Você está na página 1de 11
FRBH Kil FRSA RO oy K. 2.1 B RAR DARL | FRG © 2AMS WARTS BATH IR Bee ALE 2 Gao R | K. LFTB: He Pee we BARS 0X. TSLXAUN Dey-Keu 1,1. Tsixaun gnen: Ly yuh may, yuh Jn 1X,2. 1. Dad hag teug jn yud: "Xhuatsi pawk hhdog e mho sau zdyeq mée" 2. Ti mhen tie, wey moon deytsi yud: "Nr hao tjb? Tid anus wino? Tb zyes who? Nbr tb anus yh" 1X,3, 1. Ti yud: “Ma mien lei yah. Kem yah, adjon. Gyem. Nhe d504 tj". —326— Livro Ix 1X1, Um assunto de que 0 Mestre raramen- te falava, ere o interesse ligado & missfo de cada um @ A virtude de humanidade, IX, 2,1. Disse alguém do povinho da. rus “Olnem que grande 0 Sr. Conficfol Com tanta cln- a no chege a arranjr fama’” 2. 0 Mestre ouviu e disse para os disc pulos: “N30 sei que profissdo heide tor. Vou ser cocheiro ov atirador? Vou-me fazer cocheiro”. 1X,3,1.Disse © Mestre: “0 berrete de linho ra de praxe; mas agore & de seda, que é mais barat. Eu sigo 0 comum da gente”. 2, “0 Ceremonial manda que a saudacdo se fopa dese 0 fundoldas escadas) Mas agora é om cima que saidam, E arrogéncia. Embore contra 8 maior, eu saido de baixo"’ 1X,4, © Mestre era todo alheio a quatro coisas: NSO tinhe caprichos, no tinha isis fixas, nner teimosias, nem egoismos. 1K,5,1. Foi 0 Mestre amearado no aldeia de Xhadg. 2. Disso ole: “Desde que morreu El-Rei ‘Mhen, nfo se tem visto florescer a cultura. 3. Mas se Dous quisesse pdr termo a min: a 327 — DPR + Bt DA Bao ie RR BRP o I. 4. Feo 2 ee et sah BI, WK. 5.1-F REO 207 REM RRA MHP? SRA | ATLA RAR BERS BRA REARM A» EAR PMT 7 Paey hs, lei yah, Kem paey who zhyaug, Thaey yah. Soej we tidw, nh dsoq hes.” 1X,4. Tsi dsued syz: mho is, mho peed, mho oes, mho ngau. IX,5. 1. Tsi vej ue Xhada, 2, yudi""Mhen Wo ky mood, mhen pud dsaoy tse who” 3. Theen tje ts0¥0 sdiw se mhen yah, hiv si tjai pud te yus ue se mhen yah, Theen tje mhy sv ‘se mhen yah, Xhadq jn ge jur we hao? 328 quads culture existente, no teriam os mortais tanta ambigdo de participar nela. E se Deus the no pds ‘termo, espero que também 0 comandante de Xhadq Ihe dé iqualmente a sua accitagio” 1X, 6,1. Disse um alto funcionério para Tsi- Kow: "No € Conficio um Santo? Que competéncies ‘tem ele?” 2. Disse Tsi:K6w: “Sim, Deus conceden Ihe chegar & santidade, e com muitas virtudes’’. 3. 0 Mestre ouviu falar disso, @ disse: “Eswe alto funcionério conhece-me? Eu, quando no- vo, era pessoa humilde, ¢ dediquei-me a vérias profi 8626, tudo sorvicos vulgares. Mas um cavalheiro tem ‘que ser um homem notével? No tem". 4. Disse Laov: “Dizia 0 Mestre: “Eu n30. ‘entrei em concursos ou exames oficlais; por isso de diquet-me as artes profissionais’. IX,7,Disse © Mestre: “Eu tenho Ié cléncial No tenho. Agora, se uma pessoa humilde me fizer uma pergunta, das baratas, explicothe tudo de uma ponta § outra”. IX,8, _Disse 0 Mestre: “Se o fénix no chege, 2.0 Rio nfo fornece nenhum mapa: Estamos abando- nrados" IX,9. Quando 0 Mestre encontrava alguém'de luto, au de barrete @ uniforme ou entdo um grupo de —320- IX. 6.1 ASME RS AFAR + RS ALY | 2TH GS MARLIEE AFL SFM REAR ORS GER KSI MEO BEER ORS bo 4FOLFRI GRR Mahe WL. 2. FS BA ofa 2 Sto o aap ARIA Bedok, o APP ILI HS 0 1X,6, 1. Daey Tsaoi mhyn ue Tsi-Kéw yud: “Photsi shyq tial yur? Hao ge tao nq yah?” 2. Tsi-KOw yud: “Koos Thean tsSw tie ‘seo shyq yw tao ng yah" 3. Tsi mhon tjo yud: “Daey Tse0i tye ngau Who? Nhr shyaw yeh dsyen. Koes tao nq. Px! ziv. Gventsi tao who tsaoj? Pud tao yah”. 4, Laoy yudi “Tsi win: Nir pud shy, koes noe” 1X,7. Tsi yuds “Nhr yu tye who t380j? Mho tye yah. Yu pxi pho mhyn ve ngau, xhog-xhog jur yah, Agau khd ge leaug tuen e khiet yon”. -330— 182908, 20 vé-los, ainde que fossem mals novos sempre se levantava,e ao passar por eles, costumava acelerar, 1X, 10,1, Disse Ngaen-Uen, assombrado e suspi- rando: “Quanto mais ergo os olhos, mals alto 0 velo; quanto mais 0 busco penetrar, mais s6lido o acho; E se olho para a frente, logo me aparece pelas costas, 2. © Mestre ensina progressiva e sBbia- mente, alarganda os nossos-_conhecimentos, moldando:nos aos princtpios” 3. "Se quero parar, jd néo posso; e se de- pois de me esforgar, eu vejo algo grande na minha frente @ 0 quero soguir, no 0 consigo". IX, 11,1. Estando © Mestre muito doente, Tsi- Low mandou a0 pessoal da Casa, que Ihe servissern de criados. 2. Aliviando um pouco, disse. Basta! Este procedimento do Yo é uma impostura. Um homem sem crlados, como se os tivessel A quem helde eu enganar, a Deus? 3. "A deixerme morrer nes mios de criados, no é melhor morrer nas mos dos meus dis- cipulos? Meso que no tenha um grande enterro, deixem-me morrer no amor da virtude"” 1X,12, Disse Tsit-Low: “Esté aqui uma rica podra preciosa, Metese no cofre e quarde-se, ou pro- ‘cura-se um bom comprador para a vender?” Diste 0 ~ 331 — K. 8 FOIMGRE MER. Be BA UC, 9, FAL Ratha tla SLX) BEDE + BR Aye IN, 10, 1 ARBRE: oR + Shem KK RLA: BHAMO LAF MGR BEA HEL» ROAR "XB. Tsi yud: “Bhéw niau pud tiy, Hao pud tihod do, Mar yh yh bho”. 1,9. Tsi kyen tsey tshoej gel, mien irzhydo tial yuh kooh tj, kyen tje soe) shyaw peed tsaivk, kvaw {Ye pead tshue 1X10. 1. Ngsen-Uen kvhey yen thayn yud: ‘Grauq tie nme kaov, tsuyn tie nme keen teem tie FMR PLA 2A IED. ARAL RTI OB EAB GR DMRAH I AP RIE EL ays BIE FATREP IAT MPAAR » PRLS $9 3. “"Yug bas pud na. Ky khiet ahr dsaoi, Jur yu sau lab thyawk oh, soej yug dsoq tje, moed yo vyah yh", IX, 11.1. Tsi dsod béy, Tsi-Low siy moen jn we} adi 2. Bay caen yud: “Keu yh tsaoj. Yo tie hg teas yah. Mho zdjn e wej yu zdjn. Nhr zhog xhe? Xhe ‘Then who?” Thyai wi yuh ge sih ue zdjn tje shi yah, mho neq sih ue essaem tsi tje shi who? Thyal we ‘80w pud te daey tsfw, wi sih ue daow low who. 334 — leixa instruir. € no & nada preguigosa, ¢ o Whoej”. 1X, 20. Disse 0 Mestre, a raspeito de Ngaen- Jen: “Aplicado! Sempre o vi a progredir, nunca para- jo" 1X,21, Diss 0 Mestre: “Hé cereais que nunca chegam @ florir, pois hd; & hé-os que florescem, mas no dio gréo, também os hs”. 1,22, Disse 0 Mestre: “Os novos merece rospeito. Quem sabe se, no futuro, nfo sero muito diferentes do que agore. Quem a0s 40 ou 60 anos no der que falar, esse 6 que no merecerd respeito”” Ix, 23. Disse o Mestre: "Palavras de admoesta- ‘¢%o podem ser mal recebidas. O importante 6 que haja emenda, De boas palavres, quem & que no gosta? O importante ¢ reflectir nelas. Dos que gostam, mas néo reflectem; ¢ dos que escutam, mas nfo se emendem: ‘com essas nfo tenho nada que ver”. WK, 24, Disse o Mestre: “Pode-se levar pri- sloneiro 0 Comandante dos Trés Exércitos; 0 que no se pode 6 tirar 2 vontade livre nem que soja a um homem do povo” 1X, 25,1. Disse 0 Mestre: “Ander com 0 caseco roto de estamenha, no melo de pessoas que vestem peles do raposa e de texugo, ser se envergonhar, para i880 60 Yo", 2. "Sem buihas, nem ambigdes/ Que mal 338 — Kile, FH ARAM Rm ae PRG Mies OF ea HEAL: IK, 13, 1 FRB AK © LRA AMPS BRE Xo AT? Ku. FOL Sama es EAL ILA © FRE: He IX, 12. Tel Kéw yud: “Yu mih gnug ue se, Vinh vey € dsio tjur, goo zhyon cas e koeh tjur?” Tsi yud: ""Kooh te tsa0j, Nyau daoy cas tjai yah” 1X, 13, 1. Ts yug cue Keu-Yr, 2. Whag yud: “Lav. Jur tje hao?” Tei yud: “Gyentsi cue tie, hao IW tie yu? IX, 14, Tsi yud: “Nir dsez Wey phain Lu, jen hiv goog tiva. Noah DzSw cawk te ge sau” = 336 — podia fazer?” (Can. 33,4) 3. TsiLow toda a vida recitava isto. Dissethe o Mestre: “Iss0 sf0 palavras. Pode li bastar para ser virtuoso?” 1X, 27. _Disse 0 Mestre: “Quando 0 ano esfri entZo se v8 porque & que o pinhelro © o cipreste tar: dem a largar a folhe” 1X, 28, Diste 0 Mestre: “0 sibio no se deixa lenganar; @ humana nfo tem que se afligir, ¢0 valente, nada a temer”. 1X, 29. Disse 0 Mestre: "Podem varios estudar juntos, sem chegarem juntos & perfeigfo; ¢ podem cchegar juntos & perfeicdo, sem todos se manterem nnela; como também os hd que so nomaades juntos, s2m contudo serem iguais”. 1X, 29.1. “A flor do cerejo bravo / Aparta e in- letes. Seré que eu no penso em ti? O que lina os que tu moras tonge”. 2. Comentou o Mestre: No pensa nela, de facto. A que vam essa lonjura?” Notas Criticas IX, 5.1.3. Els @ verso que deu James Legge @ =337— K.15, Fas MAW AMER RERATH > TMB > MAAR? K.16, PAN Le: aoa ROE Ro W17, FT GRAPE tod Barth © 1.18, Fea: Abed + RR Fo ak > Baki o doa,» RAL He hs BALL © IK.19, Fer: BSAA ers ? 1X, 18. Tsi_yud: "Tyhod tse ziy Koq xheq. Jub t3e zly bhoes xéq. S80 zjy pud koim pud mien. Pud wey tseu Kvhyn. Hao yu ue ngau 300)? IX, 16, Tsi dsaoy tjhuen 2hygw, yud: “Shey tjai jur se bho: pud zyeh tywv yay", IX,17.Tsl_yud:" Nhe mhy kyen xeow te jur xaow shee tjai yah. 1X, 18, Tsi yud: “Pxy jur we) sean, mby zdyeq ed avey, til, nhr i yah. Pxy jur bBo des, soej phoc ed vey, tseien, nhr ww yah". 1X, 19, Ts yud:"Gnus tje © pud daw tai, oe Whoe] yah yur” =338- este texto: “The Master was put in fear in K'wang. He said, “After the death of King Wan, was not the cause of truth lodged here in mo? If Hesven had wished to let this cause of truth perish, then |, @ future mortal, should not have got such a roletion to that cause, While Haven does not let the cause of truth perish, ‘what can the people of K'weng do to me?” ‘Legge leu “‘vey"(assustar) onde eu entendo que se deve ler “Vej" (ameagar). Quanto a sorte que teve a Culture, apés a morte do Rei Mhen(o Culto), Legge famtasia de todo. Onde € que o texto traz esse “in me"? Legge esté mesmo a armar outra pega com Mestre Conticio, Diz ele, em nota: “The wan(mhen} | render by “the cause of truth”, . .There may be mo- esty in Confucius’ use of wan (mhen), instead of ta0 {dsow), but he here identifies himself with the line of ‘the great sages, to whom Heaven has intrusted the instruction of men. In all the six centuries between himself and King Wan, he does not admit of such another”. Desculpe, Mestre Legge, mas o texto, ou s0ja Confiicio, néo diz tal. E fecil condenar uma pes- 0a, depois de a ter acusado livremente. Arthur Waley foi honesto com 0 texto: “When the Mester was trapped in K'uang, he said: When King Wen perished, did that meen that culturetwen) ceased to exist?”. James Ware dé uma tradugSo igual -339- K.20, Fai 2 AE ELIE BAAR E © Kai, Fa: Bien TRAD A RRA TKR? K.22, FRI RATR Hehehe Pee abhi MRTARLE | 1X. 28, FERRER ARR RR By RMA RSE AS | OLD 1X, 20, Tsi wey Nggen-Uen yudi “See who. Nor even ge tseivn yal; mhy kyen ge tii yah"” IX, 21, Tsi yud: “Miao @ pud sew tjai yu yh bho. ‘Sew e pud 2hed tai, yu yh bho. 1X, 22. Tai yud: “Hiv siq xhau vey. len tye leo} tai tje pd jur kem yah? Syz nhx zheb e mho mhen ‘yen, se yeg pud tsoc vey yah yh", 1X, 23. Tsiyud: “Phat gnuh tje gnen, nq mho cdsoq who, Keoi tje we) kvey. Swn yuh Je gnen, ng mho yud who, Dyag tje we) kvey. Yud & = 340 - A de Waley, som as fantasias de Legge. Compare-se agora com a versio que eu del: “pos (ky) @ morte (moed) de El-Rei Mhen, a cultura(mhen) no se viu(pud dsaoy} florescer(tse)". De facto, “tse” também tem este sentido no Dicionério, Houve cultu- ra, mas néo era florescente. € esta cultura que o texto @ seguir chama “se men’ (cultura minguada). Legge nem 162 cat da palavra “se” Ware traduziu-a por “this high culture”, 0 que néo esté certo, Noto-se 2 forea que o verbo “to” parece ter neste contexto(Ansiar por}, fornecida pelo Dicionério. Quanto 20 final, todos os tr2s sindlogos viram rnole um desafio de Confiicio ao comandante (ales di ‘em Povo, mas “jn” significa Regedor e Comandante) de Xhadq( Hi). Néo creto que Mestre Conficio, sem- re to humano, desafiasse dossa maneira aquele homem, ¢ sobretudo na care dele au in loco, como 0 ‘texto faz supor. Por isso eu busquei outro sentido plausivel: “Se Deus Ihe nfo pds termo, espero(ge) que © Senhor de Xhadq igualmente (jur) the dé (wi) aceitaeso (hao). 1X,6.2. Legge pds na boca de Tsi-Low o que ale néo diz no texto: "Certainly Heaven hes endowed him unlimitedly. He is about a sage". O “unlimitedly” esté a mais . E 0 “about” esti a menos . Nem as dduas expresses ligam uma com a outra. Com dons = 361 RF RBRA BROLMBLE | Kad, Pe RAMS > ARO BI op Bek o K.25. Fal ARTE ARTE Bio 1.26, 1-F 6: ROARS» BRIBE ois» Shee | pud dyag, dsoq @ pud kaoi, nhr moed jur tie hao yah yh yh". | 1X, 24, Tai yud: “Tiub tyoq sefvn; mho yu pud jur ki tjei; kvaw tse mhd dayn kaoi”. 1X, 25. Tsi_yud: “Saem even xhau dued sje yah. xed pho pud xhau dud tiy yah". IX, 26, 1. Tsi yud: “Is bey vjnh baov yud is who ‘mq tjalldb e pud tjhi tat, ge yo yah yur”. —342— “‘ilimitedos” de Deus, como & que Mestre Contfiicio era apenes “quési” um Santo? Logge traduz "Shyq” or Sage. Eu acho melhor dizer Santo, ¢ guardar ‘Sage para traduzir “* “Hen”, 1X.8. Diz Legge: “The Master said: The FANG bird does not come; the river sends forth no map: it is all over with me." O mesmo diz Weley. Ware, por seu lado, parafreseou: “It must be deduced that this age Is to have no sage-king, | arm through, am Inot” Em vez dessa interpretagdo limitada, eu traduzi: “Estamos abandonados(Nhr yh yh bho}”. 1X, 11, Diz Legge: Tsze-1u wished the disciples to act 2s ministers to him”. Mais uma fantasia de League. Mas Waley © Ware véo com ele, Eu entendo que “‘moen jn so pessoal da Casa deTSi-Low. Assim s¢ percebe a distingdo que o Mestre faz a seguir, entre morror nas mos cesses criados(ndo ministras} ou dos seus discipulos. Examinomos agora o final: Diz Legge: “Though | may not get agreatburial, shalt I die upon the road?” Mas que sentido faz aqui oste “upon the road’? Waley também fantasiou: “As regards my funeral if {am not accorded a State Burial, it is not as though | were dying by the road-side”” ‘Mais ou menos é 0 que também diz Ware: “Even 343 — LARA + ATM Rak? BFR RAS 9 FS RAL AT RIK? Kat, Fa: RR: RRM ABE X.28. Fai etn FHRL: BA Aiko 2, "Pud gy pud geo, hao yw pud tso?” 3. Tsi-Low toa shen dzBw te. Tsi yud: “Zhy daow yah, hao t3oc yh tsio?” 1X, 27. Tei yud: "Soey haon jen hw tye dzoq pal tiao yah IX, 28. Tsi yud: “Tys tial pud whag: jn sjai pud 0; yua tiai pud guy”. -344— though | would not thus have an elaborate funeral, ‘would not be dying as if alone by the roadside”. io faltava mais. S6 mencionar Isso, seria grande in- jdria para os seus dscfpulos, elgum dos quais passard 8 ano inteiro de luto a dormir numa barrace junto & sepultura do querido Mestre. A versdo que eu dei é como fica atrés: “Mesmo que néo tenha um grande enterro, deixem-me(wi) morrer(sin) no(ue) amortiow) da virtude(daow)". Conficio tinha o esptito de po breza, e queria morrer no amor da pobreza, sem cria- dos de libré, que os nfo tinha, 1%, 18, Este texto 6 parecido ao de VII2. “Hao yu ue ngau tsa0j?" que eu traduzi por “Quem se pode orgulhar disso mais do que eu?” Mestre Legge ue 16 traduziu: “Which one of theso things bolongs to me?” aqui diz: “Which one of these things do | attain to?" O seu engano é o mesmo. 1X, 16, Diz Legge: “It passes on like this, not c2asing day and night”. Legge pergunta-se asi mesmo ual o sentido desse “it” E pe-se a sonar. Depois ci ta 0 seu mestre TjurXe, que the diz ser 0 "Shey t © curso da Naturezaltheen des tje vas). Ora “Shey ‘jal esté-se a ver que é a Morte. 1X17, Diz Legge: “The Master said: “I have ‘not seen one who loves virtue as he loves beauty”. Eu Profiro dizer: “Ainda ndo vi quem gostasse tanto da —345— K.29. Fa TSE AT ACA oT virtude como de ter ume linda caralele proprio)". PAL: ATM TM ATI © 1X28. 0 Dicionério de Aubazac diz que Dao: dey" 8 0 Cerejo Bravo, O que 0 toxte diz das suas IX. 30.1. B RSH AR! RE flores é que continua obscuro, 1X, 30. Tsi_yud "Xhau yuh gw hog: mhy xhau yuh shec deow. Xhau yuh shec daow, mhy xhau Idb, Xhau yu léb, mhy xhau yuh guen”, IX, 31.1. Difodey tie wha, Xhi pud eh se? Shed zhy wine” 2. Tsi yud: “Mhy tje se yah, Bho hao win tie yur” —346 — =347 —

Você também pode gostar