KUYUnun dibinden

Baba ve Pi Elif afak ________________________ Ohannes stanbuliyan. 1915te Ermeni milliyetilii yapmaktan yarglanp, uzun sren hapislik dneminden sonra len bir stanbullu! 1915te dalan aile, 2000li yllarda uen akmakyann ailesiyle kendini yeniden buluyor. uen, Ohannesin en kk kz. Dier tarafta stanbulun kkl ailelerinden Kazanc ailesi. Zeliha Kazanc, ailenin geleneksel havasna bir son verip, babas belli olmayan bir ocuk dourmaya karar verir: Asya. Aslnda bu karar bir tecavzn ardndan verilmi olsa da, babasnn kim olduunu bilen tek insan olmann keyfini srmek iin, ya da her eye ramen bir cana kymamak iin verdii bir karar. Kazanc ailesinin tek erkek bireyi Mustafa, Amerikaya yerleip bir Amerikalyla evlenir: Rose. Ve Roseun eski Ermeni kocasndan olan ocuu Armanu. Armanu, uen akmakyann torunu. te bu karmak aile aacn daha da karmak hale getiren bir kurguyla ba baa brakyor insan Elif afak. Kurgunun gereksiz gibi grnen ayrntlarla dalmas ve sonunda btn o ayrntlarn birlemesiyle, hayatta her eyin bir nemi vardr, mesaj verilmekte. Elif afakn daha nceki kitaplarna nispeten, dili ok da atall. Argo kelimelerin younluu dikkat ekici. Bu garip kurguda anlatlan Ermeni Meselesi, 1915 olaylar ve farkl bak alarndan Trkiye portreleri, kitab ekici hale getiriyor. Asya ve Armanuun konumalar dikkat ekici. nk Armanu ar bal ve kitaplara dkn bir kz. Asya ise, bilgi daarc geni olmasna karn nihilizme merak salm durumda. Bunda, babasnn kimliini bilmemenin de katks yadsnamaz. Baba ve Pi, kitabn sonunda ortaya kan Babann ve gnmzn sosyal meseleleri arasnda kaybolmak zere olan bir Piin hi karlamadan nasl da birbirlerini etkilediklerini anlatyor. Amerikada yaayan Ermenilerin diyasporaya olan ballklarnn yan sra, Trkiyede yaayan bir Ermeni olan Aramn olaylara bambaka bakmasn. Satr aralarnda beliren tablo btn bu siyasi / sosyal olaylara birey penceresinden nasl baklamadn anlatyor. Kitlelerin karlar arasnda, bireyler gn getike yalnzlayor.

Amat hsan Oktay Anar _______________________ Amat, amacn kimsenin bilmedii bir sefere kar. 237 mrettebat barndran ve yapmnda 237 adet mee kullanlan bu Osmanl kalyonu, Diyavol Paa Hazretleri ve Krba Sleyman Reis komutasnda maceraya almaktadr. Marangozu Nuh Usta, hekimi brahim Bey ve yardmc kaptan Abuzer Reisle birlikte, insanln kadim hikayeleri bir bir canlandrlr Amatta. Hz. Ademin yasak meyveyi yemesinden, eytann Allaha isyanna, ondan Nuh Tufanna uzanan olaylar silsilesi, ak denizlerde seyreden Amatn iinde yeniden oynanmaktadr. Gemideki hi kimse geminin nereye gittiini bilmese de, rotann Navarin olduu dnlmektedir. hsan Oktay Anar, hikayeleri birbirine balamada usta olduu kadar, gemile gelecei harmanlamada da yetenekli. Kitabn bandan sonuna kadar gndermeler yer alyor. Post modern edebiyatn en mstesna rneklerini veren yazar, bu kitabnda insanlarn arzularn ve lmszlk hrsn irdelemekte. Diyavol Paann kamarasndaki ktphanede yasak meyve olan Kara Kitap dnda btn kitaplara bakma imkan olan Sleyman Reisin, snmek bilmeyen sonsuzluk ak, onu yasak meyveye doru gtrmekte. eytann Hz. Ademi aldatmak iin Allahn sana yasaklad bu meyve, ebediyet tahtnn anahtar szlerini sylemesi de, hikayenin ne kadar benzer olduunu ortaya koyuyor. Gemideki her karakter, simgeledikleri olaylar ya da insanlar ile btnlemi durumda. simler, ok dikkat edilmesi gereken hususlardan. Usta denizcilerin, bu zorlu mcadelesinde, insan olarak kalmak biraz daha zorlayor. mtihan, her zamankinden daha ar. Kitap, iskeleden mi sancaktan m verilecek?

12