Arheologija Rima

Rim je izgraen na sedam breuljaka. Svi su ispod 50m nadmorske visine. Nalazio
se na lijevoj obali Tibra, na 20km od ua rijeke. Prostor je bio movara, i vei dio
godine nepogodan za ivot. Postojali su izvori pitke vode na Forumu(posveen
Jutarni), kod Jederkala, na Celiju(posveen Kamenama, vodenim nimfama).
Stanovnitvo je poticalo iz raznih seoba indoevropljana, to su bili nomadi. ivjeli
su u pravougaonim kolibama od nekoliko kvadratnih metara. Kolibe su bile od
prua, uvezanim sa drvenim stubovima i slamnastim krovom. To su bili prvi
objekti na prostoru budueg grada Rima. Tiber je tuimao krivinu, i iroko korito,
pa je sporije tekao i lake se prelazio, a na sredini se nalazila ada, rijeno ostrvo.
Nizvodno od ostrva se nalazio drveni most, sujlicij. Tu je bilo trgovako vorite,
jer su namimrnice(so) za Sabinjane i Lacinjane se prevozile tuda.
Septimonium(ograena naselja) je bio feudalni ugovor Sabinjana i Latinjana,
njega su Rimljani slavili 11. decembra. Iz tog ugovora su bili iskljueni Kaptol,
Krivinal i Viminal. Savremena arheologija potrvuje da je u prvoj polovini 8.
Stoljea ste. Podignut zid, prvi bedem Rima, koji je okruivao sva naselja. 15-tak
metara od zida je drvena ograda, slinog oblika, koju je Tit Livije opisao kao
Pomeriu-sveti Rimski bedem. To znai da je odreena granica izmeu Rimskog
grada i ostatka mjesta. Prvi Rim je Roma kvadrata, iji smisao je nejasan. Neki
kau da je odgovarao urbanoom doprinosu Etruana, oni su grad drali 100
godina. Podijelili su Rim na etiri oblasti: Ravtin, Kolin, Eskvilin i Subura. Isuili su
movaru, , iskopali kanal koji je i sada u funkciji; cloacu maxima, omoguili da se
izgradi forum i cixus maximus-odbrambeni zid ija se izgradnja pripisuje Serviju
Tuliju, opasavao je prostor od 420 hektara. Od poetka se osjea i Grki utjecaj,
korz trgovcee i zanatlije iz Magna Graecia, a od 5.st. pne. Masovno prisustvo
grkih figura, statua i ukrasa po Rimu.
Oko 474. Godine p.n.e. Etrurci odlaze, deava se borba izmeu plebejaca i
patricija. Nakon Galske najezde morala se izvriti obnova grada, vrena je
nesistematski. Poslije 2. Punskog rata ... omoguava.. uljepavanje grada.
Podignuto je mnogo spomenika, na Forumu, Marsovom polju, deava se
eksplozija izgradnje privatnih kua. Sveti zid je postao premalen, proiruje ga
Cervije Tulije, Tula, carevi Klaudije, Neron, Vespazijan, Trajan, Aurelijan. Dolaskom
ruralnog stanovnitva grade se zgrade sa insulama, stanovima za sirotinju.