Você está na página 1de 41

1

eBooksBrasil
2

O Coylcfi Elicado s Crianas
Wu Ming

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

Fonic Digiial
www.wuningfoundaiion.con

coylcfi 2003 Wu Ming
3

ndice
Prcfacio do Ediior g. 4
O COPYLEFT EXPLICADO S CFIANCAS g. 8
O coylcfi clicado s criancas g. 9
Traduao cDoolsDrasil
Il coylcfi sicgaio ai lanlini g. 18
Tcio original dc Wu Ming 1
Coylcfi claincd io cIildrcn g. 26
Scn ncnao do iraduior
El coylcfi clicado a los ninos g. 33
Traduccion dc Josc Luis Aznaric M.
4

Prefcio do Editor

Dos icios disonvcis no wclsiic da
wuningfoundaiion
(www.wuningfoundaiion.con}, sclccionanos csic,
ara ullicaao isolada. Princiro, orquc c
curiinIo. Scgundo, orquc cn oucas c loas
alavras dcia lcn claro o quc c coylcfi c
orquc o concciio c inorianic, qucr ara a
roicao dos dirciios dos lciiorcs, qucr ara a
roicao dos dirciios dos auiorcs.
Esia ullicado cn iialiano, no original, c cn
suas iraducs cn inglcs, csanIol, alcn dc cn
oriugucs, orquc salcnos quc o
cDoolsDrasil.con icn lciiorcs nuliilngucs.}
A naior inoriancia do concciio dc coylcfi"
a nosso vcr c dciar aicnic as nudanas quc
vcn ocorrcndo no cano do dirciio auioral, na
difusao dos fruios do cngcnIo Iunano, sol o
inacio das novas iccnologias dcnocraiizanics".
Coloca a nu as liniiacs dc concccs
aniiquadas do coyrigIi", quc, cn uliina
insiancia, incdirian quuquc rcroduao, a fin
lucraiivo ou nao, das olras.
5
CIcgou-sc ao onio, inagincn, dc roicsios
dc cdiiorcs junio Anazon.con, quando csia
livraria onlinc rcsolvcu inaugurar una scao dc
livros usados. Ccriancnic os cdiiorcs acIavan
quc os lciiorcs quc conrasscn livros dc scgunda
nao csiarian roulando" rcciosos lucros
oicnciais".
Por ouiro lado, c inorianic noiar quc
ianlcn dc ouiro lado Ia os quc crcn quc iudo
na inicrnci csia disosiao, ara sc cgar c
lucrar! Quc as novas iccnologias csiao a ara
scrcn uiilizadas c quc, scndo iao facil qucinar
CDs", cigir scnIas ara arcas rcsiriias dc siics,
c sc aroriar" dc conicudos graas aos
rogranas c Iardwarcs a quc icn accsso, odcn
sair a iorio c a dirciio disiriluindo" o quc, or
csiar na inicrnci, julgan rcs nullius", quc odcn
scr aroriadas, ncsno coisas quc sao rcs cira
conncrciun" (nao odcn scr concrcializadas dc
forna alguna} c nao acnas ncc conncrciun"
(nao ara concrcio, nas odcn cvcniualncnic
scrcn concrcializadas sol ccrias condics}.
E, claro, colrando or cssa disiriluiao".
O concciio dc coylcfi" rcsgaia aquclcs quc
ja csiavan rcscnics nos rinordios do Dirciio
Fonano (Cf. Jacqucs Ellul, Hisioria dc las
Insiiiuicioncs dc la Aniigucdad, Aguilar, 1970
Hisioirc dcs Insiiiuiions, Tonc I, PUF, 1967},
6
crdidos na socicdadc ncrcaniil dos dias aiuais,
na qual aic as rcs divini juris" (cs suca, cs
cgosa, cs suncta}, nais aic quc ouiras(!},
foran osias n connccun.
Dcia claro quc a olra icn, sin, coyrigIi"
(no scniido csiriio dc dirciio auioral, nao do
anlo, quc vcn adquirindo, dc ncro dirciio
airinonial} c lcva una clara inicrdiao (vcdado o
concrcio, quc, a nin, nc arcccria nais
adcquado do quc fins dc lucro", quc odc
susciiar discusscs dc inicncionalidadc}.
Cono diria a nadrc sucriora. a viriudc,
ninIa filIa, csia no ncio".
O concciio dc coylcfi" csialclccc csic ncio
icrno con rccisao.
O nais, sao firulas, raluliccs, roccssos a
susicniar, or anos, causdicos c oficiais dc
jusiia, iogados, loa aric dclcs alsoluios
analfaliias, cn dcirincnio das arics rcalncnic
inicrcssadas. os auiorcs, lciiorcs c,
cvcniualncnic, nos icnos aiuais, cdiiorcs.
Isso diio, una rcssalva. acsar dc concordar
con o concciio dc coylcfi", c ajudar a difundi-
lo, cono o fazcnos agora, no cDoolsDrasil.con
coniinuarcnos a uiilizar (ara cnicndincnio dos
nais conscrvadorcs;} o icrno coyrigIi", con a
graiuidadc ara uso cssoal c a crcssa
7
inicrdiao dc uso concrcial, lcnlrando scnrc
quc o coyrigIi cricncc ao Auior; a iraduao ao
iraduior c a cdiao ao Ediior, no caso,
cDoolsDrasil.con.
E, cono dcicniorcs do coyrigIi, odcn fazcr
o quc lcn cnicndcrcn con os dirciios
airinoniais rclacionados sua olra, ao scu
iralalIo, inclusivc coloca-la cn coylcfi", cono
cDoolsDrasil.con vcn fazcndo dcsdc ouiulro dc
1999.

cDoolsDrasil

_____________
(} ncologisno olvio. rcfiro-nc aos analfalcios"
cn liis.

8


O COPYLEFT EXPLICADO
S CRIANAS

Wu Ming 1
9


Do LIvreto" InserIdo na revIsta II MuccbIo SeIvaggIo", n.
S26, de 2S a 31 maro 2003:
O copyleft explicado s crianas
Para tirar de campo alguns equvocos
por Wu Ming 1

Mas sc qualqucr un odc coiar scus livros
c fazc-lo scn conra-los, cono voccs
solrcvivcn?" Esia crgunia c fciia
frcqucnicncnic, na naioria das vczcs scguida
dcsia olscrvaao. Mas o coyrigIi c ncccssario,
c rcciso roicgcr o auior!".
Esic iio dc cnunciado rcvcla quania funaa
c quania arcia a culiura doninanic (lascada no
rincio da roricdadc} c a indusiria do
cnircicnincnio conscguiran lanar nos olIos do
ullico. Nos ncdia c nos cnccfalos cancia a
idcologia cunfusionisia cn naicria dc dirciios
auiorais c dc roricdadc iniclcciual, acsar do
rcnasccr dos novincnios c as iransfornacs cn
curso os csiarcn ondo cn crisc. So aos sanguc-
sugas c aos arasiias dc ioda csccic c cnodo
fazcr crcr quc coyrigIi" c dirciio auioral" sao a
ncsna coisa, ou quc a coniraosiao scja cnirc
dirciio auioral" c iraiaria". Nao c assin.
10
Os livros do colciivo Wu Ming sao ullicados
con os scguinics dizcrcs. crniiida a
rcroduao, arcial ou ioial, da olra c a sua
difusao or via iclcnaiica ara uso cssoal dos
lciiorcs, dcsdc quc nao con finalidadc concrcial".
Na lasc csia o concciio dc coylcfi" invcniado
nos anos Oiicnia clo frcc sofiwarc novcncni"
dc FicIard Siallnan c conanIia c aiualncnic
difundido cn ianios sciorcs da conunicaao c da
criaiividadc, da infornaao cicnifica s arics.
Coylcfi" (dcnso jogo dc alavras
iniraduzvcl cn iialiano} c una filosofia quc sc
iraduz cn varios iios dc liccnas concrciais, a
rincira das quais foi a CPL |CNU Pullic Liccnsc|
do sofiwarc livrc, nascida ara roicgcr csic
uliino c incdir quc qualqucr un (Microsofi,
ara ncncionar un nonc ao acaso} sc aossassc,
rivaiizando-os, dos rcsuliados do iralalIo da
livrc conunidadc dos usuarios (ara qucn nao o
salc, o sofiwarc livrc icn o codigo-fonic alcrio",
o quc o iorna oicncialncnic conirolavcl,
nodificavcl c arinoravcl clo usuario, sozinIo
ou cn colaloraao con ouiros}.
Sc o sofiwarc livrc iivcssc crnanccido
sinlcsncnic cn donnio ullico, ccdo ou iardc
11
os raaccs da indusiria o icrian colocado sol
suas garras. A soluao foi uu o cogIt co
uucsso, ara irasforna-lo dc olsiaculo livrc
rcroduao cn surcna garaniia dcsia uliina.
En oucas alavras. onIo o coyrigIi, una vcz
quc sou roriciario dcsia olra, orianio
arovciio dcsic odcr ara dizcr quc con csia
olra vocc odc fazcr o quc quiscr, odc coia-la,
difundi-la, nodifica-la, nas nao odc incdir
ouiro dc fazc-lo, isio c nao odc uou-sc dcla
c incdir sua circulaao, nao odc colocar ncla
un coyrigIi scu, orquc cla ja icn un, nc
cricncc, c cu ic cnralo.
Concrciancnic. un cidadao conun, sc nao
icn o dinIciro ara conrar un livro do Wu
Ming ou nao o qucr conrar s cscuras, odc
iranquilancnic foiocoia-lo ou assa-lo or un
scanncr con sofiwarc OCF, ou soluao nuiio
nais cnoda cga-lo graiis do nosso siio
www.wuningfoundaiion.con. Esia rcroduao
nao c visando lucro, c nos a auiorizanos. Sc cn
vcz disso un cdiior csirangciro qucr fazc-lo
iraduzir c concrcializa-lo cn scu as, ou sc un
roduior cincnaiografico qucr fazcr dclc roiciro
dc un filnc, ncsic caso a uiilizaao visa lucro,
orianio csics scnIorcs dcvcrao agar (orquc c
jusio quc lucrcnos" nos ianlcn, ja quc nos c
quc cscrcvcnos o livro}.
12
Volianio crgunia inicial. nas nao
crdcnos dinIciro con isso?
A rcsosia c un scco nao. Cada vcz nais
ccricncias cdiioriais dcnosiran quc a logica
coia iraicada coia nao vcndida" dc logico
nao icn ncsno nada. Dc ouiro nodo nao sc
conrccndcria cono dc o nosso ronancc ,
disonvcl graiis Ia nais dc ircs anos, icr
cIcgado duodccina cdiao c sucrado duzcnias
nil coias vcndidas.
En rcalidadc, cdiiorialncnic, quanio nais
un olra circula, nais vcndc. Ecnlos dignos dc
rcsciio nos vcn dos USA quc scgurancnic
sao un as olscssionado cla roricdadc
iniclcciual c foran cosios con crisialina
rccisao clo ncu colcga Wu Ming 2 cn un
ariigo quc vocc odc lcr aqui.
Iii.//www.wuningfoundaiion.con/ iialiano/
Cia/ gia2_IV.Iinl =coyrigIi1
Mcsno scn inconodar o MassacIussciis
Insiiiuic of TccInology, lasia irocar cn niudos o
quc aconiccc con nossos livros. un usuario X sc
conccia ao nosso siio c cga, diganos, 54; faz
isso do cscriiorio ou da univcrsidadc, c quando
inrinc, nao gasia un ccniavo; lc c gosia; gosia
ianio quc dccidc da-lo dc rcscnic, c nao odc
fazcr o aclao dc dar dc rcscnic una rcsna dc
acl A4! Por isso, vai a una livraria c conra.
13
Una coia iraicada" una coia vcndida. Ha
qucn icnIa cgo un livro nosso c, dcois dc lc-
lo, o dcu dc rcscnic clo ncnos scis ou scic
vczcs. Una coia iraiaia" nais coias
vcndidas. Mcsno qucn nao da o livro dc
rcscnic, orquc csia scn dinIciro, cono gosiou
do livro, fala dclc or a c ccdo ou iardc algucn o
conrara ou fara cono foi dcscriio acina
(download-lciiura-conra-rcscnic}. Sc algucn
nao gosiar do livro, clo ncnos nao icra gasio un
iosiao.
Dcsic nodo, cono aconiccc con o sofiwarc
livrc c con o Ocn Sourcc, concilia-sc a cigcncia
dc una jusia concnsaao clo iralalIo
dcscnvolvido or un auior (ou nais
gcncricancnic dc un iralalIador do
conIccincnio} con a roicao da
rcroduciililidadc da olra (isio c do scu uso
socu}. Ealia-sc o dirciio auioral dcrinindo o
coyrigIi, na cara dos quc crccn quc sao a
ncsna coisa.
Sc a naioria dos cdiiorcs nao sc acrcclcu
ainda dcsia rcalidadc c ainda c convcrvadora cn
naicria dc coyrigIi, c or qucsiao nais
idcologica quc ncrcaniil, nas acrcdiianos quc
nao iardarao a acordar. A cdiioraao nao csia cn
risco dc ciinao cono a indusiria fonografica. a
logica c ouira, ouiros os suorics, ouiros os
circuiios, ouiro o nodo dc fruiao, c solrciudo a
14
cdiioraao nao crdcu ainda a calca, nao rcagiu
con rcialiacs cn nassa, dcnuncias c roccssos
grandc rcvoluao iccnologica quc dcnocraiiza"
o accsso aos ncios dc rcroduao. Ha alguns
anos una nasicrizaao dc cd so a iinIa
disosiao una gravadora, Iojc a icnos cn casa,
cn nosso conuiador cssoal. Para nao falar do
cc-to-cc cic. Esia c una nudana irrcvcrsvcl,
frcnic qual ioda a lcgislaao solrc roricdadc
iniclcciual sc iorna olsolcia, vai cn uircfaao.
Quando o coyrigIi foi iniroduzido, Ia ircs
scculos, nao cisiia ncnIuna ossililidadc dc
coia rivada" ou dc rcroduao scn fins dc
lucro", orquc so un cdiior concorrcnic iinIa
accsso s naquinas iiograficas. Todos os dcnais
so odian ficar quiciinIos c, sc nao odian
conra-los, sinlcsncnic rcnunciar aos livros. O
coyrigIi nao cra crcclido cono anii-social, cra
a arna dc un cnrcsario conira un ouiro, nao
dc un cnrcsario conira o ullico. Hojc a
siiuaao csia drasiicancnic nudada, o ullico
nao csia nais olrigado a ficar quiciinIo, icn
accsso ao naquinario (conuiador,
foiocoiadoras cic.} c o coyrigIi c una arna quc
disara na nuliidao.
Havcria ainda un ouiro assunio a iraiar,
nuiio nais inorianic. ariinos do
rcconIccincnio da gcncsc social do salcr.
Ningucn icn idcias quc nao icnIan sido dircia
15
ou indirciancnic influcnciadas or suas rclacs
sociais, cla conunidadc dc quc faz aric cic. c
cniao sc a gcncsc c social ianlcn o uso dcvc
crnanccr ial qual. Mas csic c un assunio nuiio
longo. Escro icr nc clicado lcn. Para
csclarccincnios ulicriorcs.
giawuningfoundaiion.con

Para ulicriorcs csclarccincnios (lisia dc linls
fciia or Wu Ming 1 c Wu Ming 2}.
O que a SIAE e como gerida:
Iii.//www.rcori.rai.ii/2liv.as?s82
O copyleft: uma explicao exaustiva:
Iii.//www.inicrnazionalc.ii/coylcfi.Iinl
Sobre software livre:
Iii.//www.gnu.org/Ionc.ii.Iinl
Iii.//www.sofiwarclilcro.ii/
Arquivo dos livros de download grtis (italiano):
Iii.//www.lilcrlilcr.ii/
O maior arquivo on-line de materiais de domnio pblico:
Iii.//www.arcIivc.org/
16
Para manter-se atualizado sobre esta temtica:
Iii.//www.zcusncws.ii/
Iii.//www.unioinfornaiico.ii/
Iii.//www.quiniosiaio.ii/
Iii.//www.aogconlinc.con/
A primeira casa editora de literatura a colocar todos os
seus ttulos para download gratuito:
Iii.//www.lacn.con/
O projeto do MIT para colocar on-line todo o material
didtico dos cursos:
Iii.//ocw.nii.cdu/
Site sobre peer-to-peer, experimentos de "editoria livre",
copyleft na indstria do intretenimento:
Iii.//www.ocn2.con/

Nota:
(} Lcfi (csqucrda} odc sc coniraor a rigIi.
dirciia, nas ianlcn dirciio. CoyrigIi scria, a
una so vcz, dirciio dc coiar, nas ianlcn coia
dc dirciia. Ainda nais, lcfi odc scr o assado dc
lcavc (dciar}, significando coia dciada, no
scniido dc dciar coiar. Esics scniidos cscaan
ianlcn cn oriugucs, nao acnas cn iialiano.
17
Esscs jogos dc alavras, siniciicos, sao
inicrcssanics c, nuiias vczcs, crincn nclIor o
cnsancnio do quc conlcas crcsscs
lincarcs. Ncsia iraduao, or ccnlo, fui nuiio
(nuiio ncsno!} icniado a iraduzir csicgaio ai
lanlini" or clicado aos niudos",
irocadilIando con nossa lngua conun, ncn iao
conun, dc lusiianos c oriugucscs d'aqucn-
nar.} |NT|

18


DaII'Inserto BookIet" deIIa rIvIsta II MuccbIo SeIvaggIo", n.
S26, daI 2S aI 31 marzo 2003:
Il copyleft spiegato ai bambini
Per sgombrare il campo da alcuni equivoci
di Wu Ming 1

Ma sc cIiunquc u coiarc i vosiri lilri c
farc a ncno di conrarli, voi conc canaic?"
Qucsia donanda ci vicnc faiia sovcnic, il iu
dcllc volic scguiia da qucsi'osscrvazionc. Ma il
coyrigIi c ncccssario, lisogna urc iuiclarc
l'auiorc!".
Qucsio gcncrc di cnunciaii rivcla quanio
funo c quania sallia la culiura doninanic
(lasaia sul rinciio di rorici} c l'indusiria
dcll'cnicriainncni siano riusciic a gciiarc ncgli
occIi dcl ulllico. Nci ncdia c ncgli cnccfali
incrvcrsa l'idcologia confusionisia in naicria di
diriiio d'auiorc c rorici inicllciiualc, ancIc sc
il rinasccrc dci novincnii c lc irasfornazioni in
corso la sianno nciicndo in crisi. Fa conodo solo
ai grassaiori c ai arassiii d'ogni soria far crcdcrc
cIc coyrigIi" c diriiio d'auiorc" siano la sicssa
cosa, o cIc la coniraosizionc sia ira diriiio
d'auiorc" c iraicria". Non c cosi.
19
I lilri dcl collciiivo Wu Ming sono ulllicaii
con la scgucnic diciiura. E' conscniiia la
riroduzionc, arzialc o ioialc, dcll'ocra c la sua
diffusionc cr via iclcnaiica a uso crsonalc dci
lciiori, urcIc non a scoo conncrcialc". Alla
lasc c'c il concciio di coylcfi" invcniaio ncgli
anni Oiiania dal frcc sofiwarc novcncni" di
FicIard Siallnan c conagnia c ornai diffusosi
in ianii sciiori dclla conunicazionc c dclla
crcaiivii, dall'infornazionc scicniifica allc arii.
Coylcfi" (dcnso gioco di arolc
iniraducililc in iialiano} c una filosofia cIc si
iraducc in divcrsi iii di liccnzc conncrciali, la
rina dcllc quali c siaia la CPL |CNU Pullic
Liccnsc| dcl sofiwarc lilcro, naia cr iuiclarc
qucsi'uliino c incdirc cIc qualcuno (Microsofi,
cr farc un nonc a caso} si inadronissc,
rivaiizzandoli, dci risuliaii dcl lavoro di lilcrc
conunii di uicnii (cr cIi non lo sacssc, il
sofiwarc lilcro c a codicc-sorgcnic acrio", il cIc
lo rcndc oicnzialncnic conirollalilc,
nodificalilc c niglioralilc dall'uicnic, da solo o in
collalorazionc con aliri}.
Sc il sofiwarc lilcro fossc rinasio
scnliccncnic di doninio ulllico, rina o oi i
20
raaci dcll'indusiria ci avrcllcro ncsso sora lc
grinfic. La soluzionc fu uotuc cogIt conc
un cuzno, cr irasfornarlo da osiacolo alla lilcra
riroduzionc a surcna garanzia di qucsi'uliina.
In arolc ovcrc. io nciio il coyrigIi, quindi
sono roriciario di qucsi'ocra, dunquc
arofiiio di qucsio oicrc cr dirc cIc con
qucsi'ocra oicic farci qucllo cIc volcic, oicic
coiarla, diffondcrla, nodificarla, cr non oicic
incdirc a qualcun aliro di farlo, cioc non oicic
uouucnc c fcrnarnc la circolazionc, non
oicic nciicrci un coyrigIi a vosira volia,
crcIc cc n'c gi uno, aariicnc a nc, c io vi
rono il culo.
In concrcio. un conunc ciiiadino, sc non Ia i
soldi cr conrarc un lilro di Wu Ming o non
vuolc conrarlo a scaiola cIiusa, u
iranquillancnic foiocoiarlo o assarlo in uno
scanncr con sofiwarc OCF, o soluzionc nolio
iu conoda scaricarlo graiis dal nosiro siio
www.wuningfoundaiion.con. Qucsia
riroduzionc non c a fini di lucro, c noi la
auiorizziano. Sc invccc un cdiiorc csicro vuolc
farlo iradurrc c nciicrlo in conncrcio ncl suo
acsc, o sc un roduiiorc cincnaiografico vuolc
farci il soggciio di un filn, in qucl caso l'uiilizzo c
a fini di lucro, quindi qucsii signori dcvono
agarc (crcIc c giusio cIc ci lucriano" ancIc
noialiri, cIc il lilro l'alliano scriiio}.
21
Tornando alla donanda inizialc. na noi non
ci crdiano dci soldi?
La risosia c un sccco no. Scnrc iu
cscricnzc cdiioriali dinosirano cIc la logica
coia iraiaia coia non vcnduia" di logico non
Ia rorio nicnic. Alirincnii non si caircllc
conc nai il nosiro ronanzo , scaricalilc graiis
ornai da irc anni, sia arrivaio alla dodiccsina
cdizionc c allia sucraio lc ducccnionila coic
di vcnduio.
In rcali, ncll'cdiioria, iu un'ocra circola c
iu vcndc. Auiorcvoli cscni ci vcngono dagli
USA cIc urc sono un acsc osscssionaio
dalla rorici inicllciiualc c li Ia csosii con
crisiallina rccisionc il nio collcga Wu Ming 2 in
un ariicolo cIc oicic lcggcrc qui.
Iii.//www.wuningfoundaiion.con/iialiano/Cia
/gia2_IV.Iinl=coyrigIi1
AncIc scnza sconodarc il MassacIussciis
Insiiiuic of TccInology, lasia sicgarc in soldoni
cosa succcdc coi nosiri lilri. un uicnic X si
collcga al nosiro siio c scarica, nciiiano, 54; lo fa
dall'ufficio o dall'univcrsii, c quivi lo siana,
non scndcndoci una lira; lo lcggc c gli iacc; gli
iacc ialncnic ianio cIc dccidc di rcgalarlo, c
non u ccrio farc la figura di rcgalarc una risna
di fogli A4! Indi ragion cr cui, va in lilrcria c lo
conra. Una coia iraiaia" una coia
22
vcnduia. C'c cIi Ia scaricaio un nosiro lilro c,
doo avcrlo lciio, lo Ia rcgalaio alncno sci o sciic
volic. Una coia iraiaia" iu coic vcnduic.
AncIc cIi non rcgala il lilro, crcIc c in lollciia,
conunquc sc gli iacc nc arla in giro c rina o
oi qualcuno lo conrcr o far conc dcscriiio
sora (download-lciiura-acquisio-rcgalo}. Sc a
qualcuno il lilro non iacc, alncno non Ia scso
un ccnicsino.
In qucsio nodo, conc succcdc cr il sofiwarc
lilcro c cr l'Ocn Sourcc, si concilia l'csigcnza di
un giusio concnso cr il lavoro svolio da un
auiorc (o iu gcncricancnic di un lavoraiorc dclla
conosccnza} con la iuicla dclla riroducililii
dcll'ocra (valc a dirc dcl suo uso socuc}. Si
csalia il diriiio d'auiorc dcrincndo il coyrigIi,
alla faccia di cIi crcdc cIc siano la sicssa cosa.
Sc la naggior aric dcgli cdiiori non si c
ancora accoria di qucsia rcali cd c ancora
conscrvairicc in naicria di coyrigIi, c cr
qucsiioni iu idcologicIc cIc ncrcaniili, na
crcdiano non iardcr ad accorgcrscnc. L'cdiioria
non c a riscIio di csiinzionc conc l'indusiria
fonografica. divcrsc lc logicIc, divcrsi i suorii,
divcrsi i circuiii, divcrso il nodo di fruizionc, c
soraiiuiio l'cdiioria non Ia ancora crso la
icsia, non Ia rcagiio con rciaic di nassa,
dcnuncc c roccssi alla grandc rivoluzionc
iccnologica cIc dcnocraiizza" l'acccsso ai nczzi
23
di riroduzionc. Fino a qualcIc anno fa un
nasicrizzaiorc di cd lo avcva a disosizionc solo
una sala d'incisionc, oggi cc l'alliano in casa,
ncl nosiro crsonal conuicr. Pcr non arlarc dcl
cc-to-cc cic. Qucsio c un canliancnio
irrcvcrsililc, di fronic al qualc iuiia la lcgislazionc
sulla rorici inicllciiualc divcnia olsolcsccnic,
va in uircfazionc.
Quando il coyrigIi fu inirodoiio, irc sccoli
fa, non csisicva alcuna ossililii di coia
rivaia" o di riroduzionc non a fini di lucro",
crcIc solo un cdiiorc concorrcnic avcva acccsso
ai naccIinari iiografici. Tuiii gli aliri oicvano
solo nciicrsi l'anina in acc c, sc non oicvano
conrarscli, scnliccncnic rinunciarc ai lilri. Il
coyrigIi non cra crcciio conc anii-socialc, cra
l'arna di un inrcndiiorc coniro un aliro, non di
un inrcndiiorc coniro il ulllico. Oggi la
siiuazionc c drasiicancnic canliaia, il ulllico
non c iu ollligaio a nciicrsi l'anina in acc, Ia
acccsso ai naccIinari (conuicr, foiocoiairici
cic.} c il coyrigIi c un'arna cIc sara ncl
nuccIio.
Ci sarcllc ancIc un aliro discorso da farc,
sosiandosi ancora iu a nonic. noi ariiano dal
riconoscincnio dclla gcncsi socialc dcl sacrc.
Ncssuno Ia idcc cIc non siano siaic dirciiancnic
o indirciiancnic influcnzaic dallc rclazioni sociali
cIc iniraiiicnc, dalla conunii di cui fa aric cic.
24
c allora sc la gcncsi c socialc ancIc l'uso dcvc
rinancrc ialc. Ma qucsio c un discorso iroo
lungo. Scro di csscrni sicgaio lcnc. Pcr
ulicriori cIiarincnii.
giawuningfoundaiion.con

Pcr ulicriori cIiarincnii (lisia di linl a cura
di Wu Ming 1 c Wu Ming 2}.
Che cos' la SIAE e come viene gestita:
Iii.//www.rcori.rai.ii/2liv.as?s82
Il copyleft: una spiegazione esauriente:
Iii.//www.inicrnazionalc.ii/coylcfi.Iinl
Sul software libero:
Iii.//www.gnu.org/Ionc.ii.Iinl
Iii.//www.sofiwarclilcro.ii/
Archivio di libri scaricabili gratis (italiano):
Iii.//www.lilcrlilcr.ii/
Il pi grande archivio on-line di materiali di pubblico
dominio:
Iii.//www.arcIivc.org/
Per tenersi aggiornati su queste tematiche:
25
Iii.//www.zcusncws.ii/
Iii.//www.unioinfornaiico.ii/
Iii.//www.quiniosiaio.ii/
Iii.//www.aogconlinc.con/
La prima casa editrice di narrativa a mettere tutti i suoi
titoli scaricabili gratis:
Iii.//www.lacn.con/
Il progetto del MIT per mettere on-line tutto il materiale
didattico dei corsi:
Iii.//ocw.nii.cdu/
Sito sul peer-to-peer, esperimenti di "editoria libera",
copyleft nell'industria dell'intrattenimento:
Iii.//www.ocn2.con/

26

Copyleft Explained To Children
Clearing Our Minds of Misunderstandings

by Wu Ming 1, Il Mucchio selvaggio #526, 25 March
2003

Dui... if anyonc nay coy your lools and do
wiiIoui luying iIcn, Iow do you carn your
living?"
Pcolc asl us iIis qucsiion quiic oficn,
ncarly always adding iIis rcnarl. CoyrigIi is
ncccssary, an auiIor's worl nusi lc roiccicd!".
TIis lind of uiicranccs sIows Iow nucI
snolc and sand iIc ruling culiurc (lascd on iIc
roriciary rincilc} and cnicriainncni
cororaiions Iavc lccn allc io llow in iIc cycs of
iIc ullic. As rcgards auiIors' rigIis and
inicllcciual rocriy, confusionisi idcology siill
rcvails in iIc ncdia as wcll as in our lrains,
aliIougI ii's assing iIrougI a crisis iIanls io
iIc rcliriI of novcncnis and iIc ongoing
iransfornaiions. Only lloodsuclcrs and arasiics
lcncfii fron a vicw iIai nisialcs coyrigIis" for
auiIors' rigIis" and scis iIc laiicr againsi
iracy". TIis is vcry far fron iruiI.
27
TIc lools ly iIc Wu Ming collcciivc arc
ullisIcd wiiI a ariicular noiicc. Pariial or
ioial rcroduciion of iIis lool and iis diffusion in
clccironic forn arc conscnicd for non-conncrcial
uroscs, rovidcd iIai iIis noiicc is includcd".
TIis noiicc is lascd on iIc concci of coylcfi",
wIicI was invcnicd in iIc 1980's ly FicIard
Siallnan and iIc Frcc Sofiwarc Movcncni and is
lcing alicd in oiIcr rcalns of connunicaiion,
scicncc infornaiion, crcaiivc wriiing and aris.
Coylcfi" is a dcnsc and
uniranslaiallc un dcnoiing a Iilosoy and a
sci of cculiar liccnscs. TIc firsi onc was iIc CPL
|CNU Pullic Liccnsc|, wIicI was dcviscd io
roicci frcc sofiwarc and rcvcni iIird ariics (an
canlc ai randon. Microsofi} fron aroriaiing
and rivaiizing iIc worl of sclf-nanagcd
connuniiics of uscrs and rogranncrs. For
iIosc wIo don'i lnow ii, frcc sofiwarc Ias an
ocn sourcc-codc iIai can lc cIcclcd, nodificd
and inrovcd ly a uscr, ciiIcr individually or in
collaloraiion wiiI oiIcrs.
Had ii rcnaincd sinly in iIc ullic donain,
sooncr or laicr frcc sofiwarc would Iavc fallcn
inio iIc cluicIcs of cororaic rcdaiors. TIc
28
soluiion was io tun cogIt gItsdc ct. wIai
Iad lccn an olsiaclc io frcc rcroduciion lccanc
iIc rinc guaranicc of ii. In lain words. I ui a
coyrigIi on ny worl, iIcrcforc I an iIc owncr,
and I avail nysclf of iIis and crnii colc io usc
ny worl any way iIcy wani. iIcy can coy ii,
cIangc ii and srcad ii. TIc only iIing iIcy
cannoi do is forlidding sonconc clsc io do iIc
sanc, i.c. no-onc nay aroriaic iIc worl and
linii iis circulaiion, no-onc nay ui a coyrigIi
on ii lccausc iIcrc is alrcady onc, ii lclongs io
nc and I'n gonna licl iIc sIii oui of you.
Any ordinary crson wIo ciiIcr Ias no
noncy io urcIasc a Wu Ming's lool or docsn'i
wani io luy ii llindfoldcd nay Ioiocoy ii,
OCF-scan ii, or (a raiIcr convcnicni way}
download ii frcc of any cIargc fron our wclsiic
www.wuningfoundaiion.con. Sincc iIis
rcroduciion is noi for rofii, ii's crfccily OK
wiiI us. Howcvcr, if a forcign ullisIcr wanis io
iranslaic iIc lool and ui ii on salc in iIcir
couniry, or a roduccr wanis io nalc a novic oui
of ii, iIai's a rcroduciion for iIc salc of gain,
wIicI ncans iIcsc colc Iavc io coniaci us and
ay, for ii is rigIi iIai uc too nalc a rofii. Aficr
all, ii was us wIo wroic iIc lool.
Now lci's go lacl io tIc qucsiion. arc wc noi
losing noncy?
29
No, wc arc noi. Evcr norc canlcs arc
disroving iIc cquaiion lciwccn iracy" and iIc
dccrcasc in salcs. OiIcrwisc iIc Iialian cdiiion of
our novcl Q, wIicI can lc downloadcd frcc of
cIargc sincc 2000, wouldn'i Iavc Iad iwclvc
rcrinis and, wIai's norc, wouldn'i Iavc sold
ovcr 200,000 coics.
In aciual faci, iIc norc a lool circulaics, iIc
norc ii sclls. Inoriani ccricnccs ialc lacc
cvcn in a couniry iIai's oIscsscd wiiI
inicllcciual rocriy. iIc US of A. My conradc
Wu Ming 2 cffcciivcly dcscrilcd iIcn in an ariiclc
you can rcad Icrc.
Ii is sufficicni io clain wIai's Iacning
wiiI our lools. sonconc logs on our wclsiic and
downloads a novcl, c.g. 54. If iIcy do ii fron an
officc, or fron a collcgc, iIcy nay cvcn rini ii for
frcc. If iIcy rcad ii and cnjoy ii, iIcy nay as wcll
wani io rcscni fricnds wiiI ii. Nolody would
rcscni a fricnd wiiI a ilc of A4 sIccis, nosi
lilcly iIcy'll go io a loolsiorc and urcIasc a
coy, wIicI draws a ncw cquaiion. onc iraicd"
coy onc urcIascd coy. Sonc colc c-nailcd
us and wroic iIai iIc lougIi si or scvcn coics
for rcscnis. Onc iraicd" coy scvcral
urcIascd coics. Evcn iIosc wIo don'i Iavc
noncy for rcscnis Iacn io ncniion and raisc
iIc lool during convcrsaiions, sooncr or laicr
sonconc clsc will ialc iIc advicc and luy ii, or
30
download ii. As rcgards iIc colc wIo don'i lilc
iIc lool, ai lcasi iIcy didn'i scnd a ccni.
TIis way, as Iacns wiiI frcc sofiwarc and
Ocn Sourcc, wc nanagc io rcconcilc iIc nccd io
rcward auiIors (or, norc gcncrally scaling,
lrainworlcrs} for iIcir worl wiiI iIc guaranicc of
iis frcc rcroduciion and social usc.
TIc najoriiy of ullisIcrs Iavc noi yci
lcconc awarc of iIis siiuaiion and arc siill vcry
conscrvaiivc as far as coyrigIi is conccrncd. iIc
rcasons of sucI a sIori-sigIicdncss arc norc
idcological iIan ccononical. Wc lclicvc
ullisIcrs arc aloui io ocn iIcir cycs. Unlilc
iIc rccord indusiry, iIc lool indusiry is noi
facing ciinciion, for ii ocraics in an cniircly
diffcrcni conici. PullisIcrs Iavc noi yci gonc
conlcicly insanc, iIcy arc noi ig-Icadcdly
oosing iIc lig rcvoluiion wIicI is
dcnocraiizing" iIc acccss io iIc iccInologics of
rcroduciion. Uniil a fcw ycars ago only rccording
siudios owncd nasicrizcrs and CD-lurncrs;
nowadays wc all Iavc iIcn in our Ioncs. And
wIai aloui P2P filc sIaring? In iIc facc of iIis
irrcvcrsillc cIangc, all iIc rcscni lcgislaiion on
inicllcciual rocriy is alrcady olsolcsccni, ii's in
dccay.
WIcn coyrigIi was invcnicd, aloui iIrcc
ccniurics ago, iIcrc was no ossililiiy of a
31
rivaic coy" or a rcroduciion for non-
conncrcial uroscs". only a conciing
ullisIcr could usc a riniing rcss. CoyrigIi
was noi crccivcd as anii-social, ii was a
ullisIcr's wcaon againsi conciiiors, noi
againsi iIc ullic. Nowadays iIc siiuaiion Ias
drasiically cIangcd, iIc ullic Ias acccss io
nacIincs (conuicrs, Ioiocoicrs cic.} and
coyrigIi iurncd io a wcaon sIooiing in iIc
crowd.
TIcrc arc nany norc iIings io say, and wc
ougIi io go lacl io lasics. all lnowlcdgc is
gcncraicd socially. All idcas arc ciiIcr dirccily or
indirccily sIacd ly iIc social rclaiions wc
nainiain, ly iIc connuniiics wc'rc ari of. If iIc
gcncsis of lnowlcdgc is social, iIan iis usc is io
rcnain social. TIis is a long siory iIougI. I Ioc
I claincd nysclf. For furiIcr info.
giawuningfoundaiion.con

For Iurtber detaIIs:
Copyleft as explained in The New Scientist
Iii.//www.ncwscicniisi.con/Ioiioics/co
ylcfi/coylcfiari.js
On Free Software
Iii.//www.gnu.org/
32
The biggest on-line archive of public domain material
Iii.//www.arcIivc.org/
The first publisher to build a free-of-charge on-line library
Iii.//www.lacn.con/
The MIT Open CourseWare project
Iii.//ocw.nii.cdu/
A team working on a new set of open copyright licenses
Iii.//www.crcaiivcconnons.org/
Peer-to-peer, experinents in "free publishing", copyleft in
the publishing industry
Iii.//www.ocn2.con/

33

El copyleft explicado a los nios
Para desmontar algunos equvocos

por Wu Ming 1, Il Mucchio selvaggio, nmero 526,
25 de Marzo de 2003
Traduccin de Jos Luis Aznarte M.

Pcro... Si cualquicra ucdc coiar vucsiros
lilros y asar sin conrarlos, dc quc concis
vosoiros?" Esia rcgunia nos cs IccIa a ncnudo,
la nayor aric dc las vcccs scguida dc la
olscrvacion siguicnic. El coyrigIi cs ncccsario,
Iacc falia roicgcr a los auiorcs!"
Esic gcncro dc afirnacioncs rcvcla cuanio
Iuno y cuania arcna Ia conscguido arrojar la
culiura doninanic (lasada cn cl rinciio dc
roicdad} y la indusiria dcl cnircicninicnio a los
ojos dcl ullico. En los ncdios y cn nucsiras
ncnics sc crciua la idcologa confusionisia cn
naicria dc dcrccIos dc auior y roicdad
iniclcciual, csc a quc cl rcnaccr dc los
novinicnios y la iransfornacion cn curso la
csicn onicndo cn crisis. Solo a arasiios y
gorroncs convicnc Iaccr crccr quc coyrigIi" y
dcrccIo dc auior" son la nisna cosa, o quc
34
cisia la coniraosicion cnirc dcrccIo dc auior"
y iraicra". No cs as.
Los lilros dcl colcciivo Wu Ming son
ullicados lajo la siguicnic noia. Esia crniiida
la rcroduccion ioial o arcial dc csia olra y su
difusion iclcnaiica sicnrc y cuando sca ara
uso crsonal dc los lcciorcs y no con fincs
concrcialcs". Esia noia csia lasada cn cl
conccio dc coylcfi", invcniado cn los anos
ocIcnia or cl novinicnio or cl sofiwarc lilrc"
dc FicIard Siallnan y conana, y csia sicndo
alicado cn nucIos scciorcs dc la conunicacion
y la crcaiividad, dc la divulgacion cicnifica y dc
las arics.
Coylcfi" (un dcnso jucgo dc
alalras iniraducillc} cs una filosofa quc sc
iraducc cn divcrsos iios dc liccncias
concrcialcs, la rincra dc las cualcs fuc la CPL
|CNU Pullic Liccnsc| dcl sofiwarc lilrc, nacida
ara iuiclar a csic uliino c incdir quc nadic
(or cjcnlo Microsofi} sc aroic y rivaiicc los
rcsuliados dcl iralajo dc conunidadcs lilrcs dc
usuarios y rogranadorcs. Para quicn no lo sca,
cl sofiwarc lilrc sc caracicriza or icncr cl codigo
alicrio", lo quc lo Iacc oicncialncnic
35
conirolallc, nodificallc, ncjorallc y coiallc or
los usuario.
Si cl sofiwarc lilrc Iulicra sido sinlcncnic
dc doninio ullico, anics o dcsucs Iulicra
cado lajo cl conirol dc los luiircs dc la
indusiria. La solucion fuc rcvcriir cl coyrigIi
cono si dc un calccin sc iraiasc, Iacicndo quc
asasc dc scr un olsiaculo a la lilrc
rcroduccion a scr la garania surcna dc csia
uliina. En alalras llanas, si yo ongo coyrigIi
solrc ni olra, yo soy su roiciario, y csic IccIo
nc oiorga odcrcs suficicnics ara dccir quc con
dicIa olra iu ucdcs Iaccr lo quc ic lazca.
Pucdcs coiarla, difundirla, nodificarla cic. Lo
quc no ic csia crniiido Iaccr cs roIilir quc
oiro Iaga lo nisno, cs dccir, no ucdcs
aroiaric dc clla c incdir su lilrc circulacion.
no ucdcs oncr coyrigIi solrc clla, orquc ya
Iay uno ucsio y nc cricnccc, y adcnas si lo
Iaccs ic luscas la ruina y ic las vcs connigo.
En rcsuncn, un ciudadano nornal, quc no
iicnc dincro ara conrar un lilro dc Wu Ming, o
quc no quicrc conrarlo cncuadcrnado, ucdc
iranquilancnic foiocoiarlo, cscancarlo usando
OCF o solucion nucIo nas conoda
dcscargarlo graiis dc nucsiro siiio wcl
www.wuningfoundaiion.con. Esia rcroduccion
no cs con anino dc lucro, y or ianio csia
crfcciancnic auiorizada or nosoiros. AIora
36
licn, si un cdiior ciranjcro quicrc Iaccrlo
iraducir y concrcializarlo cn su as, o si un
roducior cincnaiografico quicrc irasladarlo a la
gran anialla, cso cs una rcroduccion con
anino dc lucro, y or ianio csios scnorcs dclcran
oncrsc cn coniacio con nosoiros y agarnos una
caniidad, orquc cs jusio quc nos lucrcnos"
nosoiros ianlicn, ya quc cl lilro lo Icnos cscriio
nosoiros.
Volvicndo a la rcgunia inicial. no csianos
crdicndo dincro?
La rcsucsia cs sinlcncnic no. Cada vcz
nas ccricncias cdiiorialcs dcnucsiran quc la
logica coia iraia coia no vcndida" no iicnc
nada dc logica. Si no fucra as, no sc
conrcndcra cl IccIo dc quc nucsira novcla ,
dcscargallc graiuiiancnic dcsdc Iacc ircs anos,
Iaya llcgado a la duodccina cdicion y Iaya
sucrado las doscicnias nil coias vcndidas.
En rcalidad, cn cl anliio cdiiorial, cuanio
nas circula una olra, nas vcndc. Oiros cjcnlos
dc csio vicncn incluso dc un as olscsionado
con la roicdad iniclcciual cono cs EEUUA, y
Ian sido dcscriios con crisialina rccision or ni
colcga Wu Ming 2 cn un ariculo quc ucdc lccrsc
aqu. Iii.//www.wuningfoundaiion.con/
iialiano/ Cia/ gia2_IV.Iinl =coyrigIi1.
37
Incluso sin inconodar al MassacIussciis
Insiiiuic of TccInology, lasia con clicar lo quc
csia asando con nucsiros lilros. Un usuario X
sc conccia a nucsiro siiio y dcscarga, diganos,
54. Si lo Iacc dcsdc cl iralajo o la univcrsidad y
lo inrinc all, no sc gasia un duro. X lo lcc, y lc
gusia. Lc gusia dc ial nancra quc dccidc
rcgalarlo, y or suucsio no ucdc rcscniarsc cn
la ficsia dc cunlcanos con un iocIo dc folios A4.
Por ianio, sc cncanina a la lilrcra y lo conra.
Una coia iraicada" una coia vcndida. Hay
quicn Ia dcscargado nucsiro lilro y, a
coniinuacion dc lccrlo, lo Ia rcgalado scis o sicic
vcccs. Una coia iraicada" varias coias
vcndidas. Incluso aqucllos quc no iicncn dincro
ara rcgalos concnian a oiros quc Ian lcdo cl
lilro y quc lcs Ia gusiado, con lo quc iardc o
icnrano alguicn lo conrara o scguira cl
roccso anicriorncnic dcscriio (dcscarga-lcciura-
conra-rcgalo}. Si Iay alguicn a quicn cl lilro no
lc gusia, or lo ncnos no sc Ialra gasiado ni un
ccniino.
Dc csic nodo, cono succdc con cl sofiwarc
lilrc y con cl Ocn Soucc, sc rcconcilia la
cigcncia dc una jusia rcconcnsa or cl iralajo
rcalizado or un auior (o nas rccisancnic or
un iralajador dcl salcr} con la salvaguarda dc la
rcroducililidad dc la olra (cs dccir, dc su uso
socu}. Sc calia cl dcrccIo dc auior rcrinicndo
38
al coyrigIi, cn la cara dc los quc crccn quc son
la nisna cosa.
Si la nayora dc las cdiiorialcs no sc Ian
crcaiado iodava dc csia rcalidad y son
conscrvadoras cn naicria dc coyrigIi cs or
cucsiioncs nas idcologicas quc ncrcaniilcs,
aunquc crccnos quc no iardaran cn alrir sus
ojos. El ncrcado cdiiorial no csia cn ricsgo dc
ciincion cono la indusiria discografica. son
disiinias las logicas, son disiinios los soorics,
son disiinios los circuiios, la forna dc consuno
ianlicn cs difcrcnic, y, solrc iodo, cl ncrcado
cdiiorial no Ia crdido iodava la calcza, no Ia
rcaccionado con rcdadas cn nasa, dcnuncias y
roccsos a la gran rcvolucion iccnologica quc
dcnocraiiza" cl acccso a los ncdios dc
rcroduccion. Hacc unos cuanios anos, una
graladora dc CDs csiala disonillc unicancnic
ara un csiudio dc gralacion, nicniras quc Ioy
la icncnos cn casa, cn nucsiro ordcnador
crsonal. Por no Iallar dcl cc-to-cc cic. Esio
cs un canlio irrcvcrsillc, frcnic al cual ioda la
lcgislacion solrc roicdad iniclcciual sc
convicric cn olsolcia, sc qucda cn csiado dc
uircfaccion.
Cuando sc invcnio cl coyrigIi, Iacc ircs
siglos, no cisia ninguna osililidad dc coia
rivada" o dc rcroduccion sin anino dc lucro",
ya quc solo un cdiior icna acccso a la
39
naquinaria iiografica. Los dcnas csialan
olligados a rcnunciar al lilro si no odan
conrarlo. El coyrigIi no cra crcilido cono
anii-social, cra cl arna dc un cnrcsario conira
oiro, no dc un cnrcsario conira cl ullico. Hoy
la siiuacion Ia canliado drasiicancnic, cl
ullico ya no csia olligado a conrar, iicnc
acccso a la naquinaria (conuiadorcs,
foiocoiadoras, ... } y cl coyrigIi cs un arna quc
disara conira la nuliiiud.
Qucdan nucIas cosas quc dccir, y dclcnos
volvcr a lo lasico. ariinos dcl rcconocinicnio dc
la gcncsis social dcl salcr. Nadic iicnc idcas quc
no Iayan sido dirccia o indircciancnic
influcnciadas or las rclacioncs socialcs quc
naniicnc cn las conunidadcs dc las quc forna
aric, y si la gcncsis cs social, cl uso dclc
crnancccr social a su vcz. Pcro csio cs oira
larga Iisioria. Escro Ialcrnc clicado licn.
Para nas infornacion.
giawuningfoundaiion.con.

Para nas dciallcs, cnlaccs cn Casicllano (i
Caial} solrc cl coylcfi y cl sofiwarc lilrc.
Textos sobre el copyleft:
Iii.//www.sindoninio.nci/coylcfi/icios.I
inl
40
Free Software Foundation:
Iii.//www.gnu.org/Ionc.cs.Iinl
Iii.//www.gnu.org/Ionc.ca.Iinl
Debian:
Iii.//www.cs.dclian.org/inicrnaiional/Sa
nisI
Iii.//www.cs.dclian.org/inicrnaiional/Caia
lan/
Hispalinux
Iii.//www.Iisalinu.cs/
41


coylcfi 2003 Wu Ming

Vcrsao ara cDool
cDoolsDrasil.con

__________________
Maio 2003
left
permitida a reproduo, parcial ou total, da obra e a sua difuso por via
telemtica para uso pessoal dos leitores,
desde que no com finalidade comercial.
capiscou?

Você também pode gostar