l'm.M;h-; ta, [r:q.a,w" 14:8 `lae(rf" .yI yMi[; l[; dygIn" ^n>T,a,w" ~['_h' %ATmi ^ytimoyrIh] rv<a] ![;y:
yr:x]a; %l:h-' rv,a]w: yt;wOc.mi rm;v' rv,a] dwId" yDIb.[;K. t'yyIh'-al{)w> %l"+ h'n<T.a,w" dwID" tyBemi
%l,Twe : ^yn<+p'l. Wyh-' rv,a] lKomi tAf[]l; [r:T'w: 14:9 `yn")y[eB. rv"Y"h; qr: tAf[]l; Abb'l-. lk'B.
ynIn>hi !kel' 14:10 s `^W<g) : yrEx]a; T'k.l;v.hi ytiaow> ynIsey[ik.h;l. tAkSem;W ~yrIxea] ~yhil{a/ ^L.-hf,[]T;w:
yTir>[;bi(W lae_r"f.yIB. bWz['w> rWc[' ryqiB. !yTiv.m; ~['b.r'y")l. yTir:k.hiw> ~['b.r"y" tyBe- la, h['r" aybime
~ybil'K.h; Wlk.ayO ry[iB' ~['b.r'y")l. tMeh; 14:11 `AM*Tu-d[; ll'G"h; r[Eb;y> rv<a]K; ~['b.r"y-" tybe yrEx]a;
%yIl:g >r: ha'boB. %tE+ybel. ykil. ymiWq T.a;w> 14:12 `rBE)DI hw"hy> yKi ~yIm"+V'h; @A[ Wlk.ayO hd<F 'B; tMeh;w>
~['b.r"y"l. aboy" ADb;l. hz<- yKi( Atao Wrb.q'w> laer"f.y-I lk' Al-Wdp.s'(w> 14:13 `dl,Y")h; tmeW hr"y[ih'
hw"hy> ~yqihew> 14:14 `~['(b.r"y" tybeB. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-la, bAj rb"D" Ab-ac'm.nI ![;y: rb,q-"+ la,
hw"hy> hK'hiw> 14:15 `hT'[-'( ~G: hm,W ~AY=h; hz< ~['b.r"y" tyBe- ta, tyrIk.y: rv<a] laer"f.y-I l[; %l,m, Al
rv<a] taZOh; hb'AJh; hm'd"a]h' l[;me laer"f.y-I ta, vt;n"w> ~yIM;B; hn<Q'h; dWny" rv,a]K; laer"f.y-I ta,
!TEyIw> 14:16 `hw")hy>-ta, ~ysiy[ik.m; ~h,yrEvea-] ta, Wf[' rv<a] ![;y: rh"N+ "l; rb,[eme ~r"zEw> ~h,yteAba]l; !t;n"
tv,ae ~q'T'w: 14:17 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a]w: aj'x' rv<a] ~['b.r'y") twaJox; ll;g >Bi lae_r"f.y-I ta,
Al-WdP.s.YIw: Atao WrB.q.YIw: 14:18 `tme( r[;N:h;w> tyIB:h-; @s;b. ha'B' ayhi ht'c'_r>ti aboT'w: %l,Tew: ~['b.r"y"
rv<a] ~['b.r'y") yrEb.DI rt,y<w> 14:19 `aybi(N"h; WhY"xia] ADb.[-; dy:B. rB,DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki lae_r"f.y-I lK'
rv<a] ~ymiY"h;w> 14:20 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,se-l[; ~ybiWtK. ~N"hi %l"+m' rv<a]w: ~x;l.nI
~['b.x;r>W 14:21 p `wyT'(x.T; AnB. bd"n" %l{m.YIw: wyt'boa-] ~[i bK;v.YIw: hn"+v' ~yIT:v.W ~yrIf.[, ~['b.r"y" %l:m'
%l:m' hn"v' hrEf.[, [b;v]W Akl.m'B. ~['b.x;r> hn"v' tx;a;w> ~y[iB'r>a-; !B, hd"_WhyBi( %l:m' hmol{v-. !B,
hm'[]n: AMai ~vew> laer"f.yI yjeb.vi lKomi ~v' Amv-. ta, ~Wfl' hw"hy> rx;B-' rv,a] ry[ih' ~Il;v'WryBi
~t'aJox;B. ~t'boa] Wf[' rv<a] lKomi Atao Wan>q;y>w: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' hd"Why> f[;Y:w: 14:22 `tynI)Mo[;h'
tx;t;w> hh'bgo > h['b.G-I lK' l[; ~yrI+vea]w: tAbCem;W tAmB' ~h,l' hM'he - ~g: Wnb.YIw: 14:23 `Waj'(x' rv<a]
ynEP.mi hw"hy> vyrIAh rv,a] ~yIAGh; tbo[]ATh; lkoK. Wf[' #r<a'_b' hy"h' vdEq-' ~g:w> 14:24 `!n")[]r: #[e- lK'
~yIr:c.m-i %l,m,( qv;yvi qv;Wv hl'[' ~['_b.x;r> %l,M,l; tyviymix]h; hn"V'B; yhiy>w: 14:25 p `lae(r"f.yI ynEB.
xQ;YIw: xq"+l' lKoh-; ta,w> %l,M,h; tyBe tArc.Aa)-ta,w> hw"hy>-tyBe tArc.a-o ta, xQ;YIw: 14:26 `~Il'(v'Wry>-l[;
dyqip.hiw> tv,xo+n> yNEg Im' ~T'x.T; ~['b.x;r> %l,M,h; f[;Y:w: 14:27 `hmo)l{v. hf'[' rv<a] bh'Z "h; yNEg Im-' lK'-ta,
~WaF'yI hw"+hy> tyBe %l,M,h; abo- yDEmi yhiy>w: 14:28 `%l,M,(h; tyBe xt;P, ~yrIm.Voh; ~ycir"h' yrEf' dy:-l[;

236

hM'h-e al{h] hf'_[' rv<a-] lk'w> ~['b.x;r> yrEb.DI rt,y< w> 14:29 `~yci(r"h' aT'- la, ~Wbyvih/w< ~ycir"h'(
~['b.r"y" !ybeW ~['b.x;r-> !ybe ht'y>h' hm'x'l.miW 14:30 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtk.
hm'[]n: AMai ~vew> dwID" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbEQ'YIw: wyt'boa-] ~[i ~['b.x;r> bK;v.YIw: 14:31 `~ymi(Y"h-; lK'
%l:m' jb'_n-> !B, ~['b.r"y" %l,M,l; hrEf.[, hn<mov. tn:v.biW 15:1 p `wyT'(x.T; AnB. ~Y"bia] %l{m.YIw: tynI+Mo[;h'
%l,YwE : 15:3 `~Al)v'ybia-] tB; hk'[]m; AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' ~ynIv' vl{v' 15:2 `hd"(Why>-l[; ~Y"bia]
dwID" bb;l.Ki wyh'l{a/ hw"hy>-~[i ~lev' Abb'l. hy"h-' al{w> wyn"+p'l. hf'[-' rv,a] wybia' twaJox-; lk'B.
wyr"x]a; AnB.-ta, ~yqIh'l. ~Il'_v'WryBi rynI Al wyh'l{a/ hw"hy> !t;n" dwID" ![;m;l. yKi 15:4 `wybi(a'
WhW"ci-rv,a] lKomi rs'- al{)w> hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h-; ta, dwId" hf'[' rv,a] 15:5 `~Il'(v'Wry>-ta, dymi[]h;l.W
ymey>-lK' ~['b.r"y" !ybeW ~['b.x;r-> !ybe ht'y>h' hm'x'l.miW 15:6 `yTi(xih; hY"rIWa rb:d>Bi qr: wyY"x; ymey> lKo
~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] hf'[' rv<a-] lk'w> ~Y"bia] yrE b.DI rt,y<w> 15:7 `wyY")x;
WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i ~Y"bia] bK;v.YIw: 15:8 `~['(b.r"y" !ybeW ~Y"bia] !yBe ht'y>h' hm'x'l.miW hd"W_ hy> ykel.m;l.
%l:m' lae_r"f.yI %l,m, ~['b.r"y"l. ~yrIf.[, tn:v.biW 15:9 p `wyT'(x.T; Anb. as'a' %l{m.YIw: dwI+D" ry[iB. Atao
hk'[]m; AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' tx;a;w> ~y[i B'r>a;w> 15:10 `hd"(Why> %l,m, as'a'
#r<a'_h-' !mi ~yvidEQ.h; rbE[]Y:w: 15:12 `wybi(a' dwId"K. hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; as'a' f[;Y:w: 15:11 `~Al)v'ybia-] tB;
hr"ybiG>mi h'rs< iy>w: AMai hk'[]m-; ta, ~g:w> 15:13 `wyt'(boa] Wf[' rv<a] ~yliLuGIh-; lK'-ta, rs;Y"w:
tAmB'h;w> 15:14 `!Ar)d>qi lx;nB: . @rof.YIw: HT'c.l;p.m-i ta, as'a' trok.YIw: hr"_vea]l' tc,l,p.mi ht'f.[-' rv,a]
Avd>q'w> wybia' yved>q-' ta, abeY"w: 15:15 `wym'(y"-lK' hw"hy>-~[i ~lev' hy"h' as'a-' bb;l. qr: Wrs"-+ al{
av'[.B; !ybeW as'a' !yBe ht'y>h' hm'x'l.miW 15:16 `~yli(kew> bh'z"w> @s,K, hw"+hy> tyBe yved>q'w>
yTil.bil. hm'_r"h-' ta, !b,YIw: hd"Why>-l[; laer"f.y-I %l,m,( av' [.B; l[;Y:w: 15:17 `~h,(ymey-> lK' laer"f.y-I %l,m,(
~yrIt'ANh;( bh'Z "h;w> @s,K,h-; lK'-ta, as'a' xQ:YIw: 15:18 `hd"(Why> %l,m, as'a'l. ab'w" aceyO tTe
%l,M,h; ~xel'v.YIw: wyd"_b'[-] dy:B. ~nET.YIw:) %l,M,h; %l,m, tyBe tArc.Aa)-ta,w> hw"hy>-tyBe tArc.AaB.
ynIyBe tyrIB. 15:19 `rmo*ale qf,M,d:B. bveYOh; ~r"a] %l,m, !Ayz>x-, !B, !MorIb.j-; !B, dd:h]-!B,-la, as'a '
^t.yrI)B-. ta, hr"peh' %lE bh'z"w> @s,K, dx;vo ^l. yTi(x.l;v' hNEhi ^ybi_a' !ybeW ybia' !yBe ^n<ybeW
yrEf'-ta, xl;v.YIw: as'a' %l,M,h-; la, dd:h-] !B, [m;v.YIw: 15:20 `yl'(['me hl,[]y:w> laer"f.y-I %l,m,( av'[.B-; ta,
taew> hk'_[]m-; tyBe( lbea' taew> !D"- ta,w> !AY[-i ta, %Y:w: laer"f.yI yrE[-' l[; Al-rv,a] ~yli y"x]h;
bv,YEw: hm'_r"h'-ta, tAnB.mi lD:x.Y<w: av'[.B; [:mov.Ki yhiy>w:) 15:21 `yli(T'p.n: #r<a-, lK' l[; tArn>K-i lK'
hm'r"h'( ynEb.a-; ta, Waf.YIw: yqin" !yae hd"Why>-lK'-ta, [:ymiv.hi as'a' %l,M,h;w> 15:22 `hc'(r>tiB.
rt,y<w> 15:23 `hP'(c.Mih-; ta,w> !mIy"n>Bi [b;G-< ta, as'a' %l,M,h; ~B' !b,YIw: av'_[.B; hn"B' rv<a] h'yc,[-e ta,w>
~ybiWtk. hM'h-e al{)h] hn"B' rv<a] ~yrI['h,(w> hf'[' rv<a-] lk'w> Atr"WbG-> lk'w> as'a'-yrE(b.D-I lK'
as'a' bK;v.YIw: 15:24 `wyl'(g>r-: ta, hl'x' Atn"q.zI t[el. qr: hd"_Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[;
bd"n"w> 15:25 p `wyT'(x.T; AnB. jp'v'Ahy> %l{m.YIw: wybi_a' dwID" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbeQ'YIw: wyt'boa-] ~[i
15:26 `~yIt")n"v. laer"f.yI l[; %l{m.YIw: hd"_Why> %l,m, as'a'l. ~yIT;v. tn:v.Bi laer"f.y-I l[; %l;m' ~['b.r"y-" !B,
rvoq.YIw: 15:27 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] AtaJ'x;b.W wybia' %r<d<B. %l,YEw: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w:
bd"n"w> ~yTi_v.liP.l; rv<a] !AtBg. IB. av'[.b; WhKeY:w: rk'XF'yI tybel. hY"xia-] !b, av'[.B; wyl'['
%l{m.YIw: hd"_Why> %l,m, as'a'l. vl{v' tn:v.Bi av'[.b; Whtemiy>w: 15:28 `!At)B.G-I l[;( ~yrIc' laer"f.y-I lk'w>
~['b.r"y"l. hm'v'n-> lK' ryaiv.h-i al{) ~['b.r"y" tyBe- lK'-ta, hK'hi Akl.m'k. yhiy>w: 15:29 `wyT'(x.T;
rv<a] ~['b.r"y" twaJox-; l[; 15:30 `ynI)l{yVih; hY"xia] ADb.[-; dy:B. rB,DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki Ad+miv.h-i d[;
rt,y<w> 15:31 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-ta, sy[ik.hi rv<a] As[.k;B. lae_r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a]w: aj'x'
15:32 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,se l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_[' rv<a-] lk'w> bd"n" yrEb.DI
as'a'l. vl{v' tn:v.Bi 15:33 p `~h,(ymey-> lK' laer"f.y-I %l,m,( av'[.B; !ybeW as'a' !yBe ht'y>h' hm'x'l.miW
f[;Y:w: 15:34 `hn")v' [B;r>a;w> ~yrIf.[, hc'r>tiB. laer"f.y-I lK'-l[; hY"xia-] !b, av'[.B; %l;m' hd"_Why> %l,m,
yhiy>w: 16:1 s `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] AtaJ'x;b.W ~['b.r"y" %r<d<B. %l,YEw: hw"+hy> ynEy[eB. [r:h'

237

^n>T,a,w" rp'['h-, !mi ^ytimoyrIh] rv<a] ![;y: 16:2 `rmo*ale av'[.B-; l[; ynIn"x-] !b, aWhy-E la, hw"hy>-rb;d>
`~t'(aJox;B. ynIsEy[ik.h;l. laer"f.yI yMi[-; ta, ajix]T;w:) ~['b.r"y" %r<d<B. %l,Tew: lae_r"f.yI yMi[; l[; dygIn"
tMeh; 16:4 `jb'(n-> !B, ~['b.r"y" tybeK. ^t.yBe- ta, yTit;n")w> At=ybe yrEx]a;w> av'[.b; yrEx]a; ry[ib.m; ynIn>hi 16:3
av'[.b; yrEb.DI rt,y<w> 16:5 `~yIm")V'h; @A[ Wlk.ayO hd<F 'B; Al tMeh;w> ~ybi_l'K.h; Wlk.ayO* ry[iB' av'[.b;l.
bK;v.YIw: 16:6 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] At+r"Wb)g>W hf'[' rv<a]w:
aybiN"h; ynInx" ]-!b, aWhy-E dy:B. ~g:w> 16:7 `wyT'(x.T; Anb. hl'ae %l{m.YIw: hc'_r>tiB. rbEQ'YIw: wyt'boa-] ~[i av'[.B;
Asy[ik.h;l. hw"hy> ynEy[eB. hf'[-' rv,a] h['r"h-' lK' l[;w> AtyBe-la,w> av'[.B-; la, hy"h' hw" hy>-rb;D>
hn"v' vvew" ~yrIf.[, tn:v.Bi 16:8 p `At)ao hK'h-i rv,a] l[;w> ~['_b.r"y" tybeK. tAyh.li wyd"y" hfe[]m;B.
wyl'[' rvoq.YIw: 16:9 `~yIt")n"v. hc'r>tiB. laer"f.y-I l[; av'[.B-; !b, hl'ae %l;m' hd"_Why> %l,m, as'a'l.
tyIB:h-; l[; rv<a] ac'r>a; tyBe rAKvi ht,vo hc'r>tib. aWhw> bk,r"_h' tycix]m; rf: yrIm.zI ADb.[;
%l{m.YIw: hd"_Why> %l,m, as'a'l. [b;v,w" ~yrIf.[, tn:v.Bi Whteymiy>w: WhKeY:w: yrIm.zI aboY"w: 16:10 `hc'(r>tiB.
!yTiv.m; Al ryaiv.h-i al{) av'[.B; tyBe- lK'-ta, hK'hi Aas.K-i l[; ATb.viK. Akl.m'b. yhiy>w: 16:11 `wyT'(x.T;
rB<DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki av'_[.B; tyBe- lK' tae yrIm.zI dmev.Y:w: 16:12 `Wh[e(rEw> wyl'ag] Ow> ryqI+B.
Waj.x' rv<a] An=b. hl'ae twaJox;w> av'[.B; twaJox-; lK' la, 16:13 `aybi(N"h; aWhyE dy:B. av'[.B-; la,
yrEb.DI rt,y<w> 16:14 `~h,(yleb.h;B. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-ta, sy[ik.h;l. laer"f.y-I ta, Wayjix/h, rv<aw] :
16:15 p `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,se l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] hf'_[' rv<a-] lk'w> hl'ae
~ynIxo ~['h'w> hc'_r>tiB. ~ymiy" t[;b.vi yrIm.zI %l:m' hd"Why> %l,m, as'a'l. hn"v' [b;v,w" ~yrIf.[, tn:v.Bi
%l,M,_h-; ta, hK'hi ~g:w> yrIm.zI rv:q' rmoale ~ynIxoh; ~['h' [m; v.YIw: 16:16 `~yTi(v.liP.l; rv<a] !AtB.G-I l[;(
yrIm.[' hl,[]Y:w: 16:17 `hn<)x]M;B;( aWhh; ~AYB; laer"f.y-I l[; ab'c-' rf; yrIm.[-' ta, laer"f.yI-lk'( Wklim.Y:w:
aboY"w: ry[ih' hd"K.l.n-I yKi( yrIm.zI tAar>Ki yhi y>w: 16:18 `hc'(r>T-i l[; WrcUY"w: !At+B.GImI) AM[i laer"f.y-I lk'w>
wyt'aJox; AtaJ'x; -l[; 16:19 `tmo)Y"w: vaeB' %l,m-, tyBe(-ta, wyl'[' @rof.YIw: %l,M,_h-; tyBe !Amr>a-; la,
ayjix]h;l. hf'[' rv<a] AtaJ'x;b.W ~['b.r"y" %r<d<B. tk,l,l' hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; aj'x' rv<a]
yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{)h] rv"+q' rv<a] Arv.qiw> yrIm.zI yrEb.DI rt,y<w> 16:20 `lae(r"f.y-I ta,
ynIb.ti yrEx]a; hy"h' ~['h' ycix] ycixe_l; laer"f.yI ~['h' qlex'yE za' 16:21 p `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h;
rv<a] ~['h-' ta, yrIm.[' yrEx]a; rv<a] ~['h' qz:x/Y<w: 16:22 `yrI)m.[' yrEx]a; ycix]h;w> Akylim.h;l. tn:yGI-!b,
%l,m, as'a'l. hn"v' tx;a;w> ~yvil{v. tn:v.Bi 16:23 p `yrI)m.[' %l{m.YIw: ynIb.Ti tm'Y"w: tn:+yGI-!b, ynIb.Ti yrEx]a;
!q,YwI : 16:24 `~ynI)v-' vve %l:m' hc'r>tiB. hn"+v' hrEf.[, ~yTev. laer"f.y-I l[; yrIm.[' %l:m' hd"Why>
hn"B' rv<a] ry[ih' ~ve- ta, ar"q.YIw: rh'h-' ta, !b,YIw: @s,K'_ ~yIr:K.kiB. rm,v, ta,me !Arm.vo rh"h-' ta,
`wyn")p'l. rv<a] lKomi [r:Yw" : hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' yrIm.[' hf,[]Y:w: 16:25 `!Ar)m.vo rh"h' ynEdoa] rm,v-, ~v, l[;
lae_r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] AtaJ'x;b.W wyt'aJox;b.W jb'n-> !B, ~['b.r"y" %r<D-< lk'B. %l,YwE : 16:26
rv<a] Atr"Wbg>W hf'[' rv<a] yrIm.[' yrEb.DI rt,y<w> 16:27 `~h,(yleb.h;B. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-ta, sy[ik.h;l.
wyt'boa-] ~[i yrIm.[' bK;v.YIw: 16:28 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{)h] hf'_['
tn:v.Bi laer"fy. I-l[; %l;m' yrIm.[-' !B, ba'x.a;w> 16:29 p `wyT'(x.T; AnB. ba'x.a; %l{m.YIw: !Ar+m.voB. rbEQ'YIw:
!Arm.voB. laer"f.y-I l[; yrIm.[-' !B, ba'x.a; %l{m.YIw: hd"_Why> %l,m, as'a'l. hn"v' hn<mov.W ~yvi l{v.
yhiy>w: 16:31 `wyn")p'l. rv<a] lKomi hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' yrI m.[-' !B, ba'x.a; f[;Y:w: 16:30 `hn")v' ~yIT:v.W ~yrIf.[,
~ynIdoyci %l,m, l[;B;t.a-, tB; lb,zy< ai-ta, hV'ai xQ;YIw: jb'_n-> !B, ~['b.r"y" twaJox;B. ATk.l, lqEn"h]
`!Ar)m.voB. hn"B' rv<a] l[;B;h; tyBe l[;B'_l; x;Bez>mi ~q,Y"w: 16:32 `Al* WxT;v.YIw: l[;B;h-; ta, dbo[]Y:w:) %l,YEw:
lKomi laer"f.yI yhel{a/ hA'hy>-ta, sy[ik.h;l. tAf[]l; ba'x.a; @s,AYw: hr"_vea]h-' ta, ba'x.a; f[;Y:w: 16:33
ArkoB. ~r"ybia]B; hxo+yrIy-> ta, ylia/h' tyBe laeyxi hn"B ' wym' y"B. 16:34 `wyn")p'l. Wyh' rv<a] laer"f.yI ykel.m;
`!Wn*-!Bi [;vuAhy> dy:B. rB,DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki h'yt,l'D> byCihi Ary[ic. bWgf.biW bygIf.biW Hd"S .yI
yTid>m;[' rv<a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-yx; ba'x.a-; la, d['lg. I ybev'Tomi yBiv.Tih; WhY"liae rm,aYOw: 17:1 s
wyl'ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 17:2 s `yrI)b'd> ypil-. ~ai yKi rj"+m'W lj; hL,aeh' ~ynIV'h; hy<h.y-I ~ai wyn"p'l.

238

hy"h'w> 17:4 `!DE)r>Y:h; ynEP-. l[; rv<a] tyrIK. lx;n:B. T'r>Ts; .nIw> hm'd>qE+ ^L. t'ynIp'W hZ<mi %lE 17:3 `rmo*ale
bv,YEw: %l,YwE : hw"+hy> rb:d>Ki f[;Y:w: %l,YEw: 17:5 `~v'( ^l.K,l.k;l. ytiyWIci ~ybir>[oh-' ta,w> hT,_v.Ti lx;N:h;me
rf"b'W ~x,l,w> rq,BoB; rf'b'W ~x,l, Al ~yaiybim. ~ybir>[oh'w> 17:6 `!DE)r>Y:h; ynEP-. l[; rv<a] tyrIK. lx;n:B.
17:8 s `#r<a'(B' ~v,g< hy"h' al{) yKi lx;N"+h; vb;yYIw: ~ymiy" #QEmi yhiy>w: 17:7 `hT,(v.yI lx;N:h-; !miW br<['_B'
~v' ytiyWIci hNEhi ~v'_ T'b.v;y"w> !Adycil. rv<a] ht'p;r>c' %lE ~Wq 17:9 `rmo*ale wyl'ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w:
hV'ai ~v'- hNE)hiw> ry[ih' xt;P-, la, aboY"w: ht'p;r>c' %l,YEw: ~q'Y"w: 17:10 `^l<)K.l.k;l. hn"m'l.a; hV'ai
%l,Tew: 17:11 `hT,(v.a,w> yliK.B; ~yIm-: j[;m. yli an"- yxiq. rm;aYOw: h'yl,ae ar"q.YIw: ~yci_[e tv,v,qom. hn"m'l.a;
^yh,l{a/ hw"hy>-yx; rm,aTow: 17:12 `%dE)y"B. ~x,l-, tP; yli an"- yxiq.li( rm;aYOw: h'yl,ae ar" q.YIw: tx;q:+l'
~yci[e ~yIn:v. tv,v,qom. ynIn>hiw> tx;PC'_ ;B; !m,v-, j[;m.W dK;B; xm;q-, @k; al{m-. ~ai yKi gA[m' yli- vy<-~ai
yfi[] yaiBo yair>yTi- la; WhY"liae h'yl, ae rm,aYOw: 17:13 `Wnt.m'(w" WhnUl.k;a]w: ynIb.liw> yli Whytiyfi[]w: ytiab'W
s `hn")rox]a;B' yfi[]T; %nEb.liw> %l"w> yli t.aceAhw> hn"voarIb' hN" j;q. hg"[u ~V'mi yli- yfi[] %a: %rE+b'd>ki
d[; rs"+x.t, al{ !m,V,h; tx;P;c;w> hl'k.ti al{ xm;Q,h; dK; laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;a' hko yKi 17:14
lk;aTow: WhY"+liae rb:d>Ki hf,[]T;w: %l,Tew: 17:15 `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; ~v,G< hw"hy>-tTe -!T,Ti ~Ay
rsE+x' al{ !m,V,h; tx;P;c;w> ht'l'k' al{ xm;Q,h; dK; 17:16 `~ymi(y" Ht'ybeW aWhw" ayhi( ayhiw-" aWh
hV'aih-' !B, hl'x' hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; yhiy>w: 17:17 p `WhY")liae dy:B. rB<DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki
WhY"lia-e la, rm,aTow: 17:18 `hm'(v'n> AB-hr"t.An*-al{ rv<a] d[; daom. qz"x' Ayl.x' yhiy>w: tyIB"+h; tl;[]B;
h'yl,ae rm,aYOw: 17:19 `ynI)B-. ta, tymih'l.W ynIwO[-] ta, ryKiz>h;l. yl;ae t'aB' ~yhi_l{a/h' vyai %l"w" yLi- hm;
WhbeKiv.Y:w: ~v' bveyO aWh-rv,a] hY"li[]h-' la, Whle[]Y:w:) Hq'yxeme WhxeQ'YIw: %nE+B-. ta, yli- ynI)T.
rrEAGt.mi ynIa-] rv,a] hn"m'l.a;h-' l[; ~g:h] yh'l{a/ hw"hy> rm:+aYOw: hw"hy>-la, ar"q.YIw: 17:20 `At*J'm-i l[;
rm:+aYOw: hw"hy>-la, ar"q.YIw: ~ymi['P. vl{v' dl,Y<h-; l[; ddE mot.YIw: 17:21 `Hn")B-. ta, tymih'l. t'A[rEh] HM'[i
bv'T'w: WhY"+liae lAqB. hw"hy> [m;v.YIw: 17:22 `AB*r>q-i l[; hZ<h; dl,Y<h-; vp,n<) an" bv'T' yh'l{a/ hw"hy>
WhnET.YIw:) ht'y>B;h; hY"li[]h-' !mi WhdErIYOw: dl,Yh< ;-ta, WhY"liae xQ;YIw: 17:23 `yxiY<)w: ABr>q-i l[; dl,Y<h-; vp,n)<
vyai yKi yTi[.d:y" hz< hT'[; WhY"lia-e la, hV'aih'( rm,aTow: 17:24 `%nE)B. yx; yair> WhY"liae rm,aYOw: AM=ail.
WhY"lia-e la, hy"h' hw"hy>-rb;d>W ~yBir: ~ymiy" yhiy>w: 18:1 p `tm,(a/ ^ypiB. hw"hy>-rb;d>W hT'a'_ ~yhil{a/
%l,YEw: 18:2 `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; rj"m' hn"T.a,w> ba'x.a-; la, haer"he %le rmo=ale tyviyliV.h; hn"V'B;
rv<a] Why"d>b;[-o la, ba'x.a; ar"q.YIw: 18:3 `!Ar)m.voB. qz"x' b['r"h'w> ba'_x.a-; la, tAar"hel. WhY"liae(
hw"+hy> yaeybin> tae lb,z<yai tyrIk.hB; . yhiy>w: 18:4 `dao)m. hw"hy>-ta, arEy" hy"h' Why"d>b;[ow> tyIB"+h-; l[;
rm,aYOw: 18:5 `~yIm")w" ~x,l, ~l'K.l.kiw> hr"['M.B; vyai ~yVimix] ~ae yBix.Y:w:) ~yaibin> ha'me Why"d>b;[o xQ;YIw:
rycix' ac'm.nI yl;Wa ~yli_xN' >h-; lK' la,w> ~yIM;h; ynEy>[.m-; lK'-la, #r<a'B' %lE Why"d>b;[-o la, ba'x.a;
ba'x.a; HB'-_ rb'[]l;( #r<a'h-' ta, ~h,l' WqL.x;y>w:) 18:6 `hm'(heB.h;me tyrIk.n: aAlw> dr<p,w" sWs hY<x;n>W
hNEhiw> %r<D<B; Why"d>b;[o yhiy>w: 18:7 `AD*b;l. dx'a-, %r<d<B. %l:h' Why"d>b;[o)w> ADb;l. dx'a, %r<d<B. %l;h'
ynIa"+ Al rm,aYOw: 18:8 `WhY")liae ynIdoa] hz< hT'a;h; rm,aYOw: wyn"P-' l[; lPoYIw: WhrEKiY:w: At=ar"q.li WhY"liae
ba'x.a-; dy:B. ^D>b.[-; ta,( !tEnO hT'a-; yKi( ytiaj'_x' hm, rm,aYOw: 18:9 `WhY"l) iae hNEhi ^yn<doal; rmoa/ %lE
^v.Q,b;l. ~v' ynIdoa] xl;v-' al{) rv,a] hk'l'm.m;W yAG-vy<-~ai ^yh,l{a/ hw"hy> yx; 18:10 `ynItE)ymih]l;
%lE rmE+ao hT'a; hT'[;w> 18:11 `hK'a,(c'm.yI al{ yKi yAGh-; ta,w> hk'l'm.M;h-; ta, [:yBi v.hiw> !yIa+" Wrm.a'w>
rv<a] l[; ^a]F'yI) hw"hy> x:Wrw> %T'aime %lEae ynIa] hy"h'w> 18:12 `WhY")liae hNEhi ^yn<doal; rmoa/
18:13 `yr"([uN>mi hw"hy>-ta, arEy" ^D>b.[;w> ynIg"+r"h]w: ^a]c'm.yI) al{w> ba'x.a;l. dyGIh;l. ytiab'W [d"a-e al{)
hw"hy> yaeybiN>mi aBix.a;w" hw"+hy> yaeybin> tae lb,z<yai groh]B; ytiyfi[-' rv,a] tae ynIdoal;( dG:hu-al{)h]
%lE rmeao hT'a; hT'[;w> 18:14 `~yIm")w" ~x,l, ~leK.l.k;a]w" hr"['M.B; vyai ~yVimix] ~yVimix] vyai ha'me
yTid>m;[' rv<a] tAab'c. hw"hy> yx; WhY"liae( rm,aYOw: 18:15 s `ynIg")r"h]w: WhY"+liae hNEhi ^yn<doal;( rmo a/
ba'x.a; %l,YEw: Al=-dG<Y:w: ba'x.a; tar:q.li Why"d>b;[o %l,YEw: 18:16 `wyl'(ae ha,r"ae ~AYh; yKi wyn"+p'l.
rkE[o hz< hT'a;h; wyl'ae ba'x.a; rm,aYOw: WhY"+lia-e ta, ba'x.a; tAar>Ki yhiy>w: 18:17 `WhY")liae tar:q.li

239

twOc.m-i ta, ~k,b.z"[]B; ^ybi_a' tybeW hT'a-; ~ai yKi laer"f.y-I ta, yTir>k;[' al{ rm,aYOw: 18:18 `lae(r"f.yI
lm,_r>K;h; rh:- la, laer"f.y-I lK'-ta, yl;ae #boq. xl;v. hT'[;w> 18:19 `~yli(['B.h; yrEx]a; %l,Tew: hw"hy>
`lb,z")yai !x:l.vu ylek.ao tAame [B;r>a; hr"vea]h'( yae ybin>W ~yVimix]w: tAame [B;r>a; l[;B;h; yaeybin-> ta,w>
WhY"liae vG:YIw: 18:21 `lm,(r>K;h; rh:- la, ~yaiybiN>h-; ta, #Boq.YIw: lae_r"f.yI ynEB-. lk'B. ba'x.a; xl;v.YIw: 18:20
Wkl. ~yhil{a/h'( hw"hy>-~ai ~yPi[Si .h; yTev-. l[; ~yxis.Po ~T,a; yt;m-' d[; rm,aYOw: ~['h-' lK'-la,
ynIa] ~['h-' la, WhY"liae rm,aYOw: 18:22 `rb")D" Atao ~['h' Wn[-' al{)w> wyr"_x]a; Wkl. l[;B;h-; ~aiw> wyr"x]a;
~yIn:v. Wnl'- WnT.yIw> 18:23 `vyai( ~yVimix]w: tAam-e [B;r>a; l[;B;h; yaeybin>W yDI_b;l. hw"hyl; aybin" yTir>t:An
hf,[/a, ynIa]w: Wmyfi_y" al{ vaew> ~yci[eh-' l[; Wmyfiy"w> WhxuT.n:ywI) dx'a,h' rP'h; ~h,l' Wrx]b.yIw> ~yrIP'
ar"q.a, ynIa]w: ~k,yhel{)a/ ~veB. ~t,ar"q.W 18:24 `~yfi(a' al{ vaew> ~yci[eh-' l[; yTit;n")w> dx'a,h' rP"h-; ta,
bAj Wrm.aYOw: ~['h-' lK' ![;Y:w: ~yhi_l{a/h' aWh vaeb' hn<[]y-: rv,a] ~yhil{a/h' hy"h'w> hw"hy>-~veb.
~T,a; yKi hn"voarI Wf[w] : dx'a,h'( rP"h; ~k,l' Wrx]B; l[;B;h; yaeybin>li WhY"liae rm,aYOw: 18:25 `rb")D"h;
Wf[]Y:w:) ~h,l' !t:n-" rv,a] rP'h-; ta, Wxq.YIw: 18:26 `Wmyfi(t' al{ vaew> ~k,yhel{a/ ~veB. War>qiw> ~yBi_r:h'
WxS.p;y>w:) hn<+[o !yaew> lAq !yaew> WnnE[] l[;B;h; rmoale ~yIr:h\C'h-; d[;w> rq,Boh;me l[;B;h;-~veb. War>q.YIw:
lAdG"-lAqb. War>qi rm,aYOw: WhY"liae ~h,B' lTe h;y>w: ~yIr:h\C'b;( yhiy>w: 18:27 `hf'([' rv<a] x;Bez>Mih-; l[;
lAqB. War>q.YIw:) 18:28 `#q")yIw> aWh !vEy" yl;Wa Al+ %r<d-< yki(w> Al gyfi-yki(w> x:yfi yKi aWh ~yhil{a-/ yKi(
~yIr:h\C'h;( rbo[]K; yhiy>w:) 18:29 `~h,(yle[] ~D"- %p'v.-d[; ~yxi_m'r>b")W tAbr"x]B; ~j'P'v.miK. Wdd>GO*t.YIw: lAdG"
~['h-' lk'l. WhY"liae rm,aYOw: 18:30 `bv,q") !yaew> hn<[-o !yaew> lAq-!yae(w> hx'_n>Mih; tAl[]l; d[; WaB.n:t.YI)w:
~yTev. WhY"liae xQ:YIw: 18:31 `sWr)h'h, hw"hy> xB;z>m-i ta, aPer:y>w: wyl'_ae ~['h-' lk' WvG>YIw: yl;ae WvG>
hy<h.yI laer"f.yI rmoale wyl'ae hw"hy>-rb;d> hy"h' rv,a] bqo+[]y-: ynE)b. yjeb.vi rP:s .miK. ~ynIb'a] hrEf.[,
bybis' [r:z< ~yIt:as' tybeK. hl'['T. f[;Y:w: hw"+hy> ~veB. x;Bez>mi ~ynI b'a]h-' ta, hn<b.YIw: 18:32 `^m<)v.
h['B'r>a; Wal.mi rm,aYOw: 18:34 `~yci([eh-' l[; ~f,Y"w: rP'h-; ta, xT;n:y>w: ~yci_[eh-'( ta, %ro []Y:w:) 18:33 `x;Be(z>Mil;
Wkl.YEw: 18:35 `WvLe(v;y>w: WvLev; rm,aYOw: Wnv.YIw: Wnv. rm,aYOw: ~yci_[eh-' l[;w> hl'[oh-' l[; Wqc.yI)w> ~yIm; ~yDIk;
WhY"liae vG:YIw: hx'n>Mih; tAl[]B; yhiy>w: 18:36 `~yIm"-) aLemi hl'['T.h-; ta, ~g:w> x:Be_z>Mil; bybis' ~yIM;h;
laer"f.yIB. ~yhil{a/ hT'a-; yKi( [d:W"yI ~AYh; laer"f.yIw> qx'c.yI ~h'r"b.a; yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: aybiN"h;
ynInE[] hw"hy> ynInE[] 18:37 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' tae ytiyfi[' ^r>b'd>biW ^yrEb.dIb.W ^D<+b.[; ynIa]w:
lPoTiw: 18:38 `tyNI)r:xoa] ~B'l-i ta, t'Bso ih] hT'a;w> ~yhi_l{a/h' hw"hy> hT'a-; yKi( hZ<h; ~['h' W[d>yE)w>
hl'['T.B-; rv,a] ~yIM:h-; ta,w> rp"+['h-, ta,w> ~ynIb'a]h-' ta,w> ~yci[eh-' ta,w> hl'[oh-'( ta, lk;aTow: hw"hy>-vae
aWh hw"hy> ~yhil{a/h' aWh hw"hy> Wrm.aYOw: ~h,_ynEP-. l[; WlP.YIw:) ~['h-' lK' ar>Y:w: 18:39 `hk'xe(li
~Wf+P.t.YIw:) ~h,me jleM'y-I la; vyai l[;B;h; yaeybin-> ta, Wfp.Ti ~h,l' WhY"liae rm,aYOw: 18:40 `~yhi(l{a/h'
hte_v.W lkoa/ hle[] ba'x.a;l. WhY"liae rm,aYOw: 18:41 `~v'( ~jex'v.YIw: !Avyqi lx;n-: la, WhY"liae ~dErIAYw:
lm,r>K;h; varo- la, hl'[' WhY"liaew> tAT+v.liw> lkoa/l, ba'x.a; hl,[]Y:w: 18:42 `~v,G")h; !Amh] lAq-yKi
~y"- %r<D<( jBeh; an"-hle([] Ar[]n-: la,( rm,aYOw: 18:43 `wyK'(r>Bi Akr"B. !yBe wyn"P' ~f,Y"w: hc'r>a; rh:g >YIw:
b['- hNEhi rm,aYOw: ty[ibiV.B; yhiy>w: 18:44 `~ymi(['P. [b;v, bvu rm,aYOw: hm'Wa+m. !yae rm,aYOw: jBeY:w: l[;Y:w:
18:45 `~v,G")h; hk'r>c'[;y: al{w> drEw" rsoa/ ba'x.a; la, rmoa/ hle[] rm,aYOw: ~Y"+mi hl'[o vyai- @k;K. hN" j;q.
%l,YEw: ba'x.a; bK;r>YIw: lAd+G" ~v,G< yhiy>w: x:Wrw> ~ybi[' WrD>q;t.hi( ~yIm;V'h;w> hKo- d[;w> hKo- d[; yhiy>w:
hk'a]B-o d[; ba'x.a; ynEp.li #r"Y"w: wyn"+t.m' sNEv;y>w: WhY"lia-e la, ht'y>h") hw"hy>-dy:w> 18:46 `hl'a[,(r>z>yI
gr:h' rv<a-] lK' taew> WhY"+liae hf'[' rv<a-] lK' tae lb,z<yail. ba'x.a; dGEY:w: 19:1 `hl'a[,(r>z>yI
hkow> ~yhil{a/ !Wf[]y-: hKo) rmo=ale WhY"lia-e la, %a'l.m; lb,z<yai xl;v.Tiw: 19:2 `br<x'(B, ~yaiybiN>h-; lK'-ta,
Avp.n-: la, %l,YEw: ~q'Y"w: ar>Yw: : 19:3 `~h,(me dx;a; vp,n<K. ^v.p.n-: ta,( ~yfia' rx'm' t[ek-' yKi( !WpsiAy
aboY"w: ~Ay %r<D< rB'd>MiB; %l:h-' aWh)w> 19:4 `~v'( Ar[]n-: ta,( xN:Y:w: hd"_Whyli( rv<a] [b;v, raEB. aboY"w:
yvip.n: xq: hw"hy> hT'[; br: rm,aYOw: tWml' Avp.n-: ta, la;v.YIw: dx'_a, tx'a, ~t,ro tx;T; bv,YwE :
rm,aYOw: AB [;gEnO %a'l.m; hz<- hNE)hiw> dx'_a, ~t,ro tx;T; !v;yYIw: bK;v.YIw: 19:5 `yt'(boa]me ykinOa' bAj-al{-yKi(

240

bv'Y"w: T.v.YEw: lk;aYOw: ~yIm"+ tx;P;c;w> ~ypic'r> tg:[u wyt'voa]r:m. hNEhiw> jBeY:w: 19:6 `lAk)a/ ~Wq Al
19:8 `%r<D"(h; ^M.mi br: yKi lko+a/ ~Wq rm,aYOw: AB-[G:YIw: tynIve hw"hy> %a;l.m; bv'Y"w: 19:7 `bK'(v.YIw:
rh: d[; hl'y>l; ~y[iB'r>a;w> ~Ay ~y[iB'r>a; ayhih; hl'ykia]h' x;koB. %l,YwE : hT,_v.YIw: lk;aYOw: ~q'Y"w:
^L-. hm; Al rm,aYOw: wyl'ae hw"hy>-rb;d> hNEhiw> ~v'_ !l,Y"w: hr"['M.h-; la, ~v'- aboY"w: 19:9 `brE(xo ~yhil{a/h'
laer"f.yI ynEB. ^t.yrI)b. Wbz>[-' yKi( tAab'c. yhel{a/ hw"hyl; ytiaNEqi aNOq; rm,aYOw: 19:10 `WhY")liae hpo
`HT'(x.q;l. yvip.n-: ta, Wvq.b;y>w: yDIb;l. ynIa] rtEW"aiw" br<x'_b, Wgr>h' ^ya,ybin-> ta,w> Wsr"h' ^yt,xoB.z>m-i ta,
~yrIh' qrEp'm. qz"x'w> hl'AdG> x:Wrw> rbe[o hw"hy> hNEhiw> hw"hy> ynEp.li rh'b' T'd>m;['w> ace rm,aYOw: 19:11
rx:a;w> 19:12 `hw")hy> v[;r:b' al{ v[;r: x:Wrh' rx:a;w> hw"+hy> x:Wrb' al{ hw"hy> ynEp.li ~y[ils' . rBEv;m.W
jl,Y"w: WhY"liae [:mov.Ki yhiy>w: 19:13 `hQ")d: hm'm'D> lAq vaeh' rx:a;w> hw"+hy> vaeb' al{ vae v[;r:h'
19:14 `WhY")liae hpo ^L. hm; rm,aYOw: lAq wyl'ae hNEhiw> hr"_['M.h; xt;P, dmo[]Y:w:) aceYEw: ATr>D:a;B. wyn"P'
Wsr"h' ^yt,xoB.z>m-i ta, laer"f.yI ynEB. ^t.yrI)b. Wbz>[-' yKi( tAab'c. yhel{a/ hw"hyl; ytiaNEqi aNOq; rm,aYOw:
hw"hy> rm,aYOw: 19:15 s `HT'(x.q;l. yvip.n-: ta, Wvq.b;y>w: yDIb;l. ynIa] rtEW"aiw" br<x'_b, Wgr>h' ^ya,ybin-> ta,w>
taew> 19:16 `~r"(a-] l[; %l,m,l. laez"x-] ta, T'x.v;m'W t'ab'W qf,M'_d: hr"B;d>mi ^K.r>d:l. bWv %lE wyl'ae
aybin"l. xv;m.Ti hl'Axm. lbea'me jp'v-' !B, [v'ylia-/ ta,w> lae_r"f.y-I l[; %l,m,l. xv;m.Ti yvim.n-I !b, aWhyE
19:18 `[v'(ylia/ tymiy" aWhyE br<x,me jl'mN. Ih;w> aWh+yE tymiy" laez"x] br<x,me jl'mN. Ih; hy"h'w> 19:17 `^yT,(x.T;
rv<a] hP,h-; lk'w> l[;B;l; W[r>k-") al{) rv<a] ~yIK;r>Bih-; lK' ~ypi_l'a] t[;b.vi laer"f.yIb. yTir>a;v.hiw>
~ydIm'c. rf"[-' ~ynEv. vrExo aWhw> jp'v-' !B, [v'ylia-/ ta, ac'm.YIw: ~V'mi %l,YEw: 19:19 `Al* qv;n-" al{)
rq'B'h-; ta, bzO[]Y:w: 19:20 `wyl'(ae ATr>D:a; %lEv.Y:w: wyl'ae WhY"liae rbo[]Y:w: rf"+['h, ~ynEv.Bi aWhw> wyn"p'l.
yKi bWv %lE Al rm,aYOw: ^yr<_x]a; hk'l.aew> yMiail.W ybia'l. aN"-hq'V.a, rm,aYOw: WhY"liae yrEx]a; #r"Y"w:
~l'V.Bi rq'B'h; ylik.biW WhxeB'z>YIw: rq"B'h; dm,c-, ta, xQ:YIw: wyr"x]a;me bv'Y"w: 19:21 `%l") ytiyfi[-' hm,
~r"a-] %l,m,( dd:h-] !b,W 20:1 p `Whte(r>v'y>w: WhY"liae yrEx]a; %l,YEw: ~q'Yw" : Wlke_aYOw: ~['l' !TEYIw: rf'B'h;
`HB'( ~x,L'YIw: !Arm.v-o l[; rc;Y"w: l[;Yw: : bk,r"_w" sWsw> ATai %l,m, ~yIn:v.W ~yvil{v.W Alyxe-lK'-ta, #b;q'
^Ps. .K; dd:h-] !B, rm:a' hKo Al rm,aYOw: 20:3 `hr"y[i(h' laer"f.y-I %l,m,( ba'x.a-; la, ~ykia'l.m; xl; v.YIw: 20:2
ynIdoa] ^r>b'd>Ki rm,aYOw: laer"f.y-I %l,m,( ![;Y:w: 20:4 `~he-( yli ~ybiAJh; ^yn<b'W ^yv,n"w> aWh+-yli( ^b.h'z>W
rmo=ale dd:h-] !B, rm:a-' hKo) Wrm.aYOw: ~ykia'l.M;h; WbvuY"w: 20:5 `yli(-rv,a-] lk'w> ynIa] ^l. %l,M,_h;
xl;v.a, rx'm' t[eK-' ~ai yKi 20:6 `!TE)ti yli ^yn<b'W ^yv,n"w> ^b.h'z>W ^Ps. .K; rmoale ^yl,ae yTix.l;v-' yKi(
~d"y"b. Wmyfiy" ^yn<y[e dm;x.m-; lK' hy"h'w> ^yd<_b'[] yTeB' taew> ^t.yBe- ta, WfP.xiw> ^yl,ae yd:b'[-] ta,
vQE+b;m. hz< h['r" yKi War>W an"- W[)D> rm,aYOw: #r<a'h' ynEq.z-I lk'l. laer"f.y-I %l,m,( ar" q.YIw: 20:7 `Wxq")l'w>
~ynIqZe >h-; lK' wyl'ae Wrm.aYOw: 20:8 `WNM,(mi yTi[.n:m' al{w> ybih'z>liw> yPis .k;l.W yn:b'l.W yv; n"l. yl;ae xl;v-' yKi(
lKo %l,M,h; ynIdoal;( Wrm.ai dd:h-] !b, ykea]l.m;l. rm,aYOw: 20:9 `hb,(ato aAlw> [m;v.T-i la; ~['_h-' lk'w>
~ykia'l.M;h; Wkl.YE)w: tAf+[]l; lk;Wa al{ hZ<h; rb"D"h;w> hf,[/a, hn"voarI)b' ^D>b.[-; la, T'x.l;v-' rv,a]
qPof.y-I ~ai Wpsi_Ay hkow> ~yhil{a/ yli !Wf[]y-: hKo) rm,aYO w: dd:h-] !B, wyl'ae xl;v.YIw: 20:10 `rb")D" Whbuviy>w:
WrB.D: rm,aYOw: laer"f.y-I %l,m,( ![;Y:w: 20:11 `yl'(g>r:B. rv<a] ~['h-' lk'l. ~yli['v.li !Arm.vo rp:[]
~ykil'M.h;w> aWh ht,vo aWhw> hZ<h; rb"D"h-; ta, [:mov.Ki yhiy>w: 20:12 `x;Te(p;m.Ki rgExo lLeh;t.y-I la;
ba'x.a-; la, vG:nI dx'a, aybin" hNEhiw> 20:13 `ry[i(h-' l[; WmyfiY"w: Wmyfi wyd"b'[-] la, rm,aYOw: tAK+ SuB;
^d>y")b. Ant.nO ynIn>hi hZ<+h; lAdG"h; !Amh'h-, lK' tae t'yair"h.( hw"hy> rm:a' hKo rm,aYOw: laer"f.y-I %l,m,(
yrEf' yrE[]n:B. hw"hy> rm:a-' hKo) rm,aYOw: ymiB. ba'x.a; rm,aYOw: 20:14 `hw")hy> ynIa-] yKi( T'[.d:y"w> ~AYh;
Wyh.YIw: tAnydIM.h; yrEf' yrE[]n-: ta,( dqop.YIw: 20:15 `hT'a'( rm,aYOw: hm'x'l.Mih; rsoa.y-< ymi( rm,aYOw: tAn=ydIM.h;
20:16 `~ypi(l'a] t[;b.vi laer"f.yI ynEB. lK' ~['h-' lK'-ta, dq:P' ~h,yrEx]a;w> ~yvi_l{v.W ~yIn:v. ~yIt:am'
`At*ao rzE[o %l,m, ~yIn:v.W-~yvi(l{v. ~ykil'M.h;w> aWh tAK SuB; rAKvi ht,vo dd:h-] !b,W ~yIr"+h\C'B;( Wac.YEw:
Wac.y" ~yvin"a] rmoale Al WdyGIY:w: dd:h-] !B, xl;v.YIw: hn"+voarI)B' tAnydIM.h; yrEf' yrE[]n: Wac.YEw: 20:17
20:19 `~Wf)p.Ti ~yYIx; Wac'y" hm'x'l.mil. ~aiw> ~yYI+x; ~Wfp.Ti Wac'y" ~Alv'l-. ~ai rm,aYOw: 20:18 `!Ar)m.Vomi

241

WsnUY"w: Avyai vyai WKY:w: 20:20 `~h,(yrEx]a; rv<a] lyIx:h;w> tAn=ydIM.h; yrEf' yrE[]n: ry[ih-' !mi Wac.y" hL,aew>
laer"f.yI %l,m, aceYEw: 20:21 `~yvi(r"p'W sWs-l[; ~r"a] %l,m, dd:h-] !B, jleM'YIw: lae_r"f.yI ~peD>r>YIw:) ~r"a]
laer"f.yI %l,m-, la, aybiN"h; vG:YIw: 20:22 `hl'(Adg> hK'm; ~r"a]b; hK'hiw> bk,r"_h-' ta,w> sWSh-; ta, %Y:w:
hl,[ o ~r"a] %l,m, hn"V'h; tb;Wvt.li yKi hf,_[]T-; rv<)a] tae haer>W [d:w> qZ:x;t.hi %lE Al rm,aYOw:
~l'Waw> WNM,_mi Wqz>x' !KE- l[; ~h,yhel{a/ ~yrIh' yhe l{a/ wyl'ae Wrm.a' ~r"a-] %l,m,( ydEb.[;w> 20:23 s `^yl,(['
vyai ~ykil'M.h; rsEh' hfe_[] hZ<h; rb"D"h-; ta,w> 20:24 `~h,(me qz:x/n< al{- ~ai rAvyMiB; ~T'ai ~xeL'nI
sWSK; sWsw> %t'Aame lpeN Oh; lyIx;K; lyIx; ^l-. hn<m.ti( hT'a;w> 20:25 `~h,(yTex.T; tAxP; ~yfiw> AmqoM.mi
20:26 p `!KE) f[;Y:w: ~l'qol. [m;v.YIw: ~h,_me qz:x/n< al{- ~ai rAvyMiB; ~t'Aa hm' x]L'nI)w> bk,r<K' bk,r<w>
ynEb.W 20:27 `lae(r"f.y-I ~[i hm'x'l.Mil; hq'pea] l[;Y:w: ~r"_a-] ta, dd:h-] !B, dqop.YIw: hn"V'h; tb;Wvt.li yhiy>w:)
~r"a]w: ~yZI[i ypefix] ynEv.Ki ~D"g >n< laer"f.y-I ynE)b. Wnx]Y:w: ~t'_ar"q.li Wkl.YEw: WlK.l.k'w> Wdq.P't.h' laer"f.yI
hw"hy> rm:a-' hKo) rm,aYOw: laer"f.yI %l,m-, la, rm,aYOw: ~yhil{a/h' vyai vG:YIw: 20:28 `#r<a'(h-' ta, Wal.mi
!Amh'h-, lK'-ta, yTit;n"w> aWh+ ~yqIm'[] yhel{a-/ al{)w> hw"hy> ~yrIh' yhe l{a/ ~r"a] Wrm.a' rv,a] ![;y:
~AYB; yhiy>w: ~ymi_y" t[;b.vi hL,ae xk;nO hL,ae Wnx]Y:w:) 20:29 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) ^d<y"B. hZ<h; lAdG"h;
WsnUY"w: 20:30 `dx'(a, ~AyB. ylig >r: @l,a-, ha'me ~r"a-] ta, laer"f.y-I ynE)b. WKYw: : hm'x'l.Mih; br:q.Tiw: y[iybiV.h;
dd:h-] !b,W ~yrI+t'ANh; vyai @l,a, h['b.viw> ~yrIf.[-, l[; hm'Axh; lPoTiw: ry[ih-' la, hq'pea] ~yrIt'ANh;
tyBe ykel.m; yKi Wn[.m;v' an"- hNE)hi wyd"b'[] wyl'ae Wrm.aYOw: 20:31 s `rd<x'(B. rd<x, ry[ih-' la, aboY"w: sn"
%l,m-, la, acenEw> WnvearoB. ~ylib'x]w: WnynEt.m'B. ~yQif; aN" hm'yfin" ~he_ ds,x, ykel.m-; yKi( laer"f.yI
WaboY"w: ~h,yvear"B. ~ylib'x]w: ~h,ynEt.m'B. ~yQif; WrG>x.Y:w: 20:32 `^v<)p.n-: ta, hY<x;y> yl;Wa laer"f.yI
`aWh) yxia' yx; WNd<A[h; rm,aYOw: yvi_p.n: an"- yxi(T. rm:a' dd:h-] !b, ^D>b.[; Wrm.aYOw: laer"f.yI %l,m-, la,
aceYEw: Whxu_q' WaBo rm,aYOw: dd:h-] !b, ^yxia' Wrm.aYO*w: WNM,mih] Wjl.x.Y:w: Wrh]m;y>w:) Wvx]n:y> ~yvin"a]h'w> 20:33
^ybia' taeme ybia-' xq;l'-( rv,a] ~yrI['h, wyl'ae rm,aYOw: 20:34 `hb'(K'r>M,h-; l[; Whle[]Y:w: dd:h-] !B, wyl'ae
Al-tr"k.YIw: &'x<+L.v;a] tyrIB.B; ynIa]w: !Arm.voB. ybia' ~f' - rv,a]K; qf,M,d:b. ^l. ~yfiT' tAcWxw> byvia'
an"+ ynIyKeh; hw"hy> rb:d>Bi Wh[er-E la, rm:a' ~yaiybiN>h; ynEB.mi dx'a, vyaiw> 20:35 s `Whxe(L.v;y>w:) tyrIb.
yTiaime( %leAh ^N>hi hw"hy> lAqB. T'[.m;v-' al{) rv<a] ![;y: Al rm,aYOw: 20:36 `At*Koh;l. vyaih' !aEm'y>w:
an"+ ynIyKeh; rm,aYOw: rxea; vyai ac'm.YIw: 20:37 `WhKe(Y:w: hyEr>a;h' Whaec'm.YIw: Alc.a,me( %l,YEw: hyE+r>a;h' ^K.hiw>
rpEa]B' fPex;t.YIw: %r<D"_h-; l[; %l,M,l; dmo[]Y:w: aybiN "h; %l,YEw: 20:38 `[:co)p'W hKeh; vyaih' WhKeY:w:
hm'x'l.Mih-; br<q<)b. ac'y" ^D>b.[; rm,aYOw: %l,M,_h-; la, q[;c' aWhw> rbe[o %l,M,h; yhi y>w: 20:39 `wyn")y[e-l[;
^v.p.n: ht'y>h'w> dqeP'yI dqeP'h-i ~ai hZ<h; vyaih-' ta, rmov. rm,aYOw: vyai yl;ae abe Y"w: rs' vyai- hNE)hiw>
wyl'ae rm,aYOw: WNn<+yae aWhw> hN"hEw" hN"hE hfe[o ^D>b[. ; yhiy>w: 20:40 `lAq)v.Ti @s,K-, rK;ki Aa Avp.n: tx;T;
rKEY:w: wyn"+y[e yle[]me l[;me rpea]h-' ta, rs;Y"w: rhem;y>w: 20:41 `T'c.r"(x' hT'a; ^j<P'v.mi !KE laer"f.y-I %l,m,(
T'x.L;vi ![;y: hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae rm,aYOw: 20:42 `aWh) ~yaibNi >h;me( yKi laer"f.yI %l,m, Atao
laer"f.y-I %l,m,( %l,YEw: 20:43 `AM*[; tx;T; ^M.[;w> Avp.n: tx;T; ^v.p.n: ht'y>h'w> dY"+mi ymir>x-, vyai-ta,
tAbn"l. hy"h' ~r<K, hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; yhiy>w: 21:1 p `hn"Ar*m.vo aboY"w: @[E+z"w> rs: AtyBe-l[;
tAbn-" la, ba'x.a; rBEd:y>w: 21:2 `!Ar)m.vo %l,m, ba'x.a; lk;yhe lc,ae la[,_r>z>yIB. rv<a] ylia[er>z>YIh;
wyT'x.T; ^l. hn"T.a,w> ytiyBe lc,ae bArq' aWh yKi qr"y-" !g:l. yli- yhiywI) ^m.r>K-; ta,( yLi- hn"T. rmoale
ba'_x.a-; la, tAbn" rm,aYOw: 21:3 `hz<) ryxim. @s,k, ^l-. hn"T.a, ^yn<y[eB. bAj ~ai WNM,_mi bAj ~r<K,
@[ez"w> rs: AtyBe-la, ba'x.a; aboY"w: 21:4 `%l") yt;boa] tl;x]n-: ta, yTiTimi hw"hyme( yLi hl'yli x'
bK;v.YIw: yt'_Aba] tl;x]n-: ta, ^l. !TEa-, al{) rm,aYO w: ylia[er>z>YIh; tAbn" wyl'ae rB<D-I rv,a] rb'D"h-; l[;
hZ<-hm; wyl'ae rBEd:T.w: AT=v.ai lb,z<yai wyl'ae aboT'w: 21:5 `~x,l'( lk;a-' al{)w> wyn"P-' ta, bSeY:w: AtJ'm-i l[;
Al rm;aow" ylia[er>z>YIh; tAbn-" la, rBed:a]-yKi( h'yl,ae rBEd:y>w: 21:6 `~x,l'( lkeao ^n>yaew> hr"s ' ^x]Wr
^l. !TEa-, al{) rm,aYOw: wyT'_x.T; ~r<k, ^l-. hn"T.a, hT'a; #pex-' ~ai Aa @s,k,B. ^m.r>K-; ta,( yLi - hn"T.
~Wq lae_r"f.y-I l[; hk'Wlm. hf,[]T; hT'[; hT'a; ATv.ai lb,z<yai wyl'ae rm,aTow: 21:7 `ymi(r>K-; ta,

242

~veB. ~yrIps' . bTok.Tiw: 21:8 `yli(a[er>z>YIh; tAbn" ~r<K-, ta, ^l. !TEa, ynIa] ^B,li bj;yIw> ~x,l-, lk'a/
Ary[iB. rv<a] ~yrIxoh-;( la,w> ~ynIqez>h-; la, ~yrIp's. ~yrIp's.h; xl;v.Tiw: Am=t'xoB. ~Tox.T;w: ba'x.a;
`~['(h' varoB. tAbn-" ta, WbyviAhw> ~Ac-War>qI) rmo =ale ~yrIpS' .B; bTok.Tiw: 21:9 `tAb)n-" ta, ~ybiv.YOh;
WhauyciAhw> %l,m,_w" ~yhil{a/ T'k.r:Be rmoale WhdU[iywI ADg>n< l[;Y:lib-. ynE)B. ~yvin"a] ~yIn:v. WbyviAhw> 21:10
hx'l.v' rv<a]K; Ary[iB. ~ybiv.YO*h; rv<a] ~yrIxoh;w> ~ynIqZe >h; Ary[i yven>a; Wf[]Y:w: 21:11 `tmo)y"w> Whluqs. iw>
tAbn-" ta, Wbyvihow> ~Ac+ War>q' 21:12 `~h,(ylea] hx'l.v' rv<a] ~yrIpS' .B; bWtK' rv<a]K; lb,z"+yai ~h,ylea]
l[;Yl: iB.h; yven>a; WhdU[iy>w: ADg>n< Wbv.YEw: l[;Y:lib-. ynE)B. ~yvin"a]h' ynEv. WaboY"w: 21:13 `~['(h' varoB.
~ynIb'a]b' Whluqs. .YIw: ry[il' #Wxmi WhauciYOw: %l,m,_w" ~yhil{a/ tAbn" %r:Be rmoale ~['h' dg<n< tAbn-" ta,
tAbn" lQ:s u-yKi( lb,z<yai [:mov.Ki yhiy>w): 21:15 `tmo)Y"w: tAbn" lQ:s u rmo=ale lb,z<yai-la, Wxl.v.YIw:) 21:14 `tmo)Y"w:
^l-. tt,l' !aeme rv<a] ylia[er>z>YIh; tAbn" ~r<K-, ta, vrE ~Wq ba'x.a-; la, lb,zy< ai rm,aTow: tmo+Y"w:
td<r<l' ba'x.a; ~q'Y"w: tAb+n" tme yKi ba'x.a; [:mov.Ki yhiy>w: 21:16 `tme-( yKi yx; tAbn" !yae yKi @s,k,b.
21:18 `rmo*ale yBiv.Tih; WhY"liae la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 21:17 s `AT)v.rIl. ylia[er>z>YIh; tAbn" ~r<K-, la,
~v' dr;y-" rv,a] tAbn" ~r<k,B. hNEhi !Ar+m.voB. rv<a] laer"f.y-I %l,m,( ba'x .a; tar:q.li drE ~Wq
rmoale wyl'ae T'r>B;dIw> T'v.r"_y-" ~g:w> T'x.c;r"h] hw"hy> rm:a' hKo rmoale wyl'ae T'r>B;dIw> 21:19 `AT*v.rIl.
^m.D-" ta, ~ybil'K.h; WQl{y" tAbn" ~D:- ta, ~ybil'K.h; Wqq.l' rv,a] ~Aqm.Bi hw"hy> rm:a' hKo
tAf[]l; ^r>K,m;t.hi ![;y: ytiac'm' rm,aYOw: ybi_y>ao ynIt:ac'm.h;( WhY"lia-e la, ba'x.a; rm,aYOw: 21:20 `hT'a-'( ~G:
ba'x.a;l. yTir:k.hiw> ^yr<_x]a; yTir>[;biW h['r" ^yl,ae aybime ybime ynIn>hi 21:21 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h'
tybek.W jb'n-> !B, ~['b.r"y" tybeK. ^t.yBe-ta, yTit;n"w> 21:22 `lae(r"f.yIB. bWz['w> rWc['w> ryqiB. !yTiv.m;
hw"hy> rB<DI lb,z<yail-. ~g:w> 21:23 `lae(r"f.y-I ta, ajix]T;w:) T's.[;k.hi rv<a] s[;K;h-; la, hY"+xia-] !b, av'[.B;
~ybi_l'K.h; Wlk.ayO ry[iB' ba'x.a;l. tMeh; 21:24 `la[,(r>z>yI lxeB. lb,z<yai-ta, Wlk.ayO ~ybil'K.h; rmo =ale
[r:h' tAf[]l; rKem;t.hi rv<a] ba'x.a;k. hy"h-' al{) qr: 21:25 `~yIm")V'h; @A[ Wlk.ayO hd<F 'B; tMeh;w>
lkoK. ~yli_LuGIh; yrEx]a; tk,l,l' daom. b[et.Y:w: 21:26 `AT*v.ai lb,z<yai Atao hT's;h-e rv,a] hw"+hy> ynEy[eB.
ba'x.a; [:mov.ki yhiy>w: 21:27 s `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi hw"hy> vyrIAh rv,a] yrImoa/h' Wf[' rv<a]
21:28 s `ja;( %LEh;y>w: qF'B; bK;v.YIw: ~Ac+Y"w: Arf'B-. l[; qf; ~f,Y")w: wyd"g "B. [r:q.YIw: hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta,
[n:k.n-I yKi( ![;y: yn"+p'L.mi ba'x.a; [n:k.n-I yKi( t'yair"h] 21:29 `rmo*ale yBiv.Tih; WhY"lia-e la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:
~ynI+v' vl{v' Wbv.YEw: 22:1 `At*yBe-l[; h['r"h' aybia' Anb. ymeyBi wym'y"B. h['r"h' aybia' ybia'-al{) yn:P'mi
hd"Why>-%l,m,( jp'v'Ahy> dr,YEw: tyvi_yliV.h; hn"V'B; yhiy>w: 22:2 p `lae(r"f.yI !ybeW ~r"a] !yBe hm'x'l.mi !yae
Wnx.n:a]w: d['_l.GI tmor" Wnl'- yKi( ~T,[.d:y>h; wyd"b'[-] la, laer"f.y-I %l,m,( rm,aYOw: 22:3 `lae(r"f.yI %l,m-, la,
hm'x'l.Mil; yTiai %lEteh] jp'v'Ahy-> la, rm,aYOw: 22:4 `~r"(a] %l,m, dY:mi Ht'ao tx;Q:mi ~yvix.m;
22:5 `^ys,(WsK. ys;WsK. ^M<[;k. yMi[;K. ^Amk' ynIAmK' laer"f.yI %l,m, la, jp'v'Ah)y> rm,aYOw: d['_l.GI tmor"
laer"f.y-I %l,m,( #Boq.YIw: 22:6 `hw")hy> rb:D-> ta, ~AYk; an"- vr"D> lae_r"f.yI %l,m-, la, jp'v'Ahy> rm,aYOw:
lD"_x.a-, ~ai hm'x'l.Mil; d['l.GI tmor-" l[; %leaeh; ~h,lea] rm,aYOw: vyai tAame [B;r>a;K. ~yaiybiN>h-; ta,(
dA[+ hw"hyl; aybin" hPo !yaeh; jp'v'Ahy> rm,aYOw: 22:7 `%l,M,(h; dy:B. yn"doa] !TEyIw> hle[] Wrm.aYOw:
hw"hy>-ta, vrod>li dx'a,-vyai dA[ jp'v'Ahy>-la,( laer"f.y-I %l,m,( rm,aYOw: 22:8 `At*Aame hv'r>d>nIw>
jp'v'Ahy> rm,aYOw: hl'_m.y-I !B, Why>k"ymi [r"- ~ai yKi bAj yl;[' aBen:t.y-I al{) yKi wytianEf. ynIa]w: Ataome
Why>k"ymi hr"h]m; rm,aYOw: dx'_a, syrIs'-la, laer"f.yI %l,m, ar"q.YIw: 22:9 `!KE) %l,M,h; rm:ayO-la;
~ydIg"B. ~yviB'lum. Aas.K-i l[; vyai ~ybiv.yO hd"Why>-%l,m,( jp'v'AhywI) laer"f.yI %l,m,W 22:10 `hl'(m.y-I !b,
hn"[]n:K-. !b<) hY"qid>ci Al f[;Y:w: 22:11 `~h,(ynEp.li ~yaiB.n:t.mi( ~yaiybiN>h-; lk'w> !Ar+m.vo r[;v; xt;P, !r<gOB.
~yaibNi >h-; lk'w> 22:12 `~t'(L{K-; d[; ~r"a-] ta, xG:n:T. hL,aeB. hw"hy> rm:a-' hKo) rm,aYOw: lz<+r>b; ynEr>q;
%l:h-' rv,a] %a'l.M;h;w> 22:13 `%l,M,(h; dy:B. hw"hy> !t:n"w> xl;c.h;w> d['l.GI tmor" hle [] rmo=ale !KE ~yaiB.nI
an"- yhi(y> %l,M,_h-; la, bAj dx'a-, hP,( ~yaiybiN>h; yrEb.DI an"-hNEhi rmoale wyl'ae rB<DI Why>k'ymi aroq.li
rv,a-] ta, yKi hw"hy>-yx; Why>k"+ymi rm,aYOw: 22:14 `bAJ) T'r>B:dIw> ~h,me dx;a; rb:d>Ki ^r>b'd> ^yrEb.dI

243

%lenEh] Why>k'ymi wyl'ae %l,M,h; rm,aYOw: %l,M,h-; la, aAbY"w: 22:15 `rBE)d:a] Atao yl;ae hw"hy> rm:ayO
22:16 `%l,M,(h; dy:B. hw"hy> !t:n"w> xl;c.h;w> hle[] wyl'ae rm,aYOw: lD"_x.n-< ~ai hm'x'l.Mil; d['l.GI tmor" la,
~veB. tm,a-/ qr: yl;ae rBEd:t-. al{) rv,a] ^[<+Biv.m; ynIa] ~ymi['p. hM,K-; d[; %l,M,h; wyl'ae rm,aYOw:
h[,_ro ~h,l-' !yae rv<a] !aCoK; ~yrIh'h-, la, ~ycipon> laer"f.y-I lK'-ta, ytiyai r" rm,aYOw: 22:17 `hw")hy>
laer"f.y-I %l,m,( rm,aYOw: 22:18 `~Al)v'B. Atybel-. vyai WbWvy" hL,ael' ~ynIdoa-] al{) hw"hy> rm,aYOw:
[m;v. !kEl' rm,aYOw: 22:19 `[r"-( ~ai yKi bAj yl;[' aBen:t.y-I aAl) ^yl,ae yTir>m:a' aAlh] jp'_v'Ahy>-la,
`Al*amoF.miW Anymiymi wyl'[' dme[o ~yIm;V'h; ab'c-. lk'w> Aas.K-i l[; bveyO hw"hy>-ta, ytiyair" hw"+hy>-rb;D>
rmEao hz<w> hkoB. hz< rm,aYOw: d['_l.GI tmor"B. lPoyIw> l[;y: w> ba'x.a-; ta, hT,py; > ymi hw"hy> rm,aYOw: 22:20
22:22 `hM'(B; wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: WNT,_p;a] ynIa] rm,aYOw: hw"hy> ynEp.li dmo[]Y:w:) x:Wrh' aceYEw: 22:21 `hko)B.
22:23 `!kE) hfe[]w: ace lk'WT-~g:w> hT,p;T. rm,aYOw: wya'_ybin-> lK' ypiB. rq,v, x:Wr ytiyyIh'w> aceae rm,aYOw:
vG:YIw: 22:24 `h['(r" ^yl,[' rB<DI hw"hyw:) hL,ae_ ^ya,ybin-> lK' ypiB. rq,v, x:Wr hw"hy> !t:n" hNEhi hT'[;w>
rBEd:l. yTiaime hw"hy>-x:Wr) rb:[' hz<- yae rm,aYOw: yxiL,_h-; l[; Why>k"ymi-ta, hK,Y:w: hn"[]n:K-. !b<) WhY"qid>ci
22:26 `hbe(x'hel. rd<x,B. rd<x, aboT' rv<a] aWh+h; ~AYB; ha,ro ^N>hi Why>k'ymi rm,aYOw: 22:25 `%t")Aa
22:27 `%l,M,(h; !B, va'Ay-la,w> ry[i_h-' rf; !moa-' la, Whbeyvih]w: Why>k'ymi-ta, xq; laer"f.yI %l,m, rm,aYOw:
d[; #x;l; ~yIm:W #x;l; ~x,l, Whluykia]h;w> al,K,_h; tyBe hz<- ta, Wmyfi %l,M,h; rm:a' hKo T'r>m;a'w>
W[m.vi rm,aYOw: yBi_ hw"hy> rB<d-I al{) ~Alv'B. bWvT' bAv-~ai Why>k'ymi rm,aYOw: 22:28 `~Al)v'b. yaiBo
%l,m, rm,aYOw: 22:30 `d['(l.GI tmor" hd"W hy>-%l,m,( jp'v'Ahyw> laer"f.y-I %l,m,( l[;Y:w: 22:29 `~L'(Ku ~yMi[;
laer"f.yI %l,m, fPex;t.YIw: ^yd<_g"B. vb;l. hT'a;w> hm'x'l.Mib; abow" fPex;t.hi jp'v'Ahy>-la, laer"f.yI
al{ rmoale ~yIn:v.W ~yvil{v. Al-rv,a] bk,r<h' yrEf-' ta, hW"ci ~r"a] %l,m,W 22:31 `hm'(x'l.MiB; aAbY"w:
bk,r<h' yrEf' tAar>Ki yhiy>w: 22:32 `AD*b;l. laer"f.yI %l,m-, ta,-~ai( yKi lAd+G-" ta,w> !joq-' ta, Wmx]L'Ti
22:33 `jp'(v'Ahy> q[;z>YIw: ~xe_L'hil. wyl'[' WrsUY"w: aWh laer"f.yI %l,m,( %a: Wrm.a'( hM'he w> jp'v'Ahy>-ta,
tv,Q,B; %v:m' vyaiw> 22:34 `wyr"(x]a;me WbWvY"w: aWh+ laer"f.yI %l,m-, al{-yKi( bk,r<h' yrEf' tAar>Ki yhiy>w:
ynIaEyciAhw> ^d>y" %poh] AbK'r:l. rm,aYOw: !y"+r>Vih; !ybeW ~yqIb'D>h; !yBe laer"f.yI %l,m-, ta, hK,Y:w: AMtul.
hb'K'r>M,B; dm'[\m' hy"h' %l,M,h;w> aWhh; ~AYB; hm'x'l.Mih; hl, []T;w: 22:35 `ytiyle(x\h' yKi hn<x]M;h-;( !mi
aboK. hn<x]M;B;( hN"rIh' rbo[]Y:w: 22:36 `bk,r"(h' qyxe- la, hK'M;h-; ~D:( qc,YIw: br<[,B' tm'Y"w: ~r"_a] xk;nO
WrB.q.YIw: !Ar+m.vo aAbY"w: %l,M,h; tm'Y"w: 22:37 `Ac*r>a-; la, vyaiw> Ary[i-la, vyai rmo=ale vm,V,h;
AmD-" ta, ~ybil'K.h; WQl{Y"w: !Arm.vo tk;rEB. l[; bk,r<h-' ta, @jov.YIw: 22:38 `!Ar)m.voB. %l,M,h-; ta,
!Veh; tybeW hf'[' rv<a-] lk'w> ba'xa. ; yrEb.DI rt,y<w> 22:39 `rBE)DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki Wcx'_r" tAnZOh;w>
`lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] hn"+B' rv<a] ~yrI['h-, lk'w> hn"B' rv<a]
%l:m' as'a-' !B, jp'v'Ah)ywI 22:41 p `wyT'(x.T; Anb. Why"z>x;a] %l{m.YIw: wyt'_boa-] ~[i ba'x.a; bK;v.YIw: 22:40
Akl.m'B. hn"v' vmex'w> ~yvil{v-. !B, jp'v'Ahy> 22:42 `lae(r"f.yI %l,m, ba'x.a;l. [B;r>a; tn:v.Bi hd"_Why>-l[;
as'a' %r<D-< lk'B. %l,YwE : 22:43 `yxi(l.v-i tB; hb'Wz[] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' vmex'w> ~yrIf.[,w>
~yxiB.z:m. ~['h' dA[ Wrs"-+ al{) tAmB'h; %a: 22:44 `hw")hy> ynEy[eB. rv"Y"h; tAf[]l; WNM,_mi rs"- al{ wybia'
Atr"Wbg>W jp'v'Ahy> yrEb.DI rt,y<w> 22:46 `lae(r"f.yI %l,m-, ~[i jp'v'Ahy> ~lev.Y:w: 22:45 `tAm)B'B; ~yrIJ .q;m.W*
rt,y<w> 22:47 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{)h] ~x'_l.nI rv<a]w: hf'[-' rv,a]
22:49 `%l,m,( bC'nI ~Ada/B, !yae %l,m,W 22:48 `#r<a'(h' !mi r[EBi wybi_a' as'a' ymeyBi ra;v.nI rv<a] vdEQ'h;
WrB.v.nI hr"B.v.nI -yKi( %l"+h' al{w> bh'Z "l; hr"ypiAa tk,l,l' vyvir>T; tAYnIa\ hf'[' rf'[' jp'v'Ahy>
^yd<b'[-] ~[i yd:b'[] Wkl.yE jp'v'Ahy-> la, ba'x.a-; !b, Why"z>x;a] rm;a' za' 22:50 `rb,G") !Ayc.[,B. tAYnIa\
dwID" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbeQ'YIw: wyt'boa-] ~[i jp'v'Ah)y> bK;v.YIw: 22:51 `jp'(v'Ahy> hb'a' al{w> tAY=nIa\B'
tn:v.Bi !Arm.voB. laer"f.y-I l[; %l:m' ba'x.a-; !b, Why"z>x;a] 22:52 s `wyT'(x.T; AnB. ~r"Ahy> %l{m.YIw: wybi_a'
hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 22:53 `~yIt")n"v. laer"f.y-I l[; %l{m.YIw: hd"_Why> %l,m, jp'v'Ahyli hrEf.[, [b;v.
dbo[]Y:w:) 22:54 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" %r<d<b.W AMai %r<d<b.W wybia' %r<d< B. %l,YwE :

244

`wybi(a' hf'[-' rv,a] lkoK. laerf" .yI yhel{a/ hw"hy>-ta, s[ek.Y:w: Al= hw<x]T;v.YI)w: l[;B;h-; ta,

b ~yklm
II Kings
AtY"li[]B; hk'bF' .h; d[;B. hy"z>x;a] lPoYIw: 1:2 `ba'(x.a; tAm yrEx]a; laer"f.yIB. ba'Am [v;p.YIw: 1:1
!Arq.[, yhel{a/ bWbz> l[;b;B. Wvr>dI Wkl. ~h,lea] rm,aYOw: ~ykia'l.m; xl;v.YIw: lx;Y"+w: !Arm.voB. rv<a]
ykea]l.m; tar:q.li hle[] ~Wq yBiv.Tih; hY"lia-e la, rB,DI hw"hy> %a:l.m;W 1:3 s `hz<) ylix\me hy<x.a-, ~ai
bWbz> l[;b;B. vrod>li ~ykil.ho) ~T,a; laer"f.yIB. ~yhil{a-/ !yae yli B.mih;( ~h,lea] rBEd:w> !Ar+m.v-o %l,m,(
tWm+T' tAm yKi hN"M<mi drEt-e al{) ~V' t'yli[-' rv,a] hJ'Mih; hw"hy> rm:a-' hKo) !kel'w> 1:4 `!Ar)q.[, yhel{a/
vyai wyl'ae Wrm.aYOw: 1:6 `~T,(b.v; hZ<- hm; ~h,ylea] rm,aYOw: wyl'_ae ~ykia'l.M;h; WbWvY"w: 1:5 `hY")liae %l,YEw:
hKo wyl'ae ~T,r>B;dIw> ~k,t.a, xl;v-' rv,a] %l,M,h-; la, WbWv Wkl. Wnyleae rm,aYOw: Wntear"q.li hl'['
!kel' !Ar+q.[, yhel{a/ bWbz> l[;b;B. vrod>li x:levo hT'a; laer"f.yIB. ~yhil{a-/ !yae yli B.mih;( hw"hy> rm:a'
vyaih' jP;v.mi hm, ~h,lea] rBEd:y>w: 1:7 `tWm)T' tAm-yKi( hN"M<mi drEt-e al{) ~V' t'yli[-' rv,a] hJ'Mih;
r['fe l[;B; vyai wyl'ae Wrm.aYOw: 1:8 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; ta, ~k,ylea] rBEd:y>w: ~k,_t.ar:q.li hl'[' rv<a]
wyV'_mix]w: ~yVimix-] rf; wyl'ae xl;v.YIw: 1:9 `aWh) yBiv.Tih; hY"liae rm;aYOw: wyn"+t.m'B. rWza' rA[ rAzaew>
1:10 `hd"rE( rB<DI %l,M,h; ~yhil{a/h'( vyai wyl'ae rBEd:y>w: rh'h' varo- l[; bveyO hNEhiw> wyl'ae l[;Y:w:
lk;atow> ~yIm;V'h-; !mi vae dr<Te ynIa' ~yhil{a/ vyai- ~aiw> ~yVimix]h; rf:- la, rBed:y>w: WhY"liae hn<[]Y:w:
wyl'ae xl;v.YIw: bv'Yw" : 1:11 `wyV'(mix-] ta,w> Atao lk;aTow: ~yIm;V'h-; !mi vae dr<Tew: ^yV,_mix-] ta,w> ^t.ao
1:12 `hd"rE( hr"hem. %l,M,h; rm:a-' hKo) ~yhil
{a/h' vyai wyl'ae rBEd:y>w: ![;Y:w: wyV'_mix]w: rxEa; ~yVimix-] rf;
^t.ao lk;atow> ~yIm;V'h-; !mi vae dr<Te ynIa' ~yhil{a/h' vyai- ~ai ~h,ylea] rBEd:y>w: hY"liae ![;Y:w:
xl;v.YIw: bv'Yw" : 1:13 `wyV'(mix-] ta,w> Atao lk;aTow: ~yIm;V'h-; !mi ~yhil{a-/ vae dr<Tew: ^yV,_mix-] ta,w>
dg<n<l. wyK'r>B-i l[; [r:k.YIw: yviyliV.h; ~yVimix]h-; rf; aboY"w: l[;Y: w: wyV'_mix]w: ~yviliv. ~yVimix-] rf;
~yVimix] hL,ae ^)yd<b'[] vp,n<w> yvip.n: an"- rq;yTi( ~yhil{a/h'( vyai wyl'ae rBEd:yw> : wyl'ae !NEx;t.YIw: WhY"liae
~ynIvoarIh' ~yVimix]h; yrEf' ynEv.-ta, lk;aTow: ~yIm;V'h-; !mi vae hd"r.y" hNEhi 1:14 `^yn<)y[eB.
AtAa drE WhY"lia-e la, hw"hy> %a:l.m; rBe d:y>w: 1:15 s `^yn<)y[eB. yvip.n: rq:yTi hT'[;w> ~h,_yVemix-] ta,w>
![;y: hw"hy> rm:a-' hKo) wyl'ae rBed:y>w: 1:16 `%l,M,(h-; la, AtAa dr,YEw: ~q'Y"w: wyn"+P'mi ar"yTi-la;
laer"f.yIB. ~yhil{a-/ !yae yliB.mih;( !Arq.[, yhel{a/ bWbz> l[;b;B. vrod>li ~ykia'l.m; T'x.l;v-' rv,a]
rb:d>Ki tm'Yw" : 1:17 `tWm)T' tAm-yKi( hN"M<mi drEt-e al{) ~V' t'yli[-' rv,a] hJ'Mih; !kel' Ar+b'd>Bi vrod>li

245

%l,m, jp'v'Ahy>-!B, ~r"Ahyli ~yIT;v. tn:v.Bi p wyT'x.T; ~r"Ahy> %l{m.YIw: WhY"liae rB<D-I rv,a] hw"hy>
rp,s-e l[; ~ybiWtk. hM'h-e aAl)h] hf'_[' rv<a] Why"z>x;a] yrEb.DI rt,y< w> 1:18 `!BE) Al hy"h-" al{) yKi hd"_Why>
%l,YEw: ~yIm"+V'h; hr"[s' .B;( WhY"lia-e ta, hw"hy> tAl[]h;B. yhiy>w: 2:1 p `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI
ynIx:l'v. hw"hy> yKi hpo an"- bve( [v'ylia-/ la, WhY"liae rm,aYOw: 2:2 `lG")l.GIh-; !mi [v'ylia/w< WhY"liae
Wac.YEw: 2:3 `lae-( tyBe( Wdr>YEw: &'b<+z>[,a-, ~ai ^v.p.n-: yxe(w> hw"hy>-yx; [v'ylia/ rm,aYOw: lae- tyBe(-d[;
x;qEl{ hw"hy> ~AYh; yKi T'[.d:y"h] wyl'ae Wrm.aYOw: [v'ylia-/ la, lae-tyBe(-rv,a] ~yaiy biN>h-; ynE)b.
an"- bve( [v'ylia/ WhY"liae Al rm,aYOw: 2:4 `Wv)x/h, yTi[.d:y" ynIa-] ~G: rm,aYOw: ^v<+aro l[;me ^yn<doa-] ta,
WvG>YIw: 2:5 `Ax*yrIy> WaboY"w: &'b<+z>[,a-, ~ai ^v.p.n-: yxe(w> hw"hy>-yx; rm,aYO w: AxyrIy> ynIx:l'v. hw"hy> yKi hpo
^yn<doa-] ta, x;qEl{ hw"hy> ~AYh; yKi T'[.d:y"h] wyl'ae Wrm.aYOw: [v'ylia-/ la, AxyrIyBi-( rv,a] ~yaiybiN>h-; ynE)b.
ynIx:l'v. hw"hy> yKi hpo an"- bve( WhY"liae Al rm,aYOw: 2:6 `Wv)x/h, yTi[.d:y" ynIa-] ~G: rm,aYOw: ^v<+aro l[;me
ynEB .mi vyai ~yVimix]w: 2:7 `~h,(ynEv. Wkl.YEw: &'b<+z>[,a-, ~ai ^v.p.n-: yxe(w> hw"hy>-yx; rm,aYO w: hn"DEr>Y:h;
ATr>D:a-; ta, WhY"liae xQ;YIw: 2:8 `!DE)r>Y:h-; l[; Wdm.[' ~h,ynEv.W qAx+r"me dg<N<mi Wdm.[;Y:w: Wkl.h'( ~yaiybiN>h;
WhY"liaew> ~r"b.['k. yhiy>w: 2:9 `hb'(r"x'B, ~h,ynEv. Wrb.[;Y:w: hN"hE+w" hN"hE Wcx'YEw: ~yIM;h-; ta, hK,Y:w: ~l{g>YIw:
~yIn:v-. yPi( an"- yhiywI) [v'ylia/ rm,aYOw: %M"+[ime xq:L'a, ~r<j,B. %L'- hf,[/a,( hm' la;v. [v'ylia-/ la, rm:a'
!yIa-: ~aiw> !ke ^l-. yhi(y> %T'aime( xQ"lu ytiao ha,r>T-i ~ai lAa+v.li t'yviq.hi rm,aYO w: 2:10 `yl'(ae ^x]WrB.
~h,_ynEv. !yBe WdrIp.Y:w: vae yseWsw> vae-bk,r<( hNEhiw> rBed:w> %Alh' ~yki l.ho hM'he yhiy>w: 2:11 `hy<)h.yI al{
laer"f.yI bk,r< ybia' ybia' q[ec;m. aWhw> ha,ro [v'ylia/w< 2:12 `~yIm")V'h; hr"[S' .B;( WhY"liae l[;Y:w:
WhY"liae tr<D<a-; ta, ~r<Y"w: 2:13 `~y[i(r"q. ~yIn:v.li ~[er"q.YIw: wyd"g "b.Bi qzEx]Y:w: dA[+ Wha'r" al{w> wyv'r"p'W
hl'p.n-" rv,a] WhY"liae tr<D<a-; ta, xQ;YIw: 2:14 `!DE)r>Y:h; tp;f-. l[; dmo[]Y:w:) bv'Y"w: wyl'_['me hl'p.n" rv<a]
Wcx'YE)w: ~yIM;h-; ta, hK,Y:w: aWh-@a; WhY"+liae yhel{a/ hw"hy> hYE a; rm;aYOw: ~yIM;h-; ta, hK,Y:w: wyl'['me(
x:Wr hx'n" Wrm.aYOw: dg<N<mi AxyrIyBi-( rv,a] ~yaiybiN>h-; ynE)b. Whaur>YIw: 2:15 `[v'(ylia/ rbo[]Y:w:) hN"hew" hN"hE
an"- hNEhi wyl'ae Wrm.aYOw: 2:16 `hc'r>a") Al-Wwx]T;v.YIw: Atar"q.li WaboY"w: [v'_ylia-/ l[; WhY"liae
hw"hy> x:Wr Aaf'n-> !P, ^yn<doa-] ta, Wvq.b;ywI an" Wkl.yE lyIx-; ynE)B. ~yvin"a] ~yVimix] ^yd<b'[-] ta,-vyE)
Ab-Wrc.p.YIw: 2:17 `Wxl'(v.ti al{ rm,aYOw: tAy=a'GEh; tAay"G>h; tx;a;B. Aa ~yrIh'h, dx;a;B. Whkeliv.Y:w:
WbvuY"w: 2:18 `Whau(c'm. al{w> ~ymiy-" hv'(l{v. Wvq.b;y>w: vyai ~yVimix] Wxl.v.YIw:) Wxl'_v. rm,aYOw: vBo- d[;
yven>a; Wrm.aYOw: 2:19 `Wkle(T-e la; ~k,ylea] yTir>m:a-' aAl)h] ~h,lea] rm,aYOw: Ax=yrIyBi bveyO aWhw> wyl'ae
#r<a'h'w> ~y[ir" ~yIM:h;w> ha,_ro ynIdoa] rv<a]K; bAj ry[ih' bv;Am an"-hNEhi [v'ylia-/ la, ry[ih'
ac'Am-la, aceYEw: 2:21 `wyl'(ae Wxq.YIw: xl;m,_ ~v' Wmyfiw> hv'd"x] tyxil{c. yli-Wxq. rm,aYOw: 2:20 `tl,K'(v;m.
dA[ ~V'mi hy<h.y-I al{) hL,aeh' ~yIM:l; ytiaPirI hw"hy> rm:a-' hKo) rm,aYOw: xl;m,_ ~v'- %l,v.Y:w: ~yIM;h;
~V'mi l[;Y:w: 2:23 p `rBE)DI rv<a] [v'ylia/ rb:d>Ki hZ<+h; ~AYh; d[; ~yIM;h; Wpr"YEw: 2:22 `tl,K'(v;m.W tw<m"
hle[] Al Wrm.aYOw: Ab-WsL.q;t.YIw: ry[ih-' !mi Wac.y" ~yNI j;q. ~yrI['n>W %r<D<b; hl,[o aWhw> lae-_ tyBe(
r[;Y:h-; !mi ~yBiDU ~yIT:v. hn"ac,Tew: hw"h+ y> ~veB. ~lel.q;y>w:) ~aer>YIw: wyr"x]a;( !p,YIw: 2:24 `x;rE(qe hle[] x;rEqe
p `!Ar)m.vo bv' ~V'miW lm,_r>K;h; rh:- la, ~V'mi %l,YEw: 2:25 `~ydI(l'y> ynEv.W ~y[iB'r>a; ~h,me hn"[.Q:b;T.w:
hd"_Why> %l,m, jp'v'Ahyli hrEf.[, hn<mov. tn:vB. i !Arm.voB. laer"f.y-I l[; %l:m' ba'x.a-; !B, ~r"AhywI 3:1
rs;Y"w: AM=aik.W wybia'k. al{ qr: hw"hy> ynEy[eB. [r:h' hf, []Y:w: 3:2 `hn")v' hrEf.[-, ~yTev. %l{m.YIw:
ayjix/h-, rv,a] jb'n-> !B<) ~['b.r"y" twaJox;B. qr: 3:3 `wybi(a' hf'[' rv<a] l[;B;h; tb;C .m-; ta,
laer"f.y-I %l,m,(l. byvihew> dqE+nO hy"h' ba'Am-%l,m,( [v;ymeW 3:4 s `hN"M<)mi rs"- al{ qbe_D" laer"f.y-I ta,
%l,m,B. ba'Am-%l,m,( [v;p.YIw: ba'_x.a; tAmK. yhiy>w: 3:5 `rm,c'( ~yliyae @l,a, ha'meW ~yrIK' @l,a-, ha'me
xl;v.YIw: %l,YwE : 3:7 `lae(r"f.y-I lK'-ta, dqop.YIw: !Ar+m.Vomi aWhh; ~AYB; ~r"Ahy> %l,M,h; aceYEw: 3:6 `lae(r"f.yI
hm'_x'l.Mil; ba'Am-la, yTiai %lEteh] yBi [v;P' ba'Am %l,m, rmoale hd"Why>-%l,m,( jp'v'Ahy>-la,
hl,_[]n: %r<D<h; hz<- yae rm,aYOw: 3:8 `^ys,(WsK. ys;WsK. ^M<[;k. yMi[;K. ^Amk' ynIAmK' hl,[/a, rm,aYOw:
%r<D< WBsoY"w: ~Ada/ %l,m,W hd"Why>-$l,m,(W laer"f.yI %l,m, %l,YEw: 3:9 `~Ad)a/ rB:d>mi %r<D< rm,aYOw:

246

Hh'a] lae_r"f.yI %l,m, rm,aYOw: 3:10 `~h,(yleg>r:B. rv<a] hm'heB.l;w> hn<x]M;l;( ~yIm: hy"h-' al{w> ~ymi_y" t[;b.vi
!yaeh; jp'v'Ahy> rm,aYOw: 3:11 `ba'(Am-dy:B. ~t'Aa ttel' hL,aeh' ~ykil'M.h; tv,l{v.li hw"hy> ar"q-' yKi(
hPo rm,aYOw: laer"f.y-I %l,m,( ydEb.[;me dx'a, ![;Y:w: At=Aame hw"hy>-ta, hv'r>d>nIw> hw"hyl;( aybin" hPo
hw"+hy>-rb;D> AtAa vyE jp'v'Ahy> rm,aYOw: 3:12 `WhY")liae ydEy-> l[; ~yIm: qc;y-" rv,a] jp'v-' !B, [v'ylia/
yLi-hm; laer"f.yI %l,m-, la, [v'ylia/ rm,aYOw: 3:13 `~Ad)a/ %l,m,W jp'v'AhywI laer"f.yI %l,m, wyl'ae Wdr>YEw:
hw"hy> ar"q-' yKi( la; laer"f.yI %l,m, Al rm,aYOw: ^M<+ai yaeybin-> la,w> ^ybia' yaeybin-> la, %le %l'w"
rv<a] tAab'c. hw"hy>-yx; [v'ylia/ rm,aYOw: 3:14 `ba'(Am-dy:B. ~t'Aa ttel' hL,aeh' ~ykil'M.h; tv,l{v.li
3:15 `&'a<)r>a, ~aiw> ^yl,ae jyBia-; ~ai afe_nO ynIa] hd"Why>-%l,m,( jp'v'Ahy> ynEP. yleWl yKi wyn"p'l. yTid>m;['
hfo[' hw"+hy> rm:a' hKo rm,aYOw: 3:16 `hw")hy>-dy: wyl'[' yhiT.w: !GEn:m.h;( !GEn:K. hy"h'w> !GE+n:m. yli- Wxq. hT'[;w>
lx;Nh: ;w> ~v,g< War>t-i al{)w> x:Wr War>t-i al{) hw"hy> rm:a' hko- yKi( 3:17 `~ybi(GE ~ybiGE hZ<h; lx;N:h;
!t:n"w> hw"+hy> ynEy[eB. tazO lq:n"w> 3:18 `~k,(T.m.h,b.W* ~k,ynEq.miW ~T,a; ~t,ytiv.W ~yIm"+ aleM'yI aWhh;
WlyPiT; bAj #[e- lk'w> rAxb.mi ry[i- lk'w> rc'b.mi ry[i- lK' ~t,yKihiw> 3:19 `~k,(d>y<B. ba'Am-ta,
tAl[]K; rq,Bob; yhiy>w: 3:20 `~ynI)b'a]B' Wbaik.T; hb'AJh; hq"l.x,h; lkow> WmTos+ .Ti ~yIm-: ynEy>[.m-; lk'w>
W[m.v'( ba'Am-lk'w> 3:21 `~yIM")h-; ta, #r<a'h' aleM'Tiw: ~Ad+a/ %r<D<mi ~yaiB' ~yIm-: hNEhiw> hx'n>Mih;
3:22 `lWb)G>h; l[;( Wdm.[;Y:w: hl'[.m;w" hr"gOx] rgExo lKomi Wq[C] 'YIw: ~B'_ ~x,L'hil. ~ykil'M.h; Wl[-' yKi(
3:23 `~D"(K; ~yMidUa] ~yIM:h; ta, dg<N<mi ba'Am War>YIw: ~yIM"+h-; l[; hx'r>z" vm,Vh, ;w> rq,Bob; WmyKiv.Y:w:
WaboY"w: 3:24 `ba'(Am ll'V'l; hT'[;w> Wh[e_r-E ta, vyai WKY:w: ~ykil'M.h; Wbr>x,n<) brE x\h' hz< ~D" Wrm.aYO*w:
tAKh;w> Hb' -WKY:w: -AbY"w: ~h,_ynEP.mi WsnUY"w: ba'Am-ta, WKY:w: laer"f.yI WmqUY"w: laer"f.yI hnEx]m-; la,
~yIm-: !y:[.m-; lk'w> h'Wal.miW Anb.a-; vyai Wkyliv.y: hb'Aj hq"l.x-, lk'w> Wsroh]y: ~yrI['h,w> 3:25 `ba'(Am-ta,
ar>Y:w: 3:26 `h'WK)Y:w: ~y[iL'Q;h; WBsoY"w: tf,r"_x] ryQIB; h'yn<b'a] ryaiv.h-i d[; WlyPiy: bAj-#[e-( lk'w> WmTos .yI
[:yqIb.h;l. br<x, @lE)vo vyai tAam-e [b;v. AtAa xQ:YIw: hm'_x'l.Mih; WNM,mi qz:x-' yKi( ba'Am %l,m,
hl'[o Whle[]Y:w: wyT'x.T; %l{m.y-I rv,a] rAkB.h; AnB-. ta, xQ;YIw: 3:27 `Wlko)y" al{w> ~Ada/ %l,m-, la,
yveN>mi tx;a; hV'aiw> 4:1 p `#r<a'l( ' WbvuY"w: wyl'['me( W[s.YIw: lae_r"f.y-I l[; lAdG-" @c,q, yhiy>w: hm'xoh-; l[;
arEy" hy"h' ^D>b.[; yKi T'[.d:y" hT'a;w> tme yviyai ^D>b.[; rmoale [v'ylia-/ la, hq'[]c' ~yaiybiN>h;-ynE)b.
hm' [v'ylia/ h'yl,ae rm,aYOw: 4:2 `~ydI(b'[]l; Al yd:l'y> ynEv-. ta, tx;q;l' aB' hv,N Oh;w> hw"+hy>-ta,
yKi tyIB;B; lko ^t.x'p.vil. !yae rm,aTow: tyIB"+B; %l" ykil.-vY<-hm; yli ydIyGIh; %L'- hf,[/a,
~yliKe %yIn"+kev. yken"k.vi -lK' taeme #Wxh-; !mi ~yliKe %l"- ylia]v; ykil. rm,aYOw: 4:3 `!m,v'( %Wsa-' ~ai
hL,ae_h' ~yliKeh-; lK' l[; T.q.c;y"w> %yIn:B-' d[;b.W %dE[]B; tl,D<h; T.rg. s: 'w> tab'W 4:4 `yjiy[i(m.T-; la; ~yqIrE
ayhiw> h'yl,ae ~yviGIm; ~he h'yn<+B' d[;b.W Hd"[]B; tl,D<h; rGOs .Tiw: ATaime( %l,Tew: 4:5 `y[iySi(T; aleM'h;w>
rm,aYOw: yliK, dA[ yl;ae hv'yGIh; Hn"B-. la, rm,aTow: ~yliKeh; tal{m.Ki yhiy>w: 4:6 `tq,c'(Am tq,c'yme
yrIk.mi ykil. rm,aYOw: ~yhil{a/h' vyail. dGET;w: aboT'w: 4:7 `!m,V'(h; dmo[]Y:w:) yliK,_ dA[ !yae h'yl,ae
~AYh; yhiy>w: 4:8 p `rt")ANB; yyIx.ti( %yIn:b'W ykiynEB. T.a;w> %yE+v.nI ykiyEv.nI -ta, ymiL.v;w> !m,V,h-; ta,
rsUy" Arb.[' yDEmi yhiy>w:) ~x,l-'_ lk'a/l, AB-qz<x]T;w: hl'Adg> hV'ai ~v'w> ~nEWv-la, [v'ylia/ rbo[]Y:w:
rbE[o aWh+ vAdq' ~yhil{a/ vyai yKi yTi[.d:y" an"- hNEhi Hv'yai-la, rm,aTow: 4:9 `~x,l-'( lk'a/l, hM'v'
hy"h'w> hr"_Anm.W aSekiw> !x"l.vuw> hJ'mi ~v' Al ~yfin"w> hN"j;q. ryqi-tY:li[] aN"- hf,[]n:) 4:10 `dymi(T' Wnyle['
rm,aYOw: 4:12 `hM'v-'( bK;v.YIw: hY"li[]h-' la, rs;Y"w: hM'v'_ aboY"w: ~AYh; yhiy>w: 4:11 `hM'v'( rWsy" Wnyleae AaboB.
h'yl,ae an"- rm'a/ Al rm,aYOw: 4:13 `wyn")p'l. dmo[]T;w:) Hl'- ar"q.YIw: taZO=h; tyMin:WVl; ar"q. Ar[]n: yzIx]G-E la,
Aa %l,M,h-; la, %l'-rB,d:l. vyEh] %l' tAf[]l; hm, taZOh; hd"r"x]h-; lK'-ta, Wnyleae T.d>r:x' hNEhi
yzIx]yGE rm,aYOw: Hl'_ tAf[]l; hm,W rm,aYOw: 4:14 `tb,v'(yO ykinOa' yMi[; %AtB. rm,aTow: ab'C_ 'h; rf:- la,
rm,aYOw: 4:16 `xt;P'(B; dmo[]T;w:) Hl'- ar"q.YIw: Hl'-_ ar"q. rm,aYOw : 4:15 `!qE)z" Hv'yaiw> Hl'- !yae( !BE lb'a]
bZEk;T-. la; ~yhil{a/h' vyai ynIdoa-] la; rm,aTow: !BE+ tq,b,xo T.a; yTia; hY"x; t[eK' hZ<h; d[eAMl;
4:18 `[v'(ylia/ h'yl,ae rB<DI rv,a] hY"x; t[eK' hZ<h; d[e AMl; !BE+ dl,Tew: hV'aih' rh;T;w: 4:17 `^t<)x'p.viB.

247

yvi_aro yviaro wybia-' la, rm,aYOw: 4:19 `~yrI)c.Qoh-; la, wybia-' la, aceYEw: ~AYh; yhiy>w: dl,Y"+h; lD:g >YIw:
h'yK,r>B-i l[; bv,YEw: AM=ai-la, Whaeybiy>w: WhaeF 'YIw: 4:20 `AM*a-i la, Whaef' r[;N:h-; la, rm,aYOw:
4:22 `ace(Tew: Ad[]B; rGOs
.Tiw: ~yhi_l{a/h' vyai tJ;m-i l[; WhbeKiv.T;w: l[;T;w: 4:21 `tmo)Y"w: ~yIr:h\C'h-;( d[;
vyai-d[; hc'Wra'w> tAn=toa]h' tx;a;w> ~yrI[N' >h-; !mi dx'a, yli an" hx'l.vi rm,aTow: Hv'yai-la, ar"q.Tiw:
al{w> vd<x-o al{) ~AYh; wyl'ae tk,l,ho yTik.l;ho T.a; yTia; [:WDm; rm,aYOw: 4:23 `hb'Wv)a'w> ~yhil{a/h'
yKi bKor>li yli- rc'[]T-; la; %lE+w" gh;n> Hr"[]n-: la,( rm,aTow: !Ata'h'( vbox]T;w:) 4:24 `~Al)v' rm,aTow: tB'_v;
tAar>Ki yhiy>w: lm,_r>K;h; rh:- la, ~yhil{a/h' vyai- la, aAbT'w: %l,Tew: 4:25 `%l") yTir>m:a-' ~ai
an"- #Wr) hT'[; 4:26 `zL'(h; tyMin:WVh; hNEhi Ar[]n: yzIx]yGE-la, rm,aYOw: dg<N<mi Ht'ao ~yhil{a/h-' vyai
aboT'w: 4:27 `~Al)v' rm,aTow: dl,Y"+l; ~Alv'h] %vEyail. ~Alv'h] %l" ~Alv'h] Hl'- rm'a/w< Ht'ar"q.li
~yhil{a/h' vyai rm,aYOw: Hp'd>h'l. yzIx]yGE) vG:YIw: wyl'g_ >r:B. qzEx]T;w:) rh'h-' la, ~yhil{a/h'( vyai - la,
!bE yTil.a;v'h] rm,aTow: 4:28 `yli( dyGIhi al{w> yNIM,mi ~yli[.h, hw"hyw:) Hl'- hr"m'( Hv'p.n-: yKi( Hl'-hPe(r>h;
^d>y"b. yTin>[;v.mi xq;w> ^yn<t.m' rgOx] yzIx]ygEl. rm,aYOw: 4:29 `yti(ao hl,v.t; al{ yTir>m;a' al{h] ynI+doa] taeme
`r[;N")h; ynEP-. l[; yTin>[;v.mi T'm.f;w> WN=n<[]t; al{ vyai ^k.r<b'y-> yki(w> WNk,r>b't. al{ vyai ac'm.t-i yKi( %lew"
rb:[' yzIx]gEw> 4:31 `h'yr<(x]a; %l,YEw: ~q'Y"w: &'b<+z>[,a-, ~ai ^v.p.n:-yxe(w> hw"hy>-yx; r[;N:h; ~ae rm,aTow: 4:30
Al-dG<Y:w: Atar"q.li bv'Y"w: bv,q"+ !yaew> lAq !yaew> r[;N:h; ynEP-. l[; tn<[,v.Mih-; ta, ~f,Y"w: ~h,y nEp.li
4:33 `At*J'mi l[; bK'v.mu tme r[;N:h; hNEhiw> ht'y>B"+h; [v'ylia/ aboY"w: 4:32 `r[;N")h; #yqIhe al{ rmoale
wyPi ~f,Y"w: dl,Yh< ;-l[; bK;v.YIw: l[;Yw: : 4:34 `hw")hy>-la, lLeP;t.YIw: ~h,_ynEv. d[;B. tl,D<h; rGO s .YIw: aboY"w:
bv'Yw" : 4:35 `dl,Y")h; rf:B. ~x'Y"w: wyl'_[' rh:g >YIw: wyP'K; APK;-l[; wyP'k;w> wyn"y[e-l[; wyn"y[ew> wyPi- l[;
xq:p.YIw: ~ymi['P. [b;v-, d[; r[;N:h; rrEAzy>w: wyl'_[' rh:g >YIw: l[;Y:w: hN"he tx;a;w> hN"he tx;a; tyIB;B; %l,YEw:
wyl'_ae aAbT'w: h'a,r"q.YIw: taZOh; tyMin:Vuh;-la, ar"q. rm,aYOw: yzIx]yGE-la, ar"q.YIw: 4:36 `wyn")y[e-ta, r[;N:h;
4:38 p `ace(Tew: Hn"B. ta, aF'Tiw: hc'r>a"+ WxT;v.Tiw: wyl'g >r-: l[; lPoTiw: aboT'w: 4:37 `%nE)b. yaif. rm,aYOw:
rySih; tpov. Ar[]n:l. rm,aYOw: wyn"+p'l. ~ybiv.yO ~yaiybiN>h; ynEb.W #r<a'B' b['r"h'w> hl'G"l.GIh; bv' [v'ylia/w<
hd<f' !p,G< ac'm.YIw: troao jQEl;l. hd<F'h-; la, dx'a, aceYEw: 4:39 `~yai(ybiN>h; ynEb.li dyzIn" lVeb;W hl'AdG>h;
Wqc.YI)w: 4:40 `W[d"(y" al{- yKi( dyzIN "h; rysi- la, xL;p;y>w: aboY"w: Ad=g>bi al{m. hd<f' t[oQuP; WNM,mi jQEl;y>w:
al{w> ~yhil{a/h' vyai rySiB; tw<m" Wrm.aYO*w: Wq['c' hM'hew> dyzIN"h;me ~l'k.a'K. yhiy>w: lAk+a/l, ~yvin"a]l;
hy"h' al{w> WlkeayOw> ~['l' qc; rm,aYOw: rySi_h-; la, %lEv.Y:w: xm;q-, Wxq.W rm,aYOw: 4:41 `lko)a/l, Wlk.y"
~yrIWKBi ~x,l, ~yhil{a/h' vyail. abeY"w: hv'liv' l[;B;mi aB' vyaiw> 4:42 s `rySi(B; [r" rb"D"
!TEa, hm' Atr>v"m. rm,aYOw: 4:43 `Wlke(ayOw> ~['l' !TE rm,aYOw: An=l{q.ciB. lm,r>k;w> ~yrI[of. ~x,l-, ~yrI)f.[,
!TEYIw: 4:44 `rtE)Ahw> lkoa' hw"hy> rm:a' hko yKi WlkeayOw> ~['l' !TE rm,aYOw: vyai_ ha'me ynEp.li hz<
ynEp.li lAdG" vyai hy"h' ~r"a-] %l,m,( ab'c-. rf; !m'[]n:w> 5:1 p `hw")hy> rb:d>Ki WrtIAYw: Wlk.aYOw: ~h,ynEp.li
~r"a]w: 5:2 `[r"(com. lyIx: rABGI hy"h' vyaih'w> ~r"_a]l; h['WvT. hw"hy>-!t;n") Ab-yKi( ~ynIp' afun>W wyn"doa]
rm,aTow: 5:3 `!m")[]n: tv,ae ynEp.li yhiT.w: hN"+j;q. hr"[]n: laer"f.yI #r<a,me WBv.YIw: ~ydIWdg> Wac.y"
dGEY:w: aboY"w: 5:4 `AT*[.rC: 'mi Atao @soa/y< za' !Ar+m.voB. rv<a] aybiN "h; ynEp.li ynIdoa] ylex]a; HT'r>biG-> la,
~r"a-] %l,m,( rm,aYOw: 5:5 `lae(r"f.yI #r<a,me rv<a] hr"[N] :h:) hr"B.DI tazOk'w> tazOK' rmo =ale wyn"doal;
~ypil'a] tv,vew> @s,k-, yrEK.Ki rf,[, Ady"B. xQ;YIw: %l,YEw: lae_r"f.yI %l,m-, la, rp,se hx'l.v.a,w> aBo- %l,
hZ<h; rp,Seh; aAbK. hT'[;w> rmo=ale laer"f.yI %l,m-, la, rp,Seh; abeY"w: 5:6 `~ydI(g"B. tApylix] rf,[,w> bh'z"
laer"f.y-I %l,m,( aroq.Ki yhiy>w: 5:7 `AT*[.rC: 'mi ATps. ;a]w: yDIb.[; !m"[]n-: ta, ^yl,ae yTix.l; v' hNEhi ^yl,ae
@soa/l, yl;ae x;levo hz<-yKi( tAyx]h;l.W* tymih'l. ynIa' ~yhil{a/h; rm,aYOw: wyd"g "B. [r:q.YIw: rp, Seh-; ta,
[v'ylia/ [;mov.Ki yhiy>w: 5:8 `yli( aWh hN<a;t.m-i yKi( War>W an"-W[)D-> %a; yKi AT+[.rC: '(mi vyai
^yd<_g"B. T'[.r:q' hM'l' rmoale %l,M,h-; la, xl;v.YIw: wyd"g "B-. ta, laer"f.y-I %l,m,( [r: q-' yKi( ~yhil{a/h-' vyai
dmo[]Y:w: AB=k.rIb.W wys'WsB. AsWsB. !m"[]n: aboY"w: 5:9 `lae(r"f.yIB. aybin" vyE yKi [d:yEw> yl;ae an"- abo)y"
~ymi['P-. [b;v,( T'c.x;r"w> %Alh' rmo=ale %a"l.m; [v'ylia/ wyl'ae xl;v.YIw: 5:10 `[v'(ylia/l, tyIB:h-; xt;P,(

248

aAcy" aceyE yl;ae yTir>m;a' hNEhi rm,aYOw: %l:+YEw: !m"[]n: @co q.YIw: 5:11 `rh")j.W ^l. ^r>f'B. bvoy"w> !DEr>Y:B;
hn"b'a] bAj al{h] 5:12 `[r"(coM.h; @s:a'w> ~AqM'h-; la, Ady" @ynIhew> wyh'l{a/ hw"hy>-~veB. ar"q'w> dm;['w>
%l,YEw: !p,YIw: yTir>h"+j'w> ~h,B' #x;r>a-, al{)h] laer"f.yI ymeyme lKomi qf,M,D: tArh]n: rP;r>p;W hn"m'a]
aAlh] ^yl,ae rB<DI aybiN "h; lAdG" rb"D" ybia' Wrm.aYOw: wyl'ae WrB.d:y>w: wyd"b'[] WvG>YIw: 5:13 `hm'(xeB.
vyai rb:d>Ki ~ymi['P. [b;v, !DEr>Y:B; lBoj.YIw: dr<YwE : 5:14 `rh")j.W #x;r> ^yl,ae rm:a-' yKi( @a:w> hf,_[]t;
WhnEx]m-; lk'(w> aWh ~yhil{a/h' vyai- la, bv'Y"w: 5:15 `rh")j.YIw: !joq' r[;n: rf:b.Ki Arf'B. bv'Y"w: ~yhi_l{a/h'
lae_r"f.yIB-. ~ai yKi #r<a'h-' lk'B. ~yhil{a/ !yae yKi yTi[.d:y" an"- hNEhi rm,aYOw: wyn"p'l. dmo[]Y:w: aboY"w:
xQ"+a-, ~ai wyn"p'l. yTid>m;[-' rv,a] hw"hy>-yx; rm,aYOw: 5:16 `^D<)b.[; taeme hk'r"b. an"- xq; hT'[;w>
yKi hm'_d"a] ~ydIr"P-. dm,c,( aF'm; ^D>b.[;l. an"- !T;yU al{w" !m'[]n: rm,aYOw: 5:17 `!aE)m'y>w: tx;q:l' AB-rc;p.YIw:
xl;s .yI hZ<h; rb"D"l; 5:18 `hw")hyl;-~ai yKi ~yrIxea] ~yhil{ale xb;z<w" hl' [o ^D>b.[; dA[ hf,[]y-: aAl)
tyBe ytiywEx]T;v.hi(w> ydIy-" l[; !["v.nI aWhw> hM'v' twOx]T;v.hil. !AMrI-tybe ynIdoa] aAbB. ^D<+b.[;l. hw"hy>
%lE Al rm,aYOw: 5:19 `hZ<)h; rb"D"B; ^D>b.[;l. hw"hy> qq an"-xl;s.yI !MorI tyBe ytiy"w"x]T;v.hiB. !MorI
%f:x' hNEhi ~yhil{a/h-' vyai [v'ylia/ r[;n: yzIx]yGE rm,aYOw: 5:20 s `#r<a'-( tr:b.Ki ATaime %l,YEw: ~Al+v'l.
wyr"x]a; yTic.r-: ~ai-yKi( hw"hy>-yx; aybi_h-e rv,a] tae AdY"mi tx; Q:mi hZ<h; yMir:a]h'( !m"[]n-: ta,( ynIdoa]
l[;me lPoYIw: wyr"x]a; #r" !m'[]n:) ha,r>YIw: !m"+[]n:) yrEx]a; yzIx]yGE @Dor>YIw: 5:21 `hm'Wa)m. ATaime yTix.q;l'w>
hz< hT'[; hNEhi rmoale ynIx:l'v. ynIdoa] ~Alv' rm,aYOw: 5:22 `~Al)v'h] rm,aYOw: Atar"q.li hb'K'r>M,h;
tAplix] yTev.W @s,K-, rK;Ki ~h,l' aN"- hn"T. ~yai_ybiN>h; ynEB.mi ~yIr:p.a, rh:me ~yrI ['n-> ynE)v. yl;ae WaB'
yTev.W ~yjirIx] ynEv.Bi @s,K, ~yIr:K.Ki rc;Y"w: AB-#r"p.YIw: ~yIr"+K'Ki xq: laeAh !m'[]n: rm,aYOw: 5:23 `~ydI(g"B.
dqop.YIw: ~d"Y"mi xQ:YIw: lp,[oh-' la, aboY"w: 5:24 `wyn")p'l. Waf.YIw: wyr"['n> ynEv-. la, !TeYIw: ~ydIg "B. tAplix]
!a'me [v'ylia/ wyl'ae rm,aYOw: wyn"doa-] la, dmo[]Y:w: ab'-aWhw> 5:25 `Wkle(YEw: ~yvin"a]h-' ta, xL;v;y>w: tyIB"+B;
rv<a]K; %l;h' yBil-i al{ wyl'ae rm,aYOw: 5:26 `hn"a")w" hn<a" ^D>b.[; %l:h-' al{) rm,aYOw: yzI+x]GE !yIa:me
~ymir"k.W ~ytiyzEw> ~ydIg "B. tx;q:l'w> @s,K,h-; ta, tx;q:l' t[eh; ^t<+ar"q.li ATb.K;r>m, l[;me vyai- %p;h'(
wyn"p'L.mi aceYEw: ~l'_A[l. ^[]r>z:b.W* ^B-. qB;d>Ti( !m'[]n:) t[;r: c'w> 5:27 `tAx)p'v.W ~ydIb'[]w: rq'b'W !acow>
~v' ~ybiv.yO Wnx.na: ] rv,a] ~AqM'h; an"- hNE)hi [v'_ylia-/ la, ~yaiybiN>h-; ynE)b. Wrm.aYOw: 6:1 s `gl,V'(K; [r"com.
~v' WnL'- hf,[]n:w> tx'a, hr"Aq vyai ~V'mi hx'q.nIw> !DEr>Y:h-; d[; aN"- hk'l.nE) 6:2 `WNM,(mi rc: ^yn<p'l.
`%lE)ae ynIa] rm,aYOw: ^yd<_b'[-] ta, %lEw> an" la,Ah dx'a,h'( rm,aYOw: 6:3 `Wkle( rm,aYOw: ~v'_ tb,v,l' ~Aqm'
lp;n" lz<r>B;h-; ta,w> hr"AQh; lyPim; dx'a,h'( yhiy>w: 6:5 `~yci([eh' Wrzg> >YIw:) hn"DEr>Y:h; WaboY"w: ~T'_ai %l,YEw: 6:4
Whaer>Y:w: lp'_n" hn"a" ~yhil{a/h-' vyai rm,aYO w: 6:6 `lWa)v' aWhw> ynIdoa] Hh'a] rm,aYOw: q[;c.YIw: ~yIM"+h-; la,
p `Whxe(Q'YIw: Ady" xl;v.YIw: %l"+ ~r<h' rm,aYOw: 6:7 `lz<)r>B;h; @c,Y"w: hM'v-' %l,v.Y:w: #[e-bc'q.YIw: ~AqM'h-; ta,
`yti(nOx]T; ynImol.a; ynIl{P. ~Aqm-. la, rmoale wyd"b'[-] la, #[;W"YIw: lae_r"f.yIB. ~x'l.nI hy"h' ~r"a] %l,m,W 6:8
~r"a] ~v'- yKi( hZ<+h; ~AqM'h; rbo[]me rm,V'hi rmoale laer"f.yI %l,m-, la, ~yhil{a/h' vyai xl;v.YIw: 6:9
Hr"yhiz>hiw> ~yhil{a/h-' vyai Al-rm;a'( rv,a] ~AqM'h-; la,( laer"f.yI %l,m, xl;v.YIw: 6:10 `~yTi(xin>
ar"q.YIw: hZ<+h; rb"D"h-; l[; ~r"a-] %l,m,( ble r[eS'YIw: 6:11 `~yIT")v. al{w> tx;a; al{ ~v'_ rm:v.nIw> Aryhiz>hiw>
dx;a; rm,aYOw: 6:12 `lae(r"f.yI %l,m-, la, WnL'V,mi ymi yli WdyGIT; aAlh] ~h,ylea] rm,aYOw: wyd"b'[-] la,
laer"f.yI %l,m,l. dyGIy: laer"f.yIB. rv<a] aybiN"h; [v' ylia-/ yKi( %l,M,_h; ynIdoa] aAl wyd"b'[]me(
Whxe_Q'a,w> xl;v.a,w> aWh hkoyae War>W Wkl. rm,aYOw: 6:13 `^b<)K'v.mi rd:x]B; rBEd:T. rv<a] ~yrIb'D>h-; ta,
WpQIY:w: hl'y>l; WaboY"w: dbe_K' lyIx:w> bk,r<w> ~ysiWs hM'v-' xl;v.YIw: 6:14 `!t")dob. hNEhi rmoale Al-dG:YUw:
sWsw> ry[ih-' ta, bbeAs lyIx:- hNEhiw> aceYEw: ~Wql' ~yhil{a/h'( vyai trEv'm. ~Kev.Y:w: 6:15 `ry[i(h-' l[;
WnT'ai rv<a] ~yBir: yKi ar"_yTi-la; rm,aYOw: 6:16 `hf,([]n: hk'yae ynIdoa] Hh'a] wyl'ae Ar[]n: rm,aYOw: bk,r"_w"
hw"hy> xq:p.YIw: ha,_r>yIw> wyn"y[e-ta, an"- xq;P. hw" hy> rm;aYOw: [v'ylia/ lLeP;t.YIw: 6:17 `~t'(Aa rv<a]me
wyl'ae Wdr>YEw: 6:18 `[v'(ylia/ tboybis. vae bk,r<w> ~ysiWs alem' rh'h' hNEhiw> ar>Yw: : r[;N:h; ynEy[e-ta,
rb:d>Ki ~yrIwEnS> ;B; ~KeY:w: ~yrI+wEnS> ;B; hZ<h-; yAGh;-ta, an"- %h; rm;aYOw: hw"hy>-la, [v' ylia/ lLeP;t.YIw:

249

~k,t.a, hk'yliAaw> yr:x]a; Wkl. ry[ih' hzO al{w> %r<D<h; hz< al{ [v'ylia/ ~h,lea] rm,aYOw: 6:19 `[v'(ylia/
hw"hy> [v'ylia/ rm,aYOw: !Arm.vo ~a'boK. yhiy>w: 6:20 `hn"Ar*m.vo ~t'Aa %l,YOw: !Wv+Qeb;T. rv<a] vyaih-' la,
rm,aYOw: 6:21 `!Ar)m.vo %AtB. hNEhiw> War>YIw: ~h,ynEy[e- ta, hw"hy> xq:p.YIw: Wa+r>yIw> hL,a-e ynE)y[e-ta, xq:P.
t'ybiv' rv<a]h; hK,t; al{ rm,aYOw: 6:22 `ybi(a' hK,a; hK,a;h; ~t'_Aa Ataor>Ki [v'ylia-/ la, laer"f.y-I %l,m,(
6:23 `~h,(ynEdoa] la, Wkl.yEw> WTv.yIw> Wlk.ayO*w> ~h,ynEp.li ~yIm;w" ~x,l, ~yfi hK,_m; hT'a; ^T.v.q;b.W* ^B.r>x;B.
ydEWdG> dA[ Wps.y-" al{)w> ~h,_ynEdo*a-] la, Wkl.YEw: ~xeL.v;y>w:) WTv.YIw: Wlk.aYO*w: hl'Adg> hr"Ke ~h,l' hr<k.YIw:
WhnE+x]m-; lK'-ta, ~r"a-] %l,m,( dd:h-] !B, #Boq.YIw: !ke- yrEx]a; yhiy>w:) 6:24 p `lae(r"f.yI #r<a,B. aAbl' ~r"a]
rAmx]-varo tAyh/ d[; h'yl,_[' ~yrIc' hNEhiw> !Arm.voB. lAdG" b[' r" yhiy>w: 6:25 `!Ar)m.v-o l[; rc;Y"w: l[;Yw: :
rbE[o laer"f.yI %l,m, yhiy>w:) 6:26 `@s,k-'( hV'mix]B; ~ynIAyb.DI ~ynIAyyrEx] bQ:h; [b;row> @s,K, ~ynImov.Bi
hw"hy> %[EviAy-la; rm,aYOw: 6:27 `%l,M,(h; ynIdoa] h['yviAh rmoale wyl'ae hq"[]c' hV'aiw> hm'_xoh-; l[;
taZOh; hV'aih' rm,aTow: %L"-+ hm; %l,M,h; Hl'- rm,aYO*w: 6:28 `bq,Y")h-; !mi Aa !r<GOh-; !mih] %[E+yviAa) !yIa:me
Whle_k.aNO*w: ynIB-. ta, lVebN; >w: 6:29 `rx")m' lk;anO ynIB-. ta,w> ~AYh; WNl,k.anOw> %nEB-. ta, ynIT. yl;ae hr"m.a'
%l,M,h; [:mov.ki yhiy>w: 6:30 `Hn")B-. ta, aBix.T;w: WNl,k.anOw> %nEB-. ta, ynIT. rxea;h' ~AYB; h'yl,ae rm;aow"
Arf'B-. l[; qF;h; hNEhiw> ~['h' ar.Y:w: hm'_xoh-; l[; rbE[o aWhw> wyd"g "B-. ta, [r:q.YIw: hV'aih'( yrE b.D-I ta,
wyl'[' jp'v-' !B, [v'ylia/ varo dmo[]y-: ~ai( @sI+Ay hkow> ~yhil{a/ yLi- hf,[]y-: hKo) rm,aYO w: 6:31 `tyIB")mi
aboy" ~r<j,B. wyn"p'L.mi vyai xl;v.YIw: AT=ai ~ybiv.yO ~ynIqZe >h;w> AtybeB. bveyO [v'ylia/w< 6:32 `~AY*h;
yviaro-ta, rysih'l. hZ<h; x;Cer:m.h-;( !B, xl;v-' yKi( ~t,yaiR>h; ~ynIqeZ>h-; la, rm:a' aWhw> wyl'ae %a'l.M;h;
6:33 `wyr"(x]a; wyn"doa] yleg >r: lAq aAlh] tl,D<B; Atao ~T,c.x;l.W tl,D<h; Wrg>si %a'l.M;h; aboK. War>
lyxiAa-hm'( hw"hy> taeme h['r"h'( tazO- hNE)hi rm,aYOw: wyl'_ae drEyO %a"l.M;h; hNEhiw> ~M'[i rBEd:m. WNd<A[
tl,s-o ha's( . rx'm' t[eK' hw"hy> rm:a' hKo hw"+hy>-rb;D> W[m.vi [v'ylia/ rm,aYOw: 7:1 s `dA[) hw"hyl;
Ady"-l[; !['v.nI %l,M,l-; rv,a] vyliV'h; ![;Y:w: 7:2 `!Ar)m.vo r[;v;B. lq,v,B. ~yrI[of. ~yIt:as'w> lq,v,B.
hk'N >hi rm,aYOw: hZ<+h; rb"D"h; hy<h.yIh] ~yIm;V'B; tABrUa] hf,[o hw"hy> hNEhi rm;aYOw: ~yhil{a/h' vyai- ta,
Wrm.aYO*w: r[;V'_h; xt;P, ~y[ir"com. Wyh' ~yvin"a] h['B'r>a;w> 7:3 s `lke(ato al{ ~V'miW ^yn<y[eB. ha,ro
ry[iB' b['r"h'w> ry[ih' aAbn" Wnr>m;a-' ~ai 7:4 `Wnt.m-'( d[; hPo ~ybiv.yO Wnx.n:a] hm' Wh[er-E la, vyai
hy<x.nI) WnYUx;y-> ~ai ~r"a] hnEx]m-; la, hl'P.nIw> Wkl. hT'[;w> Wnt.m'_w" hpo Wnb.v;y-" ~aiw> ~v' Wnt.m;w"
hNEhiw> ~r"a] hnEx]m; hceq-. d[; WaboY"w: ~r"_a] hnEx]m-; la, aAbl' @v,N<b; WmWqY"w: 7:5 `Wnt.m'(w" Wntuymiy>-~aiw>
Wrm.aYOw: lAd+G" lyIx: lAq sWs lAq bk,r< lAq ~r"a] hnEx]m-; ta, [;ymiv.hi yn"doaw: 7:6 `vyai( ~v'-!yae(
aAbl' ~yIr:c.mi ykel.m-; ta,w> ~yTixih; ykel.m-; ta, laer"f.yI %l,m, Wnyle[-' rk;f'( hNEhi wyxia-' la, vyai
hn<x]M;h;( ~h,yrEmox-] ta,w> ~h,yseWs)-ta,w> ~h,yleh\a'-ta, Wbz>[;Y:w: @v,N<b; WsWnY"w: WmWqY"w: 7:7 `Wnyle(['
lh,a-o la, WaboY"w: hn<x]M;h;( hceq-. d[; hL,aeh' ~y[ir"com.h;( WaboY"w: 7:8 `~v'(p.n-: la, WsnUY"w: ayhi-_ rv,a]K;
lh,a-o la, WaboY"w: WbvuY"w: Wnmi_j.Y:w: Wkl.YEw: ~ydIg "b.W bh'z"w> @s,K, ~V'mi Waf.YIw: WTv.YIw: Wlk.aYOw: dx'a,
hZ<h; ~AYh; ~yfi[o Wnx.n:a] !kE- al{) Wh[er-E la, vyai Wrm.aYOw: 7:9 `Wnmi(j.Y:w: Wkl.YEw: ~V'mi Waf.YIw: rxea;
ha'bon"w> Wkl. hT'[;w> !Aw=[' Wna'c'm.W rq,Boh; rAa-d[; WnyKixiw> ~yvix.m; Wnx.n:a]w: aWh hr"foB-. ~Ay
hnEx]m-; la, WnaB' rmoale ~h,l' WdyGIY:w: ry[ih' r[Ev-o la, War>q.YIw:) WaboY"w: 7:10 `%l,M,(h; tyBe hd"yGIn:w>
~ylih'aow> rWsa' rAmx]h;w> rWsa' sWSh-; ~ai yKi ~d"_a' lAqw> vyai ~v'- !yae( hNEhiw> ~r"a]
rm,aYOw: hl'y>l; %l,M,h; ~q'Y"w: 7:12 `hm'ynI)P. %l,M,h; tyBe WdyGIY:w: ~yrI+[]Vo)h; ar"q.YIw: 7:11 `hM'h-e( rv,a]K;
Wac.YEw: Wnx.na: ] ~ybi[er-> yKi W[d>y" ~r"_a] Wnl' Wf['- rv,a] tae ~k,l' aN"- hd"yGI)a; wyd"b'[-] la,
ry[ih-' la,w> ~yYIx; ~feP.t.nIw> ry[ih-' !mi Wac.y-E yKi( rmoale hd<F'b; hd<F'h;b. hbex'hel. hn<x]M;h-;( !mi
Hb'-Wra]v.nI rv<a] ~yrIa'vN. Ih:) ~ysiWSh;-!mi hV'mix] an"-Wxq.yIw> rm,aYOw: wyd"b'[]me dx'a, ![;Y:w: 7:13 `abo)n"
WMT'-_ rv,a] laer"f.yI !Amh-] lk'K. ~N"hi Hb'- Wra]v.nI rv<a] laer"f.yI !Amh] !Amh'h, -lk'K. ~N"hi
Wkl. rmoale ~r"a-] hnE)x]m; yrEx]a; %l,M,h; xl;v.YIw: ~ysi_Ws bk,r< ynEv. Wxq.YIw: 7:14 `ha,(r>nIw> hx'l.v.nIw>
Wkyliv.h-i rv,a] ~ylikew> ~ydIg"b. ha'lem. %r<D<h-; lk' hNEhiw> !DEr>Y:h-; d[; ~h,yrEx]a; Wkl.YEw: 7:15 `Wa)r>W

250

hnEx]m; tae WZboY"w: ~['h' aceYEw: 7:16 `%l,M,(l; WdGIY:w: ~ykia'l.M;h; WbvuY"w: ~z"+p.x'B. ~z"p.x'heB. ~r"a]
dyqip.hi %l,M,h;w> 7:17 `hw")hy> rb:d>Ki lq,v,B. ~yrI[of. ~yIt:as'w> lq,v,B. tl,s-o ha's. yhiy>w: ~r"_a]
vyai rB,DI rv<a]K; tmo+Y"w: r[;V;B; ~['h' Whsum.r>YIw: r[;V;h-; l[; Ady"-l[; !["v.n-I rv,a] vyliV'h-; ta,
rmo=ale %l,M,h-; la, ~yhil{a/h' vyai rBed:K. yhiy>w: 7:18 `wyl'(ae %l,M,h; td<r<B. rB,DI rv<a] ~yhil{a/h'
vyliV'h; ![;Y:w: 7:19 `!Ar)m.vo r[;v;B. rx'm' t[eK' hy<h.yI lq,v,B. tl,s-o ha's.W* lq,v,B. ~yrI[of. ~yIt;as'
^N>hi rm,aYOw: hZ<+h; rb"D"K; hy<h.yIh] ~yIm;V'B; tABrUa] hf,[o hw"hy> hNEhiw> rm;aYOw: ~yhil{a/h' vyai- ta,
8:1 s `tmo)Y"w: r[;V;B; ~['h' Atao Wsm.r>YIw: !KE+ Al-yhiy>w: 7:20 `lke(ato al{ ~V'miW ^yn<y[eB. ha,ro
yrIWgw> %teybeW T.a; yTia; ykil.W ymiWq rmoale Hn"B.-ta, hy"x/h-, rv,a] hV'aih-' la, rB<DI [v'ylia/w<
f[;T;w: hV'aih'( ~q'T'w: 8:2 `~ynI)v' [b;v, #r<a'h-' la, aB'- ~g:w> b['r"l'( hw"hy> ar" q-' yKi( yrIWg=T' rv<a]B;
hceq.mi yhiy>w: 8:3 `~ynI)v' [b;v, ~yTiv.liP-. #r<a,(B. rg"T"w: Ht'ybeW ayhi %l,Tew: ~yhi_l{a/h' vyai rb:d>Ki
8:4 `Hd"(f' la,w> Ht'yBe-la, %l,M,h-; la, q[oc.li aceTew: ~yTi_v.liP. #r<a,me hV'aih' bv'T'w: ~ynIv' [b;v,
hf'[-' rv,a] tAldoG>h-; lK' tae yli aN"- hr"Ps. ; rmo =ale ~yhil{a/h-' vyai r[;n: yzIx]G-E la, rBed:m. %l,M,h;w>
hy"x/h-, rv,a] hV'aih' hNEhiw> tMeh-; ta, hy"x/h-, rv,a] tae %l,M,l; rPEs ;m. aWh yhiy>w: 8:5 `[v'(ylia/
hV'aih'( tazO %l,M,h; ynIdoa] yzIx]GE) rm,aYOw: Hd"_f-' l[;w> Ht'yBe-l[; %l,M,h-; la, tq,[,co Hn"B-. ta,
syrIs' %l,M,h; Hl'- !T,YIw: Al=-rP,s;T.w: hV'ail' %l,M,h; la;v.YIw: 8:6 `[v'(ylia/ hy"x/h-, rv,a] Hn"B-. hz<w>
#r<a'h-' ta, hb'z>[' ~AYmi hd<F 'h; taoWbT.-lK' taew> Hl'-rv,a-] lK'-ta, byveh' rmoale dx'a,
vyai aB' rmoale Al-dG:YUw: hl,_xo ~r"a-] %l,m,( dd:h-] !b,W qf,M,D: [v'ylia/ aboY"w: 8:7 p `hT'[-'( d[;w>
vyai tar:q.li %lew> hx'n>mi ^d>y")B. xq: laehz"x-] la, %l,M,h; rm,aYOw: 8:8 `hN"h-E) d[; ~yhil{a/h'
xQ;YIw: Atar"q.li laez"x] %l,YEw: 8:9 `hz<) ylix\me hy<x.a,h; rmoale AtAame( hw"hy>-ta, T'v.r:d"w> ~yhi_l{a/h'
dd:h-] !b, ^n>Bi rm,aYOw: wyn"p'l. dmo[]Y:w: aboY"w: lm'_G" ~y[iB'r>a; aF'm; qf,M,D: bWj-lk'w> Ady"b. hx'n>mi
al{-rm'a/ %lE [v'y lia/ wyl'ae rm,aYOw: 8:10 `hz<) ylix\me hy<x.a,h; rmoale ^yl,ae ynIx:l'v. ~r"a-] %l,m,(
vyai &.b.YEw: vBo-+ d[; ~f,Y"w: wyn"P-' ta, dme[]Y:w: 8:11 `tWm)y" tAm-yKi( hw"hy> ynIa:r>hiw> hy<+x.ti hyOx' Al
ynEb.li hf,[]T-; rv,a] tae yTi[.dy: "-yKi( rm,aYOw: hk,_bo ynIdoa] [:WDm; laez"x] rm,aYOw: 8:12 `~yhi(l{a/h'
~h,yteroh'w> vJer:T. ~h,ylel.[ow> groh]T; br<x,B; ~h,yrExu(b;W vaeB' xL; v;T. ~h,yrEc.b.mi h['r" laer"f.yI
[v'ylia/ rm,aYOw: hZ<+h; lAdG"h; rb"D"h; hf,[]y: yKi bl,K,h; ^D>b.[; hm' yKi laehz"x] rm,aYOw: 8:13 `[;QE)b;T.
rm:a-' hm'(Al rm,aYOw: wyn"doa-] la, aboY"w: [v'ylia/ taeme %l,YEw: 8:14 `~r"(a-] l[; %l,m, ^t.ao hw"hy> ynIa:r>hi
frop.YIw: ~yIM;B; lBoj.YIw: rBek.M;h; xQ:YIw: tr"x\M'mi( yhiy>w: 8:15 `hy<)x.ti hyOx' yli rm;a' rm,aYOw: [v'_ylia/ ^l.
laer"f.yI %l,m, ba'x.a-; !B, ~r"Ayl. vmex' tn:v.biW 8:16 p `wyT'(x.T; laehz"x] %l{m.YIw: tmo+Y"w: wyn"P-' l[;
hn"v' ~yIT:v.W ~yvil{v-. !B, 8:17 `hd"(Why> %l,m, jp'v'Ahy>-!B, ~r"Ahy> %l:m' hd"_Why> %l,m, jp'v'AhywI
rv<a]K; laer"f.yI ykel.m; %r<d<B. %l,YEw: 8:18 `~Il'(v'WryBi %l:m' ~ynIv' hn"v' hn<mov.W Ak+l.m'b. hy"h'
hb'a-' al{)w> 8:19 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: hV'_ail. AL-ht'y>h") ba'x.a-; tB; yKi ba'x .a; tyBe Wf['
`~ymi(Y"h-; lK' wyn"b'l. rynI Al ttel' Al-rm;a'( rv<a]K; AD+b.[; dwID" ![;m;l. hd"Why>-ta, tyxiv.h;l. hw"hy>
hr"y[ic' ~r"Ay rbo[]Y:w: 8:21 `%l,m,( ~h,yle[] Wklim.Y:w: hd"_Why>-dy: tx;T;mi ~Ada/ [v;P' wym'y"B. 8:20
sn"Yw" : bk,r<h' yrEf' taew> wyl'ae bybeS oh; ~Ada-/ ta, hK,Y:w: hl'y>l; ~q" aWh-yhiy>w:) AM=[i bk,r<h-' lk'w>
t[eB' hn"b.li [v;p.Ti za' hZ<+h; ~AYh; d[; hd"Why>-dy: tx;T;mi ~Ada/ [v;p.YIw: 8:22 `wyl'(h'aol. ~['h'
~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] hf'_[' rv<a-] lk'w> ~r"Ay yrEb.DI rt,y< w> 8:23 `ayhi(h;
Anb. Why"z>x;a] %l{m.YIw: dwI+D" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbEQ'YIw: wyt'boa-] ~[i ~r"Ay bK;v.YIw: 8:24 `hd"(Why> ykel.m;l.
Why"z>x;a] %l:m' lae_r"f.yI %l,m, ba'x.a-; !B, ~r"Ayl. hn"v' hrEf.[-, ~yTev. tn:v.Bi 8:25 p `wyT'(x.T;
%l:m' tx;a; hn"v'w> Akl.m'b. Why"z>x;a] hn"v' ~yIT:v.W ~yrIf.[-, !B, 8:26 `hd"(Why> %l,m, ~r"Ahy>-!b,
f[;Y:w: ba'x.a; tyBe %r<d<B. %l,YwE : 8:27 `lae(r"f.yI %l,m, yrIm.[-' tB; Why"l.t;[] AMai ~ve w> ~Il'_v'WryBi
ba'x.a-; !B, ~r"Ay-ta, %l,YwE : 8:28 `aWh) ba'x.a-; tyBe !t:x] yKi ba'_x.a; tybeK. hw"hy> ynEy[eB. [r:h'
%l,M,h; ~r"Ay bv'Y"w: 8:29 `~r"(Ay-ta, ~yMir:a] WKY:w: d['_l.GI tmor"B. ~r"a-] %l,m,( laehz"x-] ~[i hm'x'l.Mil;

251

~r"_a] %l,m, laehz"x-] ta, Amx]L'hiB. hm'r"B'( ~yMir:a] WhKu y: rv,a] ~yKiM;h-; !mi la[,r>z>yIb. aPer:t.hil.
p `aWh) hl,x-o yKi( la[,r>z>yIB. ba'x.a-; !B, ~r"Ay-ta, tAar>li dr:y" hd"Why> %l,m, ~r"Ahy>-!b, Why"z>x;a]w:
hZ<h; !m,V,h; %P: xq;w> ^yn<t.m' rgOx] Al rm,aYOw: ~yai_ybiN>h; ynEB.mi dx;a;l. ar"q' aybiN "h; [v'ylia/w< 9:1
AtmoqE)h]w: t'ab'W yvim.n-I !B, jp'v'Ahy>-!b, aWhyE ~v'-hae(r>W hM'v'_ t'ab'W 9:2 `d['(l.GI tmor" %lEw> ^d<y"B.
T'r>m;a'(w> Avaro-l[; T'q.c;y"w> !m,V,h-; %p; T'x.q;l'w> 9:3 `rd<x'(B. rd<x, Atao t'aybehew> wyx'a, $ATmi
%l,YEw: 9:4 `hK,(x;t. al{w> hT's.n:w> tl,D<h; T'x.t;p'W lae_r"f.y-I la, %l,m,l. ^)yTix.v;m. hw"hy> rm:a-' hKo)
^yl,ae yli rb"D" rm,aYOw: ~ybiv.yO* lyIx;h; yrEf' hNEhiw> aboY"w: 9:5 `d['(l.GI tmor" aybiN "h; r[;N:h; r[;N:h;
!m,V,h; qcoYIw: ht'y>B;h; aboY"w: ~q'Y"w: 9:6 `rF")h; ^yl,ae rm,aYOw: WnL'Kumi ymi- la, aWhyE rm,aYOw: rF"+h;
hw"hy> ~[;- la, %l,m,l. ^)yTix.v;m. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) Al rm,aYOw: Av=aro-la,
ydEb.[-; lK' ymed>W ~yaiybiN>h; yd:b'[] ymeD> yTim.Q;nIw> ^yn<+doa] ba'x.a; tyBe- ta, ht'yKihiw> 9:7 `lae(r"f.y-I la,
bWz['w> rWc['w> ryqiB. !yTiv.m; ba'x.a;l. yTir:k.hiw> ba'_x.a; tyBe- lK' db;a'w> 9:8 `lb,z")yai dY:mi hw"hy>
9:10 `hY")xia] !b, av'[.B; tybek.W jb'_n-> !B, ~['b.r"y" tybeK. ba'x.a; tyBe- ta, yTit;n")w> 9:9 `lae(r"f.yIB.
ac'y" aWhyEw> 9:11 `snO*Y"w: tl,D<h; xT;p.YIw: rbE+qo !yaew> la[,r>z>yI ql,xeB. ~ybil'K.h; Wlk.ayO lb,zy< ai-ta,w>
~T,a; ~h,ylea] rm,aYOw: ^yl,_ae hZ<h; [G"vum.h-; aB'( [:WDm; ~Alv'h] Al rm,aYOw: wyn"doa] ydEb.[-; la,
yl;ae rm:a' tazOk'w> tazOK' rm,aYOw: Wnl'_ an"- dG<h; rq,v, Wrm.aYOw: 9:12 `Ax*yfi-ta,w> vyaih-' ta, ~T,[.d:y>
WmyfiY"w: Adg>Bi vyai Wxq.YIw: Wrh]m;y>w:) 9:13 `lae(r"f.y-I la, %l,m,l. ^)yTix.v;m. hw"hy> rm:a' hKo rmoale
jp'v'Ahy>-!B, aWhyE rVeq;t.YIw: 9:14 `aWh)yE %l:m' Wrm.aYOw: rp'AVB; W[q.t.YIw:) tAl+[]M;h;( ~r,G-< la, wyT'x.t;
`~r"(a-] %l,m,( laez"x] ynEP.mi laer"f.y-I lk'w> aWh d['l.GI tmor"B. rmevo hy"h' ~r"Ayw> ~r"_Ay-la, yvim.n-I !B,
Amx]L'hiB. ~yMir:a] WhKuy: rv<a] ~yKiM;h-; !mi la[,r>z>y>bi aPer:t.hil. %l,M,h; ~r"Ahy> bv'Y"w: 9:15
dyGIl; tk,l,l' ry[ih-' !mi jylip' acey-E la; ~k,v.p.n: vyE- ~ai aWhyE rm,aYOw: ~r"_a] %l,m, laez"x-] ta,
%l,m, hy"z>x;a]w: hM'v'_ bkevo ~r"Ay yKi hl'a[,r>z>yI %l,YEw: aWhyE bK; r>YIw: 9:16 `la[,(r>z>yIB. dyGIh;l.
aWhyE t[;p.v-i ta, ar>Yw: : la[,r>z>yIB. lD"g >Mih-; l[;( dme[o hp,Coh;w> 9:17 `~r"(Ay-ta, tAar>li dr:y" hd"Why>
9:18 `~Al)v'h] rm:ayOw> ~t'ar"q.li xl;v.W* bK'r: xq: ~r"Ahy> rm,aYOw: ha,_ro ynIa] t[;p.vi rm,aYO w: AaboB.
~Alv'l.W ^L-. hm; aWhyE rm,aYOw: ~Alv'h] %l,M,h; rm:a-' hKo) rm,aYOw: Atar"q.li sWSh; bkero %l,YEw:
ynIve sWs bkero xl;v.YIw: 9:19 `bv'-( al{)w> ~he- d[; %a"l.M;h-; aB'( rmoale hp,Coh; dGEY:w: yr"_x]a-; la,( bso
9:20 `yr"(x]a; la,( bso ~Alv'l.W ^L-. hm; aWhyE rm,aYOw: ~Al+v' %l,M,h; rm:a-' hKo) rm,aYO w: ~h,lae ] aboY"w:
!A[G"vib. yKi yvim.n-I !b, aWhyE gh;n>miK. gh'n>Mih;w> bv'-_ al{)w> ~h,ylea-] d[; aB' rmoale hp,Coh; dGEy:w:
hd"Why>-%l,m,( Why"z>x;a]w: laer"f.yI-%l,m,( ~r"Ahy> aceYEw: AB=k.rI rsoa.Y<w: rsoa/ ~r"Ahy> rm,aYOw: 9:21 `gh'(n>yI
tAar>Ki yhiy>w: 9:22 `yli(a[er>z>YIh; tAbn" tq:l.x,B. Whauc'm.YIw: aWhyE tar:q.li Wac.YE)w: ABk.rIB. vyai
h'yp,v'k.W ^M.ai lb,z<yai ynEWnz>-d[; ~AlV'h; hm' rm,aYOw: aWh+yE ~Alv'h] rm,aYO w: aWhy-E ta, ~r"Ahy>
Ady" aLemi aWhyEw> 9:24 `hy")z>x;a] hm'r>mi Why"z>x;a-] la, rm,aYO w: snO=Y"w: wyd"y" ~r"Ahy> %poh]Y:w: 9:23 `~yBi(r:h'
rq;d>B-i la, rm,aYOw: 9:25 `AB*k.rIB. [r:k.YIw: AB=Limi ycixeh; aceYEw: wy['roz> !yBe ~r"Ahy>-ta, %Y:w: tv,Q,b;
~ybik.ro tae hT'a;w" ynIa] rkoz>-yKi( yli_a[er>z>YIh; tAbn" hdEf. tq;l.x,B. Whkeliv.h; af' Avliv'( hv'l{v.
tAbn" ymeD-> ta, al{-~ai 9:26 `hZ<)h; aF'M;h-; ta, wyl'[' af'n" hw"hyw:) wybia' ba'x.a; yrEx]a;( ~ydIm'c.
af' hT'[;w> hw"+hy>-~aun> taZOh; hq"l.x,B; ^l. yTim.L;viw> hw"hy>-~aun> vm,a, ytiyair" wyn"b' ymeD-> ta,w>
@Dor>YIw: !G"+h; tyBe %r<D< sn"Yw" : ha'r" hd"Why>-%l,m,( hy"z>x;a]w: 9:27 `hw")hy> rb:d>Ki hq"l.x,B; Whkeliv.h;
ADgIm. sn"Y"w: ~['l.b.y-I ta,( rv<a] rWg-hle[]m;(B. hb'K'r>M,h-; la, WhKuh; Ata-o ~G: rm,aYOw: aWhyE wyr"x]a;
p `dwI)D" ry[iB. wyt'boa-] ~[i Atr"buq.bi Atao WrB.q.YIw: hm'l'._v'Wry> wyd"b'[] Atao WbKir>Y:w: 9:28 `~v'( tm'Y"w:
aWhyE aAbY"w: 9:30 `hd"(Why>-l[; hy"z>x;a] %l:m' ba'_x.a-; !B, ~r"Ayl. hn"v' hrEf.[, tx;a; tn:v.biW 9:29
9:31 `!AL)x;h; d[;B. @qEv.T;w: Hv'aro-ta, bj,yTew: h'yn<y[e %WPB; ~f,T'w: h['m.v' lb,z<yaiw> hl'a[,_r>z>yI
ymi rm,aYOw: !ALx;h-; la, wyn"p' aF'YIw: 9:32 `wyn")doa] grEho yrIm.zI ~Alv'h] rm,aTow: r[;V'_b; aB' aWhyEw>
zYIw: h'Wj+m.v.YIw:) h'Wjm.vi Whjum.vi rm,aYOw: 9:33 `~ysi(yrIs' hv'l{v. ~yIn:v. wyl'ae WpyqIv.Y:w: ymi_ yTiai

252

hr"Wra]h-' ta, an"-Wdq.Pi rm,aYOw: T.v.YE+w: lk;aYOw: aboY"w: 9:34 `hN"s<)m.r>YIw:) ~ysiWSh;-la,w> ryQIh-; la, Hm'Dm" i
tl,GlO .GUh;-~ai yKi Hb' Wac.m-' al{w> Hr"_b.q'l. Wkl.YEw: 9:35 `ayhi( %l,m-, tb; yKi h'Wrb.qiw> taZOh;
ADb.[-; dy:B. rB,DI rv<a] aWh hw"hy>-rb;D> rm,aYOw: Al WdyGIY:w: WbvuY"w: 9:36 `~yId")Y"h; tAPk;w> ~yIlg: >r:h'w>
ht'y>h'w>) ty"h'w> 9:37 `lb,z")yai rf:B-. ta, ~ybil'K.h; Wlk.ayO la[,r>z>yI ql,xeB. rmo =ale yBiv.Tih; WhY"liae
10:1 p `lb,z")yai tazO Wrm.ayO-al{) rv<a] la[,_r>z>yI ql,xeB. hd<F
'h; ynEP-. l[; !m,doK. lb,zy< ai tl;b.nI
la[,r>z>yI yrEf-' la, !Arm.vo xl;vY. Iw: ~yrIps' . aWhyE bTok.YIw: !Ar+m.voB. ~ynIB' ~y[ib.vi ba'x.a;l.W
~k,_ynEdoa] ynEB. ~k,T.aiw> ~k,ylea] hZ<h; rp,Seh; aboK. hT'[;w> 10:2 `rmo*ale ba'x.a; ~ynIm.aoh-' la,w> ~ynIqZe >h;
~k,ynEdoa] ynEB.mi rv'Y"h;w> bAJh; ~t,yair>W 10:3 `qv,N")h;w> rc"b.mi ry[iw> ~ysiWSh;w> bk,r<h' ~k,T.aiw>
ynEv. hNEhi Wrm.aYOw: daom. daom. War.YI)w: 10:4 `~k,(ynEdoa] tyBe- l[; Wmx]L'hi(w> wybi_a' aSeK-i l[; ~T,m.f;w>
ry[ih'-l[; rv<a]w: tyIB:h-; l[;-rv,a] xl;v.YIw: 10:5 `Wnx.n")a] dmo[]n: %yaew> wyn"+p'l. Wdm.[' al{ ~ykil'M.h;
hf,_[]n: Wnyleae rm:aTo-rv,a] lkow> Wnx.n:a] ^yd<b'[] rmoale aWhy-E la, ~ynIm.aoh'w> ~ynIqZe >h;w>
~T,a; yli- ~ai rmoale tynIve rp,se ~h,ylea] bTok.YIw: 10:6 `hfe([] ^yn<y[eB. bAJh; vyai %ylimn. -: al{)
hl'a[,_r>z>yI rx"m' t[eK' yl;ae WaboW ~k,ynEdoa-] ynE)b. yven>a; yvear"-ta, Wxq. ~y[im.vo ~T,a; yliqol.W
~h,ylea] rp,Seh; aboK. yhiy>w: 10:7 `~t'(Aa ~yliDg> :m. ry[ih' yledoG-> ta, vyai ~y[ib.vi %l,M,h; ynEb.W
wyl'ae Wxl.v.YIw: ~ydIWDB; ~h,yvear"-( ta, Wmyfi Y"w: vyai_ ~y[ib.vi Wjx]v.YIw:) %l,M,h; ynEB-. ta, Wxq.YIw:
ynEv. ~t'ao Wmyfi rm,aYOw: %l,M,_h-; ynE)b. yvear" Waybihe rmoale Al-dG<Y:w: %a'l.M;h; aboY"w: 10:8 `hl'a[,(r>z>yI
~yqIDIc; ~['h-' lK'-la, rm,aYOw: dmo[]Y:w:) aceYEw: rq,Bob; yhi y>w: 10:9 `rq,Bo)h-; d[; r[;V;h; xt;P, ~yrIBuci
al{ yKi aApae W[D> 10:10 `hL,a-e( lK'-ta, hK'hi ymiW WhgEr>h.a,w" ynIdoa-] l[; yTir>v:q' ynIa] hNEhi ~T,_a;
dy:B. rB,DI rv<a] tae hf'[' hw"hyw: ba'_xa. ; tyBe- l[; hw"hy> rB<D-I rv,a] hc'r>a; hw"hy> rb:D>mi lPoyI
wy['D"yUm.W wyl'doG-> lk'w> la[,r>z>yIB. ba'x.a-; tybel. ~yrIa'vN. Ih-; lK' tae aWhyE %Y:w: 10:11 `WhY")liae ADb.[;
~y[iroh' dq,[-e tyBe( aWh !Ar+m.vo %l,YEw: aboY"w: ~q'Y"w: 10:12 `dyrI)f' Al-ryai(v.hi yTil.B-i d[; wyn"+h]kow>
Why"z>x;a] yxea] Wrm.aYOw: ~T,_a; ymi rm,aYOw: hd"Why>-%l,m,( Why"z>x;a] yxea-] ta, ac'm' aWhyEw> 10:13 `%r<D"(B;
~yYI+x; ~WfP.t.YIw:) ~yYIx; ~Wfp.Ti rm,aYOw: 10:14 `hr"(ybiG>h; ynEb.W %l,M,h-; ynE)B. ~Alv.li dr,NE w: Wnx.n:a]
~V'mi %l,YEw: 10:15 s `~h,(me vyai ryaiv.h-i al{)w> vyai ~yIn:v.W ~y[i B'r>a; dq,[-e tyBe( rAB-la, ~Wjx'v.YIw:)
rv<a]K; rv'y" ^b.b'l-. ta, vyEh] wyl'ae rm,aYOw: Whker>b'y>w:) Atar"q.li bk'r-E !B, bd"n"Ahy>-ta, ac'm.YIw:
`hb'(K'r>M,h-; la, wyl'ae Whle[]Y:w: Ady" !TEYIw: ^d<+y-" ta, hn"T. vyEw" vyE bd"n"Ahy> rm,aYOw: ^b,b'l-. ~[i ybib'l.
%Y:w: !Arm.vo) aboY"w: 10:17 `AB*k.rIB. Atao WbKir>Y:w: hw"+hyl; ytia'n>qiB. haer>W yTiai hk'l. rm,aYOw: 10:16
10:18 p `WhY")liae la, rB<DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki Ad+ymiv.h-i d[; !Arm.voB. ba'x.a;l. ~yrIa'vN. Ih-; lK'-ta,
`hBe(r>h; WNd<b.[;y: aWhyE j['_m. l[;B;h-; ta, db;[' ba'x.a; ~h,lea] rm,aYOw: ~['h-' lK'-ta, aWhyE #Boq.YIw:
lAdG" xb;z< yKi dqeP'y-I la; vyai yl;ae War>qi wyn"h]K-o lk'w> wyd"b.[-o lK' l[;B; h; yaeybin-> lk' hT'[;w> 10:19
`l[;B'(h; ydEb.[-o ta, dybia]h; ![;m;l. hB'q.['b. hf'[' aWhyEw> hy<+x.yI) al{ dqEP'y-I rv,a] lKo l[;B;l; yli
WaboY"w: laer"f.y-I lk'B. aWhyE xl;v.YIw: 10:21 `War"(q.YIw: l[;B;l; hr"c'[] WvD>q; aWhyE rm,aYOw: 10:20
hP, l[;B;h-; tybe aleM'YIw: l[;B;h; tyBe WaboY"w: ab'-_ al{) rv<a] vyai ra:v.n-I al{)w> l[;B;h; ydEb.[-o lK'
`vWB)l.M;h; ~h,l' aceYOw: l[;B'_h; ydEb.[o lkol. vWbl. aceAh hx'T'l.M,h-; l[; rv,a]l;( rm,aYOw: 10:22 `hp,(l'
hPo- vy<-!P, War>W WfP.x; l[;B;h; ydEb.[ol. rm,aYOw: l[;B'_h; tyBe bk'r-E !B, bd"n"AhywI aWhyE aboY"w: 10:23
aWhyEw> tAl+[ow> ~yxib'z> tAf[]l; WaboY"w: 10:24 `~D"(b;l. l[;B;h; ydEb.[-o ~ai yKi hw"hy> ydEb.[;me ~k,M'[i
~k,ydEy-> l[; aybime ynIa] rv<a] ~yvin"a]h-' !mi jleM'y-I rv,a] vyaih' rm,aYOw: vyai ~ynImov. #Wxb; Al-~f'
WaBo ~yviliV'l;w> ~ycir"l' aWhyE rm,aYOw: hl'[oh' tAf[]l; AtL{k;K. yhiy>w: 10:25 `Av*p.n: tx;T; Avp.n:
`l[;B'(h-; tyBe ry[i-d[; Wkl.YEw: ~yviliV'h;w> ~ycir"h'( Wkliv.Y:w: br<x-'_ ypil. ~WKY:w: acey-E la; vyai ~WKh;
tyBe-ta, WcT.YIw:) l[;B'_h; tb;C .m; tae WcT.YIw:) 10:27 `h'Wp)r>f.YIw:) l[;B;h-; tyBe tAbC.m-; ta, WaciYOw: 10:26
10:29 `lae(r"f.YImi l[;B;h; ta, aWhyE dmev.Y:w: 10:28 `~AY*h-; d[; tAac'Am)l. tAar"x]m;l. Whmufiy>w: l[;B;h;
bh'Z "h; yleg>[, ~h,_yrEx]a;(me aWhyE rs"- al{) laer"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" yaej'x] qr:

253

rv'Y"h; tAf[l] ; t'boyjih-/ rv,a] ![;y: aWhy-E la, hw"hy> rm,aYOw: 10:30 s `!d")B. rv<a]w: lae- tyBe( rv<a]
10:31 `lae(r"f.yI aSeKi l[; ^l. Wbv.yE ~y[ibir> ynEB. ba'_x.a; tybel. t'yfi[' ybib'l.Bi rv<a] lkoK. yn:y[eB.
~['b.r'y") twaJox; l[;me rs' al{ Ab+b'l-. lk'B. laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hy>-tr:At)B. tk,l,l' rm: v' al{ aWhyEw>
laez"x] ~KeY:w: lae_r"f.yIB. tACq;l. hw"hy> lxehe ~heh' ~ymiY"B; 10:32 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a]
ynIbewarUh'w> ydIG"h; d['l.GIh; #r<a-, lK' tae vm,V,h; xr:z>mi !DEr>Y:h-; !mi 10:33 `lae(r"f.yI lWbG-> lk'B.
hf'[' rv<a-] lk'w> aWhyE yrEb.DI rt,y<w> 10:34 `!v")B'h;w> d['l.GIh;w> !nOr>a; lx;n-: l[; rv<a] r[ero[]me yVi_n:m.h;(w>
aWhyE bK;v.YIw: 10:35 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] At+r"WbG>-lk'w>
aWhyE %l:m' rv,a] ~ymiY"h;w> 10:36 `wyT'(x.T; AnB. zx'a'Ahy> %l{m.YIw: !Ar+m.voB. Atao WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i
yKi ht'a]r" ht'a]r"W Why"z>x;a] ~ae hy"l.t;[]w:) 11:1 p `!Ar)m.voB. hn"v-' hn<)mov.W ~yrIf.[, laer"f.y-I l[;
tAxa] ~r"Ay-%l,M,(h-; tB; [b;v,Ahy> xQ:Tiw: 11:2 `hk'(l'm.M;h; [r;z-< lK' tae dBea;T.w: ~q'T'w: Hn"+B. tme
Atao ~ytim'WMh; ~ytit.AmM;h; %l,M,h-; ynE)B. %ATmi Atao bnOg >Tiw: hy"z>x;a-] !B, va'Ay-ta, Why"z>x;a]
hw"hy> tyBe HT'ai yhiy>w: 11:3 `tm'(Wh al{w> Why"l.t;[] ynEP.mi Atao WrTIs .Y:w: tAJ+Mih; rd:x]B; ATq.nIyme-ta,w>
xQ:YIw: [d"y"Ahy> xl;v' ty[iybiV.h; hn"V'b;W 11:4 p `#r<a'(h-' l[; tk,l,mo hy"l.t;[]w: ~ynI+v' vve aBex;t.mi
tyrIB. ~h,l' trok.YIw: hw"+hy> tyBe wyl'ae ~t'ao abeY"w: ~ycir"l'w> yrIK'l; tAaMeh; tAyaMeh; yrEf'-ta,
!Wf+[]T; rv<a] rb"D"h; hz< rmoale ~WEc;y>w: 11:5 `%l,M,(h-; !B,-ta, ~t'ao ar.Y:w: hw"hy> tybeB. ~t'ao [B; v.Y:w:
tyviliV.h;w> rWs r[;v;B. tyviliV.h;w> 11:6 `%l,M,(h; tyBe tr<m,v.mi yrEm.vow> tB'V;h; yaeB' ~K,mi tyvi liV.h;
yaec.yO lKo ~k,B' tAdY"h; yTev.W 11:7 `xS'(m; tyIB:h; tr<m,v.m-i ta, ~T,r>m;v.W ~yci_r"h' rx:a; r[;V;B;
wyl'kew> vyai bybis ' %l,M,h-; l[; ~T,p.Q;hiw> 11:8 `%l,M,(h-; la, hw"hy>-tyBe tr<m,v.m-i ta, Wrm.v'(w> tB'_V;h;
tAyaMeh; yrEf' Wf[]Y:w:) 11:9 `Aa*bob.W AtaceB. %l,M,h-; ta, Wyh.wI tm'_Wy tArdFE .h-; la, aB'h;w> Ady"B.
tB'_V;h; yaec.yO ~[i tB'V;h; yaeB' wyv'n"a-] ta, vyai Wxq.YIw: !heKoh; [d"y"Ahy> hW"c-i rv,a] lkoK. tAaMeh;
~yjil'V.h-; ta,w> tynIx]h-; ta,( tAaMeh; tAyaMeh; yrEf'l. !heKoh; !TeYIw: 11:10 `!hE)Koh; [d"y"Ahy>-la, WaboY"w:
tyIB:h; @t,K,mi Ady"B. wyl'kew> vyai ~ycir"h' Wdm.[;Y:w: 11:11 `hw")hy> tybeB. rv<a] dwI+D" %l,M,l; rv<a]
aciAYw: 11:12 `bybi(s' %l,M,h-; l[; tyIB"+l;w> x;Bez>Mil; tyliam'F.h; tyIB;h; @t,K-, d[; tynIm'y>h;
yxiy> Wrm.aYOw: @k'- WKY:w: Whxu_v'm.YIw: Atao Wklim.Y:w: tWd[eh-' ta,w> rz<NEh-; ta, wyl'[' !TEYIw: %l,M,h-; !B,-ta,
ar<Twe : 11:14 `hw")hy> tyBe ~['h-' la, aboT'w: ~['_h' !ycir"h'( lAq-ta, hy"l.t;[] [m;v.Tiw: 11:13 s `%l,M,(h;
#r<a'h' ~[;- lk'w> %l,M,h-; la, tArc.co)x]h;w> ~yrIF 'h;w> jP'v.MiK; dWM[;h-' l[;( dme[o %l,M,h; hNEhiw>
[d"y"Ahy> wc;y>w: 11:15 s `rv,q") rv,q< ar"q.Tiw: h'yd<g "B-. ta, hy"l.t;[] [r: q.Tiw: tAr+c.co)x]B; [;qEtow> x:mef'
tyBem-i la, Ht'ao WayciAh ~h,ylea] rm,aYOw: lyIx;h; ydEquP. tAaMeh; tAayMeh; yrEf'-ta, !heKoh;
Hl' WmfiY"w: 11:16 `hw")hy> tyBe tm;WT-la; !heKoh; rm:a' yKi br<x'_B, tmeh' h'yr<x]a; aB'h;w> trodE F.l;
tyrIB.h-; ta,( [d"y"Ahy> trok.YIw: 11:17 s `~v'( tm;WTw: %l,M,_h; tyBe ~ysiWSh; aAbm-. %r<D<( aAbT'w: ~yId:y"
WaboY"w: 11:18 `~['(h' !ybeW %l,M,h; !ybeW hw"+hyl;( ~['l. tAyh.li ~['h' !ybeW %l,M,h; !ybeW hw"hy> !yBe
taew> bjeyhe WrB.vi wym'l'c-. ta,w> wyt'xoB.z>mi AtxoB.z>mi -ta, WhcuT.YIw:) l[;B;h-; tyBe #r<a'h' ~[;-lk'
xQ:YIw: 11:19 `hw")hy> tyBe- l[; tADquP. !hEKoh; ~f,Y"w: tAx+B.z>Mih;( ynEp.li Wgrh> ' l[;B;h; !hEKo !T'm;
hw"hy> tyBemi %l,M,h-; ta, WdyrIYOw: #r<a'h' ~[;- lK' taew> ~ycir"h-' ta,w> yrIK'h-; ta,w> tAaMeh; yrEf-' ta,
#r<a'h-' ~[;-lK' xm;f.YIw: 11:20 `~yki(l'M.h; aSeK-i l[; bv,YEw: %l,M,_h; tyBe ~ycir"h' r[;v-; $r<D<( WaAbY"w:
va'Ahy> ~ynIv' [b;v-, !B, 12:1 s `%l,M,(h; %l,m, tyBe br<x,b; Wtymihe Why"l.t;[-] ta,w> hj'q"+v' ry[ih'w>
AMai ~vew> ~Il'_v'Wr)yBi %l:m' hn"v' ~y[iB'r>a;w> va'Ahy> %l:m' aWhyEl. [b;v, - tn:v.Bi 12:2 p `Ak)l.m'B.
`!hE)Koh; [d"y"Ahy> Whr"Ah rv<a] wym'_y-" lK' hw"hy> ynEy[eB. rv" Y"h; va'Ahy> f[;Y:w: 12:3 `[b;v'( raEB.mi hy"b.ci
~ynIh]Koh-; la, va'Ahy> rm,aYOw: 12:5 `tAm)B'B; ~yrIJ .q;m.W* ~yxiB.z:m. ~['h' dA[ Wrs"-+ al{ tAmB'h; qr: 12:4
rv<a] @s,K-, lK' AK+r>[, tAvp.n: @s,K, vyai rbeA[ @s,K, hw"hy>-tybe ab' Wy-rv,a] ~yvid"Q\h; @s,K, lKo
WqZ>x;y> ~hew> Ar=K'm; taeme vyai ~ynIh]Koh; ~h,l' Wxq.yI 12:6 `hw")hy> tyBe aybih'l. vyai- bl, l[; hl,[]y:)
%l,M,l; hn"v' vl{v'w> ~yrIf.[, tn:v.Bi yhiy>w: 12:7 p `qd<B'( ~v' aceM'y-I rv,a] lkol. tyIB;h; qd<B-, ta,

254

!heKoh; [d"y"Ahyli va'Ahy> %l,M,h; ar"q.YIw: 12:8 `tyIB")h; qd<B-, ta, ~ynIh]Koh; WqZ>x-i al{) va'_Ahy>
taeme @s,k-, Wxq.T-i la; hT'[;w> tyIB"+h; qd<B-, ta, ~yqIZ >x;m. ~k,n>yae [:WDm; ~h,lea] rm,aYOw: ~ynIh]Kol;w>
yTil.bil.W ~['h' taeme @s,K-, tx;q. yTil.bil. ~ynI+h]Ko)h; WtaoYEw: 12:9 `WhnU)T.Ti tyIB:h; qd<b,l-. yKi( ~k,yrEK'(m;
lc,ae Atao !TEYIw: AT=l.d:B. rxo bQoYIw: dx'a, !Ara] !heKoh; [d"y"Ahy> xQ;YIw: 12:10 `tyIB")h; qd<B-, ta, qZEx;
@S;h; yrEm.vo ~ynIh]Ko)h; hM'v-' Wnt.n")w> hw"hy> tyBe vyai-aAb)B. !ymiY"mi !ymiY"B; x:Bez>Mih;
%l,M,h; rpEs o l[;Y:w: !Ar+a'B'( @s,K,h; br:- yKi( ~t'Aar>Ki yhiy>w:) 12:11 `hw")hy>-tybe ab'WMh; @s,K,h-; lK'-ta,
!K'tum.h;( @s,K,h-; ta, Wnt.n"w> 12:12 `hw")hy>-tybe ac'mN. Ih; @s,K,h-; ta, Wnm.YIw: WrcuY"w: lAdG"h; !hEKoh;w>
#[eh' yver"x'l. WhauyciAYw: hw"+hy> tyBe ~ydIq'p.Muh; ~ydIquP.h; hk'al'M.h; yfe[o ydEy> dy:-l[;
qZEx;l. bcex.m; ynEb.aw; > ~yci[e tAnq.liw> !b,a,h' ybec.xol.W ~yrId>GO*l;w> 12:13 `hw")hy> tyBe ~yfi[oh' ~ynIBol;w>
tAPsi hw"hy> tyBe hf,['yE al{ %a; 12:14 `hq")z>x'l. tyIB:h-; l[; acey-E rv,a] lkol.W hw"+hy>-tyBe qd<B-, ta,
12:15 `hw")hy>-tybe ab'WMh; @s,K,h; !mi @s,k-'_ ylik.W bh'z" yliK-. lK' tArc.cox] tAqr"z>mi tArM.z:m. @s,K,
WnT.yI rv,a] ~yvin"a]h-' ta, WbV.x;y> al{w> 12:16 `hw")hy> tyBe- ta, Ab-WqZ>xiw> WhnU+T.yI hk'al'M.h; yfe[ol-. yKi(
@s,k,w> ~v'a' @s,K, 12:17 `~yfi([o ~he hn"mua/b, yKi hk'_al'M.h; yfe[ol. ttel' ~d"y-" l[; @s,K,h-; ta,
tG:- l[; ~x,L'YIw: ~r"a] %l,m, laez"x] hl,[]y: za' 12:18 p `Wy*h.yI ~ynIh]Kol; hw"+hy> tyBe ab'Wy al{ tAaJ'x;
tae hd"Why>-%l,m,( va'Ahy> xQ;YIw: 12:19 `~Il'(v'Wry>-l[; tAl[]l; wyn"P' laez"x] ~f,Y"w: Hd"_K.l.YIw:)
taew> wyv'd"q\-ta,w> hd"Why> ykel.m; wyt'boa] Why"z>x;a]w: ~r"AhywI jp'v'Ahy> WvyDIq.h-i rv,a] ~yvid"Q\h;-lK'
l[;me l[;Y:w: ~r"a] %l,m, laez"x]l;( xl;v.YIw: %l,M,_h; tybeW hw"hy>-tyBe tArc.aoB. ac'mN. Ih; bh'Z "h-; lK'
~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAlh] hf'_[' rv<a-] lk'w> va'Ay yrEb.DI rt,y< w> 12:20 `~Il'(v'Wry>
12:22 `aL's
( i drEAYh; aL{mi tyBe va'Ay-ta, WKY:w: rv,q-"+ Wr)v.q.YIw: wyd"b'[] WmqUY"w: 12:21 `hd"(Why> ykel.m;l.
dwI+D" ry[iB. wyt'boa-] ~[i Atao WrB.q.YIw: tmoY"w: WhKuhi wyd"b'[] rmEv-o !B, db'z"AhywI t['m.vi-!B, db'z"Ayw>
hd"_Why> %l,m, Why"z>x;a-] !B, va'Ayl. hn"v' vl{v'w> ~yrIf.[, tn:v.Bi 13:1 p `wyT'(x.T; Anb. hy"c.m;a] %l{m.YIw:
hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 13:2 `hn")v' hrEf.[, [b;v. !Arm.voB. laer"f.y-I l[; aWhy-E !B, zx'a'Ahy> %l;m'
@a:- rx;YI)w: 13:3 `hN"M<)mi rs"- al{ laer"f.y-I ta, ayjix/h-, rv,a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" taJox; rx;a; %l,YEw:
lx;y>w: 13:4 `~ymi(Y"h-; lK' laez"x-] !B, dd:h-] !B, dy:b.W ~r"a-] %l,m,( laez"x] dy:B. ~nET.YIw:) lae_r"f.yIB. hw"hy>
%l,m, ~t'ao #x;l-' yKi( laer"f.yI #x;l-; ta, ha'r" yKi hw"hy> wyl'ae [m;v.YIw: hw"+hy> ynEP-. ta, zx'a'Ahy>
~h,yleh\a'B. laer"f.y-I ynE)b. Wbv.YEw: ~r"_a-] dy: tx;T;mi Wac.YEw: [:yviAm laer"f.yIl. hw"hy> !TeYIw: 13:5 `~r"(a]
laer"f.y-I ta, ayjix/h, yjix/h, -rv,a] ~['b.r"y-" tyBe twaJox;me Wrs'- al{) %a; 13:6 `~Av)l.vi lAmt.Ki
~yVimix-] ~ai yKi ~[' zx'a'Ahyli ryaiv.hi al{ yKi 13:7 `!Ar)m.voB. hd"m.[' hr"vea]h' ~g:w> %l"+h' HB'
13:8 `vdU(l' rp"['K,( ~mefiy>w: ~r"a] %l,m, ~d"B.ai yKi ylig_ >r: ~ypil'a] tr<f,[]w: bk,r< hr"f'[]w: ~yvir"P'(
~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAlh] At+r"Wbg>W hf'[' rv<a-] lk'w> zx'a'Ahy> yrE b.DI rt,y<w>
p `wyT'(x.T; AnB. va'Ay %l{m.YIw: !Ar+m.voB. WhrUB.q.YIw:) wyt'boa-] ~[i zx'a'Ah)y> bK;v.YIw: 13:9 `lae(r"f.yI ykel.m;l.
laer"f.y-I l[; zx'a'Ahy>-!B, va'Ahy> %l;m' hd"_Why> %l,m, va'Ayl. hn"v' [b;v,w" ~yvi l{v. tn:v.Bi 13:10
jb'n-> !B, ~['b.r"y" twaJox-; lK'mi rs' al{ hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' hf,[]Y:)w: 13:11 `hn")v' hrEf.[, vve !Arm.voB.
rv<a] Atr"Wbg>W hf'[' rv<a-] lk'w> va'Ay yrEb.DI rt,y<w> 13:12 `%l")h' HB' laer"f.y-I ta, ayjix/h-, rv,a]
`lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAl)h] hd"_Why>-%l,m,( hy"c.m;a] ~[i ~x;l.nI
`lae(r"f.yI ykel.m; ~[i !Arm.voB. va'Ay rbEQ'YIw: Aa=s.K-i l[; bv;y" ~['b.r"y"w> wyt'boa-] ~[i va'Ay bK;v.YIw: 13:13
wyn"P-' l[; &.b.YEw: laer"f.y-I %l,m,( va'Ay wyl'ae dr<YEw: AB= tWmy" rv<a] Ayl.x-' ta, hl'x' [v'ylia/w<) 13:14 p
wyl'ae xQ:YIw: ~yCi_xiw> tv,q< xq: [v'ylia/ Al rm,aYOw: 13:15 `wyv'(r"p'W laer"f.yI bk,r< ybia' ybia' rm;aYOw:
[v'ylia/ ~f,Y"w: Ad=y" bKer>Y:w: tv,Qh, -; l[; ^d>y") bKer>h; laer"f.yI %l,m,l. rm,aYOw: 13:16 `~yCi(xiw> tv,q<
rm,aYOw: rAYw: hrEy> [v'ylia/ rm,aYOw: xT'_p.YIw: hm'd>qE !ALx;h; xt;P. rm,aYOw: 13:17 `%l,M,(h; ydEy-> l[; wyd"y"
xq: rm,aYOw: 13:18 `hLe(K-; d[; qpea]B; ~r"a-] ta, t'yKihiw> ~r"a]b;( h['WvT. #xew> hw"hyl;( h['WvT.-#xe
wyl'[' @coq.YIw: 13:19 `dmo)[]Y:w:) ~ymi['P-. vl{v'( %Y:w: hc'r>a-; %h; laer"f.y-I %l,m,(l. rm,aYOw: xQ"+YIw: ~yCixih;

255

vl{v' hT'[;w> hLe_K-; d[; ~r"a-] ta, t'yKihi za' ~ymi['P. vve-Aa vme x' tAKh;l. rm,aYOw: ~yhil{a/h' vyai
`hn")v' aB' #r<a'b' Waboy" ba'Am ydEWdg>W WhrU_B.q.YIw:) [v'ylia/ tm'Y"w: 13:20 s `~r"(a-] ta, hK,T; ~ymi['P.
%l,YwE : [v'_ylia/ rb,q<B. vyaih-' ta, Wkyliv.Y:w: dWdG>h-; ta,( War" hNEhiw> vyai ~yrIb.qo ~he yhiy>w: 13:21
#x;l' ~r"a] %l,m, laez"x]w:) 13:22 p `wyl'(g>r-: l[; ~q'Y"w: yxiy>w: [v'ylia/ tAmc.[;B. vyaih' [G:YIw:
AtyrIB. ![;m;l. ~h,ylea] !p,YIw: ~mex]r:y>w:) ~t' ao hw"hy> !x'Y"w: 13:23 `zx'(a'Ahy> ymey> lKo lae_r"f.y-I ta,
tm'Y"w: 13:24 `hT'[-'( d[; wyn"P-' l[;me( ~k'yliv.h-i al{)w> ~t'yxiv.h; hb'a' al{w> bqo+[]y:)w> qx'c.yI ~h'r"b.a-; ta,
~yrI['h-,( ta, xQ:YIw: zx'a'Ahy>-!B, va'Ahy> bv'Yw" : 13:25 `wyT'(x.T; AnB. dd:h-] !B, %l{m.YIw: ~r"_a-] %l,m,( laez"x]
va'A y WhK'hi ~ymi['P. vl{v' hm'_x'l.MiB; wybia' zx'a'Ahy> dY: mi xq;l' rv<a] laez"x-] !B, dd:h-] !B, dY:mi
Why"c.m;a] %l:m' lae_r"f.yI %l,m, zx'a'Ay-!B, va'Ayl. ~yIT;v. tn:v.Bi 14:1 p `lae(r"f.yI yrE[-' ta, bv,Y"w:
%l:m' hn"v' [v;tew" ~yrIf.[,w> Akl.m'b. hy"h' hn"v' vme x'w> ~yrIf.[-, !B, 14:2 `hd"(Why> %l,m, va'Ay-!b,
al{ qr: hw"hy> ynEy[eB. rv'Y"h; f[;Y:w: 14:3 `~Il'(v'Wry>-!mi !D"[;Ah)y> !yDI[;Ahy> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi
~yxiB.z:m. ~['h' dA[ Wrs"-+ al{ tAmB'h; qr: 14:4 `hf'([' wybia' va'Ay hf'[-' rv,a] lkoK. wybi_a' dwId"K.
%l,M,h-; ta, ~yKiM;h; wyd"b'[-] ta, %Y:w: Ad=y"B. hk'l'm.M;h; hq"z>x' rv<a]K; yhiy>w: 14:5 `tAm)B'B; ~yrIJ .q;m.W*
rmoale hw"hy> hW"c-i rv,a] hv,mo-tr:AT) rp,seB. bWtK'K; tymi_he al{ ~yKiM;h; ynEB-. ta,w> 14:6 `wybi(a'
14:7 `tm'(Wy tWmy" Aaj.x,B. vyai ~ai yKi tAba-' l[; Wtm.Wy-al{ ~ynIb'W ~ynIB-' l[; tAba' Wtm.Wy-al{
hm'_x'l.MiB; [l;S,h-; ta, fp;t'w> ~ypil'a] tr<f,[] xl;m-, aygEB. xl;M,h-; aygEB. ~Ada-/ ta, hK'h-i aWh
va'Ahy>-la, ~ykia'l.m; hy"c.m;a] xl;v' za' 14:8 p `hZ<)h; ~AYh; d[; laet.q.y" Hm'v-. ta, ar"q.YIw:
laer"f.y-I %l,m,( va'Ahy> xl;v.YIw: 14:9 `~ynI)p' ha,r"t.nI hk'l. rmo=ale laer"f.yI %l,m, aWhy-E !B, zx'a'Ahy>-!B,
rmoale !Anb'L.B; rv<a] zr<a,h-' la, xl;v' !Anb'L.B; rv<a] x:Axh; rmoale hd"Why>-%l,m,( Why"c.m;a-] la,
hKeh; 14:10 `x;Ax)h-; ta, smor>Tiw: !Anb'L.B; rv<a] hd<F'h; tY:x; rbo[]T;w:) hV'_ail. ynIb.li ^T.B-i ta,-hn")T.
hT'a; hT'l.p;n"w> h['r"B. hr<G"t.ti hM'l'w> ^t,ybeB. bvew> dbeK'hi ^B<+li ^a]f'n>W* ~Ada-/ ta, t'yKihi
Why"c.m;a]w: aWh ~ynIp' War"t.YIw: laer"f.y-I %l,m,( va' Ahy> l[;Y:w: Why"c.m;a] [m;v-' al{w> 14:11 `%M")[i hd"WhywI
Alh\a'l. vyai WsnUY"w: lae_r"f.yI ynEp.li hd"Why> @g<N"YIw: 14:12 `hd"(Whyli rv<a] vm,v, tybeB. hd"_Why>-%l,m,(
laer"f.y-I %l,m,( va'Ahy> fp;T' Why"z>x;a-] !B, va'Ahy>-!B, hd"Why>-%l,m,( Why"c.m;a] taew> 14:13 `wyl'(h'aol.
hN"Pih; r[;v-; d[; ~yIr:p.a, r[;v;B. ~Il;v'Wry> tm;AxB. #rop.YwI : ~Il;v'Wry> aboY"w: WaboY"w: vm,v'_ tybeB.
hw"hy>-tyBe ~yaic.mN. Ih; ~yliKeh-; lK' taew> @s,K,h;w>-bh'Z"h-; lK'-ta, xq:l'w> 14:14 `hM'(a; tAame [B;r>a;
rv<a] va'Ahy> yrEb.DI rt,y<w> 14:15 `hn"Ar*m.vo bv'Y"w: tAb+rU[]T;(h; ynEB. taew> %l,M,h; tyBe tArc.ao)b.W
yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hd"_Why>-%l,m,( Why"c.m;a] ~[i ~x;l.nI rv<a]w: Atr"Wbg>W hf'['
lae_r"f.yI ykel.m; ~[i !Arm.voB. rbeQ'YIw: wyt'boa-] ~[i va'Ahy> bK;v.YIw: 14:16 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY "h;
va'Ahy> tAm yrEx]a;( hd"Why> %l,m, va'Ay-!b, Why"c.m;a] yxiy>w: 14:17 p `wyT'(x.T; AnB. ~['b.r"y" %l{m.YIw:
~ybiWtK. ~he- al{h] Why"+c.m;a] yrEb.DI rt,y<w> 14:18 `hn")v' hrEf.[, vmex] lae_r"f.yI %l,m, zx'a'Ah)y-> !B,
hv'yki_l' sn"Y"w: ~Il;v'WryBi rv,q< wyl'[' Wrv.q.YIw: 14:19 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[;
wyt'boa-] ~[i ~Il;v'WryBi rbEQ'YIw: ~ysi_WSh;-l[; Atao Waf.YIw: 14:20 `~v'( Whtumiy>w: hv'ykil' wyr"x]a;( Wxl.v.YIw:
Atao Wklim.Y:w: hn"+v' hrEf.[, vve- !B, aWhw> hy"r>z:[-] ta, hd"Why> ~[; - lK' Wxq.YIw: 14:21 `dwI)D" ry[iB.
`wyt'(boa-] ~[i %l,M,h-; bk;(v. yrEx]a; hd"_Whyli( h'b,viy>w: tl;yae-ta, hn"B' aWh 14:22 `Why")c.m;a] wybia' tx;T;
va'Ay-!B, ~['b.r"y" %l;m' hd"_Why> %l,m, va'A y-!b, Why"c.m;a]l; hn"v' hrEf.[-, vmex] tn:v.Bi 14:23 p
twaJox-; lK'mi rs' al{ hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 14:24 `hn")v' tx;a;w> ~y[iB'r>a; !Arm.voB. laer"f.y-I %l,m,(
tm'x] aAbL.mi laer"f.yI lWbG-> ta, byvihe aWh 14:25 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y"
aybiN"h; yT;mia-] !b, hn"Ay ADb.[-; dy:B. rB,DI rv<a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rb:d>Ki hb'_r"[]h' ~y"- d[;
bWz[' sp,a,w> rWc[' sp,a,w> dao+m. hr<mo laer"f.yI ynI[\-ta, hw"hy> ha'r-" yKi 14:26 `rp,xe(h; tG:mi rv<a]
dy:B. ~[eyviAYw: ~yIm"+V'h; tx;T;mi laer"f.yI ~ve- ta, tAxm.li hw"hy> rB<d-I al{w> 14:27 `lae(r"f.yIl. rzE[o !yaew>
byvihe rv,a]w: ~x'l.n-I rv,a] Atr"Wbg>W hf'[' rv<a-] lk'w> ~['b.r"y" yrEb.DI rt,y<w> 14:28 `va'(Ay-!B, ~['b.r"y"

256

ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] lae_r"f.yIB. hd"Whyli tm'x-] ta,w> qf,M, D-: ta,
15:1 p `wyT'(x.T; Anb. hy"r>k;z> %l{m.YIw: lae_r"f.yI ykel.m; ~[i wyt'boa-] ~[i ~['b.r'y") bK; v.YIw: 14:29 `lae(r"f.yI
15:2 `hd"(Why> %l,m, hy"c.m;a] !b, hy"r>z:[] %l: m' lae_r"f.yI %l,m, ~['b.r"y"l. hn"v' [b;v,w" ~yrIf.[, tn:v.Bi
Why"l.k'y> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' ~yIT;v.W ~yVi mix]w: Akl.m'b. hy"h' hn"v' hrEf.[, vve- !B,
tAmB'h; qr: 15:4 `wybi(a' Why"c.m;a] hf'[-' rv,a] lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 15:3 `~Il'(v'Wrymi
[r"com. yhiy>w: %l,M,h-; ta, hw"hy> [G:n:y>w: 15:5 `tAm)B'B; ~yrIJ .q;m.W* ~yxiB.z:m. ~['h' dA[ Wrs"-+ al{
rt,y<w> 15:6 `#r<a'(h' ~[;- ta, jpevo tyIB;h-; l[; %l,M,h-; !B, ~t'Ayw> tyvi_p.x'h; tybeB. bv,YEw: Atmo ~Ay-d[;
15:7 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,se l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_[' rv<a-] lk'w> Why"r>z:[] yrEb.DI
15:8 p `wyT'(x.T; AnB. ~t'Ay %l{m.YIw: dwI+D" ry[iB. wyt'boa] ~[i Atao WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i hy"r>z:[] bK;v.YIw:
laer"f.y-I l[; ~['b.r"y-" !b, Why"r>k;z> %l;m' hd"_Why> %l,m, Why"r>z:[]l; hn"v' hn<mov.W ~yvi l{v. tn:v.Bi
twaJox;me( rs' al{ wyt'_boa] Wf[' rv<a]K; hw"hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 15:9 `~yvi(d"x\ hV'vi !Arm.voB.
~['l.b'q") WhKeY:w: vbey-" !B, ~Luv; wyl'[' rvoq.YIw: 15:10 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y"
ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi hy"+r>k;z> yrEb.DI rt,y<w> 15:11 `wyT'(x.T; %l{m.YIw: Whte_ymiy>w:
aSeK-i l[; ^l. Wbv.yE ~y[iybir> ynEB. rmoale aWhyE-la, rB<DI rv,a] hw"hy>-rb;d> aWh 15:12 `lae(r"f.yI
hd"_Why> %l,m, hY"zI[ul. hn"v' [v;tew" ~yvil{v. tn:v.Bi %l;m' vybey-" !B, ~WLv; 15:13 p `!kE-) yhiy>w: lae_r"f.yI
~WLv-; ta, %Y:w: !Arm.vo aboY"w: hc'r>Timi ydIG-" !B, ~xen:m. l[;Y:w: 15:14 `!Ar)m.voB. ~ymiy-" xr;y<) %l{m.YIw:
~N"hi rv"+q' rv<a] Arv.qiw> ~WLv; yrEb.DI rt,y<w> 15:15 `wyT'(x.T; %l{m.YIw: Whteymiy>w: !Ar+m.voB. vybey-" !B,
xs;p.T-i ta, ~xen:m.-hK,(y: za' 15:16 s `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybituK.
15:17 p `[;QE)Bi h'yt,Arh"h, lK' tae %Y:+w: xt;p' al{ yKi hc'r>Timi h'yl,WbG>-ta,w> HB'- rv,a-] lK'-ta,w>
~ynIv' rf,[, laer"f.y-I l[; ydIG-" !B, ~xen:m. %l;m' hd"_Why> %l,m, hy"r>z:[]l; hn"v' [v;tew" ~yvi l{v. tn:v.Bi
ayjix/h-, rv,a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" twaJox; l[;me rs' al{ hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 15:18 `!Ar)m.voB.
@s,K-'_ rK;Ki @l,a, lWpl. ~xen:m. !TEYIw: #r<a'h-' l[; rWVa;-%l,m,( lWp aB' 15:19 `wym'(y"-lK' laer"f.y-I ta,
l[; laer"f.y-I l[; @s,K,h-; ta, ~xen:m. aceYOw: 15:20 `Ad*y"B. hk'l'm.M;h; qyzIx]h;l. ATai wyd"y" tAyh.li
rWVa; %l,m, bv'Y"w: dx'_a, vyail. @s,K, ~yliq'v. ~yVi mix] rWVa; %l,m,l. ttel' lyIx;h; yrEABGI-lK'
rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- aAlh] hf'_[' rv<a-] lk'w> ~xen:m. yrEb.DI rt,y< w> 15:21 `#r<a'(B' ~v' dm;[-' al{w>
15:23 p `wyT'(x.T; Anb. hy"x.q;P. %l{m.YIw: wyt'_boa] ~[i ~xen:m. bK;v.YIw: 15:22 `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI
!Arm.voB. laer"f.y-I l[; ~xen:m-. !b, hy"x.q:)P. %l;m' hd"_Why> %l,m, hy"r>z:[]l; hn"v' ~yVimix] tn:v.Bi
ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" twaJox;me( rs' al{ hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 15:24 `~yIt")n"v.
%l,m, -tyBe !Amr>a;B. !Arm.vob. WhKeY:w: Avyliv' Why"l.m;r-> !B, xq;P, wyl'[' rvoq.YIw: 15:25 `lae(r"f.y-I ta,
`wyT'(x.T; %l{m.YIw: Whteymiy>w: ~ydI_['lg. I ynEB.mi vyai ~yVimix] AM[iw> hyEr>a;h-' ta,w> bGOr>a-; ta, %l,M,h;
`lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi hf'_[' rv<a-] lk'w> hy"x.q;p. yrEb.DI rt,y< w> 15:26
laer"f.y-I l[; Why"l.m;r-> !B, xq;P, %l;m' hd"_Why> %l,m, hy"r>z:[]l; hn"v' ~yIT;v.W ~yVi mix] tn:v.Bi 15:27 p
rv<a] jb'n-> !B, ~['b.r"y" twaJox-; !mi rs' al{ hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 15:28 `hn")v' ~yrIf.[, !Arm.voB.
xQ:YIw: rWVa; %l,m, rs,a,l.Pi tl;g >Ti aB' laer"f.y-I %l,m,( xq;P, ymeyBi 15:29 `lae(r"f.y-I ta, ayjix/h,
hl'yliG"h-; ta,w> d['l.GIh-; ta,w> rAcx-' ta,w> vd<q-, ta,w> x:Any"-ta,w> hk' []m-; tyBe( lbea-' ta,w> !AY[i-ta,
WhKeY:w: Why"l.m;r-> !B, xq;P-, l[; hl'a-e !B, [;veAh rv,q-, rv'q.YIw: 15:30 `hr"WV)a; ~leg >Y:w: yli_T'p.n: #r<a, lKo
hf'_[' rv<a-] lk'w> xq;p-, yrEb.DI rt,y<w> 15:31 `hY")zI[u-!B, ~t'Ayl. ~yrIf.[, tn:v.Bi wyT'_x.T; %l{m.YIw: Whteymiy>w:
Why"l.m;r-> !B, xq;p,l. ~yIT;v. tn:v.Bi 15:32 p `lae(r"f.yI ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi
Akl.m'b. hy"h' hn"v' vmex'w> ~yrIf.[-, !B, 15:33 `hd"(Why> %l,m, WhY"zI[u-!B, ~t'Ay %l:m' lae_r"f.yI %l,m,
hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 15:34 `qAd)c-' tB; av'Wry> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' hrEf.[-, vvew>
~yrIJ.q;m.W* ~yxiB.z:m. ~['h' dA[ Wrs' al{ tAmB'h; qr: 15:35 `hf'([' wybia' WhY"zI[u hf'[-' rv,a] lkoK.
~he- al{h] hf'_[' rv<a] ~t'Ay yrEb.DI rt,y<w> 15:36 `!Ay*l.[,h' hw"hy>-tyBe r[;v-; ta, hn"B' aWh tAm+B'B;

257

x:yliv.h;l. hw"hy> lxehe ~heh' ~ymiY"B; 15:37 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK.
rbeQ'YIw: wyt'boa-] ~[i ~t'Ay bK;v.YIw: 15:38 `Why")l.m;r-> !B, xq;P, taew> ~r"_a] %l,m, !ycir> hd"WhyBi(
xq;p,l. hn"v' hrEf.[-, [b;(v. tn:v.Bi 16:1 p `wyT'(x.T; AnB. zx'a' %l{m.YIw: wybi_a' dwID" ry[iB. wyt'boa-] ~[i
hrEf.[-, vvew> Akl.m'B. zx'a' hn"v' ~yrIf.[-, !B, 16:2 `hd"(Why> %l,m, ~t'Ay-!B, zx'a' %l:m' Why"+l.m;r-> !B,
%r<d<B. %l,YwE : 16:3 `wybi(a' dwId"K. wyh'l{a/ hw"hy> ynEy[eB. rv'Y"h; hf'[-' al{w> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v'
ynEB. ynEP.mi ~t'ao hw"hy> vyrIAh rv,a] ~yIAGh; tAb[]to)K. vaeB' rybi[/h, AnB.-ta, ~g:w> lae_r"f.yI ykel.m;
!ycir> hl,[]y: za' 16:5 `!n")[]r: #[e- lK' tx;t;w> tA[+b'G>h-; l[;w> tAmB'B; rJEq;y>w: x;Bez:y>w: 16:4 `lae(r"f.yI
Wlk.y" al{w> zx'a-' l[; WrcuY"w: hm'_x'l.Mil; ~Il;v'Wry> laer"f.y-I %l,m,( Why"l.mr; >-!B, xq;p,W ~r"a]-%l,m,(
~ydIWhy>h-; ta, lVen:y>w: ~r"a]l;( tl;yae-ta, ~r" a-] %l,m,( !ycir> byvihe ayhih; t[eB' 16:6 `~xe(L'hil.
zx'a' xl;v.YIw: 16:7 p `hZ<)h; ~AYh; d[; ~v' Wbv.YEw: tl;yae WaB' ~ymiAda]w:) ~yMir:a]w: tAl+yaeme(
@K:mi ynI[eviAhw> hle[] ynIa"+ ^n>biW ^D>b.[; rmoale rWVa;-%l,m,( rs,l, P. tl;g>Ti-la, ~ykia'l.m;
ac'mN. Ih; bh'Z "h-; ta,w> @s,K,h-; ta, zx'a' xQ;YIw: 16:8 `yl'([' ~ymiAQh; laer"f.yI %l,m, @K;miW ~r"a-] %l,m,(
rWVa; %l,m, wyl'ae [m;v.YIw: 16:9 `dx;vo) rWVa-; %l,m,(l. xl;v.YIw: %l,M,_h; tyBe tArc.ao)b.W hw"hy> tyBe
zx'a' %l,M,h; %l,YEw: 16:10 `tymi(he !ycir-> ta,w> hr"yqI+ h'lg, >Y:w: h'f,P.t.YIw:) qf,M,D-: la, rWVa; %l,m, l[;Y:w:
%l,M,h; xl;v.YIw: qf,M'_d:B. rv<a] x;Bez>Mhi ;-ta, ar.Y:w: qf,M,WD rWVa;-%l,m,( rs,a, l.Pi tl;g >Ti tar:q.li
!hEKoh; hY"rIWa !b,YIw: 16:11 `Whfe([]m-; lk'(l. AtynIb.T-; ta,w> x;Bez>Mih; tWmD-> ta, !heKoh; hY"rIWa-la, zx'a'
aAB-d[; !heKoh; hY"rIWa hf'[' !KE qf,M,D:mi zx'a' %l,M,h; xl;v-' rv,a] lkoK. x:Be_z>Mih-; ta,
%l,M,h; br:q.YIw: x:Be_z>Mih-; ta, %l,M,h; ar.Y:w: qf,M,D:mi %l,M,h; aboY"w: 16:12 `qf,M'(D:mi zx'a-' %l,M,(h;
qroz>YIw: AK=s.n-I ta, %SEY:w: Atx'n>m-i ta,w> Atl'[-o) ta, rjEq.Y:w: 16:13 `wyl'([' l[;Y:w: x;Bez>Mih-; l[;
brEq.Y:w: hw"hy> ynEp.li rv<a] tv,xNo >h; xB;z>Mih; taew> 16:14 `x;Be(z>Mih-; l[; Al-rv,a] ~ymil'V.h-; ~D:-( ta,
16:15 `hn"Ap*c' x;Bez>Mih; %r,y< l[; Atao !TEYIw: hw"+hy> tyBe !yBemiW x:Bez>Mih; !yBemi tyIB;h; ynEP. taeme
rjEq.h; lAdG"h; x;Bez>Mih; l[; rmoale !heKoh; hY"rIWa-ta, zx'a'-%l,M,(h; hW<c;y>w: WhWEc;y>w:
#r<a'h' ~[;- lK' tl;[o taew> Atx'n>m-i ta,w> %l,M,h; tl;[-o ta,w>) br<[,h' tx;n>m-i ta,w> rq,Boh-; tl;[o-) ta,
`rQE)b;l. yLi- hy<h.yI) tv,xNo >h; xB;zm> iW qro+z>Ti wyl'[' xb;z-< ~D:-lk'w> hl'[o ~D:- lk'w> ~h,yKes.nIw> ~t'x'n>miW
tArGs> .Mih-; ta, zx'a' %l,M,h; #Ceq;y>w: 16:17 `zx'(a' %l,M,h; hW"c-i rv,a] lkoK. !hE+Koh; hY"rIWa f[;Y:w: 16:16
rv<a] tv,xNo >h; rq"B'h; l[;me drIAh ~Y"h-; ta,w> rYOKih; -ta, -ta,w> ~h,yle[]me( rs;Y"w: tAnkoM.h;
tyIB;b; WnB-' rv,a] tB'V;h; %s;Wm %s;ymi-ta,w> 16:18 `~ynI)b'a] tp,c,r>m; l[; Atao !TEYIw: h'yT,_x.T;
rv<a] zx'a' yrEb.DI rt,y<w> 16:19 `rWV)a; %l,m, ynEP.mi hw"+hy> tyBe bsehe hn"Acyxih; %l,M,h; aAbm-. ta,w>
wyt'boa-] ~[i zx'a' bK;v.YIw: 16:20 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_['
zx'a'l. hrEf.[, ~yTev. tn:v.Bi 17:1 p `wyT'(x.T; Anb. WhY"qiz>xi %l{m.YIw: dwI+D" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbEQ'YIw:
ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 17:2 `~ynI)v' [v;Te laer"f.y-I l[; !Arm.vob. hl'a-e !B, [:veAh %l;m' hd"_Why> %l,m,
rWV+a; %l,m, rs,a,n>m;l.v; hl'[' wyl'[' 17:3 `wyn")p'l. Wyh' rv<a] laer"f.yI ykel.m;K. al{ qr: hw"+hy>
xl;v' rv,a ] rv,q, [:veAhB. rWVa-; %l,m,( ac'm.YIw: 17:4 `hx'(n>mi Al bv,Y"w: db,[, [:veAh Al-yhiy>w:)
%l,m, WhrEc.[;Y:w:) hn"+v'b. hn"v'K. rWVa; %l,m,l. hx'n>mi hl'[/h-, al{w> ~yIr:c.m-i %l,m,( aAs-la, ~ykia'l.m;
vl{v' h'yl,[' rc;Y"w: !Arm.vo l[;Y:w: #r<a'_h-' lk'B. rWVa-; %l,m,( l[;Y:w: 17:5 `al,K,( tyBe WhrEs .a;Y:w: rWVa;
hr"WV+a; laer"f.y-I ta, lg<Y<w: !Arm.v-o ta, rWVa;-%l,m,( dk; l' [:veAhl. ty[iyviT.h; tn:v.Bi 17:6 `~ynI)v'
hw"hyl; laer"f.y-I ynE)b. Waj.x-' yKi( yhiy>w: 17:7 p `yd"(m' yrE['w> !z"AG rh:n> rAbx'b.W xl;x.B; ~t'ao bv,YOw:
~yhil{a/ War>yYI)w: ~yIr"+c.m-i %l,m,( h[or>P; dy: tx;T;mi ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'ao hl, []M;h; ~h,yhel{a/
rv<a] laer"f.yI ykel.m;W lae_r"f.yI ynEB. ynEP.mi hw"hy> vyrIAh rv,a] ~yIAGh; tAQxuB. Wkl.YE)w: 17:8 `~yrI)xea]
tAmB' ~h,l' Wnb.YIw: ~h,_yhel{a/ hw"hy>-l[; !ke- al{ rv<a] ~yrIb'D> laer"f.y-I ynE)b. WaP.x;y>w: 17:9 `Wf)['
h['b.G-I lK' l[; ~yrI+vea]w: tAbCem; ~h,l' WbCiY:w: 17:10 `rc")b.mi ry[i- d[; ~yrIc.An lD:g >Mimi ~h,yrE[-' lk'B.
~h,_ynEP.mi hw"hy> hl'g >h-, rv,a] ~yIAGK; tAmB-' lk'B. ~v'-WrJ.q;y>w: 17:11 `!n")[]r: #[e- lK' tx;t;w> hh'bgo >

258

al{ ~h,l' hw"hy> rm:a' rv,a] ~yli_LuGIh; Wdb.[;Y:)w: 17:12 `hw")hy>-ta, sy[ik.h;l. ~y[ir" ~yrIb'D> Wf[]Y:w:)
hz<xo-lk' yaeybin> Aaybin> -lK' dy:B. hd"WhybiW laer"f.yIB. hw"hy> d[;Y"w: 17:13 `hZ<)h; rb"D"h-; ta, Wf[]t;
~k,_ytebo)a-] ta, ytiyWIci rv<a] hr"ATh;-lk'K. yt;AQxu yt;wOc.mi Wrm.viw> ~y[ir"h'( ~k,yker>D:mi Wbvu rmoale
~t'Aba] @r<[oK. ~P'r>[-' ta, Wvq.Y:w: W[me_v' al{w> 17:14 `~yai(ybiN>h; yd:b'[] dy:B. ~k,ylea] yTix.l;v' rv,a]w:
~t'Aba]-ta, tr:K' rv<a] AtyrIB-. ta,w> wyQ'xu-ta, Wsa]m.YIw: 17:15 `~h,(yhel{a/ hw"hyB;( Wnymia/h, al{ rv,a]
rv,a] ~t'boybis( . rv<a] ~yIAGh; yrEx]a;w> WlB'h.Y<w: lb,h,h; yrEx]a; Wkl.YEw: ~B'_ dy[ihe rv<a] wyt'wOd>[e( taew>
~h,l' Wf[]Y:w: ~h,yhel{a/ hw"hy> twOc.m-i lK'-ta, Wbz>[;Y:w: 17:16 `~h,(K' tAf[] yTil.bil. ~t'ao hw"hy> hW"ci
`l[;B'(h-; ta, Wdb.[;Y:w: ~yIm;V'h; ab'c-. lk'l. Wwx]T;v.YI)w: hr"yvea] Wf[]Y:w: ~ylig_ "[] ynEv. ~ynEv. hk'S em;
[r:h' tAf[]l; WrK.m;t.YI)w: Wvxe_n:y>w: ~ymis 'q. Wms.q.YIw: vaeB' ~h,yteAn*B-. ta,w> ~h, ynEB-. ta, Wrybi[]Y:w:) 17:17
qr: ra;v.nI al{ wyn"+P' l[;me ~rEsiy>w: laer"f.yIB. daom. hw"hy> @N:a;t.YIw: 17:18 `As*y[ik.h;l. hw"hy> ynEy[eB.
laer"f.yI tAQxuB. Wkl.YEw: ~h,_yhel{a/ hw"hy> twOc.m-i ta, rm;v' al{ hd"Why>-~G: 17:19 `AD*b;l. hd"Why> jb,ve
~k'yliv.hi rv<a] d[; ~ysi_v-o dy:B. ~nET.YIw:) ~NE[;y>w: laer"f.yI [r;z-< lk'B. hw"hy> sa;m.YIw: 17:20 `Wf)[' rv<a]
xD:Y:w: aDEY:w: jb'_n-> !B, ~['b.r"y-" ta, Wkylim.Y:w: dwID" tyBe l[;me laer"f.yI [r:q-' yKi( 17:21 `wyn")P'mi
laer"f.yI ynEB. Wkl.YE)w: 17:22 `hl'(Adg> ha'j'x] ~a'yjex/h,w> hw"hy> yrEx]a;me laer"f.y-I ta, ~['b.r"y"
l[;me laer"f.y-I ta, hw"hy> rysih-e rv,a] d[; 17:23 `hN"M<)mi Wrs"- al{ hf'_[' rv<a] ~['b.r"y" twaJox-; lk'B.
~AYh; d[; hr"WVa; Atm'd>a; l[;me laer"f.yI lg<YIw: ~yai_ybiN>h; wyd"b'[-] lK' dy:B . rB,DI rv<a]K; wyn"P'
!Arm.vo) yrE['B. bv,YOw: ~yIw:r>ps; .W tm'x]me(W aW"[;meW ht'WKmi W lb,B'mi rWVa-; %l,m,( abeY"w: 17:24 p `hZ<)h;
War>y" al{ ~v' ~T'b.vi tL;xit.Bi yhiy>w: 17:25 `h'yr<(['B. Wbv.YE)w: !Arm.v-o ta, Wvr.YI)w: laer_ "f.yI ynEB. tx;T;
rWVa; %l,m,l. Wrm.aYOw: 17:26 `~h,(B' ~ygIr>ho Wyh.YI)w: tAyr"a]h-' ta, ~h,B' hw"hy> xL;v;y>w: hw"+hy>-ta,
#r<a'_h' yhel{a/ jP;v.m-i ta, W[d>y") al{ !Arm.vo yrE['B. bv,ATw: t'ylig >hi rv<a] ~yIAGh; rmoale
`#r<a'(h' yhel{a/ jP;v.m-i ta, ~y[id>yO ~n"yae rv,a]K; ~t'Aa ~ytiymim. ~N"hiw> tAyr"a]h-' ta, ~B'- xL;v;y>w:
Wbv.yEw> Wkl.yEw> ~V'mi ~t,ylig>hi rv<a] ~ynIh]Ko)h;me dx' a, hM'v' Wkyliho rmoale rWVa-; %l,m,( wc;y>w: 17:27
bv,YEw: !Arm.Vomi Wlg>hi rv<a] ~ynIh]Koh;me dx'a, abo Y"w: 17:28 `#r<a'(h' yhel{a/ jP;v.m-i ta, ~rEyOw> ~v'_
WxyNIY:w: wyh'_l{a/ yAG yAG ~yfi[o Wyh.YIw: 17:29 `hw")hy>-ta, War>yyI) %yae ~t'ao hr<Am yhiy>w:) lae-_ tybe(B.
lb,b' yven>a;w> 17:30 `~v'( ~ybiv.yO ~he rv<a] ~h,yrE['B. yAG yAG ~ynIrom.Voh; Wf[' rv<a] tAmB'h; tybeB.
~yWI[;h'w> 17:31 `am'(yvia-] ta, Wf[' tm'x] yven>a;w> lg:+r.n-E) ta, Wf[' tWk-yven>a;w> tAnB. tAKsu-ta, Wf['
H;l{a/ %l,M,n:[]w:) %l,M,r:d>a;l. vaeB' ~h,ynEB-. ta, ~ypi r>fo ~ywIr>ps; .h;w> qT'_r>T-; ta,w> zx;b.nI Wf['
tAmb' ynEh]Ko ~t'Acq.mi ~h,l' Wf[]Y:w: hw"+hy>-ta, ~yairEy> Wyh.YIw: 17:32 `~yIw")r>ps; . ~yrIp;s. yhel{a/
~ydIb.[o) Wyh' ~h,yhel{)a-/ ta,w> ~yai_rEy> Wyh' hw"hy>-ta, 17:33 `tAm)B'h; tybeB. ~h,l' ~yfi[o Wyh.YIw:
~ynI+voarI)h' ~yjiP'v.MiK; ~yfi[o ~he hZ<h; ~AYh; d[; 17:34 `~V'(mi ~t'ao Wlg>h-i rv,a] ~yIAGh; jP;v.miK.
hw"hy> hW"ci rv,a] hw"c.Mik;w> hr"ATk;w> ~j'P'v.mik.W ~t'QoxuK. ~yfi[o ~n"yaew> hw"hy>-ta, ~yairEy> ~n"yae
War>yti( al{ rmoale ~WEc;y>w: tyrIB. ~T'ai hw"hy> trok.YIw: 17:35 `lae(r"f.yI Amv. ~f'- rv,a] bqo[]y: ynEB-. ta,
hw"hy>-ta,-~ai( yKi 17:36 `~h,(l' WxB.z>ti al{w> ~Wdb.[;t; al{w> ~h,l' Wwx]T;v.t-i al{w> ~yrI+xea] ~yhil{a/
Alw> Wwx]T;v.ti( Alw> War"_yti Atao hy"Wjn> [;Arz>biW lAdG" x:koB. ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,t.a, hl'[/h, rv,a]
tAf[]l; !Wrm.v.Ti ~k,l' bt;K' rv<a] hw"c.Mih;w> hr" ATh;w> ~yjiP'v.Mih-; ta,w> ~yQixuh;-ta,w> 17:37 `WxB'(z>ti
al{w> WxK'_v.ti al{ ~k,T.ai yTir:K-' rv,a] tyrIB.h;w> 17:38 `~yrI)xea] ~yhil{a/ War>yti( al{w> ~ymi_Y"h-; lK'
dY:mi ~k,t.a, lyCiy: aWhw> War"_yTi ~k,yhel{a/ hw"hy>-ta,-~ai( yKi 17:39 `~yrI)xea] ~yhil{a/ War>yti(
hL,aeh' ~yIAGh; Wyh.YIw: 17:41 `~yfi([o ~he !AvarIh") ~j'P'v.miK-. ~ai( yKi W[me_v' al{w> 17:40 `~k,(ybey>a-o lK'
~he ~t'boa] Wf[' rv,a]K; ~h,ynEb. ynEb.W ~h,ynEB-. ~G: ~ydI_b.[o) Wyh' ~h,yleysi(P-. ta,w> hw"hy>-ta, ~yairEy>
hY"qiz>xi %l:m' lae_r"f.yI %l,m, hl'a-e !B, [;veAhl. vl{v' tn:v .Bi yhiy>w:) 18:1 p `hZ<)h; ~AYh; d[; ~yfi[o
%l:m' hn"v' [v;tew" ~yrIf.[,w> Akl.m'b. hy"h' hn"v' vme x'w> ~yrIf.[-, !B, 18:2 `hd"(Why> %l,m, zx'a-' !b,
`wybi(a' dwID" hf'[-' rv,a] lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 18:3 `hy")r>k;z-> tB; ybia] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi

259

tv,xNo >h; vx;n> tT;kiw> hr"_vea]h-'( ta, tr:k'w> tboC eM;h-; ta, rB;viw> tAmB'h-; ta, rysihe aWh 18:4
18:5 `!T")v.xun> Al-ar"q.YIw: Al ~yrIJ
.q;m. laer"f.y-I ynE)b. Wyh' hM'heh' ~ymi Y"h-; d[; yKi hv,mo hf'[-' rv,a]
18:6 `wyn")p'l. Wyh' rv<a]w: hd"Why> ykel.m; lkoB. Whmok' hy"h-' al{ wyr" x]a;w> xj'_B' laer"f.yI yhe(l{a/ hw"hyB;
hw"hy> hy"h'w> 18:7 `hv,(m-o ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] wyt'wOc.mi rmov.YIw: wyr"_x]a;(me rs"- al{ hw"hyB;( qB;d>YIw:
~yTiv.liP-. ta, hK'h-i aWh) 18:8 `Ad*b'[] al{w> rWVa-; %l,m,(B. drom.YIw: lyKi_f.y: acey-E rv,a] lkoB. AM[i
%l,M,l; ty[iybir>h") hn"V'B; yhiy>w:) 18:9 p `rc")b.mi ry[i- d[; ~yrIc.An lD:g >Mimi h'yl,_WbG>-ta,w> hZ"[-; d[;
rWVa;-%l,m,( rs,a,n>m;lv. ; hl'[' lae_r"f.yI %l,m, hl'a-e !B, [;veAhl. ty[iybiV.h; hn"V'h; ayhi WhY"qiz>xi
[v;T-e tn:v. ayhi hY"+qiz>xil. vve- tn:v.Bi ~ynIv' vl{v' hceq.mi h'dUK.l.YIw:) 18:10 `h'yl,([' rc;Y"w: !Arm.v-o l[;
xl;x.B; ~xen>Y:w: hr"WV+a; laer"f.y-I ta, rWVa-; %l,m,( lg<Y<w: 18:11 `!Ar)m.vo hd"K.l.nI laer"f.yI %l,m, [:veAhl.
Wrb.[;Y:w: ~h,yhel{a/ hw"hy> lAqB. W[m.v-' al{) rv<a] l[; 18:12 `yd"(m' yrE['w> !z"AG rh:n> rAbx'b.W
hrEf.[, [B;r>a;b.W 18:13 p `Wf)[' al{w> W[m.v' al{w> hw"+hy> db,[, hv,mo hW"ci rv<a-] lK' tae AtyrIB-. ta,
18:14 `~fe(P.t.YIw:) tArcuB.h; hd"Why> yrE[' lK' l[; rWVa;-%l,m,( byrIxens> ; hl'[' hY"qiz>xi %l,M,l; hn"v'
tae yl;['me( bWv ytiaj'x' rmoale hv'ykil' rWVa;-%l,m-,( la, hd"Why>-%l,m,( hY"qiz>xi xl;v.YIw:
@s,K-, rK;Ki tAame vl{v. hd"Why>-%l,m,( hY"qiz>x-i l[; rWVa-; %l,m,( ~f,Y"w: aF'_a, yl;[' !TET-i rv,a]
`%l,M,(h; tyBe tArc.aob.W hw"+hy>-tybe ac'mN. Ih; @s,K,h-; lK'-ta, hY"qiz>xi !TeYIw: 18:15 `bh'(z" rK:Ki ~yvil{v.W
%l,m, hY"qiz>xi hP'ci rv<a] tAnm.aoh-' ta,w> hw"hy> lk; yhe tAtl.D-: ta, hY"qiz>xi #C;qi ayhih; t[eB' 18:16
syrIs'-br:-ta,w> !T"r>T-; ta, rWVa;-%l,m,( xl;v.YIw: 18:17 p `rWV)a; %l,m,l. ~nET.YIw:) hd"_Why>
Wl[]Y:w: ~Il;v'Wry> WaboY"w: Wl[]Y:w): ~Il'_v'Wry> dbeK' lyxeB. WhY" qiz>xi %l,M,h-; la, vykil-' !mi hqev-' br:-ta,w>
%l,M,h-; la, War>q.YIw:) 18:18 `sbe(Ak hdEf. tL;s im.Bi rv,a] hn"Ayl.[,h'( hk'rEB.h; tl;['t.Bi Wdm.[;Y:)w: WaboY"w:
18:19 `ryKi(z>M;h; @s"a' !B, xa'Ayw> rpeS oh; hn"b.v,w> tyIB"+h-; l[; rv<a] WhY"qil.x-i !B, ~yqIy"l.a, ~h,lea] ace YEw:
hm' rWVa; %l,m, lAdG"h; %l,M,h; rm;a-' hKo) WhY"+qiz>x-i la, an"- Wrm.ai hqev-' br: ~h,lea] rm,aYOw:
ymi-l[; hT'[; hm'_x'l.Mil; hr"Wbg>W hc'[e ~yIt;p'f-. rb;D-> %a; Tr' >m;a' 18:20 `T'x.j'(B' rv<a] hZ<h; !AxJ'Bih;
~yIr:c.m-i l[; hZ<h; #Wcr"h' hn<Q'h; tn<[,v.m-i l[; ^L. T'x.j;b' hNEhi hT'[; 18:21 `yBi( T'd>r:m' yKi T'x.j;b'
18:22 `wyl'([' ~yxij.Boh; lk'(l. ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P; !Ke Hb'_q'n>W APk;b. ab'W wyl'[' vyai %mES 'yI rv,a]
wyt'moB-' ta, WhY"qiz>xi rysihe rv,a] aWh-aAlh] Wnx.j'_B' Wnyhel{a/ hw"hy>-la, yl;ae !Wrm.ato-ykiw>
hT'[;w> 18:23 `~Il'(v'WryBi Wwx]T;v.Ti( hZ<h; x;Bez>Mih; ynEp.li ~Il;v'Wryliw> hd"Whyli( rm,aYOw: wyt'xoB.z>m-i ta,w>
~ybik.ro ^l. tt,l' lk;WT-~ai ~ysiWs ~yIP:l.a; ^l. hn"T.a,w> rWV+a; %l,m-, ta, ynIdoa-] ta, an" br<['t.hi
~yIr:c.m-i l[; ^l. xj;b.Tiw: ~yNI+j;Q.h; ynIdoa] ydEb.[; dx;a; tx;p; ynEP. tae byviT' %yaew> 18:24 `~h,(yle[]
rm:a ' hw"hy> At=xiv.h;l. hZ<h; ~AqM'h-; l[; ytiyli[' hw"hy> ydE[]l.B;mih] hT'[; 18:25 `~yvi(r"p'l.W bk,r<l.
xa'Ayw> hn"b.v,w> WhY"qil.xi-!B, ~yqIy"l.a, rm,aYOw: 18:26 `Ht'(yxiv.h;w> taZOh; #r<a'h-' l[; hle[] yl;ae
ynEz>a'B. tydIWhy> WnM'[i rBEd:T-. la;w> Wnx.n"+a] ~y[im.vo yKi tymir"a] ^yd<b'[-] la, an"- rB,D: hqev-' br:-la,
rBEd:l. ynIdoa] ynIx:l'v. ^yl,aew> ^yn<doa] l[;h; hqev-' br: ~h,ylea] rm,aYOw: 18:27 `hm'(xoh-; l[; rv<a] ~['h'
~t'a'Ac ~h,yrEx] ta, lkoa/l, hm'xoh-; l[; ~ybiv.YO*h; ~yvin"a]h-' l[; al{h] hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta,
lAdG-" lAqb. ar"q.YIw: hqev-' br: dmo[]Y:w:) 18:28 `~k,(M'[i ~h,yleg>r: ymeyme( ~h,ynEyve-ta, tATv.liw>
ayViy:-la; %l,M,h; rm:a' hKo 18:29 `rWV)a; %l,m, lAdG"h; %l,M,h-; rb;D> W[m.vi rm,aYOw: rBEd:y>w: tydI_Why>
hw"hy>-la, WhY"qiz>xi ~k,t.a, xj;b.y-: la;w> 18:30 `Ad*Y"mi ~k,t.a, lyCih;l. lk;Wy al{- yKi WhY"+qiz>xi ~k,l'
W[m.v.T-i la;( 18:31 `rWV)a; %l,m, dy:B. taZOh; ry[ih-' ta, !teN"ti al{w> hw"+hy> WnleyCiy: lCeh; rmoale
vyaiw> Anp.G-: vyai Wlk.aiw> yl;ae Wac.W hk'r"b. yTi a-i Wf)[] rWVa; %l,m, rm;a' hko yKi WhY"+qiz>x-i la,
!g"D" #r<a, ~k,c.r>a;K. #r<a-, la, ~k,t.a, yTix.q;l'w> yaiB-o d[; 18:32 `Ar*Ab-yme( vyai Wtv.W Atn"aE)T.
WhY"qiz>x-i la, W[m.v.T-i la;(w> Wtmu_t' al{w> Wyx.wI) vb;d>W rh'c.yI tyzE #r<a, ~ymir"k.W ~x,l, #r<a, vArytiw>
dY:mi Ac+r>a-; ta, vyai ~yIAGh; yhel{a/ WlyCihi lCeh;h; 18:33 `Wnle(yCiy: hw"hy> rmoale ~k,t.a, tySiy-: yKi(
WlyCih-i yKi( hW"+[iw> [n:h e ~yIw:r>ps; . yhel{a/ hYE a; dP'r>a;w> tm'x] yhel{a/ hYEa; 18:34 `rWV)a; %l,m,

260

hw"hy> lyCiy-: yKi ydI_Y"mi ~c'r>a-; ta, WlyCih-i rv,a] tAcr"a]h'( yhel{a-/ lk'B. ymi 18:35 `ydI(Y"mi !Arm.v-o ta,
al{ rmoale ayhi %l,M,h; tw:c.m-i yKi rb"+D" Atao Wn[-' al{)w> ~['h' WvyrIx/h,w> 18:36 `ydI(Y"mi ~Il;v'Wry>-ta,
ryKiz>M;h; @s"a-' !B, xa'Ayw> rpeS oh; an"b.v,w> tyIB;h;-l[;-rv,a] hY"qil.x-i !B, ~yqIy"l.a, aboY"w: 18:37 `WhnU)[]t;
[r:q.YIw: WhY"qiz>xi %l,M,h; [:mov.Ki yhiy>w: 19:1 `hqEv) '-br: yrEb.DI Al WdGIY:w: ~ydIg_ "b. y[eWrq. WhY"qiz>x-i la,
an"b.v,w> tyIB;h-; l[;-rv,a] ~yqiy"l.a-, ta, xl;v.YIw: 19:2 `hw")hy> tyBe aboY"w: qF'B; sK;t.YIw: wyd"g_ "B-. ta,
wyl'ae Wrm.aYOw: 19:3 `#Am)a-' !B, aybiN "h; Why"[.v;(y-> la, ~yQIF+ ;B; ~ySiK;t.mi ~ynIh]Ko)h; ynEq.zI taew> rpeS oh;
!yIa: x:kow> rBev.m-; d[; ~ynIb' Wab' yKi hZ<+h; ~AYh; hc'a'n>W hx'keAtw> hr"c-' ~Ay WhY"qiz>xi rm:a' hKo
rWVa-; %l,m,( Axl'v. rv,a] hqev-' br: yrEb.D-I lK' tae ^yh,l{a/ hw"hy> [m;v.yI yl;Wa 19:4 `hd"(lel.
d[;B. hL'pit. t'af'n"w> ^yh,_l{a/ hw"hy> [m;v' rv<a] ~yrIb'D>B; x:ykiAhw> yx; ~yhil{a/ @rEx'l. wyn"doa]
hKo Why"[.v;(y> ~h,l' rm,aYOw: 19:6 `Why")[;v;(y-> la, WhY"qiz>xi %l,M,h; ydEb.[; WaboY"w: 19:5 `ha'(c'mN. Ih; tyrIaeV.h;
WpD>GI rv<a] T'[.m;v' rv<a] ~yrIb'D>h; ynEP.mi ar"yTi-la; hw"hy> rm:a' hKo ~k,_ynEdo*a-] la, !Wrm.ato
br<x,B; wyTil.P;hiw> Ac=r>a;l. bv'w> h['Wmv. [m;v'w> x:Wr AB !tEnO ynIn>hi 19:7 `yti(ao rWVa-; %l,m,( yrE[]n:
[s;n" yKi [m;v' yKi hn"+b.l-i l[; ~x'l.nI rWVa; %l,m-, ta, ac'm.YIw: hqev-' br: bv'Y"w: 19:8 `Ac*r>a;B.
xl;v.YIw: bv'Y"w: %T"+ai ~xeL'hil. ac'y" hNEhi rmoale vWK-$l,m,( hq'h'r>T-i la, [m;v.YIw: 19:9 `vyki(L'mi
^a]Viy-: la; rmoale hd"Why>-%l,m,( WhY"q iz>x-i la, !Wrm.ato hKo 19:10 `rmo*ale WhY"qiz>x-i la, ~ykia'l.m;
hT'a; hNEhi 19:11 `rWV)a; %l,m, dy:B. ~Il;v'Wry> !teN"ti al{ rmo =ale AB x;jeBo hT'a; rv<a] ^yh,l{a/
~t'ao WlyCihih; 19:12 `lceN( "Ti hT'a;w> ~m'_yrIx]h;(l. tAcr"a]h-' lk'l. rWVa; ykel.m; Wf[' rv,a] tae T'[.m;v'
AYa; 19:13 `rF")al;t.Bi rv<a] !d<[-, ynEb.W @c,r<w> !r"+x-' ta,w> !z"AG-ta, yt;Aba] Wtx]vi rv<a] ~yIAGh; yhe l{a/
~yrIp'S.h-; ta, WhY"qiz>xi xQ;YIw: 19:14 `hW")[iw> [n:he ~yIw"+r>ps; . ry[il' %l,mW, dP'r>a; %l,m,W tm'x-] %l,m,(
lLeP;t.YIw: 19:15 p `hw")hy> ynEp.li WhY"qiz>xi Whfer>p.YIw: hw"hy> tyBe l[;Y:w: ~ae_r"q.YIw: ~ykia'l.M;h; dY:mi
^D>b;l. ~yhil{a/h'( aWh-hT'a; ~ybirUK.h; bveyO laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: hw"hy> ynEp.li WhY"qiz>xi
[m'v]W* ^n>z>a' hw"hy> hJeh; 19:16 `#r<a'(h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, t'yfi[' hT'a; #r<a'_h' tAkl.m.m; lkol.
~n"m.a' 19:17 `yx'( ~yhil{a/ @rEx'l. Axl'v. rv<a] byrIxens> ; yrEb.DI tae [m;v.W hae_r>W ^yn<y[e hw" hy> xq:P.
al{ yKi vae_B' ~h,yhel{a-/ ta, Wnt.n"w> 19:18 `~c'(r>a-; ta,w> ~yIAGh;-ta, rWVa; ykel.m; WbyrIx/h, hw"+hy>
Wn[eyviAh Wnyhel{a/ hw"hy> hT'[;w> 19:19 `~Wd)B.a;y>w:) !b,a,w" #[e ~d"a-' ydE(y> hfe[]m-; ~ai yKi hM'he ~yhil{a/
Why"[.v;(y> xl;v.YIw: 19:20 s `^D<)b;l. ~yhil{a/ hw"hy> hT'a; yKi #r<a'h' tAkl.m.m-; lK' W[d>yE)w> Ad=Y"mi an"
brIxens> ;-la, yl;ae T'l.L;P;t.hi rv,a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) rmo =ale WhY"qiz>x-i la, #Ama-' !b,
tl;WtB. ^l. hg"[]l' ^l. hz"B' wyl'_[' hw"hy> rB<D-I rv,a] rb'D"h; hz< 19:21 `yTi[.m'(v' rWVa-; %l,m,(
lAQ+ t'AmyrIh] ymi- l[;w> T'p.Dg: Iw> T'p.r:xe ymi- ta, 19:22 `~Il'(v'Wry> tB; h['ynIhe varo ^yr<x]a; !AYc-i tB;
bk,r<B. rm,aTow: yn"doa] T'p.r:xe ^yk,a'l.m; dy:B. 19:23 `lae(r"f.yI vAdq-. l[; ^yn<y[e ~Arm' aF'Tiw:
wyv'roB. rAxb.mi wyz"r"a] tm;Aq trok.a,w> !An=b'l. yteK.r>y: ~yrIh' ~Arm. ytiyli[' ynIa] yBik.rI broB.
lKo ym;['P-. @k;B. brIx.a;w> ~yrI+z" ~yIm: ytiytiv'w> yTir>q; ynIa] 19:24 `AL*mir>K; r[;y: hCoqi !Alm. ha'Aba'w>
h'ytiaybeh] hT'[; h'yTi_r>c;ywI) ~d<q< ymeymil. ytiyfi[' Ht'ao qAxr"me(l. T'[.m;v-' al{)h] 19:25 `rAc*m' yrEaoy>
hd<f' bf,[e Wyh' Wvbo+YEw: WTx; dy"- yrEc.qi !h,ybev.yO*w> 19:26 `tAr)cuB. ~yrI[' ~yCinI ~yLiG: tAvh.l; yhit.W
^z>G<r:t.hi( taew> yTi[.d"_y" ^a]boW ^t.acew> ^T.b.viw> 19:27 `hm'(q' ynEp.li hp'dEv.W tAGG: rycix] av,D< qr:ywI
^yt,p'f.Bi yGIt.miW ^P,a;B. yxix; yTim.f;w> yn"+z>a'b. hl'[' ^n>n:a]v;w> yl;ae ^z>G<r:t.hi ![;y: 19:28 `yl'(ae
vyxi_s' tynIVeh; hn"V'b;W x:ypis ' hn"V'h; lAka' tAah' ^L-. hz<w> 19:29 `HB'( t'aB'- rv,a] %r<D<B; ^ytibovih]w:
hd"Why>-tyBe tj;yleP. hp's .y"w> 19:30 `~y")r>pi Wlk.aiw> ~ymir"k. W[j.nIw> Wrc.qiw> W[r>zI tyviyliV.h; hn"V'b;W
rh:me hj'ylep.W tyrIaev. aceTe ~Il;v'Wrymi yKi 19:31 `hl'[.m'(l. yrIp. hf'['w> hJ'm'_l. vr<vo hr"a'vN. Ih;
al{ rWVa; %l,m-, la, hw"hy> rm:a-' hKo) !kel' 19:32 s `taZO-* hf,[]T;( tAab'c. $k hw"hy> ta;n>qi !AY=ci
19:33 `hl'(ls
. o h'yl,[' %Pov.y-I al{)w> !gEm' hN"m<D>q;y-> al{)w> #xe_ ~v' hr<Ay-al{)w> taZOh; ry[ih-' la, aboy"
taZOh; ry[ih-' la, ytiANg:w> 19:34 `hw")hy>-~aun> aboy" al{ taZOh; ry[ih-' la,w> bWv+y" HB' aboy-" rv,a] %r<D<B;

261

hnEx]m;B. %Y:w: hw"hy> %a:l.m; aceYwE : aWhh; hl'y>L:B; yhiy>w: 19:35 `yDI(b.[; dwID" ![;m;l.W ynI[]m;(l. H['_yviAh)l.
%l,YEw: [S;YIw: 19:36 `~yti(me ~yrIg "P. ~L'ku hNEhiw> rq,Bob; WmyKiv.Y:w: @l,a'_ hV'mix]w: ~ynIAmv. ha'me rWVa;
wyh'l{a/ %ros .nI tyBe hw<x]T;v.mi( aWh yhiy>w: 19:37 `hwE)n>ynI)B. bv,YEw: rWV+a-; %l,m,( byrIxens> ; bv'Y"w:
!Dox-; rs;ae( %l{m.YIw: jr"_r"a] #r<a, Wjl.m.nI hM'hew> br<x,b; WhKuhi wyn"B' $k rc,a,r>f;w> %l,M,r:d>a;w>)
aybiN"h; #Ama-' !b, Why"[.v;y> wyl'ae aboY"w: tWm+l' WhY"q iz>xi hl'x' ~heh' ~ymiY"B; 20:1 p `wyT'(x.T; AnB.
wyn"P-' ta, bSeY:w: 20:2 `hy<)x.ti( al{w> hT'a; tme yKi ^t,ybel. wc; hw"hy> rm:a-' hKo) wyl'ae rm,aYOw:
^yn<p'l. yTik.L;h;t.hi rv<a] tae an"-rk'z> hw"hy> hN"a' 20:3 `rmo*ale hw"hy>-la, lLeP;t.YIw: ryQI+h-; la,
al{ Why"[.v;y> yhiy>w: 20:4 s `lAd)g" ykiB. WhY"qiz>xi &.b.YEw: ytiyfi_[' ^yn<y[eB. bAJh;w> ~lev' bb'leb.W tm,a/B,(
WhY"qiz>x-i la, T'r>m;a'w> bWv 20:5 `rmo*ale wyl'ae hy"h' hw"hy>-rb;d>W hn"+koyTi(h; rcEx' ry[ih' ac'y"
ynIn>hi ^t<+['m.D-I ta, ytiyair" ^t,L'piT-. ta, yTi[.m;v' ^ybia' dwID" yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) yMi[-; dygIn>
@K:miW hn"v' hrEf.[, vmex] ^ym,y"-l[; yTips. ;how> 20:6 `hw")hy> tyBe hl,[]T; yviyliV.h; ~AYB; %l' ap,ro
20:7 `yDI(b.[; dwID" ![;m;l.W ynI[]m;(l. taZOh; ry[ih' l[; ytiANg:w> taZO =h; ry[ih' taew> ^l.yCia; rWVa;-%l,m,(
WhY"qiz>xi rm,aYOw: 20:8 `yxiY<)w: !yxiV.h-; l[;( WmyfiY"w: Wxq.YIw: ~ynI+aeT. tl,b,D> Wxq. Why"[.v;(y> rm,aYOw:
Why"[.v;y> rm,aYOw: 20:9 `hw")hy> tyBe yviyliV.h; ~AYB; ytiyli['w> yli_ hw"hy> aP'r>y-I yKi( tAa hm' Why"[.v;y-> la,(
tAl[]m;( rf,[, lCeh; %l:h' rBE+DI rv<a] rb"D"h-; ta, hw"hy> hf,[]y: yKi hw"hy> taeme tAah' ^L-. hz<
bWvy" yki al{ tAl+[]m; rf,[, tAjn>li lCel; lqEn" WhY"qiz>xiy> rm,aYOw: 20:10 `tAl)[]m; rf,[, bWvy-" ~ai
tAl[]M;B;( lCeh-; ta, bv,Y"w: hw"+hy>-la, aybiN "h; Why"[.v;y> ar"q.YIw: 20:11 `tAl)[]m; rf,[, tyNIr:xoa] lCeh;
!d"a]l.B; %d:aroB. xl;v' ayhih; t[eB' 20:12 p `tAl)[]m; rf,[, tyNIr:xo)a] zx'a' tAl[]m;B. hd"r>y" rv,a]
[m;v.YIw: 20:13 `WhY")qiz>xi hl'x' yKi [m;v' yKi WhY"+qiz>x-i la, hx'n>miW ~yrIps' . lb,B-' %l,m,( !d"a]l.B-; !B<)
!m,v, taew> ~ymif'B.h-; ta,w> bh'Z "h-; ta,w> @s,K,h-; ta, htokon> tyBe- lK'-ta, ~aer>Y:w: WhY"qiz>xi ~h,yle[]
~a'r>h-, al{) rv,a] rb'd" hy"h-' al{) wyt'_roc.Aa)B. ac'm.nI rv<a-] lK' taew> wyl'Ke tyBe taew> bAJh;
wyl'ae rm,aYOw: WhY"+qiz>xi %l,M,h-; la, aybiN "h; Why"[.v;(y> aboY"w: 20:14 `AT*l.v;m.m-, lk'b.W AtybeB. WhY"qiz>xi
`lb,(B'mi WaB' hq"Axr> #r<a,me WhY"qiz>xi rm,aYOw: ^yl,ae Waboy" !yIa;meW hL,aeh' ~yvin"a]h' Wrm.a' hm'
rv<a] rb"d" hy"h-' al{ War" ytiybeB. rv<a-] lK' tae WhY"qiz>xi rm,aYOw: ^t<+ybeB. War" hm' rm,aYO w: 20:15
~ymiy" hNEhi 20:17 `hw")hy>-rb;D> [m;v. WhY"+qiz>x-i la, Why"[.v;y> rm,aYO w: 20:16 `yt'(roc.aoB. ~tiyair>h-i al{)
rb"D" rtEW"y-I al{) hl'b,_B' hZ<h; ~AYh-; d[; ^yt,boa] Wrc.a' rv,a]w: ^t,ybeB. rv<a-] lK' aF'nIw> ~yaiB'
lk;yheB. ~ysiyrIs") Wyh'w> WxQ"+yI xQ'yI dyliAT rv<a] ^M.mi Wac.yE rv,a] ^yn<B'miW 20:18 `hw")hy> rm:a'
aAlh] rm,aYOw: T'r>B:+DI rv<a] hw"hy>-rb;D> bAj Why"[.v;(y-> la,( WhY"qiz>xi rm,aYOw: 20:19 `lb,(B' %l,m,
hk'rEB.h-; ta, hf'[' rv<a]w: Atr"WbG-> lk'w> WhY"qiz>xi yrE b.DI rt,y<w> 20:20 `ym'(y"b. hy<h.yI tm,a/w< ~Alv-' ~ai
ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hr"y[i_h' ~yIM:h-; ta, abeY"w: hl'['T.h-; ta,w>
hn"v' hrEf.[, ~yTev-. !B, 21:1 p `wyT'(x.T; Anb. hV,n:m. %l{m.YIw: wyt'_boa-] ~[i WhY"qiz>xi bK;v.YIw: 20:21 `hd"(Why>
[r:h' f[;Y:w: 21:2 `Hb'-( ycip.x, AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' vmex'w> ~yVi mix]w: Akl.m'b. hV,n:m.
tAmB'h-; ta, !b,YIw: bv'Yw" : 21:3 `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi hw"hy> vyrIAh rv,a] ~yIAGh; tbo[]At)K. hw"+hy> ynEy[eB.
laer"f.yI %l,m, ba'x.a; hf'[' rv<a]K; hr"vea] f[;Y:w: l[;B;l; txoB.z>mi ~q,Y"w: wybi_a' WhY"qiz>xi dB;ai rv<a]
hw"hy> rm:a' rv,a] hw"+hy> tybeB. txoB.z>mi hn"b'W 21:4 `~t'(ao dbo[]Y:w:) ~yIm;Vh' ; ab'c-. lk'l. WxT;v.YIw:
21:6 `hw")hy>-tyBe tArc.x; yTev.Bi ~yIm"+V'h; ab'c. lk'l. tAxB.z>mi !b,YIw: 21:5 `ymi(v-. ta, ~yfia' ~Il;v'WryBi
hw"hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; hB'r>hi ~ynI+[oD>yIw> bAa hf'['w> vxenIw> !nEA[w> vaeB' AnB.-ta, rybi [/h,w>
dwID-" la, hw"hy> rm:a' rv,a] tyIB;B; hf'_[' rv<a] hr"vea]h' ls,P-, ta, ~f,Y" w: 21:7 `sy[i(k.h;l.
ymiv-. ta, ~yfia' laer"f.yI yjeb.vi lKomi yTir>x;B' rv<a] ~Il;v'WrybiW hZ<h; tyIB;B; Anb. hmol{v-. la,w>
Wrm.v.y-I ~ai qr: ~t'_Aba]l;( yTit;n" rv<a] hm'd"a]h-' !mi laer"f.yI lg<r< dynIh'l. @ysiao al{w> 21:8 `~l'(A[l.
~[et.Y:w: W[me_v' al{w> 21:9 `hv,(mo yDIb.[; ~t'ao hW"c-i rv,a] hr"ATh;- lk'l.W ~ytiyWIci rv<a] lkoK. tAf[]l;
hw"hy> rBEd:y>w: 21:10 `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi hw"hy> dymiv.hi rv,a] ~yIAGh;- !mi [r"h-' ta, tAf[]l; hV,n:m.

262

[r:he hL,aeh' tAb[eToh; hd"Why>-%l,m,( hV, n:m. hf'[' rv,a] ![;y: 21:11 `rmo*ale ~yaiybiN>h; wyd"b'[-] dy:B.
rm:a-' hKo) !kel' 21:12 p `wyl'(WLgIB. hd"Why>-ta,-~g:) ajix]Y:w: wyn"+p'l. rv<a] yrImoa/h' Wf[-' rv,a] lKo mi
H['m.vo wy['m.vo -lK' rv,a] hd"_WhywI) ~Il;v'Wry>-l[; h['r" aybime ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>
ytiyxim'W ba'_x.a; tyBe tl,qov.m-i ta,w> !Arm.vo) wq" tae ~Il;v'Wry>-l[; ytiyjin"w> 21:13 `wyn")z>a' yTev. hn"lC. ;Ti
ytil'x]n: tyrIaev. tae yTiv.j;n"w> 21:14 `h'yn<)P-' l[; %p:h'w> hx'm' tx;LC; ;h-; ta, hx,m.y-I rv,a]K;( ~Il;v'Wry>-ta,
yn:y[eB. [r:h-' ta, Wf[' rv,a] ![;y: 21:15 `~h,(ybey>a-o lk'l. hS'vim.liw> zb;l. Wyh'w> ~h,_ybey>ao* dy:B. ~yTit;n>W
yqin" ~D" ~g:w> 21:16 `hZ<)h; ~AYh; d[;w> ~yIr:c.Mimi ~t'Aba] Wac.y" rv,a] ~AYh;-!mi yti_ao ~ysi[ik.m; Wyh.YIw:
ayjix/h, rv<a] AtaJ'x;me( db;l. hp,_l' hP, ~Il;v'Wry>-ta, aLem-i rv,a] d[; daom. hBer>h; hV,n:m. %p:v'
rv<a] AtaJ'x;w> hf'[' rv<a-] lk'w> hV,n:m. yrEb.DI rt,y<w> 21:17 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; hd"Why>-ta,
wyt'boa-] ~[i hV,n:m. bK;v.YIw: 21:18 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] aj'_x'
!Ama' hn"v' ~yIT:v.W ~yrIf.[-, !B, 21:19 p `wyT'(x.T; AnB. !Ama' %l{m.YIw: aZ"+[u-!g:B. AtyBe-!g:B. rbEQ'YIw:
[r:h' f[;Y:w: 21:20 `hb'(j.y-" !mi #Wrx-' tB; tm,L,vum. AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' ~ynIv' ~yIT:v.W Akl.m'B.
dbo[]Y:w:) wybi_a' %l:h-' rv,a] %r<D<h-; lk'B. %l,YE w: 21:21 `wybi(a' hV,n:m. hf'[' rv<a]K; hw"+hy> ynEy[eB.
%l:h' al{w> wyt'_boa] yhel{a/ hw"hy>-ta, bzO []Y:w: 21:22 `~h,(l' WxT;v.YIw: wybia' db;[' rv<a] ~yliLuGIh-; ta,
tae #r<a'h-' ~[; %Y:w: 21:24 `At*ybeB. %l,M,h-; ta, WtymiY"w: wyl'_[' !Ama-' ydE(b.[; Wrv.q.YIw: 21:23 `hw")hy> %r<d<B.
yrEb.DI rt,y<w> 21:25 `wyT'(x.T; Anb. WhY"viayO-ta, #r<a'h-' ~[; Wkylim.Y:w: !Am+a' %l,M,h-; l[; ~yrIv.Qoh-; lK'
Atao rB.oq.YIw: 21:26 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_[' rv<a] !Ama'
~yvil{v.W Akl.m'b. WhY"viayO hn"v' hn<mov-. !B, 22:1 p `wyT'(x.T; Anb. WhY"viayO %l{m.YIw: aZ"+[u-!g:B. Atr"buq.Bi
hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 22:2 `tq:)c.B'mi hy"d"[-] tb; hd"ydIy> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' tx;a;w>
%l,M,l; hn"v' hrEf.[, hn<mov.Bi yhiy>w: 22:3 p `lwamo)f.W !ymiy" rs"- al{w> wybia' dwID" %r<D-< lk'B. %l,YwE :
hle[] 22:4 `rmo*ale hw"hy> tyBe rpeS oh; ~L'vum.-!b, Why"l.c;a-] !B, !p'v-' ta, %l,M,h; xl;v' WhY"+viayO
taeme @S:h; yrEm.vo Wps.a' rv<a] hw"+hy> tyBe ab'WMh; @s,K,h-; ta, ~Tey:w> lAdG"h; !hEKoh; WhY"qil.x-i la,
Atao WnT.yIw> hw"+hy> tyBe tybeB. ~ydIq'p.Muh; hk'al'M.h; yfe[o dy:-l[; WhnUT .yIw> hnOT.yIw> 22:5 `~['(h'
tAnq.liw> ~yrI+d>GO*l;w> ~ynIBol;w> ~yvir"x'l, 22:6 `tyIB")h; qd<B, qZEx;l. hw"hy> tybeB. rv,a] hk'al'M.h; yfe [ol.
yKi ~d"_y-" l[; !T"N Ih; @s,K,h; ~T'ai bvex'y-E al{ %a; 22:7 `tyIB")h-; ta, qZEx;l. bcex.m; ynEb.a;w> ~yci[e
ytiac'm' hr"ATh; rp,se rpeS oh; !p"v-' l[; lAdG"h; !hEKoh; WhY"qil.xi rm,aYOw: 22:8 `~yfi([o ~he hn"Wma/b,
%l,M,h-; la, rpeSoh; !p"v' aboY"w: 22:9 `Whae(r"q.YIw: !p"v-' la, rp,Seh-; ta, hY"qil.xi !TeYIw: hw"+hy> tybeB.
yfe[o dy:-l[; WhnUT .YIw:) tyIB;b; ac'mN. Ih; @s,K,h-; ta, ^yd<b'[] WkyTihi rm,aYOw: rb"+D" %l,M,h-; ta, bv,Y"w:
hY"qil.xi yli !t;n" rp,se rmoale %l,M,l; rpeSoh; !p"v' dGEY:w: 22:10 `hw")hy> tyBe ~ydIq'p.Muh; hk'al'M.h;
[r:q.YIw: hr"_ATh; rp,se yrEb.D-I ta, %l,M,h; [:mov.Ki yhiy>w:) 22:11 `%l,M,(h; ynEp.li !p"v' Whaer"q.YIw: !hE+Koh;
hy"k'ymi-!B, rABk.[-; ta,w> !p'v'-!B, ~q"yxia-] ta,w> !heKoh; hY"qil.x-i ta, %l,Mh, ; wc;y>w: 22:12 `wyd"(g"B-. ta,
~['h-' d[;b.W ydI[]B; hw"hy>-ta, Wvr>dI Wkl. 22:13 `rmo*ale %l,M,h-; db,[,( hy"f'[] taew> rpeS oh; !p"v' taew>
Wnb' ht'C .nI ayhi-rv,a] hw"hy> tm;x] hl'Adg>-yKi( hZ<+h; ac'mN. Ih; rp,Seh; yrEb.D-I l[; hd"Why>-lK' d[;b.W
%l,YEw: 22:14 `Wnyle([' bWtK'h-; lk'K. tAf[]l; hZ<h; rp,Seh; yrEb.D-I l[; Wnyteboa] W[m.v-' al{) rv,a] l[;
hw"q.T-i !B, ~Luv; tv,ae ha'ybiN>h; hD"l.xu-la, hy"f'[]w: !p"v'w> rABk.[;w> ~q'yxia]w: !heKoh; WhY"qil.xi
~h,ylea] rm,aTow: 22:15 `h'yl,(ae WrB.d:y>w:) hn<+v.MiB; ~Il;v'WryBi tb,vy, O ayhiw> ~ydIg "B.h; rmEvo sx;r>x-; !B,
ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo 22:16 `yl'(ae ~k,t.a, xl;v-' rv,a] vyail' Wrm.ai lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo)
22:17 `hd"(Why> %l,m, ar"q' rv<a] rp,Seh; yrEb.DI lK' tae wyb'_v.y-O* l[;w> hZ<h; ~AqM'h-; la, h['r" aybime
ht'C .nIw> ~h,_ydEy> hfe[]m; lkoB. ynIsey[ik.h; ![;m;l. ~yrIxea] ~yhil{ale WrJ.q;y>w:) ynIWbz"[] rv<a] tx;T;
hKo hw"hy>-ta, vrod>li ~k,t.a, x;leVoh; hd"Why> %l,m-, la,w> 22:18 `hB,(k.ti al{w> hZ<h; ~AqM'B; ytim'x]
^b.b'l-. %r: ![;y: 22:19 `T'[.m'(v' rv<a] ~yrIb'D>h; laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) wyl'_ae Wrm.ato
hM'v;l. tAyh.li wyb'v.y-O l[;w> hZ<h; ~AqM'h-; l[; yTir>B;DI rv<a] ^[]m.v'B.( hw"hy> ynEP.mi [n:K'Tiw:

263

ynIn>hi !kel' 22:20 `hw")hy>-~aun> yTi[.m;v' ykinOa' ~g:w> yn"+p'l. hK,b.Tiw: ^yd<g"B-. ta, [r:q.Tiw: hl'l'q.liw>
ynIa-] rv,a] h['r"h'( lkoB. ^yn<y[e hn"ya,r>t-i al{w> ~Alv'B. ^yt,rob.q-i la, T'ps. ;a/n<w> ^yt,boa-] l[; ^p.siao)
ynEq.z-I lK' wyl'ae Wps.a;Y:w: %l,Mh,_ ; xl;v.YIw: 23:1 `rb")D" %l,M,h-; ta, WbyviY"w: hZ<+h; ~AqM'h-; l[; aybime
ATai ~Il;v'Wry> ybev.y-O lk'w> hd"Why> vyai- lk'w> hw" hy>-tyBe %l,M,h; l[;Y:w: 23:2 `~Il'(v'WrywI hd"Why>
rp,se yrEb.D-I lK'-ta, ~h,ynEz>a'b. ar"q.YIw: lAd+G-" d[;w> !joQ'mil. ~['h-' lk'w> ~yaiybiN>h;w> ~ynIh]Ko)h;w>
hw"hy> ynEp.li tyrIB.h-; ta,( trok.YIw: dWM[;h-' l[;( %l,M,h; dmo[]Y:w: 23:3 `hw")hy> tybeB. ac'mN. Ih; tyrIB.h;
~yqih'l. vp,n-< lk'b.W ble- lk'B. wyt'Qoxu-ta,w> wyt'wOd>[-e ta,w> wyt'wOc.mi rmov.liw> hw"hy> rx:a; tk,l,l'
%l,Mh, ; wc;y>w: 23:4 `tyrI)B.B; ~['h-' lK' dmo[]Y:w: hZ<+h; rp,Seh-; l[; ~ybituK.h; taZOh; tyrIB.h; yrEb.D-I ta,
tae hw"hy> lk;yheme ayciAhl. @S;h; yrEm.v-o ta,w> hn<v.Mih; ynEh]K-o ta,w> lAdG"h; !heKoh; WhY"qil.x-i ta,
tAmd>v;B. ~Il;v'Wryli #Wxmi ~per>f.YIw:) ~yIm"+V'h; ab'c. lkol.W hr"vea]l'(w> l[;B;l; ~yIWf[]h'( ~yliKeh-; lK'
rJEq;y>w: hd"Why> ykel.m; Wnt.n") rv<a] ~yrIm'K.h-; ta, tyBiv.hiw> 23:5 `lae-( tyBe( ~r"p'[-] ta, af'n"w> !Ard>qi
lkol.W tAlZ"M;l;w> x:rEY"l;w> vm,V,l; l[;B;l; ~yrIJ .q;m.h-;( ta,w> ~Il'_v'Wry> yBes im.W hd"Why> yrE['B. tAmB'B;
@rof.YIw: !Ard>qi lx;n-: la, ~Il;v'Wryli #Wxmi hw"hy> tyBemi hr"vea]h-' ta, aceYOw: 23:6 `~yIm")V'h; ab'c.
yTeB-' ta, #ToYIw: 23:7 `~['(h' ynEB. rb,q-< l[; Hr"p'[-] ta, %lev.Y:w: rp"+['l. qd<Y"w: !Ard>qi lx;n:B. Ht'ao
abeY"w: 23:8 `hr"(vea]l' ~yTiB' ~v' tAgr>ao ~yviN "h; rv<a] hw"+hy> tybeB. rv<a] ~yvidEQ.h;
[b;G<mi ~ynIh]Koh; hM'v-' WrJ.qi rv<a] tAmB'h-; ta, aMej;y>w: hd"Why> yrE['me ~ynIh]Ko)h-; lK'-ta,
lwamof-. l[;-rv<)a] ry[ih-' rf; [:vuAhy> r[;v; xt;P-, rv,a] ~yrI['V.h; tAmB-' ta, #t;n"w> [b;v'_ raEB-. d[;
Wlk.a-' ~ai yKi ~Il'_v'WryBi hw"hy> xB;z>m-i la, tAmB'h; ynEh]Ko Wl[]y:) al{ %a; 23:9 `ry[i(h' r[;v;B. vyai
yTil.bil. ~NO=hi-!b, ygEB. ~NO=hi-ynEb. ygEB. rv<a] tp,Toh-; ta, aMejiw> 23:10 `~h,(yxea] %AtB. tACm;
ykel.m; Wnt.n" rv<a] ~ysiWSh;-ta, tBev.Y:w: 23:11 `%l,Mo)l; vaeB' ATB-i ta,w> AnB.-ta, vyai rybi[]h;l.
tAbK.r>m-; ta,w> ~yrI+w"r>P;B; rv<a] syrIS'h; %l,m-, !t;n> tK;v.l-i la, hw"hy>-tybe aBomi vm,V,l; hd" Why>
hd"Why> ykel.m; Wf[-' rv,a] zx'a' tY:li[] gG"h-; l[; rv<a] tAxB.z>Mih-;( ta,(w> 23:12 `vae(B' @r:f' vm,V,h;
%yliv.hiw> ~V'mi #r'Y"w: %l,M,_h; #t;n" hw"hy>-tyBe tArc.x; yTev.Bi hV,n:m. hf'[-' rv,a] tAxB.z>Mih-;( ta,w>
!ymiymi rv,a] ~Il;v'Wry> ynEP-. l[; rv<a] tAmB'h-; ta,w>) 23:13 `!Ar)d>qi lx;n-: la, ~r"p'[-] ta,
ba'Am #QUvi vAmk.liw> ~ynIdoyci #QUvi tr<Tov.[;l. laer"f.y-I %l,m,( hmol{v. hn"B' rv<a] tyxiv.M;h-; rh;l.
aLem;y>w: ~yrI+vea]h-' ta, trok.YIw: tAbCeM;h-; ta, rB;viw> 23:14 `%l,M,(h; aMeji !AM+[-; ynE)B. tb;[]AT ~Kol.mil.W
~['b.r"y" hf'[' rv,a] hm'B'h; lae- tybe(B. rv<a] x:Bez>Mih-; ta, ~g:w> 23:15 `~d"(a' tAmc.[; ~m'Aqm.-ta,
hm'B'h-; ta, @rof.YIw: #t'_n" hm'B'h-; ta,w> aWhh; x;Bez>Mih-; ta, ~G: laer"f.y-I ta, ayjix/h, rv<a] jb'n-> !B,
xQ:YIw: xl;v.YIw: rh'B' ~v'-rv,a] ~yrIb'Q.h-; ta, ar>Y:w: WhY"viayO !p,YIw: 23:16 `hr"(vea] @r:f'w> rp"['l. qd:he
vyai ar"q' rv<a] hw"hy> rb:d>Ki Whae_M.j;y>w:) x;Bez>Mih-; l[; @rof.YIw: ~yrIb'Q.h-; !mi tAmc'[]h-'( ta,
Wrm.aYOw: ha,_ro ynIa] rv<a] zL'h; !WYCih; hm' rm,aYO w: 23:17 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; ta, ar"q' rv<a] ~yhil{a/h'
rv<a] hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, ar"q.YIw: hd"Whymi( aB'- rv,a] ~yhil{a/h-'( vyai rb, Q<h; ry[ih' yven>a; wyl'ae
tae wyt'moc.[; WjL.m;y>w:) wyt'_moc.[; [n:y-" la; vyai Al WxyNIh; rm,aYOw: 23:18 `lae-( tyBe( xB;z>Mih; l[; t'yfi['
rv,a] !Arm.vo yrE['B. rv<a] tAmB'h; yTeB-' lK'-ta, ~g:w> 23:19 `!Ar)m.Vomi aB'- rv,a] aybiN "h; tAmc.[;
`lae-( tybe(B. hf'[' rv<a] ~yfi[]M;h-;( lk'K. ~h,l' f[;Y:w: WhY"+viayO* rysihe sy[ik.h;l. laer"f.yI yke l.m; Wf['
~h,_yle[] ~d"a' tAmc.[-; ta, @rof.YIw: tAxB.z>Mih-;( l[; ~v'-rv,a] tAmB'h; ynEh]K-o lK'-ta, xB;z>YIw: 23:20
l[; bWtK'K; ~k,_yhel{)a/ hw"hyl;( xs;p, Wf[] rmoale ~['h-' lK'-ta, %l,M,h; wc; y>w: 23:21 `~Il'(v'Wry> bv'Y"w:
lae_r"f.y-I ta, Wjp.v' rv<a] ~yjip.Voh; ymeymi hZ<h; xs;P,K; hf'[]n:) al{ yKi 23:22 `hZ<)h; tyrIB.h; rp,se
hf'[]n: WhY"+viayO* %l,M,l; hn"v' hrEf.[, hn<mov.B-i ~ai yKi 23:23 `hd"(Why> ykel.m;W laer"f.yI ykel.m; ymey> lkow>
~yliLuGIh-; ta,w> ~ypir"T.h-; ta,w> ~ynI[oD>YIh;-ta,w> tAbaoh-' ta, ~g:w > 23:24 `~Il'(v'WryBi hw"hyl; hZ<h; xs;P,h;
yrEb.D-I ta, ~yqih' ![;m;l. WhY"+viayO* r[EBi ~Il;v'WrybiW hd"Why> #r<a, B. War>nI rv<a] ~yciQuVih-; lK' taew>
hy"h-' al{) Whmok'w> 23:25 `hw")hy> tyBe !hEKoh; WhY"qil.xi ac'm' rv<a] rp,Seh-; l[; ~ybituK.h; hr"ATh;

264

hv,_mo tr:AT lkoK. Adaom-. lk'b.W Avp.n-: lk'b.W Abb'l-. lk'B. hw"hy>-la, bv' - rv,a] %l,m, wyn"p'l.
hd"_WhyBi( APa; hr"x-' rv,a] lAdG"h; APa; !Arx]me hw"hy> bv'- al{) %a: 23:26 `Whmo)K' ~q"- al{) wyr"x]a;w>
yn:P' l[;me rysia' hd"Why>-ta, ~G: hw"hy> rm,aYOw: 23:27 `hV,(n:m. Asy[ik.hi rv<a] ~ysi['K.h-; lK' l[;
tyIB;h-; ta,w> ~Il;v'Wry-> ta, yTir>x;B-' rv,a] taZOh; ry[ih-' ta, yTis.a;m'W lae_r"f.y-I ta, ytirso ih] rv<a]K;
~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_[' rv<a-] lk'w> WhY"viayO yrEb.DI rt,y< w> 23:28 `~v'( ymiv. hy<h.yI yTir>m;a' rv<a]
%l,m-, l[; ~yIr:c.m-i %l,m,( hkon> h[or>p; hl'[' wym'y"B. 23:29 `hd"(Why> ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[;
23:30 `At*ao Ataor>Ki ADgIm.Bi Whteymiy>w: Atar"q.li WhY"viayO %l,M, h; %l,YEw: tr"_P-. rh;n> l[; rWVa;
#r<a'h-' ~[; xQ:YIw: At=r"bu(q.Bi WhrUB.q.YIw:) ~Il;v'Wry> Whaubiy>w: ADgIM.mi tme wyd"b'[] WhbuKir>Y:w:
hn"v' vl{v'w> ~yrIf.[-, !B, 23:31 p `wybi(a' tx;T; Atao Wkylim.Y:w: Atao Wxv.m.YIw: WhY"viayO- !B, zx'a'Ah)y-> ta,
23:32 `hn")b.Limi Why"m.r>yI tB;( lj;Wmx] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' ~yvid"x\ hv'l{v.W Akl.m'B. zx'a'Ahy>
#r<a,B. hl'b.rIb. hkon> h[or>p; WhrEs.a;Y:w: 23:33 `wyt'(boa] Wf[-' rv,a] lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w:
23:34 `bh'(z" rK:kiw> @s,K, rK;ki ha'me #r<a'h-' l[; vn<[-o !T,YIw: ~Il'_v'WryBi %l{M.mi %l{m.Bi tm'x]
~yqI+y"Ahy> Amv-. ta, bSeY:w: wybia' WhY"viayO tx;T; WhY"viayO-!B, ~yqIy"l.a-, ta, hkon> h[or>P; %lem.Y:w:
%a; h[or>p;l. ~yqiy"Ahy> !t:n" bh'Z "h;w> @s,K,h;w> 23:35 `~v'( tm'Y"w: ~yIr:c.mi aboY"w: xq'l' zx'a'Ahy>-ta,w>
bh'Z"h-; ta,w> @s,K,h-; ta, fg:n" AKr>[,K. vyai h[o+r>p; yPi- l[; @s,K,h-; ta, ttel' #r<a'h-' ta, %yrI[/h,
tx;a;w> Akl.m'B. ~yqIy"Ahy> hn"v' vmex'w> ~yrIf.[-, !B, 23:36 s `hko)n> h[or>p;l. ttel' #r<a'h' ~[;- ta,
[r:h' f[;Y:w: 23:37 `hm'(Wr-!mi hy"d"P-. tb; hD"Wbz> hd"ybiz> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' hrEf.[,
~yqIy"Ahy> Al-yhiy>w: lb,_B' %l,m, rC:an<dk> ;bun> hl'[' wym'y"B. 24:1 `wyt'(boa] Wf[-' rv,a] lkoK. hw"+hy> ynEy[eB.
~r"a] ydEWdG>-ta,w> ~yDIf.k; ydEWdG>-ta, AB hw"hy> xL;v;y>w: 24:2 `AB*-dr"m.YIw: bv'Y"w: ~ynIv' vl{v' db,[,
rB,DI rv<a] hw"hy> rb:d>Ki Ad+ybia]h;(l. hd"WhyBi( ~xeL.v;y>w: !AM[-; ynE)b. ydEWdG> taew> ba'Am ydEWdG> taew>
hV,n:m. taJox;B. wyn"+P' l[;me rysih'l. hd"WhyBi( ht'y>h") hw"hy> yPi- l[; %a: 24:3 `~yai(ybiN>h; wyd"b'[] dy:B.
hw"hy> hb'a-' al{)w> yqI+n" ~D" ~Il;v'Wry>-ta, aLem;y>w: %p'v' rv<a] yqiN"h-; ~D:( ~g:w> 24:4 `hf'([' rv<a] lkoK.
~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~he- al{h] hf'_[' rv<a-] lk'w> ~yqIy"Ahy> yrEb.DI rt,y< w> 24:5 `x:ls{) .li
@ysih-o al{)w> 24:7 `wyT'(x.T; AnB. !ykiy"Ahy> %l{m.YIw: wyt'_boa-] ~[i ~yqIyA" hy> bK;v.YIw: 24:6 `hd"(Why> ykel.m;l.
rv<a] lKo tr"P-. rh;n-> d[; ~yIr:c.mi lx;N:mi lb,B' %l,m, xq; l-' yKi( Ac+r>a;me( tacel' ~yIr:c.mi %l,m, dA[
%l:m' ~yvid"x\ hv'l{v.W Akl.m'B. !ykiy"Ahy> hn"v' hrEf.[, hn<mov-. !B, 24:8 p `~yIr")c.mi %l,m,l. ht'y>h'
lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 24:9 `~Il'(v'Wrymi !t"n"l.a-, tb; aT'v.xun> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi
aboT'w: ~Il'_v'Wry> lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;bun> ydEb.[; Wl[' hl'[' ayhih; t[eB' 24:10 `wybi(a' hf'[-' rv,a]
aceYEw: 24:12 `h'yl,([' ~yrIc' wyd"b'[]w: ry[i_h-' l[; lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;Wbn> abo Y"w: 24:11 `rAc*M'B; ry[ih'
lb,B' %l,m, Atao xQ:YIw: wys'_yrIs")w> wyr"f'w> wyd"b'[]w: AMaiw> aWh lb,B' %l,m-, l[; hd"Why>-%l,m,( !yki y"Ahy>
%l,M,_h; tyBe tArc.Aa)w> hw"hy> tyBe tArc.Aa-lK'-ta, ~V'mi aceAYw: 24:13 `Ak*l.m'l. hn<mov. tn:v.Bi
`hw")hy> rB<DI rv<a]K;( hw"hy> lk;yheB. laer"f.y-I %l,m,( hmol{v. hf'[' rv,a] bh'Z "h; yleK-. lK'-ta, #Ce q;y>w:
~ypil'a] tr<f,[] hr"f'[] lyIx;h; yrEABGI-lK' taew> ~yrIF 'h-; lK'-ta,w>) ~Il;v'Wry>-lK'-ta, hl'g >hiw> 24:14
hl'b,_B' !ykiy"Ahy>-ta, lg<Y<w: 24:15 `#r<a'(h-' ~[; tL;D: tl;Wz ra;v.nI al{ rGEs+ .M;h;w> vr"x'h-, lk'w> hl,AG
hl'AG %yliAh #r<a'h' yleyae ylewIa/ taew> wys'yrIs'-ta,w> %l,M,h; yven-> ta,w> %l,M,h; ~ae- ta,w>
lKoh; @l,a, rGEs.M;h;w> vr"x'h,w> ~ypil'a] t[;b.vi lyIx;h; yven>a-; lK' taew> 24:16 `hl'b,(B' ~Il;v'Wrymi
Addo hy"n>T;m-; ta, lb,B-' %l,m,( %lEm.Y:w: 24:17 `hl'b,(B' hl'AG lb,B-' %l,m,( ~aey biy>w: hm'_x'l.mi yfe[o ~yrIABGI
hrEf.[, tx;a;w> Akl.m'b. WhY"qid>ci hn"v' tx;a;w> ~yrIf.[-, !B, 24:18 p `WhY")qid>ci Amv-. ta, bSeY:w: wyT'_x.T;
ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 24:19 `hn")b.Limi Why"m.r>y-I tB;( lj;Wmx] lj;ymix] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v'
Akliv.h-i d[; hd"WhybiW ~Il;v'Wrybi ht'y>h' hw"hy> @a:- l[; yKi 24:20 `~yqI)y"Ahy> hf'[-' rv,a] lkoK. hw"+hy>
vd<xoB; Akl.m'l. ty[iyviT.h; tn:v.bi yhiy>w: 25:1 s `lb,(B' %l,m,B. WhY"qid>ci drom.YIw: wyn"+P' l[;me ~t'ao
h'yl,_[' !x;YIw: ~Il;v'Wry>-l[; Alyxe-lk'w> aWh lb,B-' %l,m,( rC;an<d>k;bun> aB' vd<xol; rAf['B, yrIyfi[]h'

265

`WhY")qid>ci %l,M,l; hn"v' hrEf.[, yTev.[; d[; rAc=M'B; ry[ih' aboT'w: 25:2 `bybi(s' qyED" h'yl,[' Wnb.YIw:
yven>a-; lk'w> ry[ih' [q:B'Tiw: 25:4 `#r<a'(h' ~[;l. ~x,l, hy"h-" al{w> ry[i_B' b['r"h' qz:x/Y<w: vd<xol; h['v.tiB.
bybi_s' ry[ih-' l[; ~yDIf.k;w> %l,M,h; !G:- l[; rv,a] ~yIt;moxoh; !yBe r[;v; %r<D< hl'y>L;h; hm'x'l.Mih;
Ax=rEy> tAbr>[;B. Atao WgFiY:w: %l,M,h; rx:a; ~yDIf.K-; lyxe WpD>r>YIw: 25:5 `hb'(r"[]h' %r<D< %l,YEw:
WrB.d:y>w: ht'l'_b.rI lb,B' %l,m-, la, Atao Wl[]Y:w: %l,M,h-; ta, WfP.t.YIw:) 25:6 `wyl'(['me Wcpon" Alyxe-lk'w>
~yIT;v.xun>b:) WhrEs .a;Y:w: rWE[i WhY"qidc> i ynEy[e-ta,w> wyn"+y[el. Wjx]v' WhY"qid>ci ynEB-. ta,w> 25:7 `jP'(v.mi ATai
%l,M,l; hn"v' hrEf.[-, [v;(T. tn:v. ayhi vd<xol; h['b.viB. yviymix]h; vd<xob;W 25:8 s `lb,(B' Whaebiy>w:
@rof.YIw: 25:9 `~Il'(v'Wry> lb,B-' %l,m,( db,[, ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> aB' lb,_B-' %l,m,( rC:an<d>k;bun>
25:10 `vae(B' @r:f' lAdG" tyBe lK'-ta,w> ~Il;v'Wry> yTeB-' lK' taew> %l,M,_h; tyBe- ta,w> hw"hy>-tyBe-ta,
~['h' rt,y< taew> 25:11 `~yxi(B'j-; br: rv<a] ~yDIf.K; lyxe- lK' Wct.n") bybis_ ' ~Il;v'Wry> tmoAx-ta,w>
!d"a]r>z:Wbn> hl'g >h, !Am+h'h, rt,y< taew> lb,B' %l,M,h-; l[; Wlp.n" rv<a] ~ylipN. O*h-; ta,w> ry[iB' ~yrIa'vN. Ih;
ydEWM[;-ta,w> 25:13 `~ybi(g>yOl.W ~ymir>ko*l. ~yxi_B'j-; br: ryaiv.hi #r<a'h' tL;D:miW 25:12 `~yxi(B'j-; br:
Waf.YIw: ~yDI_f.k; WrB.vi hw"hy>-tybeB. rv<a] tv,xNo >h; ~y"- ta,w> tAnkoM.h-; ta,w>) hw"hy>-tyBe rv<a] tv,xNo >h;
yleK-. lK' taew> tAPK;h-; ta,w> tArM.z:m.h-;( ta,w> ~y[iY"h-; ta,w> troySih-; ta,w> 25:14 `hl'b,(B' ~T'v.xun-> ta,
@s,K-, rv,a]w: bh'z" bh'z" rv<a] tAqr"z>Mih-; ta,w> tATx.M;h-; ta,w> 25:15 `Wxq")l' ~b'- Wtr>v")y> rv<a] tv,xNo >h;
tybel. hmol{v. hf'[-' rv,a] tAnkoM.h;w> dx'a,h'( ~Y"h; ~yInv: . ~ydIWM[;h' 25:16 `~yxi(B'j-; br: xq:l' @s,K'_
dWM[;h' tm;Aq hM'a; hrEf.[, hn<mov. 25:17 `hL,ae(h' ~yliKeh-; lK' tv,xon>li lq'v.mi hy"h-' al{ hw"+hy>
~ynIMorIw> hk'b'f.W tAMa; hM'a; vl{v' tr<t,Koh; tm;Aqw> tv,xon> wyl'[' tr<t,kow> dx'a,h'
~yxiB'j-; br: xQ:YIw: 25:18 `hk'(bF' .h-; l[; ynIVeh; dWM[;l;( hL,aek'w> tv,xo+n> lKoh; bybis ' tr<t,Koh-; l[;(
xq;l' ry[ih'-!miW 25:19 `@S:)h; yrEm.vo tv,l{v-. ta,w> hn<+v.mi !hEKo Why"n>p;c-. ta,w> varoh' !hEKo hy"r"f-. ta,
rv<a] %l,M,h-; ynE)p. yaerome ~yvin"a] hV'mix]w: hm'x'l.Mih; yven>a-; l[; dyqIp' aWh-rv,a] dx'a, syrIs'
#r<a'h' ~[;me vyai ~yViviw> #r<a'_h' ~[;- ta, aBic.M;h; ab'C 'h; rf: rpe Soh; taew> ry[ib' Wac.m.nI
`ht'l'(b.rI lb,B' %l,m-, l[; ~t'ao %l,YwO : ~yxi_B'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> ~t'ao xQ:YIw: 25:20 `ry[i(B' ~yaic.mN. Ih:)
~['hw' > 25:22 `At*m'd>a; l[;me hd"Why> lg<YIw: tm'_x] #r<a,B. hl'b.rIB. ~teymiy>w: lb, B' %l,m, ~t'ao %Y:w: 25:21
Why"l.d:G-> ta, ~h,yle[] dqEp.Y:w: lb,_B' %l,m, rC:an<d>k;Wb)n> ryaiv.hi rv<a] hd"Why> #r<a,B. ra'vN. Ih;
lb,B-' %l,m,( dyqIp.h-i yKi( ~yvin"a]h'w> hM'he ~yliy"x]h; yrEf-' lk' W[m.v.YIw: 25:23 p `!p")v-' !B, ~q"yxia-] !B,
hy"r"f.W x:rEq'-!B, !n"x'Ayw> hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yIw> hP'_c.Mih; Why"l.d:G-> la, WaboY"w: Why"l.d:G-> ta,
Why"l.d:G> ~h,l' [b;V'YIw: 25:24 `~h,(yven>a;w> hM'he ytik'[]M;h-; !B, Why"n>z:a]y:)w> ytip' joN>h; tm,xun>T-; !b,
bj;yIw> lb,B' %l,m-, ta, Wdb.[iw> #r<a'b' Wbv. ~yDI_f.K;h; ydEb.[;me War>yTi-( la; ~h,l' rm,aYOw: ~h,yven>a;l.W
hk'WlM.h; [r;Z<mi [m'v'ylia-/ !B, hy"n>t;n>-!B, la[em'v.yI aB' y[iybiV.h; vd<xoB; yhiy>w: 25:25 s `~k,(l'
ATai Wyh-' rv,a] ~yDIf.K;h-; ta,w> ~ydIWhY>h-; ta,w> tmo+Y"w: Why"l.d:G-> ta, WKY:w: ATai ~yvin"a] hr" f'[]w:
ynEP.mi War>y" yKi ~yIr"+c.mi WaboY"w: ~yliy"x]h; yrEf'w> lAdG"-d[;w> !joQ 'mi ~['h-' lk' WmquY"w: 25:26 `hP'(c.MiB;
vd<xo rf'[' ~ynEv.Bi hd"Why>-%l,m,( !ykiy"Ahy> tWlg"l. hn"v' [b;v,w" ~yvil{v.bi yhiy>w: 25:27 p `~yDI(f.k;
!ykiy"Ahy> varo- ta, Akl.m' tn:v.Bi lb,B' %l,m, %d:rom. lywIa/ af'n" vd<xo+l; h['b.viw> ~yrIf.[,B.
rv<a] ~ykil'M.h; aSeKi l[;me Aas.K-i ta, !TeYIw: tAb+jo ATai rBEd:y>w: 25:28 `al,K,( tyBemi hd"Why>-%l,m,(
Atx'rUa]w: 25:30 `wyY")x; ymey-> lK' wyn"p'l. dymiT' ~x,l, lk;a'w> Aa=l.ki ydEg >Bi tae aN"viw> 25:29 `lb,(b'B. ATai
`wY")x; ymey> lKo Am+AyB. ~Ay-rb;D> %l,M,h; taeme AL-hn"T.nI dymiT' tx;rUa]
25:3

266

hy[Xy
Isaiah
WhY"qiz>xiy> zx'a' ~t'Ay WhY"Z I[u ymeyBi ~Il'_v'WrywI hd"Why>-l[; hz"x' rv<a] #Ama-' !b, Why"[.v;(y> !Azx] 1:1
~hew> yTim.m;Arw> yTil.D:GI ~ynIB' rBE+DI hw"hy> yKi #r<a, ynIyzIa]h;w> ~yIm;v' W[m.vi 1:2 `hd"(Why> ykel.m;
yAh 1:4 `!n")ABt.hi al{ yMi[; [d:y" al{ laer"f.yI wyl'_['B. sWbae rAmx]w: WhnEqo rAv [d:y" 1:3 `ybi( W[v.P'
laer"f.yI vAdq-. ta, Wca]nI) hw"hy>-ta, Wbz>[' ~yti_yxiv.m; ~ynIB' ~y[irEm. [r;z< !wO[' db,K, ~[; ajexo yAG
lg<r-< @K;mi 1:6 `yW")D: bb'l-e lk'w> ylix\l' varo- lK' hr"s_ ' WpysiAT dA[ WKtu hm, l[; 1:5 `rAx*a' WrzOn"
1:7 `!m,V'(B; hk'K.rU al{w> WvB'xu al{w> WrzO al{ hY"+rIj. hK'm;W hr"WBx;w> [c;P, ~tom. AB-!yae( varo-d[;w>
tk;Peh.m;K. hm'm'v.W Ht'ao ~ylik.ao ~yrIz" ~k,Dg> >n<l. ~k,t.m;d>a; vae_ tAprUf. ~k,yrE[' hm'm'v. ~k,c.r>a;
hw"hy> yleWl 1:9 `hr"(Wcn> ry[iK. hv'q.mib. hn"Wlm.Ki ~r<k'_b. hK's uK. !AYc-i tb; hr"t.Anw> 1:8 `~yrI)z"
ynEyciq. hw"hy>-rb;d> W[m.vi 1:10 s `Wnymi(D" hr"mo[]l; WnyyIh' ~dos .Ki j['_m.Ki dyrIf' Wnl' rytiAh tAab'c.
tAl[o yTi[.b;f' hw"hy> rm:ayO ~k,yxeb.z-I bro yLi -hM'l' 1:11 `hr"(mo[] ~[; Wnyhel{a/ tr:AT WnyzIa]h; ~dos+ .
yn"+P' tAar"le Wabot' yKi 1:12 `yTic.p'(x' al{ ~ydIWT[;w> ~yfib'k.W ~yrIP' ~d:w> ~yai_yrIm. bl,xew> ~yliyae
yli_ ayhi hb'[eAT tr<joq. aw>v-' tx;n>mi aybih' WpysiAt al{ 1:13 `yr"(cex] smor> ~k,d>Y<mi tazO vQEb-i ymi
Wyh' yvip.n: ha'n>f' ~k,ydE[]AmW ~k,yved>x' 1:14 `hr"(c'[]w: !w<a" lk;Wa-al{ ar"q.mi aroq. tB'v;w> vd<xo
yNIn<yae hL'pit. WBr>t-; yKi( ~G: ~K,mi yn:y[e ~yli[.a; ~k,yPeK; ~k,f.rIp'b.W 1:15 `afo)n> ytiyael.nI xr:jo+l' yl;['
1:17 `[;rE(h' Wld>xi yn"+y[e dg<N<mi ~k,ylel.[;m; [:ro Wrysih' WKZ:hi Wcx]r: 1:16 `Wale(m' ~ymiD" ~k,ydEy> [:me_vo
hx'k.W")nIw> an"- Wkl. 1:18 s `hn")m'l.a; WbyrI ~Aty" Wjp.vi #Am+x' WrV.a; jP'v.mi Wvr>DI bjeyhe Wdm.li
1:19 `Wy*h.yI rm,C,K; [l'ATk; WmyDIa.y: ~ai WnyBil.y: gl,V,K; ~ynIV'K; ~k, yaej'x] Wyh.y-I) ~ai hw"+hy> rm:ayO
hw"hy> yPi yKi WlK.auT. br<x, ~t,_yrIm.W Wna]m'T-. ~aiw> 1:20 `Wlke(aTo #r<a'h' bWj ~T,_[.m;v.W WbaTo-~ai
`~yxi(C.r:m. hT'[;w> HB' !yliy" qd<c, jP'v.mi ytia]lem. hn"+m'a/n< hy"r>qi hn"Azl. ht'y>h' hk'yae 1:21 s `rBE)DI
dx;vo bheao ALKu ~ybiN"G: yrEb.x;w> ~yrIr>As %yIr:f' 1:23 `~yIM")B; lWhm' %aEbs. ' ~ygI+ysil. hy"h' %PEs .K; 1:22
!Ada'h'( ~aun> !kel' 1:24 p `~h,(ylea] aAby-" al{) hn"m'l.a; byrIw > WjPov.yI al{ ~Aty" ~ynI+mol.v; @dErow>
%yIl;[' ydIy" hb'yvia'w> 1:25 `yb'(y>Aame hm'qN. "aiw> yr:C 'mi ~xeN "a, yAh lae_r"f.yI rybia] tAab'c. hw"hy>
hL'_xiT.b;K. %yIc:[]yOw> hn"voarIb'K. %yIj;p.vo hb'yvia'w> 1:26 `%yIl")ydIB-. lK' hr"ysia'w> %yIg"+ysi rBoK; @roc.a,w>
1:28 `hq")d"c.Bi h'yb,v'w> hd<_P'Ti jP'v.miB. !AYci 1:27 `hn")m'a/n< hy"r>qi qd<C,h; ry[i %l' arEQ"yI !ke yrEx]a;
WrP.x.t;w> ~T,_d>m;x] rv<a] ~yliyaeme WvboyE yKi 1:29 `Wl)k.yI hw"hy> ybez>[ow> wD"_x.y: ~yaiJ 'x;w> ~y[iv.Po rb,v,w>
hy"h'w> 1:31 `Hl'( !yae ~yIm-: rv,a] hN"g :k.W h'l,_[' tl,b,nO hl'aeK. Wyh.ti( yKi 1:30 `~T,(r>x;B. rv<a] tANG:h;me

267

hz"x' rv<a] rb'D"h; 2:1 s `hB,(k;m. !yaew> wD"x.y: ~h,ynEv. Wr[]b'W #Ac+ynIl. Al[]poW tr<[onl> i !sox'h,
hw"hy>-tyBe rh: hy<h.yI) !Akn" ~ymiY"h; tyrIx]a;B. hy"h'w> 2:2 `~Il'(v'WrywI hd"Why>-l[; #Am+a-' !B, Why"[.v;(y>
Wkl. Wrm.a'w> ~yBir: ~yMi[; Wkl.h'w>) 2:3 `~yI)AGh;-lK' wyl'ae Wrh]n"w> tA[+b'G>mi aF'nIw> ~yrIh'h, varoB.
aceTe !AYCimi yKi wyt'_xor>aoB. hk'l.nEw> wyk'r"D>mi WnrEyOw> bqo[]y: yhel{a/ tyBe-la, hw"hy>-rh;-la, hl,[]n:w>
~t'Abr>x; WtT.kiw> ~yBi_r: ~yMi[;l. x:ykiAhw> ~yIAGh; !yBe jp;v'w> 2:4 `~Il'(v'Wrymi hw"hy>-rb;d>W hr"At
2:5 p `hm'(x'l.mi dA[ Wdm.l.yI al{w> br<x, yAG-la, yAg aF'yI-al{ tArmez>m;l. ~h,yteAt)ynIx]w: ~yTiail.
~ynIn>[o*w> ~d<Q,mi Wal.m' yKi bqo[]y: tyBe ^M.[; hT'v.j;n" yKi 2:6 `hw")hy> rAaB. hk'l.nEw> Wkl. bqo+[]y: tyBe
aleM'Tiw: wyt'_roc.aol. hc,qE !yaew> bh'z"w> @s,K, Acr>a; ale M'Tiw: 2:7 `WqyPi(f.y: ~yrIk.n" ydEl.y:b.W ~yTi_v.liP.K;
rv<a]l; Wwx]T;v.yI) wyd"y" hfe[]m;l. ~yli_ylia/ Acr>a; aleM'Tiw: 2:8 `wyt'(boK.r>m;l. hc,qE !yaew> ~ysiWs Acr>a;
rp"+['B,( !mEJ 'hiw> rWCb; aAB 2:10 `~h,(l' aF'T-i la;w> vyai-_ lP;v.YIw: ~d"a' xV;YIw: 2:9 `wyt'([oB.c.a, Wf['
hw"hy> bG:f.nIw> ~yvi_n"a] ~Wr xv;w> lpev' ~d"a' tWhb.G: ynE y[e 2:11 `An*aoG> rd:h]meW hw"hy> dx;P; ynEP.mi
2:13 `lpe(v'w> aF'nI lK' l[;w> ~r"_w" ha,G-E lK' l[; tAab'c. hw"hyl; ~Ay yKi 2:12 s `aWh)h; ~AYB; ADb;l.
~ymi_r"h' ~yrIh'h-, lK' l[;w> 2:14 `!v")B'h; ynEALa;-lK' l[;w> ~yaiF_ 'NIh;w> ~ymir"h' !Anb'L.h; yzEr>a-; lK' l[;w>
tAYnIa\-lK' l[;w> 2:16 `hr"(Wcb. hm'Ax-lK' l[;w> h:bo+G" lD"g >m-i lK' l[;w> 2:15 `tAa)F'NIh; tA[b'G>h-; lK' l[;w>
hw"hy> bG:f.nIw> ~yvi_n"a] ~Wr lpev'w> ~d"a'h' tWhb.G: xv;w> 2:17 `hD"(m.x,h; tAYkif-. lK' l[;w> vyvi_r>T;
ynEP.mi rp"+[' tALxim.biW ~yrIcu tAr['m.Bi Wab'W 2:19 `@l{*x]y: lyliK' ~yliylia/h'w> 2:18 `aWh)h; ~AYB; ADb;l.
yleylia/ tae ~d"a'h' %yliv.y: aWhh; ~AYB; 2:20 `#r<a'(h' #ro[]l; AmWqB. AnAaG> rd:h]meW hw"hy> dx;P;
aAbl' 2:21 `~ypi(Lej;[]l'w> tArPe rPox.l; twOx]T;v.hi(l. Al-Wf['( rv<a] Ab+h'z> yleylia/ taew> APs.k;
2:22 `#r<a'(h' #ro[]l; AmWqB. AnAaG> rd:h]meW hw"hy> dx;P; ynEP.mi ~y[i_lS
' .h; ype[si .biW ~yrIC uh; tArq.nIB.
hw"hy> !Ada'h' hNEhi yKi 3:1 p `aWh) bv'x.n< hM,b-; yKi( AP+a;B. hm'v'n> rv<a] ~d"a'h-' !mi ~k,l' Wld>xi
rABGI 3:2 `~yIm-") ![;v.mi lkow> ~x,l-, ![;v.mi lKo hn"+[ev.m;W ![Ev.m; hd"WhymiW ~Il;v'Wrymi rysi me tAab'c.
~yvir"x] ~k;x]w: #[eAyw> ~ynI+p' aWfn>W ~yVimix-] rf; 3:3 `!qE)z"w> ~seqow> aybin"w> jpeAv hm'_x'l.mi vyaiw>
vyaiw> vyaiB. vyai ~['h' fG:nIw> 3:5 `~b'-( Wlv.m.yI ~yliWl[]t;w> ~h,_yrEf' ~yrI['n> yTit;n"w> 3:4 `vx;l'( !Abn>W
hl'm.fi wybia' tyBe wyxia'B. vyai fPot.y-I yKi( 3:6 `dB'(kN. IB; hl,qN. Ih;w> !qeZ "B; r[;N:h; Wbh]r>yI Wh[e_rEB.
hy<h.a-, al{ rmoale aWhh; ~AYb; aF'yI 3:7 `^d<)y" tx;T; taZOh; hl'vek.M;h;w> WnL'-_ hy<h.Ti( !yciq' hk'l.
hd"WhywI ~Il;v'Wry> hl'v.k' yKi 3:8 `~['( !yciq. ynImUyfit. al{ hl'_m.fi !yaew> ~x,l, !yae ytiybeb.W vbexo
~B' ht'n>[" ~h,ynEP. tr:K'h; 3:9 `Ad*Abk. ynE[e tArm.l; hw"hy>-la, ~h,ylel.[;mW;( ~n"Avl.-yKi( lp'_n"
bAj+-yKi qyDIc; Wrm.ai 3:10 `h['(r" ~h,l' Wlmg. "-yKi( ~v'p.n:l. yAa Wdxe_ki al{ WdyGIhi ~dos .Ki ~t'aJ'x;w>
lleA[m. wyf'g >nO yMi[; 3:12 `AL* hf,['yE wyd"y" lWmg>-yKi( [r"_ [v'r"l. yAa 3:11 `Wlke(ayO ~h,ylel.[;m; yrIp-. yKi(
dme[ow> hw"+hy> byrIl' bC'nI 3:13 s `W[Le(Bi ^yt,xor>ao* %r<d<w> ~y[it.m; ^yr<V.a;m. yMi[; Ab+ Wlv.m' ~yvin"w>
ynI['h,( tl;zEG> ~r<K,h; ~T,r>[;Bi( ~T,a;w> wyr"_f'w> AM[; ynEq.z-I ~[i aAby" jP'v.miB. hw"hy> 3:14 `~yMi([; !ydIl'
`tAa)b'c. hwIhy> yn"doa-] ~aun> Wnx'_j.Ti ~yYInI[] ynEp.W yMi[; WaK.d:T. ~k,L' -hM; ~k,L'm; 3:15 `~k,(yTeb'B.
~yIn"+y[e tArQ.f;m.W !ArG" tAyWjn> tAWjn> hn"k.l;Tew: !AYci tAnB. Whb.g") yKi ![;y: hw"hy> rm,aYOw: 3:16 s
!hEt.P' hw"hyw: !AY=ci tAnB. dqod>q' yn"doa] xP;fiw> 3:17 `hn"s.K;([;T. ~h,yleg>r:b.W hn"k.l;Te @poj'w> %Alh'
3:19 `~ynI)rohF
] ;h;w> ~ysiybiV.h;w> ~ysik'[]h' tr<a,p.Ti tae yn"doa] rysiy" aWhh; ~AYB; 3:18 s `hr<(['y>
3:21 `~yvi(x'L.h;w> vp,N<h; yTeb
'W ~yrIVuQih;w> tAd['C.h;w> ~yrIaeP.h; 3:20 `tAl)['r>h")w> tAryVeh;w> tApyjiN>h;
~ynIyOl.GIh;w> 3:23 `~yji(yrIx]h'w> tAxP'j.Mih;w> tApj'[]M;h;w> tAcl'x]M;(h; 3:22 `@a")h' ymez>nIw> tA[BJ' ;h;
tx;t;w> hP'q.nI hr"Agx] tx;t;w> hy<h.yI) qm; ~f,Bo tx;t; hy"h'w> 3:24 `~ydI(ydIr>h'w> tApynIC.h;w> ~ynIydIS.h;w>
WlPo+yI br<x,B; %yIt:m. 3:25 `ypiyO* tx;t-; yKi qf'_ tr<gOx]m; lygIytiP. tx;t;w> hx'r>q' hv,q.mi hf, []m;
~yvin" [b;v, WqyzIx/h,w> 4:1 `bve(Te #r<a'l' ht'Q"nIw> h'yx,_t'P. Wlb.a'w> Wna'w> 3:26 `hm'(x'l.MiB; %tEr"Wbg>W
@soa/ Wnyle[' ^m.vi arEQ'yI qr: vB'_l.nI Wntel'm.fiw> lkeanO Wnmex.l; rmoale aWhh; ~AYB; dx'a, vyaiB.
tr<a,p.til.W !Aag"l. #r<a'h' yrIp.W dAb+k'l.W ybic.li hw"hy> xm;c, hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 4:2 s `Wnte(P'r>x,

268

bWtK'h-; lK' Al+ rm,a'yE vAdq' ~Il;v'WryBi rt'ANh;w> !AYciB. ra"vN. Ih; hy"h'w> 4:3 `lae(r"f.yI tj;ylep.li
HB'_r>Qimi x:ydIy" ~Il;v'Wry> ymeD-> ta,w> !AYc-i tAnB. ta;co tae yn"doa] #x;r" ~ai 4:4 `~Il'(v'WryBi ~yYIx;l;
~m'Ay !n"[' h'a,r"q.m-i l[;w> !AYci-rh; !Akm-. lK' l[; hw" hy> ar"b'W 4:5 `r[E)B' x:Wrb.W jP'v.mi x:WrB.
br<xo+me ~m'Ay-lcel. hy<h.Ti hK's uw> 4:6 `hP'(xu dAbK-' lK'-l[; yKi hl'y>l"+ hb'h'l, vae Hg:nwO > !v'['w>
hy"h' ~r<K, Am+r>k;l. ydIAD tr:yvi ydIydIyli( aN" hr"yvi a' 5:1 p `rj")M'miW ~r,Z<mi rATs.mil.W hs,x.m;l.W
bcex' bq,y-< ~g:w> AkAtB. lD"g>mi !b,YIw: qrEfo Wh[eJ 'YIw: WhleQs. ;y>w:) WhqEZ >[;y>w:) 5:2 `!m,v-'( !B, !r<q<B. ydIydIyli(
ynIyBe an"-Wjp.vi hd"W_ hy> vyaiw> ~Il;v'Wry> bveAy hT'[;w> 5:3 `~yvi(auB. f[;Y:w: ~ybin"[] tAf[]l; wq:y>w: AB=
f[;Y:w: ~ybin"[] tAf[]l; ytiyWEqi [:WDm; AB+ ytiyfi[' al{w> ymir>k;l. dA[ tAf[]L-; hm; 5:4 `ymi(r>K; !ybeW
r[eb'l. hy"h'w> AtK'Wfm. rsEh' ymi_rk> ;l. hf,[o ynIa-] rv,a] tae ~k,t.a, aN"- h['ydI(Aa hT'[;w> 5:5 `~yvi(auB.
l[;w> tyIv"+w" rymiv' hl'['w> rdE['yE al{w> rmeZ"yI al{ ht'b' Whteyvia]w: 5:6 `sm'(r>mil. hy"h'w> ArdEG> #roP'
[j;n> hd"Why> vyaiw> laer"f.yI tyBe tAab'c. hw"hy> ~r<k, yKi 5:7 `rj")m' wyl'[' ryjim.h;me hW<c;a] ~ybi['h,
hd<f' tyIb;B. tyIb; y[eyGIm; yAh 5:8 s `hq")['c. hNEhiw> hq"d"c.li xP'f.mi hNEhiw> jP'v.mil. wq:y>w: wy['_Wv[]v;
tAa+b'c. hw"hy> yn"z>a'B. 5:9 `#r<a'(h' br<q<B. ~k,D>b;l. ~T,b.v;Wh)w> ~Aqm' sp,a, d[; WbyrI+q.y: hd<f'b.
Wf[]y: ~r<k-, yDEm.ci tr<f,[] yKi 5:10 `bve(Ay !yaeme ~ybiAjw> ~ylidoG> Wyh.yI) hM'v;l. ~yBir: ~yTiB' al{- ~ai
!yIy: @v,N<b; yrEx]a;m. WpDo+r>yI rk"ve rq,Bob; ymeyKiv.m; yAh 5:11 p `hp'(yae hf,[]y: rm,xo [r;z<w> tx'_a, tB;
hfe[]m;W WjyBiy: al{ hw"hy> l[;Po taew> ~h,_yTev.mi !yIy:w" lylix'w> @To lb,nw< " rANki hy"h'w> 5:12 `~qE)ylid>y:
!kel' 5:14 `am'(c' hxeci AnAmh]w: b['r" ytem. AdAbk.W t[;d-"_ yliB.mi yMi[; hl'G" !kE l' 5:13 `Wa)r" al{ wyd"y"
5:15 `HB'( zle['w> Hn"Aav.W Hn"Amh]w: Hr"d"h] dr:y"w> qxo+ ylib.li h'ypi hr"[]p'W Hv'p.n: lAaV. hb'yxir>hi
laeh'w> jP'_v.MiB; tAab'c. hw"hy> hB;g >YIw: 5:16 `hn"l.P;(v.Ti ~yhibgo > ynEy[ew> vyai-_ lP;v.YIw: ~d"a' xV;YIw:
ykev.mo yAh 5:18 `Wlke(ayO ~yrIG" ~yxime tAbr>x'w> ~r"_b.d"K. ~yfib'k. W[r"w> 5:17 `hq")d"c.Bi vD"q.nI vAdQ'h;
ha,_r>nI ![;m;l. Whfe[]m; hv'yxiy" rhEm;y> ~yrIm.aoh' 5:19 `ha'J( 'x; hl'g "[]h' tAb[]k;w> aw>V"+h; yleb.x;B. !wO['h,(
~ymif' [r"_ bAJl;w> bAj [r:l' ~yrIm.aoh' yAh 5:20 s `h['d"(nEw> laer"f.yI vAdq. tc;[] ha'Abt'w> br:q.tiw>
dg<n<w> ~h,_ynEy[e(B. ~ymik'x] yAh 5:21 s `rm")l. qAtm'W qAtm'l. rm: ~ymif' %v,xol. rAaw> rAal. %v,xo
bq,[e [v'r" yqEyDIc.m; 5:23 `rk")ve %som.li lyIx-: yven>a;w> !yIy"+ tATv.li ~yrIABGI yAh 5:22 `~ynI)bon> ~h,ynEP.
hP,r>yI hb'h'l,( vv;x]w: vae !Avl. vq; lkoa/K, !kel' 5:24 s `WNM,(mi Wrysiy" ~yqIyDIc; tq:d>ciw> dx;vo+
tr:m.ai taew> tAab'c. hw"hy> tr:AT tae Wsa]m' yKi hl,_[]y: qb'a'K' ~x'r>piW hy<h.yI) qM'K; ~v'r>v'
~yrIh'h,( WzG>r>YIw:) WhKeY:w: wyl'[' Ady" jYEw: AM[;B. hw"hy>-@a; hr"x' !Ke-l[; 5:25 `Wcae(nI laer"f.y-I vAd)q.
snE- af'n")w> 5:26 `hy")Wjn> Ady" dA[w> APa; bv'- al{ tazO-lk'B. tAc+Wx br<q<B. hx'WSK; ~t'l'b.nI yhiT.w:
AB lveAK-!yaew> @yE[-' !yae 5:27 `aAb)y" lq: hr"hem. hNEhiw> #r<a'_h' hceq.mi Al qr:v'w> qAxr"me ~yIAGl;
~ynIWnv. wyC'xi rv<a] 5:28 `wyl'(['n> %Arf. qT;nI al{w> wyc'l'x] rAzae xT;p.nI al{w > !v"+yyI al{w> ~Wny" al{
aybi_L'K; Al hg"a'v. 5:29 `hp'(WSK; wyL'GIlg. :w> Wbv'x.n< rC:K; wys'Ws tAsr>P; tAk+rUD> wyt'toV.q-; lk'w>
aWhh; ~AYB; wyl'[' ~hon>yIw> 5:30 `lyCi(m; !yaew> jylip.y:w> @r<j, zxeayOw> ~hon>yIw> ~yrIypiK.K; ga;v .yI ga;v'w>
WhY"Z I[u %l,M,h; tAm-tn:v.Bi 6:1 p `h'yp,(yrI[]B; %v:x' rAaw" rc: %v,x-o hNEhiw> #r<a'l' jB;nIw> ~y"-+ tm;h]n:K.
~ydIm.[o ~ypir"f. 6:2 `lk'(yheh-; ta, ~yailem. wyl'Wvw> aF'_nIw> ~r" aSeK-i l[; bveyO yn"doa-] ta, ha,r>a,w"
~yIT:v.biW wyl'g >r: hS,k;y> ~yIT:v.biW wyn"p' hS,k;y> ~yIT:v.Bi dx'_a,l. ~yIp:n"K. vve ~yIp:n"K. vve Al l[;M;mi
`Ad*AbK. #r<a'h-' lk' al{m. tAa+b'c. hw"hy> vAdq' vAdq' vAdq' rm;a'w> hz<-la, hz< ar"q'w> 6:3 `@pE)A[y>
vyai yKi ytiymed >n-I yki( yli- yAa) rm;aow" 6:5 `!v")[' aleM'yI tyIB:h;w> arE_AQh; lAQmi ~yPiS ih; tAMa; W[nUY"w: 6:4
War" tAab'c. hw"hy> %l,M,h-; ta, yKi bve_Ay ykinOa' ~yIt;p'f. ame j.-~[; %Atb.W ykinOa' ~yIt;p'f-. ame(j.
[G:Y:w: 6:7 `x;Be(z>Mih; l[;me xq:l' ~yIx;q;l.m,B. hP'_c.rI Ady"b.W ~ypirF" .h-; !mi dx'a, yl;ae @['Y"w: 6:6 `yn")y[e
yn"doa] lAq-ta, [m;v.a,w" 6:8 `rP")kuT. ^t.aJ'x;w> ^n<wO[] rs"w> ^yt,_p'f-. l[; hz< [g:n" hNEhi rm,aYOw: yPi- l[;
W[m.vi hZ<+h; ~['l' T'r>m;a'w> %lE rm,aYOw: 6:9 `ynIxE)l'v. ynIn>hi rm:aow" Wnl'-_ %l,yE) ymiW xl;v.a, ymi- ta, rmeao
[v;_h' wyn"y[ew> dBek.h; wyn"z>a'w> hZ<h; ~['h-' ble !mev.h; 6:10 `W[d"(T-e la;w> Aar" War>W WnybiT-' la;w> [:Amv'

269

rm,aYOw: yn"+doa] yt;m-' d[; rm;aow" 6:11 `Al* ap'r"w> bv'w" !ybiy" Abb'l.W [m'v.yI wyn"z>a'b.W wyn"y[eb. ha,r>y-I !P,
qx;rIw> 6:12 `hm'(m'v. ha,V'Ti hm'd"a]h'w> ~d"a' !yaeme ~yTib'W bveAy !yaeme ~yrI[' Wav-' ~ai rv,a] d[;
r[E+b'l. ht'y>h'w> hb'v'w> hY"rIfI[] HB' dA[w> 6:13 `#r<a'(h' br<q<B. hb'Wz[]h' hB'r:w> ~d"_a'h-' ta, hw"hy>
~t'Ay-!B, zx'a' ymeyBi yhiy>w: 7:1 p `HT'(bC. ;m; vd<qo [r;z< ~B' tb,C,m; tk,L,v;B. rv<a] !ALa;k'w> hl'aeK'
~Il;v'Wry> laer"f.y-I %l,m,( Why"l.m;r-> !B, xq;p,W ~r"a]-%l,m,( !ycir > hl'[' hd"Why> %l,m, WhY"ZI[u-!B,
~yIr"+p.a-, l[; ~r"a] hx'(n" rmoale dwID" tybe l. dG:YUw: 7:2 `h'yl,([' ~xeL'hil. lkoy" al{w> h'yl,_[' hm'x'l.Mil;
an"-ace Why"[.v;y-> la,( hw"hy> rm,aYOw: 7:3 `x:Wr)-ynEP.mi r[;y-: yce[] [;AnK. AM[; bb;l.W Abb'l. [n:Y"w:
hdEf. tL;s im-. la, hn"Ayl.[,h' hk'rEB.h; tl;['T. hceq-. la, ^n<+B. bWvy" ra"v.W hT'a; zx'a' tar:q.li
~ydIWah' tAbn>z: ynEV.mi %r:y-E la; ^b.b'l.W ar"yTi-la; jqev.h;w> rmeV'hi wyl'ae T'r>m;a'w> 7:4 `sbe(Ak
~yIr:p.a, h['_r" ~r"a] ^yl,[' #[;y-" yKi( ![;y: 7:5 `Why")l.m;r-> !b,W ~r"a]w: !ycir> @a:- yrIx\B' hL,ae_h' ~ynIve[]h'
tae Hk'AtB. %l,m, %ylim.n:w> Wnyle_ae hN"[<qib.n:w> hN"c,yqin>W hd"Whybi( hl, []n: 7:6 `rmo*ale Why"l.m;r-> !b,W
varow> qf,M,D: ~r"a] varo yKi 7:8 `hy<)h.ti( al{w> ~Wqt' al{ hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo 7:7 s `la;(b.j-'( !B,
varow> !Arm.vo ~yIr:p.a, varow> 7:9 `~['(me ~yIr:p.a, tx;yE hn"v' vmex'w> ~yVivi dA[b.W !yci_r> qf,M,D:
`rmo*ale zx'a-' la, rBED: hw"hy> @s,AYw: 7:10 s `Wnme(a'te al{ yKi Wnymia]t; al{ ~ai Why"+l.m;r-> !B, !Arm.vo
zx'_a' rm,aYOw: 7:12 `hl'[.m'(l. H;Bge >h; Aa hl'a'v. qme[.h; ^yh,_l{a/ hw"hy> ~[ime tAa ^l-. la;v. 7:11
~yvin"a] tAal.h; ~K,mi j[;m.h; dwI+D" tyBe an"- W[m.vi rm,aYOw: 7:13 `hw")hy>-ta, hS,n:a-] al{)w> la;v.a-, al{
!Be td<l,yOw> hr"h' hm'l.[;h' hNEhi tAa+ ~k,l' aWh yn"doa] !TeyI !kel' 7:14 `yh'(l{a-/ ta, ~G: Wal.t; yKi
yKi 7:16 `bAJ)B; rAxb'W [r"B' sAam' AT[.d:l. lke_ayO vb;d>W ha'm.x, 7:15 `lae( WnM'[i Amv. tar"q'w>
`h'yk,(l'm. ynEv. ynEP.mi #q' hT'a; rv<a] hm'd"a]h' bzE['Te bAJ+B; rxob'W [r"B' saom' r[;N:h; [d:yE ~r<j,B.
~yIr:p.a-, rWs ~AYmil. Wab'- al{ rv<a] ~ymiy" ^ybia' tyBe- l[;w> ^M.[-; l[;(w> ^yl,[' hw"hy> aybiy" 7:17
yrEaoy> hceq.Bi rv<a] bWbZ>l; hw"hy> qrov.yI aWhh; ~AYB; hy"h'w> 7:18 p `rWV)a; %l,m, tae hd"_Why> l[;me
~y[i_lS' .h; yqEyqin>biW tATB;h; ylex]n:B. ~L'ku Wxn"w> Wab'W 7:19 `rWV)a; #r<a,B. rv<a] hr"AbD>l;w> ~yIr"+c.mi
rh'n" yrEb.[,B. hr"ykiF.h; r[;t;B. yn"doa] xL;g :y> aWhh; ~AYB; 7:20 `~yli(l{hN] :h; lkob.W ~yciWc[]N:h; lkob.W
aWh+h; ~AYB; hy"h'w> 7:21 s `hP,s( .Ti !q"Z "h-; ta, ~g:w> ~yIlg"+ >r:h' r[;f;w> varoh-' ta, rWVa; %l,m,B.
vb;d>W ha'm.x-, yKi( ha'_m.x, lk;ayO bl'x' tAf[] brome hy"h'w> 7:22 `!aco-) yTev.W rq"B' tl;g >[, vyai- hY<x;y>
@l,a, ~V'- hy<h.yI) rv<a] ~Aqm-' lk' hy<h.yI) aWhh; ~AYB; hy"h'w> 7:23 `#r<a'(h' br<q<B. rt"ANh;-lK' lkeayO
hy<h.Ti( tyIv:w" rymiv-' yKi hM'v'_ aAby" tv,Q<b;W ~yCixBi ; 7:24 `hy<)h.yI) tyIV:l;w> rymiV'l; @s,K'_ @l,a,B. !p,G<
hy"h'w> tyIv"+w" rymiv' ta;r>yI hM'v' aAbt-' al{) !WrdE['yE rDE[.M;B; rv<a] ~yrIh'h, lkow> 7:25 `#r<a'(h-' lk'
jr<x,B. wyl'[' btok.W lAd+G" !AyL'GI ^l-. xq; yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 8:1 p `hf,( sm;r>mil.W rAv xl;v.mil.
!B< Why"r>k;z-> ta,w> !heKoh; hY"rIWa tae ~ynI+m'a/n< ~ydI[e yLi hd"y[ia'w> 8:2 `zB;( vx' ll'v' rhEm;l. vAna/
Amv. ar"q. yl;ae hw"hy> rm,aYOw: !BE+ dl,Tew: rh;T;w: ha'ybiN>h-; la, br:q.a,w" 8:3 `Why")k.r<b,y>
taew> qf,M,D: lyxe- ta, aF'yI yMi_aiw> ybia' aroq. r[;N:h; [d:yE ~r<j,B. yKi 8:4 `zB;( vx' ll'v' rhEm;
~['h' sa;m' yKi ![;y: 8:6 `rmo*ale dA[ yl;ae rBED: hw"hy> @s,YOw: 8:5 s `rWV)a; %l,m, ynEp.li !Arm.vo ll;v.
hl,[ ]m; yn"doa] hNEhi !kel'w> 8:7 `Why")l.m;r-> !b,W !ycir-> ta, fAfm.W ja;_l. ~ykil.hoh; x:l{Vih; yme tae hZ<h;
hl'['w> Ad=AbK.-lK'-ta,w> rWVa; %l,m-, ta, ~yBir:h'w> ~ymiWc[]h' rh'N "h; yme- ta, ~h,yle[]
hy"h'w> [:yGI+y: raW"c-; d[; rb;['w> @j:v' hd"WhyBi( @l:x'w> 8:8 `wyt'(AdG>-lK'-l[; %l:h'w> wyq'ypia-] lK'-l[;
#r<a'-_ yQex;r>m, lKo WnyzIa]h;(w> WTxow" ~yMi[; W[ro 8:9 s `lae( WnM'[i ^c.r>a-; bx;ro) al{m. wyp'n"K. tAJmu
8:11 s `lae( WnM'[i yKi ~Wqy" al{w> rb'd" WrB.D: rp"+tuw> hc'[e Wc[u 8:10 `WTxo)w" WrZ>a;t.hi( WTxow" WrZ>a;t.hi
!Wrm.ato-al{ 8:12 `rmo*ale hZ<h-; ~['h'( %r<d<B. tk,L,mi ynIrSE .yIw> dY"+h; tq:z>x,K. yl;ae hw"hy> rm:a' hko yKi
hw"hy>-ta, 8:13 `WcyrI)[]t; al{w> War>yti-( al{) Aar"Am-ta,w> rv,q+" hZ<h; ~['h' rm: ayO-rv,a] lkol. rv,q,
rWcl.W @g<n< !b,a,l.W vD"_q.mil. hy"h'w> 8:14 `~k,(c.rI)[]m; aWhw> ~k,a]r:Am aWhw> WvyDI_q.t; Atao tAab'c.
Wlp.n"w> ~yBi_r: ~b' Wlv.k'w> 8:15 `~Il'(v'Wry> bveAyl. vqeAml.W xp;l. laer"f.yI yTe b ' ynEv.li lAvk.mi

270

ryTis.M;h; hw"hyl; ytiyKixiw> 8:17 `yd"(MuliB. hr"AT ~Atx] hd"_W[T. rAc 8:16 s `WdK'(l.nIw> Wvq.Anw> WrB'v.nIw>
~ytip.Aml.W tAtaol. hw"hy> yli- !t;n") rv<a] ~ydIl'y>h;w> ykinOa' hNEhi 8:18 `Al*-yti(yWEqiw> bqo+[]y: tyBemi wyn"P'
tAbaoh-' la, Wvr>DI ~k,ylea] Wrm.ayO-yki(w> 8:19 s `!AY*ci rh:B. !kEVoh; tAab'c. hw"hy> ~[ime lae_r"f.yIB.
8:20 `~yti(Meh; la, ~yYIx;h; d[;B. vrod>yI wyh'l{a-/ la, ~[;-aAlh] ~yGI+h.M;h;w> ~ypic.p.c;m.h;( ~ynI[oD>YIh-; la,w>
b[e_rw" > hv,q.nI HB' rb;['w> 8:21 `rx;v'( Al-!yae( rv<a] hZ<h; rb"D"K; Wrm.ayO* al{- ~ai hd"_W[t.liw> hr"Atl.
hNEhiw> jyBi_y: #r<a-, la,w> 8:22 `hl'[.m'(l. hn"p'W wyh'l{abeW AKl.m;B. lLeqiw> @C;q;t.hiw> b[;r>y-I yki( hy"h'w>
!AvarIh' t[eK' Hl' qc'Wm rv<a]l; @['Wm al{ yKi 8:23 `xD"(nUm. hl'pea]w: hq'Wc @W[m. hk'vex]w: hr"c'
9:1 `~yI)AGh; lyliG> !DEr>Y:h; rb,[e ~Y"h; %r<D< dyBi_k.hi !Arx]a;h'w> yliT'p.n: hc'r>a:w> !Wlbuz> hc'r>a: lq; he
yAGh; t'yBir>hi 9:2 `~h,(yle[] Hg:n" rAa tw<m'l.c; #r<a,B. ybev.yO lAd+G" rAa War" %v,xoB; ~ykil.hoh; ~['h'
yKi 9:3 `ll'(v' ~q"L.x;B. WlygIy" rv<a]K; ryciQ'B; tx;m.fiK. ^yn<p'l. Wxm.f' hx'_mF. ih; T'l.Dg: >hi Al al{
!aEs o !Aas.-lk' yKi 9:4 `!y")d>mi ~AyK. t'Toxih; AB+ fgEN Oh; jb,ve Amk.vi hJem; taew> AlB\su l[o- ta,
!Be Wnl'- dL;yU dl,y<- yKi 9:5 `vae( tl,koa]m; hp'rEf.li ht'y>h'w> ~ymi_d"b. hl'l'Agm. hl'm.fiw> v[;r:B.
9:6 `~Al)v' rf; d[;ybia] rABGI lae #[eAy al,P, Amv. ar"q.YIw: Am=k.v-i l[; hr"f.Mih; yhiT.w: Wnl'- !T;nI
Ht'ao !ykih'l. ATk.l;m.m-; l[;w> dwId" aSeK-i l[; #qe- !yae( ~Alv'l.W hr"f.Mih; hBer>m;l. hBer>~;l.
rb"D" 9:7 s `taZO-* hf,[]T; tAab'c. hw"hy> ta;n>qi ~l'A[-d[;w> hT'[;me hq"+d"c.biW jP'v.miB. Hd"[s] ;l.W
ld<gOb.W hw"ag] :B. !Ar+m.vo bveAyw> ~yIr:p.a, ALKu ~['h' W[d>y"w> 9:8 `lae(r"f.yIB. lp;n"w> bqo+[]y:B. yn"doa] xl;v'
hw"hy> bGEf;y>w: 9:10 `@yli(x]n: ~yzIr"a]w: W[D"GU ~ymiq.vi hn<+b.nI tyzIg "w> Wlp'n" ~ynIbel. 9:9 `rmo*ale bb'le
Wlk.aYOw: rAxa'me( ~yTiv.lip.W ~d<Q,mi ~r"a] 9:11 `%sE)k.s;y> wyb'y>a-o ta,w> wyl'_[' !ycir> yrEc-' ta,
WhKe_M;h-; d[; bv'- al{ ~['h'w> 9:12 `hy")Wjn> Ady" dA[w> APa; bv'- al{ tazO-lk'B. hP,-_ lk'B. laer"f.y-I ta,
`dx'(a, ~Ay !Amg>a;w> hP'Ki bn"z"w> varo laer"f.YImi hw"hy> trEk.Y:w: 9:13 s `Wvr"(d" al{ tAab'c. hw"hy>-ta,w>
hZ<h-; ~['h'( yrEV.a;m. Wyh.YI)w: 9:15 `bn"Z) "h; aWh rq,V-, hr<Am) aybin"w> varo+h' aWh ~ynIp-' aWfn>W !qEz" 9:14
wyt'nOm.l.a-; ta,w> wym'toy-> ta,w> yn"doa] xm;f.y-I al{) wyr"WxB;-l[; !Ke- l[; 9:16 `~y[i(L'bum. wyr"V'aum.W ~y[i_t.m;
`hy")Wjn> Ady" dA[w> APa; bv'- al{ tazO-lk'B. hl'_b'n> rbEDo hP,- lk'w> [r:meW @nEx' ALku yKi ~xer:y> al{
9:18 `!v")[' tWaGE WkB.a;t.YI)w: r[;Y:h; ykebs
. i(B. tC;Tiw: lke_aTo tyIv:w" rymiv' h['v.rI vaek' hr" []b-' yKi( 9:17
9:19 `Wlmo)x.y: al{ wyxia' la, vyai vae tl,koa]m;K. ~['h' yhi y>w: #r<a'_ ~T;[.n< tAab'c. hw"hy> tr:b.[,B.
hV,n:m. 9:20 `Wlke(ayO A[roz-> rf;B. vyai W[be_f' al{w> lwamof-. l[; lk;aYO w: b[er"w> !ymiy-" l[; rzOg >YIw:
Ady" dA[w> APa; bv'- al{ tazO-lk'B. hd"_Why>-l[; hM'he wD"x.y: hV,n:m-. ta, ~yIr:p.a,w> ~yIr:p.a-, ta,
lzOg>liw> ~yLiD: !yDImi tAJh;l. 10:2 `WbTe(Ki lm'[' ~ybiT.k;m.W !w<a-"+ yqeq.xi ~yqIq.xo)h; yAh 10:1 s `hy")Wjn>
hD"quP. ~Ayl. Wf[]T-; hm;(W 10:3 `WZbo)y" ~ymiAty>-ta,w> ~l'l'v. tAnm'l.a; tAyh.li yMi_[; yYEnI[] jP;v.mi
tx;T; [r:k' yTil.Bi 10:4 `~k,(d>AbK. Wbz>[;t; hn"a"w> hr"z>[,l. WsWnT' ymi-l[; aAb+T' qx'r>M,mi ha'Avl.W
jb,ve rWVa; yAh 10:5 s `hy")Wjn> Ady" dA[w> APa; bv'- al{ tazO-lk'B. WlPo+yI ~ygIWrh] tx;t;w> rySia;
zbol'w> ll'v' ll{v.li WNW<+c;a] ytir"b.[, ~[;- l[;w> WNx,L.v;a] @nEx' yAgB. 10:6 `ymi([.z: ~d"y"b. aWh-hJ,m;W yPi_a;
yKi bvo+x.y: !kE- al{ Abb'l.W hM,d:y> !kE- al{ aWhw> 10:7 `tAc)Wx rm,xoK. sm'r>mi AmWfl.W Amyfil.W zB;
al{h] 10:9 `~yki(l'm. wD"x.y: yr:f' al{h] rm:+ayO yKi 10:8 `j['(m. al{ ~yIAG tyrIk.h;l.W Abb'l.Bi dymiv.h;l.
ydIy" ha'c.m' rv,a]K; 10:10 `!Ar)m.vo qf,M,d:k. al{- ~ai tm'x] dP;r>a;k. al{- ~ai An=l.K; vymiK.r>k;K.
h'yl,_ylia/l,w> !Arm.vol. ytiyfi[' rv<a]K; al{h] 10:11 `!Ar)m.VomiW ~Il;v'Wr)ymi ~h,yleysip.W lyli_a/h' tkol.m.m;l.
!AYci rh:B. Whfe[]m;-lK'-ta, yn"doa] [C;b;y-> yKi( hy"h'w> 10:12 s `h'yB,(c[; ]l;w> ~Il;v'Wryli hf,[/a, !KE
x:koB. rm;a' yKi 10:13 `wyn")y[e ~Wr tr<a,p.T-i l[;w> rWVa-; %l,m,( bb;l. ld<g-O yrIP-. l[; dqop.a, ~Il'_v'WrybiW
ytifeAv ~h,yteAd)Wt[]w: ~h,ytedoyti[]w: ~yMi[; tl{WbG> rysia'w> ytiAn=bun> yKi ytim'k.xb' .W ytiyfi[' ydIy"
tAbzU[] ~yciyBe @soa/k,w> ~yMi[;h'( lyxel. ydIy" !QEk; ac'm.Tiw: 10:14 `~ybi(v.Ay ryBiaK; dyrIAaw>
l[; !z<r>G:h; raeP't.yIh] 10:15 `@cE)p.c;m.W hp, hc,poW @n"K' ddEnO hy"h' al{w> yTips. '_a' ynIa] #r<a'h-' lK'
10:16 `#[e( al{ hJ,m; ~yrIh'K. wym'yrIm-. ta,w> jb,ve @ynIh'K. ApynIm-. l[; rAFM;h; lDEG:t.y-I ~ai AB+ bcexoh;

271

hy"h'w> 10:17 `vae( dAqyKi dqoy> dq:yE AdboK. tx;t;w> !Az=r" wyN"m;v.miB. tAab'c. hw"hy> !Ada'h' xL;v;y> !kel'
dAbk.W 10:18 `dx'(a, ~AyB. Arymiv.W Atyvi hl'k.a'(w> hr"[]b'W hb'_h'l,l. AvAdq.W vael. laer"f.y-I rAa*
Wy=h.yI) rP"s .mi Ar[.y: #[e ra"v.W 10:19 `sse(nO ssom.Ki hy"h'w> hL,_k;y> rf"B-' d[;w> vp,N<mi ALmir>k;w> Ar[.y:
bqo[]y-: tyBe( tj;ylep.W laer"f.yI ra"v. dA[ @ysiAy-al{) aWhh; ~AYB; hy"h'w> 10:20 p `~be(T.k.yI r[;n:w>
lae- la, bqo+[]y: ra"v. bWvy" ra"v. 10:21 `tm,(a/B, laer"f.yI vAdq. hw"hy>-l[; ![;v.nIw> WhKe_m-; l[; ![EV'hil.
`hq")d"c. @jEAv #Wrx' !AyL'Ki AB+ bWvy" ra"v. ~Y"h; lAxK. laer"f.yI ^M.[; hy< h.yI-~ai yKi 10:22 `rAB*GI
yn"doa] rm;a-' hKo) !kel' 10:24 s `#r<a'(h-' lK' br<q<B. hf,[o tAab'c. hwIhy> yn"doa] hc'_r"x/n<w> hl'k' yKi 10:23
%r<d<B. ^yl,[-' aF'(yI WhJem;W hK'K,y: jb,VeB; rWV+a;me( !AYci bveyO yMi[; ar"yTi-la; tAab'c. hwIhy>
hw"hy> wyl'[' rrEA[w> 10:26 `~t'(ylib.T-; l[; yPia;w> ~[;z: hl'k'w> r["+z>mi j[;m. dA[-yKi 10:25 `~yIr")c.mi
hy"h'w> 10:27 `~yIr")c.mi %r<d<B. Aaf'n>W ~Y"h-; l[; WhJem;W brE_A[ rWcB. !y"d>mi tK;m;K. jAv tAab'c.
aB' 10:28 `!m,v-'( ynEP.mi l[o lB;xuw> ^r<+aW"c; l[;me AL[uw> ^m,k.vi l[;me AlB\su rWsy" aWhh; ~AYB;
hm'r"h'( hd"r>x") Wnl'_ !Alm' [b;G< hr"B'[.m; Wrb.['( 10:29 `wyl'(Ke dyqIp.y: fm'k.mil. !Ar+g>miB. rb:[' tY:[-; l[;
hn"+med>m; hd"d>n" 10:31 `tAt)n"[] hY"nI[] hv'y>l: ybiyviq.h; ~yLi_G-: tB; %lEAq ylih]c; 10:30 `hs'n") lWav' t[;b.GI
t[;b.GI !AYci -tB; -tyBe rh: Ady" @pEnOy> dmo+[]l;( bnOB. ~AYh; dA[ 10:32 `Wzy[i(he ~ybiGEh; ybev.yO
~y[iWdG> hm'AQh; ymer"w> hc'_r"[m] ;B. hr"aPu @[Es 'm. tAab'c. hw"hy> !Ada'h' hNEhi 10:33 s `~Il'(v'Wry>
rj,xo ac'y"w> 11:1 s `lAP)yI ryDIa;B. !Anb'L.h;w> lz<+r>B;B; r[;Y:h; ykebs. i( @Q:nIw> 10:34 `WlP'(v.yI ~yhiboG>h;w>
hc'[e x:Wr hn"ybiW hm'k.x' x:Wr hw"+hy> x:Wr wyl'[' hx'n"w> 11:2 `hr<(p.yI wyv'r"V'mi rc,nEw> yv'_yI [z:GEmi
jAPv.yI wyn"y[e haer>m;l-. al{)w> hw"+hy> ta;r>yIB. AxyrIh]w: 11:3 `hw")hy> ta;r>yIw> t[;D: x:Wr hr"Wbg>W
#r<a,- hK'hi(w> #r<a-'_ ywEn>[;l. rAvymiB. x:ykiAhw> ~yLiD: qd<c,B. jp;v 'w> 11:4 `x:yki(Ay wyn"z>a' [m;v.mil-. al{)w>
11:6 `wyc'(l'x] rAzae hn"Wma/h'w> wyn"+t.m' rAzae qd<c, hy"h"w> 11:5 `[v'(r" tymiy" wyt'p'f. x:Wrb.W wyPi jb,veB.
11:7 `~B'( ghenO !joq' r[;n:w> wD"x.y: ayrIm.W rypik.W lg<[ew> #B'_r>yI ydIG> ~[i rmEn"w> fb,K-, ~[i baez> rg"w>
rxU-l[; qnEAy [v;[]vi(w> 11:8 `!b,T-,( lk;ayO* rq"B'K; hyEr>a;w> !h<+ydEl.y: WcB.r>yI wD"x.y: hn"y[,r>Ti bdow" hr" p'W
yvi_d>q' rh:- lk'B. Wtyxiv.y-: al{)w> W[rEy-" al{) 11:9 `hd"(h' Ady" lWmG" ynIA[p.ci tr:Wam. l[;w> !t,P'_
yv;yI vr<vo aWhh; ~AYB; hy"h'w> 11:10 p `~ySi(k;m. ~Y"l; ~yIM:K; hw"hy>-ta, h['DE #r<a'h' ha'l.m-' yKi(
aWhh; ~AYB; hy"h'w> 11:11 p `dAb)K' Atx'nUm. ht'y>h'w> Wvro+d>yI ~yIAG wyl'ae ~yMi[; snEl. dme[o rv<a]
sArt.P;miW ~yIr:c.MimiW rWVa;me raeV'yI rv<a] AM+[; ra"v-. ta, tAnq.li Ady" tynIve yn"doa] @ysiAy
lae_r"f.yI yxed>nI @s:a'w> ~yIAGl; snE af'n"w> 11:12 `~Y")h; yYEaimeW tm'x]meW r['n>VimiW ~l'y[emeW vWKmiW
WtrE_K'yI hd"Why> yrEr>cow> ~yIr:p.a, ta;n>qi hr"s'w> 11:13 `#r<a'(h' tApn>K; [B;r>a;me #Beq;y> hd"Why> tAcpun>W
hM'y" ~yTiv.liP. @tEk'b. Wp['w> 11:14 `~yIr")p.a-, ta, rcoy-" al{) hd"WhywI) hd"Why>-ta, aNEq;y-> al{) ~yIr:p.a,
hw"hy> ~yrIx/h,w> 11:15 `~T'([.m;v.mi !AM[; ynEb.W ~d"y" xAlv.mi ba'AmW ~Ada/ ~d<q-<+ ynEB-. ta, WZboy" wD"x.y:
%yrId>hiw> ~ylix'n> h['b.vil. WhK'hiw> Ax=Wr ~y"[.B; rh"N "h-; l[; Ady" @ynIhew> ~yIr:c.m-i ~y" !Avl. tae
~AyB. laer"f.yIl. ht'y>h") rv<a]K; rWV+a;me( raEV'yI rv<a] AM[; ra"v.li hL's im. ht'y>h'w> 11:16 `~yli([N' >B;
`ynImE)x]n:t.W ^P.a; bvoy" yBi_ T'p.n:a' yKi hw"hy> ^d>Aa aWhh; ~AYB; T'r>m;a'(w> 12:1 `~yIr")c.mi #r<a,me Atl{[]
12:3 `h['(Wvyli( yli yhiy>w:) hw"hy> Hy" tr"m.zIw> yZI[-' yKi( dx'_p.a, al{w> xj;b.a, yti['Wvy> lae hNEhi 12:2
Amv.bi War>qi hw"hyl;( WdAh aWhh; ~AYB; ~T, r>m;a]w: 12:4 `h['(Wvy>h; ynEy>[;M;mi !Af+f'B. ~yIm-: ~T,b.a;v.W
t[;D:yUm. hf'_[' tWagE yKi hw"hy> WrM.z: 12:5 `Am*v. bG"f.nI yKi WryKiz>h; wyt'_l{yli([] ~yMi[;b'( W[ydIAh
13:1 p `lae(r"f.yI vAdq. %BEr>qiB. lAdg"-yKi( !AY=ci tb,v,Ay yNIrow" ylih]c; 12:6 `#r<a'(h' lk'B. tazO t[;d:Wm
WpynIh' ~h,_l' lAq WmyrIh' snE- Waf.( hP,v.n-I rh; l[; 13:2 `#Am)a-' !B, Why"[.v;y> hz"x' rv<a] lb,_B' aF'm;
13:4 `yti(w"a]G: yzEyLi[; yPia;l. yr:ABgI ytiar" q' ~G: yv'_D"qum.li ytiyWEci ynIa] 13:3 `~ybi(ydIn> yxet.Pi Waboy"w> dy"
dQEp;m. tAab'c. hw"hy> ~ypis 'a/n<) ~yIAG tAkl.m.m; !Aav. lAq br"-_ ~[; tWmD> ~yrIh'B,( !Amh' lAq
`#r<a'(h-' lK' lBex;l. Am[.z: ylek.W hw"hy> ~yIm"+V'h; hceq.mi qx'r>m, #r<a,me ~yaiB' 13:5 `hm'(x'l.mi ab'c.
bb;l-. lk'w> hn"yP,_r>Ti ~yId:y-" lK' !KE- l[; 13:7 `aAb)y" yD:V;mi dvoK. hw"+hy> ~Ay bArq' yKi Wlyliyhe 13:6

272

ynEP. Whm't.yI Wh[er-E la, vyai !Wl+yxiy> hd"leAYK; !WzxeayO* ~ylib'x]w:) ~yrIyci Wlh'b.nIw>) 13:8 `sM'(yI vAna/
hM'v;l. #r<a'h' ~Wfl' @a"+ !Arx]w: hr"b.[,w> yrIz"k.a; aB' hw"hy>-~Ay hNEhi 13:9 `~h,(ynEP. ~ybih'l.
vm,V,h; %v:x' ~r"_Aa WLhey" al{ ~h,yleysik.W ~yIm;V'h; ybe k.Ak-yKi( 13:10 `hN"M<)mi dymiv.y: h'ya,J 'x;w>
!AaG> yTiB;v.hiw> ~n"+wO[] ~y[iv'r-> l[;w> h['r" lbeT-e l[; yTi d>q;p'W 13:11 `ArAa h:yGIy-: al{) x;rEy"w> AtaceB.
~yIm:v' !Ke-l[; 13:13 `rypi(Aa ~t,K,mi ~d"a'w> zP'_mi vAna/ ryqIAa 13:12 `lyPi(v.a; ~yciyrI[' tw:ag] :w> ~ydIzE
ybic.Ki hy"h'w> 13:14 `AP*a; !Arx] ~Ayb.W tAab'c. hw"hy> tr:b.[,B. Hm'_AqM.mi #r<a'h' v[;r>tiw> zyGIr>a;
rqE+D"yI ac'mN. Ih-; lK' 13:15 `WsWn*y" Acr>a-; la, vyaiw> Wnp.yI AM[;-la, vyai #Be_q;m. !yaew> !acok.W xD"mu
hn"lg. :V'Ti ~h,yven>W ~h,yTeB'( WSV;yI ~h,_ynEy[e(l. WvJ.rUy> ~h,ylel.[ow> 13:16 `br<x'(B, lAPyI hP,s .NIh-; lk'w>
13:18 `Ab*-WcP.x.y: al{ bh'z"w> Wbvox.y: al{ @s,K, rv,a] yd"_m-' ta, ~h,yle[] ry[ime ynI n>hi 13:17 `hn"b.k;(V'Ti
lb,b' ht'y>h'w> 13:19 `~n")y[e sWxt-' al{) ~ynIB-' l[; Wmxer:y> al{ !j,b-, yrIp.W hn"vJ. ;_r:T. ~yrI['n> tAtv'q.W
bvet-e al{) 13:20 `hr"(mo[-] ta,w> ~dos .-ta, ~yhil{a/ tk;Peh.m;K. ~yDI_f.K; !AaG> tr<a,p.Ti tAkl'm.m; ybic.
~v'- Wcb.r"w> 13:21 `~v'( WcBir>y-: al{ ~y[irow> ybir"[] ~v' lhey-: al{)w> rAd=w" rAD-d[; !Kov.ti al{w> xc;n<l'
~yYIai hn"['w> 13:22 `~v'-( WdQ.r:y> ~yrIy[if.W hn"[]y:) tAnB. ~v' Wnk.v'w> ~yxi_ao ~h,yTeb' Wal.m'W ~yYIci
hw"hy> ~xer:y> yKi 14:1 `Wkve(M'yI al{ h'ym,y"w> HT'[i aAbl' bArq'w> gn<[=o ylek.yheB. ~yNIt;w> wyt'Anml.a;B.
tyBe-l[; WxPs. .nIw> ~h,yle[] rGEh; hw"l.nIw> ~t'_m'd>a-; l[; ~x'yNIhiw> laer"f.yIB. dA[ rx:b'W bqo[]y-: ta,(
hw"hy> tm;d>a; l[; laer"f.y-I tyBe( ~Wlxn] :t.hi(w> ~m'Aqm.-la, ~Waybih/w< ~yMi[; ~Wxq'l.W 14:2 `bqo)[]y:
^l. hw"hy> x:ynIh' ~AyB. hy"h'w> 14:3 s `~h,(yfeg>nOB. Wdr"w> ~h,ybevo)l. ~ybivo Wyh'w> tAx+p'v.liw> ~ydIb'[]l;
lb,B' %l,m-, l[; hZ<h; lv'M'h; t'af'n"w> 14:4 `%B"-) dB;[u rv<a] hv'Q'h; hd"bo[]h-' !miW ^z<g+ >r"meW ^B.c.['me(
hK,m; 14:6 `~yli(v.mo jb,ve ~y[i_v'r> hJem; hw"hy> rb:v' 14:5 `hb'(hed>m; ht'b.v' fgEnO tb;v' %yae T'r>m"+a'w>
hj'q.v' hx'n" 14:7 `%f")x' yliB. @D"r>mu ~yIAG @a;b' hd<ro hr"s_ ' yTil.Bi tK;m; hr"b.[,B. ~yMi[;
trEKoh; hl,[]y-: al{) T'b.k;v' za'me !An=b'l. yzEr>a; ^l. Wxm.f' ~yviArB.-~G: 14:8 `hN")rI Wxc.P' #r<a'_h-' lK'
~yqihe #r<a' ydEWT[-; lK' ~yaip'r> ^l. rrEA[ ^a<+AB tar:q.li ^l. hz"g >r" tx;T;mi lAav. 14:9 `Wnyle(['
Wnyleae WnAmk' t'yLexu hT'a-; ~G: ^yl,_ae Wrm.ayOw> Wn[]y:) ~L'Ku 14:10 `~yI)Ag ykel.m; lKo ~t'Aas.Kimi
%yae 14:12 `h['(leAT ^yS,k;m.W hM'rI [C;yU ^yT,x.T; ^yl,_b'n> ty:m.h, ^n<Aag> lAav. dr:Wh 14:11 `T'l.v'(m.nI
^b.b'l.bi( T'r>m:a' hT'a;w> 14:13 `~yI)AG-l[; vleAx #r<a'l' T'[.Dg: >nI rx;v-'_ !B, lleyhe ~yIm:V'mi T'l.p;n"
hl,[/a, 14:14 `!Ap)c' yteK.r>y:B. d[eAm-rh;B. bveaew> yais_ .Ki ~yrIa' lae- ybek.Ak)l. l[;M;mi hl,[/a,( ~yIm:V'h;
^yl,ae ^ya,ro 14:16 `rAb*-yteK.r>y-: la, dr"WT lAav-. la, %a: 14:15 `!Ay*l.[,l. hM,D:a, b['_ ytem\B-' l[;
rB"d>MiK; lbeTe ~f' 14:17 `tAk)l'm.m; vy[ir>m; #r<a'h' zyGIr>m; vyaih' hz<h] Wnn"+ABt.yI ^yl,ae WxyGIv.y:
14:19 `At*ybeB. vyai dAbk'b. Wbk.v' ~L'_Ku ~yIAg ykel.m; lK' 14:18 `ht'y>B") xt;p-' al{ wyr"ysia] sr"_h' wyr"['w>
rg<p<K. rAb-ynEb.a-; la, ydEr>Ay br<x'_ ynE[]jom. ~ygIrUh] vWbl. b['t.nI rc,nEK. ^r>b.Qimi( T'k.l;v.h' hT'a;w>
[r;z< ~l'A[l. arEQ'y-I al{) T'g>r"+h' ^M.[; T'x;vi ^c.r>a-; yKi( hr"Wbq.Bi ~T'ai dx; t-e al{) 14:20 `sb'(Wm
`~yrI)[' lbet-e ynE)p. Wal.m'W #r<a' Wvr.y"w> Wmquy"-lB; ~t'_Aba] !wO[]B; x;Be j.m; wyn"b'l. Wnykih' 14:21 `~y[i(rEm.
14:23 `hw")hy>-~aun> dk,n<w" !ynIw> ra"v.W ~ve lb,b'l. yTir:k.hiw> tAa+b'c. hw"hy> ~aun> ~h,y le[] yTim.q;w> 14:22
14:24 p `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> dmev.h; ajea]j.m;B. h'ytiajeaje(w> ~yIm-"+ ymeg>a;w> dPoqi vr:Aml. h'yTim.f;w>
14:25 `~Wq)t' ayhi yTic.[;y" rv<a]k;w> ht'y"h' !KE ytiyMiDI rv<a]K; al{ - ~ai rmo=ale tAab'c. hw"hy> [B;v
.nI
tazO 14:26 `rWs)y" Amk.vi l[;me AlB\suw> AL[u ~h,yle[]me( rs"w> WNs,_Wba] yr:h-' l[;w> ycir>a;B. rWVa; rBov.li
#['y" tAab'c. hw"hy>-yKi( 14:27 `~yI)AGh;-lK'-l[; hy"WjN>h; dY"h; tazOw> #r<a'_h-' lK'-l[; hc'W[Y>h; hc'[eh'
14:29 `hZ<)h; aF'M;h; hy"h' zx'_a' %l,M,h; tAm-tn:v.Bi 14:28 p `hN"b<)yviy> ymiW hy"WjN>h; Ady"w> rpE+y" ymiW
`@pE)A[m. @r"f' Ayr>piW [p;c, aceyE vx'n" vr<Vom-i yKi( %KE+m; jb,ve rB:v.nI yKi %LeKu tv,l,p. yxim.f.T-i la;(
14:31 `gro)h]y: %tEyrIaev.W %ver>v' b['r"b'( yTim;hew> WcB'_r>yI xj;b,l' ~ynIAyb.a,w> ~yLid: yrEAkB. W[r"w> 14:30
14:32 `wyd"(['AmB. ddEAB !yaew> aB' !v"[' !ApC'mi yKi %LE+Ku tv,l,P. gAmn" ry[i yqi[]z:) r[;v; yli(yli yhe
lyleB. yKi ba'_Am aF'm; 15:1 s `AM)[; yYEnI[] Wsx/y< Hb'W !AYci dS;yI hw"hy> yKi yAg=-ykea]l.m; hn<[]Y-: hm;(W

273

tAmB'h; !boydIw> tyIB:h; hl'[' 15:2 `hm'(d>nI ba'Am-ryqi dD:vu lyleB. yKi hm'd>nI ba'Am r[" dD:vu
wyt'coWxB. 15:3 `h['(WrG> !q"z-" lK' hx'r>q' wyv'aro-lk'B. lyliyEy> ba'Am ab'd>yme( l[; w> Abn-> l[; ykib,_l.
hle['l.a,w> !ABv.x, q[;z>Tiw: 15:4 `ykiB,(B; drEyO lyliyEy> hL{Ku h'yt,boxor>biW h'yt, AGG: l[; qf'_ Wrg>x"
q['z>yI ba'Aml. yBili 15:5 `AL* h['r.y" Avp.n: W[yrIy" ba'Am ycelux] !Ke- l[; ~l'_Aq [m;v.nI #h;y-: d[;
~yIn:roAx %r<D< yKi AB-hl,[]y:) ykib.Bi tyxiWLh; hle[]m; yKi hY"+viliv. tl;g >[, r[;c-o d[; h'x,yrIB.
`hy")h' al{ qr,y< av,d< hl'K' rycix' vbey-" yKi( Wy=h.yI) tAMv;m. ~yrIm.nI yme- yKi( 15:6 `Wr[E)[oy> rb,v-, tq;[z] :
lWbG-> ta, hq"[Z' >h; hp'yQIh-i yKi( 15:8 `~Wa)F'yI ~ybir"[]h' lx;n: l[; ~t'D"qup.W hf'_[' hr"t.yI !KE- l[; 15:7
tyvia-' yKi( ~d" Wal.m' !AmydI yme yKi 15:9 `Ht'(l'l.yI ~yliyae raEb.W Ht'l'l.yI ~yIlg; >a-, d[; ba'_Am
[l;S,mi #r<a-, lve(mo rk:- Wxl.vi 16:1 `hm'(d"a] tyrIaev.liw> hyEr>a; ba'Am tj;ylep.li tAp+s'An !AmyDI-l[;
troB'[.m; ba'Am tAnB. hn"yy<h.Ti( xL'_vum. !qE ddEAn-@A[k. hy"h'w> 16:2 `!AY*c-i tB; rh:- la, hr"B'_d>mi
yrIT.s; ~yIr"+h\c' %AtB. %LEci lyIL:k; ytiyvi hl'ylip. Wf[] hc'[e yaiybih' Waybih' 16:3 `!An*r>a;l.
#Meh; spea-' yKi( ddE_Av ynEP.mi Aml' rt,s-e ywIh/ ba'Am yx;D"nI %b' WrWgy" 16:4 `yLi(g:T-. la; ddEnO ~yxiD"nI
jpevo dwI+D" lh,aoB. tm,a/B, wyl'[' bv;y"w> aSeKi ds,x,B; !k:Whw> 16:5 `#r<a'(h-' !mi smero WMT; dvo hl'K'
!kE- al{ Atr"b.[,w> AnAag>W Atw"a]G: dao+m. aGE ba'Am-!Aag> Wn[.m;v' 16:6 `qd<c,( rhIm.W jP'v.mi vrEdow>
16:8 `~yai(k'n> %a; WGh.T, tf,r<x-] ryqi yveyvia]l; lyli_yEy> hL{Ku ba'Aml. ba'Am lyliyEy> !kel ' 16:7 s `wyD"(B;
rB"+d>mi W[T' W[g"n" rzE[.y-: d[; h'yQ,Wrf. Wml.h' ~yIAg yle[]B; hm'b.fi !p,G< ll'm.au !ABv.x, tAmd>v; yKi
!ABv.x, yti['m.DI %w<Y"r:a] hm'b.fi !p,G< rzE[.y: yki b.Bi hK,b.a, !Ke-l[; 16:9 `~y") Wrb.[' WvJ.nI h'yt,A xluv.
~ymir"K.b;W lm,r>K;h-; !mi lygIw" hx'm.fi @s;a/n<w> 16:10 `lp'(n" dd"yhe %rEyciq-. l[;w> %cEyqe-l[; yKi hle_['l.a,w>
ba'Aml. y[;me !Ke-l[; 16:11 `yTiB;(v.hi dd"yhe %rEDoh; %rod>y-I al{) ~ybiq'y>B; !yIy: [['_roy> al{ !N"rUy>-al{)
ab'W hm'_B'h-; l[; ba'Am ha'l.n-I yKi( ha'r>n-I yki( hy"h'w> 16:12 `fr<x'( ryqIl. yBir>qiw> Wm+h/y<) rANKiK;
hT'[;w> 16:14 `za'(me ba'Am-la, hw"hy> rB<DI rv,a] rb'D"h; hz< 16:13 `lk'(Wy al{w> lLeP;t.hil. AvD"q.m-i la,
ra"v.W br"_h' !Amh'h, lkoB. ba'Am dAbK. hl'q.nIw> rykif' ynEv.Ki ~ynIv' vl{v'B. rmoale hw"hy> rB<DI
17:2 `hl'(P'm; y[im. ht'y>h'w> ry[ime rs"Wm qf,M,d: hNEhi qf,M'_D: aF'm; 17:1 s `ryBi(k; aAl r["z>mi j[;m.
~yIr:p.a,me( rc'b.mi tB;v.nIw> 17:3 `dyrI)x]m; !yaew> Wcb.r"w> hn"yy<h.Ti( ~yrId"[]l; r[E+ro[] yrE[' tAbzU[]
~AYB; hy"h'w> 17:4 s `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> Wyh.yI) laer"f.y-I ynE)B. dAbk.Ki ~r"_a] ra"v.W qf,M,D:mi hk'l'm.m;W
~yliB\vi A[roz>W hm'q' ryciq' @soa/K,( hy"h'w> 17:5 `hz<)r"yE Arf'B. !m:v.miW bqo+[]y: dAbK. lD:yI aWhh;
hv'l{v. ~yIn:v. tyIz: @q,nOK. tl{leA[) AB-ra;v.nIw> 17:6 `~yai(p'r> qm,[eB. ~yliB\vi jQEl;m.Ki hy"h'w> rAc=q.yI
~AYB; 17:7 s `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-~aun> hY"rIPo* h'yp,[si .Bi hV'mix] h['B 'r>a; rymi_a' varoB. ~yrIG>r>G:
h[,v.yI al{w> 17:8 `hn"ya,(r>Ti laer"f.yI vAdq-. la, wyn"y[ew> Whfe_[-o l[; ~d"a'h' h[,v.yI aWhh;
~AYB; 17:9 `~ynI)M'x;h'w> ~yrIvea]h'w> ha,r>yI al{ wyt'[oB.c.a, Wf[' rv,a]w: wyd"_y" hfe[]m; tAxB.z>Mih-;( la,
`hm'(m'v. ht'y>h'w> lae_r"f.yI ynEB. ynEP.mi Wbz>[' rv<a] rymia'h'w> vr<xoh; tb; Wz[]K; AZ[um' yrE[' Wyh.yI aWhh;
rz" tr:moz>W ~ynIm'[]n: y[ej.nI y[iJ.Ti !Ke- l[; T.r>k"+z" al{ %ZE[um' rWcw> %[ev.yI yhel{a/ T.x;k;v' yKi 17:10
`vWn*a' baek.W hl'x]n: ~AyB. ryciq' dnE yxiyrI+p.T; %[Er>z: rq,Bob;W ygIfeg >f;T. %[ej.nI ~AyB. 17:11 `WN[,(r"z>Ti
~yrIyBiK; ~yIm: !Aav.Ki ~yMiaul. !Aav.W !Wy=m'h/y< ~yMiy: tAmh]K; ~yBir: ~yMi[; !Amh] yAh 17:12 s
~yrIh' #moK. @D:rUw> qx'_r>M,mi sn"w> AB r[;g"w> !WaV'yI ~yBir: ~yIm: !Aav.Ki ~yMiaul. 17:13 `!Wa)V'yI
ql,xe hz< WNn<+yae rq,Bo ~r<j,B. hh'L'b; hNEhiw> br<[, t[el. 17:14 `hp'(Ws ynEp.li lG:lg. :k.W x:Wr-ynEp.li
~Y"B; x:leVoh; 18:2 `vWk)-yrEh]n:)l. rb,[me e rv<a] ~yIp"+n"K. lc;l.ci #r<a, yAh 18:1 s `WnyzE)z>bol. lr"Agw> WnyseAv
ar"An ~[;- la, jr"AmW %V"mum. yAG-la, ~yLiq; ~ykia'l.m; Wkl. ~yIm-; ynEP-. l[; am,gO-ylek.biW ~yrIyci
#r<a'_ ynEk.vow> lbete ybev.y-O lK' 18:3 `Ac*r>a; ~yrIh'n> Waz>B-' rv,a] hs'Wbm.W wq"- wq; yAG ha'l.h'_w" aWh-!mi
hj'Aqv.a, yl;ae hw"hy> rm:a' hko yKi 18:4 s `W[m'(v.Ti rp"Av [:qot.kiw> War>Ti ~yrIh' snE- afon>Ki
ryciq' ynEp.l-i yKi( 18:5 `ryci(q' ~xoB. lj; b['K. rAa-yle[] xc; ~xoK. ynI+Akm.bi hj'yBia;w> hj'q\v.a,
18:6 `zt;(he rysihe tAvyjiN>h; ta,w> tArmez>M;B; ~yLiz:lZ. :h; tr:k'w> hC'_nI hy<h.yI) lmeGO rs,boW xr:P-, ~t'K.

274

`@r")x/T, wyl'[' #r<a'h' tm;h/B-, lk'w> jyI[;h' wyl'[' #q"w> #r<a'_h' tm;h/b,l.W ~yrIh' jy[el. wD"x.y: Wbz>['yE
yAG ha'l.h'_w" aWh-!mi ar"An ~[;meW jr"AmW %V"mum. ~[; tAab'c. hw"hyl; yv;- lb;Wy* ayhih; t[eB' 18:7
aF'm; 19:1 s `!AY*c-i rh; tAab'c. hw"hy>-~ve ~Aqm-. la, Acr>a; ~yrIh'n> Waz>B' rv,a] hs'Wbm.W wq"- wq;
~yIr:c.mi bb;l.W wyn"P'mi ~yIr:c.mi yleylia/ W[n"w> ~yIr:c.mi ab'W lq; b['- l[; bkero hw"hy> hNEhi ~yIr"+c.mi
ry[iB. ry[i Wh[e_rEB. vyaiw> wyxia'B-. vyai Wmx]l.nIw> ~yIr:c.miB. ~yIr:c.mi yTi ks. ;ks. iw> 19:2 `AB*r>qiB. sM;yI
~yliylia/h-'( la, Wvr>d"w> [:L_be ;a] Atc'[]w: ABr>qiB. ~yIr:c.m-i x:Wr hq"b.n"w> 19:3 `hk'(l'm.m;B. hk'l'm.m;
z[; %l,m,W hv,_q' ~ynIdoa] dy:B. ~yIr:c.m-i ta, yTir>Ks; iw> 19:4 `~ynI)[oD>YIh-; la,w> tAbaoh-' la,w> ~yJiaih-' la,w>
WxynIz>a,h,w> 19:6 `vbe(y"w> br:x/y< rh"n"w> ~Y"+h;me( ~yIm-: WtV.nIw> 19:5 `tAa)b'c. hw"hy> !Ada'h' ~aun> ~B'- lv'm.yI
lkow> rAa=y> yPi-l[; rAay-> l[; tAr[' 19:7 `Wlme(q' @Wsw" hn<q' rAc=m' yrEaoy> Wbr>x'w> Wll]D" tArh'n>
yfer>poW hK'_x; rAay>b; ykeyliv.m-; lK' Wlb.a'w> ~ygIY"D:h; Wna'w> 19:8 `WNn<)yaew> @D:nI vb;yyI rAay> [r:z>mi
h'yt,tov' Wyh'w> 19:10 `yr"(Ax ~ygIr>aow> tAq+yrIf. ~yTiv.pi ydEb.[o WvboW 19:9 `Wll'(m.au ~yIm-: ynEP-. l[; tr<mok.mi
hr"_['b.nI hc'[e h[or>p; yce[]yO ymek.x; ![;co yrEf' ~yliwIa-/ %a; 19:11 `vp,n-") ymeg>a; rk,f, yfe[-o lK' ~yai_K'dUm.
an" WdyGIy:w> ^ym,k'x] aApae ~Y"a; 19:12 `~d<q-<) ykel.m-; !B, ynIa] ~ymik'x-] !B, h[or>P-; la, Wrm.aTo %yae
W[t.hi @nO= yrEf' WaV.nI ![;co yrEf' Wla]An* 19:13 `~yIr")c.m-i l[; tAab'c. hw"hy> #[;Y-" hm; W[d>yEw> %l"+
~yIr:c.m-i ta, W[t.hiw> ~y[i_w>[i x:Wr HB'r>qiB. %s:m' hw"hy> 19:14 `h'yj,(b'v. tN:Pi ~yIr:c.m-i ta,
bn"z"w> varo hf,[]y: rv<a] hf,_[]m;( ~yIr:c.mil. hy<h.y-I al{)w> 19:15 `Aa*yqiB. rAKvi tA[T'hiK. Whfe[]m-; lk'(B.
hw"hy>-dy: tp;WnT. ynEP.mi dx;p'W dr:x'w> ~yviN_ "K; ~yIr:c.mi hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 19:16 s `!Am)g>a;w> hP'Ki
ryKiz>y: rv,a] lKo aG"x'l. ~yIr:c.mil. hd"Why> tm;d>a; ht'y>h'w> 19:17 `wyl'([' @ynIme aWh-rv,a] tAab'c.
Wyh.yI aWhh; ~AYB; 19:18 s `wyl'([' #[eAy aWh-rv,a] tAab'c. hw"hy> tc;[] ynEP.mi dx'_p.yI wyl'ae Ht'ao
rmEa'yE sr<h,h; ry[i tAa+b'c. hw"hyl; tA[B'v.nIw> ![;n:K. tp;f. tArB.d:m. ~yIr:c.mi #r<a,B. ~yrI[' vmex'
Hl'WbG>-lc,ae( hb'C em;W ~yIr"+c.mi #r<a, %AtB. hw"hyl;( x:Bez>mi hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 19:19 s `tx'(a,l.
ynEP.mi hw"hy>-la, Wq[]c.y-I yKi( ~yIr"+c.mi #r<a,B. tAab'c. hw"hyl;( d[el.W tAal. hy"h'w> 19:20 `hw")hyl;(
hw"hy>-ta, ~yIr:c.mi W[d>y"w> ~yIr:c.mil. hw"hy> [d:Anw> 19:21 `~l'(yCihiw> br"w" [:yviAm ~h,l' xl;v.yIw> ~ycix]l{)
@gOn" ~yIr:c.m-i ta, hw"hy> @g:n"w> 19:22 `WmLe(viw> hw"hyl;( rd<n-E Wrd>n"w> hx'n>miW xb;z< Wdb.['(w> aWh+h; ~AYB;
hr"WVa; ~yIr:c.Mimi hL's im. hy<h.Ti aWhh; ~AYB; 19:23 `~a'(p'r>W ~h,l' rT:[.n<w> hw"hy>-d[; Wbv'w> aAp+r"w>
hy<h.yI aWhh; ~AYB; 19:24 s `rWV)a-; ta, ~yIr:c.mi Wdb.['w> rWV+a;B. ~yIr:c.miW ~yIr:c.miB. rWVa-; ab'(W
tAab'c. hw"hy> Akr]Be rv<a] 19:25 `#r<a'(h' br<q<B. hk'r"B. rWV+a;l.W ~yIr:c.mil. hY"viyliv. laer"f.yI
!T'r>t; aBo tn:v.Bi 20:1 s `lae(r"f.yI ytil'x]n:w> rWVa; yd:y" hfe[]m;W ~yIr:c.mi yMi[; %WrB' rmo=ale
rB<DI ayhih; t[eB' 20:2 `Hd"(K.l.YIw:) dADv.a;B. ~x,L'YIw: rWV+a; %l,m, !Agrs> :) Atao xl{v.Bi hd"ADv.a;
l[;me #l{x]t; ^l.[;n:w> ^yn<t.m' l[;me qF;h; T'x.T;piW %le rmoale #Ama'-!b, Why"[.v;y> dy:B. hw"hy>
@xE+y"w> ~Ar[' Why"[.v;y> yDIb.[; %l:h' rv<a]K; hw"hy> rm,aYOw: 20:3 s `@xE)y"w> ~Ar[' %l{h' !Ke f[;Y:w: ^yl,_g>r:
~yIr:c.mi ybiv-. ta, rWVa;-%l,m,( gh;n>yI !KE 20:4 `vWK)-l[;w> ~yIr:c.m-i l[; tpeAmW tAa ~ynIv' vl{v'
vWKmi Wvbo+w" WTx;w> 20:5 `~yIr")c.mi tw:r>[, tve yp;Wfx]w: @xE+y"w> ~Ar[' ~ynIqez>W ~yrI['n> vWK tWlG-" ta,w>
WnjeB'm; hko- hNEhi aWhh; ~AYB; hZ<h; yaih' bveyO rm;a'w> 20:6 `~T'(r>a;p.Ti ~yIr:c.m-i !miW ~j'B'm;
~y"-+ rB;d>mi aF'm; 21:1 s `Wnx.n")a] jleM'nI %yaew> rWV+a; %l,m, ynEP.mi lceN "hil. hr"z>[,l. ~v' Wns.n-: rv,a]
dgEAB dgEABh; yli-_ dG:hu hv'q' tWzx' 21:2 `ha'(r"An #r<a,me aB' rB"d>Mimi @l{x]l;( bg<N<B; tApWsK.
hl'x'l.x; yn:t.m' Wal.m' !Ke- l[; 21:3 `yTiB;(v.hi ht'x'n>a-; lK' yd:m' yrIWc ~l'y[e yli [] ddEAv ddEAVh;w>
ynIt.t'_[]Bi( tWcL'P; ybib'l. h['T' 21:4 `tAa)r>me yTil.h;b.nI [:moV.mi ytiywE[]n: hd"_leAy* yrEyciK. ynIWzx'a] ~yrIyci
~yrIF'h; WmWq hto+v' lAka' typiC 'h; hpoc' !x"l.Vuh; %ro[' 21:5 `hd"(r"x]l; yli ~f' yqiv.xi @v,n< tae
ha'r"w> 21:7 `dyGI)y: ha,r>yI rv<a] hP,c;m.h;( dme[]h; %le yn"+doa] yl;ae rm: a' hko yKi 21:6 p `!gE)m' Wxv.mi
hyE+r>a; ar"q.YIw: 21:8 `bv,q-") br: bv,q< byviq.hiw> lm'_G" bk,r< rAmx] bk,r< ~yvir"P'( dm,c, bk,r<
hz<- hNEhiw> 21:9 `tAl)yLeh-; lK' bC'nI ykinOa' yTir>m;v.m-i l[;w> ~m'Ay dymiT' dme [o ykinOa' yn"doa] hP,c.m-i l[;

275

`#r<a'(l' rB:vi h'yh,l{a/ yleysiP-. lk'w> lb,B' hl'p.n") hl' p.n" rm,aYOw: ![;Y:w: ~yvi_r"P'( dm,c, vyai bk,r< ab'
21:11 s `~k,(l' yTid>G:hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> taeme yTi[.m;v' rv<a] ynI+r>G-" !b,W ytiv'dUm. 21:10
rq,bo ht'a' rmevo rm:a' 21:12 `lyLe(m-i hm; rmEvo hl'y>L;m-i hm; rmevo ry[iF emi arEqo yl;ae hm'_WD aF'm;
tAxr>ao* WnyliT' br:[.B; r[;Y:B; br"_[.B; aF'm; 21:13 s `Wyt'(ae Wbvu Wy['B. !Wy['b.T-i ~ai hl'y>l-"+ ~g:w>
ynEP.m-i yKi( 21:15 `ddE(nO WmD>qi Amx.l;B. am'yTe #r<a, ybev.yO ~yIm"+ Wyt'he amec' tar:q.li 21:14 `~ynI)d"D>
hko- yKi 21:16 s `hm'(x'l.mi db,Ko ynEP.miW hk'WrD> tv,q< ynEP.miW hv'Wjn> br<x, ynEP.mi Wdd"_n" tAbr"x]
yrEABGI tv,q-< rP;s.mi ra"v.W 21:17 `rd")qe dAbK-. lK' hl'k'w> rykif' ynEv.Ki hn"v' dA[B. yl'_ae yn"doa] rm:a'
tyli[-' yKi( aApae %L"- hm; !Ay=Z"xi ayGE aF'm; 22:1 s `rBE)DI laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hy> yKi Wj['_m.yI rd"q-e ynE)b.
yteme al{w> br<x-, ylel.x; al{ %yIl;l'x] hz"+yLi[; hy"r>qi hY"miAh) ry[i ha'lem. tAavuT. 22:2 `tAG*G:l; %L"Ku
22:4 `Wxr"(B' qAxr"me wD"x.y: WrS.au %yIa;c'm.nI lK' WrS"+au tv,Q<mi dx;y-: Wdd>n") %yIn:yciq-. lK' 22:3 `hm'(x'l.mi
~Ay yKi 22:5 `yMi([-; tB; dvo- l[; ynImex]n:)l. WcyaiT-' la; ykiB,_B; rrEm'a] yNImi W[v. yTir>m: a' !KE- l[;
22:6 `rh")h' la, [;Avw> rqI rq:r>q;m. !Ay=Z"xi aygEB. tAab'c. hwIhy> yn"doal;( hk'Wbm.W hs'Wbm.W hm'Whm.
bk,r"_ Wal.m' %yIq:m'[-] rx;b.mi yhiy>w: 22:7 `!gE)m' hr"[e ryqIw> ~yvi_r"P'( ~d"a' bk,r<B. hP'v.a; af'n" ~l'y[ew>
tyBe qv,n-< la, aWhh; ~AYB; jBeT;w: hd"_Why> %s:m' tae lg:y>w: 22:8 `hr"[.V'(h; Wtv' tvo ~yvir"P'h;w>
22:10 `hn")ATx.T;h; hk'rEB.h; yme ta, WcB.q;T.w:) WBr"-_ yKi ~t,yair> dwI D-" ry[i y[eyqiB. taew> 22:9 `r[;Y")h;
~yIt;moxoh; !yBe ~t,yfi[] hw"q.miW 22:11 `hm'(Axh; rCEb;l. ~yTiB'h; Wct.Tiw: ~T,_r>ps; . ~Il;v'Wry> yTeB-' ta,w>
yn"doa] ar"q.YIw: 22:12 `~t,(yair> al{ qAxr"me( Hr"c.yOw> h'yf,[-o la, ~T,j.B;hi al{w> hn"+v'y>h; hk'rEB.h; ymel.
hx'm.fiw> !Aff' hNEhiw> 22:13 `qf'( rgOx]l;w> hx'r>q'l.W dPes .mil.W ykib.li aWh+h; ~AYB; tAab'c. hwI hy>
yn"z>a'b. hl'g >nIw> 22:14 `tWm)n" rx"m' yKi Atv'w> lAka' !yIy"+ tAtv'w> rf"B' lkoa' !aco jxov'w> rq'B' groh'
hKo 22:15 p `tAa)b'c. hwIhy> yn"doa] rm:a' !WtmuT.-d[; ~k,l' hZ<h; !wO['h, rP;kuy>-~ai tAa+b'c. hw"hy>
hpo ^L-. hm; 22:16 `tyIB")h-; l[; rv<a] an"b.v-, l[; hZ<h; !kES oh-; la, aBo-%l, tAa+b'c. hwIhy> yn"doa] rm:a'
hNEhi 22:17 `Al* !K"v.mi [l;S,b; yqIq.xo Arb.qi ~Arm' ybic.xo rb,q"+ hPo ^L. T'b.c;x-' yKi( hpo ^l. ymiW
tb;x]r: #r<a-, la, rWDK; hp'nEc. ^p.n"c.yI @Anc' 22:18 `hjo)[' ^j.[ow> rb,G"+ hl'jel.j; ^l.j,l.j;m. hw"hy>
^b<C+ 'M;mi ^yTip.d:h]w: 22:19 `^yn<)doa] tyBe !Alq. ^d<AbK. tAbK.r>m; hM'v'w> tWmt' hM'v' ~yId"+y"
22:21 `WhY")qil.xi !B, ~yqIy"l.a,l. yDIb.[;l. ytiar"q'w> aWh+h; ~AYB; hy"h'w> 22:20 `^s<)r>h,y< ^d>m'([]M;miW
tybel.W ~Il;v'Wry> bveAyl. ba'l. hy"h'w> Ad=y"B. !TEa, ^T.l.v,m.m,(W WNq,Z >x;a] ^j.nE)b.a;w> ^T,n>T'Ku wyTiv.B;l.hiw>
wyTi[.q;t.W 22:23 `x;te(Po !yaew> rg:s 'w> rgEs o !yaew> xt;p'W Am+k.v-i l[; dwID-" tyBe x;Tep.m; yTit;n"w> 22:22 `hd"(Why>
wybia'-tyBe dAbK. lKo wyl'[' Wlt'w> 22:24 `wybi(a' tybel. dAbk' aSekil. hy"h'w> !m"+a/n< ~Aqm'B. dtey"
aWhh; ~AYB; 22:25 `~yli(bN' >h; yleK-. lK' d[;w> tAnG"a;h'( yleK.mi !j"+Q'h; yleK. lKo tA[pCi .h;w> ~yaic'aC/ ,(h;
aF'M;h; tr:k.nIw> hl'p.n"w> h['Dg> >nIw> !m"+a/n< ~Aqm'B. h['WqT.h; dteY"h; vWmT' tAab'c. hw"hy> ~aun>
aABmi tyIB;mi dD:vu-yKi( vyvir>T; tAYnIa\ Wlyliyhe rco= aF'm; 23:1 s `rBE)DI hw"hy> yKi h'yl,[-' rv,a]
~yBir: ~yIm:b.W 23:3 `%Wa)l.mi ~y" rbE[o !Adyci rxEs o yai_ ybev.yO WMDo 23:2 `Aml'-( hl'g>nI ~yTiKi #r<a,me
~Y"h; zA[m' ~y" rm:a-' yKi( !Adyci yviAB 23:4 `~yI)AG rx:s . yhiT.w: Ht'_a'Wb)T. rAay> ryciq. rxovi [r;z<
~yIr"+c.mil. [m;v-e rv,a]K;( 23:5 `tAl)Wtb. yTim.m;Ar ~yrIWxB; yTil.Dg: I al{w> yTid>l;y-" al{)w> yTil.x-; al{) rmo =ale
~d<q-< ymeymi( hz"+yLi[; ~k,l' tazOh] 23:7 `yai( ybev.yO Wlyliyhe hv'yvi_r>T; Wrb.[i 23:6 `rco* [m;veK. Wlyxiy"
~yrIf' hyr<xs] o rv<a] hr"_yji[]M;(h; rco- l[; tazO #[;y" ymi 23:8 `rWg*l' qAxr"me( h'yl,g >r: h'WlbiyO Ht'm'd>q;
`#r<a'-( yDEB;k.n-I lK' lqEh'l. ybic-. lK' !AaG> lLex;l. Hc'_['y> tAab'c. hw"hy> 23:9 `#r<a'-( yDEB;k.nI h'yn<['n>Ki
tAk+l'm.m; zyGIr>hi ~Y"h-; l[; hj'n" Ady" 23:11 `dA[) xz:mE !yae vyvir>T-; tB; rao=y>K; %cEr>a; yrIb.[i 23:10
tl;WtB. hq'V'[um.h;( zAl+[.l; dA[ ypiysiAt-al{) rm,aYOw: 23:12 `h'yn<)z>[um' dmiv.l; ![;n:K-. la, hW"ci hw"hy>
~['h' hz< ~yDIf.K; #r<a, !hE 23:13 `%l") x:(Wny-" al{ ~v'- ~G: yrIbo[] ymiWq ~yTiKi ~yYITiKi !Adyci-tB;
23:14 `hl'(Pem;l. Hm'f' h'yt,Anm.r>a; Wrr>[o wyn"Wxb; wyn"yxib. WmyqIhe ~yYI+cil. Hd"s
'y> rWVa; hy"h' al{
hn"v' ~y[ib.vi rco tx;Kv; .nIw> aWhh; ~AYB; hy"h'w> 23:15 s `!k<Z) >[um' dD:vu yKi vyvi_r>T; tAYnIa\ Wlyliyhe

276

hn"Az ry[i yBiso rANki yxiq. 23:16 `hn")AZh; tr:yviK. rcol. hy<h.yI hn"v' ~y[i b.vi #Qemi dx'_a, %l,m, ymeyKi
hw"hy> dqop.yI hn"v' ~y[ib.vi #QEmi hy"h'w> 23:17 `yrIkEZ) "Ti ![;m;l. ryvi- yBir>h; !GEn: ybiyjiyhe hx'_K'v.nI
Hr"xs. ; hy"h'w> 23:18 `hm'(d"a]h' ynEP-. l[; #r<a'h' tAkl.m.m-; lK'-ta, ht'n>z")w> hN"+n:t.a,l. hb'v'w> rco- ta,
lkoa/l, Hr"xs. ; hy<h.yI) hw"hy> ynEp.li ~ybiv.YOl; yKi !sE+x'yE) al{w> rcEa'yE) al{ hw"hyl;( vd<qo HN"n:t.a,w>
`h'yb,(v.yO #ypihew> h'yn<p' hW"[iw> Hq"+l.Ab)W #r<a'h' qqEAB hw"hy> hNEhi 24:1 p `qyti([' hS,k;m.liw> h['b.f'l.
hv,N OK; hA,LK; hw<l.M;K; rkeAMK; hn<AQK; HT'_r>biG>K; hx'p.ViK; wyn"doaK;( db,[,K; !heKoK; ~['k' hy"h'w> 24:2
24:4 `hZ<)h; rb"D"h; ta, rB<DI hw"hy> yKi zAB+Ti zABhiw> #r<a'h' qABTi qABhi 24:3 `Ab* av,nO rv<a]K;
tx;T; hp'n>x' #r<a'h'w> 24:5 `#r<a'(h-' ~[; ~Arm. Wll'm.au lbe_Te hl'b.n" hl'l.m.au #r<a'h' hl'b.n") hl' b.a'
Wmv.a.Y<w:) #r<a, hl'k.a' hl'a' !Ke- l[; 24:6 `~l'(A[ tyrIB. WrpEhe qxo Wpl.x' troAt Wrb.[-' yKi( h'yb,_v.yO
Wxn>a,n< !p,g-"+ hl'l.m.au vAryTi lb;a' 24:7 `r[")z>mi vAna/ ra:v.nIw> #r<a, ybev.yO Wrx' !Ke- l[; Hb'_ ybev.yO
al{ ryViB; 24:9 `rAN*Ki fAfm. tb;v' ~yzI+yLi[; !Aav. ld:x' ~yPiTu fAfm. tb;v' 24:8 `ble-( yxem.fi-lK'
!yIY:h-; l[; hx'w"c. 24:11 `aAB)mi tyIB-: lK' rG:s u WhTo-+ ty:r>qi hr"B.v.nI 24:10 `wyt'(vol. rk"ve rm:yE !yIy-"+ WTv.yI
24:13 `r[;v'( tK;yU hY"aiv.W hM'_v; ry[iB' ra:v.nI 24:12 `#r<a'(h' fAfm. hl'G" hx'm.f-i lK' hb'r>[") tAc+WxB;(
hM'he 24:14 `ryci(b' hl'K-' ~ai tl{leA[K. tyIz: @q,nOK. ~yMi_[;h'( %AtB. #r<a'h' br<q<B. hy< h.yI hko yKi
~ve ~Y"h; yYEaiB. hw"+hy> WdB.K; ~yrIauB' !KE- l[; 24:15 `~Y")mi Wlh]c' hw"hy> !Aag>Bi WNro+y" ~l'Aq Waf.yI
yAa yli-yzIr") yli- yzIr" rm:aow" qyDIC ;l; ybic. Wn[.m;v' tromiz> #r<a'h' @n:K.mi 24:16 s `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>
sN"h; hy"h'w> 24:18 `#r<a'(h' bveAy ^yl,[' xp'_w" tx;p;w" dx;P; 24:17 `Wdg")B' ~ydIg >AB dg<b<W Wdg"B' ~ydIg >Bo yli_
WxT'p.nI ~ArM'mi tABrUa]-yKi( xP'_B; dkeL'yI tx;P;h; %ATmi hl,A[h'(w> tx;P;h-; la, lPoyI dx;P;h; lAQmi
`#r<a'( hj'j.Amt.hi( jAm #r<a, hr"r>APt.hi( rAP #r<a'_h' h['[]rot.hi( h['ro 24:19 `#r<a'( ydEs.Am Wv[]r>YIw:)
`~Wq) @ysit-o al{w> hl'p.n"w> H['v.Pi h'yl,[' db;k'w> hn"+WlM.K; hd"d>Ant.hi(w> rAKViK; #r<a, [:WnT' [;An 24:20
hm'd"a]h' ykel.m-; l[;w> ~Ar+M'B; ~ArM'h; ab'c-. l[; hw" hy> dqop.yI aWhh; ~AYB; hy"h'w> 24:21 s
24:23 `WdqE)P'yI ~ymiy" bromeW rGEs
+ .m-; l[; WrGs> uw> rAB-l[; rySia; hp's ea] WpS.auw> 24:22 `hm'(d"a]h-' l[;
wyn"qez> dg<n<w> ~Il;v'WrybiW !AYci rh:B. tAab'c. hw"hy> %l; m-' yKi( hM'_x;h;( hv'AbW hn"b'L.h; hr"p.x'(w>
hn"Wma/ qAxr"me( tAc[e al,P,_ t'yfi[' yKi ^m.vi hd<Aa ^m.miAr)a] hT'a; yh;l{a/ hw"hy> 25:1 p `dAb)K'
`hn<)B'yI al{ ~l'A[l. ry[ime ~yrIz" !Amr>a; hl'_Pem;l. hr"Wcb. hy"r>qi lG"l; ry[ime T'm.f; yKi 25:2 `!m,ao)
!Ayb.a,l' zA[m' lD"l; zA[m' t'yyIh-' yKi( 25:4 `^Wa)r"yyI ~yciyrI[' ~yIAG ty:r>qi z['-_ ~[; ^WdB.k;y> !KE- l[; 25:3
~yrIz" !Aav. !Ayc'B. br<xoK. 25:5 `ryqI) ~r,z<K. ~yciyrI[' x:Wr yKi br<xome lce ~r<Z<mi hs, x.m; Al+-rC;B;
rh"B' ~yMi[;h-'( lk'l. tAab'c. hw"hy> hf'['w> 25:6 p `hn<)[]y: ~yciyrI[") rymiz> b[' lceB. br<xo [:ynI+k.T;
hZ<h; rh"B' [L;biW 25:7 `~yqI)Q'zUm. ~yrIm'v. ~yIx'mum. ~ynIm'v. ~yrI+m'v. hTev.mi ~ynIm'v. hTev.mi hZ<h;
xc;n<l' tw<M'h; [L;Bi 25:8 `~yI)AGh;-lK'-l[; hk'WsN>h; hk'S eM;h;w> ~yMi_[;h-'( lK'-l[; jALh; jALh-; ynE)P.
`rBE)DI hw"hy> yKi #r<a'h-' lK' l[;me rysiy" AM[; tP;r>x,w> ~ynI+P-' lK' l[;me h['m.DI hwI hy> yn"doa] hx'm'W
hl'ygIn" Al WnyWIqi hw"hy> hz< Wn[e_yviAy*w> Al WnyWIqi hz< Wnyhel{a/ hNEhi aWhh; ~AYB; rm;a'w> 25:9 p
!BEt.m; vWDhiK. wyT'x.T; ba'Am vAdn"w> hZ<+h; rh"B' hw"hy>-dy: x:Wnt-' yKi( 25:10 `At*['WvyBi hx'm.f.nIw>
~[i Atw"a]G:) lyPiv.hiw> tAx+f.li hx,F oh; frEp'y> rv<a]K; ABr>qiB. wyd"y" fr:peW 25:11 `hn")med>m;AmB. ymeB.
~AYB; 26:1 s `rp")[-' d[; #r<a'l' [:yGIhi lyPiv.hi xv;he ^yt,moAx bG:f.mi rc; b.miW 25:12 `wyd"(y" tABr>a'
Wxt.Pi 26:2 `lxe(w" tAmAx tyviy" h['Wvy> Wnl'- z[' ry[i hd"_Why> #r<a,B. hZ<h-; ryVih; rv:Wy aWhh;
26:4 `x:Wj)B' ^b. yKi ~Al+v' ~Alv' rCoTi %Wms' rc,yE 26:3 `~ynI)mua/ rmEvo qyDIc; yAg aboy"w> ~yrI+['v.
hb'_G"f.nI hy"r>qi ~Arm' ybev.yO xv;he yKi 26:5 `~ymi(l'A[ rWc hw"hy> Hy"B. yKi d[;-_ ydE[] hw"hyb;( Wxj.Bi
26:7 `~yLi(d: yme[]P; ynI[' yleg >r: lg<r"+ hN"s<m.r>Ti 26:6 `rp")[' d[; hN"[<yGIy: #r<a-, d[; Hl'yPiv.y: hN"l<yPiv.y:
^m.vil. ^Wn=yWIqi hw"hy> ^yj,P'v.mi xr:ao @a: 26:8 `sLe(p;T. qyDIc; lG:[.m; rv'y" ~yrI+v'yme( qyDIC ;l; xr:ao
^yj,P'v.mi rv<a]K; yKi &'r<+x]v;(a] yBir>qib. yxiWr-@a; hl'y>L;B; ^ytiyWIai yvi p.n: 26:9 `vp,n-") tw:a]T; ^r>k.zIl.W
ha,r>y-I lb;W lWE+[;y> tAxkon> #r<a,B. qd<c, dm;l-' lB; [v'r" !x:yU 26:10 `lbe(te ybev.yO Wdm.l' qd<c, #r<a'l'

277

`~le(k.ato ^yr<c' vae- @a; ~['- ta;n>qi WvboyEw> Wzx/y< !Wy=z"x/y-< lB; ^d>y" hm'r" hw"hy> 26:11 s `hw")hy> tWaGE
WnWl['B. Wnyhel{a/ hw"hy> 26:13 `WnL'( T'l.[;P' Wnyfe[]m-; lK'( ~G: yKi Wnl'_ ~Alv' tPov.Ti hw" hy> 26:12 s
T'd>q;P' !kEl' WmqU+y"-lB; ~yaip'r> Wyx.y-I lB; ~ytime 26:14 `^m<)v. ryKiz>n: ^B-. db;l. ^t<+l'Wz* ~ynIdoa]
T'q.x;rI T'd>B'_k.nI yAGl; T'ps. ;y" hw"hy> yAGl; T'ps. ;y" 26:15 `Aml'( rk,z-E lK' dBea;T.w: ~dEymiv.T;w:
td<l,l' byrIq.T; hr"h' AmK. 26:17 `Aml'( ^rs> 'Wm vx;l; !Wqc' ^Wd+q'P. rC:B; hw"hy> 26:16 `#r<a'-( ywEc.q-; lK'
t[oWvy> x:Wr+ Wnd>l;y" AmK. Wnl.x; WnyrIh' 26:18 `hw")hy> ^yn<P'mi WnyyIh' !KE h'yl,_b'x]B; q[;z>Ti lyxiT'
rp'[' ynEk.vo WnN>r:w> Wcyqih' !Wm+Wqy> ytil'ben> ^yt,me Wyx.yI) 26:19 `lbe(te ybev.yO WlP.y-I lb;(W #r<a, hf,[]n-: lB;
^yt,l'D> rgOs .W ^yr<d"x]b; aBo yMi[; %lE 26:20 s `lyPi(T; ~yaip'r> #r<a'w" ^L,j; troAa lj; yKi
AmAqM.mi aceyO hw"hy> hNEh-i yKi( 26:21 `~[;z") -rb'[]y: rAb[]y:-d[; [g:r-< j[;m.ki ybix] ^d<+[]B; ^t.l'D>
27:1 s `h'yg<)Wrh]-l[; dA[ hS,k;t. al{)w> h'ym,D-" ta, #r<a'h' ht'Lg. Iw> wyl'_[' #r<a'h-' bveyO* !wO[] dqop.li
!t'y"w>li l[;w> x:rIB' vx'n" !t'y"w>li l[; hq'z"x]h;w> hl'AdG>h;w> hv'Q'h; Abr>x;B. hw"hy> dqop.yI aWhh; ~AYB;
ynIa] 27:3 `Hl'-( WN[; dm,x, ~r<K, aWh+h; ~AYB; 27:2 s `~Y")B; rv<a] !yNIT;h-; ta, gr:h'w> !At+L'q;[] vx'n"
ynInTE .yI-ymi( yli_ !yae hm'xe 27:4 `hN"rC<) \a, ~Ayw" hl'y>l: h'yl,[' dqop.yI !P, hN"q<+v.a; ~y[ig "r>li Hr"c.nO* hw"hy>
~Alv' yli_ ~Alv' hf,[]y: yZIW[m'B. qzEx]y: Aa 27:5 `dx;Y") hN"t<ycia] Hb' h['f.p.a, hm'x'l.MiB; tyIv; rymiv'
27:7 s `hb'(WnT. lbete ynEp. Wal.m'W lae_r"f.yI xr:p'W #yciy" bqo[]y:) vrEv.y: ~yaiB'h; 27:6 `yLi(-hf,[]y:
AxWrB. hg"h' hN"b<+yrIT. Hx'l.v;B. ha'S .as;B. 27:8 `gr"h( o wyg"rUh] gr<h,K-. ~ai WhK'_hi WhKem; tK;m;K.h;
AmWfB. At+aJ'x; rsIh' yrIP-. lK' hz<w> bqo[]y-: !wO*[] rP:kuy> tazOB. !kel' 27:9 `~ydI(q' ~AyB. hv'Q'h;
hw<n" dd"B' hr"WcB. ry[i yKi 27:10 `~ynI)M'x;w> ~yrIvea] WmqUy"-al{) tAcP'nUm. rgI-ynEb.a;K. x:Bez>mi ynEb.a-; lK'
hn"r>b;V'Ti Hr"yciq. vboyBi 27:11 `h'yp,([si . hL'kiw> #B'r>yI ~v'w> lg<[E h[,r>yI ~v' rB"+d>MiK; bz"[/n<w> xL'vum.
al{ Arc.yOw> Whfe[o WNm,x]r:y-> al{) !Ke-l[; aWh tAnyBi-~[; al{ yKi Ht'_Aa tAryaim. tAaB' ~yvin"
WjQ.luT. ~T,a;w> ~yIr"+c.mi lx;n-: d[; rh"N "h; tl,BoVimi hw"hy> jBox.y: aWhh; ~AYB; hy"h'w> 27:12 s `WNN<)xuy>
~ydIb.ao)h' Wab'W lAdG" rp"AvB. [q;T'yI aWhh; ~AYB; hy"h'w> 27:13 s `lae(r"f.yI ynEB. dx'a, dx;a;l.
yAh 28:1 `~Il'(v'WryBi vd<Qoh; rh:B. hw"hyl; Wwx]T;v.hiw> ~yIr"+c.mi #r<a,B. ~yxiDN" Ih;w> rWVa; #r<a,B.
`!yIy") ymeWlh] ~ynIm'v-. ayGE) varo- l[; rv<a] AT+r>a;p.ti ybic. lbenO #yciw> ~yIr:p.a, yrEKovi tWaGE tr<j,[]
#r<a'l' x:yNIhi ~ypij.vo ~yrIy BiK; ~yIm: ~r<z<K. bj,q"+ r[;f; dr"B' ~r,z<K. yn"doal;( #Mia;w> qz"x' hNEhi 28:2
ATr>a;p.ti ybic. lbenO tc;yci ht'y>h'w>) 28:4 `~yIr")p.a, yrEAKvi tWaGE tr<j,[] hn"s.m;_r"Te( ~yIlg: >r:B. 28:3 `dy")B.
APk;B. Hd"A[B. Ht'Aa ha,roh'( ha,r>yI rv,a] #yIq; ~r<j,B. Hr"WKbiK. ~ynI+m'v. ayGE varo- l[; rv<a]
`AM*[; ra"v.li hr"_a'p.Ti tr:ypic.liw> ybic. tr<j,[]l; tAab'c. hw"hy> hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 28:5 s `hN"[<)l'b.yI
!yIY:B; hL,a-e ~g:w> 28:7 s `hr"[.v'( hm'x'l.mi ybeyvim. hr"Wbg>liw> jP'v.Mih-; l[; bveAYl; jP'_v.mi x:Wrl.W 28:6
WqP' ha,roB'( Wgv' rk'Veh-; !mi W[T' !yIYh: ;-!mi W[l.b.nI rk'Veb; Wgv' aybin"w> !hEKo W[+T' rk"Veb;W Wgv'
ymi-ta,w> h['dE hr<Ay ymi-ta, 28:9 s `~Aq)m' yliB. ha'_co ayqI Wal.m' tAnx'l.vu-lK' yKi 28:8 `hY")liyliP.
ry[ez> wq"+l' wq: wq"l' wq: wc'l' wc; wc'l' wc; yKi 28:10 `~yId")V'mi yqEyTi[; bl'x'me( yleWmG> h['_Wmv. !ybiy"
rm:a' rv<a] 28:12 `hZ<)h; ~['h-' la, rBEd:y> tr<x,_a; !Avl'b.W hp'f' ygE[]l;B. yKi 28:11 `~v'( ry[ez> ~v'
~h,l' hy"h'w> 28:13 `[;Am)v. aWba' al{w> h['_GEr>M;h; tazOw> @yE['l,( WxynIh' hx'WnM.h; tazO ~h,ylea]
rAxa' Wlv.k'w> Wkl.yE ![;m;l. ~v'_ ry[ez> ~v' ry[ez> wq'l' wq: wq'l' wq: wc'l' wc; wc'l' wc; hw"hy>-rb;D>
rv<a] hZ<h; ~['h' ylev.mo) !Ac+l' yven>a; hw"hy>-rb;d> W[m.vi !kE l' 28:14 p `WdK'(l.nIw> Wvq.Anw> WrB'v.nIw>
@jEAv jAv jyvi hz<+xo Wnyfi[' lAav-. ~[iw> tw<m-' ta, tyrIb. Wn*t.r: K' ~T,r>m;a] yKi 28:15 `~Il'(v'WryBi
rm;a' hKo !kel' 28:16 s `Wnr>Ts") .nI rq,V,b;W Wnsex.m; bz"k' Wnm.f; yKi WnaeAby> al{ rbo[]y: rb;[' -yKi(
28:17 `vyxi(y" al{ !ymia]M;h;( dS'Wm ds'Wm tr:q.yI tN:Pi !x;Bo !b,a, !b,a'_ !AYciB. dS;yI ynIn>hi hwIhy> yn"doa]
rP:kuw> 28:18 `Wpjo)v.yI ~yIm: rt,sew> bz"k' hsex.m; dr"b' h['y"w> tl,q"+v.mil. hq"d"c.W wq'l. jP'v.mi yTim.f;w>
`sm'(r>mil. Al ~t,yyIh.wI rbo[]y:) yKi @jeAv jAv ~Wq+t' al{ lAav-. ta, ~k,t.Wzx'w> tw<m-' ta, ~k,t.yrI)B.
!ybih' h['w"z-> qr: hy"h'w> hl'y>L"+b;W ~AYB; rbo []y: rq,BoB; rq,Bob-; yKi( ~k,t.a, xQ:yI Arb.[' yDEmi 28:19

278

~Wqy" ~ycir"P-. rh;k. yKi 28:21 `sNE)K;t.hiK. hr"c' hk'S eM;h;w> [:rE_T'f.hime( [C'M;h; rc:q-' yKi( 28:20 `h['(Wmv.
28:22 `At*d"bo[] hY"rIk.n" Atd"bo[] dbo[]l;(w> Whfe[]m; rz" Whfe[]m; tAf[]l; zG"+r>yI !A[bg. IB. qm,[eK. hw"hy>
tAab'c. hwIhy> yn"doa] taeme yTi[.m;v' hc'r"x/n<w> hl'k-' yKi( ~k,_yrEs.Am) Wqz>x.y-< !P<) Wcc'Alt.T-i la; hT'[;w>
vrox]y: ~AYh; lkoh] 28:24 `yti(r"m.ai W[m.viw> Wbyviq.h; yli_Aq W[m.viw> WnyzIa]h; 28:23 `#r<a'(h-' lK'-l[;
~f'w> qro+z>yI !Mok;w> xc;q< #ypihew> h'yn<p' hW"v-i ~ai aAlh] 28:25 `At*m'd>a; dDEf;ywI) xT;p;y> [:ro+z>li vrExoh;
al{ yKi 28:27 `WNr<(Ay wyh'l{a/ jP'v.Mil; ArS.yIw> 28:26 `At*l'buG> tm,S,kuw> !m's.nI hr"[of.W hr"Af hJ'xi
~x,l, 28:28 `jb,V'(B; !Mok;w> xc;q< jb,x'yE hJ,M;b; yKi bS'_Wy !MoK-; l[; hl'g "[] !p:Aaw> xc;q, vd:Wy #Wrx'b,(
~[ime tazO-~G: 28:29 `WNQ<)dUy>-al{) wyv'r"p'W Atlg' >[, lG:l.GI ~m;h'w> WNv,_Wdy> vAda' xc;n<l' al{ yKi qd"Wy
dwI+d" hn"x' ty:r>qi laeyrIa] laeyrIa] yAh 29:1 s `hY")viWT lyDIg >hi hc'[e aylip.hi ha'c'_y" tAab'c. hw"hy>
yLi ht'y>h"w> hY"nIa]w:) hY"nIa]t;( ht'y>h'w> lae_yrIa]l;( ytiAqycih]w: 29:2 `Wpqo)n>yI ~yGIx; hn"v-' l[; hn"v' Wps.
T.l.p;v'w> 29:4 `tro)cum. %yIl:[' ytimoyqih]w: bC'mu %yIl;[' yTi r>c;w> %yIl"+[' rWDk; ytiynIx'w> 29:3 `lae(yrIa]K;
29:5 `@cE)p.c;T. %tEr"m.ai rp"['meW %leAq #r<a,me bAaK. hy"h'w>) %tE+r"m.ai xV;Ti rp"['me(W yrIBed:T. #r<a,me
hw"h y> ~[ime 29:6 `~ao)t.Pi [t;p,l. hy"h'w> ~yciyrI[") !Amh] rbe[o #mok.W %yIr"+z" !Amh] qD: qb'a'K. hy" h'w>
~Alx]K;( hy"h'w> 29:7 `hl'(keAa vae bh;l;w> hr"[s' .W hp'Ws lAd+G" lAqw> v[;r:b.W ~[;r:B. dqeP'Ti tAab'c.
29:8 `Hl'( ~yqIyciM.h;w> Ht'd"com.W h'yb,co lk'w> lae_yrIa-] l[; ~yaibC. oh; ~yIAGh;-lK' !Amh] hl'y>l; !Azx]
hNEhiw> ameC'h; ~l{x]y: rv,a]k;w> Avp.n: hq"yrEw> #yqihew> lkeAa hNEhiw> b[er"h' ~l{x]y: rv,a]K; hy" h'w>
s `!AY*ci rh:- l[; ~yaibC. oh; ~yIAGh;-lK' !Amh] hy<h.yI) !KE hq"+qeAv Avp.n:w> @yE[' hNEhiw> #yqihew> ht,vo
~k,yle[] %s;n-" yKi( 29:10 `rk")ve al{w> W[n" !yIy-: al{w> Wrk.v'( W[vo+w" W[v.[;T;v.hi Whm't.W Whm.h.m;t.hi 29:9
yhiT.w: 29:11 `hS'(Ki ~yzIxoh; ~k,yvear"-ta,w> ~yaiybiN>h-; ta, ~k,_ynEy[e-( ta, ~Ce[;y>w: hm'DEr>T; x:Wr hw"hy>
rmoale rp,se rp,Seh; [;dEAy-la, Atao WnT.y-I rv<)a] ~Wtx'h,( rp,Seh; yrEb.dIK. lKoh; tWzx' ~k,l'
rmoale rp,se [d:y-" al{) rv,a] l[; rp,Seh; !T:nIw> 29:12 `aWh) ~Wtx' yKi lk;Wa al{ rm;a'w> hz<-+ an" ar"q.
wypiB. hZ<h; ~['h' vG:nI yKi ![;y: yn"doa] rm,aYOw: 29:13 s `rp,se( yTi[.d:y" al{ rm;a'w> hz<-+ an" ar"q.
ynIn>hi !kel' 29:14 `hd"(M'lum. ~yvin"a] tw:c.mi ytiao ~t'a'r>yI yhi T.w: yNIM<+mi qx;rI ABliw> ynIWdB.Ki wyt'p'f.biW
s `rT")Ts; .Ti wyn"bon> tn:ybiW wym'k'x] tm;k.x' hd"b.a'(w> al,p,_w" alep.h; hZ<h-; ~['h-'( ta, aylip.h;l. @sI Ay
ymiW Wnaero ymi Wrm.aYOw: ~h,yfe[]m;( %v'x.m;b. hy"h'w> hc'_[e rTIs .l; hw"hyme( ~yqIymi[]M;h; yAh 29:15
rm:a' rc,yEw> ynIf'[' al{ Whfe[ol. hf,[]m; rm;ayO-yKi( bve_x'yE) rcEYOh; rm,xoK-. ~ai ~k,K.p.h; 29:16 `Wn[e(d>Ay
29:18 `bve(x'yE r[;Y:l; lm,r>K;h;w> lm,_r>K;l; !Anb'l. bv'w> r['z>mi j[;m. dA[-aAlh] 29:17 `!ybi(he al{ Arc.Ayl.
Wps.y"w> 29:19 `hn"ya,(r>Ti ~yrIw>[i ynEy[e %v,xomeW lp,aomeW rp,s-e_ yrEb.DI ~yvir>xeh; aWhh-; ~AYb; W[m.v'w>
#le_ hl'k'w> #yrI[' spea-' yKi( 29:20 `WlygI)y" laer"f.yI vAdq.Bi ~d"a' ynEAyb.a,w> hx'_m.fi hw"hyB;( ~ywI n"[]
`qyDI(c; WhTob; WJY:w: !Wv+qoy> r[;V;B; x:ykiAMl;w> rb'd"B. ~d"a' yae yjix]m; 29:21 `!w<a") ydEq.v-o lK' Wtr>k.nIw>
al{w> bqo[]y:) vAbyE hT'[-; al{) ~h'_r"b.a-; ta, hd"P' rv<a] bqo[]y:) tyBe- la, hw"hy> rm:a-' hKo) !kel' 29:22 s
vAdq-. ta, WvyDIq.hiw> ymi_v. Wv)yDIq.y: ABr>qiB. yd:y" hfe[]m; wyd"l'y> Ataor>bi yKi 29:23 `Wrw")x/y< wyn"P' hT'[;
yAh 30:1 `xq;l-,( Wdm.l.yI ~ynIg >Arw> hn"+yBi x:Wr-y[eto) W[d>y"w> 29:24 `WcyrI)[]y: laer"f.yI yhel{a-/ ta,w> bqo[]y:)
taJ'x; tAps. ![;m;l. yxi_Wr al{w> hk'S em; %son>liw> yNImi al{w> hc'[e tAf[]l; hw"hy>-~aun> ~yrIr>As* ~ynIB'
lceB. tAsx.l;w> h[or>P; zA[m'B. zA[l' Wla'_v' al{ ypiW ~yIr:c.mi td<r<l' ~ykil.hoh; 30:2 `taJ'(x-; l[;
![;cob. Wyh-' yKi( 30:4 `hM'(lik.li ~yIr:c.m-i lceB. tWsx'h,w> tv,bo+l. h[or>P; zA[m' ~k,l' hy"h'w> 30:3 `~yIr")c.mi
al{w> rz<[el. al{ Aml'_ Wly[iAy-al{ ~[;- l[; vybiho vyaib.hi lKo 30:5 `W[yGI)y: snEx' wyk'a'l.m;W wyr"_f'
vyIl:w" aybil' hq'Wcw> hr"c' #r<a,B. bg<n<+ tAmh]B; aF'm; 30:6 s `hP'(r>x,l-. ~g:w> tv,bol. yKi ly[iAhl.
~t'roc.Aa) ~yLim;G> tv,B,D-: l[;w> ~h,leyxe( ~yrIy"[] @t,K-, l[; Waf.yI @peA[m. @r"f'w> h[,p.a, ~h,me
30:8 `tb,v'( ~he bh;r: tazOl' ytiar"q' !kel' WrzO=[.y: qyrIw" lb,h, ~yIr:c.miW 30:7 `Wly[i(Ay al{ ~[; l[;
yKi 30:9 `~l'(A[-d[; d[;l' !Arx]a; ~Ayl. yhit.W HQ"+xu rp,s-e l[;w> ~T'ai x:Wl-l[; Hb't.k' aAB hT'[;
al{ ~yairol'( Wrm.a' rv,a] 30:10 `hw")hy> tr:AT [;Amv. Wba-' al{) ~ynIB' ~yvi_x'K, ~ynIB' aWh yrIm. ~[;

279

WJh; %r<d-< yNEmi WrWs 30:11 `tAL)t;h]m; Wzx] tAql'x] Wnl'- WrB.D: tAx+kon> Wnl'- Wzx/t, al{ ~yzIxol;w> War>ti
![;y: laer"f.yI vAdq. rm;a' hKo !kel' 30:12 s `lae(r"f.yI vAdq-. ta, WnynEP'mi WtyBiv.h; xr:a-o+ yNEmi
hZ<h; !wO['h, ~k,l' hy<h.yI) !kel' 30:13 `wyl'([' Wn[]V'Ti(w: zAln"w> qv,[oB. Wxj.b.Tiw:) hZ<+h; rb"D"B; ~k,s .a'm'(
lb,nE rb,veK. Hr"b'v.W 30:14 `Hr"(b.vi aAby" [t;p,l. ~aot.P-i rv,a] hb'_G"f.nI hm'AxB. h[,b.nI lpenO #r<p,K.
`ab,G<)mi ~yIm: @fox.l;w> dWqY"mi vae tATx.l; fr<x, AtT'kim.bi aceM'y-I al{)w> lmo+x.y: al{ tWtK' ~yrIc.Ay
hx'j.bib.W jqev.h;B. !W[veW"Ti tx;n:w" hb'WvB. laer"f.yI vAdq. hwIhy> yn"doa] rm;a-' hko) yKi 30:15 p
lq:- l[;w> !Ws+WnT. !KE- l[; sWnn" sWs-l[; yki- al{ Wrm.aTow: 30:16 `~t,(ybia] al{w> ~k,_t.r:Wb)G> hy<h.Ti(
d[; WsnU+T' hV'mix] tr:[]G: ynEP.mi dx'a, tr:[]G: ynEP.mi dx'a, @l,a, 30:17 `~k,(yped>ro WLQ:yI !KE- l[; bK'r>nI
!kEl'w> ~k,n>n:x]l;( hw"hy> hK,x;y> !kel'w> 30:18 `h['(b.GIh-; l[; sNEk;w> rh'h' varo- l[; !r<TKo ; ~T,r>t;An-~ai
bveyE !AYciB. ~[;- yKi 30:19 s `Al) ykeAx-lK' yrEv.a; hw"hy> jP'v.mi yhel{a-/ yKi( ~k,_m.x,r:(l. ~Wry"
~x,l, yn"doa] ~k,l' !t;n"w> 30:20 `%n")[' At['m.v'K. ^q,[]z: lAql. ^n>x.y" !Anx' hK,b.t-i al{) AkB' ~Il'_v'Wr)yBi
hn"[.m;v.Ti ^yn<z>a'w> 30:21 `^yr<(Am-ta, tAaro ^yn<y[e Wyh'w> ^yr<Am dA[ @nEK'y-I al{)w> #x;l'_ ~yIm:W rc"
yWPci-ta, ~t,aMejiw> 30:22 `Wlyai(m.f.t; ykiw> Wnymia]t; yKi Ab Wkl. %r<D<h; hz< rmo =ale ^yr<x]a;me( rb'd"
^[]r>z: rj;m. !t;n"w> 30:23 `Al* rm;aTo ace hw"d" AmK. ~rEz>Ti ^b<+h'z> tk;S em; tD:pua]-ta,w> ^P,s .k; yleysiP.
aWhh; ~AYB; ^yn<q.mi h[,r>yI !mE+v'w> !vEd" hy"h'w> hm'd"a]h'( ta;WbT. ~x,l,w> hm'd"a]h-' ta, [r:z>T-i rv,a]
tx;r:b' hr<z-O rv,a] Wlke_ayO #ymix' lyliB. hm'd"a]h'( ydEb.[o) ~yrIy"[]h'w> ~ypil'a]h'w> 30:24 `bx'(r>nI rK:
br" gr<h, ~AyB. ~yIm-"+ yleb.yI ~ygIl'P. ha'F 'nI h['b.G-I lK' l[;w> h:boG" rh:- lK'-l[; hy"h'w> 30:25 `hr<(z>Mib;W
rAaK. ~yIt;['b.vi hy<h.yI hM'x;h;( rAaw> hM'x ;h;( rAaK. hn"b'L.h-; rAa hy"h'w> 30:26 `~yli(Dg" >mi lpon>Bi
aB' hw"hy>-~ve hNEhi 30:27 s `aP'(r>yI AtK'm; #x;m;W AM[; rb,v-, ta, hw"hy> vbox] ~AyB. ~ymi_Y"h; t[;b.vi
lx;n:K. AxWrw> 30:28 `tl,k'(ao vaeK. AnAvl.W ~[;z: Wal.m' wyt'p'f. ha'F_ 'm; db,kow> APa; r[EBo qx'r>M,mi
ryVih; 30:29 `~yMi([; yyEx'l. l[; h[,t.m; !s,r<w> aw>v"+ tp;n"B. ~yIAg hp'n"h]l; hc,x/y<) raW"c-; d[; @jeAv
rWc-la, hw"hy>-rh;b. aAbl' lylix'B,( %leAhK;( bb'le tx;m.fiw> gx'-_ vD<q;t.hi lyleK. ~k,l' hy<h.yI)
hl'_keAa vae bh;l;w> @a; @[;z:B. ha,r>y: A[Arz> tx;n:w> AlAq dAh-ta, hw"hy> [:ymiv.hiw> 30:30 `lae(r"f.yI
hJem; rb;[]m;( lKo hy"h'w> 30:32 `hK,(y: jb,VeB; rWV+a; tx;yE hw"hy> lAQm-i yKi( 30:31 `dr"(B' !b,a,w> ~r,z<w" #p,n<
30:33 `~B'( HB'-~x;l.nI hp'WnT. tAmx]l.mib.W tAr+NOkib.W ~yPituB. wyl'[' hw"hy> x:ynIy" rv,a] hd"s
'Wm)
~yci[ew> vae Ht'r"dUm. bxi_r>hi qymi[.h, !k"Wh %l,M,l; ayhi aWh-~G: hT,p.T' lWmt.a,me( %Wr[-' yKi(
~ysiWs-l[; hr"z>[,l. ~yIrc: .mi ~ydIr>YOh; yAh 31:1 s `HB'( hr"[]Bo tyrIp.G" lx;n:K. hw"hy> tm;v.nI hBer>h;
laer"f.yI vAdq-. l[; W[v' al{w> daom. Wmc.[-' yKi( ~yvir"P'( l[; w> br" yKi bk,r-< l[; Wxj.b.YIw: Wn[e_V'yI
tyBe-l[; ~q'w> rysi_he al{ wyr"b'D-> ta,w> [r" abeY"w: ~k'x' aWh-~g:w> 31:2 `Wvr"(d" al{ hw"hy>-ta,w>
hJ,y: hw"hyw:) x:Wr+-al{w> rf"B' ~h,yseWsw> lae- al{w>) ~d"a' ~yIr:c.miW 31:3 `!w<a") yle[]Po tr:z>[-, l[;w> ~y[irEm.
hG<h.y< rv<a]K; yl;ae hw"hy>-rm;a'( hko yKi 31:4 s `!Wy*l'k.yI ~L'Ku wD"x.y:w> rzU[' lp;n"w> rzEA[ lv;k'w> Ady"
al{ ~n"Amh]me(W tx'yE al{ ~l'AQmi ~y[iro al{m. wyl'[' arEQ'yI rv,a] APr>j-; l[; rypiK.h;w> hyEr>a;h'
hw"hy> !gEy" !Ke tAp[' ~yrIP\ciK. 31:5 `Ht'(['b.G-I l[;w> !AYc-i rh;-l[; aBoc.li tAab'c. hw"hy> drEyE !Ke hn<+[]y:)
`lae(r"f.yI ynEB. hr"s ' Wqymi[.h, rv<a]l; WbWv 31:6 `jyli(m.hiw> x:soP' lyCihiw> !AnG" ~Il'_v'Wr)y-> l[; tAab'c.
31:8 `aj.xe( ~k,ydEy> ~k,l' Wf[' rv,a] Ab+h'z> yleylia/w< APs.k; yleylia/ vyai !Wsa'm.yI aWhh; ~AYB; yKi 31:7
`Wy*h.yI sm;l' wyr"Wxb;W br<x-, ynEP.mi Al sn"w> WNl,_k]aTo) ~d"a-' al{) br<x,w> vyai- al{ br<x,B. rWVa; lp; n"w>
Al rWNt;w> !AYciB. Al rWa-rv,a] hw"hy>-~aun> wyr"_f' sNEmi WTx;w> rAb[]y:) rAgM'mi A[l.s;w> 31:9
x:Wr-abex]m;(K. vyai- hy"h'w> 32:2 `Wrfo*y" jP'v.mil. ~yrIf'l.W %l,m-,_ %l'm.yI qd<c,l. !hE 32:1 s `~Il'(v'WryBi
~yai_ro ynEy[e hn"y[,v.ti al{w> 32:3 `hp'(yE[] #r<a,B. dbeK-' [l;s,( lceK. !Ayc'B. ~yIm-: ygEl.p;K. ~r,z"+ rt,sew>
32:5 `tAx)c' rBEd:l. rhEm;T. ~ygIL.[i !Avl.W t[;d"_l' !ybiy" ~yrIh'm.nI bb;l.W 32:4 `hn"b.v;(q.Ti ~y[im.vo ynEz>a'w>
!w<a-"+ hf,[]y: ABliw> rBed:y> hl'b'n> lb'n" yKi 32:6 `[;Av) rmEa'yE) al{ yl;ykil.W bydI_n" lb'n"l. dA[ arEQ'y-I al{)
wyl'Ke yl;kew> 32:7 `rysi(x.y: amec' hq<v.m;W b[er" vp,n< qyrIh'l. h['AT hw"hy>-la, rBEd:l.W @n<xo tAf[]l;

280

bydIn"w> 32:8 `jP'(v.mi !Ayb.a, rBEd:b.W rq,v-, yrEm.aiB. ~yYInI[] ~ywIn"[] lBex;l. #['y" tAMzI aWh ~y[i_r"
tAxjBo) tAnB' yli_Aq hn"[.m;v. hn"m.qo tANn:a]v;( ~yvin" 32:9 p `~Wq)y" tAbydIn-> l[; aWhw> #['_y" tAbydIn>
32:11 `aAb)y" yliB. @s,ao rycib' hl'K' yKi tAx+j.Bo) hn"z>G:r>Ti hn"v-' l[; ~ymiy" 32:10 `yti(r"m.ai hN"zEa.h;
~ydI_ps. o) ~yId:v-' l[; 32:12 `~yIc")l'x-] l[; hr"Agx]w: hr"[ow> hj'(voP. tAx+j.Bo) hz"g"r> tANn:a]v;( Wdr>xi
fAfm' yTeB-' lK'-l[; yKi hl,_[]T;( rymiv' #Aq yMi[; tm;d>a; l[; 32:13 `hY")rIPo !p,G-< l[; dm,x-, ydEf.-l[;
~l'A[-d[; tAr['m. d[;b. hy"h' !x;b;w" lp,[o bZ"+[u ry[i !Amh] vJ'nU !Amr>a-; yKi( 32:14 `hz")yLi[; hy"r>qi
lm,r>K;l; rB'd>mi hy"h'w> ~Ar+M'mi x:Wr Wnyle[' hr<['y-E d[; 32:15 `~yrI)d"[] h[er>mi ~yair"P. fAfm.
hy"h'w> 32:17 `bve(Te lm,r>K;B; hq"d"c.W jP'_v.mi rB"d>MiB; !k:v'w> 32:16 `bve(x'yE r[;Y:l; lm,r>K;h;w> lm,r>k;w>
~Al+v' hwEn>Bi yMi[; bv;y"w> 32:18 `~l'(A[-d[; xj;b,w" jqEv.h; hq'dC" .h; td:bo[]w:) ~Al+v' hq"dC" .h; hfe[]m;
32:20 `ry[i(h' lP;v.Ti hl'p.Vib;W r[;Y"+h; td<r<B. dr:b'W 32:19 `tAN*n:a]v; txoWnm.biW ~yxij;b.mi tAnK.v.mib.W
dWdv' al{ hT'a;w> ddEAv yAh 33:1 s `rAm*x]h;w> rAVh-; lg<r<) yxeL.v;m. ~yIm-"+ lK'-l[; y[er>zO ~k,yrEv.a;
^l. WnNEx' hw"hy> 33:2 s `%b"-) WdG>b.yI dGOb.li ^t.lN{ >K; dV;WT ddEAv ^m.ti(h]K; Ab+ Wdg>b-" al{w> dgEAbW
^t,mum.Arme ~yMi_[; Wdd>n" !Amh' lAQmi 33:3 `hr"(c' t[eB. Wnte['Wvy>-@a; ~yrIq'B.l; ~['roz> hyEh/ WnyWI+qi
!kEvo yKi hw"hy> bG"f.nI 33:5 `AB* qqEAv ~ybiGE qV;m;K. lysi_x'h,( @s,ao ~k,l.l;v. @S:auw> 33:4 `~yI)AG Wcp.n"
ta;r>yI t[;d"_w" tm;k.x' t[oWvy> !s,xo ^yT,[i tn:Wma/ hy"h'w> 33:6 `hq")d"c.W jP'v.mi !AYci aLemi ~Ar+m'
tALsim. WMv;n" 33:8 `!Wy*K'b.yI rm: ~Alv' ykea]l.m; hc'xu_ Wq[]c' ~L'a,r>a, !he 33:7 s `Ar)c'Aa ayhi hw"hy>
ryPix.h, #r<a' hl'l.m.au lb;a' 33:9 `vAn*a/ bv;x' al{ ~yrI[' sa;m ' tyrIB. rpEhe xr:ao+ rbE[o tb;v'
hT'[; hw"+hy> rm:ayO ~Wqa' hT'[; 33:10 `lm,(r>k;w> !v"B' r[EnOw> hb'r"[]K'( !ArV'h; hy"h' lm;_q' !Anb'l.
~yMi[; Wyh'w> 33:12 `~k,(l.k;aTo vae ~k,x]Wr vq:+ Wdl.Te vv;x] Wrh]T; 33:11 `afe(N"a, hT'[; ~m'AraE)
~ybiArq. W[d>W ytiyfi_[' rv<a] ~yqIAxr> W[m.vi 33:13 s `WTC;(yI vaeB' ~yxiWsK. ~yciAq dyfi_ tApr>f.mi
Wnl' rWgy"-ymi hl'keAa vae Wnl' rWgy" ymi ~ypi_nEx] hd"['r> hz"x]a' ~yaiJ 'x; !AYcib. Wdx]P' 33:14 `yti(r"buG>
%moT.mi wyP'K; r[EnO tAQv;[]m; [c;b,B. saemo ~yrI+v'yme( rbEdow> tAqd"c. %lEho 33:15 `~l'(A[ ydEq.Am
tAdc'm. !Kov.yI ~ymiArm. aWh 33:16 `[r"B. tAar>me wyn"y[e ~ce[ow> ~ymiD" [:moV.mi Anz>a' ~jeao dx;VoB;
#r<a, hn"ya,r>Ti ^yn<+y[e hn"yz<x/T, Ayp.y"B. %l,m, 33:17 `~ynI)m'a/n< wym'yme !T'nI Amx.l; AB+G:f.mi ~y[ils' .
~[;- ta, 33:19 `~yli(Dg" >Mih-; ta, rpEs o hYEa; lqevo hYEa; rpeso hYEa; hm'_yae hG<h.y< ^B.li 33:18 `~yQI)x;r>m;
WndE_[]Am) ty:r>qi !AYci hzEx] 33:20 `hn")yBi !yae !Avl' g[;l.nI [:AmV.mi hp'f' yqEm.[i ~[; ha,_r>ti al{ z['An
wyl'b'x-] lk'w> xc;n<l' wyt'dote(y> [S;y-I lB; !['c.y-I lB; lh,ao !n"a]v; hw<n" ~Il;v'Wry> hn"ya,r>ti ^yn<y[e
AB %l,T-e lB; ~yId"+y" ybex]r: ~yrIaoy> ~yrIh'n-> ~Aqm. Wnl' hw"hy> ryDI a; ~v'- ~ai yKi 33:21 `WqteN( "yI-lB;
aWh WnKel.m; hw"hy> WnqE+q.xom. hw"hy> Wnjep.vo hw"hy> yKi 33:22 `WNr<(b.[;y: al{ ryDIa; yciw> jyIv-; ynIa\
hB,r>m; ll'v-' d[;( qL;xu za' snE Wfr>P-" lB; ~n"r>T-' !ke WqZ>x;y-> lB; %yIl"+b'x] WvJ.nI 33:23 `Wn[e(yviAy
[:mov.li ~yIAg Wbr>qi 34:1 `!wO*[' afun> HB' bveYOh; ~['h' ytiyli_x' !kEv' rm:ayO-lb;W 33:24 `zb;( Wzz>B" ~yxis .Pi
hw"hyl;( @c,q< yKi 34:2 `h'ya,(c'a/c-, lk'w> lbeTe Ha'l{m.W #r<a'h' [m;v.Ti Wbyvi_q.h; ~yMiaul.W
~h,yrEg>piW Wkl'v.yU ~h,ylel.x;w> 34:3 `xb;J'(l; ~n"t'n> ~m'yrIx/h, ~a'_b'c-. lK'-l[; hm'xew> ~yIAGh;-lK'-l[;
~yIm"+V'h; rp,Sek; WLgOn"w> ~yIm;V'h; ab'c-. lK' WQm;n"w> 34:4 `~m'(D"mi ~yrIh' WSm;n"w> ~v'_a.b' hl,[]y:
hNEhi yBi_r>x; ~yIm:V'b; ht'W>r-I yKi( 34:5 `hn")aeT.mi tl,b,nOk.W !p,G<mi hl,[' lbon>Ki lAByI ~a'b'c-. lk'w>
~D:mi bl,xeme hn"v.D:hu ~d" ha'l.m' hw"hyl; br<x, 34:6 `jP'(v.mil. ymir>x, ~[;- l[;w> drETe ~Ada-/ l[;
34:7 `~Ad)a/ #r<a,B. lAdG" xb;j,w> hr"c.b'B. hw"hyl;( xb;z< yKi ~yli_yae tAyl.Ki bl,xeme ~ydIWT[;w> ~yrIK'
~Ay yKi 34:8 `!V")dUy> bl,xeme ~r"p'[]w: ~D"mi ~c'r>a; ht'W>rIw> ~yrI+yBia-; ~[i ~yrIp'W ~M'[i ~ymiaer> Wdr>y"w>
ht'y>h'w> tyrI+pg. "l. Hr"p'[]w: tp,z<l. h'yl,x'n> Wkp.h,n<w> 34:9 `!AY*ci byrIl. ~ymiWLvi tn:v. hw"+hyl;( ~q"n"
br"x/T, rAdl' rADmi Hn"+v'[] hl,[]y: ~l'A[l. hB,k.ti al{ ~m'Ayw> hl'y>l: 34:10 `hr"([eBo tp,z<l. Hc'r>a;
h'yl,[' hj'n"w> Hb'-_ WnK.v.yI brE[ow> @Avn>y:w> dAPqiw> ta;q' h'WvrEywI 34:11 `HB'( rbE[o !yae ~yxic'n> xc;nEl.
ht'l.['w> 34:13 `sp,a'( Wyh.yI h'yr<f-' lk'w> War"_q.yI hk'Wlm. ~v'- !yae(w> h'yr<xo 34:12 `Whbo-) ynEb.a;w> Whto- wq:)

281

Wvg>p'W 34:14 `hn")[]y: tAnb.li rycix' ~yNIt; hwEn> ht'y>h'w> h'yr<_c'b.miB. x;Axw" fAMqi ~yrIysi h'yt,nOm.r>a;
hM'v' 34:15 `x;An*m' Hl' ha'c.m'W tyliyLi h['yGIr>hi ~v'-%a; ar"_q.yI Wh[er-E l[; ry[if'w> ~yYIa-i ta, ~yYIci
Wvr>DI 34:16 `Ht'(W[r> hV'ai tAYd: WcB.q.nI ~v'- %a; HL'_cib. hr"g >d"w> h['q.b'W jLem;T.w: zAPqi hn"N >qi
hW"ci aWh ypi-yKi( Wdq"+p' al{ Ht'W[r> hV'ai hr"D"[.n< al{ hN"heme tx;a; War"q.W hw"hy> rp,s-e l[;me(
h'Wvr"yyI) ~l'A[-d[; wQ"+B; ~h,l' hT'q:L.xi Ady"w> lr"AG !h,l' lyPih-i aWh)w> 34:17 `!c")B.qi aWh AxWrw>
x:roP' 35:2 `tl,C'(b;x]K; xr:p.tiw> hb'r"[] lgEt'w> hY"+ciw> rB"d>mi ~Wffuy> 35:1 s `Hb'-( WnK.v.yI rAdw" rAdl.
War>yI hM'he !Ar+V'h;w> lm,r>K;h; rd:h] Hl'- !T;nI !Anb'L.h; dAbK. !NEr:w> tl;yGI @a; lgEt'w> xr:p.Ti
Wrm.ai 35:4 `WcMe(a; tAlv.Ko ~yIK:r>biW tAp+r" ~yId:y" WqZ>x; 35:3 s `Wnyhe(l{a/ rd:h] hw"hy>-dAbk.
35:5 `~k,([]v;yOw> aAby" aWh ~yhil{a/ lWmG> aAby" ~q"n" ~k,yhel{)a/ hNEhi War"_yTi-la; Wqz>xi ble yrEh]m.nIl.
~Le_ai !Avl. !rot'w> x:SePi lY"a;K'( gLed:y> za' 35:6 `hn"x.t;(P'Ti ~yvirx> e ynEz>a'w> ~yrI+w>[i ynEy[e hn"x.q:P'Ti za'
hwEn>Bi ~yIm"+ y[eWBm;l. !AaM'ciw> ~g:a]l; br"V'h; hy"h'w> 35:7 `hb'(r"[]B' ~ylix'n>W ~yIm; rB'd>Mib; W[q.b.n-I yKi(
Hl' arEQ"yI vd<Qoh; %r<d<w> %r<d<w" lWls.m; ~v'- hy"h'w> 35:8 `am,gO*w" hn<q'l. rycix' Hc'b.rI ~yNIt;
#yrIp.W hyEr>a; ~v' hy<h.y-I al{ 35:9 `W[)t.yI al{ ~yliywIa/w< %r<D< %lEho Aml'-_ aWhw> amej' WNr<b.[;y-: al{)
hN"rIB. !AYci Wab'W !Wbvuy> hw"hy> yyEWdp.W 35:10 `~yli(WaG> Wkl.h'w> ~v'_ aceM'ti al{ hN"l,[]y-: lB;( tAYx;
hrEf.[, [B;r>a;B. yhiy>w: 36:1 p `hx'(n"a]w: !Agy" Wsn"w> WgyFiy: hx'm.fiw> !Aff' ~v'_aro-l[; ~l'A[ tx;m.fiw>
36:2 `~fe(P.t.YIw:) tArcuB.h; hd"Why> yrE[' lK' l[; rWVa;-%l,m,( byrIxens> ; hl'[' WhY"qiz>xi %l,M,l; hn"v'
dmo[]Y:w:) dbe_K' lyxeB. WhY"qiz>xi %l,M,h-; la, hm'>l;v'Wry> vyki L'mi hqev-' br:-ta, rWVa-; %l,m,( xl;v.YIw:
rv<a] WhY"qil.x-i !B, ~yqIy"l.a, wyl'ae aceYEw: 36:3 `sbe(Ak hdEf. tL;s im.Bi hn"Ayl.[,h' hk'rEB.h; tl;['t.Bi
an"- Wrm.ai hqev-' br: ~h,ylea] rm,aYOw: 36:4 `ryKi(z>M;h; @s"a-' !B, xa'Ayw> rpeS oh; an"b.v,w> tyIB"+h-; l[;
yTir>m;a' 36:5 `T'x.j'(B' rv<a] hZ<h; !AxJ'Bih; hm' rWVa; %l,m, lAdG"h; %l,M,h; rm;a-' hKo) WhY"+qiz>x-i la,
T'x.jb; ' hNEhi 36:6 `yBi( T'd>r:m' yKi T'x.j;b' ymi- l[; hT'[; hm'_x'l.Mil; hr"Wbg>W hc'[e ~yIt;p'f-. rb;D-> %a;
!Ke Hb'_q'n>W APk;b. ab'W wyl'[' vyai %mES 'yI rv,a] ~yIr:c.m-i l[; hZ<h; #Wcr"h' hn<Q'h; tn<[,v.m-i l[;
Wnx.j'_B' Wnyhel{a/ hw"hy>-la, yl;ae rm:ato-ykiw> 36:7 `wyl'([' ~yxij.Boh-; lk'(l. ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P;
ynEp.li ~Il;v'Wryliw> hd"Whyli( rm,aYOw: wyt'xoB.z>m-i ta,w> wyt'moB-' ta, WhY"qiz>xi rysi he rv,a] aWh-aAlh]
~yIP:l.a; ^l. hn"T.a,w> rWV+a; %l,M,h; ynIdoa-] ta, an" br<['t.hi hT'[;w> 36:8 `Wwx]T;v.Ti( hZ<h; x;Bez>Mih;
ynIdoa] ydEb.[; dx;a; tx;p; ynEP. tae byviT' %yaew> 36:9 `~h,(yle[] ~ybik.ro ^l. tt,l' lk;WT-~ai ~ysiWs
ytiyli[' hw"hy> ydE[]l.B;mih] hT'[;w> 36:10 `~yvi(r"p'l.W bk,r<l. ~yIr:c.m-i l[; ^l. xj;b.Tiw: ~yNI+j;qh. ;
rm,aYOw: 36:11 `Ht'(yxiv.h;w> taZOh; #r<a'h-' la, hle[] yl;ae rm:a' hw"hy> Ht'_yxiv.h;l. taZOh; #r<a'h-' l[;
Wnx.n"+a] ~y[im.vo yKi tymir"a] ^yd<b'[-] la, an"- rB,D: hqev-' br:-la, xa'Ayw> an"b.v,w> ~yqiy"l.a,
^yn<doa] la,h; hqev-' br: rm,aYOw: 36:12 `hm'(Axh;-l[; rv<a] ~['h' ynEz>a'B. tydIWhy> Wnyleae rBEd:T-. la;w>
hm'Axh;- l[; ~ybiv.YO*h; ~yvin"a]h-' l[; al{h] hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta, rBEd:l. ynIdoa] ynIx:l'v. ^yl,aew>
dmo[]Y:w:) 36:13 `~k,(M'[i ~h,yleg>r: ymeyme ~h,ynEyve-ta, tATv.liw> ~t'a'Ac ~h,yaer>x; -ta, lkoa/l,
36:14 `rWV)a; %l,m, lAdG"h; %l,M,h; yrEb.D-I ta, W[m.vi rm,aYO w: tydI_Why> lAdG" lAqb. ar"q.YIw: hqev-' br:
~k,t.a, xj;b.y-: la;w> 36:15 `~k,(t.a, lyCih;l. lk;Wy-al{) yKi WhY"+qizx> i ~k,l' aViy-: la; %l,M,h; rm:a' hKo
36:16 `rWV)a; %l,m, dy:B. taZOh; ry[ih' !teN"ti al{ hw"+hy> WnleyCiy: lCeh; rmoale hw"hy>-la, WhY"qiz>xi
Wlk.aiw> yl;ae Wac.W hk'r"b. yTia-i Wf)[] rWVa; %l,M,h; rm;a' hko yKi s WhY"+qiz>x-i la, W[m.v.T-i la;(
~k,_c.r>a;K. #r<a-, la, ~k,t.a, yTix.q;l'w> yaiB-o d[; 36:17 `Ar*Ab-yme vyai Wtv.W Atn"aeT. vyaiw> Anp.G-: vyai
Wnle_yCiy: hw"hy> rmoale WhY"qiz>xi ~k,t.a, tySiy:-!P, 36:18 `~ymi(r"k.W ~x,l, #r<a, vArytiw> !g"D" #r<a,
hYEa; dP'r>a;w> tm'x] yhel{a/ hYEa; 36:19 `rWV)a; %l,m, dY:mi Acr>a-; ta, vyai ~yIAGh; yhe l{a/ WlyCihih;
WlyCih-i rv,a] hL,aeh' tAcr"a]h'( yhel{a-/ lk'B. ymi 36:20 `ydI(Y"mi !Arm.v-o ta, WlyCih-i yki(w> ~yIw"+r>ps; . yhel{a/
tw:c.m-i yKi( rb"+D" Atao Wn[-' al{)w> WvyrIx]Y:w:) 36:21 `ydI(Y"mi ~Il;v'Wry>-ta, hw"hy> lyCiy-: yKi( ydI_Y"mi ~c'r>a-; ta,
rpeASh; an"b.v,w> tyIB;h;-l[;-rv,a] WhY"qil.x-i !B, ~yqIy"l.a, aboY"w: 36:22 `WhnU)[]t; al{ rmoale ayhi %l,M,h;

282

yhiy>w:

s `hqE)v-' br: yrEb.DI tae Al WdyGIY:w: ~ydIg_ "b. y[eWrq. WhY"qiz>x-i la, ryKiz>M;h; @s"a-' !B, xa'Ayw>
xl;v.YIw: 37:2 `hw")hy> tyBe aboY"w: qF'B; sK;t.YIw: wyd"g_ "B-. ta, [r:q.YIw: WhY"qiz>xi %l,M,h; [:mov.Ki
~yQI+F;B; ~ySiK;t.mi ~ynIh]Koh; ynEq.zI taew> rpeASh; an"b.v, taew> tyIB;h-; l[;-rv,a] ~yqiy"l.a-, ta,
hc'a'n>W hx'keAtw> hr"c-' ~Ay WhY"qiz>xi rm:a' hKo wyl'ae Wrm.aYOw: 37:3 `aybi(N"h; #Ama-' !b, Why"[.v;(y-> la,
tae ^yh,l{a/ hw"hy> [m;v.yI yl;Wa 37:4 `hd"(lel. !yIa: x:kow> rBev.m-; d[; ~ynIb' Wab' yKi hZ<+h; ~AYh;
rv<a] ~yrIb'D>B; x:ykiAhw> yx; ~yhil{a/ @rEx'l. wyn"doa] rWVa-; %l,m,( Axl'v. rv,a] hqev-' br: yrEb.DI
WhY"qiz>xi %l,M,h; ydEb.[; WaboY"w: 37:5 `ha'(c'mN. Ih; tyrIaeV.h; d[;B. hL'pit. t'af'nw" > ^yh,_l{a/ hw"hy> [m;v'
ar"yTi-la; hw"hy> rm:a' hKo ~k,_ynEdoa-] la, !Wrm.ato hKo Why"[.v;(y> ~h,ylea] rm,aYOw: 37:6 `Why")[.v;y-> la,
[m;v'w> x:Wr AB !tEAn ynIn>hi 37:7 `yti(Aa rWVa-; %l,m, yrE[]n: WpD>GI rv<a] T'[.m;v' rv<a] ~yrIbD' >h; ynEP.mi
rWVa; %l,m-, ta, ac'm.YIw: hqev-' br: bv'Y"w: 37:8 `Ac*r>a;B. br<x,B; wyTil.P;hiw> Ac=r>a-; la, bv'w> h['Wmv.
ac'y" rmoale vWK-%l,m,( hq'h'r>T-i l[; [m;v.YIw: 37:9 `vyki(L'mi [s;n" yKi [m;v' yKi hn"+b.l-i l[; ~x'l.nI
WhY"qiz>x-i la, !Wrm.ato hKo 37:10 `rmo*ale WhY"qiz>x-i la, ~ykia'l.m; xl;v.YIw: [m;v.YIw: %T"+ai ~xeL'hil.
dy:B. ~Il;v'Wry> !teN"ti al{ rmo=ale AB x;jeAB hT'a; rv<a] ^yh,l{a/ ^a]Viy-: la; rmoale hd"Why>-%l,m,(
hT'a;w> ~m'_yrIx]h;l. tAcr"a]h-' lk'l. rWVa; ykel.m; Wf[' rv,a] T'[.m;v' hT'a; hNEhi 37:11 `rWV)a; %l,m,
@c,r<w> !r"+x-' ta,w> !z"AG-ta, yt;Aba] Wtyxiv.hi rv<a] ~yIAGh; yhe l{a/ ~t'Aa WlyCihih; 37:12 `lceN( "Ti
`hW")[iw> [n:he ~yIw"+r>ps; . ry[il' %l,m,W dP'r>a; %l,m,W tm'x-] %l,m,( hYEa; 37:13 `rF")l;t.Bi rv<a] !d<[-, ynEb.W
WhY"qiz>xi Whfer>p.YIw: hw"hy> tyBe l[;Y:w: Whae_r"q.YIw: ~ykia'l.M;h; dY:mi ~yrI pS' .h-; ta, WhY"qiz>xi xQ;YIw: 37:14
bveyO laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> 37:16 `rmo*ale hw"hy>-la, WhY"qiz>xi lLeP;t.YIw: 37:15 `hw")hy> ynEp.li
~yIm:V'h-; ta, t'yfi[' hT'a; #r<a'_h' tAkl.m.m; lkol. ^D>b;l. ~yhil{a/h'( aWh-hT'a; ~ybirUK.h;
yrEb.D-I lK' tae [m;v.W hae_r>W ^n<y[e hw"hy> xq:P. [m'v.W ^n>z>a' hw"hy> hJeh; 37:17 `#r<a'(h-' ta,w>
rWVa; ykel.m; WbyrIx/h, hw"+hy> ~n"m.a' 37:18 `yx'( ~yhil{a/ @rEx'l. xl;v' rv<a] byrIxens> ;
yKi hM'he ~yhil{a/ al{ yKi vae_B' ~h,yhel{a-/ ta, !to n"w> 37:19 `~c'(r>a-; ta,w> tAcr"a]h-' lK'-ta,
W[d>yE)w> Ad=y"mi Wn[eyviAh Wnyhel{a/ hw"hy> hT'[;w> 37:20 `~Wd)B.a;y>w:) !b,a,w" #[e ~d"a-' ydE(y> hfe[]m-; ~ai
rmo=ale WhY"qiz>x-i la, #Ama-' !b, Why"[.v;(y> xl;v.YIw: 37:21 `^D<)b;l. hw"hy> hT'a-; yKi( #r<a'h' tAkl.m.m-; lK'
rb'D"h; hz< 37:22 `rWV)a; %l,m, byrIxens> ;-la, yl;ae T'l.L;P;t.hi rv,a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo)
tB; h['ynIhe varo ^yr<x]a; !AYc-i tB; tl;WtB. ^l. hg"[]l' ^l. hz"B' wyl'_[' hw"hy> rB<D-I rv,a]
vAdq-. la, ^yn<y[e ~Arm' aF'Tiw: lAQ+ ht'AmyrIh] ymi- l[;w> T'p.Dg: Iw> T'p.rx: e ymi - ta, 37:23 `~Il'(v'Wry>
yteK.r>y: ~yrIh' ~Arm. ytiyli[' ynIa] yBik.rI broB. rm,aTow: yn"doa] T'p.r:xe ^yd<b'[] dy:B. 37:24 `lae(r"f.yI
yTir>q: ynIa] 37:25 `AL*mir>K; r[;y: ACqi ~Arm. aAba'w> wyv'roB. rx:b.mi wyz"r"a] tm; Aq trok.a,w> !An=b'l.
ytiyfi[' Ht'Aa qAxr"me(l. T'[.m;v-' aAl)h] 37:26 `rAc*m' yrEaoy> lKo ym;['P-. @k;B. brIx.a;w> ~yIm"+ ytiytiv'w>
!h,ybev.yO*w> 37:27 `tAr)cuB. ~yrI[' ~yCinI ~yLiG: tAav.h;l. yhit.W h'ytiabeh] hT'[; h'yTi_r>c;ywI ~d<q< ymeymi
^T.b.viw> 37:28 `hm'(q' ynEp.li hm'dEv.W tAGG: rycix] av,D< qr:ywI hd<f' bf,[e Wyh' Wvbo+w" WTx; dy"- yrEc.qi
yTim.f;w> yn"+z>a'b. hl'[' ^n>n:a]v;w> yl;ae ^z>G<r:t.hi ![;y: 37:29 `yl'(ae ^z>G<r:t.hi( taew> yTi[.d"_y" ^a]AbW ^t.acew>
lAka' tAah' ^L-. hz<w> 37:30 `HB'( t'aB'- rv,a] %r<D<B; ^ytiboyvih]w: ^yt,p'f.Bi yGIt.miW ^P,a;B. yxix;
lwkaw ~ymir"k. W[j.nIw> Wrc.qiw> W[r>zI tyviyliV.h; hn"V'b;W syxi_v' tynIVeh; hn"V'b;W x:ypis ' hn"V'h;
37:32 `hl'[.m'(l. yrIp. hf'['w> hJ'm'_l. vr<vo hr"a'vN. Ih; hd"Why>-tyBe tj;yleP. hp's
.y"w> 37:31 `~y")r>pi Wlk.aiw>
!kel' 37:33 s `taZO-* hf,[]T;( tAab'c. hw"hy> ta;n>qi !AY=ci rh:me hj'ylep.W tyrIaev. aceTe ~Il;v'Wr)ymi yKi
hN"m<D>q;y-> al{)w> #xe_ ~v' hr<Ay-al{)w> taZOh; ry[ih-' la, aAby" al{ rWVa; %l,m-, la, hw"hy> rm:a-' hKo)
aAby" al{ taZOh; ry[ih-' la,w> bWv+y" HB' aB'- rv,a] %r<D<B; 37:34 `hl'(ls. o h'yl,[\ %Pov.y-I al{)w> !gEm'
aceYEw: 37:36 s `yDI(b.[; dwID" ![;m;l.W ynI[]m;(l. H['y_ viAh)l. taZOh; ry[ih-' l[; ytiANg:w> 37:35 `hw")hy>-~aun>
~L'ku hNEhiw> rq,Bob; WmyKiv.Y:w: @l,a'_ hV'mix]w: ~ynImov.W ha'me rWVa; hnEx]m;B. hK,Y:w: hw"hy> %a:l.m;
aWh yhiy>w: 37:38 `hwE)n>ynI)B. bv,YEw: rWV+a-; %l,m,( byrIxens> ; bv'Y"w: %l,YEw: [S;YIw: 37:37 `~yti(me ~yrIg "P.
37:1

283

#r<a, Wjl.m.nI hM'hew> br<x,b; WhKuhi wyn"B' rc,a, r>f;w> %l,M,r:d>a;w>) wyh'l{a/ %ros .nI tyBe hw<x]T;v.mi(
wyl'ae aAbY"w: tWm+l' WhY"qiz>xi hl'x' ~heh' ~ymiY"B; 38:1 s `wyT'(x.T; AnB. !Dox-; rs;ae( %l{m.YIw: jr"_r"a]
`hy<)x.ti( al{w> hT'a; tme yKi ^t,ybel. wc; hw"hy> rm:a-' hKo) wyl'ae rm,aYOw: aybiN "h; #Ama-' !b, Why"[.v;y>
rv<a] tae an"-rk'z> hw"hy> hN"a' rm;aYOw: 38:3 `hw")hy>-la, lLeP;t.YIw: ryQI+h-; la, wyn"P' WhY"qizx> i bSeY:w: 38:2
38:4 s `lAd)g" ykiB. WhY"qiz>xi &.b.YEw: ytiyfi_[' ^yn<y[eB. bAJh;w> ~lev' bleb.W tm,a/B,( ^yn<p'l. yTik.L;h;t.hi
yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) WhY"qiz>x-i la, T'r>m;a'w> %Alh' 38:5 `rmo*ale Why"[.v;y-> la,( hw"hy>-rb;D> yhiyw> :)
`hn")v' hrEf.[, vmex] ^ym,y-" l[; @sIAy ynIn>hi ^t<+['m.D-I ta, ytiyair" ^t,L'piT-. ta, yTi[.m;v' ^ybia' dwID"
tAah' ^L-. hz<w> 38:7 `taZO*h; ry[ih-' l[; ytiANg:w> taZO=h; ry[ih' taew> ^l.yCia; rWVa;-%l,m,( @K:miW 38:6
tAl[]M;h;( lce- ta, byvime ynIn>hi 38:8 `rBE)DI rv<a] hZ<h; rb"D"h-; ta, hw"hy> hf,[]y: rv,a] hw"+hy> taeme
tAl[]m; rf,[, vm,V,h; bv'T'w: tAl+[]m; rf,[, tyNIr:xoa] vm,V,B; zx'a' tAl[]m;b. hd"r>y" rv<a]
ynIa] 38:10 `Ay*l.x'me yxiy>w: Atl{x]B; hd"_Why>-%l,m,( WhY"qiz>xil. bT'k.mi 38:9 s `hd"r"(y" rv<a] tAl[]M;B;(
Hy" Hy" ha,r>a-, al{ yTir>m;a' 38:11 `yt'(Anv. rt,y< yTid>Q:Pu lAa+v. yrE[]v;B. hk'leae ym;y" ymid>Bi yTir>m;a'
y[i_ro lh,aoK. yNImi hl'g >nIw> [S;nI yrIAD 38:12 `ld<x'( ybev.Ay-~[i dA[ ~d"a' jyBia-; al{ ~yYI+x;h; #r<a,B.
!KE yrIa]K' rq,B-o d[; ytiyWIvi 38:13 `ynImE)yliv.T; hl'y>l-: d[; ~AYmi ynI[Ce .b;y> hL'D:mi yY:x; grEaok' yTid>P;qi
WLD: hn"+AYK; hG<h.a, @cep.c;a] !KE rWg[' sWsK. 38:14 `ynImE)yliv.T; hl'y>l-: d[; ~AYmi yt'_Amc.[-; lK' rBEv;y>
yt;Anv.-lk' hD<D:a, hf'_[' aWhw> yli- rm;a'(w> rBEd:a-] hm'( 38:15 `ynIbE)r>[' yLi- hq'v.['( yn"doa] ~ArM'l; yn:y[e
hNEhi 38:17 `ynIyE)x]h;w> ynImEylix]t;w> yxiWr yYEx; !h,B-' lk'l.W Wy=x.yI) ~h,yle[] yn"doa] 38:16 `yvi(p.n: rm:- l[;
yKi 38:18 `ya'(j'x-] lK' ^wg> E yrEx]a; T'k.l;v.hi yKi yliB. tx;V;mi yvip.n: T'q.v; x' hT'a;w> rm"+ yli- rm; ~Alv'l.
ynIAmK' ^d<Ay aWh yx; yx; 38:19 `^T<)mia-] la, rAb-ydEr>Ay* WrB.f;y-> al{) &'l<+l.h;y> tw<m" &'d<AT lAav. al{
tyBe-l[; WnyYEx; ymey-> lK' !GEn:n> yt;AngIn>W ynI[E+yviAhl. hw"hy> 38:20 `^T<)mia-] la, [:ydIAy ~ynIb'l. ba' ~AY=h;
WhY"qiz>xi rm,aYOw: 38:22 `yxiy<)w> !yxiV.h-; l[;( Wxr>m.yIw> ~ynI+aeT. tl,b,D> Waf.yI Why"[.v;y> rm,aYOw: 38:21 `hw")hy>
lb,B-' %l,m,( !d"a]l.B-; !B<) !d"a]l.B; %d:rom. xl;v' awhih; t[eB' 39:1 s `hw")hy> tyBe hl,[/a, yKi tAa+ hm'
~aer>Y:w: WhY"qiz>xi ~h,yle[] xm;f.YIw: 39:2 `qz")x/Y<w: hl'x' yKi [m;v.YIw: WhY"+qiz>x-i la, hx'n>miW ~yrIps' .
taew> bAJh; !m,V,h; taew> ~ymif'B.h-; ta,w> bh'Z "h-; ta,w> @s,K,h-; ta, Atkon> ht'kon> tyBe-ta,
AtybeB. WhY"qiz>xi ~a'r>h-, al{) rv,a] rb'd" hy"h-' al{) wyt'_roc.ao)B. ac'm.nI rv<a-] lK' taew> wyl'Ke tyBe- lK'
Wrm.a' hm' wyl'ae rm,aYOw: WhY"+qiz>xi %l,M,h-; la, aybiN "h; Why"[.v;y> aboY"w: 39:3 `AT*l.v;m.m-, lk'b.W
39:4 `lb,(B'mi yl;ae WaB' hq"Axr> #r<a,me WhY"qiz>xi rm,aYOw: ^yl,ae Waboy" !yIa;meW hL,aeh' ~yvin"a]h'
rv<a] rb"d" hy"h-' al{) War" ytiybeB. rv<a-] lK' tae WhY"qiz>xi rm,aYOw: ^t<+ybeB. War" hm' rm,aYO w:
hNEhi 39:6 `tAa)b'c. hw"hy>-rb;D> [m;v. WhY"+qiz>x-i la, Why"[.v;y> rm,aYO w: 39:5 `yt'(roc.AaB. ~ytiyair>h-i al{)
rb"D" rtEW"y-I al{) lb,_B' hZ<h; ~AYh-; d[; ^yt,boa] Wrc.a' rv,a]w: ^t,y beB. rv<a-] lK' aF'nIw> ~yaiB' ~ymiy"
`lb,(B' %l,m, lk;yheB. ~ysiyrIs' Wyh'w> WxQ"+yI dyliAT rv<a] ^M.mi Wac.yE rv,a] ^yn<B'miW 39:7 `hw")hy> rm:a'
tm,a/w< ~Alv' hy<h.yI yKi rm,aYOw: T'r>B:+DI rv<a] hw"hy>-rb;D> bAj Why"[.v;y-> la,( WhY"qiz>xi rm,aYOw: 39:8
yKi h'yl,ae War>qiw> ~Il;v'Wr)y> ble- l[; WrB.D: 40:2 `~k,(yhel{a/ rm:ayO yMi_[; Wmx]n: Wmx]n: 40:1 p `ym'(y"B.
arEAq lAq 40:3 s `h'yt,(aJox-; lk'B. ~yIl:p.Ki hw"hy> dY:mi hx'q.l' yKi Hn"+wO[] hc'r>nI yKi Ha'b 'c. ha'l.m'(
h['bg. Iw> rh:- lk'w> afeN "yI ayG<-lK' 40:4 `Wnyhe(l{ale hL's im. hb'r"[]B' WrV.y: hw"+hy> %r<D< WNP; rB'd>MiB;
wD"x.y: rf'B-' lk' War"w> hw"+hy> dAbK. hl'g >nIw> 40:5 `h['(q.bil. ~ysik'r>h'w> rAvymil. bqo['h,( hy"h'w> WlP'_v.yI
ADs.x-; lk'w> rycix' rf"B'h-; lK' ar"_q.a, hm' rm:a'w> ar"q. rmEao lAq 40:6 s `rBE)DI hw"hy> yPi yKi
vbey" 40:8 `~['(h' rycix' !kEa' AB+ hb'v.n" hw"hy> x:Wr yKi #yci lbe(n" rycix' vbe y" 40:7 `hd<F( 'h; #yciK.
ymiyrIh' !AYci tr<F,b;m. %l'-yli[] h:boG-" rh; l[; 40:9 s `~l'(A[l. ~Wqy" Wnyhel{a-/ rb;d>W #yci_ lbe(n" rycix'
hNEhi 40:10 `~k,(yhel{a/ hNEhi hd"Why> yrE['l. yrIm.ai yair"yTi-la; ymiyrIh' ~Il'_v'Wry> tr< F,b;m. %leAq x:Kob;
Ard>[, h[,roK. 40:11 `wyn")p'l. AtL'[up.W ATai Ark'f. hNEhi Al+ hl'v.mo A[roz>W aAby" qz"x'B. hwIhy> yn"doa]
~yIm;v'w> ~yIm; Al[\v'B. dd:m-' ymi( 40:12 s `lhe(n:y> tAl[' aF'_yI Aqyxeb.W ~yail'j. #Beq;y> A[roz>Bi h[,r>yI

284

!KEt-i ymi( 40:13 `~yIn")z>amoB. tA[bg' >W ~yrIh ' sl,P,B; lq:v'w> #r<a'_h' rp:[] vliV'B; lk'w> !KeTi tr,Z<B;
jP'_v.mi xr:aoB. WhdEM.l;y>w:) WhnEybiy>w: #['An ymi - ta, 40:14 `WN[,(ydIAy Atc'[] vyaiw> hw"+hy> x:Wr-ta,
!hE Wbv'_x.n< ~yIn:z>amo qx;v;k.W yliD>mi rm:K. ~yIAG !hE 40:15 `WN[,(ydIAy tAnWbT. %r<d<w> t[;d: WhdEM.l;y>w:
AD+g>n< !yIa:K. ~yIAGh;-lK' 40:17 s `hl'(A[ yDE !yae AtY"x;w> r[E+B' yDE !yae !Anb'l.W 40:16 `lAJ)yI qD:K; ~yYIai
%s:n" ls,P,h; 40:19 `Al* Wkr>[;T; tWmD-> hm;W lae_ !WyM.d:T. ymi- la,w> 40:18 `Al*-Wbv.x.n< Whtow" sp,a,me
vr"x' rx"+b.yI bq:r>y-I al{) #[e hm'WrT. !K"s um.h;( 40:20 `@rE)Ac @s,K, tAqtur>W WN[,_Q.r:y> bh'Z "B; @rEcow> vr"x'
varome dG:hu aAlh] W[m'v.ti aAlh] W[d>te( aAlh] 40:21 `jAM)yI al{ ls,P, !ykih'l. Al-vQ,b;y> ~k'x'
hj,ANh; ~ybig_ "x]K; h'yb,v.yOw> #r<a'h' gWx-l[; bveYOh; 40:22 `#r<a'(h' tAds.Am ~t,nOybih] aAlh] ~k,_l'
@a: 40:24 `hf'([' WhToK; #r<a, yjep.vo !yIa"+l. ~ynIz>Ar !tEANh; 40:23 `tb,v'(l' lh,aoK' ~xeT'm.YIw: ~yIm;v' qDok;
vQ:K; hr"[s' .W Wvb'YIw: ~h,B' @v:n-" ~g:w> ~['_z>GI #r<a'B' vrEv-o lB; @a: W[r"z-O lB; @a; W[J'n-I lB;
ar"b-' ymi War>W ~k,ynEy[e ~Arm-' Waf. 40:26 `vAd)q' rm:ayO hw<+v.a,w> ynIWyM.d:t. ymi- la,w> 40:25 s `~aeF( 'Ti
s `rD")[.n< al{ vyai x:Ko #yMiaw; > ~ynIAa brome ar"q.yI ~veB. ~L'kul. ~a'_b'c. rP"s .mib. ayciAMh; hL,ae
40:28 `rAb*[]y: yjiP'v.mi yh;l{a/meW hw"hy>me yKir>d: hr" Ts
. .nI lae_r"f.yI rBEd:t.W bqo[]y:) rm;ato hM'l' 40:27
!yae [g"+yyI al{w> @[:yyI al{ #r<a'h' tAcq. arEAB hw"hy> ~l'A[ yhel{a/ T'[.m;v' al{- ~ai T'[.d:y" aAlh]
W[g"+yIw> ~yrI['n> Wp[]yI)w> 40:30 `hB,(r>y: hm'c.[' ~ynIAa !yael.W x:Ko+ @[EY"l; !tEnO 40:29 `At*n"Wbt.li rq,xe
W[g"yyI al{w> WcWry" ~yrI+vN' >K; rb,ae Wl[]y: x:ko Wpylix]y: hw"hy> yEAqw> 40:31 `Wlve(K'yI lAvK' ~yrIWxb;W
wD"x.y: WrBed:y> za' WvG>yI x:ko+ Wpylix]y: ~yMiaul.W ~yYIai yl;ae WvyrIx]h; 41:1 p `Wp['(yyI al{w> Wkl.yE
D>r>y: ~ykil'm.W ~yIAG wyn"p'l. !TeyI Al=g>r:l. Whaer"q.yI qd<c, xr"z>Mimi ry[ihe ymi 41:2 `hb'r"(q.nI jP'v.Mil;
41:4 `aAb)y" al{ wyl'g >r:B. xr:ao ~Al+v' rAb[]y: ~peD>r>yI 41:3 `AT*v.q; @D"nI vq:K. ABr>x; rp'['K,( !TEyI
~yYIai War" 41:5 `aWh)-ynIa] ~ynIrox]a-; ta,w> !AvarI hw"hy> ynIa] varo+me tArDoh; arEqo hf'['w> l[;p-' ymi(
41:7 `qz")x] rm:ayO wyxia'l.W WrzO=[.y: Wh[erE ta, vyai 41:6 `!Wy*t'a/Y<w: Wbr>q' Wdr"_x/y< #r<a'h' tAcq. War"yyIw>
WhqEZ >x;y>w: aWh bAj qb,D<l; rmEao ~[;P'_ ~l,Ah-ta, vyJiP; qylix]m; @rEc-o ta, vr"x' qZEx;y>w:
41:9 `ybi(ha
] o ~h'r"b.a; [r;z< ^yTi_r>x;B. rv<a] bqo[]y: yDIb.[; laer"f.yI hT'a;w> 41:8 s `jAM)yI al{ ~yrIms. .m;b.
al{w> ^yTir>x;B. hT'a-; yDIb.[; ^l. rm;aow" ^yti_ar"q. h'yl,ycia]meW #r<a'h' tAcq.mi ^yTiq.z:x/h, rv<a]
^yTir>z:[-] @a; ^yTic.M;ai ^yh,_l{a/ ynIa-] yKi( [T'v.T-i la; ynIa-' ^M.[i yKi ar"yTi-la; 41:10 `^yTi(s.a;m.
yven>a; Wdb.ayOw> !yIa:k. Wyh.yI) %B"+ ~yrIxN/ <h; lKo Wml.K'yIw> WvboyE !hE 41:11 `yqI)d>ci !ymiyBi ^yTik.m;T-. @a;
ynIa] yKi 41:13 `^T<)m.x;l.mi yven>a; sp,a,k.W !yIa:k. Wyh.yI ^t<C+ um; yven>a; ~aec'm.ti al{w> ~veq.b;T. 41:12 `^b<)yrI
t[;l;AT yair>yTi-( la; 41:14 s `^yTi(r>z:[] ynIa] ar"yTi-la; ^l. rmEaoh' ^n<+ymiy> qyzIx]m; ^yh,l{a/ hw"hy>
gr:Aml. %yTim.f; hNEhi 41:15 `lae(r"f.yI vAdq. %lEa ]gOw> hw"hy>-~aun> %yTir>z:[] ynIa] lae_r"f.yI ytem. bqo[]y:)
~aeF 'Ti x:Wrw> ~rEz>Ti 41:16 `~yfi(T' #MoK; tA[bg' >W qdot'w> ~yrIh' vWdT' tAY=piyPi( l[;B; vd"x' #Wrx'
~ynIAyb.a,h'w> ~yYInI[]h' 41:17 p `lL'(h;t.Ti laer"f.yI vAdq.Bi hw"hyB;( lygIT' hT'a;w> ~t'_Aa #ypiT' hr"[s' .W
41:18 `~be(z>[,a, al{ laer"f.yI yhel{a/ ~nE[/a, hw"hy> ynIa] hT'v'_n" am'C
'B; ~n"Avl. !yIa;w" ~yIm; ~yviq.b;m.
hY"ci #r<a,w> ~yIm-; ~g:a]l; rB'd>mi ~yfia' tAn=y"[.m; tA[q'B. %Atb.W tArh'n> ~yyIp'v-. l[; xT;p.a,
rh"d>Ti vArB. hb'r"[]B' ~yfia' !m,v'_ #[ew> sd:h]w: hJ'vi zr<a, rB'd>MiB; !TEa, 41:19 `~yIm") yaec'Aml.
vAdq.W taZO= ht'f.[' hw"hy>-dy: yKi wD"x.y: WlyKif.y:w> Wmyfi y"w> W[d>yEw> War>yI ![;m;l. 41:20 `wD"(x.y: rWVa;t.W
41:22 `bqo)[]y: %l,m, rm:ayO ~k,yteAmcu[] WvyGIh; hw"+hy> rm:ayO ~k,b.yrI) Wbr>q' 41:21 p `Ha'(r"B. laer"f.yI
h['d>nEw> WnBeli hm'yfin"w> WdyGIh; hN"he hm' tAnvoarIh' hn"yr<_q.Ti rv<a] tae Wnl' WdyGIy:w> WvyGIy:
~T,_a; ~yhil{a/ yKi h['d>nEw> rAxa'l. tAYtiaoh' WdyGIh; 41:23 `Wn[u(ymiv.h; tAaB'h; Aa !t'yrIx]a;
hb'[eAT [p;a'_me ~k,l.['p'W !yIa;me ~T,a-; !he 41:24 `wD"(x.y: ha,r>nIw> arnw h['T'v.nIw> W[rEt'w> WbyjiyTe-@a;
rm,x-o AmK. ~ynIg"s. aboy"w> ymiv_ .bi ar"q.yI vm,v-, xr:z>Mimi taY:w: !ApC'mi ytiAry[ih; 41:25 `~k,(B' rx:b.yI
@a; dyGIm;-!yae @a: qyDI_c; rm:anOw> ~ynIp'L.miW h['d"nEw> varome dyGIh-i ymi( 41:26 `jyji(-sm'r>yI rcEAy Amk.W
41:28 `!TE)a, rFEb;m. ~Il;v'Wryliw> ~N"+hi hNEhi !AYcil. !AvarI 41:27 `~k,(yrEm.ai [;mevo !yae @a: [:ymiv.m; !yae

285

~h,_yfe[]m; sp,a, !w<a" ~L'Ku !hE 41:29 `rb")d" Wbyviy"w> ~lea'v.a,w> #[e_Ay !yaew> hL,aemeW vyai !yaew> ar<aew>
jP'v.mi wyl'[' yxiWr yTit;n" yvi_p.n: ht'c.r" yrIyxiB. AB-%m't.a, yDIb.[; !hE 42:1 p `~h,(yKes.nI Whtow" x:Wr
rABv.yI al{ #Wcr" hn<q' 42:3 `Al*Aq #WxB; [:ymiv.y-: al{)w> aF'_yI al{w> q[;c.yI al{ 42:2 `ayci(Ay ~yIAGl;
#r<a'B' ~yfiy-" d[; #Wry" al{w> hh,k.yI al{ 42:4 `jP'(v.mi ayciAy tm,al/ , hN"B<+k;y> al{ hh'ke hT'v.piW
[q:ro ~h,yjeAnw> ~yIm;V'h; arEAB hw"hy> laeh' rm;a-' hKo) 42:5 p `Wlyxe(y:y> ~yYIai Atr"Atl.W jP'_v.mi
qd<c,b. ^)ytiar"q. hw"hy> ynIa] 42:6 `HB'( ~ykil.hol; x:Wrw> h'yl,[' ~['l' hm'v'n> !tEnO h'ya,_c'a/c,w> #r<a'h'
ayciAhl. tAr+w>[i ~yIn:y[e x:qop.li 42:7 `~yI)AG rAal. ~[' tyrIb.li ^n>T,a,w> ^r>C'a,w> ^d<+y"B. qzEx.a;w>
!Tea-, al{) rxEa;l. ydIAbk.W ymi_v. aWh hw"hy> ynIa] 42:8 `%v,xo) ybev.yO al,K, tyBemi rySia; rGEs.M;mi
[ymiv.a; hn"x.m;c.Ti ~r<j,B. dyGIm; ynIa] tAvd"x]w:) Wab'-_ hNEhi tAnvoarI)h' 42:9 `~yli(ysiP.l; ytiL'hit.W
~yYIai Aal{m.W ~Y"h; ydEr>Ay #r<a'_h' hceq.mi AtL'hiT. vd"x' ryvi hw"hyl;( Wryvi 42:10 p `~k,(t.a,
`Wxw")c.yI ~yrIh' varome [l;s, ybev.yO WNroy" rd"+qe bveTe ~yrIcex] wyr"['w> rB'd>mi Waf.yI 42:11 `~h,(ybev.yOw>
ry[iy" tAmx'l.mi vyaiK. aceyE rABGIK; hw"hy> 42:13 `WdyGI)y: ~yYIaiB' AtL'hit.W dAb+K' hw"hyl;( Wmyfiy" 42:12
hd"leAYK; qP'_a;t.a, vyrIx]a; ~l'A[me( ytiyvexh/ , 42:14 s `rB")G:t.yI wyb'y>a-o l[; x:yrIc.y-: @a; [:yrIy" ha'_n>qi
tArh'n> yTim.f;w> vybi_Aa ~B'f.[-, lk'w> tA[bg' >W ~yrIh' byrIx]a; 42:15 `dx;y") @a:v.a,w> ~Voa, h[,p.a,
~ke_yrId>a; W[d>y-" al{) tAbytin>Bi W[d"y" al{ %r<d<B. ~yrIw>[i yTik.l;Ahw> 42:16 `vybi(Aa ~yMig :a]w: ~yYIail'
42:17 `~yTi(b.z:[] al{w> ~tiyfi[] ~yrIb'D>h; hL,ae rAvymil. ~yViq;[]m;(W rAal' ~h,ynEp.li %v'x.m; ~yfia'
~yvir>xeh; 42:18 s `Wnyhe(l{a/ ~T,a; hk'S em;l. ~yrIm.aoh' ls,P'_B; ~yxij.Boh; tv,bo WvboyE rAxa' Wgson"
rWE[i ymi xl'_v.a, ykia'l.m;K. vrExew> yDIb.[-; ~ai yKi rWE[i ymi 42:19 `tAa)r>li WjyBih; ~yrIw>[ih;w> W[m'_v.
`[m'(v.yI al{w> ~yIn:z>a' x;AqP' rmo=v.ti al{w> tABr: tAar" t'yair" 42:20 `hw")hy> db,[,K. rWE[iw> ~L'v um.Ki
~yrIWxB;( x;peh' yWsv'w> zWzB-' ~[; aWhw> 42:22 `ryDI(a.y:w> hr"AT lyDIg >y: Aq+d>ci ![;m;l. #pex' hw"hy> 42:21
!yzIa]y: ~k,b' ymi 42:23 `bv;(h' rmEa-o !yaew> hS'vim. lyCim; !yaew> zb;l' Wyh' WaB'_x.h' ~yail'k. yTeb'b.W ~L'Ku
aAlh] ~yzIz>bol. laer"f.yIw> bqo[]y: hS'vim.li hs,Avm.li !t;n-" ymi( 42:24 `rAx*a'l. [m;v.yIw> bviq.y: tazO=
hm'xe wyl'[' %Pov.YIw: 42:25 `At*r"AtB. W[m.v' al{w> %Alh' wyk'r"d>bi Wba-' al{)w> Al Wnaj'x' Wz hw"+hy>
hT'[;w> 43:1 p `ble-( l[; ~yfiy"-al{w> AB-r[;b.Tiw: [d"y" al{w> bybiS'mi Whjeh]l;T.w: hm'_x'l.mi zWz[/w< APa;
`hT'a-'( yli ^m.vib. ytiar"q' ^yTil.ag; > yKi ar"yTi-la; lae_r"f.yI ^r>c,yOw> bqo[]y: ^a]r:Bo hw"hy> rm:a-' hKo)
al{ hb'h'l,w> hw<K'ti al{ vae-AmB. %lEt-e yKi( ^Wp+j.v.yI al{ tArhN' >b;W ynIa-' ^T.ai ~yIM;B; rbo[]t-; yKi( 43:2
ab's .W vWK ~yIr:c.mi ^r>p.k' yTit;n" ^[<+yviAm laer"f.yI vAdq. ^yh,l{a/ hw"hy> ynIa] yKi 43:3 `%B"-) r[;b.ti
tx;T; ~yMiaul.W ^yT,x.T; ~d"a' !TEa,w> ^yTi_b.h;a] ynIa]w: T'd>B;k.nI yn: y[eb. T'r>q:y" rv,a]me 43:4 `^yT,(x.T;
!ApC'l; rm:ao 43:6 `&'c<)B.q;a] br"[]M;mi(W ^[,r>z: aybia' xr"z>Mimi ynIa-"+ ^T.ai yKi ar"yTi-la; 43:5 `^v<)p.n:
ymiv.bi ar"qN. Ih; lKo 43:7 `#r<a'(h' hceq.mi yt;Anb.W qAxr"me yn:b' yaiybi h' yail'_k.T-i la; !m"ytel.W ynITe
43:9 `Aml'( ~yIn:z>a'w> ~yvir>xew> vyE+ ~yIn:y[ew> rWE[-i ~[; ayciAh 43:8 `wyti(yfi[]-@a; wyTir>c;y> wyti_ar"B. ydIAbk.liw>
~h,ydE[e( WnT.yI Wn[u_ymiv.y: tAnvoarI)w> tazO dyGIy: ~h,b' ymi ~yMiaul. Wps.a'(yEw> wD"x.y: WcB.q.nI ~yIAGh;-lK'(
W[d>Te ![;m;l. yTir>x"+B' rv<a] yDIb.[;w> hw"hy>-~aun> yd:[e ~T, a; 43:10 `tm,(a/ Wrm.ayOw> W[m.v.yIw> WqD"c.yIw>
ykinOa' ykinOa' 43:11 s `hy<)h.yI al{ yr:x]a;w> lae rc;An-al{ yn:p'l. aWh ynIa-] yKi( Wnybit'w> yli Wnymia]t;w>
yd:[e ~T,a;w> rz"+ ~k,B' !yaew> yTi[.m;v.hiw> yTi[.v;Ahw> yTid>G:hi yki nOa' 43:12 `[:yvi(Am yd:['l.B;mi !yaew> hw"+hy>
43:14 s `hN"b<)yviy> ymiW l[;p.a, lyCi_m; ydIY"mi !yaew> aWh ynIa] ~AYmi-~G: 43:13 `lae( ynIa]w:) hw"hy>-~aun>
~L'Ku ~yxiyrIb") yTid>r:Ahw> hl'b,b' yTix.L;vi ~k,n>[;m;l. lae_r"f.yI vAdq. ~k,l.a;GO hw"hy> rm:a-' hKo)
rm:a' hKo 43:16 s `~k,(K.l.m; laer"f.yI arEAB ~k,_v.Ad)q. hw"hy> ynIa] 43:15 `~t'N( "rI tAYnIa\B' ~yDIf.k;w>
WbK.v.yI wD"x.y: zWZ=[iw> lyIx: sWsw-" bk,r<( ayciAMh; 43:17 `hb'(ytin> ~yZI[; ~yIm:b.W %r<D"_ ~Y"B; !tEANh; hw"hy>
hf,[o ynIn>hi 43:19 `Wnn")Bot.T-i la; tAYnImod>q;w> tAn=voarI) WrK.z>T-i la;( 43:18 `Wb)k' hT'v.PiK; Wk[]D" WmWqy-" lB;
ynIdEB.k;T. 43:20 `tAr)h'n> !AmviyBi( %r<D< rB'd>MiB; ~yfia' @a: h'W[+d"te( aAlh] xm'c.ti hT'[; hv'd"x]
`yrI)yxib. yMi[; tAqv.h;l. !moyviyBi( tArh'n> ~yIm; rB'd>Mib; yTit;n-" yKi( hn"+[]y:) tAnb.W ~yNIT; hd< F'h; tY:x;

286

`lae(rf" .yI yBi T'[g. :y-" yKi( bqo+[]y:) t'ar"q' ytia-o al{w> 43:22 s `WrPEs) ;y> ytiL'hiT. yli yTir>c:y" Wz-~[; 43:21
^yTi[g. :Ah al{w> hx'n>miB. ^yTid>b;[/h, al{ ynIT"+d>B;ki al{ ^yx,b'z>W ^yt,l{[o hfe yLi t'aybe h-e al{)
^yt,waJox;B. ynIT;d>b;[/h, %a; ynIt"+ywIr>hi al{ ^yx,b'z> bl,xew> hn<q' @s,K,b; yLi t'ynIq-' al{ 43:24 `hn")Abl.Bi
43:26 `rKo*z>a, al{ ^yt,aJox;w> ynI+[]m;l. ^y[,v'p. hx,mo aWh ykinOa' ykinOa' 43:25 s `^yt,(nOwO[]B; ynIT:[g. :Ah
`ybi( W[v.P' ^yc,ylim.W aj'_x' !AvarIh' ^ybia' 43:27 `qD"(c.Ti ![;m;l. hT'a; rPEs ; dx;y"+ hj'p.V'nI ynIrEyKiz>h;
yDI_b.[; bqo[]y: [m;v. hT'[;w> 44:1 s `~ypi(WDgIl. laer"f.yIw> bqo[]y: ~r<xel; hn"T.a,w> vd<qo+ yrEf' lLex;a]w: 43:28
bqo[]y:) yDIb.[; ar"yTi-la; &'r<+z[> .y: !j,B,mi ^r>c,yOw> ^f<[o hw"hy> rm;a-' hKo 44:2 `Ab* yTir>x:B' laer"f.yIw>
^[,r>z-: l[; yxiWr qCoa, hv'_B'y-: l[; ~yliz>nOw> amec-' l[; ~yIm-; qC'a, yKi 44:3 `Ab* yTir>x:B' !WrvuywI
hw"hyl;( rm;ayO hz< 44:5 `~yIm"-) yleb.yI-l[; ~ybir"[K] ; ryci_x' !ybeB. Wxm.c'w> 44:4 `^ya,(c'a/c-, l[; ytik'r>biW
hw"hy> rm;a-' hKo) 44:6 p `hN<)k;y> laer"f.yI ~veb.W hw"hyl;( Ady" bTok.yI hz<w> bqo+[]y-: ~ve(b. ar"q.yI hz<w> ynIa'
44:7 `~yhi(l{a/ !yae yd:['l.B;miW !Arx]a; ynIa]w: !AvarI ynIa
] tAa+b'c. hw"hy> Alag] Ow> laer"f.y-I %l,m,(
44:8 `Aml'( WdyGIy: hn"aboT' rv<a]w: tAYtiaow> ~l'_A[-~[; ymiWFmi yli h'k,r>[.y:w> h'd<yGIy:w> ar"q.yI ynIAmk-' ymi(W
!yaew> yd:['l.B;mi H:Ala/ vyEh] yd"_[e ~T,a;w> yTid>G:hiw> ^yTi[.m;v.hi za'me al{h] Whr>T-i la;w> Wdx]p.T-i la;(
War>yI-lB; hM'he ~h,ydE[ew> Wly[i_Ay-lB; ~h,ydEWmx]w: WhTo ~L'Ku ls,p, - yrEc.yO* 44:9 `yTi[.d"(y-" lB; rWc
WvboyE wyr"bex-] lK' !hE 44:11 `ly[i(Ah yTil.bil. %s"+n" ls,p,W lae rc:y-" ymi( 44:10 `Wvbo)yE ![;m;l. W[d>y-E lb;W
l[;p'W dc'[]m;( lz<r>B; vr:x' 44:12 `dx;y") WvboyE Wdx]p.yI Wdmo[]y:) ~L'ku WcB.q;t.yI) ~d"_a'me( hM'he ~yvir"x'w>
44:13 `@[")yYIw: ~yIm: ht'v' al{ x:Ko !yaew> b[er-" ~G: AxKo [;Arz>Bi Whle['p.YIw: WhrEC_ .yI tAb Q'M;b;W ~x'P,B;
tynIb.t;K. Whfe[]Y:w:) WhrE_a\t'y> hg"WxM.b;W tA[cuq.M;B; Whfe[]y: dr<F,b; WhrEa]t'y> wq' hj'n" ~yci[e vr:x'
Al-#M,a;y>w: !ALa;w> hz"r>Ti xQ:YIw: ~yzIr"a] Al-tr"k.li 44:14 `tyIB") tb,v,l' ~d"a' tr<a,p.tiK. vyai
hp'aw' > qyFiy-: @a; ~x'Y"w: ~h,me xQ:YIw: r[eb'l. ~d"a'l. hy"h'w> 44:15 `lDEg( :y> ~v,g<w> !r<ao [j;n" r[;y-"+ yce[]B;
rf"B' Ayc.x-, l[; vae- AmB. @r:f' Ayc.x, 44:16 `Aml'-( dG"s.YIw: ls,p, Whf'[' WxT'v.YIw: lae-l[;p.y-I @a; ~x,l'_
hf'[' lael. AtyrIaEv.W 44:17 `rWa) ytiyair" ytiAMx; xa'h, rm:ayOw> ~xoy-" @a; [B'_f.yIw> ylic' hl,c.yI lkeayO
al{ 44:18 `hT'a'( yliae yKi ynIleyCih; rm;ayOw> wyl'ae lLeP;t.yIw> WxT;v.yIw> Al -dG"s.yI -dAGs.yI Al+s.pil.
t[;d: al{w> ABl-i la, byviy "-al{w> 44:19 `~t'(Boli lyKif.h;me ~h,ynEy[e( tAar>mE) xj; yKi Wnybi_y" al{w> W[d>y"
lke_aow> rf"b' hl,c.a, ~x,l, wyl'x'G-< l[; ytiypi a' @a;w> vae- Amb. yTip.r:f' Ayc.x, rmoale hn"Wbt.-al{)w>
lyCiy-: al{)w> WhJ'_hi lt;Wh ble rp,ae h[,r o 44:20 `dAG*s.a, #[e lWbl. hf,[/a, hb'[eAtl. Art.yIw>
hT'a-'_ yDIb.[; yKi laer"f.yIw> bqo[]y: hL,a-e rk'z> 44:21 s `ynI)ymiyBi rq,v, aAlh] rm;ayO al{w> Avp.n-: ta,
hb'Wv ^yt,_waJox; !n"['k,w> ^y[,v'P. b['k' ytiyxim' 44:22 `ynIvNE) "ti al{ laer"f.yI hT'a; yli-db,[,( ^yTi r>c;y>
r[;y: hN"rI ~yrIh' Wxc.Pi #r<a' tAYTix.T; W[yrIh' hw"hy> hf'[-' yKi( ~yIm;v' WNr" 44:23 `^yTi(l.ag; > yKi yl;ae
^r>c,yOw> ^l,a]GO hw"hy> rm:a-' hKo) 44:24 p `ra")P't.yI laer"f.yIb.W bqo[]y:) hw"hy> la; g "-yKi( AB+ #[e- lk'w>
rpeme 44:25 `yTi(aime yTiai ymi #r<a'h' [q:ro yDIb;l. ~yIm;v' hj,nO lKo hf,[o hw"hy> ykinOa' !j,B'_mi
ADb.[; rb:D> ~yqime 44:26 `lKe(f;y> ~T'[.d:w> rAxa' ~ymik'x] byvime lle_Ahy> ~ymis .qow> ~yDIB; tAtao
44:27 `~me(Aqa] h'yt,Abr>x'w> hn"yn<B'Ti hd"Why> yrE ['l.W bv'WT ~Il;v'Wryli rmeaoh' ~yli_v.y: wyk'a'l.m; tc;[]w:
rmoalew> ~li_v.y: ycip.x-, lk'w> y[iro vr<Akl. rmEaoh' 44:28 `vybi(Aa %yIt:roh]n:w> ybir"_x\ hl'WCl; rmEaoh'
Anymiybi( yTiq.z:x/h-, rv,a] vr<Akl. Axyvim.li hw"hy> rm:a-' hKo 45:1 s `dse(W"Ti lk'yhew> hn<B'Ti ~Il;v'Wryli
ynIa] 45:2 `WrgES) 'yI al{ ~yrI['v.W ~yIt;l'D> wyn"p'l. x:Top.li x:Te_p;a] ~ykil'm. ynEt.m'W ~yIAG wyn"p'l-. dr:l.
yTit;n"w> 45:3 `[;DgE( :a] lz<r>b; yxeyrIb.W rBev;a] hv'Wxn> tAtl.D: rVE+y:a] rviAa ~yrIWdh]w: %leae ^yn<p'l.
`lae(r"f.yI yhel{a/ ^m.vib. arEAQh; hw"hy> ynIa-] yKi( [d:Te ![;m;l. ~yrI+Ts' .mi ynEmuj.m;W %v,xo tArc.Aa ^l.
hw"hy> ynIa] 45:5 `ynIT")[.d:y> al{w> ^N>k;a] ^m,v.Bi ^l. ar"q.a,w" yrI+yxiB. laer"f.yIw> bqo[]y: yDIb.[; ![;m;l. 45:4
hb'r"[]M;miW vm,v-, xr:z>Mimi W[d>yE ![;m;l. 45:6 `ynIT")[.d:y> al{w> ^rZ> <a;a] ~yhi_l{a/ !yae ytil'Wz dA[ !yaew>
ynIa] [r"_ arEAbW ~Alv' hf,[o %v,xo arEAbW rAa rcEAy 45:7 `dA[) !yaew> hw"hy> ynIa] yd"_['l.Bi sp,a-, yKi
[v;y<-Wrp.yIw> #r<a-, xT;p.Ti qd<c-,_ WlZ>yI ~yqIx'v.W l[;M;mi ~yIm;v' Wpy[i r>h; 45:8 s `hL,a-e( lk' hf,[o hw"hy>

43:23

287

hm'_d"a] yfer>x-; ta, fr<x, Arc.y-O ta, br" yAh 45:9 s `wyti(ar"B. hw"hy> ynIa] dx;y: x:ymic.t; hq"d"c.W
dyli_AT-hm; ba'l. rmEao yAh 45:10 s `Al) ~yId:y-" !yae ^l.['p'W hf,[]T-; hm;( Arc.yO*l. rm,xo rm;ayOh]
yn:B-' l[; ynIWla'v. tAYtiaoh' Ar+c.yOw> laer"f.yI vAdq. hw" hy> rm:a-' hKo) 45:11 s `!yli(yxiT-. hm; hV'ail.W
~yIm;v' Wjn" yd:y" ynIa] ytiar"_b' h'yl,[' ~d"a'w> #r<a, ytiyfi[' ykinOa'( 45:12 `ynIWU)c;T. yd:y" l[;P-o l[;w>
ytiWlg"w> yrIy[i hn<b.y-I aWh) rVE+y:a] wyk'r"D-> lk'w> qd<c,b. Wh)tiroy[ih; ykinOa' 45:13 `ytiyWE)ci ~a'b'c-. lk'w>
~yIr:c.mi [:ygIy> hw"hy> rm:a' hKo 45:14 p `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' dx;vob. al{w> ryxim.bi al{ x:Lev;y>
%yIl:aew> Wrbo=[]y: ~yQIZ IB; WkleyE %yIr:x]a; Wyh.yI) %l"w> Wrbo[]y: %yIl:[' hD"mi yven>a; ~yaibs' .W vWK-rx;s.W
rTE+Ts; .mi lae hT'a; !kea' 45:15 `~yhi(l{a/ sp,a, dA[ !yaew> lae %B" %a: WlL'P;t.yI %yIl:ae WWx]T;v.yI)
45:17 `~yrI)yci yver"x' hM'liK.b; Wkl.h' wD"x.y: ~L'_Ku Wml.k.nI ~g:)w> WvAB 45:16 `[:yvi(Am laer"f.yI yhel{a/
hko yKi 45:18 p `d[;( ymel.A[-d[; Wml.K't-i al{w> Wvbot-e al{ ~ymi_l'A[ t[;WvT. hw"hyB; [v;An laer"f.yI
Ha'r"b. Whto- al{ Hn"n>Ak* aWh Hf'[ow> #r<a'h' rceyO ~yhil{a/h' aWh ~yIm;V'h; arEAB hw"hy>-rm;a'(
yTir>m:a' al{ %v,xo #r<a, ~Aqm.Bi yTir>B;DI rt,Seb; al{ 45:19 `dA[) !yaew> hw"hy> ynIa] Hr"_c'y> tb,v,l'
WvG>n:t.hi( Wabow" Wcb.Q'hi 45:20 `~yrI)v'yme dyGIm; qd<c, rbEDo hw"hy> ynIa] ynIWv+Q.b; WhTo bqo[]y: [r;z<l.
45:21 `[:yvi(Ay al{ lae la, ~ylil.P;t.miW ~l's .Pi #[e- ta, ~yaif.NO*h; W[d>y" al{ ~yI+AGh; yjeyliP. wD"x.y:
hw"hy> ynIa] aAlh] Hd"yGIhi za'me ~d<Q,mi tazO [:ymiv.hi ymi wD"_x.y: Wc[]W"yI) @a: WvyGIh;w> WdyGIh;
W[v.W"hiw> yl;a-e WnP. 45:22 `yti(l'Wz !yIa: [:yviAmW qyDIc-; lae( yd:['l.B;mi ~yhil{a/ dA[-!yae(w>
bWv+y" al{w> rb"D" hq"d"c. yPimi ac'y" yTi[.B;v.nI yBi 45:23 `dA[) !yaew> lae- ynIa] yKi #r<a-'_ ysep.a-; lK'
aAby" wyd"[' z[o+w" tAqd"c. rm:a' yli hw"hyB; %a: 45:24 `!Av)l-' lK' [b;V'Ti %r<B-, lK' [r:k.Ti yli-yKi
Abn> srEqo lBe [r:K' 46:1 `lae(r"f.yI [r;z-< lK' Wll.h;t.yI)w> WqD>c.yI hw" hyB; 45:25 `AB* ~yrIxN/ <h; lKo WvboyEw>
al{ wD"x.y: W[r>k") Wsr>q' 46:2 `hp'(yE[]l; aF'm; tAsWm[] ~k,yteaofun> hm'_heB.l;w> hY"x;l; ~h,yBec;[] Wyh'
lae_r"f.yI tyBe tyrIaev-. lk'w> bqo[]y: tyBe yl;ae W[m.vi 46:3 s `hk'l'(h' ybiV.B; ~v'p.n:w> aF'_m; jLem; Wlk.y"
ynIa] lBos+ .a, ynIa] hb'yXe-d[;w> aWh ynIa] hn"q.z-I d[;w> 46:4 `~x;r-"( yNImi ~yaifuN>h; !j,b-, yNImi ~ysimu[]h;(
46:6 `hm,(d>nIw> ynIWlvim.t;w> Ww=v.t;w> ynIWym.d:t. ymil. 46:5 s `jLe(m;a]w: lBos
.a, ynIa]w: aF'a, ynIa]w: ytiyfi['
46:7 `WW*x]T;v.yI) @a; WdGs> .yI lae Whfe[]y:w> @rEAc WrK.f.yI Wlqo+v.yI hn< Q'B; @s,k,w> syKimi bh'z" ~yliZ "h;
al{w> wyl'ae q[;c.y-I @a; vymi_y" al{ AmAqM.mi dmo[]y:)w> wyT'x.t; Whxu yNIy:w> WhluB.s.yI @teK-' l[; WhauF'yI
Wrk.zI 46:9 `ble-( l[; ~y[iv.Ap Wbyvih' Wvv'_aot.hiw> tazO- Wrk.zI 46:8 s `WN[,(yviAy al{ AtrC" 'mi hn<[]y:
tyrIx]a; tyviarEme( dyGIm; 46:10 `ynIAm*K' sp,a,w> ~yhil{a/ dA[ !yaew> lae ykinOa' yKi ~l'_A[me tAnvoarI
#r<a,me jyI[; xr"z>Mimi arEqo 46:11 `hf,([/a, ycip.x-, lk'w> ~Wqt' ytic'[] rmeao Wf+[]n-: al{ rv<a] ~d<Q<miW
yl;ae W[m.vi 46:12 s `hN"f<)[/a-, @a; yTir>c:y" hN"a,ybia-] @a; yTir>B;D-I @a; yti_c'[] Atc'[] vyai qx'r>m,
yTit;n"w> rxE+a;t. al{ yti['Wvt.W qx'r>ti al{ ytiq'd>ci yTib.r: qe 46:13 `hq")dC" .mi ~yqIAxr>h' ble_ yrEyBia;
#r<a'l-' ybiv. lb,B-' tB; tl;WtB. rp'[-' l[; ybiv.W ydIr> 47:1 s `yTi(r>a;p.Ti laer"f.yIl. h['WvT. !AYcib.
yLiG: xm;q"+ ynIx]j;w> ~yIx:rE yxiq. 47:2 `hG")nU[]w: hK'r: %l'- War>q.yI ypiysiAt al{ yKi ~yDI_f.K-; tB; aSeK-i !yae
xQ'a, ~q"n" %tE+P'r>x, ha,r"Te ~G: %tew"r>[, lG"Ti 47:3 `tAr)h'n> yrIb.[i qAv-yLiG: lb,v-o yPif.x, %tEM'c;
%v,xob; yaiboW ~m'Wd ybiv. 47:5 `lae(r"f.yI vAdq. Am+v. tAab'c. hw"hy> Wnlea]GO 47:4 s `~d"(a' [G:p.a, al{w>
ytil'x]n: yTil.L;xi yMi[-; l[; yTip.c;q' 47:6 `tAk)l'm.m; tr<b,G> %l'- War>q.yI ypiysiAt al{ yKi ~yDI_f.K-; tB;
hy<h.a, ~l'A[l. yrIm.aTow: 47:7 `dao)m. %LE[u T.d>B;k.hi !qez-" l[; ~ymix]r: ~h,l' T.m.f; - al{ %dE+y"B. ~nET.a,w"
hn"ydI[] tazO- y[im.vi hT'[;w> 47:8 s `Ht'(yrIx]a; T.r>k:z" al{ %Bel-i l[; hL,ae T.m.f-; al{ d[; tr<bg'_ >
47:9 `lAk)v. [d:ae al{w> hn"m'l.a; bveae al{ dA[+ ysip.a;w> ynIa] Hb'b'l.Bi hr"m.ao)h' xj;b,l' tb,v,AYh;
%yIp;v'K. broB. %yIl;[' WaB' ~M'tuK. !mo=l.a;w> lAkv. dx'a, ~AyB. [g:r< hL,a-e yTev. %L' hn"abot'w>
%t,b'_b.Av ayhi %TE[.d:w> %tEm'k.x' ynIa'ro !yae T.r>m;a' %te['r"b. yxi j.b.Tiw: 47:10 `dao)m. %yIr:b'x] tm;c.['B.
hA'h %yIl;[' lPotiw> Hr"x.v; y[id>te al{ h['r" %yIl:[' ab'W 47:11 `dA[) ysip.a;w> ynIa] %Belib. yrIm.aTow:
brob.W %yIr:b'x]b; an"- ydIm.[i 47:12 `y[id"(te al{ ha'Av ~aot.Pi %yIl:[' abot'w> Hr"_P.K; ylik.Wt al{

288

%yIt"+c'[] broB. tyael.nI 47:13 `yciAr)[]T; yl;Wa ly[iAh ylik.WT yl;Wa %yIr"+W[N>mi T.[g; :y" rv<a]B; %yIp;v'K.
Waboy" rv<a]me ~yvid"x\l, ~[iydIAm) ~ybik'AKB; ~yzIxoh;( ~yIm;v' yrEb.ho Wrb.h' %[uyviAyw> an"- Wdm.[;y:
~m'x.l; tl,x,G-: !yae hb'_h'l,( dY:mi ~v'p.n-: ta, WlyCiy-: al{) ~t;p'r"f. vae vq;k. Wyh' hNEhi 47:14 `%yIl")['
!yae W[T' Arb.[,l. vyai %yIr:W[N>mi %yIr:xs] o T.[g; "+y" rv<a] %l"- Wyh' !KE 47:15 `AD*g>n< tb,v,l' rWa
~y[iB'vN. Ih:) Wac'_y" hd"Why> yMemiW laer"f.yI ~veB. ~yair"qN. Ih; bqo[]y-: tyBe( tazO- W[m.vi 48:1 s `%[E)yviAm
War"q.nI vd<Qoh; ry[im-e yKi( 48:2 `hq")d"c.bi al{w> tm,a/b, al{ WryKiz>y: laer"f.yI yhe l{abeW hw"hy> ~veB.
Wac.y" yPimiW yTid>G:hi za'me tAnvoarI)h' 48:3 s `Am)v. tAab'c. hw"hy> Wkm's_ .nI laer"f.yI yhel{a-/ l[;w>
^x]c.miW ^P,r>[' lz<r>B; dygIw> hT'a'_ hv,q' yKi yTi[.D:mi 48:4 `hn"abo)T'w: ytiyfi[' ~aot.Pi ~[e_ymiv.a;w>
yKis.nIw> ylis .piW ~f'[' yBic.[' rm;aTo-!P, ^yTi_[.m;v.hi aAbT' ~r<j,B. za'me ^l. dyGIa;w" 48:5 `hv'(Wxn>
al{w> tArcun>W hT'[;me tAvd"x] ^yTi[.m;v.hi WdyGI+t; aAlh] ~T,a;w> HL'Ku hzEx] T'([.m;v' 48:6 `~W")ci
~G: 48:8 `!yTi([.d:y> hNEhi rm:aTo-!P, ~T'_[.m;v. al{w> ~Ay-ynEp.liw> za'me al{w> War>b.nI hT'[; 48:7 `~T'([.d:y>
!j,B,mi [;vepoW dAGb.Ti dAgB' yTi[.d:y" yKi ^n<+z>a' hx'T.p-i al{ za'me ~G: T'[.d:y" al{ ~G: T'[.m;v-' al{)
hNEhi 48:10 `^t<)yrIk.h; yTil.bil. %l"-+ ~j'x/a, ytiL'hit.W yPia; %yrIa]a; ymiv. ![;m;l. 48:9 `%l") ar"qo
ydIAbk.W lx'_yE %yae yKi hf,[/a, ynI[]m;l. ynI[]m;l. 48:11 `ynI[o* rWkB. ^yTir>x;B. @s,k'_b. al{w> ^yTip.r:c.
ynIa] @a: !AvarI ynIa] aWh-ynIa] yai_r"qom. laer"f.yIw> bqo[]y:) yl;ae [m; v. 48:12 s `!TE)a-, al{) rxEa;l.
48:14 `wD"(x.y: Wdm.[;y: ~h,ylea] ynIa] arEqo ~yIm"+v' hx'P.ji ynIymiywI) #r<a, hd"s.y" ydIy" @a; 48:13 `!Ar)x]a;
A[roz>W lb,b'B. Acp.x, hf,[]y: Abhea] hw"hy> hL,a-e_ ta, dyGIhi ~h,b' ymi W[m'v]W ~k,L.ku Wcb. Q'hi
tazO-W[m.vi yl;ae Wbr>qi 48:16 `AK*r>D: x:ylic.hiw> wytiaoybih] wyti_ar"q-. @a; yTir>B:DI ynI a] ynIa] 48:15 `~yDI(f.K;
48:17 p `Ax)Wrw> ynIx:l'v. hwIhy> yn"doa] hT'[;w> ynIa"+ ~v' Ht'Ayh/ t[eme yTir>B;DI rt,SeB; varome al{
%r<d<B. ^k]yrI)d>m; ly[iAhl. ^d>M,l;m. ^yh,l{a/ hw"hy> ynIa] lae_r"f.yI vAdq. ^l.a;GO hw" hy> rm:a-' hKo)
lAxk; yhiy>w: 48:19 `~Y")h; yLeg :K. ^t.q'd>ciw> ^m,Alv. rh'N"k; yhi y>w: yt'_wOc.mil. T'b.v;q.hi aWl 48:18 `%lE)Te
Wxr>Bi lb,B'mi Wac. 48:20 `yn")p'L.mi Amv. dmeV'y-I al{w>) trEK'y-I al{) wyt'_[om.Ki ^y[,me yaec'a/c,w> ^[,r>z:
ADb.[; hw"hy> la;G" Wrm.ai #r<a'_h' hceq-. d[; h'WayciAh tazO W[ymiv.h; WdyGIh; hN"rI lAqB. ~yDIf.K;mi
48:22 `~yIm") WbzUY"w: rWc-[q;b.YIw: Aml'_ lyZIhi rWCmi ~yIm: ~k'yliAh) tAbr"x\B' Wam.c' al{w> 48:21 `bqo)[]y:
hw"hy> qAx+r"me ~yMiaul. Wbyviq.h;w> yl;ae ~yYIai W[m.vi 49:1 s `~y[i(v'r>l' hw"hy> rm:a' ~Alv' !yae
ynImeyfiy>w: ynIa"+yBix.h, Ady" lceB. hD"x; br<x,K. yPi ~f,Y"w: 49:2 `ymi(v. ryKiz>hi yMiai y[eM.mi ynIa'r"q. !j,B,mi
ynIa]w: 49:4 `ra")P't.a, ^B-. rv,a] laer"f.yI hT'a-'_ yDIb.[; yli rm,aYO w: 49:3 `ynIr")yTis.hi AtP'v.a;B. rWrB' #xel.
49:5 `yh'(l{a/ ta, ytiL'[up.W hw"hy>-ta, yjiP'v.mi !kea' ytiyLe_ki yxiKo lb,h,w> Whtol. yTi[g. :y" qyrIl. yTir>m;a'
@sE+a'yE Al al{ laer"f.yIw> wyl'ae bqo[]y:) bbeAvl. Al db,[,l. !j,B,mi yrIc.yO hw"hy> rm:a' hT'[;w>
yjeb.v-i ta, ~yqih'l. db,[, yli ^t.Ayh.mi( lqen" rm,aYOw: 49:6 `yZI)[u hy"h' yh;l{awE hw"hy> ynEy[eB. dbeK'a,w>
`#r<a'(h' hceq-. d[; yti['Wvy> tAyh.li( ~yIAG rAal. ^yTit;n>W byvi_h'l. laer"f.yI yrEWcn>W yrEycin>W bqo[]y:
~ykil'm. ~yliv.mo db,[,l. yAG b[e(t'm.li vp,n-< hzOb.li AvAdq. laer"f.yI laeGO hw"hy>-rm;a'( hKo 49:7 s
rm:a' hKo 49:8 `&'r<)x'b.YIw: laer"f.yI vdoq. !m'a/n< rv<a] hw"hy> ![;m; l. WW=x]T;v.yI)w> ~yrIf' Wmq'w" War>yI
#r<a, ~yqIh'l. ~[' tyrIb.li ^n>T,a,w> ^r>C'a,w> ^yTi_r>z:[] h['Wvy> ~Ayb.W ^ytiynI[] !Acr" t[eB. hw"hy>
W[r>yI ~ykir"D-> l[; Wl+G"hi %v,xoB; rv<a]l; Wace ~yrIWsa]l;( rmoale 49:9 `tAm)mevo tAlx'n> lyxin>h;l.
~gEh]n:y> ~m'x]r:m-. yKi vm,v'_w" br"v' ~Key-: al{w> Wam'c.yI al{w> Wb['r>yI al{ 49:10 `~t'(y[ir>m; ~yyIp'v-. lk'b.W
qAxr"me hL,a-e hNEhi 49:12 `!Wm)rUy> yt;Ls{ im.W %r<D"_l; yr:h-' lk' yTim.f;w> 49:11 `~le(h]n:y> ~yIm: y[eWBm-; l[;w>
Wxc.p.yI #r<a' yliygIw> ~yIm;v' WNr" 49:13 `~ynI)ysi #r<a,me hL,aew> ~Y"miW !ApC'mi hL,a-e hNEhI)w> Wabo+y"
yn"doaw: hw"+hy> ynIb:z"[] !AYci rm,aTow: 49:14 s `~xe(r:y> wY"nI[]w: AM[; hw"hy> ~x;n-I yKi( hN"+rI ~yrIh' Wxc.piW
49:16 `%xE)K'v.a, al{ ykinOa'w> hn"x.K;v.ti hL,a-e ~G: Hn"+j.Bi !B, ~xer:me Hl'W[ hV'ai xK;v.tih] 49:15 `ynIx")kev.
`Wace(yE %MEmi %yIb:rIx]m;W %yIs:r>h")m. %yIn"+B' Wrh]mi( 49:17 `dymi(T' yDIg >n< %yIt:moAx %yti_Qox; ~yIP:K-; l[; !hE
yviB'l.ti ydI[]K' ~L'ku yKi hw"hy>-~aun> ynIa-" yx; %l"-+ Wab'( WcB.q.nI ~L'Ku yair>W %yIn:y[e bybi s '-yai(f. 49:18

289

Wqx]r"w> bveAYmi yrIc.Te hT'[; yKi %ytes_ urI)h] #r<a,w> %yIt;mom.vow> %yIt;bor>x' yKi 49:19 `hL'(K;K; ~yrIV.q;t.W
T.r>m:a'w> 49:21 `hb've(aew> yLi- hv'G> ~AqM'h; yli- rc; %yIl"+Kuvi ynEB. %yIn:z>a'b. Wrm.ayO dA[ 49:20 `%yI[")L.b;m.
ynIa] !hE lDEg I ymi hL,aew> hr"Wsw> hl'GO hd"_Wml.g:w> hl'Wkv. ynIa]w: hL,a-e ta, yli-dl;y") ymi %beb'l.Bi
ydIy" ~yIAG-la, aF'a, hNEhi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) 49:22 p `~he( hpoyae hL,ae yDIb;l. yTir>a:v.nI
~ykil'm. Wyh'w> 49:23 `hn"af,N( "Ti @tEK-' l[; %yIt:nOb.W !c,xoB. %yIn:b' Waybihew> ySi_nI ~yrIa' ~yMi[-; la,w>
ynIa-] yKi( T.[;d:y"w> Wkxe_l;y> %yIlg: >r: rp:[]w: %l' Wwx]T;v.yI #r<a, ~yIP;a; %yIt;qoynIyme ~h,yteAr)f'w> %yInm: .ao)
hko- yKi 49:25 `jle(M'yI qyDIc; ybiv-. ~aiw> x;Aq+l.m; rABGImi xQ:yUh] 49:24 s `yA")q Wvboy-E al{) rv<a] hw"hy>
ykinOa' %yIn:B-' ta,w> byrIa' ykinOa' %beyrIy-> ta,w> jle_M'yI #yrI[' x;Aql.m;W xQ'yU rABgI ybiv-. ~G: hw"hy> rm:a'
ynIa] yKi rf'B-' lk' W[d>y"w> !Wr+K'v.yI ~m'D" sysi['k,w> ~r"f'B-. ta, %yIn:Am-ta, yTi l.k;a]h;w> 49:26 `[:yvi(Aa
rv<a] ~k,M.ai tWtyrIK. rp,se hz< yae hw"hy> rm:a' hKo 50:1 s `bqo)[]y: rybia] %lEag] Ow> %[eyviAm) hw"hy>
hx'L.vu ~k,y[ev.pib.W ~T,r>K;m.nI ~k,ytenO*wO[]B; !hE Al+ ~k,t.a, yTir>k:m-' rv,a] yv;ANmi ymi Aa h'yTix.L;vi
yBi-!yae(-~aiw> tWdP.mi ydIy" hr"c.q' rAcq'h] hn<A[ !yaew> ytiar"(q' vyai !yaew> ytiaB' [:WDm; 50:2 `~k,(M.ai
tmot'w> ~yIm; !yaeme ~t'g"D> va;b.Ti rB'd>mi tArh'n> ~yfia' ~y" byrIx]a; ytir"[g] :B. !hE lyCi_h;l. x:ko
!Avl. yli !t;n" hAihy> yn"doa] 50:4 s `~t'(WsK. ~yfia' qf;w> tWr+d>q; ~yIm:v' vyBil.a; 50:3 `am'C( 'B;
50:5 `~ydI(WMLiK; [:mov.li !z<ao yli ry[iy" rq,BoB; rq,BoB; ry[iy" rb"+D" @[Ey-" ta, tW[l' t[;d:l' ~ydIWMli
yy:x'l.W ~yKim;l. yTit;n" ywIGE 50:6 `ytigO*Wsn> al{ rAxa' ytiyrI+m' al{ ykinOa'w> !z<ao yli- xt;(P' hwIhy> yn"doa]
yTim.l'_k.nI al{ !KE- l[; yli- rz"[]y:) hwIhy> yn"doaw: 50:7 `qro)w" tAMliK.mi yTir>Ts; .hi al{ yn:P' ~yji_r>mo*l.
hd"m.[;n: yTiai byrIy-" ymi( yqiyDIc.m; bArq' 50:8 `vAb)ae al{- yKi [d:aew" vymiL'x;K;( yn:p' yTim.f; !Ke- l[;
dg<B<K; ~L'Ku !hE ynI[E+yvir>y: aWh-ymi yli-rz"[]y:) hwIhy> yn"doa] !hE 50:9 `yl'(ae vG:yI yjiP'v.mi l[;b-; ymi( dx;Y"+
Hg:nO !yaew> ~ykivex] %l:h' rv<a] AD+b.[; lAqB. [;mevo hw"hy> arEy> ~k,b' ymi 50:10 `~le(k.ayO v[' Wlb.yI
rWaB. Wkl. tAq+yzI yrEZ >a;m. vae yxed>qo ~k,L.Ku !hE 50:11 `wyh'(l{aBe ![EV'yIw> hw"hy> ~veB. xj;b.yI Al
yped>ro yl;ae W[m.vi 51:1 p `!Wb)K'v.Ti hb'ce[]m;l. ~k,l' taZO- ht'y>h' ydIY"mi ~T,r>[;Bi( tAqyzIb.W ~k,v.a,
~h'r"b.a-; la, WjyBih; 51:2 `~T,(r>Q;nU rAB tb,Q<m-; la,w> ~T,bC. ;xu rWc-la, WjyBih; hw"+hy> yveq.b;m. qd<c,
!AYci hw"hy> ~x;n-I yKi( 51:3 s `WhBe(r>a;w> Whker>b'a]w: wytiar"q. dx'a-, yKi ~k,_l.l,AxT. hr"f-' la,w> ~k,ybia]
hd"AT Hb' aceM'yI hx'm.fiw> !Aff' hw"+hy>-!g:K. Ht'b'r>[;w> !d<[eK. Hr"B'd>mi ~f,Y"w: h'yt,bor>x-' lK' ~x;nI
yjiP'v.miW acete yTiaime hr"At yKi WnyzI+a]h; yl;ae yMiWal.W yMi[; yl;ae Wbyvi q.h; 51:4 s `hr"(m.zI lAqw>
WWq;y> ~yYIai yl;ae WjPo+v.yI ~yMi[; y[;roz>W y[iv.yI ac'y" yqid>ci bArq' 51:5 `[:yGI)r>a; ~yMi[; rAal.
Wxl'm.nI !v"['K, ~yIm;v-' yKi( tx;T;mi #r<a'h-' la, WjyBih;w>) ~k,ynEy[e( ~yIm;V'l; Waf. 51:6 `!Wl)xey:y> y[iroz-> la,w>
s `tx'(te al{ ytiq'dc> iw> hy<h.Ti( ~l'A[l. yti['Wv)ywI !Wt+Wmy> !kE- AmK. h'yb,v.yOw> hl,b.Ti dg<B<K; #r<a'h'w>
51:8 `WTx'(Te la; ~t'poDUGImiW vAna/ tP;r>x, War>yTi-( la; ~B'_lib. ytir"AT ~[; qd<c, y[ed>yO yl;ae W[m.vi 51:7
s `~yrI)AD rAdl. yti['WvywI hy<hT. i( ~l'A[l. ytiq'd>ciw> ss'_ ~lek.ayO rm,C,k;w> v[' ~lek.ayO dg<B,k; yKi
ayhi-T.a; aAlh] ~ymi_l'A[ tArDo ~d<q, ymeyKi yrIW[ hw"hy> [;Arz> z[o-yvib.li yrIW[ yrIW[ 51:9
hm'F'h; hB'_r: ~AhT. yme ~y" tb,r<x]M;h; ayhi-T.a; aAlh] 51:10 `!yNI)T; tl,l,Axm. bh;r: tb,c,x.M;h;
~l'A[ tx;m.fiw> hN"rIB. !AYci Wab'W !WbWvy> hw"hy> yyEWdp.W 51:11 `~yli(WaG> rbo[]l; %r<D< ~y"- yQem;[]m;(
T.a-; ymi( ~k,_m.x,n:m. aWh ykinOa' ykinOa' 51:12 s `hx'(n"a]w: !Agy" Wsn" !WgyFiy: hx'mf. iw> !Aff' ~v'_aro-l[;
#r<a' dseyOw> ~yIm;v' hj,An ^f,[o hw"hy> xK;v.Tiw: 51:13 `!tEN) "yI rycix' ~d"a-' !B,miW tWmy" vAna/me yair>yTi(w:
51:14 `qyci(Meh; tm;x] hYEa;w> tyxi_v.h;l. !nEAK rv<a]K; qyciMeh; tm;x] ynEP.mi ~AYh;-lK' dymiT' dxep;T.w:
~Y"h; [g:ro ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa'(w> 51:15 `Am*x.l; rs:x.y< al{w> tx;V;l; tWmy-" al{w> x:te_P'hil. h[,co rh:mi
~yIm;v' [:jon>li ^yti_ySiKi ydIy" lceb.W ^ypiB. yr:b'D> ~yfia'w" 51:16 `Am*v. tAab'c. hw"hy> wyL'_G: Wmh/Y<w:
tytiv' rv<a] ~Il;v'Wry> ymiWq yrIr>A[t.hi( yrIr>A[t.hi 51:17 s `hT'a-'( yMi[; !AYcil. rmoalew> #r<a' dsoyliw>
Hl' lhen:m-. !yae 51:18 `tyci(m' tytiv' hl'[er>T;h; sAK t[;B;qu-ta, At+m'x] sAK-ta, hw"hy> dY:mi
%l"+ dWny" ymi %yIt;aor>qo) hN"he ~yIT:v. 51:19 `hl'DE(GI ~ynIB-' lK'mi Hd"y"B. qyzIx]m; !yaew> hd"l'_y" ~ynIB-' lK'mi

290

aAtK. tAcWx-lK' varoB. Wbk.v' WpL.[u %yInB: ' 51:20 `%mE)x]n:a] ymi br<x,h;w> b['r"h'w> rb,V,h;w> dVoh;
`!yIY")mi al{w> tr:kuv.W hY"+nI[] tazO an"- y[im.vi !kEl' 51:21 `%yIh")l{a/ tr:[]G: hw"hy>-tm;x] ~yailem.h;( rm"+k.mi
hl'_[er>T;h; sAK-ta, %dEY"mi yTix.q:l' hNEhi AM[; byrIy" %yIh;l{awE hw"hy> %yIn:doa] rm; a-' hKo) 51:22 s
Wrm.a-' rv,a] %yIg:Am-dy:B. h'yTim.f;w> 51:23 `dA[) Ht'ATv.li ypiysiAt-al{ ytim'x] sAK t[;B;qu-ta,
!AY=ci %ZE[u yvib.li yrIW[ yrIW[ 52:1 s `~yrI)b.[ol; #Wxk;w> %wEGE #r<a'k' ymiyfiT'w: hr"bo+[]n:w> yxiv. %vEp.n:l.
52:2 `ame(j'w> lrE[' dA[ %b" aboy" @ysiAy al{ yKi vd<Qoh; ry[i ~Il;v'Wry> %Ter>a;p.ti ydEg >Bi yvib.li
s `!AY*c-i tB; hY"biv. %rEaW"c; yrEs .Am yxiT.P;t.hi( WxT.P;t.hi ~Il'_v'Wr)y> ybiV. ymiWq rp"['me yrI[]n:t.hi
~yIr:c.mi hwIhy> yn"doa] rm;a' hko yKi 52:4 `Wlae(G"Ti @s,k,b. al{w> ~T,_r>K;m.nI ~N"xi hw"h y> rm:a' hko-yKi( 52:3
hw"hy>-~aun> hpo-yLi-hm; -yli-ymi hT'[;w> 52:5 `Aq)v'[] sp,a,B. rWVa;w> ~v'_ rWgl' hn"voarI)b' yMi[-; dr;y")
!kEl' 52:6 `#a'N( Omi ymiv. ~AYh-; lK' dymit'w> hw"hy>-~aun> Wlyliyhey> wyl'v.mo Alv.mo ~N"+xi yMi[; xQ:lu-yKi(
yleg>r: ~yrIh'h-, l[; WwaN"-hm; 52:7 `ynINE)hi rBEd:m.h;( aWh-ynIa-] yKi( aWhh; ~AYB; !kel' ymi_v. yMi[; [d:yE
%yIp:co lAq 52:8 `%yIh")l{a/ %l:m' !AYcil. rmEao h['_Wvy> [:ymiv.m; bAj rFEb;m. ~Alv' [:ymiv.m; rFeb;m.
tAbr>x' wD"x.y: WnN>r: Wxc.Pi 52:9 `!AY*ci hw"hy> bWvB. War>yI !yI[;B. !yI[: yKi WnNE+r:y> wD"x.y: lAq Waf.n"
~yI+AGh;-lK' ynEy[el. Avd>q' [;Arz-> ta, hw"hy> @f:x' 52:10 `~Il'(v'Wry> la;G" AM[; hw"hy> ~x;n-I yKi( ~Il'_v'Wry>
Wac. W[G"+T-i la; amej' ~V'mi Wac. WrWs WrWs 52:11 s `Wnyhe(l{a/ t[;Wvy> tae #r<a-' ysep.a-; lK' War"w>
%lEh-o yKi( !Wk+lete al{ hs'Wnm.biW WaceTe !AzP'xib. al{ yKi 52:12 `hw")hy> yleK. yaef.nO WrB'hi Hk'ATmi
`dao)m. Hb;g "w> aF'nIw> ~Wry" yDI_b.[; lyKif.y: hNEhi 52:13 s `lae(r"f.yI yhel{a/ ~k,pS. ia;m.W hw"hy> ~k,ynEp.li
~yIAG hZ<y: !KE 52:15 `~d"(a' ynEB.mi Ara]tow> Whae_r>m; vyaime tx;v.m-i !Ke ~yBir: ^yl,[' Wmm.v' rv,a]K; 52:14
53:1 `Wnn")ABt.hi W[m.v' al{) rv<a]w: War" ~h,l' rP:su-al{) rv,a] yKi ~h,_yPi ~ykil'm. WcP.q.yI wyl'[' ~yBir:
hY"ci #r<a,me vr<Vok;w> wyn"p'l. qnEAYK; l[;Y:w: 53:2 `ht'lg'( >nI ymi- l[; hw"hy> [;Arz>W Wnte_['muv.li !ymia/h, ymi
tAbaok.m; vyai ~yviyai ld:x]w: hz<b.nI 53:3 `WhdE(m.x.n<w> ha,r>m-; al{)w> Whaer>nIw> rd"+h' al{w> Al ra;t-o al{
Wnybeaok.m;W af'n" aWh WnyEl'x\ !kEa' 53:4 `WhnU)b.v;x] al{w> hz<b.nI WNM,mi ~ynIP' rTEs .m;k.W ylixo+ [:WdywI
Wnyte_nOwO[]me aK'dUm. Wn[ev'P.mi ll'xom. aWhw> 53:5 `hN<)[um.W ~yhil{a/ hKemu [:Wgn" WhnUb.v;x] Wnx.n:a]w: ~l'_bs' .
hw"hyw:) WnynI+P' AKr>d:l. vyai Wny[iT' !aCoK; WnL'Ku 53:6 `Wnl'(-aP'r>nI Atr"bux]b;W wyl'[' WnmeAlv. rs:Wm
lxer"k.W lb'Wy xb;J,l; hF,K; wyPi-xT;p.yI al{w> hn<[]n: aWhw> fG:nI 53:7 `WnL'(Ku !wO[] tae AB [:yGIp.hi
rz:g>nI yKi x:xe_Afy> ymi ArAD-ta,w> xQ'lu jP'v.MimiW rc,[ome 53:8 `wyPi( xT;p.yI al{w> hm'l'_a/n< h'yz<zg> O ynEp.li
l[; wyt'_moB. ryvi[-' ta,w> Arb.qi ~y[iv'r-> ta, !TEYIw: 53:9 `Aml'( [g:n< yMi[; [v;P,mi ~yYIx; #r<a,me
ha,r>yI Avp.n: ~v'a' ~yfiT-' ~ai ylix/h,( AaK.D: #pex' hw"hyw: 53:10 `wypi(B. hm'r>mi al{w> hf'[' sm'x-' al{
qyDIc.y: AT[.d:B. [B'f.yI ha,r>yI Avp.n: lm;[]me 53:11 `xl'(c.yI Ady"B. hw"hy> #p,xew> ~ymi_y" %yrIa]y: [r;z<
qLex;y> ~ymiWc[]-ta,w> ~yBir:b' Al-qL,x;a] !kel' 53:12 `lBos) .yI aWh ~t'nOwO[]w: ~yBi_r:l'( yDIb.[; qyDIc;
~y[iv.Pol;w> af'n" ~yBir-: aj.xe aWhw> hn"+m.nI ~y[iv.P-o ta,w> Avp.n: tw<M'l; hr" [/h, rv,a] tx;T; ll'v'
ynEB.mi hm'meAv-ynEB>) ~yBir-: yKi( hl'x-' al{ ylih]c;w> hN"rI yxic.Pi hd"l'_y" al{ hr"q'[] yNIr" 54:1 s `[:yGI)p.y:
ykiyrIa]h; ykifo+x.T-; la; WJy: %yIt:AnK.v.mi tA[yrIywI %leh\a' ~Aqm. ybiyxir>h; 54:2 `hw")hy> rm:a' hl'W[b.
tAMv;n> ~yrI['w> vr"yyI ~yIAG %[er>z:w> yciro+p.Ti lwamof.W !ymiy-" yKi 54:3 `yqiZE)x; %yIt:doteywI %yIr:t'yme(
yxiK'v.Ti %yIm;Wl[] tv,bo yKi yrIyPi_x.t; al{ yKi ymil.K'T-i la;w> yviAbte al{- yKi yair>yTi-( la; 54:4 `Wbyvi(Ay
vAdq. %leag] O*w> Am=v. tAab'c. hw"hy> %yIf;[o %yIl;[]bo yKi 54:5 `dA[)-yrIK.z>ti al{ %yIt:Wnm.l.a; tP;r>x,w>
tv,aew> hw"+hy> %a"r"q. x:Wr tb;Wc[]w: hb'Wz[] hV'aik-. yKi( 54:6 `arE(Q'yI #r<a'h-' lk' yhel{a/ laer"f.yI
@c,v,B. 54:8 `%cE)B.q;a] ~ylidoG> ~ymix]r:b.W %yTi_b.z:[] !joq' [g:r<B. 54:7 `%yIh")l{a/ rm:a' saeM'ti yKi ~yrIW[n>
x:nO yme- yKi 54:9 s `hw")hy> %lEa]GO rm:a' %yTi_m.x;rI) ~l'A[ ds,x,b.W %Memi [g:r< yn:p' yTir>Ts; .hi @c,q,
`%B"-) r['G>miW %yIl:[' @coQ.mi yTi[.B;v.nI !KE #r<a'_h-' l[; dA[ x:n-O yme rbo[ ]me yTi[.B;v.nI rv<a] yli tazO
jWmt' al{ ymiAlv. tyrIb.W vWmy-" al{) %TEaime yDI s .x;w> hn"j<+WmT. tA[b'G>h;w> WvWmy" ~yrIh'h,( yKi 54:10
%yTids> ;ywI %yIn:b'a] %WPB; #yBir>m; ykinOa' hNEhi hm'x'_nU al{ hr"[s] o hY"nI[] 54:11 s `hw")hy> %mEx]r:m. rm:a'

291

`#p,x-e( ynEb.a;l. %lEWbG>-lk'w> xD"_q.a, ynEb.a;l. %yIr:['v.W %yIt;vom.vi dkod>K;( yTi m.f;w> 54:12 `~yrI)yPiS;B;
yair"yti al{- yKi( qv,[ome yqIx]r: ynIn"+AKTi hq"d"c.Bi 54:14 `%yIn")B' ~Alv. br:w> hw"+hy> ydEWMli %yIn:B-' lk'w>
54:16 `lAP)yI %yIl:[' %T"ai rg" ymi yti_Aame( sp,a, rWgy" rAG !hE 54:15 `%yIl")ae br:q.t-i al{) yKi hT'xiM.miW
tyxiv.m; ytiar"B' ykinOa'w> Whfe_[]m;l. ylik. ayciAmW ~x'P, vaeB. x:penO vr"x' ytiar"B' ykinOa'( hNEhi !he
tazO y[iyvi_r>T; jP'v.Mil; %T"a-i ~WqT'( !Avl-' lk'w> xl'c.yI al{ %yIl;[' rc:Wy yliK-. lK' 54:17 `lBe(x;l.
Al-!yae( rv<a]w: ~yIM;l; Wkl. amec-' lK' yAh 55:1 s `hw")hy>-~aun> yTiaime ~t'q'd>ciw> hw"hy> ydEb.[; tl;x]n:
hM'l' 55:2 `bl'(xw' > !yIy: ryxim. aAlb.W @s,k-, aAlB. Wrb.vi Wkl.W Wlkoa/w<) Wrb.vi Wkl. @s,K'_
gN:[;t.tiw> bAj-Wlk.aiw> yl;ae [;Amv' W[m.vi h['_b.f'l. aAlB. ~k,[]ygIywI ~x,l-, aAlB.( @s,k-, Wlq.v.ti
~l'A[ tyrIB. ~k,l' ht'r>k.a,w> ~k,_v.p.n: yxit.W W[m.vi yl;ae Wkl.W ~k,n>z>a' WJh; 55:3 `~k,(v.p.n: !v,D<B;
[d:t-e al{) yAG !hE 55:5 `~yMi(aul. hWEc;m.W dygIn" wyTi_t;n> ~yMiWal. d[e !hE 55:4 `~ynI)m'aN/ <h; dwId" ydEs .x;(
55:6 s `%r")a]pe yKi laer"f.yI vAdq.liw> ^yh,l{a/ hw"hy> ![;m;l. WcWr+y" ^yl,ae ^W[d"y> al{) yAgw> ar"q.Ti
bvoy"w> wyt'_bov.x.m; !w<a" vyaiw> AKr>D: [v'r" bzO[]y: 55:7 `bAr)q' AtAyh.Bi( Whaur"q. Aa+c.M'hiB. hw"hy> Wvr>DI
al{w> ~k,yteAbv.x.m; yt;Abv.x.m; al{ yKi 55:8 `x;Al)s.li hB,r>y-: yKi( Wnyhela{ /-la,w> Whmex]r:ywI) hw"hy>-la,
yt;bov.x.m;W ~k,yker>D:mi yk;r"d> Whb.G" !KE #r<a'_me ~yIm:v' Whbg. "-yKi( 55:9 `hw")hy> ~aun> yk'_r"D> ~k,yker>d:
hw"r>h-i ~ai yKi bWvy" al{ hM'v'w> ~yIm;V'h-; !mi gl,V,h;w> ~v,G<h; drEyE rv<a]K; yKi 55:10 `~k,(ytebov.x.M;mi
aceyE rv<a] yrIb'd> hy<h.yI) !KE 55:11 `lke(aol' ~x,l,w> [:rZE Ol; [r:z< !t;n"w> Hx'_ymic.hiw> Hd"yliAhw> #r<a'h-' ta,
55:12 `wyTi(x.l;v. rv<a] x:ylic.hiw> yTic.p;x' rv<a-] ta, hf'[' ~ai yKi ~q"+yrE yl;ae bWvy-" al{) yPimi
hd<F 'h; yce[-] lk'w> hN"rI ~k,ynEp.li Wxc.p.yI tA[b'G>h;w> ~yrIh'h, !Wl+b'WT) ~Alv'b.W Wacete hx'm.fib-. yKi(
hw"hyl;( hy"h'w> sd:_h] hl,[]y: dP;rS> ih; tx;t;w> tx;t; vArb. hl,[]y: #Wc[]N:h:) tx;T; 55:13 `@k"-) Wax]m.yI
hb'Arq.-yKi( hq"+d"c. Wf[]w: jP'v.mi Wrm.vi hw"hy> rm:a' hKo 56:1 s `trE(K'yI al{ ~l'A[ tAal. ~vel.
tB'v; rmEvo HB'_ qyzIx]y: ~d"a-' !b,W taZO- hf,[]y: vAna/ yrEv.a; 56:2 `tAl)G"hil. ytiq'd>ciw> aAbl' yti['Wv)y>
rmoale hw"hy>-la, hw"lN. Ih; rk'N Eh-; !B, rm:ayO-la;w> 56:3 s `[r"-( lK' tAf[]me Ady" rmEvow> AlL.x;me(
rm:a' hko- yKi 56:4 s `vbe(y" #[e ynIa] !hE syrIS'h; rm;ayO-la;w> AM=[; l[;me hw"hy> ynIl:yDIb.y: lDEb.h;
56:5 `yti(yrIb.Bi ~yqIyzIx]m;W yTic.p'_x' rv<a]B; Wrx]b'(W yt;AtB.v-; ta, Wrm.v.yI rv<a] ~ysiyrI S")l; hw"hy>
al{ rv<a] Al-!T,a, ~l'A[ ~ve tAn=B'miW ~ynIB'mi bAj ~vew" dy" yt;moAx)b.W ytiybeB. ~h,l' yTit;n"w>
Al tAyh.li hw"hy> ~ve- ta, hb'h]a;l.W Atr>v"l. hw"hy>-l[; ~ywIlN. Ih; rk'N Eh; ynEb.W 56:6 s `trE(K'yI
~yTix.M;fiw> yvid>q' rh:- la, ~ytiAaybih]w: 56:7 `yti(yrIb.Bi ~yqIyzIx]m;W AlL.x;me( tB'v; rmEv-o lK' ~ydI_b'[]l;
arEQ'yI hL'piT-. tyBe ytiybe yKi yxi_B.z>m-i l[;( !Acr"l. ~h,yxeb.zIw> ~h, ytel{A[ ytiL'piT. tybeB.
lKo 56:9 `wyc'(B'q.nIl. wyl'[' #Beq;a] dA[ lae_r"f.yI yxed>nI #Beq;m. hwIhy> yn"doa] ~aun> 56:8 `~yMi([;h-' lk'l.
~L'Ku W[d"y" al{ ~L'Ku ~yrIw>[i wyp'co Wpc' 56:10 s `r[;Y")B; Aty>x-; lK' lkoa/l, Wyt'ae yd"_f' Aty>x;
W[d>y") al{ vp,n-< yZE[; ~ybil'K.h;w> 56:11 `~Wn*l' ybeh]ao ~ybik.vo) ~yzIho x:Bo+n>li Wlk.Wy al{ ~ymiL.ai ~ybil'K.
Wyt'ae 56:12 `Whce(Q'mi A[c.bil. vyai WnP' ~K'r>d:l. ~L'Ku !ybi_h' W[d>y" al{ ~y[iro hM'hew> h['b.f'
vyai !yaew> db'a' qyDIC ;h; 57:1 `dao)m. rt,y< lAdG" rx'm' ~Ay hz<k' hy"h'w> rk"+ve ha'Bs. .nIw> !yIy-: hx'q.a,
~Alv' aAby" 57:2 `qyDI(C;h; @s:a/n< h['r"h' ynEP.m-i yKi( !ybime !yaeB. ~ypis'a/n<) ds,x, - yven>a;w> ble-_ l[; ~f'
ymi-l[; 57:4 `hn<)z>Tiw: @aEn"m. [r;z< hn"+n>[o ynEB. hN"h-E Wbr>qi ~T,a;w> 57:3 `Ax*kon> %lEho ~t'_AbK.v.m-i l[; WxWny"
~ymix'NE)h; 57:5 `rq,v'( [r;z< [v;p-, ydEl.yI ~T,a-; aAl)h] !Av+l' WkyrIa]T; hp, Wbyxir>T; ymi- l[; WgN"[;t.Ti
lx;n-: yqeL.x;B. 57:6 `~y[i(lS' .h; ype[si . tx;T; ~ylixN' >B; ~ydIl'y>h; yjex]vo !n"+[]r: #[e- lK' tx;T; ~yliaeB'(
l[; 57:7 `~xeN( "a, hL,ae l[;h; hx'n>mi tyli[/h, %s,n< T.k.p;v' ~h, l-' ~G: %lE+r"AG ~he ~he %qel.x,
T.m.f; hz"WzM.h;w> tl,D<h; rx:a;w> 57:8 `xb;z") x:Boz>li tyli[' ~v'- ~G: %bE+K'v.mi T.m.f; aF'nIw> H:boG-" rh;
`tyzI)x' dy" ~b'K'v.mi T.b.h;a' ~h,me %l"- tr"k.Tiw: %beK'v.mi T.b.x; r>hi yli[]T;w:) tyLiGI yTiaime yKi %nE+Ark.zI
57:10 `lAa)v. d[; yliyPiv.T;w: qxor"m-e d[; %yr:ci yxiL.v;T.w: %yIx"+QurI yBir>T;w: !m,V,B; %l,M,l; yrIvUT'w: 57:9
T.g>a:D" ymi- ta,w> 57:11 `tyli(x' al{ !KE- l[; tac'm' %dEy" tY:x; va'_An T.r>m:a' al{ T.[g; :y" %Ker>D: broB.
54:13

292

al{ ytiAaw> ~l'[omeW hv,x.m; ynIa] al{h] %BE+l-i l[; T.m.f-; al{ T.r>k;z" al{ ytiAaw> ybiZEk;t. yKi yair>yTi(w:
%yIc;WBqi %lUyCiy: %qe[]z:)B. 57:13 `%Wl)y[iAy al{w> %yIf:[]m-; ta,(w> %tE+q'd>ci dyGIa; ynIa] 57:12 `yair"(yti
WLso- WLso) rm:a'w> 57:14 `yvi(d>q-' rh; vr:yyIw> #r<a-, lx;n>yI ybi hs,Axh;w> lb,h-'_ xQ;yI x:Wr-aF'yI ~L'Ku-ta,w>
Amv. vAdq'w> d[; !kEvo aF'nIw> ~r" rm;a' hko yKi 57:15 s `yMi([; %r<D<mi lAvk.mi WmyrIh' %r<d-"_ WNP;
57:16 `~yai(K'd>nI ble tAyx]h;l.W ~ylip'v. x:Wr tAyx]h;l. x:Wr-lp;v.W aK'D: ta,w> !AK+v.a, vAdq'w> ~Arm'
57:17 `ytiyfi([' ynIa] tAmv'n>W @Aj[]y:) yn:p'L.mi x:Wr-yKi @Ac+Q.a, xc;n<l' al{w> byrIa' ~l'A[l. al{ yKi
ytiyair" wyk'r"D> 57:18 `AB*li %r<d<B. bb'Av %l,YEw: @co=q.a,w> rTEs .h; WhKea;w> yTip.c;q' A[c.Bi !wO[]B;
~Alv' ~Alv' ~yIt"+p'f. bynI bWn arEAB 57:19 `wyl'(bea]l;w> Al ~ymixunI) ~Lev;a]w: Whxen>a;w> Whae_P'r>a,w>
Wvrg> >YIw: lk'Wy al{ jqev.h; yKi vr"g_ >nI ~Y"K; ~y[iv'r>h'w> 57:20 `wyti(ap'r>W hw"hy> rm:a' bArQ'l;w> qAxr"l'
rp"AVK; %fox.T-; la; !Arg"b. ar"q. 58:1 s `~y[i(v'r>l' yh;l{a/ rm:a' ~Alv' !yae 57:21 `jyji(w" vp,r< wym'yme
t[;d:w> !Wvrod>yI ~Ay ~Ay ytiAaw> 58:2 `~t'(aJox; bqo[]y: tybel.W ~['v.Pi yMi[;l. dGEh;w> ^l<+Aq ~rEh'
tb;r>qi qd<c-, yjeP.v.mi ynIWla'v.yI bz"[' al{ wyh'l{a/ jP;v.miW hf'[' hq"d"c-. rv,a] yAgK. !Wc+P'x.y< yk;r"D>
~k,m.co) ~AyB. !hE [d"_te al{w> Wnvep.n: WnyNI[i t'yair" al{w> Wnm.C; hM'l' 58:3 `!Wc)P'x.y< ~yhil{a/
[v;r<_ @rog >a,B. tAKh;l.W WmWcT' hC'm;W byrIl. !hE 58:4 `WfGO*n>Ti ~k,ybeC.[-; lk'w> #p,x-e Wac.m.Ti
~d"a' tAN[; ~Ay WhrEx'b.a, ~Ac hy<h.yI) hz<k'h] 58:5 `~k,(l.Aq ~ArM'B; [:ymiv.h;l. ~AYk; WmWct-' al{
aAlh] 58:6 `hw")hyl; !Acr" ~Ayw> ~Ac-ar"q.Ti hz<l'h] [:yCiy: rp,aew" qf;w> Avaro !mog >a;K. @kol'h] Av+p.n:
hj'Am-lk'w> ~yvip.x' ~yciWcr> xL;v;w> hj'_Am tADgUa] rTEh; [v;r< tABcur>x; x:TeP; WhrEx'b.a, ~Ac hz<
AtySikiw> ~ro[' ha,r>t-i yKi( tyIb"+ aybiT' ~ydIWrm. ~yYInI[]w: ^m,x.l; b[er"l'( srop' aAlh] 58:7 `WqTe(n:T.
^yn<p'l. %l:h'w> xm'_c.ti hr"hem. ^t.k'rUa]w: ^r<Aa rx;V;K; [q:B'yI za' 58:8 `~L'([;t.ti al{ ^r>f'B.miW
^k.AT)mi rysiT-' ~ai ynINE+hi rm:ayOw> [W:v;T. hn<[]y: hw"hyw: ar"q.Ti za' 58:9 `^p<s) .a;y: hw"hy> dAbK. ^q,d>ci
%v,xoB; xr:z"w> [:yBi_f.T; hn"[]n: vp,n<w> ^v,p.n: b[er"l'( qpet'w> 58:10 `!w<a-") rB,d:w> [B;c.a, xl;v. hj'Am
#yli_x]y: ^yt,moc.[;w> ^v,p.n: tAxc'x.c;B. [:yBif.hiw> dymiT' hw"hy> ^x]n"w> 58:11 `~yIr")h\C'K;( ^t.l'pea]w: ^r<Aa
ydEs.Am ~l'A[ tAbr>x' ^M.mi Wnb'W 58:12 `wym'(yme WbZ>k;y-> al{ rv<a] ~yIm; ac'Amk.W hw<r" !g:K. t'yyIh'w>
^l,g >r: tB'V;mi byviT-' ~ai 58:13 `tb,v'(l' tAbytin> bbevom. #r<P, rdEGO ^l. ar"qow> ~me_AqT. rAdw-" rAd
^yk,r"D> tAf[]me ATd>B;kiw> dB'kum. hw"hy> vAdq.li gn<[o tB'V;l; t'ar"q'w> yvi_d>q' ~AyB. ^yc,p'x] tAf[]
#r<a'_ ytem\B' yteAmB'-l[; ^yTib.K;r>hiw> hw"hy>-l[; gN:[;t.Ti za' 58:14 `rb")D" rBEd:w> ^c.p.x, aAcM.mi
[:yvi_Ahme( hw"hy>-dy: hr"c.q-' al{) !hE 59:1 s `rBE)DI hw"hy> yPi yKi ^ybia' bqo[]y: tl;x]n: ^yTil.k;a]h;w>
~k,_yhela{) / !ybel. ~k,nEyBe ~yliDIb.m; Wyh' ~k,ytenO*wO[-] ~ai yKi 59:2 `[;Am)V.mi Anz>a' hd"b.k-' al{w>
!wO=['B,( ~k,yteA[B.c.a,w> ~D"b; Wlag] On> ~k,yPek; yKi 59:3 `[;Am)V.mi ~K,mi ~ynIp' WryTis .hi ~k,ytewaJo)x;w>
x;AjB' hn"+Wma/B, jP'v.nI !yaew> qd<c,b. arEq-o !yae 59:4 `hG<)h.t, hl'w>[; ~k,n>Avl. rq,v-, WrB.DI ~k,yteAt)p.fi
Wgro+a/y< vybiK'[; yrEWqw> W[QeBi ynIA[p.ci yceyBe 59:5 `!w<a") dyleAhw> lm'[' Arh' aw>v-' rB,d:w> WhTo- l[;
WSK;t.yI al{w> dg<b,l. Wyh.y-I al{ ~h,yrEWq) 59:6 `h[,(p.a, [q:B'Ti hr<WZh;w> tWmy" ~h,yceyBe(mi lke aoh'
%Pov.li Wrh]m;ywI) WcrUy" [r:l' ~h,yleg>r: 59:7 `~h,(yPek;B. sm'x' l[;poW !w<a-' yfe[]m;( ~h,yfe[]m;( ~h,_yfe[]m;(B.
!yaew> W[d"y" al{ ~Alv' %r<D< 59:8 `~t'(ALsim.Bi rb,v,w" dvo !w<a' tAbv.x.m; ~h,yteAb)v.x.m; yqI+n" ~D"
qx;r" !Ke- l[; 59:9 `~Al)v' [d:y" al{ HB' %rEDo lKo ~h,l' WvQ.[i ~h,yteAb)ytin> ~t'_AlG>[.m;B. jP'v.mi
59:10 `%LE)h;n> tAlpea]B' tAhgOn>li %v,xo hNEhiw> rAal' hW<q;n> hq"+d"c. WngEyFit; al{w> WNM,mi jP'v.mi
59:11 `~yti(MeK; ~yNIm;v.a;B' @v,N<K; ~yIr:h\C'b;( Wnl.v;K' hv'Vge_ :n> ~yIn:y[e !yaek.W ryqi ~yrIw>[ik;( hv' vg. :)n>
59:12 `WNM,(mi hq"x]r" h['Wvyli( !yIa;w" jP'v.Mil; hW<q;n> hG<+h.n< hgOh' ~ynIAYk;w> WnL'Ku ~yBiDUk; hm,h/n<
[:voP' 59:13 `~Wn*[]d:(y> WnytenOwO[]w: WnT'ai Wny[ev'p-. yKi( WnB'_ ht'n>[" WnytewaJox;w> ^D<g >n< Wny[ev'p. WBr-: yKi(
gS;huw> 59:14 `rq,v-'( yrEb.DI bLemi Aghow> Arho hr"s 'w> qv,[-o rB,D: Wnyhe_l{a/ rx:a;me gAsn"w> hw"hyB;( vxek;w>
59:15 `aAb)l' lk;Wt-al{ hx'kon>W tm,a/ bAxr>b") hl'v.k-' yKi( dmo+[]T; qAxr"me hq"d"c.W jP'v.mi rAxa'
ar>Y:w: 59:16 `jP'(v.mi !yae- yKi( wyn"y[eB. [r;YEw: hw"hy> ar.Y:w: lle_ATv.mi [r"me rs"w> tr<D<[.n< tm,a/h'( yhi T.w:

293

vB;l.YIw: 59:17 `Wht.k'(ms' . ayhi Atq'd>ciw> A[roz> Al [v;(ATw: [:yGI+p.m; !yae yKi ~meATv.YIw: vyai !yae- yKi(
59:18 `ha'(n>qi ly[im.K; j[;Y:w: tv,Bol.Ti ~q'n" ydEg >Bi vB;l.YIw: Av=aroB. h['Wvy> [b;Akw> !y"r>ViK; hq'd"c.
br"[]M;mi( War>yyI)w> 59:19 `~Le(v;y> lWmG> ~yYIail' wyb'_y>ao*l. lWmG> wyr"c'l. hm'xe ~Lev;y> l[;K. tAlmuG> l[; K.
ab'W 59:20 `Ab* hs's.nO hw"hy> x:Wr rc' rh'N"k; aAby-" yKi( Ad+AbK.-ta, vm,v-, xr:z>MimiW hw"hy> ~ve- ta,
yxiWr hw"hy> rm:a' ~t'Aa ytiyrIB. tazO ynIa]w: 59:21 `hw")hy> ~aun> bqo+[]y:)B. [v;p, ybev'l.W laeAG !AYcil.
rm:a' ^[]r>z: [r;z< yPimiW ^[]r>z: yPimiW ^yPimi WvWmy"-al{) ^ypi_B. yTim.f-; rv,a] yr:b'd>W ^yl,[' rv<a]
hNEh-i yKi( 60:2 `xr"(z" %yIl:[' hw"hy> dAbk.W %rE+Aa ab' yKi yrIAa ymiWq 60:1 s `~l'(A[-d[;w> hT'[;me hw"hy>
~yIAg Wkl.h'w> 60:3 `ha,(r"yE %yIl:[' AdAbk.W hw"hy> xr:z>yI %yIl;['w> ~yMi_aul. lp,r"[]w: #r<a-, hS,k;y> %v,xoh;
qAxr"me %yIn:B' %l"-+ Wab'( WcB.q.nI ~L'Ku yair>W %yIn:y[e bybi s '-yai(f. 60:4 `%xE)r>z: Hg:nOl. ~ykil'm.W %rE+Aal.
%yIl;[' %pEh'y-E yKi( %bE+b'l. bx;r"w> dx;p'W T.r>h;n"w> yair>Ti za' 60:5 `hn"m:)a'Te dc;- l[; %yIt:nOb.W Waboy"
Wabo+y" ab'V.mi ~L'Ku hp'y[ew> !y"d>mi yrEk.Bi %Sek;T. ~yLim;G> t[;p.vi( 60:6 `%l") Waboy" ~yIAG lyxe ~y" !Amh]
%n<Wt+r>v'y> tAyb'n> yleyae %l' Wcb.Q"yI rd"qe !aco- lK' 60:7 `WrFE)b;y> hw"hy> tL{hit.W WaF'yI hn"Abl.W bh'z"
~ynIAYk;w> hn"yp,_W[T. b['K' hL,a-e ymi 60:8 `raE)p'a] yTir>a;p.Ti tybeW yxiB.z>mi !Acr"-l[; Wl[]y:
~P's .K; qAxr"me( %yIn:b' aybih'l. hn"voarIB' vyvir>T; tAYnIa\w" WWq;y> ~yYIai yli- yKi( 60:9 `~h,(yteBorUa]-la,
%yIt;moxo rk'n-E ynE)b. Wnb'W 60:10 `%r")a]pe yKi laer"f.yI vAdq.liw> %yIh;l{a/ hw"hy> ~vel. ~T'_ai ~b'h'z>W
~m'Ay dymiT' %yIr:['v. WxT.piW 60:11 `%yTi(m.x;rI) ynIAcr>biW %ytiyKihi yPic.qib. yKi %n<Wt+r>v'y> ~h,ykel.m;W
rv<a] hk'l'm.M;h;w> yAGh;-yKi( 60:12 `~ygI)Whn> ~h,ykel.m;W ~yIAG lyxe %yIl;ae aybi h'l. WrgES+ 'yI al{ hl'y>l:w"
rh"d>Ti vArB. aAby" %yIl:ae !Anb'L.h; dAbK. 60:13 `Wbr"(x/y< brox' ~yIAGh;w> Wdbe_ayO %Wdb.[;y-: al{
%yIN:[;m. ynEB. x:Axv. %yIl:ae Wkl.h'w> 60:14 `dBe(k;a] yl;g >r: ~Aqm.W yviD"q.mi ~Aqm. raep'l. wD"_x.y: rWVa;t.W
tx;T; 60:15 `lae(r"f.yI vAdq. !AYci hw"hy> ry[i %l' War>q"w> %yIc"+a]n:)m-. lK' %yIlg: >r: tAPK-; l[; Wwx]T;v.hi(w>
blex] T.q.n:y"w> 60:16 `rAd*w" rAD fAfm. ~l'A[ !Aag>li %yTim.f;w> rbE+A[ !yaew> ha'Wnf.W hb'Wz[] %tE Ayh/
tv,xNo >h; tx;T; 60:17 `bqo)[]y: rybia] %lEag] Ow> %[eyviAm) hw"hy> ynIa] yKi T.[;d:y"w> yqin"+yTi ~ykil'm. dvow> ~yIAG
yTim.f;w> lz<+r>B; ~ynIb'a]h' tx;t;w> tv,xon> ~yci[eh'( tx;t; w> @s,k, aybia' lz<r>B;h; tx;t;w> bh'z" aybia'
tar"q'w> %yIl"+Wbg>Bi rb,v,w" dvo %cer>a;B. sm'x' dA[ [m;V'y-I al{ 60:18 `hq")d"c. %yIfg: >nOw> ~Alv' %teD"qup.
x;rEY"h; Hg:nlO .W ~m'Ay rAal. vm,V,h; dA[ %L'- hy<h.yI-) al{ 60:19 `hL'(hiT. %yIr:['v.W %yIt;moAx h['Wvy>
%vem.vi dA[ aAby-" al{ 60:20 `%TE)r>a;p.til. %yIh:l{awE ~l'A[ rAal. hw"hy> %l"- hy"h'w> %l"+ ryaiy-" al{
~L'Ku %Me[;w> 60:21 `%lE)b.a, ymey> Wml.v'w> ~l'A[ rAal. %L'-hy<h.yI) hw"hy> yKi @sE+a'yE al{ %xErEywI
hy<h.yI) !joQ'h; 60:22 `raE)P't.hil. yd:y" hfe[]m; y[;J 'm; A[J'm; rc,nE #r<a'_ Wvr>yyI ~l'A[l. ~yqiyDIc;
xv;m' ![;y: yl'_[' hwIhy> yn"doa] x:Wr 61:1 s `hN"v<)yxia] HT'[iB. hw"hy> ynIa] ~Wc+[' yAgl. ry[iC 'h;w> @l,a,l'
~yrIWsa]l;w> rArD> ~yIWbv.li aroq.li ble- yrEB.v.nIl. vbox]l; ynIx;l'v. ~ywIn"[] rFEb;l. ytiao hw"hy>
~Wfl' 61:3 `~yli(bea-] lK' ~xen:l. Wnyhe_l{ale ~q"n" ~Ayw> hw"hyl;( !Acr"-tn:v. aroq.li 61:2 `x;Aq)-xq;P.
x:Wr tx;T; hL'hit. hje[]m; lb,ae tx;T; !Aff' !m,v, rp,ae tx;T; raeP. ~h,l' ttel' !AYci ylebea]l;
~ynIvoarI) tAmm.vo ~l'A[ tAbr>x' Wnb'W 61:4 `raE)P't.hil. hw"hy> [J;m; qd<C,h; yleyae ~h,l' ar"qow> hh'_Ke
rk'nE ynEb.W ~k,_n>aco W[r"w> ~yrIz" Wdm.['w> 61:5 `rAd*w" rAD tAmm.vo br<xo yrE[' WvD>xiw> Wmme_Aqy>
~yIAG lyxe ~k,_l' rmEa'yE Wnyhel{a/ yter>v'm. WarEQ'Ti hw"hy> ynEh]Ko ~T,a;w> 61:6 `~k,(ymer>kow> ~k,yrEK'ai
hn<v.mi ~c'r>a;B. !kEl' ~q"+l.x, WNroy" hM'lik.W hn<v.mi ~k,T.v.B' tx;T; 61:7 `WrM")y:t.Ti ~d"Abk.biW WlkeaTo
yTit;n"w> hl'_A[B. lzEg " anEfo jP'v.mi bheao hw"hy> ynIa] yKi 61:8 `~h,l( ' hy<h.Ti ~l'A[ tx;m.fi Wvr"yyI
~yMi_[;h' %AtB. ~h,yaec'a/c,w> ~['r>z: ~yIAGB; [d: Anw> 61:9 `~h,(l' tArk.a, ~l'A[ tyrIb.W tm,a/B, ~t'L'[up.
yKi yh;l{aBe( yvip.n: lgET' hw"hyB;( fyfia' fAf 61:10 s `hw")hy> %r:Be [r;z< ~he yKi ~WryKiy: ~h,yaer-o) lK'
yKi 61:11 `h'yl,(ke hD<[.T; hL'K;k;w> raeP. !hEk;y> !t'x'K,( ynIj"+['y> hq"d"c. ly[im. [v;y-< ydEg>Bi ynIv;yBil.hi
dg<n< hL'hit.W hq'd"c. x:ymic.y: hwIhy> yn"doa] !KE x:ymi_c.t; h'y[,WrzE hN"g :k.W Hx'm.ci ayciAT #r<a'k'
Hq'd>ci Hg:NOk; acey-E d[; jAq+v.a, al{ ~Il;v'Wry> ![;m;l.W hv,x/a, al{ !AYci ![;m; l. 62:1 `~yI)AGh;-lK'

294

rv<a] vd"x' ~ve %l' ar"qow> %dE+AbK. ~ykil'm-. lk'w> %qed>ci ~yIAg War"w> 62:2 `r[")b.yI dyPil;K. Ht'['WvywI
62:4 `%yIh")l{a/ @k;B. hk'Wlm. @ynIc.W @Anc.W hw"+hy>-dy:B. tr<a,p.Ti tr<j,[] t.yyIh'w> 62:3 `WNb,(Q\yI hw"hy> yPi
Hb'- ycip.x, arEQ'yI %l' yKi hm'm'v. dA[ rmEa'y-E al{ %cer>a;l.W hb'Wz[] dA[ %l' rmea'y-E al{)
%Wl['b.yI hl'WtB. rWxB' l[;b.y-I yKi( 62:5 `l[e(B'Ti %cEr>a;w> %B' hw"hy> #pex-' yKi( hl'_W[B. %cEr>a;l.W
~yrIm.vo) yTid>q;p.hi ~Il;v'Wry> %yIt:moAx-l[; 62:6 `%yIh")l{a/ %yIl:[' fyfiy" hL'K-; l[; !t'x' fAfm.W %yIn"+B'
ymid\ WnT.T-i la;(w> 62:7 `~k,(l' ymiD\-la; hw"hy>-ta, ~yrIKiz>M;h; Wv+x/y< al{ dymiT' hl'y>L: h-; lk'w> ~AYh;-lK'
AZ=[u [;Arz>biW AnymiyBi( hw"hy> [B;v.nI 62:8 `#r<a'(B' hL'hiT. ~Il;v'Wr)y-> ta, ~yfiy-" d[;w> !nEAky>-d[; Al+
yKi 62:9 `AB* T.[g; :y" rv<a] %veAryTi( rk'n-E ynE)b. WTv.y-I ~aiw> %yIb;y>aol. lk'a]m;( dA[ %nEg "D-> ta, !Tea-, ~ai
Wrb.[i Wrb.[i 62:10 s `yvi(d>q' tArc.x;B. WhTuv.yI wyc'B.q;m.W* hw"+hy>-ta, Wll.hi(w> Whluk.ayO wyp's.a;m.
hNEhi 62:11 `~yMi([;h-' l[; snE WmyrIh' !b,a,me WlQs. ; hL'sim.h;( WLso WLso ~['_h' %r<D< WNP; ~yrI['V.B;
AtL'[up.W ATai Ark'f. hNEhi aB'_ %[Ev.yI hNEhi !AYc-i tb;l. Wrm.ai #r<a'h' hceq-. la, [:ymiv.hi hw"hy>
63:1 s `hb'z")[/n< al{ ry[i hv'Wrd> arEQ'yI %l'w> hw"+hy> yleWaG> vd<Qoh-; ~[; ~h,l' War>q'w> 62:12 `wyn")p'l.
rBEd:m. ynIa] Ax+Ko broB. h[,co AvWbl.Bi rWdh' hz< hr"c.B'mi ~ydIg"B. #Wmx] ~Ada/me aB' hz<- ymi
yDIb;l. yTik.r:D" hr"WP 63:3 `tg:)B. %rEdoK. ^yd<g"b.W ^v<+Wbl.li ~doa' [:WDm; 63:2 `[:yvi(Ahl. br: hq"d"c.Bi
yv;WBl.m-; lk'w> yd:g "B-. l[; ~x'c.nI zyEw> yti_m'x]B; ~sem.r>a,w> yPia;B. ~ker>d>a,w> yTiai vyai- !yae( ~yMi[;me(W
!yaew> ~meATv.a,w> rzE[o !yaew> jyBia;w> 63:5 `ha'B'( yl;WaG> tn:v.W yBi_liB. ~q"n" ~Ay yKi 63:4 `yTil.ag'( >a,
yti_m'x]B; ~rEK.v;a]w: yPia;B. ~yMi[; sWba'w> 63:6 `ynIt.k'(ms' . ayhi ytim'x]w: y[iroz> yli [v;(ATw: %mE+As
hw"+hy> Wnl'm'G-> rv,a] lKo l[;K. hw"hy> tL{hiT. ryKiz>a; hw"hy> ydEs .x;( 63:7 s `~x'(c.nI #r<a'l' dyrIAaw>
~ynIB' hM'he yMi[-; %a; rm,aYOw: 63:8 `wyd"(s'x] brok.W wym'x]r:K.( ~l'm'G-> rv,a] laer"f.yI tybel. bWj-br:w>
~['yviAh) wyn"P' %a:l.m;W rc' Al al{ ~t'r"c-' lk'B.( 63:9 `[:yvi(Aml. ~h,l' yhiy>w: WrQE+v;y> al{
WbC.[iw> Wrm' hM'hew> 63:10 `~l'(A[ ymey-> lK' ~aeF .n:y>w:) ~leJ .n:y>w:) ~l'_ag' > aWh Atl'm.x,b.W Atb'h]a;B.
hYEa; AM+[; hv,mo ~l'A[-yme(y> rKoz>YIw: 63:11 `~B'-( ~x;l.nI aWh byEAal. ~h,l' %pEh'YEw: Av=d>q' x:Wr-ta,
[;Arz> hv,mo !ymiyli %yliAm 63:12 `Av*d>q' x:Wr-ta, ABr>qiB. ~F'h; hYEa; Anaco y[ero tae ~Y"mi ~le[]M;h;(
rB"d>MiB; sWSK; tAm+hoT.B; ~k'yliAm 63:13 `~l'(A[ ~ve Al tAf[]l; ~h,ynEP.mi ~yIm; [;qE)AB AT+r>a;p.Ti
~ve ^l. tAf[]l; ^M.[; T'g>h:nI !Ke WNx,_ynIT. hw"hy> x:Wr drEte h['q.BiB; hm'heB.K; 63:14 `Wlve(K'yI al{
^y[,me !Amh] ^t,roWbg>W ^t.a'n>qi hYEa; ^T<+r>a;p.tiw> ^v.d>q' lbuZ>mi haer>W ~yIm;V'mi jBeh; 63:15 `tr<a'(p.Ti
hT'a; Wnr"_yKiy: al{ laer"f.yIw> Wn['d"y> al{ ~h'r"b.a; yKi Wnybia' hT'a-; yKi( 63:16 `WqP'(a;t.hi yl;ae ^ym,x]r;w>)
^t<+a'r>YImi WnBel i x:yviq.T; ^yk,r"D>mi hw"hy> Wn[e t.t; hM'l' 63:17 `^m<)v. ~l'A[me( Wnlea]GO Wnybia' hw"hy>
63:19 `^v<)D"q.mi Wss.AB WnyrEc' ^v<+d>q' ~[; Wvr>y" r['c.Mil; 63:18 `^t<)l'x]n: yjeb.vi ^yd<b'[] ![;m;l. bWv
~yrIh' ^yn<P'mi T'd>r:y" ~yImv; ' T'[.r:q-' aWl ~h,_yle[] ^m.vi ar"q.n-I al{) ~B' T'l.v;m-' al{) ~l'A[me( WnyyIh'
64:2 `WzG")r>yI ~yIAG ^yn<P'mi ^yr<_c'l. ^m.vi [:ydIAhl. vae h[,b.Ti ~yIm; ~ysim'h] vae x:doq.Ki 64:1 `WLzO*n"
!yI[: WnyzI+a/h, al{ W[m.v-' al{ ~l'A[meW 64:3 `WLzO*n" ~yrIh' ^yn<P'mi T'd>r:y" hW<+q;n> al{ tAar"An ^t.Af[]B;
^Wr+K.z>yI ^yk,r"d>Bi qd<c, hfe[ow> ff'-ta, T'[g. :P' 64:4 `Al*-hKex;m.li hf,[]y: ^t.l'Wz ~yhil{a/ ht'a'r-" al{)
Wnyte_qod>c-i lK' ~yDI[i dg<b<k.W WnL'Ku ameJ'k; yhiN >w: 64:5 `[;ve(W"nIw> ~l'A[ ~h,B' aj'xN/ <w:) T'p.c;q' hT'a-; !he
%B"+ qyzIx]h;l. rrEA[t.mi ^m.vib. arEAq-!yaew> 64:6 `Wnau(F'yI x:WrK' WnnEwO[]w: WnL'Ku hl,['K,( lb,N"w:
hT'a;w> rm,xoh; Wnx.n:a] hT'a'_ Wnybia' hw"hy> hT'[;w> 64:7 `WnnE)wO[-] dy:B. WngEWmT.w: WNM,mi ^yn<p' T'r>Ts: .h-i yKi(
an"- jB,h; !hE !wO=[' rKoz>Ti d[;l-' la;w> daom-. d[; hw"hy> @coq.T-i la; 64:8 `WnL'(Ku ^d>y" hfe[]m;W WnrEc.yO
Wnved>q' tyBe 64:10 `hm'(m'v. ~Il;v'Wry> ht'y"h' rB"d>mi !AYci rB"+d>mi Wyh' ^v.d>q' yrE[' 64:9 `WnL'(ku ^M.[;
64:11 `hB'(r>x'l. hy"h' WnyDEm;x]m-; lk'w> vae_ tp;rEf.li hy"h' Wnyteboa] ^Wll.hi( rv<a] WnTer>a;p.tiw>
al{l. ytiacem.nI Wla'v' aAll. yTiv.r:d>nI 65:1 s `dao)m-. d[; WnNE[;t.W hv,x/T, hw"+hy> qP;a;t.ti hL,a-e l[;h;
rrE+As ~[;- la, ~AYh-; lK' yd:y" yTif.r:Pe 65:2 `ymi(v.bi ar"q-o al{) yAG-la, ynINEhi ynINEhi yTir>m;a' ynIvU+q.bi
~yxib.zO* dymi_T' yn:P-' l[; ytiAa ~ysiy[ik.M;h; ~['h' 65:3 `~h,(ytebov.x.m; rx:a; bAj-al{ %r<D<h; ~ykil.hoh;

295

ryzIx]h; rf:B. ~ylik.ao)h' Wnyli_y" ~yrIWcN>b;W ~yrIb'Q.B; ~ybiv.YO*h; 65:4 `~ynI)beL.h-; l[; ~yrIJ .q;m.W tANG:B;
!v"[' hL,ae ^yTi_v.d:q. yKi yBi- vG:T-i la; ^yl,ae br:q. ~yrIm.ao)h' 65:5 `~h,(yleK. ~yliGUPi qr:m.W qr:p.W
yTim.L;viw> yTim.Lv; -i ~ai yKi hf,x/a, al{ yn"+p'l. hb'Wtk. hNEhi 65:6 `~AY*h-; lK' td<q<yO vae yPia;B.
~yrIh'h-, l[; WrJ.qi rv<a] hw"hy> rm:a' wD"x.y: ~k,yteAba] tnOwO[]w: ~k,ytenOwO[] 65:7 `~q")yxe-l[;
hw"hy> rm:a' hKo 65:8 s `~q")yxe-la, -l[; hn"voarI) ~t'L'[up. ytiDom;W ynIWp+r>xe tA[b'G>h-; l[;w>
yd:b'[] ![;m;l. hf,[/a,( !KE AB+ hk'r"b. yKi Whteyxiv.T-; la; rm;a'w> lAKv.a,B'( vAryTih; ace M'yI rv,a]K;
yd:b'[]w: yr:yxib. h'WvrEywI yr"_h' vrEAy hd"WhymiW [r:z< bqo[]Y:mI) yti aceAhw> 65:9 `lKo)h; tyxiv.h; yTil.bil.
65:11 `ynIWv)r"D> rv<a] yMi[;l. rq"+B' #b,rEl. rAk[' qm,[ew> !aco- hwEn>li !ArV'h; hy"h'w> 65:10 `hM'v'( WnK.v.yI
65:12 `%s")m.mi ynIm.l; ~yail.m;m.h;(w> !x'l.vu dG:l; ~yki r>[oh; yvi_d>q' rh: ta, ~yxikeV.h; hw"hy> ybez>[o ~T,a;w>
~T,_[.m;v. al{w> yTir>B:DI ~t,ynI[] al{w> ytiar"q' ![;y: W[r"k.Ti xb; J,l; ~k,L.kuw> br<x,l; ~k,t.a, ytiynIm'W
hNEhi hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo !kel' 65:13 p `~T,(r>x;B. yTic.p;x-' al{) rv<a]b;W yn:y[eB. [r:h' Wf[]T;w:
`Wvbo)Te ~T,a;w> Wxm'f.yI yd:b'[] hNEhi Wam'_c.Ti ~T,a;w> WTv.yI yd:b'[] hNEhi Wb['r>Ti ~T,a;w> WlkeayO yd:b'[]
~T,xN. :hiw> 65:15 `Wlyli(yET. x:Wr rb,VemiW ble baeK.mi Wq[]c.Ti ~T, a;w> ble_ bWJmi WNroy" yd:b'[] hNEhi 65:14
%rEB't.Mih; rv,a] 65:16 `rxE)a; ~ve ar"q.yI wyd"b'[]l;w> hwI+hy> yn"doa] ^t.ymih/w< yr:yxib.li h['Wbv.li ~k, m.vi
tAnvoarIh' tArC'h; WxK.v.nI yKi !mE+a' yhel{aBe [b;V'yI #r<a'B' [B'vN. Ih;w> !mea' yhel{aBe %rEB't.yI #r<a'B'
tAnvoarIh' hn"r>kZ; "ti al{w> hv'_d"x] #r<a'w" ~yvid"x] ~yIm:v' arEAb ynIn>h-i yKi( 65:17 `yn")y[eme WrTs. .nI ykiw>
arEAb ynIn>hi yKi arE_Ab ynIa] rv<a] d[;- ydE[] WlygIw> Wfyfi - ~ai-yKi( 65:18 `ble-( l[; hn"yl,[]t; al{w>
lAq dA[ HB' [m;V'y-I al{)w> yMi_[;b. yTif.f;w> ~Il;v'Wrybi yTilg. :w> 65:19 `fAf)m' HM'[;w> hl'yGI ~Il;v'Wry>-ta,
r[;N:h; yKi wym'_y-" ta, aLem;y-> al{) rv<a] !qez"w> ~ymiy" lW[ dA[ ~V'mi hy<h.y-I) al{ 65:20 `hq")['z> lAqw> ykiB.
~ymir"k. W[j.n"w> Wbv'_y"w> ~yTib' Wnb'W 65:21 `lL'(quy> hn"v' ha'm-e !B, aj,Axh;w> tWmy" hn"v' ha'm-e !B,
yMi[; ymey> #[eh' ymeyki-yKi( lke_ayO rxEa;w> W[J.yI al{ bveyE rxEa;w> Wnb.yI al{ 65:22 `~y")r>Pi Wlk.a'w>
hw"hy> ykeWrB. [r:z< yKi hl'_h'B,l; Wdl.yE al{w> qyrIl' W[g>yyI) al{ 65:23 `yr"(yxib. WLb;y> ~h,ydEy> hfe[]m;W
65:25 `[m'(v.a, ynIa]w: ~yrIB.d:m. ~he dA[ hn<+[/a, ynIa]w: War"q.y-I ~r<j,( hy"h'w> 65:24 `~T'(ai ~h,yaec'a/c,w> hM'he
Wtyxiv.y:-al{)w> W[rEy-" al{) Am+x.l; rp"[' vx'n"w> !b,T-, lk;ayO* rq"B'K; hyEr>a;w> dx'a,k. W[r>yI hl, j'w> baez>
hz<- yae yl'_g>r: ~doh] #r<a'h'w> yais .Ki ~yIm:V'h; hw"hy> rm:a' hKo 66:1 s `hw")hy> rm:a' yvid>q' rh:- lk'B.
hL,a-e lk' Wyh.YIw: ht'f'[' ydIy" hL,a-e lK'-ta,w> 66:2 `yti(x'Wnm. ~Aqm' hz<- yaew> yli- Wnb.Ti rv<a] tyIb;
vyai-hKem; rAVh; jxeAv 66:3 `yrI)b'D-> l[; drEx'w> x:Wr-hken>W ynI[-' la, jyBia; hz<- la,w> hw"+hy>-~aun>
Wrx]B'( hM'h-e ~G: !w<a"+ %rE)b'm. hn"bol. ryKiz>m; ryzIx-] ~D: hx'n>mi hle []m; bl,K, @rE)[o hF,h; x;beAz
~h,l' aybia' ~t'roWg*m.W ~h,ylelu[]t;B. rx:b.a, ynI a]-~G: 66:4 `hc'pe(x' ~v'p.n: ~h,yceWQvib.W ~h,yker>d:B.
s `Wrx")B' yTic.p;x-' al{) rv<a]b;W yn:y[eB. [r:h' Wf[]Y:w: W[me_v' al{w> yTir>B:DI hn<A[ !yaew> ytiar"q' ![;y:
dB;k.yI ymiv. ![;m;l. ~k,yDEn:m. ~k,yaen>fo ~k,yxea] Wrm.a' Ar+b'D-> la, ~ydIrEx]h; hw"hy>-rb;D> W[m.vi 66:5
~Lev;m. hw"hy> lAq lk'_yheme( lAq ry[ime !Aav' lAq 66:6 `Wvbo)yE ~hew> ~k,t.x;m.fib. ha,r>nIw> hw"hy>
[m;v-' ymi( 66:8 `rk")z" hj'ylim.hiw> Hl' lb,xe aAby" ~r<j,B. hd"l'_y" lyxiT' ~r<j,B. 66:7 `wyb'(y>aol. lWmG>
hd"l.y-" ~G: hl'x-' yKi( tx'_a, ~[;P; yAG dle(W"y-I ~ai dx'a, ~AyB. #r<a, lx;Wyh] hL,aeK' ha'r" ymi tazOK'
rm:a' yTir>c:['w> dyliAMh; ynIa-] ~ai hw"+hy> rm:ayO dyliAa al{w> ryBiv.a; ynIa]h; 66:9 `h'yn<)B-' ta, !AYci
~yliB.a;t.Mi(h-; lK' fAfm' HT'ai Wfyfi h'yb,_h]a-o lK' Hb' WlygIw> ~Il;v'Wry>-ta, Wxm.fi 66:10 s `%yIh")l{a/
66:12 s `Hd"(AbK. zyZImi ~T,g >N:[;t.hiw> WCmoT' ![;m;l. h'ym,_xun>T; dVomi ~T,[.b;f.W Wqn>yTi( ![;m;l. 66:11 `h'yl,(['
dc;-l[; ~T,_q.n:ywI) ~yIAG dAbK. @jEAv lx;n:k.W ~Alv' rh'n"K. h'yl,ae-hj,(nO ynIn>hi hw"hy> rm:a' hko- yKi(
~Il;v'Wr)ybiW ~k,m.x,n:a] ykinOa'( !KE WNm,_x]n:T. AMai rv<a] vyaiK. 66:13 `W[v'([\v'T. ~yIK:r>B-i l[;w> WafeN "Ti
wyd"b'[-] ta, hw"hy>-dy: h['d>Anw> hn"x.r:_p.ti av,D<K; ~k,yteAmc.[;w> ~k,B.li ff'w> ~t,yair>W 66:14 `Wmx'(nUT.
APa; hm'xeB. byvih'l. wyt'_boK.r>m; hp'WSk;w> aAby" vaeB' hw"hy> hNEh-i yKi( 66:15 `wyb'(y>a-o ta, ~[;z"w>
66:17 `hw")hy> ylel.x;( WBr:w> rf"+B' lK'-ta, ABr>x;b.W jP'v.nI hw"hy> vaeb' yKi 66:16 `vae-( ybeh]l;B. Atr"[g] :w>

296

#q,V,h;w> ryzIx]h; rf:B. ylek.ao) %w<T'B; tx;a; dx;a, rx:a; tANG:h-; la, ~yrIhJ] ;M(hi ;w> ~yviD>q;t.Mih;
~yIAGh;-lK'-ta, #Beq;l. ha'B' ~h,ytebov.x.m;W ~h,yfe[]m; ykinOa'w> 66:18 `hw")hy>-~aun> Wpsuy" wD"x.y: rB"+k.[;h'w>
~yIAGh;-la,( ~yjiyleP. ~h,me yTix.L;viw> tAa ~h,b' yTim.f;w> 66:19 `ydI(AbK.-ta, War"w> Wab'W tAn=voL.h;w>
y[im.v-i ta, W[m.v-' al{ rv,a] ~yqixor>h' ~yYIaih' !w"+y"w> lb;Tu tv,q< ykev.mo dWlw> lWP vyvir>T;
~yIAGh;-lK'mi ~k,yxea-] lK'-ta, Waybihew> 66:20 `~yI)AGB; ydIAbK.-ta, WdyGIhiw> ydIAbK.-ta, War-" al{w>
rm:a' ~Il;v'Wry> yvid>q' rh: l[; tArK'r>Kib;W ~ydIr"P.b;W ~yBiC ;b;W bk,r<b'W ~ysi WSB; hw"hyl;( hx'n>mi
xQ:a, ~h,m-e ~g:w> 66:21 `hw")hy> tyBe rAhj' ylik.Bi hx'n>Mih-; ta, laer"f.yI ynEb. Waybiy" rv<a]K; hw"+hy>
ynIa] rv,a] hv'd"x]h; #r<a'h'w> ~yvid"x\h; ~yIm:V'h; rv<a]k; yKi 66:22 `hw")hy> rm:a' ~YIwIl.l; ~ynIh]Kol;
yDEmiW Avd>x'B. vd<x-o yDEmi( hy"h'w> 66:23 `~k,(m.viw> ~k,[]r>z: dmo[]y: !KE hw"+hy>-~aun> yn:p'l. ~ydIm.[o hf,[o
~yvin"a]h' yrEg>piB. War"w> Wac.y"w> 66:24 `hw")hy> rm:a' yn:p'l. twOx]T;v.hil. rf"B-' lk' aAby" AT=B;v;B. tB'v;
`rf")B-' lk'l. !Aar"dE Wyh'w> hB,k.ti al{ ~V'aiw> tWmt' al{ ~T'[.l;At yKi yBi_ ~y[iv.Poh;

hymry
Jeremiah
hy"h' rv,a] 1:2 `!mI)y"n>Bi #r<a,B. tAtn"[]B; rv<a] ~ynIh]Ko)h-; !mi WhY"+qil.x-i !B, Why"m.r>yI yrEb.DI 1:1
yhiy>w: 1:3 `Ak*l.m'l. hn"v' hrEf.[-, vl{v.Bi hd"_Why> %l,m, !Ama-' !b, WhY"viayO ymeyBi wyl'ae hw"hy>-rb;d>
WhY"viayO-!b, WhY"qid>cil. hn"v' hrEf.[, yTev.[; ~To-d[; hd"Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahy> ymeyBi
~r<j,B. 1:5 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 1:4 s `yvi(ymix]h; vd<xoB; ~Il;v'Wry> tAlG-> d[; hd"_Why> %l,m,
rm;aow" 1:6 `^yTi(t;n> ~yIAGl; aybin" ^yTi_v.D:q.hi ~x,r<me aceTe ~r<j,b.W ^yTi[.d:y> !j,B,b; ^rC> 'a, ^r>ACa,
rm:aTo-la; yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 1:7 p `ykinO*a' r[;n-: yKi rBE+D: yTi[.d:y-" al{ hNEhi hAihy> yn"doa] Hh'a]
~h,_ynEP.mi ar"yTi-la; 1:8 `rBE)d:T. ^W>c;a] rv<a-] lK' taew> %leTe ^x]l'v.a, rv<a-] lK'-l[;( yKi ykinO =a' r[;n:
hNEhi yl;ae hw"hy> rm,aYOw: yPi-_ l[; [G:Y:w: Ady-" ta, hw"hy> xl; v.YIw: 1:9 `hw")hy>-~aun> ^l<C ih;l. ynIa] ^T.a-i yKi(
#Atn>liw> vAtn>li tAkl'm.M;h-; l[;w> ~yIAGh;-l[; hZ<h; ~AYh; ^yTid>q;p.hi haer> 1:10 `^ypi(B. yr:b'd> yTit;n"
Why"+m.r>yI ha,ro hT'a-; hm' rmoale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhi y>w: 1:11 p `[;Aj)n>liw> tAnb.li sAr+h]l;w> dybia]h;l.W
yrIb'D-> l[; ynIa] dqEv-o yKi( tAa+r>li T'b.j;yhe yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 1:12 `ha,(ro ynIa] dqEv' lQEm; rm;aow"
ha,ro ynIa] x:Wpn" rysi rm;aow" ha,_ro hT'a; hm' rmoale tynIve yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 1:13 p `At)fo[]l;
yKi 1:15 `#r<a'(h' ybev.y-O lK' l[; h['r"h' xt;P'Ti !ApC'mi yl'_ae hw"hy> rm,aYO w: 1:14 `hn"Ap*c' ynEP.mi wyn"p'W
yrE[]v; xt;P, Aas.Ki vyai Wnt.n"w>) Wab'W hw"+hy>-~aun> hn"Apc' tAkl.m.m; tAxP.v.m-i lk'(l. arEqo ynIn>hi
l[; ~t'Aa yj;P'v.mi yTir>B;dIw> 1:16 `hd"(Why> yrE[-' lK' l[;w> bybis ' h'yt,moAx-lK' l[; w> ~Il;v'Wry>
rzOa.T, hT'a;w> 1:17 `~h,(ydEy> yfe[]m;l. Wwx]T;v.YI)w: ~yrIxea] ~yhil{ale WrJ.q;y>w:) ynIWbz"[] rv<a] ~t'_['r-" lK'
^T.xia-] !P<) ~h,ynEP.mi tx;T-e la; &'W<+c;a] ykinOa' rv<a-] lK' tae ~h,ylea] T'r>B;dIw> T'm.q;w> ^yn<t.m'
tv,xon> tAmxol.W lz<r>B; dWM[;l.W rc'b.mi ry[il. ~AYh; ^yTit;n> hNEhi ynI a]w: 1:18 `~h,(ynEp.li
Wlk.Wy-al{w> ^yl,ae Wmx]l.nIw> 1:19 `#r<a'(h' ~[;l.W h'yn<h]kol. h'yr<f'l. hd"Why> yke l.m;l. #r<a'_h-' lK'-l[;

297

t'ar"q")w> %l{h' 2:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 2:1 p `^l<)yCih;l. hw"hy>-~aun> ynIa] ^T.a-i yKi( %l"+
%TEk.l, %yIt"+l{WlK. tb;h]a; %yIr:W[n> ds,x, %l' yTir>k:z" hw"hy> rm:a' hKo rmoale ~Il;v'Wry> ynEz>a'b.
wyl'k.a-o lK' hto+a'WbT. tyviarE hw"hyl; laer"f.yI vd<qo 2:3 `h['(Wrz> al{ #r<a,B. rB'd>MiB; yr:x]a;
tyBe tAxP.v.m-i lk'(w> bqo[+ ]y: tyBe hw"hy>-rb;d> W[m.vi 2:4 p `hw")hy>-~aun> ~h,ylea] aboT' h['r" Wmv'a.y<
lb,h,h; yrEx]a; Wkl.YE)w: yl'_['me Wqx]r" yKi lw<[' yBi ~k,yteAba] Wac.M-' hm; hw"hy> rm:a' hKo 2:5 `lae(r"f.yI
rB'd>MiB; Wnt'ao %yliAMh; ~yIr"+c.mi #r<a,me Wnt'ao hl,[]M;h; hw"hy> hYEa; Wrm.a' al{w> 2:6 `WlB'(h.Y<w:
2:7 `~v'( ~d"a' bv;y" al{)w> vyai HB' rb;[-' al{) #r<a,B. tw<m'l.c;w> hY"ci #r<a,B. hx'Wvw> hb' r"[] #r<a,B.
ytil'x]n:w> ycir>a-; ta, WaM.j;T.w: WaboT'w: Hb'_Wjw> Hy"rP> i lkoa/l, lm,r>K;h; #r<a-, la, ~k,t.a, aybi a'w"
W[v.P' ~y[iroh'w> ynIW[d"y> al{ hr"ATh; yfe p.tow> hw"hy> hYEa; Wrm.a'( al{ ~ynIh]Koh; 2:8 `hb'([eAtl. ~T,m.f;
hw"+hy>-~aun> ~k,T.ai byrIa' d[o !kel' 2:9 `Wkl'(h' Wl[iAy-al{) yrEx]a;w> l[;B;b; WaB.nI ~yaiybiN>h;w> ybi_
!hE War>W dao+m. Wnn>ABt.hi(w> Wxl.vi rd"qew> War>W ~yYITiki yYEai Wrb.[i yKi 2:10 `byrI)a' ~k,ynEb. ynEB-. ta,w>
2:12 `ly[i(Ay aAlB. AdAbK. rymihe yMi[;w> ~yhi_l{a/ al{ hM'hew> ~yhil{a/ yAG rymiyheh; 2:11 `tazO*K' ht'y>h'
Wbz>[' ytiao yMi_[; hf'[' tA[r" ~yIT:v-. yKi( 2:13 `hw")hy>-~aun> daom. Wbr>x' Wr[]f;w> tazO=-l[; ~yIm:v' WMvo
db,[,h; 2:14 `~yIM")h; Wlkiy-" al{ rv<a] ~yrIB'v.nI troaBo tAraBo ~h,l' bcox.l; ~yYIx; ~yIm: rAqm.
WtyviY"w: ~l'_Aq Wnt.n" ~yrIpik. Wga]v.yI wyl'[' 2:15 `zb;(l' hy"h' [:WDm; aWh+ tyIB: dyliy-> ~ai laer"f.yI
%W[r>yI sxe_n>P;x.t;w> snEP.x.t;w> @nO- ynEB-. ~G: 2:16 `bve(yO yliB.mi WtC.nI ht'C.nI wyr"[' hM'v;l. Acr>a;
hT'[;w> 2:18 `%r<D"(B; %kEyliAm t[eB. %yIh;l{a/ hw"hy>-ta, %bez>[' %L"-+ hf,[]T; tazO - aAlh] 2:17 `dqo)d>q'
%rES .y:T. 2:19 `rh")n" yme tATv.li rWVa; %r<d<l. %L'-hm;W rAx=vi yme tATv.li ~yIr:c.mi %r<d<l. %L'-hm;
ytiD"x.p; al{w> %yIh"+l{a/ hw"hy>-ta, %bEz>[' rm'w" [r:- yKi yair>W y[i d>W %xukiAT %yIt;Abvu(m.W %te['r"
al{ yrIm.aTow: %yIt;rso .Am yTiq.T;nI %Le[u yTir>b:v' ~l' A[me yKi 2:20 `tAa)b'c. hwIhy> yn"doa-] ~aun> %yIl;ae
ykinOa'(w> 2:21 `hn")zO h['co T.a; !n"[]r: #[e- lK' tx;t;w> hh'boG> h[' b.G-I lK'-l[;( yKi rAb=[/a, dbo[/a,
rt,N<B; ysiB.k;T-. ~ai yKi 2:22 `hY")rIk.n" !p,G<h; yrEWs yli T.k.P;h.n< %yaew> tm,_a/ [r;z< hL{Ku qrEfo %yTi[. j;n>
yrEx]a; ytiamej.nI al{ yrIm.aTo %yae 2:23 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yn:p'l. %nEwO[] ~T'k.nI tyrI+Bo %l"- yBir>t;w>
2:24 `h'yk,(r"D> tk,r<f'm. hL'q; hr"k.Bi tyfi_[' hm, y[iD> ay>G:B; %Ker>d: yai r> yTik.l;h' al{ ~yli['B.h;
al{ h'yv,q.b;m-. lK' hN"b<+yviy> ymi Ht'n"a]T; x:Wr hp'a]v' Hv'p.n: Avpn: tW:a;B. rB'd>mi dMuli hr<P,
va'An yrIm.aTow: ha'_mC. imi %nEArg>W %nEroAgW @xeY"mi %leg>r: y[in>mi 2:25 `h'n>Wa)c'm.yI Hv'd>x'B. Wp['yyI
hM'he lae_r"f.yI tyBe Wvybiho !KE aceM'yI yKi bN"G: tv,boK. 2:26 `%lE)ae ~h,yrEx]a;w> ~yrIz" yTib.h;a-' yKi( aAl
ynTid>liy> T.a; !b,a,l'w> hT'a; ybia' #[el' ~yrIm.ao 2:27 `~h,(yaeybin>W ~h,ynEh]kow> ~h,yrEf'( ~h,ykel.m;
^yh,l{a/ hYEa;w> 2:28 `Wn[e(yviAhw> hm'Wq Wrm.ayO* ~t'['r"( t[eb.W ~ynI+p' al{w> @r<[o yl;ae Wnp-' yKi( WnT'd>liy>
2:29 s `hd"(Why> ^yh,l{a/ Wyh' ^yr<[' rP:s
.mi yKi ^t<+['r" t[eB. ^W[yviAy-~ai WmWqy" %L' t'yfi[' rv<a]
al{ rs"Wm ~k,ynEB-. ta, ytiyKehi aw>V'l; 2:30 `hw")hy>-~aun> yBi ~T,[.v;P. ~k,L.Ku yl'_ae WbyrIt' hM'l'
rB"d>mih] hw"hy>-rb;d> War> ~T,a; rADh; 2:31 `tyxi(v.m; hyEr>a;K. ~k,yaeybi(n> ~k,B.r>x; hl'k.a' Wxq"+l'
2:32 `^yl,(ae dA[ aAbn" aAl) Wnd>r: yMi[; Wrm.a' [:WDm; hy"+l.Pea.m; #r<a, ~ai laer"f.yIl. ytiyyIh'
%KEr>D: ybijiyTe-hm; 2:33 `rP")s.mi !yae ~ymiy" ynIWxkev. yMi[;w> h'yr<_Vuqi hL'K; Hy"d>[, hl'WtB. xK;v.tih]
~D: Wac.m.nI %yIp;n"k.Bi ~G: 2:34 `%yIk")r"D-> ta, T.d>M;li yTid>M;li tA[r"h-' ta, ~G: !kel' hb'_h]a; vQEb;l.
%a: ytiyQenI yKi yrIm.aTo)w: 2:35 `hL,a-e( lK'-l[; yKi ~ytiac'm. tr<T,x.M;b-; al{) ~yYI+qin> ~ynIAyb.a, tAvp.n:
tANv;l. daom. yliz>T-e hm; 2:36 `ytiaj'(x' al{ %rEm.a-' l[; %t'Aa jP'v.nI ynIn>hi yNIM<+mi APa; bv'
%vE+aro-l[; %yId:y"w> yaic.Te( hz< taeme ~G: 2:37 `rWV)a;me T.v.B-o rv,a]K; yviAbTe ~yIr:c.Mimi ~G: %KE+r>D-: ta,
hk'l.h'w> ATv.a-i ta, vyai xL;v;y> !hE rmoale 3:1 `~h,(l' yxiylic.t; al{w> %yIx;j;b.miB. hA'hy> sa;m-' yKi(
tynIz" T.a;w> ayhi_h; #r<a'h' @n:x/T, @Anx' aAlh] dA[ h'yl,ae bWvy"h] rxea-; vyail. ht'y>h'w> ATaime
T.B.K;vu T.l.G:vu al{ hpoyae yair>W ~yIp'v-. l[; %yIn:y[e-yai(f. 3:2 `hA")hy>-~aun> yl;ae bAvw> ~yBir: ~y[irE
~ybibir> W[n>M'YIw: 3:3 `%tE)['r"b.W %yIt:Wnz>Bi #r<a, ypiynIx]T;w: rB"+d>MiB; ybir"[]K; ~h,l' T.b.v;y" ~ykir"D-> l[;

298

ytiar"q' hT'[;me aAlh] 3:4 `~le(K'hi T.n>a:me %l' hy"h" hn"Az hV'ai xc;meW hy"+h' aAl vAql.m;W
T.r>B:dI yTir>B;dI hNEhi xc;n<+l' rmov.y-I ~ai ~l'A[l. rjon>yIh] 3:5 `hT'a'( yr:[un> @WLa; ybi_a' yli tar"q'
ht'f.[' rv<a] t'yair"h] %l,M,h; WhY"viayO ymeyBi yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 3:6 p `lk'(WTw: tA[r"h' yfi[]T;w:
rm;aow" 3:7 `~v'-( ynIz>Tiw: !n"[]r: #[e- lK' tx;T-; la,w> H:boG" rh:- lK'-l[; ayhi hk'l.ho lae_r"f.yI hb'vum.
3:8 `hd"(Why> Ht'Axa] hd"AgB' ar<Tew: har<Tew: hb'v'_ al{w> bWvT' yl;ae hL,a-e lK'-ta, Ht'Af[] yrEx]a;
h'yt,tuyrIK. rp,s-e ta, !TEa,w" h'yTix.L;vi laer"f.yI hb'vum. hp'a]nI) rv<a] tAdao-lK'-l[; yKi ar<aew"
@n:x/T,w: Ht'Wnz> lQomi hy"h'w> 3:9 `ayhi-( ~G: !z<TIw: %l,Tew: Ht'Axa] hd"Why> hd"g EBo* ha'r.y") al{w> h'yl,_ae
Ht'Axa] hd"AgB' yl;ae hb'v-' al{ tazO-lk'B-. ~g:w> 3:10 `#[e(h-' ta,w> !b,a,h-' ta, @a:n>Tiw: #r<a'_h-' ta,
hb'vum. Hv'p.n: hq"D>ci yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 3:11 p `hw")hy>-~aun> rq,v,B-. ~ai yKi HB'_l-i lk'B. hd"Why>
hb'vum. hb'Wv T'r>m;a'w> hn"Apc' hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, t'ar"q'w> %l{ h' 3:12 `hd"(Why> hd"g EBomi lae_r"f.yI
%a; 3:13 `~l'(A[l. rAJa, al{ hw"hy>-~aun> ynIa] dysix-' yKi( ~k,_B' yn:P' lyPia-; aAl) hw"hy>-~aun> laer"f.yI
yliAqb.W !n"[]r: #[e- lK' tx;T; ~yrIZ "l; %yIk;r"D-> ta, yrIZ >p;T.w: T.[;v'_P' %yIh:l{a/ hw"hyB; yKi %nEwO[] y[iD>
yTix.q;l'w> ~k,_b' yTil.[;B' ykinOa' yKi hw"hy>-~aun> ~ybib'Av ~ynIb' WbWv 3:14 `hA")hy>-~aun> ~T,[.m;v-. al{
W[r"w> yBi_liK. ~y[ir o ~k,l' yTit;n"w> 3:15 `!AY*ci ~k,t.a, ytiabehew> hx'P'v.Mimi ~yIn:v.W ry[ime dx'a, ~k,t.a,
hw"hy>-~aun> hM'heh' ~ymiY"B; #r<a'B' ~t,yrIp.W WBr>ti yKi hy"h'w> 3:16 `lyKe(f.h;w> h['DE ~k,t.a,
hf,['yE al{w> Wdqop.yI al{w> Ab-WrK.zy> I al{w> ble-_ l[; hl,[]y: al{w> hw"hy>-tyrIB. !Ara] dA[ Wrm.ayO- al{
hw"hy> ~vel. ~yIAGh;-lk'( h'yl,ae WWq.nIw> hw"hy> aSeKi ~Il;v'Wryli War>q.yI ayhih; t[eB' 3:17 `dA[)
hd"Why>-tybe Wkl.yE hM'heh' ~ymiY"B; 3:18 s `[r"(h' ~B'li tWrrIv. yrEx]a; dA[ Wkl.y-E al{w> ~Il'_v'Wryli
ykinOa'w> 3:19 `~k,(yteAba]-ta, yTil.x;n>hi rv<a] #r<a'h-' l[; !Apc' #r<a,me wD"x.y: Waboy"w> lae_r"f.yI tyBe- l[;
ybia' rm;aow" ~yI+AG tAab.ci ybic. tl;x]n: hD"m.x, #r<a, %l'-!T,a,w> ~ynIB'B; %tEyvia] %yae yTir>m;a'
~T,dg> :B. !KE H['_rEme hV'ai hd"g >B' !kEa' 3:20 `ybiWv)t' WbWvt' al{ yr:x]a;meW yli -yair>q.Ti -War>q.Ti
WW[/h, yKi lae_r"f.yI ynEB. ynEWnx]t; ykiB. [m'v.nI ~yyIp'v-. l[; lAq 3:21 `hw")hy>-~aun> laer"f.yI tyBe yBi
Wnt'a' Wnn>hi ~k,_ytebo)Wvm. hP'r>a, ~ybib'Av ~ynIB' WbWv 3:22 `~h,(yhel{a/ hA"hy>-ta, Wxk.v' ~K'r>D-: ta,
Wnyhel{a/ hA"hyB; !kea' ~yrI+h' !Amh' tA[b'G>mi rq,V,l; !kEa' 3:23 `Wnyhe(l{a/ hA"hy> hT'a; yKi %l'
~r"q'B-. ta,w> ~n"aco-ta, WnyrE_W[N>mi WnyteAba] [:ygIy-> ta, hl'k.a'( tv,Boh;w> 3:24 `lae(r"f.yI t[;WvT.
Wnaj'x' Wnyhel{a/ hw"hyl; yKi WnteM'liK. WnSek;t.W* WnTev.b'B. hb'K.v.nI 3:25 `~h,(yteAnB.-ta,w> ~h,ynEB-. ta,
bWvT'-~ai 4:1 s `Wnyhe(l{a/ hA"hy> lAqB. Wn[.m;v' al{w> hZ<+h; ~AYh-; d[;w> WnyrEW[N>mi WnyteAba]w: Wnx.n:a]
hw"hy>-yx; T'[.B;v.nIw> 4:2 `dWn*t' al{w> yn:P'mi ^yc,WQvi rysiT-' ~aiw> bWv+T' yl;ae hw"hy>-~aun> laer"f.yI
vyail. hA'hy> rm:a' hko- yKi 4:3 s `WlL'(h;t.yI AbW ~yIAG Ab Wkr>B"t.hiw> hq"+d"c.biW jP'v.miB. tm,a/B,
tAlr>[' Wrsih'w> hA'hyl; WlMohi 4:4 `~yci(Aq-la, W[r>z>T-i la;(w> rynI+ ~k,l' WrynI ~Il;v'Wryliw> hd"Why>
[:ro ynEP.mi hB,k;m. !yaew> hr"[]b'W ytim'x] vaek' aceT-e !P, ~Il'_v'Wry> ybev.ywO > hd"Why> vyai ~k,b.b;l.
War>qi #r<a'_B' rp"Av W[q.Ti W[q.Tiw Wrm.aiw> W[ymiv.h; ~Il;v'WrybiW hd"Whybi( WdyGIh; 4:5 `~k,(ylel.[;m;
h['r" yKi Wdmo+[]T-; la;( Wzy[ih' hn"AYci snE- Waf. 4:6 `rc")b.Mih; yrE[-' la, ha'Abn"w> Wps.a'he Wrm.aiw> Wal.m;
Am+qoM.mi ac'y" [s;n" ~yIAG tyxiv.m;W AkBS. umi( hyEr>a; hl'[' 4:7 `lAd)G" rb,v,w> !ApC'mi aybime ykinOa'
yKi Wlyli_yhew> Wdps. i ~yQIf; Wrg>xi tazO-l[; 4:8 `bve(Ay !yaeme hn"yC,Ti %yIr:[' hM'v;l. %cer>a; ~Wfl'
blew> %l,M,h-; ble db;ayO hw"hy>-~aun> aWhh;-~AYb; hy"h'w> 4:9 p `WNM,(mi hA"hy>-@a; !Arx] bv'- al{
t'aVehi aVeh; !kea' hwIhy> yn"doa] Hh'a] rm;aow" 4:10 `Whm'(t.yI ~yaiybiN>h;w> ~ynIh]Koh; WMv;n"w> ~yrIF+ 'h;
rmEa'yE ayhih; t[eB' 4:11 `vp,N")h-; d[; br<x, h['g >n"w> ~k,_l' hy<h.yI ~Alv' rmoale ~Il;v'Wryliw> hZ<h; ~[' l'
4:12 `rb:)h'l. aAlw> tArz>li aAl yMi_[; tB; %r<D< rB'd>MiB; ~yyIp'v. xc; x:Wr ~Il;v'Wryliw> hZ<h-; ~['l'(
hl,[]y: ~ynIn"[]K; hNEhi 4:13 `~t'(Aa ~yjiP'v.mi rBEd:a] ynIa-] ~G: hT'[; yli_ aAby" hL,aeme alem' x:Wr
~Il;v'Wry> %Beli h['r"me ysiB.K; 4:14 `Wnd>D"(vu yKi Wnl' yAa wys'_Ws ~yrIvN' >mi WLq; wyt'AbK.r>m; hp'WSk;w>
!w<a" [:ymiv.m;W !D"+mi dyGIm; lAq yKi 4:15 `%nE)Aa tAbv.x.m; %BEr >qiB. !yliT' yt;m-' d[; y[ive_W"Ti ![;m;l.

299

qx'_r>M,h; #r<a,me ~yaiB' ~yrIc.nO ~Il;v'Wry>-l[; W[ymiv.h; hNEhi ~yIAGl; WryKiz>h; 4:16 `~yIr")p.a, rh:me
`hw")hy>-~aun> ht'r"m' ytia-o yKi bybi_S'mi h'yl,[' Wyh' yd:f' yrEm.voK. 4:17 `~l'(Aq hd"Why> yrE[-' l[; WnT.YIw:)
y[;me y[;me 4:19 s `%BE)l-i d[; [g:n" yKi rm' yKi %te['r" tazO %l"+ hL,ae Af[' %yIl;l'[]m;W %Ker>D: 4:18
T.[;m;v' yTi[.m;v' rp'Av lAq yKi vyrI+x]a; al{ yBili yLi- hm,ho) yBili tAryqi hl'yxiAa hl'Wxa'
yl;h'ao WdD>vu ~aot.Pi #r<a'_h-' lK' hd"D>vu yKi ar"q.nI rb,v-, l[; rb,v, 4:20 `hm'(x'l.mi t[;WrT. yvip.n:
W[d"y" al{ ytiAa yMi[; lywIa/ yKi 4:22 s `rp")Av lAq h['m.v.a, sNE-+ ha,r>a, yt;m-' d[; 4:21 `yt'([oyrIy> [g:r<
ytiyair" 4:23 `W[d"(y" al{ byjiyhel.W [r:h'l. hM'he ~ymik'x] hM'he_ ~ynIAbn> al{w> hM'he ~yliks' . ~ynIB'
~yvi_[]ro hNEhiw> ~yrIh'h,( ytiyair" 4:24 `~r"(Aa !yaew> ~yIm:V'h-; la,w> Whbo+w" Whto- hNEhiw> #r<a'h-' ta,
hNEhiw> ytiyair" 4:26 `Wdd"(n" ~yImV: 'h; @A[-lk'w> ~d"_a'h' !yae hNEhiw> ytiyair" 4:25 `Wlq")l.q;t.hi tA[b'G>h-; lk'w>
hw"hy> rm:a' hko-yKi 4:27 s `AP)a; !Arx] ynEP.mi hw"hy> ynEP.mi WcT.nI wyr"[-' lk'w> rB"+d>Mih; lm,r>K;h;
l[;M'_mi ~yIm:V'h; Wrd>q'w> #r<a'h' lb;a/T, tazO-l[; 4:28 `hf,([/a, al{ hl'k'w> #r<a'_h-' lK' hy<h.ti hm'm'v.
tx;r:Bo tv,q, hmerow> vr"P' lAQmi 4:29 `hN"M<)mi bWva-' al{w> yTim.x;nI al{w> ytiMoz: yTir>B;d-I yKi l[;
T.a;w> yTia;w> 4:30 `vyai( !hEB' bveAy-!yaew> hb'Wz[] ry[ih-' lK' Wl+[' ~ypiKeb;W ~ybi['B, WaB' ry[ih-' lK'
yPi_y:t.Ti aw>V"l; %yIn:y[e %WPb; y[ir>q.t-i yKi( bh'z-" ydI[] yDI[.t-; yKi ynIv' yviB.l.t-i yKi( yfi[]T-; hm;( dWdv'
!AYci-tB; lAq hr"yKib.m;K. hr"c' yTi[.m;v' hl'AxK. lAq yKi 4:31 `WvQE)b;y> %vEp.n: ~ybig >[o %b"- Wsa]m'
~Il;v'Wry> tAcWxB. Wjj.Av 5:1 p `~ygI)r>hol. yvip.n: hp'y>[-' yKi( yli an"- yAa) h'yP,_K; frEp'T. x;Pey:t.Ti
hn"+Wma/ vQEb;m. jP'v.mi hf,[o vyE- ~ai vyai Wac.m.T-i ~ai h'yt,AbAxr>bi Wvq.b;W W[d>W an"- War>W
hn"Wma/l, aAlh] ^yn<y[e hA'hy> 5:3 `W[be(V'yI rq,V,l; !kEl' WrmE+ayO hA"hy>-yx; ~aiw> 5:2 `Hl'( xl;s .a,w>
ynIa]w: 5:4 `bWv)l' Wna]me [l;S,mi ~h,ynEp. WqZ>xi rs"+Wm tx;q: Wna]me ~t'yLiKi Wlx'- al{w>) ~t'ao ht'yKihi
yLi-hk'l]ae( 5:5 `~h,(yhel{a/ jP;v.mi hw"hy> %r<D< W[d>y" al{ yKi Wla]An ~he_ ~yLiD-: %a; yTir>m;a'
wD"x.y: hM'he %a: ~h,_yhel{a/ jP;v.mi hw"hy> %r<D< W[d>y" hM'he yKi ~t'Aa hr"B.d:a]w: ~ylidoG>h-; la,
dqevo rmEn" ~dEd>v'y> tAbr"[] baez> r[;Ym: i hyEr>a; ~K'hi !Ke-l[; 5:6 `tAr)seAm WqT.nI l[o Wrb.v'
5:7 `~h,(yteAbWvm. ~h,(yteAbvum. Wmc.[' ~h,y[ev.Pi WBr: yKi @rEJ
+ 'yI hN"hEme aceAYh;-lK' ~h,yrE[-' l[;
Wpa'n>YIw: ~t'Aa [;Bif.a;w" ~yhi_l{a/ al{B. W[b.V'YIw: ynIWbz"[] %yIn:B' %l' -xl;s( .a,( -x:Als.a, tazOl' yae
hL,a-e l[;h;( 5:9 `Wlh'(c.yI Wh[erE tv,a-e la, vyai Wy=h' ~yKiv.m; ~ynIZ "yUm. ~ysiWs 5:8 `Wdd"(GOt.yI hn"Az tybeW
Wtxev;w> h'yt,Arv'b. Wl[] 5:10 s `yvi(p.n: ~QEn:t.ti al{ hz<K-' rv,a] yAgB. ~aiw> hA"+hy>-~aun> dqop.a-, aAl
laer"f.yI tyBe yBi Wdg>B' dAgb' yKi 5:11 `hM'he( hw"hyl; aAl yKi h'yt,Avyjin> Wrysih' Wf+[]T-; la;( hl'k'w>
br<x,w> h['r" Wnyle[' aAbt-' al{w> aWh+-al{ Wrm.aYOw: hw"hyB; Wvx]Ki( 5:12 `hw")hy>-~aun> hd"Why> tybeW
!kel' 5:14 s `~h,(l' hf,['yE hKo ~h,_B' !yae rBEDIh;w> x:Wrl. Wyh.yI) ~yaiybiN>h;w> 5:13 `ha,(r>nI aAl b['r"w>
vael. ^ypiB. yr:b'D> !tenO ynIn>hi hZ<+h; rb"D"h-; ta, ~k,r>B,D: ![;y: tAab'c. yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo)
yAG hA"+hy>-~aun> laer"f.yI tyBe qx'r>M,mi yAG ~k,yle[] aybime ynIn>hi 5:15 `~t;l'(k'a]w: ~yci[e hZ<h; ~['h'w>
rb,q<K. AtP'v.a; 5:16 `rBE)d:y-> hm; [m;v.ti al{w> Anvol. [d:t-e al{ yAG aWh ~l'A[me yAG aWh !t"yae
^r<q'b.W ^n>aco lk;ayO ^yt,Anb.W ^yn<B' Wlk.ayO ^m,x.l;w> ^r>yci(q. lk;a'w> 5:17 `~yrI)ABGI ~L'Ku x:Wt+P'
~ymiY"B; ~g:w> 5:18 `br<x'(B, hN"hEB' x;jeAB hT'a; rv<a] ^yr<c'b.mi yrE[' vveroy> ^t<+n"aet.W ^n>p.G: lk;ayO
Wnyhel{a/ hA"hy> hf'[' hm, tx;T; Wrm.ato yKi hy"h'w> 5:19 `hl'(K' ~k,T.ai hf,[/a-, al{) hA"+hy>-~aun> hM'heh'
!Ke ~k,c.r>a;B. rk'nE yhel{a/ Wdb.[;T;w: ytiAa ~T,b.z:[] rv,a]K; ~h,ylea] T'r>m;a'w> hL,a-e_ lK'-ta, Wnl'
5:21 `rmo*ale hd"Whybi h'W[ymiv.h;w> bqo+[]y: tybeB. tazO WdyGIh; 5:20 s `~k,(l' al{ #r<a,B. ~yrIz" Wdb.[;T;
ytiAah; 5:22 `W[m'(v.yI al{w> ~h,l' ~yIn:z>a' War>yI al{w> ~h,l' ~yIn:y[e ble_ !yaew> lk's ' ~[; tazO an"- W[m.vi
al{w> ~l'A[-qx' ~Y"l; lWbG> lAx yTim.f-; rv,a] Wlyxit' al{ yn:P'mi ~ai hA'hy>-~aun> War"yti-al{
rrEAs ble hy"h' hZ<h; ~['l'w> 5:23 `Whn>rU)b.[;y: al{w> wyL'g : Wmh'w> Wlk'Wy al{w> Wv[]G"t.YI)w: Whn>r<+b.[;y:
hr<yOw> ~v,G< !teN Oh; Wnyhel{a/ hw"hy>-ta, an" ar"ynI ~b'b'l.bi Wrm.a-' al{)w> 5:24 `Wkle(YEw: Wrs" hr<_AmW
~k,ytewaJox;w> hL,a-e_ WJhi ~k,yteAnwO[] 5:25 `Wnl'-( rm'v.yI ryciq' tAQxu tA[buv. AT+[iB. vAql.m;W hr<Ay

300

~yvin"a] tyxiv.m; WbyCihi ~yviWqy> %v:K. rWvy" ~y[i_v'r> yMi[;b. Wac.m.n-I yKi 5:26 `~K,(mi bAJh; W[n>m'
Wnm.v' 5:28 `Wryvi([]Y:w:) Wld>G" !KE- l[; hm'_r>mi ~yailem. ~h,yTeB' !KE @A[ alem' bWlk.Ki 5:27 `WdKo)l.yI
5:29 `Wjp'(v' al{ ~ynIAyb.a, jP;v.miW Wxyli_c.y:w> ~Aty" !yDI Wnd"- al{ !yDI [r" yrEb.dI Wrb.['( ~G: Wtv.['
hM'v; 5:30 s `yvi(p.n: ~QEn:t.ti al{ hz<K-' rv,a] yAgB. ~ai hA"+hy>-~aun> dqop.a-, al{) hL,a-e l[;h;(
!kE+ Wbh]a' yMi[;w> ~h,ydEy-> l[; WDr>yI ~ynIh]Koh;w> rq,V,b-; WaB.nI ~yai ybiN>h; 5:31 `#r<a'(B' ht'y>h.nI hr"Wr[]v;w>
rp'Av W[q.Ti [:Aqt.biW ~Il;v'Wry> br<Q,mi !miy"nbi ynEB. Wz[ih' 6:1 `Ht'(yrIx]a;l. Wf[]T-; hm;(W
ytiymiD" hg"N "[uM.h;w> hw"N"h; 6:2 `lAd)G" rb,v,w> !ApC'mi hp'q.v.nI h['r" yKi tae_f.m; Waf. ~r<K,h; tyBe- l[;w>
6:4 `Ad*y"-ta, vyai W[r" bybis
' ~ylih'ao h'yl,[' W[q.T' ~h,_yrEd>[,w> ~y[iro Waboy" h'yl,ae 6:3 `!AY*ci-tB;
6:5 `br<['( ylel.ci WjN"yI yKi ~AYh; hn"p-' yKi Wnl' yAa ~yIr"+h\C'b;( hl,[]n:w> WmWq hm'x'l.mi h'yl,[' WvD>q;
hc'[e Wtr>Ki tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 6:6 s `h'yt,(Anm.r>a; ht'yxiv.n:w> hl'y>L'b; hl,[]n:w> WmWq
ryIB; rwEB. ryqIh'K. 6:7 `HB'(r>qiB. qv,[o HL'Ku dq;p.h' ry[ih' ayhi hl'_ls. o ~Il;v'Wry>-l[; Wkp.viw>
~Il;v'Wry> yrIs.W"hi 6:8 `hK'(m;W ylix\ dymiT' yn:P-' l[; HB' [m;V'yI dvow" sm'x' Ht'_['r" hr"qEhe !KE h'ym,yme
lleA[ tAab'c. hA"hy> rm;a' hKo 6:9 p `hb'v'(An aAl #r<a, hm'm'v. %mEyfia-] !P, %ME+mi yvip.n: [q:T-e !P,
hd"y[ia'w> hr"B.d:a] ymi- l[; 6:10 `tAL)sils. ;-l[; rcEAbK. ^d>y" bveh' lae_r"f.yI tyrIaev. !p,G<k; Wll.A[y>
al{ hP'r>x,l. ~h,l' hy"h' hw"hy>-rb;d> hNEhi byvi_q.h;l. Wlk.Wy al{w> ~n"z>a' hl'rE[] hNEhi W[m'v.yIw>
dAs l[;w> #WxB; ll'A[-l[; %pov. lykih' ytiyael.nI ytialem' hw"hy> tm;x] taew> 6:11 `Ab*-WcP.x.y:
~yrIxea]l; ~h,yTeb'( WBs;n"w> 6:12 `~ymi(y" alem-. ~[i !qEz" WdkeL'yI hV'a-i ~[i vyai - ~g:-yKi( wD"_x.y: ~yrIWxB;
~l'AdG>-d[;w> ~N"j;Q.mi yKi 6:13 `hw")hy>-~aun> #r<a'h' ybev.y-O l[; ydIy"-ta, hJ,a-; yKi( wD"_x.y: ~yvin"w> tAdf'
hL'q;n-> l[; yMi[; rb,v-, ta, WaP.r:y>w:) 6:14 `rq,V'( hf,[o ALKu !heK-o d[;w> aybiN"miW [c;B'_ [;ceAB ALKu
~ylik.h-; ~G: WvAby-E al{) vAB-~G: Wf+[' hb'[eAt yKi Wvybiho 6:15 `~Al)v' !yaew> ~Al+v' ~Alv' rmoale
Wdm.[i hw"hy> rm:a' hKo 6:16 s `hw")hy> rm:a' Wlv.K'yI ~yTid>q;P-. t[eB. ~ylipN. Ob; WlP.yI !ke l' W[d"y" al{
[;AGr>m; Wac.miW Hb'- Wkl.W bAJh; %r<d< hz<- yae ~l'A[ tAbtin>li Wla]v;w> War>W ~ykir"D-> l[;
al{ Wrm.aYOw: rp"+Av lAql. Wbyviq.h; ~ypico ~k,yle[] yti moqih]w: 6:17 `%lE)nE al{ Wrm.aYOw: ~k,_v.p.n:l.
aybime ykinOa' hNEhi #r<a'h' y[im.vi 6:19 `~B'-( rv,a-] ta, hd"[e y[id>W ~yI+AGh; W[m.vi !kEl' 6:18 `byvi(q.n:
6:20 `Hb'( Wsa]m.YIw: ytir"Atw> Wbyviq.hi al{ yr:b'D-> l[; yKi ~t'_Abv.x.m; yrIP. hZ<h; ~['h-' la, h['r"
~k,yxeb.zIw> !Acr"l. al{ ~k,yteAl)[o qx'_r>m, #r<a,me bAJh; hn<q'w> aAbt' ab'V.mi hn"Abl. yli hZ<- hM'l'
~b' Wlv.k'w> ~yli_vok.mi hZ<h; ~['h-' la, !tEnO ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo !kel' 6:21 s `yli( Wbr>[-" al{
#r<a,me aB' ~[; hNEhi hw"hy> rm:a' hKo 6:22 p `Wdb'(a'w> WdbeayO A[rEw> !kEv' wD"x.y: ~ynIb'W tAba'
~l'Aq Wmxer:y> al{w> aWh yrIz"k.a; WqyzIx]y: !Adykiw> tv,q< 6:23 `#r<a'-( yteK.r>Y:mi rA[yE lAdG" yAgw> !Ap+c'
A[m.v-' ta, Wn[.m;v' 6:24 `!AY*c-i tB; %yIl:[' hm'x'l.Mil; vyaiK. %Wr[' WbK'_r>yI ~ysiWs-l[;w> hm,h/y< ~Y"K;
ykileTe -la; %r<D<b;W hd<F 'h; Wac.Te( yaic.Te -la; 6:25 `hd"(leAYK; lyxi Wnt.q;yzIx/h, hr"c' WnydE_y" Wpr"
yfi[] dyxiy" lb,ae rp,aeb' yviL.P;t.hiw> qf'-yrIg>xi yMi[-; tB; 6:26 `bybi(S'mi rAgm' byEaol. br<x, yKi Wkle_Te
[d:tew> rc"+bm. i yMi[;b. ^yTit;n> !AxB' 6:27 `Wnyle([' ddEVoh; aboy" ~aot.pi yKi ~yrI+Wrm.T; dP;s .mi %l'
6:29 `hM'he( ~ytiyxiv.m; ~L'Ku lz<+r>b;W tv,xon> lykir" ykel.ho ~yrIr>As* yrEs
' ~L'Ku 6:28 `~K'(r>D-: ta, T'n>x;b'W
sa'm.nI @s,K, 6:30 `WqT'(nI al{ ~y[ir"w> @Arc' @r:c' aw>V'l; tr<p'_[o ~T; vaeme ~T;v.aime x:Pum; rx:n"
7:2 `rmo*ale hw"hy> taeme Why"m.r>yI la,( hy"h' rv<a] rb'D"h; 7:1 p `~h,(B' hw"hy> sa;m-' yKi( ~h,_l' War>q'
hd"Why>-lK' hw"hy>-rb;d> W[m.vi T'r>m;a'w> hZ<h+ ; rb"D"h-; ta, ~V' t'ar"q'w> hw"hy> tyBe r[;v;B. dmo[]
laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 7:3 s `hw")hyl; twOx]T;v.hi(l. hL,aeh' ~yrI['V.B; ~yaiB'h;
yrEb.D-I la, ~k,l' Wxj.b.T-i la; 7:4 `hZ<)h; ~AqM'B; ~k,t.a, hn"K.v;a]w: ~k,y_ lel.[;m;(W ~k,yker>d: Wbyjiyhe
WbyjiyTe byjeyhe-~ai yKi 7:5 `hM'he( hw"hy> lk;yhe hw"hy> lk;yhe hw"hy> lk; yhe rmo=ale rq,V,h;
~Aty" rGE 7:6 `Wh[e(rE !ybeW vyai !yBe jP'v.mi Wf[]t;( Af[-' ~ai ~k,_ylel.[;m-;( ta,w> ~k,yker>D-: ta,
Wkl.te al{ ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a;w> hZ<+h; ~AqM'B; WkP.v.T-i la;( yqin" ~d"w> Wqvo[]t;( al{ hn"m'l.a;w>

301

~l'A[-!mil. ~k,_yteAb)a]l; yTit;n" rv<a] #r<a'B' hZ<h; ~AqM'B; ~k,t.a, yTi n>K;viw> 7:7 `~k,(l' [r:l.
@aon"w>) x:cor" bnOg "h] 7:9 `ly[i(Ah yTil.bil. rq,V'_h; yrEb.D-I l[; ~k,l' ~yxij.Bo ~T,a; hNEhi 7:8 `~l'(A[-d[;w>
~t,ab'W 7:10 `~T,([.d:y-> al{) rv<a] ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; %l{h'w> l[;B'_l; rJEq;w> rq,V,l; [;beV'hiw>
tae tAf[] ![;m;l. Wnl.C;_nI ~T,r>m;a]w: wyl'[' ymiv-. ar"q.nI rv<a] hZ<h; tyIB:B; yn:p'l. ~T,d>m;[]w:
~k,_ynEy[eB. wyl'[' ymiv-. ar"(q.n-I rv,a] hZ<h; tyIB:h; hy"h' ~ycirIP' tr:['m.h; 7:11 `hL,ae(h' tAb[eATh;-lK'
ymiv. yTi(n>K:vi rv,a] AlyviB. rv<a] ymiAqm.-la, an"-Wkl. yKi 7:12 s `hw")hy>-~aun> ytiyair" hNEhi ykinOa' ~G:
~k,t.Af[] ![;y: hT'[;w> 7:13 `lae(r"f.yI yMi[; t[;r" ynEP.mi Al ytiyfi[-' rv,a] tae War>W hn"+AvarI)B' ~v'
ar"q.a,w" ~T,[.m;v. al{w> rBed:w> ~Kev.h; ~k,ylea] rBed:a]w" hw"+hy>-~aun> hL,aeh' ~yfi[]M;h-; lK'-ta,
~AqM'l;w> AB ~yxij.Bo ~T,a; rv<a] wyl'[' ymiv-. ar"q.nI) rv<a] tyIB:l; ytiyfi['w> 7:14 `~t,(ynI[] al{w> ~k,t.a,
rv<a]K; yn"+P' l[;me ~k,t.a, yTik.l;v.hiw> 7:15 `Al*vil. ytiyfi[' rv<a]K; ~k,_yteAb)a]l;w> ~k,l' yTit;n-" rv,a]
hZ<h; ~['h-' d[;B. lLeP;t.T-i la; hT'a;w> 7:16 s `~yIr")p.a, [r;z-< lK' tae ~k,yxea-] lK'-ta, yTik.l;v.hi
hM'he hm' ha,ro ^n>yaeh;( 7:17 `%t")ao [;mevo yNIn<yae-yKi yBi_-[G:p.T-i la;w> hL'pit.W hN"rI ~d"[]b; aF'T-i la;w>
vaeh-' ta, ~yrI[]b;m. tAba'h'(w> ~yci[e ~yjiQ.l;m. ~ynIB'h; 7:18 `~Il'(v'Wry> tAcxub.W hd"_Why> yrE['B. ~yfi[o
![;m;l. ~yrIxea] ~yhil{ale ~ykis'n> %SEh;w> ~yIm;V'h; tk,l,m.li ~ynIW"K; tAf[]l; qce_B' tAvl' ~yviN "h;w>
!kel' 7:20 s `~h,(ynEP. tv,Bo ![;m;l. ~t'ao aAlh] hw"+hy>-~aun> ~ysi[ik.m; ~he ytiaoh; 7:19 `ynIsE)[ik.h;
hm'heB.h-; l[;w> ~d"a'h-'( l[; hZ<h; ~AqM'h-; la, tk,T,nI ytim'x]w:) yPi a; hNEhi hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm:a' hKo 7:21 s `hB,(k.ti al{w> hr"[]b'W hm'_d"a]h'( yrIP-. l[;w> hd<F 'h; #[e- l[;w>
al{w> ~k,yteAb)a-] ta, yTir>B:d-I al{) yKi 7:22 `rf")b' Wlk.aiw> ~k,yxeb.z-I l[; Wps. ~k,yteAl[o lae_r"f.yI
yKi 7:23 `xb;z")w" hl'A[ yrEb.D-I l[; ~yIr"+c.mi #r<a,me ~t'Aa yaiyciAh ayciAh ~AyB. ~ytiyWIci
yli-Wyh.Ti( ~T,a;w> ~yhil{ale( ~k,l' ytiyyIh'w> yliAqb. W[m.vi rmoale ~t' Aa ytiyWIci hZ<h; rb"D"h-; ta,-~ai(
WJh-i al{)w> W[m.v'( al{w> 7:24 `~k,(l' bj;yyI ![;m;l. ~k,t.a, hW<c;a] rv<a] %r<D<h-; lk'B. ~T,k.l;h]w: ~['_l.
rv,a] ~AYh;-!mil. 7:25 `~ynI)p'l. al{w> rAxa'l. Wyh.YIw: [r"_h' ~B'li tWrrIv.Bi tAc[emoB. Wkl.YE)w: ~n"z>a-' ta,
~Ay ~yaiybiN>h; yd:b'[-] lK'-ta, ~k,ylea] xl;v.a,w" hZ<+h; ~AYh; d[; ~yIr:c.mi #r<a,me ~k,yteAb)a] Wac.y"
7:27 `~t'(Aba]me W[rEhe ~P'r>[' ta, Wvq.Y:w: ~n"+z>a-' ta, WJhi al{w> yl;ae W[m.v' aAlw> 7:26 `x:l{)v'w> ~Kev.h;
7:28 `hk'Wn*[]y: al{w> ~h,ylea] t'ar"q'w> ^yl,_ae W[m.v.yI al{w> hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK'-ta, ~h,ylea] T' r>B;dIw>
hd"b.a'( rs"+Wm Wxq.l' al{w> wyh'l{a/ hw"hy> lAqB. W[m.v-' aAl) rv<a] yAGh; hz< ~h,ylea] T'r>m;a'w>
hw"hy> sa;m' yKi hn"+yqi ~yIp'v-. l[; yaif.W ykiyliv.h;w>) %rEz>nI yZIG" 7:29 s `~h,(yPimi ht'r>k.nIw> hn"Wma/h'(
tyIB:B; ~h,yceWQ)vi Wmf' hw"+hy>-~waun> yn:y [eB. [r:h' hd"Why>-ynEb. Wf[-' yKi( 7:30 `At*r"b.[, rAD-ta, vJoYIw:
~h,ynEB-. ta, @rof.li ~NOh-i !b, aygEB. rv,a] tp,Toh; tAmB' Wnb'W 7:31 `Aa*M.j;l. wyl'[' ymiv-. ar"q.n-I rv,a]
~yaiB' ~ymiy-" hNE)hi !kel' 7:32 s `yBi(l-i l[; ht'l.[' al{w> ytiyWIci al{ rv,a] vae_B' ~h,ytenOB-. ta,w>
!yaeme tp,tob. Wrb.q'w> hg"+rEh]h; ayGE- ~ai yKi ~NOh-i !b, aygEw> tp,Toh; dA[ rmea'y-E al{w> hw"hy>-~aun>
7:34 `dyrI)x]m; !yaew> #r<a'_h' tm;h/b,l.W ~yIm:V'h; @A[l. lk'a]m;(l. hZ<h; ~[' h' tl;b
.nI ht'y>h'w>) 7:33 `~Aq)m'
yKi hL'_K; lAqw> !t"x' lAq hx'm.fi lAqw> !Aff' lAq ~Il;v'Wry> tAcxume(W hd"Why> yrE['me yTiB;v.hiw>
hd"Why>-yke(l.m; tAmc.[-; ta, WayciAy WayciyOw> hw"hy>-~aun> ayhih; t[eB' 8:1 `#r<a'(h' hy<h.Ti hB'r>x'l.
~Il'v'Wry>-ybe(v.Ay tAmc.[; taew> ~yaiybiN>h; tAmc.[; taew> ~ynIh]Koh; tAmc.[-; ta,w> wyr"f-' tAmc.[-; ta,w>
~Wdb'[] rv<a]w: ~Wbhea] rv,a] ~yIm;V'h; ab'c. lkol.W x:rEY"l;w> vm,V,l; ~Wxj'v.W 8:2 `~h,(yrEb.Qimi
!m,dol. WrbeQ'yI al{w> Wps.a'(yE al{ ~h,_l' Wwx]T;v.hi( rv<a]w: ~Wvr"D> rv<a]w: ~h,yrEx]a;( Wkl.h' rv,a]w:)
h['r"h'( hx'P'v.Mih-; !mi ~yrIa'vN. Ih; tyrIaeV.h; lkol. ~yYIx;me( tw<m' rx:b.nIw> 8:3 `Wy*h.yI) hm'd"a]h' ynEP-. l[;
~h,ylea] T'r>m;a'w> 8:4 s `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> ~v' ~yTix.D:hi rv<a] ~yrIa'vN. Ih; tAmqoM.h-; lk'B. taZO =h;
~Il;v'Wry> hZ<h; ~['h' hb'b.Av [:WDm; 8:5 `bWv)y" al{w> bWvy-" ~ai WmWq+y" al{w> WlP.yIh] hw"hy> rm:a' hKo
vyai !yae WrBed:y> !kE- aAl [m'v.a,w") yTib.vq; .hi 8:6 `bWv)l' Wna]me tymir>T;B; WqyzIx/h, tx;C;_nI hb'vum.
`hm'(x'l.MiB; @jEAv sWsK. ~t'c'Wrm.Bi ~t'AcrUm.Bi bv' hL{Ku ytiyfi_[' hm, rmoale At['r-" l[; ~x'nI

302

yMi[;w> hn"a"+Bo t[e- ta, Wrm.v' rWg['w> sysiw> sWsw> rtow> h'yd<[ ]Am) h['d>y") ~yIm;V'b; hd"ysix-] ~G: 8:7
hNEhi !kea' WnT'_ai hw"hy> tr:Atw> Wnx.n:a] ~ymik'x] Wrm.ato) hk' yae 8:8 `hw")hy> jP;v.mi tae W[d>y") al{
Wsa'm' hw"hy>-rb;d>bi hNEhi Wdke_L'YIw: WTx; ~ymik'x] Wvybiho 8:9 `~yrI)ps. o rq,v, j[e hf'[' rq,V,l;
!joQ'mi yKi ~yvir>Ayl. ~h,yteAd)f. ~yrIxea]l; ~h,yven-> ta, !Tea, !kel' 8:10 s `~h,(l' hm,- tm;(k.x'w>
yMi[;-tB; rb,v-, ta, WPr:y>w: 8:11 `rq,V'( hf,[o hL{Ku !heK-o d[;w> aybiN"mi [c;B'_ [;ceBo hL{Ku lAdG-" d[;w>
WvboyE-al{) vAB-~G: Wf+[' hb'[eAt yKi Wvbiho 8:12 `~Al)v' !yaew> ~Al+v' ~Alv' rmoale hL'q;n-> l[;
~peysia] @soa' 8:13 s `hw")hy> rm:a' Wlv.K'yI ~t'D"quP. t[eB. ~ylipN. Ob; WlP.yI !kel' W[d"y" al{ ~leK'hiw>
8:14 `~Wr)b.[;y: ~h,l' !TEa,w" lben" hl,['h,(w> hn"aeT.B; ~ynIaeT. !yae w> !p,GB
< ; ~ybin"[] !yae hA"+hy>-~aun>
WnM'dIh] Wnyhel{a/ hw"hy> yKi ~V'-_ hm'D>nIw> rc"b.Mih; yrE[-' la, aAbn"w> Wps.a'he( ~ybiv.yO* Wnx.n:a] hm'-l[;
8:16 `ht'(['b. hNEhiw> hPer>m; t[el. bAj+ !yaew> ~Alv'l. hWEq; 8:15 `hw")hyl; Wnaj'x' yKi varo yme WnqEv.Y:w:
#r<a, Wlk.aYO*w: WaAbY"w: #r<a'_h-' lK' hv'[]r" wyr"yBia; tAlh]c.mi lAQmi wys'Ws tr:x.n: [m;v.nI !D"mi
vx;l'_ ~h,l-' !yae rv<a] ~ynI[op.ci ~yvix'n> ~k,B' x:Lev;m. ynIn>hi yKi 8:17 s `Hb'( ybev.yOw> ry[i Ha'Alm.W
t[;w>v:) lAq-hNEhi 8:19 `yW")d: yBili yl;[' !Ag=y" yle[] ytiygIylib.m; 8:18 s `hw")hy>-~aun> ~k,t.a, WkV.nIw>
~h,ylesip.Bi ynIWs[ik.hi [:WDm; HB'_ !yae HK'l.m-; ~ai !AYciB. !yae hw"hyh;( ~yQix;rm> ; #r<a,me yMi[-; tB;
yTir>B"+v.h' yMi[-; tB; rb,v-, l[; 8:21 `Wn[.v'(An aAl Wnx.n:a]w: #yIq"+ hl'K' ryciq' rb:[' 8:20 `rk")nE yleb.h;B.
tk;rUa] ht'l.['( al{ [:WDm; yKi ~v'_ !yae aper-o ~ai d['lg. IB. !yae yrIc\h; 8:22 `ynIt.q")zIx/h, hM'v ; yTir>d:q'
`yMi([-; tb; ylel.x;( tae hl'y>l;w" ~m'Ay hK,b.a,w> h['_m.DI rAqm. ynIy[ew> ~yIm; yviaro !TEy-I ymi( 8:23 `yMi([-; tB;
tr<c,[] ~ypia]n"m. ~L'ku yKi ~T'_aime( hk'l.aew> yMi[-; ta, hb'z>[,a,(w> ~yxir>ao* !Alm. rB'd>Mib; ynInET.y-I ymi( 9:1
h['r-" la, h['r"me yKi #r<a'_b' Wrb.G" hn"Wma/l, al{w> rq,v, ~T'v.q; ~n"Avl.-ta, Wkr>d>Y:w:) 9:2 `~ydIg( >Bo
yKi Wxj'_b.T-i la; xa'- lK'-l[;w> WrmeV'hi Wh[erEme vyai 9:3 s `hw")hy>-~aun> W[d"y-" al{) ytiaow> Wac'y"
WdM.li WrBEd+ :y> al{ tm,a/w< WLteh'y> Wh[erEB. vyai w> 9:4 `%l{*h]y: lykir" [;r-E lk'w> bqo[.y: bAq[' xa'-lk'
`hw")hy>-~aun> ytiAa-t[;d:( Wna]me hm'r>miB. hm'_r>mi %AtB. ^T.b.vi 9:5 `Wa)l.nI hwE[]h; rq,v-, rB,D: ~n"Avl.
9:7 `yMi([; tB; ynEP.mi hf,[a/ , %yae- yKi( ~yTi_n>x;b.W ~p'r>Ac ynIn>hi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo !kel' 9:6 s
9:8 `AB*r>a' ~yfiy" ABr>qib.W rBed:y> Wh[erE ta, ~Alv' wypiB. rBE+dI hm'r>mi ~n"Avl. jWxv' jxeAv #xe
~yrIh'h-, l[; 9:9 s `yvi(p.n: ~QEn:t.ti al{ hz<K-' rv,a] yAgB. ~ai hw"+hy>-~aun> ~B'- dq'p.a-, al{) hL,a-e l[;h;
hn<+q.mi lAq W[m.v' al{w> rbe[o vyai- yliB.mi WtC.nI yKi hn"yqi rB'd>mi tAan-> l[;w> yhinw< " ykib. aF'a,
yrE[-' ta,w> ~yNI+T; !A[m. ~yLig :l. ~Il;v'Wry>-ta, yTit;n"w> 9:10 `Wkl'(h' Wdd>n" hm'heB-. d[;w> ~yIm;V'h; @A[me
hw"hy>-yPi( rB<DI rv,a]w: tazO- ta, !bEy"w> ~k'x'h,( vyai h-' ymi( 9:11 s `bve(Ay yliB.mi hm'm'v. !TEa, hd"Why>
~b'z>[-' l[; hw"hy> rm,aYOw: 9:12 s `rbE)[o yliB.mi rB"d>Mik; ht'C .nI #r<a'h' hd"b .a' hm'-l[; Hd"_GIy:w> wyl'ae
tWrrIv. yrEx]a; Wkl.YEw: 9:13 `Hb'( Wkl.h-' al{w> yliAqb. W[m.v-' al{w> ~h,_ynEp.li yTit;n" rv<a] ytir"AT-ta,
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 9:14 s `~t'(Aba] ~WdM.li rv<a] ~yli['B.h; yrEx]a;w> ~B'_li
rv,a] ~yIAGB; ~ytiAcpi(h]w: 9:15 `varo-) yme ~ytiyqiv.hiw> hn"+[]l;( hZ<h; ~['h-' ta, ~l'ykia]m; ynIn>hi laer"f.yI
rm;a' hKo 9:16 p `~t'(Aa ytiALK; d[; br<x,h-; ta, ~h,yrEx]a;( yTix.L;viw> ~t'_Aba]w:) hM'he W[d>y") al{
9:17 `hn"aAb)t'w> Wxl.vi tAmk'x]h; la,w> hn"ya,_Abt.W tAnn>Aqm.l; War>qiw> Wnn>AB*t.hi tAab'c. hw"hy>
yhin> lAq yKi 9:18 `~yIm"-) WlZ>yI WnyPe[;p.[;w> h['m.DI WnynEy[e hn"d>r: tew> yhin<+ Wnyle[' hn"F<tiw> hn"r>hem;t.W
9:19 s `Wnyte(AnK.v.mi Wkyliv.hi yKi #r<a' Wnb.z:[' yKi( daom. Wn*v.Bo Wnd>D"_vu %yae !AYCimi [m;v.nI
Ht'W[r> hV'aiw> yhin< ~k,yteAn*b. hn"d>Mel;w> wyPi-_ rb;D> ~k,n>z>a' xQ:tiw> hw"hy>-rb;D> ~yvin" hn"[.m;v-. yKi(
`tAb)xor>me ~yrIWxB; #Wxmi ll'A[ tyrIk.h;l. Wnyte_Anm.r>a;B. aB' WnynEALx;B. tw<m' hl'[' - yKi( 9:20 `hn")yqi
rcEQoh; yrEx]a;me rymi['k.W hd<F_ 'h; ynEP-. l[; !m,doK. ~d"a'h'( tl;b.nI hl'p.n")w> hw"hy>-~aun> hKo rBeD: 9:21
At+r"Wb)g>Bi rABGIh; lLeh;t.y-I la;w> Atm'k.x'B. ~k'x' lLeh;t.y-I la; hw"hy> rm:a' hKo 9:22 s `@SE)a;m. !yaew>
ynIa] yKi ytiAa [:doy"w> lKef.h; lLeh;t.Mih; lLeh;t.yI tazOB.-~ai yKi 9:23 `Ar*v.['B. ryvi[' lLeh;t.y-I la;
~yaiB' ~ymiy" hNEhi 9:24 s `hw")hy>-~aun> yTic.p;x' hL,aeb-. yKi( #r<a'_B' hq"d"c.W jP'v.mi ds,x, hf,[o hw"hy>

303

ynEB-. l[;w> ~Ada-/ l[;w> hd"Why>-l[;w> ~yIr:c.m-i l[; 9:25 `hl'(r>['B. lWm-lK'-l[; yTid>q;p'W hw"+hy>-~aun>
tyBe-lk'w> ~ylirE[] ~yIAGh;-lk' yKi rB"+d>MiB; ~ybiv.YOh; ha'pe yceWcq.-lK' l[;w> ba'Am-l[;w> !AM[;
hKo 10:2 `lae(r"f.yI tyBe ~k,yle[] hw"hy> rB<DI rv,a] rb'D"h-; ta, W[m.vi 10:1 s `ble-( yler>[; laer"f.yI
`hM'he(me ~yIAGh; WTx;y-E yKi( WTx'_T-e la; ~yIm:V'h; tAtaomeW Wdm'l.T-i la; ~yIAGh; %r<D< - la, hw"hy> rm:a'
@s,k,B. 10:4 `dc'([]M;B;( vr"x-' ydEy> hfe[]m; Atr"K. r[;Y:mi #[e-yKi( aWh+ lb,h, ~yMi[;h'( tAQxu-yKi( 10:3
WrBed:y> al{w> hM'he hv'q.mi rm,toK. 10:5 `qypi(y" aAlw> ~WqZ>x;y> tAbQ'm;b.W tArms. .m;B. WhPe_y:y> bh'z"b.W
!yaeme 10:6 s `~t'(Aa !yae byjeyhe-~g:w> W[rEy" al{-yKi ~h,me War>yTi-( la; Wd['_c.yI al{ yKi aWfN"yI aAfn"
ht'a'_y" ^l. yKi ~yIAGh; %l,m, ^a]r'yI) al{ ymi 10:7 `hr"(Wbg>Bi ^m.vi lAdg"w> hT'a; lAdG" hw"+hy> ^AmK'
~ylib'h] rs:Wm Wls'_k.yIw> Wr[]b.yI tx;a;b.W 10:8 `^Am)K' !yaeme ~t'Wkl.m-; lk'b.W ~yIAGh; ymek.x-; lk'b. yKi
tl,keT. @rE+Ac ydEywI vr"x' hfe[]m; zp'Wame( bh'z"w> ab'Wy vyvir>T;mi [Q'rUm. @s,K, 10:9 `aWh) #[e
%l,m,W ~yYIx; ~yhil{a-/ aWh) tm,a/ ~yhil{a/ hw"hyw:) 10:10 `~L'(Ku ~ymik'x] hfe[]m; ~v'Wbl. !m'G"r>a;w>
aY"h;l'a/ ~Ahl. !Wrm.aTe hn"d>Ki 10:11 s `Am)[.z: ~yIAg Wlkiy-" al{)w> #r<a'h' v[;r>Ti APc.Qimi ~l'_A[
AxkoB. #r<a, hfe[o 10:12 s `hL,ae( aY"m;v. tAxT-. !miW a['r>a;me( Wdb;ayE Wdb;_[] al' aq"r>a;w> aY"m;v-. yDI(
~yaifin> hl,[]Y:w: ~yIm;V'B; ~yIm; !Amh] ATTi lAql. 10:13 `~yIm")v' hj'n" Atn"Wbt.biW At+m'k.x'B. lbeTe !ykime
t[;D:mi ~d"a-' lK' r[:b.nI 10:14 `wyt'(roc.aome x:Wr aceAYw: hf'[' rj'M'l; ~yqIr"B. #r<a'_h' #r<a, hceq.mi
t[eB. ~y[i_Tu[.T; hfe[]m; hM'he lb,h, 10:15 `~B'( x:Wr-al{w> AKs.nI rq,v, yKi ls,P'_mi @rEAc-lK' vybiho
hw"hy> At=l'x]n:) jb,ve laer"f.yIw> aWh lKoh; rcEAy-yKi( bqo[]y: ql,xe hL,aek-. al{) 10:16 `Wdbe(ayO ~t'D"quP.
hw"hy> rm:a' hko-yKi( 10:18 s `rAc*M'B; tb,v,yO yTib.v;yO %tE+['n>Ki #r<a,me yPis .ai 10:17 s `Am)v. tAab'c.
yli yAa 10:19 s `Wac'(m.yI ![;m;l. ~h,l' ytiArceh]w: taZO=h; ~[;P;B; #r<a'h' ybev.Ay-ta, [;leAq ynIn>hi
WqT'_nI yr:t'yme-lk'w> dD"vu ylih\a' 10:20 `WNa,F( 'a,w> ylix\ hz< %a: yTir>m;a' ynIa]w: yti_K'm; hl'x.n: yrIb.v-i l[;
al{ hw"hy>-ta,w> ~y[iroh'( Wr[]b.nI yKi 10:21 `yt'(A[yrIy> ~yqImeW ylih\a' dA[ hj,n-O !yae ~n"yaew> ynIauc'y> yn:B'
lAdG" v[;r:w> ha'b' hNEhi h['Wmv. lAq 10:22 s `hc'Ap)n" ~t'y[ir>m-; lk'w> WlyKif.hi al{ !Ke-l[; Wvr"_d"
~d"a'l' al{ yKi hw"hy> yTi[.d:y" 10:23 s `~yNI)T; !A[m. hm'm'v. hd"Why> yrE[-' ta, ~Wfl' !Ap+c' #r<a,me
`ynIjE)[im.T-; !P, ^P.a;B-. la; jP'_v.miB-. %a; hw"hy> ynIrSE .y: 10:24 `Ad*[]c-; ta,( !ykih'w> %leho vyail-. al{) AK+r>D:
Wlk.a-' yKi( War"_q' al{ ^m.viB. rv<a] tAxP'v.mi l[;w> ^W[d"y-> al{) rv<a] ~yIAGh;-l[; ^t.m'x] %pov. 10:25
hw"hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h' rv<a] rb'D"h; 11:1 p `WMv;(he WhwEn-" ta,w> WhLuk;y>w: Whluk'a]w: bqo[]y-: ta,(
11:3 `~Il'(v'Wry> ybev.yO l[;w> hd"Why> vyai- la, ~T'r>B;dIw> taZO =h; tyrIB.h; yrEb.D-I ta, W[m.vi 11:2 `rmo*ale
yrEb.D-I ta, [m;v.yI al{ rv,a] vyaih' rWra' lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) ~h,ylea] T'r>m;a'w>
rWKmi ~yIr:c.m-i #r<a,(me ~t'Aa-yai(yciAh ~AyB. ~k, yteAb)a-] ta, ytiyWIci rv<a] 11:4 `taZO*h; tyrIB.h;
ykinOa'w> ~['l. yli ~t,yyIh.wI ~k,_t.a, hW<c;a-] rv,a] lkoK. ~t'Aa ~t,yfi[]w: yliAqb. W[m.vi rmoale lz<r>B;h;
~h,l' ttel' ~k,yteAb)a]l; yTi[.B;v.n-I rv,a] h['WbV.h-; ta, ~yqih' ![;m;l. 11:5 `~yhi(l{ale ~k,l' hy<h.a,
ar"q. yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 11:6 s `hw")hy> !mEa' rm:aow" ![;a;w" hZ<+h; ~AYK; vb;d>W bl'x' tb;z" #r<a,
tyrIB.h; yrEb.D-I ta, W[m.vi rmo=ale ~Il;v'Wry> tAcxub.W hd"Why> yrE['B. hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK'-ta,
~yIr:c.mi #r<a,me ~t'Aa ytiAl[]h; ~AyB. ~k,yteAb)a]B; ytido[ih; d[eh' yKi 11:7 `~t'(Aa ~t,yfi[]w: taZOh;
Wkl.YEw: ~n"z>a-' ta, WJh-i al{)w> W[m.v'( al{w> 11:8 `yli(AqB. W[m.vi rmo=ale d[eh'w> ~Kev.h; hZ<h; ~AYh-; d[;w>
tAf[]l; ytiyWIc-i rv,a] taZOh;-tyrIB.h; yrEb.D-I lK'-ta,( ~h,yle[] aybia'w" [r"_h' ~B'li tWryrIv.Bi vyai
Wbv' 11:10 `~Il'(v'Wry> ybev.yOb.W hd"Why> vyaiB. rv,q-, ac'm.nI) yl'_ae hw"hy> rm,aYO w: 11:9 s `Wf)[' al{w>
~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a; Wkl.h' hM'hew> yr:b'D-> ta, [;Amv.li Wna]me( rv<a] ~ynIvoarI)h' ~t'Aba] tnOwO[-] l[;
hKo !kel' 11:11 s `~t'(Aba]-ta, yTir:K' rv<a] ytiyrIB-. ta, hd"Why> tybeW laer"f.y-I tybe( WrpEhe ~d"_b.['l.
[m;v.a, al{w> yl;ae Wq[]z"w> hN"M<+mi tacel' Wlk.Wy-al{) rv<a] h['r" ~h,ylea] aybi me ynIn>hi hw"hy> rm:a'
~h,_l' ~yrIJ .q;m. ~he rv<a] ~yhil{a/h-' la, Wq[]z")w> ~Il;v'Wry> ybev.yOw> hd"Why> yrE[' Wkl.h'(w> 11:12 `~h,(ylea]
tAcxu rP;s .miW hd"_Why> ^yh,l{a/ Wyh' ^yr<[' rP:s .mi yKi 11:13 `~t'(['r" t[eB. ~h,l' W[yviAy-al{) [;veAhw>

304

~['h-' d[;B. lLeP;t.T-i la; hT'a;w> 11:14 s `l[;B'(l; rJEq;l. tAxB.z>mi tv,Bol; tAxB.z>mi ~T,m.f; ~Il;v'Wry>
hm, 11:15 s `~t'(['r" d[;B. yl;ae ~a'r>q' t[eB. [:mevo yNIn<yae yKi hL'_pit.W hN"rI ~d"[]b; aF'T-i la;w> hZ<h;
`yzIl{*[]T; za' ykite['r" yKi %yIl"+['me( Wrb.[;y: vd<q-o rf;b.W ~yBir:h'( ht'M'zIm.h;( Ht'Af[] ytiybeB. ydIydIyli(
W[r"w> h'yl,[' vae tyCihi hl'dgo > hL'Wmh] lAql. %mEv+ . hw"hy> ar"q' ra;t-o yrIp. hpey> !n"[]r:( tyIz: 11:16
tybeW laer"f.y-I tyBe( t[;r" ll;g>Bi h['_r" %yIl:[' rB<DI %t'Aa [; jeANh; tAab'c. hw"hyw: 11:17 `wyt'(AYliD"
ynIt:yair>hi za' h['d"_aew") ynI[:ydIAh) hw"hyw:) 11:18 s `l[;B'(l; rJEq;l. ynIsE[ik.h;l. ~h,l' Wf[' rv,a] hd"Why>
tAbv'x]m; Wbv.x' yl;[-' yKi( yTi[.d:y-" al{)w> x;Ab+j.li lb;Wy @WLa; fb,k,K. ynIa]w: 11:19 `~h,(ylel.[;m;
jpevo tAab'c. hw"hyw:) 11:20 `dA[) rkEZ "yI-al{) Amv.W ~yYIx; #r<a,me WNt,r>k.nIw> Amx.l;B. #[e ht'yxiv.n:
rm:a-' hKo) !kel' 11:21 s `ybi(yrI-ta, ytiyLiGI ^yl,ae yKi ~h,me ^t.m'(q.nI ha, r>a, ble_w" tAyl'K. !xEBo qd<c,
`WndE(y"B. tWmt' al{w> hw"hy> ~veB. abeN"ti al{ rmo =ale ^v.p.n-: ta,( ~yviq.b;m.h;( tAtn"[] yven>a-; l[; hw"hy>
~h,ynEB. br<x,b; Wtmuy" ~yrIWxB;(h; ~h,_yle[] dqEpo ynIn>hi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo !kel' 11:22 s
tn:v. tAtn"[] yven>a-; la, h['r" aybia-' yKi( ~h,_l' hy<h.ti( al{ tyrIaev.W 11:23 `b['(r"B' Wtmuy" ~h,yteAnb.W
%r<D< [:WDm; %t'Aa rBEd:a] ~yjiP'v.mi %a: ^yl,_ae byrIa' yKi hw"hy> hT'a; qyDI c; 12:1 s `~t'(D"quP.
hT'a; bArq' yrIp<+ Wf['- ~G: Wkl.yE Wvr"v-o ~G: ~T'[.j;n> 12:2 `dg<b") ydEg>B-o lK' Wlv' hx'lec' ~y[iv'r>
!acoK. ~qeTih; %T"+ai yBili T'n>x;b'W ynIaer>Ti ynIT'[.d:y> hw"hy> hT' a;w> 12:3 `~h,(yteAyl.Kimi qAxr"w> ~h,ypiB.
t[;r"me vb'_yyI hd<F 'h-; lK' bf,[ew> #r<a'h' lb;a/T, yt;m-' d[; 12:4 s `hg")rEh] ~Ayl. ~veDIq.h;w> hx'b.jil.
hT'c.r: ~ylig >r-: ta, yKi 12:5 `Wnte(yrIx]a-; ta, ha,r>yI al{ Wrm.a' yKi @A[w" tAmheb. ht' ps. ' Hb'- ybev.yO*
12:6 `!DE)r>Y:h; !Aag>Bi hf,[]T; %yaew> x:jeAb hT'a; ~Alv' #r<a,b.W ~ysi_WSh;-ta, hr<x]t;(T. %yaew> ^Wal.Y:w:
~B' !mEa]T-; la; ale_m' ^yr<x]a; War>q' hM'h-e ~G: %b' Wdg>B" hM'h-e ~G: ^ybia'-tybeW ^yx,a-; ~g: yKi
yvip.n: tWddIy-> ta, yTit;n" yti_l'x]n-: ta, yTiv.j;n" ytiyBe-ta, yTib.z:[' 12:7 s `tAb)Aj ^yl,ae WrB.d:y-> yKi(
jyI[;h; 12:9 `h'yti(anEf. !KE- l[; Hl'AqB. yl;[' hn"t.n" r[;Y"+b; hyEr>a;K. ytil'x]n: yLi- ht'yh> ' 12:8 `h'yb,(y>ao @k:B.
~y[iro 12:10 `hl'(k.a'l. Wyt'he hd<F 'h; tY:x-; lK' Wps.ai Wkl. h'yl,_[' bybis ' jyI[:h; yli ytil'x]n: [:Wbc'
Hm'f' 12:11 `hm'(m'v. rB:d>mil. ytiD"m.x, tq:l.x-, ta, Wnt.n") yti_q'l.x-, ta, Wss.Bo ymir>k; Wtx]vi( ~yBir:
~yIp'v-. lK'-l[;( 12:12 `ble-( l[; ~f' vyai !yae yKi #r<a'h-' lK' hM'v;n" hm'_mev. yl;[' hl'b.a' hm'm'v.li
~Alv' !yae #r<a'_h' hceq-. d[;w> #r<a-, hceq.mi hl'k.ao) hw"hyl;( br<x, yKi ~ydId>vo) WaB' rB'd>MiB;
!Arx]me ~k,yteaoWbT.mi WvboW Wl[i_Ay al{ Wlx.n< Wrc'q' ~yciqow> ~yJixi W[r>z" 12:13 s `rf")B-' lk'l.
yTil.x;n>h-i rv,a] hl'xN] :B:) ~y[ig>NO*h; ~y[ir"h'( yn:kev-. lK'-l[; hw"hy> rm:a' hKo 12:14 s `hw")hy>-@a;
hy"h'w> 12:15 `~k'(ATmi vATa, hd"Why> tyBe- ta,w> ~t'm'd>a; l[;me ~v't.nO* ynIn>hi lae_r"f.y-I ta, yMi[-; ta,
hy"h'w> 12:16 `Ac*r>a;l. vyaiw> Atl'x]n:l. vyai ~ytibovih]w: ~yTi_m.x;rI)w> bWva' ~t'Aa yvit.n" yrEx]a;(
[;beV'hil. yMi[-; ta, WdM.li rv<a]K; hw"hy>-yx; ymiv.Bi [;be V'hil. yMi[; yker>D-:) ta, Wdm.l.yI dmol-' ~ai
dBea;w> vAtn" aWhh; yAGh-; ta, yTiv.t;n"w> W[m'_v.yI al{ ~aiw> 12:17 `yMi([; %AtB. Wnb.nIw> l[;B'_B;
^yn<+t.m-' l[; ATm.f;w> ~yTiv.Pi rAzae ^L. t'ynIq'w> %Alh' yl;ae hw"hy> rm;a-' hKo) 13:1 s `hw")hy>-~aun>
yhiy>w: 13:3 s `yn")t.m-' l[; ~fia'w" hw"+hy> rb:d>Ki rAzaeh-' ta, hn<q.a,w" 13:2 `Whae(bit. al{ ~yIM:b;W
%lE ~Wqw> ^yn<+t.m-' l[; rv<a] t'ynIq' rv<a] rAzaeh-' ta, xq: 13:4 `rmo*ale tynIve yl;ae hw"hy>-rb;d>
13:6 `yti(Aa hw"hy> hW"ci rv<aK
] ; tr"_p.Bi WhnEm.j.a,w" %leaew" 13:5 `[l;S'(h; qyqIn>Bi ~v' WhnEm.j'w> ht'r"P.
rv<a] rAzaeh-' ta, ~V'mi xq:w> ht'r"P. %lE ~Wq yl;ae hw"hy> rm,aYOw: ~yBi_r: ~ymiy" #QEmi yhiy>w:
hM'v'_ wyTin>m;j-. rv,a] ~AqM'h-; !mi rAzaeh-' ta, xQ;a,w") rPox.a,w" ht'r"P. %lEaew" 13:7 `~v'-( Anm.j'l. ^ytiyWIci
hw"+hy> rm:a' hKo 13:9 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 13:8 p `lKo)l; xl;c.yI al{ rAzaeh' tx;v.nI hNEhiw>
~ynIa]Meh;( [r"h' hZ<h; ~['h' 13:10 `br"(h' ~Il;v'Wry> !AaG-> ta,w> hd"Why> !AaG-> ta, tyxi v.a; hk'K'
twOx]T;v.hil.W ~d"b.['l. ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a;( Wkl.YEw: ~B'li tWrrIv.Bi ~ykil.ho)h; yr:b'D-> ta, [;Amv.li
!KE vyai- ynEt.m-' la, rAzaeh' qB;d>yI rv,a]K; yKi 13:11 `lKo)l; xl;c.y-I al{ rv<a] hZ<h; rAzaeK' yhiywI ~h,_l'
~vel.W ~['l. yli tAyh.li( hw"hy>-~aun> hd"Why> tyBe- lK'-ta,w> laer"f.yI tyBe- lK'-ta, yl;ae yTiq.B;d>hi

305

hw"hy> rm:a-' hKo) s hZ<h; rb"D"h-; ta, ~h,ylea] T'r>m;a'w> 13:12 `W[me(v' al{w> tr<a'_p.til.W hL'hit.liw>
13:13 `!yIy") aleM'yI lb,nE lk' yKi [d:nE al{ [:doy"h] ^yl,ae Wrm.a'w> !yIy"+ aleM'yI lb,n-E lK' laer"f.yI yhel{a/
~ykil'M.h-; ta,w> taZOh; #r<ah' ' ybev.y-O lK'-ta, aLem;m. ynIn>hi hw"hy> rm:a-' hKo) ~h,ylea] T'r>m;a'w>
13:14 `!Ar)K'vi ~Il'v'Wry> ybev.yO lK' taew> ~yaiybiN>h-; ta,w> ~ynIh]Koh-; ta,w> Aas.K-i l[; dwId"l. ~ybiv.YOh;
~xer:a] al{w> sWxa'-al{)w> lAmx.a-, al{) hw"+hy>-~aun> wD"x.y: ~ynI B'h;w> tAba'h'w> wyxia-' la, vyai ~yTic.P;nIw>
dAbK' ~k,yhel{a/ hw"hyl; WnT. 13:16 `rBE)DI hw"hy> yKi WhB'g_ >T-i la; WnyzIa]h;w> W[m.vi 13:15 s `~t'(yxiv.h;me
tyviy" tw<m'l.c;l. Hm'f'w> rAal. ~t,yWIqiw> @v,n"+ yrEh-' l[; ~k,yleg>r: WpG>n:t.yI) ~r<j,b.W %vix.y: ~r<j,B.
dr:tew> [m;d>Ti [:mod"w> hw"g+ E ynEP.mi yvip.n-: hK,(b.Ti ~yrITs' .miB. h'W[m'v.ti al{ ~aiw> 13:17 `lp,(r"[]l; tyviw>
dr:y" yKi Wbve_ WlyPiv.h; hr"ybiG>l;w> %l,M,l; rmoa/ 13:18 s `hw")hy> rd<[e hB'v.nI yKi h['m.DI ynIy[e
tl'g >h' HL'Ku hd"Why> tl'g >h' x:te_Po !yaew> WrGs> u bg<N<h; yrE[' 13:19 `~k,(T.r>a;p.Ti( tr<j,[] ~k,yteAva]r>m;
!aco %l'- !T;nI rd<[eh' hYEa; !Ap+C'mi ~yaiB'h; War>W yair>W ~k,ynEy[e( Waf. yaif. 13:20 s `~ymi(Alv.
aAlh] varo+l. ~ypiLua; %yIl:[' ~t'ao T.d>M;li T.a;w> %yIl;[' dqop.y-I yKi( yrIm.aTo-) hm; 13:21 `%TE)r>a;p.Ti
%nEwO[] broB. hL,ae_ ynIaUr"q. [:WDm; %beb'l.Bi yrIm.ato ykiw> 13:22 `hd"(le tv,ae AmK. %Wzx/ayO ~ylib'x]
Wlk.WT ~T,a-; ~G: wyt'_roBur>b;x] rmEn"w> ArA[ yviWK %poh]y:h] 13:23 `%yIb")qe[] Wsm.x.n< %yIlW: v Wlg>nI
yTiaime( %yID:m-i tn"m. %lEr"Ag hz< 13:25 `rB")d>mi x:Wrl. rbE+A[-vq;K. ~ceypia]w: 13:24 `[;rE(h' ydEMuli byjiyhel.
ha'r>nIw> %yIn"+P-' l[; %yIl:Wv yTip.f;x' ynIa-] ~g:w> 13:26 `rq,V'(B; yxij.b.Tiw:) ytiAa T.x;k;v' rv,a] hw"+hy>-~aun>
%l' yAa %yIc"+WQvi ytiyair" hd<F 'B; tA[b'G-> l[; %teWnz> tM;zI %yIt;Alh]c.miW %yIp:aunI) 13:27 `%nE)Alq.
yrEb.D-I l[; Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;d> hy"h' rv,a] 14:1 p `d[o) yt;m' yrEx]a; yrIh]j.ti al{ ~Il;v'Wry>
14:3 `ht'l'([' ~Il;v'Wry> tx;w>ciw> #r<a'_l' Wrd>q' Wll.m.au h'yr<['v.W hd"Why> hl'b.a' 14:2 `tAr)C'B;h;
~h,ylek. Wbv' ~yIm; Wac.m-' al{ ~ybiG-E l[; WaB' ~yIM"+l; ~h,yrEy[ic. ~h,yrEA[c. Wxl.v' ~h,yrEDIa;w>
WvBo #r<a'_B' ~v,g< hy"h-' al{ yKi hT'x; hm'd"a]h' rWb[]B; 14:4 `~v'(aro Wpx'w> Wml.k.h'w> WvBo ~q'yrE
~yair"p.W 14:6 `av,D<( hy"h-' al{) yKi bAz=['w> hd"l.y" hd<F 'B; tl,Y<a-; ~g: yKi 14:5 `~v'(aro Wpx' ~yrIK'ai
hw"hy> Wnb' Wn[' WnynEwO[-] ~ai 14:7 `bf,[e( !yae- yKi ~h,ynEy[e WlK' ~yNI+T;K; x:Wr Wpa]v' ~yIp'v-. l[; Wdm.['
hM'l' hr"_c' t[eB. A[yviAm) laer"f.yI hwEq.mi 14:8 `Wnaj'(x' ^l. WnyteboWvm. WBr-: yKi( ^m<+v. ![;m;l. hfe[]
[:yvi_Ahl. lk;Wy-al{ rABgIK. ~h'd>nI vyaiK. hy<h.ti( hM'l' 14:9 `!Wl)l' hj'n" x;rEaok.W #r<a'B' rgEK. hy<h.ti(
!KE hZ<h; ~['l' hw"hy> rm;a-' hKo) 14:10 s `WnxeN( IT-; la; ar"q.nI Wnyle[' ^m.viw> hw"hy> WnBer>qib. hT'a;w>
14:11 s `~t'(aJox; dqop.yIw> ~n"wO[] rKoz>yI hT'[; ~c'r" al{ hw"hyw: Wkf'_x' al{ ~h,yleg>r: [:Wnl' Wbh]a'(
~t'N "r-I la, [:mevo yNIn<yae Wmcuy" yKi 14:12 `hb'(Ajl. hZ<h; ~['h-' d[;B. lLeP;t.T-i la; yl'_ae hw"hy> rm,aYO w:
14:13 s `~t'(Aa hL,k;m. ykinOa' rb,D<b;W b['r"b'W br<x,B; yKi ~c'_ro yNIn<yae hx'n>miW hl'[o Wl[]y: ykiw>
~k,_l' hy<h.y-I al{) b['r"w> br<x, War>t-i al{) ~h,l' ~yrIm.ao ~yaibNi >h; hNEhi hwIhy> yn"doa] Hh'a] rm;aow"
~yaiB.nI ~yaibNi >h; rq,v, yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 14:14 s `hZ<)h; ~AqM'B; ~k,l' !TEa, tm,a/ ~Alv-. yKi(
lylia/w<) lWla/w< ~s,q<w> rq,v, !Azx] ~h,_ylea] yTir>B:dI al{w> ~ytiyWIci al{w> ~yTix.l;v. al{ ymiv.Bi
~yaibiN>h-; l[;( hw"hy> rm:a-' hKo) !kel' 14:15 s `~k,(l' ~yaiB.n:t.mi( hM'he ~B'li tymir>t;w> tWmr>t;w>
br<x,B; taZO=h; #r<a'B' hy<h.yI al{ b['r"w> br<x, ~yrIm.ao) hM'hew> ~yTix.l;v-. al{) ynIa]w: ymiv.Bi ~yaiBN. Ih;
tAcxuB. ~ykil'v.mu Wyh.yI) ~h,l' ~yaiB.nI hM'h-e rv,a] ~['h'w> 14:16 `hM'he(h' ~yaibNi >h; WMT;yI b['r"b'(W
yTik.p;v'w> ~h,_ytenO*b.W ~h,ynEb.W ~h,yven> hM'he hM'hel' rBeq;m. !yae w> br<x,h;w> b['r"h' ynEP.mi ~Il;v'Wry>
~m'Ayw> hl'y>l: h['m.DI yn:y[e hn"d>r:Te hZ<h; rb"D"h-; ta, ~h,ylea] T' r>m;a'w> 14:17 `~t'(['r-" ta, ~h,yle[]
ytiac'y-" ~ai 14:18 `dao)m. hl'x.n: hK'm; yMi[-; tB; tl;WtB. hr"B.v.nI lAdG" rb,v, yKi hn"ym,_d>T-i la;w>
Wrxs] ' !hEK-o ~g: aybin-" ~g:-yKi( b['_r" yaeWlx]T; hNEhiw> ry[ih' ytiaB' ~aiw> br<x-, ylel.x; hNEhiw> hd< F'h;
Wnt'yKihi [:WDm; ^v,p.n: hl'[]G" !AYciB-. ~ai hd"Why>-ta, T's.a;m' saom'h] 14:19 s `W[d"(y" al{w> #r<a-, la,
Wn[ev.rI hw"hy> Wn[.d:y" 14:20 `ht'(['b. hNEhiw> aPer>m; t[el.W bAj !yaew> ~Alv'l. hWEq; aPe_r>m; Wnl' !yaew>
rkoz> ^d<+Abk. aSeKi lBen:T-. la; ^m.vi ![;m;l. #a;n>T-i la; 14:21 `%l") Wnaj'x' yKi Wnyte_Aba] !wO[]

306

al{h] ~ybi_bir> WnT.yI ~yIm:V'h-; ~aiw> ~ymivgi >m; ~yIAGh; yle b.h;B. vyEh] 14:22 `WnT'(ai ^t.yrI)B. rpET-' la;
yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 15:1 p `hL,a-e( lK'-ta, t'yfi[' hT'a-; yKi( %L'- hW<q;n>W Wnyhel{a/ hw"hy> aWh-hT'a;
hy"h'w> 15:2 `Wace(yEw> yn:P-' l[;m(e xL;v; hZ<+h; ~['h-' la, yvip.n: !yae yn:p'l. laeWmv.W hv, mo dmo[]y-: ~ai
br<x,l; rv<a]w: tw<M'l; tw<M"l; rv,a] hw"hy> rm:a-' hKo) ~h,ylea] T'r>m;a'w> ace_nE hn"a" ^yl,ae Wrm.ayO-yKi(
tAxP'v.mi [B;r>a; ~h,yle[] yTid>q;p'W 15:3 `ybiV,(l; ybiV.l; rv<a]w: b['r"l'( b['r"l'( rv<a]w: br<x,l;
lkoa/l, #r<a'h' tm;h/B-, ta,w> ~yIm:V'h; @A[-ta,w> bxos+ .li ~ybil'K.h-; ta,w> groh]l;( br<x,h-; ta, hw"hy>-~aun>
WhY"qiz>xiy-> !b, hV,n:m. ll;g>Bi #r<a'_h' tAkl.m.m; lkol. hw"[]z:)l. h['w"z>li ~yTit;n>W 15:4 `tyxi(v.h;l.W
ymiW %l"+ dWny" ymiW ~Il;v'Wry> %yIl;[' lmox.y-: ymi( yKi 15:5 `~Il'(v'WryBi hf'[-' rv,a] l[; hd"Why> %l,m,
%yIl;[' ydIy-" ta, ja;w" ykile_Te rAxa' hw"hy>-~aun> ytiao T.v.j;n" T.a; 15:6 `%l") ~l{v'l. laov.li rWsy"
yMi[-; ta, yTid>B;ai yTil.K;vi #r<a'_h' yrE[]v;B. hr<z>miB. ~rEz>a,w" 15:7 `~xeN( "hi ytiyael.nI %teyxiv.a;w")
ddEvo rWxB' ~ae- l[; ~h,l' ytiabehe ~yMiy: lAxme wt'nOm.l.a; yli - Wmc.['( 15:8 `Wbv'-( aAl ~h,yker>D:mi
ha'B' Hv'p.n: hx'p.n" h['b.Vih; td<l,yO hl'l.m.au 15:9 `tAl)h'b,W ry[i ~aot.Pi h'yl,[' yTil.P;hi ~yIr"+h\C'B;(
15:10 s `hw")hy>-~aun> ~h,ybey>ao ynEp.li !TEa, br<x,l; ~t'yrIaE)v.W hr"pe_x'w> hv'AB ~m'Ay d[oB. Hv'm.vi aB'
hL{Ku ybi-Wvn"-) al{w> ytiyvin-" al{) #r<a'_h-' lk'l. !Adm' vyaiw> byrI vyai ynITid>liy> yKi yMiai yli- yAa)
^b. yTi([.G:p.hi aAl-~ai bAj+l. ^ytiyrIvE) ^tiArv' al{- ~ai hw"hy> rm:a' 15:11 s `ynIwl;(l.q;m.
^l.yxe 15:13 `tv,xo)n>W !ApC'mi lz<r>B; lz<r>B; [:roy"h] 15:12 `byE)aoh-' ta, hr"c' t[eb.W h['r-" t[eB.
^yb,y>a-o ta, yTir>b;[]h;(w> 15:14 `^yl,(WbG>-lk'b.W ^yt,waJox-; lk'b.W ryxi_m.bi al{ !TEa, zb;l' ^yt,Arc.Aaw>
ynIdEq.p'W ynIrEk.z" hw"hy> T'[.d:y" hT'a; 15:15 s `dq")WT ~k,y le[] yPia;b. hx'd>q' vae- yKi( T'[.d"_y" al{ #r<a,B.
^yr<b'd> Wac.m.nI 15:16 `hP'(r>x, ^yl,[' ytiaef. [D: ynIxE+Q'Ti ^P.a; %r<a,l-. la; yp;d>rome yli ~q,N"hiw>
yhel{a/ hw"hy> yl;[' ^m.vi ar"q.n-I yKi( ybi_b'l. tx;m.fil.W !Aff'l. yli ^r>b")d> ^yr<b'd> yhiy>w: ~lek.aow"
s `ynIt")aLemi ~[;z-: yKi( yTib.v;y" dd"B' ^d>y") ynEP.mi zl{+[.a,w") ~yqIx]f;m-. dAsb. yTib.v;y-" al{) 15:17 s `tAa)b'c.
al{ ~yIm: bz"k.a; AmK. yli hy<h.ti( Ayh' aper"he( hn"a]me( hv'_Wna] ytiK'mW; xc;n< ybiaek. hy"h' hM'l' 15:18
lleAZmi rq"y" ayciAT-~aiw> dmo[]T;( yn:p'l. ^b.yvi(a]w: bWvT-' ~ai hw"hy> rm:a-' hKo) !ke l' 15:19 s `Wnm'(a/n<
tv,xon> tm;Axl. hZ<h; ~['l' ^yTit;n>W 15:20 `~h,(ylea] bWvt-' al{) hT'a;w> ^yl,ae hM'he Wbvu y" hy<+h.ti( ypiK.
15:21 `hw")hy>-~aun> ^l<yCih;l.W ^[]yvi(Ahl. ynI a] ^T.ai yKi( %l"+ Wlk.Wy-al{w> ^yl,ae Wmx]l.nIw> hr"WcB.
xQ:t-i al{) 16:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 16:1 p `~yci(rI[' @K:mi ^ytidIp.W ~y[i_r" dY:mi ^yTilC. ;hiw>
~ynIB'h-; l[; hw"hy> rm:a' hko- yKi 16:3 `hZ<)h; ~AqM'B; tAnb'W ~ynIB' ^l. Wyh.y-I al{)w> hV'_ai ^l.
~t'Aa ~ydIliAMh; ~t'Aba]-l[;w> ~t'Aa tAdl.YOh; ~t' Moa-i l[;(w> hZ<+h; ~AqM'B; ~ydIALYIh; tAnB'h-; l[;w>
Wy=h.yI) hm'd"a]h' ynEP-. l[; !m,dol. WrbeQ'yI al{w> Wdp.S'(yI al{ Wtmuy" ~yailux]t; yteAmm. 16:4 `taZO*h; #r<a'B'
hko- yKi( 16:5 s `#r<a'(h' tm;h/b,l.W ~yIm:V'h; @A[l. lk'a]m;l. ~t'l'b.nI ht' y>h'w> Wlk.yI b['r"b'(W br<x,b;W
ymiAlv.-ta, yTips. ;a-' yKi( ~h,_l' dnOT-' la;w> dAPs.li %lET-e la;w> x:zEr>m; tyBe aAbT'-la; hw"hy> rm:a'
taZOh; #r<a'B' ~yNIj;q.W ~ylidgo > WtmeW 16:6 `~ymi(x]r:h-'( ta,w> ds,x,h-; ta, hw"hy>-~aun> hZ<h-; ~[' h' taeme
lb,a-e l[; ~h,l' Wsr>p.y-I al{)w> 16:7 `~h,(l' x;rEQ'yI al{w> dd:GOt.yI al{w> ~h,l' WdPs. .yI-al{)w> WrbE+Q'yI al{
hT,v.m-i tybeW 16:8 `AM*a-i l[;w> wybia-' l[; ~ymiWxn>T; sAK ~t'Aa Wqv.y-: al{)w> tme-_ l[; Amx]n:l.
laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 16:9 s `tAT)v.liw> lkoa/l, ~t'_Aa tb,vl, ' aAbt-' al{
lAqw> !t"x' lAq hx'm.fi lAqw> !Aff' lAq ~k,_ymeybi(W ~k,ynEy[el. hZ< h; ~AqM'h-; !mi tyBiv.m; ynIn>hi
rB,dI hm,-l[; ^yl,ae Wrm.a'w> hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK' tae hZ<h; ~['l' dyGIt; yKi hy"h'w> 16:10 `hL'(K;
hw"hyl;( Wnaj'x' rv<a] WnteaJ'x; hm,W WnnEwO[] hm,W taZOh; hl'AdG>h; h['r"h-' lK' tae Wnyle[' hw"hy>
~yhil{a/ yrEx]a;( Wkl.YEw: hw"hy>-~aun> ytiAa ~k, yteAba] Wbz>[-' rv,a] l[; ~h,ylea] T'r>m;a'w> 16:11 `Wnyhe(l{a/
~t,[orEh] ~T,a;w> 16:12 `Wrm")v' al{ ytir"AT-ta,w> Wbz"[' ytiaow> ~h,_l' Wwx]T;v.YIw: ~Wdb.[;Y:w: ~yrIxea]
16:13 `yl'(ae [:mov. yTil.bil. [r"h' AB)li tWrrIv. yrEx]a;( vyai ~ykil.ho ~k,N >hiw> ~k,_yteAb)a]me tAf[]l;
~k,_yteAb)a]w: ~T,a; ~T,[.d:y> al{ rv,a] #r<a'h-' l[; taZOh; #r<a'h' l[;me ~k,t.a, yTil. j;hew>

307

!kEl' 16:14 s `hn")ynIx] ~k,l' !TEa-, al{) rv<a] hl'y>l;w" ~m'Ay ~yrIxea] ~yhil{a-/ ta, ~v'- ~T,d>b;[]w:
#r<a,me laer"f.yI ynEB-. ta, hl'[/h, rv<a] hw"hy>-yx; dA[ rmEa'y-E al{)w> hw"+hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy-" hNE)hi
rv<a] tAcr"a]h'( lKomiW !Apc' #r<a,me laer"f.yI ynEB-. ta, hl'[/h, rv,a] hw"hy>-yx;-~ai yKi 16:15 `~yIr")c.mi
~ygIW"d:l. x:levo ynIn>hi 16:16 s `~t'(Aba]l; yTit;n" rv<a] ~t'm'd>a-; l[; ~ytibovi(h]w: hM'v'_ ~x'yDIhi
rh;-lK' l[;me ~Wdc'w> ~ydIY"c; ~yBir:l. xl;v.a, !ke- yrEx]a;(w> ~Wg=ydIw> hw"hy>-~aun> ~yBir: ~ygIY"d:l.
yn"+p'L.mi WrTs. .nI al{ ~h,yker>D-: lK'-l[; yn:y[e yKi 16:17 `~y[i(lS' .h; yqEyqiN>miW h['b.G-I lK' l[;meW
yci_r>a-; ta, ~l'L.x; l[; ~t'aJ'x;w> ~n"wO[] hnEv.mi hn"AvarI) yTim.L;viw> 16:18 `yn")y[e dg<N<mi ~n"wO[] !P:c.n-I al{)w>
hr"_c' ~AyB. ysiWnm.W yZI[um'W yZI[u hw"hy> 16:19 s `yti(l'x]n-: ta, Wal.m' ~h,yteAb[]Atw> ~h,yceWQ)vi tl;b.nIB.
16:20 `ly[i(Am ~B' !yae(w> lb,h, WnyteAba] Wlx]n" rq,v-, %a; Wrm.ayOw> #r<a-' ysep.a;me( Waboy" ~yIAG ^yl,ae
~[eydIAa taZOh; ~[;P;B; ~['ydIAm) ynIn>hi !kel' 16:21 `~yhi(l{a/ al{ hM'hew> ~yhi_l{a/ ~d"a' AL-hf,[]y:h]
!r<PociB. lz<r>B; j[eB. hb'WtK. hd"Why> taJ;x; 17:1 s `hw")hy> ymiv-. yKi( W[d>y"w> yti_r"Wb)G-> ta,w> ydIy-" ta,
~h,yrEvea]w: ~t'AxB.z>mi ~h,ynEB. rKoz>Ki 17:2 `~k,(yteAxB.z>mi tAnr>q;l.W ~B'li x:Wl-l[; hv'Wrx] rymi_v'
^yt,moB' !TE+a, zb;l' ^yt,Arc.Aa-lk' ^l.yxe hd<F 'B; yrIr"h] 17:3 `tAh)boG>h; tA[b'G> l[; !n"+[]r:( #[e- l[;
^yb,y>a-o ta, ^yTid>b;[]h;w> %l' yTit;n" rv<a] ^t.l'(xN] :mi ^b.W hT' j.m;v'w> 17:4 `^yl,(WbG>-lk'B. taJ'x;B.
rWra' hw"hy> rm:a' hKo 17:5 s `dq")WT ~l'A[-d[; yPia;B. ~T,x.d:q. vae- yKi( T'[.d"_y-" al{) rv<a] #r<a'B'
hb'r"[]B'( r["r>[;K. hy"h'w> 17:6 `AB*li rWsy" hw"hy>-!miW A[+roz> rf"B' ~f'w> ~d"a'B'( xj;b.yI rv<a] rb,G<h;
rb,G<h; %WrB' 17:7 s `bve(te al{w> hx'lem. #r<a, rB'd>MiB; ~yrIrEx] !k:v'w> bAj+ aAby-" yKi ha,r>yI al{w>
xL;v;y> lb;Wy-l[;w> ~yIm-; l[; lWtv' #[eK. hy"h'w> 17:8 `Ax*j;b.mi hw"hy> hy"h'w> hw"+hyB;( xj;b.yI rv<a]
vymiy" al{w> ga'd>yI al{ tr<CoB; tn:v.biW !n"+[]r:( Whle[' hy"h'w> ~xo aboy-" yKi( ha,r>yI ar"yI al{w> wyv'r"v'(
tAy=l'K. !xEBo ble rqExo hw"hy> ynIa] 17:10 `WN[,(d"yE ymi aWh+ vnUa'w> lKomi bLeh; bqo[' 17:9 `yrIP<) tAf[]me
al{w> rv,[o hf,[o dl'y" al{w> rg:d" arEqo 17:11 s `wyl'(l'[]m; yrIp.Ki wyk'r"d>Ki AKr>d:K. vyail. ttel'w>
!Av+arImE) ~Arm' dAbk' aSeKi 17:12 `lb'(n" hy<h.yI AtyrIx]a;b.W WNb,z>[;y: wym'y" AmyO ycix]B; jP'_v.mib.
yKi WbteK'yI #r<a'B' yr:Wsw> yr:AsyI Wvbo+yE ^yb,z>[-o lK' hw"hy> laer"f.yI hwEq.mi 17:13 `Wnve(D"q.mi ~Aqm.
ytiL'hit. yKi h['ve_W"aiw> ynI[EyviAh aper"aew> hw"hy> ynIaEp'r> 17:14 s `hw")hy>-ta, ~yYIx-; ~yIm:) rAqm. Wbz>['
h[,rome yTic.a-; al{ ynIa]w: 17:16 `an") aAby" hw"hy>-rb;d> hYEa; yl'_ae ~yrIm.ao hM'h-e hNEhi 17:15 `hT'a'(
yli-hyEh.T-i( la; 17:17 `hy")h' ^yn<P' xk;nO yt;p'f. ac'Am T'[.d"_y" hT'a; ytiyWEa;t.hi al{ vWna' ~Ayw> ^yr<x]a;
ynIa"+ hT'x;a-e la;w> hM'he WTx;yE ynIa' hv'boa-e la;w> yp;d>ro WvboyE 17:18 `h['(r" ~AyB. hT'a-; ysix]m; hT'_xim.li
T'd>m;['(w> %l{h' yl;ae hw"hy> rm;a-' hKo 17:19 s `~rE(b.v' !ArB'vi hn<v.miW h['r" ~Ay ~h,yle[] aybi h'
`~Il'(v'Wry> yrE[]v; lkob.W Ab+ Wac.yE rv<a]w: hd"Why> ykel.m; Ab Waboy" rv,a] ~['h' ~['-ynE)B. r[;v;B.
~yaiB'h; ~Il'_v'Wry> ybev.yO lkow> hd"Why>-lk'w> hd"Why> yke l.m; hw"hy>-rb;d> W[m.vi ~h,ylea] T'r>m;a'w> 17:20
tB'V;h; ~AyB. aF'm; Waf.T-i la;w> ~k,_yteAv)p.n:B. Wrm.V'hi hw"hy> rm:a' hKo 17:21 s `hL,ae(h' ~yrI['V.B;
al{ hk'al'm-. lk'w> tB'V;h; ~AyB. ~k,yTeB'(mi aF'm; WayciAt-al{w> 17:22 `~Il'(v'Wry> yrE[]v;B. ~t,abeh]w:
WJhi al{w> W[m.v'( al{w> 17:23 `~k,(yteAba]-ta, ytiyWIci rv<a]K; tB'V;h; ~Ay-ta, ~T,v.D:qiw> Wf+[]t;(
[:mov-' ~ai hy"h'w> 17:24 `rs")Wm tx;q: yTil.bil.W [;Amv. [;meAv yTil.bil. ~P'r>[-' ta, Wvq.Y:w: ~n"+z>a-' ta,
vDEq;l.W tB'_Vh; ; ~AyB. taZOh; ry[ih' yrE[]v;B. aF'm; aybih' yTil.bil. hw"hy>-~aun> yl;ae !W[m.v.Ti
~ykil'm. taZOh; ry[ih' yrE[]v;b. Wab'W 17:25 `hk'(al'm-. lK' AB hBo-tAf)[] yTil.bil. tB'V;h; ~Ay-ta,
ybev.yOw> hd"Why> vyai ~h,yrEf'w> hM'he ~ysiWSb;W bk,r<B' ~ybik.ro dwId" aSeK-i l[; ~ybiv.yO ~yrIf'w>
#r<a,meW ~Il;v'Wry> tAbybiS.miW hd"Why>-yrE(['me Wab'W 17:26 `~l'(A[l. taZOh-; ry[ih'( hb'v.y"w> ~Il'_v'Wry>
hd"At yaebim.W hn"+Abl.W hx'n>miW xb;z<w> hl'A[ ~yaibim. bg<N<h-; !miW rh'h-' !miW hl' peV.h-; !miW !miy"n>Bi
aboW aF'm; taef. yTil.bil.W tB'V;h; ~Ay-ta, vDEq;l. yl;ae W[m.v.ti al{- ~aiw> 17:27 `hw")hy> tyBe
p `hB,(k.ti al{w> ~Il;v'Wry> tAnm.r>a; hl'k.a'(w> h'yr<['v.Bi vae yTiC;hiw> tB'_V;h; ~AyB. ~Il;v'Wry> yrE[]v;B.
hM'v'w> rcE+AYh; tyBe T'd>r:y"w> ~Wq 18:2 `rmo*ale hw"hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h' rv<a] rb'D"h; 18:1

308

`~yIn")b.a'h-' l[; hk'al'm. hf,[o aWh-hNEhiw> WhNEhiw> rcE+AYh; tyBe drEaew" 18:3 `yr"(b'D-> ta, ^[]ymiv( .a;
ynEy[eB. rv:y" rv<a]K; rxea; yliK. Whfe[]Y:w:) bv'w> rcE+AYh; dy:B. rm,xoB; hf,[o aWh rv,a] yliK.h; tx;v.nIw>
~k,l' tAf[]l; lk;Wa-al{ hZ<h; rceAYk;h] 18:6 `rAm*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 18:5 p `tAf)[]l; rcEAYh;
[g:r< 18:7 s `lae(r"f.yI tyBe ydIy"B. ~T,a-; !Ke rceAYh; dy:B. rm,xok; hNEhi hw"+hy>-~aun> laer"f.yI tyBe
rv<a] At['r"me aWhh; yAGh; bv'w> 18:8 `dybi(a]h;l.W* #Atn>liw> vAtn>li hk'_l'm.m-; l[;w> yAG-l[; rBed:a]
yAG-l[; rBed:a] [g:r<w> 18:9 s `Al) tAf[]l; yTib.v;x' rv<a] h['r"h-' l[; yTim.x;nI)w> wyl'_[' yTir>B:DI
yTim.x;nI)w> yli_AqB. [:mov. yTil.bil. yn:y[eB. [r:h' h['r"h' hf'['w> 18:10 `[:jo)n>liw> tnOb.li hk'_l'm.m-; l[;w>
ybev.Ay-l[;w> hd"Why>-vyai-la, an"- rm'a/ hT'[;w> 18:11 s `At)Aa byjiyhel. yTir>m:a' rv<a] hb'AJh;-l[;
WbWv hb'_v'x]m;( ~k,yle[] bvexow> h['r" ~k,yle[] rcEAy ykinOa' hNEhi hw"hy> rm:a' hKo rmoale ~Il;v'Wry>
WnyteAbv.x.m; yrEx]a-; yKi( va'_An Wrm.a'w> 18:12 `~k,(ylel.[;m;W ~k,yker>d: Wbyjiyhew> h['r"h'( AKr>D:mi vyai an"
[m;v' ymi ~yIAGB; an"-Wla]v;( hw"hy> rm:a' hKo !kel' 18:13 s `hf,([]n: [r"h-' AB)li tWrrIv. vyaiw> %lenE
Wvt.N"yI-~ai !An=b'l. gl,v, yd:f' rWCmi bzO[]y:h] 18:14 `lae(r"f.yI tl;WtB. daom. ht'f.[' trIrU[]v;( hL,ae_K'
~l'A[ yleybiv. ~h,yker>d:B. ~Wlvik.Y:w: WrJE+q;y> aw>V"l; yMi[; ynIxUkev-. yKi( 18:15 `~yli(z>An ~yrIq' ~yrIz" ~yIm:
lKo ~l'_A[ tAqyrIv. tq;Wrv. hM'v;l. ~c'r>a; ~Wfl' 18:16 `hl'(Wls. al{ %r<D< tAbytin> tk,l,l'
~aer >a, ~ynIp-' al{)w> @r<[o byE+Aa ynEp.li ~ceypia] ~ydIq-' x:Wr)K. 18:17 `Av*aroB. dynIy"w> ~VoyI h'yl,[' rbEA[
!heKomi hr"AT db;ato-al{ yKi tAbv'x]m; Why"m.r>y-I l[;( hb'v.x.n:w> Wkl. Wrm.aYOw: 18:18 s `~d"(yae ~AyB.
hb'yviq.h; 18:19 `wyr"(b'D-> lK'-la, hb'yviq.n-: la;w> !AvL'b; WhKen:w> Wkl. aybiN_ "mi rb"d"w> ~k'x'me( hc'[ew>
rkoz> yvi_p.n:l. hx'Wv Wrk-' yKi( h['r" hb'Aj-tx;T;( ~L;vuy>h; 18:20 `yb'(yrIy> lAql. [m;v.W yl'_ae hw"hy>
b['r"l' ~h,ynEB-. ta, !Te !kel' 18:21 `~h,(me ^t.m'x-] ta, byvih'l. hb'Aj ~h,yle[] rBEd:l. ^yn<p'l. ydIm.['
~h,yrEWxB; tw<m"+ ygErUh] Wyh.yI) ~h,yven>a;w> tAnm'l.a;w> tAlKuv; ~h,yven> hn"y<h.ti(w> br<x-, ydEy>-l[; ~rEGIh;w>
Wrk-' yKi( ~ao+t.Pi dWdG> ~h,yle[] aybit-' yKi( ~h,yTeB'mi hq'['z> [m;V'Ti 18:22 `hm'(x'l.MiB; br<x-, yKemu
yl;[' ~t'c'[-] lK'-ta,( T'[.d:y" hw"hy> hT'a;w> 18:23 `yl'(g>r:l. Wnm.j' ~yxip;W ynIdEk.l'l. hx'Wv hx'yvi
t[eB. ^yn<p'l. ~yliv'k.mu Wyh.yIw> Wyh'w> yxim.T-,_ la; ^yn<p'L.mi ~t'aJ'x;w> ~n"wO[-] l[; rPek;T-. la; tw<M'l;
ynEqZ. ImiW ~['h' ynEqZ. ImiW fr<x'_ rcEAy qBuq.b; t'ynIq'w> %Alh' hw"hy> rm:a' hKo 19:1 s `~h,(b' hfe[] ^P.a;
~V' t'ar"q'w> tysi_r>x;h;( tWsr"x]h; r[;v; xt;P, rv,a] ~NOh-i !b, ayGE- la, t'ac'yw" > 19:2 `~ynI)h]Koh;
~Il'_v'Wr)y> ybev.yOw> hd"Why> ykel.m; hw"hy>-rb;d> W[m.vi T'r>m;a'(w> 19:3 `^yl,(ae rBEd:a-] rv,a] ~yrIb'D>h-; ta,
H['m.v-o lK' rv<a] hZ<h; ~AqM'h-; l[; h['r" aybi me ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo)
~yrIxea] ~yhil{ale Ab-WrJ.q;y>w: hZ<h; ~AqM'h-; ta, WrK.n:y>w:) ynIbuz"[] rv<a] ![;y: 19:4 `wyn")z>a' hn"lC. ;Ti
Wnb'W 19:5 `~YI)qin> ~D: hZ<h; ~AqM'h-; ta, Wal.m'(W hd"_Why> ykel.m;W ~h,yteAb)a]w: hM'he ~W[d"y-> al{) rv<a]
al{w> yTir>B;dI al{w> ytiyWIc-i al{) rv<a] l[;B'_l; tAl[o vaeB' ~h,ynEB-. ta, @rof.li l[;B;h; tAmB-' ta,
tp,Toh; dA[ hZ<h; ~AqM'l; arEQ'y-I al{w> hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy-" hNE)hi !kel' 19:6 p `yBi(l-i l[; ht'l.['
hZ<h; ~AqM'B; ~Il;v'WrywI hd"Why> tc;[-] ta, ytiQob;W 19:7 `hg")rEh]h; ayGE- ~ai yKi ~NO=hi-!b, aygEw>
@A[l. lk'a]m;(l. ~t'l'b.n-I ta, yTit;n"w> ~v'_p.n: yveq.b;m. dy:b.W ~h,ybey>ao* ynEp.li br<x,B; ~yTi l.P;hiw>
~VoyI h'yl,[' rbE[o lKo hq"+rEv.liw> hM'v;l. taZOh; ry[ih-' ta, yTim.f;w> 19:8 `#r<a'(h' tm;h/b,l.W ~yIm:V'h;
Wh[er-E rf;B. vyaiw> ~h,ytenOB. rf:B. taew> ~h,ynEB. rf:B-. ta, ~yTi l.k;a]h;(w> 19:9 `h't,(Kom-; lK'-l[; qrov.yIw>
qBu_q.B;h; T'r>b;v'w> 19:10 `~v'(p.n: yveq.b;m.W ~h,ybey>ao ~h,l' Wqyciy" rv,a] qAcm'b.W rAcm'B. Wlke_ayO
rBov.a, hk'K' tAab'c. hw"hy> rm:a-' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> 19:11 `%t")Aa ~ykil.hoh; ~yvin"a]h'( ynEy[el.
dA[+ hper"hel. lk;Wy-al{) rv<a] rceAYh; yliK-. ta, rBov.yI rv<a]K; taZOh; ry[ih-' ta,w> hZ<h; ~[' h-' ta,
ttel'w> wyb'_v.Ay*l.W hw"hy>-~aun> hZ<h; ~AqM'l; hf,[/a-, !KE) 19:12 `rAB*q.li ~Aqm' !yaeme WrB.q.yI tp,tob.W
~yai_mJe .h; tp,Toh; ~Aqm.Ki hd"Why> ykel.m; yTeb'W ~Il;v'Wry> yTeB' Wyh'w> 19:13 `tp,to)K. taZOh; ry[ih-' ta,
p `~yrI)xea] ~yhil{ale ~ykis 'n> %SEh;w> ~yIm;V'h; ab'c. lkol. ~h,yteGO*G-: l[; WrJ.qi rv,a] ~yTiB'h; lkol.
rm,aYOw: hw"hy>-tyBe rc:x]B; dmo[]Y:w:) abeN_ "hil. ~v' hw" hy> Axl'v. rv,a] tp,Toh;me( Why"m.r>yI aboY"w: 19:14

18:4

309

ry[ih-' la, aybime ybime ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo) 19:15 s `~['(h-' lK'-la,
[;Amv. yTil.bil. ~P'r>[-' ta, Wvq.hi yKi h'yl,_[' yTir>B:DI rv<a] h['r"h-' lK' tae h'yr<[-' lK'-l[;w> taZOh;
aB'nI Why"m.r>y-I ta,( hw"+hy> tybeB. dygIn" dyqIp-' aWh)w> !heKoh; rMEa-i !B, rWxv.P; [m; v.YIw: 20:1 `yr"(b'D-> ta,
rv,a] tk,P,h.M;h-; l[; Atao !TeYIw: aybiN_ "h; Why"m.r>yI tae rWxv.p; hK,Y:w: 20:2 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; ta,
Why"m.r>y-I ta,( rWxv.p; aceYOw: tr"x\M'mi( yhiy>w:) 20:3 `hw")hy> tybeB. rv<a] !Ayl.[,h'( !miy"n>Bi r[;v; B.
20:4 p `bybi(S'mi rAgm' ~ai yKi ^m,v. hw"hy> ar"q' rWxv.p; al{ Why"m.r>yI wyl'ae rm,aYOw: tk,P'_h.M;h-; !mi
tAa+ro ^yn<y[ew> ~h,ybey>ao br<x,B. Wlp.n")w> ^yb,h]a-o lk'l.W ^l. rAgm'l. ^n>t,nO ynIn>hi hw" hy> rm:a' hko yKi
!s,x-o lK'-ta, yTit;n"w> 20:5 `br<x'(B, ~K'hiw> hl'b,B' ~l'g >hiw> lb,B-' %l,m,( dy:B. !Tea, hd"Why>-lK'-ta,w>
dy:B. !Tea, hd"Why> ykel.m; tArc.Aa-lK' taew> Hr"_q'y-> lK'-ta,w> H['ygIy>-lK'-ta,w> taZOh; ry[ih'
ybiV,_B; Wkl.Te ^t,ybe ybev.yO lkow> rWxv.p; hT'a;w> 20:6 `hl'b,(B' ~Waybih/w< ~Wxq'l.W ~Wzz"b.W ~h,ybey>ao*
20:7 s `rq,V'(B; ~h,l' t'aBenI rv,a] ^yb,h]a-o lk'w> hT'a; rbeQ'Ti ~v'w> tWmT' ~v'w> aAbT' lb,b'W
yDEm-i yKi( 20:8 `yli( g[el{ hL{Ku ~AYh-; lK' qAxf.li ytiyyIh' lk'_WTw: ynIT:q.z:x] tP'a,w" hw"hy> ynIt:yTiPi
yTir>m;a'w> 20:9 `~AY*h-; lK' sl,q<l.W hP'r>x,l. yli hw"hy>-rb;d> hy"h-' yKi( ar"_q.a, dvow" sm'x' q['z>a, rBed:a]
lkel.K;( ytiyael.nIw> yt'_moc.[B; . rcU[' tr<[,Bo vaeK. yBilib. hy"h'w> Amv.Bi dA[ rBEd:a-] al{)w> WNr<K.z>a-, al{)
yrEm.vo ymiAlv. vAna/ lKo WNd<yGIn:w> WdyGIh; bybiS'mi rAgm' ~yBir: tB;DI yTi[.m;v' yKi 20:10 `lk'(Wa al{w>
!KE-l[; #yrI[' rABgIK. ytiAa hw"hyw:) 20:11 `WNM,(mi Wntem'q.nI hx'q.nIw> Al hl'k.Wnw> hT,puy> yl; Wa y[i_l.c;
hw"hyw: 20:12 `x;ke(V'ti al{ ~l'A[ tM;liK. WlyKif.hi al{- yKi( daom. WvBo Wlk'_yU al{w> Wlv.K'yI yp;d>ro
20:13 s `ybi(yrI-ta, ytiyLiGI ^yl,ae yKi ~h,me ^t.m'(q.nI ha, r>a, ble_w" tAyl'k. ha,ro qyDIc; !xEBo tAab'c.
rv<a] ~AYh; rWra' 20:14 s `~y[i(rEm. dY:mi !Ayb.a, vp,n-< ta, lyCihi yKi hw"+hy>-ta, Wll.h;( hw"hyl;( Wryvi
rmoale ybia-' ta, rF:Bi rv,a] vyaih' rWra' 20:15 `%Wr)b' yhiy-> la; yMiai ynIt.d:l'y-> rv,a] ~Ay AB+ yTid>L;yU
~x'_nI al{w> hw"hy> %p:h-' rv,a] ~yrI['K,( aWhh; vyaih' hy"h'w> 20:16 `Whx'(M\fi x;Mef; rk"+z" !BE ^l-. dL;yU)
yrIb.qi yMiai yli- yhiT.w: ~x,r"_me ynIt:t.Am-al{ rv<a] 20:17 `~yIr")h\c' t[eB. h['Wrt.W rq,BoB; hq'['z> [m;v'w>
21:1 p `ym'(y" tv,boB. Wlk.YIw: !Ag=y"w> lm'[' tAar>li ytiac'y" ~x,r<me hZ< hM'l' 20:18 `~l'(A[ tr:h] hm'x.r:w>
rWxv.P-; ta, WhY"qid>ci %l,M,h; wyl'ae x:l{v.Bi hw"+hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a] rb" D"h;
yKi hw"hy>-ta, WndE[]b; an"- vr"D> 21:2 `rmo*ale !hEKoh; hy"fe[]m-; !b, hy"n>p;c-. ta,w> hY"Kil.m-; !B,
hl,[]y:w> wyt'aol.p.n-I lk'K. Wnt'Aa hw"hy> hf,[]y: yl;Wa Wnyle_[' ~x'l.nI lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>
yhel{a/ hw"hy> rm;a-' hKo) 21:4 `WhY")qid>c-i la, !rUm.ato hKo ~h,_ylea] Why"m.r>yI rm,aYOw: 21:3 s `Wnyle(['me
lb,B' %l,m-, ta, ~B' ~ymix'l.nI ~T,a; rv,a] ~k,d>y<B. rv<a] hm'x'l.Mih; yleK-. ta, bseme ynIn>hi laer"f.yI
21:5 `taZO*h; ry[ih' %AT-la, ~t'Aa yTips
. ;a'w> hm'_Axl;( #Wxmi ~k,yle[] ~yrIC 'h; ~yDIf.K;h-; ta,w>
ytiyKehiw> 21:6 `lAd)G" @c,q<b.W hm'xeb.W @a:b.W hq"+z"x] [;Arz>biW hy"Wjn> dy"B. ~k,T.ai ynIa] yTim.x;l.nIw>
hw"hy>-~aun> !kE- yrEx]a;w> 21:7 `Wtmu(y" lAdG" rb,d<B. hm'_heB.h-; ta,w> ~d"a'h-' ta,w> taZOh; ry[ih' ybev.Ay*-ta,
rb,D<h-; !mi taZOh; ry[iB' ~yrIa'vN. Ih-; ta,w> ~['h'-ta,w> wyd"b'[-] ta,w> hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>c-i ta, !TEa,
~K'hiw> ~v'_p.n: yveq.b;m. dy:b.W ~h,ybey>ao* dy:b.W lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> dy:B. b['r"h-' !miW br<x,h-; !mi
hw"+hy> rm:a' hKo rm;aTo hZ<h; ~['h-' la,w> 21:8 `~xe(r:y> al{w> lmox.y: al{w> ~h,yle[] sWxy-" al{) br<x-, ypil.
br<x,B; tWmy" taZOh; ry[iB' bveYOh; 21:9 `tw<M")h; %r<D-< ta,w> ~yYIx;h; %r<D-< ta, ~k,ynEp.li !tenO ynIn>hi
Avp.n: AL-ht'y>h")w> hy"x'w> hy<x.yI ~k,yle[] ~yrIC 'h; ~yDIf.K;h-; l[; lp;n"w> aceAYh;w> rb,D"_b;W b['r"b'W
!teN"Ti lb,B' %l,m-, dy:B. hw"+hy>-~aun> hb'Ajl. al{w> h['r"l. taZOh; ry[iB' yn:p' yTim.f; yKi 21:10 `ll'(v'l.
hw"hy> rm:a' hKo dwID" tyBe 21:12 `hw")hy>-rb;D> W[m.vi hd"Why> %l,m, tybel.W 21:11 s `vae(B' Hp'r"f.W
ynEP.mi hB,k;m. !yaew> hr"[]b'W ytim'x] vaek' aceT-e !P, qve_A[ dY:mi lWzg" WlyCih;w> jP'v.mi rq,Bol; WnyDI
~yrIm.ao)h' hw"+hy>-~aun> rvoyMih; rWc qm,[eh' tb,v,yO %yIl;ae ynIn>hi 21:13 `~k,(ylel.[;m; ~h,ylel.[;m; [:ro
yTiC;hiw> hw"+hy>-~aun> ~k,ylel.[;m; yrIp.Ki ~k,yle[] yTi d>q;p'W 21:14 `Wnyte(AnA[m.Bi aAby" ymiW Wnyle[' tx;y-E ymi(
~v' T'r>B;dIw> hd"_Why> %l,m-, tyBe( drE hw"hy> rm:a' hKo 22:1 s `h'yb,(ybis.-lK' hl'k.a'w> Hr"[.y:B. vae

310

hT'a; dwI+d" aSeK-i l[; bveYOh; hd"Why> %l,m, hw"hy>-rb;D> [m;v. T'r>m;a'(w> 22:2 `hZ<)h; rb"D"h-; ta,
WlyCih;w> hq'd"c.W jP'v.mi Wf[] hw"hy> rm:a' hKo 22:3 s `hL,ae(h' ~yrI['V.B; ~yaiB'h; ^M.[;w> ^yd<b'[]w:
`hZ<)h; ~AqM'B; WkP.v.T-i la;( yqin" ~d"w> Wsmox.T-; la; WnTo-la; hn"m'l.a;w> ~Aty" rgEw> qAv+[' dY:mi lWzg"
dwId"l. ~ybiv.yO ~ykil'm. hZ<h; tyIB:h; yrE[]v;b. Wab'W hZ<+h; rb"D"h-; ta, Wf[]T;( Af['-~ai yKi 22:4
W[m.v.ti al{ ~aiw> 22:5 `AM*[;w> wyd"b'[]w: wd"b.[;w> aWh ~ysiWSb;W bk,r<B' ~ybik.ro) Aas.K-i l[;
rm:a' hko- yKi( 22:6 s `hZ<)h; tyIB:h; hy<h.yI) hB'r>x'l-. yKi hw"hy>-~aun> yTi[.B;v.nI yBi hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta,
al{ ~yrI[' rB'd>mi ^t.yvi(a] al{- ~ai !An=b'L.h; varo yli hT'a; d['l.GI hd"Why> %l,m, tyBe-l[; hw"hy>
WlyPihiw> ^yz<r"a] rx:b.mi Wtr>k")w> wyl'_kew> vyai ~ytixiv.m; ^yl,[' yTiv.D:qiw> 22:7 `Wbv'(An hb'v'An
hw"hy> hf'[' hm,- l[; Wh[er-E la, vyai Wrm.a'(w> taZO=h; ry[ih' l[; ~yBir: ~yIAG Wrb.['(w> 22:8 `vae(h-' l[;
Wwx]T;v.YI)w: ~h,_yhel{)a/ hw"hy> tyrIB-. ta, Wbz>[") rv<a] l[; Wrm.a'w> 22:9 `taZO*h; hl'AdG>h; ry[il' hk'K'
al{ yKi %lehol;( Akb' WkB. Al+ WdnUT-' la;w> tmel. WKb.T-i la; 22:10 s `~Wd)b.[;Y:w: ~yrIxea] ~yhil{ale
%l,m, WhY"viayO-!B, ~Luv;-la, hw"hy>-rm;a'( hko yKi 22:11 s `AT)d>l;Am #r<a-, ta, ha'r"w> dA[ bWvy"
yKi 22:12 `dA[) ~v' bWvy-" al{) hZ<+h; ~AqM'h-; !mi ac'y" rv<a] wybia' WhY"v iayO tx;T; %leMoh; hd"Why>
Atybe hn<Bo yAh 22:13 s `dA[) ha,r>y-I al{) taZOh; #r<a'h-' ta,w> tWm+y" ~v' Atao Wlg>h-i rv,a] ~Aqm.Bi
yLi-hn<b.a, rmeaoh' 22:14 `Al*-!T,yI al{ Al[]poW ~N"xi dbo[]y: Wh[erEB. jP'_v.mi al{B. wyt'AYli[]w: qd<c-, al{B.(
yKi %l{m.ti(h] 22:15 `rv:)V'B; x;Avm'W zr<a'B' !Wps'w> yn"ALx; Al [r:(q"w> ~yxi_W"rUm. tAYli[]w: tADmi tyBe
!D" 22:16 `Al* bAj za' hq'd"c.W jP'v.mi hf'['w> ht'v'w> lk;a' aAlh] ^ybia' zr<a'_b' hr<x]t;m. hT'a;
yKi ^B.liw> ^yn<y[e !yae yKi 22:17 `hw")hy>-~aun> ytiao t[;D:h; ayhi- aAlh] bAj+ za' !Ayb.a,w> ynI[-' !yDI
rm:a-' hKo) !kel' 22:18 s `tAf)[]l; hc'WrM.h-; l[;w> qv,[oh-' l[;w> %APv.li yqiN"h-; ~D:( l[; w> ^[<+c.B-i l[;-~ai
WdPs. .yI-al{ tAx+a' yAhw> yxia' yAh Al WdPs. .yI-al{ hd"Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahy>-la, hw"hy>
s `~Il'(v'Wry> yrE[]v;l. ha'l.h'me %lev.h;w> bAxs' rbE+Q'yI rAmx] tr:Wbq. 22:19 `hdo)ho yAhw> !Ada' yAh Al
22:21 `%yIb")h]a;m. lK' WrB.v.nI yKi ~yrIb'[]me( yqi[]cw;( > %lE+Aq ynIT. !v"B'b;W yqi['c.W* !Anb'L.h; yli [] 22:20
22:22 `yli(AqB. T.[;m;v' al{) yKi %yIr:W[N>mi %Ker>d: hz< [m'_v.a, al{ T.r>m:a' %yIt;wOl.v;B. %yIl;ae yTir>B:DI
yTib.v;yO 22:23 `%tE)['r" lKomi T.m.l;k.nIw> yviboTe za' yKi Wkle_yE ybiV.B; %yIb:h]a;m.W* x:Wr-h[,r>Ti %yI[;r-o lK'
22:24 `hd"(leYOK; lyxi ~ylib'x] %l" aboB. T.n>xN; E-hm; ~yzI+r"a]B'( T.nN> :qum. yTinN> :qum. !Anb'L.B; T.b.v;yO
~V'mi yKi ynI+ymiy> dy:- l[; ~t'Ax hd"Why> %l,m, ~yqiy"Ah*y-> !b, Why"n>K' hy< h.y-I ~ai yKi hw"hy>-~aun> ynIa-' yx;
rC:ar<d>k;Wbn> dy:b.W ~h,_ynEP.mi rAgy" hT'a-; rv,a] dy:b.W ^v,p.n: yveq.b;m. dy:B. ^yTit;n>W 22:25 `&'n>q<)T.a,
tr<x,a; #r<a'h' l[; ^t.d:l'y> rv<a] ^M.a-i ta,(w> ^t.ao yTil.j;he(w> 22:26 `~yDI(f.K;h; dy:b.W lb,B-' %l,m,(
~v'_ bWvl' ~v'p.n-: ta, ~yaiF .n:m. ~he- rv,a] #r<a'h-' l[;w> 22:27 `WtWm)T' ~v'w> ~v'_ ~T,d>L;yU-al{) rv<a]
[:WDm; AB+ #p,xe !yae yliK-. ~ai Why"n>K' hZ<h; vyai h' #Wpn" hz<b.nI bc,[,h; 22:28 s `WbWv)y" al{ hM'v'
y[im.vi #r<a'_ #r<a, #r<a, 22:29 `W[d"(y-" al{ rv<a] #r<a'h-' l[; Wkl.v.huw> A[r>z:w> aWh Wlj]Wh)
yKi wym'_y"B. xl;c.y-I al{ rb,G< yrIyrI[] hZ<h; vyai h-' ta, Wbt.Ki hw"hy> rm:a' hKo 22:30 s `hw")hy>-rb;D>
~ydIB.a;m. ~y[iro yAh 23:1 `hd"(WhyBi dA[ lvemoW dwId" aSeK-i l[; bveyO vyai A[rZ> :mi xl;c.yI al{
~y[iroh-' l[;( laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 23:2 `hw")hy>-~aun> ytiy[ir>m; !aco- ta, ~ycipim.W
~k,yle[] dqEpo ynIn>hi ~t'_ao ~T,d>q;p. al{w> ~WxDIT;w: ynIaco-ta, ~t, copih] ~T,a; yMi[-; ta, ~y[iroh'
yTix.D:h-i rv,a] tAcr"a]h' lKomi ynIaco tyrIaev-. ta, #Beq;a] ynIa]w: 23:3 `hw")hy>-~aun> ~k,ylel.[;m; [:r-o ta,
War>yyI)-al{w> ~W[+r"w> ~y[iro ~h,yle[] yti moqih]w: 23:4 `Wb)r"w> Wrp'W !h<wEn-> l[; !h<t.a, ytibovih]w: ~v'_ ~t'ao
dwId"l. ytimoqih]w: hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi 23:5 s `hw")hy>-~aun> WdqEP'yI al{w> WTx;y-E al{w> dA[
hd"Why> [v;W"Ti wym'y"B. 23:6 `#r<a'(B' hq"d"c.W jP'v.mi hf'['w> lyKif.hiw> %l,m, %l;m'W qyDI_c; xm;c,
~yaiB' ~ymiy-" hNE)hi !kEl' 23:7 s `WnqE)d>ci hw"hy> Aar>q.y-I rv,a] AmV-. hz<w> xj;b,_l' !Kov.yI laer"f.yIw>
yKi 23:8 `~yIr")c.mi #r<a,me laer"f.yI ynEB-. ta, hl'[/h, rv<a] hw"hy>-yx; dA[ Wrm.ayO- al{w> hw"+hy>-~aun>
tAcra" ]h'( lKomiW hn"Apc' #r<a,me laer"f.yI tyBe [r:z-< ta, aybihe rv,a]w: hl'[/h, rv<a] hw"hy>-yx;-~ai

311

yt;Amc.[-; lK' Wpx]r"( yBir>qib. yBili rB:v.nI ~yai bNi >l; 23:9 s `~t'(m'd>a-; l[; Wbv.y"w> ~v'_ ~yTix.D:hi rv<a]
ha'l.m' ~ypia]n")m. yKi 23:10 `Av*d>q' yrEb.DI ynEP.miW hw"hy> ynEP.mi !yIy"+ Arb"[] rb,g<k.W rAKvi vyaiK. ytiyyIh'
~t'r"Wbg>W h['r" ~t'c'Wr)m. yhiT.w: rB"+d>mi tAan> Wvb.y" #r<a'h' hl'b.a' hl'a' ynEP.m-i yKi( #r<a'h'
hy<h.yI) !kel' 23:12 `hw")hy>-~aun> ~t'['r" ytiac'm' ytiybeB-. ~G: WpnE+x' !hEK-o ~g: aybin-" ~g:-yKi( 23:11 `!kE-) al{
~t'D"quP. tn:v. h['r" ~h,yle[] aybia-' yKi( Hb'_ Wlp.n"w> WxD:yI hl'pea]B'( tAQl;q.l;x]K; ~h,l' ~K'r>d:
s `lae(r"f.y-I ta, yMi[-; ta, W[t.Y:w: l[;B;b; WaBN. :hi hl'_p.ti ytiyair" !Arm.vo yaeybin>biW 23:13 `hw")hy>-~aun>
vyai Wbv'- yTil.bil. ~y[irEm. ydEy> WqZ>xiw> rq,V,B; %l{h'w> @Aan" hr"Wr[]v; ytiyair" ~Il;v'Wry> yaebin>biW 23:14
~yaibNi >h-; l[; tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 23:15 s `hr"(m[o ]K; h'yb,v.yOw> ~dos .Ki ~L'ku yli-Wyh'( At+['r"(me
hP'nUx] ha'c.y" ~Il;v'Wry> yaeybin> taeme yKi varo-+ yme ~ytiqiv.hiw> hn"[]l;( ~t'Aa lyki a]m; ynIn>hi
~k,l' ~yaiBN. Ih; ~yaibNi >h; yrEb.D-I l[; W[m.v.T-i la;( tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 23:16 p `#r<a'(h-' lk'l.
rB<DI yc;a]n:m.li( rAma' ~yrIm.ao 23:17 `hw")hy> yPimi al{ WrBed:y> ~B'li !Azx] ~k,_t.a, hM'he ~yliBih.m;
ymi yKi 23:18 `h['(r" ~k,yle[] aAbt-' al{) Wrm.a'( ABli tWrrIv.Bi %le ho lkow> ~k,_l' hy<h.yI) ~Alv' hw"hy>
hNEhi 23:19 s `[m'(v.YIw: Arb'D> yrIb'D> byviq.h-i ymi( Ar+b'D-> ta, [m;v.yIw> ar,yEw> hw"hy> dAsB. dm;['
hw"hy>-@a; bWvy" al{ 23:20 `lWx)y" ~y[iv'r> varo l[; lle_Axt.mi r[;s;w> ha'c.y") hm'xe hw"hy> tr:[s] ;
yTix.l;v-' al{ 23:21 `hn")yBi Hb' Wnn>ABt.Ti ~ymiY"h; tyrIx]a;(B. AB+li tAMzIm. Amyqih-] d[;w> Atfo[-] d[;
yr:b'd> W[miv.y:w> ydI_AsB. Wdm.[-' ~ai(w> 23:22 `WaB'(nI ~hew> ~h,ylea] yTir>B:d-I al{ Wcr"_ ~hew> ~yaibNi >h-; ta,
al{w> hw"+hy>-~aun> ynIa" broQ'mi yhela{ /h; 23:23 s `~h,(ylel.[;m;( [:romeW [r"h' ~K'r>D:mi ~WbviywI) yMi[-; ta,
~yIm:V'h-; ta, aAlh] hw"+hy>-~aun> WNa,r>a-, al{) ynIa]w: ~yrI Ts' .MiB; vyai rteS 'yI-~ai 23:24 `qxo)r"me yhel{a/
rq,v, ymiv.Bi ~yaiBN. Ih:) ~yaibNi >h; Wrm.a-'( rv,a] tae yTi[.m;v' 23:25 `hw")hy>-~aun> alem' ynIa] #r<a'h-' ta,w>
23:27 `~B'(li tmir>T; yaeybin>W rq,V'_h; yaeB.nI ~yaibNi >h; bleB. vyE h] yt;m' d[; 23:26 `yTim.l'(x' yTim.l;x' rmo=ale
~t'Aba] Wxk.v' rv,a]K; Wh[e_rEl. vyai WrPs. ;y> rv<a] ~t'mAo lx]B; ymiv. yMi[-; ta, x:yKi v.h;l. ~ybiv.xoh;
yrIb'D> rBEd:y> ATai yrIb'D> rv<a]w: ~Alx] rPEs ;y> ~Alx] ATa-i rv,a] aybi N "h; 23:28 `l[;B'(B; ymiv-. ta,
#ce(poy> vyJip;k.W hw"+hy>-~aun> vaeK' yrIb'd> hko aAlh] 23:29 `hw")hy>-~aun> rB"h-; ta, !b,T,l-; hm; tm,_a/
ynIn>hi 23:31 `Wh[e(rE taeme vyai yr:b'd> ybeN >g:m. hw"+hy>-~aun> ~yaibNi >h-; l[; ynIn>hi !kE l' 23:30 s `[l;s'(
rq,v, tAml{x] yaeB.n-I l[;( ynIn>hi 23:32 `~au(n> Wma]n>YIw:) ~n"Avl. ~yxiq.L{h; hw"+hy>-~aun> ~aiybiN>h-; l[;
~ytiyWIci al{w> ~yTix.l;v-. al{) ykinOa'w> ~t'_Wzx]p;b.W ~h,yrEq.viB. yMi[-; ta, W[t.Y:w: ~WrP.s;y>w:) hw"hy>-~aun>
!hek-o Aa) aybiN "h-; Aa) hZ<h; ~['h' ^l.a'v.y-I ykiw> 23:33 `hw")hy>-~aun> hZ<h-; ~['l'( Wly[iAy-al{) ly[eAhw>
aybiN"h;w> 23:34 `hw")hy>-~aun> ~k,t.a, yTiv.j;n"w> aF'm-; hm;-ta, ~h,ylea] T'r>m;a'w> hw"+hy> aF'm-; hm; rmoale
Wrm.ato hKo 23:35 `At*yBe-l[;w> aWhh; vyaih-' l[; yTid>q;p'W hw"+hy> aF'm; rm:ayO rv<a] ~['h'w> !heKoh;w>
al{ hw"hy> aF'm;W 23:36 `hw"h) y> rB<D-I hm;W hw"hy> hn"[-' hm, wyxi_a-' la, vyaiw> Wh[er-E l[; vyai
tAab'c. hw"hy> ~yYIx; ~yhil{a/ yrEb.D-I ta, ~T,k.p;h]w: Arb'D> vyail. hy<h.yI) aF'M;h; yKi dA[+-WrK.z>ti
hw"hy> aF'm-; ~aiw> 23:38 `hw")hy> rB<D-I hm;W hw"hy> %n"[-' hm, aybiN_ "h-; la, rm:ato hKo 23:37 `Wnyhe(l{a/
~k,ylea] xl;v.a,w" hw"+hy> aF'm; hZ<h; rb"D"h-; ta, ~k,r>m'a] ![;y: hw"hy> rm:a' hKo !kel' WrmeaTo
ry[ih'-ta,w> ~k,t.a, yTiv.j;n"w> avo+n" ~k,t.a, ytiyvin"w> ynIn>hi !kEl' 23:39 `hw")hy> aF'm; Wrm.ato al{ rmoale
rv<a] ~l'A[ tWMlik.W ~l'_A[ tP;r>x, ~k,yle[] yTit;n"w> 23:40 `yn")P' l[;me ~k,yteAba]l;w> ~k,l' yTit;n" rv,a]
yrEx]a; hw"+hy> lk;yhe ynEp.li ~ydI['Wm ~ynIaet. yaed"WD ynEv. hNEhiw> hw"hy> ynIa;r>hi 24:1 s `x;ke(Vt' i al{
hd"Why> yrEf-' ta,w> hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy>-!b, Why"n>k'y-> ta, lb, B'-%l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> tAlg>h;
ynEaet.Ki daom. tAbjo ~ynIaeT. dx'a, dWDh; 24:2 `lb,(B' ~aebiy>w: ~Il;v'Wrymi rGEs.M;h-; ta,w> vr" x'h-, ta,w>
yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 24:3 s `[:ro)me hn"l.k;a't-e( al{ rv<a] daom. tA[r" ~ynIaeT. dx'a, dWDh;w> tAr+KuB;h;
daom. tA[r" tA[r"h'(w> daom. tAbjo tAbJoh; ~ynIaeT.h; ~ynI+aeT. rm:aow" Why"m.r>yI ha,ro hT' a-; hm'(
laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) 24:5 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 24:4 p `[:ro)me hn"l.k;a't-e al{ rv<a]
#r<a, hZ<h; ~AqM'h-; !mi yTix.L;vi rv,a] hd"Why> tWlG-" ta, ryKi a-; !KE) hL,ae_h' tAbJoh; ~ynIaeT.K;

312

al{w> ~ytiynIb.W taZO=h; #r<a'h-' l[; ~ytibovih]w: hb'Ajl. ~h,yle[] ynIy[e yTim.f;w> 24:6 `hb'(Ajl. ~yDIf.K;
~['l. yli- Wyh'w> hw"hy> ynIa] yKi ytiao t[;d:l' ble ~h,l' yTit;n"w> 24:7 `vAT)a, al{w> ~yTi[.j;n>W sroh/a,
rv<a] tA[r"h'( ~ynIaeT.k;w> 24:8 s `~B'(l-i lk'B. yl;ae Wbvuy"-yKi( ~yhi_l{ale ~h,l' hy<h.a, ykinOa'w>
taew> wyr"f-' ta,w> hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>c-i ta, !Tea, !KE hw"hy> rm:a' hko- yKi [:ro+me hn"l.k;a't-e al{
h['w"z>li ~yTit;n>W 24:9 `~yIr")c.mi #r<a,B. ~ybiv.YOh;w> taZOh; #r<a'B' ~yrIa'vN. Ih; ~Il;v'Wry> tyrIaev.
tAmqoM.h-; lk'B. hl'l'q.liw> hn"ynIv.li lv'm'l.W hP' r>x,l. #r<a'_h' tAkl.m.m; lkol. h['r"l. hw"[]z:l.
hm'd"a]h' l[;me ~M'Tu-d[; rb,D"_h-; ta,w> b['r"h-' ta, br<x,h-; ta, ~b' yTix.L;viw> 24:10 `~v'( ~xeyDIa-; rv<)a]
hn"V'B; hd"Why> ~[;- lK'-l[; Why"m.r>y-I l[;( hy"h-' rv,a] rb' D"h; 25:1 p `~h,(yteAba]l;w> ~h,l' yTit;n-" rv,a]
`lb,(B' %l,m, rC:ar<d>k;Wb)n>li tynIvoarIh' hn"V'h; ayhi hd"_Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahyli ty[ibir>h")
vl{v-. !mi 25:3 `rmo*ale ~Il;v'Wry> ybev .yO-lK' la,w> hd"Why> ~[;- lK'-l[; aybiN"h; Why"m.r>yI rB,DI rv,a] 25:2
hy"h' hn"v' ~yrIf.[,w> vl{v' hz< hZ<h; ~AYh; d[;w> hd"Why> %l,m, !Ama'-!b, WhY"viayOl. hn" v' hrEf.[,
~k,ylea] hw"hy> xl;v'w> 25:4 `~T,([.m;v. al{w> rBEd:w> ~yKev.a; ~k,ylea] rBEd:a]w" yl'_ae hw"hy>-rb;d>
rmoale 25:5 `[:mo)v.li ~k,n>z>a-' ta,( ~t,yJih-i al{)w> ~T,_[.m;v. al{w> x:l{v'w> ~Kev.h; ~yaibNi >h; wyd" b'[-] lK'-ta,(
~k,l' hw"hy> !t:n" rv,a] hm'd"a]h-' l[; Wbv.W ~k,ylel.[;m; [:romeW h['r"h'( AKr>D:mi vyai an" -WbWv)
twOx]T;v.hil.W ~d"b.['l. ~yrIxea] ~yhil{a/ yrEx]a;( Wkl.T-e la;w> 25:6 `~l'(A[-d[;w> ~l'A[-!mil. ~k,_yteAb)a]l;w>
hw"+hy>-~aun> yl;ae ~T,[.m;v-. al{)w> 25:7 `~k,(l' [r:a' al{w> ~k,ydEy> hfe[]m;B. ytiAa Wsy[i k.t-; al{)w> ~h,_l'
tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo !kel' 25:8 s `~k,(l' [r:l. ~k,ydEy> hfe[]m;B. ynIsEy[ik.h; ynIWs[ik.hi ![;m;l.
hw"hy>-~aun> !Apc' tAxP.v.m-i lK'-ta, yTix.q;l'w> x:lve o ynIn>hi 25:9 `yr"(b'D-> ta, ~T,[.m;v-. al{) rv<a] ![;y:
~yIAGh;-lK' l[;w> h'yb,v.y-O l[;w> taZOh; #r<a' h-' l[; ~ytiaobih]w: yDIb.[; lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wb)n-> la,w>
lAq ~h,me yTid>b;a]h;w> 25:10 `~l'(A[ tAbr>x'l.W hq'rEv.liw> hM'v;l. ~yTim.f;w> ~yTim.r:x]h;w> bybis_ ' hL,aeh'
taZOh; #r<ah' '-lK' ht'y>h")w> 25:11 `rnE) rAaw> ~yIx:rE lAq hL'_K; lAqw> !t"x' lAq hx'm.fi lAqw> !Aff'
~y[ib.vi twal{m.ki hy"h'w> 25:12 `hn")v' ~y[ib.vi lb,B' %l,m-, ta, hL,aeh' ~yIAGh; Wdb.['w> hM'_v;l. hB'r>x'l.
yTim.f;w> ~yDI_f.K; #r<a-, l[;w> ~n"wO[-] ta, hw"hy>-~aun> aWhh; yAGh-; l[;w> lb,B-' %l,m-,( l[; dqop.a, hn" v'
yTir>B:D-I rv,a] yr:b'D-> lK'-ta, ayhih; #r<a'h-' l[; ytiabehe(w> ytiyabehew> 25:13 `~l'(A[ tAmm.vi(l. Atao
~b'- Wdb.['( yKi 25:14 `~yI)AGh;-lK'-l[; Why"m.r>yI aB'n -I rv,a] hZ<h; rp,SeB; bWtK'h-; lK' tae h'yl,_['
hko yKi 25:15 s `~h,(ydEy> hfe[]m;k.W ~l'[\p'K. ~h,l' yTim.L;viw> ~yli_AdG> ~ykil'm.W ~yBir: ~yIAG hM'h-e ~G:
Atao ht'yqiv.hiw> ydI_Y"mi taZOh; hm'xeh; !yIY:h; sAK-ta, xq; yl;ae laer"fy. I yhe l{a/ hw"hy> rm;a'
br<x,h; ynEP.mi Wll'_hot.hiw> Wv[]GO*t.hi(w> Wtv'w> 25:16 `~h,(ylea] ^t.Aa x;levo ykinOa' rv<a] ~yIAGh;-lK'-ta,
ynIx:l'v-. rv,a] ~yIAGh;-lK'-ta, hq,v.a;w") hw"+hy> dY:mi sAKh-; ta, xQ:a,w" 25:17 `~t'(nOyBe x;levo ykinOa' rv<a]
hB'r>x'l. ~t'ao ttel' h'yr<_f-' ta, h'yk,l'm-. ta,w> hd"Why> yrE[-' ta,w> ~Il;v'Wry>-ta, 25:18 `~h,(ylea] hw"hy>
wyr"f-' ta,w> wyd"b'[-] ta,w> ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P-; ta, 25:19 `hZ<)h; ~AYK; hl'l'q.liw> hq"rEv.li hM'v;l.
~yTiv.liP. #r<a, ykel.m-; lK' taew> #W[+h' #r<a, ykel.m-; lK' taew> br<[,h-' lK' taew> 25:20 `AM*[-; lK'-ta,w>
ynEB-. ta,w> ba'Am-ta,w> ~Ada-/ ta, 25:21 `dAD)v.a; tyrIaev. taew> !Arq.[-, ta,w> hZ"[-; ta,w> !Alq.v.a-; ta,w>
25:23 `~Y")h; rb,[eB. rv<a] yaih' ykel.m; taew> !Ad+yci ykel.m-; lK' taew> rco ykel.m-; lK' taew> 25:22 `!AM)[;
ykel.m-; lK' taew> br"_[] ykel.m-; lK' taew> 25:24 `ha'(pe yceWcq.-lK' taew> zWB-ta,w> am'yTe-ta,w> !d"D-> ta,w>
ykel.m-; lK' taew> ~l'y[e ykel.m-; lK' taew> yrIm.zI ykel.m-; lK' taew> 25:25 `rB")d>MiB; ~ynIk.Voh; br<[,h'
tAkl.m.M;h-; lK' taew> wyxia-' la, vyai ~yqixor>h")w> ~ybi roQ.h; !ApC'h; ykel.m-; lK' taew> 25:26 `yd"(m'
rm;a-' hKo) s ~h,ylea] T'r>m;a'w> 25:27 `~h,(yrEx]a; hT,v.yI %v:ve %l,m,W hm'_d"a]h' ynEP-. l[; rv<a] #r<a'h'
ykinOa' rv<a] br<x,h; ynEP.mi WmWq+t' al{w> Wlp.nIw> Wyq.W Wrk.viw> Wtv. laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy>
rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> tAT+v.li ^d>Y"mi sAKh-; tx;q:)l' Wna]m'y> yKi hy"h'w> 25:28 `~k,(ynEyBe x;levo
[r:h'l. lxeme ykinOa'( h'yl,[' ymiv-. ar"q.nI) rv<a] ry[ib' hNEhi yKi 25:29 `WT)v.ti Atv' tAab'c. hw"hy>
25:30 `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> #r<a'h' ybev.yO lK'-l[; arEqo ynIa] br<x, yKi WqN"ti al{ Wq+N"ti hqEN "hi ~T,a;w>

313

!A[M.miW ga'v.yI ~ArM'mi hw"hy> ~h,ylea] T'r>m;a'w> hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK' tae ~h,ylea] abeN "Ti hT'a;w>
aB' 25:31 `#r<a'(h' ybev.y-O lK' la, hn<[]y:) ~ykir>doK. dd"yhe WhwEn-" l[; ga;v.yI gaov' AlAq !TEyI Avd>q'
br<x,l; ~n"t'n> ~y[iv'r>h' rf"+B-' lk'l. aWh jP'v.nI ~yIAGB; hw"hyl;( byrI yKi #r<a'h' hceq-. d[; !Aav'
rA[yE lAdG" r[;s;w> yAG=-la, yAGmi taceyO h['r" hNEhi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 25:32 s `hw")hy>-~aun>
Wdp.S'yI al{ #r<a'_h' hceq-. d[;w> #r<a'h' hceq.mi aWhh; ~AYB; hw"hy> yle l.x;( Wyh'w> 25:33 `#r<a'-( yteK.r>Y:mi
WvL.P;t.hi(w> Wq[]z:w> ~y[iroh' Wlyliyhe 25:34 `Wy*h.yI) hm'd"a]h' ynEP-. l[; !m,dol. WrbeQ'yI al{w> Wps.a'(yE al{w>
sAnm' db;a'w> 25:35 `hD"(m.x, ylik.Ki ~T,l.p;n>W ~k,ytiAcApt.W x;Ab+j.li ~k,ymey> Wal.m-' yKi( !aCoh; yrEyDIa;
ddEv-o yKi( !aCo+h; yrEyDIa; tl;l.ywI) ~y[iroh'( tq:[]c; lAq 25:36 `!aCo)h; yrEyDIa;me hj'ylep.W ~y[i_roh'-!mi
AK+su rypiK.K; bz:[' 25:38 `hw")hy>-@a; !Arx] ynEP.mi ~Al+V'h; tAan> WMd:n"w> 25:37 `~t'(y[ir>m-; ta, hw"hy>
tWkl.m.m; tyviarEB. 26:1 p `AP)a; !Arx] ynEP.miW hn"AYh; !Arx] ynEP.mi hM'v;l. ~c'r>a; ht' y>h-' yKi(
hw"hy> rm:a' hKo 26:2 `rmo*ale hw"hy> taeme hZ<h; rb"D"h; hy"h' hd"_Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahy>
tae hw"hy>-tyBe twOx]T;v.hil. ~yaiB'h; hd"Why> yrE[-' lK'-l[; T' r>B;dIw> hw"hy>-tyBe rc:x]B; dmo[]
vyai Wbvuy"w> W[m.v.yI yl;Wa 26:3 `rb")D" [r:g >T-i la; ~h,_ylea] rBEd:l. ^ytiyWIci rv<a] ~yrIb'D>h-; lK'
26:4 `~h,(ylel.[;m; [:ro ynEP.mi ~h,l' tAf[]l; bvexo yki nOa' rv,a] h['r"h-' la, yTim.x;nIw> h['_r"h' AKr>D:mi
26:5 `~k,(ynEp.li yTit;n" rv<a] ytir"AtB. tk,l,l' yl;ae W[m.v.ti al{- ~ai hw"+hy> rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w>
26:6 `~T,([.m;v. al{w> x:l{v'w> ~Kev.h;w> ~k,_ylea] x;levo ykinOa' rv<a] ~yaibNi >h; yd:b'[] yrEb.DI l[; [:mov.li
s `#r<a'(h' yyEAG lkol. hl'l'q.li !TEa, taZOh; ht'aZOh; ry[ih-' ta,w> hl{+viK. hZ<h; tyIB:h-; ta, yTit;n"w>
`hw")hy> tybeB. hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, rBEd:m. Why"m.r>y-I ta,( ~['_h-' lk'w> ~yaibNi >h;w> ~ynIh]Koh; W[m.v.YIw:) 26:7
Atao WfP.t.YIw: ~['_h-' lK'-la, rBEd:l. hw"hy> hW"c-i rv,a-] lK' tae rBed:l. Why"m.r>yI tALk;K. yhiy>w: 26:8
AlviK. rmoale hw"hy>-~veb. t'yBenI [:WDm; 26:9 `tWm)T' tAm rmoale ~['h-' lk'w> ~yaibNi >h;w> ~ynIh]Koh;
`hw")hy> tybeB. Why"m.r>y-I la,( ~['h-' lK' lhe Q'YIw: bve_Ay !yaeme br:x/T, taZOh; ry[ih'w> hZ<h; tyIB:h; hy<h.yI)
xt;p,B. Wbv.YE)w: hw"+hy> tyBe %l,M,h-; tyBemi Wl[]Y:w: hL,aeh' ~yrIb'D>h; tae hd"Why> yrEf' W[m.v.YIw:) 26:10
rmo=ale ~['h-' lK'-la,w> ~yrIF 'h-; la, ~yaibNi >h;w> ~ynIh]Koh; Wrm.aYOw: 26:11 s `vd"(x'h, hw"hy>-r[;v;(
rm,aYOw: 26:12 `~k,(ynEz>a'B. ~T,[.m;v. rv<a]K; taZOh; ry[ih-' la, aB'nI yKi hZ<h; vyail' tw<m-' jP;v.mi
hZ<h; tyIB:h-; la, abeN "hil. ynIx;l'v. hw"hy> rmo=ale ~['h-' lK'-la,w> ~yrIF 'h-; lK'-la, Why"m.r>yI
~k,ylel.[;m;W ~k,yker>d: Wbyjiyhe hT'[;w> 26:13 `~T,([.m;v. rv<a] ~yrIb'D>h-; lK' tae taZOh; ry[ih-' la,w>
ynIn>hi ynIa]w: 26:14 `~k,(yle[] rB<DI rv<a] h['r"h-' la, hw"hy> ~xeN "yIw> ~k,_yhel{a/ hw"hy> lAqB. W[m.viw>
ytiao ~T,a; ~ytimim-. ~ai yKi W[d>Te [:doy" %a: 26:15 `~k,(ynEy[eB. rv"Y"k;w> bAJK; yli- Wf[] ~k,_d>y<b.
hw"hy> ynIx:l'v. tm,a/b, yKi h'yb,_v.y-O la,w> taZO h; ry[ih-' la,w> ~k,yle[] ~ynIt.nO ~T,a; yqin" ~d"- yKi
~['h-' lk'w> ~yrIF'h; Wrm.aYOw: 26:16 s `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' tae ~k,ynEz>a'B. rBed:l. ~k,yle[]
`Wnyle(ae rB<DI Wnyhel{a/ hw"hy> ~veB. yKi tw<m-' jP;v.mi hZ<h; vyail-' !yae ~yai_ybiN>h-; la,w> ~ynIh]Koh-; la,
hk'ymi Hy"k'ymi 26:18 `rmo*ale ~['h' lh;q-. lK'-la, Wrm.aYOw: #r<a'_h' ynEqZ. Imi ~yvin"a] WmqUY"w: 26:17
rm:a-' hKo) rmoale hd"Why> ~[;-lK'-la, rm,aYOw: hd"_Why>-%l,m,( WhY"qiz>xi ymeyBi aB'nI hy"h ' yTiv.r:AMh;
tmeh'h, 26:19 `r[;y") tAmb'l. tyIB:h; rh:w> hy<h.Ti( ~yYI[i ~yIl;v'WrywI vrEx'te( hd< f' !AYci tAab'c. hw"hy>
~x,N"YIw: hw"hy> ynEP-. ta, lx;y>w: hw"hy>-ta, arEy" al{h] hd"Why>-lk'w> hd"Why>-%l,m,( WhY"qiz>xi Whtumih/
vyai- ~g:w> 26:20 `Wnyte(Avp.n-: l[; hl'Adg> h['r" ~yfi[o Wnx.na: ]w: ~h,_yle[] rB<D-I rv,a] h['r"h-' la, hw"hy>
taZOh; ry[ih-' l[; abeN "YIw: ~yrI+['Y>h; ty:r>Qimi Why"[.m;v-. !B<) WhY"rIWa) hw"hy> ~veB. aBen:t.mi hy"h'
~yrIF'h-; lk'w> wyr"ABGI-lk'w> ~yqiy"Ahy>-%l,M,(h; [m;v.YIw: 26:21 `Why")m.r>yI yrEb.DI lkoK. taZOh; #r<a'h-' l[;w>
xl;v.YIw: 26:22 `~yIr")c.mi aboY"w: xr:b.YIw: ar"YIw: WhY"rIWa [m; v.YIw: At=ymih] %l,M,h; vQEb;y>w: wyr"b'D-> ta,
WayciAYw: 26:23 `~yIr")c.m-i la, ATai ~yvin"a]w: rABk.[-; !B, !t"n"l.a, tae ~yIr"+c.mi ~yvin"a] ~yqIy"Ahy> %l,M,h;
yrEb.q-i la, Atl'b.n-I ta, %lev.Y:w: br<x'_B, WhKeY:w: ~yqiy"Ahy> %l,M,h-; la, Whaubiy>w: ~yIr:c.Mimi WhY"rIWa-ta,
~['h-' dy:b. Ata-o tTe yTil.bil. Why"+m.r>y-I ta,( ht'y>h' !p'v-' !B, ~q"yxia] dy: %a; 26:24 `~['(h' ynEB.

314

hZ<h; rb"D"h; hy"h' hd"_Why> %l,m, WhY"viwayO-!B, ~qIy"Ahy> tk,l,m.m; tyviarEB. 27:1 p `At)ymih]l;
~T't;n>W tAj+moW tArseAm ^l. hfe[] yl;ae hw"hy> rm:a-' hKo) 27:2 `rmo*ale hw"hy> taeme hy"m.r>y-I la,(
%l,m-, la,w> !AM[; ynEB. %l,m-, la,w> ba'Am %l,m-, la,w> ~Ada/ %l,m-, la, ~T'x.L;viw> 27:3 `^r<)aW"c-; l[;
t'yWIciw> 27:4 `hd"(Why> %l,m, WhY"qid>c-i la, ~Il;v'Wry> ~yaiB'h; ~ykia'l.m; dy:B. !Ad+yci %l,m-, la,w> rco
27:5 `~k,(ynEdo*a] la, Wrm.ato) hKo laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo) rmo=ale ~h,ynEdo*a-] la, ~t'ao
y[iArz>biW lAdG"h; yxikoB. #r<a'h' ynEP-. l[; rv,a] hm'heB.h-; ta,w> ~d" a'h-' ta, #r<a'h-' ta, ytiyfi[' ykinOa'
dy:B. hL,ahe ' tAcr"a]h-' lK'-ta, yTit;n" ykinOa'( hT'[;w> 27:6 `yn")y[eB. rv:y" rv<a]l; h'yTit;n>W hy"+WjN>h;
Atao Wdb.['w> 27:7 `Ad*b.['l. Al yTit;n" hd<F 'h; tY:x-; ta, ~g:w> yDI_b.[; lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;Wbn>
~ykil'm.W ~yBir: ~yIAG Ab Wdb.['w> aWh-~G: Acr>a; t[e- aBo d[; An=B.-!B,-ta,(w> AnB-. ta,w> ~yIAGh;-lK'
taew> lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;Wbn>-ta, Atao Wdb.[;y-: al{) rv,a] hk'l'm.M;h;w> yAGh; hy"h'w> 27:8 `~yli(doG>
aWhh; yAGh-; l[; dqop.a, rb,D<b;W b['r"b'W br<x,B; lb,_B' %l,m, l[oB. AraW"c-; ta, !Tey-I al{) rv<a]
la,w> ~k,ymes.q-o) la,w> ~k,yaeybin-> la, W[m.v.T-i la; ~T,a;w> 27:9 `Ad*y"B. ~t'ao yMiTu-d[; hw"hy>-~aun>
%l,m-, ta, Wdb.[;t; al{ rmoale ~k,ylea] ~yrIm.ao ~he - rv,a] ~k,_ypeV'K-; la,w> ~k,ynEn>[-o* la,w> ~k,ytemol{x]
~k,t.a, yTix.D:hiw> ~k,t.m;d>a; l[;me ~k,t.a, qyxir>h; ![;m;l. ~k,_l' ~yaiB.nI ~he rq,v, yKi 27:10 `lb,(B'
Atm'd>a-; l[; wyTixN. :hiw> Ad=b'[]w:) lb,B-' %l,m,( l[oB. AraW"c-; ta, aybiy" rv,a] yAGh;w> 27:11 `~T,(d>b;a]w:
hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lk'K. yTir>B;DI hd"Why>-%l,m,( hY"qid>c-i la,w> 27:12 `HB'( bv;y"w> Hd"b'[]w:) hw"hy>-~aun>
hT'a; WtWmt' hM'l' 27:13 `Wy*x.wI) AM[;w> Atao Wdb.[iw> lb,B-' %l,m,( l[oB. ~k,yrEaW>c-; ta, Waybih' rmo =ale
27:14 `lb,(B' %l,m, ta, dbo[]y-: al{) rv<a] yAGh;-la, hw"hy> rB<DI rv,a]K;( rb,D"_b;W b['r"B' br<x,B; ^M,[;w>
rq,v, yKi lb,_B' %l,m-, ta, Wdb.[;t; al{ rmoale ~k,ylea] ~yrIm.aoh' ~yaibNi >h; yrEb.D-I la, W[m.v.T-i la;(w>
yxiyDIh; ![;m;l. rq,V'_l; ymiv.Bi ~yaiB.nI ~hew> hw"hy>-~aun> ~yTix.l;v. al{ yKi 27:15 `~k,(l' ~yaiB.nI ~he
yTir>B:DI hZ<h; ~['h-' lK'-la,w> ~ynIh]Koh-; la,w> 27:16 `~k,(l' ~yaiBN. Ih; ~yaibNi >h;w> ~T,a; ~T,d>b;a]w: ~k,t.a,
ylek. hNEhi rmoale ~k,l' ~yaiBN. Ih:) ~k,yaeybi(n> yrEb.D-I la, W[m.v.T-i la;( hw"hy> rm:a' hKo rmoale
~h,ylea] W[m.v.T-i la; 27:17 `~k,(l' ~yaiB.nI hM'he rq,v, yKi hr"_hem. hT'[; hl'b,B'mi ~ybiv'Wm hw" hy>-tybe
vyE-~aiw> ~he ~yaibin-> ~aiw> 27:18 `hB'(r>x' taZOh; ry[ih' hy<h.ti( hM'l' Wy=x.wI) lb,B-' %l,m-,( ta, Wdb.[i
tybeW hw"hy>-tybeB. ~yrIt'ANh; ~yliKeh; Wabo- yTil.bil. tAab'c. hw"hyB;( an"-W[G>p.yI ~T'_ai hw"hy>-rb;D>
~Y"h-; l[;w> ~ydIMu[;h-'( la, tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 27:19 p `hl'b,(B' ~Il;v'WrybiW hd"Why> %l,m,
rC;an<d>k;Wb)n> ~x'q'l-. al{) rv<a] 27:20 `taZO*h; ry[iB' ~yrIt'ANh; ~yliKeh; rt,y< l[;w> tAn=koM.h-; l[;w>
taew> hl'b,_B' ~Il;v'Wr)ymi hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy>-!b, hy"n>k'y> hy"n>Aky>-ta, AtAlg>B; lb,B' %l,m,
~yliKeh-; l[; laer_ "f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm: a' hko yKi 27:21 s `~Il'(v'WrywI hd"Why> yrEx-o lK'
~Ay d[; Wy=h.yI) hM'v'w> Wab'Wy hl'b,B' 27:22 `~Il'(v'WrywI hd"Why>-%l,m,( tybeW hw"hy> tyBe ~yrIt'AN*h;
ayhih; hn"V'B; yhiy>w: 28:1 p `hZ<)h; ~AqM'h-; la, ~ytiboyvih]w: ~ytiyli[]h;(w> hw"hy>-~aun> ~t'ao ydI q.P'
yl;ae rm:a' yvi_ymix]h; vd<xoB; ty[ibir>h") hn"V'B; tn:v.Bi hd"Why>-%l,m,( hY"qid>ci tk,l,m.m; tyviarEB.
28:2 `rmo*ale ~['h' lk'w> ~ynIh]Koh; ynEy[el. hw"hy> tybeB. !A[b.GImi rv<a] aybiN "h; rWZ[;-!b, hy"n>n:x]
~yIt:n"v. dA[B. 28:3 `lb,(B' %l,m, l[o- ta, yTir>b;v' rmo=ale laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo)
lb,B-' %l,m,( rC:an<dk;Wbn> xq;l' rv,a] hw"+hy> tyBe yleK-. lK'-ta,( hZ<h; ~AqM'h-; la, byvime ynIa] ~ymiy"
hd"Why> tWlG-" lK'-ta,w> hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy>-!b, hy"n>k'y-> ta,w> 28:4 `lb,(B' ~aeybiy>w: hZ<h; ~AqM'h-; !mi
28:5 `lb,(B' %l,m, l[o ta, rBov.a, yKi hw"+hy>-~aun> hZ<h; ~AqM'h-; la, byvime ynIa] hl'b,B' ~yaiB'h;
tybeB. ~ydIm.[oh' ~['h-' lk' ynEy[el.W ~ynIh]Ko)h; ynEy[el. aybiN_ "h; hy"n>n:x-] la, aybiN "h; hy"m.r>yI rm,aYOw:
t'aBenI rv<a] ^yr<b'D-> ta, hw"hy> ~qEy" hw"+hy> hf,[]y: !KE !mea' aybiN "h; hy"m.r>yI rm,aYOw: 28:6 `hw")hy>
hZ<h; rb"Dh" ; an"-[m;(v-. %a; 28:7 `hZ<)h; ~AqM'h-; la, lb,B'mi hl'AGh;-lk'w> hw"hy>-tybe yle K. byvih'l.
~l'_A[h'-( !mi ^yn<p'l.W yn:p'l. Wyh' rv,a] ~yaiybiN>h; 28:8 `~['(h-' lK' ynEz>a'b.W ^yn<+z>a'B. rbEDo ykinOa' rv<a]
rv<a] aybiN "h; 28:9 `rb,d"(l.W h['r"l.W hm'x'l.mil. tAldoG> tAkl'm.m-; l[;w> tABr: tAcr"a-] la, WabN. "YIw:

315

hy"n>n:x] xQ;YIw: 28:10 `tm,(a/B, hw"hy> Axl'v-. rv,a] aybiN "h; [d:W"yI aybiN "h; rb:D> aboB. ~Al+v'l. abeN "yI
~['h-' lk' ynEy[el. hy"n>n:x] rm,aYOw: 28:11 `WhrEB( .v.YIw:) aybiN_ "h; hy"m.r>yI raW:c; l[;me hj'AMh;-ta, aybiN"h;
~ymiy" ~yIt:n"v. dA[B. lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;bu(n> l[o- ta, rBov.a, hk'K' hw"hy> rm:a' hKo rmoale
yrEx]a; hy"+m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 28:12 p `AK)r>d:l. aybiN "h; hy"m.r>yI %l,YEw: ~yI+AGh;-lK' raW:c-; l[;me
T'r>m;a'w> %Alh' 28:13 `rmo*ale aybiN "h; hy"m.r>yI raW:c; l[;me hj'AMh;-ta, aybiN"h; hy"n>n:x] rAbv.
yKi 28:14 `lz<)r>B; tAjmo !h<yTex.t; t'yfi['w> T'r>b"+v' #[e tjoAm hw"hy> rm:a' hKo rmoale hy"n>n:x-] la,
dbo[]l; hL,aeh' ~yIAGh;-lK' raW:c-; l[; yTit;n" lz<r>B; l[o laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hko)
aybiN"h; hy"m.r>yI rm,aYOw: 28:15 `Al* yTit;n" hd<F 'h; tY:x-; ta, ~g:w> WhdU_b'[]w: lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;bun-> ta,
`rq,v-'( l[; hZ<h; ~['h-' ta, T'x.j;b.hi hT'a;w> hw"hy> ^x]l'v-. al{) hy"+n>n:x] an"- [m;(v. aybiN "h; hy"n>n:x-] la,
T'r>B:dI hr"s '-yKi( tme hT'a; hn"V'h; hm'_d"a]h' ynEP. l[;me ^x]Le(v;(m. ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo !kel' 28:16
rp,Seh; yrEb.DI hL,aew> 29:1 p `y[i(ybiV.h; vd<xoB; ayhi_h; hn"V'B; aybiN "h; hy"n>n:x] tm'Y" w: 28:17 `hw")hy>-la,
~yaiybiN>h-; la,w> ~ynIh]Koh-; la,w> hl'AGh; ynEq.zI rt,y-< la, ~Il'_v'Wrymi aybiN "h; hy"m.r>yI xl;v' rv<a]
%l,M,h;-hy")n>k'y> tace yrEx]a; 29:2 `hl'b,(B' ~Il;v'Wrymi rC:an<d>k;Wb)n> hl'g >h, rv,a] ~['h-' lK'-la,w>
hf'['l.a, dy:B. 29:3 `~Il'(v'Wrymi rGEs .M;h;w> vr"x'h,w> ~Il;v'WrywI hd" Why> yrEf' ~ysiyrIS'h;w> hr"ybiG>h;w>
lb,B' %l,m, rC:an<d>k;Wbn>-la, hd"Why>-%l,m,( hY"qid>ci xl;v' rv,a] hY"+qil.x-i !B, hy"r>mg; >W !p'v-' !b,
ytiyleg>h-i rv,a] hl'AGh;- lk'l. lae_r"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm: a' hKo 29:4 s `rmo*ale hl'b,B'
WdyliAhw> ~yvin" Wxq. 29:6 `!y")r>P-i ta, Wlk.aiw> tANg: W[j.nIw> Wbve_w> ~yTib' WnB. 29:5 `hl'b,(B' ~Il;v'Wrymi
~v'- Wbr>W tAn=b'W ~ynIB' hn"d>l;tew> ~yvin"a]l;( WnT. ~k,yteAn*B-. ta,w> ~yvin" ~k,ynEb.li Wxq.W tAnb'W ~ynIB'
Hd"[]b; Wll.P;(t.hiw> hM'v' ~k,t.a, ytiyleg >hi rv,a] ry[ih' ~Alv-. ta, Wvr>dIw> 29:7 `Wj['(m.T-i la;w>
laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 29:8 p `~Al)v' ~k,l' hy<h.yI Hm'Alv.bi yKi hw"+hy>-la,
~T,a; rv<a] ~k,ytemol{x-] la, W[m.v.T-i la;(w> ~k,_ymes.qo)w> ~k,B.r>qiB-. rv,a] ~k,yaeybi(n> ~k,l' WayVi y-: la;
rm:a' hko-yKi( 29:10 s `hw")hy>-~aun> ~yTix.l;v. al{ ymi_v.Bi ~k,l' ~yaiB.nI ~he rq,v,b. yKi 29:9 `~ymi(l.x.m;
bAJh; yrIb'D-> ta, ~k,yle[] ytimoqih]w: ~k,_t.a, dqop.a, hn"v' ~y[ib.vi lb,b'l. tal{m. ypi l. yKi hw"hy>
~k,yle[] bvexo ykinOa' rv<a] tbov'x]M;h-; ta, yTi[.d:y" ykinOa' yKi 29:11 `hZ<)h; ~AqM'h-; la, ~k,t.a, byvih'l.
ytiao ~t,ar"q.W 29:12 `hw")q.tiw> tyrIx]a; ~k,l' ttel' h['r"l. al{w> ~Alv' tAbv.x.m; hw"+hy>-~aun>
ynIvUr>d>ti yKi ~t,_ac'm.W ytiao ~T,v.Q;biW 29:13 `~k,(ylea] yTi[.m;v'w> yl'_ae ~T,l.L;P;t.hiw> ~T,k.l;h]w:)
yTic.B;qiw> ~k,t.Wbv. ~k,t.ybiv. -ta, yTib.v;w> hw"hy>-~aun> ~k,l' ytiacem.nIw> 29:14 `~k,(b.b;l-. lk'B.
~k,t.a, ytibovih]w: hw"+hy>-~aun> ~v' ~k,t.a, yTix.D:hi rv,a] tAmAqM.h-; lK'miW ~yIAGh;-lK'mi( ~k,t.a,
29:16 s `hl'b,(B' ~yaibin> hw"hy> Wnl' ~yqihe ~T,_r>m;a] yKi 29:15 `~V'(mi ~k,t.a, ytiyleg >hi rv,a] ~AqM'h-; la,
taZO=h; ry[iB' bveAYh; ~['h-' lK'-la,w> dwId" aSeK-i la, bveAYh; %l,M,h-; la, hw"hy> rm:a' hko- yKi
~B' x;Lev;m. ynIn>hi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 29:17 `hl'(AGB; ~k,T.ai Wac.y-" al{) rv<a] ~k,yxea]
`[:ro)me hn"l.k;a't-e al{ rv<a] ~yrI['Voh; ~ynIaeT.K; ~t'Aa yTit;n"w> rb,D"_h-; ta,w> b['r"h-' ta, br<x,h-; ta,
#r<a'h' tAkl.m.m; lkol. hw"[]z:l. h['w"z>li ~yTit;n>W rb,D"_b;W b['r"B' br<x,B; ~h,yrEx]a;( yTip.d:r"(w> 29:18
W[m.v-' al{-rv<)a] tx;T; 29:19 `~v'( ~yTix.D:h-i rv,a] ~yIAGh;-lk'B. hP'r>x,l.W hq"rEv.liw> hM'v;l.W hl' a'l.
~T,[.m;v. al{w> x:l{v'w> ~Kev.h; ~yaibiN>h; yd:b'[-] ta, ~h,ylea] yTix.l;v' rv,a] hw"+hy>-~aun> yr:b'D-> la,
29:21 s `hl'b,(B' ~Il;v'Wrymi yTix.L;vi rv,a] hl'AGh;- lK' hw"+hy>-rb;d> W[m.vi ~T,a;w> 29:20 `hw")hy>-~aun>
hy"fe[]m-;( !b, WhY"qid>c-i la,w> hy"l'Aq)-!B, ba'x.a-; la, laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo)
29:22 `~k,(ynEy[el. ~K'hiw> lb,B' %l,m,( rC:ar<d>k;Wb)n> dy:B. ~t'ao !tEnO ynIn>hi rq,v'_ ymiv.Bi ~k,l' ~yaiBN. Ih:)
bx'a,k.W WhY"qid>ciK. hw"hy> ^m.fi(y> rmo=ale lb,b'B. rv<a] hd"Why> tWlG" lkol. hl'l'q. ~h,me xQ:luw>
~h,y[erE( yven-> ta, Wpa]n:)y>w: laer"f.yIB. hl'b'n> Wf[' rv,a] ![;y: 29:23 `vae(B' lb,B-' %l,m,( ~l'q-' rv,a]
29:24 s `hw")hy>-~aun> d[ew" [;dEAYh; [;dEyOWh ykinOa'w> ~ti_yWIci aAl rv<a] rq,v, ymiv.Bi rb"d" WrB.d:y>w:
![;y: rmo=ale laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 29:25 `rmo*ale rm:aTo ymil'xN/ <h; Why"[.m;v-. la,w>

316

hy"fe[]m-;( !b, hy"n>p;c-. la,w> ~Il;v'WryBi rv<a] ~['h-' lK'-la, ~yrIps' . hk'm.vib. T'x.l;v' hT'a; rv<a]
~ydIqiP. tAyh.li( !heKoh; [d"y"Ahy> tx;T; !heko ^n>t'n> hw" hy> 29:26 `rmo*ale ~ynIh]Koh-; lK' la,w> !heKoh;
hM'l' hT'[;w> 29:27 `qnO*yCih-; la,w> tk,P,h.M;h-; la, Atao hT't;n"w> aBe_n:t.miW [G"vum. vyai- lk'l. hw"hy> tyBe
hK'rUa] rmoale lb,B' Wnyleae xl;v' !Ke- l[; yKi 29:28 `~k,(l' aBen:t.Mih; yti_tNo >[]h'( Why"m.r>yIB. T'r>[g; " al{
rp,Seh-; ta, !hEKoh; hy"n>p;c. ar"q.YIw: 29:29 `!h<)yrIP-. ta, Wlk.aiw> tANg: W[j.nIw> Wbvew> ~yTib' WnB. ayhi_
xl;v. 29:31 `rmo*ale Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 29:30 p `aybi(N"h; Why"m.r>yI ynEz>a'B. hZ<+h;
hy"[.m;v. ~k,l' aB'nI rv,a] ![;y: ymi_l'xN/ <h; hy"[.m;v-. la, hw"hy> rm:a' hKo rmoale hl'AGh;-lK'-l[;
hy"[.m;v-. l[; dqepo ynIn>hi hw"hy> rm:a-' hKo) !ke l' 29:32 `rq,v-'( l[; ~k,t.a, xj;b.Y:w: wyTix.l;v. al{ ynIa]w:)
ynIa-] rv,a] bAJb; ha,r>y-I al{)w> hZ<h; ~['h-' %AtB. bveAy vyai Al hy<h.y-I al{ A[r>z-: l[;w> ymil'xN/ <h;
taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h' rv<a] rb'D"h; 30:1 s `hw")hy>-l[; rB<dI hr"s '-yKi( hw"+hy>-~aun> yMi[;l-. hf,([o
~yrIb'D>h-; lK' tae ^l.-bt'K. rmo=ale laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) 30:2 `rmo*ale hw"hy>
yMi[; tWbv-. ta, yTib.v;w> hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi yKi 30:3 `rp,s-e( la, ^yl,ae yTir>B:D-I rv,a]
hL,aew> 30:4 p `h'Wv)rEywI) ~t'Aba]l; yTit;n-" rv,a] #r<a'h-' la, ~ytibovih]w: hw"+hy> rm:a' hd"WhywI) laer"f.yI
Wn[.m'_v' hd"r"x] lAq hw"hy> rm:a' hko-yKi 30:5 `hd"(Why>-la,w> laer"f.y-I la, hw"hy> rB<DI rv,a] ~yrIb'D>h;
wyc'l'x-] l[; wyd"y" rb,G-< lk' ytiyair" [:WDm; rk"+z" dley-O ~ai War>W an"- Wla]v; 30:6 `~Al)v' !yaew> dx;P;
ayhi hr"c-' t[e(w> Whmo+K' !yIa:me aWhh; ~AYh; lAdg" yKi yAh 30:7 `!Aq)r"yEl. ~ynIP-' lk' Wkp.h,n<w> hd"leAYK;
^r<aW"c; l[;me AL[u rBov.a, tAab'c. hw"hy> ~aun> aWhh; ~AYb; hy"h'w> 30:8 `[;ve(W"yI hN"M<miW bqo[]y:)l.
~K'l.m; dwID" taew> ~h,_yhel{)a/ hw"hy> tae Wdb.['w> 30:9 `~yrI)z" dA[ Ab-Wdb.[;y-: al{w> qTe_n:a] ^yt,Ars.AmW
ynIn>hi yKi laer"f.yI tx;T-e la;w> hA'hy>-~aun> bqo[]y: yDIb.[; ar"yTi-la; hT' a;w> 30:10 s `~h,(l' ~yqIa' rv<a]
^T.a-i yKi( 30:11 `dyrI)x]m; !yaew> !n:a]v;w> jq:v'w> bqo[]y: bv'w> ~y"+b.vi #r<a,me ^[]r>z-: ta,(w> qAxr"me( ^[]yvi(Am
^t.ao) %a: ~V' ^ytiAcpih] rv<a] ~yIAGh;-lk'(B. hl'k' hf,[/a, yKi ^[<+yviAh)l. hw"hy>-~aun> ynI a]
%rE+b.vil. vWna' hw"hy> rm:a' hko yKi 30:12 p `&'Q<)n:a] al{ hQEn:w> jP'v.Mil; ^yTir>S;yIw> hl'k' hf,[/a-, al{)
%Wxkev. %yIb:h]a;m-. lK' 30:14 `%l") !yae hl'['T. tAapur> rAz=m'l. %nEyDI !D"- !yae( 30:13 `%tE)K'm; hl'x.n:
30:15 `%yIt")aJox; Wmc.[' %nEwO[] bro l[; yrIz"k.a; rs:Wm %ytiyKihi byEAa tK;m; yKi Wvro+d>yI al{ %t"Aa
30:16 `%l") hL,ae ytiyfi[' %yIt;aJox; Wmc.['( %nEwO[] bro l[; %bE+aok.m; vWna' %rEb.v-i l[; q[;z>Ti hm;
!TEa, %yIz:z>B-o lk'w> hS'vim.li %yIs;avo Wyh'w> Wkle_yE ybiV.B; ~L'Ku %yIr:c-' lk'w> Wlkea'yE %yIl;k.a-o lK' !ke l'
!AYci %l' War>q" hx'D"nI yKi hw"+hy>-~aun> %aEP'r>a, %yIt:AKM;miW %l" hk'rUa] hl,[]a; yKi 30:17 `zb;(l'
~xe_r:a] wyt'nOK.v.miW bAq[]y:) yleh\a' tWbv. bv'-ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo 30:18 s `Hl'( !yae vrEDo ayhi
~yqI+x]f;m. lAqw> hd"AT ~h,me ac'y"w> 30:19 `bve(yE AjP'v.m-i l[; !Amr>a;w> HL'T-i l[; ry[i ht'n>b.nIw>
!AK+Ti yn:p'l. Atd"[]w: ~d<q,K. wyn"b' Wyh'w> 30:20 `Wr[")c.yI al{w> ~yTid>B;k.hiw> Wj['m.yI al{w> ~ytiBir>hiw>
yKi yl'_ae vG:nIw> wyTib.r:q.hiw> aceyE ABr>Qimi Alv.mo)W WNM,mi AryDIa; hy"h'w> 30:21 `wyc'(x]l-{ lK' l[; yTid>q;p'W
~k,l' hy<h.a, ykinOa'w> ~['_l. yli ~t,yyIh.wI 30:22 `hw")hy>-~aun> yl;ae tv,g<l' ABl-i ta, br:[' hz<-aWh ymi
30:24 `lWx)y" ~y[iv'r> varo l[; rrE+AGt.mi r[;s; ha'c.y") hm'xe hw"hy> tr:[s
] ; hNEhi 30:23 s `~yhi(l{ale
`Hb'( Wnn>ABt.Ti ~ymiY"h; tyrIx]a;B. AB+li tAMzIm. Amyqih-] d[;w> Atfo[-] d[; hw"hy>-@a; !Arx] bWvy" al{
31:2 s `~['(l. yli Wyh.yI) hM'hew> lae_r"f.yI tAxP.v.mi lkol. ~yhil{ale( hy<h.a,( hw"hy>-~aun> ayhih; t[e B' 31:1
hw"hy> qAxr"me 31:3 `lae(r"f.yI A[yGIr>h;l. %Alh' br<x'_ ydEyrIf. ~[; rB'd>MiB; !xe ac'm' hw"hy> rm:a' hKo
tl;WtB. tynEb.nIw>) %nEb.a, dA[ 31:4 `ds,x'( %yTik.v;m. !KE- l[; %yTib.h;a] ~l'A[ tb;h]a;w> yli_ ha'r>nI
!Ar+m.vo) yrEh'B. ~ymir"k. y[iJ .Ti dA[ 31:5 `~yqI)x]f;m. lAxm.Bi tac'y"w> %yIP;tu yDI[.T; dA[ lae_r"f.yI
hw"hy>-la, !AYci hl,[]n:w> WmWq ~yIr"+p.a, rh:B. ~yrIc.nO War>q' ~Ay-vy< yKi 31:6 `WlLe(xiw> ~y[ij.nO W[j.n"
Wll.h;( W[ymiv.h; ~yI+AGh; varoB. Wlh]c;w> hx'm.fi bqo[]y:)l. WNr" hw"hy> rm:a' hko- yKi 31:7 p `Wnyhe(l{a/
!Apc' #r<a,me ~t'Aa aybime ynIn>hi 31:8 `lae(r"f.yI tyrIaev. tae ^M.[-; ta,( hw"hy> [v; Ah Wrm.aiw>
ykib.Bi 31:9 `hN"hE) WbWvy" lAdG" lh'q' wD"_x.y: td<l,yOw> hr"h' x:SepiW rWE[i ~B' #r<a-' yteK.r>Y:mi ~yTic.B;qiw>

317

ytiyyIh-' yKi( HB'_ Wlv.K'yI al{ rv'y" %r<d<B. ~yIm; ylex]n-: la, ~keyliAa) ~leybiAa) ~ynIWnx]t;b.W* Waboy"
qx'_r>M,mi ~yYIaib' WdyGIh;w> ~yIAG hw"hy>-rb;d> W[m.vi 31:10 s `aWh) yrIkoB. ~yIr:p.a,w> ba'l. laer"f.yIl.
dY:mi Alag' >W bqo+[]y-: ta,( hw"hy> hd"p-' yKi( 31:11 `Ar*d>[, h[,roK. Arm'v.W WNc,B.q;y> laer"f.yI hrE z"m. Wrm.aiw>
rh'c.y-I l[;w> vroyTi-l[;w> !g"D-" l[; hw"hy> bWj-la, Wrh]n"w> !AYci-~Arm.bi WnN>rIw> Wab'W 31:12 `WNM,(mi qz"x'
hl'WtB. xm;f.Ti za' 31:13 `dA[) hb'a]d:l. WpysiAy-al{w> hw<r" !g:K. ~v'p.n: ht' y>h'w> rq"+b'W !aco- ynEB.-l[;w>
ytiyWErIw> 31:14 `~n")Agymi ~yTix.M;fiw> ~yTim.x;nIw> !Aff'l. ~l'b.a, yTik.p;h'w> wD"_x.y: ~ynIqez>W ~yrIxub;W lAxm'B.
hm'r"B. lAq hw"hy> rm:a' hKo 31:15 s `hw")hy>-~aun> W[B'f.yI ybiWj-ta, yMi[;w> !v,D"_ ~ynIh]Koh; vp,n<
31:16 s `WNn<)yae yKi h'yn<B' l[; ~xeN "hil. hn"a]me h'yn<+B-' l[; hK'b;m. lxer" ~yrIWrm.t; ykiB. yhin> [m'v.nI
Wbv'w> hw"hy>-~aun> %teL'[up.li rk"f' vyE yKi h['_m.DImi %yIn:y[ew> ykiB,mi %leAq y[i n>mi hw"hy> rm:a' hKo
yTi[.m;v' [;Amv' 31:18 s `~l'(Wbg>li ~ynIb' Wbv'w> hw"+hy>-~aun> %tEyrIx]a;l. hw"q.T-i vyEw> 31:17 `byE)Aa #r<a,me
31:19 `yh'(l{a/ hw"hy> hT'a; yKi hb'Wva'w> ynIbEyvih] dM'_lu al{ lg<[EK. rseW"aiw") ynIT;r> S;yI ddEAnt.mi ~yIr:p.a,
tP;r>x, ytiaf'n" yKi yTim.l;k.n-I ~g:w> yTiv.Bo %rE+y-" l[; yTiq.ps; ' y[id>W"hi yrEx]a;(w> yTim.x;nI ybiWv yrE x]a-; yKi(
dA[+ WNr<K.z>a, rkoz" AB yrIB.d: yDEm-i yKi( ~y[ivu[]v; dl,y< ~ai ~yIr:p.a, yli ryQiy: !beh] 31:20 `yr"(W[n>
~yrIWrm.T; %l' ymifi ~ynIYUci %l" ybiyCih; 31:21 s `hw")hy>-~aun> WNm,x]r:a] ~xer: Al y[;me Wmh' !Ke- l[;
31:22 `hL,ae( %yIr:[' la, ybivu laer"f.yI tl;WtB. ybiWv T.k.l'_h' yTik.l'h' %r<D< hL's im.l;( %Beli ytivi
31:23 s `rb,G") bbe(AsT. hb'qen> #r<a'B' hv'd"x] hw"hy> ar"b-' yKi( hb'_beAV)h; tB;h; !yqiM'x;t.Ti yt;m-' d[;
wyr"['b.W hd"Why> #r<a,B. hZ<h; rb"D"h-; ta, Wrm.ayO dA[ laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo)
wD"_x.y: wyr"[-' lk'w> hd"Why> Hb' Wbv.y"w> 31:24 `vd<Qo)h; rh: qd<c-, hwEn> hw"hy> ^k.r<b'y> ~t'_Wbv.-ta, ybiWvB.
tazO- l[; 31:26 `ytiaLe(mi hb'a]D" vp,n-< lk'w> hp'_yE[] vp,n< ytiywEr>hi yKi 31:25 `rd<[e(B; W[s.n"w> ~yrIK'ai
tyBe-ta, yTi[.r:z"w> hw"+hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNE hi 31:27 s `yLi( hb'r>[" ytin"v.W ha,_r>a,w" yticoyqih/
vAtn>li ~h,yle[] yTid>q:v' rv<a]K; hy"h'w> 31:28 `hm'(heB. [r;z<w> ~d"a' [r;z< hd"Why> tyBe- ta,w> laer"f.yI
~ymiY"B; 31:29 `hw")hy>-~aun> [;Ajn>liw> tAnb.li ~h,yle[] dqov.a, !KE [:rE_h'l.W dybia]h;l.W sroh]l;w> #Atn>liw>
tWm+y" AnwO[]B; vyai- ~ai yKi 31:30 `hn"yh,(q.Ti ~ynIb' yNEviw> rs,bo+ Wlk.a' tAba' dA[ Wrm.ayO-al{ ~heh'
tyBe-ta, yTir:k'w> hw"+hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi 31:31 s `wyN")vi hn"yh,q.Ti rs,Bho ; lkeaoh' ~d"a'h-'( lK'
yqIyzIx/h, ~AyB. ~t'Aba]-ta, yTir:K' rv<a] tyrIB.k; al{ 31:32 `hv'(d"x] tyrIB. hd"Why> tyBe- ta,w> laer"f.yI
`hw")hy>-~aun> ~b' yTil.[;B' ykinOa'w> ytiyrIB-. ta, WrpEhe hM'h-e rv,a] ~yIr"+c.mi #r<a,me ~a'yciAhl. ~d"y"b.
yTit;n" hw"hy>-~aun> ~heh' ~ymiY"h; yrEx]a; laer"f.yI tyBe- ta, trok.a, rv<a] tyrI B.h; tazO yKi 31:33
al{w> 31:34 `~['(l. yli- Wyh.yI) hM'hew> ~yhil{ale( ~h,l' ytiyyIh'w> hN"b<+T]k.a, ~B'l-i l[;w> ~B'r>qiB. ytir"AT)-ta,
ytiAa W[d>yE ~L'Wk-yKi( hw"+hy>-ta, W[D> rmoale wyxia-' ta, vyai w> Wh[er-E ta, vyai dA[ WdM.l;y>
hKo 31:35 s `dA[)-rK'z>a, al{ ~t'aJ'x;l.W ~n"wO[]l;( xl;s.a, yKi hw"hy>-~aun> ~l'AdG>-d[;w> ~N"j;q.mil.
wyL'g: Wmh/Y<w: ~Y"h; [g:ro hl'y>l"+ rAal. ~ybik'Akw> x;rEy" tQoxu ~m'Ay rAal. vm,v, !tEnO hw"hy> rm:a'
WtB.v.yI laer"f.yI [r:z< ~G: hw"+hy>-~aun> yn:p'L.mi hL,aeh' ~yQIxuh; Wvmuy"-~ai 31:36 `Am*v. tAab'c. hw"hy>
Wrq.x'yEw> hl'[.m;l.mi ~yIm;v' WDM;y-I ~ai hw"hy> rm:a' hKo 31:37 s `~ymi(Y"h-; lK' yn:p'l. yAG tAyh.mi(
31:38 s `hw")hy>-~aun> Wf[' rv<a] lK'-l[;( laer"f.yI [r;z-< lk'B. sa;m.a, ynI a]-~G: hJ'm'_l. #r<a-, ydEs.Am)
31:39 `hN")Pih; r[;v; laen>n:x] lD:g >Mimi hw"hyl;( ry[ih' ht' n>b.nIw> hw"+hy>-~aun> ~yaiB' $k ~ymiy" hNEhi
~yrIg"P.h; qm,[eh-' lk'w> 31:40 `ht'['(GO bs;n"w> brE_G" t[;b.GI l[; ADg>n< hD"Mih; wq" hwEq. dA[ ac'y"w>
vd<qo hx'r"z>mi ~ysiWSh; r[;v; tN:P-i d[; !Ard>qi lx;n-: d[; tAmdEV.h; tAmrEV.h; -lk'(w> !v,Dh< ;w>
hw"hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a] rb' D"h; 32:1 s `~l'(A[l. dA[ srEh'y-E al{w>) vteN "y-I al{) hw"+hyl;(
hn"v' hrEf.[-, hn<)mov. hn"V'h; ayhi hd"_Why> %l,m, WhY"qid>cil. tyrIfi[]h' hn"V'B; tn:v.Bi
rc:x]B; aWlk' hy"h' aybiN "h; Why"m.r>yIw> ~Il'_v'Wry>-l[; ~yrIc' lb,B' %l,m, lyxe za'w> 32:2 `rC:)ar<d>k;Wb)n>li
hT'a; [:WDm; rmo=ale hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>ci Aal'K. rv<a] 32:3 `hd"(Why> %l,m-, tyBe( rv<a] hr"J 'M;h;
WhY"qid>ciw> 32:4 `Hd"(k'l.W lb,B-' %l,m,( dy:B . taZOh; ry[ih-' ta, !tenO ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo rmoale aB'nI

318

wyPi-~[i wyPi- rB,dIw> lb,B-' %l,m,( dy:B. !teN"yI !toN "hi yKi ~yDI_f.K;h; dY:mi jleM'yI al{ hd"Why> %l,m,
Atao ydIq.P-' d[; hy<h.yI) ~v'w> WhY"qid>c-i ta, %lIAy lb, b 'W 32:5 `hn"ya,(r>Ti wyn"y[e Any[e-ta, wyn"y[ew>
yl;ae hw"hy>-rb;D> hy"h' Why"+m.r>yI rm,aYO w: 32:6 p `Wxyli(c.t; al{ ~yDIf.K;h-; ta, Wmx]L'ti( yKi hw"+hy>-~aun>
yKi tAtn"[]B; rv<a] ydIf-' ta, ^l. hnEq. rmo=ale ^yl,ae aB' ^d>Do) ~Luv-; !B, laem.n:x] hNEhi 32:7 `rmo*ale
hr"J'M;h; rc:x-] la, hw"hy> rb:d>Ki ydID-o !B, laem.n:x] yl;ae aboY"w: 32:8 `tAn*q.li hL'auG>h; jP;v.mi ^l.
^l.W hV'rUy>h; jP;v.mi ^l.-yKi( !ymiy"n>Bi #r<a,B. rv<a] tAtn"[]B-; rv,a] ydIf-' ta, an" hnEq. yl;ae rm,aYOw:
ydID-o !B, laem.n:x] taeme hd<F 'h-; ta, hn<q.a,w") 32:9 `aWh) hw"hy>-rb;d> yKi [d:aew" %l"-+ hnEq. hL'auG>h;
rp,SeB; bTok.a,w" 32:10 `@s,K'(h; hr"f'[]w: ~yliq'v. h['b.vi @s,K,h-; ta, AL-hl'q]v.a,w") tAt+n"[]B; rv<a]
~Wtx'h-,( ta, hn"+q.Mih; rp,s-e ta, xQ:a,w" 32:11 `~yIn")z>amoB. @s,K,h; lqov.a,w" ~ydI_[e d[ea'w" ~Tox.a,w")
hy"sex.m-; !B, hY"rIn-E !B, %WrB-' la, hn"q.Mih; rp,Seh-; ta, !Tea,w" 32:12 `yWl)G"h-; ta,w> ~yQIxuh;w> hw"c.Mih;
~ybiv.YOh; ~ydIWhY>h-; lK' ynEy[el. hn"+q.Mih; rp,seB. ~ybit.Koh; ~ydI[eh'( ynEy[el.W ydIDo laem.n:x] ynEy[el.
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 32:14 `rmo*ale ~h,ynEy[el. %WrB' ta, hW<c;a]w" 32:13 `hr"J( 'M;h; rc:x]B;
yWlG"h; rp,se taew> ~Wtx'h, taew> hZ<h; hn"q.Mih; rp,se tae hL,ae h' ~yrIpS' .h-; ta, x;Aql' laer"f.yI
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm:a' hko yKi 32:15 s `~yBi(r: ~ymiy" Wdm.[;y: ![;m;l. fr<x-'_ ylik.Bi ~T't;n>W hZ<h;
yTiti yrEx]a; hw"+hy>-la, lLeP;t.a,w" 32:16 p `taZO*h; #r<a'B' ~ymir"k.W tAdf'w> ~yTib' WnQ'yI dA[ lae_r"f.yI
t'yfi[' hT'a; hNEhi hwIhy> yn"doa] Hh'a] 32:17 `rmo*ale hY"rIn-E !B, %WrB-' la, hn"q.Mih; rp,s-e ta,
hf,[o 32:18 `rb")D-" lK' ^M.mi aleP'y-I al{) hy"+WjN>h; ^[]roz>bI)W lAdG"h; ^x]ko)B. #r<a'h-' ta,w> ~yIm;V'h-; ta,
hw"hy> rABGIh; lAdG"h; laeh' ~h,_yrEx]a; ~h,ynEB. qyxe- la, tAba' !wO[] ~Lev;m.W ~ypil'a]l;( ds,x,
~d"a' ynEB. yker>D-: lK'-l[; tAxqup. ^yn<y[e-rv,a] hY"+liyli([]h' br:w> hc'[eh'( ldoG> 32:19 `Am*v. tAab'c.
~AYh-; d[; ~yIr:c.m-i #r<a,(B. ~ytip.moW tAtao T'm.f;-rv,a] 32:20 `wyl'(l'[]m; yrIp.kiw> wyk'r"d>Ki vyail. ttel'
#r<a,me laer"f.y-I ta, ^M.[-; ta, aceTow: 32:21 `hZ<)h; ~AYK; ~ve ^L-. hf,[]T;w: ~d"_a'b'(W laer"f.yIb.W hZ<h;
~h,l' !TETiw: 32:22 `lAd)G" ar"Amb.W hy"Wjn> [;Arz>a,b.W hq'z"x] dy"b.W ~ytip.Amb.W tAtaoB. ~yIr"+c.mi
Wvr.YI)w: WaboY"w: 32:23 `vb'(d>W bl'x' tb;z" #r<a, ~h,_l' ttel' ~t'Aba]l; T'[.B;v.n-I rv,a] taZOh; #r<a'h-' ta,
~h,l' ht'yWIci rv,a-] lK' tae Wkl'h-' al{ ^tr. "Atb.W ^t,Artob.W ^l,Aqb. W[m.v-' al{)w> Ht'ao
Hd"k.l'l. ry[ih' WaB' tAllS. oh; hNEhi 32:24 `taZO*h; h['r"h-' lK' tae ~t'ao arEq.T;w: Wf+[' al{ tAf[]l;
hy"h' T'r>B:DI rv<a]w: rb,D"_h;w> b['r"h'w> br<x,h; ynEP.mi h'yl,[' ~ymix'lN. Ih; ~yDIf.K;h; dy:B. hn"T.nI ry[ih'w>
ry[ih'w> ~ydI_[e d[eh'w> @s,K,B; hd<F 'h; ^l-. hnE)q. hwIhy> yn"doa] yl;ae T'r>m:a' hT' a;w> 32:25 `ha,(ro ^N>hiw>
yhel{a/ hw"hy> ynIa] hNEhi 32:27 `rmo*ale Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 32:26 `~yDI(f.K;h; dy:B. hn"T.nI
dy:B. taZOh; ry[ih-' ta, !tenO ynIn>hi hw"+hy> rm:a' hKo !kel' 32:28 `rb")D-" lK' aleP'yI yNIM,mih] rf"+B-' lK'
ry[ih-' l[; ~ymix'lN. Ih; ~yDIf.K;h; Wab'W 32:29 `Hd"(k'l.W lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wb)n> dy:b.W ~yDIf.K;h;
l[;B;l; ~h,yteAG*G-: l[; WrJ.qi rv,a] ~yTiB'h; taew> h'Wp+r"f.W vaeB' taZOh; ry[ih-' ta, WtyCihiw> taZOh;
%a: hd"Why> ynEb.W laer"f.y-I ynE)b. Wyh-' yKi( 32:30 `ynIsE)[ik.h; ![;m;l. ~yrIxea] ~yhil{ale ~ykis'n> WkSihiw>
`hw")hy>-~aun> ~h,ydEy> hfe[]m;B. ytiao ~ysi[ik.m; %a: laer"f.y-I ynE)b. yKi ~h,_ytero)[uN>mi yn:y[eB. [r:h' ~yfi[o
~AYh; d[;w> Ht'Aa WnB' rv<a] ~AYh;-!mil. taZOh; ry[ih' yLi ht'y>h" ytim'x-] l[;w> yPia-; l[; yKi 32:31
ynIse[ik.h;l. Wf[' rv<a] hd"W hy> ynEb.W laer"f.y-I ynE)B. t[;r-" lK' l[; 32:32 `yn")P' l[;me Hr"ysih]l; hZ<+h;
@r<[o yl;ae Wnp.YIw: 32:33 `~Il'(v'Wry> ybev.yOw> hd"Why> vyaiw> ~h,_yaeybi(n>W ~h,ynEh]Ko ~h,yrEf'( ~h,ykel.m; hM'he
~h,yceWQ)vi WmyfiY"w: 32:34 `rs")Wm tx;q:l' ~y[im.vo ~n"yaew> dMel;w> ~Kev.h; ~t'ao dMe l;w> ~ynI+p' al{w>
~NOhi-!b, aygEB. rv<a] l[;B;h; tAmB-' ta, Wnb.YIw: 32:35 `Aa*M.j;l. wyl'[' ymiv-. ar"(q.n-I rv,a] tyIB:B;
tAf[]l; yBil-i l[; ht'l.['( al{w> ~ytiyWIc-i al{) rv<a] %l,Mol; ~h,yteAnB.-ta,w> ~h,ynEB-. ta, rybi[]h;l.
yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) !kEl' hT'[;w> 32:36 s `hd"(Why>-ta, ayjix]h; yjix]h; ![;m;l. taZO=h; hb'[eATh;
`rb,D"(b;W b['r"b'W br<x,B; lb,B-' %l,m,( dy:B. hn"T.nI ~yrIm.ao ~T,a; rv<a] taZOh; ry[ih-' la, lae_r"f.yI
~ytibovi(h]w: lAd+G" @c,q<b.W ytim'x]b;W yPia;B. ~v' ~yTix.D:hi rv,a] tAcr"a]h-' lK'mi ~c'B.q;m. ynIn>hi 32:37

319

yTit;n"w>

`~yhi(l{ale ~h,l' hy<h.a, ynIa]w: ~['_l. yli Wyh'w> 32:38 `xj;b,(l' ~yTib.v;how> hZ<h; ~AqM'h-; la,
32:40 `~h,(yrEx]a; ~h,ynEb.liw> ~h,l' bAjl. ~ymi_Y"h-; lK' ytiAa ha'r>yIl. dx'a, %r<d<w> dx'a, ble ~h,l'
!TEa, ytia'r>y-I ta,w> ~t'_Aa ybiyjiyhel. ~h,yrEx]a;me bWva'-al{) rv<a] ~l'A[ tyrIB. ~h,l' yTi r:k'w>
tm,a/B, taZOh; #r<a'B' ~yTi[.j;n>W ~t'_Aa byjihel. ~h,yle[] yTif.f;w> 32:41 `yl'(['me rWs yTil.bil. ~b'b'l.Bi
tae hZ<h; ~['h-' la, ytiabehe rv<a]K; hw"hy> rm:a' hko-yKi( 32:42 s `yvi(p.n-: lk'b.W yBil-i lk'B.
`~h,(yle[] rbEDo ykinOa' rv<a] hb'AJh;-lK'-ta, ~h,yle[] aybime ykinOa' !KE taZO=h; hl'AdG>h; h['r"h-' lK'
hn"T.nI hm'heb.W ~d"a' !yaeme ayhi hm'm'v. ~yrIm.ao ~T,a; rv<a] taZO=h; #r<a'B' hd<F 'h; hn"q.nIw> 32:43
!miy"n>Bi #r<a,B. ~ydI[e d[eh'w> ~Atx'w> rp,SeB; bAtk'w> Wnq.yI @s,K,B; tAdf' 32:44 `~yDI(f.K;h; dy:B.
byvia-' yKi( bg<N<+h; yrE['b.W hl'peV.h; yrE['b.W rh'h' yrE['b.W hd"Why> yrE ['b.W ~Il;v'Wry> ybeybis.biW
rc:x]B; rWc[' WNd<A[ aWhw> tynI+ve Why"m.r>y-I la,( hw" hy>-rb;d> yhiy>w: 33:1 p `hw")hy>-~aun> ~t'Wbv.-ta,
yl;ae ar"q. 33:3 `Am*v. hw"hy> Hn"ykih]l; Ht'Aa rcEAy hw"hy> Hf'_[o hw"hy> rm:a-' hKo) 33:2 `rmo*ale hr"J 'M;h;
laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a' hko yKi 33:4 s `~T'([.d:y> al{ tArcub.W tAldoG> ^L. hd"yGIa;w> &'n<+[/a,w>
~yaiB' 33:5 `br<x'(h-, la,w> tAllS. oh-; la, ~ycituN>h; hd"_Why> ykel.m; yTeB-' l[;w> taZOh; ry[ih' yTeB-' l[;
yTir>Ts: .hi rv,a]w: yti_m'x]b;W yPia;b. ytiyKeh-i rv,a] ~d"a'h' yrEg >P-i ta, ~a'l.m;l.W ~yDIf.K;h-; ta, ~xeL'hil.
~h,l' ytiyLegIw> ~yti_ap'r>W aPer>m;W hk'rUa] HL'- hl,[]m; ynIn>hi 33:6 `~t'(['r-" lK' l[; taZOh; ry[ih'me yn:p'
33:8 `hn")voarI)b'K. ~ytinIb.W lae_r"f.yI tWbv. taew> hd"Why> tWbv-. ta, ytibovi(h]w: 33:7 `tm,(a/w< ~Alv' tr<t,[]
rv<a]w: yli- Waj.x'( rv<a] ~h,yteAn*wO[] -lk'l. -lAkl. yTix.ls; 'w> yli-_ Waj.x'( rv<a] ~n"wO[-] lK'mi ~yTir>h;jiw>
W[m.v.yI rv,a] #r<a'_h' yyEAG lkol. tr<a,p.til.W hL'hit.li !Aff' ~ve l. yLi ht'y>h"w> 33:9 `ybi( W[v.P'
rv<a] ~AlV'h-; lK' l[;w> hb'AJh;-lK' l[; Wzg>r")w> Wdx]p'W ~t'ao hf,[o ykinOa'( rv<a] hb'AJh;-lK'-ta,
brEx' ~yrIm.ao) ~T,a; rv,a] hZ<h-; ~AqM'B; [m;V'yI dA[ hw"hy> rm:a' hKo 33:10 s `HL'( hf,[o ykinOa'(
!yaemeW ~d"a' !yaeme tAMv;n>h:) ~Il;v'Wry> tAcxub.W hd"Why> yrE ['B. hm'_heB. !yaemeW ~d"a' !yaeme aWh
WdAh ~yrIm.ao lAq hL'K; lAqw> !t'x' lAq hx'm.fi lAqw> !Aff' lAq 33:11 `hm'(heB. !yaemeW bveAy
byvia-' yKi( hw"+hy> tyBe hd"AT ~yaibim. ADs.x; ~l'A[l.-yKi( hw"hy> bAj-yKi( tAab'c. hw"hy>-ta,
~AqM'B; hy<h.yI) dA[ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 33:12 s `hw")hy> rm:a' hn"voarIb'K. #r<a'h-' tWbv.-ta,
rh'h' yrE['B. 33:13 `!aco) ~yciBir>m; ~y[iro hwEn> wyr"_[-' lk'b.W hm'heB-. d[;w> ~d"a-' !yaeme( brEx'h, hZ<h;
hn"r>b[o ]T; d[o hd"_Why> yrE['b.W ~Il;v'Wry> ybeybis.biW !mI y"n>Bi #r<a,b.W bg<N<h; yrE['b.W hl'peV.h; yrE['B.
rb"D"h-; ta, ytimoqih]w: hw"+hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNE hi 33:14 s `hw")hy> rm:a' hn<Am ydEy-> l[; !aCoh;
x:ymic.a; ayhih; t[eb'W ~heh' ~ymiY"B; 33:15 `hd"(Why> tyBe- l[;w> laer"f.yI tyBe- la, yTir>B: DI rv<a] bAJh;
~Il;v'WrywI hd"Why> [v;W"Ti ~heh' ~ymiY"B; 33:16 `#r<a'(B' hq"d"c.W jP'v.mi hf'['w> hq"+d"c. xm;c, dwId"l.
dwId"l. trEK'y-I al{) hw"+hy> rm:a' hko- yKi 33:17 s `WnqE)d>ci hw"hy> Hl'- ar"q.y-I rv,a] hz<w> xj;b,_l' !AKv.Ti
hl'A[ hl,[]m; yn"+p'L.mi vyai trEK'y-I al{) ~YIwIl.h; ~ynIh]Kol;w> 33:18 `lae(r"f.y-I tybe( aSeK-i l[; bveyO vyai
hKo 33:20 `rAm*ale Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 33:19 s `~ymi(Y"h-; lK' xb;Z<-hf,[o)w> hx'n>mi ryjiq.m;W
hl'y>l:w-" ~m'Ay* tAyh/ yTil.bil.W hl'y>L"+h; ytiyrIB-. ta,w> ~AYh; ytiyrIB-. ta, WrpeT-' ~ai hw"hy> rm:a'
~YIwIl.h-; ta,w> Aa=s.K-i l[; %lEmo !bE Al-tAy*h.mi yDIb.[; dwID-" ta, rp;tu yti yrIB-. ~G: 33:21 `~T'([iB.
[r:z-< ta, hB,r>a; !KE ~Y"+h; lAx dM;yI al{w> ~yIm;V'h; ab'c. rpe S'yI-al{) rv<a] 33:22 `yt'(r>v'm. ~ynIh]Koh;
aAlh] 33:24 `rmo*ale Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 33:23 s `yti(ao yter>v'm. ~YIwIl.h-; ta,w> yDIb.[; dwID"
yMi[;-ta,w> ~se_a'm.YIw: ~h,B' hw"hy> rx:B' rv,a] tAxP'v.Mih; yTev. rmoale WrB.DI hZ<h; ~[' h-' hm'( t'yair"
tAQxu hl'y>l"+w" ~m'Ay ytiyrIb. al{- ~ai hw"hy> rm:a' hKo 33:25 s `~h,(ynEp.li yAG dA[ tAyh.mi( !Wca'n>yI
~yliv.mo) A[r>Z:mi tx;Q:mi sa;m.a, yDIb.[; dwId"w> bAq[]y: [r;z-< ~G: 33:26 `yTim.f'-( al{ #r<a'w" ~yIm:v'
rb"D"h; 34:1 s `~yTi(m.x;rIw> ~t'Wbv.-ta, byvia' bWva'-yKi( bqo+[]y:w> qx'f.yI ~h'r"b.a; [r;z-< la,
#r<a, tAkl.m.m-; lk'w> Alyxe-lk'w> lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>kW; bn>W hw"+hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a]
hw"hy> rm:a-' hKo) 34:2 `rmo*ale h'yr<[-' lK'-l[;w> ~Il;v'Wry>-l[; ~ymi x'l.nI ~yMi[;h-' lk'w> Ady" tl,v,m.m,
32:39

320

ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae T'r>m;a'w> hd"_Why> %l,m, WhY"qid>c-i la, T'r>m;a'w> %l{h' laer"f.yI yhel{a/
fpoT' yKi AdY"mi jleM'ti al{ hT'a;w> 34:3 `vae(B' Hp'r"f.W lb,B-' %l,m,( dy:B. taZOh; ry[ih-' ta, !tenO
`aAb)T' lb,b'W rBEd:y> ^yPi- ta, WhypiW hn"ya,r>Ti lb,B-' %l,m,( ynEy[e-ta, ^yn<y[ew>) !tEN+ "Ti Ady"b.W fpeT'Ti
34:5 `br<x'(B, tWmt' al{ ^yl,[' hw"hy> rm:a' hKo) hd"_Why> %l,m, WhY"qid>ci hw"hy>-rb;D> [m;v. %a; 34:4
yAhw> %l'- Wpr>f.yI !Ke ^yn<p'l. Wyh-' rv,a] ~ynIvoarI)h' ~ykil'M.h; ^yt,Aba] tApr>f.mik.W* tWmT' ~Alv'B.
WhY"qid>c-i la, aybiN "h; Why"m.r>yI rBed:y>w: 34:6 s `hw")hy>-~aun> yTir>B:d-I ynI)a] rb"d-" yKi( %l"-+ WdP.s.yI !Ada'
~Il;v'Wry-> l[; ~ymix'l.nI lb,B-' %l,m,( lyxew> 34:7 `~Il'(v'WryBi hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK' tae hd"_Why> %l,m,
yrE[' hd"Why> yrE['B. Wra]v.nI hN"he yKi hq'zE[-] la,w> vykil-' la, tAr+t'AN*h; hd"Why> yrE[-' lK' l[;w>
tyrIB. WhY"qid>ci %l,M,h; troK. yrEx]a; hw"+hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a] rb" D"h; 34:8 p `rc")b.mi
Atx'p.v-i ta, vyaiw> ADb.[-; ta, vyai xL;v;l. 34:9 `rAr*D> ~h,l' aroq.li ~Il;v'Wr)yBi rv<a] ~['h-' lK'-ta,
~yrIF'h-; lk' W[m.v.YIw: 34:10 `vyai( Whyxia' ydIWhyBi ~B'- db'[] yTil.bil. ~yvi_p.x' hY"rIb.[ih'w> yrIb.[ih'
yTil.bil. ~yvip.x' Atx'p.v-i ta, vyaiw> ADb.[-; ta, vyai xL;v;l. tyrIB.b; WaB'-rv,a] ~['h-' lk'w>
rv<a] tAxp'V.h-; ta,w> ~ydIb'[]h-'( ta, WbviY"w: !ke- yrEx]a; WbWvY"w: 34:11 `WxLe(v;y>w: W[m.v.YIw:) dA[+ ~B'- db'[]
Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 34:12 s `tAx)p'v.liw> ~ydIb'[]l; ~WvB.k.YIw:) ~WvyBik.Y:w: ~yvi_px. ' WxL.vi
~AyB. ~k,yteAba-] ta, tyrIb. yTi(r:K' ykinOa' lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) 34:13 `rmo*ale hw"hy> taeme
vyai WxL.v;T.( ~ynIv' [b;v, #QEmi 34:14 `rmo*ale ~ydIb'[] tyBemi ~yIr:c.mi #r<a,me ~t'Aa yai ciAh
W[m.v-' al{)w> %M"+[ime( yvip.x' ATx.L;viw> ~ynIv' vve ^d>b'([]w: ^l. rkEM'y-I rv<)a] yrIb.[ih' wyxia-' ta,
aroq.li yn:y[eB. rv'Y"h-; ta, Wf[]T;w: ~AYh; ~T,a; WbvuT'w: 34:15 `~n")z>a-' ta, WJhi al{w> yl;ae ~k,yteAb)a]
WlL.x;T.w: WbvuT'w: 34:16 `wyl'([' ymiv. ar"q.n-I rv,a] tyIB;B; yn:p'l. tyrIb. Wtr>k.Tiw: Wh[e_rEl. vyai rArd>
WvB.k.Tiw: ~v'_p.n:l. ~yvip.x' ~T,x.L;v-i rv,a] Atx'p.v-i ta, vyaiw> ADb.[-; ta, vyai WbviT'w: ymiv-. ta,
yl;ae ~T,[.m;v-. al{) ~T,a; hw"hy> rm:a-' hKo !kel' 34:17 s `tAx)p'v.liw> ~ydIb'[]l; ~k,l' tAyh.li( ~t'ao
br<x,h-; la, hw"hy>-~aun> rArD> ~k,l' arEqo ynIn>hi Wh[e_rEl. vyaiw> wyxia'l. vyai rArd> aroq.li
yTit;n"w> 34:18 `#r<a'(h' tAkl.m.m; lkol. hw"[]z:l. h['w"z>li ~k,t.a, yTit;n"w> b['r "h-' la,w> rb,D<h-; la,
lg<[eh' yn"+p'l. Wtr>K' rv<a] tyrIB.h; yrEb.D-I ta, Wmyqih-e al{) rv<a] ytirIB-. ta, ~yrIb.[o)h' ~yvin"a]h-' ta,
~ynIh]Koh;w> ~ysirSI ")h; ~Il;v'Wry> yrEf'w> hd"Why> yrEf' 34:19 `wyr"(t'B. !yBe Wrb.[;Y:w: ~yIn:v.li Wtr>K' rv<a]
yveq.b;m. dy:b.W ~h,ybey>ao* dy:B. ~t'Aa yTit;n"w> 34:20 `lg<[E)h' yrEt.Bi !yBe ~yrIb.[oh' #r<a'_h' ~[; lkow>
hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>c-i ta,w> 34:21 `#r<a'(h' tm;h/b,l.W ~yIm:V'h; @A[l. lk'a]m;(l. ~t'l'b.nI ht' y>h'w> ~v'_p.n:
`~k,(yle[]me ~yli[oh' lb,B' %l,m, lyxe dy:b.W ~v'_p.n: yveq.b;m. dy:b.W ~h,ybey>ao* dy:B. !Tea, wyr"f-' ta,w>
vae_b' h'pur"f.W h'Wdk'l.W h'yl,[' Wmx]l.nIw> taZOh; ry[i h-' la, ~ytibovih]w: hw"hy>-~aun> hW<c;m. ynIn>hi 34:22
hw"+hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a] rb" D"h; 35:1 p `bve(yO !yaeme hm'm'v. !TEa, hd"Why> yrE[-' ta,w>
~t'Aa T'r>B;dIw> ~ybik'rEh' tyBe- la, %Alh' 35:2 `rmo*ale hd"Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahy> ymeyBi
Why"m.r>y-I !b<) hy"n>z:a]y-: ta, xQ;a,w" 35:3 `!yIy") ~t'Aa t'yqiv.hiw> tAk+v'L.h; tx;a-; la, hw"hy> tyBe ~t'Aabi(h]w:
hw"hy> tyBe ~t'ao abia'w" 35:4 `~ybi(k'rEh' tyBe- lK' taew> wyn"+B-' lK'-ta,w> wyx'a-, ta,w> hy"nC> ib;x-] !B,
l[;M;mi rv<a] ~yrIF 'h; tK;v.li lc,a-e rv,a] ~yhi_l{a/h' vyai Why"l.Dg: >yI-!B, !n"x' ynE B. tK;v.l-i la,
!yIy: ~yailem. ~y[ibiG> ~ybik'rEh-' tybe ynEB. ynEp.li !Tea,w" 35:5 `@S:)h; rmEvo ~Luv-; !b, Why"fe[]m; tK;v.lil.
hW"ci Wnybia' bk'r-E !B, bd"n"Ay yKi !yIY-"+ hT,v.nI al{ Wrm.aYOw: 35:6 `!yIy")-Wtv. ~h,ylea] rm:aow" tAs+kow>
W[r"z>t-i al{) [r;z<w> Wnb.t-i al{) tyIb:W 35:7 `~l'(A[-d[; ~k,ynEb.W ~T,a; !yIy-: WTv.ti al{ rmoale Wnyle['
~yBir: ~ymiy" Wyx.Ti( ![;m;l. ~k,ymey-> lK' Wbv.Te( ~ylih'a\B' yKi ~k,_l' hy<h.yI) al{w> W[J't-i al{) ~r<k,w>
rv<a] lkol. Wnybia' bk'r-E !B, bd"n"Ahy> lAqB. [m;vN. Iw: 35:8 `~v'( ~yrIG" ~T,a; rv<a] hm'd"a]h' ynEP-. l[;
~yTiB' tAnB. yTil.bil.W 35:9 `Wnyte(nOb.W WnynEB' Wnyven" Wnx.n:a] Wnymey-" lK' !yIy-: tAt)v. yTi l .bil. WnW"+ci
WnW"c-i rv,a] lkoK. f[;N:w: [m;vN. Iw: ~yli_h'a\B'( bv,NEw: 35:10 `WnL'-( hy<h.yI) al{ [r;z<w" hd<f'w> ~r<k,w> WnTe_b.vil.
aAbn"w> WaBo rm,aNOw: #r<a'h-' la, lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> tAl[]B; yhiy>w: 35:11 `Wnybi(a' bd"n"Ay

321

hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 35:12 p `~Il'(v'WryBi bv,NEw: ~r"_a] lyxe ynEP.miW ~yDIf.K;h; lyxe ynEP.mi ~Il;v'Wry>
hd"Why> vyail. T'r>m;a'(w> %l{h' laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo) 35:13 `rmo*ale Why"m.r>y-I la,(
yrEb.D-I ta, ~q;Wh 35:14 `hw")hy>-~aun> yr:b'D-> la, [:mov.li rs"Wm Wxq.ti aAlh] ~Il'_v'Wr)y> ybev.Ay*l.W
W[m.v'( yKi hZ<h; ~AYh-; d[; Wtv' al{w> !yIy-: tAt)v. yTil.bil. wyn"B'-ta, hW"c-i rv,a] bk'rE-!B, bd"n"Ahy>
xl;v.a,w" 35:15 `yl'(ae ~T,[.m;v. al{w> rBed:w> ~Kev.h; ~k,ylea] yTir>B:DI ykinOa'w> ~h,_ybia] tw:c.mi tae
Wbyjiyhew> h['r"h' AKr>D:mi vyai an"-Wbvu rmoale x;l{v'w> ~yKev.h; ~yaibNi >h; yd:b'[-] lK'-ta, ~k,ylea]
~k,l' yTit;n-" rv,a] hm'd"a]h-' la, Wbv.W ~d"b.['l. ~yrIxea] ~yhi l{a/ yrEx]a; Wkl.T-e la;w> ~k,ylel.[;m;(
bk'r-E !B, bd"n"Ahy> ynEB. Wmyqihe yKi 35:16 `yl'(ae ~T,[.m;v. al{w> ~k,n>z>a-' ta,( ~t,yJihi al{w> ~k,_ytebo)a]l;w>
yhel{a/ hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 35:17 s `yl'(ae W[m.v' al{ hZ<h; ~['h'w> ~W"+ci rv<a] ~h,ybia] tw:c.m-i ta,
rv<a] h['r"h-' lK' tae ~Il;v'Wry> ybev.Ay*-lK' la, w> hd"Why>-la, aybime ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c.
~ybik'rEh' tybel.W 35:18 `Wn*[' al{w> ~h,l' ar"q.a,w" W[mev' al{w> ~h,ylea] yTir>B:DI ![;y: ~h,_yle[] yTir>B:DI
bd"n"Ahy> tw:c.m-i l[; ~T,[.m;v. rv<a] ![;y: laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo) Why"m.r>yI rm:a'
hw"hy> rm:a' hKo !kel' 35:19 s `~k,(t.a, hW"c-i rv,a] lkoK. Wf[]T;w:) wyt'wOc.m-i lK'-ta, Wrm.v.Tiw:) ~k,_ybia]
yhiy>w:) 36:1 p `~ymi(Y"h-; lK' yn:p'l. dme[o bk'r-E !B, bd"n"Ayl. vyai trEK'y-I al{) lae_r"f.yI yhel{a/ tAab'c.
hw"hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hZ<h; rb"D"h; hy" h' hd"_Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahyli t[iybir>h' hn"V'B;
^yl,ae yTir>B:D-I rv,a] ~yrIb'D>h-; lK' tae h'yl,ae T'b.t;k'w> rp,se-tL;gIm. ^l.-xq; 36:2 `rmo*ale
36:3 `hZ<)h; ~AYh; d[;w> WhY"viayO ymeymi ^yl,ae yTir>B:DI ~AYmi ~yI+AGh;-lK'-l[;w> hd"Why>-l[;w> laer"f.yI l[;
vyai WbWvy" ![;m;l. ~h,_l' tAf[]l; bvexo ykinOa' rv< a] h['r"h-' lK' tae hd"Why> tyBe W[m.v.yI yl; Wa
bTok.YIw: hY"+rin-E) !B, %WrB-' ta, Why"m.r>yI ar"q.YIw: 36:4 s `~t'(aJ'x;l.W ~n"wO[]l; yTix.ls; 'w> h['r"h' AKr>D:mi
Why"m.r>yI hW<c;y>w: 36:5 `rp,s-e( tL;gIm-. l[; wyl'ae rB<D-I rv,a] hw"hy> yrEb.D-I lK' tae Why"m.r>yI yPimi %WrB'
hL'g IM.b; t'ar"q'w> hT'a; t'ab'W 36:6 `hw")hy> tyBe aAbl' lk;Wa al{ rWc[' ynIa] rmo =ale %WrB-' ta,
hd"Why>-lk' ynEz>a'B. ~g:w> ~Ac+ ~AyB. hw"hy> tyBe ~['h' ynEz>a'B. hw"hy> yrEb.D-I ta, yPim-i T'b.t;(K-' rv,a]
h['_r"h' AKr>D:mi vyai Wbvuy"w> hw"hy> ynEp.li ~t'N"xiT. lPoTi yl; Wa 36:7 `~ae(r"q.Ti ~h,yrE['me ~yaiB'h;
lkoK. hY"rin-E !B, %WrB' f[;Yw: : 36:8 `hZ<)h; ~['h-' la, hw"hy> rB<D-I rv,a] hm'xeh;w> @a;h' lAdg"-yKi(
tyvimix]h; hn"V'b; yhiy>w: 36:9 s `hA")hy> tyBe hw"hy> yrEb.DI rp,Seb; aroq.li aybiN_ "h; Why"m.r>yI WhW"c-i rv,a]
~Il'_v'Wr)yBi ~['h-' lK' hw"hy> ynEp.li ~Ac War>q' y[iviT.h; vd<xoB; hd"Why>-%l,m,( WhY"viayO-!B, ~yqiy"Ahyli
tyBe Why"m.r>yI yrEb.D-I ta, rp,SeB; %Wrb' ar"q.YIw: 36:10 `~Il'(v'WryBi hd"Why> yrE['me ~yaiB'h; ~['h-' lk'w>
ynEz>a'B. vd"x'h,( hw"hy>-tyBe r[;v; xt;P, !Ayl.[,h' rcEx'B, rpeS oh; !p'v-' !b, Why"r>m;G> tK;v.liB. hw"+hy>
dr,YEw: 36:12 `rp,Se(h; l[;me hw"hy> yrEb.D-I lK'-ta, !p"v-' !b, Why"r>m;G-> !b, Why>k'mi [m;v.YIw: 36:11 `~['(h-' lK'
Why"l'd>W rpeSoh; [m'v'ylia/ ~ybi_v.Ay* ~yrIF 'h-; lK' ~v'- hNEhiw> rpeS oh; tK;v.l-i l[; %l,M,h-; tyBe
dGEY:w: 36:13 `~yrI)F'h-; lk'w> Why"n>n:x-] !b, WhY"qid>ciw> !p"v-' !b, Why"r>mg; >W rABk.[-; !B, !t'n"l.a,w> Why"[.m;v.-!b,
Wxl.v.YIw: 36:14 `~['(h' ynEz>a'B. rp,SeB; %Wrb' aroq.Bi [:me_v' rv<a] ~yrIb'D>h-; lK' tae Why>k'mi ~h,l'
rv,a] hL'g IM.h; rmoale yviWK-!b, Why"m.l,v-, !B, Why"n>t;n>-!B, ydIWhy>-ta, %WrB-' la, ~yrIF 'h-; lk'
aboY"w: Ady"B. hL'gIM.h-; ta, WhY"rIn-E !B, %WrB' xQ;YIw: %lE+w" ^d>y"b. hN"x<q' ~['h' ynEz>a'B. HB' t'ar"q'
~['m.v'K. yhiy>w: 36:16 `~h,(ynEz>a'B. %Wrb' ar"q.YIw: WnynE+z>a'B. hN"a<r"q.W an" bve wyl'ae Wrm.aYOw: 36:15 `~h,(ylea]
tae %l,M,l; dyGIn: dyGEh; %WrB-' la, Wrm.aYO*w: Wh[e_r-E la, vyai Wdx]P' ~yrIb'D>h-; lK'-ta,
~yrIb'D>h-; lK'-ta, T'b.t;K' %yae Wnl' an"- dG<h; rmo=ale Wla]v' %WrB-' ta,w> 36:17 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK'
bteKo ynIa]w: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; lK' tae yl;ae ar"q.yI wyPimi %WrB' ~h,l' rm,aYOw: 36:18 `wyPi(mi hL,aeh'
[d:y-E la; vyaiw> Why"+m.r>yIw> hT'a; rtES 'hi %lE %WrB-' la, ~yrIF'h; Wrm.aYOw: 36:19 p `Ay*D>B; rp,Seh-; l[;
rpES+ oh; [m'v'ylia/ tK;v.liB. Wdqip.hi hL'g IM.h-; ta,w> hr"cex' %l,M,h-; la, WaboY"w: 36:20 `~T,(a; hpoyae
hL'g IM.h-; ta, tx;q;l' ydIWhy>-ta, %l,M,h; xl;v.YIw: 36:21 `~yrI)b'D>h-; lK' tae %l,M,h; ynEz>a'B. WdyGIY:w:
~ydIm.[oh' ~yrIF 'h-; lK' ynEz>a'b.W %l,M,h; ynEz>a'B. ydIWhy> h'a, r"q.YIw: rpES+ oh; [m'v'ylia/ tK;v.Limi h'x,Q'YIw:

322

`tr<['(bom. wyn"p'l. xa'h-' ta,w> y[i_yviT.h; vd<xoB; @r<xoh; tyBe bveAy %l,M,h;w> 36:22 `%l,M,(h; l[;me
rv<a] vaeh-' la, %lev.h;w> rpeS oh; r[;t;B. h'[,r"q.yI) h['B'r>a;w> tAtl'D> vl{v' ydIWhy> aArq.Ki yhiy>w:
W[r>q' al{w> Wdx]p' al{w> 36:24 `xa'(h-' l[; rv<a] vaeh-' l[; hL'g IM.h-; lK' ~To-d[; xa'_h-' la,
Why"l'd>W !t'n"l.a, ~g:w> 36:25 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' tae ~y[im.Voh; wyd"b'[-] lk'w> %l,M,h; ~h,_ydEg>B-i ta,
%l,M,h; hW<c;y>w: 36:26 `~h,(ylea] [m;v' al{w> hL'g_ IM.h-; ta, @rof. yTil.bil. %l,M,b; W[GIp.hi Why"r>mg; >W
%WrB-' ta, tx;q;l' laeD>b.[-; !B<) Why"m.l,v-,( ta,w> laeyrIz>[-; !b, Why"r"f-. ta,w> %l,M,h-; !B, laem.x.r:y-> ta,
@rof. yrEx]a; Why"+m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 36:27 s `hw")hy> ~rETsi .Y:w: aybiN_ "h; Why"m.r>yI taew> rpeS oh;
^l-. xq; bWv 36:28 `rmo*ale Why"m.r>yI yPimi %WrB' bt;K' rv,a] ~yrIb'D>h-; ta,w> hL'gIM.h-; ta, %l,M,h;
rv<a] hn"voarIh' hL'gIM.h-; l[; Wyh' rv<a] ~ynIvoarIh' ~yrIb'D>h-; lK' tae h'yl,[' btok.W tr<x,_a; hL'g Im.
hT'a; hw"+hy> rm:a' hKo rm;aTo hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy>-l[;w> 36:29 `hd"(Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy> @r:f'
tyxiv.hiw> lb,B-' %l,m,( aAby-" aBo) rmoale h'yl,[' T'b.t;K' [:WDm; rmoale taZOh; hL' g IM.h-; ta, T'p.r:f'
%l,m, ~yqiy"Ah*y-> l[; hw"hy> rm:a-' hKo) !ke l' 36:30 s `hm'(heb.W ~d"a' hN"M<mi tyBiv.hiw> taZOh; #r<a'h-' ta,
xr:Q<l;w> ~AYB; br<xol; tk,l,v.mu hy<h.Ti( Atl'b.nIw> dwI+d" aSeK-i l[; bveAy AL-hy<h.y-I) al{ hd"Why>
ybev.yO-l[;w> ~h,yle[] ytiabehew> ~n"+wO[-] ta, wyd"b'[-] l[;w> A[r>z-: l[;w> wyl'[' yTid>q;p'W 36:31 `hl'y>L")B;
Why"m.r>yIw> 36:32 s `W[me(v' al{w> ~h,ylea] yTir>B:D-I rv,a] h['r"h-' lK' tae hd"Why> vyai- la,w> ~Il;v'Wry>
tae Why"m.r>yI yPimi h'yl,[' bTok.YIw: rpeSoh; WhY"rIn-E !B, %WrB-' la, Hn"T.YIw:) tr<x,a; hL'g Im. xq:l'
~yBir: ~yrIb'D> ~h,yle[] @s:An dA[w> vae_B' hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy> @r: f' rv<a] rp,Seh; yrEbD. I-lK'
%ylim.hi rv<a] ~yqiy"Ahy-> !B, Why"n>K' tx;T; WhY"+viayO-* !B, WhY"qid>ci %l,m-, %l'm.YIw: 37:1 s `hM'he(K'
yrEb.D-I la, #r<a'_h' ~[;w> wyd"b'[]w: aWh [m;v' al{w> 37:2 `hd"(Why> #r<a,B. lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>
hy"m.l,v-,( !B, lk;W hy>-ta, WhY"qid>ci %l,M,h; xl;v.YIw: 37:3 `aybi(N"h; Why"m.r>yI dy:B. rB,DI rv<a] hw"hy>
hw"hy>-la, WndE[]b; an"- lL,P;t.hi rmo=ale aybiN "h; Why"m.r>y-I la, !heKoh; hy"fe[]m-;( !b, Why"n>p;c-. ta,w>
lyxew> 37:5 `aWl)K.h; ayliK.h; tyBe Atao Wnt.n-" al{)w> ~['_h' %AtB. aceyOw> aB' Why"m.r>yIw> 37:4 `Wnyhe(l{a/
`~Il'(v'Wry> l[;me Wl['YEw: ~['m.v-i ta, ~Il;v'Wry>-l[; ~yrIC 'h; ~yDIf.K;h; W[m.v.YIw: ~yIr"+c.Mimi ac'y" h[or>P;
hKo laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) 37:7 `rmo*ale aybiN "h; Why"m.r>y-I la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 37:6 p
hr"z>[,l. ~k,l' aceYOh; h[or>P; lyxe hNEhi ynIvE+r>d"l. yl;ae ~k,t.a, x;leVoh; hd"Why> %l,m-, la, Wrm.ato)
37:9 s `vae(b' h'pur"f.W h'dUk'l.W taZO=h; ry[ih' l[; Wmx]l.nIw> ~yDIf.K;h; Wbv'w> 37:8 `~yIr")c.mi Acr>a;l. bv'
37:10 `Wkle(yE al{ yKi ~yDI_f.K;h; Wnyle['me Wkl.yE %l{ h' rmoale ~k,ytevo)p.n: WaViT-; la; hw"hy> rm:a' hKo
Alh\a'B. vyai ~yrI+Q'dUm. ~yvin"a] ~b' Wra]v.nIw> ~k,T.ai ~ymix'lN. Ih; ~yDIf.K; lyxe - lK' ~t,yKih-i ~ai yKi
ynEP.mi ~Il'_v'Wr)y> l[;me ~yDIf.K;h; lyxe tAl['he(B. hy"h'w> 37:11 `vae(B' taZOh; ry[ih-' ta, Wpr>f")w> WmWqy"
37:13 `~['(h' %AtB. ~V'mi qlix]l; !mI+y"n>Bi #r<a, tk,l,l' ~Il;v'Wrymi Why"m.r>yI ace YEw: 37:12 s `h[o)r>P; lyxe
fPot.YIw: hy"+n>n:x-] !B, hy"m.l,v-,( !B, hyY"air>yI Amv.W tdUqiP. l[;B; ~v'w> !miy"n>Bi r[;v;B. aWh-yhiy>w:
lpenO yNIn<yae rq,v, Why"m.r>yI rm,aYOw: 37:14 `lpe(nO hT'a; ~yDIf.K;h-; la, rmoale aybiN"h; Why"m.r>y-I ta,(
Wpc.q.YIw: 37:15 `~yrI)F'h-; la, Whaebiy>w: Why"m.r>yIB. hyY"air>yI fPot.YIw: wyl'_ae [m;v' al{w> ~yDIf.K;h-; l[;
Wf[' Ata-o yKi( rpeS oh; !t"n"Ahy> tyBe rWsaeh' tyBe AtAa Wnt.n"w> At=ao WKhiw> Why"m.r>y-I l[;( ~yrIF 'h;
`~yBi(r: ~ymiy" Why"m.r>yI ~v'- bv,YE)w: tAynU+x]h-;( la,w> rABh; tyBe- la, Why"m.r>yI ab' yKi 37:16 `al,K,(h; tybel.
rb"D" vyEh] rm,aYOw: rt,SeB; AtybeB. %l,M,h; Whlea'v.YIw: WhxeQ'YIw: WhY"qid>ci %l,M,h; xl;v.YIw: 37:17 p
Why"m.r>yI rm,aYOw: 37:18 s `!tEN) "Ti lb,B-' %l,m,( dy:B. rm,aYOw: vyE Why"m.r>yI rm,aYOw: hw"+hy> taeme
`al,K,(h; tyBe- la, ytiAa ~T,t;n-> yKi( hZ<h; ~['l'w> ^yd<b'[]l;w> ^l. yti(aj'x' hm, WhY"+qid>ci %l,M,h-; la,
#r<a'h' l[;w> ~k,yle[] lb,B-' %l,m,( aboy-" al{) rmo =ale ~k,l' WaB.n-I rv,a] ~k,yaeybin> hYEa;w> AYa;w> 37:19
!t"n"Ahy> tyBe ynIbeviT-. la;w> ^yn<p'l. ytiN"xit. an"- lP'Ti %l,M,_h; ynIdoa] an"- [m;(v.( hT'[;w> 37:20 `taZO*h;
!ton"w> hr"J'M;h; rc:x]B; Why"m.r>y-I ta,( WdqIp.Y:w: WhY"qid>ci %l,M,h; hW< c;y>w: 37:21 `~v'( tWma' al{w> rpeS oh;
rc:x]B; Why"m.r>yI bv,YEw: ry[i_h-' !mi ~x,L,h-; lK' ~To- d[; ~ypiaoh' #Wxmi ~AYl; ~x,l, - rK;ki Al
36:23

323

rWxv.p;W Why"m.l,v-, !B, lk;Wyw> rWxv.P-; !B, Why"l.dg: >W !T'm-; !b, hy" j.p;v. [m;v.YIw: 38:1 `hr"J( 'M;h;
hw"hy> rm:a' hKo 38:2 s `rmo*ale ~['h-' lK'-la, rBEd:m. Why"m.r>yI rv<a] ~yrIb'D>h-; ta, hY"+Kil.m-; !B,
AL-ht'y>h'w> hy"x'w> hy<x.yI ~yDIf.K;h-; la, aceYOh;w> rb,D"_b;W b['r"B' br<x,B; tWmy" taZOh; ry[iB' bveYOh;
lb,B-' %l,m,( lyxe dy:B. taZOh; ry[ih' !teN "Ti !toN "hi hw"+hy> rm:a' hKo 38:3 s `yx'(w" ll'v'l. Avp.n:
aPer:m-. aWh) !Ke-l[;-yKi( hZ<h; vyaih-' ta, an" tm;Wy %l,M,h-; la, ~yrIF 'h; Wrm.aYOw: 38:4 `Hd"(k'l.W
~yrIb'D>K; ~h,ylea] rBEd:l. ~['h-' lk' ydEy> taew> taZOh; ry[iB' ~yrIa'vN. Ih:) hm'x'l.Mih; yven>a; ydEy-> ta,
%l,M,h; rm,aYOw: 38:5 `h['(r"l-. ~ai yKi hZ<h; ~['l' ~Alv'l. vrEdo WNn<yae hZ<h; vyaih' yKi hL,ae_h'
Wkliv.Y:w: Why"m.r>y-I ta,( Wxq.YIw: 38:6 `rb")D" ~k,t.a, lk;Wy %l,M,h; !yae- yKi( ~k,_d>y<B. aWh-hNEhi WhY"qid>ci
~yli_b'x]B; Why"m.r>y-I ta,( WxL.v;y>w: hr"J 'M;h; rc:x]B; rv,a] %l,M,h-; !b, WhY"Kil.m; rABh-; la, Atao
vyai yviWKh; %l,m-, db,[,( [m;v.YIw: 38:7 s `jyJi(B; Why"m.r>yI [B;j.YIw: jyji- ~ai yKi ~yIm-; !yae( rABb;W
38:8 `!mI)y"n>Bi r[;v;B. bveAy %l,M,h;w> rAB=h;-la, Why"m.r>yI ta,( Wnt.n-" yKi( %l,M,h; tybeB. aWhw> syrIs'
~yvin"a]h' W[rEhe %l,M,h; ynIdoa] 38:9 `rmo*ale %l,M,h-; la, rBEd:y>w: %l,M,_h; tyBemi %l,m-, db,[,( aceYEw:
ynEP.mi wyT'x.T; tm'Y"w: rAB=h;-la, Wkyliv.h-i rv,a] tae aybiN "h; Why"m.r>yIl. Wf[' rv<a-] lK' tae hL,aeh'
^d>y"B. xq: rmo=ale yviWKh; %l,m-, db,[,( tae %l,M,h; hW<c;y>w: 38:10 `ry[i(B' dA[ ~x,L,h; !yae yKi b['r"h'(
%l,m-, db,[,( xQ:YIw: 38:11 `tWm)y" ~r<j,B. rABh-; !mi aybiN "h; Why"m.r>y-I ta,( t'yli[]h;w>) ~yvin"a] ~yvil{v. hZ<mi
tAbxs' . tAbx'S.h; yEAlB. ~V'mi xQ:YIw: rc'Aah' tx;T-; la, %l,M,h-; tybe aboY"w: Ady"B. ~yvin"a]h-' ta,
yviWKh; %l,m-, db,[, rm,aYOw: 38:12 `~yli(b'x]B; rABh-; la, Why"m.r>y-I la,( ~xeL.v;y>w: ~yxi_l'm. yEAlb.W
f[;Y:w: ~yli_b'x]l; tx;T;mi ^yd<y" tAlCia; tx;T; ~yxil'M.h;w> tAbx' S.h; yaeAlB. an" ~yfi Why"m.r>y-I la,(
rc:x]B; Why"m.r>yI bv,YEw: rAB=h;-!mi Atao Wl[]Y:w: ~ylib'x]B;( Why"m.r>y-I ta,( Wkv.m.YIw: 38:13 `!KE) Why"m.r>yI
yviyliV.h; aAbm'-la, wyl'ae aybiN"h; Why"m.r>y-I ta,( xQ;YIw: WhY"qid>ci %l,M,h; xl;v.YIw: 38:14 s `hr"J( 'M;h;
38:15 `rb")D" yNIM<mi dxek;T. la; rb'D" ^t.ao) ynIa] laevo Why"m.r>y-I la,( %l,M,h; rm,aYOw: hw"+hy> tybeB. rv<a]
`yl'(ae [m;v.ti al{ ^c.['yai ykiw> ynItE+ymiT. tmeh' aAlh] ^l. dyGIa; yKi WhY"qid>c-i la, Why"m.r>yI rm,aYOw:
Wnl'- hf'[' rv,a] qq ta, hw"hy>-yx; rmo=ale rt,SeB; Why"m.r>y-I la,( WhY"qid>ci %l,M,h; [b;V'YIw: 38:16
s `^v<)p.n-: ta, ~yviq.b;m. rv<a] hL,aeh' ~yvin"a]h' dy:B. ^n>T,a-, ~aiw> ^t,ymia-] ~ai taZOh; vp,N<h-; ta,
acete acoy-" ~ai laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) WhY" qid>c-i la, Why"m.r>yI rm,aYOw: 38:17
38:18 `^t<)ybeW hT'a; ht'yIx'w> vae_B' @rEF
'ti al{ taZOh; ry[ih'w> ^v,p.n: ht'y>x'w> lb,B-' %l,m,( yrE f-' la,
hT'a;w> vae_B' h'Wpr"f.W ~yDIf.K;h; dy:B. taZOh; ry[i h' hn"T.nIw> lb,B' %l,m, yrEf-' la, acet-e al{) ~aiw>
rv<a] ~ydIWhY>h-; ta, gaedo ynIa] Why"+m.r>y-I la,( WhY"qid>ci %l,M,h; rm,aYO w: 38:19 s `~d"(Y"mi jleM't-i al{)
WnTe_yI al{ Why"m.r>yI rm,aYOw: 38:20 p `ybi(-WlL.[;t.hiw> ~d"y"B. ytiao WnT.y-I !P<) ~yDIf.K;h-; la, Wlp.n")
hT'a; !aEm-' ~aiw> 38:21 `^v<)p.n: yxit.W ^l. bj;yyIw> ^yl,ae rbEDo ynIa] rv<a]l; hw"hy> lAqB. an"- [m;(v.(
hd"Why>-%l,m,( tybeB. Wra]v.nI rv<a] ~yviN "h-; lk' hNEhiw> 38:22 `hw")hy> ynIa:r>hi rv<a] rb'D"h; hz< tace_l'
#Bob; W[B.j.h' ^m,l{v. yven>a; ^l. Wlk.y"w> ^WtySihi tArm.ao hN"hEw> lb,_B' %l,m, yrEf-' la, tAac'Wm
jleM't-i al{ hT'a;w> ~yDIf.K;h-; la, ~yaiciAm) ^yn<B'-ta,w> ^yv,n-" lK'-ta,w> 38:23 `rAx*a' Wgson" ^l<g >r:
WhY"qid>ci rm,aYOw: 38:24 p `vae(B' @rof.Ti taZOh; ry[ih-' ta,w> fpeT'Ti lb,B-' %l,m,( dy:b. yKi ~d"_Y"mi
yTir>B:d-I yKi( ~yrIF'h; W[m.v.y-I yki(w> 38:25 `tWm)t' al{w> hL,aeh-' ~yrIb")D>B; [d:y-E la; vyai Why"m.r>y-I la,(
al{w> WNM,mi dxek;T-. la; %l,M,h-; la, T'r>B:D-I hm; Wnl' aN"- hd"yGI)h; ^yl, ae Wrm.a'w>) ^yl,ae Wab'W %T'ai
yTil.bil. %l,M,_h; ynEp.li ytiN "xit. ynIa-] lyPim; ~h,ylea] T'r>m;a'w> 38:26 `%l,M,(h; ^yl,ae rB<D-I hm;W ^t<+ymin>
dGEY:w: Atao Wla]v.YIw: Why"m.r>y-I la,( ~yrIF 'h-; lk' WaboY"w: 38:27 p `~v'( tWml' !t"n"Ahy> tyBe ynIbEyvih]
38:28 p `rb")D"h; [m;v.nI al{) yKi WNM,mi WvrIx]Y:w: %l,M,_h; hW"ci rv<a] hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lk'K. ~h,l'
`~Il'(v'Wry> hd"K.l.nI rv<a]K; hy"h'w> s ~Il'_v'Wry> hd"K.l.n-I rv,a] ~Ay-d[; hr"J 'M;h; rc:x]B; Why"m.r>yI bv,YEw:
lb,B-' %l,m,( rC;ar<d>k;Wbn> aB' yrIfi[]h' vd<xoB; hd"Why>-%l,m, WhY"qid>cil. ty[iviT.h; hn"V'B; 39:1 p
y[iybir>h' vd<xoB; WhY"qid>cil. hn"v' hrEf.[-, yTe(v.[;B. 39:2 s `h'yl,([' WrcUY"w: ~Il;v'Wry-> la, Alyxe-lk'w>

324

%w<T"+h; r[;v;B. Wbv.YEw: lb,B-' %l,m,( yrEf' lKo WaboY"w: 39:3 `ry[i(h' h['q.b.h' vd<xo+l; h['v.tiB.
%l,m, yrEf' tyrIaev-. lk'w> gm'- br: rc,a-, rf; lg:r>nE syrIs'-br: ~ykis .-rf; Wbn-> rG:ms. ;( rc,a,-rf; lg:r>nE
hl'y>l: Wac.YEw: Wxr>b.YIw:) hm'x'l.Mih; yven>a; lkow> hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>ci ~a'r" rv<a]K; yhi y>w: 39:4 `lb,(B'
~yDIf.K;-lyxe WpD>r>YIw: 39:5 `hb'(r"[]h' %r<D< aceYEw: ~yIt"+moxoh; !yBe r[;v;B. %l,M,h; !G: %r<D< ry[ih-' !mi
lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>-la, Whlu[]Y:w:) Atao Wxq.YIw: AxrEy> tAbr>[:)B. WhY"qid>c-i ta, WgFiY:w: ~h,yrEx]a;
hl'b.rIB. WhY"qid>ci ynEB-. ta, lb,B' %l,m, jx;v.YIw: 39:6 `~yji(P'v.mi ATai rBEd:y>w: tm'_x] #r<a,B. ht'l'b.rI
~yIT;v.xun>B:) WhrEs .a;Y:w: rWE+[i WhY"qid>ci ynEy[e-ta,w> 39:7 `lb,(B' %l,m, jx;v' hd"Why> yrEx-o lK' taew> wyn"+y[el.
tAmx-o ta,w> vae_B' ~yDIf.K;h; Wpr>f' ~['h' tyBe- ta,w> %l,M,h; tyBe - ta,w> 39:8 `hl'b,(B' Atao aybil'
rt,y< taew> wyl'[' Wlp.n" rv<a] ~ylipN. O*h-; ta,w> ry[iB' ~yrIa'vN. Ih; ~['h' rt,y< taew> 39:9 `Wct'(n" ~Il;v'Wry>
~h,l-' !yae rv<a] ~yLiD:h; ~['h-' !miW 39:10 `lb,(B' ~yxiB'j-; br: !d"a-] rz:Wb)n> hl'g >h, ~yrI+a'vN. Ih; ~['h'
`aWh)h; ~AYB; ~ybig EywI) ~ymir"K. ~h,l' !TEYIw: hd"_Why> #r<a,B. ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> ryaiv.hi hm'Wam.
WNx,q' 39:12 `rmo*ale ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> dy:B. Why"+m.r>y-I l[;( lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> wc;y>w: 39:11
hfe[] !KE ^yl,ae rBEd:y> rv,a]K;( qq ~ai yKi [R"_ hm'Wam. Al f[;T-; la;w> wyl'[' ~yfi ^yn<y[ew>
yBer: lkow> gm'-_ br: rc,a-, rf; lg:r>nEw> syrIs'-br: !B'z>v;Wb)n>W ~yxiB' j;-br: !d"a]r>z:Wb)n> xl;v.YIw: 39:13 `AM*[i
~q"yxia-] !B, Why"l.d:G-> la, Atao WnT.YIw: hr"J 'M;h; rc:x]me Why"m.r>y-I ta,( Wxq.YIw: Wxl.v.YIw: 39:14 `lb,(B-' %l,m,(
AtyOh.Bi( hw"+hy>-rb;d> hy"h' Why"m.r>y-I la,(w> 39:15 s `~['(h' %AtB. bv,YEw: tyIB"+h-; la, WhaeciAhl. !p'v-' !B,
hw"hy> rm;a-' hKo) rmoale yviWKh; %l,m-, db,[,l. T'r>m;a'w> %Alh' 39:16 `rmo*ale hr"J 'M;h; rc:x]B; rWc['
hb'_Ajl. al{w> h['r"l. taZOh; ry[ih-' la, yr:b'D-> ta, aybime ybime ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c.
~yvin"a]h'( dy:B. !teN"ti al{w> hw"+hy>-~aun> aWhh-; ~AYb; ^yTilC. ;hiw> 39:17 `aWh)h; ~AYB; ^yn<p'l. Wyh'w>
ll'v'l. ^v.p.n: ^l. ht'y>h'w> lPo+ti al{ br<x,b;W ^j.L,m;a] jLem; yKi 39:18 `~h,(ynEP.mi rAgy" hT'a-; rv,a]
Atao xL;v; rx:a; hw"hy> taeme Why"m.r>y-I la,( hy"h-' rv,a] rb' D"h; 40:1 s `hw")hy>-~aun> yBi T'x.j;b-' yKi(
~Il;v'Wry> tWlG-" lK' %AtB. ~yQizIaB'( rWsa-' aWh)w> Atao ATx.q;B. hm'_r"h-'( !mi ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wbn>
rB,DI ^yh,l{a/ hw"hy> wyl'ae rm,aYOw: Why"+m.r>yIl. ~yxiB' j;-br: xQ:YIw: 40:2 `hl'b,(B' ~ylig >Muh; hd"WhywI)
hw"hyl;( ~t,aj'x-] yKi( rBE+DI rv<a]K; hw"hy> f[;Y:w: abeY"w: 40:3 `hZ<)h; ~AqM'h-; la, taZOh; h['r"h-' ta,
~AYh; ^yTix.T;pi hNEhi hT'[;w> 40:4 `hZ<)h; rb"D"h; rb'D" ~k,l' hy"h'w> AlAqB. ~T,[.m;v-. al{)w>
^yl,[' ynIy[e-ta, ~yfia'w> aBo lb,b' yTiai aAbl' ^yn<y[eB. bAj-~ai ^d<y"-l[; rv<a] ~yQizIah'-!mI)
^yn<y[eB. rv"Y"h-; la,w> bAj-la, ^yn<p'l. #r<a'h-' lK' haer> ld"_x] lb,b' yTia-i aAb)l' ^yn< y[eB. [r:- ~aiw>
dyqip.hi rv,a] !p'v'-!B, ~q"yxia-] !b, hy"l.d:G-> la, hb'vwu > bWvy"-al{) WNd<A[w> 40:5 `%lE) hM'v' tk,l,l'
Al-!T,YIw: %lE+ tk,l,l' ^yn<y[eB. rv"Y"h-; lK'-la, Aa ~['h' %AtB. ATai bvew> hd"Why> yrE['B. lb,B-' %l,m,(
bv,YEw: ht'P'_c.Mih; ~q"yxia-] !b, hy"l.d:G-> la, Why" m.r>yI aboY"w: 40:6 `Whxe(L.v;y>w:) taef.m;W hx'rUa] ~yxiB'j-; br:
hM'he hd<F 'B; rv<a] ~yliy"x]h; yrEf-' lk' W[m.v.YIw: 40:7 s `#r<a'(B' ~yrIa'vN. Ih; ~['h' %AtB. ATai
~yvin"a] ATai dyqIp.hi ykiw> #r<a'_B' ~q"yxia-] !b, Why"l.d:G-> ta, lb,B-' %l,m,( dyqIp.h-i yKi( ~h,yven>a;w>
la[em'v.yIw> ht'P'_c.Mih; hy"l.d:G-> la, WaboY"w: 40:8 `hl'b,(B' Wlg>h-' al{) rv<a]me #r<a'h' tL;D:miW @j'w" ~yvin"w>
Why"n>z:ywI) ytip'jNo >h; yp;y[e yp;A[ ynEb.W tm,xun>T-; !b, hy"r"f.W x:rEq'-ynE)B. !t"n"Ayw> !n"x'Ayw> Why" n>t;n-> !B,
rmoale ~h,yven>a;l.W !p'v-' !B, ~q"yxia-] !b, Why"l.d:G> ~h,l' [b;V'YIw: 40:9 `~h,(yven>a;w> hM'he ytik'[]M;h-; !B,
ynIn>hi ynIa]w: 40:10 `~k,(l' bj;yyIw> lb,B' %l,m-, ta, Wdb.[iw> #r<a'b' Wbv. ~yDI_f.K;h; dAb[]me War>yTi-( la;
Wmfiw> !m,v,w> #yIq;w> !yIy: Wps.ai ~T,a;w> Wnyle_ae Waboy" rv<a] ~yDIf.K;h; ynEp.li dmo[]l;( hP'c .MiB; bveyO
!AM[-; ynE)b.biW ba'AmB.-rv,a] ~ydIWhY>h-; lK'( ~g:w> 40:11 `~T,(f.p;T-. rv,a] ~k,yrE['B. Wbv.W ~k,ylek.Bi
~h,yle[] dyqIp.hi ykiw> hd"_Whyli( tyrIaev. lb,B-' %l,m,( !t:n-" yKi( W[m.v'( tAcr"a]h-'( lk'B. rv<a]w: ~Ada/b,W
~v'- WxD>nI rv<a] tAmqoM.h-; lK'mi ~ydIWhY>h-; lk' WbvuY"w: 40:12 `!p")v-' !B, ~q"yxia-] !B, Why"l.d:G-> ta,
!n"x'Ay*w> 40:13 p `dao)m. hBer>h; #yIq:w" !yIy: Wps.a;Y:w: ht'P'_c.Mih; Why"l.d:G-> la, hd"Why>-#r<a,( WaboY"w:
[:doy"h] wyl'ae Wrm.aYOw: 40:14 `ht'P'(c.Mih; Why"l.d:G-> la, WaB' hd<F_ 'B; rv<a] ~yliy"x]h; yrEf-' lk'w> x:rEq-' !B,

325

!ymia/h-, al{w> vp,n"+ ^t.Koh;l. hy"n>t;n-> !B, la[em'v.y-I ta, xl;v' !AM[-; ynE)B. %l,m, syli[]B; yKi [d:Te
hk'l.ae rmoale hP'c.MiB; rt,Seb; Why"l.d:G-> la, rm:a' x:rqE '-!B, !n"x'Ayw> 40:15 `~q")yxia-] !B, Why"l.d:G> ~h,l'
hd"Why>-lK' Wcpon"w> vp,N< hK'K,y: hM'l' [d"_yE al{ vyaiw> hy"n>t;n-> !B, la[em'v.y-I ta, hK,a;w> aN"
x:rEq-' !B, !n"x'Ay-la, ~q'yxia-] !b, Why"l.d:G> rm,aYOw: 40:16 `hd"(Why> tyrIaev. hd"b.a'w> ^yl,ae ~yciB'qN. Ih;
vd<xoB; yhiy>w: 41:1 s `la[e(m'v.y-I la, rbEdo hT'a; rq,v-, yKi( hZ<+h; rb"D"h-; ta, hfe[]T; f[;T;-la;(
~yvin"a] hr"f'[]w: %l,M,h; yBer:w> hk'WlM.h; [r;Z<mi [m'v'ylia-/ !b, hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yI aB' y[iybiV.h;
la[em'v.yI ~q'Y"w: 41:2 `hP'(c.MiB; wD"x.y: ~x,l, ~v' Wlk.aYOw: ht'P'_c.Mih; ~q"yxia-] !b, Why"l.d:G-> la, ATai
tm,Y"w: br<x,B; !p"v-' !B, ~q"yxia-] !b, Why"l.d:G-> ta, WKY:w: ATai Wyh-' rv,a] ~yvin"a]h' tr<f,[]w: hy"n>t;n-> !B,
Why"l.d:G-> ta, ATai Wyh-' rv,a] ~ydIWhY>h-; lK' taew> 41:3 `#r<a'(B' lb,B-' %l,m,( dyqIp.h-i rv,a] At+ao
~AYB; yhiy>w: 41:4 `la[e(m'v.yI hK'hi hm'x'l.Mih; yven>a; tae ~v'-_ Wac.m.nI rv<a] ~yDIf.K;h-; ta,w> hP'c.MiB;
~ynImov. !Arm.Vmo) iW AlVimi ~k,V.mi ~yvin"a] WaboY"w: 41:5 `[d"(y" al{ vyaiw> Why"+l.d:G-> ta, tymih'l. ynIVeh;
41:6 `hw")hy> tyBe aybih'l. ~d"y"B. hn"Abl.W hx' n>miW ~ydI_d>GO*t.miW ~ydIg "b. y[erUq.W !q"z" yxeLg. Um. vyai
rm,aYOw: ~t'ao vgOp.Ki yhiy>w): hk,_boW %l{h' %lEho hP'c.Mih-; !mi ~t'ar"q.li hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yI aceYEw:
la[em'v.yI ~jex'v.YIw: ry[i_h' %AT-la, ~a'AbK. yhiy>w: 41:7 s `~q")yxia-] !b, Why"l.d:G-> la, WaBo ~h,ylea]
Wrm.aYOw: ~b'- Wac.m.nI ~yvin"a] hr"f'[]w: 41:8 `AT*ai-rv,a] ~yvin"a]h'w> aWh rABh; %AT-la, hy"n>t;n-> !B,
al{w> lD:x.Y<w: vb'_d>W !m,v,w> ~yrI[of.W ~yJixi hd<F 'B; ~ynImoj.m; Wnl'- vy<-yKi( WntemiT-. la; la[em'v.y-I la,
rv<a] ~yvin"a]h' yrEg >P-i lK' tae la[em'v.yI ~v' %yliv.hi rv,a] rABh;w> 41:9 `~h,(yxea] %AtB. ~t'ymih/
aLemi Atao lae_r"f.y-I %l,m,( av'[.B; ynEP.mi as'a' %l,M,h; hf'[' rv<a] aWh Why"l.d:G-> dy:B. hK'hi
hP'c.MiB; rv<a] ~['h' tyrIaev-. lK'-ta, la[em'v.yI B.v.YIw: 41:10 `~yli(l'x] Why"n>t;n-> !B, la[em'v.yI
~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wb)n> dyqip.hi rv<a] hP'c.MiB; ~yrIa'vN. Ih; ~['h-' lK'-ta,w> %l,M,h; tAnB-. ta,
[m;v.YIw: 41:11 s `!AM)[; ynEB-. la, rbo[]l; %l,YwE : hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yI ~Bev.YIw: ~q"+yxia-] !B, Why"l.d:G-> ta,
`hy")n>t;n-> !B, la[em 'v.yI hf'[' rv<a] h['r"h-'( lK' tae AT+ai rv<a] ~yliy"x]h; yrEf-' lk'w> x:rEq-' !B, !n"x'Ay
~yIm-: la, Atao Wac.m.YIw: hy"+n>t;n-> !B, la[em'v.y-I ~[i ~xeL'hil. Wkl.YEw: ~yvin"a]h-' lK'-ta, Wxq.YIw: 41:12
taew> x:rEq-' !B, !n"x'Ay*-ta, la[em'v.y-I ta, rv<a] ~['h-' lK' tAar>Ki yhiy>w: 41:13 `!A[)bg. IB. rv<a] ~yBir:
hP'_c.Mih-; !mi la[em'v.yI hb'v-' rv,a] ~['h-' lK' WBsoY"w: 41:14 `Wxm'(f.YIw: AT=ai rv<a] ~yliy"x]h; yrEf-' lK'
!n"+x'Ay* ynEP.mi ~yvin"a] hn"mov.Bi jl;m.nI hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yIw> 41:15 `x;rE(q-' !B, !n"x'Ay*-la, Wkl.YEw: WbvuY"w:
tyrIaev-. lK' tae ATa-i rv,a] ~yliy"x]h; yrEf-' lk'w> x:rEq-' !B, !n"x'Ay xQ;YIw: 41:16 s `!AM)[; ynEB-. la, %l,YEw:
~q"+yxia-] !B, hy"l.d:G-> ta, hK'hi rx:a; hP'c.Mih-; !mi hy"n>t;n-> !B, la[e m'v.yI taeme byvihe rv<a] ~['h'
tWrgEB. Wbv.YE)w: Wkl.YEw: 41:17 `!A[)b.GImi byvihe rv<a] ~ysirsI "w> @j;w> ~yvin"w> hm'x'l.Mih; yven>a; ~yrIb'G>
War>y" yKi ~yDIf.K;h; ynEP.mi 41:18 `~yIr")c.mi aAbl' tk,l,l' ~x,l'_ tyBe lc,a-e rv,a] ~h'm.Ki ~h,Amk.
`#r<a'(B' lb,B-' %l,m,( dyqIp.h-i rv,a] ~q'yxia-] !B, Why"l.d:G-> ta, hy"n>t;n-> !B, la[em'v.yI hK' h-i yKi( ~h,_ynEP.mi
`lAd)G-" d[;w> !joQ'mi ~['h-' lk'w> hy"+[.v;(Ah-!B, hy"n>z:ywI) x:rEq-' !B, !n"x'Ay*w> ~yliy"x]h; yrEf-' lK' WvG>YIw:) 42:1 s
^yh,l{a/ hw"hy>-la, WndE[]B; lLeP;t.hiw> ^yn<p'l. WnteN "xit. an"- lP'Ti aybiN "h; Why"m.r>y-I la,( Wrm.aYOw: 42:2
Wnl'- dG<y:w> 42:3 `Wnt'(ao tAaro ^yn<y[e rv<a]K; hBer>h;me( j[;m. Wnr>a:v.n-I yKi( taZO=h; tyrIaeV.h-; lK' d[;B.
Why"m.r>yI ~h,ylea] rm,aYOw: 42:4 `hf,([]n: rv<a] rb"D"h-; ta,w> HB'-_ %l,nE) rv<a] %r<D<h-; ta, ^yh,l{a/ hw"hy>
hn<[]y-: rv,a] rb'D"h-; lK'( hy"h'w>) ~k,_yrEb.dIK. ~k,yhel{a/ hw"hy>-la, lLeP;t.mi ynIn>hi yTi[.m;v' aybiN"h;
WnB' hw"hy> yhiy> Why"m.r>y-I la,( Wrm.a' hM'hew> 42:5 `rb")D" ~K,mi [n:m.a-, al{) ~k,l' dyGIa; ~k,t.a, hw"hy>
42:6 `hf,([]n: !KE Wnyleae ^yh,l{a/ hw"hy> ^x]l'v.yI) rv,a] rb'D"h;-lk'K.( al{ -~ai !m"+a/n<w> tm,a/ d[el.
![;m;l. [m'_v.nI wyl'ae ^t.ao ~yxil.vo Wnx.na: ] Wna] rv,a] Wnyhel{a/ hw"hy> lAqB. [r"- ~aiw> bAj-~ai
hw"hy>-rb;d> yhiy>w: ~ymi_y" tr<f,[] #QEmi yhiy>w: 42:7 s `Wnyhe(l{a/ hw"hy> lAqB. [m;v.nI yKi Wnl'- bj;yyI) rv<a]
~['h-' lk'l.W AT+ai rv<a ] ~yliy"x]h; yrEf-' lK' la,w> x:rEq-' !B, !n"x'Ay*-la, ar"q.YIw: 42:8 `Why")m.r>y-I la,(
wyl'ae ytiao ~T,x.l;v. rv,a] lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) ~h,ylea] rm,aYOw: 42:9 `lAd)G-" d[;w> !joQ'mil.

326

yTi[.j;n"w> sroh/a, al{w> ~k,t.a, ytiynIb'W taZOh; #r<a'B' Wbv.Te( bAv-~ai 42:10 `wyn")p'l. ~k,tN. :xiT. lyPih;l.
lb,B' %l,m, ynEP.mi War>yTi-( la; 42:11 `~k,(l' ytiyfi[' rv<a] h['r"h-' la, yTim.x;nI yKi vAT+a, al{w> ~k,t.a,
lyCih;l.W ~k,t.a, [:yviAhl. ynIa' ~k,T.a-i yKi( hw"hy>-~aun> WNM,mi War>yTi-( la; wyn"+P'mi ~yairEy> ~T,a-; rv,a]
42:13 `~k,(t.m;d>a; la, ~k,t.a, byvihew> ~k,_t.a, ~x;rIw> ~ymix]r: ~k,l' !TEa,w> 42:12 `Ad*Y"mi ~k,t.a,
al{ rmoale 42:14 `~k,(yhel{a/ hw"hy> lAqB. [:mov. yTil.bil. taZO =h; #r<a'B' bvenE al{ ~T,a; ~yrIm.a-o ~aiw>
b['r>n-I al{) ~x,L,l;w> [m'_v.nI al{ rp"Av lAqw> hm'x'l.mi ha,r>n-I al{) rv<a] aAbn" ~yIr:c.mi #r<a, yKi
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) hd"_Why> tyrIaev. hw"hy>-rb;d> W[m.vi !kE l' hT'[;w> 42:15 `bve(nE ~v'w>
br<x,h; ht'y>h'w> 42:16 `~v'( rWgl' ~t,ab'W ~yIr:c.mi abol' ~k,ynEP. !WmfiT. ~Af ~T,a;-~ai laer"f.yI
WNM,mi ~ygIa]Do ~T,a-; rv,a] b['r"h'w> ~yIr"+c.mi #r<a,B. ~k,t.a, gyFiT; ~v' hN"M,mi ~yairEy> ~T,a; rv<a]
aAbl' ~h,ynEP-. ta, Wmf'- rv,a] ~yvin"a]h-' lk' Wyh.yI)w> 42:17 `Wtmu(T' ~v'w> ~yIr:c.mi ~k,yrEx]a; qB;d>yI ~v'
h['r"h'( ynEP.mi jylip'W dyrIf' ~h,l' hy<h.y-I al{)w> rb,D"_b;W b['r"B' br<x,B; WtWmy" ~v' rWgl' ~yIr:c.mi
yPia; %T;nI rv,a]K; laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 42:18 s `~h,(yle[] aybime ynIa] rv<a]
hM'v;l.W hl'a'l. ~t,yyIh.wI ~yIr"+c.mi ~k,a]boB. ~k,yle[] ytim'x] %T:Ti !KE ~Il;v'Wry> ybev.y-O* l[; ytim'x]w:
hd"Why> tyrIaev. ~k,yle[] hw"hy> rB,DI 42:19 `hZ<)h; ~AqM'h-; ta, dA[ War>t-i al{)w> hP'r>x,l.W hl'l'q.liw>
~t,y[et.hi ~yt,[et.hi yKi 42:20 `~AY*h; ~k,b' ytidoy[ih-; yKi W[d>Te( [:doy" ~yIr"+c.mi WaboT-' la;
hw"hy>-la, WndE[]B; lLeP;t.hi rmoale ~k,yhel{)a/ hw"hy>-la, ytiao ~T,x.l;v. ~T, a-; yKi( ~k,yteAv)p.n:B.
al{w> ~AY=h; ~k,l' dGIa;w" 42:21 `Wnyfi(['w> Wnl'- dG<h; !KE Wnyhel{a/ hw"hy> rm;ayO rv,a] lkok.W Wnyhe_l{a/
br<x,B; yKi W[d>Te( [:doy" hT'[;w> 42:22 `~k,(ylea] ynIx:l'v-. rv,a] lkol.W ~k,yhel{)a/ hw"hy> lAqB. ~T,[.m;v.
Why"m.r>yI tALk;K. yhiy>w: 43:1 s `~v'( rWgl' aAbl' ~T,c.p;x] rv<a] ~AqM'B; WtWm+T' rb,D<b;W b['r"B'
tae ~h,_ylea] ~h,yhel{a/ hw"hy> Axl'v. rv<a] ~h,yhel{a/ hw"hy> yrEb.D-I lK'-ta, ~['h-' lK'-la, rBEd:l.
~ydI_ZEh; ~yvin"a]h-' lk'w> x:rEq-' !B, !n"x'Ayw> hy"[.v;(Ah-!b, hy"r>z:[] rm,aYOw: 43:2 s `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK'
~yIr:c.mi Wabot-' al{) rmoale Wnyhel{a/ hw"hy> ^x]l'v. al{ rBed:m. hT'a; rq,v, Why"m.r>y-I la,( ~yrIm.ao
tymih'l. ~yDIf.K;h-; dy:)b. Wnt'ao tTe ![;m;l. WnB'_ ^t.ao tySim; hY"rin-E !B, %WrB' yKi 43:3 `~v'( rWgl'
lAqB. ~['h-' lk'w> ~yliy"x]h; yrEf-' lk'w> x:rEq-' !B, !n"x'Ay [m;v-' al{)w> 43:4 `lb,(B' Wnt'ao tAlg>h;l.W Wnt'ao
tyrIaev-. lK' tae ~yliy"x]h; yrEf-' lk'w> x:rEq-' !B, !n"x'Ay xQ;YIw: 43:5 `hd"(Why> #r<a,B. tb,v,l' hw"+hy>
~yrIb'G>h;-ta,( 43:6 `hd"(Why> #r<a,B. rWgl' ~v'- WxD>nI rv<a] ~yIAGh;-lK'mi Wbv'- rv,a] hd"_Why>
~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> x:yNIhi rv<a] vp,N<h;-lK' taew> %l,M,h; tAnB-. ta,w> @J;h-; ta,w> ~yviN "h-; ta,w>
#r<a, WaboY"w: 43:7 `WhY")rIn-E !B, %WrB-' ta,w> aybiN "h; Why"m.r>yI taew> !p"+v-' !B, ~q"yxia-] !B, Why"l.d:G-> ta,
Why"m.r>y-I la,( hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 43:8 s `sxe(n>P;x.T-; d[; WaboY"w: hw"+hy> lAqB. W[m.v' al{ yKi ~yIr:c.mi
xt;p,B. rv<a] !Bel.M;B; jl,M,B; ~T'n>m;j.W tAldoG> ~ynIb'a] ^d>y"B. xq: 43:9 `rmo*ale sxen>P;x.t;B.
tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) ~h,ylea] T'r>m;a'w> 43:10 `~ydI(Why> ~yvin"a] ynEy[el. sxe_n>P;x.t;B. h[or>P-; tyBe
l[;M;mi Aas.ki yTim.f;w> yDIb.[; lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>-ta, yTix.q;l'w> x:levo ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/
hK'hiw> ab'W ha'b'W 43:11 `~h,(yle[] AryrIp.v; ArWrp.v; -ta, hj'n"w> yTin>m"+j' rv<a] hL,aeh' ~ynIb'a]l'
vae yTiC;hiw> 43:12 `br<x'(l, br<x,l; rv<a]w: ybiV,l; ybiV.l; rv<a]w: tw<M'l; tw<M"l; rv<a] ~yIr"+c.mi #r<a-, ta,
Adg>B-i ta, h[,roh'( hj,[.y-: rv,a]K; ~yIr:c.mi #r<a-, ta, hj'['w> ~b'_v'w> ~p'r"f.W ~yIr:c.mi yhel{a/ yTeb'B.
yTeB-' ta,w> ~yIr"+c.mi #r<a,B. rv<a] vm,v, tyBe tAbC.m-; ta,( rB;viw> 43:13 `~Al)v'B. ~V'mi ac'y"w>
~ybiv.YOh; ~ydIWhY>h-; lK' la, Why"m.r>y-I la,( hy"h' rv<a] rb'D"h; 44:1 s `vae(B' @rof.yI ~yIr:c.m-i yhe(l{a/
rm;a-' hKo 44:2 s `rmo*ale sArt.P; #r<a,b.W @nOb.W sxen>P;x.t;b.W lDog>miB. ~ybi v.YOh; ~yIr"+c.mi #r<a,B.
l[;w> ~Il;v'Wry-> l[; ytiabehe rv<a] h['r"h-'( lK' tae ~t,yair> ~T,a; laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy>
Wf[' rv<a] ~t'['r" ynEP.mi 44:3 `bve(Ay ~h,B' !yaew> hZ<h; ~AYh; hB'r>x' ~N"hwi > hd"_Why> yrE[-' lK'
44:4 `~k,(yteboa]w: ~T,a; hM'he ~W[d"y> al{ rv,a] ~yrI+xea] ~yhil{ale dbo[]l; rJeq;l. tk,l,l' ynIse[ik.h;l.
tae Wf[]t; an"- la; rmo=ale x:l{v'w> ~yKev.h; ~yaiybiN>h; yd:b'[-] lK'-ta, ~k,ylea] xl; v.a,w"

327

yTil.bil. ~t'_['r"(me bWvl' ~n"z>a-' ta, WJh-i al{w> W[m.v'( al{w> 44:5 `ytianE)f' rv<a] taZOh; hb'[eToh-; rb:)D>
~Il'_v'Wr)y> tAcxub.W hd"Why> yrE['B. r[;b.Tiw: yPia;w> ytim'x] %T:Tiw: 44:6 `~yrI)xea] ~yhil{ale rJEq;
yhel{a/ tAab'c. yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo) hT' [;w> 44:7 s `hZ<)h; ~AYK; hm'm'v.li hB'r>x'l. hn"yy<h.Tiw:
qnEAyw> lleA[ hV'aiw-> vyai ~k,l' tyrIk.h;l. ~k,tevop.n-: la, hl'Adg> h['r" ~yfi[o ~T,a; hm'l' laer"f.yI
~yhil{ale rJeq;l. ~k,ydEy> yfe[]m;B. ynIse[ik.h;l. 44:8 `tyrI)aev. ~k,l' rytiAh yTil.bil. hd"_Why> %ATmi
~k,t.Ay*h/ ![;m;l.W ~k,l' tyrIk.h; ![;m;l. ~v'_ rWgl' ~yaiB' ~T,a-; rv,a] ~yIr:c.mi #r<a,B. ~yrIxea]
ykel.m; tA[r-" ta,w> ~k,yteAba] tA[r-" ta, ~T,x.k;v.h;( 44:9 `#r<a'(h' yyEAG lkoB. hP'r>x,l.W hl'l'q.li
tAcxub.W hd"Why> #r<a,B. Wf[' rv<a] ~k,_yven> t[or" taew> ~k,te[or" taew> wyv'n" tA[r" taew> hd"Why>
yTit;n-" rv,a] yt;Qoxub.W ytir"At)b. Wkl.h-' al{)w> War>y" al{w> hZ<+h; ~AYh; d[; WaK.dU al{ 44:10 `~Il'(v'Wry>
yn:P' ~f' ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm; a-' hKo) !kel' 44:11 s `~k,(yteAba] ynEp.liw> ~k,ynEp.li
~h,ynEp. Wmf'- rv,a] hd"Why> tyrIaev-. ta, yTix.q;l'w> 44:12 `hd"(Why>-lK'-ta, tyrIk.h;l.W h['_r"l. ~k,B'
!joQ'mi WMT;yI b['r"B'( br<x,B; WlPoyI ~yIr:c.mi #r<a,B. lko WMt;w> ~v' rWgl' ~yIr:c.m-i #r<a,( aAbl'
l[; yTid>q;p'W 44:13 `hP'(r>x,l.W hl'l'q.liw> hM'v;l. hl'a'l. Wyh'w> Wtmu_y" b['r"b'W br<x,B; lAdG-" d[;w>
hy<h.yI al{w> 44:14 `rb,D"(b;W b['r"B' br<xB, ; ~Il'_v'Wr)y-> l[; yTid>q:P' rv<a]K; ~yIr:c.mi #r<a,B. ~ybiv.AY*h;
hd"Why> #r<a, bWvl'w> ~yIr"+c.mi #r<a,B. ~v'- rWg*l' ~yaiB'h; hd"Why> tyrIaev.li dyrIf'w> jyliP'
Wn[]Y:w: 44:15 s `~yji(leP-. ~ai yKi WbWvy-" al{) yKi ~v' tb,v,l' bWvl' ~v'p.n-: ta, ~yai F .n:m. hM'h-e rv,a]
tAdm.[oh' ~yviN "h-; lk'w> ~yrIxea] ~yhil{ale ~h,yven> tArJ.q;m-. yKi( ~y[id>YO*h; ~yvin"a]h-' lK' Why"m.r>y-I ta,(
Wnyleae T'r>B:D-I rv,a] rb"D"h; 44:16 `rmo*ale sArt.p;B. ~yIr:c.m-i #r<a,(B. ~ybiv.YOh; ~['h-' lk'w> lAd+G" lh'q'
rJeq;l. WnyPimi ac'y-" rv,a] rb"D"h-; lK'-ta,( hf,[]n: hfo[' yKi 44:17 `^yl,(ae ~y[im.vo WNn<yae hw"+hy> ~veB.
yrE['B. WnyrEf'w> Wnykel'm. Wnyteboa]w: Wnx.n:a] Wnyfi[' rv,a]K; ~ykis'n> Hl'- %ySe(h;w> ~yIm;V'h; tk,l,m.li
Wnl.d:x' za'-!miW 44:18 `Wnyai(r" al{ h['r"w> ~ybiAj hy<hN. I)w: ~x,l-, [B;(fN. I)w: ~Il'_v'Wry> tAcxub.W hd"Why>
Wnx.n:a-] yki(w> 44:19 `Wnm.T'( b['r"b'W br<x,b;W lko+ Wnr>s:x' ~ykis 'n> Hl'- %SE)h;w> ~yIm:V'h; tk,l,m.li rJeq;l.
hb'ci[]h;l. ~ynIW"K; Hl' Wnyfi[' Wnyven"a] ydE[]l.B;mi(h] ~ykis_ 'n> Hl' %SEh;l.W ~yIm;V'h; tk,l,m.li ~yrIJ.q;m.
~['h-' lK'-l[;w> ~yviN"h-; l[;w> ~yrIb'G>h-; l[; ~['_h-' lK'-la, Why"m.r>yI rm,aYO w: 44:20 p `~yki(s'n> Hl' %SEh;w>
~Il;v'Wry> tAcxub.W hd"Why> yrE['B. ~T,rJ> ;qi rv,a] rJeQih-; ta, aAlh] 44:21 `rmo*ale rb"D" Atao ~ynI[oh'
44:22 `AB*li l[; hl,[]T;w:) hw"hy> rk:z" ~t'ao #r<a'_h' ~[;w> ~k,yrEf'w> ~k,ykel.m; ~k,yteAb)a]w: ~T, a;
yhiT.w: ~t,_yfi[] rv<a] tbo[eATh; ynEP.mi ~k,ylel.[;m; [:ro ynEP.mi tafel' dA[ hw"hy> lk;Wy-al{)w>
rv<a]w: ~T,rJ> ;qi rv,a] ynEP.mi 44:23 `hZ<)h; ~AYh;K. bveAy !yaeme hl'l'q.liw> hM'v;l.W hB'r>x'l. ~k,c.r>a;
!Ke- l[; ~T,_k.l;h] al{ wyt'wOd>[eb.W wyt'Qoxub.W Atr"tob.W hw"hy> lAqB. ~T,[.m;v. al{w> hw"hyl; ~t,aj'x]
~yvi_N"h-; lK' la,w> ~['h-' lK'-la, Why"m.r>yI rm,aYOw: 44:24 s `hZ<)h; ~AYK; taZOh; h['r"h' ~k,t.a, tar"q'
yhel{a/ tAab'c-. hw")hy> rm:a-' hKo) 44:25 s `~yIr")c.mi #r<a,B. rv<a] hd"Why>-lK' hw"h y>-rb;D> W[m.vi
hf,[]n: hfo[' rmoale ~t,aLemi ~k,ydEybiW ~k,ypiB. hn"r>BEd:T.w: ~k,yven>W ~T,a; rmoale laer"f.yI
hn"m.yqiT' ~yqEh' ~ykis_ 'n> Hl' %SEh;l.W ~yIm;V'h; tk,l,m.li rJeq;l. Wnr>d:n" rv<a] WnyrEd"n-> ta,
~ybiv.YOh; hd"Why>-lK' hw"hy>-rb;d> W[m.vi !kel' 44:26 p `~k,(yrEd>n-I ta, hn"yf,[]t; hfo['w> ~k,yrEd>n-I ta,
ypiB. ar"q.nI ymiv. dA[ hy<h.y-I ~ai hw"hy> rm:a' lAdG"h; ymi v.Bi yTi[.B;v.nI ynIn>hi ~yIr"+c.mi #r<a,B.
al{w> h['r"l. ~h,yle[] dqEvo ynIn>hi 44:27 `~yIr")c.mi #r<a-, lk'B. hwIhy> yn"doa-] yx; rmEao hd"Why> vyai- lK'
yjeylip.W 44:28 `~t'(AlK.-d[; b['r"b'W br<x,B; ~yIr:c.m-i #r<a,(B. rv<a] hd"Why> vyai- lk' WMt;w> hb'_Ajl.
~yaiB'h; hd"Why> tyrIaev-. lK' W[d>y"w>) rP"s+ .mi ytem. hd"Why> #r<a, ~yIr:c.mi #r<a-, !mi !Wbvuy> br<x,
hw"hy>-~aun> tAah' ~k,l-' tazOw> 44:29 `~h,(meW yNIM<mi ~Wqy" ymi- rb;D> ~v' rWgl' ~yIr:c.m-i #r<a,(l.
44:30 s `h['(r"l. ~k,yle[] yr:b'd> WmWqy" ~Aq yKi W[d>Te( ![;m;l. hZ<+h; ~AqM'B; ~k,yle[] ynI a] dqEp-o yKi(
Av+p.n: yveq.b;m. dy:b.W wyb'y>ao* dy:B. ~yIr:c.m-i %l,m,( [r: p.x' h[or>P-; ta, !tenO ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo
s `Av)p.n: vQEb;m.W Aby>ao lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> dy:B. hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>c-i ta, yTit;n" rv,a]K;

328

hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, Abt.k'B. hY"+rin-E) !B<) %WrB-' la, aybiN "h; Why"m.r>yI rB,DI rv<a] rb'D"h; 45:1
45:2 s `rmo*ale hd"Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahyli ty[ibir>h") hn"V'B; Why"m.r>yI yPimi rp,se l[;
!Agy" hw"hy> @s:y-" yKi( yli an"- yAa) T'r>m;a' 45:3 `%Wr)B' ^yl,[' lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo)
hNEhi hw"hy> rm:a' hKo wyl'ae rm:aTo hKo 45:4 s `ytiac'(m' al{ hx'Wnm.W ytix'n>a;B. yTi[g. :y" ybi_aok.m-; l[;
^l-. vQ,b;T. hT'a;w> 45:5 `ayhi( #r<a'h-' lK'-ta,w> vte_nO ynIa] yTi[.j;n-" rv,a] taew> srEho ynIa] ytiynIB-' rv,a]
ll'v'l. ^v.p.n-: ta,( ^l. yTit;n"w> hw"hy>-~aun> rf'B-' lK'-l[; h[' r" aybime ynIn>hi yKi vQE+b;T-. la; tAldgo >
`~yI)AGh;-l[; aybiN "h; Why"m.r>y-I la, hw" hy>-rb;d> hy"h' rv,a] 46:1 s `~v'-( %l,Te( rv<a] tAmqoM.h-; lK' l[;
hK'hi rv<a] vmi_K.r>k;B. tr"P-. rh;n-> l[; hy"h-' rv,a] ~yIr:c.mi %l,m, Akn> h[or>P; lyxe- l[; ~yIr:c.mil. 46:2
!gEm' Wkr>[i 46:3 `hd"(Why> %l,m, WhY"viayO-!B, ~yqIy"Ahyli ty[iybir>h") tn:v.Bi lb,B' %l,m, rC;ar<d>k;Wb)n>
~yxim'r>h") Wqr>mi ~y[i_b'AkB. WbC.y:t.hi(w> ~yvir"P'h; Wl[]w:) ~ysiWSh; Wrs.ai 46:4 `hm'(x'l.Mil; Wvg>W hN"ciw>
al{w> Wsn" sAnm'W WTK;yU ~h,yrEABgIw> rAxa' ~ygIs on> ~yTix; hM'he ytiyair" [:WDm; 46:5 `tnO*yOr>Sih; Wvb.li
tr"P-. rh;n> dy:- l[; hn"Apc' rAB=GIh; jleM'y-I la;w> lQ;h; sWny-" la; 46:6 `hw")hy>-~aun> bybiS 'mi rAgm' Wn=p.hi
hl,[]y:) raoy>K; ~yIr:c.mi 46:8 `wym'(yme Wv[]G"t.yI) tArhN' >K; hl,_[]y:) raoy>K; hz<- ymi 46:7 `Wlp'n( "w> Wlv.K'
~ysiWSh; Wl[] 46:9 `Hb'( ybev.yOw> ry[i hd"ybiao #r<a-, hS,k;a] hl,[]a;( rm,aYOw: ~yIm"+ Wv[]GOt.yI tArhN' >k;w>
~AYh;w>) 46:10 `tv,q") yker>Do yfep.To ~ydIWlw> !gEm' yfep.To jWpW vWK ~yrI+ABGIh; Wac.yEw> bk,r<h' Wll.hot.hiw>
~m'_D"mi ht'w>r"w> h['b.f'w> br<x, hl'k.a'w> wyr"C 'mi ~qEN "hil. hm'q'n> ~Ay tAab'c. hwIhy> yn"doal; aWhh;
tl;WtB. yrIc\ yxiq.W d['lg. I yli[] 46:11 `tr"(P-. rh;n-> la, !Apc' #r<a,B. tAab'c. hwIhy> yn"doal; xb;z< yKi
%nEAlq. ~yIAg W[m.v' 46:12 `%l") !yae hl'['T. tAapur> tyBer>hi ytiyBer>hi aw>V'l; ~yIr"+c.m-i tB;
rB<DI rv<a] rb'D"h; 46:13 p `~h,(ynEv. Wlp.n" wyD"x.y: Wlv'K' rABgIB. rABgI-yKi( #r<a'_h' ha'l.m' %tEx'w>ciw>
WdyGIh; 46:14 `~yIr")c.mi #r<a-, ta, tAKh;l. lb,B' %l,m, rC;ar<d>k;Wb)n> aAbl' aybiN_ "h; Why"m.r>y-I la,( hw"hy>
hl'k.a-' yKi( %l' !kEh'w> bCey:t.hi Wrm.ai sxe_n>P;x.t;b.W @nO b. W[ymiv.h;w> lADg>mib. W[ymiv.h;w> ~yIr:c.mib.
lp;n-" ~G: lve_AK hB'r>hi 46:16 `Ap*d"h] hw"hy> yKi dm;[' al{ ^yr<_yBia; @x:s .nI [:WDm; 46:15 `^yb,(ybis. br<x,
46:17 `hn")AYh; br<x, ynEP.mi WnTed>l;Am) #r<a-, la,w> WnMe[; la, hb'vun"w> hm'Wq Wrm.aYO*w: Wh[er-E la, vyai
tAab'c. hw"hy> %l,M,h-; ~aun> ynIa-' yx; 46:18 `d[e(AMh; rybi[/h, !Aav' ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P; ~v'_ War>q'
~yIr"+c.m-i tB; tb,v,Ay %l' yfi[] hl'Ag yleK. 46:19 `aAb)y" ~Y"B; lm,r>k;k.W ~yrIh'B,( rAbt'K. yKi Am+v.
`ab'( aB' !ApC'mi #r<q< ~yIr"+c.mi hY"p-i hpe(y> hl'g >[, 46:20 s `bve(Ay !yaeme ht'C .nIw> hy<h.ti( hM'v;l. @nO-yKi(
~d"yae ~Ay yKi Wdm'_[' al{ wyD"x.y: Wsn" Wnp.hi hM'h-e ~g:-yKi( qBer>m; yleg >[,K. HB'r>qib. h'yr<kif-. ~G: 46:21
ybej.xoK. Hl' WaB' tAMDUr>q;b.W WkleyE lyIx:b-. yKi( %lE+yE vx'N "K; Hl'Aq 46:22 `~t'(D"quP. t[e ~h,yle[] aB'
46:24 `rP"s
) .mi ~h,l' !yaew> hB,r>a;me( WBr: yKi rqE+x'yE) al{ yKi hw"hy>-~aun> Hr"[.y: Wtr>K' 46:23 `~yci([e
dqeAp ynIn>hi laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a' 46:25 `!Ap)c-' ~[; dy:B. hn"T.nI ~yIr"+c.m-i tB; hv'ybiho
~yxij.Boh; l[;w> h[or>P-; l[;w> h'yk,_l'm-. l[;w> h'yh,l{a-/ l[;w> ~yIr:c.m-i l[;w> h[or>P-; l[;w> aNOmi !Ama-' la,
!kE- yrEx]a;w> wyd"_b'[-] dy:b.W lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wb)n> dy: b.W ~v'p.n: yveq.b;m. dy:B. ~yTit;n>W 46:26 `AB*
ynIn>hi yKi laer "f.yI tx;T-e la;w> bqo[]y:) yDIb.[; ar"yTi-la; hT'a;w> 46:27 s `hw")hy>-~aun> ~d<q-< ymeyKi( !Kov.Ti
hT'a; 46:28 s `dyrI)x]m; !yaew> !n:a]v;w> jq:v'w> bAq[]y: bv'w> ~y"+b.vi #r<a,me ^[]r>z-: ta,(w> qAxr"me( ^[]vi(Am
^yTix.D:hi rv<a] ~yIAGh;-lk'(B. hl'k' hf,[/a, yKi ynIa"+ ^T.ai yKi hw"hy>-~aun> bqo[]y:) yDI b.[; ar"yTi-la;
hw"hy>-rb;d> hy"h' rv,a] 47:1 s `&'Q<)n:a] al{ hQEn:w> jP'v.Mil; ^yTir>S;yIw> hl'k' hf,[/a-, al{ ^t.ao)w> hM'v'
~yIm-; hNEhi hw"hy> rm:a' hKo 47:2 s `hZ")[-; ta, h[or>p; hK,y: ~r<j,B. ~yTi_v.liP-. la, aybiN "h; Why"m.r>y-I la,
lliyhew> ~d"a'h'( Wq[]z")w> Hb'_ ybev.yOw> ry[i Ha'Alm.W #r<a, Wpj.v.yIw> @jeAv lx;n:l. Wyh'w> !ApC'mi ~yli[o
Wnp.h-i al{) wyL'_GIl.G: !Amh] ABk.rIl. v[;r:me wyr"yBia; tAsr>P; tj;[]v;( lAQmi 47:3 `#r<a'(h' bveAy lKo
rcol. tyrIk.h;l. ~yTiv.liP-. lK'-ta, dAdv.li aB'h; ~AYh;-l[; 47:4 `~yId")y" !Ayp.rImE) ~ynIB-' la, tAba'
hx'r>q' ha'B' 47:5 `rAT*p.k; yai tyrIaev. ~yTiv.liP-. ta, hw"hy> ddE v-o yKi( rzE+[o dyrIf' lKo !Adycil.W
hn"a-" d[; hw"hyl;( br<x, yAh 47:6 s `ydId"(AGt.Ti yt;m-' d[; ~q"+m.[i tyrIaev. !Alq.v.a; ht'm.d>nI hZ"[-; la,

329

!Alq.v.a-; la,( Hl'-_ hW"ci hw"hyw:) yjiqov.Ti %yae 47:7 `yMido)w" y[ig >r"he %rE[.T-; la; ypis.a'(he yjiqo+v.ti al{
Abn>-la, yAh laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) ba' Aml. 48:1 s `Hd"(['y> ~v' ~Y"h; @Ax-la,w>
ba'Am tL;hiT. dA[ !yae 48:2 `hT'x'(w" bG"f.Mih; hv'ybiho ~yIt"+y"r>qi hd"K.l.nI hv'ybiho hd"D"vu yKi
lAq 48:3 `br<x'( %l,Te %yIr:x]a; yMiDoTi !mEd>m-; ~G: yAG=mi hN"t<yrIk.n:w> Wkl. h['r" h'yl,[' Wbv.x' !ABv.x,B.
48:5 `h'yr<(y[ic. h'yr<A[c. hq"[Z' > W[ymiv.hi ba'_Am hr"B.v.nI 48:4 `lAd)G" rb,v,w" dvo ~yIn"+Arxo*me hq"['c.
`W[me(v' rb,v-, tq;[]c;( yrEc' ~yIn:roAx dr:AmB. yKi ykiB-,_ hl,[]y:) ykib.Bi tyxiWLh; tAxLuh; hle[]m; yKi
%yIt;Arc.Aab.W %yIf;[]m;B. %xEj.Bi ![;y: yKi 48:7 `rB")d>MiB; r[EAr[]K; hn"yy<h.ti(w> ~k,_v.p.n: WjL.m; WsnU 48:6
ddEvo aboy"w> 48:8 `wyD"(x.y: dx;y: wyr"f'w> wyn"h]Ko hl'AGB; vAmk. vymik. ac'y"w> ydIke_L'Ti T.a-; ~G:
#yci-WnT. 48:9 `hw")hy> rm:a' rv<a] rvo=yMih; dm;v.nIw> qm,[eh' db;a'w> jleM'ti al{ ry[iw> ry[i- lK'-la,
hw"hy> tk,al,m. hf,[o rWra' 48:10 `!hE)B' bveAy !yaeme hn"yy<h.ti( hM'v;l. h'yr<['w> ace_Te acon" yKi ba'Aml.
qr:Wh-al{)w> wyr"m'v-. la, aWh jqEvow> wyr"W[N>mi ba'Am !n:a]v; 48:11 `~D"(mi ABr>x; [;nEmo rWra'w> hY"+mir>
!kel' 48:12 s `rm")n" al{ AxyrEw> AB Am[.j; dm;[' !Ke- l[; %l"+h' al{ hl'AGb;W yliK-, la, yliK.mi
vboW 48:13 `WcPe(n:y> ~h,yleb.nIw> WqyrIy" wyl'kew> Wh[u_cew> ~y[ico Al-yTix.L;viw> hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymi y-" hNEhi
Wnx.n"+a] ~yrIABGI Wrm.aTo) %yae 48:14 `~x'(j,b.mi lae tyBemi laer"f.yI tyBe WvBo- rv,a]K; vAm+K.mi ba'Am
%l,M,h-; ~aun> xb;J'_l; Wdr>y" wyr"WxB;( rx:b.miW hl'[' h'yr<['w> ba'Am dD: vu 48:15 `hm'(x'l.Mil; lyIx-: yven>a;w>
wyb'ybis.-lK' Al WdnU 48:17 `dao)m. hr"h]mi At['r"w> aAb+l' ba'Am-dyae bArq' 48:16 `Am*v. tAab'c. hw"hy>
ybiv.W yb,v.yO dAbK'mi ydIr> 48:18 `hr"(a'p.Ti lQEm; z[o- hJem; rB;v.nI hk'yae Wrm.ai Am+v. y[ed>yO lkow>
yPic;w> ydIm.[i %r<D-< la, 48:19 `%yIr")c'b.mi txevi %b' hl'[' ba'Am ddEv-o yKi( !Ab+yDI-tB; tb,v,yO am'C 'b;
yliyliyhe hT'x-; yKi( ba'Am vybiho 48:20 `ht'y")hN. -I) hm; yrIm.ai hj'l'm.nIw> sn"- ylia]v; r[E+Ar[] tb,v,Ay
rvo=yMih; #r<a-, la, aB' jP'v.miW 48:21 `ba'(Am dD:vu yKi !Anr>a;b. WdyGIh; Wq['_z>W* yqi['z>W Wlyliyhe
48:23 `~yIt")l'b.DI tyBe l[;w> Abn-> l[;w> !AbyDI-l[;w> 48:22 `t[;p'(yme t[;p'Am-l[;w> hc'h.y-: la,w> !Alx-o la,
#r<a, yrE[-' lK' l[;w> hr"_c.B-' l[;w> tAYrIq-. l[;w> 48:24 `!A[)m. tyBe- l[;w> lWmG" tyBe- l[;w> ~yIt:y"r>qi l[;w>
yKi WhrUyKiv.h; 48:26 `hw")hy> ~aun> hr"B'_v.nI A[roz>W ba'Am !r<q< h['Dg> >nI 48:25 `tAb)roQ.h;w> tAqxor>h' ba'Am
^l. hy"h' qxoF .h; aAl ~aiw> 48:27 `aWh)-~G: qxof.li hy"h'w> AayqiB. ba'Am qp;s 'w> lyDIg_ >hi hw"hy>-l[;
Wnk.viw> ~yrI[' Wbz>[i 48:28 `dd"(Ant.Ti AB ^yr<b'd> yDEm-i yKi( ac'_m.nI ha'c'm.nI ~ybiN"g:B-. ~ai laer"f.yI
dao+m. ha,GE ba'Am-!Aag> Wn[.m;v' 48:29 `tx;p-'( ypi yrEb.[,B. !NEq;T. hn"Ayk. Wyh.wI) ba'_Am ybev.yO [l; S,B;
`Wf)[' !kE- al{ wyD"B; !kE-+ al{w> Atr"b.[, hw"hy>-~aun> yTi[.d:y" ynIa] 48:30 `AB*li ~rUw> Atw"ag] :w> AnAag>W Ahb.G"
rzE[.y: ykiB.mi 48:32 `hG<)h.y< fr<x-, ryqI) yven>a-; la, q['_z>a, hL{Ku ba'Aml.W lyliyEa] ba'Am-l[; !Ke-l[; 48:31
ddEvo %rEyciB-. l[;w> %cEyqe-l[; W[g"+n" rzE[.y: ~y" d[; ~y" Wrb.[' %yIt;voyji(n> hm'b.fi !p,G<h; %L'-hK,b.a,
dd"yhe %rod>y-I al{) yTiB;v.hi ~ybiq'ymi !yIy:w> ba'_Am #r<a,meW lm,r>K;mi lygI w" hx'm.fi hp's .a,n<w> 48:33 `lp'(n"
~yIn:rox-o d[; r[;Comi ~l'Aq Wnt.n" #h;y-: d[; hle['l.a-, d[; !ABv.x, tq;[Z] :mi 48:34 `dd"(yhe al{ dd"yhe
hm'b' hl,[]m; hw"+hy>-~aun> ba'Aml. yTiB;v.hiw> 48:35 `Wy*h.yI tAMv;m.li ~yrIm.nI yme- ~G: yKi hY"+vili(v. tl;g >[,
fr<x,- ryqI) yven>a-; la, yBiliw> hm,h/y< ~ylilix]K; ba'Aml. yBi li !Ke- l[; 48:36 `wyh'(l{ale ryjiq.m;W
l[; h['_rUG> !q"z-" lk'w> hx'r>q' varo-lk' yKi 48:37 `Wdb'(a' hf'[' tr:t.yI !KE- l[; hm,_h/y< ~yliylix]K;
yTir>b:v-' yKi( dPes_ .mi hL{Ku h'yt,boxor>biW ba'Am tAGG-: lK' l[; 48:38 `qf'( ~yIn:t.m-' l[;w> tdodUG> ~yId:y-" lK'
vAB+ ba'Am @r<[-o hn"p.hi %yae Wlyliyhe hT'x; %yae 48:39 `hw")hy>-~aun> AB #p,x-e !yae( ylik.Ki ba'Am-ta,
fr:p'W ha,_d>yI rv,N<k; hNEhi hw"hy> rm:a' hko-yKi 48:40 s `wyb'(ybis.-lk'l. hT'xim.liw> qxof.li ba'Am hy"h'w>
aWhh; ~AYB; ba'Am yrEABGI ble hy"h'w>) hf'P'_t.nI tAdc'M.h;w> tAYrIQ.h; hd"K.l.nI 48:41 `ba'(Am-la, wyp'n"K.
^yl,[' xp'_w" tx;p;w" dx;P; 48:43 `lyDI(g>hi hw"hy>-l[; yKi ~['_me ba'Am dm;v.nIw> 48:42 `hr"(cem. hV'ai bleK.
tx;P;h-; !mi hl,[oh'(w> tx;P;h-; la, lPoyI dx;P;h; ynEP.mi sN"h; syNIh; 48:44 `hw")hy>-~aun> ba'Am bveAy
x:Komi Wdm.[' !ABv.x, lceB. 48:45 `hw")hy>-~aun> ~t'D"quP. tn:v. ba'Am-la, h'yl,ae aybia-' yKi( xP'_B; dkeL'yI
48:46 `!Aa)v' ynEB. dqod>q'w> ba'Am ta;P. lk;aTow: !Axysi !yBemi hb'h'l,(w> !ABvx
. ,me ac'y" vae - yKi( ~ysi_n"

330

ba'Am-tWbv. yTib.v;w> 48:47 `hy")b.ViB; ^yt,nOb.W ybiV,B; ^yn<b' WxQ.lu-yKi( vAm+K-. ~[; db;a' ba'Am ^l-. yAa
~ynIb'h] hw"hy> rm:a' hKo !AM[; ynEb.li 49:1 s `ba'(Am jP;v.mi hN"h-E d[; hw"+hy>-~aun> ~ymiY"h; tyrIx]a;B.
hNEhi !kel' 49:2 `bv'(y" wyr"['B. AM[;w> dG"- ta, ~K'l.m; vr:y" [:WDm; Al+ !yae vrEAy-~ai laer"f.yIl. !yae
hm'm'v. ltel. ht'y>h")w> hm'x'l.mi t[;WrT. !AM[-; ynEB. tB;r-: la, yTi[.m;v.hiw> hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy"
y[;-hd"D>vu yKi !ABv.x, yliyliyhe 49:3 `hw")hy> rm:a' wyv'r>y-O ta, laer"f.yI vr:y"w> hn"tC. ;_Ti vaeB' h'yt,nOb.W
%leyE hl'AGB; ~K'l.m; yKi tAr+dEG>B; hn"j.j;Avt.hiw> hn"d>pso . ~yQif; hn"rg> Ox] hB'r: tAnB. hn"q.[;c.
h'yt,roc.aoB. hx'j.Bo)h; hb'_beAV)h; tB;h; %qem.[i bz" ~yqim'[]B'( ylil.h;(t.T-i hm; 49:4 `wyD"(x.y: wyr"f'w> wyn"h]Ko
~T,x.D:nIw> %yIb"+ybis.-lK'mi tAab'c. hwIhy> yn"doa-] ~aun> dx;P; %yIl;[' aybime ynIn>hi 49:5 `yl'(ae aAby" ymi
49:7 s `hw")hy>-~aun> !AM[; ynE)B. tWbv-. ta, byvia' !ke- yrEx]a;w> 49:6 `ddEN( Ol; #Beq;m. !yaew> wyn"p'l. vyai
hx'rs> .nI ~ynIB'mi hc'[e hd"b.a' !m"+yteB. hm'k.x' dA[ !yaeh; tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo ~Ada/l,
49:9 `wyTi(d>q;P. t[e wyl'[' ytiabehe wf'[e dyae yKi !d"+D> ybev.yO tb,v,l' Wqymi[.h, Wnp.h' WsnU 49:8 `~t'(m'k.x'
ynIa]-yKi( 49:10 `~Y")d: Wtyxiv.hi hl'y>L:B; ~ybiN "G-: ~ai tAl+leA[) WraIv.y: al{ %l' WaB' ~yrIc.B-o) ~ai
49:11 `WNn<)yaew> wyn"kev.W wyx'a,w> A[r>z: dD:vu lk'_Wy al{ hB'x.n<w> wyr"Ts
' .mi-ta, ytiyLeGI wf'[-e ta, yTip.f;x'
!yae-rv,a] hNEhi hw"hy> rm:a' hko- yKi 49:12 s `Wxj'(b.Ti yl;[' ^yt,nOm.l.a;w> hY<+x;a] ynIa] ^ym,toy> hb'z>['
yKi 49:13 `hT,(v.Ti htov' yKi hq,N "ti al{ hq<N+ "Ti hqon" aWh hT'a;w> WTv.yI Atv' sAKh; tATv.li ~j'P'v.mi
hn"yy<h.ti h'yr<[-' lk'w> hr"_c.b' hy<h.Ti( hl'l'q.liw> br<xol. hP'r>x,l. hM' v;l-. yKi( hw"hy>-~aun> yTi[.B;v.nI ybi
h'yl,[' WaboW WcB.q;t.hi( x:Wl+v' ~yIAGB; ryciw> hw"hy> taeme yTi[.m;v' h[' Wmv. 49:14 `~l'(A[ tAbr>x'l.
!Adz> %t'ao ayVihi ^T.c.l;p.Ti( 49:16 `~d"(a'B' yWzB' ~yI+AGB; ^yTit;n> !joq' hNEh-i yKi( 49:15 `hm'(x'l.Mil; WmWqw>
`hw")hy>-~aun> ^d>yrIAa* ~V'mi ^N<qi rv,N<K; h:yBi g >t-; yKi( h['_b.GI ~Arm. yfip.To [l;S,h; ywEg >x;B. ynIk.vo) ^B,li
~dos . tk;Peh.m;K.( 49:18 `h't,(AKm;-lK'-l[; qrov.yIw> ~VoyI h'yl,[' rbE[o lKo hM'_v;l. ~Ada/ ht'y>h'w> 49:17
hyEr>a;K. hNEhi 49:19 `~d"(a-' !B, HB' rWgy"-al{)w> vyai ~v' bvey-E al{) hw"+hy> rm:a' h'yn<kev.W hr"mo[]w:
yKi dqo+p.a, h'yl,ae rWxb' ymiW h'yl,['me( WNc,yrIa] h['yGIr>a-; yKi( !t'yae hwEn-> la, !DEr>Y:h; !AaG>mi hl,[]y:
rv<a] hw"hy>-tc;[] W[m.vi !kel' 49:20 s `yn")p'l. dmo[]y: rv<a] h[,ro hz<- ymiW yNId<y[iyO ymiW ynIAmk' ymi
al{- ~ai !aCoh; yrEy[ic. ~Wbx's.yI al{- ~ai !m"+yte ybev.y-O la, bv;x' rv<a] wyt'Abv.x.m;W ~Ada-/ la, #[;y"
hNEhi 49:22 `Hl'(Aq [m;v.nI @Ws-~y:B. hq'['c. #r<a'_h' hv'[]r" ~l'p.nI lAQmi 49:21 `~h,(wEn> ~h,yle[] ~yViy:
hV'ai bleK. aWhh; ~AYB; ~Ada/ yrEABGI ble hy"h'w>) hr"_c.B-' l[; wyp'n"K. frop.yIw> ha,d>yIw> hl,[]y: rv,N<k;
jqEv.h; hg"a'D> ~Y"B; Wgmo+n" W[m.v' h['r" h['muv.-yKi dP'r>a;w> tm'x] hv'(AB qf,M,d:l. 49:23 s `hr"(cem.
`hd"(leAYK; hT'z:x'a] ~ylib'x]w: hr"c' hq'yzI+x/h, jj,r<w> sWnl' ht'n>p.hi qf,M,d: ht'p.r" 49:24 `lk'(Wy al{
h'yt,_boxor>Bi h'yr<Wxb; WlP.yI !kEl' 49:26 `yfi(Afm. ty:r>qi tL'_hiT. hL'hiT. ry[i hb'Z >[u-al{) %yae 49:25
qf,M'_D: tm;AxB. vae yTiC;hiw> 49:27 `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> aWhh; ~AYB; WMD:yI hm' x'l.Mih; yven>a-; lk'w>
rACar<d>k;Wbn> hK'hi rv<a] rAcx' tAkl.m.m;l.W* rd"qel. 49:28 s `dd"(h-] !B, tAnm.r>a; hl'k.a'w>
49:29 `~d<q<) ynEB-. ta, Wdd>v'w> rd"q-e la, Wl[] WmWq hw"+hy> rm:a' hKo lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wb)n>
rAgm' ~h,yle[] War>q'w> ~h,_l' Waf.yI ~h,yLemg; >W ~h,yleK-. lk'w> ~h, yteA[yrIy> WxQ'yI ~n"acow> ~h,yleh\a'
~k,yle[] #[;y-" yKi( hw"+hy>-~aun> rAcx' ybev.yO tb,v,l' Wqymi[.h, daom. WdNU WsnU 49:30 `bybi(S'mi
wylev. yAG-la, Wl[] WmWq 49:31 `hb'(v'x]m; ~k,yle[] ~h,yle[] bv;x'w> hc'[e lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>
!Amh]w: zb;l' ~h,yLemg; > Wyh'w> 49:32 `WnKo)v.yI dd"B' Al x:yrIb-. al{)w> ~yIt:l'd-> al{ hw"+hy>-~aun> xj;b,l' bveAy
49:33 `hw")hy>-~aun> ~d"yae-ta, aybia' wyr"b'[] lK'miW ha'_pe yceWcq. x:Wr-lk'l. ~ytirIzEw> ll'v'l. ~h,ynEq.mi
49:34 s `~d"(a' !B, HB' rWgy"-al{)w> vyai ~v' bvey-E al{) ~l'_A[-d[; hm'm'v. ~yNI T; !A[m.li rAcx' ht'y>h'w>
hd"Why>-%l,m,( hY"qid>ci tWkl.m; tyviarEB. ~l'_y[e-la, aybiN "h; Why"m.r>y-I la, hw" hy>-rb;d> hy"h' rv,a]
ytiabehew> 49:36 `~t'(r"WbG> tyviarE ~l'_y[e tv,q-< ta, rbEvo ynIn>hi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 49:35 `rmo*ale
yAGh; hy<h.y-I al{)w> hL,ae_h' tAxrUh' lkol. ~ytirizEw> ~yIm;V'h; tAcq. [B;r>a;me( tAxWr [B;r>a; ~l'y[e-la,
ynEp.liw> ~h,ybey>ao ynEp.li ~l'y[e-ta, yTiT;x.h;w> 49:37 `~l'(y[e ~l'A[ yxeD>nI ~v' aAby-" al{) rv<a]

331

br<x,h-; ta, ~h,yrEx]a;( yTix.L;viw> hw"+hy>-~aun> yPia; !Arx-] ta, h['r" ~h,yle[] ytiabehew> ~v'p.n: yveqb. ;m.
49:39 `hw")hy>-~aun> ~yrIf'w> %l,m, ~V'mi yTid>b;a]h;w> ~l'_y[eB. yais
.ki yTim.f;w> 49:38 `~t'(Aa ytiALK; d[;
rb'D"h; 50:1 s `hw")hy>-~aun> ~l'y[e tWbv. tybiv.-ta, byvia' bWva' ~ymiY"h; tyrIx]a;B. hy"h'w>
W[ymiv.h;w> ~yIAGb; WdyGIh; 50:2 `aybi(N"h; Why"m.r>yI dy:B. ~yDI_f.K; #r<a-, la, lb,B-' la, hw" hy> rB<DI rv,a]
WTx; h'yB,c;[] Wvybiho %d"rom. tx; lBe vybiho lb,b' hd"K.l.nI Wrm.ai Wdxe_k;T-. la; W[ymiv.h; snE- Waf.W*
HB'_ bveAy hy<h.y-I al{)w> hM'v;l. Hc'r>a-; ta, tyviy"-aWh) !ApC'mi yAG h'yl,[' hl'[' yKi 50:3 `h'yl,(WLGI
laer"f.y-I ynE)b. Waboy" hw"hy>-~aun> ayhih; t[e b'W hM'heh' ~ymiY"B; 50:4 `Wkl'(h' Wdn" hm'heB-. d[;w> ~d"a'me
%r<D< Wla'v.yI !AYci 50:5 `WvQE)b;y> ~h,yhel{a/ hw"hy>-ta,w> WkleyE Akb'W %Alh' wD"_x.y: hd"Why>-ynE)b.W hM'he
Wyh' hy"h' tAdb.ao) !aco 50:6 s `x;ke(V'ti al{ ~l'A[ tyrIB. hw"hy>-la, Wwl.nIw> WaBo ~h,_ynEp. hN"hE
50:7 `~c'(b.rI Wxk.v' Wkl'h' h['b.G-I la, rh:me ~Wb+b.Av) ~ybibeAv ~yrIh' ~W[t.hi ~h,y[ero yMi[;
hwEq.miW qd<c-, hwEn> hw"hyl;( Waj.x' rv,a] tx;T; ~v'_a.n< al{ Wrm.a' ~h,yrEc'w> ~Wlk'a] ~h,yaec.Am-lK'
~ydIWT[;K. Wyh.wI Wace_ Wac.y" ~yDIf.K; #r<a,meW lb,B' %ATmi WdnU 50:8 s `hw")hy> ~h,yteAb)a]
Wkr>["w> !Apc' #r<a,me ~ylidoG> ~yIAG-lh;q. lb,B-' l[; hl,[]m;W ry[ime yki nOa' hNEhi yKi 50:9 `!aco-) ynEp.li
ll'_v'l. ~yDIf.k; ht'y>h'w> 50:10 `~q")yrE bWvy" al{ lyKiv.m; rABgIK. wyC'xi dke_L'Ti ~V'mi Hl'
yKi yti_l'x]n: ysevo Wzl.[;t;( yzIl.[]t; yKi Wxm.f.ti yxim.f.ti yKi 50:11 `hw")hy>-~aun> W[B'f.yI h'yl,l.v-o lK'
hr"p.x' daom. ~k,M.ai hv'AB 50:12 `~yrI)Bia]K' Wlh]c.tiw> ylih]c.tiw> hv'd" hl'g >[,K. WvWpt' yviWpt'
hm'm'v. ht'y>h'w> bvete al{ hw"hy> @c,Q<mi 50:13 `hb'(r"[]w: hY"ci rB"d>mi ~yIAG tyrIx]a; hNEhi ~k,_T.d>l;Ay*
yker>D-o lK' bybis' lb,B-' l[; Wkr>[i 50:14 `h'yt,(AKm;-lK'-l[; qrov.yIw> ~VoyI lb,B-' l[; rbE[o lKo HL'_Ku
Hd"y" hn"t.n" bybis' h'yl,[' W[yrIh' 50:15 `ha'j'(x' hw"hyl;( yKi #xe-_ la, Wlm.x.T-; la;( h'yl,ae Wdy> tv,q,
ht'f.[' rv<a]K; Hb' Wmq.N"hi ayhi hw"hy> tm;q.nI yKi h'yt,_AmAx) Wsr>h,n< h'yt,Ayv.a' h'yt,YOwIv.a; Wlp.n")
AM[;-la, vyai hn"AYh; br<x, ynEP.mi ryci_q' t[eB. lG"m; fpetow> lb,B'mi [r: EAz Wtr>Ki 50:16 `Hl'-( Wf[]
rWVa; %l,m, Alk'a] !AvarIh' WxyDI_hi tAyr"a] laer"f.yI hr"Wzp. hf, 50:17 s `WsnU)y" Acr>a;l. vyaiw> Wnp.yI
yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 50:18 s `lb,(B' %l,m, rC:ar<d>k;Wbn> AmC.[i !Arx]a;h' hz<w>
yTib.b;vow> 50:19 `rWV)a; %l,m-, la, yTid>q:P' rv<a]K; Ac+r>a-; la,w> lb,B' %l,m-, la, dqE po ynIn>hi laer"f.yI
~ymiY"B; 50:20 `Av*p.n: [B;f.Ti d['l.GIh;w> ~yIr:p.a, rh:b.W !v"+B'h;w> lm,r>K;h; h['r"w> WhwEn-" la, laer"f.y-I ta,
al{w> hd"Why> taJox-; ta,w> WNn<yaew> laer"f.yI !wO[-] ta, vQ;buy> hw"hy>-~aun> ayhih; t[eb'W ~heh'
dAq+P. ybev.Ay-la,w> h'yl,[' hle[] ~yIt;r"m. #r<a' h-' l[; 50:21 `ryai(v.a; rv<a]l; xl;s .a, yKi hn"yac,_M'ti
#r<a'_B' hm'x'l.mi lAq 50:22 s `^yti(yWIci rv<a] lkoK. hfe[]w: hw"hy>-~aun> ~h,yrEx]a;( ~rE x]h;w> brox]
50:24 `~yI)AGB; lb,B' hM'v;l. ht'y>h' %yae #r<a'_h-' lK' vyJiP; rbeV'YIw: [D:g>nI %yae 50:23 `lAd)G" rb,v,w>
50:25 `tyrI)G"t.hi hw"hyb;( yKi T.f.P;t.n-I ~g:w> tacem.nI T.[;d"_y" al{ T.a;w> lb,B' T.d>K;l.n-I ~g:w> %l" yTiv.qoy"
#r<a,B. tAab'c. hwIhy> yn"doal;( ayhi hk'al'm-. yKi Am+[.z: yleK-. ta, aceAYw: Arc'Aa-ta, hw"hy> xt; P'
Hl'- yhiT.-la; h'Wm+yrIx]h;w> ~ymirE[-] Amk. h'WLs' h'ys,bua]m; Wxt.Pi #Qemi Hl'- WaBo) 50:26 `~yDI(f.K;
lAq 50:28 s `~t'(D"quP. t[e ~m'Ay ab'- yKi( ~h,yle[] yAh xb;J'_l; Wdr>yE h'yr<P-' lK' Wbr>xi 50:27 `tyrI)aev.
W[ymiv.h; 50:29 `Al*k'yhe tm;q.nI Wnyhel{a/ hw"hy> tm;q.n-I ta, !AYciB. dyGIh;l. lb,_B' #r<a,me ~yjilep.W ~ysin"
Hl'- WmL.v; hj'leP. Hl' $k-yhiy>-la; bybis ' h'yl,[' Wnx] tv,q, yker>D-o lK' ~yBir: lb,B-' la,
WlP.yI !kEl' 50:30 `lae(r"f.yI vAdq-. la, hd"z" hw"hy>-la, yKi Hl'-_ Wf[] ht'f.[' rv<a] lkoK. Hl'[\p'K.
^yl,ae ynIn>hi 50:31 s `hw")hy>-~aun> aWhh; ~AYB; WMD:yI HT'm.x;l.mi yven>a-; lk'w> h'yt,_boxor>Bi h'yr<Wxb;
Al !yaew> lp;n"w> !Adz" lv;k'w> 50:32 `^yTi(d>q;P. t[e ^m.Ay aB' yKi tAa+b'c. hwIhy> yn"doa-] ~aun> !Adz"
~yqIWv[] tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 50:33 s `wyt'(boybis.-lK' hl'k.a'w> wyr"['B. vae yTiC;hiw> ~yqI+me
hw"hy> qz"x' ~l'a]GO 50:34 `~x'(L.v; Wna]me ~b' WqyzIx/h, ~h,ybev-o) lk'w> wD"_x.y: hd"Why>-ynEb.W laer"f.y-I ynEB.
br<x, 50:35 `lb,(b' ybev.yOl. zyGIr>hiw> #r<a'h-' ta, [:yGIr>hi ![;m;l. ~b'_yrI-ta, byrIy" byrI Amv. tAab'c.
Wla'_nOw> ~yDIB;h-; la, br<x, 50:36 `h'ym,(k'x-] la,w> h'yr<f-' la,w> lb,b' ybev.y-O la,w> hw"+hy>-~aun> ~yDIf.K-; l[;

332

Wyh'w> Hk'AtB. rv<a] br<[,h-' lK'-la,w> ABk.r-I la,w> wys'Ws-la, br<x, 50:37 `WTx'w( " h'yr<ABGI-la, br<x,
~ymiyaeb'W ayhi ~ylisiP. #r<a, yKi Wvbe_y"w> h'ym,yme-la, br<xo 50:38 `WzZ")buW h'yt,roc.Aa-la, br<x, ~yvi_n"l.
al{w> xc;n<l' dA[ bvet-e al{)w> hn"+[]y:) tAnB. Hb' Wbv.y"w> ~yYIa-i ta, ~yYIci Wbv.yE !kel' 50:39 `Wll'(hot.yI
hw"+hy>-~aun> h'yn<kev-. ta,w> hr"mo[-] ta,w> ~dos .-ta, ~yhil{a/ tk;Peh.m;K. 50:40 `rAd*w" rAD-d[; !AKv.ti
~yBir: ~ykil'm.W lAdG" yAgw> !Ap+C'mi aB' ~[; hNE hi 50:41 `~d"(a-' !B, HB' rWgy"-al{)w> vyai ~v' bvey-E al{)
hm,h/y< ~Y"K ; ~l'Aq Wmxer:y> al{w> hM'he yrIz"k.a; WqyzIx]y: !do ykiw> tv,q< 50:42 `#r<a-'( yteK.r>Y:mi Wr[oyE
~['m.v-i ta, lb,B-' %l,m,( [m;v' 50:43 `lb,(B-' tB; %yIl:[' hm'x'l.Mil; vyaiK. %Wr[' WbK'_r>yI ~ysiWs-l[;w>
hwEn-> la, !DEr>Y:h; !AaG>mi hl,[]y: hyEr>a;K. hNEhi 50:44 `hd"(leAYK; lyxi Wht.q;yzIx/h, hr"c' wyd"_y" Wpr"w>
ymiW ynIAmk' ymi yKi dqo+p.a, h'yl,ae rWxb' ymiW h'yl,['me( ~ceyrIa] ~ceWra] h['GIr>a-; yKi( !t'yae
lb,B-' la, #[;y" rv<a] hw"hy>-tc;[] W[m.vi !kel' 50:45 `yn")p'l. dmo[]y: rv<a] h[,ro hz<- ymi(W yNId<[iAy
~h,yle[] ~yViy: al{- ~ai !aCoh; yrEy[ic. ~Wbx's.yI al{- ~ai ~yDI_f.K; #r<a-, la, bv;x' rv<a] wyt'Abv.x.m;W
ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo 51:1 s `[m'(v.nI ~yIAGB; hq"['z>W #r<a'_h' hv'[r] >nI lb,b' hf'P.t.nI lAQmi 50:46 `hw<)n"
Wqq.boywI h'WrzEw> ~yrIz" lb,b'l. yTix.L;viw> 51:2 `tyxi(v.m; x:Wr ym'_q' ble ybev.y-O la,w> lb,B-' l[; ry[ime
ATv.q; %rEDoh; qq %rod>yI %rod>y-I la,( 51:3 `h['(r" ~AyB. bybiS 'mi h'yl,[' Wyh-' yKi( Hc'_r>a-; ta,
#r<a,B. ~ylil'x] Wlp.n"w> 51:4 `Ha'(b'c-. lK' WmyrIx]h; h'yr<xuB-; la, Wlm.x.T-; la;(w> An=yOr>siB. l[;t.y-I la,w>
yKi tAa+b'c. hw"hy>mE) wyh'l{a/me( hd"WhywI) lae r"f.yI !m'l.a-; al{) yKi 51:5 `h'yt,(AcWxB. ~yrIQ'dUm.W ~yDI_f.K;
WMD:T-i la; Avp.n: vyai WjL.m;W lb,B' %ATmi WsnU 51:6 `lae(r"f.yI vAdQ.mi ~v'a' ha'l.m' ~c'r>a;
hw"hy>-dy:B. lb,B' bh'z-" sAK 51:7 `Hl'( ~Lev;m. aWh lWmG> hw"hyl;( ayhi hm'q'n> t[e yKi Hn"+wO[]B;
rbE+V'Tiw: lb,b' hl'p.n" ~aot.Pi 51:8 `~yI)Ag Wll.hot.yI !KE- l[; ~yIAg Wtv' Hn"yYEmi #r<a'_h-' lK' tr<K,v;m.
ht'P'r>nI al{w> lb,B-' ta, WnyPirI WnaPirI 51:9 `ape(r"Te yl;Wa Hb'Aak.m;l. yrIc\ Wxq. h'yl,[' Wlyliyhe
hw"hy> ayciAh 51:10 `~yqI)x'v-. d[; aF'nIw> Hj'P'v.mi ~yIm;V'h-; la, [g:n-" yKi( Ac+r>a;l. vyai %lEnEw> h'Wbz>[i
Wal.mi ~yCixih; WrbEh' 51:11 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> hfe[]m-; ta,( !AYcib. hr"Ps. ;n>W WaBo Wnyte_qod>c-i ta,
hw"hy> tm;q.n-I yKi( Ht'_yxiv.h;l. AtM'zIm. lb,B-' l[;-yKi( yd:m' ykel.m; x:Wr-ta, hw"hy> ry[ihe ~yjil'V.h;
Wnykih' ~yrIm.vo) Wmyqih' rm'v.Mih; WqyzIx]h; snE-Waf. lb,B' tmoAx-la, 51:12 `Al*k'yhe tm;q.nI ayhi
T.n>k;vo yTin>k;vo 51:13 `lb,(b' ybev.y-O la, rB<D-I rv,a] tae hf'[-' ~G: hw"hy> ~m;z-" ~G: yKi ~ybi_r>ao*h'
yKi Av+p.n:B. tAab'c. hw"hy> [B;v.nI 51:14 `%[E)c.Bi tM;a; %CEqi aB' tro+c'Aa) tB;r: ~yBir: ~yIm-: l[;
At+m'k.x'B. lbeTe !ykime AxkoB. #r<a, hfe[o 51:15 s `dd"(yhe %yIl:[' Wn['w> ql,Y<K; ~d"a' %ytiaLem-i ~ai
~yqIr"B. #r<a-'_ hceq.mi ~yaifin> l[;Y:w: ~yIm;V'B; ~yIm; !Amh] ATTi lAql. 51:16 `~yIm")v' hj'n" Atn"Wbt.biW
rq,v, yKi ls,P'_mi @rEc-o lK' vybiho t[;D:mi ~d"a-' lK' r[:b.nI 51:17 `wyt'(roc.aome x:Wr aceYOw: hf'[' rj'M'l;
hL,aek-. al{) 51:19 `Wdbe(ayO ~t'D"quP. t[eB. ~y[i_Tu[.T; hfe[]m; hM'he lb,h, 51:18 `~B'( x:Wr-al{w> AKs.nI
yleK. yli hT'a-; #Pem; 51:20 s `Am)v. tAab'c. hw"hy> At=l'x]n: jb,vew> aWh lKoh; rcEAy-yKi( bAq[]y: ql,xe
^b. yTic.P;nIw> Ab=k.ro)w> sWs ^b. yTic.P;nIw> 51:21 `tAk)lm' .m; ^b. yTix;v.hiw> ~yIAG ^b. yTic.P;nIw> hm'_x'l.mi
`hl'(Wtb.W rWxB' ^b. yTic.P;nIw> r[;n"+w" !qEz" ^b. yTic.P;nIw> hV'aiw> vyai ^b. yTi c.P;nIw> 51:22 `Ab*k.row> bk,r<
yTim.L;viw> 51:24 `~ynIg) "s.W tAxP; ^b. yTic.P;nIw> AD=m.ciw> rK"ai ^b. yTic.P;nIw> Ard>[,w> h[,ro ^b. yTi c.P;nIw> 51:23
ynIn>hi 51:25 s `hw")hy> ~aun> ~k,_ynEy[e(l. !AYcib. Wf[-' rv,a] ~t'['r-" lK' tae ~yDIf.k; ybev.Ay lkol.W lb,b'l.
^yTil.G:lg. Iw> ^yl,[' ydIy"-ta, ytiyjin"w> #r<a'_h-' lK'-ta, tyxiv.M;h; hw"hy>-~aun> tyxiv.M;h; rh: ^yl,ae
tAmm.v-i yKi( tAd+s'Am)l. !b,a,w> hN"pil. !b,a, ^M.mi Wxq.y-I al{)w> 51:26 `hp'(rEf. rh:l. ^yTit;n>W ~y[ilS' .h-; !mi
W[ymiv.h; ~yIAG h'yl,[' WvD>q; ~yIAGB; rp"Av W[q.Ti #r<a'B' snE- Waf. 51:27 `hw")hy>-~aun> hy<h.Ti( ~l'A[
WvD>q; 51:28 `rm"s) ' ql,y<K. sWs-Wl[]h;( rs'p.ji h'yl,[' Wdq.Pi zn"+K.v.a;w> yNImi jr:r"a] tAkl.m.m; h'yl,['
v[;r>Tiw: 51:29 `AT*l.v;m.m, #r<a-, lK' taew> h'yn<g+ "s.-lK'-ta,w> h'yt,AxP;-ta, yd:m' ykel.m-; ta, ~yIAg h'yl, ['
51:30 `bve(Ay !yaeme hM'v;l. lb,B' #r<a, ta, ~Wfl' hw"hy> tAbv.x.m; lb,B-' l[; hm'q" yKi lxo+T'w: #r<a'h'
h'yt,nOK.v.mi WtyCihi ~yvi_n"l. Wyh' ~t'r"Wbg> ht'v.n" tAdc'M.B; Wbv.y") ~xeL'hil. lb,b' yrEABgI Wld>x'

333

lb,B' %l,m,l. dyGIh;l. dyGI+m; tar:q.li dyGIm;W #Wry" #r"-tar:q.li #r" 51:31 `h'yx,(yrIb. WrB.v.nI
hm'x'l.Mih; yven>a;w> vae_b' Wpr>f' ~yMig :a]h-' ta,w> WfP't.nI tArB'[.M;h;w> 51:32 `hc,(Q'mi Ary[i hd"K.l.n-I yKi(
dA[ Hk'_yrId>hi t[e !r<gOK. lb,B '-tB; laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 51:33 s `Wlh'(b.nI
lb,B' %l,m, rC;ar<d>k;Wbn> ynIm;m'h] Wnm'm'h] ynIl:k'a] Wnl'k'a] 51:34 `Hl'( ryciQ'h-; t[e( ha'b'W j[;m.
`ynIx")ydIh/ Wnx'(ydIh/ yn"+d"[]me( AfrEk. aL'mi !yNIT;K; ynI[;l'B. Wn['l'B. qyrI yliK. ynIg:yCihi Wng"yCihi
51:36 s `~Il'(v'Wry> rm:aTo ~yDIf.k; ybev.yO la, ymid"w> !AY=ci tb,v,yO rm:aTo lb,B-' l[; yrIaev.W ysim'x] 51:35
yTiv.b;how> HM'y-: ta, yTib.r:x]h;w> %tE+m'q.n-I ta, yTimQ. ;nIw> %beyrI-ta, br"-ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo !kel'
wD"x.y: 51:38 `bve(Ay !yaeme hq"rEv.W hM'v; ~yNIT-; !A[m. ~yLig :l. lb,b' ht'y>h'w> 51:37 `Hr"(Aqm.-ta,
Wzl{[]y: ![;m;l. ~yTir>K;v.hiw> ~h,yTev.m-i ta, tyvia' ~M' xuB. 51:39 `tAy*r"a] yrEAgK. Wr[]n" Wga'_v.yI ~yrIpiK.K;
`~ydI(WT[;-~[i ~yliyaeK. x;Ab+j.li ~yrIk'K. ~dEyrIAa* 51:40 `hw")hy> ~aun> WcyqI+y" al{w> ~l'A[-tn:v. Wnv.y"w>
hl'[' 51:42 `~yI)AGB; lb,B' hM'v;l. ht'y>h' %yae #r<a'_h-' lK' tL;hiT. fpeT'Tiw: %v;ve hd"K.l.nI %yae 51:41
bvey-E al{) #r<a, hb'_r"[]w: hY"ci #r<a, hM'v;l. h'yr<[' Wyh' 51:43 `ht's'(k.nI wyL'G: !Amh]B; ~Y"+h; lb,B-' l[;
wyPimi A[l.B-i ta, ytiacehow> lb,b'B. lBe- l[; yTid>q;p'W 51:44 `~d"(a-' !B, !hEB' rbo[]y-: al{)w> vyai- lK' !heB'
vyai WjL.m;W yMi[; Hk'ATmi Wac. 51:45 `hl'p'(n" lb,B' tm;Ax-~G: ~yI+AG dA[ wyl'ae Wrh]n>y-I al{)w>
ab'W #r<a'_B' t[;m;vN. Ih; h['WmV.B; War>yti(w> ~k,b.b;l. %r:y-E !p,W 51:46 `hw")hy>-@a; !Arx]me Av+p.n-: ta,
~ymiy" hNEhi !kel' 51:47 `lve(m-o l[; lvemoW #r<a'B' sm'x'w> h['WmV.h; hn"V'B; wyr" x]a;w> h['WmV.h; hn"V'b;
WnN>rIw> 51:48 `Hk'(Atb. WlP.yI h'yl,l'x-] lk'w> vAb+Te Hc'r>a-; lk'w> lb,b' yleysiP-. l[; yTid>q;p'W ~yaiB'
51:49 `hw")hy>-~aun> ~ydId>AVh; Hl' aAby" !ApC'mi yKi ~h,_B' rv<a] lkow> #r<a'w" ~yIm:v' lb,B-' l[;
Wkl.hi br<x,me ~yjileP. 51:50 `#r<a'(h-' lk' ylel.x;( Wlp.n" lb,b'l-. ~G: lae_r"f.yI ylel.x;( lPon>li lb,B-' ~G:
hP'r>x, Wn[.m;v-' yKi( Wnv.Bo 51:51 `~k,(b.b;l-. l[; hl,[]T; ~Il;v'Wr)ywI hw"h y>-ta, qAxr"me( Wrk.zI Wdmo+[]T-; la;(
~yaiB' ~ymiy-" hNE)hi !kel' 51:52 s `hw")hy> tyBe yveD>q.m-i l[;( ~yrIz" WaB' yKi WnynE+P' hM'lik. ht' S.Ki
ykiw> ~yIm;V'h; lb,b' hl,[]t-; yKi( 51:53 `ll'(x' qnOa/y< Hc'r>a-; lk'b.W h'yl,_ysiP-. l[; yTid>q;p'W hw"hy>-~aun>
lAdG" rb,v,w> lb,_B'mi hq"['z> lAq 51:54 s `hw")hy>-~aun> Hl' ~ydId>vo Waboy" yTiaime HZ"+[u ~Arm. rCEb;t.
~yIm:K. ~h,yLeg: Wmh'w> lAd+G" lAq hN"M<mi dB;aiw> lb,B-' ta, hw"hy> ddE v-o yKi( 51:55 `~yDI(f.K; #r<a,me
~t'_AtV.q; ht'T.xi h'yr<ABGI WdK.l.nIw> ddEAv lb,B-' l[; h'yl, [' ab' yKi 51:56 `~l'(Aq !Aav. !T:nI ~yBir:
h'yr<ABgIw> h'yn<g "s.W h'yt,AxP; h'ym,k'x]w: h'yr<f' yTir>K;v.hiw> 51:57 `~Le(v;y> ~Lev; hw"hy> tAlmuG> lae yKi
tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 51:58 s `Am)v. tAab'c. hw"hy> %l,M,h-; ~aun> WcyqI+y" al{w> ~l'A[-tn:v. Wnv.y"w>
qyrI-ydEB. ~yMi[; W[g>yI)w> WTC;_yI vaeB' ~yhiboG>h; h'yr<['v.W r['r>[;t.Ti r[Er>[; hb'x'r>h") lb, B' tAmxo
hY"rIn-E !b, hy"r"f-. ta, aybiN "h; Why"m.r>yI hW"c-i rv,a] rb'D"h; 51:59 s `Wp[e(y"w> vae- ydEB. ~yMiaul.W
rf: hy"r"f.W Ak+l.m'l. ty[ibir>h' tn:v.Bi lb,B' hd"Why>-%l,m,( WhY"qid>c-i ta, ATk.l,B. hy"sex.m-; !B,
tae dx'_a, rp,s-e la, lb,B-' la, aAbT-' rv,a] h['r"h-' lK' tae Why"m.r>yI bTok.YIw: 51:60 `hx'(Wnm.
t'yair'w>) lb,b' ^a]boK. hy"+r"f-. la, Why"m.r>yI rm,aYO w: 51:61 `lb,(B-' la, ~ybituK.h; hL,aeh' ~yrIb'D>h-; lK'
AtyrIk.h;l. hZ<h; ~AqM'h-; la, T'r>B;dI hT'a; hw"hy> T'r>m;a'w> 51:62 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h-; lK' tae t'ar"q'w>)
^t.L{k;K. hy"h'w> 51:63 `hy<)h.Ti( ~l'A[ tAmm.v-i yKi( hm'_heB-. d[;w> ~d"a'mel. bveAy AB-tAy*h/ yTi l.bil.
[q;v.Ti hk'K' T'r>m;a'w> 51:64 `tr"(P. %AT-la, ATk.l;v.hiw> !b,a, wyl'[' rvoq.Ti hZ<+h; rp, Seh-; ta, aroq.li
52:1 s `Why")m.r>yI yrEb.DI hN"hE d[; Wp[e_y"w> h'yl,[' aybime ykinOa' rv<a] h['r"h' ynEP.mi ~Wqt'-al{)w> lb, B'
AMai ~vew> ~Il'_v'Wr)yBi %l:m' hn"v' hrEf.[, tx; a;w> Akl.m'b. WhY"qid>ci hn"v' tx;a;w> ~yrIf.[-, !B,
`~yqI)y"Ahy> hf'[-' rv,a] lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 52:2 `hn")b.Limi Why"m.r>y-I tB;( lj;Wmx] lj;ymix]
WhY"qid>ci drom.YIw: wyn"+P' l[;me ~t'Aa Akyliv.h-i d[; hd"WhywI) ~Il;v'WryBi ht'y>h") hw"hy> @a:- l[; yKi 52:3
aB' vd<xol; rAf['B, yrIyfi[]h' vd<xoB; Akl.m'l. ty[iviT.h; hn"V'b; yhiy>w: 52:4 `lb,(B' %l,m,B.
52:5 `bybi(s' qyED" h'yl,[' Wnb.YIw: h'yl,_[' Wnx]Y:w:) ~Il;v'Wry> l[; Alyxe-lk'w> aWh lb,B-' %l,m,( rC;ar<d>k;Wbn>
h['v.tiB. y[iybir>h") vd<xoB; 52:6 `WhY")qid>ci %l,M,l; hn"v' hrEf.[, yTev.[; d[; rAc=M'B; ry[ih' aboT'w:

334

yven>a-; lk'w> ry[ih' [q:B'Tiw: 52:7 `#r<a'(h' ~[;l. ~x,l, hy"h-' al{w> ry[i_B' b['r"h' qz:x/Y<w: vd<xol;
~yDIf.k;w> %l,M,h; !G:- l[; rv,a] ~yIt;moxoh-; !yBe r[;v; %r<D< hl'y>l; ry[ih'me Wac.YEw: Wxr>b.yI hm' x'l.Mih;
WgyFiY:w: %l,M,h; yrEx]a; ~yDIf.K-; lyxe WpD>r>YIw: 52:8 `hb'(r"[]h' %r<D< Wkl.YEw: bybis_ ' ry[ih-' l[;
Atao Wl[]Y:w: %l,M,h-; ta, WfP.t.YIw:) 52:9 `wyl'(['me Wcpon" Alyxe-lk'w> Ax=rEy> tbor>[:)B. WhY"qid>c-i ta,
ynEB-. ta, lb,B-' %l,m,( jx;v.YIw: 52:10 `~yji(P'v.mi ATai rBEd:y>w: tm'_x] #r<a,B. ht'l'b.rI lb,B' %l,m, - la,
rWE+[i WhY"qid>ci ynEy[e-ta,w> 52:11 `ht'l'(b.rIB. jx;v' hd"Why> yrEf-' lK'-ta, ~g:w> wyn"+y[el. WhY"qid>ci
`At*Am ~Ay-d[; tDoq uP.h; -tybe( -tybeb. WhnET.YIw: hl'b,B' lb,B-' %l,m,( Whaebiy>w: ~yIT;v.xun>b:) WhrEs .a;Y:w:
rC:ar<d>k;Wbn> %l,M,l; hn"v' hrEf.[-, [v;(T. tn:v. ayhi vd<xol; rAf['B, yviymix]h; vd<xob;W 52:12
@rof.YIw: 52:13 `~Il'(v'WryBi lb,B-' %l,m,( ynEp.li dm;[' ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wb)n> aB' lb,_B-' %l,m,(
52:14 `vae(B' @r:f' lAdG"h; tyBe lK'-ta,w> ~Il;v'Wry> yTeB-' lK' taew> %l,M,_h; tyBe- ta,w> hw"hy>-tyBe-ta,
~['h' tALD:miW 52:15 `~yxi(B'j-; br:-ta, rv<a] ~yDIf.K; lyxe- lK' Wct.n)" bybis_ ' ~Il;v'Wry> tAmx-o lK'-ta,w>
!Am+a'h'( rt,y< taew> lb,B' %l,m-, la, Wlp.n") rv<a] ~ylipN. O*h-; ta,w> ry[iB' ~yrIa'vN. Ih; ~['h' rt,y-< ta,w>)
~ymir>kol. ~yxi_B'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> ryaiv.hi #r<a'h' tALD:miW 52:16 `~yxi(B'j-; br: !d"a ]r>z:Wbn> hl'g >h,
rv<a] tv,xNo >h; ~y"- ta,w> tAnkoM.h-; ta,w>) hw"hy>-tybel. rv<a] tv,xNo >h; ydEWM[;-ta,w> 52:17 `~ybi(g>yOl.W
~y[iY"h-; ta,w> tArSih;-ta,w> 52:18 `hl'b,(B' ~T'v.xun-> lK'-ta, Waf.YIw: ~yDI_f.k; WrB.vi hw"hy>-tybeB.
52:19 `Wxq"l
) ' ~h,b' Wtr>v'y-> rv,a] tv,xNo >h; yleK-. lK' taew> tAPK;h-; ta,w> tqor"z>Mih-; ta,w> tArM.z:m.h-;( ta,w>
tAPK;h-; ta,w> tArnOM.h-; ta,w> tArySih-; ta,w> tAqr"z>Mih-; ta,w> tATx.M;h-; ta,w> ~yPiSih;-ta,w>
~Y"h; ~yInv: . ~ydIWM[;h' 52:20 `~yxi(B'j-; br: xq:l' @s,K'_ @s,K-, rv,a]w: bh'z" bh'z" rv<a] tAyqin:M.h-; ta,w>
hw"+hy> tybel. hmol{v. %l,M,h; hf'[' rv<a] tAnkoM.h; tx;T-; rv,a] tv,xon> rf"[-' ~ynEv. rq' B'h;w> dx'a,
hm'Aq hM'a; hrEf.[, hn<mov. ~ydIWM[;h'w> 52:21 `hL,ae(h' ~yliKeh-; lK' ~T'v.xun>li lq'v.mi hy"h-' al{
52:22 `bWb)n" tA[B'c.a; [B;r>a; Ayb.['w> WNB,s
_ uy> hM'a; hrEf.[-, ~yTev. jWxw> dx'a,h' dMu[;h' tm;Aq
bybis' tr<t,AKh;-l[;( ~ynIAMrIw> hk'b'f.W tAMa; vmex' tx;a;h' tr<t,Koh; tm;Aqw> tv,xon> wyl'[' tr<t,kow>
hx'Wr+ hV'viw> ~y[iv.Ti ~ynIMorIh") Wyh.YI)w: 52:23 `~ynI)AMrIw> ynIVeh; dWM[;l;( hL,aek'w> tv,xo+n> lKoh;
varoh' !hEKo hy"r"f-. ta, ~yxiB'j-; br: xQ:YIw: 52:24 `bybi(s' hk'bF' .h-; l[; ha'me ~ynIAMrIh-' lK'
hy"h-' rv,a] dx'a, syrIs' xq;l' ry[ih'-!miW 52:25 `@S:)h; yrEm.vo tv,l{v-. ta,w> hn<+v.Mih; !hEKo hy"n>p;c-. ta,w>
rpeso taew> ry[ib' Wac.m.nI rv<a] %l,M,h-; ynEp. yae rome ~yvin"a] h['b.viw> hm'x'l.Mih; yven>a-; l[; dyqIp'
52:26 `ry[i(h' %AtB. ~yaic.mN. Ih:) #r<a'h' ~[;me vyai ~yViviw> #r<a'_h' ~[;- ta, aBic.M;h; ab'C
'h; rf:
~t'Aa hK,Y:w: 52:27 `ht'l'(b.rI lb,B' %l,m-, la, ~t'Aa %l,YwO : ~yxi_B'j-; br: !d"a]r>z:Wbn> ~t'Aa xQ:YIw:
hl'g >h, rv<a] ~['h' hz< 52:28 `At*m'd>a; l[;me hd"Why> lg<YIw: tm'_x] #r<a,B. hl'b.rIB. ~temiy>w: lb, B' %l,m,
hrEf.[, hn<Amv. tn:v.Bi 52:29 `hv'(l{v.W ~yrIf.[,w> ~ypil'a] tv,l{v. ~ydIWhy> [b;v-, tn:v.Bi rC:+ar<d>k;Wb)n>
~yrIf.[,w> vl{v' tn:v.Bi 52:30 `~yIn")v.W ~yvil{v. tAame hn<mov. vp,n< ~Il;v'Wrymi rC:+ar<d>k;Wb)n>li
hV'_mix]w: ~y[iB'r>a; tAame [b;v. vp,n< ~ydIWhy> ~yxiB'j-; br: !d"a]r>z:Wb)n> hl'g >h, rC;ar<d>k;Wb)n>li
!kIy"Ahy> tWlg"l. hn"v' [b;v,w" ~yvil{v.bi yhiy>w: 52:31 p `tAa)me vvew> ~ypil'a] t[;B;r>a; vp,n-< lK'
tn:v.Bi lb,B' %l,m, %d:rom. lywIa/ af'n" vd<xo+l; hV'mix]w: ~yrIf.[,B. vd<xo rf'[' ~ynEv.Bi hd"Why>-%l,m,(
ATai rBEd:y>w: 52:32 `aWl)K.h; ayliK.h; tyBemi AtAa aceYOw: hd"Why>-%l,m,( !ykiy"Ahy> varo-ta, Atkul.m;
tae hN"viw> 52:33 `lb,b( 'B. ATai rv<a] ~ykil'M.h; ~ykil'm. aSekil. l[;M;mi Aas.K-i ta, !TeYIw: tAb+jo
taeme AL-hn"T.nI dymiT' tx;rUa] Atx'rUa]w: 52:34 `wY")x; ymey-> lK' dymiT' wyn"p'l. ~x,l, lk;a'w> Aa=l.ki ydEg >Bi
`wyY")x; ymey> lKo At+Am ~Ay-d[; AmAyB. ~Ay-rb;D> lb,B-' %l,m,(

335

laqzxy
Ezekiel
EWxT.p.nI rb"+K-. rh;n-> l[; hl'AGh;-%At)b. ynIa]w: vd<xol; hV'mix]B; y[iybir>B") hn"v' ~yvil{v.Bi yhiy>w: 1:1
%l,M,h; tWlg"l. tyviymix]h; hn"V'h; ayhi vd<xo+l; hV'mix]B; 1:2 `~yhi(l{a/ tAar>m; ha,r>a,w" ~yIm;V'h;
rb"+K-. rh;n-> l[; ~yDIf.K; #r<a,B. !hEKoh; yzIWB-!B, laqez>x,y-> la, hw"hy>-rb;d> hy"h' hyOh' 1:3 `!yki(y"Ay
vaew> lAdG" !n"[' !ApC'h-; !mi ha'B' hr"[s' . x:Wr hNEhiw> ar<ae w" 1:4 `hw")hy>-dy: ~v' wyl'[' yhiT.w:
tAY=x; [B;r>a; tWmD> Hk'ATmiW 1:5 `vae(h' %ATmi lm;v.x;h; !y[eK. Hk'ATmiW bybis_ ' Al Hg:)nOw> tx;Q;l;t.mi
1:7 `~h,(l' tx;a;l. ~yIp:n"K. [B;r>a;w> tx'_a,l. ~ynIp' h['B'r>a;w> 1:6 `hN"hE)l' ~d"a' tWmD> !h,yae(r>m; hz<w>
ydEywI Ady"w> 1:8 `ll'(q' tv,xon> !y[eK. ~ycic.nOw> lg<[e lg<r< @k;K. ~h,yleg>r: @k:w> hr"_v'y> lg<r< ~h,yleg>r:w>
hV'ai trob.xo) 1:9 `~T'([.B;r>a;l. ~h,ypen>k;w> ~h,ynEp.W ~h,_y[eb.rI t[;B;r>a; l[; ~h,ypen>K; tx;T;mi ~d"a'
~d"a' ynEP. ~h,ynEP. tWmd>W 1:10 `Wkle(yE wyn"P' rb,[-e la, vyai !T'k.l,b. WBS;y-I al{ ~h,_ypen>K; Ht'Axa]-la,
1:11 `!T")[.B;r>a;l. rv,n< ynEp.W !T"+[.B;r>a;l. lwamoF .h;me( rAv-ynEp.W ~T'[.B;r>a;l. !ymiY"h-; la, hyEr>a; ynEp.W
`hn"h<)yteyOwIG> tae tASk;m. ~yIT:v.W vyai tArb.xo ~yIT;v. vyail. hl'[.m'_l.mi tAdrUP. ~h,ypen>k;w> ~h,ynEp.W
1:13 `!T")k.l,B. WBS;yI al{ WkleyE tk,l,l' x:Wrh' hM'v-' hy<h.yI) rv,a] la, Wkle_yE wyn"P' rb,[-e la, vyaiw> 1:12
tAY=x;h; !yBe tk,L,h;t.mi ayhi ~ydIPiL;h; haer>mK; . tAr[]Bo) vae- ylex]g:K. ~h,yaer>m; tAYx;h; tWmd>W
tAY=x;h; ar<aew" 1:15 `qz")B'h; haer>m;K. bAv+w" aAcr" tAYx;h;w> 1:14 `qr"(b' aceAy vaeh-' !miW vael' Hg:nOw>
!y[eK. ~h,yfe[]m;W ~yNIp;Aah' haer>m; 1:16 `wyn")P' t[;B;r>a;l. tAYx;h; lc,ae #r<a'B' dx'a, !p;Aa hNEhiw>
1:17 `!p")Aah' %AtB. !p:Aah' hy<h.yI rv<a]K; ~h,yfe[]m;W ~h,yaer>m;W !T"+[.B;r>a;l. dx'a, tWmd>W vyvir>T;
~h,_l' ha'r>yIw> ~h,l' Hb;gOw> !h,yBeg:w> 1:18 `!T")k.l,B. WBS;yI al{ Wkle_yE ~T'k.l,B. !h<y[ebr. I t[;B;r>a-; l[;
afeN "hib.W ~l'_c.a, ~yNIp;Aah' Wkl.yE tAYx;h;( tk,l,b.W 1:19 `!T")[.B;r>a;l. bybis ' ~yIn:y[e taolem. ~t'Bgo :w>
x:Wrh' hM'v' WkleyE tk,l,l' x:Wrh' ~V'- hy<h.yI) rv,a] l[; 1:20 `~yNI)p;Aah' WafN. "yI #r<a'h' l[;me tAYx;h;(
Wdmo+[]y: ~d"m.['b.W WkleyE ~T'k.l,B. 1:21 `~yNI)p;AaB' hY"x;h; x:Wr yKi ~t'M'[ul. Waf.N"yI ~yNIp;Aah'w> tk,l,_l'
tWmd>W 1:22 `~yNI)p;AaB' hY"x;h; x:Wr yKi ~t'M'[ul. ~yNIp;Aa)h' WafN. "yI #r<a'h' l[;me ~a' fN. "hib.W*
[:yqir"h' tx;t;w> 1:23 `hl'[.m'(l.mi ~h,yvear"-l[; yWjn" ar"_ANh; xr:Q<h; !y[eK. [:yqir" hY"x;h; yvear"-l[;
hN"hel' tASk;m. ~yIT:v. vyail.W hN"hel' tASk;m. ~yIT:v. vyail. Ht'_Axa]-la, hV'ai tArv'y> ~h,ypen>K;
hL'muh] lAq ~T'k.l,B. yD:v-; lAqK. ~yBir: ~yIm; lAqK. ~h,ypen>K; lAq-ta, [m;v.a,w" 1:24 `~h,(yteYOwIG> tae
~d"m.['B. ~v'_aro-l[; rv<a] [:yqIr"l' l[;me lAq-yhiy>w: 1:25 `!h<)ypen>k; hn"yP,r:T. ~d"m.['B. hn<+x]m; lAqK.
l[;w> aSe_Ki tWmD> ryPis ;-!b,a,( haer>m;K. ~v'aro-l[; rv<a ] [:yqir"l' l[;M;miW 1:26 `!h<)ypen>k; hn"yP,r:T.
vae- haer>m;K. lm;v.x; !y[eK. ar<aew" 1:27 `hl'[.m'(l.mi wyl'[' ~d"a' haer>m;K. tWmD> aSeKih; tWmD>
Hg:)nOw> vae- haer>m;K. ytiyair" hJ'm;l.W wyn"t.m' haer>M;miW hl'[.m'_l.W wyn"t.m' haer>M;mi bybis ' Hl'-tyBe(
aWh bybis ' Hg:NOh; haer>m; !KE ~v,Gh< ; ~AyB. !n"['b, hy<h.yI) rv,a] tv,Qh, ; haer>m;K. 1:28 `bybi(s' Al
yl'_ae rm,aYOw: 2:1 s `rBE)d:m. lAq [m;v.a,w" yn:P-' l[; lPoa,w" ha,r>a,w") hw"+hy>-dAbK. tWmD> haer>m;
ynIdEmi[]T;w: yl;ae rB<DI rv,a]K;( x:Wr ybi aboT' w: 2:2 `%t")ao rBEd:a]w: ^yl,g>r-: l[; dmo[] ~d"a-' !B,
ynEB-. la, ^t.Aa) ynIa] x:leAv ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 2:3 p `yl'(ae rBED:mi tae [m;v.a,w" yl'g_ >r-: l[;
2:4 `hZ<)h; ~AYh; ~c,[, d[; ybi W[v.P' ~t'Aba]w: hM'he ybi-_ Wdr>m' rv<a] ~ydIr>AMh; ~yIAG-la, laer"f.yI
yn"doa] rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> ~h,_ylea] ^t.Aa x;leAv ynI a] ble- yqez>xiw> ~ynIp' yveq. ~ynIB'h;w>
2:6 p `~k'(Atb. hy"h' aybin" yKi W[d>y"w> hM'he_ yrIm. tyBe yKi WlD"x.y< ~aiw> W[m.v.y-I ~ai hM'hew> 2:5 `hAI)hy>

336

%t'Aa ~ynIALs;w> ~ybirs" ' yKi ar"yTi-la; ~h,yrEb.DImiW ~h,me ar"yTi-la; ~d"a'-!b, hT'a;w>
2:7 `hM'he( yrIm. tyBe yKi tx'Te la; ~h,ynEP.miW ar"yTi-la; ~h, yrEb.DImi bve_Ay hT'a; ~yBir:q.[-; la,w>
[m;v. ~d"a-' !b, hT'a;w> 2:8 p `hM'he( yrIm. yKi WlD"_x.y-< ~aiw> W[m.v.y-I ~ai( ~h,ylea] yr:b'D-> ta, T' r>B;dIw>
!tEnO ynIa-] rv,a] tae lkoa/w< ^ypi hceP. yrIM<+h; tybeK. yrIm-< yhiT.-la; ^yl,ae rBEd:m. ynIa-] rv,a] tae
ayhiw> yn:p'l. Ht'Aa frop.YIw: 2:10 `rp,se(-tL;gIm. Ab-hNEhiw> yl'_ae hx'Wlv. dy"- hNEhiw> ha,r>a,w" 2:9 `^yl,(ae
tae ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 3:1 s `yhi(w" hg<h<w" ~ynIqi h'yl,ae bWtk'w> rAx=a'w> ~ynIP' hb'Wtk.
yPi-_ ta, xT;p.a,w" 3:2 `lae(r"f.yI tyBe- la, rBED: %lEw> taZOh; hL'g IM.h-; ta, lAka/ lAk+a/ ac'm.T-i rv,a]
tae aLem;t. ^y[,meW lkea]t;( ^n>j.Bi ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 3:3 `taZO*h; hL'g IM.h; tae ynIlekia]Y:w:
yl'_ae rm,aYOw: 3:4 p `qAt)m'l. vb;d>Ki ypiB. yhiT.w: hl'k.aow" ^yl,_ae !tEnO ynIa] rv<a] taZOh; hL'g IM.h;
hp'f' yqEm.[i ~[;- la, al{ yKi 3:5 `~h,(ylea] yr:b'd>bi T'r>B;dIw> laer"f.yI tyBe- la, aBo-%l, ~d"a-' !B,
!Avl' ydEb.kiw> hp'f' yqEm.[i ~yBir: ~yMi[-; la, al{ 3:6 `lae(r"f.yI tyBe- la, x:Wl+v' hT'a; !Avl' ydEb.kiw>
al{ laer"f.yI tybeW 3:7 `^yl,(ae W[m.v.yI hM'he ^yTix.l;v. ~h,ylea] al{- ~ai ~h,_yrEb.DI [m;v.t-i al{) rv<a]
ble- yveq.W xc;m-e yqez>xi laer"f.yI tyBe- lK' yKi yl'_ae [:mov.li ~ybiao ~n"yae-yKi( ^yl,ae [:mov.li WbayO
rymiv'K. 3:9 `~x'(c.mi tM;[ul. qz"x' ^x]c.m-i ta,(w> ~h,_ynEP. tM;[ul. ~yqIz"x] ^yn< P-' ta, yTit;n" hNEhi 3:8 `hM'he(
rm,aYOw: 3:10 p `hM'he( yrIm-. tyBe( yKi ~h,ynEP.mi tx;t-e al{w> ~t'Aa ar" yti-al{) ^x<+c.mi yTit;n" rComi qz"x'
aBo %lew> 3:11 `[m'(v. ^yn<z>a'b.W ^b.b'l.Bi( xq: ^yl,ae rBEd:a] rv<a] yr:b'D-> lK'-ta, ~d"a-' !B, yl'_ae
W[m.v.y-I ~ai( hAI+hy> yn"doa] rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> ~h,ylea] T' r>B;dIw> ^M,[; ynEB-. la, hl'AGh;-la,
3:13 `Am*AqM.mi hw"hy>-dAbK. %WrB' lAd+G" v[;r: lAq yr:x]a; [m;v.a,w" x:Wr ynIaE F'Tiw: 3:12 `WlD"(x.y< ~aiw>
3:14 `lAd)G" v[;r: lAqw> ~t'_M'[ul. ~yNIp;Aah' lAqw> Ht'Axa]-la, hV'ai tAqyVim; tAYx;h; ypen>K; lAqw>
hl'AGh;-la, aAba'w" 3:15 `hq'z")x' yl;[' hw"hy>-dy:w> yxiWr tm;x]B; rm; %lEaew" ynIxE+ Q'Tiw: ynIt.a;f'n> x:Wrw>
~ymiy" t[;b.vi ~v' bveaew" ~v'_ ~ybiv.Ay hM'he bveaew") rv,a]w" rb'K-. rh;n-> la,( ~ybiv.YOh; bybia' lTe
~d"a-' !B, 3:17 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: p ~ymi_y" t[;b.vi hceq.mi yhiy>w: 3:16 `~k'(AtB. ~ymiv.m;
tAm [v'r"l'( yrIm.a'B. 3:18 `yNIM<)mi ~t'Aa T'r>h;z>hiw> rb'D" yPimi T' [.m;v'w> lae_r"f.yI tybel. ^yTit;n> hp,co
AnwO[]B; [v'r" aWh At+YOx;l. h['v'r>h' AKr>D:mi [v'r" ryhiz>h;l. T'r>B: dI al{w> ATr>h;z>hi al{w> tWmT'
aWh h['_v'r>h' AKr>D:miW A[v.rImE) bv'-al{w> [v'r" T'r>h:z>h-i yKi( hT'a;w> 3:19 `vQE)b;a] ^d>Y"mi Amd"w> tWmy"
lAvk.mi yTit;n"w> lw<[' hf'['w> Aqd>Cimi qyDIc; bWvb.W 3:20 s `T'lC. ;(hi ^v.p.n-: ta,( hT'a;w> tWmy" AnwO[]B;
Amd"w> hf'[' rv<a] wt'qod>ci !'r>kZ; "ti al{w> tWmy" AtaJ'x;B. ATr>h;z>hi al{ yKi tWm+y" aWh wyn"p'l.
yKi hy<x.yI) Ayx' aj'_x-' al{ aWhw> qyDIc; ajox] yTil.bil. qyDIc; ATr>h;z>hi yKi hT'a;w> 3:21 `vQE)b;a] ^d>Y"mi
ace ~Wq yl;ae rm,aYOw: hw"+hy>-dy: ~v' yl;[' yhiT.w: 3:22 s `T'lC. ;(hi ^v.p.n-: ta,( hT'a;w> rh'z>nI
dme[o hw"hy>-dAbK. ~v'- hNEhiw> h['q.Bih-; la, aceaew" ~Wqa'w" 3:23 `%t")Aa rBEd:a] ~v'w> h['q.Bih-; la,
yl'_g>r-: l[; ynIdEmi[]T;w: x:Wr ybi- aboT'w: 3:24 `yn")P-' l[; lPoa,w" rb"+K-. rh;n-> l[; ytiyair" rv<a] dAbK'K;
~ytiAb[] ^yl,[' Wnt.n" hNEhi ~d"a-' !b, hT'a;w> 3:25 `^t<)yBe %AtB. rgES 'hi aBo yl;ae rm,aYOw: ytiao rBEd:y>w:
~h,l' hy<h.t-i( al{w> T'm.l;a/n<)w> ^K,x-i la, qyBid>a; ^n>Av*l.W 3:26 `~k'(AtB. acete al{w> ~h,_B' ^Wrs'a]w:)
hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> ^yPi-ta, xT;p.a, ^t.Aa) yrIB.d:b.W* 3:27 `hM'he( yrIm. tyBe yKi x:yki_Am vyail.
~d"a-' !b, hT'a;w> 4:1 s `hM'he( yrIm. tyBe yKi lD"x.y< ldEx'h,w> [m'v.yI [;meVoh; hAI+hy> yn"doa] rm:a'
rAcm' h'yl,[' hT't;n"w> 4:2 `~Il'(v'Wry>-ta, ry[i h'yl,[' t'AQx;w> ^yn<+p'l. Ht'Aa hT't;n"w> hn"bel. ^l-. xq;
4:3 `bybi(s' ~yrIK' h'yl,[' ~yfiw> tAnx]m; h'yl,[' hT't;n"w> hl'_ls. o) h'yl,[' T'k.p;v'w> qyED" h'yl,[' t'ynIb'W
^yn<P-' ta, ht'nOykih]w: ry[i_h' !ybeW ^n>yBe lz<r>B; ryqI Ht'Aa hT't;n"w> lz<r>B; tb;x]m; ^l.-xq; hT'a;w>
^D>c-i l[; bk;v. hT'a;w> 4:4 s `lae(r"f.yI tybel. ayhi tAa h'yl,[' T'r>c;w> rAcM'b; ht' y>h'w> h'yl,ae
`~n")wO[-] ta, aF'Ti wyl'[' bK;v.Ti rv<a] ~ymiY"h; rP:s .mi wyl'_[' laer"f.y-I tyBe( !wO [-] ta, T'm.f;w> yliam'F.h;
!wO[] t'af'n"w> ~Ay= ~y[iv.tiw> tAam-e vl{v. ~ymiy" rP:s .mil. ~n"wO[] ynEv-. ta, ^l. yTi(t; n" ynIa]w: 4:5
!wO[-] ta, t'af'n"w> tynIve ynIm'y>h; ynIAmy>h; ^D>c-i l[; T'b.k;v'w> hL,a-e ta, t'yLikiw> 4:6 `lae(r"f.y-I tyBe(

337

^yn<P' !ykiT' ~Il;v'Wry> rAcm-. la,w> 4:7 `%l") wyTit;n> hn"V'l; ~Ay hn"V'l; ~Ay ~Ay ~y[iB'r>a; hd"_Why>-tyBe
^D<c-i la, ^D>Cimi( %pEh't-e al{)w> ~yti_Ab[] ^yl,[' yTit;n" hNE hiw> 4:8 `h'yl,([' t'aBenIw> hp'_Wfx] ^[]roz>W*
hT't;n"w> ~ymiS .kuw> !x;dow> ~yvid"[]w: lApW ~yrI[of.W !yJixi ^l.-xq; hT'a;w> 4:9 `^r<)Wcm. ymey> ^t.ALK;-d[;
^D>c-i l[;( bkeAv hT'a-; rv,a] ~ymiY"h; rP;s .mi ~x,l'_l. ^l. ~t'Aa t'yfi ['w> dx'a, ylik.Bi ~t'Aa
~AY=l; lq,v, ~yrIf.[, lAqv.miB. WNl,k]aTo rv<a] ^l.k'(a]m;W 4:10 `WNl,(k]aTo ~Ay ~y[iv.tiw> tAam-e vl{v.
tg:[uw> 4:12 `hT,(v.Ti t[e- d[; t[eme !yhi_h; tyVivi hT,v.ti hr"Wfm.Bi ~yIm: W 4:11 `WNl,(k]aTo t[e- d[; t[eme
Wlk.ayO hk'K' hw"hy> rm,aYOw: 4:13 s `~h,(ynEy[el. hn"g<[uT. ~d"a'h'( ta;ce ylelg. <)B. ayhiw> hN"l<+k]aTo) ~yrI[of.
yvip.n: hNEhi hwIhy> yn"doa] Hh'a] rm;aow" 4:14 `~v'( ~xeyDIa; rv<a] ~yIAGB; ame_j' ~m'x.l-; ta, laer"f.y-I ynE)b.
4:15 s `lWG*Pi rf:B. ypiB. ab' al{w> hT'[-; d[;w> yr:W[N>mi yTil.k;a-' al{) hp' rEj.W hl'ben>W ha'_M'jum. al{
^m.x.l-; ta,( t'yfi['w> ~d"_a'h'( ylel.G< tx;T; rq'B'h; y[eypic. y[eWpc.-ta, ^l. yTi(t;n" haer> yl;ae rm,aYOw:
lq"v.miB. ~x,l-, Wlk.a'w> ~Il;v'WryBi ~x,l-, hJem; rbEvo ynIn>hi ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 4:16 s `~h,(yle[]
wyxia'w> vyai WMv;n"w> ~yIm"+w" ~x,l, Wrs.x.y: ![;m;l. 4:17 `WT)v.yI !AmM'vibW. hr"Wfm.Bi ~yIm;W hg"+a'd>biW
T'r>b;[]h;w> %L' hN"x<Q'Ti ~ybiL'G:h; r[;T; hD"x; br<x, ^l-. xq; ~d"a-' !b, hT'a;w> 5:1 p `~n")wO[]B; WQm;n"w>
%AtB. ry[ib.T; rWaB' tyviliv. 5:2 `~T'(q.L;xiw> lq"v.mi ynEz>amo ^l. T'x.q;l'w> ^n<+q'z-> l[;w> ^v.aro-l[;
hr<z>Ti tyviliV.h;w> h'yt,Abybis . br<x,b; hK,T; tyviliV.h-; ta, T'x.q;l'w> rAc=M'h; ymey> tal{m.Ki ry[ih'
~h,meW 5:4 `^yp,(n"k.Bi ~t'Aa T'r>c;w> rP"s+ .miB. j[;m. ~V'mi T'x.q;l'w> 5:3 `~h,(yrEx]a; qyrIa' br<x,w> x:Wrl'
tyBe-lK'-la, vae- acete WNM,mi vae_B' ~t'ao T'p.r:f'w> vaeh' %AT-la, ~t'Aa T' k.l;v.hiw> xQ'Ti dA[
`tAc)r"a] h'yt,Abybis.W h'yTi_m.f; ~yIAGh; %AtB. ~Il;v'Wry> tazO hAihy> yn"doa] rm;a' hKo 5:5 p `lae(r"f.yI
yKi h'yt,_Abybis. rv<a] tAcra" ]h-' !mi yt;AQxu-ta,w> ~yIAGh;-!mi h['v.rIl. yj;P'v.m-i ta, rm,T,w: 5:6
~k,n>m'h] ![;y: hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo) !kel' 5:7 s `~h,(b' Wkl.h-' al{ yt;AQxuw> Wsa'm' yj;P'v.mib.
~yIAGh; yjeP.v.mik.W* ~t,_yfi[] al{ yj;P'v.m-i ta,w> ~T,k.l;h] al{ yt;AQxuB. ~k,yteAb)ybis. rv<a] ~yIAGh;-!mi
ytiyfi['w> ynIa-"+ ~G: %yIl:[' ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 5:8 s `~t,(yfi[] al{ ~k,yteAbybis. rv<a]
hf,[/a-, al{-) rv<)a] taew> ytiyfi[-' al{) rv<a] tae %b' ytiyfi['w> 5:9 `~yI)AGh; ynEy[el. ~yjiP'v.mi %kEAtb.
~t'_Aba] Wlk.ayO ~ynIb'W %keAtB. ~ynIb' Wlk.ayO tAba' !kel' 5:10 s `%yIt")bo[]AT-lK' ![;y: dA[+ Whmok'
hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; !kEl' 5:11 p `x:Wr)-lk'l. %tEyrIaev-. lK'-ta, ytiyrIzEw> ~yjip'v. %b' ytiyfi['w>
sAxt-' al{w> [r:g>a, ynIa-] ~g:w> %yIt"+bo[]AT-lk'b.W %yIc:WQvi-lk'B. taMeji yviD"q.m-i ta, ![;y: al{- ~ai
br<x,B; tyviliV.h;w> %keAtb. Wlk.yI b['r"b'(W WtWmy" rb,D<B; %yte viliv. 5:12 `lAm)x.a, al{ ynIa-] ~g:w> ynIy[e
ytiAxnIhw] : yPia; hl'k'w> 5:13 `~h,(yrEx]a; qyrIa' br<x,w> hr<z"a/ x:Wr-lk'l. tyviyliV.h;w> %yIt"+Abybis. WlP.yI
%nET.a,w> 5:14 `~B'( ytim'x] ytiALk;B. ytia'n>qiB. yTir>B;DI hw"hy> ynIa-] yKi W[d>y"w>) yTim.xN'_ <hiw> ~B' ytim'x]
rs"Wm hp'Wdg>W hP'r>x, ht'y>h'w>) 5:15 `rbE)A[-lK' ynEy[el. %yIt"+Abybis. rv<a] ~yIAGB; hP'r>x,l.W hB'r>x'l.
hw"hy> ynIa] hm'xe tAxk.tob.W hm'xeb.W @a:B. ~yjip'v. %b' ytiAf[]B; %yIt"+Abybis. rv<a] ~yIAGl; hM'v;m.W
~t'Aa xL;v;a-] rv,a] tyxiv.m;l. Wyh' rv<a] ~h,B' ~y[i r"h' b['r"h' yCex-i ta, yxiL.v;B.( 5:16 `yTir>B:)DI
hY"x;w> b['r" ~k,yle[] yTix.L;viw> 5:17 `~x,l-'( hJem; ~k,l' yTir>b;v'w> ~k,yle[] @sEao b['r"w> ~k,_t.x,v;(l.
yhiy>w: 6:1 p `yTir>B:)DI hw"hy> ynIa] %yIl;[' aybia' br<x,w> %B"-+ rb'[]y: ~d"w" rb,d<w> %luK.viw> h['r"
T'r>m;a'w> 6:3 `~h,(ylea] abeN "hiw> lae_r"f.yI yrEh-' la, ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 6:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>
~yqIypia]l' tA[b'G>l;w> ~yrIh'l, hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo hwI+hy> yn"doa-] rb;D> W[m.vi laer"f.yI yrEh'
~k,yteAxB.z>mi WMv;n"w> 6:4 `~k,(yteAm)B' yTid>B;aiw> br<x, ~k,yle[] aybime ynIa] ynIn>hi tAya'GEl;w> tyOa'GEl;w>
ynEp.li laer"f.yI ynEB. yrEg>P-i ta, yTit;n"w> 6:5 `~k,(yleWLGI ynEp.li ~k,ylel.x; yTil.P;hiw> ~k,_ynEM")x; WrB.v.nIw>
hn"b.r:x/T, ~yrI['h, ~k,yteAbv.Am lkoB. 6:6 `~k,(yteAxB.z>mi tAbybis. ~k,yteAmc.[-; ta, ytiyrIzEw> ~h,_yleWL)GI
W[D>g>nIw> ~k,yleWLGI WtB.v.nIw> WrB.v.nIw> ~k,yteAx)B.z>mi Wmv.a.y<w> Wbr>x,y< ![;m;l. hn"m.vy'_ Ti tAmB'h;w>
tAyh.Bi yTir>t;Ahw> 6:8 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) ~k,_k.At)B. ll'x' lp;n"w> 6:7 `~k,(yfe[]m; Wxm.nIw> ~k,ynEM"x;
rv<a] ~yIAGB; ytiAa ~k,yjeyli(p. Wrk.z"w> 6:9 `tAc)r"a]B' ~k,yteAr)Z"hiB. ~yI+AGB; br<x, yjeyliP. ~k,l'

338

~h,_yleWL)GI yrEx]a; tAnZOh; ~h,ynEy[e( taew> yl;['me( rs'-rv,a] hn<AZh; ~B'l-i ta, yTir>B;v.nI rv,a] ~v'-WBv.nI
~N"x-i la, al{ hw"+hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> 6:10 `~h,(ytebo[]AT lkol. Wf[' rv<a] tA[r"h-'( la, ~h,ynEp.Bi WJqon"w>
^l.g>r:B. [q:r>W ^P.k;b. hKeh; hwIhy> yn"doa] rm; a-' hKo) 6:11 p `taZO*h; h['r"h' ~h,l' tAf[]l; yTir>B;DI
qAxr"h' 6:12 `WlPo)yI rb,D<b;W b['r"B' br<x,B; rv,a] lae_r"f.yI tyBe tA[r" tAb[]AT-lK' la, xa'- rm'a/w<)
6:13 `~B'( ytim'x] ytiyLekiw> tWm+y" b['r"B' rWcN"h;w> ra'vN. Ih;w> lAPyI br<x,B; bArQ'h;w> tWmy" rb,D<B;
h['b.G-I lK' la, ~h,_yteAx)B.z>mi tAbybis. ~h,yleWLGI %AtB. ~h,ylel.x; tAyh.Bi( hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI)
~v'-Wnt.n") rv<a] ~Aqm. hT'bu[] hl'a-e lK' tx;t;w> !n"[]r:( #[e - lK' tx;t;w> ~yrIh'h, yvear" lkoB. hm'r"
hM'v;m.W hm'm'v. #r<a'h-' ta, yTit;n"w> ~h,yle[] ydIy-" ta, ytiyjin"w> 6:14 `~h,(yleWLGI lkol. x:xoynI x:yrE
7:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 7:1 p `hw")hy> ynIa] yKi( W[d>y"w> ~h,_yteAb)v.Am lkoB. ht'l'b.DI rB:d>Mimi
[B;r>a; t[;B;r>a; -l[; #Qeh; aB' #qE+ laer"f.yI tm;d>a;l. hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo ~d"a-' !b, hT'a;w>
tae %yIl;[' yTit;n"w> %yIk"+r"d>Ki %yTij.p;v.W %B' yPia; yTix.L;viw> %yIl;[' #QEh; hT'[; 7:3 `#r<a'(h' tApn>K;
%yIt;Ab[]Atw> !Tea, %yIl:[' %yIk;r"d> yKi lAm+x.a, al{w> %yIl:[' ynI y[e sAxt-' al{w> 7:4 `%yIt")bo[]AT-lK'
`ha'(b' hNEhi h['r" tx;a; h['r" hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo 7:5 p `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI !'yy<h.Ti( %kEAtB.
t[eh' aB' #r<a'_h' bveAy ^yl,ae hr"ypiC.h; ha'B' 7:7 `ha'(B' hNEhi %yIl"+ae #yqIhe #QEh; aB' aB' #qE 7:6
%B' yPia; ytiyLekiw> %yIl;[' ytim'x] %APv.a, bArQ'mi hT'[; 7:8 `~yrI)h' dhe- al{w> hm'Whm. ~AYh; bArq'
lAm+x.a, al{w> ynIy[e sAxt-' al{w> 7:9 `%yIt")Ab[]AT-lK' tae %yIl;[' yTit;n"w> %yIk"+r"d>Ki %yTij.p;v.W
~AYh; hNEhi 7:10 `hK,(m; hw"hy> ynIa] yKi ~T,[.d:ywI) !'yy<h.Ti( %kEAtB. %yIt;Ab[]Atw> !Tea, %yIl:[' %yIk;r"d>Ki
al{w> ~h,m-e al{ [v;r-<_ hJeml; . ~q" sm'x'h, 7:11 `!Ad)Z"h; xr:P' hJ,M;h; #c' hr"pCi .h; ha'c.y") ha'_b' hNEhi
rkEAMh;w> xm'f.y-I la; hn<AQh; ~AYh; [:yGIhi t[eh' aB' 7:12 `~h,(B' H:n-O al{w> ~h,meh/m, al{w> ~n"Amh]me
~yYIx;B; dA[w> bWvy" al{ rK'm.Mih-; la, rkeAMh; yKi 7:13 `Hn")Amh]-lK'-la, !Arx' yKi lB'_a;t.y-I la;
[:AqT'b; W[q.T' 7:14 `WqZ")x;t.yI al{ AtY"x; AnwO[]B; vyaiw> bWvy" al{ Hn"Amh]-lK'-la, !Azx-' yKi( ~t'_Y"x;
b['r"h'w> rb,D<h;w> #WxB; br<x,h; 7:15 `Hn")Amh]-lK'-la, ynIArx] yKi hm'_x'l.Mil; %lEho !yaew> lKoh; !ykih'w>
Wyh'w> ~h,yjeyliP. Wjl.p'(W 7:16 `WNl,(k]ayO rb,d<w" b['r" ry[iB' rv<a]w: tWmy" br<x,B; hd<F'B; rv<a] tyIB"+mi
~yIK:r>B-i lk'w> hn"yP,_r>Ti ~yId:Y"h-; lK' 7:17 `An*wO[]B; vyai tAm+ho ~L'Ku tAya'GEh; ynEA yK. ~yrIh'h-, la,
~h,yvear"-lk'b.W hv'WB ~ynIP-' lK' la,w> tWc+L'P; ~t'Aa ht'S .kiw> ~yQif; Wrg>x'w> 7:18 `~yIM") hn"k.l;Te
~l'yCih;l. lk;Wy-al{) ~b'h'z>W ~P's .K; hy<h.yI) hD"nIl. ~b'h'z>W Wkyliv.y: tAcWxB; ~P's .K; 7:19 `hx'(r>q'
ybic.W 7:20 `hy")h' ~n"wO[] lAvk.m-i yKi( WaLe_m;y> al{ ~h,y[emeW W[Bef;y> al{ ~v'p.n: hw"hy> tr:b.[, ~AyB.
wyTit;n>W 7:21 `hD"(nIl. ~h,l' wyTit;n> !KE- l[; Ab+ Wf[' ~h,yceWQvi ~t'bo[]At ymel.c;w> Whm'f' !Aag"l. Ayd>[,
WlL.xiw> ~h,me yn:p' ytiABsih]w: 7:22 `WhWl)L.xiw> h'luL.xiw> ll'_v'l. #r<a'h' y[ev.rIl.W zb;l' ~yrIZ"h-; dy:)B.
~ymiD" jP;v.mi ha'l.m'( #r<a'h' yKi qAT+r:h'( hfe[] 7:23 p `h'Wl)L.xiw> ~yciyrIP' Hb'- Wab'W ynI+Wpc.-ta,
Wlx]nIw> ~yZI[; !AaG> yTiB;v.hiw> ~h,_yTeB-'( ta, Wvr>y"w> ~yIAg y[er" ytiabehe(w> 7:24 `sm'(x' ha'l.m' ry[ih'w>
h['Wmv.-la, h['muv.W aAbT' hA'h-l[; hA"h 7:26 `!yIa")w" ~Alv' Wvq.biW ab'-_ hd"p'q. 7:25 `~h,(yved>q:)m.
ayfin"w> lB'a;t.yI %l,M,h; 7:27 `~ynI)qZe >mi hc'[ew> !heKomi db;aTo hr"Atw> aybiN "mi !Azx' Wvq.biW hy<+h.Ti(
W[d>y"w> ~jeP.v.a, ~h,yjeP.v.mib.W ~t'Aa hf,[/a, ~K'r>D:mi hn"l.h;_B'Ti #r<a'h-' ~[; ydEywI hm'm'v. vB;l.yI
ynEq.zIw> ytiybeB. bveAy ynIa] vd<xol; hV'mix]B; yViViB; tyViVih; hn"V'B; yhiy>w: 8:1 p `hw")hy> ynIa-] yKi(
vae- haer>m;K. tWmd> hNEhiw> ha,r>a,w" 8:2 `hAI)hy> yn"doa] dy: ~v' yl;[' lPoTiw: yn"+p'l. ~ybiv.Ay hd"Why>
xl;v.YIw: 8:3 `hl'm;(v.x;h; !y[eK. rh;z-O haer>m;K. hl'[.m;l.W wyn"t.M'miW vae_ hJ'm;l.W wyn"t.m' haer>M;mi
ytiao abeT'w: ~yImV; 'h; !ybeW #r<a'h-' !yBe( x;Wr ytiao aF'Tiw: yvi_aro tciyciB. ynIxEQ'YIw: dy" tynIb.T;
lm,se bv;Am ~v'- rv,a] hn"Apc' hn<APh; tymiynIP.h; r[;v; xt;P-, la, ~yhil{a/ tAar>m;B. hm'>l;v'Wry>
rm,aYOw: 8:5 `h['(q.BiB; ytiyair" rv<a] ha,r>M;K; lae_r"f.yI yhel{a/ dAbK. ~v'- hNEhiw> 8:4 `hn<)q.M;h; ha'n>Qih;
r[;v;l. !ApC'mi hNEhiw> hn"Apc' %r<D< yn:y[e aF'a,w" hn"Ap=c' %r<D< ^yn<y[e an"- af' ~d"a-' !B, yl;ae
~he hm' ~heme hT'a; ha,roh] ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 8:6 `ha'(BiB; hZ<h; ha'n>Qih; lm,se x:Bez>Mih;

339

bWvT' dA[w> yviD"q.mi l[;me hq'x\r"(l. hPo ~yfi[o laer"f.y-I tyBe( rv<a] tAldoG> tAb[eAT ~yfi_[o
8:8 `ryQI)B; dx'a, rxo hNEhiw> ha,r>a,w" rcE+x'h,( xt;P-, la, ytia o abeY"w: 8:7 s `tAl)doG> tAb[eAT ha,r>Ti
aBo yl'_ae rm,aYOw: 8:9 `dx'(a, xt;P, hNEhiw> ryQiB; rTox.a,w" ryQI+b; an"- rt'x] ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw:
fm,r< tynIb.T-; lk' hNEhiw> ha,r>a,w") aAba'w" 8:10 `hPo) ~yfi[o ~he rv<a] tA[r"h' tAb[eATh;-ta, haer>W
ynEqZ. Imi vyai ~y[ib.viw> 8:11 `bybi(s' bybis ' ryQIh-; l[; hQ<xum. lae_r"f.yI tyBe yleWLGI-lk'w> #q,v, hm'heb.W
rt:[]w: Ad=y"B. ATr>j;q.mi vyaiw> ~h,ynEp.li ~ydIm.[o ~k'AtB. dme[o !p'v-' !b, Why"n>z:a]y:w> laer"f.yI-tybe(
%v,xoB; ~yfi[o laer"f.y-I tybe( ynEq.zI rv,a] ~d"a-' !b, t'yair"h] yl;ae rm,aYOw: 8:12 `hl,([o tr<joQ.h-; !n:)[]
yl'_ae rm,aYOw: 8:13 `#r<a'(h-' ta, hw"hy> bz:[' Wnt'ao ha,ro hw"hy> !yae ~yrIm.ao yKi At+yKif.m; yrEd>x;B. vyai
hw"hy>-tyBe r[;v; xt;P-, la, ytiao abeY"w: 8:14 `~yfi([o hM'h-e rv,a] tAldoG> tAb[eAT ha,r>Ti bWvT' dA[
t'yair"h] yl;ae rm,aYOw: 8:15 s `zWM)T;h-; ta, tAKb;m. tAbv.yO* ~yviN "h; ~v'-hNEhiw> hn"Ap=C'h-; la, rv<a]
hw"hy>-tyBe rc:x-] la, ytiao abeY"w: 8:16 `hL,ae(me tAldoG> tAb[eAT ha,r>Ti bWvT' dA[ ~d"_a-' !b,
~h,yrExoa] vyai_ hV'mix]w: ~yrIf.[,K. x:Bez>Mih; !ybeW ~l'Wah'( !yBe hw"hy> lk;yhe xt;p-, hNEhiw> tymiynIP.h;
t'yair"h] yl;ae rm,aYOw: 8:17 `vm,V'(l; hm'd>qE ~t,ywIx]T;vm. i hM'hew> hm'd>qe ~h,ynEp.W hw"hy> lk; yhe-la,
sm'x' #r<a'h-' ta, Wal.m-' yKi( hpo-+ Wf['( rv<a] tAb[eATh;-ta, tAf[]me hd"Why> tybel. lqen"h] ~d"a-' !b,
sAxt-' al{) hm'xeb. hf,[/a, ynIa-] ~g:w> 8:18 `~P'(a-; la, hr"AmZ>h-; ta, ~yxil.vo ~N"hwi > ynIsey[ik.h;l. WbvuY"w:
lAdG" lAq yn:z>a'b. ar"q.YIw: 9:1 `~t'(Aa [m;v.a, al{w> lAdG" lAq yn:z>a'b. War>q'w> lmo+x.a, al{w> ynIy[e
~yaiB' ~yvin"a] hV'vi hNEhiw> 9:2 `Ad*y"B. Atxev.m; yliK. vyaiw> ry[i_h' tADquP. Wbr>q' rmoale
vbul' ~k'AtB. dx'a-, vyaiw> Ady"B. AcP'm; yliK. vyaiw> hn"Apc' hn<p.m' rv<a] !Ayl.[,h' r[;v-; %r<D<mi
laer"f.yI yhel{a/ dAbk.W 9:3 `tv,xNo) >h; xB;z>mi lc,ae Wdm.[;Y:w: WaboY"w: wyn"+t.m'B. rpES oh; ts,q<w> ~yDIB;
rv<a] ~yDIB;h; vbuL'h; vyaih-' la, ar"q.YIw: tyIB"+h; !T:p.mi la, wyl'[' hy"h' rv<a] bWrK.h; l[; me hl'[]n:
~Il'_v'Wr)y> %AtB. ry[ih' %AtB. rbo[] wyl'ae Alae hw"hy> rm,aYOw: 9:4 s `wyn")t.m'B. rpES oh; ts,q<
9:5 `Hk'(AtB. tAf[N] :h:) tAb[eATh; lK' l[; ~yqin"aN/ <h;w> ~yxin"aN/ <)h; ~yvin"a]h' tAxc.m-i l[; wT' t'ywIt.hiw>
~k,n>y[e ~k,ynEy[e sxoT' -la; -l[; WK+h;w> wyr"x]a; ry[ib' Wrb.[i yn:z>a'B. rm:a' hL,ael.W
wyl'[-' rv,a] vyai- lK'-l[;w> tyxiv.m;l. Wgr>h;T; ~yvin"w> @j;w> hl'Wtb.W rWxB' !qez" 9:6 `Wlmo)x.T-; la;w>
~h,ylea] rm,aYOw: 9:7 `tyIB")h; ynEp.li rv<a] ~ynIqZe >h; ~yvin"a]B' WLxeY"w: WLxe_T' yviD"q.MimiW WvG:T-i la; wT'h;
~t'AKh;K. yhiy>w:) 9:8 `ry[i(b' WKhiw> Wac.y"w> Wace_ ~ylil'x] tArcex]h-; ta, Wal.m;W tyIB;h-; ta, WaM.j;
tyrIaev-. lK' tae hT'a; tyxiv.m;h] hwIhy> yn"doa] Hh'a] rm;aow") q[;z>a,w" yn:P-' l[; hl'P.a,w" ynIa"+ ra:v]anE)w>
lAdG" hd"WhywI) laer"f.y-I tyBe( !wO[] yl;ae rm,aYOw: 9:9 `~Il'(v'Wry>-l[; ^t.m'x-] ta, ^K.p.v'B. laer"f.yI
!yaew> #r<a'h-' ta, hw"hy> bz:[' Wrm.a' yKi hJ,_mu ha'l.m' ry[ih'w> ~ymiD" #r<a'h' ale M'Tiw: daom. daom.Bi
vyaih' hNEhiw> 9:11 `yTit'(n" ~v'aroB. ~K'r>D: lmo+x.a, al{w> ynIy[e sAxt-' al{ ynIa-] ~g:w> 9:10 `ha,(ro hw"hy>
`ynIt")yWIci rv<a] lkoK. rv,a]k; ytiyfi[' rmo=ale rb"D" byvime wyn"t.m'B. ts,Q,h; rv<a] ~yDIB;h; vbul.
aSe_Ki tWmD> haer>m;K. ryPis ; !b,a,K. ~ybirUK.h; varo- l[; rv,a] [:yqir"h-' la, hNEhiw> ha,r>a,w" 10:1 s
tx;T-; la, lG:l.G:l; tAnyBe-la, aBo rm,aYOw: ~yDIB;h; vbul. vyaih-' la, rm,aYOw: 10:2 `~h,(yle[] ha'r>nI
~ybirUK.h;w> 10:3 `yn")y[el. aboY"w: ry[i_h-' l[; qroz>W ~ybirUK.l; tAnyBemi vae-ylex]g:) ^yn<p.x' aLem;W bWrK.l;
hw"hy>-dAbK. ~r'Y"w: 10:4 `tymi(ynIP.h; rcEx'h-, ta, alem' !n"['h,w> vyai_h' AaboB. tyIB:l; !ymiymi ~ydIm.[o)
`hw")hy> dAbK. Hg:n-O ta, ha'l.m'( rcex'h,(w> !n"['h-, ta, tyIB;h; ale M'YIw: tyIB"+h; !T:p.mi l[; bWrK.h; l[;me
AtWOc;B. yhiy>w: 10:6 `Ar*B.d:B. yD:v-; lae lAqK. hn"+coyxih; rcEx'h-, d[; [m;v.nI ~ybiWrK.h; ypen>K; lAqw> 10:5
lc,ae dmo[]Y:w:) aboY"w: ~ybi_WrK.l; tAnyBemi lG:l.G:l; tAnyBemi vae xq: rmoale ~yDIB;h-; vbu(l. vyai h-' ta,
aF'YIw: ~ybirUK.h; tAnyBe rv,a] vaeh-' la, ~ybiWrK.l; tAnyBemi Ady-" ta, bWrK.h; xl;v.YIw: 10:7 `!p")Aah'
10:9 `~h,(ypen>K; tx;T; ~d"a' dy: tynIb.T; ~ybi_rUK.l; ar"YEw: 10:8 `ace(YEw: xQ:YIw: ~yDI_B;h; vbul. ynEp.x-' la, !TeYIw:
dx'a, !p:Aaw> dx'a, bWrK.h; lc,ae dx'a, !p:Aa ~ybiWrK.h; lc,ae ~yNIp;Aa h['B'r>a; hNEhiw> ha,r>a,w"
dx'a, tWmD> ~h,yaer>m;W 10:10 `vyvi(r>T; !b,a, !y[eK. ~yNIp;Aah' haer>m;W dx'_a, bWrK.h; lc,ae

340

al{ WkleyE ~h,y[eb.rI t[;B;r>a-; la, ~T'k.l,B. 10:11 `!p")Aah' %AtB. !p:Aah' hy<h.yI rv<a]K; ~T'_[.B;r>a;l.
~r"f'B-. lk'w> 10:12 `~T'(k.l,B. WBS;yI al{ WkleyE wyr"x]a; varoh' hn<p.y-I rv,a] ~AqM'h; yKi ~T'_k.l,B. WBS;yI
~yNI+p;Aal' 10:13 `~h,(yNEp;Aa ~T'[.B;r>a;l. bybis ' ~yIn:y[e ~yai lem. ~yNIp;Aa)h'w> ~h,_ypen>k;w> ~h,ydEywI) ~h,Bge :w>
ynEP. ynIVeh; ynEp.W bWrK.h; ynEP. dx'a,h' ynEP. dx'_a,l. ~ynIp' h['B'r>a;w> 10:14 `yn")z>a'B. lG:l.G:h; ar"Aq ~h,l'
ytiyair" rv<a] hY"x;h; ayhi ~ybi_WrK.h; WMroYEw: 10:15 `rv,n-") ynEP. y[iybir>h'w> hyEr>a; ynEP. yviyliV.h;w> ~d"a'
~h,ypen>K-; ta, ~ybiWrK.h; taef.biW ~l'_c.a, ~yNIp;Aah' Wkl.yE ~ybiWrK.h; tk,l,b.W 10:16 `rb")K-. rh;n>BI)
WMAryE ~m'Arb.W Wdmo[]y: ~d"m.['B. 10:17 `~l'(c.a,me ~he- ~G: ~yNIp;Aah' WBS;y-I al{ #r<a'h' l[;me ~Wrl'
`~ybi(WrK.h-; l[; dmo[]Y:w:) tyIB"+h; !T:p.mi l[;me hw"hy> dAbK. aceYEw: 10:18 `~h,(B' hY"x;h; x:Wr yKi ~t'_Aa
dmo[]Y:w:) ~t'_M'[ul. ~yNIp;Aa)h'w> ~t'aceB. yn:y[el. #r<a' h-' !mi WMArYEw: ~h,ypen>K;-ta, ~ybiWrK.h; Waf.YIw: 10:19
rv<a] hY"x;h; ayhi 10:20 `hl'[.m'(l.mi ~h,yle[] laerf" .yI-yhe(l{a/ dAbk.W ynIAmd> Q;h; hw"hy>-tyBe r[;v; xt;P,
~ynIp' h['B'r>a; h['B'r>a; 10:21 `hM'he( ~ybiWrk. yKi [d:aew" rb"+K-. rh;n>BI) laer"f.y-I yhe(l{a/ tx;T; ytiyair"
hM'he ~h,ynEP. tWmd>W 10:22 `~h,(ypen>K; tx;T; ~d"a' ydEy> tWmd>W dx'_a,l. ~yIp:n"K. [B;r>a;w> dx'a,l.
ytiao aF'Tiw: 11:1 `Wkle(yE wyn"P' rb,[-e la, vyai ~t'_Aaw> ~h,yaer>m; rb'K-. rh;n-> l[; ytiyair" rv<a] ~ynIP'h;
~yrIf.[, r[;V;h; xt;p,B. hNEhiw> hm'ydIq' hn<APh; ynIAmd> Q;h; hw"hy>-tyBe r[;v-; la, ytiao abeT'w: x:Wr
11:2 p `~['(h' yrEf' Why"n"B. !b, Why"j.l;P-. ta,w> rZU[;-!b, hy"n>z:a]y-: ta, ~k'Atb. ha,r>a,w" vyai_ hV'mix]w:
11:3 `taZO*h; ry[iB' [r" tc;[] ~yci[]YOh;w> !w<a" ~ybiv.xoh; ~yvin"a]h' hL,ae ~d"a-' !B, yl'_ae rm,aYOw:
abeN "hi ~h,_yle[] abeN "hi !kEl' 11:4 `rf")B'h; Wnx.n:a]w: rySih; ayhi ~yTi_B' tAnB. bArq'b. al{ ~yrIm.aoh'
tyBe ~T,r>m;a] !KE hw"hy> rm:a-' hKo rmoa/ yl;ae rm,aYOw: hw"hy> x:Wr yl;[' lPoTiw: 11:5 `~d"(a-' !B,
h'yt,coWx ~t,aLemiW taZO=h; ry[iB' ~k,ylel.x; ~t,yBer>hi 11:6 `h'yTi([.d:y> ynIa] ~k,x]Wr) tAl[]m;W lae_r"f.yI
ayhiw> rf"B'h; hM'he Hk'AtB. ~T,m.f; rv<a] ~k,ylel.x; hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) !kel' 11:7 p `ll'(x'
11:9 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~k,yle[] aybia' br<x,w> ~t,_arEy> br<x, 11:8 `Hk'(ATmi ayciAh ~k,t.a,w> rySi_h;
WlPoTi br<x,B; 11:10 `~yji(p'v. ~k,b' ytiyfi['w> ~yrI+z-" dy:B. ~k,t.a, yTit;n"w> Hk'ATmi ~k,t.a, ytiaceAhw>
rysil. ~k,l' hy<h.t-i al{) ayhi 11:11 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) ~k,_t.a, jAPv.a, laer"f.yI lWbG-> l[;
rv<a] hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) 11:12 `~k,(t.a, jPov.a, laer"f.yI lWbG-> la, rf"+b'l. Hk'Atb. Wyh.Ti ~T,a;w>
yhiy>w:) 11:13 `~t,(yfi[] ~k,yteAbybis. rv<a] ~yIAGh; yjeP.v.mik.W* ~t,_yfi[] al{ yj;Pv' .miW ~T,k.l;h] al{ yQ;xuB.
hwIhy> yn"doa] Hh'a] rm;aow" lAdG-" lAq q[;z>a,w" yn:P-' l[; lPoa,w" tme_ hy"n"B-. !b, Why" j.l;p.W yaibN. "hiK.
^yx,a; ~d"a-' !B, 11:15 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 11:14 p `lae(r"f.yI tyrIaev. tae hf,[o hT'a; hl'K'
l[;me Wqx]r:( ~Il;v'Wry> ybev.yO ~h,l' Wrm.a' rv,a] hL{+Ku laer"f.yI tyBe- lk'w> ^t,L'aug> yven>a; ^yx,a;
~yTiq.x;r>hi yKi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) rmoa/ !kEl' 11:16 s `hv'(r"Aml. #r<a'h' hn"T.nI ayhi Wnl' hw"hy>
!kEl' 11:17 s `~v'( WaB'- rv,a] tAcr"a]B' j[;m. vD"q.mil. ~h,l' yhia/w" tAc+r"a]B' ~ytiAcypi(h] ykiw> ~yIAGB;
rv<a] tAcr"a]h-' !mi ~k,t.a, yTips. ;a'w> ~yMi[;h-' !mi ~k,t.a, yTi c.B;qiw> hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) rmoa/
h'yc,WQvi-lK'-ta, Wrysihew> hM'v-'_ Wab'W 11:18 `lae(r"f.yI tm;d>a-; ta, ~k,l' yTit;n"w> ~h,_B' ~t,Acpon>
ytirosih]w: ~k,_B.r>qiB. !TEa, hv'd"x] x:Wrw> dx'a, ble ~h,l' yTi t;n"w> 11:19 `hN"M<)mi h'yt,Ab[]AT-lK'-ta,w>
Wf['w> Wrm.v.yI yj;P'v.m-i ta,w> WkleyE yt;QoxuB. ![;m;l. 11:20 `rf")B' ble ~h,l' yTit;n"w> ~r"f'B.mi !b,a,h' ble
~B'li ~h,yteAb[]Atw> ~h,yceWQvi ble- la,w> 11:21 `~yhi(l{ale ~h,l' hy<h.a, ynIa]w: ~['l. yli- Wyh'w> ~t'_ao
~yNIp;Aa)h'w> ~h,ypen>K-; ta, ~ybiWrK.h; Waf.YIw: 11:22 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yTit;n" ~v'aroB. ~K'r>D: %lE+ho
ry[i_h' %AT l[;me hw"hy> dAbK. l[;Y:w: 11:23 `hl'[.m'(l.mi ~h,yle[] laer"f.y-I yhe(l{a/ dAbk.W ~t'_M'[ul.
ha,r>M;B; hl'AGh;-la, hm'yDIf.k; ynIaEybiT.w: ynIt.a;f'n> x:Wrw> 11:24 `ry[i(l' ~d<Q<mi rv<a] rh'h-' l[; dmo[]Y:w:)
hw"hy> yrEb.D-I lK' tae hl'_AGh;-la, rBEd:a]w" 11:25 `ytiyai(r" rv<a] ha,r>M;h; yl;['me( l[;Y:w: ~yhi_l{a/ x:WrB.
bve_yO hT'a; yrIM<h-; tyBe %AtB. ~d"a-' !B, 12:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiyw> : 12:1 p `ynIa")r>h, rv<a]
12:3 `~he( yrIm. tyBe yKi W[mev' al{w> [:mov.li ~h, l' ~yIn:z>a' War" al{w> tAar>li ~h,l' ~yIn:y[e rv<a]
rxea; ~Aqm-' la, ^m.AqM.mi t'ylig "w> ~h,_ynEy[e(l. ~m'Ay hleg >W hl'Ag yleK. ^l. hfe [] ~d"a-' !b, hT'a;w>

341

~h,_ynEy[e(l. ~m'Ay hl'Ag ylek.Ki ^yl,ke t'aceAhw> 12:4 `hM'he( yrIm. tyBe yKi War>yI yl;Wa ~h,ynEy[el.
12:6 `AB* t'aceAhw> ryQI+b; ^l. rt'x] ~h,ynEy[el. 12:5 `hl'(AG yaec'AmK. ~h,ynEy[el. br<[,b' aceTe hT'a;w>
tpeAm-yKi( #r<a'_h-' ta, ha,r>ti al{w> hS,k;t. ^yn<P' ayciAt hj'l'[]B' aF'Ti @tEK-' l[; ~h,ynEy[el.
br<[,b'W ~m'Ay hl'Ag ylek.Ki ytiaceAh yl;Ke ytiyWEcu rv<a]K; !Ke f[;a;w" 12:7 `lae(r"f.yI tybel. ^yTit;n>
hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 12:8 p `~h,(ynEy[el. ytiaf'n" @tEK-' l[; ytiaceAh hj'l'[]B' dy"+B. ryQIb; yli- yTir>t:)x'
`hf,([o hT'a; hm' yrIM<+h; tyBe laer"f.yI tyBe ^yl,ae Wrm.a' al{h] ~d"a-' !B, 12:9 `rmo*ale rq,BoB; yl;ae
laer"f.yI tyBe- lk'w> ~l;v'WryBi hZ<h; aF'M;h; ayfiN "h; hAIh+ y> yn"doa] rm:a' hKo ~h,ylea] rmoa/ 12:10
ybiV.b; hl'AGB; ~h,l' hf,['yE !Ke ytiyfi[' rv<a]K; ~k,_t.p,Am) ynIa] rmo a/ 12:11 `~k'(Atb. hM'h-e rv,a]
wyn"P' Ab+ ayciAhl. WrT.x.y: ryQIB; aceyEw> hj'l'[]B' aF'yI @tEK-' la, ~k'AtB.-rv,a] ayfiN "h;w> 12:12 `Wkle(yE
fP;t.nIw> wyl'[' yTiv.r-I ta, yTif.r:p'W 12:13 `#r<a'(h-' ta, aWh !yI[:l; ha,r>y-I al{ rv,a] ![;y: hS,k;y>
rv,a] lkow> 12:14 `tWm)y" ~v'w> ha,r>y-I al{) Ht'Aaw> ~yDIf.K; #r<a, hl'b,b' Atao ytiabehew> yti_d"Wc)m.Bi
ynIa-] yKi( W[d>y"w> 12:15 `~h,(yrEx]a; qyrIa' br<x,w> x:Wr+-lk'l. hr<z"a/ wyP'g :a-] lk'w> Arz>[, hroz>[, wyt'boybis.
br<x,me rP's .mi yven>a; ~h,me yTir>t;Ahw> 12:16 `tAc)r"a]B' ~t'Aa ytiyrIzEw> ~yIAGB; ~t'Aa yciypih]B; hw"+hy>
`hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> ~v' WaB'- rv,a] ~yIAGB; ~h,yteAb)[]AT-lK'-ta, WrPs. ;y> ![;m;l. rb,D"_miW b['r"me
hz"g >r"B. ^ym,ymeW lke_aTo v[;r:B. ^m.x.l; ~d"a-' !B, 12:18 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 12:17 p
~Il;v'Wry> ybev.Ayl. hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) #r<ah' ' ~[;- la, T'r>m;a'w> 12:19 `hT,(v.Ti hg"a'd>biW
Hc'r>a; ~v;Te ![;m;l. WT+v.yI !AmM'viB. ~h,ymeyme(W WlkeayO hg"a'd>Bi ~m'x.l; laer"f.yI tm;d>a-; la,
hy<+h.ti( hm'm'v. #r<a'h'w> hn"b.r:x/T, tAbv'AN*h; ~yrI['h,w> 12:20 `HB'( ~ybiv.YOh-; lK'( sm;x]me Ha'l{M.mi
~k,l' hZ<h; lv'M'h-; hm'( ~d"a-' !B, 12:22 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 12:21 p `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI)
rm;a-' hKo) ~h,ylea] rmoa/ !kel' 12:23 `!Az*x-' lK' db;a'w> ~ymiY"h; Wkr>a;y): rmo=ale laer"f.yI tm;d>a-; l[;
~h,ylea] rBED-: ~ai yKi lae_r"f.yIB. dA[ Atao Wlv.m.y-I al{)w> hZ<h; lv'M'h-; ta, yTiB;v.hi hwIhy> yn"doa]
tyBe %AtB. ql'_x' ~s;q.miW aw>v" !Azx-] lK' dA[ hy<h.yI) al{ yKi 12:24 `!Az*x-' lK' rb:d>W ~ymiYh" ; Wbr>q")
~k,ymeybi( yKi dA[+ %vEM'ti al{ hf,['yEw> rb'D" rBEd:a] rv,a] tae rBed:a] hw"hy> ynIa] yKi 12:25 `lae(r"f.yI
12:27 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 12:26 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> wytiyfi[]w: rb'D" rBEd:a] yrIM,h; tyBe
aWh tAqAxr> ~yTi[il.W ~yBi_r: ~ymiy"l. hz<xo aWh-rv,a] !Azx'h, ~yrIm.ao) laer"f.y-I tybe( hNEhi ~d"a-' !B,
rBEd:a] rv,a] yr"_b'D-> lK' dA[ %vEM't-i al{ hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo ~h,ylea] rmoa/ !ke l' 12:28 `aB'(nI
abeN "hi ~d"a-' !B, 13:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 13:1 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hf,['yEw> rb'D"
yn"doa] rm;a' hKo 13:3 `hw")hy>-rb;D> W[m.vi ~B'Limi yaeybin>li T'r>m;a'(w> ~yai_BN' Ih; laer"f.yI yaeybin-> la,
~yli['vuK. 13:4 `Wa)r" yTil.bil.W ~x'Wr rx:a; ~ykil.ho rv<a] ~yli_bN' >h; ~yaiybiN>h-; l[; yAh hwIhy>
dmo[]l; lae_r"f.yI tyBe- l[; rdEg " WrDg> >Tiw: tAcr"P.B; ~t,yli[] al{ 13:5 `Wy*h' laer"f.yI ^ya,ybin> tAb+r"x\B'
Wlx]yI)w> ~x'_l'v. al{ hw"hyw:) hw"hy>-~aun> ~yrIm.ao)h' bz"K' ~s,q<w> aw>v' Wzx' 13:6 `hw")hy> ~AyB. hm'x'l.MiB;
al{ ynIa]w: hw"hy>-~aun> ~yrIm.ao)w> ~T,_r>m;a] bz"K' ~s;q.miW ~t,yzIx] aw>v-' hzEx]m;( aAlh] 13:7 `rb")D" ~YEq;l.
~k,ylea] ynIn>hi !kel' bz"+K' ~t,yzIx]w: aw>v' ~k,r>B,D: ![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 13:8 s `yTir>B:)dI
yMi[; dAsB. bz"K' ~ymis .Qoh;w> aw>v' ~yzIxoh; ~yaiybiN>h-; la,( ydIy" ht'y>h'w> 13:9 `hwI)hy> yn"doa] ~aun>
yn"doa] ynIa] yKi ~T,[.d:ywI Wabo+y" al{ laer"f.yI tm;d>a-; la,w> WbteK'yI al{ laer"f.y-I tyBe( bt' k.biW Wyh.yI-al{)
~yxij' ~N"hiw> #yIx; hn<Bo aWhw> ~Al+v' !yaew> ~Alv' rmo ale yMi[-; ta, W[j.hi ![;yb: .W ![;y: 13:10 `hwI)hy>
hn"l.PoTi vybiG"l.a, ynEb.a; hn"Tea;w> @jeAv ~v,G< hy"h' lPo+yIw> lpet' yxej-' la, rmoa/ 13:11 `lpe(T' Atao
s `~T,(x.j; rv<a] x:yJih; hYEa; ~k,ylea] rmEa'yE aAlh] ryQI+h; lp;n" hNEhiw> 13:12 `[;QE)b;T. tAr[s' . x:Wrw>
ynEb.a;w> hy<h.yI) yPia;B. @jevo ~v,g<w> yti_m'x]B;( tAr[s' .-x:Wr) yTi[.Q;biW hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 13:13
hl'g >nIw> #r<a'h-' la, WhyTi[.G:hiw> lpeT' ~T,x.j-; rv,a] ryQih-; ta, yTis .r:h'w> 13:14 `hl'(k'l. hm'xeB. vybiG"l.a,
~yxiJ 'b;W ryQiB; ytim'x-] ta, ytiyLekiw> 13:15 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) Hk'AtB. ~t,ylik.W hl'p.n")w> Ad=soy>
~Il;v'Wry-> la, ~yaiB.nIh:) laer"f.yI yaeybin> 13:16 `At*ao ~yxiJ 'h; !yaew> ryQih; !yae ~k,l' rm:aow> lpe_T' Atao

342

^yn<P' ~yfi ~d"a-' !b, hT'a;w> 13:17 p `hAI)hy> yn"doa] ~aun> ~l{v' !yaew> ~l{+v' !Azx] Hl' ~yzIxoh;w>
yAh hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo T'r>m;a'w> 13:18 `!h<)yle[] abeN "hiw> !h<+B.Limi( tAaB.n:t.Mi(h; ^M.[; tAnB-. la,
tAv+p'n> ddEAcl. hm'Aq-lK' varo- l[; tAxPs' .Mih; tAf[ow> yd:y" yleyCia-; lK' l[; tAts'K. tArP.t;m.li(
~yrI[of. yle[]v;B. yMi[-; la, ytiao hn"l.L,x;T.w: 13:19 `hn"yY<)x;t. hn"k<l' tAvp'n>W yMi[;l. hn"d>dEAcT. tAvp'N>h;
~k,bZ. <k;B. hn"yy<+x.t-i( al{ rv<a] tAvp'n> tAYx;l.W hn"t,Wmt.-al{) rv<a] tAvp'n> tymih'l. ~x,l, yteAtp.biW
hn"Tea; rv<a] hn"k,yteAtS.K-i la, ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo !kel' 13:20 s `bz")k' y[em.vo yMi[;l.
tAvpN' >h-; ta, yTix.L;viw> ~k,_yte[o)Arz> l[;me ~t'ao yTi[.r:q'w> tAxr>pol. tAvp'N>h-; ta, ~v' tAdd>com.
yMi[;-ta, yTilC. ;hiw> ~k,ytexo)Ps. .m-i ta, yTi[.r:q'w> 13:21 `txo)r>pol. ~yvip'n-> ta, tAdd>com. ~T,a; rv<a]
rq,v, qyDIc-; ble tAak.h; ![;y: 13:22 `hw")hy> ynIa-] yKi( !T<[.d:ywI) hd"_Wcm.li !k<d>y<B. dA[ Wyh.y-I al{)w> !k,d>Y<mi
al{ aw>v' !kel' 13:23 `At*yOx]h;l. [r"h' AKr>D:mi bWv-yTil.bil. [v'r" ydEy> qZExl; .W wyTi_b.a;k.hi al{ ynIa]w:
aAbY"w: 14:1 `hw")hy> ynIa-] yKi( !T<[.d:ywI) !k,d>Y<mi yMi[-; ta, yTi lC. ;hiw> dA[+ hn"ms. ;q.t-i al{ ~s,q<w> hn"yz<x/t,
~d"a-' !B, 14:3 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 14:2 p `yn")p'l. Wbv.YEw: lae_r"f.yI ynEq .ZImi ~yvin"a] yl;ae
vrED"ai vroD"aih; ~h,_ynEP. xk;nO Wnt.n" ~n"wO[] lAvk.miW ~B'l-i l[; ~h,yleWL)gI Wl[/h, hL,aeh' ~yvi n"a]h'
laer"f.yI tyBemi vyai vyai hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> ~t'Aa-rBeD: !kEl' 14:4 s `~h,(l'
hw"hy> ynIa] aybiN_ "h-; la, ab'W wyn"P' xk;nO ~yfiy" AnwO[] lAvk.miW ABl-i la, wyl'WLGI-ta, hl,[]y: rv,a]
yl;['me( WrzOn" rv<a] ~B'_liB. laer"f.y-I tyBe(-ta, fpoT. ![;m;l. 14:5 `wyl'(WLGI broB. ab' Hb' Al ytiynE[]n:
l[;me Wbyvih'w> WbWv hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo laer"f.yI tyBe- la, rmoa/ !kel' 14:6 s `~L'(Ku ~h,yleWL)gIB.
rGEh;meW laer"f.yI tyBemi vyai vyai yKi 14:7 `~k,(ynEp. Wbyvih' ~k,ytebo[]AT-lK' l[;meW ~k,_yleWL)GI
ab'W wyn"+P' xk;nO ~yfiy" AnwO[] lAvk.miW ABl-i la, wyl'WLGI l[;y:w> yr:x]a;me( rzEN "yIw> laer"f.yIB. rWgy"-rv,a]
Whytimofi(h]w: aWhh; vyaiB' yn:p' yTit;n"w> 14:8 `yBi( AL-hn<[]n:) hw"hy> ynIa] ybi Al-vr"d>li aybiN"h-; la,
rB<dIw> hT,puy>-yki( aybiN "h;w> 14:9 s `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) yMi_[; %ATmi wyTir:k.hiw> ~yliv'm.liw> tAal.
yMi[; %ATmi wyTid>m;v.hiw> wyl'[' ydIy-" ta, ytiyjin"w> aWh+h; aybiN "h; tae ytiyTePi hw"hy> ynIa] rb'D"
dA[ W[t.y-I al{) ![;m;l. 14:11 `hy<)h.yI) aybiN "h; !wO[]K; vrEDoh; !wO[]K;( ~n"+wO[] Waf.n"w> 14:10 `lae(r"f.yI
~h,l' hy<h.a, ynIa]w:) ~['l. yli Wyh'w> ~h,_y[ev.P-i lk'B. dA[ WaM. J;yI-al{)w> yr:x]a;(me laer"f.y-I tyBe(
yKi #r<a, ~d"a-' !B, 14:13 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 14:12 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~yhil{ale(
b['r" Hb'- yTix.l;v.hiw> ~x,l-'_ hJem; Hl' yTir>b:v'w> h'yl,[' ydIy" ytiyjin"w> l[;m-; l['m.li yli-aj'x/t,
laeynID" laenID" x:nO Hk'AtB. hL,aeh' ~yvin"a]h' tv,l{v. Wyh'w> 14:14 `hm'(heb.W ~d"a' hN"M<mi yTir:k.hiw>
#r<a'B' rybi[]a; h['r" hY"x-; Wl) 14:15 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~v'p.n: WlC.n:y> ~t'q'd>cib. hM'he bAY=aiw>
Hk'AtB. hL,aeh' ~yvin"a]h' tv,l{v. 14:16 `hY")x;h; ynEP.mi rbeA[ yliB.mi hm'm'v. ht' y>h'w> hT'l'_K.viw>
hy<h.Ti #r<a'h'w> WlceN "yI ~D"b;l. hM'he WlyCi_y: tAnB-' ~aiw> ~ynIB-' ~ai hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx;
hN"M<mi yTir:k.hiw> #r<a'B' rbo[]T; br<x, yTir>m;a'w> ayhi_h; #r<a'h-' l[; aybia' br<x, Aa 14:17 `hm'(m'v.
~ynIB' WlyCiy: al{ hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; Hk'AtB. hL,aeh' ~yvin"a]h' tv,l{v.W 14:18 `hm'(heb.W ~d"a'
h'yl,[' ytim'x] yTik.p;v'w> ayhi_h; #r<a'h-' la, xL;v;a] rb,D< Aa 14:19 `WlceN( "yI ~D"b;l. ~he yKi tAn=b'W
~aun> ynIa-' yx; Hk'AtB. bAYaiw> laeynID" laenID" x:nOw> 14:20 `hm'(heb.W ~d"a' hN"M<mi tyrIk.h;l. ~d"B.
yn"doa] rm;a' hko yKi 14:21 p `~v'(p.n: WlyCiy: ~t'q'd>cib. hM'he WlyCi_y: tB;- ~ai !BE- ~ai hwIhy> yn"doa]
~Il'_v'Wry>-la, yTix.L;vi rb,d<w" h['r" hY"x;w> b[' r"w> br<x, ~y[ir"h' yj;p'v. t[;B;r>a-; yKi( @a: hAihy>
~N"hi tAnb'W ~ynIB' ~yaic'WMh;( hj'leP. HB'- hr"t.An* hNEhiw> 14:22 `hm'(heb.W ~d"a' hN"M<mi tyrIk.h;l.
ytiabehe rv<a] h['r"h-'( l[; ~T,m.x;nIw> ~t'_Alyli([-] ta,w> ~K'r>D-: ta, ~t,yair>W ~k,ylea] ~yaic.Ay
~K'r>D-: ta, War>t-i yKi( ~k,t.a, Wmx]nIw> 14:23 `h'yl,([' ytiabehe rv<a-] lK' tae ~Il;v'Wry-> l[;
15:1 p `hAI)hy> yn"doa] ~aun> Hb' ytiyfi[' rv,a-] lK' tae ytiyfi[' ~N"xi al{ yKi ~T,[.d:ywI) ~t'_Alyli([-] ta,w>
hy"h' rv<a] hr"AmZ>h; #[e-_ lK'mi !p,G<h-; #[e hy<h.Y-I) hm; ~d"a-' !B, 15:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w:
wyl'[' tAlt.li dtey" WNM,mi Wxq.y-I ~ai hk'_al'm.li tAf[]l; #[e WNM,mi xQ:yUh] 15:3 `r[;Y")h; yce[]B;

343

xl;c.yIh] rx'n" AkAtw> vaeh' hl'k.a' wyt'Acq. ynEv. tae hl'_k.a'l. !T:nI vael' hNEhi 15:4 `yliK,-( lK'
hf'[]n:w> rx'YEw: Wht.l;k'a] vae- yKi @a: hk'_al'm.li hf,['yE) al{ ~ymit' AtAyh.Bi( hNEhi 15:5 `hk'(al'm.li
wyTit;n-> rv,a] r[;Y:h; #[eB. !p,G<h-; #[e rv<a]K; hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 15:6 s `hk'(al'm.li dA[
vaeh'w> Wac'y" vaeh'me ~h,B' yn:P-' ta, yTit;n"w> 15:7 `~Il'(v'Wry> ybev.y-O ta, yTit;n" !KE hl'_k.a'l. vael'
Wl[]m' ![;y: hm'_m'v. #r<a'h-' ta, yTit;n"w> 15:8 `~h,(B' yn:P-' ta, ymiWfB. hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) ~le_k.aTo)
~Il;v'Wry>-ta, [d:Ah ~d"a-' !B, 16:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 16:1 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> l[;m;
ynI+[]n:K.h;( #r<a,me %yIt;dol.moW %yIt;rokom. ~Il;v'Wryli hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo T' r>m;a'w> 16:3 `h'yt,(bo[]AT-ta,
~yIm:b.W %REv' tR:k-' al{) %t'ao td<L,Wh ~AyB. %yIt;Adl.AmW 16:4 `tyTi(xi %MEaiw> yrImoa/h' %ybia'
tAf[]l; !yI[; %yIl;[' hs'x-' al{ 16:5 `T.l.T'(xu al{ lTex.h'w> T.x;l;m.hu al{ x:lem.h'w> y[i_v.mil. T.c.x;rU-al{)
16:6 `%t")ao td<L,hu ~AyB. %vep.n: l[;gOB. hd<F'h; ynEP. la, ykil.v.Tuw:) %yIl"+[' hl'm.xul. hL,aeme tx;a; %l"
16:7 `yyI)x] %yIm:d"B. %l" rm;aow" yyIx] %yIm:d"B. %l' rm;aow" %yIm"+d"B. ts,s,ABt.mi %aer>a,w") %yIl;[' rbo[/a,w"
x:Meci %rE['f.W Wnkon" ~yId:v' ~yyI+d"[] ydI[]B; yaiboT'w: yliDg> >Tiw:) yBir>Tiw: %yTit;n> hd< F'h; xm;c,K. hb'b'r>
%yIl;[' ypin"K. frop.a,w" ~ydIDo t[e %Te[i hNEhiw> %aer>a,w" %yIl;[' rbo[/a,w" 16:8 `hy")r>[,w> ~ro[e T.a;w>
%cEx'r>a,w" 16:9 `yli( yyIh.Tiw: hwIhy> yn"doa] ~aun> %t'ao tyrIb.bi aAba'w" %l' [b;(V'a,w" %tE+w"r>[, hS,k;a]w"
%vEB.x.a,w" vx;T'_ %lE[]n>a,w" hm'q.rI %vEyBil.a;w" 16:10 `!m,V'(B; %kEs ua]w" %yIl"+['me( %yIm:D" @jov.a,w" ~yIM;B;
!TEa,w" 16:12 `%nE)ArG>-l[; dybir"w> %yId:y-" l[; ~ydIymic. hn"T.a,w" ydI[,_ %DE[.a,w" 16:11 `yvim,( %SEk;a]w: vVeB;
%veWBl.m;W @s,k,w" bh'z" yDI[.T;w: 16:13 `%vE)aroB. tr<a,p.Ti tr<j,[]w: %yIn"+z>a-' l[; ~yliygI[]w: %Pea-; l[; ~z<n<
yxil.c.Tiw:) daom. daom.Bi ypiyTiw: T.l.k'_a' yTil.k'a' !m,v,w" vb;d>W tl,so hm'q.rIw> yvim,w" vve yvive
~aun> %yIl;[' yTim.f-; rv,a] yrId"h]B;( aWh lyliK' yKi %yE+p.y"B. ~yIAGB; ~ve %l" aceYEw: 16:14 `hk'(Wlm.li
`yhiy<)-Al rbEA[-lK'-l[; %yIt:Wnz>T-; ta, ykiP.v.Tiw: %mE+v-. l[; ynIz>Tiw: %yEp.y"b. yxij.b.Tiw: 16:15 `hwI)hy> yn"doa]
yxiq.Tiw: 16:17 `hy<)h.yI al{w> tAab' al{ ~h,_yle[] ynIz>Tiw: tAaluj. tAmB' %l'-yfi[]T;(w: %yIdg: "B.mi yxiq.Tiw: 16:16
yxiq.Tiw: 16:18 `~b'-( ynIz>Tiw: rk"+z" ymel.c; %l"- yfi[]T;w: %l' yTit;n" rv<a] yPis.K;miW ybi hZ' >mi %Ter>a;p.ti yleK.
%l' yTit;n-" rv,a] ymix.l;w> 16:19 `~h,(ynEp.li T.t;n" yTit;n" yTir>j'q.W ynIm.v;w> ~ySi_k;T.w: %tEm'q.rI ydEg >B-i ta,
yxiq.Tiw: 16:20 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yhiY<+w: x:xoynI x:yrEl. ~h,ynEp.li WhyTi t;n>W %yTil.k;a/h,( vb;d>W !m,v,w" tl,so
`%yIt")Wnz>T;mi %tenUz>T;mi j[;m.h; lAk+a/l, ~h,l' ~yxiB'z>Tiw: yli T.d>l;y" rv<a] %yIt;AnB.-ta,w> %yIn:B-' ta,
al{ %yIt;nUz>t;w> %yIt;bo[]AT-lK' taew > 16:22 `~h,(l' ~t'Aa rybi[]h;B. ~ynIT.Tiw:) yn"+B-' ta, yjix]v.Tiw:) 16:21
yhiy>w: 16:23 `tyyI)h' %mEd"B. ts,s,ABt.mi hy"r>[,w> ~ro[e %teAyh.Bi( %yIr"+W[n> ymey-> ta, T.r>k:z" yTir>k;z"
hm'r" %l"- yfi[]T;w: bG<+ %l"- ynIb.Tiw: 16:24 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> %l' yAa yAa %tE+['r-" lK' yrEx]a;
%yIl:g >r-: ta, yqIF.p;T.w: %yEp.y-" ta, ybi[]t;(T.w: %tem'r"( tynIB' %r<D< varo- lK'-la, 16:25 `bAx)r-> lk'B.
rf"+b' yled>GI %yIn:kev. ~yIr:c.m-i ynE)B-. la, ynIz>Tiw: 16:26 `%yIt")Wnz>T; %tenUz>T; -ta, yBir>T;w: rbE+A[-lk'l.
vp,n<B. %nET.a,w" %QE+xu [r:g >a,w" %yIl;[' ydIy" ytiyjin" hNEhiw> 16:27 `ynIsE)y[ik.h;l. %tEnUz>T-; ta, yBir>T;w:
%tE+['b.f' yTil.Bimi rWVa; ynEB-. la, ynIz>Tiw: 16:28 `hM'(zI %KEr>D:mi tAml'kN. Ih; ~yTiv.lPi . tAnB. %yIt;Aan>fo
al{ tazOB-. ~g:w> hm'yDI_f.K; ![;n:K. #r<a-, la, %tEWnz>T-; ta, yBir>T;w: 16:29 `T.[;b'(f' al{ ~g:w> ~ynIz>Tiw:
hn"Az-hV'(ai hfe[]m; hL,a-e lK'-ta, %teAf[]B; hwI+hy> yn"doa] ~aun> %teB'li hl'mua] hm' 16:30 `T.[;b'(f'
ytyyIh'-al{w> bAx+r-> lk'B. tyfi[' ytiyfi[' %tEm'r"w> %r<D-< lK' varoB. %BeG: %yIt:Anb.Bi 16:31 `tj,L'(v;
tAnz-O lk'l. 16:33 `~yrI)z-" ta, xQ:Ti Hv'yai tx;T; tp,a'_n"M.h; hV'aih' 16:32 `!n")t.a, sLeq;l. hn"AZK; tyyIh'
`%yIt")Wnz>t;B. bybiS'mi %yIl:ae aAbl' ~t'Aa ydIx\v.Tiw: %yIb;h]a;(m-. lk'l. %yIn:d"n-> ta, T.t;n" T.a;w> hd<n-E+ WnT.yI
%l"- !T;nI al{ !n:t.a,w> !n"t.a, %TEtib.W hN"+Wz al{ %yIr:x]a;w> %yIt;Wnz>t;B. ~yviN"h-; !mi %p,he %b'- yhiy>w: 16:34
%pEV'hi ![;y: hAihy> yn"doa] rm;a-' hKo) 16:36 p `hw")hy>-rb;D> y[im.vi hn"Az !kEl' 16:35 `%p,h,(l. yhiT.w:
rv<a] %yIn:b' ymed>kiw> %yIt;Ab[]At yleWLGI-lK' l[;w> %yIb"+h]a;m-. l[; %yIt:Wnz>t;B. %tew"r>[, hl,G"Tiw: %Tev.xun>
T.b.h;a' rv<a-] lK' taew> ~h,yle[] T.b.r:[' rv<a] %yIb;h]a;m-. lK'-ta, #Be q;m. ynIn>hi !kel' 16:37 `~h,(l' T.t;n"
War"w> ~h,lea] %tew"r>[, ytiyLegIw> bybiS 'mi %yIl;[' ~t'ao yTic.B;qiw> tanE+f' rv<a-] lK' l[;

344

`ha'(n>qiw> hm'xe ~D: %yTit;n>W ~D"_ tkop.vow> tApa]nO yjeP.v.mi %yTij.p;v.W 16:38 `%tE)w"r>[-, lK'-ta,
%TE+r>a;p.ti yleK. Wxq.l'w> %yIdg: "B. %t'Aa Wjyvip.hiw> %yIt;mor" WcT.nIw> %Beg: Wsr>h'w> ~d"y"B. %t'Aa yTit;n"w>
16:41 `~t'(Abr>x;B. %WqT.biW !b,a'_B' %t"Aa Wmg>r"w> lh'q' %yIl;[' Wl[h
/ ,w> 16:40 `hy")r>[,w> ~roy[e %WxyNIhiw>
al{ !n:t.a-, ~g:w> hn"AZmi %yTiB;v.hiw> tAB+r: ~yvin" ynEy[el. ~yjip'v. %b"- Wf['w> vaeB' %yIT;b' Wpr>f'w>
![;y: 16:43 `dA[) s[;k.a, al{w> yTij.q;v'w> %ME+mi ytia'n>qi hr"s'w> %B' ytim'x] ytixno Ih]w: 16:42 `dA[)-ynIT.ti
varoB. %KEr>D: ahe ynIa-] ~g:w> hL,a-e_ lk'B. yli- yzIG>r>Tiw: %yIr:W[n> ymey-> ta, T.r>k;z" yTir>k;z" -al{) rv<a]
hNEhi 16:44 `%yIt")bo[]AT-lK' l[; hM'Z Ih-; ta, tyfi[' ytiyfi[' al{w> hwIhy> yn"doa] ~aun> yTit;n"
tAxa]w: h'yn<+b'W Hv'yai tl,[,GO T.a; %MEa-i tB; 16:45 `HT'(Bi hM'aiK. rmo=ale lvom.yI %yIl:[' lveMoh-; lK'
hl'AdG>h; %teAxa]w: 16:46 `yrI)moa/ !k<ybia]w: tyTixi !k<M.ai !h,ynEb.W !h<yven>a; Wl[]G") rv<a] T.a; %teAxa]
~dos . %nEymiymi( tb,v,AYh; %Memi hN"j;Q.h; %teAxa]w: %lE+wamof-. l[; tb,v,AYh; h'yt,Anb.W ayhi !Arm.vo)
!hEme ytixiv.T;w: jq' j[;m.Ki tyfi_[' ytiyfi[' !h<yteAb)[]Atb.W T.k.l;h' !h,yker>d:b. al{w> 16:47 `h'yt,(Anb.W
rv<a]K; h'yt,_Anb.W ayhi %teAxa] ~dos . ht'f.[-'( ~ai hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; 16:48 `%yIk")r"D-> lk'B.
hy"h" jqev.h; tw:l.v;w> ~x,l-, t[;b.fi !AaG" %tE+Axa] ~dos . !wO[] hy"h' hz<- hNEhi 16:49 `%yIt")Anb.W T.a; tyfi['
rysia'w" yn"+p'l. hb'[eAt hn"yf,[]T;w: hn"yh,Bg. >Tiw:) 16:50 `hq'yzI)x/h, al{ !Ayb.a,w> ynI[-' dy:w> h'yt,Anb.liw> Hl'
hN"heme %yIt;Ab[]AT-ta, yBir>T;w: ha'j'_x' al{ %yIt:aJox; ycix]K; !Arm.vow> 16:51 s `ytiyai(r" rv<a]K; !h<t.a,
yaif. T.a-; ~G: 16:52 `tyfi([' ytyfi[' rv<a] %yItA: b[]AT-lk'B. %yIt;Axa] %teAxa]-ta, yqiD>c;T.w:
yviAB T.a-; ~g:w> %ME+mi hn"q.D:c.Ti !hEme T.b.[;t.h-i rv,a] %yIt: aJox;B. %teAxa]l;( T.l.L;Pi rv<a] %teM'lik.
h'yt,Anb.W ~dos. tWbv. tybiv.-ta, !h,t.ybiv-. ta, yTib.v;w> 16:53 `%tE)Ayx.a; %TEq.D<c;B. %teM'lik. yaif.W
yaif.Ti ![;m;l. 16:54 `hn"h.k'(AtB. %yIt:ybiv. tWbv.W tybiv.W h'yt,_Anb.W !Arm.vo tWbv. tybiv.-ta,w>
!'b.voT' h'yt,Anb.W ~dos . %yIt;Axa]w: 16:55 `!t")ao %mEx]n:B. tyfi_[' rv<a] lKomi T.m.l;k.nIw> %teM'lik.
aAlw> 16:56 `!k<)t.m;d>q;l. hn"yb,vuT. %yIt;Anb.W T.a;w> !t"+m'd>q;l. !'b.voT' h'yt,Anb.W !Arm.vo)w> !t'm'd>q;l.
tP;r>x, t[e AmK. %te['r" hl,G"Ti ~r<j,B. 16:57 `%yIn")AaG> ~AyB. %ypi_B. h['Wmv.li %teAxa] ~dos . ht'y>h")
%tEMz' -I ta, 16:58 `bybi(S'mi %t"Aa tAjaV'h; ~yTi_v.liP. tAnB. h'yt,Abybis.-lk'w> ~r"a-] tAnB.
ytiyfi['w> tyfi['w> hwIhy> yn"doa] rm;a' hko yKi 16:59 s `hw")hy> ~aun> ~yti_af'n> T.a; %yIt:Ab[]AT-ta,w>
ymeyBi %t"Aa ytiyrIB-. ta, ynIa] yTir>kz; "w> 16:60 `tyrI)B. rpEh'l. hl'a' tyzIB-' rv,a] tyfi_[' rv<a]K; %t"Aa
%yIt;Axa]-ta, %Tex.q;B. T.m.l;k.nIw> %yIk;r"D-> ta, T.r>k:z"w> 16:61 `~l'(A[ tyrIB. %l" ytiAmqih]w: %yIr"+W[n>
ynIa] ytiAmyqih]w: 16:62 `%tE)yrIB.mi al{w> tAnb'l. %l" !h<t.a, yTit;n"w> %ME+mi tANj;Q.h-; la, %Memi tAldoG>h;
!Axt.Pi dA[ %L"- hy<h.yI) al{w> T.v.bow" yrIK.z>Ti ![;m; l. 16:63 `hw")hy> ynIa-] yKi( T.[;d:y"w> %T"+ai ytiyrIB-. ta,
yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 17:1 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> tyfi[' rv<a-] lk'l. %l'-yrIP.k;B. %tE+M'liK. ynEP.mi hP,
yn"doa] rm:a-' hKo T'r>m;a'w> 17:3 `lae(r"f.yI tyBe- la, lv'_m' lvom.W hd"yxi dWx ~d"a-' !B, 17:2 `rmo*ale
aB' hm'_q.rIh") Al-rv,a] hc'ANh; alem' rb,aeh' %r<a, ~yIp;n"K.h; lAdG> lAdG"h; rv,N<h; hwIhy>
![;n:K. #r<a-, la, Whaeybiy>w: @j"+q' wyt'AqynI)y> varo tae 17:4 `zr<a'(h' tr<M,c-; ta, xQ:YIw: !Anb'L.h-; la,
hp'c'p.c; ~yBir: ~yIm-: l[; xq' [r;z-"+ hdEf.Bi WhnET.YIw:) #r<a'h' [r;Z<mi xQ;YIw: 17:5 `Am*f' ~ylik.ro ry[iB.
Wy=h.yI) wyT'x.T; wyv'r"v'w> wyl'ae wyt'AYliD" tAnp.li hm'Aq tl;p.vi tx;rs: o !p,g<l. yhiy>w: xm; c.YIw: 17:6 `Am*f'
hc'_An-br:w> ~yIp:n"K. lAdG> lAdG" dx'a-, rv,n<) yhiy>w: 17:7 `tAr)aPo xL;v;T.w: ~yDIB; f[;T;w: !p,g<l. yhiT.w:
`H['J( 'm; tAgrU[]me Ht'Aa tAqv.h;l. AL-hx'l.vi wyt'AYlid"(w> wyl'[' h'yv,r\v' hn"p.K'( taZOh; !p,G<h; hNEhiw>
`tr<D"(a; !p,g<l. tAyh.li yrIP, tafel'w> @n"[' tAf[]l; hl'_Wtv. ayhi ~yBir: ~yIm-: la, bAJ hd<f'- la, 17:8
vbey"w> sseAqy> Hy"r>P-i ta,w> qTen:y> h'yv,r"v-' ta, aAlh] xl'_c.Ti hAIhy> yn"doa] rm: a' hKo rmoa/ 17:9 s
hNEhiw> 17:10 `h'yv,(r"V'mi Ht'Aa tAaf.m;l. br"- ~[;b.W hl'AdG> [:roz>b-i al{)w> vb'yTi Hx'm.ci yPer>j-; lK'
17:11 p `vb'(yTi Hx'm.ci tgOrU[]-l[; vboy" vb;yTi ~ydIQ'h; x:Wr HB' t[;g:k. aAlh] xl'_c.tih] hl'Wtv.
ab'- hNEhi rmoa/ hL,a-e_ hm' ~T,[.d:y> al{h] yrIM,h; tybel. an"-rm'a/ 17:12 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w:
[r;Z<mi xQ;YIw: 17:13 `hl'b,(B' wyl'ae ~t'Aa abeY"w: h'yr<f-' ta,w> HK'lm. ;-ta, xQ:YIw: ~Il;v'Wry> lb,B-' %l,m,(
16:39

345

hk'l'm.m; tAyh.li( 17:14 `xq")l' #r<a'h' yleyae-ta,w> hl'a'B. Atao abe Y"w: tyrI+B. ATai trok.YIw: hk'WlM.h;
~yIr:c.mi wyk'a'l.m; x:l{v.li AB-dr"m.YIw: 17:15 `Hd"(m.['l. AtyrIB-. ta, rmov.li aFe_nt: .hi yTil.bil. hl'p'v.
~aun> ynIa-' yx; 17:16 `jl'(m.nIw> tyrIB. rpEhew> hL,ae hfe[oh' jleM'yIh] xl'c.yIh] br"-_ ~[;w> ~ysiWs Al-tt,l'(
rpEhe rv<a]w: Atl'a-' ta, hz"B' rv<a] Atao %ylim.M;h; %l,M,h; ~Aqm.Bi al{- ~ai hwIhy> yn"doa]
h[or>p; AtAa hf,[]y: br" lh'q'b.W lAdG" lyIx;b. al{w> 17:17 `tWm)y" lb,B-' %Atb. ATai At+yrIB-. ta,
tyrI+B. rpEh'l. hl'a' hz"b'W 17:18 `tAB)r: tAvp'n> tyrIk.h;l. qyE+D" tAnb.biW hl'ls. o %Po v.Bi hm'x'l.MiB;
al{- ~ai ynIa-' yx; hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo !kel' 17:19 s `jle(M'yI al{ hf'[' hL,a-e lk'w> Ady" !t:n" hNEhiw>
fP;t.nIw> yTiv.rI wyl'[' yTif.r:p'W 17:20 `Av*aroB. wyTit;n>W rypi_he rv<a] ytiyrIb.W hz"B' rv<a] ytil'a'(
Axr"b.mi -lK' taew> 17:21 `yBi(-l[;m'( rv<a] Al[]m; ~v' ATai yTij.P;v.nIw> hl'b,b' WhytiAaybih]w: yti_d"Wc)m.Bi
hw"hy> ynIa] yKi ~T,[.d:ywI WfrE_P'yI x:Wr-lk'l. ~yrIa'vN. Ih;w> WlPoyI br<x,B; wyP'g:a-] lk'B. wyx'r"b.mi
varome yTit'_n"w> hm'r"h' zr<a,h' tr<MC, ;mi ynIa' yTix.q:l'w> hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 17:22 s `yTir>B:)DI
af'n"w> WNl,T\v.a, laer"f.yI ~Arm. rh;B. 17:23 `lWl)t'w> h:boG-" rh; l[; ynIa' yTil.t;v'w> @joq.a, %r: wyt'Aqn>yO*
`hN"Ko*v.Ti wyt'AYliD" lceB. @n"K-' lK' rAPci lKo wyT'x.t; Wnk.v'w> ryDI_a; zr<a,l. hy"h'w> yrIp, hf'['w> @n"['
#[e yTiv.b;Ah lp'v' #[e yTih.Bg; >hi h:boG" #[e yTil.P;v.hi hw"hy> ynIa] yKi hd<F 'h; yce[-] lK' W[d>y"w>) 17:24
18:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 18:1 p `ytiyfi(['w> yTir>B:DI hw"hy> ynIa] vbe_y" #[e yTix.r:p.hiw> xl'
yNEviw> rs,bo Wlk.ayO tAba' rmo=ale laer"f.yI tm;d>a-; l[; hZ<h; lv'M'h-; ta, ~yliv.mo) ~T,a; ~k,L-' hm;
`lae(r"f.yIB. hZ<h; lv'M'h; lvom. dA[ ~k,l' hy<h.y-I) ~ai hwI+hy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; 18:3 `hn"yh,(qT. i ~ynIB'h;
s `tWm)t' ayhi tajexoh; vp,N<h; hN"h-E+ yli !BEh; vp,n<k.W ba'h' vp,n<K. hN"he yli tAvp'N>h-; lK' !hE 18:4
af'n" al{ wyn"y[ew> lk'a' al{ ~yrIh'h-,( la, 18:6 `hq")d"c.W jP'v.mi hf'['w> qyDI_c; hy<h.y-I yKi vyaiw> 18:5
al{ vyaiw> 18:7 `br"(q.yI al{ hD"nI hV'a-i la,w> aMeji al{ Wh[erE tv,a-e ta,w> lae_r"f.yI tyBe yleWLGI-la,
%v,N<B; 18:8 `dg<B-") hS,k;y> ~roy[ew> !TeyI b[er"l. Amx.l; lzO=g>yI al{ hl'zEG> byviy" bAx Atl'box] hn<Ay
yt;AQxuB. 18:9 `vyai(l. vyai !yBe hf,[]y:) tm,a/ jP;v.mi Ad+y" byviy" lw<["me xQ'yI al{ tyBir>t;w> !Tey-I al{)
dyliAhw> 18:10 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hy<x.yI) hyOx' aWh qyDIc; tm,_a/ tAf[]l; rm:v' yj;P'v.miW %LEh;y>
~g: yKi hf'_[' al{ hL,a-e lK'-ta, aWhw> 18:11 `hL,ae(me dx;a;me xa' hf'['w> ~D"_ %pEvo #yrIP-' !Be
byvi_y" al{ lbox] lz"G" tAlzEG> hn"Ah !Ayb.a,w> ynI[' 18:12 `aMe(ji Wh[erE tv,a-e ta,w> lk;a' ~yrIh'h-,( la,
tae hy<x.yI) al{ yx'_w" xq:l' tyBir>t;w> !t:n" %v,N<B; 18:13 `hf'([' hb'[eAT wyn"y[e af'n" ~yliWLGIh-; la,w>
ar>Yw: : !Be dyliAh hNEhiw> 18:14 `hy<)h.yI AB wym'D" tm'Wy tAm hf'[' hL,aeh' tAb[eATh;-lK'
al{ wyn"y[ew> lk'a' al{ ~yrIh'h-,( l[; 18:15 `!hE)K' hf,[]y: al{w> ha,r>YIw: hf'_[' rv<a] wybia' taJox-; lK'-ta,
lb'x' al{ lbox] hn"Ah al{ vyaiw> 18:16 `aMe(ji al{ Wh[erE tv,a-e ta, lae_r"f.yI tyBe yleWLGI-la, af'n"
al{ tyBir>t;w> %v,n< Ady" byvihe ynI['me 18:17 `dg<b-") hS'Ki ~Ar[ew> !t'n" b[er"l. Amx.l; lz"g+ " al{ hl'zgE >W
qv;[-' yKi( wybia' 18:18 `hy<)x.yI hyOx' wybia' !wO[]B; tWmy" al{ aWh %l"+h' yt;AQxuB. hf'[' yj;P'v.mi xq'l'
[;DUm; ~T,r>m;a]w: 18:19 `An*wO[]B; tme- hNEhiw> wyM'_[; %AtB. hf'[' bAj-al{ rv<a]w: xa' lz<GE lz:G" qv,[o
hyOx' ~t'ao hf,[]Y:w: rm:v' yt;AQxu-lK' tae hf'[' hq"d"c.W jP'v.mi !Beh;w> ba'_h' !wO[]B; !BEh; af'n-" al{
!Beh; !wO[]B; aF'yI al{ ba'w> ba'h' !wO[]B; aF'y-I al{ !Be tWm+t' ayhi tajexoh; vp,N<h; 18:20 `hy<)x.yI
bWvy" yKi [v'r"h'w> 18:21 s `hy<)h.Ti( wyl'[' [v'r"h' [v'r" t[;v.rIw> hy<h.Ti( wyl'[' qyDIC;h; tq:d>ci
hy<x.yI hyOx' hq"+d"c.W jP'v.mi hf'['w> yt;Aqxu-lK'-ta, rm;v'w> hf'[' rv<a] wyt'aJox; AtaJ'x; -lK'mi
#pox'h, 18:23 `hy<)x.yI) hf'[-' rv,a] Atq'd>ciB. Al+ WrkZ. "yI al{ hf'[' rv<a] wy['v'P-. lK' 18:22 `tWm)y" al{
qyDIc; bWvb.W 18:24 s `hy")x'w> wyk'r"D>mi AbWvB. aAlh] hwI+hy> yn"doa] ~aun> [v'r" tAm #Pox.a,
wyt'qod>ci Atq'd>ci -lK' yx'_w" hf,[]y: [v'r"h' hf'[-' rv,a] tAb[eATh; lkoK. lw<[' hf'['w> Atq'dC> imi
al{ ~T,r>m;a]w: 18:25 `tWm)y" ~B' aj'x-' rv,a] AtaJ'x;b.W l[;m-' rv,a] Al[]m;B. hn"r>kZ; "ti al{ hf'[-' rv,a]
18:26 `Wnke(T'yI al{ ~k,yker>d: al{h] !keT'yI al{ yKir>d:h] laer"f.yI tyBe an"-W[m.vi yn"+doa] %r<D< !kET'yI
[v'r" bWvb.W 18:27 s `tWm)y" hf'[-' rv,a] Alw>[;B. ~h,_yle[] tmeW lw<[" hf'['w> Atq'dC> imi qyDIc-; bWvB.

346

bv'Y"w: bAvY"w: ha,r>YIw: 18:28 `hY<)x;y> Avp.n-: ta, aWh hq"+d"c.W jP'v.mi f[;Y:w: hf'[' rv<a] At['v.rImE)
yn"+doa] %r<D< !kET'yI al{ laer"f.yI tyBe Wrm.a'(w> 18:29 `tWm)y" al{ hy<x.yI Ayx' hf'_[' rv<a] wy['v'P-. lK'mi
jPov.a, wyk'r"d>Ki vyai !kel' 18:30 `!kE)T'yI al{ ~k,yker>d: al{h] laer"f.yI tyBe WNk.T'(yI al{ yk; r"D>h;
lAvk.mil. ~k,l' hy<h.y-I al{)w> ~k,y[ev.P-i lK'mi Wbyvih'w> WbWv hwI+hy> yn"doa] ~aun> laer"f.yI tyBe ~k,t.a,
x:Wrw> vd"x' ble ~k,l' Wf[]w: ~B' ~T,[.v;P. rv<a] ~k,y[ev.P-i lK'-ta, ~k,yle[]me Wkyliv.h; 18:31 `!wO*['
Wbyvih'w> hwI+hy> yn"doa] ~aun> tMeh; tAmB. #Pox.a, al{ yKi 18:32 `laer( "f.yI tyBe Wtmut' hM'l'w> hv'_d"x]
tAyr"a] !yBe aY"bil. ^M.ai hm' T'r>m;a'w> 19:2 `lae(r"f.yI yaeyfin-> la, hn"yqi af' hT'a;w> 19:1 p `Wy*x.wI)
@r<j-, @r"j.li dm;l.YIw: hy"+h' rypiK. h'yr<GUmi dx'a, l[;T;w: 19:3 `h'yr<(Wg ht'B.rI ~yrIpKi . %AtB. hc'b'_r"
ar<Tew: 19:5 `~yIr")c.mi #r<a-, la, ~yxix;b;( Whaubiy>w: fP'_t.nI ~T'x.v;B. ~yIAG wyl'ae W[m.v.YIw: 19:4 `lk'(a' ~d"a'
rypiK. tAyr"a-] %AtB. %LEh;t.YIw: 19:6 `Wht.m'(f' rypiK. h'yr<GUmi dx'a, xQ:Tiw: Ht'_w"q.Ti hd"b.a' hl'x]An* yKi
Ha'l{m.W #r<a, ~v;Tew: byrI+x/h, ~h,yrE['w> wyt'Anm.l.a; [d:YEw: 19:7 `lk'(a' ~d"a' @r<j-, @r"j.li dm;l.YIw: hy"+h'
19:9 `fP'(t.nI ~T'x.v;B. ~T'v.rI wyl'[' Wfr>p.YIw:) tAn=ydIM.mi bybis
' ~yIAG wyl'[' WnT.YIw: 19:8 `At*g"a]v; lAQmi
dA[ AlAq [m;V'y-I al{ ![;m;l. tAdcoM.B; Whaubiy> lb,_B' %l,m-, la, Whaubiy>w: ~yxix;B;( rg:WSb; WhnUT.YIw:)
~yIM:mi ht'y>h' hp'nE[]w:) hY"rIPo* hl'_Wtv. ~yIm-: l[; ^m.d"B. !p,G< k; ^M.ai 19:10 p `lae(r"f.yI yrEh-' la,
Ahbg. "b. ar"Y Ew: ~yti_bo[] !yBe- l[; Atm'Aq) HB;g >Tiw: ~yliv.mo) yjeb.v-i la, z[o tAJm; Hl'- Wyh.YI)w: 19:11 `~yBi(r:
Wvbey"w> Wqr>P't.hi Hy"+r>Pi vybiAh ~ydIQ'h; x:Wrw> hk'l'v.hu #r<a'l' hm'xeB. vT;Tuw: 19:12 `wyt'(YOliD" broB.
hJeM;mi vae aceTew: 19:14 `am'(c'w> hY"ci #r<a,B. rB"+d>Mib; hl'Wtv. hT'[;w> 19:13 `Wht.l'(k'a] vae HZ"[u hJem;
20:1 p `hn")yqil. yhiT.w: ayhi hn"yqI lAv+m.li jb,ve z[o- hJem; Hb' hy"h" al{w> hl'k'a' Hy"r>Pi h'yD<b;
hw"+hy>-ta, vrod>li laer"f.yI ynEqZ. Imi ~yvin"a] WaB' vd<xol; rAf['B, yvimix]B;( ty[iybiV.h; hn"V'B; yhiy>w:
T'r>m;a'w> laer"f.yI ynEq.z-I ta, rBeD: ~d"a-' !B, 20:3 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 20:2 s `yn")p'l. Wbv.YEw:
yn"doa] ~aun> ~k,l' vrED"a-i ~ai ynIa-' yx; ~yai_B' ~T,a; ytiao vrod>lih] hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo ~h,lea]
~h,ylea] T'r>m;a'w> 20:5 `~[e(ydIAh ~t'Aba] tbo[]AT-ta, ~d"_a-' !B, jAPv.tih] ~t'ao jPov.tih] 20:4 `hwI)hy>
#r<a,B. ~h,l' [d:W"aiw" bqo[]y:) tyBe [r:z<l. ydIy" aF'a,w" laer"f.yIb. yrIx\B' ~AyB. hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo)
~h,l' ydIy" ytiaf'n" aWhh; ~AYB; 20:6 `~k,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] rmoale ~h,l' ydI y" aF'a,w" ~yIr"+c.mi
ayhi ybic. vb;d>W bl'x' tb;z" ~h,l' yTir>T-: rv,a] #r<a-, la, ~yIr"+c.mi #r<a,me ~a'yciAh)l.
ynIa] WaM'J_ ;T-i la; ~yIr:c.mi yleWLgIb.W Wkyliv.h; wyn"y[e yce WQvi vyai ~h,lea] rm:aow" 20:7 `tAc)r"a]h-' lk'l.
Wkyliv.hi al{ ~h,ynEy[e( yceWQvi-ta, vyai yl;ae [:mov.Li Wba' al{w> ybi- Wrm.Y:w: 20:8 `~k,(yhel{a/ hw"hy>
#r<a, %AtB. ~h,B' yPia; tALk;l. ~h,yle[] ytim'x] %Pov.li rm; aow" Wbz"+[' al{ ~yIr:c.mi yleWLGI-ta,w>
yTi[.d:An rv,a] ~k'_Atb. hM'h-e rv,a] ~yIAGh; ynEy[el. lxehe yTil.bil. ymiv. ![;m;l. f[;a;w" 20:9 `~yIr")c.mi
`rB")d>Mih-; la, ~aebia]w" ~yIr"+c.mi #r<a,me ~aeyciAa)w" 20:10 `~yIr")c.mi #r<a,me ~a'yciAhl. ~h,ynEy[el. ~h,ylea]
`~h,(B' yx;w" ~d"a'h' ~t'Aa hf,[]y: rv,a] ~t'_Aa yTi[.d:Ah yj;P'v.m-i ta,w> yt;AQxu-ta, ~h,l' !TEa,w" 20:11
`~v'(D>q;m. hw"hy> ynIa] yKi t[;d:l' ~h,_ynEybe(W ynIyBe tAal. tAyh.li ~h,l' yTit;n" yt;AtB.v-; ta, ~g:w> 20:12
~t'ao hf,[]y: rv,a] Wsa'm' yj;P'v.m-i ta,w> Wkl'h-' al{ yt;AQxuB. rB'd>MiB; laer"f.y-I tybe( ybi- Wrm.Y:w: 20:13
20:14 `~t'(ALk;l. rB"d>MiB; ~h,yle[] ytim'x] %Pov.li rm;a
ow" dao+m. WlL.xi yt;toB.v-; ta,w> ~h,B' yx;w" ~d"a'h'(
ytiaf'n" ynIa]-~g:w> 20:15 `~h,(ynEy[el. ~ytiaceAh rv<a] ~yIAGh; ynEy[el. lxehe yTi l.bil. ymi_v. ![;m;l. hf,[/a,w"
ayhi ybic. vb;d>W bl'x' tb;z" yTit;n-" rv,a] #r<a'h-' la, ~t'Aa aybih' yTil.bil. rB"+d>MiB; ~h,l' ydIy"
yKi WlLe_xi yt;AtB.v-; ta,w> ~h,b' Wkl.h-' al{ yt;AQxu-ta,w> Wsa'm' yj;P'v.miB. ![;y: 20:16 `tAc)r"a]h-' lk'l.
hl'K' ~t'Aa ytiyfi[-' al{)w> ~t'_x]V;mi( ~h,yle[] ynIy[e sx'T'w: 20:17 `%lE)ho ~B'li ~h,y leWLgI yrEx]a;
~h,yjeP.v.m-i ta,w> WkleT-e la; ~k,yteAb)a] yQEWxB. rB'd>MiB; ~h,ynEB-. la, rm:aow" 20:18 `rB")d>MiB;
Wrm.vi yj;P'v.m-i ta,w> Wkle_ yt;AQxuB. ~k,yhel{a/ hw"hy> ynIa] 20:19 `WaM'J( ;T-i la; ~h,yleWLgIb.W Wrmo=v.T-i la;
hw"hy> ynIa] yKi t[;d:l' ~k,ynEybe(W ynIyBe tAal. Wyh'w> WvDE_q; yt;AtB.v-; ta,w> 20:20 `~t'(Aa Wf[]w:
~t'Aa tAf[]l; Wrm.v-' al{ yj;P'v.m-i ta,w> Wkl'h'-al{) yt;AQxuB. ~ynIB'h; ybi- Wrm.Y:w: 20:21 `~k,(yhel{a/

347

tALk;l. ~h,yle[] ytim'x] %Pov.li rm;aow" WlLe_xi yt;AtB.v-; ta, ~h,B' yx;w" ~d"a'h'( ~t'Aa hf,[]y: rv,a]
~yIAGh; ynEy[el. lxehe yTil.bil. ymi_v. ![;m;l. f[;a;w" ydIy-" ta, ytibovih]w: 20:22 `rB")d>MiB; ~B' yPia;
~yIAGB; ~t'ao #ypih'l. rB"+d>MiB; ~h,l' ydIy-" ta, ytiaf'n" ynIa]-~G: 20:23 `~h,(ynEy[el. ~t'Aa ytiaceAh-rv,a]
yrEx]a;w> WlLe_xi yt;AtB.v-; ta,w> Wsa'm' yt;AQxuw> Wf['-al{) yj;P'v.mi ![;y: 20:24 `tAc)r"a]B' ~t'Aa tArz"l.W
Wyx.yI) al{ ~yjiP'v.miW ~ybi_Aj al{ ~yQIxu ~h,l' yTit;n" ynIa-] ~g:w> 20:25 `~h,(ynEy[e Wyh' ~t'Aba] yleWLGI
W[d>yE) rv<a] ![;m;l. ~Mevia] ![;m;l. ~x;r"_ rj,P-, lK' rybi[]h;B. ~t'AnT.m;B. ~t'Aa aMej;a]w" 20:26 `~h,(B'
yn"doa] rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> ~d"a-' !B, laer"f.yI tyBe - la, rBeD: !kel' 20:27 s `hw")hy> ynIa] rv<a]
rv<a] #r<a'h-' la, ~aeybia]w" 20:28 `l[;m'( yBi ~l'[]m;B. ~k,yteAba] ytiAa WpD>GI tazO dA[ hwI+hy>
~v'- WxB.z>YIw: tbo[' #[e- lk'w> hm'r" h['b.G-I lk' War>YIw: ~h,_l' Ht'Aa ttel' ydIy-" ta, ytiaf'n"
20:29 `~h,(yKes.nI ta, ~v' WkySiY:w: ~h,yxeAxynI x:yrE ~v' WmyfiY"w: ~n"B'r>q' s[;K; ~v'-WnT.YIw: ~h,yxeb.z-I ta,
!kel' 20:30 `hZ<)h; ~AYh; d[; hm'B' Hm'v. arEQ'YIw: ~v'_ ~yaiB'h; ~T,a-; rv,a] hm'B'h; hm' ~h,lea] rm:aow"
yrEx]a;w> ~yai_m.j.nI ~T,a; ~k,yteAb)a] %r<d<B.h; hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo laer"f.yI tyBe- la, rmoa/
~yaim.j.nI ~T,a; vaeB' ~k,ynEB. rybi[]h;B.( ~k,ytenO*T.m; taef.biW 20:31 `~ynI)zO ~T,a; ~h,yceWQvi
vrED"a-i ~ai hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; lae_r"f.yI tyBe ~k,l' vrED"ai ynI a]w: ~AYh-; d[; ~k,yleWL)G-I lk'l.
tAxP.v.miK. ~yIAGk; hy<h.nI) ~yrIm.ao ~T,a; rv<a] hy<+h.ti( al{ Ayh' ~k,x]Wr-l[; hl'[oh'(w> 20:32 `~k,(l'
hy"Wjn> [;Arz>biW hq'z"x] dy"B. al{-~ai hwI+hy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; 20:33 `!b,a'(w" #[e trEv'l. tAcr"a]h'
tAcr"a]h-' !mi ~k,t.a, yTic.B;qiw> ~yMi[;h-' !mi ~k,t.a, yti aceAhw> 20:34 `~k,(yle[] %Alm.a, hk'Wpv. hm'xeb.W
rB:d>m-i la, ~k,t.a, ytiabehew> 20:35 `hk'(Wpv. hm'xeb.W hy"Wjn> [;Arz>biW hq'z"x] dy"B. ~B'_ ~t,coApn> rv<a]
rB:d>miB. ~k,yteAba-] ta, yTij.P;v.nI rv<a]K; 20:36 `~ynI)P-' la, ~ynIP' ~v' ~k,T.ai yTij.P;v.nIw> ~yMi_[;h'(
ytiabehew> jb,V'_h; tx;T; ~k,t.a, yTir>b;[]h;w> 20:37 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~k,T.ai jpeV'ai !Ke ~yIr"+c.mi #r<a,
ayciAa ~h,yrEWg*m. #r<a,me yBi ~y[iv.AP)h;w> ~ydIr>Moh; ~K,mi ytiArb'W 20:38 `tyrI)B.h; tr<som'B. ~k,t.a,
rm:a-' hKo) laer"f.y-I tyBe( ~T,a;w> 20:39 `hw")hy> ynIa-] yKi ~T,[.d:ywI) aAb+y" al{ laer"f.yI tm;d>a-; la,w> ~t'Aa
al{ yvid>q' ~ve- ta,w> yl'_ae ~y[im.vo ~k,n>yae-~ai rx;a;w> Wdbo[] Wkl. wyl'WLGI vyai hAihy> yn"doa]
yn"doa] ~aun> laer"f.yI ~Arm. rh:B. yvid>q-' rh;b. yKi 20:40 `~k,(yleWLgIb.W ~k,yteAn*T.m;B. dA[-WlL.x;t.
~k,ytemo)WrT.-ta, vArd>a, ~v'w> ~cer>a, ~v' #r<a'_B' hL{Ku laer"f.yI tyBe- lK' ynIdUb.[;y: ~v' hwIhy>
~k,t.a, yaiyciAhB. ~k,t.a, hc,r>a, x:xoynI x:yrEB. 20:41 `~k,(yved>q-' lk'B. ~k,yteAaf.m; tyviarE-ta,w>
20:42 `~yI)AGh; ynEy[el. ~k,b' yTiv.D:q.nIw> ~B'_ ~t,copon> rv<a] tAcra
" ]h-' !mi ~k,t.a, yTic.B;qiw> ~yMi[;h-' !mi
ydIy"-ta, ytiaf'n" rv<a] #r<a'h-' la, lae_r"f.yI tm;d>a-; la, ~k,t.a, yaiybih]B; hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI)
~t,amej.nI rv<a] ~k,yteAlyli[-] lK' taew> ~k,yker>D-: ta, ~v'- ~T,r>k;z>W 20:43 `~k,y( teAb)a]l; Ht'Aa ttel'
ytiAf[]B; hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) 20:44 `~t,(yfi[] rv<a] ~k,yteA[r"-lk'B. ~k,ynEp.Bi ~t,joqo)n>W ~B'_
yn"doa] ~aun> laer"f.yI tyBe tAtx'vN. Ih; ~k,yteAl)yli[]k;w> ~y[ir"h' ~k,yker>d:k. al{ ymi_v. ![;m;l. ~k,T .ai
@JEh;w> hn"m'yTe %r<D< ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 21:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 21:1 p `hwI)hy>
rm:a-' hKo) hw"+hy>-rb;D> [m;v. bg<N<h; r[;y:l. T'r>m;a'(w> 21:3 `bg<n<) hd<F 'h; r[;y-: la, abeN "hiw> ~Ar+D-" la,
tb,h,l; hB,k.t-i al{) vbey" #[e- lk'w> xl;-#[e-( lk' ^b. hl'k.a'w> vae ^B-. tyCim;( ynIn>hi hwIhy> yn"doa]
al{ h'yTi_r>[;Bi( hw"hy> ynIa] yKi rf'B-' lK' War"w> 21:4 `hn"Ap*c' bg<N<mi ~ynIP-' lK' Hb'- Wbr>c.nIw> tb,h,l.v;
yhiy>w: 21:6 p `aWh) ~yliv'm. lVem;m. al{h] yli ~yrIm.ao hM'he hwI+hy> yn"doa] Hh'a] rm;aow" 21:5 `hB,(k.Ti
abeN "hiw> ~yvi_D"q.m-i la, @JEh;w> ~Il;v'Wry-> la, ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 21:7 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>
yBir>x; ytiaceAhw> %yIl;ae ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo laer"f.yI tm;d>a;l. T' r>m;a'w> 21:8 `lae(r"f.yI tm;d>a-; la,
yBir>x; aceTe !kel' [v'_r"w> qyDIc; %MEmi yTir:k.h-i rv,a] ![;y: 21:9 `[v'(r"w> qyDIc; %MEmi yTir:k.hiw> Hr"_[.T;mi
Hr"_[.T;mi yBir>x; ytiaceAh hw"hy> ynIa] yKi rf'B-' lK' W[d>y)w" > 21:10 `!Ap)c' bg<N<mi rf"B-' lK'-la, Hr"[.T;mi
21:12 `~h,(ynEy[el. xn:a'Te( tWryrIm.biW ~yIn:t.m' !Arb.viB. xn:+a'he( ~d"a-' !b, hT'a;w> 21:11 s `dA[) bWvt' al{
Wpr"w> ble-lK' smen"w> ha'b'-yki( h['Wmv.-la, T'r>m;a'w> xn"+a/n< hT'a; hm'- l[; ^yl,ae Wrm.ayO-yKi( hy"h'w>

348

p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ht'y"h.nI)w> ha'b' hNEhi ~yIM; hn"k.l;Te ~yIK;r>B-i lk'w> x:Wr-lk' ht'h]kiw> ~yId:y-" lk'
br<x, br<x, rmoa/ yn"+doa] rm:a' hKo T'r>m;a'w> abeN"hi ~d"a-' !B, 21:14 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 21:13
fyfin" Aa hJ'r"_mo qr"B' Hl'- hyEh/-![;m;l. hD"x;Wh xb;j, x:boj. ![;m;l. 21:15 `hj'(Wrm.-~g:w> hD"x;Wh
ayhiw> br<x, hD"x;Wh-ayhi( @K"+B; fPot.li hj'r>m'l. Ht'ao !TEYIw: 21:16 `#[e-( lK' ts,a,mo ynIB. jb,ve
ayhi yMi[;b. ht'yh' ayhi-yKi ~d"a-' !B, lleyhew> q[; z> 21:17 `grE(Ah-dy:B. Ht'Aa ttel' hJ'r"mo
hm'W !x;bo yKi 21:18 `%rE)y-" la, qpos . !kEl' yMi[-; ta, Wyh' br<x-, la, yrE Wgm. lae_r"f.yI yaeyfin-> lk'B.
@K"-+ la, @K: %h:w> abeN "hi ~d"a-' !b, hT'a;w> 21:19 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hy<+h.yI) al{ ts,a,mo jb,v-e ~G:-~ai
gWml' ![;m;l. 21:20 `~h,(l' tr<d<xoh; lAdG"h; ll'x' br<x, ayhi ~ylil'x] br<x, ht'viyliv. br<x, lpeK'tiw>
`xb;j'(l. hJ'[um. qr"b'l. hy"Wf[] xa' br<x_-' tx;b.ai yTit;n" ~h,yrE[]v-; lK' l[; ~ylivok.Mih; hBer>h;w> ble
yPiK-; la, yPik; hK,a; ynIa]-~g:w> 21:22 `tAd)['mu %yIn:P' hn"a" yliymi_f.h; ymiyfih' ynImIyhe ydIx]a;t.hi 21:21
~d"a-' !b, hT'a;w> 21:24 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 21:23 p `yTir>B:)DI hw"hy> ynIa] yti_m'x] ytixonIh]w:
varoB. arEB' dy"w> ~h,_ynEv. Wac.yE dx'a, #r<a,me lb,B-' %l,m,( br<x, aAbl' ~ykir"D> ~yIn:v. ^l-. ~yfi
~Il;v'Wrybi hd"Why>-ta,w> !AM+[-; ynE)B. tB;r: tae br<x, aAbl' ~yfiT' %r<D< 21:25 `arE(B' ry[i- %r<D<(
lq:l.qi ~s,q-"+ ~s'q.li ~ykir"D>h; ynEv. varoB. %r<D<h; ~ae- la, lb,B-' %l,m, dm;[-' yKi( 21:26 `hr"(WcB.
x:Top.li ~yrIK' ~Wfl' ~Il;v'Wry> ~s,Q<h; hy"h' AnymiyBi( 21:27 `dbe(K'B; ha'r" ~ypir"T.B; la;v' ~yCixiB;(
21:28 `qyE)D" tAnb.li hl'ls
. o %Pov.li ~yrI['v-. l[; ~yrIK' ~Wfl' h['_Wrt.Bi lAq ~yrIh'l. xc;r<B. hP,
`fpe(T'hil. !wO[' ryKiz>m-; aWh)w> ~h,_l' tA[buv. y[ebuv. ~h,ynEy[eB. aw>v' -~s'q.Ki -~Asq.Ki ~h,l' hy"h'w>
tAar"he(l. ~k,y[ev.Pi tAlG"hiB. ~k,n>wO[] ~k,r>K;z>h; ![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) !kel' 21:29 p
ayfin> [v'r" ll'x' hT'a;w> 21:30 p `Wfpe(T'Ti @K:B; ~k,r>kZ, "hi ![;y: ~k,_yteAl)yli[] lkoB. ~k,ytewaJox;
~yrIh'w> tp,n<c.Mih; rysih' hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 21:31 s `#qE) !wO[] t[eB. AmAy aB'- rv,a] lae_r"f.yI
tazO-~G: hN"m<+yfia] hW"[; hW"[; hW"[; 21:32 `lyPi(v.h; h:boG"h;w> h:Bge >h; hl'p'V'h; tazO- al{ tazO hr"_ j'[]h'(
rm;a' hKo T'r>m;a'(w> abeN "hi ~d"a-' !b, hT'a;w> 21:33 p `wyTi(t;n>W jP'v.Mih; Al-rv,a] aBo- d[; hy"h' al{
lykih'l. hj'Wrm. xb;j,l. hx'WtP. br<x, br<x, T'r>m;a'w> ~t'_P'r>x-, la,w> !AM[; ynEB-. la, hAihy> yn"doa]
~y[iv'r> ylel.x;( yrEaW>c-; la,( %t'Aa ttel' bz"+K' %l"- ~s'q.Bi aw>v' %l' tAzx]B; 21:34 `qr"(B' ![;m;l.
%yIt:Arkum. #r<a,B. tarEb.n-I rv,a] ~Aqm.Bi Hr"_[.T-; la, bv;h' 21:35 `#qE) !wO[] t[eB. ~m'Ay aB'- rv,a]
~yvin"a] dy:B. %yTit;n>W %yIl"+[' x:ypia' ytir"b.[, vaeB. ymi[.z: %yIl;[' yTi k.p;v'w> 21:36 `%t")ao jPov.a,
ynIa] yKi yrIkeZ "ti al{ #r<a'_h' %AtB. hy<h.yI %mED" hl'k.a'l. hy<h.Ti( vae l' 21:37 `tyxi(v.m; yver"x' ~yrI[]Bo)
jPov.tih] jPov.tih] ~d"a-' !b, hT'a;w> 22:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 22:1 p `yTir>B:)DI hw"hy>
tk,p,vo ry[i hwIhy> yn"d oa] rm;a' hKo T'r>m;a'w> 22:3 `h'yt,(Ab[]AT-lK' tae HT'[.d:Ahw> ~ymi_D"h; ry[i- ta,
T.m.v;a' T.k.p;v-' rv,a] %med"B. 22:4 `ha'(m.j'l. h'yl,[' ~yliWLgI ht'f.['w> HT'_[i aAbl' Hk'AtB. ~D"
~yIAGl; hP'r>x, %yTit;n> !Ke- l[; %yIt"+Anv.-d[; aAbT'w: %yIm;y" ybiyrIq.T;w: tamej' tyfi[-' rv,a] %yIl:WLgIb.W
tB;r: ~Veh; ta;mej. %b"-+ WsL.q;t.yI %MEmi tAqxor>h'w> tAbroQ.h; 22:5 `tAc)r"a]h-' lk'l. hs'L'q;w>
WLq:he ~aew" ba' 22:7 `~D"-( %p'v. ![;m;l. %b"+ Wyh' A[roz>li vyai laer"f.yI yaeyfin> hNEhi 22:6 `hm'(WhM.h;
22:9 `T.l.L'(xi yt;toB.v; ta,w> tyzI+B' yv;d"q' 22:8 `%b") WnAh hn"m'l.a;w> ~Aty" %kE+AtB. qv,[ob; Wf[' rGE l; %b'
ba'- tw:r>[, 22:10 `%kE)Atb. Wf[' hM'zI %b' Wlk.a' ~yrIh'h-,( la,w> ~D"-_ %p'v. ![;m;l. %b" Wyh' lykir" yven>a;
AtL'K-; ta, vyaiw> hb'[eAT) hf'[' Wh[erE tv,a-e ta, vyaiw> 22:11 `%b"-) WN[i hD"N Ih; ta;mej. %b"-+ hL'GI
%v,n< ~D"-_ %p'v. ![;m;l. %b"- Wxq.l'( dx;vo 22:12 `%b"-) hN"[i wybia-' tb; Atxoa-] ta, vyaiw> hM'_zIb. aMeji
yPik; ytiyKehi hNEhiw> 22:13 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> T.x;k;v' ytiaow> qv,[oB; %yI[;rE y[i C .b;T.w: T.x;q;l' tyBir>t;w>
%yId:y" hn"q.z:x/T-, ~ai %Beli dmo[]y:h] 22:14 `%kE)AtB. Wyh' rv<a] %meD-" l[;w> tyfi_[' rv<a] %[Ec.B-i la,
%ytiyrIzEw> ~yIAGB; %t'Aa ytiAcypih]w: 22:15 `ytiyfi(['w> yTir>B:DI hw"hy> ynIa] %t"+Aa hf,[o ynIa] rv<a] ~ymiY"l;
yhiy>w: 22:17 p `hw")hy> ynIa-] yKi( T.[;d:y"w> ~yI+Ag ynEy[el. %B" T.l.x;nIw> 22:16 `%ME)mi %tEa'm.ju ytiMotih]w: tAc+r"a]B'
lydIb.W tv,xon> ~L'Ku gysi_l. gWsl. laer"f.y-I tybe( yli-Wyh' ~d"a-' !B, 22:18 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>

349

tAyh/ ![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 22:19 s `Wy*h' @s,K, ~ygIs i rWK %AtB. tr<p,A[w> lz<r>b;W
lz<r>b;W tv,xon>W @s,K, tc;buq. 22:20 `~Il'(v'Wry> %AT-la, ~k,t.a, #beqo ynIn>hi !kel' ~ygIs+ il. ~k,L.Ku
yTixN. :hiw> ytim'x]b;W yPia;B. #Boq.a, !KE %yTi_n>h;l. vae wyl'[-' tx;p;(l' rWK %AT-la, lydIb.W tr<p, A[w>
22:22 `Hk'(AtB. ~T,k.T;nIw> yti_r"b.[, vaeB. ~k,yle[] yTix.p;n"w> ~k,t.a, yTis
.N:kiw> 22:21 `~k,(t.a, yTik.T;hiw>
p `~k,(yle[] ytim'x] yTik.p;v' hw"hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) Hk'_Atb. WkT.Tu !KE rWK %AtB. @s,K, %WThiK.
al{ ayhi_ hr"h'jom. al{ #r<a, T.a; Hl'- rm'a/ ~d"a-' !B, 22:24 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 22:23
rq'ywI !s,xo Wlk'a' vp,n< @r<j'_ @rE)jo gaeAv yrIa]K; Hk'AtB. h'ya,ybin> rv,q< 22:25 `~[;z") ~AyB. Hm'vg. U
al{ lxol. vd<q-o !yBe( yv;d"q' WlL.x;y>w: ytir"At Wsm.x' h'yn<h]Ko 22:26 `Hk'(Atb. WBr>hi h'yt,Anm.l.a; WxQ'yI
22:27 `~k'(AtB. lx;aew" ~h,ynEy[e( Wmyli[.h, yt;AtB.v;miW W[ydI_Ah al{ rAhj'l. ameJ
'h-; !ybeW WlyDIb.hi
h'ya,ybin>W 22:28 `[c;B'( [:coB. ![;m;l. tAvp'n> dBea;l. ~D"-%P'v.li @r<j'_ yper>jo ~ybiaez>Ki HB'r>qib. h'yr<f'
al{ hw"hyw:) hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo ~yrIm.ao bz"+K' ~h,l' ~ymis .qow> aw>v' ~yzIxo lpeT' ~h,l' Wx j'
`jP'(v.mi al{B. Wqv.[' rGEh-; ta,w> WnAh !Ayb.a,w> ynI['w> lzE+G" Wlzg> "w> qv,[o Wqv.[' #r<a'h' ~[; 22:29 `rBE)dI
al{w> Ht'_x]v; yTil.bli . #r<a'h' d[;B. yn:p'l. #r<P,B; dme[ow> rdEG-" rdEGO* vyai ~h,me vQEb;a]w" 22:30
yn"doa] ~aun> yTit;n" ~v'aroB. ~K'r>D: ~yti_yLiKi ytir"b.[, vaeB. ymi[.z: ~h,yle[] %Pov.a,w" 22:31 `ytiac'(m'
23:3 `Wy*h' tx;a; ~ae tAnB. ~yvin" ~yIT:v. ~d"_a-' !B, 23:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 23:1 p `hAI)hy>
!t'Amv.W 23:4 `!h<)yleWtB. yDED: WF[i ~v'w> !h,ydEv. Wk[]mo hM'v' Wn=z" !h<yrEW[n>Bi ~yIr:c.mib. hn"yn<z>Tiw:
hl'h\a' !Arm.vo !t'Amv.W tAn=b'W ~ynIB' hn"d>l;Tew: yli hn"yy<h.Ti(w: Ht'Axa] hb'ylih\a'w> hl'AdG>h; hl'h\a'
yvebul. 23:6 `~ybi(Arq. rWVa-; la, h'yb,h]a;m-. l[;( bG:[.T;w: yT'_x.T; hl'h\a' !z<TIw: 23:5 `hb'(ylih\a' ~Il;v'WrywI
~h,yle[] h'yt,Wnz>T; !TETiw: 23:7 `~ysi(Ws ybek.ro ~yvir"P' ~L'_Ku dm,x, yrEWxB; ~ynIg "s.W tAxP; tl,ket.
~yIr:c.Mimi h'yt,Wnz>T-; ta,w> 23:8 `ha'm'(j.nI ~h,yleWLGI-lk'B. hb'g >['-rv,a] lkob.W ~L'_Ku rWVa-; ynE)B. rx:b.mi
23:9 `h'yl,([' ~t'Wnz>t; WkP.v.YIw: h'yl,_Wtb. yDED: WF[i hM'hew> h'yr<W[n>bi Wbk.v' Ht'Aa yKi hb'z"[' al{
h'yn<B' Ht'w"r>[, WLGI hM'he 23:10 `~h,(yle[] hb'g >[' rv<a] rWVa; ynEB. dy:B. h'yb,_h]a;(m-. dy:B. h'yTit;n> !kEl'
ar<Tew: 23:11 s `Hb'( Wf[' ~yjiWpv.W ~yviN "l; ~ve-yhiT.w: Wgr"_h' br<x,B; Ht'Aaw> Wxq'l' h'yt,Anb.W
rWVa; ynEB-. la, 23:12 `Ht'(Axa] ynEWnZ>mi h'yt,Wnz>T-; ta,w> hN"M<+mi Ht'bg' >[; txev.T;w: hb'ylih\a' Ht'Axa]
ar<aew" 23:13 `~L'(Ku dm,x, yrEWxB; ~ysi_Ws ybek.ro ~yvir"P' lAlk.mi yvebul. ~ybiroq. ~ynIg "s.W tAxP; hb'g"['
ymel.c; ryQih-; l[; hQ<xum. yven>a; ar<Tew: h'yt,_Wnz>T-; la, @s,ATw: 23:14 `!h<)yTev.li dx'a, %r<D< ha'm'_j.nI yKi
~h,yvear"B. ~yliWbj. yxeWrs. ~h,ynEt.m'B. rAzae yrEAgx] 23:15 `rv:)V'B; ~yqIqux] ~yDIf.k; ~yYIDIf.k;
~h,yle[] hb'G>[.T;w: bG:[.T;w: 23:16 `~T'(d>l;Am #r<a, ~yDIf.K; lb,b-' ynE)B. tWmD> ~L'_Ku ~yviliv' haer>m;
~ydIDo bK;v.mil. lb,b-' ynE)b. h'yl,ae WaboY"w: 23:17 `hm'yDI(f.K; ~h,ylea] ~ykia'l.m; xl;v.Tiw: h'yn<+y[e haer>m;l.
Ht'_w"r>[-, ta, lg:T.w: h'yt,Wnz>T; lg:T.w: 23:18 `~h,(me Hv'p.n: [q;Tew: ~b'- am'j.Tiw: ~t'_Wnz>t;B. Ht'Aa WaM.j;y>w:
rKoz>li h'yt,_Wnz>T-; ta, hB,r>T;w: 23:19 `Ht'(Axa] l[;me yvip.n: h['q.n" rv<a]K; h'yl,['me( yvip.n: [q;Tew:
~yrIAmx]-rf;B. rv<a] ~h,_yveg>l;Pi( l[; hb'G>[.T;w:) 23:20 `~yIr")c.mi #r<a,B. ht'n>z" rv<a] h'yr<W[n> ymey-> ta,
![;m;l. %yID:D: ~yIr:c.Mimi tAf[.B; %yIr"+W[n> tM;zI tae ydIq.p.Tiw:) 23:21 `~t'(m'r>zI ~ysiWs tm;r>zIw> ~r"f'B.
tae %yIl;[' %yIb;h]a;m-. ta, ry[ime ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) hb'ylih\a' !kEl' 23:22 s `%yIr")W[n> ydEv.
[:Avw> dAqP. ~yDIf.K-; lk'w> lb,b' ynEB. 23:23 `bybi(S'mi %yIl:[' ~ytiabeh]w: ~h,_me %vEp.n: h['q.n-" rv,a]
~ysiWs ybek.ro ~yaiWrq.W ~yviliv'( ~L'Ku ~ynIg"s.W tAxP; dm,x, yrEWxB; ~t'_Aa rWVa; ynEB-. lK' [:Aqw>
bybi_s' %yIl:[' Wmyfiy" [b;Aqw> !gEm'W hN"ci ~yMi[; lh;q.biW lG:lg. :w> bk,r< !c,ho %yIl[; ' Wab'W 23:24 `~L'(Ku
%PEa; hm'xeB. %t'Aa Wf['w> %B' ytia'n>qi yTit;n"w> 23:25 `~h,(yjeP.v.miB. %Wjp'v.W jP'v.mi ~h,ynEp.li yTit;n"w>
23:26 `vae(B' lkea'Te %tEyrIx]a;w> WxQ'yI %yIt;Anb.W %yIn:B' hM'he lAP+Ti br<x,B; %tEyrIx]a;w> Wrysiy" %yIn:z>a'w>
#r<a,me %tEWnz>-ta,w> %Memi %teM'zI yTiB;v.hiw> 23:27 `%TE)r>a;p.ti yleK. Wxq.l'w> %yIdg"+ "B-. ta, %Wjyvip.hiw>
hwIhy> yn"doa] rm;a' hko yKi 23:28 s `dA[)-yrIK.z>ti al{ ~yIr:c.miW ~h,ylea] %yIn:y[e yai f.t-i al{)w> ~yIr"+c.mi
Wxq.l'w> ha'n>fiB. %t'Aa Wf['w> 23:29 `~h,(me %vEp.n: h['q.n-" rv,a] dy:B. tanE+f' rv<a] dy:B. %n"t.nO* ynIn>hi

350

%l"+ hL,ae hfo[' 23:30 `%yIt")Wnz>t;w> %tEM'zIw> %yIn:Wnz> tw:r>[, hl'g>nIw> hy"+r>[,w> ~roy[e %Wbz"[]w: %[eygIy>-lK'
Hs'Ak yTit;n"w> T.k.l'_h' %tEAxa] %r<d<B. 23:31 `~h,(yleWLgIB. tamej.n-I rv,a] l[; ~yIAg yrEx]a; %teAnz>Bi
qxoc.li hy<h .Ti hb'_x'r>h'w> hQ"mu[]h' yTiv.Ti %teAxa] sAK hAihy> yn"doa] rm;a' hKo 23:32 s `%dE)y"B.
23:34 `!Ar)m.vo %tEAxa] sAK hm'm'v.W hM'v; sAK yaile_M'Ti !Agy"w> !ArK'vi 23:33 `lyki(h'l. hB'r>mi g[;l;l.W
s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yTir>B;dI ynIa] yKi yqiTe_n:T. %yId:v'w> ymirgE "T. h'yf,r"x-] ta,w> tycim'W Ht'Aa tytiv'w>
yaif. T.a-; ~g:w> %WEg+ : yrEx]a; ytiAa ykiyliv.T;w: ytiAa T.x;k;v' ![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 23:35
hb'_ylih\a'-ta,w> hl'h\a'-ta,( jAPv.tih] ~d"a-' !B, yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 23:36 s `%yIt")Wnz>T-; ta,w> %tEM'zI
!h,ynEB-. ta, ~g:w> Wpae_nI !h<yleWL)G-I ta,w> !h,ydEyBi( ~d"w> WpaenI yKi 23:37 `!h<)yteAb[]At tae !h,l' dGEh;w>
aWhh; ~AYB; yviD"q.m-i ta, WaM.ji yli_ Wf[' tazO dA[ 23:38 `hl'(k.a'l. ~h,l' Wrybi[/h, yli- Wdl.y") rv<a]
aWhh; ~AYB; yviD"q.m-i la, WaboY"w: ~h,yleWLgIl. ~h,ynEB-. ta, ~j'x]v;b.W* 23:39 `WlLe(xi yt;AtB.v-; ta,w>
rv,a] qx'_r>M,mi ~yaiB' ~yvin"a]l;( hn"x.l;v.ti yKi @a;w> 23:40 `yti(yBe %AtB. Wf[' hko- hNEhiw> Al=L.x;l.
T.b.v;y"w> 23:41 `ydI[,( tydI['w> %yIn:y[e T.l.x;K' T.c.x;r" rv<a]l; Wab'- hNEhiw> ~h,ylea] x:Wlv' %a'l.m;
Hb' wlev' !Amh' lAqw> 23:42 `h'yl,([' T.m.f; ynIm.v;w> yTir>j'q.W h'yn<+p'l. %Wr[' !x"l.vuw> hD"Wbk. hJ'm-i l[;
tr<j,[]w: !h,ydEy-> la, ~ydIymic. WnT.YIw:) rB"+d>Mimi ~yaibs' ' ~yaib'As ~yaib'Wm ~d"a' brome ~yvin"a-] la,w>
23:44 `ayhi(w" h't,Wnz>t; Wnz>yI hnUz>yI hT'[; T'[; ~ypi_WanI) hl'B'l; rm;aow" 23:43 `!h<)yvear"-l[; tr<a,p.Ti
23:45 `hM'Z( Ih; tVoai hb'ylih\a' la,w> hl'h\a-'( la,( WaB' !KE hn"+Az hV'a-i la, aAbK. h'yl,ae aAbY"w:
~d"w> hN"he tpoa]nO* yKi ~D"_ tAkp.vo jP;v.miW tApa]nO* jP;v.mi ~h,t.Aa) WjP.v.yI hM'he ~qiyDIc; ~yvin"a]w:
23:47 `zb;(l'w> hw"[]z:l. !h<t.a, !ton"w> lh'q' ~h,yle[] hle[]h; hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo yKi 23:46 s `!h<)ydEyBi(
vaeB' !h<yTeb'W Wgroh]y: ~h,yteAn*b.W ~h,ynEB. ~t'_Abr>x;B. !h<t.Aa arEb'W lh'q' !b,a, !h<yle[] Wmg>r"w>
Wnt.n"w> 23:49 `hn"k<)t.M;zIK. hn"yf,[]t; al{w> ~yviN "h-; lK' WrS.W:nI)w> #r<a'_h-' !mi hM'zI yTiB;v.hiw> 23:48 `Wpro)f.yI
hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 24:1 p `hwI)hy> yn"doa] ynIa] yKi ~T,[.d:ywI hn"yaF,_Ti !k<yleWLgI yaej'x]w: !k,yle[] hn"k,t.M;zI
^l.-bt'K. -bAtK. ~d"a-' !B, 24:2 `rmo*ale vd<xol; rAf['B, yrIyfi[]h' vd<xoB; ty[iyviT.h; hn"V'B; yl;ae
lvom.W 24:3 `hZ<)h; ~AYh; ~c,[,B. ~Il;v'Wry-> la, lb,B-' %l,m,( %m:s ' hZ<+h; ~AYh; ~c,[-, ta, ~AYh; ~ve- ta,
AB qcoy-> ~g:w> tpov. rySih; tpov. hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo ~h,ylea] T'r>m;a'w> lv'm' yrIM,h-; tyBe-la,
!aCoh; rx:b.mi 24:5 `aLe(m; ~ymic'[] rx:b.mi @tE+k'w> %rEy" bAj xt;n-E lK' h'yl,ae h'yx,t'n> @soa/ 24:4 `~yIm")
!kel' 24:6 s `Hk'(AtB. h'ym,c'[] Wlv.B-' ~G: h'yx,t'r> xT;r: h'yT,_x.T; ~ymic'[]h' rWD ~g: w> x:Aql'
hN"M<+mi ha'c.y" al{ Ht'a'l.x,w> Hb' ht'a'l.x, rv<a] rysi ~ymiD"h; ry[i yAa hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo
[l;s, x:yxic-. l[; hy"h' Hk'AtB. Hm'd" yKi 24:7 `lr"(AG h'yl,[' lp;n-" al{ Ha'yciAh h'yx,t'n>li h'yx,tn' >li
yTit;n" ~q'n" ~qon>li hm'xe tAl[]h;l. 24:8 `rp")[' wyl'[' tASk;l. #r<a'h-' l[; Wht.k;p'v. al{ Wht.m'_f'
~ymi_D"h; ry[i yAa hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 24:9 p `tAs)K'hi yTil.bil. [l;s'_ x:yxic-. l[; Hm'D-" ta,
hx'q'r>M,h; xq;r>hw; > rf"+B'h; ~teh' vaeh' qled>h; ~yci[eh' hBe r>h; 24:10 `hr"(WdM.h; lyDIg >a; ynIa-] ~G:
Hk'Atb. hk'T.nIw> HT'v.xun> hr"x'w> ~x;Te ![;m;l. hq"+rE h'yl,x'G-< l[; h'd<ymi[]h;w> 24:11 `Wrx")yE tAmc'[]h'w>
24:13 `Ht'(a'l.x, vaeB. Ht'a'l.x, tB;r: hN"M,mi acete al{)w> ta'_l.h, ~ynIauT. 24:12 `Ht'(a'l.x, ~TuTi Ht'a'm.ju
ytim'x-] ta, yxiynIh-] d[; dA[-yrIh]j.ti al{ %tea'mJ. umi T.r>h;j' al{w> %yTir>h;ji( ![;y: hM'_zI %tEa'm.juB.
%yIk:r"d>Ki ~xeN_ "a, al{w> sWxa-' al{w> [r:p.a-, al{) ytiyfi['w> ha'B' yTir>B;DI hw"hy> ynIa] 24:14 `%B")
ynIn>hi ~d"a-' !B, 24:16 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 24:15 p `hAI)hy> yn"doa] ~aun> %Wjp'v. %yIt;Alyli[]k;w>
24:17 `^t<)['m.DI aAbt' aAlw> hK,b.ti al{w> dPos.ti al{w> hp'_GEm;B. ^yn<y[e dm;x.m; ta, ^M.mi x;qEl{
hj,[.t; al{w> ^yl,_g>r:B. ~yfiT' ^yl,['n>W ^yl,[' vAbx] ^r>aE)p. hf,[]t-;( al{) lb,ae ~ytime ~Do qnEa'he
f[;a;w" br<['_B' yTiv.ai tm'T'w: rq,BoB; ~['h-' la, rBEd:a]w" 24:18 `lke(ato al{ ~yvin"a] ~x,l,w> ~p'f-' l[;
24:20 `hf,([o hT'a; yKi WnL' hL,ae hm' Wnl' dyGIt-; al{)h] ~['_h' yl;ae Wrm.aYOw: 24:19 `ytiyWE)cu rv<a]K; rq,BoB;
hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) laer"f.yI tybel. rmoa/ 24:21 `rmo*ale yl;ae hy"h' hw"hy>-rb;D> ~h,_ylea] rm:aow"
rv<a] ~k,yteAn*b.W ~k,ynEb.W ~k,_v.p.n: lm;x.m;W ~k,ynEy[e( dm;x.m; ~k,Z >[u !AaG> yviD"q.m-i ta, lLe x;m. ynIn>hi

351

al{ ~yvin"a] ~x,l,w> Wj[.t; al{ ~p'f-' l[; ytiyfi_[' rv<a]K; ~t,yfi[]w: 24:22 `WlPo)yI br<x,B; ~T,b.z:[]
~t,Qom;n>W WK+b.ti al{w> WdPs. .ti al{ ~k,yleg>r:B. ~k,yle[]n:)w> ~k,yvear"-l[; ~k,rEaep.W 24:23 `Wlke(ato
Wf+[]T; hf'[-' rv,a] lkoK. tpeAml. ~k,l' laqEz>x,y> hy"h'w> 24:24 `wyxi(a-' la, vyai ~T,m.h;n>W ~k,ytenOwO[]B;
~h,me yTix.q; ~AyB. aAlh] ~d"a-' !b, hT'a;w> 24:25 s `hwI)hy> yn"doa] ynIa] yKi ~T,[.d:ywI) Ha'boB.
~AYB; 24:26 `~h,(yteAnb.W ~h,ynEB. ~v'p.n: aF'm-; ta,w> ~h,ynEy[e( dm;x.m-; ta, ~T'_r>a;p.Ti fAfm. ~Z"W[m'- ta,
rBed:t.W jyliP'h-; ta, ^yPi xt;P'yI aWhh; ~AYB; 24:27 `~yIn")z>a' tW[m'v.h;l. ^yl,_ae jyliP'h; aAby" aWhh;
`rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 25:1 s `hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> tpeAml. ~h,l' t'yyIh'w> dA[+ ~lea'te( al{w>
yn"doa-] rb;D> W[m.vi !AM[; ynEb.li T'r>m;a'(w> 25:3 `~h,(yle[] abeN "hiw> !AM+[; ynEB-. la, ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 25:2
yKi laer"f.yI tm;d>a-; la,w> lx'n-I yki( yviD"q.m-i la, xa'h, %rEm.a' ![;y: hwI hy> yn"doa] rm:a-' hKo hwI+hy>
WbV.yIw> hv'r"Am)l. ~d<q-, ynEb.li %n"t.nO ynIn>hi !kel' 25:4 `hl'(AGB; Wkl.h' yKi hd"Why> tyBe- la,w> hM'v;n"
yTit;n"w> 25:5 `%bE)l'x] WTv.yI hM'hew> %yEr>pi Wlk.ayO hM'he ~h,_ynEK.v.mi %b" Wnt.n"w> %B' ~h,yteAr)yji
rm;a' hko yKi 25:6 s `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) !aco-+ #B;r>mil. !AM[; ynEB-. ta,w> ~yLimg; > hwEn>li hB'r-: ta,
25:7 `lae(r"f.yI tm;d>a; la, vp,n<B. ^j.av'-( lk'B. xm;f.Tiw: lg<r"+B. ^[]q.r:w> dy" ^a]x.m; ![;y: hwIhy> yn"doa]
^yTid>b;a]h;w> ~yMi[;h-' !mi ^yTir:k.hiw> ~yIAGl; zb;l. gb;l. -^yTit;n>W ^yl,[' ydIy"-ta, ytiyjin" ynInh> i !kel'
ba'Am rmoa] ![;y: hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo 25:8 s `hw")hy> ynIa-] yKi( T'[.d:y"w> ^d>ymiv.a; tAc+r"a]h-' !mi
wyr"['me( ~yrI['h,me ba'Am @t,K-, ta, x:tepo ynIn>hi !kel' 25:9 `hd"(Why> tyBe ~yIAGh;-lk'(K. hNEhi ry[ifew>
ynEB-. l[; ~d<q-, ynEb.li 25:10 `hm'y>t")y"r>qiw> hm't.y"r>qiw> !A[m. l[;B; tmoyviy>h; tyBe #r<a, ybic. Whce_Q'mi
W[d>y"w> ~yji_p'v. hf,[/a, ba'Amb.W 25:11 `~yI)AGB; !AM[-; ynE)B. rkEZ "t-i al{) ![;m;l. hv'_r"Am)l. h'yTit;n>W !AM[;
Wmv.a.Y<w: hd"W_ hy> tybel. ~q"n" ~qon>Bi ~Ada/ tAf[] ![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 25:12 s `hw")hy> ynIa-] yKi(
~d"a' hN"M<mi yTir:k.hiw> ~Ada-/ l[; ydIy" ytijin"w> hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 25:13 `~h,(b' WmQ.nIw> ~Ava'
yMi[; dy:B. ~Ada/B, ytim'q.n-I ta, yTit;n"w> 25:14 `WlPo)yI br<x,B; hn<d"d>W !m'yTemi hB'r>x' h'yTi t;n>W hm'_heb.W
rm;a' hKo 25:15 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ytim'q.n-I ta, W[d>y")w> yti_m'x]k;w> yPia;K. ~Ada/b, Wf['w> laer"f.yI
25:16 `~l'(A[ tb;yae tyxiv.m;l. vp,n<B. ja'v.Bi ~q'n" WmqN. "YIw: hm'_q'n>Bi ~yTiv.liP. tAf[] ![;y: hwIhy> yn"doa]
yTid>b;a]h;w> ~yti_rEK-. ta, yTir:k.hiw> ~yTiv.liP-. l[; ydIy" hj,An ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel'
hw"hy> ynIa-] yKi( W[d>y")w> hm'_xe tAxk.AtB. tAldoG> tAmq'n> ~b' ytiyfi ['w> 25:17 `~Y")h; @Ax tyrIaev-. ta,
yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; dx'a,B. hn"v' hrEf.[-, yTe(v.[;B. yhiy>w: 26:1 s `~B'( ytim'q.n-I ta, yTitiB.
hB'sen" ~yMi[;h' tAtl.D: hr"B.v.nI xa'h, ~Il;v'Wry>-l[; rCo hr"m.a-' rv,a] ![;y: ~d"a-' !B, 26:2 `rmo*ale
~yIAG %yIl;[' ytiyle[]h;w> rco= %yIl:[' ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 26:3 `hb'r"(x\h' ha'l.M'ai yl'_ae
hN"M<+mi Hr"p'[] ytiyxesi(w> h'yl,Dg" >mi Wsr>h")w> rco tAmxo Wtx]viw> 26:4 `wyL'(g:l. ~Y"h; tAl[]h;K. ~yBir:
yn"doa] ~aun> yTir>B;dI ynIa] yKi ~Y"h; %AtB. hy<h.Ti( ~ymi r"x] xj;v.mi 26:5 `[l;s'( x:yxic.li Ht'Aa yTit;n"w>
26:7 p `hw")hy> ynIa] yKi W[d>y"w> hn"g>r:+h'Te br<x,B; hd<F 'B; rv<a] h'yt,Anb.W 26:6 `~yI)AGl; zb;l. ht'y>h'w> hwI+hy>
~yki_l'm. %l,m, !ApC'mi lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn> rco- la, aybime ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a' hko yKi
qyED" %yIl;[' !t;n"w> gro+h]y: br<x,B; hd<F 'B; %yIt:AnB. 26:8 `br"(-~[;w> lh'q'w> ~yvir"p'b.W bk,r<b.W sWsB.
#ToyI %yIt;l{Dg> >miW %yIt"+Amxo)B. !TEyI ALb'q") yxim.W 26:9 `hN")ci %yIl:[' ~yqIhew> hl'ls. o) %yIl;[' %p:v'w>
%yIt;AmAx) hn"v.[;r>Ti bk,r<w" lG:l.g:w> vr:P' lAQmi ~q"+b'a] %SEk;y> wys'Ws t[;p.Vimi 26:10 `wyt'(Abr>x;B.
%Me[; %yIt"+AcWx)-lK'-ta, smor>yI wys'Ws tAsr>p;B. 26:11 `h['(Q'bum. ry[i yaeAbm.Ki %yIr:['v.Bi AaboB.
%yIt;AmAx Wsr>h")w> %teL'kur> Wzz>b")W %leyxe Wll.v'w> 26:12 `drE(Te #r<a'l' %ZE[u tAbC.m;W groh]y: br<x,B;
%yIr"+yvi !Amh] yTiB;v.hiw> 26:13 `Wmyfi(y" ~yIm: %AtB. %rEp'[]w:) %yIc;[ew> %yIn:b'a]w: WcTo+yI %tED"m.x, yTeb'W
dA[+ hn<B'ti al{ hy<h.Ti( ~ymir"x] xj;v.mi [l;s, x:yxic.li %yTit;n>W 26:14 `dA[) [m;V'yI al{ %yIr:ANKi lAqw>
lAQmi al{h] rAc=l. hwIhy> yn"doa] rm:a' hKo 26:15 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yTir>B;DI hw"hy> ynIa] yKi
yaeyfin> lKo ~t'Aas.Ki l[;me Wdr>y"w> 26:16 `~yYI)aih' Wv[]r>yI %keAtB. gr<h, grE(h'Be ll'x' qnOa/B, %Tel.P;m;
WbveyE #r<a'h-' l[; WvB'l.yI tAdr"x] Wjvo+p.yI ~t'm'q.rI ydEg >B-i ta,w> ~h,yley[im-. ta, Wrysihew> ~Y"h;

352

~yMi_Y:mi tb,v,An T.d>b;a' %yae %l' Wrm.a'w> hn"yqi %yIl:[' Waf.n"w> 26:17 `%yIl")[' Wmm.v'w> ~y[ig "r>li Wdr>x")w>
26:18 `h'yb,(v.Ay-lk'l. ~t'yTixi Wnt.n" rv,a] h'yb,v.yOw> ayhi ~Y"b; hq"z"x] ht'y>h' rv,a] hl'L'huh; ry[ih'
yn"doa] rm;a' hko yKi 26:19 s `%tE)aCemi ~Y"B-; rv,a] ~yYIaih' Wlh]b.nIw> %TE+l.P;m; ~Ay !YIaih'( Wdr>x.y< hT'[;
%WSkiw> ~AhT-. ta, %yIl;[' tAl[]h;B. Wbv'_An-al{) rv<a] ~yrI['K, tb,r<x/n< ry[i %t'ao yTi tiB. hwIhy>
tAYTix.T; #r<a,B. %yTib.v;Ahw> ~l'A[ ~[;- la, rAb ydEr>Ay-ta, %yTid>r:Ahw> 26:20 `~yBi(r:h' ~yIM:h;
%nET.a, tAhL'B; 26:21 `~yYI)x; #r<a,B. ybic. yTit;n"w> ybive_te al{ ![;m;l. rAb ydEr>Ay-ta, ~l'A[me( tAbr"x\K'
yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 27:1 s `hAI)hy> yn"doa] ~aun> ~l'A[l. dA[ yaic.M't-i al{)w> yviq.but.W* %nE+yaew>
tb,v,YOh; ytbvyh; rAcl. T'r>m;a'w> 27:3 `hn")yqi rco- l[; af' ~d"a-' !b, hT'a;w> 27:2 `rmo*ale
ynIa] T.r>m;a' T.a; rAc hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo ~yBi_r: ~yYIa-i la, ~yMi[;h'( tl,k,ro ~y" taoAbm.-l[;
tae %l' WnB' rynIF.mi ~yviArB. 27:5 `%yE)p.y" Wll.K' %yInB: o %yIl"+WbG> ~yMiy: bleB. 27:4 `ypiyO* tl;yliK.
%vEr>q; %yIj"+AVmi Wf[' !v'B'mi ~ynIALa; 27:6 `%yIl")[' !r<To tAf[]l; Wxq'l' !Anb'L.mi zr<a, ~yIt"+xolu(-lK'
tAyh.li %fer"p.mi hy"h' ~yIr:c.Mimi hm'q.rIB-. vve 27:7 `~yYI)TiKi ~YITiKi yYEaime ~yrIvua]-tB; !ve-Wf['(
%l"+ ~yjiv' Wyh' dw:r>a;w> !Adyci ybev.yO 27:8 `%SE)k;m. hy"h' hv'ylia/ yYEaime !m"G"r>a;w> tl,keT. snE+l. %l"
tAYnIa\-lK' %qE+d>Bi yqEyzIx]m; %b' Wyh' h'ym,k'x]w: lb;g > ynEq.zI 27:9 `%yIl")b.xo hM'he %b' Wyh' rAc %yIm:k'x]
%TE+m.x;l.mi yven>a; %leyxeb. Wyh' jWpW dWlw> sr:P' 27:10 `%bE)r"[]m; bro[]l; %b' Wyh' ~h,yxeL'(m;W ~Y"h;
~ydIMg' :w> bybis ' %yIt;AmAx-l[; %leyxew> dw:r>a; ynEB. 27:11 `%rE)d"h] Wnt.n" hM'he %b'- WLTi [b;Akw> !gEm'
%TEr>xs; o vyvir>T; 27:12 `%yE)p.y" Wll.K' hM'he bybis ' %yIt;AmAx-l[; WLTi ~h, yjel.vi Wy=h' %yIt:AlD>g>miB.
%yIl"+k.ro) hM'he %v,m,w" lb;Tu !w"y" 27:13 `%yIn")Abz>[i Wnt.n" tr<p,A[w> lydIB. lz<r>B; @s,k,B. !Ah+-lK' brome
Wnt.n" ~ydIr"p.W ~yvir"p'(W ~ysiWs hm'_rg> :AT tyBemi 27:14 `%bE)r"[]m; Wnt.n" tv,xon> ylek.W ~d"a' vp,n<B.
Wbyvihe ~ynIb.h'w> ~ynIb.Ahw> !ve tAnr>q; %dE+y" tr:xso . ~yBir: ~yYIai %yIl;k.ro) !d"d> ynEB. 27:15 `%yIn")Abz>[i
Wnt.n" dKod>k;w> tmoar"w> #WbW hm'q.rIw> !m'G"r>a; %p,nOB. %yIf"+[]m; brome %TEr>xs; o ~r"a] 27:16 `%rE)K'v.a,
Wnt.n" yrIcow" !m,v,w" vb;d>W gN:p;W tyNImi yJexiB. %yIl"+k.ro hM'he laer"f.yI #r<a,w> hd"Why> 27:17 `%yIn")Abz>[iB.
!d"w> 27:19 `rx;c'( rm,c,w> !ABl.x, !yyEB. !Ah+-lK' brome %yIf:[]m; broB. %TE r>xs; o qf,M,D: 27:18 `%bE)r"[]m;
%Tel.k;r)o !d"D> 27:20 `hy")h' %bEr"[]m;B. hn<q'w> hD"qi tAv[' lz<r>B; WNt'_n" %yIn:Abz>[iB. lZ"Wam. !w"y"w>
~ydIWT[;w> ~yliyaew> ~yrIk'B. %dE+y" yrExs] o hM'he rd"qe yaeyfin-> lk'w> br:[] 27:21 `hB'(k.rIl. vp,x-o ydEg>bib.
bh'z"w> hr"q'y> !b,a-, lk'b.W ~f,B-o lK' varoB. %yIl"+k.ro hM'he hm'[.r:w> ab'v. yle k.ro 27:22 `%yIr")xs] o ~B'
%yIl;k.ro hM'he 27:24 `%TE)l.k;ro dm;l.Ki rWVa; ab'_v. ylek.ro !d<[,w" hNEk;w> !r"x' 27:23 `%yIn")Abz>[i Wnt.n"
27:25 `%TE)l.kur>m;B. ~yzIrUa]w: ~yvibux] ~ylib'x]B; ~ymi_roB. yzEng> Ib.W hm'q.rIw> tl,keT. ymeAlg>Bi ~yliluk.m;b.
%Waybih/ ~yBir: ~yIm:B. 27:26 `~yMi(y: bleB. daom. ydIB.k.Tiw:) yail.M'Tiw: %bE+r"[]m; %yIt:Arv' vyvir>T; tAYnIa\
%yIl"+b.xow> %yIx:L'm; %ber"[]m; %yIn:Abz>[iw> %nEAh 27:27 `~yMi(y: bleB. %rEb'v. ~ydIQ'h; x:Wr %t"+ao ~yjiV'h;
%keAtB. rv<a] %leh'q-. lk'b.W %B'- rv,a] %Tem.x;l.mi yven>a-; lk'w> %ber"[]m; yber>[ow>) $qEd>bi yqEyzIx]m;
Wdr>y"w>) 27:29 `tAv)rgo >mi Wv[]r>yI %yIl"+b.xo tq:[]z: lAql. 27:28 `%TE)l.P;m; ~AyB. ~yMiy: bleB. WlP.yI
%yIl;[' W[ymiv.hiw> 27:30 `Wdmo)[]y: #r<a'h-' la, ~Y"+h; yleb.xo lKo ~yxiL'm; jAvm' yfep.To lKo ~h,yteAY*nIa'me
hx'r>q' %yIl;ae WxyrIq.hiw> 27:31 `WvL'(P;t.yI rp,aeB' ~h,yvear"- l[; rp'[' Wl[y] :w> hr"_m' Wq[]z>yIw> ~l'AqB.
%yIl"+[' Wnn>Aqw> hn"yqi ~h,ynIB. %yIl:ae Waf.n"w> 27:32 `rm") dPes.mi vp,n-< rm;B. %yIl:ae Wkb'W ~yQI+f; Wrg>x'w>
%yIn:Ah broB. ~yBi_r: ~yMi[; T.[;B;f.hi ~yMiY:mi %yIn:Abz>[i tace B. 27:33 `~Y")h; %AtB. hm'dUK. rAck. ymi
%lEh'q-. lk'w> %bEr"[]m; ~yIm-"+ yQem;[]m;(B. ~yMiY:mi tr<B,v.nI t[e 27:34 `#r<a'-( ykel.m; T.r>v:[/h, %yIb;r"[]m;W
27:36 `~ynI)P' Wm[]r" r[;f; Wr[]f' ~h,ykel.m;W %yIl"+[' Wmm.v' ~yYIaih' ybev.yO lKo 27:35 `Wlp'(n" %kEAtB.
yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 28:1 s `~l'(A[-d[; %nEyaew> tyyIh' tAhL'B; %yIl"+[' Wqr>v' ~yMi[;B' ~yrIxs] o)
ynIa' lae rm,aTow: ^B.li Hb;G" ![;y: hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo) rco dygIn>li rmoa/ ~d"a'-!B, 28:2 `rmo*ale
hNEhi 28:3 `~yhi(l{a/ bleK. ^B.li !TETiw: lae- al{w>) ~d"a' hT' a;w> ~yMi_y: bleB. yTib.v;y" ~yhil{a/ bv;Am
^L. t'yfi[' ^t.n"Wbt.biW ^t.m'(k.x'B. 28:4 `^Wm)m'[] al{ ~Wts'-lK' lae_ynID")mi laenID"mi hT'a; ~k'x'

353

^b.b'l. HB;g >YIw: ^l<+yxe t'yBir>hi ^t.L'kur>Bi ^t.m'k.x' broB. 28:5 `^yt,(Arc.AaB. @s,k,w" bh'z" f[;T;w: lyIx"+
ynIn>hi !kel' 28:7 `~yhi(l{a/ bleK. ^b.b'l-. ta, ^T.Ti ![;y: hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo !kel' 28:6 s `^l<)yxeB.
tx;V;l; 28:8 `^t<)['p.yI WlL.xiw> ^t,m'k.x' ypiy-> l[; ~t'Abr>x; WqyrIhew> ~yI+AG yceyrI[' ~yrIz" ^yl,[' aybi me
hT'a;w> ^g<+r>ho* ynEp.li ynIa' ~yhil{a/ rm;aTo rmoa'h, 28:9 `~yMi(y: bleB. ll'x' yteAmm. hT'm;w" ^Wd+rIAy*
yn"doa] ~aun> yTir>B;dI ynIa] yKi ~yrI+z-" dy:B. tWmT' ~ylirE[] yte Am 28:10 `^yl,(l.x;m. dy:B. lae- al{w> ~d"a'
AL T'r>m:a'w> rAc= %l,m-, l[; hn"yqi af' ~d"a-' !B, 28:12 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 28:11 s `hwI)hy>
~yhil{a-/ !G: !d<[eB. 28:13 `ypiyO* lylik.W hm'k.x' alem' tynIk.T' ~teAx hT'a; hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo
tq:r>b'W %p,nO ryPis ; hpev.y"w> ~h;vo vyvir>T; ~l{h]y"w> hd" j.Pi ~d<ao ^t,ks' um. hr"q'y> !b,a-, lK' t'yyIh'
^yTit;n>W %kE+ASh; xv;m.mi bWrK-. T.a; 28:14 `Wnn")AK ^a]r:B'hi ~AyB. %B' ^yb,q'n>W ^yP,Tu tk,al,m. bh'_z"w>
%a"+r>B")hi ~AYmi ^yk,r"d>Bi hT'a; ~ymiT' 28:15 `T'k.L'(h;t.hi vae- ynEb.a; %AtB. t'yyIh' ~yhil{a/ vd<qo rh;B.
~yhil{a/ rh;me ^l.L,x;a,w" aj'_x/T,w:) sm'x' ^k.At Wlm' ^t.L'kur> broB. 28:16 `%B") ht'l'w>[; ac'm.n-I d[;
^t<[+ 'p.y-I l[; ^t.m'k.x' T'x;vi ^y<p.y"B. ^B.li Hb;G" 28:17 `vae-( ynEb.a; %ATmi %keS oh; bWrK. ^d>B,a;w")
T'l.L;xi ^t.L'kur> lw<[,B. ^yn<wO[] brome 28:18 `%b") hw"a]r:l. ^yTit;n> ~ykil'm. ynEp.li ^yTik.l;v.hi #r<a-, l[;
28:19 `^ya,(ro lK' ynEy[el. #r<a'h-' l[; rp,ael. ^n>T,a,w" ^t.l;k'a] ayhi ^k.AT)mi vae - aciAaw") ^yv,_D"q.mi
yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 28:20 p `~l'(A[-d[; ^n>yaew> t'yyIh' tAhL'B; ^yl,_[' Wmm.v' ~yMi[;B'( ^y[,d>Ay-lK'
hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo T'r>m;a'w> 28:22 `h'yl,([' abeN "hiw> !Ad+yci-la, ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 28:21 `rmo*ale
`Hb'( yTiv.D:q.nIw> ~yjip'v. Hb' ytiAf[]B; hw"hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w>) %kE+AtB. yTid>B;k.nIw> !Adyci %yIl;[' ynIn>hi
W[d>y"w> bybiS_ 'mi h'yl,[' br<x,B. Hk'AtB. ll'x' ll;p.nIw> h'yt,AcWxB. ~d"w" rb,D< Hb'- yTix.L;viw> 28:23
~t'boybis . lKomi baik.m; #Aqw> ryaim.m; !ALsi laer"f.yI tybel. dA[ hy<h.y-I al{)w> 28:24 `hw")hy> ynIa-] yKi(
tyBe-ta, yciB.q;B. hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) 28:25 s `hwI)hy> yn"doa] ynIa] yKi W[d>y"w> ~t'_Aa ~yjiaV'h;
yTit;n" rv<a] ~t'm'd>a-; l[; Wbv.y")w> ~yI+AGh; ynEy[el. ~b' yTiv.D:q.nIw> ~b' Wcpon" rv<a] ~yMi[;h-'( !mi laer"f.yI
ytiAf[]B; xj;b,_l' Wbv.y"w> ~ymir"k. W[j.n"w> ~yTib' Wnb'W xj;b,l' hy' l,[' Wbv.y"w> 28:26 `bqo)[]y:l. yDIb.[;l.
hn"V'B; 29:1 s `~h,(yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi W[d>y"w> ~t'AbybiS .mi ~t'ao ~yjiaV'h; lkoB. ~yjip'v.
^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 29:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; rf"[' ~ynEv.Bi yrIfi[B] ' tyrIyfi[]h'
yn"doa] rm:a-' hKo) T'r>m;a'w> rBeD: 29:3 `HL'(Ku ~yIr:c.m-i l[;w> wyl'[' abeN "hiw> ~yIr"+c.mi %l,m, h[or>P-; l[;
yli rm:a' rv<a] wyr"_aoy> %AtB. #beroh' lAdG"h; ~yNIT;h; ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P; ^yl,[' ynIn>hi hwIhy>
^yt,_foq.f.q;B. ^yr<aoy-> tg:d> yTiq.B;d>hiw> ^yy<x'l.Bi ~yxix; ~yYIxix; yTit;n"w> 29:4 `ynItI)yfi[] ynIa]w: yrIaoy>
hr"B'd>Mih; ^yTiv.j;n>W 29:5 `qB'(d>Ti ^yt,foq.f.q;B. ^yr<aoy> tg:D-> lK' taew> ^yr<aoy> %ATmi ^ytiyli[]h;w>
#r<a'h' tY:x ;l. #be_Q'ti al{w> @sEa'te al{ lAPTi hd<F'h; ynEP-. l[; ^yr<aoy> tg:D-> lK' taew> ^t.Aa
tn<[<v.mi ~t'Ayh/ ![;y: hw"+hy> ynIa] yKi ~yIr:c.mi ybev.y-O lK' W[d>y")w> 29:6 `hl'(k.a'l. ^yTit;n> ~yIm:V'h; @A[l.W
~n"[]V'hi(b.W @tE+K-' lK' ~h,l' T'[.q;b'W #ArTe @K;b; ^p.K;b; ^B. ~f'p.t'B. 29:7 `lae(r"f.yI tybel. hn<q'
%yIl:[' aybime ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 29:8 s `~yIn")t.m-' lK' ~h,l' T'd>m;[]h;w> rbeV'Ti ^yl,['
ynIa-] yKi( W[d>y"w> hB'r>x'w> hm'm'v.li ~yIr:c.m-i #r<a,( ht' y>h'w> 29:9 `hm'(heb.W ~d"a' %MEmi yTir:k.hiw> br<x'_
~yIr:c.mi #r<a-, ta, yTit;n"w> ^yr<_aoy-> la,w> ^yl,ae ynIn>hi !kEl' 29:10 `ytiyfi([' ynIa]w: yli raoy> rm:a' ![;y: hw"+hy>
lg<r<w> ~d"a' lg<r< HB'-rb'[]t; al{ 29:11 `vWK) lWbG-> d[;w> hnEwsE . lDog >Mimi hm'm'v. br<xo tAbr>x'l.
%AtB. hm'm'v. ~yIr:c.mi #r<a-, ta, yTit;n"w> 29:12 `hn")v' ~y[iB'r>a; bvete al{w> HB'-_ rb'[]t; al{ hm'heB.
yticopih]w: hn"+v' ~y[iB'r>a; hm'm'v. !'yy<h.Ti( tAbr"x\m'( ~yrI[' %AtB. h'yr<['w> tAMv;n> tAcr"a]
hn"v' ~y[iB'r>a; #Qemi hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo yKi 29:13 p `tAc)r"a]B' ~ytiyrIzEw>) ~yIAGB; ~yIr:c.m-i ta,
~t'ao ytibovih]w: ~yIr:c.mi tWbv-. ta, yTib.v;w> 29:14 `hM'v'( Wcpon-" rv,a] ~yMi[;h-' !mi ~yIr:c.m-i ta, #Beq;a]
hl'p'v. hy<h.Ti tAkl'm.M;h-; !mi 29:15 `hl'(p'v. hk'l'm.m; ~v' Wyh'w> ~t'_r"Wk)m. #r<a-, l[; sArt.P; #r<a,
tybel. dA[-hy<h.yI) al{w> 29:16 `~yI)AGB; tAdr> yTil.bil. ~yTij.[;m.hiw> ~yI+AGh;-l[; dA[ aFen:t.t-i al{)w>
yhiy>w: 29:17 p `hwI)hy> yn"doa] ynIa] yKi W[d>y"w> ~h,_yrEx]a; ~t'Anp.Bi !wO[' ryKiz>m; xj'b.mil. laer"f.yI

354

~d"a-' !B, 29:18 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; dx'a,B. !AvarIB") hn"v' [b;v,w" ~yrIf.[,B.
@tEK-' lk'w> xr"q.mu varo- lK' rco- la, hl'dgo > hd"bo[] Alyxe-ta, dybi[/h, lb,B'-%l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>
rm;a' hKo !kel' 29:19 s `h'yl,([' db;[-' rv,a] hd"bo[]h-' l[; rComi Alyxel.W Al hy"h-' al{ rk'f'w> hj'_Wrm.
Hl'l'v. ll;v'w> Hn"moh] af'n"w> ~yIr"+c.mi #r<a-, ta, lb,B-' %l,m,( rC:ar<d>k;Wbn>li !tE nO ynIn>hi hwIhy> yn"doa]
rv,a] ~yIr"+c.mi #r<a-, ta, Al yTit;n" HB' db;[-' rv,a] AtL'[uP. 29:20 `Al*yxel. rk"f' ht'y>h'w> HZ"Bi zz:b'W
hP,- !Ax)t.Pi !TEa, ^l.W laer"f.yI tybel. !r<q, x:ymic.a; aWhh; ~AYB; 29:21 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yli Wf['
T'r>m;a'w> abeN"hi ~d"a-' !B, 30:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 30:1 p `hw")hy> ynIa-] yKi W[d>y"w> ~k'_AtB.
t[e !n"[' ~Ay hw"+hyl;( ~Ay bArq'w> ~Ay bArq-' yKi( 30:3 `~AY*l; Hh' Wlyliyhe hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo
Wxq.l'w> ~yIr"+c.miB. ll'x' lpon>Bi vWkB. hl'x'l.x; ht' y>h'w> ~yIr:c.miB. br<x, ha'b'W 30:4 `hy<)h.yI) ~yIAG
~T'ai tyrI+B.h; #r<a, ynEb.W bWkw> br<[,h-' lk'w> dWlw> jWpW vWK 30:5 `h'yt,(doAsy> Wsr>h,n<w> Hn"Amh]
hnEwEs. lDog >Mimi HZ"+[u !AaG> dr:y"w> ~yIr:c.mi ykems. o Wlp.n")w> hw"hy> rm:a' hKo 30:6 p `WlPo)yI br<x,B;
~yrI[-' %AtB. wyr"['w> tAM+v;n> tAcr"a] %AtB. WMv;n"w> 30:7 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> Hb'- WlP.yI br<x,B;
~AYB; 30:9 `h'yr<(z>[-o lK' WrB.v.nIw> ~yIr:c.miB. vae- yTitiB. hw"+hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> 30:8 `hn"yy<)h.Ti( tAbr"x]n:
~AyB. ~h,b' hl'x'l.x; ht'y>h'w> xj;B,_ vWK-ta, dyrIx]h;l. ~yCiB; yn:p'L.mi ~ykia'l.m; Wac.yE aWhh;
dy:B. ~yIr:c.mi !Amh-] ta, yTiBv; .hiw> hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo 30:10 s `ha'(B' hNEhi yKi ~yIr:c.mi
WqyrIhew> #r<a'_h' txev;l. ~yaib'Wm) ~yIAg yceyrI[' ATai AM[;w> aWh 30:11 `lb,(B-' %l,m, rC:ar<d>k;Wbn>
#r<a'h-' ta, yTir>k;m'W hb'r"x'( ~yrIaoy> yTit;n"w> 30:12 `ll'(x' #r<a'h-' ta, Wal.m'W ~yIr:c.m-i l[; ~t'Abr>x;
hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) 30:13 s `yTir>B:)DI hw"hy> ynIa] ~yrIz-" dy:B. Ha'l{m.W #r<a, ytiMovih]w: ~y[i_r-" dy:B.
ha'r>yI yTit;n"w> dA[+-hy<h.yI) al{ ~yIr:c.m-i #r<a,(me ayfin"w> @NOmi ~yliylia/ yTi B;v.hiw> ~yliWLgI yTid>b;a]h;w>
yTik.p;v'w> 30:15 `anO*B. ~yjip'v. ytiyfi['w> ![;co+B. vae yTit;n"w> sArt.P-; ta, ytiMovih]w: 30:14 `~yIr")c.mi #r<a,B.
lyxiT' lWx ~yIr:c.miB. vae yTit;n"w> 30:16 `anO* !Amh-] ta, yTir:k.hiw> ~yIr"+c.mi zA[m' !ysi- l[; ytim'x]
hN"hEw> WlPo+yI br<x,B; ts,b-, ypiW !w<a" yrEWxB; 30:17 `~m'(Ay yrEc' @nOw> [;qE+B'hil. hy<h.Ti anOw> !ysi lWxT'
!AaG> HB'- tB;v.nIw> ~yIr:c.mi tAjm-o ta, ~v'-yrIb.viB. ~AYh; %f:x' sxen>p.x;t.bi(W 30:18 `hn"k.l;(te ybiV.B;
ynIa-] yKi( W[d>y"w> ~yIr"+c.miB. ~yjip'v. ytiyfi['w> 30:19 `hn"k.l;(te ybiV.B; h'yt,Anb.W hN"S,k;y> !n"[' ayhi HZ"+[u
`rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; h['b.viB. !AvarIB") hn"v' hrEf.[, tx; a;B. yhiy>w: 30:20 p `hw")hy>
~Wfl' tAapur> ttel' hv'B.xu-al{) hNEhiw> yTir>b"+v' ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P; [;Arz-> ta, ~d"a-' !B, 30:21
h[or>P-; la, ynIn>hi hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo !kel' 30:22 s `br<x'(B, fPot.li Hq"z>x'l. Hv'b.x'l. lWTxi
30:23 `Ad*Y"mi br<x,h; ta, yTil.P;hiw> tr<B'_vN. Ih-; ta,w> hq"z"x]h-; ta, wyt'[oroz-> ta, yTir>b;v'(w> ~yIr:c.m-i %l,m,(
yTit;n"w> lb,B' %l,m, tA[roz-> ta, yTiqZ. :xiw> 30:24 `tAc)r"a]B' ~tiyrIzEw> ~yI+AGB; ~yIr:c.m-i ta, ytiAcpih]w:
yTiq.z:x]h;w> 30:25 `wyn")p'l. ll'x' tAqa]n: qa;n"w> h[or>P; tA[roz-> ta, yTir>b;v'w> Ad=y"B. yBir>x-; ta,
dy:B. yBir>x; yTitiB. hw"hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w>) hn"l.Po+Ti h[or>P; tA[roz>W lb,B' %l,m, tA[roz-> ta,
~t'Aa ytiyrIzEw> ~yIAGB; ~yIr:c.m-i ta, ytiAcpih]w: 30:26 `~yIr")c.mi #r<a-, la, Ht'Aa hj'n"w> lb,B-' %l,m,(
hy"h' vd<xo+l; dx'a,B. yviyliV.B; hn"v' hrEf.[, tx; a;B. yhiy>w: 31:1 s `hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> tAc+r"a]B'
t'ymiD" ymi- la, An=Amh]-la,w> ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P-; la, rmoa/ ~d"a-' !B, 31:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>
ht'y>h' ~ytibo[] !ybeW hm'_Aq Hb;g >W lc;me vr<xow> @n"[' hpey> !Anb'L.B; zr<a, rWVa; hNEhi 31:3 `^l<)dg> "b.
h'yt,l{['T-. ta,w> H['J 'm; tAbybis. %leho h'yt,roh]n-: ta, Wht.m'_m.ro) ~AhT. WhWlD>GI ~yIm: 31:4 `AT*r>M;c;
wyt'Po[;rs> :) hn"yB,r>Tiw: hd<F_ 'h; yce[] lKomi Atm'qo ah'b.G" !Ke-l[; 31:5 `hd<F( 'h; yce[-] lK' la, hx'l.vi
tx;t;w> ~yIm;V'h; @A[-lK' Wnn>qI) wyt'Po[s; .Bi 31:6 `Ax*L.v;B. ~yBir: ~yIM:mi wyt'roapo Atroapo hn"k.r:a/T,w:
wyt'_AYliD"( %r<aoB. Aldg> "B. @yIY>w: 31:7 `~yBi(r: ~yIAG lKo Wbv.yE) ALcib.W hd<F_ 'h; tY:x; lKo Wdl.y") wyt'roaPo)
Wmd" al{ ~yviArB. ~yhil{a-/ !g:B. Whmum'[-] al{) ~yzIr"a] 31:8 `~yBi(r: ~yIm-: la, Avr>v' hy"h-' yKi(
hp,y" 31:9 `Ay*p.y"B. wyl'ae hm'd-" al{ ~yhil{a-/ !g:B. #[e-lK' wyt'_roapo)K. Wyh-' al{) ~ynImor>[;w> wyt'Po[s; .-la,
yn"doa] rm;a' hKo !kel' 31:10 s `~yhi(l{a/h' !g:B. rv<a] !d<[-e yce[]-lK' Whaun>q;y>w: wyt'_AYliD"( broB. wytiyfi[]

355

WhnET.a,w> 31:11 `Ah*bg. "B. Abb'l. ~r"w> ~ytiAb[] !yBe- la, ATr>M;c; !TEYIw: hm'_AqB. T'h.b;G" rv<a] ![;y: hwIhy>
Whvu_J.YIw:) ~yIAg yceyrI[' ~yrIz" Whtur>k.YIw: 31:12 `WhTi(v.r:GE A[v.rIK. Al hf,[]y:) Af[' ~yI+AG lyae dy:B.
ALCimi Wdr>YEw: #r<a'h' yqEypia] lkoB. wyt'roapo) hn"r>b:V'Tiw: wyt'AYlid" Wlp.n" tAya'G-E lk'b.W ~yrIh'h,-la,
tY:x; lKo Wyh' wyt'roaPo-la,w> ~yIm"+V'h; @A[-lK' WnK.v.yI ATl.P;m-; l[; 31:13 `Whvu(J.YIw:) #r<a'h' yMe[-; lK'
!yBe-la, ~T'r>M;c-; ta, WnT.y-I al{)w> ~yIm-; yce[]-lK' ~t'm 'Aqb. WhBg. >yI-al{ rv,a] ![;m; l. 31:14 `hd<F( 'h;
tyTix.T; #r<a-, la, tw<M'l; WnT.nI ~L'ku-yKi( ~yIm"+ ytev-o lK' ~h'bg. "B. ~h,yleae Wdm.[;y-: al{)w> ~ytibo[]
yTil.b;a/h, hl'Aav. ATd>rI ~AyB. hwIhy> yn"doa] rm; a-' hKo) 31:15 s `rAb* ydEr>Ay-la, ~d"a' ynEB. %AtB.
yce[-] lk'w> !Anb'l. wyl'[' rDIq.a;w" ~yBi_r: ~yIm: Wal.K'YIw: h'yt,Arh]n: [n:m.a,w") ~AhT-. ta, wyl'[' yti SeKi
rAb= ydEr>Ay-ta, hl'Aav. Atao ydIrIAhB. ~yIAg yTiv.[;r>hi ATl.P;m; lAQmi 31:16 `hP,(l.[u wyl'[' hd<F 'h;
Wdr>y" ATai ~he- ~G: 31:17 `~yIm") ytev-o lK' !Anb'l-. bAjw> rx:b.mi !d<[-e yce[]-lK' tyTix.T; #r<a,B. WmxN] "YIw:
dAbk'B. hk'K' t'ymid" ymi- la, 31:18 `~yI)AG %AtB. ALcib. Wbv.y" A[roz>W br<x-'_ ylel.x-; la, hl'Aav.
bK;v.Ti ~ylirE[] %AtB. tyTix.T; #r<a-, la, !d<[-e yce[]-ta, T'd>r:Whw> !d<[-e_ yce[]B; ld<gO b.W
hn"v' hrEf.[, yTev.Bi yhiy>w:) 32:1 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hnOAmh]-lk'w> h[or>p; aWh br<x-, ylel.x-; ta,
hn"yqi af' ~d"a-' !B, 32:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; dx'a,B. vd<xo rf"[-' ynEv.Bi
xg:T"w: ~yMiY:B; ~yNIT;K; hT'a;w> t'yme_d>nI ~yIAG rypiK. wyl'ae T'r>m;a'w> ~yIr:c.m-i %l,m,( h[or>P-; l[;
^yl,[' yTif.r:p'W hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 32:3 `~t'(Arh]n: sPor>Tiw: ^yl,g>r:B. ~yIm-; xl;d>Tiw: ^yt,Arh]n:B.
^l<+yjia] hd<F 'h; ynEP-. l[; #r<a'b' ^yTiv.j;n>W 32:4 `ymi(r>x,B. ^Wl[/h,w> ~yBi_r: ~yMi[; lh;q.Bi yTiv.r-I ta,
^r>f'B-. ta, yTit;n"w> 32:5 `#r<a'(h-' lK' tY:x; ^M.mi yTi[.B;f.hiw> ~yIm;V'h; @A[-lK' ^yl,[' yTi n>K;v.hiw>
~yqIpia]w: ~yrI+h'h-,( la, ^m.D"mi ^t.p'c' #r<a, ytiyqev.hiw> 32:6 `^t<)Wmr" tAya'GEh; ytiaLemiW ~yrI+h'h-,( l[;
x;rEy"w> WNS,k;a] !n"['B, vm,v, ~h,_ybek.K-o) ta, yTir>D:q.hiw> ~yIm;v' ^t.AB)k;b. yti ySekiw> 32:7 `&'M<)mi !Wal.M'yI
yn"doa] ~aun> ^c.r>a-; l[;( %v,xo yTit;n"w> ^yl,_[' ~rEyDIq.a; ~yIm;V'B; rAa yrEAam-. lK' 32:8 `Ar*Aa ryaiy-" al{
32:10 `~T'([.d:y> al{) rv<a] tAcr"a-] l[; ~yIAGB; ^r>b.vi yai ybih]B; ~yBi_r: ~yMi[; ble yTis .[;k.hiw> 32:9 `hwI)hy>
Wdr>x'w> ~h,_ynEP-. l[; yBir>x; ypip.A[B. r[;f; ^yl,[' Wr[]f.yI ~h,ykel.m;W ~yBir: ~yMi[; ^yl,[' ytiAMvih]w:
`^a<)AbT. lb,B-' %l,m,( br<x, hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo yKi 32:11 s `^T<)l.P;m; ~AyB. Avp.n:l. vyai ~y[ig"r>li
dm;v.nIw> ~yIr:c.mi !AaG>-ta, Wdd>v'(w> ~L'_Ku ~yIAg yceyrI[' ^n<Amh] lyPia; ~yrIABGI tAbr>x;B. 32:12
dA[ ~d"a-' lg<r<) ~xel'd>ti al{w> ~yBi_r: ~yIm: l[;me HT'm.h,B-. lK'-ta, yTid>b;a]h;(w> 32:13 `Hn")Amh]-lK'
yn"doa] ~aun> %yli_Aa !m,V,K; ~t'Arh]n:w> ~h,ymeyme( [:yqIv.a; za' 32:14 `~xe(l'd>ti al{ hm'heB. tAsr>p;W
Hb'_ ybev.Ay-lK'-ta, ytiAKh;B. Ha'l{M.mi #r<a, hM'v;n>W hm'm'v. ~yIr:c.mi #r<a-, ta, yTitiB. 32:15 `hwI)hy>
~yIr:c.m-i l[; Ht'_Aa hN"nEAqT. ~yIAGh; tAnB. h'Wnn>Aqw> ayhi hn"yqi 32:16 `hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w>
hV'mix]B; hn"v' hrEf.[, yTev.Bi yhiy>w:) 32:17 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> Ht'Aa hN"nEAqT. Hn"Amh]-lK'-l[;w>
WhdE_rIAhw> ~yIr:c.mi !Amh-] l[; hhen> ~d"a-' !B, 32:18 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; rf"['
hb'K.v.h'w> hd"r> T'm.['_n" yMimi 32:19 `rAb* ydEr>Ay-ta, tAYTix.T; #r<a-, la, ~rIDIa; ~yIAG tAnb.W Ht'Aa
Al-WrB.d:y> 32:21 `h'yn<)Amh]-lk'w> Ht'Aa Wkv.m' hn"T'nI br<x, WlPo+yI br<x-, ylel.x; %AtB. 32:20 `~yli(rE[-] ta,
rWVa; ~v' 32:22 `br<x'-( ylel.x; ~ylirE[]h' Wbk.v' Wdr.y") wyr"_z>[-o* ta, lAav. %ATmi ~yrIABgI yleae
h'yt,rob.qi WnT.nI rv,a] 32:23 `br<x'(B, ~ylipN. Oh; ~ylil'x] ~L'Ku wyt'_rob.qi wyt'Abybis( . Hl'h'q-. lk'w>
tyTixi Wnt.n-" rv,a] br<x,B; ~ylip.nO ~ylil'x] ~L'Ku Ht'_r"buq. tAbybis. Hl'h'q. yhiy>w: rAb-yteK.r>y:B.
br<x,B; ~ylipN. Oh; ~ylil'x] ~L'Ku Ht'_r"buq. tAbybis. Hn"Amh]-lk'w> ~l'y[e ~v' 32:24 `~yYI)x; #r<a,B.
~t'M'lik. Waf.YIw: ~yYIx; #r<a,B. ~t'yTixi Wnt.n" rv,a] tAYTix.T; #r<a-, la, ~ylirE[] Wdr>y-" rv,a]
~L'Ku h't,_rob.qi wyt'Abybis( . Hn"Amh]-lk'B. Hl' bK'v.mi Wnt.n" ~ylil'x] %AtB. 32:25 `rAb* ydEr>Ay-ta,
~ylil'x] %AtB. rAb ydEr>Ay-ta, ~t'M'lik. Waf.YIw: ~yYIx; #r<a,B. ~t'yTixi !T;n-I yKi( br<x, -ylel.x; ~ylirE[]
Wnt.n-" yKi( br<x, ylel.xum. ~ylirE[] ~L'Ku h'yt,_Arb.qi wyt'Abybis( . Hn"Amh]-lk'w> lb;Tu %v,m, ~v' 32:26 `!T")nI
lAav-. Wd)r>y" rv<a] ~yli_rE[]me ~ylip.nO ~yrIABGI-ta, WbK.v.yI al{w> 32:27 `~yYI)x; #r<a,B. ~t'yTixi

356

tyTix-i yKi( ~t'Amc.[-; l[; ~t'nOwO*[] yhiT.w: ~h,yvear" tx;T; ~t'Abr>x-; ta, WnT.YIw: ~T'm.x;l.m-i yle(k.Bi
hM'v' 32:29 `br<x'-( ylel.x-; ta, bK;v.tiw> rb:V'Ti ~ylirE[] %AtB. hT'a;w> 32:28 `~yYI)x; #r<a,B. ~yrIABGI
WbK'v.yI ~ylirE[-] ta, hM'he br<x-'_ ylel.x-; ta, ~t'r"Wbg>bi WnT.n-I rv,a] h'ya,yfin-> lk'w> h'yk,l'm. ~Ada/
~t'_yTixiB. ~ylil'x-] ta, Wdr>y-" rv,a] ynI+doc-i( lk'w> ~L'Ku !Apc' ykeysin> hM'v' 32:30 `rAb* ydEr>y-O ta,w>
~t'Aa 32:31 `rAb* ydEr>Ay-ta, ~t'M'lik. Waf.YIw: br<x-, ylel.x-; ta, ~ylirE[] WbK.v.YIw: ~yviAB ~t'r"Wb)g>mi
`hwI)hy> yn"doa] ~aun> Alyxe-lk'w> h[or>P; br<x-, ylel.x; An=Amh] hnOAmh]-lK'-l[; ~x;nIw> h[or>p; ha,r>yI
h[or>P; br<x-, ylel.x-; ta, ~ylirE[] %AtB. bK;v.huw> ~yYI+x; #r<a,B. ytiyTixi AtyTixi-ta, yTit;n-" yKi( 32:32
rBED: ~d"a-' !B, 33:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 33:1 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hnOAmh]-lk'w>
dx'a, vyai #r<a'h-' ~[; Wxq.l'w> br<x'_ h'yl,[' aybia-' yKi( #r<a, ~h,ylea] T'r>m;a'w> ^M.[-; ynE)B-. la,
rp"AVB; [q:t 'w> #r<a'_h-' l[; ha'B' br<x,h-; ta, ha'r"w> 33:3 `hp,(col. ~h,l' Atao Wnt.n"w> ~h,yceq.mi
AmD" Whxe_Q'Tiw: br<x, aAbT'w: rh'z>nI al{w> rp'AVh; lAq-ta, [:meVoh; [m;v'w> 33:4 `~['(h-' ta, ryhiz>hiw>
`jLe(mi Avp.n: rh"z>nI aWhw> hy<+h.yI) AB AmD" rh'z>nI al{w> [m;v' rp"AVh; lAq tae 33:5 `hy<)h.yI) Avarob.
xQ:Tiw: br<x, aAbT'w: rh'z>n-I al{) ~['h'w> rp'AVB; [q:t-' al{)w> ha'B' br<x,h-; ta, ha,r>y-I yKi( hp,Coh;w> 33:6
^yTit;n> hp,co ~d"a-' !b, hT'a;w> 33:7 s `vro)d>a, hp,C oh-; dY:)mi Amd"w> xq'l.nI AnwO[]B; aWh vp,n"+ ~h,me
tWmT' tAm [v'r" [v'r"l' yrIm.a'B. 33:8 `yNIM<)mi ~t'ao T'r>h;z>hiw> rb'D" yPimi T' [.m;v'w> lae_r"f.yI tybel.
hT'a;w> 33:9 `vQE)b;a] ^d>Y"mi Amd"w> tWmy" AnwO[]B; [v'r" aWh AK+r>D:mi [v'r" ryhiz>h;l. T'r>B;dI al{w>
^v.p.n: hT'a;w> tWmy" AnwO[]B; aWh AK+r>D:mi bv'- al{w> hN"M,mi bWvl' AKr>D:mi [v' r" T'r>h;z>h-i yKi(
WnyteaJox;w> Wny[ev'p-. yKi( rmoale ~T,r>m;a] !KE laer"f.yI tyBe- la, rmoa/ ~d"a-' !b, hT'a;w> 33:10 s `T'lC. ;(hi
#Pox.a-, ~ai hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-" yx; ~h,ylea] rmoa/ 33:11 `hy<)x.nI) %yaew> ~yQIm;n> Wnx.n:a] ~b'W Wnyle_['
WtWmt' hM'l'w> ~y[ir"h' ~k,yker>D:mi WbWv WbWv hy"+x'w> AKr>D:mi [v'r" bWvB-. ~ai yKi [v'r"h' tAmB.
~AyB. WNl,yCit; al{ qyDIC ;h; tq:d>ci ^M.[-; ynE)B-. la, rmoa/ ~d"a-' !b, hT'a;w> 33:12 p `lae(r"f.yI tyBe
~AyB. HB' tAyx.li( lk;Wy al{ qyDIc;w> A[=v.rImE) AbWv ~AyB. HB' lv,K'y-I al{) [v'r"h'( t[;v.rIw> A[v.Pi
Atq'd>ci -lK' lw<["+ hf'['w> Atq'd>c-i l[; xj;b-' aWh)w> hy<x.yI) hyOx' qyDIC;l; yrIm.a'B. 33:13 `At*ajox]
bv'w> tWm+T' tAm [v'r"l'( yrIm.a'b.W 33:14 `tWm)y" AB hf'[-' rv,a] Alw>[;b.W hn"r>kZ; "ti al{ wyt'qod>ci
%l;h' ~yYIx;h;( tAQxuB. ~Lev;y> hl'zEG> [v'r" byviy " lbox] 33:15 `hq")d"c.W jP'v.mi hf'['w> AtaJ'x;me(
hn"r>kZ: "ti al{ aj'x' rv<a] wyt'aJox; AtaJ'x; -lK' 33:16 `tWm)y" al{ hy<x.yI) Ayx' lw<["+ tAf[] yTil.bil.
~K'r>D: hM'hew> yn"+doa] %r<D< !kET'yI al{ ^M.[; ynEB. Wrm.a'w> 33:17 `hy<)x.yI) Ayx' hf'[' hq"d"c.W jP'v.mi Al+
hf'['w> At['v.rImE) [v'r" bWvb.W 33:19 `~h,(B' tmeW lw<["+ hf'['w> Atq'dC> imi qyDIc-; bWvB. 33:18 `!kE)T'y-I al{)
jAPv.a, wyk'r"d>Ki vyai yn"+doa] %r<D< !kET'yI al{ ~T,r>m;a]w: 33:20 `hy<)x.yI) aWh ~h,yle[] hq"+d"c.W jP'v.mi
yl;ae-aB' Wnte_Wlg"l. vd<xol; hV'mix]B; yrIfi[]B' hn"v' hrEf.[, yTev.Bi yhiy>w: 33:21 p `lae(r"f.yI tyBe ~k,t.a,
jyliP'h; aAB ynEp.li br<[,B' yl;ae ht'y>h' hw"hy>-dy:w> 33:22 `ry[i(h' ht'K.hu rmoale ~Il;vW' rymi jyliP'h;
yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 33:23 p `dA[) yTim.l;a/n< al{w> yPi xt;P'YIw: rq,Bo+B; yl;ae aAB-d[; yPi- ta, xT;p.YIw:
hy"h' dx'a, rmoale ~yrIm.ao laer"f.yI tm; d>a-; l[; hL,aeh' tAbr"x\h, ybev.yO ~d"a-' !B, 33:24 `rmo*ale
~h,ylea] rmoa/ !kel' 33:25 s `hv'(r"Aml. #r<a'h' hn"T.nI Wnl' ~yBir: Wnx.n:a]w: #r<a'_h-' ta, vr:yYIw: ~h'r"b.a;
#r<a'h'w> WkPo+v.Ti ~d"w> ~k,yleWLGI-la, Waf.Ti ~k,nEy[ew> WlkeaTo ~D"h-; l[; hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo)
#r<a'h'w> ~t,_aMeji Wh[erE tv,a-e ta, vyaiw> hb'[eAT !t<yfi[] ~k,B.r>x-; l[;( ~T, d>m;[] 33:26 `Wvr"(yTi
br<x,B; tAbr"x\B,( rv<a] al{- ~ai ynIa-' yx; hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo ~h,lea] rm;ato-hKo) 33:27 s `Wvr"(yTi
33:28 `WtWm)y" rb,D<B; tAr['M.b;W tAdc'M.B; rv<a
]w: Al=k.a'l. wyTit;n> hY"x;l; hd<F 'h; ynEP-. l[; rv,a]w:) WlPoyI
33:29 `rbE)A[ !yaeme laer"f.yI yrEh' Wmm.v'(w> HZ"+[u !AaG> tB;v.nIw> hM'v;m.W hm'm'v. #r<a'h-' ta, yTi t;n"w>
33:30 s `Wf)[' rv<a] ~t'bo[]AT-lK' l[; hM'v;m.W hm'm'v. #r<a'h-' ta, yTi tiB. hw"+hy> ynIa] yKi( W[d>y"w>
dx;a-; ta, dx;- rB,dIw> ~yTi_B'h; yxet.pib.W tAryQih; lc,ae ^B. ~yrIB'dN> Ih; ^M.[; ynEB. ~d"a-' !b, hT'a;w>
^yl,ae WaAby"w> 33:31 `hw")hy> taeme aceAYh; rb'D"h; hm' W[m.viw> an"- WaBo) rmoa le wyxia-' ta, vyai

357

hM'he ~h,ypiB. ~ybig "[-] yKi( Wf+[]y:) al{ ~t'Aaw> ^yr<b'D-> ta, W[m.v'(w> yMi[; ^yn<p'l. Wbv.yEw> ~[' - aAbm.Ki
W[m.v'(w> !GE+n: bjimeW lAq hpey> ~ybig "[] ryviK. ~h,l' ^N>hiw> 33:32 `%lE)ho ~B'li ~['c.bi yrEx]a; ~yfi[o
34:1 s `~k'(Atb. hy"h' aybin" yKi W[d>y"w> ha'b' hNEhi Ha'_bob.W 33:33 `~t'(Aa ~n"yae ~yfi[ow> ^yr<b'D> ta,
~h,ylea] T'r>m;a'w> abeN "hi lae_r"f.yI y[eAr-l[; abeN "hi ~d"a-' !B, 34:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w:
W[r>yI !aCoh ; aAlh] ~t'Aa ~y[iro Wyh' rv<a] laer"f.y-I y[e(ro yAh hwIhy> yn"doa] rm:a' hKo ~y[irol'
34:4 `W[)r>ti al{ !aCoh; WxB'_z>Ti ha'yrIB.h; WvB'l.Ti rm,C,h; ta,w> WlkeaTo bl,xe h-; ta, 34:3 `~y[i(roh'
al{ tx;DN: Ih-; ta,w> ~T,v.b;x] al{ tr<B,vN. Il;w> ~t,aPer-I al{) hl'Axh;-ta,w> ~T,qZ. :xi al{ tAlx.N:h-; ta,(
h[,_ro yliB.mi hn"yc,WpT.w: 34:5 `%r<p'(b.W ~t'ao ~t,ydIr> hq"z>x'b.W ~T,_v.Q;bi al{ td<b,aoh-' ta,w> ~t,boveh]
h['b.G-I lK' l[;w> ~yrIh'h-, lk'B. ynIaco WGv.yI 34:6 `hn"yc,(WpT.w: hd<F 'h; tY:x-; lk'l. hl'k.a'l. hn"yy<h.Tiw:
rb:D-> ta, W[m.vi ~y[iro !kEl' 34:7 `vQE)b;m. !yaew> vrEAD !yaew> ynIaco Wcpon" #r<a'h' ynEP-. lK' l[;w> hm'_r"
hl'k.a'l. ynIaco hn"yy<h.Ti(w: zb;l' ynIaco-tAy*h/ ![;y: al{- ~ai hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; 34:8 `hw")hy>
al{ ynIaco-ta,w> ~t'Aa ~y[iroh'( W[r>YIw: ynI+aco-ta, y[;ro Wvr>d-" al{)w> h[,ro !yaeme hd< F'h; tY:x-; lk'l.
yTiv.r:d"w>) ~y[iroh-' la,( ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm; a-' hKo 34:10 `hw")hy>-rb;D> W[m.vi ~y[iroh'( !kel' 34:9 s `W[)r"
~h,yPimi ynIaco yTilC. ;hiw> ~t'_Aa ~y[iroh' dA[ W[r>y-I al{w> !aco tA[r>me ~yTiB;v.hiw> ~d"Y"mi ynIaco-ta,
ynIaco-ta, yTiv.r:d"w> ynIa-' ynIn>hi hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo yKi 34:11 s `hl'(k.a'l. ~h,l' !'yy<h.t-i al{)w>
ynI+aco-ta, rQEb;a] !KE tAvr"p.nI Anaco-%Atb. AtAyh/-~AyB. Ard>[, h[,ro tr:Q'b;K. 34:12 `~yTi(r>Q;biW
~yMi[;h-' !mi ~ytiaceAhw> 34:13 `lp,(r"[]w: !n"[' ~AyB. ~v' Wcpon" rv<a] tmoAqM.h-; lK'mi ~h,t.a, yTilC. ;hiw>
lkob.W ~yqiypia]B' laer"f.yI yrEh-' la, ~ytiy[ir>W ~t'_m'd>a-; la, ~ytiaoybih]w: tAcr"a]h-' !mi ~yTic.B;qiw>
hn"c.B;r>Ti ~v' ~h,_wEn> hy<h.yI laer"f.y-I ~Ar)m. yrEh'b.W ~t'ao h[,r>a, bAJ-h[,r>miB. 34:14 `#r<a'(h' ybev.Am
~aun> ~ceyBir>a; ynIa]w: ynIaco h[,r>a, ynIa] 34:15 `lae(r"f.yI yrEh-' la, hn"y[,r>Ti !mEv' h[,r>miW bAJ hw<n"B.
qZE+x;a] hl'Axh;-ta,w> vbox/a, tr<B,vN. Il;w> byvia' tx;DN: Ih-; ta,w> vQeb;a] td<b,aoh-' ta, 34:16 `hwI)hy> yn"doa]
hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo ynIaco hn"TEa;w> 34:17 `jP'(v.mib. hN"[<r>a, dymiv.a; hq"z"x]h-; ta,w> hn"meV.h-; ta,w>
rt,y<w> W[r>Ti bAJh; h[,r>Mih; ~K,mi j[;m.h; 34:18 `~ydI(WT[;l'w> ~yliyael' hf,l' hf,- !yBe( jpevo ynIn>hi
ynI+acow> 34:19 `!Wf)Por>Ti ~k,yleg>r:B. ~yrIt'ANh; taew> WTv.Ti ~yIm-: [q;v.miW ~k,_yleg>r:B. Wsm.r>Ti ~k,y[er>mi
~h,_ylea] hwIhy> yn"doa] rm:a' hKo !kel' 34:20 s `hn"yT,(v.Ti ~k,yleg>r: fP;r>miW hn"y[,r>Ti ~k,yleg>r: sm; r>mi
~k,ynEr>q;b.W WpDoh.T, @tek'b.W dc;B. ![;y: 34:21 `hz")r" hf, !ybeW hy"r>bi hf,- !yBe( yTij.p;v'(w> ynIa-' ynIn>hi
hn"yy<h.t-i al{)w> ynIacol. yTi[.v;Ahw> 34:22 `hc'Wx)h-; la, hn"t"Aa ~t,Acypih] rv<a] d[; tAl+xN. :h-; lK' WxG>n:T.
yDIb.[; tae !h,t.a, h['r"w> dx'a, h[,ro ~h,yle[] ytimoqih]w: 34:23 `hf,(l' hf, !yBe yTij.p;v'w> zb;_l' dA[
yDIb.[;w> ~yhil{ale( ~h,l' hy<h.a, hw"hy> ynIa]w: 34:24 `h[,(rol. !h<l' hy<h.y-I aWh)w> ~t'ao h[,r>yI aWh dywI+d"
h['r-" hY")x; yTiB;v.hiw> ~Alv' tyrIB. ~h,l' yTi r:k'w> 34:25 `yTir>B:)DI hw"hy> ynIa ] ~k'_Atb. ayfin" dwId"
hk'_r"B. yti['b.GI tAbybis.W ~t'Aa yTit;n"w> 34:26 `~yrI)['Y>B; Wnv.y"w> xj;b,l' rB'd>Mib; Wbv.y"w> #r<a'_h-' !mi
Hl'Wby> !TETi #r<a'h'w> Ayr>P-i ta, hd<F 'h; #[e !t;n"w> 34:27 `Wy*h.yI) hk'r"b. ymev.GI AT[iB. ~v,G<h; yTid>r:Ahw>
dY:mi ~yTilC. ;hiw> ~L'[u tAjm-o ta, yrIb.viB. hw"hy> ynIa-] yKi W[d>y"w>) xj;b,_l' ~t'm'd>a-; l[; Wyh'w>
!yaew> xj;b,l' Wbv.y"w> ~le_k.ato al{ #r<a'h' tY:x;w> ~yIAGl; zB; dA[ Wyh.y-I al{w> 34:28 `~h,(B' ~ydIb.[oh'
dA[ Waf.yI-al{)w> #r<a'B' b['r" ypes ua] dA[ Wyh.y-I al{)w> ~ve_l. [J'm; ~h,l' ytimoqih]w: 34:29 `dyrI)x]m;
yn"doa] ~aun> laer"f.yI tyBe yMi[; hM'hew> ~T'_ai ~h,yhel{a/ hw" hy> ynIa] yKi W[d>y"w> 34:30 `~yI)AGh; tM;liK.
yhiy>w: 35:1 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~k,yhel{a/ ynIa] ~T,_a; ~d"a' ytiy[ir>m; !aco ynI aco !TEa;w> 34:31 `hwI)hy>
hKo AL T'r>m:a'w> 35:3 `wyl'([' abeN "hiw> ry[i_fe rh:- l[; ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 35:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>
^yr<[' 35:4 `hM'(v;m.W hm'm'v. ^yTit;n>W ^yl,[' ydIy" ytiyjin"w> ry[i_f-e rh; ^yl,ae ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm;a'
rGET;w: ~l'A[ tb;yae ^l. tAyh/ ![;y: 35:5 `hw")hy> ynIa-] yKi( T'[.d:y"w> hy<+h.ti( hm'm'v. hT'a;w> ~yfia' hB'r>x'
hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; !kEl' 35:6 `#qE) !wO[] t[eB. ~d"yae t[eB. br<x-'_ ydEy>-l[; laer"f.y-I ynE)B-. ta,
ry[ife rh:- ta, yTit;n")w> 35:7 `^p<)D]r>yI ~d"w> t'anEf' ~d" al{- ~ai ^p<+D]r>yI ~d"w> ^f.[,a, ~d"l-. yKi(

358

^yt,AagEw> ^yt,A[b.GI wyl'_l'x] wyr"h-' ta, ytiaLemiW 35:8 `bv'(w" rbE[o WNM,mi yTir:k.hiw> hm'_m'v.W hm'm.vi(l.
hn"b.vo+t' hn"b.v;yte al{ ^yr<['w> ^n>T,a, ~l'A[ tAmm.vi( 35:9 `~h,(b' WlP.yI br<x-, ylel.x; ^yq,ypia-] lk'w>
h'Wn=v.r:ywI) hn"yy<h.ti yli tAcr"a]h' yTev-. ta,w> ~yIAGh; ynEv.-ta, ^r>m'a] ![;y: 35:10 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI)
ht'yfi[' rv<a] ^t.a'n>qik.W ^P.a;K. ytiyfi['w> hwIhy> yn"doa] ~aun> ynIa-' yx; !kEl' 35:11 `hy")h' ~v' hw"hyw:)
yTi[.m;v' hw"hy> ynIa-] yKi( T'[.d:y"w>) 35:12 `^j<)P.v.a, rv<a]K; ~b' yTi[.d:Anw> ~B'_ ^yt,a'nF> imi
`hl'(k.a'l. WnT.nI Wnl' Wmme_v' hm'mev' rmoale laer"f.yI yrEh-' l[; T'r>m:a' rv<a] ^yt,Aca'(n-" lK'-ta,
hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo 35:14 s `yTi[.m'(v' ynIa] ~k,_yrEb.DI yl;[' ~T,r>T;[.h;w> ~k,ypiB. yl;[' WlyDI g >T;w: 35:13
!KE hm'mev-' rv,a] l[; laer"f.y-I tyBe( tl;x.n:l. ^t.x'm.fiK. 35:15 `%L"-) hf,[/a, hm'm'v. #r<a'h-' lK' x:mof.Ki
hT'a;w> 36:1 p `hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> HL'Ku ~Ada-/ lk'w> ry[if-e rh; hy<h.ti( hm'm'v. %L"-+ hf,[/a,
yn"doa] rm;a' hKo 36:2 `hw")hy>-rb;D> W[m.vi laer"f.yI yrEh' T'r>m;a'w> lae_r"f.yI yrEh-' la, abeN "hi ~d"a-' !b,
abeN "hi !kel' 36:3 `WnL'( ht'y>h" hv'r"Am)l. ~l'A[ tAmb'W xa'_h, ~k,yle[] byE Aah' rm:a' ![;y: hwIhy>
hv'r"Am) ~k,t.Ayh.li( bybiS 'mi ~k,t.a, @aov'w> tAMv; ![;yB: . ![;y: hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo T'r>m;a'w>
yn"doa-] rb;D> W[m.vi laer"f.yI yrEh' !kel' 36:4 `~['-( tB;dIw> !Avl' tp;f-. l[; Wl[]Te(w: ~yIAGh; tyrIaev.li
~yrI['l,w> tAmm.Vo)h; tAbr"x\l,w> tAya'GEl;w> ~yqIypia]l' tA[b'G>l;w> ~yrIh'l, hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo) hwI+hy>
yn"doa] rm;a-' hKo) !kel' 36:5 s `bybi(S'mi rv<a] ~yIAGh; tyrIaev.li g[;l;l.W zb;l. Wyh' rv,a] tAbz"[N/ <h;
ycir>a-; ta,-Wn*t.n" rv<a] aL'_Ku ~Ada-/ l[;w> ~yIAGh; tyrIaev-. l[; yTir>B: dI ytia'n>qi vaeB. al{-~ai hwIhy>
tm;d>a-; l[; abeN "hi !kel' 36:6 `zb;(l' Hv'rg" >mi ![;m;l. vp,n< ja'v.Bi bb'l-e lK' tx;m.fiB. hv'r"Aml. ~h,l'
ytia'n>qib. ynIn>hi hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo) tAya'GEl;w> ~yqiypia]l' tA[b'G>l;w> ~yrIh'l, T' r>m;a'w> lae_r"f.yI
ydI_y"-ta, ytiaf'n" ynIa] hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 36:7 `~t,(af'n> ~yIAG tM;liK. ![;y: yTir>B;DI ytim'x]b;W
WnTeTi ~k,P.n>[; laer"f.yI yrEh' ~T,a;w> 36:8 `WaF'(yI ~t'M'liK. hM'he bybiS 'mi ~k,l' rv<a] ~yIAGh; al{- ~ai
~T,d>b;[/n<w> ~k,ylea] ytiynIp'W ~k,_ylea] ynIn>hi yKi 36:9 `aAb)l' Wbr>qe yKi lae_r"f.yI yMi[;l. Waf.Ti ~k,y>r>p,W
tAbr"x\h,w> ~yrI['h,( Wbv.nO*w> hL{+Ku laer"f.yI tyBe- lK' ~d"a' ~k,yle[] yti yBer>hiw> 36:10 `~T,([.r:z>nIw>
~k,yteAm)d>q;K. ~k,t.a, yTib.v;Ahw> Wr+p'W Wbr"w> hm'heb.W ~d"a' ~k,yle[] yti yBer>hiw> 36:11 `hn"yn<)B'Ti
laer"f.yI yMi[-; ta, ~d"a' ~k,yle[] yTik.l;Ahw> 36:12 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI) ~k,ytevoarIme ytiboji(hew>
![;y: hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 36:13 s `~l'(K.v;l. dA[ @sIAt-al{w> hl'_x]n:l. ~h,l' t'yyIh'w> ^WvrEywI)
~d"a' !kel' 36:14 `tyyI)h' %yIy:AG %yEAG tl,K,v;m.W T.a'_ yTia' ~d"a' tl,k,ao ~k,l' ~yrIm.ao
36:15 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> -yliK.v;t. dA[-yliV.k;t. al{ %yIy:Agw> %yEAgw> dA[ ylik.ato al{
%yIy:Agw> %yEAgw> dA[+-yaif.ti al{ ~yMi[; tP;r>x,w> ~yIAGh; tM;liK. dA[ %yIl:ae [:ymiv.a-; al{w>
tyBe ~d"a-' !B, 36:17 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 36:16 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> dA[ ylivik.t-; al{
~K'r>d: ht'y>h' hD"N Ih; ta;m.juK. ~t'_Alyli([]b;W ~K'r>d:B. Ht'Aa WaM.j;y>w: ~t'm'd>a-; l[; ~ybiv.yO laer"f.yI
36:19 `h'Wa)M.ji ~h,yleWLgIb.W #r<a'_h' l[; Wkp.v-' rv,a] ~D"h-; l[; ~h,yle[] ytimx' ] %Pov.a,w" 36:18 `yn")p'l.
~yIAGh;-la, aAbY"w: 36:20 `~yTi(j.p;v. ~t'Alyli[]k;w> ~K'r>d:K. tAc+r"a]B' WrZ"YIw: ~yIAGB; ~t'ao #ypi a'w"
lmox.a,w" 36:21 `Wac'(y" Acr>a;meW hL,ae hw"hy>-~[; ~h,l' rmoa/B, yvi_d>q' ~ve- ta, WlL.x;y>w:) ~v' WaB'- rv,a]
rmoa/ !kel' 36:22 s `hM'v'( WaB'- rv,a] ~yIAGB; laer"f.yI tyBe WhWlL.xi rv<a] yvi_d>q' ~ve- l[;
yvid>q-' ~vel-. ~ai yKi lae_r"f.yI tyBe hf,[o ynIa] ~k,n>[;m;l. al{ hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo laer"f.y-I tybe(l.
rv<a] ~yIAGB; lL'xum.h;( lAdG"h; ymiv-. ta, yTiv.D:qiw> 36:23 `~v'( ~t,aB'- rv,a] ~yIAGB; ~T,l.L;xi rv<a]
36:24 `~h,(ynEy[el. ~k,b' yvid>Q'hiB. hwIhy> yn"doa] ~aun> hw"hy> ynIa] yKi ~yIAGh; W[d>y"w> ~k'_AtB. ~T,l.L;xi
36:25 `~k,(t.m;d>a; la, ~k,t.a, ytiabehew> tAc+r"a]h-' lK'mi ~k,t.a, yTic.B;qiw> ~yIAGh;-!mi ~k,t.a, yTi x.q;l'w>
36:26 `~k,(t.a, rhEj;a] ~k,yleWLGI lK'miW ~k,yteAam.ju lKomi ~T,_r>h;j.W ~yrIAhj. ~yIm: ~k,yle[] yTiq.r:z"w>
yTit;n"w> ~k,r>f;B.mi !b,a,h' ble- ta, ytirso ih]w: ~k,_B.r>qiB. !TEa, hv'd"x] x:Wrw> vd"x' ble ~k,l' yTi t;n"w>
Wrm.v.Ti yj;P'v.miW WkleTe yQ;xuB.-rv,a] tae ytiyfi['w> ~k,_B.r>qiB. !TEa, yxiWr-ta,w> 36:27 `rf")B' ble ~k,l'
~k,l' hy<h.a, ykinOa'w> ~['l. yli ~t,yyIh.wI ~k,_ytebo)a]l; yTit;n" rv<a] #r<a'B' ~T,b.v;ywI 36:28 `~t,(yfi[]w:

359

!TEa-, al{w> Atao ytiyBer>hiw> !g"D"h-; la, ytiar" q'w> ~k,_yteAa)m.ju lKomi ~k,t.a, yTi[.v;Ahw> 36:29 `~yhi(l{ale
tP;r>x, dA[ Wxq.ti al{ rv,a] ![;m;l. hd<F_ 'h; tb;Wnt.W #[eh' yrIP-. ta, ytiyBer>hiw> 36:30 `b['(r" ~k,yle[]
~k,ynEp.Bi ~t,joqo)n>W ~ybi_Aj-al{) rv<a] ~k,ylel.[;m;W ~y[ir"h' ~k,yker>D-: ta, ~T,r>k;z>W 36:31 `~yI)AGB; b['r"
WvAB ~k,_l' [d:W"yI hwIhy> yn"doa] ~aun> hf,[-o ynI)a] ~k,n>[;m;l. al{ 36:32 `~k,(yteAb)[]AT l[;w> ~k,ytenOwO[] l[;
lKomi ~k,t.a, yrIh]j; ~AyB. hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 36:33 s `lae(r"f.yI tyBe ~k,yker>D:mi Wml.K'hiw>
ht'y>h' rv<a] tx;T; dbe_['Te( hM'vN; >h; #r<a'h'w> 36:34 `tAb)r"x\h, Wnb.nIw> ~yrI['h-, ta, yTib.v;Ah)w> ~k,_yteAn*wO[]
tAbrEx\h, ~yrI['h,w> !d<[-e_ !g:K. ht'y>h' hM'vN; >h; WzLeh; #r<a' h' Wrm.a'w> 36:35 `rbE)A[-lK' ynEy[el. hm'm'v.
ynIa] yKi ~k,yteAbybis. Wra]V'yI) rv<a] ~yIAGh; W[d>y"w> 36:36 `Wbv'(y" tArWcB. tAsr"hN/ <h;w> tAMv;n>h:)w>
yn"doa] rm;a' hKo 36:37 s `ytiyfi(['w> yTir>B:DI hw"hy> ynIa] hM'_vN; >h; yTi[.j;n" tAsr"hN/ <h; ytiynIB' hw"hy>
!acoK. 36:38 `~d"(a' !aCoK; ~t'ao hB,r>a; ~h,_l' tAf[]l; laer"f.y-I tybe(l. vrED"ai tazO dA[ hwIhy>
W[d>y"w> ~d"_a' !aco tAalem. tAbrEx\h, ~yrI['h, hn"yy<h.Ti !KE h'yd<[]AmB. ~Il;v'Wry> !acoK. ~yvid"q")
ayhiw> h['_q.Bih; %AtB. ynIxEynIy>w: hw"hy> x:Wrb. ynIaEciAYw: hw"hy>-dy: yl;[' ht'y>h' 37:1 s `hw")hy> ynIa-] yKi(
hNEhiw> h['q.Bih; ynEP-. l[; daom. tABr: hNEhiw> bybis_ ' bybis ' ~h,yle[] ynIr:ybi[/h,w> 37:2 `tAm)c'[] ha'lem.
hT'a; hwIhy> yn"doa] rm;aow" hL,ae_h' tAmc'[]h' hn"yy<x.tih] ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 37:3 `dao)m. tAvbey>
W[m.vi tAvbey>h; tAmc'[]h' ~h,ylea] T'r>m;a'w> hL,ae_h' tAmc'[]h-' l[; abeN "hi yl;ae rm,aYOw: 37:4 `T'[.d"(y"
37:6 `~t,(yyIx.wI x:Wr ~k,b' aybime ynIa] hNEhi hL,ae_h' tAmc'[]l' hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 37:5 `hw")hy>-rb;D>
~t,_yyIx.wI x:Wr ~k,b' yTit;n"w> rA[ ~k,yle[] yTim.r:q'w> rf'B' ~k,yle[] ytile[]h;w>) ~ydIGI ~k,yle[] yTit;n"w>
Wbr>q.Tiw: v[;r-: hNEhiw> yaibN. ")hiK. lAq-yhiy>w:) ytiyWE+cu rv<a]K; ytiaBenIw> 37:7 `hw")hy> ynIa-] yKi( ~T,[.d:ywI
rA[ ~h,yle[] ~r:q.YIw: hl'[' rf"b'W ~ydIGI ~h,yle[-] hNE)hiw> ytiyair"w> 37:8 `Am*c.[-; la, ~c,[, tAmc'[]
x:Wrh-' la, T'r>m;a'w> ~d"a'-!b, abeN "hi x:Wr+h-' la, abeN "hi yl;ae rm,aYOw: 37:9 `~h,(B' !yae x:Wrw> hl'[.m'_l.mi
ytiaBeN :hiw> 37:10 `Wy*x.yI)w> hL,aeh' ~ygIWrh]B; yxip.W x:Wrh' yaiBo tAxWr [B; r>a;me hwIhy> yn"doa] rm:a-' hKo)
37:11 s `dao)m. daom. lAdG" lyIx: ~h,yleg>r-: l[; Wdm.[;Y:)w: Wyx.YI)w: x:Wrh' ~h,b' aAbT'w: ynIW"+ci rv<a]K;
WnyteAmc.[; Wvb.y" ~yrIm.ao hNEhi hM'he_ laer"f.yI tyBe- lK' hL,aeh' tAmc'[]h' ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw:
ynIa] hNEhi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) ~h,ylea] T'r>m;a'w> abeN "hi !kel' 37:12 `Wnl'( Wnr.zg: >nI Wntew"q.ti hd"b.a'w>
`lae(r"f.yI tm;d>a-; la, ~k,t.a, ytiabehew> yMi_[; ~k,yteArb.Qimi ~k,t.a, ytiyle[]h;w> ~k,yteAr)b.q-i ta, x:tepo
37:14 `yMi([; ~k,yteArb.Qimi ~k,t.a, ytiAl[]h;b.W ~k,yteAr)b.q-i ta, yxit.piB. hw"+hy> ynIa] yKi( ~T,[.d:ywI) 37:13 s
yTir>B:DI hw"hy> ynIa-] yKi ~T,[.d:ywI ~k,_t.m;d>a-; l[; ~k,t.a, yTixN. :hiw> ~t,yyIx.wI ~k,b' yxi Wr yTit;n"w>
dx'a, #[e ^l.-xq; ~d"a-' !b, hT'a;w> 37:16 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 37:15 p `hw")hy>-~aun> ytiyfi['w>
#[e @seAyl. wyl'[' bAtk.W dx'a, #[e xq;l.W wyr"_bex] Arbex] laer"f.yI ynEb.liw> hd"Whyli( wyl'[' btok.W
dx'_a, #[el. ^l. dx'a-, la, dx'a, ~t'ao br:q'w> 37:17 `wyr"(bex] Arbex] laer"f.yI tyBe- lk'w> ~yIr:p.a,
hL,a-e hm' Wnl' dyGIt-; aAl)h] rmo=ale ^M.[; ynEB. ^yl,ae Wrm.ayO rv,a]k;(w> 37:18 `^d<)y"B. ~ydIx'a]l; Wyh'w>
~yIr:p.a-, dy:B. rv<a] @seAy #[e- ta, x:qel{ ynIa] hNEhi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) ~h,lea] rBED: 37:19 `%L")
Wyh'w> dx'a, #[el. ~tiyfi[]w:) hd"Why> #[e- ta, wyl'[' ~t'Aa yTit;n"w> wyr"_bex] Arb.x, laer"f.yI yjeb.viw>
~h,ylea] rBEd:w> 37:21 `~h,(ynEy[el. ^d>y"B. ~h,yle[] bTok.T-i rv,a] ~yci[eh' Wyh'w> 37:20 `ydI(y"B. dx'a,
yTic.B;qiw> ~v'-_ Wkl.h'( rv<a] ~yIAGh; !yBemi laer"f.yI ynEB-. ta, x:qel{ ynIa] hNEhi hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo)
laer"f.yI yrEh'B. #r<a'B' dx'a, yAgl. ~t'ao ytiyfi['w> 37:22 `~t'(m'd>a-; la, ~t'Aa ytiabehew> bybiS 'mi ~t'ao
yTev.li dA[ Wcx'yE al{w> ~yIAg ynEv.li dA[-Wyh.yI) -hy<h.yI al{w> %l,m,_l. ~L'kul. hy<h.yI) dx'a, %l,m, W
~t'ao yTi[.v;Ahw> ~h,_y[ev.Pi lkob.W ~h,yceWQvib.W ~h,yleWL)gIB. dA[ WaM.j;yI) al{w> 37:23 `dA[) tAkl'm.m;
`~yhi(l{ale ~h,l' hy<h.a, ynIa]w: ~['l. yli- Wyh'w> ~t'Aa yTir>h;jiw> ~h,b' Waj.x' rv<a] ~h,ytebo)v.Am lKomi
Wf['w> Wrm.v.yI yt;Qoxuw> WkleyE yj;P'v.mib.W ~L'_kul. hy<h.yI dx'a, h[,Arw> ~h,yle[] %l,m, dwId" yDI b.[;w> 37:24
Wbv.y"w> ~k,_yteAb)a] Hb'- Wbv.y") rv<a] bqo[]y:)l. yDIb.[;l. yTit;n" rv<a] #r<a'h-' l[; Wbv.y"w> 37:25 `~t'(Aa
~h,l' yTir:k'w> 37:26 `~l'(A[l. ~h,l' ayfin" yDIb.[; dwId"w> ~l'A[-d[; ~h,ynEb. ynEb.W ~h, ynEb.W hM'he h'yl,['

360

~k'AtB. yviD"q.m-i ta, yTit;n"w> ~t'Aa ytiyBer>hiw> ~yTit;n>W ~t'_Aa hy<h.yI ~l'A[ tyrIB. ~Alv' tyrIB.
W[d>y")w> 37:28 `~['(l. yli- Wyh.yI) hM'hew> ~yhi_l{ale( ~h,l' ytiyyIh'w> ~h,yle[] ynIK'v.mi hy"h'w> 37:27 `~l'(A[l.
yhiy>w: 38:1 s `~l'(A[l. ~k'AtB. yviD"q.mi tAyh.Bi lae_r"f.y-I ta, vDEq;m. hw"hy> ynIa] yKi ~yIAGh;
lb'_tuw> %v,m, varo ayfin> gAgM'h; #r<a, gAG-la, ^yn<P' ~yfi ~d"a-' !B, 38:2 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d>
38:4 `lb'(tuw> %v,m, varo ayfin> gAG ^yl,ae ynIn>hi hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo T'r>m;a'w> 38:3 `wyl'([' abeN "hiw>
yvebul. ~yvir"p'W ~ysiWs ^l,yxe-lK'-ta,w> ^t.Aa ytiaceAhw> ^yy<+x'l.Bi ~yxix; yTit;n"w> ^yTib.b;Avw>
!gEm' ~L'Ku ~T'_ai jWpW vWK sr:P' 38:5 `~L'(Ku tAbr"x] yfep.To !gEmW' hN"ci br" lh'q' ~L'Ku lAlk.mi
38:7 `%T")ai ~yBir: ~yMi[; wyP'g_ :a] lK'-ta,w> !Apc' yteK.r>y: hm'rg> :AT* tyBe h'yP,g :a-] lk'w> rm,GO 38:6 `[b'(Akw>
~yBir: ~ymiY"mi 38:8 `rm")v.mil. ~h,l' t'yyIh'w> ^yl,_[' ~ylih'qN. Ih; ^l<h'q-. lk'w> hT'a; ^l. !kEh'w> !Kohi
yrEh' l[; ~yBir: ~yMi[;me tc,B,qum. br<x,me tb,b,Avm. #r<a-, la, aAbT' ~ynIV'h; tyrIx]a;B. dqeP'Ti
ha'VoK; t'yli['w> 38:9 `~L'(Ku xj;b,l' Wbv.y"w> ha'c'Wh ~yMi[;me ayhiw> dymi_T' hB'r>x'l. Wyh-' rv,a] laer"f.yI
rm:a' hKo 38:10 s `%t")Aa ~yBir: ~yMi[;w> ^yP,g:a-] lk'w> hT'a; hy<+h.Ti( #r<a'h' tASk;l. !n"['K, aAbt'
T'r>m;a'w> 38:11 `h['(r" tb,v,x]m; T'b.v;x'w> ^b,b'l-. l[; ~yrIb'd> Wl[]y: aWhh; ~AYB; hy"h'w> hwI+hy> yn"doa]
x:yrIb.W hm'Ax !yaeB. ~ybiv.yO* ~L'Ku xj;b,_l' ybev.yO ~yjiq.Voh; aAba' tAzr"P. #r<a-, l[; hl,[/a,(
~[;-la,w> tbov'An tAbr"x\-l[; ^d>y" byvih'l. zB;_ zbol'w> ll'v' ll{v.li 38:12 `~h,(l' !yae ~yIt:l'd>W
vyvir>t; yrExs] ow> !d"d>W ab'v. 38:13 `#r<a'(h' rWBj-; l[; ybev.yO !y"n>qiw> hn<q.mi hf,[o ~yIAGmi @S"aum.
@s,K, tafel' ^l<+h'q. T'l.h;q.hi zB; zbol'h] ab' hT'a; ll'v' ll{v.lih] ^l. Wrm.ayO h'yr<piK-. lk'w>
hKo gAgl. T'r>m;a'w> ~d"a-' !b, abeN "hi !kel' 38:14 s `lAd)G" ll'v' ll{v.li !y"n>qiw> hn<q.mi tx;q;l' bh'z"w>
^m.Aq)M.mi t'ab'W 38:15 `[d"(Te xj;b,l' laer"f.yI yMi[; tb,v,B. aWhh; ~AYB; aAlh] hwI+hy> yn"doa] rm:a'
t'yli['w> 38:16 `br"( lyIx:w> lAdG" lh'q' ~L'Ku ~ysiWs ybek.ro %T"+ai ~yBir: ~yMi[;w> hT'a; !Apc' yteK.r>Y:mi
![;m;l. ycir>a-; l[; ^ytiAabih]w: hy<h.Ti( ~ymiY"h; tyrIx]a;B. #r<a'_h' tASk;l. !n"['K,( laer"f.yI yMi[-; l[;
aWh-hT'a;h;( hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) 38:17 s `gAG* ~h,ynEy[el. ^b. yvid>Q'hiB. ytiao ~yIAGh; t[;D:
aybih'l. ~ynI+v' ~heh' ~ymiY"B; ~yaiBN. Ih:) laer"f.yI yaeybin> yd:b'[] dy:B. ~ynIAmd>q; ~ymiy"B. yTir>B;D-I rv,a]
hwI+hy> yn"doa] ~aun> laer"f.yI tm;d>a-; l[; gAg aAB ~AyB. aWhh; ~AYB; hy"h'w> 38:18 s `~h,(yle[] ^t.ao
v[;r: hy<h.yI) aWhh; ~AYB; al{- ~ai yTir>B:+DI ytir"b.[-, vaeb. ytia'n>qib.W 38:19 `yPi(a;B. ytim'x] hl,[]T;
fm,r<h-' lk'w> hd<F 'h; tY:x;w> ~yIm;V'h; @A[w> ~Y"h; ygED> yn:P'mi Wv[]r"w> 38:20 `lae(r"f.yI tm;d>a; l[; lAdG"
tAgrEd>M;h; Wlp.n")w> ~yrIh'h, Wsr>h,n<w> hm'_d"a]h' ynEP-. l[; rv<a] ~d"a'h'( lkow> hm'd"a]h-'( l[; fmeroh'
vyai br<x, hwI+hy> yn"doa] ~aun> br<x, yr:h-' lk'l. wyl' [' ytiar"q'w> 38:21 `lAP)Ti #r<a'l' hm'Ax-lk'w>
tyrIp.g"w> vae vybiG"l.a, ynEb.a;w> @jeAv ~v,g<w> ~d"_b.W rb,d<B. ATai yTij.P;v.nIw> 38:22 `hy<)h.Ti( wyxia'B.
yTi[.d:Anw> yTiv.DIq;t.hiw> yTil.DIG:t.hiw> 38:23 `AT*ai rv<a] ~yBir: ~yMi[-; l[;w> wyP'g :a-] l[;w> wyl'[' ryjim.a;
rm:a' hKo T'r>m;a'w> gAG-l[; abeN "hi ~d"a-' !b, hT' a;w> 39:1 s `hw")hy> ynIa-] yKi( W[d>y"w> ~yBi_r: ~yIAG ynEy[el.
^ytiyli[]h;w> ^ytiaVeviw> ^yTib.b;vow> 39:2 `lb'(tuw> %v,m, varo ayfin> gAG ^yl,ae ynIn>hi hwI+hy> yn"doa]
dY:mi ^yC,xiw> ^l<+wamof. dY:mi ^T.v.q; ytiyKehiw> 39:3 `lae(r"f.yI yrEh-' l[; ^tIAabih]w: !Ap+c' yteK.r>Y:mi
rAPci jy[el. %T"+ai rv<a] ~yMi[;w> ^yP,g :a-] lk'w> hT'a; lAPTi laer"f.yI yrEh-' l[; 39:4 `lyPi(a; ^n>ymiy>
yn"doa] ~aun> yTir>B;dI ynIa] yKi lAP+Ti hd<F 'h; ynEP-. l[; 39:5 `hl'(k.a'l. ^yTit;n> hd<F 'h; tY:x;w> @n"K-' lK'
yvid>q' ~ve- ta,w> 39:7 `hw")hy> ynIa-] yKi W[d>y"w> xj;b,_l' ~yYIaih' ybev.yOb.W gAgm'B. vae- yTix.L;viw> 39:6 `hwI)hy>
vAdq' hw"hy> ynIa-] yKi ~yIAGh; W[d>y"w> dA[+ yvid>q-' ~ve-ta, lxea-; al{)w> laer"f.yI yMi[; %AtB. [:ydIAa
ybev.yO Wac.y"w>) 39:9 `yTir>B:)DI rv<a] ~AYh; aWh hwI+hy> yn"doa] ~aun> ht'y"h.nI)w> ha'b' hNEhi 39:8 `lae(r"f.yIB.
Wr[]biW xm;ro+b.W dy" lQEm;b.W ~yCixib.W tv,q<B. hN"ciw> !gEm'W qv,n<B. WqyFihiw> Wr[]biW laer"f.yI yrE['
qv,N<b; yKi ~yrI['Y>h-; !mi Wbj.x.y: al{w> hd<F 'h-; !mi ~yci[e Waf.y-I al{)w> 39:10 `~ynI)v' [b;v, vae ~h,b'
aWhh; ~AYb; hy"h'w> 39:11 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~h,yzEz>B-o ta, Wzz>b")W ~h,ylel.v-o ta, Wll.v'w> vae-_ Wr[]b;(y>
~yrI+b.[o)h-' ta, ayhi tm,s,xow> ~Y"h; tm;d>qi ~yrIb.[o)h' yGE laer"f.yIB. rb,q, ~v'- ~Aq)m. gAgl. !TEa,

361

![;m;l. laer"f.yI tyBe ~Wrb'q.W 39:12 `gAG* !Amh] ayGE War>q"w> hnOAmh]-lK'-ta,w> gAG-ta, ~v' Wrb.q"w>
ydIb.K'hi ~Ay ~ve_l. ~h,l' hy"h'w> #r<ah' ' ~[;- lK' Wrb.q")w> 39:13 `~yvi(d"x\ h['b.vi #r<a'_h-' ta, rhEj;
~yrIt'ANh;-ta, ~yrIb.[oh-' ta, ~yrIB.q;m. #r<a'B' ~yrIb.[o WlyDIb.y: dymi t' yven>a;w> 39:14 `hwI)hy> yn"doa] ~aun>
~c,[, ha'r"w> #r<a'B' ~yrIb.[o)h' Wrb.['w> 39:15 `Wrqo)x.y: ~yvid"x\-h['(b.vi hceq.mi Hr"_h]j;(l. #r<a'h' ynEP-. l[;
hn"Amh] ry[i- ~v, ~g:w> 39:16 `gAG* !Amh] ayGE- la, ~yrIB.q;m.h;( Atao Wrb.q' d[; !WY=ci Alc.a, hn"b'W ~d"a'
lkol.W @n"K'-lK' rAPcil. rmoa/ hAihy> yn"doa] rm:a-' hKo) ~d"a-' !b, hT'a;w> 39:17 s `#r<a'(h' Wrh]jiw>
yrEh' l[; lAdG" xb;z< ~k,l' x;bezO ynIa] rv,a] yxib.z-I l[; bybiS'mi Wps.a'he Wabow" Wcb.Q'hi hd<F 'h; tY:x;
WT+v.Ti #r<a'h' yaeyfin-> ~d:w> WlkeaTo ~yrIABGI rf:B. 39:18 `~D"( ~t,ytiv.W rf"B' ~T,l.k;a]w: lae_r"f.yI
~D" ~t,ytiv.W h['b.f'l. bl,x-e ~T,l.k;a]w: 39:19 `~L'(Ku !v"b' yaeyrIm. ~yrIP' ~ydIWT[;w> ~yrIK' ~yliyae
vyai-lk'w> rABGI bk,r<w" sWs ynIx'l.vu-l[; ~T,[.b;f.W 39:20 `~k,(l' yTix.b;z-" rv,a] yxibZ. Imi !Ar+K'vil.
rv<a] yjiP'v.m-i ta, ~yIAGh;-lk' War"w> ~yI+AGB; ydIAbK.-ta, yTit;n"w> 39:21 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> hm'_x'l.mi
~AYh-; !mi ~h,_yhel{)a/ hw"hy> ynIa] yKi laer"f.yI tyBe W[d>y")w> 39:22 `~h,(b' yTim.f-; rv,a] ydIy-" ta,w> ytiyfi['
yn:P' rTIs .a;w" ybi- Wl[]m'( rv<a] l[; laer"f.y-I tybe( WlG" ~n" wO[]b; yKi ~yIAGh; W[d>y"w> 39:23 `ha'l.h'(w" aWhh;
rTIs .a;w" ~t'_ao ytiyfi[' ~h,y[ev.pik.W ~t'a'm.juK. 39:24 `~L'(Ku br<x,b; WlP.YIw: ~h,yrEc' dy:B. ~nET.a,w") ~h,_me
yTim.x;rI)w> bqo[]y:) tWbv. tybiv.-ta, byvia' hT'[; hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo !kel' 39:25 s `~h,(me yn:P'
ybi_-Wl[]m' rv<a] ~l'[]m-; lK'-ta,w> ~t'M'liK-. ta, Wfn"w> 39:26 `yvi(d>q' ~vel. ytiaNEqiw> lae_r"f.yI tyBe- lK'
~t'ao yTic.B;qiw> ~yMi[;h-' !mi ~t'Aa ybib.AvB. 39:27 `dyrI)x]m; !yaew> xj;b,l' ~t'm'd>a-; l[; ~T'b.viB.
~h,yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi W[d>y"w> 39:28 `~yBi(r: ~yIAGh; ynEy[el. ~b' yTiv.D:q.nIw> ~h,_ybey>ao* tAcr>a;me(
ryTis.a-; al{)w> 39:29 `~v'( ~h,me dA[ rytiAa-al{)w> ~t'_m'd>a-; l[; ~yTis .N:kiw> ~yIAGh;-la, ~t'ao yti Alg>h;B.
~yrIf.[,B. 40:1 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> laer"f.yI tyBe- l[; yxiWr-ta, yTik.p; v' rv,a] ~h,_me yn:P' dA[
ht'K.hu rv<a] rx;a; hn"v' hrEf.[, [B;r>a;B. vd<xol; rAf['B, hn"V'h; varoB. WnteWlg"l. hn"v' vmex'w>
ynIa:ybih/ ~yhil{a/ tAar>m;B. 40:2 `hM'v'( ytiao abeY"w: hw"hy>-dy: yl;[' ht' y>h' hZ<h; ~AYh; ~c,[,B. ry[i_h'
hM'v' ytiAa aybeY"w: 40:3 `bg<N<)mi ry[i- hnEb.miK. wyl'['w> daom. H:boG" rh:- la, ynIxeynIy>w: lae_r"f.yI #r<a-, la,
40:4 `r[;V'(B; dme[o aWhw> hD"_Mih; hnEq.W Ady"B. ~yTiv.P-i lytip.W tv,xon> haer>m;K. Whaer>m; vyai-hNEhiw>
ha,r>m; ynIa-] rv,a] lkol. ^B.li ~yfiw> [m'V. ^yn<z>a'b.W ^yn<y[eb. haer> ~d" a'-!B, vyaih' yl;ae rBed:y>w:
40:5 `lae(r"f.yI tybel. ha,ro hT'a; rv,a-] lK'-ta, dGEh; hN"hE+ ht'ab'hu hk't.Aar>h; ![;m;l. yKi %t'Aa
xp;jow" hM'a;B'( tAMa-; vve hD"Mih; hnEq. vyaih' dy:b.W bybis_ ' bybis ' tyIB:l; #Wxmi hm'Ax hNEhiw>
%r<D< wyn"P' rv<a] r[;v-; la, aAbY"w: 40:6 `dx'(a, hn<q' hm'Aqw> dx'a, hn<q' !y"n>Bih; bx;r-o ta, dm'Yw" :
dx'a, @s: taew> bx;ro dx'a, hn<q' r[;V;h; @s:- ta, dm'Y"w: wyt'_Al[]m;(B. AtAl[]m;B. l[;Y:w: hm'ydIQ'h;
@s:w> tAM+a; vmex' ~yaiT'h; !ybeW bx;ro dx'a, hn<q 'w> %r<ao dx'a, hn<q' aT'h;w> 40:7 `bx;ro) dx'a, hn<q'
`dx'(a, hn<q' tyIB:h;me r[;V;h; ~l'au-ta, dm'Yw" : 40:8 `dx'(a, hn<q' tyIB:h;me( r[;V;h; ~l'Wa lc,aeme r[;V;h;
`tyIB")h;me r[;V;h; ~l'auw> tAM+a; ~yIT:v. wyl'yaew> Alyaew> tAMa; hn<mov. r[;V;h; ~l'au-ta, dm'Yw" : 40:9
tx;a; hD"miW ~T'_v.l'v.li tx;a; hD"mi hPomi hv'l{v.W hPomi hv' l{v. ~ydIQ'h; %r<D< r[;V;h; yaet'w> 40:10
hrEf.[, vAlv. r[;V;h; %r<ao tAM+a; rf,[, r[;V;h-; xt;P,( bx;r-o ta, dm'Y" w: 40:11 `AP*miW hPomi ~liyael'
APmi tAMa-; vve aT'h;w> hPo+mi lWbG> tx;a-; hM'a;w> tx'a, hM'a; tAaT'h; ynEp.li lWbg>W 40:12 `tAM)a;
dg<n< xt;P, tAM+a; vmex'w> ~yrIf.[, bx;ro AGg:l. aT'h; gG:mi r[;V;h-; ta, dm'Y"w: 40:13 `AP*mi tAMa; vvew>
ynEP. l[;w> 40:15 `bybi(s' bybis ' r[;V;h; rcex'h,( lyae-la,w> hM'_a; ~yVivi ~yliyae-ta, f[;Y:w: 40:14 `xt;P'(
tAmjua] tAnL{x;w> 40:16 `hM'(a; ~yVimix] ymi_ynIP.h; r[;V;h; ~l'au ynE p.l-i l[; !Atyaih'( !AtaYOh; r[;V;h;
bybis' bybis ' tAnALx;w> tAM+l;ae(l' !kEw> bybis ' bybis ' r[;V;l; hm'ynIp.li hm'heyleae la,w> ~yai T'h-; la,(
yWf[' hp'c.rI)w> tAkv'l. hNEhiw> hn"Acyxih; rcex'h-,( la, ynIaeybiy>w: 40:17 `~yrI)moTi lyIa-: la,w> hm'ynIp.li
tM;[ul. ~yrI['V.h; @t,K-, la, hp'cr. I)h'w> 40:18 `hp'(c.rI)h-' la, tAkv'l. ~yvil{v. bybis_ ' bybis ' rcEx'l,
rcEx'h, ynEp.li hn"ATx.T;h; r[;V;h; ynEp.Limi bx;ro dm'Y"w: 40:19 `hn")ATx.T;h; hp'c.rI)h' ~yrI+['V.h; %r<ao

362

rcEx'l, !ApC'h; %r<D< wyn"P' rv<a] r[;V;h;w> 40:20 `!Ap)C'h;w> ~ydIQ'h; hM'_a; ha'me #Wxmi ymiynIP.h;
wyl'yaew> Alyaew> APmi hv'l{v.W APmi hv'Alv. wya't'w> Aat'w> 40:21 `AB*x.r"w> AKr>a' dd:m' hn"+Acyxi(h;
~yrIf.[,w> vmex' bx;row> AKr>a' hM'a; ~yVimix] !Av+arIh' r[;V;h; tD:miK. hy"h ' wyM'l;ae(w> AMl;aew>
wyn"P' rv<a] r[;V;h; tD:miK. wyr"motiw> Armotiw> wyM'l;ae(w> AMl;aew> wyn"ALx;w> AnALx;w> 40:22 `hM'(a;B'
ymiynIP.h; rcEx'l, r[;v;w> 40:23 `~h,(ynEp.li wyM'l;yae(w> AMl;yaew> Ab-Wl[]y:) [b;v, tAl[]m;b.W ~ydI_Q'h; %r<D<
~ArD"h; %r<D< ynIkeliAYw: 40:24 `hM'(a; ha'me r[;v-; la, r[;V;mi dm'Y"w: ~ydI_Q'l;w> !ApC'l; r[;V;h; dg<n<
40:25 `hL,ae(h' tADMiK; wyM'l;yaew> AMl;yaew> wyl'yae Alyae dd:m'W ~Ar+D"h; %r<D< r[;v; hNEhiw>
bx;row> %r<ao hM'a; ~yVimix] hL,ae_h' tAnL{x]h;K. bybis ' bybis ' wyM'l;yae(l.W AMl;yael.W Al ~ynIALx;w>
~h,_ynEp.li wyM'l;ae(w> AMl;aew> wyt'Al[o) AtAl[o h['b.vi tAl[]m;W 40:26 `hM'(a; ~yrIf.[,w> vmex'
~Ar+D"h; %r<D< ymiynIP.h; rcEx'l, r[;v;w> 40:27 `wyl'(yae Alyae-la, APmi dx'a,w> APmi dx'a, Al ~yrImotiw>
r[;v;B. ymiynIP.h; rcEx-' la, ynIaEybiy>w: 40:28 `tAM)a; ha'me ~ArD"h; %r<D< r[;V;h-; la, r[;V; mi dm'Y"w:
wyl'yaew> Alyaew> wya't'w> Aat'w> 40:29 `hL,ae(h' tADMiK; ~ArD"h; r[;V;h-; ta, dm'Y"w: ~Ar+D"h;
~yVimix] bybis_ ' bybis ' wyM'l;ael.W AMl;ael.W Al tAnALx;w> hL,aeh' tADMiK; wyM'l;ae(w> AMl;aew>
hM'a; ~yrIf.[,w> vmex' %r<ao bybis_ ' bybis ' tAMl;ae(w> 40:30 `tAM)a; vmexw' > ~yrIf.[, bx;row> %r<ao hM'a;
hn<Amv. tAl[]m;W wyl'_yae Alyae-la, ~yrImotiw> hn"Acxih; rcex-' la, wM'l;aew> 40:31 `tAM)a; vmex' bx;row>
tADMiK; r[;V;h-; ta, dm'Y"w: ~ydI_Q'h; %r<D< ymiynIP.h; rcEx'h-, la, ynIaEybiy>w: 40:32 `wyl'([m] ; Al[]m;
Al tAnALx;w> hL,aeh' tADMiK; wyM'l;ae(w> AMl;aew> wyl'aew> Alaew> wya't'w> Aat'w> 40:33 `hL,ae(h'
40:34 `hM'(a; ~yrIf.[,w> vmex' bx;row> hM'a; ~yVimix] %r<ao bybis
_ ' bybis ' wyM'l;ael.W AMl;ael.W
tAl[]m; hn<mov.W AP+miW APmi wyl'ae Alae-la, ~yrImotiw> hn"Acyxih; rcex'l,( wyM'l;aew> AMl;aew>
Alae wya'T' AaT' 40:36 `hL,ae(h' tADMiK; dd:m'W !Ap+C'h; r[;v-; la, ynIaEybiy>w: 40:35 `wyl'([]m; Al[]m;
~yrIf.[,w> vmex' bx;row> hM'a; ~yVim ix] %r<ao bybis_ ' bybis ' Al tAnALx;w> wyM'l;aew> AMl;aew> wyl'ae
hn<mov.W AP+miW APmi wyl'yae Alyae-la, ~yrImotiw> hn"Acyxih; rcex'l,( wyl'yaew> Alyaew> 40:37 `hM'(a;
40:39 `hl'([oh' ta, WxydIy" ~v' ~yrI+['V.h; ~yliyaeB. Hx't.piW hK'v.liw> 40:38 `wyl'([]m; Al[]m; tAl[]m;
taJ'x;h;w> hl'A[h' ~h,ylea] jAxv.li hPo+mi tAnx'l.vu ~yIn:v.W APmi tAnx'l.vu ~yIn:v. r[;V;h; ~l'aub.W
@tEK'h-; la,w> tAn=x'l.vu ~yIn:v. hn"ApC'h; r[;V;h; xt;p,l. hl,A[l' hc'Wxmi @tEK'h-; la,w> 40:40 `~v'(a'h'w>
tAnx'l.vu h['B'r>a;w> hPomi tAnx'l.vu h['B'r>a; 40:41 `tAn*x'l.vu ~yIn:v. r[;V;h; ~l'aul. rv,a] tr<x,a;h'
ynEb.a; hl'A[l' tAnx'l.vu h['B'r>a;w> 40:42 `Wjx'(v.yI ~h,ylea] tAnx'l.vu hn"Amv. r[;V'_h; @t,k,l. hPomi
WxyNIy:w> ~h,ylea] tx'_a, hM'a; Hb;gOw> ycixew" tx;a; hM'a; bx;row> ycixew" tx;a; hM'a; %r<ao tyzIg"
tyIB:B; ~ynIk'Wm dx'a, xp;jo ~yIT;p;v.h;(w> 40:43 `xb;Z")h;w> ~B' hl'A[h'-ta, Wjx]v.yI rv,a] ~yliKeh-; ta,
rcEx'B, ~yrIv' tAkv.li( ymiynIP.h; r[;V;l; hc'WxmiW 40:44 `!b")r>Q'h; rf:B. tAnx'l.Vuh;-la,w> bybis_ ' bybis '
ynEP. ~ydIQ'h; r[;v; @t,K-, la, dx'a, ~Ar+D"h; %r<D< ~h,ynEp.W !ApC'h; r[;v; @t,K-, la, rv,a] ymiynIP.h;
tr<m,v.mi yrEm.vo ~ynIh]Kol; ~ArD"h; %r<D< h'yn<P' rv<a] hK'v.Lih; hzO yl'_ae rBEd:y>w: 40:45 `!poC* 'h; %r<D<
hM'he x:Be_z>Mih; tr<m,v.mi yrEm.vo ~ynIh]Kol; !ApC'h; %r<D< h'yn<P' rv<a] hK'v.Lih;w> 40:46 `tyIB")h;
bx;row> hM'a; ha'me %r<ao rcex'h-, ta, dm'Y"w: 40:47 `At*r>v'l. hw"hy>-la, ywIl-e ynE)B.mi ~ybirEQ.h; qAdc-' ynE)b.
vmex' ~l'au lae dm'Y"w: tyIB;h; ~l'au-la, ynIaebiy>w: 40:48 `tyIB")h; ynEp.li x;Bez>Mih;w> t[;B'_rUm. hM'a; ha'me
%r<ao 40:49 `AP*mi tAMa; vl{v'w> APmi tAMa; vl{v' r[;V;h; bx;row> hPo+mi tAMa; vmex'w> hPomi tAMa;
~ydIMu[;w> wyl'_ae Wl[]y: rv<a] tAl[]M;b;(W hM'a; hrEf.[, yTev.[; bx;row> hM'a; ~yrIf.[, ~l' auh'
tAMa;-vve ~yliyaeh-' ta, dm'Y"w: lk'_yheh-; la, ynIaEybiy>w: 41:1 `hPo)mi dx'a,w> hPomi dx'a, ~yliyaeh-' la,
xt;P,h; tApt.kiw> tAMa; rf,[, xt;P,h; bx;row> 41:2 `lh,ao)h' bx;ro APmi bx;r-o tAM)a-; vvew> APm-i bx;ro
ab'W 41:3 `hM'(a; ~yrIf.[, bx;row> hM'a; ~y[iB'r>a; AKr>a' dm'Y"w: AP=mi tAMa; vmex'w> APmi tAMa; vmex'
41:4 `tAM)a; [b;v, xt;P,h; bx;row> tAMa; vve xt;P,h;w> tAM+a; ~yIT:v. xt;P,h-; lyae( dm'Y"w: hm'ynIp.li
vd<qo hz< yl;ae rm,aYOw: lk'_yheh;( ynEP-. la, hM'a; ~yrIf.[, bx;ro w> hM'a; ~yrIf.[, AKr>a-' ta, dm'Y"w:

363

tyIB:l; bybis ' bybis ' tAMa; [B;ra> ; [l'Ceh; bx;row> tAM+a; vve tyIB:h-; ryqI) dm'Y"w: 41:5 `~yvi(d"Q\h;
tyIB:l-; rv,a] ryQiB; tAab'W ~ymi['P. ~yvil{v.W vAlv' [l'c-e la, [l'ce tA[l'C.h;w> 41:6 `bybi(s'
hb's.n"w>) hb'x]r'w>) 41:7 `tyIB")h; ryqIB. ~yzIWxa] Wyh.y-I al{)w> ~yzIW+ xa] tAyh.li bybis ' bybis ' tA[lC' .l;
!KE- l[; tyIB;l; bybis' bybis ' hl'[.m;l. hl'[.m;l. tyIB;h;-bs;Wm) yKi tA[lC' .l; hl'[.m;l. hl'[.m;l.
Hb;GO tyIB:l; ytiyair"w> 41:8 `hn")AkyTil; hn"Ayl.[,h-' l[; hl,[]y: hn" ATx.T;h; !kEw> hl'[.m'_l. tyIB:l-; bx;ro)
ryQIh; bx;ro 41:9 `hl'yCi(a; tAMa; vve hn<Q'h; Alm. tA[l'C.h; tAds.Wm tAdS.yUm. bybi_s' bybis '
tAkv'L.h; !ybeW 41:10 `tyIB")l; rv<a] tA[l'c. tyBe xN"mu rv<a]w: tAM+a; vmex' #Wxh-; la, [l'C el-; rv,a]
%r<D< dx'a, xt;P, xN"Mul; [l'Ceh; xt;p,W 41:11 `bybi(s' bybis ' tyIB:l; bybis ' hM'a; ~yrIf.[, bx;ro
rv,a] !y"n>Bih;w> 41:12 `bybi(s' bybis ' tAMa; vmex' xN"Muh; ~Aqm. bx;row> ~Ar+D"l; dx'a, xt;p,W !ApC'h;
bybis' bx;ro tAMa-; vmex'( !y"n>Bih; ryqIw> hM'a; ~y[ib.vi bx;ro ~Y"h;-%r<D<( ta;P. hr"z>GIh; ynEP-. la,
h'yt,AryqIw> hy"n>Bih;w> hr"z>GIh;w> hM'_a; ha'me %r<ao tyIB;h-; ta, dd:m'W 41:13 `hM'(a; ~y[iv.Ti AKr>a'w> bybis_ '
!y"n>Bih;-%r<ao) dd:m'W 41:15 `hM'(a; ha'me ~ydIQ'l; hr"z>GIh;w> tyIB:h; ynEP. bx;row> 41:14 `hM'(a; ha'me %r<ao
lk'yheh;(w> hM'_a; ha'me APmiW APmi ah'yq<yTia;w> ah'yqeWTa;w> h'yr<x]a-; l[; rv,a] hr"z>GIh; ynEP-. la,
dg<n< ~T'v.l'v.li bybis' ~yqIyTia;h'w> tAmjua]h' ~ynIALx;h;w> ~yPiSih; 41:16 `rcE)x'h, yMel;au(w> ymiynIP.h;
xt;Ph, ; l[;m-e l[; 41:17 `tAS)kum. tAnL{x;h;(w> tAnL{x;h-;( d[; #r<a'h'w> bybis_ ' bybis ' #[e @yxif. @S:h;
yWf['w> 41:18 `tAD)mi !Acyxib;W ymiynIP.B; bybis ' bybis ' ryQih-; lK'-la,w> #Wxl;w> ymiynIPh. ; tyIB;h-; d[;w>
hr"moTi(h-; la, ~d"a' ynEp.W 41:19 `bWr)K.l; ~ynIP' ~yIn:v.W bWrk.li bWrK-. !yBe hr"moti(w> ~yrI+moti(w> ~ybiWrK.
l[;m-e d[; #r<a'h'me 41:20 `bybi(s' bybis ' tyIB:h-; lK'-la, yWf[' AP+mi hr"moTi(h-; la, rypik-. ynE)p.W APmi
vd<Qoh; ynEp.W h['_bur> tz:Wzm. lk'yheh;( 41:21 `lk'(yheh; ryqIw> ~yI+Wf[] ~yrImoTi(h;w> ~ybiWrK.h; xt;P,h;
Al wyt'A[co)q.miW tAMa-; ~yIT:)v. AKr>a'w> H:boG" tAMa; vAlv' #[e x:Bze >Mih; 41:22 `ha,(r>M;K; ha,r>M;h;
lk'yhel;( tAtl'D> ~yIT:vW. 41:23 `hw")hy> ynEp.li rv<a] !x'l.Vuh; hz< yl;ae rBEd:y>w: #[e_ wyt'royqI)w> AKr>a'w>
yTev.W tx'a, tl,d<l. ~yIT;v. tAtl'D> tABs;Wm ~yIT;v. tAt+l'D>l; tAtl'D> ~yIT:v.W 41:24 `vd<Qo)l;w>
~yIWf[] rv<a]K; ~yrImoti(w> ~ybiWrK. lk'yheh;( tAtl.D-: la, !h,ylea] hy"Wf[]w: 41:25 `tr<x,(a;l' tAtl'd>
APmiW APmi ~yrImoti(w> tAmjua] ~ynIALx;w> 41:26 `#Wx)h;me ~l'Wah' ynEP-. la, #[e b['w> tAr+yQil;
%r<D< %r<D<h; hn"Acyxih; rcex'h-,( la, ynIaeciAYw: 42:1 `~yBi([uh'w> tyIB:h; tA[l.c;w> ~l'_Wah'( tApt.K-i la,
%r<a-o ynEP-. la, 42:2 `!Ap)C'h-; la, !y"n>Bih; dg<n-< rv<)a]w: hr"z>GIh; dg<n< rv,a] hK'v.Lih-; la, ynIaEbiy>w: !Ap+C'h;
dg<n<w> ymiynIP.h; rcEx'l, rv,a] ~yrIf.[,h'( dg<n< 42:3 `tAM)a; ~yVimix] bx;roh'w> !Ap+C'h; xt;P, ha'Meh; tAMa;
rf,[, %l;h]m; tAkv'L.h; ynEp.liw> 42:4 `~yvi(liV.B; qyTia-; ynE)P-. la, qyTia; hn"+Acyxi(h; rcEx'l, rv<a] hp'c.rI)
tAr+cuq. tnOAyl.[,h' tAkv'L.h;w> 42:5 `!Ap)C'l; ~h,yxet.piW tx'_a, hM'a; %r<D< tymiynIP.h-; la, bx;ro tAMa;
!h,l' !yaew> hN"he tAvL'vum. yKi 42:6 `!y")n>Bi tAnkoTi(h;meW tAnTox.T;h;me( hn"heme ~yqiyTia; Wlk.Ay-yKi(
rdEg "w> 42:7 `#r<a'(h'me tAnkoyTi(h;meW tAnATx.T;h;me lc;a/n< !KE- l[; tAr+cex]h; ydEWM[;K. ~ydIWM[;
42:8 `hM'(a; ~yVimix] AKr>a' tAk+v'L.h; ynEP. la, hn"Acxi(h; rcEx'h, %r<D< tAkv'L.h; tM;[ul. #Wxl;-rv,a]
42:9 `hM'(a; ha'me lk'yheh; ynEP. l[; hNEhiw> hM'_a; ~yVimix] hn"Acxi(h; rcEx'l, rv<a] tAkv'L.h; %r<a-o yKi(
hN"hel' AaboB. ~ydIQ'h;me( aybiMeh; aAbM'h; hL,ae_h' tAkv'L.h; tx;T;miW tAkv'L. ht'x]T;miW
!y"n>Bih; ynEP-. la,w> hr"z>GIh; ynEP-. la, ~ydIQ'h; %r<D< rcex'h, rd<G< bx;roB. 42:10 `hn")coxih; rcEx'h,me(
lkow> !B"+x.r" !KE !K"r>a'K. !ApC'h; %r<D< rv,a] tAkv'L.h; haer>m;K. ~h,ynEp.li %r<d<w> 42:11 `tAk)v'l.
varoB. xt;P, ~ArD"h; %r<D< rv,a] tAkv'L.h; yxet.pik.W 42:12 `!h<)yxet.pik.W !h<yjeP.v.mik.W !h,yaec'Am
tAkv.li( !ApC'h; tAkv.li( yl;ae rm,aYOw: 42:13 `!a")AbB. ~ydIQ'h; %r<D< hn"ygIh] tr<d<G>h; ynEp.Bi %r<D< %r<D"_
~ybiArq.-rv,a] ~ynIh]Koh; ~v'- Wlk.ayO rv,a] vd<Qoh; tAkv.li( hN"hE hr"z>GIh; ynEP-. la, rv<a] ~ArD"h;
~AqM'h; yKi ~v'a'h'w> taJ'x;h;w> hx'n>Mih;w> ~yvid"Q\h; yved>q' WxyNIy: ~v' ~yvi_d"Q\h; yved>q' hw"hyl;(
~h,ydEg>bi WxyNIy: ~v'w> hn"Acyxih; rcEx'h-, la, vd<Qoh;me Wac.y-E al{)w> ~ynIh]Koh; ~a'boB. 42:14 `vdo)q'
42:15 `~['(l' rv<a] la, Wbr>q'w> ~yrIxea] ~ydIg "B. Wvb.l'w> WvB.l.yI hN"hE+ vd<q-o yKi( !h<b' Wtr>v'y-> rv,a]

364

bybis' Add"m.W ~ydI_Q'h; %r<D< wyn"P' rv<a] r[;V;h; %r<D< ynIa;yciAhw> ymiynIP.h; tyIB:h; tADmi-ta, hL'kiw>
`bybi(s' hD"Mih; hnEq.Bi ~ynIq' tAame tAmae-vmex] hD"_Mih; hnEq.Bi ~ydIQ'h; x:Wr dd:m' 42:16 `bybi(s'
dd"_m' ~ArD"h; x:Wr tae 42:18 `bybi(s' hD"Mih; hnEq.Bi ~ynIq' tAam-e vmex] !Ap+C'h; x:Wr dd:m' 42:17
hnEq.Bi ~ynIq' tAam-e vmex] dd:m' ~Y"+h; x:Wr-la, bb;s ' 42:19 `hD"(Mih; hnEq.Bi ~ynIq' tAam-e vmex]
vmex] bx;row> tAame vmex] %r<ao bybis ' bybis ' Al hm'Ax Add"m. tAxWr [B;r>a;l. 42:20 `hD"(Mih;
43:2 `~ydI(Q'h; %r<D< hn<Po rv<a] r[;v; r[;V'_h-; la, ynIkEliAYw: 43:1 `lxo)l. vd<Qoh; !yBe lyDIb.h;l. tAa+me
hr"yaihe #r<a'h'w> ~yBir: ~yIm: lAqK. AlAqw> ~ydI_Q'h; %r<D<mi aB' laer"f.yI yhel{a/ dAbK. hNEhiw>
ry[ih-' ta, txev;l. yaiboB. ytiyair-" rv,a] ha, r>M;K; ytiyair" rv<a] ha,r>M;h; haer>m;k.W 43:3 `Ad*boK.mi
tyIB"+h-; la, aB' hw"hy> dAbk.W 43:4 `yn")P-' la, lPoa,w" rb"+K-. rh;n-> la, ytiyair" rv<a] ha,r>M;K; tAar>m;W
alem' hNEhiw> ymi_ynIP.h; rcEx'h-,( la, ynIaeybiT.w: x:Wr ynIaFE 'Tiw: 43:5 `~ydI(Q'h; %r<D< wyn"P' rv<a] r[;v; %r<D<
yl;ae rm,aYOw: 43:7 `yli(c.a, dme[o hy"h' vyaiw> tyIB"+h;me yl;ae rBED:mi [m;v.a,w" 43:6 `tyIB")h; hw"hy>-dAbk.
~l'_A[l. laer"f.y-I ynE)B. %AtB. ~v'- !K'v.a, rv<a] yl;g >r: tAPK; ~Aqm.-ta,w> yais .Ki ~Aqm-. ta, ~d"a-' !B,
`~t'(AmB' ~h,ykel.m; yrEg >pib.W ~t'Wnz>Bi ~h,ykel.m;W hM'he yvid>q' ~ve laer"f.yI-tyBe( dA[ WaM.j;y> al{w>
yvid>q' ~ve- ta, WaM.jiw> ~h,_ynEybe(W ynIyBe ryQIh;w> ytiz"Wzm. lc,ae ~t'z"Wz*m.W yPis i-ta, ~P's i ~T'tiB. 43:8
yNIM<+mi ~h,ykel.m; yrEg >piW ~t'Wnz>-ta, Wqx]r:y> hT' [; 43:9 `yPi(a;B. ~t'ao lk;a]w" Wf[' rv<a] ~t'Ab[]At)B.
Wml.K'yIw> tyIB;h-; ta, laer"f.y-I tyBe(-ta, dGEh; ~d"a-' !b, hT'a; 43:10 s `~l'(A[l. ~k'Atb. yTin>k;v'w>
Atn"Wkt.W tyIBh; ; tr:Wc Wf[-' rv,a] lKomi Wml.k.n-I ~ai(w> 43:11 `tynI)k.T-' ta, Wdd>m'W ~h,_yteAn*wO[]me
wyt'roAT AtroAT-lk'w> wyt'roWc yt'roWc-lk'w> wyt'Qoxu-lK' taew> wt'roWc)-lk'w>) wya'b'AmW wya'c'AmW
tazO 43:12 `~t'(Aa Wf['w> wyt'Qoxu-lK'-ta,w> Atr"Wc-lK'-ta, Wrm.v.yIw> ~h,_ynEy[e(l. btok.W ~t'Aa [d:Ah
43:13 `tyIB")h; tr:AT tazO hNEhi ~yvid"q' vd<qo bybis' bybis' AlbuG>-lK' rh'h' varo- l[; tyIB"+h; tr:AT
Ht'p'f-. la, Hl'Wbg>W bx;r-o hM'a;w> hM'a;h' qyxew> xp;jo+w" hM'a; hM'a; tAMa;B'( x:Bez>Mih; tADmi hL,aew>
tAMa; ~yIT:v. hn"ATx.T;h; hr"z"[]h-' d[; #r<a'h' qyxemeW 43:14 `x;Be(z>Mih; bG: hz<w> dx'a,h' tr,z< bybis'
43:15 `hM'(a;h' bx;row> tAMa; [B;r>a; hl'AdG>h; hr" z"[]h-' d[; hN"j;Q.h; hr"z"[]h\meW tx'_a, hM'a; bx;row>
lyaerIa]h'w> 43:16 `[B;(r>a; tAnr"Q.h; hl'[.m;l.W laeyrIa]h'meW lyaerIa]h'meW tAM+a; [B;r>a; laer>h;h;(w>
hr"z"[]h'w> 43:17 `wy['(b'r> t[;B;r>a; la, [:Wbr" bx;ro+ hrEf.[, ~yTev.Bi %r<ao hrEf.[, ~yTe v. laeyrIa]h'w>
ycix] Ht'Aa bybis ' lWbG>h;w> h'y[,_b'r> t[;B;r>a; la, bx;ro hrEf.[, [B; r>a;B. %r<ao hrEf.[, [B;r>a;
rm;a' hKo ~d"a-' !B, yl;ae rm,aYOw: 43:18 `~ydI(q' tAnP. Whtel{[]m;W bybis ' hM'a; Hl'- qyxeh;w( > hM'a;h'
43:19 `~D"( wyl'[' qroz>liw> hl'A[ wyl'[' tAl[]h;l. At+Af['(he ~AyB. x:Bez>Mih; tAQxu hL,ae hwIhy> yn"doa]
ynItE+r>v")l. hwIhy> yn"doa] ~aun> yl;ae ~ybiroQ.h; qAdc' [r:Z<mi ~he rv<a] ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh-; la, hT't;n"w>
hr"z"[]h' tANPi [B;r>a-; la,w> wyt'nOr>q; [B; r>a-; l[; hT't;n"w> AmD"mi T'x.q;l'w> 43:20 `taJ'(x;l. rq"B-' !B, rP:
dq:p.miB. Apr"f.W taJ'_x;h;( rP"h; tae T'x.q;l'w> 43:21 `WhT'(r>P;kiw> AtAa t'aJexiw> bybis_ ' lWbG>h-; la,(w>
x:Bez>Mih-; ta, WaJ.xiw> taJ'_x;l. ~ymiT' ~yZI[-i ry[if. byrIq.T; ynIVeh; ~AYb;W 43:22 `vD"(q.Mil; #Wxmi tyIB;h;
`~ymi(T' !aCoh-; !mi lyIa:w> ~ymiT' rq"B-' !B, rP: byrIq.T; aJe_x;me( ^t.ALk;B. 43:23 `rP")B; WaJ.xi rv<a]K;
43:25 `hw")hyl;( hl'[o ~t'Aa Wl[/h,w> xl;m, ~h,yle[] ~ynIh]Koh; Wkyliv.hiw> hw"+hy> ynEp.li ~T'b.r:q.hiw> 43:24
43:26 `Wf)[]y: ~ymiymiT. !aCoh; !mi lyIa:w> rq"B-' !B, rp:W ~AY=l; taJ'x-; ry[if. hf,[]T; ~ymiy" t[;b.vi
s ~ymi_Y"h-; ta, WLk;ywI) 43:27 `wyd"(y" Ady" Wal.miW At+ao Wrh]ji(w> x:Bez>Mih-; ta, WrP.k;y> ~ymiy" t[;b.vi
ytiacir"w> ~k,ymel.v-; ta,w> ~k,yteAl)A[-ta, x:Bez>Mih-; l[; ~ynIh]Koh; Wf[]y: ha'l.h'w" ynIymiV.h; ~AYb; hy"h'w>
aWhw> ~ydI_q' hn<Poh; !Acyxih;( vD"q.Mih; r[;v; %r<D< ytiao bv,Yw" : 44:1 s `hAI)hy> yn"doa] ~aun> ~k,t.a,
hw"hy> yKi Ab aboy-" al{ vyaiw> x:teP'yI al{ hy<h.yI rWgs' hZ<h; r[;V;h; hw"hy> yl;ae rm,aYOw: 44:2 `rWg*s'
~x,l, -lk'a/l, -lAka/l, AB-bv,yE) aWh ayfin" ayfiN "h-; ta,( 44:3 `rWg*s' hy"h'w> Ab= aB' laer"f.y-I yhe(l{a/
ynEP-. la, !ApC'h; r[;v-; %r<D<( ynIaeybiy>w: 44:4 `ace(yE AKr>D:miW aAby" r[;V;h; ~l'au %r<D<mi hw"+hy> ynEp.li
hA'hy> yl;ae rm,aYOw: 44:5 `yn")P-' la, lPoa,w" hw"+hy> tyBe- ta, hw"hy>-dAbk. alem' hNE hiw> ar<aew" tyIB;h;

365

tAQxu-lk'l. %t'ao rBEd:m. ynIa] rv<a-] lK' tae [m'V. ^yn<z>a'b.W ^yn<y[eb. haer>W ^B.li ~yfi ~d" a'-!B,
44:6 `vD"(q.Mih; yaec'Am lkoB. tyIB;h; aAbm.li ^B.li T' m.f;w> wyt'_roAT) AtroAT-lk'l.W hw"hy>-tyBe
tyBe ~k,yteAb)[A] T-lK'mi( ~k,l-' br: hwI+hy> yn"doa] rm:a' hKo laer"f.yI tyBe- la, yrIm-, la, T' r>m;a'w>
yti_yBe-ta, AlL.x;l. yviD"q.miB. tAyh.li rf'b' yler>[;w> ble-yler>[; rk'n-E ynE)B. ~k,a]ybih]B; 44:7 `lae(r"f.yI
~T,r>m;v. al{w> 44:8 `~k,(yteAb[]AT-lK' la, ytiyrIB-. ta, WrpeY"w: ~d"w" bl,xe ymix.l-; ta, ~k, b.yrI)q.h;B.
hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo 44:9 `~k,(l' yviD"q.miB. yTir>m;v.mi yrEm.vol. !WmyfiT.w: yv'_d"q' tr<m,v.mi
ynEB. %AtB. rv,a] rk'n-E !B,-lk'l. yvi_D"q.m-i la, aAby" al{ rf'B ' lr<[,w> ble lr<[, rk'n-E !B,-lK'
yrEx]a; yl;['me( W[T' rv<a] laer"f.yI tA[t.Bi yl;['me( Wqx]r"( rv<a] ~YIwIl.h-; ~ai yKi 44:10 `lae(r"f.yI
~ytir>v'm.W* tyIB;h; yrE[]v-; la, tADquP. ~ytir>v"m. yviD"q.mib. Wyh'w> 44:11 `~n")wO[] Wafn. "w> ~h,_yleWL)GI
![;y: 44:12 `~t'(r>v")l. ~h,ynEp.li Wdm.[;y: hM'hew> ~['l' xb;Z<h-; ta,w> hl' [oh-' ta, Wjx]v.yI hM'he tyIB"+h-; ta,
ydIy" ytiaf'n" !Ke-l[; !wO=[' lAvk.mil. laer"f.y-I tybe(l. Wyh'w> ~h,yleWL)gI ynEp.li ~t'Aa Wtr>v'y> rv,a ]
yv;d"q-" lK'-l[; tv,g<l'w> yli !hEk;l. yl;ae WvG>y-I al{)w> 44:13 `~n")wO[] Waf.n"w> hwIhy> yn"doa] ~aun> ~h,yle[]
tr<m,v.mi yrEm.vo ~t'Aa yTit;n"w> 44:14 `Wf)[' rv<a] ~t'Ab[]Atw> ~t'M'liK. Waf.n")w> ~yvi_d"Q.h; yved>q-' la,
Wrm.v' rv,a] qAdc' ynEB. ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh;w> 44:15 p `AB) hf,['yE rv<a] lkol.W Atd"bo[] lkol. tyIB"+h;
yn:p'l. Wdm.['w> ynItE+r>v")l. yl;ae Wbr>q.yI hM'he yl;['me( laer"f.y-I ynE)B. tA[t.Bi yviD"q.mi tr<m, v.m-i ta,
Wbr>q.yI hM'hew> yviD"q.m-i la, Waboy" hM'he 44:16 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~d"w" bl,xe yli byrIq.h;l.
ydEg>Bi tymiynIP.h; rcEx'h, yrE[]v-; la,( ~a'AbB. hy"h'w> 44:17 `yTi(r>m;v.m-i ta, Wrm.v'w> ynItE+r>v'l. ynIx'l.vu-la,
yrEa]P; 44:18 `ht'y>b")w" tymiynIP.h; rcExh' , yrE[]v;B. ~t'r>v")B. rm,c, ~h,yle[] hl, []y-: al{)w> WvB'_l.yI ~yTiv.pi
~t'aceb.W 44:19 `[z:Y")B; WrG>x.y: al{ ~h,_ynEt.m-' l[; Wyh.yI ~yTiv.pi ysen>k.miW ~v'aro-l[; Wyh.yI ~yTiv.pi
~tir>v'm. hM'h-e rv,a] ~h,ydEg>B-i ta, Wjv.p.yI ~['h-' la, hn"Acyxih; rcEx'h-, la, hn"Acyxih; rcex'h-, la,
44:20 `~h,(ydEg>biB. ~['h' ta, WvD>q;y-> al{)w> ~yrIxea] ~ydIg "B. Wvb.l'(w> vd< Qo+h; tkov.li(B. ~t'Aa WxyNIhiw> ~B'
!hE+K-o lK' WTv.y-I al{) !yIy:w> 44:21 `~h,(yvear"-ta, Wms.k.yI ~AsK' WxLev_ ;y> al{ [r:p,W WxLeg :y> al{ ~v'arow>
tl{WtB.-~ai yKi ~yvi_n"l. ~h,l' Wxq.y-I al{) hv'Wrg>W hn"m'l.a;w> 44:22 `tymi(ynIP.h; rcEx'h-, la, ~a'AbB.
vd<qo !yBe WrAy yMi[-; ta,w> 44:23 `WxQ")yI !hEKomi hn"m'l.a; hy<h.Ti( rv<a] hn"m'l.a;h'(w> laer"f.yI tyBe [r:Z<mi
yj;P'v.miB. jP'v.mil. jPov.li Wdm.[;y: hM'he byrI- l[;w> 44:24 `~[u(dIAy rAhj'l. amej-' !ybeW lxo+l.
44:25 `WvDE(q;y> yt;AtB.v; ta,w> Wrmov.yI yd:[]Am-lk'B. yt;Qoxu-ta,w> yt;roAT-ta,w> WhWj+P.v.yI Whjup.v'W
tAxa'l.W xa'l. tb;l.W !bel.W ~ael.W ba'l.-~ai yKi ha'_m.j'l. aAby" al{ ~d"a' tme- la,w>
AaBo ~Ayb.W 44:27 `Al*-WrP.s.yI ~ymiy" t[;b.vi At+r"h\j'( yrEx]a;w> 44:26 `WaM'J( ;yI vyail. ht'y>h-' al{-rv<)a]
ht'y>h'w> 44:28 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> At=aJ'x; byrIq.y: vd<QoB; trEv'l. tymiynIP.h; rcEx'h-, la, vd<Qoh-; la,
hx'n>Mih; 44:29 `~t'Z( "xua] ynIa] laer"f.yIB. ~h,l' WnT.t-i al{) hZ"xua]w: ~t'_l'x]n:) ynIa] hl'x]n:l>) ~h,l'
lko yrEWKB-i lK' tyviarEw> 44:30 `hy<)h.yI ~h,l' laer"f.yIB. ~r<x-e lk'w> ~Wl+k.ayO* hM'he ~v'a'h'w> taJ'x;h;w>
x:ynIh'l. !heKol; WnT.Ti ~k,yteAs)rI[] tyviarEw> hy<+h.yI) ~ynIh]Kol; ~k,yteAmWrT. lKomi lKo tm;WrT-. lk'w>
45:1 p `~ynI)h]Koh; Wlk.ayO al{ hm'_heB.h-; !miW @A[h' !mi hp'rE j.W hl'ben-> lK' 44:31 `^t<)yBe-la, hk'r"B.
~yrIf.[,w> hV'mix] %r<ao #r<a'h-' !mi vd<qo hw"hyl; hm'Wrt. WmyrIT' hl'x]n:B. #r<a'h-' ta, ~k,l.yPi(h;b.W
vmex] vd<Qoh-; la, hZ<mi hy<h.yI 45:2 `bybi(s' Hl'WbG>-lk'b. aWh-vd<qo @l,a'_ hr"f'[] bx;row> %r<ao @l,a,
dAmT' taZOh; hD"Mih-; !miW 45:3 `bybis( ' Al vr"g >mi hM'a; ~yVimix]w: bybis_ ' [B'rUm. tAame vmex]B; tAame
45:4 `~yvi(d"q' vd<qo vD"q.Mih; hy<h.y-I Ab*W ~ypi_l'a] tr<f,[] bx;row> @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] vmex] %r<ao
~h,l' hy"h'w> hw"+hy>-ta, trEv'l. ~ybirEQ.h; hy<h.yI) vD"q.Mih; yter>v'm. ~ynIh]Kol; aWh #r<a'h-' !mi vd<qo
hy<h.yI bx;ro+ ~ypil'a] tr<f,[]w: %r<ao @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix]w: 45:5 `vD"(q.Mil; vD"q.miW ~yTib'l. ~Aqm'
tv,mex] WnT.Ti ry[ih' tZ:xua]w: 45:6 `tko)v'l. ~yrIf.[, hZ"xua]l; ~h,l' tyIB:h; yter>v'm. ~YIwIl.l; hy"h'w>)
45:7 `hy<)h.yI laer"f.yI tyBe lk'l. vd<Qo+h; tm;WrT. tM;[ul. @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] %r<aow> bx;ro ~ypil'a]
tZ:xua] ynEP-. la,w> vd<Qoh-; tm;Wr)t. ynEP -. la, ry[ih' tZ:xua]l;w> vd<Qoh; tm;Wrt.li hZ<miW hZ<mi ayfiN"l;w>

366

~y" lWbG>mi ~yqil'x]h; dx;a; tAM[ul. %r<aow> hm'ydI_q' hm'd>q-E ta;P.miW hM'y" ~y"- ta;P.mi ry[ih'
#r<a'h'w> yMi[-; ta, ya;yfin> dA[ WnAy-al{w> lae_r"f.yIB. hZ"xua]l;( AL-hy<h.yI) #r<a'l' 45:8 `hm'ydI(q' lWbG-> la,
dvow" sm'x' laer"f.yI yaeyfin> ~k,l-' br: hwIhy> yn"doa] rm; a-' hKo) 45:9 s `~h,(yjeb.vil. laer"f.y-I tybe(l. WnT.yI
qd<c-, ynEz>amo) 45:10 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> yMi[; l[;me ~k,ytevo)rUg> WmyrIh' Wf+[] hq"d"c.W jP'v.miW Wrysih'
rm,xoh; rf:[.m; tafel' hy<h.yI) dx'a, !k,To tB;h;w> hp'yaeh' 45:11 `~k,(l' yhiy> qd<c-, tb;W qd<c-, tp;yae(w>
~yrIf.[, hr"_GE ~yrIf.[, lq,V,h;w> 45:12 `AT*n>Kut.m; hy<h.yI rm,xoh-; la, hp'yaeh'( rm,xoh; trIyfi[]w: tB'_h;
hm'WrT.h; tazO 45:13 `~k,(l' hy<h.yI) hn<M'h; lq,v, hV'mix]w: hr" f'[] ~yliq'v. ~yrIf.[,w> hV'mix] ~yliq'v.
!m,V,h; qxow> 45:14 `~yrI)[Fo .h; rm,xome hp'yaeh'( ~t,yViviw> ~yJixih;( rm,xome hp'yaeh'( tyVivi WmyrI+T' rv<a]
45:15 `rm,xo) ~yTiB;h; tr<f,[] yKi( rm,xo+ ~yTiB;h; tr<f,[] rKoh-; !mi tB;h; rf:[.m; !m,V,h; tB;h;
~h,yle[] rPEk;l. ~ymi_l'v.liw> hl'A[l.W hx'n>mil. laer"f.yI hqEv.M;mi ~yIt;aM'h-; !mi !aCoh-; !mi tx;a-; hf,w>
45:17 `lae(r"f.yIB. ayfiN "l; taZO=h; hm'WrT.h; la, Wyh.yI #r<a'h' ~['h' lKo 45:16 `hwI)hy> yn"doa] ~aun>
tyBe ydE[]Am-lk'(B. tAtB'V;b;W ~yvid"x\b,W ~yGIx;B; %s,NEh;w> hx'n>Mih;w> tAlA[h' hy<h.yI ayfiN "h-; l[;(w>
d[;B. rPEk;l. ~ymil'V.h-; ta,w> hl'A[h'-( ta,w> hx'n>Mih-; ta,w> taJ'x;h-; ta, hf,[]y-: aWh) lae_r"f.yI
~ymi_T' rq"B-' !B,-rP; xQ:Ti vd<xol; dx'a,B. !AvarIB") hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo 45:18 s `lae(r"f.y-I tyBe(
tANPi [B;r>a-; la,w> tyIB;h; tz:Wzm.-la, !t;n"w> taJ'x;h; ~D:mi !heKoh; xq;l'w> 45:19 `vD"(q.Mih-; ta, t'aJexiw>
hg<vo vyaime vd<xob; h['b.viB. hf,[]T;( !kEw> 45:20 `tymi(ynIP.h; rcEx'h, r[;v; tz:Wzm.-l[;w> x:Be_z>Mil; hr"z"[]h'
gx' xs;P'_h; ~k,l' hy<h.yI vd<xol; ~Ay rf"[' h['B'r>a;B. !AvarIB' 45:21 `tyIB")h-; ta, ~T,r>P;kiw> ytiP,_miW
rP: #r<a'_h' ~[;- lK' d[;b.W Ad[]B; aWhh; ~AYB; ayfiN"h; hf' ['w> 45:22 `lke(a'yE tACm; ~ymiy" tA[buv.
~AYl; ~miymiT. ~yliyae t[;b.viw> ~yrIP' t[;b.vi hw"hyl;( hl'A[ hf, []y: gx'h-, yme(y> t[;b.viw> 45:23 `taJ'(x;
!m,v,w> hf,_[]y:) lyIa:l' hp'yaew> rP"l; hp'yae hx'n>miW 45:24 `~AY*l; ~yZI[i ry[if. taJ'x;w> ~ymi_Y"h; t[;b.vi
~ymi_Y"h; t[;b.vi hL,aek' hf,[]y: gx'B, vd<xol; ~Ay rf'[' hV'mix]B; y[i ybiV.B; 45:25 `hp'(yael' !yhi
hn<Poh; tymiynIP.h; rcEx'h, r[;v; hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) 46:1 s `!m,V'(k;w> hx'n>Mik;w> hl'[oK' taJ'x;K;(
ab'W 46:2 `x;te(P'yI vd<xoh; ~Ayb.W x:teP'yI tB'V;h; ~Ayb.W hf,_[]M;h;( ymey> tv,ve rWgs' hy<h.yI ~ydIq'
Atl'A[)-ta, ~ynIh]Koh; Wf['w> r[;V;h; tz:Wzm.-l[; dm;['w> #Wxmi r[;V;h; ~l'Wa %r<D< ayfi N"h;
Wwx]T;v.hiw> 46:3 `br<['(h-' d[; rgES 'yI-al{) r[;V;h;w> ac'_y"w> r[;V;h; !T:p.m-i l[; hw" x]T;v.hi(w> wym'l'v-. ta,w>
ayfiN"h; brIq.y-: rv,a] hl'[oh'w> 46:4 `hw")hy> ynEp.li ~yvi_d"x\b,W tAtB'V;B; aWhh; r[;V;h; xt;P, #r<a'h-' ~[;
~yfib'K.l;w> lyIa;l' hp'yae hx'n>miW 46:5 `~ymi(T' lyIa:w> ~miymiT. ~yfib'k. hV'vi tB'V;h; ~AyB. hw"+hyl;(
lyIa:w" ~fib'K. tv,vew> ~mi_ymiT. rq"B-' !B, rP: vd<xoh; ~Ayb.W 46:6 `hp'(yael' !yhi !m,v,w> Ad=y" tT;m; hx'n>mi
!m,v,w> Ad=y" gyFiT; rv<a]K; ~yfib'K.l;w> hx'n>mi hf,[]y: lyIa;l' hp' yaew> rP'l; hp'yaew> 46:7 `Wy*h.yI ~miymiT.
#r<a'h-' ~[; aAbb.W 46:9 `ace(yE AKr>d:b.W aAby" r[;V;h; ~l'Wa %r<D< ayfiN_ "h; aAbb.W 46:8 `hp'(yael' !yhi
aB'h;w> bg<n< r[;v-; %r<D< aceyE twOx]T;v.hi(l. !Apc' r[;v-; %r<D< aB' h; ~ydI[]AM)B; hw"hy> ynEp.li
Wac.yE Axk.nI yKi Ab aB'- rv,a] r[;V;h; %r<D< bWvy" al{ hn"Ap=c' r[;v-; %r<D< aceyE bg<n< r[;v-; %r<D<
hy<h.Ti ~ydI[]AMb;W ~yGIx;b;W 46:11 `Wace(yE ~t'aceb.W aAby" ~a'AbB. ~k'AtB. ayfiN_ "h;w>) 46:10 `ace(yE
hf,[]y-: yki(w> 46:12 s `hp'(yael' !yhi !m,v,w> Ad=y" tT;m; ~yfib'K.l;w> lyIa;l' hp'yaew> rP'l; hp' yae hx'n>Mih;
hf'['w> ~ydIq' hn<Poh; r[;Vh; ; ta, Al xt;(p'W hw"hyl;( hb'd"n> ~ymil'v-. Aa) hl'A[ hb'd"n> ayfiN "h;
46:13 `At*ace yrEx]a; r[;V;h; ta, rg:s 'w> ac'y"w> tB'_V;h; ~AyB. hf,[]y: rv<a]K; wym'l'v-. ta,w> Atl'[-o) ta,
hx'n>miW 46:14 `At*ao hf,[]T; rq,BoB; rq,BoB; hA"+hyl;( ~AYl; hl'A[ hf,[]T; ~ymiT' Atn"v-. !B, fb,k,w>
hx'n>mi tl,So+h-; ta, srol' !yhih; tyviyliv. !m,v,w> hp'yaeh'( tyVivi rq,BoB; rq,BoB; wyl'[' hf,[]t;
rq,BoB; !m,V,h-; ta,w> hx'n>Mih-; ta,w> fb,K,h-; ta, Wf[]y: Wf['w: 46:15 `dymi(T' ~l'A [ tAQxu hw"hyl;(
Atl'x]n: wyn"B'mi vyail. hn"T'm; ayfiN "h; !Tey-I yKi( hAihy> yn"doa] rm;a-' hKo 46:16 p `dymi(T' tl;A[ rq,Bo+B;
ht'y>h"w> wyd"b'[]me( dx;a;l. Atl'xN] :mi hn"T'm; !Tey-I yki(w> 46:17 `hl'(x]n:B. ayhi ~t'Z "xua] hy<+h.Ti( wyn"b'l. ayhi
tl;xN] :mi ayfiN "h; xQ;y-I al{w> 46:18 `hy<)h.Ti ~h,l' wyn"B' Atl'x]n: %a; ayfiN_ "l; tb;v'w> rArD>h; tn:v-. d[; AL

367

`At*Z"xua]me vyai yMi[; Wcpuy"-al{) rv<a] ![;m;l. wyn"+B-' ta, lxin>y: AtZ"xua]me ~t'Z "xua]me ~t'nOAh)l. ~['h'
hn"Ap=c' tAnPoh; ~ynIh]Koh-; la, vd<Qoh; tAkv.Lih-; la, r[;V;h; @t,K-, l[; rv<a] aAbM'b; ynIaEybiy>w:
~v'-WlV.b;y> rv<a] ~AqM'h; hz< yl;ae rm,aYOw: 46:20 s `hM'y") ~yIt:k'r>Y:B; ~tikor>Y:B; ~Aqm' ~v'- hNEhiw>
hn"Acyxi(h; rcEx'h-, la, ayciAh yTil.bil. hx'n>Mih-; ta, WpayO rv<a] taJ'_x;h-; ta,w> ~v'a'h-' ta, ~ynIh]Koh;
rcE+x'h, y[eAcq.mi t[;B;r>a-; la, ynIrEybi[]Y:w: hn"coyxih; rcex'h-,( la, ynIaeyciAYw: 46:21 `~['(h-' ta, vDEq;l.
tArcex] rcex'h,( tA[coq.mi t[;B;r>aB; . 46:22 `rcE)x'h, [:coq.miB. rcEx' rcex'h, [:coq.miB. rcex' hNEhiw>
~h,B' bybis ' rWjw> 46:23 `tA[c'q.hum. ~T'[.B;r>a;l. tx;a; hD"mi bx;ro+ ~yvil{v.W %r<ao ~y[iB'r>a; tAr juq.
tyBe hL,ae yl'_ae rm,aYOw: 46:24 `bybi(s' tAryJih; tx;T;mi yWf[' tAlV.b;m.W ~T'_[.B;r>a;l. bybis '
tyIB;h; xt;P-, la, ynIbeviy>w: 47:1 `~['(h' xb;z-< ta, tyIB:h; yter>v'm. ~v'- WlV.b;y> rv<a] ~yliV.b;m.h;(
tx;T;mi ~ydIr>yO ~yIM:h;w> ~ydI_q' tyIB:h; ynEp-. yKi( hm'ydIq' tyIB;h; !T:p.mi tx;T;mi ~yaic.yO ~yIm-: hNEhiw>
#Wx %r<D< ynIBse iy>w: hn"Apc' r[;v-; %r<D<( ynIaeciAYw: 47:2 `x;Be(z>Mil; bg<N<mi tynIm'y>h; tyIB;h; @t,K,mi
vyaih-' taceB. 47:3 `tynI)m'y>h; @tEK'h-; !mi ~yKip;m. ~yIm-: hNEhiw> ~ydI_q' hn<APh; %r<D< #Wxh; r[;v-; la,
~yIM:b; ynIrEbi[]Y:w: @l,a, dm'Y"w: 47:4 `~yIs")p.a' yme ~yIM:b; ynIrEbi[]Y:w: hM'a;B'( @l,a, dm'Y"w: Ad=y"B. wq"w> ~ydIq'
rbo=[]l; lk;Wa-al{) rv<a] lx;n: @l,a, dm'Y"w: 47:5 `~yIn")t.m' yme ynIrEbi[]Y:w: @l,a, dm'Y"w: ~yIK"+r>Bi ~yIm:
ynIbEviy>w: ynIkEliAYw: ~d"_a-' !b, t'yair"h] yl;ae rm,aYO w: 47:6 `rbE)['y-E al{) rv<a] lx;n: Wxf' yme ~yIM;h; Wag"-yKi(
yl;ae rm,aYOw: 47:8 `hZ<)miW hZ<mi dao+m. br: #[e lx;N:h; tp;f-. la, hNEhiw> ynIbeWvB. 47:7 `lx;N")h; tp;f.
hM'Y"h-; la, hM'Y"h; Wab'W hb'_r"[]h-'( l[; Wdr>y"w> hn"Amd> Q;h; hl'yliG>h-; la, ~yaic.Ay hL,aeh' ~yIM:h;
aAby" rv,a-] lK' la, #rov.yI-rv,a] hY"x; vp,n-< lk' hy"h'w> 47:9 `~yIM")h; WPr>nIw> WaP.r>nIw> ~yaic'WM)h;
lKo yx'w" Wap.r"(yEw> hL,ahe ' ~yIM:h; hM'v' Wab' yKi dao+m. hB'r: hg"D"h; hy"h'w> hy<x.yI) ~yIl;x]n: ~v'
~yIlg; >[, !y[e- d[;w> ydIG< !y[eme ~ygIW"D: wyl'[' Wdm.[' Wdm.[;y: hy"h'w> 47:10 `lx;N")h; hM'v' aAby"- rv,a]
AtaCoBi 47:11 `dao)m. hB'r: lAdG"h; ~Y"h; tg:d>Ki ~t'g "d> hy<h.Ti hn"ymil. Wy=h.yI ~ymir"x]l;( x;Ajv.mi
hZ<miW hZ<mi Atp'f-. l[; hl,[]y: lx;N:h-; l[;w> 47:12 `WnT'(nI xl;m,l. Wap.r"yE al{w> wya'bg' >W wyt'aCoBi
hM'he vD"q.Mih-; !mi wym'yme yKi rKeb;y> wyv'd"x\l'( Ayr>Pi ~Toy-I al{)w> Whle[' lABy-I al{ lk'a]m;-#[e-( lK'
lWbg> hGE hwIhy> yn"doa] rm;a' hKo 47:13 s `hp'(Wrt.li Whle['w> lk'a]m;(l. Ayr>pi hy"h'w> Wyh'w> ~yai_c.Ay*
vyai Ht'Aa ~T,l.x;n>W 47:14 `~yli(b'x] @sEAy lae_r"f.yI yjeb.vi rf"[' ynEvl. i #r<a'h-' ta, Wlx]n:t.Ti rv<a]
hz<w> 47:15 `hl'(x]n:B. ~k,l' taZOh; #r<a'h' hl'p.n"w> ~k,_ytebo)a]l; HT'til. ydIy-" ta, ytiaf'n" rv<a] wyxia'K.
ht'ArBe tm'x] 47:16 `hd"d"(c. aAbl. !l{t.x, %r<D<h; lAdG"h; ~Y"h-; !mi hn"Apc' ta;p.li #r<a'_h' lWbG>
hy"h'w> 47:17 `!r")w>x; lWbG-> la, rv<a] !AkyTih; rcex' tm'_x] lWbG> !ybeW qf,M,D: lWbG-> !yBe rv,a] ~yIr:bs. i
ta;p.W 47:18 `!Ap)c' ta;P. taew> tm'_x] lWbg>W hn"Apc' !Apc'w> qf,M,D: lWbG> !Any[e rc:x] ~Y"h;-!mi lWbg>
~Y"h-; l[; lWbG>mi !DEr>Y:h; laer"f.yI #r<a, !yBemiW d['l.GIh; !yBemiW qf,M,D-: !yBemiW !r"w>x; !yBemi ~ydI q'
vdEq' tAbyrIm. yme-d[; rm'T'mi hn"m'yTe bg<n< ta;p.W 47:19 `hm'ydI(q' ta;P. taew> WDmo+T' ynIAmd>Q;h;
xk;n-O d[; lWbG>mi lAdG"h; ~Y"h; ~y"-ta;p.W 47:20 `hB'g>n<) hn"m"yTe-ta;P. taew> lAd+G"h; ~Y"h-; la, hl'x]n:
hy"h'w> 47:22 `lae(r"f.yI yjeb.vil. ~k,l' taZOh; #r<a'h-' ta, ~T,q.L;xiw> 47:21 `~y")-ta;P. tazO tm'_x] aAbl.
~k,l' Wyh'w> ~k,_k.At)B. ~ynIb' WdliAh-rv,a] ~k,k.AtB. ~yrIG"h; ~yrIGEh;l.W ~k,l' hl'x]n:B. Ht'Aa WlPiT;
rG"-rv,a] jb,Veb; hy"h'w> 47:23 `lae(r"f.yI yjeb.vi %AtB. hl'x]n:b. WlP.yI ~k,T.ai laer"f.yI ynEb.Bi xr"z>a,K.
hn"Apc' hceq.mi ~yji_b'V.h; tAmv. hL,aew> 48:1 s `hwI)hy> yn"doa] ~aun> Atl'x]n: WnT.Ti ~v' AT+ai rGEh;
Al-Wyh'w> tm'x] dy:- la, hn"Apc' qf,M,D: lWbG> !n"y[e rc:x] tm'x]-aAbl.( !l{t.x-, %r<D<( dy:- la,
48:3 `dx'(a, rvEa' hM'y" ta;P-. d[; ~ydIq' ta;P.mi !D" lWbG> l[;w> 48:2 `dx'(a, !D" ~Y"h; ~ydIq-' ta;p.
ta;P.mi yliT'p.n: lWbG> l[;w> 48:4 `dx'(a, yliT'p.n: hM'y-" ta;P-. d[;w> hm'ydIq' ta;P.mi rvea' lWbG> l[;w>
~yIr:p.a, hM'y-" ta;P-. d[; hm'dIq' ta;P.mi hV,n:m. lWbG> l[;w> 48:5 `dx'(a, hV,n:m. hM'y-" ta;P-. d[; hm'dIq'
!beWar> lWbG> l[;w> 48:7 `dx'(a, !bEWar> hM'y-" ta;P-. d[;w> ~ydIq' ta;P.mi ~yIr:p.a, lWbG> l[;w> 48:6 `dx'(a,
hM'y-"+ ta;P-. d[; ~ydIq' ta;P.mi hd"Why> lWbG> l[;w> 48:8 `dx'(a, hd"Why> hM'y-" ta;P-. d[; ~ydIq' ta;P.mi
46:19

368

ta;P.mi ~yqil'x]h; dx;aK; . %r<aow> bx;ro @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] WmyrIT'-rv,a] hm'WrT.h; hy<h.Ti
hV'mix] %r<ao hw"+hyl;( WmyrIT' rv<a] hm'WrT.h; 48:9 `Ak*AtB. vD"q.Mih; hy"h'w> hM'y-" ta;P-. d[; hm'ydIq'
hn"Apc' ~ynIh]Ko)l; vd<Qoh-; tm;Wr)t. hy<h.Ti hL,ael.W 48:10 `~ypi(l'a] tr<f,[] bx;row> @l,a, ~yrIf.[,w>
%r<ao hB'g>nw< > ~ypil'a] tr<f,[] bx;ro hm'ydIq'w> ~ypil'a] tr<f,[] bx;ro hM'y"w> @l,a, ~yrIf.[,w> hV' mix]
rv<a] qAdc' ynEB.mi vD"qum.h;( ~ynIh]Kol; 48:11 `Ak*AtB. hw"hy>-vD:q.mi hy"h'w> @l,a'_ ~yrIf.[,w> hV'mix]
~h,l' ht'y>h'w> 48:12 s `~YI)wIl.h; W[T' rv<a]K; laer"f.yI ynEB. tA[t.Bi W[t-' al{) rv<a] yTi_r>m;v.mi Wrm.v'
~ynIh]Koh; lWbG> tM;[ul. ~YIwIl.h;w> 48:13 `~YI)wIl.h; lWbG-> la, ~yvi_d"q' vd<qo #r<a'h' tm;WrT.mi hY" miWrT.
tr<f,[] bx;row> @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] %r<a-o lK' ~ypi_l'a] tr<f,[] bx;row> %r<ao @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix]
vd<q-o yKi #r<a'_h' tyviarE rybi[]y: rWb[]y: al{w> rmEy" al{w> WNM,mi WrK.m.y-I al{w> 48:14 `~ypi(l'a]
ry[il' aWh-lxo) @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] ynEP-. l[; bx;roB' rt"ANh; ~ypil'a] tv,mex]w: 48:15 `hw")hyl;
tAame vmex] !Apc' ta;P. h'yt,ADmi hL,aew> 48:16 `Ak)AtB. hkoAtB. ry[ih' ht'y>h'w> vr"g_ >mil.W bv'Aml.
vmex] ~ydIq' ta;P.miW ~ypi_l'a] t[;B;r>a;w> tAame qq vmex] vmex] bg<n-< ta;p.W ~ypil'a] t[;B;r>a;w>
ry[il' vr"g>mi hy"h'w> 48:17 `~ypi(l'a] t[;B;r>a;w> tAame vmex] hM'y-" ta;p.W ~ypil'a] t[;B;r>a;w> tAame
~yVimix] hM'y"w> ~yIt;am'W ~yVimix] hm'ydIq'w> ~yIt"+am'W ~yVimix] hB'g>n<w> ~yIt;am'W ~yVimix] hn"Apc'
~ypil'a] tr<f,[]w: hm'ydIq' ~ypil'a] tr<f,[] vd<Qoh; tm;WrT. tM;[ul. %r<aoB' rt'ANh;w> 48:18 `~yIt")am'W
48:19 `ry[i(h' ydEb.[ol. ~x,l,l. Ata'Wb)t. htoa'Wbt. ht'y>h'w> vd<Qo+h; tm;WrT. tM;[ul. hy"h'w> hM'y"
hV'mix]B; @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] hm'WrT.h-; lK' 48:20 `lae(r"f.yI yjeb.vi lKomi WhWdb.[;y: ry[i_h' dbe[oh'w>
hZ<mi ayfiN "l; rt"ANh;w> 48:21 `ry[i(h' tZ:xua]-la, vd<Qoh; tm;WrT.-ta, WmyrIT' ty[iybir> @l,a'_ ~yrIf.[,w>
lWbG-> d[; hm'WrT. @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] ynEP-. la, ry[ih' tZ:xua]l;w> vd<Qoh-; tm;Wr)t.li hZ<miW
ht'y>h")w> ayfiN_ "l; ~yqIl'x] tM;[ul. hM'y" lWbG-> l[; @l,a, ~yrIf.[,w> hV'mix] ynEP.-l[; hM'yw" > hm'ydIq'
%AtB. ry[ih' tZ:x ua]meW ~YIwIl.h; tZ:xua]meW 48:22 `Ak)AtB. hkoAtB. tyIB:h; vD:q.miW vd<Qoh; tm;WrT.
~yji_b'V.h; rt,y<w> 48:23 `hy<)h.yI ayfiN "l; !miy"n>Bi lWbG> !ybeW hd"Why> lWbG> !yBe hy<+h.yI) ayfiN "l; rv<a]
hm'ydIq' ta;P.mi !miy"n>Bi lWbG> l[;w> 48:24 `dx'(a, !mIy"n>Bi hM'y-" ta;P-. d[; hm'ydIq' ta;P.mi
rk"Xf'yI hM'y-" ta;P-. d[; hm'ydIq' ta;P.mi !A[m.vi lWbG> l[;w> 48:25 `dx'(a, !A[m.vi hM'y-" ta;P-. d[;
lWbG> l[;w> 48:27 `dx'(a, !lUWbz> hM'y-" ta;P-. d[; hm'ydIq' ta;P.mi rk'Xf'yI lWbG> l[;w> 48:26 `dx'(a,
hy"h'w> hn"m"+yTe bg<n< ta;P-. la, dG" lWbG> l[;w> 48:28 `dx'(a, dG" hM'y-" ta;P-. d[; hm'dIq' ta;P.mi !luWbz>
hl'xN] :mI) WlyPiT-; rv,a] #r<a'h' tazO 48:29 `lAd)G"h; ~Y"h-; l[; hl'x]n: vdEq' tb;yrIm. yme rm'T'mi lWbg>
!Apc' ta;P.mi ry[i_h' taoc.AT hL,aew> 48:30 p `hwI)hy> yn"doa] ~aun> ~t'Aql.x.m; hL,aew> lae_r"f.yI yjeb.vil.
~yrI['v. laer"f.yI yjeb.vi tAmv.-l[; ry[ih' yrE[]v;w> 48:31 `hD"(mi ~ypil'a] t[;B;r>a;w> tAame vmex]
hm'ydIq' ta;P-. la,w> 48:32 `dx'(a, ywIle r[;v; dx'a, hd"Why> r[;v; dx'a, !beWar> r[;v; hn"Ap=c' hv'Alv.
!D" r[;v; dx'a, !miy"n>Bi r[;v; dx'a, @seAy r[;v;w> hv'_l{v. ~yrI['v.W ~ypil'a] t[;B;r>a;w> tAame vme x]
dx'a, !A[m.vi r[;v; hv'_l{v. ~yrI['v.W hD"mi ~ypil'a] t[;B; r>a;w> tAame vmex] hB'g>n-< ta;p.W 48:33 `dx'(a,
~h,yrE[]v;( ~ypil'a] t[;B;r>a;w> tAame vmex] hM'y-" ta;P. 48:34 `dx'(a, !lUWbz> r[;v; dx'a, rk'XF'yI r[;v;
@l,a'_ rf"[' hn"mov. bybis ' 48:35 `dx'(a, yliT'p.n: r[;v; dx'a, rvea' r[;v; dx'a, dG" r[;v; hv'_l{v.
`hM'v'( hw"hy> ~AYmi ry[ih-' ~vew>

369

[Xwh
Hosea
hd"_Why> ykel.m; hY"qiz>xiy> zx'a' ~t'Ay hY"Z I[u ymeyBi yrIaeB-. !B, [:veAh-la, hy"h' rv<a] hw"hy>-rb;D> 1:1
[:veAh-la, hw"hy> rm,aYOw: p [:ve_AhB. hw"hy>-rB,DI tL;xiT. 1:2 `lae(r"f.yI %l,m, va'Ay-!B, ~['b.r"y" ymeybiW
xQ;YIw: %l,YEw: 1:3 `hw")hy> yrEx]a;me( #r<a'h' hn<z>ti hnOz-" yKi( ~ynIWnz> ydEl.y:w> ~ynIWnz> tv,ae ^l.-xq; %lE
dA[-yKi la[,_r>z>yI Amv. ar"q . wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: 1:4 `!BE) Al-dl,Te(w: rh;T;w: ~yIl"+b.D-I tB; rm,G-O ta,
~AYB; hy"h'w> 1:5 `lae(r"f.yI tyBe tWkl.m.m; yTiB;v.hiw> aWhyE tyBe- l[; la[,r>z>yI yme D-> ta, yTid>q;p'W j[;m.
ar"q. Al rm,aYOw: tB; dl,Tew: dA[ rh;Tw; : 1:6 `la[,(r>z>yI qm,[eB. laer"f.yI tv,q-< ta, yTir>b;v'(w> aWh+h;
1:7 `~h,(l' aF'a, afon" yKi( laer"f.yI tyBe- ta, ~xer:a] dA[ @ysiAa al{ yKi hm'x'_rU al{ Hm'v.
hm'x'l.mib.W br<x,b.W tv,q<B. ~[eyviAa) al{w> ~h,_yhel{)a/ hw"hyB; ~yTi[.v;Ah)w> ~xer:a] hd"Why> tyBe - ta,w>
yMi_[; al{ Amv. ar"q. rm,aYOw: 1:9 `!BE) dl,Tew: rh;T;w: hm'x'_rU al{- ta, lmog >Tiw: 1:8 `~yvi(r"p'b.W ~ysiWsB.
rv<a] ~Y"h; lAxK. laer"f.y-I ynE)B. rP:s .mi hy"h'w>) 2:1 s `~k,(l' hy<h.a-, al{) ykinOaw' > yMi[; al{ ~T,a; yKi
`yx'(-lae( ynEB. ~h,l' rmEa'yE ~T,a; yMi[-; al{) ~h,l' rmEa'y-E rv,a] ~Aqm.Bi hy"h'w>) rpES+ 'yI al{w> dM;y-I al{)
lAdg" yKi #r<a'_h-' !mi Wl['w> dx'a, varo ~h,l' Wmf'w> wD"x.y: laer"f.y-I ynE)b.W hd" Why>-ynE)B. WcB.q.nIw> 2:2
al{ ayhi-yKi( WbyrI ~k,M.aib. WbyrI 2:4 `hm'x'(rU ~k,yteAx)a]l;w> yMi_[; ~k,yxea]l; Wrm.ai 2:3 `la[,(r>z>yI ~Ay
hM'rU[] hN"j<yvip.a-; !P, 2:5 `h'yd<(v' !yBemi h'yp,Wpa]n:w> hyn<P'mi h'yn<Wnz> rsEt'w> Hv'_yai al{ ykinOa'w> yTiv.ai
h'yn<B-' ta,w> 2:6 `am'C( 'B; h'yTimih]w: hY"ci #r<a,K. h'Tiv;w> rB'd>Mik; h'yTim.f;w> Hd"_l.W")hi ~AyK. h'yTig >C;hiw>
yrEx]a; hk'l.ae hr"m.a' yKi ~t'_r"Ah) hv'ybiho ~M'ai ht'n>z") yKi 2:7 `hM'he( ~ynIWnz> ynEb-. yKi( ~xe_r:a] al{
~yrI+ySiB; %KEr>D-: ta, %f"- ynIn>hi !kEl' 2:8 `yy")WQviw> ynIm.v; yTiv.piW yrIm.c; ym;ymeW ymix.l; ynEt.nO yb;h]a;m.
~t;v'q.biW ~t'ao gyFit-; al{)w> h'yb,h]a;m-. ta, hp'D>rIw> 2:9 `ac'(m.ti al{ h'yt,Abytin>W Hr"dEG-> ta, yTir>dg: ")w>
al{ ayhiw> 2:10 `hT'['(me za' yli bAj yKi !AvarIh") yviyai-la, hb'Wva'w> hk'l.ae hr"m.a'w> ac'_m.ti al{w>
2:11 `l[;B'(l; Wf[' bh'z"w> Hl' ytiyBer>hi @s,k,w> rh"+c.YIh;w> vAryTih;w> !g"D"h; Hl' yTit;n" ykinOa'( yKi h['d>y")
`Ht'(w"r>[-, ta, tASk;l. yTiv.piW yrIm.c; yTilC. ;hiw> Ad=[]Am)B. yviArytiw> AT[iB. ynIg"d> yTix.q;l'w> bWva' !kEl'
Hf'Afm.-lK' yTiB;v.hiw> 2:13 `ydI(Y"mi hN"l<yCiy:-al{) vyaiw> h'yb,_h]a;m. ynEy[el. Ht'lub.n-: ta, hL,g :a] hT'[;w> 2:12
yli hM'he hn"t.a, hr"m.a' rv<a] Ht'n"aEt.W Hn"p.G: ytiMovih]w: 2:14 `Hd"([]Am lkow> HT'_B;v;w> Hv'd>x' HG"x;
ymey>-ta, h'yl,[' yTid>q;p'W 2:15 `hd<F( 'h; tY:x; ~t;l'k'a]w: r[;y:l. ~yTim.f;w> yb'_h]a;(m. yli- Wnt.n") rv<a]
hx'k.v' ytiaow> h'yb,_h]a;m. yrEx]a; %l,Tew: Ht'y"l.x,w> Hm'z>nI d[;T;w: ~h,l' ryjiq.T; rv<a] ~yli['B.h;
Hl' yTit;n"w> 2:17 `HB'(l-i l[; yTir>B;dIw> rB"+d>Mih; h'yTik.l;ho)w> h'yT,p;m. ykinOa'( hNEhi !kel' 2:16 p `hw")hy>-~aun>
Ht'l{[] ~Ayk.WI h'yr<W[n> ymeyKi hM'V' ht'n>["w> hw"+q.Ti xt;p,l. rAk[' qm,[-e ta,w> ~V'mi h'ym,r"K-. ta,
`yli([.B; dA[ yli- yair>q.t-i al{)w> yvi_yai yair>q.Ti hw"hy>-~aun> aWhh;-~AYb; hy"h'w> 2:18 s `~yIr")c.m-i #r<a,(me
~AYB; tyrIB. ~h,l' yTir:k'w> 2:20 `~m'(v.Bi dA[ WrkZ. "yI-al{)w> h'yPi_mi ~yli['B.h; tAmv-. ta, ytirso ih]w: 2:19
rABv.a, hm'x'l.miW br<x,w> tv,q,w> hm'_d"a]h'( fm,r<w> ~yIm;V'h; @A[-~[iw> hd<F'h; tY:x-; ~[i aWhh;
ds,x,b.W jP'v.mib.W qd<c,B. yli %yTif.r:aew> ~l'_A[l. yli %yTif.r:aew> 2:21 `xj;b,(l' ~yTib.K;v.hiw> #r<a'h-' !mi
hn<[/a,( aWhh; ~AYB; hy"h'w> 2:23 s `hw")hy>-ta, T.[;d:y"w> hn"+Wma/B, yli %yTif.r:aew> 2:22 `~ymi(x]r:b.W*
vAryTih-; ta,w> !g"D"h-; ta, hn<[]T; #r<a'h'w> 2:24 `#r<a'(h-' ta, Wn[]y: ~hew> ~yIm"+V'h-; ta, hn<[/a, hw"hy>-~aun>

370

yTir>m;a'w> hm'x'_rU al{- ta, yTim.x;rI)w> #r<a'B' yLi h'yTi[.r:z>W 2:25 `la[,(r>z>y-I ta,( Wn[]y: ~hew> rh"+c.YIh-; ta,w>
tb;hua] hV'a-i bh;a/ %lE dA[ yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 3:1 p `yh'(l{a/ rm:ayO aWhw> hT'a-; yMi[; yMi[-; al{)l.
yveyvia] ybeh]aow> ~yrIxea] ~yhil{a-/ la, ~ynIPo ~hew> laer"f.yI ynEB-. ta, hw"hy> tb; h]a;K. tp,a'_n"m.W [;rE
~ymiy" h'yl,ae rm:aow" 3:3 `~yrI)[of. %t,lew> ~yrI[of. rm,xow> @s,K'_ rf"[' hV'mix]B; yLi h'r<K.a,w" 3:2 `~ybi(n"[]
ynEB. Wbv.yE) ~yBir: ~ymiy" yKi 3:4 `%yIl")ae ynIa-] ~g:w> vyai_l. yyIh.ti( al{w> ynIz>ti al{ yli ybiv.Te ~yBir:
ynEB. Wbvuy" rx;a; 3:5 `~ypi(r"t.W dApae !yaew> hb'C_ em; !yaew> xb;z< !yaew> rf' !yaew> %l,m, !yae laer"f.yI
tyrIx]a;B. AbWj-la,w> hw"hy>-la, Wdx]p'W ~K'_l.m; dwID" taew> ~h,yhel{a/ hw"hy>-ta, Wvq.biW laer"f.yI
tm,a-/ !yae yKi #r<a'h' ybev.Ay-~[i hw"hyl;( byrI yKi lae_r"f.yI ynEB. hw"hy>-rb;d> W[m.vi 4:1 p `~ymi(Y"h;
~ymid"B. ~ymid"w> Wcr"P' @ao=n"w> bnOg "w> x:cor"w> vxek;w> hl{a' 4:2 `#r<a'(B' ~yhil{a/ t[;D-: !yae(w> ds,x-, !yaew>)
ygED-> ~g:w> ~yIm"+V'h; @A[b.W hd<F 'h; tY:x;B. HB' bveAy-lK' ll;m.auw> #r<a'h' lb;a/T, !KE- l[; 4:3 `W[g")n"
lv;k'w> ~AYh; T'l.v;k'w> 4:5 `!hE)ko ybeyrIm.Ki ^M.[;w> vyai_ xk;Ay-la;w> brEy-" la; vyai %a: 4:4 `Wpse(a'yE ~Y"h;
T's.a;m' t[;D:h; hT'a-; yKi( t[;D"_h; yliB.mi yMi[; Wmd>nI 4:6 `^M<)ai ytiymid"w> hl'y>l"+ ^M.[i aybin-" ~G:
yli_-Waj.x'( !KE ~B'rUK. 4:7 `ynIa-") ~G: ^yn<B' xK;v.a, ^yh,l{a/ tr:AT xK;v.Tiw: yli !hEK;mi ^as.a'(m.a,w>
!hE+KoK; ~['k' hy"h'w> 4:9 `Av*p.n: Waf.yI ~n"wO[-] la,w> Wlke_ayO yMi[; taJ;x; 4:8 `rymi(a' !Alq'B. ~d"AbK.
Wcro+p.yI al{w> Wnz>hi W[B'f.yI al{w> Wlk.a'(w> 4:10 `Al* byvia' wyl'l'[]m;W wyk'r "D> wyl'[' yTi d>q;p'W
dyGIy: Alq.m;W la'v.yI Ac[eB. yMi[; 4:12 `ble-( xQ:)yI) vArytiw> !yIy:w> tWnz> 4:11 `rmo*v.li Wbz>[' hw"hy>-ta,-yKi(
tA[b'G>h-; l[;w> WxBez:y> ~yrIh'h, yvear"-l[; 4:13 `~h,(yhel{a/ tx;T;mi Wnz>YIw: h['t.hi ~ynIWnz> x:Wr yKi Al+
`hn"p.a;(n"T. ~k,yteALk;w> ~k,yteAnB. hn"yn<z>Ti !Ke- l[; HL'_ci bAj yKi hl'aew> hn<b.liw> !ALa; tx;T; WrJeq;y>
WdrEp'y> tAnZOh-; ~[i ~he-yKi hn"p.a;n"t. yKi ~k,yteAL)K-; l[;w> hn"yn<z>ti yKi ~k,yteAnB.-l[; dAqp.a-, al{) 4:14
hd"_Why> ~v;a.y-< la; laer"f.yI hT'a; hn<z-O ~ai 4:15 `jbe(L'yI !ybiy-" al{) ~['w> WxBe_z:y> tAvdEQ.h-; ~[iw>
rr:s ' hr"rsE o) hr"p'K. yKi 4:16 `hw")hy>-yx; W[b.V'T-i la;w> !w<a' tyBe Wl[]T-; la;(w> lG"l.GIh; WaboT-' la;w>
~a'_bs. ' rs" 4:18 `Al*-xN:)h:) ~yIr"p.a, ~yBic;[] rWbx] 4:17 `bx'(r>M,B; fb,k,K. hw"hy> ~[er>yI hT'[; lae_r"f.yI
5:1 s `~t'(Axb.ZImi WvboyEw> h'yp,_n"k.Bi Ht'Aa x:Wr rr:c' 4:19 `h'yN<g) Im' !Alq' Wbhe Wbh]a' Wnz>hi hnEz>h;
xp;-yKi( jP'_v.Mih; ~k,l' yKi WnyzIa]h; %l,M,h; tybe W laer"f.yI tyBe Wbyviq.h;w> ~ynIh]Koh; tazO- W[m.vi
ynIa] 5:3 `~L'(kul. rs"Wm ynIa]w: Wqymi_[.h, ~yjife hj'x]v;w> 5:2 `rAb*T-' l[; hf'WrP. tv,r<w> hP'c.mil. ~t,yyIh/
WnT.yI al{ 5:4 `lae(r"f.yI am'j.nI ~yIr:p.a, t'ynEz>hi hT'[; yKi yNIM<+mi dx;k.n-I al{) laer"f.yIw> ~yIr:p.a, yTi[.d:y"
hn"['w> 5:5 `W[d"(y" al{ hw"hy>-ta,w> ~B'r>qiB. ~ynIWnz> x:Wr yKi ~h,_yhel{)a-/ la, bWvl' ~h,ylel.[;m;
~n"acoB. 5:6 `~M'([i hd"Why>-~G: lv;K' ~n"wO[]B; Wlv.K'(yI ~yIr:p.a,w> laer"f.yIw> wyn"+p'B. laer"f.y-I !Aa)g>
Wdl'_y" ~yrIz" ~ynIb-' yKi( Wdg"B' hw"hyB; 5:7 `~h,(me #l;x' Wac'_m.yI al{w> hw"hy>-ta, vQEb;l. Wkl.yE) ~r"q'b.biW
!w<a' tyBe W[yrIh' hm'_r"B' hr"c.cox] h['b.GIB; rp'Av W[q.Ti 5:8 s `~h,(yqel.x-, ta, vd<xo ~lek.ayO hT'[;
5:10 `hn")m'a/n< yTi[.d:Ah laer"f.yI yjeb.viB. hx'_keAT) ~AyB. hy<h.ti( hM'v;l. ~yIr:p.a, 5:9 `!ymi(y"n>Bi ^yr<x]a;
jP'_v.mi #Wcr> ~yIr:p.a, qWv[' 5:11 `yti(r"b.[, ~yIM:K; %APv.a, ~h,yle[] lWb+G> ygEySim;K. hd"Why> yrEf' Wyh'
~yIr:p.a, ar>Y:w: 5:13 `hd"(Why> tybel. bq"r"k'w> ~yIr"+p.a,l. v['k' ynIa]w: 5:12 `wc'-( yrEx]a; %l:h' lyaiAh yKi
lk;Wy al{ aWhw> brE_y" %l,m-, la, xl;v.YIw: rWVa-; la, ~yIr:p.a, %l,YEw: ArzOm-. ta, hd"WhywI) Ayl.x-' ta,
ynIa] hd"_Why> tybel. rypiK.k;w> ~yIr:p.a,l. lx;V;k; yki nOa' yKi 5:14 `rAz*m' ~K,mi hh,g >yI-al{)w> ~k,l' aPor>li
yn"+p' Wvq.biW Wmv.a.y-< rv<)a] d[; ymiAqm.-la, hb'Wva' %lEae 5:15 `lyCi(m; !yaew> aF'a, %leaew> @roj.a, ynIa]
WnYEx;y> 6:2 `Wnve(B.x.y:w> %y: Wnae_P'r>yIw> @r"j' aWh yKi hw"hy>-la, hb'Wvn"w> Wkl. 6:1 `ynIn>rU)x]v;y> ~h,l' rC:B;
!Akn" rx;v;K. hw"hy>-ta, t[;d:l' hp'D>r>nI h['d>nEw> 6:3 `wyn")p'l. hy<x.nIw> Wnmeqiy> yviyliV.h; ~AYB; ~yIm"+YOmi
^L-. hf,[/a, hm' ~yIr:p.a, ^L.-hf,[/a,( hm' 6:4 `#r<a'( hr<Ay vAql.m;K. Wnl' ~v,G<k; aAby"w> Aa=c'Am)
~yTig>r:h] ~yaiybiN>B; yTib.c;x' !Ke- l[; 6:5 `%lE)ho ~yKiv.m; lJ;k;w> rq,B-o !n:[]K;( ~k,Ds> .x;w> hd"_Why>
hM'hew> 6:7 `tAl)[ome ~yhil{a/ t[;d:w> xb;z-"+ al{w> yTic.p;x' ds,x, yKi 6:6 `ace(yE rAa ^yj,P'v.miW ypi-_ yrEm.aiB.
vyai yKex;k.W 6:9 `~D"(mi hB'qu[] !w<a"+ yle[]Po ty:r>qi d['l.GI 6:8 `ybi( Wdg>B" ~v' tyrI+b. Wrb.[' ~d"a'K.

371

hY"rIyrI[]v; ytiyair" laer"f.yI tybeB. 6:10 `Wf)[' hM'zI yKi hm'k.v-,_ WxC.r:y> %r<D< ~ynIh]Ko) rb,x, ~ydIWdG>
tWbv. ybiWvB. %l"+ ryciq' tv' hd"Why>-~G: 6:11 `lae(r"f.yI am'j.nI ~yIr:p.a,l. tWnz> ~v' hY"+rIWr)[]v;
aAby" bN"g :w> rq,v'_ Wl[]p' yKi !Arm.vo) tA[r"w> ~yIr:p.a, !wO[] hl' g >nIw> laer"f.yIl. yaip.r"K. 7:1 p `yMi([;
yn:P' dg<n< ~h,ylel.[;m;( ~Wbbs' . hT'[; yTir>k"+z" ~t'['r-" lK' ~b'b'l.li Wrm.ayO-* lb;W 7:2 `#Wx)B; dWdG> jv;P'
hp,_aome( hr"[eBo rWNt; AmK. ~ypia]n"m. ~L'Ku 7:4 `~yrI)f' ~h,yvex]k;b.W %l,m-,_ WxM.f;y> ~t'['r"B. 7:3 `Wy*h'
Ady" %v:m' !yIY"+mi tm;x] ~yrIf' Wlx/h, WnKel.m; ~Ay 7:5 `At*c'm.xu-d[; qceB' vWLmi ry[ime tABv.yI
vaeK. r[Ebo aWh rq,Bo ~h,peao) !vEy" hl'y>L;h-; lK' ~B'_r>a'B. ~B'li rWNT;k; Wbr>q-e yKi( 7:6 `~yci(c.l-{ ta,
7:8 `yl'(ae ~h,b' arEqo !yae Wlp'n" ~h,ykel.m-; lK' ~h,_yjep.v-o) ta, Wlk.a'w> rWNT;K; WMx;yE ~L'Ku 7:7 `hb'(h'l,
al{ aWhw> AxKo ~yrIz" Wlk.a' 7:9 `hk'(Wph] yliB. hg"[u hy"h' ~yIr:p.a, ll'_ABt.yI aWh ~yMi[;B' ~yIr:p.a,
hw"hy>-la, Wbv'- al{)w> wyn"+p'B. laer"f.y-I !Aa)g> hn"['w> 7:10 `[d"(y" al{ aWhw> AB hq'r.z" hb'yfe-~G: [d"_y"
rWVa; War"q' ~yIr:c.mi ble_ !yae ht'Ap hn"AyK. ~yIr:p.a, yhiy>w: 7:11 `tazO-* lk'B. Whvuq.bi al{w> ~h,yhel{)a/
`~t'(d"[]l; [m;veK. ~rEs iy>a; ~dE_yrIAa* ~yIm:V'h; @A[K. yTiv.rI ~h,yle[] fArp.a, WkleyE rv<a]K; 7:12 `Wkl'(h'
yl;[' WrB.DI hM'hew> ~DEp.a, ykinOa'w> ybi_ W[v.p-' yKi( ~h,l' dvo yNIM,mi Wdd>n-" yKi( ~h,l' yAa 7:13 s
WrWsy" Wrr"AGt.yI vArytiw> !g"D-" l[; ~t'_AbK.v.m-i l[; WlyliyEy> yKi ~B'liB. yl;ae Wq[]z-" al{)w> 7:14 `~ybi(z"K.
hY"mir> tv,q<K. Wyh' l[' al{ WbWvy" 7:16 `[r"-( WbV.x;y> yl;aew> ~t'_[oAr)z> yTiqZ. :xi yTirS> ;yI ynIa]w: 7:15 `ybi(
tyBe-l[; rv,N<K; rp'vo ^K.x-i la, 8:1 `~yIr")c.mi #r<a,B. ~G"[.l; Az ~n"+Avl. ~[;Z:mi ~h,yrEf' br<x,b; WlP.yI
laer"f.yI xn:z" 8:3 `lae(r"f.yI ^Wn[]d:y>) yh;l{a/ Wq['_z>yI yli 8:2 `W[v'(P' ytir"AT-l[;w> ytiyrIb. Wrb.[' ![;y: hw"+hy>
~h,l' Wf[' ~b'h'z>W ~P's .K; yTi[.d"_y" al{w> Wryfihe yNIM,mi al{w> Wkylim.hi ~he 8:4 `ApD>(r>yI byEAa bAj+
yKi 8:6 `!yO*Q'nI Wlk.Wy al{ yt;m-' d[; ~B'_ yPia; hr"x' !Arm.vo) %lEg >[, xn:z" 8:5 `trE(K'yI ![;m;l. ~yBic;[]
W[r"z>yI x:Wr yKi 8:7 `!Ar)m.vo lg<[E hy<h.yI) ~ybib'v-. yKi( aWh+ ~yhil{a/ al{w> Whf'[' vr"x' aWhw> laer"f.YImi
[l;b.nI 8:8 `Wh[u(l'b.yI ~yrIz" hf,[]y:) yl;Wa xm;Q-, hf,[]y:) yliB. xm;c, Al-!yae( hm'q' Wrco=q.yI ht'p'Wsw>
~yIr:p.a, Al+ ddEAB ar<P, rWVa; Wl[' hM'h-e yKi( 8:9 `AB* #p,x-e !yae( ylik.Ki ~yIAGb; Wyh' hT'[; lae_r"f.yI
8:11 `~yrI)f' %l,m, aF'M;mi j['M. WLxeY"w: ~ce_B.q;a] hT'[; ~yIAGb; Wnt.y-I yKi( ~G: 8:10 `~ybi(h'a] Wnt.hi
ABrI Al-bT'k.a, -bAtka, 8:12 `ajo)x]l; tAxB.z>mi Al-Wyh' ajo+x]l; txoB.z>mi ~yIr:p.a, hB'r>h-i yKi(
hT'[; ~c'_r" al{ hw"hy> WlkeaYOw: rf'b' WxB.z>yI yb;h'b.h; yxeb.zI 8:13 `Wbv'(x.n< rz"- AmK. yti_r"AT) yBerU
tAlk'yhe( !b,YIw: Whfe[-o ta, laer"f.yI xK;v.YIw: 8:14 `WbWv)y" ~yIr:c.mi hM'he ~t'waJox; dqop.yIw> ~n"wO[] rKoz>yI
laer "f.yI xm;f.T-i la; 9:1 s `h'yt,(nOm.r>a; hl'k.a'w> wyr"['B. vae- yTix.L;viw> tAr+cuB. ~yrI[' hB'r>hi hd"WhywI)
al{ bq,y<w" !r<GO 9:2 `!g")D" tAnr>G-" lK' l[; !n"t.a, T'b.h;a' ^yh,_l{a/ l[;me t'ynIz" yKi ~yMi[;K'( lyGI-la,
amej' rWVa;b.W ~yIr:c.mi ~yIr:p.a, bv'w> hw"+hy> #r<a,B. Wbv.yE al{ 9:3 `HB'( vx,k;y> vArytiw> ~[e_r>yI
wyl'k.a-o lK' ~h,l' ~ynIAa ~x,l,K. ~h,yxeb.zI Al-Wbr>[,y<) al{w> !yIy: hw"hyl; WkS.yI-al{ 9:4 `Wlke(ayO
9:6 `hw")hy>-gx; ~Ayl.W d[e_Am ~Ayl. Wf[T
] ;-hm;( 9:5 `hw")hy> tyBe aAby" al{ ~v'p.n:l. ~m'x.l-; yKi( WaM'_j;yI
x;Ax ~ver"yyI) fAMqi ~P's .k;l. dm;x.m; ~rE_B.q;T. @mo ~ceB.q;T. ~yIr:c.mi dVomi Wkl.h'( hNEh-i yKi(
vyai [G"vum. aybiN "h; lywIa/ lae_r"f.yI W[d>yE ~Luvih; ymey> WaB' hD"quP.h; ymey> WaB' 9:7 `~h,(yleh\a'B.
vAqy" xP; aybin" yh'_l{a-/ ~[i ~yIr:p.a, hp,co 9:8 `hm'(jef.m; hB'r:w> ^n>wO[] bro l[; x:Wrh'
dAqp.yI ~n"wO[] rAKz>yI h['_b.GIh; ymeyKi Wtxev-i Wqymi([.h, 9:9 `wyh'(l{a/ tybeB. hm'jef.m; wyk'r"D-> lK'-l[;
ytiyair" Ht'yviarEB. hn"aet.bi hr"WKbiK. laer"f.yI ytiac'm' rB'd>MiB; ~ybin"[]K; 9:10 s `~t'(waJox;
@A[K' ~yIr:p.a, 9:11 `~b'(h\a'K. ~yciWQvi Wyh.YIw: tv,Bol; Wrz>N")YIw: rA[P-. l[;b;( WaB' hM'he ~k,_yteAb)a]
~d"_a'me( ~yTil.Kv; iw> ~h,ynEB-. ta, WlD>g:y>-~ai yKi 9:12 `!Ay*r"hemeW !j,B,miW hd"Lemi ~d"_AbK. @pEA[t.yI
ayciAhl. ~yIr:p.a,w> hw<+n"b. hl'Wtv. rAcl. ytiyair-" rv,a]K; ~yIr:p.a, 9:13 `~h,(me yrIWfB. ~h,l' yAa-~g:-yKi(
9:15 `~yqI)m.co ~yId:v'w> lyKiv.m; ~x,r< ~h,l-' !Te !TE+Ti hm; hw"hy> ~h,l-' !Te 9:14 `wyn")B' grEh-o la,
~t'b'h]a; @seAa al{ ~ve_rg> "a] ytiyBemi ~h,ylel.[;m;( [:ro l[; ~ytianEf. ~v'- yKi( lG"l.GIB; ~t' ['r-" lK'
!WdleyE) yKi ~G: !Wf+[]y: -lb;( -ylib. yrIP. vbey" ~v'r>v' ~yIr:p.a, hK'hu 9:16 `~yrI)rs> o ~h,yrEf-' lK'

372

!p,G<

s `~yI)AGB; ~ydId>nO Wyh.yIw> Al= W[m.v' al{ yKi yh;l{a/ ~sea'm.yI 9:17 s `~n")j.bi yDEm;x]m; yTim;hew>
10:2 `tAb)Cem; Wbyjiyhe Acr>a;l. bAjK. tAxB.z>Mil;( hB'r>hi Ayr>pil. broK. AL+-hW<v;y> yrIP. laer"f.yI qqeAB
%l,m, !yae Wrm.ayO* hT'[; yKi 10:3 `~t'(AbCem; ddEvoy> ~t'AxB.z>mi @ro[]y: aWh Wmv'_a.y< hT'[; ~B'li ql;x'
tyrI+B. troK' aw>v" tAla' ~yrIb'd> WrB.DI 10:4 `WnL'-( hf,[]Y-:) hm; %l,M,h;w> hw"hy>-ta, WnarEy" al{ yKi Wnl'_
wyl'[' lb;a-' yKi !Ar+m.vo) !k:v. WrWgy" !w<a' tyBe tAlg>[,l. 10:5 `yd"(f' ymel.T; l[; jP'v.mi varoK' xr:p'W
%l,m,l. hx'n>mi lb'Wy rWVa;l. AtAa-~G: 10:6 `WNM,(mi hl'g "-yKi( AdAbK.-l[; WlygIy" wyl'[' wyr"m'k.W AM[;
`~yIm"-) ynEP-. l[; @c,q<K. HK'_l.m; !Arm.vo hm,d>nI 10:7 `At*c'[]me laer"f.yI vAbyEw> xQ'yI ~yIr:p.a, hn"v.B' brE_y"
WnWSK; ~yrIh'l,( Wrm.a'w> ~t'_AxB.z>m-i l[; hl,[]y: rD:r>d:w> #Aq laer"f.yI taJ;x; !w<a' tAmB' Wdm.v.nIw> 10:8
h['b.GIB; ~gEyFit-; al{) Wdm'[' ~v' lae_r"f.yI t'aj'x' h['b.GIh; ymeymi 10:9 s `Wnyle([' Wlp.nI tA[b'G>l;w>
~t'nOy[e yTev.li ~r"s .a'B. ~yMi[; ~h,yle[] WpS.auw> ~rES_ \a,w> ytiW"a;B. 10:10 `hw")l.[;( ynEB-. l[; hm'x'l.mi
byKir>a; Hr"_aW"c; bWj-l[; yTirb> ;[' ynIa]w: vWdl' yTib.h;ao hd"M'lum. hl' g >[, ~yIr:p.a,w> 10:11 `~t'(nOA[
~k,l' WrynI ds,x-, ypil. Wrc.qi hq'd"c.li ~k,l' W[r>zI 10:12 `bqo)[]y: Al-dD<f;y> hd"Why> vArx]y: ~yIr:p.a,
~T,r>c;q. ht'l'w>[; [v;r-< ~T,v.r:x] 10:13 `~k,(l' qd<c, hr<yOw> aAby-" d[; hw"hy>-ta, vArd>li t[ew> rynI+
^yr<c'b.m-i lk'w> ^M,[;B. !Aav' ~aq"w> 10:14 `^yr<(ABGI broB. ^K.r>d:b. T'x.j;b-' yKi( vx;k-'_ yrIP. ~T,l.k;a]
~k,l' hf'[' hk'K' 10:15 `hv'J'(rU ~ynIB-' l[; ~ae hm'_x'l.mi ~AyB. laber>a:) tyBe !m: l.v;( dvoK. dV;Wy
Whbe_h]aow" laer"f.yI r[;n: yKi 11:1 `lae(r"f.yI %l,m, hm'd>nI hmod>nI rx;V;B; ~k,_t.[;r"( t[;r" ynEP.mi lae- tyBe(
~ylisiP.l;w> WxBez:y> ~yli['B.l; ~h,ynEP.mi Wkl.h' !Ke ~h,_l' War>q' 11:2 `ynI)b.li ytiar"q' ~yIr:c.MimiW
yleb.x;B. 11:4 `~yti(ap'r> yKi W[d>y" al{w> wyt'_[oAr)z-> l[; ~x'q' ~yIr:p.a,l. yTil.G:r>ti yki nOa'w> 11:3 `!Wr)Jeq;y>
11:5 `lyki(Aa wyl'ae ja;w> ~h,_yxel. l[; l[o ymeyrIm.Ki ~h,l' hy<h.a,w" hb'h]a; tAtbo[]B; ~kev.m.a, ~d" a'
wyr"['B. br<x, hl'x'w> 11:6 `bWv)l' Wna]me yKi AK+l.m; aWh rWVa;w> ~yIr:c.mi #r<a-, la, bWvy" al{
al{ dx;y: Whaur"q.yI l[;-la,w> yti_b'Wv)m.li ~yaiWlt. yMi[;w> 11:7 `~h,(yteAc[]Momi( hl'k'_a'w> wyD"b; ht'L.kiw>
%P:h.n< ~yI+aboc.Ki ^m.yfi(a] hm'd>a;k. ^n>T,a, %yae laer"f.yI ^n>G<m;a] ~yIr:p.a, ^n>T,a, %yae 11:8 `~meAry>
lae yKi ~yIr"+p.a, txev;l. bWva' al{ yPia; !Arx] hf,[/a,( al{ 11:9 `ym'(WxnI Wrm.k.nI dx;y: yBili yl;['
ga'_v.yI hyEr>a;K. Wkl.yE hw"hy> yrEx]a; 11:10 `ry[i(B. aAba' al{w> vAdq' ^B.r>qiB. vyai- al{w> ykinOa'(
rWV+a; #r<a,me hn"Ayk.W ~yIr:c.Mimi rAPcik. Wdr>x,y< 11:11 `~Y")mi ~ynIb' Wdr>x,y<w> ga;v.yI aWh-yKi(
hd"WhywI) lae_r"f.yI tyBe hm'r>mib.W ~yIr:p.a, vx;k;b. ynIbUbs' . 12:1 s `hw")hy>-~aun> ~h,yTeB-' l[; ~yTib.v;Ahw>
dvow" bz"K' ~AYh;-lK' ~ydIq' @dErow> x:Wr h[,ro ~yIr:p.a, 12:2 `!m")a/n< ~yviAdq.-~[iw> lae- ~[i dr" d[o
dqop.liw> hd"_Why>-~[i hw"hyl;( byrIw> 12:3 `lb'(Wy ~yIr:c.mil. !m,v,w> Wtrok.yI rWVa-; ~[i tyrIb.W hB,_r>y:
12:5 `~yhi(l{a/ ta, hr"f' AnAab.W wyxi_a-' ta, bq:[' !j,B,B; 12:4 `Al* byviy" wyl'l'[]m;K. wyk'r"d>Ki bqo[]y-: l[;(
yhel{a/ hw"hyw:) 12:6 `WnM'([i rBEd:y> ~v'w> WNa,c'm.yI lae-tyBe( Al+-!N<x;t.YIw: hk'B' lk'Y Uw: %a'l.m-; la, rf;Y"w"
`dymi(T' ^yh,l{a-/ la, hWEq;w> rmov. jP'v.miW ds,x, bWv+t' ^yh,l{aBe hT'a;w> 12:7 `Ar*k.zI hw"hy> tAa+bC' .h;
yli_ !Aa ytiac'm' yTir>v;[' %a: ~yIr:p.a, rm,aYOw: 12:9 `bhe(a' qvo[]l; hm'r>mi ynEz>amo Ady"B. ![;nK: . 12:8
^b.yvi(Aa d[o ~yIr"+c.mi #r<a,me ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa'w> 12:10 `aj.x-e( rv,a] !wO[' yli- Wac.m.yI al{ y[;ygIy>-lK'
`hM,(d:a] ~yaiybiN>h; dy:b.W ytiyBe_r>hi !Azx' ykinOa'w> ~yaiybiN>h-; l[; yTir>B;dIw> 12:11 `d[e(Am ymeyKi ~ylih'a\b'
`yd"(f' ymel.T; l[; ~yLig :K. ~t'AxB.z>mi ~G: WxBe_zI ~yrIw"v. lG"l.GIB; Wyh' aw>v-" %a; !w<a' d['l.G-I ~ai 12:12
hw"hy> hl'[/h, aybin"b.W 12:14 `rm")v' hV'aib.W hV'aiB. laer"f.yI dbo[]Y:w: ~r"_a] hdEf. bqo[]y: xr:b.YIw: 12:13
AtP'r>x,w> vAJyI wyl'[' wym'd"w> ~yrI+Wrm.T; ~yIr:p.a, sy[ik.hi 12:15 `rm")v.nI aybin"b.W ~yIr"+c.Mimi laer"f.y-I ta,
hT'[;w> 13:2 `tmo)Y"w: l[;B;B; ~v;a.Y<w: lae_r"f.yIB. aWh af'n" tter> ~yIr:p.a, rBEd:K. 13:1 `wyn")doa] Al byviy"
~he ~h,l' hL{+Ku ~yvir"x' hfe[]m; ~yBic;[] ~n"Wbt.Ki ~P' s .K;mi hk'S em; ~h,l' Wf[.Y:w: ajox]l; WpsiAy
r[Es oy> #moK. %lE+ho ~yKiv.m; lJ;k;w> rq,B-o !n:[]K; Wyh.yI) !kel' 13:3 `!Wq)V'yI ~ylig "[] ~d"a' yxeb.zO ~yrIm.ao
[d"te al{ ytil'Wz* ~yhil{awE ~yIr"+c.mi #r<a,me ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa'w> 13:4 `hB'(rUa]me !v"['k.W !r<GOmi
W[b.f' W[B'f.YIw: ~t'y[ir>m;K. 13:6 `tAb)aul.T; #r<a,B. rB"+d>MiB; ^yTi[.d:y> ynIa] 13:5 `yTi(l.Bi !yIa: [:yviAmW
10:1

373

bdoK. ~veG>p.a, 13:8 `rWv)a' %r<D-< l[; rmEn "K. lx;v-'_ AmK. ~h,l' yhia/w" 13:7 `ynIWx)kev. !KE- l[; ~B'_li ~r'Y"w:
ybi-yKi( laer"f.yI ^t.x,vi( 13:9 `~[e(Q.b;T. hd<F 'h; tY:x; aybil'K. ~v' ~lek.aow> ~B'_li rAgs. [r:q.a,w> lWKv;
%l,m, yLi- hn"T. T'r>m;a' rv<a] ^yj,p.vow> ^yr<_[-' lk'B. ^[]yvi(Ayw> aApae ^K.l.m; yhi a/ 13:10 `^r<)z>[,b.
`At*aJ'x; hn"Wpc. ~yIr"p.a, !wO[] rWrc' 13:12 s `yti(r"b.[,B. xQ:a,w> yPia;B. %l,m, ^l-. !T,a,( 13:11 `~yrI)f'w>
lAav. dY:mi 13:14 `~ynI)B' rB:v.miB. dmo[]y-: al{) t[e- yKi( ~k'x' al{ !be-aWh Al+ Waboy" hd"leAy* yleb.x, 13:13
!BE aWh yKi 13:15 `yn")y[eme rtES 'yI ~x;nO lAav. ^b.j'q") yhia/ tw<m' ^yr<b'd> yhia/ ~le_ag' >a, tw<M"mi ~DEp.a,
hs,v.yI aWh Any"[.m; br:x/y<w> ArAqm. vAbyEw> hl,[o rB"d>Mimi hw"hy> x:Wr ~ydIq' aAby" ayrI+p.y: ~yxia;
WvJ'rUy> ~h,ylel.[o WlPoyI br<x,B; h'yh,_l{aBe( ht'r>m' yKi !Arm.vo) ~v;a.T, 14:1 `hD"(m.x, yliK-. lK' rc:Aa
~k,M'[i Wxq. 14:3 `^n<)wO[]B; T'l.v;k' yKi ^yh,_l{a/ hw"hy> d[; laer"f.yI hb'Wv 14:2 p `W[Q")buy> wyt'AYrIh'w>
14:4 `Wnyte(p'f. ~yrIp' hm'L.v;n>W* bAj-xq;w> !wO[' aF'Ti lK' wyl'ae Wrm.ai hw"+hy>-la, WbWvw> ~yrIb'D>
^B-. rv,a] WnydE_y" hfe[]m;l. Wnyhel{a/ dA[ rm;anO- al{w> bK'r>nI al{ sWs-l[; Wn[eyviAy al{ rWVa;
laer"f.yIl. lJ;k; hy<h.a, 14:6 `WNM,(mi yPia; bv' yKi hb'_d"n> ~beh]ao ~t'b'Wvm. aP'r>a, 14:5 `~At)y" ~x;rUy>
14:8 `!An*b'L.K; Al x:(yrEw> Ad=Ah tyIZ:k; yhiywI wyt'Aqn>yO* Wkl.yE) 14:7 `!An*b'L.K; wyv'r"v' %y:w> hN"+v;AV)K; xr:p.yI
dA[ yLi- hm; ~yIr:p.a, 14:9 s `!An*b'l. !yyEK. Ark.zI !p,G"+k; Wxr>p.yIw> !g"d" WYx;y> ALcib. ybev.yO Wbvuy"
hL,ae !bE)y"w> ~k'x' ymi 14:10 `ac'(m.nI ^y>r>P, yNIM<mi !n"[]r:( vArb.Ki ynIa] WNr<Wva]w: ytiynI[' ynIa] ~yBi_c;[]l'(
`~b'( Wlv.K'yI ~y[iv.poW ~b' Wkl.yE ~yqiDIc;w> hw"hy> yker>D: ~yrI v'y-> yKi( ~[e_d"yE)w> !Abn"

lawy
Joel
ybev.Ay lKo WnyzIa]h;(w> ~ynIqZe >h; tazO-W[m.vi 1:2 `lae(WtP.-!B, laeAy-la, hy"h' rv<a] hw"hy>-rb;D> 1:1
~h,ynEb.li ~k,ynEb.W WrPEs+ ; ~k,ynEb.li h'yl,[ ' 1:3 `~k,(ytebo)a] ymeyBi ~aiw> ~k,ymeyBi( taZO ht'y>h"h, #r<a'_h'
lk;a' ql,Y<h; rt,y<w> ql,Y"+h; lk;a' hB,r>a;h' rt,y<w> hB,r>a;h'( lk;a' ~z"G"h; rt,y< 1:4 `rxE)a; rAdl. ~h,ynEb.W
yAg-yKi( 1:6 `~k,(yPimi tr:k.nI yKi sysi[-' l[; !yIy+" ytev-o lK' Wlliyhew> Wkb.W ~yrIAKvi WcyqIh' 1:5 `lysi(x'h,
hM'v;l. ynIp.G: ~f' 1:7 `Al* aybil' tA[L.t;m.W* hyEr>a; yNEvi wyN"vi rP"s+ .mi !yaew> ~Wc[' ycir>a-; l[; hl'['
l[;B-; l[; qf;- tr;gU)x] hl'Wtb.Ki ylia/ 1:8 `h'yg<)yrIf' WnyBil.hi %yliv.hiw> Hp'f'x] @fox' hp'_c'q.li ytin"aet.W
hd<f' dD:vu 1:10 `hw")hy> yter>v'm. ~ynIh]Koh; Wlb.a'( hw"+hy> tyBemi %s,n<w" hx'n>mi tr:k.h' 1:9 `h'yr<(W[n>
~ymir>Ko* Wlyliyhe ~yrIK'ai Wvybiho 1:11 `rh")c.yI ll;m.au vAryTi vybiAh !g"D" dD:vu yKi hm'_d"a] hl'b.a'
!AMrI hl'l'_m.au hn"aeT.h;w> hv'ybiAh !p,G<h; 1:12 `hd<(f' ryciq. db;a' yKi hr"_[of-. l[;w> hJ'x-i l[;
Wdp.siw> Wrg>xi 1:13 s `~d"(a' ynEB-. !mi !Aff' vybih-o yKi( Wvbey" hd<F'h; yce[-] lK' x:WPt;w> rm"T-' ~G:
~k,yhel{a/ tyBemi [n:m.nI yKi yh'_l{a/ yter>v'm. ~yQiF ;b; Wnyli WaBo x:Bez>mi yter>v'm. Wlyliyhe ~ynIh]Koh;
~k,_yhel{a/ hw"hy> tyBe #r<a'h' ybev.yO lKo ~ynIqez> Wps.ai hr"c'[] War>qi ~Ac-WvD>q; 1:14 `%s,n")w" hx'n>mi

374

WnynEy[e dg<n< aAlh] 1:16 `aAb)y" yD:v;mi dvok.W hw"hy> ~Ay bArq' yKi ~AY=l; Hh'a] 1:15 `hw")hy>-la, Wq[]z:w>
tArc'ao) WMv;n" ~h,yteporg> >m, tx;T; tAdrUp. Wvb.[' 1:17 `lygI)w" hx'm.fi Wnyhel{a/ tyBemi tr"_k.nI lk,ao
~h,_l' h[,r>mi !yae yKi rq'b ' yrEd>[, Wkbon" hm'heb. hx'n>aN, <-hm; 1:18 `!g")D" vybiho yKi tAr+gUM.m; Wsr>h,n<
hj'h]li hb'h'l,w> rB'd>mi tAan> hl'k.a'( vae yKi ar"_q.a, hw"hy> ^yl,ae 1:19 `Wmv'(a.n< !aCoh; yrEd>[-, ~G:
tAan> hl'k.a' vaew> ~yIm' yqeypia] Wvb.y") yKi ^yl,_ae gAr[]T; hd<f' tAmh]B-; ~G: 1:20 `hd<F( 'h; yce[-] lK'
ab'- yKi( #r<a'_h' ybev.yO lKo WzG>r>yI yvid>q' rh:B. W[yrIh'w> !AYciB. rp'Av W[q.Ti 2:1 p `rB")d>Mih;
br: ~[; ~yrI+h'h-,( l[; frUP' rx;v;K. lp,r"[]w: !n"[' ~Ay hl'pea]w: %v,xo ~Ay 2:2 `bAr)q' yKi hw"hy>-~Ay
hl'k.a' wyn"p'l. 2:3 `rAd*w" rAD ynEv-. d[; @seAy al{ wyr"x]a;(w> ~l'A[h'- !mi hy"h.nI) al{ WhmoK' ~Wc['w>
hj'yleP-. ~g:w> hm'm'v. rB:d>mi wyr"x]a;(w> wyn"p'l. #r<a'h' !d<[-e !g:K. hb'_h'l,( jhel;T. wyr"x]a;w> vae
yvear"-l[; tAbK'r>m; lAqK. 2:5 `!Wc)Wry> !KE ~yvir"p'k.W Whae_r>m; ~ysiWs haer>m;K. 2:4 `AL* ht'y>h-" al{
Wlyxiy" wyn"P'mi 2:6 `hm'(x'l.mi %Wr[/ ~Wc[' ~[;K. vq"+ hl'k.ao vae bh;l; lAqK. !Wd Qer:y> ~yrIh'h,(
wyk'r"d>Bi vyaiw> hm'_Ax Wl[]y: hm'x'l.mi yven>a;K. !WcrUy> ~yrIABgIK. 2:7 `rWr)ap' WcB.qi ~ynIP-' lK' ~yMi_[;
xl;V,h; d[;b.W !Wk+leyE) AtLs' im.Bi rb,G< !Wqx'd>yI al{ wyxia' vyaiw> 2:8 `~t'(Axr>ao !WjB.[;y> al{w> !WkleyE)
2:10 `bN")G:K; Waboy" ~ynIALx;h; d[;B. Wl+[]y: ~yTiB'B; !WcrUy> hm'AxB;( WQvoy" ry[iB' 2:9 `W[c'(b.yI al{ WlPoyI
AlAq !t:n" hw"hyw:) 2:11 `~h'g( >n" Wps.a' ~ybik'Akw> Wrd"q' x:rEy"w> vm,v, ~yIm"+v' Wv[]r" #r<a, hz"g>r" wyn"p'l.
ymiW daom. ar"Anw> hw"hy>-~Ay lAdg"-yKi( Ar+b'd> hfe[o ~Wc[' yKi WhnEx]m; daom. br: yKi Alyxe ynEp.li
W[r>qiw> 2:13 `dPes( .mib.W ykib.b.W ~Acb.W ~k,_b.b;l-. lk'B. yd:[' Wbvu hw"hy>-~aun> hT'[-; ~g:w> 2:12 `WNl,(ykiy>
ds,x-, br:w> ~yIP;a; %r<a, aWh ~Wxr:w> !WNx;-yKi( ~k,_yhel{)a/ hw"hy>-la, WbWvw> ~k,ydEg>B-i la;w> ~k,b.b;l.
hw"hyl; %s,n<w" hx'n>mi hk'r"B. wyr"x]a;( ryai v.hiw> ~x'_nIw> bWvy" [;dEAy ymi 2:14 `h['(r"h-' l[; ~x'nIw>
Wcb.qi lh'q' WvD>q; ~['- Wps.ai 2:16 `hr"(c'[] War>qi ~Ac-WvD>q; !AY=ciB. rp"Av W[q.Ti 2:15 p `~k,(yhel{a/
x:Bez>Mil;w> ~l'Wah' !yBe 2:17 `Ht'(P'xume hL'k;w> Ard>x,me( !t'x' aceyE ~yId"+v' yqEn>yOw> ~ylil'A[) Wps.ai ~ynIqez>
hP'r>x,l. ^t.l'x]n: !TeT-i la;w> ^M,[-; l[; hw"hy> hs'Wx Wrm.ayOw>) hw"+hy> yter>v'm. ~ynIh]Koh; WKb.yI
`AM*[-; l[; lmox.Y:w: Ac=r>a;l. hw"hy> aNEq;y>w: 2:18 `~h,(yhel{a/ hYEa; ~yMi[;b'( Wrm.ayO hM'l' ~yIAG ~B'- lv'm.li
At=ao ~T,[.b;f.W rh'c.YIh;w> vAryTih;w> !g"D"h-; ta, ~k,l' x;le vo ynIn>hi AM[;l. rm,aYOw: hw"hy> ![;Y:w: 2:19
#r<a,- la, wyTix.D:hiw> ~k,yle[]me qyxir>a; ynIApC.h-; ta,w>) 2:20 `~yI)AGB; hP'r>x, dA[ ~k,t.a, !Tea-, al{w>
Atn"x]c; l[;t;w> Ava.b' hl'['w> !Ar+x]a;(h' ~Y"h-; la, Apsow> ynImod> Q;h; ~Y"h-; la, wyn"P-' ta, hm'm'v.W hY"ci
War>yTi-( la; 2:22 `tAf)[]l; hw"hy> lyDIg >h-i yKi( yxim'f.W yliyGI hm'_d"a] yair>yTi-( la; 2:21 `tAf)[]l; lyDIg >hi yKi
!AYci ynEb.W 2:23 `~l'(yxe Wnt.n" !p,g<w" hn"aeT. Ayr>pi af'n" #[e-yKi( rB"+d>mi tAan> Wav.d" yKi yd:f' tAmh]B;
hr<Am ~v,G< ~k,l' dr<AYw: hq"+d"c.li hr<AMh;-ta, ~k,l' !t:n-" yKi( ~k,yhel{)a/ hw"hyB; Wxm.fiw> WlyGI
~k,l' yTim.L;viw> 2:25 `rh")c.yIw> vAryTi ~ybiq'y>h; Wqyvihew> rB"+ tAnr"G\h; Wal.m'W 2:24 `!Av)arIB' vAql.m;W
2:26 `~k,(B' yTix.L;vi rv<a] lAdG"h; yliyxe ~z"+G"h;w> lysix'h,w> ql,Y<h; hB,r>a;h'( lk;a' rv,a] ~ynIV'h-; ta,
ayli_p.h;l. ~k,M'[i hf'[-' rv,a] ~k,yhel{a/ hw"hy> ~ve - ta, ~T,l.L;hiw> [:Abf'w> lAka' ~T,l.k;a]w:
dA[+ !yaew> ~k,yhel{a/ hw"hy> ynIa]w: ynIa' laer"f.yI br<q<b. yKi ~T,[.d:ywI 2:27 `~l'(A[l. yMi[; Wvboy-E al{w>
~k,ynEB. WaB.nIw> rf'B-' lK'-l[; yxiWr-ta, %APv.a, !ke- yrEx]a;( hy"h'w> 3:1 s `~l'(A[l. yMi[; Wvboy-E al{w>
tAx+p'V.h-; l[;w> ~ydIb'[]h-'( l[; ~g:w> 3:2 `Wa)r>yI tAnyOz>x, ~k,yrEWxB; !Wml{x]y: tAml{x] ~k,ynEq.zI ~k,_yteAn*b.W
`!v")[' tArm]yti(w> vaew" ~D" #r<a'_b'W ~yIm:V'B; ~ytip.Am) yTit;n")w> 3:3 `yxi(Wr-ta, %APv.a, hM'heh' ~ymiY"B;
lKo hy"h'w> 3:5 `ar"(ANh;w> lAdG"h; hw"hy> ~Ay aAB ynEp.li ~d"_l. x;rEY"h;w> %v,xol. %pEh'yE vm,V,h; 3:4
hw"hy> rm:a' rv,a]K;( hj'ylep. hy<h.Ti( ~Il;v'WrybiW !AYc-i rh;B. yKi jle_M'yI hw"hy> ~veB. ar"q.y-I rv,a]
byvia' bWva' rv<a] ayhi_h; t[eb'W hM'heh' ~ymiY"B; hNE hi yKi 4:1 `arE(qo hw"hy> rv<a] ~ydIyrIF.b;W
yTij.P;v.nIw> jp'_v'Ah)y> qm,[-e la, ~yTid>r:Ahw> ~yIAGh;-lK'-ta, yTic.B;qiw> 4:2 `~Il'(v'WrywI hd"Why> tWbv-. ta,
lr"_Ag WDy: yMi[-; la,w> 4:3 `WqLe(xi ycir>a-; ta,w> ~yIAGb; WrZ>Pi rv<a] laer"f.yI yti l'x]n:w> yMi[-; l[; ~v' ~M'[i
tAlyliG> lkow> !Adyciw> rco yli ~T,a-; hm' ~g:w> 4:4 `WT)v.YIw: !yIY:b; Wrk.m' hD"l.Y:h;w> hn"AZB; dl,Y<h; WnT.YIw:

375

~k,l.muG> byvia' hr"hem. lq: yl;[' ~T,a; ~yli m.G-O ~aiw> yl'[' ~ymiL.v;m. ~T,a; lWmG>h; tv,l'_P.
ynEb.W 4:6 `~k,(ylek.yhel. ~t,abeh] ~ybiJ oh; yD:m;x]m;(W ~T,_x.q;l. ybih'z>W yPis .K-; rv,a] 4:5 `~k,(v.aroB.
~r"y[im. ynIn>hi 4:7 `~l'(WbG> l[;me ~q"yxir>h; ![;m;l. ~ynI+w"Y>h; ynEb.li ~T,r>k;m. ~Il;v'Wry> ynEb.W hd"Why>
~k,ynEB-. ta, yTir>k;m'W 4:8 `~k,(v.aroB. ~k,l.mug> ytibovih]w: hM'v'_ ~t'ao ~T,r>k;m-. rv,a] ~AqM'h-; !mi
4:9 s `rBE)DI hw"hy> yKi qAx+r" yAG-la, ~yIab'v.li ~Wrk'm.W hd"Why> ynEB. dy:B. ~k,yteAn*B-. ta,w>
WTKo 4:10 `hm'(x'l.Mih; yven>a; lKo Wl[]y:) WvG>yI ~yrIABGIh; Wry[ih' hm'_x'l.mi WvD>q; ~yIAGB; tazO-War>qi
~yIAGh;-lk'( Wabow" WvW[ 4:11 `ynIa") rABGI rm:ayO vL'x;h;( ~yxi_m'r>li ~k,ytero)m.z>m;W tAbr"x]l;( ~k,yTeai
~v' yKi jp'_v'Ah)y> qm,[-e la, ~yIAGh; Wl[]y:w> WrA[yE 4:12 `^yr<(ABGI hw"hy> tx;n>h:) hM'v' WcB'_q.nIw> bybiS 'mi
tG: ha'l.m-' yKi( Wdr> Wa)Bo ryci_q' lv;b' yKi lG"m; Wxl.vi 4:13 `bybi(S'mi ~yIAGh;-lK'-ta, jPov.li bveae
hw"hy> ~Ay bArq' yKi #Wr+x'h,( qm,[eB. ~ynIAmh] ~ynIAmh] 4:14 `~t'(['r" hB'r: yKi ~ybiq'y>h; Wqyvihe
~Il;v'WrymiW ga'v.yI !AYCimi hw"hyw: 4:16 `~h'g( >n" Wps.a' ~ybik'Akw> Wrd"+q' x;rEy"w> vm,v, 4:15 `#Wr)x'h, qm,[eB.
ynIa] yKi ~T,[.d:ywI) 4:17 `lae(r"f.yI ynEb.li zA[m'W AM[;l. hs,x]m;( hw"hyw:) #r<a'_w" ~yIm:v' Wv[]r"w> AlAq !TEyI
4:18 s `dA[) Hb' Wrb.[;y-:) al{ ~yrIz"w> vd<qo ~Il;v'Wry> ht'y>h'w> yvi_d>q-' rh; !AYciB. !kEvo ~k,yhel{a/ hw"hy>
~yIm"+ Wkl.yE hd"Why> yqEypia-] lk'w> bl'x' hn"k.l;Te tA[b'G>h;w> sysi[' ~yrIh'h, Wp J.yI aWhh; ~AYb; hy"h'w>
rB:d>mil. ~Ada/w< hy<h.ti( hm'm'v.li ~yIr:c.mi 4:19 `~yJi(Vih; lx;n-: ta, hq"v.hiw> aceyE hw"hy> tyBemi !y"[.m;W
bve_Te ~l'A[l. hd"WhywI 4:20 `~c'(r>a;B. ayqIn-" ~d" Wkp.v-' rv,a] hd"Why> ynEB. sm;x]me( hy<+h.Ti( hm'm'v.
`!AY*ciB. !kEvo hw"hyw:) ytiyQE+n-I al{) ~m'D" ytiyQEnIw> 4:21 `rAd*w" rAdl. ~Il;v'WrywI

swm[
Amos
hY"Z I[u ymeyBi laer"f.y-I l[; hz"x' rv,a] [;Aq+T.mi ~ydIqN. Ob; hy"h-' rv,a] sAm[' yrEb.DI 1:1
hw"hy> rm;aYOw: 1:2 `v[;r"(h' ynEp.li ~yIt:n"v. laer"f.yI %l,m, va'Ay-!B, ~[' b.r"y" ymeybiW hd"Why>-%l,m,(
rm:a' hKo 1:3 p `lm,(r>K;h; varo vbey"w> ~y[iroh' tAan> Wlb.a'(w> Al=Aq !TEyI ~Il;v'WrymiW ga'v.yI !AYCimi
lz<r>B;h; tAcrUx]B; ~v'WD-l[; WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> qf,M,d: y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy>
qf,M,D: x:yrIB. yTir>b;v'(w> 1:5 `dd"(h-] !B, tAnm.r>a; hl'k.a'w> lae_z"x] tybeB. vae yTix.L;viw> 1:4 `d['(l.GIh-; ta,
1:6 p `hw")hy> rm:a' hr"yqI ~r"a] ~[; Wlg"w> !d<[,_ tyBemi jb,ve %mEAtw> !w<a-' t[;q.Bimi bveAy yTir:k.hiw>
hm'lev. tWlG" ~t'Alg>h-; l[; WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> hZ"[; y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo
dADv.a;me( bveAy yTir:k.hiw> 1:8 `h'yt,(nOm.r>a; hl'k.a'w> hZ"+[; tm;AxB. vae yTix.L;viw> 1:7 `~Ad)a/l, ryGIs .h;l.
`hwI)hy> yn"doa] rm:a' ~yTiv.liP. tyrIaev. Wdb.a'(w> !Arq.[-, l[; ydIy" ytiAbyvih]w: !Al+q.v.a;me( jb,ve %mEAtw>
tWlG" ~r"yGIs.h-; l[;( WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> rco- y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo 1:9 p
1:11 p `h'yt,(nOm.r>a; hl'k.a'w> rco= tm;AxB. vae yTix.L;viw> 1:10 `~yxi(a; tyrIB. Wrk.z" al{w> ~Ada/l, hm'lev.
wyxia' br<x,b; Apd>r-" l[; WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> ~Ada/ y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo
hl'k.a'w> !m"+yteB. vae yTix.L;viw> 1:12 `xc;n<) hr"m'v. Atr"b.[w, > APa; d[;l' @roj.YIw: wym'x]r: txeviw>
WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> !AM[-; ynE)b. y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo 1:13 p `hr"(c.B' tAnm.r>a;
hl'k.a'w> hB'r: tm;AxB. vae yTiC;hiw> 1:14 `~l'(WbG>-ta, byxir>h; ![;m;l. d['l.GIh; tArh' ~['q.B-i l[;

376

wyr"f'w> aWh hl'_AGB; ~K'l.m; %l:h'w> 1:15 `hp'(Ws ~AyB. r[;s;B. hm'x'l.mi ~AyB. h['Wrt.Bi h'yt,_Anm.r>a;
WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w> ba'Am y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo 2:1 p `hw")hy> rm:a' wD"x.y:
tmeW tAY=rIQ.h; tAnm.r>a; hl'k.a'w> ba'AmB. vae- yTix.L;viw> 2:2 `dyFi(l; ~Ada-/ %l,m,( tAmc.[; Apr>f-' l[;
rm:a' AM[i gArh/a, h'yr<f-' lk'w> HB'_r>Qimi jpeAv yTir:k.hiw> 2:3 `rp")Av lAqB. h['Wrt.Bi ba'Am !Aav'B.
~s'a\m'-l[;( WNb,_yvia] al{ h['B'ra> ;-l[;w> hd"Why> y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo 2:4 p `hw")hy>
yTix.L;viw> 2:5 `~h,(yrEx]a; ~t'Aba] Wkl.h-' rv,a] ~h,ybez>Ki ~W[t.Y:w: Wrm'v' al{ wyQ'xuw> hw"hy> tr:AT-ta,
laer"f.yI y[ev.Pi hv'l{v-. l[; hw"hy> rm:a' hKo 2:6 p `~Il'(v'Wry> tAnm.r>a; hl'k.a'w> hd"_WhyBi( vae
~ypia]Voh; 2:7 `~yIl")[]n: rWb[]B; !Ayb.a,w> qyDIc; @s,K,B; ~r"k.m-i l[; WNb,_yvia] al{ h['B'r>a-; l[;w>
lLex; ![;m;l. hr"[N] :h-:) la, Wkl.yE) wybia'w> vyaiw> WJ+y: ~ywIn"[] %r<d<w> ~yLiD: varoB. #r<a-, rp;[-] l[;
`~h,(yhel{a/ tyBe WTv.yI ~yviWn[] !yyEw> x:Be_z>m-i lK' lc,ae WJy: ~ylibux] ~ydIg "B-. l[;w> 2:8 `yvi(d>q' ~ve- ta,
~ynI+ALa;K'( aWh !sox'w> Ahb.G" ~yzIr"a] Hb;gOK. rv,a] ~h,ynEP.mi yrImoa/h-'( ta, yTid>m;v.hi ykinOa'w> 2:9
~k,t.a, %leAaw" ~yIr"+c.mi #r<a,me ~k,t.a, ytiyle[/h, ykinOa'w> 2:10 `tx;T'(mi wyv'r"v'w> l[;M;mi Ayr>Pi dymiv.a;w"
~k,yrEWxB;miW ~yaiybin>li ~k,ynEB.mi ~yqIa'w" 2:11 `yrI)moa/h' #r<a-, ta, tv,r<l' hn"v' ~y[iB'r>a; rB'd>MiB;
~yaiybiN>h-; l[;w> !yIy"+ ~yrIzNI >h-; ta, Wqv.T;w: 2:12 `hw")hy>-~aun> laer"f.yI ynEB. tazO-!yae( @a:h; ~yrI+zIn>li
Hl' ha'lem.h;( hl'g "[]h' qy[iT' rv<a]K; ~k,_yTex.T; qy[ime ykinOa' hNE hi 2:13 `Wa)bN. "Ti al{ rmoale ~t,yWIci
tv,Q,h; fpetow> 2:15 `Av*p.n: jLem;y-> al{ rABgIw> Ax=Ko #Mea;y-> al{ qz"x'w> lQ'mi sAnm' db;a'w> 2:14 `rymi(['
~yrI+ABGIB; ABli #yMia;w> 2:16 `Av*p.n: jLem;y> al{ sWSh; bkerow> jLe_m;y> al{ wyl'g >r:B. lq:w> dmo[]y: al{
ynEB. ~k,yle[] hw"hy> rB<DI rv,a] hZ<h; rb"D"h-; ta, W[m.vi 3:1 p `hw")hy>-~aun> aWhh-; ~AYB; sWny" ~Ar['
lKomi yTi[.d:y" ~k,t.a, qr: 3:2 `rmo*ale ~yIr:c.mi #r<a,me ytiyle[/h, rv<a] hx'P'v.Mih-; lK' l[; lae_r"f.yI
yTil.Bi wD"_x.y: ~yIn:v. Wkl.yEh] 3:3 `~k,(ytenO*wO[-] lK' tae ~k,yle[] dqop.a, !Ke-l[; hm'_d"a]h' tAxP.v.mi
`dk'(l-' ~ai yTil.Bi Atn"[oM.mi AlAq rypiK. !TeyIh] Al+ !yae @r<j,w> r[;Y:B; hyEr>a; ga;v.yIh] 3:4 `Wd['(An-~ai
3:6 `dAK)l.yI al{ dAkl'w> hm'd"a]h' !mi xP;-hl,[]y:)h] Hl'_ !yae vqEAmW #r<a'h' xP;- l[; rAPci lPotih] 3:5
al{ yKi 3:7 `hf'([' al{ hw"hyw: ry[iB. h['r" hy<h.T-i ~ai Wdr"_x/y< al{ ~['w> ry[iB. rp'Av [q:T'y-I ~ai
ar"_yyI al{ ymi ga'v' hyEr>a; 3:8 `~yai(ybiN>h; wyd"b'[-] la, AdAs hl'G-" ~ai yKi rb"+D" hwIhy> yn"doa] hf,[]y:
#r<a,B. tAnm.r>a-; l[;(w> dADv.a;B. tAnm.r>a-; l[; W[ymiv.h; 3:9 `abeN( "yI al{ ymi rB,DI hwIhy> yn"doa]
3:10 `HB'(r>qiB. ~yqIWv[]w: Hk'AtB. tABr: tmoWhm. War>W !Arm.vo yrEh-' l[; Wps.a'(he Wrm.aiw> ~yIr"+c.mi
rm;a' hKo !kel' 3:11 p `~h,(yteAn*m.r>a;B. dvow" sm'x' ~yrIc.Aa)h' hw"+hy>-~aun> hx'kon-> tAf[] W[d>y-" al{)w>
rv,a]K; hw"hy> rm:a' hKo 3:12 `%yIt")Anm.r>a; WZbon"w> %ZE[u %Memi drIAhw> #r<a'_h' bybis .W rc: hwIhy> yn"doa]
!Arm.voB. ~ybiv.YO*h; laerf" .yI ynEB. WlcN. "yI !KE !z<a=-o ld:b. Aa ~yI[:r"k. yTev. yrIa]h' yPimi h[,roh' lyCiy:
`tAa)bC' .h; yhel{a/ hwIhy> yn"doa-] ~aun> bqo+[]y:) tybeB. Wdy[ih'w> W[m.vi 3:13 `fr<['( qv,m,d>biW hJ'mi ta;p.Bi
x:Bez>Mih; tAnr>q; W[D>g>nIw> lae- tyBe( tAxB.z>m-i l[; yTid>q;p'(W wyl'_[' laer"f.y-I y[e(v.pi ydIq.P' ~AyB. yKi 3:14
~yBir: ~yTiB' Wps'w> !Veh; yTeB' Wdb.a'w> #yIQ"+h; tyBe- l[; @r<xoh-; tybe ytiyKehiw> 3:15 `#r<a'(l' Wlp.n"w>
tAcc.roh' ~yLiD: tAqv.[oh' !Arm.vo) rh:B. rv,a] !v'B'h; tArP' hZ<h; rb"D"h; W[m.vi 4:1 s `hw")hy>-~aun>
~ymiy" hNEhi yKi Avd>q'B. hwIhy> yn"doa] [B;v.nI 4:2 `hT,(v.nIw> ha'ybih' ~h,ynEdo*a]l; trom.aoh' ~ynI+Ayb.a,
HD"g_ >n< hV'ai hn"ac,Te ~ycir"p.W 4:3 `hg")WD tArysiB. !k<t.yrIx]aw; > tANciB. ~k,t.a, aF'nIw> ~k,_yle[] ~yaiB'
Waybih'w> [:vo+p.li WBr>h; lG"l.GIh; W[v.piW lae-tybe( WaBo 4:4 `hw")hy>-~aun> hn"Amr>h;h; hn"T<k.l;v.hiw>
yKi W[ymi_v.h; tAbd"n> War>qiw> hd"AT #mex'me( rJEq;w> 4:5 `~k,(ytero)f.[.m; ~ymiy" tv,l{v.li ~k,yxeb.zI rq,Bol;
~k,yrE[-' lk'B. ~yIN:vi !Ayq.nI ~k,l' yTit;n" ynIa-] ~g:w> 4:6 `hwI)hy> yn"doa] ~aun> laer"f.yI ynEB. ~T,b.h;a] !kE
~K,mi yTi[.n:m' ykinOa' ~g:w> 4:7 `hw")hy>-~aun> yd:[' ~T,b.v-; al{)w> ~k,_ytemo)Aqm. lkoB. ~x,l, rs,xow>
ryji_m.a; al{ tx;a; ry[i- l[;w> tx'a, ry[i- l[; yTir>j;m.hiw> ryciQ'l; ~yvid"x\ hv'l{v. dA[B. ~v,Gh< ;-ta,
~yrI[' vl{v' ~yIT;v. W[n"w> 4:8 `vb'(yTi h'yl,[' ryjim.t-; al{-) rv<)a] hq"l.x,w> rjeM'Ti tx;a; hq"l.x,
~k,t.a, ytiyKehi 4:9 `hw")hy>-~aun> yd:[' ~T,b.v-; al{)w> W[B'_f.yI al{w> ~yIm: tATv.li tx;a; ry[i- la,

377

yd:[' ~T,b.v-; al{)w> ~z"+G"h; lk;ayO ~k,yteyzEw> ~k,ynEaet.W ~k,ymer>k;w> ~k, yteANG: tABr>h; !Aqr"YEb;W !ApD"ViB;
ybiv. ~[i ~k,yrEWxB; br<xb, ; yTig>r:h' ~yIr:c.mi %r<d<B. rb,D< ~k,b' yTix.L;vi 4:10 s `hw")hy>-~aun>
~k,b' yTik.p;h' 4:11 `hw")hy>-~aun> yd:[' ~T,b.v-; al{)w> ~k,P.a;b.W* ~k,ynEx]m; vaoB. hl, []a;w" ~k,_yseWs)
yd:[' ~T,b.v-; al{)w> hp'_rFE .mi lC'mu dWaK. Wyh.Tiw: hr"mo[-] ta,w> ~dos .-ta, ~yhil{a/ tk;Peh.m;K.
^yh,l{a-/ tar:q.li !AKhi %L'- hf,[/a,( tazO- yKi( bq,[e lae_r"f.yI ^L-. hf,[/a, hKo !kel' 4:12 s `hw")hy>-~aun>
%rEdow> hp'y[e rx;v; hfe[o AxFe-hm; ~d"a'l. dyGIm;W x:Wr arEboW ~yrIh' rceAy hNEhi yKi 4:13 `lae(r"f.yI
afenO ykinOa' rv,a] hZ<h; rb"D"h-; ta, W[m.vi 5:1 s `Am)v. tAab'c-. yhe(l{a/ hw"hy> #r<a'_ ytem\B-' l[;
!yae Ht'm'd>a-; l[; hv'J .nI lae_r"f.yI tl;WtB. ~Wq @ysiAt-al{) hl'p.n") 5:2 `lae(r"f.yI tyBe hn"yqi ~k,yle[]
ha'me taceAYh;w> ha'_me ryaiv.T; @l,a, taceYOh; ry[ih' hwIhy> yn"doa] rm;a' hko yKi 5:3 `Hm'(yqim.
5:5 `Wy*x.wI) ynIWvr>DI lae_r"f.yI tybel. hw"hy> rm: a' hko yKi 5:4 s `lae(r"f.yI tybel. hr"f'[] ryaiv.T;
hl,g >yI hl{G" lG"l.GIh; yKi Wrbo=[]t; al{ [b;v, raEb.W Wabot' al{ lG"l.GIh;w> lae- tyBe( Wvr>d>T-i la;(w>
hB,k;m-. !yaew> hl'k.a'w> @seAy tyBe vaeK' xl;c.y-I !P, Wy=x.wI) hw"hy>-ta, Wvr>DI 5:6 `!w<a")l. hy<h.yI lae- tybe(W
%pEhow> lysik.W hm'yki hfe[o 5:8 `WxyNI)hi #r<a'l' hq"d"c.W jP'_v.mi hn"[]l;l. ~ykip.hoh; 5:7 `lae-( tybe(l.
5:9 s `Am)v. hw"hy> #r<a'h' ynEP. l[; ~keP.v.YIw:) ~Y"h;-yme(l. arEAQh; %yvi_x.h, hl'y>l: ~Ayw> tw<m'l.c; rq,Bol;
5:11 `Wb[e(t'y> ~ymiT' rbEdow> x:yki_Am r[;V;b; Wan>f' 5:10 `aAb)y" rc"b.mi l[; dvow> z['-_ l[; dvo gylib.M;h;
~b'_ Wbv.t-e al{w> ~t,ynIB. tyzIg " yTeB' WNM,mi Wxq.Ti rB;-ta;f.m;W lD"- l[; ~k,s .v;AB ![;y: !kel'
~k,_yteaJo)x; ~ymicu[]w: ~k,y[ev.Pi ~yBir: yTi[.d:y" yKi 5:12 `~n")yyE-ta, WTv.ti al{w> ~T,[.j;n> dm,x-, ymer>K;
t[e yKi ~Do+yI ayhih; t[eB' lyKif.M;h; !kel' 5:13 `WJ)hi r[;V;B; ~ynIAyb.a,w> rp,ko yxeq.l{ qyDIc; yrE r>co
rv<a]K; ~k,T.ai tAab'c-. yhe(l{a/ hw"hy> !ke- yhiywI Wy=x.Ti( ![;m;l. [r"- la;w> bAj-Wvr>DI 5:14 `ayhi( h['r"
tAab'c-. yhe(l{a/ hw"hy> !n:x/y< yl;Wa jP'_v.mi r[;V;b; WgyCih;w> bAj Wbh/a,w> [r"-Wan>fi 5:15 `~T,(r>m;a]
dPes .mi tAbxor-> lk'B. yn"doa] tAab'c. yhel{a/ hw"hy> rm;a-' hKo) !kel' 5:16 s `@sE)Ay tyrIaev.
~ymir"K-. lk'b.W 5:17 `yhin<) y[ed>Ay-la, dPes .miW lb,a-e la, rK'ai War>q'w> Ah=-Ah Wrm.ayO tAcWx-lk'b.W
~Ay ~k,l' hZ<- hM'l' hw"+hy> ~Ay-ta, ~yWIa;t.Mih; yAh 5:18 s `hw")hy> rm:a' ^B.r>qiB. rbo[/a-, yKi( dPes_ .mi
%m:s 'w> tyIB;h; ab'W bDo+h; A[g"p.W yrIa]h' ynEP.mi vyai sWny" rv,a]K; 5:19 `rAa*-al{w> %v,x-o aWh hw"hy>
ytianEf' 5:21 `Al* Hg:)n-O al{w> lpea'w> rAa=-al{w> hw"hy> ~Ay %v,x-o al{h] 5:20 `vx'N( "h; Akv'n>W ryQih-; l[; Ady"
hc,_r>a, al{ ~k,ytexon>miW tAl[o yli- Wl[]T-; ~ai yKi 5:22 `~k,(yterCo) .[;B. x:yrIa' al{w> ~k,_yGEx; yTis.a;m'
lG:yIw> 5:24 `[m'(v.a, al{ ^yl,b'n> tr:m.zIw> ^yr<_vi !Amh] yl;['me rsEh' 5:23 `jyBi(a; al{ ~k,yaeyrIm. ~l,v,w>
tyBe hn"v' ~y[iB'r>a; rB"d>Mib; yli- ~T,v.G:hI) hx'n>miW ~yxibZ' >h; 5:25 `!t")yae lx;n:K. hq"d"c.W jP'_v.mi ~yIM:K;
~t,yfi[] rv<a] ~k,yhel{a/ bk;AK ~k,_ymel.c; !WYKi taew> ~k,K.l.m; tWKsi tae ~t,af'n>W 5:26 `lae(r"f.yI
yAh 6:1 p `Am)v. tAab'c-. yhe(l{a/ hw"hy> rm:a' qf,M'_d:l. ha'l.h'me ~k,t.a, ytiyleg>hiw> 5:27 `~k,(l'
6:2 `lae(r"f.yI tyBe ~h,l' Wab'W ~yIAGh; tyviarE ybequn> !Ar+m.vo rh:B. ~yxi j.Boh;w> !AYciB. ~yNIn:a]V;h;
hL,aeh' tAkl'm.M;h-; !mi ~ybiAjh] ~yTv.liP-. tg: Wdr>W hB'_r: tm;x] ~V'mi Wkl.W War>W hnEl.k;( Wrb.[i
!ve tAJm-i l[; ~ybik.Vo)h; 6:4 `sm'(x' tb,v, !WvyGIT;w: [r"_ ~Ayl. ~yDIn:m.h;( 6:3 `~k,(l.buG>mi ~l'WbG> br:- ~ai
lb,N"+h; yPi- l[; ~yjir>Poh; 6:5 `qBe(r>m; %ATmi ~ylig "[]w: !aComi ~yrIK' ~ylik.aow> ~t'_Afr>[-; l[; ~yxirUs.W
Wlx.n< al{w> Wxv'_m.yI ~ynIm'v. tyviarEw> !yIy: yqer>z>miB. ~yti Voh; 6:6 `ryvi(-yleK. ~h,l' Wbv.x' dywId"K.
hwIhy> yn"doa] [B;v.nI 6:8 p `~yxi(Wrs. xz:r>mi rs"w> ~yli_GO varoB. Wlg>yI hT'[; !kE l' 6:7 `@sE)Ay rb,v-e l[;
yTir>Gs: .hiw> ytianE+f' wyt'nOm.r>a;w> bqo[]y:) !AaG-> ta, ykinOa'( bae t'm. tAab'c. yhel{a/ hw"hy>-~aun> Avp.n:B.
Apr>s'm.W AdAD Aaf'n>W 6:10 `Wtme(w" dx'a, tyIb:B. ~yvin"a] hr"f'[] Wrt.W"y-I ~ai hy"h'w> 6:9 `Ha'(l{m.W ry[i
sh' rm:a'w> sp,a'_ rm:a'w> %M"[i dA[h; tyIB:h; yteK.r>y:B. rv,a]l; rm;a'w> tyIB;h-; !mi ~ymic'[] ayciAhl.
tyIB:h;w> ~ysi_ysir> lAdG"h; tyIB:h; hK'hiw> hW<c;m. hw"hy> hNEh-i yKi( 6:11 `hw")hy> ~veB. ryKiz>h;l. al{ yKi
yrIp.W jP'v.mi varol. ~T,k.p;h-] yKi( ~yrI+q'B.B; vArx]y-: ~ai( ~ysiWs [l;S,B; !WcrUy>h; 6:12 `~y[i(qiB. !joQ'h;
yKi 6:14 `~yIn")r>q; Wnl' Wnx.q:l' Wnqez>x'b. aAlh] ~yrIm.aoh' rb"+d" al{l. ~yxime F.h; 6:13 `hn")[]l;l. hq"d"c.

378

tm'x] aAbL.mi ~k,t.a, Wcx]l'w> yAG= tAabC' .h; yhel{a/ hw"hy>-~aun> laer"f.yI tyBe ~k,yle[] ~yqime ynIn>hi
vq,L'_h; tAl[] tL;xit.Bi yb;GO rcEAy hNEhiw> hwIhy> yn"doa] ynIa;r>hi hKo 7:1 s `hb'(r"[]h' lx;n-: d[;
hwIhy> yn"doa] rm;aow" #r<a'h' bf,[-e ta, lAka/l,( hL'K-i ~ai hy"h'w> 7:2 `%l,M,(h; yZEGI rx:a; vq,l-, hNEhiw>
hKo 7:4 `hw")hy> rm:a' hy<h.ti al{ tazO=-l[; hw"hy> ~x;nI 7:3 `aWh) !joq' yKi bqo+[]y:) ~Wqy" ymi an"- xl;s( .(
hl'k.a'w> hB'r: ~AhT-. ta, lk;aTow: hwI+hy> yn"doa] vaeB' brIl' arEqo hNEhiw> hwIhy> yn"doa] ynIa;r>hi
hw"hy> ~x;nI 7:6 `aWh) !joq' yKi bqo+[]y: ~Wqy" ymi an"- ld:x] hwIhy> yn"doa] rm;aow" 7:5 `ql,xe(h-; ta,
tm;Ax-l[; bC'nI yn"doa] hNEhiw> ynIa;r>hi hKo 7:7 s `hwI)hy> yn"doa] rm:a' hy<h.ti( al{ ayhi-~G: tazO =-l[;
ynIn>hi yn"doa] rm,aYOw: %n"+a] rm:aow" sAm[' ha,ro hT' a-; hm'( yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 7:8 `%n")a] Ady"b.W %n"+a]
yveD>q.miW qx'f.yI tAmB' WMv;n"w> 7:9 `Al* rAb[] dA[ @ysiAa-al{) laer"f.yI yMi[; br<q,B. %n"a] ~f'
~['b.r"y-" la, lae- tyBe( !hEKo hy"c.m;a] xl;v.YIw: 7:10 p `br<x'(B, ~['b.r"y" tyBe- l[; yTim.q;w> Wbr"_x/y< laer"f.yI
lykih'l. #r<a'h' lk;Wt-al{ laer"f.yI tyBe br<q,B. sAm[' ^yl,[' rv;q' rmo =ale laer"f.y-I %l,m,(
`At)m'd>a; l[;me hl,g >yI hl{G" laer"f.yIw> ~['_b.r"y" tWmy" br<x,B; sAm[' rm:a' hko-yKi 7:11 `wyr"(b'D-> lK'-ta,
~v'w> ~x,l, ~v'- lk'a/w< hd"_Why> #r<a-, la, ^l-. xr:B. %lE hz< xo sAm[-' la, hy"c.m;a] rm,aYOw: 7:12 s
7:14 s `aWh) hk'l'm.m; tybeW aWh %l,m, vD:q.mi yKi abeN_ "hil. dA[ @ysiAt-al{) lae- tybe(W 7:13 `abeN( "Ti
sleA bW ykinOa' rqEAb-yKi( ykin=aO ' aybin-" !b, al{w> ykinOa' aybin-" al{ hy"c.m;a-] la, rm,aYOw: sAm[' ![;Y:w:
7:16 `lae(r"f.yI yMi[; la, abeN "hi %lE hw"hy> yl;ae rm,aYOw: !aCo+h; yrEx]a;me hw"hy> ynIxE Q'YIw: 7:15 `~ymi(q.vi
!kel' 7:17 `qx'f( .yI tyBe-l[; @yJit; al{w> laer"f.y-I l[; abeN"ti al{ rmeao hT'a; hw"+hy>-rb;D> [m;v. hT'[;w>
hT'a;w> qL'_xuT. lb,x,B; ^t.m'd>a;w> WlPoyI br<x,B; ^yt,nOb.W ^yn<b'W hn<z>Ti ry[i B' ^T.v.ai hw"hy> rm:a-' hKo
hwI+hy> yn"doa] ynIa:r>hi hKo 8:1 s `At)m'd>a; l[;me hl,g >yI hl{G" laer"f.yIw> tWmT' ha'mej. hm'd"a-] l[;
aB' yl;ae hw"hy> rm,aYOw: #yIq"+ bWlK. rm:aow" sAm[' ha,ro hT' a-; hm'( rm,aYOw: 8:2 `#yIq") bWlK. hNEhiw>
~aun> aWhh; ~AYB; lk'yhe tAryvi Wlyliyhew> 8:3 `Al* rAb[] dA[ @ysiAa-al{ laer"f.yI yMi[-; la, #Qeh;
tyBiv.l;w> !Ay=b.a, ~ypia]Voh; tazO-W[m.vi 8:4 p `sh'( %yliv.hi ~Aqm-' lk'B. rg<P,h; br: hwI+hy> yn"doa]
!yjiq.h;l. rB"-+ hx'T.p.nIw> tB'V;h;w> rb,V, hr"yBiv.n:w> vd<xoh; rbo[]y: yt; m' rmoale 8:5 `#r<a'( -yYEnI[] -ywEn>[;
~yIl"+[]n: rWb[]B; !Ayb.a,w> ~yLiD: @s,K,B; tAnq.li 8:6 `hm'(r>mi ynEz>amo tWE[;l.W lq,v, lyDIg >h;l.W hp'yae
tazO l[;h; 8:8 `~h,(yfe[]m-; lK' xc;n<l' xK;v.a-, ~ai bqo+[]y: !Aag>Bi hw"hy> [B;v.nI 8:7 `ryBi(v.n: rB: lP;m;W
rAayKi h['q.v.nIw> hq'v.nIw> hv'rg> >nIw> HL'Ku raok' ht'l.['w> HB'_ bveAy-lK' lb;a'w> #r<a'h' zG:r>t-i al{)
#r<a'l' yTik.v;x]h;w> ~yIr"+h\C'B;( vm,V,h; ytiabehew> hwIhy> yn"doa] ~aun> aWhh; ~AYB; hy"h'w> 8:9 s `~yIr")c.mi
qf' ~yIn:t.m-' lK'-l[; ytiyle[]h;w> hn"yqil. ~k,yrEyvi-( lk'w> lb,ael. ~k,yGEx; yTik.p;h'w> 8:10 `rAa* ~AyB.
~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi 8:11 `rm") ~AyK. Ht'yrIx]a;w> dyxiy" lb,aeK. h'yTim.f;w> hx'_r>q' varo- lK'-l[;w>
yrEb.DI tae [:mov.l-i ~ai yKi ~yIM;l; am'c-' al{)w> ~x,L,l; b[' r-" al{) #r<a'_B' b['r" yTix.l;v.hiw> hwIhy> yn"doa]
8:13 `Wac'(m.yI al{w> hw"hy>-rb;D> ta, vQEb;l. Wjj.Av)y> xr"_z>m-i d[;w> !ApC'miW ~y"- d[; ~Y"mi W[n"w> 8:12 `hw")hy>
!Arm.vo) tm;v.a;B. ~y[iB'vN. Ih; 8:14 `am'C( 'B; ~yrIWxB;h;w> tApY"h; tl{WtB.h; hn"p.L;[;t.Ti aWhh; ~AYB;
yn"doa-] ta, ytiyair" 9:1 s `dA[) WmWqy-" al{w> Wlp.n"w> [b;v-'_ raE)B. %r<D< yxew> !D" ^yh,l{a/ yxe Wrm.a'w>
br<x,B; ~t'yrIx]a;w> ~L'Ku varoB. ~[;c;b.W ~yPiS ih; Wv[]r>yIw> rATp.K;h; %h; rm,aYOw: x:Bez>Mih-; l[;( bC'nI
~xe_Q'ti ydIy" ~V'mi lAav.bi WrT.x.y-: ~ai 9:2 `jyli(P' ~h,l' jleM'y-I al{)w> sn" ~h,l' sWny-" al{) gro+h/a,
~yTi_x.q;l.W fPex;a] ~V'mi lm,r>K;h; varoB. Wab.x'(y-E ~aiw> 9:3 `~dE(yrIAa ~V'mi ~yIm;V'h; Wl[]y-: ~ai(w>
ynEp.li ybiV.b; Wkl.y-E ~aiw> 9:4 `~k'(v'n>W vx'N "h-; ta, hW<c;a] ~V'mi ~Y"h; [q:r>q;B. yn:y[e dg<N<mi Wrt. S'yI-~aiw>
yn"doaw: 9:5 `hb'(Ajl. al{w> h['r"l. ~h,yle[] ynIy[e yTim.f;w> ~t;g"+r"h]w: br<x,h-; ta, hW<c;a] ~V'mi ~h,ybeyao)
raoyKi h['q.v'w> HL'Ku raoy>k; ht'l.['w> Hb'_ ybev.Ay-lK' Wlb.a'w> gAmT'w: #r<a'B' [;gEANh; tAabC' .h; hwIhy>
~Y"h;-yme(l. arEQoh; Hd"s_ 'y> #r<a-, l[; AtDg" Ua]w: wyt'Al[]m; AtAl[]m; ~yIm;V'b; hn<ABh; 9:6 `~yIr")c.mi
hw"+hy>-~aun> laer"f.yI ynEB. yli ~T,a; ~yYIviku ynEb.ki aAlh] 9:7 `Am*v. hw"hy> #r<a'h' ynEP-. l[; ~keP.v.YIw:)
ynEy[e hNEhi 9:8 `ryQI)mi ~r"a]w: rATp.K;mi ~yYITiv.lip.W ~yIr:c.mi #r<a,me ytiyle[ /h, laer"f.y-I ta, aAlh]

379

dymev.h; al{ yKi sp,a, hm'_d"a]h' ynEP. l[;me Ht'ao yTid>m;v.hiw> ha'J 'x;h;( hk'l'm.M;B; hwIhy> yn"doa]
tyBe-ta, ~yIAGh;-lk'(b. ytiA[nIh]w: hW<c;m. ykinOa'( hNEh-i yKi( 9:9 `hw")hy>-~aun> bqo[]y: tyBe- ta, dymiv.a;
yMi_[; yaeJ 'x; lKo WtWmy" br<x,B; 9:10 `#r<a'( rArc. lAPy-I al{)w> hr"b'K.B; [:ANyI rv<a]K; lae_r"f.yI
tl,pN,_ Oh; dywID" tK;s u-ta, ~yqIa' aWhh; ~AYB; 9:11 `h['(r"h' WnydE[]B; ~yDIq.t;w> vyGIt-; al{) ~yrIm.aoh'
~Ada/ tyrIaev-. ta, Wvr>yyI) ![;m;l. 9:12 `~l'(A[ ymeyKi h'ytiynIb.W ~yqia' wyt'sorI)h]w: !h,ycer>P-i ta, yTir>dg: "w>
hw"hy>-~aun> ~yaiB' ~ymiy" hNEhi 9:13 p `taZO* hf,[o hw"hy>-~aun> ~h,_yle[] ymiv. ar"q.n-I rv,a] ~yIAGh;-lk'w>
tA[b'G>h-; lk'w> sysi[' ~yrIh'h,( WpyJihiw> [r;Z"+h; %vEmoB. ~ybin"[] %rEdow> rceQoB; vrEAx vG:nIw>
Wtv'w> ~ymir"k. W[j.n"w> Wbv'y"w> tAMv;n> ~yrI[' Wnb'W laer"f.yI yMi[; tWbv-. ta, yTib.v;w> 9:14 `hn"g>g:)Amt.Ti
l[;me dA[ WvtN. "yI al{w> ~t'_m'd>a-; l[; ~yTi[.j;n>W 9:15 `~h,(yrIP-. ta, Wlk.a'w> tANg: Wf['w> ~n"+yyE-ta,
`^yh,(l{a/ hw"hy> rm:a' ~h,l' yTit;n" rv<a] ~t'm'd>a;

hydb[
Obadiah
O~yIAGB; ryciw> hw"hy> taeme Wn[.m;v' h['Wmv. ~Ada/l, hwIhy> yn"doa] rm;a-' hKo) hy"+d>b;[o) !Azx] 1:1
!Adz> 1:3 `dao)m. hT'a; yWzB' ~yI+AGB; ^yTit;n> !joq' hNEhi 1:2 `hm'(x'l.Mil; h'yl,[' hm'Wqn"w> WmWq xL'vu
H:yBig >T-; ~ai 1:4 `#r<a'( ynIdErIAy ymi ABliB. rmEao AT+b.vi ~Arm. [l;S-, ywEg>x;b. ynIk.vo ^a,yVihi ^B.li
ydEd>Av-~ai ^l.-Wa)B' ~ybiN "G-: ~ai 1:5 `hw")hy>-~aun> ^d>yrI)Aa ~V'mi ^N<+qi ~yfi ~ybik'AK) !yBe- ~aiw> rv,N<K;
%yae 1:6 `tAl)le[o Wryaiv.y: aAlh] %l' WaB' ~yrIc.B-o) ~ai ~Y"+D: Wbng> >yI aAlh] ht'ymed>nI %yae hl'y>l;
yven>a; ^l. Wlk.y" ^WayVihi ^t,yrIb. yven>a; lKo ^WxL.vi lWbG>h-; d[;( 1:7 `wyn")Puc.m; W[b.nI wf'[e WfP.x.n<
hw"+hy> ~aun> aWhh; ~AYB; aAlh] 1:8 `AB* hn"WbT. !yae ^yT,x.T; rAzm' Wmyfiy" ^m.x.l; ^m<+l{v.
rh:me vyai- tr<K'(yI ![;m;l. !m"+yTe ^yr<ABgI WTx;w> 1:9 `wf'([e rh:me hn"Wbt.W ~Ada/me( ~ymik'x] yTid>b;a]h;w>
~AyB. dg<N<mi ^d>m'([] ~AyB. 1:11 `~l'(A[l. T'r:k.nIw> hv'_Wb ^S.k;T. bqo[]y: ^yxia' sm;x]me 1:10 `lj,Q")mi wf'[e
dx;a;K. hT'a-; ~G: lr"Ag WDy: ~Il;v'Wry>-l[;w> wyr"['v. Ar[]v; WaB' ~yrIk.n"w> Al=yxe ~yrIz" tAbv.
lDEg >T-; la;w> ~d"_b.a' ~AyB. hd"Why>-ynE)b.li xm;f.T-i la;w> Ark.n" ~AyB. ^yxia'-~Ayb. ar<Te - la;w> 1:12 `~h,(me
Ad=yae ~AyB. At['r"B. hT'a-; ~g: ar<T-e la; ~d"yae ~AyB. yMi[-; r[;v;(b. aAbT-' la; 1:13 `hr"(c' ~AyB. ^yPi
rGEs.T-; la;w> wyj'_yliP-. ta, tyrIk.h;l. qr<P,h-; l[; dmo[]T-; la;(w> 1:14 `Ad*yae ~AyB. Alyxeb. hn"x.l;v.T-i la;w>
^l.muG> %L' hf,['yE t'yfi[' rv<a]K; ~yI+AGh;-lK'-l[; hw"hy>-~Ay bArq-' yKi( 1:15 `hr"(c' ~AyB. wyd"yrIf.
Wyh'w> W[l'w> Wtv'w> dymi_T' ~yIAGh;-lk'( WTv.yI yvid>q' rh:- l[; ~t,ytiv. rv<a]K;( yKi 1:16 `^v<)aroB. bWvy"
1:18 `~h,yver"(Am tae bqo[]y:) tyBe Wvr.y")w> vd<qo+ hy"h"w> hj'ylep. hy<h.Ti !AYci rh:b.W 1:17 `Wy*h' aAlK.
hy<h.y-I) al{)w> ~Wl+k'a]w: ~h,b' Wqld. "w> vq;l. wf'[e tybe W hb'h'l, @sEAy tybeW vae bqo[]y-: tybe hy"h'w>
Wvr>y"w> ~yTiv.liP-. ta, hl'peV.h;w> wf'[e rh:- ta, bg<N<h; Wvr>y"w> 1:19 `rBE)DI hw"hy> yKi wf'[e tybel. dyrIf'
laer"f.yI ynEb.li hZ<h;-lxeh;( tlug"w> 1:20 `d['(lG. Ih-; ta, !mIy"n>biW !Ar+m.vo hdEf. taew> ~yIr:p.a, hdEf-. ta,
~y[iviAm) Wl['w> 1:21 `bg<N<)h; yrE[' tae Wvr.yI) dr:_ps' .Bi rv<a] ~Il;v'Wry> tlug"w> tp;r>c-" d[; ~ynI[]n:K-. rv<)a]

380

`hk'(WlM.h; hw"hyl;( ht'y>h'w> wf'_[e rh:- ta, jPov.li !AYci rh:B.

hnwy
Jonah
ar"q.W hl'AdG>h; ry[ih' hwEn>ynI-) la, %lE ~Wq 1:2 `rmo*ale yT;mia-] !b, hn"Ay-la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 1:1
ac'm.YIw: Apy" dr<YEw: hw"+hy> ynEp.Limi hv'yvir>T; x:rob.li hn"Ay ~q'Y"w: 1:3 `yn")p'l. ~t'['r" ht'l.[-' yKi( h'yl,_['
hw"hyw:) 1:4 `hw")hy> ynEp.Limi hv'yvir>T; ~h,M'[i aAbl' HB' dr,YEw: Hr"k'f. !TeYIw: vyvir>t; ha'B' hY"nIa'
~yxiL'M;h; War>yYI)w: 1:5 `rbE)V'hil. hb'V.xi hY"nIa\h'w> ~Y"+B; lAdG-" r[;s;( yhiy>w: ~Y"h-; la, hl'AdG>-x:Wr) lyjihe
dr:y" hn"Ayw> ~h,_yle[]me( lqEh'l. ~Y"h-; la, hY"nIa\B'( rv<a] ~yliKeh-; ta, WljiY"w: wyh'l{a-/ la, vyai Wq[]z>YIw:)
~Wq ~D"_r>nI ^L-. hm; Al rm,aYOw: lbexoh; br: wyl'ae br:q.YIw: 1:6 `~d:(r"YEw: bK;v.YIw: hn"ypiS.h; yteK.r>y-: la,
Wkl. Wh[er-E la, vyai Wrm.aYOw: 1:7 `dbe(anO al{w> Wnl' ~yhil{a/h' tVe[;t.yI yl;Wa ^yh,l{a-/ la, ar"q.
1:8 `hn")Ay-l[; lr"AGh; lPoYIw: tAlr"AG* WlPiY:w: Wnl'_ taZO h; h['r"h' ymiL.v,B. h['d>nEw> tAlr"Ag* hl'yPin:w>
hm' aAbT' !yIa:meW ^T.k.al;M-. hm; Wnl'_ taZO h; h['r"h-' ymil. rv<a]B; Wnl' aN"- hd"yGIh; wyl'ae Wrm.aYOw:
arEy" ynIa] ~yIm;V'h; yhel{a/ hw"hy>-ta,w> ykin=aO ' yrIb.[i ~h,ylea] rm,aYOw: 1:9 `hT'a'( ~[; hZ<m-i yae(w> ^c,r>a;
taZO- hm; wyl'ae Wrm.aYOw: hl'Adg> ha'r>yI ~yvin"a]h'( War>yYI)w: 1:10 `hv'(B'Y:h-; ta,w> ~Y"h-; ta, hf'[-' rv,a]
wyl'ae Wrm.aYOw: 1:11 `~h,(l' dyGIhi yKi x:rEbo aWh hw"hy> ynEp.Lim-i yKi( ~yvin"a]h' W[d>y-" yKi( t'yfi_['
ynIlUyjih]w: ynIWaf' ~h,ylea] rm,aYOw: 1:12 `r[Es) ow> %lEAh ~Y"h; yKi Wnyle_['me( ~Y"h; qTov.yIw> %L' hf,[N] -: hm;
1:13 `~k,(yle[] hZ<h; lAdG"h; r[;S;h; yLiv,b. yKi ynIa' [;dEAy yKi ~k,_yle[]me( ~Y"h; qTov.yIw> ~Y"h-; la,
War>q.YIw: 1:14 `~h,(yle[] r[Es ow> %lEAh ~Y"h; yKi Wlko+y" al{w> hv'B'Y:h-; la, byvih'l. ~yvin"a]h' WrT.x.Y:w:
ayqI+n" ~D" Wnyle[' !TET-i la;w> hZ<h; vyaih' vp,n<B. hd"b.anO an"- la; hw"hy> hN"a' Wrm.aYOw: hw"hy>-la,
`AP*[Z. :mi ~Y"h; dmo[]Y:w: ~Y"+h-; la, Whlujiy>w: hn"Ay-ta, Waf.YIw: 1:15 `t'yfi([' T'c.p;x' rv<a]K; hw"hy> hT'a-; yKi(
hw"hy> !m:y>w: 2:1 `~yrI)d"n> WrD>YIw:) hw"hyl;( xb;z-< WxB.z>YI)w: hw"+hy>-ta, hl'Adg> ha'r>yI ~yvin"a]h' War>yYI)w: 1:16
hn"Ay lLeP;t.YIw: 2:2 `tAl)yle hv'l{v.W ~ymiy" hv'l{v. gD"h; y[em.Bi hn"Ay yhi y>w: hn"+Ay-ta, [:l{b.li lAdG" gD"
lAav. !j,B,mi ynInE+[]Y:w:) hw"hy>-la, yli hr"C'mi ytiar"q' rm,aYOw: 2:3 `hg")D"h; y[eM.mi wyh'_l{a/ hw"hy>-la,
yl;[' ^yL,g:w> ^yr<B'v.m-i lK' ynIbE+bs. oy> rh"n"w> ~yMiy: bb;l.Bi hl'Wcm. ynIkyE liv.T;w: 2:4 `yli(Aq T'[.m;v' yTi[.W:vi
ynIWpp'a] 2:6 `^v<)d>q' lk;yhe-la, jyBih;l. @ysiAa %a; ^yn<+y[e dg<N<mi yTiv.rg: >nI yTir>m;a' ynIa]w: 2:5 `Wrb")['
h'yx,rIB. #r<a'h' yTid>r:y" ~yrIh' ybec.qil. 2:7 `yvi(arol. vWbx' @Ws ynIbE+bs. oy> ~AhT. vp,n-< d[; ~yIm;
aAbT'w: yTir>k"+z" hw"hy>-ta, yvip.n: yl;[' @JE[;t.hiB. 2:8 `yh'(l{a/ hw"hy> yY:x; tx;V;mi l[;T;w: ~l'_A[l. ydI[]b;
hd"AT lAqB. ynIa]w: 2:10 `WbzO*[]y: ~D"s .x; aw>v-"+ yleb.h; ~yrIM.v;m. 2:9 `^v<)d>q' lk;yhe-la, ytiL'piT. ^yl,ae
hn"Ay-ta, aqEY"w: gD"_l; hw"hy> rm,aYOw: 2:11 s `hw")hyl; ht'['Wvy> hm'Le_v;a] yTir>d:n" rv<a] %L'- hx'B.z>a,
ry[ih' hwEn>ynI-) la, %lE ~Wq 3:2 `rmo*ale tynIve hn"Ay-la, hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 3:1 p `hv'(B'Y:h-; la,
hw<n>ynI-) la, %l,YEw: hn"Ay ~q'Y"w: 3:3 `^yl,(ae rbEDo ykinOa' rv<a] ha'yrIQ.h-; ta, h'yl,ae ar"q.WI hl'_AdG>h;

381

aAbl' hn"Ay lx,Y"w: 3:4 `~ymi(y" tv,l{v. %l:h]m; ~yhil{ale( hl'AdG>-ry[i ht' y>h' hwEn>ynI)w> hw"+hy> rb:d>Ki
yven>a; Wnymia]Y:w:) 3:5 `tk,P'(h.n< hwEn>ynI)w> ~Ay ~y[iB'r>a; dA[ rm;aYOw: ar"q.YIw: dx'_a, ~Ay %l:h]m; ry[ib'
$l,m-, la, rb'D"h; [G:YIw: 3:6 `~N")j;q-. d[;w> ~l'AdG>mi ~yQif; WvB.l.YIw: ~Ac-War>q.YIw: ~yhi_l{aBe( hwEn>ynI)
rm,aYOw: q[ez>Y:w: 3:7 `rp,ae(h-' l[; bv,YEw: qf; sk;y>w: wyl'_['me( ATr>D:a; rbE[]Y:w: Aas.Kimi ~q'Y"w: hwEn>ynI)
hm'Wam. Wm[]j.y-I la;( !aCoh;w> rq"B'h; hm'heB.h;w> ~d"a'h' rmo =ale wyl'dgo >W %l,M,h; ~[;J;mi hwEn>ynI)B.
hq"+z>x'B. ~yhil{a-/ la, War>q.yIw> hm'heB.h;w> ~d"a'h'( ~yQif; WSK;t.yIw> 3:8 `WT)v.y-I la; ~yIm:W W[r>y-I la;
bv'w> ~yhi_l{a/h' ~x;nIw> bWvy" [;dEAy-ymi( 3:9 `~h,(yPek;B. rv<a] sm'x'h-, !miW h['r"h'( AKr>D:mi vyai Wbvuy"w>
~x,N"YIw: h['_r"h' ~K'r>D:mi Wbv'- yKi ~h,yfe[]m-; ta,( ~yhil{ah/ '( ar.Y:w: 3:10 `dbe(anO al{w> APa; !Arx]me
rx;YIw: hl'_Adg> h['r" hn"Ay-la, [r;YEw: 4:1 `hf'([' al{w> ~h,l-' tAf[]l; rB<D-I rv,a] h['r"h-' l[; ~yhil{a/h'
!KE- l[; ytim'd>a-; l[; ytiAyh/-d[; yrIb'd> hz<- aAlh] hw"hy> hN"a' rm;aYOw: hw"hy>-la, lLeP;t.YIw: 4:2 `Al*
~x'nIw> ds,x-, br:w> ~yIP;a; %r<a, ~Wxr:w> !WNx-; lae( hT'a; yKi yTi[.d:y" yKi hv'yvi_r>T; x:rob.li yTim.D:qi
hw"hy> rm,aYOw: 4:4 s `yY")x;me ytiAm bAj yKi yNIM<+mi yvip.n-: ta, an"- xq; hw"hy> hT'[;w> 4:3 `h['(r"h-' l[;
bv,YEw: hK's u ~v' Al f[;Y:w: ry[i_l' ~d<Q<mi bv,YEw: ry[ih-' !mi hn"Ay aceYEw: 4:5 `%l") hr"x' bjeyheh;
l[;me l[;Y:w: !Ayq'yqi ~yhil{a/-hw")hy> !m:y>w: 4:6 `ry[i(B' hy<h.Y-I hm; ha,r>yI rv<a] d[; lCeB; h'yT,x.T;
4:7 `hl'(Adg> hx'm.fi !Ayq'yQih; l[; hn"Ay xm;f.YIw: At=['r"(me Al lyCih;l. Avaro-l[; lce tAyh.li( hn"Ayl.
x:roz>Ki yhiy>w: 4:8 `vb'(yYIw: !Ayq'yQI)h-; ta, %T:w: tr"_x\M'l;( rx;V;h; tAl[]B; t[;l;AT ~yhil{a/h'( !m:y>w:
la;v.YIw: @L"+[;t.YIw: hn"Ay varo- l[; vm,V,h; %T:w: tyviyrIx] ~ydIq' x:Wr ~yhil{a/ !m;y>w: vm,V,h;
^l-. hr"(x' bjeyheh; hn"Ay-la, ~yhil{a/ rm,aYOw: 4:9 `yY")x;me ytiAm bAj rm,aYOw: tWml' Avp.n-: ta,
rv<a] !Ayq'yQIh-; l[; Ts' .x; hT'a; hw"hy> rm,aYOw: 4:10 `tw<m)-" d[; yli- hr"x'( bjeyhe rm,aYOw: !Ay=q'yQI)h-; l[;
hwEn>ynI-l[; sWxa' al{ ynIa]w:) 4:11 `db'(a' hl'y>l-: !biW hy"h' hl'y>l-: !Biv, AT+l.Dg: I al{w> AB T'l.m;[-' al{
Anymiy-> !yBe [d:y"-al{) rv<a] ~d"a' ABrI hrEf.[-, ~yTev.mi( hBer>h; HB'-vy< rv<a] hl'_AdG>h; ry[ih'
`hB'(r: hm'heb.W Alamof.li

hkym
Micah
hd"_Why> ykel.m; hY"qiz>xiy> zx'a' ~t'Ay ymeyBi yTiv.r:Moh; hk'ymi-la, hy"h' rv<a] hw"hy>-rb;D> 1:1
hwIhy> yn"doa] yhiywI Ha'_l{m.W #r<a, ybiyviq.h; ~L'Ku ~yMi[; W[m.vi 1:2 `~Il'(v'Wr)ywI !Arm.v-o l[; hz"x-' rv,a]
yteAmB'-l[; %r:d"w> dr:y"w> Am=AqM.mi aceyO hw"hy> hNEh-i yKi( 1:3 `Av*d>q' lk;yheme yn"doa] d[el. ~k,B'

382

~yrIG"mu ~yIm:K. vaeh' ynEP.mi gn:ADK; W[Q"+B;t.yI ~yqIm'[]h'w> wyT'x.T; ~yrIh'h,( WSm;n"w> 1:4 `#r<a'( ytem\B'
ymiW !Arm.vo) aAlh] bqo[]y: [v;p-, ymi( lae_r"f.yI tyBe twaJox;b.W tazO- lK' bqo[]y:) [v;p,B. 1:5 `dr"(AmB.
h'yn<b'a] yG:l; yTir>G:hiw> ~r<k'_ y[eJ'm;l. hd<F 'h; y[il. !Arm.vo yTim.f;w> 1:6 `~Il'(v'Wry> aAlh] hd"Why> tAmB'
yKi hm'_m'v. ~yfia' h'yB,c;[-] lk'w> vaeb' WprF> 'yI h'yN<n:t.a-, lk'w> WTK;yU h'yl,ysiP-. lk'w> 1:7 `hL,g( :a] h'yd<s oywI
ll;yvi hk'l.yae hl'yliyaew> hd"Ps. .a, tazO-l[; 1:8 `WbWv)y" hn"Az !n:t.a-, d[;w> hc'B'qi hn"Az !n:t.a,me
ha'b-' yKi h'yt,_AKm; hv'Wna] yKi 1:9 `hn")[]y: tAnb.Ki lb,aew> ~yNIT;K; dPes.mi hf,[/a, ~Ar+['w> ll'Av
hr"p.[;l. tybeB. WK+b.T-i la; AkB' WdyGIT-; la; tg:B. 1:10 `~Il'(v'Wry>-d[; yMi[; r[;v-; d[; [g:n" hd"Why>-d[;
tb,v,Ay ha'c.y") al{ tv,b-o+ hy"r>[, rypiv' tb,v,Ay ~k,l' yrIb.[i 1:11 `yviL'(P;t.hi yTiv.L'P;t.hi rp"['
[r" dr;y-" yKi( tAr+m' tb,v,Ay bAjl. hl'(x-' yKi( 1:12 `At*D"m.[, ~K,mi xQ:yI lc,aeh' tyBe dP;s.mi !n"a]c;(
ayhi taJ'x; tyviarE vyki_l' tb,v,Ay vk,r<l' hb'K'r>M,h; ~tor> 1:13 `~Il'(v'Wry> r[;v;l. hw"hy> taeme
byzIk.a; yTeB' tG:+ tv,r<Am l[; ~yxiWLvi ynIT.Ti !kel' 1:14 `lae(r"f.yI y[ev.Pi Wac.m.nI %b"- yKi !AYc-i tb;l.
dAbK. aAby" ~L'dU[]-d[; hv'_rEm'( tb,v,Ay %l' ybia' vrEYOh; d[o 1:15 `lae(r"f.yI ykel.m;l. bz"k.a;l.
yAh 2:1 s `%ME)mi Wlg" yKi rv,N<K; %tex'r>q' ybixir>h; %yIg"+Wn[]T; ynEB-. l[; yZIgOw" yxir>q' 1:16 `lae(r"f.yI
tAdf' Wdm.x'w> 2:2 `~d"(y" lael-. vy< yKi h'Wf[]y: rq,Boh; rAaB. ~t'_AbK.v.m-i l[; [r" yle[]poW !w<a" - ybev.xo)
bvexo ynIn>hi hw"hy> rm:a' hKo !kel' 2:3 p `At)l'x]n:w> vyaiw> AtybeW rb,G< Wqv.['(w> Waf'_n"w> ~yTib'W Wlz"g "w>
h['r" t[e yKi hm'Ar Wkl.te( al{w> ~k,ytero)aW>c; ~V'mi Wvymit-' al{) rv,a] h['_r" taZO h; hx'P'v.Mih-; l[;
rymi_y" yMi[; ql,xe WnDUv;n> dAdv' rm;a' hy"h.nI) yhin> hh'n"w> lv'm' ~k,yle[] aF'yI aWhh; ~AYB; 2:4 `ayhi(
`hw")hy> lh;q.Bi lr"_AgB. lb,x, %yliv.m; ^l. hy<h.y-I) al{) !kel' 2:5 `qLe(x;y> WnydEf' bbeAvl. yli vymiy" %yae
x:Wr rc;q'h] bqo[]y-: tyBe( rWma'h, 2:7 `tAM)liK. gS;yI al{ hL,ael' WpJiy-: al{) !Wp+yJiy: WpJiT-; la; 2:6
~meAqy> byEAal. yMi[; lWmt.a,w> 2:8 `%lE)Ah rv"Y"h; ~[i WbyjiyyE yr:b'd> aAlh] wyl'_l'[]m; hL,a-e ~ai hw"hy>
h'yg<+nU[]T;( tyBemi !Wvrg. "T. yMi[; yven> 2:9 `hm'(x'l.mi ybeWv xj;B, ~yrIb.[ome !Wj+vip.T; rd<a, hm'l.f; lWMmi
ha'm.j' rWb[]B; hx'_WnM.h; tazO- al{ yKi Wkl.W WmWq 2:10 `~l'(A[l. yrId"h] Wxq.Ti h'yl,l'[o) l[;me
@yJim; hy"h'w> rk"+Vel;w> !yIY:l; ^l. @JIa; bZEKi rq,v,w" x:Wr %lEho vyai- Wl 2:11 `#r"(m.nI lb,x,w> lBex;T.
!acoK. WNm,yfia] dx;y: laer"f.yI tyrIaev. #Beq;a] #Be q; %L'Ku bqo[]y: @soa/a, @soa' 2:12 `hZ<)h; ~['h'
r[;v; Wrbo[]Y:w:) Wcr>P") ~h,ynEp.li #rEPoh; hl' [' 2:13 `~d"(a'me hn"m<yhiT. Arb.D"(h; %AtB. rd<[eK. hr"_c.B'
ynEyciq.W bqo[]y: yvear" an"-W[m.vi rm;aow" 3:1 p `~v'(aroB. hw"hyw: ~h,ynEp.li ~K'l.m; rbo[]Y:w: Ab= Wac.YEw:
~r"A[ ylez>GO [r"_ h['r" ybeh]aow> bAj yaen>fo 3:2 `jP'(vM. ih;-ta, t[;d:l' ~k,l' aAlh] lae_r"f.yI tyBe
Wjyvip.hi ~h,yle[]me ~r"A[w> yMi[; raEv. Wlk.a' rv<a]w: 3:3 `~t'(Amc.[; l[;me ~r"aev.W ~h,yle[]me(
al{w> hw"hy>-la, Wq[]z>yI za' 3:4 `tx;L'(q; %AtB. rf"b'k.W rySiB; rv<a]K; Wfr>p'W WxCe_Pi ~h,ytemo)c.[-; ta,w>
hw"hy> rm:a' hKo 3:5 p `~h,(ylel.[;m; W[rEhe rv<a]K; ayhih; t[eB' ~h,me wyn"P' rTes .y:w> ~t'_Aa hn<[]y:
~h,yPi-l[; !TEy-I al{ rv,a]w: ~Alv' War>q'w> ~h,yNEviB. ~yki vN. Oh; yMi_[-; ta, ~y[it.M;h; ~yaiybiN>h-; l[;
vm,V,h; ha'b'W ~so+Q.mi ~k,l' hk'v.x'w> !Azx'me( ~k,l' hl'y>l: !kel' 3:6 `hm'(x'l.mi wyl'[' WvD>qiw>
yKi ~L'_Ku ~p'f-' l[; Wj['w> ~ymis .Qoh; Wrp.x'(w> ~yzIxoh; WvboW 3:7 `~AY*h; ~h,yle[] rd:q'w> ~yaiybiN>h-; l[;
dyGIh;l. hr"_Wbg>W jP'v.miW hw"hy> x:Wr-ta, x:ko ytialem' ykinOa' ~l'Waw> 3:8 `~yhi(l{a/ hnE[]m; !yae
lae_r"f.yI tyBe ynEyciq.W bqo[]y: tyBe yvear" tazO an"- W[m.vi 3:9 s `At)aJ'x; laer"f.yIl.W A[v.Pi bqo[]y:)l.
3:11 `hl'(w>[;B. ~Il;v'WrywI ~ymi_d"B. !AYci hn<Bo 3:10 `WvQE)[;y> hr"v'y>h; lK' taew> jP'v.mi ~ybi[]t;m]h;(
rmoale Wn[eV'yI hw"hy>-l[;w> Wmso+q.yI @s,k,B. h'ya,ybin>W WrAy ryxim.Bi h'yn<h]kow> WjPov.yI dx;voB. h'yv,ar"
~Il;v'WrywI vrE_x'te( hd<f' !AYci ~k,l.lg; >Bi !kel' 3:12 `h['(r" Wnyle[' aAbt-' al{) WnBer>qiB. hw"hy> aAlh]
!Akn" hw"hy>-tyBe rh: hy<h.yI ~ymiY"h; tyrIx]a;B. hy"h'w> 4:1 p `r[;y") tAmb'l. tyIB:h; rh:w> hy<h.Ti( !yYI[i
Wkl. Wrm.a'(w> ~yBir: ~yIAG Wkl.h'w>) 4:2 `~yMi([; wyl'[' Wrh]n"w> tA[+bG' >mi aWh aF'nIw> ~yrIh'h, varoB.
aceTe !AYCimi yKi wyt'_xor>ao*B. hk'l.nEw> wyk'r"D>mi WnrEAyw> bqo[]y: yhel{a/ tyBe-la,w> hw"hy>-rh;-la, hl,[]n:w>
qAx+r-" d[; ~ymicu[] ~yIAgl. x:ykiAhw> ~yBir: ~yMi[; !yBe jp;v'w> 4:3 `~Il'(v'Wrymi hw"hy>-rb;d>W hr"At

383

dA[ !Wdm.l.y-I al{w> br<x, yAG-la, yAG Waf.y-I al{) tArmez>m;l. ~h,yteto)ynIx]w: ~yTiail. ~h,ytebor>x; WtT.kiw>
4:5 `rBE)DI tAab'c. hw"hy> ypi yKi dyrI+x]m; !yaew> Atn"aeT. tx;t;w> Anp.G: tx;T; vyai Wbv.y"w> 4:4 `hm'(x'l.mi
4:6 p `d[,(w" ~l'A[l. Wnyhel{a/ hw"hy>-~veB. %lE nE Wnx.na
: ]w: wyh'_l{a/ ~veB. vyai Wkl.yE ~yMi[;h-' lK' yKi
yTim.f;w> 4:7 `yti[o)rEh] rv<a]w: hc'Be_q;a] hx'DN" Ih;w> h['lCe oh; hp's.ao) hw"hy>-~aun> aWhh; ~AYB;
hT'[;me !AYci rh:B. ~h,yle[] hw"hy> %l;m'W ~Wc+[' yAgl. ha'l'hN] :h;w> tyrIaev.li h['lCe o)h-; ta,
hn"voarIh' hl'v'm.M,h; ha'b'W ht,_aTe ^yd<[' !AYc-i tB; lp,[o rd<[-e lD:g>mi hT'a;w> 4:8 p `~l'(A[-d[;w>
%qEyzIx/h-, yKi( db'a' %ce[]Ay-~ai( %B'- !yae( %l,m,h] [:rE_ y[iyrIt' hM'l' hT'[; 4:9 `~Il'(v'Wry>-tb;l. tk,l,m.m;
tab'W hd<F 'B; T.n>k:v'w> hy"r>Qimi yaic.te hT'[-; yKi( hd"_leAY*K; !AYc-i tB; yxigOw" yliWx 4:10 `hd"(leAYK; lyxi
~yBi_r: ~yIAG %yIl:[' Wps.a,n< hT'[;w> 4:11 `%yIb")y>ao @K:mi hw"hy> %lEag' >yI ~v' ylicNe "Ti ~v' lb,B-' d[;
yKi At+c'[] Wnybihe al{w> hw"hy> tAbv.x.m; W[d>y") al{ hM'hew> 4:12 `WnynE)y[e !AYciB. zx;t;w> @n"x/T, ~yrIm.aoh'
hv'Wxn> ~yfia' %yIts; or>p;W lz<r>B; ~yfia' %nEr>q-; yKi( !AYci-tb; yviAdw" ymiWq 4:13 `hn"r>GO* rymi['K, ~c'B.qi
ydId>GOt.Ti hT'[; 4:14 `#r<a'(h-' lK' !Ada]l; ~l'yxew> ~['c.Bi hw"hyl;( yTi m.r:x]h;w> ~yBi_r: ~yMi[; tAQdIh]w:
~x,l-, tyBe( hT'a;w> 5:1 s `lae(r"f.yI jpevo tae yxiL.h-; l[;( WKy: jb,VeB; Wnyle_[' ~f' rAcm' dWdG-> tb;
~d<Q<mi wyt'aoc'AmW lae_r"f.yIB. lveAm tAyh.li( aceyE yli ^M.mi hd"Why> ypel.a;B. tAyh.li( ry[ic' ht'r"p.a,
dm;['w> 5:3 `lae(r"f.yI ynEB-. l[; !WbWvy> wyx'a, rt,y<w> hd"l'_y" hd"leAy t[e- d[; ~nET.yI !kEl' 5:2 `~l'(A[ ymeymi
hz< hy"h'w> 5:4 `#r<a'-( ysep.a-; d[; lD:g >yI hT'[-; yKi( Wbv'y"w> wyh'_l{a/ hw"hy> ~ve !Aag>Bi hw"hy> z[oB. h['r"w>
hn"mov.W ~y[iro h['b.vi wyl'[' Wnmoqeh]w: WnytenOm.r>a;B. %rod>yI yki w> Wncer>a;b. aAby-" yKi( rWVa; ~Al+v'
rWVa;me( lyCihiw> h'yx,_t'p.Bi drom.nI #r<a-, ta,w> br<x,B; rWVa; #r<a, - ta, W[r"w> 5:5 `~d"(a' ykeysin>
lj;K. ~yBir: ~yMi[; br<q,B. bqo[]y: tyrIaev. hy"h'w> 5:6 s `Wnle(Wbg>Bi %rod>yI ykiw> Wncer>a;b. aAby-" yKi(
hy"h'w> 5:7 `~d"(a' ynEb.li lxey:y> al{w> vyail. hW<q;y-> al{) rv<a] bf,[-e_ yle[] ~ybiybir>Ki hw"hy> taeme
rv<a] !aco-+ yrEd>[,B. rypik.Ki r[;y: tAmh]b;B. hyEr>a;K. ~yBir: ~yMi[; br<q,B. ~yIAGB; bqo[]y: tyrIaev.
hy"h'w> 5:9 p `WtrE(K'yI ^yb,y>a-o lk'w> ^yr<_c-' l[; ^d>y" ~roT' 5:8 `lyCi(m; !yaew> @r:j'w> sm;r"w> rb:[' ~ai
^c<+r>a; yrE[' yTir:k.hiw> 5:10 `^yt,(boK.r>m; yTid>b;a]h;w> ^B<+r>Qimi ^ys,Ws yTir:k.hiw> hw"hy>-~aun> aWhh;-~AYb;
^yl,ysip. yTir:k.hiw> 5:12 `%l"-) Wyh.yI) al{ ~ynIn>A[m.W* ^d<+Y"mi ~ypiv'k. yTir:k.hiw> 5:11 `^yr<(c'b.m-i lK' yTis .r:h'w>
yTid>m;v.hiw> ^B<+r>Qimi ^yr<yvea] yTiv.t;n"w> 5:13 `^yd<(y" hfe[]m;l. dA[ hw<x]T;v.t-i al{)w> ^B<+r>Qimi ^yt,AbCem;W
tae an"-W[m.vi 6:1 s `W[me(v' al{ rv<a] ~yI+AGh;-ta, ~q"n" hm'xeb.W @a:B. ytiyfi['w> 5:14 `^yr<(['
byrI-ta, ~yrIh' W[m.vi 6:2 `^l<)Aq tA[b'G>h; hn"[.m;v.tiw> ~yrIh'h-, ta, byrI ~Wq rmE+ao hw"hy>-rv,a]
ytiyfi[-' hm, yMi[; 6:3 `xK'(w:t.yI laer"f.y-I ~[iw> AM[-; ~[i hw"hyl;( byrI yKi #r<a'_ ydEs.mo ~ynIt'aeh'w> hw"hy>
xl;v.a,w" ^yti_ydIP. ~ydIb'[] tyBemiW ~yIr:c.mi #r<a,me ^ytili[/h, yKi 6:4 `ybi( hnE[] ^yti_ael.h, hm'W ^l.
Atao hn"[-' hm,W ba'Am %l,m, ql'B' #[;Y-" hm; an"-rk'z> yMi[; 6:5 `~y")r>miW !roh]a; hv,m-o ta, ^yn<p'l.
@K:ai hw"hy> ~DEq;a] hM'B; 6:6 `hw")hy> tAqd>ci t[;D: ![;m;l. lG"l.GIh-; d[; ~yJiVih-; !mi rA[=B.-!B, ~['l.Bi
tAbb.rI)B. ~yliyae ypel.a;B. hw"hy> hc,r>yIh] 6:7 `hn")v' ynEB. ~ylig "[]B; tAlA[b. WNm,D>q;a]h; ~Ar+m' yhel{ale
hw"hy>-hm'(W bAJ+-hm; ~d"a' ^l. dyGIhi 6:8 `yvi(p.n: taJ;x; ynIj.bi yrIP. y[iv.Pi yrIAkB. !TEa,h; !m,v-'_ ylex]n:)
hw"hy> lAq 6:9 p `^yh,(l{a-/ ~[i tk,l, [;nEc.h;w> ds,x, tb;h]a;w> jP'v.mi tAf[-] ~ai yKi ^M.mi vrEAD
tArc.ao [v'r" tyBe vaih; dA[ 6:10 `Hd"(['y> ymiW hJ,m; W[m.vi ^m<+v. ha,r>yI hY"viWtw> ar"q.yI ry[il'
h'yr<yvi[] rv<a] 6:12 `hm'(r>mi ynEb.a; sykib.W [v;r<_ ynEz>amoB. hK,z>a,h; 6:11 `hm'(W[z> !Azr" tp;yaew> [v;r<_
~mev.h; ^t<+AKh; ytiylex/h, ynIa-] ~g:w> 6:13 `~h,(ypiB. hY"mir> ~n"Avl.W rq,v-'_ WrB.DI h'yb,v.yOw> sm'x' Wal.m'
jLep;T. rv<a]w: jylip.t; al{w> gSet;w> ^B<+r>qiB. ^x]v.y<w> [B'f.ti al{w> lk;ato hT'a; 6:14 `^t<)aJox-; l[;
al{w> vArytiw> !m,v, %Wst-' al{w> tyIz-: %ro*d>ti hT' a; rAc=q.ti al{w> [r:z>ti hT'a; 6:15 `!TE)a, br<x,l;
yTiTi ![;m;l. ~t'_Ac[]mo)B. Wkl.Tew: ba'x.a-; tybe hfe[]m; lkow> yrIm.[' tAQxu rMeT;v.yIw> 6:16 `!yIY"-) hT,v.ti
#yIq;- yPes.a'K. ytiyyIh' yKi yli yl;l.a; 7:1 p `WaF'(Ti yMi[; tP;r>x,w> hq'rEv.li h'yb,v.yOw> hM'v;l. ^t.ao
rv"y"w> #r<a'h-' !mi dysix' db;a' 7:2 `yvi(p.n: ht'W>ai hr"WKBi lAka/l, lAKv.a-, !yae ryci_B' tl{l.[oK.

384

byjiyhel. ~yIP;K; [r:h-' l[; 7:3 `~r<xe( WdWcy" Whyxia-' ta, vyai Wbroa/y< ~ymid"l. ~L'Ku !yIa"+ ~d"a'B'
rv"y" qd<xeK. ~b'Aj 7:4 `h'Wt)B.[;y>w:) aWh Avp.n: tW:h; rbeDo lAdG"h;w> ~WL+ViB; jpeVoh;w> laevo rF:h;
Wxj.b.T-i la;( [:rEb. Wnymia]T-; la; 7:5 `~t'(k'Wbm. hy<h.ti hT'[; ha'b' ^t.D"quP. ^yP,c;m. ~Ay hk'_WsM.mi
Ht'_mox]B; hL'K; HM'aib. hm'q' tB; ba' lBen:m. !be-yKi( 7:6 `^ypi(-yxet.Pi rmov. ^q,yxe tb,k,Vomi @WL+a;B.
7:8 `yh'(l{a/ ynI[Em'v.yI y[i_v.yI yhel{ale hl'yxiAa hP,c;a] hw"hyB; ynIa]w: 7:7 `At*ybe yven>a; vyai ybey>ao
aF'a, hw"hy> @[;z: 7:9 s `yli( rAa hw"hy> %v,xoB; bvea-e yKi( yTim.q"+ yTil.p;n" yKi yli yTib.y:ao yxi m.f.T-i la;(
ar<tew> 7:10 `At*q'd>ciB. ha,r>a, rAal' ynIaEyciAy yjiP'v.mi hf'['w> ybiyrI byrIy" rv,a] d[; Al+ ytiaj'x' yKi
sm'r>mil. hy<h.Ti( hT'[; HB' hN"ya,r>Ti yn:y[e %yIh"+l{a/ hw"hy> AYa; yl;ae hr"m.aoh' hv'Wb h'S,k;t.W yTib.y:ao
yNImil. aAby" ^yd<['w> aWh ~Ay 7:12 `qxo-) qx;r>yI aWhh; ~Ay %yIr"+dEG> tAnb.li ~Ay 7:11 `tAc)Wx jyjiK.
hm'm'v.li #r<a'h' ht'y>h'w> 7:13 `rh")h' rh:w> ~Y"mi ~y"w> rh'n-" d[;w> rAcm' yNImil.W rAc=m' yrE['w> rWVa;
%AtB. r[;y: dd"b'l. ynIk.vo ^t,l'x]n:) !aco ^j,b.vib. ^M.[; h[er> 7:14 s `~h,(ylel.[;m;( yrIP.mi h'yb,_v.y-O* l[;
7:16 `tAa)l'p.nI WNa,r>a; ~yIr"+c.mi #r<a,me ^t.ace ymeyKi 7:15 `~l'(A[ ymeyKi d['lg. Iw> !v"b' W[r>yI lm,_r>K;
vx'N "K; rp'[' Wkx]l;y> 7:17 `hn"v.r:(x/T, ~h,ynEz>a' hP,- l[; dy" Wmyfiy" ~t'_r"Wb)G> lKomi WvboyEw> ~yIAg War>yI
afenO ^AmK' lae- ymi 7:18 `&'M<)mi War.yI)w> Wdx'p.yI Wnyhel{a/ hw"hy>-la, ~h,_ytero)Gs> .Mimi WzG>r>yI #r<a, ylex]zOK.
bWvy" 7:19 `aWh) ds,x, #pex-' yKi( APa; d[;l' qyzIx/h-, al{ At+l'x]n: tyrIaev.li [v;P-, l[; rbE[ow> !wO['
ds,x, bqo[]y:)l. tm,a/ !TETi 7:20 `~t'(waJox-; lK' ~y" tAlcum.Bi %yliv.t;w> Wnyte_nOwO*[] vBok.yI Wnmex]r:(y>
`~d<q<) ymeymi Wnyteboa]l; T'[.B;v.n-I rv,a] ~h'_r"b.a;l.

~wxn
Nahum
hm'_xe l[;b;W hw"hy> ~qEnO hw"hy> ~qenOw> aANq; lae 1:2 `yvi(qol.a,h' ~Wxn: !Azx] rp,se hwE+n>ynI) aF'm; 1:1
al{ hQEn:w> x:Ko -ld"g>W -lAdg>W ~yIP;a; %r<a, hA'hy> 1:3 `wyb'(y>aol. aWh rjEAnw> wyr"c'l. hw"hy> ~qEnO
tArhN' >h-; lk'w> WhveB.Y:w:) ~Y"B; r[EAG 1:4 `wyl'(g>r: qb;a] !n"['w> AKr>D: hr"['f.biW hp' WsB. hw"hy> hQ<+n:y>
Wgg"+mot.hi tA[b'G>h;w> WNM,mi Wv[]r" ~yrIh' 1:5 `ll'(m.au !Anb'l. xr:p,W lm,r>k;w> !v'B' ll;m.au byrI+x/h,(
AP+a; !Arx]B; ~Wqy" ymiW dAm[]y:) ymi Am[.z: ynEp.li 1:6 `Hb'( ybev.y-O lk'w> lbetew> wyn"P'mi #r<a'h' aF'Tiw:
1:8 `Ab* ysexo [;dEyOw> hr"_c' ~AyB. zA[m'l. hw"hy> bAj 1:7 `WNM,(mi WcT.nI ~yrIC
uh;w> vaek' hk'T.nI Atm'x]
aWh hl'K' hw"hy>-la, !WbV.x;T-. hm; 1:9 `%v,x-o) @D<r:y> wyb'y>aow> Hm'_Aqm. hf,[]y: hl'K' rbe[o @j,v,b.W
vbey" vq:K. WlK.au ~yai_Wbs. ~a'bs. 'k.W ~ykibus. ~yrIysi-d[; yKi 1:10 `hr"(c' ~yIm:[]P; ~Wqt-' al{) hf,_[o
!kEw> ~ymilev-. ~ai hw"hy> rm:a' hKo 1:12 s `l[;Y")liB. #[eyO h['_r" hw"hy>-l[; bvexo ac'y" %MEmi 1:11 `ale(m'
%yIt:rso .AmW %yIl"+['me( Whjemo rBov.a, hT'[;w> 1:13 `dA[) %NE[;a] al{ %tiN I[iw> rb"+['w> WZgOn" !kEw> ~yBir:
~yfia' hk'S em;W ls,P, tyrIk.a; ^yh,l{a/ tyBemi dA[+ ^m.Vimi [r:Z "yI-al{) hw"hy> ^yl,[' hW"ciw> 1:14 `qTe(n:a]
ymiL.v; %yIG:x; hd"Why> yGIx' ~Alv' [:ymiv.m; rFeb;m. yleg >r: ~yrIh'h-, l[; hNEhi 2:1 p `t'AL)q; yKi ^r<b.qi

385

#ypime hl'[' 2:2 `tr"k( .nI hL{Ku l[;Y:liB. %B" -rb'[]l;( -rAb[]l; dA[ @ysiAy al{ yKi %yIr"+d"n>
!AaG-> ta, hw"hy> bv' yKi 2:3 `dao)m. x:Ko #Mea; ~yIn:t.m' qZEx; %r<d-< hPec; hr"_cum. rAcn" %yIn:P-' l[;
lyIx;- yven>a; ~D"a'm. WhyrEBoGI !gEm' 2:4 `Wtxe(vi ~h,yrEmoz>W ~yqiq.Bo) ~Wqq'b. yKi lae_r"f.yI !Aag>Ki bqo[]y:
bk,r<h' Wll.Aht.yI tAcWxB;( 2:5 `Wl['(r>h' ~yviroB.h;w> An=ykih] ~AyB. bk,r<h' tAdl'P-. vaeB. ~y[iL'tum.
~t'Aklih]b; Wlv.K'yI wyr"yDIa; rKoz>yI 2:6 `Wcce(Ary> ~yqIr"B.K; ~dIyPiL;K; !h,yaer>m; tAb+xor>B' !Wqv.q.T;v.yI)
bC;huw> 2:8 `gAm)n" lk'yheh;(w> WxT'_p.nI tArhN' >h; yrE[]v; 2:7 `%kES) oh; !k:huw> Ht'm'Ax) Wrh]m;(y> ~t'_k'yli(h]B;
~yIm-: tk;rE(b.ki hwEn>ynIw> 2:9 `!h<)beb.l-i l[; tpop.tom. ~ynIAy lAqK. tAgh]n:)m. h'yt,hom.a;w> ht'l'_[]ho) ht'L.GU
hn"WkT.l; hc,qe !yaew> bh'_z" WZBo @s,k, WZBo 2:10 `hn<)p.m; !yaew> Wdmo[] Wdm.[i ~ysin" hM'hew> ayhi_ ymeymi
hl'x'l.x;w> ~yIK;r>Bi qpiW smen" blew> hq"+L'bum.W hq"Wbm.W hq"WB 2:11 `hD"(m.x, yliK. lKomi dboK'
rv<a] ~yrI+piK.l; aWh h[,r>miW tAyr"a] !A[m. hYEa; 2:12 `rWr)ap' WcB.qi ~L'ku ynEp.W ~yIn:t.m-' lk'B.
wyt'_aob.lil. qNEx;m.W wyt'ArgO* ydEB. @rEjo hyEr>a; 2:13 `dyrI)x]m; !yaew> hyEr>a; rWG ~v' aybil' hyEr>a; %l;h'
HB'k.rI !v'['b,( yTir>[;b.hiw> tAab'c. hw"hy> ~aun> %yIl;ae ynIn>hi 2:14 `hp'(rEj. wyt'nO[o)m.W wyr"xo @r<j-, aLem;y>w:
ry[i yAh 3:1 s `hkeke(a'l.m; lAq dA[ [m;V'y-I al{)w> %Per>j; #r<a,me yTir:k.hiw> br<x'_ lk;aTo %yIr:ypik.W
rheDo sWsw> !p"+Aa v[;r: lAqw> jAv lAq 3:2 `@r<j'( vymiy" al{ ha'lem. qr<P, vx;K; HL'Ku ~ymi_D"
hc,qe !yaew> rg<P"+ db,kow> ll'x' brow> tynIx] qr:b.W br<x, bh;l; w> hl,[]m; vr"P' 3:3 `hd"(Qer:m. hb'K'r>m,W
~yIAG tr<k,Moh; ~ypi_v'K. tl;[]B; !xE tb;Aj hn"Az ynEWnz> brome 3:4 `~t'(Y"wgI >Bi Wlv.k'w> Wlv.k.yI hY"wIG>l;
%yIn"+P-' l[; %yIl:Wv ytiyLegIw> tAab'c. hw"hy> ~aun> %yIl;ae ynIn>hi 3:5 `h'yp,(v'k.Bi tAxP'v.miW h'yn<Wnz>Bi
`yairo)K. %yTim.f;w> %yTi_l.B;nIw> ~yciQuvi %yIl[: ' yTik.l;v.hiw> 3:6 `%nE)Alq. tAkl'm.m;W %rE[.m; ~yIAg ytiyaer>h;w>
3:8 `%l") ~ymix]n:m. vQEb;a] !yIa:me Hl'_ dWny" ymi hwEn>ynI) hd"D>v' rm;a'w> %Memi dADyI %yIa;r-o lk' hy"h'w> 3:7
vWK 3:9 `Ht'(m'Ax ~Y"mi ~y" lyxe- rv,a] Hl'_ bybis ' ~yIm: ~yrIaoy>B; hb'v.YO*h; !Ama' aNOmi ybij.yte(h]
~G: ybiV,b; hk'l.h' hl'GOl; ayhi- ~G: 3:10 `%tE)r"z>[,B. Wyh' ~ybiWlw> jWP hc,qE+ !yaew> ~yIr:c.miW hm'c.['
3:11 `~yQI)ZIb; WqT.rU h'yl,AdG>-lk'w> lr"Ag WDy: h'yD<B;k.nI l[;w> tAc+Wx-lK' varoB. Wv J.rUy> h'yl,l'[o
~ynIaeT. %yIr:c'b.m-i lK' 3:12 `byE)Aame zA[m' yviq.b;T. T.a-; ~G: hm'_l'[]n:) yhiT. yrIK.v.Ti T.a-; ~G:
x;AtP' %yIb;y>aol. %Ber>qiB. ~yvin" %ME[; hNEhi 3:13 `lke(Aa yPi- l[; Wlp.n"w> W[ANyI-~ai ~yrI+WKBi-~[i
jyJib; yaiBo %yIr"+c'b.mi yqIZ >x; %l'- ybia]v;( rAcm' yme 3:14 `$yIx")yrIB. vae hl'k.a' %cE+r>a; yrE[]v; WxT.p.nI
dBeK;t.hi ql,Y"+K; %lEk.aTo br<x, %tEyrIk.T; vae %lEk.aTo ~v' 3:15 `!BE)l.m; yqiyzIx]h; rm,xob; ysim.rIw>
%yIr:zN" >mi 3:17 `@[o*Y"w: jv;P' ql,y< ~yIm"+V'h; ybek.AKmi %yIl;k.ro) tyBer>hi 3:16 `hB,(r>a;K' ydIB.K;t.hi( ql,Y<K;
[d:An-al{)w> dd:Anw> hx'r.z") vm,v, hr"q' ~AyB. tArdEG>B; ~ynIAxh;( yb'_GO bAgK. %yIrs: .p.j;w> hB,r>a;K'(
`#Be(q;m. !yaew> ~yrIh'h-, l[; ^M.[; Wvpon" ^yr<_yDIa; WnK.v.yI rWVa; %l,m, ^y[,ro Wmn" 3:18 `~Y")a; AmAqm.
hr"b.[-' al{) ymi- l[; yKi ^yl,[' @k; W[q.T' ^[]m.vi y[em.vo lKo ^t<+K'm; hl'x.n: ^r<b.vil. hh'K-e !yae 3:19
`dymi(T' ^t.['r"

386

qwqbx
Habakkuk
^yl,ae q[;z>a, [m'_v.ti al{w> yTi[.W:vi hw"hy> hn"a-" d[; 1:2 `aybi(N"h; qWQb;x] hz"x' rv<a] aF'M;h; 1:1
`aF'(yI !Adm'W byrI yhiy>w: yDIg_ >n<l. sm'x'w> dvow> jyBiT; lm'['w> !w<a' ynIaEr>t; hM'l' 1:3 `[:yvi(At al{w> sm'x'
aceyE !KE-l[; qyDIC ;h-; ta, ryTik.m; [v'r" yKi jP'_v.mi xc;n<l' acey-E al{)w> hr"AT gWpT' !Ke-l[; 1:4
yKi Wnymia]t; al{ ~k,ymeyBi( l[ePo l[;p-o yKi Whm'_T. WhM.T;hi(w> WjyBih;w>) ~yIAGb; War> 1:5 `lQ")[um. jP'v.mi
tv,r<l' #r<a-, ybex]r>m,l. %leAhh;( rh"+mN. Ih;w> rM:h; yAGh; ~yDIf.K;h-; ta, ~yqime ynIn>h-i yKi( 1:6 `rP")suy>
WDx;w> wys'Ws ~yrImeN>mi WLq;w> 1:8 `ace(yE Ataef.W AjP'v.mi WNM,mi aWh+ ar"Anw> ~yOa' 1:7 `Al*-aL{ tAnK'v.mi
sm'x'l. hL{Ku 1:9 `lAk)a/l, vx' rv,n<K. Wp[uy" Waboy" qAxr"me wyv'r"p'(W wyv'_r"P'( Wvp'W br<[, ybeaZe >mi
Al+ qx'f.mi ~ynIz>row> sL'q;t.yI ~ykil'M.B; aWhw> 1:10 `ybiv,( lAxK; @soa/Y<w: hm'ydI_q' ~h,ynEP. tM;g :m. aAby"
Axko Wz ~ve_a'w> rbo[]Y:w:) x:Wr @l:x' za' 1:11 `Hd"(K.l.YIw:) rp"[' rBoc.YIw: qx'f.yI rc"b.m-i lk'l. aWh
rWcw> ATm.f; jP'v.mil. hw"hy> tWm+n" al{ yvidoq. yh;l{a/ hw"hy> ~d<Q,mi hT'a; aAlh] 1:12 `Ah*l{ale
~ydIg>AB* jyBit; hM'l' lk'_Wt al{ lm'[-' la, jyBih;w> [r" tAar>me ~yIn:y[e rAhj. 1:13 `AT*ds> ;y> x:ykiAhl.
hL{Ku 1:15 `AB* lvem-o al{ fm,r<K. ~Y"+h; ygEd>Ki ~d"a' hf,[]T;w: 1:14 `WNM,(mi qyDIc; [v'r" [L;b;B. vyrIx]T;
x;Bez:y> !Ke-l[; 1:16 `lygI)y"w> xm;f.yI !KE- l[; AT+r>m;k.miB. Whpes .a;y:w> Amr>x,b. WhrEg Oy> hl'[]he( hK'xB; .
Am=r>x, qyrIy" !KE l[;h; 1:17 `ha'(rIB. Alk'a]m;W Aql.x, !mEv' hM'heb' yKi AT+r>m;k.mil. rJEq;ywI) Amr>x,l.
hP,c;a]w: rAc=m-' l[; hb'C .y:t.a,(w> hd"mo[/a, yTir>m;v.m-i l[; 2:1 s `lAm)x.y: al{ ~yIAG groh]l; dymit'w>
raEb'W !Azx' bAtK. rm,aYOw: hw"hy> ynInE[]Y:w: 2:2 `yTi(x.k;AT-l[; byvia' hm'W yBi- rB,d:y-> hm; tAar>li
bZE+k;y> al{w> #QEl; x;pey"w> d[eAMl; !Azx' dA[ yKi 2:3 `Ab* arEAq #Wry" ![;m;l. tAx+Luh;-l[;
qyDIc;w> AB= Avp.n: hr"v.y-" al{ hl'P.[u hNEhi 2:4 `rxE)a;y> al{ aboy" abo- yKi( Al-hKex; Hm'h.m;t.y-I ~ai
aWhw> Avp.n: lAav.Ki byxir>hi rv,a] hw<+n>yI al{w> ryhiy" rb,G< dgEAB !yIY:h-; yKi( @a;w> 2:5 `hy<)x.yI Atn"Wma/B,
~L'ku hL,a-e aAlh] 2:6 `~yMi([;h-' lK' wyl'ae #Boq.YIw: ~yIAGh;-lK' wyl'ae @soa/Y<w: [B'f.yI al{w> tw<M'k;
wyl'[' dyBik.m;W yt;m-' d[; Al-aL{ hB,r>M;h; yAh rm;ayOw> Al= tAdyxi hc'ylim.W WaF'yI lv'm' wyl'['
t'ALv; hT'a; yKi( 2:8 `Aml'( tASvim.li t'yyIh'w> ^y[,_z>[.z:m. Wcq.yIw> ^yk,v.nO WmWqy" [t;p, aAlh] 2:7 `jyji(b.[;
yAh 2:9 p `Hb'( ybev.y-O lk'w> hy"r>qi #r<a-, sm;x]w: ~d"a' ymeD>mi ~yMi_[; rt,y-< lK' ^WLv'y> ~yBir: ~yIAG
^t<+ybel. tv,Bo T'c.[;y" 2:10 `[r"-( @K;mi lceN "hil. ANqi ~ArM'B; ~Wfl' At+ybel. [r" [c;B, [;ceBo
hn<Bo yAh 2:12 p `hN"n<)[]y: #[eme sypik'w> q['_z>Ti ryQImi !b,a-, yKi 2:11 `^v<)p.n: ajeAxw> ~yBir: ~yMi[-; tAcq.
vae- ydEB. ~yMi[; W[g>yyI)w> tAa+b'c. hw"hy> taeme hNEhi aAlh] 2:13 `hl'(w>[;B. hy"r>qi !nEAkw> ~ymi_d"B. ry[i
s `~y")-l[; WSk;y> ~yIM:K; hw"+hy> dAbK-. ta, t[;d:l' #r<a'h' aleM'Ti yKi 2:14 `Wp['(yI qyrI- ydEB. ~yMiaul.W
!Alq' T'[.b;f' 2:16 `~h,(yrEA[m.-l[; jyBih; ![;m;l. rKE+v; @a:w> ^t.m'x] x;Pse ;m. Wh[erE hqEv.m; yAh 2:15
sm;x] yKi 2:17 `^d<)AbK.-l[; !Alq'yqiw> hw"hy> !ymiy> sAK ^yl,[' bASTi lrE_['he(w> hT'a-; ~g: htev. dAbK'mi
2:18 s `Hb'( ybev.yO lk'w> hy"r>qi #r<a-, sm;x]w: ~d"a' ymeD>mi !t:+yxiy> tAmheB. dvow> &'S,k;y> !Anb'l.
tAf[]l; wyl'[' Arc.yI rcEyO xj;b' yKi rq,V'_ hr<AmW hk'S em; Arc.yO* Als'p. yKi ls,P, ly[iAh-hm'(
fWpT' aWh-hNEhi hr<Ay aWh ~m'_WD !b,a,l. yrIW[ hc'yqih' #[el' rmEao yAh 2:19 s `~ymi(L.ai ~yliylia/
hL'piT. 3:1 p `#r<a'(h-' lK' wyn"P'mi sh; Av+d>q' lk;yheB. hw"hyw:) 2:20 `AB*r>qiB. !yae x:Wr-lk'w> @s,kw, " bh'z"
WhyYEx; ~ynIv' br<q<B. ^l.['P'( hw"hy> ytiarEy" ^[]m.vi yTi[.m;v' hw"hy> 3:2 `tAn*ygO >vi l[; aybiN_ "h; qWQb;x]l;
hS'Ki hl's,_ !r"aP'-rh;me( vAdq'w> aAby" !m"yTemi h:Ala/ 3:3 `rAK*z>Ti ~xer: zg<roB. [:ydI_AT ~ynIv' br<q<B.
`hZO*[u !Ayb.x, ~v'w> Al= AdY"mi ~yIn:r>q; hy<h.Ti( rAaK' Hg:nOw> 3:4 `#r<a'(h' ha'l.m' AtL'hit.W AdAh ~yIm;v'

387

Wcc.Po)t.YIw: ~yIAG rTEY:w: ha'r" #r<a, dd<moy>w: dm;[' 3:6 `wyl'(g>r:l. @v,r< aceyEw> rb,D"_ %l,yE wyn"p'l. 3:5
!WzG>ry> I !v"+Wk yleh\a' ytiyair" !w<a' tx;T; 3:7 `Al* ~l'A[ tAkylih] ~l'_A[ tA[b.GI Wxv; d[;- yrEr>h;
yKi ^t<+r"b.[, ~Y"B-; ~ai ^P,a; ~yrIhN' >B; ~ai hw"hy> hr"x' ~yrIh'n>bih] 3:8 s `!y")d>mi #r<a, tA[yrIy>
tArh'n> hl's,_ rm,ao tAJm; tA[buv. ^T,v.q; rA[te hy"r>[, 3:9 `h['(Wvy> ^yt,boK.r>m; ^ys,Ws-l[; bK;r>ti
3:11 `af'(n" WhydEy" ~Ar AlAq ~AhT. !t:n" rb"+[' ~yIm: ~r,z< ~yrIh' Wlyxiy" ^War" 3:10 `#r<a'( [Q;b;T.
@a:B. #r<a-'_ d[;c.Ti ~[;z:B. 3:12 `^t<)ynIx] qr:B. Hg:nOl. WkLeh ;y> ^yC,xi rAal. hl'bu_z> dm;[' x;rEy" vm,v,
dAsy> tAr[' [v'r" tyBemi vaRo T'c.x;m' ^x<+yvim-. ta, [v;yEl. ^M,[; [v;yEl. t'ac'y" 3:13 `~yI)AG vWdT'
~t'cuyli[] ynIcE+ypih]l; Wr[s] .yI wyz"r"P. Azr"P. varo wyJ'm;b. T'b.q:n" 3:14 p `hl's,( raW"c-; d[;
ynIj.Bi zG:r>Tiw: yTi[.m;v' 3:16 `~yBi(r: ~yIm: rm,xo ^ys,_Ws ~Y"b; T'k.r:D" 3:15 `rT")s.MiB; ynI[' lkoa/l-, AmK.
~[;l. tAl[]l; hr"c' ~Ayl. x:Wna' rv<a] zG"+r>a, yT;x.t;w> ym;c'[]B; bq" r" aAby" yt;p'f. Wll]c' lAql.
lk,ao+ hf'[-' al{ tAmdEv.W tyIz-: hfe[]m; vxeKi ~ynIp'G>B; lWby> !yae w> xr"p.t-i al{) hn"aet-. yKi( 3:17 `WNd<(Wgy>
3:19 `y[i(v.yI yhel{aBe hl'ygIa' hz"Al=[.a, hw"hyB; ynIa]w: 3:18 `~yti(p'r>B' rq"B' !yaew> !aco hl'k.Mimi rz:G"
`yt'(AnygIn>Bi x;Cen:m.l; ynIkE+rId>y: yt;AmB' l[;w> tAlY"a;K'( yl;g>r: ~f,Y"w: yliyxe yn"doa] hwIhy>

hynpc
Zephaniah
ymeyBi hY"+qiz>x-i !B, hy"r>m;a-] !B, hy"l.d:G-> !b, yviWK-!B, hy"n>p;c.-la, hy"h' rv<a] hw"hy>-rb;D> 1:1
~d"a' @sea' 1:3 `hw")hy>-~aun> hm'd"a]h' ynEP. l[;me lKo @sea' @soa' 1:2 `hd"(Why> %l,m, !Ama-' !b, WhY"viayO
ynEP. l[;me ~d"a'h-' ta, yTir:k.hiw> ~y[i_v'r>h-' ta, tAlvek.M;h;w> ~Y"h; ygEd>W ~yIm;V'h-; @A[ @sEa' hm'heb.W
~AqM'h-; !mi yTir:k.hiw> ~Il'_vW' ry> ybev.Ay-lK' l[;w> hd"Why>-l[; ydIy" ytiyjin"w> 1:4 `hw")hy>-~aun> hm'd"a]h'
ab'c.li tAGG:h-; l[; ~ywIx]T;v.Mih-; ta,w> 1:5 `~ynI)h]Koh-; ~[i ~yrIm'K.h; ~ve- ta, l[;B;h; ra"v-. ta, hZ<h;
hw"+hy> yrEx]a;me ~ygIAsN>h-; ta,w> 1:6 `~K'(l.m;B. ~y[iB'vN. Ih;w> hw"hyl;( ~y[iB'vN. Ih; ~ywIx]T;v.Mi(h-; ta,w> ~yIm"+V'h;
hw"hy> ~Ay bArq' yKi hwI+hy> yn"doa] ynEP.mi sh; 1:7 `Whvu(r"d> al{w> hw"hy>-ta, Wvq.b-i al{) rv<a]w:
ynEB-. l[;w> ~yrIF 'h-; l[; yTid>q;p'W hw"hy> xb;z< ~AyB. hy"h'w> 1:8 `wya'(rUq. vyDIq.hi xb;z< hw"hy> !ykih-e yKi(
aWh+h; ~AYB; !T"p.Mih-; l[; gleADh;-lK' l[; yTid>q;p'W 1:9 `yrI)k.n" vWBl.m; ~yvib.L{h-; lK' l[;w> %l,M,_h;
hq'['c. lAq hw"hy>-~aun> aWhh; ~AYb; hy"h'w> 1:10 s `hm'(r>miW sm'x' ~h,ynEdoa] tyBe ~yail.m;m.h;(
hm'd>nI yKi vTe_k.M;h; ybev.yO Wlyliyhe 1:11 `tA[)b'G>h;me lAdG" rb,v,w> hn<+v.Mih-; !mi hl'l'ywI) ~ygID"h; r[;V;mi
tAr+NEB; ~Il;v'Wry>-ta, fPex;a] ayhih; t[eB' hy"h'w> 1:12 `@s,k'( yleyjin-> lK' Wtr>k.nI ![;n:K. ~[;- lK'
1:13 `[;rE(y" al{w> hw"hy> byjiyyE-al{) ~b'b'l.Bi ~yrIm.ao)h' ~h,yrEm.v-i l[; ~yaip.Qo)h; ~yvin"a]h' l[; yTid>q;p'W
WTv.yI al{w> ~ymir"k. W[j.n"w> WbveyE al{w> ~yTib' Wnb'W hm'_m'v.li ~h,yTeb'W hS'vim.li ~l'yxe hy"h'w>
`rAB*GI ~v' x;rcE o rm: hw"hy> ~Ay lAq dao+m. rhEm;W bArq' lAdG"h; hw"hy>-~Ay bArq' 1:14 `~n")yyE-ta,
!n"[' ~Ay hl'pea]w: %v,xo ~Ay ha'Avm.W ha'vo ~Ay hq'Wcm.W hr"c' ~Ay aWh+h; ~AYh; hr"b.[, ~Ay 1:15

388

~d"a'l' ytiroceh]w: 1:17 `tAh)boG>h; tANPih; l[;w> tArcuB.h; ~yrI['h, l[; h['_Wrt.W rp"Av ~Ay 1:16 `lp,(r"[]w:
~P's .K-; ~G: 1:18 `~yli(l'G>K; ~m'xul.W rp'['K,( ~m'D" %P:vuw> Waj'_x' hw"hyl;( yKi ~yrIw>[iK;( Wkl.h'(w>
hl'k-' yKi( #r<a'_h-' lK' lkea'Te Ata'n>qi vaeb.W hw"hy> tr:b.[, ~AyB. ~l'yCih;l. lk;Wy-al{) ~b'h'z-> ~G:
~r<j,B. 2:2 `@s")k.nI al{ yAGh; WVAq+w" Wvv.Aqt.hi( 2:1 s `#r<a'(h' ybev.y-O lK' tae hf,[]y:) hl'h'b.n-I %a;
~k,yle[] aAby-" al{ ~r<j,B. hw"hy>-@a; !Arx] ~k,yle[] aAby-" al{ ~r<j,B. ~Ay= rb;[' #moK. qxo td<l,
WvQ.B; qd<c-, WvQ.B; Wl['_P' AjP'v.mi rv<a] #r<a'h' ywEn>[-; lK' hw"hy>-ta, WvQ.B; 2:3 `hw")hy>-@a; ~Ay
dADv.a; hm'_m'v.li !Alq.v.a;w> hy<h.ti( hb'Wz[] hZ"[; yKi 2:4 `hw")hy>-@a; ~AyB. WrtS. 'Ti yl;Wa hw"n"[]
~k,yle[] hw"h y>-rb;D> ~yti_rEK. yAG ~Y"h; lb,x, ybev.yO* yAh 2:5 s `rqE)['Te !Arq.[,w> h'Wvrg. "y> ~yIr:h\C'B;(
tArdg> Iw> ~y[iro troK. twOn> ~Y"h; lb,x, ht'y>h'w>) 2:6 `bve(Ay !yaeme %yTid>b;a]h;w> ~yTiv.liP. #r<a, ![;n:K.
yKi !WcB'r>yI br<[B, ' !Alq.v.a; yTeb'B. !W[+r>yI ~h,yle[] hd"Why> tyBe tyrI aev.li lb,x, hy"h"w> 2:7 `!aco)
!AM+[; ynEB. ypeWDgIw> ba'Am tP;r>x, yTi[.m;v' 2:8 `~t'(ybiv. ~t'Wbv. bv'w> ~h,yhel{a/ hw"hy> ~dEq.p.yI
laer"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> ~aun> ynIa' -yx; !kEl' 2:9 `~l'(WbG>-l[; WlyDIg >Y:w: yMi[-; ta, Wpr>xE) rv<a]
~l'_A[-d[; hm'm'v.W xl;m-, hrEk.miW lWrx' qv;m.mi hr"mo[]K;( !AM[; ynEb.W hy<h.Ti( ~dos .Ki ba' Am-yKi(
WlDIg >Y:w: Wpr>xE) yKi ~n"+AaG> tx;T; ~h,l' tazO 2:10 `~Wl)x'n>yI yyIAG yAG rt,y<w> ~WZb'y> yMi[; tyrIaev.
vyai Al-Wwx]T;(v.yIw> #r<a'_h' yhel{a-/ lK' tae hz"r" yKi ~h,yle[] hw"hy> ar" An 2:11 `tAa)b'c. hw"hy> ~[;- l[;
dBea;ywI) !Apc-' l[; Ady" jyEw> 2:13 `hM'he( yBir>x; ylel.x;( ~yviWK ~T,a-; ~G: 2:12 `~yI)AGh; yYEai lKo AmAqM.mi
yAg-Aty>x-; lK' ~yrId"[] Hk'Atb. Wcb.r"w> 2:14 `rB")d>MiK; hY"ci hm'm'v.li hwEn>ynI-) ta, ~fey"w> rWV+a-; ta,
tazO 2:15 `hr"([e hz"r>a; yKi @S;B; br<xo !ALx;B;( rrEAvy> lAq Wnyli_y" h'yr<Top.k;B. dPoq-i ~G: ta;q-' ~G:
#Ber>m; hM'v;l. ht'y>h' %yae dA[+ ysip.a;w> ynIa] Hb'b'l.Bi hr"m.ao)h' xj;b,l' tb,v,AYh; hz"yLi[;h' ry[ih'
h['m.v'( al{ 3:2 `hn")AYh; ry[ih' hl'_ag' >nIw> ha'r>mo yAh 3:1 s `Ad)y" [:ynIy" qrov.yI h'yl,[' rbEA[ lKo hY"x;l;(
tAyr"a] HB'r>qib. h'yr<f' 3:3 `hb'rE(q' al{ h'yh,l{a-/ la, hx'j'b' al{ hw"hyB;( rs"+Wm hx'q.l' al{ lAqB.
h'yn<h]Ko tAd+g>Bo* yven>a; ~yzIx]Po) h'ya,ybin> 3:4 `rq,Bo)l; Wmrg> " al{ br<[, ybeaez> h'yj,p.vo ~ygI+a]vo)
!TEyI AjP'v.mi rq,BoB; rq,BoB; hl'_w>[; hf,[]y: al{ HB'r>qiB. qyDIc; hw"hy> 3:5 `hr"(AT Wsm.x' vd<q-o WlL.xi
yliB.mi ~t'AcWx) yTib.r:x/h, ~t'ANPi WMv;n" ~yIAg yTir:k.hi 3:6 `tv,Bo) lW"[; [;dEAy-al{)w> rD"[.n< al{ rAal'
rs'Wm yxiq.Ti ytiAa yair>yTi-%a; yTir>m;a' 3:7 `bve(Ay !yaeme vyai- yliB.mi ~h,yrE[' WDc.nI rbE+A[
!kEl' 3:8 `~t'(Alyli[] lKo Wtyxiv.hi WmyKiv.hi !kea' h'yl,_[' yTid>q:P-' rv,a] lKo Hn"A[m. trEK'y-I al{)w>
~h,yle[] %Pov.li tAkl'm.m; ycib.q'l. ~yIAG @soa/l, yjiP'v.mi yKi d[;_l. ymiWq ~Ayl. hw"hy>-~aun> yli-WKx;
hp'f' ~yMi[-; la, %Poh.a, za'- yKi( 3:9 `#r<a'(h-' lK' lkea'Te ytia'n>qi vaeB. yKi yPia; !Arx] lKo ymi[.z:
yc;WP-tB; yr:t'[] vWk+-yrEh]n:)l. rb,[eme 3:10 `dx'(a, ~k,v. Adb.['l. hw"hy> ~veB. ~L'ku aroq.li hr"_Wrb.
rysia' za'- yKi yBi_ T.[;v;P' rv<a] %yIt;l{yli[] lKomi yviAbte al{ aWhh; ~AYB; 3:11 `yti(x'n>mi !WlbiAy
ynI[' ~[; %Ber>qib. yTir>a;v.hiw> 3:12 `yvi(d>q' rh:B. dA[ hh'bg. "l. ypisiAt-al{)w> %tew"a]G: yzEyLi[; %Ber>Qimi
aceM'y-I al{)w> bz"k' WrB.d:y-> al{w> hl'w>[; Wf[]y-: al{) laer"f.yI tyrIaev. 3:13 `hw")hy> ~veB. Wsx'w> ld"_w"
lae_r"f.yI W[yrIh' !AYc-i tB; yNIr" 3:14 s `dyrI)x]m; !yaew> Wcb.r"w> W[r>yI hM'h-e yKi( tymi_r>T; !Avl. ~h,ypiB.
laer"f.yI %l,m, %bE+y>ao* hN"Pi %yIj;P'v.mi hw"hy> rysihe 3:15 `~Il'(v'Wry> tB; ble- lk'B. yzIl.['w> yxim.fi
WPr>y-I la; !AYci yair"_yTi-la; ~Il;v'Wr)yli rmEa'yE aWhh; ~AYB; 3:16 `dA[) [r" yair>yti-( al{ %Ber>qiB. hw"hy>
lygIy" Atb'h]a;B. vyrIx]y: hx'm.fiB. %yIl;[' fyfiy" [:yvi_Ay rABGI $BEr>qiB. %yIh:l{a/ hw"hy> 3:17 `%yId")y"
hf,[o ynIn>hi 3:19 `hP'(r>x, h'yl,[' taef.m; Wy=h' %MEmi yTips. ;a' d[eAMmi ygEWn 3:18 `hN")rIB. %yIl:['
~vel.W hL'hit.li ~yTim.f;w> #Beq;a] hx'DN" Ih;w> h['lCe oh-; ta, yTi[.v;Ahw> ayhi_h; t[eB' %yIN:[;m-. lK'-ta,
~vel. ~k,t.a, !Tea-, yKi( ~k,_t.a, yciB.q; t[eb'W ~k,t.a, aybia' ayhih; t[e B' 3:20 `~T'(v.B' #r<a'h-' lk'B.
`hw")hy> rm:a' ~k,ynEy[el. ~k,yteWbv.-ta, ybiWvB. #r<a'h' yMe[; lkoB. hL'hit.liw>

389

ygx
Haggai
hw"hy>-rb;d> hy"h' vd<xo+l; dx'a, ~AyB. yViVih; vd<xoB; %l,M,h; vw<y"r>d"l. ~yIT;v. tn:v.Bi 1:1
!hEKoh; qd"c'Ahy>-!B, [;vuAhy>-la,w> hd"Why> tx;P; laeyTil.a;v-. !B, lb, B'rUz>-la, aybiN "h; yG:x-; dy:B.
hw"hy> tyBe- t[, aBo- t[, al{ Wrm.a'( hZ<h; ~['h' rmo=ale tAab'c. hw"hy> rm:a' hKo 1:2 `rmo*ale lAdG"h;
~k,yTeb'B. tb,v,l' ~T,a; ~k,l' t[eh; 1:4 `rmo*ale aybiN "h; yG:x-; dy:B. hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 1:3 p `tAn*B'hil.
1:6 `~k,(yker>D: l[; ~k,b.b;l. Wmyfi tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo hT'[;w> 1:5 `brE(x' hZ<h; tyIB:h;w> ~ynI+Wps.
Al= ~xol-. !yaew> vAbl' hr"k.v'l-. !yaew> Atv' h['b.f'l-. !yaew> lAka' j['m. abeh'w> hBer>h; ~T,[.r:z>
`~k,(yker>D-: l[; ~k,b.b;l. Wmyfi tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo 1:7 p `bWq)n" rArc-. la, rKET;f.mi rKeT;f.Mih;w>
hnOP' 1:9 `hw")hy> rm:a' hd"b.K'a,w> dbeK'a,w> AB-hc,r>a,w> tyIB"+h; Wnb.W #[e ~t,abeh]w: rh"h' Wl[] 1:8
ytiyBe ![;y: tAab'c. hw"hy> ~aun> hm, ![;y: Ab= yTix.p;n"w> tyIB:h; ~t,abeh]w: j['m.li hNEhiw> hBer>h-; la,
#r<a'h'w> lJ'_mi ~yIm:v' Wal.K' ~k,yle[] !KE- l[; 1:10 `At*ybel. vyai ~ycir" ~T,a;w> brEx' aWh-rv,a]
rh'c.YIh-; l[;w> vAryTih-; l[;w> !g"D"h-; l[;w> ~yrIh'h-, l[;w> #r<a'h-' l[; br<xo ar"q.a,w" 1:11 `Hl'(Wby> ha'l.K'
[m;v.YIw: 1:12 s `~yIP")K; [:ygIy-> lK' l[;w> hm'heB.h-; l[;w> ~d"a'h-'( l[;w> hm'_d"a]h' ayciAT rv<a] l[;w>
hw"hy> lAqB. ~['h' tyrIaev. lkow> lAdG"h; !heKoh; qd"c'Ahy>-!B, [;vuAhywI lae yTil.v-; !B<) lb,B'rUz>
1:13 `hw")hy> ynEP.mi ~['h' War>yYI)w: ~h,_yhel{a/ hw"hy> Axl'v. rv<a]K; aybiN "h; yG:x; yrEb.DI l[;w> ~h,yhel{)a/
hw"hy> r[;Y"w: 1:14 `hw")hy>-~aun> ~k,T.ai ynIa] rmo=ale ~['l' hw"hy> tWka]l.m;B. hw"hy> %a:l.m; yG:x; rm,aYOw:
lAdG"h; !hEKoh; qd"c'Ahy>-!B, [;vuAhy> x:Wr-ta,w> hd"Why> tx;P; laeyTil.v-; !B, lb,B'rUz> x:Wr-ta,
~AyB. 1:15 p `~h,(yhel{a/ tAab'c. hw"hy>-tybeB. hk'al'm. Wf[]Y:w: WaboY"w: ~['_h' tyrIaev. lKo x:Wr-ta,w>)
dx'a,w> ~yrIf.[,B. y[iybiV.B; 2:1 `%l,M,(h; vw<y"r>d"l. ~yIT:v. tn:v.Bi yVi_ViB; vd<xol; h['B'r>a;w> ~yrIf.[,
tx;P; laeyTil.v-; !B, lb,B'rUz>-la, an"-rm'a/ 2:2 `rmo*ale aybiN "h; yG:x-; dy:B. hw"hy>-rb;D> hy"h' vd<xo+l;
ra'vN. Ih; ~k,b' ymi 2:3 `rmo*ale ~['h' tyrIaev-. la,w> lAd+G"h; !hEKoh; qd"c'Ahy>-!B, [;vuAhy>-la,w> hd"Why>
!yIa:K. Whmok' aAlh] hT'[; Atao ~yairo ~T,a; hm'W !Av+arIh' AdAbk.Bi hZ<h; tyIB:h-; ta, ha'r" rv<a]
qz:x]w: lAdG"h; !heKoh; qd"c'Ahy>-!B, [;vuAhy> qz:x]w: hw" hy>-~aun> lb,B'rUz> qz:x] hT'[;w> 2:4 `~k,(ynEy[eB.
yTir:K-' rv,a] rb'D"h-; ta,( 2:5 `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> ~k,T.ai ynIa-] yKi( Wf+[]w:) hw"hy>-~aun> #r<a'h' ~[;- lK'
hw"hy> rm;a' hko yKi 2:6 s `War"(yTi-la; ~k,_k.AtB. td<m,[o yxiWrw> ~yIr:c.Mimi ~k,t.aceB. ~k,T.ai
2:7 `hb'(r"x'h, ta,w> ~Y"h-; ta,w> #r<a'h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, vy[ir>m; ynIa]w: ayhi_ j[;m. tx;a; dA[ tAab'c.
hw"hy> rm:a' dAbK' hZ<h; tyIB:h-; ta, ytiaLemiW ~yI+AGh;-lK' tD:m.x, Wab'W ~yIAGh;-lK'-ta, yTiv.[;r>hiw>
hZ<h; tyIB;h; dAbK. hy<h.yI) lAdG" 2:9 `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> bh'Z_ "h; yliw> @s,K,h; yli 2:8 `tAa)b'c.
2:10 p `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> ~Alv' !TEa, hZ<h; ~AqM'b;W tAa+b'c. hw"hy> rm:a' !AvarIh-" !mi !Arx]a;(h'

390

`rmo*ale aybiN "h; yG:x-; la, hw"hy>-rb;D> hy"h' vw<y"+r>d"l. ~yIT:v. tn:v.Bi y[iyviT.l; h['B'r>a;w> ~yrIf.[,B.
vd<q-o rf;B. vyai- aF'yI !hE 2:12 `rmo*ale hr"AT ~ynIh]Koh-; ta, an"- la;v. tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo
vD"_q.yIh] lk'a]m-; lK'-la,w> !m,v-, la,w> !yIY:h-; la,w> dyzIN"h-; la,w> ~x,L,h-; la, Apn"k.Bi [g:n"w> Adg>Bi @n:k.Bi
Wn[]Y:w: am'_j.yIh] hL,a-e lk'B. vp,n-< amej. [G:y-I ~ai yG:x; rm,aYOw: 2:13 `al{) Wrm.aYOw: ~ynIh]Koh; Wn[]Y:w:
hw"hy>-~aun> yn:p'l. hZ<h; yAGh-; !kew> hZ<h;-~['h'( !KE rm,aYOw: yG:x; ![;Y:w: 2:14 `am'(j.yI Wrm.aYOw: ~ynIh]Koh;
~AYh-; !mi ~k,b.b;l. an"- Wmyfi( hT'[;w> 2:15 `aWh) amej' ~v' WbyrIq.y: rv<a]w: ~h,_ydEy> hfe[]m-; lK' !kEw>
~yrIf.[, tm;rE[-] la, aB' ~t'Ayh.mi( 2:16 `hw")hy> lk;yheB. !b,a-, la, !b,a-, ~Wf) ~r<J,mi hl'[.m'_w" hZ<h;
!ApD"ViB; ~k,t.a, ytiyKehi 2:17 `~yrI)f.[, ht'y>h'w> hr"WP ~yVimix] @fox.l; bq,Yh< ;-la, aB' hr"_f'[] ht'y>h'w>
~k,b.b;l. an"- Wmyfi 2:18 `hw")hy>-~aun> yl;ae ~k,t.a-, !yaew> ~k,_ydEy> hfe[]m-; lK' tae dr"B'b;W !Aqr'YE)b;W
Wmyfi hw"hy>-lk;yhe( dS;yU-rv,a] ~AYh;-!mil. y[iyviT.l; h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ~AYmi hl'[.m'_w" hZ<h; ~AYh-; !mi
~AYh-; !mi af'_n" al{ tyIZ:h; #[ew> !AMrIh'w> hn"aeT.h;w> !p,G<h-; d[;w> hr"WgM.B; [r:Z<h; dA[h; 2:19 `~k,(b.b;l.
rmoa/ 2:21 `rmo*ale vd<xol; h['B'r>a;w> ~yrIf.[,B. yG:x-; la, tynIve hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 2:20 s `%rE)b'a] hZ<h;
aSeKi yTik.p;h'(w> 2:22 `#r<a'(h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta, vy[ir>m; ynIa] rmo =ale hd"Why>-tx;P;( lb,B'rUz>-la,
~h,ybek.row> ~ysiWs Wdr>y"w> h'yb,k.row> hb'K'r>m, yTi k.p;h'w> ~yI+AGh; tAkl.m.m; qz<xo yTid>m;v.hiw> tAkl'm.m;
yDIb.[; laeyTil.a;v-. !B, lb,B'rUz> ^x]Q'a, tAab'c. hw"hy>-~aun> aWhh; ~AYB; 2:23 `wyxi(a' br<x,B. vyai
`tAa)b'c. hw"hy> ~aun> yTir>x;b' ^b-. yKi( ~t'_AxK;( ^yTim.f;w> hw"hy>-~aun>
2:11

hyrkz
Zechariah
AD[-i !B, hy"k.r<B-, !B, hy"r>k;z-> la, hw"hy>-rb;d> hy"h' vw<y"+r>d"l. ~yIT:v. tn:v.Bi ynIymiV.h; vd<xoB; 1:1
tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo ~h,lea] T'r>m;a'w> 1:3 `@c,q") ~k,yteAb)a-] l[; hw"hy> @c:q' 1:2 `rmo*ale aybiN "h;
~k,ytebo)a]k; Wyh.T-i la; 1:4 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' ~k,ylea] bWva'w> tAa+b'c. hw"hy> ~aun> yl;ae WbWv
~k,yker>D:mi an" WbWv tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo rmoale ~ynIvoarI)h' ~yaiybiN>h; ~h,ylea-] Wa)r>q' rv<a]
1:5 `hw")hy>-~aun> yl;ae Wbyviq.hi al{)w> W[m.v' al{w> ~y[i_r"h'( ~k,ylel.[;m;(W ~k,yleyli[]m;W ~y[ir"h'
yd:b'[-] ta, ytiyWIci rv<a] yQ;xuw> yr:b'D> %a: 1:6 `Wy*x.yI) ~l'A[l.h; ~yaibNi >h;w> ~he-_ hYEa; ~k,yteAb)a]
Wnl' tAf[]l; tAab'c. hw"hy> ~m;z" rv,a]K; Wrm.aYOw: WbWvY"w: ~k,_yteboa] WgyFihi aAlh] ~yaiybiN>h;
vd<xo rf"[-' yTe(v.[;l. h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ~AyB. 1:7 s `WnT'(ai hf'[' !KE Wnylel'[]m;k.W Wnyker"d>Ki
aAD[-i !B, Why"k.r<B-, !B, hy"r>k;z-> la, hw"hy>-rb;d> hy"h' vw<y"+r>d"l. ~yIT:v. tn:v.Bi jb'v. vd<x-o aWh

391

~ySid:h]h; !yBe dme[o aWhw> ~doa' sWs-l[; bkero vyai-hNEhiw> hl'y>L;h; ytiyair" 1:8 `rmo*ale aybiN "h;
yl;ae rm,aYOw: ynI+doa] hL,a-e hm' rm:aow" 1:9 `~ynI)b'l.W ~yQIrUf. ~yMidUa] ~ysiWs wyr"x]a;w> hl'_cuM.B; rv<a]
rm:+aYOw: ~ySid:h]h-; !yBe dme[oh' vyaih' ![;Yw: : 1:10 `hL,ae( hM'h-e hm' &'a<r>a; ynIa] yBi rbEDoh; %a'l.M;h;
~ySid:h]h; !yBe dme[oh'( hw"hy> %a:l.m-; ta, Wn[]Y:w:) 1:11 `#r<a'(B' %LEht; .hil. hw"hy> xl;v' rv<a] hL,ae
hw"hy> rm;aYOw: hw"hy>-%a;l.m; ![;Y:w: 1:12 `tj,q")vow> tb,v,yO #r<a'h-' lk' hNEhiw> #r<a'_b' Wnk.L;h;t.hi Wrm.aYOw:
~y[ib.vi hz< hT'm.[;z" rv<a] hd"_Why> yrE[' taew> ~Il;v'Wry>-ta, ~xer:t-. al{) hT'a; yt;m-' d[; tAab'c.
yl;ae rm,aYOw: 1:14 `~ymi(xunI ~yrIb'D> ~ybi_Aj ~yrIb'D> yBi rbEDoh; %a"l.M;h-; ta, hw"hy> ![;Y:w: 1:13 `hn")v'
ha'n>qi !AYcil.W ~Il;v'Wryli ytiaNEqi tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo rmoale ar"q. yBi rbEDoh; %a'l.M;h;
Wrz[> ' hM'hew> j['M. yTip.c;q' ynIa] rv<a] ~yNI+n:a]V;(h; ~yIAGh;-l[; @ceqo ynIa] lAdG" @c,q<w> 1:15 `hl'(Adg>
tAa+b'c. hw"hy> ~aun> HB' hn<B"yI ytiyBe ~ymix]r:B.( ~Il;v'Wryli yTib.v; hw"hy> rm:a-' hKo) !kel' 1:16 `h['(r"l.
hn"yc,WpT. dA[ tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo rmoale ar"q. dA[ 1:17 `~Il'(v'Wry>-l[; hj,N "yI wq"w> hw"q'w>
hNEhiw> ar<ae_w" yn:y[e-ta, aF'a,w" 2:1 s `~Il'(v'WryBi dA[ rx:b'W !AYc-i ta, dA[ hw"hy> ~x;nIw> bAJ+mi yr:['
rv<a] tAnr"Q.h; hL,ae yl;ae rm,aYOw: hL,a-e_ hm' yBi rbEDoh; %a" l.M;h-; la, rm;aow" 2:2 `tAn*r"q. [B;r>a;
hL,ae hm' rm;aow" 2:4 `~yvi(r"x' h['B'r>a; hw"hy> ynIaEr>Y:w: 2:3 s `~l'(v'WrywI laer"f.y-I ta, hd"Why>-ta, WrzE
Avaro af'n-" al{ vyai-ypiK. hd"Why>-ta, WrzE- rv,a] tAnr"Q.h; hL,ae rmoale rm,aYOw: tAf+[]l;( ~yaib'
`Ht'(Arz"l. hd"Why> #r<a-, la, !r<q< ~yaifN. Oh; ~yIAGh; tAnr>q-; ta, tADy:l. ~t'ao dyrIx]h;l. hL,ae WaboY"w:
yl;ae rm,aYOw: %lE+ho hT'a; hn"a" rm;aow" 2:6 `hD"(mi lb,x, Ady"b.W vyai_-hNEhiw> ar<aew" yn: y[e aF'a,w" 2:5 s
ace_yO yBi rbEDoh; %a"l.M;h; hNEhiw> 2:7 `HK'(r>a' hM'k;w> HB'x.r-" hM'(K; tAar>li ~Il;v'Wry-> ta, dmol'
bveTe tAzr"P. rmo=ale zL'h; r[;N:h-; la, rBED: #rU wl'ae rm,aYOw: 2:8 `At*ar"q.li aceyO rxea; %a"l.m;W
dAbk'l.W bybis_ ' vae tm;Ax hw"hy>-~aun> HL'-hy<h.a,( ynIa]w: 2:9 `Hk'(AtB. hm'heb.W ~d"a' brome ~Il;v'Wry>
~yIm:V'h; tAxWr [B;r>a;K. yKi hw"+hy>-~aun> !Apc' #r<a,me WsnUw> yAh yAh 2:10 p `Hk'(Atb. hy<h.a,(
hw"hy> rm;a' hko yKi 2:12 s `lb,(B-' tB; tb,v,Ay yji_l.M'hi !AYci yAh 2:11 `hw")hy>-~aun> ~k,t.a, yTif.r:Pe
2:13 `An*y[e tb;b'B. [;gEnO ~k,B' [;gNE Oh; yKi ~k,_t.a, ~ylil.Voh; ~yIAGh;-la, ynIx;l'v. dAbK' rx:a; tAab'c.
2:14 s `ynIx")l'v. tAab'c. hw"hy>-yKi( ~T,[.d:ywI) ~h,_ydEb.[;l. ll'v' Wyh'w> ~h,yle[] ydIy-" ta, @ynIme ynIn>hi yKi
hw"hy>-la, ~yBir: ~yIAg Wwl.nIw> 2:15 `hw")hy>-~aun> %kEAtb. yTin>k;v'w> ab'- ynIn>hi yKi !AY=ci-tB; yxim.fiw> yNIr"
lx;n"w> 2:16 `%yIl")ae ynIx:l'v. tAab'c. hw"hy>-yKi T.[;d:y"w> %keAtb. yTin>k;v'w> ~['_l. yli Wyh'w> aWhh; ~AYB;
hw"+hy> ynEP.mi rf"B-' lK' sh; 2:17 `~Il'(v'WryBi dA[ rx:b'W vd<Qo+h; tm;d>a; l[; Aql.x, hd"Why>-ta, hw"hy>
hw"+hy> %a:l.m; ynEp.li dme[o lAdG"h; !hEKoh; [:vuAhy>-ta, ynIaer>Y:w: 3:1 s `Av)d>q' !A[M.mi rA[nE yKi
hw"hy> r[:g >yIw> !j'F 'h; ^B. hw"hy> r[;g >yI !j'F 'h-; la, hw"hy> rm,aYOw: 3:2 `An*j.fil. Anymiy-> l[; dme[o !j"F 'h;w>
dme[ow> ~yai_Ac ~ydIg "B. vbul' hy"h' [:vuAhywI 3:3 `vae(me lC'mu dWa hz< aAlh] ~Il'_v'Wr)yBi rxEBoh; ^B.
wyl'_['me ~yaiC oh; ~ydIg "B.h; Wrysih' rmoale wyn"p'l. ~ydI m.[oh-' la, rm,aYOw: ![;Y:w: 3:4 `%a")l.M;h; ynEp.li
rAhj' @ynIc' Wmyfiy" rm;aow" 3:5 `tAc)l'x]m; ^t.ao vBel.h;w> ^n<wO[] ^yl,['me yTir>b:[/h, haer> wyl'ae rm,aYOw:
d[;Y"w: 3:6 `dme([o hw"hy> %a:l.m;W ~ydIg "B. WhvuBil.Y:w: Avaro-l[; rAh J'h; @ynIC 'h; WmyfiY"w: Av=aro-l[;
yTir>m;v.m-i ta, ~aiw> %leTe yk;r"d>B-i ~ai tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo 3:7 `rmo*ale [;vuAhyBi hw"hy> %a:l.m;
~ydIm.[oh' !yBe ~ykil.h.m; ^l. yTit;n"w> yr"_cex-] ta, rmov.Ti ~g:w> ytiyBe-ta, !ydIT' hT'a-; ~g:w> rmov.ti
hM'he_ tpeAm yven>a-; yKi( ^yn<p'l. ~ybiv.YOh; ^y[,rEw> hT'a; lAdG"h; !hEKoh; [;vuAhy> an"-[m;(v.( 3:8 `hL,ae(h'
tx;a; !b,a-, l[; [:vuAhy> ynEp.li yTit;n" rv<a] !b,a,h' hNEhi yKi 3:9 `xm;c,( yDIb.[-; ta, aybime ynIn>h-i yKi(
~AyB. ayhih-; #r<a'(h' !wO[-] ta, yTiv.m;W tAab'c. hw"hy> ~aun> Hx'TuPi x;Tep;m. ynIn>hi ~yIn"+y[e h['b.vi
tx;T-; la,w> !p,G< tx;T-; la, Wh[e_rEl. vyai War>q.Ti tAab'c. hw"hy> ~aun> aWhh; ~AYB; 3:10 `dx'(a,
hm' yl;ae rm,aYOw: 4:2 `At*n"V.mi rA[y-E rv,a] vyaiK. ynIrEy[iy>w: yBi_ rbEDoh; %a"l.M;h; bv'Y" w: 4:1 `hn")aeT.
h'yt,ronE h['b.viw> Hv'aro-l[; HL'g Uw> HL'Ku bh'z" tr:Anm. hNEhiw> ytiyair" rm;aow" rm,ayOw: ha,_ro hT'a;
!ymiymi dx'a, h'yl,_[' ~ytiyzE ~yIn:v.W 4:3 `Hv'(aro-l[; rv<a] tArNEl; tAqc'Wm) h['b.viw> h[' b.vi h'yl,['

392

`ynI)doa] hL,a-e hm' rmo=ale yBi rbEDoh; %a"l.M;h-; la, rm;aow") ![;a;w" 4:4 `Hl'(amof-. l[; dx'a,w> hL'GUh;
![;Yw: : 4:6 `ynI)doa] al{ rm:aow" hL,ae_ hM'h-e hm' T'[.d:y" aAlh] yl;ae rm,aYOw: yBi rbEDoh; %a' l.M;h; ![;Y:w:
yxiWrB.-~ai yKi x:kob. al{w> lyIx;b. al{ rmo=ale lb,B'rUz>-la, hw"hy>-rb;D> hz< rmoale yl;ae rm,aYOw:
hv'aroh' !b,a,h-' ta, ayciAhw> rvo=ymil. lb,B'rUz> ynEp.li lAdG"h-; rh:) hT'a-; ymi( 4:7 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a'
wyd"y"w> hZ<h; tyIB:h; WdS.yI lb,B'rUz> ydEy> 4:9 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 4:8 p `Hl'( !xE !xE tAavuT.
War"w> Wxm.f'w> tANj;q. ~Ayl. zb; ymi yKi 4:10 `~k,(lea] ynIx:l'v. tAab'c. hw"hy>-yKi( T'[.d:y"w> hn"[C. ;_b;T.
![;a;w" 4:11 `#r<a'(h-' lk'B. ~yjij.Avm. hM'he hw"hy> ynEy[e hL,a-e_ h['b.vi lb,B'rUz> dy:B. lydIB.h; !b,a,h-' ta,
rm:aow" tynIve ![;a;w" 4:12 `Hl'(wamof-. l[;w> hr"AnM.h; !ymiy-> l[; hl,aeh' ~ytiyZEh; ynEV-. hm; wyl'_ae rm:aow"
4:13 `bh'Z( "h; ~h,yle[]me ~yqIyrIm.h;( bh'Z "h; tArT.n>c; ynEv. dy:B. rv,a] ~ytiyZEh; yleB]vi yTe v. hm; wyl'_ae
rh"+c.YIh-; ynE)b. ynEv. hL,ae rm,aYOw: 4:14 `ynI)doa] al{ rm:aow" hL,a-e_ hm' T'[.d:y" aAlh] rmoale yl;ae rm,aYOw:
rm,aYOw: 5:2 `hp'([' hL'g Im. hNEhiw> ha,_r>a,w") yn:y[e aF'a,w" bWva'w" 5:1 `#r<a'(h-' lK' !Ada-] l[; ~ydIm.[oh'
rf,[, HB'x.r"w> hM'a;B'( ~yrIf.[, HK'r>a' hp'[' hL'g Im. ha,ro ynIa] rm;aow" ha,_ro hT'a; hm' yl;ae
h'AmK' hZ<mi bnEGOh-; lk' yKi #r<a'_h-' lk' ynEP-. l[; taceAYh; hl'a'h'( tazO yl;ae rm,aYOw: 5:3 `hM'(a;B'
bN"G:h; tyBe- la, ha'b'W tAab'c. hw"hy> ~aun> h'ytiaceAh 5:4 `hQ")nI h'AmK' hZ<mi [B'vN. Ih-; lk'w> hQ'nI
aceYEw: 5:5 `wyn")b'a-] ta,w> wyc'[-e ta,w> WTL;kiw> AtyBe %AtB. hn<l'w> rq,V'_l; ymiv.Bi [B'vN. Ih; tyBe- la,w>
ayhi-_ hm; rm:aow" 5:6 `taZO*h; taceAYh; hm' haer>W ^yn<y[e an" af' yl;ae rm,aYOw: yBi_ rbEDoh; %a"l.M;h;
taFe_nI tr<p,[o rK:Ki hNEhiw> 5:7 `#r<a'(h-' lk'B. ~n"y[e tazO rm,aYOw: taceAYh; hp'yaeh'( tazO rm,aYOw:
%AT-la, Ht'ao %lEv.Y:w: h['v.rIh' tazO rm,aYOw: 5:8 `hp'(yaeh' %AtB. tb,v,Ay tx;a; hV'ai tazOw>
tAac.Ay* ~yvin" ~yIT;v. hNEhiw> ar<aew" yn:y[e aF'a,w" 5:9 s `h'yPi-( la, tr<p,[oh' !b,a-, ta, %lEv.Y:w: hp'_yaeh'(
!ybeW #r<a'h' !yBe hp'yaeh-' ta, hn"aF,Tiw: hd"_ysix]h; ypen>k;K. ~yIp:n"k. hN"hEl'w> ~h,ypen>k;B. x:Wrw>
yl;ae rm,aYOw: 5:11 `hp'(yaeh-' ta, tAkliAm) hM'he hn"a" yBi_ rbEDoh; %a"l.M;h-; la, rm;aow" 5:10 `~yIm")V'h;
ha,r>a,w") yn:y[e aF'a,w" bvua'w" 6:1 s `Ht'(n"kum.-l[; ~V' hx'yNIhuw> !k:Whw> r["+n>vi #r<a,B. tyIb: hl'- tAn*b.li
hn"voarI)h' hb'K'r>M,B; 6:2 `tv,xo)n> yrEh' ~yrIh'h,w> ~yrI+h'h,( ynEv. !yBemi tAac.yO* tAbK'r>m; [B; r>a; hNEhiw>
~ynI+b'l. ~ysiWs tyviliV.h; hb'K'r>M,b;W 6:3 `~yrI)xov. ~ysiWs tynIVeh; hb'K'r>M,b;W ~yMi_dUa] ~ysiWs
hL,a-e hm' yBi_ rbEDoh; %a"l.M;h-; la, rm;aow") ![;a;w" 6:4 `~yCi(mua] ~yDIrUB. ~ysiWs ty[ibir>h' hb'K'r>M,b;W
!Ada]-l[; bCey:t.hime( tAac.Ay ~yIm;V'h; tAxrU [B;r>a; hL,ae yl'_ae rm,aYOw: %a"l.M;h; ![;Y:w: 6:5 `ynI)doa]
~h,_yrEx]a;-la, Wac.y" ~ynIb'L.h;w> !Apc' #r<a-, la, ~yaic.yO* ~yrIxoV.h; ~ysiWSh; HB'- rv,a] 6:6 `#r<a'(h-' lK'
rm,aYOw: #r<a'B' $LEh;t.hil. tk,l,l' Wvq.b;y>w: Wac.y" ~yCimua]h'w> 6:7 `!m")yTeh; #r<a-, la, Wac.y" ~yDIrUB.h;w>
~yaic.AY*h; haer> rmo=ale yl;ae rBEd:y>w: ytiao q[ez >Y:w: 6:8 `#r<a'(B' hn"k.L;h;t.Tiw: #r<a'_b' WkL.h;t.hi Wkl.
x:Aql' 6:10 `rmo*ale yl;ae hw"hy>-rb;d> yhiy>w: 6:9 s `!Ap)c' #r<a,B. yxiWr-ta, WxynIhe !Apc' #r<a-, la,
hY"viayO tyBe t'ab'W aWhh; ~AYB; hT'a; t'ab'W hy"+[.d:(y> taemeW hY"b iAj taemeW yD:l.x,me hl'AGh; taeme
[;vuAhy> varoB. T'm.f;w> tAr+j'[] t'yfi['w> bh'z"w-> @s,k,( T'x.q;l'w> 6:11 `lb,(B'mi WaB'- rv,a] hy"n>p;c-. !b,
vyai-hNEhi rmo=ale tAab'c. hw"hy> rm:a' hKo rmoale wyl'ae T'r>m;a'w> 6:12 `lAd)G"h; !hEKho ; qd"c'Ahy>-!B,
aF'y-I aWh)w> hw"hy> lk;yhe-ta, hn<b.yI aWhw> 6:13 `hw")hy> lk;yhe-ta, hn"b'W xm'c.yI wyT'x.T;miW Amv. xm;c,
6:14 `~h,(ynEv. !yBe hy<h.Ti ~Alv' tc;[]w: Aas.Ki l[; !heko hy"h'w> Aa=s.K-i l[; lv;m'W bv;y"w> dAh
6:15 `hw")hy> lk;yheB. !ArK'zIl. hy"+n>p;c-. !B, !xEl.W hy"[.d:(yliw> hY"biAjl.W ~l,xel. hy<h.Ti( troj'[]h'w>
[;Amv-' ~ai hy"h'w> ~k,_ylea] ynIx:l'v. tAab'c. hw"hy>-yKi( ~T,[.d:ywI hw"hy> lk;yheB. Wnb'W Waboy" ~yqIAxr>W
hw"hy>-rb;d> hy"h' %l,M_h, ; vw<y"r>d"l. [B;r>a; tn:v.Bi yhiy>w:) 7:1 s `~k,(yhel{a/ hw"hy> lAqB. !W[m.v.Ti
wyv'_n"a]w:) %l,m, ~g<r<w> rc,a-, rf; lae- tyBe( xl;v.YIw: 7:2 `wles( .kiB. y[iviT.h; vd<xol; h['B'r>a;B. hy"r>k;z-> la,
rmo=ale ~yaiybiN>h-; la,w> tAab'c. hw"h y>-tybel. rv,a] ~ynIh]Ko)h-; la, rmoale 7:3 `hw")hy> ynEP-. ta, tALx;l.
tAab'c. hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 7:4 p `~ynI)v' hM,K; hz< ytiyfi[' rv<a]K; rzEN"hi yvimix]h; vd<xoB; hK,b.a,h;(
yviymix]B; dAps'w> ~T,m.c-; yKi( rmo=ale ~ynIh]Koh-; la,w> #r<a'h' ~[;- lK'-la, rmoa/ 7:5 `rmo*ale yl;ae
4:5

393

~T,a; aAlh] WT+v.ti ykiw> Wlk.ato ykiw> 7:6 `ynIa") ynITUm.c; ~Ach] hn"v' ~y[ib.vi hz<w> y[iybiV.b;W
~ynIvoarI)h' ~yaiybiN>h; dy:B. hw"hy> ar" q' rv,a] ~yrIb'D>h-; ta, aAlh] 7:7 `~yti(Voh; ~T,a;w> ~ylik.aoh'
hw"hy>-rb;D> yhiy>w:) 7:8 p `bve(yO hl'peV.h;w> bg<N<h;w> h'yt,_boybis. h'yr<['w> hw"lev.W tb,v,yO ~Il;v'Wry> tAyh.Bi
Wf[] ~ymix]r:(w> ds,x,w> Wjpov. tm,a/ jP;v.mi rmo=ale tAab'c. hw"hy> rm:a' hKo 7:9 `rmo*ale hy"r>k;z-> la,
Wbv.x.T-; la;( wyxia' vyai t[;r"w> Wqvo+[]T-; la;( ynI['w> rGE ~Aty"w> hn"m'l.a;w> 7:10 `wyxi(a-' ta, vyai
Wmf' ~B'liw> 7:12 `[;Am)V.mi WdyBik.hi ~h,ynEz>a'w> tr<rs"_ o @tEk' WnT.YIw: byviq.h;l. Wna]m'y>w: 7:11 `~k,(b.b;l.Bi
~yaiybiN>h; dy:B. AxWrB. tAab'c. hw"hy> xl;v' rv,a] ~yrIb'D>h-; ta,w> hr" ATh;-ta, [:AmV.mi rymiv'
War>q.yI !KE W[me_v' al{w> ar"q-' rv,a]k; yhiy>w: 7:13 `tAa)b'c. hw"hy> taeme lAdG" @c,q< yhiy>w:) ~ynI+voarI)h'
hM'v;n" #r<a'h'w> ~W[d"y-> al{) rv<a] ~yIAGh;-lK' l[; ~rE[s] 'aew> 7:14 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' [m'v.a, al{w>
8:2 `rmo*ale tAab'c. hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 8:1 p `hM'(v;l. hD"m.x, #r<a,( WmyfiY"w: bV'_miW rbE[ome( ~h,yrEx]a;(
rm:a' hKo 8:3 `Hl'( ytiaNEqi hl'Adg> hm'xwe > hl'_Adg> ha'n>qi !AYcil. ytiaNEqi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo
tAab'c. hw"hy>-rh;w> tm,a/h-'( ry[i ~Il;v'Wry> ha' r>q.nIw> ~Il'_v'Wr)y> %AtB. yTin>k;v'w> !AYc-i la, yTib.v; hw"hy>
vyaiw> ~Il'_v'Wry> tAbxor>Bi tAnqez>W ~ynIqez> Wbv.yE) d[o tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 8:4 s `vd<Qo)h; rh:
8:6 s `h'yt,(boxo)r>Bi ~yqIx]f;m. tAd+l'ywI) ~ydIl'y> Wal.M'yI ry[ih' tAbxor>W 8:5 `~ymi(y" brome Ady"B. ATn>[;v.mi
aleP'yI yn:y[eB-. ~G: ~he_h' ~ymiY"B; hZ<h; ~['h' tyrIaev. ynEy[eB. aleP'yI yKi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo
#r<a,meW xr"_z>mi #r<a,me yMi[-; ta, [:yviAm ynIn>hi tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 8:7 p `tAa)b'c. hw"hy> ~aun>
~h,l' hy<h.a, ynIa]w:) ~['l. yli- Wyh'w> ~Il'_v'Wry> %AtB. Wnk.v'w> ~t'ao ytiabehew> 8:8 `vm,V'(h; aAbm.
~ymiY"B; ~y[im.Vo)h; ~k,ydEy> hn"q.z:x/T, tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 8:9 s `hq")d"c.biW tm,a/B, ~yhil{ale(
lk'yheh; tAab'c. hw"hy>-tyBe dS;yU ~AyB. rv,a] ~yaiybiN>h; yPimi hL,ae_h' ~yrIb'D>h; tae hL,aeh'
aceAYl;w> hN"n<+yae hm'heB.h; rk:f.W hy"h.nI) al{ ~d"a'h'( rk:f. ~heh' ~ymiY"h; ynEp.li yKi 8:10 `tAn*B'hil.
~ymiY"k; al{ hT'[;w> 8:11 `Wh[e(rEB. vyai ~d"a'h-' lK'-ta, xL;v;a]w: rC'h-; !mi ~Alv'-!yae aB' l;w>
Hy"r>Pi !TETi !p,Gh< ; ~AlV'h; [r;z-< yKi( 8:12 `tAa)b'c. hw"hy> ~aun> hZ<+h; ~['h' tyrIaev.li ynIa] ~ynIvoarI)h'
`hL,a-e( lK'-ta, hZ<h; ~['h' tyrIaev-. ta, yTil.x;n>hiw> ~L'_j; WnT.yI ~yIm:V'h;w> Hl'Wby>-ta, !TETi #r<a'h'w>
~t,yyIh.wI ~k,t.a, [:yviAa !Ke laer"f.yI tybeW hd"Why> tyBe ~yIAGB; hl'l'q. ~t,yyIh/ rv,a]K; hy"h'w> 8:13
[r:h'l. yTim.m;z" rv,a]K; tAab'c. hw"hy> rm;a' hko yKi 8:14 s `~k,(ydEy> hn"q.z:x/T, War"yTi-la; hk'_r"B.
~ymiY"B; yTim.m;z" yTib.v; !KE 8:15 `yTim.x'(nI al{w> tAa+b'c. hw"hy> rm:a' ytiao ~k,ytebo)a] @yci q.h;B. ~k,l'
Wf+[]T;( rv<a] ~yrIb'D>h; hL,ae 8:16 `War"(yTi-la; hd"_Why> tyBe- ta,w> ~Il;v'Wry>-ta, byjiyhel. hL,aeh'
Wh[erE t[;r-" ta, vyaiw> 8:17 `~k,(yrE[]v;B. Wjp.vi ~Alv' jP;v.miW tm,a/ Wh[er-E ta, vyai tm,a/ WrB.D:
s `hw")hy>-~aun> ytianEf' rv<a] hL,a-e lK'-ta, yKi Wbh'_a/T-, la;( rq,v, t[;buv.W ~k,b.b;l.Bi Wbv.x.T-; la;(
~Acw> y[iybir>h' ~Ac tAab'c. hw"hy> rm;a-' hKo) 8:19 `rmo*ale yl;ae tAab'c. hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 8:18
~ybi_Aj ~ydI[]mol.W* hx'm.fil.W !Aff'l. hd"Why>-tybel. hy<h.yI yrIyfi[]h' ~Acw> y[iybiV.h; ~Acw> yviymix]h;
~yrI[' ybev.yOw> ~yMi[; Waboy" rv<a] d[o tAa+b'c. hw"hy> rm:a' hKo 8:20 p `Wbh'(a/ ~AlV'h;w> tm,a/h'w>
vQEb;l.W hw"hy> ynEP-. ta, tALx;l. %Alh' hk' l.nE rmoale tx;a-; la, tx;a; ybev.yO Wkl.h'w>) 8:21 `tAB)r:
hw"hy>-ta, vQEb;l. ~ymiWc[] ~yIAgw> ~yBir: ~yMi[; Wab'W 8:22 `ynIa-") ~G: hk'l.ae tAa+b'c. hw"hy>-ta,
rv<a] hM'heh' ~ymiY"B; tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo 8:23 s `hw")hy> ynEP-. ta, tALx;l.W ~Il'_v'WryBi tAab'c.
~k,M'[i hk'l.nE) rmoale ydIWhy> vyai @n:k.Bi WqyzI x/h,w>) ~yI+AGh; tAnvol. lKomi ~yvin"a] hr"f'[] WqyzIx]y:
hw"hyl;( yKi At+x'nUm. qf,M,d:w> %r"d>x; #r<a,B. hw"hy>-rb;d> aF'm; 9:1 s `~k,(M'[i ~yhil{a/ Wn[.m;v' yKi
rco !b,Tiw: 9:3 `dao)m. hm'k.x'( yKi !Adyciw> rco HB'-_ lB'g>Ti tm'x-] ~g:w> 9:2 `lae(r"f.yI yjeb.vi lkow> ~d"a' !y[e
Hl'_yxe ~Y"b; hK'hiw> hN"v,rIAy* yn"doa] hNEhi 9:4 `tAc)Wx jyjiK. #Wrx'w> rp'['K,( @s,K-, rB'c.Tiw: Hl'_ rAcm'
Hj'_B'm, vybih-o yKi( !Arq.[,w> daom. lyxit'w> hZ"[;w> ar"ytiw> !Alq.v.a; ar<Te 9:5 `lke(a'Te vaeB' ayhiw>
9:7 `~yTi(v.liP. !AaG> yTir:k.hiw> dAD+v.a;B. rzEm.m; bv;y"w> 9:6 `bve(te al{ !Alq.v.a;w> hZ"[;me( %l,m, db;a'w>
hd"WhyBi( @LUa;K. hy"h'w> Wnyhe_l{ale( aWh-~G: ra:v.nIw> wyN"vi !yBemi wyc' Quviw> wyPimi wym'd" ytirso ih]w:

394

hT'[; yKi fgE+nO dA[ ~h,yle[] rbo[]y:-al{)w> bV'miW rbE[ome hb'C'mi yti ybel. ytiynIx'w> 9:8 `ysi(WbyKi !Arq.[,w>
qyDIc; %l' aAby" %Kel.m; hNEhi ~Il;v'Wry> tB; y[iyrIh' !AYci-tB; daom. yliyGI 9:9 s `yn")y[eb. ytiyair"
sWsw> ~yIr:p.a,me bk,r-< yTir:k.hiw> 9:10 `tAn*toa-] !B, ryI[-: l[;w> rAmx-] l[; bkerow> ynI[' aWh+ [v'Anw>
rh"N "miW ~y"- d[; ~Y"mi Alv.m'W ~yI+AGl; ~Alv' rB<dIw> hm'x'l.mi tv,q< ht'r>k.nIw> ~Il;v'Wrymi
WbWv 9:12 `AB* ~yIm: !yae rABmi %yIr:ysia] yTix.L;vi %teyrIB-. ~d:B. T.a-; ~G: 9:11 `#r<a'-( ysep.a-; d[;
tv,q, hd"Why> yli yTik.r:d-" yKi( 9:13 `%l") byvia' hn<v.mi dyGIm; ~AYh;-~G: hw"+q.Tih; yrEysia] !ArC'bil.
~h,yle[] hw"hyw:) 9:14 `rAB*GI br<x,K. %yTim.f;w> !w"+y" %yIn:B-' l[; !AYci %yIn:b' yTi r>r:A[w> ~yIr:p.a, ytiaLemi
tAab'c. hw"hy> 9:15 `!m")yTe tAr[s] ;B. %l:h'w> [q't.yI rp"AVB; hAihy> yn"doaw:) AC=xi qr"B'k; ac'y"w> ha,r'yE)
9:16 `x;Be(z>mi tAYwIz"K. qr"z>MiK; Wal.m'(W !yIy-"+ AmK. Wmh' Wtv'w> [l;q, ynEb.a; Wvb.k'(w> Wlk.a'w> ~h,yle[] !gEy"
yKi 9:17 `At*m'd>a-; l[; tAss.Ant.mi( rz<n-E ynEb.a; yKi AM+[; !acoK. aWhh; ~AYB; ~h,yhel{a/ hw"hy> ~['yviAhw>)
vAql.m; t[eB. rj'm' hw"hy>me Wla]v; 10:1 `tAl)tuB. bbeAny> vArytiw> ~yrIWxB;( !g"D" Ay=p.y"-hm;W AbWJ-hm;
!w<a-' WrB.DI ~ypir"T.h; yKi 10:2 `hd<F( 'B; bf,[e vyail. ~h,l' !TEyI ~v,G-< rj;m.W ~yzI+yzIx] hf,[o hw"hy>
!yae-yKi( Wn[]y: !aco- Amk. W[s.n" !Ke-l[; !Wm+xen:)y> lb,h, WrBed:y> awV'h; tAml{x]w:) rq,v, Wzx' ~ymis.AQ)h;w>
Ard>[-, ta, tAab'c. hw"hy> dq;p-' yKi( dAq+p.a, ~ydIWT[;h-' l[;w> yPia; hr"x' ~y[iroh-'( l[; 10:3 p `h[,(ro
tv,q< WNM,mi dtey " WNM,mi hN"pi WNM,mi 10:4 `hm'(x'l.MiB; AdAh sWsK. ~t'Aa ~f'w> hd"Why> tyBe- ta,
Wmx]l.nIw> hm'x'l.MiB; tAcWx jyjiB. ~ysiAB ~yrIBgo Ik. Wyh'w> 10:5 `wD"(x.y: fgEAn-lk' aceyE WNM,mi hm'_x'l.mi
[:yviAa @seAy tyBe-ta,w> hd"Why> tyBe- ta, yTir>Bg; Iw> 10:6 `~ysi(Ws ybek.ro Wvybihow> ~M'_[i hw"hy> yKi
Wyh'w> 10:7 `~nE)[/a,w> ~h,yhel{a/ hw"hy> ynIa] yKi ~yTi_x.n:z-> al{) rv<a]K; Wyh'w> ~yTim.x;rI) yKi ~ytiAbv.Ah)w>
~h,l' hq"r>v.a, 10:8 `hw")hyB; ~B'li lgEy" Wxmef'w> War>yI ~h,ynEb.W !yIy-"+ AmK. ~B'li xm;f'w> ~yIr:p.a, rABgIk.
Wyx'w> ynIWr+K.z>yI ~yQIx;r>M,b;W ~yMi[;B'( ~[er"z>a,w> 10:9 `Wb)r" AmK. Wbr"w> ~yti_ydIp. yKi ~ceB.q;a]w:
!Anb'l.W d['l.GI #r<a-, la,w> ~ce_B.q;a] rWVa;me(W ~yIr:c.mi #r<a,me ~ytiAbyvi(h]w: 10:10 `Wbv'(w" ~h,ynEB-. ta,
rao=y> tAlWcm. lKo Wvybihow> ~yLiG: ~Y"b; hK'hiw> hr"c' ~Y"B; rb;['w> 10:11 `~h,(l' aceM'yI al{w> ~aeybia]
s `hw")hy> ~aun> WkL'_h;t.yI Amv.biW hw"hyB;( ~yTir>Bg; Iw> 10:12 `rWs)y" ~yIr:c.mi jb,vew> rWVa; !AaG> dr:Whw>
~yrIDIa; rv<a] zr<a, lp;n-" yKi( vArB. lleyhe 11:2 `^yz<)r"a]B; vae lk;atow> ^yt,_l'D> !Anb'l. xt;P. 11:1
hd"D>vu yKi ~y[iroh' tl;l.yI) lAq 11:3 `ryci(B'h; rWcB'h; r[;y: dr:y" yKi !v'b' ynEALa; Wlyliyhe WdD"_vu
h[er> yh'_l{a/ hw"hy> rm:a' hKo 11:4 s `!DE)r>Y:h; !AaG> dD:vu yKi ~yrIypiK. tg:a]v; lAq ~T'_r>D:a;
rvI+[.aw: hw"hy> %WrB' rm;ayO !h<yrEk.moW Wmv'a.y< al{w> !gUr>h]y:) !h<ynEqo rv,a] 11:5 `hg")rEh]h; !aco- ta,
ykinOa' hNEhiw> hw"+hy>-~aun> #r<a'h' ybev.y-O l[; dA[ lAmx.a, al{ yKi 11:6 `!h<)yle[] lAmx.y: al{ ~h,y[erow>
11:7 `~d"(Y"mi lyCia; al{w> #r<a'h' ta, WtT.kiw> AKl.m; dy:b.W Wh[er-E dy:B. vyai ~d"a'h-' ta, aycim.m;
dx;a;l.W ~[;nO ytiar"q' dx;a;l. tAlq.m; ynEv. yli- xQ:)a,w" !aCo+h; yYEnI[] !kEl' hg"rEh]h;( !aco- ta, h[,r>a,w")
yvip.n: rc:q.Tiw: dx'_a, xr;y<B. ~y[iroh' tv,l{v-. ta, dxik.a;w" 11:8 `!aCo)h-; ta, h[,r>a,w" ~ylib.xo) ytiar"q'
dxeK'Ti td<x,kN. Ih;w> tWmt' ht'Meh; ~k,_t.a, h[,r>a, al{ rm;aow" 11:9 `ybi( hl'x]B' ~v'p.n-: ~g:w> ~h,B'
At+ao [D:g >a,w" ~[;n-O ta, yliq.m-; ta, xQ:a,w" 11:10 `Ht'(W[r> rf:B-. ta, hV'ai hn"l.k;aTo tAra'vN. Ih;w>
!aCoh; yYEnI[] !ke W[d>YEw: aWh+h; ~AYB; rp:Tuw: 11:11 `~yMi([;h-' lK'-ta, yTir:K' rv<a] ytiyrIB-. ta, rypeh'l.
al{- ~aiw> yrIk'f. Wbh' ~k,ynEy[eB. bAj-~ai ~h,ylea] rm:aow" 11:12 `aWh) hw"hy>-rb;d> yKi ytiao ~yrIm.Voh;
rd<a, rceAYh;-la, Whkeyliv.h; yl;ae hw"hy> rm,aYOw: 11:13 `@s,K'( ~yvil{v. yrIk'f-. ta, Wlq.v.YIw: Wld"_x]
11:14 `rcE)AYh;-la, hw"hy> tyBe Atao %yliv.a;w" @s,K,h; ~yvil{v. hx'q.a,w") ~h,_yle[]me( yTir>q:y" rv<a] rq'y>h;
11:15 s `lae(r"f.yI !ybeW hd"Why> !yBe hw"x]a;h'( ta, rpeh'l. ~yli_b.xo)h; tae ynIVeh; yliq.m-; ta, [D:g>a,w")
#r<a'B' h[,ro ~yqime ykinOa-' hNE)hi yKi 11:16 `yli(wIa/ h[,ro yliK. ^l-. xq; dA[ yl'_ae hw"hy> rm,aYO w:
rf:b.W lKel.k;y> al{ hb'C'NIh; aPe_r:y> al{ tr<B,vN. Ih;w> vQeb;y-> al{) r[;N:h; dqop.y-I al{) tAdx'kN. Ih;
!y[e-l[;w> A[Arz>-l[; br<x, !aCoh; ybiz>[o lylia/h' y[i ro yAh 11:17 s `qrE(p'y> !h<yser>p;W lk;ayO ha'yrIB.h;
lae_r"f.y-I l[; hw"hy>-rb;d> aF'm; 12:1 s `hh,(k.ti hhoK' Anymiy> !y[ew> vb'yTi vAby" A[roz> An=ymiy>

395

~Il;v'Wry>-ta, ~f' ykinOa' hNEhi 12:2 p `AB)rq> iB. ~d"a-' x:Wr) rcEyOw> #r<a' dseyOw> ~yIm;v' hj,nO hw"hy>-~aun>
aWhh;-~AYb; hy"h'w> 12:3 `~Il'(v'Wry>-l[; rAcM'b; hy<h.yI) hd"Why>-l[; ~g:w> bybis_ ' ~yMi[;h-' lk'l. l[;r-: @s;
lKo h'yl,[' Wps.a,n<w> WjrEF_ 'yI jArf' h'ys,m.[-o lK' ~yMi[ ;h-' lk'l. hs'm'[]m;( !b,a, ~Il;v'Wry>-ta, ~yfia'
tyBe-l[;w> !A[+G"ViB; Abk.row> !AhM'TiB; sWs-lk' hK,a; hw"hy>-~aun> aWhh; ~AYB; 12:4 `#r<a'(h' yyEAG
~B'_liB. hd"Why> ypeLua; Wrm.a'(w> 12:5 `!Ar)W"[iB;( hK,a; ~yMi[;h'( sWs lkow> yn:y[e-ta, xq:p.a, hd"Why>
hd"Why> ypeLua;-ta, ~yfia' aWhh; ~AYB; 12:6 `~h,(yhel{a/ tAab'c. hw"hyB; ~Il;v'Wry> ybev.yO yli hc'm.a;
bybi_s' ~yMi[;h-' lK'-ta, lwamof-. l[;w> !ymiy-" l[; Wlk.a'w> rymi['B. vae dyPil;k.W ~yci[eB. vae rAYkiK(.
hn"+voarI)B' hd"Why> yleh\a'-ta, hw"hy> [:yviAhw> 12:7 p `~Il'(v'WryBi h'yT,x.T; dA[ ~Il;v'Wry> hb'v.y"w>
!gEy" aWhh; ~AYB; 12:8 `hd"(Why>-l[; ~Il;v'Wry> bveyO tr<a,p.tiw> dywID"-tyBe tr<a,p.Ti lD:g >t-i al{) ![;m;l.
~yhil{aKe( dywID" tybeW dywI+d"K. aWhh; ~AYB; ~h,B' lv'kN. Ih; hy"h'w> ~Il;v'Wry> bveAy d[;B. hw"hy>
~yaiB'h; ~yIAGh;-lK'-ta, dymiv.h;l. vQeb;a] aWh+h; ~AYB; hy"h'w> 12:9 `~h,(ynEp.li hw"hy> %a:l.m;K.
yl;ae WjyBihiw> ~ynIWnx]t;w> !xe x:Wr ~Il;v'Wry> bveAy l[;w> dywID" tyBe- l[; yTik.p;v'w> 12:10 `~Il'(v'Wry>-l[;
~AYB; 12:11 `rAk*B.h-; l[;( rmEh'K. wyl'[' rmEh'w> dyxiY"h-; l[; dPes.miK. wyl'[' Wdps. 'w> Wrq"+D-" rv,a] tae
#r<a'h' hd"ps. 'w> 12:12 `!AD)gIm. t[;q.biB. !AMr-I d>d:h] dP;s .miK. ~Il;v'WryBi dPes.Mih; lD: g >yI aWhh;
db'l. !t'n-" tyBe tx;P;v.mi db'l. ~h,yven>W db'l. dywID-" tyBe tx;P;v.mi db'_l. tAxP'v.mi tAxP'v.mi
`db'(l. ~h,yven>W db'l. y[im.Vih; tx;P;v.mi db'_l. ~h,yven>W db'l. ywIl-e tyBe tx;P;v.mi 12:13 `db'(l. ~h,yven>W
hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 13:1 s `db'(l. ~h,yven>W db'_l. txoP'v.mi txoP'v.mi tAra'vN. Ih; tAxP'v.Mih; lKo 12:14
hw"hy> ~aun> aWhh; ~AYb; hy"h'w> 13:2 `hD"(nIl.W taJ;x;l. ~Il'_v'Wr)y> ybev.yOl.W dywID" tybel. xT'p.nI rAqm'
x:Wr-ta,w> ~yaiybiN>h-; ta, ~g:w> dA[+ WrkZ. "yI al{w> #r<a'h-' !mi ~yBic;[]h'( tAmv-. ta, tyrI k.a; tAab'c.
al{ wyd"l.yO* AMaiw> wybia' wyl'ae Wrm.a'w> dA[ vyai abeN "yI-yKi( hy"h'w> 13:3 `#r<a'(h-' !mi rybi[]a; ha'mJ. uh;
~AYB; hy"h 'w> 13:4 `Aa*bN. "hiB. wyd"l.yO AMaiw> Whybia' WhrUq'd>W hw"+hy> ~veB. T'r>B:DI rq,v, yKi hy<x.ti(
rm;a'w> 13:5 `vxe(K; ![;m;l. r["fe tr<D<a; WvB.l.yI al{w> At=aobN. ")hiB. AnyOz>x,me vyai ~yaiybiN>h; WvboyE aWhh;
tAKM;h; hm' wyl'ae rm:a'w> 13:6 `yr"(W[N>mi ynIn:q.hi ~d"a' yKi ykinOa' hm'd"a] dbe [-o vyai ykin=aO ' aybin" al{
ytiymi[] rb,G-< l[;w> y[ir-o l[; yrIW[ br<x, 13:7 s `yb'(h]a;m. tyBe ytiyKehu rv<a] rm;a'w> ^yd<_y" !yBe hL,aeh'
hy"h'w> 13:8 `~yrI)[C] oh-; l[; ydIy" ytibovih]w: !aCoh; !'yc,Wpt.W h[,roh-'( ta, %h: tAa+b'c. hw"hy> ~aun>
ytiabehew> 13:9 `HB'( rt,W"yI tyviliV.h;w> W[w"g+ >yI Wtr>K'yI HB' ~yIn:v-. yPi( hw"hy>-~aun> #r<a'h-' lk'b.
ymiv.bi ar"q.yI aWh bh'Z_ "h-; ta, !xob.Ki ~yTin>x;b.W @s,K,h-; ta, @roc.Ki ~yTip.r:c.W vaeB' tyviliV.h-; ta,
qL;xuw> hw"+hyl;( aB'- ~Ay* hNEhi 14:1 s `yh'(l{a/ hw"hy> rm:ayO aWhw> aWh yMi[; yTir>m;a' Atao hn<[/a, ynIa]w:)
WSv;n"w> ry[ih' hd"K.l.nIw> hm'x'l.Mil; ~Il;v'Wry>-la,( ~yIAGh;-lK'-ta, yTips. ;a'w> 14:2 `%BE)r>qiB. %lEl'v.
trEK'yI al{ ~['h' rt,y<w> hl'AGB; ry[ih' yci x] ac'y"w> hn"b.k;_V'Ti hn"lg. :V'Ti ~yviN "h;w> ~yTiB'h;
wyl'g>r: Wdm.['w> 14:4 `br"(q. ~AyB. Amx]L'hi( ~AyK. ~he_h' ~yIAGB; ~x;l.nIw> hw"hy> ac'y"w> 14:3 `ry[i(h-' !mi
hx'r"z>mi Ayc.x,me( ~ytiyZEh; rh; [q;b.nIw> ~d<Q,mi ~Il;v'Wry> ynEP-. l[; rv,a] ~ytiZ Eh; rh;- l[; aWhh;-~AYB;
[:yGIy-: yKi( yr:h-' ayGE) ~T,s .n:w> 14:5 `hB'g>n-<) Ayc.x,w> hn"Apc' rh"h' ycix] vm'W dao+m. hl'AdG> ayGE hM'y"w"
hw"hy> ab'W hd"_Why>-%l,m,( hY"Z I[u ymeyBi v[;r:h' ynEP.mi ~T,s.n: rv<a]K; ~T,s .n:w> lc;a-' la, ~yrIh-' yGE
14:7 `!Aa)P'qiw> !WaP.q.yI tArq'y> rAa hy<h.yI al{) aWh+h; ~AYB; hy"h'w> 14:6 `%M")[i ~yvidoq-. lK' yh;l{a/
hy"h'w> 14:8 `rAa*-hy<h.yI) br<[-, t[e(l. hy"h'w> hl'y>l-"+ al{w> ~Ay-al{ hw"hyl;( [d:W"yI aWh dx'a-, ~Ay hy"h'w>
!Ar+x]a;h' ~Y"h-; la, ~y"c.x,w> ynIAmd>Q;h; ~Y"h-; la, ~y"c.x, ~Il;v'Wrymi ~yYIx-; ~yIm:) Wac.yE aWhh; ~AYB;
dx'a, hw"hy> hy<h.yI aWhh; ~AYB; #r<a'_h-' lK'-l[; %l,m,l. hw" hy> hy"h'w> 14:9 `hy<)h.yI) @r<xob'W #yIQ:B;
h'yT,x.t; hb'v.y"w> hm'a]r'w>) ~Il'_v'Wr)y> bg<n< !AMrIl. [b;G<mi hb'r"[]K' #r<a' h-' lK' bASyI 14:10 `dx'(a, Amv.W
14:11 `%l,M,(h; ybeq.yI d[; laen>n:x] lD:g >miW ~yNIPih; r[;v; d[; !AvarIh") r[;v; ~Aqm-. d[; !miy"n>Bi r[;V;mil.
@GOyI rv,a] hp'GEM;h; hy<h.Ti( tazOw> 14:12 `xj;b,(l' ~Il;v'Wry> hb'v.y"w> dA[+-hy<h.yI) al{ ~r<xew> Hb' Wbv.y"w>
wyn"y[ew> wyl'g >r-: l[; dme[o aWhw> ArfB' . qmeh' ~Il'_v'Wry>-l[; Wab.c' rv<a] ~yMi[;h-' lK'-ta, hw"hy>

396

~h,_B' hB'r: hw"hy>-tm;Wh)m. hy<h.Ti( aWhh; ~AYB; hy"h'w> 14:13 `~h,(ypiB. qM;Ti AnAvl.W !h,yrExo)b. hn"q.M;Ti
@S;auw> ~Il'_v'Wr)yBi ~xeL'Ti hd"Why>-~g:w> 14:14 `Wh[e(rE dy:- l[; Ady" ht'l.['w> Wh[erE dy: vyai WqyzIx/h,w>
dr<P,h; sWSh; tp;GEm; hy<h.Ti( !kew> 14:15 `dao)m. brol' ~ydIg "b.W @s,k,w" bh'z" bybis ' ~yIAGh;-lK' lyxe
hy"h'w> 14:16 `taZO*h; hp'GEM;K; hM'he_h' tAnx]M;B; hy<h.yI rv<a] hm'heB.h-; lk'w> rAmx]h;w> lm'G"h;
hw"hy> %l,m,l. twOx]T;v.hi(l. hn"v'b. hn"v' yDE mi Wl['w> ~Il'_v'Wr)y-> l[; ~yaiB'h; ~yIAGh;-lK'mi rt'ANh;-lK'
~Il;v'Wry-> la, #r<a'h' tAxP.v.mi taeme hl,[]y-: al{) rv,a] hy"h'w> 14:17 `tAK)Suh; gx;- ta, gxol'w> tAab'c.
~yIr:c.mi tx;P;v.m-i ~aiw> 14:18 `~v,G")h; hy<h.yI ~h,yle[] al{w> tAa+b'c. hw"hy> %l,m,l. twOx]T;v.hi(l.
Wl[]y:) al{ rv,a] ~yIAGh;-ta, hw"hy> @GOyI rv,a] hp'GEM;h; hy<h.Ti( ~h,_yle[] al{w> ha'b' al{w> hl,[]t-; al{)
gxol' Wl[]y:) al{ rv,a] ~yIAGh;-lK' taJ;x;w> ~yIr"+c.mi taJ;x; hy<h.Ti tazO 14:19 `tAK)Suh; gx;- ta, gxol'
tybeB. tArySih; hy"h'w> hw"+hyl;( vd<qo sWSh; tALcim-. l[; hy<h.yI) aWhh; ~AYB; 14:20 `tAK)Suh; gx;- ta,
tAab'c. hw"hyl; vd<qo hd"WhybiW( ~Il;v'WryBi rysi- lK' hy"h'w> 14:21 `x;Be(z>Mih; ynEp.li ~yqIr"z>MiK; hw"hy>
~AYB; tAab'c. hw"hy>-tybeB. dA[ ynI[]n:k. hy<h.y-I al{w> ~h,_b' WlV.biW ~h,me Wxq.l'w> ~yxibZ. Oh-; lK' Wab'W
`aWh)h;

ykalm
Malachi
~T,r>m;a]w: hw"hy> rm:a' ~k,t.a, yTib.h;a' 1:2 `yki(a'l.m; dy:B. lae_r"f.y-I la, hw"hy>-rb;d> aF'm; 1:1
~yfia'w" ytianE+f' wf'[-e ta,w> 1:3 `bqo)[]y-: ta,( bh;aow" hw"hy>-~aun> bqo[]y:)l. wf' [e xa'- aAlh] WnT'_b.h;a] hM'B;
tAbr"x\ hn<b.nIw> bWvn"w> Wnv.Vr; U ~Ada/ rm;ato-yKi( 1:4 `rB")d>mi tANt;l. Atl'x]n-: ta,w> hm'm'v. wyr"h-' ta,
~[;z-" rv,a] ~['h'w> h['v.rI lWbG> ~h,l' War>q'w> sAr+h/a, ynIa]w: Wnb.yI hM'he tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo
!BE 1:6 `lae(r"f.yI lWbg>li l[;me hw"hy> lD:g >yI Wrm.aTo) ~T, a;w> hn"ya,_r>Ti ~k,ynEy[ew> 1:5 `~l'(A[-d[; hw"hy>
hw"hy> rm:a' yair"Am hYEa; ynIa' ~ynIAda]-~aiw> ydIAbk. hYEa; ynIa" ba'- ~aiw> wyn"+doa] db,[,w> ba' dBek;y>
~x,l, yxiB.z>m-i l[;( ~yviyGIm; 1:7 `^m<)v-. ta, WnyzIb' hM,B; ~T,r>m;a]w: ymiv. yzEAB ~ynIh]Ko)h; ~k,l' tAab'c.
!yae x:Boz>li rWE[i !WvGIt-; yki(w> 1:8 `aWh) hz<b.nI hw"hy> !x:l.vu ~k,r>m'a/B, ^Wn=l.ag; E) hM,B; ~T,r>m;a]w: la'g Om.
rm:a' ^yn<p' aF'yIh] Aa ^c.r>yIh] ^t,x'p,l. an" WhbeyrIq.h; [r"_ !yae hl,xow> x; SePi WvyGIt; ykiw> [r"
rm:a' ~ynIP' ~K,mi aF'yIh] taZO ht'y>h" ~k,d>Y<mi WnnE+x'ywI) lae- ynEp. an"- WLx; hT'[;w> 1:9 `tAa)b'c. hw"hy>
~k,B' #p,xe yli- !yae( ~N"+xi yxiB.z>mi Wryait-' al{)w> ~yIt;l'D> rGOs .yIw> ~k,B-' ~g: ymi 1:10 `tAa)b'c. hw"hy>

397

ymiv. lAdG" AaAbm.-d[;w> vm,v-, xr:z>Mimi yKi 1:11 `~k,(d>Y<mi hc,r>a-, al{) hx'n>miW tAab'c. hw"hy> rm;a'
hw"hy> rm:a' ~yIAGB; ymiv. lAdg"-yKi( hr"_Ahj. hx'n>miW ymiv.li vG"mu rj"q.mu ~Aqm-' lk'b.W ~yIAGB;
1:13 `Al*k.a' hz<b.nI AbynIw> aWh la'g Om. yn"doa] !x:l.vu ~k,r>m'a/B, At+Aa ~yliL.x;m. ~T,a;w> 1:12 `tAa)b'c.
x:SePih-; ta,w> lWzG" ~t,abeh]w: tAab'c. hw"hy> rm;a' AtAa ~T,x.P;hiw> ha'l'T.m; hNEhi ~T,r>m;a]w:
vyEw> lkeAn rWra'w> 1:14 s `hw")hy> rm:a' ~k,d>Y<mi Ht'Aa hc,r>a,h; hx'_n>Mih-; ta, ~t,abeh]w: hl,Axh;- ta,w>
ar"An ymiv.W tAab'c. hw"hy> rm;a' ynIa' lAdG" %l,m, yKi yn"+doal;( tx'v.m' x;bezOw> rdE nOw> rk'z" Ard>[,B.
ble- l[; Wmyfit' al{-~aiw> W[m.v.ti al{- ~ai 2:2 `~ynI)h]Koh; taZOh; hw"c.Mih; ~k,ylea] hT'[;w> 2:1 `~yI)AGb;
~k,_yteAk)r>B-i ta, ytiAra'w> hr"aeM.h-; ta, ~k,b' yTi x.L;viw> tAab'c. hw"hy> rm;a' ymiv.li dAbK' ttel'
~k,ynEP-. l[; vr<p, ytiyrIzEw> [r:Z<h-; ta, ~k,l' r[Eg O ynIn>hi 2:3 `ble-( l[; ~ymif' ~k,n>yae yKi h'ytiAra' ~g:w>
tAyh.li( taZO=h; hw"c.Mih; tae ~k,ylea] yTix.L;vi yKi ~T,[.d:ywI) 2:4 `wyl'(ae ~k,t.a, af'n"w> ~k,_yGEx; vr<P,
ar"Am Al-~nE)T.a,w" ~AlV'h;w> ~yYIx;h;( ATai ht'y>h' ytiyrIB. 2:5 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' ywIl-e ta, ytiyrIB.
wyt'_p'f.bi ac'm.n-I al{ hl'w>[;w> WhypiB. ht'y>h' tm,a/ tr: AT 2:6 `aWh) tx;nI ymiv. ynEP.miW ynIaE+r"yYI)w:
Wvq.b;y> hr"Atw> t[;d-: Wrm.v.yI !heko ytep.f-i yKi( 2:7 `!wO*['me byvihe ~yBir:w> yTiai %l:h' rAvymib.W ~Alv'B.
hr"_ATB; ~yBir: ~T,l.v;k.hi %r<D<h-; !mi ~T,rs> ; ~T,a;w> 2:8 `aWh) tAab'c-. hw")hy> %a:l.m; yKi WhyPi_mi
~['_h-' lk'l. ~ylip'v.W ~yzIb.nI ~k,t.a, yTit;n" ynIa]-~g:w> 2:9 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' ywILeh; tyrIB. ~T,x;vi(
WnL'kul. dx'a, ba' aAlh] 2:10 p `hr"(ATB; ~ynIP' ~yaif.nOw> yk;r"D-> ta, ~yrIm.vo ~k,n>yae( rv<a] ypiK.
hd"Why> hd"g >B' 2:11 `Wnyte(boa] tyrIB. lLex;l. wyxia'B. vyai dG:b.nI [:WDm; Wna'_r"B. dx'a,( lae aAlh]
lae- tB; l[;b'W bhea' rv<a] hw"hy> vd<qo hd"Why> lLexi yKi ~Il'_v'Wr)ybiW laer"f.yIb. ht'f.[,n< hb'[eAtw>
hw"hyl;( hx'n>mi vyGIm;W bqo+[]y:) yleh\a'me hn<[ow> r[E hN"f,[]y: rv<a] vyail' hw"hy> trEk.y: 2:12 `rk")nE
tAnP. dA[ !yaeme hq"+n"a]w:) ykiB. hw"hy> xB;z>m-i ta, h['m.DI tASK; Wf[]T;( tynIve tazOw> 2:13 p `tAa)b'c.
tv,ae !ybeW ^n>yBe dy[ihe hw"hy>-yKi l[; hm'-_ l[; ~T,r>m;a]w: 2:14 `~k,(d>Y<mi !Acr" tx;q:l'w> hx'n>Mih-; la,
x:Wr ra"v.W hf'[' dx'a-, al{w> 2:15 `^t<)yrIB. tv,awe > ^T.r>b,x] ayhiw> HB' hT'dg> :B' hT'a; rv<a] ^yr<W[n>
2:16 `dGO*b.yI la; ^yr<W[n> tv,aeb.W ~k,x]WrB. ~T,r>m;v.nIw> ~yhi_l{a/ [r;z< vQEb;m. dx'a,h'( hm'W Al
tAa+b'c. hw"hy> rm:a' AvWbl.-l[; sm'x' hS'kiw> laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a' xL;v; anEf-' yKi(
Wn[.g"+Ah hM'B; ~T,r>m;a]w: ~k,yrEb.dIB. hw"hy> ~T, [g. :Ah 2:17 s `WdGO*b.ti al{w> ~k,x]WrB. ~T,r>m;v.nIw>
ynIn>hi 3:1 `jP'(v.Mih; yhel{a/ hYEa; Aa #pex' aWh ~h,b'W hw"hy> ynEy[eB. bAj [r" hfe[-o lK' ~k,r>m'a/B,
%a;l.m;W ~yviq.b;m. ~T,a-; rv,a] !Ada'h' Alk'yhe-la, aAby" ~aot.piW yn"+p'l. %r<d-< hN"piW ykia'l.m; x:levo
ymiW AaAB ~Ay-ta, lKel.k;m. ymiW 3:2 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' ab'- hNEhi ~ycipex] ~T, a-; rv,a] tyrIB.h;
rh:jiw> @s,K, rhej;m.W @rEc'm. bv;y"w> 3:3 `~ysi(B.k;m. tyrIbok.W @rEc'm. vaeK. aWh-yKi( At+Aar"(heB. dme[oh'
hw"hyl;( hb'r>[")w> 3:4 `hq")d"c.Bi hx'n>mi yveyGIm; hw"hyl;( Wyh'w> @s,K'_k;w> bh'Z "K; ~t'ao qQ:zIw> ywIl-e ynE)B-. ta,
ytiyyIh'w> jP'v.Mil; ~k,ylea] yTib.r:q'w> 3:5 `tAY*nImod>q; ~ynIv'k.W ~l'A[ ymeyKi ~Il'_v'Wr)ywI hd"Why> tx;n>mi
~Aty"w> hn"m'l.a; rykif'-rk;f. yqEv.[ob.W rq,V'_l; ~y[iB'vN. Ib;W ~ypia]n"m.b;W ~ypiV.k;m.B;( rhem;m. d[e
al{ bqo[]y-: ynE)B. ~T,a;w> ytiynI+v' al{ hw"hy> ynIa] yKi 3:6 `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' ynIWarEy> al{w> rgE-yJem;W
rm:a' ~k,ylea] hb'Wva'w> yl;ae WbWv ~T,r>m;v. al{w> yQ;xume( ~T,rs> ; ~k,yteboa] ymeymil. 3:7 `~t,(ylik.
~T,r>m;a]w: ytiao ~y[ib.qo ~T,a; yKi ~yhil{a/ ~d"a' [B;q.yhI ] 3:8 `bWv)n" hM,B; ~T,r>m;a]w: tAa+b'c. hw"hy>
3:10 `AL*Ku yAGh; ~y[i_b.qo ~T,a; ytiaow> ~yrIa'nE) ~T,a; hr"aeM.B; 3:9 `hm'(WrT.h;w> rfE[]M;h;( ^Wn=[]b;q. hM,B;
hw"hy> rm:a' tazOB' an" ynIWnx'b.W ytiybeB. @r<j, yhiywI rc'Aah' tyBe- la, rfe[]M;h-;( lK'-ta, Waybih'
3:11 `yd"(-yliB.-d[; hk'r"B. ~k,l' ytiqoyrIh]w: ~yIm;V'h; tABrUa] tae ~k,l' xT;p.a, al{ ~ai tAa+b'c.
rm:a' hd<F 'B; !p,G<h; ~k,l' lKev;t-. al{w> hm'_d"a]h' yrIP-. ta, ~k,l' txiv.y-: al{)w> lkeaoB'( ~k,l' yTi r>[g; "w>
s `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' #p,xe #r<a, ~T,a; Wyh.t-i yKi( ~yI+AGh;-lK' ~k,t.a, WrV.aiw> 3:12 `tAa)b'c. hw"hy>
~yhi_l{a/ dbo[] aw>v" ~T,r>m;a] 3:14 `^yl,([' Wnr>B:dN> I-hm; ~T,r>m;a]w: hw"+hy> rm:a' ~k,yrEb.DI yl;[' Wqz>x' 3:13
Wnx.n:a] hT'[;w> 3:15 `tAa)b'c. hw"hy> ynEP.mi tyNIr:doq. Wnk.l;h' yki w> ATr>m;v.mi Wnr>m;v' yKi [c;B-, hm;W

398

vyai hw"hy> yaer>yI WrB.d>nI za' 3:16 `Wjle(M'YIw: ~yhil{a/ Wnx]B' ~G: h['v.rI yfe[o Wnb.n-I ~G: ~ydI_zE ~yrIV.a;m.
3:17 `Am*v. ybev.xol.W hw"hy> yaer>yIl. wyn"p'l. !ArK'zI rp,se bteK'YIw: [m'v.YIw: hw"hy> bve q.Y:w: Wh[e_r-E ta,
vyai lmox.y: rv,a]K;( ~h,yle[] yTil.m;x'w> hL'g_ Us. hf,[o ynIa] rv<a] ~AYl; tAab'c. hw"hy> rm;a' yli Wyh'w>
al{ rv<a]l; ~yhil{a/ dbe[o !yBe [v'_r"l. qyDIc; !yBe ~t,yair>W ~T,b.v;w> 3:18 `At*ao dbe[oh' AnB-. l[;
~t'ao jh;liw> vq; h['v.rI hfe[-o lk'w> ~ydIz-E lk' Wyh'w> rWN=T;K; r[EBo aB' ~AYh; hNEh-i yKi( 3:19 s `Ad)b'[]
ymiv. yaer>yI ~k,l' hx'r>z"w> 3:20 `@n")[w' > vr<vo ~h,l' bzO[]y-: al{ rv<a] tAab'c. hw"hy> rm;a' aB'h; ~AYh;
Wyh.y-I yKi( ~y[iv'r> ~t,AS[;w> 3:21 `qBe(r>m; yleg >[,K. ~T,v.piW ~t,ac'ywI) h'yp,_n"k.Bi aPer>m;W hq'd"c. vm,v,
hv,mo tr:AT Wrk.zI 3:22 p `tAa)b'c. hw"hy> rm:a' hf,[o ynIa] rv<a] ~AYB; ~k,_yleg>r: tAPK; tx;T; rp,ae
~k,l' x;levo ykinOa'( hNEhi 3:23 `~yji(P'v.miW ~yQIxu laer"f.y-I lK'-l[; brExob. AtAa ytiyWIci rv,a] yDI_b.[;
blew> ~ynIB-' l[; tAba'-ble byvihew> 3:24 `ar"(ANh;w> lAdG"h; hw"hy> ~Ay aAB ynEp.li aybiN_ "h; hY"liae tae
`~r<xe( #r<a'h-' ta, ytiyKehiw> aAba-' !P, ~t'_Aba]-l[; ~ynIB'

399

~ybwtk
KETUVIM

~ylht
Psalms
~ycile bv;Amb.W dm'_[' al{ ~yaiJ'x; %r<d<b.W ~y[ivr' > tc;[]B; %l;h' al{ rv<a] vyaih-' yrEv.(a; 1:1
lWtv' #[eK. hy"h'w>) 1:3 `hl'y>l")w" ~m'Ay hG<h.y< Atr"Atb.W Acp.x, hw"hy> tr:AtB. ~ai yKi 1:2 `bv'(y" al{
!kE- al{ 1:4 `x:yli(c.y: hf,[]y-: rv,a] lkow> lAB+y-I al{) Whle['w> AT[iB. !TeyI Ayr>Pi rv<a] ~yIm" ygEl.P-; l[;(
~yaiJ'x;w> jP'_v.MiB; ~y[iv'r> WmqUy"-al{ !KE- l[; 1:5 `x:Wr) WNp,D>T-i rv,a] #MoK-; ~ai yKi ~y[i_v'r>h'
~yI+Ag Wvg>r" hM'l' 2:1 `dbe(aTo ~y[iv'r> %r<d<w> ~yqI+yDIc; %r<D< hw"hy> [;dEAy-yKi( 1:6 `~yqI)yDIc; td:[]B;
2:3 `Ax*yvim. l[;w> hw"hy>-l[; dx;y-"+ Wds.An* ~ynIz>Arw> #r<a-, ykel.m; WbC.y:t.yI 2:2 `qyrI)-WGh.y< ~yMiaul.W
2:5 `Aml'( g[;l.yI yn"doa] qx'_f.yI ~yIm:V'B; bveAy 2:4 `Amyte(bo[] WNM,mi hk'yliv.n:w> Amyte_Ars.Am)-ta, hq'T.n:n> )
2:7 `yvi(d>q' rh; !AYci-l[; yKi_l.m; yTiks. ;n" ynIa]w: 2:6 `Amle(h]b;y> AnArx]b;W AP+a;b. Amyleae rBEd:y> za'
~yIAg hn"T.a,w> yNIM,mi la;v. 2:8 `^yTi(d>liy> ~AYh; ynIa] hT'a;_ ynIB. yl;ae rm;a' hw"hy>) qxo la,( hr"Ps. ;a]
~ykil'm. hT'[;w> 2:10 `~ce(P.n:T. rcEAy ylik.Ki lz<+r>B; jb,veB. ~[eroT. 2:9 `#r<a'-( ysep.a; ^t.Z"xua]w: ^t<+l'x]n:
rb;-WqV.n: 2:12 `hd"(['r>Bi WlygIw> ha'_r>yIB. hw"hy>-ta, Wdb.[i 2:11 `#r<a'( yjep.vo Wrs.W"hi WlyKi_f.h;
Axr>b'B. dwI+d"l. rAmz>mi 3:1 `Ab* yseAx-lK' yrEv.a; AP+a; j[;m.Ki r[:b.y-I yKi( %r<d< Wdb.atow> @n:a/y-< !P,
!yae yvip.nl: . ~yrIm.ao ~yBir: 3:3 `yl'([' ~ymiq' ~yBir: yr"_c' WBr-: hm'( hw"hy> 3:2 `An*B. ~Alv'b.a; ynEP.mi
yliAq 3:5 `yvi(aro ~yrImeW ydIAbK. ydI_[]B; !gEm' hw"hy> hT'a;w> 3:4 `hl's,( ~yhil{abe( AL ht'[W' vy>)
`ynIkE)ms. .yI hw"hy> yKi ytiAc+yqih/ hn"v"yaiw") yTib.k;v' ynIa] 3:6 `hl's,( Avd>q' rh:me ynInE[]Y:)w: ar"_q.a, hw"hy>-la,
t'yKih-i yKi( yh;l{a/ ynI[EyviAh hw"hy> hm'Wq 3:8 `yl'([' Wtv' bybis ' rv<a] ~['_ tAbb.rIme ar"yai-al{) 3:7
x;Cen:m.l; 4:1 `hl'S,( ^t<k'r>bi ^M.[-; l[;( h['_Wvy>h; hw"hyl; 3:9 `T'r>B:)vi ~y[iv'r> yNEvi yxil,_ yb;y>a-o lK'-ta,
4:3 `yti(L'piT. [m;v.W ynINEx' yLi_ T'b.x;r>hi rC'B; yqid>ci yhela
{ / ynInE[] yair>q'B. 4:2 `dwI)d"l. rAmz>mi tAnygIn>Bi
hw"hy> hl'p.h-i yKi( W[d>W 4:4 `hl's,( bz"k' Wvq.b;T. qyrI+ !Wbh'a/T, hM'lik.li ydIAbk. hm,-d[; vyai ynEB.
~k,b.K;v.m-i l[;( ~k,b.b;l.bi Wrm.ai Waj'x/T-, la;w>) Wzg>rI 4:5 `wyl'(ae yair>q'B. [m;v.yI hw"hy> Al= dysix'
Wnyle[' -hs'n>) bAj Wnaer>y:-ymi( ~yrIm.ao ~yBir: 4:7 `hw")hy>-la, Wxj.biW qd<c-,_ yxeb.zI Wxb.zI 4:6 `hl's,( WMdow>

400

hb'K.v.a, wD"x.y: ~Alv'B. 4:9 `WBr"( ~v'Aryti(w> ~n"g "D> t[eme yBi_lib. hx'm.fi hT't;n" 4:8 `hw")hy> ^yn<P' rAa
yr:m'a] 5:2 `dwI)d"l. rAmz>mi tAlyxiN>h-; la,( x;Cen:m.l; 5:1 `ynIbE)yviAT xj;b,l' dd"_b'l. hw"hy> hT'a-; yKi( !v"yaiw>
5:4 `lL'(P;t.a, ^yl,ae-yKi( yh'_l{awE yKil.m; y[iw>v; lAql. hb'yviq.h; 5:3 `ygIygI)h] hn"yBi hw"hy> hn"yzIa]h;
^rg> Uy> al{ hT'a'_ [v;r< #pex'-lae( al{ yKi 5:5 `hP,(c;a]w: ^l.-%r"[/a,( rq,Bo yli_Aq [m;v.Ti rq,Bo hw"hy>)
bz"k' yrEb.Do dBea;T. 5:7 `!w<a") yle[]P-o lK' t'anEf' ^yn<+y[e dg<n<l. ~ylil.Ah) WbC.y:t.y-I al{) 5:6 `[r"(
^v.d>q-' lk;yhe-la, hw<x]T;v.a, ^t<y+ be aAba' ^D>s.x; broB. ynIa]w: 5:8 `hw")hy> b[ety' > hm'r>miW ~ymiD-" vyai
!yae yKi 5:10 `^K<)r>D: yn:p'l. rv:y>h; rv;Ah yr"_r>Av ![;m;l. ^t,q'd>cib. ynIxne > hw"hy> 5:9 `^t<)a'r>yIB.
WlP.yI ~yhil{a/ ~meyvia]h;( 5:11 `!Wqyli(x]y: ~n"Avl. ~n"+ArG> x:WtP-' rb,q<) tAWh; ~B'r>qi hn"Akn> WhypiB.
WnNEr:y> ~l'A[l. %b' yseAx-lk' Wxm.f.yIw> 5:12 `%b") Wrm"- yKi Amxe_yDIh; ~h,y[ev.Pi broB. ~h,yteAc[]Momi(
`WNr<(j.[.T; !Acr" hN"CiK; hw"+hy> qyDIc; %rEb'T. hT'a-; yKi( 5:13 `^m<)v. ybeh]ao ^b. Wcl.[.y:w>) Amyle_[' %sEt'w>
^t.m'x]B-; la;w>) ynIxE+ykiAt ^P.a;B-. la; hw"hy>) 6:2 `dwI)d"l. rAmz>mi tynIymiV.h-; l[;( tAnygIn>Bi x;Cen:m.l; 6:1
dao+m. hl'h]b.nI yvip.n:w> 6:4 `ym'c'[] Wlh]b.nI yKi hw"+hy> ynIaEp'r> ynIa" ll;m.au yKi hw"hy> ynINEx' 6:3 `ynIrE)S.y:t.
!yae yKi 6:6 `^D<s) .x; ![;m;l. ynI[eyviAh yvi_p.n: hc'L.x; hw"hy> hb'Wv 6:5 `yt'(m-' d[; hw"hy> hT'a;w> T.a;w>
yti['m.dIB. ytiJ_ 'mi hl'y>l; -lk'b. hx,f.a; ytix'n>a;B.( yTi[g. :y" 6:7 `%L"-) hd<Ay* ymi lAav.Bi ^r<+k.zI tw<M"B;
!w<a"+ yle[]P-o lK' yNIM,mi WrWs 6:9 `yr"(r>Ac-lk'B. hq't.[(' ynI+y[e s[;K;mi hv'v.['( 6:8 `hs,(m.a; yfir>[;
daom. Wlh]B'yIw> WvboyE 6:11 `xQ")yI ytiL'piT.( hw"hy> yti_N"xiT. hw"hy> [m;v' 6:10 `yyI)k.Bi lAq hw"hy> [m;v-' yKi(
hw"hy> 7:2 `ynI)ymiy-> !B, vWk- yrEb.D-I l[; hw"+hyl; rv"- rv,a] dwIdl" . !AyG"vi 7:1 `[g:r") WvboyE Wbvuy" yb'_y>a-o lK'
`lyCi(m; !yaew> qrEPo yvi_p.n: hyEr>a;K. @roj.y-I !P, 7:3 `ynIlE)yCih;w> yp;d>r-o lK'mi ynI[EyviAh ytiysi_x' ^B. yh;l{a/
yrIr>Ac hc'L.x;a]w" [r"_ ymil.Av) yTil.m;G" -~ai 7:5 `yP'(k;B. lw<[-" vy<-~ai( tazO= ytiyfi['-~ai yh;l{a/ hw"hy> 7:4
hm'Wq 7:7 `hl's,( !KEv.y: rp"['l, ydIAbk.W yY"+x; #r<a'l' smor>yIw> gFey:w> yvip.n: byEAa @Dor;yI) 7:6 `~q")yrE
&'b<+b.AsT. ~yMiaul. td:[]w: 7:8 `t'yWI)ci jP'v.mi yl;ae hr"W[w> yr"_r>Ac tArb.[;B. afeN"hi ^P,a;B. hw"hy>
[r: an"-rm'g>yI 7:10 `yl'([' yMituk.W yqId>ciK. hw"+hy> ynIjEp.v' ~yMi[; !ydIy" hw"hy> 7:9 `hb'Wv) ~ArM'l; h'yl,['w>
[:yviAm ~yhi_l{a-/ l[; yNIg Im") 7:11 `qyDIc; ~yhil{a/ tAyl'k.W tABli !xEboW qyDIc; !nEAkt.W ~y[iv'r>
ATv.q; vAj+l.yI ABr>x; bWvy" al{- ~ai 7:13 `~Ay*-lk'B. ~[ezO laew> qyDI_c; jpeAv ~yhil{a/ 7:12 `ble-( yrEv.yI
lm'[' hr"h'w> !w<a-"+ lB,x;y> hNEhi 7:15 `l['(p.yI ~yqIl.dol.( wyC'xi tw<m-"+ yleK. !ykihe Alw> 7:14 `h'n<)n>Aky>w:) %r:d"
Adq\d>q' l[;w> Av=arob. Alm'[] bWvy" 7:17 `l['(p.yI tx;v;B. lPoYIw: WhrE_P.x.Y:w:) hr"(K' rAB 7:16 `rq,v'( dl;y"w>
rAmz>mi tyTiGIh-; l[;( x;Cen:m.l; 8:1 `!Ay*l.[, hw"hy>-~ve( hr"M.z:a]w: Aq+d>ciK. hw"hy> hd<Aa 7:18 `drE(yE Asm'x]
yPimi 8:3 `~yIm")V'h-; l[; ^d>Ah hn"T. rv<a] #r<a'_h-' lk'B. ^m.vi ryDIa-; hm'( WnynEdoa] hw"hy> 8:2 `dwI)d"l.
yfe[]m; ^ym,v' ha,ra> ,-yKi( 8:4 `~QE)n:t.miW byEAa tyBiv.h;l. ^yr<_r>Ac ![;m;l. z[o T'd>S;yI ~yqin>yOw>) ~ylil.A[)
8:6 `WNd<(q.p.ti yKi ~d"a' !b,W WNr<_K.z>t-i yKi( vAna-/ hm'( 8:5 `hT'n>n")AK rv<a] ~ybik'Akw> x;rEy" ^yt,_[oB.c.a,
hT'v; lKo ^yd<_y" yfe[]m;B. Whleyvim.T; 8:7 `WhrEJ( .[;T. rd"h'w> dAbk'w> ~yhi_l{a/me j[;M. WhrES .x;T.w:
tAxr>a' rbe[o ~Y"+h; ygEd>W ~yIm;v' rAPci 8:9 `yd"(f' tAmh]B; ~g:w> ~L'_Ku ~ypil'a]w: hn<co 8:8 `wyl'(g>r-: tx;t;(
9:2 `dwI)d"l. rAmz>mi !Bel; tWml.[; x:Cen:m.l; 9:1 `#r<a'(h' lk'B. ^m.vi ryDIa-; hm'( WnynE+doa] hw"hy> 8:10 `~yMi(y:
`!Ay*l.[, ^m.vi hr"M.z:a] %b"+ hc'l.[,a,w> hx'm.f.a, 9:3 `^yt,(Aal.p.n-I lK' hr"Ps. ;a] yBi_l-i lk'B. hw"hy> hd<Aa
jpeAv aSekil. T'b.v;y" ynI+ydIw> yjiP'v.mi t'yfi[' -yKi( 9:5 `^yn<)P'mi Wdb.ayOw> Wlv.K'yI rAx=a' yb;y>Aa-bWvB. 9:4
xc;n<l' tAbr"x\ WMT; byEAah'( 9:7 `d[,(w" ~l'A[l. t'yxim' ~m'v. [v'_r" T'd>B;ai ~yIAg T'r>[:G" 9:6 `qd<c,(
aWhw> 9:9 `Aa*s.Ki jP'v.Mil; !nEAK bve_yE ~l'A[l. hw"hyw:) 9:8 `hM'he( ~r"k.zI db;a' T'v.t;_n" ~yrI['w>
`hr"C( 'B; tAT[il. bG"f.mi %D"+l; bG"f.mi hw"hy> yhiywI 9:10 `~yrIv'ymeB. ~yMiaul. !ydIy" qd<c,_B. lbeT-e jPo)v.yI
WdyGIh; !AY=ci bveyO hw"hyl; WrM.z: 9:12 `hw")hy> ^yv,r>do T'b.z:[-' al{) yKi ^m<v+ . y[ed>Ay ^b. Wxj.b.yIw> 9:11
ynInnE >x") 9:14 `~ywIn"[] ~yYInI[] tq:[]c; xk;v-' al{) rk"+z" ~t'Aa ~ymiD" vrEd-o yKi( 9:13 `wyt'(Alyli([] ~yMi[;b'
yrE[]v;(B. ^yt,Lh' iT-. lK'( hr"Ps. ;a] ![;m;l. 9:15 `tw<m") yrE[]V;mi ymim.Arm. ya'_nF> omi yyIn>[' haer> hw"hy>
9:17 `~l'g( >r: hd"K.l.nI Wnm'j' Wz-tv,r<(B. Wf+[' tx;v;B. ~yIAg W[b.j' 9:16 `^t<)['WvyBi hl'ygIa' !AY=ci-tb;

401

hl'Aa+v.li ~y[iv'r> WbWvy" 9:18 `hl's,( !AyG"hi [v'_r" vqEAn wyP'K; l[;poB. hf'[' jP'v.mi hw"hy> [d:An
`d[;(l' db;aTo ~yYInI[] ~ywIn"[] tw:q.Ti !Ay=b.a, xk;V'yI xc;n<l' al{ yKi 9:19 `~yhi(l{a/ yxekev. ~yIAG-lK'
~yI+Ag W[d>yE ~h,l' hr"Am hw"hy> ht'yvi 9:21 `^yn<)P-' l[; ~yIAg Wjp.V'yI vAn=a/ z[oy-" la; hw"hy> hm'Wq 9:20
[v'r" tw:ag] :B. 10:2 `hr"C'B; tAT[il. ~yli[.T; qAx+r"B. dmo[]T; hw"hy> hm'l' 10:1 `hl'S,( hM'he vAna/
#aenI %rEBe [;ceboW Av+p.n: tw:a]T-; l[; [v'r" lLeh-i yKi( 10:3 `Wbv'(x' Wz tAMzIm.Bi Wfp.T'yI ynI+[' ql;d>yI
wyk'r"d> wKr>d" Wlyxiy" 10:5 `wyt'(AMzIm-. lK' ~yhil{a/ !yae vro+d>y-I lB; APa; Hb;gOK. [v'r" 10:4 `hw")hy>
rdow" rdol. jAM+a-, lB; ABliB. rm:a' 10:6 `~h,(B' x:ypiy" wyr"r>Ac-lK' AD+g>N<mi ^yj,P'v.mi ~Arm' t[e- lk'B.
br:a.m;B. bveyE 10:8 `!w<a")w" lm'[' AnAvl. tx;T; %to=w" tAmr>miW alem' WhyPi hl'a' 10:7 `[r"(b-. al{) rv<a]
broa/y< hKos ub. hyEr>a;K. rT's .MiB; broa/y< 10:9 `WnPo)c.yI hk'l.xel.( wyn"y[e yqI+n" groh]y: ~yrITs' .MiB; ( ~yrIcex]
~yaiK'l.x, wym'Wc[]B; lp;n"w> x:vo+y" hK,d>yI hk;D"w: 10:10 `AT*v.rIb. Akv.m'B. ynI[' @jox.y: ynI+[' @Ajx]l;
lae hw"hy> hm'Wq 10:12 `xc;n<)l' ha'r-" lB; wyn"P' ryTis.hi lae_ xk;(v' ABliB. rm:a' 10:11 `~yai(K' lyxe
al{ ABliB. rm:a' ~yhi_l{a/ [v'r" #aenI hm,- l[; 10:13 `~ywIn"[] ~yYInI[] xK;v.T-i la; ^d<+y" af'n>
hT'a; ~Aty" hk'l,_xe bzO[]y: ^yl,[' ^d<yB" . ttel' jyBiT; s[;k;w" lm'[' hT'a-; yKi( ht'ari " 10:14 `vro)d>Ti
d[,_w" ~l'A[ %l,m, hw"hy> 10:16 `ac'(m.T-i lb; A[v.r-I vArd>Ti( [r"w" [v'_r" [;Arz> rbov. 10:15 `rzE)A[ t'yyIh'
~Aty" jPov.li 10:18 `^n<)z>a' byviq.T; ~B'li !ykiT' hw"+hy> T'[.m;v' ~ywIn"[] tw: a]T; 10:17 `Ac*r>a;me( ~yIAg Wdb.a'
Wrm.aTo %yae ytiysix' hw"hyB;( dwIdl" . x:Cen:m.l; 11:1 `#r<a'(h-' !mi vAna/ #ro[]l; dA[+ @ysiAy-lB; %d"w"
rt,y<-+ l[; ~C'xi Wnn>AK tv,q, !Wkr>d>yI ~y[iv'r>h' hNEhi yKi 11:2 `rAP*ci ~k,r>h; ydIWn WdWn yvi_p.n:l.
Avd>q' lk;yheB.( hw"hy> 11:4 `l['(P-' hm; qyDIc; !Ws+rEh'yE) tAtV'h; yKi 11:3 `ble-( yrEv.yIl. lp,a-o AmB. tAryli
bheaow> [v'r"w> !x"b.yI qyDIc; hw"hy> 11:5 `~d"(a' ynEB. Wnx]b.yI wyP'[;p.[; Wz=x/y< wyn"y[e Aas.Ki ~yImV: 'B; hw"hy>
11:7 `~s'(AK tn"m. tAp['l.zI x:Wrw> tyrIpg. "w> vae ~yxiP; ~y[iv'r> l[; rjEm.y: 11:6 `Av*p.n: ha'n>f") sm'_x'
12:2 `dwI)d"l. rAmz>mi tynIymiV.h; l[;( x;Cen:m.l; 12:1 `AmynE)p' Wzx/y< rv'y" bhe_a' tAqd"c. hw"hy> qyDIc-; yKi(
Wh[er-E ta, vyai WrB.d:y>) aw>v" 12:3 `~d"(a' ynEB.mi ~ynIWma/ WSp;- yKi dysi_x' rm:g "-yKi hw"hy> h['yviAh
12:5 `tAl)doG> tr<B,d:m. !Avl' tAq+l'x] ytep.fi lK' hw"hy> trEk.y: 12:4 `WrBE)d:y> blew" bleB. tAq+l'x] tp;f.
~ynIAyb.a, tq:n>a;me ~yYInI[] dVomi 12:6 `Wnl'( !Ada' ymi WnT'_ai Wnytep'f. ryBig>n: WnnEvol.li Wrm.a'( rv<a]
@Wrc' @s,K, tArhjo . tArm'a] hw"hy> tArm]ai( 12:7 `Al* x:(ypiy" [v;yBE . tyvia' hw"+hy> rm:ayO ~Wqa' hT'[;
bybis' 12:9 `~l'(A[l. Wz rADh-; !mi WNr<C.Ti ~rE_m.v.Ti hw"hy>-hT'(a; 12:8 `~yIt")['b.vi qQ'zUm. #r<a'_l' lyli[]B;
hw"hy> hn"a-" d[; 13:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 13:1 `~d"(a' ynEb.li tWLzU ~rUK. !Wk+L'h;t.yI ~y[iv'r>
ybib'l.Bi !Agy" yvip.n:B. tAc[e tyvia' hn"a-' d[; 13:3 `yNIM<)mi ^yn<P-' ta, ryTis .T; hn"a-' d[; xc;n<+ ynIxEK'v.Ti
`tw<M")h; !v:yai-!P, yn:y[e hr"yaih' yh'_l{a/ hw"h y> ynInE[] hj'(yBih; 13:4 `yl'([' ybiy>ao ~Wry" hn"a-' d[; ~m'_Ay
^t<[W' vyBi( yBili lgEy" yTix.j;b' ^Ds> .x;B. ynIa]w: 13:6 `jAM)a, yKi WlygIy" yr:c' wyTi_l.k'y> ybiy>ao rm:ayO-!P, 13:5
Wtyxiv.hi( ~yhi_l{a/ !yae ABliB. lb'n" rm:a' dwIdl" . x:Cen:m.l; 14:1 `yl'([' lm;g " yKi hw"+hyl; hr"yvia'
lyKi_f.m; vyEh] tAar>li ~d"a-' ynEB-. l[;( @yqIv.hi ~yIm;V'mi hw"hy>) 14:2 `bAj)-hfe[o) !yae hl'yli[] Wby[it.hi(
W[d>y" al{h] 14:4 `dx'(a-, ~G: !yae bAj+-hfe[o) !yae Wxl'a/n< wD"x.y: rs' lKoh; 14:3 `~yhi(l{a-/ ta, vrEDo
~yhil{a-/ yKi( dx;p'_ Wdx]P' ~v' 14:5 `War"(q' al{ hw"hy> ~x,l,_ Wlk.a' yMi[; ylek.ao !w<a" yle[]P-o lK'
bWvB. laerf" .yI t[;Wvy> !AYCimi !TEyI ymi 14:7 `Whse(x.m; hw"hy> yKi Wvybi_t' ynI[ '-tc;[] 14:6 `qyDI(c; rAdB.
!Kov.y-I ymi( ^l<+h\a'B. rWgy"-ymi hA'hy> dwIdl" . rAmz>mi 15:1 `laer"f.yI xm;f.yI bqo[]y: lgEy" AM=[; tWbv. hw"hy>
Anvol-. l[; lg:r-" al{) 15:3 `Ab*b'l.Bi tm,a/ rbEdow> qd<c,_ l[epoW ~ymiT' %lEAh 15:2 `^v<d) >q' rh:B.
hw"hy> yaer>y-I ta,w> sa'm.nI wyn"y[eB.( hz<b.nI 15:4 `Abro)q-. l[; af'n-" al{ hP'r>x,w> h['_r" Wh[erEl. hf'[-' al{
hL,a-e_ hfe[o) xq"l' al{ yqin-" l[; dx;vow> %v,n<B. !t:n-" al{ APs.K; 15:5 `rmI)y" al{w> [r:h'l. [B;v.nI dBe_k;y>
hT'a'_ yn"doa] hw"hyl;( T.r>m:a' 16:2 `%b") ytiysix-' yKi( lae ynIrEm.v'( dwI+d"l. ~T'k.mi 16:1 `~l'(A[l. jAMyI al{
~t'AbC.[; WBr>yI 16:4 `~b'-( ycip.x-, lK' yrEyDIa;w> hM'he_ #r<a'B-' rv,a] ~yviAdq.li 16:3 `^yl,([-' lB; ytib'Aj
yqIl.x-, tn"m. hw"hy>) 16:5 `yt'(p'f-. l[; ~t'Amv.-ta, aF'a-, lb;W* ~D"_mi ~h,yKes.nI %ySia-; lB; Wrh"m' rxEa;

402

%rEb'a] 16:7 `yl'[' hr"p.v'( tl'x]n-: @a; ~ymi_[Ni >B; yli-Wlp.n") ~ylib'x] 16:6 `yli(r"AG %ymiAT hT'a; ysi_Akw>
ynIymiymi( yKi dymi_t' yDIg >n<l. hw"hy> ytiyWI vi 16:8 `yt'(Ayl.ki ynIWrS.yI tAlyle-@a; ynIc"+['y> rv<a] hw"hy>-ta,
yvip.n: bzO[]t-; al{ yKi 16:10 `xj;b,(l' !Kov.yI yrIf'B-. @a; ydI_AbK. lg<Y"w: yBili xm;f' !kEl' 16:9 `jAM)a-, lB;
^yn<+P-' ta, tAxm'f. [b;fo ~yYIx ; xr:ao ynI[eydIAT) 16:11 `tx;v'( tAar>li ^d>ysix] !TEt-i al{) lAa+v.li
yti_L'pit. hn"yzIa]h; ytiN "rI hb'yviq.h; qd<c, hw"hy> h['m.vi dwIdl" . hL'piT. 17:1 `xc;n<) ^n>ymiyBi tAm[in>
T'd>q:P' yBili T'n>x:B' 17:3 `~yrI)v'yme hn"yz<xT/ , ^yn<y[e ace_yE yjiP'v.mi ^yn<p'L.mi 17:2 `hm'(r>mi ytep.fi al{B.
yTir>m;v' ynIa] ^yt,_p'f. rb:d>Bi ~d"a' tAL[up.li 17:4 `yPi-( rb'[]y-: lB; ytiMoz: ac'_m.T-i lb; ynIT:p.r:c. hl'y>L;
lae_ ynInE[]t-; yki( ^ytiar"q-. ynI)a] 17:6 `ym'(['p. WJAmn-" lB; ^yt,_AlG>[.m;B. yr:vua] %moT' 17:5 `#yrI)P' tAxr>a'
ynIrEm.v' 17:8 `^n<)ymiyBi( ~ymim.Aqt.Mimi ~ysi_Ax [:yviAm ^yd<s'x] hlep.h; 17:7 `yti(r"m.ai [m;v. yli ^n>z>a-' jh;(
`yl'([' WpyQIy: vp,nB< . yb;y>ao ynIWD+v; Wz ~y[iv'r> ynEP.mi 17:9 `ynIrE)yTis.T; ^yp,n"K. lceB. !yI[-"+ tB; !AvyaiK.
Wtyviy" ~h,ynEy[e WnWb+bs' . ynIWbb's. hT'[; WnyrEVua; 17:11 `tWa)gEb. WrB.DI AmyPi Wr+g>S' AmB'l.x, 17:10
hw"hy> hm'Wq 17:13 `~yrIT's.miB. bveyO rypik.kiw> @Ar+j.li @Ask.yI hyEr>a;K. AnyOm.DI 17:12 `#r<a'(B' tAjn>li
dl,x,me ~ytim.mi( hw"hy> ^d>y" ~ytim.mi( 17:14 `^B<)r>x; [v'r"me yvip.n: hj'L.P; Wh[e_yrIk.h; wyn"p' hm'D>q;
17:15 `~h,ylel.A[l. ~r"t.yI WxyNIhiw> ~ynI+b' W[B.f.yI ~n"j.bi aLem;T. ^n>Wpc.W ^n>ypic.W ~yYIx;B;( ~q"l.x,
rB,DI rv<a] dwIdl" . hw"hy> db,[,l. x;Cen:m.l; 18:1 `^t<)n"WmT. #yqih'b. h['B.f.a, ^yn<+p' hz<x/a, qd<c,B. ynIa]
18:2 `lWa)v' dY:miW wyb'y>ao lK' @K:mi AtAa hw"hy>-lyCihi( ~AyB. taZO=h; hr"yVih; yrEb.DI -ta, hw"hyl;
yNIg Im") AB+-hs,x/a,( yrIWc yliae yjil.pm; .W ytid"Wcm.W y[ils. ;( hw"hy> 18:3 `yqI)z>xi hw"hy> ^m.x'r>a, rm;aYOw:
ylex]n:w>) tw<m-"+ yleb.x, ynIWpp'a] 18:5 `[;ve(W"ai yb;y>a-o !miW hw"+hy> ar"q.a, lL'hum. 18:4 `yBi(G:f.mi y[iv.yI-!r<q<)w>
hw"hy> ar"q.a,( yli- rC;B; 18:7 `tw<m") yveq.Am ynIWmD>qi ynIWb+b's. lAav. yleb.x, 18:6 `ynIWt)[]b;(y> l[;Y:lib.
v[;r>Tiw: v[;g>Tiw: 18:8 `wyn")z>a'b. aAbT' wyn"p'l. yti['w>v;w> yli_Aq Alk'yheme [m;v.yI [;WEva; ] yh;l{a-/ la,w>
lke_aTo wyPim-i vaew> APa;B. !v'[' hl'[' 18:9 `Al* hr"x-' yKi Wv[]G")t.YIw: WzG"+r>yI ~yrIh' ydEs .AmW #r<a'h'
@[o=Y"w: bWrK.-l[; bK;r>YIw: 18:11 `wyl'g>r: tx;T; lp,r"[]w: dr:_YEw: ~yIm;v' jYEw: 18:10 `WNM,(mi Wr[]B' ~ylix'G<
18:13 `~yqI)x'v. ybe[' ~yIm; tk;v.x, At+Ks' u wyt'Abybis( . Arts. i %v,xo tv,y" 18:12 `x:Wr)-ypen>K-; l[; ad<YwE :
dr"B' Al+qo !TEyI !Ayl.[,w> hw"hy>) ~yIm;V'B; ~[er>Y:w: 18:14 `vae-( ylex]g:)w> dr"B' Wr+b.[' wyb'[' ADg>n< Hg:NOmi
WlG"YIw): ~yIm; yqeypia] War'YEw: 18:16 `~Me(huy>w: br" ~yqIr"b.W ~ce_ypiy>w: wyC'xi xl;v.YIw: 18:15 `vae-( ylex]g:)w>
~yIM:mi ynIvem.y): ynIxE+Q'yI ~ArM'mi xl;v.yI 18:17 `^P<)a; x:Wr tm;vN. Imi hw"+hy> ^t.r"[]G:mi lbeTe tAds.Am
hw"hy>-yhiy>w:) ydI_yae-~Ayb. ynIWmD>q;y> 18:19 `yNIM<)mi Wcm.a-' yKi( ya;nF> omiW z['_ ybiy>aome ynIleyCiy: 18:18 `~yBi(r:
yd:y" rboK. yqI+d>ciK. hw"hy> ynIlEmg. >yI 18:21 `yBi( #pe(x' yKi ynIceL.x;y> bx'_r>M,l; ynIaEyciAYw: 18:20 `yli( !["v.mil.
wyt'Qoxuw> yDI_g>n<l. wyj'P'v.m-i lk' yKi 18:23 `yh'(l{a/me yTi[.v;r-" al{)w> hw"+hy> yker>D: yTir>m;v' -yKi( 18:22 `yli( byviy"
yd:y" rboK. yqI+d>cik. yli hw"hy>-bv,Y")w: 18:25 `ynI)wO[]me rMeT;v.a,w" AM=[i ~ymit' yhia/w" 18:24 `yNIm<) rysia-' al{
vQe[-i ~[iw> rr"+B't.Ti rb"n-" ~[i 18:27 `~M'(T;Ti ~ymiT' rb:G-> ~[i dS'_x;t.Ti dysix-' ~[i 18:26 `wyn")y[e dg<n<l.
hw"hy> yrI+nE ryaiT' hT'a; -yKi( 18:29 `lyPi(v.T; tAmr" ~yIn:y[ew> [:yvi_At ynI[-' ~[; hT'a; -yKi( 18:28 `lT'(P;t.Ti
AKr>D: ~ymiT' laeh' 18:31 `rWv)-gL,d:a] yh;l{abe(W dWd+G> #rUa' ^b.-yKi( 18:30 `yKi(v.x' H:yGIy: yh;l{a/
rWc ymiW hw"+hy> ydE[]l.B;mi H:Ala/ ymi yKi 18:32 `AB* ~ysixoh; lkol. aWh !gEm' hp'_Wrc. hw"hy>-tr:(m.ai
l[;w> tAl+Y"a;K' yl;g>r: hW<v;m. 18:34 `yKi(r>D: ~ymiT' !TEYIw: lyIx"+ ynIrZE >a;m.h; laeh' 18:33 `Wnyhe(l{a/ ytil'Wz
!gEm' yli-!T,Tiw: 18:36 `yt'([oArz> hv'Wxn>-tv,q<) ht'x]nIw>) hm'_x'l.Mil; yd:y" dMel;m. 18:35 `ynIdE)ymi[]y: yt;moB'
18:38 `yL'(sur>q; Wd[]m' al{w> yT'_xt
. ; ydI[]c; byxir>T; 18:37 `ynIBE)r>t; ^t.w:n>[;w>) ynIdE+[s' .ti ^n>ymiywI) ^[<v.yI
`yl'(g>r: tx;T; WlP.yI ~Wq+ Wlk.yU-al{w> ~cex'm.a, 18:39 `~t'(ALK;-d[; bWva'-al{)w> ~gE+yFia;w> yb;y>Aa @ADr>a,
`~te(ymic.a; ya;n>f;m.W @r<[o+ yLi hT't;n" yb;y>aow>) 18:41 `yT'(x.T; ym;q' [:yrIk.T; hm'_x'l.Mil; lyIx; ynIrZE >a;T.w: 18:40
tAcWx jyjiK. x:Wr+-ynEP.-l[; rp"['K. ~qex'v.a,w>) 18:43 `~n")[' al{w> hw"hy>-l[; [:yvi_Am-!yaew> W[W>v;y> 18:42
!z<ao [m;(vel. 18:45 `ynIWd)b.[;y:) yTi[.d:y-" al{ ~[; ~yI+AG varol. ynImeyfiT. ~[' ybeyrIme ynIjeL.p;T. 18:44 `~qE)yrIa]
%Wrb'W hw"hy>-yx; 18:47 `~h,(yteAr)Gs> .Mimi( Wgr>x.y:w> WlBo+yI rk"n-E ynEB. 18:46 `yli(-Wvx]k;y> rk'n-E ynE)B. yli_ W[m.V'yI

403

yb'y>amo e yjiL.p;m. 18:49 `yT'(x.T; ~yMi[; rBEd>Y:w: yli_ tAmq'n> !tEANh; laeh' 18:48 `y[i(v.yI yheAla/ ~Wry"w> yrI+Wc
`hr"Me(z:a] ^m.vil.W hw"+hy> ~yIAGb; ^d>Aa !KE- l[; 18:50 `ynIlE)yCiT; sm'x' vyaime ynImE+m.ArT. ym;q' -!mi @a:
x:Cen:m.l; 19:1 `~l'(A[-d[; A[r>z:l.W dwId"l. Axyvim.li ds,x, hf,[ow> AKl.m; tA[Wvy> lyDIg>m; lDog>mi 18:51
[:(yBiy: ~Ayl. ~Ay 19:3 `[:yqI)r"h' dyGIm; wyd"y" hfe[]m;W lae-_ dAb)K. ~yrIPs. ;m.( ~yIm;V'h; 19:2 `dwI)d"l. rAmz>mi
19:5 `~l'(Aq [m'v.nI yliB. ~yrI+b'D> !yaew> rm,ao -!yae( 19:4 `t[;D"( hW<x;y> hl'y>l;L. hl'y>l:w> rm,ao+
aceyO !t'x'K. aWhw> 19:6 `~h,(B' lh,a-o ~f'( vm,V,l; ~h,_yLemi lbete hceq.biW ~W"q; ac'y" #r<a'h-' lk'B.
rT's .nI !yaew> ~t'_Acq.-l[; Atp'Wqt.W Aac'Am) ~yIm;V'h; hceq.mi 19:7 `xr:ao) #Wrl' rABgIK. fyfiy" At=P'xume
ydEWQPi 19:9 `ytiP,( tm;yKix.m; hn"m'a/n< hw"hy> tWd[e vp,n"+ tb;yvim. hm'ymiT. hw"hy> tr:AT 19:8 `AtM'x;me(
td<mA, [ hr"Ahj. hw"hy> ta;r>yI 19:10 `~yIn")y[e tr:yaim. hr"B' hw"hy> tw:c.mi ble-_ yxeM.f;m. ~yrIv'y> hw"hy>
tp,nOw> vb;D>mi ~yqIWtm.W br"_ zP;miW bh'Z"mi ~ydIm'xN/ <h:) 19:11 `wD"(x.y: Wqd>c'( tm,_a/ hw"hy>-yjeP.v.mi( d[;l'
19:14 `ynIQE)n: tArTs
' .NImI) !ybi_y-" ymi( tAaygIv. 19:13 `br"( bq,[e ~r"m.v'B. ~h,_B' rh"z>nI ^D>b.[; -~G:) 19:12 `~ypi(Wc
!Acr"l. Wyh.yI) 19:15 `br"( [v;(P,mi ytiyQenIw> ~t'_yae za' ybi- Wlv.m.y-I la;( ^D<b.[; %fox] ~ydIZ Emi ~G:
hw"hy> ^n>[;y:) 20:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 20:1 `yli(ag] Ow> yrIWc hw"hy> ^yn<+p'l. yBili !Ayg>h,w> ypi-yrEm.ai
rKoz>yI 20:4 `&'d<)[s' .yI !AYCimiW vd<Qo+mi ^r>z>[-, xl;(v.yI 20:3 `bqo)[]y: yhel{a/ ~ve ^b.G<f;y> hr"_c' ~AyB.
hn"N >r:n> 20:6 `aLe(m;y> ^t.c'[-] lk'w>) ^b<+b'l.ki ^l-. !T,yI) 20:5 `hl's,( hn<V.d:y> ^t.l'A[w> ^t<+xon>m-i lK'
hw"hy> [;yviAh yKi yTi[.d:y" hT'[; 20:7 `^yt,(Ala]v.m-i lK' hw"hy> aLem;y> lGO=d>nI Wnyhel{a-/ ~ve(b.W ^t,['WvyBi
Wnx.na: ]w: ~ysi_WSb; hL,aew> bk,r<b' hL,ae 20:8 `An*ymiy> [v;yE tArbug>Bi Av+d>q' ymeV.mi WhnE[]y: Axyvim.
h['yvi_Ah hw"hy> 20:10 `dd"(A[t.NIw: Wnm.Q; Wnx.n:a]w: Wlp'_n"w> W[r>K' hM'he 20:9 `ryKi(z>n: Wnyhel{a/ hw"hy>-~veB.
^t.['WvybiW %l,m-,_ xm;f.yI ^Z>['B. hw"hy>) 21:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 21:1 `Wnae(r>q-' ~Ayb. WnnE[]y: %l,M,h;
WNm,D>q;t. -yKi( 21:4 `hl'S,( T'[.n:m-' lB; wyt'p'f. tv,r<a]w: AL= hT't;n" ABli tw:a]T; 21:3 `dao)m. lyg<Y-" hm;
~l'A[ ~ymiy" %r<ao AL+ hT't;n" ^M.mi la;v' ~yYIx; 21:5 `zP'( tr<j,[] Avarol. tyviT' bAj+ tAkr>Bi
d[;_l' tAkr"b. Whteyvit-. yKi( 21:7 `wyl'([' hW<v;T. rd"h'w> dAh ^t<+['WvyBi AdAbK. lAdG" 21:6 `d[,(w"
ac'm.Ti 21:9 `jAM)yI-lB; !Ayl.[, ds,x,b.W hw"+hyB; x;jeBo %l,M,h; -yKi( 21:8 `^yn<)P-' ta, hx'm.fib. WhDEx;T.
APa;B. hw"hy> ^yn<P' t[el. vae rWNt;K. AmteyviT. 21:10 `^ya,(n>fo ac'm.Ti ^n>ymi(y> ^yb,_y>a-o lk'l. ^d>y"
h['_r" ^yl,[' Wjn-" yKi 21:12 `~d"(a' ynEB.mi ~['r>z:w> dBe_a;T. #r<a,me Amy"r>Pi 21:11 `vae( ~lek.atow>) ~[e_L.b;y>
hw"hy> hm'Wr 21:14 `~h,(ynEP-. l[; !nEAkT. ^yr<t'yme(B. ~k,v,_ AmteyviT. yKi 21:13 `Wlk'(Wy-lB; hM'zIm. Wbv.x'(
yliae yliae 22:2 `dwI)d"l. rAmz>mi rx;V;h; tl,Y<a-; l[; x:Cen:m.l; 22:1 `^t<)r"WbG> hr"M.z:n>W hr"yvin" ^Z<+[ub.
hl'y>l;w> hn<+[]t; al{w> ~m'Ay ar"q.a, yh;l{a/ 22:3 `yti(g"a]v; yrEb.DI yti['Wvymi( qAxr" ynIT+b" .z:[] hm'l'
Wxj.B' Wnyte_boa] Wxj.B' ^B. 22:5 `lae(r"f.yI tALhiT. bveAy vAd+q' hT'a;w> 22:4 `yli( hY"miWd)-al{w>)
tP;r>x, vyai-_ al{w> t[;l;At ykinOa'w> 22:7 `WvAb)-al{w> Wxj.b' ^B. Wjl'_m.nIw> Wq[]z" ^yl,ae 22:6 `Amje(L.p;T.w:)
Whje_L.py; > hw"hy>-la, lGO 22:9 `varo) W[ynIy" hp'f'b. Wryjip.y: yli_ Wg[il.y: ya;ro -lK' 22:8 `~['( yWzb.W ~d"a'
yTik.l;v.h' ^yl,[' 22:11 `yMi(ai ydEv-. l[; yxiyjib.m; !j,B'_mi yxig O hT'a-; yKi( 22:10 `AB* #pe(x' yKi WhleyCiy:
ynIWbb's. 22:13 `rzE)A[ !yae- yKi hb'_Arq. hr"c-' yKi yNIM,mi qx;r>T-i la; 22:12 `hT'a'( yliae yMiai !j,B,mi ~x,r"_me
yTik.P;v.nI ~yIM:K; 22:15 `gae(vow> @rEjo hyEr>a; ~h,_yPi yl;[' WcP' 22:14 `ynIWr)T.Ki !v"b' yrEyBia; ~yBi_r: ~yrIP'
qB'd>mu ynIAvl.W yxiK o fr<x,K; vbey" 22:16 `y['(me %AtB. smen" gn"+ADK; yBili hy"h' yt'Amc.[-; lK'( Wdr>P")t.hiw>
yd:y" yrIa]K' ynIWp+yQihi ~y[irEm. td:[] ~ybilK' . ynIWbbs' . yKi 22:17 `ynItE)P.v.Ti tw<m-" rp;[]l;w>) yx'_Aql.m;
WlyPiy: yviWbl.-l[;w> ~h,l_ ' yd:g "b. WqL.x;y> 22:19 `ybi(-War>yI WjyBiy: hM'he yt'_Amc.[-; lK' rPEs ;a] 22:18 `yl'(g>r:w>
bl,K-, dY:mi yvi_p.n: br<x,me hl'yCih; 22:21 `hv'Wx) ytir"z>[,l. ytiWly"a/ qx'_r>T-i la; hw"hy> hT'a;w> 22:20 `lr"(Ag
lh'q' %AtB. yx'_a,l. ^m.vi hr"Ps. ;a] 22:23 `ynIt")ynI[] ~ymirE ynEr>Q;miW hyE+r>a; yPimi ynI[eyviAh 22:22 `yti(d"yxiy>
22:25 `lae(r"f.yI [r;z< lK' WNM,mi WrWgw> WhWd+B.K; bqo[]y: [r;z-< lK' WhWll.h;( hw"hy> yaer>yI 22:24 `&'l<)l.h;a]
^T.aime 22:26 `[;me(v' wyl'ae A[W>v;b.W* WNM,_mi wyn"P' ryTis .h-i al{w> ynI[' tWn[/ #Q;vi al{w> hz"b-' al{) yKi
wyv'_r>Do hw"hy> Wll.h;(y> W[B'f.yIw> ~ywIn"[] Wlk.ayO 22:27 `wya'(rEy> dg<n< ~Lev;a] yr:d"n> br"_ lh'q'B. ytiLh' it.(

404

tAxP.v.m-i lK'( ^yn<p'l. Wwx]T;v.y)wI > #r<a-'_ ysep.a-; lK' hw"hy>-la, Wbvuy"w> WrK.z>yI 22:28 `d[;(l' ~k,b.b;l. yxiy>
wyn"p'l. #r<a-, ynEv.D-I lK'( WWx]T;v.YI)w: Wlk.a' 22:30 `~yI)AGB; lvemoW hk'_WlM.h; hw"hyl; yKi 22:29 `~yI)AG
Waboy" 22:32 `rAD*l; yn"doal;( rP:s uy> WNd<_b.[;y:) [r;z< 22:31 `hY")xi al{ Avp.n:w> rp"+[' ydEr>Ay-lK' W[r>k.yI
av,D< tAan>Bi 23:2 `rs")x.a, al{ y[iro hw"hy> dwI+d"l. rAmz>mi 23:1 `hf'([' yKi dl'An ~[;l. At+q'd>ci WdyGIy:w>
~G: 23:4 `Am*v. ![;m;l. qd<c-, yleG>[.m;b. ynIxEn>y:) bbe_Avy> yvip.n: 23:3 `ynIlE)h]n:y> tAxnUm. yme- l[; ynIcE+yBir>y:
23:5 `ynImU)x]n:)y> hM'he ^T,n>[;v.miW ^j.b.vi ydI_M'[i hT'a; yKi [r" ar"yai-al{ tw<ml' .c; aygEB. %lea-e yKi(
ynIWpD>r>yI ds,x,w" bAj %a: 23:6 `hy")w"r> ysiAK yviaro !m,Vb, ; T'n>V:DI yr"_r>co dg<n< !x'l.vu yn:p'l. %ro[]T;
lbeTe Ha'_Alm.W #r<a'h' hw"hyl;( rAmz>mi dwId"l. 24:1 `~ymi(y" %r<aol. hw"hy>-tybeB. yTib.v;w> yY"+x; ymey-> lK'
~Wqy"-ymiW hw"+hy>-rh;b. hl,[]y-: ymi( 24:3 `h'n<)n>Aky> tArh'n-> l[;w> Hd"s_ 'y> ~yMiy-: l[; aWh-yKi 24:2 `Hb'( ybev.yOw>
24:5 `hm'(r>mil. [B;v.nI al{w> yvi_p.n: aw>V"l; af'n-" al{ rv<a] bb'le rb;W ~yIP;k; yqIn> 24:4 `Av*d>q' ~Aqm.Bi
^yn<p' yveq.b;m. wyv'_r>Do Avr>Do rAD hz< 24:6 `A[*v.yI yhel{a/me hq'dc" .W hw"+hy> taeme hk'r"b. aF'yI
hz< ymi 24:8 `dAb)K'h; %l,m, aAby"w> ~l'_A[ yxet.Pi Waf.N"hiw> ) ~k,yvear"( ~yrI['v. Waf. 24:7 `hl's,( bqo[]y:
yxet.Pi Waf.W ~k,yvear"( ~yrI['v. Waf. 24:9 `hm'(x'l.mi rABGI hw"hy> rAB=gIw> zWZ[i hw"hy> dAbKh' ; %l,m,
dAbK'h; %l,m, aWh tAa+b'c. hw"hy> dAbKh' ; %l,m, hz< aWh ymi 24:10 `dAb)K'h; %l,m, aboy"w> ~l'_A[
yb;y>ao Wcl.[;y-:) la; hv'Ab+a-e la; yTix.j;b' ^B. yh;l{a/ 25:2 `aF'(a, yvip.n: hw"hy> ^yl,ae dwId"l. 25:1 `hl's,(
^yt,Axr>ao ynI[E+ydIAh hw"hy> ^yk,r"D> 25:4 `~q")yrE ~ydIg >ABh; WvboyE Wvbo+yE al{ ^yA,q-lK' ~G: 25:3 `yli(
25:6 `~AY*h; lK' ytiyWIqi ^t.Aa y[i_v.yI yhel{a/ hT'a; -yKi( ynIdEM.l;w>) ^T,mia]b; ynIkEyrId>h; 25:5 `ynIdE)M.l;
^Ds> .x;K. rKoz>T-i la; y[;v'p.W yr:W[n> twaJox; 25:7 `hM'he( ~l'A[me yKi ^yd<_s'x]w: hw"hy> ^ym,x]r-: rkoz>
%rEd>y: 25:9 `%r<D"(B; ~yaiJ 'x; hr<Ay !KE- l[; hw"+hy> rv"y"w-> bAj 25:8 `hw")hy> ^b.Wj ![;m;l. hT'a-;_ yli-rk'z>
AtyrIb. yrEc.nOl. tm,_a/w< ds,x, hw"hy> tAxr>a-' lK' 25:10 `AK*r>D: ~ywIn"[] dMel;ywI) jP'_v.MiB; ~ywIn"[]
WNr<Ay hw"+hy> arEy> vyaih' hz<- ymi 25:12 `aWh)-br: yKi ynIwO[]l; T'x.ls; 'w>) hw"+hy> ^m.v-i ![;m;(l. 25:11 `wyt'(do[ew>
AtyrIb.W wya'_rEyli hw"hy> dAs 25:14 `#r<a'( vr:yyI A[r>z:w> !yli_T' bAjB. Avp.n: 25:13 `rx")b.yI %r<d<B.
dyxiy"-yKi( ynINE+x'w> yl;a-e hnEP. 25:16 `yl'(g>r: tv,r<me ayciAy-aWh) yKi hw"+hy>-la, dymiT' yn:y[e 25:15 `~['(ydIAhl.
af'w> yli_m'[]w: yyIn>[' haer> 25:18 `ynIaE)yciAh yt;AqWc)M.mi Wbyxi_r>hi ybib'l. tArc' 25:17 `ynIa") ynI['w>
ynIlE+yCih;w> yvip.n: hr"m.v' 25:20 `ynIWa)nEf. sm'x' ta;n>fiw> WBr"-_ yKi yb;y>Aa-hae(r> 25:19 `yt'(waJox-; lk'l.
lae_r"f.y-I ta, ~yhil{a/ hdEP. 25:22 `^yti(yWIqi yKi ynIWr+C.yI rv,yOw-" ~To 25:21 `%b") ytiysix-' yKi( vAba-e la;
26:2 `d['(m.a, al{ yTix.j;B' hw"hyb;W yTik.l;_h' yMituB. ynIa] -yKi( hw"hy> ynIjEp.v' dwId"l. 26:1 `wyt'Arc") lKomi
yTik.L;h;t.hiw> yn"+y[e dg<n<l. ^D>s.x; -yKi( 26:3 `yBi(liw> yt;Ayl.ki hp'r>c' hp'Arc. ynISE+n:w> hw"hy> ynInEx'B.
~y[i_rEm. lh;q. ytianEf' 26:5 `aAb)a' al{ ~ymil'[]n: ~[iw> aw>v-"+ ytem.-~[i yTib.v;y" -al{ 26:4 `^T<)mia]B;
lAqB. [:miv.l; 26:7 `hw")hy> ^x]B;z>m-i ta, hb'bs. oa]w: yP'_K; !AyQ'nIB. #x;r>a, 26:6 `bve(ae al{ ~y[iv'r-> ~[iw>
26:9 `^d<)AbK. !K:v.mi ~Aqm.W ^t<+yBe !A[m. yTib.h;a' hw"hy>) 26:8 `^yt,(Aal.p.nI lK' rPes ;l.W hd"_AT
ha'l.m' ~n"ymiywI) hM'_zI ~h,ydEyBi-rv,a] 26:10 `yY")x; ~ymid" yven>a-; ~[iw> yvi_p.n: ~yaiJ 'x-; ~[i @soa/T-, la;
`hw")hy> %rEb'a] ~yliheq.m;B. rAv=ymib. hd"m.['( ylig>r: 26:12 `ynINE)x'w> ynIdEP. %leae yMituB. ynIa]w: 26:11 `dx;Vo)
~y[irEm. yl;[' broq.Bi 27:2 `dx'(p.a, yMimi yY:x;-zA[m'( hw"hy> ar"_yai yMimi y[iv.yIw> yrIAa hw"hy> dwId"l. 27:1
yBili ar"yyI-al{) hn<x]m; yl;[' hn<x]T-; ~ai 27:3 `Wlp'(n"w> Wlv.k' hM'he yli_ yb;y>aow> yr:c' yrIfB' .-ta, lkoa/l,
yTib.vi vQEba; ] Ht'Aa hw"hy>-taeme( yTil.a;v' tx;a; 27:4 `x;je(Ab ynIa] tazOB. hm'_x'l.mi yl;[' ~WqT-' ~ai
~AyB. hKosuB. ynInPE .c.yI yKi 27:5 `Al*k'yheB. rQEb;l.W hw"hy>-~[;nO*B. tAzx]l; yY:+x; ymey-> lK' hw"hy>-tybeB.
hx'B.z>a,w> yt;Abybis.( yb;y>ao* l[; yviaro ~Wry" hT'[;w> 27:6 `ynImE)m.Ary> rWcB. Al+h\a' rt,seB. ynIrETsi .y: h['r"
27:8 `ynInE)[]w: ynINEx'w> ar"q.a, yliAq hw"hy>-[m;v. 27:7 `hw")hyl; hr"M.z:a]w: hr"yvia' h['_Wrt. yxeb.zI Alh\a'b.
@a;B-. jT;-la;( yNIM,mi ^yn<P' rTes.T-; la; 27:9 `vQE)b;a] hw"hy> ^yn<P-' ta, yn"+p' WvQ.B; yBili rm:a' ^)l.
hw"hyw:) ynIWb+z"[] yMiaiw> ybia-' yKi 27:10 `y[i(v.yI yhel{a/ ynIbez>[;T-;( la;w> ynIvJE .T-i la;( t'yyI+h' ytir"z>[, ^D<b.[;
yr"_c' vp,n<B. ynInET.Ti -la;( 27:12 `yr"(r>Av ![;m;l. rAv=ymi xr:aoB. ynIxen>W ^K<r>D: hw"hy> ynIrEAh 27:11 `ynIpE)s.a;y:)

405

`~yYI)x; #r<a,B. hw"hy>-bWjB.( tAar>li yTin>m;a/h, aleWl 27:13 `sm'(x' x;peywI rq,v-, ydE[e( ybi- Wmq") yKi
yrIWc ar"q.a, hw"hy> ^yl,ae dwId"l. 28:1 `hw")hy>-la, hWEq;w> ^B<+li #mea]y:w> qz:x] hw"hy>-la, hWEq;
y[iW>v;B. yn:Wnx]T; lAq [m;v. 28:2 `rAb* ydEr>Ay-~[i yTil.v;m.nIw> yNIM<+mi hv,x/T-,( !P, yNIM<mi vr:x/T-, la;(
~Alv' yrEb.Do !w<a" yle[]P-o ~[iw> ~y[iv'r-> ~[i ynIkEv.m.T-i la; 28:3 `^v<)d>q' rybiD-> la, yd:y" yaif.n"B. ^yl,_ae
~h,_l' !TE ~h,ydEy> hfe[]m;K. ~h,ylel.[;m;( [:rko .W ~l'[\p'K. ~h,l-' !T, 28:4 `~b'(b'l.Bi h['r"w> ~h,_y[er-E( ~[i
28:6 `~nE)b.yI al{w> ~ser>h,y< wyd"_y" hfe[]m; la,w> hw"hy> tL{[uP-. la, Wnybiy" al{ yKi 28:5 `~h,(l' ~l'WmG> bveh'
yBi_li zl{[]Y:w: yTir.z"[/nw< >) yBili xj;b' AB yNIgIm'W yZI[ u hw"hy> 28:7 `yn")Wnx]T; lAq [m;v-' yKi hw"+hy> %WrB'
%rEb'W ^M,[-; ta, h['yviAh 28:9 `aWh) Axyvim. tA[Wvy> zA[mW' Aml'-_ z[o) hw"hy> 28:8 `WNd<(Aha] yrIyVimiW
hw"hyl; Wbh' ~yli_ae ynEB. hw"hyl; Wbh' dwIdl" . rAmz>mi 29:1 `~l'(A[h'-d[; ~aeF .n:w> ~[er>W ^t<+l'x]n-: ta,
hw"hy> lAq 29:3 `vd<q-o) tr:d>h;B. hw"hyl; Wwx]T;v.hi Am+v. dAbK. hw"hyl;( Wbh' 29:2 `z[o)w" dAbK'
29:5 `rd")h'B, hw"hy> lAq x:Ko+B; hw"hy>-lAq 29:4 `~yBi(r: ~yIm: l[; hw"hy> ~y[i_r>hi dAbK'h-; lae( ~yIM"h-; l[;
!yOr>fiw> !Anb'l. lg<[-E+ AmK. ~dEyqir>Y:w: 29:6 `!An*b'L.h; yzEr>a-; ta, hw"hy> rBEv;y>w: ~yzI+r"a] rbEvo hw"hy> lAq
hw"hy> lyxiy" rB"+d>mi lyxiy" hw"hy> lAq 29:8 `vae( tAbh]l; bcexo hw"hy>-lAq 29:7 `~ymi(aer-> !b, AmK.
29:10 `dAb)K' rmEao ALKu Al+k'yheb.W tAr[y' > @fox/Y<w:) tAlY"a; lleAxy> hw"hy> lAq 29:9 `vdE(q' rB:d>mi
AM[-; ta, %rEb'y> hw"hy> !TE+yI AM[;l. z[o hw"hy>) 29:11 `~l'(A[l. %l,m, hw"hy> bv,YEw: bv'_y" lWBM;l; hw"hy>
yb;y>ao T'x.M;f-i al{w> ynIt"+yLidI yKi hw"hy> ^m.miAra] 30:2 `dwI)d"l. tyIB:h; tK;nUx]-ryvi rAmz>mi 30:1 `~Al)V'b;
ynIt;yYIxi yvi_p.n: lAav-. !mi t'yli[/h,( hw"hy>) 30:4 `ynIaE)P'r>Tiw: ^yl,ae yTi[.W:vi yh'_l{a/ hw"hy> 30:3 `yli(
~yYIx; APa;B. [g:r< yKi 30:6 `Av*d>q' rk,zEl. WdAhw> wyd"_ysix] hw"hyl; WrM.z: 30:5 `rAb*-ydIr.Y")mi -ydEr>AYmi
hw"hy>) 30:8 `~l'(A[l. jAMa-, lB; ywI+l.v;b. yTir>m:a' ynIa]w: 30:7 `hN")rI rq,Bol;w> ykiB, !yliy" br<[,B' AnAcr>Bi
yn"doa-] la,w> ar"_q.a, hw"hy> ^yl,ae 30:9 `lh'(b.nI ytiyyIh' ^yn<p' T'r>Ts: .hi z[o yrIr>h;l.( hT'd>m[; /h, ^n>Acr>Bi
hw"hy>-[m;v. 30:11 `^T<)mia] dyGIy:h] rp"+[' ^d>Ayh] tx;v-' la, yTid>rIB. ymid"B. [c;B-, hm; 30:10 `!N")x;t.a,
30:13 `hx'(m.fi ynIrZE >a;T.w:) yQI+f; T'x.T;Pi yli lAxm'l. ydIPs
. .mi T'k.p;h' 30:12 `yli( rzE[-o hyEh/ hw"hy> ynINE+x'w>
^B. 31:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 31:1 `&'d<)Aa ~l'A[l. yh;l{a/ hw"hy> ~Do+yI al{w> dAbk' ^r>M,z:y> ![;m;l.
hyEh/ ynIlEyCih; hr"hem. ^n>z>a' yl;ae hJeh; 31:3 `ynIjE)L.p; ^t.q'd>ciB. ~l'_A[l. hv'Aba-e la; ytiysix' hw"hy>
ynIxEn>T:) ^m.vi ![;m;l.W hT'a'_ ytid"Wcm.W y[ils. ;-yKi( 31:4 `ynI[E)yviAhl. tAdWcm. tybel. zA[m'-rWcl.( yli
ht'ydIP' yxiWr dyqIp.a; ^d>y"B. 31:6 `yZI)W[m'( hT'a-; yKi( yli_ Wnm.j' Wz tv,r<me ynIaeyciAT 31:5 `ynIlE)h]n:t.W
hl'ygIa' 31:8 `yTix.j'(B' hw"hy>-la, ynIa]w: aw>v-"+ yleb.h; ~yrIm.Voh; ytianEf' 31:7 `tm,(a/ lae hw"hy> ytiAa
byE+Aa-dy:B. ynIT;r>Gs: .hi al{w> 31:9 `yvi(p.n: tArc'B. T'[.d:y" yyI+n>[-' ta, t'yair" rv<a] ^D<s .xB; . hx'm.f.a,w>
yKi 31:11 `ynI)j.biW yvip.n: ynIy[e s[;k;b. hv'v.[' yli- rc; yKi hw"hy> ynINEx' 31:10 `yl'(g>r: bx'r>M,b; T'd>m;[/h,(
hP'r>x, ytiyyIh' yr:r>c-o lK'mi 31:12 `Wvve([' ym;c'[]w: yxi_ko ynIwO[]B; lv;K' hx'na" ]B; yt;Anv.W yY:x; !Agy"b. Wlk'
ylik.Ki ytiyyIh' bLe_mi tmeK. yTix.K;v.nI 31:13 `yNIM<)mi Wdd>n" #Wx+B; ya;ro y['Dy" Um.li( dx;pW; daom. yn:kev]liw>
31:15 `Wmm'(z" yvip.n: tx;q:l' yl;_[' dx;y: ~d"s
.W"hiB. bybiS 'mi rAgm' ~yBir: tB;DI yTi[.m;v' yKi 31:14 `dbe(ao
`yp'(d>romeW yb;y>Aa-dY:mi ynIlEyCih; yt'_To[i ^d>y"B. 31:16 `hT'a'( yh;l{a/ yTir>m;a' hw"+hy> yTix.j;b' ^yl,[' ynIa]w:
WvboyE ^yti_ar"q. yKi hv'Abae-la; hw"hy>) 31:18 `^D<s) .x;b. ynI[EyviAh ^D<b+ .[-; l[; ^yn<p' hr"yaih' 31:17
31:20 `zWb)w" hw"ag] :B. qt'[' qyDIc; l[; tArb.Doh; rq,v' ytep.fi hn"m.l;a'Te 31:19 `lAa)v.li WmD>yI ~y[iv'r>
rt,seB. ~rEyTis.T; 31:21 `~d"a' ynEB. dg<n< %B"+ ~ysixol; T'l.[;P' ^ya,ryE Li( T'n>pc: '-rv,a] ^b.Wj-br:( hm'
ry[iB. yli ADs.x; aylip.hi yKi hw"+hy> %WrB' 31:22 `tAn*vol. byrIme hK's uB. ~nEP.c.Ti vyai ysek.rUme( ^yn<P'
`^yl,(ae y[iW>v;B. yn:Wnx]T; lAq T'[.m;v' !kea' ^yn<y[e dg<N<mi yTiz>rg: >nI yzIp.x'b. yTir>m:a' ynIa]w: 31:23 `rAc*m'
Wqz>xi 31:25 `hw")ag] : hfe[o rt,y-< l[; ~Lev;m.W hw"+hy> rcEnO ~ynIWma/ wyd"ysix]-lK'( hw"hy>-ta, Wbh/a, 31:24
32:2 `ha'(j'x] yWsK. [v;P, yWfn>) yrEv.a; lyKif.m; dwId"l. 32:1 `hw")hyl; ~ylix]y:m.h-; lK' ~k,_b.b;l. #mea]yw: >
ytig"a]v;B. ym'_c'[] WlB' yTiv.r:x/h, -yKi( 32:3 `hY"mir> AxWrB. !yaew> !wO=[' Al hw"hy> bvox.y: al{ ~d"a' yrEv.(a;
ytiaJ'x; 32:5 `hl's,( #yIq: ynEbor>x;B. yDI_v;l. %P:h.n< ^d<y" yl;[' dB;k.Ti hl'y>l;w" ~m'Ay yKi 32:4 `~AY*h-; lK'
27:14

406

`hl's,( ytiaJ'x; !wO[] t'af'n" hT'a;w> hw"+hyl; y[;v'p. yle[] hd<Aa yTir>m;a' ytiySik-i al{) ynIw[O ]w: ^[]ydIAa
32:7 `W[yGI)y: al{ wyl'ae ~yBi_r: ~yIm: @j,vel. qr: acom. t[el. ^yl,ae dysix' lK' lLeP;t.yI tazO-l[; 32:6
%lE+te Wz-%r<d<(B. ^r>Aaw>) ^l.yKi(f.a; 32:8 `hl's,( ynIbEb.AsT. jLe_p; yNEr" ynIrCE .Ti rC:mi yli rt,se hT'a;
broq. lB; ~Al+b.li Ayd>[, !s,r<w-" gt,m,(B. !ybih' !yae dr<p,K. sWsK. Wyh.T-i( la; 32:9 `ynI)y[e ^yl,[' hc'[]yai(
WlygIw> hw"hyb;( Wxm.fi 32:11 `WNb,(b.Asy> ds,x, hw"+hyB; x;jeABh;w> [v'rl" ' ~ybiAak.m; ~yBir: 32:10 `^yl,(ae
WdAh 33:2 `hL'(hit. hw"an" ~yrIv'y>l; hw"+hyB;( ~yqiyDIc; WnN>r: 33:1 `ble-( yrEv.yI-lK' WnynIr>h;w> ~yqI+yDIc;
rv"y-" yKi( 33:4 `h['(Wrt.Bi !GEn: Wbyjiyhe vd"_x' ryvi Al-Wryvi( 33:3 `Al*-WrM.z: rAf[' lb,nEB. rAN=kiB. hw"hyl;
33:6 `#r<a'(h' ha'l.m' hw"hy> ds,x, jP'_v.miW hq"d"c. bheao 33:5 `hn")Wma/B, Whfe[]m; lk'w> hw"+hy>-rb;D>
tArc'aoB. !tEnO ~Y"+h; yme dNEK; snEKo 33:7 `~a'(b'c-. lK' wyPi x:Wrb.W Wf+[]n: ~yIm:v' hw"hy> rb:d>Bi
yhiY<+w: rm:a' aWh yKi 33:9 `lbe(te ybev.y-O lK' WrWgy" WNM,mi #r<a'_h-' lK' hw"hy>me War>yyI) 33:8 `tAm)AhT.
~l'A[l. hw"hy> tc;[] 33:11 `~yMi([; tAbv.x.m; aynIhe ~yI+AG-tc;[] rypihe hw"hy>) 33:10 `dmo)[]Y:w: hW"ci-aWh)
`Al* hl'x]n:l. rx:B' ~['h' wyh'_l{a/ hw"hy>-rv,a] yAGh; yrEv.a; 33:12 `rdo*w" rdol. ABli tAbv.x.m; dmo+[]T;
ybev.y-O lK' la, x:yGI+v.hi ATb.v-i !AkM.mi( 33:14 `~d"(a'h' ynEB-. lK'-ta,( ha'r" hw"+hy> jyBihi ~yIm;V'mi 33:13
rABGI lyIx-"+ br"B. [v'An %l,M,h; -!yae( 33:16 `~h,(yfe[]m-; lK'-la, !ybiMeh; ~B'_li dx;y: rcEYOh; 33:15 `#r<a'(h'
hw"hy> !y[e hNEhi 33:18 `jLe(m;y> al{ Alyxe brob.W h['_Wvt.li sWSh; rq,v, 33:17 `x:K-o) br"B. lceN "yI-al{)
ht'K.xi Wnvep.n: 33:20 `b['(r"B' ~t'AYx;l.W ~v'_p.n: tw<M"mi lyCih;l. 33:19 `AD*s.x;l. ~ylix]y:m.l;( wya'_rEy-> la,
^Ds> .x-; yhi(y> 33:22 `Wnx.j'(b' Avd>q' ~veb. yKi WnBe_li xm;f.yI Ab-yKi 33:21 `aWh) WnNEg Im'W WnrEz>[, hw"+hyl;(
`%l:)YEw: Whverg] "y>w: %l,m,_ybia] ynEp.li Am[.j; -ta, AtANv;B. dwId"l. 34:1 `%l") Wnl.x;yI rv,a]K; Wnyle_[' hw"hy>
~ywIn"[] W[m.v.yI yvi_p.n: lLeh;t.Ti hw"hyB; 34:3 `ypi(B. AtL'hiT.( dymiT' t[e-_ lk'B. hw"hy>-ta, hk'r]b'a] 34:2
yt;ArWgm.-lK'miW ynIn"+['w> hw"hy>-ta, yTiv.r:D" 34:5 `wD"(x.y: Amv. hm'm.Arn>W yTi_ai hw"hyl; WlD>G: 34:4 `Wxm'(f.yIw>
[:me_v' hw"hyw: ar"q' ynI[' hz< 34:7 `WrP")x.y-< la; ~h,ynEp.W Wrh"+n"w> wyl'ae WjyBihi 34:6 `ynIl")yCihi
bAj-yKi War>W Wm[]j; 34:9 `~ce(L.x;y>w:) wya'rEyli( bybis ' hw"hy>-%a;l.m; hn<xo 34:8 `A[*yviAh wyt'Arc'-lK'miW
~yrIypiK. 34:11 `wya'(rEyli rAsx.m; !yae- yKi wyv'_doq. hw"hy>-ta, Wary> 34:10 `AB*-hs,x/y< rb,Gh< ; yrEv.a;( hw"+hy>
`~k,(d>M,l;a] hw"hy> ta;r.yI) yli-_ W[m.vi ~ynIb' -Wkl.( 34:12 `bAj)-lk' Wrs.x.y-: al{ hw"hy> yver>dow> Wb[e_r"w> Wvr"
rBED:mi ^yt,p'f.W [r"_me ^n>Avl. rcon> 34:14 `bAj) tAar>li ~ymiy" bheao ~yYI+x; #pex'h, vyaih' -ymi( 34:13
wyn"z>a'w> ~yqI+yDIc-; la, hw"hy> ynEy[e 34:16 `Whpe(d>r"w> ~Alv' vQEB; bAj+-hfe[]w: [r"me rWs 34:15 `hm'(r>mi
[:me_v' hw"hyw: Wq[]c' 34:18 `~r"(k.zI #r<a,me tyrIk.h;l. [r"_ yfe[oB. hw"hy> ynEP. 34:17 `~t'(['w>v-; la,
tA[r" tABr: 34:20 `[:yvi(Ay x:Wr-yaeK.D:-ta,w>) ble-_ yrEB.v.nIl. hw"hy> bArq' 34:19 `~l'(yCihi ~t'Arc'-lK'miW
tteAmT. 34:22 `hr"B'(v.nI al{ hN"heme tx;a; wyt'_Amc.[-; lK' rmEvo 34:21 `hw")hy> WNl,yCiy: ~L'KumiW qyDI_c;
35:1 `AB* ~ysixoh; lK'( Wmv.a.y< al{w> wyd"_b'[] vp,n< hw"hy> hd<AP 34:23 `Wmv'(a.y< qyDIc; yaen >fow> h['_r" [v'r"
qrEhw' > 35:3 `yti(r"z>[,B. hm'Wqw> hN"+ciw> !gEm' qzEx]h; 35:2 `ym'(x]l-{) ta, ~x;l. yb;_yrIy>-ta, hw"hy> hb'yrI dwId"l.
WgSoyI yvip.n: yveq.b;m. Wml.K'yIw> WvboyE 35:4 `ynIa") %tE['vuy>) yvip.n:l. rmoa/ yp'_d>ro tar:q.li rgOs.W tynIx]
%v,xo ~K'r>d-: yhiy>) 35:6 `hx,(AD hw"hy> %a:l.m;W x:Wr+-ynEp.li #moK. Wyh.yI) 35:5 `yti(['r" ybev.xo Wr+P.x.y:w> rAxa'
35:8 `yvi(p.n:l. Wrp.x' ~N"xi ~T'_v.rI tx;v; yli-Wnm.j'( ~N"xi yKi( 35:7 `~p'(d>ro hw"hy> %a:l.m;W tAQ+l;q.l;x]w:
hw"+hyB; lygIT' yvip.n:w> 35:9 `HB'-( lP'yI ha'AvB. Ad+K.l.Ti !m:j-' rv,a] ATv.rIw> [d"y-E al{) ha'Av WhaeAbT.
ynI['w> WNM,_mi qz"x'me ynI[' lyCim; ^Amk' ymi hw"hy> hn"r>m;aTo yt;Amc.[; lK' 35:10 `At*['WvyBi fyfiT'
tx;T; h['r" ynIWmL.v;y> 35:12 `ynIWl)a'v.yI yTi[.d:y-" al{ rv<a] sm'_x' ydE[e !WmWqy> 35:11 `Al*z>GOmi !Ayb.a,w>
yqIyxe-l[; ytiL'pit.W yvi_p.n: ~ACb; ytiyNE[i qf' yviWbl. ~t'Alx]B; ynIa]w: 35:13 `yvi(p.n:l. lAkv. hb'Aj
Wps'an/ <w>) Wxm.f' y[il.c;b.W 35:15 `ytiAx)v; rdEqo ~ae- lb,a]K; yTik.L'_h;t.hi yli xa'K-. [;rE(K. 35:14 `bWv)t'
35:17 `AmyNE)vi yl;[' qrox' gA[+m' ygE[]l; ypen>x;B. 35:16 `WMd"( al{w> W[r>q") yTi[.d:_y" al{w> ~ykinE yl;[' Wps.a,n<
~[;B. br"_ lh'q'B. ^d>Aa 35:18 `yti(d"yxiy> ~yrIypiK.mi ~h,_yaeVomi yvip.n: hb'yvih' ha,r>Ti hM'K; yn"doa]
WrBEdy: > ~Alv' al{ yKi 35:20 `!yI["-) Wcr>q.yI ~N"xi ya;n>fo rq,v,_ yb;y>ao yli- Wxm.f.yI-la;( 35:19 `&'l<)l.h;(a] ~Wc['

407

ht'a]r" xa'_h, xa'h, Wrm.a' ~h,yPi yl;[' Wbyxir>Y:w: 35:21 `!Wb)vox]y: tAmr>mi yrEb.DI #r<a-,_ y[eg>rI l[;w>
yji_P'v.mil. hc'yqih'w> hr"y[ih' 35:23 `yNIM<)mi qx;r>T-i la] yn"doa] vr:_x/T-, la;( hw"hy> ht'yair" 35:22 `WnynE)y[e
~B'lib. Wrm.ayO-la; 35:25 `yli(-Wxm.f.yI-la;w> yh'l{a/ hw"hy> ^q.d>cik. ynIjEp.v' 35:24 `ybi(yrIl. yn"doaw:) yh;l{a/
hM'_lik.W tv,b-o WvB.l.yI) yti[r' " yxemef. wD"x.y: WrP.x.y:w> WvboyE 35:26 `WhWn*[]L;Bi( Wrm.ayO-la; Wnve_p.n: xa'h,
~Alv. #pex'h, hw"+hy> lD:g >yI dymit' Wrm.ayOw> yqId>ci ycepex] Wxm.f.yIw> WNroy" 35:27 `yl'([' ~yliyDIg>M;h;(
36:2 `dwI)d"l. hw"hy>-db,[,(l. x;Cen:m.l; 36:1 `^t<)L'hiT. ~AYh;-lK' ^q<+d>ci hG<h.T, ynIAvl.W 35:28 `AD*b.[;
wyn"+y[eB. wyl'ae qylix/h-, yKi( 36:3 `wyn")y[e dg<n<l. ~yhil{a/ dx;P-; !yae( yBi_li br<q<B. [v'r"l' [v;P-, ~au(n>
bvox.y: !w<a" 36:5 `byji(yhel. lyKif.h;l. ld:x' hm'_r>miW !w<a" wypi-yrEb.DI 36:4 `anO*f.li AnwO[] acom.li
^t.n"Wm)a/ ^D<s+ .x; ~yIm:V'h;B. hw"hy> 36:6 `sa'(m.yI al{ [r" bAj+-al{ %r<D-< l[; bCey:t.yI AbKv' .m-i l[;(
36:8 `hw")hy> [:yviAt hm'heb.W-~d"(a' hB'_r: ~AhT. ^j,P'v.mi lae yrEr>h;K.( ^t.q")d>ci 36:7 `~yqI)x'v-. d[;
^yn<d"[] lx;n:w> ^t<+yBe !v,D<mi !yUw>r>yI 36:9 `!Wy*s'x/y< ^yp,n"K. lceB. ~d"_a' ynEb.W ~yhila{ / ^D>s.x; rq"Y-" hm;
^t.q")d>ciw> ^y[,_d>yOl. ^D>s.x; %vom. 36:11 `rAa*-ha,r>nI ^r>AaB. ~yYI+x; rAqm. ^M.[i -yKi( 36:10 `~qE)v.t;
WxDo !w<a"+ yle[]Po Wlp.n" ~v' 36:13 `ynIdE)nIT-. la; ~y[iv'r-> dy:w> hw"+a]G: lg<r< ynIaeAbT.-la; 36:12 `ble-( yrEv.yIl.
hr"hem. rycix'k, yKi 37:2 `hl'(w>[; yfe[oB. aNEq;T-. la; ~y[i_rEM.B; rx:t.T-i la; dwId"l. 37:1 `~Wq) Wlk.y-" al{w>
gN:[;t.hiw> 37:4 `hn")Wma/ h[er>W #r<a-, !k'v. bAj+-hfe[]w: hw"hyB;( xj;B. 37:3 `!Wl)AByI av,D< qr,y<k.W WlM'_yI
37:6 `hf,([]y: aWhw> wyl'[' xj;b.W ^K<+r>D: hw"hy>-l[; lAG 37:5 `^B<)li tl{a]v.mi ^l.-!T,yI)w> hw"+hy>-l[;
x:ylic.m;B. rx;t.Ti -la; Al lleAxt.hiw> hw"hyl; ~AD 37:7 `~yIr")h\C'K;( ^j,P'v.miW ^q<+d>ci rAak' ayciAhw>
~y[irEm. -yKi( 37:9 `[;rE(h'l-. %a; rx;t.T-i la; hm'_xe bzO[]w: @a;me @r<h, 37:8 `tAM)zIm. hf,[o vyaiB. AK+r>D:
`WNn<)yaew> AmAqm.-l[; T'n>n:ABt.hiw> [v'_r" !yaew> j[;m. dA[w> 37:10 `#r<a'-( Wvr>yyI) hM'he hw"hy> yAEqw> !Wt+rEK'yI
37:13 `wyN")vi wyl'[' qrExow> qyDIC
_ ;l; [v'r" ~mezO 37:12 `~Al)v' bro- l[; WgN>[;t.hiw> #r<a'-_ Wvr>yyI) ~ywIn"[]w: 37:11
ynI[' lyPih;l. ~T'v.q; Wkr>d"w> ~y[iv'r> Wxt.P'( br<x, 37:14 `Am*Ay aboy-" yKi( ha'r-" yKi( Al+-qx;f.yI yn"doa]
j[;m. -bAj 37:16 `hn"r>b:)V'Ti ~t'AtV.q;w> ~B'_lib. aAbT' ~B'r>x; 37:15 `%r<d"-( yrEv.yI x:Abj.li !Ay=b.a,w>
37:18 `hw")hy> ~yqIyDIc; %mEAsw> hn"r>b:+V'Ti ~y[iv'r> tA[Arz> yKi 37:17 `~yBi(r: ~y[iv'r> !Amh]me qyDI_C;l;
!Ab['r> ymeybiW h['_r" t[eB. WvboyE -al{) 37:19 `hy<)h.Ti ~l'A[l. ~t'l'x]n:w> ~mi_ymit. ymey> hw"hy> [;dEAy
al{w> [v'r" hA<l 37:21 `WlK'( !v"['b, WlK' ~yrI+K' rq:yKi hw"hy> ybey>aow> WdbeayO ~y[iv'r> yKi 37:20 `W[B'(f.yI
hw"hy>me 37:23 `WtrE(K'yI wyl'L'qum.W #r<a'_ Wvr>yyI wyk'r"bom. yKi 37:22 `!tEA) nw> !nEAx qyDIc;w> ~Le_v;y>
ytiyyIh' r[;n: 37:25 `Ad*y" %mEAs hw"hy>-yKi( lj'_Wy-al{) lPoy-I yKi( 37:24 `#P'(x.y< AKr>d:w> Wnn"AK rb,g-< ydE[]c.mi(
A[r>z:w> hw<+l.m;W !nEAx ~AYh;-lK' 37:26 `~x,l-'( vQ,b;m. A[r>z:w> bz"+[/n< qyDIc; ytiyair" -al{w>) yTin>q:z-" ~G:
bzO[]y-: al{w> jP'v.mi bheao hw"hy> yKi 37:28 `~l'(A[l. !kov.W bAj-hfe[]w: [r"me rWs 37:27 `hk'(r"b.li
`h'yl,([' d[;l' WnK.v.yIw> #r<a-'_ Wvr>yyI) ~yqIyDIc; 37:29 `tr"(k.nI ~y[iv'r> [r;z<w> Wrm"+v.nI ~l'A[l. wyd"ysix]-ta,
`wyr"(vua] d[;m.ti al{ AB+liB. wyh'l{a/ tr:AT 37:31 `jP'(v.mi rBEd:T. AnAvl.W hm'_k.x' hG<h.y< qyDIc; -yPi( 37:30
`Aj*p.V'hiB. WN[,yvir>y: al{w> Ad=y"b. WNb,z>[;y-: al{ hw"hy> 37:33 `Atymih]l; vQeb;m.W qyDI_C;l; [v'r" hp,Ac 37:32
ytiyair" 37:35 `ha,(r>Ti ~y[iv'r> trEK'hiB. #r<a'_ tv,r<l' ^m.miArywI) AKr>D: rmov.W hw"hy>-la, hWEq; 37:34
37:37 `ac'(m.nI al{w> Whveq.b;a]w)" WNn<+yae hNEhiw> rbo[]Y:w: 37:36 `!n")[]r: xr"z>a,K. hr<['t.miW #yrI+[' [v'r"
~y[iv'r> tyrIx]a; wD"_x.y: Wdm.v.nI ~y[iv.poW 37:38 `~Al)v' vyail. tyrIx]a-; yKi( rv"+y" haer>W ~T'-rm'v.
~jeL.p;y> ~jeL.py; >w:) hw"hy> ~rEz>[.Y:w:) 37:40 `hr"(c' t[eB. ~Z"W[m'( hw"+hy>me ~yqiyDIc; t[;Wvt.W 37:39 `ht'r"(k.nI
ynIxE+ykiAt ^P.c.q,B-. la; hw"hy>) 38:2 `ryKi(z>h;l. dwId"l. rAmz>mi 38:1 `Ab* Wsx'- yKi ~[e_yviAyw> ~y[iv'r>me
^m<+[.z: ynEP.mi yrIf'b.Bi ~tom-. !yae 38:4 `^d<)y" yl;[' tx;n>Tiw: ybi_ Wtx]nI ^yC,xi -yKi( 38:3 `ynIrSE) .y:t. ^t.m'x]b;W
38:6 `yNIM<)mi WdB.k.yI dbek' aF'mK
; . yvi_aro Wrb.[' yt;nOwO[] yKi 38:5 `yti(aJ'x; ynEP.mi ym;c'[]B; ~Alv-' !yae
38:8 `yTik.L'(hi rdEqo ~AYh;-lK' dao+m. d[; ytixov; ytiywE[]n: 38:7 `yTi(l.W:ai ynEP.mi yt'_roWBx; WQm;n" Wvyaib.hi
`yBi(li tm;hN] :mI) yTig>a;v' dao+m-. d[; ytiyKed>nIw> ytiAgWpn> 38:9 `yrI)f'b.Bi ~tom. !yaew> hl,_q.nI Wal.m' yl;s'k. -yKi(
yn:y[e-rAaw>) yxi_ko ynIb:z"[] rx;r>xs; . yBili 38:11 `hr"Ts'( .n-I al{ ^M.mi ytix'n>a;w> yti_w"a]T-; lk' ^Dg> >n< yn"doa] 38:10

408

Wvq.n:y>w: 38:13 `Wdm'([' qxor"me yb;Arq.W Wdmo+[]y: y[ig >nI dg<N<mi y[;rEw> yb;h]ao) 38:12 `yTi(ai !yae ~he- ~G:
[m'_v.a, al{ vrExek. ynIa]w: 38:14 `WG*h.y< ~AYh-; lK' tAmr>miW tAW=h; WrB.DI yti['r" yver>dow> yvip.n: yveq.b;m.
hw"hy> ^l-. yKi( 38:16 `tAx)k'AT wypiB. !yaew> [:me_v-o al{ rv<a] vyaiK. yhia/w" 38:15 `wyPi-( xT;p.yI al{ ~Leaik.W
38:18 `WlyDI(g>hi yl;[' ylig >r: jAmB. yli_ Wxm.f.y-I !P, yTir>m;a' -yKi( 38:17 `yh'(l{a/ yn"doa] hn<[]t; hT'a; yTil.x'_Ah
~yYIx; yb;y>aow> ) 38:20 `yti(aJ'x;me( ga;d>a, dyGI+a; ynIwO[-] yKi( 38:19 `dymi(t' yDIg >n< ybiAak.m;W !Ak+n" [l;c,l. ynIa] -yKi(
`bAj)-ypid>r"( -ypiAdr> tx;T; ynIWnj.f.yI hb'_Aj tx;T; h['r" ymeL.v;m.W 38:21 `rq,v'( ya;n>fo WBr:w> Wmce_['
x;Cen:m.l; 39:1 `yti(['WvT. yn"doa] yti_r"z[> ,l. hv'Wx 38:23 `yNIM<)mi qx;r>T-i la; yh;l{a/ hw"+hy> ynIbEz>[;T-;( la; 38:22
ypil. hr"m.v.a, ynIAvl.bi aAjx]me yk;r"d> hr"m.v.a,( yTir>m;a' 39:2 `dwI)d"l. rAmz>mi !WtWdyli( !WtydIyli
yBili-~x; 39:4 `rK")[.n< ybiaek.W bAJ+mi ytiyvexh/ , hY"miWd yTim.l;a/n< 39:3 `yDI(g>n<l. [v'r" d[oB. ~As+x.m;
ayhi_-hm; ym;y" tD:miW yCiqi hw"hy> ynI[EydIAh 39:5 `ynIAv*l.Bi yTir>B;DI vae-_ r[;b.ti ygIygIh]B; yBir>qiB.
~d"a-' lK' lb,h-, lK'( %a: ^D<g+ >n< !yIa:k. yDIl.x,w> ym;y" hT't;n" tAxp'j. hNEhi 39:6 `ynIa") ldEx-' hm, h['d>ae
hT'[;w> 39:8 `~p's( .a-o ymi [d:y-E al{w>) rBoc.yI !Wy=m'h/y< lb,h-, %a; vyai- %L,h;t.yI) ~l,c,B-. %a; 39:7 `hl's,( bC'nI
39:10 `ynImE)yfiT. la; lb'n" tP;r>x, ynIlE+yCih; y[;v'P-. lK'mi 39:9 `ayhi( ^l. yTil.x;AT yn"+doa] ytiyWIQ-i hm;
39:12 `ytiyli(k' ynIa] ^d>y" tr:g >Timi ^[<g+ >nI yl;['me rsEh' 39:11 `t'yfi([' hT'a; yKi yPi_ xT;p.a, al{ yTim.l;a/n<
39:13 `hl's,( ~d"a' lK' lb,h, %a: Ad+Wmx] v['K' sm,T,w: vyai T'rS> ;yI !wO[-' l[; tAxkA' tB.(
bv'AT %M"+[i ykinOa' rgE yKi vr:x/T-, la;( yti['m.D-I la,( hn"yzIa]h; yti['w>v;w> hw" hy> ytiL'pit-. h['m.vi(
hWOq; 40:2 `rAm*z>mi dwId"l. x:Cen:m.l; 40:1 `yNIn<)yaew> %lEae ~r<j,B. hg"yli_b.a;w> yNIM<mi [v;h' 39:14 `yt'(Aba]-lk'K.
yl;g>r: [l;s-, l[; ~q,Y"w: !wEYh" ; jyJimi !Aav' rABmi ynIlE[]Y:w: 40:3 `yti(['w>v; [m;v.YIw: yl;ae jYEw: hw"+hy> ytiyWIqi
40:5 `hw")hyB; Wxj.b.yIw> War"_yyIw> ~yBir: War>yI Wnyhela
{ le( hL'hiT. vd"x' ryvi ypiB. !TeYIw: 40:4 `yr"(vua] !nEAK
hT'a; t'yfi[' tABr: 40:6 `bz")k' yjef'w> ~ybih'r-> la, hn"p-' al{w>) Ax=j;b.mi hA'hy> ~f'- rv,a] rb,Gh< ; yrEv.(a;
40:7 `rPES
) ;mi Wmc.[' hr"Be_d:a]w: hd"yGIa; ^yl,ae %ro[] !yae Wnyleae ^yt,bov.x.m;W ^yt,aol.p.nI) yh;l{a/ hw"hy>
yTir>m;a' za' 40:8 `T'l.a'(v' al{ ha'j'x]w: hl'A[ yLi_ t'yrIK' ~yIn:z>a' T'c.p;x-' al{) hx'n>miW xb;z<
40:10 `y['(me %AtB. ^t.r"Atw> yTic.p'_x' yh;l{a/ ^n>Acr>-tAf)[]l;( 40:9 `yl'([' bWtK' rp,se tL;gIm.Bi ytiab'-_ hNEhi
ytiySik-i al{ ^t.q'd>ci 40:11 `T'[.d"(y" hT'a; hw"hy> al'_k.a, al{ yt;p'f. hNEhi br" lh'qB' . qd<c, yTir> F:Bi
hw"hy> hT'a; 40:12 `br"( lh'q'l. ^T.mia]w: ^Ds> .x; yTid>x;k-i al{ yTir>m"+a' ^t.['Wvt.W ^t.n"Wma/ yBili %AtB.
!yae-d[; tA[r" yl;[-' Wpp.a' yKi 40:13 `ynIWr)C.yI dymiT' ^T.mia]w: ^Ds> .x; yNIM<+mi ^ym,x]r: al'k.t-i al{
hw"hy> hcer> 40:14 `ynIb")z"[] yBiliw> yviaro tAr[F] ;(mi Wmc.[' tAa+r>li yTil.koy-" al{w> yt;nOwO[] ynIWgyFihi rP's .mi
rAxa' WgSoyI Ht'APs.li yvip.n: yveq.b;m. dx;y: WrP.x.y:w> WvboyE 40:15 `hv'Wx) ytir"z>[,l. hw"hy> ynIlE+yCih;l.
Wxm.f.yIw> Wfyfiy" 40:17 `xa'(h, xa'h, yli ~yrIm.aoh' ~T'_v.B' bq,[-e l[; WMvoy" 40:16 `yti(['r" ycepex] Wm+l.K'yIw>
yn"doa] !Ayb.a,w> ynI[ ' ynIa]w: 40:18 `^t<)['WvT. ybeh]a)o hw"+hy> lD:g >yI dymit' Wrm.ayO ^yv,q.bm; .-lK'( ^B.
lyKif.m; yrEv.a; 41:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 41:1 `rx:)a;T-. la; yh;l{a/ hT'a;_ yjil.p;m.W ytir"z>[, yli bv'x]y:
#r<a'_B' rV:auw> rVoa.y< WhYEx;ywI) WhrEm.v.yI hw"hy> 41:3 `hw")hy> WhjeL.m;y>) h['r" ~AyB. lD"-_ la,
41:5 `Ay*l.x'b. T'k.p;h' AbK'v.mi lK' yw"+D> fr<[-, l[; WNd<[s' .yI hw"hy>) 41:4 `wyb'(y>ao vp,n<B. WhnET.T-i la;(w>
tWmy" yt;m' yli_ [r: Wrm.ayO yb;y>Aa 41:6 `%l") ytiaj'x-' yKi yvip.n: ha'p'r> ynINE+x' hw"hy> yTir>m;a' -ynIa]
dx;y: 41:8 `rBE)d:y> #Wxl; aceyE Al= !w<a-" #B'q.yI ABli rBed:y> aw>v" tAar>li aB'- ~aiw> 41:7 `Am*v. db;a'w>
bk;v' rv<a]w: AB= qWcy" l[;Y:liB. -rb;D>( 41:9 `yli( h['r" Wbv.x.y: yl;[' ya'_n>f-o lK' Wvx]l;t.yI yl;['
41:11 `bqE)[' yl;[' lyDIg >hi ymi_x.l; lkeAa Ab yTix.j;B' rv,a] ymiAlv. vyai- ~G: 41:10 `~Wq)l' @ysiAy-al{
ybiy>ao [:yrIy-" al{) yKi yBi_ T'c.p;x-' yKi( yTi[.d:y" tazOB. 41:12 `~h,(l' hm'L.v;a]w:) ynImE+yqih]w: ynINEx' hw"hy> hT'a;w>
laer"f.yI yhela{ / hw"hy> %WrB' 41:14 `~l'(A[l. ^yn<p'l. ynIbEyCiT;w: yBi_ T'k.m;T' yMituB. ynIa]w: 41:13 `yl'(['
gro[]T; lY"a;K. 42:2 `xr:q-o) ynEb.li lyKif.m; x:Cen:m.l; 42:1 `!mE)a'w> !mEa' ~l'A[h' d[;w> ~l'A[h'me (
yt;m' yx' lael. ~yhil{ale yvip.n: ha'm.c' 42:3 `~yhi(l{a/ ^yl,ae gro[]t; yvip.n: !KE ~yIm-"+ yqeypi(a-] l[;
~AYh;-lK' yl;ae rmoa/B, hl'y>l"+w" ~m'Ay ~x,l, yti['m.dI yLi-ht'y>h") 42:4 `~yhi(l{a/ ynEP. ha,r"aew> aAb+a'

409

~yhila{ / tyBe- d[; ~DED:a, %S'B; rbo[/a,( yKi yvip.n: yl;[' hk'P.v.a,w> hr"K.z>a, hL,ae 42:5 `^yh,(l{a/ hYEa;
dA[-yKi ~yhil{ale( yliyxiAh yl'[' ymih/T,w: yvip.n: yxix]ATv.T-i hm; 42:6 `ggE)Ax !Amh' hd"Atw> hN"r-I lAqB.
~ynIAmr>x,w> !DE+r>y: #r<a,me ^r>K'z>a, !Ke- l[; xx'ATv.ti yvip.n: yl;[' yh;l{a/ 42:7 `wyn")P' tA[Wvy> WNd<Aa
42:9 `Wrb")[' yl;[' ^yL,g:w> ^yr<B'v.mi lK'( ^yr<_ANci lAql. arEAq ~AhT-. la,-~Ah)T. 42:8 `r[")c.mi rh:me
lael. hr"m.Aa 42:10 `yY")x; lael. hL'piT. yMi_[i Aryvi Hr"yvi hl'y>L;b;W ADs.x; hw"hy> hW<c;y> ~m'Ay
yr"_r>Ac ynIWpr>xe yt;Amc.[;B.( xc;r<B. 42:11 `byE)Aa #x;l;B. %leae rdEq-o hM'l'( ynIT"x.kv; . hm'l' y[ils. ;
yliyxiAh yl'[' ymih/T-, hm;W yvip.n: yxix]ATv.T-i hm; 42:12 `^yh,(l{a/ hYEa; ~AYh;-lK' yl;ae ~r"m.a'B.
dysi_x-' al{ yAGmi ybiyrI hb'yrIw> ~yhil{a/ ynIjEp.v' 43:1 `yh'(l{awE) yn:P' t[oWvy> WNd<_Aa dA[-yKi ~yhil{ale
%Leh;t.a, rdEq-o hM'l'( ynIT"x.nz: > hm'l' yZIW[m'( yhel{a/ hT'a-; yKi( 43:2 `ynIjE)L.p;t. hl'w>[;w> hm'r>m-i vyaime
43:4 `^yt,(AnK.v.mi la,w> ^v.d>q-' rh:-) la, ynIWaybiy> ynIWx+n>y: hM'he ^T.mia]w: ^r>Aa-xl;v. 43:3 `byE)Aa #x;l;B.
43:5 `yh'(l{a/ ~yhil{a/ rANkib. ^d>Aaw> yliyGI tx;m.fi lae-la, ~yhil{a/ xB;z>mi la, ha'Aba'w>
44:1 `yh'(l{awE) yn:P' t[oWvy> WNd<_Aa dA[-yKi ~yhil{ale yliyxiAh yl'[' ymih/T, hm;W yvip.n: yxix]ATv.T-i hm;
T'l.[;P' l[;Po Wnl'-_ WrP.si WnyteAba] Wn[.m;v' WnynE z>a'B. ~yhil{a/ 44:2 `lyKi(f.m; xr:q-o ynEb.li x:Cen:m.l;
al{ yKi 44:4 `~xe(L.v;T.w:) ~yMiaul. [r:T' ~[eJ_ 'Tiw: T'v.r:Ah ~yIAG ^d>y" hT'a; 44:3 `~d<q<) ymeyBi ~h,ymeybi(
44:5 `~t'(ycir> yKi ^yn<P' rAaw> ^[]Arz>W ^n>ymi(y> yKi( AmL' h['yviAh-al{ ~['Arz>W #r<a' Wvr.y" ~B'r>x;b.
yKi 44:7 `Wnyme(q' sWbn" ^m.viB. x;GE+n:n> WnyrEc' ^B. 44:6 `bqo)[]y: tA[Wvy> hWEc; ~yhi_l{a/ yKil.m; aWh-hT'a;
44:9 `t'Av)ybih/ Wnyaen>f;m.W WnyrEC
_ 'mi WnT'[.v;Ah yKi 44:8 `ynI[E)yviAt al{ yBir>x;w> xj'_b.a, yTiv.q;b. al{
acet-e al{w> Wnme_ylik.T;w: T'x.n:z" -@a; 44:10 `hl's,( hd<An ~l'A[l. ^m.viw> ~AY=h;-lk' Wnl.L;hi ~yhil{aBe(
~yIAGb;W lk'_a]m; !acoK. WnnET.Ti 44:12 `Aml'( Wsv' Wnyaen>f;m.W rc"-+ yNImi rAxa' WnbeyviT. 44:11 `Wnyte(Aab.ciB.
g[;l; WnynE+kev.li hP'rx> , WnmeyfiT. 44:14 `~h,(yrEyxim.Bi t'yBir-I al{w> !Ah+-al{b. ^M.[-; rKo*m.Ti 44:13 `Wnt'(yrIzE
ytiM'liK. ~AYh;-lK' 44:16 `~yMi(au-lB; varo- dAn*m. ~yI+AGB; lv'm' WnmeyfiT. 44:15 `Wnyte(Abybis.li sl,q,w"
Wnt.a;B' tazO- lK' 44:18 `~QE)n:t.miW byEAa ynEP.mi @DEg+ :m.W @rEx'm. lAQmi 44:17 `ynItS. '(Ki yn:P' tv,boW yDIg_ >n<
yKi 44:20 `^x<)r>a' yNImi WnyrEvua] jTew: WnBe_li rAxa' gAsn-" al{ 44:19 `^t<)yrIb.Bi Wnr>Q;v-i al{)w> ^Wn=x]k;v. al{w>
lael. WnyPeK; fropN. Iw: Wnyhe_l{a/ ~ve Wnx.k;v' -~ai 44:21 `tw<m")l.c;b. Wnyle[' sk;T.w: ~yNI+T; ~Aqm.Bi Wnt'yKidI
~AY=h;-lk' Wng>r:ho ^yl,['-yKi( 44:23 `ble( tAmlu[]T; [:dEyO aWh-yKi( tazO=-rq'x]y:) ~yhil{a/ al{h] 44:22 `rz")
^yn<p-' hM'l'( 44:25 `xc;n<)l' xn:z>T-i la; hc'yqih' yn"+doa] !v:yti hM'l' hr"W[ 44:24 `hx'(b.ji !acoK. Wnb.v;x.n<
hm'(Wq 44:27 `WnnE)j.Bi #r<a'l' hq"b.D" Wnve_p.n: rp"['l, hx'v' yKi 44:26 `Wnce(x]l;w>) WnyEn>[' xK;v.Ti ryTis_ .t;
45:2 `tdo)ydIy> ryvi lyKif.m; xr:qo+ ynEb.li ~yNIv;vo -l[; x;Cne :m.l; 45:1 `^D<s) .x; ![;m;l. WndEp.W WnL'_ ht'r"z>[,
~d"a' ynEB.mi t'ypiy"p.y" 45:3 `ryhi(m' rpeAs j[e ynIAvl. %l,m,_l. yf;[]m; ynIa' rmEao bAj rb"D" yBili vx;r"
^d>Ah rAB=GI %rEy-" l[; ^B.r>x-; rAg*x] 45:4 `~l'(A[l. ~yhil{a/ ^kr. :Be( !KE- l[; ^yt,_Atp.f.B. !xe qc;Wh
^yC,xi 45:6 `^n<)ymiy> tAar"An ^r>Atw> qd<c-,_ hw"n>[;w> tm,a/ -rb;D-> l[;( bk;r> xl;c. ^r>dh" ]w: 45:5 `^r<)d"h]w:
rvoymi jb,ve d[,_w" ~l'A[ ~yhil{a/ ^as] .Ki 45:7 `%l,M,(h; ybey>Aa bleB. Wl+P.yI ^yT,x.T; ~yMi[; ~ynIWnv.
!Aff' !m,v, ^yh,l{a/ ~yhil{a/ ^x]v'm. !KE- l[; [v;r< an"f.Tiw: qd<C, T'b.h;a' 45:8 `^t<)Wkl.m; jb,ve
~ykil'm. tAnB. 45:10 `^Wx)M.fi yNImi !ve ylek.yhe- !mI) ^yt,_dgo >B-i lK' tA[yciq. tAlh'a]w-: rmo 45:9 `^yr<(bex]me(
%Me[; yxik.viw> %nE+z>a' yJih;w> yair>W tb;- y[im.vi 45:11 `rypi(Aa ~t,k,B. ^n>ymiyli( lg:ve hb'C .nI ^yt,_ArQ.yIB.
%yIn:P' hx'n>miB. rco- tb;(W 45:13 `Al*-ywIx]T;(v.hiw> %yInd: oa] aWh-yKi %yE+p.y" %l,M,h; wa't.yIw> 45:12 `%ybi(a' tybeW
tAmq'r>li 45:15 `Hv'(Wbl. bh'z" tAcB.v.Mimi( hm'ynI+P. %l,m-, tb; hD"WbK.-lK' 45:14 `~['( yrEyvi[] WLx;y>
hn"ya,boT. lygI+w" txom'f.Bi hn"l.b;WT 45:16 `%l") tAab'Wm h'yt,_A[rE h'yr<x]a; tAlWtB. %l,M,l; lb;WT
^m.vi hr"yKiz>a; 45:18 `#r<a'(h-' lk'B. ~yrIf'l. AmteyviT. ^yn<+b' Wyh.yI ^yt,boa] tx;T; 45:17 `%l,m,( lk;yheB.
46:2 `ryvi( tAml'[] l[;( xr:q-o+ ynEb.li x;Cen:m.l; 46:1 `d[,(w" ~l'[ol. ^dUAhy> ~yMi[; !KE- l[; rdo=w" rDo- lk'B.
jAmb.W #r<a'_ rymih'B. ar"ynI-al{ !KE- l[; 46:3 `dao)m. ac'm.nI tArc'b. hr"z>[, z[o+w" hs,x]m; Wnl' ~yhil{a/
WxM.f;y> wyg"l'P. rh'n" 46:5 `hl's,( Atw"ag] :B. ~yrIh-' Wv)[]r.yI) wym'_yme Wrm.x.y< Wmh/y< 46:4 `~yMi(y: bleB. ~yrIh'

410

`rq,Bo) tAnp.li ~yhil{a/ h'r<z>[.y: jAM+T-i lB; HB'rq> iB. ~yhil{a/ 46:6 `!Ay*l.[, ynEK.v.mi vdoq. ~yhi_l{a-/ ry[i
yhel{a/ Wnl'-bG")f.mi WnM'_[i tAab'c. hw"hy> 46:8 `#r<a'( gWmT' AlAqB. !t:n" tAk+l'm.m; Wjm' ~yIAg Wmh' 46:7
tAmx'l.mi tyBiv.m; 46:10 `#r<a'(B' tAMv; ~f'- rv,a] hw"+hy> tAl[]pm. i Wzx]-Wkl.( 46:9 `hl's,( bqo[]y:
ykinOa-' yKi W[d>W WPr>h; 46:11 `vae(B' @rof.yI tAlg"[] tynI+x] #Ceqiw> rBev;y> tv,q< #r<a'h' hceq.-d[;
47:1 `hl's,( bqo[]y: yhel{a/ Wnl'-bG")f.mi WnM'_[i tAab'c. hw"hy> 46:12 `#r<a'(B' ~Wra' ~yIAGB; ~Wra' ~yhi_l{a/
47:3 `hN")rI lAqB. ~yhil{ale W[yrIh' @k"+ W[q.Ti ~yMi[;h' -lK'( 47:2 `rAm*z>mi xr:q-o ynEb.li x;Cen:m.l;
tx;T; ~yMiaul.W WnyTe_x.T; ~yMi[; rBEd>y: 47:4 `#r<a'(h-' lK'-l[; lAdG" %l,m, ar"_An !Ayl.[, hw"hy>-yKi(
h['_Wrt.Bi ~yhil{a/ hl'[' 47:6 `hl's,( bhea-' rv,a] bqo[]y: !AaG> ta, Wnte_l'x]n-: ta, Wnl'- rx;b.yI 47:5 `Wnyleg( >r:
#r<a'h-' lK' %l,m, yKi 47:8 `WrME)z: WnKel.m;l. WrM.z: WrME+z: ~yhil{a/ WrM.z: 47:7 `rp")Av lAqB. hA'hy>
ybeydIn> 47:10 `Av*d>q' aSeKi-l[; bv;y" ~yhil{a/ ~yI+AG-l[; ~yhil{a/ %l:m' 47:9 `lyKi(f.m; WrM.z: ~yhil{a/
rAmz>mi ryvi 48:1 `hl'([]n: daom. #r<a-, yNEgIm") ~yhil{ale( yKi ~h'rb" .a; yhel{a/ ~[; Wps'a/n< ~yMi[;
fAfm. @An hpey> 48:3 `Av*d>q-' rh; Wnyhel{a/ ry[iB. dao+m. lL'hum.W hw"hy> lAdG" 48:2 `xr:q-o) ynEb.li
48:5 `bG")f.mil. [d:An h'yt,Anm.r>a;B. ~yhil{a/ 48:4 `br"( %l,m, ty:r>qi !Ap+c' yteK.r>y: !AYci-rh; #r<a'h' lK'
hd"['r> 48:7 `WzP'(x.n< Wlh]b.nI Whm'_T' !KE War" hM'he 48:6 `wD"(x.y: Wrb.[' Wd+[]An* ~ykil'M.h; hNEh-i yKi(
!KE Wn[.m;v' rv<a]K; 48:9 `vyvi(r>T; tAYnIa\ rBev;T. ~ydI_q' x:WrB. 48:8 `hd"le(AYK; lyxi ~v'_ ~t;z"x'a]
~yhil{a/ WnyMiDI 48:10 `hl's,( ~l'A[-d[; h'n<n>Aky> ~yhila{ / Wnyhe_l{a/ ry[iB. tAab'c. hw"hy>-ry[iB. Wnyair"
48:12 `^n<)ymiy> ha'l.m' qd<c, #r<a,_ ywEc.q-; l[; ^t.L'hiT. !KE ~yhil{a/ ^m.viK. 48:11 `^l<)k'yhe br<q,B. ^D<s+ .x;
`h'yl,(Dg" >mi Wrps. i h'Wp+yQih;w> !AYci WBso 48:13 `^yj,(P'v.mi ![;m;l. hd"_Why> tAnB. hn"lg. ET' !AYci-rh; xm;f.yI
~yhil{a/ hz< yKi 48:15 `!Ar)x]a; rAdl. WrPs. ;T. ![;m;l. h'yt,_Anm.r>a; WgS.P; hl'yxel.( ~k,B.li Wtyvi 48:14
tazO-W[m.vi 49:2 `rAm*z>mi xr:q-o ynEb.li x;Cen:m.l; 49:1 `tWm)-l[; WngEh]n:y> aWh d[,_w" ~l'A[ Wnyhel{a/
yPi 49:4 `!Ay*b.a,w> ryvi[' dx;y: vyai_-ynEB-. ~G: ~d"a' ynEB-. ~G: 49:3 `dl,x'( ybev.y-O lK' WnyzIa]h; ~yMi_[;h-'( lK'
hM'l' 49:6 `ytid"yxi rANkiB. xT;p.a, ynI+z>a' lv'm'l. hJ,a; 49:5 `tAn*Wbt. yBili tWgh'w> tAm+k.x' rBEd:y>
xa' 49:8 `WlL'(h;t.yI ~r"v .[' brob.W ~l'_yxe-l[; ~yxij.Boh; 49:7 `ynIBE)Wsy> yb;qe[] !wO[] [r"_ ymeyBi ar"yai
49:10 `~l'(A[l. ld:x'w> ~v'p.n: !Ayd>Pi rq;yEw> 49:9 `Ar*p.K' ~yhil{ale !TEyI al{ vyai_ hD<p.yI hdop-' al{
Wdbe_ayO r[;b;w" lysiK. dx;y: WtWmy" ~ymikx' ] ha,r>yI yKi 49:11 `tx;V'(h; ha,r>yI al{ xc;n<+l' dA[-yxiywI)
yle[] ~t'Amv.bi War>q") rdo=w" rdol. ~t'nOK.v.mi ~l'A[l.( AmyTeB' ~B'r>qi 49:12 `~l'(yxe ~yrIxea]l; Wbz>['w>
Aml'_ ls,Ke ~K'r>d: hz< 49:14 `Wm)d>nI tAmheB.K; lv;m.nI !yli_y"-lB; rq'yBi ~d"a'w> 49:13 `tAm)d"a]
rq,Bol; ~yrIv'y> ~b' WDr>YIw: ~[er>yI tw<m" WTv; lAav.li( !aCoK; 49:15 `hl's,( Wcr>yI ~h,ypiB. ~h,yrEx]a;w>
ynIxEQ'yI yKi lAa+v-. dY:mI) yvip.n: hD<p.yI ~yhil{a-/ %a; 49:16 `Al* lbuZ>mi lAav. tALb;l. ~r"Wcw> ~r"yciw>
lKo+h; xQ:yI AtAmb. al{ yKi 49:18 `At*yBe dAbK. hB,r>y-I yKi( vyai_ rvI[]y-: yKi( ar"yTi-la; 49:17 `hl's,(
rAD-d[; aAbT' 49:20 `%l") byjiyte-yKi ^dUAyw> %rE+b'y> wyY"x;B. Avp.n: -yKi( 49:19 `Ad*AbK. wyr"x]a; drEy-E al{
rAmz>mi 50:1 `Wm)d>nI tAmheB.K; lv;m.nI !ybi_y" al{w> rq'yBi ~d"a' 49:21 `rAa*-War>yI al{ xc;n-E d[; wyt'_Aba]
ypiyO-ll;k.mi !AYCimi 50:2 `Aa*bom-. d[; vm,v-, xr:z>Mimi #r<a-'_ ar"q.YIw: rB<DI hw"hy>) ~yhil{a/ lae @s"al' .
50:4 `dao)m. hr"[]f.nI wyb'ybis.W lke_aTo wyn"p'l. vae vr:x/y-< la;w>) Wnyhel{a/ aboy" 50:3 `[:ypi(Ah ~yhil{a/
50:6 `xb;z") yle[] ytiyrIb. yter>Ko yd"_ysix] yli- Wps.ai 50:5 `AM*[; !ydIl' #r<a'h-' la,w> l['_me ~yIm:V'h-; la, ar"q.yI
hd"y[ia'w> laer"f.yI hr"Bed:a]w: yMi[; h['m.vi 50:7 `hl's,( aWh jpevo ~yhil{a-/ yKi( Aq+d>ci ~yIm:v' WdyGIY:w:
xQ:a-, al{ 50:9 `dymi(t' yDIg >n<l. ^yt,l{A[w> ^x<+ykiAa ^yx,b'z> -l[; al{ 50:8 `ykinO*a' ^yh,l{a/ ~yhil{a/ %B"+
yTi[.d:y" 50:11 `@l,a-'( yrEr>h;B. tAmheB. r[;y-"+ Aty>x-; lk' yli- yKi 50:10 `~ydI(WT[; ^yt,aol.k.Mimi rp"+ ^t.yBemi
50:13 `Ha'(l{m.W lbete yli-yKi %l"+ rm;ao al{ b[;r>a, -~ai 50:12 `ydI(M'[i yd:f' zyzIw> ~yrI+h' @A[-lK'
`^yr<(d"n> !Ayl.[,l. ~Lev;w> hd"_AT ~yhil{ale xb;z> 50:14 `hT,(v.a, ~ydIWT[; ~d:w> ~yrI+yBia; rf:B. lk;Aah;(
yQ"+xu rPEs ;l. ^L.-hm; ~yhil{a/ rm:a' [v'r"l'w> 50:16 `ynIdE)B.k;t.W ^c.L,x;a] hr"_c' ~AyB. ynIaer"q.W 50:15
bN"g: t'yair-" ~ai 50:18 `^yr<(x]a; yr:b'D> %lEv.T;w: rs"+Wm t'anEf' hT'a;w> 50:17 `^ypi(-yle[] ytiyrIb. aF'Tiw:

411

bveTe 50:20 `hm'(r>mi dymic.T; ^n>Avl.W h['_r"b. T'x.l;v' ^yPi 50:19 `^q<)l.x, ~ypia]n"m. ~[iw> AM=[i #r<Tiw:
^Am+k' hy<h.a-,( tAyh/( t'yMiDI yTiv.r:x/h,w>) t'yfi[' hL,ae 50:21 `ypiDo-) !T,Ti ^M.a-i !b<)B. rBE+d:t. ^yxia'B.
x;bezO 50:23 `lyCi(m; !yaew> @roj.a-, !P, H;Al+a/ yxek.vo tazO an"- WnyBi( 50:22 `^yn<)y[el. hk'r>[,a,(w> ^x]ykiAa
wyl'ae-aAbB.( 51:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 51:1 `~yhi(l{a/ [v;yEB. WNa,r>a; %r<D<_ ~f'w> ynIn>d"B.ky; >) hd"AT
51:4 `y['(v'p. hxem. ^ym,x]r: broK. ^D<s
+ .x;K. ~yhil{a/ ynINEx' 51:3 `[b;v-'( tB;-la, aB'- rv,a]K;( aybiN_ "h; !t"n"
`dymi(t' yDIg >n< ytiaJ'x;w> [d"_ae ynIa] y[;v'p. -yKi( 51:5 `ynIrE)h]j; ytiaJ'x;meW ynI+wO[]me ynIsEB.K; br<h, hBer>h;
51:7 `^j<)p.v'b. hK,z>Ti ^r<b.d"B. qD:c.Ti ![;m;l. ytiyfi[' ^yn<y[eB. [r:h'w> ytiaj'x' ^D>b;l. ^l. 51:6
`ynI[E)ydIAt hm'k.x' ~tus'b.W tAx+Jub; T'c.p;x' tm,a/ -!he 51:8 `yMi(ai ynIt.m;x/y<) aj.xeb.W yTil.l'_Ax !Aw['B-. !he
hn"l.gET' hx'_m.fiw> !Aff' ynI[eymiv.T; 51:10 `!yBi(l.a; gl,V,miW ynIseB.k;T. rh"+j.a,w> bAzaeb. ynIaJE .x;T. 51:9
~yhi_l{a/ yli- ar"B. rAhj' ble 51:12 `hxe(m. yt;nOwO[-] lk'w>) ya'_j'x]me ^yn<P' rTEs .h; 51:11 `t'yKi(DI tAmc'[]
hb'yvih' 51:14 `yNIM<)mi xQ:T-i la; ^v.d>q' x:Wrw> ^yn<+p'L.mi ynIkEyliv.T-; la; 51:13 `yBi(r>qiB. vDEx; !Akn" x:Wrw>
51:16 `WbWv)y" ^yl,ae ~yaiJ
'x;w> ^yk,_r"D> ~y[iv.po hd"M.l;a] 51:15 `ynIkE)ms. .ti hb'ydIn> x:Wrw> ^[<+v.yI !Aff. yLi
ypiW xT'_p.Ti yt;p'f. yn"doa] 51:17 `^t<)q'd>ci ynIAvl. !NEr:T. yti_['WvT. yhel{a/ ~yhil{a/ ~ymiD"mi ynIlEyCih;
x:Wr ~yhil{a/ yxeb.zI) 51:19 `hc,(r>ti al{ hl'A[ hn"TE+a,w> xb;z< #Pox.t-; al{ yKi 51:18 `^t<)L'hiT. dyGIy:
tAmAx hn<b.Ti !AY=ci-ta, ^n>Acr>bi hb'yjiyhe 51:20 `hz<)b.ti al{ ~yhil{a/ hK,_d>nIw> rB"v.n-I ble hr"Bv' .nI
x:Cen:m.l; 52:1 `~yrI)p' ^x]B;z>m-i l[; Wl[]y: za' lyli_k'w> hl'A[ qd<c, -yxeb.zI #Pox.T; za' 51:21 `~Il'(v'Wry>
`%l,m,(yxia] tyBe- la, dwId" aB' Al+ rm,aYOw: lWavl' . dGEY:w: ymidoa]h' gaeAD aAbB. 52:2 `dwI)d"l. lyKif.m;
vJ'lum. r[;t;K. ^n<+Avl. bvox.T; tAWh; 52:4 `~AY*h-; lK' lae ds,x, rAB=GIh; h['r"B. lLeh;t.T-i hm; 52:3
!Avl. [l;b-' yrEb.D-I lk'( T'b.h;a' 52:6 `hl's,( qd<c, rBED:mi rq,v, bAJ+mi [R" T'b.h;a' 52:5 `hY")mir> hfe[o
War>yIw> 52:8 `hl's,( ~yYIx; #r<a,me ^v.r<ve(w> lh,ao+me ^xS] 'yIw> ^T.x.y: xc;n<l' ^c.T'yI lae-~G: 52:7 `hm'(r>mi
Ar=v.[' broB. xj;b.YIw: AZW[m'( ~yhil{a/ ~yfiy" al{ rb,Gh< ; hNEhi 52:9 `Wqx'(f.yI wyl'['w> War"yyIw> ~yqIyDIc;
^d>Aa 52:11 `d[,(w" ~l'A[ ~yhil{a-/ ds,x,(b. yTix.j;B' ~yhi_l{a/ tybeB. !n"[]r: tyIz:K. ynIa]w: 52:10 `At*W"h;B. z[oy"
53:2 `dwI)d"l. lyKif.m; tl;x]m' l[;( x;Cen:m.l; 53:1 `^yd<(ysix] dg<n< bAj- yki( ^m.vi hW<q;a]w: t'yfi_[' yKi ~l'A[l.
~yIm;V'mi ~yhil{a/ 53:3 `bAj)-hfe[o) !yae lw<[' Wby[it.hi(w> Wtyxiv.h(i ~yhi_l{a/ !yae ABliB. lb'n" rm:a'
!yae Wxl'a/n< wD"x.y: gs' ALKu 53:4 `~yhi(l{a-/ ta, vrEDo lyKi_f.m; vyEh] tAar>li ~d"a' ynEB.-l[;( @yqIv.hi
`War"(q' al{ ~yhil{a/ ~x,l,_ Wlk.a' yMi[; ylek.ao !w<a" yle[]Po W[d>y" al{h] 53:5 `dx'(a-, ~G: !yae bAj+-hfe[o)
`~s'(a'm. ~yhil{a-/ yKi( ht'vobih/ %n"+xo tAmc.[; rZ:Pi ~yhil{a-/ yKi( dx;p' hy"h"-al{ dx;p-; Wdx]P'( ~v' 53:6
54:1 `lae(r"f.yI xm;f.yI bqo[]y: lgEy" AM=[; tWbv. ~yhil{a/ bWvB. laerf
" .yI tA[vuy> !AYCimi !TEyI ymi 53:7
`WnM'([i rTETs; .mi dwId" al{h] lWa+v'l. Wrm.aYOw: ~ypiyZIh; aAbB. 54:2 `dwI)d"l. lyKif.m; tnOygIn>Bi x;Cen:m.l;
`ypi(-yrEm.ail. hn"yzIa]h; yti_L'piT. [m;v. ~yhil{a/ 54:4 `ynInE)ydIt. ^t.r"Wbg>biW ynI[E+yviAh ^m.viB. ~yhil{a/ 54:3
~yhil{a/ hNEhi 54:6 `hl's,( ~D"g >n<l. ~yhil{a/ Wmf' al{ yvi_p.n: Wvq.Bi ~yciyrI['w> ) yl;[' Wmq" ~yrIz" yKi 54:5
hb'd"n>Bi 54:8 `~te(ymic.h; ^T.mia]B; yr"_r>vol. [r:h' byviy" bAvy" 54:7 `yvi(p.n: ykems. oB.( yn"doa] yli_ rzE[o
55:1 `ynI)y[e ht'a]r" yb;y>aob.W ynIl"+yCihi hr"c' -lK'mi yKi 54:9 `bAj)-yKi hw"hy> ^m.Vi hd<Aa %L"+ hx'B.z>a,
55:3 `yti(N"xiT.mi ~L;[;t.Ti la;w> yti_L'piT. ~yhil{a/ hn"yzIa]h; 55:2 `dwI)d"l. lyKif.m; tnOygIn>Bi x;Cen:m.l;
yl;[' Wjymiy-" yKi [v'_r" tq:[' ynEP.mi byEAa lAQmi 55:4 `hm'yhi(a'w> yxiyfiB. dyrIa' ynInE+[]w: yLi hb'yviq.h;
ybi_ aboy" d[;r:w" ha'r>yI 55:6 `yl'([' Wlp.n" tw<m' tAmyaew> yBi_r>qiB. lyxiy" yBili 55:5 `ynIWm)j.f.yI @a:b.W !w<a'
ddo+n> qyxir>a; hNEhi 55:8 `hn"Ko*v.a,w> hp'W[a' hn"AYK; rb,ae yLi-!T,yI-ymi( rm;aow" 55:7 `tWc)L'P; ynISek;T.w:
~n"+Avl. gL;P; yn"doa] [L;B; 55:10 `r[;S'(mi h['s o x:Wrme yli_ jl'p.mi hv'yxia' 55:9 `hl's,( rB"d>MiB; !ylia'
55:12 `HB'(r>qiB. lm'['w> !w<a"w> h'yt,_moAx-l[; h'bub.Asy> hl'y>l;w" ~m'Ay 55:11 `ry[i(B' byrIw> sm'x' ytiyair" yKi(
yain>f;m. -al{) aF'aw, > ynIper>x")y> byEAa-al{) yKi 55:13 `hm'(r>miW %To Hb'xor>me vymiy"-al{w>) HB'_r>qiB. tAWh;
qyTim.n: wD"x.y: rv<a] 55:15 `y[iD"(yUm.W ypiWLa; yKi_r>[,K. vAna/ hT'a;w> 55:14 `WNM,(mi rtES 'a,w> lyDIg_ >hi yl;['
~yYI+x; lAav. Wdr>yE Amyle[' tw<m' yViy: tw<m'yViy: 55:16 `vg<r")B. %LEh;n> ~yhil{a/ tybeB. dAs+

412

rq,bow" br<[, 55:18 `ynI[E)yviAy hw"hyw: ar"_q.a, ~yhil{a-/ la, ynIa] 55:17 `~B'(r>qiB. ~r"Wgm.Bi tA[r-" yKi(
Wyh' ~yBir:b-. yKi( yli-_ br"Q]mi yvip.n: ~Alv'b. hd"P' 55:19 `yli(Aq [m;v.YIw: hm,_h/a,w> hx'yfia' ~yIr:h\c'w>
`~yhi(l{a/ War>y" al{w> Aml'_ tApylix] !yae rv<a] hl's, ~d<q, bveyOw> ~nE[]y:w> lae [m;v.yI 55:20 `ydI(M'[i
!m,V,mi wyr"b'd> WKr: ABl-i br"q]W wyPi taom'x.m; Wql.x' 55:22 `At*yrIB. lLexi wym'l{v.Bi wyd"y" xl;v' 55:21
55:24 `qyDI(C;l; jAm ~l'A[l. !TEyI al{ ^l<K.l.ky; > aWhw> ^b.h'y> hw"hy>-l[; %lEv.h; 55:23 `tAx)tip. hM'hew>
`%B"-) xj;b.a, ynIa]w: ~h,_ymey> Wcx/y-< al{ hm'r>miW ~ymid" yven>a; tx;v; raeb.li ~dErIAT ~yhil{a/ hT'a;w>
~yhil{a/ ynINEx' 56:2 `tg:)B. ~yTiv.lip. Atao zxoa/B,( ~T'_k.mi dwId"l. ~yqixor> ~l,ae tn:Ay-l[; x;Cen:m.l; 56:1
yli ~ymix]l{ ~yBir-: yKi( ~AY=h;-lK' yr:r>Av Wpa]v' 56:3 `ynIcE)x'l.yI ~xel{ ~AYh;-lK' vAn=a/ ynIp:a'v-. yKi(
al{ yTix.j;B' ~yhil{aBe ArbD' > lLeh;a] ~yhil{aBe 56:5 `xj'(b.a, ^yl,ae ynIa] ar"_yai ~Ay 56:4 `~Ar)m'
WrWgy" 56:7 `[r"(l' ~t'bov.x.m-; lK' yl;[' WbCe_[;y> yr:b'D> ~AYh;-lK' 56:6 `yli( rf"b' hf,[]Y-: hm; ar"_yai
~yMi[; @a;B. Aml'-_ jL,P; !w<a-" l[; 56:8 `yvi(p.n: WWqi rv,a]K; Wrmo=v.yI yb;qe[] hM'he WnAPc.yI WnyPic.y:
WbWvy" za' 56:10 `^t<)r"p.siB. al{h] ^d<+anOb. yti['m.dI hm'yfi hT'a' hT'r>ps: ' ydInO 56:9 `~yhi(l{a/ drEAh
lLeh;a] hw"hyB; rb"+D" lLeh;a] ~yhil{aBe( 56:11 `yli( ~yhil{a-/ yKi( yTi[.d:y-" hz< ar"_q.a, ~AyB. rAxa' yb;y>Aa
~Lev;a] ^yr<_d"n> ~yhil{a/ yl;[' 56:13 `yli( ~d"a' hf,[]Y-: hm; ar"_yai al{ yTix.j;B' ~yhil{aBe( 56:12 `rb")D"
rAaB. ~yhi_l{a/ ynEp.li %Leh;t.hi(l. yxiD<mi yl;g>r: al{h] tw<M'mi yvip.n: T'lC. ;hi yKi 56:14 `%l") tdoAT
~yhil{a/ ynINEx' 57:2 `hr"['M.B; lWav-' ynEP.mi Axr>b'B. ~T'_k.mi dwId"l. txev.T; -la; x;Cen:m.l; 57:1 `~yYI)x;h;
!Ay=l.[, ~yhil{ale( ar"q.a, 57:3 `tAW*h; rbo[]y: d[; hs,_x.a, ^yp,n"K-. lce(b.W yvip .n: hy"s"x' ^b. yKi ynINEx'
57:5 `AT*mia]w: ADs.x; ~yhil{a/ xl;v.yI hl's,_ ypia]vo @rExe ynI[eyviAyw>) ~yIm;V'mi xl;v.yI 57:4 `yl'([' rmEGO lael'
57:6 `hD"(x; br<x, ~n"Avl.W ~yCi_xiw> tynIx] ~h,yNEvi ~d"a' ynEB>) ~yjih]l{ hb'K.v.a, ~aib'l. %AtB. yvip.n:
WrK' yvip.n: @p:K' ym;['p.li Wnykihe tv,r< 57:7 `^d<)AbK. #r<a'h-' lK' l[; ~yhi_l{a/ ~yIm:V'h-; l[; hm'Wr
hr"W[ 57:9 `hr"Me(z:a]w: hr"yvia' yBi_li !Akn" ~yhil{a/ yBili !Akn" 57:8 `hl's,( Hk'Atb. Wlp.n" hx'_yvi yn:p'l.
57:11 `~yMi(au-lB; ^r>M,z:a] yn"+doa] ~yMi[;b' ^d>Aa 57:10 `rx;V'( hr"y[ia' rANkiw> lb,NEh; hr"(W[ ydIAbk.
#r<a'h-' lK' l[; ~yhi_l{a/ ~yIm:v-' l[; hm'Wr 57:12 `^T<)mia] ~yqIx'v-. d[;w>) ^D<s+ .x; ~yIm:v-' d[; ldog "-yKi(
WjP.v.Ti ~yrIv'yme !Wr+Bed:T. qd<c, ~l,ae ~n"m.auh;( 58:2 `~T'(k.mi dwId"l. txev.T-; la; x;Cen:m.l; 58:1 `^d<)AbK.
~x,r"_me ~y[iv'r> WrzO 58:4 `!Ws)Le(p;T. ~k,ydEy> sm;x] #r<aB' ' !Wl[p' .Ti tl{A[ bleB-. @a; 58:3 `~d"(a' ynEB.
rv<a] 58:6 `An*z>a' ~jea.y: vrExe !t,p-, AmK. vx'_n-" tm;x] tWmd>Ki Aml'- tm;x] 58:5 `bz")k' yrEb.Do !j,B,mi W[T'
tA[T.l.m; Amypi_B. AmyNEv-i sr"h] ~yhil{a/ 58:7 `~K'(xum. ~yrIb'x] rbEAx ~yvi_x]l;m. lAql. [m;v.yI -al{
58:9 `Wll'(mot.yI AmK. wyC'xi ACxi %rody> I Aml'_ WkL.h;t.yI ~yIm; -Amk. Wsa]M'yI 58:8 `hw")hy> #ton> ~yrIypiK.
yx;-AmK. dj'_a' ~k,yteroySi( Wnybiy" ~r<j,B. 58:10 `vm,v'( Wzx'- lB; tv,ae lp,nE %l{=h]y: sm,T, lWlB.v; AmK.
~d"a' rm:ayOw> 58:12 `[v'(r"h' ~d:B. #x;r>yI wym'['P. ~q"+n" hz"x-' yKi qyDIc; xm;f.yI 58:11 `WNr<(['f.yI !Arx-' AmK.
x:l{v.Bi ~T'k.mi dwId"l. txev.T-; la; x;Cen:m.l; 59:1 `#r<a'(B' ~yjip.vo ~yhil{a-/ vyE %a: qyDIC_ ;l; yrIP-. %a;
ynIleyCih; 59:3 `ynIbE)G>f;T. ym;m.Aqt.miMi yh'_l{a/ yb;y>aome ynIlEyCih; 59:2 `At*ymih]l; tyIB;h-; ta, Wrm.v.YIw:) lWa+v'
y[iv.p-i al{ ~yzI+[; yl;[' WrWgy" yvip.n:l. Wbr>a") hNEhi yKi 59:4 `ynI[E)yviAh ~ymid" yven>a;meW !w<a"+ yle[]Pomi
hT'a;w> 59:6 `haer>W ytiar"q.li hr"W[ Wnn"+AKyIw> !WcWry> !wO[' -yliB.( 59:5 `hw")hy> ytiaJ'x-; al{w>
`hl's,( !w<a" ydEg>B-o lK' !xoT-' la; ~yI+AGh;-lK'( dqop.li hc'yqih' laer"f.yI yhela{ / tAab'c. ~yhil{a-/ hw")hy>
~h,_yteAtp.fiB. tAbr"x] ~h,ypiB. !W[yBiy: hNEhi 59:8 `ry[i( Wbb.AsywI bl,K'k; Wmh/y< br<[l, ' WbWvy" 59:7
~yhil{a-/ yKi( hr"mo+v.a, ^yl,ae AZ[u 59:10 `~yI)AG-lk'l. g[;l.Ti Aml'-_ qx;f.Ti hw"hy> hT'a;w> 59:9 `[;me(vo ymi- yKi
WxK.v.y-I !P<) ~gEr>h;T-; la; 59:12 `yr"(r>vob. ynIaEr>y: ~yhil{a/ ynImE+D>q;y> yDIs.x; ADs.x; yhel{a/ 59:11 `yBi(G:f.mi
~n"+Aag>bi Wdk.L'yIw> Amytepf' .-rb;D>( AmyPi- taJ;x; 59:13 `yn")doa] WnNEg Im") AmdE_yrIAhw> ^l.yxeb. Am[eynIh] yMi[;
bqo+[]y:B. lvemo ~yhil{a/ -yKi( W[d>yEw>) AmnEyaew>) hLeK; hm'xeb. hLeK; 59:14 `WrPEs) ;y> vx;K;miW hl'a'mWe
!W[ynIy> !W[Wny> hM'he 59:16 `ry[i( Wbb.AsywI bl,K'k; Wmh/y< br<[,l' WbWvy"w> 59:15 `hl's,( #r<a'h' ysep.a;l.
yli_ bG"f.mi t'yyIh-' yKi( ^D<s .x; rq,Bol; !NEr:a]w: ^Z<[u ryvia' ynIa]w: 59:17 `Wnyli(Y"w: W[B.f.yI al{- ~ai lko+a/l,

413

x:Cen:m.l; 60:1 `yDI(s.x; yhel{a/ yBiG:f.mi ~yhil{a-/ yKi( hr"Me_z:a] ^yl,ae yZI[u 59:18 `yli(-rc; ~AyB. sAnm'W
bv'Y"w: hb'Ac ~r:a]-ta,w> ~yIr:h]n: ~r:a] ta, AtACh;B. 60:2 `dMe(l;l. dwId"l. ~T'k.mi tWd+[e !v:Wv-l[;
bbeAvT. T'p.na: ' WnT'_c.r:p. WnT'x.n:z> ~yhil{a/ 60:3 `@l,a'( rf"[' ~ynEv. xl;m-,_ aygEB. ~Ada-/ ta, %Y:w: ba'Ay
!yIy: Wnt'yqiv.hi hv'_q' ^M.[; ht'yair>hi 60:5 `hj'm-'( yki h'yr<b'v. hp'r> HT'_m.c;P. #r<a, hT'v.[;r>hi 60:4 `Wnl'(
^yd<_ydIy> !Wcl.x'yE ![;m;l. 60:7 `hl's,( jv,qo ynEP.mi sse_Ant.hil. sNE ^ya,rEyLi hT't;n" 60:6 `hl'([er>T;
tAKsu qm,[ew> ~k,_v. hq"L.x;a] hz"l{[.a, Avd>q'B. rB<DI ~yhil{a/ 60:8 `ynInE)[]w: WnnE[]w: ^n>ymi(y> h['yviAh
ycix.r: rysi ba'Am 60:10 `yqiq.xo)m. hd"Why> yvi_aro zA[m' ~yIr:p.a,w> hV,n:m. yliw> d['lg. I yli 60:9 `dDE(m;a]
`~Ad)a-/ d[; ynIx:n" ymi rAc=m' ry[i ynIlebiyO ymi 60:11 `y[i(['(rot.hi tv,l,P. yl;[' yli_[]n: %yliv.a; ~Ada/-l[;
aw>v'w> rC"+mi tr"z>[, WnL'- hb'h'( 60:13 `Wnyte(Aab.ciB. ~yhil{a/ acet-e al{w>) WnT'_x.n:z> ~yhil{a/ hT'a-; al{)h] 60:12
61:2 `dwI)d"l. tn:ygIn> l[;( x;Cen:m.l; 61:1 `WnyrE(c' sWby" aWhw> lyIx"-+ hf,[]n: ~yhil{aBe( 60:14 `~d"a' t[;WvT.
yBi_li @jo[]B; ar"q.a, ^yl,ae #r<a'h' hceq.mi 61:3 `yti(L'piT. hb'yviq.h; yti_N"rI ~yhil{a/ h['m.vi
^l.h'a'b. hr"Wga' 61:5 `byE)Aa ynEP.mi z[o- lD:g>mi yli_ hs,x.m; t'yyIh-' yKi( 61:4 `ynIxE)n>t; yNIM<mi ~Wry-" rWcB.
yaer>yI tV;rUy> T't;n" yr"_d"n>li T'[.m;v' ~yhil{a/ hT'a-; yKi( 61:6 `hl'S,( ^yp,n"K. rt,seb. hs,x/a,( ~ymi_l'A[
ds,x, ~yhi_l{a/ ynEp.li ~l'A[ bveyE 61:8 `rdo*w" rdo- AmK. wyt'Anv. @ysi_AT %l,m-, ymey>-l[; ~ymiy" 61:7 `^m<)v.
!WtWdy>-l[;( x;Cen:m.l; 62:1 `~Ay* ~Ay yr:d"n> ymiL.v;l.( d[;_l' ^m.vi hr"M.z:a] !KE 61:9 `WhrU(c.n>yI !m: tm,a/w<
yti_['WvywI) yrIWc aWh-%a; 62:3 `yti(['Wvy> WNM,mi yvi_p.n: hY"miWD) ~yhil{a/ -la, %a: 62:2 `dwI)d"l. rAmz>mi
rdEG" yWj+n" ryqIK. ~k,L.ku WxC.r"T. vyai l[; Wtt.Ah)T. hn"a-" d[; 62:4 `hB'(r: jAMa-, al{ yBiGf: .mi
%a: 62:6 `hl's-,( Wll.q;y> ~B'r>qib.W WkrE_b'y> wypiB. bz"k' Wcr>yI x:yDIh;l. Wc[]y" Atae F.mi %a: 62:5 `hy"WxD>h;
62:8 `jAM)a, al{ yBiG:f.mi yti_['WvywI) yrIWc aWh-%a; 62:7 `yti(w"q.Ti WNM,mi yKi yvi_p.n: yMiAD ~yhil{ale
wyn"pl' .-Wk)p.vi ~[' t[e- lk'b. Ab Wxj.Bi 62:9 `~yhi(l{aBe( ysix.m; yZI[u-rWc ydI_Abk.W y[iv.yI ~yhil{a/ -l[;
tAl+[]l; ~yIn:z>amoB. vyai ynEB. bz"K' ~d"a-' ynE)B. lb,h, %a: 62:10 `hl's,( WnL'- hs,x]m; ~yhil{a/ ~k,_b.b;l.
`ble( WtyviT-' la; bWn=y"-yKi( lyIx: WlB'h.T-, la; lzEg"b.W qv,[ob. Wxj.b.T-i la; 62:11 `dx;y") lb,h,me hM'he
hT'a-; yKi( ds,x'_ yn"doa-] ^)l.W 62:13 `~yhi(l{ale z[o yKi yTi[.m'_v' Wz-~yIT:)v. ~yhil{a/ rB,DI tx;a; 62:12
hT'a; yliae ~yhil{a/ 63:2 `hd"(Why> rB:d>miB. AtAyh.Bi dwI+d"l. rAmz>mi 63:1 `Whfe([]m;K.( vyail. ~Lev;t.
^yti_yzIx] vd<QoB; !Ke 63:3 `~yIm"-) yliB. @yE['w> hY"c-i #r<a,(B. yrI+f'b. ^l. Hm;K' yvip.n: ^l. ha'm.c' &'r<xv] ;a]
^m.viB. yY"+x;b. ^k.r<b'a] !KE 63:5 `^n>Wx)B.v;y> yt;p'f. ~yYIx;me( ^D>s.x; bAj-yKi 63:4 `^d<)Abk.W ^Z>[u tAar>li
^yTir>k;z-> ~ai 63:7 `yPi-( lL,h;y> tAnn"r> ytep.fiw> yvi_p.n: [B;f.Ti !v,d<w" bl,xe AmK. 63:6 `yP'(k; aF'a,
yvip.n: hq"b.D" 63:9 `!NE)r:a] ^yp,n"K. lceb.W yLi_ ht'r"z>[, t'yyIh-' yKi( 63:8 `%B"-) hG<h.a, tArmuv.a;B. y['_Wcy>-l[;
WhrUyGIy: 63:11 `#r<a'(h' tAYTix.t;B.( Waboy" yvi_p.n: Wvq.b;y> ha'Avl. hM'hew> 63:10 `^n<)ymiy> hk'm.T' yBi ^yr<_x]a;
yKi AB+ [B'vN. Ih-; lK' lLeh;t.yI ~yhila{ Be xm;f.yI %l,M,h;w> 63:12 `Wy*h.yI ~yli['vu tn"m. br<x-'_ ydEy>-l[;
byEAa dx;P;mi yxi_yfib. yliAq ~yhil{a-/ [m;v. 64:2 `dwI)d"l. rAmz>mi x:Cen:m.l; 64:1 `rq,v-'( yrEb.Ad) yPi rkeS 'yI
Wkr>D" ~n"+Avl. br<x,k; Wnn>v' rv<a] 64:4 `!w<a") yle[]Po tv;g >rIme ~y[i_rEm. dASmi ynIrEyTis.T; 64:3 `yY")x; rCoTi
[r" rb"D" Aml'- WqZ>x;y> 64:6 `War"(yyI al{w> WhrUyO ~aot.Pi ~T'_ ~yrITs' .MiB; tAryli 64:5 `rm") rb"D" ~C'xi
vyai br<q<w> fP'_xum. fp,xe Wnm.T; tl{A[-WfP.(x.y:) 64:7 `AmL'-( ha,r>yI ymi Wrm.a' ~yvi_qA. m !Amj.li WrP.s;y>)
Wdd]nOt.yI ~n"+Avl. Amyle[' WhWlyvik.Y:w: 64:9 `~t'(AKm; Wyh' ~Aa+t.Pi #xe ~yhila{ / ~rEYOw: 64:8 `qmo)[' blew>
qyDIc; xm;f.yI 64:11 `WlyKi(f.hi Whfe[]m;W* ~yhil{a/ l[;Po WdyGIY:w: ~d"a-' lK' War>yYI)w: 64:10 `~b'( haer-o lK'
hL'hit. hY"midU( ^l. 65:2 `ryvi( dwId"l. rAmz>mi x;Cen:m.l; 65:1 `ble-( yrEv.yI-lK' Wll.h;(t.yIw> Ab= hs'x'w> hw"hyB;
Wrb.G" tnOwO[] yrEb.DI 65:4 `Wabo)y" rf"B-' lK' ^yd<[' hL'_piT. [;mevo 65:3 `rd<n-<) ~L;vuy> ^l.W !AY=ciB. ~yhila{ /
vdoq. ^t<+yBe bWjB. h['B.f.nI ^yr<cxe ] !Kov.yI brEq't.W rx:b.Ti( yrEv.a; 65:5 `~rE(P.k;t. hT'a; Wny[ev'P. yNIm<+
!ykime 65:7 `~yqI)xor> ~y"w> #r<a-, ywEc.q-; lK' xj'b.mi Wn[e_v.yI yhel{a/ WnnE[]T; qd<c,B. tAar"An 65:6 `^l<)k'yhe
War>yYIw: 65:9 `~yMi(aul. !Amh]w: ~h,yLeG: !Aav. ~yMiy: !Aav. x;yBiv.m; 65:8 `hr"(Wbg>Bi rz"a.n< Ax=koB. ~yrIh'
hN"r<v.[.T; tB;r: h'qq, .vTo .w: #r<a'h' T'd>q:P' 65:10 `!ynI)r>T; br<[,w" rq,b-o yaec'(Am ^yt,_toAame twOc'q. ybev.yO

414

~ybiybir>Bi h'yd<_WdG> txen: hWEr: h'ym,l'T. 65:11 `h'n<)ykiT. !kE- yKi ~n"g"D> !ykiT' ~yIm"+ alem' ~yhil{a/ gl,P,
tAan> Wp[]r>yI 65:13 `!v,D"( !Wp[]r>yI ^yl,G"[.m;W ^t<+b'Aj tn:v. T'rJ> ;[i 65:12 `%rE)b'T. Hx'm.ci hN"g<g>moT.
`Wryvi(y-" @a; W[[]Art.yI rb"-+ Wpj.[;y:) ~yqIm'[]w: !aCoh; ~yrIk' Wvb.l' 65:14 `hn"r>GO*x.T; tA[b'G> lygIw> rB"+d>mi
`At*L'hiT. dAbk' Wmyfi Am+v-. dAb)k. WrM.z: 66:2 `#r<a'(h-' lK' ~yhil{ale W[yrIh' rAm=z>mi ryvi x:Cen:m.l; 66:1
Wwx]T;v.yI #r<a'h-' lK' 66:4 `^yb,(y>ao ^l. Wvx]k;y>) ^Z>[u broB. ^yf,_[]m; ar"AN-hm; ~yhil{ale Wrm.ai 66:3
ynEB-. l[; hl'yli[] ar"An ~yhi_l{a/ tAl[]p.mi War>W Wkl. 66:5 `hl's,( ^m.vi WrM.z:y> %l"-+ WrM.z:ywI) ^l.
~l'A[ Atr"Wbg>Bi lvemo 66:7 `AB*-hx'm.f.nI ~v' lg<r"+b. Wrb.[;y:) rh'N"B; hv'B'y:l>) ~y" %p;h' 66:6 `~d"(a'
Wnyhe_l{a/ ~yMi[; Wkr>B' 66:8 `hl's,( Aml' WmWry" WmyrIy"-la; ~yrIr>ASh; hn"yP,_c.Ti ~yIAGB; wyn"y[e
~yhi_l{a/ WnT'n>x;b-. yKi( 66:10 `Wnleg( >r: jAMl; !t:n-" al{)w> ~yYI+x;B;( Wnvep.n: ~F'h; 66:9 `At*L'hiT. lAq W[ymiv.h;w>
vAna/ T'b.K;r>hi 66:12 `WnynE)t.m'b. hq"['Wm T'm.f; hd"_WcM.b; Wnt'abeh] 66:11 `@s,K-'( @r"c.Ki WnT'p.r:c.
66:14 `yr"(d"n> ^l. ~Lev;a] tAl+A[b. ^t.ybe aAba' 66:13 `hy")w"r>l") WnaeyciATw: ~yIM:+b;W vaeb' WnaB'( Wnvearol.
hf,([/a, ~yli_yae tr<joq-. ~[i %L'-hl,[]a; ~yxime tAl[o 66:15 `yli(-rC;B; yPi- rB,dIw> yt'_p'f. WcP-' rv,a]
66:17 `yvi(p.n:l. hf'[' rv<a] ~yhi_l{a/ yaer>y-I lK' hr"Ps
. ;a]w: W[m.v-i Wk)l. 66:16 `hl's,( ~ydIW T[;-~[i rq"b'
!kea' 66:19 `yn")doa] [m;v.yI al{ yBi_lib. ytiyair-" ~ai !w<a' 66:18 `ynI)Avl. tx;T; ~m;Arw> ytiar"_q-' yPi( wyl'ae
`yTi(aime ADs.x;w> ytiL'piT. rysihe-al{) rv<a] ~yhi_l{a/ %WrB' 66:20 `yti(L'piT. lAqB. byviq.hi ~yhi_l{a/ [m;v'
t[;d:l' 67:3 `hl's,( WnT'ai wyn"P' raEy" Wnke_r>b'ywI) WnNEx'y> ~yhil{a/ 67:2 `ryvi( rAmz>mi tnOygIn>Bi xCen:m.l; 67:1
Wxm.f.yI) 67:5 `~L'(Ku ~yMi[; ^WdAy ~yhi_l{a/ ~yMi[; ^WdAy 67:4 `^t<)['Wvy> ~yIAG-lk'B. ^K<+r>D: #r<a'B'
~yhi_l{a/ ~yMi[; ^WdAy 67:6 `hl's,( ~xen>T; #r<a'B' ~yMiaul.W rAv=ymi ~yMi[; jPov.t-i yKi( ~yMialu . WnN>r:ywI)
War>yyI)w> ~yhi_l{a/ Wnker>b'y> 67:8 `Wnyhe(l{a/ ~yhil{a/ Wnker>b'y> Hl'_Wby> hn"t.n" #r<a, 67:7 `~L'(Ku ~yMi[; ^WdAy
WsWny"w> wyb'_y>Aa WcWpy" ~yhil{a/ ~Wqy" 68:2 `ryvi( rAmz>mi dwId"l. x;Cen:m.l; 68:1 `#r<a'-( ysep.a-; lK' Atao
68:4 `~yhi(l{a/ ynEP.mi ~y[iv'r> Wdb.ayO vae_ ynEP.mi gn:AD sMehiK. @Don>Ti !v'[' @Don>hiK. 68:3 `wyn")P'mi wya'n>f;m.
WLso Amv. WrM.z: ~yhil{ale( Wryvi 68:5 `hx'(m.fib. Wfyfiy"w> ~yhil{a/ ynEp.li Wcl.[;y: ) Wxm.f.yI ~yqiyDIc;w>)
!A[m.Bi ~yhil{a/ tAn=m'l.a; !Y:d:w> ~ymiAty> ybia] 68:6 `wyn")p'l. Wzl.[iw> Amv. Hy"B. tAbr"[]B' bkerol'
Wnk.v' ~yrIr]As %a: tAr+v'AKB; ~yrIysia] ayciAm ht'y>B; ~ydIyxiy> byviAm ~yhil{a/ 68:7 `Av*d>q'
~yIm:v-' @a; hv'['r" #r<a, 68:9 `hl's,( !Amyviybi( ^D>[.c;B. ^M<+[; ynEp.li ^t.aceB. ~yhil{a/ 68:8 `hx'(yxic.
~yhi_l{a/ @ynIT' tAbd"n> ~v,G< 68:10 `lae(r"f.yI yhel{a/ ~yhil{a/ ynEP.mi yn:+ysi hz< ~yhila{ / ynEP.mi Wpj.n"
yn"doa] 68:12 `~yhi(l{a/ ynI['l, ^t.b'AjB. !ykiT' Hb'-_ Wbv.y") ^t.Y"x; 68:11 `HT'n>n:Ak* hT'a; ha'l.nIw> ^t.l'x]n:
68:14 `ll'(v' qLex;T. tyIB; tw:n>W !Wd+DoyI !WdDoyI tAab'c. ykel.m; 68:13 `br"( ab'c' tArF.b;m.h(; rm,ao+ !T,yI
yD:v; frEpB' . 68:15 `#Wr)x' qr:q.r:yBi( h'yt,Arb.a,w> @s,K,_b; hP'x.n< hn"Ay ypen>K; ~yIT"pv; . !yBe !WbK.v.T-i ~ai(
hM'l' 68:17 `!v")B-' rh; ~yNInUb.G: rh: !v"+B-' rh; ~yhil{a/ -rh; 68:16 `!Am)l.c;B. glev.T; HB' ~ykilm' .
~yhil{a/ bk,r< 68:18 `xc;n<)l' !Kov.yI hw"hy>-@a; AT+b.vil. ~yhil{a/ dm;x' rh'h' ~yNInbU .G: ~yrIh' !WdC.r:T.(
tAnT'm; T'x.q:l' ybiV, t'ybiv' ~ArM'l; t'yli[' 68:19 `vd<Qo)B; yn:ysi ~b' yn"doa] !a"+nv> i ypel.a; ~yIt:BorI
Wnte['Wvy>) laeh' Wnl'- sm'[]y:) ~Ay ~Ay yn"doa] %WrB" 68:20 `~yhi(l{a/ Hy" !Kov.li ~yrIr>As @a:w> ~d"_a'B'
#x;m.yI ~yhil{a-/ %a; 68:22 `tAa)c'AT tw<M'l; yn"+doa] hwIhylew> tA[vA' ml.( lae Wnl' laeh' 68:21 `hl's,(
`~y") tAlcuM.mi( byvia' byvi_a' !v"B'mi yn"doa] rm:a' 68:23 `wym'(v'a]B; %Leh;t.mi r["+fe dqod>q' wyb'y>ao varo
~yhi_l{a/ ^yt,Akylih] War" 68:25 `WhNE)mi ~ybiy>aome ^yb,_l'K. !Avl. ~d"B. ^l.g>r: #x;m.Ti( ![;m;l. 68:24
68:27 `tAp)peAT tAml'[] %AtB. ~ynIg+ >nO rx:a; ~yrIv' WmD>qi 68:26 `vd<Qo)b; yKil.m; yliae tAkylih]
hd"Why> yrEf' ~dEro ry[ic' !miy"n>Bi ~v' 68:28 `lae(r"f.yI rAqM.mi hw"hy> ~yhi_l{a/ Wkr>B' tAlheq.m;B. (
68:30 `WnL'( T'l.[;P' Wz ~yhi_l{a/ hZ"W[ ^Z<[u ^yh,l{a/ hW"ci 68:29 `yli(T'p.n: yrEf' !Wlbuz> yrEf' ~t'_mg' >rI
~yMi[; yleg>[,B. ~yrIyBia; td:[] hn<q' tY:x; r[;G> 68:31 `yv'( ~ykil'm. WlybiAy ^l. ~Il'_v'Wry>-l[; ^l,k'yheme (
#yrIT' vWK ~yIr"+c.mi yNImi ~yNIm;v.x; Wyt'a/y< 68:32 `WcP'(x.y< tAbr"q. ~yMi[; rZ:Bi @s,k-'_ yCer:B. sPer:t.mi
ymev.Bi bkerol' 68:34 `hl's,( yn"doa] WrM.z: ~yhi_l{ale Wryvi #r<a'h' tAkl.m.m; 68:33 `~yhi(l{ale wyd"y"

415

`~yqI)x'V.B; AZ[uw> At=w"a]G: laer"f.y-I l[;( ~yhila{ le( z[o WnT. 68:35 `z[o) lAq AlAqB. !TEyI !hE ~d<q-<+ ymev.
x:Cen:m.l; 69:1 `~yhi(l{a/ %WrB' ~['l' tAmcu[]t;w> z[o !tenO aWh laer"f.yI lae ^yv,Dq" .Mimi( ~yhil{a/ ar"An
!yaew> hl'Wcm. !wEyBi yTi[.b;j' 69:3 `vp,n-") d[; ~yIm: Wab' yKi ~yhi_l{a/ ynI[EyviAh 69:2 `dwI)d"l. ~yNIv;Av-l[;(
lxey:m. yn:+y[e WlK' ynIArG> rx:nI yair>q'b. yTi[g. :y" 69:4 `ynIt.p'(j'v. tl,Boviw> ~yIm-; yQem;[]m;b. ytiaB' dm'_[\m'
za' yTil.zg: "-al{ rv<a] rq,v,_ yb;y>ao yt;ymic.m; Wmc.[' ~N"xi ya;n>fo yviaro tAr[] F;mi WBr: 69:5 `yh'(l{ale
^yA,q ybi Wvboy-E la; 69:7 `Wdx'(k.n-I al{ ^M.mi yt;Amv.a;w> yTi_l.W:ail. T'[.d:y" hT'a; ~yhil{a/ 69:6 `byvi(a'
ht'S .Ki hP'_r>x, ytiaf'n" ^yl,['-yKi( 69:8 `lae(r"f.yI yhel{a/ ^yv,_q.b;m. ybi Wml.K'y-I la; tAabc' . hwIhy> yn"doa]
tAPr>x,w> ynIt.l'_k'a] ^t.yBe ta;n>q-i yKi( 69:10 `yMi(ai ynEb.li yrIk.n"w> yx'_a,l. ytiyyIh' rz"Wm 69:9 `yn")p' hM'lik.
yhia/w" qf'_ yviWbl. hn"T.a,w" 69:12 `yli( tApr"x]l; yhiT.w: yvi_p.n: ~ACb; hK,b.a,w" 69:11 `yl'([' Wlp.n" ^yp,r>Ax
t[e hw"hy> ^l.-yti(L'pit. ynIa]w: 69:14 `rk")ve yteAv tAnygIn>W r[;v'_ ybev.yO ybi Wxyfiy" 69:13 `lv'(m'l. ~h,l'
ya;nF> o*mi hl'cN. "ai h['B'_j.a-, la;w> jyJimi ynIlEyCih; 69:15 `^[<)v.yI tm,a/B, ynIn[E ] ^D<s+ .x-; br"B. ~yhil{a/ !Acr"
raEB. yl;[-' rj;a.T-, la;w> hl'_Wcm. ynI[El'b.T-i la;w> ~yIm; tl,Bovi ynIpEj.v.T-i la; 69:16 `~yIm"-) yQem;[]M;(miW
^D<+b.[;me( ^yn<P' rTEs .T-; la;w> 69:18 `yl'(ae hnEP. ^ym,x]r: broK. ^D<s+ .x; bAj-yKi hw"hy> ynInE[] 69:17 `h'yPi(
ytiP'r>x, T'[.d:y" hT'a; 69:20 `ynIdE)P. yb;y>ao ![;m;l. Hl'_ag' > yvip.n-: la, hb'r>q' 69:19 `ynInE)[] rhEm; yli- rc;-yKi(
!yIa:+w" dWnl' hW<q;a]w" hv'Wnaw' ") yBili hr"b.v'( hP'r>x, 69:21 `yr"(r>Ac-lK' ^D>g>n< yti_M'lik.W yTiv.b'W
~n"x'l.vu-yhi(y> 69:23 `#m,xo) ynIWqv.y: yaim'c.liw> varo+ ytiWrb'B. WnT.YIw: 69:22 `ytiac'(m' al{w> ~ymix]n:m.l;w>
69:25 `d[;(m.h; dymiT' ~h,ynEt.m'W tAa+r>me ~h,ynEy[e hn"k.v;x.T, 69:24 `vqE)Aml. ~ymiAlv.liw> xp'_l. ~h,ynEp.li
69:27 `bve(yO yhiy> la; ~h,yleh\a'B. hM'_v;n> ~t'r"yji-( yhiT. 69:26 `~gE)yFiy: ^P.a; !Arx]w: ^m<+[.z: ~h,yle[-] %p'v.
Waboy-" la;w> ~n"+wO[-] l[; !wO[' -hn"T>) 69:28 `WrPEs) ;y> ^yl,l'x] bAak.m-; la,w> Wpd"_r" t'yKih-i rv,a] hT'a-; yKi(
^t.['Wvy> bae_Akw> ynI[' ynIa]w: 69:30 `Wbte(K'y-I la; ~yqiyDIc; ~[iw> ~yYI+x; rp,Semi Wx)M'yI 69:29 `^t<)q'd>ciB.
rAVmi hw"hyl;( bj;ytiw> 69:32 `hd"(Atb. WNl,Dg> :a]w: ryvi_B. ~yhil{a-/ ~ve hl'l.h;(a] 69:31 `ynIbE)G>f;T. ~yhil{a/
[;mev-o yKi( 69:34 `~k,(b.b;l. yxiywI ~yhil{a/ yver>Do Wxm'_f.yI ~ywIn"[] War" 69:33 `syrI)p.m; !rIq.m; rP'
69:36 `~B'( fmero lk'w>) ~yMiy: #r<a'_w" ~yIm:v' WhWll.h;y> ) 69:35 `hz")b' al{ wyr"ysia-] ta,w> hw"+hy> ~ynIAyb.a-, la,
h'Wl+x'n>yI wyd"b'[] [r;z<w> 69:37 `h'Wv)rEywI ~v' Wbv.y"w> hd"_Why> yrE[' hn<b.yIw> !AYci [:yviAy ~yhil{a/ yKi
`hv'(Wx) ytir"z>[,l. hw"hy> ynIlE+yCih;l. ~yhil{a/ 70:2 `ryKi(z>h;l. dwId"l. x:Cen:m.l; 70:1 `Hb'-( WnK.v.yI Amv. ybeh]aow>
~T'_v.B' bq,[-e l[; WbWvy" 70:4 `yti(['r" ycepex] Wm+l.K'yIw> rAxa' WgSoyI yvip.n: yveq.b;m. WrP.x.y:w> WvboyE 70:3
~yhi_l{a/ lD:g >yI dymit' Wrm.ayOw> ^yv,q.bm; .-lK'( ^B. Wxm.f.yIw> Wfyfiy" 70:5 `xa'(h, xa'h, ~yrIm.aoh'
`rx:)a;T-. la; hw"hy> hT'a;_ yjil.p;m.W yrIz>[, yLi- hv'Wx) ~yhil{a/ !Ayb.a,w> ynI[' ynIa]w: 70:6 `^t<)['Wvy> ybeh]ao
^n>z>a' yl;a-e hJe(h; ynIjE+L.p;t.W ynIlEyCiT; ^t.q'd>ciB. 71:2 `~l'(A[l. hv'Aba-e la; ytiysi_x' hw"hy>-^)B. 71:1
71:4 `hT'a'( ytid"Wcm.W y[ils
. ;-yKi( ynI[E+yviAhl. t'yWIci dymiT' aAbl' !A[m' rWcl. yli hyEh/ 71:3 `ynI[E)yviAhw>
`yr"(W[N>mi yxij;b.mi hwIhy> yn"doa] yti_w"q.ti hT'a-; yKi( 71:5 `#meAxw> lWE[;m. @K:mi [v'_r" dY:mi ynIjeL.P; yh;l{a/
~yBi_r:l. ytiyyIh' tpeAmK. 71:7 `dymi(t' ytiL'hit. ^B. yzI+Ag hT'a; yMiai y[eM.mi !j,B,mi yTik.ms; .nI ^yl,[' 71:6
hn"+q.zI t[el. ynIkeyliv.T; -la;( 71:9 `^T<)r>a;p.Ti ~AYh;-lK' ^t<+L'hiT. ypi aleM'yI 71:8 `z[o-) ysix]m;( hT'a;w>
rmoale 71:11 `wD"(x.y: Wc[]An yvip.n: yrEm.vow> yli_ yb;y>Aa Wrm.a-' yKi( 71:10 `ynIbE)z>[;T-; la; yxiKo tAlk.Ki
ytir"z>[,l. yh;l{a/ yNIM<+mi qx;r>T-i la; ~yhil{a/ 71:12 `lyCi(m; !yae- yKi WhWfp.tiw> Wpd>rI) Ab=z"[] ~yhil{a/
ynIa]w: 71:14 `yti(['r" yveq.b;m. hM'_lik.W hP'r>x, Wj[]y:) yvip.n: ynEj.fo Wlk.yI WvboyE 71:13 `hv'Wx) hv'yxi
al{ yKi ^t<+['WvT. ~AYh-; lK' ^t,q'd>ci rPes;y> yPi 71:15 `^t<)L'hiT-. lK'-l[; yTips. ;Ahw> lxe_y:a] dymiT'
ynIT:d>M;li ~yhil{a/ 71:17 `^D<)b;l. ^t.q'd>ci ryKiz>a; hwI+hy> yn"doa] tArbug>Bi aAba' 71:16 `tAr)pso . yTi[.d:y"
dyGIa-; d[; ynIbEz>[T; ;-la;( ~yhil{a/ hb'yfew> hn"q.z-I d[; ~g:w> 71:18 `^yt,(Aal.p.nI dyGIa; hN"h-e d[;w> yr"_W[N>mi
~yhil{a/ tAl+dgo > t'yfi[-' rv,a] ~Arm-' d[; ~yhil{a/ ^t.q'd>ciw> 71:19 `^t<)r"WbG> aAby-" lk'l. rAd=l. ^[]Arz>
ynIyYE+x;T. WnyYEx;T. bWvT' tA[rw" > tABr: tArc' ynIt;yair>hi Wnt;yair>hi rv<a] 71:20 `^Am)k' ymi
^d>Aa ynIa-] ~G: 71:22 `ynImE)x]n:T>) bSotiw> ytiL'dUG>) br<T, 71:21 `ynIlE)[]T; bWvT' #r<a'h' tAmhoT.miW

68:36

416

%L"-+ hr"M.z:a] yKi yt;p'f. hN"N Er:T. 71:23 `lae(r"f.yI vAdq. rAN=kib. ^l. hr"M.z:a] yh'la{ / ^T.mia] lb,n-< ylik.bi
`yti(['r" yveq.b;m. Wrp.x-' yki( Wvbo- yKi ^t<+q'd>ci hG<h.T, ~AYh;-lK' ynIAvl.-~G: 71:24 `t'ydI(P' rv<a] yvip.n:w>
^yY<nI[]w: qd<c_b, . ^M.[; !ydIy" 72:2 `%l,m-,( !b,l. ^t.q'd>ciw> !TE+ %l,m,l. ^yj,P'v.mi ~yhil{a/ hmol{v.li 72:1
!Ay=b.a, ynEb.li [:yviAy ~['- yYEnI[] jPov.yI 72:4 `hq")d"c.Bi tA[bg' >W ~['_l' ~Alv' ~yrIh' Waf.yI 72:3 `jP'(v.mib.
~ybiybir>Ki zGE-+ l[; rj"m'K. drEyE 72:6 `~yrI)AD rAD x:rEy" ynEp.liw> vm,v-'_ ~[i ^War"yyI) 72:5 `qve(A[ aKed:ywI)
rh'N "miW ~y"+-d[; ~Y"mi D>r>yEw> 72:8 `x;rE(y" yliB-. d[; ~Alv' brow> qyDI_c; wym'y"B-. xr:p.yI) 72:7 `#r<a'( @yzIr>z:
hx'n>mi ~yYIaiw> vyvir>t; ykel.m; 72:10 `Wkxe(l;y> rp"[' wyb'y>aow> ~yYI+ci W[r>k.yI wyn"p'l. 72:9 `#r<a-'( ysep.a-; d[;
72:12 `WhWd)b.[;y:) ~yIAG-lK' ~yki_l'm. lk' Al-Wwx]T;v.yIw> 72:11 `WbyrI)q.y: rK"v.a, ab's .W ab'v. ykel.m; Wbyvi_y"
`[:yvi(Ay ~ynIAyb.a, tAvp.n:w> !Ay=b.a,w> lD:- l[; sxoy" 72:13 `Al* rzE[-o !yaew>) ynI['w> [;WE+v;m. !Ayb.a, lyCiy:-yKi(
lLeP;t.yIw> ab'v. bh;Z>mi Al-!T,yIw> yxiywI 72:15 `wyn")y[eB. ~m'D" rq:yyEw> ~v'_p.n: la;g >yI sm'x'meW %ATmi 72:14
Ay=r>Pi !Anb'L.K; v[;r>yI ~yrIh' varoB. #r<a'B' rB;- tS;pi yhiy> 72:16 `Wh)n>k<)r]b'y> ~AYh;-lK' dymi_t' Ad[]B;
Ab+ Wkr>B"t.yIw> Amv. !ANyI !ynIy" vm,v-, ynEp.li ~l'A[l.( Amv. yhiy> 72:17 `#r<a'(h' bf,[eK. ry[ime Wcyciy"w>
%Wrb'W 72:19 `AD*b;l. tAal'p.nI hfe[o lae_r"f.yI yhel{a/ ~yhil{a/ hw"hy> %WrB' 72:18 `WhWr)V.a;y> ~yIAG-lK'
`yv'(yI-!B, dwID" tAL+pit. WLK' 72:20 `!mE)a'w> !mEa' #r<a'h' lKo- ta, AdAbk. aleM'yIw> ~l'A[l. AdAbK. ~ve
yl'_g>r: Wyj'n" yWjn" j[;m.Ki ynIa]w: 73:2 `bb'(le yrEb'l. ~yhil{a/ laer"f.yIl. bAj %a: @s"al' . rAmz>mi 73:1
!yae yKi 73:4 `ha,(r>a, ~y[iv'r> ~Alv. ~yli_l.AhB;( ytiaNEqi -yKi( 73:3 `yr"(vua] WkP.vu hk'P.vu !yIa;K.
Amt.q:n"[] !kel' 73:6 `W[G")nUy> al{ ~d"a-' ~[iw> AmnE+yae vAna/ lm;[]B; 73:5 `~l'(Wa ayrIb'W ~t'Aml. tABcur>x;
WrB.d:ywI Wqymiy" 73:8 `bb'(le tAYKif.m; Wrb.[' AmnE+y[e bl,xeme ac'y" 73:7 `Aml'( sm'x' tyvi- @j'[]y: hw"+ag] :
byviy" !kEl' 73:10 `#r<a'(B' %l:h]Ti( ~n"Avl.W ~h,_yPi ~yIm:V'b; WTv; 73:9 `WrBE)dy: > ~ArM'mi qv,[o+ [r"b.
73:12 `!Ay*l.[,b. h['DE vyEw> lae_ [d:(y" hk'yae Wrm.a'w>) 73:11 `Aml'( WcM'yI alem' ymeW ~l{+h] AM[; bWvy"
73:14 `yP'(K; !AyQ'nIB. #x;r>a,w" ybi_b'l. ytiyKizI qyrI-%a; 73:13 `lyIx") WGf.hi ~l'A[ ywEl.v;w> ~y[iv_ 'r> hL,a-e hNEhi
^yn<B' rAd hNEhi Am+k. hr"Ps. ;a] yTir>m;a' -~ai 73:15 `~yrI)q'B.l; yTix.k;Atw> ~AY=h;-lK' [:Wgn" yhia/w"
lae-_ yveD>q.m-i la, aAba'-d[; 73:17 `yn")y[eb. aWh ayhi lm'[' tazO= t[;d:l' hb'V.x;a]w" ) 73:16 `yTid>g")b'
hM'v;l. Wyh' %yae 73:19 `tAa)WVm;l. ~T'l.P;hi Aml'_ tyviT' tAql'x]B; %a: 73:18 `~t'(yrIx]a;l. hn"ybia'
#Mex;t.yI yKi 73:21 `hz<)b.Ti ~m'l.c; ry[iB' yn"doa] #yqI+h'me ~Alx]K; 73:20 `tAh)L'B-; !mi WMt; Wps' [g:r"+k.
%M"+[i dymit' ynIa]w: 73:23 `%M")[i ytiyyIh' tAmheB. [d"_ae al{w> r[;b; -ynIa]w: 73:22 `!n")ATv.a, yt;Ayl.kiw> ybi_b'l.
^M.[iw> ~yIm"+V'b; yli- ymi 73:25 `ynIxE)Q'Ti dAbK' rx;a;w> ynIxE+n>t; ^t.c'[]B; 73:24 `ynI)ymiy-> dy:B. T'z>x;a'
hNEh-i yKi( 73:27 `~l'(A[l. ~yhil{a/ yqil.x,w> ybib'l-. rWc ybibl' .W yrIaev. hl'K' 73:26 `#r<a'(b' yTic.p;x-' al{
hAIhy> yn"doaB; yTiv; bAj-yli ~yhil{a/ tb;r]qI) ynIa]w: 73:28 `&'M<)mi hn<Az-lK' hT'm;c.hi Wdbe_ayO ^yq<xer>
!acoB. ^P.a; !v:[.y< xc;n<+l' T'x.n:z" ~yhil{a/ hm'l' @s"al' . lyKif.m; 74:1 `^yt,(Aka]l.m-; lK' rPes ;l. ysi_x.m;
hm'yrIh' 74:3 `AB* T'n>kv; ' hz< !AYci-rh; ^t<+l'x]n: jb,ve T'l.a;G" ~d<Q, t'ynIq' ^t.d"[] rkoz> 74:2 `^t<)y[ir>m;
~t'toAa Wmf' ^d<+[]Am br<q<B. ^yr<r>co Wga]v' 74:4 `vd<Qo)B; byEAa [r:h-e lK' xc;n<+ tAaVum;l. ^ym,['p.
lyVik;B. dx;Y"+ h'yx,WTPi hT'[;w> t[ew> 74:6 `tAM)DUr>q; #[e- %b's]Bi( hl'[.m'_l. aybimeK. [d:W"yI 74:5 `tAt)ao
~n"ynI ~B'lib. Wrm.a' 74:8 `^m<)v-. !K;v.mi( WlL.xi #r<a'l' ^v<+D"q.mi vaeb' Wxl.vi 74:7 `!Wm)l{h]y: tPol;yke(w>
[;dEyO WnT'a-i al{)w> aybi_n" dA[-!yae( Wnyair" al{ WnytetoAa) 74:9 `#r<a'(B' lae- ydE[]Am-lk' Wpr>f' dx;y"+
^n<+ymiywI) ^d>y" byvit' hM'l' 74:11 `xc;n<)l' ^m.vi byEAa #aeny" > rc"+ @r<x'y> ~yhil{a/ yt;m-' d[; 74:10 `hm'-( d[;
hT'a; 74:13 `#r<a'(h' br<q<B. tA[Wvy> l[ePo ~d<Q<+mi yKil.m; ~yhil{awE 74:12 `hLe(k; ^q.yxe ^q.Ax br<Q<mi
lk'a]m; WNn<T.Ti !t"+y"w>li yvear" T'cC. ;rI hT'a; 74:14 `~yIM")h-; l[; ~ynIyNIt; yvear" T'r>B:vi ~y"+ ^Z>['b. T'r>r:Ap
^l-. @a; ~Ay ^l. 74:16 `!t")yae tArh]n: T'v.b;Ah hT'a; lx;n"+w" !y"[.m; T'[.q;b' hT'a; 74:15 `~yYI)cil. ~['l.
hT'a; @r<xow" #yIq: #r<a'_ tAlWbG>-lK' T'bC. ;hi hT'a; 74:17 `vm,v'(w" rAam' t'Anykih] hT'a; hl'y>l"+
^r<+AT vp,n< tY:x;l. !TET-i la; 74:19 `^m<)v. Wca]nI) lb'n" ~[;w> hw"+hy> @rExe byEAa tazO-rk'z> 74:18 `~T'r>c;y>
74:21 `sm'(x' tAan> #r<a, yKev;x]m; Wal.m' yKi tyrI+B.l; jBeh; 74:20 `xc;n<)l' xK;v.T-i la; ^yY<nI[] tY:x;

417

^t.P'r>x, rkoz> ^b<+yrI hb'yrI ~yhil{a/ hm'Wq 74:22 `^m<)v. Wll.h;y>) !Ayb.a,w> ynI[' ~l'_k.nI %D: bvoy-" la;
x;Cen:m.l; 75:1 `dymi(t' hl,[o ^ym,q' !Aav. ^yr<_r>co lAq xK;v.Ti -la; 74:23 `~AY*h-; lK' lb'n-" yNImi
`^yt,(Aal.p.nI WrPs. i ^m<+v. bArq'w> WnydIAh ~yhil{a/ ^L. WnydIAh 75:2 `ryvi( @s"a'l. rAmz>mi txe_v.T-; la;
h'yd<WM[; yTin>K:ti ykinOa' h'yb,_v.y-O lk'w> #r<a, ~ygImon>) 75:4 `jPo)v.a, ~yrIv'yme ynIa] d[e_Am xQ:a, yKi 75:3
~ArM'l; WmyrIT-' la; 75:6 `!r<q") WmyrIT-' la; ~y[iv'r>l'w> WLho+T-' la; ~ylil.Ahl;( yTir>m:a' 75:5 `hl'S,(
~yhil{a-/ yKi( 75:8 `~yrI)h' rB:d>Mimi al{w> br"_[]M;mi(W ac'AMmi al{ yKi 75:7 `qt'([' raW"c;b. WrB.d:T. ~k,_n>r>q;
hZ<mi rGEY:w: %s,m, alem' rm;x' !yIy:w> hw"hy>-dy:B>) sAk yKi 75:9 `~yrI)y" hz<w> lyPiv.y: hz< jpe_vo
75:11 `bqo)[]y: yhel{ale hr"M.z:a] ~l'_[ol. dyGIa; ynIa]w: 75:10 `#r<a'( y[ev.rI lKo WT+v.yI Wcm.yI h'yr<m'v. -%a;
76:2 `ryvi( @s"a'l. rAmz>mi tnO=ygIn>Bi x;Cen:m.l; 76:1 `qyDI(c; tAnr>q:) hn"m.m;ArT. [:DEg_ :a] ~y[iv'r> ynEr>q; lk'w>
hM'v' 76:4 `!AY*cib. Atn"A[m.W AK+su ~lev'b. yhiy>w: 76:3 `Am*v. lAdG" laer"f.yIB. ~yhi_l{a/ hd"WhyBi( [d"An
Wll.ATv.a, 76:6 `@r<j'(-yrEr>h;me( ryDIa; hT'a; rAan" 76:5 `hl's,( hm'x'l.miW br<x,w> !gEm' tv,q-"+ ypev.rI rB:vi
~D"r>nI bqo+[]y: yhel{a/ ^t.r"[]G:mi 76:7 `~h,(ydEy> lyIx-: yven>a-; lk' Wac.m-' al{w> ~t'_n"v. Wmn" ble yrEyBia;
#r<a, !yDI_ T'[.m;v.hi ~yIm;V'mi 76:9 `^P<)a; za'me ^yn<p'l. dmo[]y-: ymi(W hT'a; ar"An hT'a; 76:8 `sWs)w" bk,r<w>
~d"a' tm;x-] yKi( 76:11 `hl's,( #r<a-, ywEn>[-; lK' [:yviAhl. ~yhi_l{a/ jP'v.Mil-; ~WqB. 76:10 `hj'q")v'w> ha'r.y")
`ar"(AMl; yv; WlybiAy wyb'_ybis.-lK' ~k,yhel{a/ hw"hyl; WmL.v;w> Wrd]nI) 76:12 `rGO*x.T; tmoxe tyrIaev. &'d<+AT
77:2 `rAm*z>mi @s"a'l. !WtWdy> !WtydIy> -l[;( x;Cen:m.l; 77:1 `#r<a'( ykel.m;l. ar"An ~ydI_ygIn> x:Wr rcob.yI 76:13
ydIy" yTiv.r"D" yn"doa] ytir"c' ~AyB. 77:3 `yl'(ae !yzIa]h;w> ~yhil{a-/ la, yliAq hq'['_c.a,w> ~yhil{a-/ la, yliAq
@JE[;t.tiw> hx'yfia' hy"+m'h/a,(w> ~yhil{a/ hr"K.z>a, 77:4 `yvi(p.n: ~xeN "hi hn"a]me gWp+t' al{w> hr"G>nI hl'y>l:
tAnv. ~d<Q<+mi ~ymiy" yTib.V;xi 77:6 `rBE)d:a] al{w> yTim.[;p.nI yn"+y[e tArmuv. T'z>x;a' 77:5 `hl's,( yxiWr
xn:z>yI ~ymil'A[l.h; ( 77:8 `yxi(Wr fPex;y>w: hx'yfi_a' ybib'l-. ~[i hl'y>L"B; ytin"ygIn> hr"K.z>a<) 77:7 `~ymi(l'A[
tANx; xk;v'h] 77:10 `rdo*w" rdol. rm,ao rm;G" AD=s.x; xc;n<l' spea'h, 77:9 `dA[) tAcr>li @ysiy-O al{)w> yn"+doa]
ryKiz>a; 77:12 `!Ay*l.[, !ymiy> tAnv. ayhi_ ytiALx; rm;aow" 77:11 `hl's,( wym'x]r: @a;B. #p;q-' ~ai lae_
`hx'yfi(a' ^yt,Alyli[]b;W ^l<+[\P-' lk'b. ytiygIh'w> 77:13 `^a<)l.Pi ~d<Q<mi hr"K.z>a-, yKi( Hy"+-ylel.[;m;( rAKz>a,
~yMi[;b' T'[.d:Ah al,p,_ hfe[o laeh' hT'a; 77:15 `~yhi(l{aKe( lAdG" lae- ymi ^K<+r>D: vd<QoB; ~yhil{a/ 77:14
Wlyxi_y" ~yIM: ^War" ~yhil{a/ ~yIM; ^War" 77:17 `hl's,( @sEAyw> bqo[]y-: ynEB. ^M<+[; [;Arz>Bi T'l.a;G" 77:16 `^Z<)[u
lAq 77:19 `WkL'(h;t.yI ^yc,c'x-] @a; ~yqI+x'v. Wnt.n" lAq tAb[' ~yIm; Wmr>zO 77:18 `tAm)hot. WzG>r>yI @a;
^yl,ybiv.W ^K,r>D: ~Y"B; 77:20 `#r<a'(h' v[;r>Tiw: hz"g >r" lbe_Te ~yqIr"b. Wryaihe lG:l.G:B; ^m.[;r:
78:1 `!ro*h]a;w> hv,mo dy:B>) ^M<+[; !aCok; t'yxin" 77:21 `W[d"(nO al{ ^yt,AbQ.[iw> ~yBi_r: ~yIm:B. ^l.ybi(v.W
h['yBia; yPi_ lv'm'b. hx'T.p.a, 78:2 `ypi(-yrEm.ail. ~k,n>z>a' WJh; yti_r"AT yMi[; hn"yzIa]h; @s"al' . lyKif.m;
rAdl. ~h,ynEB.mi dxek;n> al{ 78:4 `Wnl'-( WrP.si WnyteAba]w: ~[e_dN" Ew: Wn[.m;v' rv<a] 78:3 `~d<q-<) yNImi tAdyxi
hr"Atw> bqo[]y:B>) tWd[e ~q,Y"w: 78:5 `hf'([' rv<a] wyt'Aal.p.nIw> AzWz[/w< hw"+hy> tALhiT. ~yrIPs. ;m. ( !Arx]a;
~ynIB' !Arx]a; rAD W[d>yE ![;m;l. 78:6 `~h,(ynEb.li ~['ydIAhl. Wnyte_Aba]-ta, hW"ci rv<a] laerf" .yIB. ~f'
wyt'wOc.miW lae-_ ylel.[;m;( WxK.v.yI al{w> ~l's .Ki ~yhil{abe( Wmyfiy"w> 78:7 `~h,(ynEb.li WrPs. ;ywI) Wmquy" Wdle_W"yI
lae- ta, hn"m.a,n-< al{w> AB=li !ykih-e al{ rAD hr<mWo rrEAs rAD ~t'Aba]K; Wyh.yI al{w> 78:8 `Wrco*n>yI
~yhi_l{a/ tyrIB. Wrm.v' al{ 78:10 `br"(q. ~AyB. Wkp.h' tv,q-"+ ymeAr yqEv.An ~yIr:p.a-, ynEB>) 78:9 `Ax*Wr
hf'[' ~t'Aba] dg<n< 78:12 `~a'(r>h, rv<a] wyt'Aal.p.nIw> wyt'_Alyli[] WxK.v.YIw: 78:11 `tk,l,(l' Wna]me Atr"Atb.W
!n"['B, ~xen>Y:w: 78:14 `dnE-) AmK. ~yIm-: bC,Y:w:) ~rE_ybi[]Y:)w: ~y" [q;B' 78:13 `![;c-o) hdEf. ~yIr:c.mi #r<a,B. al,p,_
aciAYw: 78:16 `hB'(r: tAmhot.Ki q.v.Yw: : rB"+d>MiB; ~yrIcu [Q:b;y> 78:15 `vae( rAaB. hl'y>L;h-; lk'w> ~m'_Ay
78:18 `hY"C
) iB; !Ayl.[, tArm.l;( Al+-ajox]l; dA[ WpysiAYw: 78:17 `~yIm") tArhN' >K; dr<AYw: [l;S'_mi ~yliz>An
!x'l.vu %ro[]l; lae_ lk;Wyh] Wrm.a' ~yhila{ Be( WrB.d:y>w:) 78:19 `~v'(p.n:l. lk,a-o la'v.li( ~b'_b'l.Bi lae- WSn:y>w:
raEv. !ykiy-" ~ai tTe_ lk;Wy ~x,l, -~g:h] Wpjov.yI ~ylix'n>W ~yIm; WbWzY"w: rWc-hK'hi !hE 78:20 `rB")d>MiB;
al{ yKi 78:22 `lae(r"f.yIb. hl'[' @a;- ~g:w> bqo+[]y:b. hq"F .nI vaew> rB"[;t.YIw:) hw"hy> [m;v' !kEl' 78:21 `AM*[;l.

418

`xt'(P' ~yIm:v' ytel.d:w> l[;M'_mi ~yqIx'v. wc;y>w: 78:23 `At*['WvyBi( Wxj.b' al{w> ~yhi_l{aBe Wnymia/h,
xl;v' hd"yce vyai_ lk;a' ~yrIyBia; ~x,l, 78:25 `Aml'( !t;n" ~yIm;v-' !g:d>W lko+a/l, !m" ~h,yle[] rjem.Y:w:
raE+v. rp"['K, ~h,yle[] rjem.Y:w: 78:27 `!m")yte AZ[uB. ghen:y>w: ~yIm"+VB' ; ~ydIq' [S;y: 78:26 `[b;fo)l' ~h,l'
dao+m. W[B.f.YIw: Wlk.aYOw: 78:29 `wyt'(nOK.v.mil. bybis ' WhnE+x]m; br<q<B. lPeY:w: 78:28 `@n")K' @A[ ~yMiy: lAxk.W
~h,b' hl'[' ~yhil{a/ @a:w> 78:31 `~h,(ypiB. ~l'k.a' dA[ ~t'_w"a]T;mi Wrz-" al{ 78:30 `~h,(l' abiy" ~t'w"a]t;(w>
Wnymia/h-, al{)w> dA[+-Waj.x'( tazO-lk'B. 78:32 `[:yrI)k.hi laer"f.yI yrEWxb;W ~h,_yNEm;v.miB. groh]Y:w: )
Wbv'w> WhWv+r"d>W ~g"r"h-] ~ai 78:34 `hl'(h'B,B; ~t'Anv.W ~h,_ymey> lb,h,B-; lk;y>w: 78:33 `wyt'(Aal.p.nBI .
~n"Avl.biW ~h,_ypiB. WhWTp;y>w: 78:36 `~l'(a]GO !Ayl.[, laew> ~r"_Wc ~yhil{a-/ yKi( WrK.z>YIw: ) 78:35 `lae-( Wrx]vi(w>
!wO[' rPEk;y> ~Wxr: aWhw> 78:38 `At*yrIb.Bi Wnm.a,n< al{w> AM=[i !Akn-" al{ ~B'liw> 78:37 `Al*-WbZ>k;y>
%leAh x:Wr hM'he_ rf"b-' yKi rKoz>YIw: 78:39 `At*m'x-] lK' ry[iy"-al{)w> AP=a; byvih'l. hB'r>hiw> tyxiv.y-: al{w>)
vAdq.W lae_ WSn:y>w: WbWvY"w: 78:41 `!Am)yviyBi( WhWbyci[]y: rB"+d>Mib; WhWrm.y: hM'K; 78:40 `bWv)y" al{w>
wyt'_Atao) ~yIr:c.miB. ~f'- rv,a] 78:43 `rc"-) yNImi ~d"P-' rv,a] ~Ay Ad+y"-ta, Wrk.z-" al{ 78:42 `Wwt.hi laer"f.yI
bro[' ~h,B' xL;v;y> 78:45 `!Wy*T'v.y-I lB; ~h,ylez>nOw> ~h,_yrEaoy> ~d"l. %poh]Y:w: 78:44 `![;c-o) hdEf.Bi wyt'p.AmW
~n"+p.G: dr"B'B; groh]y: 78:47 `hB,(r>a;l' ~['ygIywI) ~l'_Wby> lysix'l, !TEYIw: 78:46 `~te(yxiv.T;w: [:DEr>p;c.W ~le_k.aYOw:
APa; !Arx] ~B'- xL;v;y> 78:49 `~ypi(v'r>l' ~h,ynEq.miW ~r"_y[iB. dr"B'l; rGEs .Y:w: 78:48 `lm;(n"x]B;( ~t'Amq.viw>
~v'_p.n: tw<M"mi %f:x-' al{ APal; . bytin" sLep;y> 78:50 `~y[i(r" ykea]l.m; tx;l;v.mi hr"_c'w> ~[;z:w" hr"b.[,
!aCoK; [S;Y:w: 78:52 `~x'-( yleh\a'B. ~ynIAa tyviarE ~yIr"+c.miB. rAkB-. lK' %Y:w: 78:51 `ryGI)s.hi rb,D<l; ~t'Y"x;w>
78:54 `~Y")h; hS'Ki ~h,ybey>Aa-ta,w> Wdx'_p' al{w> xj;b,l' ~xen>Y:w: 78:53 `rB")d>MiB; rd<[eK; ~gEh]n:y>w:) AM=[;
hl'_x]n: lb,x,B. ~leyPiY:w: ) ~yIAG ~h,ynEP.mi vr,g"y>w: 78:55 `An*ymiy> ht'n>q' hz<- rh; Av+d>q' lWbG-> la, ~aeybiy>w:
78:57 `Wrm")v' al{ wyt'Ad[ew> !Ay=l.[, ~yhil{a/ ta, Wrm.Y:w: WSn:y>w: 78:56 `lae(r"f.yI yjeb.vi ~h,yleh\a'B. !KEv.Y:w:
`WhWa)ynIq.y: ~h,yleysip.biW ~t'_Amb'B. WhWsy[ik.Y:w: 78:58 `hY")mir> tv,q<K. WkP.h.n< ~t'_Aba]K; WdG>b.YIw: ) WgSoYIw:
`~d"(a'B' !KEvi lh,ao Al+vi !K:v.mi vJoYIw: 78:60 `lae(r"f.yIB. daom. sa;m.YIw: rB"+[;t.YIw:) ~yhil{a/ [m;v' 78:59
wyr"WxB; 78:63 `rB")[;t.hi Atl'x]n:b.W AM+[; br<x,l; rGEs .Y:w: 78:62 `rc")-dy:b. ATr>a;p.tiw>) AZ=[u ybiV.l; !TEYIw: 78:61
#q:YIw: 78:65 `hn"yK,(b.ti al{ wyt'nOm.l.a;w> Wlp'_n" br<xB, ; wyn"h]Ko 78:64 `WlL'(Wh al{ wyt'l{Wtb.W vae-_ hl'k.a'(
sa;m.YIw: 78:67 `Aml'( !t;n" ~l'A[ tP;r>x, rAx=a' wyr"c-' %Y:w: 78:66 `!yIY")mi !nEArt.mi rABgIK. yn"+doa] !vEy"K.
`bhe(a' rv<a] !AYci rh:- ta,( hd"_Why> jb,v-e ta, rx;b.YIw: 78:68 `rx")b' al{ ~yIr:p.a, jb,veb.W @sE+Ay lh,aoB.
taol.k.Mimi( WhxeQ'YIw: AD=b.[; dwId"B. rx;b.YIw: 78:70 `~l'(A[l. Hd"s 'y> #r<a,K. Av+D"q.mi ~ymir" -AmK. !b,YIw: 78:69
Ab+b'l. ~toK. ~[er>YIw: 78:72 `At*l'x]n: laer"f.yIb.W AM+[; bqo[]y:B. tA[r>li Aaybih/ tAl[' rx:a;me 78:71 `!aco)
^v<+d>q' lk;yhe-ta, WaM.ji ^t,l'x]n:B>) ~yIAg WaB' ~yhil{a/ @s"al' . rAmz>mi 79:1 `~xe(n>y: wyP'K; tAnWbt.biW
^yd<ysix] rf:B. ~yIm"+V'h; @A[l. lk'a]m; ^yd<b'[] tl;b.n-I ta, Wnt.n") 79:2 `~yYI)[il. ~Il;v'Wry>-ta, Wmf'
WnynE+kev.li hP'r>x, WnyyIh' 79:4 `rbE)Aq !yaew> ~Il'v'Wry>) tAbybis.( ~yIM;K; ~m'd" Wkp.v' 79:3 `#r<a'-( Aty>x;l.
%pov. 79:6 `^t<)a'n>qi vae- AmK. r[:b.Ti xc;n<+l' @n:a/T, hw"hy> hm'- d[; 79:5 `Wnyte(Abybis.li sl,q,w" g[;l;
lk;a' yKi 79:7 `War"(q' al{ ^m.viB. rv<a] tAk+l'm.m; l[;w> ^W[dy" >-al{ rv<a] ~yIAGh;-la,( ^t.m'x]
WnALd: yKi ^ym,_x]r: WnWmD>q;y> rhem; ~ynIvao rI tnOwO[] Wnl'-rK'z>T-i la;( 79:8 `WMv;(he WhwEn-" ta,w>) bqo+[]y-: ta,(
`^m<)v. ![;m;l. WnyteaJox-; l[; rPEk;w> WnleyCih;w> ^m<+v-. dAb)K. rb:D-> l[; Wn[ev.yI yhela{ / WnrEz>[' 79:9 `dao)m.
^yd<b'[-] ~D:( tm;q.nI WnynE+y[el. ~yIAGB; ~yYIGIB; [d:W"yI ~h,yhel{a/ hYEa; ~yIAGh; Wrm.ayO hM'l' 79:10
WnynEkev.li bvehw' > 79:12 `ht'(Wmt. ynEB. rteAh ^+[]Arz> ld<gOK. rysia' tq:n>a, ^yn<p'l. aAbT' 79:11 `%Wp)V'h;
^L. hd<An ^t,y[ir>m; !acow> ^M.[; Wnx.n:a]w: 79:13 `yn"doa] ^Wpr>xe rv<a] ~t'Pr' >x, ~q"+yxe-la, ~yIt;['b.vi
h[ero 80:2 `rAm*z>mi @s"a'l. tWd[e ~yNI+v;v-o la, x;Cen:m.l; 80:1 `^t<)L'hiT. rPes ;n> rdo=w" rdol. ~l'A[l.
hV,n:m.W !mIyn" >biW ~yIr:p.a, ynEp.li 80:3 `h['ypi(Ah ~ybiWrK.h; bveyO @sE+Ay !aCoK; ghenO hn"yzIa]h; laer"f.yI
hw"hy> 80:5 `h['ve(W"nIw> ^yn<P' raEh 'w> Wnbe_yvih] ~yhil{a/ 80:4 `WnL'( ht'['vuyli hk'l.W ^t<+r"Wb)G-> ta, hr"r>A[
tA[m'd>Bi Amqev.T;w: h['_m.DI ~x,l, ~T'l.k;a/h, 80:6 `^M<)[; tL;pit.Bi T'n>v;[' yt;m-' d[; tAa+b'c. ~yhil{a/
78:24

419

^yn<P' raEh'w> Wnbe_yvih] tAab'c. ~yhil{a/ 80:8 `Aml'-( Wg[]l.yI Wnybey>aow> WnynE+kev.li !Adm' WnmeyfiT. 80:7 `vyli(v'
h'yv,r"v' vrEv.T;w: h'yn<+p'l. t'yNIPi 80:10 `h'[J,( 'Tiw: ~yIAG vrEg "T. [:ySi_T; ~yIr:c.Mimi !p,G< 80:9 `h['ve(W"nIw>
rh'n-" la,w> ~y"-+ d[; h'r<yciq. xL;v;T. 80:12 `lae-( yzEr>a:) h'yp,n"[]w: HL'_ci ~yrIh' WSK' 80:11 `#r<a'-( aLem;T.w:
zyzIw> r[;Y"+mi ryzIx] hN")ms< .r>k;y> 80:14 `%r<d"( yrEb.[-o lK' h'Wra'w> h'yr<_dgE > T'c.r:P' hM'l' 80:13 `h'yt,(Aqn>Ay*
hN"k;w> 80:16 `tazO* !p,G< dqop.W hae_r>W ~yIm:V'mi jBeh ; an"- bWv) tAab'c. ~yhil{a/ 80:15 `hN"[<)r>yI yd:f'
80:18 `Wdbe(ayO ^yn<P' tr:[]G:mi hx'_WsK. vaeb' hp'rUf. 80:17 `%L") hT'c.M;ai !Be l[;w> ^n<+ymiy> h['j.n-" rv,a]
`ar"(q.nI ^m.vib.W WnYEx;T. &'M<+mi gAsn-" al{w> 80:19 `%L") T'c.M;ai ~d"a '-!B,-l[; ^n<+ymiy> vyai- l[; ^d>y"-yhiT.(
81:2 `@s")a'l. tyTiGIh; l[;( x;Cen:m.l; 81:1 `h['ve(W"nIw> ^yn<P' raEh' Wnbe_yvih] tAab'c. ~yhil{a/ hw"hy> 80:20
81:4 `lb,n") ~[i ~y[in" rANKi @to=-Wnt.W hr"m.zI -Waf.( 81:3 `bqo)[]y: yhel{ale W[yrIh' WnZE+W[ ~yhil{ale WnynIr>h;
81:6 `bqo)[]y: yhel{ale jP'v.mi aWh+ laer"f.yIl. qxo yKi 81:5 `WnGE)x; ~Ayl. hs,KeB; rp"+Av vd<xob; W[q.Ti
lb,Semi ytiArysih] 81:7 `[m'(v.a, yTi[.d:y-" al{ tp;f. ~yIr"+c.mi #r<a-, l[; AtaceB. Amf' @sEAhyBi( tWd[e
yme-l[; ^n>x")b.a, ~[;r:_ rt,seB. ^n>[,a, &'c<L.xa; ]w" t'ar"q' hr"C 'B; 81:8 `hn"r>bo*[]T; dWDmi wyP'K; Am+k.vi
rz"+ lae ^b. hy<h.y-I al{) 81:10 `yli(-[m;(v.T-i( ~ai laer"f.yI %B"+ hd"y[ia'w> yMi[; [m;v. 81:9 `hl's,( hb'yrIm.
^yPi- bx,r>h; ~yIr"+c.mi #r<a,me ^l.[;M;h; ( ^yh,l{a/ hw"hy> ykinOa' 81:11 `rk")nE lael. hw<x]T;v.ti al{w>
~B'_li tWryrIv.Bi WhxeL.v;a]w" ) 81:13 `yli( hb'a-' al{ laer"f.yIw> yli_Aql. yMi[; [m;v-' al{w> 81:12 `Whae(l.m;a]w:
~h,ybey>Aa j[;mK. i 81:15 `WkLe(h;y> yk;r"d>Bi laer"f.yI yli_ [;(mevo yMi[; Wl 81:14 `~h,(yteAc[]AmB.( Wkl.yE
Whleykia]Y:w: 81:17 `~l'(A[l. ~T'[i yhiywI Al=-Wvx]k;(y> hw"hy> yaen>f;m. 81:16 `ydI(y" byvia' ~h,yrEc' l[;w> [:ynI+k.a;
~yhil{a/ br<q<B. lae-_ td:[]B; bC'nI ~yhil{a/ @s"al' . rAmz>mi 82:1 `^[<)yBif.a; vb;D> rWCmiW hJ'_xi bl,xeme
vr"w" ynI[' ~At+y"w> ld:- Wjp.vi 82:3 `hl's-,( Waf.Ti ~y[iv'r> ynEp.W lw<[-"+ WjP.v.Ti yt;m-' d[; 82:2 `jPo)v.yI
WkL'_h;t.yI hk'vex]B; Wnybiy" al{w> W[dy> ") al{ 82:5 `WlyCi(h; ~y[iv'r> dY:mi !Ay=b.a,w> ld:- WjL.P; 82:4 `WqyDI(c.h;
~d"a'K. !kea' 82:7 `~k,(L.Ku !Ayl.[, ynEb.W ~T,_a; ~yhil{a/ yTir>m;a' -ynIa] 82:6 `#r<a'( ydEs.Am-lK' WjAMyI
`~yI)AGh;-lk'B. lx;n>ti hT'a-; yKi( #r<a'_h' hj'p.v' ~yhil{a/ hm'Wq 82:8 `WlPo)Ti ~yrIF 'h; dx;a;k.W !Wt+WmT.
hNEh-i yKi( 83:3 `lae( jqov.T-i la;w> vr:x/T-, la; %l"-+ ymiD\-la; ~yhil{a/ 83:2 `@s")a'l. rAmz>mi ryvi 83:1
83:5 `^yn<)Wpc.-l[; Wc[]y"t.yIw> dAs+ WmyrI[]y: ^M.[; -l[;( 83:4 `varo) Waf.n" ^ya,n>f;m.W !Wy=m'h/y< ^yb,y>Aa
tyrIB. ^yl,[' wD"_x.y: ble Wc[]An yKi 83:6 `dA[) laer"f.y-I ~ve( rkEZ "yI-al{)w> yAG=mi ~dEyxik.n:w> Wkl. Wrm.a'
ybev.yO- ~[i tv,l,P. qle_m'[]w: !AM[;w> lb'G> 83:8 `~yrIg>h;w> ba'Am ~ylia[em.v.yIw> ~Ada/ yleh\a' 83:7 `Wtro)k.yI
ar"s .ysi(K.( !y"+d>miK. ~h,l-' hfe([] 83:10 `hl's,( jAl-ynEb.li [;Arz> Wyh' ~M'_[i hw"l.nI rWVa;-~G: 83:9 `rAc*
brE[oK. AmbeydIn> Amteyvi 83:12 `hm'(d"a]l' !m,Do Wyh' raDo-+ !y[eb.( Wdm.v.nI 83:11 `!Av)yqi lx;n:B. !ybiyk" .
83:14 `~yhi(l{a/ tAan> tae WnL'_ hv'r]ynI Wrm.a' rv<a] 83:13 `Amke(ysin> lK' [N"mul.c;k.W xb;z<k.W bae_z>kiw>
!Ke 83:16 `~yrI)h' jhel;T. hb'h'l,k.W r[;y"-+ r[;b.Ti vaeK. 83:15 `x:Wr)-ynEp.li vq;K. lG:+l.G:k; Amteyvi yh;l{a/
WvboyE 83:18 `hw")hy> ^m.vi Wvq.b;ywI) !Al+q' ~h,ynEp. aLem; 83:17 `~le(h]b;t. ^t.p'Wsb.W ^r<+[s] ;B. ~peD>r>Ti
!Ayl.[, ^D<+b;l. hw"hy> ^m.vi hT'a;-yKi( W[d>yEw> 83:19 `Wdbe(ayOw> WrP.x.y:w>) d[;- ydE[] Wlh]B'yIw>
hw"hy> ^yt,AnK.v.mi tAdydIY-> hm; 84:2 `rAm*z>mi xr:q-o ynEb.li tyTi_GIh-; l[;( x;Cen:m.l; 84:1 `#r<a'(h-' lK'-l[;
84:4 `yx'(-lae( la, WnN>r:y> yrI+f'b.W yBili hw"hy> tArc.x;l. yvip.n: ht'l.K' ~g:w> hp's.k.nI 84:3 `tAa)b'c.
tAa+b'c. hw"hy> ^yt,AxB.z>mi -ta,( h'yx,rpo .a, ht'v-' rv,a] Hl' !qE rArd>W tyIb; ha'c.m' rAPc-i ~G:
tALsim. %b"+ Al-zA[) ~d"a' yrEv.a; 84:6 `hl'S,( ^Wll.h;y>) dA[ ^t<+ybe ybev.Ay yrEv.a; 84:5 `yh'(l{awE yKil.m;
lyIx:me Wkl.yE 84:8 `hr<(Am hj,[.y: tAkr"B-. ~G: WhWt+yviy> !y"[.m; ak'B'h; qm,[eB. yrEb.[o 84:7 `~b'(b'l.Bi
yhel{a/ hn"yzIa]h; yti_L'pit. h['m.vi tAab'c. ~yhil{a/ hw"hy> 84:9 `!AY*ciB. ~yhil{a-/ la, ha,r"yE lyIx-"+ la,
@l,a'me ^yr<cex]B; ~Ay-bAj) yKi 84:11 `^x<)yvim. ynEP. jBeh;w> ~yhi_l{a/ haer> WnNEgIm' 84:10 `hl's,( bqo[]y:
!xE ~yhila{ / hw"hy> !gEm'W vm,v, yKi 84:12 `[v;r-<( yleh\a'B. rWDmi yh;_l{a/ tybeB. @peATs.hi yTir>x;B'
`%B") x;jeBo ~d"a' yrEv.a;( tAa+b'c. hw"hy> 84:13 `~ymi(t'B. ~ykil.hol;( bAj- [n:m.yI al{ hw"+hy> !TEyI dAbk'w>
t'af'n" 85:3 `bqo)[]y: tybiv. tWbv. T'b.v; ^c<+r>a; hw"hy> t'ycir" 85:2 `rAm*z>mi xr:q-o ynEb.li x;Cen:m.l; 85:1

420

WnbeWv

`^P<)a; !Arx]me t'Abyvih/ ^t<+r"b.[-, lk' T'ps. ;a' 85:4 `hl's,( ~t'aJ'x-; lk' t'ySiKi ^M<+[; !wO[]
85:7 `rdo*w" rdol. ^P.a; %vom.Ti WnB'_ @n:a/T,( ~l'A[l.h; 85:6 `WnM'([i ^s.[;K;( rpEh'w> Wn[e_v.yI yhel{a/
85:9 `Wnl'( !T,Ti ^[]v.y<w> ^D<s+ .x; hw"hy> Wnaer>h; 85:8 `%b"-) Wxm.f.yI ^M.[;w> WnYE+x;T. bWvT' hT'a; -al{h]
`hl's( .kil. WbWvy-" la;w>) wyd"_ysix-] la,w> AM[-; la, ~Alv' rBed:y> yKi hw"hy> laeh' rBed:y-> hm; h['m.v.a,
`Wqv'(n" ~Alv'w> qd<c, WvG"+p.nI tm,a/w-< ds,x,( 85:11 `Wnce(r>a;B. dAbK' !Kov.li A[+v.yI wya'rEyli bArq' %a: 85:10
`Hl'(Wby> !TETi Wncer>a;w> bAJ+h; !TEyI hw"hy>-~G: 85:13 `@q")v.nI ~yIm:V'mi qd<c,w> xm'_c.Ti #r<a,me tm,a/ 85:12
ynI[-' yKi( ynInE+[] ^n>z>a' hw"hy>-hJe(h; dwIdl" . hL'piT. 86:1 `wym'(['P. %r<d<l. ~fey"w> %LE+h;y> wyn"p'l. qd<c, 85:14
ynINEx' 86:3 `^yl,(ae x;jeABh; yh;_l{a/ hT'a; ^D>b.[; [v;Ah ynIa" dysix'-yKi( yvip.n: hr"m.v'( 86:2 `ynIa") !Ayb.a,w>
86:5 `aF'(a, yvip.n: yn"doa] ^yl,ae yKi ^D<+b.[; vp,n< x:Mef; 86:4 `~AY*h; lK' ar"q.a, ^yl,ae yKi yn"+doa]
lAqB. hb'yviq.h;w> yti_L'piT. hw"hy> hn"yzIa]h; 86:6 `^ya,(r>q-o lk'l. ds,x-, br:w> xL's_ ;w> bAj yn"doa] hT'a-; yKi(
86:9 `^yf,([]m;K.( !yaew> yn"doa] ~yhil{a/b' ^AmK' !yae 86:8 `ynInE)[]t; yKi &'a,r"q.a, ytir"c' ~AyB. 86:7 `yt'(AnWnx]T;
hfe[ow> hT'a; lAdg"-yKi( 86:10 `^m<)v.li WdB.k;ywI) yn"+dao ] ^yn<p'l. Wwx]T;v.yIw> WaAby" t'yfi[' rv<a] ~yIAG-lK'
ha'r>yIl. ybib'l. dxey: ^T<+mia]B; %LEh;a] ^K,r>D: hw"hy> ynIrEAh 86:11 `^D<)b;l. ~yhil{a/ hT'a; tAa+l'p.nI
yl'_[' lAdG" ^D>s.x; -yKi( 86:13 `~l'(A[l. ^m.vi hd"B.k;a]w: ybi_b'l-. lk'B. yh;l{a/ yn"doa] ^)d>Aa 86:12 `^m<)v.
al{w> yvi_p.n: Wvq.Bi ~yciyrI[' td:[]w: yl;[-' Wmq") ~ydIzE ~yhil{a/ 86:14 `hY"Tix.T; lAaV.mi yvip.n: T'lC. ;hiw>
yl;ae hnEP. 86:16 `tm,(a/w< ds,x-, br:w> ~yIP;a; %r<a, !WN=x;w> ~Wxr-: lae yn"doa] hT'a;w> 86:15 `~D"g( >n<l. ^Wmf'
Wvbo+yEw> ya;n>fo War>yIw> hb'Ajl. tAa yMi[-i hfe([] 86:17 `^t<)m'a-] !b,l. h['yviAhw> ^D<+b.[;l. ^Z>[u-hn")T. ynINExw' >
bheao 87:2 `vd<q-o) yrEr>h;B. Atd"Wsy> ryvi_ rAmz>mi xr:q-o ynEb.li 87:1 `ynIT")m.x;nIw> ynIT:r>z:[] hw"hy> hT'a-; yKi(
87:4 `hl's,( ~yhil{a/h' ry[i %B"+ rB"dUm. tAdB'k.nI 87:3 `bqo)[]y: tAnK.v.mi lKomi !AY=ci yrE[]v; hw"hy>
vyai rm;a'yE !AYcil]W 87:5 `~v'-( dL;yU hz< vWK+-~[i rAcw> tv,l,p. hNEhi y['d>ylO .( lb,b'W bh;r: ryKiz>a;
87:7 `hl's,( ~v' dL;yU hz< ~yMi_[; bAtk.Bi rPos.yI hw"hy>) 87:6 `!Ay*l.[, h'n<n>Aky> aWhw> HB'-_ dL;yU vyaiw>
lyKif.m; tAN=[;l. tl;x]m-' l[; x;Cen:m.l; xr:qo ynEb.li rAmz>mi ryvi 88:1 `%B") yn:y"[.m-; lK'( ~yli_l.xoK. ~yrIv 'w>
yti_L'piT. ^yn<p'l. aAbT' 88:3 `^D<g) >n< hl'y>L:b; yTiq.[;c-' ~Ay yti_['Wvy> yhel{a/ hw"hy> 88:2 `yxi(r"z>a,h' !m"yhel.
ydEr>Ay-~[i yTib.v;x.n< 88:5 `W[yGI)hi lAav.li yY:x;w> yvi_p.n: tA[r"b. h['b.f-'( yKi( 88:4 `yti(N"rIl. ^n>z>a-' hJe(h;
~T'r>k;z> al{ rv<a] rb,q, ybek.vo ~ylil'x] AmK. yvip.x' ~ytiMeB; 88:6 `ly")a-/ !yae( rb,g<K. ytiyyIh' rAb=
^t<+m'x] hk'ms. ' yl;[' 88:8 `tAl)com.Bi ~yKiv;x]m;B. tAY=Tix.T; rAbB. ynIT;v; 88:7 `Wrz"g) >nI ^d>Y"mi hM'hew> dA[+
88:10 `acea
( e al{w> aluK' Aml'_ tAb[eAt ynIT:v; yNIM<mi y[;D"yUm. T'q.x;r>hi 88:9 `hl'S,( t'yNI[i ^yr<B'v.m-i lk'w>
al,P-,_ hf,[]T; ~ytiMel;h] 88:11 `yP'(k; ^yl,ae yTixJ. ;vi ~Ay=-lk'B. hw"hy> ^ytiar"q. ynI[o yNImi hb'a]d" ynIy[e
[d:W"yIh] 88:13 `!AD)b;a]B' ^t.n"Wm)a/ ^D<s+ .x; rb,Q<B; rP:s uy>h; 88:12 `hl'S,( ^WdAy WmWqy" ~yaip'r-> ~ai
`&'m<)D>q;t. ytiL'piT.( rq,Bob;W yTi[.W:+vi hw"hy> ^yl,ae ynIa]w: 88:14 `hY")vin> #r<a,B. ^t.q'd>ciw> ^a<+l.Pi %v,xoB;
`hn"Wp)a' ^ym,ae ytiaf'n" r[;NO=mi [:AgE w> ynIa] ynI[' 88:16 `yNIM<)mi ^yn<P' ryTis .T; yvi_p.n: xn:z>Ti hw"hy> hm'l' 88:15
88:19 `dx;y") yl;[' WpyQIhi ~AY=h;-lK' ~yIM;k; ynIWBs; 88:18 `ynItU)WtM.ci ^yt,W[Bi ^yn<+Arx] Wrb.[' yl;[' 88:17
~l'A[ hw"hy> ydEs.x;( 89:2 `yxi(r"z>a,h'( !t"yael. lyKif.m; 89:1 `%v")x.m; y[;D"yUm>) [:rE_w" bheao yNIM,mi T'q.x;r>hi
!kIT' ~yImv; ' hn<+B'yI ds,x, ~l'A[ yTir>m;a-' yKi( 89:3 `ypi(B. ^t.n"Wma/ [:ydIAa rdow" rdol. hr"yvi_a'
^[<+r>z: !ykia' ~l'A[-d[; 89:5 `yDI(b.[; dwId"l. yTi[.B;v.nI yrI+yxib.li tyrIb. yTi(r:K' 89:4 `~h,(b' ^t.n"Wma/
89:7 `~yvi(doq. lh;q.Bi ^t.n"Wm)a/ @a; hw"+hy> ^a]l.Pi ~yIm:v' WdAyw> 89:6 `hl's,( ^as] .Ki rAdw-" rdol. ytiynIb'W
hB'_r: ~yvidoq-. dAsB. #r"[]n: lae 89:8 `~yliae ynEbB. i hw"hyl; hm,d>yI hw"+hyl; %ro []y: qx;V;b; ymi yKi
89:10 `^yt,(Abybis. ^t.n"Wm)a/w< Hy"+ !ysix] ^Amk'( ymi( tAab'c. yhela{ / hw"hy> 89:9 `wyb'(ybis.-lK'-l[; ar"Anw>
[;Arz>Bi bh;r"_ ll'x'k, t'aKidI hT'a; 89:11 `~xe(B.v;t. hT'a; wyL'g: aAfB. ~Y"+h; tWagEB. lveAm hT'a;
!ymiy"w> !Apc' 89:13 `~T'(ds> ;y> hT'a; Ha'l{m.W lbeTe #r<a'_ ^l-. @a; ~yIm;v' ^l. 89:12 `^yb,(y>Aa T'rZ. :Pi ^Z>[u
`^n<)ymiy> ~WrT' ^d>y" z[oT' hr"_WbG>-~[i [:Arz> ^l. 89:14 `WnNE)r:y> ^m.viB. !Amr>x,w> rAbT' ~t'_ar"b. hT'a;
hw"hy> h['_Wrt. y[ed>Ay ~['h' yrEv.a; 89:16 `^yn<)p' WmD>q;y>) tm,a/w< ds,x, ^a<s+ .Ki !Akm. jP'v.miW qd<c, 89:15
85:5

421

hT'a'_ AmZ"[u tr<a,p.t-i yKi( 89:18 `WmWr)y" ^t.q'd>cib.W ~AY=h;-lK' !WlygIy> ^m.viB. 89:17 `!Wk)Leh;y> ^yn<P-' rAaB.(
za' 89:20 `WnKe(l.m; laer"f.yI vAdq.liw> WnNEg+ Im") hw"hyl;( yKi 89:19 `WnnE)r>q; ~WrT' ~yrIT' ^n>cor>biW
dwID" ytiac'm' 89:21 `~['(me rWxb' ytiAmyrIh] rAB=GI-l[; rz<[e ytiyWIvi rm,aTow: ^yd<ysix]l;( !Azx'b.-T'r( >B:DI
byEAa aViy-: al{) 89:23 `WNc,(M.a;t. y[iArz>-@a; AM+[i !AKTi ydIy" rv<a] 89:22 `wyTi(x.v;m. yvid>q' !m,v,B. yDI_b.[;
AM+[i yDIs .x;w> ytin"Wma,(w<) 89:25 `@AG*a, wya'n>f;m.W wyr"_c' wyn"P'mi ytiATk;w> 89:24 `WNN<)[;y> al{ hl'w>[-; !b,W AB+
yliae hT'a'_ ybia' ynIaer"q.yI aWh 89:27 `An*ymiy> tArhN' >b;W Ad+y" ~Y"b; yTim.f;w> 89:26 `An*r>q; ~WrT' ymiv.biW
-rAmv.a, ~l'A[l. 89:29 `#r<a'-( ykel.m;l. !Ayl.[, WhnE+T.a, rAkB. ynIa' -@a; 89:28 `yti(['Wvy> rWcw>
89:31 `~yIm")v' ymeyKi Aas.kiw> A[=r>z: d[;l' yTim.f;w> 89:30 `Al* tn<m<a/n< ytiyrIb.W yDI_s.x; Al-rm'v.a,
89:33 `Wrmo*v.yI al{ yt;wOc.miW WlLe_x;y> yt;Qoxu-~ai 89:32 `!Wk)leyE al{ yj;P'v.mib.W yti_r"AT wyn"b' Wbz>[;y:) ~ai
89:35 `yti(n"Wma/B, rQev;a] al{)w> AM=[ime( rypia-' al{) yDIs.x;w> 89:34 `~n")wO[] ~y[ig "n>biW ~['_v.Pi jb,veb. yTid>q;p'W
89:37 `bZE)k;a] dwId"l. ~ai( yvi_d>q'b. yTi[.B;v.nI tx;a; 89:36 `hN<)v;a] al{ yt;p'f. ac'AmW yti_yrIB. lLex;a-] al{
89:39 `hl's,( !m"a/n< qx;V;B; d[ew> ~l'_A[ !AKyI x:rEy"K. 89:38 `yDI(g>n< vm,V,k; Aas.kiw> hy<+h.yI ~l'A[l. A[r>z:
89:41 `Ar*z>nI #r<a'l' T'l.L;xi ^D<+b.[; tyrIB. hT'r>a;nE 89:40 `^x<)yvim. ~[i T'r>B;[;t.hi sa'_m.Tiw: T'x.n:z" hT'a;w>
89:43 `wyn"kev.li hP'r>x, hy"h' %r<d"_ yrEb.[o lK' WhSuv; 89:42 `hT'xim. wyr"c'b.mi T'm.f; wyt'_rodEG-> lk' T'c.r:P'
`hm'(x'l.MiB; Atmoyqeh] al{w> AB=r>x; rWc byviT' -@a; 89:44 `wyb'(y>Aa-lK' T'x.m;f.hi wyr"_c' !ymiy> t'AmyrIh]
hv'WB wyl'[' t'yji[/h,( wym'_Wl[] ymey> T'rc> ;q.hi 89:46 `hT'r.G:)mi #r<a'l' Aas.kiw> Ar=h'J.mi T'B;v.hi 89:45
dl,x-'_ hm, ynIa-] rk'z> 89:48 `^t<)m'x] vae- AmK. r[:b.Ti xc;n<+l' rtES 'Ti hw"hy> hm'- d[; 89:47 `hl's,(
lAav-. dY:mi Avp.n: jLem;y> tw<M-"+ ha,r>yI al{w> hy<x.yI ) rb,g< ymi 89:49 `~d"(a-' ynEB-. lk' t'ar"B' aw>V-' hm;-l[;
tP;r>x, yn"doa] rkoz> 89:51 `^t<)n"Wma/B, dwId"l. T'[.B;v.nI yn"+doa] ~ynIvoarIh' ^yd<s'x] hYEa; 89:50 `hl's,(
tAbQ.[i Wpr>xe rv<a] hw"+hy> ^yb,y>Aa Wpr>xe rv<a] 89:52 `~yMi([; ~yBir-: lK' yqiyxeb. ytiaef. ^yd<_b'[]
!A[m' yn"doa] ~yhila{ /h-' vyai( hv,mol. hL'piT. 90:1 `!mE)a'w> !mEa' ~l'A[l. hw"hy> %WrB' 89:53 `^x<)yvim.
~l'A[-d[; ~l'A[meW lbe_tew> #r<a, lle(AxT.w: WdL'yU ~yrIh' ~r<j,B. 90:2 `rdo*w" rdoB. WnL' t'yyIh' hT'a;
~AyK. ^yn<y[eB.( ~ynIv' @l,a, yKi 90:4 `~d"(a-' ynEb. WbWv rm,aTow: aK'_D-: d[; vAna/ bveT' 90:3 `lae( hT'a;
rq,BoB; 90:6 `@l{*x]y: rycix'K, rq,BoB; Wy=h.yI hn"ve ~T'm.r:z> 90:5 `hl'y>L")b; hr"Wmv.a;w> rbo=[]y: yKi lAmt.a,
hT'v; T'v; 90:8 `Wnl.h'(b.nI ^t.m'x]b;W ^P<+a;b. Wnylik-' yKi( 90:7 `vbe(y"w> lleAmy> br<[,l' @l"+x'w> #yciy"
`hg<h-<) Amk. WnynEv' WnyLiKi ^t<+r"b.[,b. WnP' Wnymey" -lk' yKi 90:9 `^yn<)P' rAam.li Wnmelu[] ^D<g+ >n<l. WnytenOwO[]
vyxi zg"- yKi !w<a"+w" lm'[' ~B'h.r"w> hn"v' ~ynIAmv. troWbg>Bi ~aiw> hn" v' ~y[ib.vi ~h,b' WnyteAnv.-yme(y> 90:10
bb;l. abin"w> [d:_Ah !KE Wnymey" tAnm.li 90:12 `^t<)r"b.[, ^t.a'r>yIk.W ^P<+a; z[o [:dEAy-ymi( 90:11 `hp'[u(N"w:
hn"N >r:n>W ^D<+s.x; rq,Bob; Wn[eB.f; 90:14 `^yd<(b'[-] l[; ~xeN "hiw> yt'_m-' d[; hw"hy> hb'Wv 90:13 `hm'(k.x'
^yd<b'[-] la, ha,r"yE 90:16 `h['(r" Wnyair" tAnv. Wnt'_yNI[i tAmyKi WnxeM.f; 90:15 `Wnyme(y-" lk'B. hx'm.f.nIw>
Wnyle_[' hn"n>AK WnydEy" hfe[]m;W Wnyle[' Wnyhel{a/ yn"doa] ~[;nO yhiywI 90:17 `~h,(ynEB-. l[; ^r>d"h]w: ^l<+[\p'
ysix.m; hw"hyl;( rm;ao 91:2 `!n")Alt.yI yD:v; lceB. !Ay=l.[, rt,seB. bveyO 91:1 `WhnE)n>AK WnydEy" hfe[]m;W
%s,y" Atr"b.a,B. 91:4 `tAW*h; rb,D<mi vWqy" xP;mi ^l.yCi(y: aWh yKi 91:3 `AB*-xj;b.a, yh;l{a/ yti_d"Wcm.W
91:6 `~m'(Ay @W[y" #xeme hl'y>l"+ dx;P;mi ar"yti-al{ 91:5 `AT*mia] hr"xs
e ow>) hN"ci hs,_x.T, wyp'n"K-. tx;t;(w> %l'
al{ ^yl,ae ^n<+ymiymi hb'b'r>W @l,a, ^D>Cimi lPoyI 91:7 `~yIr")h\c' dWvy" bj,Q,mi %l{=h]y: lp,aoB' rb,D<mi
T'm.f; !Ayl.[, ysi_x.m; hw"hy> hT'a-; yKi( 91:9 `ha,(r>Ti ~y[iv'r> tm;Luviw> jyBi_t; ^yn<y[eB. qr: 91:8 `vG")yI
^r>m'v.li %L"-+ hW<c;y> wyk'a'l.m; yKi 91:11 `^l<)h\a'B. br:q.y-I al{ [g:nw< > h['_r" ^yl,ae hN<aut.-al{) 91:10 `^n<)A[m.
smor>Ti %ro=d>Ti !t,p,w" lx;v-; l[; 91:13 `^l<g) >r: !b,a,B' @GOT-i !P, ^n>Wa+F'yI ~yIP:K-; l[; 91:12 `^yk,(r"D-> lk'B.
WhnE[/a,w>) ynIaer"q.yI 91:15 `ymi(v. [d:y-" yKi( WhbeG>f;a] Whje_L.p;a]w: qv;x' ybi yKi 91:14 `!yNI)t;w> rypiK.
rAmz>mi 92:1 `yti(['WvyBi( Whaer>a;w> Wh[e_yBif.a; ~ymiy" %r<ao 91:16 `WhdE(B.k;a]w:) WhceL.x;a] hr"_c'b. ykinOa-' AM)[i
^D<s+ .(x; rq,BoB; dyGIh;l. 92:3 `!Ay*l.[, ^m.vil. rMEz:l.W hw"+hyl; tAdhol. bAj 92:2 `tB'(V;h; ~Ayl. ryvi
^l<+[\p'B. hw"hy> ynIT:x.M;fi yKi 92:5 `rAN*kiB. !AyG"hi yle[] lb,n-"+ yle[]w: rAf['-yle[] 92:4 `tAl)yLeB; ^t.n"Wm)a/w<

422

[d"_yE al{ r[;B; -vyai( 92:7 `^yt,(bov.x.m; Wqm.[' daom. hw"+hy> ^yf,[]m; Wld>G-" hm; 92:6 `!NE)r:a] ^yd<y" yfe[]m;B.(
~d"m.V'(hil. !w<a"+ yle[]P-o lK' WcyciY"w: bf,[e AmK. ~y[iv'r> x:rop.Bi 92:8 `tazO-* ta, !ybiy-" al{ lysik.W
Wdbe_ayO ^yb,y>ao hNEh-i yKi( hw"hy>) ^yb,y>ao hNEhi yKi 92:10 `hw")hy> ~l'[ol. ~Arm' hT'a;w> 92:9 `d[;-( ydE[]
yr"WvB. ynIy[e jBeT;w: 92:12 `!n")[]r: !m,v,B. ytiL{B; ynI+r>q; ~yaer>Ki ~r<T'w: 92:11 `!w<a") yle[]P-o lK' Wdr>P't.yI
92:14 `hG<)f.yI !Anb'L.B; zr<a,K. xr"_p.yI rm"T'K; qyDIc; 92:13 `yn")z>a' hn"[.m;v.Ti ~y[irEm. yl;[' ~ymiQ'B;
`Wy*h.yI ~yNIn:[]r:(w> ~ynIveD> hb'_yfeB. !WbWny> dA[ 92:15 `WxyrI)p.y: Wnyhel{a/ tArc.x;B. hw"+hy> tybeB. ~yliWtv.
vbel' vbel' tWaGE %l'm' hw"hy> 93:1 `AB* ht'l'w>[; ht'l'[o -al{w>) yrIWc hw"+hy> rv"y-" yKi( dyGIh;l. 92:16
Waf.n" 93:3 `hT'a(' ~l'A[me( za'_me ^as] .Ki !Akn" 93:2 `jAM)T-i lB; lbeTe !AKT-i @a; rZ"+a;t.hi z[o hw"hy>
~yrIyDIa; ~yBir: ~yIm: tAlQomi 93:4 `~y")k.D" tArh'n> Waf.yI ~l'_Aq tArh'n> Waf.n" hw"hy>) tArh'n>
%r<aol. hw"hy> vd<q-o+ hw"a]n: ^t.ybel. daom. Wnm.a,n< ^yt,do[e( 93:5 `hw")hy> ~ArM'B; ryDIa; ~y"-+ yrEB.v.mi
`~yai(G-E l[; lWmG> bveh' #r<a'_h' jpevo afeN"hi 94:2 `[y:pI)Ah tAmq'n> lae hw"+hy> tAmq'n-> lae 94:1 `~ymi(y"
yle[]P-o lK' WrM.a;t.y)I qt'_[' WrB.d:y> W[yBiy: 94:4 `Wzl{)[]y: ~y[iv'r> yt;m-' d[; hw"+hy> ~y[iv'r> yt;m-' d[; 94:3
Wrm.aYOw: 94:7 `WxCe(r:y> ~ymiAtywI) Wgro+h]y: rgEw> hn"m'l.a; 94:6 `WN*[;y> ^t.l'x]n:w>) Wa+K.d:y> hw"hy> ^M.[; 94:5 `!w<a")
[j;(nOh] 94:9 `WlyKi(f.T; yt;m' ~yliysik.W ~['_B' ~yrI[]Bo WnyBi 94:8 `bqo)[]y: yhel{a/ !ybiy-" al{w> HY"-+ ha,r>yI al{
`t[;D"( ~d"a' dMel;m.h;( x:yki_Ay al{h] ~yIAG rsEyOh] 94:10 `jyBi(y: al{h] !yI[; rcE)y-O ~ai( [m'_v.yI al{h] !z<ao
^t.r"ATmiW HY"+ WNr<S .y:T-. rv,a] rb,G<h; yrEv.a; 94:12 `lb,h'( hM'h-e yKi ~d"_a' tAbv.x.m; [:dEyO hw"hy>) 94:11
AM=[; hw"hy> vJoy-I al{ yKi 94:14 `tx;v'( [v'r"l' hr<K'yI d[; [r"_ ymeymi Al jyqIv.h;l. 94:13 `WNd<(M.l;t.
yli ~Wqy"-ymi( 94:16 `ble-( yrEv.yI-lK' wyr"x]a;w> jP'_v.mi bWvy" qd<c, -d[;-yKi( 94:15 `bzO*[]y: al{ Atl'x]n:w>
hm'Wd hn"k.v'( j[;m.Ki yLi_ ht'r"z>[, hw"hy> yleWl 94:17 `!w<a") yle[]P-o ~[i yli bCey:t.y-I ymi( ~y[i_rEm-. ~[i
^ym,Wxn>T; yBi_r>qiB. yP;[;r>f; broB. 94:19 `ynIdE)[s' .yI hw"hy> ^Ds> .x; ylig_ >r: hj'm' yTir>m;a' -~ai 94:18 `yvi(p.n:
~d"w> qyDI_c; vp,n-< l[; WDAgy" 94:21 `qxo-) yle[] lm'[' rcEyO tAW=h; aSeKi ^r>b.x'y>h: ) 94:20 `yvi(p.n: W[v.[;v;y>)
~n"Aa-ta, ~h,yle[] bv,Y"w: 94:23 `ysi(x.m; rWcl. yh;l{awE bG"+f.mil. yli hw"hy> yhiy>w: 94:22 `W[yvi(r>y: yqIn"
95:2 `Wn[e(v.yI rWcl. h['yrIn" hw"+hyl; hn"N >r:n> Wkl. 95:1 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> ~teymic.y: ~te_ymic.y: ~t'['r"b.W
`~yhi(l{a-/ lK'-l[; lAdG" %l,m,W hw"+hy> lAdG" lae yKi 95:3 `Al* [:(yrIn" tArmiz>Bi hd"_AtB. wyn"p' hm'D>q;n>
wyd"y" tv,B,y:w> Whf'_[' aWhw> ~Y"h; Al-rv,a] 95:5 `Al* ~yrIh' tAp[]Atw> #r<a-'_ yrEq.x.m, Ady"B. rv<a] 95:4
~[; Wnx.n:a]w: Wnyhel{a/ aWh yKi 95:7 `Wnfe([o hw"hy>-ynEp.li( hk'r>b.nI h['r"_k.nIw> hw<x]T;v.nI WaBo 95:6 `Wrc")y"
hS'm; ~AyK. hb'_yrIm.Ki ~k,b.b;l. Wvq.T-; la; 95:8 `W[m'(v.ti AlqoB-. ~ai( ~AYh; Ad+y" !acow> Aty[ir>m;
rAdB. jWqa' hn"v' ~y[iBr' >a; 95:10 `yli[\p' War-" ~G: ynIWnx'B. ~k,_yteAba] ynIWSnI rv<a] 95:9 `rB")d>MiB;
!Waboy-> ~ai yPi_a;b. yTi[.B;v.n-I rv,a] 95:11 `yk'(r"d> W[d>y-" al{ ~hew> ~he_ bb'le y[eTo ~[; rm;aow"
Am+v. Wkr]B' hw"hyl; Wryvi 96:2 `#r<a'(h-' lK' hw"hyl; Wryvi vd"_x' ryvi hw"hyl; Wryvi 96:1 `yti(x'Wnm.-la,
hw"hy> lAdg" yKi 96:4 `wyt'(Aal.p.nI ~yMi[;h-'( lk'B. Ad+AbK. ~yIAGb; WrPs. ; 96:3 `At*['Wvy> ~Ayl.-~AY*mi WrF.B;
~yIm:v' hw"hyw:) ~yli_ylia/ ~yMi[;h' yhel{a-/ lK' yKi 96:5 `~yhi(l{a-/ lK'-l[; aWh ar"An dao+m. lL'hum.W
Wbh' ~yMi_[; tAxP.v.mi hw"hyl; Wbh' 96:7 `Av*D"q.miB. tr<a,p.tiw> z[o wyn"+p'l. rd"h'w-> dAh 96:6 `hf'(['
Wwx]T;v.hi 96:9 `wyt'(Arc.x;l. WaboW hx'n>m-i Wa)f. Am+v. dAbK. hw"hyl; Wbh' 96:8 `z[o)w" dAbK' hw"hyl;
lbeTe !AKT-i @a; %l'm' hw"hy> ~yIAGb; Wrm.ai 96:10 `#r<a'(h-' lK' wyn"P'mi Wlyxi vd<q-o+ tr:d>h;B. hw"hyl;
96:12 `Aa*l{m.W ~Y"h; ~[;r.yI) #r<a'_h' lgEt'w> ~yIm;V'h; Wxm.f.yI 96:11 `~yrI)v'ymeB. ~yMi[; !ydIy" jAM+Ti lB;
jPov.li ab' yKi ab' yKi hw"hy> ynEp.li 96:13 `r[;y"-) yce[]-lK' WnN>r:y> za' AB+-rv,a-] lk'w> yd:f' zl{[]y:
`~yBi(r: ~yYIai Wxm.f.yI #r<a'_h' lgET' %l'm' hw"hy> 97:1 `At*n"Wma/B, ~yMi[;w> qd<c,_B. lbeT-e jPo)v.yI #r<a'h'
97:4 `wyr"(c' bybis
' jhel;t.W %lE+Te wyn"p'l. vae 97:3 `Aa*s.Ki !Akm. jP'v.miW qd<c, wyb'_ybis. lp,r"[]w: !n"[' 97:2
!Ada] ynEp.Limi hw"+hy> ynEp.Limi WSm;n" gn:ADK; ~yrIh' 97:5 `#r<a'(h' lxeT'w: ht'a]r" lbe_Te wyq"r"b. Wryaihe
ls,p, ydEb.[-o lK' WvboyE 97:7 `Ad*AbK. ~yMi[;h-' lk' War"w> Aq+d>ci ~yIm:V'h; WdyGIhi 97:6 `#r<a'(h-' lK'
tAnB. hn"lg. ET'w: !AYci xm;f.Tiw: h['m.v' 97:8 `~yhi(l{a-/ lK' Al-Wwx]T;v.hi ~yli_ylia/B' ~ylil.h;t.Mi(h;

423

t'yle[]n: daom. #r<a'_h-' lK'-l[; !Ayl.[, hw"hy> hT'a-; yKi( 97:9 `hw")hy> ^yj,P'v.mi ![;m;l. hd"_Why>
rAa 97:11 `~le(yCiy: ~y[iv'r> dY:mi wyd"_ysix] tAvp.n: rmevo [r" Wan>fi hw"hy> ybeh]ao 97:10 `~yhi(l{a-/ lK'-l[;
rAmz>mi 98:1 `Av*d>q' rk,zEl. WdAhw> hw"+hyB;( ~yqiyDIc; Wxm.fi 97:12 `hx'(m.fi ble- yrEv.yIl.W qyDIC_ ;l; [;rUz"
hw"hy> [:ydIAh 98:2 `Av*d>q' [;Arz>W Anymiy> AL-h['yvi(Ah hf'_[' tAal'p.n-I yKi( vd"x' ryvi hw"hyl;( Wryvi
War" laerf" .yI tybel. Atn"Wma/(w<) ADs.x; rk:z" 98:3 `At*q'd>ci hL'GI ~yIAGh; ynEy[el. At+['Wvy>
WrM.z: 98:5 `WrME)z:w> WnN>r:w> Wxc.Pi #r<a'_h-' lK' hw"hyl;( W[yrIh' 98:4 `Wnyhe(l{a/ t[;Wvy> tae #r<a'-_ ysep.a-; lk'
98:7 `hw")hy> %l,Mh
, ; ynEp.li W[yrIh' rp"+Av lAqw> tArc.cox]B; 98:6 `hr"(m.zI lAqw> rANkiB. rAN=kiB. hw"hyl;
hw"hy>-ynEp>)li( 98:9 `WnNE)r:y> ~yrIh' dx;y: @k"-+ Wax]m.yI tArh'n> 98:8 `Hb'( ybev.yOw> lbeTe Aa+l{m.W ~Y"h; ~[;r>yI
bveyO ~yMi_[; WzG>r>yI %l'm' hw"hy> 99:1 `~yrI)v'ymeB. ~yMi[;w> qd<c,_B. lbeT-e jPo)v.yI #r<a'h' jPov.li ab' yKi
lAdG" ^m.vi WdAy 99:3 `~yMi([;h-'( lK'-l[; aWh ~r"w> lAd+G" !AYciB. hw"hy> 99:2 `#r<a'(h' jWnT' ~ybiWrK.
bqo[]y:B. hq'dc" .W jP'v.mi ~yrI+v'yme T'n>n:AK hT'a; bhea' jP'v.mi %l,m, z[ow> 99:4 `aWh) vAdq' ar"Anw>
!roh]a;w> hv,mo 99:6 `aWh) vAdq' wyl'g >r: ~doh]l; Wwx]T;v.hiw> ) Wnyhel{a/ hw"hy> Wmm.Ar) 99:5 `t'yfi([' hT'a;
~h,_ylea] rBEd:y> !n"[' dWM[;B. 99:7 `~nE)[]y: aWhw> hw"hy>-la, ~yarIqo Am+v. yaer>qoB. laeWmv.W wyn"h]koB.(
~qenOw> ~h,_l' t'yyIh' afenO lae ~t'ynI[] hT'a; Wnyhel{a/ hw"hy> 99:8 `Aml'-( !t;n") qxow> wyt'do[e Wrm.v'
100:1 `Wnyhe(l{a/ hw"hy> vAdq' yKi( Av+d>q' rh:l. Wwx]T;v.hi(w> Wnyhel{a/ hw"hy> Wmm.Ar) 99:9 `~t'(Alyli[-] l[;
`hn")n"r>Bi wyn"p'l. WaBo hx'_m.fiB. hw"hy>-ta, Wdb.[i 100:2 `#r<a'(h-' lK' hw"hyl; W[yrIh' hd"_Atl. rAmz>mi
WaBo 100:4 `At*y[ir>m; !acow> AM[; Wnx.n:+a] Alw> al{w> Wnf'['-aWh) ~yhila{ / aWh hw"hy>-yKi( W[D> 100:3
AD=s.x; ~l'A[l. hA'hy> bAj-yKi 100:5 `Am*v. Wkr]B' Al- WdAh) hL'_hit.Bi wyt'rocex] hd"AtB. wyr"['v.
101:2 `hr"Me(z:a] hw"hy> ^l. hr"yvi_a' jP'v.miW-ds,x,( rAmz>mi dwId"l. 101:1 `At*n"Wma/ rdow" rDo d[;w>
tyvia'-al{) 101:3 `yti(yBe br<q<B. ybib'l-. ~t'B. %LEh;t.a, yl'_ae aAbT' yt;m' ~ymiT' %r<dB< . hl'yKif.a;
al{ [r" yNIM<+mi rWsy" vQe[i bb'le 101:4 `yBi( qB;d>yI al{ ytianE+f' ~yjis e-hfo)[] l[;Y"lBi .-rb;D>( yn:y[e dg<nl< .
al{ Atao bb'_le bx;r>W ~yIn:y[e-Hb;G>) tymic.a; AtAa Wh[erE rt,Seb; ynIv.l'm. ynIv.Alm. 101:5 `[d"(ae
bveyE-al{) 101:7 `ynItE)r>v'y> aWh ~ymi_T' %r<d<B. %leho ydIM[' i tb,vl, ' #r<a-, ynEm.a,n<)B. yn:y[e 101:6 `lk'(Wa
tymic.a; ~yrIq'B.l; 101:8 `yn")y[e dg<n<l. !AKy-I al{) ~yrI+q'v. rbEDo hY"mri > hfe[o ytiyBe br<q<B.
hw"hy> ynEp.liw> @jo=[]y:-yki( ynI['l. hL'piT. 102:1 `!w<a") yle[]P-o lK' hw"hy>-ry[ime( tyrIk.h;l. #r<a-'_ y[ev.r-I lK'
~AyB. yNIM,mi ^yn<P' rTes.T-; la; 102:3 `aAb)t' ^yl,ae yti['w>v;w> yti_L'pit. h['m.vi hw"hy> 102:2 `Ax*yfi %Pov.yI
dqE- AmK. yt;Amc.[;w> ym'_y" !v"['b. Wlk-' yKi( 102:4 `ynInE)[] rhEm; ar"q.a, ~AyB. ^n<+z>a' yl;a-e hJe(h; yli rc;
ymic.[; hq"b.D" yti_x'n>a; lAQmi 102:6 `ymi(x.l; lkoa]me yTix.k;v-' yKi( yBi_li vb;YIw: bf,[ek' -hK'(Wh 102:5 `Wrx")nI
ddEAB rAPciK. hy<+h.a,(w" yTid>q:v' 102:8 `tAb)r"x\ sAkK. ytiyyIh' rB"+d>mi ta;q.li ytiymiD" 102:7 `yrI)f'b.li
yw:Quviw> yTil.k'_a' ~x,L,K; rp,ae -yKi 102:10 `W[B'(v.nI yBi yl;l'Ahm. yb'_y>Aa ynIWpr>xe ~AYh;-lK' 102:9 `gG"-) l[;
ynIa]w: yWj+n" lceK. ym;y" 102:12 `ynIkE)yliv.T;w: ynIt;af'n> yKi ^P<+c.qiw> ^m.[;z-:) ynE)P.mi 102:11 `yTik.s'(m' ykib.Bi
!AY=ci ~xer:T. ~Wqt' hT'a; 102:14 `rdo*w" rdol. ^r>k.zIw> bve_Te ~l'A[l. hw"hy> hT'a;w> 102:13 `vb'(yai bf,[eK'
War>yyI)w> 102:16 `WnnE)xoy> Hr"p'[-] ta,w>) h'yn<+b'a-] ta, ^yd<b'[] Wcr-" yKi( 102:15 `d[e(Am ab'- yKi Hn"n>x<)l. t[e- yKi
`Ad*Abk.Bi ha'r>nI !AY=ci hw"hy> hn"b-' yKi( 102:17 `^d<)AbK.-ta, #r<a'h' ykel.m-; lk'w>) hw"+hy> ~ve- ta, ~yIAg
~[;w> !Ar+x]a; rAdl. tazO bt,K'Ti 102:19 `~t'(L'piT-. ta, hz"b-' al{)w> r["+r>[;h' tL;piT-. la, hn"P' 102:18
[:mov.li 102:21 `jyBi(hi #r<a-, la, ~yIm:V'mi hw"hy> Av=d>q' ~ArM.mi @yqiv.hi -yKi( 102:20 `Hy")-lL,h;y> ar"b.nI
102:23 `~Il'(v'WryBi AtL'hit.W hw"+hy> ~ve !AYciB. rPEs
;l. 102:22 `ht'(Wmt. ynEB. x:Tep;l. rysi_a' tq:n>a,
102:25 `ym'(y" rC:qi yxiKo AxKo %r<D<b; hN"[i 102:24 `hw")hy>-ta, dbo[]l; tAkl'm.m;W wD"_x.y: ~yMi[; #beQ'hiB.
hfe[]m;W T'ds> ;_y" #r<a'h' ~ynIp'l. 102:26 `^yt,(Anv. ~yrIAD rAdB. ym'_y" ycix]B; ynIle[]T; -la;( yliae rm;ao
`Wpl{)x]y:w> ~peylix]T; vWbL.K; Wl+b.yI dg<B<K; ~L'kuw> dmo[]t; hT'a;w> WdbeayO hM'he 102:27 `~yIm")v' ^yd<y"
dwId"l. 103:1 `!AK)yI ^yn<p'l. ~['r>z:w> WnAK+v.yI ^yd<b'[-] ynE)B. 102:29 `WMT'(yI al{ ^yt,Anv.W aWh+-hT'a;w> 102:28
yxiK.v.T-i la;w> hw"+hy>-ta, yvip.n: ykir]B' 103:2 `Av*d>q' ~ve- ta, yb;r"q-. lk'w> hw"+hy>-ta, yvip.n: ykir]B'

424

ykiy>Y"+x; tx;V;mi laeAGh; 103:4 `ykiy>a")lux]T-; lk'l. aperoh' ykinE+wO[-] lk'l. x;lSe oh; 103:3 `wyl'(WmG>-lK'
hfe[o 103:6 `ykiy>r")W[n> rv,N<K; vDEx;t.Ti %yE+d>[, bAJB; [y:BIf.M;h; 103:5 `~ymi(x]r:w> ds,x, ykirJE .[;m.h(;
103:8 `wyt'Al)yli[] laer"f.yI ynEb.li hv,_mol. wyk'r"D> [:ydIAy 103:7 `~yqI)Wv[]-lk'l. ~yjiP'v.miW hw"+hy> tAqd"c.
al{ 103:10 `rAJ*yI ~l'A[l. al{w> byrI+y" xc;n<l-' al{) 103:9 `ds,x-'( br:w> ~yIP:a; %r<a, hw"+hy> !WNx;w> ~Wxr:
ADs.x; rb:G" #r<a'_h-' l[; ~yIm;v' H:bgo >ki yKi 103:11 `Wnyle([' lm;G" WnytenOwO[]k; al{w> Wnl'_ hf'[' Wnyaej'x]k;
~ynI+B-' l[; ba' ~xer:K. 103:13 `Wny[e(v'P-. ta, WNM,mi qyxir>hI) br"_[]M;(mi( xr"z>mi qxor>Ki 103:12 `wya'(rEy-> l[;
wym'_y" rycix'K, vAna/ 103:15 `Wnx.na") ] rp"[-' yKi rWkz" WnrE_c.yI [d:y" aWh-yKi 103:14 `wya'(rEy-> l[; hw"hy> ~x;rI
ds,x,w> 103:17 `Am*Aqm. dA[ WNr<yKiy-: al{w> WNn<+yaew> AB-hr"b.['( x:Wr yKi 103:16 `#yci(y" !KE hd<F 'h; #yciK.
wyd"Qupi yrEk.zOl.W At+yrIb. yrEm.vol. 103:18 `~ynI)b' ynEb.li Atq'd>ciw> wya'_rEy-> l[; ~l'A[-d[;w> ~l'A[me hw"hy>
wyk'al' .m; hw"hy> Wkr]B' 103:20 `hl'v'(m' lKoB; AtWkl.m;W Aa+s.Ki !ykihe ~yIm;V'B; hw"hy>) 103:19 `~t'(Af[]l;
`An*Acr> yfe[o wyt'r>v'm. wya'_b'c-. lK' hw"hy> Wkr]B' 103:21 `Ar*b'D> lAqB. [:mov.li Ar+b'd> yfe[o x:ko yrEBoGI
yvip.n: ykir]B' 104:1 `hw")hy>-ta, yvip.n: ykir]B' AT+l.v;m.m, tAmqom-. lk'B. wyf'[]m-; lK'( hw"hy> Wkr]B' 103:22
~yIm;v' hj,An hm'_lF. ;K; rAa-hj,[o) 104:2 `T'v.b'(l' rd"h'w> dAh dao+M. T'l.d:G" yh;l{a/ hw"hy> hw"hy>-ta,
hf,[o 104:4 `x:Wr)-ypen>K-; l[; %Leh;m.h(; Ab+Wkr> ~ybi[-' ~F'h; wyt'AYli[] ~yIM;b; hr<(q'm.h; 104:3 `h['(yrIy>K;
104:6 `d[,(w" ~l'A[ jAMTi lB; h'yn<+Akm.-l[; #r<a, -ds;y") 104:5 `jhe(l{ vae wyt'rv> 'm. tAx+Wr wyk'a'l.m;
104:8 `!Wz*pex'yE ^m.[;r(: lAq-!mi !Ws+Wny> ^t.r"[]G: !mi 104:7 `~yIm-") Wdm.[;y:) ~yrIh-' l[; At+ySiKi vWbL.K; ~AhT.
!WbWvy>-lB; !Wr+bo[]y:-lB; T'm.f; -lWbG>) 104:9 `~h,(l' T'ds> ;y" hz< ~Aqm-. la, tA[+q'b. Wdr>yE ~yrIh' Wl[]y:
yd"_f' Aty>x-; lK' Wqv.y: 104:11 `!Wk)Leh;y> ~yrIh' !yBe ~yli_xN' >B; ~ynIy"[.m; x;Lev;m.h;( 104:10 `#r<a'(h' tASk;l.
hq<v.m; 104:13 `lAq)-WnT.yI ~yIap'[\ !yBemi !AK+v.yI ~yIm:V'h-; @A[ ~h,yle[] 104:12 `~a'(m'c. ~yair"p. WrB.v.yI
td:bo[]l; bf,[ew> hm'heB.l; rycix' x:ymic.m; 104:14 `#r<a'(h' [B;f.Ti ^yf,[]m; yrIP.mi wyt'_AYli[]me ~yrIh'
~x,l,w> !m,V'_mi ~ynIP' lyhic.h;l. vAna-/ bb;l.( xM;f;y> !yIy:w> 104:15 `#r<a'(h-' !mi ~x,l, ayciAhl. ~d"_a'h'
WnNE+q;y> ~yrIP\ci ~v'-rv,a] 104:17 `[j'(n" rv<a] !Anb'l. yzEr>a:) hw"+hy> yce[] W[B.f.yI 104:16 `d['s( .yI vAna-/ bb;l.(
x:rEy" hf'[' 104:19 `~yNI)p;v.l;( hs,x.m; ~y[ils' . ~yli_[eY>l; ~yhiboG>h; ~yrIh' 104:18 `Ht'(yBe ~yviArB. hd"ysix]
104:21 `r[;y") Aty>x;-lK' fmor>t-i AB) hl'y>l"+ yhiywI %v,xo -tv,T'( 104:20 `Aa*Abm. [d:y" vm,v, ~ydI_[]Aml.
~t'nOA[m.-la,w> !Wp+sea'yE vm,V,h; xr:z>Ti 104:22 `~l'(k.a' laeme vQEb;l.W @r<J'_l; ~ygIa]vo ~yrIypiK.h;
~L'Ku hw"hy>) ^yf,[]m; WBr:-hm'( 104:24 `br<['-( ydE[] Atd"bo[]l;w>) Al=[\p'l. ~d"a' aceyE 104:23 `!Wc)B'r>yI
rP"s+ .mi !yaew> fm,r< -~v'( ~yId"y" bx;r>W lAdG" ~Y"h; hz< 104:25 `^n<)y"n>qi #r<a'h' ha'l.m' t'yfi_[' hm'k.x'B.
^yl,ae ~L'Ku 104:27 `AB*-qx,f;(l. T'r>c:y-" hz<) !t'y"w>li !Wk+Leh;y> tAYnIa\ ~v' 104:26 `tAl)doG-> ~[i tANj;q. tAYx;
ryTis.T; 104:29 `bAj) !W[B.f.yI ^d>y") xT;p.Ti !Wj+qol.yI ~h,l' !TETi 104:28 `AT*[iB. ~l'k.a' ttel' !Wr+Bef;y>
ynEP. vDEx;t.W !Wa+rEB'yI ^x]Wr xL;v;T. 104:30 `!Wb)Wvy> ~r"p'[-] la,w>) !W[+wg" >yI ~x'Wr @sETo !WlhBe 'yI) ^yn<P'
[G:yI d['_r>Tiw: #r<a'l' jyBiM;h; 104:32 `wyf'([]m;B. hw"hy> xm;f.yI ~l'_A[l. hw"hy> dAbk. yhiy> 104:31 `hm'(d"a]
yxi_yfi wyl'[' br:[/y< 104:34 `ydI(A[B. yh;l{ale hr"M.z:a] yY"+x;B. hw"hyl; hr"yvia' 104:33 `Wnv'([/y<w> ~yrIh'B,
hw"hy>-ta, yvip.n: ykir]B' ~n"yae dA[ ~y[iv'r>W #r<ah' '-!mi ~yaiJ 'x; WMT;yI 104:35 `hw")hyB; xm;f.a, ykinOa'
Al+-WrM.z: Al-Wryvi( 105:2 `wyt'(Alyli[] ~yMi[;b' W[ydIAh Am+v.Bi War>qi hw"hyl; WdAh 105:1 `Hy")-Wll.h;(
hw"hy> Wvr>DI 105:4 `hw")hy> yveq.b;m. ble xm;f.yI Av=d>q' ~veB. Wll.h;t.hi ( 105:3 `wyt'(Aal.p.n-I lk'B. Wxyfi
~h'r"b.a; [r:z< 105:6 `wypi(-yjeP.v.miW wyt'p.mo hf'_[-' rv,a] wyt'Aal.p.nI Wrk.zI 105:5 `dymi(T' wyn"p' WvQ.B; AZ=[uw>
~l'A[l. rk:z" 105:8 `wyj'(P'v.mi #r<a'h-' lk'B. Wnyhe_l{a/ hw"hy> aWh 105:7 `wyr"(yxiB. bqo[]y: ynEB. AD+b.[;
h'd<ymi[]Y:)w: 105:10 `qx'(f.yIl. At['Wbv.W ~h'_r"b.a-; ta, tr:K' rv<a] 105:9 `rAD* @l,a,l. hW"ci rb"D" At+yrIB.
105:12 `~k,(t.l;x]n: lb,x, ![;n"+K. #r<a-,( ta, !TEa, ^l. rmoale 105:11 `~l'(A[ tyrIB. laer"f.yIl. qxo+l. bqo[]y:l.
`rxE)a; ~[;- la, hk'l'm.M;mi yAG=-la, yAGmi WkL.h;t.YIw: ) 105:13 `HB'( ~yrIg "w> j[;m.Ki rP"s+ .mi ytem. ~t'Ayh.Bi (
ya;ybin>liw> yx'_yvim.bi W[G>T-i la;( 105:15 `~yki(l'm. ~h,yle[] xk;AYw: ~q"+v.['l. ~d"a' x:yNIh-i al{) 105:14
db,[,l. vyai_ ~h,ynEp.li xl;v' 105:17 `rb")v' ~x,l-, hJem-; lK'( #r<a'_h-' l[; b['r" ar"q.YIw: 105:16 `W[rE(T-' la;

425

tr:m.ai Ar+b'd-> aBo) t[e- d[; 105:19 `Av*p.n: ha'B' lz<r>B; Al+g>r: wyl'g>r: lb,K,b; WN[i 105:18 `@sE)Ay rK:m.nI
lvemoW At+ybel. !Ada' Amf' 105:21 `Whxe(T.p;y>w:) ~yMi[; lvemo WhrE_yTiy:w: %l,m, xl;v' 105:20 `Wht.p'(r"c. hw"hy>
rG" bqo[]y:w> ~yIr"+c.mi laer"f.yI aboY"w: 105:23 `~Ke(x;y> wyn"qez>W Av+p.n:B. wyr"f' rsoa.l, 105:22 `An*y"n>q-i lk'B.
lKen:t.hil. AM+[; anOf.li ~B'li %p:h' 105:25 `wyr"(C'mi Whmeci[]Y:)w: dao+m. AM[-; ta, rp,Y<w: 105:24 `~x'-( #r<a,(B.
~ytip.moW wyt'_Atao yrEb.DI ~b'-Wmf'( 105:27 `AB*-rx;B'( rv<a] !roh]a; AD+b.[; hv,mo xl;v' 105:26 `wyd"(b'[]B;
~h,ymeyme-ta, %p:h' 105:29 `Ar)b'D> wwr"b'D> -ta, Wrm-' al{)w> %vI+x.Y:w: %v,xo xl;(v' 105:28 `~x'( #r<a,B.
bro+[' aboY"w: rm;a' 105:31 `~h,(ykel.m; yrEd>x;B. ~y[i_D>r>pc; . ~c'r>a; #r:v' 105:30 `~t'g( "D-> ta, tm,Yw" : ~d"_l.
~t'_n"aet.W ~n"p.G: %Y:w: 105:33 `~c'(r>a;B. tAbh'l, vae dr"_B' ~h,ymev.GI !t:n" 105:32 `~l'(WbG>-lk'B. ~yNIKi
~c'_r>a;B. bf,[-e lK' lk;aYOw: 105:35 `rP"s) .mi !yaew> ql,yw< > hB,_r>a; aboY "w: rm;a' 105:34 `~l'(WbG> #[e rBev;y>w:
@s,k,B. ~aeyciAYw:) 105:37 `~n")Aa-lk'l. tyviarE ~c'_r>a;B. rAkB-. lK' %Y:w: 105:36 `~t'(m'd>a; yrIP. lk;aYOw:
!n"[' fr:P' 105:39 `~h,(yle[] ~D"x.P; lp;n-" yKi( ~t'_aceB. ~yIr:c.mi xm;f' 105:38 `lve(AK wyj'b'v.Bi !yaew> bh'_z"w>
WbWzY"w: rWc xt;P' 105:41 `~[e(yBif.y: ~yIm;v' ~x,l,w> wl'_f. abeY"w: la;v' 105:40 `hl'y>l") ryaih'l. vaew> %s"+m'l.
AM[; aciAYw: 105:43 `AD*b.[; ~h'r"b.a-; ta,( Av+d>q' rb:D-> ta, rk;z" -yKi( 105:42 `rh")n" tAYCiB; Wkl.h' ~yIm"+
rWb[]B; 105:45 `Wvr"(yyI ~yMiaul. lm;[]w: ~yI+AG tAcr>a; ~h,l' !TEYIw: 105:44 `wyr"(yxiB-. ta, hN"rIB. !Af+f'b.
`AD*s.x; ~l'A[l. yKi bAj+-yKi hw"hyl; WdAh Hy"Wll.h;( 106:1 `Hy")-Wll.h;( Wrcon>yI wyt'roAtw> wyQ'xu Wrm.v.yI
hq"d"c. hfe[o jP'_v.mi yrEm.vo yrEv.a; 106:3 `At*L'hiT-. lK' [:ymiv.y: hw"+hy> tArWbG> lLem;y> ymi 106:2
^yr<yxiB. tb;AjB. tAar>li 106:5 `^t<)['WvyBi ynIdEq.P' ^M<+[; !Acr>Bi hw"hy> ynIrEk.z" 106:4 `t[e-( lk'b.
106:7 `Wn[.v'(r>hi WnywI[/h, WnyteAba]-~[i Wnaj'x' 106:6 `^t<)l'x]n: ~[i lLeh;t.hil. ^y<+AG tx;m.fiB. x:mof.li
`@Ws)-~y:B. ~y"- l[; Wrm.Y:w: ^yd<_s'x] bro- ta, Wrk.z" al{ ^yt,Aal.p.nI WlyKif.hi-al{ ~yIr:c.mib. WnyteAba]
tAmhoT.B; ~keyliAYw: br"_x/Y<w: @Ws-~y:B. r[:g >YIw: 106:9 `At*r"WbG>-ta, [:ydIAhl. Am+v. ![;m;l. ~[eyviAYw:) 106:8
al{ ~h,me dx'a, ~h,_yrEc' ~yIm-: WSk;y>w: 106:11 `byE)Aa dY:mi ~leag' >YIw: anE+Af dY:mi ~[eyviAYw:) 106:10 `rB")d>MiK;
106:14 `At*c'[]l; WKxi al{) wyf'_[]m; Wxk.v' Wrh]mi ( 106:13 `At*L'hiT. Wryviy" wyr"_b'd>bi Wnymia]Y:w: 106:12 `rt")An
106:16 `~v'(p.n:B. !Azr" xL;v;y>w: ~t'_l'a/v, ~h,l' !TEYIw: 106:15 `!Am)yviyBi( lae WSn:y>w: rB"+d>MiB; hw"a]t; WWa;t.YIw:
td:[-] l[; sk;T.w: !t"+D" [l;b.Tiw: #r<a, -xT;p.Ti 106:17 `hw")hy> vAdq. !roh]a;l. hn<+x]M;B;( hv,mol. Wan>q;y>w:
Wwx]T;v.YIw: brE_xoB. lg<[-E Wf[]y: 106:19 `~y[i(v'r> jhel;T. hb'h'l, ~t'_d"[]B; vae- r[;b.Tiw: 106:18 `~r"(ybia]
hf,[o ~['_yviAm lae Wxk.v' 106:21 `bf,[e( lkeao rAv tynIb.t;B. ~d"_AbK.-ta, WrymiY"w: 106:20 `hk'S( em;l.
yleWl ~d"ymiv.h;l.( rm,aYOw: 106:23 `@Ws)-~y:-l[; tAar"An ~x'_ #r<a,B. tAal'p.nI 106:22 `~yIr")c.miB. tAldgo >
hD"_m.x, #r<a,B. Wsa]m.YIw: ) 106:24 `tyxi(v.h;me( Atm'x] byvih'l. wyn"+p'l. #r<P,B; dm;[' Aryxib. hv,mo
~h,_l' Ady" aF'YIw: 106:26 `hw")hy> lAqB. W[m.v' al{ ~h,_yleh\a'b. Wng>r"YEw: 106:25 `Ar*b'd>li Wnymia/h-, al{)
Wdm.C'YIw: 106:28 `tAc)r"a]B' ~t'Arz"l.W ~yI+AGB; ~['r>z: lyPih;l.W 106:27 `rB")d>MiB; ~t'Aa lyPih;l.
dmo[]Y:w: 106:30 `hp'(GEm; ~B'- #r"p.Tiw: ~h,_ylel.[;m;(B. Wsy[ik.Y:w: 106:29 `~yti(me yxeb.zI Wlk.aYOw: rA[=P. l[;b;l.
Wpyciq.Y:w: 106:32 `~l'(A[-d[; rdow" rdol. hq"+d"c.li Al bv,x'Tew: 106:31 `hp'(GEM;h; rc;['Tew: lLe_p;y>w: sx'n>yPi(
106:34 `wyt'(p'f.Bi aJeb;y>w: Ax=Wr-ta, Wrm.hi yKi( 106:33 `~r"(Wb[]B; hv,mol. [r;YEw: hb'_yrIm. yme- l[;
106:36 `~h,(yfe[]m;( Wdm.l.YIw): ~yI+AGb; Wbr>['t.YIw: 106:35 `~h,(l' hw"hy> rm:a' rv<a] ~yMi_[;h-'( ta, Wdymiv.hi -al{)
106:38 `~ydIVe(l; ~h,yteAn*B. ta,w> ~h,ynEB. -ta, WxB.z>YIw: 106:37 `vqE)Aml. ~h,l' Wyh.YIw: ~h,_yBec;[-] ta, Wdb.[;Y:w:
106:39 `~ymi(D"B; #r<a'h' @n:x/T,w: ![;n"+k. yBec;[]l; WxB.zI rv<a] ~h,yteAnb.W ~h,ynE B.-~D: yqin" ~d" WkP.v.YI)w:
106:41 `At*l'x]n: ta, b[et'y>w: AM=[;B. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 106:40 `~h,(ylel.[;m;(B. Wnz>YIw: ~h,_yfe[]m;b. Wam.j.YIw:
106:43 `~d"(y" tx;T; W[n>K'YIw: ~h,_ybey>Aa ~Wcx'l.YIw: 106:42 `~h,(yaen>fo ~h,b' Wlv.m.YIw:) ~yI+AG-dy:B. ~nET.YIw:
A[m.v'B. ~h,_l' rC:B; ar>Y:w: 106:44 `~n")wO[]B; WKmoY"w: ~t'_c'[]b; Wrm.y: hM'hew> ~leyCiy: tABr: ~ymi['P.
~ymi_x]r:l. ~t'Aa !TEYIw: 106:46 `wyd"(s'x] ADs.x; broK. ~xeN "YIw: At=yrIB. ~h,l' rKoz>YIw: 106:45 `~t'N( "r-I ta,
^v<+d>q' ~vel. tAdhol. ~yIAGh;-!mI) WnceB.q;w> Wnyhel{a/ hw"hy> Wn[eyviAh 106:47 `~h,(ybeAv-lK' ynEp.li
~['h-' lK' rm:a'w> ~l'A[h' d[;w> ~l'A[h'- !mi laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>-%WrB' 106:48 `^t<)L'hit.Bi x:BeT;v.hil.

426

rv<a] hw"+hy> yleWaG> Wrm.ayO 107:2 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi bAj+-yKi hw"hyl; Wdho 107:1 `Hy")-Wll.h;( !mea'
rB'd>Mib; W[T' 107:4 `~Y")miW !ApC'mi br"_[]M;mi(W xr"z>Mimi ~c'B.qi tAcr"a]meW* 107:3 `rc"-) dY:mi ~l'a'G>
Wq[]c.YIw: 107:6 `@J")[;t.Ti ~h,B' ~v'p.n: ~yai_mec-. ~G: ~ybi[er> 107:5 `Wac'(m' al{ bv'Am ry[i %r<D"_ !AmyviyBi
ry[i-la, tk,l,l' hr"_v'y> %r<d<B. ~keyrId>Y:w: 107:7 `~le(yCiy: ~h,yteAqWc)M.mi ~h,_l' rC:B; hw"hy>-la,
vp,n<w> hq"+qevo vp,n< [:yBif.hi -yKi 107:9 `~d"(a' ynEb.li wyt'Aal.p.nIw> AD=s.x; hw"hyl; WdAy 107:8 `bv'(Am
tc;[]w: lae-_ yrEm.ai Wrm.h-i yKi( 107:11 `lz<)r>b;W ynI[\ yrEysia] tw<m"+l.c;w> %v,xo ybev.yO 107:10 `bAj)-aLemi hb'[er>
~h,_l' rC:B; hw"hy>-la, Wq[]z>YIw: 107:13 `rzE)[o !yaew> Wlv.K' ~B'_li lm'['B, [n:k.Y:w: 107:12 `Wca'(n" !Ayl.[,
hw"hyl; WdAy 107:15 `qTe(n:y> ~h,yteArs.AmW tw<m"+l.c;w> %v,xome ~aeyciAy* 107:14 `~[e(yviAy ~h,yteAqcu(M.mi
~yliwIa/ 107:17 `[;DE(GI lz<r>b; yxeyrIb.W tv,xo+n> tAtl.D: rB;vi -yKi( 107:16 `~d"(a' ynEb.li wyt'Aal.p.nIw> AD=s.x;
107:19 `tw<m") yrE[]v; d[; W[yGIY:w: ~v'_p.n: b[et;T. lk,ao -lK' 107:18 `WN*[;t.yI ~h,ytenOwO[]meW ~['_v.Pi %r<D<mi
jLem;ywI) ~ae_P'r>yIw> Arb'D> xl;v.yI 107:20 `~[e(yviAy ~h,yteAqcu(M.mi ~h,_l' rC:B; hw"hy>-la, Wq[]z>YIw:
hd"_At yxeb.zI WxB.z>yIw> 107:22 n `~d"(a' ynEb.li wyt'Aal.p.nIw> AD=s.x; hw"hyl; WdAy 107:21 n `~t'(AtyxiV.mi
War" hM'he 107:24 n `~yBi(r: ~yIm:B. hk'al'm. yfe[o tAY=nIa\B' ~Y"h; ydEr>Ay 107:23 n `hN")rIB. wyf'[]m; WrPs. ;ywI)
107:26 n `wyL'(G: ~meArT.w: hr"_[s
' . x:Wr dme[]Y:w: ) rm,aYOw: 107:25 n `hl'(Wcm.Bi wyt'Aal.p.nIw> hw"+hy> yfe[]m;
~t'm'k.x-' lk'w> rAK=ViK; W[Wny"w> WGAxy" 107:27 `gg")Amt.ti h['r"B. ~v'p.n: tAm+Aht. Wdr>yE ~yIm;v' Wl[]y:
hm'_m'd>li hr"[s' . ~qEy" 107:29 `~ae(yciAy ~h,yteqoWc)M.miW ~h,_l' rC:B; hw"hy>-la, Wq[]c.YIw: 107:28 `[L'(B;t.Ti
AD=s.x; hw"hyl; WdAy 107:31 `~c'(p.x, zAxm-. la, ~xen>Y:w: WqTo+v.y-I yki( Wxm.f.YIw: 107:30 `~h,(yLeG: Wvx/Y<w:
tArh'n> ~fey" 107:33 `WhWl)l.h;y> ~ynIqez> bv;Amb.W ~['-_ lh;q.Bi WhWmm.roywI) 107:32 `~d"(a' ynEb.li wyt'Aal.p.nIw>
rB'd>mi ~fey" 107:35 `Hb'( ybev.yO t[;r"me hx'_lem.li yrIP. #r<a, 107:34 `!Aa)M'cil. ~yIm; yaec'moW rB"+d>mil.
W[r>z>YIw: 107:37 `bv'(Am ry[i Wnn>Aky>w: ~ybi_[er> ~v' bv,AYw: 107:36 `~yIm") yaec'mol. hY"ci #r<a,w> ~yIm-:+ ~g:a]l;(
107:39 `jy[i(m.y: al{ ~T'm.h,b.W dao+m. WBr>YIw: ~ker]b'y>w: 107:38 `ha'Wb)t. yrIP. Wf[]Y:w: ~ymi_r"k. W[J.YIw: tAdf'
107:41 `%r<d"( al{ WhtoB. ~[et.Y:w: ~ybi_ydIn-> l[; zWB %pEvo 107:40 n `!Ag*y"w> h['r" rc,[ome Wxvo+Y"w: Wj[]m.YIw:
`h'yPi( hc'p.q" hl'w>[-; lk'w> Wxm'_f.yIw> ~yrIv'y> War>yI 107:42 `tAx)P'v.mi !aCoK; ~f,Y"w: ynIA[=me !Ayb.a, bGEf;y>w:
~yhi_l{a/ yBili !Akn" 108:2 `dwI)d"l. rAmz>mi ryvi 108:1 `hw")hy> ydEs .x;( Wnn>AB*t.yIw> hL,a-e_ rm'v.yIw> ~k'x-' ymi 107:43
hw"+hy> ~yMi[;b' ^d>Aa 108:4 `rx;V'( hr"y[ia' rANkiw> lb,NEh; hr"(W[ 108:3 `ydI(AbK.-@a; hr"M.z:a]w: hr"yvia'
~yIm:v-' l[; hm'Wr 108:6 `^T<)mia] ~yqIx'v-. d[;w>) ^D<s+ .x; ~yIm:v-' l[;me( lAdg"-yKi( 108:5 `~yMi(au-lB; ^r>M,z:a]w:
108:8 `ynInE)[]w: ^n>ymi(y> h['yviAh ^yd<_ydIy> !Wcl.x'yE ![;m;l. 108:7 `^d<)AbK. #r<a'h' lK' l[;w> ~yhi_l{a/
hV,n:m. yli d['lg. I yli 108:9 `dDE(m;a] tAKsu qm,[ew> ~k,_v. hq"L.x;a] hz"l{[.a, Avd>qB' . rB<DI ~yhil{a/
yli_[]n: %yliv.a; ~Ada/-l[; ycix.r: rysi ba'Am 108:10 `yqI)q.xom. hd"Why> yvi_aro zA[m' ~yIr:p.a,w>
WnT'_x.n:z> ~yhil{a-/ al{)h] 108:12 `~Ad)a-/ d[; ynIx:n" ymi rc"+b.mi ry[i ynIlebiyO ymi 108:11 `[['(Art.a, tv,l,p-. yle([]
~yhil{aBe( 108:14 `~d"(a' t[;WvT. aw>v'w> rC"+mi tr"z>[, WnL'- hb'h'( 108:13 `Wnyte(aob.ciB. ~yhil{a/ acet-e al{w>)
ypi yKi 109:2 `vr:(x/T-, la;( ytiL'hit. yhel{a/ rAm=z>mi dwId"l. x:Cen:m.l; 109:1 `WnyrE(c' sWby" aWhw> lyIx-"+ hf,[]n:
`~N")xi ynIWmx]L'YI)w: ynIWb+bs' . ha'n>fi yrEb.dIw> 109:3 `rq,v'( !Avl. yTiai WrB.DI Wxt'_P' yl;[' hm'r>mi -ypiW [v'r"
tx;T; ha'n>fiw> hb'_Aj tx;T; h['r" yl;[' WmyfiYw" : 109:5 `hL'(pit. ynIa]w: ynIWnj.f.yI ytib'h]a-; tx;T;( 109:4
hy<h.Ti AtL'pit.W [v'_r" aceyE Ajp.V'hiB. 109:7 `An*ymiy-> l[; dmo[]y: !j'f'w> [v'_r" wyl'[' dqEp.h; 109:6 `yti(b'h]a;
109:10 `hn")m'l.a; ATv.aiw> ~ymi_Aty> wyn"b' Wyh.yI) 109:9 `rxE)a; xQ:yI AtD"quP. ~yJi_[;m. wym'y-" Wy*h.yI) 109:8 `ha'(j'x]l;(
~yrIz" WZboy"w> Al=-rv,a-] lk'l. hv,An vQEn:y> 109:11 `~h,(yteAbr>x'me Wvr>d"w> Wlae_viw> wyn"b' W[Wny" [;Anw>
rAdB. tyrI+k.h;l. AtyrIx]a-; yhi(y> 109:13 `wym'(Atyli !nEAx yhiy-> la;w>) ds,x'_ %vEmo Al-yhiy>-la; 109:12 `A[*ygIy>
hw"hy>-dg<n<) Wyh.yI 109:15 `xM'(T-i la; AMai taJ;x;w> hw"+hy>-la, wyt'boa] !wO[] rkEZ "yI 109:14 `~m'(v. xM;yI rxea;
!Ayb.a,w> ynI[-' vyai @Dor>YIw: ds,x' tAf[] rk;z" al{ rv<a] ![;y: 109:16 `~r"(k.zI #r<a,me trEk.y:w> dymi_T'
109:18 `WNM,(mi qx;r>Tiw: hk'r"b.Bi #pex' al{w>) Whae_AbT.w: hl'l'q. bh;a/Y<w: 109:17 `tte(Aml. bb'le haek.nIw>
hj,_[.y: dg<b<K. Al-yhiT. 109:19 `wyt'(Amc.[;B. !m,V,k;w> AB=r>qiB. ~yIM:k; aboT'w: ADmK; . hl'l'q. vB;l.YIw:

427

hT'a;w> 109:21 `yvi(p.n-: l[; [r" ~yrIb.Doh;w> hw"+hy> taeme yn:j.fo tL;[uP. tazO 109:20 `h'r<(G>x.y: dymiT' xz:mel.W
yBiliw> ykin=aO ' !Ayb.a,w> ynI[-' yKi( 109:22 `ynIlE)yCih; ^D>s.x; bAj-yKi ^m<+v. ![;m;l. yTiai -hfe[] yn"doa] hwIhy>
yrIf'b.W ~AC+mi Wlv.K' yK;r>Bi 109:24 `hB,(r>a;K'( yTir>[;n>nI yTik.l'_h/n< AtAjn>K-i lceK. 109:23 `yBi(r>qiB. ll;x'
yh'_l{a/ hw"hy> ynIrEz>[' 109:26 `~v'(aro !W[ynIy> ynIWar>yI ~h,_l' hP'r>x, ytiyyIh' ynIa]w: 109:25 `!m,V'(mi vx;K'
hT'a;w> hM'h-e Wll.q:)y> 109:28 `Ht'(yfi[] hw"hy> hT'a; taZO= ^d>y"- yKi W[d>yEw> ) 109:27 `^D<s) .x;k. ynI[EyviAh
109:30 `~T'(v.B' ly[im.k; Wj[]y:w> hM'_liK. yn:j.Af WvB.l.yI 109:29 `xm'(f.yI ^D>b.[;w>) WvboYEw: Wmq" %rEbt
' .
yjep.Vomi [:yviAhl. !Ay=b.a, !ymiyli dmo[]y: -yKi( 109:31 `WNl,(l.h;(a] ~yBir: %Atb.W ypi_B. daom. hw"hy> hd<Aa
110:2 `^yl,(g>r:l. ~doh] ^yb,y>ao tyvia' d[; ynI+ymiyli( bve ynIdoal;( hw"hy> ~aun> rAmz>mi dwId"l. 110:1 `Av*p.n:
vd<q-o yrEd>h;B.( ^l<yxe ~AyB. tbod"n> ^M.[; 110:3 `^yb,(y>ao br<q<B. hdEr> !AY=Cimi hw"hy> xl;v.yI ^Z>[u-hJe(m;
ytir"b.D-I l[; ~l'_A[l. !hEk-o hT'(a; ~xeN "yI al{w> hw"hy> [B;v.nI 110:4 `^yt,(dUl.y: lj; ^l. rx"+v.mi ~x,r<me
#x;m' tAY=wIg> alem' ~yIAGB; !ydIy" 110:6 `~yki(l'm. APa-; ~AyB. #x;m' ^+n>ymi(y-> l[; yn"doa] 110:5 `qd<c-,( yKil.m;
hw"hy> hd<Aa Hy" Wll.h; 111:1 `varo) ~yrIy" !Ke- l[; hT,_v.yI %r<D<B; lx;N:mi 110:7 `hB'(r: #r<a-, l[; varo
111:3 `~h,(ycep.x, lk'l. ~yviWrD> hw"+hy> yfe[]m; ~ylidoG> 111:2 `hd"([ew> ~yrIv'y> dAsB. bb'_l-e lk'B.
111:5 `hw")hy> ~Wxr:w> !WNx; wyt'_aol.p.nIl. hf'[' rk,zE 111:4 `d[;(l' td<m,[o Atq'd>ciw> Al=[\P'( rd"h'w> dAh
`~yI)AG tl;x]n: ~h,l' ttel' AM+[;l. dyGIhi wyf'[]m; x:Ko 111:6 `At*yrIB. ~l'A[l. rKoz>yI wya'_rEyli( !t:n" @r<j,
tm,a/B, ~yIWf[] ~l'_A[l. d[;l' ~ykiWms. 111:8 `wyd"(WQPi-lK' ~ynIm'a/n< jP'_v.miW tm,a/ wyd"y" yfe[]m; 111:7
hm'k.x' tyviarE 111:10 `Am*v. ar"Anw> vAdq' At+yrIB. ~l'A[l.-hW")ci AM[;l. xl;v' tWdP. 111:9 `rv")y"w>
arEy" vyai-yrEv.a; Hy" Wll.h; 112:1 `d[;(l' td<m,[o AtL'hiT. ~h,_yfe[-o lk'l. bAj lk,fe hw"hy> ta;r>yI
112:3 `%r")boy> ~yrIv'y> rAD A[+r>z: hy<h.yI #r<a'B' rABGI 112:2 `dao)m. #pex' wyt'wOc.miB. hw"+hy>-ta,
112:5 `qyDI(c;w> ~Wxr:w> !WNx; ~yrI+v'y>l; rAa %v,xoB; xr:z" 112:4 `d[;(l' td<m,[o Atq'd>ciw> At=ybeB. rv,[ow" !Ah
hy<h.yI ~l'A[ rk,zEl. jAM+y-I al{ ~l'A[l.-yKi( 112:6 `jP'(v.miB. wyr"b'D> lKel.k;y> hw<+l.m;W !nEAx vyai-bAj)
d[; ar"_yyI al{ ABli %Wms' 112:8 `hw")hyB; x;juB' ABli !Akn" ar"_yyI al{ h['r" h['WmV.mi 112:7 `qyDI(c;
112:10 `dAb)k'B. ~WrT' Anr>q; d[;_l' td<m,[o Atq'd>ci ~ynIAyb.a,l' !t:n" rZ:Pi 112:9 `wyr"(c'b. ha,r>yI rv,a]
hw"+hy> ydEb.[; Wll.h; Hy" Wll.h; 113:1 `dbe(aTo ~y[iv'r> tw:a]T; sm'_n"w> qrox]y: wyN"vi s['k'w> ha,r>yI [v'r"
vm,v-, xr:z>Mimi 113:3 `~l'(A[-d[;w> hT'[;m(e %r"+bom. hw"hy> ~ve yhiy> 113:2 `hw")hy> ~ve- ta, Wll.h;
hw"hyK; ymi 113:5 `Ad*AbK. ~yIm:V'h; l[; hw"+hy> ~yIAG-lK'-l[; ~r" 113:4 `hw")hy> ~ve lL'hum. Aa+Abm.-d[;
lD"_ rp"['me ymiyqI)m. 113:7 `#r<a'(b'W ~yIm:V'B; tAa+r>li yliyPiv.M;h;( 113:6 `tb,v'(l' yhiyBig>M;h;( Wnyhe_l{a/
tyIB;h; tr<q[, ] ybiyviAm) 113:9 `AM*[; ybeydIn> ~[i ~ybi_ydIn-> ~[i ybiyviAhl. 113:8 `!Ay*b.a, ~yrIy" tPov.a;m(e
ht'y>h' 114:2 `z[e(l{ ~[;me bqo[]y: tyBe ~yIr"+c.Mimi laer"f.yI taceB. 114:1 `Hy")-Wll.h;( hx'mef. ~ynIB'h-; ~ae(
~yrIh'h, ( 114:4 `rAx*a'l. bSoyI !DEr>Y:h; snO=Y"w: ha'r" ~Y"h; 114:3 `wyt'(Alv.m.m; laer"f.yI Av=d>q'l. hd"Why>
~yrIh'h, ( 114:6 `rAx*a'l. bSoTi !DEr>Y:h; sWn=t' yKi ~Y"h; ^L-. hm; 114:5 `!aco-) ynEb.Ki tA[b'G> ~yli_yaek. Wdq.r"
114:8 `bqo)[]y: H;Ala/ ynEp.Limi #r<a'_ yliWx !Ada' ynEp.Limi 114:7 `!aco) ynEb.Ki tA[b'G> ~yli_yaek. Wdq.r>Ti
dAb+K' !TE ^m.vil. -yKi( Wnl' al{ hw"hy> Wnl' al{ 115:1 `~yIm"-) Any>[.m;l. vymiL'x; ~yIm-"+ ~g:a] rWCh; ykip.hoh;
lKo ~yIm"+V'b; Wnyhel{awE) 115:3 `~h,(yhel{a/ an"- hYEa; ~yI+AGh; Wrm.ayO hM'l' 115:2 `^T<)mia-] l[; ^D>s.x-; l[;
~yIn:y[e WrBE+d:y> al{w> ~h,l' -hP,( 115:5 `~d"(a' ydEy> hfe[]m; bh'_z"w> @s,K, ~h,yBec;[] 115:4 `hf'([' #pex-' rv,a]
!Wvymiy> al{w> ~h,ydEy> 115:7 `!Wx)yrIy> al{w> ~h,l' @a: W[m'_v.yI al{w> ~h,l' ~yIn:z>a' 115:6 `Wa)r>yI al{w> ~h,l'
115:9 `~h,(B' x;jeBo rv,a] lKo ~h,_yfe[o Wyh.yI ~h,AmK. 115:8 `~n")Arg>Bi WGh.y<-al{) WkLe_h;y> al{w> ~h,yleg>r:
115:11 `aWh) ~N"g Im'W ~r"z>[, hw"+hyb; Wxj.Bi !roh]a; tyBe 115:10 `aWh) ~N"g Im'W ~r"z>[, hw"+hyB; xj;B. laer"f.yI
lae_r"f.yI tyBe- ta, %rEb'y> %rEby' > Wnr"k'z> hw"hy> 115:12 `aWh) ~N"g Im'W ~r"z>[, hw"+hyb; Wxj.Bi hw"hy> yaer>yI
~k,_yle[] hw"hy> @sEyO 115:14 `~yli(doG>h-; ~[i ~yNIj;Q.h; hw"+hy> yaer>yI %rEb'y> 115:13 `!ro*h]a; tyBe- ta, %rEb'y>
hw"+hyl; ~yIm;v' ~yIm:V'h; 115:16 `#r<a'(w" ~yIm:v' hfe[ o hw"+hyl; ~T,a; ~ykiWrB. 115:15 `~k,(ynEB-. l[;w> ~k,yle[]
%rEbn' > Wnx.n:a]w: 115:18 `hm'(Wd ydEr>y-O lK' al{w> Hy"+-Wll.h;(y> ~ytiMeh; al{ 115:17 `~d"(a-' ynEb.li !t:n" #r<a'h'w>

428

hJ'h-i yKi( 116:2 `yn")Wnx]T; yliAq-ta, hw"+hy> [m;v.y-I yKi( yTib.h;a' 116:1 `Hy")-Wll.h;( ~l'A[-d[;w> hT'[;me( Hy"
116:4 `ac'(m.a, !Agy"w> hr"c' ynIWa+c'm. lAav. yrEc'm.W tw<m-' yleb.x, ynIWpp'a] 116:3 `ar"(q.a, ym;y"b.W yli_ Anz>a'
rmEvo 116:6 `~xe(r:m. Wnyhel{awE qyDI_c;w> hA"hy> !WNx; 116:5 `yvi(p.n: hj'L.m; hw"hy> hN"a' ar"_q.a, hw"hy>-~ve(b.W
yKi 116:8 `ykiy>l")[' lm;G" hw"hy>-yKi( ykiy>x"+Wnm.li yvip.n: ybiWv 116:7 `[:yvi(Ahy> yliw> ytiALD: hA"+hy> ~yIat'P.
tAcr>a;B. hw"+hy> ynEp.li %Leh;t.a, 116:9 `yxiD<(mi ylig >r-: ta, h['_m.D-I !mi ynIy[e-ta, tw<M"mi yvip.n: T'c.L;xi
`bzE)Ko ~d"a'h-' lK'( yzI+p.x'b. yTir>m:a' ynIa] 116:11 `dao)m. ytiynI[' ynIa] rBE+d:a] yKi yTin>m;a/h, 116:10 `~yYI)x;h;(
116:14 `ar"(q.a, hw"hy> ~veb.W aF'_a, tA[Wvy>-sAK 116:13 `yl'([' yhiAlWmg>T; lK'( hw"+hyl; byvia-' hm'( 116:12
hN"a' 116:16 `wyd"(ysix]l; ht'w>M'h; hw"+hy> ynEy[eB. rq'y" 116:15 `AM*[-; lk'l. aN"- hd"g>n< ~Le_v;a] hw"hyl; yr:d"n>
~veb.W hd"_AT xb;z< xB;z>a, -^l>) 116:17 `yr"(seAml. T'x.T;Pi ^t<+m'a-] !B, ^D>b[. ;-ynIa] ^D<b.[; ynIa]-yKi( hw"hy>
ykikeAtB.( hw"hy> tyBe tArc.x;B. 116:19 `AM*[-; lk'l. aN"- hd"g>n< ~Le_v;a] hw"hyl; yr:d"n> 116:18 `ar"(q.a, hw"hy>
Wnyle[' rb:g " yKi 117:2 `~yMi(auh'-lK' WhWxB.v; ~yI+AG-lK' hw"hy>-ta, Wll.h;( 117:1 `Hy")-Wll.h;( ~Il'v'Wry>)
118:2 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi bAj+-yKi hw"hyl; WdAh 118:1 `Hy")-Wll.h;( ~l'A[l. hw"hy>-tm,a/w<) ADs.x;
118:4 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi !ro=h]a; tybe( an"- Wrm.ayO* 118:3 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi lae_r"f.yI an"- rm;ayO*
118:6 `Hy") bx'r>M,b; ynIn"[' HY"+ ytiar"q' rc:Meh; -!mI) 118:5 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hw"+hy> yaer>yI an"-Wrm.ayO*
bAj 118:8 `ya'(n>fob. ha,r>a, ynIa]w: yr"_z>[oB. yli hw"hy> 118:7 `~d"(a' yli hf,[]Y-: hm; ar"_yai al{ yli hw"hy>
ynIWb+bs' . ~yIAG-lK' 118:10 `~ybi(ydIn>Bi x:joB.mi hw"+hyB; tAsx]l; bAj 118:9 `~d"(a'B' x:joB.mi hw"+hyB; tAsx]l;
~yrIAbd>ki ynIWBs; 118:12 `~l;(ymia] yKi hw"hy> ~veB. ynIWb+bs' .-~g: ynIWBs; 118:11 `~l;(ymia] yKi hw"hy> ~veB.
yZI[' 118:14 `ynIr")z"[] hw"hyw: lPo+n>li ynIt:yxid> hxoD: 118:13 `~l;(ymia] yKi hw"hy> ~veB. ~yci_Aq vaeK. Wk[]Do
`lyIx") hf'[o hw"hy> !ymiy> ~yqI+yDIc; yleh\a'B. h['WvywI) hN"rI lAq 118:15 `h['(Wvyli( yli- yhiy>w:) Hy"+ tr"m.zIw>
`Hy") yfe[]m;( rPes ;a]w: hy<+x.a-,( yKi tWma' al{) 118:17 `lyIx") hf'[o hw"hy> !ymiy> hm'_meAr hw"hy> !ymiy> 118:16
118:20 `Hy") hd<Aa ~b'-aboa'( qd<c,_ yrE[]v; yli- Wxt.Pi 118:19 `ynIn")t'n> al{ tw<M'l;w> HY"+ yNIrS: .yI rSoy: 118:18
Wsa]m' !b,a, 118:22 `h['(Wvyli( yli- yhiT.w: ynIt"+ynI[] yKi ^d>Aa 118:21 `Ab* Waboy" ~yqiyDIc; hw"+hyl; r[;V;h-; hz<)
~AYh;-hz< 118:24 `WnynE)y[eB. tal'p.nI ayhi taZO= ht'y>h" hw"hy> taeme 118:23 `hN")Pi varol. ht'y>h' ~ynI+ABh;
118:26 `aN") hx'ylic.h; hw"hy> aN"a") aN"+ h['yviAh hw"hy> aN"a' 118:25 `Ab* hx'm.f.nIw> hl'ygIn" hw"+hy> hf'['
~yti_bo[]B; gx;- Wrs.ai Wnl' ra,Yw" : hw"hy> lae 118:27 `hw")hy> tyBemi ~k,Wnk.r:(Be hw"+hy> ~veB. aB'h; %WrB'
yKi bAj+-yKi hw"hyl; WdAh 118:29 `&'m<)m.Ara] yh;l{a/ &'d<+Aaw> hT'a; yliae 118:28 `x;Be(z>Mih; tAnr>q-; d[;
wyt'do[e yrEc.nO yrEv.a; 119:2 `hw")hy> tr:AtB. ~ykil.hoh(; %r<d-"_ ymeymi(t. yrEv.a; 119:1 `AD*s.x; ~l'A[l.
rmov.li ^yd<Qupi ht'yWIci hT'a; 119:4 `Wkl'(h' wyk'r"d>Bi hl'_w>[; Wl[]p-' al{) @a; 119:3 `WhWv)r>d>yI ble- lk'B.
119:7 `^yt,(wOc.mi lK'-la, yjiyBih;B. vAb+a-e al{ za' 119:6 `^yQ<)xu rmov.li yk'r"d> WnKoyI yl;x]a; 119:5 `dao)m.
119:9 `dao)m. d[; ynIbEz>[;T-; la;( rmo=v.a, ^yQ<xu-ta, 119:8 `^q<)d>ci yjeP.v.mi ydIm.l'B. bb'_le rv,yOB. ^d>Aa
119:11 `^yt,(wOc.Mimi ynIGv
E .T-; la; ^yTi_v.r:d> yBil-i lk'B. 119:10 `^r<)b'd>Ki rmov.li Ax+r>a-' ta, r[;N:-hK,z:y> hM,B;
119:13 `^yQ<)xu ynIdEM.l; hw"hy> hT'a; %WrB' 119:12 `%l") aj'x/a,( al{ ![;m;l. ^t<+r"m.ai yTin>p:c' yBiliB.
^yd<QupiB. 119:15 `!Ah)-lK' l[;K. yTif.f; ^yt,wOd>[e %r<d<B. 119:14 `^ypi(-yjeP.v.mi lKo yTir>Ps:+ i yt;p'f.Bi
^D>b.[-; l[;( lmoG> 119:17 `^r<)b'D> xK;v.a, al{ [v'_[]T;v.a,( ^yt,QoxuB. 119:16 `^yt,(xor>ao hj'yBia;w> hx'yfi_a'
#r<a'_b' ykinOa' rGE 119:19 `^t<)r"ATmi tAal'p.nI hj'yBi_a;w> yn:y[e-lG: 119:18 `^r<)b'd> hr"m.v.a,w> hy<x.a,(
~ydIzE T'r>[;G" 119:21 `t[e-( lk'b. ^yj,P'v.m-i la,( hb'_a]t;l. yvip.n: hs'r>G" 119:20 `^yt,(wOc.mi yNIM,mi rTEs .T-; la;
~yrIf' Wbv.y") ~G: 119:23 `yTir>c")n" ^yt,do[e yKi zWb+w" hP'r>x, yl;['me ( lG: 119:22 `^yt,(wOc.Mimi ~ygIVoh; ~yrI+Wra]
yvi_p.n: rp"['l, hq"b.D"( 119:25 `yti(c'[] yven>a; y['vu[]v; ^yt,do[e -~G:) 119:24 `^yQ<)xuB. x:yfiy" ^D>b.[; WrB"+d>nI yBi
hx'yfia'w> ynInE+ybih] ^yd<WQPi-%r<D<( 119:27 `^yQ<)xu ynIdEM.l; ynIn[E ]T;w:) yTir>Ps; i yk;r"D> 119:26 `^r<)b'd>Ki ynIYxE ;
^t.r"Atw>) yNIM<+mi rsEh' rq,v, -%r<D<( 119:29 `^r<)b'd>Ki ynImeY>q; hg"+WTmi yvip.n: hp'l.D" 119:28 `^yt,(Aal.p.nIB.
119:32 `ynIvE)ybiT. la; hw"hy> ^yt,_wOd>[e(b. yTiq.b;D" 119:31 `ytiyWI)vi ^yj,P'v.mi yTir>x"+b' hn"Wma/-%r<D<( 119:30 `ynINE)x'
119:34 `bq,[e( hN"rC
< .a,w> ^yQ,xu %r<D< hw"hy> ynIrEAh 119:33 `yBi(li byxir>t; yKi #Wr+a' ^yt,wOc.m-i %r<D<(

429

`yTic.p'(x' Ab-yKi ^yt,_wOc.mi bytin>Bi ynIkeyrId>h; 119:35 `ble-( lk'b. hN"r<m.v.a,w> ^t,r"At) hr"C .a,w> ynInEybih]
119:38 `ynIYE)x; ^k<r"d>Bi aw>v"+ tAar>me yn:y[e rbE[]h; 119:37 `[c;B'( la, la;w> ^yt,wOd>[-e la, yBili -jh; 119:36
`~ybi(Aj ^yj,P'v.mi yKi yTirg> O=y" rv<a] ytiP'r>x, rbE[]h; 119:39 `^t<)a'r>yIl. rv,a] ^t<+r"m.ai ^D>b.[;l. ~qEh'
119:42 `^t<)r"m.aiK. ^t.['Wv)T. hw"+hy> ^d<s
'x] ynIaUboywI) 119:41 `ynIYE)x; ^t.q'd>ciB. ^yd<_Qupil. yTib.a;T' hNEhi 119:40
^j<P'v.mil. yKi dao+m-. d[; tm,a-/ rb;d> yPimi lCeT;-la;w>) 119:43 `^r<)b'd>Bi yTix.j;b-' yKi( rb"+d" ypir>xo hn<[/a,(w>
^yd<Qupi yKi hb'_x'r>b' hk'L.h;t.a,w> 119:45 `d[,(w" ~l'A[l. dymit' ^t.r"At hr"m.v.a,w> 119:44 `yTil.x'(yI
rv<a] ^yt,wOc.miB. [v;[]T;(v.a,w> 119:47 `vAb)ae al{w> ~ykil'm. dg<n< ^yt,do[eb. hr"B.d:a]w: 119:46 `yTiv.r"(d"
^D<+b.[;l. rb"D-" rkoz> 119:49 `^yQ<)xub. hx'yfia'w> yTib.h'a' rv<a] ^yt,wOc.mi -la,( yP;k-; aF'(a,w> 119:48 `yTib.h'(a'
dao+m-. d[; ynIcUylih/ ~ydIzE 119:51 `ynIt.Y")xi ^t.r"m.ai yKi yyI+n>['b. ytim'x'n< tazO 119:50 `ynIT")l.x;yI) rv<a] l[;
ynIt.z:x'a] hp'['l.z: 119:53 `~x'(n<t.a,w") hw"hy> ~l'A[me ^yj,P'v.mi yTir>k:z" 119:52 `ytiyji(n" al{ ^t.r"AT)mi
^m.vi hl'y>L:b; yTir>k:z" 119:55 `yr"(Wgm. tybeB. ^yQ,xu yli-Wyh'( tArmiz> 119:54 `^t<)r"AT ybez>[o ~y[i_v'r>me
yTir>m;a' hw"hy> yqIl.x, 119:57 `yTir>c")n" ^yd<Qupi yKi yLi-_ ht'y>h") tazO 119:56 `^t<)r"AT hr"m.v.a,w)" hw"+hy>
yl;g>r: hb'yvia'w" yk'_r"d> yTib.V;xi 119:59 `^t<)r"m.aiK. ynINEx' ble-_ lk'b. ^yn<p' ytiyLixi 119:58 `^yr<(b'D> rmov.li
^t.r"AT) ynIdU+W>[i ~y[iv'r> yleb.x, 119:61 `^yt,(wOc.mi rmov.li yTih.m'_h.m;t.hi al{w> yTiv.x; 119:60 `^yt,(do[-e la,
ynIa' rbEx' 119:63 `^q<)d>ci yjeP.v.mi l[; %l"+ tAdAhl. ~Wqa' hl'y>l-; tAc)x] 119:62 `yTix.k'(v' al{
bAj 119:65 `ynIdE)M.l; ^yQ<xu #r<a'h' ha'l.m' hw"hy> ^Ds> .x; 119:64 `^yd<(WQPi yrEm.vol.W ^Wa+rEy> rv<a-] lk'l.
119:67 `yTin>m")a/h, ^yt,wOc.mib. yKi ynIdE+M.l; t[;d:w" ~[;j; bWj 119:66 `^r<)b'd>Ki hw"hy> ^+D>b.[; ~[i( t'yfi['
Wlp.j' 119:69 `^yQ<)xu ynIdEM.l; byjimeW hT'a-; bAj 119:68 `yTir>m")v' ^t.r"m.ai hT'[;w> ggE+vo ynIa] hn<[/a, ~r<j,
`yTi[.v'([]vi( ^t.r"AT ynIa] ~B'_li bl,xeK; vp;j' 119:70 `^yd<(WQPi rCoa/ ble- lk'B. ynIa] ~ydI_zE rq,v, yl;['
119:73 `@s,k'(w" bh'z" ypel.a;me ^yPi_-tr:At) yli bAj) 119:72 `^yQ<)xu dm;l.a, ![;m;l. ytiyNE+[u-yki( yli- bAj) 119:71
^r>b'd>li yKi Wxm'_f.yIw> ynIWar>yI ^ya,rEy> 119:74 `^yt,(wOc.mi hd"m.l.a,w> ynInyE bih] ynIWn=n>Aky>w:) ynIWf[' ^yd<y"
ynImE+x]n:l. ^Ds> .x; an"- yhiy> 119:76 `ynIt")yNI[i hn"Wma/w< ^yj,_P'v.mi qd<c-, yKi hw"hy> yTi[.d:y" 119:75 `yTil.x'(yI
rq,v-, yKi ~ydIzE WvboyE 119:78 `y['(vu[]v;( ^t.r"At)-yKi hy<+x.a,(w> ^ym,x]r: ynIWaboy> 119:77 `^D<)b.[;l. ^t.r"m.aiK.
yBil-i yhi(y> 119:80 `^yt,(do[e y[ed>yOw> W[d>y"w> ^ya,_rEy> yli WbWvy" 119:79 `^yd<(WQpiB. x:yfia' ynIa] ynIWt+W>[i
yn:y[e WlK' 119:82 `yTil.x'(yI ^r>b'd>li yvi_p.n: ^t.['Wvt.li ht'l.K' 119:81 `vAb)ae al{ ![;m;l. ^yQ<+xuB. ~ymit'
hM'K ; 119:84 `yTix.k'(v' al{ ^yQ,xu rAj=yqiB. danOK. ytiyyIh' -yKi( 119:83 `ynImE)x]n:T>) yt;m' rmoale ^t<+r"m.ail.
119:86 `^t<)r"Atk. al{ rv,a] tAx+yvi ~ydIzE yli WrK") 119:85 `jP'(v.mi yp;d>rob. hf,[]T; yt;m' ^D<+b.[-; yme(y>
`^yd<(wQupi yTibz. :[-' al{ ynIa]w: #r<a'_b' ynIWLKi j[;m.Ki 119:87 `ynIrE)z>[' ynIWpd"r> rq,v, hn"+Wma/ ^yt,wOc.m-i lK'
rdow" rdol. 119:90 `~yIm")V'B; bC'nI ^r>b'D> hw"+hy> ~l'A[l. 119:89 `^yPi( tWd[e hr"m.v.a,w> ynIYE+x; ^Ds> .x;K. 119:88
yleWl 119:92 `^yd<(b'[] lKoh; yKi ~AY=h; Wdm.[' ^yj,P'v.mil. ( 119:91 `dmo)[]T;w:) #r<a, T'n>n:AK ^t<+n"Wm)a/
119:94 `ynIt")yYIxi ~b' yKi ^yd<_WQPi xK;v.a, al{ ~l'A[l. 119:93 `yyI)n>['b. yTid>b;a' za' y['_vu[]v; ^t.r"At
119:96 `!n")ABt.a, ^yt,do[e ynIdE+Ba
. ;l. ~y[iv'r> WWqi yli 119:95 `yTiv.r"(d" ^yd<WQpi yKi ynI[E+yviAh ynIa] -^l>)
`yti(x'yfi ayhi ~AYh;-lK' ^t<+r"At yTib.h;a-' hm'( 119:97 `dao)m. ^t.w"c.mi hb'x'r> #qE+ ytiyair" hl'k.Ti lk'l.(
^yt,wOd>[e yKi yTil.K;_f.hi yd:M.l;m-. lK'mi 119:99 `yli(-ayhi ~l'A[l. yKi ^t<+wOc.mi ynImEK.x;T. yb;y>aome 119:98
![;m;l. yl'_g>r: ytialiK' [r" xr:a-o lK'mi 119:101 `yTir>c")n" ^yd<WQpi yKi !n"+ABt.a, ~ynIqZe >mi 119:100 `yli( hx'yfi
^t,r"m.ai yKixil. Wcl.mN. I-hm; 119:103 `ynIt")rEAh hT'a;-yKi( yTirs> -"+ al{ ^yj,P'v.Mimi 119:102 `^r<)b'D> rmov.a,
^r<+b'd> ylig >r:l-. rnE 119:105 `rq,v'( xr:a-o lK' ytianEf' !Ke- l[; !n"+ABt.a, ^yd<WQPimi 119:104 `ypi(l. vb;D>mi
hw"hy> dao+m-. d[; ytiynE[]n: 119:107 `^q<)d>ci yjeP.v.mi rmov.li hm'YE+q;a]w" yTi[.B;v.nI 119:106 `yti(b'ytin>li rAaw>
dymi_t' yPik;b. yvip.n: 119:109 `ynIdE)M.l; ^yj,P'v.miW hw"+hy> an"- hcer> yPi tAbd>nI 119:108 `^r<)b'd>ki ynIYEx;
^yt,wOd>[e yTil.x;n" 119:111 `ytiy[i(t' al{ ^yd<WQPimiW yli_ xP; ~y[ivr' > Wnt.n" 119:110 `yTix.k'(v' al{ ^t.r"At)w>
~ypi[s] e 119:113 `bq,[e( ~l'A[l. ^yQ,xu tAf[]l; yBili ytiyjin" 119:112 `hM'he( yBili !Aff-. yKi( ~l'_A[l.
~y[i_rEm. yNIM<m-i WrWs) 119:115 `yTil.x'(yI ^r>b'd>li hT'a'_ yNIg Im'W yrIts. i 119:114 `yTib.h'(a' ^t.r"Atw>) ytianE+f'

430

ynIdE[s' .

`yrI)bF. imi ynIveybiT-. la;w> hy<+x.a,(w> ^t.r"m.aik. ynIkEms. ' 119:116 `yh'(l{a/ twOc.mi hr"C .a,w>
~ygIsi 119:119 `~t'(ymir>T; rq,v-, yKi ^yQ<+xume ~ygIAv-lK' t'ylis' 119:118 `dymi(t' ^yQ<xub. h['v.a,w> h['ve_W"aiw>
`ytiarE(y" ^yj,P'v.MimiW yrI+f'b. ^D>x.P;mi rm:s ' 119:120 `^yt,(do[e yTib.h;a' !kel' #r<a'-_ y[ev.r-I lk' T'B;v.hi
119:123 `~ydI(zE ynIqUv.[;y: la;( bAj+l. ^D>b.[; bro[] 119:122 `yq")v.[o)l. ynIxeyNIT-; lB; qd<c,_w" jP'v.mi ytiyfi[' 119:121
119:125 `ynIdE)M.l; ^yQ<xuw> ^D<s
.x;k. ^D>b.[-; ~[i hfe[] 119:124 `^q<)d>ci tr:m.ail.W ^t<+['Wvyli( WlK' yn:y[e
!Ke-l[; 119:127 `^t<)r"AT Wrpehe hw"+hyl; tAf[]l; t[e 119:126 `^yt,(do[e h['d>aew> ynInE+ybih] ynIa-" ^D>b.[;
119:129 `ytianE)f' rq,v, xr:ao lK' yTir>V"+yI lko ydEWQP-i lK' !KE- l[; 119:128 `zP'(miW bh'Z "mi ^yt,_wOc.mi yTib.h;a'
yTir>[;p' -yPi( 119:131 `~yyI)t'P. !ybime ryaiy" ^yr<b'D> xt;Pe 119:130 `yvi(p.n: ~t;r"c'n> !Ke- l[; ^yt,_wOd>[e tAal'P.
!kEh' ym;['P. 119:133 `^m<)v. ybeh]aol. jP'v.miK. ynINE+x'w> yl;a-e hnEP. 119:132 `yTib.a'(y" ^yt,wOc.mil. yKi hp'a'_v.a,w"
^yn<P' 119:135 `^yd<(WQPi hr"m.v.a,w> ~d"_a' qv,[ome ynIdEP. 119:134 `!w<a-") lk' yBi- jl,v.T-; la;w>) ^t<+r"m.aiB.
119:137 `^t<)r"At Wrm.v' al{ l[; yn"+y[e Wdr>y" ~yIm; -ygEl.P; 119:136 `^yQ<)xu-ta, ynIdEM.l;w> ^D<+b.[;B. raEh'
ynIt.t;M.ci 119:139 `dao)m. hn"Wma/w<) ^yt,_do[e qd<c, t'yWIci 119:138 `^yj,(P'v.mi rv'y"w> hw"+hy> hT'a; qyDIc;
ykinOa' ry[ic' 119:141 `Hb'(hea] ^D>b.[;w>) daom. ^t.r"m.ai hp'Wrc. 119:140 `yr"(c' ^yr<b'd> Wxk.v-' yKi( yti_a'n>qi
ynIWa+c'm. qAcm'W-rc; 119:143 `tm,(a/ ^t.r"Atw>) ~l'_A[l. qd<c, ^t.q'd>ci 119:142 `yTix.k'(v' al{ ^yd<QuPi hz<+b.nIw>
ynInE[] ble-lk'b. ytiar"q' 119:145 `hy<)x.a,w> ynInEybih] ~l'A[l. ^yt,wOd>[e qd<c, 119:144 `y['(vu[]v; ^yt,wOc.mi
h['WE+v;a]w" @v,N<b; yTim.D:qi 119:147 `^yt,(do[e hr"m.v.a,w> ynI[E+yviAh ^ytiar"q. 119:146 `hr"Co)a, ^yQ<xu hw"hy>
h['m.vi yliAq 119:149 `^t<)r"m.aiB. x:yfil' tAr+muv.a; yn:y[e WmD>qi 119:148 `yTil.x'(yI ^r>b'd>li ^yr<b'd>li
hw"+hy> hT'a; bArq' 119:151 `Wqx'(r" ^t.r"ATmi hM'_zI yped>ro Wbr>q' 119:150 `ynIYE)x; ^j<P'v.miK.( hw"hy> ^D<s+ .x;k.
ynIcE+L.x;w> yyIn>[-' hae(r> 119:153 `~T'(ds> ;y> ~l'A[l. yKi ^yt,_do[eme yTi[.d:y" ~d<q< 119:152 `tm,(a/ ^yt,wOc.m-i lk'w>)
h['_Wvy> ~y[iv'r>me qAxr" 119:155 `ynIYE)x; ^t.r"m.ail. ynIlE+ag' >W ybiyrI hb'yrI 119:154 `yTix.k'(v' al{ ^t.r"At)-yKi
yr"_c'w> yp;d>ro ~yBir: 119:157 `ynIYE)x; ^yj,P'vm. iK.( hw"+hy> ~yBir: ^ym,x]r: 119:156 `Wvr"(d" al{ ^yQ,x-u yKi(
haer> 119:159 `Wrm")v' al{ ^t.r"m.ai rv<a] hj'j'_Aqt.a,w") ~ydIg>bo ytiyair" 119:158 `ytiyji(n" al{ ^yt,wOd>[eme
`^q<)d>ci jP;v.m-i lK' ~l'A[l.W tm,_a/ ^r>b'D-> varo 119:160 `ynIYE)x; ^Ds> .x;K.( hw"hy> yTib.h'_a' ^yd<WQpi-yKi
^t<+r"m.a-i l[; yki(nOa' ff' 119:162 `yBi(li dx;P' ^r>b'D>miW ^yr<b'D>miW ~N"+xi ynIWpd"r> ~yrIf' 119:161
l[; ^yTi_l.L;hi ~AYB; [b;v, 119:164 `yTib.h'(a' ^t.r"AT hb'[e_t;a]w: ytianEf' rq,v, 119:163 `br"( ll'v' aceAmK.
^t.['Wvyli( yTir>B:fi 119:166 `lAv)k.mi Aml'- !yae(w> ^t<+r"At ybeh]aol. br" ~Alv' 119:165 `^q<)d>ci yjeP.v.mi
^yd<WQpi yTir>m:v' 119:168 `dao)m. ~beh]aow" ^yt,_do[e yvip.n: hr"m.v'( 119:167 `ytiyfi([' ^yt,wcO .miW hw"+hy>
aAbT' 119:170 `ynInE)ybih] ^r>b'd>Ki hw"+hy> ^yn<p'l. ytiN "rI br:q.Ti 119:169 `^D<g) >n< yk;r"D-> lk' yKi ^yt,_do[ew>
![;T; 119:172 `^yQ<)xu ynIdEM.l;t. yKi hL'_hiT. yt;p'f. hn"[.B;T; 119:171 `ynIlE)yCih; ^t.r"m.aiK. ^yn<+p'l. ytiN "xiT.
119:174 `yTir>x")b' ^yd<WQpi yKi ynIrE+z>['l. ^d>y" yhi(T. 119:173 `qd<C,( ^yt,wOc.m-i lk' yKi ^t<+r"m.ai ynIAvl.
119:176 `ynIrU)z>[]y: ^j<P'v.miW* &'l<+l.h;(t.W* yvip.n: -yxiT.( 119:175 `y['(vu[]v; ^t.r"At)w> hw"+hy> ^t.['Wvyli( yTib.aT
; '
hw"hy>-la, tAl[]Mh; ;( ryvi 120:1 `yTix.k'(v' al{ ^yt,wOc.mi yKi ^D<+b.[; vQEB; dbeao hf,K. ytiy[iT'
!TEY-I hm; 120:3 `hY")mir> !AvL'mi rq,v-,_ tp;F.mi yvip.n: hl'yCih; hw"hy>) 120:2 `ynInE)[]Y:w: ytiar"q' yLi_ ht'rC" 'B;
yli-hy"Aa* 120:5 `~ymi(t'r> ylex]G: ~[i ~ynI+Wnv. rABgI yCexi 120:4 `hY")mir> !Avl' %l' @ysiY-O hm;W ^l.
120:7 `~Al)v' anEAf ~[i yvi_p.n: HL' hn"k.v'( tB;r: 120:6 `rd")qe yleh\a'-~[i( yTin>k;v' %v,m,_ yTirg. -: yKi
aboy" !yIa;me ~yrI+h'h-, la, yn:y[e aF'a, tAl[]Ml; ;( ryvi 121:1 `hm'(x'l.Mil; hM'he rBE+d:a] ykiw> ~Alv'-ynIa]
121:4 `^r<)m.vo) ~Wny"-la; ^l<g+ >r: jAMl; !TEyI la; 121:3 `#r<a'(w" ~yIm:v' hfe[o hw"+hy> ~[ime yrIz>[, 121:2 `yrI)z>[,
~m'Ay 121:6 `^n<)ymiy> dy:- l[; ^L.ci hw"hy> ^r<+m.vo hw"hy> 121:5 `lae(r"f.yI rmeAv !v"+yyI al{w> ~Wny"-al{) hNEhi
hw"hy>) 121:8 `^v<)p.n-: ta, rmov.yI [r"-_ lK'mi ^r>m'v.yI hw"hy>) 121:7 `hl'y>L")B; x;rEy"w> hK'K,y-: al{) vm,V,h;
tyBe yli_ ~yrIm.aoB. yTix.m;f' dwIdl" . tAl[]M;h;( ryvi 122:1 `~l'(A[-d[;w> hT'[;m(e ^a<+AbW ^t.ace-rm'v.yI
ry[iK. hy"+WnB.h; ~Il;v'Wry> 122:3 `~Il'(v'Wry> %yIr:['v.Bi Wnyleg_ >r: Wyh' tAdm.[o 122:2 `%lE)nE hw"hy>
122:5 `hw")hy> ~vel. tAdhol. lae_r"f.yIl. tWd[e Hy"-yjeb.vi ~yjib'v. Wl[' ~V'v, 122:4 `wD"(x.y: HL' hr"B.xuv,
119:117

431

Wyl'v.yI ~Il'_v'Wry> ~Alv. Wla]v; 122:6 `dywI)D" tybel. tAas.Ki jP'_v.mil. tAas.ki Wbv.y" hM'v' yKi
~Alv' aN"- hr"B.d:a] y['_rEw> yx;a; ![;m;l. 122:8 `%yIt")Anm.r>a;B. hw"l.v; %lE+yxeB. ~Alv-' yhi(y> 122:7 `%yIb")h]ao
ytiaf'n" ^yl,ae tAl[]Mh; ;( ryvi 123:1 `%l") bAj hv'q.b;a] Wnyhe_l{a/ hw"hy>-tyBe ![;m;l. 122:9 `%B")
dy:-la, hx'p.vi ynEy[eK. ~h,ynEAda] dy:- la, ~ydIb'[] ynEy[ek. hNEhi 123:2 `~yIm")V'B; ybiv.YOh; yn:+y[e-ta,
123:4 `zWb) Wn[.b;f' br: yKi( WnNE+x' hw"hy> WnNEx' 123:3 `WnNE)x'Y>v, d[; Wnyhe_l{a/ hw"hy>-la, WnynEy[e !KE HT'r>bGi >
hw"hy> yleWl dwIdl" . tAl[]M;h;( ryvi 124:1 `~ynI)Ayaeg >li zWBh; ~yNI+n:a]V;h; g[;L;h; Wnvep.n: HL'-h['b.f'( tB;r:
~yYIx; yz:a] 124:3 `~d"(a' Wnyle[' ~WqB. Wnl'_ hy"h"v, hw"hy> yleWl 124:2 `lae(r"f.yI an"-rm;ayO* Wnl'_ hy"h"v,
rb:[' yz:a] 124:5 `Wnve(p.n-: l[; rb:[' hl'x.n: WnWp+j'v. ~yIM:h; yz:a] 124:4 `WnB'( ~P'a; tArx]B; WnW[+l'B.
rAPciK. Wnvep.n: 124:7 `~h,(yNEvil. @r<j, Wnn"t'n> aL{v, hw"+hy> %WrB' 124:6 `~ynI)AdyZE)h; ~yIM;h; Wnve_p.n-: l[;
`#r<a'(w" ~yIm:v' hfe[o hw"+hy> ~veB. WnrEz>[, 124:8 `Wnj.l'(m.nI Wnx.n:a]w: rB'v.nI xP;h; ~yviq.Ay xP;mi hj'l.m.nI
~yrIh' ~Il;v'Wry>) 125:2 `bve(yE ~l'A[l. jAMy-I al{ !AYc-i rh;K.( hw"+hyB; ~yxij.Boh; tAl[]Mh; ;( ryvi 125:1
lr:AG l[; [v;r<h' jb,ve x:Wny" al{ yKi 125:3 `~l'(A[-d[;w> hT'[;me AM+[;l. bybis ' hw"hyw: Hl' bybis'
~yrIv'yli(w> ~ybi_AJl; hw"hy> hb'yjiyhe 125:4 `~h,(ydEy> ht'lw' >[;B. ~yqiyDIC;h; Wxl.v.y-I al{ ![;ml; . ~yqIyDIC;h;(
ryvi 126:1 `lae(r"f.y-I l[; ~Alv' !w<a"+h' yle[]P-o ta, hw"hy> ~keyliAy ~t'ALq;l.q;[;( ~yJiM;h;w> 125:5 `~t'(ABliB.
hN"rI WnnEAvl.W WnyPi qAxf. aleM'yI za' 126:2 `~ymi(l.xoK. WnyyIh' !AY=ci tb;yvi-ta, hw"hy> bWvB. tAl[]Mh; ;(
WnyyIh' WnM'[i tAf[]l; hw"hy> lyDIg>hi 126:3 `hL,a-e( ~[i tAf[]l; hw"hy> lyDIg>hi ~yI+AGb; Wrm.ayO za'
hN"rIB. h['m.dIB. ~y[irZ> Oh; 126:5 `bg<N<)B; ~yqIypia]K; Wnte_ybiv. WnteWbv.-ta, hw"hy> hb'Wv 126:4 `~yxi(mef.
ryvi 127:1 `wyt'(Molua] afenO hN"+rIb. aAby-" aBo) [r;Z"h-; %v,m,( afenO hkob'W %leyE %Alh' 126:6 `Wrco*q.yI
ry[i- rm'v.y-I al{) hw"hy>-~ai AB+ wyn"Ab Wlm.[' aw>v" tyIb; hn< b.yI-al{ hw"hy>-~ai hmolv{ .li tAl[]M;(h;(
!TEyI !KE ~ybi_c'[]h' ~x,l, ylek.ao tb,v-, yrEx]a;(m. ~Wq ymeyKiv.m; ~k,l' aw>v" 127:2 `rmE)Av dq;v' aw>v"
ynEB. !Ke rAB=GI-dy:B. ~yCixiK. 127:4 `!j,B'(h; yrIP. rk'f' ~ynI+B' hw"hy> tl;x]n: hNEhi 127:3 `an")ve AdydIyli(
~ybiy>Aa-ta, WrB.d:y-> yKi( Wvbo+y-E al{) ~h,me AtP'v.a-; ta, aLemi rv<a] rb,Gh< ; yrEv.a; 127:5 `~yrI)W[N>h;
lke_ato yKi ^yP,K; [:ygIy> 128:2 `wyk'(r"d>Bi %lehoh; hw"+hy> arEy-> lK' yrEv.a; tAl[]Mh; ;( ryvi 128:1 `r[;V'(B;
bybis' ~yti_yzE yletiv.Ki ^yn<B' ^t<ybe yteK.r>y:B. hY"rIPo !p,g<K. ^)T.v.a, 128:3 `%l") bAjw> ^yr<v.a;
bWjB. haer>W !AYCimi hw"hy> ^k.r<b'y> 128:5 `hw")hy> arEy> rb,G" %r:boy> !ke-yki hNEhi 128:4 `^n<)x'l.vul.
tB;r: tAl[]Mh; ;( ryvi 129:1 `lae(r"f.y-I l[; ~Alv' ^yn<+b'l. ~ynIb-' hae(r>W 128:6 `^yY<)x; ymey> lKo ~Il'_v'Wry>
yBiG:-l[; 129:3 `yli( Wlk.y"- al{ ~G: yr"_W[N>mi ynIWrr"c. tB;r: 129:2 `lae(r"f.yI an"-rm;ayO* yr:_W[N>mi ynIWrr"c.
WvboyE 129:5 `~y[i(v'r> tAb[] #Ceqi qyDI_c; hw"hy> 129:4 `~t'(ynI[]m;l. ~t'An[]m;l. WkyrIa/h, ~yvi_r>xo Wvr>x'
APk; aLemi aL{v, 129:7 `vbe(y" @l:v' tm;d>Q;v, tAG=G: rycix]K; Wyh.yI 129:6 `!AY*ci yaen>fo lKo rAx=a' WgSoyIw>
`hw")hy> ~veB. ~k,t.a, Wnk.r:Be ~k,_ylea] hw"hy>-tK;(r>Bi ~yrIb.[oh' Wrm.a'( al{w> 129:8 `rME)[;m. Anc.xiw> rceAq
tAb+Vuq; ^yn<z>a' hn"yy<h.Ti yliAqb. h['m.vi yn"doa] 130:2 `hw")hy> ^ytiar"q. ~yQIm;[]M;mi tAl+[]M;h;( ryvi 130:1
`arE(W"Ti ![;m;l. hx'_yliS.h; ^M.[-i yKi( 130:4 `dmo)[]y: ymi yn"doa] Hy"+-rm'v.Ti tAnwO[-] ~ai 130:3 `yn")Wnx]T; lAql.
~yrIm.vo rq,Bol; ~yrIm.Vomi yn"+doal;( yvip.n: 130:6 `yTil.x'(Ah Arb'd>liw>) yvi_p.n: ht'W>qi hw"hy> ytiyWIqi 130:5
hD<p.yI aWhw> 130:8 `tWd)p. AM[i hBer>h;w> ds,x,_h; hw"hy>-~[i-yKi( hw"hy>-la, laer"f.yI lxey: 130:7 `rq,Bo)l;
yn:+y[e Wmr-" al{w> yBili Hb;g "-al{ hw"hy> dwIdl" . tAl[]M;(h;( ryvi 131:1 `wyt'(nOwO[] lKomi lae_r"f.y-I ta,
AM+ai yle[] lmug"K. yvip.n: yTim.m;Adw> ytiyWIvi al{- ~ai 131:2 `yNIM<)mi tAal'p.nIb.W tAldgo >Bi yTik.Lh; i-al{)w>
hw"hy>-rAkz> tAl[]Mh; ;( ryvi 132:1 `~l'(A[-d[;w> hT'[;m(e hw"+hy>-la, laer"f.yI lxey: 131:3 `yvi(p.n: yl;[' lmuG"K;
yti_yBe lh,aoB. aboa' -~ai 132:3 `bqo)[]y: rybia]l; rd:n" hw"+hyl; [B;v.nI rv<a] 132:2 `At*AN[u-lK' tae dwI+d"l.
~Aqm' ac'm.a-, d[; 132:5 `hm'(WnT. yP;[;p.[;l.( yn"+y[el. tn:v. !TEa-, ~ai 132:4 `y['(Wcy> fr<[-, l[; hl,[/a-, ~ai
ha'Abn" 132:7 `r[;y"-) ydEf.Bi h'Wnac'm. ht'r"_p.a,b. h'Wn[]m;(v-. hNE)hi 132:6 `bqo)[]y: rybia]l; tAnK'v.mi hw"+hyl;
^yn<h]Ko 132:9 `^Z<)[u !Ara]w: hT'a; ^t<+x'Wnm.li hw"hy> hm'Wq 132:8 `wyl'(g>r: ~doh]l; hw<x]T;v.nI wyt'_AnK.v.mil.
hw"hy>-[B;(v.nI 132:11 `^x<)yvim. ynEP. bveT-' la; ^D<+b.[; dwID" rWb[]B; 132:10 `WnNE)r:y> ^yd<ysix]w: qd<c-,_ WvB.l.yI

432

ytiyrIB. ^yn<b' Wrm.v.y-I ~ai( 132:12 `%l"-) aSekil. tyvia' ^+n>j.bi yrIP.mi hN"M<mi bWvy"-al{) tm,a/ dwI d"l.
HW"ai !AY=ciB. hw"hy> rx:b-' yKi( 132:13 `%l"-) aSekil. Wbv.yE d[;-_ ydE[] ~h,ynEB-. ~G: ~dEM.la; ] Az ytido[ew>
h'yn<Ayb.a, %rE+b'a] %rEB' Hd"yce 132:15 `h'yti(WIai yKi bvea-e hPo) d[;-_ ydE[] ytix'Wnm.-tazO 132:14 `Al* bv'Aml.
dwI+d"l. !r<q< x:ymic.a; ~v' 132:17 `WnNE)r:y> !NEr: h'yd<ysix]w: [v;y<+ vyBil.a; h'yn<h]kow> ) 132:16 `~x,l'( [:(yBif.a;
dwId "l. tAl[]M;h;( ryvi 133:1 `Ar*z>nI #yciy" wyl'['w> tv,Bo+ vyBil.a; wyb'y>Aa 132:18 `yxi(yvim.li rnE yTik.r:['
!q"Z "h-; l[;( drEyO varoh-' l[; bAJh; !m,V,K; 133:2 `dx;y"-) ~G: ~yxia; tb,v, ~y[iN_ "-hm;W bAJ-hm; hNEhi
hw"hy> hW"ci ~v' yKi !AYci yrEr>h-; l[; drEYOv, !Amr>x-, lj;K. 133:3 `wyt'(ADmi yPi- l[; drEYOv, !ro=h]a-; !q:)z>
hw"+hy> ydEb.[-; lK' hw"hy>-ta, Wkr]B' hNEhi tAl[]Mh; ;( ryvi 134:1 `~l'(A[h'-d[; ~yYIx; hk'_r"B.h-; ta,
hw"hy> ^k.r<b'y> 134:3 `hw")hy>-ta, Wkr]b'W vd<qo+ ~k,dEy-> Wa)f. 134:2 `tAl)yLeB; hw"hy>-tybeB. ~ydIm.[oh'
135:2 `hw")hy> ydEb.[; Wll.h; hw"+hy> ~ve ta, Wll.h; ( Hy" Wll.h; 135:1 `#r<a'(w" ~yIm:v' hfe[o !AY=Cimi
yKi Amv.li WrM.z: hw"+hy> bAj-yKi Hy"-Wll.h; ( 135:3 `Wnyhe(l{a/ tyBe tArc.x;B. hw"+hy> tybeB. ~ydIm.[o)v,
WnynEdoa]w: hw"+hy> lAdg"-yKi yTi[.d:y" ynIa] yKi 135:5 `At*Lg' Us.li laer"f.yI Hy"+ Al rx:B' bqo[]y-: yKi( 135:4 `~y[i(n"
hl,[]m;( 135:7 `tAm)AhT.-lk'w> ~yMiY:B; #r<a'_b'W ~yIm:V'B; hf'[' hw"hy> #pex-' rv,a] lKo 135:6 `~yhi(l{a-/ lK'mi
~yIr"+c.mi yrEAkB. hK'hiv, ( 135:8 `wyt'(Arc.Aa)me x:Wr-aceAm) hf'_[' rj"M'l; ~yqIr"B. #r<a'h' hceq.mi ~yaifin>
135:10 `wyd"(b'[] lk'b.W h[or>p;B. ~yIr"+c.mi ykikeAtB. ~ytip.moW tAtao xl;v' 135:9 `hm'(heB-. d[; ~d"a'me
!v"+B'h; %l,m, gA[l.W yrImoa/h' %l,m, !Axysil. 135:11 `~ymi(Wc[] ~ykil'm. gr:h'w> ~yBi_r: ~yIAG hK'hiv, (
~l'_A[l. ^m.vi hw"hy> 135:13 `AM*[; laer"f.yIl. hl'x]n: hl'_x]n: ~c'r>a; !t:n"w> 135:12 `![;n")K. tAkl.m.m; lkol.W
@s,K, ~yIAGh; yBec;[] 135:15 `~x'(n<t.yI wyd"b'[-] l[;w> AM=[; hw"hy> !ydIy-" yKi( 135:14 `rdo*w-" rdol. ^r>k.zI hw"hy>
~h,l' ~yIn:z>a' 135:17 `Wa)r>yI al{w> ~h,l' ~yIn:y[e WrBE+d:y> al{w> ~h,l' -hP,( 135:16 `~d"(a' ydEy> hfe[]m; bh'_z"w>
135:19 `~h,(B' x;jeBo rv,a] lKo ~h,_yfe[o Wyh.yI ~h,AmK. 135:18 `~h,(ypiB. x:Wr-vy<-!yae @a; WnyzI+a]y: al{w>
hw"+hy>-ta, Wkr]B' ywILeh; tyBe 135:20 `hw")hy>-ta, Wkr]B' !roh]a; tyBe hw"+hy>-ta, Wkr]B' laer"f.yI tyBe
WdAh 136:1 `Hy")-Wll.h;( ~Il'v'Wry>) !kEvo !AYCimi hw"hy> %WrB' 135:21 `hw")hy>-ta, Wkr]B' hw"hy> yaer.yI)
WdAh 136:3 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yhi_l{a/h' yhel{ale( WdAh 136:2 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi bAj+-yKi hw"hyl;
136:5 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi AD+b;l. tAldoG> tAal'p.nI hfe[l
o . 136:4 `AD*s.x; ~l'[ol. yKi ~ynI+doa]h' ynEdoa]l;
`AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yIM"+h-; l[; #r<a'h' [q:rol. 136:6 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hn"+Wbt.Bi ~yIm;V'h; hfe[ol.
~l'A[l. yKi ~AY=B; tl,v,m.m,l. vm,V,h; -ta, 136:8 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yli_doG> ~yrIAa hfe[ol. 136:7
~yIr:c.mi hKem;l. 136:10 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hl'y>L"+B; tAlv.m.m,l. ~ybik'Akw> x;rEY"h-; ta, 136:9 `AD*s.x;
hq'z"x] dy"B. 136:12 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~k'_ATmi laer"f.yI aceAYw: 136:11 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~h,_yrEAkb.Bi
rybi[/h,w> 136:14 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yrI+zg" >li @Ws-~y: rzEg Ol. 136:13 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hy"+Wjn> [;Arz>biW
136:16 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi @Ws+-~y:b. Alyxew> h[or>P; r[EnI w> 136:15 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi Ak+AtB. laer"f.yI
136:18 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yli_doG> ~ykil'm. hKem;l. 136:17 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi rB"+d>MiB; AM[; %yliAml.
136:20 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi yrI+moa/h' %l,m, !Axysil. 136:19 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yrI+yDIa; ~ykil'm. groh]Y:w:
hl'x]n: 136:22 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hl'_x]n:l. ~c'r>a; !t:n"w> 136:21 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi !v"+B'h; %l,m, gA[l.W
WnqEr>p.YIw: 136:24 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi Wnl'_ rk;z" Wnlep.viB.v, 136:23 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi AD+b.[; laer"f.yIl.
lael. WdAh 136:26 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi rf"+B-' lk'l. ~x,l, !tEnO 136:25 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi WnyrEC_ 'mi
137:2 `!AY*ci ta, WnrEk.z"B. Wnyki_B-' ~G: Wnb.v;y" ~v' lb,B' tArh]n: l[; 137:1 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi ~yIm"+V'h;
hx'_m.fi Wnylel'Atw> ryvi-yrEb.DI WnybeAv WnWlaev.( ~v' yKi 137:3 `Wnyte(ArNOKi WnyliT' Hk'_AtB. ~ybir"[-] l[;(
%xEK'v.a-, ~ai( 137:5 `rk")nE tm;d>a; l[; hw"+hy>-ryvi-ta, ryvin" %yae 137:4 `!AY*ci ryVimi Wnl' Wryvi
~Il;_v'Wry>-ta, hl,[]a; al{- ~ai ykirEK.z>a, al{-~ai yKixil. ynIAvl.-qB;d>Ti 137:6 `ynIymiy> xK;v.Ti ~Il'v'Wry>)
d[; Wr["+ Wr[" ~yrIm.aoh' ~Il'vW' ry>) ~Ay tae ~Ada/ ynEb.li hw"hy> rkoz> 137:7 `ytix'm.fi varo l[;
yrEv.a; 137:9 `Wnl'( T.l.m;G"v, %leWmG>-ta, %l"-+ ~L,v;y>v, yrEv.a; hd"WdV.h; lb,B-' tB; 137:8 `HB'( dAsy>h;
138:2 `&'r<)M.z:a] ~yhil{a/ dg<n< yBi_li lk'b. ^d>Aa dwId"l. 138:1 `[l;S'(h-; la, %yIl;l'[-o ta,( #PenIw> zxeaYOv,

433

^m.v-i lK'-l[; T'l.Dg: >h-i yKi( ^T<+mia-] l[;w> ^Ds> .x-; l[; ^m,v-. ta, hd<Aaw> ^v.d>q' lk;yhe-la, hw<x]T;v.a,
yKi #r<a-'_ ykel.m-; lK' hw"hy> ^WdAy 138:4 `z[o) yvip.n:b. ynIbEhir>T; ynInE+[]T;w:) ytiar"(q' ~AyB. 138:3 `^t<)r"m.ai
lp'v'w> hw"hy> ~r"- yKi 138:6 `hw")hy> dAbK. lAdg" yKi hw"+hy> yker>d:B. Wryviy"w> 138:5 `^ypi(-yrEm.ai W[m.v'
^d<+y" xl;v.Ti yb;y>ao @a: l[; ynIYExT; . hr"c' br<q<B. %lEa-e ~ai 138:7 `[d"(yEy> qx'r>M,mi H:bgo "w> ha,_r>yI
139:1 `@r<T,( la; ^yd<y" yfe[]m; ~l'_A[l. ^Ds> .x; hw"hy> ydI[]B; rmo g>yI hw"hy> 138:8 `^n<)ymiy> ynI[EyviAtw>
y[irEl. hT'n>B: ymi_Wqw> yTib.vi T'[.d:y" hT'a; 139:2 `[d"(Tew: ynIT;r>q;x] hw"hy> rAm=z>mi dwId"l. x:Cen:m.l;
hw"hy> !hE ynI+Avl.Bi hL'mi !yae yKi 139:4 `hT'n>Ks:) .hi yk;r"D-> lk'w>) t'yrI+zE y[ib.rIw> yxir>a' 139:3 `qAx)r"me
yNIM<+mi t[;d: ha'(yliP. hY"ail.Pi 139:6 `hk'P,(K; yl;[' tv,T'w: ynIT"+r>c; ~d<q<w" rAxa' 139:5 `HL'(ku T'[.d:y"
~v' ~yIm;v' qS;a-, ~ai 139:8 `xr"(b.a, ^yn<P'mi hn"a'w> ^x<+Wrme %lEae hn"a' 139:7 `Hl'( lk;(Wa-al{ hb'G>f.nI
ynIxE+n>t; ^d>y" ~v'-~G: 139:10 `~y") tyrIx]a;B. hn"K.v.a, rx;v-'_ ypen>k; aF'a, 139:9 `&'N<)hi lAaV. h['yCia;w> hT'a'_
%yvix.y:-al{) %v,x-o ~G: 139:12 `ynIdE)[]B; rAa hl'y>l;w> ynIpE+Wvy> %v,x-o %a; rm;aow" 139:11 `^n<)ymiy> ynIzEx]atow>)
139:14 `yMi(ai !j,b,B. ynIKs
e uT. yt'_yOl.ki t'ynIq' hT'a; -yKi( 139:13 `hr"(AaK' hk'yvex]K; ryai_y" ~AYK; hl'y>l;w> ^M<mi
ymic.[' dx;k.n-I al{ 139:15 `dao)m. t[;d:yO yvip.n:w> ^yf,_[]m; ~yail'p.nI ytiylep.nI tAar"An yKi l[; ^d>Aa)
~L'Ku ^r>ps. i-l[;(w> ^yn<y[e War" ymil.G" 139:16 `#r<a'( tAYTix.t;B.( yTim.Q;rU rt,Se_b; ytiyFe[u-rv,a] &'M<mi
`~h,(yvear" Wmc.[' hm, lae_ ^y[,rE Wrq.Y-" hm; yliw> 139:17 `~h,(B' dx'a, Alw> al{w> WrC"+yU ~ymiy" WbteKy' I
~ymid" yven>a;w> [v'_r" H;Ala/ ljoq .T-i ~ai 139:19 `%M")[i ydIA[w> yticoyqih/ !WB+r>yI lAxme ~rEPs. .a, 139:18
an"+f.a, hw"hy> ^ya,n>f;m-. aAl)h] 139:21 `^yr<([' aw>V"l; afun" hM'_zIm.li ^rUm.ayO rv<a] 139:20 `yNIm<) WrWs
[d:w> lae ynIrEq.x' 139:23 `yli( Wyh' ~ybiy>Aal. ~yti_anEf. ha'n>fi tylik.T; 139:22 `jj'(Aqt.a, ^ym,m.Aqt.biW
x:Cen:m.l; 140:1 `~l'(A[ %r<d<B. ynIxen>W yBi_ bc,[-o %r<D-<( ~ai haer>W 139:24 `yP'([;r>f; [d:w> ynInxE 'B. ybi_b'l.
tA[r" Wbv.x' rv<a] 140:3 `ynIrE)c.n>Ti ~ysim'x] vyaime [r"_ ~d"a'me hw"hy> ynIcEL.x; 140:2 `dwI)d"l. rAmz>mi
`hl's,( Amytep'f. tx;T; bWv+k.[; tm;x] vx'n-" AmK.( ~n"Avl. Wnn]v") 140:4 `tAm)x'l.mi WrWgy" ~Ay- lK' ble_B.
140:6 `ym'(['P. tAxd>li Wbv.x' rv<a] ynIrE+c.n>Ti ~ysim'x] vyaime [v'r" ydEymi hw"hy> ynIrEm.v' 140:5
yTir>m:a' 140:7 `hl's,( yli- Wtv'( ~yviq.mo lG"+[.m-; dy:l. tv,r< Wfr>P" ~ylib'x]w: yli xP; ~yaig E-Wn*m.j'(
yviarol. ht'Kso ; yti_['Wvy> z[o yn"doa] hAIhy> 140:8 `yn")Wnx]T; lAq hw"hy> hn"yzIa]h; hT'a'_ yliae hw"hyl;
lm;[] yB's_ im. varo 140:10 `hl's,( WmWry" qpeT-' la; Amm'z> [v'_r" yYEw:a]m; hw"hy> !TET-i la; 140:9 `qv,n") ~AyB.
tArmoh]m;B. ~le_Piy: vaeB' ~ylixG' <) ~h,yle[] WjAMyI Wjymiy" 140:11 `AmSe(k;y> AmWSk;y> Amytep'f.
T'[.d:y" 140:13 `tpo)xed>m;l. WNd<Wcy> [r"_ sm'x-' vyai #r<a'B' !AKyI-lB; !Avl' vyai 140:12 `WmWq)y-" lB;(
~yrIv'y> Wbv.yE ^m<+v.li WdAy ~yqiyDIc; %a: 140:14 `~ynI)yOb.a, jP;v.mi ynI+[' !yDI hw"hy> hf,[]y-: yKi( yTi[.d:y"
!AKTi 141:2 `%l"-) yair>q'B. yliAq hn"yzIa]h; yLi_ hv'Wx ^ytiar"q. hw"hy> dwIdl" . rAmz>mi 141:1 `^yn<)P-' ta,
lD:- l[; hr"C .nI ypi_l. hr"m.v' hw"hy> ht'yvi 141:3 `br<['-( tx;n>mi yP;K; ta;f.m;( ^yn<+p'l. tr<joq. ytiL'piT.
!w<a-"+ yle[]Po) ~yviyai-ta, [v;r<B. tAlli[] lleA[t.hil. [r" rb"d"l. yBil-i jT;-la; 141:4 `yt'(p'f.
dA[-yKi yvi_aro ynIy-" la; varo !m,v, ynIxeykiAyw>) ds,x, qyDIc-; ynImE)l.h,y<) 141:5 `~h,(yMe[;n>m;B. ~x;l.a-, lb;W
x;lepo AmK. 141:7 `Wm[e(n" yKi yr:m'a] W[m.v'w> ~h,_yjep.vo [l;s,-ydEybi( Wjm.v.nI 141:6 `~h,(yteA[r"B. ytiL'pit.W
ytiysix' hk'B. yn"+y[e yn"doa] hwIhy> ^yl,ae yKi 141:8 `lAa)v. ypil. Wnymec'[] Wrz>p.nI #r<a'_B' [;qEboW
wyr"mok.m;b. WlP.yI 141:10 `!w<a") yle[]Po tAvq.moW yli_ Wvq.y" xp; ydEymi ynIrEm.v' 141:9 `yvi(p.n: r[:T-. la;
hw"hy>-la, yliAq 142:2 `hL'(pit. hr"['M.b; AtAyh.Bi dwI+d"l. lyKif.m; 142:1 `rAb*[/a-, d[;( ykinOa' dx;y: ~y[i_v'r>
yl;[' @Je[;t.hiB. 142:4 `dyGI)a; wyn"p'l. ytir"c' yxi_yfi wyn"p'l. %Pov.a, 142:3 `!N")x;t.a, hw"hy>-la, yliAq q['_z>a,
yli-!yae(w> haer>W !ymiy" jyBeh; 142:5 `yli( xp; Wnm.j' %LE+h;a] Wz-xr:ao)B. ytiby' tin>) T'[.dy: " hT'a;w> yxiWr
yqil.x, ysi_x.m; hT'a; yTir>m;a' hw"hy> ^yl,ae yTiq.[;z" 142:6 `yvi(p.n:l. vrEAD !yae yNIM<+mi sAnm' db;a' ryKim;
142:8 `yNIM<)mi Wcm.a' yKi yp;_d>rome ynIlEyCih; daom. ytiALd:-yKi( ytiN"rI la,( hb'yviq.h; 142:7 `~yYIx;h;( #r<a,B.
rAmz>mi 143:1 `yl'[' lmog >ti yKi ~yqI+yDIc; WrTIk.y: yBi ^m<v-. ta, tAdAhl. yvip.n: rGEs.M;mi ha'yciAh
aAbT-' la;w> 143:2 `^t<)q'd>ciB. ynIn[E ] ^t.n"mua/B, yn:+Wnx]T-; la, hn"yzIa]h; ytiL'piT. [m;v. hw"hy> dwIdl" .

434

yti_Y"x; #r<a'l' aK'DI yvip.n: byEAa @d:r" yKi 143:3 `yx'(-lk' ^yn<p'l. qD:c.y-I al{) yKi ^D<+b.[-; ta, jP'v.mib.
yTir>k:z" 143:5 `yBi(li ~meATv.yI ykiAtB. yxi_Wr yl;[' @JE[;t.Tiw: 143:4 `~l'(A[ ytemeK. ~yKiv;x]m;b. ynIb:yviAh
yvip.n: ^yl,_ae yd:y" yTif.r:Pe 143:6 `x;xe(Afa] ^yd<y" hfe[]m;B.( ^l<+[\P-' lk'b. ytiygIh' ~d<Q,mi ~ymiy"
yTil.v;m.nIw> yNIM<+mi ^yn<P' rTEs .T-; la; yxiWr ht'l.K' hw"hy> ynInE[] rhEm; 143:7 `hl's,( ^l. hp'yE[-] #r<a,(K.
^yl,ae-yKi( %lE+ae Wz-%r<D<( ynI[eydIAh yTix.j'b' ^b.-yKi( ^D<s.x; rq,Bob; ynI[Eymiv.h; 143:8 `rAb* ydEr>y-O ~[i
hT'a;-yKi( ^n<Acr> tAf[]l;( ynIdEM.l; 143:10 `ytiSi(ki ^yl,ae hw"hy> yb;y>aome ynIlEyCih; 143:9 `yvi(p.n: ytiaf'n"
ayciAt ^t.q'd>ciB. ynIYE+x;T. hw"hy> ^m.v-i ![;m;(l. 143:11 `rAv*ymi #r<a,B. ynIxen>T; hb'_Aj ^x]Wr yh'Ala/
dwId"l. 144:1 `^D<)b.[; ynIa] yKi yvi_p.n: yrEr]c-o lK' T'd>b;a]h;w> ) yb'y>ao tymic.T; ^D>s.x;b.W 143:12 `yvi(p.n: hr"C 'mi
yBiG:f.mi ytid"Wcm.W yDIs .x; 144:2 `hm'(x'l.Mil; yt;A[B.c.a, br"_q.l; yd:y" dMel;m.h;( yrIWc hw"hy> %WrB'
vAna-/ !B, Wh[e_d"Tew: ~d"a' -hm' hw"hy>) 144:3 `yT'(x.t; yMi[; ddEArh' ytiysi_x' AbW yNIgIm' yli yjil.p;m.W
~yrIh'B, [G: drE_tew> ^ym,v-' jh; hw"hy> 144:5 `rbE)A[ lceK. wym'y" hm'_D" lb,h,l; ~d"a' 144:4 `Whbe(V.x;T.w:)
ynIleyCih;w> ynIcEP. ~ArMm' i ^yd<y" xl;v. 144:7 `~Me(hut.W ^yC,xi xl;v. ~ce_ypit.W qr"B' qArB. 144:6 `Wnv'([/y<w>
ryvi ~yhil{a/ 144:9 `rq,v'( !ymiy> ~n"ymiywI) aw>v-"+ rB,DI ~h,yPi rv<a] 144:8 `rk")nE ynEB. dY:mi ~yBi_r: ~yIM:mi
dwID-" ta, hc,APh; ~ykilM' .l; h['WvT. !tEANh; 144:10 `%L"-) hr"M.z:a] rAf[' lb,nEB. %L"+ hr"yvia' vd"x'
!ymiy> ~n"ymiywI) aw>v-"+ rB,DI ~h,yPi rv<a] rk"n-E ynEB>) dY:mi ynIleyCih;w> ynIcEP. 144:11 `h['(r" br<x,me ADb.[;
`lk'(yhe tynIb.T; tAbJ'xum. tYO=wIz"k. WnyteAnB. ~h,yrEW[n>BI) ~yliD"gUm. ~y[ijin>Ki WnynEB' rv<a] 144:12 `rq,v'(
WnypeWLa; 144:14 `Wnyte(AcWxB. tAbB'rUm. tApylia]m; WnnEwaco !z:- la, !Z:mi ~yqIypim. ~yailem. WnywEz"m. 144:13
yrEv.a;( AL+ hk'K'v, ~['h' yrEv.a; 144:15 `Wnyte(boxor>Bi hx'w"c. !yaew> tace_Ay !yaew> #r<P, -!yae( ~yliBs' mu .(
`d[,(w" ~l'A[l. ^m.vi hk'r]b'a]w: %l,M,_h; yh;Ala/ ^m.miAra] dwIdl" . hL'hiT. 145:1 `wyh'(l{a/ hw"hy]v, ~['h'
AtL'dUg>liw> dao+m. lL'hum.W hw"hy> lAdG" 145:3 `d[,(w" ~l'A[l. ^m.vi hl'l.h;a]w: &'k<+r]b'a] ~Ay-lk'B. 145:2
yrEb.dIw> ^d<+Ah dAbK. rd:h] 145:5 `WdyGI)y: ^yt,roWbg>W ^yf,_[]m; xB;v;y> rAdl. rAD 145:4 `rq,xe( !yae
rk,zE 145:7 `hN"r<)Ps. ;a] ^t.L'Wdg>W ^yt,L{Wdg>W WrmE+ayO ^yt,aor>An zWz[/w< 145:6 `hx'yfi(a' ^yt,Aal.p.nI
hw"hy>-bAj 145:9 `ds,x-'( ld"g>W ~yIP;a; %r<a, hw"+hy> ~Wxr:w> !WNx; 145:8 `WnNE)r:y> ^t.q'd>ciw> W[yBi_y: ^b.Wj-br:
dAbK. 145:11 `hk'Wk)r]b'y> ^yd<ysix]w: ^yf,_[]m-; lK' hw"hy> ^WdAy 145:10 `wyf'([]m-; lK'-l[; wym'x]r:w> lKo+l;
`At*Wkl.m; rd:h] dAbk.W wyt'_roWbG> ~d"a'h' ynEb.li [;ydIAhl. 145:12 `WrBE)d:y> ^t.r"Wbg>W WrmE+ayO ^t.Wkl.m;
~yli_pN. Oh-; lk'l. hw"hy> %mEAs 145:14 `rAd*w" rAD-lk'B. ^T.l.v,m.m,(W ~ymi_l'[-o) lK' tWkl.m; ^t.Wkl.m;( 145:13
145:16 `AT*[iB. ~l'k.a' ta, ~h,l '-!teAn* hT'a;w> WrBE+f;y> ^yl,ae lko-ynEy[e( 145:15 `~ypi(WpK.h-; lk'l. @qeAzw>
`wyf'([]m-; lk'B. dysix'w> wyk'_r"D-> lk'B. hw"hy> qyDIc; 145:17 `!Ac)r" yx;- lk'l. [:yBif.m;W ^d<+y-" ta, x;teAP
~t'['w>v-; ta,w>) hf,_[]y: wya'rEy-> !Acr> 145:19 `tm,(a/b, Whaur"q.yI rv<a] lkol. wya'_r>q-o lk'l. hw"hy> bArq' 145:18
hw"hy> tL;hiT. 145:21 `dymi(v.y: ~y[iv'r>h-' lK' taew> wyb'_h]a-o lK'-ta, hw"hy> rmEAv 145:20 `~[e(yviAyw> [m;v.yI
146:2 `hw")hy>-ta, yvip.n: ylil.h; Hy"-Wll.h;( 146:1 `d[,(w" ~l'A[l. Avd>q' ~ve rf'B' -lK' %rEb'ywI yPi rB,d:y>)
Al !yae(v, ~d"a'-!b,B. ~ybi_ydIn>bi Wxj.b.T-i la; 146:3 `ydI(A[B. yh;l{ale( hr"M.z:a] yY"+x;B. hw"hy> hl'l.h;a]
bqo[]y: laev, yrEv.a; 146:5 `wyt'(nOTov.[, Wdb.a' aWhh; ~AYB; At+m'da> ;l. bvuy" AxWr aceTe 146:4 `h['(Wvt.
rmEVoh; ~B'-_ rv,a-] lK'-ta,w> ~Y"h-; ta, #r<a'w" ~yIm:v' hf,[o 146:6 `wyh'(l{a/ hw"hy>-l[; Arb.fi Ar+z>[,B.
hw"hy> 146:8 `~yrI)Wsa] ryTim; hw"hy> ~ybi_[er>l' ~x,l, !tEnO ~yqiWv[]l' jP'v.mi hf,[o 146:7 `~l'(A[l. tm,a/
~Aty" ~yrIG-E ta, rmEvo hw"hy> 146:9 `~yqI)yDIc; bheao hw"hy> ~ypi_WpK. @qEzO hw"hy> ~yrIw>[i x;qEPo
rdow" rdol. !AYci %yIh:l{a/ ~l'A[l. hw"hy> %l{ m.yI 146:10 `tWE)[;y> ~y[iv'r> %r<d<w> ddE_A[y> hn"m'l.a;w>
~Il;v'Wry> hnEAB 147:2 `hL'(hit. hw"an" ~y[in-" yKi( Wnyhe_l{a/ hr"M.z: bAj-yKi Hy" Wll.h; 147:1 `Hy")-Wll.h;(
rP's.mi hn<Am 147:4 `~t'(AbC.[;l. vBex;m.W ble_ yrEWbv.li aperoh' 147:3 `sNE)k;y> laer"f.yI yxed>nI hw"+hy>
ddEA[m. 147:6 `rP"s) .mi !yae Atn"Wbt.li x:K-o+ br:w> WnynEAda] lAdG" 147:5 `ar"(q.yI tAmve ~L'kul. ~ybi_k'AKl;
147:8 `rAN*kib. Wnyhel{ale WrM.z: hd"_AtB. hw"hyl; Wn[/ 147:7 `#r<a'( ydE[] ~y[iv'r> lyPiv.m; hw"+hy> ~ywIn"[]
Hm'_x.l; hm'heb.li !tEAn 147:9 `ryci(x' ~yrIh' x:ymic.M;h; rj"+m' #r<a'l' !ykiMeh; ~ybi['B. ~yIm;v' hS,k;m.h;(

435

hc,Ar 147:11 `hc,(r>yI vyaih' yqEAvb.-al{) #P'_x.y< sWSh; tr:Wbg>bi al{ 147:10 `War"(q.yI rv<a] brE[o ynEb.li
`!AY*ci %yIh:l{a/ ylil.h;( hw"+hy>-ta, ~Il;v'Wry> yxiB.v; 147:12 `AD*s.x;l. ~ylix]y:m.h-;( ta, wya'_rEy-> ta, hw"hy>
~yJixi bl,xe ~Al+v' %lEWbG>-~F'h; 147:14 `%BE)r>qiB. %yIn:B' %r:Be %yIr"+['v. yxeyrIB. qZ:xi -yKi( 147:13
rApK. rm,C'_K; gl,v, !tEN Oh; 147:16 `Ar*b'D> #Wry" hr"hem-. d[; #r<a'_ Atr"m.ai x;leVoh; 147:15 `%[E)yBif.y:
bVey: ~se_m.y:w> Arb'D> xl;v.yI 147:18 `dmo)[]y: ymi Atr"q' ynEp.li ~yTi_pik. Axr>q:) %yliv.m; 147:17 `rZE)p;y> rp,aeK'
hf'[' al{ 147:20 `lae(r"f.yIl. wyj'P'v.miW wyQ"xu bqo+[]y:l. wyr"b'D> Arb'D> dyGIm; 147:19 `~yIm"-) WlZ>yI AxWr
~yIm:+V'h-; !mi hw"hy>-ta, Wll.h;( Hy" Wll.h; 148:1 `Hy")-Wll.h;( ~W[d"y-> lB; ~yjiP'v.miW yAG-lk'l. !ke
WhWll.h; ( 148:3 `wya'(b'c. Aab'c. -lK' WhWll.h(; wyk'_a'l.m-; lk' WhWll.h; 148:2 `~ymi(ArM.B; WhWll.h;
`~yIm")V'h; l[;me rv<a] ~yIM;h;w> ~yIm"+V'h; ymev. WhWll.h; ( 148:4 `rAa* ybek.AK-lK' WhWll.h; x:rE_y"w> vm,v,
al{w> !t;n-" qx' ~l'_A[l. d[;l' ~dEymi[]Y:w: 148:6 `War"(b.nIw> hW"ci aWh yKi hw"+hy> ~ve- ta, Wll.h;(y> ) 148:5
x:Wr rAj=yqiw> gl,v, dr"b'W vae 148:8 `tAm)hoT-. lk'w> ~ynIyNIT; #r<a'_h-' !mi hw"hy>-ta, Wll.h;( 148:7 `rAb*[]y:
fm,r< hm'_heB-. lk'w> hY"x;h;( 148:10 `~yzI)r"a-] lk'w> yrIP. #[e tA[+b'G-> lk'w> ~yrIh'h, 148:9 `Ar*b'd> hf'[o hr"[s' .
tAl+WtB.-~g:w> ~yrIWxB; 148:12 `#r<a'( yjep.v-o lk'w> ~yrIf' ~yMi_aul.-lk'w> #r<a, -ykel.m; 148:11 `@n")K' rAPciw>
148:14 `~yIm")v'w> #r<a, l[; AdAh AD+b;l. Amv. bG"f.n-I yKi( hw"hy> ~ve-ta, Wll.h;y> 148:13 `~yrI['n-> ~[i ~ynIqez>
Wryvi Hy" Wll.h; 149:1 `Hy")-Wll.h;( Abroq-. ~[;( laer"f.yI ynEb.li wyd"ysix-] lk'l.( hL'hiT. AM[;l. !r<q, ~r,Y"w:
`~K'(l.m;b. WlygIy" !AYci-ynE)B. wyf'_[oB. laer"f.yI xm;f.yI 149:2 `~ydI(ysix] lh;q.Bi AtL'hiT. vd"_x' ryvi hw"hyl;(
~ywIn"[] raEp'y> AM=[;B. hw"hy> hc,Ar-yKi( 149:4 `Al*-WrM.z:y> rANkiw> @toB. lAx+m'b. Amv. Wll.h;(y> 149:3
br<x,w> ~n"+Arg>Bi lae tAmm.Ar 149:6 `~t'(AbK.v.m-i l[; WnN>r:y> dAb+k'B. ~ydIysix] Wzl.[.y: 149:5 `h['(WvyBi
~yQI+zIB. ~h,ykel.m; rsoa.l, 149:8 `~yMi(au-lB; txokeAT) ~yI+AGB; hm'q'n> tAf[]l; 149:7 `~d"(y"B. tAYpiyPi(
`Hy")-Wll.h;( wyd"ysix-] lk'l. aWh rd"h' bWtK' jP'v.mi ~h,B' tAf[]l; 149:9 `lz<)r>b; yleb.k;B. ~h,ydEB.k.nIw>
broK. WhWll.h; wyt'_roWbg>bi WhWll.h;( 150:2 `AZ*[u [:yqIr>Bi WhWll.h; Av+d>q'B. lae- Wll.h;( Hy" Wll.h; 150:1
WhWll.h(; lAx+m'W @tob. WhWll.h; ( 150:4 `rAN*kiw> lb,nEB. WhWll.h(; rp"+Av [q;teB. WhWll.h; ( 150:3 `Al*d>GU
lLeh;T. hm'vN' >h; lKo 150:6 `h['(Wrt. ylec.l.ciB.( WhWll.h(; [m;v-'_ ylec.l.cib. WhWll.h;( 150:5 `bg")W[w> ~yNImiB.
`Hy")-Wll.h;( Hy"

436

ylXm
Proverbs
`hn")ybi yrEm.ai !ybih'l. rs"+WmW hm'k.x' t[;d:l' 1:2 `lae(r"f.yI %l,m, dwI+D-" !b, hmol{v. ylev.mi 1:1
1:5 `hM'(zIm.W t[;D: r[;nl
: . hm'_r>[' ~yIat'p.li ttel' 1:4 `~yrI)v'ymeW jP'v.miW qd<c, lKe_f.h; rs:Wm tx;q;l'
~ymik'x] yrEb.DI hc'_ylim.W lv'm' !ybih'l. 1:6 `hn<)q.yI tAlBux.T; !Abn"w> xq;l,_ @s,Ayw> ~k'x' [m;v.yI
rs:Wm ynIB. [m;v. 1:8 p `WzB'( ~yliywIa/ rs'WmW hm'k.x' t[;D"_ tyviarE hw"hy> ta;r>yI 1:7 `~t'(doyxiw>
ynIB. 1:10 `^yt,(roG>rg> :l. ~yqin"[]w: ^v<+arol. ~he !xe ty:w>li yKi 1:9 `^M<)ai tr:AT vJoT-i la;w> ^ybi_a'
1:12 `~N")xi yqIn"l. hn"P.c.nI ~d"_l. hb'r>a,n< WnT'a i hk'l. Wrm.ayO-~ai 1:11 `abe(To la; ~yaiJ 'x; ^WTp;y-> ~ai
1:14 `ll'(v' WnyTeb' aLem;n> ac'_m.nI rq"y" !Ah-lK' 1:13 `rAb* ydEr>AyK. ~ymiymit.W ~yYI+x; lAav.Ki ~[el'b.nI
^l.g>r: [n:m. ~T'_ai %r<d<B. %lET-e la; ynIB. 1:15 `WnL'(kul. hy<h.yI dx'a, syKi Wnke_AtB. lyPiT; ^l.r"AG
ynEy[eB. tv,r"_h' hr"zOm. ~N"xi -yKi( 1:17 `~D"-( %P'v.li Wrh]m;ywI) WcWr+y" [r:l' ~h,yleg>r: yKi 1:16 `~t'(b'ytiN>mi
vp,n-< ta, [c;B'_ [;ce(B-o lK' tAxr>a' !Ke 1:19 `~t'(vop.n:l. WnP.c.yI Wbro+a/y< ~m'd"l. ~hew> 1:18 `@n")K' l[;B-; lk'
ar"qT. i tAYmiho varoB. 1:21 `Hl'(Aq !TETi tAbxor>B' hN"r=To ' #WxB; tAmk.x' 1:20 p `xQ")yI wyl'['B.
Wdm.x' !Acl' ~ycilew> ytip, Wbh]aeT.( ~yIt'P. yt;m-' d[; 1:22 `rmE)ato h'yr<m'a] ry[iB' ~yrI['v. yxet.piB.
yr:b'd> h['ydIAa yxi_Wr ~k,l' h['yBia; hNEhi yTix.k;Atl.( WbWvT' 1:23 `t[;d-"( Wan>f.yI ~yliysik.W ~h,_l'
al{ yTix.k;Atw> yti_c'[-] lk' W[r>p.Tiw: 1:25 `byvi(q.m; !yaew> ydIy" ytiyjin" Wnae_m'T.w: ytiar"q' ![;y: 1:24 `~k,(t.a,
ha'Avk. hw"a]v;k. aboB. 1:27 `~k,(D>x.p; aboB. g[;l.a, qx'_f.a, ~k,d>yaeB. ynIa] -~G: 1:26 `~t,(ybia]
hn<+[/a,( al{w> ynIn>aur"q.yI za' 1:28 `hq")Wcw> hr"c' ~k,yle[] aboB. ht,_a/y< hp'WsK. ~k,d>yaew> ) ~k,D>x.P;
yti_c'[]l; Wba-' al{ 1:30 `Wrx")b' al{ hA'hy> ta;r>yIw> t[;d"_ Wan>f-" yKi tx;T; 1:29 `ynIn>aU)c'm.yI al{w> ynIn>rUx]v;y>
~yIt'P. tb;Wvm. yKi 1:32 `W[B'(f.yI ~h,yteco[]MomiW ~K'_r>d: yrIP.mi Wlk.ayOw> ) 1:31 `yTi(x.k;AT-lK' Wca]n"
ynIB. 2:1 p `h['(r" dx;P;mi !n:a]v;w> xj;B-,_ !K'v.yI yli [;(mevow> 1:33 `~dE(B.a;T. ~yliysiK. tw:l.v;w> ~gE+r>h;T;(
yKi 2:3 `hn")WbT.l; ^B.li hJ,T; ^n<+z>a' hm'k.x'l;( byviq.h;l. 2:2 `%T")ai !Poc.Ti yt;wOc.miW yr"_m'a] xQ:T-i ~ai
za' 2:5 `hN"f<)P.x.T; ~ynIAmj.M;k;w>) @s,K'_k; hN"v<q.b;T-. ~ai 2:4 `^l<)Aq !TETi hn"WbT.l; ar"_q.ti hn"yBil; ~ai
2:7 `hn")Wbt.W t[;D: wyPimi hm'_k.x' !TEyI hw"hy>-yKi( 2:6 `ac'(m.Ti ~yhil{a/ t[;d:w> hw"+hy> ta;r>yI !ybiT'
Adysix] %r<d<w> jP'_v.mi tAxr>a' rcon>li 2:8 `~to) ykel.hol. !gEm' hY"+viWT ~yrIv'y>l; !Poc.yI !p;c'w>
hm'k.x' aAbt-' yKi( 2:10 `bAj)-lG:[.m-; lK' ~yrIv'ymeW jP'_v.miW qd<c, !ybiT' za' 2:9 `rmo*v.yI wyd"ysix]
[r"_ %r<D<mi ^l.yCih;l. 2:12 `hK'r<(c.n>ti hn"WbT. ^yl,[' rmov.Ti hM'zIm. 2:11 `~['(n>yI ^v.p.n:l>) t[;d:w> ^B<+lib.
tAf[]l; ~yximFe .h; 2:14 `%v,x-o) yker>d:B. tk,l,l' rv,yO= tAxr>a' ~ybiz>[oh; 2:13 `tAk)Puh.T; rBEd:m. vyaime
^l.yCih;l. 2:16 `~t'(AlG>[.m;B. ~yzIAln>W ~yvi_Q.[i ~h,ytexor>a' rv<a] 2:15 `[r"( tAkPuh.t;B.( WlygIy" [r"_
`hx'ke(v' h'yh,l{a/ tyrIB-. ta,w> h'yr<_W[n> @WLa; tb,z<[oh; 2:17 `hq'yli(x/h, h'yr<m'a] hY"rIkN. "mi hr"_z" hV'aime
WgyFiy:-al{)w> !Wb+Wvy> al{ h'ya,B' -lK' 2:19 `h'yt,(l{G>[.m; ~yaip'r-> la,w> Ht'_yBe tw<m-" la, hx'v' yKi 2:18
~yrIv'y-> yKi( 2:21 `rmo*v.Ti ~yqIyDIc; tAxr>a'w> ~ybi_Aj %r<d<B. %leTe ![;m;l. 2:20 `~yYI)x; tAxr>a'
ynIB. 3:1 p `hN"M<)mi WxS.yI ~ydIg >AbW WtrE_K'yI #r<a,me ~y[iv'r>W 2:22 `Hb'( Wrt.W"yI ~ymiymit.W #r<a'-_ WnK.v.yI
3:3 `%l") WpysiAy ~Alv'w> ~yYI+x; tAnv.W ~ymiy" %r<ao yKi 3:2 `^B<)li rCoyI yt;wOc.miW xK'_v.Ti la; ytir"AT
bAj+-lk,fe(w> !xE- ac'm.W 3:4 `^B<)li x:Wl-l[; ~bet.K' ^yt,_ArG>r>G-: l[; ~rEv.q' ^bUz>[y; :-la;( tm,a/w< ds,x,
1:3

437

^yk,r"D-> lk'B. 3:6 `![E)V'T-i la; ^t.n"yBi-( la,w> ^B<+l-i lk'B. hw"hy>-la, xj;B. 3:5 p `~d"(a'w> ~yhil{a/ ynEy[eB.
tWap.rI 3:8 `[r"(me rWsw> hw"hy>-ta, ar"y> ^yn<+y[eB. ~k'x' yhiT-. la; 3:7 `^yt,(xor>ao* rVEy:y> aWhw> Wh[e_d"
Wal.M'yIw> 3:10 `^t<)a'WbT.-lK' tyviarEmeW ^n<+Ahme hw"hy>-ta, dBeK; 3:9 `^yt,(Amc.[;l. yWQviw> ^R<+v'l. yhiT.
`AT*x.k;AtB. #qoT-' la;w> sa'_m.T-i la; ynIB. hw"hy> rs:Wm 3:11 p `Wcro)p.yI ^yb,q'y> vArytiw> [b'_f' ^ym,s'a]
~d"a'w> hm'_k.x' ac'm' ~d"a' yrEv.a; 3:13 `hc,(r>yI !BE- ta, ba'k.W x:yki_Ay hw"hy> bh;a/y< rv<a] ta, yKi 3:12
~yYInIP.mi ayhi hr"q"y> 3:15 `Ht'(a'WbT. #Wrx'meW @s,K-'_ rx;S.mi Hr"xs. ; bAj yKi 3:14 `hn")WbT. qypiy"
3:17 `dAb)k'w> rv,[o Hl'wamof.Bi Hn"+ymiyBi( ~ymiy" %r<ao 3:16 `Hb'( Wwv.yI) al{ ^yc,p'x-] lk'w> ~ynI+ynIP.mi
`rV")aum. h'yk,mt. ow>) HB'_ ~yqIyzIx]M;l; ayhi ~yYIx-; #[e 3:18 `~Al)v' h'yt,Abytin-> lk'w>) ~[;n=-O yker>d: h'yk,r"D>
~yqix'v.W W[q"+b.nI tAmAhT. AT[.d:B. 3:20 `hn")Wbt.Bi ~yIm;v' !nEAK #r<a-'_ ds;y") hm'k.x'B. hw"hy>) 3:19 p
!xew> ^v<+p.n:l. ~yYIx; Wyh.ywI) > 3:22 `hM'(zIm.W hY"viTu rcon> ^yn<+y[eme Wzluy"-la; ynIB. 3:21 `lj'-( Wp[]r>yI
T'b.k;v'w> dx'_p.t-i al{) bK;v.T-i ~ai 3:24 `@AG*ti al{ ^l.g>r:w> ^K<+r>D: xj;b,l' %lETe za' 3:23 `^yt,(roG>rg> :l.
hy<h.yI hw"hy>-yKi( 3:26 `abo)t' yKi ~y[iv'r> ta;VomiW ~ao+t.Pi dx;P;mi ar"yTi-la; 3:25 `^t<)n"v. hb'r>['w>)
`tAf)[]l; ^d>y" ^yd<y" lael. tAyh.Bi wyl'_['B.mi bAj-[n:m.T-i la; 3:27 `dk,L'(mi ^lg. >r: rm:v'w> ^l<s+ .kib.
^[]r-E l[; vrox]T-; la; 3:29 `%T")ai vyEw> !Tea, rx"m'W bWvw" %lE ^[]rE(l. ^y[,rEl. rm:aTo-la; 3:28
3:31 `h['(r" ^l.mg' > al{ ~ai ~N"+xi ~d"a-' ~[i byrIT' bArT'-la; 3:30 `%T")ai xj;b,l' bveAy-aWh)w> h['_r"
`Ad*As ~yrIv'y-> ta,w>) zAl+n" hw"hy> tb;[]At yKi 3:32 `wyk'(r"D-> lk'B. rx;b.T-i la;w> sm'_x' vyaiB. aNEq;T. -la;
~yYInI[]l;w> #yli_y"-aWh) ~yciLel-; ~ai 3:34 `%rE)b'y> ~yqIyDIc; hwEn>W [v'_r" tybeB. hw"hy> tr:aem. 3:33
ba'_ rs;Wm ~ynIb' W[m.vi 4:1 p `!Al)q' ~yrIme ~yliysik.W Wlx'_n>yI ~ymik'x] dAbK' 3:35 `!xE-) !T,yI ~ywIn"[]l;w>
ybi_a'l. ytiyyIh' !be-yKi 4:3 `WbzO*[]T-; la;( ytir"AT) ~k,_l' yTit;n" bAj xq;l, yKi 4:2 `hn")yBi t[;d:l' Wbyviq.h;w>
hnEq. 4:5 `hyE)x.w< yt;wOc.mi rmov. ^B<+li yr:b'D-> %m't.yI) yli rm,aYOw: ynIrEYOw: 4:4 `yMi(ai ynEp.li dyxiy"w> %r:
4:7 `&'rC
<) .tiw> h'b,h'a/ &'r<+m.v.tiw> h'b,z>[;T-; la; 4:6 `ypi-( yrEm.aime( jTe- la;w> xK;v.T-i la; hn"+ybi hnEq. hm'k.x'
yKi ^d>Bek;T. &'m<+m.Art.W h'ls, .ls. ; 4:8 `hn")ybi hnEq. ^n>y"n>q-i lk'b.W hm'_k.x' hnEq. hm'k.x' tyviarE
WBr>yIw> yr"_m'a] xq:w> ynIB. [m;v. 4:10 `&'n<)G>m;T. tr<a,p.Ti tr<j,[] !xE-+ ty:w>li ^v.arol. !TETi 4:9 `hN"q<)B.x;t.
rc:y-E al{ ^T.k.l,B. ( 4:12 `rv,yO-* yleG>[.m;B. ^yTik.r:d>hi ^yti_rEho hm'k.x' %r<d<B. 4:11 `~yYI)x; tAnv. ^l.
xr:aoB. 4:14 `^yY<)x; ayhi- yKi h'rC< .nI @r<T-,_ la; rs"WMB; qzEx]h; 4:13 `lve(K'ti al{ #WrT-' ~aiw> ^d<+[]c;
4:16 `rAb*[]w: wyl'['me hjef. AB+-rb'[]T; la; Wh[er"P. 4:15 `~y[i(r" %r<d<B. rVea;T-. la;w> abo+T-' la; ~y[iv'r>
~x,l, Wmx]l' yKi 4:17 `Wlyvi(k.y: WlAvk.yI al{- ~ai ~t'n"v. hl'zg> >nIw>) W[rE_y" al{- ~ai Wnv.yI ) al{ yKi
%r<D< 4:19 `~AY*h; !Akn-> d[; rAaw" %lEAh Hg:n=O rAaK. ~yqiyDIc; xr:aow> 4:18 `WT)v.yI ~ysim'x] !yyEw> [v;r<_
4:21 `^n<)z>a' jh; yr:m'a]l; hb'yvi_q.h; yr:b'd>li ynIB. 4:20 p `Wlve(K'yI hM,B; W[d>y" al{ hl'_pea]K'( ~y[iv'r>
4:23 `aPe(r>m; Arf'B. lk'l.W ~h,_yaec.mol. ~he ~yYIx-; yKi( 4:22 `^b<)b'l. %AtB. ~rEm.v' ^yn<+y[eme WzyLiy-: la;
~yIt;p'f. tWzl.W hP,_ tWvQ.[i ^M.mi rsEh' 4:24 `~yYI)x; tAac.AT WNM,m-i yKi( ^B<+li rcon> rm'v.mi -lK'mi(
^l<g+ >r: lG:[.m; sLeP; 4:26 `^D<g) >n< WrvIy>y: ^yP,[;p.[;w> WjyBi_y: xk;nOl. ^yn<y[e 4:25 `&'M<)mi qxer>h;
hb'yvi_q.h; ytim'k.x'l. ynIB. 5:1 `[r"(me ^lg. >r: rsEh' lwamo+f.W !ymiy-" jTe-la;( 4:27 `WnKo)yI ^yk,r"D-> lk'w>)
hr"_z" ytep.fi hn"pJ. oTi tp,nO yKi 5:3 `Wrco*n>yI ^yt,p'f. t[;d:w> tAM+zIm. rmov.li 5:2 `^n<)z>a-' jh; ytin"Wbt.li
tw<m"+ tAdr>yO h'yl,g>r: 5:5 `tAY*Pi br<x,K. hD"x; hn"+[]L;k;( hr"m' Ht'yrIx]a;w> ) 5:4 `HK'(xi !m,V,mi ql'x'w>
~ynIb' hT'[;w> 5:7 p `[d"te al{ h'yt,l{G>[.m; W[n" sLe_p;T-. !P, ~yYIx; xr:ao 5:6 `Wkmo)t.yI h'yd<['c. lAav.
5:9 `Ht'(yBe xt;P, la, br:q.T-i la;w> ^K<+r>d: h'yl,['me qxer>h; 5:8 `ypi(-yrEm.aime WrWsT'-la;w> yli-_ W[m.vi
5:11 `yrIk.n" tybeB. ^yb,c'[]w: ^x<+Ko ~yrIz" W[B.f.yI !P<) 5:10 `yrI)z"k.a;l. ^yt,nOv.W ^d<+Ah ~yrIxea]l; !TET-i !P,
`yBi(li #a;n" tx;k;Atw> rs"+Wm ytianEf' %yae T'r>m;a'w>) 5:12 `^r<)aev.W ^r>f'B. tAlk.Bi ^t<+yrIx]a;b. T'm.h;n"w>
%AtB. [r"-_ lk'b. ytiyyIh' j[;m.Ki 5:14 `ynI)z>a' ytiyJih-i al{ yd:M.l;m.li(w> yr"_Am lAqB. yTi[.m;v' -al{w>) 5:13
tAbxor>B' hc'Wx+ ^yt,nOy>[.m; WcWpy" 5:16 `^r<)aeB. %ATmi ~yliz>nOw> ^r<+ABmi ~yIm-: htev. 5:15 `hd"([ew> lh'q'
`^r<)W[n> tv,aeme xm;f.W %Wr+b' ^rA> qm.-yhi(y> 5:18 `%T")ai ~yrIz"l. !yaew> ^D<+b;l. ^l-. Wyh.yI) 5:17 `~yIm"-) ygEl.P;

438

hG<v.ti hM'l'w> 5:20 `dymi(t' hG<v.Ti Ht'b'h]a;B. t[e-_ lk'b. ^WUr:y> h'yD<D: !xE- tl;[]y:w>) ~ybih'a] tl,Y<a; 5:19
5:22 `sLe(p;m. wyt'l{G>[.m; lk'w>) vyai-_ yker>D: hw"hy> ynEy[e xk;nO yKi 5:21 `hY")rIk.n" qxe qBex;t.W hr"_z"b. ynIb.
ATl.W:ai brob.W rs"+Wm !yaeB. tWmy" aWh 5:23 `%mE)T'yI AtaJ'x; yleb.x;b.W [v'_r"h-' ta, AndUK.l.yI wyt'AnAw[;(
T'd>K;l.nI ^ypi_-yrEm.aib. T'v.q:An 6:2 `^yP,(K; rZ"l; T'[.q:T' ^[<+rEl. T'b.r:[-' ~ai ynIB. 6:1 p `hG<)v.yI
6:4 `^y[,(rE bh;r>W sPer:t.hi %lE ^[<+rE @k;b. t'ab' yKi lceN "hiw>) ynI B. aApae tazO hfe[] 6:3 `^ypi(-yrEm.aiB.
6:6 p `vWq)y" dY:mi rAPcik.W dY"+mi ybic.Ki lceN"hi 6:5 `^yP,([p
; .[;l. hm'Wnt.W ^yn<+y[el. hn"ve !TET-i la;
#yIQ:B; !ykiT' 6:8 `lve(moW rjEvo !yciq' Hl'- !yae( rv<a] 6:7 `~k'(x]w: h'yk,r"d> haer> lce_[' hl'm'n-> la,-%lE)
tAnve j[;m. 6:10 `^t<)n"V.mi ~WqT' yt;m' bK'_v.Ti lce[' yt;m-' d[; 6:9 `Hl'(k'a]m; ryciQ'b; hr"g >a' Hm'_x.l;
6:12 p `!gE)m' vyaiK. ^r>so*x.m;W ^v<+arE %LEh;m.ki ab'(W 6:11 `bK'(v.li ~yId:y" qBuxi j[;m. tAm+WnT. j[;m.
6:14 `wyt'([oB.c.a,B. hr<mo wl'g_ >r:B. llemo wyn"y[eB. #rEqo 6:13 `hP,( tWvQ.[i %leAh !w<a"+ vyai l[;Y:liB. ~d"a'
Ad+yae aAby" ~aot.Pi !Ke- l[; 6:15 `x;Le(v;y> ~ynIy"d>mi ~ynId"m. t[e-_ lk'B. [r" vrExo ABliB. tAkPuh.T;(
~yIn:y[e 6:17 `Av*p.n: tb;[]AT tAb[]AT [b;v,w> hw"+hy> anEf' hN"he -vv, 6:16 p `aPe(r>m; !yaew> rbeV'yI [t;P,
#Wrl' tArh]m;m. ~yIlg: >r: !w<a"+ tAbv.x.m; vrExo ble 6:18 `yqI)n-" ~D" tAkp.vo ~yId:y"w> rq,v'_ !Avl. tAmr"
^ybi_a' tw:c.mi ynIB. rcon> 6:20 p `~yxi(a; !yBe ~ynId"m. x;Lev;m.W rq,v'_ d[e ~ybiz"K. x:ypiy" 6:19 `h['r"l'(
hx,n>T; ^k.Lh, ;t.hiB. 6:22 `^t<)roG>r>G:-l[; ~dEn>[' dymi_t' ^B.l-i l[; ~rEv.q' 6:21 `^M<)ai tr:AT vJoT-i la;w>
~yYIx; %r<d<w> rAa= hr"Atw> hw"c.mi rnE yKi 6:23 `^x<)yfit. ayhi t'Acyqih]w: ^yl,_[' rmov.Ti ^B.k.v'B. ( %t'ao
^b<+b'l.Bi Hy"p.y" dmox.T-; la; 6:25 `hY")rIk.n" !Avl' tq;l.x,m(e [r"_ tv,aeme ^r>m'v.li 6:24 `rs")Wm tAxk.AT
`dWc)t' hr"q'y> vp,n< vyai_ tv,aew> ~x,l' rK;Ki-d[;( hn"Az hV'a-i d[;b. yKi 6:26 `h'yP,([;p.[;B. ^x]Q")T-i la;w>
wyl'g>r:w> ~yli_x'G<h-; l[; vyai %LEh;y-> ~ai 6:28 `hn"p.rF:( 'ti al{ wyd"g "b.W Aq+yxeB. vae vyai hT,x.y:h] 6:27 p
yKi bN"G:l; WzWby"-al{ 6:30 `HB'( [;gNE Oh-; lK'( hq,N "yI al{ Wh[e_rE tv,a-e la, aB'h; !Ke 6:29 `hn"yw<)K'ti al{
hV'ai @aEnO 6:32 `!TE)yI AtyBe !Ah-lK'-ta, ~yIt"+['b.vi ~Lev;y> ac'm.nIw> 6:31 `b['(r>yI yKi Avp.n: aLem;l. bAn=g>yI
ha'n>q-i yKi( 6:34 `hx,(M'ti al{ AtP'r>x,w> ac'_m.yI !Alq'w-> [g:n<) 6:33 `hN"f<)[]y: aWh Avp.n: tyxiv.m;( ble-_ rs;x]
7:1 p `dx;vo) hB,r>t; yKi hb,ayO-al{)w> rp,K-o+ lk' ynEP. aF'yI-al{ 6:35 `~q")n" ~AyB. lAmx.y-: al{)w> rb,G-"+ tm;x]
~rEv.q' 7:3 `^yn<)y[e !AvyaiK. ytir"Atw> hyE+x.w< yt;wOc.mi rmov. 7:2 `%T")ai !Poc.Ti yt;wOc.miW yr"_m'a] rmov. ynIB.
7:5 `ar"(q.ti hn"yBil; [d"moW T.a'_ ytixoa] hm'k.x'l; ( rmo a/ 7:4 `^B<)li x:Wl-l[; ~bet.K' ^yt,_[oB.c.a, l[;
7:7 `yTip.q")v.nI yBin:v.a, d[;B. yti_yBe !ALx;B. yKi 7:6 `hq'yli(x/h, h'yr<m'a] hY"rIkN. "mi hr"_z" hV'aime ^r>m'v.li
7:9 `d['(c.yI Ht'yBe %r<d<w> HN"+Pi lc,ae qWVB; rbE[o 7:8 `ble(-rs;x] r[;n: ~ynIB'b; hn"ybia' ~yIat'P.b; ar<aew"
7:11 `ble( tr:cun>W hn"Az tyvi At+ar"q.li hV'ai hNEhiw> 7:10 `hl'(pea]w: hl'y>l; !AvyaiB. ~Ay= br<[,B. @v,n<)B.
hN"P-i lK' lc,aew> tAb+xor>B' ~[;P; #WxB; ~[;P; 7:12 `h'yl,g( >r: WnK.v.y-I al{ Ht'ybeB. tr<rs"_ ow> ayhi hY"miho
~AYh; yl'_[' ~ymil'v. yxeb.zI 7:14 `Al* rm;aTow: h'yn<p' hz"[Ehe AL+-hq'v.n"w> AB hq'yzIx/h,w> 7:13 `bro)a/t,
yfi_r>[; yTid>b;r" ~yDIb;r>m; 7:16 `&'a<)c'm.a,w" ^yn<P' rxEv;l. ^t<+ar"q.li ytiac'y" !Ke-l[; 7:15 `yr"(d"n> yTim.L;vi
rq,Bo+h-; d[; ~ydIdo hw<r>nI hk'l. 7:18 `!Am)N"qiw> ~ylih'a] rmo ybi_K'v.mi yTip.n: 7:17 `~yIr")c.mi !Wjae tAbjux]
xq:l' @s,K,h; -rArc>) 7:20 `qAx)r"me %r<d<B. %l;h' At+ybeB. vyaih' !yae yKi 7:19 `~ybi(h'a\B' hs'L.[t; .nI
%lEAh 7:22 `WNx,(yDIT; h'yt,p'f. ql,xeB. Hx'_q.li broB. WTJ;hi 7:21 `At*ybe aboy" as,Keh; ~Ayl. Ad+y"B.
rhEm;K. AdbeK.( #xe xL;p;y> d[; 7:23 `lywIa/ rs:Wm-la, sk,[,k.W aAb+y" xb;j-' la, rAvK. ~aot.Pi h'yr<x]a;
7:25 `ypi(-yrEm.ail. Wbyviq.h;w> yli_-W[m.vi ~ynIb' hT'[;w> 7:24 p `aWh) Avp.n:b. yKi( [d:y-" al{)w> xP'-_ la, rAPci
~ymicu[]w: hl'yPi_hi ~ylil'x] ~yBir-: yKi( 7:26 `h'yt,(Abytin>Bi [t;T-e la; ^B<+li h'yk,r"D-> la, j.f.y-E la;
hn"Wbt.W ar"_q.ti hm'k.x-' al{)h] 8:1 p `tw<m-") yrEd>x-; la, tAdr>yO Ht'_yBe lAav. yker>D: 7:27 `h'yg<)rUh]-lK'
aAbm. tr<q-"+ ypil. ~yrI['v-. dy:l. 8:3 `hb'C'(nI tAbytin> tyBe %r<d-"_ yle[] ~ymiArm.-varoB. 8:2 `Hl'(Aq !TETi
hm'_r>[' ~yIat'p. Wnybih' 8:5 `~d"(a' ynEB-. la, yliAqw> ar"_q.a, ~yviyai ~k,ylea] 8:4 `hN"ro*T' ~yxit'p.
hG<h.y< tm,a/ -yKi( 8:7 `~yrI)v'yme yt;p'f. xT;p.miW rBE+d:a] ~ydIygIn-> yKi( W[m.vi 8:6 `ble( Wnybih' ~yliysik.W
~yxikon> ~L'Ku 8:9 `vQE)[iw> lT'p.nI ~h,B' !yae ypi-_ yrEm.a-i lK' qd<c,B. 8:8 `[v;r<( yt;p'f. tb;[]Atw> yKi_xi

439

hb'Aj-yKi( 8:11 `rx")b.nI #Wrx'me t[;d:w> @s,K-'_ la;w> yrIs 'Wm-Wx)q. 8:10 `t[;d"( yaec.mol. ~yrIv'ywI) !ybi_Mel;
tAMzIm. t[;d:w> hm'_r>[' yTin>k:v' hm'k.x' -ynIa] 8:12 `Hb'(-Wwv.yI) al{ ~ycip'x-] lk'w> ~ynI+ynIP.mi hm'k.x'
hc'[e -yli( 8:14 `ytianE)f' tAkPuh.t; ypiW [r" %r<d<w> !Aag"w> ha'GE [r" tanOf.( hw"hy> ta;r.yI) 8:13 `ac'(m.a,
Wrfo=y" ~yrIf' yBi 8:16 `qd<c,( Wqq.xoy> ~ynIz>Arw> Wkl{+m.yI ~ykil'm. yBi 8:15 `hr"(Wbg> yli hn"ybi ynIa] hY"+viWtw>
dAbk'w-> rv,[o) 8:18 `ynIn>aU)c'm.yI yr:x]v;m.W bh'_ae yb;h]ao h'yb,h]ao ynIa] 8:17 `qd<c,( yjep.v-o lK' ~ybiydIn>W
hq"d"c-. xr:ao)B. 8:20 `rx")b.nI @s,K,mi ytia'Wbt.W zP'_miW #Wrx'me yyIr>Pi bAj 8:19 `hq")d"c.W qte[' !Ah yTi_ai
ynIn"q' hw"hy>) 8:22 p `aLe(m;a] ~h,yteroc.aow> vyE+ yb;h]ao lyxin>h;l. 8:21 `jP'(v.mi tAbytin> %AtB. $LE+h;a]
tAmhoT-. !yaeB. 8:24 `#r<a'-( ymed>Q;mi varome yTikS. ;nI ~l'A[me 8:23 `za'(me wyl'['p.mi ~d<q< AK+r>D: tyviarE
al{- d[; 8:26 `yTil.l'(Ax tA[bg' > ynEp.li W[B'_j.h' ~yrIh' ~r<j,B. 8:25 `~yIm"-) yDEB;k.nI tAny"[.m; !yaeB. yTil.l'_Ax
ynEP-. l[; gWx AqWxB. ynIa"+ ~v' ~yIm;v' Anykih]B; 8:27 `lbe(Te tArp.[' varow> tAc+Wxw> #r<a, hf'['
al{ ~yIm;W AQxu ~Y"l; AmWfB. 8:29 `~AhT. tAny[i zAz[]B; l[;M'_mi ~yqIx'v. AcM.a;B. 8:28 `~Ah)t.
tq,x,f;m. ~Ay= ~Ay ~y[ivu[]v; hy<h.a,w") !Ama' Alc.a, hy<h.a,w") 8:30 `#r<a'( ydEs.Am AqWxB. wypi-_ Wrb.[;y:)
~ynIb' hT'[;w> 8:32 p `~d"(a' ynEB-. ta, y[;vu[]v;w> Ac=r>a; lbeteB. tq,x,f;m. 8:31 `t[e-( lk'B. wyn"p'l.
yli [;m( evo ~d"a' yrEv.(a; 8:34 `W[r"(p.T-i la;w> Wmk'x]w: rs"Wm W[m.vi 8:33 `Wrmo*v.yI yk;r"D> yrEv.a;w> yli_-W[m.vi
qp,Y"w: ~yYI+x; ac'm' yaec.mo yaic.mo yKi 8:35 `yx'(t'P. tzOWzm. rmov.li ~Ay= ~Ay yt;tol.D: -l[; dqov.li
hb'c.x' Ht'_ybe ht'n>B' tAmk.x' 9:1 p `tw<m") Wbh]a' ya;n>f;m-. lK' Av+p.n: smexo yaij.xow> ) 8:36 `hw")hy>me !Acr"
ar"_q.ti h'yt,ro[]n: hx'l.v'( 9:3 `Hn")x'l.vu hk'r>[") @a; Hn"+yyE hk's .m' Hx'bj. i hx'b.j' 9:2 `h['(b.vi h'yd<WM[;
Wtv.W ymi_x]l;b.( Wmx]l; Wkl. 9:5 `AL* hr"m.a' ble- rs;x] hN"hE+ rsUy" ytip, -ymi 9:4 `tr<q") ymerom. yPeG-: l[;
x:ykiAmW !Al+q' Al x;(qEl{ #le rseyO 9:7 `hn")yBi %r<d<B. Wrv.aiw> Wy=x.wI) ~yIat'p. Wbz>[i 9:6 `yTiks. '(m' !yIy:B.
dA[+-~K;x.y<w> ~k'x'l. !TE 9:9 `&'b<)h'a/y<w> ~k'x'l. xk;Ah &'a<+n"f.y-I !P, #le xk;AT-la; 9:8 `Am*Wm [v'r"l.
ybi-yKi 9:11 `hn")yBi ~yvidoq. t[;d:w> hw"+hy> ta;r>yI hm'k.x' tL;xiT. 9:10 p `xq;l,( @s,Ayw> qyDIc ;l. [d:Ah
tv,ae 9:13 `aF'(ti ^D>b;l.( T'c.l;w> %L"+ T'm.k;x' T'm.k;x' -~ai 9:12 `~yYI)x; tAnv. ^L. WpysiAyw> ^ym,_y" WBr>yI
9:15 `tr<q") ymerom. aSeKi l[; Ht'_yBe xt;p,l. hb'v.y"w> ) 9:14 `hM'( h['d>y-" lb;W tWYt;P. hY"+miho) tWlysiK.
9:17 `AL* hr"m.a'w> ble rs;x]w: hN"hE+ rsUy" ytip, -ymi 9:16 `~t'(Axr>ao* ~yrIV.y:m.h(; %r<d-"_ yrEb.[o)l. aroq.li
`h'ya,(rUq. lAav. yqEm.[iB. ~v'_ ~yaip'r-> yKi( [d:y"-al{w>) 9:18 `~['(n>yI ~yrIts' . ~x,l,w> WqT'_m.yI ~ybiWnG>-~yIm:)
[v;r<_ tArc.Aa Wly[iAy-al{ 10:2 `AM*ai tg:WT lysiK. !bEW ba'-_ xM;f;y> ~k'x' !BE p hmolv{ . ylev.mi 10:1 p
hf,[o var" 10:4 `@Do*h.y< ~y[iv'r> tW:h;w> qyDI_c; vp,n< hw"hy> by[ir>y-: al{) 10:3 `tw<M")mi lyCiT; hq'd"c.W
10:6 `vybi(me !BE ryciQ'B; ~D"r>nI lyKi_f.m; !BE #yIQ;B; rgEao 10:5 `ryvi([]T; ~yciWrx' dy:w> hY"+mir> @k;
10:8 `bq")r>yI ~y[iv'r> ~vew> hk'_r"b.li qyDIc; rk,zE 10:7 `sm'(x' hS,k;y> ~y[iv'r> ypiW qyDI_c; varol. tAkr"B.
`[;dE(W"yI wyk'r"D> vQE[;m.W xj;B,_ %l,yE ~ToB; %lEAh 10:9 `jbe(L'yI ~yIt;p'f. lywIa/w< twO=c.mi xQ:yI ble-~k;x]
hS,k;y> ~y[iv'r> ypiW qyDI_c; yPi ~yYIx; rAqm. 10:11 `jbe(L'yI ~yIt;p'f. lywIa/w< tb,C'_[; !TEyI !yI[; #rE(qo 10:10
aceM'Ti !Abn" ytep.fiB. 10:13 `hb'(h]a; hS,k;T. ~y[iv'P-. lK' l[;w> ~ynI+d"m. rrEA[T. ha'n>fi 10:12 `sm'(x'
ryvi[' !Ah 10:15 `hb'(roq. hT'xim. lywIa-/ ypi(W t[;d-"_ WnP.c.yI ~ymik'x] 10:14 `ble-( rs;x] wgEl. jb,vew> hm'_k.x'
xr:ao 10:17 `taJ'(x;l. [v'r" ta;WbT. ~yYI+x;l. qyDIc; tL;[uP. 10:16 `~v'(yrE ~yLiD: tT;xim. AZ=[u ty:r>qi
aWh hB'dI aciAmW rq,v-'_ ytep.fi ha'n>fi hS,k;m. 10:18 `h[,(t.m; tx;k;AT bzEA[w> rs"+Wm rmEAv ~yYIx;l.
qyDI_c; !Avl. rx'b.nI @s,K, 10:20 `lyKi(f.m; wyt'p'f. %fExow> [v;P-'_ lD:x.y< al{ ~yrIb'D> broB. 10:19 `lysi(k.
hw"hy> tK;r>Bi 10:22 `WtWm)y" ble- rs;x]B; ~yliywIa/w)< ~yBi_r: W[r>yI qyDIc; ytep.fi 10:21 `j['(m.Ki ~y[iv'r> ble
10:24 `hn")WbT. vyail. hm'k.x'w> hM'_zI tAf[] lysik.li qAxf.Ki 10:23 `HM'([i bc,[, @sIAy-al{)w> ryvi_[]t; ayhi
dAsy> qyDIc;w> [v'_r" !yaew> hp'Ws rAb[]K; 10:25 `!TE)yI ~yqIyDIc; tw:a]t;w> WNa,_Abt. ayhi [v'r" tr:Agm.
~ymi_y" @ysiAT hw"hy> ta;r>yI 10:27 `wyx'(l.vol. lce['h, !KE ~yIn"+y[el' !v"['k,w> ~yIN:Vil; #m,xoK; 10:26 `~l'(A[
~Tol; zA[m' 10:29 `dbe(aTo ~y[iv'r> tw:q.tiw> hx'_m.fi ~yqIyDIc; tl,x,AT 10:28 `hn"r>co*q.Ti ~y[iv'r> tAnv.W
10:31 `#r<a'( WnK.v.yI al{ ~y[iv'r>W jAM+yI-lB; ~l'A[l. qyDIc; 10:30 `!w<a") yle[]pol. hT'xim.W hw"+hy> %r<D<

440

~y[iv'r> ypiW !Ac+r" !W[d>yE qyDIc; ytep.fi 10:32 `trE(K'Ti tAkPuh.T; !Avl.W hm'_k.x' bWny" qyDIc; -yPi(
!Al+q' aboY"w: !Adz"-aB'( 11:2 `An*Acr> hm'lev. !b,a,w> hw"+hy> tb;[]AT hm'r>mi ynEz>amo 11:1 `tAk)Puh.T;
!Ah ly[iAy-al{ 11:4 `~DE(v'y> ~D"v;w> ~ydIg>AB @l,s,w> ~xe_n>T; ~yrIv'y> tM;Tu 11:3 `hm'(k.x' ~y[iWnc.-ta,w>)
11:6 `[v'(r" lPoyI At['v.rIb.W AK+r>D: rVEy:T. ~ymiT' tq:d>ci 11:5 `tw<M")mi lyCiT; hq'd"c.W hr"_b.[, ~AyB.
tl,x,Atw> hw"+q.Ti db;aTo [v'r" ~d"a' tAmB. 11:7 `Wdke(L'yI ~ydIg >Bo tW:h;b.W ~le_yCiT; ~yrIv'y> tq:d>ci
t[;d:b.W Wh[e_rE txiv.y: @nEx' hp,B. 11:9 `wyT'(x.T; [v'r" aboY"w: #l'_x/n< hr"C 'mi qyDIc; 11:8 `hd"b'(a' ~ynIAa
~yrIv'y> tK;r>biB. 11:11 `hN")rI ~y[iv'r> dboa]b;W hy"+r>qi #l{[]T; ~yqiyDIc; bWjB. 11:10 `Wcle(x'yE ~yqIyDIc;
%lEAh 11:13 `vyrI)x]y: tAnWbT. vyaiw> ble-_ rs;x] Wh[erEl-. zB' 11:12 `srE(h'Te ~y[iv'r> ypib.W tr<q"+ ~WrT'
`#[e(Ay broB. h['Wvt.W ~['-_ lP'yI tAlBux.T; !yaeB. 11:14 `rb")d" hS,k;m. x:Wr- !m;a/n<w> dAS+-hL,g:m. lykir"
~yciyrI['w> dAb+K' %mot.Ti !xe-tv,ae( 11:16 `x;je(AB ~y[iq.to anEfow> rz"+ br:[-' yKi [:AryE-[r: 11:15
[;rEzOw> rq,v-'_ tL;[up. hf,[o [v'r" 11:18 `yrI)z"k.a; Araev. rkE[ow> ds,x'_ vyai Avp.n: lmeGO 11:17 `rv,[-o) Wkm.t.yI
ble-_ yveQ.[i hw"hy> tb;[]AT 11:20 `At*Aml. h['r" @DEr:m.W ~yYI+x;l. hq"d"c-. !Ke 11:19 `tm,(a/ rk,f, hq'd"c.
ryzI+x] @a:B. bh'z" ~z<n< 11:22 `jl'(m.nI ~yqIyDIc; [r;z<w> [R"_ hq,N"y-I al{ dy"l. dy" 11:21 `%r<d"( ymeymiT. AnAcr>W
rZEp;m. vyE 11:24 `hr"(b[. , ~y[iv'r> tw:q.Ti bAj+-%a; ~yqIyDIc; tw:a]T; 11:23 `~[;j'( tr:s'w> hp'y" hV'ai
[;nE)mo 11:26 `ar<(Ay aWh-~G: hw<r>m;W !V"+dUt. hk'r"B-. vp,n<) 11:25 `rAs*x.m;l-. %a; rv,YmO i %fEAxw> dA[+ @s"Anw>
11:28 `WNa,(Abt. h['r" vrEdow> !Ac+r" vQEb
;y> bAj rxE)vo 11:27 `ryBi(v.m; varol. hk'r"b.W ~Aa+l. WhbuQ.yI rB'
lywIa/ db,[,w> x:Wr+-lx;n>yI AtyBe rkEA[ 11:29 `Wxr"(p.yI ~yqIyDIc; hl,['k,w> lPo+yI aWh Arv.['B. x;jeAB
@a; ~L'_vuy> #r<a'B' qyDIc; !hE 11:31 `~k'(x' tAfp'n> x;qlE {w> ~yYI+x; #[e qyDIc; -yrIP>) 11:30 `ble-( ~k;x]l;
hw"+hy>me !Acr" qypiy" bAj 12:2 `r[;B'( tx;k;At anEfow> t[;D"_ bhe(ao rs'Wm bheao 12:1 `aje(Axw> [v'r-" yKi(
tr<j,[] lyIx; -tv,ae( 12:4 `jAM)yI-lB; ~yqiyDIc; vr<vow> [v;r<_B. ~d"a' !AKy-I al{ 12:3 `[:yvi(r>y: tAMzIm. vyaiw>
12:6 `hm'(r>mi ~y[iv'r> tAlBux.T; jP'_v.mi ~yqIyDIc; tAbv.x.m; 12:5 `hv'(ybim. wyt'Amc.[;B. bq"r"k.W Hl'_[.B;
12:8 `dmo)[]y: ~yqIyDIc; tybeW ~n"+yaew> ~y[iv'r> %Aph' 12:7 `~le(yCiy: ~yrIv'y> ypiW ~D"_ br"a/ ~y[iv'r> yrEb.DI
`~x,l-'( rs;x]w: dBeK;t;M.mi Al+ db,[,w> hl,q.nI bAj 12:9 `zWb)l' hy<h.yI ble- hwE[]n:w> vyai-_ lL;huy> Alk.fi -ypil.(
@DEr:m.W ~x,l-'_ [B;(f.yI) Atm'd>a; dbe[o 12:11 `yrI)z"k.a; ~y[iv'r> ymex]r;w>) AT=m.h,B. vp,n< qyDIc; [;dEAy 12:10
vqEAm ~yIt;p'f. [v;p,B. 12:13 `!TE)yI ~yqIyDIc; vr<vow> ~y[i_r" dAcm. [v'r" dm;x' 12:12 `ble-( rs;x] ~yqIyrE
12:15 `Al* byviy" bWvy" ~d"a' ydEy> lWmg>W bAj+-[B;f.yI vyai-ypi yrIP.mi 12:14 `qyDI(c; hr"C 'mi aceYEw: [r"_
`~Wr)[' !Alq' hs,kow> As=[.K; [d:W"yI ~AYB; lywIa/ 12:16 `~k'(x' hc'[el. [;mevow> wyn"+y[eB. rv"y" lywIa/ %r<D<
!Avl.W br<x'_ tArq.d>m;K. hj,AB vyE 12:18 `hm'(r>mi ~yrIq'v. d[ew> qd<c,_ dyGIy: hn"Wma/ x:ypiy" 12:17
yver>x-o bl,B. hm'r>mi 12:20 `rq,v'( !Avl. h['yGIr>a-; d[;w> d[;_l' !AKTi tm,a/ -tp;f.( 12:19 `aPe(r>m; ~ymik'x]
tb;[]AT 12:22 `[r"( Wal.m' ~y[iv'r>W !w<a-"+ lK' qyDIC ;l; hN<auy>-al{ 12:21 `hx'(m.fi ~Alv' yce[]yOl.W [r"_
`tl,W<)ai ar"q.yI ~yliysiK. blew> t[;D"_ hs,Ko ~Wr[' ~d"a' 12:23 `An*Acr> hn"Wma/ yfe[ow> rq,v-'_ ytep.fi hw"hy>
`hN"x<)M.f;y> bAj rb"d"w> hN"x<+v.y: vyai- bl,b. hg"a'D> 12:25 `sm;(l' hy<h.Ti hY"mir>W lAv+m.Ti ~yciWrx'-dy: 12:24
rq"y" ~d"a-' !Ahw> Ad=yce hY"mir> %rox]y-: al{ 12:27 `~[e(t.T; ~y[iv'r> %r<d<w> qyDI_c; Wh[erEme rtEy" 12:26
[m;v-' al{ #lew> ba'_ rs;Wm ~k'x' !BE 13:1 `tw<m-") la; hb'ytin> %r<d<w> ~yYI+x; hq"d"c-. xr:ao)B. 12:28 `#Wr)x'
wyt'p'f. qfePo Av+p.n: rmEvo wyPi rcEnO 13:3 `sm'(x' ~ydIg >Bo vp,n<w> bAj+ lk;ayO vyai-ypi yrIP.mi 13:2 `hr"(['G>
[v'r"w> qyDI_c; an"f.yI rq,v, -rb;D> 13:5 `!V")dUT. ~ycirUx' vp,n<w> lce_[' Avp.n: !yIa;w" hW"a;t.mi 13:4 `Al*-hT'xim.
lKo+ !yaew> rVe[;t.mi vyE 13:7 `taJ'(x; @LEs ;T. h['v.rIw> %r<D"_-~T' rCoTi hq'dc" . 13:6 `ryPi(x.y:w> vyaib.y:
rnEw> xm'_f.yI ~yqIyDIc-; rAa 13:9 `hr"(['G> [m;v-' al{ vr"w> Ar=v.[' vyai- vp,n<) rp,Ko 13:8 `br"( !Ahw> vveArt.mi
#beqow> j['_m.yI lb,h,me !Ah 13:11 `hm'(k.x' ~yci['An-ta,w> hC'_m; !TEyI !Adz"B. -qr: 13:10 `%[")d>yI ~y[iv'r>
lb,x'yE rb'd"l. zB' 13:13 `ha'(b' hw"a]T; ~yYIx; #[ew> ble-_ hl'x]m; hk'V'mum. tl,x,AT 13:12 `hB,(r>y: dy"- l[;
bAj-lk,fe( 13:15 `tw<m") yveq.Momi rWsl' ~yYI+x; rAqm. ~k'x' tr:AT 13:14 `~L'(vuy> aWh hw"c.mi arEywI Al=
[v'r" %a"l.m; 13:17 `tl,W<)ai frop.yI lysik.W t[;d"_b. hf,[]y: ~Wr['-lK' 13:16 `!t")yae ~ydIg >Bo %r<d<w> !xE-+ !T,yI

441

hw"a]T;

`dB'(kuy> tx;k;AT rmEAvw> rs"+Wm [;rEAP !Alq'w> vyrE 13:18 `aPe(r>m; ~ynIWma/ ryciw> [r"_B. lPoyI
~k'x]w: ~ymik'x-] ta, %lEAh %Alh' 13:20 `[r"(me rWs ~yliysiK. tb;[]Atw> vp,n"+l. br:[/t, hy"h.nI
bAj 13:22 `bAj)-~L,v;y> ~yqiyDIc-; ta,w> h['_r" @DEr:T. ~yaiJ'x; 13:21 `[;Ar)yE ~yliysik. h[,row> ~K'_x.y<
`jP'(v.mi al{B. hP,s .nI vyEw> ~yvi_ar" rynI lk,ao -br" 13:23 `aje(Ax lyxe qyDIC ;l; !Wpc'w> ~ynI+b-' ynE)B. lyxin>y:
~y[iv'r> !j,b,W Av+p.n: [b;fol. lkeao qyDIc; 13:25 `rs")Wm Arx]vi( Abh]aow> An=b. anEAf Ajb.vi %fEAx 13:24
hw"+hy> arEy> Arv.y"B. %lEAh 14:2 `WNs,(r>h,t, h'yd<y "B. tl,Wa< iw> Ht'_ybe ht'n>B' ~yvin" tAmk.x; 14:1 p `rs")x.T,
~ypil'a] !yaeB. 14:4 `~rE(Wmv.Ti ~ymik'x] ytep.fiw> hw"+a]G: rj,xo lywIa/ -ypiB.( 14:3 `WhzE)AB wyk'r"D> zAln>W
14:6 `rq,v'( d[e ~ybiz"K. x:ypiy"w> bZE+k;y> al{ ~ynIWma/ d[e 14:5 `rAv* x:koB. tAaWbT.-br"w> rB"+ sWbae
`t[;d-"( ytep.fi T'[.d:y-" lb;W lysi_K. vyail. dg<N<mi %lE 14:7 `lq")n" !Abn"l. t[;d:w> !yIa"+w" hm'k.x' #le- vQ,Bi
~yrIv'y> !ybeW ~v'_a' #yliy" ~yliwIa/ 14:9 `hm'(r>mi ~yliysiK. tl,W<aiw> AK=r>D: !ybih' ~Wr[' tm;k.x' 14:8
lh,aow> dme_V'yI ~y[iv'r> tyBe 14:11 `rz") br:['t.y-I al{ Atx'm.fib.W Av+p.n: tR:m' [:dEAy ble 14:10 `!Ac)r"
ble-_ ba;k.yI qAxf.B-i ~G: 14:13 `tw<m-") yker>D: Ht'yrIx]a;w> vyai_-ynEp.li rv'y" %r<D< vyE 14:12 `x:yrIp) .y: ~yrIv'y>
!ymia]y: ytiP, 14:15 `bAj) vyai wyl'['meW ble_ gWs [B;f.yI wyk'r"D>mi 14:14 `hg")Wt hx'm.fi Ht'yrIx]a;w>
14:17 `x;je(AbW rBE[;t.mi lysik.W [r"_me rs"w> arEy" ~k'x' 14:16 `Ar*vua]l; !ybiy" ~Wr['w> rb"+D" lk'l.
`t[;d"( WrTIk .y: ~ymiWr[]w): tl,W<+ai ~yIat'p. Wlx]n" 14:18 `anEF) 'yI tAMzIm. vyaiw> tl,W<+ai hf,[]y: ~yIP;a; -rc;q>)
ryvi[' ybeh]aow> vr"_ anEF"yI Wh[erEl. -~G: 14:20 `qyDI(c; yrE[]v-; l[;( ~y[iv'r>W ~ybi_Aj ynEp.li ~y[ir" Wxv; 14:19
ds,x,w> [r"_ yver>xo W[t.yI -aAlh] 14:22 `wyr"(v.a; ~ywIn"[] ~yyIn"[] !nEAxm.W aje_Ax Wh[erEl-. zB' 14:21 `~yBi(r:
~ymik'x] tr<j,[] 14:24 `rAs*x.m;l-. %a; ~yIt;p'f-. rb;d>W rt"+Am hy<h.yI bc,[, -lk'B. 14:23 `bAj) yver>xo tm,a/w<
ta;r>yIB. 14:26 `hm'(r>mi ~ybiz"K. x;piy"w> tm,_a/ d[e tAvp'n> lyCim; 14:25 `tl,W<)ai ~yliysiK. tl,W<ai ~r"_v.['
14:28 `tw<m") yveq.Momi rWsl' ~yYI+x; rAqm. hw"hy> ta;r>yI 14:27 `hs,(x.m; hy<h.yI wyn"b'l.W z[o+ xj;b.mi hw"hy>
~yrIme x:Wr- rc;q.W hn"+WbT.-br: ~yIP;a; %r<a, 14:29 `!Az*r" tT;xim. ~aol. sp,a,b.W %l,m-,_ tr:d>h; ~['- br"B.
AdB.k;m.W Whfe_[o @rExe lD"-qve([o 14:31 `ha'(n>qi tAmc'[] bq:r>W aPe_r>m; ble ~yrIf'b. yYEx; 14:30 `tl,W<)ai
br<q<b.W hm'_k.x' x:WnT' !Abn" bleB. 14:33 `qyDIc; AtAmb. hs,xow> [v'_r" hx,D"yI At['r"B. ( 14:32 `!Ay*b.a, !nExo
lyKi_f.m; db,[,l. %l,m, -!Acr>( 14:35 `taJ'(x; ~yMiaul. ds,x,w> yAG=-~me(Ar)t. hq"d"c. 14:34 `[;dE(W"Ti ~yliysiK.
~ymik'x] !Avl. 15:2 `@a"-) hl,[]y: bc,[-, rb;d>W hm'_xe byviy" %R:-hn<[]m;( 15:1 `vybi(me hy<h.Ti Atr"b.[,w>
15:4 `~ybi(Ajw ~y[ir" tApco hw"+hy> ynEy[e ~Aqm'-lk'B.( 15:3 `tl,W<)ai [:yBiy: ~yliysik. ypiW t[;D"_ byjiyTe
tx;k;AT rmEvow> wybi_a' rs:Wm #a;n>yI lywIa/ 15:5 `x:Wr)B. rb,v, HB' @l,s,w> ~yYI+x; #[e !Avl' aPer>m;
blew> t[;d"_ Wrz"y> ~ymik'x] ytep.fi 15:7 `tr<K'([.n< [v'r" ta;Wbt.biW br"_ !s,xo qyDIc; tyBe 15:6 `~rI)[.y:
%r<D< hw"hy> tb;[]AT 15:9 `An*Acr> ~yrIv'y> tL;pit.W hw"+hy> tb;[]AT ~y[iv'r> xb;z< 15:8 `!kE-) al{ ~yliysiK.
!ADb;a]w: lAav. 15:11 `tWm)y" tx;k;At anEAf xr:ao+ bzE[ol. [r" rs"Wm 15:10 `bh'(a/y< hq"d"c. @DEr:m.W [v'_r"
ble 15:13 `%lE)yE al{ ~ymik'x-] la, Al+ x;(keAh #le-bh;a/y< al{ 15:12 `~d"(a-' ynEB>) tABl-i yKi( @a; hw"+hy> dg<n<
~yliysik. ypiW ynEp.W t[;D-"_ vQ,b;y> !Abn" ble 15:14 `ha'(ken> x:Wr ble-tb;C.[;b.W ~ynI+P' bjiyyE x:mef'
hw"+hy> ta;r>yIB. j[;m. -bAj 15:16 `dymi(t' hT,v.mi ble- bAj)w> ~y[i_r" ynI[' ymey-> lK' 15:15 `tl,W<)ai h[,r>yI
vyai 15:18 `Ab*-ha'n>fiw> sWba' rAVmi ~v'-_ hb'h]a;w> qr"y" tx;rUa] bAj 15:17 `Ab* hm'Whm.W br" rc"Aame
~yrIv'y> xr:aow> qd<x'_ tk;fum.Ki lce[' %r<D< 15:19 `byrI) jyqIv.y: ~yIP;a; $r<a,w> !Ad+m' hr<g "y> hm'xe
vyaiw> ble-_ rs;x]l; hx'm.fi tl,W<ai 15:21 `AM*ai hz<AB ~d"a' lysik.W ba'-_ xM;f;y> ~k'x' !BE 15:20 `hl'(lus.
vyail' hx'm.fi 15:23 `~Wq)T' ~yci[]Ay brob.W dAs+ !yaeB. tAbv'x]m; rpEh' 15:22 `tk,l-'( rV,y:y> hn"WbT.
lAaV.mi rWs ![;m;l. lyKi_f.m;l. hl'[.m;l. ~yYIx; xr:ao 15:24 `bAJ)-hm; AT[iB. rb"d"w> wypi-_ hnE[]m;B.
~yrIhoj.W [r"_ tAbv.x.m; hw"hy> tb;[]AT 15:26 `hn")m'l.a; lWbG> bCey:w> hw"+hy> xS;yI ~yaiGE tyBe 15:25 `hJ'm'(
ypiW tAn=[]l; hG<h.y< qyDIc; ble 15:28 `hy<)x.yI tnOT'm; anEAfw> [c;B'_ [;ceAB AtyBe rkE[o 15:27 `~[;n-O* yrEm.ai
~yIn:y[e-rAam.( 15:30 `[m'(v.yI ~yqIyDIc; tL;pit.W ~y[i_v'r>me hw"hy> qAxr" 15:29 `tA[)r" [:yBiy: ~y[iv'r>
15:32 `!yli(T' ~ymik'x] br<q<B. ~yYI+x; tx;k;AT t[;m;vo !z<ao 15:31 `~c,['( !V,d:T. hb'Aj h['Wmv. ble-_ xM;(f;y>
13:19

442

ynEpl. iw> hm'_k.x' rs:Wm hw"hy> ta;r>yI 15:33 `bLe( hn<Aq tx;k;AT [;meAvw> Av=p.n: saeAm rs'Wm [;rEAP
!kEtow> wyn"+y[eB. %z: vyai-yker>D-: lK'( 16:2 `!Av)l' hnE[]m; hw"hy>meW ble-_ yker>[;m;( ~d"a'l. 16:1 `hw")n"[] dAbk'
[v'r-" ~g:w> WhnE+[]M;l;( hw"hy> l[;P' lKo 16:4 `^yt,(bov.x.m; WnKoyIw> ^yf,_[]m; hw"hy>-la, lGO 16:3 `hw")hy> tAxWr
!wO=[' rP:kuy> tm,a/w< ds,x,B. 16:6 `hq<N) "yI al{ dy"l. dy" ble-_ Hb;G-> lK' hw"hy> tb;[]AT 16:5 `h['(r" ~Ayl.
j[;m. -bAj 16:8 `AT*ai ~liv.y: wyb'y>Aa-~G: vyai-_ yker>D: hw"hy> tAcr>Bi 16:7 `[r"(me rWs hw"hy> ta;r>yIb.W
~s,q< 16:10 `Ad*[]c; !ykiy" hw"hyw:) AK=r>D: bVex;y> ~d"a' ble 16:9 `jP'(v.mi al{B. tAaWbT. brome hq"+d"c.Bi
Whfe[]m; hw"+hyl;( jP'v.mi ynEz>amoW sl,P, 16:11 `wyPi-( l[;m.yI al{ jP'v.miB. %l,m-,_ ytep.fi-l[;(
~ykil'm. !Acr> 16:13 `aSe(Ki !AKyI hq'd"c.bi yKi [v;r<_ tAf[] ~ykil'm. tb;[]AT 16:12 `syki(-ynEb.a-; lK'
16:15 `hN"r<)P.k;y> ~k'x' vyaiw> tw<m"+ ykea]l.m; %l,m-, tm;x] 16:14 `bh'(a/y< ~yrIv'y> rbEdow> qd<c-,_ ytep.fi
hn"yBi tAnq.W #Wr+x'me bAJ-hm; hm'k.x-' hnOq>) 16:16 `vAq)l.m; b['K. AnAcr>W ~yYI+x; %l,m-, ynEP-. rAaB.
ynEp.liw> !Aa+G" rb,v-, ynEp.li 16:18 `AK*r>D: rcEnO Avp.n: rmEvo [r"_me rWs ~yrIv'y> tL;s im. 16:17 `@s,K'(mi rx"b.nI
lyKif.m; 16:20 `~yai(G-E ta, ll'v' qLex;me( ~ywI+n"[] ~yYInI[] -ta, x:Wr-lp;v. bAj 16:19 `x:Wr) Hb;GO !AlV'ki
@ysiyO ~yIt;p'f. qt,m,W !Ab+n" arEQ'yI ble-~k;x]l; 16:21 `wyr"(v.a; hw"hyB; x;jeAbW bAj+-ac'm.yI rb'D" -l[;
WhyPi_ lyKif.y: ~k'x' ble 16:23 `tl,W<)ai ~yliwIa/ rs:WmW wyl'_['B. lk,fe ~yYIx; rAqm. 16:22 `xq;l,(
%r<D< vyE 16:25 `~c,['(l' aPer>m;W vp,N<l; qAtm' ~[;n=-O yrEm.ai vb;D> -@Wc 16:24 `xq;l,( @ysiyO wyt'p'f-. l[;w>
vyai 16:27 `WhyPi( wyl'[' @k:a-' yKi( AL+ hl'm.[' lme[' vp,n< 16:26 `tw<m-") yker>D: Ht'yrIx]a;w> vyai_-ynEp.li rv'y"
!G"r>nIw> !Ad+m' xL;v;y> tAkPuh.T; vyai 16:28 `tb,r"(c' vaeK. Atp'f. wyt'p'f.-l[;w> h['_r" hr<Ko l[;Y:liB.
bvox.l; wyn"y[e hc,[o 16:30 `bAj)-al{ %r<d<B. AkyliAhw> Wh[e_rE hT,p;y> sm'x' vyai 16:29 `@WL)a; dyrIp.m;
bAj 16:32 `ace(M'Ti hq'd"c. %r<d<B. hb'_yfe tr<a,p.Ti tr<j,[] 16:31 `h['(r" hL'Ki wyt'p'f. #rEqo tAk+Puh.T;
hw"hy>meW lr"_AGh;-ta, lj;Wy qyxeB; 16:33 `ry[i( dkeL{mi AxWrB. lvemoW rAB=GImi ~yIP;a; %r<a,
lvom.yI lyKif.m-; db,[,( 17:2 `byrI)-yxeb.zI alem' tyIB;mi Hb'-_ hw"l.v;w> hb'rEx] tP; bAj 17:1 `Aj*P'v.m-i lK'
17:4 `hw")hy> tABli !xEboW bh'Z_ "l; rWkw> @s,K,l; @rEc.m; 17:3 `hl'(x]n: ql{x]y: ~yxia; %Atb.W vybi_me !bEB.
dyael. x;mef' Whfe_[o @rExe vr"l' g[el{ 17:5 `tWOh; !Avl-. l[; !yzIme rq,v, !w<a-"+ tp;f.-l[; byviq.m; [r:me
rt,y<-+ tp;f. lb'n"l. hw"an"-al{ 17:7 `~t'(Aba] ~ynIB' tr<a,p.tiw> ~ynI+b' ynEB. ~ynIqez> tr<j,[] 17:6 `hq<N) "yI al{
17:9 `lyKi(f.y: hn<p.yI rv<a] lK'-la,( wyl'_['b. ynEy[eB. dx;Voh; !xE- !b,a,( 17:8 `rq,v-'( tp;f. bydIn"l-. yKi( @a;
lysiK. tAKh;me !ybi_meb. hr"['G> tx;Te 17:10 `@WL)a; dyrIp.m; rb'd"b. hn<vow> hb'_h]a; vQEb;m. [v;P, -hS,k;m.(
lysiK-. la;w> vyai_B. lWKv; bDo vAgP' 17:12 `AB*-xL;vuy> yrIz"k.a; %a"l.m;W [r"-_ vQ,b;y> yrIm-. %a; 17:11 `ha'(me
~yIm; rjE)AP 17:14 `At*yBemi h['r" vWmt' vymit'-al{ hb'_Aj tx;T; h['r" byvime 17:13 `AT*l.W:aiB.
hw"hy> tb;[]AT qyDI_c; [:yvir>m;W [v'r" qyDIc.m; 17:15 `vAj)n> byrIh' [L;G:t.hi ynEp.liw> !Ad+m' tyviarE
[:rE_h' bheao t[e-lk'B. 17:17 `!yIa"-) bl,w> hm'k.x' tAnq.li lysi_K-. dy:B. ryxim. hZ<- hM'l' 17:16 `~h,(ynEv-. ~G:
[v;P, bhe(ao 17:19 `Wh[e(rE ynEp.li hB'rU[] brE[o @K"+ [;qEAT ble-rs;x] ~d"a' 17:18 `dle(W"yI hr"c'l. xa'w>
lAPyI AnAvl.Bi %P"h.n<w> bAj+-ac'm.yI al{ ble-vQ,[i 17:20 `rb,v-'( vQ,b;m. Axt.Pi H:yBig >m; hC'_m; bheao
ha'ken> x:Wrw> hh'_GE bjiyyE x:mef' ble 17:22 `lb'(n" ybia] xm;f.y-I al{)w> Al= hg"Wtl. lysiK. dleyO 17:21 `h['(r"B.
ynEy[ew> hm'_k.x' !ybime ynEP-. ta, 17:24 `jP'(v.mi tAxr>a' tAJh;l. xQ"+yI [v'r" qyxeme dx;vo 17:23 `~r,G-") vB,y:T.
bAj+-al{ qyDIC ;l; vAn[] ~G: 17:26 `AT*d>l;Ayl. rm,m,W lysi_K. !BE wybia'l. s[;K; 17:25 `#r<a'-( hceq.Bi lysik.
~G: 17:28 `hn")WbT. vyai x:Wr-rq;y> -rq;w> t[;D"_ [;dEAy wyr"m'a] %fEAx 17:27 `rv,yO-* l[; ~ybiydIn> tAKh;l.
18:2 `[L'(G:t.yI hY"viWT-lk'B. dr"_p.nI vQEb;y> hw"a]t;l. ( 18:1 `!Ab)n" wyt'p'f. ~jeao bve_x'yE ~k'x' vyrIx]m; lywIa/
!Alq-' ~[iw>) zWB+-~g: aB' [v'r" -aAbB.( 18:3 `AB*li tALG:t.hiB-. ~ai( yKi hn"+Wbt.Bi lysiK. #Pox.y-: al{)
bAj+-al{ [v'r-" ynEP. taef. 18:5 `hm'(k.x' rAqm. [:benO lx;n: vyai-_ ypi yrEb.DI ~yQimu[] ~yIm: 18:4 `hP'(r>x,
lysik. -yPi( 18:7 `ar"(q.yI tAmluh]m;l.( wypiW byrI+b. Wa)boy" lysik. ytep.fi 18:6 `jP'(v.MiB; qyDIc; tAJh;l.
~G: 18:9 `!j,b-'( yrEd>x; Wdr>y" ~hew> ~ymi_h]l;t.mi(K. !G"r>nI yrEb.DI 18:8 `Av*p.n: vqEAm wyt'p'f.W Al+-hT'xim.
`bG")f.nIw> qyDIc; #Wry-" AB* hw"+hy> ~ve z[o-lD:g>mi 18:10 `tyxi(v.m; l[;b;l. aWh xa' AT+k.al;m.bi hP,r:t.mi

443

ynEp.liw> vyai-_ ble HB;g >yI rb,v, -ynEp.li 18:12 `At*yKif.m;B. hb'G"f.nI hm'Axk.W AZ=[u ty:r>qi ryvi[' !Ah 18:11
lKel.k;y> vyai-x:Wr) 18:14 `hM'(lik.W Al- ayhi tl,W<ai [m'_v.yI ~r<j,B. rb'D" byvime 18:13 `hw"n"[] dAbk'
!T"m; 18:16 `t[;D-"( vQ,b;T. ~ymik'x] !z<aow> t[;D-"_ hn<q.yI !Abn" ble 18:15 `hN"aF<) 'yI ymi ha'ken> x:Wrw> Whle_x]m;
`Ar*q'x]w: Wh[erE -ab'(W -aboy" Ab+yrIB. !AvarIh' qyDIc; 18:17 `WNx,(n>y: ~ylidgo > ynEp.liw> Al= byxir>y: ~d"a'
~ynIAdm.W z[o-+ ty:r>Qimi [v'p.nI xa' 18:19 `dyrI)p.y: ~ymiWc[] !ybeW lr"_AGh; tyBiv.y: ~ynIy"d>mi 18:18
tw<m" 18:21 `[B'(f.yI wyt'p'f. ta;WbT. An=j.Bi [B;f.Ti vyai-ypi yrIP.mi 18:20 `!Am)r>a; x:yrIb.Ki ~ynIy"d>miW
18:23 `hw")hy>me !Acr" qp,Y"w: bAj+ ac'm' hV'ai ac'm' 18:22 `Hy")r>Pi lk;ayO h'yb,h]aow> !Av+l' dy:B. ~yYIx;w>
19:1 `xa'(me qbeD" bheao vyEw> [:[e_rot.hil. ~y[irE vyai 18:24 `tAZ*[; hn<[]y: ryvi['w> vr"_ rB,d:y> ~ynIWnx]T;
#a'w> bAj+-al{ vp,n< t[;d-: al{B. ~G: 19:2 `lysi(k. aWhw> wyt'p'f. vQE[ime AM+tuB. %lEAh vr"-bAj)
~yBi_r: ~y[irE @ysiyO !Ah 19:4 `AB*li @[:z>yI hw"hy>-l[;w> AK=r>D: @LEs ;T. ~d"a' tl,W<ai 19:3 `aje(Ax ~yIlg: >r:B.
WLx;y> ~yBir: 19:6 `jle(M'yI al{ ~ybiz"K. x:ypiy"w> hq<N+ "yI al{ ~yrIq'v. d[e 19:5 `drE(P'yI Wh[rEme ld"w>
@DEr:m. WNM,_mi Wqx]r" Wh[erEm. yKi @a: WhaunEf>) vr"- yxea] lK' 19:7 `!T")m; vyail. [:rEh-' lk'w> bydI_n-" ynE)p.
~yrIq'v. d[e 19:9 `bAj)-acom.li hn"WbT. rmEvo Av+p.n: bheao bLe-hn<qo) 19:8 `hM'he( -Al -al{ ~yrIm'a]
`~yrI)f'B. lvom. db,[,l-. yKi( @a; gWn=[]T; lysik.li hw<an"-al{) 19:10 p `dbe(ayO ~ybiz"K. x:ypiy"w> hq<N+ "yI al{
lj;k.W %l,m,_ @[;z: rypiK.K; ~h;n: 19:12 `[v;P-'( l[; rbo[] ATr>a;ptiw> AP=a; %yrIa/h, ~d"a' lk,fe 19:11
tl;x]n: !Ahw" tyIB: 19:14 `hV'(ai ynEy>d>mi drEjo @l,d<w> lysi_K. !BE wybia'l. tWOh; 19:13 `An*Acr> bf,[-e l[;
hw"c.mi rmEvo 19:16 `b['(r>ti hY"mir> vp,n<w> hm'_DEr>T; lyPiT; hl'c.[; 19:15 `tl,K'(f.m; hV'ai hw"hy>meW tAb+a'
rSEy: 19:18 `Al*-~L,v;y> Almug>W lD"_ !nE)Ax hw"hy> hwEl.m; 19:17 `tWm)y" tm'Wy wyk'r"d> hzEAB Av+p.n: rmEvo
yKi vn<[=o afenO hm'xe -ld"G>) -lr:GO 19:19 `^v<)p.n: aF'T-i la; Atymih-] la,w> hw"+q.Ti vyE- yKi ^n>Bi
tABr: 19:21 `^t<)yrIx]a;B. ~K;x.T, ![;m;l. rs"+Wm lBeq;w> hc'[e [m;v. 19:20 `@sI)AT dA[w> lyCiT-; ~ai
19:23 `bz")K' vyaime vr"-bAj)w> AD=s.x; ~d"a' tw:a]T; 19:22 `~Wq)t' ayhi hw"hy> tc;[]w: vyai_ bl,B. tAbv'x]m;
al{ WhyPi- la,-~G: tx;LC'_ ;B; Ady" lce[' !m:j' 19:24 `[r"( dq,P'y-I lB; !yliy" [;bef'w> ~yYI+x;l. hw"hy> ta;r>yI
!Be ~ae_ x:yrIb.y: ba'-dD<v;m.( 19:26 `t[;D"( !ybiy" !Abn"l. x:ykiAhw> ~rI+[.y: ytip,W hK,T; #le 19:25 `hN"b<)yviy>
jP'_v.mi #yliy" l[;Y:liB. d[e 19:28 `t[;d-"( yrEm.aime( tAgv.li rs"+Wm [:mov.li ynIB. -ld:x;( 19:27 `ryPi(x.m;W vybime
hm,ho !yY:h; #le 20:1 `~yli(ysiK. wgEl. tAmluh]m;W ~yji_p'v. ~yciLel; WnAkn" 19:29 `!w<a-") [L;b;y> ~y[iv'r> ypiW
dAbK' 20:3 `Av*p.n: ajeAx ArB.[;t.mi %l,m,_ tm;yae rypiK.K; ~h;n: 20:2 `~K'(x.y< al{ AB hg<v-o lk'w> rk"+ve
`!yIa")w" ryciQ'B; la;v'w> la;v.yI vro+x]y-: al{ lce[' @r<xome 20:4 `[L'(G:t.yI lywIa/-lk'w> byrI+me tb,v, vyail'
vyaiw> AD=s.x; vyai ar"q.yI ~d"a-' br" 20:6 `hN"l<)d>yI hn"WbT. vyaiw> vyai-_ bl,b. hc'[e ~yQimu[] ~yIm: 20:5
!ydI_-aSeK-i l[; bveAy %l,m, 20:8 `wyr"(x]a; wyn"b' yrEv.a; qyDI_c; AMtuB. %LEh;t.mi 20:7 `ac'(m.yI ymi ~ynIWma/
hp'yae !b,a,w" !b,a, 20:10 `yti(aJ'x;me yTir>h;j' yBi_li ytiyKizI rm;ayO-ymi( 20:9 `[r"-( lK' wyn"y[eb. hr<z"m.
20:12 `Al*[\P' rv"y" ~aiw> %z:- ~ai r[;n-"+ rK,n:t.yI wyl'l'[]m;B. ~G: 20:11 `~h,(ynEv-. ~G: hw"hy> tb;[]AT hp'_yaew>
^yn<y[e xq:P. vrE_W"T-i !P, hn"ve bh;a/T-,( la; 20:13 `~h,(ynEv-. ~g: hf'[' hw"hy> ha'_ro !yI[:w> t[;m;vo !z<ao
ylik.W ~ynI+ynIP-. br"w> bh'z" vyE 20:15 `lL'(h;t.yI za' Al lzEaow> hn<+AQh; rm:ayO [r: [r: 20:14 `~x,l-'( [b;(f.(
vyail' brE[' 20:17 `Whle(b.x; hY"r Ik.n" ~yrIk.n" d[;b.W rz"+ br:[-' yKi Adg>Bi -xq;l.( 20:16 `t[;d-"( ytep.fi rq'y>
20:19 `hm'(x'l.mi hfe[] tAlBux.t;b.W !AK+ti hc'[eB. tAbv'x]m; 20:18 `#c'(x' Whypi aleM'(yI rx;a;w> rq,v'_ ~x,l,
ArnE %[:d>yI) AM=aiw> wybia' lLeq;m. 20:20 `br"(['t.ti al{ wyt'p'f. ht,pol.W lyki_r" %lEAh dAS-hl,AG*
20:22 `%r")bot. al{ Ht'yrIx]a;w> hn"+voarIB' tl,h,bom. tl,x,bum. hl'x]n: 20:21 `%v,xo) !Wva/B, !AvyaiB.
hm'r>mi ynEz>amoW !b,a'_w" !b,a, hw"hy> tb;[]AT 20:23 `%l") [v;(ywO > hw"hyl;( hWEq; [r"-_ hm'L.v;a] rm:aTo-la;
rx:a;w> vd<qo+ [l;y" ~d"a' vqEAm 20:25 `AK*r>D: !ybiY-" hm; ~d"a'w> rb,g-"+ ydE[]c.mi hw"hy>me 20:24 `bAj)-al{
~d"_a' tm;v.nI hw"hy> rnE 20:27 `!p")Aa ~h,yle[] bv,Y"w: ~k'_x' %l,m, ~y[iv'r> hr<z"m. 20:26 `rQE)b;l. ~yrId"n>
~yrIWxB; tr<a,p.Ti 20:29 `Aa*s.Ki ds,x,B; d[;s 'w> %l,m-,_ WrC.yI tm,a/w< ds,x, 20:28 `!j,b-'( yrEd>x-; lK' fpexo
21:1 `!j,b'( yrEd>x; tAKm;W [r"_B. qWrm.T; qyrIm.T; [c;P, tArBux; 20:30 `hb'(yfe ~ynIqez> rd:h]w: ~x'_Ko

444

!kEtow> wyn"+y[eB. rv"y" vyai-%r<D-< lK'( 21:2 `WNJ,(y: #Pox.y: rv<a-] lK'-l[;( hw"+hy>-dy:B. %l,m, -bl, ~yIm-: ygEl.P;
rnI ble-_ bx;r>W ~yIn:y[e-~Wr 21:4 `xb;Z")mi hw"hyl; rx"b.nI jP'_v.miW hq"d"c. hfo[] 21:3 `hw")hy> tABli
tArc'Aa l[;Po 21:6 `rAs*x.m;l-. %a; #a'- lk'w> rt"+Aml.-%a; #Wrx' tAbv.x.m; 21:5 `taJ'(x; ~y[iv'r>
21:8 `jP'(v.mi tAf[]l; Wna]me yKi ~rE_Agy> ~y[iv'r> dvo 21:7 `tw<m-") yveq.b;m. @D"nI lb,h, rq,v'_ !Avl.Bi
tybeW ~ynIy"d>mi tv,aeme gG"-+ tN:P-i l[; tb,v,l' bAj 21:9 `Al*[\P' rv"y" %z:w> rz"+w" vyai %r<D< %P;k.p;h]
lyKif.h;b.W ytiP-,_ ~K;x.y< #le-vn"[.B; 21:11 `Wh[e(rE wyn"y[eB. !x:yU-al{ [r"-_ ht'W>ai [v'r" vp,n< 21:10 `rb,x'(
Anz>a' ~jeao 21:13 `[r"(l' ~y[iv'r> @LEs ;m. [v'_r" tybel. qyDIc; lyKif.m; 21:12 `t[;D-"( xQ;yI ~k'x'l.
21:15 `hZ")[; hm'xe qxeB; dx;vow> @a"+ hP,k.yI rt,SeB; !T"m; 21:14 `hn<)['yE al{w> ar"q.yI aWh-~G:) lD"-_ tq;[Z] :mi
lh;q.Bi lKe_f.h; %r<D<mi h[,AT ~d"a' 21:16 `!w<a") yle[]pol. hT'xim.W jP'_v.mi tAf[] qyDIC;l; hx'm.fi
[v'_r" qyDIC ;l; rp,Ko 21:18 `ryvi([]y: al{ !m,v,w-" !yIy:) bheao hx'_m.fi bheao rAsx.m; vyai 21:17 `x:Wn*y" ~yaip'r>
rc"Aa 21:20 `s[;k'(w" ~ynIy"d>mi ~ynIAdm. tv,aeme rB"+d>m-i #r<a,(B. tb,v, bAj 21:19 `dgE)AB ~yrIv'y> tx;t;w>
hq"d"c. ~yYIx; ac'm.yI ds,x'_w" hq"d"c. @dEro 21:21 `WN[,(L.b;y> ~d"a' lysik.W ~k'_x' hwEn>Bi !m,v,w" dm'x.n<
tArC'mi rmEvo An=Avl.W wyPi rmEvo 21:23 `hx'(j,b.mi z[o dr<YwO : ~k'_x' hl'[' ~yrIBoGI ry[i 21:22 `dAb)k'w>
wyd"y" Wna]m-e yKi( WNt,_ymiT. lce[' tw:a]T; 21:25 `!Ad)z" tr:b.[,B. hf,A[ Am+v. #le ryhiy" dzE 21:24 `Av*p.n:
@a; hb'_[eAT ~y[iv'r> xb;z< 21:27 `%fo*x.y: al{w> !TeyI qyDIc;w> hw"+a]t; hW"a;t.hi ~AYh;-lK' 21:26 `tAf)[]l;
wyn"+p'B. [v'r" vyai z[ehe 21:29 `rBE)d:y> xc;n<l' [:meAv vyaiw> dbe_ayO ~ybiz"K-. d[e 21:28 `WNa,(ybiy> hM'zIb-. yKi(
`hw")hy> dg<n<l. hc'[e !yaew> hn"+WbT. !yaew> hm'k.x' !yae 21:30 `AK)r>D: wyk'r"D> !ybiy" !ykiy" aWh rv'y"w>
bh'Z "miW @s,K,mi br"_ rv,[ome ~ve rx"b.nI 22:1 `h['(WvT.h; hw"hyl;(w> hm'_x'l.mi ~Ayl. !k'Wm sWs 21:31 p
rT"s+ .nIw> rteS'yIw> h['r" ha'r" ~Wr[' 22:3 `hw")hy> ~L'ku hfe[o WvG"+p.nI vr"w" ryvi[' 22:2 `bAj) !xE
%r<d<B. ~yxiP; ~yNIci 22:5 `~yYI)x;w> dAbk'w> rv,[o hw"+hy> ta;r>yI hw"n"[] bq,[e 22:4 `Wvn")[/n<w>) Wrb.[' ~yyIt'p.W
22:7 `hN"M<)mi rWsy"-al{) !yqiz>y: yKi( ~G: AK=r>d: yPi- l[; r[;N:l; %nOx] 22:6 `~h,(me qx;r>yI Avp.n: rmEAv vQE+[i
jb,vew> !w<a"+ -rc'q.yI -rAcq.yI hl'w>[; [;rEAz 22:8 `hw<)l.m; vyail. hA,l db,[,w> lAv+m.yI ~yvir"B. ryvi['
tBov.yIw> !Ad+m' aceyEw> #le vre(G" 22:10 `lD"(l; Amx.L;mi !t:n-" yKi( %r"+boy> aWh !yI[; -bAj) 22:9 `hl,(k.yI Atr"b.[,
t[;d"_ Wrc.n" hw"hy> ynEy[e 22:12 `%l,m,( Wh[erE wyt'p'f. !xE ble_ -rh'j. -rAhj. bheao 22:11 `!Al)q'w> !yDI
yPi hQ'mu[] hx'Wv 22:14 `x;ce(r"ae( tAbxor> %AtB. #Wx+b; yrIa] lce[' rm:a' 22:13 `dgE)bo yrEb.DI @Les ;y>w:
`WNM,(mi hN"q<yxir>y: rs'Wm jb,ve r[;n-"+ bl,b. hr"Wvq. tl,W<ai 22:15 `~v'( -lP'yI -lAPyI hw"hy> ~W[z> tAr+z"
~ymi_k'x] yrEb.DI [m;v.W ^n>z>a' jh; 22:17 `rAs*x.m;l-. %a; ryvi['l. !tEnO Al+ tABr>h;l. lD" qve([o 22:16
tAyh.li 22:19 `^yt,(p'f-. l[; wD"x.y: WnKoyI ^n<+j.biB. ~rEm.v.t-i yKi( ~y[in" -yKi( 22:18 `yTi([.d:l. tyviT' ^B.liw>
~yvi_yliv' ~Avl.vi ^l. yTib.t;k' al{h] 22:20 `hT'a-'( @a; ~AYh; ^yTi[.d:Ah ^x<+j;b.mi hw"hyB;
22:22 p `^yx,(l.vol. tm,a/ ~yrIm'a] byvih'l. tm,_a/ yrEm.ai j.v.qo ^[]ydI(Ahl. 22:21 `t[;d"(w" tco[eAmB.
[b;q'w> ~b'_yrI byrIy" hw"hy>-yKi( 22:23 `r[;V'(b; ynI[' aKed:T-. la;w> aWh+-ld: yKi lD"-lz"g>T-i la;(
@l:a/T-, !P, 22:25 `aAb)t' al{ tAmxe vyai-ta,w> @a"+ l[;B-; ta, [r:t.Ti -la; 22:24 `vp,n") ~h,y[eb.q-o ta,
22:27 `tAa)V'm; ~ybir>[oB; @k"+ y[eq.to)b. yhiT-. la; 22:26 `^v<)p.n:l. vqEAm T'x.q;l'w> wyt'_xor>ao* Atx'r>a'
Wf[' rv<a] ~l'_A[ lWbG> gSeT; -la; 22:28 `^yT,(x.T;mi ^b.K'v.mi xQ:yI hM'l' ~Le_v;l. ^l-. !yae(-~ai
p `~yKi(vux] ynEp.li bCey:t.y-I lB; bC'_y:t.yI ~ykil'm-. ynE)p.li( ATk.al;m.Bi ryhim' vyai t'yzI x' 22:29 `^yt,(Aba]
l[;B-; ~ai ^[<+l{B. !yKif; T'm.f;w> 23:2 `^yn<)p'l. rv<a-] ta, !ybiT' !yBi lve_Am-ta, ~Axl.li bvete -yKi( 23:1
^t.n"yBimi( ryvi_[]h;l.( [g:yTi-la; 23:4 `~ybi(z"K. ~x,l, aWhw> wyt'_AM[;j.m;l. wa'tT. i-la; 23:3 `hT'a'( vp,n<
@W[y" @yE['w> rv,nK< . ~yIp:+n"k. AL-hf,[]y: hfo[' yKi WNn<yaew>) AB ^yn<y[e @y[it'h] @W[t'h] 23:5 `ld"(x]
yKi 23:7 `wyt'(Mo[;j.m;l. wya't.Ti wa't.Ti -la;w> !yI["+ [r: ~x,l, -ta, ~x;l.T-i la; 23:6 p `~yIm")V'h;
hN"a<+yqit. T'l.k;a-' ^T.Pi( 23:8 `%M")[-i lB; ABliw> %l"+ rm;ayO htev.W lkoa/ aWh-!K, Avp.n:B. r[:v-' AmK.
lWbG> gSeT; -la; 23:10 `^yL,(mi lk,fel. zWby-" yKi( rBE+d:T-. la; lysik. ynEz>a'B. 23:9 `~ymi(y[iN>h; ^yr<b'D> T'x;viw>
ha'ybih' 23:12 `%T")ai ~b'yrI-ta, byrIy"-aWh) qz"+x' ~l'ag] O-yKi( 23:11 `abo)T-' la; ~ymiAty> ydEf.biW ~l'_A[

445

`tWm)y" al{ jb,Veb; WNK,t-; yKi( rs"+Wm r[;N:mi [n:m.T-i la; 23:13 `t[;d-"( yrEm.ail. ^n<z>a'w> ^B<+li rs"WMl;
23:16 `ynIa") ~g: yBil i xm;f.yI ^B<+li ~k;x-' ~ai ynIB. 23:15 `lyCi(T; lAaV.mi Avp.n:w> WNK,_T; jb,VeB; hT'a;
hw"hy>-ta;r>yIB-. ~ai yKi ~yaiJ_ 'x;B;( ^B.li aNEq;y-> la; 23:17 `~yrI)v'yme ^yt,p'f. rBEd:B. yt'_Ayl.ki hn"z>l{[.t;w>
%r<D<B; rVEa;w> ~k'_x]w: ynIb. hT'a-; [m;v. 23:19 `trE(K'ti al{ ^t.w"q.tiw> tyrI+x]a; vyE- ~ai yKi 23:18 `~AY*h-; lK'
vyBil.T; ~y[ir"q.W vrE_W"yI lleAzw> abes o-yKi 23:21 `Aml'( rf"b' ylel]zOB. !yIy-"+ yaeb.so)b. yhiT-. la; 23:20 `^B<)li
rKo=m.T-i la;w> hnEq. tm,a/ 23:23 `^M<)ai hn"q.z-" yKi( zWbT-' la;w> ^d<+l'y> hz< ^ybia'l. [m;v. 23:22 `hm'(Wn
-xm;f.yIw> ~k'x' dleAyw> dleAy qyDI_c; ybia] lygIy" lAgy" lyGI lAG 23:24 `hn")ybiW rs"WmW hm'k.x'
yk;r"D> ^yn<y[ew> yli_ ^B.li ynIb-. hn")T. 23:26 `^T<)d>lA; y* lgEt'w> ^M<+aiw> ^ybia-' xm;f.yI) 23:25 `AB*-xm;f.yI
bro+a/T,( @t,x,K. ayhi-@a; 23:28 `hY")rIk.n" hr"c' raEb.W hn"+Az hQ"mu[] hx'Wv-yKi( 23:27 `hn"rC> oTi hn"c,r>Ti
ymil. x:yfi ymil. ~ynIy"d>mi ~ynIAdmi ymil. yAba] ymil. yAa ymil. 23:29 `@sI)AT ~d"a'B. ~ydIg >AbW
23:31 `%s")m.mi rqox.l; ~yaiB'l; !yIY"+h; l[; ~yrIx]a;m.l;( 23:30 `~yIn")y[e tWllik.x; ymil. ~N"+xi ~y[ic'P.
vx'n"K. AtyrIx]a; 23:32 `~yrI)v'ymeB. %Leh;t.yI An=y[e sAKB; syKiB; !TEy-I yKi( ~D"at; .yI yKi !yIy: ar<T-e la;
~y"-+ bl,B. bkevoK. t'yyIh'w> 23:34 `tAk)Puh.T; rBEd:y> ^B.liw> tAr+z" War>yI ^yn<y[e 23:33 `vrI)p.y: ynI[op.cik.W %V"+yI
WNv,q.b;a] @ysiAa #yqI+a' yt;m' yTi[.d"y-" lB; ynIWml'h] ytiylix-' lb; ynIWKhi 23:35 `lBe(xi varoB. bkevok.W
~B'_li hG<h.y< dvo- yKi 24:2 `~T'(ai tAyh.li wya't.Ti wa't.Ti -la;w> h['_r" yven>a;B. aNEq;T. -la; 24:1 `dA[)
Wa+l.M'yI ~yrId"x] t[;d:b.W 24:4 `!n")AKt.yI hn"Wbt.biW tyIB"+ hn<B"yI hm'k.x'B. 24:3 `hn"r>BE)d:T. ~h,ytep.fi lm'['w>
^L-. hf,[]T; tAlBux.t;b. yKi 24:6 `x:K-o) #M,a;m. t[;D-: vyai(w> zA[+B; ~k'x-' rb,G<) 24:5 `~y[i(n"w> rq"y" !Ah-lK'
bVex;m. 24:8 `WhyPi-( xT;p.yI al{ r[;V;B; tAm+k.x' lywIa/l,( tAmar" 24:7 `#[e(Ay broB. h['Wvt.W hm'_x'l.mi
~AyB. t'yPir:t.hi 24:10 `#le( ~d"a'l. tb;[]Atw> taJ'_x; tl,W<ai tM;zI 24:9 `War"(q.yI tAMzIm-. l[;B;( Al [:rE_h'l.
!he rm;ato-yKi( 24:12 `%Af)x.T-; ~ai gr<h,l; ~yjim'W tw<M"+l; ~yxiqul. lCeh; 24:11 `hk'x,(Ko rc: hr"c'
24:13 `Al*[\p'K. ~d"a'l. byvihew> [d"_yE aWh ^v.p.n: rcEnOw> !ybiy" aWh) tABli !kEt-o al{h] hz< Wn[.dy: "-al{
vyEw> t'ac'm' -~ai ^v<p.nl: . hm'k.x' h[,D> !KE 24:14 `^K<)x-i l[; qAtm' tp,nOw> bAj+-yKi vb;d> ynIB-. lk'a/
yKi 24:16 `Ac*b.rI dDEv;T-. la;( qyDI_c; hwEn>li [v'r" broa/T-, la; 24:15 p `trE(K'ti al{ ^t.w"q.tiw> tyrI+x]a;
xm'_f.T-i la; ^b.yIAa* ^yb,y>Aa lpon>Bi 24:17 `h['(r"b. Wlv.K'yI ~y[iv'r>W ~q"+w" qyDIc; lAPyI [b;v,
rx:t.T-i la; 24:19 `AP*a; wyl'['me byvihew> wyn"+y[eB. [r:w> hw"hy> ha,r>y-I !P, 24:18 `^B<)li lgEy-" la; Alv.K'biW
24:21 `%[")d>yI ~y[iv'r> rnE [r"_l' tyrIx]a; hy<h.t-i al{) yKi 24:20 `~y[i(v'r>B' aNEq;T. la; ~y[i_rEM.B;
ymi ~h,ynEv. dypiW ~d"_yae ~Wqy" ~aot.pi -yKi( 24:22 `br"(['t.T-i la; ~ynIAv-~[i %l,m,_w" ynIB. hw"hy>-ta,-ar"(y>
hT'a' qyDIc; [v'r"l. rmeao 24:24 `bAj)-lB; jP'v.miB. ~ynIP-' rKeh;( ~ymi_k'x]l;( hL,a-e ~G: 24:23 s `[;dE(Ay
~yIt:p'f. 24:26 `bAj)-tK;r>bi aAbT' ~h,yle[]w): ~['_n>yI ~yxiykiAMl;w> 24:25 `~yMi(aul. WhWm['z>yI ~yMi_[; WhbuQ.yI
`^t<)ybe t'ynIb'W rx;a; %l"+ hd<F 'B; Hd"T.[;w> ^T,k.al;m. #WxB; !kEh' 24:27 `~yxi(kon> ~yrIb'D> byvime qV'_yI
!KE yli-hf'['( rv<a]K; rm;aTo-la; 24:29 `^yt,(p'f.Bi t'yTipih]w: ^[<+rEB. ~N"x-i d[e yhiT-. la; 24:28 p
24:31 `ble( rs;x] ~d"a' ~r<K-, l[;w> yTir>b:+[' lce[-' vyai hdEf-. l[; 24:30 `Al*[\p'K. vyail' byvia' AL+-hf,[/a,(
tyvia' yki(nOa' hz<x/a,w") 24:32 `hs'r"(h/n< wyn"b'a] rd<g<w> ~yLi_rUx] wyn"p' WSK' ~ynIfoM.qi ALku hl'[' hNEhiw>
24:34 `bK'(v.li ~yId:y" qBuxi j[;m. tAm+WnT. j[;m. tAnve j[;m. 24:33 `rs")Wm yTix.q:l' ytiyair" yBi_li
yven>a; WqyTi[.h, rv<a] hmo+l{v. ylev.mi hL,ae -~G: 25:1 p `!gE)m' vyaiK. ^yr<sox.m;W ^v<+yrE %LEh;t.m-i ab'(W
~Wrl' ~yIm:v' 25:3 `rb")D" rqox] ~ykil'm. dbok.W rb"+D" rTEs .h; ~yhil{a/ dboK. 25:2 `hd"(Why>-%l,m,( hY"qiz>xi
[v'r" Agh' 25:5 `yliK,( @rEC ol; aceYEw: @s,K'_mi ~ygIysi Agh' 25:4 `rq,xe( !yae ~ykil'm. blew> qm,[o+l' #r<a'w"
yKi 25:7 `dmo)[]T-; la;( ~ylidoG> ~Aqm.biW %l,m-,_ ynEpl. i rD:h;t.T-i la; 25:6 `Aa*s.Ki qd<C,B; !AKyIw> %l,m-,_ ynEp.li
!P< rhEm; brIl' aceT-e la; 25:8 `^yn<)y[e War" rv<a] bydI_n" ynEp.li ^l.yPiv.h;me ( hN"hE hle[] ^l.-rm'a] bAj
25:10 `lg")T. la; rxEa; dAsw> ^[<+r-E ta, byrI ^b.yrI) 25:9 `^[<)rE ^t.ao ~ylik.h;B. Ht'_yrIx]a;B. hf,[]T; -hm;
`wyn")p.a-' l[; rbUD" rb'D" @s,K'_ tAYKif.m;B. bh'z" yxeWPT; 25:11 `bWv)t' al{ ^t.B'dIw> [:me_vo ^dS> ,x;y-> !P<)
!m'a/n< ryci ryciq' ~AyB. gl,v-, tN:ciK. 25:13 `t[;m'(vo !z<a-o l[; ~k'x' x:ykiA m ~t,k-'_ ylix]w: bh'z" ~z<n< 25:12
23:14

446

`rq,v-'( tT;m;B. lLeh;t.mi vyai !yIa"+ ~v,g<w> x:Wrw> ~yaiyfin> 25:14 p `byvi(y" wyn"doa] vp,n<w> wyx'_l.vol.
WN[,B'f.T-i !P, &'Y<+D: lkoa/ t'ac'm' vb;D> 25:16 `~r,G-") rB'v.Ti hK'r: !Avl'w> !yci_q' hT,puy> ~yIP;a; %r<aoB.
vyai !Wn=v' #xew> br<x,w> #ypime 25:18 `^a<)nEf.W ^[]B'f.y-I !P, ^[<+rE tyBemi ^l.g>r: rq:ho 25:17 `At*aqE)h]w:
dg<B, hd<[]m; 25:20 `hr"c' ~AyB. dgEAB xj'b.mi td<['_Wm lg<r<w> h['ro !vE 25:19 `rq,v'( d[e Wh[er Eb. hn<[o
~x,l'_ Whlekia]h; ^a]n:fo b[er-" ~ai 25:21 p `[r"-( bl, l[; ~yrIViB; rv"w> rt,n-"+ l[; #m,xo hr"q' ~AyB.
x:Wr 25:23 `%l"-) ~L,v;y> hw"hyw: Av=aro-l[; ht,xo hT'a; ~ylix'g<) yKi 25:22 `~yIm") WhqEv.h; amec-' ~aiw>
~ynIAdmi tv,aeme gG"-+ tN:P-i l[; tb,v, bAj 25:24 `rt,s'( !Avl. ~ymi['z>nI ~ynIp'W ~v,G"+ lle(AxT. !Apc'
!y"[.m; 25:26 `qx'(r>m, #r<a,me hb'Aj h['Wmv.W hp'_yE[] vp,n-< l[; ~yrIq' ~yIm: 25:25 `rb,x'( tybeW ~ynIy"d>mi
~d"boK. rq,xew> bAj+-al{ tABr>h; vb;D> lkoa' 25:27 `[v'(r-" ynE)p.li jm' qyDIc; tx'_v.m' rAqm'W fP'r>nI
rj"M'k;w> #yIQ;B; gl,V,K; 26:1 `Ax*Wrl. rc"[.m; !yae rv<a] vyai hm'_Ax !yae hc'WrP. ry[i 25:28 `dAb)K'
Al al{ ~N"xi tl;l.qI) !KE @W[+l' rArD>K; dWnl' rAPCiK; 26:2 `dAb)K' lysik.li hw<an"-al{ !KE ryci_Q'B;
AT+l.W:aiK. lysiK. ![;T-; la; 26:4 `~yli(ysiK. wgEl. jb,vew> rAm=x]l; gt,m, sWSl; jAv 26:3 `abo)t'
sm'x' ~yIlg; >r: hC,q;m. 26:6 `wyn")y[eB. ~k'x' hy<h.y-I !P, AT+l.W:aiK. lysik. hnE[] 26:5 `hT'a-'( ~g: AL-hw<v.T-i !P<)
!b,a, rArc.Ki 26:8 `~yli(ysik. ypiB. lv'm'W x:Se_Pimi ~yIq;vo Wyl.D: 26:7 `lysi(K-. dy:B. ~yrIb'D> x;levo ht,_vo
br: 26:10 `~yli(ysik. ypiB. lv'm'W rAK=vi-dy:b. hl'[' x:Ax 26:9 `dAb)K' lysik.li !tEAn-!Ke hm'_GEr>m;B.
26:12 `AT*l.W:aib. hn<Av lysiK. Aa+qe l[; bv' bl,k,K. 26:11 `~yrI)b.[o rkEfow> lysiK. rkEfow> lKo-+ lle(Ax)m.
`tAb)xor>h' !yBe yrIa] %r<D"_B; lx;v; lce[' rm:a' 26:13 `WNM,(mi lysik.li hw"q.Ti wyn"+y[eB. ~k'x' vyai t'yair"
Hb'yvih]l;( ha'l.nI tx;L'C_ ;B; Ady" lce[' !m:j' 26:15 `At*J'm-i l[; lce['w> Hr"_yci-l[; bASTi tl,D<h; 26:14
rBe[;t.mi rbE[o bl,k-'_ ynEz>a'B. qyzIx]m; 26:17 `~[;j'( ybeyvim. h['b.Vimi wyn"+y[eB. lce[' ~k'x' 26:16 `wyPi-( la,
rm;a'w> Wh[e_r-E ta, hM'rI vyai-!KE) 26:19 `tw<m")w" ~yCixi ~yQizI hr<YOh; H:leh.l;t.miK. ( 26:18 `Al*-aL{) byrI- l[;
~ylix'g<l. ~x'P, 26:21 `!Ad)m' qTov.yI !G"r>nI !yaeb.W vae-_ hB,k.Ti ~yci[e sp,a,B. 26:20 `ynIa") qxef;m-. al{h]
Wdr>y" ~hew> ~ymi_h]l;t.mi(K. !G"r>nI yrEb.DI 26:22 p `byrI)-rx;r>x;l. ~ynIy"d>mi ~ynIAdmi vyaiw> vae_l. ~yci[ew>
wyt'p'f.Bi Atp'f.Bi 26:24 `[r"-( bl,w> ~yqIl.Do ~yIt:p'f. fr<x-'_ l[; hP,cum. ~ygIysi @s,K, 26:23 `!j,b-'( yrEd>x;
`AB*liB. tAb[eAT [b;v, yKi AB+-!m,a]T-;( la; AlAq !NEx;y-> yKi( 26:25 `hm'(r>mi tyviy" ABr>qib.W anE+Af rkEN "yI
wyl'ae !b,a, lleg Ow> lPo+yI HB' tx;V; -hr<Ko) 26:27 `lh'(q'b. At['r" hl,G"Ti !Aa+V'm;B. ha'n>fi hS,K;Ti 26:26
yKi rx"+m' ~AyB. lLeh;t.Ti -la;( 27:1 `hx,(d>mi hf,[]y: ql'x' hp,W wyK'_d: an"f.yI rq,v, -!Avl.( 26:28 `bWv)T'
lAx+h; lj,nEw> !b,a, -db,Ko) 27:3 `^yt,(p'f-. la;w> yrIk.n" ^ypi_-al{w> rz" ^l.L,h;y> 27:2 `~Ay* dl,Y-E hm; [d:t-e al{
hb'Aj 27:5 `ha'(n>qi ynEp.li dmo[]y: ymiW @a"+ @j,v,w> hm'xe tWYrIz>k.a; 27:4 `~h,(ynEV.mi dbeK' lywIa/ s[;k;w>
vp,n< 27:7 `anE)Af tAqyvin> tArT'[.n:w> bhe_Aa y[ec.Pi ~ynIm'a/n< 27:6 `tr<Ts'( um. hb'h]a;me( hL'g_ Um. tx;k;AT
ddEAn vyai- !KE) HN"+q-i !mi td<d<An rAPciK. 27:8 `qAt)m' rm:- lK' hb'[er> vp,nw< > tp,n=O sWbT' h['bef.
^ybia' [;rwE > h[,rEw> ^[]rE( 27:10 `vp,n-") tc;[]me( Wh[erE qt,m,W ble-_ xM;(f;y> tr<joq.W !m,v, 27:9 `Am*AqM.mi
ynIB. ~k;x] 27:11 `qAx)r" xa'me bArq' !kEv' bAj ^d<+yae ~AyB. aAbT'-la; ^yxia' tybeW bzO[]T-; la;(
27:13 `Wvn")[/n< Wrb.[' ~yIat'P. rT"s
+ .nI h['r" ha'r" ~Wr[' 27:12 `rb")d" ypir>xo hb'yvia'w> yBi_li xM;f;w>
~yKe_v.h; rq,BoB; lAdG" lAqB. Wh[erE %rEbm' . 27:14 `Whle(b.x; hY"rIk.n" d[;b.W rz"+ br:[-' yKi Adg>Bi -xq;
h'yn<p.co 27:16 `hw")T'v.nI ~ynIy"d>mi ~ynIAdmi tv,aew> ryrIg+ >s; ~AyB. drEAj @l,D< 27:15 `Al* bv,x'Te hl'l'q.
hn"aeT. rcEnO 27:18 `Wh[e(r-E ynE)P. dx;y: vyaiw> dx;y"+ lz<r>b;B. lz<r>B; 27:17 `ar"(q.yI Anymiy> !m,v,w> x:Wr+-!p;c'(
lAav. 27:20 `~d"(a'l' ~d"a'h-' ble( !KE ~ynI+P'l; ~ynIP'h; ~yIM;K; 27:19 `dB'(kuy> wyn"doa] rmEvow> Hy"+r>Pi lk;ayO
bh'Z_ "l; rWkw> @s,K,l; @rEc.m; 27:21 `hn"[.B;(f.ti al{ ~d"a'h' ynEy[ew> hn"[.B;_f.ti al{ ADb;a]w: hDob;a]w:
rWst-' al{ yli_[/B;( tApyrIh' %AtB. vTek.M;B;( lywIa/h-' ta,-vAT)k.Ti ~ai 27:22 `Al*l'h]m; ypil. vyaiw>
!s,xo+ ~l'A[l. al{ yKi 27:24 `~yrI)d"[]l; ^B.li tyvi ^n<+aco ynEP. [d:Te [:doy" 27:23 p `AT)l.W:ai wyl'['me
~yfib'K. 27:26 `~yrI)h' tAbF.[i Wps.a,n<w> av,d-<_ ha'rn> Iw> rycix' hl'G" 27:25 `rAd*w" rAd rAdl. rz<n-E ~aiw>
`^yt,(Ar[]n:l. ~yYIx;w> ^t<+yBe ~x,l,l. ^m.x.l;l. ( ~yZI[i blex] ydEw> 27:27 `~ydI(WT[; hd<f' ryxim.W ^v<+Wbl.li
25:15

447

!ybime ~d"a'b.W h'yr<_f' ~yBir: #r<a, [v;(p,B. 28:2 `xj'(b.yI rypik.Ki ~yqiyDIc;w> [v'_r" @dEr-o !yaew> Wsn" 28:1
[v'_r" Wll.h;(y> hr"At ybez>[o 28:4 `~x,l'( !yaew> @xes o rj"m' ~yLi_D: qve[ow> vr" rb,G< 28:3 `%yrI)a]y: !KE [:dEyO
28:6 `lko) Wnybiy" hw"hy> yveq.b;m.W jP'_v.mi Wnybiy" al{ [r"-yven>a; 28:5 p `~b'( WrG"t.yI hr"At yrEm.vow>
~ylil.Az* h[,row> !ybi_me !BE hr"AT rcEAn 28:7 `ryvi([' aWhw> ~yIk;r"D> vQE[ime AM+tuB. %lEAh vr"-bAj)
rysime 28:9 `WNc,(B.q.yI ~yLiD: !nEAxl. tyBi_r>t;w> tyBir>t;b.W %v,n<B. AnAh hB,r>m; 28:8 `wybi(a' ~ylik.y:
lAP+yI-aWh) AtWxv.Bi [r" %r<d<B. ~yrIv'y> hG<v.m; 28:10 `hb'([eAT AtL'piT-. ~G:) hr"_AT [:moV.mi Anz>a'
~yqiyDIc; #l{[]B; 28:12 `WNr<(q.x.y: !ybime ld:w> ryvi_[' vyai wyn"y[eB. ~k'x' 28:11 `bAj)-Wlx]n>yI ~ymiymit.W
`~x'(rUy> bzE[ow> hd<AmW x:yli_c.y: al{ wy['v'p. hS,k;m. 28:13 `~d"(a' fP;xuy> ~y[iv'r> ~Wqb.W tr<a'_p.ti hB'r:
[v'r" lvemo qqE+Av bdow> ~henO -yrIa] 28:15 `h['(r"B. lAPyI ABli hv,q.m;W dymi_T' dxep;m. ~d"a' yrEv.a; 28:14
28:17 p `~ymi(y" %yrIa]y: [c;b, anEfo yaen>fo tAQ+v;[]m; br:w> tAnWbT. rs:x] dygIn" 28:16 `lD"( ~[; l[;
~yIk;r"D> vq:[.n<w> [:ve_W"yI ~ymiT' %lEAh 28:18 `Ab*-Wkm.t.y-I la; sWny" rAB-d[; vp,n-"+ ~d:B. qvu[' ~d"a'
tAnWma/ vyai 28:20 `vyrI)-[B;(f.yI) ~yqirE @DEr:m.W ~x,l-'_ [B;(f.yI) Atm'd>a; dbe[o 28:19 `tx'(a,B. lAPyI
28:22 `rb,G") [v;p.yI ~x,l-, tP;-l[;w> bAj+-al{ ~ynIP-' rKeh;( 28:21 `hq<N) "yI al{ ryvi[]h;l. #a'w> tAk+r"B-. br:
ac'_m.yI !xE yr:x]a; ~d"a' x:ykiAm 28:23 `WNa,(boy> rs,x-, yKi [d:y-E al{)w> !yI["+ [r: vyai !Ahl; lh'b\nI)
28:25 `tyxi(v.m; vyail. aWh rbEx' [v;P'_ !yae( rmEaow> AMaiw> wybia' lzEAG 28:24 `!Av)l' qylix]M;mi(
hm'k.x'B. %lEAhw> lysi_k. aWh ABliB. x;jeAB 28:26 `!V")dUy> hw"hy>-l[; x;jeAbW !Ad+m' hr<g "y> vp,n< -bx;r>
rtES 'yI ~y[iv'r> ~WqB. 28:28 `tAr)aem-. br: wyn"y[e ~yli[.m;W rAs=x.m; !yae vr"l' !tEAn 28:27 `jle(M'yI aWh
29:2 `aPe(r>m; !yaew> rbeV'yI [t;P, @r<[o+ hv,q.m; tAxk'AT vyai 29:1 `~yqI)yDIc; WBr>yI ~d"b.a'b.W ~d"a_ '
h[,row> wybi_a' xM;f;y> hm'k.x' bhea-o vyai( 29:3 `~['( xn:)a"yE [v'r" lvom.biW ~['_h' xm;f.yI ~yqiyDIc; tAbr>Bi
qylix]m; rb,G< 29:5 `hN"s<)r>h,y<) tAmWrT. vyaiw> #r<a'_ dymi[]y: jP'v.miB. %l,m, 29:4 `!Ah)-dB,a;y> tAnAz
[;dEyO 29:7 `x;me(f'w> !Wry" qyDIc;w> vqE+Am [r" vyai [v;(p,B. 29:6 `wym'(['P-. l[; frEAP tv,r< Wh[e_r-E l[;
29:9 `@a") Wbyviy" ~ymik'x]w: hy"+r>qi Wxypiy" !Acl' yven>a; 29:8 `t[;D"( !ybiy" al{ [v'r" ~yLi_D: !yDI qyDIc;
~yrIv'ywI) ~t'-_ Wan>f.yI ~ymid" yven>a; 29:10 `tx;n") !yaew> qx;f'w> zg:r"w> lywI+a/ vyai- ta, jP'v.nI ~k'x-' vyai(
byviq.m; lvemo 29:12 `hN"x<)B.v;y> rAxa'B. ~k'x'w> lysi_k. ayciAy AxWr-lK' 29:11 `Av*p.n: Wvq.b;y>
29:14 `hw"hy> ~h,ynEv. ynEy[e-ryaime WvG"+p.nI ~ykik'T. vyaiw> vr" 29:13 `~y[i(v'r> wyt'r>v'm. lK'( rq,v-'_ rb;D-> l[;
xL'vum. r[;n:w> hm'_k.x' !TEyI tx;k;Atw> jb,ve 29:15 `!AK)yI d[;l' Aas.Ki ~yLi_D: tm,a/B,( jpeAv %l,m,
^x<+ynIywI) ^n>Bi rSEy: 29:17 `Wa)r>yI ~T'l.P;m;B.( ~yqiyDIc;w> [v;P-'_ hB,r>yI ~y[iv'r> tAbr>Bi 29:16 `AM*ai vybime
~yrIb'd>Bi 29:19 `WhrE(v.a; hr"AT rmEvow> ~['_ [r:(P'yI !Azx' !yaeB. 29:18 p `^v<)p.n:l. ~yNId:[]m; !TEyIw>
29:21 `WNM,(mi lysik.li hw"q.Ti wyr"_b'd>Bi #a' vyai t'yzIx' 29:20 `hn<)[]m; !yaew > !ybiy"-yKi( db,['_ rs,W"yI al{
29:23 `[v;P'( br: hm'xe l[;b;W !Ad+m' hr<g "y> @a;-vyai( 29:22 `!An*m' hy<h.yI AtyrIx]a;w> AD=b.[; r[;NOmi qNEp;m.
[m;v.yI hl'a' Av+p.n: anEAf bN"G: -~[i qleAx 29:24 `dAb)K' %mot.yI x:Wr- lp;v.W WNl,_yPiv.T; ~d"a' tw:a]G:
lve_Am-ynEP. ~yviq.b;m. ~yBir: 29:26 `bG")fuy> hw"hyB; x;jeAbW vqE+Am !TEyI ~d"a' tD:r>x, 29:25 `dyGI)y: al{w>
yrEb.DI 30:1 p `%r<D-"( rv;y> [v'r" tb;[]Atw> lw<["+ vyai ~yqiyDIc; tb;[]AT 29:27 `vyai(-jP;v.mi hw"hy>meW
vyai_me ykinOa' r[;b; yKi 30:2 `lk'(auw> laeytiyail. lae_ytiyai(l. rb,G<h; ~aun> aF'Mh; ; hq,y-" !Bi rWga'
ymi dr:YEw: ~yIm;v-' hl'([' ymi 30:4 `[d"(ae ~yvidoq. t[;d:w> hm'_k.x' yTid>m;l-' al{)w> 30:3 `yli( ~d"a' tn:ybi-al{)w>
AnB.-~V,-hm;(W AmV-. hm; #r<a-'_ ysep.a-; lK' ~yqIhe ymi hl'mF. iB; ~yIm-; rr:c'( ymi wyn"p.x'B. x;Wr-@s;a'(
wyr"_b'D-> l[; .
s.AT-la; 30:6 `AB* ~ysixol;( aWh !gEm' hp'_Wrc. H;Ala/ tr:m.a-i lK' 30:5 `[d"(te yKi
aw>v" 30:8 `tWm)a' ~r<j,B. yNIM,mi [n:m.T-i la; %T"+aime yTil.a;v' ~yIT;v. 30:7 p `T'b.z")k.nIw> ^B. x:ykiAy-!P,
yTiv.x;kiw> [B;f.a, !P< 30:9 `yQI)xu ~x,l, ynIpeyrIj.h; yli_-!T,T-i( la; rv,[ow" varE yNIM,mi qxer>h; bz" K'-rb;d>W
Andoa] -la, db,[, !vEl.T-; la; 30:10 p `yh'(l{a/ ~ve yTif.p;t'w> yTib.ng:+ "w> vrEW"a-i !p<)W hw"hy> ymi yTir>m;a'w>
wyn"+y[eB. rAhj' rAD 30:12 `%rE)b'y> al{ AMa-i ta,w> lLe_q;y> wybia' rAD 30:11 `T'm.v'(a'w> ^l.L,q;y-> !P<) wyn"+doa]

448

tAlk'a]m;W wyN"vi tAbr"x] rAD 30:14 `WafeN( "yI wyP'[;p.[;w> wyn"+y[e Wmr-" hm' rAD 30:13 `#x'(rU al{ AtaC' omiW
vAlv' bh; bh; tAnb' yTev. hq'Wl[]l; 30:15 p `~d"(a'me ~ynIAyb.a,w> #r<a,_me ~yYInI[] lkoa/l, wyt'[Lo .t;m.(
vaew> ~yIM:+ h['b.f-' al{ #r<a, ~x;r" rc,[ow> lAav. 30:16 `!Ah) Wrm.a-' al{ [B;r>a; hn"[.B;_f.ti al{ hN"he
`rv,n-") ynEb. h'Wlk.ayOw>) lx;n-:+ yber>[o h'WrQ.yI ~ae- th;Q]yli( zWbt'w> ba'l. g[;l.Ti( !yI[: 30:17 `!Ah) hr"m.a-' al{
~yIm;V'B; rv,N<h; %r<D< 30:19 `~yTi([.d:y> al{ h['B'r>a;w> [B'r>a;w> yNIM<+mi Wal.p.nI hM'he hv'l{v. 30:18 p
tp,a'nm" . hV'ai %r<D< !KE 30:20 `hm'(l.[;B. rb,G< %r<d<w> ~y"-+ bl,b. hY"nIa\-%r<D<( rWc yle[] vx'n" %r<D<
[B;r>a; tx;t;w> #r<a,_ hz"g>r" vAlv' tx;T; 30:21 p `!w<a") yTil.[;p-' al{) hr"m.a'w> h'ypi_ ht'x]m'W hl'k.a'
l[e_B'ti yKi ha'Wnf. tx;T; 30:23 `~x,l-'( [B;(f.yI) yKi lb'n"w> %Al+m.yI yKi db,[, -tx;T;( 30:22 `tae(f. lk;Wt-al{
30:25 `~ymi(K'xum. ~ymik'x] hM'hew> #r<a'_ yNEj;q. ~he h['B'r>a; 30:24 p `HT'(r>biG> vr:yti-yKi( hx'p.viw>
30:27 `~t'(yBe [l;S,b; WmyfiY"w: ~Wc+[' al{ ~[; ~yNIp;v. 30:26 `~m'(x.l; #yIQ:b; WnykiY"w: z['-_ al{ ~[; ~ylimN' >h;
30:29 p `%l,m,( ylek.yheB. ayhiw> fPe_t;T. ~yId:y"B. tymim'f. 30:28 `AL*Ku #cexo aceYEw: hB,_r>a;l' !yae %l,m,
bWvy"-al{w> hm'_heB.B; rABGI vyIl; 30:30 `tk,l'( ybejiyme h['B'r>a;w> d[;c'_ ybeyjiyme hM'he hv'l{v.
t'AMz-: ~aiw> aFe_n:t.hib. T'l.b;n-" ~ai 30:32 `AM*[i ~Wql.a; %l,m,W vyIt"-+ Aa ~yIn:t.m' ryzIr>z: 30:31 `lko-) ynEP.mi
31:1 p `byrI) ayciAy ~yIP;a; #ymiW ~d"_ ayciAy @a;-#ymiW ha'm.x, ayciAy bl'x' #ymi yKi 30:33 `hp,(l. dy"
31:3 `yr"(d"n> rB; hm,W ynI+j.B-i rB;-hm;(W yrIB. -hm; 31:2 `AM*ai WTr:S .yI-rv,a] aF'm; %l,m,_ laeWml. yrEb.DI
~ykil'm.l;( la; laeAml.( ~ykil'm.l;( la; 31:4 `!yki(l'm. tAxm.l;( ^yk,r"d>W ^l<+yxe ~yviN "l; !TET-i la;
31:6 `ynI[o* ynEB-. lK' !yDI hN<v;ywI) qQ"+xum. xK;v.yIw> hT,v.yI -!P, 31:5 `rk")ve yae Aa ~ynIz>Arl.W !yIy"-+ Atv.
^yPi- xt;P. 31:8 `dA[)-rK'z>yI al{ Alm'[]w: Av=yrI xK;v.yIw> hT,v.yI 31:7 `vp,n") yrEm'l. !yIy:w> dbe_Aal. rk"v-e WnT.
ymi lyIx; -tv,ae( 31:10 p `!Ay*b.a,w> ynI[' !ydIw> qd<c-,_ jp'v. ^yPi- xt;P. 31:9 `@Al)x] ynEB-. lK' !yDI- la, ~Le_ail.
bAj Wht.l;m'G> 31:12 `rs")x.y< al{ ll'v'w> Hl'_[.B; ble HB' xj;B' 31:11 `Hr"(k.mi ~ynIynIP.mi qxor"w> ac'_m.yI
tAYnIa\K' ht'y>h' 31:14 `h'yP,(K; #p,xeB. f[;T;w: ~yTi_v.piW rm,c, hv'r>D" 31:13 `hyY<)x; ymey> lKo [r"-_ al{w>
31:16 `h'yt,(ro[]n:l. qxow> Ht'_ybel. @r<j, !TETiw: hl'y>l; dA[B. ~q'T'w: 31:15 `Hm'(x.l; aybiT' qx'r>M,mi rxE+As
#Mea;T.w: h'yn<+t.m' zA[b. hr"g >x") 31:17 `~r<K'( h['j.n" [j;n> h'yP,k; yrIP.mi Whxe_Q'Tiw: hd<f' hm'm.z"
hx'L.vi h'yd<y" 31:19 `Hr"(nE hl'y>L:b; lyIL;b; hB,k.y-I al{) Hr"_xs. ; bAj-yKi hm'[]j' 31:18 `h'yt,(A[roz>
ar"yti-al{ 31:21 `!Ay*b.a,l'( hx'L.vi h'yd<y"w> ynI+['l, hf'r>P' HP'K; 31:20 `%l,p'( Wkm.T' h'yP,k;w> rAv=yKib;
31:23 `Hv'(Wbl. !m"G"r>a;w> vve HL'_ ht'f.['( ~yDIb;r>m; 31:22 `~ynI)v' vbul' Ht'yBe-lk' yKi gl,V'_mi Ht'ybel.
`ynI)[]n:K.l;( hn"t.n" rAgx]w: rKo=m.Tiw: ht'f.[' !ydIs' 31:24 `#r<a'-( ynEq.z-I ~[i ATb.viB. Hl'_[.B; ~yrI['V.B; [d"An
`Hn")Avl.-l[; ds,x-, tr:At)w> hm'_k.x'b. hx't.P' h'yPi 31:26 `!Ar)x]a; ~Ayl. qx;f.Tiw: Hv'_Wbl. rd"h'w-> z[o 31:25
Hl'[.B; h'Wr+V.a;y>w:) h'yn<b' Wmq" 31:28 `lke(ato al{ tWlc.[; ~x,l,w> Ht'_yBe tAkylih] hY"piAc 31:27
hV'ai ypiY=hO ; lb,h,w> !xeh; rq,v, 31:30 `hn"L")Ku-l[; tyli[' T.a;w> lyIx"+ Wf[' tAnB' tABr: 31:29 `Hl'(l.h;(y>w:)
`h'yf,([]m; ~yrI['V.b; h'Wll.h;ywI) h'yd<_y" yrIP.mi Hl'-WnT. 31:31 `lL'(h;t.ti ayhi hw"hy>-ta;r>yI

449

bwya
Job
`[r"(me rs"w> ~yhil{a/ arEywI rv"y"w> ~T' aWhh; vyaih' hy"h'w> Am=v. bAYai #W[-#r<a,(b. hy"h' vyai 1:1
ypel.a; tv,l{v.W !aco- ypel.a; t[;b.vi( WhnEq.mi yhiy>w: 1:3 `tAn*B' vAlv'w> ~ynIb' h['b.vi Al Wdl.W"YIw: 1:2
aWhh; vyaih' yhiy>w: dao+m. hB'r: hD"bu[]w: tAnAta] tAame vmex]w: rq'B-' dm,c,( tAame vmex]w: ~yLimg; >
tv,l{v.li War>q'w> Wxl.v'w> Am=Ay vyai tyBe hT,vm. i Wf['w> wyn"b' Wkl.h'w> 1:4 `~d<q-<) ynEB-. lK'mi lAdG"
bAYai xl;v.YIw: hT,v.Mih; ymey> Wp)yQihi yKi yhiy>w: 1:5 `~h,(M'[i tATv.liw> lkoa/l, ~h,yteAy*x.a; ~h,yteyOx.a;
Wkr]beW yn:b' Waj.x' yl;Wa bAYai rm:a' yKi ~L'Ku rP:s .mi tAl[o hl'[/h,w> rq,BoB; ~yKiv.hiw> ~veD>q;y>w:)
bCey:t.hil. ~yhil{a/h' ynEB. WaboY"w: ~AYh; yhiy>w: 1:6 p `~ymi(Y"h-; lK' bAYai hf,[]y: hk'K' ~b'_b'l.Bi ~yhil{a/
!j"F 'h; ![;Y:w: abo+T' !yIa:me !j"F 'h-; la, hw"hy> rm,aYOw: 1:7 `~k'(AtB. !j"F 'h-; ~g:) aAbY"w: hw"+hy>-l[;
^B.li T'm.f;h] !j'F 'h-; la, hw"hy> rm,aYOw: 1:8 `HB'( %LEh;t.hime(W #r<a'B' jWVmi rm;aYOw: hw"hy>-ta,
!j"F 'h; ![;Y:w: 1:9 `[r"(me rs"w> ~yhil{a/ arEy> rv"y"w> ~T' vyai #r<a'B' WhmoK' !yae yKi bAY=ai yDIb .[-; l[;
AtyBe-d[;b.W Ad[]b; T'k.f; hT'a; T.a; -al{)h] 1:10 `~yhi(l{a/ bAYai arEy" ~N"xih;( rm:+aYOw: hw"hy>-ta,
^d>y") an"- xl;(v.( ~l'Waw> 1:11 `#r<a'(B' #r:P' WhnEq.miW T'k.r:Be wyd"y" hfe[]m; bybiS_ 'mi Al-rv,a-] lK' d[;b.W
Al-rv,a-] lk' hNEhi !j'F 'h-; la, hw"hy> rm,aYOw: 1:12 `&'k<)r]b'y> ^yn<P-' l[; al{- ~ai Al+-rv,a-] lk'B. [g:w>
wyt'nOb.W wyn"b'W ~AY=h; yhiy>w: 1:13 `hw")hy> ynEP. ~[ime !j'F 'h; aceYEw: ^d<+y" xl;v.T-i la; wyl'ae qr: ^d<y"B.
Wyh' rq'B'h; rm:+aYOw: bAYa-i la, aB' %a"l.m;W 1:14 `rAk*B.h; ~h,yxia] tybeB. !yIy: ~ytivow> ~ylik.ao)
br<x'-_ ypil. WKhi ~yrI[N' >h-; ta,w> ~xeQ'Tiw: ab'v. lPoTiw: 1:15 `~h,(ydEy-> l[; tA[ro tAntoa]h'w> tAvr>xo*
hl'p.n") ~yhil{a/ vae rm;aYOw: aB' hz<w> rBed:m. hz< dA[ 1:16 `%l") dyGIh;l. yDIb;l. ynIa-] qr: hj'l.M'aiw")
hz< dA[ 1:17 `%l") dyGIh;l. yDIb;l. ynIa-] qr: hj'l.M'aiw" ~le_k.aTow: ~yrI[N' >b;W !aCoB; r[:b.Tiw: ~yIm;V'h-; !mi
~WxQ'YIw: ~yLim;G>h-; l[; Wjv.p.YIw:) ~yviar" hv'l{v. Wmf' ~yDI f.K; rm;aYOw: aB' hz<w> rBed:m.
aB' hz<w> rBed:m. hz< d[; 1:18 `%l") dyGIh;l. yDIb;l. ynIa-] qr: hj'l.M'aiw" br<x-'_ ypil. WKhi ~yrI[N' >h-; ta,w>
ha'B' hl'AdG> x:Wr hNEhiw> 1:19 `rAk*B.h; ~h,yxia] tybeB. !yIy: ~ytivow> ~ylik.ao) ^yt,Anb.W ^yn<B' rm:+aYOw:
yDIb;l. ynIa-] qr: hj'l.M'aiw" WtWm+Y"w: ~yrI[N' >h-; l[; lPoYIw: tyIB; h; tANPi [B;r>a;B. [G:YIw: rB'd>Mih; rb,[eme
rm,aYOw: 1:21 `WxT'(v.YIw: hc'r>a: lPoYIw: Av=aro-ta, zg"Y"w: Al[im-. ta, [r:q.YIw: bAYai ~q'Y"w: 1:20 `%l") dyGIh;l.
hw"hy> ~ve yhiy> xq"+l' hw"hyw: !t;n" hw"hy> hm'v' bWva' ~ro['w> yMiai !j,B,mi ytiac'y" ytic'y" ~ro['
ynEB. WaboY"w: ~AYh; yhiy>w: 2:1 p `~yhi(l{ale hl'p.Ti !t:n-" al{w> bAY=ai aj'x-' al{ tazO- lk'B. 1:22 `%r")bom.
hw"hy> rm,aYOw: 2:2 `hw")hy>-l[; bCey:t.hil. ~k'toB. !j'F'h-; ~g:) aAbY"w: hw"+hy>-l[; bCey:t.hil. ~yhil{a/h'(
rm,aYOw: 2:3 `HB'( %LEh;t.himeW #r<a'B' jVumi rm;aYOw: hw"hy>-ta, !j"F 'h; ![;Y:w: abo+T' hZ<mi yae !j'F 'h-; la,
arEy> rv"y"w> ~T' vyai #r<a'B' WhmoK' !yae yKi bAYai yDIb.[-; la, ^B.li T'm.f;h] !j'F 'h-; la, hw"hy>
hw"hy>-ta, !j"F 'h; ![;Y:w: 2:4 `~N")xi A[L.b;l. Ab ynItEysiT.w: AtM'tuB. qyzIx]m; WNd<[ow> [r"_me rs"w> ~yhil{a/
[g:w> ^d>y") an"- xl;(v(. ~l'Wa 2:5 `Av*p.n: d[;B. !TEyI vyail' rv<a] lkow> rA[-d[;B. rA[ rm:+aYOw:
%a: ^d<+y"b. ANhi !j"F 'h-; la, hw"hy> rm,aYOw: 2:6 `&'k<)r]b'y> ^yn<P-' la, al{- ~ai Ar+f'B-. la,w> Amc.[-; la,
d[; Alg>r: @K:mi [r" !yxiv.Bi bAYai-ta, %Y:w: hw"+hy> ynEP. taeme !j'F 'h; aceYEw: 2:7 `rmo*v. Avp.n-: ta,
ATv.ai Al rm,aTow: 2:9 `rp,ae(h-' %AtB. bveyO aWhw> AB= drEG"t.hil. fr<x, Al-xQ:)YI)w: 2:8 `Ad*q\d>q' d[;w>

450

~G: yrIBed:T. tAlb'N>h; tx;a; rBed:K. h'yl,ae rm,aYOw: 2:10 `tmu(w" ~yhil{a/ %rEB' ^t<+M'tuB. qyzIx]m; ^d>[o
p `wyt'(p'f.Bi bAYai aj'x-' al{ tazO-lk'B. lBe_q;n> al{ [r"h-' ta,w> ~yhil{a/h' taeme lBeq;n> bAJh;-ta,
zp;ylia/ AmqoM.mi vyai WaboY"w: wyl'[' ha'B'h; taZOh; h['r"h-' lK' tae bAYai y[erE tv,l{v. W[m.v.YIw:) 2:11
Waf.YIw: 2:12 `Am*x]n:l.W Al-dWn*l' aAbl' wD"x.y: Wd[]W"YIw: yti_m'[N] :)h; rp:Acw> yxiWVh; dD:l.biW ynIm'yTeh;
rp"[' Wqr>z>YIw: Al[im. vyai W[r>q.YIw:) WK+b.YIw: ~l'Aq Waf.YIw: WhrUyKihi al{w> qAxr"me ~h,ynEy[e-ta,
wyl'ae rbED-o !yaew> tAl+yle t[;b.viw> ~ymiy" t[;b.vi #r<a' l' ATai Wbv.YEw: 2:13 `hm'y>m")V'h; ~h,yvear"-l[;
3:2 p `Am)Ay-ta, lLeq;y>w: WhyPi ta, bAYai xt;P' !ke- yrEx]a; 3:1 `dao)m. baeK.h; ld:g "-yKi( War" yKi rb'D"
%v,xo yhiy>) aWhh; ~AYh; 3:4 `rb,g") hr"ho rm;a' hl'y>L:h;w> AB= dl,W"ai ~Ay db;ayO 3:3 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w:
wyl'[-' !K'v.Ti tw<m'l.c;w> %v,xo Whlua 'g>yI 3:5 `hr"(h'n> wyl'[' [p;AT-la;w> l[;M'_mi H;Ala/ Whver>d>y-I la;(
rP:s .miB. hn"+v' ymeyBi D>x;yI -la; lp,ao WhxeQ'yI aWhh; hl'y>L:h; 3:6 `~Ay* yrEyrIm.Ki( Whtu[]b;y> hn"+n"[]
~Ay=-yrEr>ao WhbuQ.yI 3:8 `Ab* hn"n"r> aboT-' la; dWm+lg. : yhiy> aWhh; hl'y>L:h; hNEhi 3:7 `abo)y-" la; ~yxir"y>
3:10 `rx;v'( yPe[;p.[;B. ha,r>y-I la;w> !yIa:+w" rAal-. wq;y> APv.nI ybek.AK Wkv.x.y< 3:9 `!t")y"w>li rrE[o ~ydIyti[]h'
`[w"g) >a,w> ytiac'y" !j,B,mi tWm+a' ~x,r<me aL{ hM'l' 3:11 `yn")y[eme lm'[' rTEs .Y:w: ynI+j.bi ytel.D: rg:s' al{ yKi
x:(Wny" za' yTin>v;y" jAq+v.a,w> yTib.k;v' hT'[; -yKi( 3:13 `qn")yai yKi ~yId:V-' hm;W ~yIK"+r>bi ynIWmD>qi [:WDm; 3:12
~yail.m;m.h;( ~h,_l' bh'z" ~yrIf' -~[i Aa 3:15 `Aml'( tAbr"x\ ~ynIBoh; #r<a'_ yce[]yOw> ~ykil'm. -~[i 3:14 `yli(
Wld>x' ~y[iv'r> ~v' 3:17 `rAa* War"- al{ ~ylil.[oK. hy<+h.a, al{ !Wmj' lp,nEk. Aa 3:16 `@s,K'( ~h,yTeB'
~v' lAdg"w> !joq' 3:19 `fgE)nO lAq W[m.v' al{ Wnn"+a]v; ~yrIysia] dx;y: 3:18 `x:ko) y[eygIy> WxWny" ~v'w> zg<r=o
tw<M"l; ~yKix;m.h;( 3:21 `vp,n") yrEm'l. ~yYIx;w> rAa= lme['l. !TEy I hM'l' 3:20 `wyn")doa]me yvip.x' db,[,w> aWh+
rb,g<l. 3:23 `rb,q-") Wac.m.yI yKi Wfyfiy" lygI-+ ylea/ ~yximFe .h; 3:22 `~ynI)Amj.M;mi WhrUP.x.Y:w): WNn<+yaew>
`yt'(gOa]v; ~yIM;k; WkT.YIw:) abo+t' ytix'n>a; ymix.l; ynEp.l-i yKi( 3:24 `Ad*[]B; H;Ala/ %s,Y"w: hr"Ts'_ .nI AKr>D-: rv,a]
yTix.n-" al{w>) yTij.q:v' al{w> yTiw>l;v' al{ 3:26 `yli( aboy" yTirg> Oy" rv<a]w: ynIyE+t'a/Y<w: yTid>x;P' dx;p; yKi 3:25
ymi !yLimiB. rco[.w: ha,_l.Ti ^yl,ae rb"d" hS'nIh] 4:2 `rm:)aYOw: ynIm'yTeh;( zp;ylia/ ![;Y:w: 4:1 p `zg<ro* aboY"w:
tA[r>Ko ~yIK:r>biW ^yL,_mi !Wmyqiy> lveAK 4:4 `qZE)x;T. tApr" ~yId:y"w> ~yBi_r: T'rS> :yI hNEhi 4:3 `lk'(Wy
^t.w"q.Ti ^t<+ls' .Ki ^t.a'r>yI al{h] 4:6 `lhe(B'Tiw: ^yd<[' [G:Ti al,Te_w: ^yl,ae aAbT' hT'[; yKi 4:5 `#Me(a;T.
!w<a"+ yver>xo ytiyair" rv<a]K; 4:8 `Wdx'(k.nI ~yrIv'y> hpoyaew> db'_a' yqIn" aWh ymi an"-rk'z> 4:7 `^yk,(r"D> ~tow>
lx;v'_ lAqw> hyEr>a; tg:a]v; 4:10 `Wl)k.yI APa; x:WrmeW Wdbe_ayO h;Ala/ tm;vN. Imi 4:9 `WhrU(c.q.yI lm'[' y[er>zOw>
xQ:Tiw: bN"g+ Uy> rb"D" yl;aew> 4:12 `Wdr"(P't.yI aybil' ynEb.W @r<j-'_ yliB.mi dbeao vyIl; 4:11 `W[T'(nI ~yrIypik. yNEviw>
ynIa;r"q. dx;P; 4:14 `~yvi(n"a-] l[; hm'DEr>T; lpon>Bi hl'y>l"+ tAnyOz>x,me ~yPi[if.Bi 4:13 `Wh)n>m, #m,ve ynIz>a'
dmo[]y: 4:16 `yrI)f'B. tr:[]f;( rMes ;T. @l{=x]y: yn:P-' l[; x:Wrw> 4:15 `dyxi(p.hi yt;Amc.[; brow> hd"_['r>W
~ai qD"_c.yI h;Ala/me vAna/h; ( 4:17 `[m'(v.a, lAqw" hm'm'D> yn"+y[e dg<n<l. hn"WmT. Whaer>m; ryKia;-al{w>)
ynEk.vo @a: 4:19 `hl'(h\T' ~yfiy" wyk'a'l.m;b.W !ymi_a]y: al{ wyd"b'[]B; !hE 4:18 `rb,G-") rh;j.yI Whfe[ome
xc;n<l' ~yfime yliB.mi WTK;_yU br<[,l' rq,Bomi 4:20 `v['-( ynEp.li ~WaK.d:y> ~d"_Asy> rp"['B-, rv,a] rm,x-o yTeb'(
~yvidoQ.mi ymi-la,w> &'n<+A[ vyEh] an"-ar"q>) 5:1 `hm'(k.x'b. al{w> WtWmy" ~B'_ ~r"t.yI [S;n-I al{h] 4:21 `Wdbe(ayO
WhwEn" bAQa,w" vyrI+v.m; lywIa/ ytiyair" -ynIa] 5:3 `ha'(n>qi tymiT' ht,poW f[;K'-_ gr"h]y: lywIa/l,( -yKi( 5:2 `hn<)p.Ti
lkeayO b[er" Aryciq. rv<a] 5:5 `lyCi(m; !yaew> r[;V;b; WaK.D:yI)w> [v;Y<+mi wyn"b' Wqx]r>yI 5:4 `~ao)t.pi
`lm'([' xm;c.y-I al{ hm'd"a]meW !w<a"+ rp"['me acey-E al{ yKi 5:6 `~l'(yxe ~yMic; @a:v'w> Whxe_Q'yI ~yNIC im-i la,(w>
~yhil{a-/ la,w> lae-_ la, vrod >a, ynIa] ~l'Wa 5:8 `@W[) WhyBig >y: @v,r-< ynEb.W dL'_Wy lm'['l. ~d"a' -yKi( 5:7
rj'm' !tEN Oh; 5:10 `rP"s) .mi !yae- d[; tAal'p.nI rq,xe_ !yaew> tAldog> hf,[o 5:9 `yti(r"b.DI ~yfia'
5:12 `[v;y<) Wbg>f" ~yrId>qow> ~Ar+m'l. ~ylip'v. ~Wfl' 5:11 `tAc)Wx ynEP. l[; ~yIm; x;le(vow> #r<a-'_ ynEP-. l[;
~yliT'p.nI tc;[]w: ~m'_r>['B. ~ymik'x] dkel{ 5:13 `hY")viWT ~h,ydEy> hn"yf,[]t-; al{w>) ~ymi_Wr[] tAbv.x.m; rpeme
qz"x' dY:miW ~h,_yPimi br<x,me [v;YOw: 5:15 `~yIr")h\C'b;( Wvv.m;y>) hl'y>L;k;w> %v,x-o+ WvG>p;y> ~m'Ay 5:14 `hr"h'(m.nI
rs:WmW H;Al+a/ WN*x,kiAy vAna/ yrEv.a; hNEhi 5:17 `h'yPi( hc'p.q" ht'l'[ow> hw"+q.Ti lD:l; yhiT.w: 5:16 `!Ay*b.a,

451

tArc' vveB. 5:19 `hn"yP,(r>Ti wyd"y"w> Ady"w> #x;m.yI vB'_x.y<w> byaik.y: aWh yKi 5:18 `sa'(m.T-i la; yD:v;
jAvB. 5:21 `br<x'( ydEymi hm'x'l.mib.W tw<M"+mi ^d>P'( b['r"B. 5:20 `[r"( ^B. [G:y-I al{ [b;vb, .W &'l<+yCiy:
5:23 `ar"(yTi-la; #r<a'h' tY:x;meW qx'_f.Ti !p"k'l.W dvol. 5:22 `aAb)y" yKi dVomi ar"yti-al{w>) abe_x'Te !Avl'
T"d>q;p'W ^l<+h\a' ~Alv-' yKi T'[.d:y"w> ) 5:24 `%l"-) hm'l.v.h' hd<F 'h; tY:x;w> ^t<+yrIb. hd<F 'h; ynEb.a-; ~[i yKi
rb,q-"+ ylea/ xl;k,b. aAbT' 5:26 `#r<a'(h' bf,[eK. ^ya,c'a/c,w> ^[<+r>z: br:- yKi T'[.d:y"w> ) 5:25 `aj'x( /t, al{w> ^w>n"
bAYai ![;Y:w: 6:1 p `%l"-) [d:( hT'a;w> hN"[,m'v. ayhi-_ !K<) h'Wnr>q;x] tazO-hNEhi 5:27 `AT*[iB. vydIG" tAl[]K;
lAxme hT'[-; yKi( 6:3 `dx;y"-) Waf.yI ~yIn:z>amoB.( ytiW"h;w> ytiY"h;w> yfi_[.K; lqEV'yI lAqv' Wl 6:2 `rm:a) YOw:
H;Ala/ yteW[Bi yxi_Wr ht'vo ~t'm'x] rv<a] ydIM'[i yD:v; yCexi yKi 6:4 `W[l'( yr:b'D> !Ke- l[; dB'_k.yI ~yMiy:
xl;m-,_ yliB.mi lpeT' lkea'yEh] 6:6 `Al*yliB-. l[; rAV- h[,g>yI ~ai av,d-<_ yle[] ar<P-, qh;n>yI)h] 6:5 `ynIWk)r>[;y:)
yti_l'av/ ,( aAbT' !TeyI -ymi( 6:8 `ymi(x.l; ywEd>Ki hM'he yvi_p.n: [;AGn>li hn"a]me 6:7 `tWm)L'x; ryrIB. ~[;j-; vy<-~ai
ytim'x'n< dA[ yhit.W 6:10 `ynI[CE) .b;ywI) Ady" rTEy: ynIaE+K.d:ywI) H:Ala/ laeyOw> 6:9 `H;Al)a/ !TEyI ytiw"q.tiw>
yCiQ-i hm;W lxe_y:a-] yki( yxiK-o hm; 6:11 `vAd)q' yrEm.ai yTid>x;ki al{- yKi lAm+x.y: al{ hl'yxib. hd"Ls. ;a]w:
hY"vituw> ybi_ ytir"z>[, !yae ~aih; 6:13 `vWx)n" yrIf'B-. ~ai( yxi_Ko ~ynIb'a] x:K-o ~ai 6:12 `yvi(p.n: %yrIa]a-; yKi(
qypia]K; lx;n-"+ Amk. Wdg>B' yx;a; 6:15 `bAz*[]y: yD:v; ta;r>yIw> ds,x'_ Wh[erEme sM'l; 6:14 `yNIM<)mi hx'D>nI
AMxuB. Wtm'_c.nI Wbr>zOy> t[eB. 6:17 `gl,v-'( ~L,[;t.yI Amyle[' xr:q-"+ yNImi ~yrId>Qoh; 6:16 `Wrbo*[]y: ~ylix'n>
am'_Te tAxr>a' WjyBihi 6:19 `Wdbe(ayOw> WhTob; Wl[]y: ~K'_r>D: tAxr>a' Wtp.L'yI 6:18 `~m'(AqM.mi Wk[]d>nI
Al+ al{ ~t,yyIh/ hT'[; -yKi( 6:21 `WrP")x.Y<w: h'yd<[' WaB' xj'_b-' yKi( WvBo 6:20 `Aml'-( WWqi ab'v. tkoylih]
rc"-+ dY:mi ynIWjL.m;W 6:23 `ydI([]b; Wdx]vi ~k,x]KomiW yli_ Wbh' yTir>m;a' -ykih] 6:22 `War"(yTiw: tt;x] War>TI)
Wcr>mN. I-hm; 6:25 `yli( Wnybih' ytiygIV'-hm;W vyrI+x]a; ynIa]w: ynIWrAh 6:24 `ynIWDp.Ti ~yciyrI[' dY:miW
6:27 `va'(nO yrEm.ai x:Wrl.W Wbvo+x.T; ~yLimi xk;Ahl.h; 6:26 `~K,(mi x;keAh x:ykiAY-hm;W rv,y=O yrEm.ai
6:29 `bZE)k;a] ~ai ~k,ynEP-. l[;w> ybi-_ Wnp. WlyaiAh hT'[;w> 6:28 `~k,([]yrE-( l[; Wrk.tiw> WlyPi_T; ~Aty-" l[;-@a;
yKixi-~ai hl'_w>[; ynIAvl.B-i vyEh] 6:30 `Hb'-( yqid>ci dA[ WbWvw> ybivuw> hl'_w>[; yhiT-. la; an"-Wbvu(
lce-_ @a;v.yI db,[,K. 7:2 `wym'(y" rykif' ymeykiw> #r<a'_ -yle[] -l[; vAna/l, ab'c-' al{h] 7:1 `tAW*h; !ybiy-" al{
yTib.k;v-' ~ai 7:4 `yli(-WNmi lm'[' tAlylew> aw>v-"+ yxer>y: yli yTil.x;n>h' !KE 7:3 `Al*[\p' hW<q;y> rykif'k.W
vWgw> vygIw> hM'rI yrIf'B. vb;l' 7:5 `@v,n-") ydE[] ~ydIdUn> yTi[.b;f'w> br<[-'_ dD:miW ~Wqa' yt;m' yTir>m;a'w>
yY"+x; x:Wr-yKi rkoz> 7:7 `hw")q.Ti sp,a,B. Wlk.YIw: gr<a-'_ yNImi WLq; ym;y" 7:6 `sae(M'YIw: [g:r" yrIA[ rp"+['
!KE %l:+YEw: !n"[' hl'K' 7:9 `yNIn<)yaew> yBi ^yn<y[e yairo+ !y[e ynIrEWvt.-al{) 7:8 `bAj) tAar>li ynIy[e bWvt-' al{
al{ ynIa-] ~G: 7:11 `Am*qom. dA[ WNr<yKiy-: al{w> At=ybel. dA[ bWvy-" al{ 7:10 `hl,[]y: al{ lAav. drEAy
yl;[' ~yfit-' yKi( !yNI+T-; ~ai ynIa'-~y"h] 7:12 `yvi(p.n: rm:B. hx'yfia' yxi_Wr rc:B. hr"B.d:a] yPi %f'x/a,
tAnyOz>x,meW* tAm+l{x]b; ynIT:T;xiw> 7:14 `ybi(K'v.mi yxiyfib. aF'yI yfi_r>[; ynImEx]n:T. yTir>m;a' -yKi( 7:13 `rm")v.mi
yNIM,mi ld:x] hy<+x.a,( ~l'[ol-. al{ yTis.am; ' 7:16 `yt'(Amc.[;me( tw<m' yvi_p.n: qn"x]m; rx:b.Tiw: 7:15 `yNIt:)[]b;T.
~y[ig"r>li ~yrI+q'b.li WNd<q.p.Tiw: 7:18 `^B<)li wyl'ae tyvit-' ykiw> WNl,_Dg> :t. yKi vAna/-hm'( 7:17 `ym'(y" lb,h-, yKi
%l' l[;p.a, hm' ytiaj'x' 7:20 `yQI)rU y[ilB. i-d[; ynIPer>t-; al{) yNIM<+mi h[,v.t-i al{ hM'K; 7:19 `WNn<)x'b.Ti
rybi[]t;w> y[iv.pi aF't-i al{ hm,W 7:21 `aF'(m;l. yl;[' hy<h.a,w" %l"+ [G"p.mil. ynIT:m.f; hm'l' ~d"ah' ' rcEnO
!a"- d[; 8:2 `rm:)ayOw: yxiWVh; dD:l.Bi ![;Y:w: 8:1 p `yNIn<)yaew> ynIT:r>x]viw> bK'_v.a, rp"['l, hT'[; -yKi( ynIw[O ]-ta,
^yn<B-' ~ai 8:4 `qd<c-,( tWE)[;y> yD:v-; ~aiw> jP'_v.mi tWE[;y> laeh; 8:3 `^ypi(-yrEm.ai ryBiK; x:Wrw> hL,a-e_ lL,m;T.
rv'y"w> %z:- ~ai 8:6 `!N")x;t.Ti yD:v-; la,w> lae-_ la, rxEv;T. hT'a; -~ai 8:5 `~['(v.P-i dy:B. ~xeL.v;y>w): Al=-Waj.x'(
`dao)m. hG<f.yI ^t.yrIx]a;w> r["+c.mi ^t.yviarE hy"h'w> 8:7 `^q<)d>ci tw:n> ~L;viw> ^yl,_[' ry[iy" hT'[; -yKi hT'a'
Wnymey" lce yKi [d"_nE al{w> Wnx.n:a] lAmt-. yKi( 8:9 `~t'(Aba] rq,xel. !nEAkw> !Av+yrI rdol. an"-la;v-. yKi( 8:8
hC'_bi al{B. am,GO -ha,g>yI)h] 8:11 `~yLi(mi WaciAy ~B'LimiW %l"+ Wrm.ayO ^WrAy ~he- al{h] 8:10 `#r<a'-( yle[]
tAxr>a' !Ke 8:13 `vb'(yyI rycix-' lk' ynEp.liw> @jE+Q'yI al{ ABaib. WNd<[o 8:12 `~yIm"-) ylib. Wxa'- hG<f.yI
![EV'yI 8:15 `Ax*j;b.mi vybiK'[; tybeW Al+s.Ki jAqy-" rv,a] 8:14 `dbe(aTo @nEx' tw:q.tiw> lae_ yxek.v-o lK'

452

`ace(te ATq.n:yO* AtN"G: l[;w> vm,v-'_ ynEp.li aWh bjor" 8:16 `~Wq)y" al{w> AB qyzIx]y: dmo+[]y: al{w> AtyBe-l[;
`^yti(yair> al{ AB vx,kiw> Am=AqM.mi WN[,L.b;y-> ~ai 8:18 `hz<)x/y< ~ynIb'a] tyBe WkB's_ uy> wyv'r"v'( lG:-l[; 8:17
qyzIx]y:-al{)w> ~T'-_ sa;m.yI al{ lae-!h, 8:20 `Wxm'(c.yI rxEa; rp'['meW AK+r>D: fAfm. aWh-!h, 8:19
~y[iv'r> lh,aow> tv,b-o+ WvB.l.yI ^ya,n>fo 8:22 `h['(Wrt. ^yt,p'f.W ^yPi_ qAxf. hLem;y-> d[; 8:21 `~y[i(rEm-. dy:B.
#Pox.y: -~ai 9:3 `lae-( ~[i vAna/ qD:c.Y-I hm;W !kE-+ yki yTi[.d:y" ~n"m.a' 9:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 9:1 p `WNn<)yae
9:5 `~l'(v.YIw: wyl'ae hv'qh
. i-ymi( x:Ko+ #yMia;w> bb'le ~k;x] 9:4 `@l,a-'( yNImi tx;a; WNn<[]y:-al{) AM+[i byrIl'
`!Wc)L'p;t.yI h'yd<WM[;w> Hm'_AqM.mi #r<a, zyGIr>M;h; 9:6 `AP*a;B. ~k'p'h] rv<a] W[d"_y" al{w> ~yrIh' qyTi[.M;h;
`~y") ytem\B-' l[; %rEAdw> AD=b;l. ~yIm:v' hj,nO 9:8 `~To)x.y: ~ybik'AK d[;b.W xr"_z>yI al{w> sr<x,l; rmEaoh' 9:7
!yae-d[; tAal'p.nIw> rq,xe_ !yae- d[; tAldog> hf,[o 9:10 `!m")te yrEd>x;w> hm'ykiw> lysiK. v['-hf,[o) 9:9
WNb,_yviy> ymi @Tox.y: !hE 9:12 `Al* !ybia-' al{w>) @l{x]y:w> ha,_r>a, al{w> yl;[' rbo []y: !hE 9:11 `rP"s) .mi
9:14 `bh;r"( yrEz>[o Wxx]v' wyT'x.T; Atx;T; AP+a; byviy" al{ H:Ala/ 9:13 `hf,([]T-; hm;( wyl'ae rm:ayO-ymi(
9:16 `!N")x;t.a, yjip.vom.li hn<+[/a, al{ yTiq.d:c' -~ai rv<a] 9:15 `AM*[i yr:b'd> hr"x]b.a, WNn<+[/a,( ykinOa' yKi( @a;
9:18 `~N")xi y[;c'p. hB'r>hiw> ynIpE+Wvy> hr"['f.B-i rv,a] 9:17 `yli(Aq !yzIa]y: yKi( !ymia]a-; al{) ynInE+[]Y:w:) ytiar"q-' ~ai
`ynIdE)y[iAy ymi jP'v.mil-. ~aiw> hNE+hi #yMia; x:kol-. ~ai 9:19 `~yrI)roM.m; ynI[;Bif.y: yKi yxi_Wr bveh' ynInET.yI -al{)
tx;a; 9:22 `yY")x; sa;m.a, yvip.n: [d:a-e al{) ynIa' -~T'( 9:21 `ynIvE)q.[.Y:w:) ynIa-' ~T'( ynI[E+yvir>y: yPi qD"c.a, -~ai 9:20
9:24 `g['(l.yI ~YIqin> tS;m;l. ~ao+t.Pi tymiy" jAv-~ai 9:23 `hL,(k;m. aWh [v'r"w> ~T' yTir>m:+a' !KE l[; ayhi
Wxr>B)" #r"-_ yNImi WLq; ym;y"w> 9:25 `aWh)-ymi aApae al{- ~ai hS,_k;y> h'yj,p.v-o ynE)P. [v'r-" dy:b>) hn"T.nI #r<a,
hx'K.v.a, yrIm.a' -~ai 9:27 `lk,a-o) yle[] fWjy" rv,nK< . hb,_ae tAYnaI \-~[i Wpl.x' 9:26 `hb'(Aj War-" al{
[v'_r>a, ykinOa' 9:29 `ynIQE)n:t. al{- yKi yTi[.d:y" yt'_bCo .[-; lk' yTirg> Oy" 9:28 `hg"yli(b.a;w> yn:p' hb'z>[,a, yxi_yfi
tx;V;B; za' 9:31 `yP'(K; rboB. ytiAKzIh]w: gl,v'_ -ymeb. Amb. yTic.x;r"t.h-i ~ai 9:30 `[g")yai lb,h, hZ<- hM'l'
WnynEyBe-vyE al{ 9:33 `jP'(v.MiB; wD"x.y: aAbn" WNn<+[/a,( ynImoK' vyai- al{-yKi 9:32 `yt'(Aml.f; ynIWb[]ti(w> ynIlE+B.j.Ti
al{w> hr"B.d:a; ( 9:35 `yNIt:)[]b;T-. la;( Atm'aew> Aj=b.vi yl;['me rsEy" 9:34 `WnynE)v-. l[; Ady" tvey" x:yki_Am
`yvi(p.n: rm:B. hr"B.d:a] yxi_yfi yl;[' hb'z>[,a,( yY"xB; . yvip.n: hj'q.n") 10:1 `ydI(M'[i ykinOa' !kE- al{ yKi WNa,_r"yai
qvo[]t-; yKi( ^l. bAjh] 10:3 `ynIbE)yrIT-. hm; l[; ynI[eydIAh) ynI[E+yvir>T-; la; H:Ala/-la, rm:ao 10:2
vAna/ tAar>K-i ~ai %l"+ rf"b' ynEy[eh; 10:4 `T'[.p'(Ah ~y[iv'r> tc;[-] l[;w> ^yP,_K; [:ygIy> sa;m.ti -yKi(
`vAr)d>ti ytiaJ'x;l.W ynI+wO[]l; vQEb;t-. yKi( 10:6 `rb,g") ymeyKi ^yt,Anv.-~ai ^ym,_y" vAna/ ymeykih] 10:5 `ha,(r>Ti
bybis' dx;y: ynIWf+[]Y:w:) ynIWbC.[i ^yd<y" 10:8 `lyCi(m; ^d>Y"mi !yaew> [v'_r>a, al{- yKi ^T.[.D: -l[;( 10:7
hN"biG>k;w> ynIkE+yTiT; bl'x'k, al{h] 10:10 `ynIbE)yviT. rp"[-' la,w>) ynIt"+yfi[] rm,xok-; yKi an"-rk'z> 10:9 `ynI[E)L.b;T.w:)
ydI_M'[i t'yfi[' ds,x,w" ~yYIx; 10:12 `ynIkE)ks. oT. ~ydIygIw> tAmc'[]b;W ynIvE+yBil.T; rf'b'W rA[ 10:11 `ynIaE)yPiq.T;
ytiaj'x-' ~ai 10:14 `%M")[i tazO- yKi yTi[.d:y" ^b<+b'l.bi T'n>p:c' hL,aew> 10:13 `yxi(Wr hr"m.v'( ^t.D"qup.W
!Alq' [b;f. yvi_aro aF'a-, al{ yTiq.d:c'w> yli yl;l.a; yTi[.vr; "-~ai 10:15 `ynIQE)n:t. al{ ynIwO[]meW ynIT"+r>m;v.W
br<t,w> yDIg >n< ^yd<[e vDEx;T. 10:17 `ybi(-aL'P;t.Ti bvot'w> ynIdE+WcT. lx;V;K; ha,g>yIw> 10:16 `yyIn>[' haer>W
10:19 `ynIaE)r>ti al{ !yI[w: > [w:g>a, ynIt"+aceho ~x,r<me hM'l'w> 10:18 `yMi([i ab'c'w> tApylix] ydI_M'[i ^f.[;K; (
tyviy" ld"_x]w: lD"x.y< ym;y" j[;m-. al{h] 10:20 `lb'(Wa rb,Q<l; !j,B,mi hy<+h.a, ytiyyIh-' al{ rv<a]K;
#r<a, 10:22 `tw<m")l.c;w> %v,xo #r<a-, la, bWv+a' al{w> %leae ~r<j,B. 10:21 `j['(M. hg"ylib.a;w> yNIM,mi tyviw>
`rm:)aYOw: ytim'[N] :h:) rp:co ![;Y:w: 11:1 p `lp,a-o) AmK. [p;Tow: ~yrIds" . al{w> tw<m'l.c; lp,ao AmK. ht'p'y[e
!yaew> g[;l.Tiw: wvyrI+x]y: ~ytim. ^yD<B; 11:3 `qD"(c.yI ~yIt:p'f. vyai- ~aiw> hn<+['yE al{ ~yrIb'D> broh] 11:2
xT;p.yIw> rBE+D: H;Ala/ !TEy-I ymi( ~l'Waw>) 11:5 `^yn<)y[eb. ytiyyIh' rb;W yxi_q.li %z: rm,aTow: 11:4 `~li(k.m;
h:Ala/ ^l. hV,y-: yKi( [d:w> hY"viWtl.( ~yIlp: .k-i yKi( hm'k.x' tAmlu[]T;( ^l.-dG<y:w> 11:6 `%M")[i wyt'p'f.
l['_p.T-i hm; ~yIm;v' yheb.G" 11:8 `ac'(m.Ti yD:v; tylik.T-; d[; ~ai ac'_m.Ti h;Ala/ rq,xeh; 11:7 `^n<)wO[]me
ryGI+s.y:w> @l{x]y-: ~ai 11:10 `~y")-yNImi hb'x'r>W HD"_mi #r<a,me hK'rUa] 11:9 `[d"(T-e hm; lAaV.mi hQ"mu[]
bbe_L'yI bWbn" vyaiw> 11:12 `!n")ABt.yI al{w> !w<a-' ar>Y:w: aw>v-"+ ytem. [d:y" aWh-yKi 11:11 `WNb,(yviy> ymiW lyhiq.y:w>

453

^d>y"B. !w<a-" ~ai 11:14 `^P<)K; wyl'ae T'f.r:p'W ^B<+li t'Anykih] hT'a; -~ai 11:13 `dle(W"yI ~d"a' ar<P, ryI[:w>
`ar"(yti al{w> qc'mu t'yyIh'w> ~WM+mi ^yn<p' aF'Ti za'- yKi 11:15 `hl'(w>[; ^yl,h'aoB. !KEv.T-; la;w> WhqE+yxir>h;
`hy<)h.Ti rq,BoK; hp'[uT' dl,x'_ ~Wqy" ~yIr:h\C'miW 11:17 `rKo*z>ti Wrb.[' ~yIm:K. xK'_v.Ti lm'[' hT'a; -yKi 11:16
`~yBi(r: ^yn<p' WLxiw> dyrI+x]m; !yaew> T'c.b;r'w> ) 11:19 `bK'(v.Ti xj;b,l' T'r>p;x'w> hw"+q.Ti vyE- yKi T'x.j;b'W 11:18
12:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 12:1 p `vp,n") xP;m;( ~t'w"q.tiw> ~h,_n>mi db;a' sAnm'W hn"yl,k.Ti ~y[iv'r> ynEy[ew> 11:20
~K,_mi ykinOa' lpen-O al{ ~k,AmK.( bb'le yli- ~G: 12:3 `hm'(k.x' tWmT' ~k,M'[iw> ~['-_ ~T,a; yKi ~n"m.a'
12:5 `~ymi(T' qyDIc; qAxf. WhnE+[]Y:w:) H:Ala/l, arEqo hy<h.a,( Wh[erEl. qxof. 12:4 `hL,ae( AmK. !yae- ymi-ta,w>
yzEyGIr>m;l. tAxJub;W ~ydId>vol. ~ylih'ao) Wyl'v.yI 12:6 `lg<r") ydE[]Aml. !Akn" !n"+a]v; tWTv.[;l. zWB dyPil;
12:8 `%l") dG<y:w> ~yIm;V'h; @A[w> &'r<+tow> tAmheb. an"- la;v. ~l'Waw>) 12:7 `Ad*y"B. H;Ala/ aybihe rv<a]l; lae_
ht'f.[' hw"hy>-dy: yKi hL,a-e_ lk'B. [d:y-" al{ ymi 12:9 `~Y")h; ygED> ^l. WrPs. ;ywI) &'r<+tow> #r<a'l' x:yfi Aa
lk,ao %xew> !x"+b.Ti !yLimi !z<ao -al{h] 12:11 `vyai(-rf;B-. lK' x:Wrw> yx'_-lK' vp,n< Ady"B. rv<a] 12:10 `taZO*
hc'[e Al hr"_Wbg>W hm'k.x' AM[i 12:13 `hn")WbT. ~ymiy" %r<aow> hm'_k.x' ~yviyviyBi( 12:12 `Al*-~[;j.yI
Wvb'_yIw> ~yIM:B; rco[.y: !hE 12:15 `x;te(P'yI al{w> vyai- l[; rGOs .yI hn<+B'yI al{w> sArh]y: !hE 12:14 `hn")Wbt.W
ll'_Av ~yci[]Ay %yliAm 12:17 `hG<)v.m;W ggEvo Al hY"+viWt)w> z[o AM[i 12:16 `#r<a'( Wkp.h;y:w> ~xeL.v;ywI)
ll'_Av ~ynIh]Ko %yliAm 12:19 `~h,(ynEt.m'B. rAzae rsoa.Y<w: x:Te_Pi ~ykil'm. rs:Wm 12:18 `lle(Ahy> ~yjip.vow>)
x:yzIm.W ~ybi_ydIn-> l[; zWB %pEAv 12:21 `xQ")yI ~ynIqez> ~[;j;w> ~ynI+m'a/n<l. hp'f' rysime 12:20 `@LEs) ;y> ~ynIt'ae(w>
~dE_B.a;y>w:) ~yIAGl; ayGIf.m; 12:23 `tw<m")l.c; rAal' aceYOw: %v,x-o+ yNImi tAqmu[] hL,g :m. 12:22 `hP'(rI ~yqIypia]
%v,x-o Wvv.m;(y> 12:25 `%r<d"(-al{ WhtoB. ~[et.Y:w: #r<a'_h-' ~[; yvear" ble rysime 12:24 `~xe(n>Y:w: ~yIAGl; x;jevo
yTi[.d:y" ~k,T.[.d:K. ( 13:2 `Hl'( !b,T'w: ynIz>a' h['m.v'( ynI+y[e ht'a]r" lKo- !h, 13:1 `rAK*ViK; ~[et.Y:w: rAa=-al{w>
~l'Waw>) 13:4 `#P'(x.a, lae- la, x;keAhw> rBE+d:a] yD:v-; la, ynIa] ~l'Wa 13:3 `~K,(mi ykinOa' lpen-O al{ ynIa-"+ ~g:
13:6 `hm'(k.x'l. ~k,l' yhit.W !Wv+yrIx]T; vrEx]h; !TeyI -ymi( 13:5 `~k,(L.Ku llia/ yaep.ro rq,v'_ ylep.jo) ~T,a;
13:8 `hY")mir> WrB.d:T.( Alw> hl'_w>[; WrB.d:T. lael.h; 13:7 `Wbyvi(q.h; yt;p'f. tAbrIw> yTi_x.k;At an" W[m.vi
`Ab* WLteh'T. vAna/B, lteh'K-. ~ai ~k,_t.a, rqox.y-: yKi( bAjh] 13:9 `!Wb)yrIT. lael-' ~ai !Wa+F'Ti wyn"p'h]
lPoyI ADx.p;W ~k,_t.a, t[eb;T. Ataef. al{h] 13:11 `!Wa)F'Ti ~ynIP' rt,SeB-; ~ai ~k,_t.a, x:ykiAy x;kAe h 13:10
rbo[]y:w> ynIa-"+ hr"B.d:a]w: yNIM,mi WvyrIx]h; 13:13 `~k,(yBeG: rm,x-o yBeg:l. rp,a-e_ ylev.mi ~k,ynErok.zI ) 13:12 `~k,(yle[]
lxe_y:a] Al al{ ynIlej.q.yI !hE 13:15 `yPi(k;B. ~yfia' yvip.n:w> yN"+vib. yrIf'b. aF'a, hm'- l[; 13:14 `hm'( yl;['
W[m.vi 13:17 `aAb)y" @nEx' wyn"p'l. al{- yKi h['_Wvyli( yli- aWh-~G: 13:16 `x:yki(Aa wyn"P-' la, yk;r"D-> %a;
13:19 `qD"(c.a, ynIa] yKi( yTi[.d:y" jP'_v.mi yTik.r:[' an"-hNEhi 13:18 `~k,(ynEz>a'B. ytiw"x]a;w> yti_L'mi [:Amv'
al{ ^yn<P'mi za' ydI_M'[i f[;T-; la; ~yIT;v. -%a; 13:20 `[w"g) >a,w> vyrIx]a; hT'[-; yKi( ydI_M'[i byrIy" aWh-ymi
rBed:a-] Aa) hn<+[/a,( ykinOa'w> ar"q.W 13:22 `yNIt:)[]b;T-. la;( ^t.m'aew> qx;_r>h; yl;['me ^P.K; 13:21 `rtES) 'a,
ryTi_s.t; ^yn<p-' hM'l'( 13:24 `ynI[E)ydIho ytiaJ'x;w> y[iv.Pi( tAa+J'x;w> tAnwO[] yli hM'K; 13:23 `ynIbE)yvih]w:
yl;[' bTok.t-i yKi( 13:26 `@Do*r>Ti vbey" vq:- ta,w> #Ar+[]T; @D"nI hl,['h, 13:25 `%l") byEAal. ynIbEv.x.t;w>
yl;g>r: yver>v-' l[; yt'_Axr>a-' lK' rAmv.tiw> yl;g >r: dS;B; ~fetw' > 13:27 `yr"(W[n> tAnwO[] ynIveyrIAtw> tAr+rom.
~ymiy" rc:q. hV'_ai dWly> ~d"a' 14:1 `v['( Alk'a] dg<b,K. hl,_b.yI bq"r"K. aWhw> 13:28 `hQ<)x;t.Ti
ytiawo > ^n<+y[e T'x.q:P' hz<-l[;-@a; 14:3 `dAm)[]y: al{w > lCeK; xr:b.YIw: lM'_YIw: ac'y" #yciK. 14:2 `zg<r-o* [b;(f.W*
wyv'd"x\-rP;s.mi( wym'y" ~yciWrx] ~ai 14:5 `dx'(a, al{ ameJ 'mi rAhj' !TEy-I ymi( 14:4 `%M")[i jP'v.mib. aybit'
yKi 14:7 `Am*Ay rykif'K. hc,r>y-I d[; lD"_x.y<w> wyl'['me h[ev. 14:6 `rAb*[]y: al{w> t'yfi[' wyQ"xu AQxu %T"+ai
rp'['b,W Av+r>v' #r<a'B' !yqIz>y-: ~ai 14:8 `lD"(x.t, al{ ATq.n:yO*w> @yli_x]y: dA[w> trEK'yI -~ai( hw"q.Ti #[el' vyE
~d"a' [w:g >YIw: vl'_x/Y<w:) tWmy" rb,g<w> 14:10 `[j;n-") AmK. ryciq' hf'['w> x;rI+p.y: ~yIm: x:yrEme 14:9 `A[*z>GI tWmy"
~yIm;v' yTil.B-i d[; ~Wqy-" al{w>) bk;v' vyaiw> 14:12 `vbe(y"w> br:x/y< rh'n"w> ~y"+-yNImi ~yIm; -Wlz>a") 14:11 `AY*a;w>
yli tyviT' ^P<+a; bWv-d[; ynIrEyTis.T; ynInPE ic.T; lAav.Bi !TeyI ymi 14:13 `~t'(n"V.mi Wr[oy-E al{)w> WcyqI+y" al{
ar"q.Ti 14:15 `yti(p'ylix] aAB- d[; lxe_y:a] yaib'c. ymey-> lK' hy<x.yhI ] rb,G< tWmy"-~ai 14:14 `ynIrE)K.z>tiw> qxo

454

`yti(aJ'x-; l[; rAmv.t-i al{) rAP=s.Ti yd:['c. hT'[; -yKi( 14:16 `@so*k.ti ^yd<y" hfe[]m;l.( &'n<+[/a,( ykinOa'w>
14:19 `Am*qoM.mi qT;[.y< rWcw> lAB+yI lpeAn-rh; ~l'Waw> 14:18 `ynI)wO[] l[; lPoj.Tiw: y[i_v.Pi rArc.Bi ~tux'
xc;n<l' Whpeq.t.Ti 14:20 `T'd>b;(a/h, vAna/ tw:q.tiw> #r<a-'_ rp;[] h'yx,ypis.-@jov* .Ti ~yIm; Wqx]v' ~ynIb'a]
14:22 `Aml'( !ybiy" al{w>) Wr[]c.yIw> [d"_yE al{w> wyn"b' WdB.k.yI 14:21 `Whxe(L.v;T.w:) wyn"p' hN<v;m. %l{=h]Y:w:)
~k'x'h,( 15:2 `rm:)aYOw: ynIm'yTeh;( zp;ylia/ ![;Y:w: 15:1 p `lb'(a/T, wyl'[' Avp.n:w> ba'_ky. I wyl'[' Arf'B. -%a;
15:4 `~B'( ly[iAy-al{ ~yLimiW !AK+s.yI al{ rb'd"B. x;keAh 15:3 `An*j.Bi ~ydIq' aLem;ywI) x:Wr+-t[;d:( hn<[]y:
`~ymi(Wr[] !Avl. rx;b.tiw> ^ypi_ ^n>wO[] @LEa;y> yKi 15:5 `lae-( ynEp.li hx'yfi [r:g >tiw> ha'_r>yI rpET' hT'a; -@a;
`T'l.l'(Ax tA[bg' > ynEp.liw> dle_W"Ti ~d"a' !AvyarIh] 15:7 `%b"-) Wn[]y: ^yt,p'f.W ynIa-"+ al{w> ^ypi ^[]yvi(r>y: 15:6
`aWh) WnM'[-i al{w>) !ybiT' [d"_nE al{w> T'[.d:Y" -hm; 15:9 `hm'(k.x' ^yl,ae [r:g >tiw> [m'_v.Ti h;Ala/ dAsb.h; 15:8
ja;l' rb'd"w> lae_ tAmxun>T; ^M.mi j[;m.h; 15:11 `~ymi(y" ^ybia'me ryBiK; WnB'_ vyviy-" ~G: bf'- ~G: 15:10
^yPimi t'acehow> ^x<+Wr lae- la, byvit-' yKi( 15:13 `^yn<)y[e !Wmz>r>Y-I hm;W ^B<+li ^x]Q'Y-I hm; 15:12 `%M")[i
!ymi_a]y: al{ wyv'doq.Bi Avdoq.Bi !hE 15:15 `hV'(ai dWly> qD:c.y-I yki(w> hK,_z>y-I yKi( vAna-/ hm'( 15:14 `!yLi(mi
yli_-[m;(v.( ^w>x;a] 15:17 `hl'(w>[; ~yIM:k; ht,v-o vyai xl'_a/n<w>) b['t.n-I yKi( @a; 15:16 `wyn")y[eb. WKz-: al{ ~yIm;v'w>
hn"T.nI ~D"b;l. ~h,l' 15:19 `~t'(Aba]me Wdx]k(i al{w> WdyGI+y: ~ymik'x-] rv,a] 15:18 `hr"Pse( ;a]w: ytiyzIx'-hz<)w>
`#yrI)['l, WnP.c.nI ~ynIv' rP:s .miW lle_Axt.mi aWh [v'r" ymey>-lK' 15:20 `~k'(AtB. rz" rb;[-' al{w> #r<a'_h'
yWpc'w> Wpc'w> %v,x-o+ yNImi bWv !ymia]y-: al{ 15:22 `WNa,(Aby> ddEAv ~AlV'B; wyn"+z>a'B. ~ydIx'P-. lAq 15:21
rc: Whtu[]b;y> ) 15:24 `%v,x-o) ~Ay* Ady"B. !Akn-" yKi( [d:y" hYE+a; ~x,L,l; aWh ddEnO 15:23 `br<x-'( ylea/ aWh
15:26 `rB")G:t.yI yD:v; la,w> Ad=y" lae- la, hj'n-" yKi( 15:25 `rAd*yKil; dyti[' %l,m,K. Whpeq.t.Ti hq"+Wcm.W
15:28 `ls,k'( yle[] hm'yPi f[;Y:w: AB=l.x,B. wyn"p' hS'k-i yKi( 15:27 `wyN"g) Im") yBeG: ybi[]B; raW"+c;B. wyl'ae #Wry"
~Wqy"-al{w> rv;[.y-< al{) 15:29 `~yLi(g:l. WdT.[;t.hi rv<a] Aml'_ Wbv.y-E al{ ~yTiB' tAdx'k.nI ~yrI[' !AKv.YIw:
x:WrB. rWsy"w> tb,h'_l.v; vBey:T. ATq.n:yO * %v,x-o yNImi rWsy"-al{) 15:30 `~l'(n>mi #r<a'l' hJ,y-I al{)w> Al=yxe
AtP'kiw> ale_M'Ti AmAy-al{B.( 15:32 `At*r"Wmt. hy<h.Ti aw>v-' yKi h['_t.nI wyV'B; AVB; !mEa]y-: la; 15:31 `wyPi(
hl'k.a' vaew> dWm+l.G: @nEx' td:[-] yKi( 15:34 `At*C'nI tyIZ:K; %lEv.y:w> Ar=s.Bi !p,G<K; smox.y: 15:33 `hn"n")[]r: al{
16:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 16:1 s `hm'(r>mi !ykiT' ~n"j.biW !w<a"+ dl{y"w> lm'[' hroh' 15:35 `dx;vo) yleh\a'(
16:4 `hn<)[]t; yKi ^c.yrI)m.Y: hm; Aa x:Wr+-yrEb.dIl. #qEh] 16:3 `~k,(L.Ku lm'[' ymex]n:m. tAB+r: hL,aek. yTi[.m;v'
~k,yle[] h['ynIa'w> ~yLi_miB. ~k,yle[] hr"yBix.a; yvip.n: tx;T; ~k,v.p.n: vyE-Wl hr"Beda: ] ~k,K' ykinOa' ~G:
ybi_aeK. %fEx'y-E al{ hr"B.d:a] -~ai( 16:6 `%fo*x.y: yt;p'f. dynIw> ypi-_ AmB. ~k,c.Mia;a] 16:5 `yvi(aro AmB.
hy"+h' d[el. ynIjem.q.Tiw: ) 16:8 `yti(d"[-] lK' t'AMvih] ynIa"+l.h, hT'[-; %a; 16:7 `%l{*h]y: yNIm-i hm; hl'D>x.a;w>
`yli( wyn"y[e vAjl.yI yrIc' wyN"+viB. yl;[' qr:x' ynImej.f.YIw:) @r:j' APa; 16:9 `hn<)[]y: yn:p'B. yvix]k; yBi ~q'Y"w:
lywI+[] la, lae ynIrEyGIs.y: 16:11 `!Wa)L'm;t.yI yl;[' dx;y: yy"+x'l. WKhi hP'r>x,B. ~h,ypiB. yl;[' Wr[]P' 16:10
Al ynImEyqiy>w: ynIcE+P.c.p;y>w:) yPir>['B. zx;a'w> ynIrEP.r>p;y>w:) ytiyyIh' wlev' 16:12 `ynIjE)r>yI ~y[iv'r> ydEy-> l[;w>
ynIcEr>p.yI 16:14 `ytir"(rEm. #r<a'l' %Pov.yI lAm+x.y: al{w> yt;Ayl.Ki xL;p;y> wyB'r: yl;[' WBsoy" 16:13 `hr"J( 'm;l.
yn:P' 16:16 `ynI)r>q; rp"['b, yTil.l;[ow> yDI_lg. I yle[] yTir>p;T' qf; 16:15 `rAB*gIK. yl;[' #rUy" #r<p-'_ ynEP-. l[; #r<p,
`hK'(z: ytiL'pit.W yP'_k;B. sm'x-' al{ l[; 16:17 `tw<m")l.c; yP;[;p.[; l[;w> ykib-,_ yNImi Wrm.r>m;x\ hr"m.r>m;x\
ydIh]f'w> ydI_[e ~yIm:V'b-; hNEhi hT'[; -~G: 16:19 `yti(q'[]z:l. ~Aqm' yhiy>-la;w>) ymi_d" ySik;T-. la; #r<a, 16:18
~d"a-' !b,W H;Al+a-/ ~[i rb,g<l. xk;Ayw> 16:21 `ynI)y[e hp'l.D" h:Ala-/ la, y['_rE yc;ylim. 16:20 `~ymi(ArM.B;
Wk['z>nI ym;y" hl'B'xu yxiWr 17:1 `%l{*h/a, bWva-' al{ xr:aow> Wyt'_a/y< rP"s .mi tAnv-. yKi( 16:22 `Wh[e(rEl.
ymi( %M"+[i ynIbEr>[' aN"-hm'yfi( 17:3 `ynI)y[e !l:T' ~t'ArM.h;b.W ydI_M'[i ~ylituh] al{- ~ai 17:2 `yli( ~yrIb'q.
ynEy[ew> ~y[i_rE dyGIy: ql,xel. 17:5 `~me(rot. al{ !Ke- l[; lk,F'_Mi T'n>p:c' ~B'li -yKi( 17:4 `[;qE)T'yI ydIy"l. aWh
lCeK; yr:cuywI) ynI+y[e f[;K;mi Hk;Tew: 17:7 `hy<)h.a,( ~ynIp'l. tp,tow> ~yMi_[; lvom.li ynIg:Cihiw> ) 17:6 `hn"l<)k.Ti wyn"b'
~yId:y-" rh'j\W AK+r>D: qyDIc; zxeayOw> 17:9 `rr")[ot.yI @nEx-' l[; yqin"w> tazO=-l[; ~yrIv'y> WMvoy" 17:8 `~L'(Ku
yt;MozI Wrb.[' ym;y" 17:11 `~k'(x' ~k,b' ac'm.a-, al{)w> an"+ WaboW WbvuT' ~L'Ku ~l'Waw>) 17:10 `#m,ao) @ysiyO
14:17

455

yti_yBe lAav. hW<q;a] -~ai 17:13 `%v,x-o) ynEP.mi bArq' rAa Wmyfi_y" ~Ayl. hl'y>l; 17:12 `ybi(b'l. yver"Am Wq+T.nI
Apae hYEa;w> 17:15 `hM'(rIl") ytixoa]w: yMiai hT'a'_ ybia' ytiar"q' tx;V;l; 17:14 `y['(Wcy> yTid>P;rI %v,xoB;
dD:l.Bi ![;Y:w: 18:1 s `tx;n") rp"[-' l[; dx;y:- ~ai hn"d>r:_Te laov. yDEB; 17:16 `hN"r<)Wvy> ymi ytiw"q.tiw> yti_w"q.ti
Wnb.v;x.n< [:WDm; 18:3 `rBE)d:n> rx:a;w> WnybiT' !yLi_mil. ycen>qi !WmyfiT. hn"a-" d[; 18:2 `rm:)aYOw: yxiVuh;
18:5 `Am*qoM.mi rWc qT;[.y<w> #r<a'_ bz:["Te ^n>[;m;l.h; APaB; . Avp.n: @rEjo) 18:4 `~k,(ynEy[eB. Wnymij.nI hm'_heB.k;
Wrc.yE) 18:7 `%[")d>yI wyl'[' ArnEw> Al=h\a'B. %v:x' rAa 18:6 `AV*ai bybiv. HG:yI-al{)w> %["+d>yI ~y[iv'r> rAa ~G:
bqE['B. zxeayO 18:9 `%L")h;t.yI hk'b'f-. l[;w> wyl'g_ >r:B. tv,r<B. xL;vu-yKi( 18:8 `At*c'[] Whkeyliv.t;w>) An=Aa ydE[]c;
Whtu[]Bi( bybis' 18:11 `byti(n" yle[] ATd>Kul.m;W Al+b.x; #r<a'B' !Wmj' 18:10 `~yMi(c; wyl'[' qzEx]y: xP'_
lk;ayO Ar+A[ yDEB; lk;ayO 18:13 `A[*l.c;l. !Akn" dyaew> An=ao b[er-" yhiy> 18:12 `wyl'(g>r:l. Whcuypih/w< tAh+L'b;
Alh\a'B. !AKv.Ti 18:15 `tAh)L'B; %l,m,l. WhdE[ic.t;w> Ax=j;b.mi Alh\a'me qteN "yI 18:14 `tw<m") rAkB. wyD"B;
db;a' -Ark.zI) 18:17 `Ar*yciq. lM;yI l[;M;miW Wvb'_yI wyv'r"v'( tx;T;mi 18:16 `tyrI)pg. " WhwEn-" l[; hr<zOy> Al=-yliB.mi
!ynI al{ 18:19 `WhDU(nIy> lbeTemiW %v,x-o+ la, rAame WhpuD>h.y< 18:18 `#Wx)-ynEP-. l[; Al ~ve- al{w> #r<a-'_ yNImi
`r[;f'( Wzx]a' ~ynImod>q;w> ~ynI+rox]a; WMv;n" AmAy-l[; 18:20 `wyr"(Wgm.Bi dyrIf' !yaew> AM=[;B. dk,n-< al{w> Al
hn"a' -d[; 19:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 19:1 s `lae-( [d:(y-" al{ ~Aqm. hz<w> lW"+[; tAnK.v.mi hL,ae -%a; 18:21
19:4 `yli(-WrK.h.T; Wvbote al{) ynIWm+ylik.T; ~ymi['P. rf,[, hz< 19:3 `~yLi(mib. ynIn:WaK.d:t.W yvi_p.n: !Wyg>AT
19:6 `yTi(P'r>x, yl;[' WxykiAtw> WlyDIg_ >T; yl;[' ~n"m.a' -~ai 19:5 `yti(g"Wvm. !yliT' yTiai ytiygI+v' ~n"m.a' @a;w>
!yaew> [W:v;a] hn<+['ae al{w> sm'x' q[;c.a, !hE 19:7 `@yQI)hi yl;[' AdWcm.W ynIt"+W>[i H;Ala-/ yKi Apae-W[D>(
rs;Yw" : jyvi_p.hi yl;['me ydIAbK. 19:9 `~yfi(y" %v,xo yt;Abytin> l[;w> rAb=[/a, al{w> rd:g" yxir>a' 19:8 `jP'(v.mi
Al ynIbEv.x.Y:w: AP=a; yl;[' rx;Y:w: 19:11 `yti(w"q.Ti #[eK' [S;Y:w: %l:+aew" bybis' ynIcET.yI 19:10 `yvi(aro tr<j[, ]
qyxi_r>hi yl;['me yx;a; 19:13 `yli(h\a'l. bybis ' Wnx]Y:w: ~K'_r>D: yl;[' WLsoY"w: wyd"Wdg> Waboy" dx;y: 19:12 `wyr"(c'k.
ynIbU+v.x.T; rz"l. yt;hom.a;w> ytiybe yrEG" 19:15 `ynIWx)kev. y[;D"yUm.W* yb'_Arq. Wld>x' 19:14 `yNIM<)mi Wrz"- %a; y[;d>yOw>
hr'z" yxi(Wr 19:17 `Al*-!N<x;t.a, ypi- AmB. hn<+[]y: al{w> ytiar"q' yDIb.[;l. 19:16 `~h,(ynEy[eb. ytiyyIh' yrIk.n"
ytem-. lK' ynIWb[]Ti ( 19:19 `ybi(-WrB.d:y>w: hm'Wqa' ybi_ Wsa]m' ~yliywI[] -~G: 19:18 `ynI)j.bi ynEb.li ytiN Oxw; > yTi_v.ail.
19:21 `yN")vi rA[B. hj'L.m;t.a,w" ymi_c.[; hq"b.D" yrIf'b.biW yrIA[B. 19:20 `ybi(-WkP.h.n< yTib.h;a' hz<)w> ydI_As
`W[B'(f.ti al{ yrIf'B.miW lae-_ Amk. ynIpUD>r>Ti hM'l' 19:22 `yBi( h['g>n" H:Ala-/ dy: yKi y['_rE ~T,a; ynINUx' ynINxU '
rWCB; d[;l' tr<p'_[ow> lz<r>B-; j[eB. 19:24 `Wqx'(yUw> rp,SeB; !TEy-I ymi( yL'_mi !Wbt.K'yIw> Apae !TEy-I ymi( 19:23
yrIf'B.miW tazO=-WpQ.nI yrI)A[ rx:a;w> 19:26 `~Wq)y" rp"[-' l[; !Arx]a;w> yx'_ ylia]GO yTi[.d:y" ynIa]w: 19:25 `!Wb)c.x'yE
Wrm.ato yKi 19:28 `yqI)xeB. yt;yOl.ki WlK' rz"-+ al{w> War" yn:y[ew> yLi- hz<x/a,( ynIa] rv<a] 19:27 `H;Al)a/ hz<x/a,(
![;m;l. br<x'_ tAnwO[] hm'xe -yKi( br<x-, ynEP.mi ~k,l' WrWG 19:29 `ybi(-ac'm.nI rb'D" vr<vow> Al=-@D"r>NI-hm;
yviWx rWb[]b;W ynIWb+yviy> yP;[if. !kel' 20:2 `rm:)aYOw: ytim'[N] :)h; rp:co ![;Y:w: 20:1 s `!WD)v; !yDIv; !W[d>Te
~d"a' ~yfi yNImi d[;-_ yNImi T'[.d:y" tazOh] 20:4 `ynInE)[]y: ytin"yBimi( x:Wrw> [m'_v.a, ytiM'liK. rs:Wm 20:3 `ybi(
Aa=yfi ~yIm:V'l; hl,[]y-: ~ai 20:6 `[g:r-") ydE[] @nEx' tx;m.fiw> bAr+Q'mi ~y[iv'r> tn:n>rI yKi 20:5 `#r<a'-( yle[]
WhWa+c'm.yI al{w> @W[y" ~Alx]K; 20:8 `AY*a; Wrm.ayO wya'ro dbe_ayO xc;n<l' All]g<K> ) 20:7 `[:yGI)y: b['l' Avarow>
WCr:y> wyn"B' 20:10 `Am*Aqm. WNr<WvT. dA[- al{w> @ysi_At al{w> WTp;z"v. !yI[: 20:9 `hl'y>l") !Ayz>x,K. dD:yUw>
20:12 `bK'(v.Ti rp"[' l[; AM[iw> wym'_Wl[] AmWl[] Wal.m' wyt'Amc.[; 20:11 `An*Aa hn"b.veT' wyd"y"w> ~yLi_d:
%AtB. hN"[,n"m.yIw> hN"b<+z>[;y:) al{w> h'yl,[' lmox.y: 20:13 `An*Avl. tx;T; hN"d<yxik.y: h['_r" wypiB. qyTim.T-; ~ai
WNv,rIAy* Anj.Bimi WNa,_qiy>w: [l;B' lyIx: 20:15 `AB*r>qiB. ~ynIt'P. tr:Arm. %P"+h.n< wy['meB. Amx.l; 20:14 `AK*xi
vb;D> ylex]n: yrEh]n: tAG=l;p.bi ar,y-E la; 20:17 `h[,(p.a, !Avl. WhgEr>h;T(; qn"+yyI ~ynIt'P-. varo 20:16 `lae(
tyIB: ~yLi_D: bz:[' #C;rI -yKi( 20:19 `sl{)[]y: al{w> Atr"WmT. lyxeK. [l'_b.yI al{w> [g"y" byvime 20:18 `ha'(m.x,w>
Al+k.a'l. dyrIf-' !yae 20:21 `jLe(m;y> al{ AdWmx]B; An=j.biB. wlev' [d:y-" al{ yKi 20:20 `WhnE)b,yI al{w> lz:G"
aLem;l. yhiy> 20:23 `WNa,(AbT. lme[' dy:- lK' Al+ rc,yE Aqp.fi twal{m.Bi 20:22 `Ab*Wj lyxiy-" al{ !Ke- l[;
tv,q< Whpel.x.T; lz<+r>B; qv,NEmi xr:b.yI 20:24 `Am*Wxl.Bi Amyle[' rjEm.y:w> AP=a; !Arx] AB-xL;v;y>) Anj.bi

456

wyn"WPc.li !Wmj' %v,x-o lK' 20:26 `~ymi(ae wyl'[' %l{h]y: Atr"roM.mi( qr"b'W hw"GmE i aceYEw: @l;v' 20:25 `hv'(Wxn>
20:28 `Al* hm'mA' qt.mi #r<a,w> An=wO[] ~yIm:v' WLg:y> 20:27 `Al*h\a'B. dyrIf' [r;yE xP'_nU-al{) vae Whlek.a'T.
p `lae(me Arm.ai tl;x]n:w> ~yhi_l{a/me [v'r" ~d"a-' ql,xe( hz< 20:29 `AP*a; ~AyB. tArG"nI At=yBe lWby> lg<yI
rBE+d:a] ykinOa'w> ynIWaf' 21:3 `~k,(ytemo)Wxn>T; tazO- yhit.W yti_L'mi [:Amv' W[mv. i 21:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 21:1
WMv;_h'w> yl;a-e WnP. 21:5 `yxi(Wr rc:q.t-i al{ [:WDm-; ~aiw> yxi_yfi ~d"a'l. ykinOa'h, 21:4 `gy[i(l.t; yrIB.D: rx:a;w>
Wqt.[' Wy=x.yI ~y[iv'r> [:WDm; 21:7 `tWc)L'P; yrIf'B. zx;a'w> yTil.h'_b.nIw> yTir>kz: -" ~aiw> 21:6 `hP,-( l[; dy" Wmyfiw>
dx;P'_mi ~Alv' ~h,yTeB' 21:9 `~h,(ynEy[el. ~h,yaec'a/c,w> ~M'_[i ~h,ynEp.li !Akn" ~['r>z: 21:8 `lyIx") Wrb.G-" ~G:
WxL.v;y> 21:11 `lKe(v;t. al{w> Atr"P' jLep;T. l[ig_ >y: al{w> rB;[i ArAv 21:10 `~h,(yle[] H;Ala/ jb,ve al{w>
WLb;y> 21:13 `bg")W[ lAql. Wxm.f.yIw> rAN=kiw> @toK. Waf.yI 21:12 `!Wd)Qer:y> ~h,ydEl.y:w> ~h,_yleywI[] !aCok;
al{ ^yk,r"D> t[;d:w> WNM,_mi rWs lael' Wrm.aYOw: 21:14 `WTx'(yE lAav. [g:r<b.W ~h,_ymey> bAJb; WLk;y>
tc;[] ~b'_Wj ~d"y"b. al{ !hE 21:16 `AB*-[G:p.nI yKi ly[iAN-hm;W WNd<_b.[;n-:) yKi( yD:v-; hm; 21:15 `Wnc.p'(x'
21:18 `AP*a;B. qLex;y> ~ylib'x] ~d"_yae Amyle[' aboy"w> %['d>yI ~y[ivr
' >-rnE hM'K; 21:17 `yNIm<) hq'x]r" ~y[iv'r>
21:20 `[d"(yEw> wyl'ae ~Lev;y> An=Aa wyn"b'l. !Poc.yI H:Ala/ 21:19 `hp'(Ws WTb;n"G> #mok.W x:Wr+-ynEp.li !b,t,K. Wyh.yI
wyv'd"x\ rP:s .miW wyr"_x]a; AtybeB. Acp.x-, hm; yKi 21:21 `hT,(v.yI yD:v; tm;x]meW Ad+yKi wyn"y[e Any[e War>yI
!n:a]l.v; ALKu AM+Tu ~c,[,B. tWmy" hz< 21:23 `jAP)v.yI ~ymir" aWhw> t[;D-"_ dM,l;y> lael.h; 21:22 `WcC'(xu
lk;a-' al{)w> hr"_m' vp,n<B. tWmy" hz<w> 21:25 `hQ<)vuy> wyt'Amc.[; x:moW bl'_x' Wal.m' wyn"yji[] 21:24 `wyle(v'w>
tAMzIm.W ~k,_yteAb)v.x.m; yTi[.d:y" !hE 21:27 `~h,(yle[] hS,k;T. hM'rIw> WbK'_v.yI rp"[-' l[; dx;y: 21:26 `hb'(AJB;
~T,l.a,v. al{h] 21:29 `~y[i(v'r> tAnK.v.mi lh,ao hYEa;w> bydI_n-" tybe hYEa; Wrm.ato) yKi 21:28 `Wsmo)x.T; yl;['
21:31 `Wlb'(Wy tArb'[] ~Ayl. [r"_ %f,x'yE dyae ~Ayl. yKi 21:30 `WrKE)n:t. al{ ~t'toaow> %r<d"_ yrEb.A[
`dAq)v.yI vydIG-" l[;w>) lb'_Wy tArb'q.li aWhw> 21:32 `Al*-~L,v;y> ymi hf'[-' aWh)w> AK=r>D: wyn"P-' l[; dyGIy:-ymi(
ynIWmx]n:T. %yaew> 21:34 `rP"s) .mi !yae wyn"p'l.W %Av+m.yI ~d"a-' lK' wyr"x]a;w> lx;n" ybeg>rI Al-Wqt.m'( 21:33
rb,G"-+ !K's.yI lael.h; 22:2 `rm:)aYOw: ynIm'Teh;( zp;ylia/ ![;Y:w: 22:1 s `l[;m-'( ra;v.nI ~k,yteboWv)t.W lb,h'_
22:4 `^yk,(r"D> ~Tet; yKi( [c;B-, ~aiw> qD"_c.ti yKi yD:v;l. #p,xeh; 22:3 `lyKi(f.m; Amyle[' !Kos .yI-yKi(
lBox.t-; yKi( 22:6 `^yt,(nOwO[]l; #qe- !yae(w> hB'_r: ^t.['(r" al{h] 22:5 `jP'(v.MiB; ^M.[i aAby" ^x<+ykiyO ^t.a'r>YImih] (
vyaiw> 22:8 `~x,l-'( [n:)m.Ti( b[er"meW hq<+v.T; @yE[' ~yIm; -al{ 22:7 `jyvi(p.T; ~yMiWr[] ydEg >biW ~N"+xi ^yx,a;
22:10 `aK'(dUy> ~ymitoy> tA[roz>W ~q"+yrE T'x.L;vi tAnm'l.a; 22:9 `HB'( bv,yE ~ynIp' aWfn>W #r<a'_h' Al [:Arz>
`&'S<)k;T. ~yIm-: t[;p.viw>) ha,_r>t-i al{) %v,x-o Aa 22:11 `~ao)t.Pi dx;P; ^l.h,b;ywI) ~yxi_p; ^yt,Abybis. !Ke-l[;
d[;b.h; lae_ [d:(Y-" hm; T'r>m;a'w> ) 22:13 `WMr"-( yKi ~ybik'AK varo haer>W ~yIm"+v' Hb;GO H:Ala/-al{h] 22:12
rmo=v.Ti ~l'A[ xr:aoh; 22:15 `%L")h;t.yI ~yIm;v' gWxw> ha,_r>yI al{w> Al-rt,se( ~ybi[' 22:14 `jAP)v.yI lp,r"[]
rWs lael' ~yrIm.aoh' 22:17 `~d"(Asy> qc;Wy rh'n" t[e-_ al{w> WjM.qu-rv<)a] 22:16 `!w<a-") ytem. Wkr>D" rv<a]
War>yI 22:19 `yNIm<) hq'x]r" ~y[iv'r> tc;[]w: bAj+ ~h,yTeb' aLemi aWhw> 22:18 `Aml'( yD:v; l[;p.Y-I hm;W WNM,_mi
an"- !K,s.h; 22:21 `vae( hl'k.a' ~r"t.yIw> Wnm'_yqi dx;k.nI al{- ~ai 22:20 `Aml'-( g[;l.yI yqin"w> Wxm'_f.yIw> ~yqIyDIc;
22:23 `^b<)b'l.Bi wyr"m'a] ~yfiw> hr"_AT wyPimi an" xq; 22:22 `hb'(Aj ^t.a;AbT.( ~h,B' ~lv.W AM+[i
~ylix'n> rWcb.W rc,B'_ rp"[-' l[;-tyviw> 22:24 `^l<)h\a'me hl'w>[; qyxir>T; hn<+B'Ti yD:v; -d[; bWvT-' ~ai
aF'tiw> gN"+[;t.Ti yD:v-; l[; za'-yKi 22:26 `%l") tAp['AT @s,k,w> ^yr<_c'B. yD:v; hy"h'w> 22:25 `rypi(Aa
%l"+ ~q'y"w> rm,Aa-rz:g>tiw>) 22:28 `~Le(v;t. ^yr<d"n>W &'[<+m'v.yIw> wyl'ae ryTi[.T; 22:27 `^yn<)P' H;Ala-/ la,
yqI+n-" yai( jLem;y> 22:30 `[;vi(Ay ~yIn:y[e xv;w> hw"+GE rm,aTow: WlyPiv.hi -yKi( 22:29 `rAa* Hg:)n" ^yk,r"D-> l[;w>
23:3 `yti(x'n>a; l[; hd"b.K' ydIy" yxi_fi yrIm. ~AYh;-~G: 23:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 23:1 p `^yP,(K; rboB. jl;m.nIw>
`tAx)k'At aLem;a] ypiW jP'_v.mi wyn"p'l. hk'r>[,a, 23:4 `At*n"WkT.-d[; aAba' Whae_c'm.a,w> yTi[.d:y" !TEy-I ymi(
~fiy" aWh- %a; al{ ydI_M'[i byrIy" x:K-o br"B.h; 23:6 `yli( rm;aYO- hm; hn"ybia'w> ynIn[E+ ]y: ~yLimi h['d>ae 23:5
rAxa'w> WNn<+yaew> %l{h/a, ~d<q< !hE 23:8 `yji(p.Vomi xc;nl< ' hj'L.p;a]w: AM=[i xk'An rv'y" ~v' 23:7 `yBi(
ydI_M'[i %r<D< [d:y" -yKi( 23:10 `ha,(r>a, al{w> !ymiy" @jo[.y: zx;a-'_ al{w> Atfo[]B; lwamof. 23:9 `Al* !ybia-' al{w>)

457

al{w> wyt'p'f. tw:c.mi 23:12 `ja'-( al{w> yTir>m:v' AKr>D: ylig_ >r: hz"x]a' Arvua]B; 23:11 `ace(ae bh'Z "K; ynInx: 'B.
yKi 23:14 `f[;Y")w: ht'W>ai Avp.n:w> WNb,_yviy> ymiW dx'a,b. aWhw> 23:13 `wypi(-yrEm.ai yTin>p:c' yQixume vymi_a'
laew> 23:16 `WNM,(mi dx;p.a,w> !nEABt.a, lhe_B'a, wyn"P'mi !Ke-l[; 23:15 `AM*[i tABr: hN"hEk'w> yQI+xu ~yliv.y:
yD:V;mi [:WDm; 24:1 `lp,a-o) hS'Ki yn:P'miW %v,x-o+ ynEP.mi yTim;c.nI al{- yKi( 23:17 `ynIl")yhib.hi yD:v;w> yBi_li %r:he
rAmx] 24:3 `W[)r>YIw: Wlz>G" rd<[e WgyFi_y: tAlbuG> 24:2 `wym'(y" Wzx'- al{ wy['d>yOw> A[d>yOw> ~yTi_[i WnP.c.n-I al{
!hE 24:5 `#r<a'-( yYEnI[] WaB.xu dx;y: %r<D"_mi ~ynIAyb.a, WJy: 24:4 `hn")m'l.a; rAv WlB.x.y: Wgh'_n>yI ~ymiAty>
AlyliB. hd<F'B; 24:6 `~yrI)[N' >l; ~x,l, Al hb'r"[] @r<J'_l; yrEx]v;m. ~l'[\p'B. Wac.y" rB'd>MiB;( ~yair"P.
24:8 `hr"(Q'B; tWsK. !yaew> vWb+l. yliB.mi Wnyliy" ~Ar[' 24:7 `WvQE)l;y> [v'r" ~r<k,w> WrAc=q.yI Wryciq.y:
24:10 `WlBo)x.y: ynI[' l[;w>) ~At+y" dVomi Wlz>g>yI 24:9 `rWc)-WqB.xi hs,x.m; yliB.miW Wbj'_r>yI ~yrIh' ~r,Z<mi
`Wam'(c.YIw: Wkr>D" ~ybiq'y> Wryhi_c.y: ~t'roWv-!yBe 24:11 `rm,[o) Waf.n" ~ybi[er>W vWb+l. yliB. WkL.hi ~Ar['
Wyh' hM'he 24:13 `hl'(p.Ti ~yfiy-" al{ H:Ala/w< [;WE+v;T. ~ylil'x-] vp,n<)w> Wqa'n>yI ~ytim. ry[ime 24:12
!Ay=b.a,w> ynI[-' lj'q.yI) x:ceAr ~Wqy" rAal' 24:14 `wyt'(boytin>Bi Wbv.y" al{w> wyk'_r"d> WryKih-i al{) rAa-ydEr>moB.(
24:16 `~yfi(y" ~ynIP' rt,sew> !yI["+ ynIrEWvt.-al{ rmoale @v,n< hr"(m.v' @aenO !y[ew> 24:15 `bN")G:k; yhiy> hl'y>L;b;W
ryKiy:-yKi( tw<m"+l.c; Aml' rq,Bo wD"x.y: yKi 24:17 `rAa* W[d>y-" al{ Aml'- WmT.xi ~m'Ay ~yTiB' %v,xoB; rt:x'
24:19 `~ymi(r"K. %r<D< hn<p.yI al{) #r<a'_B' ~t'q 'l.x, lL;quT. ~yIm-; ynEP-. l[; aWh-lq:) 24:18 `tw<m")l.c; tAhl.B;
rkEZ+ "yI-al{) dA[ hM'rI Aqtm' . ~x,r< WhxeKv' .yI 24:20 `Waj'(x' lAav. gl,v-, ymeyme( Wlzg> >yI ~xo- ~g: hY"ci
Ax=koB. ~yrIyBia; %v:m'W 24:22 `byji(yEy> al{ hn"m'l.a;w> dle_te al{ hr"q'[] h[,ro 24:21 `hl'(w>[; #[eK' rbEV'Tiw:
j[;M. WMAr 24:24 `~h,(yker>D-: l[; WhynEy[ew> ![E+V'yIw> xj;b,l' Al-!T,yI 24:23 `!yYI)x;B;( !ymia]y-: al{w>) ~Wqy"
la;l. ~fey"w> ynIbE+yzIk.y: ymi Apae al{- ~aiw> 24:25 `WlM'(yI tl,Bvo i varok.W !Wc+p.Q'yI lKoK; WkM.huw>) WNn<yaew>)
vyEh] 25:3 `wym'(Arm.Bi ~Alv' hf,[o AM+[i dx;p;w" lvem.h; 25:2 `rm:)aYOw: yxiVuh; dD:l.Bi ![;Y:w: 25:1 s `yti(L'mi
`hV'(ai dWly> hK,z>Y-I hm;W lae-_ ~[i vAna/ qD:c.Y-I hm;W 25:4 `WhrE(Aa ~Wqy-" al{ ymi- l[;w> wyd"_Wdg>li rP's.mi
~d"a-' !b,W hM'_rI vAna-/ yKi( @a; 25:6 `wyn")y[eb. WKz-: al{ ~ybik'Akw> lyhi_a]y: al{w> x:rEy" -d[; !hE 25:5
T'c.[;Y" -hm; 26:3 `z[o-) al{ [;Arz> T'[.v;Ah x:k-o+ al{l. T'r.z:[-' hm, 26:2 `rm:)aYOw: bAYai ![;Y:w: 26:1 p `h['(leAT
26:5 `&'M<)mi ha'c.y" ymi-tm;v.nIw> !yLi_mi T'd>G:hi ymi-ta, 26:4 `T'[.d"(Ah brol' hY"viWtw> hm'_k.x' al{l.
hj,nO 26:7 `!AD)b;a]l'( tWsK. !yaew> AD=g>n< lAav. ~Ar[' 26:6 `~h,(ynEk.vow> ~yIm; tx;T;mi Wll'_Axy> ~yaip'r>h'
zxea;m. 26:9 `~T'(x.T; !n"[' [q:b.n-I al{w> wyb'_['B. ~yIm-: rrE)co 26:8 `hm'-( yliB.-l[; #r<a, hl,To WhTo-+ l[; !Apc'
ydEWM[; 26:11 `%v,x-o) ~[i rAa tylik.T-; d[; ~yIm-"+ ynEP-. l[; gx'-qxo) 26:10 `An*n"[] wyl'[' zver>P; hSe_k-i ynEP.
26:13 `bh;r"( #x;m' Atn"Wbt.biW Atn"b.WtbiW ~Y"+h; [g:r" AxkoB. 26:12 `At*r"[]G:mi Whm.t.yIw> Wpp'_Ary> ~yIm:v'
#m,V-e hm;W wyk'r"D> AKr>D: tAcq. hL,a-e !h, 26:14 `x:yrI)B' vx'n" Ady" hl'l]xo) hr"_p.vi ~yIm:v' AxWrB.
`rm:)aYOw: Alv'm. taef. bAYai @s,YOw: 27:1 s `!n")ABt.yI ymi wyt'ArWbG> Atr"WbG> ~[;r:w> AB=-[m;v.nI rb'D"
27:4 `yPi(a;B. H;Ala/ x:Wrw> ybi_ ytim'v.nI dA[-lk'-yKi( 27:3 `yvi(p.n: rm:he yD:v;w> yji_P'v.mi rysihe lae-yx; 27:2
~k,t.a, qyDIc.a-; ~ai yLi hl'ylix' 27:5 `hY")mir> hG<h.y-< ~ai ynIAvl.W hl'_w>[; yt;p'f. hn"r>BEd:T-. ~ai
27:7 `ym'(Y"mi ybib'l. @r:x/y< al{) h'P,_r>a; al{w> yTiq.z:x/h, ytiq'd>ciB. 27:6 `yNIM<)mi ytiM'Tu rysia-' al{ [w"g+ >a-, d[;
27:9 `Av*p.n: H;Ala/ lv,yE yKi [c'_b.yI yKi @nEx' tw:q.Ti hm; yKi 27:8 `lW")[;k. ymim.Aqt.miW ybi_y>ao [v'r"k. yhiy>
27:11 `t[e( lk'B. H;Ala/ ar"q.yI gN"+[;t.yI yD:v-; l[;-~ai 27:10 `hr"(c' wyl'[' aAbt-' yKi( lae_ [m;v.yI Atq'[]c;h; (
lb,h, hZ<- hM'l'w> ~t,_yzIx] ~k,L.Ku ~T,a-; !he 27:12 `dxe(k;a] al{ yD:v-; ~[i rv<a] lae-_ dy:B. ~k,t.a, hr<Aa
wyn"b' WBr>y-I ~ai 27:14 `WxQ")yI yD:V;mi ~yciyrI[' tl;x]n:w>) lae-_ ~[i [v'r" ~d"a-' ql,xe( hz< 27:13 `WlB'(h.T,
al{ wyt'nOm.l.a;w> WrbE+Q'yI tw<M"B; wyd"yrIf. AdyrIf. 27:15 `~x,l-'( W[B.f.yI al{ wya'c'a/c,w> br<x'-_ Aml.
yqIn" @s,k,w> vB'_l.yI qyDIc;w> !ykiy" 27:17 `vWB)l.m; !ykiy" rm,xok;w> @s,K'_ rp"['K, rBoc.y-I ~ai 27:16 `hn"yK,(b.ti
xq:P' wyn"y[e @sE+a'yE al{w> bK;v.yI ryvi[' 27:19 `rcE)nO hf'[' hK's uk.W At+yBe v['k' hn"B' 27:18 `ql{)x]y:
WhrE[]f'ywI) %l:+yEw> ~ydIq' WhaeF 'yI 27:21 `hp'(Ws WTb;n"G> hl'y>l; tAh+L'B; ~yIM;k; WhgEyFiT; 27:20 `WNn<)yaew>
qrov.yIw> AmyPe_k; Amyle[' qPof.yI 27:23 `xr"(b.yI x;ArB' AdY"mi lmo+x.y: al{w> wyl'[' %lEv.y:w> 27:22 `Am*qoM.mi

458

qWcy" !b,a,w> xQ"+yU rp"['me lz<r>B; 28:2 `WQzO*y" bh'Z "l; ~Aqm'W ac'_Am @s,K,l; vyE yKi 28:1 `Am*qoM.mi wyl'['
lx;n: #r:P' 28:4 `tw<m")l.c;w> lp,ao !b,a, rqE+Ax aWh tylik.T; -lk'l.W %v,xol; ~f' #qE 28:3 `hv'(Wxn>
%P:h.n< h'yT,x.t;w> ~x,l-'_ aceyE) hN"M<mi #r<a, 28:5 `W[n") vAna/me WLD: lg<r-"+ yNImi ~yxiK'vN. Ih:) rG"-~[ime(
!y[e WTp;z"v. al{w> jyI["+ A[d"y-> al{) bytin" 28:7 `Al* bh'z" trop.[;w> h'yn<+b'a] ryPis ;-~Aqm. 28:6 `vae-( AmK.
vr<Vomi %p:h' Ad+y" xl;v' vymiL'x;B; ( 28:9 `lx;v'( wyl'[' hd"[-' al{) #x;v-'_ ynEb. WhkuyrId>h-i al{) 28:8 `hY")a;
aciyO Hm'lu[]t;w> vBe_xi tArh'n> ykiB.mi 28:11 `An*y[e ht'a]r" rq'y-> lk'w> [;QE+Bi ~yrIaoy> tArWCB; 28:10 `~yrI)h'
al{w> HK'_r>[, vAna/ [d:y-" al{ 28:13 `hn")yBi ~Aqm. hz< yaew> ace_M'Ti !yIa:me hm'k.x'h;w> ) 28:12 p `rAa*
rAgs. !T:yU-al{ 28:15 `ydI(M'[i !yae rm;a' ~y"w> ayhi-_ ybi al{ rm;a' ~AhT. 28:14 `~yYI)x;h; #r<a,B. aceM'ti
28:17 `ryPis
( ;w> rq"y" ~h;voB. rypi_Aa ~t,k,B. hL,sut.-al{) 28:16 `Hr"(yxim. @s,K, lqeV'yI al{w> h'yT,_x.T;
hm'k.x' %v,m,W rkEZ+ "yI al{ vybig"w> tAmar" 28:18 `zp'(-yliK. Ht'r"Wmt.W tyki_Akz>W bh'z" hN"k<r>[;y-: al{
aAb+T' !yIa:me hm'k.x'h;w> ) 28:20 p `hL,s( ut. al{ rAhj' ~t,k,B. vWK+-td:j.Pi hN"k,r>[;y: -al{) 28:19 `~ynI)ynIP.mi
tw<m'w" !ADb;a] 28:22 `hr"Ts'( .nI ~yIm:V'h; @A[meW yx'-_ lk' ynEy[eme hm'l.[,n<w> ) 28:21 `hn")yBi ~Aqm. hz< yaew>
aWh-yKi 28:24 `Hm'(Aqm.-ta, [d:y" aWhw> HK'_r>D: !ybihe ~yhil{a/ 28:23 `H['(m.vi Wn[.m;v' WnynEz>a'B. Wr+m.a'
28:26 `hD"(miB. !KETi ~yIm;W lq"+v.mi x:Wrl' tAf[]l; 28:25 `ha,(r>yI ~yIm:V'h; lK' tx;T; jyBi_y: #r<a'h-' tAcq.li
rm,aYOw: 28:28 `Hr"(q'x-] ~g:w> Hn"ykih/ Hr"_Ps. ;y>w:) Ha'r" za' 28:27 `tAl)qo zyzIx]l; %r<d<w> qxo+ rj"M'l; Atf[]B;
`rm:)aYOw: Alv'm. taef. bAYai @s,YOw: 29:1 s `hn")yBi [r"me rWsw> hm'_k.x' ayhi yn"doa] ta;r>yI !hE ~d"a'l'(
`%v,xo) %l,ae ArAal. yvi_aro yle[] ArnE ALhiB. 29:3 `ynIrE)m.v.yI H;Ala/ ymeyKi ~d<q-<+ yxer>y:k. ynInET.y-I ymi( 29:2
`yr"(['n> yt;Abybis . ydI_M'[i yD:v; dA[B. 29:5 `yli(h\a' yle[] H:Ala/ dAsB. yPi_r>x' ymeyBi ytiyyIh' rv<a]K; 29:4
bAxr>B' tr<q-"+ yle[] r[;v; ytiaceB. 29:7 `!m,v-'( ygEl.P; ydIM'[i qWcy" rWcw> hm'_xeB. yk;ylih] #xor>Bi 29:6
@k;w> ~yLi_mib. Wrc.[' ~yrIf' 29:9 `Wdm'([' Wmq" ~yviyviywI) WaB'_x.n<w> ~yrI['n> ynIWar" 29:8 `ybi(v'Am !ykia'
ynIrE+V.a;T.w:) h['m.v' !z<ao yKi 29:11 `hq'be(D" ~K'xil. ~n"Avl.W WaB'_x.n< ~ydIygIn-> lAq 29:10 `~h,(ypil. Wmyfiy"
yl;[' dbeao tK;r>Bi 29:13 `Al* rzE[-o al{w>) ~Aty"w> [;WE+v;m. ynI[' jLem;a] -yKi( 29:12 `ynIdE)y[iT.w: ht'a]r" !yI[:w>
ytiyyIh' ~yIn:y[e 29:15 `yji(P'v.mi @ynIc'w> ly[im.Ki ynIvE+B'l.YIw: yTiv.b;l' qd<c, 29:14 `!nI)r>a; hn"m'l.a; blew> abo+T'
hr"B.v;a]w" ) 29:17 `WhrE(q.x.a, yTi[.d:y-" al{ brIw> ~ynI+Ayb.a,l'( yki(nOa' ba' 29:16 `ynIa") x;SePil; ~yIlg: >r:w> rWE+[il;(
yvir>v' 29:19 `~ymi(y" hB,r>a; lAxk;w> [w"g+ >a, yNIq-i ~[i rm;aow" 29:18 `@r<j'( %yliv.a; wyN"VimiW lW"+[; tA[L.t;m.
29:21 `@yli(x]t; ydIy"B. yTiv.q;w> ydI_M'[i vd"x' ydIAbK. 29:20 `yrIyciq.Bi !yliy" lj;w> ~yIm"+ ylea/ x:Wtp'
Wlx]yI)w> 29:23 `yti(L'mi @JoTi Amyle['w> Wn=v.yI al{ yrIb'd> yrEx]a; 29:22 `yti(c'[] Aml. WmD>yIw> WLxe_yIw> W[m.v-' yli(
29:25 `!Wl)yPiy: al{ yn:P' rAaw> Wnymi_a]y: al{ ~h,lea] qx;f.a, 29:24 `vAq)l.m;l. Wr[]P' ~h,ypiW yli_ rj"M'k;
yl;[' Wqx]f'( hT'[;w> 30:1 `~xe(n:y> ~ylibea] rv<a]K; dWd+G>B; %l,m,K. !AKv.a,w> varo bveaew> ~K'r>D: rx:b]a,(
yLi_ hM'l' ~h,ydEy> x:K-o ~G: 30:2 `ynI)aco ybel.K-; ~[i tyvil' ~t'_Aba] yTis.a;m-' rv,a] ~ymiyl" . yNIM,mi ~yrIy[ic.
~ypij.Qoh; 30:4 `ha'(vom.W ha'Av vm,a, hY"+ci ~yqIr>[oh;( dWml.G: !p'k'b.W rs,x,B. 30:3 `xl;K'( db;a' Amyle['
~ylix'n> #Wr[]B; 30:6 `bN")G:K; Amyle[' W[yrIy" Wvr"g_ Oy> wGE- !mi 30:5 `~m'(x.l; ~ymit'r> vr<vow> x:yfi-_ yle[] x:WLm;
ynEB-. ~G: lb'n" -ynEB>) 30:8 `WxP's( uy> lWrx' tx;T; Wqh'_n>yI ~yxiyfi-!yBe 30:7 `~ypi(kew> rp"[' yrExo !Ko=v.li
yNIm<+ Wqx]r" ynIWb[]Ti ( 30:10 `hL'(mil. ~h,l' yhia/w" ytiyyI+h' ~t'n"ygIn> hT'[;w> 30:9 `#r<a'(h-' !mi WaK.nI ~ve-_ ylib.
!ymiy"-l[; 30:12 `WxLe(vi yn:P'mi !s,r<w> ynINE+[;y>w: xT;pi yrIt.yI Art.yI -yKi( 30:11 `qro) Wkf.x-' al{ yn:P'miW
rzE[o al{ Wly[i_yO yti(W"h;l. ytiby' tin>) Wst.n" 30:13 `~d"(yae tAxr>a' yl;[' WLsoY"w: WxLe_vi yl;g >r: WmWqy" xx;r>Pi
x:WrK' @Dor>Ti tAhLB' ; yl;[' %P:h.h' 30:15 `WlG")l.G:t.hi ha'vo tx;T; Wyt'_a/y< bx'r" #r<p,K. 30:14 `Aml'(
ym;c'[] hl'y>l; 30:17 `ynI[-o* ymey> ynIWzx]ayO yvi_p.n: %PET;v.Ti yl;[' hT'[;w> 30:16 `yti(['vuy> hr"b.[' b['k.W yti_b'dIn>
ynIr"ho 30:19 `ynIrE)z>a;y:) yTin>T'ku ypiK. yvi_Wbl. fPex;t.yI x:K-o br"B. 30:18 `!Wb)K'v.yI al{ yq;r>[ow> yl'_['me rQ:nI
%pEh'Te 30:21 `yBi( !n<Bot.Tiw: yTid>m;[' ynInE+[]t; al{w> ^yl,ae [W:v;a] 30:20 `rp,ae(w" rp"['K, lVem;t.a,w" rm,xo+l;
30:23 `hY")viWT hW<vuT. ynIgEg>mot.W ynIbE+yKir>T; x:Wr-la, ynIaF
E 'Ti 30:22 `ynImE)j.f.ti ^d>y" ~c,[oB. yli_ rz"k.a;l.
!h<l' AdypiB-. ~ai dy"-+ xl;v.yI y[ib. -al{ %a: 30:24 `yx'(-lk'l. d[eAm tybeW ynIbE+yviT. tw<m" yTi[.d:y" -yKi(

459

[r"_ aboY"w: ytiyWIqi bAj yKi 30:26 `!Ay*b.a,l' yvip.n: hm'g >[") ~Ay=-hveq.li ytiykib' al{- ~ai 30:25 `[:Wv)
al{B. yTik.L;hi rdEqo 30:28 `ynI[-o* ymey> ynImUD>qi WMd"- al{w> WxT.rU y[;me 30:27 `lp,ao) aboY"w: rAal. hl'x]y:a]w:)
yl'_['me rx:v' yrIA[ 30:30 `hn")[]y: tAnb.li [:rEw> ~yNI+t;l. ytiyyIh' xa' 30:29 `[;WE)v;a] lh'Q'b; yTim.q: hM'_x;
hm'W yn"+y[el. yTir:K' tyrIB. 31:1 `~yki(Bo lAql. ybig "[uw> yrI+NOKi lb,ael. yhiy>w: 30:31 `br<xo-) yNImi hr"x-' ymic.[;w>
lW"+[;l. dyae- al{h] 31:3 `~ymi(roM.mi yD:v; tl;x]n:w>) l[;M'_mi H;Ala/ ql,xe hm,W 31:2 `hl'(WtB.-l[; !nEABt.a,
aw>v-"+ ~[i yTik.l;h-' ~ai 31:5 `rAP*s.yI yd:[c' .-lk'w>) yk'_r"d> ha,r>yI aWh-al{h] 31:4 `!w<a") yle[]pol. rk,nwE >
yNImi yrIVua; hJ,Ti ~ai 31:7 `yti(M'Tu H:Ala/ [d:yEw> qd<c-,_ ynEz>amob. ynIlEq.v.yI 31:6 `yli(g>r: hm'r>m-i l[; vx;T;w:
`Wvr"(voy> ya;c'a/c,w>) lke_ayO rxEa;w> h['r>z>a, 31:8 p `~Wa)mu qb;D" yP;k;b.W yBi_li %l:h' yn:y[e rx:a;w> %r<D"h;
!W[r>k.yI h'yl,['w> yTi_v.ai rxEa;l. !x:j.Ti 31:10 `yTib.r"(a' y[irE xt;P-, l[;w> hV'_a-i l[; yBili hT'p.n-I ~ai 31:9
!ADb;a-] d[; ayhi vae yKi 31:12 `~yli(yliP. !wO[' aWhw> ayhiw> hM'_zI ayhi aWh-yKi 31:11 `!yrI)xea]
hm'W 31:14 `ydI(M'[i ~b'rIB. yti_m'a]w: yDIb.[; jP;v.mi sa;m.a-, ~ai 31:13 `vrE(v't. ytia'WbT-. lk'b.W lke_aTo
`dx'(a, ~x,r<B' WNn<kuy>w: Whf'_[' ynIfE[o !j,B,b; -al{h] 31:15 `WNb,(yvia] hm' dqop.y-I yki(w> lae_ ~Wqy-" yKi( hf,[/a, (
~Aty" lk;a-' al{w> yDI_b;l. yTiPi lk;aow> 31:17 `hL,(k;a] hn"m'l.a; ynEy[ew> ~yLi_D: #p,xeme [n:m.a, -~ai 31:16
vWb+l. yliB.mi dbeAa ha,r>a-, ~ai 31:19 `hN"x<)n>a; yMiai !j,B,miW ba'_k. ynIl:dEG> yr:W[N>mi yKi 31:18 `hN"M<)mi
ytiApynIh-] ~ai 31:21 `~M'(x;t.yI yf;b'K. zGEmiW wyc'_l'x] Acl'x] ynIWkr]be al{- ~ai 31:20 `!Ay*b.a,l' tWsK. !yaew>
31:23 `rbE)V'ti hn"Q'mi y[iroz>a,w> lAP+ti hm'k.Vimi ypiteK. 31:22 `yti(r"z>[, r[;V;b; ha,r>a, yKi( ydI_y" ~Aty-" l[;
yTir>m:a' ~t,K,l;w> yli_s.Ki bh'z" yTim.f-; ~ai 31:24 `lk'(Wa al{ AtaFe .miW lae_ dyae yl;ae dx;p; yKi
x:rEy"w> lhe_y" yKi rAa ha,r>a-, ~ai 31:26 `ydI(y" ha'c.m' ryBik-; yki(w> yli_yxe br:- yKi xm;f.a, -~ai 31:25 `yxi(j;b.mi
lael' yTiv.x;k-i yKi( yli_yliP. !wO[' aWh-~G: 31:28 `ypi(l. ydIy" qV;Tiw: yBi_li rt,SeB; T.p.YIw: 31:27 `%lE)ho rq"y"
yKi_xi ajox]l; yTit;n-" al{w> 31:30 `[r"( Aac'm-. yKi( yTir>r:[ot.hiw> yai_n>f;m. dypiB. xm;f.a, -~ai 31:29 `l[;M('mi
#WxB; 31:32 `[B'(f.nI al{ Arf'B.mi !TEy-I ymi( yli_h\a' ytem. Wrm.a' al{- ~ai 31:31 `Av*p.n: hl'a'B. laov.li
yKi 31:34 `ynIwO*[] yBixuB. !Amj.li y['_v'P. ~d"a'k. ytiySiK-i ~ai 31:33 `xT'(p.a, xr:aol' yt;l'D> rGE+ !yliy-" al{
yli [;(mevo yli- !T,yI ymi 31:35 `xt;p'( acea-e al{ ~Doa,w" ynITE+xiy> tAxP'v.m-i zWbW hB'r: !Amh' #Ar[/a,(
`yli( tArj'[] WNd<n>[,a,( WNa,F_ 'a, ymik.vi -l[; al{- ~ai 31:36 `ybi(yrI vyai bt;K' rp,sew> ynInE+[]y: yD:v; ywIT' -!h,
`!Wy*K'b.yI h'ym,l'T. dx;yw: > q['_z>ti ytim'd>a; yl;[' -~ai 31:38 `WNb,(r]q'a] dygIn-" AmK. WNd<_yGIa; yd:['c. rP:s .mi 31:37
hr"[of-. tx;t;(w> x:Ax aceyE hJ'xi tx;T; 31:40 `yTix.P'(hi h'yl,['B. vp,n<w> @s,k-'_ ylib. yTil.k;a' Hx'K-o ~ai 31:39
aWh yKi bAY=a-i ta, tAn[]me hL,aeh' ~yvin"a]h' tv,l{v. WtB.v.YIw:) 32:1 p `bAY*ai yrEb.DI WMT; hv'_a.b'
AP+a; hr"x' bAYaiB. ~r" tx;Pv; .Mimi yzIWBh; laek.r:B-; !b, aWhylia/ @a; rx;YIw: 32:2 p `wyn")y[eB. qyDIc;
W[yvir>Y:w: hn<+[]m; Wac.m-' al{ rv<a] l[; APa; hr"x' wy['rE tv,l{v.biW 32:3 `~yhi(l{a/me Avp.n: AqD>c-; l[;(
ar.Y:w: 32:5 `~ymi(y"l. WNM,mi hM'h-e ~ynIqez>) yKi ~yrI+b'd>Bi bAYai-ta, hK'xi Whylia/w<) 32:4 `bAY*a-i ta,
laek.r:B-;( !b, aWhylia/ ![;Y:w: 32:6 p `AP)a; rx;YIw: ~yvin"a]h' tv,l{v. ypiB. hn<[]m; !yae yKi aWhylia/
32:7 `~k,(t.a, y[iDE tWOx;me ar"yaiw") yTil.x;z" !KE l[; ~yvi_yviy> ~T,a;w> ~ymiy"l. ynIa] ry[ic' rm:aYOw: yzIWBh;
`~nE)ybiT. yD:v; tm;v.nIw> vAn=a/b, ayhi- x:Wr) !kea' 32:8 `hm'(k.x' W[ydIyO ~ynIv' brow> WrBE+d:y> ~ymiy" yTir>m;a'
32:11 `ynIa") @a; y[iDE hW<x;a] yLi-_ h['m.vi yTir>m;a' !kEl' 32:10 `jP'(v.mi Wnybiy" ~ynIqez>W WmK'_x.y< ~yBir-: al{) 32:9
!yae hNEhiw> !n"ABt.a, ~k,ydE['(w> 32:12 `!yLi(mi !Wrq.x.T-; d[;( ~k,_ytenO*WbT-. d[; !yzIa' ~k,yrEb.dIl.( yTil.x;Ah !hE
32:14 `vyai(-al{ WNp,D>yI lae hm'_k.x' Wnac'm' Wrm.aTo -!P, 32:13 `~K,(mi wyr"m'a] hn<A[ x:yki_Am bAYail.
32:16 `~yLi(mi ~h,me WqyTi[.h, dA[+ Wn[' al{ WTx; 32:15 `WNb,(yvia] al{ ~k,yrEm.aibW. !yLi_mi yl;ae %r:[-' al{w>
y[idE hW<x;a] yqI+l.x, ynIa-] @a; hn<[]a; 32:17 `dA[) Wn['- al{ Wdm.[' yKi WrBE+d:y> al{- yKi yTil.x;Ahw>
tAbaoK. x:te_P'y-I al{ !yIy:K. ynIj.b-i hNE)hi 32:19 `ynI)j.Bi x:Wr ynIt.q;ycih/ ~yLi_mi ytilem' yKi 32:18 `ynIa-") @a;
vyai_-ynEp. aF'a, an"-la; 32:21 `hn<)[/a,(w> yt;p'f. xT;p.a, yli-_ xw:)r.yI)w> hr"B.d:a] 32:20 `[;qE)B'yI ~yvid"x]
bAYai an"- [m;(v. ~l'Waw>) 33:1 `ynIfE)[o ynIaFE 'yI j[;m.Ki hN<+k;a] yTi[.d:y" al{ yKi 32:22 `hN<)k;a] al{ ~d"a-' la,w>
yr"_m'a] yBil-i rv,yO* 33:3 `yKi(xib. ynIAvl. hr"B.DI ypi_ yTix.t;P' an"-hNEhi 33:2 `hn"yzI)a]h; yr:b'D-> lk'w>) yL'_mi

460

ynIbE+yvih] lk;WT-~ai 33:5 `ynIYE)x;T. yD:v; tm;v.nIw> ynIt.f'_[' lae- x:Wr) 33:4 `WlLe(mi rWrB' yt;p'f. t[;d:w>
al{ ytim'ae hNEhi 33:7 `ynIa-") ~g: yTic.r:qo rm,xome lae_l' ^ypik. ynIa-] !he 33:6 `hb'C'(y:t.hi yn:p'l. hk'r>[,
yliB.( ynIa] %z: 33:9 `[m'(v.a, !yLimi lAqw> yn"+z>a'b. T'r>m:a' %a; 33:8 `dB'(k.y-I al{ ^yl,[' yPik.a;w> &'t<+[]b;t.
dS;B; ~fey" 33:11 `Al* byEAal. ynIbEv.x.y: ac'_m.yI yl;[' tAaWnT. !hE 33:10 `yli( !wO[' al{w> yki_nOa' @x: [v;p'
[:WDm; 33:13 `vAn*a/me h:Ala/ hB,r>y-I yKi( &'n<+[/a, T'q.d:c-' al{ tazO- !h, 33:12 `yt'(xor>a-' lK' rmov.yI yl'_g>r:
33:15 `hN"r<)Wvy> al{ ~yIT;v.biW lae_ rB,d:y> tx;a;b-. yKi( 33:14 `hn<)[]y-: al{ wyr"b'D-> lk' yKi t'Ab+yrI wyl'ae
!z<ao hl,g>yI za' 33:16 `bK'(v.mi yle[] tAmWnt.Bi ~yvi_n"a-] l[; hm'DEr>T; lpon>Bi hl'y>l; !Ayz>x, ~Alx]B;
Avp.n: %fox.y: 33:18 `hS,(k;y> rb,G<mi hw"g Ew> hf,_[]m; ~d"a' rysih'l. 33:17 `~To)x.y: ~r"s 'mob.W ~yvi_n"a]
`!t")ae wym'c'[] bArw> byrIw> Ab+K'v.m-i l[; bAak.m;B. xk;Whw> 33:19 `xl;V'(B; rbo[]me AtY"x;w> tx;v-'_ yNImi
wyt'Amc.[; WPvuw> ypiv.W yairo+me Arf'B. lk,yI 33:21 `hw")a]T; lk;a]m; Avp.n:w> ~x,l'_ AtY"x; WTm;h]zI)w> 33:20
dx'a, #ylime %a'l.m; wyl'[' vyE- ~ai 33:23 `~yti(mim.l;( AtY"x;w> Av=p.n: tx;V;l; br:q.Tiw: 33:22 `Wa)rU al{
33:25 `rp,ko) ytiac'm' tx;v' td<r<me Wh[ed"P. rm,aYOw: WNN<xuy>w: 33:24 `Ar*v.y" ~d"a'l. dyGIh;l. @l,a'_ yNImi
h['_Wrt.Bi wyn"P' ar.Y:w: Whcer>YIw: H;Ala-/ la, rT:[.y< 33:26 `wym'(Wl[] ymeyli bWvy" r[;NO=mi Arf'B. vp;j]rU(
33:28 `yli( hw"v" al{w> ytiywE[/h, rv"y"w> ytiaj'x' rm,aYOw: ~yvin"a-] l[; rvoy" 33:27 `At*q'd>ci vAna/l, bv,Y"w:
lae-_ l[;p.yI hL,ae -lK'-!h, 33:29 `ha,(r>Ti rAaB' AtY"x;w> ytiY"x;w> tx;V'_B; rbo[]me Avp.n: yvip.n: hd"P'
bAYai bveq.h; 33:31 `~yYIx;h;( rAaB. rAale tx;v-'_ yNImi Avp.n: byvih'l. 33:30 `rb,G-") ~[i vAlv' ~yIm:[]P;
!yIa; -~ai 33:33 `&'q<)D>c; yTic.p;x-' yKi( rBeD: ynIbE+yvih] !yLim-i vyE-~ai 33:32 `rBE)d:a] ykinOa'w> vrEx]h; yli_-[m;(v.(
yL'_mi ~ymik'x] W[m.vi 34:2 `rm:)aYOw: aWhylia/ ![;Y:w: 34:1 s `hm'(k.x' ^p.L,a;a]w: vrEx]h; yli_-[m;(v.( hT'a;
h['d>nE WnL'-_ hr"x]b.nI jP'v.mi 34:4 `lko)a/l, ~[;j.yI %xew> !x"+b.Ti !yLimi !z<ao -yKi 34:3 `yli( WnyzIa]h; ~y[id>yOw>
vWna' bZE+k;a] yjiP'v.m-i l[; 34:6 `yji(P'v.mi rysihe laew> yTiq.d:_c' bAYai rm;a' -yKi( 34:5 `bAJ)-hm; WnynEybe
!w<a"+ yle[]P-o ~[i hr"b.x,l. xr:a'w> 34:8 `~yIM")K; g[;L-; hT,v.yI) bAY=aiK. rb,g-< ymi 34:7 `[v;p-'( ylib. yCixi
bb'le yven]a: !kEl' 34:10 `~yhi(l{a-/ ~[i Atcor>Bi rb,G-"+ !K's.yI al{ rm;a' -yKi( 34:9 `[v;r-<( yven>a-; ~[i tk,l,l'w>
`WNa,(cmi .y: vyai xr:aok.W Al+-~L,v;y> ~d"a' l[;po yKi 34:11 `lw<[")me yD:v;w> [v;r<me lael' hl'lix' yli W[m.vi
lbeTe ~f' ymiW hc'r>a"+ wyl'[' dq:p-' ymi( 34:13 `jP'(v.mi tWE[;y-> al{) yD:v;w> [:yvi_r>y-: al{) lae ~n"m.a-' @a; 34:12
~d"a'w> dx;y"+ rf"B-' lK' [w:g >yI 34:15 `@so*a/y< wyl'ae Atm'v.nIw> AxWr AB=li wyl'ae ~yfiy-" ~ai 34:14 `HL'(Ku
vAb+x]y: jP'v.mi anEAf @a;h; 34:17 `yL'(mi lAql. hn"yzIa]h; taZO=-h['m.vi hn"yBi- ~aiw> 34:16 `bWv)y" rp"[-' l[;
af'n-" al{) rv<a] 34:19 `~ybi(ydIn-> la, [v'r" l[;Y"+liB. %l,m,l. rmoa]h; 34:18 `[:yvi(r>T; ryBiK; qyDIc-; ~aiw>
Wv[g] Oy> hl'y>l" tAcx]w: Wtmuy" [g:r< 34:20 `~L'(Ku wyd"y" hfe[]m-; yKi( ld"-_ ynEp.li [;Av-rK;nI al{w> ~yrIf' ynEP.
34:22 `ha,(r>yI wyd"['c. lk'w>) vyai-_ yker>D-: l[; wyn"y[e-yKi 34:21 `dy")b. al{ ryBia; Wrysiy"w> Wrbo=[]y:w> ~['
%l{h]l; dA[+ ~yfiy" vyai-l[; al{ yKi 34:23 `!w<a") yle[]Po ~v' rt,S'hil. tw<m"+l.c; !yaew> %v,x-o !yae(
~h,_ydEB'([.m; ryKiy: !kel' 34:25 `~T'(x.T; ~yrIxea] dme[ ]Y:w: rq,x-e_ al{ ~yrIyBiK; [:roy" 34:24 `jP'(v.MiB; lae- la,
wyr"_x]a;me( Wrs" !Ke-l[; rv<a] 34:27 `~yai(ro ~Aqm.Bi ~q'ps' . ~y[iv'r-> tx;T;( 34:26 `WaK'(D:yIw> hl'y>l; %p;h'w>
jqiv.y: aWhw> 34:29 `[m'(v.yI ~yYInI[] tq:[]c;w> lD"-_ tq;[]c;( wyl'[' aybih'l. 34:28 `WlyKi(f.hi al{ wyk'r"D-> lk'w>
yveq.Momi @nEx' ~d"a' %l{M.mi 34:30 `dx;y") ~d"a-' l[;w> yAG-l[;w> WNr<_Wvy> ymiW ~ynIP' rTEs .y:w> [:vir>y: ymiW
yTil.[;P' lw<[-" ~ai( ynIrE+ho hT'a; hz<x/a, ydE[]l.Bi 34:32 `lBo)x.a, al{ ytiaf'n" rm:a'h, lae-la,-yKi( 34:31 `~['(
34:34 `rBE)d: T'[.d:y" hm;W ynIa-"+ al{w> rx:b.ti hT'a-; yKi T's.a;m-' yKi( hN"m,l.v;y> ^M.[imeh;( 34:33 `@ysi(ao al{
`lyKe(f.h;b. al{ wyr"b'd>W rBE+d:y> t[;d:b-. al{ bAYai 34:35 `yli( [;(mevo ~k'x' rb,g<w> yli_ Wrm.ayO bb'le yven>a;
WnynEyBe [v;p, AtaJ'x-; l[;( @ysiyO yKi 34:37 `!w<a-") yven>a;B. tbovuT.-l[; xc;n-<+ d[; bAYai !xEB'yI ybia' 34:36
yqId>ci T'r>m;a' jP'_v.mil. T'b.v;x' tazOh] 35:2 `rm:)aYOw: Whylia/ ![;Y:w: 35:1 s `lae(l' wyr"m'a] br,y<w> qAP+s.yI
`%M")[i ^y[,r-E ta,w>) !yLi_mi ^b.yvi(a] ynIa] 35:4 `yti(aJ'x;me( ly[ia-o hm'( %l"-+ !K's.Y-I hm; rm;ato-yKi( 35:3 `lae(me
^y[,v'p. WBr:w> AB=-l['p.T-i hm; t'aj'x' -~ai 35:6 `&'M<)mi Whb.G" ~yqix'v. rWvw> hae_r>W ~yIm:v' jBeh; 35:5
^[<+v.rI ^AmK-' vyail. 35:8 `xQ")yI ^d>Y"m-i hm; Aa Al+-!T,T-i hm; T'q.d:c' -~ai 35:7 `AL*-hf,[]T-; hm;

461

H;Ala/ hYEa; rm;a-' al{w>) 35:10 `~yBi(r: [;ArZ>mi W[W>v;y> Wqy[i_z>y: ~yqIWv[] brome 35:9 `^t<)q'd>ci ~d"a-' !b,l.W
Wq[]c.yI ~v' 35:12 `Wnme(K.x;y> ~yIm:V'h; @A[meW #r<a'_ tAmh]B;mi WnpeL.m; 35:11 `hl'y>L")B; tArmiz> !tEnO yf'_[o
@a: 35:14 `hN"r<)Wvy> al{ yD:v;w> lae_ [m;v.y-I al{ aw>v' -%a; 35:13 `~y[i(r" !AaG> ynEP.mi hn<+[]y: al{w>
vP;B; [d:y-" al{)w> AP=a; dq:P' !yIa; -yKi hT'[;w> 35:15 `Al* lle(Axt.W wyn"p'l. !yDI WNr<_Wvt. al{ rm;ato- yKi(
36:2 `rm:)aYOw: aWhylia/ @s,YOw: 36:1 p `rBI)k.y: !yLimi t[;d: ylib.Bi WhyPi-_ hc,p.yI lb,h, bAYaiw> 35:16 `dao)m.
36:4 `qd<c,( !TE)a,( yli[]pol.w> qAx+r"mel. y[idE aF'a, 36:3 `~yLi(mi H;Ala/l, dA[ yKi &'W<+x;a]w: ry[ez> yli-rT;K;
36:6 `ble( x:(Ko ryBiK; sa'_m.yI al{w> ryBiK; lae !h, 36:5 `%M")[i tA[DE ~ymiT. yL'_mi rq,v-, al{ ~n"m.a' -yKi(
~beyviYOw: aSe_Kil; ~ykil'm-. ta,w> wyn"y[e qyDIC;mi [r:g >yI-al{) 36:7 `!TE)yI ~yYInI[] jP;v.miW [v'_r" hY<x;y-> al{
~h,y[ev.piW ~l'_[\P' ~h,l' dGEY:w: 36:9 `ynI[-o* yleb.x;B. !Wdk.L'yI ~yQI+ZIB; ~yrIWsa]-~aiw> 36:8 `WhB'g( >YIw: xc;nl< '
WLk;y> Wdbo[]yw: >) W[m.v.y-I ~ai( 36:11 `!w<a")me !Wbvuy>-yKi( rm,aYOw: rs"+WMl; ~n"z>a' lg<YIw: 36:10 `WrB")G:t.yI yKi
36:13 `t[;d"( ylib.Ki W[wg> >yIw> Wrbo=[]y: xl;v,B. W[m.v.yI al{- ~aiw> 36:12 `~ymi(y[iN>B; ~h,ynEv.W bAJ+B; ~h,ymey>
#Lex;y> 36:15 `~yvi(dEQ.B; ~t'Y"x;w> ~v'_p.n: r[;NBO ; tmoT' 36:14 `~r"s( 'a] yKi W[W>v;y> al{ @a"+ Wmyfiy" ble-ypen>x;w>)
tx;n:w> h'yT,_x.T; qc'Wm-al{ bx;r: rc'- yPimi ^t.ysih] @a:w> 36:16 `~n")z>a' #x;L;B; lg<yIw> Ay=n>['b. ynI['
qp,s'_b. ^t.ysi(y-> !P, hm'xe -yKi( 36:18 `Wkmo)t.yI jP'v.mWi !yDI t'ale_m' [v'r-" !ydIw> 36:17 `!v,d"( alem' ^n>x'l.vu
hl'y>L"+h; @a:v.T-i la; 36:20 `x:k-o) yCem;a]m; lkow> rc"+b. al{ ^[]Wv %ro[]y:h] 36:19 `&'J<)y-: la; rp,K-o br"w>
byGIf.y: lae-!h, 36:22 `ynI[o*me T'r>x:B' hz<- l[;-yKi( !w<a-"+ la, !p,T-e la; rm,V'hi 36:21 `~T'(x.T; ~yMi[; tAl[]l;
ayGIf.t-; yKi( rkoz> 36:24 `hl'(w>[; T'l.[;P' rm;a-' ymi(W AK+r>D: wyl'[' dq:p-' ymi( 36:23 `hr<(Am Whmok' ymi Ax+koB.
al{w> ayGIf; lae- !h, 36:26 `qAx)r"me jyBiy: vAna/ Ab+-Wzx'( ~d"a-' lK' 36:25 `~yvi(n"a] Wrr>vo rv<a] Al+[\p'
~yqI+x'v. WlZ>yI-rv<)a] 36:28 `Ad*ael. rj"m' WQzOy" ~yIm-"+ ypej.nI [r:g "y> yKi 36:27 `rq,x-e( al{w> wyn"v' rP:s .mi [d"_nE
Ar=Aa wyl'[' fr:P-' !he 36:30 `At*Ks' u tAavuT. b['-_ yfer>p.mi !ybiy" -~ai @a: 36:29 `br"( ~d"a' yle[] Wp[]r>yI
wc;y>w: rAa=-hS'Ki ~yIP:K-; l[; 36:32 `ryBi(k.m;l. lk,a-o !T,yI) ~yMi_[; !ydIy" ~b'-yKi 36:31 `hS'(Ki ~Y"h; yver>v'w>
rT;yIw> yBi_li dr:x/y< tazOl. -@a; 37:1 `hl,(A[-l[; @a: hn<q.mi A[+rE wyl'[' dyGIy: 36:33 `[:yGIp) .m;b. h'yl,['
ArAaw> WhrE_v.yI ~yIm:V'h-; lK'-tx;T;( 37:3 `ace(yE wyPimi hg<h,w> Al=qo zg<roB. [;Amv' W[m.vi 37:2 `Am*AqM.mi
37:5 `Al*Aq [m;V'yI yKi( ~beQ.[;y> al{w> An=AaG> lAqB. ~[er>y: lAq-ga;v.yI wyr"x]a; 37:4 `#r<a'(h' tApn>K-; l[;
rj"+m' ~v,g<w> #r<a' awEh/ rm;ayO gl;V,l; yKi 37:6 `[d"(nE al{w> tAldgo > hf,[o tAa+l'p.nI AlAqB. lae ~[er>y:
hY"x; aboT'w: 37:8 `Whfe([]m; yven>a-; lK' t[;d:l' ~AT+x.y: ~d"a-' lK'-dy:B. 37:7 `AZ*[u tArj.mi ~v,g<w>
lae- tm;vN. Imi 37:10 `hr"(q' ~yrIz"M.miW hp'_Ws aAbT' rd<x,h; -!mi 37:9 `!Ko*v.ti h'yt,nOA[m.biW br<a-'_ Amb.
tABsim. aWhw> 37:12 `Ar*Aa !n:[] #ypiy" b['_ x:yrIj.y: yrIB. -@a; 37:11 `qc'(WmB. ~yIm: bx;row> xr:q-"+ !T,yI
37:13 `hc'r>a") lbete ynEP. l[; ~WEc;y> rv<a] lKo ~l'_[\p'l. wyt'l{WBx.t;B. Atl'WBx.t;B. %PEh;t.mi
tAal.p.nI !nEABt.hiw> dmo[] bAY=ai taZO hn"yzIa]h; 37:14 `Whae(cim.y: ds,x,l-. ~ai Ac+r>a;l-. ~ai jb,vel-. ~ai
tAal.p.mi b['-_ yfel.p.m-i l[; [d:teh] 37:16 `An*n"[] rAa [:ypiAhw> ~h,_yle[] H;Ala-/ ~WfB. [d:teh] 37:15 `lae(
~yqiz"x] ~yqI+x'v.li AM[i [:yqIr>T; 37:18 `~Ar)D"mi #r<a, jqIv.h;B. ~yMi_x; ^yd<g"B-. rv,a] 37:17 `~y[i(DE ~ymiT.
rBE+d:a] yKi Al-rP;suy>h; 37:20 `%v,x-o) ynEP.mi %ro[]n-: al{ Al+ rm;aNO- hm; Wn[eydIAh 37:19 `qc'(Wm yair>Ki
hr"b.[' x:Wrw> ~yqI+x'V.B; aWh ryhiB' rAa War" al{ hT'[;w> 37:21 `[L'(buy> yKi vyai rm;a-' ~ai(
x:k-o+ ayGIf; WhnUac'm. -al{) yD:v; 37:23 `dAh) ar"An H:Ala-/ l[; ht,_a/y<) bh'z" !ApC'mi 37:22 `~rE(h]j;T.w:)
38:1 p `ble( ymek.x-; lK' ha,r>y-I al{) ~yvi_n"a] WhWarEy> !kel' 37:24 `hN<)[;y> al{ hq'd"c-. brow> jP'v.miW
!yLimib. hc'[e %yvix.m; hz< ymi 38:2 `rm:)aYOw: hr"[S' .h; !mi hr"[S' .h; !mi bAYai-ta, hw"hy>-![;Y:)w:
dGEh; #r<a'-_ ydIs.y"B. t'yyIh' hpoyae 38:4 `ynI[E)ydIAhw> ^l.a'v.a,w> ^yc,_l'x] rb,g<k. an"- rz"a/ 38:3 `t[;d-"( yliB.(
h'yn<d"a] hm'-l[; 38:6 `wQ") h'yl,[' hj'n-" ymi( Aa [d"_te yKi h'yD<m;m. ~f'- ymi 38:5 `hn")ybi T'[.d:y-" ~ai
%s,Y"w: 38:8 `~yhi(l{a/ ynEB-. lK' W[yrIY "w: rq,bo+ ybek.AK dx;y: -!r"B. 38:7 `Ht'N( "Pi !b,a, hr"y-" ymi( Aa W[B'_j.h'
yQI+xu wyl'[' rBov.a,w" 38:10 `At*L'tux] lp,r"[]w: Av=bul. !n"[' ymiWfB. 38:9 `ace(yE ~x,r<me AxygIB. ~y"+ ~yIt:l'd>Bi
38:12 `^yL,(G: !Aag>Bi tyviy" apoW @ysi_to al{w> aAbt' hPo- d[; rm;aow" 38:11 `~yIt")l'd>W x:yrIB. ~yfia'w)"

462

#r<a'_h' tApn>k;B. zxoa/l, 38:13 `Am*qom. rx;V;h; T'[.D:yI rx;v; hT'[.D:yI rq,Bo+ t'yWIci ^ym,Y"mih. (
~y[iv'r>me [n:M'yIw> 38:15 `vWb)l. AmK. WbC.y:t.yI)w> ~t'_Ax rm,xoK. %Peh;t.Ti 38:14 `hN"M<)mi ~y[iv'r> Wr[N] "yIw>
^l. Wlg>nIh] 38:17 `T'k.L'(h;t.hi ~AhT. rq,xeb.W ~y"-+ ykeb.n-I d[; t'ab'h] 38:16 `rbE)V'Ti hm'r" [;Arz>W ~r"_Aa
38:19 `HL'(ku T'[.d:y" ~ai dGEh; #r<a'-_ ybex]r-: d[; T'n>n:Bot.hi 38:18 `ha,(r>Ti tw<m"l.c; yrE[]v;w> tw<m-"+ yrE[]v;
tAbytin> !ybit-' yki(w> Al=WbG>-la, WNx,Q'ti yKi 38:20 `Am*qom. hz<- yae %v,xow> rAa=-!K'v.yI %r<D<h; hz<- yae
dr"B' tArc.aow> gl,v'_ tArc.a-o la, t'ab'h] 38:22 `~yBi(r: ^ym,y" rP:s .miW dle_W"Ti za'- yKi T'[.d:y" 38:21 `At*yBe
#pey" rAa= ql,x'yE %r<D<h; hz<- yae 38:24 `hm'(x'l.miW br"q. ~Ayl. rc"-+ t[,l. yTik.f;x-' rv,a] 38:23 `ha,(r>Ti
#r<a,- l[; ryjim.h;l. 38:26 `tAl)qo zyzIx]l; %r<d<w> hl'_['T. @j,V,l; gL;p-i ymi( 38:25 `#r<a'-( yle[] ~ydIq'
38:28 `av,d<( ac'mo x:ymic.h;l.W ha'_vom.W ha'vo [:yBif.h;l. 38:27 `AB* ~d"a' al{ rB'd>mi vyai_-al{
38:30 `Ad*l'y> ymi ~yIm;v' rpok.W xr:Q"+h; ac'y" ymi !j,B,mi 38:29 `lj'( yleg>a, dyliAh-ymi Aa ba'_ rj"M'l-; vyEh]
lysiK. tAkv.m-o Aa) hm'_yKi tANd:[]m; rVeq;t.h; ( 38:31 `WdK'(l;t.yI ~Aht. ynEp.W WaB'_x;t.yI ~yIm: !b,a,K'
~yfiT-' ~ai ~yIm"+v' tAQxu T'[.d:y"h] 38:33 `~xe(n>t; h'yn<B-' l[; vyI[;w> AT=[iB. tArZ"m; aycitoh] 38:32 `x;Te(p;T.
Wkle_yEw> ~yqIr"B. xL;v;t.h; 38:35 `&'S<)k;T. ~yIm-: t[;p.viw>) ^l<+Aq b['l' ~yrIt'h] 38:34 `#r<a'(b' Arj'v.mi
~yqIx'v. rPEs ;y>-ymi( 38:37 `hn")ybi ywIkF. ,l; !t:n-" ymi( Aa hm'_k.x' tAxJuB; tv'-ymi 38:36 `WnNE)hi ^l. Wrm.ayOw>
aybil'l. dWct'h] 38:39 `WqB'(dUy> ~ybig"r>W qc'_WMl; rp'[' tq,c,B. 38:38 `byKi(v.y: ymi ~yIm;v' yleb.nIw> hm'_k.x'B.
brE[ol' !ykiy" ymi 38:41 `br<a'-( Aml. hK'S ub; Wbv.yE tAn=A[M.b; Wxvoy-" yKi 38:40 `aLe(m;T. ~yrIypiK. tY:x;w> @r<j'_
[l;s-'_ yle[]y: td<l, t[e T'[.d:y"h] 39:1 `lk,a-o) ylib.li W[t.yI W[WE+v;y> lae- la, wyd"l'y> Adl'y>-yKi( Adyce
!h<ydEl.y: hn"[.r:k.Ti 39:3 `hn"T")d>li t[e T'[.d:y"w> hn"aL,_m;T. ~yxir"y> rPo s .Ti 39:2 `rmo*v.Ti tAlY"a; llexo
xL;v-i ymi( 39:5 `Aml'( Wbv'- al{w> Wac.y" rB"+b; WBr>yI ~h,ynEb. Wml.x.y: 39:4 `hn"x.L;(v;T. ~h,yleb.x, hn"x.L;_p;T.
39:7 `hx'le(m. wyt'AnK.v.miW At+ybe hb'r"[] yTim.f-; rv,a] 39:6 `x;Te(pi ymi dAr[' tArs.moW yvi_p.x' ar<P,
`vAr)d>yI qAry-" lK' rx:a;w> Wh[e_r>mi ~yrIh' rWty> 39:8 `[m'(v.yI al{ fgEAn tAavuT. hy"+r>qi !Amh]l; qx;f.yI
~yqIm'[] dDEf;y-> ~ai At+bo[] ~l,t,B. ~yrE-rv'q.tih] 39:10 `^s<)Wba]-l[; !yliy"-~ai ^d<+b.[' ~yRE hb,ayOh] 39:9
byviy" bWvy"-yKi AB !ymia]t;h] 39:12 `^[<)ygIy> wyl'ae bzO[]t;w> Ax=Ko br:- yKi AB-xj;b.tih]( 39:11 `^yr<(x]a;
#r<a'l' bzO[]t-; yKi( 39:14 `hc'(nOw> hd"ysix] hr"b.a-, ~ai hs'l'_[/n< ~ynIn"r-> @n:K. 39:13 `@so*a/y< ^n>rg> "w>) ^[<+r>z:
h'yn<B' x:yviq.hi 39:16 `h'v,(WdT. hd<F 'h; tY:x;w> h'r<_WzT. lg<r-< yKi xK;v.Tiw: 39:15 `~Me(x;T. rp"[-' l[;w>) h'yc,_Be
t[eK' 39:18 `hn")yBiB; Hl' ql;x-' al{w> hm'_k.x' H;Ala/ HV'h-i yKi( 39:17 `dx;p-'( yliB. H['ygIy> qyrIl. Hl'-_ al{L.
39:20 `hm'([.r: AraW"c; vyBil.t;h] hr"_WbG> sWSl; !TEtih] 39:19 `Ab*k.ro)l.W sWSl; qx;f.Ti( ayrI+m.T; ~ArM'B;
39:22 `qv,n") tar:q.li aceyE x:ko+B. fyfiy"w> qm,[eb' WrP.x.y: 39:21 `hm'(yae Arx.n: dAh hB,_r>a;K' WNv,y[ir>t;h. (
39:24 `!Ad)ykiw> tynIx] bh;l; hP'_v.a; hn<r>Ti wyl'[' 39:23 `br<x'( ynEP.mi bWvy-" al{)w> tx'_yE al{w> dx;p;l. qx;f.yI
x:yrIy" qAxr"meW* xa'h, rm:ayO rp'vo ydEB. 39:25 `rp")Av lAq-yKi !ymia]y:-al{)w> #r<a-'_ aM,g:y> zg<row> v[;r:B.
39:27 `!m")ytel. wyp'n"K. Apn"K. frop.yI #nE+ rb,a]y:) ^t.n"yBimih] 39:26 `h['(Wrt.W ~yrIf' ~[;r: hm'_x'l.mi
39:29 `hd"(Wcm.W [l;s, !v,-l[;( !n"+l{t.yIw> !Kov.yI [l;s, 39:28 `AN*qi ~yrIy" ykiw> rv,n"+ H:yBig >y: ^yPi-l[;-~ai
~ylil'x] rv<a]b;W ~d"-_ W[l.[;y> wyx'rop.a,w> Axrop.a,w> 39:30 `WjyBi(y: wyn"y[e qAxr"mel. lk,a-o+ rp;x'( ~V'mi
p `hN"n<)[]y: H;Ala/ x:ykiAm rAS=yI yD:v-; ~[i broh] 40:2 `rm:)aYOw: bAYai-ta, hw"hy> ![;Y:w: 40:1 p `aWh) ~v'
tx;a; 40:5 `ypi(-Aml. yTim.f; ydIy" &'b<+yvia] hm' ytiL{q; !hE 40:4 `rm:)aYOw: hw"hy>-ta, bAYai ![;Y:w: 40:3
hr"[s' . !mi hr"[s' . !mi bAYai-ta, hw"hy>-![;Y:)w: 40:6 p `@ysi(Aa al{w> ~yIT;v.W hn<+[/a,( al{w> yTir>B;DI
![;m;l. ynI[eyvir>T; yji_P'v.mi rpET' @a;h; 40:8 `ynI[E)ydIAhw> ^l.a'v.a, ^yc,_l'x] rb,g<k. an"- rz"a/ 40:7 `rm:)aYOw:
rd"h'w> dAhw> Hb;gO=w" !Aag") an" hdE[] 40:10 `~[er( >t; WhmoK' lAqb.W %l"+ laeK' [;Arz-> ~aiw> 40:9 `qD"(c.Ti
Wh[e_ynIk.h; ha,GE -lk' haer> 40:12 `Whle(yPiv.h;w> ha,G-E lk' haer>W ^P<+a; tArb.[, #peh' 40:11 `vB'(l.Ti
&'d<+Aa ynIa-] ~g:w> 40:14 `!Wm)J'B; vbox] ~h,ynEP. dx;y"+ rp"['B, ~nEm.j' 40:13 `~T'(x.T; ~y[iv'r> %doh]w:
an"- hNEhi 40:16 `lke(ayO rq"B'K; rycix' %M"+[i ytiyfi[-' rv,a] tAmheb. an"- hNEhi 40:15 `^n<)ymiy> ^l. [;viAt-yKi(
40:18 `Wgr"(foy> wyd"x]p; Adx]p; ydEyGI zr<a'_ Amk. Abn"z> #Pox.y: 40:17 `An*j.bi yrEyrIvB. i Anaow> wyn"+t.m'b. Axko

463

`AB*r>x; vGEy: Af[oh' lae-_ yker>D: tyviarE aWh 40:19 `lz<)r>B; lyjim.Ki wym'r"G> hv'_Wxn> yqEypia] wym'c'[]
hn<q' rt,seB. bK'_v.yI ~ylia/c-, tx;T;( 40:21 `~v'-( Wqx]f;(y> hd<F 'h; tY:x-; lk'w>) Al=-Waf.yI ~yrIh' lWb-yKi(
xj;b.yI zAP+x.y: al{ rh'n" qvo[]y: !hE 40:23 `lx;n-") yber>[; WhWBsuy> Al=l]ci( ~ylia/c, WhKusuy> 40:22 `hC'(biW
hK'_x;B. !t"y"w>li %vom.Ti 40:25 `@a"-) bq'n>yI ~yviq.Am)B. WNx,_Q'yI wyn"y[eB. 40:24 `WhyPi-( la, !DEr>y: x:ygIy-" yKi(
^yl,ae hB,r>y:h] 40:27 `Ayx/l,( bAQTi x:Axb.W AP+a;B. !Amg>a; ~yfit'h] 40:26 `An*vol. [:yqIv.T; lb,x,b.W
40:29 `~l'(A[ db,[,l. WNx,Q'Ti %M"+[i tyrIB. trok.yIh] 40:28 `tAK)r: ^yl,ae rBEd:y> ~ai ~ynI+Wnx]T;
40:31 `~ynI)[]n:K>) !yBe WhWcx/y< ~yrI+B'x; wyl'[' Wrk.yI 40:30 `^yt,(Ar[]n:l. WNr<v.q.tiw> rAP=CiK; AB-qx,f;t.h;
41:1 `@s:)AT-la; hm'x'l.mi rkoz> ^P<+K; wyl'[' ~yfi 40:32 `Av*aro ~ygID" lc;l.cib.W Ar+A[ tAKfub. aLem;t.h;(
41:3 `bC'(y:t.yI yn:p'l. aWh ymiW WNr<_W[y> yKi rz"k.a; -al{) 41:2 `lj'(yU wya'r>m; la, ~g:h] hb'z"+k.nI ATl.x;T-o !he
tArWbG>-rb;d>W wyD"_B; vyrIx]a; -Al) -al{ 41:4 `aWh)-yli ~yIm:V'h-; lK' tx;T; ~Le_v;a]w: ynIm;yDIq.hi ymi
tAbybis. x:Te_pi ymi wyn"p' ytel.D: 41:6 `aAb)y" ymi Ans.rI lp,k,B. Av+Wbl. ynEP. hL'gI-ymi( 41:5 `AK*r>[, !yxiw>
aAby-" al{ x:Wrw> WvG:+yI dx'a,B. dx'a, 41:8 `rc") ~t'Ax rWgs' ~yNIg+ Im") yqEypia] hw"a]G: 41:7 `hm'(yae wyN"vi
wyn"y[ew> rAa= lh,T' wyt'voyji[] 41:10 `Wdr"(P't.yI al{w> WdK.l;t.yI WqB'_dUy> Whyxia'B-. vyai 41:9 `~h,(ynEybe(
dWdK. !v"+[' aceyE wyr"yxiN>mi 41:12 `WjL'(m;t.yI vae ydEAdyKi Wkl{+h]y: ~ydIyPil; wyPimi 41:11 `rx;v-'( yPe[;p.[;K.
#WdT' wyn"p'l.W z[o+ !yliy" AraW"c;B. ( 41:14 `ace(yE wyPimi bh;l;w> jhe_l;T. ~ylix'G< Avp.n: 41:13 `!mog* >a;w> x:Wpn"
xl;p,K. qWcy"w> !b,a-'_ AmK. qWcy" ABli 41:16 `jAM)yI-lB; wyl'[' qWcy" Wqbe_d" Arf'b. yleP.m; 41:15 `hb'(a'D>
[S'm; tynIx] ~Wq+t' yliB. br<x, WhgEyFim; 41:18 `WaJ'(x;t.yI ~yrIb'V.mi ~yli_ae WrWgy" AtFemi 41:17 `tyTi(x.T;
vq;l. tv,q-"+ !b, WNx,yrIb.y-: al{) 41:20 `hv'(Wxn> !AbQ'rI #[el. lz<+r>B; !b,t,l. bvox.y: 41:19 `hy")r>viw>
fr<x'_ ydEWDx; wyT'x.T; 41:22 `!Ad)yKi v[;r:l. qx;f.yIw> xt'_At Wbv.x.n< vq;K. 41:21 `[l;q-") ynEb.a; Al-WkP.h.n<
byti_n" ryaiy" wyr"x]a; 41:24 `hx'(q'r>M,K; ~yfiy" ~y" hl'_Wcm. rySiK; x:yTir>y: 41:23 `jyji(-yle[] #Wrx' dP;r>yI
aWh ha,_r>yI H:boG-" lK'-tae( 41:26 `tx'-( ylib.li Wf['h, Al+v.m' rp"[-' l[;-!yae( 41:25 `hb'(yfel. ~AhT. bvox.y:
lk'W_ T lko- yKi yTi[.d:y" T'[.d:y" 42:2 `rm:)aYOw: hw"hy>-ta, bAYai ![;Y:w: 42:1 s `#x;v-'( ynEB-. lK'-l[; %l,m,
tAal'p.nI !ybi_a' al{w> yTid>G:hi !kEl' t[;d" yliB.( hc'[e ~yli[.m; hz< ymi 42:3 `hM'(zIm. ^M.mi rcEB'y-I al{w>
hT'[;w> ^yTi_[.m;v. !z<a-o [m;ve(l. 42:5 `ynI[E)ydIAhw> ^l.a'v.a, rBE+d:a] ykinOa'w> an"-[m;(v.( 42:4 `[d"(ae al{w> yNIM,mi
hw"hy> rB<DI rx;a; yhiy>w: 42:7 p `rp,ae(w" rp"[-' l[; yTim.x;_nIw> sa;m.a, !Ke-l[; 42:6 `^t.a'(r" ynIy[e
^y[,rE ynEv.biW ^b. yPia; hr"x' ynIm'yTe(h; zp;ylia-/ la, hw"hy> rm,aYOw: bAY=ai-la, hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta,
~yliyae h['b.viw> ~yrIp-' h['(b.vi ~k,l-' Wx)q. hT'[;w> 42:8 `bAY*ai yDIb.[;K. hn"Akn> yl;ae ~T,r>B;dI al{ yKi
wyn"P-' ~ai yKi ~k,_yle[] lLeP;t.yI yDIb[. ; bAYaiw> ~k,d>[;B; hl'A[ ~t,yli[]h;w> bAYai yDIb.[-; la, Wkl.W
Wkl.YEw: 42:9 `bAY*ai yDIb.[;K. hn"Akn> yl;ae ~T,r>B;dI al{ yKi hl'b'n> ~k,M'[i tAf[] yTil.bil. aF'a,
hw"hy> aF'YIw: hw"+hy> ~h,ylea] rB<DI rv<a]K; Wf[]Y:w:) ytim'[N] :h; rp;co yxiWVh; dD:l.biW ynIm'yTe(h; zp;ylia/
hw"hy> @s,YOw: Wh[e_rE d[;B. All.P;(t.hi(B. bAYai tWbv. tybiv.-ta, bv' hw"hyw:) 42:10 `bAY*ai ynEP-. ta,
wy['d>y-O lk'w> wyt'Ayx.a; wyt'yOx.a; -lk'w> wyx'a-, lK' wyl'ae WaboY"w: 42:11 `hn<)v.mil. bAYail. rv<a-] lK'-ta,
hw"hy> aybih-e rv,a] h['r"h-' lK' l[; Atao Wmx]n:y>w: Al WdnUY"w: AtybeB. ~x,l, AM[i Wlk.aYOw: ~ynIp'l.
bAYai tyrIx]a-; ta, %r:Be hw"hyw:) 42:12 s `dx'(a, bh'z" ~z<n< vyaiw> tx'a, hj'yfiq. vyai Al-WnT.YIw: wyl'_['
@l,a,w> rq"B' dm,c-, @l,a,(w> ~yLim;G> ~ypil'a] tv,vew> !aco @l,a, rf'[' h['B'r>a; Al-yhiy>w:) At=viarEme
tynIVeh; ~vew> hm'ymiy> tx;a;h-'( ~ve ar"q.YIw: 42:14 `tAn*B' vAlv'w> ~ynIb' hn"["b.vi Al-yhiy>w:) 42:13 `tAn*Ata]
!TeYIw: #r<a'_h-' lk'B. bAYai tAnb.Ki tApy" ~yvin" ac'm.nI al{w> 42:15 `%WP)h; !r<q< tyviyliV.h; ~vew> h['_yciq.
ar>Y:w: hn"+v' ~y[iB'r>a;w> ha'me tazO- yrEx]a;( bAYai yxiy>w: 42:16 s `~h,(yxea] %AtB. hl'x]n: ~h,ybia] ~h,l'
`~ymi(y" [b;f.W !qEz" bAYai tm'Y"w: 42:17 `tAr)Do h['B'r>a; wyn"b' ynEB-. ta,w> wyn"B-' ta, ha,r>YIw:

40:20

464

~yryXh ryX
Song of Solomon
1:3 `!yIY")mi ^yd<Do ~ybiAj-yKi( WhyPi tAqyviN>mi ynIqeV'yI 1:2 `hmo)l{v.li rv<a] ~yrIyVih; ryvi 1:1
hc'Wr+N" ^yr<x]a; ynIkEv.m' 1:4 `^Wb)hea] tAml'[] !KE- l[; ^m<+v. qr:WT !m,v, ~ybiAj ^yn<m'v. x:yrEl.
hr"Axv. 1:5 s `^Wb)hea] ~yrIv'yme !yIY:mi ^yd<do hr"yKiz>n: %B' hx'm.f.nIw> hl'ygIn" wyr"d"x] %l,M,h; ynIa;ybih/
tr<xor>x;v. ynIa]v, ynIWar>T-i la; 1:6 `hmo)l{v. tA[yrIyKi rd"qe yleh\a'K. ~Il'_v'Wry> tAnB. hw"an"w>) ynIa]
1:7 `yTir>j")n" al{ yLiv, ymir>K; ~ymir"K.h-; ta, hr"jenO ynImuf' ybi-Wrx]nI) yMiai ynEB. vm,V'_h; ynIt.p;z"V/v,
l[; hy"j.[oK. hy<h.a,( hm'L'v; ~yIr"+h\C'B;( #yBir>T; hk'yae h[,r>ti hk'yae yvip.n: hb'h]a'v, yLi hd"yGIh;
%yIt;YOdIG-> ta, y[ir>W !aCoh; ybeq.[iB. %l'- yaic.( ~yviN_ "B; hp'Y"h; %l' y[id>te al{- ~ai 1:8 `^yr<(bex] yrEd>[,
~yrIToB; %yIy:x'l. Wwan" 1:10 `yti(y"[.r: %ytiyMiDI h[or>p; ybek.rIB. ytis'sul. 1:9 s `~y[i(roh' tAnK.v.mi l[;
yDIr>nI ABsim.Bi %l,M,h;v-, d[; 1:12 `@s,K'(h; tADqun> ~[i %L'- hf,[]n: bh'z" yrEAT 1:11 `~yzI)Wrx]B; %rEaW"c;
ymer>k;B. yli ydIAD rp,Koh; lKov.a, 1:14 `!yli(y" yd:v' !yBe yli ydIAD rMoh; rArc. 1:13 `Ax*yrE !t:n"
~y[in" @a: ydIAd hp,y" ^N>hi 1:16 `~ynI)Ay %yIn:y[e hp'y" %N"hi ytiy"[.r: hp'y" %N"hi 1:15 s `ydIG<) !y[e
!ArV'h; tl,C,b;x] ynIa] 2:1 `~yti(ArB. Wnjeyhir: Wnjeyxir: ~yzIr"a] WnyTeB' tArqo 1:17 `hn")n"[]r: Wnfer>[-; @a;
!KE r[;Y:h; yce[]B; x:WPt;K. 2:3 `tAn*B'h; !yBe ytiy"[.r: !KE ~yxiAxh; !yBe hN"v;Av)K. 2:2 `~yqI)m'[]h' tN:v;Av)
Alg>dIw> !yIY"h; tyBe- la, ynIa;ybih/ 2:4 `yKi(xil. qAtm' Ayr>piW yTib.v;y"w> yTid>M;xi ALciB. ~ynI+B'h; !yBe ydIAD
tx;T; Alamof. 2:6 `ynIa") hb'h]a; tl;Ax-yKi ~yxi_WPT;B; ynIWdP.r: tAvyvia]B'( ynIWkMs. ; 2:5 `hb'(h]a; yl;['
hd<F_ 'h; tAly>a;B. Aa tAab'c.Bi ~Il;v'Wry> tAnB. ~k,t.a, yTi[.B;v.hi 2:7 `ynIqE)B.x;T. AnymiywI yviarol.
gLed:m. aB'_ hz<- hNEhi ydIAD lAq 2:8 s `#P'(x.T,v, d[; hb'h]a;h-' ta, Wrr>A[*T-. ~aiw>) Wry[iT-' ~ai
dmeA[ hz<- hNEhi ~yli_Y"a;h'( rp,[ol. Aa ybi c.li ydIAd hm,AD 2:9 `tA[)b'G>h-; l[; #Peq;m. ~yrIh'h-, l[;
%l" ymiWq yli_ rm;a'w> ydIAd hn"[' 2:10 `~yKi(r:x]h;-!mi #ycime tAnL{x]h-;( !mi x:yGIv.m; Wnlet.K' rx:a;
~ynIC'NIh; 2:12 `Al* %l:h' @l:x' ~v,Gh< ; rb"+[' wyt'S.h; wt'S.h; hNEh-i yKi( 2:11 `%l"-) ykil.W ytip'y" ytiy"[.r:
~ynIp'G>h;w> h'yG<p; hj'n>x") hn"aeT.h; 2:13 `Wnce(r>a;B. [m;v.nI rATh; lAqw> [:yGI+hi rymiZ "h; t[e #r<a'b' War>nI
rt,seB. [l;S,h; ywEg >x;B. ytin"Ay 2:14 s `%l"-) ykil.W ytip'y" ytiy"[.r: %l" ykil. ymiWq x:yrE_ Wnt.n" rd:ms' .
2:15 s `hw<)an" %yaer>m;W brE[' %lEAq-yKi %lEA+ q-ta, ynIy[iymiv.h; %yIa; r>m; ta, ynIyair>h; hg"rEd>M;h;
Al ynIa]w: yli ydIAD 2:16 `rd:)ms' . Wnymer"k.W ~ymi_r"K. ~yliB.x;m. ~yNIj;q. ~yli['Wv) ~yli ['Wv) Wnl'- Wzx/a,(
rp,[ol. Aa ybic.li ydIAd ^l.-hmeD> bso ~yli_lC' .h; Wsn"w> ~AYh; x:WpY"v, d[; 2:17 `~yNI)v;AVB; h[,roh'
al{w> wyTiv.Q;Bi yvi_p.n: hb'h]a'v, tae yTiv.Q;Bi tAlyLeB; ybiK'v.m-i l[; 3:1 s `rt,b'( yrEh-' l[; ~yliY"a;h'
yvi_p.n: hb'h]a'v, tae hv'q.b;a] tAbxor>b"W ~yqiw"V.B; ry[ib' hb'b.Asa]w: aN" hm'Wqa' 3:2 `wyti(ac'm.

465

`~t,(yair> yvip.n: hb'h]a'v, tae ry[i_B' ~ybibS. oh; ~yrIm.Voh; ynIWac'm. 3:3 `wyti(ac'm. al{w> wyTiv.Q;Bi
wytiaybeh]v-, d[; WNP,r>a; al{w> wyTiz>x;a] yvi_p.n: hb'h]a'v, tae ytiac'M'v,( d[; ~h,me yTir>b:['v, j[;m.Ki
tAly>a;B. Aa tAab'c.Bi ~Il;v'Wry> tAnB. ~k,t.a, yTi[.B;v.hi 3:5 `yti(r"Ah rd<x-, la,w> yMiai tyBe- la,
rB'd>Mih-; !mi hl'[o tazO ymi 3:6 s `#P'(x.T,v, d[; hb'h]a;h-' ta, Wrr>A[*T-. ~aiw>) Wry[iT-' ~ai hd<F_ 'h;
~yVivi hmol{v.Liv, AtJ'mi hNEhi 3:7 `lke(Ar tq:b.a; lKomi hn"Abl.W rAm tr<J,qum. !v"+[' tArm]yti(K.
AkrEy-> l[; ABr>x; vyai hm'_x'l.mi ydEM.lum. br<x, yzExUa] ~L'Ku 3:8 `lae(r"f.yI yrEBoGImi Hl'_ bybis ' ~yrIBoGI
@s,k, hf'[' wyd"WM[; 3:10 `!An*b'L.h; yce[]me hmol {v. %l,M,h; Al hf'[' !Ayr>Pia; 3:9 s `tAl)yLeB; dx;P;mi
tAnB. hn"ya,r>W hn"ya,c. 3:11 `~Il'(v'Wry> tAnB.mi hb'h]a; @Wcr" AkAT !m"+G"r>a; AbK'r>m, bh'z" Atd"ypir>
hp'y" %N"hi 4:1 s `AB)li tx;m.fi ~Ayb.W AtN"tux] ~AyB. AMai AL-hr"J.[iv, hr"j'[]B' hmo+l{v. %l,M,B; !AYci
4:2 `d['(l.GI rh:me Wvl.G"v, ~yZI[ih'( rd<[eK. %rE[.f; %tE+M'c;l. d[;B;mi ~ynIAy %yIn:y[e hp'y" %N"hi ytiy"[.r:
jWxK. 4:3 `~h,(B' !yae hl'Kuv;w> tAmyait.m; ~L'Kuv, hc'_x.r:h-' !mi Wl['v, tAbWcQ.h; rd<[eK. %yIN:vi
dywID" lD:g >miK. 4:4 `%tE)M'c;l. d[;B;mi %teQ'r: !AMrIh") xl;p,K. hw<+an" %yrEB'd>miW %yIt;top.fi ynIV'h;
ynEv.Ki %yId:v' ynEv. 4:5 `~yrI)ABGIh; yjel.vi lKo wyl'[' yWlT' !gEM'h; @l,a, tAY=Pil.t;l. yWnB' %rEaW"c;
rh:- la, yli %l,ae ~yli_lC' .h; Wsn"w> ~AYh; x:WpY"v, d[; 4:6 `~yNI)v;AVB; ~y[iArh' hY"+bic. ymeAaT. ~yrIp'[\
yTiai hL'K; !Anb'L.mi yTiai 4:8 s `%B") !yae ~WmW ytiy"[.r: hp'y" %L"Ku 4:7 `hn")AbL.h; t[;b.G-I la,w> rAMh;
4:9 `~yrI)men> yrEr>hm
; e( tAyr"a] tAn[oM.mi !Amr>x,w> rynIf. varome hn"m'a] varome yrIWvT' yaiAb+T' !Anb'L.mi
WpY-" hm; 4:10 `%yIn")roWC> ;mi qn"[] dx;a;B. %yIn:y[eme tx;a;B. dx;a;B. ynIyTib.B;li hL'_k; ytixoa] ynITIb.B;li
%yIt:Atp.fi hn"pJ. oTi tp,nO 4:11 `~ymi(f'B-. lK'mi %yIn:m'v. x:yrEw> !yIY:mi %yId:do WbJo- hm; hL'_k; ytixoa] %yId:do
lG: hL'_k; ytixoa] lW[n" !G: 4:12 s `!An*b'l. x:yrEK. %yIt:mol.f; x:yrEw> %nEAvl. tx;T; bl'x'w> vb;D> hL'_K;
D>r.nE 4:14 `~ydI(r"n-> ~[i ~yrIp'K. ~ydIg_ "m. yrIP. ~[i ~ynIAMrI sDEr>P; %yIx;l'v. 4:13 `~Wt)x' !y"[.m; lW[n"
~yNIG: !y:[.m; 4:15 `~ymi(f'b. yvear"-lK' ~[i tAlh'a]w: rmo hn"+Abl. yce[-] lK' ~[i !AmN"qiw> hn<q' ~Kor>k;w>
aboy" wym'_f'b. WlZ>yI yNIg : yxiypih' !m'yte yaiAbW !Apc' yrIW[ 4:16 `!An*b'l-. !mi ~yliz>nOw> ~yYI+x; ~yIm: raEB.
yTil.k;a' ymif'B-. ~[i yrIAm ytiyrIa' hL'k; ytixoa] yNIg:l. ytiaB' 5:1 `wyd"(g"m. yrIP. lk;ayOw> ANg:l. ydIAd
yBiliw> hn"vey> ynIa] 5:2 s `~ydI(AD Wrk.viw> Wtv. ~y[irE Wlk.ai ybi_l'x-] ~[i ynIyyE ytiytiv' yvib.D-I ~[i yrI[.y:
yseysir> yt;ACWUq. lj'- al'm.nI yviaRov, ytiM't; ytin"Ay ytiy"[.r: ytixoa] yli- yxit.Pi qpeAd ydIAD lAq r[E+
ydIAD 5:4 `~peN( >j;a] hk'k'yae yl;g >r-: ta, yTic.x;r" hN"v<+B'l.a, hk'k'yae yTi n>T'Ku-ta, yTij.v;P' 5:3 `hl'y>l")
yt;[oB.c.a,w> rAm-Wpj.n") yd:y"w> ydI_Adl. x:Top.li ynIa] yTi(m.q: 5:5 `wyl'([' Wmh' y[;meW rxoh-; !mi Ady" xl;v'
ArB.d:b. ha'c.y") yvip.n: rb"+[' qm;x' ydIAdw> ydIAdl. ynIa] yTi(x.t;P' 5:6 `lW[)n>M;h; tAPK; l[; rbe[o rAm
ynIWKhi ry[iB' ~ybibS. oh; ~yrIm.Voh; ynIaUc'm. 5:7 `ynIn")[' al{w> wytiar"q. Whytiac'm. al{w> WhyTiv.Q;Bi
Wac.m.T-i ~ai( ~Il'_v'Wry> tAnB. ~k,t.a, yTi[.B;v.hi 5:8 `tAm)xoh; yrEm.vo yl;['me( ydIydIr-> ta, Waf.n" ynIW[+c'p.
%dEAD-hm; ~yviN_ "B; hp'Y"h; dADmi %dEAD-hm; 5:9 `ynIa") hb'h]a; tl;Axv, Al WdyGIT-; hm; ydIAD-ta,
wyt'ACWq. zP'_ ~t,K, Avaro 5:11 `hb'(b'r>me lWgD" ~Ada'w> xc; ydIAD 5:10 `WnT'([.B;v.hi hk'K'v, dADmi
`taLe(m-i l[; tAbv.yO bl'x'B,( tAcx]ro) ~yIm"+ yqeypia-] l[; ~ynIAyK. wyn"y[e 5:12 `brE(A[K' tArxov. ~yLiT;l.T;
wyd"y" 5:14 `rbE)[o rAm tApj.nO ~yNIv;Av) wyt'Atp.fi ~yxi_q'r>m, tAlDg> >mi ~f,Boh; tg:Wr[]K; wy"x'l. 5:13
vve ydEWM[; wyq'Av 5:15 `~yrI)yPis; tp,L,[um. !ve tv,[, wy['me vyvi_r>T;B; ~yaiL'mum. bh'z" yleyliG>
hz< ~yDI_m;x]m; ALkuw> ~yQit;m.m;( AKxi 5:16 `~yzI)r"a]K' rWxB' !Anb'L.K; Whaer>m; zp'-_ ynEd>a-; l[; ~ydIS 'yUm.
WNv,q.b;n>W %dEAd hn"P' hn"a' ~yviN_ "B; hp'Y"h; %dEAD %l:h' hn"a' 6:1 `~Il'(v'Wry> tAnB. y[irE hz<w> ydIAd
ydIAdl. ynIa] 6:3 `~yNI)v;Av) jqol.liw> ~yNIG:B; tA[r>li ~f,Bo+h; tAgWr[]l; ANg:l. dr:y" ydIAD 6:2 `%M")[i
6:5 `tAl)G"dN> IK; hM'yUa] ~Il'_v'WryKi hw"an" hc'r>tiK. ytiy"[.r: T.a; hp'y" 6:4 s `~yNI)v;AVB; h[,roh' yli ydIAdw>
rd<[eK. %yIN:vi 6:6 `d['(l.GIh-; !mi Wvl.G"v, ~yZI[ih'( rd<[eK. %rE[.f; ynIbU+yhir>hi ~hev, yDIg >N<mi %yIn:y[e yBiseh'
%teQ'r: !AMrIh' xl;p,K. 6:7 `~h,(B' !yae hl'Kuv;w> tAmyait.m; ~L'Kuv, hc'_x.r:h-' !mi Wl['v, ~ylixer>h'
ayhi tx;a; 6:9 `rP"s) .mi !yae tAml'[]w: ~yvig_ >l;yPi( ~ynImov.W tAkl'M. hM'he ~yVivi 6:8 `%tE)M'c;l. d[;B;mi
3:4

466

~yvig>l;ypi(W tAkl'm. h'WrV.a;y>w:) tAnb' h'War" HT'_d>l;Ay*l. ayhi hr"B' HM'ail. ayhi tx;a; ytiM't; ytin"Ay
6:11 s `tAl)G"dN> IK; hM'yUa] hM'x;K;( hr"B' hn"b'L.k; hp'y" rx;v'_ AmK. hp'q'vN. Ih; tazO- ymi 6:10 s `h'Wl)l.h;y>w:)
al{ 6:12 `~ynI)MorIh' WcnEhe !p,G<h; hx'r>p")h] tAar>li lx;N"+h; yBeaiB. tAar>li yTid>r:y" zAga/ tN:G-I la,
%B"-+ hz<x/n<w> ybiWv ybiWv tyMil;WVh; ybiWv ybiWv 7:1 `bydI(n"-yMi[; tAbK.r>m; ynIt.m;f' yvip.n: yTi[.d:y"
%yIk;rEy> yqEWMx; bydI_n-" tB; ~yli[N' >B; %yIm:['p. WpY-" hm; 7:2 `~yIn")x]M;h;( tl;xom.Ki tyMil;WVB; Wzx/T-, hm;(
~yJixi tm;rE[] %nEj.Bi gz<M"+h; rs:x.y-< la; rh;S;h; !G:a; %rEr>v' 7:3 `!M")a' ydEy> hfe[]m; ~yail'x] AmK.
%yIny: [e !VE+h; lD:g >miK. %rEaW"c; 7:5 `hY")bic. ymea\T' ~yrIp'[\ ynEv.Ki %yId:v' ynEv. 7:4 `~yNI)v;AVB; hg"Ws
%vEaro 7:6 `qf,M'(d: ynEP. hp,Ac !Anb'L.h; lD:g >miK. %Pea; ~yBir-: tB; r[;v-; l[; !ABv.x,B. tAkrEB.
hb'h]a; T.m.[N; "-hm;W typiY-" hm; 7:7 `~yji(h'r>B' rWsa' %l,m, !m"+G"r>a;K' %vEaro tL;d:w> lm, r>K;K; %yIl;['
hz"x]ao) rm't'b. hl,[/a, yTir>m;a' 7:9 `tAl)Kov.a;l. %yId:v'w> rm't 'l. ht'm.D"( %tem'Aq) tazO 7:8 `~ygI)Wn[]T;(B;
%lEAh bAJh; !yyEK. %Kexiw> 7:10 `~yxi(WPT;K; %PEa; x:yrEw> !p,G<h; tAlK.v.a,K. %yId:v' an"- Wyh.yI)w> wyN"s+ ins> ;B.
acenE ydIAd hk'l. 7:12 s `At)q'WvT. yl;['w> ydIAdl. ynIa] 7:11 `~ynI)vey> ytep.fi bbeAD ~yrI+v'ymel. ydIAdl.
WcnEhe rd:mS' .h; xT;Pi !p,G<h; hx'r>P") ~ai ha,r>nI ~ymir"K.l; hm'yKiv.n: 7:13 `~yrI)p'K.B; hn"ylin" hd<F 'h;
~yvid"x] ~ydIg "m-. lK' Wnyxet'P-. l[;w> x:yrE- Wnt.n") ~yaid"WDh;( 7:14 `%l") yd:D-o ta, !TEa , ~v' ~ynI+AMrIh'
~G: ^q.V'a, #Wxb; ^a]c'm.a,( yMi_ai ydEv. qnEAy yli xa'K. ^n>T,yI ymi 8:1 `%l") yTin>p:c' ydIAD ~ynI+v'y-> ~G:
8:3 `ynI)MorI sysi[]me xq;r<h' !yIY:mi ^q.v.a; ynIdE+M.l;T. yMiai tyBe la, ^a]ybi(a] ^g]h")n>a, 8:2 `yli( WzWby"-al{
Wry[iT-' hm; ~Il'_v'Wry> tAnB. ~k,t.a, yTi[.B;v.hi 8:4 `ynIqE)B.x;T. AnymiywI) yviaro tx;T; Alamof.
Hd"_AD-l[; tq,P,r:t.mi rB'd>Mih-; !mi hl'[o tazO ymi 8:5 s `#P'(x.T,v, d[; hb'h]a;h-' ta, Wrr>[o*T-. hm;W
^B,l-i l[; ~t'Axk;( ynImeyfi 8:6 `^t.d:(l'y> hl'B.xi hM'v' ^M,ai ^t.l;B.xi hM'v' ^yTir>r:A[) x:WPT;h; tx;T;
`hy")t.b,h,l.v; vae yPev.rI h'yp,v'r> ha'_n>qi lAav.ki hv'q' hb'h]a; tw<M'k; hZ"[-; yKi( ^[,Arz>-l[; ~t'AxK;(
!Ah-lK'-ta, vyai !Tey-I ~ai h'Wp+j.v.yI al{ tArh'n>W hb'h]a;h-'( ta, tABk;l. Wlk.Wy* al{ ~yBir: ~yIm: 8:7
~AYB; Wntexoa]l; hf,[N] :-hm;( Hl'_ !yae ~yId:v'w> hN"j;q. Wnl' tAxa' 8:8 s `Al) WzWby" zAB hb'h]a;B' AtyBe
`zr<a'( x:Wl h'yl,[' rWcn" ayhi tl,D-< ~aiw> @s,K'_ tr:yji h'yl,[' hn<b.nI ayhi hm'Ax-~ai 8:9 `HB'-( rB;dUY>v,
hmol{v.li hy"h' ~r<K, 8:11 p `~Al)v' taec.AmK. wyn"y[eb. ytiyyIh' za' tAl+Dg" >MiK; yd:v'w> hm'Ax ynIa] 8:10
@l,a,h' yn"+p'l. yLiv, ymir>K; 8:12 `@s,K'( @l,a, Ayr>piB. abiy" vyai ~yrI+jN. Ol; ~r<K,h-; ta, !t:n" !Amh' l[;b;B.
%lEAql. ~ybiyviq.m; ~yrIbex] ~yNIG:B; tb,v,AYh; 8:13 `Ay*r>P-i ta, ~yrIj.nOl. ~yIt:am'W hmol{v. ^l.
`~ymi(f'b. yrEh' l[; ~yliY"a;h'( rp,[ol. Aa ybic.li ^l-. hmed>W ydIAD xr:B. 8:14 `ynIy[i(ymiv.h;

467

twr
Ruth
ydEf.Bi rWgl' hd"Why> ~x,l, tyBemi vyai %l,YEw: #r<a'_B' b['r" yhiy>w: ~yjip.Voh; jpov. ymeyBi yhiy>w: 1:1
wyn"b-' ynE)v. ~vew> ymi[\n" ATv.ai ~vew> %l,my, lia/ vyaih' ~vew> 1:2 `wyn")b' ynEv.W ATv.aiw> aWh ba'Am
%l,m,ylia/ tm'Y"w: 1:3 `~v'-( Wyh.YI)w: ba'Am-ydEf. WaboY"w: hd"_Why> ~x,l, tyBemi ~yti r"p.a, !Ayl.kiw> !Alx.m;
~vew> hP'r>[' tx;a;h'( ~ve tAYbia]mo) ~yvin" ~h,l' Waf.YIw: 1:4 `h'yn<)b' ynEv.W ayhi raEV'Tiw: ymi_[\n" vyai
hV'aih'( raeV'Tiw: !Ay=l.kiw> !Alx.m; ~h,ynEv-. ~g: WtWmY"w: 1:5 `~ynI)v' rf,[,K. ~v' Wbv.YEw: tWr+ tynIVeh;
ba'Am hdEf.Bi h['m.v'( yKi ba'_Am ydEF .mi bv'T'w: h'yt,L{k;w> ayhi ~q'T'w: 1:6 `Hv'(yaimeW h'yd<l'y> ynEV.mi
yTev.W hM'v-' ht'y>h' rv<a] ~AqM'h-; !mi aceTew: 1:7 `~x,l'( ~h,l' ttel' AM[-; ta, hw"hy> dq:p-' yKi(
hn"k.le h'yt,L{k; yTev.li ymi[\n" rm,aTow: 1:8 `hd"(Why> #r<a-, la, bWvl' %r<D<b; hn"k.l;Tew: HM'_[i h'yt,L{k;
`ydI(M'[iw> ~ytiMeh-; ~[i ~t,yfi[] rv<a]K; ds,x, ~k,M'[i hw"hy> f[;y: hf,[]y: HM'_ai tybel. hV'ai hn"b.Vo
1:10 `hn"yK,(b.Tiw: !l"Aq hn"aF,Tiw: !h,l' qV;Tiw: Hv'_yai tyBe hV'ai hx'Wnm. !'ac,m.W ~k,l' hw"hy> !TEyI 1:9
yMi_[i hn"k.l;te hM'l' yt;nOb. hn"b.vo ymi[\n" rm,aTow: 1:11 `%ME)[;l. bWvn" %T"a-i yKi HL'-_ hn"r>m:aTow:
yKi vyai_l. tAyh.mi yTin>q:z" yKi !'k.le yt;nOb. hn"b.vo 1:12 `~yvi(n"a]l; ~k,l' Wyh'w> y[;meB.( ~ynIb' yli- dA[)h;(
d[; hn"r>Bef;T. !hEl'h] 1:13 `~ynI)b' yTid>l;y" ~g:w> vyail. hl'y>Lh; ; ytiyyIh' ~G: hw"q.ti yli- vy< yTir>m;a'
ybi ha'c.y-" yKi( ~K,mi daom. yli- rm;-yKi( yt;nOB. la; vyai_l. tAyh/ yTil.bil. hn"gE['Te( !hel'h] WlD"g >yI rv<a]
rm,aTow: 1:15 `HB'( hq'b.D" tWrw> Ht'Amx]l; hP'r>[' qV;Tiw: dA[+ hn"yK,b.Tiw: !l'Aq hn"F<Tiw: 1:14 `hw")hy>-dy:
ybi-y[iG>p.T-i la; tWr rm,aTow: 1:16 `%TE)m.biy> yrEx]a; ybiWv h'yh,_l{a-/ la,w> HM'[-; la, %Tem.biy> hb'v' hNEhi
%yIh:l{awE yMi[; %ME[; !ylia' ynIyliT' rv<a]b;W %leae ykil.Te rv,a-] la, yKi %yIr"+x]a;me bWvl' %bEz>['l.
dyrIp.y: tw<M'h; yKi @ysiyO hkow> yli hw"hy> hf,[]y: hKo rbE+Q'a, ~v'w> tWma' ytiWmT' rv<a]B; 1:17 `yh'(l{a/
hn"k.l;Tew: 1:19 `h'yl,(ae rBEd:l. lD:x.T,w: HT'_ai tk,l,l' ayhi tc,M,a;t.m-i yKi( ar<Tew: 1:18 `%nE)ybeW ynIyBe
hn"r>m:aTow: !h,yle[] ry[ih-' lK' ~hoTew: ~x,l, tyBe hn"a'boK. yhiy>w: ~x,l'_ tyBe hn"a"B-o d[; ~h,yTev.
yli yD:v; rm:h-e yKi ar"m' yli !'ar<q. ymi_[\n" yli hn"ar<q.T-i la; !h,ylea] rm,aTow: 1:20 `ymi([\n" tazOh]
ybi hn"[" hw"hyw:) ymi[\n" yli hn"ar<q.ti hM'l' hw"+hy> ynIb:yvih/ ~q"yrEw> yTik.l; h' ha'lem. ynIa] 1:21 `dao)m.
WaB' hM'hew> ba'_Am ydEF .mi hb'V'h; HM'[i Ht'L'k; hY"bia]AMh; tWrw> ymi[\n" bv'T'w: 1:22 `yli( [r:(he yD:v;w>
lyIx; rABGI vyai Hv'yail. [d:Am [D"yUm. ymi[\n"l.W 2:1 `~yrI)[of. ryciq. tL;xit.Bi ~x,l, tyBe
hd<F'h; aN"- hk'l.ae( ymi[\n-" la,( hY"bia]AMh; tWr rm,aTow: 2:2 `z[;Bo) Amv.W %l,m,_ylia/ tx;P;v.Mimi
aAbT'w: %l,Tew: 2:3 `yTi(bi ykil. Hl' rm,aTow: wyn"+y[eB. !xE- ac'm.a, rv<a] rx;a; ~yliB\Vib; hj'q\l;a]w:
2:4 `%l,m,(ylia/ tx;P;v.Mimi rv<a] z[;bol. hd<F'h; tq:l.x, h'r<q.mi rq,YIw: ~yrI+c.Qoh; yrEx]a; hd<F
'B; jQEl;T.w:
rm,aYOw: 2:5 `hw")hy> ^k.r<b'y> Al Wrm.aYOw: ~k,_M'[i hw"hy> ~yrIc.AQl; rm,aYOw: ~x,l, tyBemi aB' z[;b-o hNEhiw>
~yrIc.AQh;-l[; bC'N Ih; r[;N:h; ![;Yw: : 2:6 `taZO*h; hr"[N] :h; ymil. ~yrI+c.AQ)h-; l[; bC'N Ih; Ar[]n:l. z[;Bo
yTips. ;a'w> aN"-hj'q\l;a] rm,aTow: 2:7 `ba'(Am hdEF .mi ymi[\n-" ~[i( hb'V'h; ayhi hY"bia]Am) hr"[]n: rm:+aYOw:
2:8 `j['(m. tyIB:h; HT'b.vi hz< hT'[; d[;w> rq,Boh; za'me dAm[]T;w:) aAbT'w: ~yrI+c.AQh; yrEx]a; ~yrIm'[\b'(
hZ<+mi yrIWb[]t; al{ ~g:w> rxea; hd<f'B. jqol.li ykil.T-e la; yTiBi T.[;m;v' aAlh] tWr-la, z[;Bo rm,aYOw:
ytiyWIci aAlh] !h,yrEx]a; T.k.l;h'w> !Wrcoq.y-I rv,a] hd<F 'B; %yIny: [e 2:9 `yt'(ro[]n-: ~[i !yqIB'd>ti hkow>

468

`~yrI)[N' >h; !Wba]v.yI rv<a]me tytiv'w> ~yliKeh-; la, T.k.l;h'w> tmic'w> %[Eg+ >n" yTil.bil. ~yrI[N' >h-; ta,
ykinOa'w> ynIrEyKih;l. ^yn<y[eB. !xE ytiac'm' [:WDm; wyl'ae rm,aTow: hc'r>a"+ WxT;v.Tiw: h'yn< P-' l[; lPoTiw:
%vE+yai tAm yrEx]a; %teAmx]-ta, tyfi[-' rv,a] lKo yli dG:hu dGEhu Hl' rm,aYOw: z[;Bo ![;Y:w: 2:11 `hY")rIk.n"
2:12 `~Av)l.vi lAmT. T.[;d:y" al{ rv<a] ~[;- la, ykil.Tew: %Ted>l;Am) #r<a,w> %Meaiw> %ybia' ybiz>[;T;(w:
tAsx]l; taB'- rv,a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> ~[ime hm'lev. %Ter>Kuf.m; yhit.W %lE+[\P' hw"hy> ~Lev;y>
^t<+x'p.vi ble- l[; T'r>B:dI ykiw> ynIT'm.x;nI) yKi ynIdoa] ^yn<y[eB. !xe- ac'm.a, rm,aTow: 2:13 `wyp'(n"K-. tx;T;(
T.l.k;a'w> ~l{h] yvi(GO lk,aoh' t[el. z[;bo hl' rm,aYOw: 2:14 `^yt,(xop.vi tx;a;K. hy<h.a,( al{ ykinOa'w>
`rt:)Tow: [B;f.Tiw: lk;aTow: yliq' Hl'- jB'c.YIw: ~yrIc.AQ)h; dC;m i bv,Tew: #m,xo+B; %TEPi T.l.b;j'w> ~x,L,h-; !mi
~g:w> 2:16 `h'Wm)ylik.t; al{w> jQEl;T. ~yrIm'[\h'( !yBe ~G: rmoale wyr"['n-> ta, z[;Bo wc;y>w: jQE+l;l. ~q'T'w: 2:15
br<['_h-' d[; hd<F 'B; jQEl;T.w: 2:17 `Hb'-( Wr[]g>ti al{w> hj'Q.liw> ~T,b .z:[]w: ~yti_bC' .h-; !mi Hl' WLvoT-' lvo
tae Ht'Amx] ar<Tew: ry[ih' aAbT'w: aF'Tiw: 2:18 `~yrI)[of. hp'yaeK. yhiy>w: hj'Qel-i rv,a] tae jBox.T;w:
hpoyae Ht'Amx] Hl' rm,aTow: 2:19 `H['(bF. 'mi hr"tiAh-rv,a] tae Hl'- !T,Tiw: aceATw: hj'QE+l-i rv,a]
rm,aTow: AM[i ht'f.[-' rv,a] tae Ht'Amx]l; dGET;w: %Wr+B' %rEyKim; yhiy> tyfi[' hn"a"w> ~AYh; T.j.Q:li
rv,a] hw"hyl; aWh %WrB' Ht'L'k;l. ymi[\n" rm,aTow: 2:20 `z[;Bo) ~AYh; AM[i ytiyfi[' rv,a] vyaih' ~ve
2:21 `aWh) Wnlea]GOmi( vyaih' Wnl' bArq' ymi[\n" Hl' rm,aTow: ~yti_Meh; ta,w> ~yYIx;h-; ta, ADs.x; bz:[-' al{
tae WLK-i ~ai d[; !yqiB'd>Ti yli-rv,a] ~yrI[N' >h-; ~[i yl;ae rm:a-' yKi ~G: hY"+bia]AMh; tWr rm,aTow:
al{w> wyt'Ar[]n-: ~[i yaic.te( yKi yTiBi bAj Ht'_L'K; tWr-la, ymi[\n" rm,aTow: 2:22 `yli(-rv,a] ryciQ'h-; lK'
ryciq.W ~yrI[Fo .h-; ryci(q. tAlK-. d[; jQel;l. z[;Bo tAr[]n:B. qB;d>Tiw: 2:23 `rxE)a; hd<f'B. %b"- W[G>p.yI
rv<a] x;Anm' %l"- vQ,b;a] al{h] yTiBi Ht'_Amx] ymi[\n" Hl' rm,aTow: 3:1 `Ht'(Amx]-ta, bv,Tew: ~yJi_xih;(
!r<G-O ta, hr<zO aWh-hNEhi wyt'_Ar[]n-: ta, tyyIh' rv<a] WnT'[.d:mo) z[;bo al{h] hT'[;w> 3:2 `%l"-) bj;yyI)
!r<G=hO ; T.d>r:y"w> yTid>r:y"w> %yIl:[' %yIt:l{m.fi %tel{m.fi T.m.f;w> T.ks. ;w" T.c.x;r"w> 3:3 `hl'y>L")h; ~yrI[Fo .h;
rv<a] ~AqM'h-; ta, T.[;d:y"w> Abk.v'b. yhiywI 3:4 `tAT)v.liw> lkoa/l, AtL{K; d[; vyail' y[id>W"T-i la;
3:5 `!yfi([]T; rv<a] tae %l' dyGIy: aWhw> T.b.k'_v'w> yTib.k'v'w> wyt'l{G>r>m; tyLig Iw> tab'W ~v' bK;v.yI
hT'W:c-i rv,a] lkoK. f[;T;w: !r<G=hO ; dr<Tew: 3:6 `hf,([/a,( yl;ae $k yrIm.aTo-rv,a] lKo h'yl,_ae rm,aTow:
lg:T.w: jL'b; aboT'w: hm'_rE[]h' hceq.Bi bK;v.li aboY"w: ABli bj;yYIw: T.v.YEw: z[;Bo lk;aYOw: 3:7 `Ht'(Amx]
3:9 `wyt'(l{G>r>m; tb,k,vo hV'ai hNEhiw> tpe_L'YIw: vyaih' dr:x/Y<w: hl'y>L; h; ycix]B; yhiy>w: 3:8 `bK'(v.Tiw: wyt'l{G>r>m;
rm,aYOw: 3:10 `hT'a'( laeg O yKi ^t.m'a-] l[; ^p,n"k. T'f.r:p'W ^t,m'a] tWr ykinOa' rm,aTow: Ta'-_ ymi rm,aYOw:
~yrIWxB;h; yrEx]a; tk,l-, yTil.bil. !Av+arIh-' !mi !Arx]a;h' %DEs .x; T.b.j; yhe yTiBi hw"hyl;( T.a; hk'WrB.
r[;v-; lK' [:dEAy yKi %L"-+ hf,[/a,( yrIm.aTo-rv,a] lKo yair>yTi- la; yTiBi hT'[;w> 3:11 `ryvi([-' ~aiw> lD:- ~ai
bArq' laeGO vyE ~g:w> ykin=aO ' laeg O qq ~ai yKi ~n"m.a' yKi hT'[;w> 3:12 `T.a'( lyIx: tv,ae yKi yMi[;
%yTil.ag; >W %lEa\g")l. #Pox.y: al{- ~aiw> la'g >yI bAj %lEag' >yI-~ai rq,Bob; hy"h'w> hl'y>L;h; ynIyli 3:13 `yNIM<)mi
~Arj.Bi ~q'T'w: rq,Boh-; d[; wyt'AlG>r>m; wt;l'G>r>m; bK;v.Tiw: 3:14 `rq,Bo)h-; d[; ybik.vi hw"+hy>-yx; ykinOa'
ybih' rm,aYOw: 3:15 `!r<GO*h; hV'aih' ha'b-' yKi [d:W"y-I la; rm,aYOw: Wh[e_r-E ta, vyai ryKiy: ~r<j,B.
3:16 `ry[i(h' aboY"w: h'yl,[' tv,Y"w: ~yrI[of-. vve dm'Y"w: HB'_ zx,aTow: Hb' yzIx\a,(w> %yIl:[-' rv,a] tx;P;j.Mih;
rm,aTow: 3:17 `vyai(h' Hl'- hf'['( rv<a-] lK' tae Hl'- dG<T;w: yTi_Bi T.a-; ymi rm,aTow: Ht'Amx]-la, aAbT'w:
rm,aTow: 3:18 `%tE)Amx]-la, ~q"yrE yaiAbT-' la; yl;ae $k rm:a' yKi yli_ !t;n" hL,aeh' ~yrI[Fo .h-; vve
4:1 `~AY*h; rb"D"h; hL'Ki ~ai-yKi( vyaih' jqov.yI al{ yKi rb"+D" lPoyI %yae !y[id>Te( rv<a] d[; yTibi ybiv.
ynIl{P. hPo- hb'v. hr"Ws rm,aYOw: z[;B-o rB,DI rv<a] rbe[o laeGOh; hNEhiw> ~v' bv,YEw: r[;V;h; hl'[' z[;boW
rm,aYOw: 4:3 `Wbve(YEw: hpo-+ Wbv. rm,aYOw: ry[ih' ynEqZ. Imi ~yvin"a] hr"f'[] xQ;YIw: 4:2 `bve(YEw: rs;Y"w: ynI+mol.a;
ynIa]w: 4:4 `ba'(Am hdEF .mi hb'V'h; ymi[\n" hr"k.m' %l,m,_ylia/l, Wnyxia'l. rv<a] hd< F 'h; tq;l.x, laeGOl;
la;g >yI al{- ~aiw> la'G> la;g>T-i ~ai yMi[; ynEq.zI dg<n<w> ~ybiv.YOh;( dg<n< hnEq. rmoale ^n>z>a' hl,g >a, yTir>m;a'
4:5 `la'g( >a, ykinOa' rm,aYOw: ^yr<_x]a; ykinOa'w> lAag>li ^t.l'(Wz !yae yKi h['d>ae(w> [d:aew> yLi hd"yGIh;
2:10

469

ytiynIq' tMeh-; tv,ae( hY"bia]AMh; tWr taemeW ymi_[\n" dY:mi hd<F 'h; ^t.Anq.-~AyB. z[;Bo rm,aYOw:
yli-la'g>li -lAag>li lk;Wa al{ laeGOh; rm,aYOw: 4:6 `At*l'x]n-: l[; tMeh-; ~ve ~yqIh'l. ht'ynIq'
~ynIp'l. tazOw> 4:7 `laog) >li lk;Wa-al{ yKi ytiL'auG>-ta, hT'a; ^l-. la;G> yti_l'x]n-: ta, tyxiv.a-; !P,
tazOw> Wh[e_rEl. !t:n"w> Al[]n: vyai @l:v' rb'D-" lK' ~YEq;l. hr"WmT.h-; l[;w> hL'WaG>h-; l[; laer"f.yIB.
~ynIqeZ>l; z[;Bo rm,aYOw: 4:9 `Al*[]n: @l{v.YIw: %l"-+ hnEq. z[;bol. laeGOh; rm,aYOw: 4:8 `lae(r"f.yIB. hd"W[T.h;
!Ayl.kil. rv<a-] lK' taew> %l,m,ylia/l,( rv<a-] lK'-ta, ytiynIq' yKi ~AYh; ~T,a; ~ydI[e ~['h-' lk'w>
~yqIh'l. hV'ail. yli ytiynIq' !Alx.m; tv,ae hY"bia]Moh; tWr-ta, ~g:w> 4:10 `ymi([\n" dY:mi !Al+x.m;W
4:11 `~AY*h; ~T,a; ~ydI[e Am+Aqm. r[;V;miW wyx'a, ~[ime tMe h-; ~ve trEK'yI al{w> Atl'x]n-: l[; tMeh-; ~ve
lxer"K. ^t,yBe-la, ha'B'h; hV'aih-' ta,( hw"hy> !TeyI ~ydI_[e ~ynIqZe >h;w> r[;V;B-; rv,a] ~['h-' lK' Wrm.aYOw:
4:12 `~x,l'( tybeB. ~ve ar"q.W ht'r"p.a,B. lyIx-: hfe[]w: laer"f.yI tyBe- ta, ~h,yTev. WnB' rv,a] ha'lek.W
hr"[N] :h-:) !mi ^l. hw"hy> !TEyI rv,a] [r:Z<h;-!mi hd"_Whyli( rm"t' hd"l.y-" rv,a] #r<P, tybeK. ^t.ybe( yhiywI
`!BE) dl,Tew: !Ayr"he Hl' hw"hy> !TeYIw: h'yl,_ae aboY"w: hV'ail. Al-yhiT.w: tWr-ta, z[;Bo xQ;YIw: 4:13 `taZO*h;
Amv. arEQ'yIw> ~AY=h; laeGO %l" tyBiv.hi al{ rv,a] hw"hy> %WrB' ymi[\n-" la,( ~yviN"h; hn"r>m:aTow: 4:14
WTd:l'y> %t,b;hea-] rv,a] %tEL'k; yKi %tE+b'yfe-ta, lKel.k;l.W vp,n< byvimel. %l' hy"h"w> 4:15 `lae(r"f.yIB.
Al-yhiT.w: Hq'yxeb. WhteviT.w: dl,Y<h-; ta, ymi[\n" xQ;Tiw: 4:16 `~ynI)B' h['b.Vimi %l' hb'Aj ayhi-rv,a]
aWh dbeA[ Amv. hn")ar<q.Tiw: ymi_[\n"l. !BE- dL;yU rmoale ~ve tAnkeV.h; Al hn"ar<q.Tiw: 4:17 `tn<m<)aol.
dyliAh !Arc.x,w> 4:19 `!Ar)c.x-, ta, dyliAh #r<P, #r<P' tAdl.AT hL,aew> 4:18 p `dwI)d" ybia] yv;y-I ybia]
`hm'(l.f-; ta, dyliAh !Avx.n:w> !Avx.n-: ta, dyliAh bd"n"yMi([;w> 4:20 `bd"(n"yMi([-; ta, dyliAh ~r"w> ~r"- ta,
dyliAh yv;yIw> yv'y-I ta, dyliAh dbe[ow> 4:22 `dbe(A[-ta, dyliAh z[;boW z[;B-o ta, dyliAh !Aml.f;w> 4:21
`dwI)D-" ta,

hkya
Lamentations
tAnydIM.B; ytir"f' ~yIAGb; ytiB'r: hn"+m'l.a;K. ht'y>h' ~[' ytiB'r: ry[ih' dd"b' hb'v.y" hk'yae 1:1
h'yb,_h]a-o lK'mi ~xen:m. Hl'- !yae( Hy"x/l,( l[; Ht'['m.dIw> hl'y>L;B; hK,b.ti AkB' 1:2 s `sm;(l' ht'y>h'
hb'v.y" ayhi hd"bo[] bromeW ynI[ome hd"Why> ht'l.G") 1:3 s `~ybi(y>aol. Hl' Wyh' Hb' Wdg>B" h'y[,r-E lK'
yliB.mi tAlbea] !AYci yker>D: 1:4 s `~yrI)c'M.h; !yBe h'WgyFihi h'yp,d>r-o lK' x;An=m' ha'c.m' al{ ~yIAGb;
Wyh' 1:5 s `Hl'-( rm; ayhiw> tAgWN h'yt,l{WtB. ~yxi_n"a/n< h'yn<h]Ko !ymimeAv) h'yr<['v-. lK' d[eAm yaeB'
1:6 s `rc") ynEp.li ybiv. Wkl.h' h'yl,l'A[ h'y[,_v'P-. bro l[; Hg"Ah hw"hy>-yKi( Wlv' h'yb,y>ao varol. h'yr<c'
x:k-o al{b. Wkl.YEw: h[,r>mi Wac.m-' al{ ~yliY"a;K. h'yr<f' Wyh' Hr"_d"h-] lK' !AYci -tB;mi -tb;-!mi aceYEw:

470

~d<q<+ ymeymi Wyh' rv<a ] h'yd<mux]m; lKo h'yd<Wrm.W Hy"n>[' ymey> ~Il;v'Wry> hr"k.z") 1:7 s `@dE)Ar ynEp.li
ha'j.x'( aj.xe 1:8 s `h'T,(B;v.mi l[; Wqx]f' ~yrIc' h'War" Hl' rzEA[ !yaew> rc'- dy:B. HM'[; lpon>Bi
bv'T'w: hx'n>a,n< ayhi- ~G: Ht'w"r>[, War-" yKi h'WlyZIhi h'yd<B.k;m-. lK'( ht'y"+h' hd"ynIl. !KE- l[; ~Il; v'Wry>
hw"hy> haer> Hl'_ ~xen:m. !yae ~yail'P. dr<Tew: Ht'yrIx]a; hr"k.z") al{ h'yl,WvB. Ht'a'm.ju 1:9 s `rAx*a'
Hv'D"q.mi WaB' ~yIAg ht'a]r-" yKi( h'yD<_m;x]m-; lK' l[; rc' fr:P' Ady" 1:10 s `byE)Aa lyDIg >hi yKi yyIn>[-' ta,
~h,yDEAmx]m; Wnt.n" ~x,l, ~yviQ.b;m. ~yxin"a/n< HM'[-; lK' 1:11 s `%l") lh'Q'b; Waboy-" al{ ht'yWIci rv<a]
~k,ylea] aAl 1:12 s `hl'(leAz ytiyyIh' yKi hj'yBih;w>) hw"hy> haer> vp,n"+ byvih'l. lk,aoB. ~h,yDEm;x]m;
hw"hy> hg"Ah rv,a] yli_ ll;A[ rv<a] ybiaok.m;K. bAak.m; vyE- ~ai War>W WjyBih; %r<d< yrEb.[-o lK'
rAxa' ynIb:yvih/ yl;g>r:l. tv,r< fr:P' hN"D<+r>YIw: yt;moc.[;B. vae- xl;v'( ~ArM'mi 1:13 s `AP)a; !Arx] ~AyB.
lyvik.hi yrIaW"c-; l[; Wl[' Wgr>T"f.yI Ady"B. y[;v'P. l[o dq;f.nI 1:14 s `hw")D" ~AYh-; lK' hm'mevo) ynIn:t'n>
d[eAm yl;[' ar"q' yBir>qiB. yn"doa] yr:yBia-; lk' hL's i 1:15 s `~Wq) lk;Wa-al{ ydEyBi yn"doa] ynIn:t'n> yxi_Ko
ynIy[e ynIy[e hY"kiAb ynIa] hL,a-e l[; 1:16 s `hd"(Why>-tB; tl;Wtb.li yn"doa] %r:D" tG: yr"_WxB; rBov.li
hf'r>PE) 1:17 s `byE)Aa rb:g " yKi ~ymimeAv) yn:b' Wyh' yvi_p.n: byvime ~xen:m. yNIM<mi qx;r-" yKi( ~yIM; hd"r>yO
s `~h,(ynEyBe hD"nIl. ~Il;v'Wry> ht'y>h' wyr"_c' wyb'ybis. bqo[]y:l. hw"hy> hW"ci Hl' ~xen:m. !yae h'yd<y"B. !AYci
yt;l{WtB. ybiaok.m; War>W ~yMi[;h'( ~yMi[;-lk' an"- W[m.vi ytiyrI+m' Whypi yKi hw"hy> aWh qyDIc; 1:18
Wvq.b-i yKi( W[w"+G" ry[iB' yn:qez>W yn:h]Ko ynIWMrI hM'he yb;h]a;m.l;( ytiar"q' 1:19 s `ybiV,(b; Wkl.h' yr:Wxb;W
yBir>qiB. yBili %P:h.n< Wrm'r>m;x\ y[;me yli-rc;-yKi( hw"hy> haer> 1:20 s `~v'(p.n-: ta, Wbyviy"w> Aml' lk,ao
yli ~xen:m. !yae ynIa' hx'n"a/n< yKi W[mv. ' 1:21 s `tw<M")K; tyIB:B; br<x-, hl'K.vi #Wxmi ytiyrI+m' Arm' yKi
aboT' 1:22 s `ynIAm*k' Wyh.yI)w> t'ar"q-' ~Ay t'abehe t'yfi_[' hT'a; yKi Wff' yti['r"( W[m.v' yb;y>a-o lK'
`yW")d: yBiliw> yt;xon>a; tABr-: yKi( y['_v'P-. lK' l[; yli T'll. ; A[ rv<a]K; Aml' lleA[w> ^yn<p'l. ~t'['r-" lk'
rk:z-" al{w> lae_r"f.yI tr<a,p.Ti #r<a, ~yIm;V'mi %yliv.hi !AYc-i tB;-ta, yn"doa] APa;B. by[iy" hk'yae 2:1 p
Atr"b.[,B. sr:h' bqo[]y: tAan-> lK' tae lm;x' al{w> al{ yn"doa] [L;Bi 2:2 s `AP)a; ~AyB. wyl'g >r-: ~doh]
laer"f.yI !r<q< lKo @a;- yrIx\B'( [d:G" 2:3 s `h'yr<(f'w> hk'l'm.m; lLexi #r<a'_l' [:yGIhi hd"Why>-tb; yrEc.b.mi
ATv.q; %r:D" 2:4 s `bybi(s' hl'k.a' hb'h'l,( vaeK. bqo[]y:B. r[:b.YIw: byE+Aa ynEP.mi Anymiy> rAxa' byvihe
hy"h' 2:5 s `At)m'x] vaeK' %p:v' !AYc-i tB; lh,aoB. !yI[-"+ yDEm;x]m; lKo groh]Y:w:) rc'K. Anymiy> bC'nI byEAaK.
hY"nIa]T; hd"Why>-tb;B. br<Y<w: wyr"_c'b.mi txevi h'yt,Anm.r>a-; lK' [L;Bi laer"f.yI [L;Bi byEAaK. yn"d oa]
APa-; ~[;z:)B. #a;n>YIw: tB'v;w> d[eAm !AYciB. hw"hy> xK;vi Ad+[]Am txevi AKfu !G:K; smox.Y:w: 2:6 s `hY")nIa]w:
lAq h'yt,_Anm.r>a; tmoAx byEAa-dy:B. ryGIs.hi AvD"q.mi raEnI AxB.z>mi yn"doa] xn:z" 2:7 s `!hE)kow> %l,m,
byvih-e al{ wq' hj'n" !AYc-i tB; tm;Ax tyxiv.h;l. hw"hy> bv;x' 2:8 s `d[e(Am ~AyK. hw"hy>-tybeB. Wnt.n"
h'yx,_yrIB. rB:viw> dB;ai h'yr<['v. #r<a'b' W[b.j' 2:9 s `Wll'(m.au wD"x.y: hm'Axw> lxe- lb,a]Y:w: [:Le_B;mi Ady"
WmD>yI #r<a'l' Wbv.yE 2:10 s `hw")hy>me !Azx' Wac.m-' al{ h'ya,ybin-> ~G: hr"AT !yae ~yIAGb; h'yr<f'w> HK'l.m;
s `~Il'(v'Wry> tl{WtB. !v'aro #r<a'l' WdyrIAh ~yQI+f; Wrg>x' ~v'aro-l[; rp'[' Wl[/h,( !AYc-i tb; ynEq.zI
lleA[ @jE['Be( yMi_[-; tB; rb,v-, l[; ydIbeK. #r<a'l' %P:v.nI y[;me Wrm.r>m;x\ yn:y[e tA[m'D>b; WlK' 2:11
ry[i tAbxor>Bi ll'x'K,( ~p'J .[;t.hi(B. !yIy"+w" !g"D" hYEa; Wrm.ayO* ~t'Moail. 2:12 s `hy")r>qi tAbxor>Bi qnEAyw>
hm' ~Il;v'Wry> tB;h; %L'- hM,d:a] hm' %dEy[ia-] hm'( 2:13 s `~t'(Moai qyxe- la, ~v'p.n: %PET;v.hiB.
Wzx' %yIa;ybin> 2:14 s `%l"-) aP'r>yI ymi %rEb.vi ~Y"K; lAdg"-yKi( !AY=ci-tB; tl;WtB. %mex]n:)a]w: %L'-hw<v.a;
aw>v" tAaf.m; %l' Wzx/Y<w: %tE+Wbv. %teybiv. byvih'l. %nEwO[-] l[; WLgI-al{)w> lpet 'w> aw>v" %l'
~Il'_v'Wry> tB;- l[; ~v'aro W[nIY"w: Wqr>v") %r<d< yrEb.[-o lK' ~yIP;K; %yIl:[' Wqps. '( 2:15 s `~yxi(WDm;W
%yIb;y>Aa-lK' ~h,yPi %yIl:[' WcP' 2:16 s `#r<a'(h-' lk'l. fAfm' ypiyO tl;yliK. Wrm.aYO*v, ry[ih' tazOh]
rv<a] hw"hy> hf'[' 2:17 s `Wnyai(r" Wnac'm' WhnUyWIQiv, ~AYh; hz< %a: Wn[.L'_Bi Wrm.a' !ve- Wqr>x;Y:)w: Wqr>v")
!r<q< ~yrIhe byEAa %yIl;[' xM;f;y>w: lm'_x' al{w> sr:h' ~d<q-, ymeymi( hW"ci rv<a] Atr"m.a, [C;Bi ~m'z"
hl'y>l;w" ~m'Ay h['m.DI lx;N:k; ydIyrIAh !AYci-tB; tm;Ax yn"+doa-] la, ~B'li q[;c' 2:18 s `%yIr")c'

471

tArmuv.a; varol. hl'y>L;b; lyIL;b; yNIro ymiWq 2:19 s `%nE)y[e-tB; ~DoT-i la; %l' tg:Wp ynIT.T-i la;(
b['r"B. ~ypiWj[]h' %yIl;l'A[) vp,n-< l[; %yIP;K; wyl'ae yaif. yn"+doa] ynEP. xk;nO %Beli ~yIM;k; ykip.vi
~y"r>Pi ~yvin" hn"l.k;aTo-~ai hKo+ T'l.l;A[ ymil. hj'yBi h;w>) hw"hy> haer> 2:20 s `tAc)Wx-lK' varoB.
!qez"w> r[;n: tAcWx #r<a'l' Wbk.v' 2:21 s `aybi(n"w> !hEKo yn"doa] vD:q.miB. grEh'y-E ~ai ~yxiPuji ylel][o
d[eAm ~Ayk. ar"q.Ti 2:22 s `T'l.m'(x' al{ T'x.b;j' ^P,a; ~AyB. Tg' >r:h' br<x'_b, Wlp.n" yr:Wxb;W yt;l{WtB.
3:1 p `~L'(ki ybiy>ao ytiyBirIw> yTix.P;ji rv,a] dyrI+f'w> jyliP' hw"hy>-@a; ~AyB. hy" h' al{w> bybiS 'mi yr:Wgm.
%poh]y: bvuy" yBi %a: 3:3 `rAa*-al{w> %v,xo %l:YOw: gh;n" ytiAa 3:2 `At*r"b.[, jb,veB. ynI[\ ha'r" rb,G<h; ynIa]
3:6 `ha'(l't.W varo @Q:Y:w: yl;[' hn"B' 3:5 `yt'(Amc.[; rB:vi yrIA[w> yrIf'b. hL'Bi 3:4 s `~AY*h; lK' Ady"
q[;z>a, yKi ~G: 3:8 `yTi(v.x'n> dyBik.hi aceae al{w> ydI[]B; rd:G" 3:7 s `~l'(A[ ytemeK. ynIb:yviAh ~yKiv;x]m;B.
hyEr>a; yli aWh brEao bDo 3:10 s `hW")[i yt;boytin> tyzIg "B. yk;r"D> rd:G" 3:9 `yti(L'piT. ~t;f' [:WEv;a]w:
`#xe(l; ar"J 'M;K; ynIbeyCiY:w: ATv.q; %r:D" 3:12 `~me(vo ynIm:f' ynIxEV.p;y>w:) rrEAs yk;r"D> 3:11 `~yrI)Ts' .miB. yrIa]
ynI[:yBif.hi 3:15 `~AY*h-; lK' ~t'n"ygIn> yMi[-; lk'l. qxoF. ytiyyIh' 3:14 `At*P'v.a; ynEB. yt'Ayl.kiB. aybihe 3:13 s
yvip.n: ~AlV'mi xn:z>Tiw: 3:17 `rp,ae(B' ynIv:yPik.hi yN"vi #c'x'B,( srEg >Y:w: 3:16 s `hn")[]l; ynIw:r>hi ~yrIArM.b;
3:20 `varo)w" hn"[]l; ydIWrm.W yyIn>[-' rk'z> 3:19 s `hw")hy>me yTil.x;Atw> yxic.nI db;a' rm;aow" 3:18 `hb'(Aj ytiyvin"
ydEs.x;( 3:22 s `lyxi(Aa !KE- l[; yBil-i la, byvia' tazO 3:21 `yvi(p.n: yl;[' x;Avt'w> x;yvit'w> rAKz>Ti rAkz"
hw"hy> yqIl.x, 3:24 `^t<)n"Wma/ hB'r: ~yrIq'B.l; ~yvid"x] 3:23 `wym'(x]r: Wlk-' al{ yKi Wnm.t-' al{ yKi hw"hy>
~m'Wdw> lyxiy"w> bAj 3:26 `WNv,(r>d>Ti vp,n<l. wA'ql. hw"hy> bAj 3:25 s `Al) lyxiAa !KE- l[; yvip.n: hr"m.a'
3:29 `wyl'([' lj;n" yKi ~DoyIw> dd"B' bveyE 3:28 s `wyr"(W[n>Bi l[o aF'yI yKi( rb,G<l; bAj 3:27 `hw")hy> t[;Wvt.li
xn:z>yI al{ yKi 3:31 s `hP'(r>x,B. [B;f.yI yxil, WhKem;l. !TEyI 3:30 `hw")q.Ti vyE yl;Wa WhyPi rp'['B,( !TEyI
hG<Y:w: ABLimi hN"[i al{ yKi 3:33 `wyd"(s'x] ADs.x; broK. ~x;rIw> hg"Ah-~ai yKi 3:32 `yn")doa] ~l'A[l.
`!Ay*l.[, ynEP. dg<n< rb,G-" jP;v.mi tAJh;l. 3:35 `#r<a'( yrEysia] lKo wyl'g >r: tx;T; aKed:l. 3:34 s `vyai(-ynEB.
yPimi 3:38 `hW")ci al{ yn"doa] yhiT,w: rm;a' hz< ymi 3:37 s `ha'(r" al{ yn"doa] AbyrIB. ~d"a' tWE[;l. 3:36
3:40 s `wya'(j'x] Aaj.x, -l[; rb,G< yx' ~d"a' !nEAat.Y-I hm; 3:39 `bAJ)h;w> tA[r"h' acete al{ !Ayl.[,
3:42 `~yIm")V'B; lae la, ~yIP'K-; la, Wnbeb'l. aF'nI 3:41 `hw")hy>-d[; hb'Wvn"w> hr"qox.n:w>) Wnyker"d> hf'P.x.n:
3:44 `T'l.m'(x' al{ T'g>r:h' WnpeD>r>Tiw:) @a;b' ht'Ks
o ; 3:43 s `T'x.ls'( ' al{ hT'a; WnyrIm'W Wn[.v;p' Wnx.n:
Wnyle[' WcP' 3:46 s `~yMi([;h' br<q<B. WnmeyfiT. sAam'W yxis . 3:45 `hL'(piT. rAb[]me %l' !n"['b,( ht'AKs;
rb,v-, l[; ynIy[e dr:Te ~yIm-; ygEl.P; 3:48 `rb,V'(h;w> taVeh; Wnl' hy"h" tx;p;w" dx;P; 3:47 `Wnybe(y>a-o lK' ~h,yPi
3:51 `~yIm")V'mi hw"hy> ar<yEw> @yqIv.y: d[; 3:50 `tAg*puh] !yaeme hm,d>ti al{w> hr"G>nI ynIy[e 3:49 s `yMi([-; tB;
rABb; Wtm.c'( 3:53 `~N")xi yb;y>ao rAPCiK; ynIWdc' dAc 3:52 s `yrI)y[i tAnB. lKomi yvip.n:l. hl'l.A[) ynIy[e
rABmi hw"hy> ^m.vi ytiar"q' 3:55 s `yTir.z")g>nI yTir>m:a' yviaro-l[; ~yIm:- Wpc'( 3:54 `yBi( !b,a-, WDY:w: yY"x;
T'r>m:a' &'a,r"q.a, ~AyB. T'b.r:q' 3:57 `yti(['w>v;l. ytix'w>r:l. ^n>z>a' ~le[.T-; la; T'[.m'_v' yliAq 3:56 `tAY*Tix.T;
`yji(Pv' .mi hj'p.v' ytit'W"[; hw"hy> ht'yair" 3:59 `yY")x; T'l.a;G" yvip.n: ybeyrI yn"doa] T'b.r: 3:58 s `ar"(yTi-la;
3:62 `yl'([' ~t'bov.x.m; lK' hw"hy> ~t'P'r>x, T'[.m;v' 3:61 s `yli( ~t'bov.x.m-; lK' ~t'm'q.n-I lK' ht'yair" 3:60
byviT' 3:64 s `~t'(n"yGIn>m; ynIa] hj'yBih; ~t'm'yqI)w> ~T'b.vi 3:63 `~AY*h-; lK' yl;[' ~n"Ayg>h,w> ym;q' ytep.fi
@a;B. @Dor>Ti 3:66 `~h,(l' ^t.l'(a]T; ble- tN:gIm. ~h,l' !TETi 3:65 `~h,(ydEy> hfe[]m;K. hw"hy> lWmG> ~h,l'
hn"k.PeT;v.Ti bAJ+h; ~t,K,h; an<v.yI bh'z" ~[;Wy hk'yae 4:1 p `hw")hy> ymev. tx;T;mi ~dEymiv.t;w>
Wbv.x.n< hk'yae zP'_B; ~yaiLs' um.h; ~yrIq'y>h; !AYci ynEB. 4:2 s `tAc)Wx-lK' varoB. vd<q-o ynEb.a;
yMi[-; tB; !h<+yrEWG WqynIyhe dv; Wcl.x' ~yNIT; !yNIT; -~G: 4:3 s `rcE)Ay ydEy> hfe[]m; fr<x-, yleb.nIl.
Wla]v' ~ylil'A[) am'C_ 'B; AKx-i la, qnEAy !Avl. qb;D" 4:4 s `rB")d>MiB; ~ynI[ey>K; ~ynI[e yKi rz"k.a;l.
WqB.xi [l'At yle[] ~ynImua/h' tAc+WxB; WMv;n" ~yNId:[]m;l. ~ylik.ao)h' 4:5 s `~h,(l' !yae frEPo ~x,l,
s `~yId")y" Hb' Wlx'- al{w> [g:r-" Amk. hk'Wph]h;( ~dos+ . taJ;x;me( yMi[-; tB; !wO[] lD:g>YIw: 4:6 s `tAT)P;v.a;
rAxV.mi %v:x' 4:8 s `~t'(r"z>GI ryPis ; ~ynIynIP.mi ~c,[, Wmd>a' bl'_x'me Wxc; gl,V,mi h'yr<yzIn> WKz: 4:7

472

Wyh' ~ybiAj 4:9 s `#[e(k' hy"h' vbey" ~m'c.[-; l[; ~r"A[ dp;c' tAc+WxB; WrK.nI al{ ~r"a\T'(
WlV.Bi tAYnIm"x]r: ~yvin" ydEy> 4:10 s `yd"(f' tboWnT.mi ~yrIQ'dUm. WbWzy" ~hev, b['_r" ylel.x;me( br<x-, ylel.x;
AP=a; !Arx] %p:v' Atm'x-] ta, hw"hy> hL'Ki 4:11 s `yMi([-; tB; rb,v,B. Aml' tArb'l. Wyh' !h<+ydEl.y:
yKi lbe_te ybev.yO lKo lkow> #r<a,- ykel.m; Wnymia/h, al{ 4:12 s `h'yt,(doAsy> lk;aTow: !AYciB. vae- tC,Y:w:
~D: HB'r>qiB. ~ykip.Voh; h'yn<+h]Ko tAnwO[] h'ya,ybin> taJox;me( 4:13 s `~Il'(v'Wry> yrE[]v;B. byEAaw> rc: aboy"
WrWs 4:15 s `~h,(yvebul.Bi W[G>yI Wlk.Wy* al{B. ~D"_B; Wlag] O*n> tAcWxB;( ~yrIw>[i W[n" 4:14 s `~yqI)yDIc;
4:16 s `rWg*l' WpysiAy al{ ~yIAGB; Wrm.a'( W[n"+ ~G: Wcn" yKi W[G"T-i la; WrWs WrWs Aml' War>q" amej'
4:17 s `Wnn")x' al{ ~ynIqez>W ~ynIqez> Waf'n" al{ ~ynIh]ko ynEP. ~j'_yBih;l. @ysiAy al{ ~q'L.xi hw"hy> ynEP.
4:18 s `[;vi(Ay al{ yAG-la, WnyPici WnteY"PiciB. lb,h'_ Wnter"z>[-, la, WnynEy[e hn"yl,k.Ti WnydEA[ hn"ydEA[
Wyh' ~yLiq; 4:19 s `WnyCe(qi ab'- yKi Wnymey" Wal.m' WnyCeqi br:q' Wnyte_boxor>Bi tk,L,mi WnydE['c. Wdc'
hw"hy> x:yvim. WnyPea; x:Wr 4:20 s `Wnl'( Wbr>a" rB"d>MiB; Wnqul'D> ~yrIh'h-, l[; ~yIm"+v' yrEvN. Imi Wnypedr> o
yTib.v;Ay ~Ada-/ tB; yxim.fiw> yfiyfi 4:21 s `~yI)AGb; hy<x.nI) ALciB. Wnr>m;a' rv<a] ~t'_Atyxiv.Bi dK;l.nI
al{ !AYc-i tB; %nEwO[-] ~T; 4:22 s `yrI)['t.tiw> yrIK.v.Ti sAK-rb'[]T; %yIl;[-' ~G: #W[+ #r<a,B. tb,v,Ay
Wnl' hy"h-" hm,( hw"hy> rkoz> 5:1 p `%yIt")aJox-; l[; hL'GI ~Ada-/ tB; %nEwO[] dq:P' %tE+Alg>h;l. @ysiAy
~ymiAty> 5:3 `~yrI)k.n"l. WnyTeB' ~yrIz"l. hk'p.h,n<) Wntel'x]n: 5:2 `Wnte(P'r>x-, ta, haer>W hj'yBih; jyBeh;
l[; 5:5 `Wabo)y" ryxim.Bi Wnyce[e Wnytiv' @s,k,B. Wnymeyme 5:4 `tAn*m'l.a;K. WnyteMoai ba' !yaew> !yae WnyyIh'
5:7 `~x,l'( [:(Bof.li rWVa; dy" WNt;n" ~yIr:c.mi 5:6 `Wnl'( xn:)Wh) al{w> al{ Wn[.g:y" Wnp.D"r>nI WnrEaW"c;
qrEPo Wnb' Wlv.m' ~ydIb'[] 5:8 `Wnl.bs'( ' ~h,ytenOwO[] Wnx.n:a]w: Wnx.n:a] ~n"yaew> ~n"yae Waj.x'( Wnyteboa]
ynEP.mi Wrm'k.nI rWNt;K. WnrEA[ 5:10 `rB")d>Mih; br<x, ynEP.mi Wnmex.l; aybin" Wnvep.n:B. 5:9 `~d"(Y"mi !yae
al{ ~ynIqez> ynEP. Wlt.nI ~d"y"B. ~yrIf' 5:12 `hd"(Why> yrE['B. tl{tuB. WN[i !AYciB. ~yvin" 5:11 `b['(r" tAp[]l.z:
~yrIWxB; Wtb'v' r[;V;mi ~ynIqez> 5:14 `Wlv'(K' #[eB' ~yrI['n>W Waf'n" !Axj. ~yrIWxB; 5:13 `WrD")h.n<
yKi Wnl' an"- yAa) Wnvearo tr<j,[] hl'p.n") 5:16 `Wnle(xom. lb,ael. %P:h.n< WnBeli fAfm. tb;v' 5:15 `~t'(n"ygIN>mi
~yli['Wv ~meV'v, !AYci-rh; l[; 5:18 `WnynE)y[e Wkv.x' hL,a-e l[; WnBeli hw<d" hy"h' hz<-l[; 5:17 `Wnaj'(x'
Wnbez>[;T;( WnxeK'v.Ti xc;n<l' hM'l' 5:20 `rAd*w" rdol. ^as] .Ki bveTe ~l'A[l. hw"hy> hT'a; 5:19 p `Ab)-WkL.hi
saom-' ~ai yKi 5:22 `~d<q<)K. Wnymey" vDEx; hb'Wvn"w>) bWvn"w> ^yl,ae hw"hy> Wnbeyvih] 5:21 `~ymi(y" %r<aol.
`dao)m-. d[; Wnyle[' T'p.c;q' WnT's .a;m.

473

tlhq
Ecclesiastes
E~ylib'h] lbeh] tl,h,qo rm:a ' ~ylib'h] lbeh] 1:2 `~Il'(v'WryBi %l,m, dwID-" !B, tl,h,qo yrEb.DI 1:1
aB' rAdw> %leho rAD 1:4 `vm,V'(h; tx;T; lmo[]Y:v<) Alm'[-] lk'B. ~d"_a'l'( !Art.Y-I hm; 1:3 `lb,h'( lKoh;
1:6 `~v'( aWh x;(rEAz @aEAv AmAqm.-la,w> vm,V'_h; ab'W vm,V,h; xr:z"w> 1:5 `td<m'([o ~l'A[l. #r<a'h'w>
1:7 `x:Wr)h' bv' wyt'boybis.-l[;w> x:Wrh' %lEAh bbeso bbeAs !Ap+c' la, bbeAsw> ~ArD-" la, %leAh
~ybiv' ~he ~v' ~ykil.ho) ~ylixN' >h;v, ~Aqm-. la, ale_m' WNn<yae ~Y"h;w> ~Y" h-; la, ~ykil.ho ~ylixN' >h-; lK'
!z<ao aleM't-i al{w> tAar>li !yI[; [B;f.t-i al{ rBE+d:l. vyai lk;Wy-al{ ~y[ig Ey> ~yrIb'D>h-; lK' 1:8 `tk,l'(l'
1:10 `vm,V'(h; tx;T; vd"x' lK' !yaew> hf,_['YEv, aWh hf'[N] :)V-, hm;W hy<h.YIv, aWh hy"h'V-,( hm; 1:9 `[:mo)V.mi
!Ark.zI !yae 1:11 `WnnE)p'L.mi hy"h' rv<a] ~ymil'[o)l. hy"h' rb'K. aWh+ vd"x' hz<- haer> rm:aYOv, rb"D" vyE
tl,h,qo ynIa] 1:12 p `hn")rox]a;l' Wyh.YIv, ~[i !ArK'zI ~h,l' hy<h.y-I al{) Wyh.YIv, ~ynIrox]a;l' ~g:w> ~ynI+voarIl'
rv<a-] lK' l[; hm'k.x'B;( rWtl'w> vArd>li yBil-i ta, yTit;n"w> 1:13 `~Il'(v'WryBi laer"f.y-I l[; %l,m, ytiyyIh'
ytiyair" 1:14 `AB* tAn[]l; ~d"a'h' ynEb.li ~yhil{a/ !t:n" [r" !y:n>[i aWh ~yIm"+V'h; tx;T; hf'[]n:
lk;Wy-al{ tW"[um. 1:15 `x:Wr) tW[rW> lb,h, lKoh; hNEhiw> vm,V'_h; tx;T; Wf[N] :v<) ~yfi[]M;h-;( lK'-ta,
yTip.s;Ahw> yTil.Dg: >hi hNEhi ynIa] rmoale yBil-i ~[i ynIa] yTir>B;DI 1:16 `tAn*M'hil. lk;Wy-al{ !Ars.x,w> !qo+t.li
yBili hn"T.a,w" 1:17 `t[;d"(w" hm'k.x' hBer>h; ha'r" yBiliw> ~Il'_v'Wry>-l[; yn:p'l. hy"h-' rv,a-] lK' l[; hm'k.x'
hm'k.x' broB. yKi 1:18 `x:Wr) !Ay[.r: aWh hz<- ~G:v, yTi[.d:y" tWl+k.fiw> tAlleAh t[;d:w> hm'k.x' t[;d:l'
haer>W hx'm.fib. hk'S .n:a] aN"- hk'l. yBiliB. ynIa] yTi(r>m:a' 2:1 `bAa)k.m; @ysiAy t[;D: @ysiAyw> s[;K-'_ br"
yBilib. yTir>T: 2:3 `hf'([o hZO- hm; hx'm.fil.W ll'_Ahm. yTir>m:a' qAxf.li 2:2 `lb,h'( aWh-~g: hNEhiw> bAj+b.
bAj hz<- yae ha,r>a-, rv,a] d[; tWlks. iB. zxoa/l,w> hm'k.x'B;( ghenO yBiliw> yrI+f'B-. ta, !yIY:B; %Avm.li
~yTiB' yli ytiynIB' yf'_[]m; yTil.Dg: >hi 2:4 `~h,(yYEx; ymey> rP:s .mi ~yIm;V'h; tx;T; Wf[]y: rv<a] ~d"a'h' ynEb.li
yli ytiyfi[' 2:6 `yrIP-<) lK' #[e ~h,b' yTi[.j;n"w> ~ysi_DEr>p;W tANG: yli ytiyfi[' 2:5 `~ymi(r"K. yli yTi[.j;n"
yli_ hy"h" tyIb-: ynEb.W tAxp'v.W ~ydIb'[] ytiynIq' 2:7 `~yci([e x;meAc r[;y: ~h,me tAqv.h;l. ~yIm"+ tAkrEB.
@s,K-, ~G: yli yTis.n:K' 2:8 `~Il'(v'WryBi yn:p'l. Wyh'v,( lKomi yli hy"h" hBer>h; !acow" rq'b' hn<q.mi ~G:
2:9 `tAD)viw> hD"vi ~d"a'h' ynEB. tgOWn[]t;w> tArv'w> ~yrIv' yli ytiyfi[' tAn=ydIM.h;w> ~ykil'm. tL;g Us.W bh'z"w>
Wla]v'( rv<a] lkow> 2:10 `yLi( hd"m.[' ytim'k.x' @a: ~Il'_v'WryBi yn:p'l. hy"h'v, lKo mi yTips. ;Ahw> yTil.dg: "w>
hy"h-' hz<)w> ylim'[-] lK'mi x:mef' yBil-i yKi( hx'm.f-i lK'mi yBil-i ta, yTi[.n:m-' al{) ~h,_me yTil.c;a' al{ yn:y[e
hNEhiw> tAf+[]l; yTil.m;['v, lm'['b,(W yd:y" Wf['v,( yf;[]m-; lk'B. ynIa] yti(ynIp'W 2:11 `yli(m'[-] lK'mi yqIl.x,
tAlleAhw> hm'kx. ' tAar>li ynIa] yti(ynIp'W 2:12 `vm,V'(h; tx;T; !Art.yI !yaew> x:Wr tW[r>W lb,h, lKoh;
vYEv, ynIa' ytiyair"w> 2:13 `WhWf)[' rb"K-. rv,a] tae %l,M,h; yrEx]a; aAbY"v, ~d"a'h' hm, yKi tWl+ks. iw>
lysiK.h;w> AvaroB. wyn"y[e ~k'x'h,( 2:14 `%v,xo)h-; !mi rAah' !Art.yKi( tWl+kS. ih-; !mi hm'k.x'l;( !Art.yI
hrEq.miK. yBiliB. ynIa] yTi(r>m;a'w> 2:15 `~L'(Ku-ta, hr<q.yI dx'a, hr<q.Miv, ynIa-' ~g: yTi[.d:y"w> %lE+Ah %v,xoB;
!yae yKi 2:16 `lb,h'( hz<- ~G:v, yBilib. yTir>B:dIw> rtE+Ay za' ynIa] yTim.k;x' hM'l'w> ynIrEq.yI ynIa-] ~G: lysiK.h;
~k'x'h, tWmy" %yaew> xK'v.nI lKoh; ~yaiB'h; ~ymiY"h; rb'K.v,B. ~l'_A[l. lysiK.h-; ~[i( ~k'x'l, !Ark.zI
lb,h, lKoh-; yKi( vm,V'_h; tx;T; hf'[N] :v, hf,[]M;h;( yl;[' [r: yKi ~yYIx;h-; ta, ytianEf'w> 2:17 `lysi(K.h-; ~[i(
hy<h.YIv, ~d"a'l' WNx,yNIa;v, vm,V'_h; tx;T; lme[' ynIa]v, ylim'[-] lK'-ta, ynIa] yti(anEf'w> 2:18 `x:Wr) tW[r>W
tx;T; yTim.k;x'v,w> yTil.m;['v,( ylim'[-] lk'B. jl;v.yIw> lk's ' Aa hy<h.yI ~k'x'h,( [:dEAy ymiW 2:19 `yr"(x]a;

474

`vm,V'(h; tx;T; yTil.m;['v, lm'['h-, lK' l[; yBi_l-i ta, vaey:l. ynIa] yti(ABs;w> 2:20 `lb,h'( hz<- ~G: vm,V'_h;
hz<- ~G: Aql.x, WNn<T.yI AB-lm;['( aL{v, ~d"a'l.W !Ar+v.kib.W t[;d:b.W hm'k.x'B. Alm'[]v, ~d"a' vyE- yKi
tx;T; lme[' aWhv, AB+li !Ay[.r:b.W Alm'[-] lk'B. ~d"a'l'( hA<h-hm,( yKi 2:22 `hB'(r: h['r"w> lb,h,
2:24 `aWh) lb,h, hz< ~G: AB=li bk;v-' al{ hl'y>L:B-; ~G: Any"n>[i s[;k;w" ~ybiaok.m; wym'y-" lk' yKi 2:23 `vm,V'(h;
dY:mi yKi ynIa' ytiyair" hzO-~G: Al=m'[]B; bAj Avp.n-: ta, ha'r>h,w> ht'v'w> lk;aYOv, ~d"a'B' bAj-!yae(
hm'k.x' !t:n" wyn"p'l. bAJv, ~d"a'l. yKi 2:26 `yNIM<)mi #Wx vWxy" ymiW lk;ayO ymi yKi 2:25 `ayhi( ~yhil{a/h'
lb,h, hz<- ~G: ~yhil{a/h'( ynEp.li bAjl. ttel' sAnk.liw> @Asa/l, !y"n>[i !t;n" aj,Axl;w> hx'_m.fiw> t[;d:w>
t[e tWm+l' t[ew> td<l,l' t[e 3:2 s `~yIm")V'h; tx;T; #p,x-e lk'l. t[ew> !m"+z> lKol; 3:1 `x:Wr tW[r>W
tAKb.li t[e 3:4 `tAn*b.li t[ew> #Arp.li t[e aAPr>li t[ew> gArh]l; t[e 3:3 `[:Wj)n" rAq[]l; t[ew> t[;j;l'
qAbx]l; t[e ~ynI+b'a] sAnK. t[ew> ~ynIb'a] %yliv.h;l. t[e 3:5 `dAq)r> t[ew> dAps. t[e qAxf.li t[ew>
t[ew> [:Arq.li t[e 3:7 `%yli(v.h;l. t[ew> rAmv.li t[e dBea;l. t[ew> vQeb;l. t[e 3:6 `qBe(x;me qxor>li t[ew>
3:9 s `~Al)v' t[ew> hm'x'l.mi t[e anOf.li t[ew> bhoa/l,( t[e 3:8 `rBE)d:l. t[ew> tAvx]l; t[e rAPt.li
~d"a'h' ynEb.li ~yhil{a/ !t:n" rv,a] !y"n>[ih-'( ta, ytiyair" 3:10 `lme([' aWh rv<a]B; hf,A[h'( !Art.Y-I hm;
ac'm.y-I al{ rv<a] yliB.mi ~B'liB. !t:n" ~l'[oh-' ta, ~G: AT=[ib. hp,y" hf'[' lKoh-; ta, 3:11 `AB* tAn[]l;
yKi ~B'_ bAj !yae yKi yTi[.d:y" 3:12 `@As)-d[;w> varome ~yhil{a/h' hf'[-' rv,a] hf,[]M;h-;( ta, ~d"a'h'
Al+m'[-] lk'B. bAj ha'r"w> ht'v'w> lk;aYOv, ~d"a'h-' lK' ~g:w> 3:13 `wyY")x;B. bAj tAf[]l;w> x:Amf.l-i ~ai
!yae wyl'[' ~l'A[l. hy<h.yI aWh ~yhil{a/h' hf,[]y: rv,a-] lK' yKi yTi[.d:y" 3:14 `ayhi( ~yhil{a/ tT;m;
rv<a]w: aWh rb"K. hy"h'V-,( hm; 3:15 `wyn")p'L.mi War.YI)v, hf'[' ~yhil{a/h'w> [:rgo+ >li !yae WNM,miW @ysi Ahl.
jP'v.Mih; ~Aqm. vm,V'_h; tx;T; ytiyair" dA[w> 3:16 `@D")r>n-I ta, vQEb;y> ~yhil{a/h'w> hy"+h' rb"K. tAyh.li
[v'r"h-' ta,w> qyDIC;h-; ta, yBiliB. ynIa] yTi(r>m:a' 3:17 `[v;r"(h' hM'v' qd<C,h; ~Aqm.W [v;r<h' hM'v'
tr:b.D-I l[; yBiliB. ynIa] yTi(r>m:a' 3:18 `~v'( hf,[]M;h-;( lK' l[;w> #p,x-e lk'l. t[e- yKi ~yhi_l{a/h' jPov.yI
~d"a'h-' ynEb>) hr<q.mi yKi 3:19 `~h,(l' hM'he hm'heB-. ~h,v. tAar>liw> ~yhi_l{a/h' ~r"b'l. ~d"a'h' ynEB.
~d"a'h' rt;AmW lKo+l; dx'a, x:Wrw> hz< tAm !KE hz< tAmK. ~h,l' dx'a, hr<q.miW hm'heB.h; hr<q.miW
lKoh;w> rp'['h-,( !mi hy"h' lKoh; dx'_a, ~Aqm-' la, %lEAh lKoh; 3:20 `lb,h'( lKoh; yKi !yIa' hm'heB.h-; !mi
td<r<YOh; hm'heB.h; x:Wrw> hl'[.m'_l. ayhi hl'[oh' ~d"a'h' ynEB. x:Wr [:dEAy ymi 3:21 `rp")['h-, la, bv'
yKi Aq+l.x, aWh-yKi wyf'[]m;B.( ~d"a'h' xm;f.yI rv,a]me bAj !yae yKi ytiyair"w> 3:22 `#r<a'(l' hJ'm;l. ayhi
~yfi[]n: rv<a] ~yqivu[]h-' lK'-ta, ha,r>a,w" ynIa] yTi(b.v;w> 4:1 `wyr"(x]a; hy<h.YIv, hm,B. tAar>li WNa,ybiy> ymi
`~xe(n:m. ~h,l' !yaew> x:Ko ~h,yqev.[o) dY:miW ~xen:m. ~h,l' !yaew> ~yqivu[]h' t[;m.DI hNEhiw> vm,V'_h; tx;T;
~h,ynEV.mi bAjw> 4:3 `hn"d<)[] ~yYIx; hM'he rv<a] ~yYIx;h-; !mi Wtme_ rb"K.v, ~ytiMeh-; ta, ynIa] x;Bev;w> 4:2
4:4 `vm,V'(h; tx;T; hf'[]n: rv<a] [r"h' hf,[]M;h-; ta, ha'r" al{) rv<a] hy"+h' al{ !d<[-] rv,a] tae
lb,h, hz<- ~G: Wh[e_rEme vyai- ta;n>qi ayhi yKi hf,[]M;h;( !Arv.K-i lK' taew> lm'[-' lK'-ta, ynIa] yti(yair"w>
~yIn:p.x' al{M.mi tx;n"+ @k: al{m. bAj 4:6 `Ar*f'B-. ta, lkeaow> wyd"y-" ta, qbexo lysiK.h; 4:5 `x:Wr) tW[r>W
!BE ~G: ynIve !yaew> dx'a, vyE 4:8 `vm,V'(h; tx;T; lb,h, ha,r>a,w" ynIa] yTib.v;w> 4:7 `x:Wr) tW[r>W lm'['
rSEx;m.W lme[' ynIa] ymil.W rv,[o+ [B;f.t-i al{ Any[e wyn"y[e-~G: Alm'[-] lk'l. #qe !yaew> Al-!yae( xa'w"
~h,l-' vyE rv<a] dx'_a,h-' !mi ~yIn:V.h; ~ybiAj 4:9 `aWh) [r" !y:n>[iw> lb,h, hz<- ~G: hb'AJmi yvip.n-: ta,
ynIve !yaew> lAPYIv, dx'a,h'( Alyaiw> Ar=bex-] ta, ~yqIy" dx'a,h' WlPoy-I ~ai yKi 4:10 `~l'(m'[]B; bAj rk"f'
~yIn:V.h; dx'a,h' Apq.t.y-I ~ai(w> 4:12 `~x'(yE %yae dx'a,l.W ~h,_l' ~x;w> ~yIn:v. WbK.v.y-I ~ai ~G: 4:11 `Am*yqih]l;
lysik.W !qez" %l,M,mi ~k'_x'w> !KEs .mi dl,y< bAj 4:13 `qteN( "yI hr"hem.bi al{ vL'vum.h;( jWxh;w> AD=g>n< Wdm.[;y:
4:15 `vr"( dl;An AtWkl.m;B. ~G: yKi %l{=m.li ac'y" ~yrIWsh' tyBemi yKi( 4:14 `dA[) rhEZ "hil. [d:y-" al{ rv<a]
4:16 `wyT'(x.T; dmo[]y: rv<a] ynIVeh; dl,Y<h; ~[i vm,V'_h; tx;T; ~ykiL.h;m.h;( ~yYIx;h-; lK'-ta, ytiyair"
lb,h, hz<- ~g:-yKi( Ab+-Wxm.f.yI al{ ~ynIArx]a;h' ~G: ~h, ynEp.li hy"h-' rv,a] lkol. ~['h-' lk'l. #qE- !yae(
tTemi [:mov.li bArq'w> ~yhil{a/h' tyBe- la, %leTe rv<a]K; ^l.g>r: ^yl,g>r: rmov. 4:17 `x:Wr) !Ay[.r:w>
2:21

475

ayciAhl. rhEm;y-> la; ^B.liw> ^yPi-l[; lheb;T-. la; 5:1 `[r"( tAf[]l; ~y[id>Ay ~n"yae-yKi( xb;z"+ ~yliysiK.h;
5:2 `~yJi([;m. ^yr<b'd> Wyh.yI !KE l[;( #r<a'h-' l[; hT'a;w> ~yIm;V'B; ~yhil{a/h' yKi ~yhi_l{a/h' ynEp.li rb"d"
~yhil{ale rd<n< rDoTi rv,a]K; 5:3 `~yrI)b'D> broB. lysiK. lAqw> !y"+n>[i broB. ~Alx]h; aB' yKi
rDo=ti-al{) rv<a] bAj 5:4 `~Le(v; rDoT-i rv,a] tae ~yli_ysiK.B; #p,xe !yae yKi AmL.v;l. rxea;T-. la;
yKi %a'l.M;h; ynEp.li rm;aTo-la;w> ^r<f'B-. ta, ayjix]l; ^yPi- ta, !TET-i la; 5:5 `~Le(v;t. al{w> rADTiV,mi
tAml{x] brob. yKi 5:6 `^yd<(y" hfe[]m-; ta, lBexiw> ^l,Aq-l[; ~yhil{a/h'( @coq.yI hM'l' ayhi_ hg"g"v.
ha,r>Ti qd<c,w" jP'v.mi lz<gEw> vr" qv,[-o ~ai 5:7 `ar"(y> ~yhil{a/h-' ta, yKi hBe_r>h; ~yrIb'd>W ~yli b'h]w:
#r<a, !Art.yIw> 5:8 `~h,(yle[] ~yhibgo >W rmevo H:boG" l[;me H:bgo " yKi #p,xe_h-; l[; Hm;t.T-i la; hn"ydIM.b;
al{ !Amh'B, bhea-o ymi(W @s,K, [B;f.y-I al{ @s,K, bheao 5:9 `db'([/n< hd<f'l. %l,m, aWh+ ayhi lKoB;
tY:air> -~ai yKi h'yl,['b.li !Arv.K-i hm;W h'yl,_k.Aa WBr: hb'AJh; tAbr>Bi 5:10 `lb,h'( hz<- ~G: ha'_Wbt.
WNn<yae ryvi['l,( [b'F'h;w> lke_ayO hBer>h-; ~aiw> j[;m-. ~ai dbe[oh' tn:v. hq'Wtm. 5:11 `wyn")y[e tWar>
5:13 `At*['r"l. wyl'['b.li rWmv' rv,[o vm,V'_h; tx;T; ytiyair" hl'Ax h['r" vyE 5:12 `!Av)yli Al x:(yNIm;
AMai !j,B,mi ac'y" rv<a]K; 5:14 `hm'Wa)m. Ady"B. !yaew> !Be dyliAhw> [r"_ !y:n>[iB. aWhh; rv,[oh' db;a'w>
hl'Ax h['r" hzO-~g:w> 5:15 `Ad*y"B. %lEYOv, Alm'[]b; aF'y-I al{ hm'Wam.W aB'_v,K. tk,l,l' bWvy" ~Ar['
s[;k'w> lke_ayO %v,xoB; wym'y-" lK' ~G: 5:16 `x:Wr)l' lmo[]Y:v<) Al !Art.Y-I hm;W %lE+yE !KE aB'v, tM;[u-lK'
tAar>liw> tATv.liw>-lAka,l,( hp,y-" rv,a] bAj ynIa' ytiyair-" rv,a] hNE hi 5:17 `@c,q")w" Ayl.x'w> hBer>h;
~yhil{a/h' Al-!t;n-") rv,a] wyY"x; wY"x; -ymey> rP:s .mi vm,V,h-; tx;T;( lmo[]Y:v, Alm'[-] lk'B. hb'Aj
WNM,mi lkoa/l, Ajyliv.hiw> ~ysik'n>W rv,[o ~yhil{a/h' Al-!t;n") rv<a] ~d"a'h-' lK'( ~G: 5:18 `Aq)l.x, aWh-yKi
ymey>-ta, rKoz>yI hBer>h; al{ yKi 5:19 `ayhi( ~yhil{a/ tT;m; hzO Al+m'[]B; x:mof.liw> Aql.x-, ta, tafel'w>
ayhi hB'r:w> vm,V'_h; tx;T; ytiyair" rv<a] h[' r" vyE 6:1 `AB*li tx;m.fiB. hn<[]m; ~yhil{a/h' yKi wyY"+x;
lKomi Avp.n:l. rsEx' WNn<yaew>) dAbk'w> ~ysik'n>W rv,[o ~yhil{a/h' Al-!T,yI rv<a] vyai 6:2 `~d"(a'h-' l[;
[r" ylix\w" lb,h, hz< WNl,_k]ayO* yrIk.n" vyai yKi WNM,mi lkoa/l, ~yhil{a/h'( WNj,yliv.y-: al{)w> hW<a;t.y-I rv,a]
[B;f.t-i al{ Avp.n:w> wyn"v'-yme(y> Wyh.YIv, br:w> hy<x.yI) tABr: ~ynIv'w> ha'me vyai dyliAy-~ai 6:3 `aWh)
%v,xob;W aB' lb,h,b-; yKi( 6:4 `lp,N")h; WNM,mi bAj yTir>ma; ' AL+ ht'y>h-" al{ hr"Wbq.-~g:w> hb'AJh;-!mi
@l,a, hy"x' WLaiw> 6:6 `hZ<)mi hz<l' tx;n: [d"_y" al{w> ha'r-" al{ vm,v-, ~G: 6:5 `hS,(kuy> Amv. %v,xob;W %lE+yE
Whypi_l. ~d"a'h' lm;[-] lK' 6:7 `%lE)Ah lKoh; dx'a, ~Aqm-' la, al{h] ha'_r" al{ hb'Ajw> ~yIm;[]P; ~ynIv'
`~yYI)x;h; dg<n< %l{h]l; [:dEAy ynI['L-, hm; lysi_K.h-; !mI) ~k'x'l, rtEAY-hm; yKi 6:8 `ale(M'ti al{ vp,N<h-; ~g:w>
Amv. ar"q.nI rb'K. hy"h'V-,( hm; 6:10 `x:Wr) tW[r>W lb,h, hz<- ~G: vp,n-"+ %l'h]me( ~yIn:y[e haer>m; bAj 6:9
~yrIb'D-> vyE yKi 6:11 `WNM,(mi @yQIT;v, @yqit.h;v, ~[i !ydIl' lk;Wy-al{w> ~d"_a' aWh-rv,a] [d"Anw>
yYEx-; ymey> rP:s .mi ~yYIx;B;( ~d"a'l'( bAJ-hm; [:dEAy-ymi( yKi 6:12 `~d"(a'l' rtEY-O hm; lb,h'_ ~yBir>m; hBer>h;
!m,V,mi ~ve bAj 7:1 `vm,V'(h; tx;T; wyr"x]a; hy<h.Y-I hm; ~d"a'l'( dyGIy-: ymi( rv,a] lCe_K; ~fe[]y:w> Alb.h,
rv,a]B; hT,v.mi tyBe- la, tk,L,mi lb,a-e tyBe(-la, tk,l,l' bAj 7:2 `Ad*l.W"hi ~AYmi tw<M'h; ~Ayw> bAj+
ble 7:4 `ble( bj;yyI ~ynIP' [:rob-. yKi( qxoF+ .mi s[;K; bAj 7:3 `AB*l-i la, !TEyI yx;h;w> ~d"_a'h-' lK' @As aWh
ryvi [;mevo vyaime ~k'_x' tr:[]G: [:mov.li bAj 7:5 `hx'(m.fi tybeB. ~yliysiK. blew> lb,ae tybeB. ~ymik'x]
qv,[oh' yKi 7:7 `lb,h'( hz<- ~g:w> lysi_K.h; qxof. !KE rySih; tx;T; ~yrIySih; lAqk. yKi 7:6 `~yli(ysiK.
x:Wr-%r<a,( bAj At+yviarEme rb"D" tyrIx]a; bAj 7:8 `hn")T'm; ble- ta, dBea;ywI) ~k'_x' lleAhy>
hm, rm;aTo-la; 7:10 `x:Wn*y" ~yliysiK. qyxeB. s[;k; yKi sA[+k.li ^x]Wr)B. lheb;T-. la; 7:9 `x:Wr)-Hb;G>mi
hm'k.x' hb'Aj 7:11 `hz<-) l[; T'l.a;v' hm'k.x'me al{ yKi hL,ae_me ~ybiAj Wyh' ~ynIvoarIh' ~ymiY"h;v, hy"h'
hY<x;T. hm'k.x'h;( t[;D: !Art.yIw> @s,K'_h; lceB. hm'k.x'h;( lceB. yKi 7:12 `vm,V'(h; yaerol. rtEyOw> hl'_x]n-: ~[i(
hb'Aj ~AyB. 7:14 `At*W>[i rv<a] tae !Qet;l. lk;Wy ymi yKi ~yhi_l{a/h' hfe[]m-; ta, haer> 7:13 `h'yl,(['b.
ac'm.yI aL{v, tr:b.D-I l[; ~yhil{a/h'( hf'[' hz<-tM;[ul. hz<- ta, ~G: hae_r> h['r" ~Ayb.W bAjb. hyEh/
[v'r" vyEw> Aqd>ciB. dbeao qyDIc; vyE yli_b.h, ymeyBi ytiyair" lKoh-; ta, 7:15 `hm'Wa)m. wyr"x]a; ~d"a'h'(

476

[v;r>T-i la; 7:17 `~me(AVTi hM'l' rtE+Ay ~K;x;t.T-i la;w> hBer>h; qyDIc; yhiT-. la; 7:16 `At*['r"B. %yrIa]m;
xN:T-; la; hZ<m-i ~g:w> hz<B' zxoa/T, rv<a] bAj 7:18 `^T<)[i al{B. tWmt' hM'l' lk's_ ' yhiT-. la;w> hBer>h;
Wyh' rv<a] ~yjiyLiv; hr"f'[]me( ~k'_x'l, z[oT' hm'k.x'h;( 7:19 `~L'(Ku-ta, aceyE ~yhil{a/ arEy-> yKi( ^d<+y-" ta,
rv<a] ~yrIb'D>h-; lk'l. ~G: 7:21 `aj'(x/y< al{w> bAJ-hf,[]y: rv<a] #r<a'_B' qyDIc; !yae ~d" a' yKi 7:20 `ry[i(B'
^B<+li [d:y" tABr: ~ymi['P-. ~G: yKi 7:22 `^l<)l.q;m. ^D>b.[-; ta,( [m;v.t-i al{) rv<a] ^B<+li !TET-i la; WrBe d:y>
ayhiw> hm'K'x.a, yTir>m:a' hm'_k.x'b;( ytiySinI hzO- lK' 7:23 `~yrI)xea] T'l.Lq; i hT'a; T.a; -~G: rv<a]
t[;d:l' yBiliw> ynIa] yti(ABs; 7:25 `WNa,(c'm.yI ymi qmo[' qmo['w> hy"+h'V-, hm; qAxr" 7:24 `yNIM<)mi hq"Axr>
rm: ynIa] ac,AmW 7:26 `tAl)leAh tWlkS. ih;w> ls,K, [v;r< t[;d:l'w> !AB+v.x,w> hm'k.x' vQEb;W rWtl'w>
jleM'yI ~yhil{a/h' ynEp.li bAj h'yd<_y" ~yrIWsa] HB'li ~ymir"x]w: ~ydIAcm. ayhi- rv,a] hV'aih-'( ta, tw<M'mi
7:28 `!AB)v.x, acom.li tx;a;l. tx;a; tl,h,_qo hr"m.a' ytiac' m' hz< haer> 7:27 `HB'( dk,L'yI ajeAxw> hN"M,mi
al{ hL,a-e lk'b. hV'aiw> ytiac'm' @l,a,me dx'a, ~d"a' ytiac'_m' al{w> yvip.n: hv'q.B-i dA[ rv<a]
Wvq.bi hM'hew> rv"+y" ~d"a'h-' ta, ~yhil{a/h' hf'[' rv,a] ytiac'm' hz<- haer> db;l. 7:29 `ytiac'(m'
`aN<)vuy> wyn"P' z[ow> wyn"P' ryaiT' ~d"a' tm;k.x' rb"+D" rv,Pe [;dEAy ymiW ~k'x'h,K. ymi 8:1 `~yBi(r: tAnboV.xi
dmo[]T-; la;( %leTe wyn"P'mi lheB'T-i la; 8:3 `~yhi(l{a/ t[;Wbv. tr:b.DI l[;w> rAmv. %l,m-, yPi ynIa] 8:2
`hf,([]T-; hm;( Al-rm;ayO* ymiW !Aj+l.vi %l,m-, rb;D> rv<a]B; 8:4 `hf,[( ]y: #Pox.y: rv<a-] lK' yKi [r"_ rb"d"B.
t[e vyE #p,x-e lk'l. yKi 8:6 `~k'(x' ble [d:yE jP'v.miW t[ew> [r"_ rb"D" [d:yE al{ hw"c.mi rmEAv 8:5
dyGIy: ymi hy<h.yI) rv<a]K; yKi hy<+h.YI)V-, hm; [;dEyO WNn<yae-yKi( 8:7 `wyl'([' hB'r: ~d"a 'h' t[;r-" yKi( jP'_v.miW
tx;l;v.mi !yaew> tw<M'h; ~AyB. !Ajl.vi !yaew> x:Wrh-' ta, aAlk.li x:WrB' jyLiv; ~d"a' !yae 8:8 `Al*
rv<a] hf,[]m-; lk'(l. yBil-i ta, !Atn"w> ytiyair" hz<- lK'-ta, 8:9 `wyl'(['B-. ta, [v;r< jLem;y-> al{)w> hm'_x'lM. iB;
~yrIbuq. ~y[iv'r> ytiyair" !keb.W 8:10 `Al* [r:l. ~d"a'B. ~d"a'h' jl;v' rv,a] t[e vm,V'_h; tx;T; hf'[]n:
hf'[]n-: !yae rv,a] 8:11 `lb,h'( hz<- ~G: Wf+[-' !Ke rv<a] ry[ib' WxK.T;v.yI)w> WkLe h;y> vAdq' ~AqM.miW Wab'w"
aj,xo rv<a] 8:12 `[r"( tAf[]l; ~h,B' ~d"a'h-' ynEB>) ble alem' !Ke-l[; hr"_hem. h['r"h' hfe[]m; ~g"t.pi
War>yyI) rv<a] ~yhil{a/h' yaer>yIl. bAJ-hy<h.yI rv<a] ynIa' [;dEAy-~G: yKi Al+ %yrIa]m;W ta;m. [r" hf,[o
8:14 `~yhi(l{a/ ynEp.Limi arEy" WNn<y ae rv<a] lCe_K; ~ymiy" %yrIa]y: al{)w> [v'r"l'( hy<h.y-I al{) bAjw> 8:13 `wyn")p'L.mi
vyEw> ~y[iv'r>h' hfe[]m;K. ~h,lea] [:yGIm; rv,a] ~yqiyDIc; vyE rv<a] #r<a'h-' l[; hf'[]n: rv<a] lb,h-, vy<
hx'mF. ih-; ta, ynIa] yTi(x.B;viw> 8:15 `lb,h'( hz<- ~G:v, yTir>m;a' ~yqI+yDIC;h; hfe[]m;K. ~h,lea] [:yGIM;v, ~y[i v'r>
ymey> Alm'[]b; WNw<l.yI aWhw> x;Am+f.liw> tATv.liw> lAka/l-, ~ai yKi vm,V,h; tx;T; ~d"a'l'( bAj-!yae( rv,a]
tAar>liw> hm'k.x' t[;d:l' yBil-i ta, yTit;n" rv,a]K; 8:16 `vm,V'(h; tx;T; ~yhil{a/h' Al-!t;n-") rv,a] wyY"x;
ytiyair"w> 8:17 `ha,(ro WNn<yae wyn"y[eB. hn"ve hl'y>L;b;W ~AYB; ~g: yKi #r<a'_h-' l[; hf'[]n: rv<a] !y"n>[ih-' ta,
vm,V,h-; tx;t;( hf'[]n: rv<a] hf,[]M;h-;( ta, aAcm.li ~d"a'h' lk;Wy al{ yKi ~yhil{a/h' hfe[]m-; lK'-ta,
`aco)m.li lk;Wy al{ t[;d:l' ~k'x'h,( rm:ayO-~ai ~g:w> ac'_m.yI al{w> vQEb;l. ~d"a'h' lmo[]y: rv,a] lv,B.
dy:B. ~h,ydEb'[]w: ~ymik'x]h;w> ~yqIyDIC;h; rv,a] hz<- lK'-ta, rWbl'w> yBil-i la, yTit;n" hz<-lK'-ta, yKi 9:1
hr<q.mi lKol; rv<a]K; lKoh; 9:2 `~h,(ynEp.li lKoh; ~d"a'h'( [:dEAy !yae ha'n>f-i ~g: hb'h]a-; ~G:) ~yhi_l{a/h'
[B'vN. Ih; aj,xoK;( bAJK; x:be_zO WNn<yae rv<a]l;w> x:bZe Ol;w> ameJ 'l;w> rAhJ'l;w> bAJl; [v'r"l'w> qyDIC ;l; dx'a,
ble ~g:w> lKo+l; dx'a, hr<q.m-i yKi( vm,V,h; tx;T; hf'[]n-: rv<)a] lkoB. [r" hz< 9:3 `arE(y" h['Wbv. rv<a]K;
rxeB'yI rv<a] ymi-yKi 9:4 `~yti(Meh-; la, wyr"x]a;w> ~h,yYEx;B. ~b'b'l.Bi tAlleAhw> [r"- alem' ~d"a'h'-ynEB>)
~yYIx;h;( yKi 9:5 `tMe(h; hyEr>a;h-' !mi bAj aWh yx; bl,k,l-. yKi( !Ax+J'Bi vyE ~yYIx;h-; lK' la, rB;xuy>
~G: 9:6 `~r"(k.zI xK;v.nI yKi rk'f' ~h,l' dA[-!yae(w> hm'Wam. ~y[id>Ay ~n"yae ~ytiMeh;w> Wtmu_Y"v, ~y[id>Ay
hf'[]n-: rv<)a] lkoB. ~l'A [l. dA[ ~h,l-' !yae ql,xew> hd"b'_a' rb"K. ~t'a'n>q-i ~G: ~t'a'n>f-i ~G: ~t'b'h]a;
~yhil{a/h' hc'r" rb'k. yKi ^n<+yyE bAj-bl,b. htev]W ^m,x.l; hx'm.fiB. lkoa/ %lE 9:7 `vm,V'(h; tx;T;
~yYIx; haer> 9:9 `rs")x.y-< la; ^v.aro-l[; !m,v,w> ~ynI+b'l. ^yd<g"b. Wyh.yI t[e - lk'B. 9:8 `^yf,([]m-; ta,(
yKi ^l<+b.h, ymey> lKo vm,V,h; tx;T; ^l.-!t;n") rv<a] ^l,b.h, yYEx; ymey-> lK' T'b.h;a-' rv,a] hV'a-i ~[i

477

tAf[]l; ^d>y") ac'm.Ti rv,a] lKo 9:10 `vm,V'(h; tx;T; lme[' hT'a-; rv,a] ^l.m'[]b;W ~yYIx;B;( ^q.l.x, aWh
9:11 s `hM'v'( %lEho hT'a; rv<a] lAav.Bi hm'k.x'w> t[;d:w> !ABv.x,w> hf,[]m; !yae yKi hfe_[] ^x]koB.
~ymik'x]l; al{ ~g:w> hm'x'l.Mih; ~yrIABGIl; al{w> #ArMeh; ~yLiQ;l; al{ yKi vm,V,h-; tx;t;( haor"w> yTib.v;
~G: yKi 9:12 `~L'(Ku-ta, hr<q.yI [g:p<w" t[e- yKi !xE+ ~y[id>YOl; al{ ~g:w> rv,[o ~ynIbNo >l; al{ ~g:w> ~x,l,
~heK' xP'_B; tAzxua]h' ~yrIP\Cik;w> h['r" hd"Acm.Bi ~yzIx'aN/ <)v, ~ygID"K; AT[-i ta, ~d"a'h' [d:y-E al{)
tx;T; hm'k.x' ytiyair" hzO-~G: 9:13 `~ao)t.Pi ~h,yle[] lAPTiv,K. h['r" t[el. ~d"a'h'( ynEB. ~yviq'Wy*
bb;s 'w> lAdG" %l,m, h'yl,a-e ab'(W j['_m. HB' ~yvin"a]w: hN"j;q. ry[i 9:14 `yl'(ae ayhi hl'Adg>W vm,V'_h;
ry[ih-' ta, aWh-jL;miW ~k'x' !Kes.mi vyai Hb' ac'm'W 9:15 `~yli(doG> ~ydIAcm. h'yl,[' hn"b'W Ht'ao
hr"_WbG>mi hm'k.x' hb'Aj ynIa' yTir>m:a'w> 9:16 `aWh)h; !KEs .Mih; vyaih-' ta, rk;z" al{ ~d"a'w> At=m'k.x'B.
lveAm tq:[Z] :mi ~y[i_m'v.nI tx;n:B. ~ymik'x] yrEb.DI 9:17 `~y[i(m'v.nI ~n"yae wyr"b'd>W hy"WzB. !Kes.Mih; tm;k.x'w>
tw<m' ybeWbz> 10:1 `hBe(r>h; hb'Aj dBea;y> dx'a, aj,Axw> br"_q. yleK.mi hm'k.x' hb'Aj 9:18 `~yli(ysiK.B;
lysiK. blew> Anymiyli( ~k'x' ble 10:2 `j['(m. tWlks. i dAbK'mi hm'k.x'me rq"y" x;qE+Ar !m,v, [:yBiy: vyaib.y:
10:4 `aWh) lk's
' lKol; rm:a'w> rsE+x' ABli %lEho lk'S 'v,K. lk'S'h;v,K. %r<D<B-; ~g:w> 10:3 `Al*amof.li
h['r" vyE 10:5 `~yli(AdG> ~yaij'x] x:yNIy: aPer>m; yKi xN:+T-; la; ^m.Aqm. ^yl,[' hl,[]T; lveAMh; x:Wr-~ai
~yrIyvi[]w: ~yBi_r: ~ymiArM.B; lk,S,h; !T:nI 10:6 `jyLi(V;h; ynEp.Limi ac'YOv, hg"g"v.Ki vm,V'_h; tx;T; ytiyair"
#M'WG rpExo 10:8 `#r<a'(h-' l[; ~ydIb'[]K; ~ykil.ho ~yrIf'w> ~ysi_Ws-l[; ~ydIb'[] ytiyair" 10:7 `Wbve(yE lp,VeB;
10:10 `~B'( !k,S'yI ~yci[e [;qEAB ~h,_B' bce['yE ~ynIb'a] [:ySim; 10:9 `vx'(n" WNk,V.yI rdEG" #rEpoW lAP+yI AB
%Voy-I ~ai 10:11 `hm'(k.x' ryvek.h; !Art.yIw> rBEg+ :y> ~yliy"x]w: lq; l.qi ~ynIp-' al{ aWhw> lz<r>B;h; hh'q-e ~ai
`WN[,(L.b;T. lysiK. tAtp.fiw> !xE+ ~k'x-' ypi yrEb.DI 10:12 `!Av)L'h; l[;b;l. !Art.yI !yaew> vx;l-'_ aAlB. vx'N "h;
~yrI+b'd> hB,r>y: lk'S 'h;w> 10:14 `h['(r" tWlleAh WhyPi tyrIx]a;w> tWl+ks. i Whypi- yrEb.DI tL;xiT. 10:13
WN[,_G>y:T. ~yliysiK.h; lm;[] 10:15 `Al* dyGIy: ymi wyr"x]a;me( hy<h.yI) rv<a]w: hy<h.YI)v-, hm; ~d"a'h' [d:y-E al{
10:17 `Wlke(ayO rq,BoB; %yIr:f'w> r[;n"+ %KEl.M;v, #r<a, %l"- yai( 10:16 `ry[i(-la, tk,l,l' [d:y" al{) rv<a]
~yIT:l.c;[]B; 10:18 `yti(V.b; al{w> hr"Wbg>Bi WlkeayO t[eB' %yIr:f'w> ~yrI+Ax-!B, %KEl.M;v, #r<a, %yrEv.a;
@s,K,h;w> ~yYI+x; xM;f;y> !yIy:w> ~x,l, ~yfi[o qAxf.li 10:19 `tyIB")h; @l{d>yI ~yId:y" tWlp.vib.W hr<_q'M.h; %M:yI
@A[ yKi ryvi_[' lLeq;T-. la; ^b.K'v.mi yrEd>x;b.W lLeq;T-. la; %l,m, ^[]D"(m;B. ~G: 10:20 `lKo)h-; ta, hn<[]y:
~yIM"+h; ynEP-. l[; ^m.x.l; xL;v; 11:1 `rb")D" dyGEy: ~yIp:n"K. ~yIp;n"K.h; l[;b;W lAQh-; ta, %yliAy ~yIm;V'h;
h['r" hy<h.Y-I hm; [d:te al{ yKi hn"+Amv.li ~g:w> h['b.vil. ql,x-e !T, 11:2 `WNa,(c'm.Ti ~ymiY"h; brob-. yKi(
!Ap+C'B; ~aiw> ~ArD"B; #[e lAPy-I ~aiw> WqyrIy" #r<a'h-' l[; ~v,G< ~ybi['h, Wal.M'y-I ~ai 11:3 `#r<a'(h-' l[;
rv,a]K; 11:5 `rAc*q.yI al{ ~ybi['b, ha,row> [r"_z>yI al{ x:Wr rmEvo 11:4 `aWh)y> ~v' #[eh' lAPYIv, ~Aqm.
~yhil{a/h'( hfe[]m-; ta, [d:te al{ hk'K' ha'_leM.h; !j,b,B. ~ymic'[]K; x:Wrh' %r<D-< hm; [:dEAy ^n>yae(
hz< yae [dEAy ^n>yae( yKi ^d<+y" xN:T-; la; br<[,l'w> ^[,r>z-: ta, [r:z> rq,BoB; 11:6 `lKo)h-; ta, hf,[]y: rv<a]
tAar>li ~yIn:y[el;( bAjw> rAa=h' qAtm'W 11:7 `~ybi(Aj dx'a,K. ~h,ynEv-. ~aiw> hz<- Aa hz<h] rv'k.yI
%v,xoh; ymey-> ta, rKoz>yIw> xm'_f.yI ~L'kuB. ~d"a'h' hy<x.yI hBer>h; ~ynIv-' ~ai yKi 11:8 `vm,V'(h-; ta,
^t,ArWxb. ymeyBi ^B.li ^b.yji(ywI) ^yt,Wdl.y:B. rWxB' xm;f. 11:9 `lb,h'( aB'v-, lK' Wyh.yI hBer>h-; yKi(
11:10 `jP'(v.MiB; ~yhil{a/h' ^a]ybi(y> hL,ae lK'-l[; yKi [d"w> ^yn<+y[e yaer>m;b.W ^B.li yker>d:B. %Leh;w>
^ya,r>AB-ta, rkoz>W 12:1 `lb,h'( tWrx]V;h;(w> tWdl.Y:h-; yKi( ^r<+f'B.mi h['r" rbE[]h;w> ^B, Limi s[;K; rsEh'w>
`#p,xe( ~h,b' yli- !yae( rm;aTo rv<a] ~ynIv' W[yGIhiw> h['r"h'( ymey> Waboy-" al{ rv<a] d[; ^yt,_roWxB. ymeyBi
12:3 `~v,G")h; rx:a; ~ybi['h, Wbv'w> ~ybi_k'AKh;w> x;rEY"h;w> rAah'w> vm,V,h; %v:x
.t-, al{) rv,a] d[; 12:2
tAaroh' Wkv.x'w> Wj[emi yKi tAnx]Jo)h; Wlj.b'W lyIx"+h, yven>a; WtW>[;t.hi(w> tyIB; h; yrEm.vo W[zUY"v, ~AYB;
tAnB-. lK' WxV;yIw> rAPCih; lAql. ~Wqy"w> hn"+xJ] ;h;( lAq lp;v.Bi qWVB; ~yIt;l'd> WrGs> uw> 12:4 `tAB)rUa]B'
hn"+AYbia]h'( rpEt'w> bg"x'h,( lBeTs; .yIw> dqeV'h; #anEy"w> %r<D<B; ~yTix;t.x;w> War"yI H:boG"mi ~G: 12:5 `ryVi(h;
qter"yE qx;ryI-al{) rv<a] d[; 12:6 `~ydI(pS. oh; qWVb; Wbbs. 'w> Aml'A[ tyBe- la, ~d"a'h' %lEh-o yKi(

478

bvoy"w> 12:7 `rAB*h-; la, lG:l.G:h; #ron"w> [:WBM;h-; l[; dK; rb,V'tiw> bh'Z_ "h; tL;GU #rUt'w> @s,K,h; lb,x,
rm:a' ~ylib'h] lbeh] 12:8 `Hn")t'n> rv<a] ~yhil{a/h-' la, bWvT' x:Wrh'w> hy"+h'v,K. #r<a'h-' l[; rp"['h,
!QETi rQexiw> !ZEaiw> ~['h-' ta, t[;D-: dM;li dA[ ~k'_x' tl,h,qo hy"h'v, rteyOw> 12:9 `lb,h'( lKoh; tl,h,AQh;
yrEb.DI 12:11 `tm,(a/ yrEb.DI rv,yO bWtk'w> #p,x-e_ yrEb.DI acom.li tl,h,qo vQEBi 12:10 `hBe(r>h; ~yliv'm.
ynIB. hM'heme rtEyOw> 12:12 `dx'(a, h[,rome WnT.nI tAP+sua] yle[]B; ~y[iWjn> tArm.f.m;k.W tAnbor>D"K; ~ymik'x]
[m'_v.nI lKoh; rb"D" @As 12:13 `rf")B' t[;g Iy> hBer>h; gh;l;w> #qe !yae hBer>h; ~yrIps' . tAf[] rhEZ+ "hi
abiy" ~yhil{a/h' hf,[]m-;( lK'-ta, yKi 12:14 `~d"(a'h-' lK' hz<- yKi rAmv. wyt'wOc.m-i ta,w> ar"y> ~yhil{a/h-' ta,
`[r"-( ~aiw> bAj-~ai ~l'_[.n-< lK' l[; jP'v.mib.

rtsa
Esther
Eha'meW ~yrIf.[,w> [b;v, vWK-d[;w> WDhome %leMoh; vArwEv.x;a] aWh vAr+wEv.x;a] ymeyBi yhiy>w: 1:1
`hr"(yBih; !v:WvB. rv<a] AtWkl.m; aSeKi l[; vArwEv.x;a] %l,M,h; tb,v,K. ~he_h' ~ymiY"B; 1:2 `hn")ydIm.
yrEf'w> ~ymiT.r>P;h;( yd:m'W sr:P' lyxe wyd"_b'[]w: wyr"f-' lk'l. hT, v.mi hf'[' Akl.m'l. vAlv' tn:v.Bi
~yBir: ~ymiy" At=L'WdG> tr<a,p.Ti rq'y-> ta,w> AtWkl.m; dAbK. rv,[-o ta, Ataor>h;B. 1:4 `wyn")p'l. tAnydIM.h;
!v;WvB. ~yaic.mN. Ih; ~['h-' lk'l. %l,Mh, ; hf'[' hL,aeh' ~ymiY"h; taAlm.biW 1:5 `~Ay* ta;m.W ~ynIAmv.
sP;r>K; rWx 1:6 `%l,M,(h; !t:yBi tN:GI rc;x]B; ~ymi_y" t[;b.vi hT,v.mi !j"q-' d[;w> lAdG"mil. hr"yBih;
tp;c.rI) l[; @s,k,w" bh'z" tAJmi vve_ ydEWM[;w> @s,k, yleyliG-> l[; !m' G"r>a;w> #Wb-yleb.x;B. zWxa' tl,ket.W
dy:K. br" tWkl.m; !yyEw> ~ynI+Av ~yliKemi ~ylikew> bh'z" ylek.Bi tAqv.h;w> 1:7 `tr<xs'( ow> rd:w> vvew-" jh;B;
!Acr>Ki tAf[]l; AtyBe br:- lK' l[; %l,M,h; dS;yI !kE- yKi snE+ao !yae tD"k; hY"tiV.h;w> 1:8 `%l,M,(h;
`vAr)wEv.x;a] %l,M,l; rv<a] tWkl.M;h; tyBe ~yvi_n" hTev.mi ht'f.[' hK'l.M;h; yTiv.w: ~G: 1:9 `vyai(w-" vyai
at'g>ba; ]w: at'g >Bi an"Abr>x; at'Z >Bi !m'Whm.li rm;a' !yIY"+B; %l,M,h-; ble bAjK. y[iybiV.h; ~AYB; 1:10 s
yTiv.w-: ta, aybih'l. 1:11 `vAr)wEv.x;a] %l,M,h; ynEP-. ta, ~ytir>v"m.h; ~ysiyrIS"h; t[;b.vi sK;r>k;w> rt:zE
ha,r>m; tb;Aj-yKi( Hy"p.y-" ta, ~yrIF'h;w> ~yMi[;h'( tAar>h;l. tWk+l.m; rt,k,B. %l,M,h; ynEp.li hK' l.M;h;
daom. %l,M,h; @coq.YIw: ~ysi_yrIS'h; dy:B. rv<a] %l,M,h; rb:d>Bi aAbl' yTiv.w: hK'l.M;h; !aem'T.w: 1:12 `ayhi(
ynEp.li %l,M,h; rb:D> !ke-yKi ~yTi_[ih' y[ed>yO ~ymik'x]l; %l,M,h; rm,aYOw: 1:13 `Ab* hr"[]B' Atm'x]w:
!k"+Wmm. an"s .r>m; sr<m, vyvir>t; at'm'd>a; rt've an"v.r>K; wyl'ae broQ'h;w> 1:14 `!ydI(w" tD" y[ed>y-O lK'
tAf[]L-; hm;( td"K. 1:15 `tWk)l.M;B; hn"voarI ~ybiv.YOh; %l,M,h; ynEP . yaero yd:m'W sr:P' yrEf' t[;b.vi
1:16 s `~ysi(yrIS'h; dy:B. vArwEv.x;a] %l,M,h; rm;a]m-; ta,( ht'f.[' al{) rv<a] l[; yTi_v.w: hK'l.M;B;

1:3

479

hK'_l.M;h; yTiv.w: ht'w>[' ADb;l. %l,M,h-; l[; al{ ~yrIF 'h;w> %l,M,h; ynEp.li !k'Wmm. !k'm.Wm rm,aYOw:
acey-E yKi( 1:17 `vAr)wEv.x;a] %l,M,h; tAnydIm-. lk'B. rv,a] ~yMi[;h-' lK'-l[;w> ~yrIF'h-; lK'-l[; yKi
rm;a' vArwEv.x;a] %l,M,h; ~r"m.a'B. !h<+ynEy[eB. !h<yle[.B; tAzb.h;l. ~yvi N "h-; lK'-l[; hK'l.M;h-; rb;d>
rv<a] yd:m'W-sr:P'( tArf' hn"r>m:aTo hZ<h; ~AYh;w>) 1:18 `ha'b-'( al{w> wyn"p'l. hK'l.M;h; yTiv.w-: ta, aybih'l.
aceyE bAj %l,M,h-; l[;-~ai 1:19 `@c,q")w" !AyZ"Bi yd:k.W %l,M,_h; yrEf' lkol. hK' l.M;h; rb:D-> ta, W[m.v'(
ynEp.li yTiv.w: aAbt-' al{) rv,a] rAb=[]y: al{w> yd:m'W-sr:p'( yted"B. bteK'yIw> wyn"p'L.mi tWkl.m-; rb;d>
%l,M,h; ~g"t.Pi [m;v.nIw> 1:20 `hN"M<)mi hb'AJh; Ht'W[r>li %l,M,h; !TEyI Ht'Wkl.m;W vArwEv.x;a] %l,M,h;
`!j")q-' d[;w> lAdG"mil. !h,yle[.b;l. rq'y> WnT.yI ~yviN "h-; lk'w> ayhi_ hB'r: yKi AtWkl.m-; lk'B. hf,[]y-: rv<)a]
~yrIp's. xl;v.YIw: 1:22 `!k")Wmm. rb:d>Ki %l,M,h; f[;Y:w: ~yrIF+ 'h;w> %l,M,h; ynEy[eB. rb'D"h; bj;yYIw: 1:21
vyai-lK' tAyh.li An=Avl.Ki ~['w" ~[;- la,w> Hb't'k.Ki hn"ydIm.W hn"ydIm-. la, %l,M,h; tAnydIm-. lK'-la,
vAr+wEv.x;a] %l,M,h; tm;x] %voK. hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a; 2:1 p `AM)[; !Avl.Ki rBEd:m.W AtybeB. rrEfo
wyt'_r>v'm. %l,M,h-; yrE([]n: Wrm.aYOw: 2:2 `h'yl,([' rz:g >n-I rv,a] taew> ht'f'[-' rv,a] taew> yTiv.w-: ta, rk:z"
tAnydIm-. lk'B. ~ydIyqiP. %l,M,h; dqep.y:w> 2:3 `ha,(r>m; tAbAj tAlWtB. tAr['n> %l,M,l; Wvq.b;y>
~yviN"h; tyBe- la, hr"yBih; !v:Wv-la, ha,r>m; tb;Aj hl'Wtb.-hr"([]n-: lK'-ta, WcB.q.yIw> AtWkl.m;
ynEy[eB. bj;yTi rv<a] hr"[N] :h:)w> 2:4 `!h<)yqeWrm.T; !Atn"w> ~yviN_ "h; rmEvo %l,M,h; syrIs. ag< he dy:- la,
!v:WvB. hy"h' ydIWhy> vyai 2:5 s `!KE) f[;Y:w: %l,M,h; ynEy[eB. rb"D"h; bj;yYIw: yTi_v.w: tx;T; %l{m.Ti %l,M,h;
~yIl;v'Wrymi hl'g>h' rv<a] 2:6 `ynI)ymiy> vyai vyqI- !B, y[im.v-i !B, ryaiy" !B< yk;D\r>m' Amv.W hr"_yBih;
yhiy>w: 2:7 `lb,(B' %l,m, rC:an<d>k;Wbn> hl'g >h, rv<a] hd"_Why>-%l,m,( hy"n>k'y> ~[i ht'lg. >h' rv<a] hl'GOh-; ~[i
ha,r>m; tb;Ajw> ra;T-o tp;y> hr"[N] :h;w> ~ae_w" ba' Hl' !yae yKi AdD-o tB; rTes.a, ayhi hS'd:h-] ta, !meao
#beQ'hib.W Atd"w> %l,M,h-; rb;D> [m;V'hiB. yhiy>w: 2:8 `tb;(l. Al yk;D\r>m' Hx'q'l. HM'aiw> h'ybia' tAmb.W
rmEvo yg:he dy:- la, %l,M,h; tyBe- la, rTes.a, xq:L'Tiw: yg"+he dy:- la, hr"yBih; !v:Wv-la, tABr: tAr['n>
ttel' h't,Anm'-ta,w> h'yq<Wrm.T-; ta, lheb;y>w: wyn"p'l. ds,x, aF'Tiw: wyn"y[eb. hr"[N] :h; bj;yTiw: 2:9 `~yvi(N"h;
tyBe bAjl. h'yt,Ar[]n-: ta,w> h'N<v;y>w: %l,M,_h; tyBemi Hl'- tt,l'( tAyaur>h' tAr[N' >h; [b;v, taew> Hl'
`dyGI)t-; al{ rv<a] h'yl,[' hW"ci yk;D\r>m' yKi HT'_d>l;Am)-ta,w> HM'[-; ta, rTes .a, hd"yGIh-i al{ 2:10 `~yvi(N"h;
rTes .a, ~Alv-. ta, t[;d:l' ~yviN_ "h-; tyBe rc:x] ynEp.li %Leh;t.mi yk;D\r>m' ~Ayw" ~Ay-lk'b.W 2:11
Hl' tAyh/ #Qemi vArwEv.x;a] %l,M,h-; la, aAbl' hr"[]n:w> hr"[]n: rTo [:yGIh;b.W 2:12 `HB'( hf,['Y-E hm;W
hV'viw> rMoh; !m,v,B. ~yvid"x\ hV'vi !h<+yqeWrm. ymey> Wal.m.yI !KE yKi vd<xo rf"[' ~ynEv. ~yviN"h; td"K.
rm;aTo rv,a-] lK' tae %l,M,_h-; la, ha'B' hr"[N] :h:) hz<b'W 2:13 `~yvi(N"h; yqEWrm.t;b.W ~ymif'B.B; ~yvid"x\
hb'v' ayhi rq,Bob;W ha'b' ayhi br<[,B' 2:14 `%l,M,(h; tyBe- d[; ~yviN "h; tyBemi HM'[i aAbl' Hl' !tEN) "yI
%l,M,h-; la, dA[ aAbt-' al{ ~yvig_ >l;yPi(h; rmEvo %l,M,h; syrIs. zg: v.[]v;( dy:- la, ynIve ~yviN"h; tyBe- la,
rv,a] yk;D\r>m' dDo lyIx:ybia-] tB; rTEs .a-, rTo [:yGIh;b.W 2:15 `~ve(b. ha'r>q.nIw> %l,M,h; HB' #pex-' ~ai yKi
%l,M,h-; syrIs. yg:he rm:ayO rv<a-] ta, ~ai yKi rb'D" hv'q.bi al{ %l,M,h-; la, aAbl' tb;l. Al-xq:)l'
%l,M,h-; la, rTes .a, xq;L'Tiw: 2:16 `h'ya,(r-o lK' ynEy[eB. !xe tafenO rTes.a, yhiT.w: ~yviN_ "h; rmEvo
2:17 `At*Wkl.m;l. [b;v, tn:v.Bi tbe_je vd<x-o aWh yrIyfi[]h' vd<xoB; AtWkl.m; tyBe- la, vArwEv.x;a]
~f,Y"w: tl{+WtB.h;-lK'mi wyn"p'l. ds,x,w" !xE- aF'Tiw: ~yviN "h-; lK'mi rTes.a-, ta, %l,M,h; bh;a/Y<w:
wyd"b'[]w: wyr"f-' lk'l. lAdg" hT,v.mi %l,M,h; f[;Y:w: 2:18 `yTi(v.w: tx;T; h'k,ylim.Y:w: Hv'aroB. tWkl.m-; rt,K,(
tAlWtB. #beQ'hib.W 2:19 `%l,M,(h; dy:K. taef.m; !TEYIw: hf'[' tAnydIM.l; hx'n"h]w: rTEs+ .a, hTev.mi tae
hW"ci rv<a]K; HM'[-; ta,w> HT'd>l;Am) td<G<m; rTes .a, !yae 2:20 `%l,M,(h-; r[;v;(B. bveyO yk;D\r>m'W tynI+ve
~heh' ~ymiY"B; 2:21 s `AT)ai hn"m.a'b. ht'y>h' rv<a]K; hf'[o rTEs .a, yk;D\r>m' rm:a]m-; ta,w> yk'_D\r>m' h'yl,['
Wvq.b;y>w: @S;h; yrEm.Vomi %l,M,h; yseyrIs'-ynE)v. vr<t,w" !t'g >Bi @c;q' %l,M,_h-; r[;v;(B. bveyO yk;D\r>m'W
rTEs .a, rm,aTow: hK'_l.M;h; rTEs .a,l. dGEY:w: yk;D\r>m'l. rb'D"h; [d:W"YIw: 2:22 `vrowE)v.x;a] %l,M,B; dy" x:l{v.li
yrEb.DI rp,seB. bteK'YIw: #[e-_ l[; ~h,ynEv. WlT'YIw: aceM'YIw: rb'D"h; vQ:buy>w: 2:23 `yk'(D\r>m' ~veB. %l,M,l;

480

!m"h-' ta, vArwEv.x;a] %l,M,h; lD:GI hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx:a; 3:1 p `%l,M,(h; ynEp.li ~ymiY"h;
ydEb.[-; lk'w> 3:2 `AT*ai rv<a] ~yrIF 'h-; lK' l[;me Aas.K-i ta, ~f,Y"w: WhaeF_ .n:y>w:) ygIg "a]h' at'd"M.h-; !B<)
al{ yk;D\r>m'W %l,M,_h; Al-hW"ci !kE- yKi !m'h'l. ~ywIx]T;v.mi(W ~y[ir>Ko %l,M,h; r[;v;B-. rv,a] %l,M, h;
rbeA[ hT'a ; [:WDm; yk'_D\r>m'l. %l,M,h; r[;v;B-. rv,a] %l,M,h; ydEb.[; Wrm.aYOw: 3:3 `hw<)x]T;v.yI) al{w> [r:k.yI
WdyGIY:w: ~h,_ylea] [m;v' al{w> ~Ayw" ~Ay wyl'ae ~r"m.a'K. ~r"m.a'B. yhiy>w: 3:4 `%l,M,(h; tw:c.mi tae
!yae-yKi !m'h' ar.Y:w: 3:5 `ydI(Why> aWh-rv,a] ~h,l' dyGIh-i yKi( yk;D\r>m' yrEb.DI Wdm.[;y:)h] tAar>li !m'h'l.
ADb;l. yk;D\r>m'B. dy" xl{v.li wyn"y[eB. zb,YIw: 3:6 `hm'(xe !m"h' aleM'YIw: Al= hw<x]T;v.mi(W [;rEKo yk;D\r>m'
tWkl.m-; lk'B. rv<a] ~ydIWhY>h-; lK'-ta, dymiv.h;l. !m'h' vQEb;y>w: yk'_D\r>m' ~[;- ta, Al WdyGIh-i yKi(
%l,M,l; hrEf.[, ~yTev. tn:v.Bi !s'ynI vd<x-o aWh !AvarIh' vd<xoB; 3:7 `yk'(D\r>m' ~[; vArwEv.x;a]
rf"[-' ~ynEv. vd<xol. vd<xomeW ~Ayl. ~AYmi !m'h' ynEp.li lr"AGh; aWh rWP lyPihi vAr+wEv.x;a]
!yBe dr"pom.W rZ"pum. dx'a-, ~[; Anv.y< vArwEv.x;a] %l,M,l; !m'h' rm,aYOw: 3:8 s `rd")a] vd<x-o aWh
%l,M,l;w> ~yfi[o ~n"yae %l,M,h; yteD-" ta,w> ~['- lK'mi tAnvo ~h,yted"w> ^t<+Wkl.m; tAnydIm. lkoB. ~yMi[;h'(
lAqv.a, @s,K-, rK;Ki ~ypil'a] tr<f,[]w: ~d"_B.a;l. bteK'yI bAj %l,M,h-; l[;-~ai 3:9 `~x'(yNIh;l. hA<v-!yae
Hn"T.YIw:) Ad=y" l[;me AT[.B;j-; ta, %l,M,h; rs;Y"w: 3:10 `%l,M,(h; yzEn>G-I la, aybih'l. hk'al'M.h; yfe[o ydEy-> l[;
~['h'w> %l"+ !Wtn" @s,K,h; !m'h'l. %l,M,h; rm,aYOw: 3:11 `~ydI(WhY>h; rrEco ygIg "a]h' at'd"M.h-; !B<) !m"h'l.
AB ~Ay rf"[' hv'Alv.Bi !AvarIh' vd<xoB; %l,M,h; yrEps. o War>Q'YIw: 3:12 `^yn<)y[eB. bAJK; AB tAf[]l;
hn"ydIm.W hn"ydIm-. l[; rv<a] tAxP;h-; la,w>) %l,M,h;-ynE)P.r>D:v.x;a] la, !m'h' hW"c-i rv,a-] lk'K.( bteK'YIw:
bT'k.nI vrowEv.x;a] %l,M,h; ~veB. An=Avl.Ki ~['w" ~[;w> Hb't'k.Ki hn"ydIm.W hn"ydIm. ~['w" ~[; yrEf-' la,w>
dymiv.h;l. %l,M,h; tAnydIm-. lK'-la, ~ycir"h' dy:B. ~yrIp's. x:Alv.nIw> 3:13 `%l,M,(h; t[;B;j;B. ~T'x.n<w>
vd<xol. rf"[' hv'Alv.Bi dx'a, ~AyB. ~yvin"w> @j: !qez-" d[;w> r[;N:mi ~ydIWhY>h;-lK'-ta, dBea;l.W groh]l;
hn"ydIm.W hn"ydIm-. lk'B. tD" !tEN) "hil. bt'K.h; !g<v<t.P; 3:14 `zAb)l' ~l'l'v.W rd"+a] vd<x-o aWh rf"[-' ~ynEv.
tD"h;w> %l,M,h; rb:d>Bi ~ypiWxd> Wac.y" ~ycir"h' 3:15 `hZ<)h; ~AYl; ~ydIti[] tAyh.li ~yMi_[;h-'( lk'l. yWlG"
[d:y" yk;D\r>m'W 4:1 p `hk'Ab)n" !v"Wv ry[ih'w> tATv.li Wbv.y" !m'h'w> %l,M,h;w> hr"_yBih; !v:WvB. hn"T.nI
q[;z>YIw: ry[ih' %AtB. aceYEw: rp,ae_w" qf; vB;l.YIw: wyd"g "B-. ta, yk;D\r>m' [r:q.YIw: hf'[]n: rv<a-] lK'-ta,
vWbl.Bi %l,M,h; r[;v-; la, aAbl' !yae yKi %l,M,_h-; r[;v;( ynEp.li d[; aAbY"w: 4:2 `hr"(m'W hl'dgo > hq"['z>
~Acw> ~ydIWhY>l; lAdG" lb,ae [:yGIm; Atd"w> %l,M,h-; rb;D> rv,a] ~Aqm. hn"ydIm.W hn"ydIm-. lk'b.W 4:3 `qf'(
h'ys,yrIs'w> rTEs .a, tAr[]n: hn"aAbT'w: hn"ya,AbT.w: 4:4 `~yBi(r:l'( [C;yU rp,aew" qf; dPes_ .miW ykib.W
AQf; rysih'l.W yk;D\r>m-' ta,( vyBil.h;l. ~ydIg "B. xl;v.Tiw: dao+m. hK'l.M;h; lx;l.x;t.Tiw: Hl' WdyGIY:w:
WhWEc;T.w: h'yn<p'l. dymi[/h, rv<a] %l,M,h; yseyrIS'mi %t'h]l; rTes .a, ar"q.Tiw: 4:5 `lBe(qi al{w> wyl'['me
ynEp.li rv<a] ry[ih' bAxr-> la, yk'_D\r>m-' la,( %t"h] aceYEw: 4:6 `hZ<-) hm;-l[;w> hZ<- hm; t[;d:l' yk'_D\r>m-' l[;(
!m'h' rm:a' rv,a] @s,K,h; tv;r"P' taew> Whr"_q' rv<a-] lK' tae yk; D\r>m' Al-dG<Y:w: 4:7 `%l,M,(h-; r[;v;(
!T;n-I rv,a] tD"h;-bt'(K. !g<v<t.P-; ta,w> 4:8 `~d"(B.a;l. ~ydIWhY>B; ~yYIdIWhY>B; %l,M,h; yzEn>G-I l[; lAqv.li
%l,M,h-; la, aAbl' h'yl,[' tAWc;l.W Hl'_ dyGIh;l.W rTEs .a-, ta, tAar>h;l. Al !t;n" ~d"ymiv.h;l. !v"WvB.
4:10 `yk'(D\r>m' yrEb.DI tae rTes
.a,l. dGEY:w: %t"+h] aAbY"w: 4:9 `HM'([-; l[; wyn"p'L.mi vQEb;l.W Al-!N<x;t.hi(l.
~y[id>Ay* %l,M,h; tAnydIm-. ~[;w> %l,Mh, ; ydEb.[-; lK' 4:11 `yk'(D\r>m-' la,( WhWEc;T.w: %t'h]l; rTes.a, rm,aTow:
AtD" tx;a; arEQ'y-I al{) rv<a] tymiynIP.h; rcex'h-, la, %l,M,h-; la,-aAb)y" rv<a] hV'aiw> vyai- lK' rv<a]
aAbl' ytiarEq.nI al{ ynIa]w: hy"+x'w> bh'Z "h; jybir>v-; ta, %l,M, h; Al-jyviAy* rv,a]me db;l. tymih'l.
yk;D\r>m' rm,aYOw: 4:13 p `rTEs) .a, yrEb.DI tae yk'D\r>m'l. WdyGIY:w: 4:12 `~Ay* ~yviAlv. hz< %l,M,h-; la,
vrEx]h-; ~ai yKi 4:14 `~ydI(WhY>h-; lK'mi %l,M,h-; tyBe jleM'hil. %ve p.n:b. yMid:T-. la; rTEs+ .a-, la, byvih'l.
Wdbe_aTo %ybia-' tybeW T.a;w> rxea; ~AqM'mi ~ydIWhY>l; dAm[]y: hl'C 'h;w> xw:r< taZOh; t[eB' yviyrIx]T;
%le 4:16 `yk'(D\r>m-' la,( byvih'l. rTEs .a, rm,aTow: 4:15 `tWk)l.M;l; T.[;G:hi tazOK' t[el-. ~ai [:dEAy ymiW
~ymiy" tv,l{v. WTv.T-i la;w> Wlk.aTo-la;w> yl;[' WmWcw> !v'WvB. ~yaic.mN. Ih:) ~ydIWhY>h-; lK'-ta, sAnK.

481

yTid>b;a' rv<a]k;w> tD"k-; al{) rv<a] %l,M,h-; la, aAba' !keb.W !KE+ ~Wca' yt;ro[]n:w> ynIa-] ~G: ~Ayw" hl'y>l:
yviyliV.h; ~AYB; yhiy>w: 5:1 s `rTEs) .a, wyl'[' ht'W>c-i rv,a] lkoK. f[;Yw: : yk'_D\r>m' rbo[]Y:w:) 4:17 `yTid>b'(a'
bveAy %l,M,h;w> %l,M,_h; tyBe xk;nO tymiynIP.h; %l,M,h-; tyBe rc:x]B; dmo[T] ;w:) tWkl.m; rTes.a, vB;l.Tiw:
rTEs .a-, ta, %l,M,h; tAar>ki yhiy>w: 5:2 `tyIB")h; xt;P, xk;nO tWkl.M;h; tybeB. AtWkl.m; aSeK-i l[;
Ady"B. rv<a] bh'Z"h; jybir>v-; ta, rTes .a,l. %l,M,h; jv,AYw: wyn"+y[eB. !xE ha'f.n" rcex'B,( td<m,[o hK'l.M;h;
hK'_l.M;h; rTEs .a, %L"- hm; %l,M,h; Hl' rm,aYOw: 5:3 s `jybi(r>V;h; varoB. [G:Tiw: rTes .a, br:q.Tiw:
%l,M,h; aAby" bAj+ %l,M,h-; l[;-~ai rTes .a, rm,aTow: 5:4 `%l") !tEN) "yIw> tWkl.M;h; ycix-] d[; %tEv'Q'B-; hm;W
rb:D-> ta, tAf[]l; !m'h-' ta, Wrh]m; %l,M,h; rm,aYOw: 5:5 `Al* ytiyfi[-' rv,a] hT,v.Mih-; la, ~AYh; !m'h'w>
rTes.a,l. %l,M,h; rm,aYOw: 5:6 `rTEs) .a, ht'f.[-' rv,a] hT,v.Mih-; la, !m'h'w> %l,M,h; aboY"w: rTEs+ .a,
rTEs .a, ![;T;w: 5:7 `f['(tew> tWkl.M;h; ycix-] d[; %tEv'Q'B-; hm;W %l"+ !tEN) "yIw> %tEl'aeV-. hm; !yIY:h; hTev.miB.
ttel' bAj %l,M,h-; l[;-~aiw> %l,M,h; ynEy[eB. !xe ytiac'm-' ~ai 5:8 `yti(v'Q'b;W ytil'aev. rm:+aTow:
rx"m'W ~h,l' hf,[/a,( rv<a] hT,v.Mih-; la, !m'h'w> %l,M,h; aAby" yti_v'Q'B-; ta, tAf[]l;w> ytil'aev-. ta,
yk;D\r>m-' ta,( !m'h' tAar>kiw> ble_ bAjw> x;mef' aWhh; ~AYB; !m'h' aceYEw: 5:9 `%l,M,(h; rb:d>Ki hf,[/a,(
aAbY"w: !m'h' qP;a;t.YIw: 5:10 `hm'(xe yk;D\r>m-' l[;( !m"h' aleM'YIw: WNM,mi [z"- al{w> ~q'-al{w> %l,M,h; r[;v;B.
Arv.[' dAbK-. ta, !m"h' ~h,l' rPes ;y>w: 5:11 `AT*v.ai vr,z-< ta,w> wyb'h]a-o ta, abeY"w: xl;v.YIw: At=yBe-la,
rm,aYOw: 5:12 `%l,M,(h; ydEb.[;w> ~yrIF 'h-; l[; AaF.nI rv<a] taew> %l,M,h; AlD>GI rv,a-] lK' taew> wyn"+B' brow>
yti_Aa-~ai yKi ht'f'[-' rv,a] hT,v.Mih-; la, %l,M, h-; ~[i hK'l.M;h; rTes .a, ha'ybih-e al{ @a: !m'h'
ha,ro ynIa] rv,a] t[e- lk'B. yli_ hA<v WNn<yae hz< -lk'w> 5:13 `%l,M,(h-; ~[i Hl'- aWrq") ynIa] rx"m'l-. ~g:w>
#[e-Wf[]y:) wyb'h]a-o) lk'w> ATv.ai vr<z< Al rm,aTow: 5:14 `%l,M,(h; r[;v;B. bveAy ydIWhY>h; yk;D\r>m-' ta,
%l,M,h-; ~[i-abo)W wyl'[' yk;D\r>m-' ta,( Wlt.yIw> %l,M,l; rmoa/ rq,Bob;W hM'a; ~yVimix] H:boG"
tn:v. hd"d>n" aWhh; hl'y>L:B; 6:1 p `#[e(h' f[;Y:w: !m"h' ynEp.li rb"D"h; bj;yYIw: x:me_f' hT,v.Mih-; la,
6:2 `%l,M,(h; ynEp.li ~yair"q.nI Wyh.YIw: ~ymi Y"h; yrEb.DI tAnrokZ. Ih; rp,se ta, aybih'l. rm,aYOw: %l,M,_h;
rv<a] @S:+h; yrEm.Vomi %l,M,h; yseyrIs' ynEv. vr<t,w" an"tg" >B-i l[; yk;D\r>m' dyGIhi rv,a] bWtk' aceM'YIw:
hz<-+ l[; yk;D\r>m'l. hL'Wdg>W rq"y> hf'[N] :-hm;( %l,M,h; rm,aYOw: 6:3 `vAr)wEv.x;a] %l,M,B; dy" x:l{v.li Wvq.Bi
aB' !m"h'w> rcE+x'b, ymi %l,M,h; rm,aYOw: 6:4 `rb")D" AM[i hf'[]n-: al{ wyt'r>v"m. %l,M,h; yrE[]n: Wrm.aYOw:
6:5 `Al* !ykihe rv,a] #[eh-' l[; yk;D\r>m-' ta,( tAlt.li %l,M,l; rmoale hn"Acyxih; %l,M,h-; tyBe rc:x]l;
rm,aYOw: !m'h' aAbY"w: 6:6 `aAb)y" %l,M,h; rm,aYOw: rcE+x'B, dme[o !m"h' hNEhi wyl'ae %l,M,h; yrE[]n: Wrm.aYOw:
%l,M,h; #Pox.y: ymil. ABliB. !m'h' rm,aYOw: Ar=q'yBi #pex' %l,M,h; rv<a] vyaiB' tAf[]l-; hm; %l,M,h; Al
Waybiy" 6:8 `Ar*q'yBi #pex' %l,M,h; rv<a] vyai %l,M,_h-; la, !m"h' rm,aYOw: 6:7 `yNIM<)mi rtEAy rq"y> tAf[]l;
tWkl.m; rt,K, !T:nI rv<a]w: %l,M,h; wyl'[' bk;r" rv,a] sWsw> %l,M,_h; AB-vb;l'( rv<a] tWkl.m; vWbl.
vyaih-' ta, WvyBil.hiw> ~ymiT.r>P;h;( %l,M,h; yrEF 'mi vyai- dy:-l[; sWSh;w> vWbL.h; !Atn"w> 6:9 `Av*aroB.
hf,['yE hk'K' wyn"p'l. War>q'w> ry[ih' bAxr>Bi sWSh;-l[; WhbuyKir>hiw> Ar=q'yBi( #pex' %l,M,h; rv<a]
sWSh;-ta,w> vWbL.h-; ta, xq: rhem; !m'h'l. %l,M,h; rm,aYOw: 6:10 `Ar*q'yBi #pex' %l,M,h; rv<a] vyail'
rv<a] lKomi rb'D" lPeT-; la; %l,M,_h; r[;v;B. bveAYh; ydIWhY>h; yk;D\r>m'l. !ke-hfe[]w:) T'r>B;DI rv<a]K;
ry[ih' bAxr>Bi WhbeyKir>Y:w: yk'_D\r>m-' ta,( vBel.Y:w: sWSh-; ta,w> vWbL.h-; ta, !m'h' xQ:YIw: 6:11 `T'r>B:)DI
%l,M,_h; r[;v-; la, yk;D\r>m' bv'Y"w: 6:12 `Ar*q'yBi #pex' %l,M,h; rv<a] vyail' hf,['yE hk'K' wyn"p'l. ar"q.YIw:
tae wyb'h]a-o lk'l.W ATv.ai vr,z<l. !m'h' rPes ;y>w: 6:13 `varo) yWpx]w: lbea' AtyBe-la, @x:d>nI !m'h'w>
t'ALxih; rv,a] yk;D\r>m' ~ydIWhY>h; [r;Z<mi ~ai ATv.ai vr,z<w> wym' k'x] Al Wrm.aYOw: Whr"_q' rv<a-] lK'
%l,M,h; yseyrIs'w> AM[i ~yrIB.d:m. ~d"A[ 6:14 `wyn")p'l. lAPTi lApn-" yKi( Al lk;Wt-al{ wyn"p'l. lPon>li
!m'h'w> %l,M,h; aboY"w: 7:1 `rTEs) .a, ht'f.[-' rv,a] hT,v.Mih-; la, !m'h-' ta, aybih'l. Wlhib.Y:w: W[yGI+hi
!yIY:h; hTev.miB. ynIVeh; ~AYB; ~G: rTes .a,l. %l,M,h; rm,aYOw: 7:2 `hK'(l.M;h; rTEs .a-, ~[i tATv.li
![;T;w: 7:3 `f['(tew> tWkl.M;h; ycix-] d[; %tEv'Q'B-; hm;W %l"+ !tEN) "tiw> hK'l.M;h; rTEs .a, %tEl'aeV-. hm;

482

yvip.n: yli- !t,N")Ti bAj+ %l,M,h-; l[;-~aiw> %l,M, h; ^yn<y[eB. !xE ytiac'm-' ~ai rm;aTow: hK'l.M;h; rTEs .a,
~ydIb'[]l; WLaiw> dBe_a;l.W gArh]l; dymiv.h;l. yMi[;w> ynIa] Wnr>K;m.nI yKi 7:4 `yti(v'Q'b;B. yMi[;w> ytil'aev.Bi
vArwEv.x;a] %l,M,h; rm,aYOw: 7:5 s `%l,M,(h; qz<nEB. hA<v rC"h; !yae yKi yTiv.r:x/h, Wnr>K;m.nI tAxp'v.liw>
7:6 `!KE) tAf[]l; ABli Aal'm. rv,a] aWh hz<- yae(w> hz< aWh ymi hK'_l.M;h; rTEs .a,l. rm,aYOw:
7:7 `hK'(l.M;h;w> %l,M,h; ynEp.Limi t[;b.nI !m"h'w> hZ<+h; [r"h' !m"h' byEAaw> rc: vyai rTes
.a,-rm,aTow:
rTEs .a,me( Avp.n-: l[; vQEb;l. dm;[' !m"h'w> !t"+yBih; tN:G-I la, !yIY:h; hTev.Mimi Atm'x]B; ~q" %l,M,h;w>
tyBe-la, !t'yBih; tN:GImi bv' %l,Mh, ;w> 7:8 `%l,M,(h; taeme h['r"h' wyl'ae ht'l.k-' yKi( ha'r" yKi hK'l.M;h;
vABkl. i ~g:h] %l,M,h; rm,aYOw: h'yl,[' rTEs .a, rv<a] hJ'Mih-; l[; lpenO !m'h'w> !yIYh: ; hTev.mi
dx'a, hn"Abr>x; rm,aYOw: 7:9 s `Wp)x' !m"h' ynEp.W %l,M,h; yPimi ac'y" rb'D"h; tyIB"+B; yMi[i hK'l.M;h-; ta,
%l,M,h-; l[; bAj-rB,DI rv<a] yk;D\r>m'l.( !m'h' hf'['-rv,a] #[eh-' hNEhi ~G: %l,M,h; ynEp.li ~ysi yrIS'h-; !mi
#[eh-' l[; !m'h-' ta, Wlt.YIw: 7:10 `wyl'([' WhluT. %l,M,h; rm,aYOw: hM'_a; ~yVimix] H:boG" !m'h' tybeB. dme[o
rTEs .a,l. vArwEv.x;a] %l,M,h; !t;n" aWhh; ~AYB; 8:1 p `hk'k'(v' %l,M,h; tm;x]w: yk'_D\r>m'l. !ykih-e rv,a]
hd"yGIh-i yKi( %l,M,h; ynEp.li aB' yk;D\r>m'W ~ydI_WhY>h; ~yYIdIWhY>h; rrEco !m"h' tyBe- ta, hK'l.M;h;
~f,T'w: yk'_D\r>m'l. Hn"T.YIw:) !m'h'me( rybi[/h,( rv<a] AT[.B;j-; ta, %l,M,h; rs;Y"w: 8:2 `Hl'-( aWh hm; rTEs .a,
wyl'_g>r: ynEp.li lPoTiw: %l,M,h; ynEp.li rBed:T.w: rTes .a, @s,ATw: 8:3 p `!m")h' tyBe- l[; yk;D\r>m-' ta,( rTEs .a,
8:4 `~ydI(WhY>h; l[; bv;x' rv<a] ATb.v;x]m;( taew> ygIg "a]h'( !m"h' t[;r-" ta, rybi[]h;(l. Al-!N<x;t.Tiw: &.b.Tew:
rm,aTow: 8:5 `%l,M,(h; ynEp.li dmo[]T;w:) rTes .a, ~q'T'w: bh'Z_ "h; jbir>v; tae rTes .a,l. %l,M,h; jv,AYw:
wyn"+y[eB. ynIa] hb'Ajw> %l,M,h; ynEp.li rb'D"h; rvEk'w> wyn"p'l. !xE ytiac'm-' ~aiw> bAj %l,M,h-; l[;-~ai
~ydIWhY>h-; ta, dBea;l. bt;K' rv<a] ygIg "a]h' at'd"M.h-; !B<) !m"h' tb,v,x]m; ~yrIpS' .h-; ta, byvih'l. bteK'yI
hk'k'yae(w> yMi_[-; ta, ac'm.y-I rv,a] h['r"B' ytiyai r'w>) lk;Wa hk'k'yae yKi 8:6 `%l,M,(h; tAnydIm-. lk'B. rv<a]
yk;D\r>m'l.W hK'l.M;h; rTEs .a,l. vrowEv.x;a] %l,M,h; rm,aYOw: 8:7 s `yTi(d>l;Am !d:b.a'B. ytiyair'w>) lk;Wa
~yYIdIWhY>B; Ady" xl;v-' rv,a] l[; #[eh-' l[; WlT' Ataow> rTes .a,l. yTit;n" !m'h-' tybe hNEhi ydI_WhY>h;
t[;B;j;B. Wmt.xiw> %l,M,h; ~veB. ~k,ynEy[e(B. bAJK; ~ydIWhY>h-; l[; Wbt.Ki ~T,a;w> 8:8 `~ydI(WhY>B;
War>Q'YIw: 8:9 `byvi(h'l. !yae %l,M,h; t[;B;j;B. ~ATx.n:w> %l,M,h-; ~veB. bT'k.n-I rv,a] bt'k-. yKi( %l,M,_h;
bteK'YIw: AB ~yrIf.[,w> hv'Alv.Bi !w"ysi vd<x-o aWh yviyliV.h; vd<xoB; ayhih;-t[eB'( %l,M,h-; yrE(ps. o
rv<a] tAnydIM.h; yrEf'w> tAxP;h;w-> ~ynI)P.r>D:v.x;a]h' la,w> ~ydIWhY>h-; la, yk;D\r>m' hW"c-i rv,a-] lk'K.(
An=vol.Ki ~['w" ~[;w> Hb't'k.Ki hn"ydIm.W hn"ydIm. hn"ydIm. ha'meW ~yrIf.[,w> [b;v, vWK-d[;w> WDhome
%l,M,_h; t[;B;j;B. ~Tox.Y:w: vrowEv.x;a] %l,M,h; ~veB. bTok.YIw: 8:10 `~n")Avl.kiw> ~b't'k.Ki ~ydIWhY>h-; la,w>
!t;n" rv,a] 8:11 `~yki(M'r:h'( ynEB. ~ynIr"T.v.x;a]h'( vk,r<h' ybek.ro ~ysiWSB; ~ycir"h' dy:B. ~yrIp's. xl;v.YIw:
dBea;l.W groh]l;w> dymiv.h;l. ~v'p.n-: l[; dmo[]l;w> lheQ'hil. ry[iw-" ry[i-lk'B. rv<a] ~ydIWhY>l; %l,M, h;
tAnydIm-. lk'B. dx'a, ~AyB. 8:12 `zAb)l' ~l'l'v.W ~yvi_n"w> @j: ~t'ao ~yrIC 'h; hn" ydIm.W ~[; lyxe- lK'-ta,
!tEN) "hil. bt'K.h; !g<v<t.P; 8:13 `rd")a] vd<x-o aWh rf"[-' ~ynEv. vd<xol. rf"[' hv'Alv.Bi vAr+wEv.x;a] %l,M,h;
~ydIWt[] ~ydIWhY>h; ~yYIdIWhY>h; tAyh.liw> ~yMi_[;h-' lk'l. yWlG" hn"ydIm.W hn"ydIm-. lk'B. tD"
~ylih'bom. Wac.y") ~ynIr"T.v.x;a]h'( vk,r<h' ybek.ro ~ycir"h' 8:14 `~h,(ybey>aome ~qEN "hil. hZ<h; ~AYl; ~ydIyti[]
%l,M,h; ynEp.Limi ac'y" yk;D\r>m'W 8:15 p `hr"(yBih; !v:WvB. hn"T.nI tD"h;w> %l,M,_h; rb:d>Bi ~ypiWxd>W
hl'h]c' !v'Wv ry[ih'w> !m"+G"r>a;w> #WB %yrIk.t;w> hl'AdG> bh'z" tr<j,[]w: rWxw" tl,keT. tWkl.m; vWbl.Bi
ry[i-lk'b.W hn"ydIm.W hn"ydIm-. lk'b.W 8:17 `rq")ywI !fof'w> hx'_m.fiw> hr"Aa ht'y>h") ~ydIWhY>l; 8:16 `hx'me(f'w>
~yBir:w> bAj+ ~Ayw> hT,v.mi ~ydIWhY>l; !Aff'w> hx'm.fi [:yGIm; Atd"w> %l,M,h-; rb;D> rv,a] ~Aqm. ry[iw"
vd<x-o aWh vd<xo rf'[' ~ynEv.biW 9:1 `~h,(yle[] ~ydIWhY>h-; dx;P;( lp;n-" yKi( ~ydIh]y:t.mi( #r<a'h' yMe[;me(
ybey>ao WrB.fi rv,a] ~AYB; tAf+['hel. Atd"w> %l,M,h-; rb;D> [:yGIhi rv,a] AB ~Ay rf"[' hv'Alv.Bi rd"a]
Wlh]q.nI 9:2 `~h,(yaen>foB. hM'he ~ydIWhY>h; Wjl.v.yI rv,a] aWh %Aph]n:w> ~h,B' jAlv.li ~ydIWhY>h;
dm;[-' al{ vyaiw> ~t'_['r"( yveq.b;m.Bi dy" x:l{v.li vArwEv.x;a\ %l,M,h; tAnydIm-. lk'B. ~h,yrE['B. ~ydIWhY>h;

483

yfe[ow> tAxP;h;w> ~ynIP.r>D:v.x;a]h'w> tAnydIM.h; yrEf-' lk'w> 9:3 `~yMi([;h-' lK'-l[; ~D"x.P; lp;n-" yKi( ~h,ynEp.li
lAdg"- yKi( 9:4 `~h,(yle[] yk;D\r>m-' dx;P;( lp;n-" yKi( ~ydI_WhY>h-; ta, ~yaiF .n:m. %l,M,l; rv<a] hk'al'M.h;
WKY:w: 9:5 p `lAd)g"w> %lEAh yk;D\r>m' vyaih-' yKi( tAn=ydIM.h-; lk'B. %lEAh A[m.v'w> %l,M,h; tybeB. yk;D\r>m'
hr"yBih; !v:Wvb.W 9:6 `~n")Acr>Ki ~h,yaen>fob. Wf[]Y:)w: !d"+b.a;w> gr<h,w> br<x-, tK;m; ~h, ybey>a-o lk'B. ~ydIWhY>h;
9:8 `at'Ps
'( .a; taew> !Apl.D:( taew> at'D"n>v;r>P; taew> 9:7 `vyai( tAame vmex] dBea;w> ~ydIWhY>h; Wgr>h'
taew> yd:rIa] taew> ys;yrIa] taew> aT'v.m;r>P; taew> 9:9 `at'd"(yrIa] taew> ay"l.d:a] taew> at'r"AP taew>
9:11 `~d"(y" ta, Wxl.v' al{ hZ"Bib;W Wgr"_h' ~ydIWhY>h; rrEco at'd"M.h-; !B<) !m"h' ynEB. tr<f,[] 9:10 `at'z")y>w:
rTEs .a,l. %l,M,h; rm,aYOw: 9:12 s `%l,M,(h; ynEp.li hr"yBih; !v:WvB. ~ygIWrh]h; rP:s .mi aB' aWhh; ~AYB;
ra"v.Bi !m'h-' ynE)B. tr<f,[] taew> vyai tAame vmex] dBea;w> ~ydIWhY>h; Wgr>h' hr"yBih; !v:WvB. hK'l.M;h;
rTes.a, rm,aTow: 9:13 `f['(tew> dA[ %tEv'Q'B-; hm;W %l' !tEN) "yIw> %tel'ae(V-. hm;W Wf+[' hm, %l,M,h; tAnydIm.
tr<f,[] taew> ~AY=h; td"K. tAf[]l; !v'WvB. rv<a] ~ydIWhY>l; rx'm-' ~G: !tEN "yI bAj %l,M,h-; l[;-~ai
tr<f,[] taew> !v"+WvB. tD" !tEN "Tiw: !Ke tAf['he(l. %l,M,h; rm,aYOw: 9:14 `#[e(h-' l[; Wlt.yI !m"h-' ynE)B.
vd<xol. rf'[' h['B'r>a; ~AyB. ~G: !v'WvB.-rv,a] ~ydIWhY>h; ~yYIdIWhY>h; Wlh]Q'YI)w: 9:15 `Wl)T' !m"h-' ynE)B.
rv,a] ~ydIWhY>h; ra"v.W 9:16 `~d"(y-" ta, Wxl.v' al{ hZ"Bib;W vyai_ tAame vl{v. !v'Wvb. Wgr>h;Y:w: rd"a]
~y[ib.viw> hV'mix] ~h,yaen>foB. groh'w> ~h,ybey>aome x:Anw> ~v'p.n-: l[; dmo['w> Wlh]q.nI %l,M,h; tAnydIm.Bi
AB rf'[' h['B 'r>a;B. x:Anw> rd"+a] vd<xol. rf"[' hv'l{v-. ~AyB. 9:17 `~d"(y-" ta, Wxl.v'( al{ hZ"Bib;W @l,a'_
hv'l{v.Bi Wlh]q.nI !v'WvB.-rv,a] ~ydIWhY>h;w> ~yYIdIWhY>h;w> 9:18 `hx'(m.fiw> hT,v.mi ~Ay Atao hfo['w>
9:19 `hx'(m.fiw> hT,v.mi ~Ay Atao hfo['w> AB rf'[' hV'mix]B; x:Anw> AB= rf"[' h['B'r>a;b.W AB rf'['
rf'[' h['B'r>a; ~Ay tae ~yfi[o tAzr"P.h; yrE['B. ~ybiv.YOh; ~yzIr"P.h; ~yzIArP.h; ~ydIWhY>h; !Ke- l[;
yk;D\r>m' bTok.YIw: 9:20 p `Wh[e(rEl. vyai tAnm' x;Alv.miW bAj+ ~Ayw> hT,v.miW hx'm.fi rd"a] vd<xol.
vArwEv.x;a] %l,M,h; tAnydIm-. lk'B. rv,a] ~ydIWhY>h-; lK'-la, ~yrIps' . xl;v.YIw: hL,ae_h' ~yrIb'D>h-; ta,
rd"a] vd<xol. rf'[' h['B'r>a; ~Ay tae ~yfi[o tAyh.li ~h,yle[] ~YEq;l. 9:21 `~yqI)Axr>h'w> ~ybiArQ.h;
~h,ybey>Aame ~ydIWhY>h; ~h,b' Wxn"- rv,a] ~ymiY"K; 9:22 `hn")v'w> hn"v-' lk'B. AB+ rf"[' hV'mix-] ~Ay taew>
hT,v.mi ymey> ~t'Aa tAf[]l; bAj+ ~Ayl. lb,aemeW hx'm.fil. !AgY"mi ~h,l' %P;h.n< rv,a] vd<xoh;w>
WLxeh-e rv,a] tae ~ydIWhY>h; lBeqiw> 9:23 `~ynI)Ayb.a,l'( tAnT'm;W Wh[erEl. vyai tAnm' x;Alv.miW hx'm.fiw>
~ydIWhY>h-; lK' rrEco ygIg"a]h'( at'd"M.h-; !B<) !m'h' yKi 9:24 `~h,(ylea] yk;D\r>m' bt;K-' rv,a] taew> tAf+[]l;
ynEp.li Ha'bob.W 9:25 `~d"(B.a;l.W ~M'hul. lr"AGh; aWh rWP lyPihiw> ~d"_B.a;l. ~ydIWhY>h-; l[; bv;x'
Atao Wlt'w> Av=aro-l[; ~ydIWhY>h-; l[; bv;x-' rv,a] h['r"h' ATb.v;x]m; bWvy" rp,Seh-; ~[i rm:a' %l,M,h;
!Ke- l[; rWPh; ~ve- l[; ~yrIWp hL,aeh' ~ymiY"l; War>q") !Ke-l[; 9:26 `#[e(h-' l[; wyn"B-' ta,w>
WlB.qiw> lBeqiw> WmY>qi 9:27 `~h,(ylea] [:yGIhi hm'W hk'K-' l[; War-" hm'(W taZO=h; tr,G<aih' yrEb.D-I lK'-l[;
ynEv. tae ~yfi[o tAyh.li rAb[]y: al{w> ~h,yle[] ~ywIlN. Ih-; lK' l[;w> ~['r>z-: l[;w> ~h,yle[] ~ydIWhY>h;
~yfi[]n:w> ~yrIK'z>nI hL,aeh' ~ymiY"h;w> 9:28 `hn")v'w> hn"v-' lk'B. ~N"+m;z>kiw> ~b't'k.Ki hL,aeh' ~ymiY"h;
al{ hL,aeh' ~yrIWPh; ymeywI ry[i_w" ry[iw> hn"ydIm.W hn"ydIm. hx'P'v.miW hx'P'v.mi rAdw" rAD-lk'B.
lyIx:ybia-] tb; hK'l.Mh; ; rTes .a, bTok.Tiw: 9:29 s `~['(rZ> :mi @Wsy"-al{ ~r"k.zIw> ~ydIWhY>h; %ATmi Wrb.[;y:)
~yrIp's. xl;v.YIw: 9:30 `tynI)Veh; taZOh; ~yrIWPh; tr,G<ai tae ~YEq;l. @q,T-o+ lK'-ta, ydIWhY>h; yk;D\r>m'W
9:31 `tm,(a/w< ~Alv' yrEb.DI vAr+wEv.x;a] tWkl.m; hn" ydIm. ha'meW ~yrIf.[,w> [b;v-, la, ~ydIWhY>h; lK'-la,
hK'l.M;h; rTEs .a,w> ydIWhY>h; yk;D\r>m' ~h,yle[] ~Y:qi rv,a]K; ~h,yNEm;z>Bi hL,aeh' ~yrIPuh; ymey>-tae ~YEq;l.
yrEb.DI ~Y:qi rTes .a, rm:a]m;W 9:32 `~t'(q'[]z:w> tAmCoh; yrEb.DI ~['_r>z-: l[;w> ~v'p.n-: l[; WmY>qi rv< a]k;w>
yYEaiw> #r<a'h-' l[; sm; vArwEv.x;a] vrovex;a] %l,M,h; ~f,Y"w: 10:1 p `rp,Se(B; bT'k.nIw> hL,ae_h' ~yrIPuh;
~he- aAlh] %l,M,_h; AlD>GI rv<a] yk;D\r>m' tL;dUG> tv;r"p'W Atr"Wbg>W APq.t' hfe[]m-; lk'w> 10:2 `~Y")h;
%l,M,l; hn<v.mi ydIWhY>h; yk;D\r>m' yKi 10:3 `sr"(p'W yd:m' ykel.m;l. ~ymiY"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybiWtK.
`A[*r>z-: lk'l. ~Alv' rbEdow> AM[;l. bAj vrEDo wyx'_a, brol. yWcr"w> ~ydIWhY>l; lAdg"w> vArwEvx. ;a]

484

laynd
Daniel
rc;Y"w: ~Il;v'Wry> lb,B-' %l,m,( rC:an<d>k;Wbn> aB' hd"_Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy> tWkl.m;l. vAlv' tn:v.Bi 1:1
~aeybiy>w: ~yhil{a/h-'( tybe yleK. tc'q.miW hd"Why>-%l,m,( ~yqIy"Ahy>-ta, Ady"B. yn"doa] !TeYIw: 1:2 `h'yl,(['
br: zn:P.v.a;l. %l,M,h; rm,aYOw: 1:3 `wyh'(l{a/ rc:Aa tyBe aybihe ~yliKeh-; ta,w> wyh'_l{a/ tyBe r["n>v-i #r<a,(
~h,B-' !yae( rv<a] ~ydIl'y> 1:4 `~ymi(T.r>P;h-;( !miW hk'WlM.h; [r;Z<miW lae r"f.yI ynEB.mi aybih'l. wys'_yrIs'
x:Ko rv,a]w: [D"m; ynEybim.W t[;d: y[ed>yOw> hm'k.x-' lk'B. ~yliyKif.m;W ha,r>m; ybeAjw> ~Wm ~Wam.-lK'
~Ay-rb;D> %l,M,h; ~h,l' !m;y>w: 1:5 `~yDI(f.K; !Avl.W rp,se ~d"M.l;l]W %l,M,_h; lk;yheB. dmo[]l; ~h, B'
1:6 `%l,M,(h; ynEp.li Wdm.[;y:) ~t'c'q.miW vAl+v' ~ynIv' ~l'Dg> :l.W wyT'v.mi !yYEmiW %l,M,h; gB; tP;mi AmAyB.
tAm+ve ~ysiyrIS'h; rf: ~h,l' ~f,Y"w: 1:7 `hy")r>z:[]w: laev'ymi( hy"n>n:x] laYEnID" hd"_Why> ynEB.mi ~h,b' yhiy>w:
~f,Y"w: 1:8 `Ag*n> dbe[] hy"r>z[: ]l;w> %v;yme laev'ymi(l.W %r:d>v; hy"n>n:x]l;(w> rC;av;j.l.Be laYEnId")l. ~f,Y"w:
rv<a] ~ysiyrIS'h; rF:mi vQeb;y>w: wyT'_v.mi !yyEb.W %l,M,h; gB;t.p;B. la;G"t.y-I al{) rv<a] ABl-i l[; laYEnID"
rf: rm,aYOw: 1:10 `~ysi(yrIS'h; rf: ynEpl. i ~ymi_x]r:l.W ds,x,l. laYEnID-" ta, ~yhil{a/h'( !TEYIw: 1:9 `la'(G"t.yI al{
rv,a] ~k,_yTev.m-i ta,w> ~k,l.k;a]m-; ta, hN"mi rv<a] %l,M,h; ynIdoa-] ta, ynIa] arEy" laYEnId"l. ~ysiyrIS'h;
1:11 `%l,M,(l; yviaro-ta, ~T,b.Y:xiw> ~k,l.ygI)K. rv<a] ~ydIl'y>h; !mi ~ypi[]zO* ~k,ynEP-. ta, ha,r>yI hM'l'
1:12 `hy")r>z:[]w: laev'ymi( hy"n>n:x] laYEnID-" l[; ~ysiyrIS")h; rf: hN"mi rv<a] rc:+l.M,h; la, laYEnID" rm,aYOw:
^yn<p'l. War"yEw> 1:13 `hT,(v.nIw> ~yIm:W hl'k.anOw> ~y[irZo Eh-; !mi Wnl'- WnT.yIw> hr"_f'[] ~ymiy" ^yd<b'[-] ta, an"- sn:
1:14 `^yd<(b'[] ~[i hfe[] haer>Ti rv<a]k;w> %l,M,_h; gB;t.P; tae ~ylik.aoh' ~ydIl'y>h; haer>m;W Wnyaer>m;
bAj ~h,yaer>m; ha'r>nI hr"f'[] ~ymiy" tc'q.miW 1:15 `hr"(f'[] ~ymiy" ~Sen:y>w: hZ<+h; rb"D"l; ~h,l' [m;v.YIw:
~g"B't.P-; ta, afenO rc;l.M,h; yhiy>w: 1:16 `%l,M,(h; gB;t.P; tae ~ylik.aoh' ~ydIl'y>h-; lK'-!mi rf"+B' yaeyrIb.W
[D"m; ~yhil{a/h'( ~h,l' !t;n" ~T'[.B;r>a; hL,aeh' ~ydIl'y>h;w> 1:17 `~ynI)[or>zE ~h,l' !tEnOw> ~h,_yTev.mi !yyEw>
rm:a-' rv,a] ~ymiY"h; tc'q.mil.W 1:18 `tAm)l{x]w: !Azx-' lk'B. !ybihe laYEnId"w> hm'_k.x'w> rp,s-e lk'B. lKef.h;w>
ac'm.nI al{w> %l,M,h; ~T'ai rBEd:y>w: 1:19 `rC:)n<d>k;bun> ynEp.li ~ysiyrIS'h; rf: ~aeybiy>w: ~a'_ybih]l; %l,M,h;
hn"yBi tm;k.x' rb;D> lkow> 1:20 `%l,M,(h; ynEp.li Wdm.[;Y:)w: hy"+r>z:[]w: laev'ymi( hy" n>n:x] laYEnId"K. ~L'Kumi

485

rv<a] ~ypiV'a;h'( ~yMijur>x;h-;( lK' l[; tAdy" rf,[, ~aec'm.YIw:) %l,M,_h; ~h,me vQEB-i rv,a]
tWkl.m;l. ~yIT;v. tn:v.biW 2:1 p `%l,M,(h; vr<Akl. tx;a; tn:v-. d[; laYEnID") yhiy>w:) 1:21 `At*Wkl.m-; lk'B.
%l,M,h; rm,aYOw: 2:2 `wyl'([' ht'y>h.nI Atn"v.W AxWr ~[,P't.Tiw: tAm+l{x] rC:n<d>k;bu(n> ~l;x' rC;n<d>k;bu(n>
Wdm.[;Y:)w: WaboY"w: wyt'_molx{ ] %l,M,l; dyGIh;l. ~yDIf.K;l;w> ~ypiV.k;m.l;(w> ~ypiV'a;l'(w> ~yMijur>x;l;( aroq.li
2:4 `~Al)x]h; ta,( t[;d:l' yxiWr ~[,P'Tiw: yTim.l'_x' ~Alx] %l,M,h; ~h,l' rm,aYOw: 2:3 `%l,M,(h; ynEp.li
%d"b.[;l. %yID:b.[;l. am'l.x, rm:a/ yyIx/ !ymil.['l. aK'l.m; tymi_r"a] %l,M,l; ~yDIf.K;h; WrB.d:y>w:)
al' !hE aD"_z>a; yNImi at'L.mi yaeD"f.k;l. ayED"f.k;l. rm:a'w> aK'l.m; hnE[' 2:5 `aWE)x;n> ar"v.piW
HrEv.piW am'l.x, !hew> 2:6 `!Wm)f'T.yI yliw"n> !AkyTeb'W !Wdb.[;t.Ti !ymiD"h; HrEv.piW am'l.x, ynIN:W[d>Ah)t.
An[] 2:7 `ynIwO*x]h; HrEv.piW am'l.x, !hel' ym'_d"q\-!mi !WlB.q;T. ayGIf; rq"ywI hB'z>bin>W !n"T.m; !wOx]h;T.(
byCiy:-!mi rm;a'w> aK'l.m; hnE[' 2:8 `hwE)x]h;n> hr"v.piW yhiAdb.[;l. rm:ayE am' l.x, aK'l.m; !yrI+m.a'w> tWny"n>ti
am'l.x-, !he yDI 2:9 `at'(L.mi yNImi aD"z>a; yDI !AtyzEx] yDI lbeq\-lK' !ynI+b.z" !WTn>a; an"D"[i yDI hn"a] [d:y"
ym;d"q") rm:amel. !WTn>miD>z>hi !WTn>miz>h; ht'yxiv.W hb'd>ki hL'miW !Akt.d"( ayhi- hd"x] ynIN:[ud>Ah)t. al'
ayED"f.k; An[] 2:10 `ynIN:)wUx]h;T. HrEv.pi yDI [D:n>aiw> yli Wrm:a/ am'l.x, !hel' aNE+T;v.yI an"D"[i yDI d[;
hy"+w"x]h;l. lk;Wy aK'l.m; tL;mi yDI aT'v.B,y-: l[; vn"a] yt;yai-al'( !yrIm.a'w> aK'l.m-; ~d"q\ yaeD"f.k;
2:11 `yD"(f.k;w> @v:a'w> ~Jor>x; lk'l. laev. al' hn"d>ki hL'mi jyLiv;w> br: %l,m-, lK' yDI lbeq\-lK'
yDI !yhil'a/ !hEl' aK'_l.m; ~d"q\ HN:WIx;y> yDI yt;yai al' !r"x\a'w> hr"yQiy: laev' hK'l.m-; ydI( at'L.miW
hd"b'Ahl. rm;a]w: ayGI+f; @c:q.W sn:B. aK'l.m; hn"D> lbeq\-lK' 2:12 `yhiAt)yai al' ar"f.B-i ~[i !Ahr>d"m.
p `hl'(j'q.t.hil. yhiArb.x;w> laYEnID" A[b.W !yliJ_ .q;t.mi( aY"m;yKi(x;w> tq;p.n< at'd"w> 2:13 `lb,(b' ymeyKix; lkol.
hl'J 'q;l. qp;n> yDI aK'_l.m; yDI aY"x;B'j-; br: %Ayr>a;l. ~[ej.W aj'[e bytih] laYEnID" !yId:aBe 2:14
~d"q\-!mi hp'c.x.h;m. at'd" hm'- l[; aK'l.m-; ydI( aj'yLiv; %Ayr>a;l. rm;a'w> hnE[' 2:15 `lb,(B' ymeyKix;l.
Hle- !Ten>yI !m"z> yDI aK'_l.m-; !mi h['b.W l[; laYEnId"w> 2:16 `laYE)nId"l. %Ayr>a; [d:Ah at'L.mi !yId:a/ aK'_l.m;
yhiArb.x; hy"r>z:[]w: laev'ymi( hy"n>n:x]l;w> lz:+a] Htey>b;l. laYEnID") !yId:a/ 2:17 p `aK'(l.m;l. hy"w"x]h;(l. ar"v.piW
laYEnID" !Wdb.ho)y> al' yDI hn"+D> hz"r-" l[; aY"m;v. Hl'a/ ~d"q\-!mi a[eb.mil. !ymix]r:w> 2:18 `[d:(Ah at'L.mi
laYEnID") !yId:a/ ylig_ ] hz"r" ay"l.yle-ydI( aw"z>x,B. laYE nId"l. !yId:a/ 2:19 `lb,(b' ymeyKix; ra"v-. ~[i yhiArb.x;w>
am'l.[-' !mi %r:b'm. ah'l'a-/ yDI( Hmev. awEh/l, rm;a'w> laYEnId") hnE[' 2:20 `aY")m;v. Hl'a/l, %rIB'
hDE[.h;m. aY"n:m.zIw> aY"n:D"[i anEv.h;m. aWhw> 2:21 `ayhi(-Hle( yDI at'r>Wbg>W at'm.k.x' yDI am'_l.[-' d[;w>
at'q'yMi[; aleG" aWh 2:22 `hn")ybi y[ed>y"l. a['D>n>m;W !ymiyKix;l. at'm.k.x' bhey" !yki_l.m; ~yqEh'm.W !ykil.m;
adEAhm. ytih'b'a] Hl'a/ %l" 2:23 `arE(v. HMe[i ar"Ahn>W ar"yhin>W ak'Avx]b; hm' [d:y" at'_r"Ts. ;m.W
aK'l.m; tL;m-i yDI( %N"mi an"y[eb-. yDI( ynIT;[.d:Ah) ![:k.W yli_ T.b.h;y> at'r>Wbg>W at'm.k.x' yDI hn"a] xB;v;m.W
lb,_b' ymeyKix;l. hd"b'Ahl. aK'l.m; yNIm; yDI %Ayr>a-; l[; l[; laYEnID") hn"D> lbeq\-lK' 2:24 `an"T<)[.d:Ah
s `aWE)x;a] aK'l.m;l. ar"v.piW aK'l.m; ~d"q\ ynIl.[eh; dbeAhT.-la; lb,b' ymeyKix;l. Hle- rm;a] !kEw> lz:a]
rb;G> tx;K;v.h-; yDI( Hle- rm;a] !kEw> aK'_l.m; ~d"q\ laYEnId"l. l[en>h; hl'h'B.t.hiB. %Ayr>a; !yId:a/ 2:25
Hmev. yDI laYEnId"l. rm:a'w> aK'l.m; hnE[' 2:26 `[d:(Ahy> aK'l.m;l. ar"v.pi yDI dWhy> yDI at'Wlg") ynEB-. !mi
laYEnId" hnE[' 2:27 `HrE(v.piW tyzEx-] ydI( am'l.x, ynIt:[ud"Ahl. lheK' %t"yaih;( %yIt;yaih; rC:+av;j.l.Be
hy"w"x]h;(l. !ylik.y" !yrIz>G" !yMijur>x; !ypiv.a'( !ymiyKix; al' laev' aK'l.m-; yDI( hz"r" rm:+a'w> aK'l.m; ~d"q\
awEh/l, yDI hm' rC;n<d>k;Wb)n> aK'l.m;l. [d:Ahw> !yzIr" aleG" aY"m;v.Bi Hl'a/ yt;yai ~r:B. 2:28 `aK'(l.m;l.
aK'l.m; T.n>a: hT'n>a; 2:29 p `aWh) hn"D> %b"K.v.m-i l[;( %v"arE ywEz>x,w> %m'l.x, aY"+m;Ay tyrIx]a;B.
2:30 `awE)h/l, ydI hm' %["d>Ah aY"z:r" aleg "w> hn"+d> yrEx]a; awEh/l, yDI hm' Wqlis . %b"K.v.m-i l[; %n"Ay[.r:
ar"v.pi yDI tr:b.D-I l[; !hel' yli_ yliG/ hn"d> az"r" aY" Y:x-; lK'-!mi yBi yt;yai-yDI( hm'k.x'b. al' hn"a]w:
dx; ~lec. Wla]w: t'y>w:h] hzEx' aK'l.m; T.n>a: hT'n>a; 2:31 `[D:(n>Ti %b"b.li ynEAy[.r:w> !W[d>Ahy> aK'l.m;l.
bh;d-> yDI( HvearE am'l.c; aWh 2:32 `lyxi(D> HwErEw> %l"+b.q'l. ~aeq' ryTiy: HwEyzIw> br: !KEDI am'l.c; ayGIf;
!AhN>mi yhiAlg>r: lz<+r>p; yDI yhiAqv' 2:33 `vx'(n> yDI Htek'r>y:w> yhiA[m. @s:+k. yDI yhiA[r"d>W yhiAdx] bj'

486

al'- yDI !b,a, tr,z<G>t.hi yDI d[; t'y>wh: ] hzEx' 2:34 `@s:)x] yDI !yheN >miW !AhN>miW lz<r>p; yDI !yheN>mi
hd"x]k; WqD" !yId:aBe 2:35 `!AM)hi tq,DEh;w> aP's_ .x;w> al'z>r>p; yDI yhiAlg>r-: l[; am'l.c;l. tx'm.W !yId:ybi
rt:a-] lk'w> ax'Wr !AMhi af'n>W jyIq-; yrED>a-i !mi rW[K. Awh]w: ab'h]d:w> aP's .K; av'x'n> aP's .x; al'z>r>P;
am'l.x, hn"D> 2:36 `a['(r>a-; lK' tl'm.W br: rWjl. tw"h] am'l.c;l. tx'm-. yDI( an"b.a;w> !Ah+l. xk;T]v.h-i al'
at'Wkl.m; aY"m;v. Hl'a/ yDI aY"+k;l.m; %l,m, aK'l.m; T.n>a: hT'n>a; 2:37 `aK'(l.m-; ~d"q\ rm:anE HrEv.piW
ar"B' tw:yxe av'n"a]-ynEB>) !yrIy>d") !yrIa]d" yDI-lk'b.W 2:38 `%l"-) bh;y> ar"q'ywI) aP'q.t'w> an"s .xi
%r"t.b'W 2:39 `ab'(h]d: yDI hv'arE aWh-T.n>a; hT'n>a; !Ah+L.k'B. %j"l.v.h;w> %d"yBi bh;y> aY"m;v-. @A[w>
jl;v.ti yDI av'x'n> yDI yrIx\a' ha't'ylit. ay"t'ylit. Wkl.m;W %N"+mi a[r:a] yrIx\a' Wkl.m; ~WqT.
al'z>r>p; yDI lbeq\-lK' al'_z>rp> ;K. hp'yQit; awEh/T, ha'['ybir> hy"['ybir> Wkl.m;W 2:40 `a['(r>a-; lk'B.
aY"lg; >r: ht'y>zx: ]-ydI(w> 2:41 `[:ro)tew> qDIT; !yLea-i lK' [[;r"m-. yDI( al'z>r>p;k.W aL'Ko lvex'w> qDEh;m.
hwEh/T, hg"ylip. Wkl.m; lz<r>P; !yheN>miW !AhN>miW rx'p-, yDI( @s:x] !heN >mi !AhN>mi at'['B.c.a,w>
2:42 `an")yji @s:x]B; br:['m. al'z>r>P; ht'y>z:x] yDI lbeq\-lK' Hb;_ awEh/l,( al'z>r>p; ydI at'B.c.n-I !miW
hwEh/T, at'Wkl.m; tc'q-. !mi @s:+x] !yheN >miW !AhN>miW lz<r>P; !yheN >mi !AhN>mi aY"lg; >r: t['B.c.a,w>
!wOh/l, !ybir>['t.mi an"yji @s:x]B; br:['m. al'z>r>P; t'y>zx: ] ydIw> ydI 2:43 `hr"(ybit. hwEh/T, HN:miW hp'yQit;
2:44 `aP's
( .x-; ~[i br:['t.mi al' al'z>r>p; ydIk-. ahe( hn"+D-> ~[i hn"D> !yqIb.D" !wOh/l-, al'(w> av'n"a] [r:z>Bi
ht'Wkl.m;W lB;x;t.ti al' !ymil.['l. yDI Wkl.m; aY"m;v. Hl'a/ ~yqiy> !WNai aY"k;l.m; yDI !AhymeAyb.W
lbeq\-lK' 2:45 `aY")m;l.['l. ~WqT. ayhiw> at'w"k.l.m; !yLea-i lK' @yset'w> qDIT; qbi_T.v.ti al' !r"x\a' ~[;l.
aP's .K; aP's.x; av'x'n> al'z>r>P; tq,D<h;w> !yId:ybi al'- yDI !b,a, tr<z<G>t.ai ar"WJmi yDI t'y>zx: ]-yDI(
p `HrE(v.Pi !m:yhem.W am'l.x, byCiy:w> hn"+d> yrEx]a; awEh/l, yDI hm' aK'l.m;l. [d:Ah br: Hl'a/ ab'h]d:w>
hk'S'n:l. rm:a] !yxixoynIw> hx'n>miW dgIs+ . laYEnId"l.W yhiAPn>a-; l[; lp;n> rC;n<d>k;Wb)n> aK'l.m; !yId:aBe 2:46
!ykil.m; arEm'W !yhil'a/ Hl'a/ aWh !Akh]l'a/ yDI jvoq-. !mi rm;a'w> laYEnId"l. aK'l.m; hnE[' 2:47 `Hle(
!a'yGIf; !b"r>b.r: !n"T.m;W yBir: laYEnId"l. aK'l.m; !yId:a/ 2:48 `hn")d> hz"r" aleg >mil. T'l.key> yDI !yzI+r" hleg "w>
a['B. laYEnId"w> 2:49 `lb,(b' ymeyKix-; lK' l[; !ynIg >si-br:w> lb,_B' tn:ydIm-. lK' l[; Hjel.v.h;w> Hle- bh;y>
[r:t.Bi laYEnId"w> Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v;l. lb,B' tn:ydIm. yDI aT'd>ybi([] l[; yNIm;W aK'l.m-; !mi
tvi_ !yMia; HyEt'P. !yTivi !yMia; HmeWr bh;d-> yDI( ~lec. db;[] aK'l.m; rC:n<d>k;Wbn> 3:1 p `aK'(l.m;
aY"n:P.r>D:v.x;a]l;( vn:k.mil. xl;v. aK'l.m; rC:n<d>k;Wbn>W 3:2 `lb,(B' tn:ydIm.Bi ar"WD t[;q.biB. Hmeyqia]
tK;nUx]l; atemel. at'_n"ydI(m. ynEjol.vi lkow> ayET'p.Ti aY"r:b.t'D> aY"r:b.dg" > aY"r:z>G"r>d:a] at'w"x]p;W aY"ng: >si
at'w"x]p;W aY"ng: >si aY"n:P.r>D:v.x;a] !yviN>K;t.mi( !yIda: Be 3:3 `aK'(l.m; rC:n<d>k;Wbn> ~yqEh] yDI am'l.c;
~yqEh] yDI am'l.c; tK;nUx]l; at'n"ydI(m. ynEjol.vi lkow> ayET'p.Ti aY"r:b.t'D> aY"r:b.dg" > aY"r:z>G"r>d:a]
arEq' az"Ark'w> 3:4 `rC:)n<d>k;Wbn> ~yqEh] yDI am'l.c; lbeq\l' !ymiy>q")w> !ymia]q'w> aK'_l.m; rC:n<d>k;Wbn>
at'yqiArv.m; an"r>q; lq" !W[m.v.t-i yDI( an"D"[iB. 3:5 `aY")n:V'liw> aY"M;au aY"m;m.[;( !yrIm.a'( !Akl. lyIx"+b.
ab'h]D: ~l,c,l. !WdG>s.tiw> !WlP.Ti ar"_m'z> ynEz> lkow> hy"n>Pom.Ws !yrITens> ;P. ak'Bs. ; sArt.q; sArt'yqi
ar"Wn !WTa-; aAg*l. amer>t.yI at'[]v-; HB; dGU+s.yIw> lPeyI al'- yDI-!m;W 3:6 `aK'(l.m; rC:n<d>k;Wbn> ~yqEh] yDI
srot'yqi at'yqiArv.m; an"r>q; lq" aY"m;m.[-; lK'( !y[im.v'( ydIK. an"m.z-I HBe hn"D> lbeq\-lK' 3:7 `aT'(d>qI)y"
~l,c,l. !ydIg>s") aY"n:V'liw> aY"m;au aY"m;m.[-;( lK'( !ylip.n") ar"_m'z> ynEz> lkow> !yrI jens> ;P. ak'B.f; sArt.q;
Wlk;a]w: !yai_D"f.K; !yrIb.GU WbrIq. an"m.z-I HBe hn"D> lbeq\-lK' 3:8 `aK'(l.m; rC:n<d>k;Wbn> ~yqEh] yDI ab'h]D:
hT'n>a; 3:10 `yyI)x/ !ymil.['l. aK'l.m; aK'_l.m; rC:n<d>k;Wbn>li !yrI m.a'w> An[] 3:9 `ayE)d"Why> yDI !Ahycer>q;
sArt.q; srot'yqi at'yqirov.m; an"r>q; lq" [m;v.yI-yDI( vn"a/-lk' yDI ~[eJ. T'm.f' aK'l.m; T.n>a:
al'- yDI-!m;W 3:11 `ab'h( ]D: ~l,c,l. dGUs.yIw> lPeyI ar"_m'z> ynEz> lkow> hy"n>PoWsw> hy"n>Poysiw> !yrITens> ;p. ak'B.f;
!Aht.y" t'yNIm-; yDI( !yIad"Why> !yrIb.GU yt;yai 3:12 `aT'(d>qI)y" ar"Wn !WTa-; aAg*l. amer>t.yI dGU+s.yIw> lPeyI
aK'l.m; %l"[] %yIl;[] Wm)f-' al' %Leai aY"r:b.GU Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v; lb,B' tn:ydIm. td:ybi[-] l[;
!yId:aBe 3:13 s `!ydI(g>s' al' T'm.yqEh] yDI ab'h]D: ~l,c,l.W !yxil.p' al' %h'l'ale( %yIh;l'ale ~[ej.

487

Wyt'yhe %Leai aY"r:b.GU !yId:aBe Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v;l. hy"t'y>h;l. rm;a] hm'x]w: zg:r>Bi rC;n<d>k;Wbn>
al' yh;l'ale( Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v; aD"c.h; !Ahl. rm:a'w> rC;n<d>k;bu(n> hnE[' 3:14 `aK'(l.m; ~d"q\
yDI !ydIyti[] !Akyteyai( !hE ![;K. 3:15 `!ydI(g>s") al' tm,yqEh] yDI ab'h]D: ~l,c,l.W !yxil.P'( !Akyteyai(
hy"n>Pom.Wsw> !yrITens> ;P. ak'B.f; sArt.q; srot'yqi at'yqiArv.m; an"r>q; lq" !W[m.v.t-i yDI( an"D"[ib.
!Amr>t.ti ht'[]v-; HB; !WdGs> .ti al' !hew> tdEb.[-; ydI( am'l.c;l. !WdG>s.tiw> !WlP.Ti ar"m'z> ynEz> lkow>
%v;yme %r:d>v; An[] 3:16 `yd"(y>-!mi !Akn>biz>yve(y> yDE Hl'a/ aWh-!m;W aT'_d>qI)y" ar"Wn !WTa-; aAg*l.
!hE 3:17 `%t")Wbt'h]l; ~g"t.Pi hn"D-> l[; hn"x.n:a] !yxiv.x-; al'( rC;n<d>k;Wb)n> aK'_l.m;l. !yrIm.aw' > Agn> dbe[]w:
aK'l.m; %d"y-> !miW aT'd>qI)y" ar"Wn !WTa-; !mi an"t:+Wbz"yvel. lkiy" !yxil.p'( an"x.n:a-] yDI( an"h;l'a/ yt;yai
~l,c,l.W !yxil.p'( an"t:yai an"y>t;yai-al' %yIh'l'ale( yDI aK'_l.m; %l"- awEh/l, [:ydIy> al' !hEw> 3:18 `bzI)yvey>
WNT;v.a, yhiAPn>a; ~lec.W am'x/ ylim.t.hi rC;n<d>k;Wbn> !yId:aBe 3:19 s `dGU)s.nI al' T'm.yqEh] yDI ab'h]D:
hzEx] yDI l[; h['b.v-i dx; an"WTa;l. azEmel. rm;a'w> hnE[' Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v-; l[; yNIT;v.a,
amer>mli . Ag=n> dbe[]w: %v:yme %r:d>v;l. ht'P'k;l. rm;a] Hley>x;b. yDI lyIx-; yrEB'(GI !yrIbg. Ul.W 3:20 `HyE)z>mel.
!AhyveJ.P; !AhyveyJiP; !AhyleB'rs> ;B. WtpiK. %Leai aY"r:b.GU !yId:aBe 3:21 `aT'(d>qI)y" ar"Wn !WTa;l.
aK'l.m; tL;mi yDI- !mi hn"D> lbeq\-lK' 3:22 `aT'(d>qI)y" ar"Wn !WTa-; aAg*l. wymir>W !Ah+yvebul.W !Aht.l'B.r>k;w>
!AMhi lJiq; Agn> dbe[]w: %v;yme %r:d>v;l. WqSih; yDI %Leai aY"r:b.GU ar"yTi_y: hzEae an"WTa;w> hp' c.x.m;
ar"Wn-!WTa;-aAg*l. Wlp;n> Ag=n> dbe[ ]w: %v:yme %r:d>v; !AhTel'T. %Leai aY"r:bg. Uw> 3:23 `ar"(Wn yDI ab'ybiv.
yhiArb.D"(h;l. rm;a'w> hnE[' hl'_h'B.t.hiB. ~q"w> Hw:T. aK'l.m; rC:n<d>k;Wbn> !yId:a/ 3:24 p `!yti(P.k;m. aT'd>qiy")
hnE[' 3:25 `aK'(l.m; ab'yCiy: aK'l.m;l. !yrIm.a'w> !yIn:[' !ytiP.k;m. ar"Wn-aAgl. an"ymer> at'l'T. !yrIbg. U al'h]
HwErEw> !Ah+B. yt;yai-al' lb'x]w: ar"Wn-aAg*B. !ykil.h.m; !yIr:v. h['B.r>a; !yrIb.GU hzEx' hn"a-] ah'( rm;a'w>
ar"Wn !WTa; [r:t.li rC;n<d>k;Wbn> brEq. !yId:aBe 3:26 s `!yhi(l'a-/ rb;l. hmeD" ha'['ybir>( ay"['ybir> yDI
At+a/w< WqPu ha'L'[i ay"L'[i ah'l'a-/ yDI( yhiAdb.[; Agn-> dbe[]w: %v:yme %r:d>v; rm;a'w> hnE[' aT'd>qI)y"
aY"ng: >si aY"n:P.r>D:v.x;a] !yviN>K;t.mi(W 3:27 `ar"(Wn aAG-!mi Agn> dbe[]w: %v:yme %r:d>v; !yqip.n") !yId:aBe
!Ahv.arE( r[:f.W !Ahm.vg. <B. ar"Wn jlev-. al'( yDI %Leai aY"r:bg. Ul. !yIz:x' aK'l.m; yrEb.D"h;w> at'w"x]p;W
%yrIB. rm;a'w> rC;n<d>k;Wb)n> hnE[' 3:28 `!Ah)B. td"[] al' rWn x:yrEw> An=v. al' !AhyleB'rs> 'w> %r:x't.hi al'
yhiAl+[] Wcxir>t.hi yDI yhiAdb.[;l. bzIyvew> Hkea]l.m; xl;v-. yDI( Agn> dbe[]w: %v;yme %r:d>v-; yDI( !Ahh]l'a/
!hEl' Hl'a-/ lk'l. !WdG>s.yI-al'(w> !Wxl.p.y-I al'( yDI !Ahm.vg. < !Ahymev.g< Wbh;ywI wyNIv; aK'l.m; tL;miW
!Ahh]l'a/ l[; Wlv' hl've rm:ayE-yDI( !V'liw> hM'au ~[;- lk' yDI ~[ej. ~yfi yNImiW 3:29 `!Ah)h]l'(ale
hl'a/ yt;yai al' yDI lbeq\-lK' hWE+T;v.yI yliw"n> Htey>b;W dbe[]t.yI !ymiD"h; aAgn> dbe[]w: %v;yme %r:d>v-; yDI(
tn:ydIm.Bi Agn> dbe[]w: %v:yme %r:d>v;l. xl;c.h; aK'l.m; !yId:aBe 3:30 `hn")d>Ki hl'C 'h;l. lKuyI-yDI( !r"x\a'
a['r>a-; lk'B. !yrIy>d" !yrIa]d" -yDI( aY"n:V'liw> aY"m;au aY"m;m.[-;( lk'l.( aK'l.m; rC:n<d>k;Wbn> 3:31 p `lb,(B'
ym;d"q' rp:v. ha'_L'[i ay"L'[i ah'l'a/ yMi[i db;[] yDI aY"h;m.tiw> aY"t;a'( 3:32 `aGE)f.yI !Akm.l'v.
HnEj'l.v'w> ~l;[' tWkl.m; HteWkl.m; !ypi_yQit; hm'K. yhiAhm.tiw> !ybir>b.r: hm'K. yhiAta' 3:33 `hy")w"x]h;l.
ynIN:+lix]d:ywI) tyzEx] ~l,xe 4:2 `yli(k.yheB. !n:[.r:w> ytiybeB. tywEh] hlev. rC;n<d>k;Wbn> hn"a] 4:1 `rd")w> rD"- ~[i
ymeyKix; lkol. ym;d"q") hl'['n>h;l. ~[ej. ~yfi yNImiW 4:3 `ynIN:)luh]b;y> yviarE ywEz>x,w> ybiK.v.m-i l[;( !yrIhor>h;w>
ayED"f.K; aY"p;v.a'( aY"m;jur>x; !yLi[' !ylil][' !yId:aBe 4:4 `ynIN:)[ud>Ah)y> am'l.x, rv:p-. yDI( lb,_b'
l[; !yrEx\a' d[;w> 4:5 `yli( !y[id>Ahm.-al' HrEv.piW !Ahymed"q\ hn"a] rm:a' am'l.x,w> aY"+r:zg> "w> yaeD"f.K;
yhiAmd"q") am'l.x,w> HBe_ !yviyDIq; !yhil'a-/ x:Wr) ydIw> yhil'a/ ~vuK. rC;av;j.l.Be Hmev-. yDI( laYEnID" ym;d"q")
zr"- lk'w> %B' !yviyDIq; !yhil'a/ x:Wr yDI t[ed>yI hn"a] yDI aY"m;jur>x; br: rC;av;j.l.Be 4:6 `trE(m.a;
Wla]w: tywEh] hzEx' ybi_K.v.m-i l[;( yviarE ywEz>x,w> 4:7 `rm:)a/ HrEv.piW tyzEx-] ydI( ymil.x, ywEz>x, %l"+ snEa-' al'
@Asl. HteAzx]w: aY"m;v.li ajem.yI HmeWrw> @qI+t.W an"l'yai( hb'r> 4:8 `ayGI)f; HmeWrw> a['r>a; aAgB. !l"yai
ar"B' tw:yxe llej.T; yhiAtxoT. Hbe-_ aL'kol. !Azm'W ayGIf; HBen>aiw> ryPiv; HyEp.[' 4:9 `a['(r>a-; lK'
yviarE ywEz>x,B. tywEh] hzEx' 4:10 `ar"(f.B-i lK' !yzIT.yI HNEmiW aY"m;v. yrEP]ci !r"Wdy> !WrdUy> yhiApn>[;b.W

488

WcCiq;w> an"l'yai( WDGO rm;a' !kEw> lyIx;b. arEq' 4:11 `txi(n" aY"m;v-. !mi vyDIq;w> ry[i Wla]w: ybi_K.v.m-i l[;(
~r:B. 4:12 `yhiAp)n>[-; !mi aY"r:P.ciw> yhiATx.T-; !mi at'w>yxe( dnUT. HBe_n>ai WrD:b;W HyEp.[' WrT:a; yhiApn>[;
[B;j;c.yI aY"m;v. lj;b.W ar"_b' yDI aa't.dIB. vx'n>W lz<r>p-; yDI( rWsa/b,(W Wqbuv. a['r>a;B. yhiAvr>v' rQ:[i
bhiy>t.yI hw"yxe bb;l.W !ANv;y> av'n"a] av'Ana/-!mi Hbeb.li 4:13 `a['(r>a; bf;[]B; HqEl'x] at'w>yxe-~[iw>
at'_l.ae(v. !yviyDIq; rm:ameW am'g "t.Pi !yrIy[i tr:zgE >Bi 4:14 `yhiAl)[] !Wpl.x.y: !ynID"[i h['b.viw> Hle_
yDI-!m;l.W av'n"a] av'Ana/ tWkl.m;B. ha'L'[i ay"L'[i jyLiv-; yDI( aY"Y:x; !W[D>n>yI yDI tr:b.D-I d[;
rC:+n<d>k;Wbn> aK'l.m; hn"a] tyzEx] am'l.x, hn"D> 4:15 `Hl;([] HY:l;[] ~yqIy> ~yvin"a] lp;v.W HN:nIT.yI aBec.yI
ar"v.Pi !ylik.y-" al'( ytiWkl.m; ymeyKix-; lK' yDI lbeq\-lK' rm;a/ arEv.Pi rC;av;j.l.Be T.n>a;w> hT'n>a;w>
Hmev-. yDI( laYEnID") !yId:a/ 4:16 `%B") !yviyDIq; !yhil'a-/ x:Wr) yDI lheK' T.n>a:w> hT'n>a;w> ynIt;[ud"Ahl.
am'l.x, rC;av;j.l.Be rm;a'w> aK'l.m; hnE[' HNE+luh]b;y> yhinOyO[.r:w> hd"x] h['v'K. ~m;ATv.a, rC;av;j.l.Be
HrEv.piW %a"n>f")l. %yIa;n>f'l. am'l.x, yrIm' yair>m' rm;a'w> rC;av;j.l.be hnE[' %l'h]b;y-> la;( arEv.piW
HteAzx]w: aY"m;v.li ajem.yI HmeWrw> @qI+t.W hb'r > yDI t'y>z:x] yDI an"l'yai( 4:17 `%r")['l. %yIr:['l.
ar"B' tw:yxe rWdT. yhiAtxoT. Hbe-_ aL'kol. !Azm'W ayGIf; HBen>aiw> ryPiv; HyEp.['w> 4:18 `a['(r>a-; lk'l.
tb'r> %t"Wbr>W T.p.qE+t.W tyb;r> yDI aK'l.m; aWh-T.n>a; hT'n>a; 4:19 `aY")m;v. yrEP]ci !n"K.v.yI yhiApn>[;b.W
rm;a'w> aY"m;v-. !mi txin" vyDIq;w> ry[i aK'l.m; hz"x] ydIw> 4:20 `a['(r>a; @Asl. %n"j'l.v'w> aY"m;v.li tj'm.W
yDI aa't.dIB. vx'n>W lz<r>p-; yDI( rWsa/b,W Wqbuv. a['r>a;B. yhiAvr>v' rQ:[i ~r:B. yhiWlB.x;w> an"l'yai( WDGO
4:21 `yhiAl)[] !Wpl.x.y: !ynID"[i h['b.vi yDI( d[; Hqel'x] ar"B' tw:yxe-~[iw> [B;j;c.yI aY"m;v. lj;b.W ar"_b'
%l"w> 4:22 `aK'(l.m; yrIm' yair>m; -l[; tj'm. yDI ayhi ha'L'[i ay"L'[i tr:zgE >W aK'_l.m; ar"v.pi hn"D>
aY"m;v. lJ;miW !Wm[]j;(y> %l" !yrIAtk. aB'f.[iw> %r" dom. hwEh/l, ar"B' tw:yxe-~[iw> av'n"a-] !mi !ydIr>j")
ha'L'[i ay"L'[i jyLiv-; yDI( [D:n>t-i yDI( d[; %l"+[] %yIl;[] !Wpl.x.y: !ynID"[i h['b.viw> !y[iB.c;m. %l"
an"l'yai( yDI yhiAvr>v' rQ:[i qB;v.mil. Wrm;a] ydIw> 4:23 `HN:)nIT.yI aBec.yI yDI- !m;l.W av'n"a] tWkl.m;B.
%yIl;[] rP:v.yI yKil.mi aK'l.m; !hEl' 4:24 `aY")m;v. !jILiv; yDI [D:n>ti yDI- !mi hm'_Y"q; %l" %t"Wkl.m;
4:25 `%t")w>lev.li hk'r>a; awEh/T, !hE !yIn"+[] !x:miB. %t"y"w"[]w: qrUp. hq"d>ciB. %a'j'x]w: %y"j'x]w: %l'[]
lb,b' yDI at'Wkl.m; lk;yhe-l[; rf:+[-] yrE(T. !yxir>y: tc'q.li 4:26 p `aK'(l.m; rC:n<d>k;Wbn>-l[; aj'M. aL'Ko
Wkl.m; tybel. Ht;y>n:b/ hn"a ]-yDI( at'_B.r: lb,B' ayhi- ad" al'h] rm; a'w> aK'l.m; hnE[' 4:27 `hw")h] %LEh;m.
!yrIm.a'( %l" lp;_n> aY"m;v-. !mi lq" aK'l.m; ~puB. at'L.mi dA[ 4:28 `yrI)d>h; rq"yliw> ynIs .xi @q:t.Bi
%r"dom. ar"B' tw:yxe-~[iw>) !ydIr>j") %l' av'na" ]-!miW 4:29 `%N")mi td"[] ht'Wkl.m; aK'l.m; rC:n<d>k;Wbn>
jyLiv-; yDI( [D:n>t-i yDI( d[; %l"+[] %yIl;[] !Wpl.x.y: !ynID"[i h['b.viw> !Wm[]j;y> %l" !yrIAtk. aB'f.[i
tp;s' at'L.mi at'[]v-; HB; 4:30 `HN:)nIT.yI aBec.yI yDI- !m;l.W av'n"a] tWkl.m;B. ha'L'[i ay"L'[i
yDI d[; [B;_j;c.yI Hmev.GI aY"m;v. lJ;miW lkuayE !yrIAtk. aB'f.[iw> dyrIj. av'n"a-] !miW rC;n<d>k;Wbn>-l[;
aY"m;v.li yn:y>[; rC;n<d>k;Wbn> hn"a] hY"m;Ay* tc'q.liw> 4:31 `!yrI)P.cik. yhiArp.jiw> hb'r> !yrIv.nIK. HrE[.f;
yDI trE_D>h;w> txeB.v; am'l.[' yx;l.W tker>B' ha'L'[il.W ay"L'[il.W bWty> yl;[] y[iD>n>m;W tlej.nI
!ybiyvix] hl'K. a['r>a; yrEy>D" yrEa]D" -lk'w> 4:32 `rd")w> rD"-~[i HteWkl.m;W ~l;[' !j"l.v' HnEj'l.v'
Hle rm;ayEw> HdEybi axem;y-> yDI( yt;yai al'w> a['_r>a; yrEy>d"w> yrEa]d"w> aY"m;v. lyxeB. dbe[' HyEB.c.mik.W
yr:b.D"(h; yliw> yl;[] bWty> ywIzIw> yrId>h; ytiWkl.m; rq;yliw> yl;[] bWty> y[iD>n>m; an"m.z-I HBe 4:33 `T.d>b;([] hm'
rC;n<d>kW; bn> hn"a] ![;K. 4:34 `yli( tp;s.Wh hr"yTiy: Wbr>W tn:q.t.h' ytiWkl.m-; l[;w> !A[+b;y> yn:b'r>b.r:w>
!ykil.h.m; ydIw> !yDI_ Htex'r>aow> jvoq. yhiAdb'[]m-; lk' yDI aY"m;v. %l,m,l. rD:h;m.W ~meArm.W xB;v;m.
aP'l.a; lbeq\l'w> @l:+a] yhiAnb'r>b.r:l. br: ~x,l. db;[] aK'l.m; rC:av;l.Be 5:1 p `hl'(P'v.h;l. lkiy" hw"g EB.
qPen>h; yDI aP's .k;w> ab'h]D: ynEam'l. hy"t'y>h;l. ar"m.x; ~[ej.Bi rm:a] rC;av;l.Be 5:2 `hte(v' ar"m.x;
Htelg' >ve yhiAnb'r>b.r:w> aK'l.m; !AhB. !ATv.yIw> ~l,_v.Wrybi yDI al'k.yhe-!mi yhiWba] rC:n<d>k;Wbn>
~l,_v.Wrybi yDI ah'l'a/ tybe- yDI( al'k.yhe-( !mi WqPin>h; yDI ab'h]d: ynEam' wytiy>h; !yId:aBe 5:3 `Hte(n"xel.W
ab'h]D: yhel'ale( WxB;v;w> ar"_m.x; wyTiv.ai 5:4 `Hte(n"xel.W Htelg' >ve yhiAnb'r>b.r:w> aK'l.m; !AhB. wyTiv.aiw>

489

!b't.k'(w> vn"a-/ dy: yDI !['B.c.a, hq'p;n> Wqp;n> ht'[]v-; HB; 5:5 `an")b.a;w> a['a' al'z>r>p; av'x'n> aP's .k;w>
5:6 `hb'(t.k' yDI hd"y> sP; hzEx' aK'l.m;W aK'_l.m; yDI al'k.yhe lt;k-. yDI( ar" yGI-l[; aT'v.r:b.n< lbeq\l'
ad"l. aD" HteB'kur>a;w> !yIr:T'v.mi Hcer>x; yrEj.qiw> HNE+Wlh]b;y> yhinOyO[r:w> yhiAnv. yhiwOyzI aK'l.m; !yId:a/
rm:a'w> aK'l.m; hnE[' aY"+r:zg> "w> yaeD"f.K; ayED"f.K; aY"p;v.a'l. hl'['h,(l. lyIxB; . aK'l.m; arEq' 5:7 `!v")q.n")
ak'n>AMh;w> vB;l.yI an"w"G>r>a; ynIN:WIx;y> HrEv.piW hn"d> hb't'K. hrEq.y-I yDI( vn"a/-lk' yDI lb,b' ymeyKix;l.
lKo !yLi[' !ylil][' !yId:a/ 5:8 s `jl;(v.yI at'Wkl.m;b. yTil.t;w> HrEaW>c-; l[;( ab'hd] :-ydI( ak'ynIm.h;(w>
!yId:a/ 5:9 `aK'(l.m;l. h['d"Ahl. HrEv.piW ar"v.piW arEq.mil. ab't'K. !ylih]k-' al'(w> aK'_l.m; ymeyKix;
lbeq\l' at'K.l.m; 5:10 `!yvi(B.T;v.mi( yhiAnb'r>b.r:w> yhiAl+[] !yIn:v' yhiwOyzIw> lh;B't.mi ayGIf; rC;av;lb. e aK'l.m;
!ymil.['l. aK'l.m; tr<m,a]w: at'K.l.m; tn"[] tL;_[; tl;l][; ay"T.v.mi tybel. yhiAnb'r>b.r:w> aK'l.m; yLemi
!yviyDIq; !yhil'a/ x:Wr yDI %t'Wkl.m;B. rb;G> yt;yai 5:11 `AN*T;v.y-I la; %yw"yzIw> %n"Ay[.r: %Wlh]b;y-> la;( yyIx/
rC;n<d>k;bu(n> aK'l.m;W HBe_ tx;k;T.v.hi !yhil'a-/ tm;k.x'K. hm'k.x'w> Wnt'l.k.f'w> Wryhin: %Wba] ymeAyb.W HBe
hr"yTiy: x;Wr yDI lbeq\-lK' 5:12 `aK'(l.m; %Wba] Hmeyqih] !yrIz>G" !yaiD"f.K; !ypiv.a'( !yMijur>x; br: %Wba]
laYEnId"B. HBe tx;k;T.v.hi !yrIj.qi arEv'm.W !d"yxia] ty:w"x]a;(w:) !ymil.x, rV:p;m. Wnt'l.k.f'w> [D:n>m;W
l[;hu laYEnID") !yId:aBe 5:13 p `hwE)x]h;(y> hr"v.piW yrEq.t.yI laYEnID" ![: K. rC:+av;j.l.Be Hmev-. ~f' aK'l.m-; yDI(
yDI at'Wlg" ynEB-. !mi-yDI( laYEnId" aWh-T.n>a; hT'n>a; laYEnId"l. rm:a'w> aK'l.m; hnE[' aK'_l.m; ~d"q\
Wryhin:w> %B"+ !yhil'a/ x:Wr yDI %l'[] %yIl;[] t[em.viw> 5:14 `dWh)y>-!mi ybia; aK'l.m; ytiy>h; yDI dWhy>
hb't'k-. yDI( aY"p;v.a'( aY"m;yKi(x; ym;d"q") WL[;hu ![;k.W 5:15 `%B") tx;k;T.v.hi hr"yTiy: hm'k.x'w> Wnt'l.k.f'w>
%yIl;[] t[em.vi hn"a]w: 5:16 `hy")w"x]h;l. at'L.m-i rv:)P. !ylih]k-' al'(w> ynIt:+[ud"Ahl. HrEv.piW !Arq.yI hn"d>
ab't'K. lWkTi lk;WT !he ![;K. arE_v.mil. !yrIj.qiw> rv:p.mil. !yrI v.Pi lWKyti lk;Wt-yDI( %l'[]
%r"aW>c-; l[;( ab'h]d-: ydI( ak'ynIm.h;(w> ak'n>AMh;w> vB;l.ti an"w"G>r>a; ynIt;[ud"Ahl. HrEv.piW arEq.mil.
!y"w>h,l,( %l" %t'n"T.m; aK'l.m; ~d"q\ rm;a'w> laYEnId" hnE[' !yId:aBe 5:17 p `jl;(v.Ti at'Wkl.m;b. aT'l.t;w>
T.n>a: hT'n>a; 5:18 `HNE)[id>Aha] ar"v.piW aK'l.m;l. arEq.a, ab't'K. ~r:B. bh;_ !r"x\a'l. %t"y"B.z>b"n>W
5:19 `%Wb)a] rC:n<d>k;bun>li bh;y> hr"d>h;w> ar"q'ywI at'Wbr>W at'Wkl.m; ha'L'[i ay"L'[i ah'l'a/ aK'_l.m;
yhiAm+d"q\-!mi !ylix]d"w> !y[iy>z" !y[ia]z" Awh] aY"n:V"liw> aY"m;au aY"m;m.[;( lKo Hle- bh;y> yDI at'Wbr>-!miW
abec' hw"h-] ydI(w> ~yrIm' hw"h] abec' hw"h-] ydI(w> axem; hw"h] abec' hw"h-] ydI(w> ljeq' aw"h] abec' hw"h-] yDI(
hr"q'ywI) HteWkl.m; aser>K-' !mi tx;n>h' hd"_z"h]l; tp;q.Ti( HxeWrw> Hbeb.li ~rI ydIk.W 5:20 `lyPi(v.m; hw"h]
HrEAdm. aY"d:r"([-] ~[iw> wyWIv; ywIv. at'w>yxe-~[i Hbeb.liw> dyrIj. av'n"a] ynEB-. !miW 5:21 `HNE)mi WyDI[.h,
ay"L'[i ah'l'a/ jyLiv-; yDI( [d:y-> yDI( d[; [B;_j;c.yI Hmev.GI aY"m;v. lJ;miW HNEWm[]j;y> !yrIAtk. aB'f.[i
HrEB. T.n>a:w> hT'n>a;w> 5:22 `Hl;([] HyEl;[] ~yqEh'y> hBec.yI yDI- !m;l.W av'n"a] tWkl.m;B. ha'L'[i
T'm.mA; rt.hi aY"m;v-. arE(m' l[;w> 5:23 `T'[.d:(y> hn"D-> lk' yDI lbeq\-lK' %b"+b.li T.l.Pev.h; al' rC;av;l.Be
%t"lg' >vE) %n"b'r>b.r:w> %yIn:b'r>b.r:w> T.n>a;w> hT'n>a;w> %m'd"q") %yIm;d"q' wytiy>h; Htey>b-; ydI( aY"n:am'(l.W
!yIz:x-' al'( yDI an"b.a;w> a['a' al'z>r>p; av'x'n> ab'h]d:w>-aP's( .k; yhel'ale(w> !AhB. !yIt:v' ar"m.x; %t'n"xel.W
5:24 `T'r>D:)h; al' Hle %t"x'r>ao lk'w> HdEyBi %t"m.v.n-I yDI( ah'l'ale(w> T'x.B;_v; !y[id>y" al'w> !y[im.v-' al'w>
anEm. ~yvi_r> yDI ab't'k. hn"d>W 5:25 `~yvi(r> hn"d> ab't'k.W ad"_y-> ydI( aS'P; x:y:lIv. yhiAmd"q\-!mi !yId:aBe
lqE+T. 5:27 `Hm;(l.v.h;w> %t"Wkl.m; ah'l'a-/ hn")m. anEm. at'_L.m-i rv:)P. hn"D> 5:26 `!ysi(r>p;W lqET. anEm.
5:29 `sr"(p'W yd:m'l. tb;yhiywI %t'Wkl.m; ts;yrIP. srE_P. 5:28 `rySi(x; T.x;k;T.v.hiw> ay"n>z:amo)b. hT'l.yqIT.
ab'h]d-: ydI( ak'ynIm.h;(w> ak'n>AMh;w> an"w"G>r>a; laYEnId")l. WvyBil.h;w> rC;av;l.Be rm:a] !yId:aBe
lyjiq. ay"l.yleB. HBe 5:30 `at'(Wkl.m;B. aT'l.T; jyLiv; awEh/l-, yDI( yhiAl[] Wz*rIk.h;w> HrE_aW>c-; l[;(
!ynIv. rb:K. at'_Wkl.m; lBeq; ha'd"m'( ay"d"m' vw<y"r>d"w> 6:1 p `ha'(D"f.k; ay"D"f.k; aK'l.m; rC:v;al.Be
yDI !yrI+f.[,w> ha'm. aY"n:P.r>D:v.x;a]l; at'Wkl.m-; l[; ~yqih]w: vw<y"r>D" ~d"q\ rp;v. 6:2 `!yTe(r>t;w> !yTivi
!wOh/l-, yDI( !Ah+N>m-i dx;( laYEnId" yDI at'l'T. !ykirs> ' !AhN>mi aL'[ew> 6:3 `at'(Wkl.m-; lk'B. !wOh/l,
aw"h] hn"D> laYEnID" !yId:a/ 6:4 `qzI)n" awEh/l-, al'( aK'l.m;W am'[.j; !Ahl. !ybih]y" !yLeai aY"n :P.r>D:v.x;a]

490

HteWmq'h]l; tyvi[] aK'l.m;W HBe ar"yTiy: x:Wr yDI lbeq\-lK' aY"+n:P.r>D:v.x;a]w: aY"k;rs> '-l[; xC;n:t.mi
dC;mi laYEnId"l. hx'K'v.h;l. hL'[i !yI[:b' Awh] aY"n:P.r>D:v.x;a]w: aY"k;rs> ") !yId:a/ 6:5 `at'(Wkl.m-; lK'-l[;
Wlv'-lk'w> aWh !m:yhem-. yDI( lbeq\-lK' hx'K'v.h;l. !ylik.y-" al' ht'yxiv.W hL'[-i lk'w> at'_Wkl.m;
hn"D> laYEnId"l. xK;v.h;n> al' yDI !yrIm.a'( %Leai aY"r:b.GU !yId:a/ 6:6 `yhiAl)[] tx;k;T.v.hi al' ht'yxiv.W
WvGIr>h; !Leai aY"n:P.r>D:v.x;a]w: aY"k;rs> ' !yId:a/ 6:7 s `Hhe(l'a/ td"B. yhiAl[] hn")x.K;v.h; !hel' aL'_[-i lK'
at'Wkl.m; ykers> ' lKo Wj[;y"t.ai 6:8 `yyI)x/ !ymil.['l. aK'l.m; vw<y"r>D" Hle !yrIm.a' !kew> aK'_l.m-; l[;
h[eb.y-I yDI(-lk' yDI rs"+a/ hp'Q't;l.W aK'l.m; ~y"q. hm'Y"q;l. at'w"x]p;W aY"r:b.D"(h; aY"n:P.r>D:v.x;a]w: aY"ng: >si
![:K. 6:9 `at'(w"y"r>a; bgOl. amer>t.yI aK'l.m; %N"mi !hel' !ytil'T. !ymiAy-d[; vn"a/w<) Hl'a-/ lK'-!mi W[b'
6:10 `aDE([.t, al' yDI sr:p'W yd:m-' td"K. hy"n"v.h;l. al' yDI ab'_t'K. ~vur>tiw> ar"s 'a/ ~yqIT. aK'l.m;
l[; ab't'K. ~yvir-> yDI( [d:y> ydIK. laYEnId"w> 6:11 `ar"s( 'a/w< ab't'K. ~v;r> vw<y"r>D") aK'l.m; hn"+D> lbeq\-lK'
%rEB' aWh am'Ayb. ht'l'T. !ynIm.zIw> ~l,_v.Wry> dg<n< HteyLi[iB. Hle !x"ytiP. !yWIk;w> Htey>b;l.
!yId:a/ 6:12 s `hn")D> tm;d>q-; !mi dbe[' aw"h-] yDI( lbeq\-lK' Hhel'a/ ~d"q\ adEAmW aLec;m.W yhiAkr>B-i l[;
!yrIm.a'w> WbyrIq. !yId:aBe 6:13 `Hhe(l'a/ ~d"q\ !N:x;t.miW a[eB' laYE+nId"l. WxK;v.h;w> WvGIr>h; %Leai aY"r:b.GU
vn"a/w<) Hl'a-/ lK'-!mi h[eb.y-I yDI( vn"a/-lk' yDI T'm.v;r> rs"a/ al'h] aK'l.m; rs"a-/ l[; aK'l.m-; ~d"q\
at'L.mi ab'yCiy: rm;a'w> aK'l.m; hnE[' at'_wy"r>a; bAgl. amer>t.yI aK'l.m; %N"mi !hel' !ytil'T. !ymiAy-d[;
ynEB-. !mi yDI laYEnId" yDI aK'l.m; ~d"q\ !yrIm.a'w> An[] !yId:aBe 6:14 `aDE([.t, al'- yDI sr:p'W yd:m-' td"K.
ht'l'T. !ynIm.zIw> T'm.v;_r> yDI ar"s 'a-/ l[;w> ~[e j. aK'l.m; %l"[] %yIl;[] ~f'- al' dWhy> yDI at'Wlg"
~f' laYEnID" l[;w> yhiAl[] vaeB. ayGIf; [m;v. at'L.mi ydIK. aK'l.m; !yId:a/ 6:15 `Hte(W[B' a[eB' am'AyB.
WvGIr>h; %Leai aY"r:b.GU !yId:aBe 6:16 `Hte(WlC'h;l. rD:T;v.mi aw"h] av'm.vi yle['m,( d[;w> Hte_Wbz"yvel. lB'
aK'l.m-; yDI( ~y"q.W rs"a-/ lk'-yDI( sr:p'W yd:m'l. td"-yDI( aK'l.m; [D: aK'l.m;l. !yrIm.a'w> aK'_l.m-; l[;
hnE[' at'_w"y"r>a; yDI aB'g Ul. Amr>W laYEnId"l. wytiy>h;w> rm;a] aK'l.m; !yId:aBe 6:17 `hy")n"v.h;l. al' ~yqEh'y>
tyIt'yhew> 6:18 `%N")biz>yvey> aWh ar"ydIt.Bi Hle-xl;(P'( T.n>a: hT'n>a; yDI %h'l'a/ laYEnId"l. rm:a'w> aK'l.m;
anEv.t-i al' yDI yhiAnb'r>b.r: tq'z>[ib.W Hteq.z>[iB. aK'l.m; Hm;t.x;w> aB'_GU ~Pu-l[; tm;fuw> hd"x] !b,a,
HTen>viw> yhiAm+d"q") l[en>h-; al' !w"x]d:w> tw"j. tb'W Hlek.yhe(l. aK'l.m; lz:a] !yId:a/ 6:19 `laYE)nId"B. Wbc.
`lz:)a] at'w"y"r>a-; ydI( aB'g Ul. hl'h'B.t.hib.W ah'g_ >n"B. ~Wqy> ar"P'r>P;v.Bi aK'l.m; !yId:aBe 6:20 `yhiAl)[] tD:n:
dbe[] laYEnID") laYEnId"l. rm:a'w> aK'l.m; hnE[' q[i_z> byci[] lq"B. laYEnId"l. aB'g Ul. Hber>q.mik.W 6:21
6:22 `at'(w"y"r>a; !mi %t"Wbz"yvel. lkiy>h; ar"ydIt.Bi Hle-xl;(P'( T.n>a: hT'n>a; yDI %h'l'a/ aY"x; ah'l'a/
~Pu rg:s ]W Hkea]l.m; xl;v. yhil'a/ 6:23 `yyI)x/ !ymil.['l. aK'l.m; lLi_m; aK'l.m-; ~[i laY< nID" !yId:a/
aK'l.m; %m'd"q") %yIm;d"q' @a:w> yli tx;k;T.v.hi Wkz" yhiAmd"q") yDI lbeq\-lK' ynIWl+B.x; al'w> at'w"y"r>a;
aB'_GU-!mi hq"s 'n>h;l. rm:a] laYEnId"l.W yhiAl[] baej. ayGIf; aK'l.m; !yId:aBe 6:24 `tdE(b.[; al' hl'Wbx]
wytiy>h;w> aK'l.m; rm:a]w: 6:25 `Hhe(l'aBe !mIyhe yDI HBe xk;T.v.h-i al' lb'x-] lk'w> aB'GU-!mi laYEnID" qS;huw>
Ajm.-al'(w> !Ah+yven>W !AhynEB. !WNai Amr> at'w"y"r>a; bgOl.W laYEnId") yDI yhiAcr>q; Wlk;a-] yDI( %Leai aY"r:b.GU
aK'l .m; vw<y"r>D" !yId:aBe 6:26 `WqDI(h; !Ahymer>G-: lk'w> at'w"y"r>a; !Ahb. Wj)liv-. yDI( d[; aB'GU ty[ir>a;l.
6:27 `aGE)f.yI !Akm.l'v. a['r>a; lk'B. !yrIy>d" !yrIa]d" -yDI( aY"n:V'liw> aY"m;au aY"m;m.[-;( lk'l.( bt;K.
Hhel'a/ ~d"q\-!mi !ylix]d"w> !y[iy>z" !y[ia]z" !wOh/l, ytiWkl.m; !j"l.v-' lk'B. yDI ~[ej. ~yfi ym;d"q\-!mi
`ap'(As-d[; HnEj'l.v'w> lB;x;t.ti al'- yDI( HteWkl.m;W !ymil.['l. ~Y"q;w> aY"x; ah'l'a/ aWh-yDI laYE+nId-") yDI
6:29 `at'(w"y"r>a; dy: !mi laYEnId")l. byzIyve yDI a['_r>a;b.W aY"m;v.Bi !yhim.tiw> !ytia' dbe['w> lCim;W bzIyvem. 6:28
hd"x] tn:v.Bi 7:1 p `ha's( 'r>P' ay"s'r>P' vr<AK tWkl.m;b.W vw<y"+r>D" tWkl.m;B. xl;c.h; hn" D> laYEnId"w>
varE bt;k. am'l.x, !yId:aBe Hbe_K.v.m-i l[;( HvearE ywEz>x,w> hz"x] ~l,xe laYEnID" lb,B' %l,m, rC;v;al.bel.
aY"m;v. yxeWr [B;r>a; Wra]w: ay"+l.yle-( ~[i ywIz>x,B. tywEh] hzEx' rm;a'w> laYEnId" hnE[' 7:2 `rm:)a] !yLimi
at'y>m'd>q; 7:4 `aD"-( !mi aD" !y"n>v' aM'_y-: !mi !q"ls. ' !b'r>b.r: !w"yxe [B;r>a;w> 7:3 `aB'(r: aM'y:l. !x"ygIm.
!yIl;g >r-: l[;w> a['r>a-; !mi tl;yjin>W HyP;g : WjyrIM-. yDI d[; tywEh] hzEx' Hl;_ rv:n-> yDI( !yPig :w> hyEr>a;k.

491

dx;-rj;f.liw> bdol. hy"m.D" hn"y"n>ti yrIx\a' hw"yxe Wra]w: 7:5 `Hl;( byhiy> vn"a/ bb;l.W tm;yqih\ vn"a/K,
7:6 `ayGI)f; rf:B. ylikua] ymi(Wq Hl; !yrIm.a' !kew> HN:+vi HY:N:vi !yBe HM;puB. !y[il.[i tl't.W tm;qih\
HB;_G: HY:B;G: -l[; @A[-yDI [B;r>a; !yPiG: Hl;w> rm;n>Ki yrIx\a'( Wra]w: tywEh] hzEx' hn"D> rt;aB'
Wra]w: ay"l.yle( ywEz>x,B. tywEh] hzEx' hn"D> rt:aB' 7:7 `Hl;( byhiy> !j"l.v'w> at'w>yxel. !yviarE h['B.r>a;w>
!b'r>b.r: Hl; lz<r>p-; yDI( !yIN:viw> ar"yTiy: ap'yQit;w> ynIt'm.yae(w> hl'yxiD> ha'['ybir>( hy"['ybir> hw"yxe
Hym;d"q' yDI at'w"yxe-( lK'-!mi hy"N>v;m. ayhiw> hs'_p.r" Hl;g >r:B. HY:lg; >r:B. ar"a'v.W hq'D/m;W hl'k.a'(
!AhynEyBe tq"ls. i hr"y[ez> yrIx\a' !r<q< Wla]w: aY"n:r>q;B. tywEh] lK;T;f.mi 7:8 `Hl;( rf:[] !yIn:r>q;w>
!ynIy>[; Wla]w: Hm;_d"q\ HY:m;d"q\-!mi hr"q:[]t.a, Wrq;[]t.a, at'y"m"d>q; aY"n:r>q-; !mi tl't.W !heynEyBe(
!ymiAy qyTi[;w> wymir> !w"s'r>k' yDI d[; tywEh] hzEx' 7:9 `!b")r>b.r: lLim;m. ~puW ad"- an"r>q;B. av'n"a] ynEy>[;K.
rWn yhiALGIl.G: rWn-yDI !ybiybiv. HyEs.r>K' aqen> rm:[]K; HvearE r[:f.W rW"xi gl;t.Ki HveWbl. bti_y>
!w"B.r: ABrIw> HNEWvM.v;y> !ypil.a; ~yIp;l.a; @l,a, yhiAmd"q\-!mi qpen"w> dgEn" rWn-yDI rh:n> 7:10 `qli(D"
aY"L;mi lq'-!mi !yId:aBe tywEh] hzEx' 7:11 `Wxyti(P. !yrIps. iw> btiy> an"yDI !Wm+Wqy> yhiAmd"q' !b"b.rI
td:qeyli tb;yhiywI Hm;v.GI db;Whw> at'w>yxe( tl;yjiq. yDI d[; tywEh] hzEx' hl'_L/m;m. an"r>q; yDI at'b'r>b.r:
hzEx' 7:13 `!D")[iw> !m:z-> d[; !Ahl. tb;yhiy> !yYIx;b. hk'r>a;w> !Ah+n>j'l.v' wyDI[.h, at'w"yxe( ra'v.W 7:12 `aV'(a,
hj'm. aY"m;Ay* qyTi[-; d[;w> hw"+h] htea' vn"a/ rb:K. aY" m;v. ynEn"[-] ~[i Wra]w: ay"l.yle( ywEz>x,B. tywEh]
Hle aY"n:V'liw> aY"m;au aY"m;m.[;( lkow> Wkl.m;W rq"ywI !j'l.v' byhiy> Hlew> 7:14 `yhiWb)r>q.h; yhiAmd"q.W
yxiWr tY:rIK.t.a, 7:15 p `lB;(x;t.ti al'- yDI HteWkl.m;W hDE[.y< al'- yDI( ~l;[' !j"l.v' HnEj'l.v' !Wx+l.p.yI
ab'yCiy:w> aY"m;a]q-" !mi dx;-l[; tber>qi 7:16 `ynIN:)luh]b;y> yviarE ywEz>x,w> hn<+d>nI aAgB. laYEnId" hn"a]
!yNIai yDI at'b'r>b.r: at'w"yxe !yLeai 7:17 `ynIN:)[id>Ahy> aY"L;mi rv:p.W yli- rm;a]w: hn"+D-> lK'-l[;( HNEm-i a[e(b.a,
!Wns.x.y:w> !ynI+Ayl.[, yveyDIq; at'Wkl.m; !WlB.q;ywI) 7:18 `a['(r>a-; !mi !WmWqy> !ykil.m; h['B.r>a; [B;_r>a;
tw"h-] yDI( at'y>["ybir> at'w>yxe-( l[; ab'C 'y:l. tybic. !yId:a/ 7:19 `aY")m;l.[' ~l;[' d[;w> am'l.[-' d[; at'Wkl.m;
hl'k.a'( vx'n-> yDI( Hyr:p.jiw> lz<r>p-; yDI( HN:vi HY:N:vi hr"yTiy: hl'yxiD> !yhe_LK. ' !AhL.K' -!mi hy"n>v")
Wlp;n>W tq;ls. i yDI yrIx\a'w> Hv;arEb. yDI rf;[] aY"n:r>q-; l[;w> 7:20 `hs'(p.r"( Hyl;g>r:B. ar"a'v.W hq'D]m;
br: Hw:z>x,w> !b'r>b.r: lLim;m. ~puw> Hl; !ynIy>[;w> !KedI an"r>q;w> tl'_T. Hm;d"q\ HY:m;d"q\-!mi hl'p;n>W
ht'a-] yDI( d[; 7:22 `!Ah)l. hl'k.y"w> !yvi_yDIq-; ~[i br"q. hd"b.[' !Ke dI an"r>q;w> tywEh] hzEx' 7:21 `Ht;(r"b.x-; !mi
!Ke 7:23 `!yvi(yDIq; Wnsix/h, at'Wkl.m;W hj'm. an"m.zIw> !ynI+Ayl.[, yveyDIq;l. bhiy> an"ydIw> aY"m;Ay* qyTi[;
at'_w"k.l.m-; lK'-!mi anEv.ti yDI a['r>a;b. awEh/T, ha'['ybir> ay"['ybir> Wkl.m; at'y>["ybir> at'w>yxe( rm;a]
!Wm+quy> !ykil.m; hr"f.[; ht'Wkl.m; HN:mi rf;[] aY"n:r>q;w> 7:24 `HN:)qiD>t;w> HN:viWdt.W a['r>a-; lK' lkuatew>
ay"L'[i dc;l. !yLimiW 7:25 `lPi(v.h;y> !ykil.m; ht'l't.W ayEm'd>q-; !mi anEv.yI aWhw> !AhyrEx]a; ~Wqy> !r"x\a'w>
!D"[-i d[; HdEyBi !Wbh]y:t.yIw> td"w> !ynIm.zI hy"n"v.h;l. rB;s .yIw> aLe_b;y> !ynIAyl.[, yveyDIq;l.W lLi m;y> ha'L'[i
7:27 `ap'(As-d[; hd"b'Ahl.W hd"m'v.h;l. !AD[.h;y> HnEj'l.v'w> bTi_yI an"ydIw> 7:26 `!D")[i gl;p.W !ynID"[iw>
!ynI+Ayl.[, yveyDIq; ~[;l. tb;yhiy> aY"m;v-. lK' tAxT. tw"k.l.m; yDI at'Wbr>W an"j'l.v'w> ht'Wkl.m;W
at'_L.m-i ydI( ap'As hK'- d[; 7:28 `!W[)M.T;v.yI)w> !Wxl.p.yI Hle aY"n:j"l.v' lkow> ~l;[' tWkl.m; HteWkl.m;
vAlv' tn:v.Bi 8:1 p `trE(j.nI yBiliB. at'L.miW yl;[] !ANT;v.yI yw:yzIw> ynIN:luh]b;y> yn:Ay[.r: ayGIf; laYEnId") hn"a]
8:2 `hL'(xiT.B; yl;ae ha'rN> Ih; yrEx]a; laYEnId" ynIa] yl;ae ha'r>nI !Azx' %l,M,_h; rC:v;al.Be tWkl.m;l.
ynIa]w: !Azx'B,( ha,r>a,w" hn"+ydIM.h; ~l'y[eB. rv<a] hr"yBih; !v:WvB. ynIa]w: ytiaor>Bi yhiy>w: !Azx'B, ha,r>a,w")
~yIn"+r"q. Alw> lb'auh' ynEp.li dme[o dx'a, lyIa: hNEhiw> ha,r>a,w" yn:y[e aF'a,w" 8:3 `yl'(Wa lb;Wa-l[; ytiyyIh'
lyIa;h'-ta, ytiyair" 8:4 `hn")rox]a;B' hl'[o hh'boG>h;w> tynIVeh-; !mi hh'boG> tx;a;h'w> tAhboG> ~yIn:r"Q.h;w>
Ancor>ki hf'['w> Ad=Y"mi lyCim; !yaew> wyn"p'l. Wdm.[;y-:) al{) tAYx;-lk'w> hB'g>nw< " hn"Apc'w> hM'y" x:GEn:m.
!yaew> #r<a'h-' lk' ynEP-. l[; br"[]M;h-;( !mi aB' ~yZI[ih-'( rypic. hNEhiw> !ybime ytiyyIh' ynIa]w: 8:5 `lyDI(g>hiw>
ytiyair" rv<a] ~yIn:r"Q.h; l[;B; lyIa;h-' d[; aboY"w: 8:6 `wyn")y[e !yBe tWzx' !r<q< rypiC 'h;w> #r<a'_B' [;gEAn
wyl'ae rm:r>m;t.YIw: lyIa;h' lc,ae [;yGIm; wyti yair>W 8:7 `Ax*Ko tm;x]B; wyl'ae #r'Y"w: lb'_auh' ynEp.li dme[o

492

hc'r>a; Whkeyliv.Y:w: wyn"+p'l. dmo[]l; lyIa:B' x:ko hy"h-" al{w> wyn"r"q. yTev-. ta, rBev;y>w: lyIa;h-' ta, %Y:w:
hr"B.v.nI Amc.['k.W dao+m-. d[; lyDIg>hi ~yZI[ih' rypic.W 8:8 `Ad*Y"mi lyIa:l' lyCim; hy"h-' al{w> Whsem.r>YIw:)
~h,me tx;a;h-' !miW 8:9 `~yIm")V'h; tAxWr [B;r>a;l. h'yT,x.T; [B;r>a; tWzx' hn"l,[]T;w:) hl'AdG>h; !r<Q<h;
ab'c-. d[; lD:g >Tiw: 8:10 `ybiC,(h-; la,w> xr"z>Mih-; la,w> bg<N<h-; la, rt,y< - lD:g>Tiw: hr"_y[iC.mi tx;a-; !r<q<) ac'y"
WNM,miW lyDIg_ >hi ab'C 'h-; rf:) d[;w> 8:11 `~se(m.r>Tiw:) ~ybik'AKh;-!miW ab'C 'h-; !mi hc'r>a: lPeT;w: ~yIm"+V'h;
%lEv.t;w> [v;p'_B. dymiT'h-; l[; !tEN "Ti ab'c'w> 8:12 `Av*D"q.mi !Akm. %l:v.huw> dymiT'h; ~r:Wh ~yrIhe
ynIAml.P;(l; vAdq' dx'a, rm,aYOw: rBE+d:m. vAdq-' dx'a,( h['m.v.a,w" 8:13 `hx'yli(c.hiw> ht'f.['w> hc'r>a; tm,a/
d[; yl;ae rm,aYOw: 8:14 `sm'(r>mi ab'c'w> vd<qow> tTe ~mevo [v;P,h;w> dymiT'h; !Azx'h, yt;m-' d[; rBed:m.h;(
!Az=x'h-, ta, laYEnId" ynIa] ytiaor>Bi yhiy>w: 8:15 `vd<qo) qD:c.nIw> tAa+me vl{v.W ~yIP:l.a; rq,Bo br<[,
ar"q.YIw: yl'_Wa !yBe ~d"a-' lAq [m;v.a,w" 8:16 `rb,g-") haer>m;K. yDIg >n<l. dme[o hNEhiw> hn"ybi hv'q.b;a]w"
yn"+P-' l[; hl'P.a,w" yTi[;b.nI Aabob.W ydIm.[' lc,ae aboY"w: 8:17 `ha,(r>M;h-; ta, zL'h;l. !bEh' laeyrIb.G: rm;aYOw:
hc'r>a"+ yn:P-' l[; yTim.D:r>nI yMi[i ArB.d:bW. 8:18 `!Az*x'h, #qE- t[,l. yKi ~d"a-' !B, !bEh' yl;ae rm,aYOw:
yKi ~[;Z"+h; tyrIx]a;B. hy<h.y-I rv,a] tae ^[]ydI(Am ynIn>hi rm,aYOw: 8:19 `ydI(m.[-' l[; ynIdEymi[]Y:)w: yBi- [G:YIw:
%l,m, ry[iF 'h; rypiC 'h;w> 8:21 `sr"(p'W yd:m' ykel.m; ~yIn"+r"Q.h; l[;B; t'yair-" rv,a] lyIa:h' 8:20 `#qE) d[eAml.
[B;r>a; hn"d>mo[]T;(w: tr<B,vN. Ih;w> 8:22 `!Av)arIh' %l,M,h; aWh wyn"y[e-!yBe rv<a] hl'AdG>h; !r<Q<h;w> !w"+y"
~y[i_v.Poh; ~teh'K. ~t'Wkl.m; tyrIx]a;b.W 8:23 `Ax*kob. al{w> hn"d>mo[]y: yAGmi tAykul.m; [B;r>a; h'yT,_x.T;
x:ylic.hiw> tyxiv.y: tAal'p.nIw> Axkob. al{w> AxKo ~c;['w> 8:24 `tAd)yxi !ybimeW ~ynIP-' z[; %l,m, dmo[]y:
lyDIg>y: Abb'l.biW Ady"B. hm'r>mi x:ylic.hiw> Alk.f-i l[;w> 8:25 `~yvi(doq-. ~[;w> ~ymiWc[] tyxiv.hiw> hf'_['w>
rq,Boh;w> br<[,h' haer>m;W 8:26 `rbE)V'yI dy" sp,a,b.W dmo[]y: ~yrIf-' rf;-l[;w> ~yBi_r: tyxiv.y: hw"l.v;b.W
ytiylex/n<w> ytiyyEh.nI laYEnId" ynIa]w: 8:27 `~yBi(r: ~ymiy"l. yKi !Azx'h,( ~tos . hT'a;w> aWh+ tm,a/ rm:a/n< rv<a]
tx;a; tn:v.Bi 9:1 p `!ybi(me !yaew> ha,r>M;h-; l[; ~meATv.a,w" %l,M,_h; tk,al,m-. ta, hf,[/a,(w" ~Wqa'w" ~ymiy"
Akl.m'l. tx;a; tn:v.Bi 9:2 `~yDI(f.K; tWkl.m; l[; %l;m.h' rv<a] yd"_m' [r;Z<mi vArwEv.x;a-] !B, vw<y"r>d"l.
twaL{m;l. aybiN "h; hy"mir>y-I la, hw"hy>-rb;d> hy"h' rv,a] ~ynIV'h; rP:s .mi ~yrI+pS' .B; ytinOyBi laYEnID") ynIa]
hL'piT. vQEb;l. ~yhil{a/h'( yn"doa-] la, yn:P-' ta, hn"T.a,w" 9:3 `hn")v' ~y[ib.vi ~Il;v'Wry> tAbr>x'l.
laeh' yn"doa] aN"a' hr"m.ao)w" hD<_w:t.a,w" yh;l{a/ hw"hyl; hl' l.P;(t.a,w") 9:4 `rp,ae(w" qf;w> ~AcB. ~ynI+Wnx]t;w>
Wn[.v;r>hiw> WnywI['w> Wnaj'x' 9:5 `wyt'(wOc.mi yrEm.vol.W wyb'h]aol. ds,x,h;w>) tyrIB.h; rmEvo ar"ANh;w> lAdG"h;
rv<a] ~yaiybiN>h; ^yd<b'[-] la, Wn[.m;v' al{w> 9:6 `^yj,(P'v.MimiW ^t<wOc.Mimi rAsw> Wnd>r"_m'W Wn[.v;r>hi
Wnl'w> hq'dC" .h; yn"doa] ^l. 9:7 `#r<a'(h' ~[;- lK' la,w> Wnyte_boa]w: WnyrEf' Wnykel'm-. la, ^m.viB. WrB.DI
~yqixor>h'w> ~ybiroQ.h; laer"f.y-I lk'l.W ~Il;v'Wr)y> ybev.Ayl.W hd"Why> vyail. hZ<+h; ~AYK; ~ynIP'h; tv,Bo
~ynIP'h; tv,Bo Wnl' hw"hy> 9:8 `%b"-) Wl[]m'( rv<a] ~l'[]m;B. ~v' ~T'x.D:hi rv<a] tAcr"a]h-'( lk'B.
yKi tAx+lSi .h;w> ~ymix]r:h' Wnyhel{a/ yn"doal;( 9:9 `%l") Wnaj'x' rv<a] Wnyte_boa]l;w> WnyrEf'l. Wnykel'm.li
dy:B. WnynEp'l. !t:n" rv<a] wyt'roAt)B. tk,l,l' Wnyhe_l{a/ hw"hy> lAqB. Wn[.m; v' al{w> 9:10 `AB* Wnd>r:m'
Wnyle[' %T;Tiw: ^l<+qoB. [;Amv. yTil.bil. rAsw> ^t,r"AT-ta, Wrb.['( laer"f.y-I lk'w> 9:11 `~yai(ybiN>h; wyd"b'[]
~q,Yw" : 9:12 `Al* Wnaj'x' yKi ~yhil{a/h-'( db,[,( hv,mo tr:AtB. hb'WtK. rv<a] h['buV.h;w> hl'a'h'
hl'_dgo > h['r" Wnyle[' aybih'l. WnWjp'v. rv<a] Wnyjep.vo) l[;w> Wnyle[' rB<D-I rv,a] Arb'D> wyr"b'D> -ta,
hv,mo tr:AtB. bWtK' rv<a]K; 9:13 `~Il'(v'WryBi ht'f.[,n< rv<a]K; ~yIm;V'h-; lK' tx;T; ht'f.[,n-< al{) rv<a]
lyKif.h;l.W WnnEwO[]me( bWvl' Wnyhel{a/ hw"hy> ynEP-. ta, WnyLix-i al{)w> Wnyle_[' ha'B' taZOh; h['r"h-' lK' tae
wyf'[]m-;( lK'-l[; Wnyhel{a/ hw"hy> qyDIc-; yKi( Wnyle_[' h'a,ybiy>w: h['r"h-' l[; hw"hy> dqov.YIw: 9:14 `^T<)mia]B;
#r<a,me ^M.[-; ta,( t'aceAh rv,a] Wnyhel{a/ yn"doa] hT'[;w> 9:15 `Al*qoB. Wn[.m;v' al{w> hf'[' rv<a]
an"- bv'y") ^t,qod>c-i lk'K. yn"doa] 9:16 `Wn[.v'(r" Wnaj'x' hZ<+h; ~AYK; ~ve ^l-. f[;T;(w: hq'z"x] dy"B. ~yIr:c.mi
^M.[;w> ~Il;v'Wry> Wnyteboa] tAnwO[]b;W Wnyaej'x]b; yKi ^v<+d>q-' rh; ~Il;v'Wry> ^r>y[i(me ^t.m'x]w: ^P.a;
^yn<P' raEh'w> wyn"Wnx]T-; la,w> ^D>b.[; tL;piT-. la, Wnyhel{a/ [m;v. hT'[;w> 9:17 `Wnyte(boybis.-lk'l. hP'r>x,l.

493

haer>W ^yn<y[e xq:P. hx'q.Pi [m'v]W ^n>z>a' yh;l{a/ hJeh; 9:18 `yn")doa] ![;m;l. ~me_V'h; ^v.D"q.m-i l[;
WnynEWnx]T; ~yliyPim; Wnx.n:a] Wnyteqod>c-i l[; al{ yKi h'yl,_[' ^m.vi ar"q.n-I rv,a] ry[i h'w> Wnytemom.vo)
hfe[]w: hb'yviq]h;( yn"doa] hx'ls' . yn"doa] h['m'v. yn"doa] 9:19 `~yBi(r:h' ^ym,x]r-: l[; yKi ^yn<p'l.
lLeP;t.miW rBed:m. ynIa] dA[w> 9:20 `^M<)[-; l[;w> ^r>y[i-l[; ar"q.nI ^m.v-i yKi( yh;l{a/ ^n>[]m;(l. rx:+a;T-. la;
`yh'(l{a/ vd<q-o rh; l[; yh;l{a/ hw"hy> ynEp.li ytiN "xiT. lyPim;W lae_r"f.yI yMi[; taJ;x;w> yti aJ'x; hD<w:t.miW
[;gEnO @['yBi @["mu hL'xiT.B; !Azx'b, ytiyair" rv,a] laeyrIb.G: vyaih'w> hL'_piT.B; rBEd:m. ynIa ] dA[w> 9:21
9:23 `hn")ybi ^l.yKif.h;l. ytiac'y" hT'[; laYEnID" rm;aYOw: yMi_[i rBEd:y>w: !b,Y"w: 9:22 `br<['( tx;n>mi t[eK. yl;ae
`ha,(r>M;B; !bEh'w> rb'D"B; !ybiW hT'a'_ tAdWmx] yKi dyGIh;l. ytiaB' ynIa]w: rb'd" ac'y" ^yn<Wnx]T; tL;xit.Bi
~teh'l.W ~Tox.l;W [v;P,h; aLek;l. ^v,d>q' ry[i- l[;w> ^M.[-; l[;( %T:x.n< ~y[i b.vi ~y[ibuv' 9:24
vd<qo x:vom.liw> aybin"w> !Azx' ~Tox.l;w> ~ymi_l'[o) qd<c, aybih'l.W !wO[' rPEk;l.W taJ'x; tAaJ'x;
~y[ibuv' dygIn" x:yvim-' d[; ~Il;v'Wr)y> tAnb.liw> byvih'l. rb'd" ac'm-o !mi lKef.t;w> [d:tew> 9:25 `~yvi(d"q")
yrEx]a;w> 9:26 `~yTi([ih' qAcb.W #Wrx'w> bAxr> ht'n>b.nIw> bWvT' ~yInv: .W ~yVivi ~y[ibuv'w> h['_b.vi
ACqiw> aB'h; dygIn" ~[; tyxiv.y: vd<Qoh;w> ry[ih'w> Al= !yaew> x:yvim' trEK'yI ~yIn:v.W ~yVivi ~y[ibuV'h;
[:WbV'h; ycix]w: dx'_a, [:Wbv' ~yBir:l' tyrIB. ryBig >hiw> 9:27 `tAm)mevo tc,r<x/n< hm'x'l.mi #qE d[;w> @j,V,b;
10:1 p `~me(vo l[; %T:Ti hc'r"x/n<w> hl'K-' d[;w> ~mevom. ~yciWQvi @n:K. l[;w> hx'n>miW xb;z< tyBiv.y:
tm,a/w< rC:+av;j.l.Be Amv. ar"q.n-I rv,a] laYEnId")l. hl'g >nI rb'D" sr:P' %l,m, vr<Akl. vAlv' tn:v.Bi
ytiyyIh' laYEnId") ynIa] ~he_h' ~ymiY"B; 10:2 `ha,(r>M;B; Al hn"ybiW rb'D"h-; ta, !ybiW lAdg" ab'c'w> rb'D"h;
%Asw> yPi- la, ab'- al{ !yIy:w" rf"b'W yTil.k;a' al{ tAdmux] ~x,l, 10:3 `~ymi(y" ~y[ibuv' hv'l{v. lBea;t.mi
!Av+arIh' vd<xol; h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ~Ayb.W 10:4 p `~ymi(y" ~y[ibuv' tv,l{v. tal{m-. d[; yTiks. -'_ al{
dx'a-, vyai hNEhiw> ar<aew" yn:y[e-ta, aF'a,w" 10:5 `lq,D"(xi aWh lAdG"h; rh"N "h; dy: l[; ytiyyIh' ynIa]w:
wyn"y[ew> qr"b' haer>m;K. wyn"p'W vyvir>t;k. AtY"wgI >W 10:6 `zp'(Wa ~t,k,B. ~yrIg Ux] wyn"t.m'W ~yDI_B; vWbl'
ynIa] ytiyair"w> 10:7 `!Am)h' lAqK. wyr"b'D> lAqw> ll'_q' tv,xon> !y[eK. wyt' l{G>r>m;W wyt'[oro)z>W vae ydEyPil;K.
hl'dgo > hd"r"x] lb'a] ha'_r>M;h-; ta, War" al{ yMi [i Wyh' rv<a] ~yvin"a]h'w> ha'r>M;h-; ta, yDIb;l. laYEnId"
taZOh; hl'doG>h; ha'r>M;h-; ta, ha,r>a,w") yDIb;l. yTir>a:v.nI ynIa]w: 10:8 `abe(x'heB. Wxr>b.YIw:) ~h,yle[] hl'p.n"
wyr"_b'D> lAq-ta, [m;v.a,w" 10:9 `x:Ko) yTir>c:[' al{w> tyxiv.m;l. yl;[' %P:h.n< ydIAhw> xKo+ yBi- ra;v.nI al{w>
yBi_ h['g>n" dy"- hNEhiw> 10:10 `hc'r>a") yn:p'W yn:P-' l[; ~D"r>nI ytiyyIh' ynIa]w: wyr"b'D> lAq-ta, y[im.v'k.W
ykinOa' rv,a] ~yrIb'D>B; !beh' tAdmux]-vyai laYEnID" yl;ae rm,aYOw: 10:11 `yd"(y" tAPk;w> yK;r>B-i l[; ynI[EynIT.w:
yTid>m;[' hZ<h; rb"D"h-; ta, yMi[i ArB.d:b.W ^yl,_ae yTix.L;vu hT'[; yKi ^d<m.[-' l[; dmo[]w: ^yl,ae rbEdo
!ybih'l. ^B.l-i ta,( T't;n" rv,a] !AvarIh' ~AYh-; !mi yKi laYEnId" ar"yTi-la; yl;ae rm,aYOw: 10:12 `dy[i(r>m;
dme[o sr:P' tWkl.m; rf:w> 10:13 `^yr<(b'd>Bi ytiab'- ynIa]w: ^yr<_b'd> W[m.v.nI ^yh,l{a/ ynEp.li tAN[;t.hil.W
~v' yTir>t:An ynIa]w: ynIrE+z>['l. aB' ~ynIvoarIh' ~yrIF 'h; dx;a; laek'ymi( hNEhiw> ~Ay dx'a,w> ~yrIf.[, yDIg>n<l.
!Azx' dA[-yKi ~ymi_Y"h; tyrIx]a;B. ^M.[;l. hr"q.y-I rv,a] tae ^n>ybih]l; ytiab'W 10:14 `sr"(p' ykel.m; lc,ae
ynEB. tWmd>Ki hNEhiw> 10:16 `yTim.l'(a/n<w> hc'r>a: yn:p' yTit;n" hL,ae_h' ~yrIb'D>K; yMi[i ArB.d:b.W 10:15 `~ymi(Y"l;
Wkp.h,n< ha'r>M;B; ynIdoa] yDIg >n<l. dme[oh-' la, hr"m.ao)w" hr"B.d:a]w" yPi- xT;p.a,w" yt'_p'f-. l[; [;gEnO ~d"a'
hT'[;me ynIa]w: hz<+ ynIdoa-] ~[i rBEd:l. hz< ynIdoa] db,[, lk;Wy %yhew> 10:17 `x:Ko) yTir>c:[' al{w> yl;[' yr:yci
rm,aYOw: 10:19 `ynIqZE) >x;y>w:) ~d"a' haer>m;K. yBi- [G:YIw: @s,YwO : 10:18 `ybi(-hr"a]v.nI al{ hm'v'n>W x:ko yBi- dm'[]y-: al{)
yKi ynIdoa] rBEd:y> hr"m.aow" yTiqZ. :x;t.hi yMi[i ArB.d:k.W qz"+x]w: qz:x] %l" ~Alv' tAdmux]-vyai ar"yTi-la;
aceAy ynIa]w: sr"_P' rf:- ~[i ~xeL'hil. bWva' hT'[;w> ^yl,ae ytiaB'- hM'l' T'[.d:y"h] rm,aYOw: 10:20 `ynIT")qZ. :xi
yMi[i qZEx;t.mi dx'a, !yaew> tm,_a/ bt'k.Bi ~Wvr"h-' ta, ^l. dyGIa; lb'a] 10:21 `aB'( !w"y-" rf; hNEhiw>
qyzIx]m;l. ydIm.[' ydI_M'h; vw<y"r>d"l. tx;a; tn:v.Bi ynIa]w: 11:1 p `~k,(r>f; laek'ymi-~ai yKi hL,a-e l[;
y[iybir>h")w> sr:p'l. ~ydIm.[o ~ykil'm. hv'l{v. dA[-hNEhi %l"+ dyGIa; tm,a/ hT'[;w> 11:2 `Al* zA[m'l.W
rAB=GI %l,m, dm;['w> 11:3 `!w")y" tWkl.m; tae lKoh; ry[iy" Arv.['b. Atq'z>x,k.W lKomi lAdG"-rv,[o) ryvi[]y:

494

~yIm"+V'h; tAxWr [B;r>a;l. #x'tew> AtWkl.m; rbEV'Ti Adm.['k.W 11:4 `An*Acr>Ki hf'['w> br: lv'm.mi lv;m'W
qz:x/y<w> 11:5 `hL,a-e( db;L.mi ~yrIxea]l;w> AtWkl.m; vteN"ti yKi lv'm' rv<a] Alv.m'k. al{w> AtyrIx]a;l. al{w>
tb;W WrB'x;t.yI ~ynIv' #qElW. 11:6 `AT*l.v;m.m, br: lv'm.mi lv'm'W wyl'[' qz:x/y<w> wyr"_f-' !miW bg<N<h-; %l,m,(
dmo[]y: al{w> [:ArZ>h; x;AK rco[.t-; al{)w> ~yrI+v'yme tAf[]l; !ApC'h; %l,m-, la, aAbT' bg<N<h;-%l,m,(
aboy"w> AN=K; h'yv,r"v' rc,NEmi dm;['w> 11:7 `~yTi([iB' Hq"zIx]m;W Hd"l.YOh;w> h'ya,ybim.W ayhi !teN "tiw> A[roz>W
~h,ykesi(n-> ~[i ~h,yhel{a/ ~g:w> 11:8 `qyzI)x/h,w> ~h,b' hf'['w> !ApC'h; %l,m, zA[m'B. aboy"w> lyIx;h-; la,
ab'W 11:9 `!Ap)C'h; %l,M,mi dmo[]y: ~ynIv' aWhw> ~yIr"+c.mi abiy" ybiV.B; bh'z"w> @s,K, ~t'D"m.x, yleK-. ~[i
~yBir: ~yliy"x] !Amh] Wps.a'w> WrG"t.yI wyn"b'W Anb.W 11:10 `At*m'd>a-; la, bv'w> bg<N<h; %l,m, tWkl.m;B.
bg<N<h; %l,m, rm;r>m;t.yIw> 11:11 `AZ*[um' hZ"[um'-d[; hr<G"t.yIw> WrG"t.ywI > bvoy"w> rb"+['w> @j:v'w> aAb ab'W
!Amh'h, aF'nIw> 11:12 `Ad*y"B. !Amh'h, !T:nIw> br" !Amh' dymi[/h,w> !Ap+C'h; %l,m-, ~[i AM[i ~x;l.nIw> ac' y"w>
br: !Amh' dymi[/h,w> !ApC'h; %l,m, bv'w> 11:13 `zA[)y" al{w> tAaBorI lyPihiw> Ab=b'l. ~r"w> ~Wry"
~heh' ~yTi[ib'W 11:14 `br"( vWkr>biW lAdG" lyIx:B. aAb aAby" ~ynIv' ~yTi[ih'( #qel.W !Av+arIh-' !mi
%l,m, aboy"w> 11:15 `Wlv'(k.nIw> !Azx' dymi[]h;l. WaF.N:yI) ^M.[; yceyrIP' ynEb.W bg<N<+h; %l,m-, l[; Wdm.[;y:) ~yBir :
x:Ko !yaew> wyr"x'b.mi ~[;w> Wdmo[]y: al{ bg<N<h; tA[roz>W tAr+c'b.mi ry[i dk;l'w> hl'l]As) %Pov.yIw> !ApC'h;
11:17 `Ad*y"b. hl'k'w> ybiC
.h-; #r<a,(B. dmo[]y:w> wyn"+p'l. dmeA[ !yaew> AnAcr>Ki wyl'ae aB'h; f[;y:w> 11:16 `dmo)[]l;
Ht'yxiv.h;l. Al-!T,yI ~yviN"h; tb;W hf'_['w> AM[i ~yrIv'ywI AtWkl.m-; lK' @q,toB. aAbl' wyn"P' ~fey"w>
!yciq' tyBiv.hiw> ~yBi_r: dk;l'w> ~yYIail. wyn"P' ~fey"w> bvey"w> 11:18 `hy<)h.ti Al-al{w> dmo[]t; al{w>
`ace(M'yI al{w> lp;n"w> lv;k.nIw> Ac=r>a; yZEW[m'l. wyn"P' bvey"w> 11:19 `Al* byviy" AtP'r>x, yTil.Bi Al AtP'r>x,
al{w> ~yIP:a;b. al{w> rbeV'yI ~ydIx'a] ~ymiy"b.W tWk+l.m; rd<h, fgEAn rybi[]m; ANK;-l[; dm;['w> 11:20
tWkl.m; qyzIx/h,w> hw"l.v;b. ab'W tWk+l.m; dAh wyl'[' Wnt.n-" al{w> hz< b.nI ANK;-l[; dm;['w> 11:21 `hm'(x'l.mib.
tWrB.x;t.h-i( !miW 11:23 `tyrI)B. dygIn> ~g:w> WrbE+V'yIw> wyn"p'L.mi Wpj.V'yI @j,V, h; tA[roz>W 11:22 `tAQ)l;q.l;x]B;
rv,a] hf'['w> aAby" hn"ydIm. yNEm;v.mib.W hw"l.v;B. 11:24 `yAG*-j[;m.Bi ~c;['w> hl'['w> hm'_r>mi hf,[]y: wyl'ae
wyt'bov.x.m; bVex;y> ~yrIc'b.mi l[;w> rAz=b.yI ~h,l' vWkr>W ll'v'w> hZ"Bi wyt'boa] tAba]w: wyt'boa] Wf[-' al{
hm'x'l.Mil; hr<G"t.yI bg<N<h; %l,m,W lAdG" lyIx:B. bg<N<h; %l,m-, l[; Abb'l.W AxKo r[ey"w> 11:25 `t[e-( d[;w>
AgB'-tp; ylek.aow> 11:26 `tAb)v'x]m; wyl'[' Wbv.x.y-: yKi( dmo[]y: al{w> dao+m-. d[; ~Wc['w> lAdG-" lyIx:)B.
!x"l.vu-l[;w> [r"mel. ~b'b'l. ~ykil'M.h; ~h,ynEv.W 11:27 `~yBi(r: ~ylil'x] Wlpn. "w> @Aj+v.yI Alyxew> WhWrB.v.yI
Abb'l.W lAdG" vWkr>Bi Acr>a; bvoy"w> 11:28 `d[e(AMl; #qE dA[-yKi xl'c.ti al{w> WrBE+d:y> bz"K' dx'a,
hn"voarIk' hy<h.t-i al{)w> bg<N<+b; ab'W bWvy" d[eAMl; 11:29 `Ac*r>a;l. bv'w> hf'['w> vd<qo+ tyrIB-. l[;
!bey"w> bv'w> hf'_['w> vd<Aq-tyrI)B-. l[; ~[;z"w> bv'w> ha'k.nIw> ~yTiKi ~yYIci Ab Wab'W 11:30 `hn")rox]a;k'w>
Wnt.n"w> dymiT'h; Wrysihew> zA[M'h; vD"q.Mih; WlL.xiw> Wdmo+[]y: WNM,mi ~y[iroz>W 11:31 `vd<qo) tyrIB. ybez>[-o l[;
11:33 `Wf)['w> WqzIx]y: wyh'l{a/ y[ed>yO ~[;w> tAQ+l;x]B; @ynIx]y: tyrIb. y[eyvir>m;W 11:32 `~me(Avm. #WQVih;
~l'v.K'hib.W 11:34 `~ymi(y" hZ"bib.W ybiv.Bi hb'h'l,b.W br<x,B. Wlv.k.nIw> ~yBi_r:l'( Wnybiy" ~[' yleyKif.m;W
~h,B' @Arc.li Wlv.K'(yI ~yliyKif.M;h-; !miW 11:35 `tAQ)l;q.l;x]B; ~yBir: ~h,yle[] Wwl.nIw> j['_m. rz<[E Wrz>['yE
lDEG:t.yIw> ~meArt.yIw> %l,M,h; AnAcr>ki hf'['w> 11:36 `d[e(AMl; dA[-yKi #qE+ t[e- d[; !BEl.l;w> rrEb'l.W
11:37 `ht'f'([/n< hc'r"x/n< yKi ~[;z: hl'K-' d[; x:ylic.hiw> tAa+l'p.nI rBEd:y> ~yliae lae l[;w> lae- lK'-l[;
11:38 `lD"(G:t.yI lKo l[; yKi !ybi_y" al{ H;Ala-/ lK'-l[;(w> ~yvin" tD:m.x-, l[;w> !ybiy" al{ wyt'boa] yhel{a-/ l[;w>
!b,a,b.W @s,k,b.W bh'z"B. dBek;y> wyt'boa] Wh[ud"y-> al{ rv<a] H:Ala/l,w> dBe_k;y> ANK-; l[; ~yZI[um'( H:l{a/l,w>
dAb+k' hB,r>y: ryKiy: ryKihi rv<a] rk'nE H;Ala-/ ~[i ~yZI[um'( yrEc.b.mil. hf'['w> 11:39 `tAd)mux]b;W hr"q'y>
r[eT'f.yIw> bg<N<h; %l,m, AM[i xG:n:t.yI #qe t[eb.W 11:40 `ryxi(m.Bi qLex;y> hm'd"a]w: ~yBir:B'( ~l'yvim.hiw>
ab'W 11:41 `rb")['w> @j:v'w> tAcr"a]b; ab'W tAB+r: tAYnIa\b'W ~yvir"p'b.W bk,r<B. !ApC'h; %l,m, wyl'['
xl;v.yIw> 11:42 `!AM)[; ynEB. tyviarEw> ba'AmW ~Ada/ AdY"mi Wjl.M'yI hL,aew> Wlve_K'yI tABr:w> ybiC .h; #r<a,B.
lkob.W @s,K,h;w> bh'Z "h; yNEm;k.miB. lv;m'W 11:43 `hj'(ylep.li hy<h.ti al{ ~yIr:c.mi #r<a,w> tAc+r"a]B; Ady"

495

am'xeB. ac'y"w> !Ap+C'miW xr"z>Mimi Whluh]b;y> tA[muv.W 11:44 `wyd"(['c.miB. ~yvikuw> ~ybiluw> ~yIr"+c.mi tAdmux]
ab'W vd<q-o+ ybic.-rh;l. ~yMiy: !yBe And>P;a; yl,h\a' [J;yIw> 11:45 `~yBi(r: ~yrIx]h;l.W dymiv.h;l. hl'dgo >
^M,[; ynEB-. l[; dme[oh' lAdG"h; rF:h; laek'ymi( dmo[]y: ayhih; t[eb'W 12:1 `Al* rzEA[ !yaew> ACq-i d[;
^M.[; jleM'yI ayhih; t[eb'W ayhi_h; t[eh' d[; yAG tAyh.mi( ht'y>h.n-I al{) rv<a] hr"c' t[e ht'y>h'w>
hL,aew> ~l'A[ yYEx;l. hL,ae WcyqI+y" rp"[-' tm;d>a; ynEveY>mi ~yBir:w> 12:2 `rp,Se(B; bWtK' ac'mN. Ih-; lK'
~ybik'AKK; ~yBir:h'( yqeyDIc.m;W [:yqI+r"h' rh;zOK. WrhIz>y: ~yliKif.M;h;w> 12:3 s `~l'(A[ !Aar>dIl. tApr"x]l;
~yBir: Wjj.voy> #qE+ t[e- d[; rp,Seh; ~tox]w: ~yrIb'D>h; ~tos . laYEnId") hT'a;w> 12:4 p `d[,(w" ~l'A[l.
raoy>h; tp;f.li hN"he dx'a, ~ydI_m.[o ~yrIxea] ~yInv: . hNEhiw> laYEnId" ynIa] ytiyair"w> 12:5 `t[;D"(h; hB,r>tiw>
yt;m-' d[; rao=y>h; ymeymel. l[;M;mi rv<a] ~yDIB;h; vWbl. vyail' rm,aYOw: 12:6 `rao*y>h; tp;f.li hN"hE dx'a,w>
Anymiy> ~r<Y"w: raoy>h; ymeymel. l[;M;mi rv<a] ~yDIB;h; vWbl. vyaih-' ta, [m; v.a,w" 12:7 `tAa)l'P.h; #qE
#Pen: tALk;k.W ycixew" ~ydI[]Am) d[eAml. yKi ~l'_A[h' yxeB. [b;V'YIw: ~yIm;V'h-; la, Alamof.W
`hL,ae( tyrIx]a; hm' ynIdoa] hr"m.aow" !ybi_a' al{w> yTi[.m;v' ynIa]w: 12:8 `hL,a-e( lk' hn"yl,k .Ti vd<q-o ~[;-dy:
WnB.l;t.yI)w> Wrr]B")t.yI 12:10 `#qE) t[e- d[; ~yrIb'D>h; ~ymitux]w: ~ymitus.-yKi( laYE+nID" %lE rm,aYOw: 12:9 p
rs:Wh t[emeW 12:11 `Wnybi(y" ~yliKif.M;h;w> ~y[i_v'r-> lK' Wnybiy" al{w> ~y[i v'r> W[yvir>hiw> ~yBir: Wpr>C")yIw>
@l,a, ~ymiy"l. [:yGI+y:w> hK,x;m.h;( yrEv.a; 12:12 `~y[i(v.tiw> ~yIt:am' @l,a, ~ymiy" ~me_vo #WQvi ttel'w> dymiT'h;
`!ymi(Y"h; #qEl. ^l.rg" Ol. dmo[]t;w> x:Wnt'w> #QE+l; %lE hT'a;w> 12:13 `hV'(mix]w: ~yvil{v. tAame vl{v.

arz[
Ezra
Ex:Wr-ta, hw"hy> ry[ihe hy"+m.r>yI yPimi hw"hy>-rb;D> tAlk.li sr: P' %l,m, vr<Akl. tx;a; tn:v.biW 1:1
sr:P' %l,m, vr<Ko rm;a' hKo 1:2 `rmo*ale bT'k.miB-. ~g:w> AtWkl.m-; lk'B. lAq-rb,[]Y:)w: sr:P-' %l,m,( vr<Ko
~Il;v'WryBi tyIb; Al-tAn*b.li yl;[' dq:p-' aWh)w> ~yIm"+V'h; yhel{a/ hw"hy> yli !t;n" #r<a'h' tAkl.m.m; lKo
!b,yIw> hd"_WhyBi rv<a] ~Il;v'Wryli l[;yw: > AM[i wyh'l{a/ yhiy> AM[-; lK'mi ~k,b-' ymi( 1:3 `hd"(WhyBi( rv<a]
tAmqoM.h-; lK'mi( ra'vN. Ih-; lk'w> 1:4 `~Il'(v'WryBi rv<a] ~yhil{a/h' aWh laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> tyBe- ta,
tybel. hb'dN" >h-; ~[i hm'_heb.biW vWkr>biW bh'z"b.W @s,k,B. Amqom. yven>a; WhWaF.n:y> ~v'-rg") aWh rv<a]
lkol. ~YI+wIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> !miy"n>biW hd"Whyli( tAba'h' yvear" WmWqY"w: 1:5 `~Il'(v'WryBi rv<a] ~yhil{a/h'
~h,ytebo)ybis.-lk'w> 1:6 `~Il'(v'WryBi rv<a] hw"hy> tyBe- ta, tAnb.li tAl[]l; AxWr-ta, ~yhil{a/h' ry[ihe
1:7 s `bDE(n:t.hi lK'-l[; db;l. tAn=D"g>Mib;W hm'heB.b;W vWkr>B' bh'Z "B; @s,k-, ylek.Bi ~h,ydEybi( WqZ>xi
tybeB. ~nET.YIw:) ~Il;v'Wrymi rC;n<d>k;Wb)n> ayciAh rv,a] hw"+hy>-tybe yleK-. ta, ayciAh vr<AK %l,M,h;w>
ayfiN "h; rC;B;v.vel. ~rEPs. .YIw:) rB"+z>GIh; td"r>t.mi dy:- l[; sr:P' %l,m, vr<AK ~aeyciAY*w: 1:8 `wyh'(l{a/
h['v.Ti ~ypil'x]m; @l,a' @s,k-, ylej.rg> :a] ~yvil{v. bh'z" ylej.rg> :a] ~r"_Ps' .mi hL,aew> 1:9 `hd"(Whyli
~yrIxea] ~yliKe hr"_f'[]w: tAame [B;r>a; ~ynIv.mi @s,k, yrEApK. ~yvil{v. bh'z" yrEApK. 1:10 s `~yrI)f.[,w>

496

~[i rC;B;v.ve hl'[/h, lKoh; tAa+me [B;r>a;w> ~ypil'a] tv,mex] @s,K,l;w> bh'Z "l; ~yliK-e lK' 1:11 s `@l,a'(
rv<a] hl'AGh; ybiV.mi ~yli[oh'( hn"ydIM.h; ynEB. hL,aew> 2:1 p `~Il'(v'Wryli lb,B'mi hl'AGh; tAl['he
2:2 `Ar*y[il. vyai hd"WhywI) ~Il;vW' ryli WbWvY"w: lb,_b'l. lb,B' %l,m,( rC:n<d>k;Wbn> rACn<d>k;Wbn> hl'g >h,
hn"+[]B; ~Wxr> yw:g >Bi rP"s .mi !v"l.Bi yk;D\r>m' hy"l'[er>( hy"r"f. hy"m.x,n> [:WvyE lb,B'rUz>-~[i WaB'- rv,a]
hy"j.p;v. ynEB. 2:4 s `~yIn")v.W ~y[ib.vi ha'me ~yIP;l.a; v[or>p; ynEB. 2:3 s `lae(r"f.yI ~[; yven>a; rP;s .mi
ba'Am tx;p-; ynE)B. 2:6 s `~y[i(b.viw> hV'mix] tAame [b;v. xr:a' ynEB. 2:5 s `~yIn")v.W ~y[ib.vi tAame vl{v.
~yVimix] ~yIt:am' @l,a, ~l'y[e ynEB. 2:7 s `rf")[' ~ynEv.W tAame hn<mov. ~yIP;l.a; ba'_Ay [:WvyE ynEb.li
s `~yVi(viw> tAame [b;v. yK'z: ynEB. 2:9 s `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a;w> tAame [v;T. aWTz: ynEB. 2:8 s `h['(B'r>a;w>
ynEB. 2:12 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, tAame vve yb'be ynEB. 2:11 s `~yIn")v.W ~y[iB'r>a; tAame vve ynIb' ynEB. 2:10
ynEB. 2:14 s `hV'(viw> ~yVivi tAame vve ~q'ynIdoa] ynEB. 2:13 s `~yIn")v.W ~yrIf.[, ~yIt:am' @l,a, dG"z>[;
rjEa-' ynE)B. 2:16 s `h['(B'r>a;w> ~yVimix] tAame [B;r>a; !ydI[' ynEB. 2:15 s `hV'(viw> ~yVimix] ~yIP:l.a; yw"g >bi
ha'me hr"Ay ynEB. 2:18 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, tAame vl{v. yc'be ynEB. 2:17 s `hn")mov.W ~y[iv.Ti hY"qiz>xiyli(
2:21 s `hV'(mix]w: ~y[iv.Ti rB"g I ynEB. 2:20 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, ~yIt:am' ~vux' ynEB. 2:19 s `rf")[' ~ynEv.W
ha'me tAtn"[] yven>a; 2:23 `hV'(viw> ~yVimix] hp'jon> yven>a; 2:22 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, ha'me ~x,l-' tybe( ynEB.
tAraeb.W hr"ypiK. ~yrI[' ty:r>qi ynEB. 2:25 s `~yIn")v.W ~y[iB'r>a; tw<m"z>[; ynEB. 2:24 s `hn")mov.W ~yrIf.[,
yven>a; 2:27 s `dx'(a,w> ~yrIf.[, tAame vve [b;g"w" hm'r"h' ynEB. 2:26 s `hv'(l{v.W ~y[iB'r>a;w> tAame [b;v.
ynEB. 2:29 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, ~yIt:am' y['h'w> lae-tybe( yven>a; 2:28 s `~yIn")v.W ~yrIf.[, ha'me sm'k.mi
@l,a, rxea; ~l'y[e ynEB. 2:31 s `hV'(viw> ~yVimix] ha'me vyBig >m; ynEB. 2:30 s `~yIn")v.W ~yVimix] Abn>
AnAaw> dydIx' dl{-ynEB. 2:33 s `~yrI)f.[,w> tAame vl{v. ~rIx' ynEB. 2:32 s `h['(B'r>a;w> ~yVimix] ~yIt:am'
ha'ns" . ynEB. 2:35 s `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a; tAame vl{v. AxrEy> ynEB. 2:34 s `hV'(mix]w: ~yrIf.[, tAame [b;v.
tAame [v;T. [:WvyE tybel. hy"[.d:(y> ynEB. ~ynI+h]Koh;( 2:36 s `~yvi(l{v.W tAame vvew> ~ypil'a] tv,l{v.
~yIt:am' @l,a, rWxv.p; ynEB. 2:38 s `~yIn")v.W ~yVimix] @l,a, rMeai ynEB. 2:37 s `hv'(l{v.W ~y[ib.vi
ynEb.li laeymid>q;w> [:Wvy-E ynEB. ~YI+wIl.h; 2:40 s `rf")[' h['b.viw> @l,a, ~rIx' ynEB. 2:39 s `h['(b.viw> ~y[iB'r>a;
ynEB. 2:42 p `hn")mov.W ~yrIf.[, ha'me @s'a' ynEB. ~yrI+r>vom.h;( 2:41 s `h['(B'r>a;w> ~y[ib.vi hy"w>d:Ah
~yvil{v. ha'me lKoh; yb'_vo ynEB. aj'yjix] ynEB. bWQ[-; ynEB. !Aml.j-; ynEB. rjea-' ynE)B. ~WLv-; ynEB. ~yrI[]Vo)h;
ynEB. ah'[]ysi-( ynEB>) sroq-e ynEB. 2:44 `tA[)B'j; ynEB. ap'Wfx]-ynEb. ax'yci-ynEB. ~ynI+ytiN>h; 2:43 p `h['(v.tiw>
2:47 `!n")x' ynEB. ym;l.v; yl;m.v; -ynEB. bg"x' ynEB. 2:46 `bWQ)[; ynEB. hb'g "x-] ynEb. hn"b'l-. ynEB. 2:45 `!Ad)p'
ynEB. x;sep-' ynEb. aZ"[u-ynEB. 2:49 `~Z"g) : ynEB. ad"Aqn>-ynEB. !ycir-> ynEB. 2:48 `hy")a'r> ynEB. rx;g-: ynEB. lDEg I-ynEB.
ap'Wqx]-ynEB. qWBq.b-; ynEB. 2:51 `~ysi(Wpn> ~ysiypin> ynEB. ~ynIW[m. ~ynIy[im. -ynEb. hn"s .a-; ynEB. 2:50 `ys'(be
2:54 `xm;t'( ynEB. ar"s .ysi-( ynEB>) sAqr>b-; ynEB. 2:53 `av'(r>x; ynEB. ad"yxim-. ynEB. tWlc.b-; ynEB. 2:52 `rWx)r>x; ynEB.
hl'[.y-: ynEB. 2:56 `ad"(Wrp. ynEB. tr<pS, oh-; ynEB. yj;s o-ynEB. hmo+l{v. ydEb.[; ynEB. 2:55 `ap'(yjix] ynEB. x:ycin> ynEB.
~ynIytiN>h-; lK' 2:58 `ymi(a' ynEB. ~yyIbC' .h; tr<k,Po ynEB. lyJix-; ynE)b. hy"j.p;v. ynEB. 2:57 `lDEg( I ynEB. !Aqr>d-: ynEb.
av'r>x; lTe xl;m, lTemi ~yli[oh'( hL,aew> 2:59 s `~yIn")v.W ~y[iv.Ti tAame vl{v. hmo+l{v. ydEb.[; ynEb.W
hy"l'd-> ynEB. 2:60 `~he( laer"f.YImi ~ai ~['r>z:w> ~t'Aba]-tyBe dyGIh;l. Wlk.y") al{w> rME+ai !D"a; bWrK.
#AQ+h; ynEB. hY"b;x\ ynEB. ~ynIh]Koh; ynEB.miW 2:61 s `~yIn")v.W ~yVimix] tAame vve ad"_Aqn> ynEB. hY"biAj-ynEb.
~b't'k. Wvq.Bi hL,ae 2:62 `~m'(v-. l[; arEQ'YIw: hV'ai ydI['l.GIh; yL;zIr>B; tAnB.mi xq;l' rv<a] yL;zIr>b; ynEB.
Wlk.ayO-al{ rv<a] ~h,l' at'v'r>Tih; rm,aYOw: 2:63 `hN")huK.h-; !mi Wlag] Oy>w:) Wac'_m.nI al{w> ~yfix.y:t.Mih;
~yIP:l.a; aABrI [B;r>a; dx'_a,K. lh'Q'h-; lK' 2:64 `~yMi(tul.W ~yrIWal. !hEKo dmo[] d[; ~yvi_d"Q\h; vd<Qomi
~yvil{v. tAame vl{v. ~ypil'a] t[;b.vi hL,ae ~h,yteho)m.a;w> ~h,ydEb.[; db;L.mi 2:65 `~yVi(vi tAam-e vl{v.
~h,ydEr>Pi hV'_viw> ~yvil{v. tAame [b;v. ~h,yseWs 2:66 `~yIt")am' tArr>vom.W ~yrIr>vom. ~h,l'w> h['_b.viw>
~ypil'a] tv,ve ~yrImox] hV'_mix]w: ~yvil{v. tAame [B;r>a; ~h,yLem;G> 2:67 `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a; ~yIt:am'
WbD>n:t.hi( ~Il'_v'WryBi rv<a] hw"hy> tybel. ~a' AbB. tAba'h'( yvear"meW 2:68 p `~yrI)f.[,w> tAame [b;v.

497

~ynIAmK.r>D: bh'z" hk'al'M.h; rc:Aal. Wnt.n" ~x'koK. 2:69 `An*Akm.-l[; Adymi[]h;l. ~yhil{a/h(' tybel.
~ynIh]Koh; Wbv.YEw: 2:70 s `ha'(me ~ynIh]Ko tnOt.k'w> ~ypi_l'a] tv,mex] ~ynIm' @s,k,w> s @l,a,w" twaBor-I vve
[G:YIw: 3:1 s `~h,(yrE['B. laer"f.y-I lk'w> ~h,_yrE['B. ~ynIytiN>h;w> ~yrI []AVh;w> ~yrIr>vom.h;w> ~['h-' !miW ~YIwIl.h;w>
~q'Y"w: 3:2 s `~Il'(v'Wry>-la, dx'a, vyaiK. ~['h' Wps.a'YEw: s ~yrI+['B, laer"f.yI ynEb.W y[iybiV.h; vd<xoh;
lae_r"f.yI yhel{a/ xB;z>m-i ta, Wnb.YIw: wyx'a,w> laeyTil.a;v-. !B, lb,B'rUz>W ~ynIh]Koh; wyx'a,w> qd" c'Ay*-!B, [:WvyE
yKi wyt'nOAkm-. l[; x:Bez>Mih; WnykiY"w: 3:3 `~yhi(l{a/h-' vyai hv,mo tr:AtB. bWtK'K; tAl[o wyl'[' tAl[]h;l.
3:4 `br<['(l'w> rq,Bol; tAl[o hw"hyl;( tAl[o wyl'[' Wl[]Y:w: l[;Y:w: tAc+r"a]h' yMe[;me ~h,yle[] hm'yaeB.
!keyrEx]a;w> 3:5 `Am*AyB. ~Ay-rb;D> jP;v.miK. rP's .miB. ~AyB. ~Ay tl;[ow> bWt+K'K; tAKSuh; gx;- ta, Wf[]Y:w:
~AYmi 3:6 `hw")hyl; hb'd"n> bDEn:t.mi lkol.W ~yvi_D"qum.h; hw"hy> ydE[]Am-lk'l.W ~yvi d"x\l,w> dymiT' tl;[o
@s,k-, WnT.YIw: 3:7 `dS'(yU al{ hw"hy> lk;yhew> hw"+hyl; tAl[o tAl[]h;l. WLxe he y[iybiV.h; vd<xol; dx'a,
!Anb'L.h-; !mi ~yzIr"a] yce[] aybih'l. ~yrIC ol;w> ~ynIdCo i(l; !m,v,w" hT,v.miW lk'a]m;W ~yvi_r"x'l,w> ~ybic.xol;
tyBe-la, ~a'Abl. tynIVeh; hn"V'b;W 3:8 p `~h,(yle[] sr:P-' %l,m,( vr<AK !Ayv.rIK. aApy" ~y"- la,
ra"v.W qd"c'Ay*-!B, [:WvyEw> laeyTil.a;v.-!B, lb,B'rUz> WLxehe ynI+Veh; vd<xoB; ~Il;v'Wryli ~yhil{a/h'(
~yrIf.[, !B,mi ~YIwIl.h-; ta, Wdymi[]Y:w: ~Il;v'Wr)y> ybiV.h;me ~yaiB'h-; lk'w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; ~h,yxea]
wyn"b'W laeymid>q; wyx'a,w> wyn"B' [:WvyE dmo[]Y:w: 3:9 p `hw")hy>-tyBe tk,al,m-. l[; x;Cen:l. hl'[.m;w" hn"v'
~h,yxea]w: ~h,ynEB. dd"n"xE) ynEB. s ~yhi_l{a/h' tybeB. hk'al'M.h; hfe[-o l[; x;Ce n:l. dx'a,K. hd"Why>-ynE)B.
~YIwIl.h;w> tArc.co)x]B; ~yviB'lum. ~ynIh]Koh; Wdymi[]Y:w: hw"+hy> lk;yhe-ta, ~ynIBoh; WdS.yIw> 3:10 `~YI)wIl.h;
tdoAhb.W lLeh;B. Wn[]Y:w: 3:11 `lae(r"f.y-I %l,m,( dywID" ydEy-> l[; hw"hy>-ta, lLeh;l. ~yIT;l.cim.B;( @s'a-' ynE)B.
lLeh;b. hl'Adg> h['Wrt. W[yrIhe ~['h'-lk'w> lae_r"f.y-I l[; ADs.x; ~l'A[l.-yKi( bAj yKi hw"hyl;(
rv,a] ~ynIqeZ>h; tAba'h' yvear"w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;me ~yBir:w> 3:12 s `hw")hy>-tyBe ds;Wh l[; hw"hyl;(
h['Wrt.Bi ~yBir:w> lAd+G" lAqB. ~ykiBo ~h,ynEy[eB. tyIB;h; hz< Ads.y"B. !AvarIh") tyIB:h-; ta, War"
~['h' yKi ~['_h' ykiB. lAql. hx'mF. ih; t[;WrT. lAq ~yrIyKim; ~['h' !yaew> 3:13 `lAq) ~yrIh'l. hx'm.fib.
ynEb-. yKi( !mI+y"n>biW hd"Why> yrEc' W[m.v.YIw:) 4:1 p `qAx)r"mel-. d[; [m;v.nI lAQh;w> hl'Adg> h['WrT. ~y[iyrIm.
Wrm.aYOw: tAba'h' yvear"-la,w> lb,B'rUz>-la, WvG>YIw: 4:2 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hyl; lk'yhe ~ynIAB hl'AGh;
!Dox; rs:ae ymeymi ~yxib.zO Wnx.n:a] Alw> al{w> ~k,_yhel{ale vArd>nI ~k,k' yKi ~k,M'[i hn<b.nI ~h,l'
laer"f.yIl. tAba'h'( yvear" ra'v.W [:WvyEw> lb,B'rUz> ~h,l' rm,aYOw: 4:3 `hPo) Wnt'ao hl,[]M;h; rWVa; %l,m,
WnW"ci rv<a]K; laer"f.yI yhel{a/ hw"hyl;( hn<b.nI dx;y: Wnx.n:a] yKi Wnyhe_l{ale tyIB: tAnb.li Wnl'w" ~k,l-' al{)
~ylih]b;m.W ~yhil;b;m.W hd"_Why>-~[; ydEy> ~yPir:m. #r<a'h-' ~[; yhiy>w: 4:4 `sr"(P-' %l,m,( vr<AK %l,M,h;
sr:P' %l,m, vr<AK ymey-> lK' ~t'_c'[] rpEh'l. ~yci[]Ay ~h,yle[] ~yrIks. ow> 4:5 `tAn*b.li ~t'Aa
hn"j.fi Wbt.K' At+Wkl.m; tL;xit.Bi vArwEv.x;a] tWkl.m;b.W 4:6 `sr"(P-' %l,m,( vw<y"r>D" tWkl.m-; d[;w>
ra"v.W laeb.j'( td"r>t.mi ~l'v.Bi bt;K' aT'f.v;x.T;r>a; ymeybiW 4:7 s `~Il'(v'WrywI hd"Why> ybev.y-O l[;
tymir"a] bWtK' !w"T.vN. Ih:) bt'k.W sr"_P' %l,m, T.f.v;x.T;r>a; aT'f.v;x.T;r>a; -l[; wyt'wOn"K. AtwOn"K.
~l,_v.Wry>-l[; hd"x] hr"G>ai Wbt;K. ar"ps. '( yv;m.viw> ~[ej-. l[eB. ~Wxr> 4:8 p `tymi(r"a] ~G"r>tum.W
ayEn"yDI !Ah+t.w"n"K. ra"v.W ar"ps. '( yv;m.viw> ~[ej-. l[eB. ~Wxr> !yId:a/ 4:9 `am'nE)K. aK'l.m; aT.f.v;x.T;r>a;l.
ayEh'D< aWhDI aeyk'n>v;Wv) ayEl'b.b' ayEw"K.r>a; yw"K.r>a; ayEs'r>p")a] ayEl'P.r>j; ayEk'ts. ;r>p;a]w:
!yIr"+m.v' yDI hy"r>qiB. AMhi bteAhw> ar"yQiy:w> aB'r: rP;ns: .a' ylig>h; yDI aY"M;au ra"v.W 4:10 `ayE)m'l.[e
aK'_l.m; aT.f.v;x.T;r>a-; l[; yhiAl[] Wxl;v. yDI aT'r>G:ai !g<v<r>P; hn"D> 4:11 `tn<[<)k.W hr"h]n-: rb:)[] ra"v.W
Wqlis . yDI ayEd"Why> yDI aK'l.m;l. awEh/l, [:ydIy> 4:12 p `tn<[<)k.W hr"h]n-: rb:)[] vn"a/ %d"b.[; %yId"b.[;
Wllik.v.a, aY"r:Wvw> yr:Wvw> !yIn:B' aT'v.yabi(W aT'd>r"m'( at'y>r>qi ~l,_v.Wryli Ata] an"yl,[] %t' w"l-. !mi
hY"r:Wvw> anEB.t.Ti %d" at'y>r>qi !hE yDI aK'l.m;l. awEh/l, [:ydIy> ![;K. 4:13 `Wjyxi(y: aY"V;auw> Wllik.v;
xl;m-. yDI( lbeq\-lK' ![;K. 4:14 `qzI)n>h;T. ~ykil.m; ~toP.a;w> !WnT.n>yI al' %l'h]w: Alb-. hD"(n>mi !Wl+l.k.T;v.yI)
4:15 `aK'(l.m;l. an"[.d:Ahw> an"x.l;v. hn"D-> l[; azE+x/m,(l. an"l: %yrI)a] al' aK'l.m; tw:r>[;w> an"x.l;m. al'k.yhe(

498

%d" at'y>r>qi yDI [D:n>tiw> aY"n:r"k.D" rp:s .Bi xK;v.h;t.W %t'h'b'a] yDI aY"n:r"k.D-" rp;s.Bi( rQ;b;y> yDI
hn"D-> l[; am'_l.[' tm'Ay-!mi HW:g :B. !ydIb.[' rWDT;v.a,w> !n"dIm.W !ykil.m; tq:z>n>h;m.W ad"r"m'( ay"r>qi
hY"r:Wvw> anEB.t.Ti %d" at'y>r>qi !hE yDI aK'l.m;l. hn"x.n:a] !y[id>Ahm. 4:16 `tb;(r>x'h'( %d" at'y>r>qi
aK'l.m; xl;v. am'g "t.Pi 4:17 p `%l") yt;yai al' ar"h]n: rb:[]B; ql'x] hn"D> lbeq\l' !Wl+l.k.T;v.yI)
hr"h]n-: rb:)[] ra"v.W !yIr"+m.v'(B. !ybit.y" yDI !Aht.w"n"K. ra'v.W ar"ps. '( yv;m.viw> ~[ej-. l[eB. ~Wxr-> l[;
WrQ:b;W ~[ej. ~yfi yNImiW 4:19 `ym'(d"q' yrIq/ vr:p'm. an"yl,_[] !WTx.l;v. yDI an" w"T.v.nI 4:18 s `t[,(k.W ~l'v.
`HB;-( db,[]t.mi rWDT;v.a,w> dr:m.W ha'F_ .n:t.m(i !ykil.m-; l[; am'l.[' tm'Ay-!mi %d" at'y>r>qi yDI WxK;v.h;w>
bhey>t.mi %l"h]w: Alb. hD"miW hr"_h]n: rb:[] lkoB. !yjiyLiv;w> ~l,v.Wry-> l[; Awh] !ypiyQiT; !ykil.m;W 4:20
am'[.j; yNIm-i d[; anEB.t.ti al' %d" at'y>r>qiw> %LE+ai aY"r:b.GU al'J 'b;l. ~[eJ . Wmyfi ![;K. 4:21 `!Ah)l.
!yId:a/ 4:23 s `!yki(l.m; tq:z"n>h;l. al'b'x] aGEf.yI hm'l. hn"+D-> l[; dB;[.m,l. Wlv' Awh/ !yrIyhiz>W 4:22 `~f'(T.yI
ar"ps. ' yv;m.viw> ~Wxr-> ~d"q\ yrIq/ aK'l.m; T.f.v;x.T;r>a; aT'f.v;x.Tr; >a; yDI an"w"T.v.nI !g<v<r>P; yDI- !mi
!yId:aBe 4:24 s `lyIx")w> [r"d>a,B. AMhi WlJib;W ayEd"Why-> l[; ~l,v.Wr)yli Wlyhib.bi Wlz:a] !Ah+t.w"n"k.W
vw<y"r>D" tWkl.m;l. !yTer>T; tn:v. d[; al'j.B'( tw"h]w: ~l,_v.WryBi yDI ah'l'a-/ tyBe td:ybi[] tl;jeB.
ayEd"Why-> l[; aY"Y:bin> aY"a;ybin> aAD[i-rb; hy"r>k;z>W aY"bin> ha'ybin> yG:x; yBin:t.hiw> 5:1 p `sr"(P-' %l,m,(
laeyTil.a;v-. rB; lb,B'rUz> Wmq' !yIda: Be 5:2 s `!Ah)yle[] laer"f.yI Hl'a/ ~vuB. ~l,_v.WrybiW dWhybi yDI
aY"Y:bin> aY"a;ybin> !AhM.[iw> ~l,_v.Wr)ybi yDI ah'l'a/ tyBe anEb.mil. wyrIv'w> qd"c'Ay*-rB; [:WvyEw>
yn:z>AB rt:v.W hr"h]n-: rb:)[] tx;P; yn:T.T; !Ahyle[] at'a] an"m.z-I HBe 5:3 p `!Ah)l. !ydI[s] 'm. ah'l'a-/ ydI(
s `hl'(l'k.v;l. hn"d> an"r>V;auw> anEB.li hn"d> at'y>B; ~[ej. ~kol. ~f'- !m; ~hol. !yrIm.a' !kew> !Ah+t.w"n"k.W
~hoh]l'a/ !y[ew> 5:5 `!yIn:)B' an"y"n>bi hn"d-> yDI( aY"r:b.GU th'm'v. !WNai-!m; ~ho+L. an"r>m:a] am'nEK. !yId:a/ 5:4
an"w"T.v.nI !Wbytiy> !yIda: /w< %h"+y> vw<y"r>d"l. am'[.j-; d[; AMhi WlJib-; al'w> ayEd"Why> ybef-' l[; tw"h]
Htew"n"k.W yn:z>AB rt:v.W hr"h]n-: rb:)[] tx;P; yn:T.T; xl;v-. yDI( aT'r>G:ai !g<v<r>P; 5:6 p `hn")D-> l[;
HWEg :B. bytiK. hn"d>kiw> yhiAl+[] Wxl;v. am'g "tP. i 5:7 `aK'(l.m; vw<y"r>D-" l[; hr"_h]n: rb:[]B; yDI ayE ks' .r>p;a]
tybel. aT'n>ydI(m. dWhyli an"l.za: ]-yDI( aK'l.m;l. awEh/l, [;ydIy> 5:8 s `aL'ko) am'l'v. aK'l.m; vw<y"r>d"l.
ad"b.[;t.mi an"r>Ps: .a' %d" aT'd>ybi[]w: aY"+l;t.kuB. ~f'Tm. i [a'w> ll'G> !b,a, anEB.t.mi aWhw> aB'r: ah'l'a/
~[ej. ~kol. ~f'- !m; ~ho+l. an"r>m:a] am'nEK. %Leai aY"b;f'l. an"l.aev. !yId:a/ 5:9 s `~ho)d>y<B. xl;c.m;W
yDI %t"+W[d"Ahl. ~hol. an"l.aev. ~hot.h'm'v. @a:w> 5:10 `hl'(l'k.v;l. hn"d> an"r>V;auw> hy"n>b.mil. hn"d> at'y>B;
yhiAdb.[; AMhi an"x.n:a] rm:+mel. an"Wbytih] am'g "t.pi am'nEk.W 5:11 s `~ho)yvear"b. yDI aY"r:b.GU-~vu bTuk.nI
laer"f.yIl. %l,m,W !a'yGIf; !ynIv. hn"D> tm;d>Q;mi hnEb. aw"h-] yDI( at'y>B; !yIn:bW' a['r>a;w> aY"m;v. Hl'a-/ ydI(
rC:n<d>k;Wbn> dy:B. AMhi bh;y> aY"m;v. Hl'a/l, an"t;h\b'a] WzGIr>h; yDI- !mi !hel' 5:12 `Hle(l.k.v;w> yhin"B. br:
tn:v.Bi ~r:B. 5:13 s `lb,(b'l. ylig >h; hM'[;w> HrEts. ; hn"d> ht'y>b;W ha'_Ds" .K; ay"Ds" .K; lb,B-' %l,m,(
@a;w> 5:14 `anE)B.li hn"d> ah'l'a-/ tyBe ~[ej. ~f' aK'l.m; vr<AK lb,_b' yDI aK'l.m; vr<Akl. hd"x]
~l,v.Wrybi( yDI al'k.yhe-( !mi qPen>h; rC;n<d>k;Wbn> yDI aP's.k;w> hb'h]d: yDI ah'l'a-/ tybe-ydI( aY"n:am'
WbyhiywI lb,b' yDI al'k.yhe-( !mi aK'l.m; vr<AK AMhi qPen>h; lb,_b' yDI al'k.yhel. AMhi lbeyhew>
AMhi txea-] lz<aE) afe aY"n:am'( lae hL,ae Hle-rm;a]w: 5:15 `Hme(f' hx'p, yDI Hmev. rC:B;v.vel.
bh;y> at'a] %DE rC:B;v.ve !yId:a/ 5:16 s `HrE(t.a-; l[; anEB.t.yI ah'l'a/ tybeW ~l,_v.Wrybi yDI al'k.yheB.
!hE ![;k.W 5:17 `~li(v. al'w> anEB.t.mi ![:K-. d[;w> !yId:a-/ !miW ~l,_v.Wrybi yDI ah'l'a/ tybe- yDI aY" V;au
aK'l.m; vr<AK-!mi-yDI( yt;yai !hE lb,b'B. yDI hM't; aK'l.m-; yDI aY"z:n>GI tybeB. rQ;B;t.yI bj' aK'l.m-; l[;
6:1 s `an"yl,([] xl;v.yI hn"D> l[; aK'l.m; tW[r>W ~l,_v.WryBi %dE ah'l'a-/ tyBe anEb.mil. ~[ej. ~yfi
6:2 `lb,(b'B. hM'T; !ytix]h;m. aY"z:ng> I yDI aY"r:ps
. i tybeB. WrQ:b;W ~[e_j. ~f' aK'l.m; vw<y"r>D" !yId:aBe
6:3 p `hn")Ark.DI HW:g :B. bytiK. !kew> hd"_x] hL'g Im. hT'n>ydIm. yd:m'B. yDI at'r>ybi(B. at'm.x.a;B. xk;T.v.hiw>
anEB.t.yI at'y>B; ~l,v.Wrybi( ah'l'a-/ tyBe ~[ej. ~f' aK'l.m; vr<AK aK'l.m; vr<Akl. hd"x] tn:v.Bi
!ykiB'd>nI 6:4 `!yTi(vi !yMia; HyEt'P. !yTivi !yMia; HmeWr !yli_b.As)m. yhiAVauw> !yxib.DI !yxib.d-" yDI( rt;a]

499

ynEam' @a;w> 6:5 `bhi(y>t.Ti aK'l.m; tyBe- !mi at'q.p.nIw> td:_x] [a'- yDI %B"d>nIw> at'l'T. ll'G> !b,a-, yDI
lb,_b'l. lbeyhew> ~l,v.Wrybi-ydI al'k.yhe-!mi qPe n>h; rC;n<d>k;Wb)n> yDI aP's.k;w> hb'h]d: yDI ah'l'a-/ tybe
tx;P; yn:T.T; ![;K. 6:6 s `ah'(l'a/ tybeB. txet;w> HrEt.a;l. ~l,v.Wr)ybi-ydI al'k.yhel. %h'ywI !Wbytih]y:
Wqbuv. 6:7 `hM'(T-; !mi Awh] !yqIyxir: hr"_h]n: rb:[]B; yDI ayEks' .r>p;a] !Aht.w"n"k.W yn:z>AB rt:v. hr"h]n-: rb:)[]
6:8 `HrE(t.a; l[; !Anb.yI %dE ah'l'a-/ tyBe ayEd"Why> ybef'l.W ayEd"Why> tx;P; %dE+ ah'l'a-/ tyBe td:ybi[]l;
ysekN. ImiW %dE+ ah'l'a-/ tyBe anEb.mil. %Leai ayEd"Why> ybef-' ~[i !Wdb.[;t;-ydI( am'l. ~[ej. ~yfi yNImiW
al'- yDI %LEai aY"r:bg. Ul. ab'h]y:t.mi( awEh/T, at'q.p.nI an"r>Ps; .a' hr"h]n: rb:[] tD:mi yDI aK'l.m;
rm:x] xl;m. !yjin>xi aY"m;v. Hl'a/l, !w"l'[]l; !yrIM.aiw> !yrIk.dIw> !yrIAt ynEb.W !x'v.x; hm'W 6:9 `al'J( 'b;l.
!wOh/l-, yDI( 6:10 `Wl)v' al'- yDI ~AyB. ~Ay ~hol. bhey>t.mi awEh/l, ~l,v.Wr)ybi-ydI aY"n:h]K' rm;ameK. xv;m.W
vn"a/-lk' yDI ~[ej. ~yfi yNImiW 6:11 `yhiAn*b.W aK'l.m; yYEx;l. !yIL;c;m.W aY"+mv; . Hl'a/l, !yxiAxynI !ybir>q.h;m.
dbe[]t.yI Wlw"n> Htey>b;W yhil{+[] axem.t.yI @yqIz>W Htey>B-; !mi [a' xs;n>t.yI hn"d> am'g "t.Pi anEv.h;y> yDI
hy"n"v.h;l. HdEy> xl;v.yI yDI ~[;w> %l,m-, lK' rG:m;y> hM'T; Hmev. !KIv; yDI ah'l'awE) 6:12 `hn")D-> l[;
!yId:a/ 6:13 p `dbi([]t.yI an"r>Ps: .a' ~[ej. tm,f' vw<y"r>d" hn"a] ~l,_v.Wrybi yDI %dE ah'l'a-/ tyBe hl' B'x;l.
an"r>Ps: .a' am'nEK. aK'l.m; vw<y"r>D" xl;v-. yDI( lbeq\l' !Ah+t.w"n"k.W yn:z>AB rt:v. hr"h]n-: rb:)[] tx;P; yn:T.T;
Anb.W aAD+[-i rB; hy"r>k;z>W aY"bin> ha'ybin> yG:x; ta;Wbn>Bi !yxil.c.m;W !yIn:B' ayEd"Why> ybef'w> 6:14 `Wdb;([]
ayciyvew> 6:15 `sr"(P' %l,m, aT.f.v;x.T;r>a;w> vw<y"r>d"w> vr<AK ~[eJ.miW laer"f.yI Hl'a/ ~[;j-; !mi Wllik.v;w>
6:16 p `aK'(l.m; vw<y"r>D" tWkl.m;l. tve tn:v. ayhi- yDI rd"+a] xr:yli ht'l'T. ~Ay d[; hn"d> ht'y>B;
6:17 `hw")d>x,B. hn"d> ah'l'a/ tyBe tK;nUx] at'Wlg"-ynEB. ra"v.W ayEw"lew> aY"n:h]K' laer"f.yI -ynE)b. Wdb;[]w:
yrEypic.W ha'_m. [B;ra> ; !yrIM.ai !yIt;am' !yrIk.DI ha'm. !yrIAT hn"d> ah'l'a-/ tyBe tK;nUx]l; WbrIq.h;w>
aY"n:h]k' Wmyqih]w: 6:18 `lae(r"f.yI yjeb.vi !y"n>mil. rf;[-] yrE(T. laer"f.y-I lK'-l[; ha'J 'x;l. ay"J'x;l. !yZI[i
6:19 p `hv,(mo rp:s
. bt'k.Ki ~l,_v.Wrybi yDI ah'l'a/ td:ybi[-] l[; !Aht.q"l.x.m;B. ayEw"lew> !Aht.G"lup.Bi
~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; WrhJ] ;hi( yKi 6:20 `!Av)arIh' vd<xol; rf"[' h['B'r>a;B. xs;P'_h-; ta, hl'AGh;-ynEb. Wf[]Y:w:
Wlk.aYOw: 6:21 `~h,(l'w> ~ynIh]Koh; ~h,yxea]l;w> hl'A Gh; ynEB-. lk'l. xs;P,h; Wjx]v.YIw: ~yrI+Ahj. ~L'Ku dx'a,K.
yhel{a/ hw"hyl;( vrod>li ~h,_lea] #r<a'h-' yE)AG ta;mJ. umi lD"bN. Ih; lkow> hl'AGh;me( ~ybiV'h; laer"f.y-I ynE)b.
rWVa;-%l,m,( ble bsehew>) hw"hy> ~x'M.fi yKi hx'_m.fiB. ~ymiy" t[;b.vi tACm;-gx; Wf[]Y:)w: 6:22 `lae(r"f.yI
hL,aeh' ~yrIb'D>h; rx;a;w> 7:1 p `lae(r"f.yI yhel{a/ ~yhil{a/h-' tyBe tk,al,m.Bi ~h, ydEy> qZEx;l. ~h,yle[]
~WLv-; !B, 7:2 `hY")qil.x-i !B, hy"r>z:[-] !B, hy"r"f-. !B, ar"z>[, sr"_P-' %l,m,( aT.s.vx; .T;r>a; tWkl.m;B.
7:5 `yQI)Bu-!B, yZI[u-!b, hy"x.r:(z> !B, 7:4 `tAy*r"m-. !B, hy"r>z:[-] !b, hy"r>m;a-] !B, 7:3 `bWj)yxia-] !B, qAdc-' !B,
lb,B'mi hl'[' ar"z>[, aWh 7:6 `varo)h' !hEKoh; !roh]a-; !B, rz"['l.a-, !B, sx'n>yPi-( !B, [:Wvybia-] !B,
hw"hy>-dy:K. %l,M,h; Al-!T,YIw: lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> !t:n-" rv,a] hv, mo tr:AtB. ryhim' rpEs o-aWh)w>
~yrIr>vom.h;w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh-; !miW laer"f.yI -ynE)B.mi Wl[]Y:)w: 7:7 p `At)v'Q'B; lKo wyl'[' wyh'l{a/
vd<xoB; ~Il;v'Wry> aboYw" : 7:8 `%l,M,(h; aT.s.v;x.T;r>a;l. [b;v-, tn:v.Bi ~Il'_v'Wry>-la, ~ynIytiN>h;w> ~yrI []Voh;w>
lb,_B'mi hl'[]M;h;( dsuy> aWh !AvarIh' vd<xol; dx'a,B. yKi 7:9 `%l,M,(l; ty[iybiV.h; tn:v. ayhi yvi_ymix]h;
Abb'l. !ykihe ar"z>[, yKi 7:10 `wyl'([' hb'AJh; wyh'l{a-/ dy:K. ~Il;v'Wry-> la, aB' yviymix]h; vd<xol; dx'a,b.W
!w"T.vN. Ih:) !g<v<r>P; hz<w> 7:11 s `jP'(v.miW qxo laer"f.yIB. dMel;l.W tfo+[]l;w> hw"hy> tr:AT-ta, vArd>li
wyQ"xuw> hw"hy>-twOc.mi yrEb.DI rpes o rpE+Soh; !hEK oh; ar"z>[,l. aT.s.v;x.T;r>a; %l,M,h; !t;n" rv<a]
rymiG> aY"m;v. Hl'a-/ yDI( at'D" rp;s ' an"h]k' ar"z>[,l. aY"+k;l.m; %l,m, aT.s.v;x.T;r>a; 7:12 p `lae(r"f.y-I l[;
%h"m.li ayEw"lew> yhiAnh]k'w> laer"f.yI hM'[-; !mi ytiWkl.m;B. bD:n:t.m-i lk' yDI ~[ej. ~yfi yNImi 7:13 `tn<[<)k.W
ar"Q'b;l. x:yliv. yhijo[]y" t[;b.viw> aK'l.m; ~d"q\-!mi yDI lbeq\-lK' 7:14 `%h")y> %M"[i ~l,v.Wryli(
yhiAj[]y"w> aK'l.m-; yDI( bh;_d>W @s:K. hl'b'yhel.W 7:15 `%d")ybi yDI %h"l'a/ td"B. ~l,_v.Wryli(w> dWhy-> l[;
tn:ydIm. lkoB. xK;v.h;t. yDI bh;d>W @s:K. lkow> 7:16 `HnE)K.v.mi ~l,v.Wrybi( yDI laer"f.yI Hl'a/l, WbD:n:t.hi
hn"D> lbeq\-lK' 7:17 `~l,(v.Wrybi yDI ~hoh]l'a/ tybel. !ybiD>n:t.mi( aY"n:h]k'(w> aM'[; tWbD"n:t.hi ~[i lb,_B'

500

AMhi brEq't.W !Ah+yKes.nIw> !Aht.x'n>miW !yrIM.ai !yrIk.DI !yrIAT hn"d> aP's .k;B. anEq.ti an"r>Ps; .a'
%x'a, %yIx;a, -l[;w> %l'[] %yIl;[] ydI hm'W 7:18 `~l,(v.Wrybi yDI ~koh]l'a/ tyBe yDI hx'B.d>m-; l[;(
%l' !ybih]y:t.m-i yDI( aY"n:am'(W 7:19 `!Wd)b.[;T; ~koh]l'a/ tW[r>Ki dB;_[.m,l. hb'h]d:w> aP's .K; ra" v.Bi bj;yyI
%l"- lP,yI yDI %h'l'a/ tyBe tWxv.x; ra'v.W 7:20 `~l,(v.Wry> Hl'a/ ~d"q\ ~lev.h; %h"+l'a/ tyBe !x"l.p'l.
aY"r:bZ. :)GI lkol. ~[ej. ~yfi aK'l.m; aT.s.v;x.T;r>a; hn"a] yNImiW 7:21 `aK'(l.m; yzEn>GI tyBe- !mi !Ten>Ti !T:+n>mil.
an"r>Ps: .a' aY"m;v. Hl'a-/ yDI( at'D" rp:s ' hn"h]k' ar"z>[, !Akn>l,a]v.yI yDI- lk' yDI hr"_h]n: rb:[]B; yDI
!yTiB-; d[;w> ha'm. !yTiB; rm;x-] d[;w> ha'm. !yrIKo !yjin>x-i d[;w> ha'm. !yrIK.K; @s;K-. d[; 7:22 `dbi([]t.yI
Hl'a/ tybel. aD"z>r:d>a; dbe[]t.yI aY"m;v. Hl'a/ ~[;j-; !mi yDI- lK' 7:23 `bt'(k. al'- yDI xl;m.W ha'_m. xv;m.
aY"n:h]K-' lk' yDI !y[id>Ahm. ~kol.W 7:24 `yhiAn*b.W aK'l.m; tWkl.m-; l[; @c;q. awEh/l,( hm'l-. yDI( aY"+m;v.
amer>mil. jyLiv; al' %l'h]w: Alb. hD"n>mi hn"+d> ah'l'a/ tyBe yxel.p'W aY"n:ytin> aY"[;r"(t' aY"r:M'z: ayEw"lew>
!ynIa]D" !wOh/l-, yDI !ynIY"d:w> !yjip.v' yNIm< %d"ybi-yDI( %h"l'a/ tm;k .x'K. ar"z>[, T.n>a:w> 7:25 `~ho)yle[]
7:26 `!W[)d>AhT. [d:y" al' ydIw> %h"+l'a/ yteD" y[ed>y" lk'l. hr"h]n: rb:[]B; yDI hM'[-; lk'l. !ynIy>aD"
dbe[]t.mi awEh/l, hn"yDI an"r>Ps; .a' aK'l.m; yDI at'd"w> %h'l'a-/ ydI( at'D" dbe[' awEhl/ , al'-yDI-lk'w>
yhel{a/ hw"hy> %WrB' 7:27 p `!yrI)Wsa/l,w> !ysik.nI vn"[]l-; !he yvirov.li Wvrov.li !hE tAml. !hE HNE+mi
yl;['w> 7:28 `~Il'(v'WryBi rv<a] hw"hy> tyBe- ta, raep'l. %l,M,h; bleB. tazOK' !t:n" rv,a] Wnyte_Aba]
yh;l{a/ hw"hy>-dy:K. yTiqZ. :x;t.hi ynIa]w: ~yrI+BoGIh; %l,M,h; yrEf-' lk'l.W wyc' []Ay*w> %l,M,h; ynEp.li ds,x-, hJ'hi
~yli[oh' ~f'_x.y:t.hiw> ~h,yteboa] yvear" hL,ae w> 8:1 p `yMi([i tAl[]l; ~yviar" laer"f.YImi hc'B.q.a,w" yl;['
laYE+nID" rm"t'yai ynEB.mi s ~vor.GE) sx'n>ypi( ynEB.mi 8:2 s `lb,(B'mi %l,M,h; aT.s.v;x.T;r>a; tWkl.m;B. yMi[i
ha'me ~yrIk'z>li fxey:t.hi AM[iw> hy"+r>k;z> v[or>p; ynEB.mi s hy"n>k;v. ynEB.mi 8:3 s `vWJ)x; dywId" ynEB.mi s
ynEB.mi 8:5 s `~yrI)kZ' >h; ~yIt:am' AM[iw> hy"+x.r:(z-> !B, yn:y[eAh)y>l.a, ba' Am tx;P; ynEB.mi 8:4 s `~yVi(mix]w:
~yVimix] AM[iw> !t"+n"Ay-!B, db,[, !ydI[' ynEB.miW 8:6 s `~yrI)kZ' >h; tAame vl{v. AM[iw> lae_yzIx]y-: !B, hy"n>k;v.
hy"j.p;v. ynEB.miW 8:8 s `~yrI)kZ' >h; ~y[ib.vi AM[iw> hy"+l.t;[-] !B, hy"[.v;(y> ~l' y[e ynEB.miW 8:7 s `~yrI)kZ' >h;
~yIt:am' AM[iw> lae_yxiy-> !B, hy"d>b;[o ba'Ay ynEB.mi 8:9 s `~yrI)kZ' >h; ~ynImov. AM[iw> lae_k'ymi-( !B, hy"d>b;z>
8:11 s `~yrI)kZ' >h; ~yViviw> ha'me AM[iw> hy"+ps
. iAy-!B, tymiAlv. ynEB.miW 8:10 s `~yrI)kZ' >h; rf"[' hn"mov.W
!j"+Q'h-; !B, !n"x'Ay dG"z>[; ynEB.miW 8:12 s `~yrI)kZ' >h; hn"mov.W ~yrIf.[, AM[iw> yb'_B-e !B, hy"r>k;z> yb;be ynEB.miW
laey[iy> jl,p,ylia/ ~t'Amv. hL,aew> ~ynIrox]a; ~q'ynIdoa] ynEB.miW 8:13 s `~yrI)kZ' >h; hr"f'[]w: ha'me AM[iw>
~y[ib.vi AM[iw> rWK+z:w> dWbz"w> yt;W[ yw:g >bi ynEB.miW 8:14 s `~yrI)kZ' >h; ~yVivi ~h,M'[iw> hy"+[.m;v.W
~['b' hn"ybia'w" hv'_l{v. ~ymiy" ~v' hn<xN] :w: aw" h]a-; la,( aB'h; rh'N"h-; la, ~ceB.q.a,w") 8:15 p `~yrI)kZ' >h;
!t'n"l.a,l.W hy"[.m;v.li( laeyrIa]l; rz<[y, lia/l, hx'l.v.a,w" 8:16 `~v'( ytiac'm-' al{ ywIle ynEB.miW ~ynIh]Kob;W
ha'ciAaw" 8:17 `~ynI)ybim. !t"n"l.a,l.W byrIy"Ayl.W ~yvi_ar" ~L'vum.liw> hy"r>k;z>liw> !t" n"l.W !t"n"l.a,l.W byrIy"l.W
ADai-la, rBed:l. ~yrIb'D> ~h,ypiB. hm'yfia'w" ~Aq+M'h; ay"ps. ik'B. varoh' ADa-i l[; ~t'Aa hW<c;a]w"
WybiY"w: 8:18 `Wnyhe(l{a/ tybel. ~ytir>v'm. Wnl'- aybih'(l. ~AqM'h; ay"ps. ik'B. ~ynIytiN>h; ~ynIWtN>h; wyxia'
wyn"b'W hy"b.rE(vew> lae_r"f.y-I !B, ywIl-e !B, ylix.m; ynEB.mi lk,f, vyai Wnyle[' hb'AJh; Wnyhel{a-/ dy:K. Wnl'
8:20 s `~yrI)f.[, ~h,ynEb.W wyx'a, yrI+r"m. ynEB.mi hy"[.v;(y> ATaiw> hy" b.v;x-] ta,w> 8:19 `rf")[' hn"mov. wyx'a,w>
WbQ.nI ~L'Ku ~yrI+f.[,w> ~yIt:am' ~ynIytin> ~YIwIl.h; td:bo[]l; ~yrIF'h;w> dywID" !t;N "v, ~ynIytiN>h-; !miW
%r<D< WNM,mi vQEb;l. Wnyhe_l{a/ ynEp.li tAN[;t.hil. aw"h]a; rh"N "h-; l[; ~Ac ~v' ar"q.a,w" 8:21 `tAm)veb.
WnrEz>['l. ~yvirp" 'W lyIx: %l,M,h-; !mi lAav.li yTiv.bo yKi 8:22 `Wnve(Wkr>-lk'l.W WnPej;l.W Wnl' hr"v'y>
l[; APa;w> AZ[uw> hb'Ajl. wyv'q.b;m-. lK'-l[; Wnyhel{a-/ dy: rmoale %l,M, l; Wnr>m;a-' yKi( %r<D"_B; byEAame
~ynIh]Koh; yrEF 'mi hl'yDIb.a;w" 8:24 `Wnl'( rtE['YEw: tazO=-l[; Wnyhel{a/me hv'q.bN; >w: hm'WcN"w: 8:23 `wyb'(z>[-o lK'
~h,l' hl'q\v.a,w" hl'Aqv.a,w" 8:25 `hr"(f'[] ~h,yxea]me ~h,M'[iw> hy"b.v;x] hy"b.rE(vel. rf"+[' ~ynEv.
wyr"f'w> wyc'[]yOw> %l,M,h; WmyrIheh; Wnyhel{a-/ tyBe tm;WrT. ~yli_Keh-; ta,w> bh'Z "h-; ta,w> @s,K,h-; ta,
@s,k-, ylek.W ~yVimix]w: tAam-e vve( ~yrIK'Ki @s,K, ~d"y-" l[; hl'q]v.a,w" 8:26 `~yai(c'mN. Ih; laer"f.y-I lk'w>

501

bh'c.mu tv,xon> ylek.W @l,a'_ ~ynIkor>d:a]l; ~yrIf.[, bh'z" yrEpok.W 8:27 `rK")ki ha'me bh'z" ~yrI+K'kil. ha'me
@s,K,h;w> vd<qo+ ~yliKeh;w> hw"hyl; vd<qo ~T,a; ~h,lea] hr"m.aow" 8:28 `bh'Z( "K; tdoWmx] ~yIn:v. hb'Aj
~ynIh]Koh; yrEf' ynEp.li Wlq.v.T-i d[;( Wrm.viw> Wdq.vi 8:29 `~k,(yteboa] yhel{a/ hw"hyl; hb'd"n> bh'Z"h;w>
~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; WlB.qiw> 8:30 `hw")hy> tyBe tAkv.Lih; ~Il'_v'WryBi laer"f.yIl. tAba'h-' yrE(f'w> ~YI wIl.h;w>
aw"h]a; rh:N >mi h['s .NIw:) 8:31 p `Wnyhe(l{a/ tybel. ~Il;v'Wryli aybih'l. ~yli_Keh;w> bh'Z "h;w> @s,K,h; lq: vm. i
byEAa @K:mi WnleyCiY:w: Wnyle[' ht'y>h' Wnyhel{a-/ dy:w> ~Il'_v'Wry> tk,l,l' !AvarIh' vd<xol; rf'[' ~ynEv.Bi
lq:v.nI y[iybir>h' ~AYb;W 8:33 `hv'(l{v. ~ymiy" ~v' bv,NEw: ~Il'_v'Wry> aAbN"w: 8:32 `%r<D"(h-; l[; brEAaw>
rz"['l.a, AM[iw> !heKoh; hY"rIWa)-!B, tAmrEm-. dy: l[; Wnyhel{a/ tybeB. ~yliKeh;w> bh'Z "h;w> @s,K,h;
bteK'YIw: lKo+l; lq"v.miB. rP"s .miB. 8:34 `~YI)wIl.h; yWNB-i !b, hy"d>[;An*w> [:Wvy-E !B, db'z"Ay ~h,M'[iw> sx'_n>yPi-( !B,
laer"f.yI yhel{ale tAl[o WbyrIq.hi hl'AGh;-ynE)b. ybiV.h;me( ~yaiB'h; 8:35 p `ayhi(h; t[eB' lq"v.Mih-; lK'(
yrEypic. h['b.viw> ~y[ib.vi ~yfib'K. hV'viw> ~y[iv.Ti ~yliyae laer"f.y-I lK'-l[; rf"[-' ~ynEv. ~yrIP'
%l,M,h; ynEP.r>D:v.x;a]l; %l,M,h; yteD-" ta, WnT.YIw:) 8:36 p `hw")hyl; hl'A[ lKoh; rf"+[' ~ynEv. taJ'x;
yl;ae WvG>nI hL,ae tALk;k.W 9:1 s `~yhi(l{a/h-' tyBe(-ta,w> ~['h-' ta, WaF.nIw> rh"N+ "h; rb,[e tAwx]p;W
~h,ytebo)[]AtK. tAc+r"a]h' yMe[;me ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> laer"f.yI ~['h' WlD>b.n-I al{) rmoale ~yrIF'h;
~h,l' ~h,ytenO*B.mi Waf.n-" yKi( 9:2 `yrI)moa/h'w> yrIc.Mih; ybia'Moh; ynIMo[;h'( ysiWby>h; yZIrIP.h; yTixih; ynI[]n:K.l;
hZ<h; l[;M;B; ht'y>h" ~ynIg"S.h;w> ~yrIF 'h; dy:w> tAc+r"a]h' yMe[;B. vd<Qoh; [r;z< Wbr>[)t" .hiw> ~h,ynEb.liw>
yviaro r[:F .mi hj'r>m.a,w" yli_y[im.W ydIg >B-i ta, yTi[.r:q' hZ<h; rb"D"h-; ta, y[im.v'k.W 9:3 s `hn")AvarI
ynIa]w: hl'_AGh; l[;m; l[; laer"f.y-I yhe(l{a/ yrEb.dIB. drEx' lKo Wps.a'yE yl;aew> 9:4 `~me(Avm. hb'v.aew" ynIq'z>W
yli_y[im.W ydIg >bi y[ir>q'b.W ytiynI[]T;(mi yTim.q; br<[,h' tx;n>mib.W 9:5 `br<['(h' tx;n>mil. d[; ~meAvm. bveyO
~yrIh'l. yTim.l;k.nIw> yTiv.Bo yh;l{a/ hr"m.aow" 9:6 `yh'(l{a/ hw"hy>-la, yP;k; hf'r>p.a,w" yK; r>B-i l[; h['r>k.a,w)"
ymeymi 9:7 `~yIm")V'l; d[; hl'dg> " Wntem'v.a;w> vaRo hl'[.m;l. Wbr" WnytenOwO[] yKi ^yl,_ae yn:P' yh;l{a/
dy:B. WnynEh]ko Wnykel'm. Wnx.n:a] WNT;nI WnytenOwO[]b;W hZ<+h; ~AYh; d[; hl'dgo > hm'v.a;B. Wnx.n:a] Wnyteboa]
ht'y>h' [g:r-< j[;m.Ki hT'[;w> 9:8 `hZ<)h; ~AYh;K. ~ynIP' tv,bob.W hZ"Bib;W ybiV.B; br<x,B; tAcr"a]h' ykel.m;
ryaih'l. Av+d>q' ~Aqm.Bi dtey" Wnl'- tt,l'w> hj'yleP. Wnl' ryaiv.h;l. Wnyhel{a/ hw"hy> taeme hN"xit.
Wnb'z"[] al{ WntedUb.[;b.W Wnx.n:a] ~ydIb'[-] yKi( 9:9 `Wnte(dUb.[;B. j[;m. hy"x.mi( WnTetil.W Wnyhel{a/ WnynEy[e
Wnyhel{a/ tyBe- ta, ~meArl. hy"x.mi( Wnl'- tt,l'( sr:p' ykel.m; ynEp.li ds,x, Wnyle[-' jY:w: Wnyhe_l{a/
Wnyhel{a/ rm:aNO-hm; hT'[;w> 9:10 s `~Il'(v'WrybiW hd"WhyBi( rdEg " Wnl'- tt,l'(w> wyt'bor>x-' ta, dymi[]h;l.W
rv,a] #r<a'h' rmoale ~yaiybiN>h; ^yd<b'[] dy:B. t'yWIci rv<a] 9:11 `^yt,(wOc.mi Wnb.z:[' yKi tazO=-yrEx]a;
hP,mi h'Wal.mi rv<a] ~h,ytebo)[]AtB. tAc+r"a]h' yMe[; tD:nIB. ayhi hD"nI #r<a, HT'v.rIl. ~yaiB' ~T,a;
~k,ynEb.li Waf.T-i la; ~h,ytenO*b.W ~h,ynEb.li WnT.T-i la; ~k,yteAnB.( hT'[;w> 9:12 `~t'(a'm.juB. hP,- la,
~T,v.r:Ahw> #r<a'h' bWj-ta, ~T,l.k;a]w: Wqz>x,T, ![;m;l. ~l'_A[-d[; ~t'b'Ajw> ~m'l{v. Wvr>d>t-i al{)w>
hT'a; yKi hl'_doG>h; Wntem'v.a;b.W ~y[ir"h' Wnyfe[]m;B. Wnyle[' aB'h-; lK' yrEx]a;(w> 9:13 `~l'(A[-d[; ~k,ynEb.li
^yt,wOc.mi rpEh'l. bWvn"h] 9:14 `tazO*K' hj'yleP. WnL' hT't;n"w> WnnEwO[]me( hJ'm;l. T'(k.f;x' Wnyhel{a/
9:15 p `hj'(ylep.W tyrIaev. !yael. hLeK; d[; WnB'- @n:a/t,( aAlh] hL,ae_h' tAb[eToh; yMe[;B. !Te x;t.hil.W
yKi Wnytem'v.a;B. ^yn<p'l. Wnn>hi hZ<+h; ~AYh;K. hj'ylep. Wnr>a:v.n-I yKi( hT'a; qyDIc; laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>
tyBe ynEp.li lPen:t.miW hk,Bo AtDow:t.hik.W ar"z>[, lLeP;t.hik.W 10:1 p `tazO-* l[; ^yn<p'l. dAm[]l; !yae
~['h' Wkb-' yKi( ~ydIl'ywI) ~yvin"w> ~yvin"a] daom-. br: lh'q' laer"f.YImi wyl'ae WcB.q.nI ~yhi_l{a/h'
Wnl.[;m' Wnx.n:a] ar"z>[,l. rm,aYOw: ~l'y[e ~l'A[ ynEB.mi laeyxiy-> !b, hy"n>k;v. ![;Y:w: 10:2 s `hk,b-,( hBer>h;
hT'[;w> 10:3 `tazO-* l[; laer"f.yIl. hw<q.m-i vyE hT'[;w> #r<a'_h' yMe[;me tAYrIk.n" ~yvin" bv,NOw: Wnyhel{abe
tw:c.miB. ~ydIrEx]h;w> yn"doa] tc;[]B; ~h,me dl'ANh;w> ~yvin-" lk' ayciAhl. Wnyhel{ale tyrIB-. tr"k.nI)
ar"z>[, ~q'Y"w: 10:5 p `hfe([]w: qz:x] %M"+[i Wnx.n:a]w: rb"D"h; ^yl,[-' yKi( ~Wq 10:4 `hf,(['yE hr"ATk;w> Wnyhe_l{a/
ar"z>[, ~q'Y"w: 10:6 `W[be(V'YIw: hZ<h; rb"D"K; tAf[]l; laer"f.y-I lk'w> ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; yrEf-' ta, [B;v.Y:w:

502

~yIm:W lk;a-' al{) ~x,l, ~v' %l,YEw: byvi_y"l.a-, !B, !n"x'Ahy> tK;v.l-i la, %l,YE w: ~yhil{a/h'( tyBe ynEp.Limi
ynEB. lkol. ~Il;v'Wr)ywI hd"WhyBi lAq Wrybi[]Y:w: 10:7 s `hl'(AGh; l[;m-; l[; lBea;t.mi yKi ht'v-' al{)
~ynIqZe >h;w> ~yrIF'h; tc;[]K; ~ymiY"h; tv,l{v.li aAby-" al{) rv,a] lkow> 10:8 `~Il'(v'Wry> #beQ'hil. hl'AGh;
~Il;v'Wry> !miy"n>biW hd"Why>-yve(n>a-; lk' Wcb.Q'YIw: 10:9 s `hl'(AGh; lh;Q.mi ldEB'yI aWhw> Av=Wkr>-lK' ~r:x\y"
~yhil{a/h' tyBe bAxr>Bi ~['h-' lk' Wbv.YEw: vd<xo+B; ~yrIf.[,B. y[iyviT.h; vd<xo aWh ~ymiY"h; tv,l{v.li
~T,l.[;m. ~T,a; ~h,lea] rm,aYOw: !heKoh; ar"z>[, ~q'Y"w: 10:10 p `~ymi(v'G>h;meW rb"D"h-; l[; ~ydIy[ir>m;
hw"hyl; hd"At WnT. hT'[;w> 10:11 `lae(r"f.yI tm;v.a-; l[; @ysiAhl. tAY=rIk.n" ~yvin" WbyviTow:
lh'Q'h-; lk'( Wn[.Y:)w: 10:12 `tAY*rIkN. "h; ~yviN "h-; !miW #r<a'h' yMe[;me Wld>B'(hiw> An=Acr> Wf[]w: ~k,yteboa-] yhe(l{a/
~ymiv'G> t[eh'w> br" ~['h' lb'a] 10:13 `tAf)[]l; Wnyle[' ^r>b'd>Ki ^yr<b.dIK. !KE lAd+G" lAq Wrm.aYOw:
rb"D"B; [:vop.li WnyBir>h-i yKi( ~yIn:v.li al{w> dx'a, ~Ayl-. al{) hk'al'M.h;w> #Wx+B; dAm[]l; x:Ko !yaew>
aboy" tAYrIk.n" ~yvin" byvihoh; WnyrE['B, rv<a] lkow> lh'Q'h-; lk'l.( WnyrEf' an"- Wdm.[]y:) 10:14 `hZ<)h;
d[; WNM,mi Wnyhel{a-/ @a; !Arx] byvih'l. d[; h'yj,_p.vow> ry[iw" ry[i- ynEq.zI ~h,M'[iw> ~ynIM'zUm. ~yTi[il.
yt;B.v;w> ~L'vum.W tazO=-l[; Wdm.[' hw"q.T-i !b, hy"z>x.y:w> laehf'[-] !B, !t"n"Ay %a: 10:15 p `hZ<)h; rb"D"l;
tybel. tAba'h' yvear" ~yvin"a] !heKoh; ar"z>[, Wld>B'YIw: hl'AGh; ynEB. !ke-Wf[]Y:w: 10:16 `~rU(z"[] ywILeh;
lKob; WLk;y>w: 10:17 `rb")D"h; vAyr>d:l. yrIyfi[]h' vd<xol; dx'a, ~AyB. Wbv.YEw: tAm+veB. ~L'kuw> ~t'boa]
~ynIh]Koh; ynEB.mi aceM'YIw: 10:18 p `!Av)arIh' vd<xol; dx'a, ~Ay d[; tAY=rIk.n" ~yvin" Wbyvihoh; ~yvin"a]
10:19 `hy")l.dg: >W byrIy"w> rz<[,ylia/w< hy"fe[]m;( wyx'a,w> qd"c'Ay*-!B, [:WvyE ynEB.mi tAY=rIk.n" ~yvin" Wbyviho rv<a]
`hy")d>b;z>W ynIn"x] rMeai ynEB.miW 10:20 s `~t'(m'v.a-; l[; !aco- lyae( ~ymivea]w: ~h,_yven> ayciAhl. ~d"y" WnT.YIw:
yn:y[eAyl.a, rWx+v.P; ynEB.miW 10:22 `hY")zI[uw> laeyxiywI hy"[.m;(v.W hY"liae(w> hy"fe[]m; ~rI+x' ynEB.miW 10:21 s
aWh hy"lq' E)w> y[im.viw> db'z"Ay ~YI+wIl.h-; !mI)W 10:23 s `hf'(['l.a,w> db'z"Ay laen>t;n> la[em'v.yI hy"fe[]m;(
~l,j,w" ~Luv; ~yrI[]Voh-; !miW byvi_y"l.a, ~yrIr>vom.h-; !miW 10:24 s `rz<[<)ylia/w< hd"Why> hy"x.t;(P. aj'yliq.
s `hy")n"b.W hY"Kil.m;W rz"['l.a,w> !mIY"miW hY"Kil.m;W hY"Z IyIw> hy"m.r: v[or>p; ynEB.mi lae_r"f.YImI)W 10:25 s `yrI)Waw>
yn:[eAyl.a, aWT+z: ynEB.miW 10:27 s `hY")liaew> tAmrEywI yDIb.[;w> laeyxiywI hy"r>k;z> hy"n>T;m; ~l'_y[e ynEB.miW 10:26
10:29 s `yl'(t.[; yB;z: hy"n>n:x] !n"x'Ahy> yb'_Be ynEB.miW 10:28 s `az")yzI[]w: db'z"w> tAmrEywI) hy"n>T;m; byviy"l.a,
ba'Am tx;P; ynEB.miW 10:30 s `tAm)r"w> tAmrEy> la'v.W bWvy" hy"d"[]w: %WLm; ~L'vum. ynI+B' ynEB.miW
hY"ViyI rz<[<ylia/ ~rI+x' ynEb.W 10:31 s `hV,(n:m.W yWNbiW lael.c;b. hy"n>T;m; hy"fe[]m; hy"n"B. ll'_k.W an"d>[;
db'z" hT'T;m; yn:T.m; ~vu_x' ynEB.mi 10:33 s `hy")r>m;v. %WLm; !mIy"n>B. 10:32 `!A[)m.vi hy"[.m;(v. hY"Kil.m;
hy"d>be hy"n"B. 10:35 s `lae(Waw> ~r"m.[; yd:[]m; ynIb' ynEB.mi 10:34 s `y[i(m.vi hV,n:m. ym;rEy> jl,p,ylia/
yWNbiW ynIb'W 10:38 `yf'([]y:w> Af[]y:w> yn:T.m; hy"n>T;m; 10:37 `byvi(y"l.a, tAmrEm. hy"n>w: 10:36 `WhWl)K. yh;l'K.
10:42 `hy")r>m;v. Why"m.l,v,w> laer>z:[] 10:41 `yr"(v' yv;v' yb;d>n:k.m; 10:40 `hy")d"[]w: !t"n"w> hy"m.l,v,(w> 10:39 `y[i(m.vi
10:44 `hy")n"B. laeAyw> yD:y: ADy: an"ybiz> db'z" hy"t.Tim; laey[iy> Ab=n> ynEB.mi 10:43 s `@sE)Ay hy"r>m;a] ~WLv;
p `~ynI)B' WmyfiY"w: ~yvin" ~h,me vyEw> tAY=rIk.n" ~yvin" Waf.n" Waf.n" hL,a-e lK'

503

hymxn
Nehemiah
ytiyyIh' ynIa]w: ~yrIf.[, tn:v. wyles.Ki wles.Ki -vd<xo)b. yhiy>w: hy"+l.k;x-] !B, hy"m.x,n> yrEb.DI 1:1
~ydIWhY>h-; l[; ~lea'v.a,w" hd"_Whymi( ~yvin"a]w: aWh yx;a;me dx'a, ynInx" ] aboY"w: 1:2 `hr"(yBih; !v:WvB.
Wra]v.n-I rv<)a] ~yrIa'vN. Ih:) yli Wrm.aYOw: 1:3 `~Il'(v'Wry>-l[;w> ybiV,h-; !mi Wra]v.n-I rv<)a] hj' yleP.h;
`vae(b' WtC.nI h'yr<['v.W tc,r"pom. ~Il;v'Wry> tm;Axw> hP'_r>x,b.W hl'dgo > h['r"B. hn" ydIM.B; ~v' ybiV.h-; !mi
lLeP;t.miW ~c' yhia/w") ~ymi_y" hl'B.a;t.a,w" hK,b.a,w") yTib.v;y" hL,aeh' ~yrIb'D>h-; ta, y[im.v'K. yhi y>w: 1:4
tyrIB.h; rmEvo ar"_ANh;w> lAdG"h; laeh' ~yIm; V'h; yhel{a/ hw"hy> aN"a") rm;aow" 1:5 `~yIm")V'h; yhela{ / ynEp.li
tL;piT-. la, [:mov.li tAxWtup. ^yn<y[ew>) tb,V,q-; ^)n>z>a' an" yhiT. 1:6 `wyt'(wOc.mi yrEm.vol.W wyb'h]aol. ds,x,w"
hD<w:t.miW ^yd<_b'[] laer"f.yI ynEB-. l[; hl'y>l; w" ~m'Ay ~AYh; ^yn<p'l. lLeP;t.mi ykinOa' rv<a] ^D>b.[;
%l"+ Wnl.b;x' lbox] 1:7 `Wnaj'(x' ybia-' tybeW ynIa]w: %l' Wnaj'x' rv<a] laer"f.y-I ynE)B. twaJox-; l[;
an"-rk'z> 1:8 `^D<)b.[; hv,m-o ta, t'yWIci rv<a] ~yjiP'v.Mih-; ta,w> ~yQixuh-;( ta,w> twOc.Mih-; ta, Wnr>m:v-' al{w>
1:9 `~yMi([;B' ~k,t.a, #ypia
' ynIa] Wl['m.Ti ~T,a; rmo=ale ^D>b.[; hv,m-o ta, t'yWIci rv<a] rb'D"h-; ta,
~ceB.q;a] ~V'mi ~yIm;V'h; hceq.Bi ~k,x]D:nI) hy<h.y-I ~ai ~t'_ao ~t,yfi[]w: yt;wOc.mi ~T,r>m;v.W yl;ae ~T,b.v;w>
^yd<b'[] ~hew> 1:10 `~v'( ymiv-. ta, !KEv;l. yTir>x;B' rv<a] ~AqM'h-; la, ~ytiAaybi(h]w: ~ytiaoAbh]w:
tb,V,q;-^)n>z>a' an" yhiT. yn"doa] aN"a' 1:11 `hq")z"x]h; ^d>y"b.W lAdG"h; ^x]koB. t'ydIP' rv<a] ^M<+[;w>
~AYh; ^D>b.[;l. aN"- hx'yli(c.h;w> ^m,v-. ta, ha'r>yIl. ~ycipex]h;( ^yd<b'[] tL;piT-. la,w> ^D>b.[; tL;piT-. la,
tn:v. !s'ynI vd<xoB. yhiy>w: 2:1 p `%l,M,(l; hq<v.m; ytiyyIh' ynIa]w: hZ<+h; vyaih' ynEp.li ~ymix]r:l. WhnEt.W
`wyn")p'l. [r: ytiyyIh-' al{w> %l,M,l; hn"T.a,w" !yIY:h-; ta, aF'a,w" wyn"+p'l. !yIy: %l,M,h; aT.s.v;x.T;r>a;l. ~yrI f.[,
ar"yaiw" ble_ [:(ro ~ai- yKi hz< !yae hl,Ax ^n>yae( hT'a;w> ~y[ir" ^yn<P' [;WDm; %l,M,h; yli rm,aYOw: 2:2
ry[ih' rv,a] yn:p' W[r>y-E al{ [:WDm; hy<+x.yI ~l'A[l. %l,M,h; %l,M,l; rm:aow" 2:3 `dao)m. hBer>h;
hT'a; hZ<- hm;-l[; %l,M,h; yli rm,aYOw: 2:4 s `vae(b' WlK.au h'yr<['v.W hb'rEx] yt;boa] tArb.q-i tyBe
^D>b.[; bj;yyI-~aiw> bAj %l,M,h-; l[;-~ai %l,M,l; rm:aow" 2:5 `~yIm")V'h; yhel{a-/ la, lLeP;t.a,w") vQE+b;m.
%l,M,h; yli rm,aYOw: 2:6 `hN"n<)b.a,w> yt;boa] tArb.qi ry[i- la, hd"Why>-la, ynIxEl'v.Ti rv<a] ^yn<+p'l.
ynIxel'v.YIw: %l,M,h-; ynE)p.li bj;yYIw: bWv+T' yt;m'W ^k]l'h]m;( hy<h.yI yt; m-' d[; Alc.a, tb,v,Ay lg:Veh;w>
rh"N+ "h; rb,[e tAwx]P-; l[;( yli- WnT.yI tArG>ai bAj %l,M,h-; l[;-~ai %l,M,l; rm;Aaw" 2:7 `!m")z> Al hn"T.a,w")
%l,M,l; rv<a] sDEr>P;h; rmevo @s'a-' la, tr<Ga< iw> 2:8 `hd"(Why>-la, aAba-' rv,a] d[; ynIWrybi[]y: rv,a]
aAba-' rv,a] tyIB:l;w> ry[ih' tm;Axl.W tyIB;l-; rv,a] hr"yBih; yrE[]v-; ta, tArq'l. ~yci[e yli- !T,yI rv<a]
~h,l' hn"T.a,w" rh'N "h; rb,[e tAwx]P-;( la,( aAba'w") 2:9 `yl'([' hb'AJh; yh;l{a-/ dy:K. %l,M,h; yli- !T,YIw: wyl'_ae
ynIroxoh; jL;b;ns> ; [m;v.YIw: 2:10 p `~yvi(r"p'W lyIx: yrEf' %l,M,h; yMi[i xl;v.YIw: %l,M,_h; tArG>ai tae
2:11 `lae(r"f.yI ynEb.li hb'Aj vQEb;l. ~d"a' aB'- rv,a] hl'_dgo > h['r" ~h,l' [r;YEw: ynI Mo[;h'( db,[,h' hY"biAj)w>
yMi[i j[;m. ~yvin"a]w: ynIa] hl'y>l; ~Wqa'w" 2:12 `hv'(l{v. ~ymiy" ~v'- yhia/w" ~Il'_v'Wry>-la, aAba'w"
yKi yMi[i !yae hm'heb.W ~Il'_v'Wryli tAf[]l; yBil-i la, !tEnO yh;l{a/ hm' ~d"a'l. yTid>G:h-i al{w>
!yNIT;h; !y[e ynEP-. la,w> hl'y>l; ayG:h;-r[;v;(b. ha'c.aew" 2:13 `HB'( bkero ynIa] rv<a] hm'heB.h-; ~ai
h'yr<['v.W ~yciWrP. ~he ~yciw"rpom.h; -rv,a] ~Il;v'Wry> tmoAxB. rbefo yhia/w" tPo+v.a;h' r[;v-; la,w>

504

`yT'(x.T; rbo[]l; hm'heB.l; ~Aqm-' !yaew> %l,M,_h; tk;rEB-. la,w> !yI[; h' r[;v-; la, rbo[/a,(w" 2:14 `vae(b' WlK.au
2:16 `bWv)a'w" ay>G:h; r[;v;B. aAba'w" bWva'w" hm'_AxB; rbEfo yhia/w" hl'y>l; lx;N:b; hl,[o yhia/w" 2:15
rt,y<l.W ~ynIg"S.l;w> ~yrIxol;w> ~ynIh]Kol;w> ~ydIWhY>l;w> hf,_[o ynIa] hm'W yTik.l; h' hn"a" W[d>y" al{ ~ynIg"S.h;w>
Hb' Wnx.n:a] rv<a] h['r"h' ~yairo ~T,a; ~h,lea] rm:Aaw" 2:17 `yTid>G:)hi al{ !KE- d[; hk'al'M.h; hfe[o
dA[ hy<h.n-I al{w> ~Il;v'Wry> tm;Ax-ta, hn<b.nIw> Wkl. vae_b' WtC.nI h'yr<['v.W hb'rEx] ~Il;v'Wry> rv<a]
yli_-rm;a'( rv<a] %l,M,h; yrEb.D-I @a;w> yl; [' hb'Aj ayhi-rv,a] yh;l{a/ dy:- ta, ~h,l' dyGIa;w" 2:18 `hP'(r>x,
db,[,h' hY"bijow> ynIroxoh; jL;b;ns> ; [m;v.YIw: 2:19 p `hb'(AJl; ~h,ydEy> WqZ>x;y>w: WnynIb'W ~Wqn" Wrm.aYO*w:
~yfi[o ~T,a; rv<a] hZ<h; rb"D"h-; hm'( Wrm.aYOw: Wnyle_[' Wzb.YIw: Wnl' Wg[il.Y:w: ybir>[;h'( ~v,g<w> ynIAM[;h'(
x:(ylic.y: aWh ~yIm;V'h; yhel{a/ ~h,l' rm:Aaw" rb'D" ~t'Aa byvia'w" 2:20 `~ydI(r>mo ~T,a; %l,M,h; l[;h;
byviy"l.a, ~q'Yw" : 3:1 `~Il'(v'WryBi !ArK'zIw> hq"d"c.W ql,x-e !yae( ~k,l'w> WnynI+b'W ~Wqn" wyd"b'[] Wnx.n:a]w: Wnl'
wyt'_tol.D: Wdymi[]Y:w: WhWvD>qi hM'he !aCoh; r[;v-; ta, Wnb.YIw: ~ynIh]Koh; wyx'a,w> lAdG"h; !heKoh;
hn"b' Ady-" l[;w> s Ax+rEy> yven>a; Wnb' Ady-" l[;w> 3:2 s `lae(n>n:x] lD:g >mi d[; WhWvD>qi ha'Meh; lD:g >m-i d[;w>
wyt'tol.D: Wdymi[]Y:w: WhWrqe hM'he ha'_nS" .h; ynEB. WnB' ~ygID"h; r[;v; taew> 3:3 s `yrI)m.a-i !B, rWKz:
qyzIx/h, ~d"y-" l[;w> s #AQh-; !B, hY"rIWa-!B, tAmrEm. qyzIx/h, ~d"y-" l[;w> 3:4 s `wyx'(yrIb.W wyl'W[n>m;
WqyzIx/h, ~d"y-" l[;w> 3:5 s `an")[]B-; !B<) qAdc' qyzIx/h,( ~d"y-" l[;w> s lae_b.z:yvem-. !B, hy"k.r<B-, !B, ~L'vum.
WqyzIx/h, hn"v'y>h; r[;v; taew> 3:6 s `~h,(ynEdoa] td:bo[]B; ~r"W"c; Waybih-e al{ ~h,yrEyDI(a;w> ~y[i_AqT.h;
3:7 s `wyx'(yrIb.W wyl'[un>mW; wyt'tol.D: Wdymi[]Y:w: WhWrqe hM'he hy"+d>As)B. !B, ~L'vum.W x:seP-' !B, [d"y"Ay*
rb,[e tx;P; aSekil. hP'_c.Mih;w> !A[bg. I yven>a; ytinOroMeh; !Ady"w> ynI[ob.GIh; hy"j.l;m. qyzIx/h, ~d"y-" l[;w>
~yxi_Q'r:h-' !B, hy"n>n:x] qyzIx/h, Ady"-l[;w> s ~ypir>Ac* hy"h]r>x-; !B<) laeyZI[u qyzIx/h, Ady-" l[; 3:8 s `rh"N) "h;
%l,P, ycix] rf; rWx-!b, hy"p'r> qyzIx/h, ~d"y-" l[;w> 3:9 s `hb'(x'r>h' hm'Axh; d[; ~Il;v'Wry> Wbz>[;Y:)w:
vWJx; qyzIx/h, Ady-" l[;w> s At+yBe dg<n<w> @m:Wrx]-!b, hy"d"y> qyzI x/h, ~d"y-" l[;w> 3:10 s `~Il'(v'Wry>
lD:g >mi taew> ba'_Am tx;P-; !B, bWVx;w> ~rIx-' !b, hY"Kil.m; qyzIx/h, tynIve hD"mi 3:11 `hy")n>b.v;x-] !B,
3:13 s `wyt'(Anb.W aWh ~Il'_v'Wry> %l,P, ycix] rf; vxeALh;-!B, ~WLv; qyzIx/h, Ady" l[;w> 3:12 s `~yrI)WNT;h;
wyx'_yrIb.W wyl'[un>m; wyt'tol.D: Wdymi[]Y:w: WhWnb' hM'he x:Anz" ybev.yOw> !Wnx' qyzIx/h, ay>Gh: ; r[;v; tae
rf: bk'r-E !b, hY"Kil.m; qyzIx/h, tAPv.a;h' r[;v; taew> 3:14 `tAp)v]h' r[;v; d[; hm'AxB; hM'a; @l,a,w>
qyzIx/h, !yI[;h' r[;v; taew> 3:15 s `wyx'(yrIb.W wyl'[un>m; wyt'tol.D: dymi[]y:w> WNn<b.yI aWh ~r<K'_h-; tyBe %l,P,
wyt'tol.D: dymi[]y:w> Wdymi[]y:w> WNl,l.j;(ywI WNn<b.yI aWh hP'c.Mih; %l,P, rf: hz<x-o lK'-!B, !WLv;
`dywI)D" ry[ime tAdr>AYh; tAl[]M;h-;( d[;w> %l,M,h-; !g:l. xl;V,h; tk;rEB. tm;Ax taew> wyx'_yrIb.W wyl'[un>m;
dywId" yrEb.qi dg<n-< d[; rWc+-tyBe( %l,P, ycix] rf; qWBz>[-; !b, hy"m.x,n> qyzIx/h, wyr"x]a; 3:16 s
Ady-" l[; ynI+B-' !B, ~Wxr> ~YIwIl.h; WqyzIx/h, wyr" x]a; 3:17 s `~yrI)BoGIh; tyBe d[;w> hy"Wf[]h' hk'rEB.h-; d[;w>
rf; dd"_n"x-e !B, yW:B; ~h,yxea] WqyzIx/h, wyr"x]a; 3:18 s `AK)l.pil. hl'y[iq. %l,p-, ycix]-rf; hy"b.v;x] qyzIx/h,
tl{[] dg<N<mi tynI+ve hD"mi hP'c.Mih; rf: [:Wvy-E !B, rz<[E Ady-" l[; qZEx;y>w: 3:19 s `hl'(y[iq. %l,P, ycix]
[:Acq.Mih-; !mi tynI+ve hD"mi yK;z: yB;z:-!B, %WrB' qyzIx/h, hr"x/h, wyr"x]a; 3:20 s `[:co)q.Mih; qv,N<h;
hD"mi #AQh-; !B, hY"rIWa-!B, tAmrEm. qyzIx/h, wyr"xa] ; 3:21 s `lAd)G"h; !hEKoh; byviy"l.a, tyBe xt;P-, d[;
yven>a; ~ynIh]Koh; WqyzIx/h, wyr"x]a;w> 3:22 s `byvi(y"l.a, tyBe tylik.T-; d[;w> byviy"l.a, tyBe xt;P,mi tynI+ve
hy"fe[]m-; !b, hy"r>z:[] qyzIx/h, wyr"x]a; s ~t'_yBe dg<n< bWVx;w> !mIy"n>Bi qyzIx/h, wyr"x]a; 3:23 `rK")Kih;
hy"r>z:[] tyBemi tynI+ve hD"mi dd"n"x-e !B, yWNBi qyzIx/h, wyr"x]a; 3:24 s `At)yBe lc,ae hy"n>n")[-] !B,
%l,M,h; tyBemi aceAYh; lD"g >Mih;w> [:Acq.Mih; dg<N<mi yz:Wa-!B, ll'P' 3:25 `hN")Pih-; d[;w> [;Acq.Mih-; d[;
d[; lp,[o+B' ~ybiv.yO Wyh' ~ynIytiN>h;w> 3:26 s `v[o)r>P-; !b, hy"d"P. wyr"x]a; hr"J_ 'M;h; rc:x]l; rv<a] !Ayl.[,h'(
dg<N<mi tynI+ve hD"mi ~y[iqoT.h; WqyzIx/h, wyr" x]a; 3:27 s `ace(AYh; lD"g >Mih;w> xr"z>Mil; ~yIM;h; r[;v; dg<n<
vyai ~ynIh]Koh; WqyzIx/h, ~ysiWSh; r[;v; l[;me 3:28 `lp,[o)h' tm;Ax d[;w> aceAYh; lAdG"h; lD"g >Mih;
hy"[.m;(v. qyzIx/h, wyr"x]a;w> s At+yBe dg<n< rMEa-i !B, qAdc' qyzI x/h, wyr"x]a; 3:29 s `At)yBe dg<n<l.

505

@l"c-' !B, !Wnx'w> hy"m.l,v-, !b, hy"n>n:x] qyzIx/h, wyr"x]a; yrEx]a; 3:30 s `xr"(z>Mih; r[;v; rmEvo hy"n>k;v-. !b,
wyr"x]a; yrEx]a; 3:31 s `At)K'v.nI dg<n< hy"k.r<B-, !B, ~L'vum. qyzIx/h, wyr"x]a; s ynI+ve hD"mi yViVih;
`hN")Pih; tY:li[] d[;w> dq'p.Mih; r[;v; dg<n< ~yli_k.roh'w> ~ynIytiN>h; tyBe- d[; ypirC> oh-; !B, hY"Kil.m; qyzIx/h,
[m;v' rv<a]K; yhiy>w: 3:33 p `~yli(k.roh'w> ~ypirC> oh; WqyzIx/h, !aCoh; r[;v;l. hN"Pih; tY:li[] !ybeW 3:32
rm,aYOw: 3:34 `~ydI(WhY>h-; l[; g[el.Y:w: hBe_r>h; s[;k.YIw: Al rx;YIw: hm'Axh;- ta, ~ynIAb Wnx.n:a-] yKi( jL;b;ns> ;
WLk;y>h; WxB'z>yIh] ~h,l' Wbz>[;y:h] ~yfi_[o ~ylil'mea]h' ~ydIWhY>h; hm' rm,aYOw: !Arm.vo) lyxew> wyx'a, ynEp.li
rm,aYOw: Al=c.a, ynIMo[;h' hY"biAjw> 3:35 `tAp)Wrf. hM'hew> rp"['h, tAmrE[]me ~ynIb'a]h-' ta, WYx;y>h; ~AYb;
WnyyIh-' yKi( Wnyhel{a/ [m;v. 3:36 p `~h,(ynEb.a; tm;Ax #r:p'W l['Wv hl,[]y-: ~ai ~ynIAB ~he- rv,a] ~G:
~t'aJ'x;w> ~n"wO[-] l[; sk;T-. la;w> 3:37 `hy")b.vi #r<a,B. hZ"bil. ~nEt.W ~v'_aro-la, ~t'P'r>x, bveh'w> hz" Wb
hm'Axh;-lK' rvEQ'Tiw: hm'Axh;- ta, hn<bN. Iw: 3:38 `~ynI)ABh; dg<n<l. Wsy[ik.hi yKi hx,_M'T-i la; ^yn<p'L.mi
~ynIMo[;h'w> ~ybir>[;h'w> hY"biAjw> jL;b;ns> ; [m;v' rv<a]k; yhiy>w: 4:1 p `tAf)[]l; ~['l' ble yhiy>w: Hy"+c.x-, d[;
~h,l' rx;YIw: ~teS_ 'hil. ~ycirUP.h; WLxeh-e yKi ~Il;v'Wry> tAmxol. hk'Wra] ht'l.[-' yKi( ~ydIADv.a;h'w>
lLeP;tN. Iw: 4:3 `h['(AT Al tAf[]l;w> ~Il'_v'WryBi ~xeL'hil. aAbl' wD" x.y: ~L'ku Wrv.q.YIw: 4:2 `dao)m.
lB'S ;h; x:Ko lv;K' hd"Why> rm,aYOw: 4:4 `~h,(ynEP.mi hl'y>l:w" ~m'Ay ~h,yle[] rm"v.mi dymi[N] :w: Wnyhe_l{a-/ la,
d[; War>yI al{w> W[d>yE al{ WnyrEc' Wrm.aYOw: 4:5 `hm'(AxB; tAnb.li lk;Wn al{ Wnx.n:a]w: hBe_r>h; rp"['h,w>
~ydIWhY>h; WaB'- rv,a]K; yhiy>w:) 4:6 `hk'(al'M.h-; ta, Wnt.B;v.hiw> ~Wn=g>r:h]w: ~k'AT-la, aAbn-" rv,a]
dymi[]a;w") 4:7 `Wnyle([' WbWvT-' rv,a] tAmqoM.h-; lK'mi ~ymi['P. rf,[, Wnl' Wrm.aYOw: ~l'_c.a, ~ybiv.YOh;
tAxP'v.mil. ~['h-' ta, dymi[]a;w") ~yxi_yxiC.B; ~yYIxixCi .B; hm'Axl; yrEx]a;me ~AqM'l; tAYTix.T;mi(
~ynIg"S.h-; la,w> ~yrIxoh-; la, rm;aow" ~Wqa'w" ar<aew" 4:8 `~h,(ytetoV.q;w> ~h,yxem.r" ~h,ytebor>x-; ~[i
~k,yxea-] l[; Wmx]L'hi(w> Wrkoz> ar"ANh;w> lAdG"h; yn"doa-] ta, ~h,_ynEP.mi War>yTi-( la; ~['h' rt,y-< la,w>
rp,Y"w: Wnl' [d:(An-yKi Wnybey>Aa W[m.v-' rv,a]K;( yhiy>w: 4:9 p `~k,(yTeb'W ~k,yven> ~k,ytenOb.W ~k,ynEB.
~AYh-; !mi yhiy>w: 4:10 `AT*k.al;m-. la, vyai hm'Axh;- la, WnL'Ku bv'N"w: bWvN"w: ~t'_c'[-] ta, ~yhil{a/h'
~ynI+yOr>Vih;w> tAtv'Q.h;w> ~yNIg IM'h; ~yxim'r>h'w> ~yqiyzIx]m; ~y"c.x,w> hk'al'M.B; ~yfi[o yr:['n> ycix] aWhh;
Ady" tx;a;B. ~yfi_m.[o lb,S,B; ~yaifN. Oh;w> hm'AxB; ~ynIABh; 4:11 `hd"(Why> tyBe- lK' yrEx]a; ~yrIF 'h;w>
~ynI+AbW wyn"t.m-' l[; ~yrIWsa] ABr>x; vyai ~ynIABh;w> 4:12 `xl;V'(h; tq,z<x]m; tx;a;w> hk'al'M.b; hf,[o
hBer>h; hk'al'M.h; ~['h' rt,y-< la,w> ~ynIg"S.h-; la,w> ~yrIxoh-; la, rm;aow" 4:13 `yli(c.a, rp"AVB; [;qEATh;w>
lAq-ta, W[m.v.Ti rv<a] ~Aqm.Bi 4:14 `wyxi(a'me vyai ~yqIAxr> hm'Axh;- l[; ~ydIr"p.nI Wnx.na: ]w: hb'_x'r>W
~yqiyzIx]m; ~y"c.x,w> hk'_al'M.B; ~yfi[o Wnx.n:a]w: 4:15 `Wnl'( ~x,L'yI Wnyhel{a/ Wnyle_ae Wcb.Q'Ti hM'v' rp'AVh;
Ar[]n:w> vyai ~['l' yTir>m:a' ayhih; t[eB' ~G: 4:16 `~ybi(k'AKh; tace d[; rx;V;h; tAl[]me ~yxim'r>B")
yr:['n>W yx;a;w> ynIa] !yaew> 4:17 `hk'(al'm. ~AYh;w> rm"v.mi hl'y>L:h; Wnl'- Wyh'(w> ~Il'_v'Wry> %AtB. Wnyliy"
tq:[]c; yhiT.w: 5:1 s `~yIM")h; Axl.vi vyai WnydEg_ "B. ~yjiv.po Wnx.n:a-] !yae yr: x]a; rv<a] rm'v.Mih; yven>a;w>
~yBi_r: Wnx.n:a] WnytenOb.W WnynEB' ~yrIm.ao rv<a] vyEw> 5:2 `~ydI(WhY>h; ~h,yxea-] la, hl'_AdG> ~h,yven>W ~[' h'
~ybi_r>[o Wnx.n:a] WnyTeb'W Wnymer"k.W Wnytedof. ~yrIm.ao rv<a] vyEw> 5:3 `hy<)x.nIw> hl'k.anOw> !g"d" hx'q.nIw>
hT'[;w> 5:5 `Wnyme(r"k.W Wnytedof. %l,M,_h; tD:mil. @s,k, WnywIl' ~yrI m.ao rv<a] vyEw> 5:4 `b['(r"B' !g"d" hx'q.nIw>
vyEw> ~ydIb'[]l; WnytenOB-. ta,w> WnynEB-' ta, ~yvib.ko Wnx.n:a] hNEhiw> WnynE+B' ~h,ynEb.Ki WnrEf'B. Wnyxea; rf:b.Ki
rv<a]K; dao+m. yli rx;YIw: 5:6 `~yrI)xea]l; Wnymer"k.W Wnytedof.W WndEy" lael. !yaew> tAvB'k.nI WnytenOB.mi
~yrIxoh-; ta, hb'yrIa'w" yl;[' yBili %leM'YIw: 5:7 `hL,ae(h' ~yrIb'D>h; taew> ~t'q'[]z-:) ta, yTi[.m;v'
5:8 `hl'(Adg> hL'hiq. ~h,yle[] !TEa,w" ~yavi_nO ~T,a; wyxia'B-. vyai aV'm; ~h,l' hr"m.aow" ~ynIg "S.h; ta,w>
WrK.m.Ti ~T,a-; ~g:w> Wnb' ydEK. ~yIAGl; ~yrIK'mN. Ih; ~ydIWhY>h; Wnyxea-; ta, WnynIq' Wnx.n:a] ~h,l' hr"m.aow"
rb"D"h; bAj-al{ rm;Aaw" rm,aYOw: 5:9 s `rb")D" Wac.m' al{w> WvyrIx]Y:w: Wnl'-_ WrK.m.nIw> ~k,yxea-] ta,
yx;a; ynIa-] ~g:w> 5:10 `Wnybe(y>Aa ~yIAGh; tP;r>x,me WkleTe Wnyhel{a/ ta;r>yIB. aAlh] ~yfi_[o ~T,a-; rv,a]
~AYh;K. ~h,l' an" Wbyvih' 5:11 `hZ<h) ; aV'M;h-; ta, aN"- hb'z>[;n:) !g"+d"w> @s,K, ~h,B' ~yvinO yr:['n>W

506

~yvinO ~T,a; rv<a] rh'c.YIh;w> vAryTih; !g"D"h;w> @s,K,h; ta;m.W ~h,_yTeb'W ~h,yteyzE ~h,ymer>K; ~h, ytedof.
~ynIh]Koh-; ta, ar"q.a,w" rmE+Aa hT'a; rv<a]K; hf,[]n: !KE vQeb;n> al{ ~h,meW byvin" Wrm.aYOw: 5:12 `~h,(B'
~yhil{a/h'( r[En:y> hk'K' hr"m.aow") yTir>[;n" ynIc.x-' ~G: 5:13 `hZ<)h; rb"D"K; tAf[]l; ~[eyBiv.a;w")
Wrm.aYOw: qrE_w" rW[n" hy<h.yI hk'k'w> A[ygIymiW AtyBemi hZ<h; rb"D"h-; ta, ~yqiy "-al{) rv,a] vyaih-' lK'-ta,
ytiao hW"c-i rv,a] ~AYmi ~G: 5:14 `hZ<)h; rb"D"K; ~['h' f[;Y:w: hw"hy>-ta, Wll.h;y>w:) !mea' lh'Q'h-; lk'(
%l,M,h; aT.s.v;x.T;r>a;l. ~yIT;v.W ~yvil{v. tn:v. d[;w> ~yrIf.[, tn:V.mi hd"Why> #r<a,B. ~x'P, tAyh.li
yn:p'l-. rv,a] ~ynIvoarIh' tAxP;h;w> 5:15 `yTil.k;(a' al{ hx'P,h; ~x,l, yx;a;w> ynIa] hrE_f.[, ~yTev. ~ynIv'
Wjl.v' ~h,yrE[]n: ~G: ~y[iB'r>a; ~yliq'v-. @s,K,( rx;a; !yIy:w" ~x,l,B. ~h,me Wxq.YIw: ~['h-' l[; WdyBik.hi
yTiq.z:x/h, taZOh; hm'Axh; tk,al,m.Bi ~g:w> 5:16 `~yhi(l{a/ ta;r>yI ynEP.mi !ke ytiyfi[-' al{ ynIa]w: ~['_h-' l[;
~yVimix]w: ha'me ~ynIg"S.h;w> ~ydIWhY>h;w> 5:17 `hk'(al'M.h-; l[; ~v' ~yciWbq. yr:['n-> lk'w> WnynI+q' al{ hd<f'w>
dx'a, ~Ayl. hf,[]n: hy"h' rv,a]w: 5:18 `ynI)x'l.vu-l[; Wnyteboybis.-rv,a] ~yIAGh;-!mi Wnyle ae ~yaiB'h;w> vyai
hz<-~[iw> hBe_r>h;l. !yIy-: lk'B. ~ymiy" tr<f,[] !ybeW yli- Wf[]n:) ~yrIP\ciw> tArrUB.-vve !aco dx'a, rAv
lKo hb'_Ajl. yh;l{a/ yLi- hr"k.z" 5:19 `hZ<)h; ~['h-' l[; hd"bo[]h' hd"b.k-'( yKi( yTiv.Q;bi al{ hx'P,h; ~x,l,
rt,y<l.W ybir>[;h'( ~v,g<l.W hY"biAjw> jL;b;ns> ;l. [m;v.nI rv<a]k; yhiy>w: 6:1 p `hZ<)h; ~['h-' l[; ytiyfi[-' rv,a]
yTid>m;[/h-, al{ tAtl'D> ayhih; t[eh-' d[; ~G: #r<P'_ HB' rt;An-al{w> hm'Axh;- ta, ytiynIb' yKi Wnybey>ao*
An=Aa t[;q.biB. ~yrIypiK.B; wD"x.y: hd"[]W"nI)w> hk'l. rmoale yl;ae ~v,g<w> jL;b;ns> ; xl;v.YIw: 6:2 `~yrI)['V.b;
ynIa] hl'Adg> hk'al'm. rmoale ~ykia'l.m; ~h,yle[] hx'l.v.a,w" 6:3 `h['(r" yli tAf[]l; ~ybiv.xo) hM'hew>
Wxl.v.YIw: 6:4 `~k,(ylea] yTid>r:y"w> h'P,r>a; rv<a]K; hk'al'M.h; tB;v.ti hM'l' td<r<_l' lk;Wa al{w> hf, [o
rb"D"K; jL;b;ns> ; yl;ae xl;v.YIw: 6:5 s `hZ<)h; rb"D"K; ~t'Aa byvia'w" ~ymi_['P. [B;ra> ; hZ<h; rb"D"K; yl; ae
rmeao Wmvg. :w> [m'v.nI ~yIAGB; HB' bWtK' 6:6 `Ad*y"B. hx'WtP. tr,G<aiw> Ar=[]n-: ta,( tyviymix] ~[;P; hZ<h;
%l,m,l. ~h,l' hA<h hT'a;w> hm'_Axh; hn<Ab hT'a; !KE - l[; dArm.li ~ybiv.xo ~ydIWhY>h;w> hT'a;
hT'[;w> hd"WhyBi( %l,m, rmoale ~Il;v'Wrybi( ^yl,[' aroq.li T'd>m;[/h, ~yaiybin-> ~g:w> 6:7 `hL,ae(h' ~yrIb'D>K;
al{ rmoale wyl'ae hx'l.v.a,w" 6:8 s `wD"(x.y: hc'[]W"nI)w> hk'l. hT'[;w> hL,ae_h' ~yrIb'D>K; %l,M,l; [m;V'yI
Wnt'Aa ~yair.y")m. ~L'ku yKi 6:9 `~ad"(Ab hT'a; ^B.Limi( yKi rmE+Aa hT'a; rv<a] hL,ae h' ~yrIb'D>K; hy"h.nI)
tyBe ytiab'- ynIa]w: 6:10 `yd"(y"-ta, qZEx; hT'[;w> hf,_['te al{w> hk'al'M.h-; !mi ~h, ydEy> WPr>yI rmoale
lk'yheh;( %AT-la, ~yhil{a/h' tyBe- la, d[eW"nI rm,aYOw: rWc+[' aWhw> laeb.j;yhe(m-. !B, hy"l'D-> !b, hy"[.m;(v.(
ynIAmK' vyaih; hr"m.aow" 6:11 `^g<)r>h'l. ~yaiB' hl'y>l:w> ^g<r>h'l. ~yaiB' yKi lk'yheh; tAtl.D: hr"Gs> .nIw>
Ax+l'v. ~yhil{a-/ al{) hNEhiw> hr"yKia;w" 6:12 `aAb)a' al{ yx'_w" lk'yheh-; la, aAby"-rv,a] ynIAmk' ymiW xr"b.yI
!KE- hf,[/a,(w> ar"yai-![;m;(l. aWh rWkf' ![;m;l. 6:13 `Ar*k'f. jL;b;ns> ;w> hY"biAjw> yl;[' rB<DI ha'WbN>h; yKi
wyf'[]m;K. jL;b;ns> ;l.W hY"biAjl. yh;l{a/ hr"k.z" 6:14 p `ynIWp)r>x")y> ![;m;l. [r" ~vel. ~h,l' hy"h'w> ytiaj'_x'w>
hm'Axh;( ~l;v.Tiw: 6:15 `yti(Aa ~yair.y")m. Wyh' rv<a] ~yaiybiN>h; rt,y<l.W ha'ybiN>h; hy"d>[;Anl. ~g:w> hL,ae_
War.YI)w: Wnybey>Aa-lK' W[m.v'( rv<a]K; yhiy>w: 6:16 p `~Ay* ~yIn:v.W ~yVimix]l; lWl+a/l, hV'mix]w: ~yrIf.[,B.
hk'al'M.h; ht'f.[,n< Wnyhel{a/ taeme yKi W[d>YEw: ~h,_ynEy[eB. daom. WlP.YIw: Wnyteboybis( . rv<a] ~yIAGh;-lK'
rv<a]w: hY"+biAj-l[; tAkl.Ah ~h,yteroG>ai hd"Why> yrExo ~yBir>m; ~heh' ~ymiY"B; ~G: 6:17 `taZO*h;
hy"n>k;v.li aWh !t"x-' yKi Al h['Wbv. yle[]B; hd"WhyBi( ~yBir-: yKi 6:18 `~h,(ylea] tAaB' hY"biAjl.
yn:p'l. ~yrIm.ao Wyh' wyt'boAj ~G: 6:19 `hy")k.r<B,( !B< ~L'vum.-tB;-ta, xq;l' AnB. !n"x'AhywI) xr:_a-' !b,
dymi[]a;w" hm'Axh; ht'n>b.nI rv<a]K; yhiy>w: 7:1 `ynIaE)r.y")l. hY"biAj xl;v' tArG>ai Al+ ~yaiyciAm Wyh' yr:b'd>W
rf: hy"n>n:x-] ta,w> yxia' ynIn"x-] ta, hW<c;a]w" 7:2 `~YI)wIl.h;w> ~yrIr>vom.h;w> ~yrI[]AVh; Wdq.P'YIw: tAt+l'D>h;
rm:aow" rm,aYOw: 7:3 `~yBi(r:me ~yhil{a/h-' ta, arEy"w> tm,a/ vyaiK. aWh-yKi ~Il'_v'Wry>-l[; hr"yBih;
Wzxo+a/w< tAtl'D>h; WpygIy" ~ydIm.[o ~he d[;w> vm,V,h; ~xo- d[; ~Il;v'Wry> yrE[]v; Wxt.P'(yI al{ ~h,l'
~yId:y" tb;x]r: ry[ih'w> 7:4 `At*yBe dg<n< vyaiw> Arm'v.miB. vyai ~Il;v'Wry> ybev.yO tArm.v.mi dyme[]h;w>
~yrIxoh-; ta, hc'B.q.a,w" yBil-i la, yh;l{a/ !TEYIw: 7:5 `~yI)WnB. ~yTiB' !yaew> Hk'_AtB. j[;m. ~['h'w> hl'Adg>W

507

`AB) bWtK' ac'm.a,w" hn"AvarIB' ~yliA[h' fx;Y:h; rp,se ac'm.a,w") fxe_y:t.hil. ~['h-' ta,w> ~ynI g "S.h-; ta,w>
WbWvY"w: lb,_B' %l,m, rC:n<d>k;Wbn> hl'g >h, rv<a] hl'AGh; ybiV.mi ~yli[oh' hn"ydIM.h; ynEB. hL,ae 7:6 p
ynIm'x]n: hy"m.[;r:( hy"r>z:[] hy"m.x,n> [:WvyE lb,B'rUz>-~[i ~yaiB'h; 7:7 `Ar*y[il. vyai hd"Whyliw> ~Il;v'Wryli(
~yIP;l.a; v[or>p; ynEB. 7:8 s `lae(r"f.yI ~[; yven>a; rP;s .mi hn"+[]B; ~Wxn> yw:g >Bi tr<Ps, .mi !v"l.Bi yk;D\r>m'
vve xr:a' ynEB. 7:10 s `~yIn")v.W ~y[ib.vi tAame vl{v. hy"j.p;v. ynEB. 7:9 s `~yIn")v.W ~y[ib.viw> ha'me
hn"mov. tAame hn<mov.W ~yIP;l.a; ba'_Ayw> [:WvyE ynEb.li ba'Am tx;p-; ynE)B. 7:11 s `~yIn")v.W ~yVimix] tAame
~y[iB'r>a; tAame hn<mov. aWTz: ynEB. 7:13 s `h['(B'r>a;w> ~yVimix] ~yIt:am' @l,a, ~l'y[e ynEB. 7:12 s `rf")['
7:16 s `hn")mov.W ~y[iB'r>a; tAame vve yWNbi ynEB. 7:15 s `~yVi(viw> tAame [b;v. yK'z: ynEB. 7:14 s `hV'(mix]w:
7:18 s `~yIn")v.W ~yrIf.[, tAame vl{v. ~yIP;l.a; dG"z>[; ynEB. 7:17 s `hn")mov.W ~yrIf.[, tAame vve yb'be ynEB.
ynEB. 7:20 s `h['(b.viw> ~yVivi ~yIP:l.a; yw"g >bi ynEB. 7:19 s `h['(b.viw> ~yVivi tAame vve ~q'ynIdoa] ynEB.
~vux' ynEB. 7:22 s `hn")mov.W ~y[iv.Ti hY"qiz>xil. rjEa-' ynE)B. 7:21 s `hV'(mix]w: ~yVimix] tAame vve !ydI['
@yrIx' ynEB. 7:24 s `h['(B'r>a;w> ~yrIf.[, tAame vl{v. yc'be ynEB. 7:23 s `hn")mov.W ~yrIf.[, tAame vl{v.
ha'me hp'jon>W ~x,l-, tybe( yven>a; 7:26 s `hV'(mix]w: ~y[iv.Ti !A[bg. I ynEB. 7:25 s `rf")[' ~ynEv. ha'me
~y[iB'r>a; tw<m"z>[-; tybe yven>a; 7:28 s `hn")mov.W ~yrIf.[, ha'me tAtn"[] yven>a; 7:27 s `hn")mov.W ~ynImov.
yven>a; 7:30 s `hv'(l{v.W ~y[iB'r>a; tAame [b;v. tAraeb.W hr"ypiK. ~yrI['y> ty:r>qi yven>a; 7:29 s `~yIn")v.W
yven>a; 7:32 s `~yIn")v.W ~yrIf.[,w> ha'me sm'k.mi yven>a; 7:31 s `dx'(a,w> ~yrIf.[, tAame vve [b;g"w" hm'r"h'(
~l'y[e ynEB. 7:34 s `~yIn")v.W ~yVimix] rxEa; Abn> yven>a; 7:33 s `hv'(l{v.W ~yrIf.[, ha'me y['h'w> lae-tybe(
AxrEy> ynEB. 7:36 s `~yrI)f.[,w> tAame vl{v. ~rIx' ynEB. 7:35 s `h['(B'r>a;w> ~yVimix] ~yIt:am' @l,a, rxea;
7:38 s `dx'(a,w> ~yrIf.[,w> tAame [b;v. AnAaw> dydIx' dl{-ynEB. 7:37 s `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a; tAame vl{v.
[v;T. [:WvyE tybel. hy"[.d:(y> ynEB. ~ynI+h]Koh;( 7:39 p `~yvi(l{v.W tAame [v;T. ~ypil'a] tv,l{v. ha'ns" . ynEB.
~yIt:am' @l,a, rWxv.p; ynEB. 7:41 s `~yIn")v.W ~yVimix] @l,a, rMeai ynEB. 7:40 s `hv'(l{v.W ~y[ib.vi tAame
ynEb.li laeymid>q;l. [:Wvy-E ynE)B. ~YI+wIl.h; 7:43 p `rf")[' h['b.vi @l,a, ~rIx' ynEB. 7:42 s `h['(b.viw> ~y[iB'ra> ;
~yrI[]Vo)h; 7:45 s `hn")mov.W ~y[iB'r>a; ha'me @s'a' ynEB. ~yrI+r>vom.h;( 7:44 s `h['(B'r>a;w> ~y[ib.vi hw"d>Ahl.
7:46 s `hn")mov.W ~yvil{v. ha'me yb'_vo ynEB. aj'yjix] ynEB. bWQ[-; ynE)B. !mol.j; ynE)B. rjea-' ynE)B. ~WLv-; ynE)B.
hn"b'l-. ynEB. 7:48 `!Ad)p' ynEB. a['ysi-ynEB. sroyqe-ynEB. 7:47 `tA[)B'j; ynEB. ap'fux]-ynEb. ax'c-i ynEB. ~ynI+ytiN>h;
7:51 `ad"(Aqn> ynEB. !ycir> ynEb. hy"a'r-> ynEB. 7:50 `rx;g-") ynEB. lDEg I-ynEB. !n"x-' ynEB. 7:49 `ym'(l.v; ynEB. hb'g "x-] ynEb.
7:53 `~ysi(v.ypi(n> ~ysiv.Wpn> ynEB. ~ynIW[m.-ynEB. ys;be ynEB. 7:52 `x;se(p' ynEB. aZ"[u-ynEB. ~Z"g :-ynEB.
sAqr>b-; ynEB. 7:55 `av'(r>x; ynEB. ad"yxim-. ynE)B. tylic.b-; ynEB. 7:54 `rWx)r>x; ynEB. ap'Wqx]-ynE)B. qWBq.b-; ynEB.
tr<p,As-ynEB. yj;As-ynEB. hmo+l{v. ydEb.[; ynEB. 7:57 `ap'(yjix] ynEB. x:ycin> ynEB. 7:56 `xm;t-'( ynEB. ar"s .ysi-( ynEB>)
ynEB. lyJix-; ynE)b. hy"j.p;v. ynEB. 7:59 `lDEg( I ynEB. !Aqr>d-: ynEb. al'[.y-: ynEB. 7:58 `ad"(yrIp. ynEB.
p `~yIn")v.W ~y[iv.Ti tAame vl{v . hmo+l{v. ydEb.[; ynEb.W ~ynI ytiN>h-; lK' 7:60 `!Am)a' ynEB. ~yyIbC' .h; tr<k,Po
~t'Aba]-tyBe dyGIh;l. Wlk.y" al{w> rME+aiw> !ADa; bWrK. av' r>x; lTe xl;m, lTemi ~yliA[h' hL,aew> 7:61
s `~yIn")v.W ~y[iB'r>a;w> tAame vve ad"_Aqn> ynEB. hY"biAj-ynE)b. hy"l'd-> ynEB. 7:62 `~he( laer"f.YImi ~ai ~['r>z:w>
hV'ai ydI['l.GIh; yL;zIr>B; tAnB.mi xq;l' rv<a] yL;zIr>b; ynEB. #AQ+h; ynEB. hY"b;x\ ynEB. ~ynIh]Koh-; !miW 7:63
rm,aYOw: 7:65 `hN")huK.h-; !mi Wlag] O*y>w: ac'_m.nI al{w> ~yfix.y:t.Mih; ~b't'k. Wvq.Bi hL,ae 7:64 `~m'(v-. l[; arEQ'YIw:
7:66 `~yMi(Wtw> ~yrIWal. !hEKoh; dmo[] d[; ~yvi_d"Q\h; vd<Qomi Wlk.ayO-al{ rv<a] ~h,l' at'v'r>Tih;
~h,yteho)m.a;w> ~h,ydEb.[; db;L.mi 7:67 `~yVi(viw> tAam-e vl{v. ~yIP:la. ; aABrI [B;r>a; dx'_a,K. lh'Q'h-; lK'
~yIt:am' tArr]vom.W ~yrIr]vo*m. ~h,l'w> h['_b.viw> ~yvil{v. tAame vl{v. ~ypi l'a] t[;b.vi hL,ae
[b;v. ~ypil'a] tv,ve ~yrImox] s hV'_mix]w: ~yvil{v. tAame [B;r>a; ~yLim;G> 7:68 s `hV'(mix]w: ~y[iB'r>a;w>
bh'z" rc'Aal' !t:n" at'v'r>Tih; hk'_al'M.l; Wnt.n" tAba'h' yvear" tc'q.miW 7:69 `~yrI)f.[,w> tAame
tAba'h'( yvear"me(W 7:70 `tAa)me vmex]w: ~yvil{v. ~ynIh]Ko) tAnt.K' ~yVimix] tAqr"z>mi @l,a, ~ynImoK.r>D:
rv<a]w: 7:71 `~yIt")am'W ~yIP:l.a; ~ynIm' @s,k,w> tAB+rI yTev. ~ynIAmK.r>D: bh'z" hk'al'M.h; rc:Aal. Wnt.n")

508

~yVivi ~ynIh]Ko) tnOt.k'w> ~yIP"+l.a; ~ynIm' @s,k,w> aABrI yTev. ~ynIAmK.r>D: bh'z" ~['h' tyrIaev. Wnt.n"
~ynIytiN>h;w> ~['h-' !miW ~yrIr>vom.h;w> ~yrI[]AVh;w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; Wbv.YEw: 7:72 p `h['(b.viw>
vyaiK. ~['h-' lk' Wps.a'YEw: 8:1 `~h,(yrE['B. laer"f.yI ynEb.W y[iybiV.h; vd<xoh; [G:YIw: ~h,_yrE['B. laer"f.y-I lk'w>
tr:AT rp,s-e ta, aybih'l. rpeS oh; ar"z>[,l. Wrm.aYO*w: ~yIM"+h-; r[;v;( ynEp.li rv<a] bAxr>h-" la, dx'a,
vyaime lh'Q'h; ynEp.li hr"ATh;-ta,( !heKoh; ar"z>[, aybiY"w: 8:2 `lae(r"f.y-I ta, hw"hy> hW"c-i rv,a] hv,mo
rv<a] bAxr>h' ynEp.li Ab-ar"q.YIw: 8:3 `y[i(ybiV.h; vd<xol; dx'a, ~AyB. [:mo+v.li !ybime lkow> hV' a-i d[;w>
~['h-' lk' ynEz>a'w> ~ynI+ybiM.h;w> ~yviN "h;w> ~yvin"a]h' dg<n< ~AYh; tycix]m-; d[; rAah'-!mi ~yIM;h-; r[;v;( ynEp.li
Alc.a, dmo[]Y:)w: rb'D"l; Wf[' rv<a] #[e-lD:g>m-i l[;( rpeS oh; ar"z>[, dmo[]Y:w: 8:4 `hr"(ATh; rp,s-e la,
hY"Kil.m;W laev'ymi(W hy"d"P. AlamoF.miW An=ymiy>-l[; hy"fe[]m;W hY"qil.xiw> hY"rIWaw> hy"n"[]w: [m;vw, > hy"t.Tim;
~['h-' lK' l[;m-e yKi( ~['h-' lk' ynEy[el. rp,Seh; ar"z>[, xT;p.YIw: 8:5 p `~L'(vum. hy"r>k;z> hn"D"B;v.xw; > ~vux'w>
~['h-' lk' Wn[]Y:)w: lAd+G"h; ~yhil{a/h' hw"hy>-ta, ar" z>[, %r<b'y>w: 8:6 `~['(h-' lk' Wdm.['( Axt.pik.W hy"+h'
!ymiy" hy"b.rEvew> ynIb'W [:WvyEw> 8:7 `hc'r>a") ~yIP:a; hw"hyl; WUx]T;v.YIw: WdQ.YIw: ~h,ydEy> l[;moB. !mea' !mEa'
~['h-' ta, ~ynIybim. ~YIwIl.h;w> hy"al'P. !n"x' db'z"Ay hy"r>z:[] aj'yliq. hy"fe[]m; hY"dIAh) yt;B.v; bWQ[;
WnybiY"w: lk,f, ~Afw> vr"_pom. ~yhil{a/h' tr:AtB. rp,Seb; War>q.YIw:) 8:8 `~d"(m.[-' l[; ~['h'w> hr"_ATl;
~ynIybiM.h; ~YIwIl.h;w> rpeSoh; !hEKoh; ar"z>[,w> at'vr' >Tih; aWh hy"m.x,n> rm,aYOw: 8:9 s `ar"(q.MiB;
~ykiAb yKi WK+b.T-i la;w> WlB.a;t.T-i( la; ~k,yhel{a/ hw"hyl; aWh-vdo)q' ~AYh; ~['h-' lk'l. ~['h-' ta,
~yQit;m.m;( Wtv.W ~yNIm;v.m; Wlk.ai Wkl. ~h,l' rm,aYOw: 8:10 `hr"(ATh; yrEb.D-I ta, ~['m.v'K. ~['h-' lK'
ayhi hw"hy> tw:d>x-, yKi( Wbce['T-e la;w> WnynE+doa]l; ~AYh; vAdq-' yKi( Al !Akn" !yael. tAnm' Wxl.viw>
Wkl.YEw: 8:12 `Wbce(['T-e la;w> vdo+q' ~AYh; yKi WSh; rmoale ~['h-' lk'l. ~yvix.m; ~YIwIl.h;w> 8:11 `~k,Z( >[um'(
rv<a] ~yrIb'D>B; Wnybihe yKi hl'_Adg> hx'm.fi tAf[]l;w> tAnm' xL;v;l.W tATv.liw> lkoa/l, ~['h-' lk'
~YIwIl.h;w> ~ynIh]Ko)h; ~['h-' lk'l. tAba'h' yvear" Wps.a,n< ynIVeh; ~AYb;W 8:13 s `~h,(l' W[ydIAh
hw"hy> hW"ci rv,a] hr"_ATB; bWtK' Wac.m.YIw:) 8:14 `hr"(ATh; yrEb.D-I la, lyKif.h;l.W rpES+ oh; ar"z>[-, la,
Wrybi[]y:w> W[ymiv.y: rv<a]w: 8:15 `y[i(ybiV.h; vd<xoB; gx'B, tAKSuB; laer"f.y-I ynE)b. Wbv.yE rv,a] hv,m-o dy:B.
sd:h] yle[]w: !m,v, #[e- yle[]w: tyIz-: yle[] Waybih'w> rh'h' Wac. rmoale ~Il;v'WrybiW ~h,yrE[-' lk'B. lAq
~h,l' Wf[]Y:w: WaybiY"w: ~['h' Wac.YEw: 8:16 p `bWt)K'K; tKos u tfo[]l; tbo+[' #[e yle[]w: ~yrIm't. yle[]w:
r[;v; bAxr>biW ~yIM;h; r[;v; bAxr>biW ~yhi_l{a/h' tyBe tArc.x;b.W ~h,yteroc.x;b.W AGG:-l[; vyai tAKsu
ymeymi Wf['-al{) yKi tAKSub; Wbv.YEw: tAKsu ybiV.h-; !mi ~ybiV'h; lh'Q'h;-lk'( Wf[]Y:)w: 8:17 `~yIr")p.a,
rp,seB. ar"q.YIw: 8:18 `dao)m. hl'AdG> hx'm.fi yhiT.w: aWh+h; ~AYh; d[; laer"f.yI ynEB. !Ke !Wn-!Bi [:WvyE
~ymiy" t[;b.vi gx'-Wf[]Y:)w: !Ar+x]a;h' ~AYh; d[; !AvarIh") ~AYh;-!mi ~AyB. ~Ay ~yhil{a/h' tr:AT
laer"f.y-I ynE)b. Wps.a,n< hZ<h; vd<xol; h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ~Ayb.W 9:1 p `jP'(v.MiK; tr<c,[] ynIymiV.h; ~AYb;W
WDw:t.YIw: Wdm.[;Y:w: rk"+nE ynEB. lKomi laer"f.yI [r;z< Wld>B'(YIw: 9:2 `~h,(yle[] hm'd"a]w: ~yQif;b.W ~AcB.
~h,yhel{a/ hw"hy> tr:AT rp,seB. War>q.YIw:) ~d"m.[-' l[; WmWqY"w: 9:3 `~h,(yteboa] tAnwO[]w: ~h,yteaJox-; l[;
~YIwIl.h; hle[]m-;( l[;( ~q'Yw" : 9:4 p `~h,(yhel{a/ hw"hyl; ~ywIx]T;v.mi(W ~yDIw:t.mi ty[ibir>W ~AY=h; ty[ibir>
9:5 `~h,(yhel{a/ hw"hy>-la, lAdG" lAqB. Wq[]z>YIw:) ynIn"+k. ynIB' hy"b.rEve yNIBu hy"n>b;v. laeymid>q; ynIb'W [:WvyE
Wkr]B' WmWq hy"x.t;(p. hy"n>b;v. hY"dIAh) hy"b.rE(ve hy"n>b.v;x] ynIB' laeymid>q;w> [:WvyE ~YIwIl.h; Wrm.aYOw:
hk'r"B-. lK'-l[; ~m;Arm.W ^d<AbK. ~ve Wkr>b")ywI ~l'_A[h'-d[; ~l'A[h'-!mi ~k,yhel{)a/ hw"hy>-ta,
~a'b'c-. lk'w> ~yIm;V'h; ymev. ~yIm;V'h-; ta,( t'yfi[' hT'a; T.a; ^D<b;l. hw"hy> aWh-hT'a; 9:6 `hL'(hit.W
^l. ~yIm:V'h; ab'c.W ~L'_Ku-ta, hY<x;m. hT'a;w> ~h, B' rv<a-] lk'w> ~yMiY:h; h'yl,[' rv<a-] lk'w> #r<a'h'
T'm.f;w> ~yDI_f.K; rWame AtaceAhw> ~r"b.a;B. T'r>x;B' rv<a] ~yhil{a/h' hw"hy> aWh-hT'a; 9:7 `~ywI)x]T;v.mi
ynI[]n:K.h; #r<a-, ta, ttel' tyrIB.h; AM[i tArk'w> ^yn<p'l. !m"a/n< Abb'l-. ta, t'ac'm'W 9:8 `~h'(r"b.a; AmV.
9:9 `hT'a'( qyDIc; yKi ^yr<b'D> ta, ~q,T'w: A[=r>z:l. ttel' yviG"r>GIh;w> ysiWby>h;w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h' yTixih;
~ytip.mo)W ttoao !TeTiw: 9:10 `@Ws)-~y:-l[; T'[.m;v' ~t'q'[]z-: ta,w> ~yIr"+c.miB. Wnyteboa] ynI[\-ta, ar<Tew:

509

~AYh;K. ~ve ^l-. f[;T;(w: ~h,_yle[] WdyzIhe yKi T'[.d: y" yKi Acr>a; ~[;-lk'b.W wyd"b'[-] lk'b.W h[or>p;B.
tl{Acm.bi T'k.l;v.hi ~h,yped>r-o ta,w>) hv'_B'Y:B; ~Y"h-; %Atb. Wrb.[;Y:)w: ~h,ynEp.li T'[.q:B' ~Y"h;w> 9:11 `hZ<)h;
~h,l' ryaih'l. hl'y>l; vae dWM[;b.W ~m'_Ay ~t'yxin>hi !n"[' dWM[;b.W 9:12 `~yZI)[; ~yIm:B. !b,a-, AmK.
~yjiP'v.mi ~h,l' !TeTiw: ~yIm"+V'mi ~h,M'[i rBEd:w> T'd>r:y" yn:ysi-rh; l[;w> 9:13 `Hb'-( Wkl.yE) rv<a] %r<D<h-; ta,
~yQixuw> tAwc.miW ~h,_l' t'[;d:Ah ^v.d>q' tB;v-; ta,w> 9:14 `~ybi(Aj twOc.miW ~yQIxu tm,a/ tArAtw> ~yrIvy' >
[l;S,mi ~yIm;W ~b'['r>li ~h,l' hT't;n" ~yIm;V'mi ~x,l,w> 9:15 `^D<)b.[; hv,mo dy:B. ~h,l' t'yWIci hr"Atw>
ttel' ^d>y-" ta, t'af'n-" rv,a] #r<a'h-' ta, tv,r<l' aAbl' ~h,l' rm,aTow: ~a'_m'c.li ~h,l' t'aceAh
[:mov.li Wna]m'y>w: 9:17 `^yt,(wOc.m-i la, W[m.v' al{w> ~P'r>[-' ta, Wvq.Y:w: WdyzI+he Wnyteboa]w: ~hew> 9:16 `~h,(l'
~t'dUb.[;l. bWvl' varo- WnT.YIw: ~P'r>[-' ta, Wvq.Y:w: ~h,M'[i t'yfi[' rv<a] ^yt,aol.p.nI Wrk.z-" al{w>
9:18 `~T'(b.z:[] al{w> ds,x, ds,x,w> -br:w> ~yIP:a; %r<a,( ~Wxr:w> !WNx; tAxylis. H:Ala/ hT'a;w> ~y"+r>miB.
tAca'n< Wf[]Y:w: ~yIr"+c.Mimi ^l.[,h, rv<a] ^yh,l{a/ hz< Wrm.aYOw: hk'S em; lg<[E ~h,l' Wf[-' yKi( @a;
~h,yle[]me rs'- al{ !n"['h, dWM[-; ta, rB"+d>MiB; ~T'b.z:[] al{ ~yBir:h'( ^ym,x]r:B. hT'a;w> 9:19 `tAl)doG>
`Hb'-( Wkl.yE) rv<a] %r<D<h-; ta,w> ~h,l' ryaih'l. hl'y>l;B. vaeh' dWM[-; ta,w> %r<D<h;B. ~t'xon>h;l. ~m'AyB.
9:21 `~a'(m'c.li ~h,l' hT't;n" ~yIm:W ~h,yPimi T'[.n:m-' al{ ^n>m;W ~l'_yKif.h;l. T't;n" hb'AJh; ^x]Wrw> 9:20
9:22 `Wqce(b' al{ ~h,yleg>r:w> Wlb' al{ ~h,ytemo)l.f; WrsE+x' al{ rB"d>MiB; ~T'l.K;l.Ki hn"v' ~y[iB'r>a;w>
%l,m, #r<a-, ta,w> !Axysi #r<a-, ta, Wvr>yYI)w: ha'_pel. ~qEl.x.T;w:) ~ymim'[]w: tAkl'm.m; ~h,l' !TeTiw:
#r<a'h-' la, ~aeybiT.w: ~yIm"+V'h; ybek.koK. t'yBir>hi ~h,ynEb.W 9:23 `!v")B'h-; %l,m,( gA[ #r<a-, ta,w> !ABv.x,
~h,ynEp.li [n:k.T;w: #r<a'h-' ta, Wvr>yYI)w: ~ynIB'h; WaboY"w: 9:24 `tv,r"(l' aAbl' ~h,yteboa]l; T'r>m:a-' rv,a]
~h,B' tAf[]l; #r<a'h' ymem.[-;( ta,w> ~h,ykel.m-; ta,w> ~d"_y"B. ~nET.Tiw:) ~ynI[]n:K.h; #r<a'h' ybev.y-O ta,
tArBo bWj-lK'-~yaile(m. ~yTiB' Wvr>yYI)w: hn"mev. hm'd"a]w: tArcuB. ~yrI[' WdK.l.YIw:) 9:25 `~n")Acr>Ki
`lAd)G"h; ^b.WjB. WnD>[;t.YI)w: Wnymiv.Yw: : W[B.f.YIw:) Wlk.aYOw: bro+l' lk'a]m; #[ew> ~ytiyzEw> ~ymir"K. ~ybiWcx]
~b' Wdy[ih-e rv,a] Wgr"h' ^ya,ybin-> ta,w> ~W"g : yrEx]a; ^t.r"(AT-ta, Wkliv.Y:w: %B' Wdr>m.YIw:) Wrm.Y:w: 9:26
~t'r"c'( t[eb.W ~h,_l' WrcEY"w: ~h,yrEc'( dy:B. ~nET.Tiw:) 9:27 `tl{)AdG> tAca'n< Wf[]Y:w: ^yl,_ae ~b'yvih]l;
dY:mi ~W[yviAyw> ~y[iyviAm) ~h,l' !TETi ~yBir:h'( ^ym,x]r:k.W [m'v.Ti ~yIm:V'mi hT'a;w> ^yl,ae Wq[]c.yI
WbWvY"w: ~h,b' WDr>YIw: ~h,ybey>ao* dy:B. ~bez>[;T;(w: ^yn<+p'l. [r: tAf[]l; WbWvy" ~h,l' x;Ank.W 9:28 `~h,(yrEc'
~b'yvih]l; ~h,B' d[;T'w: 9:29 `~yTi([i tABr: ^ym,x]r:K.( ~leyCit;w> [m;v.Ti ~yIm:V'mi hT'a;w> ^Wq['z>YIw:
hy"x'w> ~d"a' hf,[]y-: rv,a] ~b'- Waj.x'( ^yj,P'v.mib.W ^yt,wOc.mil. W[m.v-' al{w> WdyzIhe hM'hew> ^t,r"AT-la,
d[;T'w: tABr: ~ynIv' ~h,yle[] %vom.Tiw: 9:30 `W[me(v' al{w> Wvq.hi ~P'r>['w> tr<r<As @tek' WnT.YIw: ~h,_b'
~yBir:h' ^ym,x]r:b.W* 9:31 `tco)r"a]h' yMe[; dy:B. ~nET.Tiw:) WnyzI+a/h, al{w> ^ya,ybin-> dy:B. ^x]WrB. ~B'
lAdG"h; laeh' Wnyhel{a/ hT'[;w> 9:32 `hT'a'( ~Wxr:w> !WNx-; lae( yKi ~T'_b.z:[] al{w> hl'K' ~t'yfi[-] al{)
Wnt.a;c'm.-rv,a] ha'l'T.h-; lK' tae ^yn<p'l. j[;m.y-I la; ds,x,h;w> tyrIB.h; rmEAv ar"ANh;w> rABGIh;
~AYh; d[; rWVa; ykel.m; ymeymi ^M<+[-; lk'l.W Wnyteboa]l;w> Wnaeybin>liw> WnynE h]kol.W WnyrEf'l. Wnykel'm.li
Wnykel'm-. ta,w> 9:34 `Wn[.v'(r>hi Wnx.n:a]w: t'yfi[' tm,a-/ yKi( Wnyle_[' aB'h-; lK' l[; qyDI c; hT'a;w> 9:33 `hZ<)h;
t'doy[ih; rv<a] ^yt,wOd>[el.W ^yt,wOc.m-i la, Wbyviq.hi al{w> ^t<+r"AT Wf[' al{ Wnyteboa]w: WnynEh]Ko WnyrEf'
T't;n-" rv,a] hn"meV.h;w> hb'x'r>h' #r<a,b.W ~h,l' T't;n-" rv,a] br"h' ^b.Wjb.W ~t'Wkl.m;B. ~hew> 9:35 `~h,(B'
#r<a'h'w> ~ydI_b'[] ~AYh; Wnx.n:a] hNEhi 9:36 `~y[i(r"h' ~h,ylel.[;M;(mi Wbv'- al{w>) ^Wd+b'[] al{ ~h,ynEp.li
Ht'a'Wbt.W 9:37 `h'yl,([' ~ydIb'[] Wnx.n:a] hNEhi Hb'Wj-ta,w> Hy"r>P-i ta, lkoa/l, Wnyteboa]l; hT't;n-" rv,a]
~n"Acr>Ki WnTem.h,b.biW ~yliv.mo WnyteYOwIG> l[;w> Wnyte_waJox;B. Wnyle[' hT't;n-" rv,a] ~ykil'M.l; hB'r>m;
WnyrEf' ~Wtx'h,( l[;w> ~ybi_t.kow> hn"m'a] ~ytir>Ko Wnx.n:a] tazO-lk'b.W 10:1 p `Wnx.n")a] hl'Adg> hr"c'b.W
hy"r>z:[] hy"r"f. 10:3 `hY")qid>ciw> hy"l.k;x-] !B, at'v'r>Tih; hy"m.x,n> ~ymi_Wtx]h; l[;w> 10:2 `WnynE)h]Ko WnYEwIl.
10:7 `hy")d>b;[o) tAmrEm. ~rIx' 10:6 `%WL)m; hy"n>b;v. vWJx; 10:5 `hY")Kil.m; hy"r>m;a] rWxv.P; 10:4 `hy")m.r>yI
10:10 s `~ynI)h]Koh; hL,ae hy"+[.m;(v. yG:l.bi hy"z>[;m;( 10:9 `!mI)Y"mi hY"bia] ~L'vum. 10:8 `%Wr)B' !AtN>GI laYEnID"

510

aj'yliq. hY"dIAh) hy"n>b;v. ~h,_yxea]w: 10:11 `lae(ymid>q; dd"n"xe ynEB.mi yWNBi hy"n>z:a-] !B, [:WvyEw> ~YI+wIl.h;w>)
10:15 s `WnynI)B. ynIb' hY"dIAh 10:14 `hy")n>b;v. hy"b.rE(ve rWKz: 10:13 `hy")b.v;x] bAxr> ak'ymi 10:12 `!n")x' hy"al'P.
`!ydI([' yw:g >bi hY"nIdoa] 10:17 `yb'(Be dG"z>[; yNIBu 10:16 `ynI)B' aWTz: ~l'y[e ba'Am tx;P; v[or>P; ~['_h' yvear"
v['yPig>m; 10:21 `yb'(ynE yb'An tAtn"[] @yrIx' 10:20 `yc'(Be ~vux' hY"dIAh 10:19 `rWZ*[; hY"qiz>xi rjEa' 10:18
10:25 `bWV)x; hy"n>n:x] [;veAh 10:24 `hy")n"[] !n"x' hy"j.l;P. 10:23 `[:WD)y: qAdc' laeb.z:yvem. 10:22 `ryzI)xe ~L'vum.
`hn")[]B; ~rIx' %WLm; 10:28 `!n")[' !n"x' hY"xia]w: 10:27 `hy")fe[]m; hn"b.v;x] ~Wxr> 10:26 `qbe(Av ax'l.Pi vxeALh;
tAcr"a]h' yMe[;me lD"bN. Ih-; lk'w>) ~ynIytiN>h; ~yrIr>vom.h; ~yrI[]AVh; ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; ~['h' ra"v.W 10:29
~h,yxea-] l[; ~yqIyzIx]m; 10:30 `!ybi(me [;dEAy lKo ~h,_ytenOb.W ~h,ynEB. ~h,yven> ~yhil{a/h' tr:AT-la,
hv,mo dy:B. hn"T .nI rv<a] ~yhil{a/h' tr:AtB. tk,l,l' h['Wbv.biW hl'a'B. ~yaib'W ~h,yrEyDIa;
rv<a]w: 10:31 `wyQ")xuw> wyj'P'v.miW WnynEdoa] hw"hy> twOc.m-i lK'-ta, tAf[]l;w> rAmv.liw> ~yhi_l{a/h'-db,[,(
~yaiybim.h;( #r<ah' ' yMe[;w> 10:32 `WnynE)b'l. xQ:nI al{ ~h,ytenOB-. ta,w> #r<a'_h' yMe[;l. WnytenOB. !TEn-I al{
vJonIw> vd<qo+ ~Ayb.W tB'V;B; ~h,me xQ:n-I al{ rAKm.li tB'V;h; ~AyB. rb,v-, lk'w> tAxQ'M;h-; ta,
lq,V,h; tyviliv. Wnyle[' ttel' twOc.mi Wnyle[' Wnd>m;[/h,w> 10:33 `dy")-lk' aV'm;W ty[iybiV.h; hn"V'h-; ta,
tAtB'V;h; dymiT'h; tl;A[l.W dymiT'h; tx;n>miW tk,r[< ]M;h;( ~x,l,l. 10:34 `Wnyhe(l{a/ tyBe td:bo[]l; hn"+V'B;
10:35 s `Wnyhe(l{a/ tyBe tk,al,m. lkow> lae_r"f.y-I l[; rPEk;l. tAaJ'x;l;w> ~yvid"Q\l;w> ~ydI[]AMl; ~yvid"x\h,
Wnyhel{a/ tybel. aybih'l. ~['h'w> ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; ~yci[eh' !B:r>qu-l[; Wnl.P; hi tAlr"AGh;w>
`hr"(ATB; bWtK'K; Wnyhel{a/ hw"hy> xB;z>m-i l[; r[eb;l. hn"+v'b. hn"v' ~ynIM'zUm. ~yTi[il. Wnyte boa-] tybel.
10:37 `hw")hy> tybel. hn"+v'b. hn"v' #[e- lk' yrIP. lK' yrE WKbiW Wntem'd>a; yrEWKBi-ta, aybih'l.W 10:36
tybel. aybih'l. WnynEacow> WnyrEq'b. yrEAkB.-ta,w> hr"_ATB; bWtK'K; WnyTem.h,b.W WnynEB' tArkoB-. ta,w>
yrIp.W WnytemoWrt.W Wnytes oyrI[] tyviarE-ta,w> 10:38 `Wnyhe(l{a/ tybeB. ~ytir>v'm.h; ~ynIh]Kol; Wnyhel{a/
~hew> ~YI+wIl.l; Wntem'd>a; rf:[.m;W Wnyhel{a-/ tyBe tAkv.l-i la, ~ynIh]Kol; aybin" rh'c.yIw> vAryTi #[e- lk'
~YI+wIl.h; rfE[.B; ~YIwIl.h-; ~[i !roh]a-; !B<) !hEKoh; hy"h'w> 10:39 `Wnte(d"bo[] yrE[' lkoB. ~yrIF .[;m.h;( ~YIwIl.h;
yKi 10:40 `rc")Aah' tybel. tAkv'L.h-; la, Wnyhel{a/ tybel. rfe[]M;h;( rf:[]m-; ta, Wl[]y: ~YIwIl.h;w>
yleK. ~v'w> rh'c.YIh;w> vAryTih; !g"D"h; tm;WrT.-ta, ywILeh; ynEb.W lae r"f.y-I ynEb. Waybiy" tAkv'L.h;-la,
Wbv.YEw: 11:1 `Wnyhe(l{a/ tyBe- ta, bzO[]n: al{w> ~yrI+r>vom.h;w> ~yrI[]AVh;w> ~ytir>v"m.h; ~ynIh]Koh;w> vD"q.Mih;
~Il;v'WryBi( tb,v,l' hr"f'[]h-' !mi dx'a, aybih'l. tAlr"Ag WlyPihi ~['h' ra"v.W ~Il'_v'WryBi ~['h-' yrE(f'
tb,v,l' ~ybiD>n:t.Mi(h; ~yvin"a]h' lkol. ~['_h' Wkr]b'y>w:) 11:2 `~yrI)['B, tAdY"h; [v;tew> vd<Qoh; ry[i
vyai Wbv.y") hd"Why> yrE['b.W ~Il'_v'WryBi Wbv.y" rv<a] hn" ydIM.h; yvear" hL,aew> 11:3 p `~Il'(v'WryBi
Wbv.y") ~Il;v'Wrybi(W 11:4 `hmo)l{v. ydEb.[; ynEb.W ~ynIytiN>h;w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; laer"f.yI ~h,yrE['B. AtZ"xua]B;
hy"j.p;v-. !B, hy"r>m;a-] !b, hy"r>k;z-> !B, hY"ZI[u-!b, hy"t'[] hd"Why> ynEB.mi !mI+y"n>bi ynEB.miW hd"Why> ynEB.mi
byrIy"Ay-!b, hy"d"[-] !b, hy"z"x-] !B, hz<xo-lK'-!B, %WrB-' !b, hy"fe[]m;W 11:5 `#r<p-'( ynEB.mi lael.l;h]m-; !b,
hn"mov.W ~yVivi tAame [B;r>a; ~Il'_v'WryBi ~ybiv.YOh; #r<p-, ynEB.-lK' 11:6 `ynI)l{Vih-; !B, hy"r>k;z-> !B,
hy"fe[]m-; !b, hy"l'Aq-!b, hy"d"P-. !B, d[eAy-!B, ~L'vum.-!B, aLus; !mI+y"n>bi ynEB. hL,aew> 11:7 s `lyIx"-) yven>a;
yrIk.z-I !B, laeAyw> 11:9 `hn")mov.W ~yrIf.[, tAame [v;T. yL's_ ; yB;G: wyr"x]a;w> 11:8 `hy")[.v;(y-> !B, laeytiyai-( !B,
byrIy"Ay-!b, hy"[.d:(y> ~ynI+h]Koh-;( !mi 11:10 p `hn<)v.mi ry[ih-' l[; ha'WnS.h-; !b, hd"WhywI ~h,_yle[] dyqIP'
11:12 `~yhi(l{a/h' tyBe dgIn> bWjyxia] !B, tAyr"m-. !B, qAdc-' !B, ~L'vum.-!B, hY"qil.x-i !b, hy"r"f. 11:11 `!yki(y"
hy"l.l;P-. !B, ~x'roy-> !B, hy"d"[]w: ~yIn"+v.W ~yrIf.[, tAame hn<mov. tyIB;l; hk'al'M.h; yfe[o ~h,yxea]w:
~y[iB'r>a; ~yIt:am' tAba'l. ~yviar" wyx'a,w> 11:13 `hY")Kil.m-; !B, rWxv.P-; !B, hy"r>k;z-> !b, ycim.a-; !B,
ha'me lyIx; yrEABGI ~h,yxea]w: 11:14 `rME)a-i !B, tAmLevim-. !B, yz:x.a-; !B, laer>z:[-] !B, ys;v.m;[]w: ~yIn"+v.W
bWVx;-!b, hy"[.m;v. ~YI+wIl.h-; !mI)W 11:15 s `~yli(AdG>h-; !B, laeyDIb.z: ~h,yle[] dyqIp'W hn"+mov.W ~yrIf.[,
~yhil{a/h' tybel. hn"coyxi(h; hk'al'M.h-; l[; db'z"Ayw> yt;B.v;w> 11:16 `yNI)WB-!B, hy"b.v;x-] !B, ~q"yrIz[> ;-!B,
hL'piT.l; hd<Ahy> hL'xiT.h; varo @s'a-' !b, yDIb.z-: !B, hk'ymi-!b, hy"n>T;m;W 11:17 `~YI)wIl.h; yvear"me

511

ry[iB. ~YIwIl.h-; lK' 11:18 `!Wt)Wdy> !WtydIy>-!B, ll'G-" !B, [:WMv-; !B, aD"b.[;w> wyx'_a,me hn<v.mi hy"q.Buq.b;W
~yrI+['V.B; ~yrIm.Voh; ~h,yxea]w: !Aml.j; bWQ[; ~yrI[]AV)h;w> 11:19 p `h['(B'r>a;w> ~ynImov. ~yIt:am' vd<Qoh;
11:21 `At*l'x]n:B. vyai hd"Why> yrE[' lk'B. ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; laer"f.yI ra'v.W 11:20 `~yIn")v.W ~y[ib.vi ha'me
yZI[u ~Il;v'WryBi ~YIwlI .h; dyqIp.W 11:22 p `~ynI)ytiN>h-; l[; aP'vg. Iw> ax'yciw> lp,[o+B' ~ybiv.yO ~ynIytiN>h;w>
`~yhi(l{a/h-' tyBe tk,al,m. dg<n<l. ~yrIr>vom.h; @s'a' ynEB.mi ak'_ymi-!B, hy"n>T;m-; !B, hy"b.v;x-] !B, ynIB-' !b,
hy"x.t;(p.W 11:24 `Am*AyB. ~Ay-rb;D> ~yrIr>vom.h-; l[; hn"m'a]w: ~h,_yle[] %l,M,h; tw:c.m-i yKi( 11:23
~t'_dof.Bi ~yrIcex]h-; la,w> 11:25 `~['(l' rb"D-" lk'l. %l,M,h; dy:l. hd"Why>-!B, xr;z-< ynEB.mi laeb.z:yve(m-. !B,
[:WvyEb.W 11:26 `h'yr<(cex]w: laec.b.Q;ybi(W h'yt,nOb.W !boydIb.W h'yt,nOb.W [B;r>a;h'( ty:r>qiB. Wbv.y") hd"Why> ynEB.mi
hn"kom.biW gl;q.ci(b.W 11:28 `h'yt,(nOb.W [b;v, raEb.biW l['Wv rc:x]b;W 11:27 `jl,P'( tybeb.W hd"l'Amb.W
hq"zE[] h'yt,dof.W vykil' ~h,yrEc.x;w> ~L'dU[] x:nOz" 11:30 `tWm)r>y:b.W h['r>c'b.W !AMrI !y[eb.W 11:29 `h'yt,(nOb.biW
lae- tybe(W hY"[;w> fm'k.mi [b;G"+mi !mIy"n>bi ynEb.W 11:31 `~NO*h-i ayGE)-d[; [b;v-, raE)B.mi Wnx]Y:w: h'yt,_nOb.W
AnAaw> dl{ 11:35 `jL'(b;n> ~y[iboc. dydIx' 11:34 `~yIT")GI hm'r" rAcx' 11:33 `hy")n>n")[] bnO tAtn"[] 11:32 `h'yt,(nOb.W
rv<a] ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; hL,aew> 12:1 p `!ymi(y"n>bil. hd"Why> tAql.x.m; ~YIwIl.h-; !miW 11:36 `~yvi(r"x]h; yGE
12:3 `vWJ)x; %WLm; hy"r>m;a] 12:2 `ar"(z>[, hy"m.r>yI hy"r"f. [:Wv+yEw> laeyTil.a;v-. !B, lb,B'rUz>-~[i Wl['
byrIy"Ayw> hy"[.m;(v. 12:6 `hG")l.Bi hy"d>[;m;( !ymiY"mi 12:5 `hY")bia] yAtN>gI aAD[i 12:4 `tmo)rEm. ~xur> hy"n>k;v.
12:8 p `[:Wv)yE ymeyBi ~h,yxea]w: ~ynIh]Koh; yvear" hL,ae hy"+[.d:(y> hY"qil.xi qAm[' WLs; 12:7 `hy")[.d:(y>
hy"q.Bu(q.b;W 12:9 `wyx'(a,w> aWh tAdY>hu-l[;( hy"+n>T;m; hd"Why> hy"b.rEve laeymid>q; yWNBi [:WvyE ~YIwIl.h;w>
dyliAh ~yqiy"Ay*w> ~yqI+y"Ay*-ta, dyliAh [:WvyEw> 12:10 `tAr)m'v.mil. ~D"g >n<l. ~h,yxea] yNI[uw> AN[uw>
12:12 `[:WD)y: ta, dyliAh !t"n"Ayw> !t'n"Ay-ta, dyliAh [d"y"Ayw> 12:11 `[d"(y"Ay-ta, byviy"l.a,w> byviy"l.a-, ta,
~L'vum. ar"z>[,l. 12:13 `hy")n>n:x] hy"m.r>yIl. hy"r"m. hy"r"f.li tAb+a'h' yvear" ~ynIh]ko Wyh' ~yqi y"Ay* ymeybiW
tAyr"m.li an"d>[; ~rIx'l. 12:15 `@sE)Ay hy"n>b;v.li !t'n"Ay* Wkylim.li ykiWlm.li 12:14 `!n")x'Ahy> hy"r>m;a]l;
hy"d>[;Aml. !ymiy"n>mil. yrI+k.zI hY"bia]l; 12:17 `~L'(vum. !AtN>gIl. hy"r>k;z> aAD[il. ay"d"[]l; 12:16 `yq")l.x,
yL'q; yL;s ;l. 12:20 `yZI)[u hy"[.d:(yli( yn:T.m; byrIy"Ayl.W 12:19 `!t")n"Ahy> hy"[.m;v.li( [:WMv; hG"l.bil. 12:18 `yj'(l.Pi
!n"x'Ayw> [d"y"Ay byviy"l.a, ymeyBi ~YIwIl.h; 12:22 `lae(n>t;n> hy"[.d:(yli( hy"b.v;x] hY"qil.xil. 12:21 `rb,[e( qAm['l.
yvear" ywIle ynEB. 12:23 p `ysi(r>P")h; vw<y"r>D" tWkl.m-; l[; ~ynIh]Koh;w> tAb+a' yvear" ~ybiWtK. [:WDy:w>
~YIwIl.h; yvear"w> 12:24 `byvi(y"l.a-, !B, !n"x'Ay* ymey-> d[;w> ~ymi_Y"h; yrEb.DI rp,s-e l[; ~ybi WtK. tAba'h'(
dywID" tw:c.miB. tAdAhl. lLeh;l. ~D"g >n<l. ~h,yxea]w: laeymid>q-; !B, [:WvyEw> hy"b.rEve( hy"b.v;x]
bWQ+[; !Aml.j; ~L'vum. hy"d>b;[o hy"q.Bu(q.b;W hy"n>T;m; 12:25 `rm")v.mi tM;[ul. rm"v.mi ~yhi_l{a/h-' vyai
ymeybiW qd"_c'Ay-!B, [:Wvy-E !B, ~yqIy"Ay ymeyBi hL,ae 12:26 `~yrI)['V.h; yPes ua]B; rm'v.mi ~yrI[]Av) ~yrIm.vo
~YIwIl.h-; ta, Wvq.Bi ~Il;v'Wry> tm;Ax tK;nUx]b;W 12:27 p `rpE)ASh; !hEKoh; ar"z>[,w> hx'P,h; hy"m.x,n>
~ylib'n> ~yIT:l.cim. ryvib.W tAdAtb.W hx'm.fiw> hK'nUx] tfo[]l; ~Il'_v'Wryli( ~a'ybih]l; ~t' moAqm-. lK'mi
12:29 `yti(p'jon> yrEc.x; !miW ~Il;v'Wry> tAbybis. rK'Kih-; !miW ~yrI+r>vom.h; ynEB. Wps.a'YEw: 12:28 `tAr)NOkib.W
12:30 `~Il'(v'Wry> tAbybis. ~yrIr]vom.h; ~h,l' WnB' ~yrIcex] yKi tw<m"+z>[;w> [b;G< tAdF.miW lG"l.GIh; tyBemiW
yrEf'-ta, hl,[]a;w" 12:31 `hm'(Axh;-ta,(w> ~yrI['V.h-; ta,w> ~['h-' ta, Wrh]j;y>w:) ~YI+wIl.h;w> ~ynIh]Koh; WrhJ] ;YI)w:
r[;v;l. hm'Axl; l[;me !ymiY"l; tkoluh]t;w> tl{AdG> tdoAt yTev. hd"ymi[]a;w" hm'_Axl; l[;me hd"Why>
12:34 `~L'(vum.W ar"z>[, hy"r>z:[]w: 12:33 `hd"(Why> yrEf' ycix]w: hy"[.v;Ah ~h,yrEx]a; %l,YEw: 12:32 `tPo)v.a;h'
hy"[.m;(v-. !B, !t'n"Ay*-!b, hy"r>k;z> tAr+c.cox]B; ~ynIh]Koh; ynEB.miW 12:35 s `hy")m.r>yIw> hy"[.m;(v.W* !miy"n>biW hd"Why>
laen>t;n> y[;m' yl;l]GI) yl;l]mi( laer>z:[]w: hy"[.m;v.( wyx'a,w>) 12:36 `@s")a-' !B, rWKz-: !B, hy"k'ymi- !B, hy"n>T;m-; !B,
!yI[;h' r[;v; l[;w> 12:37 `~h,(ynEp.li rpEASh; ar"z>[,w> ~yhi_l{a/h' vyai dywID" ryvi- ylek.Bi ynIn" x] hd"WhywI)
`xr"(z>mi ~yIM:h; r[;v; d[;w> dywID" tybel. l[;me hm'_Axl; hl,[]M;B;( dywID" ry[i tAl[]m-; l[;( Wl[' ~D"g >n<w>
lD:g >mil. l[;me hm'Axh;l. l[;me ~['h' ycix]w: h'yr<_x]a; ynIa]w: laAml. tk,l,Ahh; tynI Veh; hd"ATh;w> 12:38
~ygID"h; r[;v-; l[;w> hn"v'y>h; r[;v-; l[;w> ~yIr:p.a-, r[;v;l. l[;meW 12:39 `hb'(x'r>h' hm'Axh; d[;w> ~yrIWNT;h;

512

yTev. hn"d>mo[]T;w:) 12:40 `hr"J'M;h; r[;v;B. Wdm.['w> !aCoh; r[;v; d[;w> ha'Meh;lD:g>miW laen>n:x] lD:g>miW
!ymiy"n>mi hy"fe[]m; ~yqiy"l.a, ~ynIh]Koh;w> 12:41 `yMi([i ~ynIg "S.h; ycix]w: ynIa]w: ~yhi_l{a/h' tybeB. tdoATh;
!n"x'AhywI) yZI[uw> rz"['l.a,w> hy"[.m;(v.W* hy"fe[]m;W 12:42 `tAr)c.cox]B; hy"n>n:x] hy"r>k;z> yn:y[eAyl.a, hy"k'ymi
~yxib'z> aWhh;-~AYb; WxB.z>YIw: 12:43 `dyqI)P'h; hy"x.r:z>yI)w> ~yrIr>vom.h; W[ymiv.Y:w: rz<["+w" ~l'y[ew> hY"Kil.m;W
[m;V'Tiw: Wxme_f' ~ydIl'y>h;w> ~yviN "h; ~g:w> hl'Adg> hx'm.fi ~x'M.fi ~yhil{a/h' yKi Wxm'f.YIw: ~yliAdG>
tAmWrT.l; tArc'Aal' tAkvN' >h-; l[; ~yvin"a] aWhh; ~AYb; Wdq.P'YIw: 12:44 `qAx)r"me ~Il;v'Wry> tx;m.fi
tx;m.fi yKi ~YI+wIl.l;w> ~ynIh]Kol; hr"ATh; tAan"m. ~yrI['h, ydEf.li ~h,B' sAnk.li tArf.[;M;(l;w> tyviarEl'
hr"h\J'h;( tr<m,v.miW ~h,yhel{)a/ tr<m,v.mi Wrm.v.YIw:) 12:45 `~ydI(m.[oh' ~YIwIl.h-; l[;w> ~ynIh]Koh-; l[; hd" Why>
varo ~d<Q<+mi @s"a'w> dywId" ymeybi-yKi( 12:46 `An*b. hmol{v. dywID" tw:c.miK. ~yrI+[]Voh;w> ~yrIr>vom.h;w>
hy"m.x,n> ymeybiW lb,B'rUz> ymeyBi laer"f.y-I lk'w> 12:47 `~yhi(l{ale( tAdhow> hL'hiT-. ryviw> ~yrIr>vom.h; yvear"
ynEb.li ~yviDIq.m; ~YIwIl.h;w> ~YIwIl.l; ~yviDIq.m;W Am+AyB. ~Ay-rb;D> ~yrI[]Voh;w> ~yrIr>vom.h; tAyn"m. ~ynIt.nO*
aAby"-al{ rv,a] AB bWtK' ac'm.nIw> ~['_h' ynEz>a'B. hv,mo rp,seB. ar"q.nI aWhh; ~AYB; 13:1 p `!ro*h]a;
~yIM"+b;W ~x,LB, ; laer"f.yI ynEB-. ta, WmD>qi al{ yKi 13:2 `~l'(A[-d[; ~yhil{a/h' lh;q.Bi ybia'moW ynIMo[;
~['m.v'K. yhiy>w: 13:3 `hk'(r"b.li hl'l'Q.h; Wnyhel{a/ %poh]Y:w: All.q:)l. ~['l.B-i ta, wyl'[' rKof.YIw:
tK;v.liB. !Wtn" !heKoh; byviy"l.a, hZ<mi ynEp.liw> 13:4 `lae(r"f.YImi br<[-e lk' WlyDIb.Y:w: hr"_ATh;-ta,
hx'n>Mih-; ta, ~ynIt.nO ~ynIp'l. Wyh' ~v'w> hl'Adg> hK'v.li Al f[;Y:w: 13:5 `hY")biAjl. bArq' Wnyhe_l{a-/ tyBe
~yrI+[]Voh;w> ~yrIr>vom.h;w> ~YIwIl.h; tw:c.mi rh'c.YIh;w> vAryTih; !g"D"h; rf:[.m;W ~yliKeh;w> hn"AbL.h;
aT.s.v;x.T;r>a;l. ~yIT;v.W ~yvil{v. tn:v.Bi yKi ~Il'_v'WryBi( ytiyyIh' al{ hz<-lk'b.W 13:6 `~ynI)h]Koh; tm;Wrt.W
hn"ybia'w" ~Il'_v'Wryli( aAba'w" 13:7 `%l,M,(h-; !mi yTil.a;v.nI ~ymiy" #qEl.W %l,M, h-; la, ytiaB' lb,B-' %l,m,(
yli [r;(YEw: 13:8 `~yhi(l{a/h' tyBe yrEc.x;B. hK'v.nI Al tAf[]l; hY"biAjl. byviy"l.a, hf'[' rv,a] h['r"b'
tAk+v'L.h; Wrh]j;y>w:) hr"m.aow" 13:9 `hK'(v.Lih-; !mi #Wxh; hY"biAj-tybe yleK-. lK'-ta,( hk'yliv .a;w" dao+m.
al{ ~YIwIl.h; tAyn"m-. yKi( h['d>aew" 13:10 p `hn")AbL.h;w> hx'n>Mih-; ta, ~yhil{a/h' tyBe yleK. ~V' hb'yvia'w"
~ynIg"S.h-; ta, hb'yrIa'w" 13:11 `hk'(al'M.h; yfe[o ~yrIr>vom.h;w> ~YIwIl.h; WhdE f'l-. vyai Wxr>b.YIw: hn"T"+nI
Waybihe hd"Why>-lk'w> 13:12 `~d"(m.[-' l[; ~dEmi[]a;w") ~ceB.q.a,w") ~yhi_l{a/h-' tyBe bz:[/n< [:WDm; hr"m.aow"
qAdc'w> !heKoh; hy"m.l,v, tArc'Aa-l[; hr"c.Aaw" 13:13 `tAr)c'Aal' rh"c.YIh;w> vAryTih;w> !g"D"h; rf:[.m;
~h,yle[]w: Wbv'x.n< ~ynIm'a/n< yKi hy"+n>T;m-; !B, rWKz-: !B, !n"x' ~d"y-" l[;w> ~YIwIl.h-; !mi hy"d"p.W rpeASh;
yh;l{a/ tybeB. ytiyfi[' rv<a] yd:s 'x] xm;T-, la;w> tazO=-l[; yh;l{a/ yLi- hr"k.z" 13:14 p `~h,(yxea]l; ql{x]l;
tAmrE[]h' ~yaiybim.W tB'V;B; tATG-I ~yki(r>Do* hd"Whybi( ytiyair" hM'hhe ' ~ymiY"B; 13:15 `wyr"(m'v.mib.W
tB'_V;h; ~AyB. ~Il;v'Wry> ~yaiybim.W aF'm-; lk'w> ~ynIaet.W ~ybin"[] !yIy-: @a;w> ~yrImox]h-; l[; ~ysim.[ow>)
tB'V;B; ~yrIk.moW rk,m-,_ lk'w> gaD" ~yaiybim. Hb' Wbv.y" ~yrICoh;w> 13:16 `dyIc") ~r"k.mi ~AyB. dy[ia'w"
hZ<h; [r"h' rb'D"h-; hm'( ~h,l' hr"m.aow" hd"_Why> yrExo tae hb'yrI a'w" 13:17 `~Il'(v'WrybiW hd"Why> ynEb.li
Wnyhel{a/ abeY"w: ~k,yteboa] Wf[' hko aAlh] 13:18 `tB'(V;h; ~Ay-ta, ~yliL.x;m.W* ~yfi[o ~T,a; rv<a]
lLex;l. laer"f.y-I l[; !Arx' ~ypiysiAm ~T,a;w> taZO=h; ry[ih' l[;w> taZOh; h['r"h-' lK' tae Wnyle['
tAtl'D>h; Wrg>S'YIw: hr"m.ao)w" tB'V;h; ynEp.li ~Il;v'Wry> yrE[]v; Wll]c'( rv<a]K; yhiy>w: 13:19 p `tB'(V;h-; ta,
aF'm; aAby-" al{ ~yrI['V.h-; l[; yTid>m;[/h, yr:[N' >miW tB'_V;h; rx:a; d[; ~WxT'p.yI al{ rv,a] hr"m.aow"
13:21 `~yIT")v.W ~[;P; ~Il'v'Wryli #Wxmi rK"m.mi lk' yrEk.moW ~ylik.roh' WnyliY"w: 13:20 `tB'(V;h; ~AyB.
~k,_B' xl;v.a, dy" Wnv.T-i ~ai hm'Axh; dg<n< ~ynIle ~T,a; [:WDm; ~h,ylea] hr"m.aow" ~h,b' hd"y[ia'w"
~yrIm.vo ~yaib'W ~yrIhJ] ;mi( Wyh.yI) rv,a] ~YIwIl.l; hr"m.aow" 13:22 s `tB'(V;B; Wab'- al{ ayhih; t[eh-' !mi
~G: 13:23 p `^D<s) .x; broK. yl;[' hs'Wxw> yh;l{a/ yLi- hr"k.z" tazO-~G: tB'_V;h; ~Ay-ta, vDEq;l. ~yrI['V.h;
tAYnIM\[; tAYnIAM[; tAYdID\v.a; tAYdIADv.a; ~yvin" Wbyviho ~ydIWhY>h-; ta, ytiyair" ~heh' ~ymiY"B;
`~['(w" ~[; !Avl.kiw> tydI_Why> rBEd:l. ~yrIyKim; ~n"yaew> tydI ADv.a; rBEd:m. ycix] ~h,ynEb.W 13:24 `tAY*bia]Am
WnT.T-i ~ai ~yhil{aBe( ~[eyBiv.a;w" ~je_r>m.a,w") ~yvin"a] ~h, me hK,a;w" ~lel.q:)a]w" ~M'[i byrIa'w" 13:25

513

hmol{v-. aj'(x' hL,a-e l[; aAlh] 13:26 `~k,(l'w> ~k,ynEb.li ~h,ytenOB.mi Waf.T-i ~aiw> ~h,ynEb.li ~k,ytenO*b.
~yhil{a/ WhnET.YIw: hy"h' wyh'l{ale( bWha'w> WhmoK' %l,m, hy"h-' al{) ~yBir:h' ~yIAGb;W laer"f.yI %l,m,
tae tfo[]l; [m;v.nIh] ~k,l'w> 13:27 `tAY*rIkN. "h; ~yviN "h; Wayjix/h, AtAa-~G: lae_r"f.y-I lK'-l[; %l,m,
[d"y"Ay ynEB.miW 13:28 `tAY*rIk.n" ~yvin" byvihol. Wnyhe_l{aBe( l[om.li taZOh; hl'AdG>h; h['r"h-' lK'
l[; yh'_l{a/ ~h,l' hr"k.z" 13:29 `yl'(['me WhxeyrIb.a;w" ynI+roxoh; jL;b;ns> ;l. !t"x' lAdG"h; !hEKoh; byviy"l.a-, !B,
~ynIh]Kol; tArm'v.mi hd"ymi[]a;w" rk"+n-E lK'mi ~yTir>h;ji(w> 13:30 `~YI)wIl.h;w> hN"huK.h; tyrIb.W hN"huK.h; ylea\G"
yh;l{a/ yLi- hr"k.z" ~yrI+WKBil;w> tAnM'zUm. ~yTi[iB. ~yci[eh' !B:r>qul.W 13:31 `AT*k.al;m.Bi vyai ~YIwIl.l;w>
`hb'(Ajl.

a ~ymyh yrbd
I Chronicles
~x' ~ve x:nO 1:4 `%m,l'( xl;v,Wtm. %Anx] 1:3 `dr,y") lael.l;h]m; !n"yqe 1:2 `vAn*a/ tve ~d"a' 1:1
tp;ydIw> zn:K]v.a; rm,G=O ynEb.W 1:6 s `sr"(ytiw> %v,m,W lb'_tuw> !w"y"w> yd:m'W gAgm'W rm,GO tp,y< ynEB. 1:5 s `tp,y")w"
jWP ~yIr:c.miW vWK ~x'_ ynEB. 1:8 s `~ynI)d"Arw> ~yTiKi hv'yvi_r>t;w> hv'ylia/ !w"y" ynEb.W 1:7 `hm'(rg> :Atw>
1:10 s `!d")d>W ab'v. am'[.r: ynEb.W ak'_T.bs
. ;w> am'[.r:w> aT'bs. ;w> hl' ywIx]w: ab's. vWk ynEb.W 1:9 `![;n")k.W
~yYIdIWl-ta, dl;y" ~yIrc: .miW 1:11 s `#r<a'(B' rABGI tAyh.li lxehe aWh dAr+m.n-I ta, dl;y" vWkw>
Wac.y" rv,a] ~yxilus.K-; ta,w> ~ysirUt.P-; ta,w>) 1:12 `~yxi(Tup.n-: ta,w> ~ybih'l-. ta,w> ~ymin"[-] ta,w> ~ydIWl
ysiWby>h-; ta,w> 1:14 `txe-( ta,w> ArkoB. !Adyci-ta, dl;y" ![;nk: .W 1:13 s `~yrI)Top.K-; ta,w> ~yTiv.liP. ~V'mi
ydIw"r>a;h-' ta,w> 1:16 `ynI)ySih-; ta,w> yqIr>[;h;-ta,w> yWIxih-; ta,w> 1:15 `yvi(G"r>GIh; taew> yrImoa/h-' ta,w>
lWxw> #W[w> ~r"_a]w: dWlw> dv;k.P;r>a;w> rWVa;w> ~l'y[e ~ve ynEB. 1:17 s `yti(m'x]h;-ta,w> yrImC' .h-; ta,w>
~ynI+b' ynEv. dL;yU rb,[el.W 1:19 `rb,[-e( ta, dl;y" xl;v,w> xl;v-'_ ta, dl;y" dv;k.P;r>a;w> 1:18 s `%v,m,(w" rt,g<w>
dd"Aml.a-; ta, dl;y" !j"q.y"w> 1:20 `!j")q.y" wyxia' ~vew> #r<a'h' hg"l.p.nI wym'y"b. yKi gl,P, dx'a,h' ~ve
lb'y[e-ta,w> 1:22 `hl'(q.D-I ta,w> lz"Wa-ta,w> ~r"Adh]-ta,w> 1:21 `xr;y"-) ta,w> tw<m"r>c;x-] ta,w> @l,v-'_ ta,w>
1:24 s `!j")q.y" ynEB. hL,ae lK' bb'_Ay-ta,w> hl'ywIx-] ta,w> rypiAa-ta,w> 1:23 `ab'(v-. ta,w> laem'ybia-] ta,w>
1:28 s `~h'(r"b.a; aWh ~r"b.a; 1:27 `xr:T'( rAxn" gWrf. 1:26 `W[)r> gl,P, rb,[e 1:25 `xl;v'( dv;k.P;r>a; ~ve
laeB.d>a;w> rd"qew> tAyb'n> la[em'v.yI rAkB. ~t'_Adl.To hL,ae 1:29 s `la[e(m'v.yIw> qx'c.yI ~h'r"b.a; ynEB.
`la[e(m'v.yI ynEB. ~he hL,ae hm'd>qE+w" vypin" rWjy> 1:31 `am'(ytew> dd:x] aF'm; hm'Wdw> [m'v.mi 1:30 `~f'(b.miW
ynEb.W x:Wv+w> qB'v.yIw> !y"d>miW !d"m.W !v"q.y"w> !r"m.z-I ta, hd"l.y" ~h'r"b.a; vg<l<yPi hr"Wjq. ynEb.W 1:32 s
ynEB. hL,a-e lK' h['_D"l.a,w> [d"ybia]w: %Anx]w: rp,[ew" hp'y[e !y"d>mi ynEb.W 1:33 s `!d")d>W ab'v. !v"q.y"
zp;ylia/ wf'_[e ynEB. 1:35 s `lae(r"f.yIw> wf'[e qx'c.yI ynEB. s qx'_c.y-I ta, ~h'r"b.a; dl,AYw: 1:34 s `hr"(Wjq.
`qle(m'[]w: [n"m.tiw> zn:q. ~T'[g. :w> ypic. rm'Aaw> !m"yTe zp'_ylia/ ynEB. 1:36 s `xr:qo)w> ~l'[.y:w> vW[ywI laeW[r>
!voydIw> hn"+[]w: !A[b.ciw> lb'Avw> !j"Al ry[ife ynEb.W 1:38 s `hZ")miW hM'v; xr;z< tx;n: lae_W[r> ynEB. 1:37 s

514

tx;n:m'W !y"l.[; lb'Av ynEB. 1:40 s `[n")m.Ti !j"Al tAxa]w: ~m'_Ahw> yrIxo !j"Al ynEb.W 1:39 `!v")ydIw> rc,aew>
!B"v.a,w> !r"m.x; !AvydI ynEb.W s !Av+yDI hn"[] ynEB. 1:41 `hn")[]w: hY"a; !A[b.ci ynEb.W s ~n"+Aaw> ypiv. lb'y[ew>
~ykil'M.h; hL,aew> 1:43 p `!r")a]w: #W[ !AvydI ynEB. !q"+[]y: !w"[]z:w> !h"l.Bi rc,ae - ynEB>) 1:42 s `!r")k.W !r"t.yIw>
`hb'h'(n>DI Ary[i ~vew> rA[B-. !B, [l;B, lae_r"f.yI ynEb.li %l,m-, %l'm. ynEp.li ~Ada/ #r<a,B. Wkl.m' rv<a]
~v'Wx wyT'x.T; %l{m.YIw: bb'_Ay tm'Y"w: 1:45 `hr"(c.B'mi xr;z-< !B, bb'Ay wyT'x.T; %l{m.YIw: [l;B'_ tm'Y"w: 1:44
ba'Am hdEf.Bi !y"d>m-i ta, hK,M;h; dd:B-. !B, dd:h] wyT'x.T; %l{m.YIw: ~v'_Wx tm'Y"w: 1:46 `ynI)m'yTeh; #r<a,me
hl'_m.f; tm'Y"w: 1:48 `hq")rEf.M;mi hl'm.f; wyT'x.T; %l{m.YIw: dd"_h] tm'Y"w: 1:47 `tywI)[] tAy[] Ary[i ~vew>
1:50 `rAB*k.[; !B, !n"x' l[;B; wyT'x.T; %l{m.YIw: lWa+v' tm'Y"w: 1:49 `rh"N) "h; tAbxor>me lWav' wyT'x.T; %l{m.YIw:
tB; drEj.m-; tB; laeb.j;yhem. ATv.ai ~vew> y[iP'_ Ary[i ~vew> dd:h] wyT'x.T; %l{m.YIw: !n"x' l[;B; tm'Y"w:
@WLa; hw"l.[;( hy"l.[; @WLa; [n"m.Ti @WLa; ~Ada/ ypeWLa; Wyh.YIw: s dd"_h] tm'Y"w: 1:51 `bh'(z" yme
`rc")b.mi @WLa; !m"yTe @WLa; zn:q. @WLa; 1:53 `!nO*yPi @WLa; hl'ae @WLa; hm'b'ylih\a' @WLa; 1:52 `tte(y>
ywIle !A[m.vi !bEWar> lae_r"f.yI ynEB. hL,ae 2:1 p `~Ad)a/ ypeWLa; hL,ae ~r"_y[i @WLa; laeyDIg>m; @WLa; 1:54
!n"Aaw> r[E hd"Why> ynEB. 2:3 s `rvE)a'w> dG" yliT'p.n: !miy"n>biW @sEAy !D" 2:2 `!Wl)buz>W rk"Xf'yI hd"WhywI
hw"hy> ynEy[eB. [r: hd"Why> rAkB. r[E yhiy>w: tynI+[]n:K.h;( [:Wv-tB;mi Al -dl;An hv'Alv. hl'vew>
2:5 s `hV'(mix] hd"Why> ynEB. lK' xr;z-"+ ta,w> #r<P-, ta, AL hd"l.y" AtL'K; rm't'w> 2:4 s `Whte(ymiy>w:
2:7 s `hV'(mix] ~L'Ku [r:d"w" lKol.k;w> !m"yhew> !t"yaew> yrIm.zI xr:z< ynEb.W 2:6 s `lWm)x'w> !Arc.x, #r<p, ynEB.
!Arc.x, ynEb.W 2:9 `hy")r>z:[] !t"yae ynEb.W 2:8 s `~r<xe(B; l[;m' rv<a] laer"f.yI rkEA[ rk'[' ymi_r>K; ynEb.W
bd"n"yMi[;w> bd"_n"yMi[-; ta, dyliAh ~r"w> 2:10 `yb'(WlK.-ta,w> ~r"- ta,w> laem.x.r:y-> ta, Al+-dl;An rv<a]
`z[;B-o) ta, dyliAh am'l.f;w> am'l.f-; ta, dyliAh !Avx.n:w> 2:11 `hd"(Why> ynEB. ayfin> !Avx.n-: ta, dyliAh
ba'_ylia-/ ta, ArkoB-. ta, dyliAh yv;yaiw> 2:13 `yv'(yI-ta, dyliAh dbeA[w> dbeA[-ta, dyliAh z[;boW 2:12
dywID" yViVih; ~c,ao 2:15 `yvi(ymix]h; yD:r: y[iybir>h") laen>t;n> 2:14 `yvi(yliV.h; a['m.viw> ynIVeh; bd"n"ybia]w:
lae-hf'[]w: ba'Ayw> yv;b.a; hy"Wrc. ynEb.W lyIg"+ybia]w: hy"Wrc. ~h,yteAyx.a;w> ~h,yteyOx.a;w> 2:16 `y[i(biV.h;
!Arc.x-, !B, blek'w> 2:18 `yli(a[em.v.YIh; rt,y< af'm'[] ybia]w: af'_m'[-] ta, hd"l.y" lyIg:ybia]w: 2:17 `hv'(l{v.
hb'_Wz[] tm'T'w: 2:19 `!AD)r>a;w> bb'Avw> rv,yE h'yn<b' hL,aew> tA[+yrIy-> ta,w> hV'ai hb'Wz[]-ta, dyli Ah
dyliAh yrIWaw> yrIWa-ta, dyliAh rWxw> 2:20 `rWx)-ta, Al dl,Tew: tr"p.a-, ta, blek' Al-xQ:)YI)w:
~yViv-i !B, aWhw> Hx'q'l. aWhw> d['lg. I ybia] rykim-' tB;-la, !Arc.x, aB' rx;a;w> 2:21 s `lae(l.c;B-. ta,
#r<a,B. ~yrI[' vAlv'w> ~yrIf.[, Al-yhiy>w:) ryai_y-" ta, dyliAh bWgf.W 2:22 `bWg*f.-ta, Al dl,Tew: hn"+v'
ry[i_ ~yVivi h'yt,nOB-. ta,w> tn"q-. ta, ~T'aime ryaiy" tWOx-; ta, ~r"a]w:-rWv)G> xQ:YIw: 2:23 `d['(l.GIh;
hY"bia] !Arc.x, tv,aew> ht'r"_p.a, blek'B. !Arc.x-, tAm rx:a;w> 2:24 `d['(lg. I-ybia] rykim' ynEB. hL,a-e lK'
hn"WbW ~r"_ rAkB.h; !Arc.x, rAkB. laem.x.r:y-> ynEb. Wyh.YIw: 2:25 `[;Aq)t. ybia] rWxv.a-; ta, Al dl,Tew:
Wyh.YIw: 2:27 s `~n")Aa ~ae ayhi hr"_j'[] Hm'v.W laem.x.r:yli( tr<x,a; hV'ai yhiT.w: 2:26 `hY")xia] ~c,aow" !r<aow"
bd"n" yM;v; ynEb.W [d"_y"w> yM;v; ~n"Aa-ynEb. Wyh.YIw: 2:28 `rq,[e(w" !ymiy"w> #[;m; lae_m.x.r:y> rAkB. ~r"- ynEb.
bd"n" ynEb.W 2:30 `dyli(Am-ta,w> !B"x.a-; ta, Al dl,Tew: lyIh"+ybia] rWvybia] tv,ae ~vew> 2:29 `rWv)ybia]w:
`yl'(x.a; !v"ve ynEb.W !v've y[iv.yI ynEb.W y[i_v.yI ~yIP:a; ynEb.W 2:31 s `~ynI)b' al{ dl,s, tm'Y"w: ~yIP"+a;w> dl,s,
hL,ae az"+z"w> tl,P, !t"n"Ay ynEb.W 2:33 s `~ynI)b' al{ rt,y< tm'Y"w: !t"+n"Ayw> rt,y< yM; v; yxia] [d"y" ynEb.W 2:32
2:35 `[x'(r>y: Amv.W yrIc.mi db,[, !v"vel.W tAn=B'-~ai yKi ~ynIB' !v"vel. hy"h' al{)w> 2:34 `lae(m.x.r:y> ynEB. Wyh'
!t"n"w> !t'n-" ta, dyliho yT;[;w> 2:36 `yT'([-; ta, Al dl,Tew: hV'_ail. ADb.[; [x'r>y:l. ATB-i ta, !v"ve !TeYIw:
dyliAh dbeA[w> 2:38 `dbe(A[-ta, dyliAh ll'p.a,w> ll'p.a-, ta, dyliAh db'z"w> 2:37 `db'(z-" ta, dyliAh
2:40 `hf'(['l.a, ta, dyliho #l,x,w> #l,x-' ta, dyliho hy"r>z:[]w: 2:39 `hy")r>z:[-] ta, dyliAh aWhyEw> aWhy-E ta,
hy"m.q;ywI) hy"m.q;y-> ta, dyliAh ~WLv;w> 2:41 `~WL)v-; ta, dyliho ym;s .siw> ym's .s-i( ta, dyliho hf'['l.a,w>
ybia] hv'rEm' ynEb.W @yzI-+ ybia] aWh ArkoB. [v'yme lae m.x.r:y> yxia] blek' ynEb.W 2:42 `[m'(v'ylia-/ ta, dyliho
~['_q\r>y" ybia] ~x;r-: ta, dyliAh [m;v,w> 2:44 `[m;v'(w" ~q,r<w> x;Put;w> xr:qo !Ar+b.x, ynEb.W 2:43 `!Ar)b.x,

515

hd"l.y") bleK' vg<l<yPi hp'y[ew> 2:46 `rWc)-tybe( ybia] !A[m'W !A[+m' yM;v-; !b,W 2:45 `yM'(v-; ta, dyliAh ~q,r<w>
jl,p,w" !v"ygEw> ~t'Ayw> ~g<r< yD"_h.y" ynEb.W 2:47 s `zzE)G-" ta, dyliho !r"x'w> zzE+G-" ta,w> ac'Am-ta,w> !r"x-' ta,
hN"m;d>m; ybia] @[;v; dl,Tew: 2:49 `hn")x]r>T-i ta,(w> rb,v, dl;y" hk'[]m; bleK' vg<l<Pi 2:48 `@[;v'(w" hp'y[ew>
rAkB. rWx-!B, blek' ynEB. Wyh' hL,ae 2:50 s `hs'(k.[; bleK-' tb;W a['_bg. I ybia]w: hn"Bek.m; ybia] aw" v-. ta,
Wyh.YIw: 2:52 `rdE)G-" tybe ybia] @rEx' ~x,l-' tybe( ybia] am'l.f; 2:51 `~yrI)['y> ty:r>qi ybia] lb'Av ht'r"_p.a,
yrIt.YIh; ~yrI['y> ty:r>qi tAxP.v.miW 2:53 `tAx)nUM.h; ycix] ha,roh' ~yrI+['y> ty:r>qi ybia ] lb' Avl. ~ynIb'
~x,l, tyBe am'l.f; ynEB. 2:54 s `yli(au(T'v.a,h'w> yti['rC> "h; Wac.y" hL,aeme y[i_r"v.Mih;w> ytim'Vuh;w> yti WPh;w>
#Be[.y: ybev.yO Wbv.yO ~yrIp.so tAxP.v.miW 2:55 `y[i(rC> 'h; yTix.n:M'h; ycix]w: ba'_Ay tyBe tArj.[; yti p'Ajn>W
ynEB. Wyh' hL,aew> 3:1 s `bk'(r-E tybe ybia] tM;x;me ~yaiB'h; ~ynIyQih; hM'he ~yti_k'Wf ~yti['m.vi ~yti['r>Ti
lyIg:ybia]l; laYEnID" ynIve tylia[er>z>YIh; ~[;nOyxia]l; !nOm.a; rAkB.h; !Ar+b.x,B. Al-dl;An* rv<a] dyIwd"
`tyGI)x-; !b, hY"nIdoa] y[iybir>h' rWv+G> %l,m, ym;l.T-; tB; hk' []m-; !B<) ~Alv'b.a;l. yviliV.h; 3:2 `tyli(m.r>K;h;(
!Arb.x,b. Al-dl;An* hV'vi 3:4 `AT*v.ai hl'g >[,l. ~['r>t.yI yViVih; lj'_ybia]l; hy"j.p;v. yviymix]h; 3:3
hL,aew> 3:5 s `~Il('v'WryBi %l:m' hn"v' vAlv'w> ~yvil{v.W ~yvi_d"x\ hV'viw> ~ynIv' [b;v, ~v'- %l'm.YIw:
rx"b.yIw> 3:6 `lae(yMi[-; tB; [:Wv-tb;l. h['B'r>a; hmol{v.W !t"n"w> bb'Avw> a['m.vi ~yIl"+v'WryBi Al-WdL.Wn
ynEB. lKo 3:9 `h['(v.Ti jl,p,ylia/w< [d"y"la. ,w> [m'v'ylia/w< 3:8 `[:ypi(y"w> gp,n<w> Hg:nOw> 3:7 `jl,p'(ylia/w< [m'v'ylia/w<
Anb. as'a' Anb. hY"bia] ~['_b.x;r> hmol{v-. !b,W 3:10 p `~t'(Axa] rm"t'w> ~yvig >l;ypi-( ynEB>) db;L.mi dywI+d"
3:13 `An*B. ~t'Ay Anb. hy"r>z:[] Anb. Why"c.m;a] 3:12 `An*B. va'Ay Anb. Why"z>x;a] AnB. ~r"Ay 3:11 `An*B. jp'v'Ahy>
!n"x'Ay rAkB.h; WhY"viayO ynEb.W 3:15 `An*b. WhY"viayO AnB. !Ama' 3:14 `An*b. hV,n:m. Anb. WhY"qiz>xi AnB. zx'a'
3:17 `An*b. hY"qid>ci Anb. hy"n>k'y> ~yqI+y"Ahy> ynEb.W 3:16 `~WL)v; y[iybir>h' WhY"qid>ci yviliV.h; ~yqI+y"Ahy> ynIVeh;
3:19 `hy")b.d:n>W [m'v'Ah hy"m.q;y> rC:+a;n>v,w> hy"d"p.W ~r"yKil.m;W 3:18 `An*B. laeyTil.a;v. rSia; hy"n>k'y> ynEb.W
lh,aow" hb'vux]w: 3:20 `~t'(Axa] tymil{v.W hy"n>n:x]w: ~L'vum. lb,B'rUz>-!b,W y[i_m.viw> lb,B'rUz> hy"d"p. ynEb.W
ynEB. !n"r>a; ynEB. hy"p'r> ynEB. hy"+[.v;(ywI hy"j.l;P. hy"n>n:x-] !b,W 3:21 `vme(x' ds,x, bv;Wy hy"ds> ;x]w: hy"k.r<b,W
hy"r>[;n>W x:yrIb'W la'g>yIw> vWJx; hy"[.m;v. ynEb.W hy"+[.m;v. hy"n>k;v. ynEb.W 3:22 s `hy")n>k;v. ynEB. hy"d>b;[o
Whw"y>d:ho yn:y[eAyl.a, ynEb.W 3:24 `hv'(l{v. ~q"yrIz>[;w> hY"qiz>xiw> yn:y[eAyl.a, hy"r>[;n-> !b,W 3:23 `hV'(vi jp'v'w>
!Arc.x, #r<P, hd"_Why> ynEB. 4:1 s `h['(b.vi ynIn"[]w: hy"l'd>W !n"x'Ayw> bWQ[;w> hy"l'p.W byviy"l.a,w> Why"w>d:Ah
dh;l-'_ ta,w> ym;Wxa]-ta, dyliho tx;y:w> tx;y-: ta, dyliAh lb'Av-!b, hy"a'r>W 4:2 `lb'(Avw> rWxw> ymir>k;w>
~t'Axa] ~vew> vB'_d>yIw> am'v.yIw> la[,r>z>yI ~j'y[e ybia] hL,aew> 4:3 s `yti(['rC> ")h; tAxP.v.mi hL,ae
ybia] ht'r"p.a, rAkB. rWx-ynEb. hL,ae hv'_Wx ybia] rz<[Ew> rdog > ybia] laeWnp.W 4:4 `ynIAP*l.l,c.h;
hr"[]n: Al dl,Tew: 4:6 `hr"([]n:w> ha'l.x, ~yvi_n" yTev. Wyh' [:Aqt. ybia] rWxv.a;l.W 4:5 `~x,l'( tyBe
rx'c.yI tr<c, ha'_l.x, ynEb.W 4:7 `hr"([]n: ynEB. hL,ae yrI+T'v.x;a]h-' ta,w> ynIm.yTe-ta,w> rp,xe - ta,w> ~Z"xua]-ta,
yhiy>w: 4:9 `~Wr)h-' !B, lxer>x;a] tAxP.v.miW hb'_bCe oh-; ta,w> bWn[-' ta, dyliAh #Aqw> 4:8 `!n")t.a,w> rx;cow>
#Be[y. : ar"q.YIw: 4:10 `bc,[o)B. yTid>l;y" yKi rmoale #Be[.y: Amv. ha'r>q' AMaiw> wyx'_a,me dB'k.nI #Be[.y:
h['r"Me t'yfi['w> yMi[i ^d>y" ht'y>h'w> yliWbG>-ta, t'yBir>hiw> ynIker]b'T. %rEB-' ~ai rmoale laer"f.yI yhel{ale
aWh ryxi_m-. ta, dyliAh hx'Wv-yxi(a] bWlk.W 4:11 `la'(v-' rv,a] tae ~yhil{a/ abeY"w: yBi_c.[' yTil.bil.
hL,ae vx'_n" ry[i ybia] hN"xiT-. ta,w> x:seP-' ta,w> ap'r" tyBe- ta, dyliAh !ATv.a,w> 4:12 `!AT)v.a, ybia]
dyliAh yt;nOA[m.W 4:14 `tt;(x] laeynIt.[' ynEb.W hy"+r"f.W laeynIt.[' zn: q. ynEb.W 4:13 s `hk'(rE yven>a;
bleK' ynEb.W 4:15 p `Wy*h' ~yvir"x] yKi ~yvir"x] ayGE ybia] ba'Ay-ta, dyliAh hy"r"f.W hr"_p.[-' ta,
4:17 `lae(r>f;a]w: ay"r>yTi hp'yzIw> @yzI lae_l.L,h;y> ynEb.W 4:16 `zn:)q.W hl'ae ynEb.W ~[;n"+w" hl'ae Wry[i hN< puy>-!B,
4:18 `[:mo)T.v.a, ybia] xB'v.yI ta,w> yM;v-; ta,w> ~y"r>m-i ta, rh;T;w: !Al+y"w> rp,[ew> dr<m,W rt,y< hr"z>[-, !b,W
x;An=z" ybia] laeytiWq)y-> ta,w> AkAf ybia] rb,x-, ta,w> rAdg> ybia] dr<y-< ta, hd"l.y" hY"dIhuy>h; ATv.aiw>
ybia] ~x;n: tAxa] hY"dIAh) tv,ae ynEb.W 4:19 s `dr<m'( xq:l' rv<a] h[or>P-; tb; hy"t.Bi ynEB. hL,aew>
ynEb.W !Al+ytiw> !AlAtw> !n"x-' !B, hN"rIw> !Anm.a; !Amyvi ynEb.W 4:20 `yti(k'[]M;h; [:moT.v.a,w> ymi_r>G:h; hl'y[iq.

516

tAxP.v.miW hv'_rEm' ybia] hD"[.l;w> hk'le ybia] r[e hd"Why>-!b, hl've ynEB. 4:21 `txe(Az-!b,W txeAz y[iv.yI
ba'Aml. Wl[]B-' rv,a] @r"f'w> va'Ayw> ab'zEko yven>a;w> ~yqiAyw> 4:22 `[;Be(v.a; tybel. #Buh; td:bo[-] tyBe
%l,M,h-; ~[i hr"_dgE >W ~y[ij'n> ybev.yOw> ~yrIc.AYh; hM'he 4:23 `~yqI)yTi[; ~yrIb'D>h;w> ~x,l'_ ybivuy"w>
~f'b.mi AnB. ~Luv; 4:25 `lWa)v' xr;z< byrIy" !ymiy"w> laeWmn> !A[+m.vi ynEB. 4:24 s `~v'( Wbv.y" ATk.al;m.Bi
hV'vi ~ynIB' y[im.vil.W 4:27 `An*b. y[im.vi AnB. rWKz: AnB. laeWMx; [m'_v.mi ynEb.W 4:26 `An*B. [m'v.mi AnB.
4:28 s `hd"(Why> ynEB. d[; WBr>hi al{ ~T'x.P;v.mi lkow> ~yBi_r: ~ynIB' !yae wyx'a,l.W vve tAnb'W rf'['
laeWtb.biW 4:30 `dl'(Atb.W ~c,[,b.W hh'l.bbi .W 4:29 `l['(Wv rc:x]w: hd"l'AmW [b;v-, raE)b.Bi Wbv.YE)w:
~h,yrE[' hL,ae ~yIr"+[]v;b.W* yair>Bi tybeb.W ~ysi Ws rc:x]b;W tAbK'r>m; tybeb.W 4:31 `gl'(q.yci(b.W hm'r>x'b.W
~h,yrEc.x-; lk'w> 4:33 `vme(x' ~yrI[' !v"+['w> !k,tow> !AMrI !yI[;w" ~j'y[e ~h,yrEc.x;w> 4:32 `dywI)D" %l{m-. d[;
%lem.y:w> bb'Avm.W 4:34 `~h,(l' ~f'x.y:t.hiw> ~t'bov.Am tazO l[;B-'_ d[; hL,aeh' ~yrI['h, tAbybis. rv<a]
hb'q[o ]y:w>) yn:y[eAyl.a,w> 4:36 `lae(yfi[-] !B, hy"r"f-. !B, hy"b.viAy-!B, aWhyEw> lae_Ayw> 4:35 `hy")c.m;a-] !B, hv'Ayw>
yrIm.v-i !b, hy"d"y-> !B, !ALa-; !b, y[ip.v-i !b, az"yzIw> 4:37 `hy")n"b.W laemiyfiywI laeydI[]w: hy"f'[]w: hy"x'AvywI
4:39 `bAr)l' Wcr>P' ~h,yteAba] tybeW ~t'_AxP.v.miB. ~yaiyfin> tAmveB. ~yaiB'h; hL,ae 4:38 `hy")[.m;(v. !B,
bAjw" !mEv' h[,r>mi Wac.m.YIw:) 4:40 `~n")acol. h[,r>mi vQEb;l. ay>G"+h; xr:z>mil. d[; rdog > aAbm.li Wkl.YEw:
hL,ae WaboY"w: 4:41 `~ynI)p'l. ~v' ~ybiv.YOh; ~x'- !mi yKi hw"+lev.W tj,q<vow> ~yId:y" tb;x]r: #r<a'h'w>
~ynIW[M.h; ~ynIy[iM.h; -ta,w> ~h,yleh\a'-ta, WKY:w: hd"Why>-%l,m,( WhY"qiz>xiy> ymeyBi tAmveB. ~ybiWtK.h;
~h,meW 4:42 `~v'( ~n"acol. h[,r>m-i yKi( ~h,_yTex.T; Wbv.YEw: hZ< h; ~AYh-; d[; ~muyrIx]Y:w: hM'v-' Wac.m.nI rv<a]
ynEB. laeyZI[uw> hy"p'r>W hy"r>[;n>W hy"j.l;p.W tAa+me vmex] ~yvin"a] ry[ife rh:l. Wkl.h' !A[m.vi ynEB-. !mi
ynEb.W 5:1 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~v' Wbv.YEw: qle_m'[]l; hj'leP.h; tyrIaev-. ta, WKY:w: 4:43 `~v'(aroB. y[iv.yI
@sEAy ynEb.li Atr"koB. hn"T.nI wybia' y[eWcy> AlL.x;b.W* rAkB.h; aWh yKi laer"f.y-I rAk*B. !bEWar>
`@sE)Ayl. hr"koB.h;w> WNM,_mi dygIn"l.W wyx'a,B. rb:G" hd"Why> yKi 5:2 `hr"(koB.l; fxey:t.hil. al{w> lae_r"f.y-I !B,
AnB. gAG Anb. hy"[.m;(v. lae_Ay ynEB. 5:4 `ymi(r>k;w> !Arc.x, aWLp;W %Anx] lae_r"f.yI rAkB. !bEWar> ynEB. 5:3 s
rs,a,n>l.Pi tg:L.Ti hl'g >h, rv<a] Anb. hr"aeB. 5:6 `An*B. l[;B; Anb. hy"a'r> Anb. hk'ymi 5:5 `An*b. y[im.vi
laey[iy> varoh' ~t'_Adl.tol. fxey:t.hiB. wyt'xoP.v.mil. wyx'a,w> 5:7 `ynI)beWar)l' ayfin" aWh rVU+a; %l,m,
5:9 `!A[)m. l[;b;W Abn> d[;w> r[ero[]B; bveAy aWh lae_Ay-!B, [m;v-, !B, zz"[-' !B, [l;b,W 5:8 `Why")r>k;z>W
ymeybiW 5:10 `d['(l.GI #r<a,B. Wbr" ~h,ynEq.mi yKi tr"_P. rh"N "h-; !mil. hr"B'd>mi aAbl-. d[; bv;y" xr"z>Mil;w>
`d['(l.GIl; xr"z>mi ynEP-. lK'-l[;( ~h,yleh\a'B. Wbv.YEw: ~d"_y"B. WlP.YIw:) ~yairgI >h;h-;( ~[i hm'x'l.mi Wf[' lWav'
yn:[.y:w> hn<+v.Mih; ~p'v'w> varoh' laeAy 5:12 `hk'(ls. ;-d[; !v"B'h; #r<a,B. Wbv.y") ~D"g >n<l. dg"- ynEb.W 5:11 p
rb,[ew" [:yzIw> !K"[.y:w> yr:Ayw> [b;v,w> ~L'vum.W laek'ymi( ~h,yteAba] tybel. ~h,yxea]w: 5:13 `!v")B'B; jp'v'w>
ADx.y-: !B, yv;yviy-> !B, laek'ymi-!B, d['l.G-I !B, x:Ary"-!B, yrIWx-!B, lyIx;ybia] ynEB. hL,ae 5:14 s `h['(b.vi
h'yt,_nOb.biW !v"B'B; d['l.GIB; Wbv.YE)w: 5:16 `~t'(Aba] tybel. varo ynIWG-!B, laeyDIb.[-; !B, yxia] 5:15 `zWB)-!B,
~['b.r"y" ymeybiW hd"_Why>-%l,m,( ~t'Ay ymeyBi Wfx.y:t.hi ~L'Ku 5:17 `~t'(Aac.AT-l[; !Arv' yverg> >m-i lk'(b.W
br<x,w> !gEm' yaef.nO ~yvin"a] lyIx-; ynEB-. !mi hV,n:m-. jb,ve( ycix]w: ydIg "w> !beWar>-ynE)B. 5:18 p `lae(r"f.y-I %l,m,(
5:19 `ab'(c' yaec.yO ~yViviw> tAame [b;v.W @l,a, h['B'r>a;w> ~y[iB'r>a; hm'_x'l.mi ydEWml.W tv,q, yker>dow>
~d"y"b. WntN. "YIw: ~h,yle[] Wrz>['YEw: 5:20 `bd"(Anw> vypin"w> rWjywI ~yai_yrIg>h;h-;( ~[i hm'x'l.mi Wf[]Y:w:
WBv.YIw: 5:21 `Ab* Wxj.b-' yKi ~h,l' rAT[.n:w> hm'x'l.MiB; Wq[]z" ~yhil{ale yKi ~h,_M'[iv, lkow> ~yaiyrIg>h;h;(
~d"a' vp,n<w> ~yIP"+l.a; ~yrIAmx]w: @l,a, ~yVimix]w: ~yIt:am' !acow> @l,a, ~yVimix] ~h,yLem;G>) ~h,ynEq.mi
`hl'(GOh-; d[; ~h,yTex.t; Wbv.YEw: hm'_x'l.Mih; ~yhil{a/h'me yKi Wlp' n" ~yBir: ~ylil'x-] yKi( 5:22 `@l,a'( ha'me
hM'he !Amr>x-, rh;w> rynIf.W !Amr>x, l[;B-; d[; !v'B'mi #r<a'_B' Wbv.y" hV,n:m. jb,ve ycix] ynEb.W 5:23 p
laeyDIx.y:w> hy"w>d:Ahw> hy"m.r>yIw> laeyrIz>[;w> laeylia/w< y[iv.yIw> rp,[we > ~t'_Aba]-tybe yvear" hL,aew> 5:24 `Wb)r"
Wnz>YIw: ~h,_yteAba] yhel{aBe Wl[]m.YI)w: 5:25 `~t'(Aba] tybel. ~yviar" tAmve yven>a; lyIx; yrEABGI ~yvin"a]
x;Wr-ta, laer"f.yI yhel{a/ r[;Y"w: 5:26 `~h,(ynEP.mi ~yhil{a/ dymiv.h-i rv,a] #r<a'h-' yMe[; yhel{a/ yrEx]a;

517

jb,ve ycix]l;w> ydIG"l;w> ynIbeWarl' ~leg>Y:w: rWVa; %l,m, rs,n<l.Pi tg:L.Ti x:Wr-ta,w> rWVa-; %l,m,( lWP
th'q. !Avr>GE ywI+le ynEB. 5:27 p `hZ<)h; ~AYh; d[; !z"AG rh:n>W ar"h'w> rAbx'w> xl;x.l; ~aeybiy>w: hV,_n:m.
s ~y"+r>miW hv,moW !roh]a; ~r"m.[; ynEb.W 5:29 s `lae(yZI[uw> !Arb.x,w> rh'c.yI ~r"m.[; th'_q. ynEbW. 5:28 `yrI)r"m.W
dyliho sx'n>yPi( sx'n>yPi-( ta, dyliAh rz"['l.a, 5:30 s `rm")t'yaiw> rz"['l.a, aWhybia]w: bd"n" !roh]a; ynEb.W
hy"x.r:(z-> ta, dyliAh yZI[uw> 5:32 `yZI)[u-ta, dyliAh yQIbuW yQiBu-ta, dyliAh [:Wvybia]w: 5:31 `[:Wv)ybia-] ta,
5:34 `bWj)yxia] ta, dyliAh hy"r>m;a]w: hy"r>m;a-] ta, dyliAh tAyr"m. 5:33 `tAy*r"m-. ta, dyliAh hy"x.r:(z>W*
hy"r>z:[-] ta, dyliAh #[;m;yxia]w: 5:35 `#[;m'(yxia-] ta, dyliAh qAdc'w> qAdc-' ta, dyliAh bWjyxia]w:
hn"B-' rv,a] tyIB;B; !heKi rv<a] aWh hy"+r>z:[-] ta, dyliAh !n"x'Ayw> 5:36 `!n")x'Ay-ta, dyliAh hy"r>z:[]w:
bWjyxia]w: 5:38 `bWj)yxia-] ta, dyliAh hy"r>m;a]w: hy"+r>m;a-] ta, hy"r>z:[] dl,AYw: 5:37 `~Il'(v'WryBi hmol{v.
dyliAh hY"qil.xiw> hY"qil.x-i ta, dyliAh ~WLv;w> 5:39 `~WL)v-; ta, dyliAh qAdc'w> qAdc-' ta, dyliAh
%l;h' qd"c'AhywI 5:41 `qd"(c'Ahy>-ta, dyliAh hy"r"f.W hy"r"f-. ta, dyliAh hy"r>z:[]w: 5:40 `hy")r>z:[-] ta,
6:2 `yrI)r"m.W th'q. ~vor>GE ywI+le ynEB. 6:1 s `rC:)an<d>k;bun> dy:B. ~Il'_v'WrywI hd"W hy>-ta, hw" hy> tAlg>h;B.
ynEB. 6:4 `lae(yZI[uw> !Arb.x,w> rh'c.yIw> ~r"m.[; th'_q. ynEb.W 6:3 `y[i(m.viw> ynIb.li ~Avrg> E-ynEB>) tAmv. hL,aew>
hM'zI AnB. tx;y: Anb. ynIb.li ~Av+rg> El>) 6:5 `~h,(yteAba]l; ywILeh; tAxP.v.mi hL,aew> yvi_muW ylix.m; yrIr"m.
rySia; AnB. xr:qo AnB. bd"n"yMi[; th'_q. ynEB. 6:7 `An*B. yr:t.a'y> AnB. xr;z< Anb. AD[i AnB. xa'Ay 6:6 `An*b.
lWav'w> Anb. hY"Z I[u AnB. laeyrIWa AnB. tx;T; 6:9 `An*B. rySia;w> AnB. @s"y"b.a,w> Anb. hn"q'l.a, 6:8 `An*B.
6:12 `An*B. tx;n:w> AnB. yp;Ac hn"q'l.a, ynEB. AnB. hn"+q'l.a, 6:11 `tAm)yxia]w: yf;m'[] hn"q'l.a, ynEb.W 6:10 `An*B.
yrIr"m. ynEB. 6:14 s `hY")bia]w: ynIv.w: rkoB.h; laeWmv. ynEb.W 6:13 `An*b. hn"q'l.a, AnB. ~x'roy> AnB. ba'ylia/
rv,a] hL,aew> 6:16 p `An*b. hy"f'[] Anb. hY"GIx; Anb. a['m.vi 6:15 `An*b. hZ"[u Anb. y[im.vi Anb. ynIb.li yli_x.m;
!K:v.mi ynEp.li ~ytir>v'm. Wyh.YIw: 6:17 `!Ar)a'h' x;AnM.mi hw"+hy> tyBe ryvi- ydEy>-l[; dywID" dymi[/h,
`~t'(d"Ab[]-l[; ~j'P'v.mik. Wdm.[;Y:w: ~Il'_v'WryBi hw"hy> tyBe- ta, hmo l{v. tAnB.-d[; ryViB; d[eAm-lh,ao)
hn"q'l.a-, !B, 6:19 `lae(Wmv.-!B, laeAy-!B, rrEAvm.h; !m'yhe ytih'Q.h; ynEB.mi ~h,_ynEb.W ~ydIm.[oh' hL,aew> 6:18
6:21 `yf'(m'[] !B, tx;m-; !B, hn"q'l.a-, !B, @Wc @yci-!B, 6:20 `x;AT)-!B, laeylia-/ !B, ~x'roy-> !B,
6:23 `xr:qo) !B, @s"y"b.a-, !B, rySia-; !B, tx;T-; !B, 6:22 `hy")n>p;c-. !B, hy"r>z:[-] !B, laeAy-!B, hn"q'l.a-, !B,
Why"k.r<B-, !B, @s"a' An=ymiy>-l[; dme[oh' @s'a' wyxiaw' > 6:24 `lae(r"f.y-I !B, ywIl-e !B, th'q-. !B, rh"c.y-I !B,
!t"yae-!B, 6:27 `hy")d"[-] !B, xr;z-< !b, ynIt.a-, !B, 6:26 `hY")Kil.m-; !B, hy"fe[]B-; !B, laek'ymi-!B, 6:25 `a['(m.v-i !B,
!t'yae lwamoF+ .h-; l[;( ~h,yxea] yrIr"m. ynEb.W 6:29 s `ywI)l-e !B, ~vor>G-E !B, tx;y-: !B, 6:28 `y[i(m.v-i !B, hM'z-I !B,
ynIB-' !b, ycim.a-; !B, 6:31 `hY")qil.x-i !B, hy"c.m;a-] !b, hy"b.v;x-] !B, 6:30 `%WL)m-; !B, yDIb.[-; !B, yviyqi-!B,
td:Ab[]-lk'l. ~ynIWtn> ~YI+wIl.h; ~h,yxea]w: 6:33 s `ywI)l-e !B, yrIr"m-. !B, yviWm-!B, ylix.m-; !B, 6:32 `rm,v-'( !B,
lkol. tr<joQ.h; xB;z>m-i l[;w> hl'A[h'( xB;z>m-i l[; ~yrIyjiq.m; wyn"b'W !roh]a;w>) 6:34 `~yhi(l{a/h' tyBe !K:v.mi
6:35 p `~yhi(l{a/h' db,[, hv,mo hW"ci rv<a] lkoK. laer"f.y-I l[; rPek;l.W ~yvi_d"Q\h; vd<qo tk,al,m.
6:37 `An*b. hy"x.r:(z> Anb. yZI[u Anb. yQIBu 6:36 `An*B. [:Wvybia] AnB. sx'n>yPi( AnB. rz"['l.a, !ro=h]a; ynEB. hL,aew>
~t'Abv.Am hL,aew> 6:39 s `An*B. #[;m;yxia] AnB. qAdc' 6:38 `An*B. bWjyxia] Anb. hy"r>m;a] AnB. tAyr"m.
~h,l' WnT.YIw:) 6:40 `lr"(AGh; hy"h' ~h,l' yKi ytih'Q.h; tx;P;v.mil. !roh]a; ynEb.li ~l'_Wbg>Bi ~t'Aryjil.
Wnt.n" h'yr<_cex-] ta,w> ry[ih' hdEf-. ta,w> 6:41 `h'yt,(boybis. h'yv,rg" >m-i ta,w> hd"_Why> #r<a,B. !Arb.x-, ta,
hn"b.l-i ta,w> !Arb.x-, ta, jl'q.Mih; yrE[-' ta, Wnt.n" !roh]a; ynEb.liw> 6:42 s `hN<)puy>-!B, blek'l.
rybiD-> ta, h'yv,rg" >m-i ta,w> zleyxi-ta,w> 6:43 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> [:moT.v.a-, ta,(w> rTIy-: ta,w> h'yv,_rg" >m-i ta,w>
!miy"n>bi hJeM;miW 6:45 s `h'yv,(rg" >m-i ta,w> vm,v, tyBe- ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> !v'[-' ta,w> 6:44 `h'yv,(rg" >m-i ta,w>
~h,yrE[-' lK' h'yv,_rg" >m-i ta,w> tAtn"[-] ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> tm,l,[-' ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> [b;G-< ta,
tycix]M;mi( hJ,M;h; tx;P;v.Mimi ~yrIt'ANh; th'q. ynEb.liw> 6:46 s `~h,(yteAxP.v.miB. ry[i hrEf.[-, vl{v.
hJeM;miW rk'Xf'yI hJeM;mi ~t'AxP.v.mil. ~Avrg> E ynEb.liw> 6:47 s `rf,['( ~yrI[' lr"AGB; hV,n:m. ycix] hJem;
~t'AxP.v.mil. yrIr"m. ynEb.li 6:48 s `hrE(f.[, vl{v. ~yrI[' !v'B'B; hV,n:m. hJeM;miW yliT'p.n: hJeM;miW rvea'

518

laer"f.y-I ynEb. WnT.YIw: 6:49 `hrE(f.[, ~yTev. ~yrI[' lr"AGB; !luWbz> hJeM;miW dg"-hJeM;miW* !beWar> hJeM;mi
!A[m.v-i ynEb. hJeM;miW hd"Why>-ynEb. hJeM;mi lr"AGb; WnT.YIw: 6:50 `~h,(yverg> >m-i ta,w> ~yrI['h-, ta, ~YI+wIl.l;
ynEB. tAxP.v.Mimi(W 6:51 s `tAm)veB. ~h,t.a, War>q.y-I rv,a] hL,aeh' ~yrI['h, tae !mI+y"n>bi ynEB. hJeM;miW
~k,v-. ta, jl'q.Mih; yrE[-' ta, ~h,l' WnT.YIw: 6:52 `~yIr")p.a, hJeM;mi ~l'Wbg> yrE[' yhiy>w: th'_q.
h'yv,rg" >m-i ta,w> ~['m.q.y-" ta,(w> 6:53 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> rz<G-< ta,w> ~yIr"+p.a, rh:B. h'yv,rg" >m-i ta,w>
6:55 p `h'yv,(rg" >mi ta,w> !AMr-I tG:-ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> !AlY"a-; ta,w> 6:54 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> !ArAx tyBe- ta,w>
th'q-. ynEb.li tx;P;v.mil. h'yv,_rg" >m-i ta,w> ~['l.B-i ta,w> h'yv, rg" >m-i ta,w> rnE[-' ta, hV,n:m. hJem; tycix]M;mi(W
h'yv,_rg" >m-i ta,w> !v"B'B; !l"AG-ta, hV,n:m. hJem; ycix] tx;P;v.Mimi ~Avr>GE ynEb.li 6:56 p `~yrI)t'ANh;
tr:b.D-" ta, h'yv,_rg" >m-i ta,w> vd<q-< ta, rk'Xf'yI hJeM;miW 6:57 s `h'yv,(rg" >m-i ta,w> tArT'v.[-; ta,w>
rvea' hJeM;miW 6:59 s `h'yv,(rg" >m-i ta,w> ~nE[-' ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> tAmar"-ta,w> 6:58 `h'yv,(rg" >m-i ta,w>
bxor-> ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> qqoWx-ta,w> 6:60 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> !ADb.[-; ta,w> h'yv,_rg" >m-i ta,w> lv'm-' ta,
h'yv,_rg" >m-i ta,w> !AMx-; ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> lyliG"B; vd<q-< ta, yliT'p.n: hJeM;miW 6:61 `h'yv,(rg" >m-i ta,w>
AnAMrI-ta, !luWbz> hJeM;mi ~yrIt'ANh; yrIr"m. ynEb.li 6:62 s `h'yv,(rg" >m-i ta,w> ~yIt:y"r>q-i ta,w>
!beWar> hJeM;mi !DEr>Y:h; xr:z>mil. AxrEy> !DEr>y:l. rb,[emeW 6:63 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> rAbT-' ta, h'yv,_rg" >m-i ta,w>
h'yv,rg" >m-i ta,w> tAmdEq-. ta,w> 6:64 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> hc'h.y-: ta,w> h'yv,_rg" >m-i ta,w> rB"d>MiB; rc,B-, ta,
~yIn:x]m-; ta,(w> h'yv,_rg" >m-i ta,w> d['l.GIB; tAmar"-ta, dg" - hJeM;miW 6:65 `h'yv,(rg" >m-i ta,w> t[;p;yme-ta,w>
rk'Xf'yI ynEb.liw> 7:1 s `h'yv,(rg" >m-i ta,w> ryzE[.y-: ta,w> h'yv,rg" >m-i ta,w> !ABv.x-, ta,w> 6:66 `h'yv,(rg" >m-i ta,w>
ym;x.y:w> laeyrIywI) hy"p'r>W yZI[u [l'At ynEb.W 7:2 s `h['(B'r>a; !Arm.viw> bWvy" byviy" ha'WpW [l'AT
dywId" ymeyBi ~r"Ps' .mi ~t'_Adl.tol. lyIx: yrEABGI [l'Atl. ~t'Aba]-tybel. ~yviar" laeWmv.W ~f'b.yIw>
laeAyw> hy"d>b;[ow> laek'ymi( hy"x.r:(z>yI) ynEb.W hy"+x.r:(z>yI) yZI[u ynEb.W 7:3 s `tAa)me vvew> @l,a, ~yIn:v.W-~yrI)f.[,
~yvil{v. hm'x'l.mi ab'c. ydEWdG> ~t'Aba] tybel. ~t'Adl.tol. ~h,yle[]w: 7:4 `~L'(Ku ~yviar" hV'mix] hY"ViyI
~ynIAmv. ~yli_y"x] yrEABGI rk'Xf'yI tAxP.v.mi lkol. ~h,yxea]w: 7:5 `~ynI)b'W ~yvin" WBr>h-i yKi( @l,a'_ hV'viw>
!ABc.a, [l;b, ynEb.W 7:7 `hv'(l{v. lae[]ydI(ywI rk,b,w" [l;B, !miy"n>Bi 7:6 p `lKo)l; ~f'x.y:t.hi @l,a, h['b.viw>
~yIn:v.W ~yrIf.[, ~f'x.y:t.hiw> ~yli_y"x] yrEABGI tAba' tyBe yvear" hV'mix] yrIy[iw> tAmyrIywI laeyZI[uw> yZI[uw>
tAmrEywI yrIm.['w> yn:y[eAyl.a,w> rz<[,ylia/w< v['Ayw> hr"ymiz> rk,b, ynEb.W 7:8 s `h['(B'r>a;w> ~yvil{v.W @l,a,
yrEABGI ~t'Aba] tyBe yvear" ~t'Adl.tol. ~f'x.y:t.hiw> 7:9 `rk,b-'( ynEB. hL,a-e lK' tm,l'_['w> tAtn"[]w: hY"bia]w:
!miy"n>biW vW[y> vy[iy> !h'l.bi ynEb.W !h"+l.Bi lae[]ydIy> ynEb.W 7:10 s `~yIt")am'W @l,a, ~yrIf.[, lyIx"+
yrEABGI tAba'h' yvear"l. lae[]ydI(y> ynEB. hL,a-e lK' 7:11 `rx;v'(yxia]w: vyvir>t;w> !t'yzEw> hn"[]n:k.W* dWhaew>
ynEB. ~vixu ry[i ynEB. ~Pixuw> ~Pivuw> 7:12 `hm'(x'l.Mil; ab'c' yaec.yO ~yIt;am'W @l,a, rf"[-' h['(b.vi ~yli_y"x]
rv<a] laeyrIf.a; hV,n:m. ynEB. 7:14 p `hh'(l.bi ynEB. ~WLv;w> rc,yEw> ynIWgw> laeycix]y: yliT'p.n: ynEB. 7:13 `rxE)a;
~yPivul.W ~yPixul. hV'ai xq:l' rykim'W 7:15 `d['(lg. I ybia] rykim-' ta, hd"l.y" hY"Mir:a]h'( Avg>l;yPi( hd"l'_y"
rykim'-tv,ae( hk'[]m; dl,Tew: 7:16 `tAn*B' dx'p.l'c.li hn"y<h.Tiw: dx'_p.l'c. ynIVeh; ~vew> hk' []m; Atxoa] ~vew>
ynEB . hL,ae !d"+B. ~l'Wa ynEb.W 7:17 `~q,r"(w" ~l'Wa wyn"b'W vr<v'_ wyxia' ~vew> vr<P, Amv. ar"q.Tiw: !Be
`hl'(x.m-; ta,w> rz<[<ybia-] ta,w> dAhv.yai-ta, hd"l.y" tk,l,_Moh; Atxoa]w: 7:18 `hV,(n:m-. !B, rykim-' !B, d['lg. I
AnB. dr<b,W xl;t'_Wv ~yIr:p.a, ynEb.W 7:20 p `~['(ynIa]w: yxiq.liw> ~k,v,w" !y"x.a; [d"_ymiv. ynEB. Wyh.YIw: 7:19
~Wgr"h]w: d['_l.a,w> rz<[Ew> AnB. xl;t,Wvw> AnB. db'z"w> 7:21 `An*B. tx;t;w> Anb. hd"['l.a,w> AnB. tx;t;w>
~ymiy" ~h,ybia] ~yIr:p.a, lBea;t.YwI : 7:22 `~h,(ynEq.m-i ta, tx;q:l' Wdr>y" yKi #r<a'B' ~ydIl'ANh; tg:-yven>a;
yKi h['yrIB. Amv.-ta, ar"q.YIw: !BE+ dl,Tew: rh;T;w: ATv.a-i la, aboY"w: 7:23 `Am*x]n:l. wyx'a, WaboY"w: ~yBi_r:
taew> !Ay=l.[,h-' ta,w> !ATx.T;h; !ArAx-tyBe-ta, !b,Tiw: hr"a/v, ATbiW 7:24 `At*ybeB. ht'y>h' h['r"b.
[m'v'ylia/ AnB. dWhyMi[; AnB. !D"[.l; 7:26 `An*B. !x;t;w> AnB. xl;t,w> @v,r<w> AnB. xp;r<w> 7:25 `hr"(a/v, !ZEau
br"[]M;l;(w> !r"[]n: xr"z>Mil;w> h'yt,_nOb.W lae- tyBe( ~t'Abv.moW ~t'Z"xua]w: 7:28 `An*B. [;vuAhy> AnB. !An 7:27 `An*B.
%n:[.T; h'yt,nOb.W !a"v-. tyBe hV,n:m-. ynEb. ydEy-> l[;w> 7:29 `h'yt,(nOb.W hY"[-; d[; h'yt,nOb.W ~k,v.W h'yt,nOb.W rz<G<

519

rvea' ynEB. 7:30 p `lae(r"f.y-I !B, @sEAy ynEB. Wbv.y" hL,aeB. h'yt,_Anb.W rAD h'yt,Anb.W ADgIm. h'yt,nOb.W
tAzr>bi ybia] aWh lae_yKil.m;W rb,x, h['yrIb. ynEb.W 7:31 `~t'(Axa] xr:f,w> h['yrIb.W ywIv.yIw> hw"v.yIw> hn"m.yI
ynEb.W 7:33 `~t'(Axa] a['Wv taew> ~t'_Ax-ta,w> rmEAv-ta,w> jlep.y-: ta, dyliAh rb,x,w> 7:32 `tyIz")r>bi
hB'x.y: hG"h.r"w> hg"h]Arw> yxia] rm,v'_ ynEb.W 7:34 `jle(p.y: ynEB. hL,ae tw"+v.[;w> lh'm.biW %s:P' jle p.y:
rp,n<r>x;w> x:Ws xp'_Ac ynEB. 7:36 `lm'(['w> vl,vew> [n"m.yIw> xp;Ac wyxi_a' ~l,h-e !b,W 7:35 `~r"(a]w: hB'xuw>
hP's .piW hN<puy> rt,y<+ ynEb.W 7:38 `ar"(aeb.W !r"t.yIw> hv'l.viw> aM'v;w> dAhw" rc,B, 7:37 `hr"(m.yIw> yrIbeW l['Wvw>
~yrIWrB. tAba'h-' tybe yvear" rvea'-ynEb. hL,a-e lK' 7:40 `ay")c.rIw> laeyNIx;w> xr:a' aL'_[u ynEb.W 7:39 `ar"(a.w:
hV'viw> ~yrIf.[, ~yvin"a] ~r"Ps' .mi hm'x'l.MiB; ab'C'B; ~f'x.y:t.hiw> ~yai_yfiN>h; yvear" ~yliy"x] yrEABGI
y[iybir>h") hx'An 8:2 `yvi(yliV.h; xr:x.a;w> ynIVeh; lBev.a; Ar+koB. [l;B-, ta, dyliAh !miy"n>biW 8:1 s `@l,a'(
8:5 `x;Ax)a]w: !m"[]n:w> [:Wvybia]w: 8:4 `dWh)ybia]w: ar"g Ew> rD"a; [l;b'_l. ~ynIb' Wyh.YIw: 8:3 s `yvi(ymix]h; ap'r"w>
~Wlg>Y:w: [b;g< ybev.Ayl. tAba' yvear" ~he hL,ae dWx+ae ynEB. hL,aew> 8:6 `~r"(Wxw> !p"Wpv.W ar"g Ew>
~yIr:x]v;w> 8:8 `dxu(yxia-] ta,w> aZ"[u-ta, dyliAhw> ~l'g_ >h, aWh ar"g Ew> hY" xia]w: !m"[]n:w> 8:7 `tx;n")m-' la,
AT+v.ai vd<x-o !mi dl,AYw: 8:9 `wyv'(n" ar"[]B-; ta,(w> ~yviWx ~t'_ao Axl.v-i !mi ba'Am hdEf.Bi dyliAh
wyn"b' hL,ae hm'_r>m-i ta,w> hy"k.f-'( ta,w> #W[y>-ta,w> 8:10 `~K'(l.m-; ta,w> av'yme-ta,w> ay"b.c-i ta,w> bb'Ay-ta,
~['v.miW rb,[e l[;P;l.a, ynEb.W 8:12 `l[;P'(l.a-, ta,w> bWjybia-] ta, dyliAh ~yvixumeW 8:11 `tAb)a' yvear"
ybev.Ayl. tAba'h' yvear" hM'he [m;v,w" h['rIb.W 8:13 `h'yt,(nOb.W dl{- ta,w> AnAa-ta, hn"B' aWh dm,v'_w"
8:16 `rd<['(w" dr"[]w: hy"d>b;z>W 8:15 `tAm)rEywI qv'v' Ayx.a;w> 8:14 `tg:) ybev.Ay-ta, WxyrIb.hi hM'he !Al+Y"a;
ha'yliz>yIw> yr:m.v.yIw> 8:18 `rb,x'(w" yqIz>xiw> ~L'vum.W hy"d>b;z>W 8:17 `h['(yrIb. ynEB . ax'Ayw> hP'v.yIw> laek'ymiW
hy"ar"b.W hy"d"[]w: 8:21 `lae(ylia/w< yt;L.ciw> yn:[eylia/w< 8:20 `yDI(b.z:w> yrIk.zIw> ~yqIy"w> 8:19 `l[;P'(l.a, ynEB. bb'Ayw>
~l'y[ew> hy"n>n:x]w: 8:24 `!n")x'w> yrIk.zIw> !ADb.[;w> 8:23 `lae(ylia/w< rb,[ew" !P"v.yIw> 8:22 `y[i(m.vi ynEB. tr"m.viw>
8:27 `hy")l.t;[]w: hy"r>x;v.W yr:v.m.v;w> 8:26 `qv'(v' ynEB. laeWnp.W laeynIp.W hy"d>p.yIw> 8:25 `hY")titon>[;w>
Wbv.y" hL,ae ~yvi_ar" ~t'Adl.tol. tAba' yvear" hL,ae 8:28 `~x'(roy> ynEB. yrIk.zwI > hY"liaew> hy"v.r<[]y:w>
rWcw> !AD+b.[; rAkB.h; Anb.W 8:30 `hk'([]m; ATv.ai ~vew> !A[+bg. I ybia] Wbv.y" !A[bg. Ib.W 8:29 s `~Il'(v'Wrybi
dg<n< hM'h-e @a;w> ha'_m.v-i ta, dyliAh tAlq.miW 8:32 `rk,z")w" Ayx.a;w> rAdg>W 8:31 `bd"(n"w> l[;b;W vyqIw>
lWa+v-' ta, dyliAh vyqIw> vyqi- ta, dyliAh rnEw> 8:33 s `~h,(yxea-] ~[i ~Il;v'Wrybi Wbv.y" ~h,yxea]
!t"n"Ahy>-!b,W 8:34 `l[;B'(v.a-, ta,w> bd"n"ybi(a-] ta,w> [:Wv-yKil.m-; ta,w> !t'n"Ah*y-> ta, dyliAh lWav'w>
8:36 `zx'(a'w> [;rEa.t;w> %l,m,w" !AtyPi hk'_ymi ynEb.W 8:35 s `hk'(ymi-ta, dyliAh l[;B; byrIm.W l[;B'_ byrIm.
dyliAh yrIm.zIw> yrI+m.z-I ta,w> tw<m"z>[-; ta,w> tm,l,[-' ta, dyli Ah hD"[;Ah)ywI hD"[;Ahy>-ta, dyliAh zx'a'w>
hV'vi lcea'l.W 8:38 `An*B. lcea' Anb. hf'['la. , Anb. hp'r" a['_n>B-i ta, dyliAh ac'AmW 8:37 `ac'(Am-ta,
8:39 `lc;(a' ynEB. hL,ae lK' !n"+x'w> hy"d>b;[ow> hy" r>[;v.W la[em'v.yIw> Wrk.Bo ~q"yrIz>[; ~t'Amv. hL,aew> ~ynIb'
~yvin"a] ~l'Wa-ynEb. Wyh.YIw:) 8:40 `yvi(liV.h; jl,p,ylia/w< ynIVeh; vW[y> ArkoB. ~l'Wa wyxi_a' qv,[e ynEb.W
9:1 p `!mI)y"n>bi ynEB.mi hL,ae lK' ~yVi_mix]w: ha'me ~ynI b' ynEb.W ~ynIB' ~yBir>m;W tv,q, yker>Do lyIx-; yrEBoGI
s `~l'([]m;B. lb,b'l. Wlg>h' hd"WhywI lae_r"f.yI ykel.m; rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hiw> Wfx.y:t.hi laer"f.y-I lk'w>
9:3 `~ynI)ytiN>h;w> ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; laer"f.yI ~h,_yrE['B. ~t'Z "xua]B; rv<a] ~ynIvoarIh' ~ybiv.AYh;w> 9:2
dWhyMi[-; !B, yt;W[ 9:4 `hV,(n:m.W ~yIr:p.a, ynEB-. !miW !mI+y"n>bi ynEB-. !miW hd"Why> ynEB .-!mi Wbv.y" ~Il;v'WrybiW
rAkB.h; hy"f'[] ynIAlyVih-; !miW 9:5 `hd"(Why>-!B, #r<p-, ynEB. -!mi ynIB' -!miynIB' -!b, yrIm.a-i !B, yrIm.[-' !B,
~L'vum.-!B, aWLs; !mI+y"n>Bi ynEB-. !miW 9:7 `~y[i(v.tiw> tAam-e vve ~h,yxea]w: lae_W[y> xr;z-< ynEB-. !miW 9:6 `wyn")b'W
hy"j.p;v-. !B, ~L'vum.W yrI+k.m-i !B, yZI[u-!b, hl'aew> ~x'roy-> !B, hy"n>b.yIw> 9:8 `ha'(nUS.h-; !B, hy"w>d:Ah-!B,
~yvin"a] hL,a-e lK' hV'_viw> ~yVimix]w: tAame [v;T. ~t'Adl.tol. ~h,yxea]w: 9:9 `hY")nIb.y-I !B, laeW[r>-!B,
hy"r>z:[]w: 9:11 `!yki(y"w> byrIy"AhywI hy"[.d:(y> ~ynI+h]Koh-;( !miW 9:10 s `~h,(yteboa] tybel. tAba' yvear"
hy"d"[]w: 9:12 s `~yhi(l{a/h' tyBe dygIn> bWjyxia-] !B, tAyr"m-. !B, qAdc-' !B, ~L'vum.-!B, hY"qil.x-i !b,
tymiLevim-. !B, ~L'vum.-!B, hr'zEx.y-: !B, laeydI[-] !B, yf;[.m;W hY"+Kil.m-; !B, rWxv.P-; !B, ~x'roy-> !B,

520

tk,al,m. lyxe yrEABGI ~yVi_viw> tAame [b;v.W @l,a, ~t'Aba] tybel. ~yviar" ~h,yxea]w: 9:13 `rME)a-i !B,
`yrI)r"m. ynEB-. !mi hy"b.v;x-] !B, ~q"yrIz>[-; !B, bWVx-; !b, hy"[.m;(v. ~YI+wIl.h-; !mI)W 9:14 `~yhi(l{a/h-' tyBe td:Ab[]
ll'G-" !B, hy"[.m;(v-. !B<) hy"d>b;[ow> 9:16 `@s")a-' !B, yrIk.z-I !B, ak'ymi-!B, hy"n>T;m;W ll'g_ "w> vr<x, rQ:B;q.b;W 9:15
bWQ[;w> ~WLv; ~yrI[]Voh;w> 9:17 `yti(p'Ajn> yrEc.x;B. bveAYh; hn"q'l.a-, !B, as'a-' !b, hy"k.r<b,W !Wt+Wdy>-!B,
~yrI[]Voh; hM'he hx'r"_z>mi %l,M,h; r[;v;B. hN"h-e d[;w>) 9:18 `varo)h' ~WLv; ~h,yxia]w: !m"+yxia]w: !mol.j;w>
l[; ~yxir>Q'h; wybia-' tybel. wyx'a,w>) xr:q-o !B, @s'y"b.a-, !B, arEAq-!B, ~WLv;w> 9:19 `ywI)le ynEB. tAnx]m;l.
sx'n>ypi(W 9:20 `aAb)M'h; yrEm.vo hw"hy> hnEx]m-; l[; ~h,ytebo)a]w: lh,ao+l' ~yPiS ih; yrEm.vo hd"Ab[]h' tk,al,m.
lh,aol. xt;P, r[Evo hy"m.l,v,(m. !B< hy"r>k;z> 9:21 `AM*[i hw"hy> ~ynIp'l. ~h,yle[] hy"h' dygIn" rz"['l.a-, !B,
~f'x.y:t.hi ~h,yrEc.x;b. hM'he rf"+[' ~ynEv.W ~yIt:am' ~yPi S iB; ~yrI[]vol. ~yrIWrB.h; ~L'Ku 9:22 `d[e(Am
hw"hy>-tybel. ~yrI['V.h-; l[; ~h,ynEb.W ~hew> 9:23 `~t'(n"Wma/B, ha,roh' laeWmv.W dywID" dS;yI hM'he
9:25 `hB'g>n<)w" hn"Apc' hM'y" xr"z>mi ~yrI+[]Voh; Wyh.yI tAxWr [B;r>a;l. 9:24 `tAr)m'v.mil. lh,aoh' tybel.
hM'he hn"Wma/b, yKi 9:26 `hL,a-e( ~[i t[e- la, t[eme ~ymiY"h; t[;b.vil. aAbl' ~h,yrEc.x;B. ~h,yxea]w:
9:27 `~yhi(l{a/h' tyBe tArc.aoh' l[;w> tAkv'L.h-; l[; Wyh'w> ~YI+wIl.h; ~he ~yrI[]Voh; yrEBoGI t[;B;r>a;
~h,meW 9:28 `rq,Bo)l; rq,Bol;w> x;Tep.M;h-; l[; ~hew> tr<m,v.mi ~h,yle[-] yKi( Wnyli_y" ~yhil{a/h-' tyBe tAbybis.W
l[;w> ~yliKeh-; l[; ~yNImum. ~h,meW 9:29 `~Wa)yciAy rP"s .mib.W ~Waybiy> rP"s .mib-. yKi( hd"_Ab[]h' yleK-. l[;
yxeq.ro ~ynIh]Koh; ynEB-. !miW 9:30 `~ymi(f'B.h;w> hn"AbL.h;w> !m,V,h;w> !yIY:h;w> tl,Soh-; l[;w> vd<Qo+h; yleK-. lK'
hfe[]m; l[; hn"Wma/B, yxi_r>Q'h; ~Luv;l. rAkB.h; aWh ~YIwIl.h-; !mi hy"t.Tim;W 9:31 `~ymi(f'B.l; tx;q:r>Mih;
hL,aew> 9:33 s `tB'(v; tB;v; !ykih'l. tk,r"_[]M;h;( ~x,l-, l[; ~h,yxea-] !mi yti h'Q.h; ynEB-. !miW 9:32 `~yTi(bix]h;
~h,yle[] hl'y>l:w" ~m'Ay-yKi( ~yrI+WjP. ~yrIyjiP. tkov'L.B; ~YIwIl.l; tAba' yvear" ~yrIr>vom.h;
9:35 p `~Il'(v'Wrybi Wbv.y" hL,ae ~yvi_ar" ~t'Adl.tol. ~YI wIl.l; tAba'h' yvear" hL,ae 9:34 `hk'(al'M.B;
rWcw> !AD+b.[; rAkB.h; Anb.W 9:36 `hk'([]m; ATv.ai ~vew> lae_y[iy> laeW[y> !A[bg. I-ybi(a] Wbv.y" !A[bg. Ib.W
~a'_m.v-i ta, dyliAh tAlq.miW 9:38 `tAl)q.miW hy"r>k;z>W Ayx.a;w> rAdg>W 9:37 `bd"(n"w> rnEw> l[;b;W vyqiw>
dyliAh vyqIw> vyqi- ta, dyliAh rnEw> 9:39 s `~h,(yxea-] ~[i ~Il;v'Wr)ybi Wbv.y" ~h,yxea] dg<n< ~he- @a;w>
9:40 `l[;B'(v.a, ta,w> bd"n"ybia-] ta,w> [:Wv-yKil.m-; ta,w> !t'n"Ah*y-> ta, dyliAh lWav'w> lWa+v-' ta,
9:42 `[;rE(x.t;w> %l,m,w" !AtyPi hk'_ymi ynEb.W 9:41 `hk'(ymi-ta, dyliAh l[;b; yrIm.W l[;B'_ byrIm. !t"n"Ahy>-!b,W
dyliAh yrIm.zIw> yrI+m.z-I ta,w> tw<m"z>[-; ta,w> tm,l,[-' ta, dyli Ah hr"[.y:w> hr"[.y-: ta, dyliAh zx'a'w>
hV'vi lcea'l.W 9:44 `An*B. lcea' Anb. hf'['l.a, Anb. hy"p'r>W a['_n>B-i ta, dyliAh ac'AmW 9:43 `ac'(Am-ta,
10:1 p `lc;(a' ynEB. hL,ae !n"+x'w> hy"d>b;[ow> hy"r>[;v.W la[em'v.yIw> Wrk.Bo ~q"yrIz>[; ~t'Amv. hL,aew> ~ynIb'
10:2 `[:Bo)l.GI rh:B. ~ylil'x] WlP.YIw: ~yTiv.lip. ynEP.mi laer"f.y-I vyai( sn"Y"+w: lae_r"f.yIb. Wmx]l.nI ~yTiv.lip.W
bd"n"ybia-] ta,w> !t"n"Ay-ta, ~yTiv.lip. WKY:w: wyn"+b' yrEx]a;w> lWav' yrEx]a; ~yTi v.lip. WqB.d>Y:w:
lx,Y"w: tv,Q"+B; ~yrIAMh; Whauc'm.YIw: lWav-' l[; hm'x'l.Mih; dB;k.Tiw: 10:3 `lWa)v' ynEB. [:Wv-yKil.m-; ta,w>
~ylirE[]h' Waboy-" !P, Hb' ynIrEq.d"w> ^B.r>x; @l{v. wyl'ke afen-O la, lWav' rm,aYOw: 10:4 `~yrI)AYh;-!mi
lPoYIw: br<x,h-; ta, lWav' xQ:YIw: s dao+m. arEy" yKi wyl'ke afenO hb'a' al{w> ybi- WlL.[;t.hiw> hL,aeh'
lWav' tm'Y"w: 10:6 s `tmo)Y"w: br<x,h-; l[; aWh-~G: lPoYIw: lWa+v' tme yKi wyl'k-e afe(nO ar.Y:w: 10:5 `h'yl,(['
Wtme- ykiw> Wsn" yKi qm,[eB-' rv,a] laer"f.yI vyai- lK' War>YIw: 10:7 `Wtme( wD"x.y: AtyBe-lk'w> wyn"B' tv,l{v.W
WaboY"w: tr"x\M'mi( yhiy>w: 10:8 s `~h,(B' Wbv.YEw: ~yTiv.lip. WaboY"w: WsnUY"w: ~h,yrE[' Wbz>[;Y:w: wyn"+b'W lWav'
Whjuyvip.Y:w: 10:9 `[:Bo)l.GI rh:B. ~ylip.nO wyn"B-' ta,w> lWav'-ta, Wac.m.YIw:) ~yli_l'x]h;-ta, jVep;l. ~yTiv.lip.
10:10 `~['(h' ta,w> ~h,yBec;[-] ta, rFEb;l. bybis ' ~yTiv.lip-. #r<a,(b. WxL.v;y>w: wyl'_K-e ta,w> Avaro-ta, Waf.YIw:
d['_l.GI vybey" lKo W[m.v.YIw:) 10:11 s `!Ag*D" tyBe W[q.t' ATl.G"l.GU-ta,w> ~h,_yhel{a/ tyBe wyl' K-e ta, WmyfiY"w:
taew> lWav' tp;WG-ta, Waf.YIw: lyIx; vyai- lK' WmWqY"w: 10:12 `lWa)v'l. ~yTiv.lip. Wf[-' rv,a-] lK' tae
`~ymi(y" t[;b.vi WmWcY"w: vbey"B. hl'aeh' tx;T; ~h,yteAmc.[-; ta, WrB.q.YIw: hv'ybe_y" ~Waybiy>w: wyn" B' tpoWG
bAaB' lAav.l-i ~g:w> rm"+v-' al{ rv<a] hw"hy> rb:D-> l[; hw" hyB;( l[;m' rv<a] Al[]m;(B. lWav' tm'Y"w: 10:13

521

Wcb.Q'YIw: 11:1 p `yv'(yI-!B, dywId"l. hk'WlM.h-; ta, bSeY:w: Whte_ymiy>w: hw"hyB;( vr:d-" al{)w> 10:14 `vAr)d>li
~G: ~Avl.v-i ~G: lAmT-. ~G: 11:2 `Wnx.n")a] ^r>f'b.W* ^m.c.[; hNEhi rmo=ale hn"Arb.x, dywID-" la, laer"f.y-I lk'(
hT'a; ^l. ^yh,l{a/ hw"hy> rm,aYOw: lae_r"f.y-I ta, aybiMeh;w> ayciAMh; hT'a; %l,m, lWav' tAyh.Bi
laer"f.yI ynEq.z-I lK' WaboY"w: 11:3 `lae(r"f.yI yMi[; l[; dygIn" hy<h.Ti hT'a;w> laer"f.y-I ta, yMi[-; ta, h[,r>ti
%l,m,l. dywID-" ta, Wxv.m.YIw: hw"+hy> ynEp.li !Arb.x,B. tyrI B. dywID" ~h,l' trok.YIw: hn"Arb.x, %l,M,h-; la,
~v'w> sWb+y> ayhi ~Il;v'Wry> laer"f.y-I lk'w> dywID" %l,YEw: 11:4 s `lae(Wmv.-dy:B. hw"hy> rb:d>Ki laer"f.y-I l[;
td:cum.-ta, dywID" dKol.YIw: hN"hE+ aAbt' al{ dywId"l. sWby> ybev.yO Wrm.aYOw: 11:5 `#r<a'(h' ybev.yO ysiWby>h;
l[;Y:w: rf"+l.W varol. hy<h.yI hn"AvarIB' ysiWby> hKem-; lK' dywID" rm,aYOw: 11:6 `dywI)D" ry[i ayhi !AYci
11:8 `dywI)D" ry[i Al-War>q' !KE l[; dc'_m.B; dywID" bv,YEw: 11:7 `varo)l. yhiy>w: hy"Wrc.-!B, ba'Ay hn"AvarIB'
dywID" %l,YEw: 11:9 `ry[i(h' ra"v .-ta, hY<x;y> ba'Ayw> bybiS_ 'h-; d[;w> aALMih-; !mi bybiS 'mi ry[ih' !b,YIw:
AM[i ~yqiZ >x;t.Mih; dywId"l. rv<a] ~yrIABGIh; yvear" hL,aew> 11:10 p `AM)[i tAab'c. hw"hyw: lAd+g"w> %Alh'
~yrIBoGIh; rP:s .mi hL,aew> 11:11 s `lae(r"f.y-I l[; hw"h y> rb:d>Ki Ak+ylim.h;l. laer"f.y-I lK'-~[i AtWkl.m;b.
AtynIx-] ta, rrEA[-aWh) ~yviyliV'h; ~yviAlV.h; varo ynIAmk.x-; !B, ~['b.v'y" dywI+d"l. rv<a]
hv'Alv.Bi aWh yxi_Axa]h' AdAD-!B, rz"['l.a, wyr" x]a;w> 11:12 `tx'(a, ~[;p;B. ll'x' tAam-e vl{v-. l[;
tq:l.x, yhiT.w: hm'x'l.Mil; ~v'- Wps.a/n< ~yTiv.liP.h;w> ~yMiD: sP;B; dywID"-~[i hy"h-' aWh) 11:13 `~yrI)BoGIh;
WKY:w: h'WlyCiY:w: hq'l.x,h-; %Atb. WbC.y:t.YI)w: 11:14 `~yTi(v.lip. ynEP.mi Wsn" ~['h'w> ~yrI+A[f. ha'lem. hd<F 'h;
rCuh;-l[; varo ~yviAlV.h-; !mi hv'Alv.( Wdr>YEw: 11:15 `hl'(Adg> h['WvT. hw"hy> [v;AYw: ~yTi_v.liP-. ta,
hd"_WcM.B; za' dywId"w> 11:16 `~yai(p'r> qm,[eB. hn"xo ~yTiv.lip. hnEx]m;W ~L'_dU[] tr:['m-. la, dywID-" la,
rABmi ~yIm; ynIqEv.y: ymi rm:+aYOw: dywID" wya't.YIw: wa't.YIw: 11:17 `~x,l'( tybeB. za' ~yTiv.liP. bycin>W
~x,l-, tyBe( rABmi ~yIm-; Wba]v.YI)w: ~yTiv.lip. hnEx]m;B. hv'l{V.h; W[q.b.YIw: 11:18 `r[;V'(B; rv<a] ~x,l-, tyBe(
rm,aYOw: 11:19 `hw")hyl; ~t'ao %SEn:y>w: ~t'ATv.li dywId" hb'a-' al{)w> dywI+D-" la, WabiY"w: Waf.YIw: r[;V; B; rv<a]
~t'Avp.n:b. yKi ~t'Avp.n:b. hT,v.a, hL,aeh' ~yvin"a]h' ~d:h] tazO tAf[]me yh;l{a/me yLi hl'ylix'
hy"h' aWh ba'Ay-yxi(a] yv;b.a;w> 11:20 `~yrI)ABGIh; tv,l{v. Wf[' hL,ae ~t'_ATv.li hb'a' al{w> ~Waybih/
11:21 `hv'(AlV.B; ~ve -Alw> -al{w> ll'_x' tAame vl{v. l[; AtynIx-] ta, rrEA[ aWhw> hv'AlV.h; varo
[d"y"Ahy>-!b, hy"n"B. 11:22 s `ab'-( al{) hv'AlV.h-; d[;w> rf"+l. ~h,l' yhiy>w: dB' k.nI ~yIn:V.b; hv'AlV.h-; !mi
hK'hiw> dr:y" aWhw> ba'Am laeyrIa] ynEv. tae hK'hi aWh lae_c.b.q-; !mI) ~yli['P-. br: lyIx: - vyai-( !B,
vmex' hD"mi vyai yrIc.Mih; vyaih-' ta, hK'h-i aWh)w> 11:23 `gl,V'(h; ~AyB. rABh; %AtB. yrIa]h-' ta,(
yrIc.Mih; dY:mi tynIx]h-; ta,( lzOg >YIw: jb,V'_B; wyl'ae dr,YEw: ~ygIr>ao rAnm.Ki tynIx] yrIc.Mih; dy:b.W hM'a;B'
11:25 `~yrI)BoGIh; hv'Alv.Bi ~ve Alw> [d"_y"Ahy>-!B, Why"n"B. hf' [' hL,ae 11:24 `At*ynIx]B; WhgEr>h;Y:w:
11:26 s `AT)[.m;v.mi l[; dywId" Whmeyfiy>w: ab'-_ al{ hv'AlV.h-; la,w> aWh dB'k.nI ANhi ~yviAlV.h-; !mi
#l,x, yrIArh]h; tAMv; 11:27 s `~x,l'( tyBemi AdAD-!B, !n"x'l.a, ba'Ay yxia] lae-hf'[] ~yli_y"x]h; yrEABgIw>
yl;y[i ytiv'xuh; yk;Bs. i 11:29 s `yti(AtN>[]h' rz<[<ybia] y[iAqT.h; vQe[-i !b, ar"y[i 11:28 s `ynI)AlP.h;
ynEB. t[;b.GImi yb;yrI-!B, yt;yai 11:31 s `yti(p'AjN>h; hn"[]B-;( !B<) dl,xe ytip'jNo >h; yr:h.m; 11:30 s `yxi(Axa]h'
ymiWrx]B;h; tw<m'z>[; 11:33 s `yti(b'r>[;h' laeybia] s v[;g" ylexN] :mi yr:Wx 11:32 `ynI)to['r>Pih; hy"n"B. s !miy"n>bi
rk"f'-!B, ~a'yxia] 11:35 s `yrI)r"h]h; hgEv-' !B, !t"n"Ay ynIAzGIh; ~veh' ynEB. 11:34 s `ynI)bol.[;V;h; aB'x.y:l.a,
yr:[]n: ylim.r>K;h;( Arc.x, 11:37 s `ynI)l{P.h; hY"xia] ytir"keM.h; rp,xe 11:36 s `rWa)-!B, lp;ylia/ yrIr"h]h;
yleK. afenO ytiroBeh; yr:x.n: ynI+AM[;h' ql,c, 11:39 s `yrI)g>h-; !B, rx"b.mi !t'n" yxia] laeAy 11:38 s `yB'(z>a-, !B,
11:42 s `yl'(x.a; !B, db'z" yTixih; hY"rIWa) 11:41 s `yrI)t.YIh; brEG" yrIt.YIh; ar"y[i 11:40 s `hy")Wrc.-!B, ba'Ay
jp'v'Ayw> hk'[]m-; !B<) !n"x' 11:43 s `~yvi(Alv. wyl'['w> ynIbeWar)l' varo ynIbeWar)h' az"yvi-!b, an"ydI[]
11:45 s `yrI)[ero[]h' ~t'Ax ynEB. s laey[iywI) laeW[ywI [m'v' yti_r"T.v.[]h' aY"zI[u 11:44 s `ynI)t.Mh
i ;
~[;n"+l.a, ynEB. hy"w>v;Ayw> yb;yrIywI ~ywIx]M;h;( laeylia/ 11:46 s `yci(yTih; wyxia' ax'yOw> yrIm.v-i !B, lae[]ydI(y>
dywID"-la, ~yaiB'h; hL,aew> 12:1 p `hy")b'coM.h; laeyfi[]y:w> dbeA[w> laeylia/ 11:47 `ybi(a'AMh; hm't.yIw>

522

tv,q, yqevn. O 12:2 `hm'(x'l.Mih; yrEz>[o ~yrIABGIB; hM'hew> vyqI-+ !B, lWav' ynEP.mi rWc[' dA[ gl;q.ycil.
va'Ayw> rz<[,yxia] varoh' 12:3 `!mI)y"n>Bimi lWav' yxea]me tv,Q"+B; ~yCixib;W ~ynIb'a]B'( ~yliamif.m;W ~ynIymiy>m;
12:4 `yti(tNo >[]h' aWhyEw> hk'r"b.W tw<m"+z>[; ynEB. jl,p,w" laeyzIywI laeWzywI yti['b.GIh; h['m'V.h; ynEB.
`yti(r"dEG>h; db'z"Ayw> !n"x'Ayw> laeyzIx]y:w> hy"m.r>yIw> 12:5 `~yvi(l{V.h-; l[;w> ~yvil{V.B; rABGI ynIA[b.GIh; hy"[.m;(v.yI)w>
WhY"ViyIw> hn"q'l.a, 12:7 `ypi(Wrx]h; ypiyrIx]h; Why"j.p;v.W Why"r>m;v.W hy"l.[;b.W tAmyrIywI yz:W[l.a, 12:6
ydIG"h-; !miW 12:9 `rAd*G>h-; !mi ~x'roy> ynEB. hy"d>b;z>W hl'a[eAyw> 12:8 `~yxi(r>Q'h; ~['b.v'y"w> rz<[<Ayw> laer>z:[]w:
ynEp.W xm;ro+w" hN"ci yker>[o hm'x'l.Mil; ab'c' yven>a; lyIx;h; yrEBoGI hr"B'd>mi dc;m.l; dywID-" la, WlD>b.nI
`yvi(liV.h; ba'ylia/ ynIVeh; hy"d>b;[o varo+h' rz<[E 12:10 s `rhE)m;l. ~yrIh'h-, l[; ~yIab'c.kiw> ~h,ynEP. hyEr>a;
ynIymiV.h; !n"x'Ay* 12:13 `y[i(biV.h; laeylia/ yViVih; yT;[; 12:12 `yvi(mix]h; hy"m.r>yI y[iybir>h' hN"m;v.mi 12:11
ab'C_ 'h; yvear" dg"- ynEB.mi hL,ae 12:15 `rf")[' yTev.[; yN:B;k.m; s yrIyfi[]h' Why"m.r>yI 12:14 `y[i(yviT.h; db'z"l.a,
!AvarIh' vd<xoB; !DEr>Y:h-; ta, Wrb.[' rv,a] ~he hL,ae 12:16 `@l,a'(l. lAdG"h;w> !j'Q'h; ha'mel. dx'a,
12:17 s `br"([]M;l;(w> xr"z>Mil; ~yqim'[]h-' lK'-ta, WxyrIb.Y:w: wyt'_AdG> wyt'yOdGI-lK'-l[; aLem;m. aWhw>
~h,l' rm,aYOw: ![;Y:w: ~h,ynEp.li dywId" aceYEw: 12:18 `dywI)d"l. dc'm.l-; d[; hd"WhywI) !miy"n>bi ynEB-. !mi WaboY"w:
sm'x' al{B. yr:c'l. ynIt:AMr:l-. ~ai(w> dx;y"+l. bb'le ~k, yle[] yLi- hy<h.yI) ynIrEz>['l. yl;ae ~t,aB' ~Alv'l-. ~ai
~yviAlV.h; varo yf;m'[-] ta, hv'b.l' x:Wrw> 12:19 s `xk;(Ayw> WnyteAba] yhel{a/ ar,yE yP;k;B.
^yh,_l{a/ ^r>z"[] yKi ^r<z>[ol. ~Alv'w> ^l. ~Alv' ~Alv' yv;y-I !b, ^M.[iw> dywId" ^l. ~yviyliV'h;
~yTiv.liP-. ~[i AaboB. dywID"-l[; Wlp.n" hV,n:M.mi(W 12:20 p `dWd)G>h; yvear"B. ~nET.YIw:) dywID" ~leB.q;y>w:
lAPyI Wnyvear"B. rmoale ~yTiv.lip. ynErs> ; WhxuL.vi hc'[eb. yKi ~rU_z"[] al{w> hm'x'l.Mil; lWav-' l[;
lae[]ydI(ywI db'z"Ayw> xn:d>[; hV,n:M.mi( wyl'[' Wlp.n" gl;q.yci-( la, ATk.l,B. 12:21 `lWa)v' wyn"doa-] la,
dywID"-~[i Wrz>[' hM'hew> 12:22 `hV,(n:m.li rv<a] ~ypil'a]h' yvear" yt'_L.ciw> aWhylia/w< db' z"Ayw> laek'ymiW
dywID-" l[; Waboy" ~AyB. ~Ay-t[,l. yKi 12:23 `ab'C( 'B; ~yrIf' Wyh.YIw: ~L'_Ku lyIx: yrEABgI-yKi( dWdG>h-; l[;(
WaB' ab'C 'l; #Wlx'h,( yvear" yrEPs. .mi hL,aew> 12:24 p `~yhi(l{a/ hnEx]m;K. lAdg" hn<x]m;l-. d[; Ar+z>['l.
xm;ro+w" hN"ci yaef.nO hd"Why> ynEB. 12:25 s `hw")hy> ypiK. wyl'ae lWav' tWkl.m; bseh'l. hn"Ar=b.x, dywID-" l[;
t[;b.vi ab'C 'l; lyIx; yrEABGI !A[m.vi ynEB-. !mi 12:26 s `ab'(c' yceWlx] tAame hn<Amv.W ~ypil'a] tv,ve
dygIN "h; [d"y"AhywI 12:28 s `tAa)me vvew> ~ypil'a] t[;B;r>a; ywILeh; ynEB-. !mi 12:27 s `ha'(meW ~ypil'a]
~yrIf' wybia-' tybeW lyIx"+ rABGI r[;n: qAdc'w> 12:29 s `tAa)me [b;v.W ~ypil'a] tv,l{v. AM[iw> !ro=h]a;l.
~yrIm.vo ~t'yBir>m; hN"h-e d[;w> ~ypi_l'a] tv,l{v. lWav' yxea] !mIy"n>bi ynEB-. !miW 12:30 s `~yIn")v.W ~yrIf.[,
yven>a; lyIx; yrEABGI tAa+me hn<Amv.W @l,a, ~yrIf.[, ~yIr:p.a, ynEB-. !miW 12:31 s `lWa)v' tyBe tr<m,v.mi
aAbl' tAmveB. WbQ.nI rv<a] @l,a'_ rf"[' hn"Amv. hV,n:m. hJem; ycix]meW 12:32 s `~t'(Aba] tybel. tAmve
lae_r"f.yI hf,[]Y-: hm; t[;d:l' ~yTi[il;( hn"ybi y[ed>Ay rk'XF'yI ynEB.miW 12:33 s `dywI)D-" ta, %ylim.h;l.
yleK-. lk'B. hm'x'l.mi yker>[o ab'c' yaec.Ay !WlbuZ>mi 12:34 s `~h,(yPi-l[; ~h,yxea-] lk'w> ~yIt;am' ~h,yvear"
hN"ciB. ~h,M'[iw> @l,a'_ ~yrIf' yliT'pN. :miW 12:35 s `ble(w" ble- al{B. rdo[]l;w> @l,a'_ ~yVimix] hm'x'l.mi
vvew> @l,a, hn"Amv.W-~yrI)f.[, hm'x'l.mi yker>[o ynID"h-; !miW 12:36 s `@l,a'( h['b.viw> ~yvil{v. tynIx]w:
!DEr>Y:l; rb,[emeW 12:38 s `@l,a'( ~y[iB'r>a; hm'x'l.mi %ro[]l; ab'c' yaec.Ay rvea'meW 12:37 s `tAa)me
12:39 `@l,a'( ~yrIf.[,w> ha'me hm'x'l.mi ab'c. yleK. lkoB. hV,n:m. jb,ve ycix]w: ydIG"h;w> ynIbeWarh'-!mi
dywID-" ta, %ylim.h;l. hn"Arb.x, WaB' ~lev' bb'leB. hk'r"[]m; yrEd>[o hm'x'l.mi yven>a; hL,a-e lK'
dywID"-~[i ~v'- Wyh.YIw: 12:40 `dywI)D-" ta, %ylim.h;l. dx'a, ble laer"f.yI tyrIv-e lK' ~g:w> lae_r"f.y-I lK'-l[;
rk'Xf'yI-d[; ~h,ylea]-~ybiAr)Q.h; ~g:w> 12:41 `~h,(yxea] ~h,l' Wnykih-e yKi( ~yti_Avw> ~ylik.ao hv' Alv. ~ymiy"
~ylibeD> xm;q, lk'a]m; rq'B'b;W* ~ydIr"P.b;W ~yLim;G>b;W ~yrIAmx]B; ~x,l, ~yaiybim. yliT'p.n:w> !Wlbuz>W
yrEf'-~[i dywID" #[;W"YIw: 13:1 p `lae(r"f.yIB. hx'm.fi yKi bro+l' !acow> rq"b'W !m,v, w-> !yIy:)w> ~yqIWMciw>
hw"hy>-!miW bAj ~k,yle[-] ~ai laer"f.yI lh;q. lkol. dywID" rm,aYOw: 13:2 `dygI)n-" lk'l. tAaMeh;w> ~ypil'a]h'
~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh; ~h,M'[iw> laer"f.yI tAcr>a; lkoB. ~yrIa'vN. Ih; Wnyxea-; l[; hx'l.v.nI hc'r>p.nI Wnyhel{a/

523

ymeyBi WhnUv.r:d> al{- yKi Wnyle_ae Wnyhel{a/ !Ara-] ta, hB'se n"w> 13:3 `Wnyle(ae Wcb.Q'yIw> ~h,_yverg> >mi yrE['B.
dywID" lheq.Y:w: 13:5 `~['(h-' lk' ynEy[eB. rb"D"h; rv:y-" yKi( !KE+ tAf[]l; lh'Q'h-; lk'( Wrm.aYOw: 13:4 `lWa)v'
~yhil{a/h' !Ara-] ta, aybih'l. tm'_x] aAbl-. d[;w> ~yIr:c.mi rAxyvi-!mi lae r"f.y-I lK'-ta,
tAl[]h;l. hd"_Whyli rv<a] ~yrI['y> ty:r>q-i la, ht'l' []B; laer"f.y-I lk'w> dywID" l[;Y:w: 13:6 `~yrI)['y> ty:r>Qimi
!Ara-] ta, WbyKir>Y:w: 13:7 `~ve( ar"q.n-I rv,a] ~ybiWrK.h; bveAy hw"hy> ~yhil{a/h' !Ara] tae ~V'mi
laer"f.y-I lk'w> dywId"w> 13:8 `hl'g( "[]B' ~ygIh]nO Ayx.a;w> aZ"[uw> bd"_n"ybia] tyBemi hv'd"x] hl'g "[-] l[; ~yhil{a/h'
~yIT:l.cim.biW ~yPitub.W ~ylib'n>biW tArNOkib.W ~yrIyvib.W z[o-+ lk'B. ~yhil{a/h' ynEp.li ~yqI x]f;m.
`rq")B'h; Wjm.v'( yKi !Ara'h-' ta, zxoa/l, Ady-" ta, aZ"[u xl;v.YIw: !do=yKi !r<G-O d[; WaboY"w: 13:9 `tAr)c.cox]b;W
13:11 `~yhi(l{a/ ynEp.li ~v' tm'Y"w: !Ar+a'h-' l[; Ady" xl;v' rv,a] l[; WhKeY:w: aZ"[uB. hw"hy> @a:- rx;YI)w: 13:10
13:12 `hZ<)h; ~AYh; d[; aZ"[u #r<P, aWhh; ~AqM'l; ar"q.YIw: aZ"+[uB. #r<P, hw"hy> #r:p' yKi( dywId"l. rx;YIw:
13:13 `~yhi(l{a/h' !Ara] tae yl;ae aybia' %yhe rmo=ale aWhh; ~AYB; ~yhil{a/h' ta, dywId" ar"yYIw:
bv,YEw: 13:14 `yTi(GIh; ~doa-/ dbe([o tyBe- la, WhJeY:w: dywI+D" ry[i- la, wyl'ae !Ara'h-' ta, dywID" rysih-e al{)w>
~doa-/ dbe([o tyBe- ta, hw"hy> %r<by' >w: ~yvi_d"x\ hv'l{v. AtybeB. ~doa/ dbe[o tyBe- ~[i ~yhil{a/h' !Ara]
~yzIr"a] yce[]w: dywID-" la, ~ykia'l.m; rco- %l,m,( ~r"Wx ~r"yxi xl;v.YIw: 14:1 p `Al)-rv,a-] lK'-ta,w>
lae_r"f.y-I l[; %l,m,l. hw"hy> Anykih/-yKi( dywID" [d:YEw: 14:2 `tyIB") Al tAnb.li ~yci_[e yver"x'w> ryqi yver"x'w>
~Il'_v'WryBi ~yvin" dA[ dywID" xQ;YIw: 14:3 p `lae(r"f.yI AM[; rWb[]B; AtWkl.m; hl'[.m;l. taFen-I yKi(
[:WMv; ~Il'_v'WryBi Al-Wyh' rv<a] ~ydIWly>h; tAmv. hL,aew> 14:4 `tAn*b'W ~ynIB ' dA[ dywID" dl,AYw:
[m'v'ylia/w< 14:7 `[:ypi(y"w> gp,n<w> Hg:nOw> 14:6 `jl,P'(l.a,w> [:Wvylia/w< rx"b.yIw> 14:5 `hmo)l{v.W !t"n" bb'Avw>
Wl[]Y:w: laer"f.y-I lK'-l[; %l,m,l. dywID" xv;m.n-I yKi ~yTiv.lip. W[m.v.YIw: 14:8 `jl,p'(ylia/w< [d"y"l.[,b.W
qm,[eB. Wjv.p.YIw:) WaB'_ ~yTiv.lip.W 14:9 `~h,(ynEp.li aceYEw: dywID" [m;v.YIw: dywI+D-" ta, vQEb;l. ~yTiv.liP-. lk'
ydI_y"B. ~T't;n>W ~yTiv.liP. ~yYITiv.liP. -l[; hl,[/a,(h; rmoale ~yhil{aBe dywID" la;v.YIw: 14:10 `~yai(p'r>
dywID" rm,aYOw: dywID" ~v' ~KeY:w: ~ycir"P-. l[;b;(B. Wl[]Y:w: 14:11 `^d<)y"B. ~yTit;n>W hle[] hw"hy> Al rm,aYOw:
14:12 `~yci(r"P. l[;B; aWhh; ~AqM'h; ~ve( War>q") !Ke- l[; ~yIm"+ #r<p,K. ydIy"B. yb;y>Aa-ta, ~yhil{a/h'( #r:P'
Wjv.p.YIw:) ~yTiv.liP. dA[ WpysiYOw: 14:13 p `vae(B' WprF> 'YIw: dywID" rm,aYOw: ~h,_yhel{)a-/ ta, ~v'- Wbz>[;Y:w:
bseh' ~h,_yrEx]a; hl,[]t; al{ ~yhil{a/h'( Al rm,aYOw: ~yhil{aBe( dywID" dA[ la;v.YIw: 14:14 `qm,[e(B'
~yaik'B.h; yvear"B. hd"[C' .h; lAq-ta, ^[]m.v'K.( yhiywI 14:15 `~yai(k'B.h; lWMmi ~h,l' t'ab'W ~h,yle[]me(
dywID" f[;Y:w: 14:16 `~yTi(v.lip. hnEx]m-; ta, tAKh;l. ^yn<p'l. ~yhil{a/h'( ac'y-" yKi( hm'_x'l.Mib; aceTe za'
dywID-" ~ve aceYEw: 14:17 `hr"z>G-") d[;w> !A[b.GImi ~yTiv.lip. hnEx]m-; ta, WKY:w: ~yhi_l{a/h' WhW"ci rv<a]K;
!k,Y"w: dywI+D" ry[iB. ~yTib' Al-f[;Y:)w: 15:1 `~yI)AGh;-lK'-l[; ADx.P-; ta, !t:n" hw"hyw:) tAc+r"a]h-'( lk'B.
yKi ~yhil{a/h' !Ara-] ta, tafel' al{ dywID" rm:a' za' 15:2 `lh,ao) Al-jY<w: ~yhil{a/h' !Ara]l; ~Aqm'
dywID" lheq.Y:w: 15:3 s `~l'(A[-d[; Atr>v'l.W* hw"hy> !Ara-] ta, tafel' hw"hy> rx:B' ~b'- yKi ~YI+wIl.h-; ~ai
@soa/Y<w: 15:4 `Al* !ykih-e rv,a] AmAqm.-la, hw"hy> !Ara-] ta, tAl[]h;l. ~Il'_v'Wr)y-> la, laer"f.y-I lK'-ta,
15:6 s `~yrI)f.[,w> ha'me wyx'a,w> rF'h; laeyrIWa th'_q. ynEb.li 15:5 `~YI)wIl.h; ta,w> !roh]a; ynEB-. ta, dywID"
ha'me wyx'a,w> rF'h; laeAy ~Av+r>GE ynEb.li 15:7 s `~yrI)f.[,w> ~yIt:am' wyx'a,w> rF'h; hy"f'[] yrI+r"m. ynEb.li
rF"h; laeylia/ !Ar+b.x, ynEb.li 15:9 s `~yIt")am' wyx'a,w> rF"h; hy"[.m;(v. !p"+c'yli(a/ ynEb.li 15:8 s `~yvi(l{v.W
ar"q.YIw: 15:11 s `rf")[' ~ynEv.W ha'me wyx'a,w> rF'h; bd"n"yMi[; lae_yZI[u ynEb.li 15:10 s `~ynI)Amv. wyx'a,w>
`bd"(n"yMi[w; > laeylia/w< hy"[.m;(v. laeAyw> hy"f'[] laeyrIWa)l. ~YIwIl.l;w> ~ynI+h]Ko)h; rt"y"b.a,l.W qAdc'l. dywI d"
!Ara] tae ~t,yli[]h;(w> ~k,yxea]w: ~T,a; WvD>q;t.hi( ~YI+wIl.l; tAba'h' yvear" ~T,a; ~h,l' rm,aYOw: 15:12
WnB' Wnyhel{a/ hw"hy> #r:P' ~T,_a; al{ hn"AvarIB'm;l. yKi 15:13 `Al* ytiAnykih-] la, laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>
yhel{a/ hw"hy> !Ara-] ta, tAl[]h;l. ~YI+wIl.h;w> ~ynIh]Koh; WvD>q;t.YI)w: 15:14 `jP'(v.MiK; WhnUv.r:d> al{- yKi
~p'tek.Bi hw"+hy> rb:d>Ki hv,mo hW"ci rv<a]K; ~yhil{a/h'( !Ara] tae ~YIwIl.h-; ynE)b. Waf.YIw: 15:15 `lae(r"f.yI
~yrIr>vom.h; ~h,yxea-] ta, dymi[]h;(l. ~YIwIl.h; yrEf'l. dywID" rm,aYOw: 15:16 p `~h,(yle[] tAjMoB;

524

~YIwIl.h; Wdymi[]Y:w: 15:17 p `hx'(m.fil. lAqB-. ~yrI)h'l. ~y[iymiv.m; ~yIT"+l.cim.W tArNOkiw> ~ylib'n> ryvi- ylek.Bi
`Why")v'Wq)-!B, !t"yae ~h,yxea] yrIr"m. ynEB-. !miW s Why"+k.r<B-,( !B, @s"a' wyx'a-, !miW laeAy-!B, !m"yhe tae
Why"n"b.W ba'ylia/ yNI[uw> laeyxiywI tAmr"ymiv.W laeyzI[]y:)w> !Be Why" r>k;z> ~ynI+v.Mih; ~h,yxea] ~h,M'[iw> 15:18
!m"yhe ~yrIr>vom.h;w> 15:19 `~yrI)[]Voh; laey[iywI) ~doa/ dbe[ow> Why"nEq.miW Whlep.ylia/w< Why"t.Tim;W Why"fe[]m;(W
ba'ylia/w< yNI[uw> laeyxiywI) tAmr"ymi(v.W laeyzI[]w: hy"r>k;z>W 15:20 `[:ymi(v.h;l. tv,xon> ~yIT:l.cim.Bi !t"+yaew> @s"a'
laey[iywI) ~doa/ dbe[ow> Why"nEq.miW Whlep.yli(a/w< Why"t.Tim;W 15:21 `tAm)l'[-] l[; ~ylib'n>Bi Why"+n"b.W Why"fe[]m;W
!ybime yKi aF'M;B; rsoy" aF'_m;B. ~YIwIl.h-; rf:) Why"n>n:k.W 15:22 `x;Ce(n:l. tynIymiV.h-; l[; tArNOkiB. Why"+z>z:[]w:
Why"r>k;z>W yf;m'[]w: laen>t;n>W jp'v'Ay*w> Why"n>b;v.W 15:24 `!Ar)a'l' ~yrI[]vo hn"q'l.a,w> hy"k.r<b,(W 15:23 `aWh)
~doa/ dbe[ow> ~yhi_l{a/h' !Ara] ynEp.li tArc.cox]B; ~yrIc.x.m; ~yrIc.cox]m; ~ynIh]Koh; rz<[,ylia/w< Why"n"b.W
tAl[]h;l.( ~ykil.ho)h; ~ypi_l'a]h' yrEf'w> laer"f.yI ynEq.zIw> dywI d" yhiy>w: 15:25 `!Ar)a'l' ~yrI[]vo hY"xiywI)
~YIwIl.h-; ta, ~yhil{a/h' rzO[.B, yhiy>w: 15:26 s `hx'(m.fiB. ~doa-/ dbe([o tyBe- !mi hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta,
#WB ly[im.Bi lB'r>kum. dywId"w> 15:27 `~yli(yae h['b.viw> ~yrIp-' h['(b.vi WxB.z>YIw: hw"+hy>-tyrIB. !Ara] yaef.nO
dApae dywID-" l[;w> ~yrI+r>vo*m.h; aF'M;h; rF:h; hy"n>n:k.W ~yrIr>vom.h;w> !Ara'h-' ta, ~yaif.NOh; ~YIwIl.h-; lk'w>
tArc.cox]b;W rp'Av lAqb.W h['Wrt.Bi hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta, ~yli[]m; laer"f.y-I lk'w> 15:28 `dB'(
lk;ymiW dywI+D" ry[i- d[; aB' hw"hy> tyrIB. !Ara] yhiy>w: 15:29 `tAr)NOkiw> ~ylib'n>Bi ~y[imiv.m; ~yIT"+l.cim.biW
p `HB'(liB. Al zb,Tiw: qxef;m.W dQEr:m. dywID" %l,M,h-; ta, ar<Tew: !ALx;h; d[;B. hp'q.v.nI lWav-' tB;
tAl[o WbyrIq.Y:w: dywI+D" Al-hj'n") rv<a] lh,aoh' %AtB. Atao WgyCiY:w: ~yhil{a/h' !Ara-] ta, WaybiY"w: 16:1
~veB. ~['h-' ta, %r<b'y>w: ~ymi_l'V.h;w> hl'[oh' tAl[]h;me dywI D" lk;y>w: 16:2 `~yhi(l{a/h' ynEp.li ~ymil'v.W
16:4 `hv'(yvia]w: rP"v.a,w> ~x,l, rK;Ki vyail. hV'_a-i d[;w> vyaime laer"f.yI vyai- lk'l. qLex;y>w: 16:3 `hw")hy>
`lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hyl; lLeh;l.W tAdAhl.W ryKiz>h;l.W ~yti_r>v'm. ~YIwIl.h-; !mi hw"hy> !Ara] ynEp.li !TeYIw:
Why"n"b.W ba'ylia/w< hy"t.Tim;W laeyxiywI) tAmr"ymi(v.W laey[iy> hy"+r>k;z> WhnEv.miW varoh' @s"a' 16:5 p
laeyzIx]y:w> Why"n"b.W 16:6 `[:ymi(v.m; ~yIT:l.cim.B;( @s"a'w> tArNOkib.W ~ylib'n> ylek.Bi laey[iywI ~doa/ dbe[ow>
varoB' dywID" !t:n" za' aWhh; ~AYB; 16:7 `~yhi(l{a/h-' tyrIB. !Ara] ynEp.li dymiT' tArc.cox]B; ~ynI+h]Koh;
`wyt'(l{yli[] ~yMi[;b' W[ydIAh Amv.bi War>qi hw"hyl;( WdAh 16:8 p `wyx'(a,w> @s"a-' dy:B. hw"+hyl; tAdhol.
yveq.b;m. ble xm;f.yI Avd>q' ~veB. Wll.h;t.hi( 16:10 `wyt'(aol.p.n-I lk'B. Wxyfi Al-WrM.z: Al Wryvi 16:9
wyt'p.mo hf'[' rv<a] wyt'aol.p.nI Wrk.zI 16:12 `dymi(T' wyn"p' WvQ.B; AZ[uw> hw"hy> Wvr>DI 16:11 `hw")hy>
#r<a'h-' lk'B. Wnyhel{a/ hw"hy> aWh 16:14 `wyr"(yxiB. bqo[]y: ynEB. ADb.[; laer"f.yI [r:z< 16:13 `Whypi(-yjeP.v.miW
~h'r"b.a-; ta, tr:K' rv<a] 16:16 `rAD* @l,a,l. hW"ci rb"D" AtyrIB. ~l'A[l. Wrk.zI 16:15 `wyj'(P'v.mi
!TEa, ^l. rmoale 16:18 `~l'(A[ tyrIB. laer"f.yIl. qxol. bqo[]y:l. h'd<ymi[]Y:w: 16:17 `qx'(c.yIl. At['Wbv.W
yAGmi WkL.h;t.YI)w: 16:20 `HB'( ~yrIg "w> j[;m.Ki rP's .mi ytem. ~k,t.Ay*h.Bi( 16:19 `~k,(t.l;x]n: lb,x, ![;n"K-. #r<a,(
16:22 `~yki(l'm. ~h,yle[] xk;AYw: ~q'v.['l. vyail. x:yNIhi al{ 16:21 `rxE)a; ~[;- la, hk'l'm.M;miW yAG-la,
~Ay-la,-~AY*mi WrF.B; #r<a'h-' lK' hw"hyl;( Wryvi 16:23 p `W[rE(T-' la; ya;ybin>biW yx'yvim.Bi W[G>T-i la;(
lL'hum.W hw"hy> lAdg" yKi 16:25 `wyt'(aol.p.nI ~yMi[;h-' lk'B. AdAbK.-ta, ~yIAGb; WrPs. ; 16:24 `At*['Wvy>
16:27 `hf'([' ~yIm:v' hw"hyw: ~yliylia/ ~yMi[;h' yhel{a-/ lK' yKi 16:26 `~yhi(l{a/ lK'-l[; aWh ar"Anw> daom.
dAbK' hw"hyl; Wbh' ~yMi[; tAxP.v.mi hw"hyl;( Wbh' 16:28 `Am*qom.Bi hw"d >x,w> z[o wyn"p'l. rd"h'w> dAh
16:30 `vd<qo) tr:d>h;B. hw"hyl; Wwx]T;v.hi wyn"p'l. WaboW hx'n>mi Waf. Am+v. dAbK. hw"hyl; Wbh' 16:29 `z[o)w"
Wrm.ayOw> #r<a'h' lgEt'w> ~yIm;V'h; Wxm.f.yI 16:31 `jAM)T-i lB; lbeTe !AKT-i @a; #r<a'h-' lK' wyn"p'L.mi Wlyxi
yce[] WnN>r:y> za' 16:33 `AB*-rv,a-] lk'w> hd<F 'h; #l{[]y: AaAlm.W ~Y"h; ~[;r>yI 16:32 `%l")m' hw"hy> ~yIAGb;
`AD*s.x; ~l'A[l. yKi bAj yKi hw"hyl; WdAh 16:34 `#r<a'(h-' ta, jAPv.li ab'- yKi hw"hy> ynEp.Limi r[;Y"+h;
x;BTe ;v.hil. ^v,d>q' ~vel. tAdhol. ~yI+AGh;-!mi WnleyCih;w> WnceB.q;w> Wn[ev.yI yhel{a/ Wn[eyviAh Wrm.aiw> 16:35
!mea' ~['h-' lk' Wrm.aYOw: ~l'_[oh' d[;w> ~l'A[h'-!mi laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> %WrB' 16:36 `^t<)L'hit.Bi
!Ara'h' ynEp.li trEvl' . wyx'_a,l.W @s"a'l. hw"hy>-tyrIB. !Ara] ynEp.li ~v'- bz"[]Y:)w: 16:37 p `hw")hyl;( lLeh;w>

525

!WtydIy>-!B, ~doa/ dbe[ow> hn"+Amv.W ~yVivi ~h,yxea]w: ~doa/ dbe[ow> 16:38 `Am*AyB. ~Ay-rb;d>li dymiT'
rv<a] hm'B'B; hw"+hy> !K:v.mi ynEp.li ~ynIh]Koh; wyx'a,w> !heKoh; qAdc' taew> 16:39 `~yrI)[]vol. hs'xow>
bWtK'h;-lk'l.W br<['_l'w> rq,Bol; dymiT' hl'[oh' xB;z>m-i l[; hw"hyl; tAl[o tAl[]h;l. 16:40 `!A[)bg. IB.
WbQ.nI rv<a] ~yrIWrB.h; ra'v.W !WtWdywI) !m"yhe ~h,M'[iw> 16:41 `lae(r"f.y-I l[; hW"ci rv<a] hw"hy> tr:AtB.
~yIT;l.cim.W tArc.cox] !WtWdywI) !m'yhe ~h,M'[iw> 16:42 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi hw"hyl;( tAdhol. tAm+veB.
bSoYIw: At=ybel. vyai ~['h-' lk' Wkl.YEw: 16:43 `r[;V'(l; !WtWdy> ynEb.W ~yhi_l{a/h' ryvi ylek.W ~y[i ymiv.m;l.
hNEhi aybiN "h; !t"n-" la, dywID" rm,aYOw: At=ybeB. dywID" bv;y" rv<a]K; yhiy>w: 17:1 p `At)yBe-ta, %rEb'l. dywID"
lKo dywID-" la, !t'n" rm,aYOw: 17:2 `tA[)yrIy> tx;T; hw"hy>-tyrIB. !Ara]w: ~yzIr"a]h' tybeB. bveAy ykinOa'
!t"n-" la, ~yhil{a-/ rb;D> yhiy>w: aWh+h; hl'y>L:B; yhiy>w:) 17:3 s `%M")[i ~yhil{a/h' yKi hfe_[] ^b.b'l.Bi( rv<a]
17:5 `tb,v'(l' tyIB:h; yLi hn<b.Ti hT'a; al{ hw"+hy> rm:a' hKo yDIb.[; dywID-" la, T'r>m;a'w> %lE 17:4 `rmo*ale
lh,aome hy<h.a,w") hZ<+h; ~AYh; d[; laer"f.y-I ta, ytiyle[/h, rv<a] ~AYh;-!mi tyIb;B. yTib.v;y" al{ yKi
yjep.vo dx;a-; ta, yTir>B;DI rb"d"h] laer"f.y-I lk'B. yTik.L;h;t.h-i rv<)a] lkoB. 17:6 `!K")v.MimiW lh,a-o la,
hT'[;w> 17:7 `~yzI)r"a] tyBe yli ~t,ynIb-. al{ hM'l' rmo=ale yMi[-; ta, tA[r>li ytiyWIci rv<a] laer"f.yI
!aCo+h; yrEx]a-; !mI) hw<N "h-; !mi ^yTix.q;l. ynIa] tAab'c. hw"hy> rm;a' hKo s dywId"l. yDIb.[;l. rm;ato-hKo)
^yb,y>Aa-lK'-ta, tyrIk.a;w" T'k.l;h' rv<a] lkoB. ^M.[i hy<h.a,w") 17:8 `lae(r"f.yI yMi[; l[; dygIn" tAyh.li
laer"f.yI yMi[;l. ~Aqm' yTim.f;w> 17:9 `#r<a'(B' rv<a] ~yliAdG>h; ~veK. ~ve ^l. yti(yfi['w> ^yn<+P'mi
17:10 `hn")AvarIB' rv<a]K; AtL{b;l. hl'w>[-; ynEb. WpysiAy-al{w> dA[+ zG:r
>yI al{w> wyT' x.T; !k:v'w> WhyTi[.j;n>W
tyIb:W %l' dGIa;w" ^yb,_y>Aa-lK'-ta, yTi[.n:k.hiw> laer"f.yI yMi[-; l[; ~yjip.vo) ytiyWIci rv,a] ~ymiY"mil.W
^yr<x]a; ^[]r>z-: ta,( ytiAmyqI)h]w: ^yt,boa-] ~[i tk,l,l' ^ym,y" Wal.m-' yKi( hy"h'w> 17:11 `hw")hy> ^L-. hn<b.yI)
Aas.K-i ta, yTin>n:kow> tyIB"+ yLi- hn<b.yI aWh 17:12 `At*Wkl.m-; ta, ytiAnykih]w: ^yn<+B'mi hy<h.yI rv<a]
rv<a]K; AM[ime( rysia-' al{ yDIs.x;w> !bE+l. yLi- hy<h.yI) aWhw> ba'l. AL-hy<h.a,( ynIa] 17:13 `~l'(A[-d[;
hy<h.yI Aas.kiw> ~l'_A[h'-d[; ytiWkl.m;b.W ytiybeB. WhyTid>m;[]h;(w> 17:14 `^yn<)p'l. hy"h' rv<a]me ytiArysih]
17:16 p `dywI)D" la, !t"n" rB<DI !KE hZ<+h; !Azx'h, lkok.W hL,aeh' ~yrIb'D>h; lkoK. 17:15 `~l'(A[-d[; !Akn"
ynIt:aoybih] yKi ytiybe ymiW ~yhil{a/ hw"hy> ynIa]-ymi( rm,aYOw: hw"+hy> ynEp.li bv,YEw: dywID" %l,M,h; aboY"w:
rAtK. ynIt;yair>W qAx+r"mel. ^D>b.[-; tyBe(-l[; rBEd:T.w: ~yhi l{a/ ^yn<y[eB. tazO !j;q.Tiw: 17:17 `~l{)h-] d[;
hT'a;w> ^D<+b.[-; ta, dAbk'l. ^yl,ae dywID" dA[ @ysiAY-hm; 17:18 `~yhi(l{a/ hw"hy> hl'[]M;h;( ~d"a'h'
[:ydIhol. taZO=h; hL'WdG>h-; lK' tae t'yfi[' ^B.lik.W* ^D>b.[; rWb[]B; hw"hy> 17:19 `T'[.d"(y" ^D>b.[-; ta,(
17:21 `WnynE)z>a'B. Wn[.m;v' rv,a] lkoB. ^t<+l'Wz ~yhil{a/ !yaew> ^AmK' !yae hw"hy> 17:20 `tAL)dUG>h-; lK'-ta,
~ve ^l. ~Wfl' ~[' Al tADp.li ~yhil{a/h' %l;h' rv,a] #r<a'_B' dx'a, yAG laer"f.yI ^M.[;K. ymiW
^l. laer"f.yI ^M.[-; ta, !TeTiw: 17:22 `~yI)AG ~yIr:c.Mimi t'ydIP-' rv,a] ^M.[; ynEP.mi vrEg "l. tAar"nOw> tALdUG>
T'r>B:DI rv,a] rb'D"h; hw"hy> hT'[;w> 17:23 `~yhi(l{ale ~h,l' t'yyIh' hw"hy> hT'a;w> ~l'_A[-d[; ~['l.
~l'A[-d[; ^m.vi lD:g >yIw> !mea'yE)w> 17:24 `T'r>B:)DI rv<a]K; hfe[]w: ~l'_A[-d[; !mEa'yE AtyBe-l[;w> ^D>b.[-; l[;(
yKi 17:25 `^yn<)p'l. !Akn" ^D>b.[; dywID-" tybeW lae_r"f.yIl. ~yhil{a/ lae r"f.yI yhel{a/ tAab'c. hw"hy> rmoale
17:26 `^yn<)p'l. lLeP;t.hil. ^D>b.[; ac'm' !Ke-l[; tyIB"+ Al tAnb.li ^D>b.[; !z<ao ta, t'yliG" yh;l{a/ hT'a;
%rEb'l. T'l.a;Ah hT'[;w> 17:27 `taZO*h; hb'AJh; ^D>b.[-; l[;( rBed:T.w: ~yhi_l{a/h' aWh-hT'a; hw"hy> hT'[;w>
yhiy>w: 18:1 p `~l'(A[l. %r"bom.W T'k.r:Be hw"hy> hT'a-; yKi( ^yn<+p'l. ~l'A[l. tAyh.li ^D>b.[; tyBe- ta,
%Y:w: 18:2 `~yTi(v.liP. dY:mi h'yt,nOb.W tG:- ta, xQ:YIw: ~[e_ynIk.Y:w: ~yTiv.liP-. ta, dywID" %Y:w: !ke- yrEx]a;
hb'Ac-%l,m,( rz<[<d>d:h-] ta, dywID" %Y:w: 18:3 `hx'(n>mi yaef.nO dywId"l. ~ydIb'[] ba'Am Wyh.YIw: ba'_Am-ta,
~ypil'a] t[;b.viw> bk,r< @l,a, WNM,mi dywID" dKol.YIw: 18:4 `tr"(P-. rh;n>BI) Ady" byCih;l. ATk.l,B. ht'm'_x]
18:5 `bk,r"( ha'me WNM,mi rtEAYw: bk,r<h' lK'-ta, dywID" rQE[;y>w: ylig_ >r: vyai @l,a, ~yrIf.[,w> ~yvir"P'(
`vyai( @l,a, ~yIn:v.W-~yrI)f.[, ~r"a]B; dywID" %Y:w: hb'_Ac %l,m, rz<[<d>d:h]l; rAz[.l; qf,m,r>D: ~r:a] aboY"w:
dywId"l. hw"hy> [v;AYw: hx'_n>mi yaef.nO ~ydIb'[] dywId"l. ~r"a] yhiy>w: qf,m,r>D: ~r:a]B; dywID" ~f,Y"w: 18:6

526

~aeybiy>w: rz<["+d>d:h] ydEb.[; l[; Wyh' rv<a] bh'Z "h; yjel.vi tae dywID" xQ:YIw: 18:7 `%l")h' rv<a] lkoB.
hmol{v. hf'[' HB' dao+m. hB'r: tv,xon> dywID" xq:l' rz<[,d>d:h] yrE[' !WKmiW tx;bJ. imiW 18:8 `~Il'(v'Wry>
hK'hi yKi tm'_x] %l,m, W[To [m;v.YIw: 18:9 p `tv,xNo) >h; yleK. taew> ~ydIWM[;h-'( ta,w> tv,xNo >h; ~y"- ta,
dywID"-%l,M,(h-; la, AnB-. ~r"Ad)h-] ta, xl;v.YIw: 18:10 `hb'(Ac-%l,m,( rz<[<d>d:h] lyxe- lK'-ta, dywId"
tAmx]l.mi vyai- yKi WhKeY:w: rz<[,d>d:h]B; ~x;l.nI rv,a] l[; Akr]b'l.W* ~Alv'l. Al-la'v.li -lAav.li
hw"hyl; dywID" %l,M,h; vyDIq.hi ~t'a-o ~G: 18:11 `tv,xo)n>W @s,k,w" bh'z" yleK. lkow> rz<["+d>d:h] hy"h' W[To
`qle(m'[]me(W ~yTiv.liP.miW !AM[; ynEB.miW ba'AMmiW ~Ada/me( ~yI+AGh;-lK'mi af'n" rv<a] bh'Z "h;w> @s,K,h-; ~[i
~Ada/B,( ~f,Y"w: 18:13 `@l,a'( rf"[' hn"Amv. xl;M,h; aygEB. ~Ada/-ta, hK'hi hy"Wrc.-!B, yv;b.a;w> 18:12
%l{m.YIw: 18:14 `%l")h' rv<a] lkoB. dywID-" ta, hw"hy> [v;AYw: dywI+d"l. ~ydIb'[] ~Ada-/ lk' Wyh.YIw: ~ybiycin>
ab'C_ 'h-; l[; hy"Wrc.-!B, ba'Ayw> 18:15 `AM*[-; lk'l. hq"d"c.W jP'v.mi hf,[o yhiy>w: lae_r"f.y-I lK'-l[; dywID"
av'w>v;w> ~ynI+h]Ko rt"y"b.a-, !B, %l,m,ybia]w: bWjyxia-] !B, qAdc'w> 18:16 `ryKi(z>m; dWlyxia-] !B, jp'v'AhywI
19:1 p `%l,M,(h; dy:l. ~ynIvoarIh' dywId" ynEb.W yti_leP.h;w> ytirEK.h-; l[; [d" y"Ahy-> !B, Why"n"b.W 18:17 `rpE)As
ds,x-, hf,[/a,( dywID" rm,aYOw: 19:2 `wyT'(x.T; AnB. %l{m.YIw: !AM+[-; ynEB. %l,m, vx'n" tm'Yw" : !ke- yrEx]a; yhiy>w:
WaboY"w: wybi_a-' l[; Amx]n:l. ~ykia'l.m; dywID" xl;v.YIw: ds,x, yMi[i wybia' hf'[-' yKi( vx'n-" !B, !Wnx-' ~[i
dBek;m.h;( !Wnx'l. !AM[-; ynEb. yrEf' Wrm.aYOw: 19:3 `Am*x]n:l. !Wnx-' la, !AM[-; ynEB. #r<a-, la, dywId" ydEb.[;
#r<a'h' lGEr:l.W %poh]l;w> rqox.l; rWb[]B; al{h] ~ymi_x]n:m. ^l. xl;v-' yKi( ^yn<y[eB. ^ybia'-ta, dywID"
ycixeB; ~h,ywEd>m-; ta, trok.YIw: ~xeLg. :y>w:) dywId" ydEb.[-; ta, !Wnx' xQ;YIw: 19:4 p `^yl,(ae wyd"b'[] WaB'
Wyh-' yKi ~t'ar"q.li xl;v.YIw: ~yvin"a]h-'( l[; dywId"l. WdyGIY:w: Wkl.YEw: 19:5 `~xe(L.v;y>w:) h['_f'p.Mih-; d[;
War>YIw: 19:6 `~T,(b.v;w> ~k,n>q;z> xM;c;y-> rv,a] d[; AxrEybi( Wbv. %l,M,h; rm,aYOw: dao+m. ~ymil'k.nI ~yvin"a]h'
~h,l' rKof.li @s,K-, rK;Ki @l,a, !AM[; ynEb.W !Wnx' xl;v.YIw: dywI+D-" ~[i Wva]B't.hi( yKi !AM[; ynEB.
~yvil{v.W ~yIn:v. ~h,l' WrK.f.YIw: 19:7 `~yvi(r"p'W bk,r< hb'ACmiW hk'[]m; ~r:a-] !miW ~yIr:h]n: ~r:a-] !mi
~h,yrE['me Wps.a,n< !AM[; ynEb.W ab'_d>yme ynEp.li Wnx]Y:w:) WaboY"w: AM[-; ta,w> hk'[]m; %l,m-, ta,w> bk,r< @l,a,
ynEB. Wac.YEw: 19:9 `~yrI)ABGIh; ab'c-' lK' taew> ba'Ay-ta, xl;v.YIw: dywI+D" [m;v.YIw: 19:8 p `hm'(x'l.Mil; WaboY"w:
ba'Ay ar.Y:w: 19:10 `hd<F( 'B; ~D"b;l. WaB'- rv,a] ~ykil'M.h;w> ry[i_h' xt;P, hm'x'l.mi Wkr>[;Y:)w: !AM[;
tar:q.li %ro[]Y:w:) laer"f.yIB. rWxB'-lK'mi rx;b.YIw: rAx=a'w> ~ynIP' wyl'ae hm'x'l.Mih-; ynEp. ht'y>h-' yKi(
rm,aYOw: 19:12 `!AM)[; ynEB. tar:q.li Wkr>[;Y:w: wyxi_a' yv;b.a; dy:B. !t;n" ~['h' rt,y< taew> 19:11 `~r"(a]
qz:x] 19:13 `^yTi([.v;Ahw> ^M.mi Wqz>x,y<) !AM[; ynEB-. ~aiw> s h['_Wvt.li yLi t'yyIh'w> ~r"a] yNIM,mi qz:x/T-, ~ai
~['h'w> ba'Ay vG:YIw: 19:14 `hf,([]y: wyn"y[eB. bAJh; hw"hyw:) Wnyhe_l{a/ yrE[' d[;b.W WnMe[-; d[;B. hq'Z>x;t.nI)w>
~he- ~g: WsWnY"w: ~r"a] sn"- yKi War" !AM[; ynEb.W 19:15 `wyn")P'mi WsWnY"w: hm'_x'l.Mil; ~r"a] ynEp.li AM[-i rv,a]
ynEp.li WpG>nI yKi ~r"a] ar.Y:w: 19:16 p `~Il'(v'Wry> ba'Ay aboY"w: hr"y[i_h' WaboY"w: wyxi a' yv;b.a; ynEP.mi
rz<[<d>d:h] ab'c-. rf; %p:Avw> rh"N+ "h; rb,[eme rv<a] ~r"a-] ta, WayciAYw: ~ykia 'l.m; Wxl.v.YIw:) laer"f.yI
~h,_lea] %ro[]Y:w:) ~h,lea] aboY"w: !DEr>Y:h; rbo[]Y:w: laer"f.y-I lK'-ta, @soa/Y<w: dywId"l. dG:YUw: 19:17 `~h,(ynEp.li
dywID" groh]Y:w: laer"f.yI ynEp.Limi ~r"a] sn"Y"w: 19:18 `AM*[i Wmx]L'YI)w: hm'x'l.mi ~r"a] tar:q.li dywID" %ro[]Y:w:
19:19 `tymi(he ab'C
'h-; rf:) %p:Av taew> ylig_ >r: vyai @l,a, ~y[iB'r>a;w> bk,r< ~ypil'a] t[;b.vi ~r"a]me
~r"a] hb'a-' al{w> WhdU_b.[;Y:)w: dywID-" ~[i Wmyliv.Y:w: lae r"f.yI ynEp.li WpG>nI yKi rz<[,d>d:h] ydEb.[; War>YIw:
gh;n>YIw: ~ykil'M.h; tace t[el. hn"V'h; tb;WvT. t[el. yhiy>w: 20:1 p `dA[) !AM[-; ynEB-. ta, [:yviAhl.
~Il'_v'Wr)yBi bveyO dywId"w> hB'r-: ta, rc;Y"w: aboY"w: !AM[-; ynE)B. #r<a-, ta, txev.Y:w: ab'C 'h; lyxe- ta, ba'Ay
lq:v.mi Ha'c'm.YIw:) Avaro l[;me ~K'l.m-; tr<j,([-] ta, dywID" xQ:YIw: 20:2 `h's,(r>h,Y<)w: hB'r-: ta, ba'Ay %Y:w:
20:3 `dao)m. hBer>h; ayciAh ry[ih' ll;v.W dywI+D" varo- l[; yhiT.w: hr"q'y> !b,a, Hb'W bh'z" rK;Ki
lkol. dywId" hf,[]y: !kew> tArgEM.b;W lz<r>B;h; yceyrIx]b;W hr"g EM.B; rf;Y"w: ayciAh HB'- rv,a] ~['h-' ta,w>
rz<g<B. hm'x'l.mi dmo[]T;w: !keyrEx]a; yhiy>w: 20:4 p `~Il'(v'Wry> ~['h-' lk'w> dywID" bv'Y"w: !AM+[-; ynEb. yrE['
hm'x'l.mi dA[-yhiT.w: 20:5 `W[nE)K'YIw: ~yaip'r>h' ydEliymi yP;s i-ta, ytiv'xu(h; yk;Bs. i hK'hi za' ~yTi_v.liP-. ~[i

527

rAnm.Ki AtynIx] #[ew> yTiGIh; ty"l.G" yxia] ymix.l-; ta, ry[iy" rW[y"-!B, !n"x'l.a, %Y:w: ~yTi_v.liP-. ta,
[B;r>a;w> ~yrIf.[, vvew-" vve wyt'[oB.c.a,w> hD"mi vyai yhiy>w: tg:+B. hm'x'l.mi dA[-yhiT.w: 20:6 `~ygI)r>ao
lae 20:8 `dywI)d" yxia] a['m.v-i !B, !t'n"Ahy> WhKeY:w: lae_r"f.y-I ta, @rEx'y>w: 20:7 `ap'(r"h'l. dl;An aWh-~g:w>
ts,Y"w: lae_r"f.y-I l[; !j"f' dmo[]Y:)w: 21:1 p `wyd"(b'[-] dy:b.W dywID-" dy:b. WlP.YIw: tg:+B. ap'r"h'l. WdL.Wn
Wrp.si Wkl. ~['h' yrEf-' la,w> ba'Ay-la, dywID" rm,aYOw: 21:2 `lae(r"f.y-I ta, tAnm.li dywID-" ta,
@seAy ba'Ay rm,aYOw: 21:3 `~r"(Ps' .m-i ta, h['d>aew> yl;ae Waybih'w> !D"-+ d[;w> [b;v, raEB.mi laer"f.y-I ta,
vQEb;y> hM'l' ~ydI_b'[]l; ynIdoal; ~L'Ku %l,M,h; ynIdoa] al{h] ~ymi['p. ha'me ~heK' AM[-; l[; hw"hy>
%Leh;t.YIw: ba'Ay aceYEw: ba'_Ay-l[; qz:x' %l,M,h-; rb;d>W 21:4 `lae(r"f.yIl. hm'v.a;l. hy<h.yI hM'l' ynIdoa] tazO
laer"f.yI-lk'( yhiy>w: dywI+D-" la, ~['h-' dq;p.mi rP:s .m-i ta, ba' Ay !TEYIw: 21:5 `~Il'(v'Wry> aboY"w: laer"f.y-I lk'B.
@lE)vo vyai @l,a, ~y[ib.viw> tAame [B;r>a; hd"WhywI) br<x, @lE)vo vyai @l,a, ha'meW ~ypil'a] @l,a,
ynEy[eB. [r:YEw: 21:7 `ba'(Ay-ta, %l,M,h-; rb;D> b[;t.n-I yKi( ~k'_AtB. dq:p' al{ !mi y"n>biW ywIlew> 21:6 `br<x'(
daom. yti(aj'x' ~yhil{a/h-' la, dywID" rm,aYOw: 21:8 p `lae(r"f.y-I ta, %Y:w: hZ<+h; rb"D"h-; l[; ~yhi l{a/h'
21:9 p `dao)m. yTil.Ks
; .nI yKi ^Db> .[; !Aw[-] ta, an"-rb,[]h;( hT'[;w> hZ<+h; rb"D"h-; ta, ytiyfi[' rv<a]
hw"hy> rm:a' hKo rmoale dywID"-la, T'r>B;dIw> %le 21:10 `rmo*ale dywId" hzExo dG"- la, hw"hy> rBEd:y>w:
Al rm,aYOw: dywI+D-" la, dg" aboY"w: 21:11 `%L"-) hf,[/a,(w> hN"hEme tx;a; ^l.-rx;B. ^yl,_[' hj,nO ynIa] vAlv'
^yr<c'-ynEP.mi hP,s .nI ~yvid"x\ hv'l{v-. ~aiw> b['r" ~ynIv' vAlv-' ~ai 21:12 `%l"-) lB,q; hw"hy> rm:a-' hKo)
tyxiv.m; hw"hy> %a:l.m;W #r<a'B' rb,d<w> hw"hy> br<x, ~ymiy" tv,l{v-. ~aiw> tg<F,m;l. ^b<y>Aa br<x,w>
yli-rc; dG"- la, dywID" rm,aYOw: 21:13 p `rb")D" yxil.v-o ta, byvia-' hm'( haer> hT'[;w> lae_r"f.yI lWbG-> lk'B.
rb,D< hw"hy> !TEYIw: 21:14 `lPo)a-, la; ~d"a-' dy:b.W daom. wym'x]r: ~yBir-: yKi( hw"hy>-dy:b. aN"- hl'P.a, dao+m.
~Il;v'Wryli( %a"l.m; ~yhil{a/h' xl;v.YIw: 21:15 `vyai( @l,a, ~y[ib.vi laer"f.YImi lPoYIw: lae_r"f.yIB.
@r<h, hT'[; br: tyxiv.M;h; %a"l.M;l; rm,aYOw: h['r"h'-l[; ~x,N"YIw: hw"hy> ha'r" tyxiv.h;k.W Ht'yxiv.h;l.
%a:l.m-; ta, ar>Yw: : wyn"y[e-ta, dywId" aF'YIw: 21:16 s `ysi(Wby>h; !n"r>a' !r<G-O ~[i dme[o hw"hy> %a:l.m;W ^d<+y"
dywID" lPoYIw: ~Il'_v'Wry>-l[; hy"Wjn> Ady"B. hp'Wlv. ABr>x;w> ~yIm;V'h; !ybeW #r<a'h' !yBe dme[o hw"hy>
tAnm.li yTir>m;a' ynIa] al{h] ~yhil{a/h-' la,( dywID" rm,aYOw: 21:17 `~h,(ynEP-. l[; ~yQIF ;B; ~ySikum. ~ynIqZe >h;w>
^d>y") an" yhiT. yh;l{a/ hw"hy> Wf+[' hm, !aCoh; hL,aew> ytiA[rEh] [;rEh'w> ytiaj'x-' rv,a] aWh-ynIa]w: ~['B'
yKi dywI+d"l. rmoale dG"- la, rm:a' hw"hy> %a:l.m;W 21:18 s `hp'(GEm;l. al{ ^M.[;b.W* ybia' tybeb.W yBi
rB<DI rv<a] dG"- rb;d>Bi dywID" l[;Y:w: 21:19 `ysi(buy>h; !n"r>a' !r<gOB. hw"hyl; x:Bez>mi ~yqIh'l. dywId" hl,[]y:
vD" !n"r>a'w> ~yai_B.x;t.mi( AM[i wyn"B' t[;Br; >a;w> %a'l.M;h-; ta, ar>Y:w: !n"r>a' bv'Y"w: 21:20 `hw")hy> ~veB.
dywId"l. WxT;v.YIw: !r<GOh-; !mi aceYEw: dywID-" ta, ar.Y:w: !n"r>a' jBeY:w: !n"+r>a-' d[; dywId" aboY"w: 21:21 `~yJi(xi
@s,k,B. hw"+hyl; x;Bez>mi AB-hn<b.a,w> !r<GOh; ~Aqm. yLi-hn"T. !n"r>a-' la, dywID" rm,aYOw: 21:22 `hc'r>a") ~yIP:a;
ynIdoa] f[;y:w> %l'- xq:) dywID-" la, !n"r>a' rm,aYOw: 21:23 `~['(h' l[;me hp'GEM;h; rc:['tew> yli WhnET. alem'
lKoh; hx'n>Mil; ~yJixih;w> ~yci[el' ~yGIrIAMh;w> tAl[ol'( rq'B'h; yTit;n" haer> wyn"+y[eB. bAJh; %l,M,h;
^l.-rv,a] aF'a-, al{ yKi ale_m' @s,k,B. hn<q.a, hnOq-' yKi( al{ !n"r>a'l. dywID" %l,M,h; rm,aYOw: 21:24 `yTit'(n"
21:26 `tAa)me vve lq"v.mi bh'z" yleq.vi ~Aq+M'B; !n"r>a'l. dywID" !TEYIw: 21:25 `~N")xi hl'A[ tAl[]h;w> hw"hyl;
~yIm;V'h-; !mi vaeb' WhnE[]Y:)w: hw"hy>-la, ar"q.YIw: ~ymi_l'v.W tAl[o l[;Y:w: hw"hyl; x:Bez>mi dywID" ~v' !b,YIw:
ayhih; t[eB' 21:28 `Hn")d"n-> la, ABr>x; bv,Y"w: %a'l.M;l; hw"hy> rm,aYOw: 21:27 p `hl'([oh' xB;z>mi l[;
hf'[-' rv,a] hw"hy> !K:v.miW 21:29 `~v'( xB;z>YIw: ysi_Wby>h; !n"r>a' !r<gOB. hw"hy> Whn"[-' yKi dywID" tAar>Bi
wyn"p'l. tk,l,l' dywID" lkoy-" al{w> 21:30 `!A[)bg. IB. hm'B'B; ayhi_h; t[eB' hl'A[h' xB;z>miW rB" d>Mib; hv,mo
hw"hy> tyBe aWh hz< dywID" rm,aYOw: 22:1 s `hw")hy> %a:l.m; br<x, ynEP.mi t[;b.nI yKi ~yhi_l{a/ vrod>li
#r<a,B. rv<a] ~yrIGEh-; ta, sAnk.li dywID" rm,aYOw: 22:2 s `lae(r"f.yIl. hl'[ol. x;Bez>M-i hz<w> ~yhi_l{a/h'
~yrIm.s.Mil;( brol' lz<r>b;W 22:3 `~yhi(l{a/h' tyBe tAnb.li tyzIg " ynEb.a; bAcx.l; ~ybic.xo) dme[]Y:w: lae_r"f.yI
!yael. ~yzIr"a] yce[]w: 22:4 `lq")v.mi !yae brol' tv,xon>W dywI+D" !ykihe tArB.x;m.l;(w> ~yrI ['V.h; tAtl.d:l.

528

ynIb. hmol{v. dywID" rm,aYOw: 22:5 p `dywI)d"l. brol' ~yzIr"a] yce[] ~yrIC oh;w> ~ynIdoyCi(h; Waybihe yKi( rP"s+ .mi
aN" hn"ykia' tAcr"a]h-' lk'l. tr<a,p.til.W ~vel. hl'[.m;l. lyDIg >h;l. hw"hyl; tAnb.li tyIB;h;w> %r"w" r[;n:
yhel{a/ hw"hyl; tyIB; tAnb.li WhWEc;y>w: An=b. hmol{v.li ar"q.YIw: 22:6 `At*Am ynEp.li brol' dywID" !k,Y"w: Al=
hw"hy> ~vel. tyIB; tAnb.li ybib'l-. ~[i hy"h' ynIa] ynIB. AnB. hmo+l{v.li dywID" rm,aYOw: 22:7 s `lae(r"f.yI
hn<b.t-i al{) t'yfi_[' tAldoG> tAmx'l.miW T'k.p;v' brol' ~D" rmoale hw"hy>-rb;D> yl;[' yhiy>w: 22:8 `yh'(l{a/
vyai hy<h.yI aWh %l' dl'An !be- hNEhi 22:9 `yn")p'l. hc'r>a: T'k.p;v' ~yBir: ~ymiD" yKi ymiv.li tyIb;
laer"f.y-I l[; !TEa, jq,v,w" ~Alv'w> Amv. hy<h.yI hmol{v. yKi bybi_S'mi wyb'y>Aa-lK'mi Al ytiAxnIh]w: hx'Wnm.
AtWkl.m; aSeKi ytiAnykih]w: ba'_l. Al-ynIa]w: !bel. yLi- hy<h.yI aWhw> ymiv.li tyIb; hn<b.y-I aWh) 22:10 `wym'(y"B.
^yh,l{a/ hw"hy> tyBe t'ynIb'W T'x.l;c.hiw> %M"+[i hw"hy> yhiy> ynI b. hT'[; 22:11 `~l'(A[-d[; laer"f.y-I l[;
tr:AT-ta, rAmv.liw> lae_r"f.y-I l[; ^W>c;ywI) hn"ybiW lk,fe hw"hy> ^L-. !T,yI) %a: 22:12 `^yl,([' rB<DI rv<a]K;
hW"ci rv,a] ~yjiP'v.Mih-; ta,w> ~yQIxuh-;( ta, tAf[]l; rAmv.T-i ~ai x:ylic.T; za' 22:13 `^yh,(l{a/ hw"hy>
ytiAnykih] yyIn>['b. hNEhiw> 22:14 `tx'(T-e la;w> ar"yTi-la; #m'a/w< qz:x] lae_r"f.y-I l[; hv,m-o ta, hw"hy>
lq'v.mi !yae lz<r>B;l;w> tv,xNo >l;w> ~yrIK'Ki ~ypil'a] @l,a, @s,k,w> @l,a-, ha'me( ~yrIK'Ki bh'z" hw"hy>-tybel.
~ybic.xo hk'al'm. yfe[o brol' ^M.[iw> 22:15 `@ysi(AT ~h,yle[]w: ytiAnykih] ~ynIb'a]w: ~yci[ew> hy"+h' brol' yKi
~Wq rP"s+ .mi !yae lz<r>B;l;w> tv,xNo >l;w> @s,K,l; bh'Z "l; 22:16 `hk'(al'm-. lk'B. ~k'x-' lk'w> #[e_w" !b,a, yver"x'w>
hw"hy> al{h] 22:18 `An*b. hmol{v.li rzO[.l; laer"f.yI yrEf-' lk'l. dywID" wc;y>w: 22:17 `%M")[i hw"hy> yhiywI hfe[]w:
ynEp.li #r<a'h' hv'B.k.nIw> #r<a'h' ybev.yO tae ydIy"B. !t:n" yKi bybiS_ 'mi ~k,l' x:ynIhew> ~k,M'[i ~k,yhel{)a/
Wnb.W WmWqw> ~k,_yhel{a/ hw"hyl; vArd>li ~k, v.p.n:w> ~k,b.b;l. WnT. hT'[; 22:19 `AM*[; ynEp.liw> hw"hy>
hn<bN. Ih; tyIB:l; ~yhil{a/h'( vd<qo ylek.W hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta, aybih'l. ~yhil{a/h' hw"hy> vD:q.m-i ta,
@soa/Y<w: 23:2 `lae(r"f.y-I l[; Anb. hmol{v-. ta, %lEm.Y:w: ~ymi_y" [b;f'w> !qEz" dywId"w> 23:1 p `hw")hy>-~vel.
yhiy>w: hl'[.m'_w" hn"v' ~yvil{v. !B<mi ~YIwIl.h; Wrp.S'(YIw: 23:3 `~YI)wIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> laer"f.yI yrEf-' lK'-ta,
hw"hy>-tyBe tk,al,m-. l[; xC: en:l. hL,ame e 23:4 `@l,a'( hn"Amv.W ~yvil{v. ~yrIbg' >li ~t'l{G>lg. Ul. ~r"Ps' .mi
t[;B;r>a;w> ~yrI+[]vo ~ypil'a] t[;B;r>a;w> 23:5 `~ypi(l'a] tv,ve ~yjip.vow> ~yrIj.vow> @l,a'_ h['B'r>a;w> ~yrIf.[,
ywIle ynEb.li s tAq+l.x.m; dywID" ~qEl.x'Y<)w: 23:6 `lLe(h;l. ytiyfi[' rv<a] ~yliKeB; hw"hyl; ~ylil.h;(m. ~ypil'a]
laeAyw> ~t'zEw> laeyxiy> varoh' !D"[.l; ynEB. 23:8 s `y[i(m.viw> !D"[.l; yNIvur>GEl; 23:7 s `yrI)r"m.W th'q. !Avrg> El.
tAba'h' yvear" hL,ae hv'_l{v. !r"h'w> laeyzIx]w: tymiAlv. tAml{v. y[im.vi ynEB. 23:9 s `hv'(l{v.
tx;y:- yhiy>w:) 23:11 `h['(B'r>a; y[im.v-i ynEb. hL,ae h['_yrIb.W vW[ywI an" yzI tx;y: y[im.vi ynEb.W 23:10 s `!D")[.l;l.
ynEB. 23:12 s `tx'(a, hD"qup.li ba' tybel. Wyh.YI)w: ~ynIb' WBr>h-i al{) h['yrIb.W vW[ywI ynI+Veh; hz"yzIw> varoh'
!roh]a; ldEB'YIw: hv,_moW !roh]a; ~r"m.[; ynEB. 23:13 s `h['(B'r>a; laeyZI[uw> !Arb.x, rh"c.yI ~r"m.[; th'q.
Amv.Bi %rEb'l.W Atr>v'l. hw"hy> ynEp.li ryjiq.h;l. ~l'A[-d[; wyn"b'W-aWh) ~yvid"q") vd<qo AvyDIq.h;l.(
~vor>GE hv,mo ynEB. 23:15 `ywI)Leh; jb,v-e l[; War>Q'yI wyn"B' ~yhi_l{a/h' vyai hv,moW 23:14 `~l'(A[-d[;
hy"h-' al{w> varo+h' hy"b.x;r> rz<[<ylia-/ ynEb. Wyh.YI)w: 23:17 `varo)h' laeWbv. ~Avrg> E ynEB. 23:16 `rz<[<)ylia/w<
ynEB. 23:19 s `varo)h' tymil{v. rh"c.yI ynEB. 23:18 `hl'[.m'(l. Wbr" hy"b.x;r> ynEb.W ~yrIxea] ~ynIB' rz<[,ylia/l,
hk'ymi lae_yZI[u ynEB. 23:20 `y[i(ybir>h' ~['m.q;ywI) yviyliV.h; laeyzIx]y: ynIVeh; hy"r>m;a] varoh' WhY"rIy> !Ar+b.x,
tm'Y"w: 23:22 `vyqI)w> rz"['l.a, ylix.m; ynEB. yviWmW ylix.m; yrIr"m. ynEB. 23:21 s `ynI)Veh; hY"ViyIw> varoh'
rd<[ew> ylix.m; yviWm ynEB. 23:23 `~h,(yxea] vyqI- ynEB. ~WaF'YIw: tAn=B'-~ai yKi ~ynIB' Al Wyh'- al{w> rz"['l.a,
tAmve rP:s .miB. ~h,ydEWqp.li tAba'h' yvear" ~h,yteboa] tybel. ywIl-e ynE)b. hL,ae 23:24 `hv'(l{v. tAmrEywI
dywID" rm:a' yKi 23:25 `hl'[.m'(w" hn"v' ~yrIf.[, !B<mi hw"+hy> tyBe td:bo[]l; hk'al'M.h; hfe[o ~t'l{G>lg. Ul.
tafel-' !yae ~YI+wIl.l; ~g:w> 23:26 `~l'(A[l.-d[; ~Il;v'WryBi !Kov.YIw: AM=[;l. laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hy> x:ynIhe
ywI+l-e ynEB. rP:s .mi hM'he ~ynIrox]a;h' dywId" yrEb.dIb. yKi 23:27 `At*d"bo[]l; wyl'K-e lK'-ta,w> !K"v.Mih-; ta,
tArcex]h-; l[; hw"hy> tyBe td:bo[]l; !roh]a; ynEB-. dy:l. ~d"m'[]m; yKi 23:28 `hl'[.m'(l.W hn"v' ~yrIf.[, !B<mi
tk,r<[]M;h;( ~x,l,l.W 23:29 `~yhi(l{a/h' tyBe td:bo[] hfe[]m;W vd<q-o+ lk'l. tr:h\j'-l[;(w> tAkv'L.h-; l[;w>

529

dmo[]l;w> 23:30 `hD"(miW hr"Wfm.-lk'l.W tk,B'_r>Mul;w> tb;x]M;l(w; > tACM;h; yqEyqir>liw> hx'n>mil. tl,sol.W
tAtB'V;l; hw"hyl; tAl[o tAl[]h; lkol.W 23:31 `br<['(l' !kEw> hw"+hyl; lLeh;l.W tAdhol. rq,Bo B; rq,BoB;
tr<m,v.m-i ta, Wrm.v'w> 23:32 `hw")hy> ynEp.li dymiT' ~h,yle[] jP'v.miK. rP's .miB. ~ydI[_ ]Mol;w> ~yvid"x\l,
24:1 p `hw")hy> tyBe td:bo[]l; ~h,_yxea] !roh]a; ynEB. tr<m,v.miW vd<Qoh; tr<m,v.mi taew> d[eAm-lh,ao)
aWhybia]w: bd"n" tm'Y"w: 24:2 `rm")t'yaiw> rz"['l.a, aWhybia]w: bd"n" !roh]a; ynEB. ~t'_Aql.x.m; !roh]a; ynEb.liw>
ynEB-. !mi qAdc'w> dywID" ~qEl.x'Y<)w: 24:3 `rm")t'yaiw> rz"['l.a, Wnh]k;y>w:) ~h,_l' Wyh-' al{ ~ynIb'W ~h,ybia] ynEp.li
yvear"l. ~yBir: rz"['l.a-, ynEb>) Wac.M'YIw: 24:4 `~t'(d"bo[]B; ~t'D"qup.li rm"+t'yai ynEB-. !mi %l,m,yxia]w: rz" ['l.a,
ynEb.liw> rf'[' hV'vi tAba'-tybel. ~yviar" rz"['l.a, ynEb.li ~Wq+l.x.Y:w:) rm"t'yai ynEB-. !mi ~yrI b'G>h;
yrEf'w> vd<q-o yrEf'( Wyh-' yKi hL,a-e_ ~[i hL,ae tAlr"AgB. ~Wql.x.Y:w: 24:5 `hn")Amv. ~t'Aba] tybel. rm"t'yai
ywILeh-; !mi rpeASh; laen>t;n-> !b, hy"[.m;(v.( ~beT.k.YIw: 24:6 s `rm")t'yai ynEb.biW rz"['l.a, ynEB.mi ~yhil{a/h'
~YI+wIl.l;w> ~ynIh]Kol; tAba'h'( yvear"w> rt'y"b.a-, !B, %l,m,yxia]w: !heKoh; qAdc'w> ~yrIF'h;w> %l,M,h; ynEp.li
byrIy"Ahyli !AvarIh' lr"AGh; aceYEw: 24:7 p `rm")t'yail. zxua' zxua'w> rz"['l.a,l. zxua' dx'a, ba'- tyBe(
24:10 `yVi(Vih; !mIY"mil. yviymix]h; hY"Kil.m;l. 24:9 `y[i(bir>h' ~yrI[of.li yviyliV.h; ~rIx'l. 24:8 `ynI)Veh; hy"[.d:yli(
yTev.[; byviy"l.a,l. 24:12 `yrI)fi[h] ' Why"n>k;v.li y[iviT.h; [:WvyEl. 24:11 `ynI)ymiV.h; hY"bia]l; y[ibiV.h; #AQh;l.
hV'mix] hG"l.bil. 24:14 `rf")[' h['B'r>a; ba'b.v,y<)l. rf'[' hv'l{v. hP'xul. 24:13 `rf")[' ~ynEv. ~yqIy"l. rf'['
h['v.Ti hy"x.t;p.li( 24:16 `rf")[' hn"Amv. #CePih;l. rf'[' h['b.vi ryzIxel. 24:15 `rf")[' hV'vi rMEail. rf'['
hv'l{v. Why"l'd>li 24:18 `~yrI)f.[,w> ~yIn:v. lWmg"l. ~yrIf.[,w> dx'a, !ykiy"l. 24:17 `~yrI)f.[,h' laqEz>x,yli( rf'['
hw"hy>-tybel. aAbl' ~t'd"bo[]l; ~t'D"qup. hL,ae 24:19 p `~yrI)f.[,w> h['B'r>a; Why"z>[;m;(l. ~yrIf.[,w>
~yrI+t'ANh; ywIle ynEb.liw> 24:20 p `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy> WhW"ci rv<a]K; ~h,_ybia] !roh]a; dy:B. ~j'P'v.miK.
24:22 `hY")ViyI varoh' Why"b.x;r> ynEb.li Why"+b.x;r>li 24:21 `Why")Dx
> .y< laeb'Wv ynEb.li laeb'Wv) ~r"m.[; ynEb.li
~['m.q;y> yviyliV.h; laeyzIx]y: ynIVeh; Why"r>m;a] WhY"+rIy> yn"b.W 24:23 `tx;y") tAml{v. ynEb.li tAml{v. yrIh'c.YIl;
hY"ViyI ynEb.li hY"ViyI hk'ymi yxia] 24:25 `rymi(v' rWmv' hk'ymi ynEb.li hk'ymi laeyZI[u ynEB. 24:24 `y[i(ybir>h'
~h;vow> Anb. Wh)Y"zI[]y:)l. yrI+r"m. ynEB. 24:27 `An*b. Wh)Y"zI[]y: ynEB. yviWmW ylix.m; yrIr"m. ynEB. 24:26 `Why")r>k;z>
ynEb.W 24:30 `lae(m.x.r:y> vyqI- ynEB. vyqIl. 24:29 `~ynI)B' Al hy"h-" al{w> rz"['l.a, ylix.m;l. 24:28 `yrI)b.[iw> rWKz:w>
tAlr"AG ~he- ~g: WlyPiY:w: 24:31 `~h,(yteboa] tybel. ~YIwIl.h; ynEB. hL,ae tAm+yrIywI rd<[ew> ylix.m; yviWm
~ynIh]Kol; tAba'h'( yvear"w> %l,m,yxia]w: qAdc'w> %l,M,h; dywId" ynEp.li !roh]a-; ynE)B. ~h,yxea] tM;[ul.
ynEb.li hd"bo[]l; ab'C 'h; yrEf'w> dywID" lDEb.Y:w: 25:1 s `!j")Q'h; wyxia' tM;[ul. varoh' tAba' ~YI+wIl.l;w>
yven>a; ~r"Ps' .mi yhiy>w:) ~yIT"+l.cim.biW ~ylib'n>Bi tArNOkiB. ~yaiBN. Ih:) ~yaiyBiN>h; !WtWdywI) !m"yhew> @s'a'
@s'a-' dy: l[; @s"+a' ynEB. hl'aer>f;a]w: hy"n>t;n>W @sEAyw> rWKz: @s'a' ynEb.li 25:2 `~t'(d"bo[]l; hk'al'm.
Why"t.Tim;W Why"b.v;x] Why"[.v;ywI) yrIc.W Why"l.d:G> !WtWdy> ynEB. !Wt+Wdyli 25:3 `%l,M,(h; ydEy-> l[; aB'N Ih;
!m'yhe ynEB. !m"+yhel. 25:4 s `hw")hyl; lLeh;w> tAdh-o l[; aB'N Ih; rANKiB; !WtWdy> ~h,ybia] ydEy> l[; hV'vi
hv'q"B.v.y" rz<[, yTim.m;row> yTil.Dg: I ht'a'ylia/ ynInx" ] hy"n>n:x] tAmyrIywI) laeWbv. laeyZI[u Why"n>T;m; WhY"QiBu
!r<q"+ ~yrIh'l. ~yhil{a/h' yrEb.dIB. %l,M, h; hzExo !m'yhel. ~ynIb' hL,a-e lK' 25:5 `tAa)yzIx]m; rytiAh ytiALm;
ryViB; ~h,ybia] ydEy-> l[; hL,a-e lK' 25:6 `vAl)v' tAnb'W rf"[' h['B'r>a; ~ynIB' !m'yhel. ~yhil{a/h' !TeYIw:
!WtWdywI @s"a' s %l,M,h; ydEy> l[; ~yhi_l{a/h' tyBe td:bo[]l; tArNOkiw> ~ylib'n> ~yIT;l.cim.Bi hw"hy> tyBe
`hn")Amv.W ~ynIAmv. ~yIt:am' !ybiMeh-; lK' hw"+hyl; ryvi- ydEM.lum. ~h,yxea-] ~[i ~r"Ps' .mi yhiy>w: 25:7 `!m")yhew>
lr"AGh; aceYEw: 25:9 p `dymi(lT. ;-~[i !ybime lAdG"K; !joQ'K; tM;[ul. tr<m,v.mi tAlr"AG WlyPiY:w: 25:8
wyn"B' rWKz: yviliV.h; 25:10 `rf")[' ~ynEv. wyn"b'W wyx'a,w-> aWh) ynIVeh; Why"l.d:G> @sE+Ayl. @s"a'l. !AvarIh'
wyn"B' Why"n>t;n> yviymix]h; 25:12 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' yrIc.YIl; y[iybir>h' 25:11 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w>
wyx'a,w> wyn"B' hl'aer>f;y> y[ibiV.h; 25:14 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' WhY"Qibu yViVih; 25:13 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w>
wyx'a,w> wyn"B' Why"n>T;m; y[iyviT.h; 25:16 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' Why"[.v;(y> ynIymiV.h; 25:15 `rf")[' ~ynEv.
wyx'a,w> wyn"B' laer>z:[] rf"[-' yTe(v.[; 25:18 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' y[im.vi yrIyfi[]h' 25:17 `rf")[' ~ynEv.

530

laeb'Wv) rf'[' hv'l{v.li 25:20 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' hy"b.v;x]l; rf'[' ~ynEV.h; 25:19 `rf")[' ~ynEv.
hV'mix]l; 25:22 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' Why"t.Tim; rf'[' h['B'r>a;l. 25:21 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B'
25:24 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' Why"n>n:x]l; rf'[' hV'vil. 25:23 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' tAmrEyli( rf'['
~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' ynIn"x]l; rf'[' hn"Amv.li 25:25 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' hv'q'B.v.y"l. rf'[' h['b.vil.
wyx'a,w> wyn"B' ht'Y"lia/l,( ~yrIf.[,l. 25:27 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' ytiALm;l. rf'[' h['v.til. 25:26 `rf")['
yTil.Dg: Il. ~yrIf.[,w> ~yIn:v.li 25:29 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' rytiAhl. ~yrIf.[,w> dx'a,l. 25:28 `rf")[' ~ynEv.
25:31 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' tAayzIx]m;l. ~yrIf.[w, > hv'l{v.li 25:30 `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B'
~yxir>Q'l; ~yrI+[]vol. tAql.x.m;l. 26:1 p `rf")[' ~ynEv. wyx'a,w> wyn"B' rz<[' yTim.m;Arl. ~yrIf.[,w> h['B'r>a;l.
ynIVeh; lae[]ydI(y> rAkB.h; Why"r>k;z> ~ynI+B' Why"m.l,v,(m.liw> 26:2 `@s")a' ynEB-. !mi arEq-o !b, Why"m.l,v,(m.
26:4 `y[i(ybiV.h; yn:y[eAhy>l.a, yViVih; !n"x'Ahy> yviymix]h; ~l'y[e 26:3 `y[i(ybir>h' laeynIt.y: yviyliV.h; Why"d>b;z>
laen>t;n>W y[iybir>h' rk"f'w> yviliV.h; xa'Ay ynIVeh; db'z"Ahy> rAkB.h; hy"[m. ;(v. ~ynI+B' ~doa/ dbe[ol.W
26:6 p `~yhi(l{a/ Akr]be yKi ynI+ymiV.h; yt;L.[uP. y[i ybiV.h; rk"Xf'yI yViVih; laeyMi[; 26:5 `yvi(ymix]h;
hy"[.m;(v. ynEB. 26:7 `hM'he( lyIx: yrEABgI-yKi( ~h,_ybia] tybel. ~yliv'm.Mih; ~ynI B' dl;An Anb. hy"[ .m;(v.li(w>
~doa/ dbe[o ynEB.mi hL,a-e lK' 26:8 `Why")k.ms; .W Whylia/ lyIx-"+ ynEB. wyx'a, db'z"l.a, dbeA[w> laep'r>W ynIt.['
Why"m.l,v,(m.liw> 26:9 `~do)a/ dbe[ol. ~yIn:v.W ~yVivi hd"_bo[]l; x:KoB; lyIx-: vyai( ~h, yxea]w: ~h,ynEb.W hM'he
yKi varoh' yrIm.vi ~ynI+B' yrIr"m-. ynEB-. !mi hs'xol.W 26:10 s `rf")[' hn"Amv. lyIx-" ynEB. ~yxia;w> ~ynIB'
y[i_bir>h' Why"r>k;z> yviliV.h; Why"l.b;j. ynIVeh; WhY"qil.xi 26:11 `varo)l. Whybia' Whmeyfiy>w: rAkb. hy"h-' al{
~yrIb'G>h; yvear"l. ~yrI[]Vo)h; tAql.x.m; hL,ael. 26:12 `rf")[' hv'l{v. hs'xol. ~yxia;w> ~ynIB-' lK'
~t'Aba] tybel. lAdG"K; !joQ'K; tAlr"Ag WlyPiY:w: 26:13 `hw")hy> tybeB. trEv'l. ~h,_yxea] tM;[ul. tArm'v.mi
WlyPihi lk,f,B. #[eAy Anb. Why"r>k;z>W Why"+m.l,v,(l. hx'r"z>mi lr" AGh; lPoYIw: 26:14 p `r[;v'(w" r[;v;l.
~yPivul. 26:16 `~yPis( ua]h' tyBe wyn"b'l.W hB'g>n<+ ~doa/ dbe[ol. 26:15 s `hn"Ap*c' Alr"Ag aceYEw: tAlr"AG*
~YIwIl.h; xr"z>Mil; 26:17 `rm")v.mi tM;[ul. rm"v.mi hl'_A[h' hL's im.B;( tk,L, v; r[;v; ~[i br"[]M;l;( hs'xol.W
rB"r>P;l; 26:18 `~yIn")v. ~yIn:v. ~yPis ua]l'w> h['_B'r>a; ~AYl; hB'g>N<l; h['B'r>a; ~AYl; hn"ApC'l; hV'vi
ynEb.liw> yxir>Q'h; ynEb.li ~yrI[]Voh; tAql.x.m; hL,ae 26:19 `rB")r>P;l; ~yIn:v. hL's im.l;( h['B'r>a; br"_[]M;l;(
ynEB. !D"[.l; ynEB. 26:21 `~yvi(d"Q\h; tArc.ao)l.W ~yhil{a/h' tyBe tArc.Aa)-l[; hY"xia] ~YI+wIl.h;w>) 26:20 `yrI)r"m.
wyxia' laeAyw> ~t'zE yli_aeyxi(y> ynEB. 26:22 `yli(aeyxiy> yNIvur>GEh; !D"[.l;l. tAba'h' yvear" !D"[.l;l. yNIvur>GEh;
~Avr>G-E !B, laebuv.W 26:24 `yli(aeyZI['l'( ynIArb.x,l;( yrIh'c.YIl; ymir"m.[;l;( 26:23 `hw")hy> tyBe tArc.a-o l[;
yrIk.zIw> AnB. ~r"yOw> Anb. Why"[.v;ywI) Anb. Why"b.x;r> rz<[<+ylia/l,( wyx'a,w> 26:25 `tAr)c'aoh-' l[; dygIn" hv,m-o !B,
vyDIq.hi rv,a] ~yvid"Q\h; tArc.a-o lK' l[; wyx'a,w> tAml{v. aWh 26:26 `An*B. tymil{v.W tAml{v.W Anb.
tAmx'l.Mih-; !mi 26:27 `ab'C( 'h; yrEf'w> tAaMeh;w> ~ypil'a]h-' yrE(f'l. tAba'h' yvear"w> %l,M,h; dywID"
vyqi-!B, lWav'w> ha,roh' laeWmv. vyDIq.hih;( lkow> 26:28 `hw")hy> tybel. qZEx;l. WvyDI_q.hi ll'V'h-; !miW
Why"n>n:K. yrIh'c.YIl; 26:29 p `wyx'(a,w> tymil{v-. dy: l[; vyDIq.M;h; lKo hy"+Wrc.-!B, ba'Ayw> rnE- !B, rnEb.a;w>
wyx'a,w> Why"b.v;x] ynIArb.x,l;( 26:30 `~yji(p.vol.W ~yrIj.vol. laer"f.y-I l[; hn"Acyxi(h; hk'al'M.l; wyn"b'W
hw"hy> tk,al,m. lkol. hb'r"_[.m; !DEr>Y:l; rb,[eme laer"f.yI tD:quP. l[; tAam-e [b;v.W @l,a, lyIx-; ynEB.
~y[iB'r>a;h'( tn:v.Bi tAb+a'l. wyt'dol.tol. ynIArb.x,l;( varo h' hY"rIy> ynIArb.x,l;( 26:31 `%l,M,(h; td:bo[]l;w>
~yIP:l.a; lyIx-; ynEB. wyx'a,w> 26:32 `d['(l.GI ryzE[.y:B. lyIx: yrEABGI ~h,b' aceM'YIw: Wvr"d>nI dywID" tWkl.m;l.
yVin:m.h;( jb,ve ycix]w: ydIG"h;w> ynIbeWarh'-l[; %l,M,h; dywID" ~dEyqip.Y:w: tAb+a'h' yvear" tAame [b;v.W
yrEf'w> tAba'h' yvear" ~r"Ps' .mil.( laer"f.yI ynEb.W 27:1 p `%l,M,(h; rb:d>W ~yhil{a/h' rb:D-> lk'l.
taceYOh;w> ha'B'h; tAql.x.M;h;( rb:D> lkol. %l,M, h-; ta, ~ytir>v'm.h; ~h,yrEj.vow> tAaMeh;w> ~ypil'a]h'(
tq,l{x]M;h; l[; 27:2 s `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, tx;a;h'( tq,l{x]M;h;( hn"+V'h; yved>x' lkol. vd<xoB. vd<xo
27:3 `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m;( l[;w> lae_yDIb.z: !B, ~['b.v'y") !AvarIh' vd<xol; hn"AvarI)h'
yd:AD ynIVeh; vd<xoh; tq,l{x]m; l[;w> 27:4 `!Av)arIh' vd<xol; tAabC' .h; yrEf-' lk'l. varoh' #r<p-, ynEB-. !mi

531

ab'C 'h; rf: 27:5 s `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> dygIN+ "h; tAlq.miW ATq.lux]m;W yxiAxa]h'
h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> varo+ !hEKoh; [d"y"Ahy>-!b, Why"n"B. yviyliV.h; vd<xol; yviyliV.h;
y[iybir>h") 27:7 s `An*B. db'z"yMi[; ATq.lux]m;W ~yvi_l{V.h-; l[;w> ~yvil{V.h; rABGI Why" n"b. aWh 27:6 `@l,a'(
h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> wyr"_x]a; Anb. hy"d>b;z>W ba'Ay yxia] lae-hf'[] y[iybir>h' vd<xol;
h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> xr"_z>YIh; tWhm.v; rF:h; yviymix]h; vd<xol; yviymix;h; 27:8 s `@l,a'(
h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> y[i_AqT.h; vQE[-i !b, ar"y[i yViVih; vd<xol; yViVih; 27:9 s `@l,a'(
~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> ~yIr"+p.a, ynEB-. !mi ynIAlP.h; #l,x, y[iybiV.h; vd<xol; y[iybiV.h; 27:10 s `@l,a'(
~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> yxi_rZ> :l; ytiv'xuh; yk;Bs. i ynIymiV.h; vd<xlo ; ynIymiV.h; 27:11 s `@l,a'( h['B'r>a;w>
ynI+ymiy> !BEl; ynIymiy>n>B,l; ytitNo >[;h' rz<[<ybia] y[iyviT.h; vd<xol; y[iyviT.h; 27:12 s `@l,a'( h['B'r>a;w>
yxi_rZ> :l; ytip'Aj)N>h; yr:h.m; yrIyfi[]h' vd<xol; yrIyfi[]h' 27:13 s `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w>
hy"n"B. vd<xoh; rf"[-' yTev.[;l. rf'[-' yTe(v.[; 27:14 s `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m;( l[;w>
~ynEv.li rf'[' ~ynEV.h; 27:15 s `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> ~yIr"+p.a, ynEB-. !mi ynIAt['r>Pih;
l[;w> 27:16 p `@l,a'( h['B'r>a;w> ~yrIf.[, ATq.lux]m; l[;w> lae_ynIt.['l. ytip'AjN>h; yD:l.x, vd<xoh; rf"['
ywIlel. 27:17 s `hk'([]m-; !B<) Why"j.p;v. ynIA[m.Vil; s yrI+k.z-I !B, rz<[<ylia/ dygIn" ynIbeWar)l' laer"f.yI yjebv. i
yrIm.[' rk'Xf'yIl. dywI+d" yxea]me Whylia/ hd"Whyli( 27:18 s `qAd)c' !roh]a;l. laeWmq.-!b, hy"b.v;x]
ynEb.li 27:20 s `lae(yrIz>[-; !B, tAmyrIy> yliT'p.n:l. Why"+d>b;[-o !B, Why"[.m;(v.yI) !luWbz>li 27:19 s `lae(k'ymi-!B,
hd"['l.GI hV,n:mh. ;( ycix]l; 27:21 s `Why")d"P-. !B, laeAy hV,n:m. jb,ve ycix]l; Why"+z>z:[-] !B, [;veAh ~yIr:p.a,
yjeb.vi yrEf' hL,ae ~x'_roy-> !B, laer>z:[] !d"l. 27:22 s `rnE)b.a;-!B, laeyfi[]y: !miy"n>bil. s Why"+r>k;z-> !B, ADyI
tABr>h;l. hw"hy> rm:a' yKi hJ'm'_l.W hn"v' ~yrIf.[, !B<mil. ~r"Ps' .mi dywId" af'n-" al{w> 27:23 `lae(r"f.yI
@c,q< tazOb' yhiy>w: hL'ki al{w> tAnm.li lxehe hy"Wrc.-!B, ba'Ay 27:24 `~yIm")V'h; ybek.AkK. laer"f.y-I ta,
%l,M,h; tArc.ao l[;w> 27:25 s `dywI)D" %l,M,l; ~ymiY"h-; yrE(b.DI rP:s .miB. rP' s .Mih; hl'[' al{w> lae_r"f.y-I l[;
s `WhY"Z) I[u-!B, !t"n"Ahy> tAlDg" >Mib;W ~yrIp'K.b;W ~yrI['B, hd<F 'B; tArc'aoh'( l[;w> s lae_ydI[-] !B, tw<m"z>[;
y[im.vi ~ymir"K.h-; l[;w> 27:27 `bWl)K-. !B, yrIz>[, hm'_d"ah] ' td:bo[]l; hd<F 'h; tk,al,m. yfe[o l[;w> 27:26
rv<a] ~ymiq.Vih;w> ~ytiyZEh-; l[;w> 27:28 s `ymi(p.Vih; yDIb.z: !yIY:h; tArc.aol. ~ymir"K.B;v, l[;w> yti_m'r"(h'
!ArV'B; ~y[iroh' rq'B'h-; l[;w> 27:29 s `v['(Ay !m,V,h; tArc.a-o l[;w> s yrI+dEG>h; !n"x' l[;B; hl' peV.B;
lybiAa ~yLim;G>h-; l[;w> 27:30 s `yl'(d>[-; !B, jp'v' ~yqim'[]B'( rq'B'h-; l[;w> ynI+ArV'h; yj;r>vi yr:j.vi
vWkr>h' yrEf' hL,a-e lK' yrIg+ >h;h;( zyzIy" !aCoh-; l[;w> 27:31 s `yti(nOroMeh; Why"D>x.y< tAntoa]h-' l[;w> yli_[em.v.YIh;
ynIAmk.x-; !B, laeyxiywI) aWh+ rpEAsw> !ybim-e vyai #[e Ay dywID-" dAD !t"n"AhywI) 27:32 `dywI)D" %l,M,l; rv<a]
lp,toyxia] yrEx]a;w> 27:34 `%l,M,(h; [;rE yKir>a;h' yv;Wxw> s %l,M,_l; #[eAy lp,toyxia]w: 27:33 `%l,M,(h; ynEB-. ~[i
laer"f.yI yrEf-' lK'-ta, dywID" lheq.Y:w: 28:1 p `ba'(Ay %l,M,l; ab'c-' rf;w> rt'y"b.a,w> Why"n"B-. !B, [d"y"Ahy>
yrEf'w> tAaMeh; yrEf'w> ~ypil'a]h' yrEf'w> %l,M, h;-ta, ~ytir>v'm.h; tAql.x.M;h; yrEf'w> ~yjib'V.h; yrEf'
28:2 `~Il'(v'Wry>-la, lyIx" rABGI lk'l.W* ~yrIABGIh;w> ~ysiyrIS'h-; ~[i wyn"b'l.W %l,M,l; hn<q.miW-vWkr>-lk'
hx'Wnm. tyBe tAnb.li ybib'l-. ~[i ynIa] yMi_[;w> yx;a; ynIW[m'v. rm,aYOw: wyl'g >r-: l[; %l,M,h; dywID" ~q'Y"w:
hn<b.t-i al{ yli rm;a' ~yhil{a/h'w> 28:3 `tAn*b.li ytiAnykih]w: Wnyhel{a/ yleg >r: ~doh]l;w> hw"hy>-tyrIB. !Ara]l;
lKomi yBi laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rx;b.YIw: 28:4 `T'k.p'(v' ~ymid"w> hT'a; tAmx'l.mi vyai yKi ymi_v.li tyIb:
ybi_a' tyBe hd"Why> tybeb.W dygIn"l. rx:B' hd"Whybi( yKi ~l'A[l. laer"f.y-I l[; %l,m,l. tAyh.li ybia-' tyBe
hw"+hy> yli !t;n" ~ynIB' ~yBir: yKi yn:B-' lK'miW 28:5 `lae(r"f.y-I lK'-l[; %ylim.h;l. hc'r" yBi ybia' ynEb.biW
^n>bi hmol{v. yli rm,aYOw: 28:6 `lae(r"f.y-I l[; hw"hy> tWkl.m; aSeK-i l[; tb,v,l' ynIb. hmol{v.Bi rx;b.YIw:
ytiAnykih]w: 28:7 `ba'(l. AL-hy<h.a,( ynIa]w: !bel. yli Ab yTir>x;b-' yKi yt'_Arcex]w: ytiybe hn<b.y-I aWh)
ynEy[el. hT'[;w> 28:8 `hZ<)h; ~AYK; yj;P'v.miW yt;wOc.mi tAf[]l; qz:x/y<-~ai ~l'_A[l.-d[; AtWkl.m-; ta,
Wvr>yTi( ![;m;l. ~k,_yhel{a/ hw"hy> twOc.m-i lK' Wvr>dIw> Wrm.vi Wnyhel{a/ ynEz>a'b.W hw"hy>-lh;q. laer"f.y-I lk'
[D: ynIb.-hmo)l{v. hT'a;w> 28:9 p `~l'(A[-d[; ~k,yrEx]a; ~k,ynEb.li ~T,l.x;n>hiw> hb'AJh; #r<ah' '-ta,

532

rc,yE- lk'w> hw"hy> vrEAD tAbb'l-. lk' yKi hc'pex] vp,n<b.W ~lev' bleB. WhdEb.['w> ^ybia' yhel{a-/ ta,
hw"hy>-yKi( hT'[; haer> 28:10 `d[;(l' ^x]ynIz>y: WNb,z>[;T-;( ~aiw> %l' aceM'yI WNv,r>d>T-i ~ai( !ybi_me tAbv'x]m;
~l'Wah' tynIb.T-; ta, Anb. hmol{v.li dywID" !TEYIw: 28:11 p `hfe([]w: qz:x] vD"q.Mil; tyIB-: tAn*b.li ^B. rx;B'
hy"h' rv,a] lKo tynIb.t;w> 28:12 `tr<Po)K;h; tybeW ~ymiynIP.h; wyr"d"x]w: wyt'YOli[]w: wyK'z:ng> :w> wyT'B-' ta,w>
tArc.aol.W ~yhil{a/h' tyBe tArc.ao)l. bybis_ ' tAkv'L.h-; lk'l.W hw"hy>-tyBe tArc.x;l. AM[i x:Wrb'
yleK-. lk'l.W* hw"+hy>-tyBe td:Ab[] tk,al,m-. lk'l.W* ~YI wIl.h;w> ~ynIh]Koh; tAql.x.m;l.W* 28:13 `~yvi(d"Q\h;
@s,K,h; yleK. lkol. hd"_Ab[]w: hd"Ab[] yleK-. lk'l. bh' Z "l; lq'v.MiB; bh'Z "l; 28:14 `hw")hy>-tyBe td:Ab[]
bh'z" ~h,ytero)nEw> bh'Z "h; tArnOm.li lq'v.miW 28:15 `hd"(Ab[]w: hd"Ab[] yleK-. lk'l. lq'v.miB.
hr"Anm. td:Ab[]K; h'yt,ronEw> hr"Anm.li lq'v.miB. @s,K,h; tArnOm.liw> h'yt,_ronEw> hr"A nm.W hr"Anm.-lq;v.miB.
`@s,K'(h; tAnx]l.vul. @s,k,w> !x"+l.vuw> !x:l.vul. tk,r<[]M;h;( tAnx]l.vul. lq" v.mi bh'Z "h-; ta,w> 28:16 `hr"(Anm.W
rApk.W rApk.li lq'v.miB. bh'Z "h; yrEApk.liw> rAh=j' bh'z" twOf'Q.h;w> tAqr"z>Mih;w> tAgl'z>Mih;w> 28:17
tynIb.t;l.W lq"+v.MiB; qQ"zUm. bh'z" tr<joQ.h; xB;z>mil.W 28:18 `rAp*k.W rApk.li lq"v.miB. @s,K,h; yrEApk.liw>
hw"hy> dY:mi bt'k.Bi lKoh; 28:19 `hw")hy>-tyrIB. !Ara-] l[; ~ykiks. ow> ~yfir>pol. bh'z" ~ybirUK.h; hb'K'r>M,h;
hfe[]w: #m;a/w< qz:x] Anb. hmol{v.li dywID" rm,aYOw: 28:20 p `tynI)b.T;h; tAka]l.m; lKo lyKi_f.hi yl;['
tAlk.l-i d[; &'b,z>[;y:) al{w> ^P.r>y: al{ %M'[i yh;l{a/ ~yhil{a/ hw"hy> yKi tx'_T-e la;w> ar"yTi-la;
tyBe td:Ab[]-lk'l. ~YIwIl.h;w> ~ynIhK] oh; tAql.x.m; hNEhiw> 28:21 `hw")hy>-tyBe td:Ab[] tk,al,m-. lK'
~['h-' lk'w> ~yrIF 'h;w> hd"Ab[]-lk'l. hm'k.x'B;( bydIn-" lk'l. hk'al'm-. lk'b. ^M.[iw> ~yhi_l{a/h'
r[;n: ~yhil{a/ AB-rx;B'( dx'a, ynIb. hmol{v. lh'Q'h-; lk'l. %l,M,h; dywID" rm,aYOw: 29:1 p `^yr<(b'D-> lk'l.
ytiAnykih] yxiK-o lk'k.W* 29:2 `~yhi(l{a/ hw"hyl; yKi hr"yBih; ~d"a'l. al{ yKi hl'Adg> hk'al'M.h;w> %r"+w"
~yci_[el' ~yci[eh'w> lz<r>B;l; lz<r>B;h; tv,xNo >l; tv,xNo >h;w> @s,K,l; @s,K,h;w> bh'Z"l; bh'Z "h; yh;l{a-/ tybel.
ytiAcr>Bi dA[w> 29:3 `bro)l' vyIv-: ynEb.a;w> hr"q'y> !b,a, lkow> hm'q.rIw> %Wp-ynEb.a; ~yaiWLmiW ~h;v-o ynEb.a;
tybel. ytiAnykih-] lK'mi hl'[.m;l. yh;l{a-/ tybel. yTit;n" @s,k'_w" bh'z" hL'g Us. yli- vy< yh; l{a/ tybeB.
x:Wjl' qQ'zUm. @s,K-, rK;Ki ~ypil'a] t[;b.viw> rypi_Aa bh;Z >mi bh'z" yrEK.Ki ~ypi l'a] tv,l{v. 29:4 `vd<Qo)h;
bDEn:t.mi ymiW ~yvi_r"x' dy:B. hk'al'm-. lk'l.W @s,K,l; @s,K,l;w> bh'Z"l; bh'Z "l; 29:5 `~yTi(B'h; tAryqi
~ypil'a]h' yrEf'w> laer"f.yI yjeb.vi yrEf'w> tAba'h' yrEf' WbD>n:t.YI)w: 29:6 `hw")hyl; ~AYh; Ady" twaL{m;l.
~yrIK'Ki bh'z" ~yhil{a/h-' tyBe td:Ab[]l; WnT.YIw:) 29:7 `%l,M,(h; tk,al,m. yrEf'l.W tAaMeh;w>
~ypil'a] tn:Amv.W ABrI tv,xon>W ~ypil'a] tr<f,[] ~yrIK'Ki @s,k,w> ABrI ~ynIkor>d:a]w: ~ypil'a-] tv,me(x]
l[; hw"+hy>-tyBe rc:Aal. Wnt.n" ~ynIb'a] ATai ac'mN. Ih;w> 29:8 `~yrI)K'Ki @l,a-, ha'me( lz<r>b;W ~yrI+K'Ki
dywID" ~g:w> hw"+hyl; WbD>n:t.hi( ~lev' bleB. yKi ~b'D>n:t.h-i( l[; ~['h' Wxm.fY. Iw: 29:9 `yNI)vur>GEh; laeyxiy-> dy:
dywID" rm,aYOw: lh'_Q'h-; lK' ynEy[el. hw"hy>-ta, dywID" %r<b'y>w: 29:10 p `hl'(Adg> hx'm.fi xm;f' %l,M,h;
hr"WbG>h;w> hL'dUG>h; hw"hy> ^l. 29:11 `~l'(A[-d[;w> ~l'A[me Wnybia' laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> hT'a; %WrB'
lkol. aFen:t.Mih;w> hk'l'm.M;h; hw"hy> ^l. #r<a'_b'W ~yIm:V'B; lko- yKi dAhh;w> xc;NEh;w> tr<a,p.Tih;w>
lDEg :l. ^d>y"b.W hr"_Wbg>W x:Ko ^d>y"b.W lKoB; lveAm hT'a;w> ^yn<p'L.mi dAbK'h;w> rv,[oh'w> 29:12 `varo)l.
ynIa] ymi ykiw> 29:14 `^T<)r>a;p.Ti ~vel. ~ylil.h;(m.W* %l"+ Wnx.n:a] ~ydIAm Wnyhe l{a/ hT'[;w> 29:13 `lKo)l; qZEx;l.W
Wnx.n:a] ~yrIg E-yKi( 29:15 `%l") WNt;n" ^d>Y"miW lKoh; ^M.m-i yKi( tazO=K' bDEn:t.hil. x:Ko rco[.n-: yKi( yMi[; ymiW
lko Wnyhel{a/ hw"hy> 29:16 `hw<)q.mi !yaew> #r<a'h-' l[; Wnymey" lCeK; Wnyte_boa-] lk'K. ~ybiv'Atw> ^yn<p'l.
29:17 `lKo)h; ^l.W aWh ayhi ^d>Y"mi ^v<+d>q' ~vel. tyIb: ^l. tAn*b.li WnnOykih] rv<a] hZ<h; !Amh'h,
hL,a-e lk' yTib.D:n:t.hi ybib'l. rv,yOB. ynIa] hc,_r>Ti ~yrIv'ymeW bb'le !xEBo hT'a; yKi yh;l{a/ yTi[.d:y"w>
qx'c.yI ~h'r"b.a; yhel{a/ hw"hy> 29:18 `%l"-) bD<n:t.hi(l. hx'm.fib. ytiyair" hpo- Wac.mN. Ih; ^M.[; hT'[;w>
29:19 `^yl,(ae ~b'b'l. !kEh'w> ^M<+[; bb;l. tAbv.x.m; rc,yEl. ~l' A[l. taZO hr"m.v\ Wnyteboa] laer"f.yIw>
hr"yBih; tAnb.liw> lKoh; tAf[]l;w> ^yQ<+xuw> ^yt,wOd>[e ^yt,wOc.mi rAmv.li ~lev' bb'le !Te ynIb. hmol{v.liw>
Wkr]b'y>w: ~k,_yhel{a/ hw"hy>-ta, an"- Wkr>B") lh' Q'h-; lk'l. dywID" rm,aYOw: 29:20 p `ytiAn*ykih-] rv,a]

533

hw"hyl; WxB.z>YIw: 29:21 `%l,M,(l;w> hw"hyl; Wwx]T;v.YI)w: WdQ.YIw: ~h,ytebo)a] yhel{a/ hw"hyl; lh'Q'h-; lk'(
@l,a, ~yfib'K. @l,a, ~yliyae @l,a, ~yrIP' aWhh; ~AYh; tr:x\m'l.( hw"hyl; tAl[o Wl[]Y:w: ~yxib'z>
hx'm.fiB. aWhh; ~AYB; hw"hy> ynEp.li WTv.YIw: Wlk.aYOw: 29:22 `lae(r"f.y-I lk'l. brol' ~yxib'z>W ~h,_yKes.nIw>
bv,YEw: 29:23 `!hE)kol. qAdc'l.W dygIn"l. hw"hyl; Wxv.m.YIw: dywID-" !b, hmol{v.li tynIve Wkylim.Y:w: hl'_Adg>
29:24 `laer
( "f.yI-lK' wyl'ae W[m.v.YIw: xl;_c.Y:w: wybia' dywID-" tx;T;( %l,m, l. hw"hy> aSeK-i l[; hmol{v.
lDEg :y>w: 29:25 `%l,M,(h; hmol{v. tx;T; dy" Wnt.n" dywI+D" %l,M,h; ynEB-. lK' ~g:w> ~yrIBoGIh;w> ~yrIF'h-; lk'w>
hy"h-' al{) rv,a] tWkl.m; dAh wyl'[' !TEYIw: lae_r"f.y-I lK' ynEy[el. hl'[.m; l. hmol{v-. ta, hw"hy>
rv<a] ~ymiY"h;w> 29:27 `lae(r"f.y-I lK'-l[; %l:m' yv'y-I !B, dywId"w> 29:26 p `lae(r"f.y-I l[; wyn"p'l. %l,m-, lK'-l[;
`vAl)v'w> ~yvil{v. %l:m' ~Il;v'WrybiW ~ynIv' [b;v, %l;m' !Arb.x,B. hn"+v' ~y[iB'r>a; laer"f.y-I l[; %l;m'
dywID" yrEb.dIw> 29:29 `wyT'(x.T; Anb. hmol{v. %l{m.YIw: dAb+k'w> rv,[o ~ymiy" [b;f. hb'Aj hb'yfeB. tm'Y"w: 29:28
aybiN"h; !t"n" yrEb.D-I l[;w> ha,roh' laeWmv. yrEb.D-I l[; ~ybiWtK. ~N"hi ~ynI+roxa]h'w> ~ynIvoarIh' %l,M, h;
laer"f.y-I l[;w> wyl'[' Wrb.[' rv,a] ~yTi[ih'w> At=r"Wbg>W AtWkl.m-; lK' ~[i 29:30 `hz<)xoh; dG" yrEb.D-I l[;w>
p `tAc)r"a]h' tAkl.m.m-; lK' l[;w>

b ~ymyh yrbd
II Chronicles
`hl'[.m'(l. WhleDg> :y>w:) AM[i wyh'l{a/ hw"hyw: At=Wkl.m-; l[; dywID-" !b, hmol{v. qZEx;t.YIw: 1:1
laer"f.y-I lk'l. ayfin" lkol.W ~yjip.Vo)l;w> tAaMeh;w> ~ypil'a]h' yrEf'l. laer"f.yI-lk'l. hmol{v. rm,aYOw:
lh,ao hy"h' ~v'- yKi !A[+bg. IB. rv<a] hm'B'l; AM[i lh'Q'h-; lk'w> hmol{v. Wkl.YEw: 1:3 `tAb)a'h' yvear"
dywId" hl'[/h, ~yhil{a/h' !Ara] lb'a] 1:4 `rB")d>MiB; hw"hy>-db,[,( hv,mo hf'[' rv<a] ~yhil{a/h'( d[eAm
hf'[' rv<a] tv,xNo >h; xB;z>miW 1:5 `~Il'(v'WryBi lh,ao Al-hj'n)" yKi dywI+D" Al !ykiheB;( ~yrI['y> ty:r>Qimi
hmol{v. l[;Y:w: 1:6 `lh'(Q'h;w> hmol{v. Whver>d>YIw: hw"+hy> !K:v.mi ynEp.li ~f' rWx-!b, yrIWa-!B, lael.c;B.
1:2

534

hl'y>L:B; 1:7 `@l,a'( tAl[o wyl'[' l[;Y:w: d[e_Am lh,aol. rv<a] hw"hy> ynEp.li tv,xNo >h; xB;z>m-i l[; ~v'
hT'a; ~yhil{ale( hmol{v. rm,aYOw: 1:8 `%l"-) !T,a, hm' la;v. Al rm,aYOw: hmo+l{v.li ~yhil{a/ ha'r>nI aWhh;
~[i ^r>b"D> !mea'yE) ~yhil{a/ hw"hy> hT'[; 1:9 `wyT'(x.T; ynIT:k.l;m.hiw> lAd+G" ds,x, ybia' dywID-" ~[i t'yfi ['
yli-!T, [D"m;W hm'k.x' hT'[; 1:10 `#r<a'(h' rp:[]K; br: ~[;- l[; ynIT;k.l;m.hi hT'a; yKi ybi_a' dywID"
~yhil{a-/ rm,aYOw: 1:11 s `lAd)G"h; hZ<h; ^M.[-; ta, jPov.yI ymi- yKi( ha'Ab+a'w> hZ<h-; ~['h'( ynEp.li ha' c.ae(w>
^ya,n>fo vp,n< taew> dAbk'w> ~ysik'n> rv,[o T'l.a;v'-al{)w> ^b,b'l-. ~[i tazO ht'y>h' rv,a] ![;y: hmol{v.li
^yTik.l;m.hi rv<a] yMi[-; ta, jAPv.Ti rv<a] [D"m;W hm'k.x' ^l.-la;v.Ti(w: T'l.a'_v' al{ ~yBir: ~ymiy-" ~g:w>
!ke hy"h"- al{ rv<a ] %l'- !T,a, dAbk'w> ~ysik'n>W rv,[ow> %l"+ !Wtn" [D"M;h;w> hm'k.x'h;( 1:12 `wyl'(['
~Il;v'Wry> !A[b.gIB-. rv,a] hm'B'l; hmol{v. aboY"w: 1:13 `!KE-) hy<h.yI) al{ ^yr<x]a;w> ^yn<p'l. rv<a] ~ykil'M.l;
@l,a, Al-yhiy>w:) ~yvir"p'W bk,r< hmol{v. @soa/Y<w: 1:14 p `lae(r"f.y-I l[; %l{m.YIw: d[e_Am lh,ao ynEp.Limi
1:15 `~Il'(v'Wr)yBi %l,M,h; ~[iw> bk,r<h' yrE['B. ~xeyNIY:w: ~yvi_r"P' @l,a, rf"[-' ~ynEv.W bk,r< tAame-[B;r>a;w>
~ymiq.ViK; !t:n" ~yzIr"a]h' taew> ~ynI+b'a]K' ~Il;v'WryBi bh'Z "h-; ta,w> @s,K,h-; ta, %l,M,h; !TeYIw:
awEq.mi %l,M,h; yrExs] o awEq.miW ~yIr"+c.Mimi hmol{v.li rv<a] ~ysiWSh; ac'AmW 1:16 `bro)l' hl'peV.B-; rv,a]
ha'_meW ~yVimix]B; sWsw> @s,K, tAame vveB. hb'K'r>m, ~yIr:c.Mimi WayciAYw: Wl[]Y:w:) 1:17 `ryxi(m.Bi Wxq.yI
~vel. tyIB; tAnb.li hmol{v. rm,aYOw: 1:18 `Wayci(Ay ~d"y"B. ~r"a] ykel.m;W ~yTixih;( ykel.m-; lk'l. !kew>
bcexo vyai @l,a, ~ynIAmv.W lB's ; vyai @l,a, ~y[ib.vi hmol{v. rPos .YIw: 2:1 `At*Wkl.m;l. tyIb:W hw"hy>
rco- %l,m,( ~r"Wx-la, hmol{v. xl;v.YIw: 2:2 p `tAa)me vvew> ~ypil'a] tv,l{v. ~h,yle[] ~yxiC .n:m.W rh"+B'
ynIa] hNEhi 2:3 `AB* tb,v,l' tyIb: Al-tAn*b.li ~yzIr"a] Al-xl;(v.Ti(w: ybia' dywID-" ~[i t'yfi[' rv<a]K; rmo=ale
dymiT' tk,r<[]m;W ~yMis;-tr<jo)q. wyn"p'l. ryjiq.h;l. Al vyDIq.h;l. yh'l{a/ hw"hy> ~vel. tyIB; - hn<Ab*
`lae(r"f.y-I l[; tazO ~l'A[l. Wnyhe_l{a/ hw"hy> ydE[]Aml.W* ~yvi d"x\l,w> tAtB'V;l; br<[,l'w> rq,Bol; tAl[ow>
Al-tAn*b.li x:K-o rc'[]y: ymiW 2:5 `~yhi(l{a/h-' lK'mi Wnyhel{a/ lAdg"-yKi( lAd+G" hn<Ab ynIa-] rv,a] tyIB: h;w> 2:4
ryjiq.h;l-. ~ai yKi tyIb; AL-hn<b.a, rv<a] ynIa] ymiW Whlu_K.l.k;y> al{ ~yIm:V'h; ymev.W ~yIm: V'h; yKi tyIb;
!w"G>r>a;b'(W lz<r>B;b;W tv,xNo >b;W @s,Kb, ;W bh'Z "B; tAf[]l; ~k'x'-vyai yli-xl;(v.( hT'[;w> 2:6 `wyn")p'l.
rv<a] ~Il;v'Wrybi(W hd"WhyBi( yMi[i rv<a] ~ymik'x]h-;( ~[i ~yxi_WTPi x;Tep;l. [;dEyOw> tl,ket.W lymir>k;w>
rv<a] yTi[.d:y" ynIa] yKi !Anb'L.h;me( ~yMiWGl.a;w> ~yviArB. ~yzIr"a] yce[] yli-xl;(v.W* 2:7 `ybi(a' dywID" !ykihe
yKi bro+l' ~yci[e yli !ykih'l.W 2:8 `^yd<(b'[-] ~[i yd:b'[] hNEhiw> !An=b'l. yce[] tArk.li ~y[id>Ay* ^yd<b'[]
tAKm; ~yJixi yTit;n" ~yci[eh' yter>kol.( ~ybij.xol;( hNEhiw> 2:9 `ale(p.h;w> lAdG" hn<Ab ynIa-] rv,a] tyIB:h;
!m,v,w> @l,a, ~yrIf.[, ~yTiB; !yIyw: > @l,a'_ ~yrIf.[, ~yrIKo ~yrI[of.W @l,a, ~yrIf.[, ~yrIKo ^yd<b'[]l;
hw"hy> tb;h]a;B. hmo+l{v-. la, xl;v.YIw: bt'k.Bi rco-%l,m,( ~r"Wx rm,aYOw: 2:10 p `@l,a(' ~yrIf.[, ~yTiB;
hf'[' rv<a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> %WrB' ~r"Wx rm,aYOw: 2:11 `%l,m,( ~h,yle[] ^n>t'n> AM[-; ta,
tyIB;- hn<b.yI rv<a] hn"ybiW lk,fe [:dEAy ~k'x' !BE %l,M,h; dywId"l. !t;n" rv<a] #r<a'_h-' ta,w> ~yIm:V'h-; ta,
hV'a-i !B, 2:13 `ybi(a' ~r"Wxl. hn"yBi [;dEAy ~k'x-' vyai yTix.l;v' hT'[;w> 2:12 `At*Wkl.m;l. tyIb:W hw"hyl;
~yci[eb'W ~ynIb'a]B' lz<r>B;B; tv,xNo >B; @s,K,b;W-bh'Z")B; tAf[]l; [:dAE y yrIco-vyai wybia'w> !D" tAnB-. !mi
Al-!t,N")yI rv<a] tb,vx'_ ]m-; lK' bvox.l;w> x:WTP-i lK' x:Tep;l.W lymir>K;b;W #WBb;W tl,keT.B; !m"G"r>a;B'
rm:a' rv<a] !yIY:h;w> !m,V,h; ~yrI[Fo .h;w> ~yJixih; hT'[;w> 2:14 `^ybi(a' dywID" ynIdoa] ymek.x;w>) ^ym,k'x-] ~[i
tAdsop.r: ^l. ~aeybin>W ^K,r>c-' lk'K. !Anb'L.h-; !mi ~yci[e trok.nI Wnx.n:a]w: 2:15 `wyd"(b'[]l; xl;v.yI ynIdoa]
rv,a] ~yrIyGEh; ~yvin"a]h-' lK' hmol{v. rPos .YIw: 2:16 p `~Il'(v'Wry> ~t'ao hl,[]T; hT'a;w> Ap=y" ~y"- l[;
tv,l{v.W @l,a, ~yVimix]w: ha'me Wac.M'YIw: wybi_a' dywID" ~r"ps' . rv<a] rp' S .h; yrEx]a; laer"f.yI #r<a,B.
tv,l{v.W rh"+B' bcexo @l,a, ~ynImov.W lB's ; @l,a, ~y[ib.vi ~h,me f[;Y:w: 2:17 `tAa)me vvew> ~ypil'a]
hw"hy>-tyBe-ta, tAnb.li hmol{v. lx,Y"w: 3:1 `~['(h-' ta, dybi[]h;l. ~yxiC .n:m. tAame vvew> ~ypil'a]
!n"r>a' !r<gOB. dywID" ~Aqm.Bi !ykihe rv<a] Whybi_a' dywId"l. ha'r>nI rv<a] hY" rIAMh; rh;B. ~Il;v'WryBi
hmol{v. ds;Wh hL,aew> 3:3 `At*Wkl.m;l. [B;r>a; tn:v.Bi ynIVeB; ynIVeh; vd<xoB; tAnb.li lx,Y"w: 3:2 `ysi(Wby>h;

535

`~yrI)f.[, tAMa; bx;row> ~yVivi tAMa; hn"AvarI)h' hD"MiB; tAMa; %r<aho ' ~yhi_l{a/h' tyBe- ta, tAnb.li
~yrI+f.[,w> ha'me Hb;GOh;w> ~yrIf.[, tAMa; tyIB;h-; bx;ro) ynEP-. l[; %r<aoh' ynEP-. l[; rv,a] ~l'Wah'w> 3:4
bAj+ bh'z" WhPex;y>w: ~yviArB. #[e hP'xi lAdG"h; tyIB:h; taew> 3:5 `rAh*j' bh'z" hm'ynIP.mi WhPec;y>w:
3:7 `~yIw")r>P; bh;z> bh'Z "h;w> tr<a'_p.til. hr"q'y> !b,a, tyIB: h-; ta, @c:y>w: 3:6 `tAr)v.r>v;w> ~yrImoTi wyl'[' l[;Y:w:
3:8 s `tAr)yQih; l[; ~ybiWrK. xT;piW bh'_z" wyt'Atl.d:w> wyt'AryqI)w> ~yPi S ih; tArQoh; tyIB;h-; ta, @x;y>w:
~yrI+f.[, tAMa; ABx.r"w> ~yrIf.[, tAMa; tyIB;h-; bx;ro) ynEP-. l[; AKr>a' ~yvid"Q\h; vd<q-o tyBe(-ta, f[;Y:w:
tAYli[]h'w> bh'_z" ~yVimix] ~yliq'v.li tArms. .mil. lq" v.miW 3:9 `tAa)me vve ~yrIK'kil. bAj bh'z" WhPex;y>w:
`bh'(z" ~t'ao WPc;y>w: ~y[i_cu[]c; hfe[]m; ~yIn:v. ~ybiWrK. ~yvid"Q\h; vd<q-o tybe(B. f[;Yw: : 3:10 `bh'(z" hP'xi
tyIB;h; ryqIl. t[;G:m; vmex' tAMa;l. dx'a,h' @n:K. ~yrIf+ .[, tAMa; ~K'r>a' ~ybiWrK.h; ypen>k;w> 3:11
vmex' tAMa; dx'a,h' bWrK.h; @n:k.W 3:12 `rxE)a;h' bWrK.h; @n:k.li [:yGIm; vmex' tAMa; tr<x,a;h' @n"K'h;w>
ypen>K; 3:13 `rxE)a;h' bWrK.h; @n:k.li hq'beD> vmex' tAMa; tr<x,a;h' @n"K'h;w> tyIB"+h; ryqIl. [:yGIm;
f[;Y:w: 3:14 s `tyIB")l; ~h,ynEp.W ~h,yleg>r-: l[; ~ydIm.[o ~he w> ~yrI+f.[, tAMa; ~yfir>Po* hL,aeh' ~ybiWrK.h;
tyIB;h; ynEp.li f[;Yw: : 3:15 s `~ybi(WrK. wyl'[' l[;Y:w: #Wb+W lymir>k;w> !m"G"r>a;w> tl,keT. tk,ro P'h-; ta,
f[;Y:w: 3:16 s `vme(x' tAMa; Avaro-l[;-rv,a] tp,C,h;w> %r<ao+ vmex'w> ~yvil{v. tAMa; ~yIn:v. ~ydIWM[;
~q,Y"w: 3:17 `tAr)v.r>V;B;( !TEYIw: ha'me ~ynIAMrI f[;Y:w: ~ydI_Mu[;h' varo- l[; !TEYIw: rybi D>B; tArv.r>v;
ynIm'y>h; ynIymiy>h; -~ve ar"q.YIw: lwamoF+ .h;me( dx'a,w> !ymiY"mi dx'a, lk'yheh; ynEP-. l[; ~ydIWM[;h-'( ta,
AB=x.r" hM'a; ~yrIf.[,w> AKr>a' hM'a; ~yrIf.[, tv,xon> xB;z>mi f[;Y:w: 4:1 s `z[;Bo) yliam'F.h; ~vew> !ykiy"
bybis' lAg[' Atp'f-. la, AtpF' .mi hM'a;B'( rf,[, qc'_Wm ~Y"h-; ta, f[;Y:w: 4:2 s `At)m'Aq tAMa; rf,[,w>
bybis' Al tx;T; ~yrIq'B. tWmd>W 4:3 `bybi(s' Atao bsoy" hM'a;B'( ~yvil{v. wq'w> Atm'Aq) hM'a;B'( vmex'w>
~yqIWcy> rq'B'h; ~yrIWj ~yIn:v. bybis_ ' ~Y"h-; ta, ~ypiyQim; hM'a;B'( rf,[, Atao ~ybib.As bybis'
hv'l{v.W hM'y" ~ynIpo hv'Alv.W hn"Apc' ~ynIpo hv'l{v. rq'B' rf"[' ~ynEv-. l[; dmeA[ 4:4 `AT*q.c;mu(B.
Ayb.['w> 4:5 `ht'y>B") ~h,yrExoa-] lk'w> hl'[.m'_l.mi ~h,yle[] ~Y"h;w> hx'r" z>mi ~ynIPo hv'l{v.W hB'g>n< ~ynIPo
f[;Y:w: 4:6 s `lyki(y" ~ypil'a] tv,l{v. ~yTiB; qyzIx]m; hN"+v;Av) xr:P, sAK-tp;f. hfe[]m;K. Atp'f.W xp;j,
WxydIy" hl'A[h' hfe[]m-; ta, ~h,b' hc'x.r"l. lwamoF.mi hV'mix]w: !ymiY"mi hV'mix] !TeYIw: hr"f'[] ~yrIAYKi
lk'yheB;( !TeYIw: ~j'_P'v.miK. rf,[, bh'Z "h; tArnOm-. ta, f[;Y:w: 4:7 s `AB) ~ynIh]Kol; hc'x.r"l. ~Y"h;w> ~b'_
hV'mix]w: !ymiY"mi hV'mix] lk'yheB;( xN:Y:w: hr"f'[] tAnx'l.vu f[;Y:w: 4:8 s `lwamoF) .mi vmex'w> !ymiY"mi vmex'
hr"z"[]l' tAtl'd>W hl'_AdG>h; hr"z"[]h'w> ~ynIh]Koh; rc:x] f[;Y:w: 4:9 `ha'(me bh'z" yqEr>z>mi f[;Y:w: lwamoF+ .mi
f[;Y:w: 4:11 `hB'g>n<) lWMmi hm'd>qE tynIm'y>h; @t,K,mi !t;n" ~Y"h;-ta,w> 4:10 `tv,xo)n> hP'ci ~h,yteAtl.d:w>
hk'al'M.h-; ta, tAf[]l; ~r"Wx ~r"Yx lk;y>w: s tAq+r"z>Mih-; ta,w> ~y[iY"h-; ta,w> tArySih-; ta, ~r"Wx
varo- l[; tArt'Koh;w> tALGUh;w> ~yIn:v. ~ydIWM[; 4:12 `~yhi(l{a/h' tybeB. hmol{v. %l,M,l; hf'[' rv<a]
`~ydI(WM[;h'( varo- l[; rv<a] tArt'Ko)h; tALGU yTev.-ta, tASk;l. ~yIT;v. tAkbF' .h;w> ~yIT"+v. ~ydIWM[;h'
tASk;l. tx'a,h' hk'bF' .l; ~ynIAMrI ~yrIWj ~yIn:v. tAk+bF' .h; yTev.li tAame [B;r>a; ~ynIAMrIh-") ta,w> 4:13
hf'[' tArYOKih-; ta,w> hf'_[' tAnkoM.h-; ta,w> 4:14 `~ydI(WM[;h' ynEP-. l[; rv<a] tArt'Ko)h; tALGU yTev.-ta,
~y[iY"h-; ta,w> tArySih;-ta,w> 4:16 `wyT'(x.T; rf"[-' ~ynEv. rq"B'h-; ta,w> dx'_a, ~Y"h-; ta, 4:15 `tAn*koM.h-; l[;
4:17 `qWr)m' tv,xon> hw"+hy> tybel. hmol{v. %l,M,l; wybi a' ~r"Wx hf'[' ~h,yleK-. lK'-ta,w> tAgl'z>Mih; ta,w>
hmol{v. f[;Y:w: 4:18 `ht'd"(rEc. !ybeW tAKsu !yBe hm'_d"a]h' ybi[]B; %l,M, h; ~q"c'y> !DEr>Y:h; rK:kiB.
tae hmol{v. f[;Y:w: 4:19 p `tv,xNo) >h; lq:v.mi rq:x.n< al{ yKi dao+m. brol' hL,aeh' ~yliKeh-; lK'
4:20 `~ynI)P'h; ~x,l, ~h,yle[]w: tAnx'l.Vuh;-ta,w> bh'Z "h; xB;z>mi taew> ~yhi_l{a/h' tyBe rv<a] ~yliKeh-; lK'
tArNEh;w> xr:P,h;w> 4:21 `rWg*s' bh'z" rybiD>h; ynEp.li jP'v.MiK; ~r"[]b;l. ~h,yteronEw> tArnOM.h-; ta,w>
rWg=s' bh'z" tATx.M;h;w> tAPK;h;w> tAqr"z>Mih;w> tArM.z:m.h;(w> 4:22 `bh'(z" tAlk.mi aWh bh'_z" ~yIx:q;l.M,h;w>
~l;v.Tiw: 5:1 `bh'(z" lk'yhel; tyIB:h; ytel.d:w> ~yvid"Q\h; vd<qol. tAYmiynIP.h; wyt'Atl.D: tyIB;h; xt;p,W
wybia' dywID" yved>q-' ta, hmol{v. abeY"w: s hw"+hy> tybel. hmol{v. hf'[-' rv,a] hk' al'M.h-; lK'

536

hmol{v. lyheq.y: za' 5:2 p `~yhi(l{a/h' tyBe tArc.aoB. !t;n" ~yliKeh-; lK'-ta,w> bh'Z"h-; ta,w> @s,K,h-; ta,w>
tAl[]h;l.( ~Il'_v'Wry>-la, laer"f.yI ynEb.li tAba'h' yaeyfin> tAJM;h; yvear"-lK'-ta,w> laer"f.yI ynEq.z-I ta,
aWh gx'_B, laer"f.yI vyai- lK' %l,M,h-; la, Wlh]Q'YIw: 5:3 `!AY*ci ayhi dywID" ry[ime hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta,
!Ara'h-' ta, Wl[]Y:w: 5:5 `!Ar)a'h-' ta, ~YIwIl.h; Waf.YIw: lae_r"f.yI ynEq.zI lKo Wabo Y"w: 5:4 `y[i(biV.h; vd<xoh;
%l,M,h;w> 5:6 `~YI)wIl.h; ~ynIh]Koh; ~t'ao Wl[/h, lh,ao+B' rv<a] vd<Qoh; yleK-. lK'-ta,w> d[eAm lh,a-o ta,w>
Wrp.S'yI-al{) rv<a] rq'b'W !aco ~yxiB.z:m. !Ar+a'h' ynEp.li wyl'[' ~ydI['ANh; lae r"f.yI td:[-] lk'w> hmol{v.
tyIB:h; rybiD-> la, AmAqm.-la, hw"hy>-tyrIB. !Ara-] ta, ~ynIh]Koh; WaybiY"w: 5:7 `bro)me WnM'yI al{w>
~Aqm-. l[; ~yIp;n"K. ~yfir>Po ~ybiWrK.h; Wyh.YIw: 5:8 `~ybi(WrK.h; ypen>K; tx;T-; la, ~yvi_d"Q.h; vd<q-o la,
yvear" War"YEw: ~yDIB;h; WkyrIa]Y:w:) 5:9 `hl'[.m'(l.mi wyD"B-; l[;w> !Ara'h-' l[; ~ybi WrK.h; WSk;y>w: !Ar+a'h'
!Ara'B'( !yae 5:10 `hZ<)h; ~AYh; d[; ~v'- yhiy>w:) hc'Wx+h; War"yE al{w> rybiD>h; ynEP-. l[; !Ara'h-' !mi ~yDIB;h;
`~yIr")c.Mimi ~t'aceB. laer"f.yI ynEB-. ~[i hw"hy> tr:K' rv,a ] brE_xoB. hv,mo !t:n-" rv,a] tAxLuh; ynEv. qr:
rAmv.li !yae WvD"q;t.hi ~yaic.mN. Ih:) ~ynIh]Koh-; lK' yKi vd<Qo+h-; !mi ~ynIh]Koh; taceB. yhiy>w: 5:11 p
~yviB'lum. ~h,yxea]l;w> ~h,ynEb.liw> !WtdUyli( !m"yhel. @s'a'l. ~L'kul. ~yrIr]vom.h; ~YIwIl.h;w> 5:12 `tAq)l.x.m;l.
~yrIf.[,w> ha'mel. ~ynIh]Ko) ~h,M'[iw> x:Be_z>Mil; xr"z>mi ~ydIm.[o tArNOkiw> ~ylib'n>biW ~yIT;l.cim.Bi #WB
~yrIr]vo*m.l;w> ~yrIC.x;m.l; ~yrIc.cox]M;l; dx'a,k. yhiy>w: 5:13 `tAr)c.co)x]B; ~yrIc.x.m; ~yrIrIc.x.m;
ylek.biW ~yIT;l.cim.biW tArc.cox]B; lAq ~yrIh'k.W hw"hyl; tAdhol.W lLeh;l. dx'a-, lAq [:ymiv.h;l.
Wlk.y"-al{w> 5:14 `hw")hy> tyBe !n"[' alem' tyIB:h;w> AD=s.x; ~l'A[l. yKi bAj yKi hw"hyl; lLeh;b.W ryVih;
rm:a' za' 6:1 p `~yhi(l{a/h' tyBe- ta, hw"hy>-dAbk. alem-' yKi( !n"+['h, ynEP.mi trEv'l. dAm[]l; ~ynI h]Koh;
6:3 `~ymi(l'A[ ^T.b.vil. !Akm'W %l"+ lbuz> tybe ytiynIB' ynI a]w:) 6:2 `lp,(r"[]B' !AKv.li rm;a' hw"hy> hmo+l{v.
%WrB' rm,aYOw: 6:4 `dme(A[ laerf" .yI lh;q-. lk'w> lae_r"f.yI lh;q-. lK' tae %r<b' y>w: wyn"P-' ta, %l,M,h; bSeY:w:
rv,a] ~AYh;-!mi 6:5 `rmo*ale aLemi wyd"y"b.W ybi_a' dywID" tae wypi B. rB<DI rv,a] laer"f.yI yhel{a/ hw"hy>
tAyh.li tyIB; tAnb.li laer"f.yI yjeb.vi lKomi ry[ib. yTi(r>x:b-' al{ ~yIr:c.mi #r<a,me yMi[-; ta, ytiaceAh
ymiv. tAyh.li ~Il;v'WryBi rx;b.a,w" 6:6 `lae(r"f.yI yMi[-; l[; dygIn" tAyh.li vyaib. yTi(r>x:b-' al{w> ~v'_ ymiv.
~vel. tyIB; tAnb.li ybi_a' dywID" bb;l-. ~[i yhiy>w: 6:7 `lae(r"f.yI yMi[-; l[; tAyh.li dywId"B. rx:b.a,w" ~v'_
tyIB: tAnb.li ^b.b'l-. ~[i hy"h' rv<a] ![;y: ybia' dywID-" la, hw"hy> rm,aYOw: 6:8 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>
^yc,l'x]me( aceAYh; ^n>bi yKi tyIB"+h; hn<b.ti al{ hT'a; qr: 6:9 `^b<b) 'l-. ~[i hy"h' yKi t'Abyjih/ ymi_v.li
bveaew" ybia' dywID" tx;T; ~Wqa'w" rBE+DI rv<a] Arb'D-> ta, hw"hy> ~q,Y"w: 6:10 `ymi(v.li tyIB:h; hn<b.y-I aWh)
~v' ~yfia'w" 6:11 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy> ~vel. tyIB;h; hn<b.a,w" hw"hy> rB<DI rv,a]K; laer"f.yI aSeK-i l[;
hw"hy> xB;z>mi ynEp.li dmo[]Y:w:) 6:12 `lae(r"f.yI ynEB-. ~[i tr:K' rv<a] hw"+hy> tyrIB. ~v'- rv,a] !Ara'h-' ta,
hr"z"[]h' %AtB. WhnET.YIw:) tv,xon> rAYKi hmol{v. hf'[-' yKi( 6:13 `wyP'(K; frop.YIw: lae_r"f.yI lh;q-. lK' dg<n<
wyK'r>B-i l[; %r:b.YIw: wyl'[' dmo[]Y:w: At=m'Aq vAlv' tAMa;w> ABx.r" tAMa; vmex'w> AKr>a' tAMa; vmex'
^AmK-' !yae laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: 6:14 `hm'y>m")V'h; wyP'K; frop.YIw: laer"f.yI lh;q-. lK' dg<n<
rv<a] 6:15 `~B'(l-i lk'B. ^yn<p'l. ~ykil.hoh; ^yd<b'[]l; ds,x,h;w>) tyrIB.h; rmEvo #r<a'_b'W ~yIm:V'B; ~yhil{a/
6:16 `hZ<)h; ~AYK; t'aLemi ^d>y"b.W ^ypiB. rBEd:T.w: Al= T'r>B:DI rv,a] tae ybia' dywID" ^D>b.[;l. T'r>m;v'
trEK'y-I al{ rmoale AL T'r>B:DI rv,a] tae ybia' dywId" ^D>b.[;l. rmov. laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> hT'[;w>
ytir"AtB. tk,l,l' ~K'r>D-: ta, ^yn<b' Wrm.v.y-I ~ai qr: lae_r"f.yI aSeK-i l[; bveAy yn:p'L.mi vyai ^l.
`dywI)d"l. ^D>b.[;l. T'r>B:DI rv<a] ^r>b"D> !mea'yE) lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> hT'[;w> 6:17 `yn")p'l. T'k.l;h' rv<a]K;
^WlK.l.k;y> al{ ~yIm;V'h; ymev.W ~yIm;v' hNEhi #r<a'_h-' l[; ~d"a'h-' ta, ~yhil{a/ bveyE ~n"m.auh;( yKi 6:18
[:mov.li yh'_l{a/ hw"hy> AtN"xiT-. la,w> ^D>b.[; tL;pTi .-la, t'ynIp'W 6:19 `ytiynI)B' rv<a] hZ<h; tyIB:h-; yKi( @a;
tyIB:h-; la, tAxtup. ^yn<y[e tAyh.li 6:20 `^yn<)p'l. lLeP;t.mi ^D>b.[; rv<a] hL'piT.h-; la,w> hN"rIh-' la,
rv<a] hL'piT.h-; la, [:Amv.li ~v'_ ^m.vi ~Wfl' T'r>m;a' rv<a] ~AqM'h-; la, hl'y>l;w" ~m'Ay hZ<h;
Wll.P;(t.yI) rv<a] laer"f.yI ^M.[;w> ^D>b.[; ynEWnx]T-; la, T'[.m;v'w> 6:21 `hZ<)h; ~AqM'h-; la, ^D>b.[; lLeP;t.yI

537

aj'x/y-< ~ai 6:22 `T'x.ls'( 'w> T"[.m;v'w> ~yIm;V'h-; !mi ^T.b.vi ~AqM.mi [m;v.Ti hT'a;w> hZ<+h; ~AqM'h-; la,
[m;v.Ti hT'a;w> 6:23 `hZ<)h; tyIB:B; ^x]B;z>mI) ynEp.li hl'a' ab'W At+l{a]h;(l. hl'a' Ab-av'n")w> Wh[erEl. vyai
qyDIc; qyDIc.h;l.W Av+aroB. AKr>D: ttel' [v'r"l. byvih'l. ^yd<b'[-] ta, T'j.p;v'w> t'yfi['w> ~yIm;V'h-; !mi
WdAhw> Wbv'w> %l"-+ Waj.x,y<) yKi byEAa ynEp.li laer"f.yI ^M.[; @gEN"yI-~aiw>) 6:24 s `At)q'd>ciK. Al tt,l'
T'x.ls; 'w> ~yIm;V'h-; !mi [m;v.Ti hT'a;w> 6:25 `hZ<)h; tyIB:B; ^yn<p'l. WnN>x;t.hi(w> Wll.P;(t.hiw> ^m,v-. ta,
rcE['heB. 6:26 p `~h,(yteboa]l;w> ~h,l' hT't;n-" rv,a] hm'd"a]h-' la, ~t'Abyveh]w: lae_r"f.yI ^M.[; taJ;x;l.
~t'aJ'x;me ^m,v-. ta, WdAhw> hZ<h; ~AqM'h-; la, Wll.P;t.hi(w> %l"-+ Waj.x,y<) yKi rj"m' hy<h.y-I al{)w> ~yIm: V'h;
~rEAt yKi laer"f.yI ^M.[;w> ^yd<b'[] taJ;x;l. T'x.ls; 'w> ~yIm;V'h; [m;v.Ti hT'a;w> 6:27 `~nE)[]t; yKi !WbWvy>
6:28 s `hl'(x]n:l. ^M.[;l. hT't;n" rv,a] ^c.r>a-; l[;( rj'm' hT't;n"w> Hb'-_ Wkl.yE) rv<a] hb'AJh; %r<D<h-; la,
Al-rc;y") yKi hy<h.yI yKi lysix'w> hB,r>a; !Aqry" Ew> !ApD"vi hy<h.yI)-yKi( rb,D< #r<a'b' hy<h.y-I yKi( b['r"
~d"a'h-' lk'l. hy<h.yI rv<a] hN"xiT-. lk' hL'piT-. lK' 6:29 `hl'(x]m-; lk'(w> [g:n-< lK' wyr"_['v. #r<a,B. wyb'y>Aa
hT'a;w> 6:30 `hZ<)h; tyIB:h-; la, wyP'K; fr:p'W Abaok.m;W A[g>nI vyai W[d>yE rv<a] lae_r"f.yI ^M.[; lkol.W
yKi Ab+b'l-. ta, [d:Te rv<a] wyk'r"D-> lk'K. vyail' hT't;n"w> T'x.ls; 'w> ^T,b.vi !Akm. ~yIm;V'h-; !mi [m;v.Ti
~ymiY"h-; lK' ^yk,r"d>Bi tk,l,l' ^War"yyI) ![;m;l. 6:31 `~d"(a'h' ynEB. bb;l-. ta, T'[.d:y" ^D>b;l. hT'a;
al{ rv,a] yrIkN. "h-; la, ~g:w> 6:32 s `Wnyte(boa]l; hT't;n" rv<a] hm'_d"a]h' ynEP-. l[; ~yYIx; ~he- rv,a]
hy"+WjN>h; ^[]Ar)z>W* hq'z"x]h; ^d>y"w> lAdG"h; ^m.vi ![;m;l. hq'Axr> #r<a,me ab'W aWh laer"f.yI ^M.[;me
lkoK. t'yfi['w> ^T,b.vi !AkM.mi ~yIm;V'h-; !mi [m;v.Ti hT'a;w> 6:33 `hZ<)h; tyIB:h-; la, Wll.P;t.hi(w> Wab'W
laer"f.yI ^M.[;K. ^t.ao) ha'r>yIl.W ^m,v-. ta, #r<a'h' yMe[-; lk' W[d>yE ![;m;l. yrI+kN. "h; ^yl,ae ar"q.y-I rv,a]
wyb'y>Aa-l[; hm'x'l.Mil; ^M.[; acey-E yKi( 6:34 `ytiynI)B' rv<a] hZ<h; tyIB:h-; l[; ar"q.nI ^m.v-i yKi( t[;d:l'w>
ytiynIB-' rv,a] tyIB:h;w> HB' T'r>x:B' rv<a] taZOh; ry[ih' %r<D< ^yl,ae Wll.P;(t.hiw> ~xe_l'v.Ti rv<a] %r<D<B;
%l'- Waj.x,y< yKi 6:36 `~j'(P'v.mi t'yfi['w> ~t'N_ "xiT-. ta,w> ~t'L'piT-. ta, ~yIm;V'h-; !mi T'[.m;v'w> 6:35 `^m<)v.li
#r<a,- la, ~h,ybeAv ~Wbv'w> byE+Aa ynEp.li ~T't;n>W ~b' T'p.n:a'w> aj'x/y-< al{ rv<a] ~d"a' !yae yKi
^yl,ae WnN>x;t.hi(w> Wbv'w> ~v'-_ WBv.nI rv<a] #r<a'B' ~b'b'l-. la, Wbyvihew> 6:37 `hb'(Arq. Aa hq"Axr>
#r<a,B. ~v'p.n-: lk'b.W ~B'l-i lk'B. ^yl,ae Wbv'w> 6:38 `Wn[.v'(r"w> WnywI[/h, Wnaj'x' rmoale ~y"b.vi #r<a,B.
T'r>x;B' rv<a] ry[ih'w> ~t'Aba]l; hT't;n" rv<a] ~c'r>a; %r<D< Wll.P;(t.hi(w> ~t'_ao Wbv-' rv,a] ~y"b.vi
~h,yteNOxiT-. ta,w> ~t'L'piT-. ta, ^T.b.vi !AkM.mi ~yIm;V'h-; !mi T'[.m;v'w> 6:39 `^m<)v.li ytiynIB-' rv,a] tyIB:l;w>
^yn<z>a'w> tAxtuP. ^yn<y[e an"- Wyh.yI) yh;l{a/ hT'[; 6:40 `%l"-) Waj.x'( rv<a] ^M.[;l. T'x.ls; 'w> ~j'_P'v.mi t'yfi['w>
^Z<+[u !Ara]w: hT'a; ^x,Wnl.( ~yhil{a/ hw"hy> hm'Wq hT'[;w> 6:41 s `hZ<)h; ~AqM'h; tL;pit.li tAb+Vuq;
ynEP. bveT-' la; ~yhil{a/ hw"hy> 6:42 `bAJ)b; Wxm.f.yI ^yd<ysix]w: h['Wvt. WvB.l.yI ~yhil{a/ hw"hy> ^yn<h]Ko
~yIm;V'h;me( hd"r.y") vaeh'w> lLeP;t.hil. hmol{v. tALk;k.W 7:1 p `^D<)b.[; dywID" ydEs .x;(l. hr"k.z" ^yx,_yvim.
tyBe-la, aAbl' ~ynIh]Koh; Wlk.y") al{w> 7:2 `tyIB")h-; ta, alem' hw"hy> dAbk.W ~yxi_bZ' >h;w> hl'[oh' lk;aTow:
dAbk.W vaeh' td<r<B. ~yairo laer"f.yI ynEB. lkow> 7:3 `hw")hy> tyBe- ta, hw"hy>-dAbk. alem-' yKi( hw"+hy>
yKi bAj yKi hw"hyl; tAdAhw> Wwx]T;v.YI)w: hp'c.rI)h-' l[; hc'r>a: ~yIP;a; W[r>k.YIw: tyIB"+h-; l[; hw"hy>
hmol{v. %l,M,h; xB;z>YIw: 7:5 s `hw")hy> ynEp.li xb;z< ~yxib.zO ~['_h-' lk'w> %l,M,h;w> 7:4 `AD*s.x; ~l'A[l.
~yhil{a/h' tyBe- ta, Wkn>x.Y:w:) @l,a'_ ~yrIf.[,w> ha'me !acow> @l,a, ~yIn:v.W ~yrIf.[, rq'B'h; xb;z-< ta,
hf'[' rv,a] hw"hy> ryvi- ylek.Bi ~YIwIl.h;w> ~ydIm .[o ~t'Arm.v.m-i l[; ~ynIh]Koh;w> 7:6 `~['(h-' lk'w> %l,M,h;
~yrIc.cox]m; ~ynIh]Koh;w> ~d"_y"B. dywID" lLeh;B. ADs.x; ~l'A[l.-yKi( hw"hyl; tAdhol. %l,M,h; dywID"
ynEp.li rv,a] rcex'h,( %AT-ta, hmol{v. vDEq;y>w: 7:7 s `~ydI(m.[o laer"f.y-I lk'w> ~D"g >n< ~yrIc.x.m;
hmol{v. hf'[' rv<a] tv,xNo >h; xB;z>m-i yKi( ~ymi_l'V.h; ybel.x, taew> tAl[oh'( ~v' hf'[-' yKi( hw"hy>-tybe
t[eB' gx'h,-ta, hmol{v. f[;Y:w: 7:8 `~ybi(l'x]h-; ta,w> hx'n>Mih-; ta,w> hl'[oh-' ta, lyki h'l. lAky" al{
7:9 `~yIr")c.mi lx;n: d[; tm'x] aAbL.mi dao+m. lAdG" lh'q' AM[i laer"f.y-I lk'w> ~ymiy" t[;b.vi ayhih;
7:10 `~ymi(y" t[;b.vi gx'h,w> ~ymiy" t[;b.vi Wf[' x:Bez>Mih; tK;nUx] yKi tr<c'_[] ynIymiV.h; ~AYB; Wf[]Y:w:

538

ble ybeAjw> ~yximef. ~h,_yleh\a'l. ~['h-' ta, xL;vi y[iybiV.h; vd<xol; hv'l{v.W ~yrIf.[, ~Ayb.W
hw"hy> tyBe- ta, hmol{v. lk;y>w: 7:11 `AM*[; laer"f.yIl.W hmol{v.liw> dywId"l. hw"hy> hf'[' rv,a] hb'AJh;-l[;
7:12 p `x:yli(c.hi Atybeb.W hw"hy>-tybeB. tAf[l
] ; hmol{v. ble- l[; aB'h-; lK' taew> %l,M,_h; tyBe- ta,w>
yli hZ<h; ~AqM'B; yTir>x;b'W ^t,L'piT-. ta, yTi[.m;v' Al rm,aYOw: hl'y>L"+B; hmol{v-. la, hw"hy> ar"YEw:
#r<a'_h' lAka/l, bg"x-' l[; hW<c;a-] !hew> rj'm' hy<h.y-I al{)w> ~yIm;V'h; rco[/a,( !hE 7:13 `xb;z") tybel.
yn:p' Wvq.b;ywI) Wll.P;(t.yI)w> ~h,yle[] ymiv-. ar"q.nI) rv<a] yMi[; W[n>K'yIw> 7:14 `yMi([;B. rb,D< xL;v;a-] ~aiw>
7:15 `~c'(r>a; ta, aP'r>a,w> ~t'aJ'x;l. xl;s.a,w> ~yIm;V'h-; !mi [m;v.a, ynIa]w: ~y[i_r"h' ~h,yker>D:mi Wbvuy"w>
yTiv.D:q.hiw> yTir>x:B' hT'[;w> 7:16 `hZ<)h; ~AqM'h; tL;pit.li tAb+Vuq; yn:z>a'w> tAxtup. Wyh.yI yn:y[e hT'[;
hT'a;w> 7:17 `~ymi(Y"h-; lK' ~v' yBiliw> yn:y[e Wyh'w> ~l'_A[-d[; ~v' ymiv-. tAyh.li hZ<h; tyIB:h-; ta,
`rAm*v.Ti yj;P'v.miW yQ:xuw> ^yti_yWIci rv<a] lkoK. tAf[]l;w> ^ybia' dywID" %l;h' rv<a]K; yn:p'l. %lET-e ~ai
vyai ^l. trEK'y-I al{) rmoale ^ybia' dywId"l. yTir:K' rv<a]K; ^t<+Wkl.m; aSeKi tae ytiAmyqIh]w: 7:18
~T,k.l;h]w: ~k,_ynEp.li yTit;n" rv<a] yt;wOc.miW yt;AQxu ~T,b.z:[]w: ~T,a; !WbWvT.-~aiw> 7:19 `lae(r"f.yIB. lveAm
~h,l' yTit;n" rv<a] ytim'd>a; l[;me ~yTiv.t;n>W 7:20 `~h,(l' ~t,ywIx]T;v.hiw> ~yrIxea] ~yhil{a/ ~T,d>b;[]w:
hn"ynIv.liw> lv'm'l. WNn<T.a,w> yn"+P' l[;me %yliv.a; ymiv.li yTiv.D:q.hi rv<a] hZ<h; tyIB:h-; ta,w>
hw"hy> hf'[' hM,B; rm;a'w> ~Vo+yI wyl'[' rbE[-o lk'l. !Ayl.[, hy"h' rv<a] hZ<h; tyIB:h;w> 7:21 `~yMi([;h-' lk'B.
rv<a] ~h,yteboa] yhel{a/ hw"hy>-ta, Wbz>[") rv,a] l[; Wrm.a'w> 7:22 `hZ<)h; tyIB:l;w> taZOh; #r<a'l' hk'K'
aybihe !Ke-l[; ~Wd+b.[;Y:)w: ~h,l' Wwx]T;v.YIw: ~yrIxea] ~yhil{aBe WqyzIx]Y:w:) ~yIr:c.mi #r<a,me ~a'yciAh
hw"hy> tyBe- ta, hmol{v. hn"B' rv,a] hn"v' ~yrIf.[, #QEmi yhiy>w: 8:1 p `taZO*h; h['r"h-' lK' tae ~h,yle[]
ynEB-. ta, ~v' bv,AYw: ~t'_ao hmol{v. hn"B' hmol{v.li ~r"Wx !t:n" rv,a] ~yrI['h,w> 8:2 `At*yBe-ta,w>
yrE[-' lK' taew> rB"+d>MiB; rmod>T-; ta, !b,YIw: 8:4 `h'yl,([' qz:x/Y<w: hb'Ac tm'x] hmol{v. %l,YEw: 8:3 `lae(r"f.yI
yrE[' !AT+x.T;h; !ArAx tyBe- ta,w> !Ayl.[,h'( !ArAx tyBe- ta, !b,YwI : 8:5 `tm'(x]B; hn"B' rv<a] tAnKs. .Mih;(
taew> hmol{v.li Wyh' rv<a] tAnK.s.Mih;( yrE[-' lK' taew> tl'[]B-; ta,(w> 8:6 `x:yrI)b.W ~yIt:l'D> tAmAx rAcm'
~Il;v'Wr)yBi tAnb.li qv;x' rv<a] hmol{v. qv,x-e lK' taew> ~yvi_r"P'h; yrE[' taew> bk,r< h' yrE[-' lK'
ysiWby>h;w> yWIxih;w> yZIrIP.h;w> yrImoa/h'w> yTixih-; !mi rt'ANh; ~['h'-lK' 8:7 `AT*l.v;m.m, #r<a, lkob.W !Anb'L.b;W
ynEB. ~WLk-i al{) rv<a ] #r<a'B' ~h,yrEx]a; Wrt.An rv,a] ~h,ynEB-. !mi 8:8 `hM'he( laer"f.YImi al{ rv<a]
hmol{v. !t:n-" al{ rv,a] laer"f.yI ynEB-. !miW 8:9 `hZ<)h; ~AYh; d[; sm;l. hmol{v. ~le[]Y:w: lae_r"f.yI
hL,aew> 8:10 p `wyv'(r"p'W ABk.rI yrEf'w> wyv'yliv' yrEf'w> hm'x'l.mi yven>a; hM'h-e yKi AT+k.al;m.li ~ydIb'[]l;
8:11 `~['(B' ~ydIroh' ~yIt"+am'W ~yVimix] hmol{v. %l,M,l-; rv,a] ~ybiC'NIh; ~ybiyciN>h; yrEf'
yli hV'ai bvet-e al{ rm;a' yKi Hl'-_ hn"B") rv<a] tyIB:l; dywID" ry[ime hmol{v. hl'[/h, h[or>P-; tB;-ta,w>
hl'[/h, za' 8:12 p `hw")hy> !Ara] ~h,ylea] ha'B-'( rv,a] hM'he vd<q-o yKi laer"f.y-I %l,m,( dywID" tybeB.
~AyB. ~Ay-rb;d>biW 8:13 `~l'(Wah' ynEp.li hn"B' rv<a] hw"hy> xB;z>mi l[; hw"+hyl; tAl[o hmol{v.
tACM;h; gx;B. hn"+V'B; ~ymi['P. vAlv' tAd[]AMl;w> ~yvid"x\l,w> tAtB'V;l; hv,mo tw:c.miK. tAl[]h;l.
~ynIh]Koh; tAql.x.m-; ta, wybia'-dywID") jP;v.miK. dme[]Y:w: 8:14 `tAK)Suh; gx;b.W tA[buV'h; gx;b.W
~yrI[]AVh;w> AmAyB. ~Ay-rb;d>li ~ynIh]K)ho ; dg<n< trEv'l.W lLeh;l. ~t'Arm.v.mi-l[; ~YIwIl.h;w> ~t'd"bo[-] l[;
%l,M,h; tw:c.mi Wrs' al{w> 8:15 `~yhi(l{a/h-' vyai dywID" tw:c.mi !ke yKi r[;v'_w" r[;v;l. ~t'Aql.x.m;B.
ds;Wm ~AYh;-d[; hmol{v. tk,al,m-. lK' !KoTiw: 8:16 `tAr)c'aol'w> rb"D-" lk'l. ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh-; l[;
tAlyae-la,w> rb,G-< !Ay*c.[,l. hmol{v. %l;h' za' 8:17 s `hw")hy> tyBe ~lev' At+l{K-. d[;w> hw"hy>-tyBe
y[ed>Ay ~ydIb'[]w: tAYnIa\ tAYnIAa wyd"b'[-] dy:B. ~r"Wx Al-xl;(v.YI)w: 8:18 `~Ad)a/ #r<a,B. ~Y"h; tp;f-. l[;
WaybiY"w: bh'_z" rK:Ki ~yVimix]w: tAam-e [B;r>a; ~V'mi Wxq.YIw: hr"ypiAa hmol{v. ydEb.[-; ~[i WaboY"w: ~y"
hmol{v-. ta, tASn:l. aAbT'w: hmol{v. [m;v-e ta, h['m.v'( ab'v-. tK;l.m;(W 9:1 p `hmo)l{v. %l,M,h-; la,
aAbT'w: hr"_qy' > !b,a,w> brol' bh'z"w> ~ymif'B. ~yaif.nO ~yLimg; >W daom. dbeK' lyIx:B. ~Il;v'Wr)yBi tAdyxib.
h'yr<_b'D-> lK'-ta, hmol{v. Hl'- dG<Y:w: 9:2 `Hb'(b'l-. ~[i hy"h' rv<a-] lK' tae AM[i rBEd:T.w: hmol{v-. la,

539

hmo+l{v. tm;k.x' tae ab'v-. tK;l.m(; ar<Tew: 9:3 `Hl'( dyGIhi al{ rv<a] hmol{V.mi rb'D" ~l;[.n-< al{)w>
wyq'v.m;W ~h,yveWB)l.m;W wyt'r>v'm. dm;[]m;W wyd"b'[] bv;AmW Anx'l.vu lk;a]m;W 9:4 `hn")B' rv<a] tyIB:h;w>
%l,M,h-; la, rm,aTow: 9:5 `x:Wr) HB' dA[ hy"h-" al{w> hw"+hy> tyBe hl,[]y: rv<a] AtY"li[]w: ~h,yveWBl.m;W
d[; ~h,yrEb.dIl. yTin>m:a/h-, al{)w> 9:6 `^t<)m'k.x-' l[;w> ^yr<b'D-> l[; yci_r>a;B. yTi[.m;v' rv<a] rb' D"h; tm,a/
rv<a] h['WmV.h-; l[; T'ps. ;y" ^t<+m'k.x' tyBir>m; ycix] yli- dG:hu al{ hNEhwi > yn:y[e hn"ya,r>Tiw: ytiaB'- rv,a]
`^t<)m'k.x-' ta, ~y[im.vow> dymiT' ^yn<p'l. ~ydIm.[oh' hL,ae_ ^yd<b'[] yrEv.a;w> ^yv, n"a] yrEv.a; 9:7 `yTi[.m'(v'
tb;h]a;B. ^yh,_l{a/ hw"hyl; %l,m,l. Aas.K-i l[; ^T.til. ^B. #pex' rv<a] %WrB' ^yh,l{a/ hw"hy> yhiy> 9:8
!TeTiw: 9:9 `hq")d"c.W jP'v.mi tAf[]l; %l,m,l. ~h,yle[] ^n>T,YIw: ~l'A[l. Adymi[]h;l. laer"f.y-I ta, ^yh,l{a/
aWhh; ~f,BoK; hy"h' al{w> hr"_q'y> !b,a,w> daom. brol' ~ymi f'b.W bh'z" rK:Ki ~yrIf.[,w> ha'me %l,Ml, ;
hmol{v. ydEb.[;w> ~r"Wx ~r"yxi ydEb.[-; ~g:w> 9:10 `hmo)l{v. %l,M,l; ab'v-. tK;l.m;( hn"t.n-" rv,a]
yce[]-ta, %l,M,h; f[;Y:w: 9:11 `hr"(q'y> !b,a,w> ~yMiWGl.a; yce[] Waybihe rypi_Aame bh'z" Waybih-e rv,a]
~hek' War>n-I al{w> ~yrI+V'l; ~ylib'n>W tArNOkiw> %l,M,h; tybel.W hw"hy>-tybel. tALsim. ~yMiWGl.a;h'(
hl'a'v' rv<a] Hc'p.x-, lK'-ta, ab'v-. tK;l.m;(l. !t:n" hmol{v. %l,M,h;w> 9:12 `hd"(Why> #r<a,B. ~ynIp'l.
lq:v.mi yhiy>w: 9:13 p `h'yd<(b'[]w: ayhi Hc'r>a;l. %l,Tew: %poh]T;w:) %l,M,_h-; la, ha'ybih-e rv,a] db;L.mi
yven>a;me db;l. 9:14 `bh'(z" yrEK.Ki vvew" ~yViviw> tAame vve tx'_a, hn"v'B. hmol{v.li aB'- rv,a] bh'Z "h;
9:15 `hmo)l{v.li @s,k,w" bh'z" ~yaiybim. #r<a'h' tAxp;W br:[] ykel.m-; lk'w> ~yai_ybim. ~yrIxS
] oh;w> ~yrIT'h;
`tx'(a,h' hN"C ih-; l[; hl,[]y: jWxv' bh'z" tAame vve jWx+v' bh'z" hN"ci ~yIt:am' hmol{v. %l,M,h; f[;Y:w:
%l,M,h; ~nET.YIw: tx'_a,h' !gEM'h-; l[; hl,[]y: bh'z" tAame vl{v. jWxv' bh'z" ~yNIgIm") tAam-e vl{v.W 9:16
tAl[]m; vvew> 9:18 `rAh*j' bh'z" WhPec;y>w: lAd+G" !vE- aSeKi %l,M,h; f[;Y:w: 9:17 p `!An*b'L.h; r[;y: tybeB.
tAyr"a] ~yIn:v.W tb,V'_h; ~Aqm-. l[; hZ<miW hZ<mi tAdy"w> ~yzIx'a\m' aSeKil; bh'Z "B; vb,k,w> aSeKil;
hZ<+miW hZ<mi tAl[]Mh; ;( vve- l[; ~v' ~ydIm.[o tAyr"a] rf"[' ~ynEv.W 9:19 `tAd)Y"h; lc,ae ~ydIm.[o
r[;y:- tyBe( yleK. lkow> bh'z" hmol{v. %l,M,h; hqev.m; yleK. lkow> 9:20 `hk'(l'm.m-; lk'l. !kE hf'[]n-: al{
tAkl.ho %l,M,l; tAYnIa\-yKi( 9:21 `hm'Wa)m.li hmol{v. ymeyBi bv'x.n< @s,K, !yae rWg=s' bh'z" !Anb'L.h;
@s,k,w" bh'z" tAaf.nO* vyvir>T; tAYnIa\ hn"aAbT' ~ynIv' vAlv'l. tx;a; ~r"_Wx ydEb.[; ~[i vyvir>T;
9:23 `hm'(k.x'w> rv,[ol. #r<a'_h' ykel.m; lKomi hmo l{v. %l,M,h; lD:g>YIw: 9:22 p `~yYI)KiWtw> ~ypiAqw> ~yBih;n>v,
9:24 `AB*liB. ~yhil{a/h' !t:n" rv,a] Atm'k.x-' ta, [:mov.li hmo+l{v. ynEP-. ta, ~yviq.b;m. #r<a'h' ykel.m; lkow>
~ydI_r"p.W ~ysiWs ~ymif'b.W qv,nE tAml'f.W bh'z" ylek.W @s,k, yleK. Atx'n>mi vyai ~yaiybim. ~hew>
rf"[-' ~ynEv.W tAbK'r>m;W ~ysiWs tAyr>aU) ~ypil'a] t[;B;r>a; hmol{v.li yhiy>w: 9:25 p `hn")v'B. hn"v-' rb;D>
~yki_l'M.h-; lk'B. lveAm yhiy>w: 9:26 `~Il'(v'WryBi %l,M,h-; ~[iw> bk,r<h' yrE['B. ~xeyNIY:w: ~yvi_r"P' @l,a,
~Il;v'WryBi @s,K,h-; ta, %l,M,h; !TeYIw: 9:27 `~yIr")c.mi lWbG> d[;w> ~yTiv.liP. #r<a-, d[;w> rh'N"h-; !mi
~yIr:c.Mimi ~ysiWs ~yaiyciAmW 9:28 `bro)l' hl'peV.B-; rv,a] ~ymiq.ViK; !t:n" ~yzIr"a]h' taew> ~ynI+b'a]K'
~ybiWtK. ~he- al{h] ~ynI+Arx]a]h'w> ~ynIvoarIh' hmo l{v. yrEb.DI ra'v.W 9:29 `tAc)r"a]h-' lK'miW hmol{v.li
~['b.r"y-" l[; hz<xoh; AD[.y< yDI[.y< tAzx]b;W ynIAlyVi(h; hY"xia] ta;Wbn>-l[;w> aybiN "h; !t"n" yrEb.D-I l[;
hmol{v. bK;v.YIw: 9:31 `hn")v' ~y[iB'r>a; laer"f.y-I lK'-l[; ~Il;v'Wrybi( hmol{v. %l{m.YIw: 9:30 `jb'(n-> !B,
~['b.x;r> %l,YEw: 10:1 p `wyT'(x.T; AnB. ~['b.x;r> %l{m.YIw: wybi_a' dywID" ry[iB. WhrUB.q.YIw:) wyt'boa-] ~[i
aWhw> jb'n-> !B, ~['b.r"y" [:mov.Ki yhiy>w: 10:2 `At*ao %ylim.h;l. laer"f.y-I lk' WaB' ~k,v. yKi hm'k,_v.
aboY"w: Al-War>q.YIw: Wxl.v.YIw:) 10:3 `~yIr")c.Mimi ~['b.r"y" bv'Y"w: %l,M,_h; hmol{v. ynEP.mi xr: B' rv<a] ~yIr:c.mib.
lqeh' hT'[;w> WnLe_[u-ta, hv'q.hi ^ybia' 10:4 `rmo*ale ~['b.x;r-> la, WrB.d:y>w:) lae_r"f.y-I lk'w> ~['b.r"y"
tv,l{v. dA[ ~h,lea] rm,aYOw: 10:5 `&'d<)b.[;n:)w> Wnyle[' !t:n-" rv,a] dbeK'h; AL[umeW hv'Q'h; ^ybia' td:bo[]me
~ydIm.[o) Wyh-' rv,a] ~ynIqZe >h-; ta, ~['b.x;r> %l,M,h; #[;W"YIw: 10:6 s `~['(h' %l,YEw: yl'_ae WbWvw> ~ymiy"
WrB.d:y>w: 10:7 `rb")D" hZ<h-; ~['l'( byvih'l. ~yci['An* ~T,a; %yae rmo=ale yx; AtyOh.Bi( wybia' hmol{v. ynEp.li
^l. Wyh'w> ~ybi_Aj ~yrIb'D> ~h,lea] T'r>B;dIw> ~t' ycir>W hZ<h; ~['h'l. bAjl. hy<h.T-i( ~ai rmoale wyl'ae

540

Wld>G" rv<a] ~ydIl'y>h-; ta, #[;W"YIw: Whcu_['y> rv<a] ~ynIqZe >h; tc;[-] ta, bzO[]Y:w:) 10:8 `~ymi(Y"h-; lK' ~ydIb'[]
rv,a] hZ<+h; ~['h-' ta, rb"D" byvin"w> ~yci['An* ~T,a; hm' ~h,lea] rm,aYOw: 10:9 `wyn")p'l. ~ydIm.[oh' ATai
rv,a] ~ydIl'y>h; ATai WrB.d:y>w: 10:10 `Wnyle([' ^ybia' !t:n-" rv,a] l[oh-' !mi lqeh' rmoale yl;ae WrB.DI
hT'a;w> WnLe[u-ta, dyBik.hi ^ybia' rmoale ^yl,ae WrB.D-I rv,a] ~['l' rm;ato-hKo) rmoale ATai Wld>G"
l[o ~k,yle[] symi[.h, ybia' hT'[;w> 10:11 `ybi(a' ynEt.M'mi hb'[' yNIj'q") ~h,lea] rm:aTo hKo Wnyle_['me lqEh'
~['b.r"y" aboY"w: 10:12 s `~yBi(r:q.[]B'( ynIa]w: ~yjiAVB; ~k,t.a, rS:yI ybia' ~k,_L.[u-l[;( @ysiao ynIa]w: dbeK'
10:13 `yvi(liV.h; ~AYB; yl;ae WbWv rmoale %l,M,h; rB<DI rv,a]K; yvi_liV.h; ~AYB; ~['b.x;r-> la, ~['h' lk'w>
tc;[]K; ~h,lea] rBEd:y>w: 10:14 `~ynI)qZe >h; tc;[] tae ~['b.x;r> %l,M,h; bzO[]Y:w:) hv'_q' %l,M,h; ~nE[]Y:w:
ynIa]w: ~yjiAVB; ~k,t.a, rS:yI ybia' wyl'_[' @ysiao ynIa]w: ~k,L.[u-ta,( dyBik.a; rmoale ~ydIl'y>h;
~yqih' ![;m;l. ~yhil{a/h' ~[ime hB'sin> ht'y>h-' yKi( ~['_h-' la, %l,M,h; [m;v-' al{)w> 10:15 `~yBi(r:q.[]B'
yKi laer"f.y-I lk'w> 10:16 `jb'(n-> !B, ~['b.r"y-" la, ynIAlVi(h; WhY"xia] dy:B. rB,DI rv<a] Arb'D-> ta, hw"hy>
hl'x]n-: al{)w> dywId"B. ql,xe WnL'-hm; rmoale %l,M,h-; ta, ~['h' WbyviY"w: ~h,l' %l,M,h; [m;v-' al{
10:17 s `wyl'(h'aol. laer"f.yI lK' %l,YEw: dywI+D" ^t.ybe haer> hT' [; laer"f.yI ^yl,h'aol. vyai yv;y-I !b,B.
~['b.x;r> %l,M,h; xl;v .YIw: 10:18 `~['(b.x;r> ~h,yle[] %l{m.YIw: hd"_Why> yrE['B. ~ybiv.YO*h; laer"f.yI ynEb.W
tAl[]l;( #Mea;t.hi ~['b.x;r> %l,M,h;w> tmo+Y"w: !b,a, laer"f.y-I ynE)b. Ab-WmG>r>YIw: sM;h-; l[; rv<a] ~r"doh-] ta,
aboY"w: 11:1 s `hZ<)h; ~AYh; d[; dywID" tybeB. laer"f.yI W[v.p.YIw: 10:19 s `~Il'(v'Wry> sWnl' hb'K'r>M,B;
hm'_x'l.mi hfe[o rWxB' @l,a, ~ynIAmv.W ha'me !miy"n>biW hd"Why> tyBe- ta, lheq.Y:w: ~Il;v'Wry> ~['b.x;r>
Why"[.m;(v-. la, hw"hy>-rb;D> yhiy>w: 11:2 p `~['(b.x;r>li hk'l'm.M;h-; ta, byvih'l. laer"f.y-I ~[i ~xeL'hil.
hd"WhyBi laer"f.y-I lK' la,w> hd"_Why> %l,m, hmol{v-. !B, ~['b.x;r-> la, rmo a/ 11:3 `rmo*ale ~yhil{a/h-' vyai
yKi Atybel. vyai WbWv ~k,yxea-] ~[i Wmx]L't-i al{w> Wl[]t-; al{ hw"hy> rm:a' hKo 11:4 `rmo*ale !mIy"n>biW
bv,YEw: 11:5 p `~['(b.r"y-" la, tk,L,mi WbvuY"w: hw"hy> yrEb.D-I ta, W[m.v.YIw:) hZ<+h; rb"D"h; hy"h.nI yTiaime(
`[;Aq)T-. ta,w> ~j'y[e-ta,w> ~x,l-, tyBe(-ta, !b,YIw: 11:6 `hd"(WhyBi rAcm'l. ~yrI[' !b,YIw: ~Il'_v'WryBi ~['b.x;r>
~yIr:Ada]-ta,w> 11:9 `@yzI)-ta,w> hv'rEm-' ta,w> tG:- ta,w> 11:8 `~L'(dU[]-ta,w> AkAf-ta,w> rWc-tyBe(-ta,w> 11:7
yrE[' !mI+y"n>bib.W hd"WhyBi rv<a] !Arb.x-, ta,w> !AlY"a-; ta,w> h['r>c-' ta,w> 11:10 `hq")zE[-] ta,w> vykil-' ta,w>
ry[i-lk'b.W 11:12 `!yIy")w" !m,v,w> lk'a]m; tArc.aow> ~ydIygIn> ~h,B' !TEYIw: tAr+cuM.h-; ta, qZEx;y>w: 11:11 `tAr)cum.
~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> 11:13 s `!mI)y"n>biW hd"Why> Al-yhiy>w: dao+m. hBer>h;l. ~qEZ >x;y>w:) ~yxim'r>W tANci ry[iw"
~t'Z "xua]w: ~h,yverg> >m-i ta, ~YIwIl.h; Wbz>[-' yKi( 11:14 `~l'(WbG>-lK'mi wyl'[' WbC.y:t.hi( lae_r"f.y-I lk'B. rv<a]
~ynIh]Ko) Al-dm,[]Y:)w: 11:15 `hw")hyl; !hEK;mi wyn"b'W ~['b.r'y") ~x'ynIz>h-i yKi( ~Il'_v'Wryli(w> hd"Whyli Wkl.YEw:
~ynItN. O*h; laer "f.yI yjeb.vi lKomi ~h,yrEx]a;w> 11:16 `hf'([' rv<a] ~ylig "[]l'w> ~yrI+y[iF.l;w> tAmB'l;
11:17 `~h,(yteAba] yhel{a/ hw"hyl; x:ABz>li ~Il;v'Wry> WaB' lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-ta, vQeb;l. ~b'b'l. ta,
%r<d<B. Wkl.h'( yKi vAl+v' ~ynIv'l. hmol{v-. !B, ~['b.x;r-> ta, WcM.a;y>w:) hd"Why> tWkl.m-; ta, WqZ>x;y>w:)
tAmyrIy>-tB; !B, tl;x]m-' ta, hV'ai ~['b.x;r> Al-xQ:)YI)w: 11:18 `vAl)v' ~ynIv'l. hmol{v.W dywID"
`~h;z-") ta,w> hy"r>m;v-. ta,w> vW[y-> ta, ~ynI+B' Al dl,Tew: 11:19 `yv'(yI-!B, ba'ylia-/ tB; lyIh;ybia] dywI+D-" !B,
az"yzI-ta,w> yT;[-; ta,w> hY"bia-] ta, Al dl,Tew: ~Al+v'b.a-; tB; hk'[]m-; ta,( xq;l' h'yr<x]a;w> 11:20
~yvin" yKi wyv'g >l;ypiW wyv'n-" lK'mi ~Alv'b.a-; tb; hk'[]m-; ta, ~['b.x;r> bh;a/Y<w: 11:21 `tymi(l{v-. ta,w>
dme[]Y:)w: 11:22 `tAn*B' ~yViviw> ~ynIB' hn"Amv.W ~yrIf.[, dl,AYw: ~yVi_vi ~yvig >l;ypi(W af'n" hrEf.[-, hn<)Amv.
wyn"B'-lK'mi #rop.YIw: !b,Y"w: 11:23 `Ak*ylim.h;l. yKi wyx'_a,B. dygIn"l. hk'[]m-; !b<) hY"bia-] ta, ~[' b.x;r> varol'
`~yvi(n" !Amh] la;v.YIw: bro+l' !AzM'h; ~h,l' !TEYIw: tArcuM.h; yrE[' lkol. !miy"n>biW hd"Why> tAcr>a-; lk'l.(
yhiy>w: 12:2 p `AM)[i laer"f.y-I lk'w> hw"+hy> tr:AT-ta, bz:[' Atq'z>x,k.W ~['b.x;r> tWkl.m; !ykih'K. yhiy>w: 12:1
12:3 `hw")hyB; Wl[]m' yKi ~Il'_v'Wry>-l[; ~yIr:c.mi %l,m,( qv;yvi hl' [' ~['b.x;r> %l,M,l; tyviymix]h;( hn"V'B;
~yIr:c.Mimi AM[i WaB'- rv,a] ~['l' rP's .mi !yaew> ~yvi_r"P' @l,a, ~yVivib.W bk,r< ~yIt;am'W @l,a,B.
12:5 s `~Il'(v'Wry>-d[; aboY"w: hd"_Whyli( rv<a] tArcuM.h; yrE[' ta, dKo l.YIw: 12:4 `~yvi(Wkw> ~yYIKsi u ~ybiWl

541

rm,aYOw: qv'_yvi ynEP.mi ~Il;v'Wry>-la, Wps.a,n-< rv,a] hd" Why> yrEf'w> ~['b.x;r-> la, aB' aybiN"h; hy"[.m;(v.W*
W[n>K'YIw: 12:6 `qv'(yvi-dy:B. ~k,t.a, yTib.z:[' ynIa-] @a;w> ytiao ~T,b.z:[] ~T,a; hw"hy> rm:a-' hKo ~h,l'
hw"hy>-rb;d> hy"h' W[n"k.nI yKi hw"hy> tAar>biW 12:7 `hw")hy> qyDIc; Wrm.aYOw: %l,M,_h;w> laer"f.y-I yrE(f'
ytim'x] %T:t-i al{w> hj'ylep.li j[;m.Ki ~h,l' yTit;n"w> ~te_yxiv.a; al{ W[n>k.nI rmo ale hy"[.m;(v-. la,
s `tAc)r"a]h' tAkl.m.m; td:Ab[]w: ytid"Ab[] W[d>yEw> ~ydI_b'[]l; Al-Wyh.yI yKi 12:8 `qv'(yvi-dy:B. ~Il;v'WryBi
tyBe tArc.a-o) ta,w> hw"hy>-tyBe tArc.a-o ta, xQ;YIw: ~Il;v'Wry>-l[; ~yIr:c.m-i %l,m,( qv;yvi l[;Y:w: 12:9
~['b.x;r> %l,M,h; f[;Y:w: 12:10 `hmo)l{v. hf'[' rv<a] bh'Z "h; yNEg Im-' ta, xQ;YIw: xq"+l' lKoh-; ta, %l,M,h;
yhiy>w: 12:11 `%l,M,(h; tyBe xt;P, ~yrIm.Voh; ~ycir"h' yrEf' dy:-l[; dyqip.hiw> tv,xo+n> yNEg Im' ~h,yTex.T;
bv' A[n>K")hib.W 12:12 `~yci(r"h' aT'- la, ~Wbvih/w< ~Waf'n>W ~ycir"h' WaB' hw"+hy> tyBe %l,M,h; aAb-yDEmi
qZEx;t.YIw: 12:13 s `~ybi(Aj ~yrIb'D> hy"h' hd"WhyBi( ~g:w> hl'_k'l. tyxiv.h;l. al{w> hw"hy>-@a; WNM,mi
hrEf.[, [b;v]W* Akl.m'B. ~['b.x;r> hn"v' tx;a;w> ~y[iB'r>a-; !b, yKi %l{=m.YIw: ~Il;v'WryBi ~['b.x;r> %l,M,h;
~vew> laer"f.yI yjeb.vi lKomi ~v' Amv-. ta, ~Wfl' hw"hy> rx;B-' rv,a] ry[ih' ~Il;v'WryBi( %l:m' hn"v'
yrEb.dIw> 12:15 s `hw")hy>-ta, vArd>li ABli !ykihe al{ yKi [r"_h' f[;Y:w: 12:14 `tynI)Mo[;h'( hm'[]n: AMai
hz<xoh; AD[iw> aybiN "h; hy"[.m;(v. yrEb.dIB. ~ybiWtK. ~he- al{h] ~ynIArx;a]h'w> ~ynIvoarIh' ~['b.x;r>
ry[iB. rbEQ'YIw: wyt'boa-] ~[i ~['b.x;r> bK;v.YIw: 12:16 `~ymi(Y"h-; lK' ~['b.r"y"w> ~['b.x;r> tAmx]l.miW fxe_y:t.hil.
hY"bia] %l{m.YIw: ~['_b.r"y" %l,M,l; hrEf.[, hn<Amv. tn: v.Bi 13:1 p `wyT'(x.T; Anb. hY"bia] %l{m.YIw: dywI+D"
h['_b.G-I !mi laeyrIWa-tb; Why"k'ymi AMai ~vew> ~Il;v'WryBi %l;m' ~ynIv' vAlv' 13:2 `hd"(Why>-l[;
yrEABGI lyIx;B. hm'x'l.Mih-; ta, hY"bia] rsoa.Y<w: 13:3 `~['(b.r"y" !ybeW hY"bia] !yBe ht'y>h' hm'x'l.miW
@l,a, tAame hn<Amv.Bi hm'x'l.mi AM[i %r:[' ~['b.r"y"w> s rWx+B' vyai @l,a, tAam-e [B;r>a; hm' x'l.mi
rm,aYOw: ~yIr"+p.a, rh:B. rv<a] ~yIr:m'c. rh:l. l[;me hY"bia] ~q'Y"w: 13:4 s `lyIx") rABGI rWxB' vyai
hk'l'm.m; !t;n" laer"f.yI yhel{a/ hw"hy> yKi t[;d:l' ~k,l' al{h] 13:5 `lae(r"f.y-I lk'w> ~['b.r"y" ynIW[m'v.
hmol{v. db,[, jb'n-> !B, ~['b.r"y" ~q'Y"w: 13:6 s `xl;m,( tyrIB. wyn"b'l.W Al ~l'_A[l. laer"f.y-I l[; dywI d"l.
~['b.x;r-> l[; WcM.a;t.YI)w: l[;Y:lib. ynEB. ~yqirE ~yvin"a] wyl'[' Wcb.Q'YIw: 13:7 `wyn")doa-] l[; drom.YIw: dywI+D-" !b,
~yrIm.ao) ~T,a; hT'[;w> 13:8 `~h,(ynEp.li qZ:x;t.hi al{w> bb'l-e %r:w> r[;n: hy"h" ~['b.x;r>W hmo+l{v-. !B,
hf'[' rv,a] bh'z" yleg >[, ~k,M'[iw> br" !Amh' ~T,a;w> dywI+d" ynEB. dy:B. hw"hy> tk,l,m.m; ynEp.li qZEx;t.hil.
~k,l' Wf[]T;w: ~YI+wIl.h;w> !roh]a; ynEB-. ta, hw"hy> ynEh]K-o ta, ~T,x.D:hi al{h] 13:9 `~yhi(l{ale ~['b.r"y" ~k,l'
al{l. !hEko hy"h'w> h['b.vi ~liyaew> rq'B-' !B, rp:B. Ady" aLem;l. aB'h-; lK' tAcr"a]h' yMe[;K. ~ynIh]Ko
!roh]a; ynEB. hw"hyl;( ~ytir>v'm. ~ynIh]kow> WhnU+b.z:[] al{w> Wnyhel{a/ hw"hy> Wnx.n: a]w: 13:10 s `~yhi(l{a/
~yMis;-tr<jo)q.W br<[,B-' br<[,(b'W rq,BoB-; rq,Bo)B; tAl[o hw" hyl; ~yrIjiq.m;W 13:11 `tk,al'(m.B; ~YIwIl.h;w>
~yrIm.v-o yKi( br<[,B' br<[,B' r[eb'l. h'yt,ronEw> bh'Z "h; tr:Anm.W rAhJ'h; !x"l.Vuh;-l[; ~x,l, tk,r<[]m;W
~yhil{a/h' varob' WnM'[i hNEhiw> 13:12 `At*ao ~T,b.z:[] ~T,a;w> Wnyhe_l{a/ hw"hy> tr<m,v.m-i ta, Wnx.n: a]
~k,yteboa-] yhe(l{a/ hw"hy>-~[i Wmx]L'(T-i la; laer"f.yI ynEB. ~k,_yle[] [:yrIh'l. h['WrT.h; tArc.cox]w: wyn" h]kow>
hd"Why> ynEp.li Wyh.YI)w: ~h,_yrEx]a;me( aAbl' br"a.M;h-; ta, bsehe ~['b.r'y")w> 13:13 `Wxyli(c.t; al{- yKi
hw"+hyl; Wq[]c.YIw:) rAxa'w> ~ynIP' hm'x'l.Mih; ~h,l' hNEhiw> hd"Why> Wnp.YIw: 13:14 `~h,(yrEx]a;me br"aM. ;h;w>
hd"Why> vyai [:yrIh'B. yhiy>w: hd"_Why> vyai W[yrIY"w: 13:15 `tAr)c.cox]B; ~yrIc.x.m; ~yrc.icox]m; ~ynIh]Koh;w>
ynEP.mi laer"f.y-I ynEb. WsWnY"w: 13:16 `hd"(WhywI hY"bia] ynEp.li laer"f.y-I lk'w> ~['b.r'y-") ta, @g:n" ~yhil{a/h'w>
laer"f.YImi ~ylil'x] WlP.YIw: hB'_r: hK'm; AM[;w> hY"bia] ~h, b' WKY:w: 13:17 `~d"(y"B. ~yhil{a/ ~nET.YIw: hd"_Why>
yKi hd"Why> ynEB. Wcm.a,Y<)w: ayhi_h; t[eB' laer"f.y-I ynEb. W[n>K'YIw: 13:18 `rWx)B' vyai @l,a, tAam-e vmex]
~yrI[' WNM,mi dKol.YIw: ~['b.r"y" yrEx]a; hY"bia] @Dor>YIw: 13:19 `~h,(yteAba] yhel{a/ hw"hy>-l[; Wn[]v.nI
13:20 `h'yt,(nOb.W !yIr:p.[, !Arp.[, -ta,w> h'yt,_AnB.-ta,w> hn"v'y> ta,w> h'yt,AnB.-ta,w> lae-tyBe(-ta,
Al-aF'YIw: WhY"bia] qZEx;t.YIw: 13:21 p `tmo)Y"w: hw"hy> WhpeG>YIw: WhY"+bia] ymeyBi dA[ ~[' b.r"y-" x:Ko) rc:[-' al{)w>
hY"bia] yrEb.DI rt,y<w> 13:22 s `tAn*B' hrEf.[, vvew> ~ynIB' ~yIn:v.W ~yrIf.[, dl,AYw: hrE_f.[, [B;r>a; ~yvin"

542

Atao WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i hY"bia] bK;v.YIw: 13:23 `AD*[i aybiN "h; vr:d>miB. ~ybiWtK. wyr"_b'd>W wyk'r"d>W
as'a' f[;Y:w: 14:1 p `~ynI)v' rf,[, #r<a'h' hj'q.v' wym'y"B. wyT'_x.T; Anb. as'a' %l{m.YIw: dywID" ry[iB.
tAbCeM;h-; ta, rBev;y>w: tAm+B'h;w> rk"N Eh; tAxB.z>m-i ta, rs;Y"w: 14:2 `wyh'(l{a/ hw"hy> ynEy[eB. rv'Y"h;w> bAJh;
hr"ATh; tAf[]l;w> ~h,_yteAba] yhel{a/ hw"hy>-ta, vArd>li hd"Whyli( rm,aYOw: 14:3 `~yrI)vea]h-' ta, [D:g :y>w:
14:5 `wyn")p'l. hk'l'm.M;h; jqov.Tiw: ~ynI+M'x;h-;( ta,w> tAmB'h; ta, hd" W hy> yrE[-' lK'mi rs;Y"w: 14:4 `hw")c.Mih;w>
hw"hy> x:ynIh-e yKi( hL,aeh' ~ynIV'B; hm'x'l.mi AM[-i !yaew> #r<a'h' hj'q.v-' yKi( hd"_WhyBi hr"Wcm. yrE[' !b,YI w:
~yxiyrIb.W ~yIt:l'D> ~yliDg" >miW hm'Ax bsen"w> hL,aeh' ~yrI['h-, ta, hn<b.nI hd" Whyli( rm,aYOw: 14:6 `Al*
p `Wxyli(c.Y:w: Wnb.YIw: bybiS_ 'mi Wnl' xn:)Y"w: Wnv.r:D" Wnyhel{a/ hw"hy>-ta, Wnv.r:d" yKi WnynEp'l. #r<a'h' WNd<A[
!gEm' yaef.nO !miy"n>BimiW s @l,a, tAame vl{v. hd"Whymi( xm;row" hN"ci afenO lyIx; as'a'l. yhiy>w: 14:7
lyIx;B. yviWKh; xr;z< ~h,ylea] aceYEw: 14:8 `lyIx") yrEABGI hL,a-e lK' @l,a'_ ~ynIAmv.W ~yIt:am' tv,q, yker>dow>
hm'x'l.mi Wkr>[;Y:)w: wyn"+p'l. as'a' aceYEw: 14:9 `hv'(rEm-' d[; aboY"w: tAa+me vl{v. tAbK'r>m;W ~ypil 'a] @l,a,
!yBe rAz[.l; ^M.[-i !yae( hw"hy> rm;aYOw: wyh'l{a/ hw"hy>-la, as'a' ar"q.YIw: 14:10 `hv'(rEm'l. ht'p;c. aygEB.
hw"hy> hZ<+h; !Amh'h-, l[; Wnab' ^m.vib.W WN[;v.nI ^yl,[-' yKi( Wnyhel{a/ hw"hy> WnrEz>[' x:Ko !yael. br:
hd"_Why> ynEp.liw> as'a' ynEp.li ~yviWKh;-ta, hw"hy> @GOYIw: 14:11 s `vAn*a/ ^M.[i rco[.y-: la; hT'a; Wnyhel{a/
~h,l' !yael. ~yviWKmi lPoYIw: rr"g>l-i d[; AM[i-rv,a] ~['h'w> as'a' ~peD>r>YIw: 14:12 `~yvi(WKh; WsnUY"w:
tae WKY:w: 14:13 `dao)m. hBer>h; ll'v' Waf.YIw: WhnE+x]m; ynEp.liw> hw"hy>-ynE)p.li WrB.v.n-I yKi( hy" x.mi(
hB'r: hZ"b-i yKi( ~yrI['h-, lK'-ta, WZboY"w: ~h,_yle[] hw"hy>-dx;p;( hy"h-' yKi rr" G> tAbybis. ~yrI['h-,( lK'
15:1 s `~Il'(v'Wry> WbvuY"w: ~yLimg; >W brol' !aco WBv.YIw: WK+hi hn<q.mi yleh\a'-~g:w> 14:14 `~h,(b' ht'y>h'
as'a' ynIW[m'v. Al rm,aYOw: as'a' ynEp.li aceYEw: 15:2 `~yhi(l{a/ x:Wr wyl'[' ht'y>h' ddEA[-!B, Why"r>z:[]w:
Whbuz>[;T-; ~aiw> ~k,l' aceM'yI Whvur>d>T-i ~ai(w> AM[i ~k,t.Ay*h.Bi( ~k,M'[i hw"hy> !mI+y"n>biW hd"Why>-lk'w>
`hr"(At al{l.W hr<Am !hEKo al{l.W tm,a/ yhel{a/ al{l. lae_r"f.yIl. ~yBir: ~ymiy"w> 15:3 s `~k,(t.a, bzO[]y:
!yae ~heh' ~yTi[ib'W 15:5 `~h,(l' aceM'YIw: Whvuq.b;y>w: lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-l[; Al-rC;B; bv'Y"w: 15:4
ry[iw> yAgB-. yAg WtT.kuw> 15:6 `tAc)r"a]h' ybev.Ay-lK' l[; tABr: tmoWhm. yKi aB'_l;w> aceAYl; ~Alv'
rk"f' vyE yKi ~k,_ydEy> WPr>y-I la;w> Wqz>xi ~T,a;w> 15:7 `hr"(c-' lk'B. ~m'm'h] ~yhil{a-/ yKi( ry[i_B.
rbE[]Y:w: qZ:x;t.hi aybiN"h; ddE[o ha'WbN>h;w> hL,aeh' ~yrIb'D>h; as' a' [:mov.kiw> 15:8 s `~k,(t.L;[up.li
xB;z>m-i ta, vDEx;y>w: ~yIr"+p.a, rh:me dk;l' rv<a] ~yrI['h-, !miW !miy"n>biW hd"Why> #r<a-, lK'mi ~yciWQVih;
~yIr:p.a,me ~h,M'[i ~yrIG"h;w> !miy"n>biW hd"Why>-lK'-ta, #Boq.YIw: 15:9 `hw")hy> ~l'Wa ynEp.li rv,a] hw"hy>
Wcb.Q'YIw: 15:10 p `AM)[i wyh'l{a/ hw"hy>-yKi( ~t'aor>Bi brol' laer"f.YImi wyl'[' Wlp.n-" yKi( !A[+m.VimiW hV,n:m.W
aWhh; ~AYB; hw"hyl; WxB.z>YIw: 15:11 `as'(a' tWkl.m;l. hrEf.[-, vmex] tn:v.li yvi_yliV.h; vd<xoB; ~Il;v'Wry>
hw"hy>-ta, vArd>li tyrIB.b; WaboY"w: 15:12 `~ypi(l'a] t[;b.vi !acow> tAame [b;v. rq'B' Waybi_he ll'V'h-; !mi
laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hyl; vrod>y-I al{) rv<a] lkow> 15:13 `~v'(p.n-: lk'b.W ~b'b'l-. lk'B. ~h,_yteAba] yhel{a/
h['_Wrt.biW lAdG" lAqB. hw"hyl; W[b.V'(YIw: 15:14 `hV'(a-i d[;w> vyaimel. lAdG-" d[;w> !joq-' !mil. tm'_Wy
W[B'v.nI ~b'b'l-. lk'b. yKi h['WbV.h-; l[; hd"Why>-lk' Wxm.f.YIw: 15:15 `tAr)p'Avb.W tArc.cox]b;W
%l,M,h; as'a' ~ae hk'[]m-; ~g:)w> 15:16 `bybi(S'mi ~h,l' hw"hy> xn:Y"w: ~h,_l' aceM'YIw: Whvuq.Bi ~n"Acr>-lk'b.W
lx;n:B. @rof.YIw: qd<Yw" : HT'c.l;p.m-i ta, as'a' trok.YIw: tc,l'_p.mi hr"vea]l; ht'f.[-' rv,a] hr" ybiG>mi Hr"ysih/
abeY"w: 15:18 `wym'(y"-lK' ~lev' hy"h' as'a-' bb;l. qr: lae_r"f.YImi Wrs"- al{ tAmB'h;w> 15:17 `!Ar)d>qi
d[; ht'y"+h' al{ hm'x'l.miW 15:19 `~yli(kew> bh'z"w> @s,K, ~yhi_l{a/h' tyBe wyv'd"q")w> wybi a' yved>q-' ta,
av'[.B; hl'[' as'a' tWkl.m;l. vvew" ~yvil{v. tn:v.Bi 16:1 s `as'(a' tWkl.m;l. vmex'w> ~yvil{v-. tn:v.
16:2 `hd"(Why> %l,m, as'a'l. ab'w" aceAy tTe yTil.bil. hm'_r"h-' ta, !b,YIw: hd"Why>-l[; laer"f.yI %l,m,(
~r"a] %l,m, dd:h-] !B,-la, xl;v.YIw: %l,M,_h; tybeW hw"hy> tyBe tArc.ao)me bh'z"w> @s,K, as'a' aceYOw:
@s,K, ^l. yTi(x.l;v' hNEhi ^ybi_a' !ybeW ybia' !ybeW ^n< ybeW ynIyBe tyrIB. 16:3 `rmo*ale qf,m,r>d:B. bveAYh;
dd:h] !B, [m;v.YIw: 16:4 `yl'(['me hl,[]y:w> laer"f.yI %l,m, av'[.B-; ta, ^t.yrI)B. rpEh' %le bh'z"w>

543

!D"- ta,w> !AY[-i ta, WKY:w: laer"f.yI yrE[-' la, Al-rv,a] ~yliy"x]h; yrEf-' ta, xl;v.YIw: as'a' %l,M,h-; la,
tAnB.mi lD:x.Y<w: av'[.B; [:mov.Ki yhiy>w: 16:5 `yli(T'p.n: yrE[' tAnKs. .m-i lK'( taew> ~yIm"+ lbea' taew>
ynEb.a-; ta, Waf.YIw: hd"Why>-lK'-ta, xq;l' %l,M,h; as'a'w> 16:6 s `AT)k.al;m-. ta, tBev.Y:w: hm'_r"h-' ta,
ayhih; t[eb'W 16:7 s `hP'(c.Mih-; ta,w> [b;G-< ta, ~h,B' !b,YIw: av'_[.B; hn"B' rv<a] h'yc,[-e ta,w> hm'r"h'(
T'n>[v; .nI al{w> ~r"a] %l,m-, l[; ^n>[,V'hiB. wyl'ae rm,aYOw: hd"_Why> %l,m, as'a-' la, ha,roh' ynIn"x] aB'
Wyh' ~ybiWLh;w> ~yviWKh; al{h] 16:8 `^d<)Y"mi ~r"a-] %l,m,( lyxe jl;m.nI !Ke- l[; ^yh,l{a/ hw"hy>-l[;
hw"hy> yKi 16:9 `^d<)y"B. ~n"tn' > hw"hy>-l[; ^n>[,V'(hib.W dao+m. hBer>h;l. ~yvir"p'l.W bk,r<l. bro l' lyIx:l.
vyE hT'[;me yKi tazO=-l[; T'l.Ks; .nI wyl'ae ~lev' ~b'b'l-. ~[i qZEx;t.hil. #r<a'h-' lk'B. tAjj.vom. wyn"y[e
tazO=-l[; AM[i @[;z:b-. yKi( tk,P,h.M;h; tyBe WhnET.YIw:) ha,roh-' la, as'a' s[;k.YIw: 16:10 `tAm)x'l.mi ^M.[i
~ybiWtK. ~N"hi ~ynI+Arx]a;h'w> ~ynIAvarIh' as'a' yrEb.DI hNEhiw> 16:11 `ayhi(h; t[eB' ~['h-' !mi as'a' #Cer:y>w:
AtWkl.m;l. [v;tew" ~yviAlv. tn:v.Bi as'a' al,x/Y<w: 16:12 `lae(r"f.yIw> hd"Whyli ~ykil'M.h; rp,s-e l[;
as'a' bK;v.YIw: 16:13 `~yai(p.roB' yKi hw"hy>-ta, vr:d-" al{ Ayl.x'B-. ~g:w> Ay=l.x' hl'[.m;l-. d[; wyl'g >r:B.
ry[iB. Al-hr"K'( rv<a] wyt'rob.qib. WhrUB.q.YIw: 16:14 `Ak*l.m'l. tx;a;w> ~y[iB'r>a; tn:v.Bi tm'Yw" : wyt'_boa-] ~[i
Al-Wpr>f.YIw: hf,_[]m; tx;q:r>miB. ~yxiQ'rUm. ~ynIz>W ~ymif'B. aLemi rv<a] bK'v.MiB; WhbuyKiv.Y:w: dywID"
lyIx;- !T,YIw: 17:2 `lae(r"f.y-I l[; qZEx;t.YIw: wyT'_x.T; AnB. jp'v'Ahy> %l{m.YIw: 17:1 p `dao)m.l-i d[; hl'AdG> hp'rEf.
`wybi(a' as'a' dk;l' rv<a] ~yIr:p.a, yrE['b.W hd"Why> #r<a,B. ~ybiycin> !TEYIw: tAr+cuB.h; hd"Why> yrE[-' lk'B.
17:4 `~yli(['B.l; vr:d" al{w> ~ynIvoarIh' wybia' dywID" yker>d:B. %l;h' yKi jp'_v'Ahy>-~[i hw"hy> yhiy>w: 17:3
hk'l'm.M;h-; ta, hw"hy> !k,Y"w: 17:5 `lae(r"f.yI hfe[]m;K. al{w> %l"+h' wyt'wOc.mib.W vr"D" wybia' yhel{ale yKi
yker>d:B. ABli HB;g >YIw: 17:6 `bro)l' dAbk'w-> rv,[o) Al-yhiy>w:) jp'_v'Ahyli hx'n>mi hd" Why>-lk' WnT.YIw: Ady"B.
xl;v' Akl.m'l. vAlv' tn:v.biW 17:7 p `hd"(Whymi ~yrIvea]h-' ta,w> tAmB'h-; ta, rysihe dA[w> hw"+hy>
~h,M'[iw> 17:8 `hd"(Why> yrE['B. dMel;l. Why"+k'ymil.W laen>t;n>liw> hy" r>k;z>liw> hy"d>b;[ol.W lyIx-; !b,l. wyr"f'l.
WhY"nIdoa]w: !t'n"AhywI) tAmr"ymi(v.W tAmyrImiv.W laehf'[]w: Why"d>b;z>W Why"n>t;n>W Why"[.m;(v.( ~YIwIl.h;
hd"WhyBi( WdM.l;y>w:) 17:9 `~ynI)h]Koh; ~r"AhywI) [m'v'ylia/ ~h,M'[iw> ~YI+wIl.h; hY"nIAda] bAjw> WhY"biAj)w>
l[; hw"hy> dx;P; yhiy>w: 17:10 `~['(B' WdM.l;y>w:) hd"Why> yrE[-' lk'B. WBsoY"w: hw"+hy> tr:AT rp,se ~h,M'[iw>
~yTiv.liP-. !miW 17:11 `jp'(v'Ahy>-~[i Wmx]l.nI al{w> hd"_Why> tAbybis. rv<a] tAcr"a]h' tAkl.m.m-; lK'
~ypil'a] t[;b.vi ~yliyae !aco Al ~yaiybim. ~yaiybir>[;h'( ~G: aF'_m; @s,k,w> hx'n>mi jp'v'Ahyli( ~yaiybim.
ldEg "w> %lEho jp'v'Ahy> yhiy>w: 17:12 p `tAa)me [b;v.W ~ypil'a] t[;b.vi ~yviy"t.W tAame [b;v.W
hd"_Why> yrE['B. Al hy"h" hB'r: hk'al'm.W 17:13 `tAn*Ks. .mi yrE['w> tAYnIr"yBi hd"WhyBi( !b,YIw: hl'[.m'_l-. d[;
yrEf' hd"Whyli( ~h,_yteAba] tybel. ~t'D"qup. hL,aew> 17:14 `~Il'(v'WryBi lyIx: yrEABGI hm'x'l.mi yven>a;w>
AM[iw> rF"+h; !n"x'Ahy> Ady-" l[;w> 17:15 s `@l,a'( tAame vl{v. lyIx; yrEABGI AM[iw> rF'h; hn"d>[; ~ypil'a]
@l,a, ~yIt:am' AM[iw> hw"+hyl; bDEn:t.Mih; yrIk.z-I !b, hy"s .m;[] Ady"-l[;w> 17:16 s `@l,a'( ~ynIAmv.W ~yIt:am'
17:18 s `@l,a'( ~yIt:am' !gEm'W tv,q< yqev.nO* AM[iw> [d"_y"l.a, lyIx: rABGI !miy"n>B-i !miW 17:17 s `lyIx") rABGI
%l,M,_h-; ta, ~ytir>v'm.h; hL,ae 17:19 s `ab'(c' yceWlx] @l,a, ~ynIAmv.W-ha'(me AM[iw> db'_z"Ahy> Ady-" l[;w>
bro+l' dAbk'w> rv,[o jp'v'Ahyli( yhiy>w: 18:1 p `hd"(Why>-lk'B. rc"b.Mih; yrE['B. %l,M,h; !t:n-" rv,a] db;L.mi
brol' rq'b'W !aco ba'x.a; Al-xB;(z>YI)w: !Arm.vol. ba'x.a-; la, ~ynIv' #qel. dr<YEw: 18:2 `ba'(x.a;l. !TEx;t.YIw:
laer"f.y-I %l,m,( ba'x.a; rm,aYOw: 18:3 `d['(l.GI tAmr-" la, tAl[]l; Whteysiy>w: AM=[i rv<a] ~['l'w>
yMi[; ^M.[;k.W ^Amk' ynIAmK' Al rm,aYOw: d['_l.GI tmor" yMi[i %lEteh] hd"Why> %l,m, jp'v'Ah)y-> la,
18:5 `hw")hy> rb:D> ta, ~AYk; an"- vr"D> lae_r"f.yI %l,m-, la, jp'v'Ahy> rm,aYOw: 18:4 `hm'(x'l.MiB; ^M.[iw>
d['l.GI tmor-" la, %lenEh] ~h,lea] rm,aYOw: vyai tAame [B;r>a; ~yaibNi >h-; ta,( laer"f.y-I %l,m,( #Boq.YIw:
hPo !yaeh; jp'v'Ahy> rm,aYOw: 18:6 `%l,M,(h; dy:B. ~yhil{a/h' !TEyIw> hle[] Wrm.aYOw: lD"_x.a-, ~ai hm'x'l.Mil;
dx'a,-vyai dA[ jp'v'Ahy>-la,( laer"f.y-I %l,m,( rm,aYOw: 18:7 `At*aome hv'r>d>nIw> dA[+ hw"hyl; aybin"
h['r"l. wym'y-" lk' yKi hb'Ajl. yl;[' aBen:t.mi WNn<yae-yKi( WhytianEf. ynIa]w: Ataome hw"hy>-ta, vArd>li

544

laer"f.yI %l,m, ar"q.YIw: 18:8 `!KE) %l,M,h; rm:ayO-la; jp'v'Ahy> rm,aYOw: al'_m.y-I !b, Why>k"ymi aWh
jp'v'AhywI) laer"f.yI %l,m,W 18:9 `al'(m.y-I !b, Why>k"ymi Whk'ymi rhEm; rm,aYOw: dx'_a, syrIs'-la,
!Ar+m.vo r[;v; xt;P, !r<gOB. ~ybiv.yOw> ~ydIg"B. ~yviB'lum. Aas.K-i l[; vyai ~ybiv.Ay hd"Why>-%l,m,(
rm,aYOw: lz<r>b; ynEr>q; hn"[]n:K-. !b<) WhY"qid>ci Al f[;Y:w: 18:10 `~h,(ynEp.li ~yaiB.n:t.mi( ~yaiybiN>h-; lk'w>
hle[] rmo=ale !KE ~yaiB.nI ~yaibNi >h-; lk'w> 18:11 `~t'(ALK;-d[; ~r"a-] ta, xG:n:T. hL,aeB. hw"hy> rm:a-' hKo)
rB<DI Why>k'ymil. aroq.li %l:h-' rv,a] %a'l.M;h;w> 18:12 `%l,M,(h; dy:B. hw"hy> !t:n"w> xl;c.h;w> d['l.GI tmor"
~h,me dx;a;K. ^r>b'd> an"- yhiywI) %l,M,_h-; la, bAj dx'a-, hP,( ~yaibNi >h; yrEb.DI hNEhi rmoale wyl'ae
aboY"w: 18:14 `rBE)d:a] Atao yh;l{a/ rm:ayO-rv,a-] ta, yKi hw"hy>-yx; Why>k"+ymi rm,aYOw: 18:13 `bAJ) T'r>B:dIw>
rm,aYOw: lD"_x.a-, ~ai hm'x'l.Mil; d['l.GI tmor-" la, %lenEh] hk'ymi wyl'ae %l,M,h; rm,aYOw: %l,M,h-; la,
rv,a] ^[<+yBiv.m; ynIa] ~ymi['p. hM,K-; d[; %l,M,h; wyl'ae rm,aYOw: 18:15 `~k,(d>y<B. WntN. "yIw> Wxylic.hw; > Wl[]
~yrIh'h-,( l[; ~yciApn> laer"f.y-I lK'-ta, ytiyair" rm,aYOw: 18:16 `hw")hy> ~veB. tm,a-/ qr: yl;ae rBEd:t-. al{)
18:17 `~Al)v'B. Atybel. vyai WbWvy" hL,ael' ~ynIdoa-] al{) hw"hy> rm,aYOw: h[,_ro !h<l-' !yae rv<a] !aCoK;
s `[r"(l-. ~ai yKi bAj yl;[' aBen:t.y-I al{ ^yl,ae yTir>m:a' al{h] jp'_v'Ahy>-la, laer"f.y-I %l,m,( rm,aYOw:
~ydIm.[o) ~yIm;V'h; ab'c-. lk'w> Aas.K-i l[; bveAy hw"hy>-ta, ytiyair" hw"+hy>-rb;d> W[m.vi !kEl' rm,aYOw: 18:18
lPoyIw> l[;yw: > laer"f.y-I %l,m(, ba'x.a-; ta, hT,p;y> ymi hw"hy> rm,aYOw: 18:19 `Al*amof.W Anymiy-> l[;
hw"hy> ynEp.li dmo[]Y:w:) x:Wrh' aceYEw: 18:20 `hk'K'( rmEao hz<w> hk'K' rmEao hz< rm,aYOw: d['_l.GI tAmr"B.
ypiB. rq,v, x:Wrl. ytiyyIh'w> aceae rm,aYOw: 18:21 `hM'(B; wyl'ae hw"hy> rm,aYOw: WNT,_p;a] ynIa] rm,aYOw:
ypiB. rq,v, x:Wr hw"hy> !t:n" hNEhi hT'[;w> 18:22 `!kE-) hfe[]w: ace lk'WT-~g:w> hT,p;T. rm,aYOw: wya'_ybin-> lK'
Why>k"ymi-ta, %Y:w: hn"[]n:K-. !b<) WhY"qid>ci vG:YIw: 18:23 s `h['r( " ^yl,[' rB<DI hw"hyw:) hL,ae_ ^ya,ybin>
^N>hi Why>k'ymi rm,aYOw: 18:24 `%t")ao rBEd:l. yTiaime hw"hy>-x:Wr) rb:[' %r<D<h; hz< yae rm,aYOw: yxiL,_h-; l[;
Wxq. laer"f.yI %l,m, rm,aYOw: 18:25 `abe(x'hel. rd<x,B. rd<x, aAbT' rv<a] aWh+h; ~AYB; ha,ro
rm:a' hKo ~T,r>m;a]w: 18:26 `%l,M,(h-; !B, va'Ay-la,w> ry[i_h-' rf; !Ama-' la, Whbuyvih]w: Why>k' ymi-ta,
rm,aYOw: 18:27 `~Al)v'b. ybiWv d[; #x;l; ~yIm:W #x;l; ~x,l, Whlukia]h;w> al,K,_h; tyBe hz< Wmyfi %l,M,h;
l[;Y:w: 18:28 p `~L'(Ku ~yMi[; W[m.vi rm,aYOw: yBi_ hw"hy> rB<d-I al{ ~Alv'B. bWvT' bAv-~ai Why>k'ymi
jp'v'Ahy>-la, laer"f.yI %l,m, rm,aYOw: 18:29 `d['(l.GI tmor-" la, hd"Why>-%l,m,( jp'v'AhywI) lae r"f.y-I %l,m,(
18:30 `hm'(x'l.MiB; WaboY"w: laer"f.yI %l,m, fPex;t.YIw: ^yd<_g"B. vb;l. hT'a;w> hm'x'l.Mib; aAbw" fPex;t.hi
yKi lAd+G"h-; ta, !joQ'h-; ta, Wmx]L'Ti al{ rmoale Al-rv,a] bk,r<h' yrEf-' ta, hW"ci ~r"a] %l,m,W
%l,m, Wrm.a'( hM'hew> jp'v'Ahy>-ta, bk,r<h' yrEf' tAar>Ki yhiy>w: 18:31 `AD*b;l. laer"f.yI %l,m-, ta,-~ai(
yhiy>w: 18:32 `WNM,(mi ~yhil{a/ ~teysiy>w: Arz"[] hw"hyw:) jp'v'Ah)y> q[;z>YIw: ~xe_L'hil. wyl'[' WBsoY"w: aWh laer"f.yI
AMtul. tv,Q,B; %v:m' vyaiw> 18:33 `wyr"(x]a;me WbvuY"w: lae_r"f.yI %l,m, hy"h-' al{ yKi bk,r< h' yrEf' tAar>Ki
ynIt:aceAhw> ^d>y" ^yd<y" %poh] bK'r:l'( rm,aYOw: !y"+r>Vih; !ybeW ~yqIb'D>h; !yBe laer"f.yI %l,m-, ta, %Y:w:
dymi[]m; hy"h' laer"f.yI %l,m,W aWhh; ~AYB; hm'x'l.Mih; l[;T;w: 18:34 `ytiyle(x\h' yKi hn<x]M;h-;( !mi
hd"Why>-%l,m,( jp'v'Ahy> bv'Y"w: 19:1 `vm,V'(h; aAB t[el. tm'Yw" : br<['_h-' d[; ~r"a] xk;nO hb'K'r>M,B;
%l,M,h-; la, rm,aYOw: hz<xoh; ynInx" ]-!b, aWhyE wyn"P-' la, aceYEw: 19:2 `~Il'(v'Wryli( ~Alv'B. AtyBe-la,
lb'a] 19:3 `hw")hy> ynEp.Limi @c,Q, ^yl,[' tazOb'W bh'_a/T, hw"hy> yaen>fol.W rzO[.l; [v'r"l'h] jp'v'Ahy>
`~yhi(l{a/h'( vrod>li ^b.b'l. t'Anykih]w: #r<a' h-' !mi tArvea]h' T'r>[:b-i yKi( %M"+[i Wac.m.nI ~ybiAj ~yrIb'D>
~beyviy>w: ~yIr:p.a, rh:- d[; [b;v, raEB.mi ~['b' aceYEw: bv'Yw" : s ~Il'_v'WryBi jp'v'Ahy> bv,YEw: 19:4
`ry[i(w" ry[il. tArcuB.h; hd"Why> yrE[-' lk'B. #r<a'B' ~yjip.vo) dme[]Y:w: 19:5 `~h,(yteAba] yhel{a/ hw"hy>-la,
~k,M'[iw> hw"+hyl; yKi WjP.v.Ti ~d"a'l. al{ yKi ~yfi[o ~T,a-; hm'( War> ~yjip.Vo)h-; la, rm,aYOw: 19:6
hl'w>[; Wnyhel{a/ hw"hy>-~[i !yae- yKi( Wf[]w: Wrm.vi ~k,_yle[] hw"hy>-dx;p;( yhiy> hT'[;w> 19:7 `jP'(v.mi rb:d>Bi
yvear"meW ~ynIh]Koh;w> ~YIwIl.h-; !mi jp'v'Ahy> dymi[/h, ~Il;v'WryBi ~g:w> 19:8 `dx;v-o) xQ;miW ~ynIp' aFom;W
!Wf[]t; hKo rmo=ale ~h,yle[] wc;y>w: 19:9 `~Il'(v'Wry> WbvuY"w: byrI+l'w> hw"hy> jP;v.mil. lae r"f.yIl. tAba'h'

545

~ybiv.YOh; ~k,yxea]me ~k,yle[] aAby-" rv,a] byrI-lk'w> 19:10 `~le(v' bb'leb.W hn"Wma/B, hw"hy> ta;r>yIB.
Wmv.a.y< al{w> ~t'ao ~T,r>h;z>hiw> ~yjiP'v.mil.W ~yQIxul. hw"c.mil. hr"AT-!yBe ~d"l. ~D"- !yBe( ~h,yrE['B.
!heko Why"r>m;a] hNEhiw> 19:11 `Wmv'(a.t, al{w> !Wf[]t; hKo ~k,_yxea-] l[;w> ~k,yle[] @c,q-< hy"h")w> hw" hyl;
%l,M,h-; rb;D> lkol. hd"Why>-tybel. dygIN "h; la[em'v.y-I !b, Why"d>b;z>W hw"hy>-rb;D> lkol. ~k,yle[] varoh'
WaB' !keyrEx]a; yhiy>w: 20:1 p `bAJ)h-; ~[i hw"hy> yhiywI Wf[]w: Wqz>xi ~k,_ynEp.li ~YIwIl.h; ~yrIj.vow>
jp'v'Ahyli( WdyGIY:w: WaboY"w: 20:2 `hm'(x'l.Mil; jp'v'Ahy>-l[; ~ynIAM[;h'me( ~h,M'[iw> !AM[; ynEb.W ba'Am-ynEb.
ar"YIw: 20:3 `ydIG<) !y[e ayhi rm'T' !Acc.x;(B. ~N"hiw> ~r"_a]me ~Y"l; rb,[eme br" !Amh' ^yl,[' aB' rmoale
vQEb;l. hd"Why> Wcb.Q'YIw: 20:4 `hd"(Why>-lK'-l[; ~Ac-ar"q.YIw: hw"+hyl; vArd>li wyn"P-' ta, jp' v'Ahy> !TEyIw:
hd"Why> lh;q.Bi jp'v'Ahy> dmo[]Y:w: 20:5 `hw")hy>-ta, vQEb;l. WaB' hd"Why> yrE[-' lK'mi ~G: hw"+hy>mE)
aWh-hT'(a; al{h] Wnyteboa] yhel{a/ hw"hy> rm;aYOw: 20:6 `hv'(d"x]h; rcEx'h, ynEp.li hw"+hy> tybeB. ~Il;v'WrywI
`bCe(y:t.hil. ^M.[i !yaew> hr"Wbg>W x:Ko ^d>y"b.W ~yI+AGh; tAkl.m.m; lkoB. lveAm hT'a;w> ~yIm;V'B; ~yhil{a/
[r;z<l. Hn"T.Tiw:) lae_r"f.yI ^M.[; ynEp.Limi taZOh; #r<ah' ' ybev.y-O ta, T'v.r:Ah Wnyhel{a/ hT'a; al{h] 20:7
aAbT'-~ai 20:9 `rmo*ale ^m.vil. vD"q.mi HB' ^l. Wnb.YIw: Hb'-_ Wbv.YEw: 20:8 `~l'(A[l. ^b.h;ao) ~h'r"b.a;
hZ<+h; tyIB:B; ^m.vi yKi ^yn<p'l.W hZ<h; tyIB:h; ynEp.li hd"m.[;n:) b['r"w> rb,d<w> jApv. br<x, h['r" Wnyle['
rv,a] ry[if-e rh;w> ba'AmW !AM[-; ynE)b. hNEhi hT'[;w> 20:10 `[:yvi(Atw> [m;v.tiw> WnterC" 'mi ^yl,ae q[;z>nIw>
20:11 `~Wd)ymiv.hi al{w> ~h,yle[]me Wrs" yKi ~yIr"+c.mi #r<a,me ~a'boB. ~h,b' aAbl' laer"f.yIl. hT't;n" al{)
~B'- jP'v.ti al{h] Wnyhel{a/ 20:12 `WnT'(v.r:Ah) rv<a] ^t.V'rUY>mi Wnverg. "l. aAbl' Wnyle_[' ~ylim.GO ~he- hNEhiw>
^yl,[' yKi hf,[N] :-hm;( [d:nE al{ Wnx.na: ]w: Wnyle_[' aB'h; hZ<h; br"h' !Amh'h, ynEp.li x:Ko WnB' !yae yKi
laeyzIx]y:w> 20:14 p `~h,(ynEb.W ~h,yven> ~P'j-; ~G: hw"+hy> ynEp.li ~ydIm.[o hd" Why>-lkow> 20:13 `WnynE)y[e
%AtB. hw"hy> x:Wr wyl'[' ht'y>h' @s"+a' ynEB-. !mi ywILeh; hy" n>T;m-; !B, laey[iy-> !B, hy"n"B.-!B, Why"r>k;z-> !B,
~k,l' hw"hy> rm;a-' hKo) jp'_v'Ahy> %l,M,h;w> ~Il; v'Wry> ybev.yOw> hd"Why>-lk' Wbyviq.h; rm,aYOw: 20:15 `lh'(Q'h;
`~yhi(l{ale yKi hm'x'l.Mih; ~k,l' al{ yKi hZ<h; br"h' !Amh'h, ynEP.mi WTx;T-e la;w> War>yTi-( la; ~T,a;
rB:d>mi ynEP. lx;N:h; @AsB. ~t'ao ~t,ac'm.W #yCi_h; hle[]m;B. ~yli[o ~N"hi ~h, yle[] Wdr> rx'm' 20:16
hd"Why> ~k,M'[i hw"hy> t[;Wvy>-ta, War>W Wdm.[i WbC.y:t.hi tazO=B' ~xeL'hil. ~k,l' al{ 20:17 `lae(Wry>
~yIP:a; jp'v'Ahy> dQoYIw: 20:18 `~k,(M'[i hw"hyw: ~h,ynEp.li Wac. rx'm' WTx;T-e la;w> War>yTi-( la; ~Il;v'WrywI)
~YIwIl.h; WmqUY"w: 20:19 `hw")hyl; twOx]T;v.hi(l. hw"hy> ynEp.li Wlp.n") ~Il;v'Wry> ybev.yOw> hd"Why>-lk'w> hc'r>a"+
20:20 `hl'[.m'(l. lAdG" lAqB. laer"f.yI yhel{a/ hw"hyl; lLeh;l. ~yxi_r>Q'h; ynEB-. !miW ~ytih'Q.h; ynEB. !mi
ybev.yOw> hd"Why> ynIW[m'v. rm,aYOw: jp'v'Ahy> dm;[' ~t'aceb.W [;Aq+T. rB:d>mil. Wac.YEw: rq,Bob; WmyKiv.Y:w:
~['h-' la, #[;W"YIw: 20:21 `Wxyli(c.h;w> wya'ybin>bi Wnymia]h; Wnmea 'tew> ~k,yhel{a/ hw"hyB; Wnymia]h; ~Il;v'Wry>
hw"hyl; WdAh ~yrIm.ao)w> #Wlx'h,( ynEp.li taceB. vd<q-o+ tr:d>h;l. ~ylil.h;(m.W* hw"hyl; ~yrIr]vo*m. dme[]Y:w:
ba'Am !AM[; ynEB-. l[; ~ybir>a")m. hw"hy> !t:n" hL'hit.W hN"rIb. WLxehe t[eb.W 20:22 `AD*s.x; ~l'A[l. yKi
ry[ife-rh; ybev.y-O l[; ba'AmW !AM[; ynEB. Wdm.[;Y:)w: 20:23 `WpgEN) "YIw: hd"Whyli( ~yaiB'h; ry[if-e rh;w>
aB' hd"WhywI) 20:24 `tyxi(v.m;l. Wh[erEB-. vyai Wrz>[' ry[ife ybev.AyB. ~t'ALk;k.W dymi_v.h;l.W ~yrIx ]h;l.
aboY"w: 20:25 `hj'(yleP. !yaew> hc'r>a: ~ylip.nO ~yrIg "P. ~N"hiw> !Amh'h-, la, Wnp.YIw: rB"+d>Mil; hP,c.Mih-; l[;
WlC.n:y>w: tAdmux] ylek.W ~yrIg"p.W vWkr>W brol' ~h,b' Wac.m.YIw: ~l'l'v-. ta, zbol' AM[;w> jp'v'Ahy>
y[ibir>h' ~AYb;W 20:26 `aWh)-br: yKi ll'V'h-; ta, ~yzIz>Bo hv'Alv. ~ymiy" Wyh.YI)w: aF'_m; !yael. ~h,l'
qm,[e aWhh; ~AqM'h; ~ve- ta, War>q") !Ke-l[; hw"+hy>-ta, Wkr]Be ~v'- yKi hk'r"B. qm,[el. Wlh]q.nI
~Il;v'Wry>-la, bWvl' ~v'aroB. jp'v'AhywI) ~Il;v'WrywI) hd"Why> vyai- lK' WbvuY"w: 20:27 `~AY*h-; d[; hk'r"B.
tAr+c.cox]b;W tArNOkib.W ~ylib'n>Bi ~Il;v'Wry> WaboY"w: 20:28 `~h,(ybey>Aame( hw"hy> ~x'M.f-i yKi( hx'_m.fiB.
hw"hy> ~x;l.nI yKi ~['m.v'B. tAc+r"a]h' tAkl.m.m-; lK' l[; ~yhil {a/ dx;P; yhiy>w: 20:29 `hw")hy> tyBe- la,
%l{m.YIw: 20:31 p `bybi(S'mi wyh'l{a/ Al xn:)Y"w: jp'_v'Ahy> tWkl.m; jqov.Tiw: 20:30 `lae(r"f.yI ybey>Aa ~[i
~Il;v'WryBi( %l:m' hn"v' vmex'w> ~yrIf.[,w> Akl.m'B. hn"v' vmex'w> ~yvil{v-. !B, hd"_Why>-l[; jp'v'Ahy>

546

ynEy[eB. rv"Y"h; tAf[]l; hN"M<+mi rs"- al{w> as'a' wybia' %r<d< B. %l,YwE : 20:32 `yxi(l.v-i tB; hb'Wz[] AMai ~vew>
rt,y<w> 20:34 `~h,(yteboa] yhel{ale ~b'b'l. Wnykih-e al{ ~['h' dA[w> Wrs"-+ al{ tAmB'h; %a: 20:33 `hw")hy>
hl'[]ho) rv<a] ynIn"x-] !b, aWhyE yrEb.dIB. ~ybiWtK. ~N"hi ~ynI+rox]a;h'w> ~ynIvoarIh' jp' v'Ahy> yrEb.DI
lae_r"f.y-I %l,m,( hy"z>x;a] ~[i hd"Why>-%l,m,( jp'v'Ahy> rB;x;t.a, !keyrEx]a;w> 20:35 `lae(r"f.yI ykel.m; rp,s-e l[;
tAYnIa\ Wf[Y] :w: vyvi_r>T; tk,l,l' tAYnIa\ tAf[]l; AM[i WhrEB.x;y>w: 20:36 `tAf)[]l; [:yvir>hi aWh
^r>B,x;t.hi(K. rmo=ale jp'v'Ahy>-l[; hv'rEM'mi Whw"d"D-o !B, rz<[<ylia/ aBen:t.YIw: 20:37 `rb,G") !Ayc.[,B.
bK;v.YIw: 21:1 `vyvi(r>T-; la, tk,l,l' Wrc.[' al{w> tAYnIa\ Wrb.V'YIw: ^yf,[]m-; ta,( hw"hy> #r:P' Why"z>x;a-] ~[i
~yxia;-Al)w> 21:2 `wyT'(x.T; AnB. ~r"Ahy> %l{m.YIw: dywI+D" ry[iB. wyt'boa-] ~[i rbEQ'YIw: wyt'boa-] ~[i jp'v'Ah)y>
jp'v'Ahy> ynEB. hL,a-e lK' Why"+j.p;v.W laek'ymiW Why"r>z:[]w: Why"r>k;z>W laeyxiywI) hy"r>z:[] jp'v'Ahy> ynEB.
tArcum. yrE[-' ~[i tAnDg" >mil.W bh'z"l.W @s,k,l. tABr: tAnT'm; ~h,ybia] ~h,l' !TEYIw: 21:3 `lae(r"f.y-I %l,m,
wybia' tk;l,m.m-; l[; ~r"Ahy> ~q'Y"w: 21:4 p `rAk*B.h; aWh-yKi ~r"Ahyli( !t:n" hk'l'm.M;h-; ta,w> hd"_WhyBi(
~r"Ahy> hn"v' ~yIT:v.W ~yvil{v-. !B, 21:5 `lae(r"f.yI yrEF 'mi ~g:w> br<x'_B, wyx'a-, lK'-ta, groh]Y:w: qZ:x;t.YIw:
tyBe Wf[' rv<a]K; laer"f.yI ykel.m; %r<d<B. %l,YwE : 21:6 `~Il'(v'WryBi %l:m' ~ynIv' hn<Amv.W Ak+l.m'B.
tyxiv.h;l. hw"hy> hb'a-' al{w> 21:7 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: hV'_ai AL ht'y>h" ba' x.a-; tB; yKi ba'x.a;
wyn"b'l.W rynI Al ttel' rm;a' rv<a]k;w> dywI+d"l. tr:K' rv<a] tyrI B.h; ![;m;l. dywID" tyBe- ta,
~r"Ahy> rbo[]Y:)w: 21:9 `%l,m,( ~h,yle[] Wkylim.Y:w: hd"_Why>-dy: tx;T;mi ~Ada/ [v;P' wym'y"B. 21:8 `~ymi(Y"h-; lK'
21:10 `bk,r"(h' yrEf' taew> wyl'ae bbeASh; ~Ada/-ta, %Y:w: hl'y>l; ~q" yhiy>w: AM=[i bk,r<h' lk'w> wyr"f-' ~[i
yKi Ad+y" tx;T;mi ayhih; t[eB' hn"b.li [v;p.Ti za' hZ<h; ~AYh; d[; hd"Why>-dy: tx;T;mi ~Ada/ [v;p.YIw:
~Il;v'Wry> ybev.y-O ta, !z<Y<w: hd"_Why> yrEh'B. tAmb-' hf'([' aWh-~G: 21:11 `wyt'(boa] yhel{a/ hw"hy>-ta, bz:['
yhel{a/ hw"hy> rm:a' hKo rmo=ale aybiN "h; WhY"liaeme( bT'k.mi wyl'ae aboY"w: 21:12 p `hd"(Why>-ta, xD:Y:w:
21:13 `hd"(Why>-%l,m,( as'a' yker>d:b.W ^ybia' jp'v'Ahy> yker>d:B. T'k.l;h-' al{) rv<a] tx;T; ^ybia' dywID"
~g:w> ba'_x.a; tyBe tAnz>h;K. ~Il;v'Wry> ybevy. O-ta,w> hd"Why>-ta, hn<z>T;w: laer"f.yI ykel.m; %r<d<B. %l,Tew:
^yn<b'b.W ^M<+[;B. hl'Adg> hp'GEm; @gEnO hw"hy> hNEhi 21:14 `T'g>r")h' ^M.mi ~ybiAJh; ^ybia'-tybe ^yx,a-; ta,
ylixoh-; !mi ^y[,me Wac.y-E d[; ^y[,_me hlex]m;B. ~yBir: ~yyIl'x\B' hT'a;w> 21:15 `^v<)Wkr>-lk'b.W ^yv,n"b.W
dy:-l[; rv<a] ~ybir>[;h'w> ~yTiv.liP.h; x:Wr tae ~r"Ahy>-l[; hw"hy> r[;Y"w: 21:16 `~ymi(y"-l[; ~ymiy"
wyn"B-' ~g:w> %l,M,h-; tybel. ac'mN. Ih; vWkr>h-' lK' tae WBv.YIw: h'W[q'b.YIw: hd"Whybi( Wl[]Y:w: 21:17 `~yvi(WK
wy['meB. hw"hy> Apg"n> tazO=-lK' yrEx]a;w> 21:18 `wyn")B' !joq. zx'a'Ahy>-~ai yKi !Be Al-ra;v.nI al{w> wyv'_n"w>
wy['me Wac.y" ~yInv: . ~ymiy"l. #Qeh; tace t[ek.W ~ymiY"mi ~ymiy"l. yhiy>w: 21:19 `aPe(r>m; !yael. ylix\l'
~yvil{v-. !B, 21:20 `wyt'(boa] tp;rEf.Ki hp'rEf. AM[; Al Wf['- al{w> ~y[i_r" ~yailux]t;B. tm'Y"w: Ayl.x-' ~[i
dywID" ry[iB. WhrUB.q.YIw:) hD"m.x, al{B. %l,YEw: ~Il'_v'WryBi %l:m' ~ynIv' hn<Amv.W Akl.m'b. hy"h' ~yIT;v.W
yKi wyT'x.T; !joQ'h; Anb. Why"z>x;a-] ta, ~Il;v'Wry> ybev.Ay Wkylim.Y:w: 22:1 `~yki(l'M.h; tArb.qiB. al{w>
p `hd"(Why> %l,m, ~r"Ahy>-!b, Why"z>x;a] %l{ m.YIw: hn<+x]M;l;( ~ybir>[;b'( aB'h; dWdG>h; gr:h' ~ynIvoarIh-' lk'
Why"l.t;[] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi( %l:m' tx;a; hn"v'w> Akl.m'b. Why"z>x;a] hn"v' ~yIT:v.W ~y[iB'r>a-; !B, 22:2
f[;Y:w: 22:4 `[:yvi(r>h;l. ATc.[;Ay* ht'y>h' AMai yKi ba'_x.a; tyBe yker>d:B. %l;h' aWh-~G: 22:3 `yrI)m.[-' tB;
22:5 `Al* tyxiv.m;l. wybia' tAm yrEx]a; ~yci[]Ay* Al-Wyh'( hM'he yKi ba'_x.a; tybeK. hw"hy> ynEy[eB. [r:h'
~r"a-] %l,m,( laez"x-] l[; hm'x'l.Mil; laer"f.yI %l,m, ba'x.a-; !B, ~r"Ahy>-ta, %l,YEw: %l;h' ~t'c'[]B; ~G:
WhKuhi rv<a] ~yKiM;h; yKi la[,r>z>yIb. aPer:t.hli . bv'Yw" : 22:6 `~r"(Ay-ta, ~yMir:h'( WKY:w: d['_l.GI tAmr"B.
tAar>li dr:y" hd"Why> %l,m, ~r"Ahy>-!b, Why"r>z:[]w: ~r"_a] %l,m, laehz"x-] ta, Amx]L'hiB. hm'r"b'(
aAbl' Why"z>x;a] ts;WbT. ht'y>h' ~yhil{a/me(W 22:7 `aWh) hl,x-o yKi la[,rz> >yIB. ba'x.a-; !B, ~r"Ahy>-ta,
tyBe-ta, tyrIk.h;l. hw"hy> Axv'm. rv<a] yvim.n-I !b, aWhy-E la, ~r"Ahy>-~[i ac'y" Aabob.W ~r"_Ay-la,
Why"z>x;a] yxea] ynEb.W hd"Why> yrEf-' ta, ac'm.YIw: ba'_x.a; tyBe- ~[i aWhyE jpeV'hiK. yhiy>w: 22:8 `ba'x( .a;
Whaubiy>w: !Arm.vo)b. aBex;t.mi aWhw> WhdUK.l.YIw:) Why"z>x;a-] ta, vQeb;y>w: 22:9 `~gE)r>h;Y:w: Why"z>x;a]l; ~ytir>v'm.

547

Ab=b'l-. lk'B. hw"hy>-ta, vr:D-" rv,a] aWh jp'v'Ahy>-!B, Wrm.a'( yKi WhrUB.q.YIw:) Whtumiy>w: aWhyE-la,
Hn"+B. tme yKi ht'a]r" Why"z>x;a] ~ae Why"l.t;[]w: 22:10 `hk'(l'm.m;l. x:Ko rco[.l; Why"z>x;a] tybel. !yaew>
%l,M,h-; tB; t[;b.v;Ahy> xQ;Tiw: 22:11 `hd"(Why> tybel. hk'l'm.M;h; [r;z-< lK'-ta, rBE d:T.w: ~q'T'w:
rd:x]B; ATq.nIyme-( ta,w> Atao !TETiw: ~ytim'WMh; %l,M,h-; ynE)B. %ATmi Atao bnOg >Tiw: Why"z>x;a-] !B, va'Ay-ta,
tAxa] ht'y>h' ayhi yKi !heKoh; [d"y"Ahy> tv,ae ~r"Ahy> %l,M,h-; tB; t[;b.v;Ahy> WhrEyTis.T;w: tAJ+Mih;
~ynIv' vve aBex;t.mi ~yhil{a/h'( tybeB. ~T'ai yhiyw> : 22:12 `Wht.t'(ymih/ al{w> Why"l.t;[] ynEP.mi Why" z>x;a]
tAaMeh; yrEf-' ta, xQ:YIw: [d"y"Ahy> qZ:x;t.hi ty[ibiV.h; hn"V'b;W 23:1 p `#r<a'(h-' l[; tk,l,mo hy"l.t;[]w:
Why"d"[-] !b, Why"fe[]m-; ta,w> dbeA[-!b, Why"r>z:[]l;(w> !n"x'Ahy>-!B, la[em'v.yIl.W ~x'roy>-!b, Why"r>z:[]l;
hd"Why> yrE[-' lK'mi ~YIwIl.h-; ta, WcB.q.YIw: hd"WhyBi( WBsoY"w: 23:2 `tyrI)B.b; AM[i yrIk.z-I !B, jp'v'ylia-/ ta,w>
~yhil{a/h' tybeB. tyrIB. lh'Q'h-; lK' trok.YIw: 23:3 `~Il'(v'Wry>-la, WaboY"w: lae_rf" .yIl. tAba'h' yvear"w>
hz< 23:4 `dywI)d" ynEB-. l[; hw"hy> rB<DI rv<a]K; %l{m.yI %l,M,h-; !b, hNEhi ~h,l' rm,aYOw: %l,M,_h-; ~[i
23:5 `~yPiS
( ih; yrE[]vo)l. ~YIwIl.l;w> ~ynIh]Ko)l; tB'V;h; yaeB' ~K,mi tyviliV.h; Wf+[]T; rv<a] rb"D"h;
23:6 `hw")hy> tyBe tArc.x;B. ~['h' lk'w> dAs+y>h; r[;v;B. tyviliV.h;w> %l,M,h; tybeB. tyviliV.h;w>
hM'he_ vd<q-o yKi Waboy" hM'he ~YIwIl.l; ~ytir>v'm.h;w> ~ynIh]Ko)h-; ~ai yKi hw"hy>-tybe aAby"-la;w>
Ady"B. wyl'kew> vyai bybis ' %l,M,h-; ta, ~YIwIl.h; WpyQihiw> 23:7 `hw")hy> tr<m,v.mi Wrm.v.yI ~['h-' lk'w>
lkoK. hd"Why>-lk'w> ~YIwIl.h; Wf[]Y:w: 23:8 `At*aceb.W AaboB. %l,M,h-; ta, Wyh.wI) tm'_Wy tyIB:h-; la, aB'h;w>
rj:p' al{ yKi tB'_V;h; yaec.Ay ~[i tB'V;h; yaeB' wyv'n"a-] ta, vyai Wxq.YIw: !heKoh; [d"y"Ahy> hW"c-i rv,a]
~ytiynIx]h-;( ta, tAaMeh; yrEf'l. !heKoh; [d"y"Ahy> !TeYIw: 23:9 `tAq)l.x.M;h-;( ta, !hEKoh; [d"y"Ahy>
~['h-' lK'-ta, dme[]Y:w: 23:10 `~yhi(l{a/h' tyBe rv<a] dywI+D" %l,M,l; rv<a] ~yji l'V.h-; ta,w> tANgIM'h-; ta,w>
tyIB"+l;w> x;Bez>Mil; tyliam'F.h; tyIB;h; @t,K-, d[; tynIm'y>h; tyIB:h; @t,K,mi Ady"b. Axl.vi vyaiw>
At=ao Wkylim.Y:w: tWd[eh-' ta,w> rz<NEh-; ta, wyl'[' WnT.YIw: %l,M,h-; !B,-ta, WayciAYw: 23:11 `bybi(s' %l,M,h-; l[;
~ycir"h'( ~['h' lAq-ta, Why"l.t;[] [m;v.Tiw: 23:12 s `%l,M,(h; yxiy> Wrm.aYOw: wyn"b'W [d"y"Ahy> Whxuv'm.YIw:
AdWM[;-l[;( dmeA[ %l,M,h; hNEhiw> ar<Twe : 23:13 `hw")hy> tyBe ~['h-' la, aAbT'w: %l,M,_h-; ta, ~ylil.h;(m.h;(w>
~yrIr]Av*m.hw; > tArc.cox]B; [:qeAtw> x:mef' #r<a'h' ~[;- lk'w> %l,M,h-; l[; tArc.cox]h;w> ~yrIF 'h;w> aAbM'B;
aceAYw: 23:14 s `rv,q") rv,q< rm,aTow: h'yd<g "B-. ta, Why"l.t;[] [r:q.Tiw: lLe_h;l. ~y[iydIAmW ryVi h; ylek.Bi
tArdFE .h; tyBem-i la, h'WayciAh) ~h,lea] rm,aYOw: lyIx;h; ydEWqP. tAaMeh; yrEf-' ta, !heKoh; [d"y"Ahy>
~yId:y" Hl' WmyfiY"w: 23:15 `hw")hy> tyBe h'Wtymit. al{ !heKoh; rm:a' yKi br<x'_B, tm;Wy h'yr<x]a; aB'h;w>
AnyBe tyrIB. [d"y"Ahy> trok.YIw: 23:16 p `~v'( h'Wtymiy>w: %l,M,_h; tyBe ~ysiWSh;-r[;v;( aAbm-. la, aAbT'w:
WhcuT.YIw:) l[;B;h-; tyBe ~['h-' lk' WaboY"w: 23:17 `hw")hyl; ~['l. tAyh.li %l,M,_h; !ybeW ~['h-' lK' !ybeW
~f,Y"w: 23:18 `tAx)B.z>Mih;( ynEp.li Wgr>h' l[;B;h; !hEKo !T'm; taew> WrBE+vi wym'l'c-. ta,w> wyt'xoB.z>m-i ta,w>
tAl[]h;l.( hw"hy> tyBe- l[; dywID" ql;x' rv<a] ~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; dy:B. hw"hy> tyBe tDo quP. [d"y"Ahy>
~yrI[]AVh; dme[]Y:w:) 23:19 `dywI)d" ydEy> l[; ryvi_b.W hx'm.fiB. hv,mo tr:AtB. bWtK'K; hw"hy> tAl[o
~yrIyDIa;h'-( ta,w> tAaMeh; yrEf-' ta, xQ:YIw: 23:20 `rb")D-" lk'l. amej' aboy-" al{)w> hw"+hy> tyBe yrE[]v-; l[;(
r[;v-; %At)B. WaboY"w: hw"hy> tyBemi %l,M,h-; ta, dr<AYw: #r<a'h' ~[;- lK' taew> ~['B' ~yliv.AM)h-; ta,w>
#r<a'h-' ~[;-lk' Wxm.f.YIw: 23:21 `hk'(l'm.M;h; aSeKi l[; %l,M,h-; ta, WbyviAYw: %l,M,_h; tyBe !Ayl.[,h'(
hn"v' ~y[iB'r>a;w> Akl.m'B. va'yO ~ynIv' [b;v-, !B, 24:1 s `br<x'(b, Wtymihe Why"l.t;[-] ta,w> hj'q"+v' ry[ih'w>
ymey>-lK' hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; va'Ay f[;Y:w: 24:2 `[b;v'( raEB.mi hy"b.ci AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi( %l:m'
hy"h' !kE+yrEx]a; yhiy>w: 24:4 `tAn*b'W ~ynIB' dl,AYw: ~yIT"+v. ~yvin" [d"y"Ahy> Al-aF'YIw: 24:3 `!hE)Koh; [d"y"Ahy>
yrE['l. Wac. ~h,l' rm,aYOw: ~YIwIl.hw; > ~ynIh]Koh-; ta, #Boq.YIw: 24:5 `hw")hy> tyBe- ta, vDEx;l. va'Ay ble- ~[i
Wrh]m;T. ~T,a;w> hn"v'B. hn"v' yDEmi ~k,yhel{)a/ tyBe- ta, qZEx;l. @s,K, laer"f.y-I lK'mi Wcb.qiw> hd"Why>
T'v.r:d-" al{) [:WDm; Al rm,aYOw: varoh' [d"y"Ahyli( %l,M,h; ar"q.YIw: 24:6 `~YI)wIl.h;( Wrh]mi( al{w> rb"+D"l;
lh,aol. lae_r"f.yIl. lh'Q'h;w> hw"hy>-db,[,( hv,mo ta;f.m-; ta, ~Il;v'Wrymi(W hd"Whymi( aybih'l. ~YIwIl.h-; l[;

548

hw"hy>-tybe yved>q-' lK' ~g:w> ~yhi_l{a/h' tyBe- ta, Wcr>p' h'yn<B' t[;v;r>Mih; Why"l.t;[] yKi 24:7 `tWd)[eh'
24:9 `hc'Wx) hw"hy>-tyBe r[;v;B. WhnUT.YIw:) dx'_a, !Ara] Wf[]Y:w:) %l,M,h; rm,aYOw: 24:8 `~yli(['B.l; Wf['
laer"f.y-I l[; ~yhil{a/h-' db,[,( hv,mo ta;f.m; hw"hyl;( aybih'l. ~Il;v'Wrybi(W hd"WhyBi( lAq-WnT.YIw:
yhiy>w: 24:11 `hLe(k;l-. d[; !Ara'l' Wkyliv.Y:w: WaybiY"w: ~['_h-' lk'w> ~yrIF 'h-; lk' Wxm.f.YIw: 24:10 `rB")d>MiB;
rpEAs ab'W @s,K,h; br:- yKi ~t'Aar>kiw> ~YIwIl.h; dy:B. %l,M,h; tD:quP-. la, !Ara'h'-ta, aybiy" t[eB.
~Ayl. Wf[' hKo Am+qom-. la, WhbuyviywI) WhauF'yIw> !Ara'h-' ta, Wr['ywI varoh' !hEKo dyqip.W %l,M,h;
hw"hy>-tyBe td:Ab[] tk,al,m. hfeA[-la, [d"y"AhywI) %l,M,h; WhnET.YIw: 24:12 `bro)l' @s,k-, Wps.a;Y:)w: ~AyB.
tyBe-ta, qZEx;l. tv,xon>W lz<r>b; yver"x'l. ~g:w> hw"+hy> tyBe vDEx;l. ~yvir"x'w> ~ybic.xo ~yrIk.fo Wyh.YI)w:
~yhil{a/h'( tyBe- ta, Wdymi[]Y:w:) ~d"_y"B. hk'al'M.l; hk'Wra] l[;T;w: hk'al'M.h; yfe[o Wf[]Y:w:) 24:13 `hw")hy>
Whfe[]Y:w: @s,K,h; ra"v-. ta, [d"y"AhywI) %l,M,h; ynEp.li Waybihe ~t'ALk;k.W* 24:14 `Whcu(M.a;y>w:) ATn>Kut.m-; l[;
tAl[o ~yli[]m; Wyh.YI)w: @s,k'_w" bh'z" ylek.W tAPk;w> tAl[]h;w> trEv' yleK. hw"hy>-tybel. ~ylike
~yvil{v.W ha'm-e !B, tmo+Y"w: ~ymiy" [B;f.YIw: [d"y"Ahy> !q:z>YwI : 24:15 p `[d"(y"Ahy> ymey> lKo dymiT' hw"hy>-tybeB.
~yhil{a/h' ~[iw> laer"f.yIB. hb'Aj hf'[-' yKi( ~yki_l'M.h-; ~[i dywID-" ry[ib. WhrUB.q.YIw: 24:16 `At*AmB. hn"v'
%l,M,h; [m;v' za' %l,M,_l; Wwx]T;v.YI)w: hd"Why> yrEf' WaB' [d"y"Ahy> tAm yrEx]a;(w> 24:17 s `At)ybeW
~yBi_c;[]h-'( ta,w> ~yrIvea]h-' ta, Wdb.[;Y:)w: ~h,yteAba] yhel{a/ hw"hy> tyBe- ta, Wbz>[;Y:)w: 24:18 `~h,(ylea]
hw"+hy>-la, ~b'yvih]l; ~yaibin> ~h,B' xl;v.YIw: 24:19 `tazO* ~t'm'v.a;B. ~Il;v'WrywI hd"Why>-l[; @c,q-, yhiy>w:)
dmo[]Y:w:) !heKoh; [d"y"Ahy>-!B, hy"r>k;z-> ta, hv'b.l'( ~yhil{a/ x:Wrw> 24:20 s `WnyzI)a/h, al{w> ~b' Wdy[iY"w:
al{w> hw"hy> twOc.m-i ta, ~yrIb.[o ~T,a; hm'l' ~yhil{a/h' rm:a' hKo ~h,l' rm,aYOw: ~['_l' l[;me
%l,M,_h; tw:c.miB. !b,a, WhmuG>r>YIw: wyl'[' Wrv.q.YIw: 24:21 `~k,(t.a, bzO[]Y:)w: hw"hy>-ta, ~T,b.z:[-] yKi( Wxylic.t;
groh]Y:w:) AM[i wybia' [d"y"Ahy> hf'[' rv,a] ds,x,h; %l,M,h; va'Ay rk;z-" al{w> 24:22 `hw")hy> tyBe rc:x]B;
~r"a] lyxe wyl'[' hl'[' hn"V'h; tp;Wqt.li yhiy>w: 24:23 p `vro)d>yIw> hw"hy> ar,yE rm;a' AtAmk.W An=B.-ta,
%l,m,l. WxL.vi ~l'l'v-. lk'w> ~['_me ~['h' yrEf-' lK'-ta, Wtyxi v.Y:w: ~Il;v'WrywI hd"Why>-la, WaboY"w:
Wbz>[") yKi daom. brol' lyIx; ~d"yB" . !t;n" hw"hyw:) ~r"a] lyxe WaB' ~yvin"a] r[;c.mib. yKi 24:24 `qf,m'(r>D:
Atao Wbz>[-' yKi( WNM,mi ~T'k.l,b.W 24:25 `~yji(p'v. Wf[' va'Ay-ta,w> ~h,_yteAba] yhel{a/ hw"hy>-ta,
WhgUr>h;Y:)w: !heKoh; [d"y"Ahy> ynEB. ymed>Bi wyd"b'[] wyl'[' WrV.q;t.hi ~yBir: ~yIWlx]m;B. ~yYIlix]m;B.
hL,aew> 24:26 s `~yki(l'M.h; tArb.qiB. WhrUb'q. al{w> dywID" ry[iB. WhrUB.q.YIw:) tmo+Y"w: AtJ'm-i l[;
brow> wyn"b'W 24:27 `tybi(a'AMh; tyrIm.v-i !B, db'z"AhywI tynIAM[;h'( t['m.v-i !B, db'z" wyl'_[' ~yrIV.q;t.Mih;
%l{m.YIw: ~yki_l'M.h; rp,se vr:d>m-i l[; ~ybiWtK. ~N"hi ~yhil{a/h' tyBe dAsywI wyl'[' aF'M;h; br,yI
%l:m' hn"v' [v;tew" ~yrIf.[,w> Why"c.m;a] %l:m' hn"v' vmex'w> ~yrIf.[-, !B, 25:1 p `wyT'(x.T; Anb. Why"c.m;a]
25:3 `~le(v' bb'leB. al{ qr: hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 25:2 `~yIl")v'Wrymi !D"[;Ahy> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi
25:4 `wybi(a' %l,M,h; ta, ~yKiM;h; wyd"b'[-] ta, groh]Y:w:) wyl'_[' hk'l'm.M;h; hq"z>x' rv<a]K; yhiy>w:
WtWmy-" al{ rmoale hw"hy> hW"c-i rv,a] hv,mo rp,seB. hr"ATB; bWtK'k; yKi tymi_he al{ ~h,ynEB-. ta,w>
Why"c.m;a] #Boq.YIw: 25:5 p `WtWm)y" Aaj.x,B. vyai yKi tAba-' l[; WtWmy-" al{ ~ynIb'W ~ynIB-' l[; tAba'
!mI+y"n>biW hd"Why>-lk'l. tAaMeh; yrEf'l.W ~ypil'a]h' yrEf'l. tAba-' tybel. ~dEymi[]Y:)w: hd" Why>-ta,
xm;ro zxeao ab'c' aceAy rWxB' @l,a, tAam-e vl{v. ~aec'm.YIw: hl'[.m;w" hn"v' ~yrIf.[, !B,mil. ~dEq.p.YIw:)
aB' ~yhil{a/h' vyaiw> 25:7 `@s,K-'( rK;ki ha'meB. lyIx" rABGI @l,a, ha'me laer"f.YImi rKof.YIw: 25:6 `hN")ciw>
`~yIr")p.a, ynEB. lKo laer"f.y-I ~[i hw"hy> !yae yKi lae_r"f.yI ab'c. ^M.[i aboy-" la; %l,M, h; rmoale wyl'ae
~yhil{aBe x:K-o vy< yKi byEAa ynEp.li ~yhil{a/h'( ^l.yvi(k.y: hm'_x'l.Mil; qz:x] hfe[] hT' a; aBo- ~ai yKi 25:8
yTit;n" rv<a] rK'Kih; ta;m.li tAf[]L-; hm;(W ~yhil{a/h' vyail. Why"c.m;a] rm,aYOw: 25:9 `lyvi(k.h;l.W rAz[.l;
~leyDIb.Y:w: 25:10 `hZ<)mi hBer>h; ^l. tt,l' hw"hyl;( vyE ~yhil{a/h'( vyai rm,aYOw: lae_r"f.yI dWdg>li
WbWvY"w: hd"WhyBi( daom. ~P'a; rx;YIw: ~m'_Aqm.li tk,l,l' ~yIr:p.a,me( wyl'ae aB'- rv,a] dWdG>h;l. Why"c.m;a]
%Y:w: xl;M,_h; ayGE %l,YEw: AM[-; ta, gh;n>YIw: qZ:x;t.hi Why"c.m;a]w: 25:11 p `@a"-) yrIx\B' ~m'Aqm.li

549

varol. ~Waybiy>w: hd"Why> ynEB. Wbv' ~yYIx; ~ypil'a] tr<f,[]w: 25:12 `~ypi(l'a] tr<f,[] ry[if-e ynEB-. ta,
tk,L,mi Why"c.m;a] byvihe rv,a] dWdG>h; ynEb.W 25:13 s `W[q")b.nI ~L'kuw> [l;S,h-; varome( ~Wkyliv.Y:w: [l;S'_h;
~ypil'a] tv,l{v. ~h,me WKY:w: !Ar+Ax tyBe- d[;w> !Arm.Vomi hd"Why> yrE['B. Wjv.p.YIw:) hm'x'l.Mil; AM[i
ynEB. yhel{a-/ ta, abeY"w: ~ymiAda]-ta, tAKh;me( Why"c.m;a] aAb yrEx]a; yhiy>w: 25:14 s `hB'(r: hZ"Bi WZboY"w:
Why"+c.m;a]B; hw"hy> @a:- rx;YI)w: 25:15 `rJE)q;y> ~h,l'w> hw<x]T;v.yI) ~h,ynEp.liw> ~yhi_l{ale Al ~dEymi[]Y:)w: ry[i fe
`^d<)Y"mi ~M'[-; ta, WlyCih-i al{ rv<a] ~['h' yhel{a-/ ta, T'v.r:d" hM'l' Al rm,aYOw: aybin" wyl'ae xl;v.YIw:
aybiN "h; lD:x.Y<w: ^WK+y: hM'l' ^l-. ld:x] ^WNt;n> %l,Ml, ; #[eAyl.h; Al rm,aYOw: wyl'ae ArB.d:B. yhiy>w: 25:16
#[;W"YIw: 25:17 p `yti(c'[]l; T'[.m;v' al{w> taZO t'yfi[-' yKi( ^t,yxiv.h;l. ~yhil{a/ #[;y-" yKi( yTi[.d:y" rm,aYOw:
^l. rmo=ale laer"f.yI %l,m, aWhy-E !B, zx'a'Ahy>-!B, va'Ay-la, xl;v.YIw: hd"Why> %l,m, Why"c.m;a]
x:Axh; rmoale hd"Why>-%l,m,( Why"c.m;a-] la, laer"f.y-I %l,m,( va'Ay xl; v.YIw: 25:18 `~ynI)p' ha,r"t.nI hk'l.
tY:x; rbo[]T;w:) hV'_ail. ynIb.li ^T.B-i ta,-hn")T. rmoale !Anb'L.B; rv<a] zr<a,h-' la, xl;v' !Anb'L.B; rv<a]
^B.li ^a]f'n>W ~Ada-/ ta, t'yKihi hNEhi T'r>m;a' 25:19 `x;Ax)h-; ta, smor>Tiw: !Anb'L.B; rv<a] hd<F'h;
[m;v-' al{w> 25:20 `%M")[i hd"WhywI hT'a; T'l.p;n"w> h['r"B. hr<G"t.ti hM'l' ^t,ybeB. hb'v. hT'[; dyBi_k.h;l.
va'Ay l[;Y:w: 25:21 `~Ad)a/ yhel{a/ tae Wvr>d") yKi dy"+B. ~T'Ti ![;m;l. ayhi ~yhil{a/h'(me yKi Why"c.m;a]
@g<N"YIw: 25:22 `hd"(Whyli rv<a] vm,v, tybeB. hd"_Why>-%l,m,( Why"c.m;a]w: aWh ~ynI p' War"t.YIw: laer"f.y-I %l,m,(
zx'a'Ahy>-!B, va'Ay-!B, hd"Why>-%l,m,( Why"c.m;a] taew> 25:23 `wyl'(h'aol. vyai WsnUY"w: lae_r"f.yI ynEp.li hd"Why>
r[;V;mi ~Il;v'Wry> tm;AxB. #rop.YIw: ~Il;v'Wry> Whaeybiy>w: vm,v'_ tybeB. laer"f.y-I %l,m,( va'Ay fp; T'
~yliKeh;-lK' taew> @s,Kh, ;w> bh'Z "h-; lk'(w> 25:24 `hM'(a; tAame [B;r>a; hn<APh; r[;v-; d[; ~yIr:p.a,
bv'Y"w: tAb+rU[]T;(h; ynEB. taew> %l,M,h; tyBe tArc.a-o ta,w> ~Ada/ dbe[-o ~[i ~yhil{a/h-' tybeB. ~yaic.mN. Ih;
lae_r"f.yI %l,m, zx'a'Ahy>-!B, va'Ay tAm yrEx]a; hd"Why> %l,m, va'Ay-!b, Why"c.m;a] yxiy>w: 25:25 p `!Ar)m.vo
~ybiWtK. ~N"hi al{h] ~ynI+Arx]a;h'w> ~ynIvoarIh' Why"c.m;a] yrEb.DI rt,y<w> 25:26 `hn")v' hrEf.[, vmex]
wyl'[' Wrv.q.YIw: hw"hy> yrEx]a;me Why"c.m;a] rs"- rv,a] t[emeW 25:27 `lae(r"f.yIw> hd"Why>-ykel.m; rp,s-e l[;
~ysi_WSh;-l[; WhauF'YIw: 25:28 `~v'( Whtuymiy>w: hv'ykil' wyr"x]a; Wxl.v.YIw: hv'yki_l' sn"Y"w: ~Il;v'WryBi rv,q<
vve- !B, aWhw> WhY"Z I[u-ta, hd"Why> ~[;- lK' Wxq.YIw: 26:1 `hd"(Why> ry[iB. wyt'bao ]-~[i Atao WrB.q.YIw:)
hd"_Whyli( h'b,yviy>w: tAlyae-ta, hn"B' aWh 26:2 `Why")c.m;a] wybia' tx;T; Atao Wkylim.Y:w: hn"+v' hrEf.[,
hn"v' ~yIT;v.W ~yVimix]w: Akl.m'b. WhY"Z I[u hn"v' hrEf.[, vve- !B, 26:3 p `wyt'(boa-] ~[i %l,M,h-; bk;(v. yrEx]a;
lkoK. hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 26:4 `~Il'(v'Wry>-!mi hy"l.k'y> hy"l.ykiy> AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m'
~yhi_l{a/h' taor>Bi !ybiMeh; Why"r>k;z> ymeyBi ~yhil{a/ vrod>li yhiy>w: 26:5 `wybi(a' Why"c.m;a] hf'[-' rv,a]
tG: tm;Ax-ta, #rop.YIw: ~yTiv.liP.B; ~x,L'YIw: aceYEw: 26:6 s `~yhi(l{a/h' Axylic.hi hw"hy>-ta, Avr>D" ymeybiW
WhrEz>[.Y:w: 26:7 `~yTi(v.liP.b;W dADv.a;B. ~yrI[' hn<b.YIw: dAD+v.a; tm;Ax taew> hnEb.y: tm;Ax taew>
WnT.YIw: 26:8 `~ynI)W[M.h;w> l[;B-' rWgB. ~ybiv.YOh; ~ybir>[;h'( ~yYIbir>[;h' -l[;w> ~yTiv.liP-. l[; ~yhil{a/h'(
WhY"Z I[u !b,YIw: 26:9 `hl'[.m'(l-. d[; qyzIx/h, yKi ~yIr:c.mi aAbl-. d[; Amv. %l,YEw: WhY"Z+ I[ul. hx'n>mi ~ynIAM[;h'(
~yliD"g>mi !b,YIw: 26:10 `~qEZ) >x;yw> :) [;Ac+q.Mih-; l[;w> ay>G:h; r[;v-; l[;w> hN" Pih; r[;v-; l[; ~Il;v'WryBi ~yliDg" >mi
~ymir>ko*w> ~yrIK'ai rAv=yMib;W hl'peV.b;W Al hy"h" bR:-hn<q.mi yKi ~yBir: tArBo bcox.Y:w: rB'd>MiB;
ab'c' yaec.Ay hm'x'l.mi hfe[o lyIx; WhY"ZI[ul. yhiy>w: 26:11 s `hy")h' hm'd"a] bhea-o yKi( lm,r>K;b;W ~yrIh'B,
Why"n>n:x-] dy: l[; rjE+AVh; Why"fe[]m;W rpeASh; laey[iy> laeW[y> dy:B. ~t'D"quP. rP;s.miB. dWdg>li
~d"y"-l[;w> 26:13 `tAa)me vvew> ~yIP:l.a; lyIx' yrEABgIl. tAba'h' yvear" rP;s .mi lKo 26:12 `%l,M,(h; yrEF 'mi
rzO[.l; lyIx"+ x:koB. hm'x'l.mi yfeA[ tAame vmex]w: ~ypil'a] t[;b.viw> @l,a, tAame vl{v. ab'c' lyxe
tAnyOr>viw> ~y[ib'Akw> ~yxim'r>W ~yNIg Im' ab'C 'h-; lk'l. WhY"ZI[u ~h,l' !k,Y"w: 26:14 `byE)Aah'-l[; %l,M,l;
~yliD"g>Mih-; l[; tAyh.li bveAx tb,v,x]m; tAnboV.xi ~Il;v'WryBi f[;Y:w: 26:15 `~y[i(l'q. ynEb.a;l.W tAt+v'q.W
d[; rzE['hel. aylip.h-i yKi( qAxr"mel-. d[; Amv. aceYEw: tAl+doG> ~ynIb'a]b'W ~yCixiB;( aAryli tANPih-; l[;w>
hw"hy> lk;yhe-la, aboY"w: wyh'_l{a/ hw"hyB; l[;m.YIw: tyxiv.h;l-. d[; ABli Hb;G" Atq'z>x,k.W 26:16 `qz")x-' yKi(

550

~ynIAmv. hw"hyl; ~ynIh]Ko AM[iw> !hE+Koh; Why"r>z:[] wyr"x]a; aboY"w: 26:17 `tr<jo)Q.h; xB;z>m-i l[; ryjiq.h;l.
yKi hw"hyl;( ryjiq.h;l. WhY"ZI[u ^l-. al{ Al Wrm.aYOw: %l,M,h; WhY"Z I[u-l[; Wdm.[;Y:w: 26:18 `lyIx"-) ynEB.
hw"hy>me dAbk'l. ^l-. al{)w> T'l.[;m' yKi vD"q.Mih-; !mi ace ryji_q.h;l. ~yviD"qum.h; !ro h]a-; ynEB. ~ynIh]Kol;
hx'r>z" t[;rC: 'h;w> ~ynIh]Koh-; ~[i AP[.z:b.W ryji_q.h;l. tr<j,q.mi Ady"b.W WhY" Z I[u @[;z>YIw: 26:19 `~yhi(l{a/
varoh' !heko Why"r>z:[] wyl'ae !p,YIw: 26:20 `tr<jo)Q.h; xB;z>mil. l[;me hw"hy> tybeB. ~ynIh]Ko)h; ynEp.li Axc.mib.
A[G>nI yKi tacel' @x:d>nI aWh-~g:w> ~V'_mi WhWlhib.Y:w: Axc.miB. [r"com. aWh-hNEhiw> ~ynIh]Koh-; lk'w>
[r"com. tyvip.x'h;( tWvp.x'h; tyBe bv,YwE : AtAm ~Ay-d[; [r"com. %l,M,h; WhY"Z I[u yhiy>w: 26:21 `hw")hy>
WhY"Z I[u yrEb.DI rt,y<w> 26:22 `#r<a'(h' ~[;- ta, jpeAv %l,M,h; tyBe-l[; AnB. ~t'Ayw> hw"+hy> tyBemi rz:g >nI yKi
WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i WhY"ZI[u bK;v.YIw: 26:23 `aybi(N"h; #Ama-' !b, Why"[.v;(y> bt;K' ~ynI+rox]a]h'w> ~ynIvoarIh'
AnB. ~t'Ay %l{m.YIw: aWh+ [r"Acm. Wrm.a' yKi ~ykil'M.l; rv<a] hr"WbQ.h; hdEf.Bi wyt'boa-] ~[i Atao
~vew> ~Il'_v'WryBi( %l:m' hn"v' hrEf.[-, vvew> Akl.m'B. ~t'Ay hn"v' vmex'w> ~yrIf.[-, !B, 27:1 p `wyT'(x.T;
ab'- al{ qr: wybia' WhY"Z I[u hf'['-rv,a] lkoK. hw"hy> ynEy[eB. rv'Y"h; f[;Y:w: 27:2 `qAd)c-' tB; hv'Wry> AMai
tm;Axb.W !Ay=l.[,h' hw"hy>-tyBe r[;v-; ta, hn"B' aWh 27:3 `~yti(yxiv.m; ~['h' dA[w> hw"+hy> lk;yhe-la,
aWhw> 27:5 `~yli(Dg" >miW tAYnIr"yBi( hn"B' ~yvir"x\b,W hd"_Why>-rh;B. hn"B' ~yrI['w> 27:4 `bro)l' hn"B' lp,[oh'
@s,K-, rK;Ki ha'me ayhih; hn"V'B; !AM[-; ynE)b. Al-WnT.YIw: ~h,yle[] qz:x/Y<w: !AM[;-ynEB. %l,m-, ~[i ~x;l.nI
hn"V'b;W s !AM[; ynEB. Al Wbyvihe tazO ~ypi_l'a] tr<f,[] ~yrIA[f.W ~yJixi ~yrIKo ~ypil'a] tr<f,[]w:
~t'Ay yrEb.DI rt,y<w> 27:7 `wyh'(la{ / hw"hy> ynEp.li wyk'r"D> !ykihe yKi ~t'_Ay qZEx;t.YIw: 27:6 `tyvi(liV.h;w> tynIVeh;
vmex'w> ~yrIf.[-, !B, 27:8 `hd"(WhywI laer"f.y-I yke(l.m; rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi wyk'_r"d>W wyt'mox]l.m-i lk'w>
Atao WrB.q.YIw: wyt'boa-] ~[i ~t'Ay bK;vY. Iw: 27:9 `~Il'(v'WryBi %l:m' hn"v' hrEf.[-, vvew> Ak=l.m'b. hy"h' hn"v'
hn"v' hrEf.[-, vvew> Akl.m'B. zx'a' hn"v' ~yrIf.[-, !B, 28:1 p `wyT'(x.T; AnB. zx'a' %l{m.YIw: dywI+D" ry[iB.
lae_r"f.yI ykel.m; yker>d:B. %l,YwE : 28:2 `wybi(a' dywId"K. hw"hy> ynEy[eB. rv"Y"h; hf'[-' al{w> ~Il'_v'WryBi %l:m'
tAb[]to)K. vaeB' wyn"B-' ta, r[Eb.Y:w: ~NO=hi-!b, aygEB. ryjiq.hi aWhw> 28:3 `~yli(['B.l; hf'[' tAkSem; ~g:w>
tx;t;w> tA[+b'G>h-; l[;w> tAmB'B; rJEq;y>w: x;Bez:y>w: 28:4 `lae(r"fy. I ynEB. ynEP.mi hw"hy> vyrIho rv,a] ~yIAGh;
hl'Adg> hy"b.vi WNM,mi WBv.YIw: Ab-WKY:w: ~r"a] %l,m, dy:B. wyh'l{a/ hw"hy> WhnET.YIw:) 28:5 `!n")[]r: #[e- lK'
xq;P, groh]Y:w: 28:6 s `hl'(Adg> hK'm; AB-%Y:w: !T'nI laer"f.yI %l,m-, dy:B. ~g:w> qf,m'_r>D: WaybiY"w:
yhel{a/ hw"hy>-ta, ~b'z>['B. lyIx-"+ ynEB. lKoh; dx'a, ~AyB. @l,a, ~yrIf.[,w> ha'me hd"WhyBi( Why"l.m;r-> !B,
tyIB"+h; dygIn> ~q"yrIz>[-; ta,w> %l,M,h-; !B, Why"fe[]m-; ta, ~yIr:p.a, rABGI yrIk.zI groh]Y:w:) 28:7 `~t'(Aba]
~ynIB' ~yvin" @l,a, ~yIt:am' ~h,yxea]me( laer"f.y-I ynE)b. WBv.YIw: 28:8 s `%l,M,(h; hnEv.mi hn"q'l.a-, ta,w>
hw"hyl;( aybin" hy"h' ~v'w> 28:9 s `!Ar)m.vol. ll'V'h-; ta, WaybiY"w: ~h,_me Wzz>B' br" ll'v-' ~g:w> tAnb'W
~k,yteAba]-yhe(l{a/ hw"hy> tm;x]B; hNEhi ~h,l' rm,aYOw: !Arm.vol. aB'h; ab'C'h; ynEp.li aceYEw: Amv. ddE[o
hd"Why>-ynE)B. hT'[;w> 28:10 `[:yGI)hi ~yIm:V'l; d[; @[;z:b. ~b'- Wgr>h;T;(w: ~k,_d>y<B. ~n"t'n> hd"Why>-l[;
tAmv'a] ~k,M'[i ~T,a-; qr: al{h] ~k,_l' tAxp'v.liw> ~ydIb'[]l; vBok.li ~yrIm.ao ~T,a; ~Il;v'WrywI)
!Arx] yKi ~k,_yxea]me ~t,ybiv. rv<a] hy"b.Vih; Wbyvih'w> ynIW[m'v. hT'[;w> 28:11 `~k,(yhel{a/ hw"hyl;
Why"k.r<B, !n"x'Ah)y-> !b, Why"r>z:[] ~yIr:p.a-, ynE)b. yvea r"me ~yvi n"a] WmquY"w: 28:12 s `~k,(yle[] hw"hy>-@a;
~h,l' Wrm.aYOw: 28:13 `ab'C( 'h-; !mi ~yaiB'h-; l[; yl'_d>x-; !B, af'm'[]w: ~Luv-; !B, WhY"qiz>xiywI) tAmLevim-. !b,
WnyteaJox-; l[; @ysihol. ~yrIm.ao ~T,a; Wnyle[' hw"hy> tm;v.a;l. yKi hN"he hy"b.Vih-; ta, Waybit-' al{
hy"b.Vih-; ta, #Wlx'h,( bzO[]Y:w: 28:14 s `lae(r"f.y-I l[; @a" !Arx]w: Wnl' hm'v.a; hB'r-: yKi( Wnyte_m'v.a-; l[;w>
hy"b.Vib; WqyzIx]Y:w: tAmveb. WbQ.n-I rv,a] ~yvin"a]h' WmqUY"w: 28:15 `lh'(Q'h-; lk'w> ~yrIF 'h; ynEp.li hZ"Bih-; ta,w>
~Wlh]n:y>w: ~Wksuy>w: ~Wqv.Y:w: ~Wlkia]Y:w: ~Wl[in>Y:w: ~WvBil.Y:w: ll'V'h-; !mi WvyBil.hi ~h,yMerU[]m-; lk'(w>
t[eB' 28:16 p `!Ar)m.vo WbWvY"w: ~h,_yxea] lc,ae ~yrIm'T.h-; ry[i AxrEy> ~Waybiy>w: lveAK-lk'l. ~yrImox]B;
hd"Whybi WKY:w: WaB'_ ~ymiAda] dA[w> 28:17 `Al* rzO[.l; rWVa; ykel.m-; l[; zx'a' %l,M,h; xl;v' ayhih;
vm,v-, tyBe(-ta, WdK.l.YIw:) hd"Whyli( bg<N<h;w> hl'peV.h; yrE['B. Wjv.P' ~yTiv.lip.W 28:18 `ybiv,-( WBv.YIw:

551

h'yt,_nOB-. ta,w> Azm.G-I ta,w> h'yt,Anb.W hn"m.T-i ta,w> h'yt,Anb.W AkAf-ta,w> tArdEG>h-; ta,w> !AlY"a-; ta,w>
hd"WhyBi( [:yrIp.hi yKi lae_r"f.y-I %l,m,( zx'a' rWb[]B; hd" Why>-ta, hw"hy> [:ynIk.h-i yKi( 28:19 `~v'( Wbv.YEw:
28:21 `Aq)z"x] al{w> Al rc;Y"w: rWV+a; %l,m, rs,a,n>l.Pi tg:L.Ti wyl' [' aboY"w: 28:20 `hw")hyB; l[;m; lA[m'W
`Al* hr"z>[,l. al{w> rWVa; %l,m,l. !TeYIw: ~yrIF+ 'h;w> %l,M,h; tyBe- ta,w> hw"hy> tyBe- ta, zx'a' ql;x-' yKi(
qf,m,r>d: yhel{ale( xB;z>YIw: 28:23 `zx'(a' %l,M,h; aWh hw"+hyB; lA[m.li @s,AYw: Al rcEh' t[eb.W 28:22
~hew> ynIWr+z>[.y:w> x;Bez:a] ~h,l' ~t'Aa ~yrIz>[.m; ~he ~r"a-] yke(l.m; yhel{a/ yKi rm,aYOw: AB ~yKiM;h;
yleK-. ta, #Ceq;y>w: ~yhil{a/h'-tybe yleK-. ta, zx'a' @soa/Y<w: 28:24 `lae(r"f.y-I lk'lW. Alyvik.h;l. Al-Wyh'(
28:25 `~Il'(v'WryBi hN"Pi lk'B. tAxB.z>mi Al f[;Y:w: hw"+hy>-tyBe tAtl.D-: ta, rGOs .YIw: ~yhil{a/h-'( tybe
yhel{a/ hw"hy>-ta, s[ek.Y:w: ~yrI+xea] ~yhil{ale( rJEq;l. tAmb' hf'[' hd"Whyli( ry[iw" ry[i- lk'b.W
rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi ~ynI+Arx]a;h'w> ~ynIvoarIh' wyk'r"D-> lk'w> wyr"b'D> rt,y<w> 28:26 `wyt'(boa]
Whauybih/ al{ yKi ~Il;v'WryBi ry[ib' WhrUB.q.YIw:) wyt'boa-] ~[i zx'a' bK;v.YIw: 28:27 `lae(r"f.yIw> hd"Why>-yke(l.m;
vmex'w> ~yrIf.[-, !B, %l;m ' WhY"qiz>xiy> 29:1 p `wyT'(x.T; Anb. Wh)Y"qiz>xiy> %l{m.YIw: lae_r"f.yI ykel.m; yrEb.qil.
ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 29:2 `Why")r>k;z-> tB; hY"bia] AMai ~vew> ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' [v;tew" ~yrIf.[,w> hn"v'
xt;P' !AvarIh' vd<xoB; Akl.m'l. hn"AvarIh' hn"V'b; aWh 29:3 `wybi(a' dywID" hf'[-' rv,a] lkoK. hw"+hy>
29:5 `xr"(z>Mih; bAxr>li ~pes
.a;Y:)w: ~YI+wIl.h-; ta,w> ~ynIh]Koh-; ta, abeY"w: 29:4 `~qEZ) >x;y>w:) hw"hy>-tyBe tAtl.D-: ta,
WayciAhw> ~k,yteboa] yhel{a/ hw"hy> tyBe- ta, WvD>q;w> WvD>q;t.hi( hT'[; ~YI+wIl.h; ynIW[m'v. ~h,l' rm,aYOw:
WBSeY:w: Whbu_z>[;Y:)w: Wnyhel{a-/ hw")hy> ynEy[eB. [r: h' Wf['w> Wnyteboa] Wl[]m-' yKi( 29:6 `vd<Qo)h-; !mi hD"N Ih-; ta,
al{ tr<joq.W tArNEh-; ta, WBk;y>w: ~l'Wah' tAtl.D: Wrg>s") ~G: 29:7 `@r<[-o) WnT.YIw: hw"hy> !K:v.Mimi ~h,ynEp.
~Il'_v'WrywI hd"Why>-l[; hw"hy> @c,q< yhiy>w: 29:8 `lae(r"f.yI yhel{ale vd<Qob; Wl[/h-, al{ hl'[ow> Wryji_q.hi
Wlp.n" hNEhiw> 29:9 `~k,(ynEy[eB. ~yairo ~T,a; rv<a]K; hq'rEv.liw> hM'v;l. hw"[]z:)l. h['w"z>li ~nET.YIw:
tyrIB. tArk.li ybib'l-. ~[i hT'[; 29:10 `tazO-* l[; ybiV.B; Wnyven"w> WnyteAnb.W WnynEb'W br<x'_B, WnyteAba]
hw"hy> rx:B' ~k,b-' yKi( Wl+V'T-i la; hT'[; yn:B' 29:11 `AP*a; !Arx] WNM,mi bvoy"w> lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hyl;
yf;m'[]-!B, tx;m; ~YIwIl.h; WmqUY"w: 29:12 s `~yrI)jiq.m;W ~ytir>v'm. Al tAyh.liw> Atr>v"l. wyn"p'l. dmo[]l;
lae_l.L,h;y-> !B, Why"r>z:[]w: yDIb.[-; !B, vyqi yrIr"m. ynEB-. !miW ytih'Q.h; ynEB-. !mi Why"r>z:[-] !B, laeAyw>
lae_y[iywI laeW[ywI yrIm.vi !p'c'ylia/ ynEB-. !miW 29:13 `xa'(Ay-!B, !d<[ew> hM'z-I !B, xa'Ay yNIvur.GEh-; !miW
ynEB-. !miW s y[i_m.viw> laeyxiy> laeWxy> !m"yhe ynEB-. !miW 29:14 s `Why")n>T;m;W Why"r>k;z> @s'a' ynEB-. !miW
hw"+hy> yrEb.dIB. %l,M,h-; tw:c.mik. WaboY"w: WvD>q;t.YI)w: ~h,yxea-] ta, Wps.a;Y:)w: 29:15 `lae(yZI[uw> hy"[.m;(v. !WtWdy>
ha'mJ. uh;-lK' tae WayciAYw: rhej;l. hw"hy>-tybe hm'ynIp.li ~ynIh]Koh; WaboY"w: 29:16 `hw")hy> tyBe rhEj;l.
29:17 `hc'Wx) !Ard>qi lx;n:)l. ayciAhl. ~YIwIl.h; WlB.q;y>w:) hw"+hy> tyBe rc:x]l; hw"hy> lk;yheB. Wac.m'( rv<a]
WvD>q;y>w: hw"hy> ~l'Wal. WaB' vd<xol; hn"Amv. ~Ayb.W vDEq;l. !AvarIh' vd<xol; dx'a,B. WLxeY"w:
hm'ynIp. WaAbY"w: 29:18 s `WL)Ki !AvarIh' vd<xol; rf"[' hV'vi ~Ayb.W hn"+Amv. ~ymiy"l. hw"hy>-tyBe-ta,
wyl'K-e lK'-ta,w> hl'A[h' xB;z>m-i ta, hw"+hy> tyBe- lK'-ta, Wnr>h:ji Wrm.aYOw: %l,M,h; WhY"qiz>x-i la,
AtWkl.m;B. zx'a' %l,M,h; x:ynIz>hi rv<a] ~yliKeh-; lK' taew> 29:19 `wyl'(K-e lK'-ta,w> tk,r<[]M;h;( !x:l.vu-ta,w>
tae @soa/Y<w: %l,M,h; WhY"qiz>xiy> ~Kev.Y:w: 29:20 s `hw")hy> xB;z>mi ynEp.li ~N"hiw> Wnv.D"_q.hiw> WNk;he Al[]m;B.
yrEypic.W h['b.vi ~yfib'k.W h['b.vi ~yliyaew> h['b.v-i ~yrIp' WaybiY"w: 29:21 `hw")hy> tyBe l[;Y:w: ry[i_h' yrEf'
~ynIh]Koh; !roh]a; ynEb.li rm,aYOw: hd"_Why>-l[;w> vD"q.Mih-; l[;w> hk'l'm.M;h-; l[; taJ' x;l. h['b.vi ~yZI[i
hx'Be_z>Mih; Wqr>z>YIw:) ~D"h-; ta, ~ynIh]Ko)h; WlB.q;y>w: rq'B'h; Wjx]v.YIw:) 29:22 `hw")hy> xB;z>m-i l[; tAl[]h;l.
WvyGIY:w: 29:23 `hx'Be(z>Mih; ~D"h; Wqr>z>YIw: ~yfib'K.h; Wjx]v.YIw:) hx'Bez>Mih; ~D"h; Wqr>z>YIw: ~yliaeh' Wjx]v.YIw:
~ynIh]Koh; ~Wjx'v.YIw: 29:24 `~h,(yle[] ~h,ydEy> Wkms. .YIw: lh'_Q'h;w> %l,M,h; ynEp.li taJ'xh; ;( yrEy[if-. ta,
hl'A[h' %l,M,h; rm:a' laer"f.y-I lk'l. yKi lae_r"f.y-I lK'-l[; rPEk;l. hx'Be z>Mih; ~m'D-" ta, WaJ.x;y>w:)
dg"w> dywID" tw:c.miB. tArNOkib.W ~ylib'n>Bi ~yIT;l.cim.Bi hw"hy> tyBe ~YIwIl.h-; ta, dme[]Y:)w: 29:25 `taJ'(x;h;w>
ylek.Bi ~YIwIl.h; Wdm.[;Y:)w: 29:26 s `wya'(ybin-> dy:B. hw"c.Mih; hw"hy>-dy:b. yKi aybiN_ "h; !t"n"w> %l,M,h-; hzE)xo

552

lxehe t[eb.W x:Be_z>Mih;l. hl'[oh' tAl[]h;l. WhY"qiz>xi rm,aYOw: 29:27 s `tAr)c.cox]B; ~ynIh]Koh;w> dywId"
lh'Q'h-; lk'w> 29:28 `lae(r"f.y-I %l,m,( dywID" yleK. ydEy-> l[;w> tArc.cox]h;w> hw"hy>-ryvi lxehe hl'A[h'(
29:29 `hl'([oh' tAlk.li d[; lKoh; ~yrI+c.x.m; ~yrIc.cox]m; tArc.cox]h;w> rrEAvm. ryVih;w> ~ywIx]T;v.mi(
%l,M,h; WhY"qiz>xiy> rm,aYOw: 29:30 `Ww*x]T;v.YI)w: ATai ~yaic.mN. Ih-; lk'(w> %l,M,h; W[r>K' tAl+[]h;l. tALk;k.W
WdQ.YIw:) hx'm.fil-. d[; Wll.h;y>w:) hz<+xoh; @s"a'w> dywId" yrEb.dIB. hw" hyl;( lLeh;l. ~YIwIl.l; ~yrIF'h;w>
~yxib'z> Waybih'w> WvGO hw"hyl; ~k,d>y< ~t,aLemi hT'[; rm,aYOw: WhY"qiz>xiy> ![;Y:w: 29:31 p `Ww*x]T;v.YI)w:
rP:s .mi yhiy>w: 29:32 `tAl)[o ble bydIn-> lk'w> tAdAtw> ~yxib'z> lh'Q'h; WaybiY"w: hw"+hy> tybel. tAdAtw>
hw"hyl; hl'[ol. ~yIt"+am' ~yfib'K. ha'me ~yliyae ~y[i b.vi rq"B' lh'Q'h; Waybihe rv<a] hl'[oh'
j['m.li Wyh' ~ynIh]Ko)h; qr: 29:34 `~ypi(l'a] tv,l{v. !acow> tAame vve rq'B' ~yvi_d"Q\h;w>) 29:33 `hL,a-e( lK'
d[;w> hk'al'M.h; tAlK-. d[; ~YIwIl.h; ~h,yxea] ~WqZ>x;Y>w:) tAl+[oh-' lK'-ta, jyvip.h;l. Wlk.y") al{w>
ybel.x,B. brol' hl'[-o ~g:w> 29:35 `~ynI)h]Koh;me( vDEq;t.hil. bb'le yrEv.yI ~YIwIl.h; yKi ~ynIh]Ko)h; WvD>q;t.yI
l[; ~['h-' lk'w> WhY"qiz>xiy> xm;f.YIw: 29:36 `hw")hy>-tyBe td:Ab[] !AKTiw: hl'_[ol' ~ykis 'N>b;W ~ymi l'V.h;
hd"WhywI) laerf" .yI-lK'-l[; WhY"qiz>xiy> xl;v.YIw: 30:1 p `rb")D"h; hy"h' ~aot.piB. yKi ~['_l' ~yhil{a/h' !ykiheh;
yhel{a/ hw"hyl; xs;P, tAf[]l; ~Il'_v'WryBi( hw"hy>-tybel. aAbl' hV,n:m.W ~yIr:p.a-, l[; bt;K' tArG>a-i ~g:)w>
yKi 30:3 `ynI)Veh; vd<xoB; xs;P,h; tAf[]l; ~Il'_v'WryBi lh'Q'h-; lk'w> wyr"f'w> %l,M,h; #[;W"YIw: 30:2 `lae(r"f.yI
`~Il'(v'Wryli( Wps.a,n-< al{ ~['h'w> yD:m;l. WvD>q;t.h-i al{) ~ynIh]Koh; yKi ayhi_h; t[eB' Atfo[]l; Wlk.y" al{
lAq rybi[]h;l. rb'd" Wdymi[]Y:)w: 30:5 `lh'(Q'h-; lK' ynEy[eb.W %l,M,_h; ynEy[eB. rb"D"h; rv:yYIw: 30:4
al{ yKi ~Il'_v'WryBi laer"f.y-I yhe(l{a/ hw"hyl; xs;P, tAf[]l; aAbl' !D"- d[;w> [b;v-, raE)B.mi laer"f.y-I lk'B.
hd"WhywI) laer"f.y-I lk'B. wyr"f'w> %l,M,h; dY:mi tArG>aiB'( ~ycir"h' Wkl.YEw: 30:6 `bWt)K'K; Wf[' brol'
bvoy"w> laer"f.yIw> qx'c.yI ~h'r"b.a; yhel{a/ hw"hy>-la, WbWv laer"f.yI ynEB. rmo =ale %l,M,h; tw:c.mik.W
rv<a] ~k,yxea]k;w> ~k,yteAb)a]K; Wyh.T-i( la;w> 30:7 `rWV)a; ykel.m; @K:mi ~k,l' tr<a,vN. Ih; hj'yleP.h-; la,
~k,P.r>[' Wvq.T-; la; hT'[; 30:8 `~yai(ro ~T,a; rv<a]K; hM'v;l. ~nET.YIw: ~h,_yteAba] yhel{a/ hw"hyB; Wl[]m'
~k,yhel{a/ hw"hy>-ta, Wdb.[iw> ~l'A[l. vyDIq.hi rv<a] AvD"q.mil. WaboW hw"hyl; dy"-WnT. ~k,_yteAba]K;
~h,ybeAv) ynEp.li ~ymix]r:l. ~k,ynEb.W ~k,yxea] hw"hy>-l[; ~k,b.Wvb. yKi 30:9 `AP*a; !Arx] ~K,mi bvoy"w>
`wyl'(ae WbWvT-' ~ai ~K,mi ~ynIP' rysiy-" al{w> ~k,yhel{a/ hw"hy> ~Wxr:w> !WNx-; yKi( taZO=h; #r<a'l' bWvl'w>
~yqIyxif.m; Wyh.YI)w: !Wl+buz>-d[;w> hV,n:m.W ~yIr:p.a-, #r<a,(B. ry[i l' ry[ime ~yrIb.[o ~ycir"h' Wyh.YI)w: 30:10 p
~G: 30:12 `~Il'(v'Wryli WaboY"w: W[n>k.nI) !Wl+buZ>miW hV,n:m.W rvEa'me ~yvin"a-] %a; 30:11 `~B'( ~ygI[il.m;W ~h,yle[]
rb:d>Bi ~yrIF 'h;w> %l,Mh, ; tw:c.mi tAf[]l; dx'_a, ble ~h,l' ttel' ~yhil{a/h' dy: ht'y>h") hd"WhyBi
30:14 `dao)m. brol' lh'q' ynI+Veh; vd<xoB; tACM;h; gx; ta, tAf[]l; br"- ~[; ~Il;v'Wry> Wps.a'YE)w: 30:13 `hw")hy>
lx;n:l. Wkyliv.Y:w: Wrysihe tArJ.q;m.h-;( lK' taew> ~Il'_v'WryBi rv<a] tAxB.z>Mih-;( ta, WrysiY"w: WmquY"w:
WvD>q;t.YI)w: Wml.k.nI ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> ynI+Veh; vd<xol; rf"[' h['B'r>a;B. xs;P, h; Wjx]v.YIw: 30:15 `!Ar)d>qi
~yhi_l{a/h-' vyai hv,mo tr:AtK. ~j'P'v.miK. ~d"m.[-' l[; Wdm.[;Y:)w: 30:16 `hw")hy> tyBe tAl[o WaybiY"w:
~YIwIl.h;w> WvD"_q;t.h-i al{ rv<a] lh'Q'B; tB;r-: yKi 30:17 `~YI)wIl.h; dY:mi ~D"h-; ta, ~yqIr>zO ~ynIh]Ko)h;
~yIr:p.a,me( tB;r: ~['h' tyBir>m; yKi 30:18 `hw")hyl; vyDIq.h;l. rAhj' al{ lkol. ~yxis'P.h; tj;yxiv-. l[;
WhY"qiz>xiy> lLeP;t.hi yKi bWt+K'k; al{B. xs;P,h-; ta, Wlk.a-' yKi( Wrh'J ,hi al{ !Wlbuz>W rk"XF'yI hV,n:m.W
yhel{a/ hw"hy> ~yhil{a/h' vArd>li !ykihe Abb'l-. lK' 30:19 `d[;(B. rPEk;y> bAJh; hw"hy> rmoale ~h,yle[]
Wf[]Y:w: 30:21 s `~['(h-' ta, aP'r>YIw: WhY"qiz>xiy-> la, hw"hy> [m;v.YIw: 30:20 s `vd<Qo)h; tr:h\j'K. al{w> wyt'_Aba]
~ylil.h;m.W* hl'_Adg> hx'm.fiB. ~ymiy" t[;b.vi tACM;h; gx;- ta, ~Il;v'WryBi ~yaic.mN. Ih; laer"f.yI-ynE)b.
ble-l[; WhY"qiz>xiy> rBEd:y>w: 30:22 s `hw")hyl; z[o- ylek.Bi ~ynIh]Koh;w> ~YIwIl.h; ~AyB. ~Ay hw"hyl;
yxeb.zI ~yxiB.z:m. ~ymiY"h; t[;b.vi d[eAMh;-ta, Wlk.aYOw: hw"+hyl; bAj-lk,fe( ~yliyKif.M;h; ~YIwIl.h-; lK'
~ymiy" t[;b.vi tAf[]l; lh'Q'h-; lK' Wc[]W")YIw: 30:23 s `~h,(yteAba] yhel{a/ hw"hyl; ~yDIw:t.miW ~ymil'v.
~yrIP' @l,a, lh'Q'l; ~yrIhe hd"Why>-%l,m,( WhY"qiz>xi yKi 30:24 `hx'(m.fi ~ymiy-" t[;b.vi Wf[]Y:)w: ~yrI+xea]

553

WvD>q;t.YI)w: ~ypi_l'a] tr<f,[] !acow> @l,a, ~yrIP' lh'Q'l; WmyrIhe ~yrIF 'h;w> s !aco ~ypil'a] t[;b.viw>
lae_r"f.YImi ~yaiB'h; lh'Q'h-; lk'w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> hd"Why> lh;q-. lK' Wxm.f.YIw:) 30:25 `bro)l' ~ynIh]ko
yKi ~Il'_v'WryBi( hl'Adg>-hx'(m.fi yhiT.w: 30:26 `hd"(WhyBi ~ybiv.AYh;w> laer"f.yI #r<a,me ~yaiB'h; ~yrIGEh;w>
~YIwIl.h; ~ynIh]Koh; WmquY"w: 30:27 s `~Il'(v'WryBi tazOk' al{ laer"f.yI %l,m, dywID-" !b, hmol{v. ymeymi
tALk;k.W 31:1 p `~yIm")V'l; Avd>q' !A[m.li ~t'L'pit. aAbT'w: ~l'_AqB. [m;V'YIw: ~['h-' ta, Wkr]b'y>w:
WcT.n:y>w: ~yrIvea]h' W[Dg> :y>w: tAbCeM;h; WrB.v;y>w: hd"Why> yrE['l. ~yaic.mN. Ih:) laer"f.y-I lK' Wac.y" tazO-lK'
ynEB-. lK' WbWvY"w: hLe_k;l-. d[; hV,n:m.W ~yIr:p.a,b.W !mIy"n>biW hd"Why>-lK'mi txoB.z>Mih-;( ta,w> tAmB'h;-ta,
~YIwIlh. ;w> ~ynIh]Koh; tAql.x.m-; ta, WhY"qiz>xiy> dme[]Y:w: 31:2 s `~h,(yrE['l. AtZ"xua]l; vyai laer"f.yI
lLeh;l.W tAdhol.W trEv'l. ~ymi_l'v.liw> hl'[ol. ~YIwIl.l;w> ~ynIh]Kol; Atd"bo[] ypiK. vyai ~t'Aql.x.m-; l[;(
tAl[oh'w> br<[,h'w> rq,Boh; tAl[ol. tAl[ol' AvWkr>-!mi %l,M,h; tn"m.W 31:3 s `hw")hy> tAnx]m; yrE[]v;B.
ttel' ~Il;v'Wry> ybev.Ayl. ~['l' rm,aYOw: 31:4 `hw")hy> tr:AtB. bWtK'K; ~ydI_[]Mol;w> ~yvid"x\l,w> tAtB'V;l;
laer"f.y-I ynE)b. WBr>hi rb'D"h; #rop.kiw> 31:5 `hw")hy> tr:AtB. Wqz>x,y< ![;m;l. ~YI+wIl.h;w> ~ynIh]Koh; tn"m.
ynEb.W 31:6 `Waybi(he brol' lKoh; rf:[.m;W hd<_f' ta;WbT. lkow> vb;d>W rh'c.yIw> vAryTi !g"D" tyviarE
~yviD"qum.h; ~yvid"q") rf:[.m;W !acow" rq'B' rf:[.m; ~he- ~G: hd"Why> yrE['B. ~ybiv.AY*h; hd"WhywI) laer"f.yI
dAS+yIl. tAmrE[]h' WLxehe yviliV.h; vd<xoB; 31:7 s `tAm)rE[] tAmrE[] WnT.YIw:) Waybihe ~h,_yhel{a/ hw"hyl;
hw"hy>-ta, Wkr]b'y>w:) tAm+rE[]h-' ta, War>YIw: ~yrIF 'h;w> WhY"qiz>xiy> WaboY"w: 31:8 s `WL)Ki y[iybiV.h; vd<xob;W
wyl'ae rm,aYOw: 31:10 `tAm)rE[]h-' l[; ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Ko)h-; l[; WhY"qiz>xiy> vrod>YIw: 31:9 p `lae(r"f.yI AM[; taew>
[;Abf'w> lAka' hw"hy>-tybe aybil' hm'WrT.h; lxeh'me rm,aYOw: qAd+c' tybel. varoh' !hEKoh; Why"r>z:[]
WhY"qiz>xiy> rm,aYOw: 31:11 s `hZ<)h; !Amh'h-, ta, rt"ANh;w> AM[-; ta, %r:Be hw"hy> yKi bArl-' d[; rteAhw>
hn"+Wma/B, ~yvid"Q\h;w> rfE[]M;h;(w> hm'WrT.h-; ta, WaybiY"w: 31:12 `Wnyki(Y"w: hw"hy> tybeB. tAkv'l. !ykih'l.
tx;n:w> Why"z>z:[]w: laeyxiywI) 31:13 `hn<)v.mi Whyxia' y[im.viw> ywILeh; Why"n>n:K") Why"n>n:AK dygIn" ~h,yle[]w:
Why"n>n:K") Why"n>n:wK' dY:mi ~ydIyqiP. Why"+n"b.W tx;m;W Why"k.ms; .yIw> laeylia/w< db'z"Ayw> tAmyrIywI) laehf'[]w:
ywILeh; hn"m.y-I !b, arEAqw> 31:14 `~yhi(l{a/h-' tyBe dygIn> Why"r>z:[]w: %l,M, h; WhY"qiz>xiy> dq;p.miB. wyxia' y[im.viw>
!d<[e Ady"-l[;w> 31:15 `~yvi(d"Q\h; yved>q'w> hw"hy> tm;WrT. ttel' ~yhi_l{a/h' tAbd>nI l[; hx'r"z>Mil; r[EAVh;
tAql.x.m;B. ~h,yxea]l; ttel' hn"+Wma/B, ~ynIh]Koh; yrE['B. Why" n>k;v.W Why"r>m;a] Why"[.m;(v.W* [:WvyEw> !miy"n>miW
aB'h-; lk'l. hl'[.m;l.W ~ynIv' vAlv' !B,mi ~yrIk'z>li ~f'x.y:t.hi db;L.mi 31:16 `!j")Q'K; lAdG"K;
fxey:t.hi taew> 31:17 `~h,(yteAql.x.m;K. ~t'Arm.v.miB. ~t'd"Ab[]l; Am+AyB. ~Ay-rb;d>li hw"hy>-tybel.
`~h,(yteAql.x.m;B. ~h,yteArm.v.miB. hl'[.m'_l.W hn"v' ~yrIf.[, !B< mi ~YIwIl.h;w> ~h,yteAba] tybel. ~ynIh]Koh;
`vd<q-o) WvD>q;t.yI ~t'n"Wma/b, yKi lh'_q-' lk'l. ~h,yteAnb.W ~h,ynEb.W ~h, yven> ~P'j-; lk'B. fxey:t.hil.W 31:18
tAm+veB. WbQ.nI rv<a] ~yvin"a] ry[iw" ry[i- lk'B. ~h,yrE[' vr:g >mi ydEf.Bi ~ynIh]Koh; !roh]a; ynEb.liw> 31:19
hd"_Why>-lk'B. WhY"qiz>xiy> tazOK' f[;Y:w: 31:20 `~YI)wIl.B; fxey:t.h-i lk'l.W ~ynIh]KoB; rk'z-" lk'l. tAnm' ttel'
td:Ab[]B; lxeh-e rv,a] hf,[]m-; lk'(b.W 31:21 `wyh'(l{a/ hw"hy> ynEp.li tm,a/h'w> rv'Y"h;w> bAJh; f[;Y:w:
yrEx]a; 32:1 p `x:yli(c.hiw> hf'[' Abb'l-. lk'B. wyh'_l{ale( vrod>li hw" c.Mib;W hr"ATb;W ~yhila{ /h-' tyBe
tArcuB.h; ~yrI['h-, l[; !x;YIw: hd"Whybi( aboY"w: rWV+a-; %l,m,( byrIxens> ; aB' hL,ae h' tm,a/h'w> ~yrIb'D>h;
32:3 `~Il'(v'Wry>-l[; hm'x'l.Mil; wyn"p'W byrI+xens
> ; ab'- yKi WhY"qiz>xiy> ar>Y:w: 32:2 `wyl'(ae ~['q.bil. rm,aYOw:
Wcb.Q'YIw: 32:4 `WhWr)z>[.Y:w:) ry[i_l' #Wxmi rv<a] tAny"[]h' ymeyme-ta, ~ATs.li wyr"Bgo Iw> wyr"f-' ~[i #[;W"YIw:
ykel.m; WaAby" hM'l' rmo=ale #r<a'h-' %AtB. @jEAVh; lx;N:h-; ta,w> tAny"[.M;h-; lK'-ta, WmT.s.YIw:) br"- ~[;
tAlD"g>Mih-; l[; l[;Yw: : hc'WrP.h; hm'Axh;-lK'-ta, !b,YIw: qZ:x;t.YIw: 32:5 `~yBi(r: ~yIm: Wac.m'W rWVa;
yrEf' !TEYIw: 32:6 `~yNIg) Im'W brol' xl;v, f[;Y:w: dywI+D" ry[i aALMih-; ta, qZEx;y>w: tr<x, a; hm'Axh; hc'Wxl;w>
Wqz>xi 32:7 `rmo*ale ~b'b'l-. l[; rBEd:y>w: ry[ih' r[;v; bAxr>-la, wyl'ae ~ceB.q.YIw: ~['_h-' l[; tAmx'l.mi
br: WnM'[-i yKi( AM+[-i rv,a] !Amh'h-, lK' ynEp.LimiW rWVa; %l,m, ynEP.mi WTx;T-e la;w> War>yTi-( la; Wcm.aiw>
~['h' WkmS. 'YIw: Wnte_mox]l.mi ~xeL'hil.W WnrEz>['l. Wnyhel{a/ hw"hy> WnM'[iw> rf'B' [;Arz> AM[i 32:8 `AM*[ime

554

hm'y>l;v'Wry> wyd"b'[] rWVa-; %l,m,( byrIxens> ; xl;v' hz< rx;a; 32:9 p `hd"(Why>-%l,m,( WhY"qiz>xiy> yrEb.D-I l[;
rv<a] hd"Why>-lK'-l[;w> hd"Why> %l,m, WhY"qiz>xiy-> l[; AM+[i ATl.v;m.m-, lk'w> vykil-' l[; aWhw>
rAcm'B. ~ybiv.yOw> ~yxij.Bo ~T,a; hm'-l[; rWV+a; %l,m, byrIxens> ; rm;a' hKo 32:10 `rmo*ale ~Il;v'WryBi
hw"hy> rmo=ale am'c'b.W b['r"B. tWml' ~k,t.a, ttel' ~k,t.a, tySim; WhY"qiz>xiy> al{h] 32:11 `~Il'(v'WryBi
wyt'_xoB.z>m-i ta,w> wyt'moB-' ta, rysihe WhY"qiz>xiy> aWh-al{h] 32:12 `rWV)a; %l,m, @K:mi WnleyCiy: Wnyhel{a/
W[d>te al{h] 32:13 `Wryji(q.T; wyl'['w> Wwx]T;v.Ti( dx'a, x;Bez>mi ynEp.li rmoale ~Il;v'Wryli(w> hd"Whyli( rm,aYOw:
lyCihl; . tAcr"a]h' yEAG yhel{a/ Wlk.y") lAky"h] tAc+r"a]h' yMe[; lkol. yt; Aba]w: ynIa] ytiyfi[' hm,
lyCih;l. lAky" rv<a] yt;Aba] WmyrIx/h, rv<a] hL,aeh' ~yIAGh; yhel{a-/ lk'B.( ymi 32:14 `ydI(Y"mi ~c'r>a-; ta,
WhY"qiz>xi ~k,t.a, ayViy-: la; hT'[;w> 32:15 `ydI(Y"mi ~k,t.a, lyCih;l. ~k,yhel{a/ lk;Wy yKi ydI_Y"mi AM[-; ta,
lyCih;l. hk'l'm.m;W yAG-lK' h:Ala-/ lK' lk;Wy al{- yKi Al Wnymia]T-; la;w> tazOK' ~k,t.a, tySiy:-la;w>
wyd"b'[] WrB.DI dA[w> 32:16 `ydI(Y"mi ~k,t.a, WlyCiy-: al{ ~k,yhel{a/ yKi @a; yt'_Aba] dY:miW ydIY"mi AM[;
lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hyl; @rEx'l. bt;K' ~yrIps' .W 32:17 `AD*b.[; WhY"qiz>xiy> l[;w> ~yhi_l{a/h' hw"hy>-l[;
yhel{a/ lyCiy:-al{) !KE ydIY"mi ~M'[; WlyCih-i al{ rv,a] tAcr"a]h' yEAG yhel{aKe( rmoale wyl'[' rmoale(w>
hm'Axh;-( l[; rv<a] ~Il;v'Wry> ~[;- l[; tydIWhy> lAdG-" lAqb. War>q.YIw: 32:18 `ydI(Y"mi AM[; WhY"qiz>xiy>
yMe[; yhel{a/ l[;K. ~Il'_v'Wry> yhel{a-/ la, WrB.d:y>w:) 32:19 `ry[i(h-' ta, WdK.l.yI ![;m;l. ~l'_h]b;l.W* ~a'r.y")l.
tazO=-l[; aybiN "h; #Ama-' !b, Why"[.v;(ywI) %l,M,h; WhY"qiz>xiy> lLeP;t.YIw: 32:20 s `~d"(a'h' ydEy> hfe[]m; #r<a'h'
%l,m, hnEx]m;B. rf'w> dygIn"w> lyIx; rABG-I lK' dxek.Y:w: %a'l.m; hw"hy> xl;v.YIw: 32:21 p `~yIm")V'h; Wq[]z>YIw:)
WhluyPihi ~v' wy['me yaeyciymi(W AayciymiW wyh'l{a/ tyBe aboY"w: Acr>a;l. ~ynIP' tv,boB. bv'Y"w: rWV+a;
lKo-+ dY:miW rWVa-; %l,m,( byrIxens> ; dY:mi ~Il;v'Wry> ybev.yO taew> WhY"qiz>xiy-> ta, hw"hy> [v;AYw: 32:22 `br<x'(b,
%l,m, WhY"qiz>xiyli( tAnDg" >miW ~Il;v'Wryli hw"hyl; hx'n>mi ~yaiybim. ~yBir:w> 32:23 `bybi(S'mi ~leh]n:y>w:)
tWm+l-' d[; WhY"qiz>xiy> hl'x' ~heh' ~ymiY"B; 32:24 s `!kE-) yrEx]a;(me ~yIAGh;-lk' ynEy[el. aFeN :YIw: hd"_Why>
Hb;g " yKi WhY"qiz>xiy> byvihe wyl'[' lmug>k-i al{w> 32:25 `Al* !t;n" tpeAmW Al rm,aYOw: hw"hy>-la, lLeP;t.YIw:
ybev.yOw> aWh ABli Hb;gOB. WhY"qiz>xiy> [n:K'YIw: 32:26 `~Il'(v'WrywI hd"Why>-l[;w> @c,q, wyl'[' yhiy>w: AB=li
hBer>h; dAbk'w> rv,[o WhY"qiz>xiyli( yhiy>w: 32:27 `WhY")qiz>xiy> ymeyBi hw"hy> @c,q< ~h,yle[] ab'- al{w> ~Il'_v'Wry>
`hD"(m.x, yleK. lkol.W ~yNIg Im"l.W ~ymif'b.liw> hr"q'y> !b,a,l.W bh'z"l.W @s,k,l. Al-hf'['( tArc'ao)w> dao+m.
32:29 `tAr)wEa]l' ~yrId[
" ]w: hm'heb.W hm'heB-. lk'l. twOr"au(w> rh"+c.yIw> vArytiw> !g"D" ta;Wbt.li tAnKs. .miW 32:28
aWhw> 32:30 `dao)m. br: vWkr> ~yhil{a/ Al-!t;n") yKi bro+l' rq"b'W !aco- hnEq.miW Al hf'[' ~yrI['w>
xl;c.Y:w: dywI+D" ry[il. hb'r"[.M-; hJ'm;(l. ~rEV.yY:w:) !Ayl.[,h'( !AxygI ymeyme ac'Am-ta, ~t;s' WhY"qiz>xiy>
rv<a] tpeAMh; vrod>li wyl'[' ~yxiL.v;m.h;( lb,B' yrEf' yceylim.Bi !kew> 32:31 `Whfe([]m-; lk'(B. WhY"qiz>xiy>
~N"hi wyd"s_ 'x]w: WhY"qiz>xiy> yrEb.DI rt,y<w> 32:32 `Ab*b'l.B-i lK' t[;d:l' AtASn:l. ~yhi_l{a/h' Abz"[] #r<a'b' hy"h'
WhY"qiz>xiy> bK;v.YIw: 32:33 `lae(r"f.yIw> hd"Why>-ykel.m; rp,s-e l[; aybiN "h; #Ama'-!b, Why"[.v;(y> !Azx]B; ~ybiWtK.
ybev.yOw> hd"Why>-lK' AtAmb. Al-Wf['( dAbk'w> dywId-" ynEb. yrEb.qi hle[]m;B.( WhrUB.q.YIw:) wyt'boa-] ~[i
vmex'w> ~yVimix]w: Ak=l.m'b. hV,n:m. hn"v' hrEf.[, ~yTev-. !B, 33:1 p `wyT'(x.T; Anb. hV,n:m. %l{m.YIw: ~Il'_v'Wry>
ynEP.mi hw"hy> vyrIAh rv,a] ~yIAGh; tAb[]At)K. hw"+hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 33:2 `~Il'(v'WryBi %l:m' hn"v'
~yli['B.l; tAxB.z>mi ~q,Y"w: wybi_a' WhY"qiz>xiy> #T;nI rv<a] tAmB'h-; ta, !b,YIw: bv'Yw" : 33:3 `lae(r"f.yI ynEB.
rv,a] hw"+hy> tybeB. tAxB.z>mi hn"b'W 33:4 `~t'(ao dbo[]Y:w:) ~yIm;V'h; ab'c-. lk'l. WxT;v.YIw: tArvea] f[;Y:w:
tArc.x; yTev.Bi ~yIm"+V'h; ab'c-. lk'l. tAxB.z>mi !b,YIw: 33:5 `~l'(A[l. ymiV-. hy<h.yI) ~Il;v'WryBi hw"hy> rm:a'
bAa hf'['w> @Vekiw>) vxenIw> !nEA[w> ~NOh-i !b, ygEB. vaeB' wyn"B-' ta, rybi[/h, aWhw> 33:6 `hw")hy>-tyBe
hf'_[' rv<a] lm,S,h; ls,P-, ta, ~f,Yw" : 33:7 `As*y[ik.h;l. hw"hy> ynEy[eB. [r:h' tAf[]l; hB'r>hi ynI+A[D>yIw>
rv<a] ~Il;v'Wrybi(W hZ<h; tyIB;B; Anb. hmol{v-. la,w> dywID-" la, ~yhil{a/ rm:a' rv,a] ~yhil{a/h' tybeB.
laer"f.yI lg<r-< ta, rysih'l. @ysiAa al{w> 33:8 `~Al)y[el. ymiv-. ta, ~yfia' laer"f.yI yjeb.vi lKomi yTir>x;B'
~ytiyWIci rv<a-] lK' tae tAf[]l; Wrm.v.y-I ~ai qr: ~k,_ytebo)a]l; yTid>m;[/h,( rv<a] hm' d"a]h' l[;me

555

~Il'_v'Wry> ybev.yOw> hd"Why>-ta, hV,n:m. [t;Y<w: 33:9 `hv,(m-o dy:B. ~yjiP'v.Mih;w> ~yQIxuh;(w> hr"ATh;-lk'l.
hV,n:m-. la, hw"hy> rBEd:y>w: 33:10 p `lae(r"f.yI ynEB. ynEP.mi hw"hy> dymiv.hi rv,a] ~yIAGh;- !mi [r" tAf[]l;
WdK.l.YIw: rWVa; %l,m,l. rv,a] ab'C'h; yrEf-' ta, ~h,yle[] hw"hy> abeY"w: 33:11 `Wbyvi(q.hi al{w> AM[-; la,w>
hw"hy> ynEP-. ta, hL'xi Al rcEh'k.W 33:12 `hl'b,(B' WhkuyliAYw: ~yIT;v.xun>B:) WhrUs.a;Y:)w: ~yxi_xoB; hV,n:m-. ta,
AtN"xiT. [m;v.YIw: Al rt,['YEw: wyl'ae lLeP;t.YIw: 33:13 `wyt'(boa] yhel{a/ ynEp.Limi daom. [n:K'YIw: wyh'_l{a/
hm'Ax hn"B' !ke-yrEx]a;w> 33:14 `~yhi(l{a/h'( aWh hw"hy> yKi hV,n:m. [d:YEw: At=Wkl.m;l. ~Il;v'Wry> Whbeyviy>w:
h'h,yBig>Y:w: lp,[ol' bb;s 'w> ~ygID"h; r[;v;b. aAbl'w> lx;N:B; !AxygIl. hb'r"[.m; dywID"-ry[il. hn"Acyxi(
lm,S,h-; ta,w> rk"N Eh; yhel{a-/ ta, rs;Y"w: 33:15 `hd"(WhyBi tArcuB.h; ~yrI['h-, lk'B. lyIx-: yrEf'( ~f,Y"w: dao+m.
33:16 `ry[i(l' hc'Wx %lEv.Y:w: ~Il'_v'WrybiW hw"hy>-tyBe rh:B. hn" B' rv<a] tAxB.z>Mih;( lk'w> hw"hy> tyBemi
dAb[]l; hd"Whyli( rm,aYOw: hd"_Atw> ~ymil'v. yxeb.zI wyl'[' xB;z>YIw: hw"hy> xB;z>m-i ta, !b,YIw: !k,Y"w:
rt,y<w> 33:18 `~h,(yhel{a/ hw"hyl; qr: tAm+B'B; ~yxib.zO ~['h' dA[ lb'a] 33:17 `lae(r"f.yI yhel{a/ hw"hy>-ta,
lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> ~veB. wyl'ae ~yrIB.d:m.h;( ~yzIxoh;( yrEb.dIw> wyh'l{a-/ la, AtL'pit.W hV,n:m. yrEb.DI
rv,a] tAmqoM.h;w> Al[.m;W AtaJ'x-; lk'w> Al-rt,['he(w> AtL'pit.W 33:19 `lae(r"f.yI ykel.m; yrEb.D-I l[; ~N"hi
33:20 `yz")Ax yrEb.DI l[; ~ybiWtK. ~N"hi A[+n>K'hi ynEp.li ~ylis
iP.h;w> ~yrIvea]h' dymi[/h,w> tAmB' ~h,b' hn"B'
~yIT:v.W ~yrIf.[-, !B, 33:21 p `wyT'(x.T; AnB. !Ama' %l{m.YIw: At=yBe WhrUB.q.YIw:) wyt'boa-] ~[i hV,n:m. bK;v.YIw:
hf'[' rv<aK] ; hw"hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: 33:22 `~Il'(v'WryBi( %l:m' ~ynIv' ~yIT:v.W Ak+l.m'B. !Ama' hn"v'
[n:k.nI al{w> 33:23 `~dE(b.[;Y:)w: !Ama' xB;zI wybia' hV,n:m. hf'[' rv<a] ~yliysiP.h-; lk'l.W* wybi_a' hV,n:m.
wyd"b'[] wyl'[' Wrv.q.YIw: 33:24 `hm'(v.a; hB'r>hi !Ama' aWh yKi wybi_a' hV,n:m. [n:K'hiK. hw"hy> ynEp.Limi
#r<a'h-' ~[; Wkylim.Y:w: !Am+a' %l,M,h-; l[; ~yrIv.Qo)h-; lK' tae #r<a'h-' ~[; WKY:w: 33:25 `At*ybeB. Whtuymiy>w:
%l:m' hn"v' tx;a;w> ~yvil{v.W Ak+l.m'b. WhY"viayO ~ynIv' hn<Amv.-!B, 34:1 p `wyT'(x.T; Anb. WhY"viayO-ta,
34:3 `lwamo)f.W !ymiy" rs" al{w> wybia' dywID" yker>d:B. %l,YwE : hw"+hy> ynEy[eB. rv"Y"h; f[;Y:w: 34:2 `~Il'(v'WryBi
hrEf.[, ~yTev.biW wybi_a' dywID" yhel{ale vArd>li lxehe r[;n: WNd<A[ aWhw> Akl.m'l. ~ynIv' hn<Amv.biW
WcT.n:y>w: 34:4 `tAk)SeM;h;w> ~ylis iP.h;w> ~yrIvea]h'w> tAmB'h-; !mi ~Il;v'WrywI hd"Why>-ta, rhej;l. lxehe hn"v'
~ylisiP.h;w> ~yrIvea]h'w> [:DE_GI ~h,yle[]me hl'[.m;l-. rv,a] ~ynIM'x;h;(w> ~yli['B.h; tAxB.z>mi tae wyn"p'l.
@r:f' ~ynIh]Ko) tAmc.[;w> 34:5 `~h,(l' ~yxibZ. Oh; ~yrIb'Q.h; ynEP-. l[; qroz>YIw: qd:hew> rB:vi tAkSeM;h;w>
~yIr:p.a,w> hV,n:m. yrE['b.W 34:6 `~Il'(v'Wry>-ta,w> hd"Why>-ta, rhEj;y>w: ~t'_AxB.z>mi ~yt'AxB.z>mi -l[;
tAxB.z>Mih-;( ta, #Ten:y>w: 34:7 `bybis( ' ~h,ytebor>x;B. ~h,yTeB' rh;B' yli_T'p.n-: d[;w> !A[m.viw>
`~Il'(v'Wryli bv'Y"w: lae_r"f.yI #r<a-, lk'B. [D:GI ~ynIM'x;h-;( lk'w> qd: hel. tT;Ki ~ylisiP.h;w> ~yrIvea]h-' ta,w>
Why"l.c;a-] !B, !p'v-' ta, xl;v' tyIB"+h;w> #r<a'h' rhEj;l. Akl.m'l. hrEf.[, hn<Amv. tn:v.biW 34:8 s
WaboY"w: 34:9 `wyh'(l{a/ hw"hy> tyBe- ta, qZEx;l. ryKiz>M;h; zx'a'Ay*-!B, xa'Ay taew> ry[ih-' rf; Why"fe[]m-; ta,w>
yrEm.vo ~YIwIl.h-; Wp)s.a' rv<a] ~yhil{a-/ tybe ab'WMh; @s,K,h-; ta, WnT.YIw:) lAdG"h; !hEKoh; WhY"qil.x-i la,
WbvuY"w: ybev.yOw> !mI+y"n>biW hd"Why>-lK'miW laer"f.yI tyrIaev. lKomiW ~yIr:p.a,w> hV,n:m. dY:mi @S;h;
hk'al'M.h; yfeA[ Atao WnT.YIw: hw"+hy> tybeB. ~ydIq 'p.Muh; hk'al'M.h; hfe[o dy:-l[; WnT.YIw:) 34:10 `~Il'(v'Wr)y>
ynEb.a; tAnq.li ~ynIBol;w> ~yvir"x'(l, WnT.YIw:) 34:11 `tyIB")h; qZEx;l.W qADb.li hw"hy> tybeB. ~yfi[o rv<a]
~yvin"a]h'w> 34:12 `hd"(Why> ykel.m; Wtyxiv.hi rv<a] ~yTiB'h-; ta, tArq'l.W tAr+B.x;m.l;( ~yci[ew> bcex.m;
hy"r>k;z>W yrIr"m. ynEB-. !mi ~YIwIl.h; Why"d>b;[ow> tx;y: ~ydIq'p.mu ~h,yle[]w: hk'al'M.B; hn"Wma/B, ~yfi[o
~yxiC.n:m.W* ~yliBS' ;h; l[;w> 34:13 `ryvi(-ylek.Bi !ybim-e lK' ~YIwIl.h;w> x:Ce_n:l. ~ytih'Q.h; ynEB-. !mi ~L'vum.W
~a'yciAhb.W 34:14 `~yrI)[]Avw> ~yrIj.vow> ~yrIp.As ~YIwIl.h;me(W hd"_Ab[]w: hd"Ab[]l; hk'al'm. hfe[o lkol.
![;Y:w: 34:15 `hv,(m-o dy:B. hw"hy>-tr:AT) rp,s-e ta, !heKoh; WhY"qil.xi ac'm' hw"+hy> tyBe ab'WMh; @s,K,h-; ta,
rp,Seh-; ta, WhY"qil.xi !TEYIw: hw"+hy> tybeB. ytiac'm' hr"ATh; rp,se rpeASh; !p"v-' la, rm,aYOw: WhY"qil.xi
lKo rmo=ale rb"D" %l,M,h-; ta, dA[ bv,Y"w: %l,M,h-; la, rp,Seh-; ta, !p"v' abeY"w: 34:16 `!p")v-' la,
dy:-l[; WhWnT.YIw:) hw"+hy>-tybeB. ac'mN. Ih; @s,K,h-; ta, WkyTi Y:w: 34:17 `~yfi([o ~he ^yd<b'[-] dy:B. !T:n-I rv,a]

556

yli !t;n" rp,se rmoale %l,M,l; rpeASh; !p"v' dGEY:w: 34:18 `hk'(al'M.h; yfeA[ dy:- l[;w> ~ydIq'p.Muh;
hr"_ATh; yrEb.DI tae %l,M,h; [:mov.Ki yhiy>w: 34:19 `%l,M,(h; ynEp.li !p"v' Ab-ar"q.YIw: !hE+Koh; WhY"qil.xi
hk'ymi-!B, !ADb.[-; ta,w> !p'v'-!B, ~q"yxia-] ta,w> WhY"qil.x-i ta, %l,Mh, ; wc;y>w: 34:20 `wyd"(g"B-. ta, [r:q.YIw:
d[;b.W ydI[]B; hw"hy>-ta, Wvr>dI Wkl. 34:21 `rmo*ale %l,M,h-; db,[,( hy"f'[] taew> rpeASh; !p"v' taew>
hk'T.nI rv<a] hw"hy>-tm;x] hl'Adg>-yKi( ac'_m.nI rv<a] rp,Seh; yrEb.D-I l[; hd"Whybi(W laer"f.yIB. ra'vN. Ih;
p `hZ<)h; rp,Seh-; l[; bWtK'h-; lk'K. tAf[]l; hw"hy> rb:D-> ta, WnyteAba] Wrm.v-' al{ rv,a] l[; Wnb'
th;q.T' th;q.AT-!B, ~Luv; tv,ae ha'ybiN>h; hD"l.xu-la, %l,M,h; rv<a]w: WhY"qil.xi %l,YEw: 34:22
34:23 s `tazO*K' h'yl,ae WrB.d:y>w: hn<+v.MiB; ~Il;v'WryBi tb,v,Ay ayhi w> ~ydIg "B.h; rmEAv hr"s.x; !B,
hKo 34:24 s `yl'(ae ~k,t.a, xl;v-' rv,a] vyail' Wrm.ai lae_r"f.yI yhel{a/ hw"hy> rm:a-' hKo ~h, l' rm,aTow:
tAbWtK.h; tAla'h-' lK' tae wyb'_v.Ay-l[;w> hZ<h; ~AqM'h-; l[; h[' r" aybime ynIn>hi hw"hy> rm:a'
WrJ.q;y>w:) Wryjiq.Y:w: ynIWbz"[] rv<a] tx;T; 34:25 `hd"(Why> %l,m, ynEp.li War>q") rv<a] rp,Seh-; l[;
`hB,(k.ti al{w> hZ<h; ~AqM'B; ytim'x] %T:tiw> ~h,_ydEy> yfe[]m; lkoB. ynIsey[ik.h; ![;m;l. ~yrIxea] ~yhil{ale(
hw"hy> rm:a-' hKo) s wyl'_ae Wrm.ato hKo hw" hyB;( vArd>li ~k,t.a, x;leVoh; hd"Why> %l,m-, la,w> 34:26
^[]m.v'B. ~yhil{a/ ynEp.Limi [n:K'Tiw: ^b.b'l-. %r: ![;y: 34:27 `T'[.m'(v' rv<a] ~yrIb'D>h; laer"f.yI yhel{a/
ynIa-] ~g:w> yn"+p'l. &.b.Tew: ^yd<g"B-. ta, [r:q.Tiw: yn:p'l. [n:K'Tiw: wyb'v.y-O l[;w> hZ<h; ~AqM'h-; l[; wyr"b'D-> ta,
hn"ya,r>t-i al{w> ~Alv'B. ^yt,rob.q-i la, T'ps. ;a/n<w> ^yt,boa-] la, ^p.siao) ynIn>hi 34:28 `hw")hy>-~aun> yTi[.m;v'
p `rb")D" %l,M,h-; ta, WbyviY"w: wyb'_v.y-O l[;w> hZ<h; ~AqM'h-; l[; aybime ynIa] rv,a] h['r"h'( lkoB. ^yn<y[e
hw"hy>-tyBe %l,M,h; l[;Y:w: 34:30 `~Il'(v'WrywI hd"Why> ynEq.z-I lK'-ta, @soa/Y<w: %l,M,_h; xl;v.YIw: 34:29
ar"q.YIw: !j"+q-' d[;w> lAdG"mi ~['h-' lk'w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Ko)h;w> ~Il;v'Wry> ybev.yOw> hd"Why> vyai- lk'w>
trok.YIw: Adm.[-' l[; %l,M,h; dmo[]Y:w: 34:31 `hw")hy> tyBe ac'mN. Ih; tyrIB.h; rp,se yrEb.D-I lK'-ta, ~h,ynEz>a'b.
Abb'l-. lk'B. wyQ'xuw> wyt'wOd>[e(w> wyt'wOc.m-i ta, rAmv.liw> hw"hy> yrEx]a; tk,l,l' hw"hy> ynEp.li tyrIB.h-; ta,(
ac'mN. Ih-; lK' tae dme[]Y:w: 34:32 `hZ<)h; rp,Seh-; l[; ~ybiWtK.h; tyrIB.h; yrEb.D-I ta, tAf[]l; Av+p.n-: lk'b.W
WhY"viayO* rs;Y"w: 34:33 `~h,(yteAba] yhel{a/ ~yhil{a/ tyrIb.Ki ~Il; v'Wry> ybev.yO Wf[]Y:w:) !mI+y"n>biW ~Il;v'Wrybi
dAb[]l; laer"f.yIB. ac'mN. Ih-; lK' tae dbe[]Y:w:) laer"f.yI ynEb.li rv<a] tAcr"a]h-' lK'mi( tAb[eATh;-lK'-ta,
WhY"viayO f[;Y:w: 35:1 p `~h,(yteAba] yhel{a/ hw"hy> yrEx]a;me( Wrs' al{ wym'y-" lK' ~h,_yhel{a/ hw"hy>-ta,
~ynIh]Koh; dme[]Y:w: 35:2 `!Av)arIh' vd<xol; rf"[' h['B'r>a;B. xs;P,h; Wjx]v.YIw: hw"+hyl; xs;P, ~Il;v'Wrybi(
~ynIybiM.h; ~ynIWbM.h; ~YIwIl.l; rm,aYOw: 35:3 `hw")hy> tyBe td:Ab[]l; ~qeZ >x;y>w:) ~t'_Arm.v.m-i l[;
%l,m, dywID-" !b, hmol{v. hn"B' rv,a] tyIB;B; vd<Qho ;-!Ara]-ta, WnT. hw"hyl; ~yviAdQ.h; laer"f.y-I lk'l.
WnAKhiw> 35:4 `lae(r"f.yI AM[; taew> ~k,yhel{)a/ hw"hy>-ta, Wdb.[i hT'[; @tE+K'B; aF'm; ~k,l-' !yae laer"f.yI
35:5 `An*b. hmol{v. bT;k.mib.W laer"f.yI %l,m, dywID" bt'k.Bi ~k,_yteAql.x.m;K. ~k,yteAba]-tybel. Wnykih'w>
Wjx]v;w> 35:6 `~YI)wIl.l; ba'- tyBe( tQ:lux]w: ~['_h' ynEB. ~k,yxea]l; tAba'h'( tyBe tAGlup.li vd<Qob; Wdm.[iw>
ynEb.li WhY"viayO ~r,Y"w: 35:7 p `hv,(m-o dy:B. hw"hy>-rb;d>Ki tAf[]l; ~k,yxea]l; Wnykihw' > WvD>q;t.hiw> xs;P'_h;
rq"b'W @l,a, ~yvil{v. rP;s.mil. ac'mN. Ih-; lk'l. ~yxis'P.l; lKoh; ~yZI[-i ynE)b.W ~yfib'K. !aco ~['h'
WmyrI+he ~YIwIl.l;w> ~ynIh]Kol; ~['l' hb'd"n>li wyr"f'w> 35:8 s `%l,M,(h; vWkr>me hL,ae ~ypi_l'a] tv,l{v.
tAame vvew> ~yIP;l.a; ~yxis 'P.l; Wnt.n" ~ynIh]Kol; ~yhil{a/h' tyBe ydEygIn> laeyxiywI) Why"r>k;z>W hY"qil.xi
db'z"Ayw> laey[iywI Why"b.v;x]w: wyx'a, laen>t;n>W Why"[.m;(v.W Why"n>n:k")w> Why"n>n:wk'w> 35:9 `tAa)me vl{v. rq"b'W
hd"_Ab[]h' !AKTiw: 35:10 `tAa)me vmex] rq"b'W ~ypil'a] tv,mex] ~yxis'P.l; ~YIwIl.l; WmyrIhe ~YI+wIl.h; yrEf'
Wqr>z>YIw: xs;P'_h; Wjx]v.YIw:) 35:11 `%l,M,(h; tw:c.miK. ~t'Aql.x.m-; l[; ~YIwIl.h;w> ~d" m.[-' l[; ~ynIh]Koh; Wdm.[;Y:)w:
ynEb.li tAba'-tybel. tAGl;p.mil. ~T'til. hl'[oh' WrysiY"w: 35:12 `~yji(yvip.m; ~YIwIl.h;w> ~d"Y"mi ~ynIh]Koh;
jP'_v.MiK; vaeB' xs;P,h; WlV.b;y>w:) 35:13 `rq")B'l; !kEw> hv,_mo rp,seB. bWtK'K; hw"hyl; byrIq.h;l. ~['h'
~h,l' Wnykihe rx;a;w> 35:14 `~['(h' ynEB-. lk'l. WcyrIY"w: tAxlC' eb;W ~ydIw"D>b;W tArySiB; WlV.Bi ~yvid"Q\h;w>
~h,l' Wnykihe ~YIwIl.h;w> hl'y>l-"+ d[; ~ybil'x]h;w> hl'A[h' tAl[]h;(B. !roh]a; ynEB. ~ynIh]Koh; yKi ~ynIh]Kol;w>

557

!WtdUywI) !m"yhew> @s'a'w> dywID" tw:c.miK. ~d"m'[]m-; l[; @s'a-' ynEB. ~yrIr]vo*m.h;w> 35:15 `!ro*h]a; ynEB. ~ynIh]Kol;w>
Wnykihe ~YIwIl.h; ~h,yxea-] yKi( ~t'd"bo)[] l[;me rWsl' ~h,l' !yae r[;v'_w" r[;v;l. ~yrI[]Voh;w> %l,M, h; hzEAx
xB;z>mi l[; tAl[o tAl[]h;w> xs;P,h; tAf[]l; aWhh; ~AYB; hw"hy> td:Ab[]-lK' !AKTiw: 35:16 `~h,(l'
ayhi_h; t[eB' xs;P,h-; ta, ~yaic.mN. Ih:) laer"f.y-I ynE)b. Wf[]Y:w: 35:17 `WhY")viayO %l,M,h; tw:c.miK. hw"+hy>
aybi_N"h; laeWmv. ymeymi laer"f.yIB. WhmoK' xs;p, hf'[]n-: al{)w> 35:18 `~ymi(y" t[;b.vi tACM;h; gx;- ta,w>
hd"Why>-lk'w> ~YIwIl.h;w> ~ynIh]Koh;w> WhY"viayO* hf'[-' rv,a] xs;P,K; Wf['-al{) laer"f.yI ykel.m-; lk'w>
xs;P,h; hf'[]n: WhY"+viayO tWkl.m;l. hn"v' hrEf.[, hn<Amv.Bi 35:19 s `~Il'(v'Wry> ybev.Ayw> ac'mN. Ih; laer"f.yIw>
~xeL'hil. ~yIr:c.m-i %l,m,( Akn> hl'[' tyIB;h-; ta, WhY"viayO* !ykihe rv,a] tazO-lk' yrEx]a; 35:20 `hZ<)h;
%l'w" yLi- hm; rmoale ~ykia'l.m; wyl'ae xl;v.YIw: 35:21 `WhY")viayO Atar"q.li aceYEw: tr"_P-. l[; vymiK.r>k;B.
^l.-ld:x] ynIlE+h]b;(l. rm:a' ~yhil{awE yTim.x;l.mi tyBe- la, yKi ~AYh; hT'a; ^yl,['-al{ hd"Why> %l,m,
fPex;t.hi AB-~xe(L'hil. yKi WNM,mi wyn"p' WhY"viayO bseh-e al{)w> 35:22 `^t<)yxiv.y-: la;w> yMi[-i rv,a] ~yhil{a/me
%l,M,l; ~yrIYOh; WrYOw: 35:23 `AD*gIm. t[;q.biB. ~xeL'hil. aboY"w: ~yhi_l{a/ yPimi Akn> yrEb.D-I la, [m;v' al{w>
wyd"b'[] WhrUybi[]Y:)w: 35:24 `dao)m. ytiylex\h' yKi ynIWrybi[]h; wyd"b'[]l; %l,M,h; rm,aYOw: WhY"+viayO
tArb.qiB. rbEQ'YIw: tm'Yw" : ~Il;v'Wry> WhkuyliAYw: Al-rv,a] hn<v.Mih; bk,r< l[; WhbuyKir>Y:w:) hb'K'r>M,h-; !mi
WhY"viayO-l[; Why"m.r>yI !nEAqy>w: 35:25 p `WhY")viayO-l[; ~yliB.a;t.mi( ~Il;v'WrywI hd"Why>-lk'w> wyt'_boa]
lae_r"f.y-I l[; qxol. ~WnT.YIw: ~AYh-; d[; WhY"viayO-l[; ~h,yteAnyqiB. tArV'h;w> ~yrIV'h-; lk'( Wrm.aYOw:
wyr"b'd>W 35:27 `hw")hy> tr:AtB. bWtK'K; wyd"s_ 'x]w: WhY"viayO yrEb.DI rt,y<w> 35:26 `tAn*yQih-; l[; ~ybiWtK. ~N"hiw>
#r<a'h-' ~[; Wxq.YIw: 36:1 `hd"(WhywI laer"f.y-I yke(l.m; rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi ~ynI+rox]a;h'w> ~ynIvoarIh'
zx'a'Ay hn"v' ~yrIf.[,w> vAlv-' !B, 36:2 `~Il'(v'WryBi wybia-' tx;t;( Whkuylim.Y:w: WhY"+viayO-!B, zx'a'Ahy>-ta,
vnO[]Y:w:) ~Il'_v'WryBi( ~yIr:c.m-i %l,m,( WhrEysiy>w: 36:3 `~Il'(v'WryBi %l:m' ~yvid"x\ hv'l{v.W Ak+l.m'B.
hd"Why>-l[; wyxia' ~yqIy"l.a-, ta, ~yIr:c.m-i %l,m,( %lem.Y:w: 36:4 `bh'(z" rK:kiw> @s,K-, rK;ki ha'me #r<a'h-' ta,
36:5 p `hm'y>r")c.mi Whaeybiy>w: Akn> xq:l' wyxia' zx'a'Ay-ta,w> ~yqI+y"Ahy> Amv-. ta, bSeY:w: ~Il;v'WrywI
ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: ~Il'_v'WryBi %l:m' hn"v' hrEf.[, tx;a;w> Akl.m'B. ~yqIy"Ahy> hn"v' vmex'w> ~yrIf.[-, !B,
36:7 `hl'b,(B' Akylihol. ~yIT;v.xun>B:) WhrEs
.a;Y:)w: lb,_B' %l,m, rC:an<d>k;Wbn> hl'[' wyl'[' 36:6 `wyh'(l{a/ hw"hy>
~yqiy"Ah*y> yrEb.DI rt,y<w> 36:8 `lb,(b'B. Alk'yheB. ~nET.YIw: lb,_b'l. rC:an<d>k;Wbn> aybihe hw" hy> tyBe yleK.miW
%l{m.YIw: hd"_WhywI) laer"f.yI ykel.m; rp,s-e l[; ~ybiWtK. ~N"hi wyl'[' ac'mN. Ih;w> hf'[-' rv,a] wyt'bo[]to)w>
~ymiy" tr<f,[]w: ~yvid"x\ hv'l{v.W Akl.m'B. !ykiy"Ahy> ~ynIv' hn<Amv.-!B, 36:9 p `wyT'(x.T; AnB. !ykiy"Ahy>
rC;an<d>k;Wb)n> %l,M,h; xl;v' hn"V'h; tb;Wvt.liw> 36:10 `hw")hy> ynEy[eB. [r:h' f[;Y:w: ~Il'_v'WryBi %l:m'
p `~Il'(v'WrywI) hd"Why>-l[; wyxia ' WhY"qid>c-i ta, %lem.Y:w: hw"+hy>-tyBe tD:m.x, yleK-. ~[i hl'b,b' Whaebiy>w:
f[;Y:w: 36:12 `~Il'(v'WryBi %l:m' hn"v' hrEf.[, tx;a;w> Ak=l.m'b. WhY"qid>ci hn"v' tx;a;w> ~yrIf.[-, !B, 36:11
%l,M,B; ~g:w> 36:13 `hw")hy> yPimi aybiN "h; Why"m.r>yI ynE p.Limi [n:k.nI al{ wyh'_l{a/ hw"hy> ynEy[eB. [r: h'
hw"hy>-la, bWVmi Abb'l-. ta, #Mea;y>w: APr>[-' ta, vq,Y<w: ~yhi_l{aBe( A[yBiv.hi rv<a] dr" m' rC;an<d>k;Wb)n>
tAb[]To lkoK. l[;m; -l['m.li -lA[m.li WBr>hi ~['h'w> ~ynIhK] oh; yrEf-' lK' ~G: 36:14 `lae(r"f.yI yhel{a/
~h,yteAba] yhel{a/ hw"hy> xl;v.YIw: 36:15 `~Il'(v'WryBi vyDIq.hi rv<a] hw"hy> tyBe- ta, WaM.j;y>w:) ~yI+AGh;
~ybi[il.m; Wyh.YI)w: 36:16 `An*A[m.-l[;w> AM[-; l[; lm;x-' yKi( x;Al+v'w> ~Kev.h; wyk'a 'l.m; dy:B. ~h, yle[]
!yael-. d[; AM[;B. hw"hy>-tm;x] tAl[] d[; wya'_bin>Bi ~y[iT.[.T;mi(W wyr"b'D> ~yzIAbW ~yhil{a/h' ykea]l.m;B.
~v'D"q.mi tybeB. br<x,B; ~h,yrEWxB; groh]Y:w: ~yDIf.K; ~yYIDIf.K; %l,m-, ta, ~h,yle[] l[;Y:w: 36:17 `aPe(r>m;
~yhil{a/h' tyBe yleK. lkow> 36:18 `Ad*y"B. !t:n" lKoh; vve_y"w> !qEz" hl'Wtb.W rWxB-' l[; lm; x' al{w>
Wpr>f.YIw:) 36:19 `lb,(b' aybihe lKoh; wyr"_f'w> %l,M,h; tArc.aow> hw" hy> tyBe tArc.ao)w> ~yNIj;Q.h;w> ~ylidoG>h;
h'yD<mx; ]m; yleK-. lk'w> vaeb' Wpr>f' h'yt,Anm.r>a-; lk'w> ~Il'_v'Wry> tm;Ax tae WcT.n:y>w:) ~yhil{a/h' tyBe- ta,
%l{m-. d[; ~ydIb'[]l; wyn"b'l.W Al-Wyh.YIw:) lb,_B-' la, br<x,h-; !mi tyrIaeV.h; lg<Y< w: 36:20 s `tyxi(v.h;l.
ymey>-lK' h'yt,_AtB.v-; ta, #r<a'h' ht'c.r-" d[; Why" m.r>yI ypiB. hw"hy>-rb;D> twaL{m;l. 36:21 `sr"(P' tWkl.m;

558

tAlk.li sr:P' %l,m, vr<Akl. tx;a; tn:v.biW 36:22 p `hn")v' ~y[ib.vi twaL{m;l. ht'b'v' hM'V;h'
AtWkl.m-; lk'B. lAq-rb,[]Y:)w: sr:P-' %l,m,( vr<AK x:Wr-ta, hw"hy> ry[ihe Why"+m.r>yI ypiB. hw"hy>-rb;D>
hw"hy> yli !t;n" #r<a'h' tAkl.m.m-; lK' sr:P' %l,m, vr<AK rm;a-' hKo 36:23 s `rmo*ale bT'k.miB-. ~g:w>
AM[-; lK'mi ~k,b-' ymi( hd"_WhyBi( rv<a] ~Il;v'WryBi tyIb; Al-tAn*b.li yl;[' dq:p-' aWh)w> ~yIm;V'h; yhel{a/
`l[;y")w> AM[i wyh'l{a/ hw"hy>

Você também pode gostar