Jaargang 4
nummer 3
10 februari
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T
2010
02
Zorg in top van Europa
Extra service:
op internet worden de advertenties
doorgelinkt naar de eigen website
Universitair centrum
voor kankerpatiënten
Op Wereldkankerdag, donderdag 4 februari
is het Radboud Universitair Centrum Oncolo-
gie (RUCO) officieel van start gegaan. In dit
centrum zijn 34 specialismen van het UMC
St Radboud (Nijmegen) verenigd. In de nabije
toekomst zal het RUCO zich vestigen in één
gebouw en minder complexe kankerzorg aan-
bieden in satellietklinieken dicht in de buurt
van de patiënt.
In het RUCO worden dertien ketens ingericht
waar alle tumorsoorten onder vallen. Elke
keten heeft een medisch specialist als keten-
eigenaar. Deze medische specialisten bewaken
de kwaliteit binnen een bepaalde tumorketen.
De kracht van de ketens is dat over de gren-
zen van afdelingen heen wordt samengewerkt.
Voor elke tumorsoort komt (twee)wekelijks
een multidisciplinair team bijeen.
Buikvet als ‘medicijn’
na hartinfarct
Mensen die een hartinfarct hebben gehad,
kunnen profijt hebben van hun buikvet. In het
vet zitten stamcellen die het beschadigde hart
kunnen repareren. Als de stamcellen snel na
het infarct vanuit de buik naar het hart worden
verplaatst, herstellen patiënten sneller en
beter. Cardiologen van het Erasmus MC in
Rotterdam hebben dat ontdekt na een studie
met een eerste groep patiënten. De resultaten
zijn zó veelbelovend dat de studie binnen-
kort wereldwijd wordt uitgebreid naar andere
centra.
Mensen die een hartinfarct hebben gehad,
houden vaak gezondheidsproblemen. Bij een
infarct raken bloedvaten beschadigd en sterft
een deel van de hartspier af. Het hart pompt
dan minder krachtig, waardoor patiënten
sneller moe zijn. Ook ontwikkelen veel van
deze patiënten hartritmestoornissen en lopen
ze een groter risico op een nieuw infarct.
Patiënten die binnen 24 uur na een infarct
stamcellen, gefilterd uit hun eigen buikvet,
krijgen ingespoten in hun hart, lijken die
problemen in veel mindere mate te krijgen.
LAGE GOUWE 2
2801 LG GOUDA
TEL. (0182) 52 57 00
www.basis.nl
info@basis.nl
03
Geluidskunstwerk staarpatiënt
‘Leefstijl verandert
niet door zorgpremie’
Supermarkten zouden volgens de KNMG verplicht moeten worden gezonde producten het meest in het zicht te
plaatsen.
Ongezonde leefstijlen worden niet krachtig
aangepakt. Het voorstel van de Raad voor de
Volksgezondheid en Zorg (RVZ) om te diffe-
rentiëren in de zorgverzekering op basis van
leefstijl doet een poging, maar slaat de plank
mis, vindt de artsenorganisatie KNMG. Rokers
of mensen met overgewicht straffen met een
hogere premie of niet-rokers belonen met een
lagere premie, is een verkeerd instrument om
te proberen de gezondheid te verbeteren.
Premiedifferentiatie tast niet alleen de solida-
riteit aan, maar spant het paard ook achter
de wagen, vindt de KNMG. Mensen krijgen
immers pas straf als ze al een ziekte hebben.
Dan is het eigenlijk al te laat. De RVZ
veronderstelt dat er een rechtstreekse relatie
bestaat tussen individuele financiële prikkels
Langer leven met rode wijn
ISS Cure & Care
Nieuwe naam, betere zorg!
Met ingang van 1 januari 2010 is de naam ISS Hospital Services
veranderd in ISS Cure & Care. Als integrale facilitaire dienst-
verlener is ISS Cure & Care actief in alle onderdelen van de zorg.
www.isscureandcare.com of bel 030 24 24 800.
A World of Service
09
Angst na operatie
en gedrag. De KNMG gelooft daar niet in,
omdat er nog zoveel andere factoren zijn die
gedrag bepalen. Juist de voedingsmiddelen-
industrie, scholen, bedrijven en werkgevers
moeten in de ogen van de KNMG verplicht
worden om een serieuze bijdrage aan het
voorkomen van overgewicht te leveren. Zo
zou de voedingsmiddelenindustrie verplicht
kunnen worden om de ongezondere producten
niet (uitbundig) aan te prijzen en ook niet in
grootverpakkingen te presenteren, met als
evenknie de verplichting aan supermarkten
om gezonde producten het meest in het zicht
te stellen. Voor bedrijven, scholen en sport-
verenigingen kan gaan gelden dat zij alleen
gezonde voeding mogen aanbieden in kanti-
nes en restaurants.
Liefhebbers van een goed glas rode wijn
konden jarenlang erbij vertellen dat rode
wijn ook goed is voor de gezondheid en
zelfs de levensverwachting doet verlengen.
Maar onderzoekers betwijfelen dit feit, zoals
beschreven staat in het blad The Journal of
Biological Chemistry. In rode wijn zit de
stof resveratrol dat enzymen zou activeren
waarvan is aangetoond dat ze het leven van
gisten, vliegen en muizen kunnen verlengen.
Maar de onderzoekers melden nu dat de
bewuste enzymen alleen zo reageren omdat
ze fluorescerend zijn gemaakt. De proef zou
dus alleen gelukt zijn in een reageerbuisje en
niet in een natuurlijke omgeving.
Kijk voor meer informatie op
17
Geschiedenis gezondheidszorg
Hartoor-operatie
in Nieuwegein
Het Sint Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein
heeft vorige week een unieke operatie uit-
gevoerd. Voor het eerst werd hier een hart-
oor-operatie uitgevoerd waarbij het hartoor
wordt afgesloten om te voorkomen dat patiën-
ten met hartritmestoornissen een beroerte
krijgen. Het hartoor is een uitstulping bij de
hartboezem.
Tot nog toe werden dergelijke operaties
slechts sporadisch uitgevoerd in Duitsland,
België, Zwitserland en de Verenigde Staten.
Bij circa 9200 mensen die jaarlijks een beroer-
te krijgen, ligt in twintig tot veertig procent
de oorzaak bij hartproblemen. Om het vormen
van bloedstolsels, als gevolg van de hartpro-
blemen, tegen te gaan moeten patiënten een
leven lang anti-stollingsmedicijnen gebruiken.
Het afsluiten van de hartoor is even effectief
als het anti-stollingsmedicijn, maar zonder
de bijwerkingen. Dr. Lucas Boersma en
dr. Benno Rensing (cardiologen) gaan een
Europees Trainingscentrum voor deze proce-
dure vormen, wat onder meer betekent dat car-
diologen uit Europa naar Nieuwegein komen
om hier opgeleid te worden. Boersma: “Dank-
zij het concentreren van kennis over het hart in
centra als het onze, ontstaat de mogelijkheid
voor dit soort innovaties.” Het Sint Antonius
Ziekenhuis heeft subsidie ontvangen voor het
verrichten van tien van dergelijke operaties.
Vooralsnog geen
acties medisch
specialisten
De medisch specialisten gaan vooralsnog
geen actie voeren tegen de voorgenomen
bezuinigingen van minister Ab Klink (VWS).
Ze gaan wel het cijfermateriaal onderzoeken.
Als de cijfers helder zijn en de minister besluit
boven de overschrijding extra te korten, zullen
zij wel in actie komen.
Dat bleek uit de algemene ledenvergadering
die de Orde van Medisch Specialisten vorige
week dinsdag hield. Allereerst willen de
specialisten inzicht hebben in het cijfermate-
riaal van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Pas als daaruit blijkt waar en hoeveel is over-
schreden, kan gedifferentieerd worden gekort,
vindt de Orde. De verwachting van de Orde is
dat uit dit materiaal blijkt dat de bezuinigin-
gen niet op juiste gegevens zijn gestoeld en
daarmee van de baan zijn.
LJKL
PQ

[JFLFOIVJTTUPFMFOOM
8
8JK
IFCCFO
FFO
TUPFM

WWPPS
FMLF
XFSLQMFL






FO
BOEFST
NBLFO
XF

IFN
TQFDJBBM
WPPS
V
Vraag gratis catalogus
a
aan via info@scoremedi.nl
LJKL
PQ

[JFLFOIVJTTUPFMFOOM
 Nummer 3
10 februari 2010 2 Actueel

CT-scan helpt bij

Colofon
Uitgever:
opsporing van
hart- en vaatziekten
‘Nederlandse zorg
Gouda Media Groep B.V.
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
Een CT-scan bij zware rokers zonder hart- en
vaatproblemen draagt bij aan de voorspelling
in top van Europa’
F (0182) 322466 van hart- en vaatziekten. Dat stelt radioloog in
Eindredactie: opleiding Peter Jacobs van het UMC Utrecht.
Marja den Otter Hij promoveerde op 2 februari. Informatie over
Opmaak en fotografie: aderverkalking op een CT-scan wordt nu vaak
Gouda Media Groep B.V. niet gebruikt.
Druk:
Wegener NieuwsDruk Gelderland Jacobs onderzocht bijna 900 mannen die een
Verspreiding: CT-scan van de borst kregen omdat ze mee-
DHL Amsterdam doen aan het Nelson-onderzoek naar de vroe-
Redactie-adres: ge opsporing van longkanker. De deelnemers
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda zijn mannen ouder dan vijftig die minstens
T (0182) 322456 vijftien jaar lang een pakje sigaretten per dag
E redactie@ziekenhuiskrant.nl gerookt hebben, maar geen hart- en vaatziek-
Advertentieverkoop: ten hebben. Op de CT-scan spoorde hij ver-
Gouda Media Groep B.V. kalking van kransslagaderen op. De twee jaar
T (0182) 322 451 erna hield Jacobs in de gaten of de deelnemers
E info@ziekenhuiskrant.nl hart- en vaatziekten kregen. In totaal kregen
Mw. Anneke de Pater in die periode 120 deelnemers bijvoorbeeld
Mw. Laura Fuykschot een hartinfarct. Een belangrijke vraag is of
Dennis Thiemann de CT-scan voorspellende waarde toevoegt Vraaggerichte zorg zal de komende jaren de boventoon voeren.
aan de bekende, eenvoudig te meten risico-
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke factoren voor hart- en vaatziekten zoals hoge ‘Nederland Topzorgland. In de top van Europa’. dienen: zorgen voor betaalbare en kwalita-
zorg is samengesteld, kan geen van betrokken bloeddruk, overgewicht en cholesterolgehalte. Dat is de titel van het strategiedocument van tief hoogwaardige zorg. Competitie dwingt
partijen aansprakelijk worden gesteld voor even- Via de CT-scan kent Jacobs een kwart van de de NVZ vereniging van ziekenhuizen voor de en motiveert zorgaanbieders om kwaliteit te
tueel voorkomende fouten. 900 deelnemers een hoger of lager risico toe periode 2010-2015. NVZ-voorzitter Roelf de leveren. Niet alleen door eigen specialismen
dan op basis van de bestaande risicofactoren Boer presenteerde het eerste exemplaar van verder te ontwikkelen, maar ook door samen
Algemene servicevragen: verwacht zou worden. Het betekent dat de CT- het document tijdens de jaarlijkse ontmoeting te werken.” De ambitie van de NVZ is dat de
maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; scan inderdaad een toegevoegde waarde heeft van de brancheorganisatie op 27 januari aan zorgsector tot de top van Europa gaat behoren.
telefoon (0182) 322 456 of mail naar: bij het voorspellen van hart- en vaatziekten, in de voorzitter van VNO-NCW, Bernard Wientjes. In dat kader wil de branche brede samenwer-
info@ziekenhuiskrant.nl elk geval in deze groep van zware rokers. king zoeken met andere partijen, zowel binnen
Een van de uitgangspunten van Nederland als buiten de zorg. “We willen van Nederland
Abonnementen Topzorgland is dat de NVZ ervoor kiest om de naast een distributie- en een kennisland ook
adres: Crabethstraat 38-D gezondheidszorg in termen van opbrengsten een topzorgland maken. Onze uitgangspositie
2801 AN Gouda en baten te bezien. “We willen definitief is uitstekend: de zorg is mede door allerlei
Tel: (0182) 322 456 afscheid nemen van de verlammende gedachte innovaties nu al een belangrijke motor voor de
info@ziekenhuiskrant.nl dat gezondheidszorg alleen maar een kosten- Nederlandse economie, we scoren op een aan-
Prijzen: per jaar 74,20 euro post is. Natuurlijk, zorg kost geld, maar de tal gebieden al goed op Europees niveau en we
opbrengsten zijn vele malen groter dan de zijn altijd al in staat geweest om met andere
Redactie/tips: investeringen. Gezondheidseconomen laten sectoren samen te werken. Deze sterke punten
Tips voor de redactie, een redactionele tekst of zien dat geld dat besteed wordt aan gezond- gaan we de komende jaren uitbouwen”, aldus
een persbericht kunt u mailen naar heidszorg goed besteed geld is”, aldus De De Boer.
redactie@ziekenhuiskrant.nl Boer in zijn toespraak tijdens de jaarlijkse
De redactie houdt zich het recht voor om artike- ontmoeting. Verscherpen lidmaatschapseisen
len niet te plaatsen of in te korten. Bij zware rokers kan met behulp van een CT-scan De NVZ wil haar rol als toonaangevende
eerder worden vastgesteld of ze hart- en vaatziekten Kwaliteit door competitie netwerkorganisatie met een gezaghebbend
Verspreiding: krijgen. Vraaggerichte zorg zal de komende jaren publiek profiel verder versterken. Dat kan
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar ge- de boventoon voeren. Om aan te sluiten bij volgens de NVZ-voorzitter alleen als de NVZ
steld in het personeelrestaurant van alle zieken- behoeften van patiënten, zullen ziekenhuizen een brede branchevereniging is met krachtige,
huizen in Nederland. Daarnaast wordt de krant Kus voor Haïti zich steeds meer willen onderscheiden in actieve leden. Daarom gaat de NVZ haar lid-
toegestuurd aan leidinggevenden onder wie de kwaliteit en doelmatigheid. Dat zal leiden tot maatschapseisen aanscherpen. Leden moeten
hoofden inkoop in de ziekenhuizen. een gevarieerd zorglandschap. Gereguleerde gaan voldoen aan eisen op het gebied van
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren. marktwerking kan daarbij dienen als stimu- goede zorg, goede levering, goede veiligheid,
lans. Roelf de Boer: “Niet als doel op zich, goed bestuur en goed werkgeverschap.
Webkrant: maar om een maatschappelijk belang te
De webkrant is op de avond vóór het verschijnen
van de papieren krant beschikbaar op
www.ziekenhuiskrant.nl In de webkrant worden NVZ wil ruimte voor ziekenhuisinnovaties
enkele pagina’s dagelijks ververst.
De NVZ vereniging van ziekenhuizen onder- daarom aan de minister een aantal maat-
Komende verschijningsdata 2010: schrijft het advies met de titel ‘Ruimte regelen voor. Op het gebied van inhoudelijke
Tweewekelijks. Klik op: voor ziekeninnovaties’, dat professor Guus innovaties pleit de vereniging voor voorlopige
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning Schrijvers, hoogleraar gezondheidszorg aan toelating van experimentele DBC’s tot het ver-
de Universiteit Utrecht, op verzoek van de strekkingenpakket. Hiermee kunnen die veel-
Bezorging: branchevereniging heeft uitgebracht. In het belovende innovaties, die nog niet behoren
Bezorgklachten kunt u mailen naar advies geeft Schrijvers aan hoe de bekosti- tot reguliere zorg, maar wel uit de ontwikke-
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456 ging vanaf 2011 zo kan worden ingericht dat lingsfase zijn, snel voor een brede patiënten-
bestaande knelpunten worden opgelost en groep beschikbaar komen. Op het gebied van
innovatie versneld kan plaatsvinden. Voorzit- procesinnovaties is de vereniging voor het
ter Roelf de Boer van de NVZ bood het rapport invoeren van een opslag van drie procent over
op 27 januari aan minister Klink van VWS aan. de kostprijzen van de DBC-prijzen. Proces-
innovaties horen volgens de NVZ continu in
Patiënten en medewerkers van het Diaconessenhuis in Innovaties in ziekenhuizen zijn nodig om de elk ziekenhuis plaats te vinden en uit regu-
Leiden hebben actief meegeholpen om de inwoners van patiënt in de toekomst de beste zorg te bieden liere, interne middelen te worden bekostigd,
Haïti te steunen. De opbrengst van 2.400 euro is ver- en om deze zorg toegankelijk en betaalbaar te zonder landelijk fonds of regels. Tot slot wil
dubbeld door de directie waardoor het totale bedrag houden. Door de zorg slimmer te organiseren de NVZ op het gebied van structuurinnovaties
op 4.800 euro komt. Bezoekers van de poliklinieken kunnen ziekenhuizen toekomstige problemen komen tot gerichte aanpassingen van de regel-
werden maandag getrakteerd op koffie en koek tegen zoals vergrijzing en arbeidsschaarste beter geving rond DBC’s. Hierdoor kunnen volgens
een klein prijsje. Onder medewerkers was een andere het hoofd bieden. Ziekenhuizen willen graag de vereniging vernieuwingen als zorg op
actie bedacht: kom creatieve ideeën verkopen op een innoveren, maar ze lopen daarbij op dit afstand en taakherschikking enorme impulsen
markt. Een van de medewerkers verkocht een kus voor moment tegen tal van financiële en bureau- krijgen.
een euro. cratische belemmeringen aan. De NVZ stelt

Actueel
KNOV gaat extra zorg
bieden rond bevalling
V.l.n.r. Han Noten (ActiZ), Irma Harmelink (Naviva), Sjaak Toet en Laury Post (KNOV).
Verloskundigen en kraamzorgorganisaties
gaan nauwer samenwerken. Op donderdag
28 januari ondertekenden ActiZ en beroeps-
vereniging KNOV (Koninklijke Nederlandse
Organisatie van Verloskundigen) een intentie-
verklaring daartoe. ActiZ en de KNOV zijn
verheugd over deze verklaring; de kwaliteit
van zorg in en rond de kraamperiode wordt
nog beter en dat is goed voor de moeder en
het kind.
In vergelijking met andere EU-landen is de
babysterfte in Nederland relatief hoog. Begin
dit jaar deed de Stuurgroep zwangerschap
en geboorte voorstellen om de zorg rond
zwangerschap en geboorte te verbeteren zodat
de babysterfte in de komende jaren drastisch
verlaagd kan worden. ActiZ en KNOV willen
door intensievere samenwerking alvast een
voorschot nemen op deze voorstellen.
Continue begeleiding
Bijvoorbeeld door te zorgen dat de zwangere
tijdens haar bevalling niet meer alleen gelaten
wordt, zoals een van de voorstellen luidt. In
een paar regio’s bestaan al goede initiatieven
van samenwerking tussen verloskunde en
kraamzorg. Een voorbeeld hiervan is een pilot
die verloskundigen en kraamverzorgenden
van Naviva in september 2009 zijn gestart,
waarbij kraamverzorgenden vroegtijdig
ingezet worden bij de bevalling. Onder eind-
verantwoordelijkheid van de verloskundige
begeleiden zij ook de zwangere tijdens haar
OZG wil nieuw ziekenhuis bouwen
Een nieuw ziekenhuis bouwen aan de A7
tussen Winschoten en Zuidbroek, dat is de
intentie van de Raad van Bestuur van de
Ommelander Ziekenhuis Groep (Delfzijl/
Winschoten). Zij maakte dit vorige week
dinsdag bekend tijdens een personeels-
bijeenkomst op een van de locaties.
Gerichte verbouw op de locatie Delfzicht en
vertrek van de locatie Lucas uit Winschoten,
met op beide locaties handhaving van een
spoed eisende hulp, een volledige polikliniek
en dagbehandelingen. Dit voorgenomen
besluit is genomen aan de hand van verschil-
lende onderzochte scenario’s en gemaakte
financiële berekeningen. Ook gesprekken met
het medisch stafbestuur zijn aan dit initiatief
vooraf gegaan. De huidige gebouwen op
locatie Delfzicht en locatie Lucas gaan nog
slechts enkele jaren mee. Op beide locaties zijn
de operatiekamers door deskundigen voor vijf
jaar gegarandeerd. De Raad van Bestuur heeft
3 10 februari 2010
bevalling. De continue begeleiding, die
gezamenlijk zal worden vormgegeven, zal
zeer waarschijnlijk landelijk worden door-
gevoerd, gezien de steun van de organisaties
in de stuurgroep.
Protocollen
ActiZ en KNOV zullen samen protocollen
ontwikkelen voor goede zorg rond de kraam-
periode en een goede overdracht tussen zorg-
professionals. De organisaties willen af van
vrijblijvendheid en regionale verschillen,
zei voorzitter Sjaak Toet van KNOV bij de
ondertekening. “Nu gebeurt het nog wel dat
een kraamverzorgende die in verschillende
regio’s werkt, drie verschillende protollen
over een onderwerp in haar de tas heeft.” De
samenwerking zorgt voor landelijke overeen-
stemming tussen de kraamzorg en de verlos-
kundigen.
Samenwerking
Verder willen KNOV en ActiZ gezamenlijke
afspraken maken op gebied van de ontwik-
keling van geboortecentra, prenatale voor-
lichting, samenwerking met de jeugdgezond-
heidszorg en Centra voor Jeugd en Gezin.
Han Noten, voorzitter ActiZ, licht toe: “Deze
samenwerking gaat over verbindingen leggen
tussen professionals. Professionals die niet
concurreren, maar die samen hun werk doen,
ten dienste van een betere zorg voor het
wonder van een nieuw leven.”
zich beraad over de wijze waarop de OZG in
de toekomst het beste van nieuwe gebouwen
kan worden voorzien. De laatste maanden zijn
dan ook door een interne werkgroep verschil-
lende bouwscenario’s doorgerekend.
Verbouw
Deze bouwscenario’s bevatten de volgende
mogelijkheden: verbouw op bestaande
locaties, nieuwbouw op nieuwe locaties in
de gemeenten Delfzijl en Winschoten en
nieuwbouw op één nieuwe locatie. Uiteraard
zijn combinaties van deze scenario’s ook
meegenomen. Eén van de redenen voor de
locatie aan de A7 is de toekomstige samen-
werking en uitwisseling van productie met
het UMCG. Het bouwen van één ziekenhuis
op één locatie is op dit moment geen reële
optie. Hoewel de bankiers en de overheid hier
altijd naar zullen informeren, is het gezien de
wet- en regelgeving niet haalbaar.
Nummer 3
Geluidskunstwerk voor staarpatiënt
In Het Oogziekenhuis Rotterdam hoort de opdracht in Het Oogziekenhuis Rotterdam
patiënt die wacht op een staaroperatie een
bijzonder geluidskunstwerk. Een Japanse
nachtegaal zingt, er klotsen golfjes in een baai
bracht ze enige tijd door in het Dagcentrum
voor staaroperaties, nam daar alledaagse
geluiden op en besloot uiteindelijk in haar
in Schotland en er is ook stilte. Het werk van compositie vooral natuurgeluid te gebruiken.
geluidskunstenaar Cilia Erens dringt zich niet
op. Het leidt heel subtiel af. Vogelstem
Inmiddels luisteren dagelijks patiënten naar
De hele inrichting van Het Oogziekenhuis dat werk. Het klinkt uit twee kleine speakers
Rotterdam, inclusief de museale kunstcollec- die zich, aan een door Erens bedachte
tie, is gericht op vermindering van angst. armatuur, als ‘oorstel’ op geringe afstand van
Alles wat de patiënt hier ziet, draagt bij het hoofd bevinden. Het geluid is zo zacht dat
tot rust, om te zorgen dat een onderzoek of alleen de patiënt het hoort; daarbovenuit zijn
operatie met zo min mogelijk spanning - lees: de andere geluiden in de ruimte goed hoor-
angst voor blindheid - tegemoet wordt gezien. baar, ook wat de arts of verpleegkundige zegt.
Toen de directie van het ziekenhuis werk van Zonder zich op te dringen, klinkt een lieflijke
Cilia Erens tegenkwam, rees de vraag of ze vogelstem, steeds weer anders. Dan weer is
iets aan de kunstcollectie kon bijdragen. Erens het stil of zwelt zacht het gekabbel van golf-
is gespecialiseerd in ‘site specific’ ofwel op jes aan met, bijna onhoorbaar, een klingelende
ruimten toegespitste geluidskunst. Voor haar koebel en een kwakend kikkertje.
Het geluidskunstwerk moet de spanning bij de patiënt wegnemen.
Vuurwerk zorgt voor 25 blinde ogen
Tijdens de afgelopen jaarwisseling is voor de gevallen is het soort vuurwerk onbekend.
tweede keer het aantal en de ernst van oog- De inventarisatie die dit jaar voor de tweede
letsels veroorzaakt door vuurwerk landelijk keer werd gehouden, wordt volledig bekos-
geregistreerd door alle in Nederland werk- tigd door de medisch specialisten en niet uit
zame oogartsen. Tjeerd de Faber, oud-voor- overheidsgeld. In het uurtarief van medisch
zitter en woordvoerder van het Nederlands specialisten is namelijk een bedrag van
Oogheelkundig Gezelschap en oogarts in Het 0,50 euro opgenomen voor kwaliteit. Deze
Oogziekenhuis Rotterdam: “Dit jaar zijn er bijdrage is bedoeld als vergoeding voor het
weer meer slachtoffers gevallen. Alhoewel er kwaliteitsbeleid van de medisch specialisten.
minder ogen volledig verwijderd moesten wor- In dit geval de inventarisatie van oogletsels
den, zijn er helaas 25 blinde ogen gevallen. door vuurwerk, een inventarisatie die voort-
Opvallend is dat het percentage oogletsels komt komt uit een maatschappelijke betrok-
door illegaal vuurwerk slechts drie procent kenheid van oogartsen voor de veiligheid van
is; 84 procent wordt veroorzaakt door legaal de samenleving.
vuurwerk, dertien procent is onbekend.”
Deze registratie is uitgevoerd op initiatief van
het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap
waarbij alle oogartsen aangesloten zijn. In
totaal zijn dit jaar 297 patiënten (347 ogen)
behandeld. Dat is tien procent meer dan vorig
jaar (268 patiënten, 315 ogen). Een derde
van deze ogen (107) is ernstig beschadigd.
Hiervan hebben 47 ogen permanent vermin-
derd gezichtsvermogen en van deze 47 ogen
zijn 25 zelfs volledig blind; acht van deze
25 ogen moesten operatief verwijderd worden.
Opmerkelijk is dat bijna 56 procent (165)
van de slachtoffers omstanders zijn, terwijl
‘slechts’ 44 procent (132) getroffen is door
zelf afgestoken vuurwerk.
Knalvuurwerk
In veertig procent (119) van de gevallen was
knalvuurwerk de veroorzaker van oogletsel;
73 letsels (25 procent) werden veroorzaakt
door vuurpijlen en 57 (negentien procent) Van al het oogletsel dat werd geregistreerd, is
door siervuurwerk. Bij 39 (dertien procent) 84 procent veroorzaakt door legaal vuurwerk.
 Nummer 3
10 februari 2010
Het Bouwsteentje
Bouwsteentjes bestaan uit een zeer luchtig cakegebak met een zachte romige vulling.
Ze bevatten bestanddelen die een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen
van ondervoeding. Bovendien bevorderen ze het herstel..
Vroegtijdige herkenning van ondervoeding
is in veel zorginstellingen de prestatie-
indicator. De SNAQ-score of de ‘MUST’ worden
veelal als meetinstrument gebruikt. Volwas-
senen, maar ook kinderen die onbedoeld
afvallen, krijgen op basis van deze score
diverse tussendoortjes aangeboden die rijk
zijn aan energie en eiwit.
Energie- en eiwitrijk
Het Bouwsteentje is een energie en eiwitrijk
gebakje, verkrijgbaar in de smaken banaan
en aardbei. Beide smaken zijn ‘verassend
lekker’ en een welkome aanvulling op
uw assortiment. Extra energie, vitamines,
mineralen en spoorelementen worden aan
de Bouwsteentjes toegevoegd. Het Bouw-
steentje is naast energierijk, opgebouwd
uit hoogwaardige eiwitten die het herstel
Kijk op www.bouwsteentjes.nl
Meld u aan voor de nieuwsbrief
4 Advertentie
e
everen
WINNER
WINNAAR VAN DE
INNOVATIE AWARD
bevorderen. Een Bouwsteentje weegt ca. 57 tussendoortje en is daarmee het lekkerste
gram, heeft de afmeting van een Petit Four wapen tegen ondervoeding. De Bouw-
en geeft per verstrekking 8 gram hoog- steentjes hebben in 2008 de eerste prijs
waardig eiwit. voor innovatie gewonnen welke uitgereikt
werd door Koks!
Makkelijk te consumeren
Het Bouwsteentje is een gebakje wat be- Bouwsteentjes worden diepgevroren in
staat uit 2 laagjes zachte cake met bananen-, kleine verpakkingen, per 10 stuks uitgele-
of aardbeiensmaak. Ook het Bouwsteentje verd en zijn na het ontdooien nog 6 dagen
is door mensen met lichte slikproblemen gekoeld houdbaar.
goed te consumeren en zij die grof gemalen
voeding geserveerd krijgen, kunnen van de
Bouwsteentjes genieten.
Vriendelijk geprijsde traktatie
U kunt dit gebakje op gastvrije wijze presen-
teren aan uw cliënten door het in de menu-
cyclus op te nemen als nagerecht, of als
traktatie bij de koffie of thee! Een opbouwend

Voeding
Baby's gezocht voor
voedingsonderzoek
Onderzocht wordt wat de invloed van het eerste fruit- en groentehapje is op de smaakvoorkeuren van baby's.
In de VaVo-studie (Vast Voedsel-studie) wordt
de invloed van het eerste fruit- en groente-
hapje op de ontwikkeling van smaakvoor-
keuren bij baby's onderzocht. Voor het onder-
zoek is Wageningen Universiteit op zoek naar
ouders met een baby die geen gezondheids-
klachten heeft.
De VaVo-studie is een groot en langlopend
onderzoek waarvoor Wageningen Universiteit
voortdurend op zoek is naar nieuwe deel-
nemers. Voor deze studie is de universiteit op
zoek naar ouders die in februari, maart, april of
mei 2010 willen beginnen met het geven van
Wageningse studenten de keuken in
Internationale studenten van Wageningen
University bezochten onlangs in het kader van
het vak ‘Food Culture and Customs’, onder-
deel van de Master Gastronomy, de keukens
van maaltijdproducent Marfo in Lelystad.
Studenten kregen tijdens de lessen inzicht in
de relatie tussen gastronomie en menu- en
maaltijdontwikkeling doordat Marfo
(www.marfo.com) culinaire kennis en kwali-
teit en hoogwaardige productietechnologie
combineert. Marfo maakt al decennialang
gastronomische maaltijden speciaal voor veel
verschillende doelgroepen in veel verschillen-
Een stof in fruit tegen leukemie
Een stof die voorkomt in verschillende soorten
fruit, apigenin, blijkt de groei van twee typen
leukemiecellen tegen te gaan. Leukemie is
kanker van de, meestal witte, bloedcellen.
Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van
celbioloog Maikel Peppelenbosch van het
Universitair Medisch Centrum Groningen.
De stof, apigenin, zit onder meer in appels,
druiven, peterselie en broccoli. Een groot
nadeel van de stof is echter dat deze ook
De stof apigenin zit onder meer in appels en druiven.
5 10 februari 2010
bijvoeding aan hun baby en samen met hun
baby willen meewerken aan het onderzoek.
Tijdens de eerste drie weken dat de ouder het
kind aan vaste voeding wil laten wennen biedt
het onderzoeksteam groente- of fruithapjes
aan om aan het kind te geven. De voorkeur
gaat uit naar ouders die in de omgeving van
Wageningen wonen. Deelnemers krijgen een
vergoeding en een presentje voor de baby. Het
onderzoek wordt uitgevoerd tussen februari
en mei 2010 door Coraline Barends van de
afdeling Humane Voeding. Meer informatie:
www.voedingsonderzoek.wur.nl/vavo.
de culturen in de zorg, instellingen en lucht-
vaart. Aan het roer van de ontwikkelkeuken
staat chefkok Pascal Jalhay die, geïnspireerd
door seizoenen, regioproducten en reacties
van gasten, eerst alle gerechten in het klein
maakt en daarna in het groot vertaalt. De
maaltijden zijn authentiek en gevarieerd: van
Hollandse kost tot exquise Oosterse schotels,
halal maaltijden en nauwkeurig samengestel-
de dieetgerechten met minder zout, suiker en
vet. Kernelementen in de culinaire methodo-
logie van Marfo zijn kwaliteit, consistentie en
voortdurende ontwikkeling in zowel inkoop,
productie als verpakking.
verantwoordelijk zou zijn voor het resistent
worden van leukemiecellen tegen chemo-
therapie. Volgens de onderzoekers zijn de
resultaten van zijn onderzoek het bewijs dat
het eten van groente en fruit een beschermend
effect heeft op het ontstaan van kanker.
Peppelenbosch stelt dat de leukemie minder
snel groeit, maar raadt leukemiepatiënten aan
om nu niet grote hoeveelheden capsules met
apigenin in te gaan nemen.
Nummer 3
Indirect 2500 doden per jaar door te veel zout
Per jaar sterven 2500 mensen doordat ze te
veel zout binnenkrijgen. Zout is een groter
gevaar voor de gezondheid dan veel mensen
denken. Te veel zout verhoogt het risico op
hoge bloeddruk en daardoor op hart- en vaat-
ziekten en nierziekten. Het Voedingscentrum,
de Nederlandse Hartstichting en Wageningen
University, onderdeel van Wageningen UR,
hebben begin februari gezamenlijk aandacht
gevraagd voor dit probleem.
De drie organisaties sloten hiermee aan bij
het initiatief van de World Action on Salt and
Health (WASH). Deze organisatie vroeg in
de eerste week van februari wereldwijd aan-
dacht voor het thema zout en gezondheid. De
gemiddelde Nederlander eet per dag negen tot
tien gram zout, terwijl mensen eigenlijk niet
meer dan zes gram per dag zouden moeten
eten. Het meeste zout dat mensen binnen
krijgen zit in bewerkte producten, zoals kant-
en-klaar maaltijden en pizza’s, soepen, sauzen
Matig bewegen al gunstig voor jongeren
Vier keer per week een half uurtje lopen
of fietsen is al voldoende om belangrijke
gevaren van overgewicht bij jongeren weg te
nemen. Ook al vallen ze niet af van de training,
de kans op diabetes lijkt toch al aanzienlijk
te verminderen. Dat blijkt uit een promotie-
onderzoek van Gert-Jan van der Heijden van
de Rijksuniversiteit Groningen.
In Europa heeft naar schatting twintig procent
van de kinderen overgewicht. Door over-
gewicht neemt de kans op type 2 diabetes toe.
Een gezonde leefstijl is een van de factoren
die kunnen helpen om deze ziekte te beper-
ken. Gert-Jan van der Heijden onderzocht de
gezondheidseffecten van een matig intensieve
conditietraining bij jongeren met en zonder
overgewicht. Ook bestudeerde Van der Heijden
de effecten van krachttraining op de gezond-
Vier keer per week een half uurtje lopen of fietsen is al voldoende om belangrijke gevaren van overgewicht bij
jongeren weg te nemen.
Azië veroveren met roze tomaat
Plant Research International (onderdeel van
Wageningen UR) heeft het gen ontdekt waar-
mee men roze tomaten kan kweken. Verede-
lingsbedrijven hebben veel belangstelling
voor dit gen om met roze tomaten de Chinese
en Japanse markt te veroveren.
Tomaten horen rood te kleuren, maar een
mutatie in het tomatengenoom zorgt ervoor
dat ze roze worden. Deze mutatie is al in 1925
beschreven in de literatuur, maar de oorzaak
ervan was nog steeds niet bekend. Een onder-
zoeksteam onder leiding van Arnaud Bovy
legt deze maand uit in Plant Physiology dat
een mutatie in één gen verantwoordelijk is
voor deze roze kleur. Deze mutatie blokkeert
en hartige snacks. Veel mensen weten niet dat
ze te veel zout binnenkrijgen. Dat gaat vaak
ongemerkt, omdat het meeste zout dat mensen
via de voeding opnemen al in het voedsel zit.
Als voedingsmiddelenproducenten minder
zout in het eten zouden doen, dan zou dat
per jaar zo’n 2500 sterfgevallen schelen. Die
schatting komt van Wageningen University
en geldt wanneer de hoeveelheid zout in de
voeding zou dalen met drie gram per dag. Als
er nog minder zout aan voedingsproducten
zou worden toegevoegd, dan zou dat nog veel
meer winst voor de gezondheid opleveren.
Consumenten kunnen ook zelf letten op
zout hun voeding. Tips en tests staan op
www.voedingscentrum.nl/zoutweek of op
www.hartstichting.nl/zoutquiz. In de week
van 8 tot 12 februari besteedt diëtiste Elly
Kaldenberg elke ochtend aandacht aan zout
in het programma Nederland in beweging op
Nederland 1 van 6.45 tot 9.10 uur.
heid van jongeren met overgewicht. De resul-
taten van het onderzoek zijn zeer hoopgevend.
Conditietraining met een matige intensiteit
blijkt voor jongeren met overgewicht al aan-
zienlijke gezondheidswinst op te leveren en
deze training is voor deze groep gemakkelijk
vol te houden. Met 85 procent was het deel-
namepercentage in de groepen voor conditie-
training opmerkelijk hoog. Toch waarschuwt
Van der Heijden voor overdreven optimisme.
De insulineresistentie neemt bij jongeren met
overgewicht weliswaar af, maar toch blijven
hun waarden op dit punt slechter dan die van
jongeren met normaal gewicht. Het is de vraag
of alleen conditietraining voldoende zou zijn
om de stofwisseling te normaliseren. Maar het
is wel een eenvoudige methode om snel aan-
zienlijke gezondheidswinst te behalen.
de aanmaak van een belangrijke groep stoffen,
de flavonoïden. Die komen voor in de schil
van de tomaat en hebben een gele kleur. In
combinatie met een andere kleurstof, het rode
lycopeen, ontstaat zo de typische rode kleur
van de rijpe tomaat. Zonder het gele flavonoïd
erbij wordt de tomaat roze. De roze tomaat
is onbekend in Nederland, maar vindt gretig
aftrek in landen als China en Japan. Daar
worden ze al jaren geteeld, zonder dat de ver-
edelaars de exacte genetische oorzaak kennen.
Europese veredelingsbedrijven willen graag
hun tomatenrassen in een roze uitvoering op
de Aziatische markt brengen. Ze kunnen daar
nu beter en efficiënter op veredelen.
 Nummer 3
10 februari 2010 6 Advertentie

Werken
in de
ZORG
Zoek een baan die bij je past!
Werken of van
werk veranderen
in de zorg? Verpleegkundige/Verzorgende IG
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5
www.zorgvacaturesonline.nl of verzorgende ig? En ben je op zoek naar een
afwisselende baan in de zorg? Neem dan eens
een kijkje op onze vernieuwde website:
www.care4care.nl
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende
arbeidsvoorwaarden!
Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?

Gemakkelijke weg naar droombaan

Er is sinds kort een nieuwe overzichtelijke, korte en

gemakkelijke weg om een droombaan in de zorg te
vinden. Neem een kijkje op www.zorgvacaturesonline.nl
en zie wat jouw mogelijkheden zijn.

Deze vacature website is sinds vorige maand actief.

Al het personeel uit de zorgsector dat op zoek is naar een
andere baan, kan hierop naar vacatures zoeken. Maar
ook voor mensen die nog niet in de gezondheidszorg
werken maar dat wel graag zouden willen, zijn er volop
mogelijkheden. Iedereen kan niet alleen zelf zoeken
naar vacatures, maar ook kosteloos een cv plaatsen. De
zoektocht naar de ideale job wordt een stuk eenvoudiger
door de overzichtelijke website en door het plaatsen
van de persoonlijke gegevens.

Werken of van werk veranderen in de zorg? Surf snel naar

www.zorgvacaturesonline.nl en ga voor die droombaan!

Gespecialiseerd
verpleegkundige?

zoekt jou!

Plaats nu je CV op
www.care2care.nl

Werken in de Zorg
Beroep in Beeld
Naam: Marco Olree
Leeftijd: 40 jaar
Opleiding: Geneeskunde in Rotterdam, alge-
mene radiologie in Almelo en UMCU, inter-
ventieradiologie UMCU en AMC
Beroep: radioloog
Ziekenhuis: Admiraal De Ruyter Ziekenhuis,
Zeeland
U houdt zich bezig met interventieradiologie,
een sinds 2009 erkende subspecialisatie van
radiologie. Kunt u uitleggen wat uw werk
inhoudt?
“Een interventieradioloog gebruikt moderne
beeldvormende technieken om op minimaal
invasieve wijze afwijkingen te behandelen.
In tegenstelling tot de meeste vormen van
chirurgie is de beschadiging aan niet aangeda-
ne delen van het lichaam minimaal. Er wordt
meestal gebruik gemaakt van naalden, voer-
draden en katheters. Voorbeelden van zulke
Marco Olree
‘De zorg rondom pijnklachten’
Pijn, vooral chronische pijn, beïnvloedt sterk
de kwaliteit van leven. Pijn kent vele vormen.
Ook de zorg voor de patiënt met pijnklachten
kent vele aspecten. Deze zorg, en de meest
recente medische inzichten op het gebied van
pijnbestrijding, staan centraal in het interna-
tionale congres ‘Zorg rondom pijnklachten’,
dat plaatsvindt op dinsdag 9 maart in Bergen
op Zoom.
Het congres wordt voor de tweede keer geor-
ganiseerd door het Pijncentrum van het Lie-
vensberg ziekenhuis in Bergen op Zoom. Het
dagvullend programma is vooral bedoeld voor
anesthesiologen, huisartsen, internisten, inter-
nist-oncologen, psychiaters, revalidatieartsen,
neurologen, verpleeghuisartsen, fysiothera-
Patiënten eten in het restaurant
Het Elkerliek ziekenhuis
(Helmond) startte vorige
week een pilot voor een extra
service rond het aanbieden
van de warme maaltijd aan
patiënten. Patiënten van afde-
ling 1A krijgen de mogelijkheid
hun warme maaltijd ’s avonds
in het restaurant te nuttigen,
in plaats van op de patiënten-
kamer. Charles Janssen sector-
hoofd Voeding: "Eet de patiënt
in het restaurant, dan ontvangt
hij hiervoor een voucher die hij
op die betreffende dag tussen 17.00 en 19.00 uur in kan leveren in het restaurant. Dat biedt de patiënt tevens
flexibiliteit. En als een familielid, kind of partner graag mee-eet, dan is dat tegen betaling mogelijk.” Mevrouw
Antonioli is de eerste patiënt die samen met haar man Berold en hun zoon Gino gebruik maakt van de maaltijdser-
vice in het restaurant. Nicole Ortiz, hoofd Horeca, overhandigt haar de bloemen (foto Martijn van den Baar).
7 10 februari 2010
behandelingen zijn percutane angioplastiek
van stenoses in bloedvaten (dotteren), emboli-
satie van uterusmyomen en galwegdrainages.”
Welke eigenschappen heeft iemand nodig om
dit werk te kunnen doen?
“Een goed driedimensionaal inzicht en gevoel
voor de gebruikte materialen.”
Wat vindt u het plezierigst/ onplezierigst in uw
werk?
“Het is fijn directer bij de behandeling van
patiënten betrokken te zijn dan in de algemene
radiologie. Het geeft een enorme voldoening
als een lastige behandeling uiteindelijk goed
slaagt. Als je behandelingen gaat uitvoeren
kunnen er ook complicaties optreden. Dat
is iets wat ik nog steeds erg vervelend vind.
We besteden daarom ook veel aandacht aan
patiëntveiligheid.”
Sinds januari beschikt het Admiraal De Ruyter
Ziekenhuis zeven dagen per week, 24 uur per
dag over een interventieradioloog. Waarom
is het zo belangrijk dat u of een collega altijd
paraat bent?
“Heel eenvoudig: dat hoort gewoon bij een
volledige interventiepraktijk. Als je overdag
behandelingen uit wilt voeren, moet er ook
altijd iemand direct beschikbaar zijn voor
complicaties of spoedgevallen die zich buiten
kantooruren presenteren.”
Welke ambities heeft u?
“Onze interventieafdeling verzorgt voor de
regio alle state of the art percutane behande-
lingen. Onze verwijzers moeten volledig op
de hoogte zijn van de mogelijkheden, zodat
de radiologische interventies de plaats krijgen
die op basis van wetenschappelijk onderzoek
is vastgesteld.”
peuten en gespecialiseerd verpleegkundigen.
Tijdens het congres, dat wordt geopend door
burgemeester H. Polman, krijgen de deel-
nemers informatie over hun vakgebied. Daar-
bij biedt het congres de mogelijkheid om meer
te weten te komen over andermans expertise.
Reinier Goosens, hoofd Pijncentrum van het
Lievensberg ziekenhuis: “De ontwikkeling
van medische toepassingen gaat constant
door. Het congres is daarom breder opgezet
dan de vorige editie. De bezoeker kan kiezen
uit diverse workshops, uit lezingen van twee
dagvullende parallelsessies en de informatie-
markt bezoeken.” Meer informatie over het
programma, de kosten voor deelname en de
aangevraagde accreditaties, is te vinden op de
website www.pijn-weg.nl.
Nummer 3
Afdeling Dermatologie
beste coschap
De studenten van de Universiteit Utrecht
hebben de afdeling Dermatologie van het
TweeSteden ziekenhuis in Tilburg uitgeroe-
pen tot het beste coschap (beste stageplek
voor de opleiding tot arts aan de Universiteit
Utrecht) 2008-2009.
De afdeling Dermatologie werd als beste
verkozen uit meer dan 100 verschillende
coschappen. “De dermatologen zijn erg
onderwijs-minded, ze zijn altijd bereid alles
uit te leggen en co-assistenten mogen veel
handvaardige dingen doen”, aldus de studen-
ten. De verkiezing vindt elk jaar plaats en is
een waardering voor de geleverde inspanning
van de begeleiders.
Van links naar rechts J.O.S.E. Dankerlui, M.T. Bas-
tiaens en I.H. Go.
KNMG oneens met
loslaten loting
De artsenorganisatie KNMG heeft ernstige
twijfels over de centrale aanbevelingen in
het RVZ advies ‘Numerus fixus geneeskunde:
loslaten of vasthouden’ dat recent is gepubli-
ceerd. De RVZ wil de numerus fixus (instroom
in de studie geneeskunde) nu verruimen met
250 studenten conform het recente advies van
het Capaciteitsorgaan, en binnen vijf jaar los-
laten. Ook wil de RVZ het aantal specialisten
in opleiding fors uitbreiden.
De KNMG vindt dat meer artsen opleiden
- zoals de RVZ stelt - niet het antwoord is op
de veranderende zorgbehoefte in de samen-
leving. Enige verruiming van de numerus fixus
is wellicht nodig vanwege de groeiende zorg-
vraag, maar principieel ziet de KNMG meer
in taakherschikking. Verder zal de kwaliteit
van de opleiding en van de arts afnemen bij
verruiming van de numerus fixus. Tot slot is
het verstandiger om de effecten van een eerde-
re verruiming in 2002 van de numerus fixus af
te wachten. Deze basisartsen stromen binnen-
kort door naar de vervolgopleidingen en het
is nu al zeker dat er niet voor iedereen plaats
in een vervolgopleiding is. De artsenopleiding
is te duur om op te leiden tot werkeloosheid,
vindt de KNMG.
Ziekenhuis filmt zorgberoepen
Wie verpleegkundige wil worden, laborant,
OK-assistent, of een verpleegkundige vervolg-
opleiding wil doen, kan op de site van het
Deventer Ziekenhuis een goed beeld krijgen
van de verschillende zorgberoepen.
Het ziekenhuis bracht eind vorig jaar vijftien
zorgberoepen in beeld om studenten, werk-
zoekenden, maar ook verpleegkundigen die
zich verder willen specialiseren, een goede
Mensen in de zorg
De heren J. R. Rozendaal en N.J.M. Derks
zijn in januari toegetreden tot de Raad van
Toezicht van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
in Woerden. Rozendaal gaat de functie van
vice-voorzitter bekleden. Hij heeft diverse
leidinggevende en bestuurlijke functies in de
gezondheidszorg vervuld. Derks versterkt de
huidige Raad van Toezicht met onder meer
juridische deskundigheid door zijn jaren-
lange ervaring in de advocatuur. Vanwege
het rooster van aan- en aftreden treden de
heren C.T.A. Straver en A.A.P. Smit terug
uit de Raad van Toezicht.
Het college van bestuur heeft per 1 februari
prof. dr. Rick Grobbee benoemd tot uni-
versiteitshoogleraar International Health
Sciences and Global Health aan de Univer-
siteit Utrecht. Grobbee was hiervoor hoog-
leraar klinische epidemiologie aan de facul-
teit Geneeskunde en directeur van het Julius
Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijns Geneeskunde bij het Univer-
sitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht. De
Universiteit Utrecht kent nu zeven universi-
teitshoogleraren, die benoemd zijn wegens
hun internationale kwaliteit en discipli-
neoverstijgende visie en uitstraling. Rick
Grobbee blijft als hoogleraar werkzaam in
het Julius Centrum en blijft betrokken bij de
verdere ontwikkeling van de Julius Clinical
Research BV, een spin off van het UMC
Utrecht.
Minister Plasterk (OCW) heeft, op voor-
dracht van de Raad van Toezicht van het
UMC Groningen, Hans Alders benoemd tot
voorzitter van de Raad van Toezicht. Alders
was PvdA-Kamerlid, minister en bestuur-
der. Van 1996 tot 2007 was Alders Com-
missaris van de Koningin in de provincie
Groningen en vanaf 1 oktober 2007 is hij
bestuursvoorzitter van EnergieNed.
Marc Bindels volgt per mei 2010 oud-be-
stuurder Lex van Buchem op als voorzitter
van de Raad van Bestuur van S&L zorg.
Bindels werkte eerder voor UMC Utrecht,
PricewaterhouseCoopers en KPMG Con-
sulting. De afgelopen drie jaar was Bindels
eindverantwoordelijke voor de financiën en
ict van een gehandicapteninstelling in Oost-
Brabant.
Herschikken van taken
Een aantal grote zorgvraagstukken (de ver-
grijzing, het toenemende aantal meervoudige
chronische zieken, en de toegenomen versnip-
pering in de zorg door de subspecialisatie bij
artsen) vragen niet om meer specialisten, maar
om een andere verdeling van specialismen en
een toename van andere beroepen. Er zijn
meer generalisten nodig, en veel taken in de
langdurige zorg voor chronisch zieken kunnen
beter door anderen dan artsen (verpleegkun-
dig specialisten) worden uitgevoerd. Deze be-
roepen zijn beter uitgerust voor die generalis-
tische zorgtaken en hebben er meer tijd voor.
Deze ontwikkelingen worden niet bereikt door
verruiming of loslaten van de numerus fixus.
indruk te geven van het werk in het Deventer
Ziekenhuis. Zo zijn onder meer korte filmpjes
gemaakt van de verpleegkundige, de laborant
Klinische Neurofysiologie, de operatieassis-
tent en de vervolgopleidingen CCU (hart)
verpleegkundige, IC-verpleegkundige,
dialyseverpleegkundige, en neonatologie-
verpleegkundige. De filmpjes zijn te zien op
www.dz.nl, ik wil leren.
 Nummer 3
10 februari 2008 8 Patiëntenzorg

Poëzie biedt troost in Jeroen Bosch Ziekenhuis

Alle bezoekers van de afdeling Spoedeisende
Tweede MRI-scan
Hulp van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in
's-Hertogenbosch kregen op 28 januari, de
Geidchtendag, een ansichtkaart met daarop
Franciscus Gasthuis
het gedicht ‘Gebroken’ van Ignace Schretlen Het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam onderdeel van Diagnostisch Centrum SFG
en de prent van Carro Lenselink. Beide zijn heeft eind januari een nieuwe MRI-scan Rotterdam, voert jaarlijks ongeveer 5000 MRI
speciaal voor deze dag gemaakt. gekregen. De scan van 5500 kilogram moest onderzoeken uit. Met de komst van de twee
met een kraan over een gedeelte van het nieuwe scans kan dit met veertig tot vijftig
Een poster met het gedicht en de illustratie gebouw worden gehesen en werd door het procent worden uitgebreid. Daarnaast wordt
hebben sinds 28 januari een vaste plek op de dak van het ziekenhuis op zijn plek gezet. tijd vrijgemaakt om met de nieuwe scanners
afdeling Spoedeisende Hulp van het Bossche uitgebreider onderzoek te verrichten. De
ziekenhuis. Het gedicht en de prent zijn In november 2009 werd al een eerste nieuwe nieuwe scanners zijn uitgerust met een krach-
belangeloos voor dit doel ter beschikking MRI-scan geleverd. De nieuwe scans hebben tigere magneet dan de huidige scan, waar-
gesteld. Vanuit zijn medische achtergrond betere onderzoeksmogelijkheden dan de door meer verschillende onderzoeken kunnen
als voormalig huisarts is het menselijk leed huidige scan en er kunnen meer patiënten mee worden uitgevoerd.
bij Ignace Schretlen een centraal thema in worden geholpen. De afdeling Radiologie,
zijn werk als dichter/auteur en beeldend
kunstenaar. De bundel ‘Een onvermoede
bocht’ (2007) met een selectie uit zijn poëzie
bevat meerdere gedichten rond dit thema.
Het door de dichter ingesproken gedicht is te
horen op www.jbz.nl.

Elektrisch vervoer voor patiënten

Franciscus Vriendenfonds heeft op donder-
dag 28 januari in samenwerking met energie-
concern Eneco een elektrisch voertuig
geschonken aan het Sint Franciscus Gasthuis
in Rotterdam. Met het voertuig kunnen patiën-
ten van de ingang, door de lange centrale hal,
naar de verpleegafdeling worden gebracht.
Het vervoersmiddel wordt gereden door gast-
vrouwen- en heren.
De behoefte aan deze extra service is ontstaan
door wijzigingen in het ziekenvervoer, waar-
door patiënten niet meer door de vervoerder
naar de verpleegafdeling worden gebracht.
Met de schenking van dit elektrisch voertuig
kan het gasthuis in de behoefte aan vervoer
Henk Gerla, voorzitter Raad van Bestuur (links) en Ruud Rodenberg, voorzitter Nierpatiëntenvereniging
Rijnmond (rechts) maken een eerste rit in het elektrische voertuig.
binnenshuis voorzien. Het voertuig wordt
vooral gebruikt door dialysepatiënten, omdat
zij vaak slecht ter been zijn en meerdere keren
per week naar het Sint Franciscus Gasthuis
komen. De komst van het voertuig is tot stand
gekomen door een samenwerking tussen het
Franciscus Vriendenfonds en energiebedrijf
Eneco. Eneco doet de schenking om te laten
zien dat elektrisch vervoer hier goed tot zijn
recht komt, omdat het schoon is en stil werkt.
Vorig jaar is stichting Franciscus Vrienden-
fonds opgericht. De stichting richt zich op
die extra’s, die de behandeling en het welzijn
van patiënten in het Sint Franciscus Gasthuis
bevorderen. Daarnaast komt er geld vrij voor
wetenschappelijk onderzoek.
De nieuwe MRI scan wordt door een gat in het dak van het Sint Franciscus Gasthuis gehesen en op zijn plek gezet
bij de afdeling Radiologie.
Dialysecentrum Isala in Meppel geopend
Dialysecentrum Isala in Meppel is vorige week
officieel geopend. Een belangrijke rol hierbij
was weggelegd voor de oudste patiënt van het
Dialysecentrum Isala, mevrouw Bezembinder-
Piest. Op haar verjaardag mocht zij samen
met de heer Robbin Thieme Groen, lid Raad
van Bestuur Isala klinieken, en de heer Titus
Visser, lid Raad van Bestuur Diaconessenhuis
Meppel, de nieuwe vestiging feestelijk onthul-
len. In oktober 2009 is de vestiging in gebruik
genomen. Inmiddels maken 32 patiënten
gebruik van deze dienstverlening, die ook is
voorzien van een polikliniek voor nierpatiën-
ten.
Het dialysecentrum Isala in Meppel beschikt
over twaalf dialysestations voor hemodialyse.
Zowel de actieve (hoteldialyse) als passieve
(centrumdialyse) behandeling wordt aangebo-
den. Bij de actieve behandeling worden patiën-
ten gestimuleerd en geïnstrueerd tot maximale
zelfredzaamheid. Tevens worden patiënten en
degenen die hen assisteren, opgeleid tot het
uitvoeren van de hemodialysebehandeling
in de thuissituatie. Dit is ook mogelijk voor
de nachtelijke thuisdialyse. Bij de passieve
behandeling verrichten dialyseverpleegkun-
digen de meeste handelingen, zoals de voor-
bereidingen voor de dialyse, het aanprikken
van de shunt, het aansluiten, het bedienen van
de apparatuur en de nazorg. Als dat mogelijk
is, verricht de patiënt bepaalde handelingen
zelf, zoals het meten van de bloeddruk. Voor
acute, complexe zorg van nierpatiënten buiten
kantooruren wordt terug gevallen op het dia-
lysecentrum van de Isala klinieken in Zwolle.

Ziekenhuis begeleidt hartpatiënten thuis

Om ook in de toekomst zorg te kunnen blijven
leveren aan het toenemend aantal hart-
patiënten is het noodzakelijk de hulpverlening
anders te organiseren. Het SJG Weert denkt
daarin een oplossing te hebben gevonden
met behulp van informatie- en communicatie-
technologie. Met het inzetten van Telemedici-
ne en Telebegeleiding is de patiënt verzekerd
van een dagelijkse check van zijn gezond-
heidstoestand. Eind januari startte het zieken-
huis met deze vorm van zorgverlening.
Voor zorg op afstand worden patiënten thuis
voorzien van meetapparatuur. Met deze health
buddy kunnen ze dagelijks hun bloeddruk of
gewicht meten en aangeven of ze zich goed
voelen. Alle gegevens worden vervolgens
met een druk op de knop verstuurd naar het
ziekenhuis. Daar beoordelen de hartfalenver-
pleegkundige en de cardioloog de gegevens
en nemen indien nodig contact op met de
patiënt. Dat kan zijn voor aanpassing van de
medicamenteuze behandeling of adviezen
over andere leefregels en voeding. De voor-
delen van zorgverlening op afstand zijn onder
meer dat de patiënt zich een ritje naar het
ziekenhuis kan besparen en dat zijn gezond-
heidstoestand dagelijks wordt gecheckt door
deskundigen in plaats van periodiek tijdens
het spreekuur. Deze snelle en adequate vorm
van hulpverlening kan een ziekenhuisopname
voorkomen en draagt bij aan het verbeteren
van de kwaliteit van leven. Daarnaast kunnen
cardioloog en hartfalenverpleegkundige hun
tijd efficiënter inzetten en hun zorg voor het
toenemend aantal patiënten garanderen. Nierpatiënte mevrouw Bezembinder-Piest opende het nieuwe Dialysecentrum Isala in Meppel (foto Daan Prest).

Patiëntenzorg
Angst na operatie
in eigen ziekenhuis
Mirjam Verschure ontmoet veel ziekenhuismedewerkers die haar probleem erkennen.
Nooit had de 52-jarige kraamverzorgster
Mirjam Verschure gedacht dat zij een post-
traumatische stressstoornis zou ontwikkelen
na een darmoperatie, die ook nog eens
succesvol is. Ze wordt omschreven als een
persoon die met humor en luchtigheid de
zaken oppakt. Haar werk als kraamverzorg-
ster in het Laurentius ziekenhuis in Roermond
doet ze met enorm veel plezier. Toch gaat ze
na een operatie volledig onderuit. In het boek
‘Heftig’, dat 17 december uitkwam, beschrijft
ze wat ze heeft meegemaakt. “Ik wist zeker
dat ik niet de enige was, die dit heeft gehad.
Maar dat er zoveel reacties op mijn boek
zouden komen, had ik niet verwacht.”
Het verhaal van de Roermondse kraam-
verzorgster begon op het moment dat er
tijdens een tweejaarlijks routineonderzoek
een poliep in haar darmen werd gevonden.
Die bleek kwaadaardig te zijn en moest
operatief worden verwijderd. Ze wilde graag
in haar eigen ziekenhuis worden behandeld.
Dat voelde vertrouwd. Ze vroeg een anesthe-
sist die ze kent en bij wie ze zich veilig voelt
om tijdens haar operatie aanwezig te zijn. Na
de operatie en een nachtje ziekenhuis mocht
ze weer naar huis. Alles zag er goed uit. Ze
kon weer verder leven. Alleen, toen ging het
mis. Ze kreeg paniekaanvallen, durfde niet
meer naar haar eigen afdeling en al helemaal
niet meer de anesthesist en de chirurg te
ontmoeten. “Ik was zo bang. Nu, achteraf
kan ik me het niet meer voorstellen. Op het
moment dat ik Jon, de anesthesist, tegenkwam
wilde ik het liefst door de grond zakken. Ik
kon alleen maar ademen, verder niets meer.
Die angst…” Mirjam Verschure wist niet wat
er met haar aan de hand was. Uiteindelijk was
het een psycholoog die haar uitlegde dat ze
een post traumatische stressstoornis had. Dat
was een opluchting. Ze stelde zich niet aan, er
was een naam voor wat zij meemaakte.
Geur
Voor ziekenhuismedewerkers kan het extra
moeilijk zijn om weer naar hun werkplek
terug te gaan. “Die werkplek voelt niet meer
Ziekenhuizen beginnen Vaatcentrum
Het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) en
het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ)
hebben hun samenwerking sinds deze maand
uitgebreid met de oprichting van het Vaat-
centrum Amsterdam.
Binnen het Vaatcentrum Amsterdam werken
de vaatchirurgen van beide topklinische
ziekenhuizen intensief met elkaar samen en
bieden ze 24 uur per dag, zeven dagen per week,
vaatchirurgische zorg. Deze samenwerking
9 10 februari 2010
veilig. Alleen al door de geur kun je worden
geconfronteerd met wat je hebt meegemaakt.”
De operatie in een ander ziekenhuis laten
uitvoeren, is volgens Mirjam Verschure geen
oplossing. “Ik heb me tijdens de opname
en operatie heel veilig gevoeld. Ik zou een
volgende keer toch weer in mijn eigen zieken-
huis behandeld willen worden. Ik weet ook niet
of het zou helpen als ik me ergens anders zou
laten opereren.” Op 17 december is het boek
uitgekomen, en sinds die tijd heeft Mirjam
Verschure zo’n veertig reacties gekregen. Veel
mensen blijken haar problemen te herkennen,
omdat ze als ziekenhuismedewerkers zelf een
operatie ondergingen of omdat familieleden
in het ziekenhuis lagen of er zijn overleden.
Het is, denkt Mirjam Verschure, een probleem
waarvoor tot nog toe weinig oog is geweest.
Mensen praten er niet over. Ze wil met haar
boek bereiken dat ziekenhuismedewerkers,
maar ook de bedrijfsartsen, weten dat dit kan
gebeuren. Dat mensen een post traumatische
stressstoornis kunnen oplopen. Ook al is een
operatie niet eens zo ingewikkeld en is achter-
af alles in orde. Zelf zou ze hierover graag een
informatieavond willen verzorgen in zieken-
huizen. “Mensen hebben er behoefte aan om
erover te praten.”
De tijd nemen
Het boek wil nog meer laten zien. Mirjam
Verschure heeft veel baat gehad bij mensen
die haar vroegen hoe het echt met haar
ging. Ze heeft het zo enorm gewaardeerd
als specialisten en anderen de tijd voor haar
namen. De anesthesist, de fysiotherapeut, de
gynaecoloog, de chirurg. Ze zijn belangrijk
geweest voor haar herstel. “Specialisten
moeten weten hoe belangrijk dit is voor
patiënten.”
Wie wil reageren op het verhaal van
Mirjam Verschure kan dat doen via de site
www.heftighetboek.nl. Hier is het boek ook te
bestellen. ‘Heftig’ kost tien euro. Hiervan gaat
twee euro naar de Maag Lever Darm Stich-
ting.
Door Marja den Otter
past in de trend om bepaalde specialistische
verrichtingen te concentreren. De twee
ziekenhuizen willen op deze manier zorgen
voor continuïteit en ze willen de kwaliteit
van de vaatchirurgische zorg op een zo hoog
mogelijk hoog niveau brengen. Het OLVG en
het SLAZ werken ook op andere gebieden
samen. Zo behandelen de urologen van beide
ziekenhuizen gezamenlijk nierstenen. Deze
samenwerking heeft geleid tot de oprichting
van het Niersteencentrum Amsterdam.
Nummer 3
Eerste patiënt in Polikliniek Lemmer
Mevrouw De Vries-Leistra werd maandag 1 februari
als eerste patiënt behandeld in de nieuwe polikliniek
in Lemmer van ziekenhuis De Tjongerschans
(Heerenveen). Hoewel mevrouw De Vries-Leistra
uiteraard niet voor haar plezier naar de Polikliniek
Lemmer ging, was zij erg ingenomen met de nu ont-
stane mogelijkheid om voor een polikliniekbezoek
dichtbij huis terecht te kunnen. De bos bloemen die
zij als eerste patiënt van locatiemanager Marianne
Gerritsma mocht ontvangen, werd door haar erg
gewaardeerd.
Portaal voor kinderen
met taaislijmziekte
Het Universitair Medisch Centrum Utrecht
heeft in januari het portaal voor kinderen met
taaislijmziekte (Cystic Fibrosis) geopend. Via
dit portaal kunnen de jonge patiënten onder
meer hun medisch dossier, labuitslagen en De kinderen hoeven hier dus niet naar toe te
behandelafspraken inzien. Ook kunnen ze komen maar we kunnen ze tussen de controles
herhaalrecepten aanvragen of hun behande- door wel blijven volgen. Dat voorkomt dat ze
laar een e-mailbericht sturen. terugzakken, voordat ze dat zelf in de gaten
hebben.” Maar het portaal doet ook goede
Kinderlongarts prof. Kors van der Ent is dienst om de artsen bij de les te houden:
vooral te spreken over de mogelijkheid om “Patiënten lezen nu in hun dossier wat ze
vragenlijsten in te vullen: “De prognose voor met de behandelaars hebben afgesproken.
CF-patiënten verbetert naarmate de behan- Wanneer dat volgens hen niet klopt, kunnen
deling laagdrempeliger en intensiever wordt ze meteen aan de bel trekken. Op die manier
en met dit portaal kan dat. Op dit moment helpen ze het proces te bewaken. Eigenlijk
zien we alle kinderen vier keer per jaar. Voor worden ze een lid van het behandelteam.” Het
sommigen zou zes keer beter zijn, maar dat UMC Utrecht heeft nu tien patiëntenportalen
is vaak een te grote belasting. Tijdens een actief en heeft de ambitie om in 2010 nog min-
controle doen we lichamelijk onderzoek, een stens zes portalen te activeren. Via de portalen
longfunctiemeting en laten we de kinderen hebben patiënten de mogelijkheid om de regie
slijm ophoesten. Deze onderzoeksgegevens te voeren over hun eigen behandelplan en via
kunnen we nu, onder andere door het invullen internet te communiceren met hun behande-
van vragenlijsten, via het portaal ontvangen. laar.
Eerste robotgeassisteerde operatie Rijnstate
De eerste robotgeassisteerde operatie van de Alysis
Zorggroep in Ziekenhuis Rijnstate in Arnhem werd
zaterdag 23 januari uitgevoerd. Het was een zoge-
noemde laparoscopische ingreep waarbij de prostaat
werd verwijderd bij een patiënt met prostaatkanker.
De operatie is succesvol uitgevoerd door uroloog
Carl Wijburg en gastoperateur Henk van de Poel. De
Alysis Zorggroep beschikt sinds deze maand over een
geavanceerde operatierobot, de Intuitive Da Vinci SI.
Deze bestaat uit vier mechanische armen die bediend
worden door een operateur. Op 23 januari vond de
eerste operatie met de Da Vinci plaats. Bij een patiënt
met prostaatkanker werd de prostaat succesvol verwij-
derd. Uroloog en operateur Carl Wijburg: “Het is alle-
maal erg goed gegaan. De operatie heeft zo’n vier uur
geduurd en dat is heel netjes voor een eerste operatie”.
Alternatieve operatie
trechterborst
Pectus excavatum, ook wel trechterborst
genoemd, is een aangeboren afwijking waar-
bij door een teveel aan ribkraakbeen het 2009 waren er dat zestien. In het Catharina-
borstbeen naar binnen wordt geduwd. Hier- ziekenhuis wordt sinds kort een nieuwe,
door komt het borstbeen dieper te liggen. In minimaal invasieve techniek toegepast: de
het Catharina-ziekenhuis (Eindhoven) wordt Nuss-procedure. Er is aan beide zijden van
sinds kort, naast de klassieke methode, ook de borstkas slechts een kleine incisie nodig
een alternatieve operatietechniek toegepast. voor het inbrengen van een thorascoop. Dit
Deze nieuwe methode is minder ingrijpend, is een apparaat waarmee men de binnenkant
laat kleinere littekens na en is een welkome van de borstkas kan bekijken. Op deze manier
operatieve aanvulling vooral bij jonge mensen. kan onder visuele controle een metalen stang
worden ingebracht. Deze stang wordt tijdens
Het sterk afwijkende uiterlijk van een trechter- de operatie op maat voorgebogen en na het
borst geeft op jonge leeftijd vooral psychische inbrengen 180 graden gedraaid. Hierdoor
problemen zoals gebrek aan zelfvertrouwen. wordt de borstkas letterlijk vanuit de binnen-
Vanaf 35 jaar kunnen echter ook lichamelijke kant uitgedeukt. De metalen stang wordt pas
klachten, zoals kortademigheid, vermoeid- na drie jaar verwijderd. De borstkas moet dan
heid, hartkloppingen en hartritmestoornissen in staat zijn zelf de nieuwe vorm te behouden.
ontstaan. Vier jaar geleden werden in het Deze Nuss-methode is een minder ingrijpende
Catharina-ziekenhuis maar vier patiënten ingreep die nagenoeg geen littekens achter-
per jaar aan een trechterborst geopereerd. In laat.
 Nummer 3
10 februari 2010 10 Advertentie

Vitaminstore is dé moderne healthspecialist.

Bij ons vindt u de gezondste voedings-
supplementen, de beste merken sportvoeding
en de zuiverste cosmetica.
Vitaminstore verkoopt o.a. de
A-merken, Solgar, Orthica, MDY, EAS,
Dr. Hauschka en Weleda.
Kom eens langs voor een vrijblijvend en
y happy!
d
Every bo
deskundig advies!

7JUBNJOTUPSF
(PVEB
t
-BOHF
5JFOEFXFH

t

,)
(PVEB
U





F
HPVEB!WJUBNJOFTUPSFOM
XXXWJUBNJOTUPSFOM

Baarn 0355435364
Barendrecht 0180647247
Barneveld 0639675834
Budel 0640459295
Den Bommel 0187841182
Noord Nederland 0639774554
Hoofddorp 0623923812
Naaldwijk 0174630950
Rotterdam 0644317315
Rijswijk 0626306644
Well 0639482606

Bel of mail voor een vrijblijvend kosteloos consult: 0800-8522667

Email: tlcdieetnederland@gmail.com - Web: www.tlcbenelux.nl
 Nummer 3
Gezondheid 11 10 februari 2010

Vroege menopauze: Meer risico voor oogkankerpatiënten

Vooral jonge kinderen in de leeftijd van nul met retinoblastoom heeft de erfelijke variant.

eerder dement tot vier jaar krijgen de kwaadaardige oog-

Uit het onderzoek van Coppus blijkt dat er een sterke relatie bestaat tussen de leeftijd waarop de menopauze
optreedt en de leeftijd waarop dementie wordt vastgesteld.
Vrouwen die vroeg in de menopauze terecht
komen, zouden op jongere leeftijd dementie
kunnen ontwikkelen. Aanwijzingen hiervoor
komen voort uit onderzoek van Tonnie Coppus
van het Erasmus MC in Rotterdam. Zij deed
onderzoek bij vrouwen met het Down syn-
droom, van wie bekend is dat zij een vroege
menopauze hebben. De resultaten van haar
onderzoek zijn te vertalen naar de algemene
bevolking. Onlangs verscheen haar publicatie
hierover in het Journal of Alzheimer Disease.
Vrouwen met Down syndroom hebben een
vroege menopauze in vergelijking tot vrouwen
in de algemene bevolking, respectievelijk
44 jaar en 52 jaar. Uit het onderzoek van
Coppus blijkt dat er een sterke relatie bestaat
tussen de leeftijd waarop de menopauze
optreedt en de leeftijd waarop dementie
wordt vastgesteld. Coppus: “Vrouwen met
Down syndroom die een vroege menopauze
hebben, blijken ook op vroege leeftijd dement
te worden. Bovendien vond ik in mijn onder-
zoek dat deze vrouwen ook op jongere leef-
tijd sterven.” De ziekte van Alzheimer is de
belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte
bij mensen met Down syndroom. De afdeling
Epidemiologie van het Erasmus MC onder-
zoekt sinds 2000 meer dan 500 mensen met
Down syndroom ouder dan 45 jaar. Daarbij
wordt speciaal gekeken naar factoren die van
invloed zijn op het optreden van dementie en
sterfte. De gezondheidsontwikkelingen die
binnen deze groep worden gevonden zijn in
feite versnelde versies van de ontwikkelingen
zoals die in de algemene bevolking plaats-
Inwendige drukmeting onnodig bij bevalling
Tijdens een bevalling die is ingeleid of ver-
sterkt met hormonen is het niet zinvol om de
kracht van de weeën inwendig te registreren.
Onderzoek van de afdeling Verloskunde van
het AMC in Amsterdam wijst uit dat dit geen
positieve bijdrage levert aan de conditie van
het kind direct na de geboorte. Ook verloopt
de bevalling er niet vlotter door.
Het is op dit moment echter wel gangbaar
om de weeënactiviteit te registreren met een
inwendige drukcatheter in de baarmoeder-
holte. Registratie van buitenaf, met een druk-
meter op de buik van de moeder, werkt even
goed. Dit is bovendien vele malen goedkoper
en zonder risico’s. Als een bevalling opgewekt
moet worden of niet snel genoeg vordert,
krijgen zwangere vrouwen een infuus met
oxytocine om de weeën op gang te brengen
of te versterken. Internationale richtlijnen
vinden. Resultaten uit dit onderzoek zijn
daarom te vertalen naar soortgelijke resulta-
ten in de algemene bevolking. Een eerste stap
in de ontwikkeling van Alzheimer is stapeling
van het zogenoemde amyloid in de hersenen.
De vorming van dit amyloid gebeurt onder
invloed van een bepaald gen dat bij mensen
met Down syndroom in verhoogde mate aan-
wezig is. Down syndroom wordt veroorzaakt
doordat chromosoom 21 in drievoud aanwezig
is. Op dit chromosoom liggen verschillende
genen die betrokken zijn bij zenuwziektes in
de hersenen. De belangrijkste hiervan is het
gen dat zorgt voor de productie van het eiwit
amyloid. Coppus: “Door bestudering van de
verschillende factoren die van invloed zijn op
de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer
bij mensen met Down syndroom, krijgen we
ook meer inzicht in de rol van het amyloid in
de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer
in de algemene bevolking.” Niet alleen bleek
er een verband te zijn met de leeftijd waarop
de dementie werd vastgesteld. Ook blijkt de
vroege menopauze in verband te staan met
het sterven op jonge leeftijd. Coppus: “Omdat
dementie op zichzelf ook leidt tot een ver-
laging van de levensverwachting, heb ik be-
rekeningen uitgevoerd waarin ik de resultaten
heb gecorrigeerd op het effect van dementie
op sterfte. Ook dan blijft het verband tussen
vroege menopauze en het overlijden op jonge
leeftijd bestaan. De resultaten uit dit onder-
zoek geven veel informatie over de relatie
tussen menopauze en dementie en de relatie
tussen menopauze en overlijden.”
adviseren om tijdens het geven van dit middel
de activiteit van de baarmoeder te registreren
met een drukcatheter die inwendig is aange-
bracht. Wetenschappelijk bewijs voor deze
praktijk ontbrak echter. Tot nu toe was dan ook
niet duidelijk of het een positief effect heeft
op de bevalling en de geboorte. Onder leiding
van verloskundige Jannet Bakker volgden
onderzoekers van het AMC ruim 1400 beval-
lingen in zeven ziekenhuizen. Bij de helft van
de vrouwen registreerden ze de kracht van de
weeën inwendig; bij de andere helft registreer-
den ze de activiteit van buitenaf. In beide
groepen kwamen uiteindelijk evenveel kinde-
ren ter wereld na een keizersnede of met hulp
van een tang of vacuümpomp. De behoefte aan
pijnstilling en de duur van de bevalling waren
in beide groepen vergelijkbaar. Ook was er
geen verschil in de conditie van de kinderen
kort na de geboorte.
tumor retinoblastoom. Een oogkanker die in
het netvlies ontstaat. Hoewel de ziekte goed
te behandelen is blijkt uit recent onderzoek
dat de medische gevolgen op latere leeftijd
aanzienlijk zijn. Met name de patiëntjes die de
erfelijke variant van retinoblastoom hebben,
lopen een behoorlijk groot risico om op latere
leeftijd andere vormen van kanker te krijgen.
Onderzoekster Tamara Marees promoveerde
met haar onderzoek op vrijdag 29 januari aan
VU medisch centrum in Amsterdam.
Het risico op het krijgen van een andere vorm
van kanker bij erfelijke belastte retinoblas-
toom patiënten is ruim twintig keer hoger dan
dat in de Nederlandse bevolking. Voor erfelijk
belastte retinoblastoom-
patiënten die behandelt
zijn met bestraling is
het risico op een andere
vorm van kanker drie
keer hoger dan voor
diegenen die op andere
wijze zijn behandeld.
Verder zijn er aanwij-
zingen in het DNA ge-
vonden die zorgen voor
zowel een verhoogd als
een verlaagd risico op
een andere vorm van
kanker. Dit zijn enkele
van de uitkomsten uit het
promotieonderzoek van
Tamara Marees. Veertig Vooral jonge kinderen in de leeftijd van nul tot vier jaar krijgen de kwaadaardige
procent van de patiënten oogtumor retinoblastoom.
Geschiedenis van de gezondheidszorg
De ondersteek
Elk mens, ziek of gezond, heeft voedsel nodig
opdat het lichaam goed kan functioneren.
Uit het voedsel komt immers de energie die
voor alle activiteiten noodzakelijk is. Resten
van het genuttigde eten en drinken worden
afgevoerd via urine en ontlasting.
Eeuwen geleden waren veel gebruiksvoor-
werpen van tin gemaakt. Men schonk uit
een tinnen kan, dronk uit een tinnen beker
en men at van een tinnen bord en dus was
ook de po van tin gemaakt. Op schilderijen
uit de middeleeuwen ziet men verpleeg-
sters met de ouderwetse hoge po langs de
bedden gaan. Deze po werd ook in de huizen
gebruikt omdat men op zolder sliep waar
geen sanitaire voorzieningen waren. Omdat
een zieke moeite had om op een hoge po te
gaan zitten gebruikte men in het ziekenhuis
een lage po die onder de patiënt werd gesto-
ken, vandaar de naam ‘ondersteek’. De eerste
ondersteek, die ook van tin was gemaakt,
had een handgreep die eraf geschroefd kon
De tinnen stamvader van de ondersteek.
Het is met name deze categorie patiënten die
een groot risico loopt om op latere leeftijd
andere tumoren te ontwikkelen. Het blijkt dat
veertig jaar na de retinoblastoom diagnose
28 procent van de patiënten een andere vorm
van kanker heeft gekregen. Bij kinderen en
jong-volwassenen zijn dit met name weke-
delentumoren en botkanker. Volwassenen op
middelbare leeftijd krijgen met name borst-,
blaas- en longkanker. De oorzaak van deze
grotere kans is tweeledig. Enerzijds is dit het
gevolg van een fout in het DNA van de patiën-
ten, waardoor aanvankelijk ook de oogtumor
zich kon ontwikkelen. Anderzijds komt het
door de behandeling, met name de bestra-
ling verhoogt de bestaande kans op kanker op
latere leeftijd.
worden om daarna de po door de opening
leeg te maken. Het geheel was efficiënt en
mooi maar kostbaar en erg zwaar. De opvol-
ger was toen een ondersteek van aardewerk
die veel lichter was dan die van tin en ook
nog goedkoper. Hier was echter het bezwaar
dat bij stoten of vallen de po werd beschadigd
en niet meer bruikbaar was. Wel erg handig
waren de verschillende schuine ondersteken,
een slof genoemd, die men zonder problemen
onder de billen kon schuiven.
Jarenlang gebruikte men daarna een onder-
steek van email die na gebruik met een deksel
kon worden afgedekt. Hier was echter het
grote bezwaar dat het email bij stoten er van
af springt, daarom wordt in de gezondheids-
zorg helemaal geen email meer gebruikt. Al
tientallen jaren wordt tot ieders tevredenheid
een ondersteek van roestvrij staal gebruikt.
Door Bob K.P. Griffioen
Medisch Farmaceutisch Museum Delft
 Nummer 3
10 februari 2010
Cardiologie St Radboud start hartrevalidatie
De afdeling Cardiologie van het UMC St Rad-
boud in Nijmegen is vorige maand gestart met
hartrevalidatie bij het Universitair Centrum
voor Chronische Ziekten (UCCZ) op Dekkers-
wald. Naast de reguliere hartrevalidatie wil
Cardiologie ook behandelvormen ontwik-
kelen voor patiënten met gecombineerde
ziektebeelden, zoals hart-vaat, hart-long
en hart-long-vaatproblematiek en hier ook
wetenschappelijk onderzoek naar doen.
Naar verwachting groeit het aantal mensen
met hartfalen de komende jaren sterk, mede
door de toenemende vergrijzing. Niet aange-
boren stoornissen zijn bijvoorbeeld een hart-
ritmestoornis, een hartinfarct, een klepver-
nauwing of angina pectoris. Ook is er steeds
vaker sprake van een gecombineerd ziekte-
beeld, zo heeft bijvoorbeeld naar schatting
twintig procent van de hartpatiënten COPD
en andersom. De afdeling Cardiologie en het
UCCZ richten zich in de revalidatie op een
zo snel en goed mogelijk herstel- en begelei-
dingstraject, vanaf de klinische zorg tot het
leren omgaan met een hartstoornis.
Financieel herstel Martini Ziekenhuis
Het Martini Ziekenhuis in Groningen heeft
2009 financieel licht positief afgesloten.
Het verlies van 2008 is het afgelopen jaar
omgebogen naar een kleine winst. Dit is het
resultaat van een nieuw en strikt financieel
beleid. Ook voor de komende jaren verwacht
het ziekenhuis verdere verbetering van de
resultaten.
“We zien de eerste tekenen van herstel”, zegt
Hans Feenstra, bestuursvoorzitter Martini
Ziekenhuis. Aan het begin van het jaar is een
vacaturestop afgekondigd. “Het was voor het
ziekenhuis noodzaak om vrij forse ombuigin-
gen te realiseren. Niet alleen moest er winst
worden gemaakt, het is ook erg belangrijk ons
eigen vermogen aan te vullen. Dit lag namelijk
ruim onder het landelijk gemiddelde.” Naast
de vacaturestop is het registratiesysteem van
de behandelingen tegen het licht gehouden.
“Het bleek dat sommige declaraties in ons
nieuwe automatiseringsysteem bleven hangen,
en dan doe je jezelf tekort. Ook dat systeem is
Financieel alert
Financieel Planner van het jaar
Ik heb het nooit zo op die verkiezingen die
je brengen tot de huppelepup van het jaar. Je
zou je werk maar heel goed doen en daarvoor
niet in het zonnetje worden gezet.
Rick Wassenaar
Nu denk ik daar toch een beetje anders over.
Want dat krijg je als successen dichtbij
komen. Vorige week heeft Rick Wassenaar
de titel van ‘Financieel Planner van het jaar’
verworven. En omdat Rick Wassenaar en ik
graag samenwerken straalt het ook af op ons
kantoor. Zie www.vandasselaar.com. Om de
titel ‘Financieel Planner’ van het jaar te ver-
werven moet je een ingewikkeld financieel
advies samenstellen voor een fictieve klant.
De titel ‘Financieel Planner van het jaar’ staat
hoog aangeschreven. Het is daarom bewon-
derenswaardig, dat een collega van ons deze
verworven heeft. Ik ben er ook wel zo trots
op, dat ik er graag een column aan wijd.
Voor wie is financiële planning bestemd?
Vaak is deze vorm van financiële advisering
gericht op mensen met een relatief hoog
inkomen en vermogen. Rick Wassenaar
heeft juist bewezen dat financiële planning
ook geschikt is voor ‘gewone’ mensen. Door
12
Emotionele begeleiding
Wanneer bij iemand een hartstoornis wordt
geconstateerd heeft dit vaak grote gevolgen,
niet alleen lichamelijk maar ook emotioneel.
Hartrevalidatie helpt patiënten om te her-
stellen van en te leren omgaan met een hart-
stoornis. Tijdens de poliklinische revalidatie
op Dekkerswald wordt de patiënt gemiddeld
acht weken begeleid door een multidiscipli-
nair team, bestaande uit een cardioloog en
revalidatieverpleegkundige, een psycholoog,
maatschappelijk werker, diëtist en fysiothe-
rapeut. Elke patiënt volgt een programma
afgestemd op de persoonlijke situatie. Naast
uitgebreid fysiek beweeg- en oefenprogram-
ma, uitgevoerd in een volledig nieuwe ruimte
voorzien van moderne apparatuur, is er aan-
dacht voor voedingsadvies en preventie. Ook
het emotionele aspect krijgt veel aandacht.
Vragen als: hoe leer ik omgaan met een hart-
stoornis, welke gevolgen heeft dit op mijn
sociale leven, hoe ga ik om met eventuele
angsten en hoe hervind ik mijn emotionele
balans komen uitgebreid aan de orde.
nu verbeterd.” Daarnaast heeft het ziekenhuis
het inkoopbeleid voor de komende jaren fors
aangescherpt. “We hebben de inkoop verder
geprofessionaliseerd en kijken kritisch naar
elke uitgave”, licht Feenstra toe.
Toekomst
Voor de toekomst is Feenstra hoopvol
gestemd. Samen met bestuurslid Paul van der
Wijk heeft hij een strak financieel beleid uit-
gezet. “We kijken bijvoorbeeld ook welke be-
handelingen winstgevend zijn en welke niet.
Daarmee proberen we ook elke behandeling
zo efficiënt mogelijk te maken zonder patiën-
ten daarbij tekort te doen of bepaalde behan-
delvormen te weigeren.” De Raad van Bestuur
wil daarnaast scherpere afspraken maken met
de zorgverzekeraars en zorgen dat de door het
Martini Ziekenhuis geleverde hoge kwaliteit
ook daadwerkelijk tot uiting komt in de met
zorgverzekeraars overeengekomen prijs. De
Raad van Bestuur verwacht voor 2010 op-
nieuw een licht positief financieel resultaat.
zijn aanpak wordt degelijk financieel advies
bereikbaar voor heel mensen. En dat niet
alleen: Rick heeft een manier gevonden om
het juist betaalbaar te maken. Sterker nog, u
bent veel voordeliger uit dan ooit. Geen ver-
borgen kosten meer, maar heldere advisering
tegen een redelijk tarief.
Terug naar de consument
Het grootste succes van Rick zit ‘em
misschien wel in de manier waarop hij echte
onafhankelijk financiële advisering bereik-
baar maakt voor velen. Daarom ben ik zo
trots op deze titel voor Rick als ‘Financieel
Planner van het jaar’.
Tim van Dasselaar (links) en Rick Wassenaar
info@finalert.nl
Ziekenhuizen werken
samen in Lab West
Het HagaZiekenhuis, Medisch Centrum
Haaglanden en Stichting Trombosedienst
‘s Gravenhage en omstreken gaan hun krach-
ten bundelen in een nieuwe laboratorium-
organisatie onder de naam Lab(oratorium)
West. Een deel van de ziekenhuislaborato-
ria en de gehele trombosedienst gaan in de
nieuwe organisatie op. Zij hebben daartoe op
27 januari een intentieovereenkomst geslo-
ten.
Met de samenwerking willen de instellingen
een toekomstbestendig laboratorium voor
de regio Haaglanden creëren. Dit is volgens
hen de beste waarborg dat patiënten en aan-
vragende specialisten en huisartsen ook op
termijn in de eigen regio op de modernste
laboratoriumdiagnostiek met een goede
service kunnen rekenen tegen een concur-
rerende prijs. Ook opleidingen en onderzoek
zijn hiermee gediend. De instellingen lopen
met dit initiatief vooruit op externe ontwik-
kelingen, zoals commerciële laboratoria. De
nieuwe opzet, die begin 2013 volledig gerea-
liseerd moet zijn, bestaat uit een centraal
Nieuwe OK bij Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
In de extra OK kunnen jaarlijks 1500 operaties worden uitgevoerd.
Het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden
heeft een zevende operatiekamer (OK) in
gebruik genomen. Dankzij de groei van
afgelopen jaren in het aantal patiënten neemt
ook het aantal operaties toe. In de extra OK
kunnen jaarlijks 1500 operaties worden uitge-
voerd.
De uitbreiding van het operatiecomplex is
onderdeel van een continu proces om de
zorg voor de patiënt te verbeteren. Er is niet
St. Anna Ziekenhuis breidt uit
Het St. Anna Ziekenhuis in Geldrop opent op
1 maart een nieuwe locatie in Genneper
Parken in Eindhoven. Naast mogelijkheden
voor diagnostisch onderzoek, zoals een MRI
en een röntgenruimte voor het maken van
echo’s en röntgenfoto’s, is er een priklabora-
torium en houden negen specialismen spreek-
uur. Deze uitbreiding resulteert in een groter
verzorgingsgebied met zorgaanbod dichterbij
de patiënt.
De poliklinieken in Eindhoven waar patiënten
vanaf 1 maart terecht kunnen zijn: cardiologie,
chirurgie, orthopedie, urologie, gynaecologie,
Kliniek
laboratorium dat tijdens kantooruren grote
hoeveelheden routinewerk en bijzondere
bepalingen uitvoert. Daarnaast beschikt elke
ziekenhuislocatie over een laboratorium voor
spoedaanvragen dat 24 uur per dag open is.
De ontwikkeling wordt mogelijk gemaakt
door onder meer technische ontwikkelingen,
zoals laboratoriumrobots en informatietech-
nologie. Het nieuwe laboratorium zal verder
beschikken over een uitgebreid netwerk van
prikposten in de regio en mogelijkheden voor
bloedafname thuis.
Forse besparing
Als de nieuwe opzet volledig is ingevoerd
wordt volgens de instellingen een forse be-
sparing van jaarlijks drie miljoen euro bereikt.
Deze besparing berust deels op het feit dat er
minder mensen nodig zijn. De instellingen
spannen zich in om gedwongen ontslagen te
voorkomen, maar sluiten deze niet uit. Met
de vakbonden zal hierover overleg worden
gevoerd. De voorstellen liggen nu ook voor
advies bij de ondernemingsraad, de patiënten-
adviesraad en de medische staf.
alleen een zevende OK gebouwd, maar ook
andere onderdelen zoals de steriele ruimte,
de omkleedruimte, de verblijfruimte en de
Recoveryafdeling zijn aangepast en uitgebreid.
De nieuwe operatiekamer is zeer geavanceerd,
kan makkelijk worden aangepast en is breed
inzetbaar. Doordat kabels en snoeren zoveel
mogelijk zijn weggewerkt en beeldschermen
aan het plafond hangen, hebben artsen en arts-
assistenten veel handelingsvrijheid.
neurologie, oogheelkunde, dermatologie en
interne geneeskunde. Naast de uitbreiding van
spreekuren in Eindhoven, blijven deze specia-
lismen spreekuur houden in het St. Anna
Ziekenhuis Geldrop. Naast de poliklinieken
zijn er op deze nieuwe locatie een priklabora-
torium gevestigd en een röntgenruimte voor
het maken van echo’s en röntgenfoto’s. Daar-
naast heeft de vestiging in Eindhoven de
beschikking over een MRI. Deze tweede MRI
binnen het St. Anna Ziekenhuis, voorziet in
het terugdringen van de wachttijd bij radiolo-
gie naar maximaal twee weken.

Kliniek
Patiëntvaardigheden
jonge chirurgen
Wat betreft chirurgische kennis en technische vaardigheden blijken Canadese en Nederlandse chirurgen niet van
elkaar te verschillen. Maar de Canadezen hebben significant betere patiënt management skills.
Nederlandse chirurgen hebben na het
afronden van hun opleiding een vergelijk-
baar kennisniveau en dezelfde operatieve
vaardigheden als hun Canadese collega’s,
maar ze zijn minder bekwaam in het patiënt-
management. Prof. dr. Olle ten Cate en chirurg
dr. Marlies Schijven van het UMC Utrecht
schrijven dat samen met Canadese collega’s
in het British Journal of Surgery. Canadese
chirurgen hebben een werkweek van zeventig
tot tachtig uur, Nederlanders maken 48 uur.
Ten Cate en Schijven en hun Canadese
collega’s komen tot deze conclusie na een
uitgebreid examen dat de kwaliteiten van
Canadese en Nederlandse chirurgen in
opleiding vergelijkt. Dat organiseerden ze
eind vorig jaar samen met chirurgen van de
Universiteit van Toronto. Twintig chirurgen
uit beide landen, net of bijna klaar met de
opleiding tot chirurg, moesten in eigen land
een oefenprogramma afwerken terwijl ze
beoordeeld werden door ervaren chirurgen uit
Nederland en Canada.
Communicatie
Wat betreft chirurgische kennis en technische
vaardigheden blijken Canadese en Neder-
landse chirurgen niet van elkaar te verschil-
len. Maar de Canadezen hebben significant
betere patiënt management skills. Daaronder
valt goede communicatie met de patiënt, het
aanvragen van de juiste aanvullende onder-
zoeken, het stellen van de meest waarschijn-
lijke diagnose, en uiteindelijk het opstellen
van het behandeltraject (dat hoeft niet altijd
Verkorting wachttijden kankerpatiënten
Rijnland Ziekenhuis (Alphen aan den Rijn/
Leiderdorp) is gestart met wachttijdverkorting
voor patiënten met verhoogd risico op darm-
kanker. Hiertoe is het zorgpad coloncare
opgezet. De eerste cijfers zijn bemoedigend.
Alle patiënten die door de huisarts voor een
darmscopie naar het ziekenhuis worden
gestuurd, worden binnen vier werkdagen
ingepland voor een eerste screening bij de
coloncare verpleegkundige en een maag-,
darm-, leverarts. Patiënten met een hoog risico
op darmkanker, kunnen vervolgens binnen
zeven dagen terecht voor een scopie. Hiertoe
houdt de scopiekamer spoedplekken vrij in
de planning. Mocht de patiënt een kwaadaar-
dige tumor hebben, dan wordt hij vervolgens
binnen een maand geopereerd. De coloncare
verpleegkundige is het vaste aanspreekpunt
13
chirurgisch te zijn). “Het is vrij bijzonder dat
Nederlandse chirurgen met veel minder oplei-
dingsuren qua kennis en operatieve vaardig-
heden hetzelfde scoren”, stelt Schijven.
“Blijkbaar richten chirurgen in opleiding
zich vooral op operatieve vaardigheden
en minder op vaardigheden om patiënten
optimaal klinisch te begeleiden. Maar ook
patiëntmanagement skills zijn erg belangrijk
in het komen tot een optimale behandeling,
daar moeten essentiële keuzes gemaakt wor-
den. Ten Cate en Schijven stellen voor het
opleidingscurriculum zodanig in te richten
dat chirurgen voldoende interdisciplinaire
besprekingen meemaken en voldoende uren
op de polikliniek werken. Daar doen ze de
patiëntvaardigheden op. “Meer uren vallen er
niet te creëren, we gaan in Nederland zeker
niet terug naar een tachtigurige werkweek. We
moeten de opleidingsuren efficiënter indelen,
en misschien anders prioriteren in de beschik-
bare tijd.” Internationaal bestaat discussie
over de vraag hoeveel uur nodig is voor de
opleiding van chirurgen. In de Verenigde Sta-
ten en Canada zijn de werkweken veel langer
dan in Europa. Chirurgen met relatief kortere
werkweken zijn meer tevreden over de balans
tussen werk en privé, maar zouden dus minder
goed opgeleid kunnen zijn. In Noord-Ame-
rika zijn echter vaker berichten over fouten
als gevolg van oververmoeidheid. In Canada
hebben chirurgen een tachtigurige werkweek,
in Nederland een 48-urige. Het betekent dat
Canadese chirurgen in de loop van de jaren
veel meer uren aan hun opleiding besteden.
voor de patiënt. Hij houdt de aansluiting van
de diverse onderzoeken nauwlettend in de
gaten. De tijdrovende verwijzingen naar de
diverse specialisten zijn hiermee verleden tijd.
Wassenaar & Van Dasselaar
Financieel maatwerk
voor de maatschap
Keerkring 61 - 2801 DG Gouda
www.vandasselaar.com - Tel: 0182-692888
Nummer 3
10 februari 2010
Einde aan erediensten ‘Refajakapel’
Bijna 23 jaar na de eerste zondagse christe- is er nog toestroom van cliënten van Het Park-
lijke eredienst in de kapel van het Albert
Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht, locatie
Amstelwijck (voorheen ‘Refajakapel’) vindt
huis en De Grote Rivieren, die dependances in
het ziekenhuisgebouw hebben. Het ziekenhuis
heeft deze beide zorgorganisaties uitgenodigd
op 7 maart vanaf 15.00 uur de laatste dienst de diensten gezamenlijk financieel te onder-
plaats. De ziekenhuispredikanten Martie steunen, maar zij hebben van deze uitnodiging
Ottens en Klaas Beuckens zullen de dienst geen gebruik gemaakt. De Raad van Bestuur
leiden, volgens speciale liturgie, behorend heeft toen op grond van een kosten-baten-
bij het buiten gebruik stellen van een kerk- afweging besloten dat patiënten van de PAAZ
gebouw. voortaan beter per taxi naar de zondagsdienst
in de ziekenhuislocatie Dordwijk kunnen
Het stoppen met de zondagse diensten vloeit worden gebracht. Dit kost de patiënten niets.
voort uit het feit dat steeds minder patiënten Voor de cliënten van Het Parkhuis en De
van het Albert Schweitzer ziekenhuis de Grote Rivieren die prijs stellen op kerkbezoek,
samenkomsten bijwonen. Omdat sinds enkele betekent dit helaas dat zij een eigen oplossing
jaren vrijwel geen klinische opnames meer zullen moeten vinden. Over ruim twee jaar zal
plaatsvinden in deze ziekenhuislocatie, zijn de gehele locatie Amstelwijck van het Albert
het enkel nog de patiënten van de PAAZ Schweitzer ziekenhuis buiten gebruik zijn ge-
(Psychiatrische Afdeling Algemeen Zieken- steld, wegens de verhuizing naar het Gezond-
huis) die de kapel op zondag bezoeken. Wel heidspark bij de locatie Dordwijk.
De kapel als zodanig (een afzonderlijk gebouwtje ten zuiden van de hoogste vleugel van locatie Amstelwijck)
blijft voorlopig gewoon staan. Het ziekenhuis gebruikt deze accommodatie vrij intensief voor studiedoeleinden
en symposia.
Westfriesgasthuis gaat rokers helpen
De afdeling longgeneeskunde van het West- gebeurt zowel poliklinisch als telefonisch.
friesgasthuis (Hoorn) is begin dit jaar gestart Anita Hartog, gespecialiseerd verpleegkundi-
met een polikliniek ‘Stoppen met roken’. Twee ge: “Op de poli zien we patiënten die al in het
gespecialiseerde verpleegkundigen begelei- ziekenhuis bij andere specialismen komen en
den patiënten om van het roken af te komen. aan wie door de arts wordt aangeraden te stop-
pen met roken. Daarnaast zien we ook steeds
Eerst is er een intake, dan wordt eenmalig meer mensen die via via hebben gehoord van
een röntgenfoto genomen, er wordt een de ‘Stoppen met roken’ poli. De begeleiding
longfunctie-onderzoek uitgevoerd en er is die wij geven duurt in principe een jaar, de
een afspraak met de longarts. De begeleiding intensiteit van de begeleiding verschilt per
door de gespecialiseerde verpleegkundigen persoon.”
Bronovo biedt parkeerservice
Ziekenhuis Bronovo in Den Haag is per 1 februari gestart met het aanbieden van een parkeerservice. Die biedt
patiënten de mogelijkheid om voor de deur uit te stappen, terwijl een chauffeur de auto gaat parkeren. Voor
patiënten, bezoekers of hun begeleiders die niet willen zoeken naar een plaats op het parkeerterrein, moeilijk ter
been zijn of iemand zonder oponthoud willen begeleiden, is deze extra service een uitkomst. Zij kunnen met hun
auto tot aan de hoofdingang van Bronovo rijden, waar een parkeerservicemedewerker de sleutel aanneemt en de
auto in de parkeergarage parkeert. De kosten voor de parkeerservice bedragen 8,50 euro. Op de foto is de eerste
klant te zien die gebruik maakt van de service.
 Nummer 3
10 februari 2010 14 Advertentie

PATIËNTEN Sfeer en Meer: Els Oudijk en Ellen Naafs

• Interieurworkshop ‘Kleur & Stijl’
dinsdag 16 februari 19.30 - 22.00 uur of
dinsdag 2 maart 10.00 - 12.30 uur of

MONITOREN maandag 8 maart 19.30 - 22.00 uur

Locatie: Waddinxveen | € 39,-
www.sfeerenmeer.info | tel. 06 - 11055501

EN JE EIGEN CARRIÈRE BEWAKEN Frisse Wind: Leid Oudemans

• De kunst van het opruimen
dinsdag 16 maart 20.00 - 21.30 uur
TMI ZOEKT • Een slimme planning is het halve werk
UÊÛiÀ«ii}ŽÕ˜`ˆ}i˜Ê­>iÊëiVˆ>ˆÃ>̈iî
Uʜ«iÀ>̈i>ÃÈÃÌi˜Ìi˜
UÊ>˜iÃ̅iÈiʓi`iÜiÀŽiÀÃ
dinsdag 23 maart 20.00 - 21.30 uur
• Waar haal je de tijd vandaan?
dinsdag 30 maart 20.00 - 21.30 uur
• Zo houd je werkdruk onder controle
I’m
UÊÊ}ˆ«ÃÛiÀL>˜`“iiÃÌiÀÃ
UÊʏ>LœÀ>˜Ìi˜
UÊÊ`œŽÌiÀ>ÃÈÃÌi˜Ìi˜
dinsdag 6 april 20.00 - 21.30 uur
Locatie: Gouda | € 40,-
www.frissewind.biz | tel. 0182 - 558867 every
UÊÊ>«œÌ…iŽiÀÃ>ÃÈÃÌi˜Ìi˜
UÊÊ
-
ʓi`iÜiÀŽiÀÃ
UÊʓi`ˆÃV…ÊÃiVÀiÌ>ÀiÃÃiÃ
Ine Mens en werk: Ine Ruijfrok
• Beter beslissen
maandag 15 februari 13.00 -16.30 uur
Locatie: Gouda | € 95,-
woman
>Ê…iÌÊLœÛi˜}i˜œi“`iʓiÌÊÀiVi˜ÌiÊâˆiŽi˜…ÕˆÃiÀÛ>Àˆ˜} • Kennismaking Paardencoaching
dinsdag 16 maart 12.00 - 15.30 uur • Heb je even tijd?
TMI BIEDT
Locatie: Gouda | € 95,- • Ben je toe aan persoonlijke
• Van Wens naar Werkelijkheid
ontwikkeling?
UÊÛ>ÃÌÊ`ˆi˜ÃÌÛiÀL>˜` donderdag 1 en donderdag 22 april 9.30 - 15.00 uur
UÊÛÀˆ…iˆ`ʓiÌÊ`iÊâiŽiÀ…iˆ`ÊÛ>˜Êii˜ÊՈÌÃÌiŽi˜`ÊÃ>>ÀˆÃ Locatie: Gouda | € 249,- • Heb je gewoon zin om iets
• Vrouw en Kracht leuks te doen?
UʓiiÀÊiÀÛ>Àˆ˜}Ê`œœÀÊ>v܈ÃÃii˜`ÊÜiÀŽ donderdag 13 mei 13.00 - 16.00 uur
UÊii˜Ê>Õ̜ÊÛ>˜>vÊÓnÊÕÕÀÊ«iÀÊÜiiŽ Locatie: Gouda | € 65,-
www.inemensenwerk.nl | tel.06 - 24569940 Als vrouw moet je vaak van veel
UÊÃV…œˆ˜}ʜ«Ê“>>Ì
markten thuis zijn.
Colors of your heart: Yvonne Stoevelaar
7iÀŽi˜Êœ«ÊœÕÜʓ>˜ˆiÀt • Ontdek uw persoonlijke kledingstijl Je hebt een baan, een bedrijf,
i˜ÊÛ>ÃÌÊ`ˆi˜ÃÌÛiÀL>˜`ʜvÊii˜Êä‡ÕÀi˜Vœ˜ÌÀ>VÌ° 5 februari 9.30 - 12.00 of 3 maart 9.30 - 12.00 uur een partner, een huis, kinderen…
/iÛi˜ÃÊLi“ˆ``iÌÊ/Ê>Ê>Ài˜ÊۜœÀÊ<<*½iÀðʘÌiÀiÃÃi¶ • Je innerlijk, je uiterlijk
En ondertussen ben je er zelf ook nog!
3 februari 9.30 - 12.00 of 23 maart 9.30 - 12.00 uur
• Shawlknooptechnieken*
"Ê -Ê*,
/ Ê Ê/° 12 februari 9.30-12.30 of 23 februari 20.00-22.00 uur
• De kracht van kleur!
Daarom organiseren wij onder de

Ê /

 , ,Ê Ê Ê<",° donderdag 18 februari 9.30 - 12.00 uur
• ‘Eye opener’ workshop make up*
naam I’m every woman het komende
jaar leuke, interessante workshops,
woensdag 17 maart 9.30 - 12.00 uur
Locatie: Gouda | * € 39,- | € 49,- die je leven zowel privé als zakelijk
ÜÜܰ̓ˆ‡ˆ˜ÌiÀˆ“°˜ www.colorsofyourheart.nl | tel. 06 - 41476988 aangenamer kunnen maken!

Hij is er weer.

De Zorg Carrière Beurs: 21 & 22 mei 2010 Okura Hotel Amsterdam

De tweede Zorg Carrière Beurs staat voor de deur. Met nog meer banen, workshops en kansen om interessante werkgevers persoonlijk te spreken. Maar je
kunt er ook loopbaanadvies krijgen en een overzicht van alle opleidingsmogelijkheden. Ben jij toe aan de volgende stap in je zorgcarrière? Dan is dit de
gelegenheid om je te oriënteren, informeren, inspireren of gelijk te solliciteren. Meld je aan op www.zorgcarrierebeurs.nl voor je gratis toegangskaart.

Werken in de Zorg
Beroepsverenigingen
gaan in hoger beroep
De besturen van de beroepsverenigingen
NVAM (Nederlandse Vereniging van Anesthe-
sie Medewerkers) en de LVO (Landelijke
Vereniging van Operatieassistenten) gaan in
hoger beroep tegen de uitspraak van de Voor-
zieningenrechter in ’s Hertogenbosch van
30 december 2009.
De NVAM en LVO kunnen zich niet verenigen
met het vonnis van de Voorzieningenrechter
van de Rechtbank in ’s Hertogenbosch in het
geschil met de vijftien ziekenhuizen in Zuid-
Nederland over het door de ziekenhuizen
opgestelde convenant. De verenigingen
hebben de dagvaardingen tot behandeling als
spoedappèl op 27 januari doen uitbrengen.
Centraal in de bezwaren van de verenigingen
in het Hoger Beroep staat dat de Voorzienin-
genrechter wel vaststelt dat er sprake is van
een kartel maar volgens de beroepsverenigin-
gen onvoldoende toetst aan de cumulatieve
eisen die de wet stelt ter rechtvaardiging van
een kartel. Ook wordt voorbijgegaan aan het
bewijs dat de ziekenhuizen in dit verband
dienen te leveren om voor een uitzondering
op het kartelverbod in aanmerking te komen.
Daarnaast maken de ziekenhuizen misbruik
van een collectieve economische machts-
positie waarvoor geen rechtvaardiging aan-
wezig is, vinden de beroepsverenigingen. Ook
het feit dat de ziekenhuizen al zijn gestart met
de uitvoering van (delen) van het convenant
en dat er in andere regio’s ook soortgelijke
ISS Cure & Care wint Golden Service Award
De award voor het beste leerbedrijf is gewonnen door ISS Cure & Care met de ISS Focus Zorgondersteuning.
De winnaars van de Golden Service Awards
zijn op 3 februari bekend gemaakt tijdens
een feestelijke bijeenkomst in het Kurhaus
in Scheveningen. De award voor het beste
leerbedrijf is gewonnen door ISS Cure & Care
met de ISS Focus Zorgondersteuning. “Dank-
zij de voorbeeldige samenwerking met de
verpleging in de zorg voor de patiënt, is deze
eerste plaats behaald. Navolging zal zeker
plaatsvinden”, aldus de jury.
“Wij doen er alles aan om te zorgen dat
patiënten en cliënten zich welkom voelen”,
aldus Jan Kreeft, directeur ISS Cure & Care.
Daarom ben ik heel trots dat ISS Focus Zorg-
ondersteuning de award heeft gewonnen voor
het beste leerbedrijf. De opleiding die onze
medewerkers volgen is een enorme verrijking
voor de medewerkers zelf en een bijzonder
concept in de zorg. Wij bieden hiermee meer
mogelijkheden voor onze schoonmaakmede-
werkers. En dat betekent voor hen en voor ons
een nieuwe dimensie in schoonmaak.” Sinds
1995 maakt ISS Cure & Care het Waterland-
ziekenhuis in Purmerend schoon. ISS merkte
al jaren dat een aantal van de medewerkers tot
15
Het baart de verenigingen grote zorgen dat de feite-
lijke uitstroom van de toch al schaarse medewerkers
in de operatieafdelingen door het convenant wordt
bevorderd.
convenanten in ontwikkeling zijn, is reden
voor het spoedappèl. Het baart de verenigin-
gen grote zorgen dat de feitelijke uitstroom
van de toch al schaarse medewerkers in de
operatieafdelingen door het convenant wordt
bevorderd met name ook omdat het convenant
volgens de beroepsverenigingen geen enkele
oplossing biedt voor de bestaande onaanvaard-
bare werkdruk. En dat juist op momenten dat
nieuwe ontwikkelingen door de overheid
ingezet gaan worden (zoals de recente uitspra-
ken van de minister van Volksgezondheid over
de continue mogelijkheid van klinische zorg
voor zwangere vrouwen), waardoor de werk-
druk alleen maar zal toenemen.
veel meer in staat was dan alleen maar schoon-
maakwerk. En op enkele afdelingen deden zij
ook al aanverwante taken. Het Focus Zorg-
ondersteuning concept werd ontwikkeld. Het
Waterlandziekenhuis in Purmerend zag hierin
een mogelijkheid in de ontwikkeling naar het
leveren van gastvrije zorg. Het ziekenhuis
besloot om samen met ISS Cure & Care dit
concept in te voeren.
ISS Focus Zorgondersteuning
ISS Focus Zorgondersteuning omvat de
meest uiteenlopende facilitaire werkzaam-
heden. Deze taken kunnen worden uitgevoerd
door ISS Focus Zorgondersteuners. Zij zijn
opgeleid om diverse zorgondersteunende
taken, zoals huishoudelijke en logistieke
werkzaamheden uit te voeren. Hierdoor
kunnen de verpleegkundigen zich nog inten-
siever richten op de primaire zorgtaken. The
Golden Service Awards worden sinds 2002 in
Nederland en België een keer per twee jaar
uitgereikt door Kimberley-Clark Professional.
Met de awards worden opmerkelijke prestaties
in de schoonmaaksector bekroond.
Nummer 3
10 februari 2010
Doodknuffelen
Liefde heeft een helende werking. Het zal wel
nooit wetenschappelijk onderzocht zijn maar
er zijn toch wel een paar opvallende zaken.
Dat een kus op een gekwetste plek van het
kinderlijfje verlichting van de pijn brengt.
Dat een opname in een Hospice nogal eens
een tijdelijke opleving geeft in vitaliteit (gaat
ie wel dood?). Dat een stervende maar niet
dood wil gaan zolang de geliefde de hand
vasthoudt maar pas het leven laat als deze de
ruimte heeft verlaten. Dat seks een kleinere
kans op prostaatkanker en hartinfarct geeft
(alhoewel ik het omgekeerde denk: mensen
met prostaatkanker of hartinfarct vrijen min-
der, maar dat terzijde). Liefde maakt zacht,
maakt pijn draaglijk en geeft vitaliteit. Zou
liefde ook bijwerkingen kunnen geven?
Onlangs bezocht ik tijdens een weekenddienst
een jongen van twintig jaar die een ontstoken
doorligplek zou hebben van zijn stuit. Hij was
al jaren bedlegerig wegens een ziekte die geen
naam had: volgens de neurologen was er niets
neurologisch, volgens moeder had hij een
zeldzame ziekte en volgens de huisarts was
er sprake van een psychiatrische aandoening.
Hij kon soms niet lopen en als hij dat al deed
was hij erg moe en deed alles pijn. Chroni-
sche bedlegerigheid gaf namelijk naast door-
ligplekken ook verdunning van zijn spieren
dus dat hij moe en pijnlijk was van een loopje
naar het toilet was inderdaad de waarheid
Professor Jansen naar Elkerliek ziekenhuis
De behandeling van Maag-, Darm en Lever-
ziekten in het Elkerliek ziekenhuis in Helmond
krijgt een nieuwe impuls met de komst van
prof. dr. J.B.M.J. Jansen. Professor Jansen
was tot 1 februari verbonden aan het UMC
St Radboud in Nijmegen. Daar was hij hoofd
van de afdeling MDL-ziekten en hoogleraar
interne geneeskunde. De laatste jaren van zijn
carrière wil hij graag volledig besteden aan
directe zorg voor patiënten. Die kans biedt
het Elkerliek hem dicht bij zijn geboorteplaats
Aarle-Rixtel.
Professor Jansen: “In Nijmegen was ik bezig
met het afbouwen van mijn wetenschappe-
lijke carrière en het overdragen van een grote
drukke afdeling in een complexe organisatie.
In Helmond kan ik op kleinere schaal mijn
(Advertorial)
Danielle Kruger bedankt Hagaziekenhuis
Daniëlle Kruger (Typeservice Kruger, zie
ook pagina 18) is regelmatig als medisch
secretaresse inzetbaar voor verschillende
afdelingen van het Hagaziekenhuis in Den
Haag, onder meer ook voor de afdeling uro-
logie. "Nu werd ik door hèn geholpen. Begin
januari 2010 onderging ik een nefrectomie
van de rechternier in het Hagaziekenhuis. De
maar daarmee eerder gevolg van zijn bedle-
gerigheid dan oorzaak. Bij aankomst bij zijn
huis schrok ik, daar was ik zes jaar geleden
ook al eens geweest en had de toen veertien-
jarige jongen ingestuurd met klachten van
verlamming. Een en ander kwam destijds al
vreemd over, maar een kind van veertien dat
niet kon lopen behoefde toch wel aandacht in
een ziekenhuis. En als 1-dags-dokter in een
dienst overzie je niet het geheel. Ik trof op-
nieuw dezelfde situatie aan. Een zeer over-
bezorgde moeder, voortdurend aan het woord,
streelde hem regelmatig en sprak liefkozende
woorden naar hem. Zijn bed stond in het
midden van de zeer kil ingerichte woning en
haar stoel stond naast zijn bed. Vaders stoel
stond alleen, een eind verder op. De jongen
keek me bijna smekend aan, hulpeloosheid
stond in zijn ogen. Inderdaad, die kon niet op
zijn eigen benen
staan. De over-
tollige liefde van
zijn moeder was
beklemmend als
een hernia. Zij had
nog niet begrepen:
liefde is loslaten,
niet vasthouden.
Peter Leusink, huisarts
www.dehuisarts.info
kennis en kunde beschikbaar stellen om de
afdeling MDL-ziekten verder uit te bouwen.
Die nieuwe uitdaging neem ik graag aan.
Werken in Helmond geeft me verder ook de
kans weer terug te keren naar de streek waar
ik geboren ben. Ook daar verheug ik me op.”
Professor Jansen sluit hiermee een loopbaan
van bijna twintig jaar af aan het Universi-
tair Medisch Centrum St Radboud. Voor die
tijd heeft hij promotie-onderzoek gedaan
naar maag-darmhormonen. Samen met zijn
opvolger Joost Drenth heeft hij een gen ont-
dekt dat levercysten veroorzaakt. Hij bouwde
de afdeling MDL-ziekten uit tot een team van
acht artsen en zeven assistenten. En hij zat in
de commissie die de Gezondheidsraad van
advies diende over het bevolkingsonderzoek
naar darmkanker.
operatie en de zorg rondom zijn fantastisch
verlopen. Ze zijn allemaal ontzettend harte-
lijk en zorgzaam. Dat mag best wel eens ge-
zegd worden! Ik dank: dr. R.F. Kropman en
dr. F.M.J.A. Froeling (urologen); M. van der
Aa (assistent-uroloog); (leerling)verpleeg-
kundigen, Astrid en Nel (baliemedewerk-
sters) en alle anderen van de urologie.”
 Nummer 3
10 februari 2010 16 Advertentie

KLAAR STAAN Labor ActivA B..VV.

Prins Reinierstraat 1-E, 4651RZ Steenbergen
VOOR ANDEREN
EN ZELF EEN
CARRIÈRESPRONG MAKEN
TMI ZOEKT

SPOEDEISENDE HULP
VERPLEEGKUNDIGEN
TMI BIEDT
Microscopen voor professioneel én hobbyist
UÊÛ>ÃÌÊ`ˆi˜ÃÌÛiÀL>˜` www.microscopenplaats.nl
UÊÊÛÀˆ…iˆ`ʓiÌÊ`iÊâiŽiÀ…iˆ`ÊÛ>˜Êii˜ÊՈÌÃÌiŽi˜`ÊÃ>>ÀˆÃ
UÊʓiiÀÊiÀÛ>Àˆ˜}Ê`œœÀÊ>v܈ÃÃii˜`ÊÜiÀŽ
UÊÊii˜Ê>Õ̜ÊÛ>˜>vÊÓnÊÕÕÀÊ«iÀÊÜiiŽ
UÊÊÃV…œˆ˜}ʜ«Ê“>>Ì
7iÀŽi˜Êœ«ÊœÕÜʓ>˜ˆiÀt
i˜ÊÛ>ÃÌÊ`ˆi˜ÃÌÛiÀL>˜`ʜvÊii˜Êä‡ÕÀi˜Vœ˜ÌÀ>VÌ°
/iÛi˜ÃÊLi“ˆ``iÌÊ/Ê>Ê>Ài˜ÊۜœÀÊ<<*½iÀðʘÌiÀiÃÃi¶

"Ê -Ê*,
/ Ê Ê/°

Ê /

 , ,Ê Ê Ê<",°
Anatomische modellen, voor studie, praktijk, etc.
ÜÜܰ̓ˆ‡ˆ˜ÌiÀˆ“°˜
www.anatomiemodel.nl

Hammarplast medicijncupjes:
YeiliJ en Jecerti¿ceerd 
Met medicijnen worden nog steeds veel fouten gemaakt.
De inspectie stelt daarom zware eisen aan de distributie.
Met medicijncupjes kan het volgende fout gaan:
- verwisselen van patiënten en deelrondes
- verkeerde doseringen
- laten vallen en vervuiling

De eisen van de inspectie, in heel Europa afgesproken, zijn daarom:

- juist gebruik van de materialen
- nauwkeurige aanduiding van mililiters
- Ferti¿Feren van de Fupjes per stuk
- erkenning door een Ferti¿Ferende instantie

Als u kiest voor de cupjes van Hammarplast kiest u daarom voor veiligheid:
- de oI¿Fiële Ferti¿Fering KeeIt plaats gevonden
- meerdere kleuren per deelronde
/2* , 0(',&$/ - 25 ml en 30 ml verkrijgbaar
Medische producten en informatie bij de patiënt

- er zijn ook dispensers en deelbladen verkrijgbaar.

U kunt de cupjes bestellen bij
per stuk
Logimedical B.V. 3 7 , 5 0
voorKeen $zimed nieuw: €
Molenbaan 6 dispensers voor cupjes l l
2908 LM Capelle aan den IJssel 30m 25m
T 010 – 258 29 29
I www.logimedical.nl

Patiëntenzorg
Nieuw type scanner
Elisabeth ziekenhuis
Het Tilburgse St. Elisabeth Ziekenhuis neemt
als eerste ziekenhuis in Nederland een unieke
MRI-scanner met een zeer sterk magneetveld
in gebruik bij dagelijkse diagnostische onder-
zoeken. Het gaat om een 3T TX MRI, het meest
geavanceerde 3 Tesla systeem van Philips.
Dit nieuwe type scanner is door de hoge
beeldkwaliteit bij uitstek geschikt voor
algemene onderzoeken. De scans zijn sneller
en leveren betere medische beelden van de
patiënt op, zodat diagnoses beter kunnen
worden gesteld. Het ziekenhuis kan met het
nieuwe systeem een grotere groep patiënten
helpen. Veel onderzoeken waren decennia
lang zeer moeilijk uit te voeren met zo’n sterk
magneetveld. Dat gold bijvoorbeeld voor
borstkankeronderzoek of een MRI-onder-
zoek bij mensen met veel vetweefsel. Eind
2008 kwam Philips met een nieuwe 3 Tesla
MRI-scanner die de nieuwste hoogwaardige
technologie ontsluit voor veelvoorkomende
onderzoeken. De MRI-scanner kan bijvoor-
beeld onderzoeken doen die katheterisaties
De nieuwe MRI-scanner is door de hoge beeldkwaliteit geschikt voor algemene onderzoeken.
Immuunsysteem sturen met suikers
Ziekteverwekkers en tumorcellen zijn bekleed
met een ‘suikerlaagje’. Door deze suikers
te manipuleren wordt het mogelijk om het
immuunsysteem sterker te maken waardoor
bijvoorbeeld tumorcellen aangevallen worden.
Ook het omgekeerde blijkt mogelijk: in geval
van een auto-immuunziekte zoals reuma kan
toevoeging van specifieke suikers ervoor
zorgen dat een immuunreactie afgezwakt
wordt, waardoor het eigen weefsel niet meer
wordt afgebroken door het immuunsysteem.
Dit alles biedt mogelijkheden om vaccins
tegen tumoren en auto-immuunziekten te
ontwikkelen, zo blijkt uit onderzoek van
immunologe Marieke Bax. Zij promoveerde
op 27 januari aan VU medisch centrum
in Amsterdam. Het immuunsysteem is
erop gericht mensen te beschermen tegen
ziekteverwekkers (bacteriën, virussen en
schimmels) en tumorcellen. Bax ontdekte
dat suikerstructuren waarmee ziekteverwek-
kers en tumorcellen behangen zijn, een be-
langrijke rol spelen in de herkenning door het
immuunsysteem. Bepaalde suikerstructuren
kunnen de afweerreactie van het immuun-
systeem versterken, wat nodig is bij het aan-
vallen van tumorcellen en het opruimen van
ziekteverwekkers die infecties veroorzaken.
In auto-immuunziekten, zoals reuma en MS,
is er juist een te sterke afweerreactie tegen het
Nummer 3
17 10 februari 2010
Pendelbusjes Vlietland Ziekenhuis blijven
Sinds november 2009 was er een proef gaande bezoekers als erg lang ervaren, vooral door
met een pendeldienst van de parkeerplaatsen
van het Vlietland Ziekenhuis naar de hoofd-
ingang. Door de positieve reacties en het
mensen die slecht ter been zijn. Nu rijden er
twee herkenbare Vlietland-pendelbusjes die
patiënten gratis tussen beide parkeerterreinen
en andere onderzoeken met contrastvloeistof groeiende gebruik van deze dienstverlening is en de hoofdingang vervoeren. De busjes
overbodig maken. Ook voor het opsporen besloten om met ingang van deze maand de rijden over de beide parkeerplaatsen, brengen
van aandoeningen aan organen in de onder- pendelbusjes blijvend te laten rijden. de patiënten bij de hoofdingang en zetten ze
buik is de nieuwe scanner bijzonder geschikt. na afloop van hun bezoek weer bij hun auto
Het St. Elisabeth is het eerste ziekenhuis in De afstand tussen de parkeerplaats en de af. De busjes worden gefinancierd vanuit de
Nederland dat de nieuwe, verbeterde scanner hoofdingang wordt door veel patiënten en gemeenten Vlaardingen en Schiedam.
in bedrijf neemt.
Enorm goede kwaliteit
Dit is de derde en meest moderne MRI-scan-
ner in het St. Elisabeth. Streven is hiermee de
toegangstijd voor een MRI-scan te verkorten.
Met het aanschaffen en plaatsen van het high-
tech apparaat is een investering gemoeid van
enkele miljoenen euro’s. Radioloog Fiek van
Tilborg: “We kunnen beelden maken van
bijvoorbeeld skelet en spieren, slijtage van
de meniscus, ontstekingen en sportletsels.
Bovendien zijn de beelden van enorm goede
kwaliteit; ze zijn gedetailleerd en hebben
een veel betere resolutie. Daardoor worden
bijvoorbeeld kleine bloedvaten in de hersenen
zichtbaar en zien we gaten in kraakbeen beter.”
De pendelbusjes zijn een succes. Steeds meer mensen maken er gebruik van.
Nachtelijke thuisdialyse in Zuid-Nederland
De dialyseafdeling van het academisch Douven spoelt nu vier, soms vijf keer per
ziekenhuis Maastricht (azM) heeft een volgen- week gedurende negen, soms zelfs tien uur,
de belangrijke stap gezet bij het stimuleren en dat is beter dan drie keer per week gedu-
van het ‘thuis spoelen’. Na een training kan de rende vier uur. Hij hoeft minder medicijnen te
58-jarige Lei Douven uit Partij-Wittem zichzelf slikken, zijn conditie is beter, en de bloeddruk
nu thuis ’s nachts dialyseren terwijl hij slaapt. constanter. Bovendien hoeft hij zich minder
Douven is daarmee de eerste nierpatiënt in strikt aan het dieet te houden. Voor Douven
Zuid-Nederland bij wie dat gelukt is. is het belangrijkste voordeel dat zijn kwaliteit
van leven er sterk op vooruit is gegaan. “Ik
Douven heeft de volledige regie over een en kan nu veel meer. Na een dialyse overdag was
ander, en krijgt alleen hulp van zijn vrouw ik helemaal kapot. Doodmoe. Kon niet eens
Ivonne, die helpt bij het aan- en weer afslui- de auto wassen. Dat kan ik nu weer.” Patiënten
ten van de apparatuur en het toedienen van die in aanmerking komen voor (nachtelijke)
bloedverdunners. Ivonne Douven heeft daar- thuisdialyse worden door het azM begeleid
voor in het ziekenhuis een korte opleiding en getraind. Die training vindt plaats in hotel
gevolgd. De voordelen van de nachtelijke Juliana in Valkenburg, maar kan eventueel
thuisdialyse zijn legio. Om te beginnen puur ook aan huis aangeboden worden. Inmiddels
medisch gezien: er is een betere balans in het zijn er ongeveer vijftien patiënten van het azM
lichaam door vaker en langer te dialyseren. die thuis dialyseren.
eigen weefsel. Gewrichten en zenuwen raken
dan beschadigd door een aanval van het eigen
immuunsysteem. Bax’ onderzoek wees uit, Elkerliek biedt vervoerservice
dat er naast suikerstructuren die de afweer-
reactie versterken, ook suikerstructuren zijn
die een afweerreactie van het immuunsysteem
juist kunnen verlagen, wat van belang is bij
deze auto-immuunziekten. Het onderzoek laat
zien dat door middel van het toedienen van
specifieke suikerstructuren immuunreacties
gestuurd kunnen worden. Door gebruik te
maken van deze specifieke suikerstructuren
om het immuunsysteem te manipuleren kan
een belangrijke bijdrage geleverd worden aan
de ontwikkeling van vaccinatie strategieën
tegen tumoren en auto-immuunziekten.
Het Elkerliek ziekenhuis in Helmond is maandag 1 februari gestart met een vervoerservice voor patiënten en
bezoekers op het parkeerterrein in Helmond. Patiënten en bezoekers die minder mobiel zijn, kunnen gebruik
maken van een haal-brengservice vanaf de parkeerplaats naar de hoofdingang en omgekeerd. De golfkar is
aangeboden door de St. Antoniusstichting. Op vrijdag 29 januari werden de sleutels overhandigd door mevrouw
Swinkels - de Greef aan Kees Wolse, lid Raad van Bestuur Elkerliek ziekenhuis. Op de foto: mevrouw Swinkels
(St. Antoniusstichting), Kees Wolse (lid Raad van Bestuur Elkerliek ziekenhuis) en Leo Driessen (voorzitter
Cliëntenraad Elkerliek ziekenhuis).
 Nummer 3
10 februari 2010 18 Zorgkalender

WIJZER
in de
ZORG
Congressen, seminars, cursussen
AGENDA MediSign
Gebaart u mee?!
Zaterdag 13 februari Auri Signum Mani leert u omgaan
• Informatiebijeenkomst VSO over werken in ontwikkelingslanden met; doven, slechthorenden
• Bestemd voor: medewerkers binnen de gezondheidszorg en anderstaligen
Julianalaan 16 • Locatie: Utrecht, van 13.00 tot 17.00 uur middels gebaren
3171 CH Poortugaal • Informatie en aanmelden: www.vso.nl

mobiel 06 - 29 30 16 03 Donderdag 4 maart Voor een work-

tel/fax 010 - 851 98 91 shop of cursus
• Symposium ‘Palliatieve zorg, intuïtie, wijsheid of wetenschap?’
e-mail karstensecretariaat@gmail.com Bel 06-47177131
• Bestemd voor: verpleegkundigen en verzorgenden of mail naar:
• Locatie: Nijmegen info@aurisignummani.nl
• Informatie: www.paogheyendael.nl, j.vanwerven-nobel@paog.umcn.nl

DE GOUDSE SCHOUWBURG Dinsdag 9 maart

• Congres ‘De zorg rondom pijnklachten’ Typeservice Kruger
in het Groene hart van Nederland • Bestemd voor: anesthesiologen, huisartsen, internisten, internist-oncologen,
psychiaters, revalidatieartsen, neurologen, verpleeghuisartsen, fysiotherapeuten en
Dé ideale locatie voor o.a. gespecialiseerd verpleegkundigen.
congressen, bedrijfsfeesten • Locatie: Bergen op Zoom, van 19.30 tot 18.00 uur
en seminars • Organisatie: Pijncentrum Lievensberg ziekenhuis Bergen op Zoom
• Informatie: www.pijn-weg.nl
Makkelijk bereikbaar met openbaar
vervoer en meer dan 1000
parkeervoorzieningen binnen een Donderdag 11 maart
loopafstand van 5 minuten. • Symposium ‘Hart in beeld’
• Organisatie: Werkgroep Educatieve Symposia (W.E.S.), regio Rotterdam
Voor meer informatie kijk op • Locatie: Rotterdam, ‘Engels’, grandcafé, restaurants en zalen, van 9.00 tot 16.15 uur
www.goudseschouwburg.nl • Kosten: 60 euro bij voorinschrijving, 70 euro aan de zaal
of bel: 0182-513353 • Aanmelden: wes.rotterdam@xs4all.nl
• Informatie: www.wes-rotterdam.nl
Tot ziens in
De Goudse Schouwburg!
Vrijdag 12 maart
• Cursus ‘Mediastinale Lymfeklier Diagnostiek’ Concert- en congresgebouw
• Bestemd voor cardiothoracaal chirurgen, longchirurgen en longarsten
•
•
Locatie: Nijmegen
Informatie: www.paogheyendael.nl, j.vanwerven-nobel@paog.umcn.nl de Doelen
Antwoordnummer 1544
Woensdag 17 maart
• Seminar ‘Zorgen dat het goed is! Effectief werken aan een veilige zorgomgeving’
3000 WB Rotterdam
• Locatie: Ede, Reehorst telefoon 010 2171700
• Organisatie: TNO
• Informatie en aanmelden: www.tno.nl/congreszorgenbouw

Adverteren? Donderdag 18 maart

• Symposium ‘Zicht op kwetsbare ouderen’
• Locatie: Auditorium Vrije Universiteit Amsterdam
Uw advertentie in een • Informatie: www.VUmc.nl/symposiumouderen
oplage van 25.000
Dinsdag 23 maart
exemplaren? • Symposium ‘E-health ondernemerschap simplistisch?’
Bel voor meer informatie met • Locatie: Humanitas Akropolis, Achillesstraat 290, 3054 RL Rotterdam
Laura Fuykschot, 0182 - 322 470 (routebeschrijving: zie www.humanitas.nu), van 16.00 tot 18.00 uur.
Dennis Thiemann, 0182 - 322 451 • Deelname: kosteloos
Het platform voor
• Aanmelden: wveldhoen@stichtinghumanitas.nl of telefoon (010) 461 53 49 ICT toepassingen en diensten
9 ( 5 6 & + , - 1 7  * 5 $7 , 6  7 : ( ( : ( . ( / , - . 6  2 3  : 2 ( 1 6 ' $ *  , 1 $ / / (  = , ( . ( 1 + 8 , = ( 1  , 1  1 ( ' ( 5 / $ 1 '  ( 1  2 3  , 1 7 ( 5 1 ( 7
in de zorgsector

De Zorg Carrière Beurs: 30 maart van 10.00 - 17.00 uur

Hij is er weer. 21 & 22 mei 2010

31 maart van 10.00 -17.00 uur

Okura Hotel Amsterdam 1 april van 10.00 van 16.00 uur

Cursusruimte te huur! Zet je volgende stap in je zorgcarrière op
Locatie: Crabethstraat 38-D, 2801 AN te Gouda
de tweede Zorg Carrière Beurs. Ga naar 30 maart tot en met 1 april
Tijd: tijdens kantooruren 08.30 tot 17.00 uur
www.zorgcarrierebeurs.nl voor je gratis Jaarbeurs Utrecht
Deelnemers: maximaal 10 deelnemers toegangskaart.
Informatie: Gouda Media Groep,
tel. 0182 - 322 456
Zie ook www.goudamediagroep.nl www.zorg-en-ict.nl

Service
Lentekriebels beurs
Tuin en Interieur
Lentekriebels kent iedereen, het perfecte
moment om eens lekker bezig te gaan in en
om het huis. Tijd voor het poten van planten
of misschien wel een vernieuwd interieur. Dit
is dan ook hét moment voor een bezoek aan
de beurs Tuin en Interieur waar volop ideeën
te vinden zijn voor binnen en buiten. De beurs
vindt plaats van 4 tot en met 7 maart in het
Expo Center in Hengelo.
Tuin en Interieur is enerzijds de beurs waar
nieuwe trends voor de tuin aan de orde
komen. Naast prachtig aangelegde model-
tuinen komen ook ontwerpen, bestrating,
onderhoud, vijveraanleg, potten en tuin-
meubelen aan bod. Tijdens de beurs kunnen
bezoekers allerlei ideeën opdoen en infor-
matie inwinnen over de mogelijkheden voor
het ontwerpen en/of aanleggen van een tuin.
Neem gerust een plattegrond of de schetsen
van de tuin mee en laat er op de beurs door
een professional naar kijken. Daarnaast geeft
de Bonsai vereniging uitleg over hun specia-
lisatie. Kortom een wereld vol groenbeleving,
waar de tuinliefhebber volop kan genieten.
Nieuwe trends
Tuin en Interieur is anderzijds de beurs waar
nieuwe trends voor het interieur worden
gepresenteerd. Meubels, vloeren, verlichting,
schilderijen, kozijnen en decoraties zijn items
die tijdens de beurs aanwezig zijn. Binnen het
interieurgedeelte staan diverse pagodetenten
op een speelse manier opgesteld. Men
kan er gezellig rondlopen, rondsnuffelen
en natuurlijk kunnen er allerlei decoraties
worden aangeschaft.
Gratis naar de beurs Tuin en Interieur
Tuinliefhebbers krijgen de mogelijkheid gratis de beurs Tuin en Interieur te bezoeken.
Speciaal voor de lezers van de Ziekenhuiskrant worden gratis toegangskaartjes beschik-
baar gesteld. Beantwoord de vraag: Tot welk soort behoort de Bonsai? A. Steensoort,
B. Boomsoort, C. Grassoort.
Stuur het antwoord voor 17 februari naar info@ziekenhuiskrant.nl, met vermelding van
naam en adres. Onder de inzenders van het juiste antwoord worden de toegangskaartjes
verloot.
Themarondleiding ‘Jachthuis Sint Hubertus’
Het Jachthuis Sint Hubertus, te vinden in het
Nationale Park De Hoge Veluwe, is een van
de belangrijkste monumenten van Nederland.
Het in 1920 voltooide Jachthuis werd gebouwd
naar ontwerp van H.P. Berlage. Berlage ont-
wierp niet alleen het Jachthuis, maar ook het
interieur, de tuinen en de vijver.
Tijdens een speciale rondleiding die nog tot
1 april wordt gegeven, krijgen bezoekers de
gelegenheid een kijkje te nemen in de eet-
Nummer 3
19 10 februari 2010
Volendammer voorjaar
Het Holland Flowersfestival, dat van woens- de bloementuin vindt men er uiteraard de
dag 24 tot en met zondag 28 februari plaats-
vindt, staat dit jaar in het teken van Volendam.
Bolbloemen en klederdracht zullen de boven-
‘groene’ producten, maar men kan er ook
sfeervolle ideeën opdoen voor huis, interieur,
tuin, vrije tijd. Ook de kunstenaarslaan keert
toon voeren tijdens het festival in Zwaagdijk- dit jaar weer terug. Bezoekers kunnen op het
Oost. Holland Flowers Festival terecht voor tips
over een gezonde levensstijl. De business to
Volendam is een fraai vissersdorp aan het business beurs vormt een (inter)nationaal
Markermeer. Samen met de tulp hèt visite- trefpunt in het bloembollen- en bolbloemen-
kaartje van Nederland wereldwijd. Deze twee vak, met volop de gelegenheid om mensen
werelden komen samen in de grootste overdek- te informeren over de laatste ontwikkelingen
te bolbloementuin van Nederland. Vijf dagen op het vakgebied. Het Holland Flowers-
lang kunnen duizenden bezoekers genieten festival is te vinden op de Centrale Markt 5
van een 4500 m² grote bolbloementuin in in Zwaagdijk-Oost. Op woensdag 24, donder-
Volendammer sferen ontworpen door de dag 25, zaterdag 27 en zondag 28 februari
bekende tuinontwerper Robert Broekema. is het festival van 10.00 tot 18.00 uur te
Bezoekers kunnen hier heerlijk rondwandelen bezoeken. Op vrijdag 26 februari van 10.00
op de Volendammer dijk en genieten tot 21.30 uur. Meer informatie is te vinden op
van meerdere voorbeeldtuinen. Verder is er www.hollandflowersfestival.nl Hier zijn ook
een consumentenbeurs. Als verlengstuk van toegangskaarten te bestellen.
Duurzaam Wonen en Leven
Nieuw dit jaar tijdens de beurs Tuin en Inte-
rieur is het thema Duurzaam Wonen en
Leven. Binnen dit thema kan men kennis-
maken met de vele duurzame toepassingen
die momenteel op de markt zijn. Duurzame
producten bekijken en uitproberen, vragen
stellen aan een deskundige, het behoort alle-
maal tot de mogelijkheden. Op het sfeervol
ingerichte tuinterras kan men lekker ontspan-
nen en genieten van heerlijke versnaperingen,
terwijl om de bezoekers heen de lente in volle
bloei is.
Prijswinnaars Negenmaandenbeurs
We kunnen vijf mensen blij maken met twee gratis toegangsbewijzen voor de Negenmaan-
Openingstijden en entreeprijzen; denbeurs die wordt gehouden van woensdag 17 tot en met zondag 21 februari in Amster-
De beurs Tuin en Interieur is geopend van: dam RAI. Het gaat om Mariëlla van der Kolk uit Amsterdam, S.C. Kramer uit Nijmegen,
4 tot en met 7 maart 2010. W. Janssen uit Utrecht, M.P. Smidt uit Oldenzaal en Yvonne Schemmekes uit Haarlem. Zij
Donderdag en vrijdag van 13.00 tot 21.00 uur. krijgen hun kaartjes thuisgestuurd.
Zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur.
De entreeprijs voor volwassenen bedraagt
7,50 euro. Kinderen tot en met twaalf jaar
hebben gratis entree, 65-plussers betalen vier
euro (65-plussers hebben donderdag 4 maart
en vrijdag 5 maart van 13.00 tot 18.00 uur
vrij entree).
Men vindt het Expo Center aan de A1 afslag
30 / Wegtersweg 65 / Hengelo (ov).
Kijk voor meer informatie op:
www.tuin-interieur.nl of bel naar het tele-
foonnummer: (074) 256 08 20.
Boekrecensies: ‘Eindeloos bewustzijn’
Van ‘Eindeloos bewustzijn, een wetenschap- en dat de heersende materialistische visie te
pelijke visie op de bijna-dood ervaring’ van beperkt is om verschijnselen als de bijna-
Pim van Lommel, cardioloog in ruste, is na doodervaring te verklaren en moet worden
twee jaar de vijftiende druk in gebonden herzien. Wie geïnteresseerd is in deze materie
editie verschenen. Het boek is een bestsel- kan voor zijn eigen beeldvorming het beste
ler maar vanuit de gangbare materialistische het boek zelf lezen.
wetenschap is er veel kritiek. Men vindt het
boek niet wetenschappelijk. Maar veel lezers Pim van Lommel, ‘Eindeloos bewustzijn, een weten-
vinden het een baanbrekend en revolutionair schappelijke visie op de bijna-dood ervaring’
boek en bovendien troostgevend. Voor velen Uitgeverij Ten Have, gebonden, 2009.
ligt de waarde van het boek in de conclusie Prijs 39,90 euro
dat er meer is dan wat meetbaar, telbaar, ISBN 978 90 259 6045 2
kamer, de biljartkamer, de linnenkamer, de weegbaar en zintuiglijk waarneembaar is
privé vertrekken van Anton, maar ook de
kelders. De kelders zijn nog niet eerder voor Reacties vanuit de wetenschap op het boek wordt door Van Lommel zelf met een artikel
het publiek geopend. In een van de kelders is ‘Eindeloos bewustzijn’ van cardioloog Pim geopend en met een slotbeschouwing over de
een kleine expositie van bouwmaterialen en van Lommel hebben vaak een heftig afwij- commentaren van de auteurs afgesloten.
tekeningen opgesteld. De rondleiding wordt zende ondertoon. In de bundel ‘Filosoferen
gegeven van dinsdag tot en met vrijdag om over Eindeloos bewustzijn’ onderzoeken Bart Voorsluis (redactie),’ Filosoferen over Eindeloos
12.30 en 14.30 uur. Op zaterdag en zondag zes auteurs, filosofen, theologen en ethici, bewustzijn’
om 11.30, 12.30, 13.30 en 14.30 uur. Meer met enige distantie en reflectie een aantal Uitgeverij Ten Have, 2009. Prijs 16,90 euro
informatie en reserveren (noodzakelijk) via filosofische en medisch-ethische thema’s die ISBN 978 90 259 5999 9
www.hogeveluwe.nl. Van Lommel aan de orde stelt. De bundel
 Nummer 3
10 februari 2010 20

Weg met Djoser

actieve groepsrondreizen

ކj

sÀ†Ž:
†^^g—…!œÄÍg—
:͆—Äʅ
”gÀ†Ž:
!Sg:—†j

ÀœSƒÒÀg¶Ê
071-512 64 00 œs WWW.DJOSER.NL
gÊ:—^gÀgʔ:—†gÀÊØ:—Ê,g†Þg—