UNIDADE 4. O SCULO XVII EN EUROPA, ESPAA E GALICIA.

4.1. AS TRANSFORMACINS DO SCULO XVII.

No sculo XVII producronse en Europa transformacins polticas, econmicas, sociais,
culturais e artsticas.

Polticas. Tiveron lugar graves enfrontamentos internacionais (Guerra dos Trinta Anos entre
1618-1648), que provocaron a perda da hexemona espaola en Europa; a monarqua autoritaria
foi substituda pola monarqua absoluta; e xurdiron os primeiros sistemas parlamentarios.

Econmicas. O auxe do comercio impulsou o capitalismo finaceiro; e na maiora dos estados

impxose o mercantilismo, unha nova doutrina econmica que baseaba o poder da monarqua e
do pas na acumulacin de riqueza e metais preciosos.

Sociais. A sociedade estamental comezou a quebrarse debido ao auxe da burguesa,

enriquecida polo comercio colonial.

Culturais e artsticas. No sculo XVII naceu a ciencia moderna, e a aplicacin de mtodos

experimentais deu lugar a unha revolucin cientfica. Na arte, novas ideas impulsaron un novo
estilo artstico, o Barroco, que xurdiu en Italia a principios de sculo e se estendeu polo resto de
pases europeos.
4.2. A MONARQUA HISPNICA NO SCULO XVII.
No sculo XVII produciuse a progresiva decadencia poltica, demogrfica e econmica de
Espaa. Durante este sculo reinaron: Felipe III (1598 - 1621), Felipe IV (1621 - 1665) e Carlos II
(1665 - 1700). No transcurso destes anos implantouse a monarqua absoluta, as Cortes
perderon importancia e os reis concentraron o poder nas sas mans. Pero non se implantou unha
administracin centralizada, senn que cada territorio mantivo a sa propia organizacin. Como
consecuencia das numerosas guerras nas que participaron, a Monarqua hispnica perdeu a sa
hexemona en favor de Francia.

Os monarcas do sculo XVII delegaron as tarefas de goberno en validos (a diferenza dos

monarcas do sculo XVI que gobernaron de forma persoal e directa), persoas que o exerceron no
seu nome. Foi o caso dos duques de Lerma e de Uceda, no reinado de Felipe III, do condeduque de Olivares, no de Felipe IV; e de Nithard e Valenzuela, con Carlos II. Moitos deles
utilizaron o poder no seu propio beneficio e aumentaron a corrupcin e a ineficacia da
aministracin da Coroa. O cargo de valido chegou a acumular tanto poder que a corte era un nio
de intrigas entre diversos bandos encabezados por nobres que queran gozar do favor real e
converterse en validos.
O REINADO DE FILIPE III.
Filipe III subiu ao trono en 1598 e delegou o poder nun valido, o duque de Lerma, unha persoa
de confianza que dirixiu a poltica. A difcil situacin econmica obrigouno a desenvolver unha
poltica exterior pacifista: asinou a paz con Inglaterra en 1604 e estableceu a Tregua dos Doce
Anos coas Provincias Unidas en 1609. Con todo, os problemas econmicos non se
solucionaron. Na poltica interior, a expulsin dos mouriscos en 1609 supuxo a despoboacin
de moitas rexins.
O REINADO DE FILIPE IV
Filipe IV accedeu ao trono en 1621 e tamn lle cedeu o goberno a un valido, o conde-duque de
Olivares, que se propuxo restaurar o prestixio espaol. En poltica exterior, en 1621 reiniciou a
guerra coas Provincias Unidas. Tamn se implicou na Guerra dos Trinta Anos, que estourou
en 1618 no Sacro Imperio1 e enfrontou as potencias europeas. Espaa liderou neste conflito o
bando catlico. Nun primeiro momento, as tropas espaolas saron vitoriosas (victoria de Breda).
Pero en 1635 Francia declarou a guerra a Espaa e as tropas espaolas empezaron a sufrir
derrotas.
En 1648 asinouse o Tratado de Westfalia, que puxo fin guerra. O tratado recoeceu a
independencia das Provincias Unidas. Entre 1635 e 1659 Espaa e Francia mantiveron un
conflito armado individualizado no contexto da guerra dos Trinta Anos ao que se puxo fin coa
sinatura do Tratado dos Pirineos (1659) polo que Francia obtia prazas en Flandres, ademais
das provincias catals de Roselln e Cerdaa. Durante o reinado de Carlos II reactivouse a
guerra con Francia pola rivalidade na fronteira dos Pases Baixos. Os fracasos militares espaois
levaron firma do Tratado de Nimega (1678), Espaa perdera o Franco Condado, Charolais e
territorios en Flandres. Estes tratados marcaron o inicio da hexemona francesa en Europa e o
eclipse da monarqua espaola, que se converteu nunha potencia de segundo orde.

Na Guerra dos Trinta anos enfrontronse os prncipes alemns protestantes co emperador catlico de Austria. O
conde-duque Olivares foi partidario de entrar an guerra, ao lado de Austria, para manter a hexemona dos
Habsburgo en Europa e frear o protagonismo de Francia.

En poltica interior, o conde-duque tratou de repartir os gastos militares entre todos os

territorios da Monarqua Hispnica e intentou reforzar o poder do rei e impoer unha
administracin centralizada (impondolles as leis de Castela ao resto de reinos e eliminando
os privilexios forais dos distintos reinos). O proxecto, coecido como Unin de Armas (1624), tia
dous obxectivos bsicos: establecer en todos os territorios peninsulares as leis de castela, as mis
favorables ao poder do rei, e crear un exrcito permanente no que participasen todos os reinos.
A presin sobre os distintos reinos da Monarqua hispnica aumentou debido participacin de
Espaa na Guerra dos Trinta Anos e o incremento da necesidade de homes e dieiro, o que
desembocou nos levantamentos2 en 1640, como a rebelin de Catalua (a imposicin de novos
impostos e o aloxamento de tropas no territorio provocaron unha sublevacin dos campesios, ao
que se uniron as calses dirixentes, e puxeron a Catalua baixo a soberana do rei de Francia) e a
de Portugal3, que logrou a sa independencia en 1668, reinando xa Carlos II.
Consellos do valido ao monarca.
Considere a V. M. o negocio mis importante da sa Monarqua facerse rei
de Espaa; quero dicir, seor que non se contente con ser rei de Aragn, de
Valencia, conde de Barcelona, senn que traballe e pense (...) como reducir
estes reinos que forman Espaa ao estilo e leis de Castela sen ningunha
diferenza. Se a V.M o lograse, sera o prncipe mis poderoso do mundo.
Gaspar de Guzmn, conde-duque Olivares. Instrucins a Felipe IV
sobre o goberno de Espaa. 25-12-1624.

Tamn houbo alteracins de carcter secesionista en Npoles e Sicilia e levantamentos en Andaluca.

A rebelin foi impulsada polas clases dirixentes que proclamaron rei ao duque de Bragana: Xon IV. Contaron co
apoio de Francia e Inglaterra, inimigas da monarqua hispnica na Guerra dos Trinta Anos.
3

O REINADO DE CARLOS II
Carlos II subiu ao trono en 1665. Foi un rei enfermo, polo que o goberno quedou nas mans
primeiro da sa nai, Mariana de Austria, e despois de distintos validos. En 1700 o rei morreu sen
descendencia, o que desencadeou unha guerra de Sucesin, que gaou Felipe de Anjou, da
dinasta francesa dos Borbns. A pesar de que Carlos II no seu testamento deixou como
herdeiro a Felipe de Borbn, neto de Lus XIV, varios estados europeos non o aceptaron por temor
a que se unisen Espaa e Francia nun mesmo reino; ese temor a que xurdise en Europa un reino
tan poderoso fixo que se unisen nunha coalicin antiborbnica (formada inicialmente entre Austria,
Inglaterra e Holanda), inicindose unha guerra de sucesin tras a morte do monarca espaol.
PREGUNTAS.
1)Quen foron os monaracas do sculo XVII? Gobernaron de igual modo que os monarcas do
sculo XVI?
2)Define valido. Que validos destacaron en cada reinado?
3)Que acontecementos tiveron lugar durante o reinado de Felipe III? E durante o reinado de Felipe
IV?
4)Fxate no texto de Olivares. Que propn o valido ao monarca? Por que lle d ese consello?
5)Que motivou a crise de 1640? En que territorios foi mis grave?
6)Explica o conflito da Guerra dos Trinta Anos e as consecuencias territoriais e polticas que tivo
para a Monarqua Hispnica.
7)Que sucedeu tras a morte de Carlos II?

8)Observa o cadro de Velzquez titulado A rendicin de Breda e responde:

a)Identificacin: obra, ttulo e ano.
b)Anlise: lugar, pas e rexin onde sucederon os feitos; informacin sobre a batalla que se
refire (bandos que litaron, vencedor, consecuencias, etc.); identificacin das figuras centrais.
c)Valoracin: intrepretacin sobre os personaxes que miran fronte; lugar no que estivo exposto o
cadro e razns para iso, etc.

4.3. A CRISE DEMOGRFICA.

A poboacin europea creceu moi pouco no sculo XVII, pasando de 106 a 130 millns de
persoas. As causas do escaso crecemento foron as malas colleitas, a dureza da Guerra dos
Trinta Anos (as guerras non s afectaban aos exrcitos que loitaban nos campos de batalla; a
poboacin civil sufra constantes incursins en vilas e cidades, saqueos, falta de alimentos, etc.), e
o rebrote da peste (1650 1670). En moitos pases, a poboacin estancouse e, nalgns casos,
decreceu, sobre todo nos pases mediterrneos e do sur de Europa. S nalgns pases, como
Inglaterra, que empezaron a introducir cambios na agricultura e desenvolveron o seu comercio,
lograron aumentar a sa poboacin.

No sculo XVII, en Espaa produciuse unha importante crise demogrfica, que afectou
especialmente ao reino de Castela. As principais causas que provocaron este descenso foron:

As malas colleitas, que levaron consigo grandes fames, agravadas polos efectos das
epidemias (peste).

As continuas guerras.
A emigracin cara Amrica, que reduciu de forma substancial a poboacin, e a expulsin
dos mouriscos, que afectou gravemente as reas rurais.
A cuestin dos mouriscos era un problema a resolver desde a revolta das Alpujarras no
sculo XVI. A partir daquel acontecemento, a presin sobre eles foi en aumento e a Inquisicin
acusbaos de practicar a sa relixin. Felipe III optou por poer fin presenza mourisca e
decretou a sa expulsin de todos os reinos peninsulares. A expulsin supuxo a sada de
Espaa dunhas 300.000 persoas, despoboando algunhas aldeas e privando os seores dunha
man de obra moi importante. Prexudicoulle, sobre todo, ao reino de Valencia, onde os mouriscos
eran mis numerosos e realizaban importantes tarefas agrarias (onde se apreciaba o seu
coecemento dos sistemas de rego). No resto de reinos, non s traballaban no campo senn
tamn en actividades artesanais.

Decreto de Felipe III

Que todos os mouriscos deste reino, as homes como mulleres, cos seus fillos, dentro de tres
das despois de publicado este bando (...) saian e vaian embarcarse onde o comisario lles
ordenar, levando consigo os mobles das sas facendas que puideren cargas as persoas (...).
E quen non cumprir incorra en pena de vida, que se executar irremisiblemente.
Que calquera dos ditos mouriscos que, cumpridos os tres das, fose atopado fra do seu propio
lugar, poida calquera persoa, sen incorrer en pena ningunha, prendelo e desvalixalo,
entregndoo ao xustiza do lugar mis prximo, e se se defender, pidao matar. (...)
Decreto de expulsin, 1609.
4.4. A CRISE ECONMICA. O MERCANTILISMO.
En Europa, a producin agraria descendeu no sculo XVII polas anomalas climticas
(pequena idade de xeo), as guerras e as deficiencias tcnicas (unha agricultura tradicional,
anda rudimentaria). A crise afectou sobre todo a Europa oriental e mediterrnea. En cambio, os
Pases Baixos e Inglaterra adoptaron novas tcnicas para conservar a fertilidade do solo,
como a substitucin do barbeito por plantas forraxeiras e a seleccin de especies mellor
adaptadas.
A artesana urbana tamn entrou en crise, pois o control dos gremios impeda o seu
desenvolvemento. Por iso, algns pases iniciaron novas formas de producin. As mis
importantes foron as manufacturas, grandes talleres onde traballaban numerosos artesns a
soldo dun empresario. Tamn se desenvolve o traballo a domicilio que xurde como
consecuencia do desenvolvemento do comercio, xa que algns comerciantes, para evitar o control
dos gremios, entregaban aos campesios materias primas, recollendo despois o produto
elaborado. Desta maneira, os comerciantes obtian un produto mis barato fra do control dos
gremios, e os campesios, un ingreso adicional.

O comercio alcanzou un gran auxe, especialmente en Holanda, Inglaterra e Francia.

Estes pases aproveitaron a debilidade de Portugal e Espaa para comerciar cos seus imperios
americanos. E ante o descenso dos metais preciosos, potenciaron os cultivos coloniais como
o azucre, o tabaco e o caf, e o trfico de escravos desde frica. Ademais, Holanda,
Inglaterra e Francia crearon os seus propios imperios coloniais, e fundaron compaas
privilexiadas s que lles concederon o monopolio comercial cunha zona ou un produto. Ademais,
o desenvolvemento do comercio ultramarino foi acompaado dun cambio de formas de producin
gremial tradicionais, incapaces de abastecer a demanda de produtos, como foi a aparicin de
manufacturas (estudadas antes).

Desde o sculo XVI produciuse un enorme desenvolvemento do comercio Atlntico.

Primeiro levrono a cabo castelns e portugueses, pero despois empezaron a competir
holandeses, franceses e britnicos. Durante o sculo XVII, xurde o denominado comercio
triangular que consista en: desde os portos europeos do Atlntico transportbanse produtos
manufacturados de pouco valor cara Guinea, al se intercambiaban polos escravos negros, estes
eran sa vez vendidos aos plantadores do Caribe ou Brasil que ofrecan a cambio produtos
como caf, azucre, algodn, etc. O destino final destas mercadoras eran os principais portos
europeos: Cdiz, msterdam, Londres, Burdeos, Nantes, etc.

Do auxe comercial xurdiu o capitalismo financieiro, que impulsou os prstamos, as

sociedades por accins (por exemplo as compaas privilexiadas estaban integradas por varios
socios, que achegaban o capital para a sa constitucin mediante a compra de accins), e a
apertura de bolsas onde se compraban e vendan as accins.
En Espaa, a cada demogrfica estivo acompaada dunha crise econmica en todos os
sectores:

No campo intentouse compensar a despoboacin rural cunha maior presin fiscal, dicir,
esixindo unhas rendas mis altas aos campesios. Isto provocou que unha parte deles,
xa nunha situacin miserable, preferise emigrar cara s cidades e vivir da
mendicidade.

A industria e o comercio tamn padeceron a crise econmica. O reino produca

materias primas, pero estas non se transformaban en manufacturas, que se
importaban do estranxeiro. A isto hai que engadir a escasa capacidade de compra
dunha poboacin cada vez mis empobrecida. O comercio con Amrica tamn sufriu un

retroceso. As colonias comezaron a abastecerse por si mesmas, ou por compaas

inglesas e francesas. Todo iso reduciu a demanda de produtos desde o continente
americano.

A estes problemas engadiuse o descenso das remesas de ouro e prata que chegaban
das Indias. A Coroa contaba cada vez con menos recursos e deba pedir grandes
prstamos aos banqueiros estranxeiros.
Ante esta crise, a Facenda pblica recorreu a medidas como a depreciacin da moeda
para que baixasen os prezos e aumentasen as exportacins. Anda as, os prstamos (e os
seus intereses), os gastos da Corte e as guerras seguiron absorbendo o presuposto.
S os territorios que pertencan Coroa de Aragn, que non participaran do comercio
con Amrica, notaron menos a crise. Reorientararon a sa economa creando compaas
comerciais e manufactureiras, sobre todo de tecidos.
A maiora de Estados europeos seguiron os principios do mercantilismo, teora e prctica
econmica que sostivo que a riqueza dun pas resida na cantidade de metais preciosos que
atesouraba. Para incrementala, defenda a intervencin do Estado na economa (fomentando
as vendas ao exterior, prohibir a sada de materias primas do pas, impoerlles impostos aos
produtos estranxeiros .) e a conquista de novos mercados (para obter materias primas e que
mercasen as sas manufacturas).

4.5. A SOCIEDADE DO SCULO XVII.

A diferenza doutros pases europeos, nos reinos peninsulares non se produciu o ascenso
econmico e social da burguesa, e a sociedade estamental mantvose nun inmobolismo que
consolidou o predominio da nobreza.
En Espaa, o nmero de nobres aumentou, debido ao gran volume de ttulos vendidos
polos Austrias menores para afrontar os seus cuantiosos gastos. Na nobreza espaola estaba
estendida a idea de que o traballo era algo alleo sa condicin. mis, considerbase unha
deshonra para a familia gaarse a vida co traballo manual. A maior parte dos nobres vivan das
rendas que lles xeraban as sas propiedades, tanto as terras como as vivendas. Unha boa parte
da burguesa intentaba imitar a forma de vida dos nobres, conseguir ttulos, comprar terras ou
casas para poder vivir tamn das rendas. Pero non toda a nobreza poda vivir das sas
propiedades. Haba cerca de medio milln de fidalgos, de orixe nobre pero de escasa fortuna.
No sculo XVII, as condicins de vida dos mis desfavorecidos empeoraron. O
campesiado, libre en Europa occidental e servo en Europa, empeorou a sa situacin debido s
guerras, s crises agrarias e ao incremento das rendas por parte dos seores. Moitos emigraron
s cidades. Os pequenos comerciantes e artesns sufriron a crise da artesana tradicional, que os
empobreceu ou os deixou sen traballo; e os obreiros das manufacturas viviron en psimas
condicins. En Espaa, a crise elevou tamn o nmero de pobres, rufins e pcaros nas cidades.
A praza maior converteuse en Espaa no espazo urbano mis destacado. Era un espazo
aberto, rodeado de edificios con prticos sobre arcadas. Nelas celebrbase o mercado e
situbanse talleres artesanais, sede do poder poltico (concello, tribunais, etc.), e casas de
abastos. Tamn serva, como escenario para diversins e festividades polticas e relixiosas
(desfiles reais, procesins, torneos, xogos, rejoneo de touros ) e acolla outros actos como
axustizamento de criminais e autos de fe da Inquisicin.
ACTIVIDADES.
1. Realiza un informe sobre a Guerra dos Trinta Anos. Tocando estes puntos:

Cando comeza? Onde? Causa do inicio do conflito?

Bandos que se enfrontan.

Pases que participaron.

Entrada de Francia no conflito. Razns para participar nela.

Consecuencias que tivo a entrada de Francia na guerra.

Tratado que pon fin guerra.

Consecuencias do Tratado de Westfalia.

1. Cal foi a situacin demogrfica en Europa? E en Espaa?

2. Que consecuencias ten a expulsin dos mouriscos? A onde afectar especialmente?
3. Cal foi a situacin na agricultura en Europa? E na artesana urbana? Que novas formas de
producin se desenvolven? Por que?
4. Cal foi a situacin do comercio? Que pases destacaron no comercio colonial no sculo
XVII? Que impulsou o auxe do comercio?
5. Que tipo de comercio xurde no sculo XVII?
6. Explica a situacin econmica que viviu Espaa no sculo XVII nos diferentes sectores.
7. Que o mercantilismo?
8. Houbo cambios na sociedade europea do XVII? E en Espaa?
9. Que situacin tia a nobreza espaola? Quen eran os fidalgos?
10. Como lles afectou a crise econmica poboacin mis empobrecida?
11. Cal era o espazo mis importante na cidade?
4.6. OS CONFLITOS EUROPEOS. A GUERRA DOS TRINTA ANOS.
A Guerra dos Trinta Anos (1618-1648) comezou sendo un conflito relixioso e rematou
sendo unha loita pola hexemona europea. O bando dos catlicos estaba formado polos
Habsburgo de Viena e Madrid, o Papa e prncipes alemns catlicos. No bando dos protestantes
estaban prncipes alemns partidarios desta relixin, apoiados por Holanda, Dinamarca e Suecia;
contaron coa axuda de Francia que, sendo un reino catlico, rivalizaba con Austria e Espaa pola
hexemona europea.
Durante as primeiras fases do conflito, a loita pareca decidida a favor dos catlicos, pero a
partir da intervencin de Francia en 1635 cambia o signo da guerra. A paz de Westfalia (1648)
puxo fin a un conflito que para Espaa significou a fin da sa hexemona en Europa.

4.7. A MONARQUA ABSOLUTA EN FRANCIA.

En 1643 Lus XIV accedeu ao trono de Francia. Tras o Tratado de Westfalia,
Francia convertiuse na primeira potencia de Europa. O reinado de Lus XIV foi un claro
exemplo de monarqua absoluta. Do monarca dependan todas as institucins do
Estado. Ademais dirixa a poltica interior e exterior e tia o mando supremo do exrcito.
Non se someta a ningn control e non comparta a soberana con ningun.
Considerbase a encarnacin do Estado (O Estado son eu, dica) e o centro do poder
arredor do que deban xirar os demais (o rei Sol), buscando a gloria e o esplendor persoal
e de Francia.

Apoindose nas teoras de Bossuet, defenda que a monarqua e a soberana tia

orixe divina e o poder deba exercerse sen limitacins.
O rei incrementou o seu poder custa da nobreza, da Igrexa e dos Parlamentos.
Para iso utilizou varios medios:
Impuxo a centralizacin poltica, unificando as leis e os impostos de todo o reino.
Expulsou os calvinistas (hugonotes) e quixo someter a Igrexa s sas ordes.
Logrou controlar a nobreza, obrigndolles a vivir na corte, repartindo subsidios e
cargos entre os nobres.
Limitou o poder dos Parlamentos.
Tamn creou monopolios estatais (empresas controladas polo Estado) para impedir a
importacin de produtos estranxeiros e aumentar as os ingresos do Estado.
O absolutismo real estivo apoiado e favorecido pola realizacin de reformas
econmicas, desenvolvidas polo seu ministro Colbert para para aproveitar mellor os
recursos econmicos, aplicando as teoras do mercantilismo.
Por outra parte, levou a cabo unha poltica expansionista, participando en
diversas guerras, sobre todo contra os Habsburgo (Monarqua hispnica e Imperio
alemn), que engrandeceron Francia e permitiron que exercese a supremaca en Europa.
No conxunto das guerras de Lus XIV cmpre destacar a Guerra de Sucesin espaola,
orixinada pola falta de descendencia de Carlos II. A guerra rematou coa sinatura dos
tratados de Utrecht e Rastadt: Felipe V de Borbn reinara en Espaa e Amrica, pero
as posesins dos Pases Baixos e de Italia (Miln e Npoles) pasaran a Carlos de
Habsburgo. Inglaterra consegua Xibraltar e Menorca (recuperada en 1783).

4.8. OS SISTEMAS PARLAMENTARIOS

No sculo XVII, as Provincias Unidas e Inglaterra acabaron coa hexemona
comercial de Espaa e Portugal e convertronse en grandes potencias martimas e
comerciais. O seu xito baseouse na creacin de grandes compaas comerciais para
potenciar os seus intercambios con Asia e Amrica. As, Inglaterra fundou a Compaa
Inglesa das Indias Orientais e Holanda creou a Compaa Holandesa das Indias
Orientais. Ademais, Inglaterra formou a armada mis poderosa do mundo, a Royal Navy.
O desenvolvemento comercial provocou o ascenso dunha rica burguesa en
ambos os pases. O seu poder econmico permitiulles controlar os Parlamentos e
adquirir gran poder poltico.
Inglaterra e as Provincias Unidas foron os dous Estados parlamentarios mis
representativos de Europa.
En Inglaterra, a implantacin da monarqua absoluta encontrou a oposicin do
Parlamento (os Estuardo pretendan gobernar de forma absoluta e sen o control
parlamentario). O choque entre ambos os dous provocou das revolucins, en 1640 e
1688. A revolucin de 1640 rematou coa execucin do rei Carlos I (1649); e a
revolucin de 1688 rematou coa abdicacin de Xacobe II e a coracin do holands
Guillerme de Orange. Estableceuse unha monarqua parlamentaria. A cambio, este
monarca asinou a Declaracin de Dereitos, en 1689, que obrigaba o rei a cumprir as leis
aprobadas polo Parlamento.
Na fixacin das novas ideas destacaron os escritos de John Locke, para quen o
poder poltico se fundamentaba nun pacto ou acordo entre o gobernate e os gobernados,
a travs do cal os gobernados outorgan un poder ao gobernante, pero que non pode ser
exercido de forma absoluta. Locke tamn defenda a separacin de poderes pois se
caesen na mesma persoa o poder podera ser exercido de forma absoluta.

As Provincias Unidas, tras independizarse, constituron unha repblica formada

por sete provincias, cada unha co seu Parlamento. Os representantes das provincias
unanse nos Estados Xerais para adoptar decisins comns.

PREGUNTAS:
1. Explica o sistema poltico na Francia de Lus XIV. En que terico se fundamentou?
2. A que grupos se impuxo Lus XIV? Que medios empregou?
3. Cal foi a teora econmica que aplicou o seu ministro Colbert?
4. Que tipo de poltica exterior desenvolveu? Como rematou a Guerra de Sucesin?
5. Explica o papel comercial de Inglaterra e Holanda no sculo XVII. Que grupo veu
reforzado o seu papel poltico co auxe comercial?
6. Que tipo de sistema poltico se impuxo en Inglaterra? Que acontecementos
antecederon a implantacin deste sistema poltico? Que dinasta acabou reinando
e que tivo que asinar?
7. Despois de ler a Declaracin de Dereitos, limitaba ou ampliaba o poder do
monarca? En quen recaa o poder executivo? E o lexislativo?
8. Que terico ingls influu no sistema poltico ingls?
9. Que sistema poltico se implantou en Holanda tras a sa independenza?