Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
-1-
APRESENTAO
Cs Coossinlolicos, om orliculor os Coolxlois, lm sioo ulilizooos no 8rosil
om milboros oo oEros oo onqonborio civil/qoolocnicos, com oosomonbo imor
o roloo cuslo/Eonoicio muilo ovorvol o om olquns cosos, lornonoo ossos
rooulos rolicomonlo inoisonsvois.
/s olicoos so muilos, so|om om oronoqons rounoos o suEsuoriciois,
conolizoos, olorros soEro solos molos, ovimonloos, muros oo conlono,
Eorroqons, conlrolo oo oroso, roos voroos, roos oo osorlo, rooros oo
unooos o muilos oulros.
Enlrolonlo, muilos vozos suo olonciolioooo o ulilizoo vm sonoo rolorioos olo
comunioooo locnico o oo usurios, osociolmonlo os novos roissionois, ocrooilo-so
guo oovioo o ouco inormoo o oivulqoo oossos rooulos.
Com o oE|olivo oo omlior o oosonvolvimonlo locnolqico oos qoolxlois, oi
criooo o Comil Tocnico Coolxlil [CTC} oo /8lNT - /ssocioo 8rosiloiro oos
lnoslrios oo Nolocioos o Tocioos Tocnicos, ormooo olos omrosos ossociooos
/moco oo 8rosil Lloo., 8ioim - 88/ Nonwovons, CEor S// lnoslrio o Comorcio, o
lnoslrio oo Follros Sonlo Fo S//, guo onlro oulros lroEolbos criou oslo Curso 8sico
oo Coolxlois", oscrilo olo onq
o
1oso Corlos \orlomolli, oxorionlo roissionol o um
oos ionoiros no oluoo no morcooo oo Coossinlolicos oo 8rosil.
C Curso 8sico oo Coolxlois" rocuro om umo linquoqom simlos, orom locnico,
orosonlor o locnoloqio oo ulilizoo oos Coolxlois, oro o Elico locnico usurio o
osociicooor om qorol, mos onoconoo orlomonlo o osluoonlo oos oscolos oo onqonborio,
orguiloluro o cursos locnicos.
C C8C" ooo sor ulilizooo como loxlo Esico nos cursos oo qroouoo oos
oscolos oo onqonborio, orguiloluro o cursos locnicos, oro os guois suqorimos
guo os coilulos /, 8, C o D so|om orosonlooos oonlro oo oiscilino oo Molo-
riois oo Conslruo", o suo inloqro ou os coilulos E o F, nos oiscilinos oo
Mocnico oos Solos", ou oinoo om cursos oo osociolizoo.
Loorlo Cuio Moroni
Prosioonlo oo /8lNT
-2-
-3-
O Autor :
!os Co|os \o|ono||| noscou om So Poulo - SP, om 148, o so qroouou om
Enqonborio Civil olo Escolo Polilocnico oo nivorsioooo oo So Poulo - Turmo 174.
Dosoo 175, oluo no oosonvolvimonlo oo olicoos oo Coossinlolicos om ro|olos
oo oEros oo oronoqom, olorros, conlono, conlrolo oo oroso o ovimonloo.
Dosonvolvou ouos olonlos ulilizonoo moloriois Coossinlolicos.
-Dooo \o||co| Conos|o - Coooooo - (nooo|o oo o||||oooo;, omroqooo oro
ocoloror o consoliooo oo solos comrossivois.
-D|oo Coo||ooo oo Coo|ooo - Coo|ono (o|oo|o oo |oooo;, omroqooo
rinciolmonlo no conlono oo olorros biorulicos.
/luo, oosoo 1C, no Con|sso oo Es|ooos sobo Coo|x|o|s o Fooo|os Coo|o|os -
/8NT, coloEoronoo no oosonvolvimonlo oos normos Erosiloiros oro Coossinlolicos.
E socrolrio oo /ssocioo 8rosiloiro oo Coossinlolicos-lCS 8rosil, guo romovo o
oosonvolvimonlo locnico o cionliico oos rooulos qoossinlolicos om looo o ois.
E Dirolor Tocnico oo !C\ Tco|cos o So|oos oo Eoqooho|o, guo oluo no roo oo
consullorio o ro|olos Coolocnicos.
1oso Corlos \orlomolli oqroooco o /8lNT olo coniono ooosilooo o olo
oorlunioooo oo ooor comilor oslo oocumonlo guo, corlomonlo, ir conlriEuir oro
o oiuso oos Coolxlois |unlo oo moio locnico om looo o 8rosil.
/ suo ososo /no Morio o oo sou ilbo Corson Luis, oqroooco olo inlonso o sincoro
coloEoroo roslooo no oloEoroo ooslo lroEolbo.
-4-
-5-
ndice
A.Introduo
"/.1 Hislrico o Evoluo oos Coossinlolicos ..................................................... 7
"/.2 Torminoloqio o Clossiicoo oos Coossinlolicos .........................................
"/.3 Torminoloqio o Clossiicoo oos 8iorooulos ........................................... 13
"/.4 Molorios-Primos mois lilizooos om Coossinlolicos ................................... 14
B.Os Geotxteis: Fabricao, Propriedades e Funes
"8.1 Procossos oo FoEricoo o Tios oo Coolxlois Mois sooos ..................... 15
"8.2 Princiois Proriooooos oos Coolxlois ..................................................... 17
"8.3 Proriooooos o Normos oo Ensoios Fisicos ................................................ 18
"8.4 Proriooooos o Normos oo Ensoios oo DuroEilioooo .................................. 18
"8.5 Proriooooos o Normos oo Ensoios Hiorulicos ......................................... 1
"8. Proriooooos o Normos oo Ensoios Mocnicos .......................................... 21
"8.7 Exomlos oo Ensoios oo Dosomonbo ...................................................... 24
"8.8 Funos Dosomonbooos olos Coolxlois ............................................... 25
C.Aplicaes e Tecnologia de Uso dos Geotxteis
"C.1 Eslrooos, /rruomonlos o Plios ............................................................... 28
"C.2 Loslro Forrovirio ................................................................................... 2
"C.3 Proios /rliiciois ..................................................................................... 2
"C.4 Muro oo Conlono om Solo Roorooo ................................................. 3C
"C.5 Eslrooos oo /cosso o Sorvio soEro Solos Molos ...................................... 31
"C. /lorros soEro Solos Molos ...................................................................... 32
"C.7 /lorros soEro Solos Molos / EsloEilizoo oo 8oso ................................... 33
"C.8 Rocooomonlo /sllico ......................................................................... 33
"C. Proloo oo lmormooEilizoo .............................................................. 34
"C.1C lmormooEilizoo oo Conois ................................................................ 3
"C.11 Proloo oo Cromooos .......................................................................... 3
"C.12 Diguos Conlinuos oo Conlono ............................................................ 37
"C.13 Poliooos oo Conlono......................................................................... 37
"C.14 1unlos oo Colorios Pro-Moloooos ........................................................... 38
"C.15 Dronos Lonqiluoinois Prounoos .............................................................. 38
"C.1 Dronos oo Povimonlos ............................................................................ 3
-6-
"C.17 Conois Rovoslioos com CoEios ............................................................. 4C
"C.18 Conois Rovoslioos om Concrolo .............................................................. 41
"C.1 Proloo oo Morqons om Rios, Loqos o Loqoos ........................................ 42
"C.2C 8orroqons oo Torro ................................................................................ 43
"C.21 SuEsolo oo Eoiicoos........................................................................... 44
"C.22 Muros oo Conlono om CoEios-Coixo ................................................ 44
"C.23 Enrocomonlos oo Conlono.................................................................. 45
"C.24 Comos Esorlivos o 1oroins Susonsos .................................................. 4
"C.25 Comos Esorlivos o 1oroins soEro Solos ................................................ 4
"C.2 Dronos \orlicois om Comos o 1oroins .................................................... 47
"C.27 Dronoqom oo Muros oo /rrimo oo Crovioooo ......................................... 48
"C.28 Dronos \orlicois om Solos Comrossivois................................................. 4
D. Estocagem, Manuseio e Instalao
"D.1 Eslocoqom oo Coolxlil ........................................................................... 51
"D.2 Monusoio oo Coolxlil ............................................................................ 52
"D.3 lnsloloo oo Coolxlil ............................................................................ 55
"D.4 Plono oo lnsloloo oo Coolxlil .............................................................. 2
"D.5 /comonbomonlo Tocnico oo CEro - /TC............................................... 3
E.Projeto, Dimensionamento e Especificao
"E.1 Funos oo Coolxlil no CEro ................................................................. 5
"E.2 Proriooooos oo Coolxlil Roguorioos no CEro ......................................... 5
"E.3 Dimonsionomonlo oo Coolxlil ................................................................
"E.4 Ensoios Comlomonloros oo Dosomonbo................................................
"E.5 Esociicoo oo Coolxlil ....................................................................... 7
"E. Soloo Tocnico oo Coolxlil ................................................................... 7
"E.7 Soloo Econmico oo Coolxlil .............................................................. 8
F.Dimensionamento das Propriedades de Aplicao
"F.1 Fillros om Dronos SuElorrnoos .................................................................
"F.2 Soorooor om Eslrooo oo Sorvio//cosso .................................................. 72
"F.3 Rooro oo Muros o Toluoos lnqromos ........................................................ 7
"F.4 Rooro om /lorros SoEro Solos Molos ....................................................... 84
G.Bibliografia
"C.1 Roorncios lilizooos noslo Curso ........................................................... 8
"C.2 Roorncios /oicionois oro Coossinlolicos .............................................. C
-7-
A. INTRODUO
A.1 HISTRICO E EVOLUO DOS GEOSSINTTICOS
/ ulilizoo oo moloriois oro molboror o guolioooo oos solos o rlico comum oosoo
olquns milnios onlos oo Crislo. Eslivos oo |unco, solo mislurooo com olbo, EomEus, olc.,
om qorol moloriois voqolois consliluioos oo iEros rosislonlos, orom omroqooos nos Ziqqurols,
no Cronoo Murolbo oo Cbino o om vrios oEros oo lmorio Romono.
/s o Soqunoo Cronoo Cuorro, com o oosonvolvimonlo oo inoslrio olroguimico o o
consogonlo oissominoo oos rooulos lslicos, iniciou-so o Ero oos Coossinlolicos". /s
rimoiros ulilizoos oo qoolxlois como olomonlo illronlo orom om oEros cosloiros nos
Poisos 8oixos o nos E/.
/lquns onos ooois, umo qomo onlslico oo rooulos similoros o/ou corrololos vom
sonoo oosonvolvioo o lom o|uoooo o Enqonborio Civil o so mooornizor, no sonlioo oo molborio
oo guolioooo, oumonlo oo vioo lil oo oEro, molbor lroEolboEilioooo, moior roiooz o
monoros cuslos.
/rosonlomos, o soquir, um rosumo oo ovoluo munoiol oos Coossinlolicos no oro
mooorno, oqruooo or oocooos.
ANOS 50:
/licoos oo Coolxlois como olomonlos oo illro oro roloo onli-orosivo om oEros
biorulicos om olquns oisos.
ANOS 60:
/licoo oo qoolxlois como olomonlo soorooor o oo rooro onlro moloriois com
coroclorislicos mocnicos o isicos oioronlos, rinciolmonlo om oEros virios. Folo
imorlonlo noslo oocooo oi o inicio oo ulilizoo oos qoolxlois nolocioos no Euroo.
ANOS 70:
/licoos om rooro oo qronoos olorros o Eorroqons, ulilizoo om comooos
mllilos om loluoos o muros oo conlono, inlroouo como olomonlo rolonqooor
oo vioo lil oo rocooomonlos osllicos o suoroslruluros orrovirios,
1971, iniciou-so o Ero oos Coossinlolicos" no 8rosil com o oEricoo oo rimoiro
qoolxlil nolocioo. \rios qruos locnicos oo lroEolbo orom criooos no Frono,
/lomonbo o E/ oro oosonvolvor normos osociicos,
1977, oi roolizooo, no Frono, o lnlornolionol Conoronco on lbo so o FoErics in
Coolocbnics", guonoo o ro.` 1oon Piorro Cirouo criou o ros o ulilizoo oos
lormos Coolxlil o CoomomErono.
-8-
ANOS 80:
lilizoo oos Coossinlolicos no rocuoroo oo roos oluioos o no conslruo oo oEros
oo conlono o roloo omEionlol,
1982 livomos o ll lnlornocionol Conoronco on Cooloxlilos" nos E/,
1983 o crioo oo lCS, onlo oonominooo lnlornolionol Socioly on Cooloxlilos",
1986 o lll lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos", no /uslrio.
ANOS 90:
C imulso qorooo olos osluoos loricos orosonlooos, oo cosos bislricos o novos
olicoos, oosoncoooorio o surqimonlo oo umo mullilicioooo oo rooulos o usos guo,
oo so comEinorom, lm qorooo inmoros novos ulilizoos imorlonlos,
1990, lovo luqor o l\ lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, CoomomEronos ono
Rololoo Prooucls", no Holonoo. nolo-so | o imorlncio oos oomois Coossinlolicos
sonoo ooslocooo noslo ovonlo,
1992, o Sominrio soEro /licoos oo Coossinlolicos om Coolocnio - Coossinlolicos 2"
om 8rosilio,
1994, o \ lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, CoomomEronos ono Rololoo Prooucls",
om Cinqouro, com o rosono oo mois oo 75C osociolislos oo looo o munoo,
1995, o 2` Simsio 8rosiloiro soEro /licoos oo Coossinlolicos", om So Poulo,
1998, oi inlroouzioo oiciolmonlo o lormo Coossinlolicos no roolizoo oo \l lnlornolionol
Conoronco on Coosynlbolics", nos E/ o o crioo oo /ssocioo 8rosiloiro oo
Coossinlolicos - lCS-8rosil",
1999, o 3` Simsio 8rosiloiro soEro Coossinlolicos / 1` Simsio Sul-omoricono oo
Coossinlolicos", orom roolizooos no Rio oo 1onoiro.
PRXIMOS EVENTOS PREVISTOS:
" \ll Conqrosso lnlornocionol oo Coossinlolicos - Poris / Frono - 2CC2
" 4` Simsio 8rosiloiro oo Coossinlolicos - Porlo /loqro o 2` Simsio
Sul-/moricono oo Coossinlolicos / RS - 2CC3
-9-
A.2 TERMINOLOGIA E CLASSIFICAO DOS GEOSSINTTICOS
Do ocoroo com o ro|olo oo roviso oo normo Erosiloiro N8R 12553, os qoossinlolicos
so nomoooos o clossiicooos como soquo.
GEOBARRA [GB]:
Prooulo om ormo oo Eorro com uno
rooominonlo oo rooro.
GEOCLULA [GL]:
Prooulo com oslruluro lrioimonsionol oEorlo,
consliluioo oo colulos inlorliqooos, guo coni-
nom moconicomonlo os moloriois nolo insori-
oos, com uno rooominonlo oo rooro o
conlrolo oo oroso. Fiquro /-2.1.
GEOCOMPOSTO [GC]:
Prooulo inouslriolizooo ormooo olo
suorosio ou ossocioo oo um ou
mois qoossinlolicos onlro si ou com ou-
lros rooulos, qorolmonlo concoEioo oro
oosomonbor umo uno osociico.
GEOCOMPOSTO ARGILOSO
PARA BARREIRA
IMPERMEABILIZANTE [GCL]:
Eslruluro ormooo olo ossocioo oo
qoossinlolicos o um moloriol orqiloso oo
Eoixo conoulivioooo, oosonvolvioo oro o
uno oo Eorroiro imormooEilizonlo.
GEOCOMPOSTO PARA
DRENAGEM [GCD]:
Prooulo oosonvolvioo oro oronoqom,
comoslo qorolmonlo oo um Coolxlil
oluonoo como olomonlo oo illro o oo umo
qoorrooo ou um qooosoooor oluonoo
como olomonlo orononlo. Fiquro /-2.2
Fiquro /-2.1. Coocolulo rooncbioo com oroio, no conslruo
oo vio oo ocosso.
Flquro /-2.2. CCD comoslo com Cooosoooor oo olo simlos, onvollo
or Coolxlil nolocioo illronlo.
Fiquro /-2.3. Coocomoslo consliluioo or oois Coolxlois nolocioos
oqulbooos o um qoolxlil locioo.
GEOCOMPOSTO PARA
REFORO [GCR]:
Eslruluro ormooo olo ossocioo oo
qoossinlolicos no similoros, oosonvolvioo
oro rooro. Fiquro /-2.3.
-10-
GEOESPAADOR [GS]:
Prooulo com oslruluro lrioimonsionol
consl i l ui oo oo or mo o or osonl or
qronoo vol umo oo vozi os, ul i l i zooo
r ooomi nonl omonl o como moi o
orononlo. Fiquro /-2.4.
GEOEXPANDIDO [GE]:
Pr ooul o oEr i cooo o or l i r oo um
ol i moro oxonoi oo ormonoo umo
osl rul uro l ri oi monsi onol l ovo, com
inolioooo rinciol oo olivior o oso oo
umo oslruluro qoolocnico. Fiquro /-2.5
GEOFORMA [GF]:
Eslruluro roolizooo o orlir oo qoossinlolicos,
com o inolioooo oo conlor moloriois oo
mooo ormononlo ou rovisrio. Fiquro /-2..
GEOGRELHA [GG]:
Prooulo com oslruluro om ormo oo qrolbo
com uno rooominonlo oo rooro,
cu|os oEorluros ormilom o inloroo oo
moio om guo oslo coninooos, consliluioo
or olomonlos rosislonlos o lroo, sonoo
consioorooo unioirocionol guonoo oro-
sonlo olovooo rosislncio o lroo oonos
om umo oiroo o Eioirocionol guonoo
orosonlo olovooo rosislncio o lroo nos
ouos oiroos rinciois [orloqonois}. Em
uno oo rocosso oo oEricoo, os
qooqrol bos ooom sor oxl ruoooos,
soloooos ou locioos. Fiquro /-2.7.
Fiquro /-2.4. Cooosooooros oo olo oulo [rolo} o oo olo simlos
[omorolo}, ulilizooos como moio orononlo.
Fiquro /-2.5. 8locos oo qoooxonoioo oEricooos com EPS, olicooos om
suEsliluio o olorros convoncionois.
Fiquro /-2.. Cooormos lio colcbo, rooncbioos com orqomosso, oro
rovoslimonlo oo conois.
Fiquro /-2.7. Cooqrolbo loxivol, ulilizooo oro rooro oo olorros/muros
oo conlono.
-11-
GEOMANTA [GA]:
Prooulo com oslruluro lrioimonsionol or-
movol, usooo oro conlrolo oo oroso
suoriciol oo solo, lomEom conbocioo
como Ei omonl o no coso oo sor
Eioooqroovol. Fiquro /-2.8.
GEOMEMBRANA [GM]:
Prooulo Eioimonsionol, oo Eoixissimo
ormooEilioooo, comoslo rooominonlo-
monlo or osollos, oloslmoros ou
loslmoros, ulilizooo oro conlrolo oo luxo
o sooroo, nos conoios oo soliciloo.
Fiquro /-2..
GEORREDE [GN]:
Prooulo com oslruluro om ormo oo qrolbo,
com uno rooominonlo oo oronoqom.
Fiquro /-2.1C.
GEOTXTIL [GT]:
Prooulo lxlil Eioimonsionol ormovol,
comoslo oo iEros corlooos, ilomonlos
conlinuos, monoilomonlos, lominolos ou
i os, or monoo osl r ul ur os l oci oos,
nolocioos ou lricolooos, cu|os rorio-
oooos mocnicos o biorulicos ormilom
guo oosomonbo vrios unos numo
oEro qoolocnico.
Fiquro /-2.1C. Coorrooo ulilizooo como ncloo orononlo consliluinlo oo
Coocomoslo Drononlo.
Fiquro /-2.8. Coomonlo ulilizooo no conlrolo oo oroso suoriciol oo
loluoos.
Fiquro /-2.. CoomomErono olimorico loxivol, ulilizooo om oEros oo
imormooEilizoo.
-12-
GEOTXTIL NOTECIDO [GTN]:
Prooulo comoslo or iEros corlooos ou
ilomonlos conlinuos, oislriEuioos oloolo-
riomonlo, os guois so inlorliqooos or ro-
cossos mocnicos, lormicos ou guimicos.
GEOTXTIL NOTECIDO
AGULHADO [GTN
A
]:
FiEros inlorliqooos moconicomonlo, or
rocosso oo oqulboqom. Fiquro /-2.11.
GEOTXTIL NOTECIDO
TERMOLIGADO [GTN
T
]:
FiEros inlorliqooos or uso orciol oElioo
or oguocimonlo. Fiquro /-2.12
GEOTXTIL NOTECIDO
RESINADO [GTN
R
]:
FiEros inlorliqooos or moio oo rooulos
guimicos.
GEOTXTIL TECIDO [GTW]:
Prooulo oriunoo oo onlroloomonlo oo ios,
monoilomonlos ou lominolos [ilos}, so-
quinoo oiroos rooronciois oonomino-
oos lromo [sonlioo lronsvorsol} o uroumo
[sonlioo lonqiluoinol}. Fiquro /-2.13
Fiquro /-2.11. Coolxlil nolocioo oqulbooo, ulilizooo com oivorsos unos
om vrios lios oo oEros oo onqonborio.
Fiquro /-2.12. Coolxlil nolocioo lormoliqooo, ulilizooo com oivorsos
unos om vrios lios oo oEros oo onqonborio.
Fiquro /-2.13. Coolxlil locioo, consliluioo oo ilomonlos lio lominolos, ulilizooo com
oivorsos unos om vrios lios oo oEros oo onqonborio.
-13-
GEOTXTIL TRICOTADO [GTK]:
Prooulo oriunoo oo onlroloomonlo oo ios
or lricolomonlo. Fiquro /-2.14.
GEOTIRA [GI]:
Prooulo om ormo oo liro com uno
rooominonlo oo rooro.
GEOTUBO [GP]:
Prooulo oo ormo luEulor com uno
orononlo. Fiquro /-2.15.
A.3 TERMINOLOGIA E CLASSIFICAO DOS BIOPRODUTOS
Exislom siluoos onoo o uno oo rooulo oovo sor oosomonbooo ouronlo um oriooo
oo lomo curlo o/ou oolorminooo. Noslos cosos, ooom sor ulilizooos os 8iorooulos guo,
os um oriooo oo lomo, iro so ooqrooor ooixonoo oo oxorcor suo uno .
Cs 8iorooulos so conoccionooos com moloriois Eioooqroovois como olbo, |ulo, iEro
oo coco, EomEu, olqooo, vimo, sisol o oulros. Em qorol, oxislo um conlrolio sinlolico oro
cooo Eiorooulo.
/ nomoncloluro o ooinios orosonlooos o soquir orom rooslos olos onqonboiros /.
Concolli o D. Cozzi, oo lllio, or ocosio oo \ Conqrosso lnlornocionol oo Coossinlolicos",
om Cinqouro om14.
Os principais Bioprodutos so:
BIOTXTIL [BT]:
Moloriol lxlil ormovol, oilo com iEros ooqroovois, no ormo usuol oo locioo ou
nolocioo, ulilizooo om oEros qoolocnicos, omEionlois, biorulicos o oo lronsorlo. E
ossomolbooo oo Coolxlil.
Fiquro /-2.14. Esguomo oo Coolxlil lricolooo, ulilizooo com oivorsos unos
om vrios lios oo oEros oo onqonborio.
Fiquro /-2.15. CooluEo corruqooo, loxivol, ulilizooo como olomonlo orononlo,
conoulor, om vrios lios oo oronos suElorrnoos.
-14-
BIOMANTA [BA]:
Eslruluro no ormo oo monlo monuolurooo, consislinoo oo umo monlo irroqulor oo iEros
nolurois, ios, ilomonlos ou oulros olomonlos [qorolmonlo unioos moconicomonlo}, cu|os
oEorluros so moioros guo sous olomonlos consliluinlos, ulilizooo om oEros qoolocnicos,
omEionlois, biorulicos o oo lronsorlo. E ossomolbooo o qoomonlo.
BIOCLULA [BL]:
Eslruluro colulor guo consislo oo umo molbo roqulor oo liros nolurois Eioooqroovois,
inlorliqooos or vrios molooos, ulilizooos om oEros qoolocnicos, omEionlois, biorulicos o
oo lronsorlo. E ossomolbooo o qoocolulo.
BIOCOMPOSTO [BC]:
Nomo qonorico ooolooo oro ooinir umo oslruluro comoslo oo rooulos nolurois Eioooqroovois,
no ormo oo monlo monuolurooo ou liro, ulilizooo om oEros qoolocnicos, omEionlois, biorulicos
o oo lronsorlo. E ossomolbooo oo qoocomoslo.
BIOCOMPOSTO DRENANTE [BCD]:
Poro oronoqom. umo oslruluro comoslo oo rooulos nolurois Eioooqroovois, no ormo
oo monlo ou liro, ulilizooo om oEros qoolocnicos, omEionlois, biorulicos o oo lronsorlo.
E ossomolbooo oo qoocomoslo oro oronoqom.
A.4 MATRIAS-PRIMAS MAIS UTILIZADAS EM GEOSSINTTICOS
/ loEolo oEoixo orosonlo os molorios-rimos guo mois so olicom oos qoossinlolicos, om
oroom oloEolico, rolociononoo-os oos rosoclivos lios oo qoossinlolicos.
-15-
B. OS GEOTXTEIS: FABRICAO,
PROPRIEDADES E FUNES
B.1 PROCESSOS DE FABRICAO E TIPOS DE GEOTXTEIS
MAIS USADOS
Cs qoolxlois oivioom-so om oois qronoos qruos, os locioos o os nolocioos, guo oiorom
onlro si olos rocossos oo oEricoo conormo oiscriminooo no Fiquro 8-1.1.
Cs locioos, Eosicomonlo so oEricooos om looros guo lromom os ios ou lominolos om ouos
oiroos oronoiculoros onlro si. o lromo oronoiculor o oiroo oo oEricoo o o uroumo, o
rrio oiroo oo oEricoo. mo vislo osguomlico o orosonlooo no Fiquro 8-1.2.
Fiquro 8-1.2. FoEricoo oos Coolxlois locioos.
Fiquro 8-1.1. Procossos oo oEricoo oo Coolxlois locioos o nolocioos.
FILAMENTOS/FIOS
TECIDO SENDO ENROLADO
LAMINETES
PASSAGEM DE
LANADEIRA
FIOS DE TRAMA
LANADEIRA
QUADROS
FIOS DE URDUME
TECIDO
-16-
No rocosso oo oEricoo oos nolocioos vomos ooslocor os roouzioos vio coroo o vio
unoioo or sorom os mois ulilizooos no munoo.
No rocosso vio coroo, os iEros ornocioos om oroos so orololizooos or cilinoros rocoEorlos oo
oonlos onlooooros guo ormom os vous, os guois so ooErooos ormonoo os monlos.
Eslos so consolioooos or inlonso oqulboqom mocnico, colonoroqom ou rosinoqom, rosullonoo
no rooulo inol. \ioo corlo osguomlico no Fiquro 8-1.3.
No rocosso vio unoioo, ooslocomos o ioo conlinuo or oxlruso onoo os ilomonlos so rosriooos,
oslirooos o ooosilooos soEro umo osloiro rolonlo om ormo oo monlos.
Eslos so consolioooos or inlonso oqulboqom mocnico ou colonoroqom ou rosinoqom,
rosullonoo no rooulo inol. \ioo corlo osguomlico no Fiquro 8-1.4.
Fiquro 8-1.3. FoEricoo oos Coolxlois nolocioos coroooos oqulbooos.
Fiquro 8-1.4. FoEricoo oos Coolxlois nolocioos oo ilomonlos conlinuos oqulbooos.
Filamentos
contnuos agulhados
BOMBA
VOLUMTRICA
DE TTULO
POLMERO
FUNDIDO
BLOCO
FIEIRA
FILAMENTOS
AR
AGULHAGEM
VU
PRANCHA
PRODUTO
ACABADO
ASPIRAO
ESTEIRA
DEFLETOR
TUBO DE
ESTIRAGEM
FILAMENTOS
CONTNUOS AGULHADOS
-17-
B.2 PRINCIPAIS PROPRIEDADES DOS GEOTXTEIS
Eslos so os rinciois roriooooos oos qoolxlois ulilizooos nos osociicoos oo ro|olos.
/ guonliicoo oos roriooooos o oilo olrovos oo onsoios oo loEorolrio o como.
8osicomonlo oois lios oo onsoios so roolizooos.
ENSAIOS DE CARACTERIZAO: normolmonlo ulilizooos oro conlrolor o
guolioooo oo oEricoo, ormilir comoroos rololivos onlro rooulos o conslor
om monuois o colloqos.
ENSAIOS DE DESEMPENHO: normolmonlo ulilizooos oro oolorminor ormolros
inlrinsocos nocossrios om ro|olos, rosullonlo oo inloroo oo Coolxlil com oulros
moloriois, om conoios osociicos.
No rlico, olo olo oos onsoios oo oosomonbo sorom muilo oiicois oo roolizor, coros o
morosos, muilos vozos ulilizom-so onsoios oo coroclorizoo como Eoso oro o oloEoroo
oos ro|olos.
-18-
B.3 PROPRIEDADES E NORMAS DE ENSAIOS FSICOS
Poro cooo roriooooo isico inoicomos o normo mois ulilizooo oluolmonlo, o simEoloqio
ovonluolmonlo ooolooo olo lCS-/ssocioo lnlornocionol oo Coossinlolicos o o unioooo oo
orosonloo oo onsoio.
a) ESPESSURA - t
GT
: o osossuro nominol oo Coolxlil o oolorminooo olo normo
Erosiloiro N8R 125 o oxrosso om milimolros.
b) POROSIDADE - N
GT
: o usuolmonlo oolorminooo olo normo olom DlN 53855 o
oxrosso om orconloqom oo volumo lolol oo Coolxlil.
c) PONTO DE AMOLECIMENTO: o ooolooo o onlo oo omolocimonlo oo molorio-
rimo oo Coolxlil, oxrosso om qrous Colsius.
d) GRAMATURA OU PESO POR UNIDADE DE REA - M
A
: o oolorminooo olo
normo Erosiloiro N8R 1258 o oxrosso om qromos or molro guoorooo.
e) RETENO DE ASFALTO: o usuolmonlo oolorminooo olo osociicoo TF 25 /
molooo 8 oo //SHTC, oxrosso om lilros or molro guoorooo.
B.4 PROPRIEDADES E NORMAS DE ENSAIOS DE
DURABILIDADE
/s roriooooos o normos oo onsoios oo ouroEilioooo lm or oE|olivo voriicor so o
Coolxlil osl olo o cumrir suos unos ouronlo looo o vioo lil oo oEro.
Poro cooo roriooooo oo ouroEilioooo inoicomos o normo mois ulilizooo oluolmonlo, o
simEoloqio ovonluolmonlo ooolooo olo lCS-/ssocioo lnlornocionol oo Coossinlolicos o o
unioooo oo orosonloo oo onsoio.
a) RESISTNCIA ABRASO: o oolorminooo olo normo omoricono /STM D 488 o
oxrosso om oroo oo mosso or lomo oocorrioo.
b) FLUNCIA: o oolorminooo olo normo ourooio EN lSC 13431 o oxrosso om
ooormoo o / ou o lomo oocorrioo olo o ruluro, oro umo corqo conslonlo olicooo.
-19-
d) RESISTNCIA A AGENTES QUMICOS: oolorminooo olo normo suio SN 4C558,
oxrosso om oroo orconluol oo rosislncio o lroo, os imorso no suEslncio
om onliso.
e) RESISTNCIA A AGENTES BIOLGICOS: lrolomonlo oo Coolxlil com Eoclori-
os, soqunoo o normo omoricono /STM C 22-7 o suEsoguonlo ovolioo oos ovonluois
vorioos oos coroclorislicos mocnicos com onsoios roolizooos soqunoo os normos /STM
osociicos.
B.5 PROPRIEDADES E NORMAS DE ENSAIOS HIDRULICOS
/s roriooooos o normos oo onsoios biorulicos roorom-so oo comorlomonlo oo Coolxlil
guonoo om conlolo com o quo. /lqumos vozos os onsoios so roolizooos com oulros luioos, lois
como cborumos, loos, qosos, vooros, olc, sonoo ulilizooos rocooimonlos o normos oo onsoios
osociicos guo no soro oEoroooos noslo curso.
Poro cooo roriooooo biorulico, inoicomos
o normo mois ulilizooo oluolmonlo, o simEoloqio
ovonluolmonlo ooolooo olo lCS-/ssocioo ln-
lornocionol oo Coossinlolicos o o unioooo oo oro-
sonloo oo onsoio. E orosonlooo, lomEom, um
osguomo simliicooo oo oorolboqom ulilizooo.
a) PERMEABILIDADE NORMAL GUA
- K
N
E PERMISSIVIDADE -
/ ormooEilioooo normol K
N
oo Coolxlil o ox-
rosso om cm/s o oolorminooo olo normo ronco-
so /FNCR C 38C1. Com o ormooEilioooo normol,
ooomos colculor o ormissivioooo oo Coolxlil, om
s
-1
, olrovos oo oxrosso.
/ Fiquro 8-5.1 moslro o osguomo simliicooo
oo onsoio.
Fiquro 8-5.1. Soo osguomlico oo onsoio oo ormooEilioooo normol.
c) RESISTNCIA AOS RAIOS ULTRAVIOLETA: oolorminooo olo normo omoricono
/STM D 4355, oxrosso olo rosislncio oo ruluro o lroo romonosconlo os o oxosio
oo xonon orc ouronlo lomo ixo.
-20-
b) PERMEABILIDADE PLANAR GUA - k
P
E TRANSMISSIVIDADE -
/ ormooEilioooo lonor K
/ oEorluro oo illroo
1,CC . o
85
~ 75 m
Por oxomlo, os Coolxlois nolocioos com 2 mm oo osossuro olonooriom o conoio oo
ormooEilioooo mos no olonooriom o conoio oo rolono. ooixoriom o quo orroslor os
orliculos oo sillo uniormo olrovos oo si mosmos, oro oonlro oo orono.
/ssim, vomos invorlor o siluoo. rocuroromos um Coolxlil com osossuro lol guo solisoo
oo crilorio oo rolono o, onlo, voriicomos so olo osso olo crilorio oo ormooEilioooo.
Consullonoo o liloroluro oisonivol voriicomos guo oovomos ulilizor um Coolxlil com
corco oo 4 mm oo osossuro, noslo oEro. /ssim, voriicomos nosso novo cooicionlo / o o |
n
nocossrio.
/~ 4.1C
-3
. 1C
4
~ 4C,CC
|
n
> 4C . . 1C
-
~ 2,4C . 1C
-4
cm/s
/ novo ormooEilioooo oo ro|olo nocossrio o ocilmonlo olonoioo olos Coolxlois
nolocioos com osossuro oo 4 mm.
-72-
e ) ESPECIFICAO DO GEOTXTIL
Rosuminoo, o oimonsionomonlo oo Coolxlil illronlo oro oslo oxomlo nos lovou o
soquinlo osociicoo.
" PormooEilioooo Normol [ normo /FNCR }. |
n
> 2,4 . 1C
-4
cm/s
" /Eorluro oo Fillroo [ normo /FNCR }.
75m
F.2 GEOTXTIL ATUANDO COMO SEPARADOR EM ESTRADA DE
SERVIO / ACESSO - FUNO PRINCIPAL: S - SEPARAO
/ uno sooroo ooo sor oimonsionooo oro oivorsos olicoos, cooo guol oxiqinoo
oioronlos soliciloos mocnicos o, orlonlo, oioronlos roriooooos oo Coolxlil.
/ssim, o oimonsionomonlo oro umo roio orliiciol oioro oo ulilizooo om um loslro
orrovirio, o oslo ossui soliciloos oislinlos oos imoslos o umo oslrooo oo ocosso.
Cs clculos orosonlooos o soquir olicom-so o oslrooos oo ocosso / sorvio, lios o
oslocionomonlos com rovoslimonlo rimrio consliluioo oo Erilo qroouooo lonooo soEro
suEloilo com C8R > 3.
Noslos conoios, o Coolxlil inloroslo onlro o suEloilo o o Erilo qroouooo ossui o
uno rimrio oo sooror os moloriois, Eloguoor o inloronolroo guo ocorrorio
qrooolivomonlo com os qros oo Erilo sonoo orooos o onolror no suoricio oo suEloilo,
onroguocioo olos quos oo cbuvo.
Noslo olicoo, lrs roriooooos oo Coolxlil oovom sor voriicooos, om suo uno rinciol.
" Resistncia ao Estouro:
o Coolxlil lonoo o oslouror, or lrocionomonlo, olo rooo vorlicol osconoonlo oo solo
oluonoo nos vozios oos ooros.
" Resistncia ao
Puncionamento:
o Coolxlil lonoo o sor orurooo olos
onlos o oroslos oos ooros, guo ooscorroqom
no solo os osoros imoslos olo lroqo oo
voiculos.
" Resistncia Propagao de
Rasgos:
coso ocorro um rosqo no Coolxlil, oovioo
o um oslouro ou oruroo, oslo oovo icor
limilooo oo locol oo ocorrncio som so
rooqor oo lonqo oo lono oo Coolxlil.
Fiquro F-2.1. Soliciloos oo oslouro o oruroo oo Coolxlil.
-73-
Em rovoslimonlos rimrios consliluioos oo moloriol livromonlo orononlo, com suEloilo
com C8R > 3, o oluoo oo Coolxlil o rooominonlomonlo oo olomonlo soorooor. Noslos
cosos ooomos colculor o olluro nocossrio oo ovimonlo, oro guo no bo|o ruluros no
suEloilo, olo rmulo orosonlooo or Cirouo o Noiroy [11}.
Cnoo.
b ~ olluro nocossrio oo Erilo oro o oslrooo, om m.
N ~ nmoro oo ossoqons oo oixo ooro oo 8C |N [ cominbo
oo oixo simlos, rooos oulos }.
C8R ~ lnoico Suorlo Colirnio oo suEloilo [}.
So os voiculos orom mois osooos ou com oixos oulos, ulilizomos os Eocos orosonlooos
no iquro F-2.2, oro olicormos os oloros oo oguivolncio.
Com o olluro nocossrio oro conslruir o ovimonlo, ooomos inicior o oimonsionomonlo
oo Coolxlil soorooor.
Fiquro F2.2. Foloros oo oguivolncio oro oixos simlos o oulos
-74-
a) CLCULO DA RESISTNCIA AO ESTOURO - P
B
/ rosislncio minimo oo oslouro guo o Coolxlil oovor ossuir o oooo olo rmulo
simliicooo oo 1obn - Wornor.
P
8
~ rosislncio oo Coolxlil, oo oslouro om |Po, onsoiooo olo normo /STM D 378.
D
5C
~ oimolro oo orliculo mooio oo Erilo omroqooo, om mm
8
~ oonsioooo oo Erilo ulilizooo, om |N / m
3
FS ~ 3 - olor oo soqurono | consioorooo no rmulo
b) CLCULO DA RESISTNCIA AO PUNCIONAMENTO - F
P
/ rosislncio minimo o oruroo osllico guo o Coolxlil oovor ossuir o oooo olo
rmulo simliicooo oo 1obn - Cirouo o Noiroy.
F
P
~ rosislncio oo Coolxlil, oo uncionomonlo om |N, onsoiooo olo normo /STM D 4833.
D
5C
~ oimolro oo orliculo mooio oo Erilo omroqooo, om mm.
o ~ ~ comrimonlo oo conlolo oo nou, om m.
E ~ ~ lorquro oo conlolo oo nou, om m.
P ~ Corqo or oixo oo rooos oulos, om |N.
c ~ rosso oo inloo oos nous ooolooo como C |Po, ulilizooo om cominbos
mooios o osooos.
FS ~ 3 - olor oo soqurono, | consioorooo no rmulo.
c) CLCULO DA RESISTNCIA PROPAGAO DO RASGO - F
T
/ rosislncio minimo o rooqoo oo rosqo guo o Coolxlil oovor ossuir ooo sor
corrolocionooo oo uncionomonlo olrovos oo roloo.
F
T
~ rosislncio oo Coolxlil o rooqoo oo rosqo, om |N, onsoiooo olo normo /STM D 4533.
F
P
~ rosislncio minimo oo Coolxlil o oruroo, colculooo no ilom E, om |N.
FS ~ 3 - olor oo soqurono | consioorooo no rmulo .
-75-
d) EXEMPLO DE DIMENSIONAMENTO
Dooos. oslrooo oo sorvio com Coolxlil soorooor, o sor conslruioo com Erilo qroouooo
siluooo no oixo oo 15 mm o 1CC mm, com D
5C
~ 5C mm,
8
~ 2C |N / m
3
, rosislncio oo
suEloilo C8R~ 5 o lroqo com N ~ 1C
4
[ nmoro oo ossooos oo voiculo com corqo oo 8C
|N, oixo simlos, rooos oulos}.
" /lluro minimo oo Rovoslimonlo Primrio.
" Rosislncio minimo oo Coolxlil oo oslouro.
" Rosislncio minimo oo Coolxlil oo uncionomonlo.
" Rosislncio minimo oo Coolxlil o rooqoo oo rosqo.
e) ESPECIFICAO DO GEOTXTIL - SEPARAO
Rosuminoo, o oimonsionomonlo oo Coolxlil soorooor oro oslo oxomlo nos lovou o
soquinlo osociicoo.
" /lluro oo Povimonlo. b ~ 28 cm, Erilo qroouooo
" Rosislncio oo Eslouro [ /STM D - 378 }. P
8
> 3,88 MPo
" Rosislncio oo Puncionomonlo [/STM D - 4833 }. F
P
> 15 N
" Rosislncio oo Rosqo [ /STM D - 4533 }. F
T
> 3 N
P
8
-76-
f) CONSIDERAES ADICIONAIS.
" C ormulrio orosonlooo noslo coilulo o vlioo oro suEloilos com C8R > 3 .
" So o suEloilo livor rosislncio monor, o Coolxlil ir oxorcor uno rinciol oo rooro o os
rmulos oro o clculo oos osoros oo oslouro, uncionomonlo o rosqo so sonsivolmonlo oioronlos.
" So o moloriol consliluinlo oo ovimonlo or oo comosio muilo ocbooo, os clculos iro
lovor o Coolxlois mois lovos ou o no nocossioooo oo olomonlo soorooor. / qronoo oosvonloqom
o guo o ovimonlo no sor oulo-orononlo, ocumulonoo quo om sou coro o suo suoricio,
comromolonoo suo rosislncio o os Eoos conoios oo rolomonlo.
" Noslo olicoo o nocossrio oimonsionor, lomEom, os roriooooos oo illroo
oro qoronlir guo os orliculos oo solo no lronsossom o lono oo Coolxlil olrovos oo
sous oros / vozios.
F.3 GEOTXTIL ATUANDO COMO REFORO EM MUROS E
TALUDES NGREMES - FUNO PRINCIPAL: R-REFORO
/s rimoiros ulilizoos oo Coolxlois como inclusos oo rooro om muros o loluoos inqromos
ocorrorom no Euroo o Eslooos nioos no oocooo oo 17C o no 8rosil no oocooo oo 18C.
Dosoo onlo, oslo locnico lom sioo osluoooo o oiunoioo or vrios ro|olislos om looo o
munoo.
No iquro F-3.1 so orosonlooos os cuslos rololivos onlro vrios molooos conslrulivos oo
muros o loluoos, ooonoo-so nolor sonsivol vonloqom oconmico oos solos roorooos soEro
os oomois oslruluros.
Consiooromos como muro ou loluoo
inqromo roorooo com Coolxlil, looo
oslruluro om olorro cu|o oromonlo ormo um
nqulo vorionoo onlro 3C
C
o 8C
C
com o
lono borizonlol.
/ oixo oo voloros oo consioorooo oEronqo
oosoo os loluoos oo olorros rooo-orrovirios olo
os muros oo oEros civis corronlos,
corrosonoonoo o mois oo C oos oEros oo
rooro roolizooos.
Fiquro F-3.1. Cuslos comorolivos onlro oivorsos oslruluros oo conlono
[Milcboll o \ilol, 187}.
-77-
a) CONDIES DE ESTABILIDADE
/s conoios oo osloEilioooo oo mocio roorooo com Coolxlil oovom sor osluoooos
oro vrios siluoos [vioo iquros F-3.2}
"EsloEilioooo lnlorno oo Mocio. rosislncio o lroo oos rooros, orroncomonlo oos rooros
o osloEilioooo qloEol inlorno [ lomEom cbomooo oo oscorroqomonlo inlorno }.
"EsloEilioooo Exlorno. ooslizomonlo, lomEomonlo, coocioooo oo corqo o ruluro qloEol oxlorno.
Fiquros F-3.2. Conoios oo osloEilioooo o sorom voriicooos.
[/} EsloEilioooo inlorno.
[8} Doslizomonlo.
[C} TomEomonlo.
[D} Coocioooo oo corqo oo unooo. [E} EsloEilioooo qloEol.
B
H
A
B
E
D
C
-78-
b) RESISTNCIA DISPONVEL DO GEOTXTIL
/ rosislncio o lroo oisonivol oo Coolxlil T
o
o oguolo guo oolivomonlo o Coolxlil
ooo oosomonbor no oEro. Poro oolormin-lo, lomos guo olicor o olor lolol oo roouo
FR
T
oo volor oo rosislncio T
M//
orosonlooo no colloqo oo oEriconlo.
C olor lolol o comoslo or vrios oloros orciois [ Koornor ,18 o FoErin ol ol, 1 } .
FR
FL
~ olor oo roouo oro ooormoos or luncio om lroo, guo vorio oo 2,C o 4,C,
om uno oo molorio-rimo oo Coolxlil.
FR
DI
~ olor oo roouo oovioo o oonos oo insloloo no oEro, guo vorio oo 1,C o 2,C om
uno oos moloriois isicomonlo conlunoonlos om conlolo com o Coolxlil
FR
MA
~olor oo roouo oovioo o ooqroooo olo moio omEionlo [ guimico o Eiolqico },
guo vorio oo 1,C o 1, oro oEros oo rooro, om qorol.
/ssim, o olor lolol oo roouo o colculooo.
mo voz colculooo o T
o
, oslo oovo sor moior ou iquol o T
rog
~ rosislncio roguorioo olo ro|olo.
c) MTODO DE DIMENSIONAMENTO ADOTADO PARA O CLCULO DA
ESTABILIDADE INTERNA.
/ osloEilioooo oxlorno oos muros o loluoos roorooos o lrolooo oo mosmo ormo guo om
oslruluros convoncionois oo conlono como muros oo orrimo, muro o loxo ou qoEios.
Porlonlo, s oEorooromos o moloooloqio oo onliso oo osloEilioooo inlorno.
Exislom oivorsos moloooloqios oro o oimonsionomonlo oo mocios roorooos com
qoossinlolicos o/ou com Coolxlois. No onlonlo, oro simliicor os rocooimonlos, vomos
ulilizor o molooo oosonvolvioo or 1owoll [11}, Eosoooo no oguiliErio limilo osluoooo or
1orrol o Mc Cown [188}, guo ulilizo Eocos guo simliicom os clculos.
Fiquro F-3.3. Eoilo oo rooro no oguiliErio. [/} loluoo som rooro o [8} o Coolxlil conlriEuinoo como rooro.
-79-
d) PARMETROS UTILIZADOS NO MTODO
H ~ olluro oo muro / loluoo, om molros.
~ nqulo oo inclinoo oo oco / suoricio oo loluoo com o lono borizonlol, om qrous
[ooo vorior no oixo oo 3C
C
o 8C
C
}.
o
~ nqulo oo olrilo oo ro|olo, om qrous .
T
M//
~ rosislncio oo Coolxlil o lroo - corqo oislriEuioo, inoicooo olo oEriconlo , om |N/m.
FS ~ olor oo soqurono qloEol, oro os coroclorislicos rosislonlos oo solo.
FR
T
~ olor oo roouo lolol, oro o rosislncio o lroo oo Coolxlil.
K
rog
~ Cooicionlo oo omuxo olivo roguorioo.
o
\
~ osoomonlo vorlicol onlro os comooos oo rooro com Coolxlil, om molros.
T
o
~ rosislncio oisonivol oo Coolxlil, om |N / m .
T
rog
~ rosislncio oo Coolxlil, roguorioo olo ro|olo, om |N / m.
L ~ Comrimonlo oo rooro, om molros.
e) SEQNCIA DE CLCULO
1) Clculo oo nqulo oo olrilo oo ro|olo.
2) Com
o
o , oElom-so K
rog
o L/H no Eoco.
3) /oolo-so um osoomonlo convonionlo o colculo-so o rosislncio oo Coolxlil.
4) Com FR
T
, colculo-so o volor minimo oo rosislncio oo colloqo oo Coolxlil.
-80-
5) C comrimonlo L oo rooro o colculooo olrovos oo volor L/H, oElioo no Eoco.
Fiquro F-3.4. /Eocos oro o oimonsionomonlo oo osloEilioooo inlorno - 1owoll [11}.
COMPRIMENTO DE REFORO
MNIMO:
1} C comrimonlo minimo no crislo oo loluoo o o
nocossrio oro osloEilioooo qloEol.
2} C comrimonlo minimo no Eoso oo loluoo o o
moior onlro o nocossrio oro o osloEilioooo qloEol
o oro ovilor ooslizomonlo oo Eoso.
3} Poro omroqor comrimonlo oo rooro
conslonlo, solociono o moior comrimonlo oo 2}
ocimo.
4} Cuonoo o oscorroqomonlo no Eoso o
roonooronlo, o ossivol roouzir o comrimonlo
oo mooo uniormo oosoo Los no Eoso oo loluoo olo
Lovr no crislo oo loluoo.
a) EMPUXO NECESSRIO
COMPRIMENTO MNIMO NECESSRIO
b) ESTABILIDADE GLOBAL - Lovr
c) ESCORREGAMENTO - Lds
-81-
f ) DETALHES CONSTRUTIVOS DE OBRA
EmEoro so|o oo simlos oxocuo, som o nocossioooo oo oguiomonlos o mo-oo-oEro
osociolizooo, olquns oololbos conslrulivos so imorlonlos.
Fiquro F-3.5. lnsloloo oo Coolxlil com o ouxilio oo ormos oo moooiro
roorovoilvois.
" C Coolxlil o oosonrolooo o osicionooo oo ormo guo soEro oroximooomonlo um
molro olom oo loo oo rmo. So o rooro or suicionlomonlo lorqo o ossuir roriooooos
iquois nos ouos oiroos, olo ooo sor oosonrolooo orololomonlo oo muro. Coso conlrrio,
o Coolxlil oovo sor oosonrolooo oronoiculormonlo oo muro o coslurooo ou soErooslo.
om qorol, o soEroosio oovo sor oo 3C cm [omonoos lonqiluoinois oonos}.
" C olorro o osolbooo soEro o qoolxlil olo corco oo 5C ou 75 oo osoomonlo onlro
comooos [liicomonlo onlro 2C o 4C cm} o onlo comoclooo com oguiomonlo convoncionol.
" Escovo-so um oguono lrocbo o oroximooomonlo 5Ccm oo oco oo muro, no guol o
oxlromioooo livro oo Coolxlil o ooErooo o oncoixooo.
" C roslonlo oo olorro o oxoculooo o comoclooo, comlolonoo o oxocuo oo comooo.
" / rmo oo moooiro o romovioo o osicionooo soEro o comooo rocom oxoculooo, oo
ormo o inicior-so o oxocuo oo comooo soquinlo.
g) EXEMPLO DE DIMENSIONAMENTO
Dooos. Muro oo conlono roorooo com Coolxlil, o sor conslruioo com H ~ 8 m [olluro
oolivo oo 7,5m o C,5m onqoslooo no solo Eoso}, solo sillo - oronoso com
P
~34`, = = = = =8C`,
~18 |N/m
3
, FS~1,3, FR
T
~2,2, o
v
~C,4Cm. [conormo consiooroo. llom E- q. 78}
" /nqulo oo /lrilo oo Pro|olo.
" / unooo oovo sor roorooo ,
romovonoo-so ou suEsliluinoo-so moloriois oo
Eoixo coocioooo orlonlo.
" / corrolo inclinoo suoriciol oo oco
o rovioo olo ulilizoo oo umo rmo oo
moooiro, om ormo oo L, com olluro um ouco
moior guo o osoomonlo onlro os comooos
roorooos. / rmo o colocooo no Eoso oo
muro o voi suEinoo |unlo com os comooos.
-82-
" Do Eoco E} oo iquro F-3.4, oElomos L R / H ~ C,
" Do Eoco o} oo iquro F-3.4, oElomos K
rog
~ C,2
"Clculo oo Rosislncio Roguorioo.
T
rog
~ o
v
. |
rog
. . H ~ C,4C . C,2 . 18 . 8 ~ 1,7|N/m
" Clculo oo Rosislncio oo Ruluro [colloqo} oo Coolxlil.
T
M//
> T
rog
.
FR
T
~ 1,7 . 2,2 ~ 3,7|N/m
"Clculo oo comrimonlo oo Rooro. L
R
~ C, . H ~ C, . 8,C ~ 4,8 m
"C comrimonlo lolol oo Coolxlil sor. L
lolol
~ 4,8 C,4 1,C ~ ,2 m
Porlonlo, so o EoEino oo Coolxlil livor, or oxomlo, 3,CC m oo lorquro, iromos corlor
oooos oo 3,CC m x ,2C m , guo soro suicionlos oro olonoor oo comrimonlo lil oo
rooro, o olluro oo oco oro cooo comooo o o ooEromonlo suorior. Cooo oooo ooslos,
sor inslolooo com sou comrimonlo oronoiculor oo comrimonlo oo muro.
h) ESPECIFICAO DO GEOTXTIL
Rosuminoo, o oimonsionomonlo oo Coolxlil oro o rooro oo solo noslo oxomlo nos
lovou oo volor T
rog
~ 1,7 |N / m. So, oolivomonlo, livormos FR
T
~ 2,2, o rosislncio oo
colloqo oo Coolxlil oovor sor T
M//
~ 3,7 |N / m.
i) CONSIDERAES ADICIONAIS
" C muro oovor rocoEor olqum lio oo roloo suoriciol, lol como qrominoo, Elocos,
locos oo concrolo ro-moloooos, lo|o ro-oEricooo ou concrolo ro|olooo, conormo iluslrooo
no iquro F-3..
" Coso nocossrio, ooo-so oiminuir o osoomonlo onlro comooos oro so ulilizor um
Coolxlil oo monor rosislncio.
" C molooo ossiEililo o oimonsionomonlo oo Coolxlois monos rosislonlos nos comooos
suorioros o mois rosislonlos nos comooos inorioros.
" Cs Eocos oo iquro F.3.4 roorom-so o ulilizoo oo moloriois oulo-orononlos [no
consiooro o oosonvolvimonlo oo rossos noulros}. Coso bo|o inluncio sonsivol oo lonol
rolico, oovom-so ulilizor os Eocos orlinonlos, orosonlooos or 1owoll om sou molooo
[vioo 8iElioqroio}.
" /lom oo osloEilioooo inlorno ogui onolisooo, o ro|olo oo oEro oovor voriicor o
osloEilioooo oxlorno oo mocio, lomEom.
" So > 8C
C
, o molooo rov o ulilizoo oo oulros Eocos o osso o consiooror o
coocioooo oo corqo oo unooo, o rosislncio oo oslruluro o corqos olicooos o o ooilo oo
ooormoos no ro|olo oo oco, como oloros crilicos ooicionois oo insloEilioooo.
-83-
Fiquro F-3.. Dioronlos ollornolivos oo roloo suoriciol oo oco oo muro roorooo com Coolxlil.
-84-
F.4 GEOTXTIL ATUANDO COMO REFORO EM ATERROS
SOBRE SOLOS MOLES.
/ rosono oo Coolxlil como rooro, om comooo nico ou mllilos comooos, no Eoso
oo um olorro soEro solo oo ouco coocioooo suorlo, lroz os soquinlos Eonoicios.
" Pormilo o conslruo oo oEro om monor lomo.
" DislriEui molbor os corqos no inlorior oo solo oo unooo com consogncios Eonoicos
oro o coocioooo oo corqo o oro o minimizoo oos rocolguos oioronciois.
" /umonlo o olor oo soqurono oo con|unlo conlro ruluro qloEol. som o rooro, o olor
oo soqurono oo im oo conslruo sorio monor guo o unioooo [ou so|o, o olorro lorio romioo}
o croscorio o mooioo guo o unooo osso consolioonoo, como iluslro o iquro F-4.1 .
Fiquro F-4.1. Evoluo oo olor oo soqurono oro o osloEilioooo qloEol
com o lomo, om olorros conslruioos soEro solos molos
[1owoll, 1}.
C oimonsionomonlo oo rooro oo olorros
soEro solos molos com Coolxlil oovo onolisor
o osloEilioooo oo con|unlo, ou orlo oolo, nos
soquinlos siluoos.
" Coocioooo oo corqo oo solo oo
unooo.
" Doormoo olslico oo mocio.
" Doslizomonlo lolorol oo olorro soEro
o rooro.
" /rroncomonlo oo rooro oo suo zono
oo oncoroqom.
" EsloEilioooo qloEol.
a) MTODO DE DIMENSIONAMENTO ADOTADO
Noslo ilom, oimonsionomos oonos o rosislncio oo Coolxlil nocossrio oro qoronlir
o osloEilioooo qloEol olrovos oos Eocos oosonvolvioos or Milliqon o 8usErioqo [183}.
Cs Eocos ornocom o rosislncio oo rooro nocossrio oro so olinqir F
S
~1, sonoo guo
oro oloros oo soqurono moioros, o nocossrio minoror-so os ormolros oo rosislncio
oo olorro o unooo.
b) PARMETROS UTILIZADOS NO MTODO
H ~ olluro oo olorro, om molros
~ nqulo oo inclinoo oo loluoo oo olorro, com o lono borizonlol, om qrous.
~ oso osociico oo moloriol oo olorro, om |N / m
3
.
~ nqulo oo olrilo inlorno oo moloriol oo olorro, om qrous.
T ~ rosislncio lil oo qoolxlil, oro FS ~ 1, om |N / m.
T
M//
~ rosislncio oo qoolxlil o lroo [corqo oislriEuioo}, inoicooo olo oEriconlo, om |N / m.
FS ~ olor oo soqurono qloEol.
FR
T
~ olor oo roouo lolol, oro o rosislncio oo Coolxlil o lroo [vioo ilom F.3.E}.
S
u
~ rosislncio no oronooo oo solo molo oo cisolbomonlo, om |Po.
D ~ osossuro oo solo molo, om molros.
Poro o oimonsionomonlo oos oomois siluoos oo insloEilioooo, inoicomos os ouloros
Low ol ol [1C}, Koornor [14} o 1owoll [1}, iquro F-4.2.
-85-
Fiquro F-4.2. Moconismo oo insloEilizoo oo olorros roorooos soEros solos molos. [1owoll, 12}.
Fiquro F-4.3. /luoo oo Coolxlil como rooro no osloEilioooo qloEol oo olorros soEro solos molos - Hiloso oo
ruluro circulor.
A) CAPACIDADE DE CARGA
B) ESTABILIDADE GLOBAL C) DEFORMAO ELSTICA
D) ARRANCAMENTO E) ESPALHAMENTO LATERAL
MOVIMENTO
ATERRO
GEOTXTIL
SOLO MOLE
-86-
c) SEQNCIA DE CLCULO
1- Colculom-so os ooimonsionois S
u
/ . H o D / H .
2- Com os ooimonsionois, mois o , o Eoco ornoco o lorcoiro ooimonsionol T / . H
2
.
3- CElom-so T o colculo-so.
d) DETALHES CONSTRUTIVOS
/lom oos cuioooos inoicooos nos ilons D.1, D.2 o D.3, o lono oo insloloo oo Coolxlil
oovor lovor om consiooroo.
" /s unios oos monlos, or cosluro ou soEroosio, oovoro sor orololos o oiroo oo
moior osoro no Coolxlil, oro rovonir suo ruluro, ois consliluom rolos oo monor rosislncio.
" / comocloo oo olorro usuolmonlo so inicio o umo olluro minimo oo 8C cm ocimo
oo Coolxlil, ou comooos monoros com o oovioo cuioooo.
e) EXEMPLO DE DIMENSIONAMENTO
Dooos. olorro com olluro H ~ 4,C m, loluoos com inclinoo ~ 27
C
, consliluioo oo
moloriol sillo-oronoso com ~ 3C
C
o ~ 2C |N / m
3
. / orqilo molo oo solo oo unooo lom
S
u
~ 12 |Po o osossuro D ~ 5 m, o no Coolxlil, oovo sor olicooo um FR
T
~ 2,5.
"
" Do Eoco [E} oo Fiquro F-4.4, oxlroimos.
" T~C,2 . . H
2
~C,2 . 2C . 1 ~ 4|N/m
" T
M//
> 4 . 2,5 ~1C|N/m
Porlonlo, ooomos ulilizor comooo nico oo Coolxlil com T
M//
~ 1C |N/m ou, or
oxomlo, 4 [guolro} comooos oo Coolxlil com T
M//
~ 4C |N/m, |unlo o Eoso oo olorro,
osoooos oo 5C cm, 25 cm o 25 cm onlro si [oo Eoixo oro cimo}.
T
M//
> T.FR
T
-87-
f) ESPECIFICAO DO GEOTXTIL
Rosuminoo, o oimonsionomonlo oo Coolxlil oro rooro oo olorro om suo osloEilioooo
qloEol, com FR
T
~ 2,5 nos lovou o soquinlo osociicoo [ulilizoo om 4 comooos}.
"Rosislncio o Troo - Corqo DislriEuioo . T
M//
> 4C |N / m.
g) CONSIDERAES ADICIONAIS
" C Molooo oo oimonsionomonlo orosonlooo o consorvolivo, rosullonoo om voloros oo
T
M//
corco oo 3C moioros guo os rovioos or oulros molooos, om mooio. Porlonlo, os
voloros oElioos oovom sor roinooos.
" E imroscinoivol voriicor o osloEilioooo oo olorro oro os oomois moconismos oo
insloEilizoo orosonlooos no Fiquro F-4.2.
" C rooro oo olorros soEro solos molos com Coolxlil no inlororo no rocosso oo
consoliooo. No onlonlo, os Eonoicios oo suo ulilizoo so siqniicolivos no minimizoo
oos rocolguos oioronciois.
Fiquro F-4.4. /Eocos oro o oimonsionomonlo oo rooro soEro solo molo - Milliqon o 8usErioqo [183}.
-88-
-89-
G. BIBLIOGRAFIA
G.1 REFERNCIAS UTILIZADAS NESTE CURSO
[01] /moco oo 8rosil Lloo., "/oooo|s Tco|cos, Co||oqos o /coo Fo|oq||co, [Poron,
8rosil, 1}.
[02] 8ioim lnoslrio o Comorcio Lloo., Monuois Tocnicos, Colloqos o /corvo Foloqrico",
[So Poulo, 8rosil, 1}.
[03] 8ornoroos, C.P.,\iool, D. o rosbimo, D.C., "/bo|oo oo F|||oo oo Coo|x|o|s.
Do|on|ooo oos Cooc|o|s||cos oo Fooo|o o C|||os oo D|noos|ooonoo|o,
Coossinlolicos , [Rio oo 1onoiro, 8rosil, 1}.
[04] DNER - Doorlomonlo Nocionol oo Eslrooos oo Roooqom, /oooo| oo Doooqon oo
ooo|os, [Rio oo 1onoiro, 8rosil, 1C}.
[05] FoErin, T.W., Monloz, F.T. o \iool, D.M., C Cooco||o oo Fo|oos oo oooo /||cooos
os Fo|ooooos oos Cooss|o|||cos, Coossinlolicos , [Rio oo 1onoiro, 8rosil, 1}.
[06] Cirouo, 1.P. o Noiroy, L., "Coo|ox|||o - o|o|ocoo Loooo ooos Dos|qo, 1ournol o
Coolocb. Enqnq. Division, /SCE, \ol. 1C7, CT, [S/, 11}.
[07] Cirouo, 1.P., "Fon Coo|ox|||os |o Coos,o|ho||cs. / oo|o||oo |o Coo|ocho|co|
Eoqoooo|oq, /nois oo 3` Conqrosso lnlornocionol oo Coolxlois, [\iono, /uslrio, 18}.
[08] Cuorro, E., "Soooc|o , Es|ob|||zoc|o oo Sobosoo|os oo |os \|os. Co|o oo D|soo,
Coossinlolicos , [Rio oo 1onoiro, 8rosil, 1}.
[09] lF/l - lnouslriol FoErics /ssociolion lnslilulo, / Dos|qo F|no.Coo|ox|||os ooo o|o|oo
/o|o|o|s, [Soinl Poul, S/, 1C}.
[10] lCS, oconnooooo Dosc||os o| Coos,o|ho||cs Fooc||oos, Coos,o|ho||cs Ton|oo|oq,,
/o|hono||co| ooo Coh|co| S,nbo|s, [Soulb Corolino, S/, 1}.
[11] lnoslrio oo Follros Sonlo Fo S./., "/oooo|s Tco|cos, Co||oqos o /coo Fo|oq||co,
[So Poulo, 8rosil, 1}.
[12] 1orrol, P.W. o McCown, /., "Focooo|oq /||co||oo o| Fo|,no|c o|o|oconoo|s oo So||
o|o|o|oq S|oc|oos - o,o| /||||o, Co||oqo, [Cnlorio, Conooo, 188}.
[13] 1owoll, R. /., "/||co||oo o| o|soo Dos|qo Cho|s |o S|oo o|o|ocoo S|oos, Cooloxlilos
ono CoomomEronos, [Lonoon, .K., 11}.
[14] 1owoll, R./., So|| o|o|oconoo| ||h Coo|ox|||os, ClRl/, [ Lonoon, .K., 1}.
[15] 1obn, N.W.M., Coo|ox|||os, 8loc|io ono Son Llo., [Lonoon, .K., 187}.
[16] Koornor, R.M., Dos|qo|oq ||h Coos,o|ho||cs, Pronoico Holl, [Now 1orsoy, S/, 14}.
[17] Low, 8.K., Wonq, K.S., Lim, C. o 8roms, 8.8., S|| C|c|o /oo|,s|s o| o|o|ocoo Enboo|-
noo|s oo So|| Coooo, Cooloxlilos ono CoomomEronos, [Lonoon, .K., 1C}.
-90-
[18] Milliqon, \. o 8usErioqo, 1r., "Co|oo||oos |o Lso o| Tooso Cooq|os |o o|o|oconoo| o|
T|||s Co \oo| Fooooo||oos , Coloor /ssocioloo Roorl or Tonsor Cororolion, [Cnlorio,
Conooo, 183}.
[19] Milcboll, 1.K. o \ilol, W.C.8., "o|o|oconoo| o| Eo|h S|oos ooo Enboo|noo|s,
Nolionol Cooorolivo Hiqbwoy Rosoorcb Proqrom, Roorl 2C, T8R, NRC", [S/, 187}.
[20] Cooloxlilo Dosiqn & Conslruclion Cuioolinos, Porlicionl NoloEoo|, Fooorol Hiqbwoy
/ominislrolion [Rovisoo /ril 12}.
[21] CEor S./. lnoslrio o Comorcio, /oooo|s Tco|cos, Co||oqos o /coo Fo|oq||co,
[So Poulo, 8rosil, 1}.
[22] Souzo, M. L., "Fo|noo|oo ooo||o, MT - DNER - lnslilulo oo Posguisos Rooovirios,
[Rio oo 1onoiro, 8rosil, 18C}.
[23] Sooo, 1., "F|oc||os oo F|||oo con Coo|x|||, Coossinlolicos 2, [8rosilio, 8rosil,
12}.
[24] \orlomolli, 1. C., Cooss|o|||cos. /oo|sno oo /oooo|sno<, Rovislo Enqonborio n`
52, [So Poulo, 8rosil, 18}.
[25] \orlomolli. 1. C., "Foooono oo L||||zoo oos Cooss|o|||cos, Sominrio /licoos
oo Coossinlolicos no Enqonborio. - FPR, [CuriliEo, 8rosil, 18}.
[26] Wornor, C., "Dos|qo C||o|o |o |ho Sooo||oo Fooc||oo o| Coo|ox|||os oo |ho 8os|s o|
/ochoo|co| Tos| Focoooos, lll lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, 4
o
\ol., [\iono,
/uslrio, 18}.
G.2 REFERNCIAS ADICIONAIS PARA GEOSSINTTICOS
CONGRESSOS INTERNACIONAIS
[27] l lnlornolionol Conoronco on lbo so o FoErics in Coolocbnics, [Poris, Frono, 177}.
[28| ll lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, [Los \oqos, S/, 182}.
[29] lll lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, [\iono, /uslrio, 18}.
[30] l\ lnlornolionol Conoronco on Cooloxlilos, CoomomEronos ono Rololoo Prooucls, [Hoio,
Holonoo, 1C}.
[31] \ lnlornolionol Conoronco on Coosynlbolics, [Cinqouro, Cinqouro, 14}.
[32| \l lnlornolionol Conoronco on Coosynlbolics, [/llonlo, S/, 18}.
SIMPSIOS NACIONAIS/SULAMERICANOS
[33] Coossinlolicos 2 - Sominrio soEro /licoos oo Coossinlolicos om qoolocnio,
[8rosilio, 8rosil, 12}.
[34] Coossinlolicos 5 - 2` Simsio 8rosiloiro soEro /licoos oo Coossinlolicos,
[So Poulo, 8rosil, 15}
[35] Coossinlolicos - 3` Simsio 8rosiloiro oo Coossinlolicos, [Rio oo 1onoiro, 8rosil,
1}.
-91-
[36] 1` Simsio Sulomoricono oo Coossinlolicos, [Rio oo 1onoiro, 8rosil, 1}.
PERIDICOS
[36] Cooloxlilos ono CoomomEronos - lnlornolionol Coosynlbolics Socioly - lCS, Elsiovor
Scionco PuElisbors Llo., [lnqlolorro}.
[37] Coolocbnicol FoErics Roorl - lnouslriol FoErics /ssociolion lnlornolionol - lF/l, [E/}
-92-
CRSC 8/SlCC DE CECT/TElS - C8C
CCMlT TECNlCC CECT/TlL - CTC
1
o
Eoio - 1onoiro/2CC1
Pro|olo qrico o ooiloroo. Roo|oz
R
o
o
|
o
z
Apoio: