Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
MSICA I
Idade Mdia - Renascena
SUMRIO
Pg.
Faixa
01
I - CANTO GREGORIANO ......................................................................................
01
01
1.1 Salve Regina ................................................................................................
02
1.2 Os servios religiosos .........................................................................................
02
1.2.1 A missa................................................................................................
02
1.2.2 Os ofcios (as horas cannicas) ................................................................
02
1.3 Notao moderna do canto gregoriano ................................................................
05
1.4 Missa cnticos do ordinrio .............................................................................
02
05
1.4.1 Kyrie ................................................................................................
03
05
1.4.2 Gloria ................................................................................................
04
07
1.4.3 Credo ................................................................................................
05
09
1.4.4 Sanctus ................................................................................................
06
10
1.4.5 Agnus Dei ................................................................................................
07
10
1.5 Guido DArezzo - Hino a So Joo ................................................................
11
1.6 Teoria do canto gregoriano .................................................................................
08
11
1.6.1 Os modos gregos ......................................................................................
11
1.6.2 Os modos eclesisticos ..............................................................................
12
II - A MONODIA FORA DA IGREJA ................................................................
09
2.1 Goliardos - Istud vinum bonum ................................................................ 12
13
2.2 Trovadores ................................................................................................
10
13
2.2.1 Raimbaut de Vaqueiras - Kalenda Maya ......................................................
14
2.2.2 Condessa de Dia - Estat ai en greu cossirier .................................................
11
15
2.3 Cantigas de Santa Maria - Miragres fremosos faz por nos ................................
17
POLIFONIA ................................................................................................
17
Annimo Tu patris sempiternus et filius .............................................................
18
Annimo Alleluia, justus ut palma ................................................................
19
Escola de Notre Dame ........................................................................................
19
3.3.1 Leonin - Alleluia Pascha Nostrum ................................................................
12
3.3.2 Perotin - Alleluia Nativitas ................................................................ 22
25
3.4 Polifonia profana ...............................................................................................
13
25
3.4.1 Annimo Pucelete-Je languis-Domino ........................................................
3.4.2 Annimo - Joliement-Quand voi la florete-Je sui joliette14
26
Aptatur ....................................................................................
27
3.5 Notao rtmica ................................................................................................
15
27
3.5.1 Annimo Llibre Vermell de Montserrat .......................................................
3.6 Ars Nova ................................................................................................28
16
28
3.6.1 Guillaume de Machaut - Missa de Notre Dame ..............................................
17
31
3.6.2 Guillaume de Machaut - Ma fin est mon comencement ................................
III
3.1
3.2
3.3
32
IV - INCIO DO SCULO XV ..................................................................................
18
32
4.1 John Dunstable - Quam pulchra est ................................................................
19
4.2 Guillaume Dufay - Vergene bella ................................................................33
35
V RENASCIMENTO .............................................................................................
20
35
5.1 Josquin des Prez - El grillo ..................................................................................
21
36
5.2 Giovanni Pierluigi da Palestrina Super flumina Babylonis ................................
22
5.3 Clment Janequin Le rossignol ................................................................41
23
46
5.4 Juan del Encina - Cucu, cucu! ............................................................................
24
47
5.5 Thoinot Arbeau - Trs branles .............................................................................
48
VI TEMPERAMENTO ...........................................................................................
48
6.1 Relaes intervalares .........................................................................................
6.2 As comas ................................................................................................49
49
6.2.1 A coma pitagrica .....................................................................................
49
6.2.2 A coma enarmnica ...................................................................................
49
6.2.3 A coma sintnica .......................................................................................
50
6.3 Temperamentos ................................................................................................
51
6.4 Das Neu Erffnete Orchester de Johann Mattheson ................................................
52
VII FONTES DAS GRAVAES............................................................................
I - CANTO GREGORIANO
1.1 Salve Regina
Faixa 01
Salve Regina, Mater misericordiae,
Vita dulcedo et spes nostra salve.
Ad te clamamus exsules filii Hevae.
Ad te suspiramus gementes et flentes,
in hac lacrimarum valle.
Eja ergo advocata nostra,
illos tuos misericordes oculos ad nos
converte.
Et Jesum benedictum fructum ventris tui
nobis post hoc exsilium ostende.
O clemens, o pia, o dulcis Virgo Maria.
Ordinrio
1. Introito
2. Kyrie
3. Gloria
4. Graduale
5. Aleluia
6. Credo
7. Ofertrio
8. Sanctus
9. Agnus dei
10. Comunho
11. Ite missa est
Neumas simples
Uma nota
Punctum
Somente uma nota.
Virga
O mesmo que um punctum.
Neumas compostos
Duas notas
Podatus (pes)
Primeiro se canta a nota inferior, depois a superior.
Clivis (flexa)
Primeiro se canta a nota superior, depois a inferior.
Trs notas
Scandicus
Trs ou mais notas ascendentes.
Climacus
Trs ou mais notas descendentes.
Quatro notas
Scandicus flexus
Porrectus flexus
Climacus resupinus
Torculus resupinus
Pes subbipunctus
Virga subtripunctis
Virga praetripunctis
Neumas liquescentes
Como os anteriores, porm as notas pequenas so menos acentuadas
Epiphonus (liquescent podatus)
Porrectus liquescens
Scandicus liquescens
1.4.2 Gloria
Faixa 03
Gloria in excelsis Deo.
Et in terra pax hominibus bonae voluntatis.
Laudamus te.
Benedicimus te.
Adoramus te.
Glorificamus te.
Gratiam agimus tibi propter magnam gloriam
tuam.
Domine Deus, Rex coelestis, Deus Pater
omnipotens.
Domine Fili unigenite, Jesu Christe.
Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris.
Qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Qui tollis peccata mundi, suscipe
deprecationem nostram.
Qui sedes ad dexteram Patris, miserere
nobis.
Quoniam tu solus Sanctus.
Tu solus Dominus.
Tu solus Altissimus, Jesu Christe.
Cum Sancto Spiritu in gloria Dei Patris.
Amen.
1.4.3 Credo
Faixa 04
Credo in Deum Patrem omnipotentem,
Creatorem caeli et terrae.
Et in Iesum Christum, Filium eius unicum,
Dominum nostrum,
qui conceptus est de Spiritu Sancto,
natus ex Maria Virgine, passus sub Pontio
Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus,
descendit ad infernos, tertia die resurrexit a
mortuis,
ascendit ad caelos, sedet ad dexteram Dei
Patris omnipotentis
inde venturus est iudicare vivos et mortuos.
Credo in Spiritum Sanctum,
sanctam Ecclesiam Catholicam,
sanctorum communionem,
remissionem peccatorum,
carnis resurrectionem,
et vitam aeternam.
Amen.
1.4.4 Sanctus
Faixa 05
2.2 Trovadores
2.2.1 Raimbaut de Vaqueiras ( 1207).
Kalenda Maya (cano de trovador)
Faixa 10
Kalenda maya
No ms de maio
Ni fuelhs de faya
Ni chanz dauzelh
Ni flors de glaya
Non es quem playa
Pros domna guaya
Tro quun ysnelh
Messatgier aya
Del vostre belh
Cors, quem retraya
Plazer novelh
QuAmors matraya,
E jaya Emtraya
Vas vos, Domna veraya
E chaya De playa
Lgelos
Ans quem nestraya.
I
Estat ai en greu cossirier
Per un cavallier qai agut,
E voill sia totz temps saubut
Cum eu lai amat a sorbrier;
Ara vei qieu sui trahida
Car eu non li donei mamor
Don ai estat en gran error
En lieig e quand sui vestida
I
Fui levada a uma grande tristeza
Por um cavaleiro que me cortejou
E eu gostaria que todos soubessem
O quo apaixonadamente o amo
Agora me sinto trada
Pois no lhe contei de meu amor
E isso me causa grande sofrimento
No leito e quando estou vestida
II
Ben volria mon cavallier
Tener un ser e mos braz nut,
Qel sen tengra per ereubut
Sol qa lui fezes cosseilier;
Car plus men sui abellida
No fetz Floris de Blanchaflor
Eu lautrei mon cor e mamor
Mon sen, mos huoills e ma vida
II
Bem eu poderia ter meu cavaleiro
Nu em meus braos
E encontr-lo no xtase,
Tendo-me como seu conforto
Pois eu o amo mais
Que Floris amava Blanchefleur
A ele eu daria meu corao, meu amor
Minha razo, meus olhos e minha vida.
III
Bels amics, avines e bos
Cora un tenrai e mon poder?
E que jagues ab vos un ser
E qe us des un bais amoros!
Sapchatz, gran talan nauria
Qe us tengues en luoc del marit,
Ab so que maguessetz plevit
De far tot so queu volria.
III
Belo amigo, bom e gentil
Quando sers meu?
E dividirei contigo uma noite
E um beijo de amor!
Sabe que com grande paixo acalento
A esperana de ter-te em lugar de meu
esposo
Desde que me prometestes
Realizar todos meus desejos.
III - POLIFONIA
3.1 Organum paralelo
Annimo Tu patris sempiternus et filius (sc. IX)
3.4.2 Moteto
Annimo - Joliement-Quand voi la florete-Je sui joliette-Aptatur
(sc. XIII)
Faixa 14
Quadruplum
Joliement
En douce desirree
Que tant ma souspris
Jaim la blondette
Doucette
De pris
Comme celi
Ou jai mis
Ma pensee
H, sen chantereu
Doucement pour samist
Acoler
Et baiser
Ma coust
Et coustera
Ja villein part ni avra...
Nostra sunt sollempnia
Car trop biau deduit i a.
Cest trop douce vie
Que nus en die,
De baiser
Dacoler
De rire et de jouer
A sa douce amie;
Trop fait a proisier
Que la sans dangier
Mes lamour devee
Ait courte duree;
Mal ait amors,
Ou piti
Et douour
Nest trouvee.
Tenor
Aptatur
Triplum
Quant voi la florete
Naistre en la pree
Et joi laloete
A la matinee
Que saut et volete,
Forment magree.
Sen dirai chanonete:
Amouretes
Jolietes
Mont navr,
En non Deu!
Li cuers mi halete
En jolivet;
Sai trouv
Amouretes
A mon gr.
Jolivement,
Cointement,
Soutivment
Mont le cuer embl
Et enamour
Tant doucement
Pour noient
Mi tient cest abee
Trop use ma vie
En grief tourment:
Je ne vivrai mie
Longuement.
Motetus
Je sui joliete,
Sadete, pleisans
Joine pucelete
Nai pas quinze ans;
Point moi mamelete
Selonc le tans.
Si deusse aprendre
Damors et entendre
Les samblans
Deduissants,
Mes je sui mise en prison.
De Diu ait melenon,
Qui mi mist!
Mal et vilanie et pechi fist
De tel pucelete
Rendre en abete
Trop i me fist,
Par ma foi,
En relegion
Vif a grant anoi,
Dieus, car trop sui jonete,
Je sent les doz maus desoz
ma ceinturete:
Honnis soit de Diu,
Qui me fist nonnete!
IV - INCIO DO SCULO XV
4.1 John Dunstable (ca. 1390 - ca. 1453)
Quam pulchra est (moteto)
Faixa 18
V - RENASCIMENTO
Faixa 20
VI TEMPERAMENTO
Segunda menor
9/10
Segunda maior
8/9
Tera menor
5/6
Tera maior
4/5
Quarta justa
3/4
Trtono
32/45
Quinta justa
2/3
Sexta menor
5/8
Sexta maior
3/5
Stima menor
5/9
Stima maior
9/16
Oitava
1/2
6.2 As comas
12 quintas / 7 oitavas:
= 1 : 1,013643265
1 tera pura:
5 ou 80 ou
4
64
Diferena = 1 : 1,0125
3 x 3 x 3 x 3 x 1 x 1 = 81
2 2 2 2 2 2
64
81_
64,8
6.3 Temperamentos
Pitgoras
Tartini-Valotti (1754)
Mesotnico
(sc. XVI e incio do XVII)
Temperamento igual
J descrito no tratado Diallgo della musica, de 1581, mas s usado
correntemente a partir do final do sc. XVIII.
17. Machaut
Early Music Consort of London David Munrow
EMI Records
18. Coletnea Stolba
The Music Men Randall Compton
19. Guillaume Dufay
Early Music Consort of London
EMI Records
20. Josquin Desprez Motets and chansons
Hilliard Ensemble
EMI Records
21. Palestrina Missa Aeterna Christi Munera
Westminster Cathedral Choir James ODonnell
Hyperion
22. Chansons de la Renaissance
Ensemble Clment Janequin
Harmonia Mundi
23. Moyen ge & Renaissance
Hesprion XX Jordi Savall.
Auvidis / Fontalis
24. Danses Populaires Franaises
The Broadside Band Jeremy Barlow
Harmonia Mundi