Você está na página 1de 6

A SUSTENTABILIDADE AMBIENTAL NO BIERZO

Xos Manuel Carreira Rodrguez (xmcarreira@yahoo.com)


INTRODUO
O Bierzo uma regio do NO da Comunidade Autnoma de Castela
e Leo (Espanha). As leis [EACL83] [BOCL95] que regem a
comarca do Bierzo incluem uma geografia, lnguas, atividades
de minerao e recursos hidrogrficos que a singularizam de
outros territrios castelhanos.
Aps o desastre ecolgico do Prestige em 2002, a sensibilidade
ecolgica aumentou no NO peninsular [NATGEO09, 32:00]
especialmente no que diz respeito perceo negativa dos
combustveis fsseis.
As consequncias das alteraes climticas em Espanha esto a
ser analisadas por um nmero crescente de instituies. O
estudo mais abrangente at hoje o de [MORENO05] [NATGEO09,
02:50] e esta reflexo baseada principalmente nesse
relatrio bem como em [IPCCAR4] e [IPCCAR5].
PRECIPITAO
As simulaes de [MORENO05] mostram uma reduo da
disponibilidade de gua na regio. [EEA07] e [NATGEO09 11:40]
concordam que a Espanha ser o pas mais afetado da Europa por
mudanas nos padres de precipitao e O Bierzo ter um clima
mais mediterrneo. [PROCIV12] refletiu maiores riscos de
inundaes, secas e ondas de calor. O vero de 2003 deixou
apenas uma morte por onda de calor no Bierzo mas o consumo de
gua aumentou cerca de 20% [HEMERO]. Restries ao consumo de
gua nunca vistas foram adotadas em 2005 [HEMERO].
BIODIVERSIDADE
[NATGEO09 11:40], [MIGRA14] e [HEMERO] indicam que aves como a
cegonha branca hospedam-se no Bierzo em vez de migrar
rapidamente para a frica. [LOBO03] mostra a mudana na
distribuio dos rpteis na Pennsula que avanaram para as
reas mais ao Norte. H invases biolgicas claras no Bierzo:
a alga de gua doce tropical (Tetrasporidium javanicum)
prpria de guas mornas e turvas [LOPEZ07]; e a praga da
processionria (Thaumetopoea pityocampa) em pinheiros
[SHLAL14].
SOLO, FLORESTA E AGRICULTURA
Riscos de instabilidade de taludes foram identificados por
[COROM05]. Por exemplo, a A-6 foi cortada 16 meses em 5 km em
Trabadelo em 2009 por causa de um deslizamento de terra
[HEMERO].
A diminuio de carbono orgnico no solo reduziria a produo
agrcola entre 15% e 30% em 2100 [EEA07, Projeto Peseta, p.
1

48]. [NATGEO09, 25:30] observa que as vinhas teriam de estar


em zonas mais elevadas. [HEMERO] recolhe as culturas mais
afetadas no Bierzo pela seca, fogos e maturao precoce:
castanhas, nozes, uva mencia e marmelo. [HEMERO] tambm
assinala o aumento do nmero de incndios como os que atingem
a reserva natural dos Ancares.
ADAPTAO E MITIGAO
Em [MMA07] [JCYL09] [AGENDA21] so descritas as aes que
esto a ser desenvolvidas e os indicadores de progresso a
diferentes escalas. considerada uma adaptao vital a gesto
de recursos hdricos assegurando que os sistemas levem em
conta as alteraes climticas nas fases de planejamento e
implementao [CHMS09].
A maioria de [AGENDA21] recolhem uma gesto florestal com a
substituio gradual de eucaliptos por pinheiros e carvalhos,
mais resistentes ao fogo e pragas; a diversificao em setores
no madeireiros; a recuperao edafolgica de terras de
minerao [MNE13]; e melhorar a qualidade da gua [CHMS09].
As estimativas dos custos das medidas de mitigao em Espanha
[LABAN04] apontam para procurar a eficincia nas emisses de
incio e de forma contnua. Atingir os objetivos de Quioto
custaria assim entre 0.1% do PIB [PHILP04] e 0.5% [CARVA04].
O Bierzo tenta conectar a sua tradio mineira com o futuro
pesquisando sobre o controverso carvo limpo atravs do centro
de captura e armazenamento de CO2 em Cubillos del Sil
[CIUDEN12]. Os clculos iniciais [IPCC05] apontavam que entre
10% e 55% das emisses atuais de CO2 poderiam ser absorvidas
at ao ano 2100 por sequestro e armazenamento como medida de
mitigao complementar.
CRTICAS
A principal crtica da adaptao e mitigao espanhola vieram
de ONGs e as partes interessadas ao ver uma tentativa vaga e
superficial para combater o aquecimento global. Tambm no
existe um elemento de coeso entre [AGENDA21] e [JCYL09] que
aporte coerncia a nvel da comarca do Bierzo.
No que diz respeito a [CIUDEN12], [IPCCAR5, GT3] apontou mais
perigos de captura e armazenamento de CO2 dos previstos em
[IPCC05]. uma tecnologia que ainda no est madura,
custosa e tem riscos [CHRIS10] e tambm no deveria ser uma
desculpa para construir ou ampliar a vida das usinas trmicas.
CONCLUSES
De acordo com [EEA07], mais pesquisas sobre os modelos que
explicam e do coerncia aos dados ainda so necessrias. H
danos no includos em [MORENO05]. Isto, juntamente com a
variedade de hipteses dos diferentes pesquisadores e o
contexto de crise econmica espanhola, explicam a disparidade
e falta de concreo aparente das polticas de
2

sustentabilidade para a comarca do Bierzo.


Referncias:
[AGENDA21]: Agendas 21 de Castilla y Len
http://www.jcyl.es/web/jcyl/MedioAmbiente/es/Plantilla100/1131
977431182/
[BOCL91]: Boletn Oficial de la Comunidad de Castilla y Len.
Ley 1/1991, de 14 de marzo, por la que se crea y regula la
Comarca de El Bierzo. Modificada el 22 de Diciembre de 2010.
http://www.jcyl.es/web/jcyl/binarios/516/37/Ley%201_1991_14%
20de%20marzo.pdf
[CHMS09]: Informe de Sostenibilidad Ambiental del Plan
Hidrolgico de la Cuenca Mio-Sil. 2009-2015.
http://www.chminosil.es/phocadownload/documentos/file/plan_hid
rologico/Informe-de-SostenibilidadAmbiental/Informe_Sostenibilidad_Ambiental.pdf
[CHRIS10]: Christine Ehlig-Economides. Sequestering carbon
dioxide in a closed underground volume. Journal of Petroleum
Science and Engineering, Volume 70, Issues 12, Pages 123130,
January 2010.
[CIUDEN12]: Presentacin del Centro de Desarrollo de
Tecnologas de Captura y Almacenamiento de CO2, Cubillos del
Sil, Bierzo. Fundacin Ciudad de la Energa. Gobierno de
Espaa. 2012. http://youtube.com/CCn6mp6yhFU
[COROM05]: Corominas J., De la Rosa D., Zazo C. Impactos del
Cambio Climtico en Espaa. Ministerio de Medio Ambiente.
Gobierno de espaa. 2005
[EACL83]: Ley Orgnica 4/1983 de 25 de febrero, Estatuto de
Autonoma de la Comunidad de Castilla y Len.
[EEA07]: Climate Change: The Cost of Inaction and the Cost of
Adaptation. Technical Report 13/2007. Agncia Europeia do
Ambiente. http://reports.eea.europa.eu/technical_report_2007_
13/en/Tech_report_13_2007.pdf
[IPCC05]: Intergovernmental Panel on Climate Change. Carbon
Dioxide Capture and Storage Report. 2005.
[IPCCAR4]: Intergovernmental Panel on Climate Change.
http://www.ipcc.ch/, 4th Assesment Report. 2007.
[IPCCAR5]: Intergovernmental Panel on Climate Change.
http://www.ipcc.ch/, 5th Assesment Report. 2014.
[JCYL09]: Estrategia Autonmica de Cambio Climtico 2009-20122020. Junta de la Comunidad Autnoma de Castilla y Len. 2009.
http://www.jcyl.es/web/jcyl/MedioAmbiente/es/Plantilla100/1259
064156693/
3

[LABAN04]: Labandeira, X., Rodrguez M. The Effects of a


Sudden CO2 Reduction in Spain. Working Document n 0408.
Social Science Research Network. 2004
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=634003
[LOBO03]: La aplicacin de datos faunsticos para el diseo de
redes de reservas: el caso de los anfibios y reptiles de la
Pennsula Ibrica. Graellsia, Vol 59, No 2-3 (2003):399-408.
http://www.ibiochange.mncn.csic.es/files/articulos/Lobo_Araujo
_2003.pdf
[LOPEZ07]: Lpez M. C., Rodrguez M. P. Freshwater algae in
Galician Central Macizo rivers (NW Spain) with new records for
the Iberian Peninsula. Algological Studies, Volume 125,
Number 1, November 2007, pp. 57-77(21). Schweizerbartsche
Verlagsbuchhandlung.
[MIGRA14]: Programa Migra. Sociedad Espaola de Ornitologa y
Fundacin Biodiversidad. Ministerio de Agricultura. Gobierno
de Espaa. 2014. http://www.migraciondeaves.org/seo.php
[MMA07]: Estrategia Espaola de Cambio Climtico y Energa
Limpia. Ministerio de Medio Ambiente. Gobierno de Espaa. 2007
http://www.mma.es/portal/secciones/cambio_climatico/documentac
ion_cc/estrategia_cc/pdf/est_cc_energ_limp.pdf
[MNE13]: Restauracin de la escombrera en Tremor de Arriba,
Igea, Bierzo. Museo Nacional de la Energa. 2013.
http://www.youtube.com/b6Vg8bOzmnI
[MORENO05]: Moreno, J.M. Evaluacin Preliminar de los Impactos
en Espaa por Efecto del Cambio Climtico. Proyecto ECCE
Informe Final, Ministerio de Medio Ambiente y Universidad de
Castilla La Mancha. 2005.
http://www.mma.es/portal/en/secciones/cambio_climatico/areas_t
ematicas/impactos_cc/pdf/evaluacion_preliminar_impactos_comple
to_2.pdf
[NATGEO09]: El cambio climtico en Espaa, un desafo para
todos. National Geographic. 2009. http://vimeo.com/33651246
[PHILP04]: Philp L. "Pero, de verdad, cunto cuesta Kioto?",
Ambienta, p. 26 a 33, 2004.
[PROCIV12]: Plan de riesgos de Inundaciones en la Cuenca MioSil. Proteccin Civil, 2012.
http://www.proteccioncivil.org/catalogo/naturales/jornadanormativa-inundaciones-0612/epris/Mino-Sil/EPRI_Mi%C3%B1oSil.pdf
[SHLAL14]: Catlogo razonado de los Lepidoptera de Castilla y
Len, Espaa (Parte III) (Lepidoptera: Notodontidae,
Euteliidae, Noctuidae). Sociedad hispano-luso-americana de
Lepidopterologa. 2014.
[VIDE07]: Martn Vide, J. Aspectos econmicos del cambio
climtico en Espaa. Estudios Caixa Catalunya. 2007
4

http://www.caixacatalunya.es/caixacat/es/ccpublic/particulars/
publica/pdf/estudi04.pdf
-----------------------[HEMERO]
Onda de calor e seca:
Diario de Len. 17/06/2003
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/ola-calor-disparaconsumo-agua-ponferrada-20_86805.html
Diario de Len. 14/08/2003
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/fallece-peregrinoitaliano-camponaraya-debido-ola-calor_94325.html
Diario de Len. 23/08/2003
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/ola-calor-no-dejamuertes-poblacion-comarca_95429.html
05/06/2005
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/riesco-anunciarestricciones-agua-partir-septiembre-si-persiste-sequiaalcalde-columbrianos-600-000-euros_201183.html
Diario de Len. 10/07/2005
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/sequia-llegatambien-ponferrada_206913.html
Redues de colheitas:
ABC. 05/12/2005
http://www.abc.es/hemeroteca/historico-05-122005/abc/CastillaLeon/el-fuego-y-la-sequia-reducen-hasta-un80-la-produccion-de-casta%C3%B1as-en-la-region_
712785903756.html
Norte de Castilla. 03/11/2011
http://www.elnortedecastilla.es/v/20111103/leon/sequia-reducemitad-cosecha-20111103.html
Diario de Len. 26/10/2012
http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/cosecha-uva-bierzobaja-27-no-alcanza-15-millones-kilos_737378.html
Incndios:
El Pas. 13/09/2013
http://elpais.com/diario/2009/09/13/galicia/1252837089_
850215.html
Fauna:
El Bierzo Noticias. 31/01/2014
http://www.elbierzonoticias.com/frontend/bierzo/Detras-De-DosCiguenas-vn136219-vst218
Deslizamentos de ladeiras:
Diario de Len. 19/06/2009
5

http://www.diariodeleon.es/noticias/bierzo/ministro-visitahoy-derrumbe-a-6-soluciones-radicales-cartera_460831.html

Você também pode gostar