Samenvatting : Geschiedenis

De Belgische Samenleving (1830-heden)

1.1

Politiek Van Unitaire naar Federale staat

1.1.1

Het onstaan van Belgi

Examen: 29 November 2011

Wat waren de oorzaken van de scheiding van het Verenigd Koninkrijk der
Nederlanden?
Er waren grote verschillen tussen het noorden en het zuiden:
Er waren 3 oorzaken Maatschappelijk problemen
Noorden spraken ze Hollands, zuiden Frans en Vlaams
Godsdienstige problemen
Noorden was Protestants, zuiden katholiek
Het zuiden wou ook geen staatstoezicht op de priesteropleiding en
op het katholieke onderwijs
Politieke problemen
Het noorden was al zeer lang onafhankelijk, maar het zuiden was
altijd bezet geweest
Het zuiden was liberaler (= individuele vrijheid, recht op
economisch initiatief en particulier eigendom) en vond de grondwet
niet democatrisch (= waar geluisterd wordt naar het volk door bv.
verkiezingen) genoeg.
Belgi is een grondwettelijke, parlementaire monarchie. Leg deze 3 begrippen uit.
Constitutioneel
Parlementair
Monarchie

grondwettelijk, met een grondwet

een land met een parlement
een koninkrijk

Belgi is een regerinsvorm waarin zowel de macht van de vorst als van het parlement
wordt geregeld en beperkt door een grondwet, maar waarin de invloed van het parlement
het grootst is. Belgi was dus een land met een grondwet, een parlement en een koning.
Belgi heeft een zeer liberale grondwet leg uit.
Na het wanbeleid van de Nederland werd een nieuw grondwettelijke document samenstelde,
vooraf komaf maken met willekeur en machtsmisbruik in de nieuwe staat Belgi. Er werden
dan ook een uitgebreid aantal individuele rechten en vrijheiden in opgenomen, waaronder de
pers-, godsdienst- en onderwijsvrijheid, het recht op vrije meningsuiting en de vrijheid van
vereniging die de bescherming van de bruger tegen het wanbestuur van de machtshebbers
moest bezegelen.
Leg de scheiding der machten uit
Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechterlijke macht

stelt weten op en controleert de uitvoerde macht.

Uitgeoefend door parlement ( senaat + kamer)
koning tekent de weten
bestuurt het land door te zorgen dat de wetten worden ingevoerd en
nageleefd.
Uitgeoefend door de Koning en zijn regering van ministers en
staatssecretarissen
doet uitspraak over geschillen, controleert de wettelijkheid van de
daden van de uitvoerende macht.
Uitgeoefend door de rechtbanken en de hoven. Rechter worden
benoemd door de Koning.
1

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Leg de evolutie van het kiesstelsel uit.

1831

De kamer en de senaat worden verkozen via het cijnskiesrecht. Enkel wie

voldoende belastingen betaalt en man is heet stemrecht.
1893
Vervangt het algemeen meervoudig stemrecht ( meerderheidsstelsel) het
cijnskiesrecht. Alle mannen ouder dan 25 jaar kreeg n stem. De
gezinshoofden en houders van de diplomas krijgen bijkomende stemmen.
1919
Word het algemeen enkelvoudig stemrecht ingevoerd. Vrouwen mogen enkel
gemeentelijk stemmen. Door het invoeren van het algemeen enkelvoudig
stemrecht wordt het moeilijk voor een partij om de meerderheid in het
parlement alleen te halen. Een coalitie ( een meerderheid bestaande uit
minstens twee partijen) is de oplossing.
1920
Vrouwen krijgen het recht om zich verkiesbaar te stellen voor de kamer. Een
eigenaardig situatie: vrouwen hebben GEEN stemrecht maar mogen zich wel
kandidaat stellen.
1948
Vrouwen krijgen stemrecht op nationaal vlak, onder andere Marie Popelin en
Emilie Claeys waren voorvechtsters van het vrouwenstemrecht.
1981
De kiesgerechtigde leeftijd van 21 zakt naar 18 jaar.
Meerderheidsstelsel:
een partij in een gebied (district) een meerderheid moet behalen om
zetels te veroveren.
Evenredige:
kiessysteem waarbij het percentage behaalde zetels bij goede
benadering evenredig is met het percentage behaalde stemmen.
Een partij die 20% van de stemmen haalt, heeft in een systeem met
evenredige vertegenwoordiging dus recht op (ongeveer) 20% van
de zetels.
Stemrecht:
Je moet gaan stemmen
Stemrecht:
Je mag stemmen maar je moet niet, dan word jou onbrekende stem
bijgeteld bij de meerderheid.
1.1.2

Belgi (1970 heden)

Verklaar de begrippen unitair en federaal.

Unitaire staat:
Federale staat:

Eenheidsstaat ( n parlement en n regering)/ Bij unitaire staat

lag alle macht in de handen van de centrale overheid (Brussel).
Samengesteld uit gewesten en gemeenschappen.

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Leg de federale bestuurstructuur van ons land uit (na 1993). Door welk akkoord is dit
kunnen gebeuren?
In 1993 voltooide de regering van Jean-Luc Dehaene de staatshervorming met het SintMichielsakkoord. Vanaf toen was Belgi geen unitaire staat meer, maar een volwaardige
federale staat, samengesteld uit gewesten en gemeenschappen.
Federale regering
Buitenlands beleid en Binnenlandse zaken
Ordehandhaving en defensie ( verdediging van het land)
Justitie (rechtbanken)
Economisch en monetair beleid ( alles wat met geld te maken heeft)

Gemeenschappen

Vlaams, Frans & Duitstalige gemeenschap, Brussel behoort zowel

bij Vlaams als Frans gemeenschap.
De gemeenschappen kunnen beslissingen nemen over zachte
materies die te maken hebben met mensen en hun taal (bv. cultuur
en onderwijs.

Gewesten

Vlaams, Brussels en Waals gewest

De gewesten kunnen beslissingen nemen over hade materies: dat
zijn plaats of grondgebonden aangelegenheden, bv. economie,
landbouw, huisvesting.

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Leg de bestuurlijke structuur bondig uit .

Gemeente

Provincies

Elke gemeente heeft een gemeenteraad, schepen en een

burgemeester.
Bevoegd voor alles wat in gemeentelijk belang is.
bv. sociale bijstand, onderwijs,
Vanaf 1995 10 Provincies
De bestuurlijke structuur van de Provincies:

Uitvoerende macht: Vlaanderen

de bestendige deputatie (6 leden, gekozen door provincieraad)
voert
de
besluiten
uit
van
de
provincieraad
provinciegouverneur benoemd door Vlaamse regering.
Walloni
De provincieraad kiest uit zijn midden een provinciecollege van
6 leden en benoemt n van hen tot de voorzitter.
Beide
De leden worden provinciale gedeputeerden genoemd
Wetgevende macht: provincieraadsleden (zij kiezen de bestendige deputatie)
rechterlijke macht: de rechtbanken
Gewest & Gemeenschap

Hebben een eigen parlement waarvan de leden rechtstreeks

verkozenworden.
Het is een eigen regering onder leding van een minister
president.
In vlaanderen is er slechts n regering voor de gemeenscgap
en de gewest. In Walloni 2.

De federale overheid

Parlement + regering / wetgevende en uitvoerende macht

Samenvatting : Geschiedenis

1.2

Maatschappij en economie

1.2.1

Belgi in de 19de eeuw

Examen: 29 November 2011

Wat zijn de kenmerken van de eerste industrile revolutie in Belgi.

Stoomtrein en spoorwegen

Steenkool
Fabrieken en machines

Banken die de indstrie fiancierden

Vrije markt economie

Snelle technologische ontwikkelingen

Men gebruikte de stoomtrein, die op steenkool reed.

De eerste spoorlijn kwam er in 1835 tussen Brussel
en Mechelen.
Steenkool was de belangrijkste energiebron
De eerste fabrieken werden vooral gebouwd in
dichtbevolkte steden waar veel arbeidskracht was.
Zo ontstonden er gigantische fabriekssteden.
In de industrie maakte men gebruik van machines.
Zo werden bv. de textielindurstie en de ijzeindustrie
gemachineerd.
De opbouw, het onderhoud en de aankoop van
machines
kostten
heel
veel
geld.

Er
was
kapitaal
nodig.
De banken gingen investeren
Er waas een vrijemarkteconomie. Iedereen was dus
vrij om producten te produceren en te handelen
Er werden altijd maar meer en meer nieuwe
technieken uitgevonden aan een hoger tempo dan
voordien. Dankzij de snelle technologische
ontwikkeling is de stoomtrein gevolueerd tot de
huidige snelheidstrein.

Wat waren de sociale gevolgen van de industrime revolutie?

Vroeger voerden de mensen hun beroep thuis uit (huisnijverheid). Door de opkomst van
machines konden ze echter niet meer concurreren met de fabrieken die veel sneller en
goedkoper waren.
De mensen trokken van het platteland naar de steden.

verschrikkelijke arbeidsomstandigheden;
kinderarbeid en vrouwenarbeid;
werkloosheid;
veel ziekten;
alcoholproblemen;
toename van criminaliteit;
een groot verschil tussen arm en rijk;
de overheid mocht zich niet moeien met het economische leven;
juridische situaties

Wat waren de verschillen tussen het noorden en het zuiden van Belgi?
Vlaanderen bleef echter een achterstand behouden: terwijl de industrialisering van de
Waalse metaal- en steenkoolbedrijven op volle toeren draaide, concentreerde de industrie in
Vlaanderen zich vooral in de textielfabrieken van Gent en bleef Vlaanderen overwegend een
agrarisch gebied (=landbouwgebied). Tegen het einde van de 19 de eeuw was Belgi
uitgegroeid tot een industrile natie door de moderne machines en fabrieken, de spoorwegen
en havens, de lage lonen en lange werkdagen.

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

1.2.2
Belgi (1970 heden) economisch
Wat waren de verschillen tussen noor en zuid op economisch vlak?
Jaren 70
In 1973 en 1979 was oliecrisis. Hierdoor was er een ernorme
inflatie (waardevermindering van het geld): de prijzen en d
elonen gingen de hoogte in. Aangezien de loonlast in Belgi
te hoog was verhuisden veel rijke naar de lageloonlanden,
waardoor
vele
mensen
werkloos
werden.
De
overheidsschuld nam toe, doordat de overheid bv. meer
werloosheids-uiterkeringen moest uitkeren. Het gin dus
slechter met de Economie.
1984, heropleving van eco.
De export verbeterde en de investeringen namen toe.
In Vlaanderen kwam er de 3de industrime revolutie
(informatica en telecommunicatie).
Walloni raakte nog meer achterop. Daarom spraak men
over Belgi met twee snelheden. Uiteindelijk specialiseerde
ook Walloni zich in moderne technologien en kwam er
meer werk in de nieuwe sectoren, maar dit was onvoldoende
om de sluitingen van de oude Waalse industrien te
vergoeden.
ste
De jaren 90 en 21 eeuw
Er ontstond een groeiende kloof tussen het noorden en het
zuiden van het land. Dit was te merken aan het hogere
werkloosheidscijfer.
Heden
In de 21ste eeuw is Vlaanderen Economisch sterker dan
Walloni:
Groter dynanisme
Minder werkloosheid
Veel minder bestaansminimumtrekkers
In 2008 gaat het wel iets beter met Walloni dankzij een
diepgaand economisch herstel.
Wat was de informatica-revolutie? Wat waren de gevolgen?
Sinds 1984 was er een derde industrile revolutie. De chip (=een dun plaatje kunststof
waarop schakelingen zijn aangebracht. Je vindt het o.a. in computers, wasmachines, )
werd uitgevonden. De onderdelen werden steeds kleiner, sneller en nauwkeuriger. In 1970
wed de computer uitgevonden.
De gevolgen waren:
Voor de industrie
Veel werk wordt verricht door robots, mensen verliezen dus
hun job.
Voor de dienstesector
Dankzij de computer, telefoon, fax en internet wordt
communicatie naar buiten gemakkelijker. Computers zorgen
voor correspondentie, rekenwerk en administrie. Mensen
hoeven niet meer op kantoor te zijn, want men gaat aan telearbeid doen.
Voor de landbouw
Het voederen wordt automatisch gestuurd. Alles wordt door
de computers berekend.
Voor de huishouding
Alles wordt gestuurd door microporccesors.
Voor het verkeer
Lucht- en wegverkeer gebeurt met behulp van computers.
Voor de wetenschap
ruimtevaar, genetica,
Multimedia wordt een belangrijk aspect in de familie en de vrije tijd.
6

Samenvatting : Geschiedenis
1.2.3

Examen: 29 November 2011

Belgi (1970-heden) sociaal

Wat is het doel van de RSZ (= Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) en de VDAB(=
Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding)?
RSZ

VDAB

Het welzijn van de werknemers bevorderen

Dit gebeurt door de werknemers te verzekeren tegen de risicos van hun
bestaan (= ziekte, ouderdom, werkloosheid,)
Alle mensen over een voldoende inkomen laten beschikken om te kunnen
voorzien in hun eigen levensonderhoud en in dat van hun gezin. Dit inkomen
moet gewaarborgd zijn voor alle mensen, ook wanneer ze door bepaalde
risicos worden bedreigd.
De werknemer beschermen tegen de willekeur van de werkgever
Vergoeding voor risicos bv. arbeidsongevallen
Vergoedingen om de arbeidsvoorwaarden bv. vakantiegeld
Bijkomende vergoedingen bv. kraamgeld
RSZ is voor iederen die verbonden is door een arbeidsovereenkomst, dus op alle
werknemers en werknemers.
De RSZ haalt haar geld van de bijdragen die geleverd werden door zowel
werkgevers als door de werknemers.
De werklozen registreren
Scholing en beroepsopleidingen geven
Bemiddel om werklozen aan werk te helpen
Als werkzoekende cursussen volgen
Een job zoeken in de database van de VDAB
Je Cv uploaden
Wanneer je afgestudeerd bent, schrijf je dan zo vlug mogelijk in bij de
VDAB zodat de wachttijd kan ingaan. Op het einde van de wachtijd ontvang
je je eerste werkloosheidsuitkering. Voor een werkloosheidsvergoeding
moet je terecht bij de RVA.

Wat is een Arbeidsovereenkomst en wat zijn de verschillende AO?

Een arbeidsovereenkomst is een overeenkomst waarbij de werkner zich verbindt tegen loon,
onder gezag van de werkgever arbeid te verrichten. De overeenkomst is handig om te
voorkomen van betwistingen, het is dus een belangrijk bewijsmiddel.
Volgens aard van de verrichte arbeid (Arbeider, bedienden, handelsvertegenwoordiger)
Volgens duur van het AO ( voltijds, deeltijds)
Volgens omvang van de tewerkstelling ( onbepaalde, bepaalde, duidelijk omschreven
werk)
Speciale : vervangingsovereenkomst, studentenjob,
Wat zijn de belangrijke punten in een arbeidsovereenkomst
Naam en adres van werkgever en werknemer
De datum van indiensttreding
De aard en de plaats van het werk
De werktijd en de uurregeling
Het loon en de eventuele premies
De eventuele proefperiode
7

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Wat zijn de overlegorganen binnen een bedrijf

Ondernemingsraad:
Vanaf 100 WN in een onderneming is dit verplicht.
Samenstelling: Werkgever (Voorzitter) + Aangeduid persoon
Werknemerafgevaardigde : - Word gekozen door WN
- Om de 4jaar herkozen
Doel:

CPBW:

Recht op informatie

vb. Economische toestand

Recht op advies

vb. Aanwerving

Recht op Beslissingen

vb. Jaarlijkse vakantie

Recht op Controle

vb. Werkloosheid

Comit voor preventie en bescherming op het werk is

verplicht vanaf 50 WN
Samenstelling: WN afgevaardigden
WG afgevaardigden
Doel:

Ontslag:
Het paritair comit ( sector)
Doel:

NAR (over het hele land)

Doel:

Veiligheid controleren
Goede werkomstandigheden
Hygine
Een lid van het CBW geniet dezelfde bescherming als
een lid van de ondernemingsraad
Is samengesteld uit gelijk aantal vertegenwoordigers van
WN en WG.
Collectieve arbeidsovereenkomsten te sluiten
bv. Minimumloon per sector bepalen
Geschillen tussen WN en WG te voorkomen of oplossen
Advies geven aan NAR ( Nationale Arbeidsraad) en aan
de regering
Is ook paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van
de grote vakbonden en van de werkorganisaties.
Geven van advies aan een minister of aan het parlement
over problemen van sociale aard.
Het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten, die
dan van toepassing zijn op alle ondernemingen van het
land.

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Wat is CAO?
Wat?

Een akkoord dat gesloten wordt tussen n of meer werkgevers en n

of meer werknemerorganisaties.

Wat staat er in?

Onder andere de Arbeidsduur, Minimumloon, Duur van de jaarlijkse

vakantie, Duur van opzeggingstermijn, Vergoedingen wegens ziekte.
Het mag afwijken van de wettelijke bepalingen, maar NOOIT in het
nadeel van de werknemer.
NAR
Dan is zij geldig voor alle ondernemingen in het hele
land.
Paritair comit Dan is zij geldig voor alle ondernemingen die tot die
sector behoren.
Onderneming
In dit geval wordt ze ondertekend door de werkgever
en door een of meer werknemerorganisaties.

De wet?
Afsluitingen

Wat zijn de oorzaken en de gevolgen van werkloosheid?

Oorzaken

Mechanisering: Dankzij het gebruik van machines kunnen producten sneller

en goedkoper gemaakt worden.
Hoge lonen en dure sociale zekerheid: Hierdoor gaan vele brijven naar de
lagelonnlanden, waar ze hogere winsten kunnen maken.
Werkgelegenheid: Niet in elke streek zijn er evenveel fabrieken, heel wat jobs
zijn te vinden in grote steden.
Discriminatie & Pas afgestuuderde jongeren: Krijgen geen kans door herkomst
of omdat ze nog gn of onvoldoende ervaring hebben
Te lage scholing
Het aanbod werkt in de industrie neemt af
De overheid bespaart in de uitgaven: Daardoor zijn er minder jobs in
gemeenten, ziekenhuizen, onderwijs,

Oplossing

Overheid: Meer mensen in dienst nemen in administratie of onderwijs

Bedrijven: stimuleren om uit tebreienden
Startsubsidie: Voor werklozen die een eigen bedrijf willen oprichten
Lonen: Meer gelijkheid in lonen, hoge lonen zorgt voor inflatie/
Loonlast verlagen: kan ervoor zorgen dat de concurrentiekracht van bedrijven
verhoogt
Soepele arbeidsregelingen
Werktijdverkorting
Afgestudeerde & vreemdelingen: De kans geven om ervaring op te doen of
zich te bewijzen dat ze niet minder zijn dan een ander.
Opleidingen: om de vaardigheden uit te breiden

Samenvatting : Geschiedenis

1.3

Examen: 29 November 2011

Rechterlijke macht

Wat verstaat men onder Belgi, een rechtsstaat?

Een rechtstaat is een staat waarin de overheid de rechten en de vrijheden van de burgers
respecteert en zich bij het uitoefenen van het gezeg houdt aan de regels van de wet.
Die rechten en vrijheden vinden we terug in de grondwet. Bij het ontstaan van Belgi in 1830
werd er namelijk een grondwet opgesteld waarin is vastgesteld welke rechten en plichten de
Belgische burger heeft en hoe de staat moet bestuurd worden.
In 1990 werd de meerderjarigheid vanaf 18 jaar ingevoerd.
Wat is het verschil tussen de Burgerlijke en de Strafrechtelijke rechtbank
Burgerlijke

Strafrechtelijke

bevoegd voor burgerlijke problemen er zijn 4 rechtbanken

Vredegerecht, voor kleine geschillen tussen burgers
Burgerlijke rechtbank
Rechtbank voor koophandel
Arbeidsrechtbank
De strafrechtspraak legt mensen die strafbare feiten plegen
sancties op die voorzien zijn in de wet. Dat kan een gevangenis- of
een werkstraf zijn of een geldboete. Maar de rechter kan ook
kiezen voor een alternatieve maatregel zoals dienstverlening of
bemiddeling.

Wat zijn de soorten misdrijven?

Overtreding

Wanbedrijven

Misdaden

Minst erg vb. lichte verkeersovertreding, nachtlawaai, openbare

dronkenschap, .
Deze worden behandeld door een politierechtbank.
Straffen: max 7 dagen gevangenis en/of geldboete.
Zwaardere inbreuken op de wet vb. diefstal, inbraak,
Deze worden behandeld door de correctionele rechtbank.
Straffen: gevangenis vanaf 8 dagen tot max 5jaar, en/of een hogere geld
boete.
Criminele feiten bv. moord, doodslag, brandstichting,
Deze worden behandeld door het Hof van Assisen.
Straffen: gevangenis van 5 tot 10 jaar tot levenslange dwangarbeid.

10

Samenvatting : Geschiedenis

De internationale samenleving

2.1

De Noord-zuidinstelling in de wereld

2.1.1

De derde wereldlanden

Examen: 29 November 2011

Wat zijn de oorzaken van onderontwikkeling?

Door het langdurig misbruik van westerse landen door middel van kolonisatie, blijven vele
landen armoedig achter. Nu nog gebruiken de westerse landen deze derde wereld landen als
bron van goedkope grondstofen, waarbij de lokale bevolking hard moet werken en maar
weinig voor terug krijgt wat niet evenredig staat tegenover de waarde van de grondstoffen.
Ook door langdurige politieke en millitaire inbalans blijven vele landen in een onstabiele
status waardoor verder ontwikkeling word bemoeilijkt
Wat zijn kenmerken van ontwikkelingslanden?
3de wereldlanden, deze zijn ontwikkelingslanden en ze liggen in Afrika, Latijns-Amerika en
Azi. Ze werden vaak in het verleden gekoloniseerd. Kenmerken van ontwikkelingslanden
Hoge schulden
Veel analfabeten
Hoog sterftecijfer
Ondervoeding
Veel landbouwers
Kinderarbeid
Hoge geboortecijfers
Slechte hygine
Armoede;
Niet zo gendustrialiseerd of technologisch geavanceerd
Wat is?
Kolonisatie
Dekolonisatie

Neokolonisatie

Interne kolonisatie

Het vestigen van een deel van de eigen bevolking in een landstreek
die nog niet door het eigen volk bewoond wordt.
Is het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een
moederland. De term wordt vooral gebruikt voor het proces waarbij
niet-Europese kolonin van Europese koloniale mogendheden
onafhankelijk werden.
Is een politieke term die de exploitatie beschrijft waar rijke landen zich
schuldig aan maken t.a.v. hun zelfstandig geworden (vroegere
koloniale) gebieden. Dit concept wordt gezien als de laatste fase van
imperialisme. De term werd voornamelijk gebruikt door Afrikaanse en
Latijns-Amerikaanse landen, revolutionairen, vooral in socialistische
en communistische kringen.
Onder de ploeg, in cultuur brengen van de gronden die binnen de
West-Europese ruimte na de oudheid, na de Germaanse migraties en
na de vroege middeleeuwen onontgonnen waren gebleven.

Wat zou de oplossing zijn op kort en lange termijn.

Oplossingen :

Schulden kwijtschelden, allerlei hulp verlenen

Op korte termijn :
Voedsel uitdellen , materiaal bv tenten aanbieden bij
rampen of oorlogen.

11

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

Op lange termijn:
Structurele hulp zoals betere scholing. Water ter
beschikking brengen van de bevolking( goed voor landbouw
die gericht is voor eigen voedselproductie.)
2.1.2

De UNO ( Verenigde Naties)

Leg het ontstaan en het doel van de UNO uit.

Na wereldoorlog 2 in 1945 werd de VN opgericht door 51 landen. Het is een organisatie die
samenwerkt op het gebied van internationale recht , veiligheid, behoud van mensenrechten ,
ontwikkeling van de wereldeconomie en het onderzoek naar maatschappelijke en culturele
ontwikkelingen. Eind 2007 telde VN 192 lidstaten. Hooftkantoor is in New York
Wat zijn de bestuurlijke instellingen?
Algemene vergadering

In de Algemene Vergadering hebben alle VN-lidstaten

zitting. De Algemene Vergadering kan alleen politiek
niet-bindende uitspraken doen. Alle leden van de VN
hebben stemrecht in de Algemene Vergadering, waarin
ze afgevaardigd zijn via meerdere vertegenwoordigers.
Vb. internationale vrede en veiligheid bewaren

Secretariaat

Het Secretariaat zorgt voor onderzoeken, informatie en

faciliteiten die andere organen van de Verenigde
Naties nodig hebben voor de besprekingen en de
vergaderingen. Een tweede taak van het Secretariaat
is het uitvoeren van taken die zijn opgedragen door de
VN Veiligheidsraad, de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties of andere organisatorische organen.
onderzoeken, informatie en faciliteiten die andere
organen van de Verenigde Naties nodig hebben
voor de besprekingen en de vergaderingen
Hoofd : Zuid Koreaan : Ban Ki-moon

Veiligheidsraad

De Veiligheidsraad beslist onder andere over de

uitvoering van vredesoperaties en heeft de macht om
nieuwe lidstaten die bij de Verenigde Naties willen
komen af te wijzen, door middel van het vetorecht. De
Veiligheidsraad beslist onder andere over de
vredesmacht van de organisatie.
Hoogste orgaan in de VN
Internationale veiligheid en vrede

Commissariaat voor vluchtelingen

De Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen of United

Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR)
staat aan het hoofd van de vluchtelingenorganisatie
van de Verenigde Naties met dezelfde naam

UNESCO

De United Nations Educational, Scientific and Cultural

Organization (UNESCO) is een gespecialiseerde
organisatie van de Verenigde Naties met als doel het
waarborgen van vrede en veiligheid door de
samenwerking tussen de verschillende lidstaten op het
vlak van onderwijs, wetenschap, cultuur en
communicatie
12

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

UNICEF

UNICEF (United Nations International Children's

Emergency Fund) is een organisatie binnen de
Verenigde Naties die zich inzet voor het welzijn van
kinderen, onder andere via de Universele Verklaring
van de Rechten van het Kind.
De Wereldgezondheidsorganisatie (Engels: World
Health Organization, WHO) is een gespecialiseerde
organisatie van de Verenigde Naties gevestigd in
Genve met als doel wereldwijde aspecten van de
gezondheidszorg in kaart te brengen, activiteiten op
het gebied van de gezondheidszorg te cordineren en
de gezondheid van de wereldbevolking te bevorderen.
Gevestigd in Genve

WHO

FAO

Internationale gerechtshof

2.1.3

Hooftkantoor in Parijs.

De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO of Food

and Agricultural Organization) van de Verenigde Naties
is een gespecialiseerde organisatie die tot doel heeft
om de honger in de wereld te bestrijden
Gevestigd in Rome
Het Internationaal Gerechtshof (ook wel Internationaal
Hof van Justitie genoemd) is het belangrijkste
gerechtelijke orgaan binnen de Verenigde Naties. Het
hof bestaat uit 15 rechters die worden gekozen door de
Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad. Het
Internationaal Gerechtshof is gevestigd in Den Haag in
het Vredespaleis.

De Europse unie

Leg het onstaan en het doel uit van de EU.

De Europese Unie of EU is een intergouvernementele en supranationale organisatie van
Europese staten, die momenteel uit 27 lidstaten bestaat. De Unie is onder deze naam
opgericht door het Verdrag van Maastricht. Vele aspecten van de EU bestonden echter al in
de voorlopers van deze Unie, daterend uit de jaren '50. Binnen de Unie wordt er onder
andere op politiek, economisch en juridisch vlak samengewerkt.
Leg de belangrijkste instellingen uit.
Ministerraad

De Raad van de Europese Unie (ook wel Raad van

Ministers of kortweg Raad genoemd) vertegenwoordigt
de lidstaten op het niveau van de Europese Unie en is
de belangrijkste instelling waar het gaat om
besluitvorming. De regeringsvertegenwoordigers die in
de Raad zitting hebben zijn politieke verantwoording
verschuldigd aan hun nationaal parlement.

Europees parlement

Het Europees Parlement is de direct gekozen

volksvertegenwoordiging van de Europese Unie. Het is
het enige instituut van de EU dat direct door de
13

Samenvatting : Geschiedenis

Examen: 29 November 2011

burgers wordt gekozen; hiervoor vinden n keer per
vijf jaar de Europese verkiezingen plaats in de diverse
lidstaten. Het Europees Parlement stelt samen met de
Raad van Ministers Europese wetgeving op

Europese commissie

De Europese Commissie belichaamt en behartigt het

algemeen belang van de Europese Unie. De voorzitter
en de leden van de Commissie worden door de
lidstaten benoemd na goedkeuring door het Europees
Parlement.

Europese raad

De Europese Raad, vaak ook Europese top genoemd,

is de bijeenkomst van de regeringsleiders van de 27
EU-lidstaten en de voorzitter van de Europese
Commissie.
De Europese Raad stelt de politieke richting van de
Europese Unie vast, en is als zodanig een grote
stimulator van Europese integratie.

Raad van de Europese Unie

De Raad van de Europese Unie is een instelling van

de Europese Unie. De Raad oefent samen met het
Europees Parlement de wetgevingstaak en de
begrotingstaak uit. Ook oefent hij zekere
beleidsbepalende en cordinerende taken uit. De Raad
bestaat uit een vertegenwoordiger van iedere lidstaat
op ministerieel niveau. De Raad besluit meestal met
gekwalificeerde meerderheid van stemmen

Wat is de invloed van de Unie op ons dagelijks leven?

Open grenzen (personen en materie) binnen de EU

Gebruik van de Euro
Makkelijk reizen naar landen binnen EU
Makkelijk werken in lidstaten van de EU
Studeren gaat ook in de andere lidstaten
Veel fabrieken verhuizen naar landen zoals polen.(goedkoper)

14