Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Medidas de associao
Carlos de Andrade
ROTEIRO
Introduo Medidas de incidncia risco relativo Medidas de incidncia - taxa Razo de chances (odds ratio) Intervalo - exerccios Risco atribuvel Risco atribuvel na populao Outras medidas Exerccios Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
objetivo
da epidemiologia:
como alcanado?
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
como comparar?
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratio) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
verificando a associao entre exposies e
desfechos
objetivo:
medida nica que estima a associao entre exposio e risco de desenvolver desfecho
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Tipos principais: medidas relativas - razo
exprimem quantas vezes uma medida maior (ou menor) entre os grupos
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Apresentao dos dados: tabelas de contingncia ou 2 x2
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Estudos de coortes ou caso-controle
Doena
Exposio Sim Sim No Total a+d
a c
a+c
b d
b+d
No
c+d
Total
a+b+c+d
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo
Estudos de coortes com durao de seguimento varivel
Doena
Exposio Sim
Sim
No
Pessoa-tempo
a c
a+c
PTexp
No Total
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Aplicao:
estudos de coortes e experimentais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
No Total
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Exprime quantas vezes a taxa de incidncia entre os expostos maior (ou menor) do que entre os no expostos
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
10
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Razo de chances (odds ratios) Quantas vezes maior (ou menor) a chance de desenvolver uma doena entre os indivduos expostos em relao aos no expostos?
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Risco: proporo
11
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
12
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
13
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Razo de chances (odds ratios) razo de chances de adoecer em relao exposio = razo de chances da exposio em relao doena
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
risco relativo
exceo:
doenas raras
14
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
15
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
16
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
17
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Intervalo
18
19
Resposta
20
Resposta
Resposta - 5 a)
21
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
22
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
23
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
24
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
25
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
26
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Outras medidas
medidas apresentadas aplicveis a variveis
categricas no caso de variveis contnuas estabelecemos pontos de corte caso haja dificuldade em estabelecer estes pontos:
Tcnicas estatsticas de correlao e regresso Varivel dependente (doena) Varivel independente (exposio)
27
28
Resposta
Resposta
29
Resposta
30
Resposta
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Consideraes finais
31
Introduo / Medidas de incidncia risco relativo / Medidas de incidncia - taxa / Razo de chances (odds ratios) / Intervalo exerccios / Risco atribuvel / Risco atribuvel na populao / Outras medidas / Exerccios / Consideraes finais
Consideraes finais
32