DEFINISI DAN SEJARAH LONTAR PELURU

Lontar peluru adalah salah satu acara olahraga, iaitu acara padang yang
melibatkan dari segi melontar dalam pergerakan menolak satu bola logam besi berat
sejauh yang boleh.
Sejarah :
Acara lontar peluru tidak mempunyai sejarah yang lama jika dibandingkan
dengan acara merejam lembing dan melempar cakera. Mengikut sejarah, aktiviti
melontar batu telah dijadikan pertandingan bermula pada abad ke-1.
!rang Scotland dan "reland telah dianggap sebagai golongan pertama yang mencipta
acara lontar peluru, berdasarkan pertandingan melontar batu yang mereka lakukan
ketika itu. #alau bagaimanapun, acara lontar peluru tidak dapat diterima sebagai
acara sukan di kedua-dua buah negara ini.
Setelah diperkenalkan di Amerika Syarikat, acara lontar peluru telah mendapat
sambutan di beberapa kejohanan sukan olahraga. Sebagai sebuah negara yang
mengambil berat tentang kegiatan sukan, Amerika Syarikat telah menganggap kegiatan
sukan sebagai sangat menarik, dan akhirnya menjadi acara olahraga yang
dipertandingkan.
$ari sini, bermulalah sejarah baru bagi acara lontar peluru. %ada ketika ini,
peluru diperbuat daripada besi seberat 1& paun. 'eberapa peraturan yang berkaitan
dengan ka(asan lontaran telah dicipta. %ada mulanya ka(asan lontaran berbentuk segi
empat sama dengan ukuran ) kaki * ) kaki. $engan ini, acara lontar peluru telah
diperkenalkan ke negara-negara lain seperti +reek. Acara ini telah diterima untuk
dipertandingkan di Sukan !limpik moden tahun 1,&.
Malah bentuk ka(asan lontaran ini terus digunakan untuk Sukan !limpik pada
tahun 1-- dan 1-.. %ada tahun 1-, bentuk ka(asan telah ditukar kepada bentuk
bulatan yang berdiameter ) kaki, dengan bahagian hadapan tempat melakukan
lontaran diletakkan papan yang seakan-akan penanda, yang terdapat pada ka(asan
lontaran seperti yang diguna pakai sekarang. /amun begitu, tiada peraturan yang tetap
berhubung teknik melontar peluru.
Akhirnya, pada tahun 10--an, seorang atlit lontar peluru telah menonjol dalam
acara ini. 'eliau ialah Perry O`Brien dari Amerika Syarikat. 'eliau telah mencipta
teknik lontaran baru, yang akhirnya dijadikan teknik lontaran yang diterima dan kekal
sehingga ke hari ini.
Atlit lontar peluru haruslah mampu mengenal pasti dan mengaplikasi teknik dan
gaya lontaran yang baik, melalui latihan ansur maju dan kaedah yang bersistematik
bagi menempa sesuatu jarak lontaran yang cemerlang dan terbaik. /amun begitu,
acara lontar peluru ini dapat menyebabkan bahaya jika kita tidak berhati-hati sebelum,
semasa, dan selepas melakukan aktiviti.
%ersediaan seseorang atlit dari segi kekuatan tubuh badan dan anggota lain
terutamanya tangan, pinggang, dan kaki memainkan peranan utama. 1al ini bermakna
persediaan 2i3ikal dan mental adalah menjadi agenda utama untuk menjamin
keselamatan diri atlit itu sendiri.
4edua, perlakuan yang sempurna semasa melakukan aktiviti melontar, iaitu
sebelum, semasa, dan selepas. 5asa perlakuan berkait rapat dengan koordinasi
pelontar, yang mana perlakuan yang licin dan sempurna akan banyak membantu atau
mencipta sesuatu kejayaan.
Antara tokoh atlit lontar peluru ialah Yanina Korolcik dari 'elarus yang telah
memenangi pingat emas selepas melakukan lontaran 6-.0& meter dalam acara lontar
peluru (anita di Sukan !limpik Sydney tahun 6---. Malang sekali bagi beliau apabila
pada bulan 7un 6--8 dalam suatu pertandingan di 7erman, beliau didapati positi2
dengan dadah jenis clenbuterol, dan akibatnya telah digantung selama dua tahun. !leh
kerana itu, beliau terlepas Sukan !limpik pada tahun 6--..
PERALATAN
1. %eluru
%eluru hendaklah diperbuat daripada besi, tembaga atau bahan lain yang tidak
boleh lembut daripada tembaga yang padu, atau kelonsong diperbuat daripada
bahan-bahan tadi yang dipadatkan dengan plumbum atau bahan lain.
"a hendaklah berbentuk s2era yang berpermukaan rata dan licin.
"a hendaklah mematuhi spesi2ikasi-spesi2ikasi berikut :
Peluru ani!a
Re"a#a$Junior$Senior
Lelaki
Re"a#a
Lelaki
Junior
Lelaki
Senior
Bera! "ini"u" un!uk %i!eri"a %ala" &er!an%in'an %an &eneri"aan "enci&!a reko%
..--- kg 0.--- kg &.--- kg ).6&- kg
(aklu"a!
&en'eluar )
Beraneka #eni*
ala! yan'
%ikeluarkan
un!uk
&er!an%in'an
..--0 kg
..-60 kg
0.--0 kg
0.-60 kg
&.--0 kg
&.-60 kg
).6&0 kg
).6,0 kg
+ari* &u*a!
"ini"u"
0 mm 1-- mm 1-0 mm 11- mm
+ari* &u*a!
"ak*i"u"
11- mm 16- mm 16- mm 18- mm
'erat peluru :
,- $9#ASA ). 6&0 kg
.- #A/":A .. --0 kg
/- ;9MA7A .. --- kg
<ontoh peluru :
<ara memegang peluru :
1. %eserta meletak peluru pada tapak tangan yang akan melakukan lontaran. %eserta
bolehlah cuba menga(al atau mendapatkan berat peluru dengan cara
memindahkannya dan satu tangan ke satu tangan lain beberapa kali.
6. =ntuk membuat lontaran, peluru hendaklah dipegang pada jari dan bukan tapak
tangan, iaitu pada dasar tiga jari tengah, manakala ibujari dan jari kelengkeng atau
menggunakan lima jari bertindak sebagai penyokong.
8.:angan kanan yang memegang peluru ditempatkan di ba(ah dagu atau pun
ditekapkan di rusuk leher.:angan bebasnya pula akan diangkat ke atas melebihi paras
kepalanya.4epalanya tegak memandang ke depan.
.. Apabila peluru berada pada kedudukan sebenar, jari kelengkeng boleh dibengkokkan
atau diluruskan berhampiran dengan tiga jari tengah tadi. 4ini kedudukan peluru sudah
bersedia untuk dilontarkan.
6. %apan penahan
%apan tersebut hendaklah ber(arna putih, diperbuat daripada kayu atau bahan
lain yang sesuai berbentuk lengkok supaya sisi sebelah dalamnya sepadan
dengan bahagian dalam lengkok bulatan.
"a diletakkan di tengah di tengah-tengah antara kedua-dua garisan sektor dan
dibuat supaya terletak dengan kukuh.
=kuran )
=kuran papan tersebut ialah 11.6sm hingga 8- sm lebar, 1.10 >?- 1sm@ panjang,
dan 1- sm >?-6mm @ tinggi daripada paras dalam bulatan.
SEKTOR LONTAR PELURU
4a(asan melontar peluru hendaklah mengandungi serbuk abu atau rumput atau
bahan yang sesuai yang boleh meninggalkan bekas atau tanda peluru yang mendarat.
4ebenaran curaman ke maksimum ke ba(ah, kearah lontaran bagi ka(asan mendarat
adaklah tidak melebihi 1 : 1---. 4a(asan mendarat atau lontaran hendaklah ditanda
dengan dua garisan putih 0- mm lebar. $ua garisan lurus ini jika diteruskan akan
bertemu betul-betul di pusat bulatan lontaran dan bersudut .-A.
'endera atau penanda mungkin disediakan untuk meneada lontaran terbaik bagi
peserta an ini akan diletakkan disepanjang dan diluar garisan sektor. 'endera atau
piring penanda istime(a digunakan untuk menenda jarak rekod.
=ntuk menentukan jarak lontaran dibuat peserta, jarak perlu diukur sebaik
selepas sesuatu lontaran dibuat, iaitu daripada tempat peluru mendarat hingga
kebahagian tengah bulatan lontaran. 'agaimanapu, bacaan jarak hanya dikira setakat
bahagian papan penanda pada bulatan tersebut. %eserta yang mencapai jarak paling
jauh menerusi lontaran yang sah dikira pemenang.
=ndang-undang sukan olahraga yang merangkumi acara lontar peluru
menetapkan iaitu setiap atlit yang mengambil bahagian dalam sesuatu pertandingan
hendaklah berpakaian sesuai dan tidak menjolok mata bagi peserta (anita. 'egitu juga
dengan kasut yang sesuai mengikut keselesaan peserta dan tidak pula
mengganggunya ketika melakukan lontaran.
=kuran garis pusat sebelah dalam bulatan ialah 6.18 m >B 0mm@. +elong besi
bulatan mestilah sekurang-kurangnya & mm tebal dan dicat putih.
Satu garisan lurus selebar 0- mm hendaklah dicat dengan (arna putih melalui di
-.)0 m di luar bulatan. +arisan lurus ini boleh dicatkan dengan (arna putih atau
diperbuat katu atau pun dari sebarang bahan yang sesuai. Secara teori, pinggir
belakang garisan putih ini betul-betul nelintasi bahagian tengah bulatan bersudut tepat
dengan garisan tengah ka(asan lontaran.
%embentukan papan penahan yang bercat putih diperbuat daripada kayu atau
bahan-bahan yang sesuai, dibentuk melengkung supaya bahagian tepi dalamnya
sesuai dengan bahagian dalam tepi bulatan dan dibuat kukuh. %apan penahan ini
diletakkan ditengah-tengah diantara dua garisan lontaran.
=kuran papan penahan ini adalah diantara 116 mm dan 8-- mm lebar, 1.61 m
sehingga 1.68 m panjang disebelah dalamnya dan , mm sehingga 1-6 mm tinggi
berdasarkan kepada paras bahagian dalam bulatan.
UKURAN
4a(asan lontaran peluru disediakan khas bagi membolehkan setiap atlit acara ini
melakukan lontaran dengan selesa. 4a(asan ini berbentuk bulat dan dipagari oleh
garisan sekeliling setebal 0mm. Sai3 bulatan ini ialah 6.180m pada diameternnya yang
diukur dari sebelah luar garisan seperti gambarajah diba(ah. %ada bahagian hadapan
bulatan lontaran dipasang penahan untuk menentukan kaki atlit menyentuk atau
melepasi papan penahan yang mengakibatkan lontaran dibatalkan.
TEKNIK DALA( A0ARA LONTAR PELURU
1. :eknik berdiri
=ntuk mendapatkan pergerakan tangan dan bahu yang betul, bolehlah melakukan
teknik berdiri sebagai satu latihan. <aranya adalah seperti berikut :
1. 'erdiri dengan mengangkang kedua-dua belah kaki seluas lebih kurang 8- cm,
tangan memegang peluru di ba(ah dagu sehingga bersentuhan dengan
tengkuk. $iku tangan yang memegang peluru haruslah keluar dan mendatar.
6. %usingkan sedikit arah ke kanan dan ba(akan tangan kiri menyilang ke kanan.
8. 'a(akan kembali tangan kiri dengan cepat ke arah kiri, manakal kaki diluruskan
dan peluru ditolak keluar.
.. :angan diluruskan mengikut arah lontaran peluru, manakla tangan kiri membantu
mengimbang tangan.
6. :eknik Lontaran sisi
1. 'erdiri dengan kedudukan kaki selangkah ke belakang dari garisan tengah
bulatan lontaran. :entukan kedudukan peluru adalah selesa dan kemudian kaki
kiri diangkat.
6. Letakkan kaki kiri pada tanah dan pusingkan sedikit bahu ke hadapan.
8. Luruskan kaki kiri dan bersedialah untuk membuat lontaran.
.. %usingkan tapak kaki kanan dan angkatlah tumit dan tolakkan peluru keluar.
8. :eknik membelakangi ka(asan lontaran
:eknik ini merupakan peringkat yang lebih maju. #alaupun atlit yang baru terlibat dalam
acara ini tidak digalakkan menggunakan teknik ini, namun ia menjadi suatu kelebihan
jika dapat dipelajari dan diaplikasikan. Langkah-langkahnya adalah seperti berikut :
1. Mulakan dengan membelakangi arah membuat lontaran. 'engkokkan badan dan
lutut kanan serta luruskan kaki kiri di belakang.
6. Angkat kaki kiri sedikit.
8. :urunkan kaki kiri berhampiran dengan papan penahan dalam ka(asan lontaran.
.. %usingkan bahu dan pinggang ke arah lontaran.
0. :olak peluru keluar sekuat mungkin.
.. :eknik %emindahan >-C'rien@
:eknik ini merupakan teknik yang digunakan oleh pelontar-pelontar peluru peringkat
tinggi yang mempunyai kemahiran tinggi serta berpengalaman. <ara melakukan teknik
ini adalah seperti berikut:
1. %eserta hendaklah berdiri dengan memblekangi arah lontaran dan kaki kanan
bersentuh dengan garisan belakang.
6. 'ongkokkan badan dan angkat kaki serta rapatkan dengan kaki kanan.
8. Mulakan langkah dengan kaki kanan.
.. 'engkokkan lutut kaki kanan dan ayunkan tangan kiri keluar.
0. %usingkan bahu dan pinggang, dan tolak serta lepaskan peluru sekuat yang
boleh.
&. Lakukan lajakan ayunan dengan memba(a berat badan ke hadapan dan
diimbangi dengan tangan kiri.
:erdapat empat 2asa lontaran dalam acara lontar peluru mengikut gaya %arry !C'rien,
iaitu :
1. 5asa persediaan
6. 5asa gelungsuran
8. 5asa lontaran
.. 5asa pemulihan
,1 Fa*a &er*e%iaan
D Ambil tempat dalam bulatan hampir-hampir di sebelah belakangnya dan berdiri
membelakang ke ka(asan membaling.
D 'erdiri sisi dan kepala memandang sudut .0 dan buka kaki seluas bahu.
D :angan yang memegang peluru ditempatkan di ba(ah dagu atau pun ditekapkan
di rusuk leher.
D :angan yang bebas pula akan diangkat ke atas melebihi paras kepalanya.
D 4epalanya tegak memandang ke depan.
D 'ahu menghadap arah lontaran.
D +erakkan kaki ke kayu penghadang.
D 'engkokkan badan serendah mungkin.
D 4aki di hadapan diluruskan manakaka kaki belakang dibengkokkan.
.1 Fa*a +elun'*uran
D +elungsurkan kaki kiri cepat ke belakang ke arah lontaran, serentak
gelongsorkan kaki ke kanan ketengah bulatan.
D Letakkan kaki kiri dekat kayu penghadang dengan tidak mengubah bahagian
atas badan.
D Luruskan dengan cepat serta badan diangkat dan diputarkan sedikit.
D 4aki kanan mengerakkan pinggul ke atas dan ke hadapan.
D 'ahu menghadap arah lontaran.
/1 Fa*a Lon!aran
Ayun lengan kiri ke balakang semasa memutar pinggang dan bahu ke hadapan.
Luruskan siku serta tangan di angkat tinggi ke atas.
D 4aki kiri masih menyentuh bulatan.
D %eluru dilepaskan.
21 Fa*a Pe"uli3an
D Lompat dan mendarat dengan kaki kanan.
D %indah berat badan daripada kaki kiri ke kaki kanan.
D "kut lajak. >bengkokkan badan atau duduk untuk merendahkan titik graviti@
%9;4A;A 'A:AL
%elontar dikira batal apabila menyentuh ka(asan luar bulatan atau memijak
bahagian atas kayu penghadang berukuran 1-cm tinggi itu semasa dan selepas
peluru dilepaskan.
Melontar di luar bulatan.
%elontar keluar dari bahagian depan bulatan lontaran selepas peluru mendarat.
Semasa melontar,peluru dipegang jauh dari tempat yang sepatutnya.
UNDAN+4UNDAN+ DALA( A0ARA LONTAR PELURU
Lontaran dibuat dalam bulatan bergaris pusat 6.18m.
%elontar masuk dan keluar dari bahagian belakang bulatan.
%eluru mesti mendarat dalam sector .-A.
%eluru hendaklah dilontar dari bahu dengan sebelah tangan sahaja.
%ada masa peserta mula berdiri dalam bulatan untuk memulakan lontaran,
peluru mesti menyentuh atau rapat dengan leher atau pipi dan tangan pula tidak
boleh direndahkan daripada paras ini semasa hendak melontar.
%eluru tidak boleh diba(a ke belakang garisan bahu.
KESALAHAN4KESALAHAN TEKNIK PADA SETIAP FASA
1. 4egagalan untuk membuat 2asa persediaan yang betul. 4esalahan yang biasanya
berlaku pada 2asa persediaan ialah kegagalan atlit berada dalam keadaan yang baik
dan tenang sebelum membuat gelungsuran. Apa yang biasanya berlaku ialah atlit akan
tunduk rnenyebabkan dagu menghampiri dada dan ini akan meletakan peluru keparas
yang rendah. 4esalahan ini akan mernba(a kepada kegagalan mernbuat 2asa-2asa
yang berikutnya.
6. 4edudukan siku tangan melontar yang tidak betul. Sepatutnya siku tangan melontar
hendaklah berada tinggi untuk memudahkan peluru ditolak keluar. 4edudukan siku
yang rendah akan menyukarkan peluru ditolak dan akan menghasilkan jarak yang
kurang rnemuaskan
8. 4esilapan kaki kiri yang membantu gelungsuran kaki kanan. 'iasanya lutut kaki kiri
seharusnya bengkok dan dirapatkan dengan lutut kaki kanan dan seterusnya
menendang kebelakang untuk membuat gelungsuran. %ergerakan yang salah ialah atlit
meluruskan kaki kiri sebelum membuat gelungsuran yang menyukarkan pengheretan
kaki kanan untuk melakukan gelungsuran.
.. 4egagalan membuka pinggang mengarah arah lontaran. Selepas 2asa gelungsuran
pinggang rnestilah di buka dan diangkat kearah lontaran untuk mendapatkan kuasa
yang sepenuhnya dari kaki. %ergerakan ini berlaku pantas bersambungan dengan 2asa
gelungsuran. 7ika pergerakan ini gagal dilakukan dengan betul maka keadaan badan
akan rendah dan kuasa tidak dapat dialihkan ketangan.
0. 4egagalan melakukan pusingan badan yang betul. Sebelum melepaskan peluru iaitu
selepas 2asa gelungsuran, badan dipusingkan kearah lontaran dan kesalahan yang
biasa berlaku ialahover pulled atau EThnder pulled. "ni berpunca dari tangan kiri yang
tidak dikunci sikunya. FOver pulled bermakna pusingan yang terlebih dan FUnder
pulled pusingan yang tak sampai maka akan menyebabkan peluru tidak menuju kearah
lontaran.
&. 4egagalan membuat 2asa pemulihan yang baik. Selepas lontar pergerakan
pemulihan merupakan 2asa mengimbangkan badan agar tidak terlajak keluar ke
hadapan. 'iasanya atlit tidak dapat mengimbangi pergerakan. Sepatutnya kaki kanan
yang turut berpusing selepas lontaran mestilah rnengantikan kedudukan kaki kiri,
manakala kaki kiri mestilah dilojakkan ke belakang.
). Lontaran yang tidak mengikut sudut .0-A 'iasanya peluru yang menghasilkan jarak
yang baik ialah peluru yang dilontar bersudut .0-A "anya bergantung kepada 2asa
selepas gelungsuran dan berpunca dan kesalahan melakukan 2asa lontaran yang baik.
%eluru tidak seharusnya dilontar terlalu tinggi atau terlalu rendah.
TEKNIK (EN+UKUR JARAK
%engukuran bagi tiap-tiap lontaran mestilah dilakukan terus-menerus daripada
tanda yang hampir sekali yang dibuat oleh jatuhan peluru ke bahagian dalam relung
bulatan melalui satu garisan dan tanda yang dibuat oleh peluru kepada pusat bulatan.
=ntuk menentukan jarak lontaran yang dibuat peserta, jarak perlu diukur sebaik
selepas sesuatu lontaran, iaitu daripada tempat peluru mendarat hingga ke bahagian
tengah bulatan lontaran. 'agaimanapun, bacaan jarak hanya dikira setakat bahagian
dalam papan penanda pada bulatan tersebut. %eserta yang mencapai jarak paling jauh
menerusi lontaran yang sah dikira pemenang.
RUJUKAN
'ritish Athletic 5ederation. >1.@. !lahraga %adang. London : %enerbitan %an 9arth
Sdn. 'hd.
Mohd So2ian !mar 5au3ee. >6--@. 4aedah Mengajar %endidikan 7asmani $ril Acara
%adang. Shah Alam : 4arisma %ublications Sdn. 'hd
:eng 'oon :ong. >1,@. %anduan %engajaran !lahraga. Selangor : Longman Malaysia
Sdn. 'hd.
:eng 'oon :ong. >6--1@. %anduan %engajaran !lahraga. Selangor $arul 9hsan :
%earson 9ducation Malaysia Sdn. 'hd.
http:GGms.(ikipedia.orgG(ikiGHaninaI4orolcik
http:GGms.(ikipedia.orgG(ikiGLontarIpeluru
http:GGnotakuliahpismp.blogspot.comG6-1-G-.Glontar-peluru.html