Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
84 (7);87.6
96
96 ..
, .: , 2010 128 c.
ISBN 978-5-397-00413-8
, ,
... ,
1946 . (
),
.
, .
82-3;141
84 (7);87.6
, 1915
.
2010
ISBN 978-5-397-00413-8
II
III
10
IV
17
23
VI
28
VII
32
VIII
36
IX .
41
47
XI
52
XII
55
XIII .
60
XIV .
67
XV
77
XVI
80
XVII
85
XVIII
88
XIX
92
XX
96
XXI
101
XXII
105
XXIII
109
XXIV
112
XXV ,
116
XXVI
120
I.
. , , , .
,
. , , , ;
, . , . , , .
,
, , .
, .
,
,
.
. .
, , , . . , . ,
, . ,
, .
, . : ,
, , , , ; , . . , , ,
, , , .
, , , , .
. ,
, , -
, .
: , , , ,
, , .., ,
.
, : . ,
, , ? , - , , , ? .
, , , .
, (, , ), . , , ;
, , , , . , . ,
. , . , .
, .
, ,
. .
, , ,
,
, .
, , ? ,
. .
, , , .
, , , , . . , ; .
, . -, .. -
I.
I.
, :
. , , . . , , , . , ,
.
.
. . ,
. , -, , , . , .
.
, .
, . , .
. . , . , .
. , . . , ,
,
, , - , .
; ,
, ,
. ,
,
, .
:
,
. , , , , , .
, , , . .
. , , -
, ,
.
. (384-322).
, ,
.
(15961650), : La logique ou lart de penser (1662). , Port, ,
. (15611626) , , . . (1806-1873) . (18181903).
, , , . - ,
.
, , . ., ,
. , :
, .
,
, , ; . , .
:
., .
,
, , . , , ,
- , . : ; ,
.
; , - , ,
. ,
.
, , , ; , -
I.
,
.
, . ,
, , .
? ? ? ? ? ?
? ?
II
.
. , .
, ,
,
, , ;
, .., , , , , .
, ,
, .
. , ,
, , .
, , . . , .
, , , ,
, .
. , , .
, , (
), : ,
, , . , : , , .
, , , . , , , , ,
, , , , .. .
, . ,
. : , ;
.
II.
II.
, .
, , , .
, , . , , , , , , , , , , ,
.
, . , , , , ; , , , . , , ,
, .
, , .., , , ,
.
, .
, . , , , , , . , ,
,
, .
, ; ,
.
, , ,
, , , . .
; ,
.
,
, . , , . - ,
, ; -
, - .
, , : ,
, ,
. , . ,
,
.
.
, , , . , ,
. ,
, ,
-
, , , , . , , , , ,
, , , , . ,
- ,
: - ,
, .
, , ,
, : ,
(abstrahere) .
, , , , , , , ..
, , , , , , , , , , , , .. . ; - , , , . , . , , , ..
, ,
; , ;
, .
.
, -
10
11
II.
, , , .
. , . , , , , , , ; , ,
, .
: , ,
, , .
. , ,
. ? ,
- , - ; , - . , - ,
- , , . ,
. , . , ,
, . , : , .
- , ,
; , ,
, . : , , , , ,
, , .
.
? ? ,
, ?
? ? ?
12
III
. .
.
. ,
. , , ,
.. ,
, -, ..
. , . , . , , .
, . ,
,
..; ,
, .
5
:
1. . , , ; , , ; ,
. (genus) , .
2. . , , , , . , , , (differentia specifica). , , . , , ; ,
.
3. (species). , . , ;
13
III.
III.
. ,
; .
. ,
. , .
4. (proprium). ,
, , . , .
. . . ,
, , .
, , .
5. (accidens). , , . ,
accidens.
, proprium, , ,
. , ,
accidens.
: (accidens inseparabile) (accidens
separabile). , , ,
. , accidens inseparabile. accidens separabile, , . . , , .
, .
. .
. .
.
.
, . ,
: , , ,
..; . , , ;
.
, .. , ,
.
, , .. , , , ..,
. , : , , , ..; : , , ,
..; : , , , .
, : , , ,
.
, .
. 1 ,
, , , .
- , , .
14
15
. 1.
. 2.
. 2 , ,
.. ,
, .
, .
.
.
. ,
, ,
, .. -
III.
III.
; ,
.., ,
- ,
.
(233304)
, .. , .
. (.. , ) .
, , . (). .. (. 3).
.
(determinatio).
, (determinatur). , ,
: , ..
, , , ,
(generalisatio).
. 3
. 3
, , ,
.
:
A
Aa
, .
summum genus; .
, .
infima species ( ). ( ) proximum genus ( ). , , , , , (. 3).
, A ().
a Aa (); Aa -
16
17
Aab
Aabc
. 4
IV.
III.
b ( ),
Aab. c Aabc.
. ,
, ,
.
. , , - . , ,
, . ,
, , , . , , .
:
. , , -:
, , , ..
, , .
? ? ? ? ? ? ? ? ? summum genus? infima species?
? ?
?
18
IV
t -
. - : - ;
. ,
, ,
, ,
.
. , .
kategoria , .
- , .. , .
:
1. (substantia).
2. (quantitas).
3. (qualitas).
4. (relatio).
5. (ubi).
6. (quando).
7. (situs).
8. (habitus).
9. (actio).
10. (passio).
, , ,
. - ,
, , , , , ..
, , , . ,
,
.
, , . , ,
19
IV.
IV.
(), (), , , .
, . , , ,
.. , : , .
,
, .
, , , ,
. , :
, , . , , . , : , , ,
, .. , , .
. , ( ); ( );
, ( ), ..
, , ,
.. , , , ,
. .
.
. , .
(subordinatio notionurn) ,
, , .
A B. . ( . . 4.) : , , , .
(coordinatio notionum) ,
. (). , B, C,
A. (. 5).
t(notiones aequipollentes). : .
,
. ,
; ,
. .
, , ..,
, ,
..; , .
, ,
. :
, , .
, , ; , (. 6).
, , , -
20
21
. 6.
. 4.
,
.
- , , ,
. 5.
. 7.
IV.
IV.
, ,
- ,
. - , ,
. ,
, .
: , , , , ..
, : ,
, -, , -, , .
,
; - . , , , , (contrariae). : , - , ,
(. 7). : , ; , ; , ; , ; , .
, . , .
- A B, , A, (contradictoriae). ,
. , ,
, , .
(. 8).
- A, B, -A, B
, , ;
.
: (),
ab
. 8.
(), ,
:
() , ,
() . , .., , , , , , , ..
(notiones inter se convenientes). , , ,
. , A B .
, , , , ,
.
. 9.
, ,
, ,
, , . , , ,
. , .
(notiones disparatae). :
. , .
, ,
. . , ,
, ,
. tertium comparationis.
, , , ..,
.
, .
, , , ,
( ), , .
. 9.
22
23
IV.
? ?
? , , ? ? . ?
. ? . ? . ? .
? . ?
, ?
24
. - , , ,
, , , ,
. - A a, b, c, d;
, , A;
, , .
, . : , . , , .. , , . , , ,
, , ; ,
. . ,
: , , . , ,
. , , ; , . , , , , , , , ..
,
. :
.
, .
,
; . , ,
, , , , , , ..,
, , .
, . .
25
V.
V.
. . ,
, , . , , , , .., , , , , , ; , , ,
, . ,
, () ( ),
, , .. . , , , ,
, .
, . : Definitio fit per genus et differentiam specificam, ..
.
- , , . (definiendum), (definiens). , , . .
genus proximum: definitro fit per
genus proximum et differentiam specificam ( ), ,
.
1. , .. , , .. .
, , .
, ,
. .
, , ; ,
( , ,
, . .).
,
. ,
, .
26
, .
, ,
, .
.
: , ,
.
2. . , , . , ,
.
,
( , , ). , ,
: ,
.
. , , idem per idem, , :
, ..
, . : ,
; , . ,
, , ,
,
, , .
3. , ,
, , , , . , , . A ,
, -A, , ,
. , .
, , : , , , .
, .
, .
27
V.
V.
,
. , , , . .
4. , .. , .
(ignotum per ignotius). ,
, .
, ,
.
, . , , . , .
, , . , .
1. . , , - ,
, ..,
, ,
.., .. , .
.
, -
:
2.
, - .
, , .. , ..,
.
3. - . - ,
, - ,
, , , ,
. - : , ..
, , .
4. ,
, .
-
, , , ,
.
, , , , -
- . , ,
, , .
5. , - - , ,
, , , , -
.
28
29
? ? ? ?
.
? ? ,
, ? , , .
VI.
VI
.
(divisio). , , .
, , z
. , , :
(A):
(B)
(C)
(D)
(A), :
B, C D, , ,
.
, , (totum
dividendum), , , (membra divisionis).
. , , . , , (fundamentum divisionis). . , - ,
.
:
(A):
(B)
(C)
(D)
, ( ). , , , ( ), :
; , : . ,
A
30
B -B. - ,
, ; -
, , ,
- . :
- ; , , ,
, ; , ,
, .
:
-:
-
, , , , , ,
, ,
. ,
.
, ,
, ,
.
:
-:
-
, , . .
. :
, . , - , ,
, .. .
, .. , ;
, , , .. . ,
31
VI.
VI.
, :
:
, , , ,
, .
, , . , , , , ; .
, , - , ,
. , , , , , ,
.
. ,
, :
:
..
, , , : .
:
:
..
:
. ,
, ,
, :
. , ,
.
:
:
32
..
, ,
, , .
:
:
, , , , .
.
, ,
. ,
; , ..
, . , ,
, ,
, , , ,
- , . ,
, , .
:
1)
2)
3) :
)
)
)
, .. - ,
, .
1) , 2) , 3) ,
, .
,
.
33
VI.
: .
:
:
:
:
.
? ? ? ? ?
? . .
.
34
VII
. , , ,
? , . ,
;
, ;
, -. , , , , ,
. , ,
. ,
, .
- .
; ,
.
.
- -. , , , , , , , . A
B, A B. A (subjectum), B
(praedicatum); (copula), . S, P ( subjectum,
praedicatum).
, , , , ,
.
. , , ,
, .
, .
I.
. . ,
, , , .
, .
35
VII.
VII.
,
- , . ,
, , S P. ,
, , .
II. , . , , , ,
, .
, ,
, ,
.
, , , . , ; , - ,
.
.
a) , , ; ,
.
. ,
, , .
,
.
b) . - ,
. - . ,
.
:
, , , ,
.
, .
) - ,
. ,
, , , , .
III. , ,
. :
a) .
, ..
. , , . ,
; , . ,
(a + b)(a + b) = aa + 2ab + bb;
36
37
b) . ,
.
.
. , , ,
.
c) , .
;
. .
( ).
. - ,
S - P,
, S ,
S P. , ,
, , -
. ,
, - , . , , ,
, , ,
,
. ,
, , . , , .
. , , , . ,
.
VII.
VII.
, . ,
, , , . .
,
,
. .
, .
, ,
, .
, , .. ,
. , ,
, , , .
, ,
, , ,
. , .
, ,
. .
. . .
.
, ; ,
, ; . , ,
. ,
- , . , . ,
, ,
( ) ( ).
, , .
38
39
?
? ?
? ? ?
? ?
VIII.
. : 1) , 2) , 3) 4) .
. , , :
, .., , , , , , .
, , ,
, . , . , .
:
S P
:
S P
, , . , . , ,
, , ,
, . , .
: . ,
, .
. . :
S P.
S P.
, ;
, . , , ( ), , ,
, -
, .. . , ,
.
, , ,
, - , - -.
:
1. - : S P. ,
.
2. - : S P. ,
.
3. - : S P. , .
4. - : S P. , .
.
. - A, affirmo ; -
I, ; - E, nego ; - O,
.
, :
A : S P.
I : S P.
E : S P.
O : S P.
.
, . , .
,
. . ,
- ,
- . - , , , .
. :
S P.
: .
, , . :
40
41
VIII
VIII.
VIII.
A B, C D.
: , .
.
: , . , ,
,
, .
, . , ,
,
. , ,
(antecedens); , ,
(consequens).
. :
1) S A, B, C.
2) A, B, C P
,
, . ,
, , .
. ,
, ;
.
- ,
. ,
. , , ,
. : , ,
, , , .
,
; ,
. , , :
, ;
, ( ?).
- . . :
A B, C D, E, F,
:
A, a, b, c,
, , , , .
.
, . , , .. (cummodo), . , :
1. : S, , P. , , .
.
2. : S P. ,
.
3. : S P. , .
, ,
( , );
, ( - );
.
. , ; . , , , ; , . ,
, , , , ;
, , , . . :
, .
, , , .. , , ,
, , .
,
. , , ,
42
43
VIII.
, , .
. ,
. ( ) .
? ? ? ,
, ?
?
?
IX
. .
. ,
-, -, -
-.
.
A. - ( S P). ,
, , , , , .
, . S P, S, P. , , , . 10.
. 10
- , . : . S P , ,
. P,
44
45
IX.
IX.
. .
, S P
(. 11).
E. -
. ; . . S P
(. 12).
. 11
. .
- .
: . , ,
, .. . -
, . 14.
, S () , P (). S, , .
O. -
. ,
, , S P.
O (. 15),
, .. .
. 12
I. - . S P, ..
P. - S P, S P
, .. . - ,
. 13.
S, P, .
. 13
46
. 14
. 15
,
, , P,
P. , O ,
I. , I , S P, O
, , .
O . , , .
. ,
(P), , P S (. 16).
S , P. S,
P, , . , P, , .
S, P, ,
.
47
IX.
IX.
. .
.16
. . , ,
, . , , ; , , .
A , , , :
. ,
, ; ,
, . A , .
A, , .
.
E , . , , , , . ,
, , ,
. , - , ,
, .
I , .
: , ,
. , , , , .. , . ,
48
. .
. , . - ,
, .
O , , ,
, , . O , S . - , ,
- , , ,
. ,
.
. 17 :
PP
. 17
A : S , P
E : S , P
I : S , P
O : S , P
, , ,
, , ..
, ,
, .
A, E, I, O. , ? ?
A, E, I, O
.
49
X.
. A, E, I, O, .. . : A
, E , I ,
O .
A O, E I ,
. .
A E . .
A I, E O . z
.
I O . .
.
(AO, EI). A .
, . O . ,
A. , A, O .
O .
, A
. , O A .
, , , .. , , ,
O , , , O , A .
,
, . ,
, .
, .
(AE). A , , .
, A , E . E
, , ,
A . , E , A . ,
.
A E E A?
. . A , .
E ? ,
, , -
50
51
z. , , . , ,
, .
, A I, E A .
. , -, , -
. , - , , , ,
. .
, , ,
.
.
, ,
.
,
(. 18). .
A
. 18
X.
X.
, . E
, , ? , .
, , , ,
. , ,
.
, , ; ( , ), ( ).
(AI, EO). A , I . ,
A , I . E , O .
, , , , . , , .
, ,
? . , I , A
. , I . A ? . O , E . O
,
E ? , .
. A , I . E
, O. , ,
A , I . E , O
.
. , A .
, ,
. O , E . ,
, -
, .
, , ; , .
(IO). I , O . , () ? , , . O
, I . ,
, , ; . , I O .
I , O . ,
, E
, ,
O .
O , I . , ,
, .
,
, ( ).
.
. :
? , A E; , . - , , , , .
,
, .
, A E , A O, .. , . , . .
, - ,
, I O,
A E. , - . , , , , , . . ,
, ,
, .
52
53
X.
, , .
O, E.
- -,
-. .
:
A , E , O , I
E , A , I , O
I , A , O , E
O , E , I , A
A , E , I , O
E , A , I , O
I , A , E , O
O , A , E , I
, .
? . ? ? ? ? ?
?
? : ? ? -
-, -?
54
XI
.
, ,
, .. . , ,
, ,
, , ,
, .
,
, , , , . , ,
. ,
, , , ,
.
, , . , , ,
, . , ; , , ,
. , ,
, , . , ,
, , , , ,
; , ,
. , :
, , .
. : A A, ..
, . ,
-
55
XI.
XI.
.
, ,
, A, . - (A),
, . ,
,
, .. ,
. , , , A
B, A, - .
, , , , , , .
, , , , -
. , .
, .. .
, , , ,
. . , .
, , , , : , .
. : A
B -B, : ,
, , . , ,
. , ,
, -,
. ,
. .
, , ,
,
B -B.
. : , ,
(A B A -B), ,
.
, , ,
, ,
, ; , , - . - - , B, -B. , -.
, -; ,
-; (tertium non datur).
.
(lexrationis sufficientis). : , .. , .
. ,
, (ratio)
, .
?
, , , , . , , ,
, , . , , , , :
: . ,
,
.
ratio, ratio cognoscendi ( ), ratio fiendi ( ).
ratio, . : . : .
, : , .
. , .
, , , , : , .
,
. , , , ; -
56
57
XI.
, ; , , , ,
: , , ,
, , .
? ?
? ?
. ? . ? ? ?
58
XII
. ,
, . , ,
. , ,
.
, , (praemissae). . , ;
, . ,
: ; ,
, . . , , ,
.
: 1) , ; 2)
. : 1) , 2) , 3) ..
.
:
I. ,
:
1. (adsubordinatam). ,
- , , : .
, , . A I;
E O.
2. (ad subordinantem). , -
59
XII.
XII.
; -:
.
3. Adcontradictoriam (AO, EI). - :
, -:
.
E I. (, ad contradictoriam.)
4. Adcontrariam (AE). - :
. adcontrariam : A E E A.
5. Ad subcontrariam (IO). - :
; : .
, ; .
II. (obversio). : , ;
.
, , : . . .
: -.
, . ,
;
: -. ,
.
, , :
A. A
E: , , .
E. E A; ,
I. I O: .
O. O
I: .
, ,
: A E, E A, I O, O I.
:
A: S P -> E: S -P
E: S P -> A: S -P
I: S P -> O: S -P
O: S P -> I: S -P
(conversio).
III. (conversio). , .
A
. ,
, ; , , . , ,
- , . .
(. 10), .
60
61
. 10
(S) P;
. , , (conversio per limitationem per accidens ). , A
I.
- , .. ,
; , . ,
. , ,
(conversio simplex ).
XII.
XII.
I . , .
E . ,
.
O: ; : . ,
, . - , , , ,
, .
, ,
. . ,
, , , ,
.
IV. .
.
. - , . ,
A: , , : -. ,
E: - , , ,
.
- E . :
. :
, , . , - O:
. I:
- ; : . I, , .
A : S P;
-P S
E : S P -> -P S
O : S P -> -P S
I : S P
62
? ?
?
? ? ? A, E, I, O? ? A, E, O, I? ?
63
XIII.
XIII
P
M
S
. ,
. . ,
, - -. , , .
, ,
.
, :
.
.
, .
, , , . ,
, ,
.
. (praemissae), , , (conclusio). ,
, (termini). () (terminus
minor), ()
(terminus major), , , (terminus medius). ,
, ,
. (), ,
(), (), . ,
. . 19 S , M
, P .
, . . .
. , , , , , , , , .
, , ;
, , .
.
. , . ,
.
. , ,
, . , - ,
,
:
.
.
.
. , , .
,
?
: ,
, , ,
, .
64
65
. 19
XIII.
XIII.
A B, B C, , , A C. , A B, B C, A C.
dictum de omni et
de nullo. : quidquid de omni valet, valet etiam
de quibusdam et de singulis. Quidquid de nullo valet, nec de quibusdam valet, nec de
singulis. : , , , , : , , , .
, ; , .
. ,
, , , ,
, .
:
.
,
. :
.
.
, .
: , , .
, ,
. . :
.
.
.
, ,
. , .
quaternio terminorum ( ).
:
.
, .
, ,
, ,
, .
. :
.
.
.
, . :
.
.
, .
:
.
N .
, N .
, , , .. , N , (. 20).
66
67
NN
. 20
:
.
N .
, N .
.
. . : ,
, ,
. ,
, .
,
, .
, ,
,
XIII.
XIII.
.
- ,
: N ,
. .
.
, ,
.
:
.
.
.
, ,
. ,
: .
, :
.
.
.
, ,
(. 21).
. ,
, -
, , , , . , , . illiciti
processi, , ; .
. , :
.
.
? (. 22) M, P, S:
. 22.
(M) P (). ,
. , , M; , M, ,
, S M, - P. , . ,
, ,
M P, S M. ,
, . M P, S
M, S P, ..
.
, , , ,
. :
M P.
S M.
P M, , , S,
M, P, .
, , ,
.
.
. , I I; , - .
, . ,
:
68
69
S
P
M
. 21
XIII.
.
M P.
S M.
. , . I O, :
M P.
S M.
, P , P . , 4.
, 8 :
,
.
,
, .
, :
M P.
S M.
S P.
4. :
M P. S M.
S P. 3.
? ?
?
?
.
70
XIV
. .
. ,
. A, I, O, E.
, . ,
AAO, EAI .. , , .
, ,
, .
. AA, AE, AI, AO 4
A, E, I, O, :
AAA AEA AIA AOA
AAE AEE AIE AOE
AAI AEI AII AOI
AAO AEO AIO AOO .;
, 64 .
, , , ,
, ,
, .
AAA. .
AAE 6, E; , ,
, AAE . , .
AAO 6, , .
64 , 11 , . : AAA, AAI,
AEE, AEO, AII, AOO, EAE, EAO, EIO, IAI, OAO.
71
XIV.
XIV.
.
,
. , , , ,
. , ,
,
. :
, , , , .
,
.
A: M P
E: M S
E: S P
, .
3,
4. :
A: M P.
E: M S.
E: S P.
4 .
44 , 19 , ,
:
AAA
EAE
AII
AAI
EAE
AEE
IAI
AEE
AII
EIO
AII
IAI
EIO
AOO
EAO
EAO
OAO
EIO
. , . , , , , .
. 1 , . 2 , . 3 , , , 4 .
11 , ,
44 .
, . , , AEE, .
A: M P.
E: S M.
E: S P.
P, ,
- , - . 4, , .
, 2:
. , :
Barbara, Celarent, Darii, Ferioque prioris;
Cesare, Camestres, Festino, Baroko, sekundae;
Tertia Darapti, Disamis, Datisi, Felapton, Bokardo, Ferison habet;
Quarta insuper addit Bramantip, Camenes, Dimaris, Fesapo, Fresison.
, ,
, , . , Barbara 1, AAA; Celarent EAE. .
,
, . .
72
73
EIO
XIV.
XIV.
.
, . XIII-, , , . 12 : AAA
AAI AEE AEO AII AOO EAE EAO EIO IAI OAO. IEO
, , , , , - , . 11 .
11 ,
, 19 , , 5 , 1- AAI EAO, 2- EAO AEO 4- . AEO.
5 , - , ,
, . , AAI :
.
.
.
,
: .
.
, 5 , , 19 , .
.
1.
Barbara
A: .
A: .
A: .
. M; P, S; . 23.
Celarent
E: .
A: .
E: .
. 24.
Darii
A: .
I: .
I: (, 25).
74
P
M
S
. 23
. 24
P
S
M
. 25
P
S
. 26
75
XIV.
XIV.
.
Ferio
E: .
I: .
O: (. 26).
2.
Cesare
E: .
A: .
E: (. 27).
. 28
Felapton
E: .
A: .
O: (. 29).
S
P
. 27
. 29
Camestres
A: .
E: N. .
E: N .
Festino
E: .
I: .
O: .
Baroko
A: .
O: , ,
.
O: .
3.
Darapti
A: .
A: .
I: .
3, d .
; ,
(. 28).
Disamis
I: .
A: .
I: .
Ferison
E: .
I: .
O: .
4. :
Bramantip
A: .
A: .
I: , , .
. , . , : , , . ( III . . .); .
.
Camenes
A: .
76
77
XIV.
XIV.
.
E: .
E: .
. .
1. , (sit minor,
affirmans, major sit specialis). , (, ,
, ..) ; .
2. (una negans esto, nec major sit specialis). , . , - , . - ,
, , . :
A:
E: .
E: .
- , ; ,
. . :
A: .
E: .
E: .
, ,
, .
. :
A: , .
E: , .
E: .
3. 3 , (sit minor affirmans, conclusio sit specialis). 3 . ,
, ,
. 3:
E: .
A: .
O: .
4 .
, -
, ,
.
78
79
bAr
cEI
dA
fE
bAr
rI
rI
rEnt
cE
cAm
fEs
bAr
sAr
Es
tI
Ok
trEs
nO
dA
dIs
dA
fE
bOk
fE
rAp
Am
tIs
Iap
Ar
Ar
tI
Is
tOn
dO
?
? . , ?
XV.
, . , ? , 1, 2 3? , , 1. .
, - , 1, , 1
, 2.
, , , 1.
s , , ,
(conversio simplex).
, , ,
per accidens, .
m , , ..
, (
metathesis, mutatio praemissarum).
B, C, D, F, , 1, . Cesare, Camestres Camenes 2 4
Celarent 1; Darapti, Disamis 3 Darii, Fresison
Ferio.
k ,
- 1 ,
reductio per deductionem ad impossibile, , , reductio ad impossibile.
reductio ad absurdum.
.
Cesare 2, ,
Celarent 1. s ,
E . Cesare Celarent .
Cesare Celarent
E: P M -> E: M P
A: S M -> A: S M
E: S P -> E: S P
, .
Darapti Darii 1 . , .. M
S ; S M.
Darapti Darii
A: M P -> A: M P
A: M P -> I: S M
I: S P -> I: S P
:
Darapti
A:
A:
I:
Darii
A:
A:
I:
Bramantip Barbara :
P M -> M S
M S -> P M
S P -> P S
, , ,
p ; : S P.
:
A:
A:
I:
->
A:
A:
I: .
Camestres Celarent. , , .
Camestres:
A: P M
E: S M
E: S P
Celarent:
M S
P M
80
81
XV
XV.
P S
S P
:
A:
A:
E:
->
E:
A:
E:
( )
Reductio ad absurdum. , ,
reductio ad absurdum ;
, , , k.
Baroko Bokardo. B
, Barbara.
reductio ad absurdum ( ) . , , . - , . ,
. , , , , .
Baroko.
A: P M.
O: S M.
O: , S P.
: S P.
, . , , S P,
, S P. , k,
Barbara P :
P M.
S P.
S M.
k , ,
A, , .
82
XVI
, , . , , , . ,
, . ,
:
A B, C D.
, , ,
. ,
; .
:
1. Modus ponens, .
A B, C D.
A B.
, C D.
:
, .
, .
modus ponens, , ( ponere );
. , ,
, . :
Modus tollens, . modus tollens
, , (tollere
).
A B, C D.
C D.
, A B,
:
83
XVI.
XVI.
,
, .
, .
, .
, ( construe , ), , ( destruo ).
,
,
.
, . , , ,
, - ;
, , ,
, , . :
- , .
N .
. ? , N ? , ,
, ..
, .
; :
- , .
N .
, ? ,
, .
,
( ) . , :
A B, C, D, E.
.
.
Modus ponendo tollens.
, ;
.
:
A B, C, D, E.
A B.
, A C, D, E.
:
, , . .
, , .
, .. ,
.
Modus tollendo ponens. , ,
, ,
.
:
A B C, D.
A B, C.
, A D.
:
, , .
, . , .
. :
, , -.
, .
, .
, , ,
.
- . , -, . , , .
:
ponens, . ponens , ; ,
. :
A B, C D.
E F, C D.
A B, E F.
, C D.
84
85
XVI.
XVI.
:
, . , . ,
.
, .
,
.
, ,
, .
ponens, . :
A B, C D.
E F, G H.
A B. D F.
, C D, G H.
:
, .
, .
, .
, , .
, .
3. tollens, :
A B, C D.
A B, E F.
C D E F
, A B.
:
, ,
. , . ,
.
,
.
4. tollens, .
A B, C D.
E F, G H.
C D G H.
, A B F.
:
, , :
, .
, .
.
, .
, ..
. , .
. . ,
, .
:
- , . ,
.
, .
, , .
,
, ,
, ;
.
86
87
?
? ? ? ?
? , ? ?
XVII.
. , ; . ,
. ,
, , , .
, .
enthymema. ,
( ), .
- . , -
: ,
, , ,
, :
, , .
.
,
, ,
- , :
. .
, .
, .
1:
, . ( .)
2:
, . ( .)
3:
,
( , .)
. , ,
. , .
:
M P, N. S M, O.
, S P.
:
N P.
M N.
, M P.
:
O M.
S O.
, S M.
:
, .
, .
, .
, , , ; , , .
, .
. ,
, ,
, .
,
; , , ; , , .
:
:
B A
C B
, C A
:
C A
D C
, D A
.
, , ,
. , .
:
.
.
88
89
XVII
XVII.
XVII.
.
.
.
.
.
.
.
(, , , ), .. ,
. :
.
.
.
.
.
.
.
.
.
(, , , ).
. . , ( . ). : 1) , ,
2) , . :
1. .
.
.
.
.
.
, .. , :
1) .
.
2) .
( ).
.
3) .
( ).
2. .
.
.
.
.
.
, .
, :
1) . .
.
2) [ ]. . .
3) [ ]. . .
90
91
? ? ? ?
? ? ?
XVIII.
; , ?
, .
, .., , , . , , ,
. ,
. , , .. , . ,
, , . , .
. , , . .
.
, ,
. ;
, . ,
, . , . . , , . ,
, .
. . . . . . ,
, .
, .
? ,
, .. -
, . , :
.
.
, .
. , ,
, ,
. , ,
, , , . , ,
, ? ,
, . ,
, . ,
, ,
, . ,
-, ,
. , .
, , , , . , - , , , , , : . , , () , ,
:
.
.
., .
, ,
, ? ,
. , ,
, ;
, . ,
, , , . .
, , 1)
, ,
2) .
, , .
92
93
XVIII
XVIII.
XVIII.
. ,
, .
, ,
. , , , , . , ,
, , , , : .
, , ,
, , ,
, - . , , - ,
, .. - ,
, , ,
- . , .
, ,
, ? .
- , , , , , .
, , , . , , , .. , , , ,
, .
, , . ,
, , . , , .
, , , ,
,
.
, : 1) : , ; 2) .
. , .. , ,
, , . ,
, :
, ,
. , , .
;
, , , .
,
. , , . , , , , , , , , .
, , , , , , , ,
. , , , , , .
, , , , , , . ,
, ,
, .
94
95
. . ?
?
XIX.
, . , , .
.
-
-
; .
.
: , ,
-
, . , , ;
, . , -
,
, ,
.
,
, , , . , , ,
, .
, , ; , ,
. ,
.
. ,
,
. , , , 31 , ,
. , , , , , :
, .
, , ,
, . , , ,
,
. - , ,
,
: . , ; ,
.
. ,
. , .
?
,
, ,
, . , , , , , . : inductio per enumerationem simplicem, ubi non
reperitur instantia contradictoria ( ,
), , ,
. ,
, . , , , , , , ,
.
. , ,
, , . . . , , , ,
, -
96
97
XIX
XIX.
XIX.
, , ,
.
, .
; - ,
. - , .. , . ,
, , ,
. , ,
. ,
.
. ,
.
?
,
- . , , , .
.
: - , , .
, .
.
, , , ,
, . , , ..
, . , , , , , . , , ,
, .
. , . ,
? ,
? ?
, , , , , .
, , , ,
, , ..,
, , ,
, . ,
, ,
, . , , , ,
. , ,
. , ,
.
98
99
? ?
? ? ? ? ?
XX.
. ,
; .
? ,
, ,
. , , , . , , , , . ,
.
,
.
, , ;
, ,
. , . ,
, , , . ,
.
.
, :
.
. , - ,
,
. ,
.
.
,
. , ,
.
, .
. , , , .
,
.
,
.
.
- , , ,
, .. , , , .
, , ,
, .
, , ,
.
, , , . . : 1) ,
2) , 3) 4) . , .
. , . , ,
, , , . , , ,
, . ,
, , , . : ?
,
. , ,
,
100
101
XX
XX.
XX.
. , , . ,
, ; , .
, ,
. ,
, ; .
,
.
.
, , , , , , .
ABCDE, abcde,
a , . , A B C a b c ; , A D E, B C,
a d e. B, C, D, E a, a D E, B C. A.
: , , , .
:
.
. , A
B C a b c. , a.
, A,
a. A a,
, A a. ,
, , ,
.
, :
, , , , ,
, , , , .
, , : , , , , . ,
. , , , , ,
. , ,
. , , , , .
:
102
103
. . , - ,
, . ,
(.. - ).
. .
ABC, , a b
c, . ,
A a, B b ; , ,
, C c.
. , , .
, .
. , .
, , . , .
.
:
, ,
, ,
() .
XX.
XX.
. , , , . ,
. , : , .
, ,
, , .
, ,
- ,
- , . , ,
.
, ,
.
A a, b c , , , a A,
, , a A , ,
.
,
. , .. , , , , . , , . , ,
,
; , .
. , , , ,
, .
? . ?
. ? . ? ?
? ? ? ? ? -
104
105
XXI.
, .
, .
. -, ,
, , . -, , , , .
. .
, ?
,
, .
, - . , - . , ; (..
)? , , , ,
, ,
. ,
, .
,
. . , , - ,
. (, , .) ,
, ;
, , , .
, ; . . .
. - ,
. , , ,
, , , . ,
, ,
, , .
, , .
. A D;
, A D .
,
. , A C,
, B, A
C , , A
B B C. ,
. ,
. .
; , , , ,
, . ,
. , , A C.
,
, , .
,
, .
, , ,
, ,
. ,
, , ,
. , , ,
, .
, ,
, .
106
107
XXI
XXI.
XXI.
. ,
, . . ,
. , :
, ,
, . .
. ,
, , -
. , , .
, ,
.
, ,
, .. -
, ,
, ,
.
, , . , , .
,
33 . , . , , .. , ,
. . ,
. , . ,
33 , , , , ,
.., .
. .
.
, (,
- ; , ). ,
.
.
. , , , .
, .. , , .
, ,
.
, , .
.
, : ,
.
, ; ,
, , .
, . ,
(
). , , . , .
.
, .
, ,
.
, . , ,
.
, .
, ,
: , , ,
. ,
,
.
108
109
XXI.
XXII
? ?
? ?
? ?
110
. , ; ,
; ,
.. , , .
. ,
, , :
,
,
, - . , .
, ,
, .
; , ; ,
. , , ,
: , - ,
. , .
?
. , , , .
.
? , , . ,
. , .
. .
,
, , , -
111
XXII.
XXII.
. , ,
, ,
. , , .
, :
1. .
2. .
3. , .
, ,
. , ,
, .
; . , .
.
, ,
, , , ,
, , , .
, ,
. ,
, , , , : , ,
. ,
. ,
, . , , , . , , , ,
, . ,
, ,
, . , ;
,
. , , .. , . ,
, , .
. , ,
, ,
, , : .
. ,
. ,
, .. . , ,
? ,
, , , .
, , ,
, . ,
, .
( , ), , .
, , ;
, , .
Experimentum crucis. , , , .
, , . experimentum crucis.
,
, . ,
, , , ;
,
.
, , ,
, , . ,
, .
- , . .
, .
, ,
(. 31).
112
113
XXII.
, , , , .
.
.
, , : ,
,
. ,
.
, ,
- , , .. , . , , ; . , ( , , ). (
),
. .
, ,
. ,
.
? ? . experimentum crucis? , .
114
XXIII
. , ;
, ,
. . , , , ,
, ,
. , , , : , ,
.
,
, , .
,
. , .
. ,
, .
. , -
. -
. , . . , ,
?
.
, , .
, , . ,
, , .
115
XXIII.
XXIII.
. , , . , ,
, . ,
- ,
, , , . , - . - , , , . ,
.
, . , , , .. , ,
,
.
.
- . , ,
. 24 , , .. ,
, ,
,
. , ,
, , ,
, . , , . ,
, . .
, , .
(), ,
. ,
,
.
.
. . ,
, , ,
.
. , , , , .. , , , , , , . , , : , , .. ,
. , 60
, ,
.
. , , . ,
. 10 1 700 , . , , :
, .. , . , Betula alba, Betula , alba .
; , . . , , , .
. ,
,
. . , , ,
, .
. , , , ,
, -
, . , , , . , ,
, , , ,
, .. , ,
: , , , , , , , , ,
, ..
116
117
XXIII.
, . , , , , ,
...
? ? ? ?
?
118
XXIV
, , , : , ;
.
. ,
. ,
, :
S P.
, , .. , :
, , , , . ,
. , , .
, .
, , , . . , , , ,
. , , , , .
,
. ,
, - , .
119
XXIV.
XXIV.
. , , , , ,
,
, , . ,
, , - - , , . , , , , ( ), , , .
,
, , .
. ,
, .
, - , . , , ,
- . , ,
. , . , 3, 1, , , 3/4, .. 4
. ,
, 1/4, .. . , , , 4/4 = 1.
, 1, . , ,
, .
,
. . . , , .
. . , . ,
. -
. ,
. , , . ,
, , . ,
, , , , .
, .
, .
,
, , .
- .
, .
, . : 1) , 2)
3) .
,
, ,
. ,
. , B A 9 10
, , ,
9/10. , , ,
.
.
, ,
; , , , , ,
. ,
, , , , , .
120
121
?
?
?
?
XXV.
XXV
,
.
, ,
.
.
.
; ,
, , . , , ,
( ). ,
.
, , .
.
.
. , .
, ,
, , .
, , .
,
- , .
, , .
,
; . , ,
, , .
: 1) ,
; , ; 2)
, ; ,
; 3) , , . .
. , . , , . . ; ,
. , .
. , ,
, . ,
? . , .
, ,
, .
.
, , , ,
,
,
.
, . , .,
, ; , , , ,
.
. , . , , AB
. , , , (
); ,
122
123
XXV.
,
. , ,
,
. . ,
, , .. ,
, , , ..
. ,
.
: . :
.
.
. , ,
? , , .
, .
, . .
. , .
, ,
. . ,
;
.
? ? ? ? ? . ?
? ?
. , .
:
124
XXVI
: , . , .
:
Homonymia , ,
, .. . , ,
, , . . , ,
.
,
, .
: , .
. ,
, ; ,
.
. .
, , ignoratio elenchi (elenchus - ,
ignoratio elenchi , ). , , -
, - ,
, , . - , ;
. ,
- , , .
,
, , , , , -
. : qui nimium probat,
nihil probat ( , ). ,
, ,
125
XXVI.
XXVI.
, 180 ( ). , - ,
, , . -
, ,
, ,
, , , .. , , . , njkmrj ,
,
, .
,
, argumentum ad hominem (
, .. , )
, , - , , . , ,
- - , ,
, ad hominem. , , .
, , .
, error fundamentalis, , -
. , , .
petitio principii (; )
, - , . , - :
.
, , :
, , ,
, , .. .
, ,
, :
,
, , , .
, . ,
petitio principii , .
petitio principii : idem per idem (
) circulus in demonstrando ( ). idem per idem
- .
, , , : ,
; , , , , .
circulus in demonstrando , A B, A. , , , . :
, ?, : . .
a dicto secundum quid ad dictum simpliciter ( ) , , , ,
. , , , ,
, .
, .. ,
. ,
, ,
, ,
. ,
.
126
127
? homonymia? ignoratio elenchi? qui nimium probat nihil probat? ad hominem? fallacia a sensu diviso ad sensum
compositum? , , .
?
.
.
.
20.04.2010. 000000 1
1. .
8 . . 9000 . 1244
195256, -, / 0
. (812) 316-22-21
www.sciencelib.ru
e-mail: sceince@lib.ru
. 432980, , . 14