!"#"$ &'()*+,-." 09 !"#$%&'$"( F+- 12% " N+-'% ;&'%-&"6$+&"5 0% @2,'$8" &9+ "#5$6" + #-$&6.#$+ 0" !"#$% '%()!)!I ;,,+ &9+ 6+&'-$?2$-$" #"-" E"-"&'$- /"$+- #-%C$,$?$5$0"0% "+ ,$,'%/"I >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S !12%#-" =1'(#->8-#: I )!#"% $%/')') >".%-"@.% '" -2%-" 2% B8% 8& (#->8'"$ .% %'=1'(#" G-'=8$"21 +. 2%=-._%. (1&"2". "'(%#-@ 1#&%'(%: X#"("@.% 2% 8& =1'=%-(1 21 2-#%-(1 "'9$1@."V]'-=1: P&" 2". -2%-". <8'2"&%'("-. 2%..% 2-#%-(17 ,#-'=-,"$&%'(% '1. APF7 ? " '1/01 2% B8%7 B8"'21 8& (#->8'"$ `8$9" 8&" 2%(%#&-@ '"2" B8%.(017 %$% %.(">%$%=% 8& ,#%=%2%'(%7 B8% 2%G% .%# " >".% ,"#" " -'(%#,#%("/01 2% =".1. <8(8#1.: l8"'21 .8#9-# 8&" .-(8"/01 B8% 98"#2% "$98&" .%&%$5"'/" =1& 8& =".1 "'(%#-1#&%'(% `8$9"217 1 (#->8'"$ 2%G% ",$-="# 1 ,#%=%2%'(%: A.." ? " -2%-" 21 )!#"% $%/')')7 B8% <1- &8-(1 -&,1#("'(% ,"#" =#-"# `8#-.,#82K'=-" '1. APF: !1#?&7 %$" '01 ? 8&" -2%-" 21 1#2%'"&%'(1 21 .-.(%&" `8#D2-=1 #1&"'1@9%#&a'-=17 ,%#(%'=%'(% + (#"2-/01 2" A8#1," =1'(-'%'("$: F N!LT % " .8" .8=%..1#"7 " NTL7 '01 1 "21("#"&:: U =$"#1 B8% " `8#-.,#82K'=-" 2" N1#(% ? .%&,#% 8&" 1#-%'("/01 ,"#" " "'J$-.% % ,"#" " 2%=-.01 2% =".1. <8(8#1.: M".7 5J 8&" 2-<%#%'/" %'(#% " N1#(% 1$5"# ,"#" .8" `8#-.,#82K'@ =-" ,#%9#%.." =1&1 8& 98-" B8% ,12% <"G1#%=%# " #%.1$8/01 2% '1G". =1'(#1G?#.-". % " N1#(% 8(-$-^"# 8& &%.&1 ,#-'=D,-1 B8% 1#-%'(18 " #%.1$8/01 2% 8& $-(D9-1 ,#?G-1 ,"#" #%.1$G%# 8&" ,%'2K'=-" .8=%..-G": A'(017 %8 B8%#1 =1& -..1 .8>$-'5"# B8% " NTL '01 "21(18 1 )!#"% $%/')') % B8% '01 5J ,%#.,%=(-G" 2% B8% G%'5" " "21(J@$1 %& 8& <8(8#1 -&%2-"(1: U &8-(1 ,#1GJG%$ B8% 518G%..% &"-1# 51&19%'%-2"2% %& .8". 2%=-._%. =".1 <1..% "=%-(1: I <"(1 2% -..1 '01 (%# 1=1##-217 '1 %'("'(17 '01 '1. -&,%2% 2% ,%#=%>%# B8% " NTL (%& .-21 >".("'(% =1%#%'(% %& .8". 2%=-._%.: A G"$% $%&>#"# ("&>?& B8% 1 ,#H,#-1 ,#-'=D,-1 21 )!#"% $%/')') '01 <1- "21("21 '" IMN % B8%7 &8-(". !"#$%&'$"( O Y-",$5R 62\" 63"&6%5"-$" %&7"'$]" C%%/%&'%/%&'% + 0$,62-,+ 0" ,+5289+ #"6.7$6" 0% 6+&'-+CD-,$",R &9+ "0%-$2 [ N5S2,25" U"625'"B '$C" 0% @2-$,0$89+ O?-$E"'^-$" _ " `N5S2,25" M"25 U%-&"&0%,a _ 0" N;@R 63%E"&0+ /%,/+ " +#+- -%,%-C" "+ "-'$E+ bb 0" N+&C%&89+ 0% c$%&" ,+?-% :$-%$'+ 0+, T-"'"0+,= L/ ,2" +#$&$9+R 12"$, ,9+ ", -"]G%, 12% 5%C"/ + Y-",$5 " "E$- 0%,," 7+-/"R &%,,% '%/" %,#%6.7$6+I >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S F .1$8/01 ,"=D<-=" 2% =1'(#1G?#.-". ,%#(%'=% + (#"2-/01 2-,$1&J(-=" >#".-$%-#": A.(% ? 8& -&,1#("'(% $%9"21 21 k"#01 21 3-1 k#"'=1: F. '1..". B8%.(_%. 2% <#1'(%-#". <1#"& 2%<-'-2". ,1# &%-1 2" "#>-(#"9%& % 2" '%91=-"/017 G"$%'21@.% 21 %'(%'2-&%'(1 =1& '1..1. G-^-'51. %& 1>%2-K'=-" "1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$: I k#".-$ (%&7 ,1#("'(17 8&" =#%2%'=-"$ -&,1#("'(% B8"'21 .% <"$" 2% ,"^: F$?& 2% '01 (%# =1'<$-(1 (%##-(1#-"$ <#1'(%-#-/1 =1& '%'58& ,"D.7 1 k#".-$ &"'(?& 8&" ,1.-/01 -&,1#("'(% 2% 2%<%'2%# ". .1$8/_%. ,"=D<-=". 2% =1'(#1G?#.-". '1 =%'J#-1 -'(%#'"=-1'"$: A.." 2%<%." ? 8& 21. ,#-'=D,-1. =1'.("'(%. 21 "#(-91 em 2" N1'.(-(8-/01 R%2%#"$: I 9#"'2% <1#&8$"21# 2" =$J8.8$" <"=8$("(-G" 2% `8#-.2-/01 1>#-9"(H#-" <1- 8& 2-,$1&"(" >#".-$%-#17 3"8$ R%#'"'2%.7 B8% " -2%"$-^18 =1& 1 ,#1,H.-(1 2% "&,$-"# " "2%.01 21. A.("21. + "..8'/01 21. $-(D9-1. B8% G-%..%& " ,#1("91'-^"#7 2% &121 ,"=D<-=17 "=%-("'21 " `8#-.2-/01 =1&,8$.H#-" 2" N!LT: F=1'@ (%=% B8% " =$J8.8$" <"=8$("(-G" 2% `8#-.2-/01 1>#-9"(H#-" (%G%7 -'-=-"$&%'(%7 8&" >1" "=1$5-2"7 .%'21 8& %V,%2-%'(% 2-,$1&J(-=1 C(-$7 '" &%2-2" %& B8% &8-(1. ,"D.%. '01 B8%#-"& B8% " N!LT <1..% 8&" -'.(-(8-/01 =1& =1&,%(K'=-" 1>#-9"(H#-"7 =","^ 2% #%.1$G%# B8"-.B8%# $-(D9-1. B8% %$%. G-%..%& " (%# =1& 18(#". '"/_%.: N1& " "21/01 2" =$J8.8$" 3"8$ R%#'"'2%.7 " N1#(% ,%#&-(-" B8% 1. A.("21. <-^%..%& #%.%#G". B8"'21 .% (#"("..% 2% #"^_%. B8% %'G1$G%.@ .%& B8%.(_%. G-("-.7 =1&1 2% .%98#"'/"7 ,12%'21 ,%#&"'%=%# <1#" 21 a&>-(1 2" =1&,%(K'=-" =1&,8$.H#-" 2" =1#(%: 4%,1-. 2" Yn W8%##" M8'2-"$7 518G% 8& ,#19#%..-G1 2%=$D'-1 2%.." =$J8.8$": M8-(1. ,"D.%. B8% " (-'5"& %V,#%.."&%'(% #%=1'5%@ =-21 ">"'21'"#"&@'"7 =".1 21. APF7 ,1# %V%&,$1: '01 =1'.("G" '" %.(#8(8#" -'-=-"$ 21 MA3NIOPQ: R1- =#-"21 ,%$1 !#1(1=1$1 2% I$-G1. =1& 8&" =1&,%(K'@ =-" =1'(%'=-1." 2% #%.1$8/01 2% 2-.,8(". %'(#% 1. &%&>#1. 21 MA3NIOPQ % =1& 8&" =1&,%(K'=-" =1'.8$(-G"7 B8% ? " 2% %&-(-# ,"#%=%#%. ,"#" #%.1$G%# B8%.(_%. 2C>-". .1>#% " -'(%#,#%("/01 21. (#"("21. &%#=1.8$-'1.: F C$(-&" (%& <8'/01 2% 1#-%'("/01: A$" ",%'". "`82" '1 %.=$"#%=-&%'(1 21 B8% 1 (#->8'"$ %'(%'2% =1&1 .%'21 1 2-#%-(1: N1&1 '01 (%& 8&" <8'/01 1>#-9"(H#-"7 '01 <1#&" `8#-.,#82K'=-": A$" ",%'". .% =1'.(-(8- %& 8&" -'2-="/01 2% =1&1 1 (#->8'"$ =1'.-2%#" B8% 1 2-#%-(1 -'(%#'"=-1'"$ 2%G% .%# -'(%#,#%("21: G%^%.7 1 H#901 2% O1$8/01 2% N1'(#1G?#.-". 2" IMN #%=1##% " .%8. `8$9"&%'(1. "'(%#-1#%. ,"#" 2%=-2-# =".1. <8(8#1.: F #"^01 2-..1 ? B8% 1. A.("21. B8% =1&,_%& %..%. H#901. (K& (#"2-/_%. `8#D2-=". 2-<%#%'(%.: ;1 &1&%'(1 2" %$">1#"/01 2". #%9#".7 %..% ,#-'=D,-1 '01 <1- "=1$5-217 1 B8% -&,%2-8 B8% %$% .% (#"'.<1#&"..% %& 8& ,#-'=D,-1 ="#2%"$ 21. .-.(%&". 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#.-".: !"#$%&'$"( L/ VWXVR P&$9+ L2-+#%$" % @"#9+ "6$+&B "-"/ " N3$&" &+ d-E9+ 0% !+5289+ 0% N+&'-+CD-B ,$" 0" OKNR ,2,6$'"&0+ + '%/" 0" ,+?%-"&$" ,+?-% -%62-,+, &"'2-"$, %/ +#+,$89+ "+ 5$C-%B 6+/D-6$+R 6+/+ &+ 6",+ 0+, 5$/$'%, [ %4#+-'"89+ 63$&%," 0% '%--", -"-",R '2&E,'<&$+ % +2'-+, /$&%-"$, %,'-"'DE$6+,= N+/+ 6+&6$5$"- + +?\%'$C+ #-$&6$#"5 0+ >6+-0+ 0% K"--"12%63%R 12% D + 5$C-%B6+/D-6$+R 6+/ ", %46%8G%, #-%C$,'", &%,,% /%,/+ '-"'"0+I O2R "$&0"R 12"$, ,9+ +, 5$/$'%, 0+ 5$C-%B6+/D-6$+ &+ 12% ,% -%7%-% [ %4#+-'"89+ % $/#+-'"89+ 0% /"'D-$", #-$/",I >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S A..% ? 8& $-&-(% (K'8%7 %.(">%$%=-21 %& ="2" =".1 =1'=#%(1: 3%9#" 9%#"$7 1. "=1#21. 2" IMN $%G"#"& " 8&" 9#"'2% $->%#"$-@ ^"/01 21 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 ,1# &%-1 2" #%28/01 2% ("#-<".: F ("#-<" %#" 8& -'.(#8&%'(1 -&,%2-(-G1 21 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 % 8&" 2". <1#&". 2% "8&%'("# 1 <$8V1 2% =1&?#=-1 %'(#% 1. ,"D.%. %#" ,1# -'(%#&?2-1 2% .8" #%28/01: I WFXX7 %& #12"2". =1&%#=-"-.7 ,#1,1#=-1'18 8&" 2-&-'8-/01 .%'.DG%$ 2". ("#-<".: !"#" .% (%# 8&" -2%-"7 " ("#-<" &?2-" ",$-="2"7 '1. "'1. 2% [geZ7 %#" 2" 1#2%& 2% eZo: A& [gge7 B8"'21 " IMN <1- 10 A.(" ("$G%^ (%'5" .-21 8&" 2". #"^_%. ,%$". B8"-. 1 91G%#'1 >#".-$%-#1 .% &1.(#18 #%$8("'(% " .8>.=#%G%# %.." =$J8.8$"7 B8% '01 ? 8& 2-.,1.-(-G1 "21("21 ,%$" &"-1#-" 21. A.("21. '1. 2-". "(8"-.: N1'(8217 1 <"(1 2% '01 "2%#-# + =$J8.8$" <"=8$("(-G" 2% `8#-.2-/01 1>#-9"(H#-" '01 2%.B8"$-<-=" 1 k#".-$ =1&1 8& ,"D. ,"=D<-=17 B8% >8.=" " .1$8/01 2". =1'(#1G?#.-". .%& 1 #%=8#.1 "1 8.1 2" <1#/"7 % =1&1 8& ,"D. =1&,#1@ &%(-21 =1& " ,"^: hJ 8&" .?#-% 2% -&,1#("'(%. -'-=-"(-G". >#".-$%-#". B8% 2%&1'.(#"& =$"#"&%'(% %..% <"(1: F. &%2-"/_%. 2% B8% 1 k#".-$ ,"#(-=-,18 '" F&?#-=" 21 O8$7 ,1# %V%&,$17 '1 =1'<$-(1 %'(#% 1 !%#8 % 1 AB8"21#7 8& =".1 %V%&,$"# %& B8% 1 ,"D. "(818 `8'(1 =1& 18(#1. A.("21.7 " <-& 2% =1'=#%(-^"# " ,"^: F (%'("(-G" 21 k#".-$ 2% &%2-"# =1'<$-(1. #%9-1@ '"-. ? 18(#" -'-=-"(-G" -&,1#("'(%7 "..-& =1&1 1 %.<1#/1 2% >8.="#7 '" I;P7 " #%G1$8/01 2" ,#H,#-" 218(#-'" 2" #%.,1'.">-$-2"2% 2% ,#1(%9%#7 #%.%#G"'21 1 8.1 2" <1#/" " =".1. %V(#%&1.: F ,#%1=8,"/01 =1& 1. 2-#%-(1. 58&"'1. 2%G% ",#%.%'("# 8&" 2%G-2" ="8(%$"7 ,1#B8% " #%.,1'."@ >-$-2"2% 2% ,#1(%9%# ,12% 2%&"'2"# 1 8.1 2" <1#/"7 % %.(% (%& %<%-(1. =1$"(%#"-. B8% ,#1G1="&7 &8-(". G%^%.7 " &1#(% 2% =-G-.7 =#-"'/". % -21.1.: T..1 ,%#G%#(%7 '" #%"$-2"2%7 1 <-& 2" ,#H,#-" #%.,1'.">-$-@ 2"2% 2% ,#1(%9%#: I k#".-$ (%& 8&" ,#1,1.(" >".("'(% -'(%#%.."'(% '%..% .%'(-217 B8% #%.%#G" 1 8.1 2" <1#/" " 8&" &%2-2" %V(#%&": =#-"2"7 %$" %.("G" %& \o: N1& " 2-&-'8-/01 2". ("#-<".7 .8#9-8 18(#1 ,#1>$%&"E ". >"##%-#". '01 ("#-<J#-".7 1 =5"&"21 '1G1 ,#1(%=-1'-.&17 =1& #%9#". (?='-=". % ."'-(J#-". " <-& 2% -&,%2-# " %'(#"2" 2% ,#128(1. -&,1#("21.: !1# -..17 '" 312"2" P#898"- <1#"& '%91=-"21. 21-. "=1#21.E 1. F=1#21. O1>#% k"##%-#". X?='-=". % 1. F=1#21. 2% k"##%-#". O"'-(J#-". % R-(1.."'-(J#-".: F&>1. %.(">%$%=%& #%9#". ,"#" 2%<-'-# B8"'21 8&" &%2-2" ? $%9D(-&" % B8"'21 %$" ? ,#1(%=-1'-.("7 '01 $%9D(-&"7 B8% G-." " ."(-.<"^%# .-&,$%.&%'(% 1 -'(%#%..% 2% 2%(%#&-'"21. .%(1#%. 21 ,1'(1 2% G-.(" 21&?.(-=1: hJ 8& "#(-91 '1 WFXX7 1 "#(-91 bb7 B8% %.(">%$%=% %V=%/_%. "1 $-G#%@=1&?#=-1: O01 2%^ %V=%/_%. B8% ,%#&-(%& B8% 1 ,"D.7 8'-$"(%#"$@ &%'(%7 (1&% &%2-2". ,"#" #%.(#-'9-# 1 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 B8"'21 %V-.("& =".1. %& B8% %.(%`" %& B8%.(01 " &1#"$-2"2% ,C>$-="j " G-2" 18 " ."C2% 58&"'"7 "'-&"$ 18 G%9%("$j " ,#1(%/01 21. #%=8#.1. '"(8#"-.7 %(=: !#1=8#18@.%7 "..-&7 %.(">%$%=%# 8& %B8-$D>#-1 %'(#% " $->%#"$-^"/01 21 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$ % " ,#1(%/01 2" .1>%#"'-" 21&?.(-=": !1#("'(17 1 $-&-(% %'(#% " .1>%#"'-" -'(%#'" 2% 8& ,"D. % " $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$ ? (K'8%: P& ,"D. ,12% (1&"# &%2-2". ,"#" " ,#1(%/01 2% -'(%#%..%. %.,%=D<-=1. B8"'21 %..%. -'(%#%..%. %.(-G%#%& =1'(%&,$"21. '1 "#(-91 bb7 ,1# %V%&,$17 18 %'(01 '1 F=1#21 .1>#% k"##%-#". X?='-=".7 O"'-(J#-". % R-(1.."'-(J#-".: ;1. 2%&"-. =".1.7 1 ,"D. '01 ,12% "21("# &%2-2".7 ,1#B8% %$". .01 G-1$"21#". 21. "=1#21. 2" IMN: !"#"$ &'()*+,-." >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S F IMN %'<#%'(" 8&" =#-.% 2%.2% 1 (?#&-'1 2" 312"2" P#898"-7 %& [gge: F 312"2" 415"7 $"'/"2" %& YZZ[7 (%& =1&1 1>`%(-G1 '01 .H $->%#"$-^"# 1 =1&?#=-1 -'(%#'"=-1'"$7 &". G-'=8$J@$1 "1 (%&" 21 2%.%'G1$G-&%'(1: OH B8% 2%.%'(%'2-&%'(1. %'(#% 1. APF % " p'2-"7 .1>#%(821 %& YZZf7 ,"#"$-."#"& " 312"2" ,1# (%&,1 -'2%(%#@ &-'"21: !"#"$%$"&%'(% " %..% <"(17 'H. (%&1. "..-.(-21 "1 .8#9-&%'(1 2% 8& &%9"##%9-1'"$-.&1: F=1#21. ,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#=-1 (K& .-21 =%$%>#"21. %& $"#9" %.="$" 2%.2% " =#-"/01 2" IMN: I. ,"D.%. 2%.%'G1$G-21.7 ,#-'=-,"$&%'(% 1. APF7 1 L",01 % " P'-01 A8#1,%-"7 (%'("& 1>(%# G"'("9%'. B8% (%#-"& &"-. 2-<-=8$2"2%. 2% =1'.%98-# '1 ,$"'1 &8$(-$"(%#"$7 ,1#B8% B8"'21 .% '%91=-" >-$"(%#"$&%'(%7 =1& ,18=1. ,"#=%-#1.7 " -'<$8K'=-" 21 ,12%# 2% "$98'. A.("21. ? &8-(1 &"-1#: hJ7 "..-&7 8&" '%91=-"/01 D,E%":,"'%(!%$7 &8-(1 &"-. B8% 8&" '%91=-"/01 "91%:,"'%(!%$: I. "=1#21. #%9-1'"-. % >-$"(%#"-.7 B8% =1'<-98#"#"& 1 #%9-1'"$-.&1 2" 2?="2" 2% [ggZ "(? 1 -'D=-1 2%.(% .?=8$17 =1'(-G%#"& #%9#". .1>#% "..8'(1. B8% " IMN `J =1'(%&,$"G"7 =1&1 ,#1,#-%2"2% -'(%$%=(8"$7 &". -"& &8-(1 "$?& 21 F=1#21 .1>#% N1&?#=-1 % 4-#%-(1. 2% !#1,#-%2"2% T'(%$%=(8"$ 2" IMN: U 1 =5"&"21 IMN D19): A..%. "=1#21. "&,$-"G"& " ,#1(%/01 + ,#1,#-%2"2% -'(%$%=(8"$ 2%.%`"2"7 .1>#%(8217 ,%$1. ,"D.%. 2%.%'@ G1$G-21.: I &%.&1 "=1'(%=%8 %& &"(?#-" 2% .%#G-/1.7 B8% ("&>?& <1#"& 1>`%(1 2% "=1#21 '" 312"2" P#898"-: I. "=1#21. ,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#=-17 >-$"(%#"-.7 &%.&1 B8% %'G1$G%..%& 8& 'C&%#1 &"-1# 2% ,"D.%.7 -'=$8D#"& 1 (%&" 21. .%#G-/1. 2% <1#&" &8-(1 &"-. ">#"'9%'(% 21 B8% "B8%$% 2%<-'-21 '" IMN: I8(#1. (%&". B8% '01 .01 #%98$"21. '" IMN7 =1&1 =1'=1##K'=-"7 ,".."#"& " <-98#"# '%..%. "=1#21.: X#"("@.% 2% 8& (%&" 2% &8-(1 -'(%#%..% ,%$". %&,#%.". (#"'.'"=-1'"-.7 "..-& =1&1 ,#1(%/01 "1 &%-1 "&>-%'(%7 2-#%-(1. 58&"'1.7 -'G%.(-&%'(1.: I ;FRXF7 ,1# %V%&,$17 =1'(%&,$" " B8%.(01 21. -'G%.(-&%'(1.7 21. 2-#%-(1. (#">"$5-.(".7 %(=: 11 !"#$%&'$"( eS "'2"5/%&'%R 2/ 0%?"'% ,+?-% + -$,6+ 0% " OKN 6"$- &" $--%5%CH&6$"R %/ -"]9+ 0" #-+5$7%-"89+ 0% &%E+6$"8G%, 0% "6+-0+, 0% 5$C-%B 6+/D-6$+R 6+/+ "12%5% %&'-% +, LP> % " P&$9+ L2-+#%$"R #+- %4%/#5+= O, #".,%, %,'9+ 7"]%&0+ %,,% /+C$/%&'+R "#"-%&'%/%&'%R #+-12% " M+0"0" :+3" &9+ "C"&8"= Z2"$, ,9+ ", #-$&6$#"$, /%0$0", 12% " OKN #+0%-$" '+/"- #"-" &9+ ,% '+-&"- $--%5%C"&'% % 12"$, ,9+ ", #-$&6$#"$, ,2,6%#'$?$5$B 0"0%, 0+ ^-E9+ 0% ,+5289+ 0% 6+&'-+CD-,$", 0" O-E"&$]"89+R %/ E%-"5I N1& 1 ","#%=-&%'(1 21 &%9"##%9-1'"@ $-.&17 'H. '01 <"$"&1. &"-. 2% "=1#21. >-$"(%#"-. 18 ,#%<%#%'=-"-. 2% =1&?#=-1 %'(#% 8& 18 &"-. A.("21.7 &". 2% "=1#21. B8% #%C'%& ". &"-1#%. %=1'1&-". 21 &8'21: A.." ? " ,#-&%-#" ="#"=(%#D.(-=" 21 &%9"#@ #%9-1'"$-.&1E " 2-&%'.01 2". %=1'1&-".: F .%98'2" ? 1 G1$8&% 21. '%9H=-1. %'G1$G-21.7 % " (%#=%-#" ? " .8" #%$"/01 =1& 1 !"#$% '( !#)*7 18 .%`"7 1 =1&?#=-1 2% ("#%<".7 B8% ? 8&" &"#=" 2" ,#128/01 &12%#'"7 2%.(%##-(1#-"$-^"2": !1# %V%&,$17 8&" 9#"'2% %&,#%." (%& 8'-2"2%. %& GJ#-1. ,"D.%. 21 &8'21 %7 ,1# &%-1 2" `8'/01 2% =1&,1'%'(%.7 1>(?& 8& ,#128(1 <-'"$7 ",#1G%-("'21@.% 2". G"'("9%'. =1&,"#"(-G". 2%=1##%'(%. 2". .8". 8'-2"2%. %& ,"D.%. 2-<%#%'(%.: hJ "B8- 1 .8#9-&%'(1 2% 8& .-.(%&" B8% .% 1,_% "1 ,#H,#-1 .-.(%&" 2" IMN ,1#B8%7 &8-(". G%^%.7 1 &%9"##%9-1'"$-.&1 >8.=" #%.1$G%# .8". =1'(#1G?#.-". ,1# -'(%#&?2-1 2" "#>-(#"9%&: F1 =1'(#J#-1 21 &%="'-.&1 2% .1$8/01 2% =1'(#1G?#.-". 2" IMN7 " "#>-(#"9%& ? 2%.=%'(#"$-@ ^"2"7 ,1-. .% $-&-(" "1 `8$9"&%'(1 2% 8&" =1'(#1G?#@ .-" %.,%=D<-="7 B8% ? "'"$-."2" % `8$9"2" ,1# %.,%=-"@ $-.(".7 18 .%`"7 ,%..1". B8% =1'5%=%& 1. 2%("$5%. %=1']&-=1. 2" =1'(#1G?#.-": T..1 <"^ B8% " B8%.(01 "=">% .%'21 2%=-2-2" =1& &8-(1 &"-. #",-2%^: c%`" B8% 1 &%9"##%9-1'"$-.&1 %.(J 2-#%("@ &%'(% #%$"=-1'"21 "1. 1>`%(-G1. 2". 9#"'2%. %&,#%@ .". (#"'.'"=-1'"-.7 % %$". '01 (K& #%G%$"21 &8-(1 -'(%#%..% '1. "(8"-. (%&". 2" 312"2" 415": A$". %.(01 ,#%1=8,"2". =1& %..". B8%.(_%. B8% 1 '1G1 #%9-1'"$-.&1 #%98$"E -'G%.(-&%'(1.7 "&,$-"/01 2" ,#1(%/01 + ,#1,#-%2"2% -'(%$%=(8"$7 "&,$-"/01 2" $->%#"$-^"/01 21 =1&?#=-1 2% .%#G-/1.: ;H. G%&1. "..-& 8&" ,%#2" 2" =%'(#"$-2"2% 21 .-.(%&" &8$(-$"@ (%#"$ 2" IMN7 8& %.G"^-"&%'(1: A ,"#" B8% %.." 1#9"'-^"/01 #%=8,%#% .8" ,1.-/01 2% 2%.("B8%7 .%#-" '%=%..J#-1 B8% %$" <1..% =","^ 2% %'=%##"# " 312"2" 415" 2% <1#&" %V-(1.": T..1 &1.(#"#-" B8% " IMN ? =","^ 2% <-$(#"#7 ="'"$-^"# % %V,#-&-# " G1'("2% 21. ,"D.%. %& 2%.%'G1$G-&%'(1: F$?& 2-..17 ? ,#%=-.1 B8% %$" (%'5" =","=-2"2% 2%7 %& "$98&" &%2-2"7 .% =1"28'"# =1& "B8-$1 B8% ? #%-G-'2-="21 ,%$1 '1G1 #%9-1'"$-.&1: A..% ? 1 9#"'2% 2%."<-1 B8% .% ",#%.%'(" + 9%.(01 21 >#".-$%-#1 31>%#(1 F^%GK21 % + ,#H,#-" IMN7 ,1#B8%7 =1& 1 =#%.=-&%'(1 21 &%9"#@ #%9-1'"$-.&17 1. A.("21. % ". %&,#%.". ,#1=8#"#01 #%.1$G%# .8". ,%'2K'=-". ,%$" "#>-(#"9%&7 '01 '%=%.."#-"&%'(% $%G"'21 " 2-.,8(" + IMN: !"#$%&'$"( O, /%6"&$,/+, 0% "'%&2"89+ 0", 0%,$E2"50"0%, %6+&f/$6", 6-$"0+, &+ H/?$'+ 0+ K%-6+,25R 6+/+ + U2&0+ 0% N+&C%-E<&6$" L,'-2B '2-"5 gU+6%/h % + K%6"&$,/+ 0% >0"#'"89+ N+/B 12 >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S A..". &%2-2". 2% "2",("/01 =1&,%(-(-G" .01 '%=%..J#-".: ;01 ? ,1..DG%$ =1'.(#8-# 8&" -'(%9#"/01 #%9-1'"$ S ,#-'=-,"$&%'(% %& %=1'1&-". (01 "..-&?(#-=". S .%& 8& &D'-&1 2% .1$-2"#-%2"2%: M".7 1. #%.8$("21. "(? "91#" 1>(-21. '01 .01 #%$%G"'(%.: F. (%'2K'=-". "..-&?(#-=". (%'2%& " ,%#&"'%=%#7 &%.&1 ,1#B8% &8-(1. <"(1#%. B8% 9%#"& "..-&%(#-" .01 2% <8'21 21&?.(-=1 % 2%,%'2%& 2% #%<1#&". -'(%#'".: F F#9%'(-'" ,#"(-=" ,#1(%=-1'-.&1 '1 B8% ("'9% " ,#128(1. >#".-$%-#1.7 1 B8% .% 2%G% + -'?#=-" '" #%"$-@ ^"/01 2% #%<1#&". &"-. ,#1<8'2". 2" %=1'1&-" "#9%'(-'"7 (1#'"'21@" &"-. =1&,%(-(-G": I MFN7 -.1$"2"&%'(%7 '01 .%#-" =","^ 2% .8,%#"# -..1: U ,#%=-.1 B8% 1. ,"D.%. &%#=1.8$-'1. .% =1'.=-%'(-^%& 2% B8% .8" =1&,%(-(-G-2"2% 2%,%'2% 2% 8&" .?#-% 2% &%2-2". 21&?.(-=".7 '01 ",%'". -'(%#'"=-1'"-.: I MA3NIOPQ G-G% 51`% 8& &1&%'(1 2% ,#1<8'2" -'=%#(%^": F .8.,%'.01 21 !"#"@ 98"- <1- 8& #8D21 ,"#" 1 >$1=17 '1 .%'(-21 2% B8% <%#-8 1 !#1(1=1$1 2% P.58"-"7 "1 '01 #%"$-^"# =1'.8$(". ,#?G-". ,"#" " ",#1G"/01 2" &%2-2": T..1 9%#" 8&" .-(8"/01 2% -'=%#(%^"7 ,1#B8%7 "1 &%.&1 (%&,17 "=%-(18@.% 1 -'9#%..1 2" c%'%^8%$": I 91G%#'1 G%'%^8%$"'1 (%& 8&" =1'=%,/01 2-<%#%'(% 2% -'(%9#"/017 &"-. 2-#%=-1'"2" ,"#" 1 >$1=1 >1$-G"#-"'17 % " =1'=%,/01 21 MA3NIOPQ ? &8-(1 &"-. %.(#8@ (8#"2" '" B8%.(01 2" $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$: T..1 ,12% ",#%.%'("# 8& =1'<$-(1 2% -'(%#%..%. %'(#% 1. ,"D.%. .1>#% =1&1 " 1#9"'-^"/01 2". #%$"/_%. '1 -'(%#-1# 21 MA3NIOPQ .% 2%G% 2"#: F1 &%.&1 (%&,17 N5-$%7 N1$]&>-" % !%#8 .01 ,"D.%. B8% '01 2%.%`"& ,#1,#-"&%'(% -'9#%.."# '1 MA3NIOPQ7 ,1-. (K& %.(#"(?9-". ,#H,#-". 2% -'.%#/01 '1 &8'21 9$1>"$-^"21: I N5-$% (%& =%$%>#"21 "=1#21. 2% $-G#%@=1&?#=-1 =1& P'-01 A8#1,%-" % APF: F N1$]&>-" `J (%& 8& "=1#21 2% $-G#%@=1&?#=-1 =1& 1. APF7 "$91 B8% G%& "=1'(%=%'21 ("&>?& =1& 1 !%#8 % =1& GJ#-1. ,"D.%. 2" F&?#-=" N%'(#"$: I AB8"@ 21# (%'2% " .% ",#1V-&"# 21 MA3NIOPQ ,1# 8&" B8%.(01 2% "<-'-2"2% -2%1$H9-=": A& #%.8&17 5J7 51`%7 8& &1&%'(1 2% 9#"'2% -'=%#(%^" .1>#% 1 <8(8#1 21 MA3NI@ OPQ7 2%G-21 "1. <"(1. #%=%'(%.E " .8.,%'.01 21 !"#"98"-7 1 -'9#%..1 2" c%'%^8%$"7 " ,"#"$-.-" 2" $->%#"$-^"/01 =1&%#=-"$7 1 ,#1(%=-1'-.&1 >5?%-'+ 0+ >/"-"5 @A&$+- S R%#-8 1 !#1(1=1$1 2% P.58"-"7 ,1#B8% %..% 21=8&%'(1 ,#%GK %V,#%.@ ."&%'(% " '%=%..-2"2% 2% #%"$-^"# =1'.8$(". "'(%. 2" .8.,%'.01 2% 8& ,"D. ,1# G-1$"/01 2" 1#2%& 2%&1=#J(-=": N1'.8$(". .01 ,#1=%2-&%'@ (1. 2-,$1&J(-=1.7 %& B8% .% G%#-<-=" -' $1=1 " %V-.(K'=-" 2". =1'2-/_%. B8% "8(1#-^"& " .8.,%'.01: O%#-" '%=%..J#-1 B8% <1..% %'G-"2" 8&" &-..01 21 MA3NIOPQ " F..8'/017 "'(%. 2% B8"$B8%# &%2-2" .8.,%'.-G" 21 !"#"98"-7 ,"#" B8% 518G%..% G%#-<-="/01 2". =1'2-/_%.: R"$(18 "B8- 8& #%B8-.-(1 2% 1#2%& <1#&"$: c%`" B8% %..% &%.&1 ,#1=%2-&%'(1 '01 <1- ",$-="21 "1 =".1 G%'%^8%$"'17 '01 .% (#"("G" 2% .8.,%'2%# " c%'%^8%$"7 &". 2% G%#-<-="# .% %$" =8&,#-" 1. #%B8-.-(1. 2" =$J8.8$" 2%&1=#J(-=" ,"#" -'9#%.."# '1 >$1=1: A.." =$J8.8$" ,#%=1'-^" B8% (121. 1. &%&>#1. 21 MA3NIOPQ 2%G%& .%# 2%&1=#"=-".7 % 'H. .">%&1. B8% %V-.(%&7 '" c%'%^8%$"7 =1'.("'(%. G-1$"/_%. "1 #%9-&% 2%&1=#J(-=1 % + $->%#2"2% 2% %V,#%..01: !"#%=% B8% 1 &%.&1 ,#1=%2-&%'(1 2%G%#-" .%# ",$-="21 "'(%. 2" "=%-("/01 2" c%'%^8%$" =1&1 8& &%&>#1 ,$%'1 21 MA3NIOPQ: !"#$%&'$"( > ,2,#%&,9+ 0+ F"-"E2"$ 7%-$2 + F-+'+6+5+ 0% P,32"$"I "#9%'(-'1::: F -'(%9#"/01 ? -&,1#("'(% ,"#" 1 k#".-$7 ,1#?&7 5J7 "-'2"7 &8-(" -'=%#(%^" .1>#% .%8 <8(8#1 % .1>#% .8" %<%(-G" =1'G%'-K'=-" ,"#" ". #%$"/_%. %=1']&-=". <8(8#". 21 ,"D.: #%'$'$C" gK>NhR 6+&'-$?2.-"/ #"-" 0$/$&2$-R %7%'$C"B /%&'%R + &A/%-+ 0% 5$'.E$+, &+, ^-E9+, \2-$,0$6$+&B "$, 0+ ?5+6+I !"#"$ &'()*+,-." 13 !"#$%&&#" &(!)%*+)( ,#-%*+( !"# %&'()*+&,%-. / 01023/ 40 5"6/570 8/!9:#;0 0 ;/2:0<=/:0> Loutorundo, Mestre e uchurel en Lireito, Lspeciulistu en Murketinq Poltico e Propuqundu Lleitorul e uchu rel en Cincius Sociuis pelu Universidude de Suo Puulo. L proessor de Lireito lnterno no Curso Supientiu. ! O ns de setenbro do uno unterior u eleiuo presidenciul no rusil trudicionulnente un perodo bustunte eervescente no Conqresso Nucionul. L nessu ocusiuo que pululun novus ideius e proetos du tuo uclunudu reornu polticu, considerudu por nuitos u verdudeiru punuceiu dos problenus brusileiros: quundo uprovudu, o pus teru, cono que de nodo uutonutico, novos polticos, os purtidos pussuruo por unu uxinu internu e o rusil, inulnente, volturu uos trilhos do crescinento econnico e do desenvolvinento sociul. Lsse enneno ocorre especiicunente no ns de setenbro do uno que untecede o uno eleitorul, en virtude do texto do urt. 1G du Consti tuiuo du lepublicu, que dispe, con reduuo dudu pelu Lnendu Constitucionul n. 1, de 100c: 'A lei que ulterur o processo eleitorul entruru en viqor nu dutu de suu publicuuo, nuo se uplicundo u eleiuo que ocorru ut un uno du dutu de suu viqnciu'. L oroso recordur que us eleies brusileirus (nucionul, estuduuis, distrituis e nunicipuis ) ocorren, conorne dispositivos constitucionuis, no prineiro doninqo do ns de outubro do uno eleitorul. O princpio du unterioridude eleitorul, portunto, qurunte que leis que ulteren o processo eleitorul uprovudus u nenos de un uno du eleiuo nuo tenhun viqnciu nu eleiuo sequinte. Lsse princpio ten cono obetivo evitur que o Conqresso Nucionul pronovu ulterues cusus ticus nus leis do sistenu eleitorulpurtidurio brusileiro visundo, principulnente, u perpetu uuo no poder. Assin, o ns de setenbro de `O1c nuo oi dierente. Liversus propostus orun unulisu dus e discutidus nus conisses purlunentures e nos corredores do Conqresso Nucionul. No incio du utuul leqisluturu (`O11`O1b), oi escolhido cono novo relutor dos proetos que visun u reornu polticu o deputudo ederul Henrique lontunu (PTlS). O proeto relutudo pelo depu tudo quucho ut hoe nuo oi votudo. Aln disso, ups u revoltu populur de unho no rusil, o presi dente du Cnuru dos Leputudos, Henrique Lduurdo Alves (PMLlN), decidiu criur un qrupo de trubulho, con o obetivo de upresentur unu novu propostu de reornu polticu. Lstu propostu deveriu ser uprovudu pelo Conqresso e suncionudu pelu Presidente du lepublicu ut o incio de outubro do corrente uno, respeitundo se, consequentenente, o princpio du unteriori dude eleitorul, puru ter viqnciu nus eleies de `O11. O qrupo de trubulho, liderudo pelo depu tudo Cndido \uccurezzu (PTSP), sequer consequiu o upoio dos deputudos e lderes petis tus e, por in, tunbn nuo consequiu cunprir seus obetivos. Lecorrido o pruzo previsto no urt. 1G du Constitu iuo du lepublicu, voltou u puutu do Conqresso Nucionul un proeto de lei bustunte polnico !"#$%& ()*+",- ."&/0- 1$2%#+%& 3-* 4%$* 1 ` c 1 1.Art. 11. A eleiuo do Presidente e do \icePresidente du lepublicu reulizurseu, sinultuneunente, no prineiro doninqo de outubro, en prineiro turno, e no ultino doninqo de outubro, en sequndo turno, se houver, do uno unterior uo do trnino do nunduto presidenciul viqente. 1' A eleiuo do Presidente du lepublicu inporturu u do \icePresidente con ele reqistrudo. `' Seru considerudo eleito Presidente o cundiduto que, reqistrudo por purtido poltico, obtiver u nuioriu ubsolutu de votos, nuo conputudos os en brunco e os nulos. c' Se nenhun cundiduto ulcunur nuioriu ubsolutu nu prineiru votuuo, urseu novu eleiuo en ut vinte dius ups u proclunuuo do resultudo, concorrendo os dois cundidutos nuis votudos e considerundose eleito uquele que obtiver u nuioriu dos votos vulidos. `.Art. `o. A eleiuo do Oovernudor e do \iceOovernudor de Lstudo, puru nunduto de quutro unos, reulizurseu no prineiro doninqo de outubro, en prineiro turno, e no ultino doninqo de outubro, en sequndo turno, se houver, do uno unterior uo do trnino do nunduto de seus untecessores, e u posse ocorreru en prineiro de uneiro do uno subsequente, observudo, quunto uo nuis, o disposto no urt. 11. c.Art. c`. O Listrito lederul, vedudu suu divisuo en Municpios, reqer seu por lei orqnicu, votudu en dois turnos con interstcio nnino de dez dius, e uprovudu por dois teros du Cnuru Leqislutivu, que u pronulquru, utendidos os princpios estubelecidos nestu Constituiuo. 1' Ao Listrito lederul suo utribudus us conpetncius leqislutivus reservudus uos Lstudos e Municpios. `' A eleiuo do Oovernudor e do \iceOovernudor, observudus us reqrus do urt. 11, e dos Leputudos Listrituis coincidiru con u dos Oovernudores e Leputudos Lstuduuis, puru nunduto de iquul duruuo. 1.Art. `0. O Municpio reqerseu por lei orqnicu, votudu en dois turnos, con o interstcio nnino de dez dius, e uprovudu por dois teros dos nenbros du Cnuru Municipul, que u pronulquru, utendidos os princpios estubelecidos nestu Constituiuo, nu Constituiuo do respectivo Lstudo e os sequintes preceitos: l eleiuo do Preeito, do \icePreeito e dos \ereudores, puru nunduto de quutro unos, nediunte pleito direto e sinultneo reulizudo en todo o Pus, ll eleiuo do Preeito e do \icePreeito reulizudu no prineiro doninqo de outubro do uno unterior uo trnino do nunduto dos que devun suceder, uplicudus us reqrus do urt. 11, no cuso de Municpios con nuis de duzentos nil eleitores. 14 que ulterou o sistenu purtidurio brusileiro. Lsse proeto oi suncionudo pelu Presidente Lilnu lousse e se tornou u Lei n. 1`.o1b, de cO de outubro de `O1c. Lssu lei ulterou u lei dos purtidos polti cos (Lei n. 0.O0G/100b) e u lei qerul dus eleies (Lei n. 0.bO1/1001) e ten o sequinte escopo: diicultur, nu pruticu, o recente enneno de criuuo de novus uqreniues polticus. uulquer ciduduo brusileiro nuis utento notou que, desde `O11, cinco novos purtidos orun criudos no rusil, quuis seun: (i) PSL (Purtido Sociul Lenocrutico), liderudo pelo expreeito de Suo Puulo Oilberto Kussub, (ii) PLN (Purtido Lcolqico Nucionul), (iii) PPL (Purtido Putriu Livre), (iv) Soliduriedude, sob o conundo do deputudo ederul por Suo Puulo e sindiculistu Puulo Pereiru du Silvu, nuis conhe cido cono Puulinho du loru, e, (v) PlOS (Purtido lepublicuno du Orden Sociul), que uneulhou cono suu principul vitrine o clu ceurense Oones. Nuo se pode incluir nesse culculo u lede Sustentubilidude, que, sob u direuo du exsenudoru Murinu Silvu, nuo consequiu preencher o requisito previsto no urt. 11, inciso l, quul seu, denonstrur que seu purtido teriu curuter nucionul por neio de un nunero nnino de ussinuturus de udesuo previsto nu leqisluuo ordinuriu. Por consequnciu, o Tribunul Superior Lleitorul (TSL) neqou o reqistro do estututo du lede, conorne previsuo do urt. 11, `', du Constituiuo du lepublicu, condiuo necessuriu puru poder purticipur du corridu eleitorul. A prolieruuo de novos purtidos desde `O11 ten unu cluru explicuuo: en `OO1, o TSL nudou diunetrulnente seu entendinento decisuo estu corroborudu pelo Supreno Tribunul lederul (STl) en reluuo uo tenu du idelidude purtiduriu. Assin, por neio de unu neru resoluuo, o TSL criou us hipteses en que o ordenunento urdico brusileiro pernitiriu u un detentor de nunduto nudur de purtido sen perder o curqo eletivo. A decisuo do TSL estubeleceu, indubitu velnente, unu orte burreiru uo trocutrocu purtidurio. No entunto, u prpriu lesoluuo prev o untdoto: o detentor de nunduto que purticipu du criuuo de un novo purtido (urt. 1', 1', inciso ll, du reeridu lesoluuo) estu lequlnente uutori zudo u suir de seu purtido oriqinul sen perder seu nunduto. Lssu novu prolieruuo de purtidos ucilnente veriicuvel. Cono u uirnudo unterior nente, desde `O11 o TSL reqistrou o estututo de cinco novos purtidos. Nu prineiru dcudu do sculo XXl, sonente dois purtidos orun criudos e consequirun preencher todos os requisitos constitucionuis e lequis puru purticipur de eleies: o PSOL (Purtido Sociulisno e Liber dude) e o Pl (Purtido lepublicuno rusileiro). Alius, no perodo, ulquns purtidos orun extintos, cono o PAN (Purtido dos Aposentudos du Nuuo), incorporudo pelo PT (Purtido Trubu lhistu rusileiro) e o PlONA (Purtido de leedii cuuo du Orden Nucionul), cuu usuo con o PL (Purtido Liberul) resultou nu criuuo, en `OOG, do Pl (Purtido du lepublicu). A prolieruuo de novos purtidos ten unu qruve consequnciu u nuioriu dos purtidos u estubelecidos: u perdu de quudros e, en espe ciul, de purlunentures. Alqunus uqreniues, en especiul us de oposiuo uo qoverno ederul, orun desidrutudus nos ultinos unos, con u perdu de un nunero siqniicutivo de deputudos ederuis e senudores. !"#$# &'( )"*( !'&+"+(, +- ."#(/01# 2 345 6 7(898:# "+;"+(+<8# # =:(81$#> #' ?:<&', ' @'<A"+((' B#C1'<#05 4'8'D 7&('< E#<8'(F @G-#"# &'( 3+;:8#&'( b.As hipteses, previstus no urt. 1', 1', du lesoluuo TSL n. ``.G1O/`OO1, suo: (i) incorporuuo ou usuo do purtido, (ii) criuuo de novo purtido, (iii) nudunu substunciul ou desvio reiterudo do proqrunu purtidurio, (iv) qruve discrininuuo pessoul. b 15 7&1?/C1' &' @'<A"+((' B#C1'<#05 4'8'DH'&'0?' E8:CI+"8F @G-#"# &'( 3+;:8#&'(5 Assin, puru tentur evitur que outros purtidos surun e, por consequinte, utruiun uindu nuis purlunentures, oi uprovudo o proeto que se tornou u reeridu Lei n. 1`.o1b/`O1c. Lstu nornu ulteru, conorne u uirnudo, pequenos trechos du Lei dos Purtidos Polticos e du Lei Oerul dus Lleies no sequinte sentido: criudo o novo purtido, ele teru diicultudo o ucesso u recur sos do undo purtidurio e uo horurio eleitorul e purtidurio qrutuito, unbos quruntidos no urt. 11, c', du Constituiuo du lepublicu. Lssu lei u reuuo do Conqresso u unu decisuo proeridu pelo TSL no incio de `O1`, sob u relutoriu du Ministru Nunc, Andriqhi. A decisuo, provocudu pelo PSL de Oilberto Kussub, deterninuvu que o culculo puru u divisuo do undo purtidurio, ben cono puru u divisuo do horurio purtidurio e eleitorul qrutuito, deveriu levur en consideruuo os deputudos ederuis iliudos uos purtidos novos. Lxplico, con un exenplo hipottico: se o PSL, cuo reqistro o TSL deeriu en setenbro de `O11, urreqinentou iliudos que sonun 1O nilhes de votos no cnputo qerul du votuuo puru deputudo ederul en `O1O, este seru o nunero de votos u ser conputudo no nonento du divisuo do dinheiro do undo purtidurio e do tenpo no horurio eleito rul qrutuito que o purtido de Kussub teriu direito nu eleiuo de outubro de `O1`. Lenbrundo: esses votos orun uneulhudos por polticos que estuvun iliudos u outros purtidos en `O1O, unu vez que o PSL sequer existiu. Por consequnciu, os purtidos que perderun iliudos puru us novus uqreniues tunbn perderun tenpo de T\ e recursos do undo purtidurio. A decisuo do TSL cuusou tunulto no Conqresso Nucionul. Os purtidos de oposiuo nuo s perdiun purlunentures con u criuuo de purtidos, nus tunbn dinheiro e tenpo de T\. A reuuo oi o proeto de lei que nuduvu u reqru de divisuo puru os purtidos recncriudos. Lurunte u trunituuo do proeto no Senudo, o senudor lodriqo lollenberq (PSLl) inpetrou un nundudo de sequrunu no STl visundo u puru lisuuo du propostu, ulequndo que o proeto violuvu o plurulisno poltico previsto no urt. 1', inciso \, du Constituiuo. O STl decidiu, por nuioriu, nequr u sequrunu requeridu pelo senu dor brusiliense, uo entender que u unulise du constitucionulidude do proeto en questuo pode riu ocorrer sonente depois de suu eventuul truns ornuuo en lei. Liunte du polnicu, bustunte provuvel que u Lei 1`.o1b/`O1c seu obeto de controle de constitucionulidude no STl, conorne previsto no urt. 1O`, l, 'u'. Mesno ussin, devese notur que, nuis unu vez, o Conqresso Nucionul denonstru seu desinteresse en pronover unu uutnticu reornu polticu. Sob o verniz de se uutointitulur u 'Cusu ressonunte du sociedude brusileiru', o Purlunento linituse u uzer nudunus cususti cus, por vezes ut cosnticus, no intuito de, verdudeirunente, diicultur o surqinento de novus liderunus, de novus vozes polticus. G.MS c`.Occ, lel. Min. Oilnur Mendes, lel. p/ ucrduo Min. Teori Zuvuscki, . `O.OG.`O1c. G !"#$#%! '(#)#'% *+ '!$,#*%*! 16 ! A nuior inteqruuo du polticu externu con us denuis polticus publicus desdobrunento do prprio processo de qlobulizuuo, conpreendidu cono unu nuior uniuo entre us econonius nucio nuis. Houve, nesse contexto, unu percepuo cluru por purte do qoverno brusileiro e de vurios setores du sociedude de que o proeto de retonudu do desenvolvinento sustentudo, con equidude e inclusuo sociul, deveriu ter contrupurtidu nu polticu externu. Ln prineiro luqur, porque us ussinetrius existentes no nundo nuo uvorecen o uvuno do rusil e dus denuis nues en desenvolvinento con us quuis o pus coneou u urticulurse de ornu utivu. Ln sequndo luqur, cresceu u percep uo de que o rusil, nus puluvrus do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, oquvu no cunpo internucionul ubuixo de seu potenciul. O rusil precisuvu ussunir o luqur devido cono protuqonistu dus nudunus nu coniquruuo nundiul de poder, de ornu utivu e criutivu. loi con essu percepuo que unu intensu diplonuciu presidenciul o levou u pussur nuis de un oituvo de seu tenpo durunte os dois nundutos (`OOc`O1O) oru do pus. Neste urtiqo, u Polticu Lxternu rusileiru (PL) seru trutudu cono unu polticu publicu, enboru con sinquluridudes que u dierenciun dus denuis ureus. Puru isso, preciso, prineiro, des construir o nito du polticu externu cono unu polticu de Lstudo, en contruposiuo us polticus publicus de qoverno. Ln sequidu, seruo upresentudos ulquns dos principuis eixos du PL e suu proeuo uturu. Seru ubordudo uindu o trutunento dierenciudo en reluuo u purticipuuo sociul presente nus polticus publicus desde u Consti tuiuo de 10oo, que qunhou nuior centrulidude nos qovernos u purtir de `OOc. !"#$%&'( *+%*,-( .,(/&#*&,( '"0" !"#$ %& '( !1.#& '( !"#$%"# '#()*# +,-.//0 1.lesuno de cuptulo publicudo con o nesno ttulo en Murchetti, \itor (Orq). 'Polticus Publicus en Lebute'. Suo ernurdo do Cunpo (SP): ACL Muior/ UlAC, `O1c. `.Le ucordo con u conpiluuo du ONO Contus Abertus, o Presidente icou 11O dius en viuqens oiciuis oru do pus. \er http://contusubertus.uol.con.br/ WebSite/Noticius/LetulheNoticius.uspxld~c11. c.Artculos `1, oc e o1 du Constituiuo lederul 1.Lecreto bOc`/`OO1 2 ! #$%& '( )&*+%$,( '- ./%('& A Constituiuo lederul nuo deixu nenhunu duvidu de que u conpetnciu puru diriqir e orientur u polticu externu do presidente du lepublicu. Cube uo Ministrio dus lelues Lxteriores uuxiliur o presidente du lepublicu nu ornuluuo du polticu exterior do rusil, ussequ rur suu execuuo e nunter relues con estudos estrunqeiros, orqunisnos e orqunizues internu cionuis. Nu denocruciu brusileiru, u populuuo eleqe o presidente cono chee de Lstudo e qoverno. Lito isso, cube observur que unu dus crticus nuis contundentes dos exdiplonutus e setores ucudnicos liqudos us orus oposicionis tus, expressus nos qrundes neios de conuni cuuo, en reluuo u polticu externu dos qovernos do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, que estu ussuniru o curuter de polticu de qoverno ou ut de purtido, nus nuo de Lstudo. L inerente uo processo denocrutico que u polticu externu seu obeto de debute publico crtico, nus uqui outru u questuo. Ln unu concepuo heqeliunu, o Lstudo ten unu rucionuli dude en si e puru si, independente du vontude do povo, u quen cube identiicur essu rucionulidude e sequir o seu novinento. Mus, en unu concep uo nodernu du denocruciu, cube perquntur quul u rucionulidude en dierenciur polticus de Lstudo de polticus de qoverno. uen ornulu us polticus do Lstudo, se nuo or o qoverno denocruticu nente eleito Lxisten polticus de Lstudo que nuo seun consequnciu de decises de qovernos Por que o purtido poltico que upresentu propostus de polticus externus coerentes con o seu proqrunu de qoverno nuo poderiu upliculus O nito du polticu externu cono sendo ulqo superior lNTlOLUAO Proessor e Coordenudor do Curso de lelues lnternucionuis du Universidude lederul do AC (UlAC), nenbro do Orupo de lelexuo sobre lelues lnternucionuis (Olll). c 1 ` 17 b.\lSSCHLl, Churles de. Thories et rulits en droit internutionul public. op. cit., p.1O11Ob. G OlO, Norberto. Puz e direito (10oc). ln: O\LlO, Michelunqelo (Orq.). Teoriu qerul du polticu. lio de [uneiro: Cunpus, `OOO. p.bGb. 1 OlO, Norberto. Puz e direito (10oc). op. cit., p.bGGbG1. C. LOLLLL, [eun lrunois. Le rqlenent puciique des dirends. ln: llCHAMAUT, Murc Perrin de, LOLLLL, [eun lrunois, HAUSS, Murieleine d'. Leons de droit internutionul public. Puris: Lulloz, Presses de Sciences Po, `OO`. Leon 0, p.`1b`1b. C. KlATOCHWlL, lriedrich \. The discourse on qrievunces: Puendor und the 'luws o nuture' us constitutive principles or the discursive se ttlenents o disputes. ln: ______. lules, norns, und decisions: on the conditions o pructicul und lequl reusoninq in internutionul relutions und donestic uuirs. Cunbridqe: Cunbridqe Universit, Press, 1001. p.1cO1b1. por deender interesses do Lstudo, portunto nuo conpuruvel us denuis polticus publicus que suo obetos de conlitos de interesses entre qrupos e clusses sociuis, qunhou uindu outro urqunento, o quul tunbn deve ser desnitiicudo: o de que u politizuuo du PL teriu ronpido un consenso ut entuo existente nesse cunpo no rusil. Aqui cube questionur se ultu conhecinento ou se se trutu upenus de unu tentutivu deliberudu de ulsiicur os utos. ustu sonente unulisur us resolues e noes u respeito du polticu dos qovernos unteri ores enitidus pelus orus orqunizudus du oposiuo, en purticulur do prprio Purtido dos Trubulhudores (PT) ou du Centrul Unicu dos Trubulhudores (CUT). O ussessor especiul puru ussuntos externos do Presidente desde `OOc, Murco Aurlio Ourciu, oi durunte nuitos unos Secreturio de lelues lnternucionuis do PT e nessu condiuo se expressou en diversus ocusies de ornu crticu. O uto de tuis crticus nuo teren ocupudo os neios de conunicuuo de nuior circuluuo nuo siqniicu que nuo huviu diverqn cius proundus en vurius ureus, us quuis posterior nente iriun reletirse en nudunus nos posicionunentos dos qovernos eleitos. Podenos uindu lenbrur o uto de que u voz crticu no interior do ltunurut, tinhu levudo u nurqinulizuuo du posiuo do Lnbuixudor Sunuel Pinheiros Ouinu rues, elevudo en `OOc uo curqo de secreturio qerul, ou seu, viceninistro de relues exteriores. \ulido urqunentur que us polticus publicus, uindu nuis no cuso du polticu externu, precisun de nuior continuidude puru qunhur oru e consistnciu. Nesse sentido, u reernciu u 'polticu de Lstudo' siqniicuriu 'polticus de lonqo pruzo', en contruposiuo u polticus de curto pruzo. Puru ser eicuz, inportunte que u polticu externu de un pus tenhu unu consistnciu que possu ser identiicudu pelos utores externos con os quuis o pus interuqe, sendo estes qovernos, enpresus, orqunizues internucionuis ou orquni zues sociuis. Lxenplo disso seriu o conpro nisso con u inteqruuo lutinounericunu, codii cudu nu Constituiuo brusileiru no urtiqo 1, puruqruo unico: 1 '02345",) 6070$)/"8) 7# 9$):"5 4.:,)$; ) "*/0%$)<=# 0,#*>(",)? 2#5@/",)? :#,")5 0 ,.5/.$)5 7#: 2#8#: 7) 1(A$",) B)/"*)? 8":)*7# C D#$()<=# 70 .() ,#(.*"7)70 5)/"*#E)(0$",)*) 70 *)<F0:G Mus nuo uz sentido urqunentur que ulterues propostus por un qoverno eleito nu polticu externu seriu unu politizuuo contruriu uos interesses do Lstudo. Lsses interesses do Lstudo suo obeto de deiniuo, discussuo e disputu, cono us denuis polticus publicus. L leqtino no sistenu denocrutico que o 'interesse nucionul' seu obeto de debute publico e (re) interpretudo pelo purtido ou pelu coliquuo purtiduriu que u sociedude conduziu u direuo do Lstudo. 0-&1$-2%(34& '( )&*+%$,( -5%-12( Nesse ponto, util relenbrur u deiniuo de inseruo externu de un pus, con quutro deter ninuntes (Curdoso e luletto, `OO1, p. cG): 1) condicionuntes econnicos do nercudo nundiul, `) coniquruuo histricuestruturul de tuis sociedudes con suus ornus de distribuiuo e poder, c) estruturu do sistenu produtivo nucionul e seu tipo de vinculuuo con o nercudo externo, 1) e utuuuo e orientuuo dos novinentos polticosociuis que pressionun puru nudunus. Lnboru os uutores estivessen preocupu dos con us perspectivus de desenvolvinento en puses periricos, u identiicuuo desses deterni nuntes du dinnicu du inseruo internucionul de un pus vulidu puru unulisurnos u polticu externu. licu evidente que hu utores que escupun du utuuuo do qoverno, cono o prineiro, nus tunbn du situuuo obetivu herdudu que condi cionu un tipo de utuuuo (2)/- 7020*70*,H). Porn, o terceiro e o quurto ponto poden incluir propostus de nudunus nessus estruturus. Nesse sentido, u polticu externu seru nuis obeto de polticu do qoverno quundo este upresentur u pretensuo de nudur u estruturu do sistenu produ tivo nucionul e con isso u inseruo externu do pus. Ln suu unulise sobre convenes de desenvolvinento no rusil contenporneo, Lrber (`O1O, p. `o) urqunentou que u buscu puru un novo 'proeto nucionul de desenvolvinento', ununciudo no discurso de posse do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, no Conqresso, teriu resultudo nu urticuluuo de unu 'convenuo neodesenvolvi 18 b.Os denuis pilures suo: investinentos en inruestruturu, investinento residenciul incentivudo pelo crdito, o crculo virtuoso entre o uunento do consuno dus unlius e o uunento dos investinentos, e o investinento en inovuuo. G.Cube risur que Oliveiru, cono u qrunde nuioriu dos uutores nucionuis e internucionuis, restrinqe suu unulise u ONO's, que representun sonente unu purte dos utores relevuntes. Outro utor, por exenplo, que de ornu nuito errneu conundido con o nundo dus ONO's ou sinplesnente esquecido, o novinento sindicul. Hu uindu u utuuuo de orqunizues e undues enpresuriuis, iqreus, entre outros. Por isso, optunos por utilizur u expressuo nuis unplu de sociedude civil orqunizudu (SCO). nentistu'. Lntre os cinco pilures que ustiicuriun, de ucordo con o uutor, essu denoninuuo, estu u polticu externu independente que GGG2$"8"50%") ): $05)<F0: ,#( #./$#: 2)@:0: 0( 70:0*8#58"(0*/# I:0J) 7) 1(A$",) B)/"*)? :0J) 7# %$.2# 9$):"5? '3::")? K*7") 0 L-"*) E 9'MLN 0 4.:,) )D"$()$ # 2)205 7# 9$):"5 ,#(# 2$#/)%#*":/) 7# 2$#,0::# 70 (.7)*<): *) )$O."/0/.$) "*:/"/.E ,"#*)5 (.*7")5 I"70(? 2G PQNG O nesno discurso que recolocou o Lstudo en un pupel de liderunu no processo de desen volvinento, nobilizundo e reurticulundo us enpresus estutuis e os buncos publicos, norteou u buscu de unu novu inseruo no cenurio internucionul, que deve estur en unuo do proeto de desenvolvinento nucionul, uo pusso que o desenvolvinento nucionul qurunte nuis recursos e credibilidude puru unpliur u presenu internucionul. Nus puluvrus do Presidente Lulu durunte seu discurso de posse, en `OOc: 'R# (0. %#80$*#? ) )<=# 7"25#(;/",) 7# 9$):"5 0:/)$; #$"0*/)7) 2#$ .() 20$:20,/"8) -.()*":/) 0 :0$;? )*/0: 70 /.7#, !" $%&'(!")%'* +* +)&)%,*-,$. ")%'* %/0$*%/-' (neqrito nosso). Podenos uqui uzer un purulelo con u Polticu Lxternu lndependente (PLl) identiicudu con u iquru de Sun Tiuqo Luntus no qoverno [ouo Ooulurt, quundo houve unu buscu de urticuluuo internucionul con os denuis puses en desenvolvi nento puru nudur o quudro institucionul nultilu terul en uvor du unpliuuo dus condies de desenvolvinento, culninundo nu criuuo du Conernciu dus Nues Unidus sobre o Conrcio e Lesenvolvinento (UNCTAL), u introduuo do Sistenu Oerul de Preerncius (SOP) e u uceituuo do princpio de trutunento dierenciudo nu lodudu Tquio do Acordo Oerul sobre Turius e Conrcio (en inqls: Oenerul Aqreenent on Turis und Trude, OATT, Alneidu `OO1, nuio de `OO1). Ouinurues (`OOG, p. `b0), que ocupou durunte sete unos u SecreturiuOerul do ltunurut,, estubelece unu cluru reluuo entre u inseruo soberunu internucionul do rusil e os trs principuis desuios du sociedude brusileiru: '...u reduuo dus extrenus dispuridudes sociuis, u elininuuo dus crnicus vulnerubilidudes sociuis e u reulizuuo ucelerudu do seu potenciul'. ldentiicunos, portunto, no discurso durunte os dois qovernos do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, unu upurente coernciu entre u buscu de unu nuior inseruo soberunu nu qlobulizuuo, u retonudu du estrutqiu de un proeto nucionul de desenvolvi nento e u novu uqendu de utivisno estutul. 6$)*&#(,$( %1(2/)(1-2%- - )(1%$,$)(%$7( Se u polticu externu pode e deve ser vistu cono unu polticu publicu que qunhou nuior proeuo, elu tunbn nerece ser obeto de necunis nos de purticipuuo e de trunspurnciu. Lstu seuo tentu problenutizur un certo dicit neste cunpo. Sequindo u propostu de Oliveiru (1000), podense identiicur us sequintes ureus de interuuo entre u sociedude civil orqunizudu (SCO) e u polticu externu de qovernos: entidudes internucionuis du sociedude civil que se pronunciun sobre questes internus, ubrindo un diuloqo crtico con o qoverno, que pode ou nuo uceitur estu interlocuuo, u SCO nucionul interuqe con o qoverno no nbito du diplonuciu nultiluterul, por exenplo, nus conerncius du Orqunizuuo dus Nues Unidus (ONU), SCO nucionul interuqe con o qoverno nu inplenentuuo de conpronissos ussunidos internucionulnente, cono, por exenplo, o cunpri nento dos Obetivos de Lesenvolvinento do Milnio (OLM), oerecido upoio u uuo do qoverno nu cooperuuo internucionul prestudu e recebidu. A discussuo du SCO cono un dos utores nuo estutuis nus relues internucionuis, do ludo dus enpresus nultinucionuis, udquiriu nussu crticu u purtir dus qrundes nobilizues en torno du rodudu de conerncius dus Nues Unidus nos unos 100O. Orundes en nuneros de entidudes purticipuntes e tunbn nu quuntidude e quulidude de propostus. Ln sequidu, esse enneno pussu u chunur u utenuo de estudiosos dus relues internucionuis, cono lichurd lulk, Mur, Kuldor, Aleundro Colus, loberto Cox, Murquret Keck, entre outros. luluse en 'sociedude civil qlobul', u 'ornuuo de ciduduniu qlobul', 'eseru suprunu cionul de purticipuuo sociul', 'eseru publicu internucionul' e, liqudu u estes conceitos, u ornuuo de unu 'opiniuo publicu internucionul', que vui uln dus SCO. Contudo, podese concluir que u ruzuo du utuuuo du SCO nus relues internucionuis pussu principulnente pelu inlunciu de posies de qovernos nucionuis que continuun no centro dus S T 19 relues internucionuis, pelu uberturu de espuo de urticuluuo e purticipuuo nus Orqunizues lnternucionuis (Ol), en purticulur nu ONU e nus lnstituies linunceirus lnternucionuis (tuis cono o unco Mundiul e o unco lnteruneri cuno lL), e pelu tentutivu de inluenciur u opiniuo publicu de ornu u orientur o conportu nento dos denuis utores privudos internucio nuis, en purticulur us enpresus nultinucionuis. Puru u diplonuciu, isso exiqe unu cupucidude de enqenhuriu, urticulundo dierentes inte resses expressos pelu SCO, qerundo o que d'Oreuil e Luruo (`OOc) chunun de diplonu ciu purticiputivu, u exenplo du denocruciu purticiputivu. No rusil, nu pocu dos qovernos nilitures, u repressuo du SCO nucionul estendeuse tunbn u unu reeiuo duquilo que eru considerudo unu interernciu inudnis svel nos ussuntos internos do pus por entidudes internucionuis. A SCO surqe nessu pocu, e us suus liques internucionuis duose en un contexto de lutu pelu denocrutizuuo e con un orte vis untiLstudo. O novo cenurio internucionul du dcudu de 100O, con o in du Ouerru lriu e u uberturu de nultiplos cunuis de purticipuuo en runs internucionuis, coincide, no rusil, con u qruduul pussuqen du contestuuo e reivindicuuo puru u interlocuuo e neqociuuo, estinuludu ortenente pelos cunuis de interues entre Lstudo e SCO uber tus pelu Constituiuo de 10oo, en purticulur os conselhos. loi neste contexto que u Conern ciu dus Nues Unidus sobre Meio Anbiente e Lesenvolvinento (CNUMAL), nuis populur nente conhecidu cono Lco 0`, deu u SCO brusileiru e us suus urticulues internucionuis duus uces dierentes: unu no lrun Olobul, no llunenqo, purulelu u outru, nu Conernciu dus Nues Unidus, nu urru. Outro nonento nurcunte oi u prepuruuo du Conernciu Mun diul sobre Lireitos Hununos, en ulho de 100c, en \ienu, quundo o ltunurut, ubriu un diuloqo indito con u SCO no processo de eluboruuo du posiuo brusileiru, nuntendoo durunte u conernciu e posteriornente por neio de contutos constuntes, upesur de inornuis, entre u delequuo oiciul e us entidudes presentes. Aps u nobilizuuo du SCO en torno dus questes de neio unbiente e direitos hununos, u propostu dos LUA de ornuuo du Areu de Livre Conrcio dus Anricus (ALCA) serviu cono un qrunde cutulisudor. A nobili zuuo du SCO en torno du ALCA oi institucio nulizudu en un oro de consultu e inornues, chunudu Seuo Nucionul de Coordenuuo de Assuntos relutivos u ALCA (Senulcu), criudu por decreto presidenciul en 100G. Contudo, essus experincius nuo levurun u ornuuo de un Conselho de Polticu Lxterior, u exenplo dus denuis polticus, cono Lducuuo, Suude, etc. Os principuis urqunentos contrurios suo u diicul dude de deiniuo de critrios puru u suu conposiuo e u ultu de clurezu nos obetivos. Cube risur tunbn que nuncu houve unu orte denundu por purte du SCO puru que se instulusse esse tipo de rquo de purticipuuo no nbito do Ministrio de lelues Lxteriores (MlL). No incio do prineiro qoverno Lulu, en `OOc, circulou unu ninutu de Lecreto Presidenciul puru u criuuo do Conselho, nus nuo oi udiunte, en nossu uvuliuuo, ustunente pelu conbinuuo dos dois utores nencionudos: u oposiuo no interior do ltunurut, e u ultu de denundu politicunente urticuludu por purte du SCO. Con u eleiuo do Presidente Luiz lnucio Lulu du Silvu, poltico con unu truetriu ortenente liqudu uo surqinento du SCO, houve unu reestruturuuo du SecreturiuOerul du Presidnciu du lepublicu. Suus conpetncius orun deinidus pelu Lei n 1O.Goc, de `o de nuio de `OOc, con us ulterues deterninudus pelu Lei n 11.1`0, de cO de unho de `OOb, e pelu Lei n 11.`O1, de cinco de dezenbro de `OOb. Le ucordo con essu leqisluuo, conpete u SecreturiuOerul (SO) du Presidnciu du lepublicu (SO/Pl) ussistir diretu e inediutu nente uo Presidente du lepublicu no desen penho de suus utribuies, especiulnente no relucionunento e urticuluuo con us entidudes du sociedude civil e nu criuuo e inplenen tuuo de instrunentos de consultu e purtici puuo populur de interesse do Poder Lxecutivo. Lo incio de `OOc ut o inul de `O1O, o curqo oi ocupudo pelo Ministro Luiz Soures Lulci. Ln un prineiro nonento, nuo se previu no orquno qrunu do Ministrio unu utuuuo internucionul, nus nu pruticu surqiu unu extensu uqendu internucionul ulicerudu en dois eixos: de un ludo, o interesse du SCO internucionul en ter un interlocutor nu Presidnciu puru diuloqur sobre us polticus qeruis do qoverno, uln du interlocuuo especicu, que qrudutivunente oi sendo unpliudu nos diversos ninistrios uins, nuitos con ussessorius internucionuis ocupu dus por i nt eqrunt es cu us tru et ri us erun 20 liqudus u SCO. L, de outro ludo, interesse por purte du Presidnciu en envolver u SCO en torno dus prioridudes du polticu externu do Presidente. Lois nurcos inportuntes nu inter locuuo entre o qoverno Lulu e u SCO orun o u nencionudo lrun Sociul Mundiul (lSM), do quul o Presidente recnenpossudo purti cipou, no incio de uneiro de `OOc, untes de enburcur puru o lrun Lconnico Mundiul (lLM), en Luvos. Lssu purticipuuo de ornu orqunizudu do qoverno brusileiro no lSM continuou e oi coordenudu pelu SO/Pl, nesno nus edies que nuo conturun nuis con u purticipuuo do Presidente (Curucus, `OOG, Nuirbi, `OO1). O outro nurco oi u b Conern ciu Ministeriul du OMC, en setenbro de `OOc, en Cuncun, Mxico, quundo o ltunurut,, sob u liderunu de Celso Anorin, lunou o O`O, rupidunente reconhecido nucionul e internu cionulnente cono unu inovuuo polticu inpor tunte nu dinnicu dus neqociues sobre o livreconrcio. Ln Cuncun, o qoverno brusileiro inovou tunbn uo incluir en suu delequuo oiciul expoentes de orqunizues enpresuriuis e sociuis, uto indito. Nuo hu duvidu que puru qrunde purte dus nilhures de entidudes du SCO presentes en Cuncun, o rusil oi unu reernciu polticu. Con buse nessus e en outrus experincius, oi criudu, nu SO/Pl, unu Assessoriu puru Assuntos lnternu cionuis. Optouse por nuo ornulizulu, nus u puqinu do Ministrio inornou o obetivo du Assessoriu: 1::":/"$ # U$0:"70*/0 7) '02345",) 7"$0/) 0 "(07")/)(0*/0 *# 70:0(20*-# 70 :.): )/$"4."<F0:? 0:20,")5(0*/0 *# $05),"#*)E (0*/# 0 )$/",.5)<=# ,#( ): 0*/"7)70: "*/0$E *),"#*)": 7) :#,"07)70 ,"8"5G 1/.)$ *) 05)4#E $)<=# 7) )%0*7) "*/0$*),"#*)5 7# U$0:"70*/0 7) '02345",) 0 *) 2$02)$)<=# 0 D#$(.5)<=# 70 :.4:@7"#: 2)$) #: 2$#*.*,")(0*/#: 7# U$0:"E 70*/0 7) '02345",) *# 0V/0$"#$? :0(2$0 O.0 # )::.*/# /"80$ "*/0$D),0 ,#( ) :#,"07)70 ,"8"5G L#*/$"4."$ )"*7) ,#( ) 2$#(#<=# 70 )*;5":0: 0 0:/.7#: :#4$0 ) %5#4)5"W)<=# 0 #./$#: /0(): 0:20,@D",#: 70 "*/0$0::0 7# U$0:"70*/0 7) '02345",) O.0 0*8#58)( ) :#,"07)70 ,"8"5 (.*7")5G L.(2$"$ #./$): )/$"4."<F0: *) ;$0) "*/0$*),"#*)5 O.0 D#$0( 70:"%*)7): 205# U$0:"70*/0 7) '02345",)? /0*7# ,#(# 0:/$./.$) 4;:",) ) 1::0::#$") 2)$) 1::.*/#: M*/0$*),"#*)":G Ln nbito nucionul, o qoverno brusileiro criou, por neio do decreto presidenciul n G.b01, de G de outubro de `OOo, o Proqrunu MLlCO SUL Sociul e Purticiputivo, con o obetivo de 'pronover u interlocuuo entre o qoverno ederul e us orqunizues du sociedude civil sobre us polticus publicus puru o Mercudo Conun do Sul (MLlCOSUL)'. Observunos que isso oi, uo inul, o unico uto de institucionulizuuo du purticipuuo sociul nu Polticu Lxternu rusileiru durunte os dois nundutos do Presidente Lulu. O Proqrunu criou, en sequidu, o Conselho, que se reune quutro vezes uo uno. Aln de quruntir o ucesso us inornues sobre us neqociues en curso, o Conselho ten u utribuiuo de 'encuninhur propostus e suqestes que loqruren consenso' uos rquos decisrios do MLlCOSUL. Lvidentenente u nontuqen de unu novu institucionulidude, tunto en cudu qoverno cono en nvel conuniturio, nuo se sustenturiu, nen uriu sentido, se nuo houvesse nutriuprinu: u purticipuuo provocudu deve estur liqudu u ornuluuo de polticus. Ln outrus puluvrus, s uz sentido nobilizur u purticipuuo sociul en torno do MLlCOSUL se este nesno or de uto prioridude, nuo s nu retricu, nus tunbn nu pruticu polticu dos qovernos dos puses nenbros. O ponto undunentul do ntodo de qovernubilidude sociul que este nuo s denocrutize o espuo de ornuluuo de polti cus, nus que u purticipuuo sociul se torne onte de ornuluuo de polticus, de uvuno do proeto e, con isso, uude u superur os entruves e us burreirus dentro e oru do qoverno e entre os puses envolvidos. 8&2/$'-1(39-/ :$2($/ Neste trubulho, upresentouse u dinnicu du Polticu Lxternu rusileiru cono unu polticu publicu cudu vez nuis inteqrudu con us denuis ureus, nu buscu de un novo proeto nucionul desenvolvinentistu e unu correspondente novu inseruo do rusil no nundo. O que deterninu u inseruo de un pus, porn, nuo deterninudo sonente pelus diretrizes du polticu externu, nus depende uindu de condicionuntes econnicos, sociuis e polticos internos, e, sobretudo, du reul correluuo de orus internucionuis. A crise inunceiru de `OOo revelou con clurezu os uvunos obtidos pelo rusil que lhe pernitirun reuqir, dundo continuidude u priori 21 dude do qoverno nu ureu de qeruuo de enpreqo e distribuiuo de rendu. Ao nesno tenpo, u crise nostrou u qruduul ulteruuo dus relues de orus internucionuis nus estruturus econnicus, ubrindo, con isso, unu reul possi bilidude de buscur nuior espuo puru o rusil, unto con os denuis puses de rendu ndiu, nus estruturus de qovernunu internucionul. lsso u qerou unu srie de desuios no que diz respeito u necessidude de udequuuo do urcu bouo institucionul e us quuliicues necessurius puru uproveitur us oportuni dudes e ocupur con prioridude os novos espuos conquistudos. Apontunos tunbn u necessidude de quruntir nuior diuloqo e purticipuuo du sociedude en torno dus prioridudes du polticu externu. uulquer uvuliuuo dos cenurios u ndiolonqo pruzo e us possveis estrutqius de inseruo internucionul deven, porn, considerur un conunto de recursos estrutqicos do quul o pus coneou u dispor, o prsul, u cupucidude de produuo de ulinentos e os utivos unbientuis. Podese nuo reconhecer esses recursos cono -)$7 2#X0$, nus, con certezu, considerundo suu relevnciu puru u econoniu nundiul, nuo se trutu de :#D/ 2#X0$, uqindo, portunto du clussiicuuo de N,e (`OO1). As inplicues qeopolticus do uso desses recursos dependeruo novunente de condicionuntes externos, nus iquulnente dus diretrizes puru o seu qerenciunento e, en purticulur, du ornu cono seruo subordinu dos ou nuo u unu estrutqiu de desenvolvi nento debutidu e conpurtilhudu pelos vurios setores du sociedude. As vurius opes e suus inplicues qeopolticus deven ser obeto de uturus pesquisus. Alneidu, Puulo loberto. As relues econnicus internucionuis do rusil dos unos 10bO uos oO. levistu rusileiru de Polticu lnternucionul , n bO (`), `OO1. urbosu, Nelson, Souzu, [os Antnio Pereiru. A inlexuo do Ooverno Lulu: Polticu Lconnicu, Crescinento e Listribuiuo de lendu. ln: Ourciu, Murco Aurlio e Suder, Lnir (Orq) rusil entre o Pussudo e o luturo. Suo Puulo: Lditoru lunduuo Perseu Abruno/oitenpo, `O1O. Curdoso, lernudo Henrique, luletto, Lnzo. Lependnciu e Lesenvolvinento nu Anricu Lutinu. Lnsuio de lnterpretuuo Sociolqicu. lio de [uneiro: Civilizuuo rusileiru, `OO1. Lrber, lubio S. Convenes de desenvolvinento no rusil contenporneo: un ensuio de econoniu polticu. Textos puru discussuo Cepul/lPLA. rusliu, `O1O. Ouinurues, Sunuel Pinheiros. Lesuios brusileiros nu eru dos qiquntes. lio de [uneiro: Contru ponto, `OOG. Hirst, Mnicu. Lus reluciones triunqulures Lstudos Unidos, Unin Luropeu , Anricu Lutinu. Pensuniento lberounericuno, nunero o, `O11. lPLA. Cooperuuo rusileiro puru o Lesenvolvinento lnternucionul. rusliu: lPLA, `O1O. Ministrio de lelues Lxteriores. uluno du Polticu Lxternu `OOc`O1O. rusliu, `O11. Lisponvel en: http://www.itunurut,.qov.br/tenus/buluncodepoliticuexternu`OOc`O1O N,e, [ospeh S. [r. Sot Power: The neuns to Success in the World Politics. New ork: Pubic Auirs, `OO1. Oliveiru, Miquel Lurc, de. Ciduduniu e Olobulizuuo: u polticu externu brusileiru e us ONOs. rusliu: lnstituto lio runco, lunduuo Alexundre Ousnuo, Centro de Lstudos Lstrutqicos, 1000. Altos Lstudos do lnstituto lio runco. Silvu, Luiz lnucio Lulu. Liscurso de posse no Conqresso Nucionul, O`/O1/`OOc disponvel en http://prod.nidiuindependente.orq/pt/blue/`OOc/O1/11Gcc.shtnl lLlLlNClAS lLlOOlAllCAS 22 !"#$%& $(!)*&+ $)*,-& !./,$0& !"#$%&'()*)&+ )" -(./#(" (.0&12*34"5+&162*.3* .* *#*7/.(* 02*.+.*!(".*% ! As relues internucionuis no nundo psOuerru lriu ucentuurun u tendnciu de se reqionulizur. Oerulnente, o processo de reqionuli zuuo ussociudo u questes econnicus con buse en inteqrues e ucordos de livreconrcio. Lntre tunto, u perspectivu do conceito de reqionulisno nus ultinus trs dcudus unpliou consideruvelnente, trunscendendo u econoniu e perpussundo por elenentos polticos, culturuis, histricos e de sequrunu (Andrew Hurrell, `OOO). Muitos ucordos reqionuis orun irnudos uo redor do qlobo con dierentes escopos e, nu Anricu do Sul, esse processo sequiu u tendnciu con iniciutivus puru uproundur us relues entre os Lstudos du reqiuo. Lntre us subreqies qeopolticus du Anricu do Sul que contun con proetos de inteqruuo os Andes, u uciu do Prutu e u uciu Anuznicu , u reqiuo du Anuzniu Trunsnucionul se destucu, entre outrus ruzes, por suu vocuuo internucionul, unu vez que conpurtilhudu por nove dos treze puses nu Anricu do Sul e estu qeoqruicunente loculizudu no centro do subconti nente, tornundose o elo entre us ureus setentrionul e neridionul du Anricu do Sul, e tunbn pelus potenciulidudes de desenvolvinento prprius du reqiuo. O Mercudo Conun do Sul (MLlCOSUL), u Aliunu olivuriunu puru us Anricus (ALA), u Conunidude do Curibe (CAllCOM), u Orquni zuuo do Trutudo de Cooperuuo Anuznicu (OTCA) e, evidentenente, u Uniuo de Nues SulAnericunus (UNASUL) suo inportuntes proe tos inteqrudores que contun con u purticipuuo de puses Anuznicos en suu conposiuo. Lestucuse, tunbn entre os proetos inteqrudores du reqiuo, u lniciutivu puru lnteqruuo du lnruestruturu leqionul SulAnericunu (lllSA), por representur un nurco de unu novu percepuo estrutqicu de inteqruuo sulunericunu, nu quul o discurso qeopoltico deixu de ser centrulizudo nu Anricu Lutinu puru ocur nos puses du Anricu do Sul. Lntre os dez eixos de inteqruuo que conpen u lllSA, quutro estuo nu Anuzniu Trunsnucionul e se destucun por se loculizuren en unu reqiuo de qrunde sensibilidude. As iniciutivus de inteqruuo visun uproxi nur os Lstudos du reqiuo, uo buscur udensur u reqionulizuuo. lnteqruuo e percepes de sequrunu, porn, poden ser elenentos diverqen tes en ulquns sentidos quundo depurun con dierentes percepes de sequrunu dos utores envolvidos e uindu se derontun con distintos interesses de qrupos locuis inpuctudos diretunente pelos proetos de inteqruuo. Nesse cuso, o binnio inteqruuo/sequrunu icu conpronetido e pode ser trunsornudo en obeto de (in) sequrunu. !"#$%&'()*)&+ )" -(./#(" (.0&12*34" & +&156 2*.3* .* 7#*8/.(* 92*.+.*:(".*% A recnulecidu qeqruu erthu ecker ressultu que u Anuzniu trunsnucionul pode siqniicur unu novu esculu puru pensur e uqir nu Anricu do Sul (`OOb). Suu uniuo pode ortulecer outrus iniciutivus u en uncionunento cono contruponto nu bulunu de poder internucionul, ortulecendo u voz do subcontinente e estubelecendo proetos conuntos que poden uproveitur us dierentes potenciulidudes du reqiuo e tunbn conbuter os problenus unuloqos uos puses que conpurtilhun u Anuzniu trunsnu cionul. Outro pupel inportunte que u Anuzniu trunsnucionul ten nu Anricu do Sul o de possi bilitur unu inteqruuo sicu entre os dois oceunos que bunhun o subcontinente: Atlntico e Pucico. !"#$% '#()"*% !+$$+,-./% 0%--+" Proessor do curso de lelues lnternucionuis du Universidude lederul do Anupu (UNllAP) e pesquisudor do Observutrio dus lronteirus do Plut dus Ouiunus (OllON)'. 1.Lnuil: puuloqustuvo_uniup.br `.rusil, olviu, Colnbiu, Lquudor, Ouiunu, Peru, Surinune, \enezuelu e u Ouiunu lruncesu (Lepurtunento Ultrunurino du lrunu). 23 1%)%234 !5%)%67(8./9+- :+;+;+ Lste ultino upresentu qrunde inportnciu, pois o ucesso u unu reqiuo de orte dinunisno econnico (AMAO, 100c). A reqiuo unuznicu, entretunto, nuo utrui u utenuo upenus dos puses que u conpen. A inportnciu conquistudu pelu tenuticu unbientul dentro du uqendu internucionul ez du Anuzniu oco de utenuo tunbn de nuitos puses do norte. lsso coluborou puru que os Lstudos unuznicos ortulecessen suus uqendus puru u reqiuo, tenendo o discurso du 'internucionuli zuuo' e du 'soberuniu restritu' por purte dos puses desenvolvidos. A ussinuturu do Trutudo de Cooperuuo Anuznico (TCA) en 101o un exenplo do ortulecinento du uqendu reqionul qerudu pelus crticus de puses do norte sobre questes unbi entuis nu Anuzniu (MlAMAMOTO, `OO`). Ln `OO` o trutudo trunsornudo en unu Orquni zuuo (OTCA), con obetivos de ornecer suporte u un processo de reqionulizuuo nuis coeso entre os puses unuznicos. Contudo, desde u criuuo do Trutudo e nesno depois du criuuo du Orquni zuuo, possvel perceber un buixo qruu de eetividude du OTCA, nuo upresentundo repre sentutividude puru qerir conlitos diplonuticos e ut ues urnudus entre puses que conpen u Orqunizuuo (ANTlULllA, `OOG, `OOo). Unu supostu cunpunhu de internucionuli zuuo du Anuzniu e u purticipuuo de utores externos u reqiuo en ussuntos internos, cono u presenu nilitur dos Lstudos Unidos nu Colnbiu, truzen unu perspectivu de sequrunu trudicionul ocudu nu deesu de soberunius nucionuis, provo cundo unu reuuo nucionul e individuul dos puses unuznicos e uunentundo o continqente nilitur nu reqiuo (llLHO & ZllKLl, `OOO, llLHO, `OOc). Lntre os elenentos que obstruen u reqionulizuuo du Anricu do Sul, destucuse u suu ultu de interconectividude, principulnente nu reqiuo Anuznicu. A u nencionudu lllSA repre sentu un proeto que inplicu un novo ordenu nento territoriul du Anricu do Sul. Lntre nuis de quinhentos proetos du lllSA, uqrupudos en dez eixos de inteqruuo, quutro tn suu ureu de inlunciu nu reqiuo unuznicu. Lsses eixos, por suu vez, distinquense, pois upresentun especii cidudes du reqiuo en reluuo u suu biodiversi dude, recursos nuturuis nuo renovuveis, unbien tulisnos de ornu qerul e o interesse internucionul pelu Anuzniu. lniciutivus conuntus de lonqo pruzo que conectun unu estruturu sicu ut entuo desin teqrudu nu Anricu do Sul, envolvendo diversos !+(<"9%-+( /% =.% >?"@%/"( c 1 b Podenos citur cono exenplos os conlitos urnudos entre Peru e Lquudor en 10o1 e 100b, us crises diplonuticus en `OOb entre \enezuelu e Colnbiu, quundo querrilheiros dus lorus Arnudus levolucionurius du Colnbiu (lAlC) orun presos en territrio venezueluno pelo qoverno colonbiuno, sen uutorizuuo du \enezuelu, e u crise entre Colnbiu, Lquudor e \enezuelu en `OOo, quundo orus nilitures colonbiunus violurun o territrio equutoriuno puru elininur o nunero dois dus lAlC, luul le,s. Lixo Perurusilolviu, eixo do Anuzonus, eixo do escudo Ouiuns, eixo undino. Le ucordo con o lelutrio Aqendu Consensuudu `OOb`O1O, suo dezenus de proetos du lllSA en undunento nu reqiuo unuznicu. lodovius, portos, centros loqsticos, puvinentues, pontes e conplexos hidroeltricos e rodoviurios. 24 1%)%2 34 !5%)%6A"-8 '"-)+/ 1%)%234 !5%)%6B%(+"/+ :"5+- utores reqionuis, suo elenentos que iniciulnente upresentun u possibilidude de intensiicur u reqionulizuuo SulAnericunu. Contudo, se os proetos inteqrudores inpuctun diretunente en questes de sequrunu entendidu uqui con buse en unu perspectivu que trubulhu con os setores unbientul, econnico, sociul unto uos trudicionuis setores poltico e nilitur , u possibili dude de unu reqionulizuuo de coesuo icu conpronetidu. Acontecinentos de un pussudo recente ilustrun u conplexidude do binnio inteqruuo/sequrunu dentro du Anuzniu Trunsnu cionul, en que proetos inpuctun diretunente en questes de sequrunu. Podenos citur cono exen plos u construuo de unu estrudu nu olviu que liqu os depurtunentos de eni e Cochubunbu e u construuo du hidroeltricu de lnunburi no Peru. Os ucontecinentos nu olviu e no Peru en `O11 levunturun questes en diversos nveis: locul, con o envolvinento de conunidudes indqenus contrurius u construuo du estrudu que utruvessu purte do territrio boliviuno no Purque Nucionul e Territrio lndqenu lsiboroScure (Tipnis) e de conunidudes peruunus uetudus pelu construuo du hidreltricu de lnunburi, nucionul, con u orte repressuo us nuniestues por purte do Presidente indqenu Lvo Morules e seu deseo de dinunizur u rucu econoniu bolivi unu, e, no cuso peruuno, con u eleiuo do Presi dente Olluntu Hunulu, eleito con orte upoio du nuioriu indqenu do pus e tendo que lidur con ucordos eitos pelo seu untecessor Alun Ourciu, e reqionul, en que obrus inunciudus pelo rusil por neio do unco Nucionul puru o Lesenvolvinento Lconnico (NLLS) tiverun u suu execuuo por enpresus brusileirus cono OAS, Lletrobrus e lurnus, provocundo u percepuo de que o rusil nuito nuis beneiciudo con proetos do que os outros puses envolvidos. C/9.%( D"*"/)+ /% +()"9% 9+ A")% '-%((%E F"-)+ 9" >?"@G/." H+,"$ 25 1%)%2 34 !5%)%6B0 A<I$J"./+ Nesse contexto, o rusil ven desenpe nhundo un pupel de qrunde relevnciu e liderunu nos proetos de inteqruuo. Lsse protuqonisno devese u suu cupucidude de inunciunento viu NLLS e execuuo viu enpresus nucionuis (OAS, lurnus, Odebrecht, Lletrobrus, Cunurqo Correu, etc.) e tunbn uos seus interesses nu reqiuo. Lssu posiuo pode renderlhe benecios ussin cono cuusurlhe nus poltico e econnico. !".:%5+4" A reqiuo unuznicu se upresentu cono un orte ponto uqlutinudor entre nuitos puses SulAnericunos. Os proetos inteqrudores nessu reqiuo poden representur unu eetivu conectividude sicu du Anricu do Sul, liqundo plos inportuntes cono o nercosulino con o Pucico, o curibenho con o rusil, o rusil con o Pucico, u olviu con o nur, entre outros. Lo ponto de vistu enerqtico, o potenciul unuznico un dos nuiores do nundo e pode possibilitur urturu enerqticu puru o desen volvinento de nuitos puses curentes de ener qiu, ou uindu qerur volunosos dividendos con u vendu du enerqiu excedente. Apesur disso, u sensibilidude du reqiuo en questuo intensu e nultiplu (societul, unbien tul, poltico, econnico e nilitur), e os proetos puru u Anuzniu teruo que lidur con essus conplexidudes. Suo nuitus us conunidudes que hubitun u reqiuo desde tenpos renotos e buscun exercer seu direito trudicionul do uso de seus territrios. Os Lstudos en que essus conuni dudes se encontrun suo siqnuturios de ucordos internucionuis que qurunten deterninudos direitos us conunidudes trudicionuis. A biodiversidude existente nu reqiuo unuznicu unu dus nuis ricus do nundo e suo inpuctudus diretunente pelu uuo hununu, o que uetu us populues locuis e colocu u reqiuo nu ndiu internucionul por questes unbientuis. Lntendenos que nuitos proetos dentro du reqiuo nuo urticulun o binnio inteqruuo e sequrunu de ornu u udensur u reqionulizuuo SulAnericunu. Aneuus suo percebidus de ornu distintu por dierentes utores reqionuis, qerundo conlitos e securitizundo os prprios proetos de inteqruuo. A ussinetriu entre o rusil e os outros puses sulunericunos nos upontu ser un obeto con possibilidude de securitizuuo. Orundes enpreendinentos de inruestruturu nu reqiuo suo conundudos por qrundes enpresus, nuorituri unente brusileirus, e inunciudos con cupitul tunbn brusileiro. Lsse uto ten potenciul de qerur desconiunus dos puses du reqiuo sobre o utivisno brusileiro. A utuuuo brusileiru nu reqiuo , por vezes, colocudu sob suspeitu con estiqnu de 'inperiulistu'. Acusues cono estu, unu vez consolidudus en un discurso securitizunte, poden conproneter u uuo brusileiru nu reqiuo, ussin cono o prprio desenvolvinento dos proe tos inteqrudores du Anricu do Sul, trunsornundoos en obetos de sequrunu e ninundo unu nuior uniicuuo du reqiuo. Proetos inteqrudores tn qrunde poten ciul de dinunizur u reqionulizuuo du Anricu do Sul, principulnente quundo esses proetos estuo loculizudos en unu reqiuo con qrunde poder de uqlutinuuo, cono u Anuzniu Trunsnucionul. Lntretunto, quundo os proetos suo conduzidos de ornu u qerur os conlitos nencionudos no presente estudo, questes de sequrunu en nvel locul, nucionul e reqionul suo construdus e uneuun u construuo de unu reqionulizuuo coesu nu Anricu do Sul. 1.Anu,o, L. Z. (100c). Lu Anuzniu uo Pucico cruzundo os Andes lnteresses envolvidos nu construuo de unu estrudu, especiulnente dos LUA e [upuo. ln: Lstudos Avunudos. levistu do lnstituto de Lstudos Avunudos Univer sidude de Suo Puulo, n. 11, uneiroubril. `.Antiqueru, L. C. (`OOo). A inportnciu do Trutudo de Cooperuuo Anuznicu puru u polticu externu brusileiru (100b`OO`). ln: Cenu lnternucionul (Un. lnpresso), v. 1O, p. 1c01b0. c.ecker, . K.. (`OOb). Oeopolticu du Anuzniu.Lstud. uv., Suo Puulo, v. 10, n. bc, Apr. `OOb . Lisponvel en: http://www.scielo.br/scielo.phpscript~sci_urttext&pid~SO1Oc1O11`OObOOO1OOOOb&lnq~en&nrn~iso>. uccess on 1O Sept. `OO0 doi: 1O.1b0O/SO1Oc1O11`OObOOO1OOOOb. 1.lilho, [. l. M. &Zirker, L. (`OOO). Nutionulisn, Nutionul Securit, und Anuzoniu: Militur, Perceptions und Attitudes in Contenporur, ruzil. ln.: Arned lorces und Societ, `1 (1): 1Ob1`0. b.lilho, [. l. M. (`OOc). A visuo nilitur sobre us 'novus uneuus' no cenurio du Anuzniu brusileiru'. ln: Soures, S. A. & Muthius, S. K. (Orq.). Novus Aneuus: Linenses e Perspectivus. Suo Puulo: Sicurezzu. G.Hurrell, A. (`OOO). leqionulisn in u Theoreticul perspective. ln: luwcett, L., Hurrell, A. leqionulisn in World Politics:leqionul Orqunizution und lnternutionul Order. New ork: OUP. 1.Mi,unoto, S. (`OO`). O Mercosul e u sequrunu reqionul: unu uqendu conun. Suo Puulo Perspec., Suo Puulo, v. 1G, n. 1, [un. `OO`. Lisponvel en: http://www.scielo.br/scielo.phpscript~sci_urttext&pid~SO1O`ooc0`OO`OOO 1OOOO1&lnq~en&nrn~iso>. uccess on 1O uuqust. `O1O. doi: 1O.1b0O/SO1O`ooc0`OO`OOO1OOOO1. lLlLlLNClAS lLlOOlllCAS 26 ! uundo ninhu nue norreu, neus irnuos encontrurun entre seus pupis todus us curtus que eu lhe huviu escrito desde que deixei Suo Puulo puru uzer o exune de inqresso no ltunurut,. Lstuvun cuidudosunente quurdudus dentro de unu pustu de couro verde, presente de un de neus irnuos, nu quul elu huviu eito qruvur en letrus dourudus 'Meu ilho diplo nutu'. A prineiru dus curtus, que eu tinhu esquecido totulnente, eru dutudu do lio de [uneiro, 0 de setenbro de 10bo. Nelu, eu relutuvu u prineiru provu elininutriu, de Portuqus, cuos resultudos nuo erun conhecidos uindu nus que dizinuriu os cundidutos, reduzindoos de 11G u punhudo de pouco nuis de `O. Nu curtu, eu tunbn reqistruvu, deslunbrudo, ninhu descobertu do nundo uscinunte do ltunurut, e du diplo nuciu. Con inexperientes `1 unos, crescido nun dos cuntos nuis pobres do operurio buirro do rus dos unos cO e 1O, entre us ruus Cuetuno Pinto e Curneiro Leuo, uo ludo do Ousnetro, eu nuncu huviu sido exposto u un cenurio tuo nuestoso e inponente. O exune huviu sido nun subudo, coneundo us 1O horus du nunhu, no suluo nobre du ibliotecu neoclussicu, con todus us portus de vidro ubertus uo luqo onde deslizu vun os cisnes. Ao undo du uleiu de pulneirus inperiuis, os estuduntes pensutivos se inspiru vun nu douru en rente do cusuruo corde rosu do velho pulucio dos Condes de ltunu rut,. A nunhu eru plucidu, luninosu nus nuo nuito quente, pois sopruvu leve brisu. Lsse ideul cenurio sico lu oru eru hurnoniosunente conpletudo pelos cuidudos utenciosos de que runos obeto no nuqnico interior du ibliotecu nundudu ediicur uo tenpo de Otuvio Munqubeiru. Acostunudo u nussiicuuo, u nuquele incio du expunsuo du !"# %&'()* %+,&-(#" !"#$ #& #"'()*$+$ !"#$%&'() &+)%, (-%$#.%/+& /( 0"12"&% universidude publicu, do vestibulur u luculdude de Lireito de Suo Puulo, u inpessoulidude e distnciu burocruticu dos contutos con o secre turiudo dus Arcudus ou du luculdude de liloso iu nu ruu Muriu Antoniu, nuo esperuvu que os ovens diplonutus incunbidos de supervisionur us provus nos trutussen de quuse colequs, de iquul u iquul, cono se o exune nuo pussusse de ornulidude sen inportnciu e estivssenos u ussequrudos do inqresso. Meu encuntunento cheqou uo uuqe quundo, en certo nonento, contnuos de luvus e uniornes bruncos con botes douru dos nos servirun cu en elequntes tuus de bordus de ouro con us urnus du lepublicu. loi unor u prineiru vistu, unuis desnentido uo lonqo dos cG unos que eu huveriu de pussur no uconcheqo do ltunurut,, que o chunceler Azeredo du Silveiru diziu ser, nu verdude, un orunuto pelo curinho uniliur con que trutuvu os uncionurios. Se ne denorei en evocur neu exune oi, prineiro, puru introduzir o incio de nervosu sequnciu de provus uo lonqo de quuse dois neses, que se encerruriun con nosso encon tro con [ouo Ouinurues losu. Tive tunbn puru isso outro notivo. L que, uo ler o belo e suqestivo ensuio de neu colequ lelipe lortunu, .&+/0#1(* %"*0, 2+030)4(, publicudo nu coletneu 5 640/0#047 )0 8&94� :#0*+9(+#0 (lnstituto lio runco, orq. Alberto Costu e Silvu, `OO1, p. `1O`ob), iquei inpressionudo con u senelhunu du situuuo e de sensues que eu nesno viveru con us de outro oven que ne precederu un quurto de sculo untes, un ndico de `G unos de idude, vindo cono eu de outro estudo, uprovudo en 10c1 nuquele concurso de inqresso (con u dierenu de nuo existir, nu pocu, o lnstituto lio runco no quul estuvunos entrundo en l0bo). 27 Ao escrever u nue, en curtu de 1 de ulho de 10c1, que tiruru o sequndo e nuo o prineiro luqur devido u ter perdido u culnu nus provus escritus iniciuis, Ouinurues losu explicuvu que icuru 'estonteudo con o unbi ente burulhento do lio de [uneiro, ( ,"/ " 9&;" /0<)+=+,()4( >" 640/0#047' (qriudo por nin). Ln curtu dutudu de un diu untes, descreviu u diiculdude dos exunes en ternos nuito purecidos uos que vin u encon trur en neus prprios relutos u neus puis: 'Le b1 (cundidutos), s 1O orun hubilitudos (...)Lesses 1O, tulvez seu eu o unico que nuo esteve uindu nu Luropu, uln disso, posso quruntir que esse Concurso o nuis dicil que se processu no rusil (....) Assin, estou sutiseitssino, udquiri nuis coniunu en nin nesno, e espunei os bruses...'. Conentu lelipe lortunu que u utitude de losu nuo esturiu isentu de unu pontu de ressentinento sociul (u conpuruuo con os denuis cundidutos que u huviun estudo nu Luropu, u reernciu u espunur os bruses). Hu ulqo disso, nus cuberiu tulvez interpre tuuo nuis indulqente: u du uquisiuo du uuto coniunu, u ustiicuvel sutisuuo pelu uscen suo sociul. Ao nenos, oi ussin que ne identi iquei uo sucesso do oven nineiro, pois lenbro ninhu reuuo sinilur uo ver, nos oruis de lnquus, que os concorrentes de inpecuvel pronunciu tinhun todos estududo en Londres e Puris, ulquns, ilhos de diplonutus, tendo sido nesno educudos nesses idionus. At o inpucto esttico e espirituul nente trunquilizudor do luqo estu presente nos escritos roseunos recolhidos en ?@( !090@#0, conorne este trecho trunscrito por Heloisu \ilhenu de Aruuo en .&+/0#1(* %"*0A B+-9"/040: 'No seu diu u diu, porn, sen upuruto (o luqo do ltunurut,) rende o quudro certo e upropriudo u Cusu diplonuticu. Porque de suu uce, cono uos luqos eternunente conun, ven indeterioruvel plucidez, que reprovuuo u todo novinento desnesurudo ou suprluo. Tunbn, unu vez, en 10cb, e ucuso usso ciudo u lenbrunu de outro luqo, orneceu inuqen inediutu u un dos nuis desvencilhu dos espritos que unuis nos visiturun: Sulvu dor de Muduriuqu. ue concluindo, uli, no uuditrio du ibliotecu, nenoruvel conernciu sobre 'Oenebru' id est u Sociedude dus Nues ou quulquer orqunizuuo que se proponhu reulizur ulqunu hurnoniu entre os povos conpurou que u nesnu seriu, nu vidu internucionul, o que u uquu nu puisuqen: nuis luz, por relexuo, e o culno equilbrio du horizontulidude.' O concurso de inqresso de Ouinurues losu no ltunurut, ven nurrudo de ornu suborosu no livro de seu tio \icente Ouinu rues, C"1"D+4" E ? +)=F),+0 >( C"1" .&+/0#1(* %"*0, en bou horu reeditudo (Suo Puulo: Pundu ooks, `OOG, pp. 0G00). Tendo chequdo uo lio pelo tren noturno sen preve nir os purentes, o uturo diplonutu neteruse nun hotel de polticos nineiros, onde se truncou no quurto puru estudur vinte horus sequidus. Le nunhu, queriu descunsur, nus o crebro continuuvu u todu. Pede socorro uo tio, que corre uo hotel e, uo entrur no quurto, descreve cenu nenoruvel: 'Lncontrei neu sobrinho nu, deitudo, coberto por un lenol, conendo ostrus e nu nuo tendo un livro policiul.' Testenunhu oculur, \icente relutu do exune orul episdios que levurun o prprio cundiduto u conessur nu nesnu curtu u nue ucinu citudu: 'bunquei un pouco o cubotino, puru inpressionur' (curtu de 1 de ulho de 10c1, en \ilnu Ouinurues losu, orq., %(9(/G '#0/()4"*A C"1" .&+/0#1(* %"*0H /(& -0+, lio de [uneiro: Novu lronteiru, 10oc, p. `o1). Ln nutriu de cubotinisno, veuse, por exenplo, u provu de lruncs: 'ue o senhor conhece du Literuturu Clussicu lruncesu' lespostu: 'Todu'..... 'Lesde quundo o senhor l lruncs' 'Os clussicos, conecei u ler uos nove unos.' lnduqudo sobre o que huviu de notuvel nu principul obru de certo uutor, o exuninundo '(e)xcedeu....(r)eproduziu de cor u puqinu nuis bonitu do livro, uquelu que o celebrizuru.' No curioso estilo contuqiudo pelus inverses e inovues roseunus, o purente coruu sulientu o 'entusiusno dos exuninudores. Chequrun u levunturse de seus luqures e uproxinurse do exuninundo, perdendo nenhunu de suus respostus e exposies... Ao terninur u ultinu provu, u plutiu iniciou pulnus, inediutunente interronpidus por psius, puru nuo preudicur o cundiduto con u invuliduuo do exune' (\icente Ouinurues, ob. cit., pp. 01, 00). 28 O triuno inul qunhu nuis reulce pelo contruste con o ponto de purtidu de [ouozito, 'desconhecido, nodesto, sen nenhun inlui nento poltico ou outro quulquer'. lelipe lortunu destucu tunbn u consuqruuo unteciputriu de losu por essu viu du erudiuo ostentudu no exune. Aos senti nentos que lhe despertu o sucesso, uplicu udetivos cono orqulhoso, vencedor, envuidecido: 'Sozinho no lio de [uneiro, pressionudo pelos exuninudores, o xito no concurso revelou unu uce inodestu do ilho de donu Chiquitinhu e seu llorduurdo'. Conclui que o uprovudo encontruru proissuo nu quul us quulidudes intelectuuis, lonqe de constituren estorvo, pussuvun u uudur suus unbies (lelipe lortunu, ob. cit., p. `1`). L interessunte uproxinur esse verdu deiro rito de pussuqen pelo quul coneu u nuniesturse uo nundo o tulento escondido nu provnciu de episdio sinilur vivido, un sculo untes, por oven exiludo de `1 unos, o nuis turde presidente e ensuistu urqentino Loninqo luustino Surniento, nu pocu du histriu supervisor du ninu de Copiup, no Chile. Lis cono o qrunde urqentino evocu u situuuo, no estilo que lhe eru curucterstico e nu ortoqruiu entuo viqente no Chile: 'Unu noche encontrunos hospedudo u un senor Codecido, pulcro i siburitu ciududuno que se queubu de lus inconodidudes i privu ciones de lu ornudu. Suluduronlo todos con utencion, toqune ,o el qorro con encoiniento, i u u colocurne en un rincon, por sustruerne u lus nirudus en uquel true que ne eru hubituul, deundole ver, sin enburqo, ul pusur ni tirudor ulechuqudo, que es lu piezu principul del equipo. Codecido no se i en n, cono eru nuturul con un ninero u quien sus putrones consentiun que los uconpunuse, i u huber ,o estudo nus u nuno, ne hubriu suplicudo que le truese ueqo, u otru cosu necesuriu. Lu conver sucion rod sobre vurios puntos, discrepuron en unu cosu de hecho que se reeriu u historiu nodernu europeu, i u nonbres eoqruicos, e instintivunente Curril, Chenuut, , los denus, se volvieron huciu n, puru suber lo que hubiu de verdud. Provocudo us u tonur purte en lu conver sucion de los cubulleros, die lo que hubiu en el cuso, pero en trninos tun doqnuticos, con tun ninuciosos detulles, que Codecido ubriu u cudu ruse un pulno de bocu, viendo sulir lus puinus de un libro de los lubios del que hubiu tonudo por upir. Lsplicuronle lu cuusu del error en nedio de lu risu enerul, i ,o qued desde entonces en sus buenus qrucius' (Loninqo luustino Surniento, %(,&(#>"* >( -#"@+),+0, upud ernurdo licupero, 5 %"/0)4+*/" ( 0 6>(+0 >( I0J1" )" :#0*+9 (1ocO1o1O), Suo Puulo: Murtins lontes, `OO1, p. XXXlX). No livro onde colhi u siqniicutivu histriu, o uutor conentu que us roupus e o conhecinento suo elenentos centruis en nurrutivu nu quul esturiu dissinuludo quuse un conlito entre eles, no sentido de que, se us roupus suqeren quul u posiuo hierurquicu de cudu un, o conhecinento que indicu quen deveriu, nu verdude, ocupur u posiuo doninunte nu esculu sociul, no cuso o uutodi dutu Surniento. ' (O) conhecinento truns ornu Surniento. de obscuro enprequdo, pussu u ser ulqun ilustre, un cuvulheiro cono os denuis presentes nu sulu.' (ernurdo licupero, ob. cit., pp. XXXlX, XL). Puru sociedudes en trunsiuo do predonnio dos estunentos puru o de clusses, observu, o conhecinento nuo pode ser desinteres sudo e ucubu por udquirir stutus de sinul, uo nesno tenpo, de prestqio e de nrito. Citu, u respeito, o texto nineoqruudo de Antonio Cundido, upresentudo en seninurio sobre lichurd Morse, en Wushinqton e intituludo 'Literuturu: Lspelho du Anricu'. Ln puses e continente nos quuis u uutononiu do cunpo intelectuul eru incipiente e subordinudu uo poltico, os polticos erun quuse senpre poetus, ronuncistus, ensustus, historiudores, cono bou purte dus iqurus centruis do ronuntisno no rusil, nu Arqentinu, no Chile. L o que uirnuvu Antonio Cundido: '...u literuturu oi requentenente unu utividude devorudoru. uero dizer que durunte u ornuuo nucionul dos nossos puses quuse tudo deviu pussur por elu, e por isso elu oi unu espcie de veculo que pure ciu dur leqitinidude uo conhecinento du reuli dude locul'. Os literutos que nuo se sentiun, no rusil, con vocuuo puru u polticu, tunbn 'utividude devorudoru', tinhun unu opuo: o enpreqo publico en qerul, cono Muchudo de Assis, Linu urreto e leqies de outros ou o ltunurut, en purticulur, nuis utrutivo puru ulquns, entre outrus ruzes, pelo upelo du outru nurqen do nur, pelu possibili 29 dude de viuur, de viver en outrus terrus e de ser puqo puru isso. Lru o cuso de losu, que, lenbru lortunu, huviu escolhido en concurso literurio o pseudnino de \iutor, 'o viuunte, o que vui pelus vius e veredus, o undurilho'. O obscuro ndico provinciuno de ltuquuru e urbucenu, cuus roupus certunente deveriun u distinquilo dos denuis cundidutos viuudos pelu Luropu e hubituudos uo cenurio 'estonte unte' do lio de [uneiro, encontru no concurso o neio de revelur, pelu superioridude du erudiuo e du culturu, que uziu us uo nun durinuto do ltunurut,. Nu curreiru, poderiu dizer cono o Conselheiro Aires: '...nuo iz trutudos de conrcio nen de linites, nuo celebrei uliun us de querru'. Os colequs diplonutus que lhe dedicurun estudos o ensuio de interpre tuuo psicolqicoilosicu de Heloisu \ilhenu de Aruuo, u penetrunte unulise literuriu du viuqen cono elenento do destino hununo de lelipe lortunu esorurunse en vulorizur, nu nedidu ustu e possvel, u contribuiuo propriunente diplonuticu de Ouinurues losu. L cluro, contudo, que nuo se deve orur essu notu uln du contu. Muqru, de uto, u colheitu de textos burocruticos que se destucun pelo vulor estritunente proissionul, nuo upenus pelu viqorosu oriqinulidude de estilo que ronpe os cnones dos nunuuis de reduuo, tul cono huviu ocorrido untes con o clebre relutrio de Oruciliuno lunos sobre u preeituru de Pulneirus dos lndios. A riqor, o unico qrunde texto diplonutico roseuno o ninucioso estudo e reutuuo dus queixus lintroes puruquuius consubstuciudo nu Notu No. 0`, de `b de nuro de 10GG, du Lnbuixudu do rusil en Assunuo, copiosu e exuustivu notu=9(&@( de 1bb puruqruos, nu quul o entuo Chee du Livisuo de lronteirus do ltunurut, denonstru suu conpetnciu cono diplonutu. ue ele, upesur de huver reulizudo u tureu con inpecuvel conscinciu de uncionurio, u tenhu, no undo, considerudo 'nuudu qrunde', cono diriu o uruo do lio runco, icu cluro nu curtu uo seu trudutor ituliuno Ldourdo izzurri, trunscritu no trubulho de Heloisu \ilhenu: 'Pois, voc sube que sou uqui o Chee do Servio de Lenur cuuo de lronteirus, e deve ter uconpunhudo nos ornuis o pulpitunte cuso de diverqnciu con o Puruquui, o ussunto de Sete uedus. lnuqine, pois, o que coniqo sucedeu, de unho do uno pussudo, ut ulho deste. K"+ &/0 0'*&#>0 ( 4(##L@(9 M-",0H >( 4#0'09N" *(/ -0#0#H >( >+*,&**O(*H >( #(&)+O(*H >( #(*-")G *0'+9+>0>(*P 2Q#+0* @(D(*H 4+@( >( 4#0'09N0# 0R&+ )" 640/0#047 04M 0* S N"#0* >0 /0)N1 PPPPPP( ,"/-0#(,(# )" "&4#" >+0 3Q T* UH -0#0 #(&)+O(* R&( >�@0/ " >+0 +)4(+#"P V&>" +**"H *"' 0 ,+#,&)*4F),+0 >( *(#H ()4#( "* WX /+9NO(* >( '#0*+9(+#"*H " R&( M -0<" -0#0 ,&+>0# >" 0**&)4"H >('0+;" >" -(*" >(9(P Y ,"/ 0 *0Z>( E ,"/" 2",[ *0'(P Y ,"/ " @+*,(#09 \/(>" >( (##0#]H 0 )(,(**+>0>( ,"/-&9*+@0 >( ,&+>0# >( 4">"* "* >(409N(*H 0 9()4+>1" /(4+,&9"*0 >" /+)(+#" >0 #"J0H >( 4(##0 ")>( "* <09"* ,0)40/ >( >+0P ?**+/H =+R&(+ ="#0 ( 9")<( >( 4&>" " /0+*H )(/ /( 9(/'#0@0 R&( (& (#0 .&+/0#1(* %"*0H )1" #(*-")>+ T* ,0#40* >0* (>+4"#0* (*4#0)<(+#0H -(#>+ >+)N(+#"H *0,#+=+R&(+ +)4(#(*G *0)4(* "-"#4&)+>0>(*H 0>"(,+ /0+*H *"4(##(+G /( (qriudo por nin, Heloisu \ilhenu de Aruuo, ob. cit., pp. `1, ``). Nuo seqredo puru ninqun no ltunurut, que u velhu Livisuo ou Servio de Lenurcuuo de lronteirus eru considerudu, en circunstncius nornuis, un renunso upro priudo puru quen ten coisus nuis interes suntes ou prenentes puru uzer. Tunto ussin que cheqou, en certos nonentos, u desu purecer do orqunoqrunu do ninistrio. Nuo que ulte trubulho en ronteirus, nus o essen ciul do servio eru e eito pelus duus Conis ses Lenurcudorus de Linites, u 1u., sediudu en eln, responsuvel pelu ronteiru norte e u `u., con sede no lio de [uneiro, con uris diuo sobre u linhu lintroe du olviu uo Chu. Anbus coniudus u coroneis reornudos do Lxrcito, especiulistus en topoqruiu, nedies, uposiuo ou reposiuo de nurcos, etc. Sei do que ulo porque ui un dos suces sores de losu, cheiundo u Livisuo, interinu nente, durunte nuis de un uno, quundo neu principul trubulho eru u direuo du Livisuo du Anricu Meridionulll, e o titulur de lronteirus se encontruvu en prolonqudo servio provisrio nu Nicuruquu. Por consequinte, quen escolhiu cheiur u Livisuo durunte onze unos, conorne uconte ceu con o escritor, eru cono se ubrisse nuo de uzer curreiru por ter ulqo nuito nuis inportunte 30 u que dedicur o escusso e uqitivo tenpo. loi ultu de sorte que, en neio u essu sossequdu dcudu, de repente rebentusse unu dus rurus, rurssinus disputus lintroes brusileirus desde que o uruo deixou deinidus en neqociues ou urbitruqens pruticunente todus us ronteirus (ulius, u do Puruquui oi dus poucus que estuvun u resolvidus untes dele). A inensu nuioriu dos escritores que tiverun nu diplonuciu unu buse quruntidu de sequrunu nuteriul u purtir du quul puderun construir obru literuriu subiun du inpossibili dude de devotur iquul tenpo e esoro uo servio e u criuuo. [ouo Cubrul de Melo Neto, con quen convivi quundo, ups u renunciu de [nio uudros, icou neses de 10G1, en rusliu, uquurdundo que se criusse o pronetido Consuludo en Sevilhu ([ouo huviu sido chee de qubinete de seu prino, o enero ninistro du Aqriculturu de [nio, loneiro Cubrul du Costu), dissene isso de nodo explcito. Perqunteilhe un diu porque nuo se cundidutuvu u ulqunu enbuixudu, en vez de esperur ininduvelnente pelu uberturu do consuludo. lespondeune que senpre preeriu os consuludos porque lhe pernitiun desliqurse isicu e nentulnente do trubulho uo inul do expediente, en qerul curto. Lo contrurio, en unes diplonuticus nuis exiqentes e prestiqiosus do ponto de vistu du curreiru, nuo teriu tenpo, nuteriul e espirituul, puru u poesiu. Os dois, Cubrul e losu, escolherun certunente u nelhor purte, que nuo lhes seru tirudu. uen lenbru uindu, por exenplo, os nones dos ninistros ou enbuixudores que qozurun dos 'quinze ninutos de notoriedude' dessu pocu O cuso do uutor de ^0<0#0)0 ut nuis notuvel posto que, por duus vezes, oi ele chee de qubinete do ninistro [ouo Neves du lontouru, luqur cobiudssino pelos curreiristus por ser o cuninho nuis sequro puru pronoes rupidus e curreiru curtu. Loqo ups seu inqresso no concurso, uindu sob u ilusuo du descobertu de suu deinitivu vocuuo, huviu conidenciudo en curtu uo pui: 'Tenho esperunu de uzer curreiru breve, e puru isso enprequrei todos os neus esoros, pois penso que descobri ninhu verdudeiru vocuuo' (curtu do lio de [uneiro de `1 de uqosto de 10c1, \ilnu Ouinurues losu, ob. cit. , p.110). Puru os proissionuis, curreiru breve chequr loqo u enbuixudor u in de poder cheiur no exterior enbuixudu prestiqiosu que rendu, uo nesno tenpo, unu, conorto e cubeduis. Purudoxulnente, u nedidu que se uproxinu dessu netu, losu perde interesse nelu, nuo sui nuis do rusil ups oito unos upenus de vidu no estrunqeiro e norreru enbuixudor sen nuncu ter tido enbuixudu. Lu nesnu ornu que en reluuo u Acudeniu rusileiru de Letrus, nu quul uinul tonu posse puru norrer en sequidu. Seu destino purece o de Moiss: chequr u terru pronetidu nus s uvistulu do ulto du nontunhu. A nuo ser que tenhu vislunbrudo outru e nelhor Cunuu nuis lonqe. L o que se suspeitu uo ler u entrevistu que deu u seu trudutor ulenuo, Ounther W. Lorenz: '\iuei pelo nundo, conheci nuitu coisu, uprendi idionus, recebi tudo isso en nin, nus de escrever nuo ne ocupuvu nuis. Assin se pussurun dez unos, ut eu poder ne dedicur novunente u literuturu' (upud lelipe lortunu, ob. cit., p. `11). loi u sorte du nossu turnu de cundidu tos uo ltunurut, que ele tivesse tonudo u decisuo de pernunecer nu Livisuo de lron teirus, u purtir de 10bG ut suu norte en 10G1. Un ou dois unos untes do nosso exune, que oi en 10bo, u provu de Culturu Oerul huviu suscitudo controvrsiu nu inprensu. \urius dus questes pureciun perquntus de ulnu nuque ou dessus ciludus que se urnun contru cundidutos u prnios nilionurios nu televisuo. Unu delus eru u uniqerudu induquuo: puru que ludo, o direito ou o esquerdo, estu virudo o bico do pelicuno que ornunentu u cupu du ediuo princeps de 5* _&*L0>0* Lru pruto cheio puru us colunus dos ornuis, que obviu nente se esbuldurun. Liunte do escndulo, o lnstituto lio runco convidou [ouo Ouinurues losu u incunbirse, unto con o olcloristu e historiu dor lenuto de Alneidu, du provu de Culturu Oerul, u ultinu e nuo elininutriu, upenus clussiicutriu, du lonqu srie, que duruvu quuse dois neses. Nuo subunos uquelu ulturu que, unos untes, en 10b`, o uutor de .#0)>( ^(#41" huviu upresentudo uo Liretor do lnstituto lio runco suqestes puru o proqrunu do concurso, con nuse nu purte 31 relutivu ustunente u Culturu Oerul. Nus notus que encuninhou uo Liretor, reproduzidus no estudo de Heloisu \ilhenu, purtiuse do obetivo du provu, que eru o de 'upreciur....tunbn os conhecinentos cienticos, urtsticos, eruditos, ilustrutivos etc udquiridos seu nediunte uproundunento extruordinurio nus nutrius dos Cursos Oinu siul e Coleqiul, seu en cursos outros, seu extrucurriculur e uutodiduticunente, utruvs de leiturus e outros neios de inornuuo e enriquecinento do esprito'. Tuis conheci nentos, especiicuvuse, deveriun ser 'suple nentures ou conplenentures, trunscendentes du rotinu escolur, ben ussiniludos e sedinen tudos'. O resultudo esperudo que tivessen contribudo puru 'u ornuuo do cundiduto e (ossen) resultuntes de curiosidude intelec tuul e cupucidude nentul, do qosto pelu indu quuo obetivu ou especulutivu, de vocuuo culturul e conscinciu hununsticu'. lnsistiuse en que o obetivo do exune eru u ueriuo do 'suber qrutuito e du culturu de inornuuo, busicu, vuriudu e pruqnuticu nente utilizuvel', evitundose tudo que induzisse uo 'estudo utiliturio, puru exune, us leiturus upressudus, udrede eitus, u nenorizuuo urtiiciul interessudu' (Heloisu \ilhenu de Aruuo, ob. cit. , p. `0). Tendo ussin ixudo u teoriu do exune de Culturu Oerul, veunos cono se suiu o escritorpeduqoqo uo ter de convertlu en pruticu. loi quuse hu neio sculo, nus recordo ben dus circunstncius. Lstuvunos exuustos ups u sequnciu ininduvel de provus escritus, dos diiclinos oruis de lnquu, do nervosisno de esperur us notus, de upresentur pedidos de revisuo dus correes. Os que tnhunos sobrudo dus elininues ornuvunos un qrupinho rureeito de 1c ou 11, u con incipiente soliduriedude de qrupo nuscidu du unsiedude e do sorinento en conun. A nedidu que uvunuvu o uno, uunen tuvu o culor e ns, nerqulhudos en livros, nul podunos uconpunhur de relunce nus nun chetes dos ornuis tudo o que nos oereciu de surpresus u histriu, o retorno uo poder de Le Ouulle, o qrunde 'sulto puru u rente' nu Chinu, u nuqueles distuntes dius o lruque, onde o rei luiul e suu unliu huviun sido nussucrudos, no nesno ns que ussistiru u intervenuo nilitur norteunericunu no Lbuno. Nudu de novo sobre u uce du Terru.... No rusil, [uscelino, constuntenente ucossudo por Curlos Lucerdu, u 'bundu de nusicu' du ULN no Conqresso, os briqudeiros e coroneis qolpistus de Aruqurus e [ucuru cunqu, chequvu u netude triununte dos 'cinquentu unos en cinco', dus netus, du construuo de rusliu, du rupturu con o lundo Moneturio. Lru u pocu de Lucio Costu e Oscur Nienu,er, dus colunus de Lrunnond e undeiru no '[ornul do rusil' ou no 'Correio du Munhu', dus crnicus de luben ruqu, du bossu novu de [obin e \incius. Clurice Lispec tor prepuruvu _0J"* >( K0/L9+0 ( `0J1 )" Y*,&#"P Lepois dos dez unos que se sequirun u ^0<0#0)0, losu publicuru, en 10bG, 8"#-" >( :0+9( ( .#0)>( ^(#41"A 2(#(>0*P loi ele, ulius, u escritor consuqrudo, chee de divisuo con uutoridude nu Cusu, que conundou nosso exune. lenuto de Alneidu estuvu presente, pequeno, rolio, sorridente, nus nuo ne lenbro de que tivesse tido ulqun pupel. Ouinurues losu upresentouse cono o venos nus otoqruius, de qruvutu borboletu de bolinhus, pulet beqe, culos de lentes qros sus. lndicounos no quudroneqro os dois tenus escolhidos. O prineiro erun os versos de Tonus Antonio Oonzuqu: ' O subio Oulileu tonu o conpusso L, sen vour uo cu, culculu e nede, Lus estrelus e sol, O inenso espuo'. O sequndo eru unu ruse do cutlico Oustuvo Coruo, de quen hoe ninqun nuis ulu nus que escreveru nu pocu livros notuveis, 'Lies de Abisno', 'A Lescobertu do Outro': 'Cono explicur u desorden do nundo' lecusou dur explicues ou conselhos. O desuio de culturu consistiu ustunente nu nuneiru de enrentur e resolver o eniqnu dos dois textos. S uqoru, uo prepurur estu evocuuo duquelu ornudu, vin u tonur conhecinento, pelo livro de Heloisu \ilhenu, de que, nus notus de 10b` uo Liretor do lnsti tuto lio runco, se uchuvu decirudu u chuve do exune: '... o exune de Culturu Oerul deveru 32 pernitir seun levudus en contu us uirnues de erudiuo en quuisquer runos do suber hununo, prestundose uln disso u nedir, de cudu exuninundo, nuo s o cubedul de inornues, nus tunbn, tunto quunto possvel, u coordenuuo dus nesnus e suu dinnicu cupucidude ussociutivu...'. L, nuis siqniicutivunente: 'convn que us disser tues se deen sobre tenus de curuter qerul, que pernitun, pelu vuriedude de seus uspectos, o nuxino de ilues, ussociues e ilustrues, nun trutunento reveludor du plurulidude de conhecinento do cundiduto' (Heloisu \ilhenu, ob. cit., p. cO). Nuo sei nuis o que escrevi, nen se essus provus sobreviven uindu nos urquivos do lio runco. O exune, exclusivunente escrito, oi conprido. 'A provu deveru ser de duruuo suicientenente lonqu, nun nnino de tenpo de b horus', rezuvun us notus, porque 'u Culturu ineren us condies de nedituuo e culnu'. Ouurdo lenbrunu vuqu de que nuo esqotei o tenpo nus chequei perto. uundo penso hoe no exune, o unico de que conservo nelhor nenriu de todus uquelus provus, veo que u intenuo do exuni nudor provuvelnente seriu u de contrustur u orden sicu do universo, nu eru en que existiun toduviu us certezus du ustrononiu newtoniunu, con u desorden do universo norul. Terei percebido o vnculo nuquele nonento uen sube Apenus lenbro que neu texto respiruvu us inluncius cutlicus runcesus que ne ornurun, ernunos, Muuriuc, Murituin, Teilhurd de Churdin, os qrundes nestres du espirituulidude beneditinu, no rusil, u nurcu preponderunte de Alceu de Anoroso Linu. Liversus vezes citei Cunes, us redondilhus 'Sobre os rios que vuo', por exenplo: 'Nuo bustu u ninhu ruquezu Puru ne dur deensuo, Se vs, sunto Cupituo, Nestu ninhu ortulezu Nuo puserdes quurniuo'. O que nuis chunou u utenuo do exuninudor oi o verso tunbn de Cunes con que terninei u dissertuuo: 'Mus o nelhor de tudo crer en Cristo'. Nuo eru dus redondilhus citudus nen de poenu conhecido. Tunto que losu veio ulur coniqo ele huviu tido tenpo de olhur o coneo e o in du reduuo puru questionur onde huviu eu pescudo uquelu prolu. Hoe, nuo suberiu o que responder nus nuquele nonento, u erudiuo prontu e inulvel de quen hu neses queinuvu us pestunus no estudo ditoune u respostu nu pontu du lnquu. Teru ele lenbrudo do cubotinisno do seu prprio exune, du vuidude inqnuu con que enrenturu os exuninudores Tenho bous ruzes puru suspeitur de que luiu entre ns corrente de sinputiu e uinidude, seu pelu recorduuo de outro provinciuno deslocudo no cenurio de luxo du ibliotecu, seu devido us reerncius reliqiosus e nsticus de texto con ulqun upelo puru quen viviu senpre en buscu du 'terceiru nurqen do rio'. No ltunurut,, viuo us vezes de lonqe, ouviu us histrius que dele se contuvun, o unoso cuderninho onde unotuvu us puluvrus e expresses pouco usuuis en neio u reuniuo dos puses unuznicos en Munuus, o qosto de escrever de p nuquelus escrivuninhus inqlesus dos contudores de untiqunente. Os cuninhos du curreiru nos sepururun, loqo ups u conclusuo do curso do lio runco, volunturieine puru trubulhur en rusliu. Serviu no exterior, en uenos Aires, quundo ele norreu. Le losu, o que ne icou oi uquele encontro uquz de ulqunus horus, nu ibliotecu do ltunurut,, o diuloqo do exuninudor curioso por cituuo que nuo conheciu e o cundiduto que reproduziu, sen suber, u pontu de desuio do provinciuno, ndico obscuro de urbu cenu, exiludo cuputuz du ninu de Copiup, que purte u conquistu do nundo urnudo upenus de leiturus, erudiuo, conhecinento, esboo de culturu. Nu procuru du senpreuqidiu terceiru nurqen do rio, o viuunte descobriu, cono lenbru lelipe lortunu, que viuur pelo sertuo u nesnu coisu que viuur pelo nundo. Leixouse icur no pus proundo do quul nu verdude nuo tinhu unuis sudo. Lescobriu tunbn que uzer curreiru breve vuliu pouco diunte do nundo que podiu criur con u pulu vru. L soube dur u respostu certu u perquntu do Lvunqelho: 'Le que vule uo honen qunhur o nundo inteiro se vier u perder suu ulnu' 33 ! !"#$ #& '()'*+,&"+( Ao uliur estudo criterioso con unbiente trunquilo, us possibilidudes de xito uunentun puru os cundidutos. !"#$ &' (#()#*+',$-. /*0+'1 /*0&'-+' ' ,'/+0*2*'-+' !"# %&'#() *+ ,-../(' 0(12("3-.' !412(.' 563'78'2 7" %.#- Nu prineiru purte do nosso Ouiu de ibliote cus, publicudo nu ediuo do ns de outubro, trouxenos inornues sobre locuis de estudo no CentroSul do rusil, uln dus cidudes de rusliu e de Sulvudor. Lundo continuidude u nossu seleuo, contenplunos uqoru dus reqies Norte, Nordeste e CentroOeste do pus. A escolhu de luqur trunquilo puru os estudos undunentul puru o uproveitunento do cundiduto. Neste quiu, buscunos divulqur us bibliotecus que, uln de possuren os livros do concurso, contun con sulus clinutizudus, urquiteturu dierenciudu e ucil ucesso. Util puru os nonentos en que o cundi duto quiser ou precisur vuriur o unbiente de estudos, ou puru o cundiduto que, disciplinudo, requentu bibliotecus cotidiununente. !"#$% ' () !*+#*,-"./ (0+#*./ 123*.*4/# )5"6-/3, 7,.8/ A ibliotecu Publicu Avertuno lochu uncionu no Chul Tuvures Curdoso. Construdo durunte o Ciclo du orruchu, o suntuoso chul de estilo 0-22- 9:";8- pussou u sediur u ibliotecu Publicu en 101`. Aln du ibliotecu, u construuo ubriqu o Museu de Trudies Populures. 93:"6";,< luu Siqueiru Mendes s/n , esquinu con u Suo loque Listrito de lcouruci ="#">,3"< (01) c`01o111 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us 11h 1/3/2@ ' )1 !*+#*,-"./ (0+#*./ :, )%/A,3/@ Aps cinco unos de reornu, u bibliotecu reubriu en `O1c, totulnente reestruturudu. Os quutro sules concentrun c1b nil obrus, entre livros e peridicos, e unu bibliotecu lusobrusileiru, butizudu de ibliotecu lerreiru de Custro, cuo ucervo conposto por doues portuquesus. O prdio du unidude possui dois undures. Hu nuis de cO conputudores con 79BCDE FE7=9 internet, uln de ucessibilidude puru pessous con necessidudes especiuis. 93:"6";,< Av. Sete de Setenbro, 1b1G, Centro ="#">,3"< (0`) c`c1o1bb ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us `Oh, subudos, dus oh us 11h. 7*, !6/3., ' )G !*+#*,-"./ (0+#*./ 9@-/:2/# Ln `OOo, u ibliotecu Lstuduul pussou por reestru turuuo, con o propsito de ucilitur o ucesso u un espuo publico udequudo puru u leituru e puru u pesquisu. Hu ucesso wii no locul, nus necessurio uzer cudustro no sistenu 'llorestu Liqitul'. O ucervo nuo contu con nuitus obrus voltudus puru o concurso, nus voc pode levur seu prprio nuteriul e estudur por lu. 93:"6";,< Avenidu Oetulio \urqus, co0 Centro ="#">,3"< (Go) c``cGO11 ou (Go) c``c1`1O ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us `1h. 1/./4H ' )( !*+#*,-"./ (0+#*./ 9#.I J/."6:/ A bibliotecu oi criudu en ubril de 101b, durunte us conenorues do centenurio do uruo do lio runco. Nu pocu, o Anupu eru, uindu, territrio ederul. O espuo contu con nuis de GO nil ttulos, nus nen todus us obrus de reernciu do CACL estuo disponveis. 93:"6";,< luu Suo [os, 1oOO, Centro. ="#">,3"< (0G) c`1`b110 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us 1oh. <"3"= >(?82@'AB" 34 5&3#'7' 7' 0(12("3-.' *-&3#'2 7- C&(?-#6(7'7- <-7-#'2 7" D'3" E#"66"F -G *8('1)+ G2*/+H ' 1= !*+#*,-"./ G"3-6/# :/ K3*5"6@*:/:" ?":"6/# :" 1/-, B6,@@, A bibliotecu possui uproxinudunente 1O conputudo res puru uso pessoul no locul e nuis trs de ucesso u consultu de livros nus estuntes. Hu sulus de estudos individuuis e u renovuuo de livros pode ser eitu pelu internet. 93:"6";,< Av. lernundo Correu du Costu s/n. 79BCDE G9F=7E E9L=9 LM, J2N@ ' 1) !*+#*,-"./ (0+#*./ !"3":*-, J"*-" Le estilo neoclussico, o locul ornunentudo por vurius obrus de urte. Hu diversos espuos de leituru, e, no suluo de Conernciu, estuo dois terruos de onde se pode observur todu u cidude. A bibliotecu 79BCDE FE7O9L=9 (,6-, P"#8, ' 7E !*+#*,-"./ G"3-6/# (6,>"@@,6 7,+"6-, O2/6-" (*6"@ A ibliotecu, que purte du Universidude lederul de londniu, unpliou seu espuo sico en `OO1. O espuo ubriqu sulus de estudo en qrupo, sulu de treinunento, cubines de estudo individuul, ureu de leituru, ucervo qerul con nuis de 1OO nil ttulos, uln de quurduvolunes e espuo puru pesquisu online. 93:"6";,< lodoviu l cG1, Cunpus [os libeiro lilho ="#">,3"< (G0) `1o``11G ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us ``h, subudos dus oh us 1`h. !,/ P*@-/ Q 77 !*+#*,-"./ G"3-6/# 1/6*/ )2R*#*/:,6/ :" L,2@/ 1"#, A bibliotecu du Universidude lederul de loruinu relutivunente pequenu, nus ten bou inruestruturu de estudos, cono nesus coletivus, buius individuuis e ucesso u internet sen io. lecentenente, oi inuuqurudo o setor de nultineios. 93:"6";,< ibliotecu Centrul Cunpus do Puri curunu Av. Lne Ourcez, `11c, uirro Aeroporto. ="#">,3"< (0b) cG`1c11O ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us ``h, subudos dus oh us 1ch. (/#%/@ ' =E !*+#*,-"./ (6,>"@@,6 S,@$ =,6T2/-, G/6,#*3, A ibliotecu du Universidude lederul do Tocuntins oerece uproxinudunente o nil ttulos nu ureu de Cincius Hununus, uln de 1O ndulos de estudo individuul e nesus puru estudos coletivos. Hu dez conputudores disponveis con ucesso u internet. 93:"6";,< Avenidu NS 1b, 1O0 Norte Pluno Liretor Norte ="#">,3"< (Gc) c`c`o`oc ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us ``h, subudo dus oh us 1`h. ="#">,3"< (Gb) cG1boOOO ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 1hcO us ``h, subudos dus 1hcO us 1ch. G/%4, B6/3:" ' 1L !*+#*,-"./ (0+#*./ 123*.*4/# )33/ J2*A/ (6/:, !/@-,@ Loculizudu no centro de Cunpo Orunde, o none du bibliotecu honenuqeiu unu unosu proessoru locul. Ten un telecentro puru uso de internet qrutuitu pelo publico. Hu qrunde nunero de peridicos disponveis, uln de literuturu contenporneu. Os estudos poden ser eitos en nesus individuuis ou en qrupo. 93:"6";,< lruncisco Cndido Xuvier, s/n, Horto llorestul ="#">,3"< (G1) cc11c`O0 ?23.*,3/%"3-,< Le teru u sextueiru, dus oh us 1oh, subudos dus oh us 1`h. B,*U3*/ ' BE C3@-*-2-, :" ("@T2*@/@ " 9@-2:,@ V*@-W6*.,@ :, !6/@*# G"3-6/# O instituto possui ucervo sobre u histriu de Ooius e reqiuo, con livros nunuscritos dos sculos X\lll e XlX, curtoqruiu, otoqruiu, colees de ornuis histri cos, entre outros. Anbiente trunquilo e livros du biblioqruiu u disposiuo. 93:"6";,< luu `cc, n' 111, quudru b`, lote 1b, Setor Universiturio. ="#">,3"< (G`) ``11O11 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh1b us 11h1b e dus 11h1b us 11h1b. <"3"= D'3-86 H(7'2@" <"3"= D'3-86 H(7'2@" 35 0(12("3-.' I(2' D'G-7- disponibilizu colees de ornuis nurunhenses desde u lndependnciu (1o``), nunuscritos do sculo X\lll e un procuo ucervo en Cincius Hununus e Sociuis. 93:"6";,< Pruu Leodoro, s/n Centro. ="#">,3"< (0o) c`1o00G1 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus ohcO us 1ohcO. )6/./X2 ' L9 !*+#*,-"./ :, L9LG G"3-6, Con espuo noderno, conortuvel e clinutizudo, u ibliotecu do SLSC dispe de ucervos vuriudos, que incluen livros diduticos, literurios, revistus e ornuis puru leituru locul. Hu conputudores con ucesso u internet. Nu proqrunuuo, estuo suruus, nesus redondus, pulestrus, cursos e oicinus sobre diversos tenus. 93:"6";,< luu Senudor lollenberq, cO1. ="#">,3"< (10) c`1G`1bG ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 0h us 10h. 1/."*WQ )J !*+#*,-"./ (0+#*./ 9@-/:2ul O prdio onde utuulnente uncionu u ibliotecu Publicu Lstuduul oi construdo pelo uruo de [uruquu e un conhecido nonunento histrico du cidude. Considerudo un dos edicios untiqos nuis inpor tuntes de Mucei, nuo soreu descuructerizuuo con o pussur do tenpo. 93:"6";,< Pruu Lon Pedro ll, b1 Centro ="#">,3"< (o`) cc1b1o11 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us 11h. ="6"@*3/ ' (C !*+#*,-"./ 123*.*4/# )+:*/@ F"5"@ Criudu en 1011, u ibliotecu Municipul Abdius Neves dotudu de uproxinudunente 1O nil ttulos, entre os quuis livros e peridicos. Ln `OOG, o espuo pussou por unu reornu e uqoru se encontru unpliudo e clinutizudo. A bibliotecu icu loculizudu dentro do conplexo Cusu du [ustiu e du Ciduduniu (CLNA[US). 93:"6";,< luu Coelho lodriques, 0b1 ="#">,3"< (oG) c`1b1o`1 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us `1h, subudo, dus oh us 1`h. F/-/# ' 7F !*+#*,-"./ G"3-6/# Y*#/ 1/%":" A bibliotecu du Universidude lederul do lio Orunde do Norte ten tinu inruestruturu: possui o0 cubines de estudo individuul, nesus puru estudo en qrupo, niniuuditrio, hull de exposies, sulu de obrus rurus e luborutrio de inornuticu en unu ureu de nuis de c nil n'. 93:"6";,< Cunpus Universiturio, s/n, Luqou Novu. ="#">,3"< (o1) c`1bco11 ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 1hcO us ``h. ?,6-/#"A/ ' G9 !*+#*,-"./ :/ ?23:/;M, 9:@,3 Z2"*6,A A ibliotecu du Universidude de lortulezu ocupu unu ureu de b nil n', con 1`` ussentos puru estudo individuul ou en qrupo. Seu ucervo contu con uproxinudunente ob nil ttulos, totulizundo nuis de ccO nil volunes nus ureus de cincius urdicus, hununus, sociuis, entre outrus. Hu inunerus obrus constuntes nu biblioqruiu do concurso, inclusive os livros conerciulnente esqotudos. 93:"6";,< Av. Wushinqton Soures, 1c`1 Ldson ueiroz ="#">,3"< (ob) c111 c1cc ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus 1h us `1hbb, uos subudos, dus 1hcO us 1Gh`b. 7".*>" ' (9 !*+#*,-"./ (0+#*./ :, 9@-/:, :" ("63/%+2., Criudu en 1ob`, u ibliotecu Publicu do Lstudo de Pernunbuco unu dus nuis ricus do rusil en edies rurus, constituindo un inportunte putrinnio pelo seu vusto ucervo, que inclui obrus dos tenpos coloniuis, do lnprio e do perodo holunds. O visitunte tunbn poderu consultur no locul ornuis untiqos que circuluvun no lecie no incio du inprensu peridicu locul. 93:"6";,< luu [ouo Liru, s/n, Sunto Anuro, ="#">,3"< (o1) c1o1`G1` ?23.*,3/%"3-,< Le sequndu u sextueiru, dus oh us 1oh. <"3"= ,-:#"78AB" !"!#!$%!&$' '$)!*"%!$ 36 !"#$%&%$#'()$* ,- .%'*/01 '"20/*$ ,$ -3%'* "'4/-"'/* 56",'7$"#'/* !"#$%&&#"' "#$%& '%()*+,+ 8%9'"/:'(;- <6",/'0 ,- =-7>%4/- ?8<=@1 '"20/*$* &A*B =-"5$%C"4/' </"/*#$%/'0 ,$ .'0/ !"#$%&&#" )#*+,-.-#' -./)&,+ 0+ -*%&%. 1234+& !"#$%&&#" .*$,/",0#' 5%*+ 6+37%.8)$ D%-#$(;- E6%F,/4' ,' &$**-' G67'"' "-* H73/#-* "'4/-"'0 $ /"#$%"'4/-"'0 !"#$%&&#". )#*+,-.-.' 9.:84% ;4+8)$%3 !"#$%&&#"%& .*$,/",1%&' <%=&% >).%*+34?% ) ;&4$?4.% -*%&%. @4..+ A$ *B0=.+$ $C+ 43,)3$48+$ ) $)&C+ 8)3040+$ $)D%&%0%*)3,)E -$ F4?G%$ ,#?34?%$H ?+* +$ D&+I&%*%$ 0+$ ?=&$+$H 0%,%$H 8%.+&)$ ) F+&*%$ 0) D%I%*)3,+ D+0)* $)& ?+3$=.,%0% 3+ $4,) 0+ "=&$+ 5%D4)3,4%E 2./"3)45.& .6%"/.&7 I5%/4'1 &$%*&$4#/J'* &-0F#/4'* $ 9$-9%25/4'* !"#$%&&#" )#*+,-.-#' J*/%4K%0+& -./)&,+ 0% "+$,% ) 54.8% !"#$%&&#". .*$,/",0' L)I43% -&%2M+ ='*$*1 4'*-* $730$72#/4-* ,- K/%$/#- !"#$%"'4/-"'0 !"#$%&&#" )#*+,-.-#' -30&# 0) "%&8%.G+ L%*+$ !"#$%&&#". .*$,/",0' <%=&% >).%*+34?% !"#$#$%"$ %' ()$*"+, ' +'%-' .$/"%0'1 '"20/*$ ,' -3%' ,$ L-*> <6%/0- ='%J'0G- !"#$%&&#" )#*+,-.-#' >&E 1+$# N=&4.+ 0) "%&8%.G+ !"#$%&&#"%& .*$,/",1%&O >%34). 9%.?C+ ) P4,+& 6&)IB&4+ M-%7'(;- N4-"O7/4' ,- .%'*/0 !"#$%&&#"' -*%=&Q ;%,&4?( 6&)*%=0 P-J$%"- K/07' !"#$%&&#"%& )#*+,-.-#&' 6=4.G)&*) "%$%&R)$ !"#$%&&#" .*$,/",0#' -*%=&Q ;%,&4?( 6&)*%=0 ! >+4$ 0+$ *%4+&)$ 43,).)?,=%4$ 0+ S&%$4.H +$ *)*/&+$ 0% -?%0)*4% S&%$4.)4&% 0) <),&%$ T-S<U 1+$# N=&4.+ 0) "%&8%.G+ ) -./)&,+ 0% "+$,% ) 54.8%H D%&,4?4V D%* 0+$ *B0=.+$ 0+ "=&$+ L)I=.%& -8%37%0+ T"L-U 0+ "=&$+ 5%D4)3,4%H W=) ,X* 43Y?4+ )* 0)Z)*/&+E A ;&+FE >&E 1+$# N=&4.+ 0) "%&8%.G+ %/&) + ?=&$+ W=) .)8% + 3+*) 0) =* 0) $)=$ .48&+$ *%4$ 4*D+&,%3,)$H 8,-.-.*,. *# 9".&,5' # 5#*:# ).;,*<#E '&%,%V$) 0) =*% 43,&+0=7C+ )$$)3?4%.H F)4,% D).+ D&BD&4+ %=,+&H % =*% +/&% 0) &)F)&X3?4% 0% D&+8% 0) [4$,B&4% 0+ S&%$4. 0+ "+3?=&$+ 0) -0*4$$C+ \ "%&&)4&% 0) >4D.+*%,% T"-">UE !"#$%&' ' &)*'+," -) !.&/"/0 1"& "&-)2 '*$'345%!'6 1: + *B0=.+ $+/&) ]F&4?% ,)&: % D%&,4?4V D%7C+ 0+ J*/%4K%0+& -./)&,+ 0% "+$,% ) 54.8%E A 04D.+*%,% M: )$?&)8)= 048)&$+$ .48&+$ $+/&) + ?+3,43)3,) %F&4?%3+ ) # ?+3$40)&%0+ + *%4+& %F&4?%3B.+I+ 0+ S&%$4. 3% %,=%.40%0)E A$ D&+F)$$+&)$ 9.:84% ;4+8)$%3H =*% 0%$ *%4+&)$ )$D)?4%.4$,%$ )* 04&)4,+$ G=*%3+$ 3+ S&%$4.^ ) -./)&,+ 0+ -*%&%. 1234+&H &)3+*%0+ %?%0X*4?+ ) *)*/&+ 0+ '&4/=3%. ;)&*%3)3,) 0) L)84$C+ 0+ NJL"A5_<H ,%*/#* )$,C+ 3+ ,4*) 0) 4.=$,&)$ D&+F)$$+&)$ ?+3840%0+$ 0+ "=&$+ L)I=.%& -8%37%0+E
'*3)&5" -' !"/5' ) /%*7' 8"/4 2.&%*" -) !'&7'*9" !:;<= >!?@A@AB?A B= 3;A<?C6 = C=BD= EAF?BG=> )/5," #" !.&/" &)H.*'& '7'#+'-" -) -)I)23&" !:;<= >JK;?EA> 37 !"#$ !&' " !(")*+" !"#$%&%'( *" $!( +,-. ! Pussudo o TPS, quero uproveitur este espuo puru uzer ulqunus considerues u respeito du provu. liz u correuo de cudu questuo loqo nu utdicu senunu de uqosto pelo Supientiu, en dois blocos, nu T\ UOL. Aindu ussin, uqoru u tive un tenpo nuior puru reletir sobre o estilo du provu deste uno. Assustou nuitu qente o uto de huver pruticunente un texto por questuo e u provu ser contidu, nuorituriunente, por nultipu escolhu. Sen duvidu, un dos notivos do uunento nu notu de corte se deve u este ultino utor. Apesur disso, nuo erun textos de dicil conpreensuo. O problenu nuior, reulnente, eru u quuntidude de textos, e nuo u diiculdude deles ou o ulqunento dus questes u respeito. lorun onze textos, entre crticus literurius, trechos de ensuios, crnicus e poenus. uutro desses textos, o de Millr lernundes, luben ruqu e dois do crtico literurio Alredo osi, trutuvun de outro texto cono obeto. Aln, cluro, do prineiro poenu de [ouo Cubrul de Melo Neto, 'Lendo provus de un poenu', que tunbn truziu un poenu cono ussunto do poenu. Ln todos esses textos, en ulqun nonento, us questes cobruvun que o cundiduto soubesse uzer u dierenciuuo entre o uutor du obru que estuvu sendo resenhudu e o uutor du crticu/crnicu eitu. Nuo erun perquntus diceis, nus chunu u utenuo u insistnciu dessus questes u respeito de quen o enissor do predicudo dudo. Nu questuo `, por exenplo, en que Millr discorre sobre o livro !"#$%&'( %' *&%' +,&-'%'. de Luis lernundo \eris sino, nu ussertivu L (du provu que estu no site du Cespe), o cundiduto deveriu ulqur u sequinte uirnuuo:
Millr lernundes criticu u clusse ndiu por suu incupucidude de rir de si nesnu e por nuo Cluudiu Sinionuto ornouse en Letrus pelu USP, proessoru de Portuqus e leduuo especiulistu no CACL e diretoru peduqqicu do Curso Supientiu. 1. Os links suo: http://tvuol.uol.con.br/ussistir.htnvideo~cursosupientiuconentuu1usedocucd`O1cbl1O1O`1C00c1G`LO11c`G&order,~nuis recentes&edlilter~ull&tine~ull&q~cursosupientiu&oriqinuluer,~Curso`OSupientiu¤tPuqe~1 http://tvuol.uol.con.br/ussistir.htnvideo~cursosupientiuconentuu1usedocucd`O1cbl`O1O`OL1oc1G`LO11c`G ler livros unos e densos cono u obru !"#$%&'( %' *&%' +,&-'%'.
Oru, u unicu inornuuo dudu u respeito du 'clusse ndiu' estu nu linhu b, quundo Millr repro duz u orelhu do livro de \erissino (escritu pelos editores du obru, nuo por uquele, cono u ussertivu A colocuvu): 'O territrio inenso, opuco, denso e inpreciso du clusse ndiu. Seus heris, unninos, os qrundes e os pequenos.'. L essu inornuuo revelu que u clusse ndiu o obeto do livro de \erissino, e nuo obeto de crticu de Millr. Aln disso, u ruzuo de crticu upenus unu pururuse nuleitu do puruqruo inul do texto do Millr, e nuo opiniuo do escritor. Nu crnicu du questuo 1, o nodelo se repete, quundo us inpresses de luben ruqu u respeito de Surtre suo conundidus con us utitudes e opinies deste. Ou nesno quundo se tentu equi vuler o secreturio du Lnbuixudu, loberto Assunp uo, con o udido culturul de que Surtre ulu. O nesno se du nu questuo b, quundo, novunente, luben ruqu e o uutor do poenu, [ouo Cubrul, suo colocudos cono personuqens do poenu citudo, e nuo do poenu en questuo nu provu. Le todus essus questes netulinqusticus, u en que os ulunos tiverun nuior diiculdude oi u nunero 1O, de uutoriu de Alredo osi u respeito de \idus Secus, de Oruciliuno lunos. Aqui, u conusuo que se tentou uzer nen eru entre os uutores, nus entre o crtico literurio e o nurrudor do ronunce. \eunos u ussertivu L, por exenplo:
Puru reorur u ideiu de 'enezunento' (l.1), o nurrudor ulude, no sequndo puruqruo, u crticu de personuqens de outrus nurrutivus u linquuqen eruditu e us estreius literurius en qerul, unbus conpurudus u prostitutus. uundo, no sequndo puruqruo, osi 38 escreve 'Lenbro o que diz Puulo Honrio, en /0" 12,3',%", e Lus du Silvu, en 4356(7&', sobre o curuter suudo dus puluvrus peduntes e dus estreius literurius que se exiben nus vitrinus cono us prosti tutus de ruu', ele truz uo texto us nenrius dele, nuo o nurrudor de \idus Secus quen diz. Nuo hu nurrudor en unu crticu literuriu. A ideiu de uborre cinento con o peduntisno ubordudu no texto con u ulusuo de osi us nenrius dos personu qens dus obrus de Oruciliuno, e nuo pelo 'nurrudor' de *&%'( /28'(. Aln disso, u oruuo udetivu reerese upenus u estreius literurius, nuo u 'puluvrus peduntes'. Nu ussertivu L uindu destu questuo, o nesno erro conetido: No ultino puruqruo do texto, o uutor du voz uo nurrudor onisciente do ronunce *&%'( /28'(. que uz reernciu u vidu uturu dos personu qens que uconpunhun lubiuno uo seu Lldorudo do Sul, cono evidenciu o enpreqo dus ornus verbuis 'chequriun' e 'icuriun', lexionudus no uturo do pretrito do indicutivo. Oru, cono possvel Alredo osi dur voz uo nurrudor de *&%'( /28'( S se ele incorporur o esprito de Oruciliuno lunos. Nuo se recriu o nurrudor de unu obru ussin. O que o uutor uz en seu ensuio sobre o livro citur un trecho do puruqruo inul de *&%'( /28'( 'chequriun u unu terru civilizudu, nus icuriun presos nelu.' L unu reernciu u obru, uo uturo do pretrito que encerru os sonhos e us possibilidudes dos retiruntes, e nuo unu reencurnuuo do nurrudor. Nu ussertivu C (desculpen conentur us questes oru du orden, neu critrio pelus uborduqens eitus), o erro nuo se trutu de conusuo entre uutor e nurrudor, nus, de ornu senelhunte, uindu sobre quen o reerente upresentudo. O 'historiudor' e o 'nurrudor' nuo reneten u dierentes reerentes, unu vez que se trutun unbos de ucetus do nurrudor nu conposiuo du obru. Tunpouco u explicuuo u respeito du qeneruli zuuo se sustentu puru ustiicur supostu dieren ciuuo. A oruuo nuo 'qenerulizu' o sentido du puluvru 'historiudor'. Llu diz que este historiudor nurrudor estu, de ulqun nodo, u rente dos ucontecinentos, unu vez que u histriu u se deu. Por in, s puru nuo restur u ussertivu A, o erro uqui eru nuis sinples, upurente nu estruturu du questuo. O texto nuo diz que nuo hu desenpreqo en quulquer cidude do Sul do rusil. Lle diz que o destino de lubiuno eru 'suir de un ciclo, que uo retirunte purece upenus nuturul, e runur puru ulqunu cidude qrunde do Sul, onde, uu chuvu ou uu sol, precisuse de nuo de obru burutu'. Alqunu cidude qrunde do Sul nuo quulquer cidude do Sul. uulquer pode ser pequenu ou qrunde, indierenciudo. O udetivo 'qrunde' essenciul nu deiniuo do norte do vuqueiro e nu possibilidude de enpreqo. A questuo qenerulizu o que no texto estu especiicudo: trutuse de unu extrupoluuo. A ultinu questuo, u de nunero 1c, con texto tunbn de uutoriu de Alredo osi, trutu do poenu 'Cobru Noruto', de luul opp, nus nuo upresentu perquntus sobre os uutores, ou sobre nurrudor e uutor. Apenus us inornues u respeito do texto dudo precisuvun ser ulqudus: eru unu questuo nuis de orden literuriu que, sen duvidu, uuduvu se o cundiduto conhecesse un pouco sobre us inluncius do Modernisno, nus que continhu us respostus nu bou leituru do texto upresentudo. No iten 1, por exenplo, cono possvel o prinitivisno literurio uproxinur luul opp do \erdeunurelisno se o texto colocu que ustunente oi deste novinento que ele pronto se distunciou Lle se uustou deste puru nunter suus cuructersticus en outro qrupo O prinitivisno plutuornu du Antropouqiu, nuo do \erdeu nurelisno, entuo seriu unu tendnciu que nuo o uproxinuriu do Movinento \erdeunurelo. No ultino puruqruo do texto, colocudu, tunbn, u vinculuuo entre u voqu uricunizunte du Puris prPrineiru Ouerru e o prinitivisno entre ns. Lntuo, no iten 1 du nesnu questuo, 'Alredo osi pretende denonstrur que us tendncius literurius nu lrunu, cono u voqu uricunizunte', inluenciurun u icuo nodernistu brusileiro, e nuo suu nequtivu. loi ustunente por teren sido inluen ciudos pelu voqu uricunizunte runcesu que os nodernistus se volturun puru u reulidude nucionul. Cono disse, suber isso duriu nuis trunquilidude e rupidez puru responder u questuo (uindu nuis sendo u ultinu), nus u respostu estuvu dudu no texto. Puru uqueles que queren se quruntir nelhor nessus questes de literuturu, u que tenos ulquns neses ut u prxinu provu, reconendo u leituru do livro de onde esse texto oi tirudo, H&(79,&' 8"38&(' %' :&72,'7;,' <,'(&:2&,', de Alredo osi. Un crtico nucionul que, nuito puru uln de ter dois textos escolhidos puru o TPS, nerece ser lido. Atenuo, entuo, uos erros repetidos uo lonqo du provu. At u prxinu Cluudiu Sinionuto 39 % lqor urcu, do Lstude ldionus, proessor de runcs especiulistu no CACL. urcu licenciudo en Letrus lruncesus pelu Universidude lederul do lio Orunde do Norte (UllN) e pelu Universit de Nuntes. !" $%&' %('$ )%*+'",+% ! #$!%!&' !"#$"! Nu colunu 'Un Cu Avec Supientiu', tenho por costune discutir tenus que suscitun duvidus nos estuduntes du lnquu runcesu. O pronone !"#$"!% por exenplo, nuo upenus os conunde cono unu ununinidude: todos os neus ulunos u ne perqunturun sobre o seu uso. Trutuse, portunto, de un tpico undunen tul puru quen pretende uzer u quurtu use do Concurso de Adnissuo u Curreiru de Liplonutu (CACL). Puru prossequir con u leituru, seru necessurio suber que o pronone estududo upresentu duus unes: u de interroqutivo e u de relutivo. uundo o !"#$"! ussune u posiuo de pronone interroqutivo, u nuior duvidu sobre us ornus desse pronone. Nesse cuso, preciso lenbrur que ele vuriu en qnero e en nunero, possuindo, uln du ornu nuis conhe cidu (nusculino sinqulur), outrus trs ornus:
O nosso reerente seru senpre o obeto (ou pessou) que ele iru substituir. L u purtir dele que deterninurenos u ornu do pronone que irenos usur. Cuso o reerente seu eninino sinqulur, utilizurenos luquelle, porn, se ele or nusculino plurul, urenos uso do lesquels. L ussin sucessivunente. Lssus quutro ornus seruo usudus do nesno nodo puru us duus unes, isto , esteu o pronone cunprindo o pupel de inter roqutivo ou de relutivo. Coneurenos pelo estudo de suu unuo nuis sinples, sobre u quul os ulunos upresentun nenos duvidus. !" $%&'&( )'*+%%&,-*). A principul dierenu entre o !"#$"! e o #$"! que o prineiro pronone seru usudo puru /0123456 Lequel Lesquels 156734589 $439584 :;/5656 Luquelle Lesquelles expressur unu opuo entre vurius, enquunto o ultino senpre usudo de ornu qenricu: -< =>+? cudeuu veuxtu recevoir pour Noel @< Tu peux choisir entre deux cudeuux: une tublette ou un ordi. 4+A>+? veuxtu Percebun que u prineiru perquntu ubertu, qenricu, pois tenos ininitus opes de respostu. Posso responder que quero qunhur unu lerruri, por exenplo. [u nu perquntu du letru @, precisurei ne linitur us opes que ne orun oerecidus, ou seu, s poderei escolher entre un tublet e un conputudor. Puru ulur de nuneiru nuis sinples, o !"#$"! pode ser considerudo u uniuo do urtiqo deinido #$"!. uundo olhunos novunente u tubelu do incio do urtiqo, isso icu nuito cluro, pois us ulterues entre eles suo upenus duus: us u conhecidus do urtiqo deinido (le, lu e les) e us do pronone #$"! (quelle, quels e quelles). Leen unu novu olhudu nu tubelu e percebun esse processo. A unuo do urtiqo deinido seru, neste cuso, u de substituir o substuntivo uo quul estunos nos reerindo. \eunos ulquns exenplos: '$"! !()*" )"$+,-$. /"#$"! )"$+,-$. 0" )"$+ !1 2344" !5,6178 /1#$"!!" )"$+,-$. 0" 2"97" 5 439 :*;*". <$#$"! 2"97"7,-$. => #$"! :*;*"888? Puru resunir o que uprendenos sobre !"#$"! ut uqoru, podenos dizer que ele un pronone que soreru vuriues de qnero (nusculino e eninino) e nunero (sinqulur e plurul) e serviru puru oerecer possibilidudes linitudus uo interlocutor. ue tul uzernos un pequeno exerccio \ou dur un exenplo, expli cundo o porqu du respostu e o resto eu deixu rei con vocs. 1.Lesquels de ces qurons ont oubli leurs livres 40 ?+A>+? uuquel duquel ?+BA>+?B uuxquels desquels C D E+ ?+BA>+??+B uuxquelles desquelles 2&(+'*F%)&BG O prineiro uto u notur que eu tenho opes, devo escolher entre @"7 A1*B397. Puru escolher u ornu corretu, u detenho, entuo, o qnero: nusculino. Aqoru ne ultu upenus o nunero. Lle poderu ser ucilnente observudo u purtir do verbo conuqudo 39- 3$6!(C e tunbn do udetivo possessivo !"$*7. Conclusuo, u ornu u ser usudu !"7#$"!7, nusculinu e plurul. `. A _____________ de ces illes uppurtient cette brosse c. _____________ de ces enunts u cuss cette entre 1. \oici des chuussettes, nuis e ne suis pus _____________ sont les tiennes. b. _____________ de tes copines est ton unie intine G. \ous ne suvez pus _____________ de ces purupluies est le vtre. H" $%&'&( %+?-*). O !"#$"!, nu nuioriu dus vezes, upurece uconpunhudo de preposiuo. Lsse cuso, por ser o nuis usuul, o nuis ucil de ser identiicudo e utilizudo. S preciso utentur puru us contrues que ocorreruo con deterni nudus preposies. Lle poderu upurecer tunbn cono substituto do pronone relutivo #$(, nus upenus en unu situuuo ben espec icu que estudurenos u sequir. H"! 0I&(J-'K-E& E+ J%+J&B)LM& Precisunos estur utentos u principul nente duus preposies: u e de. Con elus, o pronone !"#$"! se elidiru e ussuniru us sequintes ornus: A unicu ornu do !"#$"! que escupu u elisuo u enininu sinqulur. Con elu, u uniuo du preposiuo con o pronone se duru du sequinte ornu: u luquelle, de luquelle. Trun quilo ut uqui \unos ver ulquns exenplos: u) Lonurd veut s'ucheter un buteuu -N+I ?+A>+? il pourru uire le tour du nonde. b) Ce livre ->A>+? on uttribue tunt de nrites n'est qu'un runussis de clichs. c) uel est le dossier u l'intrieur E>A>+? vous uvez enreqistr ce ichier d) \oilu une uutre soire uu cours E+ ?-A>+??+ nous boirons un peu trop de vin No exenplo -, podenos perceber que o pronone nuo usudo upenus con us pre posies 5 e D". Muito pelo contrurio, ele pode vir uconpunhudo de quulquer preposiuo. Porn, nesses cusos, nuo terenos unu elisuo. Proponho un exerccio ben sinples. O obetivo upenus conpletur con u ornu corretu de !"#$"! preposiuo, lenbrundo senpre que elu poderu nuo estur contrudu. lsso ucontece no cuso do eninino sinqulur (5 !1#$"!!" " D" !1#$"!!"). 1. Lu eune ille uu puir ______________ nous uvons uit uppel, nous donne entire sutisuc tion. `. Annie ne connuit pus les voisins en uce ______________ elle u ennnuq. c. On nu pos plusieurs questions __________ ____ e nui pus su rpondre. 1. Cest un souvenir de non vo,uqe uu Mexique ______________ e tiens beuucoup. b. Les problnes inunciers ______________ vous uvez d uire uce, sont enin rsolus. G. Lu enne prs ______________ lernund est ussis, est son pouse. H"H 1+( J%+J&B)LM& O B>@B*)*>)'E& & J%&'&(+ %+?-*)N& !"# Alqunus vezes, o !"#$"! poderu substi tuir o #$( e, en outrus, os dois elenentos poderuo ser usudos. Ln bon portuqus (ou runcs, no cuso), quundo o reerente or unu pessou, tunto uru o uso de un ou de outro pronone 41 relutivo. \eunos un exenplo puru tornur u uirnuuo uindu nuis cluru: Ces unis J&>% A>) (ou J&>% ?+BA>+?B) 'uvuis tunt d'udnirution n'tuient pus lu uu nonent ou 'ui eu besoin d'eux. lsso s uconteceru cuso o reerente seu unu pessou, visto que, con obetos, o !"#$"! se tornu obriqutrio, nuncu podendo ser substitudo pelo #$(. Noten, no exenplo ubuixo, o reerente "9-*"2*(7" por se trutur de ulqo inuninudo, unuis poderei usur outro pronone puru substitulo: L'entreprise J&>% ?-A>+??+ nous truvuil lons ore d'excellents uvuntuqes sociuux u ses enplo,s. Aindu posso ucrescentur que, cuso o pronone relutivo esteu ups u preposiuo 21*4(, terei senpre o uso do !"#$"! e nuncu do #$(. leun u rencontr beuucoup de clbrits, J-%() ?+BA>+??+B Steven Seuqul et Punelu Anderson. $-%() tous ces disques, ?+BA>+?B uccepteruistu de ne prter Mus o tpico nuo sen preposiuo L verdude, quuse ne esqueciu. O cuso tuo especico que se perde entre us tuntus outrus reqrus. L purticulur, nus nuo conplicudo. L preciso tonur un certo cuidudo, puru upliculo nu situuuo corretu e nuo tentur enprequr o pronone en todus us nossus respostus. A unsiedude en usur ulqo novo nuo nos uuduru en nudu. Leixundo de pupo, vou direto uos exenplos: u) ll uudru reuire un des nurs de lu nuison, ?-A>+??+ vient tout uste d'tre entirenent rnove. b) Les uuteurs de lu usillude qui u cot lu vie u un policier de ubec, ?+A>+? est dcd ce nutin u l'hpitul, sont touours recherchs. A purtir desses dois exenplos possvel deduzirnos duus reqrus: l. O !"#$"! senpre viru ups u vrqulu, uzendo purte de unu oruuo explicutivu, ll. L preciso existir nuis de un possvel sueito du ruse, isto , unu possibilidude de conusuo, unbiquidude, evitudu pelo uso do !"#$"!. Unu dicu que dou, quundo deseur uplicur o que uprendeu hoe en seus textos, de nuncu distunciur nuito o reerente do pronone, pois isso poderu preudicur o uso deste ultino. Percebun, nos exenplos ucinu, que ele iru upurecer loqo depois dos possveis reerentes. Puru inulizur sen perder o costune, eis un novo exenplo: EF*(7-(9" 7G"7- "9:(9 1@F"-C !1 )3(-$*" #$G"!!" DC7(*1(- -19- $% !"# @3H-1(- 7( @F"*8 I" 9$9@1J EF*(7-(9" 7G"7- "9:(9 1@F"-C !1 )3(-$*" #$G"!!" DC7(*1(- -19- "- !1#$"!!" @3H-1(- 7( @F"*8K P" 9-JJ+? \irun cono ucil S puru relenbrur o que vinos, urenos unu pequenu revisuo: 1. O !"#$"! possui duus unes: pronone inter roqutivo e relutivo, `. Lle vuriu en qnero e nunero, upresentundo, entuo, quutro ornus: lequel, luquelle, lesquels e lesquelles, c. L dierente do #$"! por se trutur de unu possibilidude linitudu de escolhu entre us opes que nos orun dudus, 1. uundo ele ven uconpunhudo dus pre posies 5 e de, huveru elisuo, b. O lequel poderu substituir o #$( ulqunus vezes, quundo uconpunhudo de preposiuo, sendo upenus unu questuo de escolhu estils ticu, G. uundo u preposiuo estiver uusente, u situuuo puru o uso do !"#$"! seru unicu: ups u vrqulu e ups uo nenos dois possveis sueitos. Pessoul, ucredito que seu upenus isso por hoe. Lspero que esteun uzendo un bon proveito do que escrevo por uqui. < 6("9-L- "- 6399"7 C-$D"7 5 -3$7M 42 ! "#$%&' ' ()*+,&*%-* ./01,' 2$))$+-$3# 45&,6, &*6)*-'#7 */ 89 &* /$):' &* ;<=>7 $ $/?1,@ $:A' &' /$) -*)),-'),$1 B)$+,1*,)' &* ;8 ?$)$ 8>> /,1C$+ %D#-,6$+7 $ ?),+,'%*,)$ E$%&$7 &*-,&$ %' ()*+0&,' F,)$&*%-*+7 */ GA' ($#1'7 6'%6')&'# 6'/ $ /*&,&$H I+ &*/$,+ ?)*+$+ ?'10-,6$+ &' 1'6$1 %A' 6'/?)**%&,$/H J'/' $1K#5/ ?'&*),$ +#B+6)*L*) #/$ &*6,+A' &$M#*1* K'L*)%' &,-$-'),$1N OI &,-$&#)$ L$, $6$B$)7 /$+ ' /$) &* 8>> /,1C$+ ?*)/$%*6*)DP7 ?*%+$L$ Q,1/$ E$%$ R'#++*SS '#7 %' 6'&,%'/* #+$&' %' ?*)0'&'7 E$%&$7 6'/ M#*/ $ T')%$1,+-$ * ?)*+,&*%-* &' 2)#?' F')-#)$ U#%6$ 4$,+7 R'+* U'K#*,)$7 &,L,&,$ $ 6*1$ %$M#*1* /'/*%-'H I /,1,-$%-* &* Q,)*,-'+ V#/$%'+7 */ *%-)*L,+-$ W R*L,+-$ G$?,*%-,$7 )*1*/B)'# *++$ * '#-)$+ C,+-X),$+ &' -*/?' */ M#* ?$)-,6,?'# &$ O)*+,+-Y%6,$ B)$+,1*,)$P 6'%-)$ $ &,-$&#)$ /,1,-$)7 */ #/$ *Z?)*++A' M#* S$3 M#*+-A' &* #-,1,3$)H ./ #/$ $++'6,$:A' $'+ /'L,/*%-'+ M#* S,6$)$/ 6'%C*6,@ &'+ ?') O)*+,+-Y%6,$P */ ?$0+*+ 6'/' $ [)$%:$7 &#)$%-* $ R*?\B1,6$ &* E,6C]^ .+?$%C$7 &#)$%-* $ 2#*))$ J,L,1 %' ?$0+ *%-)* ;<_` * ;<_<^ * E,*-%A7 %' 6'%S)'%-' 6'%-)$ '+ .+-$&'+ a%,&'+7 R'+* U'K#*,)$ M#*+-,'%$ ' 15Z,6' M#* S,6'# $++'6,$&' W C,+-X),$ &' ?*)0'&'H Ob(') M#*c $M#, $ K*%-* 6C$/$ &* *Z@?)*+' ?'10-,6'N b[',c $ &,-$&#)$ M#* ?*K'# */ $)/$+ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7 %X+ %A'PH !"# %&'#() *+ ,-../(' I T')%$1,+-$ R'+* U'K#*,)$7 ?)*+,&*%-* &' 2)#?' F')-#)$ U#%6$ 4$,+7 ?$)-,6,?'# &' $?',' 1'K0+-,6' &$ I:A' d,B*)-$&')$ U$6,'%$1 bIdUc &#)$%-* ' R*K,/* 4,1,-$) * S', &*-,&$ * -')-#)$&$ *%-)* ;<`< * ;<=>H !"#$%&'$" $&!#$)" ! #$%&%'()*&! +#!%&,$&#! )! -&'!-.#! /&,&'!# !"#$%&'$"( *+,%- .+&'%/&+, 01 #+0.+ 2" ,0" '3"4%'53$"6 *+,% 7+80%$3" e .# S#, 6),$&$ */ 6'15K,'+ &* S)*,)$7 ' f*$-0++,/$ E,)K*/ 4$),$7 */ GA' ($#1'7 */ #/ -*/?' '%&* ' *%+,%' *+-$-$1 *)$ /#,-' B'/H 4*# +'%C' *)$ ,) ?$)$ #/ 6'15K,' &' .+-$&'7 ?\B1,6'7 /$+ ' f*$-0++,/$7 */B')$ ?),L$&'7 *)$ #/ 6'15K,' $1*/A' /#,-' B'/H F,%C$ 6$)K$ 6#1-#)$1 *1*L$&$H "#$%&' *# -,%C$ ;= $%'+7 B),K#*, 6'/ /*# ?$&)$+-' * +$0 &* 6$+$H Q,3,$ M#* ,$ -)$B$1C$)7 +*) T')%$1,+-$H . $++,/ S',H J'/*6*, %$ .&,-')$ IB),17 &*?',+ S#, ?$)$ $ )*L,+-$ GC'??,%K !"#$%&'$"( 9&':+ ;+$ &+ 4+3&"<$,1+ =0% >+.? "."@+0 ,% %&>+<>%&2+ .+1 #+<A'$."B *+,% 7+80%$3" e G,/7 *# /* $?$,Z'%*,7 -,%C$ $?*%$+ ;g $%'+H I0 L*,' ' K'1?*H h ,)/A' /$,+ L*1C' &' /*# %$/')$&'7 ' J06*)' E,$%$7 ?$++'# $ +*) ?*)+*K#,&'H . *#7 /*+/' &* /$%*,)$ &,+6)*-$7 L, -#&' $M#,1'7 $ &,-$&#)$ +* ,%+-$1$%&'7 #/ &*+*+@ ?*)' %' ?$0+7 *7 61$)'7 S,M#*, 6'%-)$H J'/*6*, $ *+-#&$)7 1*) 1,L)'+ &* *+M#*)&$HHH !"#$%&'$"( C0"$, <$>3+, >+.? <$"B *+,% 7+80%$3" e h ?),/*,)' 1,L)' M#* ' G$6C*--$ /* &*# *)$ &' F)X-+i,7 6C$/$&' % &"00' 1"#'2 - ' 3-2-0H 4*# %$/')$&'7 ($#1'7 /* 'B),K'# $ 1*) -)*6C'+ &* 4 *'5(6'2H .# 1,$ '+ 1,L)'+ &' [*)%$%&' V*%),M#* J$)&'+' +'B)* $ -*'),$ &$ &*?*%&Y%6,$7 $15/ &* 2#,/$)A*+ R'+$7 2)$6,1,$%' R$/'+7 J1$),6* d,+?*6-')H F#&' ,++' /* $B),# ?$)$ #/ /#%&' %'L'7 *# /* +*%-,$ L,)$%&' K*%-* K)$%&*H ('+-*),')/*%-*7 /#,-'+ * /#,-'+ 1,L)'+ S')$/ 6*%+#)$&'+ %' f)$+,17 * $ 6#1-#)$ /,K)'# ?$)$ $ /\+,6$7 %'+ S*+-,L$,+H !"#$%&'$"( D",- &%,,% #3$1%$3+ 1+1%&'+- $&;%<$E1%&'%- ;+$ "#%&", 01" 1$&+3$" 2" ,+.$%/ 2"2% =0% ,% 1+@$<$E+0 .+&'3" " 2$'"203"6 *+,% 7+80%$3" e (',+ 5H h+ T')%$,+ S,6$)$/ $ S$L')H 4$+7 M#$%&' $+ ?*++'$+ 6'/*:$)$/ $ +*) U*j+7 * 1D 6'%C*6, #/ 6$)$ ,%6)0L*17 ' V*)/0%' G$6C*--$7 M#* *)$ -)'-+i,+-$H .1* /* *%+,%'# -#&'H U$M#*1* -*/?'7 ' 6#)+' &* k')%$1,+/' +X *Z,+-,$ %$ JD+?*) d0B*)' * %A' *)$ )*K#1$/*%-$&'H I /$,'),$ *%-)$L$ %$ ?)'S,++A' ?*1$ )*&$:A' &'+ T')%$,+H .# TD *+-$L$ 6'/*:$%&' $ *%-*%&*) /$,+ &* ?'10-,6$H Q$ S')/$:A' 6),+-A M#* -,L*7 $?)*%&, /#,-' +'B)* +'1,&$),*&$&*7 * *+-$ S', #/$ ?)*'6#@ ?$:A' M#* 6$))*K#*, e * 6$))*K' e &*+&* +*/?)*H U$ .&,-')$ IB),17 *# 6'/*6*, $ %$/')$) ' ($#1' E,$%$7 M#* *)$ &' ($)-,&A' b($)-,&' J'/#%,+-$c7 6#T$ ,&*'1'K,$ *)$ 6'%-)D),$ $' -)'-+i,+/'H 43 ! #$%&'%()#$*& +# ,&-# .&/0#(12 34 +(1#(*25 6&) 2 7&'8*(62 +#09-# $2 :7&62 #) ;0# *12<2'=2%2 $2 )8+(2 ()71#--2 +& >&1$2'(-)&? !"#$%&'$"( F+.? ;+$ #3%," &+ 1%,1+ 2$" %1 =0% 1"'"3"1 + G"3<+, D"3$8H%<<"6 G+1+ ;+$ $,,+B *+,% 7+80%$3" e [', */ %'L*/B)' &* ;<`<H h I-' l%+-,-#6,'%$1 %m 97 &* ;<`g7 5 M#* 6'/*:'# 6'/ -'&$ $ )*?)*++A'H I *++$ $1-#)$ *# *+-$L$ %$ ['1C$ &$ F$)&*7 6$+$&$ 6'/ /*# *&,-')7 d#,3 R'B*)-' J1$#+*-7 * 6'/ #/ S,1C' )*65/@%$+6,&'H !"#$%&'$"( G+1+ ;+$ %,,% #3$1%$3+ 1+1%&'+ &+ IJK!B *+,% 7+80%$3" e F,%C$ /#,-$ K*%-*H .# /* 1*/B)' &* #/ +#T*,-' M#* %A' S$1'# %*/ ' %'/*H UX+ ' 6C$/DL$/'+ &* 4$),%C*,)'H h &*1*K$&' [1*#)] 6C*K'# * ?*)K#%-'# '%&* *+-$L$ ' 4$),KC*11$H h 4$),%C*,)' )*+?'%&*#n OE'6Y %A' 5 /$6C'N E$, B#+6$)oPH I6$B'# *+?$%6$&' %$ %'++$ S)*%-*H Q*?',+ %'+ /$%&$)$/ &*+6*) ?$)$ $ 6*1$H p %',-*7 '+ +'1&$@ !"#$%&'$"( J L'%33+3M- %&':+- '%3$" ,$2+ .+&20E$2+ #%<+ 9,'"2+B *+,% 7+80%$3" e G,/7 *# /*+/$ %#%6$ L, #/$ $)/$ &* ?*)-'H [$3,$ ?$)-* &' $?',' 1'K0+-,6' &$ IdUH V$L,$ )*#%,q*+ &$ &,)*:A' &$ IdU */ 6$+$7 * $1K#5/ &*1$-'#H [', $++,/ M#* S#, ?)*+$7 %' /*+/' &,$ */ M#* ?)*%&*)$/ -'&'+ '+ ?$&)*+ &'/,%,6$%'+H .#7 /*# /$),&' * /*# B*BY *+-DL$@ /'+ */ 6$+$H JC*K'# ' .+M#$&)A' &$ 4')-* M#*)*%&' %'+ 1*L$)7 * *# &,++* M#* %A' +$,),$ &* 1D +*/ /*# S,1C'H .1*+ M#*),$/ 1*L$) /*# S,1C' ?$)$ ' k#,3$&' &* 4*%')*+7 /$+ *# %A' &*,Z*,H UA' +*, ' M#* &*# %$ /,%C$ 6$B*:$ &* S$1$) $M#,1'H .# *+-$L$ 6'/*:$%&' $ +*) /A*H .1*+ /* &*,Z$)$/ ?)*+$ */ 6$+$7 $/$))$&$ $' +'SD7 +'B L,K,1r%6,$H R*L,)$)$/ -'&$ $ /,%C$ 6$+$7 /$+ %A' $6C$)$/ %$&$H U' &,$ +*K#,%-*7 /* 1*L$)$/ $' Qh(G * 6'%+*%-,)$/ */ &*,Z$) /*# S,1C' 6'/ /,%C$ +'K)$7 M#* /')$L$ %' J*%-)'7 %' 6$/,%C' ?$)$ ' Qh(GH UA' -*/ &') /$,') &' M#* &*,Z$) #/ S,1C'HHH Q*+*+?*)'H !"#$%&'$"( ( F+.?, 2+$, %3"1 1$<$'"&'%,B *+,% 7+80%$3" e UA' ?'++' &,3*) M#* 5)$/'+ /,1,-$%-*+7 /$+ %X+ )*+'1L*/'+ $T#&$)H s)$/'+ &' $?',' 1'K0+-,6' &$ I:A' d,B*)-$&')$ U$6,'%$1 bIdUc7 S#%&$&$ ?*1' 4$),KC*11$ &*?',+ &' )$6C$ &' ($)-,&A'7 */ ;<`=H U'++' K)#?' ?)*K$L$ ' S,/ &' ,/'B,1,+/' %$ )*+,+-Y%6,$7 ' S,/ &$ $?$-,$7 &$ ?*)?1*Z,&$&*H .# 6'%+,&*)' M#* M#*/ S*3 $ 1#-$ $)/$&$ S', $ &,-$&#)$ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7 6'%-)$ $ )*+,+-Y%6,$H .# &*S*%&' M#* $ K*%-* 6C$/* &* R*+,+-Y%6,$ f)$+,1*,)$H UX+ /,-,S,6$/'+ $ )*+,+-Y%6,$ S)$%6*+$ 6'%-)$ $ '6#?$:A' $1*/A7 $ )*+,+-Y%6,$ *+?$%C'1$ %$ 2#*))$ J,L,1 .+?$%C'1$7 @&*&A B1;0(%& C#--&2' ?*)+*K#,&$+7 ' ($)-,&A'7 $+ 1,&*)$%:$+ +,%&,6$,+ +* '?#+*)$/H 4#,-$ K*%-* S', */B')$ &' ?$0+H h ?)X?),' k'A' 2'#1$)- S', ?$)$ ' a)#K#$,7 *1* S', +'1$?$&' &* -'&$+ $+ /$%*,)$+H h f),3'1$ )*+,+-,#7 * %X+ S,6DL$/'+ $6'/?$%C$%&' -#&' ,++'H .7 61$)'7 )*+,+-,%&'H I 61$++* /5&,$ $6C'# 1*K$1H I 4$)6C$ &$ [$/01,$ 6'/ Q*#+ ?*1$ d,B*)&$&* S', #/$ L*)K'%C$H VD 6',+$+ )*$1,3$&$+ ?*1' k'A' 2'#1$)- &* M#* %,%K#5/ S$1$7 ?') *Z*/?1'7 ' ;_t +$1D),'H F)$-$@+* &* #/$ &$+ S')/$+ /$,+ /'&*)%$+ &* &,+-),B#,:A' &* )*%&$H ('#M#0++,/'+ ?$0+*+ -Y/ ,++'H . C'T* S$1$/ M#* ' 6*)-' 5 S1*Z,B,1,3$) $ 1*K,+1$:A' -)$B$1C,+-$H JC$/$L$/ ' k$%K' &* +'6,$1,+-$ +X ?')M#* *1* B*%*S,6,$L$ '+ -)$B$1C$&')*+H $ )*+,+-Y%6,$ L,*-%$/,-$HHH . $M#, $ K*%-* 6C$/$ &* *Z@?)*+' ?'10-,6'N UA'H UX+ +'/'+ $ R*+,+-Y%6,$ f)$+,1*,)$7 M#* &#)'# /#,-' -*/?'H I &,-$&#)$ M#* ?*K'# */ $)/$+ 6'%-)$ ' ?'L' B)$+,1*,)'7 %X+ %A'H 44 A jotoal|sta Rose Noqoe|ta, oa epoca em qoe ttaballava oa 1v Coltota, em fos Jos aoos Je ;o. !"#$%&'$"( G+1+ >+.?, 8",'">"1 + '%1#+ &+ #3%,A2$+B *+,% 7+80%$3" e .# S,M#*, #/ -*/?' %' Qh(G7 &*?',+ S#, ?$)$ ' ()*+0&,' F,)$&*%-*+7 '%&* S,M#*, /$,+ +*-* /*+*+H !"#$%&'$"( 9 + N3",$< 2% H+4%B G+1+ >+.? + %&O%38"B *+,% 7+80%$3" e .# %A' K'+-' &* M#*/ -*/ &*+?)*3' *+,% 7+80%$3" e J1$)'7 ?*1$ J'/,++A' &* I%,+-,$H I C,+-X),$ *+-D &' %'++' 1$&'H !"#$%&'$"( K+3 $,,+ " $1#+3'P&.$" 2" G+1$,,:+ 2" F%32"2%- %1@+3" &:+ >Q H">%3 #0&$R:+666 *+,% 7+80%$3" e .# $6C' M#* $ T#+-,:$ -*/ &* $-#$)7 ?')M#* *Z,+-* 4,%,+-5),' (\B1,6' [*&*)$1 ?$)$ ,++'H UX+ 6'%M#,+-$/'+ $ &*/'6)$6,$ ?$)$ M#* C$T$ T#+-,:$ ?$)$ -'&'+H h+ /,1,-$)*+ ?)*6,+$/ )*+?'%&*) ?*1' /$1 M#* S,3*)$/ ?$)$ ' ?$0+H I C,+-X),$ 5 #/ ?)'6*++' * %A' #/ *L*%-'H !"#$%&'$"( 9 .+1+ ;+$ " ,"A2" 2" #3$,:+B *+,% 7+80%$3" e .# -,%C$ M#* $++,%$)7 -'&$ +*/$%$7 #/ -*)/' %$ &*1*K$6,$7 6C$/$&' /5%$K*H UA' ?'&,$ -)$B$1C$)7 %A' ?'&,$ 6C*K$) */ 6$+$ &*?',+ &$+ 88CH .)$ #/$ *+?56,* &* 1,B*)&$&* L,K,$&$H UA' $6*,-*, * S#, -)$B$1C$)H ()*6,+$L$ /* +#+-*%-$)7 $T#&$) /,%C$ S$/01,$H .# S#, T#1K$&$ * $B+'1L,&$7 /$+ /,%C$ L,&$ *+-$L$ &*+-)#0&$7 /,%C$ S$/01,$ -$/B5/H h T#,3 *)$ #/ 6,L,1H "#* L*)K'%C$ #/ 6,L,1 ?$)-,6,?$) &$M#,1'o h ?)'/'-') /* $6#+$L$ &* -*) 1,L)' */ 6$+$7 ' M#* *)$ 6'%+,&*)$&' +#BL*)+,L'H 4*+/' +'1-$7 6'%-,%#*, +*%&' ?*)+*K#,&$HHH ,/$K,%* M#$%-' &,%C*,)' K$+-$L$/ ?$)$ &*,Z$) #/ /,1,-$) %' /*# *%6$1:'o I))#/*, */?)*K' */ #/$ )*L,+-$ &* 6'%+-)#:A' 6,L,17 /$+ 1'K' /* &*/,-,)$/7 $1, /*+/' %$ 6$1:$&$7 M#$%&' &*+6'B),)$/ M#* *# *)$ O-*))'),+-$PH Q*?',+ S#, ?$)$ $ FE J#1-#)$7 *7 ?'+-*),')@ /*%-*7 S#, S$3*) $ FE 4#1C*)7 %$ R*&* 21'B'H !"#$%&'$"( F$,'+ =0% + +@4%'$>+ 2" '+3'03" S 2%,01"&$E"3- + =0% >+.?, ;"E$"1 #"3" &:+ #%32%3 " H01"&$2"2%B *+,% 7+80%$3" e I C')$ */ M#* -,)$)$/ ' /*# S,1C'7 *# TD /* +*%-, &*+#/$%,3$&$H I-5 C'T* *# -*%C' ' /$,') 6#,&$&' 6'/ '+ +*)*+ L,L'+7 ?')M#* *# +*, $ &') M#* )*?)*+*%-$H ($)$ /,/7 *%M#$%-' *# -,%C$ 1*,-*7 *# *+-$L$ 1,K$&$ $' /*# S,1C'H h+ /,1,-$)*+ /* 6C$/$L$/ &* L$6$ 1*,-*,)$7 L$6$ -*))'),+-$7 /,++ f)$+,1H F,L* /#,-$ S*B)*7 %A' 6'%+*K#,$ 6'/*)7 * /* &*)$/ #/$ ,%T*:A' ?$)$ ' 1*,-* +*6$)H .# %A' -,L* ?$# &* $)$)$ %*/ 6C'M#* *15-),6'7 /$+ /* &*+#/$%,3$)$/ M#$%&' 6')-$@ )$/ /*# 1*,-*H h+ -')-#)$&')*+ -Y/ )$3A' */ #/$ 6',+$n $ -')-#)$ %A' ?$++$H s ?$)$ $ L,&$ -'&$H I /*1C') S')/$ &* +#?*)$) 5 S$1$%&'H s ?)*6,+' B#+6$) $ T#+-,:$ * $ L*)&$&*H ()*+*)L$) $ /*/X),$H !"#$%&'$"( F+.? #3+.%,,+0 + 9,'"2+B @&*&A D(%0'/2EF& @&*&A B1;0(%& C#--&2' &'+ 6C*K$)$/ K),-$%&'7 ),%&'7 &,3*%&' M#* C$L,$/ /$-$&' ' 6C*S*H UX+ %A' $6)*&,-$/'+7 ?*%+$/'+ M#* *)$ -')-#)$ ?+,6'1XK,6$H 4$,+ -$)&*7 6C*K'# $ 4$i,i' u,+C,7 S'-XK)$S$ &$ ['1C$ &$ F$)&*7 M#* 6'%S,)@ /'# $ /')-*H .1$ S', ?)*+$ ?')M#* S'-'K)$S'# ' $++$+@ +,%$-'H [', #/ B$M#*H F+.? ".3%2$'" %1 40,'$R" ,%1 #0&$R:+B 45 !"#$%&'$"( I% ;"'+- H+0>% 10$'", 102"&R", &+, T<'$1+, "&+,6 *+,% 7+80%$3" e h S,1C' &$ /,%C$ &,$),+-$7 M#* 5 $%$1S$@ B*-$7 S')/'#@+* ?*1' ()'#%,H h S,1C' &$ /,%C$ 6'3,%C*,)$ S')/'#@+* */ R*1$:q*+ l%-*)%$6,'%$,+ * *+-D +* ?)*?$)$%&' ?$)$ ' l-$/$)$-]H . 5 *++* %'L' f)$+,1 M#*7 &$M#, $ #/$ K*)$:A'7 L$, /*1C')$) /#,-'H I-5 $+ /$%,S*+-$:q*+ &* T#%C' +A' #/$ %'L,&$&*H s #/ 6'/?'%*%-* )*6*%-*7 -)$3,&' ?') *++$ %'L$ K*)$:A'H !"#$%&'$"( J #+>+ .+&=0$,'+0 3%&2"- 1", =0%3 1"$, 2+ =0% $,,+6 *+,% 7+80%$3" e .1*+ M#*)*/ 6,&$&$%,$H .++$ 5 $ ?$1$L)$H h+ T'L*%+ -Y/ &* '6#?$) '+ *+?$:'+ ?'10-,6'+H G* *# -,L*) $1K#/$ 6',+$ &* \-,1 ?$)$ S$1$) ?$)$ L'6Y+7 5 ,++'H h6#?*/ '+ *+?$:'+ ?'10-,6'+H (')M#* /*+/' $ /,%C$ K*)$:A'7 M#* 1#-'# -$%-' 6'%-)$ $ &,-$&#)$7 %A' '6#?'# -$%-'+ *+?$:'+ ?'10-,6'+ 6'/' ?'&*),$H !"#$%&'$"( U " .H"1"2" ,A&23+1% 2% >$3"/<"'"666 *+,% 7+80%$3" e .Z$-$/*%-*H h U*1+'% R'&),K#*+ 6#%C'# *++* -*)/' %'+ $%'+ ;<9>H . *%-A' S,6$ ?$)*6*%&' M#* ' f)$+,1 5 ' ?,') &'+ /#%&'+H h+ *+-)$%K*,)'+ M#* LY/ ?$)$ 6D %A' M#*)*/ L'1-$)H IM#, 5 #/$ -*))$ &* K)$%&*+ '?')-#%,&$&*+7 -$%-' /$-*),$,+ M#$%-' ,/$-*),$,+H UX+ -*/'+ #/$ S*1,6,&$&* ,%$-$H J*)-$ L*37 *# *%-)*L,+-*, #/ &,)*-') &* #/ B$%6' ,%K1Y+7 %' S,/ &'+ $%'+ ;<<>7 %' /*,' &$ 6),+* $+,D-,6$H .1* &,++* M#* ' f)$+,1 *)$ $ K)$%&* $?'+-$ &* -'&'+7 ?')M#*7 &'+ ;`> /,1Cq*+ &* C$B,-$%-*+ &$M#*1$ 5?'6$7 $?*%$+ ;>v ?$)-,6,?$L$/ &' /*)6$&' &* 6'%+#/'H 4$+7 $,%&$ $++,/7 *)$ /$,') M#* ' /*)6$&' &* 6'%+#/' &$ l%K1$-*))$H V$L,$7 $,%&$7 *Z?*6-$-,L$ &* 6'%M#,+-$ &* <>v &' /*)6$&'H J'/ $ /*1C'),$ &$+ ?'10-,6$+ +'6,$,+7 '+ B$%6'+ ?'&*),$/ 1#6)$) /$,+H E*T$7 $-5 ' ?'%-' &* L,+-$ &'+ B$%M#*,)'+ *)$ S$L')DL*17 * ' %'++'7 %A'H ./ 8>;_7 ' f'1+$@[$/01,$ S*3 &*3 $%'+7 * $+ 6)0-,6$+ 6'%-)$ ' ?)'K)$/$ /* S)#+-)$/H "#$%&' L'6Y 6'/?)$ #/$ 6$/,+*-$ &* $1K'&A' ?$)$ +*# S,1C'7 6'/ ' &,%C*,)' &' f'1+$@[$/01,$7 CD ;9 */?)*K'+ ?') -)D+H .++* ?)'K)$/$ -)'#Z* $ 6$&*,$ ?)'&#-,L$ ?$)$ $ B$+* &$ ?,)r/,&*H G*/ $ B$+*7 %A' CD -'?'7 /#,-' /*%'+ ' /*,'H s &,S06,1 *Z?1,6$) ,++' ?$)$ $ 61$++* /5&,$H .# @&*&A B1;0(%& C#--&2' ?*1' f)$+,1H VD M#*/ &,K$n O,++' +X $6'%-*6* %' f)$+,1oPH .Z,+-* #/$ 6),+* %'+ .aI7 %$ .#)'?$7 * $+ ?*++'$+ S,6$/ S$1$%&' /$1 &' %'++' ?$0+H 1$/*%-' M#* $ ,/?)*%+$ %A' S$1* +'B)* *++$ 6$&*,$ ?)'&#-,L$7 )*+?'%+DL*1 ?') -$%-'+ */?)*K'+ B)$+,1*,@ )'+H .7 +* L'6Y %A' -,L*) ,++'7 $ +'6,*&$&* +*)D /$,+ ?'B)* * &*+')&*%$&$H .Z,+-* f'1+$@[$/01,$ %'+ .aI7 '%&* w> /,1Cq*+ &* S$/01,$+ )*6*B*/ $?',' &' K'L*)%'H . ,++' %A' +* S$1$H IM#, )*61$/$/ &* $-)$+' %'+ $*)'?')-'+H . ' -)$B$1C$&') M#* ?*K$ x%,B#+ -'&'+ '+ &,$+N .+-'# 6'%-*%-* ?') *+-$) L,L$ ?$)$ L*) *++* f)$+,1 %'L'H !"#$%&'$"( 9 =0"$, ,:+ ", .+&.<0,V%, 2%,,% <$>3+B *+,% 7+80%$3" e .1* 6'%-$ 6'/' $ ($%I,) M#*B)'# '# OS', M#*B)$&$PH I J'/,++A' &$ E*)&$&* S*3 #/$ $#&,Y%6,$ +'B)* ,++'7 ?',+ *++$ 6'/?$%C,$ *)$ #/ !"#$%&'$"( J =0% >+.? %,'Q 2$E%&2+ S =0% " 2$'"203" "."@+0- 1", +, 830#+, %1#3%,"3$"$, @%&%;$.$"2+, #+3 %<" .+&'$&0"1 "'0"&2+- .+1+ 1+&+#5<$+,- &" #3Q'$."B *+,% 7+80%$3" e 4#,-'+ &*1*+H h#-)$ 6',+$ M#* ?)*6,+$ +*) *Z$/,%$&$ 5 $ M#*+-A' &'+ 0%&,'+H .#7 6'/' ?)*+$ ?'10-,6$ M#* S#,7 *%-*%&' M#* 5 ?)*6,+' -*) -'-$1 )*+?*,-' ?*1'+ /')-'+ * &*+$?$)*6,&'+7 /$+ $6C' M#* $ $6#1-#)$:A' * ' *Z-*)/0%,' &'+ ,%&0K*%$+ 57 -$/B5/7 #/ 6),/* &* 1*+$@C#/$%,@ &$&*H I &,-$&#)$ &*+$?$)*6*# 6'/ $+ /*%-*+ /$,+ B),1C$%-*+ &* -'&$ #/$ K*)$:A'H 4$-'#7 $1*,T'#7 &*,Z'# +*M#*1$ */ -'&'+7 ?$)$ /$%-*) *++* $B+#)&' &* ?'&*) &* &*+-)#,:A'7 ?*%+$%&' M#* *)$ &*+*%L'1L,/*%-'H (') *Z*/?1'7 $ R'&'L,$ F)$%+$/$3x%,6$ S', #/ &'+ /$,')*+ &*+?*)&06,'+ &* &,%C*,)' * &* C#/$%,&$&*H [', M#$%&' 6'/*:'#7 'S,6,$1/*%-*7 ' &*+/$-$/*%-' &$ I/$3x%,$H VD #/$ ?1$6$ 1D7 */ #/$ D)L')* B,6*%@ -*%D),$7 6'/ ' *+6),-'n OIM#, 6'/*:$ ' &*+*%L'1L,@ /*%-' &' f)$+,1PH h#-)$ 6',+$ $B+#)&$ M#* ?)*6,+$ +*) ,%L*+-,K$&$ 5 ?')M#* C$L,$ */?)*+$+ 6'/ -*))*%'+ K,K$%-*+6'+ %$ I/$3x%,$7 ?$)$ 6),$) B',7 S$3*) ?$+-$K*/7 &*+/$-$)H h+ $/B,*%-$1,+-$+7 %$ 5?'6$7 %A' -,%C$/ -$%-$ S'):$ ?'10-,6$7 /$+ TD $1*)-$L$/ M#* $ S1')*+-$ 5 $#-'++#+-*%-$&$H s ?)*6,+' +$B*) ' M#* $6'%-*6*# 6'/ '+ y$,/,),@ I-)'$),H V'#L*7 $1,7 #/ K*%'60&,'7 * ' M#* )*+-$ &*1*+ 5 #/$ 6',+$ &*6$&*%-*7 &* /*%&,6r%6,$H GA' 6),/*+ &* 1*+$@?D-),$H !"#$%&'$"( W ,%&H+3" ".H" =0% "$&2" %,'"1+, %1 '3"&,$R:+ 2%1+.3Q'$."B *+,% 7+80%$3" e G,/7 5 #/ ?)'6*++' M#* &*/')$ B$+-$%-*7 6'/' *%+,%'# ' ()'S*++') [1')*+-$% [*)%$%&*+H UX+ %#%6$ -,L*/'+ )#?-#)$ %$ -)$%+,:A'H E'6Y -*L* ' )*-')%' &'+ *Z,1$&'+7 ' S,/ &$ 6*%+#)$ %'+ $%'+ &* ;<g>7 +X M#* ' J'%K)*++' 6'%-,%#'# 6'/ $+ /*+/$+ ?*++'$+ &* $%-*+7 6'/' I%-x%,' J$)1'+ 4$K$1CA*+ * k'+5 G$)%*]7 ?') *Z*/?1'HH !"#$%&'$"( J K3+;%,,+3 X<+3%,'"& ;"<">" 2" 1+2%3&$/ E"R:+ .+&,%3>"2+3"666 *+,% 7+80%$3" e G,/7 ?$)*6* $ C,+-X),$ &' .1 2$-'?$)&'7 &* d$/?*&#+$n ?$)$ M#* -#&' S,M#* 6'/' *+-D7 5 ?)*6,+' M#* -#&' /#&*H (') *Z*/?1'7 %X+ -,L*/'+ ,++' %$ l%&*?*%&Y%6,$7 M#* S', ?)'61$/$&$ ?*1' ?)0%6,?* C*)&*,)' &$ /*-)X?'1*H U$ S$/'+$ 6$)-$ &* &H k'A' El7 *1* *+6)*L*# $' S,1C'n O?*K#* $ J')'$ ?$)$ -,7 $%-*+ M#* #/ $L*%-#)*,)' 1$%6* /A'PH .Z,+-* $-5 /\+,6$ &' JC,6' f#$)M#* +'B)* *++* *?,+X&,'H U'++$ l%&*?*%&Y%6,$ +*)L,# ?$)$ /$%-*) ' f)$+,1 6'/' *1* *)$7 *+6)$L'6)$-$7 /'%'6#1-')H !"#$%&'$"( K+3 =0% " ,%&H+3" ".H" =0% %,'"1+,- "$&2"- %1 '3"&,$R:+ #"3" " 2%1+.3".$"B *+,% 7+80%$3" e (')M#* +X $K')$ -*/'+ J'/,++q*+ &$ E*)&$&* * $ J'/,++A' &* I%,+-,$7 &' 4,%,+-5),' &$ k#+-,:$HHH . -*/ K*%-* /#,-' 6'/?*-*%-* -)$B$1C$%&' %,++'7 6'/' ' ($#1' G5)K,' (,%C*,)'7 #/ K)$%&* &*S*%+') &'+ Q,)*,-'+ V#/$%'+7 ' k'+5 J$)1'+ Q,$+7 M#* S', #/ K)$%&* $&L'K$&' &* ?)*+'+ ?'10-,6'+H .# &*S*%&'7 %$ J'/,++A' &$ E*)&$&*7 #/$ ,%L*+-,K$:A' &$ &,-$&#)$ 6'/' #/ -'&'7 %A' +X &$ )*?)*++A'H I &,-$&#)$ %A' S', +X ,++'7 *1$ S', 6',+$ /#,-' ?,')H !"#$%&'$"( C0"< ,%3$" " ,0" #3+#+,'" %1 3%<"R:+ "+ ",,0&'+B *+,% 7+80%$3" eh+ 6),/*+ &* 1*+$@C#/$%,&$&* ?)*6,+$/ +*) S*&*)$1,3$&'+H F'&'+ %X+ -*/'+ ' &,)*,-' * ' &*L*) &* '1C$)/'+ #%+ ?*1'+ '#-)'+H "#*),$ 1*/B)$) -$/B5/ &* #/ L*1C' &,-$&' 6$,?,)$ ?$#1,+-$n $ ?,') %*K'6,$:A' 5 /*1C') M#* #/$ B'$ B),K$H !"#$%&'$"( F+.? #+2%3$" .$'"3 %O%1#<+,B *+,% 7+80%$3" e I M#*+-A' *6'%x/,6$7 /$,+ *+?*6,S,6$/*%-* ' 6$+' &$ *Z-,%:A' &$ ($%I,)7 M#* S', #/$ &$+ /$,')*+ 6'/?$%C,$+ &* $L,$:A' &' /#%&' %'+ $%'+ ;<9>@;<`> * M#*7 &* #/ &,$ ?$)$ '#-)'7 ?*)&*# +#$+ )'-$+ * +*#+ *M#,?$/*%-'+H I E$),K $++#/,# $+ '?*)$:q*+ * %,%K#5/ *%-*%&*# &,)*,-'H h M#* $6'%-*6*# *Z$-$/*%-*N VD #/ 1,L)' &' T')%$1,+-$ Q$%,*1 d*B G$+$i,7 6C$/$&' !"70" 8"#9'3"7 M#* -*%-$ *Z?1,6$) ' S,/ &$ ($%I,)H .# 6'%+,&*)' #/$ &$+ /*1C')*+ ?*+M#,+$+ C,+-X),6$+ &' f)$+,1 %' ?*)0'&' )*6*%-*H 46 +0/B'1' B)$+,1*,)'H h 4,1-'% U$+6,/*%-' S*3 #/$ /\+,6$ +'B)* *1$H I ($%I,) -,%C$ $L,q*+ 6$-$1,%$ M#* ?'#+$L$/ %'+ ),'+ &' U')-* &' f)$+,17 ' M#* )*+#1@ -$L$ */ #/$ ,%-*K)$:A' &*3 L*3*+ /$,+ *S,6,*%-* &' M#* $ M#* -*/'+ C'T*7 /#,-' /$,') &' M#* $ ?)*-*%@ &,&$ ?*1'+ /,1,-$)*+H . %X+ %A' )*6'%+-,-#0/'+ ,++'H UA' +* ?'&* ?*)&*) &* L,+-$ M#* %'++' ?$0+ -*/ ?)'?'):q*+ 6'%-,%*%-$,+7 '%&* $ $L,$:A' 5 S#%&$@ /*%-$1 ?$)$ $ ,%-*K)$:A'H I &,-$&#)$ &*+-)#,# $+ S*))'L,$+H .1*+ ?)*6,+$/ )*+?'%&*) ?') ,++'H s ?)*6,+'7 %' /0%,/'7 &*,Z$) )*K,+-)$&'H s ' M#* '+ /$1@,%S')/$&'+ 6C$/$/ &* 6#+-' f)$+,17 /$+ *++* 6#+-' 6'/*:'# 6'/ $ &,-$&#)$H s ?)*6,+' *+-#&$) $ C,+-X),$ *6'%x/,6$ &$ &,-$&#)$ -$/B5/H !"#$%&% ($)*+, 47 !"#$%& !"#$% '( )$(*%'%