Você está na página 1de 13

Bibliografa: Fundamentals ofThermal-

FluidSciences. engel& Turner. McGraw-Hill.


Parte 3: Captulo 1 e! "iante.
CAPTULO 16: MECANISMOS
DA TRANSFERNCIA DE
CALOR
16.1 INTRODUO
#$ $i$te!a$ po"e! ar!a%enar energia $ob
&'ria$ (or!a$: )nergia Cin*tica+ )nergia
Potencial e )nergia ,nterna+ $en"o -ue e$ta
.lti!a inclui )nergia )l*trica+ )nergia
/u!ica+ )nergia T*r!ica+ etc.
To"a$ a$ (or!a$ "e tran$(er0ncia "e
energia "e u! $i$te!a para outro $1o
cla$$ifca"a$ ou co!o Calor ou co!o
Trabal2o.
# Calor * a tran$(er0ncia "e energia "e&i"o
a "i(eren3a$ "e te!peratura$. )le $e!pre
parte "o !eio !ai$ -uente e $e "ireciona
para o !eio !ai$ (rio+ e ce$$a -uan"o n1o
2' "i(eren3a "e te!peratura.
Por $ua &e%+ o calor po"e $er cla$$ifca"o
e! tr0$ "i(erente$ !o"o$: Con"u31o+
Con&ec31o e 4a"ia31o.
16.2 CONDUO
5 Con"u31o "e Calor ocorre "e&i"o 6$
itera37e$ entre partcula$ e po"e ocorrer
e! $8li"o$+ l-ui"o$ e ga$e$.
5 ta9a :ou &eloci"a"e; "e con"u31o "e
calor atra&*$ "e u! !eio "epen"e "e $ua
geo!etria :(or!a e "i!en$7e$;+ "e $eu
!aterial+ e "a$ "i(eren3a$ "e te!peratura$.
Con$i"ere u!a gran"e pare"e plana co!
e$pe$$ura L, 'rea A+ e "i(eren3a$ entre a$
te!peratura$ "e $ua$ (ace$ T
2
< T
1
:=igura
1-1;.
)9peri!ento$ !o$tra! -ue a ta9a :ou
&eloci"a"e; "e tran$(er0ncia "e calor "obra
-uan"o a "i(eren3a "e te!peratura$ ou a
'rea "obra+ ou -uan"o a e$pe$$ura "i!inui
para a !eta"e. )nt1o $e conclui -ue:
ou+
on"ek * a con"uti&i"a"e t*r!ica "o
!aterial+ -ue * u!a !aneira "e $e !e"ir a
2abili"a"e "e u! !aterial con"u%ir calor
:=igura 1->;.
?o ca$o li!ite -ue :
-ue * c2a!a"a "e @ei "e =ourier "a
con"u31o "e calor. 5 aplica31o para e$ta
e-ua31o co! "eri&a"a fcar' e&i"ente
apena$ -uan"o tratar!o$ "e proble!a$
tran$iente$+ on"e a te!peratura e! ca"a
po$i31o "o !eio &aria co! o te!po+ ou
-uan"o a con"uti&i"a"e &aria co! a
po$i31o.
# $inal "e !eno$ -ue aparece na @ei "e
=ourier po"e $er co!preen"i"o -uan"o
i!agina!o$ u! $i$te!a "e re(er0ncia -ue
e$t' perpen"icular 6 pare"e+ co!
te!peratura$ au!entan"o ao longo "o ei9o
e+ portanto+ co! a con"u31o "e calor
ocorren"o e! $enti"o contr'rio ao "o ei9o+
A' -ue o calor $e!pre parte "o !eio !ai$
-uente e! "ire31o ao !eio !ai$ (rio.
Portanto+ ne$te ca$o tera!o$ u!a
"eri&a"a po$iti&a "a te!peratura e!
rela31o ax+ e u! negati&o+ o -ue
!o$tra a nece$$i"a"e "o $inal "e !eno$.
5 'rea -ue aparece na @ei "e =ourier *
$e!pre nor!al 6 "ire31o "a tran$(er0ncia
"e calor+ e a e$pe$$ura n1o te! -ual-uer
e(eito $obre ela :=igura 1-3;.
Exemplo 16-1: O custo da perda de
calor atravs de um telhado.
B!a ca$a a-ueci"a por u! a-uece"or
el*trico te! u! tel2a"o co! "i!en$7e$
! 9 C! 9 D+>E!+ e * (eito "e u! concreto
co! k F D+C GH!
o
C. 5$ te!peratura$ "a$
(ace$ interna e e9terna "o tel2a"o * 1E
o
Ce
I
o
C+ re$pecti&a!ente. Jeter!ine o cu$to
total "o a-ueci!ento nece$$'rio para
co!pen$ar apena$ a$ per"a$ pelo teto "a
ca$a "urante 1D 2ora$+ utili%an"o KD+DC
para o pre3o "o LG2 :=igura 1-I;.
Condutiid!d" T#$%i&!
5 con"uti&i"a"e t*r!ica po"e $er "efni"a
atra&*$ "a @ei "e =ourier+ co!o $en"o a
ta9a "e tran$(er0ncia "e calor atra&*$ "e
u!a pare"e co! e$pe$$ura+ 'rea e
"i(eren3a "e te!peratura$ unit'ria$.
5 Tabela 1.1 !o$tra "e$"e !ateriai$
e9celente$ con"utore$ :ou p*$$i!o$
i$olante$; at* !ateriai$ e9celente$
i$olante$ :ou p*$$i!o$ con"utore$;. 5
=igura 1- apre$enta a con"uti&i"a"e "e
tipo$ "e !ateriai$.
5 te!peratura * u!a !e"i"a "a energia
cin*tica "a$ partcula$ :!ol*cula$ ou
'to!o$ "e u!a $ub$tMncia;. )$ta energia *
"e&i"a ao !o&i!ento ran"N!ico "e
tran$la31o+ rota31o e &ibra31o "a$
partcula$.
)! l-ui"o$ e ga$e$+ a con"u31o "e calor
ocorre por "oi$ !ecani$!o$: coli$7e$ entre
partcula$+ e "i(u$1o "a$ partcula$ "urante
$eu !o&i!ento ran"N!ico.
/uan"o "ua$ partcula$ coli"e!+ parte "a
energia cin*tica "a partcula -ue !ai$ a
te!+ * tran$(eri"a para a outra. ,$to *
$e!el2ante ao c2o-ue el'$tico entre "oi$
corpo$.
Condu'(o d" C!)o$ "% *!+"+
5 Teoria Cin*tica "o$ Ga$e$ pre&0+ e o$
e9peri!ento$ confr!a!+ -ue a
con"uti&i"a"e t*r!ica "o$ ga$e$ *
proporcional a rai% -ua"ra"a "e $ua
te!peratura ab$oluta. 5$$i!+ o calor -ue
atra&e$$a u! g'$ -ue e$t' entre 1DD
o
C e
CD
D
C * !aior "o -ue o calor -ue atra&e$$a
u! g'$ -ue e$t' entre 3D
D
C e 1D
o
C.
#utro re$ulta"o obti"o por e$ta teoria * o
"e -ue a con"uti&i"a"e t*r!ica *
in&er$a!ente proporcional 6 rai% -ua"ra"a
"a !a$$a !olar M. 5$$i!+ a con"uti&i"a"e
"o H*lio :M F I; * !uito !aior -ue a "o 5r
:M F >O;+ e "o argNnio :M F ID;.
5 Tabela 5->3 te! a$ con"uti&i"a"e$
t*r!ica$ "e ga$e$ a 1at! "e pre$$1o+ !a$
po"e $er u$a"a para outra$ pre$$7e$ por
"epen"er pouco "ela$.
Condu'(o d" C!)o$ "% L,-uido+
# !ecani$!o "e con"u31o "e calor e!
l-ui"o$ * !ai$ co!plica"o "e&i"o ao
e$pa3a!ento !enor entre a$ !ol*cula$+ o
-ue (a% $urgir u! ca!po "e (or3a$
inter!oleculare$. 5 con"uti&i"a"e "o$
l-ui"o$ geral!ente "i!inui co! o
au!ento "a te!peratura+ $en"o 'gua u!a
not'&el e9ce31o.
P' -uanto ' !a$$a !olar+ o$ l-ui"o$ $e
parece! co! ga$e$ por ter con"uti&i"a"e
"i!inuin"o co! o au!ento "a !a$$a
!olecular.
#$ !etai$ l-ui"o$ co!o !erc.rio e $8"io
t0! alta$ con"uti&i"a"e$ t*r!ica$ e $1o
!uito$ .tei$ co!o e! u$ina$ nucleare$.
5 con"uti&i"a"e t*r!ica "e u!a $ub$tMncia
* nor!al!ente !aior na (a$e $8li"a e
!enor na (a$e ga$o$a.
Condu'(o d" C!)o$ "% S.)ido+
)! $8li"o$+ a con"u31o ocorre "e&i"o ao
!o&i!ento li&re "e el*tron$+ e 6$ on"a$ "e
&ibra31o in"u%i"a$ na re"e (or!a"a pelo
po$iciona!ento f9o e peri8"ico "a$
!ol*cula$. 5 con"uti&i"a"e t*r!ica *
obti"a pela $o!a "o$ co!ponente$
eletrNnico$ e "a re"e :=igura 1-Q;.
5$ alta$ con"uti&i"a"e$ t*r!ica$ "e !etai$
puro$ $1o principal!ente "e&i"a$ ao
co!ponente eletrNnico. # "ia!ante+ -ue *
u! $8li"o cri$talino+ te! a !aior
con"uti&i"a"e t*r!ica con2eci"a 6
te!peratura a!biente. #$ $e!icon"utore$
tai$ co!o a $lica ta!b*! $1o $8li"o$
cri$talino$+ e tai$ co!o o "ia!ante $1o
bon$ con"utore$ "e calor e !au$
con"utore$ el*trico$. Co!o re$ulta"o+ tai$
!ateriai$ t0! !uita$ aplica37e$ na
in".$tria eletrNnica. 5pe$ar "e $eu$ alto$
pre3o$+ "i$$ipa"ore$ "e calor "e "ia!ante
$1o u$a"o$ para re(rigerar co!ponente$
eletrNnico$ $en$&ei$.
5$ liga$ !et'lica$ n1o te! alta$
con"uti&i"a"e$ t*r!ica$. B!a liga (eita "e
"oi$ !etai$ geral!ente te! con"uti&i"a"e
t*r!ica !enor "o -ue a "e ca"a u! "o$
!etai$. ReAa a Tabela 1->. 5t* !e$!o
pe-uena$ -uanti"a"e$ "e u! !etal puro
-ue * bo! con"utor $o%in2o+ interro!pe a
"i(u$1o "e calor e! outro !etal. Por
e9e!plo+ a con"uti&i"a"e t*r!ica "o (erro
* C3 GH!
o
C e a "o cro!o * OE GH!
o
C+
en-uanto -ue a "e u! a3o -ue cont*!
apena$ 1S "e cro!o * >GH!TC.
5 con"uti&i"a"e t*r!ica "o$ !ateriai$ po"e
&aria31o !uito (orte:Tabela 1-3; ou !uito
(raca co! a te!peratura :=igura 1-C;.
5lgun$ $8li"o$ torna!-$e $upercon"utore$
-uan"o $e apro9i!a! "a te!peratura
ab$oluta %ero. Por e9e!plo+ o cobre c2ega
a >D.DDD GH!TC a >D U. 5 con"uti&i"a"e e
outra$ proprie"a"e$ t*r!ica$ "e &'rio$
!ateriai$ $1o "a"a$ e! tabela$ "o$
ap0n"ice$.
V u!a pr'tica co!u! na an'li$e "e
con"u31o "e calor+ utili%ar u! &alor !*"io
"a con"uti&i"a"e e con$i"era-lo con$tante
por -ue+ ca$o contr'rio+ a con"uti&i"a"e
&ari'&el po"e cau$ar con$i"er'&el
co!ple9i"a"e na an'li$e.
#utro au!ento "e co!ple9i"a"e na an'li$e
"e tran$(er0ncia "e calor po"e ocorrer $e o
!aterial n1o (or i$otr8pico+ co!o !a"eira
ou !ateriai$ la!ina"o$.
Di/u+iid!d" T#$%i&!
# calor e$pecfco c
P
* u!a !e"i"a "a
2abili"a"e "e u! !aterial para ar!a%enar
energia t*r!ica. 5 capaci"a"e t*r!ica c
P

ta!b*! *+ !a$ e9pre$$a i$$o por uni"a"e
"e &olu!e PH!W
o
C en-uanto -ue c
P
a
e9pre$$a por uni"a"e "e !a$$a+ PHLgTC.
5 "i(u$i&i"a"e t*r!ica * "efni"a por:
e repre$enta -u1o r'pi"o o calor $e "i(un"e
atra&*$ "e u! !aterial nu!a $itua31o
tran$iente. ?ote-ue a$ "i(u$i&i"a"e$
t*r!ica$ "e bi(e$+ &egetai$ e (ruta$ $1o
pr89i!a$ a "a 'gua "e&i"o gran"e
percentage! "e$$a $ub$tMncia e! $ua$
co!po$i37e$ :Tabela 1-I;.
Exemplo 16-2 Medindo a
Condutividade Trmica de um
Material
B!a !aneira co!u! "e $e !e"ir a
con"uti&i"a"e t*r!ica "e u! !aterial *
(a%er u! $an"uc2e "e u! a-uece"or
el*trico co! "ua$ a!o$tra$ i"0ntica$ "o
!aterial+ co!o !o$tra"o na =igura 1-O. 5
e$pe$$ura "a re$i$t0ncia "o a-uece"or *
geral!ente !enor "o -ue D+E !!.B!
Xui"o circulan"o tal co!o a 'gua "e u!a
torneira !ant*! a$ e9tre!i"a"e$ e9po$ta$
"a$ a!o$tra$ e! con$tante$ te!peratura$.
5$ $uper(cie$ "a$ a!o$tra$ $1o be!
i$ola"a$ para garantir -ue a tran$(er0ncia
"e calor $eAa uni"i!en$ional.
Joi$ ter!opare$ $1o e!buti"o$ "entro "e
ca"a a!o$tra $epara"o$ por u!a "i$tMncia
L+ e u! ter!N!etro "i(erencial l0 a -ue"a
"e te!peratura YTentre o$ ter!opare$.
/uan"o a$ con"i37e$ e$tacion'ria$ $1o
alcan3a"a$+ a total ta9a "e tran$(er0ncia "e
calor atra&*$ "e a!ba$ a!o$tra$ torna!-
$e iguai$ a pot0ncia el*trica (orneci"a pelo
a-uece"or. 5 utili%a31o "a$ "ua$ a!o$tra$
"i!inui erro$ "e&i"o ao po$$&ei$
i$ola!ento$ n1o $ere! per(eito$+ per!ite
confr!ar o$ "a"o$ "a pri!eira a!o$tra+ e
per!ite $e utili%ar !*"ia$ para $e "i!inuir
o$ erro$ e9peri!entai$.
)! u! e9peri!ento+ a!o$tra$ ciln"rica$
"e "iM!etro E c! e co!pri!ento 1D c!
$1o utili%a"a$. #$ "oi$ ter!opare$ e! ca"a
a!o$tra $1o coloca"o$ 3c! "i$tante$. 5p8$
alcan3a"oo regi!e per!anente+ o
a-uece"or el*trico utili%a D+I 5 6 11DR+ e
YTF 1ETC. Jeter!ine a con"uti&i"a"e
t*r!ica "a a!o$tra.
16.0 CON1ECO
Con&ec31o * o !o"o "e tran$(er0ncia "e
calor entre u!a $uper(cie $8li"a e u!
l-ui"o ou u! g'$ a"Aacente -ue e$t' e!
!o&i!ento. )le en&ol&e o$ e(eito$
co!bina"o$ "e con"u31o e a"&ec31o.
5 =igura 1-11 !o$tra u! bloco $en"o
re$(ria"o por &entila31o. 5 energia *
tran$(eri"a para a ca!a"a "e ar a"Aacente
ao bloco pelo$ !e$!o$ !ecani$!o$ "e
con"u31o+ e "epoi$ carrega"a pelo e(eito
co!bina"o "o$ !ecani$!o$ "e con"u31o e
pelo !o&i!ento "o ar.
5 con&ec31o * c2a!a"a "e (or3a"a $e o
Xui"o e$coa "e&i"o a u! !eio e9terno
co!o u!a bo!ba+ u! &entila"or+ ou o
&ento. )! contra$te+ a con&ec31o *
c2a!a"a natural ou li&re $e o !o&i!ento
"o Xui"o * cau$a"o pela$ (or3a$ "e
Xutua31o -ue $1o in"u%i"a$ por "i(eren3a$
"e "en$i"a"e "e&i"o 6 &aria31o "e
te!peratura no Xui"o :=igura 1-1>;.
#$ proce$$o$ "e tran$(er0ncia "e calor -ue
en&ol&e! !u"an3a "e (a$e "e u! Xui"o
ta!b*! $1o con$i"era"o$ con&ecti&o$
"e&i"o ao !o&i!ento "o Xui"o in"u%i"o
"urante o proce$$o+ tai$ co!o a $ubi"a "e
bol2a$ "e &apor "urante a ebuli31o ou a
-ue"a "e gota$ "e l-ui"o "urante a
con"en$a31o.
5pe$ar "a co!ple9i"a"e "a con&ec31o
utili%a-$e a lei "e re$(ria!ento "e ?ewton:
on"eh * o coefciente "e tran$(er0ncia "e
calor por con&ec31o e! GH!Z
o
C+ A
s
* a 'rea
"a $uper(cie atra&*$ "a -ual a con&ec31o
to!a lugar+ T
s
* a te!peratura "a
$uper(cie+ e T

* a te!peratura "o Xui"o


$ufciente!ente longe "a $uper(cie. ?ote
-ue na $uper(cie+ a te!peratura "o Xui"o
$e iguala a te!peratura "a $uper(cie "o
$8li"o.
h n1o * u!a proprie"a"e "o Xui"o. )le *
u! parM!etro e9peri!ental -ue "epen"e
"a geo!etria "a $uper(cie+ "a nature%a "o
!o&i!ento "o Xui"o+ "a$ proprie"a"e$ "o
Xui"o+ e "a &eloci"a"e "o Xui"o :Tabela 1-
E;.
5lgu!a$ pe$$oa$ n1o con$i"era! a
con&ec31o co!o u! !ecani$!o
(un"a!ental "e tran$(er0ncia "e calor
"e$"e -ue ele e$$encial!ente * u!a
con"u31o "e calor na pre$en3a "e Xui"o
e! !o&i!ento.
Exemplo 16-4 Medindo o Coeciente
de Trans!er"ncia de Calor por
Convec#$o
B! fo el*trico "e co!pri!ento > ! e
"iM!etro D+3 c! atra&e$$a u!a $ala 6
1E
o
C+ co!o !o$tra"o na =igura 1-13.
Calor * gera"o no fo co!o re$ulta"o "o
e(eito Poule+ e a te!peratura "a $uper(cie
"o fo * 1E>
o
C. 5 -ue"a "e &oltage! e a
corrente el*trica atra&*$ "o fo * D R e 1+E
5+ re$pecti&a!ente. Jeter!ine o
coefciente "e tran$(er0ncia "e calor por
con&ec31o+ negligencian"o a ra"ia31o.
16.2 RADIAO
5o contr'rio "a Con"u31o e "a Con&ec31o+
n1o preci$a "e u! !eio para $e propagar+
por -ue ocorre atra&*$ "e on"a$
eletro!agn*tica$. Corre$pon"e a
totali"a"e "a energia $olar -ue c2ega 6
terra.
# corpo -ue e!ite a energia ra"iante *
c2a!a"o e!i$$or+ o -ue recebe+ receptor. V
e!iti"a pela !at*ria co!o re$ulta"o "a$
!u"an3a$ "a$ confgura37e$ eletrNnica$
"o$ 'to!o$ e !ol*cula$.
5 4a"ia31o T*r!ica * a ra"ia31o e!iti"a
pelo$ corpo$ "e&i"o a $ua$ te!peratura$+ e
n1o inclui+ por e9e!plo+ raio$-[+ raio$
ga!a+ !icro-on"a$+ on"a$ "e r'"io e
tele&i$1o.
To"o$ o$ corpo$ -ue te! te!peratura
aci!a "e %ero Uel&in e!ite! ra"ia31o
t*r!ica.
/uan"o o calor ra"iante inci"e na
$uper(cie "e u! corpo+ ele * parcial!ente
ab$or&i"o+ parcial!ente reXeti"o e
parcial!ente tran$!iti"o. ?a fgura: /i F
parcela inci"ente\ /r F parcela reXeti"a\
/a F parcela ab$or&i"a\ /t F parcela
tran$!iti"a.
# corpo negro i"eal * o -ue ab$or&e to"a
energia inci"ente. # e$pel2o i"eal * o -ue
reXete+ e o corpo tran$parente * o -ue
tran$!ite to"a energia inci"ente.
# corpo opaco * o -ue n1o tran$!ite
energia.
5lgun$ !ateriai$+ co!o o &i"ro+ $1o
tran$parente$ ' ra"ia31o &i$&el+ !a$
opaco$ 6 ra"ia31o in(ra&er!el2a. /uan"o
"ei9a!o$ u! carro e$taciona"o e! u! "ia
en$olara"o+ o interior $e torna !uito
-uente+ poi$ o &i"ro per!ite -ue a lu% $olar
pa$$e. )$$a+ por $ua &e%+ ao inci"ir no$
obAeto$ -ue ali e$t1o+ (ar' co! -ue o$
!e$!o$ e!ita! a ra"ia31o in(ra&er!el2a.
Co!o o &i"ro * opaco a e$$a ra"ia31o+ ela
fcar' pre$a no interior "o &eculo+ (a%en"o
-ue a te!peratura interna $e torne !ai$
alta -ue a e9terna. )! outra$ pala&ra$+ o
carro (uncionar' co!o u!a e$tu(a.
5 ra"ia31o t*r!ica * u! (enN!eno
&olu!*trico e to"o$ $8li"o$ e Xui"o$
e!ite!+ ab$or&e! ou tran$!ite! ra"ia31o
e! &'rio$ grau$. Ma$ e! corpo$ opaco$ *
con$i"era"o $uperfcial por $er e!iti"a e
ab$or&i"a por u!a ca!a"a co! pouco$
!icrN!etro$ "e e$pe$$ura. 5 ra"ia31o
e!iti"a por ca!a"a$ !ai$ interna$ acaba
$en"o ab$or&i"a por ca!a"a$ a"Aacente$.
@ei "e ]te(an-Bolt%!ann:
on"e
^ F con$tante "e ]te(an-Bolt%!ann
F E+Q_1D
-C
GH!
>
U
I
` F e!i$$i&i"a"e+ &aria "e D a 1:
Tabela 1-.
5b$or31o:
on"e
a F coefciente "e ab$or31o+ &aria "e
D a 1.
@ei "e Uirc22ob:
para !e$!a$ te!peratura$ e
co!pri!ento$ "e on"a.
# corpo negro i"eal n1o * $o!ente u!
ab$or&e"or per(eito+ co!o ta!b*! u!
e!i$$or per(eito: =igura 1-1I.
?u! corpo opaco :n1o tran$parente;+ a
por31o n1o ab$or&i"a * reXeti"a "e &olta:
=igura 1-1E.
5 "i(eren3a entre a$ ta9a$ "e e!i$$1o e
ab$or31o "e ra"ia31o * a tran$(er0ncia
l-ui"a "e ra"ia31o. ]e e$$a tran$(er0ncia
(or po$iti&a+ o corpo e$tar' per"en"o
energia por ra"ia31o+ ca$o contr'rio+ e$tar'
gan2an"o.
/uan"o u! corpo e$t' inteira!ente
enclau$ura"o por u!a $uper(cie !uito
!aior :ou negra; 6 u!a te!peratura T
i!
+
ent1o a ta9a "e troca "e calor por ra"ia31o
entre e$$e corpo e a $uper(cie * :=igura 1-
1;:
#b$er&e -ue a energia e!iti"a pelo corpo
$er' total!ente ab$or&i"a pela $uper(cie
$e ela (or negra+ ou $e (or !uito !aior "o
-ue o corpo+ por -ue pouca ra"ia31o
reXeti"a acabar' $e "irigin"o "e &olta ao
corpo. #b$er&e ta!b*! -ue a e!i$$i&i"a"e
"a $uper(cie n1o (ar' "i(eren3a para e$$a
tran$(er0ncia l-ui"a "e calor.
V po$$&el $e lineari%ar e$$a .lti!a (8r!ula+
para $e co!bin'-la co! a "e con&ec31o+
para proble!a$ no$ -uai$ o$ "oi$ !o"o$
e$t1o pre$ente$+ e a$ te!peratura$ "a
&i%in2an3a e "o ar $eAa! iguai$:
5 contribui31o "a ra"ia31o au!enta !uito
co! a te!peratura+ "e&i"o a -uarta
pot0ncia "e $ua (8r!ula.
Exemplo 16-% E!eito da &adia#$o no
Con!orto Trmico
V co!u! $entir!o$ (rio no in&erno e calor
no &er1o "entro "e ca$a !e$!o co! o ar
con"iciona"o (uncionan"o nor!al!ente.
,$to * "e&i"o 6 ra"ia31o t*r!ica -ue
troca!o$ co! a$ pare"e$ "a ca$a. Calcule
a ta9a "e tran$(er0ncia "e calor por
ra"ia31o entre u!a pe$$oa co! 'rea e
te!peratura !*"ia "a $uper(cie e9po$ta
"e 1+I !Z e 3D
o
C+ re$pecti&a!ente+ co! a
ca$a+ $aben"o -ue a te!peratura "o ar *
>>
o
C+ e a$ pare"e$ fca! a 1D
o
C no in&erno
e >E
o
C no &er1o:=igura 1-1Q;.
Ja Tabela 1- ` F D+OE. )nt1o:
1634MECANISMOS SIMULT5NEOS
DE TRANSFERNCIA DE
CALOR
Por u! $8li"o opaco po"e ocorrer
tran$(er0ncia "e calor apena$ por
con"u31o. ]e o $8li"o n1o (or opaco+ a
tran$(er0ncia "e calor ta!b*! po"e
ocorrer por ra"ia31o+ !a$ nunca por
con&ec31o. ?o entanto+ o $8li"o po"e trocar
calor co! o !eio atra&*$ "e $ua$
$uper(cie$ e9po$ta$ por con&ec31o eHou
ra"ia31o. Por e9e!plo+ u!a roc2a po"e $e
a-uecer pela ra"ia31o "o $ol+ e por
con&ec31o co! o ar a!biente. Ma$ a$
parte$ interna$ "a roc2a &1o a-uecer por
con"u31o "e calor.
5tra&*$ "e u! Xui"o po"e ocorrer
con"u31o ou con&ec31o+ !a$ n1o a!bo$.
?a !aioria "o$ ca$o$+ a pre$en3a "e g'$
entre "ua$ $uper(cie$ $8li"a$ n1o inter(ere
a ra"ia31o+ ape$ar "e 2a&er e9ce37e$ co!o
o o%Nnio -ue ab$or&e ra"ia31o ultra&ioleta.
=inal!ente+ atra&*$ "o &'cuo+ a
tran$(er0ncia "e calor po"e ocorrer apena$
ra"ia31o :=igura 1-1C;.
Exemplo 16-6 'erda de Calor de uma
'essoa
Calcule a ta9a "e tran$(er0ncia "e calor
total entre u!a pe$$oa co! 'rea e
te!peratura !*"ia "a $uper(cie e9po$ta
"e 1+ !Z e >O
o
C+ re$pecti&a!ente+ co!
u!a $ala a >D
o
C+ $aben"o -ue o coefciente
"etran$(er0ncia "e calor por con&ec31o *
GH!Z
o
C :=igura 1-1O;.
Exemplo 16-( Trans!er"ncia de Calor
entre )uas 'lacas *sotrmicas
Calcule a ta9a "e tran$(er0ncia "e calor por
'rea entre "ua$ gran"e$ placa$ negra$
paralela$ a 3DD U e >DD U "i$tante$ 1 c!
u!a "a outra+ $e entre a$ !e$!a$ 2ou&er
:a; 5r < $e! a"&ec31o\ :b; R'cuo\ :c;
,$ola!ento "e uretano :"; ]uperi$olante
co! con"uti&i"a"e t*r!ica aparente "e
D+DDDD>GH!
o
C :=igura 1->D;.
]olu31o
5 con"uti&i"a"e t*r!ica "o ar na
te!peratura !*"ia "e >ED U * D+D>1O
GH!
o
C :Tabela 5->>;+ D+D> GH!
o
Cpara o
uretano :Tabela 5->C;+ e D+DDDD> GH!
o
C
para o $uperi$olante :=igura 1->1;.
a;
b;
c;
";
Exemplo 16-+ Trans!er"ncia de Calor
em ,ornos Convencional e
Micro-ondas
Ji$cutir o$ !ecani$!o$ "e tran$(er0ncia "e
calor+ e e9plicar por -ueo !icro-on"a$ *
!ai$ efciente :=igura 1->>;.
5 co!i"a * co%in2a"a e! !icro-on"a$ pela
ab$or31o "a energia "e ra"ia31o
eletro!agn*tica gera"a pelo tubo "e
!icro-on"a$+ c2a!a"o !agn*tron. 5
ra"ia31o e!iti"a pelo !agn*tron n1o *
ra"ia31o t*r!ica+ "e$"e -ue $ua e!i$$1o
n1o ocorre "e&i"o a te!peratura+ !a$
"e&i"o a con&er$1o "e energia el*trica e!
ra"ia31o eletro!agn*tica. # co!pri!ento
"e on"a "e$$a ra"ia31o * tal -ue ela *
reXeti"a por $uper(cie$ !et'lica$+
tran$!iti"a$ por &i"ro+ cerM!ica e pl'$tico+
e ab$or&i"a por co!i"a. /uan"o a ra"ia31o
n1o c2ega para a$ parte$ !ai$ interna$ "a
co!i"a+ o calor c2ega por con"u31o. V
claro -ue u!a parte "o calor * per"i"a para
o ar por con&ec31o.
?o$ (orno$ el*trico$ ou 6 g'$+ a
tran$(er0ncia "e calor para o interior "a
co!i"a * inteira!ente (eita por con"u31o+
o -ue torna o proce$$o !ai$ lento. 5lgun$
(orno$ con&encionai$ utili%a! u! &entila"or
por -ue a con&ec31o * !ai$ efciente "o
-ue a con"u31o "e calor.
Exemplo 16-- ./uecimento de uma
'laca por Ener0ia 1olar
B!a fna placa !et'lica te! $ua (ace
(rontal e9po$ta a ra"ia31o $olar+ e $ua (ace
po$terior i$ola"a. 5 (ace e9po$ta te!
coefciente "e ab$or31o D++ a ra"ia31o
$olar inci"ente $obre a placa * "e QDD
GH!Z+ a te!peratura "o ar * >E
o
C+ e o
coefciente co!bina"o "e con&ec31o e
ra"ia31o * ED GH!Z
o
C :=igura 1->3;.
]olu31o

Você também pode gostar