Asya Modyul 2 Likas na Yaman ng Asya Modyul 3 Yamang Tao ng Asya Modyul 4 Pangkat Etnolingguwistiko ng Asya Layunin: Napapahalagahan ang ugnayan ng tao at kapaligiran sa paghubog ng kabihasnang Asyano Naipapaliwanag ang konsepto ng asya tungo sa paghahating heograpiya Nailalarawan ang mga katangian ng kapaligirang pisikal ng mga rehiyon ng Asya katulad ng kinaroroonan, hugis, klima at vegetation cover KATANGIANG PISIKAL NG ASYA Mga Mahahalagang Tanong Ano ang kaugnayan ng tao sa kanyang kapaligiran na tumutulong sa paghubog ng kabihasnan? Paano nakakaapekto ang kapaligiran sa pamumuhay ng tao batay sa kanyang ekonomiya, tirahan, at agrikultura? Gaano kahalaga ang likas na yaman sa pagpapaunlad at pagpapanatili ng lipunan? Paano naiimpluwensiyahan ng yamang tao ang paghubog sa uri ng lipunan ng isang bansa? Pagbasa Mula sa Bibliya GENESIS 1:1-25 Ang Kuwento ng Paglikha Mga Pamprosesong Tanong 1. Paano mo mailalarawan ang mundong nilikha ng Diyos? 2. Ano ang dahilan ng Diyos sa paglikha sa daigdig? 3. Paano mo mapapasalamatan ang Panginoon sa mundong ibinigay sa iyo? HEOGRAPIYA
Ito ay nagmula sa salitang Geographia na ang ibig sabihin ay paglalarawan sa daigdig o description of the earth.
Ito ay nagmula sa dalawang salitang Griyego: GEO (daigdig) at GRAPHEIN (magsulat) GEO + GRAPHEIN = GEOGRAPHY (sumulat tungkol sa daigdig)
Tinaguriang Queen of Sciences. Ano nga ba ang Heograpiya? Ito ay sangay ng agham panlipunan na tumatalakay sa kaugnayan ng tao sa kaniyang pisikal na kapaligiran. Ito rin ay tumutukoy sa pag- aaral ng pisikal na katangian ng daigdig, klima, likas-yaman, at populasyon. 2 Sangay ng Heograpiya
1.Pisikal na Heograpiya Pag-aaral sa ibat-ibang anyong lupa at anyong tubig sa daigdig. 2. Pantaong Heograpiya Pag-aaral sa distribusyon, kultura, at gawain ng mga tao sa daigdig. IRF Chart Paksa: KATANGIANG PISIKAL NG ASYA Paano mo mailalarawan ang Asya batay sa heograpikal na katangian nito? Panimulang Ideya (Initial) Mga Nabago sa Aking Ideya (Revised) Nabuong Pangkalahatang Ideya (Final) Gawain 1: Word Maze Hanapin sa word maze ang mga salitang may kaugnayan sa pisikal na katangian ng Asya. Sa bawat salitang matutukoy ay kinakailangang magbigay ng maikling pagpapaliwanag kung ano ito. C A S P I A N S E A R I K A M A Y A S I O G P H M E D S A S I N M F X R T I E V U I Y I Z S L O A G B N T E N A A R I D E O N A S Y E R G N N W G E L Y A S N B I E Q C G O R I E N T C O H K S M E T A K L A D O J R O Y T U N Z T A E I O L A B C N Y Z T E N K O N T I N E N T E H R S A S I S C A D W M F N O I D M R K G B T Y X J E R P C R S K I N D O N E S I A M O C A S P I A N S E A A E S M V I Y O A E A A N R N N A S E C G O R I E N T O S E T O O T N Z L N T E K O N T I N E N T E R A S I S A I C I N D O N E S I A KONSEPTO NG ASYA SUBUKIN NATIN: Sa pahina 4 ng inyong aklat, tukuyin ang pangalan ng mga kontinente ayon sa lokasyon nito sa mapa ng daigdig. 5 6 4 1 7 2 3 Ang 7 Kontinente ng Daigdig ASYA AFRICA HILAGANG AMERICA TIMOG AMERICA ANTARCTICA EUROPE AUSTRALIA AT OCEANIA Continental Drift Theory PANGAEA Ang supercontinent Plate Tectonics Theory Ang pinagmulan ng salitang Asya: ASIS (Aegean: maputik) ASU (Semitic: pagsikat o liwanag)
Para sa mga Griyego: ANATOLIA (kasalukuyang Turkey) HERODOTUS Ang Ama ng Kasaysayan
Konseptong EUROCENTRIC Ang Asya ang ORIENT; ang Europe ang OCCIDENT Hinati ng mga Europeo ang Asya sa 3 rehiyon: 1. Near east 2. Middle East 3. Far East
Ang pananaw na: ASIANCENTRIC Ang Asya bilang Kontinente Ito ang pinakamalaking kontinente sa daigdig (1/3) Ito ay may kabuuang sukat na 44,444,100 kilometro kuwadrado Ito ay nahahati sa 5 rehiyong heograpikal: 1. Hilagang Asya 4. Kanlurang Asya 2. Silangang Asya 5. Timog-Silangang Asya 3. Timog Asya KINAROROONAN NG ASYA Relatibong Lokasyon HILAGA: > Karagatang Arctic SILANGAN: > Karagatang Pacific > Bering Strait/ Bering Sea KANLURAN: > Dagat Mediterranean > Golpo ng Aden > Red Sea > Dagat Aegean > Black Sea > Bosporus Strait > Suez Canal TIMOG: > Karagatang Indian > Dagat Arabian > Dagat Timor > Dagat Arafura > Look ng Bengal Inihihiwalay din ang Asya sa kanluran ng dalawang kabundukan: 1. Kabundukan ng Caucasus 2. Kabundukan ng Ural Mga Anyong Lupa ng Asya Uri ng Anyong Lupa 1. Bulubundukin hanay ng mga bundok 2. Bundok 3. Talampas 4. Bulkan 5. Disyerto 6. Kapuluan o Arkipelago 7. Pulo 8. Tangway o Peninsula 9. Kapatagan
MT. EVEREST
MT. EVEREST Ang pinakamataas na bundok sa daigdig (29,035 talampakan) Matatagpuan sa pagitan ng Nepal at Tibet MT. EVEREST
GODWIN AUSTEN (K2) Ang ikalawang pinakamataas na bundok sa daigdig Matatagpuan sa pagitan ng China at Pakistan MT. EVEREST
HIMALAYAS Ang pinakamalaking hanay ng bundok sa daigdig Tinaguriang Adobe of Snow MT. EVEREST
PAMIR KNOT Ang tinaguriang Roof of the World Matatagpuan sa Kabundukan ng Himalayas MT. EVEREST
MT. FUJI Ang pinakasikat at pinakamataas na bulkan sa Japan MT. EVEREST
MT. TAAL Ang pinakamaliit na aktibong bulkan sa daigdig na matatagpuan sa Pilipinas MT. EVEREST
MT. PINATUBO Matatagpuan sa Pilipinas; pumutok noong Hunyo 15, 1991 MT. EVEREST
TIBETAN PLATEAU Ang pinakamataas at pinakamalaking talampas sa daigdig MT. EVEREST
RUB AL KHALI Ang pinakamalaking disyerto ng buhangin sa Asya na matatagpuan sa Saudi Arabia MT. EVEREST
GOBI DESERT Matatagpuan sa pagitan ng China at Mongolia MT. EVEREST
INDONESIA Ang pinakamalaking kapuluan sa daigdig na may mahigit 17,000 pulo MT. EVEREST
PHILIPPINE ARCHIPELAGO Binubuo ng humimigit kumulang 7,000 na mga pulo MT. EVEREST
BORNEO Ang pinakamalaking pulo sa Asya na may sukat na 757,050 kilometro kwadrado MT. EVEREST
JAPAN Binubuo ng apat na pangunahing pulo: Honshu, Hokkaido, Kyushu, at Shikoku MT. EVEREST
ARABIAN PENINSULA Ang pinakamalaking tangway sa daigdig MT. EVEREST
INDIA Isang tangway na itinuturing na subcontinent Mga Anyong Tubig ng Asya Uri ng Anyong Tubig 1. Dagat 2. Ilog 3. Lawa 4. Kipot (Strait) 5. Golpo 6. Look (Bay) MT. EVEREST
ARABIAN SEA Matatagpuan sa hilagang kanluran ng Karagatang Indian MT. EVEREST
WEST PHILIPPINE SEA Ang pinakamalaking dagat sa daigdig; ito rin ay tinatawag na South China Sea MT. EVEREST
ILOG YANGTZE Ang pinakamahabang ilog sa Asya (6,300 kilometro) na matatagpuan sa China MT. EVEREST
ILOG HUANG HO Tinatawag ding Yellow River at lugar kung saan nagsimula ang Kabihasnang Tsino. Tinaguriang Chinas Sorrow MT. EVEREST
ILOG GANGES Ito ay itunuturing na banal na ilog ng mga taga-India MT. EVEREST
ILOG TIGRIS AT EUPHRATES Ang kambal na ilog na kung saan isinilang ang kabihasnang Mesopotamia MT. EVEREST
CASPIAN SEA Ang pinakamalaking lawa na may tubig-alat sa daigdig MT. EVEREST
LAWA NG BAIKAL Ang pinakamalalim na lawa sa daigdig na matatagpuan sa Russia. MT. EVEREST
LOOK NG BENGAL Isa sa pinakamalaking look sa Asya na matatagpuan sa Karagatang Indian MT. EVEREST
MANILA BAY Matatagpuan sa Pilipinas; tanyag sa maganda nitong daungan at sunset. MT. EVEREST
GOLPO NG PERSIA May malaking deposito ng langis na matatagpuan sa Kanlurang Asya MT. EVEREST
STRAIT OF MALACCA Matatagpuan sa pagitan ng bansang Malaysia at isla ng Sumatra sa Indonesia. KLIMA NG ASYA Ano ang KLIMA? > ang karaniwang kalagayan ng panahon o kondisyon ng atmospera sa isang partikular na rehiyon o lugar sa loob ng mahabang panahon. LATITUD mga guhit na pahalang sa mapa; ginagamit upang matukoy ang uri ng klima sa isang lugar URI NG KLIMA SA ASYA LOW LATITUDE O TROPICAL CLIMATE - Mula ekwador hanggang sa Tropic of Cancer (0-23.5) * TROPICAL RAINFOREST * TROPICAL SAVANNA MIDDLE LATITUDE - Mula Tropic of Cancer patungong Arctic Circle (23.5-66.5) * MEDITERRANEAN * HUMID SUBTROPICAL * HUMID CONTINENTAL HIGH LATITUDE - Mula Arctic Circle patungong North Pole (66.5-90) * SUB-ARCTIC * TUNDRA DRY LATITUDE * DESERT * STEPPE HIGHLAND CLIMATE Ang MONSOON > ito ay hanging nagbabago ng direksiyon kasabay ng pagbabago ng panahon. > nagmula sa sa litang Arabic na mausim (season o seasonal wind) 2 uri ng monsoon: 1. East Asian Monsoon 2. South Asian Monsoon Monsoon sa Pilipinas: 1. Hanging Habagat (Southwest Monsoon) mula Mayo hanggang Setyembre
2. Hanging Amihan (Northeast Monsoon) mula Nobyembre hanggang Pebrero Pagsasanay: Gamit ang iyong mapa, tukuyin ang uri ng klima mayroon sa mga sumusunod na bansa: (HIGH, MIDDLE, O LOW LATITUDES) 1. Tajikistan 6. Philippines 2. Nepal 7. South Korea 3. Sri Lanka 8. Russia 4. Cambodia 9. Syria 5. Yemen 10. Pakistan VEGETATION COVER NG ASYA Ano ang Vegetation Cover? - saklaw o bahagdan ng lugar o rehiyon na katatagpuan ng uri ng likas na halaman (vegetation) na nabubuhay sa isang lugar. - ito ay nakasalalay sa uri ng klima mayroon sa isang lugar. Mga Uri ng Vegetation Cover sa Asya Deciduous Forest Coniferous Forest Mixed Forest Tropical Rainforest Tropical Savanna Temperate Grassland Steppe Taiga Tundra Mga Rehiyong Heograpikal ng Asya Hilagang Asya BANSA KABISERA ARMENIA YEREVAN AZERBAIJAN BAKU GEORGIA TBILISI KAZAKHSTAN ASTANA KYRGYZSTAN BISHKEK RUSSIA MOSCOW TAJIKISTAN DUSHANBE TURKMENISTAN ASHGABAT UZBEKISTAN TASHKENT Silangang Asya BANSA KABISERA CHINA BEIJING JAPAN TOKYO MONGOLIA ULAANBAATAR NORTH KOREA PYONGYANG SOUTH KOREA SEOUL TAIWAN TAIPEI Timog-Silangang Asya BANSA KABISERA BRUNEI BANDAR SERI BEGAWAN CAMBODIA PHNOM PENH INDONESIA JAKARTA LAOS VIENTIANE MALAYSIA KUALA LUMPUR MYANMAR NAYPYIDAW PHILIPPINES MANILA SINGAPORE SINGAPORE THAILAND BANGKOK TIMOR-LESTE (EAST TIMOR) DILI VIETNAM HANOI Timog Asya BANSA KABISERA BANGLADESH DHAKA BHUTAN THIMPHU INDIA NEW DELHI MALDIVES MALE NEPAL KATHMANDU PAKISTAN ISLAMABAD SRI LANKA COLOMBO Kanlurang Asya BANSA KABISERA AFGHANISTAN KABUL BAHRAIN MANAMA CYPRUS NICOSIA IRAN TEHRAN IRAQ BAGHDAD ISRAEL JERUSALEM JORDAN AMMAN KUWAIT KUWAIT BANSA KABISERA LEBANON BEIRUT OMAN MUSCAT QATAR DOHA SAUDI ARABIA RIYADH SYRIA DAMASCUS TURKEY ANKARA UNITED ARAB EMIRATES ABU DHABI YEMEN SANAA Pangkatang Gawain PROFILE NG ASYA Gumawa ng isang brochure tungkol sa rehiyon ng Asya na nakaatas sa inyong pangkat. Ang brochure ay maglalaman ng mga sumusunod na impormasyon tungkol sa pisikal na katangian ng rehiyon: 1. Sukat 4. Klima 2. Lokasyon 5. Mga Anyong Lupa at Tubig 3. Mga Bansa 6. Uri ng Vegetation
Pagbasa ng Mapa Relatibo at Ganap na Lokasyon Mga Mahahalagang Bahagi ng Mapa 1. Pamagat tinutukoy ang uri at gamit ng mapa 2. Legend ipinapaliwanag ang mga simbolong ginamit sa mapa 3. Scale ipinapakita ang katumbas na sukat ng isang mapa sa tunay na lawak ng daigdig 4. Direksyon 5. Grid System binubuo ng mga linyang latitude at longitude LATITUDE o PARALLELS > mga pahalang na linya sa mapa (ekwador, tropics of cancer at capricorn, artic at antarctic circles) LONGITUDE o MERIDIANS > mga patayong linya sa mapa (prime meridian, international date line) Pagbasa ng Mapa Relatibong Lokasyon (Relative) Pagtukoy sa lokasyon ng lugar sa mapa gamit ang apat na pangunahing direksyon. Mga anyong tubig at lupa na nakapaligid sa isang bansa. Ganap na Lokasyon (Absolute) Pagtukoy sa lokasyon ng lugar sa mapa gamit ang mga linyang latitude at longitude. PAGSASANAY Takdang Aralin: PHOTO ESSAY Sa pamamagitan ng isang photo essay, sagutin ang tanong: Paano nakakaapekto ang pisikal na heograpiya sa kabuhayan ng tao? IRF Chart Paksa: KATANGIANG PISIKAL NG ASYA Paano mo mailalarawan ang Asya batay sa heograpikal na katangian nito? Panimulang Ideya (Initial) Mga Nabago sa Aking Ideya (Revised) Nabuong Pangkalahatang Ideya (Final)