Você está na página 1de 6

Alpha (Osorno) versin ISSN 0718-2201

Alpha n.25 Osorno dic. 2007


doi: 10.4067/S0718-22012007000200012
ALPHA N 25 Diciembre 2007 (185-191) NOTAS

NO HABR MS PENAS NI OLVIDO DE OSVALDO SORIANO: VIOLENTAS IMGENES DE UN TANGO PERONISTA


Brent J. Carbajal* Department of Mo ern an !"a##ica" Lan$%a$e# &e#tern &a#'in$ton (ni)er#it*+ ,e""in$'am- &A 98225-9057 (./.A La Ar$entina e "o# a0o# 70 #ir)e e e#cenario * tra#fon o para %na e "a# no)e"a# m1# e2ito#a# * po"3ticamente irecta# e 4#)a" o /oriano (19561997). P%b"ica a en 1982- %rante e" e2i"io e /oriano- No habr ms penas ni olvido e# "a 'i#toria e %na bata""a #an$rienta entre faccione# peroni#ta#. M1# 7%e na a- #in embar$o- e# e" c%ento a"e$8rico e %n p%eb"o ar$entino fr%#tra o- 'arto e #er manip%"a o por "o# mi#terio#o# man amiento# e %n $obierno a"e9a o tanto e "a coti ianei a e "o# ci% a ano# como e "o# #%e0o# e" pa3#. Me iante e" %#o e %na narraci8n * %n i1"o$o #%mamente $r1fico * rec%r#o# a#ocia o# con e" '%mor ne$ro- /oriano "o$ra %na tra$icome ia 7%e ape"a a i)er#a# emocione# e" "ector * 7%e #e0a"a "a nat%ra"e:a '%mana e" pe"i$ro#o conf"icto po"3tico en "a Ar$entina. !aracteri:a a por %na trama ba#tante #enci""a- e" efecto emociona" 7%e pro %ce No habr ms penas ni olvido re#%"ta e "a #imp"e incre %"i a e 7%e a"$o tan 'orrib"e p%e e #obre)enir a a"$%ien por %na ac%#aci8n fa"#a * %na #it%aci8n tan inocente. ;" 'ec'o e 7%e m%eran tanto# per#ona9e# e "a no)e"a #orpren e a" "ector por "a f1ci" * b1#ica ra:8n e 7%e "a matan:a parece eber#e a ma"enten i o#- a %n o$mati#mo cie$o * a %na po"3tica ma"interpreta a. (na )e: inicia a "a no)e"a- e" "ector r1pi amente #e entera 7%e no 'a* c8mo etener "a )io"encia ni 'a* "3mite# 7%e "a efinan. La# im1$ene# 7%e per %ran- entonce#- #on e "a# accione# * reaccione# e "o# a$ente# e o# peroni#mo# 7%e prota$oni:an %n macabro <tan$o= ota o e to a "a emoci8n * tra ici8n e" bai"e naciona". !omo e2p"ica !ar"o# >oberto Mor1n (1985) no e# nin$%na coinci encia 7%e e" t3t%"o e "a no)e"a '%biera #i o toma o e" famo#o tan$o e !ar"o# ?ar e" <Mi ,%eno# Aire# 7%eri o-= e" 7%e inc"%*e "o# )er#o# <c%an o *o te )%e")a a )er@no 'abr1 m1# pena# ni o")i o= (257). No e# na a if3ci" ima$inar "a )ero#imi"it% e e#to# )er#o# en re"aci8n con "o# pen#amiento# e mi"e# e ar$entino#- e2i"ia o# o no e #% pa3#. A em1#- e" romantici#mo 7%e caracteri:a e" tan$o tambiAn e#cribe "a manera como B$nacio C%ente#- e" prota$oni#ta- #e aferra a #% peroni#mo * a #% manera e )er "a rea"i a po"3tica e #% pa3#.

!omo en m%c'o# #enti o#- e#ta no)e"a e# %na a"e$or3a e "a Ar$entina e me ia o# e "o# 70- #ir)a a7%3 %na bre)e re#e0a e c8mo 4#)a" o /oriano percib3a "a rea"i a po"3tica e "a Apoca. Bntere#a amente- m%c'o# creen 7%e "a no)e"a f%e e#crita %rante e" e2i"io- pero e" a%tor 'a reca"ca o m%c'a# )ece# 7%e #8"o f%e p%b"ica a %rante #% e#tancia en ;%ropa * 7%e f%e e#crita c%an o to a)3a 'abitaba #% pa3# nata". Por e#a ra:8n- "a inme iata )i#i8n po"3tica e /oriano inf"%*8 m%* irectamente en #% te2to. !omo e2p"ica a Danie" ?arc3a Mo"t en %na entre)i#ta e 1987 ;#crib3 No habr ms penas ni olvido en e" D75. E "a e#crib3 ac1- a%n7%e m%c'o# creen 7%e f%e %rante e" e2i"io. (F) Eo e#taba m%* #en#ibi"i:a o por "o 7%e oc%rr3a en e" pa3#. (F) Go o e#to- 7%e tiene e2p"icacione# po"3tica#- a m3 me parec3a poAticamente #inie#tro. E me pareci8 %n materia" intere#ante para traba9ar (F) (165). ;n e" pr8"o$o a "a primera e ici8n p%b"ica a en ;#pa0a- /oriano e2p"ica "a acci8n e #% no)e"a- #it%a a %rante e" H"timo $obierno e I%an Domin$o Per8n. Pero- mientra# e" enfrentamiento entre faccione# peroni#ta# #%ce i8- en rea"i a - en "a# $ran e# ci% a e# ar$entina#- /oriano 'ace 7%e "o# #%ce#o# e #% no)e"a ten$an "%$ar en !o"onia Je"a- %n pe7%e0o p%eb"o e pro)inciap%eb"o 7%e aparece tambiAn en otra# no)e"a# #%*a#. ;n c%anto a" tra#fon o peroni#ta- /oriano ice en e" pr8"o$o 7%e e" peroni#mo e#taba i)i i o en o# faccione#K "a 7%e )e3a a Per8n como "3 er re)o"%cionario e "a# ma#a# * "a 7%e 7%er3a %#ar #% )%e"ta a" po er #obre "a# ma#a# para impe ir c%a"7%ier f%t%ra )ictoria e ic'a# ma#a# (150). /e$Hn /oriano Per8n iniciar3a %na imp"acab"e ep%raci8n e e"emento# i:7%ier i#ta# e #% mo)imiento. (F) Per8n %ti"i:8 %na c%rio#a e#trate$ia e $obiernoK e#ca"ific8 como infiltrados a a7%e""o# a 7%iene# to o e" pa3# conoc3a como peroni#ta#- (F) * ben i9o como peroni#ta# a m%c'o# a )ene i:o# 7%e 'ab3an contrib%i o a #% ca3 a en 1955 (151). Ga" e# "a #it%aci8n #ociopo"3tica e No habr ms penas ni olvidoK "a "%c'a entre "a i:7%ier a * "a erec'a e" peroni#mo. B$nacio C%ente#- e" e"e$a o m%nicipa"- * "o# 7%e "%c'an con A" repre#entan a "o# peroni#ta# e "a primera 'ora * 7%iene# "o# ac%#an e #er infi"tra o# #on "o# peroni#ta# erec'i#ta#. !omo to o e#to tiene "%$ar en %n p%eb"o on e to o# #e conocen * on e to o# e#t1n entera o# e "a opci8n po"3tica e #% pr89imo- "a iron3a e "a bata""a #e #%bra*a a%n m1#. !"aro 7%e e" 'orror e "a# m%erte# * e "a tort%ra #e nota probab"emente m1#- pero "o ab#%r o e to o- e" 'ec'o e 7%e a"$o a#3 pa#e en %n "%$ar a#3- e9a %na impre#i8n m%* f%erte tambiAn. >efiriAn o#e a e#te 'ec'o- !ar"o# >oberto Mor1n ice 7%e "a no)e"a empie:a con "a boca abierta pro)oca a por "a carca9a a * conc"%*e con e#a mi#ma boca abierta 7%e emite e" $rito ca%#a o por "a an$%#tia * e" o"or. !o#a# menore#- "e)e#- #e tran#forman en c%e#tione# ma*H#c%"a# * a"e)e#. Na a e# #%#tanti)oK ba#ta con 7%e "o# %no# #o#pec'en e "o# otro# para 7%e comience e" < i1"o$o= e "a# ba"a# (257). Lo# epi#o io# )io"ento# 7%e con#tan en e#te <tan$o= peroni#ta forman "a ba#e e" ar$%mento e "a no)e"a. ;n fra$mento# c8mico#- 'orror3fico# pa#a9e#

e#cripti)o#- i1"o$o# irecto# * acci8n a )ece# frenAtica- e" tema principa" #e )i#"%mbraK "o# ar$entino# e#t1n matan o a "o# ar$entino#L ambo#- ir8nicamente- in)ocan o e" nombre e Per8n. Lo# intArprete# e e#te tr1$ico bai"e #e aferran tota"mente a #% )i#i8n peroni#ta (ca#i #e po r3a ecir <rom1nticamente= en e" ca#o e B$nacio C%ente# * 7%iene# "o efien en) pero- a" fina"parece #er #8"o e" componente no#t1"$ico e" tan$o- e" concepto po"3tico i ea"i#ta 7%e #obre)i)e. La rea"i a peroni#ta e# contra ictoria * re#%"ta en tra$e ia. La no)e"a comien:a con ac%#acione# po"3tica# contra B$nacio C%ente#- e" e"e$a o m%nicipa" e !o"onia Je"a- * #% a#i#tente Mateo. N%nca #e #abe e2actamente por 7%A e2i#ten e#ta# ac%#acione# ni 7%iAne# "a# 'an prom%"$a o- pero e" ambiente e#crito e# %no e corr%pci8n * e i)i#i8n po"3tica. M%e C%ente# * #% <a mini#traci8n= #ean ac%#a o# e infi"tra o# * mar2i#ta#-com%ni#ta# e# ir8nico por7%e C%ente# * 7%iene# "o ro ean in)ocan e" nombre e Per8n )aria# )ece# %rante e" conf"icto- 9act1n o#e e #er b%eno# peroni#ta#. ;" re#pon#ab"e e <"impiar= e" $obierno m%nicipa" e e"emento# mar2i#ta#- e" /ecretario /%prino- tambiAn #e con#i era peroni#ta pero- ob)iamente- e otra 3n o"e. A#3- r1pi amente #e confi$%ran o# $r%po# e combatiente#- e" e B$nacio * e" e /%prino. A7%A"- %n $r%po e <'ombre# me io#-= c%enta con "a a*% a e per#ona9e# c8mico# como %n borrac'o e"inc%ente- %n p"acero * otro# ci% a ano#. N#te- %na pan i""a e oficia"e# * #o" a o# e otro# "%$are#- $o:a e m1# arma#- m1# 'ombre# * m1# t1ctica $%erri""era. Lo 7%e #%ce e- entonce#- e# %na e#pecie e $o"pe e e#ta o. C%ente# * #%# #e$%i ore# #e encierran en e" m%nicipio * #e efien en contra /%prino * #%# parti ario#- c%*a mi#i8n e# e"iminar a "o# <mar2i#ta#=. /e errama m%c'a #an$re %rante "a bata""a * m%c'o# e "o# prota$oni#ta# m%eren o #a"en 'eri o#. !omo *a #e 'a menciona o- #in embar$o- e" 'orror e e#ta #erie e e)ento# e#t1 #a"pica o e momento# c8mico#. ;" "ector ca#i tiene 7%e re3r#e a pe#ar e "a )io"encia c%an o e" pi"oto !er)i0o- con #% a)ioncito <Gorito-= ataca a /%prino * #%# 'ombre# con DDG * "%e$o con e#tiArco". (n a"to $ra o e '%mor- tambiAn- #e rea"i:a c%an o miembro# e "o# o# ban o# $ritan <Per8n o m%erte= a" atacar a" enemi$o. !%rio#amente- e" <tan$o peroni#ta= e" t3t%"o 7%e re#%me e" enfrenta-miento arma o entre o# faccione# e %n #o"o mo)imiento- #e rea"i:a a partir e ba#e# o ca%#a# bien Abi"e#K ac%#acione# fa"#a#. ;n %na con)er#aci8n con e" p"acero Mo*ano- C%ente# reca"ca "a ri ic%"e: e "a ac%#aci8n contra e""o# ONo# 7%ieren ec'ar. OPPor 7%A- on B$nacioQ R Dicen 7%e no #o* peroni#ta. OPM%e no e# peroni#taQ Re" p"acero #e ri8RL *o "o )i a %#te a "a# pi0a# ac1 con ?%:m1n por efen er a Per8n (26)1

(n poco e#p%A#- 'ab"an o con #% e#po#a- C%ente# #e compara con Per8nicien oK <Ha* re)o"%ci8n- )ie9a. SMe 'acen %na re)o"%ci8nT S!omo a Per8nT= (25). ;n %n an%ncio a o por par"ante#- #in embar$o- #e e#cribe a C%ente# * Mateo como mar2i#ta#K <S!ompa0ero#T SDe pie en apo*o e" #ecretario $enera" e" 9%#ticia"i#mo- compa0ero /%prinoT SHa$amo# tronar e" e#carmiento contra "a o"i$ar7%3a mar2i#taT= (25).

Io#A De"$a o !o#ta afirma e#te mi#mo p%nto c%an o reca"ca e" 'ec'o e 7%e en "a no)e"a <)er a eramente no 'a* b%eno# * ma"o#- e 7%e e" pa3# e#t1 entro e %na o"a e oport%ni#mo * terror- i)i i o en ban o# 7%e o")i an "a parte '%mana por "a c%a"- #%p%e#tamente- "%c'an= (2002K 92). ;# ecir- 7%e e" 'orrib"e conf"icto arma o #e ebe a %na i)i#i8n o cri#i# #ocia" coti iana. ;" oport%ni#mo po"3tico- intere#e# crea o# * a"ian:a# parti i#ta# 'an )enci o a %n p%eb"o 7%e ante# era %n #o"o p%eb"o. /oriano #%bra*a e#to por #it%ar #% tra$icome ia en %n p%eb"o on e to o# #e conocen * on e- rea"mente- no 'a* "%$ar a % a# en c%anto a po"3tica. Por cierto- * tocante a" a#%nto- C%ente# iceK <PM%A e# e#o e 7%e Mateo e# com%ni#taQ !%an o ec'aron a Per8n- en e" D55- *a e#taba en "a m%nicipa"i a . ;#t%)o e#p%A#- e#t%)o #iempre. N%nca "e pre$%ntA #i era com%ni#ta. ,o"c'e e# ?an o"fo. De #iempre f%e- pero "o #aben to o#. ;# e" Hnico en !o"onia Je"a. Giene "a ferreter3a * na ie "o 9o e= (22). 4tro e9emp"o e i enti a e# fa"#a# * "a faci"i a con "a c%a" "o# erec'i#ta# aceptan i entificacione#- ta" )e: err8nea# con ta" 7%e c%mp"an con #%# meta#e# c%an o /%prino cree 'aber mata o a C%ente#. La )er a e# 7%e e#t1 m%erto e" "oco Pe"1e:- pero /%prino iceK <Para m3 e# B$nacio. (F) /a"i8 a morir como %n 'Aroe e" bo"% o= (77). La aceptaci8n * %#o e eti7%eta#slogans * fa"#a# i entificacione# contrib%*e a "a i)i#i8n peroni#ta en "a no)e"a * re#%"ta en "a "%c'a ca#i fratrici a 7%e e# No habr ms penas ni olvido. ;n c%anto a" '%mor 7%e #ir)e e contrap%nto a" 'orror e" conf"icto arma oe# intere#ante notar 7%e- ca#i #iempre- re#%"ta e" comportamiento e %no e "o# efen#ore# e B$nacio C%ente#. La# c8mica# maniobra# e" borrac'o !er)i0o con #% a)ioncito <Gorito-= "a e" no meno# borrac'o I%an ($arte * e" oport%ni#ta /ar$ento ?arc3a entretienen a" "ector mientra# #e 'orrori:a ante "a #eria br%ta"i a e" otro a#pecto e "a no)e"a. Go o e#to parece e)enir e otro importante e"ementoK "o# a )er#ario# * combatiente# #on )ecino#- #on ar$entino# me io# con ebi"i a e# * )icio# como c%a"7%ier 'ombre. ;" e"emento '%mano- a pe#ar e "o 7%e 'a ic'o De"$a o-!o#ta m1# arriba- no #e 'a per i o a7%3L "o '%mano e# e" e"emento c8mico * tr1$ico- e" a#pecto e" tan$o 7%e e2pre#a tanta emoci8n * tanto o"or. No e# nece#ario ar m%c'o# e9emp"o# e" e"emento c8mico e "a no)e"a (ba#ta "eer "a# primera# tre# p1$ina# para #aber 7%e /oriano c%enta con %n tono '%mor3#tico)- pero 'a* o# epi#o io# 7%e e9emp"ifican- m%* bien- tanto "a i)i#i8n en e" peroni#mo como "o '%mi" emente <'%mano= e "o# ""ama o# <infi"tra o#.= ;n primer "%$ar- e" rec"%tamiento empren i o por C%ente# para efen er e" m%nicipio #ir)e e e9emp"o. !%an o C%ente# ""e$a a" m%nicipio e#p%A# e 'aber#e entera o e "a# ac%#acione#- #e topa con o# a$ente# e po"ic3a. Para con)encer a" a$ente ?arc3a 7%e ebe e9ar"e pa#o a" m%nicipio- "e ofrece %n a#cen#o e ran$o * %n a%mento. ?arc3a acepta * "%c'a con C%ente# %rante to a "a campa0a- pero por ra:one# oport%ni#ta#L a" fina" 'a #%bi o a" ran$o e #ar$ento. ;" or$%""o * e$o3#mo '%mano# #e notan en ?arc3a * #e manifie#tan en epi#o io# $racio#o#. !%an o e" borrac'o I%an ($arte entra en e" m%nicipio * trata a ?arc3a e <a$ente=- ?arc3a "e corri$e inme iatamente icien oK <!abo (F) a'ora #o* cabo= (65). Por #% parte- ($arte comenta e#te repentino a#cen#o * "a ap%ntaci8n e# c8micaK <SM%A te pari8 7%e #%bi#teT ,%eno a'ora me )o* SLa )i a por Per8nT= (65). C%ente# 'a conta o con e" e$o3#mo * con e" oport%ni#mo e #% pr89imo para 7%e ?arc3a #e a 'iera a" ban o- * )er c8mo ?arc3a corre e" rie#$o e morir para recibir o# a#en#o# en %n #o"o 3a e# $racio#o * ""amati)o e "a nat%ra"e:a '%mana. La# reaccione# e B$nacio C%ente# * e #%# 'ombre#- c%an o reciben

com%nicacione# e" inten ente e" otro ban o- con#tan como b%ena e)i encia e" '%mor 7%e ca#i p%ntHa e#ta narrati)a. ;" #i$%iente intercambio e men#a9e# #ir)e e e9emp"o. ;" primer men#a9e )iene e" inten ente erec'i#ta- e" #e$%n o e# "a re#p%e#ta e C%ente# /e0or e"e$a o. ;#t1 ac%#a o e infi"tra o * #%b)er#i)o. Pre#ente #% ren%ncia * "o ""e)aremo# ante e" Grib%na" e" Parti o. Per8n o m%erte. (F) J1*a#e a "a rep%ta 7%e "o pari8. Per8n o m%erte (59) La 9er$a peroni#ta * "a# pa"abrota# emp"ea a# por C%ente# en conte#-taci8n a" m%* forma" men#a9e e" inten ente ref"e9an "o 7%e e# para e" "ector a"$o m%* '%manoK iron3a * paro ia. Para emo#trar 7%e "o# erec'i#ta# no #on m1# peroni#ta# 7%e A"- C%ente# #e #ir)e e %n "en$%a9e parco * #imp"e *- c"aro- e" #"o$an peroni#ta. Cina"mente- e#p%A# e "a# m%erte# e B$nacio- Mateo- !er)i0o- Mo*ano- * otro#- #e enc%entra %n e9emp"o m1# e" '%mor ir8nico e "a no)e"a. A" pre#enciar "a m%erte e !er)i0o (7%ien ante# e fa""ar#e "e# pi e 7%e "e i$an #% 'i#toria a Per8n) ?arc3a * ($arte comentan "o# cie"o# e#pe9a o# * "a be""e:a e" 3a e#p%A# e "a "ar$a noc'e e ""%)ia * e m%erte. Lo ir8nico e# 7%e ?arc3a e#cribe e" bonito 3a como <%n 3a peroni#ta= (161) e#p%A# e 7%e e" peroni#mo 'a #i o "a ca%#a e to a "a )io"encia anterior. 4tra )e: #e reca"ca "a i)i#i8n entre e" peroni#mo- <e" tan$o= #i #e 7%iere- e# e e#e p%nto e )i#ta po"3tico. Bntere#antemente- como "a# pa"abra# e" t3t%"o e "a no)e"a * "a# e" tan$o e ?ar e"- #e e)oca cierto optimi#mo rom1ntico en "a# H"tima# pa"abra# e "a no)e"a. M%c'o# e "o# prota$oni#ta# 'an m%erto- #3- pero no #e )an a o")i ar a e""o# * #e e#pera %n 3a me9or. ;n ca#i to a# "a# no)e"a# e /oriano 'a* a"$o e e#peran:a * optimi#mo * No habr ms penas ni olvido no e# nin$%na e2cepci8n. ;" H"timo i1"o$o entre ($arte * ?arc3a reca"ca e" optimi#mo 7%e acompa0a "a memoria * #e0a"a e" 'ec'o e 7%e #i "a 'i#toria e C%ente# * "o# #%*o# #e re$i#tra- e" por)enir no p%e e #ino #er me9or. L"eno e or$%""o <patri8tico=- ?arc3a "e e2p"ica a #% compa0ero 7%e e#p%A# e $anar contra "o# erec'i#ta# (para 7%e )a"$an "a# m%erte# e C%ente# * otro#) )an a traer a Per8n a pre#enciar "a )ictoria. ($arte "e ac%#a e #er "oco. ;" i1"o$o #i$%e a#3 OPLocoQ Le )amo# a mo#trar c8mo 7%e 8 e" p%eb"o- "e )amo# a contar e B$nacio- e Mateo- e !er)i0o- e to o# "o# 7%e ieron "a )i a por A". (F) R !%an o "o #epa #e )a a emocionar e" )ie9o. OJa a 'ab"ar e# e e" ba"c8n e" m%nicipio * "o# mi"ico# no )an a #aber 8n e meter#e e" ca$a:o (161). ;" "ector #abe 7%e Per8n no )a a )enir para ce"ebrar nin$%na )ictoria $ana a por <e" p%eb"o=- pero e" optimi#mo '%mano- e#e e#p3rit% com%nica o en "a# pa"abra# e" tan$o- #e e2pre#a c"aramente en e" e#en"ace e "a no)e"a. ;n %n comentario 7%e 'i:o para %na entre)i#ta con ; %ar o Monte# ,ra "e*- CA"i2 /amoi"o)ic' iceK E "a H"tima fra#e- e#e <%n 3a peroni#ta-= c%an o #a"e e" #o" * "o# 'an e#tro:a o- m%e#tra a" mi#mo tiempo "o 7%e ten3a e" peroni#mo e ap%e#ta e $ente #imp"e- '%mi" e * 'one#ta- * "a cat1#trofe 7%e #i$nific8. !reo 7%e 'a* 7%e "eer No habr

ms penas ni olvido para #aber "o 7%e /oriano pen#aba e" peroni#mo. Ni en pro ni en contra- "o 7%e A" iferenciaba era e" peroni#mo e arriba e" e aba9o. ;#o "o ten3a m%* c"aro (2006K 15U). No habr ms penas ni olvido e#- fina"mente- %na no)e"a ob"e- e2acta-mente como e" peroni#mo e#t1 ref"e9a o tem1ticamente * tanto como "a nat%-ra"e:a bipartita e" $Anero e "a tra$icome ia * e" '%mor ne$ro. Lo# )er#o# e" famo#o tan$o e ?ar e" #inteti:an %n acercamiento rom1ntico a "a po"3tica ar$entina *- a "a mi#ma )e:- oc%mentan e" o"or * e" #%frimiento 7%e 'ab3a 7%e atra)e#ar pero 7%e no #er1n o")i a o#. La nat%ra"e:a ob"e * i)i i a e" peroni#mo #e enfati:a- pero "a iron3a * "a $racia con "a# c%a"e# /oriano re"ata #% no)e"a 'acen 7%e e" a#pecto '%mano * pop%"ar no #e o")i e * 7%e #e ac"are- %n poco m1#- %n per3o o cr%cia" e "a 'i#toria po"3tica e "a Ar$entina.

NOTAS
1 4#)a" o /oriano. No habr ms penas ni olvido (1980). ,%eno# Aire#K /ei2,arra"- 2006. !itaremo# por e#ta e ici8n.

BIBLIOGRA !A
D;L?AD4-!4/GA- Io#A. Binarracin y parodia en las primeras tres novelas de Osvaldo Soriano. NeV EorWK G'e ; Vin Me""en Pre##- 2002. ?A>!XA M4LG- Danie". <;ntre)i#ta=. No habr ms penas ni olvido e 4#)a" o /oriano. ,%eno# Aire#K /ei2 ,arra"- 2006. 165. ?BA!4MBM4- Marta. <;#pacio# e #o"e a K ;ntre)i#ta con 4#)a" o /oriano=. Quimera 89 (Ma*o 1989)K 55-51. M4>YN- !ar"o# >oberto. <La obra e 4#)a" o /oriano.= Revista Nacional de Cultura. 5.255 (1985)K 255-259. /AM4BL4JB!H- CA"i2. <!omentario e Soriano e ; %ar o Monte# ,ra "e*.= No habr ms penas ni olvido e 4#)a" o /oriano. ,%eno# Aire#K /ei2 ,arra"2006. 15U. /4>BAN4- 4#)a" o. No habr ms penas ni olvido. 1980. ,%eno# Aire#K /ei2 ,arra"- 2006. C"rre#$"n%en&'a a: ,e""in$'am- &A 98225-9057 (./.A.,rent. !arba9a"ZVV%.e %

Você também pode gostar