1

Momentne veze - krute i

popustljive (potpuno ili djelimino
nosive) veze.

Prema nainu oblikovanja mogu biti:

Veze sa kontinuitet lamelom;

Veze sa eonom ploom;

Veze u kompletno zavarenoj izradi;
Veze sa veznim ugaonicima na noicama.

Veze sa kontinuitet lamelom

Presjek A-A

otvor

Potrebno je obezbjediti prenoenje: MEd ; V1,Ed i V2,Ed.

Osnovni koraci pri proraunu:

Kontrola nosivosti oslabljenog presjeka;

Proraun kontinuitet lamele i njene veze sa

noicom nosaa (prenoenje MEd);
Proraun rebra nosaa (prenoenje V1,Ed i V2,Ed).

Kontrola nosivosti oslabljenog presjeka

M Ed
MEd

Mu ,net ,Rd

proraunski moment nosivosti na mjestu

veze;

Mu,net,Rd proraunski moment nosivosti oslabljenog

presjeka na mjesturupa za zavrtnje.

Dimenzioniranje kontinuitet lamela

MEd se dijeli na spreg:

Nt ,Ed

Nc ,Ed

M Ed
z

Nt,Ed zatezanje
Nc,Ed pritisak

Zategnuta kontinuitet lamela dimenzionira se prema netopresjeku:

N p,Rd

min Ap

fy
M0

Nt ,Ed
N p,Rd

; 0.9Ap,net

fu
M2

Potrebna debljina kontinuitet lamele:

tp

Nt ,Ed

M2

0.9 fu bp nf ,1 d0,f

ali t p

bp irina kontinuitetlamele;
d0f prenikrupe zavrtnja;
nf,1 broj zavrtnjeva u jednom redu.

Nt ,Ed

M0

fy bp

Veza kontinuitet lamele sa noicom nosaa

uglavnom se ostvaruje zavrtnjima (obinim, VV, PVV)

nf

FRd

Nt ,Ed
FRd
min Fv ,Rd , min Fb,Rd

FR,d minimalna nosivost zavrtnja u smiuem spoju (smicanje

zavrtnja, pritisak po omotau rupe noice i kontinuitet lamele)

Naini prenoenja sile u zoni donje noice:

1. Pomou kontinuitet lamele, kao i kod zategnute
noice (potreban otvor u rebru primarnog nosaa);
2. Direktnim kontaktom preko podmetaa od ravnog
lima (zgradarstvo):

3. Pomou stolice.

10

Veze sa kontinuitet lamelom u zgradarstvu

Sa podmetaem u pritisnutoj zoni

Sa eonom ploom

11

Prenoenje smiue sile (VEd ) - prenosi je rebro nosaa i to na

dva naina:

1. Pomou prikljunih ugaonika i zavrtnjeva serije 1

iserije 2. Proraun kao kod zglobne veze sa prikljunim
ugaonicima (VEd, MEd = VEd e);

2. Pomou eone ploe i zavrtnjeva. Proraun kao kod

zglobnih veza sa eonom ploom (VEd).

12

Veza konzolnog zavretka podunog nosaa

Nt ,Ed

Nc ,Ed

PEd e
z

13

Kontinuiranje nosaa u zgradarstvu u zavarenoj izvedbi

Veza sa podvlakom

Kontinuiranje na ukrtanju sa stubom

14

Razliiti tipovi veza okvirne konstrukcije

Veze okvira:
1.
2.
3.
4.
5.

greda-stub

greda-greda

Jednostrana veza greda-stub

Dvostrana veza greda-stub
Nastavak grede
Nastavak stuba
Stopa stuba

15

Tipovi momentnih veza prema EC3

Veze sa eonom ploom (sa prepustom i bez
prepusta);

Veze u kompletno zavarenoj izvedbi;

Veza sa ugaonicima na noicama.

16

eona ploa sa prepustom

eona ploa bez prepusta

Potpuno zavarena veza

Ugaonici na noicama

17

Zone naprezanja

18

Prema EC-u razlikuju se 20 komponenti veze

koje prenose optereenje sa grede na stub;
Razliiti tipovi veza sadre razliite komponente;
Nosivost avova ne smije predstavljati najslabiju
komponentu u zoni naprezanja.

19

Najznaajnije komponente veza

20

Momentne veze sa eonom ploom

Veze grede-stub kod okvirnih nosaa

Montani nastavak
nosaa

Kontinuiranje nosaa
kod rotilja

21

Proraun nosivosti veza sa eonom ploom

Na mjestu veze djeluju: MEd i VEd;

MEd se razlae na spreg sila: Nt ,Ed

Nc ,Ed

M Ed
z

z krak sila

Sile Nt,Ed i Nc,Ed prenose odgovarajue komponente veze u

zoni zatezanja Ft,Rd odnosno pritiska Fc,Rd;
VEd prenose zavrtnji.

22

Prenoenje sile VEd

Moe se pretpostaviti da zavrtnji u zoni zatezanja imaju punu nosivost
na zatezanje (bez redukcije usljed interakcije zatezanja i smicanja)
ako proraunska vrijednost smiue sile nije vea od:
Nosivosti zavrtnjeva na smicanje koji ne uestvuju u
prenoenju zatezanja: Fv ,Rd VEd
(0.4/1.4) puta ukupna proraunska nosivost na smicanje svih
zavrtnjeva koji uestvuju i u prenoenju sile zatezanja
0.4
1.4

Fv ,Rd

Ved

U suprotnom, neophodno je da se svi zavrtnji provjere na

Ft ,Ed
kombinovano dejstvo zatezanja i smicanja: Fv ,Ed
Fv ,Rd

1.4Ft ,Rd

23

Mogui oblici loma veza sa eonom ploom usljed momenta

savijanja
Zona zatezanja:
Plastifikacija rebra stuba usljed zatezanja;
Plastifikacija noice stuba usljed savijanja;
Plastifikacija eone ploe usljed savijanja;
Lom zavrtnjeva zatezanjem;
Plastifikacija rebra grede u zoni zatezanja;
Lom avova.
Zona pritiska:
Gnjeenje i izboavanje rebra stuba;
Pritisak u noici grede.
Zona smicanja:
Smicanje rebra stuba (panelni mehanizam loma).

24

eona ploa sa prepustom komponente veze

Zona zatezanja:
4. Nosivost rebra stuba na
zatezanje;
5. Nosivost noice stuba na
savijanje i zavrtnjeva na
zatezanje (T element);
6. Nosivost eone ploe na
savijanje i zavrtnjeva na
zatezanje (T element);
7. Nosivost rebra grede na
zatezanje.

Zona smicanja:
8. Nosivost smiueg
polja rebra stuba

Zona pritiska:
1. Nosivost rebra stuba
na izboavanje;
2. Nosivost rebra stuba
na gnjeenje;
3. Nosivost noice grede
na pritisak.

Fc,Rd

3
min
1

Fc,Rd ,i

Ft ,Rd

7
min
4

Ft ,Rd ,i

25

eona ploa bez prepusta komponente veze

Zona zatezanja:
4. Nosivost rebra stuba na
zatezanje;
5. Nosivost noice stuba na
savijanje i zavrtnjeva na
zatezanje (T element);
6. Nosivost eone ploe na
savijanje i zavrtnjeva na
zatezanje (T element);
7. Nosivost rebra grede na
zatezanje.

Zona smicanja:
8. Nosivost smiueg
polja rebra stuba

Zona pritiska:
1. Nosivost rebra stuba
na izboavanje;
2. Nosivost rebra stuba
na gnjeenje;
3. Nosivost noice grede
na pritisak.

Fc,Rd

3
min
1

Fc,Rd ,i

Ft ,Rd

7
min
4

Ft ,Rd ,i

26

Ekvivalentni zategnuti T - element

Ekvivalentni zategnuti T- element moe da se koristi za
modeliranje proraunske nosivosti sljedeih komponenata:

Noice stuba optereene savijanjem;

eone ploe optereene savijanjem;

U sluaju rebra stuba sa ukruenjima u zovi zatezanja

(ukruena noica) posebni T-elementi se koriste za
modeliranje noice stuba iznad i ispod ukruenja;

Kod eone ploe sa prepustom, gdje se posebni Telementi koriste za modeliranje dijela eone ploe iznad
i ispod zategnute noice koja se tretira kao ukruenje.

27

Dimenzije T - elementa

eff

efektivna duinaT elementa koja zavisi od mod ela i oblika loma

2
t
eff f

M pl ,Rd

fy
M0

plastini moment nosivosti pravougaonog presjeka.

28

Modeli loma T - elementa