TORDO

Giorgos Seferis
Traducin ao galego de Xiao Roel.
I. A CASA PERTO DO MAR
As casas que tiven tirronmas. Sucedeu
que foron os tempos nefastos: guerras saqueos desterros;
s veces o cazador atopa os transentes paxaros
s veces non os atopa; a caza
foi boa nos meus tempos, mataron moitos os perdigns;
os outros retornan ou tolean en refuxios.
Non me fales sobre o reiseor nen sobre a laverca
nen sobre a pequecha lavandeira
que escrebe nmeros na luz co seu rabo;
non sei moitas cousas sobre casas
sei que teen unha raza de seu, mis nada.
Novas en principio, como os cativos
que xogan nos xardns cos farrapos do sol,
bordan poxigos corados e portas
refulxentes sobre o da;
cando remata o arquitecto cambian,
prganse ou sorrn ou mesmo enfadan
con aqueles que quedaron con aqueles que fuxiron
cos outros que haberan retornar se puidesen
ou que se perderon, agora que se volveu
o mundo un ilimitado hotel.
Non sei moitas cousas sobre casas,
lembro a sa alegra e a sua pena
algunha vez cando me paro;
mesmo
algunha vez, perto do mar, con pezas nas
cun leito de ferro sen algo de meu
mirando a nocturna araa cavilo
que algun est a piques de vir, que o atavan
con brancas e negras roupas con polcromos aderezos
e ao seu redor falan amodo venerbeis damas
grises cabelos e escuros encaixes,
que est a piques de vir para despedirse de mn;
ou, unha muller de rizas plpebras de fonda cintura
retornando de portos meridionais,
Esmirna Rodas Siracusa Alexandra,
de pechadas cidades como quentes poxigos
con recendos de dourados froitos e plantas,
que sube os banzos sen ollar
os que estaban dormidos debaixo da escaleira.
Sabes que as casas se alporizan fcil, cando as ispes.
II. O VOLUPTUOSO ELPENOR
Vino onte que paraba na porta
debaixo da mia xanela; eran
polas sete; unha muller estaba ao seu carn.
Tia a traza de Elpenor, pouco antes que caese
para rebentar, e non obstante non estaba bbedo.
Falaba moi axia, e ela
miraba abstrada para os fongrafos;
curtbao algunha vez para dicir unha frase
e de seguido miraba con impaciencia
cara onde friten peixe; como unha gata.
El rosmaba cunha cabicha apagada nos beizos:
-Anda escoita isto. No luar
as estatuas prganse s veces como o xunco
por entre os vivaces froitos -as estatuas;
e a lapa trnase fresco loendro,
a lapa que queima o home, quero dicir.
- a luz sombras da noite
-Quizais a noite que se abriu, azul milgranda,
escuro seo, que te encheu de estrelas
curtando o tempo.
E anda as as estatuas
prganse s veces, partindo o desxo
en dous, como o pexego; e a lapa
trnase beixo (nos membros e saloucos)
e logo folla tenra que leva o vento;
prganse; trnanse lixeiras cun peso humano.
Non o esquezas.
-As estatuas estan no museu.
-Non, persguente, como non o ves?
quero dicir cos seus membros rotos,
coa sa antiga forma que non coeceches
e anda as a sabes.
Como cando
no final da ta xuventude amaches
muller que segua a ser fermosa, e sempre temas,
as que a tias na no medioda,
no recordo que espertaba no teu abrazo;
temas o beixo non fose atraizoarte
noutros leitos pasados agora
que de tal xeito poderan agolparse
tan doadamente tan doadamente e resucitar
imaxes no espello, corpos que unha vez foron;
a sa sensualidade.
Como cando
voltas do estranxeiro e so chou vas e abres
un vello arcn fechado de moito tempo
e achas farrapos da roupa que levabas
en das fermosos, en festas con luces
de moitas cores, espelladas que se apagan de todo
e fica s o arrecendo da ausencia
dunha faciana nova.

verdade, os cachos
non son elas; ti es a reliquia;
persguente cunha rara virxinidade
na casa na oficina nas recepcins
dos grandes no inefbel medo do soo:
falan sobre circunstancias que non quereras que existisen
ou que sucedesen tempo despois da ta morte,
e isto difcil porque...
- As estatuas estn no museo.
Boas noites.
- ... porque as estatuas non son xa cachos
somos ns. As estatuas dbranse lixeiramente... boas noites!
Entn separronse. El colleu
a encosta que sube at a Ursa
e ela avantou cara ao areal alumeado
onde a vaga se afoga no barullo do radio:
O RADIO
Velas ao soprar do vento
o pensamento non gardou mis do da.
Arrecendo de pino e silencio
fcilmente cicatrizarn a ferida
que fixeron ao partir o marieiro
a lavandeira, a cotova e o atrapamoscas.
Muller que quedaches sen tento
escoita as exequias dos ventos.
Valeirouse o dourado bocoi
o sol volveuse farrapo
no colo dunha rapaza
que tose e non ten fin;
o vern que fuxe cbrelle
con ouro os seus ombros e as sas ngoas.
Muller que perdeches a luz
escoita, canta o cego.
Empardeceu; fecha os vidros;
fai frautas cos vellos xuncos,
e non abras anda que peten;
berran pero non teen qu dicir.
Apaa ciclaminos, frouma,
lirios da area, e do mar anmonas;
muller que perdeches a razn,
escoita, passa o enterro da auga...
Atenas. Evolen impetuosamente
os feitos que escoitou con medo
a opinin pblica. O seor ministro
explicou. Non queda mis tempo...
... apaa ciclaminos... frouma...
lirios da area... frouma...
muller...
... superior de maneira esmagante.
A guerra...
TRAFICANTE DE ALMAS.

III
O NAUFRAXIO DO TORDO
Este talo que refrescou a mia fronte
na hora na que o meioda incendiaba as veas
en alleas mans quere florecer. Clleo, reglocho;
olla, talo de limoeiro...
Sentn a voz
cando miraba cara ao mar para albiscar
un barco que afundiron hai anos;
chambano Tordo; un cativo naufraxio; os mastros
crebados, ondulaban oblicuamente no fondo, como tentculos
ou lembranza de soos amosando o seu casco
boca escura dalgunha gran balea morta
borrada na auga. Espallbase gran calma.
E outras voces de vagar cada unha sa volta
seguiron: murmurios subts e sedentos
que saan da outra parte do sol, a escura;
semellaban querer beber unha pinga de sangue;
eran coecidas pero non poda identificalas.
E chegou a voz do vello sentina
cair no corazn do da
acougada, como inmbil:
Se me condechedes a beber veleno, grazas;
a vosa xustiza ser a mia; onde irei
a vagar por terras alleas, un seixo.
A morte prefroa;
quen ir gaar s Deus o sabe.
Terras do sol e non podedes fitar o sol.
Terras do lume e non podedes fitar o home.
A LUZ
Segundo pasan os anos
abondan os xuces que te condean;
segundo pasan os anos e parolas con voces mis baixas,
miras o sol con outros ollos;
sabes cmo os que quedaban, ran de t,
o delirio da carne, a fermosa danza
que remata na nudez.
Como na noite ao virar na deserta estrada
de speto ves acenderse os ollos dun animal
que fuxen xa, as sentes os teus ollos;
o sol mralo, despois prdeste na sombra;
a tnica drica
que tocan os teus dedos e se ondulan como montes,
unha estatua na luz, pero a sa cabeza est na sombra.
E os que deixaron a palestra para coller os arcos
e bateron no voluntarioso maratoniano
e este veu a pista alagarse de sangue
e o mundo valeirarse como a la
e mirrarse os xardns victoriosos;
llalos no sol, por tras o sol.
E os rapaces que facan un gran mergullo desde o bauprs
caen como fuso anda a debandar o fo,
corpos ns a afundren na moura luz
cunha moeda nos dentes, anda a nadaren
mentres o sol arranxa con agullas douradas
velas e madeira mollada e cores mareiras;
anda agira seguen a descer oblicuamente
cara aos seixos do fondo
os brancos lequitos.
Anxelical e moura, luz,
sorriso das ondas nas rotas domar,
lacrimoso sorriso,
llate o vello supricante
a andares cruzando as invisbeis leiras
reflectida no seu sangue
que enxendrou Etocles e Polinices.
Anxelical e mouro, da;
o gosto salgado da muller que envelena o prisioneiro
agroma das ondas, fresca ponla ornada de pingas.
Canta, pequena Antgona, canta, canta...
non che falo do pasado, falo do amor;
adorna os teus cabelos con espias de sol,
escura rapaza;
deitouse o corazn do Escorpin,
fuxiu de dentro do home o tirano
e as rapazas todas do ponto/mar, Nereidas, Greas
corren cara aos centileos da anadiomena;
quen nunca amou, amar
na luz;
e ests
nunha casa grande con xanelas abertas
a correres de cuarto en cuarto, sen saber onde ollar primeiro,
porque desaparecern os pieiros e os montes irisados e o cho dos paxaros
o mar haise valeirar, cristal modo, desde o norte e o sur
hanse baleirar os teus ollos da luz do da
como enmudecen de speto e todas xuntas as cigarras.
Poros, Galini, 31 de outono de 1946.