Praktikal 1 Tujuan :

Untuk mengenalpasti haba peneutralan bagi: i. ii. iii. Asid hidroklorik dan natrium hidroksida Asid sulfurik dan natrium hidroksida Asid nitrik dan kalium hidroksida :

Bahan

EC1 ialah laruan asid hidroksida 1.0 mol dm-3 EC2 ialah larutan asid dulfurik 1.0 moldm-3 EC3 ialah larutan akues sulfurik 1.0mol dm-3 EC4 ialah larutan asid nitrik 1.0 mol dm-3 EC5 ialah larutan kalium hidroksida 1.0 mol dm-3 Radas 25 cm3 Pipette Termometer (0oC 110o C) 100 cm3 Silinder penyukat Cawan plastik Botol pencuci yang diisi dengan air suling Teori : :

Peneutralan ialah tindak balas antara asid dengan bes (alkali) untuk menghasilkan garam dan air. Contohnya tindak balas antara: H2SO4(ak) + 2NaOH(ak) Na2SO4(ak) + 2H2O(ce)

Dalam tindak balas peneutralan antara asid dan alkali,hanya ion hidrogen daripada asid dan ion ho\idroksida daripada alkali berpadu untuk membentuk molekul air. H+ (ak) + OH-(ak) H2O (ce)

Semua tindak balas peneutralan merupakan tindak balas eksotermik, iaitu membebaskan dan bersimbol Hhaba peneutralan bertanda negatif (-). Haba peneutralan ialah haba yang dibebaskana apabila 1 mol ion H+ bertindak balas dengan 1 mol ion OH- untuk menghasilkan 1 mol air pada keadaan piawai. H+ (ak) + OH-(ak) H2O (ce) H = negatif , unit kJ mol-1

Misalnya haba peneutralan bagi asid nitrik dengan natrium hidroksida ialah - 57.3 kJmol-1: HNO3 (ak) + NaOH (ak) NaNO3(ak) + H2O (ce) H= - 57.3 kJmol-1

Gambar rajah di bawah menunjukkan aras tenaga bagi tindak balas peneutralan bagi asid nitrik dan larutan natrium hidroksida:

HNO3 (ak) + NaOH (ak)

NaNO3(ak) + H2O (ce)

Jadual menunjukkan senarai Standard enthalpy change of neutralisation antara pasangan asid dan bes yang berbeza :

Asid HCl HCl HNO3 HNO3 CH3COOH

Bes NaOH KOH NaOH KOH NaOH

kJ mol-1 -57.3 -57.3 -57.3 -57.3 -56.1

HCl H2SO4

NH3+ NaOH

-53.4 -66.8

Prosedur

1. 25.0 cm3 larutan EC1 dimasukkan ke dalam cawan plastik dengan menggunakan pipette. Suhu larutan EC1 direkodkan sebagai suhu awal campuran R di dalam jadual. 2. 60cm3 larutan EC3 dimasukkan ke dalam cawan plastik yang mengandungi larutan EC1 dengan menggunakan silinder penyukat. 3. Campuran R dikacau berhati-hati dengan menggunakan termometer dan suhu tertinggi yang dicapai dicatatkan ke dalam jadual. 4. Campuran R dibuang daripada cawan plastik dan dibasuh dengan menggunakan air suling. 5. Langkah di atas diulang dengan menggunakan 25.0 cm 3 EC2 untuk menggantikan EC1 untuk memperoleh campuran S, serta 25.0 cm3 EC4 dan 60.0 cm3 EC5 untuk menggantikan EC1 dan EC3 bagi memperoleh campuran T.

Keputusan

Campuran R EC1 + EC3 Suhu tertinggi, 0C 30.5 Suhu awal, C 28.0 Perubahan suhu, C T Nilai m
0 0

Campuran S EC2 + EC3 36.0 26.5 9.5 25cm +60cm3 = 85cm3 85cm3 x 1.0gcm-3 = 85 g
3

Campuran T EC4 + EC5 29.5 26.5 3.0 25cm +60cm3 = 85cm3 85cm3 x 1.0gcm-3 = 85 g
3

2.5 25cm +60cm3 = 85cm3 85cm3 x 1.0gcm-3 = 85 g

3

Jumlah tenaga haba yang dibebaskan, (J) q=mc t Haba peneutralan, kJ mol-1.

892.50

3391.50

1071.00

-35.70

-135.66

-42.84

Perbincangan

Dalam ekperimen ini, nilai haba peneutralan antara asid hirdoklorik (asid kuat) dengan larutan natrium hidroksida (alkali kuat) ialah -35.70kJ mol-1, manakala nilai haba peneutralan antara asid sulfurik (asid kuat) dengan larutan natrium hidroksida (alkali kuat) ialah -135.66kJ mol-1, dan nilai haba peneutralan bagi larutan asid nitrik dengan larutan kalium hidroksida ialah -42.84kJ mol-1. Sebenarnya, nilai teori haba peneutralan bagi tindak balas antara asid kuat dengan alkali kuat ialah -57.3 kJ mol-1. HCl(ak) + NaOH(ak) H2SO4(ak) + 2NaOH(ak) HNO3(ak) + KOH(ak) NaCl(ak) + H2O(ce) Na2SO4(ak) + H2O(ce) KNO3(ak) + H2O(ce) H=-57.3 kJ mol-1. H=-57.3 kJ mol-1. H=-57.3 kJ mol-1.

Kebiasaanya, haba peneutralan yang diperolehi dalam ekperimen adalah kurang daripada nilai teori kerana sebahagian haba hilang ke persekitaraan dan diserap oleh cawan plastik. Kedua-dua punca kehilangan haba telah diabaikan dalam pengiraan. Beberapa langkah berjaga-jaga harus diambil semasa menjalankan ekperimen ini iaitu: Suhu awal larutam natrium hidroksida, asid hirdoklorik, asid sulfurik, kalium hidroksida dan asid nitrik diambil selepas termometer telah dibiarkan dalam larutan itu selama beberapa minit untuk memastikan larutan ini mencapai suhu sekata. Asid hidroklorik, asid sulfurik dan asid nitrik harus dicampurkan kepada larutan natrium dioksida dengan secepat mungkin supaya tindak balas dapat diselesaikan dalam masa yang isngkat. Campuran hendaklah dikacau dengan perlahan-lahan dan berterusan supaya suhu larutan sekata. Bacaan termometer harus diperhatikan sepanjang masa supaya suhu tertinggi yang dicapai oleh campuran tindak balas dapat direkodkan, Selain itu, cawan yang sesuai digunakan adalah dari jenis styrofoam, kerana ia menebatkan haba lebih baik dari cawan plastik.

Semasa ekperimen juga, kipas elok ditutup kerana mengelakkan pengaliran haba keluar dari cawan. Selain itu, ekperimen lebih jitu jika dilakukan dengan ulangan tiga kali bagi memperolehi bacaan yang lebih tepat.

Kesimpulan: Haba peneutralan bagi campuran asid dan alkali adalah berbeza antara satu sama lain.

Soalan

1. Tuliskan persamaan ionik bagi tindak balas yang berlaku di dalam campuran R, S dan T. (2m)

Campuran R

Persamaan lengkap :

HCl (ak) + NaOH (ak)

NaCl (ak) + H2O (ce)

Persamaan ionik lengkap : Cl- + Na+ NaCl (ak)

Campuran S

Persamaan lengkap :

1/2H2SO4 (ak) + NaOH (ak) Persamaan ionik lengkap : SO42- + Na+ + Campuran T

1/2Na2SO4 (ak) + H2O (ce)

1/2Na2SO4 (ak)

Persamaan lengkap :

HNO3 (ak) + KOH (ak) Persamaan ionik lengkap, NO2- + K+

KNO3 (ak) + H2O (ce)

KNO3 (ak)

2. Bandingkan nilai bagi haba peneutralan yang diperolehi bagi : I. II. III. Campuran R dan S Campuran R dan T Campuran S dan T

Jelaskan mengapa terdapat perbezaan atau persamaan di antara kedua-dua nilai yang dibandingkan.

Campuran R

Persamaan kimia,

HCl (ak) + NaOH (ak)

NaCl (ak) +H2O (ce)

Bilangan mol,

i.

Bilangan mol HCI

)(

ii.

Bilangan mol NaOH

)(

Oleh itu , 0.025 mol HCI bertindak balas dengan 0.06 mol NaOH untuk membentuk 0.025 mol air, H2O.

Jisim larutan campuran,

Haba yang dibebaskan,

= = = ( )( )

Haba peneutralan,

Tindak balas diatas merupakan tindak balas eksotermik yang menghasilkan haba peneutralan sebanyak 35.7 kJ mol-1.

Campuran S Persamaan kimia,

H2SO4 (ak) + 2NaOH (ak) Bilangan mol,

Na2SO4 (ak) +2H2O (ce)

i.

Bilangan mol H2SO4

)(

ii.

Bilangan mol NaOH

)(

Oleh itu , 0.025 mol H2SO4 bertindak balas dengan 0.06 mol NaOH untuk membentuk 0.025 mol air, H2O.

Jisim larutan campuran,

Haba yang dibebaskan,

= = = ( )( )

Haba peneutralan,

Tindak balas diatas merupakan tindak balas eksotermik yang menghasilkan haba peneutralan sebanyak 135.66 kJ mol-1.

Campuran T

Persamaan kimia,

HNO3 (ak) + KOH (ak) Bilangan mol,

KNO3 (ak) + H2O(ce)

i.

Bilangan mol HNO3

)(

ii.

Bilangan mol KOH

)(

Oleh itu, 0.025 mol HNO3 bertindak balas dengan 0.06 mol membentuk 0.025 mol air, H2O.

KOH untuk

Jisim larutan campuran,

Haba yang dibebaskan,

= = = ( )( )

Haba peneutralan,

Tindak balas diatas merupakan tindak balas eksotermik yang menghasilkan haba peneutralan sebanyak - 42.84 kJ mol-1.

Campuran

Bahan tindak balas

HCl (ak) + NaOH H2SO4 (ak) + 2NaOH HNO3 (ak) + KOH (ak) (ak) (ak) -35.7 kJ mol-1 -135.66 kJ mol-1 - 42.84 kJ mol-1

Haba peneutralan, H

3. Haba peneutralan bagi asid kuat dan alkali kuat ialah -57.3kJ mol-1. Nyatakan dua cara untuk menambah baik prosedur yang diberi agar haba peneutralan yang diperolehi bagi eksperimen ini adalah -57.3kJ mol-1.

I.

Larutan alkali kuat dan larutan asid kuat hendaklah dituang dengan cepat bagi mengelakkan suhu terbebas ke persekitaran.

II.

Campuran larutan di dalam cawan plastik perlu sentiasa dikacau dengan berhati-hati sepanjang masa agar peningkatan suhu larutan dapat diambil dengan tepat.

4. Adakah haba peneutralan bagi campuran asid kuat dengan alkali lemah akan menjadi lebih tinggi atau lebih rendah daripada -57.3kJ mol-1? Jelaskan.

I.

Standard enthalpy of neutralisation antara bes monobasic yang kuat dengan asid sulfurik adalah lebih eksotermik daripada -57.3 kJ mol-.1 .

II.

Hal ini kerana haba turut dibebaskan apabila asid sulfurik melalui pencairan apabila bes ditambah. Hasilnya, haba di bebaskan dan lebih eksotermik daripada -57.3 kJ

III.

Apabila asid kuat bertindak balas dengan alkali lemah pula, haba peneutralan akan menjadi lebih rendah daripada -57.3kJ mol-1.

Rujukan

Acid,Alkalis and Neutralisation. Diperoleh: http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks3/science/acids/neutralisati on.htm. Pada : 23.01.2013

Lim You Sie, Yip Kim Hong.(2006). Pre-U Text STPM Chemistry. Pearson Malaysia Sdn.Bhd. Kuala Lumpur.

Lim You Sie, Yip Kim Hong.(2013). Pre-U Text STPM Chemistry. Pearson Malaysia Sdn.Bhd. Kuala Lumpur.

Neutralisation reaction. Diperoleh : http://www.crescent.edu.sg/crezlab/webpages/Neutralisation.htm. Pada: 23.01.2013

Peter Yip(2006). Physical Chemistry : The Complete Text & Guide. Selangor. Arah Pendidikan Sdn.Bhd