_ = WEHA 10 mAPA — Vsaaro: 18 maj»CABPEMEHA TIMTAHDA‘. Ma aa je esponcka par jom y nynom joxy wma aa je AOANKH M AABN Aeo NAHE eRyaa Jom ynok suyser Gojume 1OmeM H paTHMM oMepalKjama, wiak 08 KOA eaux enpon- CKHX HapOaY MMe HmsAnje npao wHOrO KUTA we Gpomupa © pary, © ysponuma u 0 mpeanctopnjn para, o pasnaw WUTAwIMA, Koja cy ua AHeBHOM peaY, Han Koja y GancKoj Gyayhuoorm wory murepoconarn januo unter u mnpy uyOamy. Y Tm ce cumcnwa npao yecTo ronopH o Hama, Ho namo) Gyayhuocts, Y Wraanja x, 1. mata nexoamxo copmja 6poumpa m uoRpemenms cunea, y KojmMa ce zoTamso pac- Upavaa O cappeMonuM upoGaemuia m mmratMaa GANCKE Gyayhuocrm, xoji mory wHTepeconarn raanjancky uyOammy. Y mm ce wy6annannjava, a wapapuo wy apyomm cuenta, apa yeero m pao Mnoro ronopx o Tpery. Merpa u Aaa Aanujm, 4 aOKaayje co ompanaanoct taamjaucxitx mporen- ouja na Te some. Toa wae cnora tora Hema, ,Parua aureparypa* Koa zac ckopo ue wocrojr, Yak u nama quesua sypHaancrma, Koja HHANe Y PEAOBHUK pKaNKaMA AOGpO BpuIm enojy ayzs~ Hocr, Huje caga y woryhuocTm ae oaronopu cBome nosmny: OuAKO M OKOAMKO, Kositito Ox TpeCaao. To jo y ocraaom m cacnmm npnpoauo, Boorpaa, moaax x cpe CpOuje u neaora uapoas, oa noverka je para craano J parHoj som, Tako aa je Taxo, Agiae y Hajnaannjen Xallem KYATYpHom uw MNTeAeKTYAAMOM cpeaumay, upectao cacnum cpaku paa. AAMUHMeTpATEMHO u ynpaBHO cpeauuTe mpewemreno je wermma y Hunt, aan Hmm ne momo na- pasno WH y KOM nomacay snweHurn Boorpaa, jep cy taMo GuGauoreKe i mTaMnapujo’ m che umcrunyunje, norpedue 8a KYATYPHO-upocnorH pare cum tora, mo je jout naxnuje, vebnia nammx mH- eaeKzyaaana je y Boje H Ha Bojnoj aymuocTu, mau cy aaysorm Apyrum aysxnocrmua. Oxm cy y cnakom cayuajy Gen MoTpeGHor Mupa m AoKoauMe, © ABAeKO OA cHor umcaher oroaa i Of cHojmx Kara, NW ARBA, 1 CABPEMEHA MMTAHDA 1 Cr. CTavojeButh LUTA XORE CPBVJA? HAL MITAMMAHO ¥ APSKABHOJ IUTAMMAPHJM KPAIDEBUHE CPBHJE 1915.Hanopego ca crpapatbem MpBHX nojmoBa O {p- kapnoj Bajemnnun jabua ce, CaCBHM NpHpOAHO, ‘Texiba, ja ce y jeqHy apykaby OKyNe CBM OHM, KO} cy mo jesnxy, O6u4ajuma MH CkOHOCTHMa OMI 6an- ck jequm apyruma. Crora cy y novetky ApkapHora 2kHBOTA NO MpaBusly cBe ApKaBe OuNe HALMOHATHe. V na najimxem creneny kysType YJlaHOBH ucrora Ha- poga ocehanu cy ce Kao jeuHa uemMHa. OcoOuTo ce CBakH Hapow ocehaO Kao jenna WenHHa Mpema Apy- TOM Haposty. Crora je H TexKtba 3a BehOM 3ajeqnn- WOM LOOHKjala H3paza OCOOUTO OHA, Kaqa ce ja- Bybala Ma KakBa OMaCHOCT cnoJba. Kako cy y noverky HCTOpHCKOra KUBOTA CKOPO cBH HapOAH cTasHO OvsiH y OnacHOCTH OJ HempH- javeba, OOpasopanu cy OHH, BepOBAaTHO y MPBOM pely 8a oLOpaky On ApyrHx napoga, cBoje HauHo- Haile jlp%kaBie Opransauuje. Ta NpHpogna Textba 8a OOpasopatbem HaUMONAHAX ApkaBHHX weviMHa Guna je OAMaxX OL MOYeTKA HaCHJINO OMeTaHa, 1 MeTOpiickn je pasBuTak CTBOPHO, NPOTHBHO Hajese- MelTapHHjem IpHULMNY HapoOsHe CORE, y nomieny HapoOMHOCTH BeLITANKe ApskaBHe Opranusainje. Tako cy ce TOKOM MCTOpHcKora pasBHTKa MPH” POMHO CTatbe H MPHPOAHH OMHOCH Haposa M ApKaBe 1"4 cacBum NSMeHMNM. 3aBOjebatbuma H Ocbajatbuma, 3a~ THM pasHM BepcKyM, QMWACTHYKHM M CTAeLIKHM Gop6ama, Taj ce NpHpowHH nopenak H NpHpOAHH OMHOC Mebao NocTeneHO, anu cramHo. Y 100a HM TepHjanncr4Knx, hey AanHHx M alicOyTHCTHYKUX pkKaBa, NPHPOLH NPHHUNT HAuMOHAAHAX jp%KAaBa Beh je TOTOBO cacBMM MUIYesaO, a CTBOPEHE Cy Ip- iKaBe (MapeHux KOHTOMepaTa: MHOFOHAPOAHE, ata~ UMOHA@JINe, M Yak aHTHHALMOHaTHe. Yruuajem pasnux pwsinka h HaCWbUMa, KOja je HCTOPHCKH PasBHTaK USBPLIMO Hak UPHPOAHHM CTalbeM, M pasBATKOM, crpopeHe cy Aakye HajpasioBpcHnje Hemprpomie KOMOMHaLuje Y HalnoHasHOM cKnONy AprKaBa, Tako je nomumo0 gore, Ja y jenHoj 2pxkap Ma BHLe Hapona, fa jewal Napom craliyje y Bale Apraba, OK HCTA HapOd UMa Bulle CBO]MX WpykABa; OCHM Tora, a ienaH e0 Hapoma, KOjn ¥Ma CBOjy ApsKaBy, cratiyje y UpkabH Apyrora Hapota, NOK jetal 1eo rora jpyror Hapoga, Koju Takobe mma cBOjy sp- apy, cTahyje y OBoj, HT. 1. Vctniia je, ma cy ce TOKOM Bpemeva mM HCTO- PUCKOr pagBUTKa.HapOMM TOTOBO CBYAa, NO Herne Bpno jako, u3meulain meby cO6OM Tako, ja je no- cTrano roropo Hemoryhe OGpasoBaTH YACTO HalHo- Hayne pape. Amu je nnak cTalbe, 20 Kora ce y TOMe nlOrviely WOU, MOCTaNO BpeMeHOM H Cy- Bue anicypaHo. To je HanocneTKy MopasioO u3a3BaTH peakuniy, KOja je woOn1a uspasa y TexKIDH, Ma ce CKO ApkaBHe Opratuszaunje, KONMKO je roy, Mo- ryhe, Mogech, WH 4ak H MOLMHHH, NpHPORHO] Mi JO- PuyHO] NoTpeOu, ta jean Hapon Oye y jenuoj Apkabi, M Ja cBaku wapow HMa CBOjy HapowHy apKasy. Haunonanin npunuun Guo je, waco y erapuje 06a HECBeCHO, yseK Baskall akTOp y XHBOTY Mp- 3kaBa M HapOa. MebyTHM NOK cy y ApkaBHOM ype- elby HM ApykaBnoj ynpabu Our mepomaBHn TOTOBO Camo AMHacTH4KH, BepcKu M cTallelllKH WHTepech, Kojuma cy WHPOKE HapOwHe Mace poOoBare, OTIC ce HeNPUPOAHOCT ApIKABHMX OpraHnsaMma, KOjM HHCY Gus NaBemeHH, Ha HALMOHATHOM NpHuUAny, H HHje rako jako ocehasa, Oap He yBeK H He CByla. Anu, Kaa ce HayKa mM npocBehenocr jeMo- KpaTusupasia, u Kaga je sHatbe noveno 1a nocraje onuite OOpo M HajulMpux HapOAHUX Maca, OHA je uaeia O 3ajeqnvln M CONHMapHOCTH iahOBa vicrora Hapowa Novena cBe jave OBNahnparn HM cBe ce Bulle cTaila OCehaTH noTpeda, Ja ce Ta sajeqHhua, We CaMO. y MHTeNeKTYaIHOM, Hero HY MOAMTHYKOM pabuy uspere. Ta je Textha nocrana ocobuTo jaka om Kpaja XVIII Beka, Kan je wleja cnoGone Mu jen- wakocTH noGelisa ooOopusa cBe Crape mpeipa- cyme, Koje cy cnyTapase ApylTBO M Hapoe, H. Kall je npocsehenocr u 3Hatbe NocTano OnLUTa cBojHHa Cbakora Hapoga m y HajuiMpHm cnojesuma, Kao HpHpoAHa MocieMMua Takora pasBuTKa H Takora Craiba CTBAPH, YTBPANIO ce M Ojavaso je yBeperbe, Jia LYM KOjH TOBOpe HcTHM jesHKOMH 4HHe jenAY Kys- Typty wenmny, TpeOa wa nocrany H jenna nonNTHYKa yeaa. Tako ce MpHHiin HauMoHanhe ApxaBHe opranuzaunje jasvo Kao NpHpowHa nocneqHUa No- Gene cno6ome uM MemoKpaTHsma. Mpunuun waumovannocta cy npusiann cau kysTypHu Hapoau. On je mao oGenexje XIX Beky; 300r fbera cy ce BOLMe MU jou ce Boe Gopbe. Ann ce cByga cbe Bue yrBpbyje yBepeie, ma je Taj pH KOpHcTaH M Mpakrnyat, M na he OH nO- Geuurn. Mernua, nexu cy Hapoan, Koju cy ce mHaye Ony- WeB/baBaNM HaUMOHATHHM NPAHUMNOM, LeMOKpaTH3- MOM 1 cnoOonoMm, novenu rasutu Ta Havena, jep cy CBO} JesHk, cbojy KynTypy H cBOjy HaposHocT XTeNH CHIOM a Hatype u ApyrHm HaposAMMa, KOjM cy y6 HUXOBO] MpKaBu 2xKHBeIH, Touro cy mebyTHM HTH apo OunH npobyben M xTenM a KMBe CBOjAM CAMOCBOJHIM HaLMOWAIHAM %KHBOTOM, jaBHO Ce KON ¥UX OTHOP NpOTHB TOra Hachiba. Tako cy no6eqa cno6ojle u pabHopaBHOcTH, Gyhetbe cBecTH y WIMpHM HapomHHM cnojesuma JeMOKpaTHsauvja mpocBere H HayKe, CTBOPHIM y MOJepHO 06a, y XIX Beky, HAaLHOHAHH NpAHUMN, KOjM je TEXHO, Wa NOjeuHe Hapowe OKYNH y BeqUKe XOMOPeHe HallMoHasve ApxaBe. Anu cy Taj pAHMn W TeXkIba Sa OCTBAPCIbEM IberoBHX HAeATA, HaABBAsH BeJIHKe Kpu3e M Beuke Gop6e, jep cy ce Kolsep- BaTHBHE YCTAHOBe, pasHOHApOMNe NpxaBe, cTBOpEHe HCTOPUCKMM PasBHTKOM, HM HaposM, KOjM cy cami Ou 3a HalMOHANHH IpHHUMT, aM Camo 3a Cee, ahe H3a apyre, O2yNpM nOSenH teroBHX HayeNa. Hactatpeh Ha rpaHHuw HCTOKa H sanafla, Lake a Tepeny, Mile ce cyKOOwbaBaly Aba cBeTa M Abe pase KysiType, Cpnicki je Hapo yBek Ono HE1OKEH Hanafajuma c oGe crpate. IIpeacrabuuun u jenHor i Apyror cBeTa cTasHo cy TexusH, a cchepy cBojux HHTepeca M CBora yruuaja mpoMakhy WTO Majbe Ha pauyl Zpyrora dakropa. Te Texkive, y oOnMKy arpe- CMBHAX Noctynaka npoTHs Cp6a, AONasuse cy ci ucToka npexo Busautuje, Byrapa, Capauena, Jlarni- ckor Lapersa u Typaka, a ca 3anata npexo dpa- naka, Mnetauxe PenyOauxe, Mahapa, Aycrpuje Ayerpo-Yrapcxe. Cpnickn ce Hapod, MpOTHB THX arpechBHHX TEXtbit MopaO roToBO HenpeKHsHO OOpuTH ca OpyaKiem y pyum. On je ucruna yBeK palo npumao. Kys'typte enemetite Mc jee Mc mpyre crpate (y cpeiibem je pexy ayxonila KysITYpa y BehunHt CpmicKux semaba BusaHTHcKa, ROK je MaTepujania kysTypa TOTOBO CBa ca 3anlaja), avi OH Huje HMKasla xTeo Ha cacBHM nod- serie, HM KYJITYPHOM, a MOrOTOBY He MOAMTANKOM, yruuajy Hit jeanora (paxopa. JbyGehu cBojy Ci10- Goay u camoctanHocT HsHAl cBera, CPrcKy Je HaPor roroso cTasHo BOLHO Gopby 3a cpojy c1oGoly 4 HesapHcHocT ca MpescTaBHHuNa MW MCTOKA HM 3a fiajla, Ma fla je OL HX NPHMaO M ySHMAO LTO My je TpeGano HM WTO je OH MucaMO Ha je 00po. Crora je wes1a npomsoct epncKora Hapowa yr, HefpekHal HHS TeLUKHX Gop6n 3a cnoGony MK Ca- mocranHocr. 360r Tora je yGaB mpema cOGOL nocrasia jemia Of NajBaxHnjHx ocoOula cprickora napoma. To cy sanasyaM W KOHCTaTOBATM CBH OHH, KojH cy nucain O CpOuMma, nove OJ, CTapHX HCTO- puvapa M XpoHM4apa H3 NOveTKa Cpeslibera Beka, Na CBe 20 OHHX, KOjM Cy ONMCHBAaNK Hallic paTOBe 1912, 1913 1914 ron. A Au cpnickH Hapon Huje Hakala TpaxkHno c0- Gosy camo 3a ceGe; OH je yBek TparkHo cno6ony HW 8a apyre, K 2asao je w apyruma. Hema Hapona Koja On ce MOTAO NOTYKHTH, fa je Ovo yribeTaBat Ou CpGa, Cpnckn Napos, unje HUKana HMA saBoje- BaYKHX AMOMIMja, OH Huje HHKasa OcBalaod. tyhe seme M TloKOpagao CTpate Hapose. JemaH jemmin oyT y lwesioj npowwsiocTH cpnckora Hapoga, Bossa je Cp- Guja arpecuBiy NOMMTHKY, jenan aye camo cpricKa Bojcka ocBajana Kpajene, KOjM HHcy OMIM HacesbeHH Cpiickum Hapofom. To je Ouro y Apyroj 4eTBpTHHIL XIV Beka, 3a Bulage TaslenTHpatora W amOMUKOSHOr uapa Cresava Jiyuraia, Kojm je rpanuwe cpncke JIpkape MpONakao Ha ucTOK Lo usa Kapase, a Na iyr ckopo 10 Tenonovesa. To je Guo jenunn nepwor ocbajauke W HMMepHjaincTH4Ke nonnTHKe y CprcKo} uctopuiu. VW raj je rpajao camo apanecer M nerroguna. MebyTum u TH paToBu HACy BOkeHU TONNKO y 4Me cpnckora HapOwa H 3a cpIIcKH Hapow, KO- JMKO cy BOhenu y ume Busautuje u 3a Busanraiy, jep ce wap Jlywiah cmMatpao nacneaHHKOM BH3al- THCKHX WapeBa H XTeO je 1a CTBOpM Cpncko-BH3aH- THCKO WapcTBO, Koje ke 3amenuTH BusanTHjy. To cy WeuMMUNUe XTeJIN M KEEN HW CaMH BusaiTHiun y THM Kpajesuma. 3aro je y mHorum MecTHMa 10- crojana cpncka crpanka, Koja je nosuBana uapa Hyuiana, Ma wx B3ay3Me, H MpenaBasa ux je cpncKoj Bojcuv. Wave ce cpnckn Hapon, y uetoj cBojoj NpouinOctH, peoBHo “caMo Opanuo of Hanagaja PasHHX HenpHjatesba, KOjH Cy xTenu ma noKOpe Cpoe W Jia OcBOje cpncke 3emibe. _ Pasiim npelcraBhuunma ucToKa HM Banaa n0- Jasuno je ACTHHa 3a PyKOM Ja MOKOpe cpnickH Hapok (BusaHTHja Bue nyTa 20 XII Beka, Typun y XV Beky), WM Gap jetal Meo cprickux 3emama (Ppanun, by- rapu, Mnerun, Mabapu, Aycrpuja, Aycrpo-Yrapcka), aud je Bact TyhuHa y CpnckHM 3eMJbaMma yBek Onna camo npOwJla3Ha M mpHBpemena, CpGn cy ysex Onn OKMBH mporTecT TIpOTHB podosaina WM HacHJba, H Nep- COHHPHKauHja ONOsHHje cBakOj TYhHKCKO] BaacTH. Ouu cy ce cTanHo, cBecHo Mu xpaOpo omynupanu cBaKOM OcBajalby, M OpaHusu cy HeOGWYHO %KUNABO cBojy cn060fy mpoTHB cBaKora. Texehu 3a ci0- Gomom ysek MH y cBakoj npuauun, Cpu cy ysex, Worof cy Ovni nox 7yhuHckom Brauthy, AHsann ycTaHke MpOTHB CBOJMX rocnosmapa. s Cae Cplicke JipkaBe noctasie cy ycraHkom, 4 TO NpoTuB HcTOUHHX qbakTopa: BaacTumuposa, Boju- cnasopa 4 Hemaipbuna npotus Busantuje, Yacna- BoBa npotus Byrapcxe, Kapahophesa Musouepa nporns Typcke. Bpno je’ paxan char, na cy cBe Te JpkaBe, 4M Cy OcHOBaHe, OMax nOveNe paurn, fla okyne OKO ceOe-y ckyne y jeiuy sajeqHuny wcBe apyre o61actu, y Kojnma je cpiicku Hapos, craHoBao, ula cno6oay, Koly cy ceOu nssojeBane, usBojyly 4 OcTawMM callJiemeliuunma, KojH cy jom ocTanw y poncrsy. Taxo je pawo u Baacrumup u Yacnap 4 Muxaniio v Bogun u Hematba u tberoBH HacmeqHHUN, rao je panuo u Kapabophe u Musou, Tako je pa- Qua Cp6uja 1876—7 u 1912—S ron. CB paroBu y ucTOpujM cpncKora Hapoma, ca BPO HesHaTHAM M3yseTKOM, parOBH cy 3a COOOL, HIM Cy paTOBM 3a OCNOGOHEre, UITO Hx je cnoOOMHA cplicka j1p:kaba BONA, a MBBOjyje CHOGoLy M He- OcnoOoheHHm NenoBHNa CpnicKora Haposa. Crora je yBek y CBHMa paTOBima Halle HCTopuje cpncka BojcKa paToBana Ha CpicKOM seMJbnUITY MH nposMpana y Kpajese, y KojuMa je craHOBao CpncKM Hapod. Ti Cpncku nanuonanusam. Hauvonaiusam 4 HauMOHnanHa ujeja Ouna je y cpfickOMe Hapomy, KONMKO ce y npouiocrH MOxKe rparati, yeex HeoGH4HO pasBujena. Beh ce y cpt ckvuM cnOmMeHHuMMa y XIV Beky Hajla3e TparoBH pasBujete CBecTH O Ay KHOCTH H sbyOaBH Npema Ha- poly H Mpema apxasu. Y nounnje Bpeme uma jou Bulle MOmataka O BeNMKOj npenavoctn Cp6a crome Hapoly. Ta_sbyOas npema Hapowy pasBHna ce ocoGuTO koa Cp6a y TypcKoj, rae je cpickH Hapox mopao cTalHO BOXUTH OOpOy 3a CBO] HayMOHAHM oNcTa- Hak. Aum Ce Ta JbyOaB npema Cpneray H KyJIT CBOje HaulMOHaNHOcTH Mcro TaKO jako pasBvo M Kon, CpOa y Aycrpuju, ocoOuro y XVIII Bexy. M Cpon y Ayc- Tphj4 MMann cy y TO 00a Ma u3Apxe Oopby 3a OOe3- Gekerbe cBoje napomuocra, ona Huje HM y KOME nomiexy Ova Maiba, Ho wITO je Onna Gop6a, WTO cy j@ Bonus CpOu y Typckoj. Ta GopGa Cp6éa y Aycrpyjr, Nomorayra pasBujenom KysTypom H npo-410 cperom, jou! je Bulle nojavana Kon tux myOaB npema Cpncrey 4 Oxyienmerbe 3a CPlCkH HallHo- Haqugam. Bek y To 06a jacho ce oupraBajy KouType cplickora HauMoHamnama. Jena jesvk H Bajennnika npowsocr, y Kojoj ce y Opeony MyYeHHYKe cBe- ‘TROCTH yKasyjy KOcOBCKH jyHallM, CBeTIa CAMKAa fip- Bora cpiickora mpocperutea Cp. Cape, H ropo- cracna ¢burypa HayMoHannora jynaxa Kpasbesuha Mapka, Ca WHTaBOM miejaqom cpncKux jyHaka, xaj- ayka HW yckoka, Ta sajeqnm4ia npowiocr, Bajell- nuke Tpalluuyje W cBere yCnOMeHe Ha iby, Sajes- HMYKA KysITypa M 3ajeqHHNKM WAPOA oOuyajn, Ma- TOBUTa Hala Ha Gomy GyayiHocT, Ha ocnOGObeIDe H Oowe pave, — cse je TO cTBOpHnO cpnicKy Ha~ Wwonasny ayy, Koja je saxparama H sarpepana ueo Cpmckh Hapo.. Taj TaKH CpnickM HallHOHasMsaM pasBujao ce CHoHTaHO M MHCTHHKTHBHO, H KO, Cp6a y TypcKoi, u Kom Cp6a y Aycrpuju, rae je ou y XVIII Bexy HeoOW4HO HadyjaO H MOOHO cBOjy TeOpHCKy MOKy- meHTallniy. Y Typcexoj je cpnickn waynonamusam OHO HH- cTHHKTHBaH, jaBybao ce y OONHKY Npupomhe TErxKIbe ga OjlpxaibeM Hy COpOM 3a cAOOOy, Hanasno je xpane 3a Oflyuepybee y KyTY BeNMKUX JbyAH M weanicalby Hapodue npowlsocTH, a LoOnjao je H3- pasa y HapowHuM yMOTBOpHiama, y mpniama uy Tecmama, Y TpakuuujH O cylagHoj npoulocra uy ycrlomeaMa Ha BeJWKe Jbyye Hapomue ucropHie. Kon, Cpoa y Aycrpyjn jourta je, y3 cBe TO, jou # Kysrypa u mpocBehenocr, Koja je Taj ocekaj HanMonanwama nojayasia m jow Bue yayOuna. Kyat HaposlHocTH Guo je TaMO JOKyMeHTOBaH M TeOPHCKH OOpasionkeH, a yOaB Npema Hapogy Nocrala je jour nyOuba W uHTeHsHBHAja. CpnicrBo je cBecHo mocTa- jano Milos cBux Cp0a. 41 Y rakum je Tpuiukama O1HerOBaH MpBH_ TeO- puckH MpOnosenHHK HAWNOHATHOT jenHHCTBA, TMocu- Fe) Oopanonih. Hberoge nscje 0 mpocseheHocrH © BENUKO] HalMOHANHO) BajenHMUM CBX Cp6a, 6e3 oO3Kpa Ha Bepy, 6e3 COsMpa Ha mokpajHicke M Jp- okabHe Tpatinue, Gea OOBupa Ha CraseliKe pasiuke, Hauiie cy csHora ofjeca y WenOMe Haposly vw Gwule cy OMAX OsYIEBIbEHO mpuxpaherie. To moxaayje, 2a cy Te uieje o Haponnom jemuHcTBy y caMom Hapoay Beh Oye oKHBe. Tako je cprickH HallHOHasH3am Ono NOTNYHO cbopmupall, Kay, je novena BesMKa ppanulycKa pe= Bonyunia, Koja je CTBOpuna HauMonaniy udlely y Esponu. i Kana je BenHKa dbpatiuycka peBonyunja Tpo- Kulamopaa cno6omy, OpaTcrBo u jeqHaKOCT, Halln- onasHa je ugeja Banena cBe Hapowe M saBllalana ceyna y Esponu. Moa yrauajem Tora onwrer pacro- TOxKelba NpenysH cy ce M CBM CNOBEHCKH HapOwH, KO hUX Ce MpOGyAMO HapOMHA MOHOC M Nove Hapojia penecanca. Cprickn Je Hapon y Taj Max, KAO. WH jelaH pyr Hapod, Oxo nOTNyHO CnpemaH, Ra TpuMH Te HoBe Hileje, Koje Cy Nonasuwte ca 3anala. iv. Textba 3a HapowHHm Miberbem. _ Textba ga HapoAuMM jenHncTBOM M >Kelba 3a yjeuuibersem uenora cpnckor Hapoya Ousa je KOX Cp6a yeex xuea. Hapasio na y crapnje 100a, Kal je Hapogua maca jou! Guna Henpocsehena, MW Kala CY JMHACTHYKM, CTaJleLIKH H Bepcku MHTepecn Own jeqHHO MepomaBHM y pxXaBHOM H HApOAHOM KH- BOTY, HauMOHaHa Hieja M HallMOHaHH NpHHIMN uje Ono npvatiasan M Huje HMao npecyHOr yruuaia. Agu Ce wtak Taj NpUposWH NpunuyM, Kojn ce jaBsLao12 y OOnnKy Texkibe 3a HalMOHaNHOM BajeqHHuOM, HH CTUKTHBHO Ocehao M Ha HeroROM ce OcTBapeiby cnouTano paguno. Bek je npsa cpncka wpxasa, Kao iro je no- MEHYTO, HiIM Ce OchOOoANNa, pala Ha TOMe, Ma okynH y Behy Apsxabuy 3ajenuMuy wTo BuIe cpn- CKHX OONACTH H 3eNaJba, y KojuMa je cpncKu Hapow. cranoBao. M ako Ta Texciba 3a HAapOAHUM jeMMHCTBOM huje y TO 06a Guna cBecna, unak je ova y CBuMa CpncKHM MpxkaBama Ouia jacho uspaxKena. YBek ce w3 JeqHOra Cpenuuita, 43 noKkpajnne Koja je Owia cnobonHa, pauio Ha TOMe, Ja Ce OKO Wwe oxyne H pyre cpncke oGxactu, na ce OcnoGoRe M OHM Cpon, Koju jou nucy Out cno5o;Hu. Beh cy Yacuap, Bojucnas, Muxauno « Bogun paiusan y Tome npabny, a Hemaiba u terosn Hacneanuun yonenn cy 1a ckynle y jeiy Hapogy spxXapy roroBo cBe cpncKe Semibe. JequHo je Bocha y jpxapuom pa3sBuTky nowina cBojMM nyTem wu, Hanopexo c HemabucKom AD KABOM, XUBedIa CAMOCTAsHHM 2KUBOTOM, KAO jIpyra cpnicka jpxaBa, Kana je, noverkom XIX Beka, OGpasonana uoBa cpticka pxaba, y Uymaauju, u ova je, sajequo ca Upiiom Topom, Kao n cpnicke Apskase cpentvera Beka, OAMaxX Novela palurn Ha TOMe, a OCNOGOIM uM ocrase Cp6e y, Typckoj, Koju jou Hucy Gwin ocn0- Oobenn. Y npsoj srogHoj npyanun cpnicka je BojcKa npeuia rpannue Beorpaackor NawanyKa, rie je Guo aurnyr yeraHak Hu O6paz0Bana HOBa CpncKa Apkaba, M Molla je y OKOAKE cpiicKe noKpajune, 2a octoGonn uw one Cpoe, Koju cy jou OHM y poncrsy. Apyra cpncka pkaBa, Koja je crBopena ycran- KOM KHesa Munouta OOpenoswha, a vero Tako 4 Upiia Topa nuje, cao mito je nosnaro, ayro ppe- MeHa Ouila y NOBODHMM MpHKaMa, ja noBese akunjy y ToMe npabuy, AJM Kala je, nocie weste- 13 ceT romuna, TA Apkaba nosesa npBe paToBe, BONA nx je OHa 3a OcMOOOEE He CAMO CBOje Opake, herd yak H 3a OcuOGOhee Byrapa. VU nocnenten pat mporus TypcKe, 1912—1913 rome, KOjMM CY JeqIMHMTHBHO JMKBHAMpaHH CBM Cpiicko-rypcku payyHu On cpe/MHe XIV Bexa, Bona je CpOnja y npsome pery 3a To, na ocnoboAU por crBa Cp6e, KojH cy 2KMBenM y Typckoj y BenHKOj Gea H cHcTemarckH Ons ncrpeOsbaBann, Crora ce y cpfckom Hapody yseK 3Hao H ocehaso, 4a cnoOofjua Cpncka WpxkaBa BOI padyHa © oxum CpOuma, Koju+cy y poncrsy, 1a ce Oa yBeK 3a IHX Ope, H Ma he yee pakuTH Ha TOME, Ha nu bux ocnoGogn. 30or Tora je u HOBa Cpficka Ip: okaba, UHM je NoveTKOM XIX Beka CTBOpeHa, OLMAX nlocTaa Halla M y3aibe cBux CpOa, KOjM cy OCTamH Ban thenux rpanuua. CpOu_y TypcKoj cmarpaan cy ca passiorom, 4a he uM Cp6uja 1oneTH oKebeny CO- Gogy, y oj cy OHH raeqastn Of npBora Mana cbora OcHOSOAMOUA, Y IY Cy ce YsnanH, OM We ONeKH- Basiw NOMOAM MH NoTHOpe, TaMO Cé CKsatbaslM ON By- jyma WH HeBObe. Aan cy u Cp6u y Ayerpuju, anjn je xuBOT y noneKom norneny Guo makin, HO %uBoT Cp6a y Typckoj, u rae je npocpekenocr un kyltypa y Taj Max Ousia 3HATHO Beha, HO y HOBO] CpicKoj Ap»kaBH, rieqasn Takobe y CpOuju Gyayhuocr Cpncrsa 1“ cpn- cxor Hapona. Y To 100a jaBJbajy Ce npBM SHAM H3- PasnTe *esbe MH TEKbe, Ma MW ayCTPHCKE noKpajHHe y kojuma cranyjy Cp6”, Oyay cnojene ca Cp6njom. Ann je Ta Textba y TO 00a jou y 3a¥eTKy, Ma- weKO H WyOOKO NO Mparom cBectu. Tpe6ano je ia npohe jou muoro Bpemeta, 10K je nseja o 3a- jemunun, Koja je Ousia yBeK 2XHBa y WenOM cpn- CKOM Hapoy, u KOja je yBeK TexuNa KyITyYPHOM H AYXOBHOM jequucrBy, 1OOHMa KouKpeTan OONHK 444 JacHa wapaza y TextbM 3a noTnyHum nonMTHYKHM yiewutberbem. Ulro je ra cpecr 0 notpe6u u moryhuocrn nornyHor jeqMncTBa HM yjemurberba CpasMepHo OL- KaH Mpodpaa Kon CpOa y Aycrpujv vy Wupe cio- Jebe, TOMe uMa Bue HM BPO Ba\KHUX YspoKa. Tipe cBera, cba TexIha HORE cpncKe spaxane Gusta je y noverky gyro Bpemena ynpaBmena Ha GopOy nporus Typcke nu npotus Typaxa. Y toj GopOu je onna 3a CpOujy nexano Texuire cpn- ckor mTaba u cpncke 6yayhnoctu. Tako cy Ha Cplicke Texibe M CpncKe uieane y Taj Max rviemalu He camo Cp6u y Typcxoj, koju cy on cnodosHe Cpncke pape O4eKkuBaNH CBOje OcNOOOHeHe, Hero cy Ca pasnorom caMo To cmatpanu 3a WJ H Heat epnexora uapona u Cp6n y Cp6uju u Cp6n y Ay- ctpuin, Ocno6ohere caux CpOa, Koja cy y Typ- CKOM porcTBy, TO je Guo ugean MH eBu3a NpBHX FreHepatinja y welom cpnckom Hapoy y XIX sexy. Ha jeauncrso y winpem oOumy, na yjenutberme crux Cp6a, uuje ce y Taj Max morno HM MucauTH. Haj- OnwxKu uM Hajpaxcuujy 3anatak y Taj Max Onno je ocnoOobewe of Typaka. 3Han0 ce, mebyTuM, na Je Typcka jou yBek TONMKO jaka, 1a he H TO Hb TelIKO, M Ja HH TO Cama CpOnja, cBojom cnarom, Hehe MOK uspectu. C Tora ce y TOM norneny cranHO pasyHano Ha NloMoh Pycnje, 3a Kojy ce y Wenom cprickoM Ha- pony yBek ca pasiorom TBpnO BepoBano, Ma he umatH UM CHare H BOE Ma nomMorHe Cp6njH 4 cpn- cKOM Hapoay y TOMe npaBuly. eon Ayctpujn Mucauan cy mebyTHM, Ma a cy H OHM OWN romeHH H Ma a Cy MHOrO NaTHIH, 4a OHH, 360r Tora wo wMajy aH4Hy M HMOBKY GesGemnocr, Hcy y poncTBy. Moxpaj cBera Tora uiTO je peaJHH XuBOT pyro nOKasHBAO, Bjlanano je ysepeibe, Ma xpuuihann y xpuuthatcKoj upxKasn He Mory poOoBaTH. Ocum ‘Tora, Aycrpujaje y To 15 06a, Yak M 3a BpemMe paTona npoTHe Hanoseona, a mocie GexKor KOHTpeca M0 TOTOBY, CMaTpatia 3a BesMKy city, Ca KOjOM Mana Cp6uja He Ou“ cmena HM TOMMCAATH fla Lobe y cyKo6, THM Tipe, uITO y Tom normemy HHje MOO OWTH HUKAKBe Hake Ha NOMOh Ma Cc KOje CTpaHe, Kao wITO ce y OopOn c Typckom mor.io paayuaTn a pycky moMok. Ycnen cpera TOra Huje ce y TO 106a, HH y Cp6uju, nn Kon Cp6a y AycrpHj, y WMpHm croje- BUMa MOMMUIbaIO Ha TO, a je CpOvja mosBaHa La ocno6aha u Cp6e Ban Typceke, fa joj je 3amaTak ia y jeauy apxaby oKynu cpe Cp6e ui fa yjeqnHM We Cprcku Hapox, To je Tex mat Opoj usOpaHnx cH- HOBa >Ke1e0, O TOM je CHeBaO MH Ha TO je NOMH- llybaO, aJIM KAO Ha Meat, KOjM Ce MOxKe MCHYHUTH Tek y ganexoj GynyhHoctu, nH unje ce Ovlewe KOH- Type Tek jeapa Hasupy. Cam oak ta Hn CpOuja jour uuje Guna cacsum cnobosHa H Aa je npBo mopayia WsBojeBaTH ceOu ndTnyHy cnoGony H_HesaBHCHOCT, na Tek Oa sa ocnobaha n Grane Cpe, noKasn- Bao je Jocra jacHo, Ma Mopa OuTH alleKo MH cBaKka MomicaO Ha OcnoGoherbe CpOa y Aycrpujn vw Ha cjemmbetbe thuxoBo ca CpOnjom. V. OmnanuicKn moKper. — Kues Muxanno. Mucao o yjequipetsy cpncKora Hapoga ojayaa je HeoGu4sio 3a Bpeme OmanutCcKor MoKpeTa y iw ceTHM ToguHama XIX seka, Tocne peaunie, Koja je mecer roquna mpurackneana Hapoge y Ay- crpuiu, Hactano je 1860 ronune noGa yeraBHnx es10- Oo1a W MapsamentapHor pexuma. Cpncka ommamnHa y Bima cprickHM nOKpajHHama, y npBom peay y Ay- CTpujn, Novena je Onwa X*xHB pay ta npOCcBeTHOM, Ky.I- TYPHOM M NOTHTHYKOM Npenopodajy cpnckora ha~16 y pona. Halinonanusam HW HauMOHANHH pall, CpncTso H CpOckH HapOs, OMIM Cy Miealin, Koju cy y TO jl06a CHJHOF OlyileBherba M CHAKHOT MoyeTa 3a- HOCHJIM weno cpncKO jpyuTBo. Y YrapcKoj je Mu- jleTuheBa crpanka BOLMA Oop6y 3a ycraBHa u Ha- powua npapa, y XepweroBunn cy Cp6n Guru roToBO y crasHoj Gopou nporuB Typaka. Ta je GopOa cu1H0 OjyuieBbaBaa WeO CpNCKH Hapos, a HCTO TAKO yeneuHa Gop6a Lipne Tope nporus Typaka, Y Cp- Ouju je y TO 200a Blaqao Kies Muxansto (1860—8. rou.) Yj Cy pag H Texktbe y HauMOHANHHM nu TalbuMa OMTOBapale paily M TEkHAMa OMNAAMHCKOT nokpera. Onga ce Meby wlaioBima cpricke OmNaLHHe y Yrapckoj npeu nyt jabusia mucao, 1a Cp6uja tpeda Jla ocnoGonn nv yienuun y jeqky mpxkasy cBe cpii- cke 3eMsbe, HM OHe y TypcKoj, MW OHE y Aycrpujn. Onna je Ta Mucao oO yjewutberby Cpnersa y Hajumpem OOuMY, MOYeA LOSujaTH KOHKpeTHH)H OONMK; OHTA je no¥eno npoampaTm M y UlMpe HapomHe cilojeBe casnatbe, 1a u Cp6e y Aycrpujn Tpeda OcOGOMMTH, jep OHH pooyly, ucro_Kao MH Cp6n y Typckoj. ~ Ta je MucaO y MoOa oMsaaMHcKOr noKkpeta 1 3a Brame KHe3a Muxausia neh qocTa jacHO MOpMH- pana, OHa Gn ce Ces cymibe, tupiita M jatana ou cBe BULle, Wa Hje HacHINO mpekunyTa cys6ujeHa F 3a HeKOSHKO JleueHHja pasHuM HenOBO HUM WoTa- | fajuma M NpHJiMKama, koje cy ycKOpoO HacTynMuie, we VI. Bacroj. Y ceamieceTuM rOuMNaMa BeNHKH HAallHOHaTHH ejlaH Oflaa u manaxcaBa. Tlocne wacuane CMpTH knesa Muxauna (1868 roa), y CpOnju gonasu Ha Bulaly HamecHHTBo. O Tora no6a y Cp6uju Ha- crajy Oop6e OKO yHyTpalllibux NMTarDa, OKO yeTaBa, Sera AT muuactuie H npeBsactu nonmTn4yKUX crpaHaKa. Cp- Guja yslasM y epy BeNUKHX MHHACTHYKUX WM TapTH- CKMX KpHBa, KOje cy, Ca HesHATHUM M3yseTKOM, Tpa~ jane npexo Tpunecer roguua, Te cy ope 3a weno TO Bpeme 3ayaeuie cBy CHary M aHraxkoBasle CBY NAXKIby, ne camo y CpOuju, Hero Hy apyTHM CpmicKHM 3eM- wbama, koje cy Takohe Gune yByuene y Ty CTpachy yhyTpamtby Oop6y y Cp6uju. Axo cy Beh yHyTpallliba NuTatba, koja cy od- Max nocne cmpTn KHesa Muxawta na0usia Ha NOBp- wmuuny, ZocTa oAppakana MaxKby O BeAUKUX CNOJb~ HHX MHTaiba M HallMOHAJIHHX BagaTaka, Lorabaju, koju cy 3a THM HactynMin: paToBH ca TypcKom, crBapaibe sesiuke Byrapcxe y cal-cTepanckom Mupy, a Hajpiiule mangat GepnuncKor KOHTpeca Ay- crpo-Yrapckoj 3a oxynauniy Bocue u Xepuerosune, — pagouapaiie cy cacBUM OHy OsyileBibeHy reHe- pauuiy, koja je 8ammubana, ya he ce cBa Haulno: Has muTaiba U Gpso u aKO peluTH, a KOjoj cy cajla Ounle nopyuiene cBe NpernocTaBke h yHWITeHH cB uieann. Iipuponno je, 1a je ycnea Tora cByna Opnanaso Ovajatbe W anaruja. Ousa cy, roroso y ucru max, ufcrane Heo6u- 4HO TelIKe NPMINKe y CBHMa CpnicKHM NoKpajiiama. Y Cp6uju je novena Gop6a w3meby Hapoja W THa- criije, Koja ce, nocne Apaecer ronuna, 3a Koje je BpeMe HOME Bay3eT WeO XWKHBOT, CBA CHara U CBE mucam Cp6a y Cpoujv, 3aBpuimna rpardynHm yOu- crsom Kpasba Astexcaiapa (1903). 3a To je Bpeme CpOnija, ycnen, ynyTpaue Gop6e, Kpusa M CkaHjasa, KOjM cy cTanHoO GuM Ha mHeRHOM pejy, uBryOuna cBaKu yrsiem y ielom cBery. Y Bochu u Xepuero- BUH je 3a TO Bpeme pexumM Bennjamuna Kanaja no- THCKMBaO HM TAYHO CPNCKH KUBaIb coMMa MOrYhUM Ha4YKHwMa, WM NOCTHrAaO je Mocta ycriexa y ciaGsberby Hapojlue Cnare. Y Tpojeqnuun je y ucTo ,06a 6uo Ha ynpaBH Gan Kyex, Koju je ccremarcKu, HacHsHO MTA XO CrBnTA? 218 Ca BeJIMKUM ycreXOM pa\MO Ha TOMe, 1a ocTa6u, jlemopasMulie HM pacTBOpH XpBATCKO JkpyITBO, ja noua Xpparcky M fa je WTO Balle NOAMMHH Yrapcxoj uv mahapexom’ yruuajy. Y To je 06a 4 cyxo6 uamehy CpOa 4 Xppara, CreopeH BeLTANKH MW NOMpKaBAH ApIKAaBHUM aflapatom, Lowa WO Ky munaunie. Y Yrapcxoj je meby CpOuma Cecnuna Gecomy4na crpatauka Oop6a, Kojo} cy Onn *KPTBO- BauH CBM mpyrv OOaupu. Y Janmauuju je y To n06a 6una 3aBpilena OopOa usmeby_NMpuctanvua Talv- janauiKux, KOjM cy xTemM wa cy30ujy jauatbe cpiicKo- XpBaTcke HalMOHANHe checty, a MUCAMJIM Cy Da he TO HajOome NocTuhu, ako Jlanmauuja ocrave y Aycrpuju Kao camoctania aBToHOMHa o6nact, H CPNCKO-XpBATCKUX HapOsHNX CTpaHaKa, Koje cy TPa une, aa ce Jammaunja cjenuum ca TpojeqHniom. Y Typcxoj je y TO 06a noueno cucremaTCKO Mc TpeOsmapalbe Cpnickora X%XUBIba y BEMKOM CTHAY, Ht nposupatbe ApHayra y cpncKe Kpajese. Tako mo6a nocie GepiuncKor KoHrpeca 10 novetka XX Beka mpeqcraByba cTamno Onajatee, nponagaibe y HsyMupatbe y BeIMKOM cTuiy, Ha CBHMA TauKaMa My cBMMa npaBiuma, To je upHO 06a HO- Buje cpricke uctopnie. Anu jeu y To 106a nak Mon menenOM They ibajla HaposHa chara, Koja je npBux romuna XX Beka u3OHNa Ha NOBpIIAHY ca BeyIMKUM NOeTOM H esleMeHTapHOM CHaroM. Vil. Hosa Cp6nia. Tlouerkom XX Beka wacraje HOB xwBOT y Cp- OujH My cpickom Haposly y onurre. dlonackom Ha mpecTo Kpasbpa Merpa | pemera ‘ cy jemHum maxomM cBa nuTalba, Koja cy Ao Tana CnyTapaya WeO 2%XHBOT M pasBHTak, M UpkaBHM M © 19 Hapouuu, y CpOuju: W AMHacTHYKO, HW ycTABHO, H (PuHAHCHEKO. Oumax ce OCeTHO HOB KMBOT M LpyK4h pay, va cee crpaveny CBlma npapumna, Mourro cy cBa 1H arba, KOja cy HO Taj,; Ousla saysena riaBHy Haxktby jaBHOra Mibelba HY CpOnju 4 Ban CpOnje, Gua NOBOwHO pelea, MOyeO Ce ApywiTBO 3a- HAMATH JIpyrHM MMTabUMa, BAKHMM 8a ApoxkaBny HW wapouun >%KuBoT. Y TOM Horney MpBo cy goma- 3uaa y OO3Mp BenMKa HauMOHaTHa nuTatba. Ona je noveo HeOOMNO XKHB pad, HA HAUMOHAITHOM TIpe- nopohajy, 1 CpOuja je 2a HeKOJIMKO rOwuHa B3aucTa fpenoponuia. Cuan w MHTeHsMBaH pay, NPBHX TO- quia XX Beka crsopuo je Hosy Cpoujy. i Ocsobohena ynyTpautbux Opara, Hosa Cpouja je cby naxkiby wv csy Gpury Moria oOpaTuTA Ha iipyry crpany. Oua je cana pamusga C jeaHe crpane Ha TOMe, Ma-Ce yHyTpa KOHCOJMAMUe OcHaKH, la ce eKOHOMHO. LurHe, Wa cacBHM Cpemn cBoje (pu- Halicuje M_fa LoOpo cnpemn cBojy BOjcky, a Cc pyre rpale OOpatusia je Behy naxtby Ha cBoje caHapon- HuKe, pe cBera y TypcKoj, rae Cy OnM OnH y BPO phabom no7o%xKajy, a Tako McTO M Ha cBOje caHa- pORHnKe y OKynupanum 3embama Hy Ayctpo-Yrap- CKO}, rile je okMBOT H MONOKaj cpnckora Hapowa Oveao CBakOra aha cBe TeXxKH MU CBe ropu, Y Aycrpo-Yrapcxoj ce Hanpeax Cp6uje u Be- JIMKH HaiMOHANHN eNlaH BpNO MakKbMBO MpaTHo. saute ce yeenuKo nmovelo oceharu, ja BeJIMKH Ha- HANH NOKpeT, KOjn je 3axsaTuo CpOniy CpACKH H XpBaTCKM Hapon, More roctar aan no MoHapxijy, jep joj javatbe HauwouanHe cBecru «on Cp6a u Xpsara H tyxoBa cnora m ysajamHo Nobepere, H3Ouja M3 pyKe HajBaxtinje Opyxie, KO= jMm ce Oa Mo Taga Ca ycnexom cnyxusa. JOU ce onmta NOMMMIbANO 1a ce Tipeay3sme “HeuTO mpoTHe pete anne! Xe ce Kpelie Hekaakunja npoTHB Cpouje MpOTHB CBUX OF KOJM Cy pallusin Ha HallMoHasl- oeHAM CTBapHMa M KOJM cy Wma Ma KakBHXx OmHGca — vi Besa ca CpOujom. Onjla cy KpeHyte nosHaTe MOH crpyoshe BenensajHMuKke NapHule MPOTHB Cp6a y mowapxiim, Ove HCTHHA Hcy LOKasane KPHBUILy OHUX, KOJM cy ONTPKUBAHM, alu Cy jacHo NoKasaze leom cBety cBy MM3epHiy aycTpHckor ynpaBHor cucTema M ayCTpucKe nosMuHie. Y cpen osora paila, uC jentie i C Apyre crpane, Aycrpo- Tapckaje, Oy, HsrOBOpOM a je TO mpe- BeHTHBHAa Mepa NPOTHB cpnicKe HaMOHaHe HALeIe, nporsiacisia auekcuiy Boche u XepueroBune (y cel tem6py {908 rou). “a Tiporac anexcuje Bocue wu Xepuerosune usa- gpa0 je cH1HO ysOybetbe y WeNOM CpmCKOM HapOly, ~ OcoouTO y CpOuju. Bpetbe je Guo yseno Bp O3= 6unue pasmepe; CpOuja 4 Lipa Topa noyene cy ce 2KypHO cnpemaTH 3a pat. Am BpeMme Je 3a ale uiy Onno Hesroano, a CpOuja HechpemHa. Cc rora Ce allexcHona KpH3a saBplwa Heycnexom. Cp- Ouja je Mopaga nonycTvTn Ouja je NOHWKeHA. Asm je y aywiM ueslora napowa ocTao 30or Tora HeyCiiexa HW NOHMKeHbA my60k Gon, Koju je Hapoay CpOuju cana jouw Bulle NoACTHUZO Ha MHTeH3i Bal pan. Jep cau, je Tex CpackH apo Y nyHoj rpos0TH” OpyTasue peanocrH OceTHo cBY TEKHHY NMOsOIKAJa, y Kome ce CpOuja Haslasua. Orga je y CpOuju Hactabspen jou! .KuBIbe H nHTeHsuBUNie pal y CBUMa NpaBlima. Cpu cy cana Ca jakun OOJ10M OceTHM M KOHCTAaTOBANH, La Cpouja fe MOJKe OCTATH Y NONoMKajy, Y KoMe ce NO Tawa Hay slasnuia, yKsbeulTena meby JaKHM HapOMMMa UM JLpKa- Bama, 6e3 chare HU yrueqa HW Ges uarsewa Ha KA BoT MH Ha Oyayhuocr. Crora cy cBH, WesO pyttso yi ueo Haposl, NpHOHYsM Ha pay, 2a ce CpOuja wro Gosbe chpeMH 3a BeNUKE qorahaje, Koju cy Ce O4e- KuBaliv, M KOjM cy umasIM Ma pelle cyOMny Cpr” ckora Napojla. 4 Beh pat ca Typckom, Ma Onna jom sume par ca Byrapuma, a Hajpulle pat ca Aycrpo-YrapcKom, foxasao je, KomuKo je y Cpouju ypaheHo Ha MO- paso] H MaTepHjao] ChpemM 84 HEKOJMKO FonMHa osGusbHOr, UpelaHor 4 MATeHSHBHOr pala. VIII Jenuncrao Cp6a, Xp- Bara 4 Cnopenalla. Cp6u, Xpparu n CnoBerun, jenai cy Hapon no nopeksly H no jesuiy. Cp6u u Xppatn cy nOoT- NyHO “umeHTHYHU, a on CnopeHaua Ux ewe cacBHM HestiaTiie passuKe. ako je HCTOPHCKH pasBHTak jom of XII Beka pasapojHo Cpoe on XppatTa 4“ CnoseHauia, Te CY OHH, Wola’ MON pasHe yruilaje, wii Of Tora 200a noceGHMM NyTeBAMa, H ako cy OHH YecTo, OcoOuTO y HoBHje 106a, BellTayKH Babahanw, — una je y cpmcKOM M xXpBaTCKOM Ha- polly craHo Guna 2KHBa cBecr O TOMe, ja cy OHH Jean Hapoll, ila cy MM_MCTM WHTEpecM HM Ma Cy yny- Kent jefho va apyro. Cau cyKoGu, pacope u Oopde usmeby CpOa u Xpsata cppillapane cy ce peoBio sooON ypeperee y Pane jJeMHcTBo M fo6e- Om uneje, ta Cp6u nw Xpsatu 7, 6yay jenne pe 4 DI TpeOa Na Gysy jenna Mucrucrusan ocehaj 0 Hapogiom jeauHcrsy Guo je Koy, CpO6a un Xppara ysek «us. Ojmax y nmoyerky ibuxOBor cnoHoHOr WpxaBHOr dKUBOTA, HowerkOM IX Beka, vsBpueH je BaxaH 4 BaHHMbHE noKyuiaj crBapaiba jenHe cpicKo-xpBaTcKo-cuOBe- Hauke jipxase non Jbynesurom Nocasckim, To je HapaByo ocTao CaMO nokyutaj u Huje HMao. Hukakeor Siiavaja iM MOCHeAMUAa, anM je Mnak raj cbakT BPO Baan, jep ou MOKasyje, y KOMe Ce npaBuy Moria Bess iany hctopuja Cpnickor, XpBarckor M CslOBe- AuKOP HapOMA, a ChoOsbHe NpWIkKe HHCY TO OMEN,22 fla Hucy pactprae Cp6e u Xppare n Gann ux TO yrHuaj {Ba pasa BepcKa, KysJiTypHa M nOmN- TW4KA CpemMiuta. Ma ja cy ucropuckn sorabaju pasqgojuau Cp6e u Xpsate, ocoOuTo of, XII Beka, kag cy Xp- BATH M3ryOURM CBOjy CAMOCTaNIHY HapOAHy ApxKaby, wnak je cBecT © 3ajeMHHUM Ova KOM Hux cTramHO sKuBa. Ova je monekad, y BeNHKHM UCTOPHCKHM MO- MeHTHMa, UZOHjaNa Ha NOBpUIHy H LOOHjana cBora y3paga y 3HavajHuM jenuMa. Taku je momeHaT OHO Pecko| H eBeTO] MeceTHHY XIV Beka, Kaa Cy KHeS lagap M OocaHcKH Kpasb TapTKo flomarasH xpBaTcke ycranuke, Koj cy ce GUJIM AMIN NpOTHB MabapcKe WeHTpane Biactn. Kpasb TBpTko je yckopo 3aTHM o6pasoBao, nocie BHUIe oO Met CroTHHa FOsMHA, oner jenHy cpricko-xpBaTcKy mprKaBy, Koja je ys wen- Tpanie GocaHcKe semibe, OOyxBaTHya cBe noKpa- june om 3anpa n OcrpBuile 10 Koropa H MpeKo Jluma. Hapasuo ga je u ta Tsprkoba Apxapa Ouna camo noKyuaj, Koj je yOpso mponao u ocTao 6e3 guauaja Ges nocnemuua, Kao u Jbyesuroba Ap- Kaba. Y mogepHo 06a, Kaya je Haumonanha Hgeja oOysea cBe KyJtypiie Hapome, M Kan cy H XpBatu y WsMpcKOM NOKpeTy CTBOPHNM CBO} XpBATCKH Ha- UMOHAasIMBaM, jaBsba Ce OAMaX CNOHTAHO M KON Cp6a w Ko Xppara jaka, cana Beh cBecHa, Texktba 3a je- auncrsom. Kai cy XpsaTu yckopo 3a THM yeeJM TOKaBCKO Hapeuje 3a ynoTpeOy y KibM2KeBHOCTH, Ho Tume ce HY KibWKeBHOM jesHky MOTHYHO u3jea- Haus ca CpOuma, otiga je vsBeyeHO NOTMYHO, u HalMOHaMHO M KYsTYPHO, jeMHHCTBO Cplckor H XpBaT- ckora Hapojla. To je jequHcTBo WoGunO peamHor MW CHaXKHOr viapasa Y 3aje,HW4KOM pay M 3ajeAHH4KO) akin Cp6a u Xpsara npotus Mahapa 1848/9 ronnie. Bek onna je ocrewTaTHBHO u MapKaHTHO NCTakHyTa 23 u KONCTaTOBAHa WLEHTHYNOCT HHTepeca HU MOTpeba sajeguuue nameby Bojeonmue 4 Xpparcke, usmeby cpnckor M XpBaTCKOr Hapoma. Y wctw max cy, Kao uiTo je mosHaTo, Cp6u usa Cpouje nor Kuwhanu- Hom jlonasinu y moMoh CpOuma y Yrapckoj. Tako cy y TO 1060 WoOusM BajenhO BaTpeHO KpuITeHbe Xpsaru, Bojpohanu Cp6njaiun y Gop6v npoTHB gajeanmukor HenpHjatesba. ‘ Turatbe 0 3ajeqHHuM, sajeqHu4yKOM pally MW gajequnukwm untepecuma CpOa Xppata wuje nocne Tora Hukajla BULUe CKHaHO Ca WHeBHOra pella, Ma jla je y TOM nuTatby moutnje RoasHO NO Be TMKAX Kpu3a ft TelukUx sangera. MnaKk je na Kpaj Kpajesa sipaba naponna cBccT yReK noGehubana, WW cBe cy ce Kpuze u CBu cyKoOM CBpUlaBasIM THMe, na je cpnicKo-xpsatcka 3ajenuuua, Koja je yBex, Hy 3106a HajoropiennjsXx cpncko-xpBaTCKHX OOpOH, Guna bay CBeCTH Gap HajOomux HapoOWNHx CHHOBA, noctajana u jyOna 4 unTensuBunja. Ocoburo je ugeja cpncKo-xpBarcKe sajeqHulle nocTaBibena Ha peasHy OCHOBY y NOxpeTy cpicKO-xpparcKe OMAa- june mocnemtbux roguna XIX pexa. Taj je noKper CTBOpHO cpicKO-xpBaTcKy KoamHiluiy, Koja je, 3a- CHoBata Ha peaJiHo] OcHOBM MogepHor HalHola~ TugMa, Haj6oLe y peaHo] MOJMTHM MpHMeHHsa MH HajsMule yrspmuna cpncKo-xppatcKy cnory H je J\MHCTBO. Y xpsarckom ce spyuitsy mehyTHm Beh of ayer Bpemena cBe Bue yBuhano, ta je cnodoqHa M Memoxpatcka Cp6uja npupomun croxep u Boha wenora Hapota. To ce yBepetbe Ko, CpOa Ban Beene H Kon Xpsata u Cnopenaya on noverka, Beka, Kaa’ Je yi Cp6uju no¥eo HOB HALMOHAIHM noKper, CBe Ble yrBphuBano. Alm Of cpicKo-Typ- ckor u cpncko-GyrapcKor para, To je yBeperbe jel- HAM Maxom OcBOjuIO CKOpO cBe yxOBe Hy Haj- UIMPHM Macama, y cBHMa cpnckum, XpBaTcKUM M424 cnopenaukum gemsbama, MsHenala nu HeovekHBalo Cp6uja je y 6a para WoKasaa TONKKO KHBOTHE Chare, TOAMKO iyHaulTBa, HBApXIbMBOCTH, pas00- PHTOCTH, NaTpHOTHsMa u camonperoperba, ma je 3a- jupuga cBe, OCOOUTO O#e, Koj cy, NO yrHilajem CcucreMaTcKh Bokene Kamnaibe mporuB CpOnje, cMma- rpann CpOuly 3a nponany 3eMsby. Yraeg, Cp6uje ckowMO je jena Maxom HeOOMHO Y wesOM cBeTy. Y ‘ronuxo je suue yruem cpncke KpasbeaHie CKOMO y ounma cBux CpOa Batt pone, Kosara u Cnose- Halla, Koj cy Beh M pe Tora, MOK ce joui cByla pbapo muciuIO. 0 Cp6uju u oO cprickom Hapojly, rremastH y cOOOMHO] CpncKo] Kpa/beBuit cBOj Maca Mw semsby OGehany. Buso je jacho, aa fe mocue cBera Tora HallH- Onaga uleja U Waela O CPIICKO-XpBaTCKO-CJ1OBe- Haikoj sajeqHuun M jemMHCTBY HanpeLoBaTH HM pa- CTH CTANHO, MY HHTeMSHBHOCTH MY EKCTEHSHBHOCTH. To ce Bpio LOOpo 3naio HW ocehano oco6uTO y Ayerpo-Yrapcxo). Crora cy ApkaBuuun xancOypuKe MonapxHje MOcne CpncKux ycrexa Ounu pelenn, a Osmax nocie OyKypellkKor Mupa tlovenH TPAKNTH H opona, a Hanamuy Cpovjy, wa je nodeme, nounse w ocnade, wa je yuHHe HeCHOCOOHOM na 6yme UpH- Buauia cata 3a Cpoe Ban CpOuje, 3a Xppate u 3a Cnopenue. Onachocr of jemnucTBa, Makap HM Wy- xosnor, Cp6a, Xppara lt CyoBenalla, MH Crpax OX Caxerba CIOOOMHe cpacke KpalbeButie, OMNH Cy Tako BesMKH, a cy aycTpo-yrapckn JLpKaBHALM cMaTpaiv, 2a Mory pH3UKOBATH H eBporickH par, camo fla TO jeqMHcTBO cripeve. IX. Hira xohemo ? Cpricku Hapo. y Kpasbesnnn Cp6uju, Kojn eBo Beh CkOpo TPH FOAWHE ca CHHHM HaNlOpoM BOM & 2 remiky GopOy MH NOMHOCH BeMMKe *PTBE, 3Ha 06po galllTo TO 4HHA H WTa xOhe. Cpncku Ce Hapow, yBek Gopuo 3a cno6ony. Vi cnoboma cpiicka KpalbesuHa, BepHa TpanMily- jama cpticke mponisiocTH, xoke Jla CBe CBOJe Ca- tiiemeHike, Cpoe, Xppare u Caopenite, ocn060 in TYHMHCKe BACTH HM 1a HX cnoju y jenny, jequnerBeny uw jeqHOCTaBHy JpKaBHy WesIMHy. CpOuja xohe, ma cBakv JlaH cprickora Hapojla M CBaka TinemeHcKa jenunuua Gye noTnyHo cnoOonHa, cByma Hy CBa- KOM norieny. Kao wlro cBaka WHAMBAya Moke pasBuTM cpoje mHTenextyasHe cnocoOHOcTH “H ynorpeduTu cBojy nyHy Bpeawoct y KOpHcT ApyulrBa , caMO ovga, Kan je y cBakom mMorvielly. normyHo cno6o- ana, TaKO u jénah Hapod MOxe y NyHO) MepH, MO cBojoj BpeAHOcTH uM nO CBOjHM cmlocoOHOCTHMa, KOPHCTUTH JbyACKOM ApylTBY, Kao “Wa BemHKe mebyHapoane 3ajeluilie, Camo TaKO, akO My ce Na moryhHOcT ma ce ‘cacBim cnoGoHo pasBuja, A jeaua xomoreHa npxkaBHa wenMHa, Ca JbyLMMa ucTOra je3vka, MCTHX CKAOHOCTH WH UCTHX OcOOHHA, peu je H HajsaxKHHjM ycnoB 3a ClOOOMaH pasBuTaK hapowa. xs Vinean je yoReuancTBa, a CBaka MHJMBHya Gyne sapapa, maTepyjaHo odes6ehena 3a LITO yIOOHHjn %KUBOT, a HHTeeKTyaHO pasByjeta, Te 1a Oyne 3aOBOsbHa, y KOJIMKO. je TO WTO BULlUe MO- ryhe. Taj ce uneas 6e3 cymibe HajGoube uv Hajnpe MOxKe MlOCTHHH TakO, akO cBakH Hapon Oye HMao cBOjy ApxaBy, Koja he Haj6oe crBopuTH yeuOBe, Wa cBaka UWAMBULya W a eo Hapoy NoOTMyHO pas- Buje “ KOpNcHO ynoTpeGu cBe cRoje cnocobHOCTH, Te Ja Gyte KOpHCTaH WJiaH y BenuKoj MebyHapog- HOj 8ajenHuun. Mu cmo ysepenn, 1a HeMO camo TaKO MOKM OJLy- XKUTH CBOj JLyT YOReYAHCTBY H ja hemo CamO TAaKO M10-26 cruky na Hat HapoucBu YaHORH HeroBH Gyzy Te- HecHO M AylUeBHO XapMOHM4HO pasBHjeHM, a mare- pujaivo OOesGehenu, uM Mpema TOMe CpeTHH 1 3a- NOBOIbHU, Y KOKO je TO y OnUITe Moryhe,— ako Leo Hapog, Gyze yjenmiben y jemuy Benuky MonWTH4Ky BajelHuuy, y Kojoj he, M cBaka MHAMBHAya VW Leo Hapoul, ¥ NyHO} ci0OoRM Moku pasBHjaTu eBoje cno- coOnoctH. Mu xokemo, na nornyHo pagpujemo croje Ha- monamue OcoOUHe 4 cnocoGHOCTH, a TO hemo mOhu nocruku camo Tako, ako ce M CBaka Hiya M ico Hapon Syne passijao y nynoj cnoOojH, H ako Gyne payuo camo y Tom mpaBuy. Mu xokemo, Ma Yiewuibermem y jekuy NOAHTHYKY sajeaHNuy OC1O- GoMMMO ce OH CHare Hallera Hapoga, KOje cy AO cana Ove Besake, H KOje cy ynoTpeOsbaBale Ha 4yncTO HeraTuBan paw: Ha cyzOujatbe u napamucaibe akuuje, Koja je muta 3a THM, ga cy36uje wi yHM- UTM HaunOHamHe ocoOuHe cpncKora Hapona. Ha Tak HeUPOAYKTHBAH paw TpoileHo je 10 cana BpIO miloro vapogne cHare, Mu xohemo, ta ce cka Ta chara Of, Calla ynotpeGbasa camo Ha NO3sMTHBaH, KOpucral M npowyktupan pal. Yeepen wa cpnckw Hapon, pasOujet y BHiNe wupkapa, y cTanHoj Gop6u ca Henpujarebima, KOjM cy pauMW u pale Ha TOMe, na yuuuire teroBy Ha- HMOHATHy ersucTenunjy, HHje LO Cala HukakO MOraO paaurn ¥ NyHo] MepH# M MyHOM cHaroM Kao Hapoll, Ha CBOM KYJITYPHOM H CKOHOMHOM CHarketby HW Ha- nperky, MM Xohemo, Ja Weo cpfickv, XpBaTcKH HM cropeHadkH Hapog, Koj je ucTor Mopekia, HMA uCTH jesHK M HCTH MeHTasiMTeT, Oyle OKyNeH y jemuy apxapny uennuy, jep Ke camo Tako Mobn, KaO “Wlali BeNNKe Mebynapomne sajequmue, MONpH- HeTH, 10 CBOjoj cHasM HM cBOjJMM CHocodlocTMMa, cHaKerby omuite sbyycke, WHTeNneKTyaJiHe WM Mate- pujasine, kysType. 27 Yjenutpere walera Hapola y jeaHy Apxkapy nuje Hama UM, Yiequrberbe CpnctBa Hama je camo CpeNcTBO, Ja Leo CplICKH Hapor, OprKe, Nake y OOsbe glohe y MoryhHocrT, a H OH TyHOM cHarom nopann ya OCTBAperby BeIMKHX Media wWemoTa YoBevaH- crea: Ja CBM JbYAM MCBM HapolH Oymy CHOOOnHH, ailpaBi, npocBeheHu, MaTepHjaHO OCHTypaHH, My KoHKO je TO y onuiTe Moryhe, CpeTHH uN 3ajlO- BOHH.