Você está na página 1de 4

Ang panitikang pambata o mga babasahin para sa mga bata ay isang akdang pampanitikan na ang

mga pangunahing tagapagtangkilik ay mgabata, bagaman marami ring mga aklat na nasusulat sa
ganitong anyo na kinawiwilihan din naman ng ibang mga kabataang mas nakatatanda at mgataong nasa
wastong gulang na.
[1]
Sa makabagong panahon, ang isang halimbawa nito ay ang mga sunud-sunod na
aklat tungkol kay Harry Potter ni J. K. Rowling.
Mga nilalaman
[itago]
1 Mga layunin
2 Kasaysayan ng mga babasahing pambata
o 2.1 Simulain
o 2.2 Siglo 1400
o 2.3 Siglo 1500
o 2.4 Siglo 1600
o 2.5 Siglo 1700
o 2.6 Siglo 1800
o 2.7 Sa kasalukuyan at sa hinaharap
3 Tingnan din
4 Mga sanggunian
o 4.1 Mga talababa
o 4.2 Bibliograpiya
Mga layunin[baguhin]
Naging pangunahing layunin ng mga panitikang isinulat para sa mga bata ang pukawin ang isipan at
antigin ang mga damdamin ng mga bata sa pamamagitan ng mga paksang nagtuturo ng mga bagay-
bagay hinggil sa pananampalataya, araling-pangwika, pakikipagsapalaran ng mga bayaning mula sa
mga kuwentong-bayan, alamat, mitolohiya. Karaniwang nagtataglay ang mga aklat-pambata ng mga
larawan at guhit-larawan. Nang lumaon, pagkalipas ng maraming taon, naging paksa rin ang mga araling
makatotohanan o batay sa totoong buhay, katulad ng mga akdang pang-kasaysayan, heograpiya, buhay
sa paaralan, kabayanihan, at katatawanan. Nasusulat ang mga panitikang pambata sa
pamamaraang tuwiran at maging sa patula.
[1]

Kasaysayan ng mga babasahing pambata[baguhin]
Simulain[baguhin]
Noong isinaunang mga kapanahunan, nakikinig lamang ang mga bata sa mga kuwentong sinasali't saling
sabi ng mga matatanda. Subalit, noong ika-7 at ika-8 dantaon, nagsimulang magsulat at lumimbag ng
mga araling pang-kalikasan para sa mga bata ang ilang mga monghe at iba pang mga marurunong na
manunulat. Kabilang sa mga nangunang manunulat pambata sina Aldhelm,Bede, Egbert, at Anselm. Si
Anselm ang unang gumawa ng isang ensiklopedyang pambata.
[1]

Siglo 1400[baguhin]
Noong ika-1400 dantaon, naging adhikain ni William Caxton ng Inglatera na malinang ang kaisipang
pang-moralidad at mga pag-uugaling wagas ng mga bata habang lumalaki ang mga ito, kung kaya't
nilimbag niya ang mga aklat na katulad ng Ang mga Pabula ni Aesop.
[1]

Siglo 1500[baguhin]


Larawan ng isang hornbook na tangan ng isang batang babae.
Noong ika-1500 siglo, nalikha ang mga hornbook, o isang payat at parihabang piraso ng kahoy na
dinikitan ng nalimbagang piraso ng papel. Bilang pananggalang mula sa pagkasira, nababarnisan ang
papel na may limbag ng nanganganinag na sustansiyang na nanggaling mula sa mga balat ng
mgahayop katulad ng mga usa at mga baka. Ang mga usa at baka ay mga hayop na may sungay, kung
kaya't ang salitang hornbook ay masasabing nangangahulugang "aklat na gawa mula sa mga balat ng
mga hayop na may sungay". Karaniwang nagsisimula ang mga aralin ng hornbook sa pag-aantanda
ng krus na sinundan ng mga abakada, palabaybayan, at mga dasaling katulad ng Ama Namin.
Pangkaraniwan din na naikakabit ng isang bata ang aklat pang-pangunahing pag-aaral na ito sa kaniyang
suot na sinturon, sa pamamagitan ng isang tali.
[1]

Siglo 1600[baguhin]
Noong ika-1600 dantaon, humantong naman sa mga kamay ng mga bata ang iba pang mga
araling pampananampalataya ang salin sa Ingles (mula saLatin ng aklat-pampananalanging Orbis
Sensualium Pictus (The World in Pictures o Ang Daigdig sa Pamamagitan ng mga Larawan). Isinulat ito
ni John Amos Comenius noong 1654 at isinalin sa Ingles ni Charles Hoole noong 1658. Pagkaraan,
lumitaw naman ang Pilgrim's Progress (Pagsulong ng Peregrino o Pagsulong ng Manlalakbay) ni John
Bunyan noong 1678, isang akdang nasalin sa maraming mga wika at diyalekto upang mabasa ng
maraming salin-lahi ng mga kabataang mahilig magbasa o nahihilig pa lamang sa pagbabasa.
[1]

Siglo 1700[baguhin]
Sa pagdating ng ika-1700 dantaon, nagsimulang maging pambatang mga babasahin ang ilan sa mga
panitikang unang nasulat para sa matatandang mambabasa. Subalit naging kaakit-akit para sa mga bata
ang Robin Crusoe (1719) ni Daniel Defoe at ang Gulliver's Travels (Mga Paglalakbay ni Gulliver) (1726)
ni Jonathan Swift. Sa kalagitnaan ng ika-1700 siglo, lumitaw ang isang uri ng pocket-book: ang A Little
Pretty Pocket-Book (Isang Maliit at Kaakit-akit na Aklat-Pambulsa) ni John Newberry. Inilalako sa
tarangkahan ang mga aklat-pambulsa ng mga nagtitinda nito na kasama sa mga laruang pambata. Isa sa
pinakamahalaga at pinakatanyag na aklat na lumabas noong 1765 ang Mother Goose's Melody (Mga
Awitin ni Inang Gansa), na naglalaman ng mga nursery rhyme o mgatulang pambata. Sumunod din dito
ang tinatawag na battledore, isang aklat-pambatang yari sa natitiklop na kartulina at naglalaman lamang
ng tatlong pahina tungkol sa alpabeto, mga payak at madaling-maintindihang aralin, at mga larawang
nalimbag sa pamamagitan ng mga woodcut o inukitang mga tabla ng kahoy. Walang araling pang-
relihiyon ang battledore na ito ni Benjamin Collins. Noong 1762, ipinamahagi naman ni Jean Jacques
Rousseau ang kaisipang pagkatuto mula sa mga gawa sa pagkakalimbag ng kaniyang akdang Emile.
Ang aklat na ito ang naging batayan ng mga kathang nagtuturo na "ang mga batang masunurin ay
nagwawagi, samantalang ang mga bata namang masama ay hindi nagtatagumpay". Sa pagtatapos ng
ika-1700 dantaon, tuluyang humiwalay sa layuning magturo ng mga paksang pampananampalataya ang
mga gawa ni William Blake, kung kaya't naibigan din ng mga taong may ganap na gulang ang
kaniyangSongs of Innocence (Mga Awit Hinggil sa Kawalan Pa ng Malay Kung Paano Mamuhay) (1789)
at Songs of Experience (Mga Awit Hinggil sa Pagkakaroon ng mga Karanasan sa Buhay) (1794).
[1]

Siglo 1800[baguhin]


Guhit-larawan mula sa isang aklat pambatang Alice in Wonderland ni Louis Caroll.
Naganap noong ika-1800 dantaon ang lubos na pagbabago at pagpapalit ng mga paksa ng panitikang
pambata. Sapagkat sa kapanahunang ito umusbong at lumago ang pagiging malikhain at pagiging
bukod-tangi ng mga manunulat sa larangang ng mga aklat na pambata. Ginamit ng mga may-akdang
taga-Estados Unidos, Inglatera, Denmark, Olanda, at Alemanya ang mga paksa tungkol sa pag-ibig na
may mga tauhang bayani mula sa tunay na buhay, at nagpapakita ng kabayanihan at katapangan.
Kabilang dito ang mga librong isinulat ni Hans Christian Andersen na batay sa mga kuwentong bayan,
maging ang mga kathang-pampanitikan nina: Washington Irving(The Legend of Sleepy Hollow o Ang
Alamat ng Nakaaantok na Libis, {1820}), Lewis Caroll (Alice's Adventures in Wonderland o
Pakikipagsapalaran ni Alice sa Lupain mga Katakatakang Bagay, {1865}) at Through the Looking Glass o
Paglagos sa Salaming-Tinginan, {1872}), Louisa May Alcott (Little Women, {1868-1869}), (The Merry
Adventures of Robin Hood o Ang Mga Masasayang Pakikipagsapalaran ni Robin Hood, {1883}), Robert
Lewis Stevenson (Treasure Island o Pulo ng Kayamanan, {1883}), at Christina Rosetti(Sing-Song o
Kanta't Awit [mga tulang pambata], {1872}).
[1]

Sa kasalukuyan at sa hinaharap[baguhin]
Noong mga unang kapanahunan ng 1920, sumibol ang mga natatanging kagawaran para sa mga
panitikang pambata sa Amerika. Nagbukod ang mga bahay-aklatang pampubliko ng mga silid-basahan
para sa mga bata at nagkaroon ng mga tagapamahalang-pang-aklatan na bihasa sa pakikitungo sa mga
kabataan. Nanguna sa gawaing ito ang Paaralang Pang-aklatan ni Carnegie ng Pittsburgh atBahay-
Aklatang Panlipunan ng New York. Noong 1919, nagsimula ang pagbibigay ng mga paligsahan at
paggawad ng mga parangal atmedalya sa mga tagapag-taguyod at manlilikha ng mga aklat na pambata.
Nagkaroon ng bahaging pambata sa loob ng gusali ng mga tindahan ng mga libro, kasabay ng paglitaw
ng mga aklat na may mga kaaya-ayang larawan na nalikha sa pamamagitan ng mga pamamaraang
pang-sining. Lumabas din mula sa mga palimbagan ang mga aklat na madaling-basahing para sa mga
bago pa lamang natututong bumasa, na ginagamitan lamang ng mga payak na salita at balarila. De-
kalidad ang karamihan sa mga babasahing ito. Lumitaw din ang mga aklat pambatang kung saan
ibinabahagi ng bawat manunulat ang kaniyang pananaw at paniniwala tungkol sa isang bagay o paksa.
Naging layunin na ng mga patnugot ang paglilimbag ng mga aklat na bunga ng pagkamalikhain ng may-
akda subalit tiyak na batay sa katotohanan - lalo na ang mga aklat na nagbibigay ng kaalaman - na sanhi
ng pagdating ng mga kaisipang pang-agham, pang-kalawakan,teknolohiya, at mga
kasangkapang elektroniko.
[1]

Você também pode gostar

  • Buod
    Buod
    Documento1 página
    Buod
    Michelle Jeanne Denore
    40% (5)
  • Ang Panghihiram
    Ang Panghihiram
    Documento1 página
    Ang Panghihiram
    Michelle Jeanne Denore
    Ainda não há avaliações
  • Ang Panghihiram
    Ang Panghihiram
    Documento1 página
    Ang Panghihiram
    Michelle Jeanne Denore
    Ainda não há avaliações
  • Ang Panghihiramx
    Ang Panghihiramx
    Documento1 página
    Ang Panghihiramx
    Michelle Jeanne Denore
    Ainda não há avaliações
  • Ang Panghihiram
    Ang Panghihiram
    Documento1 página
    Ang Panghihiram
    Michelle Jeanne Denore
    Ainda não há avaliações