ARTERIJE ( ile odvodnice)

- smjetene u dubini organizma, izmeu skupina miia, u tjelesnim upljinama, uz pregibnu stranu zglobova
- podraivanjem simpatikim vlaknima se steu, a podraivanjem parasimpatikim vlaknima se ire
- podraivanje arterija autonomnim ivanim sustavom ima vanu ulogu u regulaciji protoka krvi kroz pojedine dijelove tijela i
u regulaciji krvnog tlaka
- krv u njima tee pulsirajuim tlakom ( bilo ili puls )
- iz ozlijeene arterije krv tee na mahove

VENE ( ile dovodnice )

- manje su elastine od arterija jer imaju tanak miini sloj
- u unutranjosti sadre venske zaliske koji spreavaju vraanje krvi
- gornja i donja uplja vena nemaju zaliske
- zbog nieg tlaka prilikom ozljeivanja krv tee kontinuirano

KRVNI TLAK
- pritisak krvi na stijenke krvnih ila
- u arterijama je promjenjiv ( pulsativan ) i varira izmeu gornje (sistolike) i donje (dijastolike) vrijednosti
- sistoliki tlak je tlak krvi na stijenke arterija u trenutku kada stezanjem sranog miia lijeve klijetke u aortu ue nov udarni
volumen krvi (oko 70 ml )
- dijastoliki tlak je onaj koji preostaje nakon prolaska sistolikog tlaka kroz arterijski dio ila
- normalni tlak iznosi 16/10,7 kPa (kilopoaskala)
- stara mjera je 120/80 mmHg

POREMEAJI KRVNOG TLAKA

- VISOKI KRVNI TLAK ( HIPERTENZIJA )
- najee nastaje zbog aterosklerotinih promjena i suenja ila
- simptomi su najee glavobolje, nesanice, razdraljivost, lupanje srca, bol u prsima, opa slabost
- nelijeena hipertenzija moe za 6 8 mjeseci zavriti smru
- oteuju se koronarne ile na srcu, a stradavaju i kapilare u mozgu i bubrezima
- posljedica moe biti modana ili srana kap
- lijekovi se daju pod lijenikom kontrolom
- daju se lijekovi iz skupine beta blokatora i diuretici koji pospjeuju oslobaanje tekuine putem bubrega
- takoer se mora uzimati hrana s manje soli, odravati tjelesnu teinu, izbjegavati psihika optereenja
- NISKI KRVNI TLAK ( HIPOTENZIJA )
- nije toliko opasan, ali stvara zdravstvene probleme
- manji je dotok krvi u mozak pa su este vrtoglavice i nesvjestice
- bolesnik se brzo zamara i teko podnosi napore

- na promjene tlak djeluju vanjski i unutarnji imbenici kao to su : toplina, hladnoa, povienje odnosno snienje
atmosferskog tlaka zraka, uzbuenja, napori.