Você está na página 1de 16

Vendim nr. 57 dat 23.07.

2015
(V-57/15)
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, e prbr nga: Bashkim Dedja, Kryetar,
Vladimir Kristo, Sokol Berberi, Altina Xhoxhaj, Fatmir Hoxha, Gani Dizdari, Besnik Imeraj,

W
S

Fatos Lulo, Vitore Tusha, antar, me sekretare gjyqsore Blerina (inari) Basha, n datn
03.03.2015 mori n shqyrtim n seanc plenare me dyer t hapura shtjen me nr. 2 Akti, q i
prket:
K R K U E S:

NJ GRUP DEPUTETSH T KUVENDIT T

SHQIPRIS (jo m pak se nj e katrta e deputetve),

NE

prfaqsuar n gjykim nga z. Ivi Kaso dhe z. Gazment Bardhi.


SUBJEKT I INTERESUAR:

KUVENDI I SHQIPRIS, prfaqsuar n gjykim nga


znj.Jonida Hoxha dhe z. Geldjon Hysolli.
Zgjidhja

OBJEKTI:

mosmarrveshjes

kompetencs

ndrmjet

Kuvendit t Shqipris dhe subjektit kushtetues n konflikt (jo


m pak se nj e katrta e deputetve).

OR

Deklarimi si i papajtueshm me Kushtetutn e Republiks s


Shqipris i vendimit nr.36, dat 22.05.2014 t Kuvendit t
Shqipris Pr mosmiratimin e krkess s nj grupi
deputetsh Pr ngritjen e nj komisioni hetimor pr
verifikimin e fakteve dhe t rrethanave t bra publike pr
fenomenin e rritjes s trafikut t drogs, prfshir prdorimin
e hapsirs ajrore nga narkotrafikantt, si shkak pr lindjen
e mosmarrveshjes s kompetencs.

BAZA LIGJORE:

Nenet 77, 131/ dhe 134/1/c t Kushtetuts s Republiks s


Shqipris, si dhe nenet 54, 55 e 56 t ligjit nr.8577, dat
10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats
Kushtetuese t Republiks s Shqipris.

W
S

GJYKATA KUSHTETUESE,

pasi dgjoi relatoren e shtjes Vitore Tusha, prfaqsuesit e krkuesit, jo m pak se nj e


katrta e deputetve t Kuvendit t Republiks s Shqipris, q krkuan pranimin e krkess,
prfaqsuesit e subjektit t interesuar, Kuvendit t Republiks s Shqipris, q krkuan rrzimin
e krkess, si dhe diskutoi shtjen n trsi,

NE

VREN:
I

1. Nj grup prej jo m pak se nj e katrta e t gjith deputetve t Kuvendit t


Republiks s Shqipris, q i prket Grupit Parlamentar t Partis Demokratike (n vijim
pakica parlamentare), me pretendimin se ngjarja q ndodhi n Divjak n datn 10.05.2014,
ku u rrzua nj avion q transportonte lnd narkotike, provoi prdorimin e rregullt t

infrastrukturs ushtarake pr transportin e tyre, i sht drejtuar Kryetarit t Kuvendit t


Shqipris me nj krkes me objekt: Krijimin e Komisionit Hetimor pr t verifikuar t dhnat
pr fenomenin e rritjes s trafikut t drogs, prfshir prdorimin e hapsirs ajrore nga

OR

narkotrafikantt, rolin e funksionarve publik dhe masat e marra nga organet e pushtetit
ekzekutiv prball ktyre fakteve n vijim t informacioneve zyrtare t prcjella nga strukturat
prgjegjse..

2. Qllimi i Komisionit Hetimor ishte mbledhja e informacioneve t hollsishme mbi

kt shtje, duke evidentuar problematikat prkatse, pr t gjetur zgjidhjet pr t ardhmen.


Ngritja e ktij Komisioni Hetimor synonte njohjen dhe verifikimin n thellsi t fenomenit t
rritjes s trafikut t drogs, me qllim q n prputhje me realitetin t nxirren prfundime mbi
nevojn e miratimit, t plotsimit ose t korrigjimit t ligjeve t veanta, t nxirren prgjegjsi
pr mnyrn e zbatimit t tij dhe t bhen rekomandimet prkatse pr parandalimin dhe

eliminimin e fenomenit kriminal, si dhe prmirsimin e gjendjes n t ardhmen.


3. Krkesa pr ngritjen e Komisionit Hetimor pas ngjarjes s Divjaks ishte e prfshir
n rendin e dits t seancs parlamentare t dats 22.05.2014, por pas diskutimeve mbi kt
shtje, shumica parlamentare ka vendosur: Mosmiratimin e krkess s nj grupi deputetsh
Pr ngritjen e Komisionit Hetimor pr verifikimin e fakteve dhe t rrethanave t bra publike

W
S

pr fenomenin e rritjes s trafikut t drogs, prfshir prdorimin e hapsirs ajrore nga


narkotrafikantt pr faktin se objekti i puns s ktij komisioni sht n kundrshtim me nenin
77 t Kushtetuts, si dhe me interpretimet q Gjykata Kushtetuese ka br n vendimet e saj
nr.18, dat 14.05.2003; nr.26, dat 04.12.2006; nr.20, dat 04.05.2007; nr.12, dat 20.05.2008,
nr.22, dat 05.05.2010; nr.30, dat 16.05.2014.

4.

NE

II

Krkuesi, jo m pak se nj e katrta e deputetve, i sht drejtuar Gjykats

Kushtetuese (Gjykata) duke krkuar zgjidhjen e mosmarrveshjes s kompetencs ndrmjet


pakics parlamentare dhe Kuvendit t Shqipris, si dhe shfuqizimin e vendimit nr.36/2014 t
Kuvendit pr arsyet e parashtruara n vijim:

4.1. Fenomeni i trafikut t lndve narkotike sht nj shtje q prek sigurin publike

dhe si e till paraqet interes t theksuar publik. N kt kuptim, krkesa pr


ngritjen e Komisionit Hetimor parlamentar respekton konceptin kushtetues
shtje e veant, pasi n kt koncept prfshihen shtje t hetimit t trajtuara

OR

n aspektin e kontrollit dhe t zbatimit t ligjit, si dhe t njohjes e verifikimit t


nj ngjarjeje a veprimtarie, q nxisin iniciativat pr propozime e miratime ligjesh,
me qllim parandalimin e fenomeneve negative pr shtetin dhe shoqrin.

4.2. Arsyetimi i Kuvendit se objekti i puns s ktij komisioni sht n kundrshtim


me nenin 77 t Kushtetuts sht i prgjithshm dhe nuk jep shkaqet e vrteta pr
t cilat sht vendosur rrzimi i krkess. Objekti i hetimit jo vetm ishte
parashtruar n mnyr t qart, t sakt e t mjaftueshme, duke sjell nj trsi
faktesh nga t cilat merrte shkak krkesa pr kryerjen e kontrollit parlamentar, por
nuk mbivendosej me punn e komisioneve hetimore t ngritura me vendimet

nr.26, dat 24.04.2014 dhe nr.28, dat 08.05.2014 t Kuvendit t Shqipris.


4.3. Shumica parlamentare gjat diskutimeve nuk ngriti asnj pretendim n lidhje me
kushtetutshmrin e objektit t hetimit, nuk paraqiti asnj formulim alternativ dhe
as specifikoi ndonj parim kushtetues q cenohej nga hetimi. Kuvendi n seancn
parlamentare t dats 22.05.2014 nuk bri asnj prpjekje pr t rishikuar objektin

W
S

e krkess pr ngritjen e Komisionit Hetimor, por krkesa iu nnshtrua procedurs


s zakonshme t votimit duke vendosur mospranimin me argumentet se (i) nj
shtje e ngjashme po hetohej nga prokuroria dhe pr pasoj Kuvendi nuk mund
t miratonte ngritjen e ktij Komisioni; (ii) Kuvendi e kishte ngritur nj komision
hetimor pr kt shtje dhe, pr rrjedhoj, kishte mbivendosje n objektet e
hetimit.

NE

4.4. Argumenti i shumics parlamentare pr mbivendosjen e kompetencave midis


organeve kushtetuese sht i pabazuar pr faktin se procedura e hetimit
parlamentar u shrben qllimeve t ndryshme nga ato t hetimit penal. Ngritja e
Komisionit Hetimor nuk kishte qllim t ngrinte akuza penale ose t krkonte
lloje dhe masa dnimi ndaj personave q mund t rezultonin fajtor. Qllimi i
Komisionit, si pasqyrohet edhe n projektvendim, ishte t nxirrte prgjegjsit

institucionale dhe nevojn pr ndryshime apo miratime ligjesh, me qllim


frenimin e fenomenit t rritjes s trafikut t drogs dhe, sipas rastit, njoftimin e
prokuroris pr marrjen e masave t mtejshme ligjore, sipas prcaktimeve t

OR

nenit 77, pika 2, t Kushtetuts.

4.5. Po ashtu, i pabazuar sht edhe argumenti se kjo shtje po hetohej nga nj
komision hetimor tashm i ngritur nga Kuvendi me vendimet nr.26, dat
24.04.2014 dhe nr.28, dat 08.05.2014 t tij. Nga krahasimi i objektit t
veprimtaris s komisionit t ngritur nga Kuvendi me at t refuzuar rezulton nj
dallim thelbsor, sepse i pari shihej si nj garanci pr t provuar se akuzat e
ngritura nga opozita jan t pabazuara, kurse i dyti nuk synonte t hetonte
opozitn parlamentare, por sjelljen e organeve shtetrore kundrejt fakteve t
rritjes s trafikut t drogs, prfshir prdorimin e hapsirs ajrore nga

narkotrafikantt. Edhe pse pakica parlamentare ka krkuar zyrtarisht rishikimin e


objektit t hetimit n drejtim t zgjerimit t tij, me argumentin se pengonte
transparencn dhe llogaridhnien e ekzekutivit, shumica parlamentare nuk i mori
parasysh kto krkesa dhe vendosi rrzimin e tyre.
5. Subjekti i interesuar, Kuvendi i Shqipris, ka prapsuar me shkrim n mnyr t

W
S

prmbledhur si vijon:

5.1. Pretendimet e krkuesit jan t pabazuara, pasi duke analizuar argumentet e


paraqitura pr ngritjen e Komisionit Hetimor ato rezultojn t paqarta dhe objekti
nuk specifikon faktet apo kompleksitetin e tyre, por sht formuluar n mnyr t
prgjithshme. Krkuesi nuk evidenton t dhnat konkrete dhe faktet q do ti
nnshtroheshin hetimit dhe as subjektet konkrete q do t hetohen, duke i ln

NE

hapsir t gjer komisionit pr t hetuar do funksionar publik. Mosshprehja e


indicies dhe e shkakut t prligjur pr argumentimin e krkess kushtetuese t
veantis t shtjes ka sjell shtrirjen e skajshme t rrethit t subjekteve dhe t
periudhs kohore t hetimit, pr rrjedhoj e ka br t paqart e t paprcaktuar
objektin e hetimit t Komisionit Parlamentar.

5.2. Pr m tepr, Kuvendi, me vendimin nr.26/2014, kishte ngritur nj Komision

Hetimor pr hetimin e akuzave pr prfshirjen e Forcave t Armatosura dhe t


bazave ushtarake n veprimtari t kundrligjshme transportin e lndve narkotike.
Pr rrjedhoj, t gjitha shqetsimet e krkuesve gjenin zgjidhje me ngritjen e ktij

OR

komisioni, i cili po zhvillonte veprimtarin e tij. Pr kt arsye, Kuvendi nuk kishte


pse t ngrinte nj komision t dyt hetimor me objekt t ngjashm me at t ngritur
tashm pr shtjet e msiprme.

5.3. Gjat Mbledhjes s Konferencs s Kryetarve si dhe gjat zhvillimit t seancs


plenare, prfaqsues t shumics parlamentare jan shprehur qartazi n lidhje me
cenimin e parimit t ndarjes s pushteteve nga prmbajtja e objektit t veprimtaris
s Komisionit Hetimor.
III

Vlersimi i Gjykats Kushtetuese


A. Pr legjitimimin e krkuesit
6.

Gjykata Kushtetuese n jurisprudencn e saj sht shprehur pr legjitimimin e nj

grupi deputetsh n krkesat pr zgjidhjet e mosmarrveshjeve s kompetencave q kan lindur


pr shkak t vendimmarrjeve t Kuvendit mbi Komisionet Hetimore (shih vendimet nr.18, dat

W
S

14.05.2003; nr. 20, dat 04.05.2007; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese). N kt
drejtim ajo ka muar se do organ juridiksional, qoft institucion ose organ pushteti, n kuptimin
klasik administrativ t tij, apo edhe subjekt q ushtron funksionet n nj situat pavarsie t plot
t garantuar nga Kushtetuta, konsiderohet i legjitimuar pr t qen pal n mosmarrveshje
pushtetesh.
7.

Gjithashtu, Gjykata ka vlersuar se neni 77, pika 2, i Kushtetuts i njeh pakics

NE

parlamentare kompetenc hetimi, pengimi i s cils prbn konflikt kushtetues kompetencash.


Vendimi i Kuvendit pr mosmiratimin e krkess s nj t katrts s deputetve pr ngritjen e
Komisionit Hetimor parlamentar cenon kt t drejt kushtetuese t pakics parlamentare.
Situata t tilla, n vlersimin e Gjykats Kushtetuese, shkaktojn n realitet nj mosmarrveshje
ndrmjet pakics parlamentare (jo m pak se nj e katrta e deputetve), nga njra an, dhe
Kuvendit, nga ana tjetr, pr ushtrimin e s njjts kompetenc kushtetuese (shih vendimet nr.18,

dat 14.05.2003; nr. 20, dat 04.05.2007; nr.30, dat 16.05.2014 Gjykats Kushtetuese).
8. Pr arsyet e msiprme, krkuesi, jo m pak se nj e katrta e deputetve, legjitimohet
pr vnien n lvizje t juridiksionit kushtetues n funksion t zgjidhjes s mosmarrveshjes s

OR

kompetencave ndrmjet subjekteve kushtetuese t siprcituara.


B. Pr t drejtn e pakics parlamentare pr t krkuar ngritjen e nj komisioni hetimor
9. Kushtetuta n nenin 77, pika 2 parashikon se Kuvendi ka t drejt dhe me krkes t

nj t katrts t t gjith antarve t tij sht i detyruar t caktoj komision hetimor pr t


shqyrtuar nj shtje t veant. N interpretimin e ktij formulimi kushtetues Gjykata ka
vlersuar se Kuvendi vihet n dy pozicione t ndryshme: nga njra an, krijimi i komisionit
hetimor paraqitet si nj e drejt e Kuvendit, gj e cila realizohet sipas procedurave t
parashikuara n Kushtetut apo n Rregulloren e Kuvendit dhe q i nnshtrohet vendimmarrjes

prkatse, nga ana tjetr, dispozita kushtetuese, duke parashikuar shprehjen sht i detyruar, jo
vetm q e vendos Kuvendin n nj pozicion disi t veant, duke i hequr t drejtn pr t
vlersuar vendimmarrjen pr ngritjen e komisionit hetimor, por njkohsisht institucionalizon nj
lloj tjetr autoriteti kushtetues, q njihet si pushtet i pakics parlamentare (shih vendimet nr.18,
dat 14.05.2003; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).

W
S

10. E drejta pr t krkuar ngritjen e nj komisioni hetimor sht parashikuar n


Kushtetut si e drejt edhe e nj t katrts s antarve t Kuvendit. Ngritja e komisionit me
vot t nj pakice, ose si pranohet n doktrinn kushtetuese nprmjet zbatimit t parimit t
hetimit me votim pakice, e forcon n mnyr t konsiderueshme rolin e komisionit hetimor si nj
instrument efikas kontrolli. N kt drejtim, Gjykata ka theksuar se e drejta e hetimit parlamentar
sht zhvilluar n kuptimin e s drejts s pakicave n parlament, q tu jap atyre nj pushtet m

NE

t fort. E drejta e hetimit realizohet vetm brenda funksionit t kontrollit parlamentar dhe
detyrave kushtetuese q parlamentart kryejn si prfaqsues t popullit pr sqarim, ose
hulumtim t hollsishm n shtjen konkrete (shih vendimet nr. 20, dat 04.05.2007; nr.30, dat
16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).

11. Kjo e drejt shrben njkohsisht edhe si nj mjet n duart e pakics parlamentare pr
t ushtruar kontroll kryesisht kundrejt ekzekutivit dhe pr t krkuar vnien prpara prgjegjsis

s mbajtsve t pushtetit. N nj sistem parlamentar, duke qen se qeveria formohet nga shumica
parlamentare, e cila ka n dor shum mjete t tjera ligjore, e drejta e kontrollit hetimor i sht
njohur sidomos pakics, q, duke i pasur t kufizuara mjetet e saj, mund ta shndrroj at n nj

OR

instrument t fuqishm kushtetues. Gjykata, gjithashtu, ka vlersuar se Kushtetuta n nenin 77,


pika 2, duke njohur t drejtn pr t ngritur komisione hetimore, si e drejt e nj t katrts s
deputetve pr t vepruar n mnyr t pavarur nga shumica parlamentare, nprmjet shprehjes
sht i detyruar ka evituar, veanrisht pr ngritjen e komisionit, kalimin e shtjes n
procedurat e zakonshme t votimit, duke vendosur nj balanc ndrmjet shumics pr t
vendosur dhe s drejts s pakics s cilsuar (shih vendimet nr.18, dat 14.05.2003; nr. 20, dat
04.05.2007; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).
12. Nisur nga ky kndvshtrim, Gjykata ka muar se e drejta e pakics vetm pr sa i
prket krkess pr ngritjen e komisionit hetimor mbetet nj e drejt e pakufizuar nga vullneti i

shumics. Njkohsisht, e drejta e pakics pr t disponuar mbi objektin e hetimit e kufizon


kompetencn e shumics pr t ndryshuar kt objekt pa plqimin e pakics, me prjashtim t
rasteve kur nga qllimi dhe objekti i hetimit konstatohet se preken parimet kushtetuese. Gjithsesi,
e drejta e nj t katrts s deputetve pr t ushtruar hetimin parlamentar nuk mund t
konsiderohet absolutisht e pakufizuar. I vetmi kufizim i saj sht i lidhur me detyrimin q objekti
16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).

W
S

i hetimit t respektoj parimet e sanksionuara nga Kushtetuta (shih vendimin nr.30, dat
13. Nga ana tjetr, Gjykata bazuar n interpretimin e nenit 77 t Kushtetuts, n raport
edhe me norma t tjera kushtetuese, rithekson se respektimi i parimeve kushtetuese n
procedurn pr ngritjen e komisioneve hetimore parlamentare nuk cenon t drejtn e pakics pr
realizmin e ksaj kompetence kushtetuese. Kuvendi, n rastet kur krkohet ngritja e komisionit

NE

hetimor nga nj e katrta e deputetve, ka detyrimin q t mos e diskutoj ngritjen e komisionit,


por tia nnshtroj diskutimit parlamentar shkalln e respektimit t parimeve kushtetuese n
objektin e veprimtaris s tij. Ky debat realizohet pr gjetjen e nj konsensusi ndrmjet palve
lidhur me objektin e hetimit deri n arritjen e nj vendimmarrjeje. Prandaj, kufizimet e lejueshme
kushtetuese, q kan t bjn me respektimin e parimeve t rndsishme, fokusohen n objektin
e hetimit, i cili nuk mund t reduktohet nga Kuvendi deri n at mas sa tia bj t pamundur

komisionit kryerjen e veprimtaris. Kufizimi q mund ti bhet objektit t hetimit me argumentin


se nuk respektohen parimet kushtetuese, nuk e bn nj vendimmarrje t till prfundimtare dhe t
pakontrollueshme nga pikpamja e kushtetutshmris, pr arsye se do ta vendoste t drejtn

OR

kushtetuese t pakics parlamentare n vlersimin e shumics, duke dhunuar n kt mnyr


ushtrimin normal t ksaj t drejte (shih vendimet nr.18, dat 14.05.2003; nr. 20, dat
04.05.2007; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).
14. N vshtrim t sa m sipr, Gjykata rithekson se e drejta e pakics parlamentare pr

ngritjen e komisionit hetimor sht nj kompetenc kushtetuese e detyrueshme pr tu respektuar


dhe nuk mund t cenohet nprmjet vendimmarrjes s shumics parlamentare, me prjashtim t
rasteve t mosrespektimit t parimeve kushtetuese.
C. Pr kushtetutshmrin e objektit t hetimit parlamentar

15. Gjykata ka shqyrtuar nj numr shtjesh me objekt zgjidhjen e mosmarrveshjes s


kompetencs midis jo m pak se nj t katrts s deputetve dhe Kuvendit pr shkak t
mospranimit t krkesave s pakics parlamentare pr ngritjen e komisioneve hetimore, n t
cilat n mnyr t vazhdueshme ka vn n dukje se n aspektin kushtetues komisioni hetimor
sht nj nga instrumentet e kontrollit me an t t cilit Kuvendi ushtron dhe perfeksionon

W
S

pushtetin e tij legjislativ. Qllimi i ngritjes s komisioneve hetimore sht njohja dhe verifikimi i
nj fenomeni, i nj ngjarjeje ose i nj veprimtarie, me synimin pr t nxjerr prfundime mbi
nevojn e miratimit, plotsimit, ose korrigjimit t ligjeve t veanta, si dhe pr t nxjerr
prgjegjsin mbi mnyrn e qeverisjes (shih vendimet nr.18, dat 14.05.2003; nr. 20, dat
04.05.2007; nr.22, dat 05.05.2010; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).
16. Gjykata n referim t jurisprudencs kushtetuese rithekson se kontrolli parlamentar

NE

nuk mund t prdoret tej hapsirs kontrolluese q Kushtetuta i njeh Kuvendit. Nj kompetenc e
till nuk e transformon Kuvendin n nj superorgan t pushtetit t shtetit. Bazuar n parimin e
ndarjes dhe t balancimit ndrmjet pushteteve, demokracia parlamentare nuk sht nj sistem ku
parlamenti mund t ushtroj kontroll mbi do vendim t institucioneve, t nis procedura pr t
vendosur sanksione ndaj tyre ose t marr vendime n emr t institucioneve q e kan nj
kompetenc t till. Nj interpretim ndryshe i ksaj kompetence kontrolli q i njihet Kuvendit do

t onte n mohimin e parimeve kushtetuese t shtetit t s drejts dhe ndarjes e balancimit


ndrmjet pushteteve. Prandaj Gjykata n vijim t qndrimeve t saj t mparshme mbi kt
shtje rithekson se e drejta pr t ushtruar hetim parlamentar nuk mund t jet e pakufizuar.

OR

Kufizimi i saj lidhet me detyrimin q objekti i hetimit t respektoj parimet dhe standardet
kushtetuese, veanrisht parimin e ndarjes e balancimit ndrmjet pushteteve, t drejtn pr nj
proces t rregullt ligjor, prezumimin e pafajsis, paanshmrin, respektimin e jets private t
individit, etj (shih vendimet nr. 18, dat 14.05.2003; nr.22, dat 05.05.2010; nr. 20, dat
04.05.2007 t Gjykats Kushtetuese).
17. Lidhur me parimet q duhen respektuar gjat fazave t ndryshme t realizimit t

qllimit t hetimit, n astin e formulimit t objektit, gjat ushtrimit t veprimtaris s komisionit


dhe n hartimin e konkluzioneve prfundimtare t hetimit, Gjykata ka vlersuar se Kuvendi
mund t ngrej komision hetimor kur prmbushen t paktn tri kushte kryesore: 1) shtja duhet

t ket t bj me funksionin ligjvns dhe funksione t tjera pr t cilat ai sht i autorizuar t


marr masa ligjore; 2) objekti i hetimit duhet t fokusohet n shtje ose n subjekte konkrete; 3)
duhet t ekzistojn t dhna ose indicie t mjaftueshme q dshmojn pr ekzistencn e nj
shtje pr t ciln sht i nevojshm hetimi (shih vendimet nr.18, dat 14.05.2003; nr. 20, dat
04.05.2007; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).

W
S

18. Gjykata ka muar, gjithashtu, se objekti i hetimit, i parashtruar n mnyr t qart e t


sakt, duhet t prmbaj fakte ose trsi faktesh nga t cilat merr shkas hetimi parlamentar dhe
shpjegon se far hetohet. Ve ksaj, objekti i hetimit duhet t jet i prcaktuar n mnyr t
mjaftueshme, kusht ky q krkohet pr respektimin e parimit t shtetit t s drejts, e t drejtave
themelore, t parimit t ndarjes s pushteteve, si dhe t kompetencave t kufizuara q disponon
Kushtetuese).

NE

nj komision hetimor (shih vendimet nr.22, dat 05.05.2010; nr.30, dat 06.05.2014 t Gjykats
19. Prve sa m sipr, Gjykata ka theksuar se objekt i hetimit parlamentar mund t jen
vetm ato shtje q prmbushin kriterin e veantis. N vlersimin e Gjykats n parim shtje
e veant, objekt i hetimit parlamentar, sht nj shtje me rndsi t veant
shtetrore/publike. Lista e ktyre shtjeve me rndsi/interes t madh shtetror/publik nuk mund
t jet shteruese, por duhet t prcaktohet rast pas rasti. Nj shtje, q n aspektin kushtetues

mund t`i nnshtrohet hetimit parlamentar, prbhet nga fakte apo rrethana, t cilat prfshihen n
objektin e veprimtaris s Kuvendit dhe pr t cilat ekziston nj mosmarrveshje. N kt
kuptim, shtja duhet t ket ndodhur prpara marrjes s nj vendimi prkats nga ana e

OR

Kuvendit pr ngritjen e nj komisioni hetimor. Pr pasoj, duhet theksuar se komisioni hetimor


parlamentar ngrihet kur ekziston n fakt nj shtje n kuptimin kushtetues dhe jo pr t
verifikuar nse mund t zbulohet ose t gjendet ndonj e till n t ardhmen (shih vendimet nr.18,
dat 14.05.2003; nr.22, dat 05.05.2010; nr.20, dat 04.05.2007 t Gjykats Kushtetuese)
20. N kt mnyr Gjykata, duke rikonfirmuar qndrimin e konsoliduar mbi shtjen e

veant, domethn nj shtje t nj rndsie t veant publike, rithekson se Kushtetuta nuk


ndalon Kuvendin q n funksion t veprimtaris s tij ligjvnse t ngrej komisione hetimore t
tilla q mund t ngarkohen me hetimin e aktivitetit t shtetit ose institucioneve t qeverisjes
vendore, pra pr mnyrn si kryejn institucionet prkatse shtetrore ose vendore funksionet e

10

tyre t prcaktuara n Kushtetut dhe ligje (shih vendimet nr.20, dat 04.05.2007; nr.22, dat
05.05.2010; nr.30, dat 16.05.2014 t Gjykats Kushtetuese).
21. Duke iu rikthyer shtjes konkrete, Gjykata vren se Kuvendi me vendimin
nr.36/2014, dat 22.05.2014 nuk ka miratuar krkesn e nj grupi deputetsh, prfaqsues t
pakics parlamentare, pr ngritjen e Komisionit Hetimor pr verifikimin e fakteve dhe rrethanave

W
S

t bra publike pr fenomenin e rritjes s trafikut t drogs, prfshir prdorimin e hapsirs


ajrore nga narkotrafikantt.

22. Krkesa pr ngritjen e komisionit hetimor u paraqit n Kuvend ndrkoh q


zhvillonte veprimtarin nj komision hetimor tjetr, i ngritur me vendimin nr.26, dat 24.04.2014
mbi krkesn e nj grupi deputetsh t shumics parlamentare, q kishte pr objekt hetimin e
akuzave t opozits pr rritje t trafikut t drogs dhe prfshirje t FA-ve, pas publikimit t nj

NE

informacioni shkresor t SHISH-it, i klasifikuar si sekret, drejtuar ministres s Mbrojtjes, me


lndn Dyshime serioze pr shfrytzimin e aerodromit t Gjadrit n funksion t transportit dhe
trafikut t drogs.

23. Nga materialet e depozituara, Gjykata konstaton se pas paraqitjes s krkess pr


ngritjen e Komisionit Hetimor nga pakica parlamentare, Kryetari i Kuvendit e ka kaluar shtjen
pr shqyrtim n Konferencn e Kryetarve t dats 16.05.2014. Nga procesverbali i mbledhjes

konstatohet se diskutimi sht fokusuar n disa shtje: s pari, deputet t shumics kan br t
ditur faktin se shtja e Divjaks i sht drguar Gjykats s Krimeve t Rnda, ndrkoh q
personat e akuzuar jan arrestuar nga policia dhe pr kt arsye duhet t pritet t vendosin

OR

organet kompetente. S dyti, krkesa sht e prsritur pr faktin se shtjet q krkohen t


hetohen jan duke u trajtuar nga Komisioni Hetimor i ngritur me vendimin nr. 26, dat
24.04.2014 t Kuvendit, n punimet e t cilit pakica e kishte bojkotuar pjesmarrjen. N kt
kuptim, shtja e veant, trafiku i drogs, q ishte tashm objekt hetimi parlamentar, nuk mund
t dublohej.

24. Gjykata vren se n prfundim t diskutimeve nuk ka pasur konsensus dhe pr kt

arsye shqyrtimi i krkess s pakics parlamentare i sht kaluar seancs plenare t Kuvendit.
Edhe gjat shqyrtimit t krkess n seancn plenare parlamentare t dats 22.05.2014, vrehet
se nuk u ra dakord pr ngritjen e Komisionit Hetimor. Pr sa u prket argumenteve t shumics

11

parlamentare kundr ngritjes s Komisionit Hetimor, ato prfshijn si ekzistencn e nj


komisioni hetimor me t njjtin objekt, ashtu edhe mungesn e qartsis s objektit t hetimit
(prdorimi i termave t prgjithshm verifikim t dhnash dhe roli i funksionarve publik).
N prfundim t seancs plenare Kuvendi ka votuar pr rrzimin e krkess s pakics
parlamentare.

W
S

25. Po ashtu, Gjykata konstaton se edhe gjat debatit t lartprmendur, diskutimet n


Konferencn e Kryetarve dhe n seancn plenare n Kuvend nuk jan zhvilluar n drejtim t
arritjes s nj marrveshjeje ndrmjet palve lidhur me objektin e hetimit. Edhe kur shumica
parlamentare pretendon se cenohen standardet dhe parimet kushtetuese n objektin e hetimit, ajo
sht e detyruar t propozoj formulime alternative duke i dhn mundsin pakics t
riformuloj krkesn e saj. N rastin n shqyrtim debati nuk ka pasur si orientim kryesor
mohimin e saj.

NE

mbrojtjen e t drejts kushtetuese t pakics parlamentare pr ngritjen e komisionit hetimor, por


26. N lidhje me prmbajtjen e vendimit objekt kundrshtimi, Gjykata konstaton se
arsyetimi i Kuvendit sht tepr i prgjithshm dhe nuk jep shkaqet pr t cilat sht vendosur
rrzimi i krkess pr ngritjen e komisionit hetimor. Nga diskutimi pr shqyrtimin e ksaj
krkese n Konferencn e Kryetarve dhe n seancn plenare n Kuvend, sikurse u parashtrua n

rrethanat e shtjes dhe u analizua m sipr, vrehet se arsyet kryesore t mospranimit t saj jan
ekzistenca e nj komisioni tjetr hetimor pr t njjtin fenomen, i ngritur nga shumica
parlamentare, mbivendosja me procesin hetimor q sht duke kryer ndrkoh organi i

OR

prokuroris pr t njjtn ngjarje, duke ndrhyr n sfern e veprimtaris s institucioneve t


tjera kushtetuese, si dhe mungesa e qartsis s objektit t hetimit pr shkak t prdorimit t
termave t prgjithshm si verifikim t dhnash dhe roli i funksionarve publik.
27. Nisur nga sa m lart, Gjykata mon se shtja q shtrohet pr diskutim n rastin

konkret sht nse objekti i hetimit parlamentar, i pretenduar nga pakica parlamentare, prmbush
kriteret e prcaktuara nga jurisprudenca kushtetuese dhe n veanti at t ndarjes dhe balancimit
t pushteteve. Pr pasoj, identifikimi i objektit t veprimtaris hetimore t komisionit
parlamentar sht parakusht pr t prcaktuar nse duhet ose jo t ndrmerret nj hetim i till.
Kjo edhe n drejtim t verifikimit nse prbn shtje t nj rndsie t veant

12

shtetrore/publike shtja objekt hetimi parlamentar.


28. Gjykata vren se, sipas krkess s pakics parlamentare, si objekt hetimi sht
prcaktuar verifikimi i t dhnave pr fenomenin e rritjes s trafikut t drogs, prfshir
prdorimin e hapsirs ajrore nga narkotrafikantt, rolin e funksionarve publik dhe masat e
zyrtare t prcjella nga strukturat prgjegjse.

W
S

marra nga organet e pushtetit ekzekutiv prball ktyre fakteve n vijim t informacioneve
29. Krkesa e pakics parlamentare, sikurse u prmend m lart (shih paragrafin 1) mori
shkas nga incidenti i Divjaks, ka e bn objektin e hetimit t Komisionit Hetimor t fokusohet
n nj shtje konkrete dhe q prmbush kriterin q ekziston, n fakt, nj shtje, e cila ka
ndodhur prpara paraqitjes s krkess pr ngritjen e komisionit dhe, rrjedhimisht, prpara
marrjes s vendimit prkats nga ana e Kuvendit.

NE

30. Gjykata rithekson qndrimin lidhur me rndsin e shtjes s veant


shtetrore/publike dhe vlerson se sht kompetenc e Kuvendit, n rastin konkret e pakics
parlamentare, t vlersoj interesin publik pr shtjet q krkon t hetohen.
31. Sipas pakics parlamentare, fenomeni i trafikut t lndve narkotike sht nj shtje
q prek sigurin publike, pr rrjedhoj prbn shtje me interes publik dhe pr kt arsye prbn
domosdoshmri nxjerrja e prgjegjsive institucionale dhe marrja e masave pr frenimin e

fenomenit. Nga ana tjetr, nga analiza e krkess s pakics parlamentare pr ngritjen e
komisionit hetimor dhe nga mnyra e prcaktimit t objektit t saj, Gjykata vren se ky i fundit
sht specifikuar n mnyr t till q nuk l vend pr paqartsi apo dykuptimsi.

OR

32. Edhe pr sa i prket qllimit t ngritjes s Komisionit Hetimor, Gjykata, n referim t

standardeve kushtetuese, vlerson se objekti prputhet me kompetencat kushtetuese t Kuvendit,


pra me t drejtn e pushtetit legjislativ pr tu informuar dhe pr t realizuar mbikqyrjen pr
zbatimin e ligjeve nga ana e Forcave t Armatosura. Po n kt aspekt, objekti nuk prmban
pasaktsi apo paqartsi t dukshme n mnyrn e formulimit t tij pasi shpjegohet harku kohor i
hetimit, si dhe faktet q duhet t hetohen.
33. Prve sa m sipr, Gjykata vlerson t shprehet edhe n lidhje me qndrimin kundr
q ka mbajtur shumica parlamentare pr ngritjen e Komisionit Hetimor pr shkak se e njjta
ngjarje po hetohet nga prokuroria.

13

34. Gjykata rithekson se n shtje ku pretendohet mosmarrveshja e kompetencave nga


ngritja komisioneve hetimore, nj nga aspektet m t rndsishme q shtrohet pr diskutim sht
nse objekti i hetimit parlamentar respekton parimin kushtetues t ndarjes dhe balancimit
ndrmjet pushteteve, n kuptim edhe t jurisprudencs s ksaj Gjykate. Gjykata ka ritheksuar n
mnyr t vazhdueshme se ekziston nj dallim thelbsor midis objektit t hetimit parlamentar

W
S

dhe atij t prokuroris, pasi natyra e hetimit parlamentar nuk sht e njllojt dhe nuk mund t
barazohet me hetimin q realizojn n baz t ligjit organet e tjera t pavarura apo t
specializuara pr kryerjen e nj funksioni t till (shih vendimin nr.22, dat 05.05.2010 t
Gjykats Kushtetuese). N aspektin kushtetues komisioni hetimor sht nj nga instrumentet e
kontrollit me an t t cilit Kuvendi ushtron dhe perfeksionon pushtetin e tij legjislativ. Bazuar
edhe n ligjin nr. 8891, dat 02.05.2002 Pr organizimin dhe funksionimin e komisioneve

NE

hetimore t Kuvendit, komisioni hetimor ka t drejt t mbledh t dhna q mund t jen


informacione zyrtare dhe jozyrtare, administron dokumente zyrtare, t dhna t tjera, thrret
dshmitar, thrret ekspert, thrret titullar institucionesh pr pyetje, si dhe krkon nga ata
informacione ose dokumente zyrtare (shih vendimet nr.18, dat 14.05.2003; nr. 22, dat
05.05.2010 t Gjykats Kushtetuese).

35. Duke iu kthyer rastit konkret, nisur nga qllimi dhe objekti i Komisionit Hetimor t

krkuar, Gjykata vren se nuk kemi t bjm me ndonj prpjekje t pakics q parlamenti t
prvetsoj kompetencn e prokuroris pr t ndjekur vet penalisht apo pr t kryer vet hetime
pr shtjen konkrete. Kt mundsi pakica parlamentare e ka prjashtuar vet n krkesn q i

OR

ka drejtuar Kuvendit kur ka deklaruar se hetimi do t realizohet vetm brenda funksionit t


kontrollit parlamentar dhe do t konsistoj n nxjerrjen e prgjegjsis institucionale, duke
ndihmuar evidentimin e problemeve dhe mosprsritjen e ktij fenomeni me ndikim n sigurin
publike dhe mbrojtjen e interesit publik.
36. Po ashtu, Gjykata vlerson se qllimi i Komisionit nuk ka qen hetimi mbi shtjet

pr t cilat ka filluar procedimi penal, por ajo q krkohet t hetohet sht shtja se sa efikase
dhe t prgjegjshme kan qen institucionet shtetrore n kryerjen e detyrs s tyre n funksion
t parandalimit t fenomenit t trafikut t lndve narkotike. N kt kuptim, n vlersimin e
Gjykats, natyra e hetimit parlamentar, q krkohet t kryhet, nuk sht e njllojt dhe nuk mund

14

t barazohet me objektin e hetimit t organit t prokuroris.


37. Pr rrjedhoj, Gjykata mon se, prderisa pushteti i pakics parlamentare pr ngritjen
e komisionit hetimor nuk mund t vihet n dyshim, fakti se nj shtje e ngjashme po hetohet
nga prokuroria, nuk krijon penges a priori n ngritjen e tij. Duke rikonfirmuar qndrimin e
mbajtur edhe n vendimmarrjet e mparshme, Gjykata rithekson se sht detyr e komisionit

W
S

hetimor dhe e Kuvendit q pas ngritjes s Komisionit t prqendrohen n objektin e hetimit


parlamentar, n mnyr t till q t shmanget do ndrhyrje n veprimtarin e organit t
prokuroris, n rastin konkret, apo t organeve t tjera shtetrore nprmjet dublimit apo
zvendsimit t kompetencave, gj q mund t krijonte nj situat konflikti kompetencash midis
tyre.

38. N kt kuptim, Gjykata mon se argumenti i prdorur nga Kuvendi pr

NE

mosmiratimin e krkess s pakics parlamentare pr ngritjen e Komisionit Hetimor n fjal, pra


se pr t njjtn ngjarje po kryhen hetime nga ana e organit t prokuroris, sht i pabazuar.
39. Bazuar n t gjitha argumentet e msiprme, lidhur me t drejtn e pakics
parlamentare pr t iniciuar nj kontroll parlamentar, Gjykata rithekson se ngritja e komisionit
hetimor parlamentar, kur krkohet nga pakica parlamentare, sht e detyrueshme. E drejta e
pakics parlamentare pr ngritjen e komisionit hetimor nuk mund t vihet n diskutim.

Kushtetuta ... ka evituar, veanrisht pr ngritjen e komisionit, kalimin e shtjes n procedurat


e zakonshme t votimit dhe, mbi kt baz, Kuvendi ... ka detyrimin q t mos e diskutoj
ngritjen e komisionit kur kjo krkohet nga pakica parlamentare (shih vendimin nr. 20, dat

OR

04.05.2007 t Gjykats Kushtetuese). Vetm pasi komisioni hetimor t jet ngritur, nse Kuvendi
ka rezerva lidhur me respektimin e parimeve dhe standardeve kushtetuese n objektin e hetimit,
duhen br prpjekje t prbashkta pr shmangien e tyre deri n arritjen e nj vendimmarrje. N
t kundrt, nj vendimmarrje e njanshme e Kuvendit q kufizon apo devijon objektin e hetimit,
krijon nj konflikt kompetencash, i cili prbn shkak pr vnien n lvizje t ksaj Gjykate.
40. N prfundim t shqyrtimit t krkess, bazuar edhe n jurisprudencn e saj, Gjykata

vlerson se e drejta e pakics parlamentare pr ngritjen e komisionit hetimor n rastin konkret


sht mohuar nprmjet vendimmarrjes s shumics parlamentare. Pr arsyet e msiprme,
Gjykata vlerson se krkesa e pakics parlamentare pr zgjidhjen e mosmarrveshjes s

15

kompetencave dhe shfuqizimin e vendimit t Kuvendit sht e bazuar.


PR KTO ARSYE,
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, n mbshtetje t neneve 77, 131, shkronja
, 134, pika 1, shkronja c t Kushtetuts, si dhe t neneve 54, 55, 56 dhe 72 t ligjit nr.8577,

W
S

dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s


Shqipris, njzri,

V E N D O S I:
-

Pranimin e krkess.

Zgjidhjen e mosmarrveshjes s kompetencs ndrmjet jo m pak se nj t katrts s

NE

deputetve dhe Kuvendit t Republiks s Shqipris.

Deklarimin si t papajtueshm me Kushtetutn e Republiks s Shqipris t


vendimit nr.36/2014, dat 22.05.2014 t Kuvendit t Shqipris Pr mosmiratimin e
krkess s nj grupi deputetsh Pr ngritjen e Komisionit Hetimor t Kuvendit pr
verifikimin e fakteve dhe t rrethanave t bra publike pr fenomenin e rritjes s
trafikut t drogs, prfshir prdorimin e hapsirs ajrore nga narkotrafikantt.

OR

Fletoren Zyrtare.

Ky vendim sht prfundimtar, i forms s prer dhe hyn n fuqi ditn e botimit n

16

Você também pode gostar