De Muntmeesters en Hun Muntslag: Provinciale en Stedelijke Munthuizen

g, t/ / //
DE MUNTMEESTERS EN HUN MUNTSLAG

IN
DE
PROVINCIALE EN STEDELIJKE MUNTHUIZEN

VAN DE
REPUBLIEK DER VEREENIGDE NEDERLANDEN,

EN VAN DE BATAAFSCHE REPUBLIEK
EN IN DE
UTRECHTSCHE MUNT
VAN HET KONINGRIJK HOLLAND EN TIJDENS DE
INLIJVING BIJ HET FRANSCHE KEIZERRIJK.
Van de verschillende specin, tijdens de Republiek der Ver

eenigde Nederlanden, de Bataafsche Republiek en het Koningrijk
Holland in de onderscheidene provinciale en stedelijke munt
huizen, en later in de Utrechtsche munt alln, geslagen, bestaan
nog vele exemplaren in verschillende verzamelingen, zoodat men
die te zamen brengende een volledig overzicht kan verkrijgen
van hetgeen sedert de Pacificatie van Gent tot de inlijving bij
het Fransche Keizerrijk en de hiermede gepaard gaande staking
van den muntslag van Nederlandsche munten, voor de circulatie
in ons land is vervaardigd. Toch heeft het misschien voor de
beoefenaars der numismatiek van ons vaderland eenige waarde,
bovendien de cijfers te kennen van den muntslag in elke munt
inrichting en de juiste jaren waarin de verschillende muntsoorten
in elke provincie zijn geslagen. Daarom heb ik gemeend eene
niet geheel overbodige bijdrage te leveren tot de geschiedenis

van ons muntwezen, door die cijfers en jaren van den muntslag
sedert het laatst der 16de eeuw in de processen-verbaal van bus

opening op te zoeken en bijeen te brengen. Het is duidelijk,
dat deze arbeid niet kan leiden tot de kennis van het bedrag der
circulatie van betaalmiddelen; immers deze hangt niet alleen van
den muntslag af, maar ook van den uitvoer en van de versmel
ting der omloopende specin. Evenwel kan uit bedoelde cijfers

eenigzins de meer of mindere werkzaamheid in de muntinrichtingen
worden afgeleid, maar ook dit slechts onvolkomen, want behalve
de specin, welke in de verbalen van busopening vermeld zijn,

werden soms nog andere, met name koperen, vervaardigd en in
omloop gebracht. Daarom heb ik er ook geen bezwaar in gezien
de bedragen dier specin in ronde cijfers op te geven, berekend
naar de marken werks en het officiele aantal stukken in de snede
per mark.
Hierbij valt nog op te merken, dat de cijfers niet
altijd volkomen juist zijn, in zooverre dat onder het aantal stukken
eener speciesoort meermalen twee halve stukken voor een heel
stuk zijn gerekend; den muntmeesters was het namelijk vergund

bij de vervaardiging van sommige specin, uit de hersmolten
Cisalin en snippelingen halve en kwart stukken van dezelfde
soort te slaan. Het blijkt meestal niet uit de processen-verbaal
of en in welke mate van die vergunning is gebruik gemaakt.

Deze verbalen van busopening bevatten het verslag der bevin
ding van Raden en Generaalmeesteren der munt betreffende de
verantwoording, welke elke muntmeester gehouden was, telkens
na vier jaren, ten hunnen overstaan af te leggen. Daartoe stond
zijne muntinrichting onder contrle van een waardijn, die naar
zijne instructie verplicht was van elke opbrengst van afgewerkte
specin een zeker aantal stukken in eene verzegelde bus te be
waren, welke stukken bij de busopening in gewicht en gehalte
werden onderzocht, terwijl naar de uitkomsten van dat onderzoek
de sleijschat werd berekend, welke de muntmeester gehouden was
als een heerlijk recht aan den lande uit te keeren.
Enkele van
die processen-verbaal nu ontbreken aan het archief van 's Rijks
munt, en bovendien, behalve nog dat niet alle muntmeesters

geregeld elke vier jaren hunne verantwoording aanboden, maar
het onderzoek dikwijls vele jaren uitgesteld werd, zijn de munt
meesters van Friesland en Groningen in den regel in gebreke
gebleven om hunne verplichting in deze na te leven.
Eene tweede reden waarom de cijfers, bij de busopeningen

geconstateerd, geen volledig bewijs opleveren voor de hoeveelheid
der circuleerende specin, is hierin gelegen, dat de muntmeesters
zich soms niet ontzagen ) ongelijkwichtige stukken te slaan,
op eene wijze die de goedkeuring van het gewicht niet verhinderde,
maar niettemin gereede aanleiding gaf tot het zoognaamde biguet
teeren der zwaarste stukken.
Deze werden namelijk door de
handelaars in muntmateriaal, in afspraak met den muntmeester,

verzameld, door dezen versmolten en op nieuw in ongelijkwichtige
stukken vermunt, bij welke operatie zij de onrechtmatige winst
deelden.
De hoofdzaak in de hier volgende opgaven is een overzicht te

geven van de jaren, waarin de verschillende muntspecin geslagen
zijn, met verwijzing naar de afbeeldingen in het muntboek van
Verkade, en voor Gelderland naar die in de Geschiedenis van
het muntzvezen der Vereenigde AWederlanden, deel I van W. Z. de
Voogt, welke afbeeldingen de afwijkende typen der voor- en

tegenzijden aangeven. Daarbij is vermeld door welken munt
meester zij zijn geslagen en welk onderscheidend muntteeken elke
muntmeester op zijne specin afsloeg. Ik betreur het, dat de
volledigheid van dit overzicht geschaad wordt door de omstan

digheid, dat maar zelden de geslagen koperen specin in de
processen-verbaal der busopeningen genoemd worden. Dat dit
in den regel niet het geval was, is waarschijnlijk hieraan toe te
schrijven, dat het voorname doel der busopening was gelegen
in de bepaling van de som door den muntmeester als sleijschat
te betalen, welke sleijschat van koperen specin niet werd geheven.
Ook is soms in de processen-verbaal verzuimd de juiste jaren
aan te geven, waarin zekere specin werden geslagen, maar blijkt
1) Zie memorie van de Raden en Generaalmeesteren der Munt dd. 1 Mei 177o
aan de Staten van Holland en West-Friesland, te vinden in het archief van
's Rijks munt, portefeuille muntzaken 1770-1794.
alleen dat ze behooren tot het tijdvak waarop de muntbus be

trekking heeft.
Niet altijd vertoonen de muntstukken een onderscheidend munt
teeken. Soms werd dit willekeurig weggelaten, de meeste drie
guldens en guldens bijvoorbeeld misten dat teeken; en dikwijls
ook hadden de muntmeesters eener zelfde munt geen onderling
onderscheidend teeken, maar sloegen alle hetzelfde teeken op hun
fabrikaat, zooals in Holland, Zeeland en Friesland.
Ook had
het muntteeken geen vaste plaats; evenwel komt het meestal voor
in het randschrift, dan eens op de voorzijde, dan weder op de
tegenzijde, en enkele malen op beide.
In den loop der 17de eeuw, eerst bij de beroemde ordonnantie
van 21 Maart 16o6, later onder anderen bij die van 26 Mei
1694, zijn door de Staten-Generaal algemeen geldende voor
schriften gegeven omtrent het gewicht, waarop de verschillende
specin behoorden vervaardigd te worden. Uit dit gewicht is
afgeleid het aantal stukken in de snede, d. i. in een mark
werks van elke speciesoort. Dienovereenkomstig moest een mark
werks houden
24,3
49
Gouden rijders.
Halve gouden rijders.
35
Dubbele gouden dukaten.
7o
Gouden dukaten.
7#
34I
Dukatons.
8*
Zilveren dukaten.
4IISI
8 I5I
7*
8
#
243
Rijksdaalders.
Leeuwendaalders.
-
7 3##
Drieguldens.
11 *99
33I
Tweeguldens.
I5
Halve drieguldens.
16 2317
1328
Achtentwintigen.
23 67
Guldens.
134
46
Halve guldens.
33I
49
Schellingen.
I 5o
Dubbele stuivers.
3o I
Stuivers.
Van stukken hier niet genoemd, of welke bij uitzondering om

bijzondere redenen op een ander gewicht zijn geslagen, is het
aantal stuks in de snede in de hier volgende opgaven telkens
vermeld.
UTRECHT, Januari 189o.

Mr. L. W. A. BESIER,
Referendaris-Adviseur bij het Muntcollege.
GELDERLAND.
De Geldersche muntmeesters der provinciale munthuizen hebben

alle een onderscheidend muntteeken gevoerd, sedert het optreden
van JoHAN WIJNTGEs in 1635. De specin door de vorige munt
meesters geslagen vertoonen alle het zoogenaamde Geldersche kruis,
terwijl de latere muntteekens soms afgeleid schijnen te zijn van
den naam der muntmeesters.
De provinciale Geldersche munt was in 1574 te Nijmegen

gevestigd, van 1582 tot 1583 te Zutphen, en van 1583 tot het
laatst te Harderwijk. Van 1586 tot 1591 werden munten voor
den Koning van Spanje als Hertog van Gelderland te Nijmegen
geslagen.
Geldersche muntmeesters en hunne muntteekens,
Jacob Dirksz.
Aren
Nijmegen
en .
Harderwijk
Hendrik Wijntges (Zutphen)
-16o6
+e
1582-1583
Het wapen van Zutphen.
Johan Gijsbert de Jonge (Nijmegen) 1586-1591

Johan Alewijn
Het Geldersche kruis.
Het Geldersche kruis.
(Harderwijk) 16o6-1635
idem.
id.
1635-1651
id.
1652-1687
Johan van Brienen
id.
169o-1694
Lambert Ridder
id.
I695-1714
%
Mw
2. R
2k
Coenraad Hendrik Cramer id.
1715-1723
+-
Dr. Arnold Hendrik Feith id.
I724-1726
Jacobus de Vos
id.
173O-1731
2-s-
Johan Hensbergen
id.
1732-1748
##
Een steigerend paard.
Martinus Holtzhey
id.
1749-1752
t#
Een valkenier.
Johan Cramer
id.
I753-1757
--
Een kraanvogel.
Carel Christiaan Novisadi
id.
I758-1776
ze
Een boom.
Marten Hendrik Lohse
id.
1782-18o3
Een korenaar.
Johan Wijntges
Paulus Sluijskens
Eene lelie.
Een zittend hondje.

Een eenhoorn.
Een ridder te paard.

Een kraanvogel.
Heeft niets geslagen.
Een vos.
G E IL DE R. L A N D.
Munt te Nijmegen.
Muntmeester Jacob Dirks z. A 1 e wijn.
Muntteeken *#e
2e bus.
het Geldersche kruis.
Over de jaren 1574-158o.
DE VOOGT
I. n". I.
Dubb. guldens in goud (81"/as in de snede)
I577.
Enk. guldens in goud (162"/19

I. 3. 1577-1578. Zestien stuivers penningen (16'/16
I
n 4
I577.
Acht stuivers penningen (32'/a
I. n 5I577.
Vier stuivers penningen (64%
I. 6
I 577.
Twee stuivers penningen (128'/.
I.
I.
2.
I 577.
n 7
I577.
I. 8.
I577.
472o stuks.
77
48o
77
J.579O
77
) .
671o
77
33OO
J)
I54O
Stuivers. vz. gekroond wapen.
tz. kruis met PACE ET IVSTITIA (II5
) .
9492o
Halve stuivers vz. en tz. als voren (23o
) .
4212o
) .
I.
9.
I577.
Koperen oortjes
631o5
I.
n IO.
1578.
32 Stuivers penningen (Staten daalders) (8'/a2 in de snede) .
2385
3e bus.
DE VOOGT
(34
Over de jaren 1579-1581.
2. n. I.
I 579.
Geldersche daalders (32 stuivers)
2.
n 2.
I579.
Halve Geldersche daalders (16 stuivers) (19
77
) .
27oo
2.
n 3-
I579.
Geldersche rosenobels
(32
77
) .
I38o
2.
n 4.
I579.
Halve Geldersche rosenobels
(64
y,
) .
945
Stuivers. (tz. Kruis met CoNCORDIA RES PARvAE CREscvNT)

(11o in de snede) . . . . . . . . . . . . . . . 1885oo
Philipsdaalders (7% in de snede) . . . . . . . . . .
25O
2. n 5.
Z. j.
2. 6.
1 58o.
(9% in de snede) .
8285 stuks.
IO
4e bus.
Over de jaren 1581 1584.
DE VooGT
3. n". 1.
1581.
3.
n 2
I58I.
3. 6
I 582.
I582.
4.
n I.
I582.
Gouden leeuwen (61% in de snede)

Groote Geldersche rijders (4o% ,
)
Geldersche rosenobels (32
)
Gouden rijders
(72"/1as ,
)
Dukatons
(9''/57e n
)
Halve dukatons
(17"/aoe ,
)
3.
n 3
I583.
3.
n 4-
4.
n 4.
1582.
Snaphanen
(37
77
4. 6.
I582.
Halve snaphanen
(74
7)
ingetrokken als
25
77
3o stuks.
slecht gemunt
. . . . .
Munt te Zutphen. 1)
5275
737O
849o
8Io
. I738Io
972O
Muntmeester H. e n drik Wij n t g e s.

Muntteeken
#) wapen
Geldersche gouden rijders.
Snaphanen.
Halve
van Zutphen.
Alle registers zijn bij de plundering der
stad in 1583 verdwenen, zoodat het aantal
snaphanen.
niet kan opgegeven worden.
e
e
Munt te Nijmegen. *)
Muntmeester Johan Gijsbert de Jong e.
Muntteeken
Bus.
+ het Geldersche kruis.
DE VOOGT
In originali onbekend. Gouden koningskroonen (71% in de snede). . . . . . . 3925 stuks.

8. n. 2. 1586-159o. '/2o philipsdaalders
(71"/a,
). . . . . . . 11457o
n
8. I.
I587.
'/2 philipsdaalders
(14*/a2
n
). . . . . . . I5900
m
8. 3. 1587-1591.
Koperen oortjes
. 414205
7)
8. 4. 1587-159o.
Koperen halve oortjes (negenmanneke) (9o in de snede) .
. 926oo
77
8. 5.
Zilveren oortjes
I589.
(45
).
(24o
77
) .
1387o
1) In 1582 opgericht, werd deze munt in 1583 weder verlaten na de inname der stad in
September.
Zie de Voogt, Geschiedenis van het muntwezen in Gelderland, bl. 19.
2) Van 1586 tot 1591 werden hier munten geslagen voor den Koning van Spanje als
Hertog van Gelderland. Zie de Voogt, bl. 29.
II
Munt te Harderwijk. 1)
Muntmeester Jacob Dirksz. A 1 e wij n.

Muntteeken
5e bus.
*#e
DE VOO GT
3. n". 4.
1584-1586. Geldersche rosenobels
(32 in de snede) .
4o67o stuks.
3.
n 5.
1584-1586. Gouden rijders
(72'/16
7)
) .
I51o
m I.
1584-1 586. Geldersche nobels
(36
77
) .
. .
39875
) .
5. 5-8. 1584-1586. Kruis-rijksdaalders en halve (8"/goo.
6e bus.
DE VOOGT
6. n0. I.
1586.

(32
Nederlandsche nobels
In originali niet voorgekomen.
Gouden dukaten
6. n. 2.
1586. 1587. Heele en halve realen
6. 3.
1586-1588. '/ao realen
in de snede).
(7o
).
(7%, en 14'/a2
(71%
IOO
8695
). . .
48
). . . 14189o
6. 4, 5. 1586. 1587. Heele en halve Unie-rijksdaalders (8'/12 en 16%
7e bus.
. 12327o
).
stuks.
n
mark.
stuks.
516 mark.
. .
DE VOOGT
7. n". 1.
Z. j.
7. n 2.
z. j.
7.
z. j.
Dubbele gouden dukaten met twee hoofden (7o in de snede).

Gouden dukaten vz. krijgsman met hellebaard en speer
86oo
stuks.
tz. Maria met het kind.

n 3-
n vz. krijgsman met hellebaard en wereldbol.
tz. Maria met het kind.
In originali niet bekend.

7. n. 5.
I59I.
7.
I589.
141625
Gouden dukaten. Met den leeuw .

n
, vz. Geharnaste man met zwaard en pijlen

tz. mette letteren.
n 4.
(8%
Leeuwendaalders
in de snede) . . 7672o
mark.
6. n 4, 5. 159o. 1593. Heele en halve Unie-rijksdaalders (8%2 en 16%
).
. 14416
6. , 3.
).
17595 stuks.
).
.
.
.
46337 mark.
677
I588. 159o. '/o realen
(71%
7. n 6, 7, 1591-1593. Heele en halve Kruis-rijksdaalders (8"/goo

In originali niet bekend. Koperen duiten
8e bus.
Over de jaren 1594-16o 1.
DE VOOGT
7. n. 5.
I 594-1598. Gouden dukaten
(7o in de snede). 558515 stuks.
7. n I.
I594.
Dubb. gouden dukaten met twee hoofden (35
6. 4 , 5.
I594.
Heele en halve Unie-rijksdaalders

tz. 6 wapens (8%2 en 16% in de snede).
).
. . .
. .
2o15
25 mark.
1) In 1583 werd besloten de munt van het onveilige Nijmegen te verplaatsen naar Har
derwijk. Zie de Voogt, bl. 2o.
I2
DE VOOGT
9. no. 4 , 5. 1595-1598. Heele en halve Unie-rijksdaalders

tz. 7 wapens
(8/12 en 16% in de snede)
9.
I.
9.
n 2.
I593.
Gehelmde rijksdaalders (vigilate Deo confidentes) (8"/1o n )
I594.
(Deus constituit et transfert regna) n
idem.
idem.
9. 1, 6.
1598-16o1. Heele en halve
7.
1597-16o1. Leeuwendaalders
n 4.
1595-1596. '/o realen

In originali niet bekend. 1596. '/so realen (stuivers)
id.
1596. '/1oo realen (halve stuivers)
1 1o75
18384 mark.
(8%
) Io1495 stuks.
(71%
291 Io
(18o
5o4o
(222"/aan )
623o
6. n 3.
9e bus.
(vigilate Deo confidentes) , )
8295 mark.
453o stuks.
Over de jaren 16o1 16o6.
DE VOOGT
9. n". 7.
16oI.
Rosenobels
(32 in de snede)
9. n 8.
16oI.
Halve rosenobels
(65
4996o
(7o
7697o
1602-16o4. Gehelmde rijksdaalders (vigilate Deo confidentes) (8"/ 1e , )

16o1. 16o2. Roos-schellingen
(46% n )
157o
996o
1836o
7.
n 5.
9. n I
9.
n 9
7. n 4-
16o1-16o4. Gouden dukaten
I6o2.
(8%
Leeuwendaalders
12o stuks
Muntmeester Jo h a n A 1 e wij n.
Muntteeken
1e bus.
#s
DE VOOGT
7. n". 5.
7. 5.
1o. 4.
IO.
n 5.
I6o8.
Dubb. gouden dukaten ,,mette letteren (35 in de snede)
16o6-16o8. Gouden dukaten
77
16o7. 16o8. Gouden rijders

16o7.
Halve gouden rijders
(7o
IO. n 3.
1607.
Tien stuivers penningen )
22725
73oI5
7)
)
)
15772 mark
14328
n
7,
37o stuks
(24"is
(49'/ia
Io. 1, 2. 1606-16o9. Rijksdaalders met den halven man en halve (8"/s1

7. n 416o7.
Heele en halve leeuwendaalders
(8%
(41%
35o stuks
) 633815
Er zijn ook dubbele duiten van 16o7 en 16o9.

2e bus.
Over de jaren 16o9 162o.
DE VOOGT
7. no. 5.
1613.
Dubb. gouden dukaten .
7. 5. 161o. 12-14. 18. 19. Gouden dukaten

IO.
n 4.
IO.
n 4.
1613-162o.
1613-162o.
Gouden rijders.
') Zij komen niet anders voor dan met het jaartal 16o6.
I6o stuks
. I2I4IO
74O4O
. 2o3685
13
DE VOOGT
Io. n". 1, 2.
161o-I62o.
Heele en halve rijksdaalders m/d halven man
II. 1, 2. 161o. 12-14. 16. 18 2o. Heele en halve leeuwendaalders.

Io. n 6.
1614-17. 1618.
. I291 54o stuks.

(142*/9 in de snede)
Stuivers (leeuw met zwaard en pijlen)
(284% in de snede).
22I7IO
1614-1616.
n 7.
52I 5O
Dubb. stuivers (leeuw met zw. en pijlen)
IO.
112o98 mark.
Er zijn ook dubbele duiten van 16o9, 161o , 1611.

3e bus.
Over de jaren 162o-1631.
DE VOOGT
7. n". 5.
1622-1631. Gouden dukaten .
Io. 4.
1620-1631. Gouden rijders
Io. 5.
162o-1627. Halve gouden rijders .
91365 stuks.
Io. 1, 2. 162o-1631. Heele en halve rijksdaalders

II. 77 I. 1622-1631. Leeuwendaalders
II. 4.
n
,
13o181 mark.
11665o stuks.
1626-163o. Duiten. (116 in de snede)
4e bus.
66II 5
16168o
. II9167o
DE VOOGT
. I66ooo stuks.
7. n. 5. 1631-1635. Gouden dukaten .

Io. 4. 1632-1634. Gouden rijders.
II.
I. 1631-1635. Leeuwendaalders .
II. 4. 1631-1635. Duiten. (116 in de snede).
334O
. I5I27o
. IIo78o
Muntmeester Johan Wij n t g e s.
Muntteeken % lelie.
1e bus.
DE VOOGT
7. n. 5.
IO.
n 5-
II.
n I.
Gouden dukaten .
1636.
. 33292o stuks.
32O
II. 4. 1635. 1636. Duiten (116 in de snede) .
936o3 mark.
.
. 59O79o stuks.
Er bestaan gouden dukaten van 1637, 1638, 164o, leeuwendaalders

van 1639 en 164o, halve van 1637.
2e bus.
DE WOOGT
7. n". 5.
Gouden dukaten .
Io. 4, 5. 1644. 1645. Heele en halve gouden rijders.

II.
n I, 2.
II. 5.
1641-1644. Stuivers (pijlbundel in krans) (186% in de snede) .
178o8o stuks.
1458 mark.
I22938
43347o stuks.
Er bestaan gouden dukaten van 164o-1643, leeuwendaalders van

164o-1 644 , halve van 1641.
I4
3e bus.
DE VOOGT
7. n". 5.
72152o stuks.
1646-1651. Gouden dukaten .
II. 1, 6, 2. 1646-1651. Heele en halve leeuwendaalders.

IO.
1649-1651. Rijksdaalders met den halven man
n I.
9655o mark.
568o15 stuks.
1646. 1647. Dubb. stuivers (met den leeuw) (142% in de snede).
Io. n 6.
I55355
Muntmeester Paul u s Sluis k en s. 1)
Muntteeken M zittend hondje.

1e bus.
DE VOOGT
7. n". 5. 1652-1658. Dubb. en enk. gouden dukaten.
7547 mark.
625545 stuks.
Io. 1. 1652-1659. Rijksdaalders met den halven man

II. 6. 1652-1659. Leeuwendaalders .
2e bus.
353I5
DE VCOGT
7.
II.
n". 5.
8. en 12.
n". 2.
1659-1664.
Gouden dukaten .
2373o stuks.
1659-1664.
Heele en halve dukatons.
61o74 mark.
IO.
m I.
1659-1662.
Rijksdaalders met den halven man
8577o stuks.
II.
r I.
1662. 1663.
Leeuwendaalders.
39225
12.
m I, 3-
I2.
m 4.
I659-1664.
1663. 1664.
Heele en halve zilveren dukaten . 6936o mark.

Duiten (12o in de snede)
. 38465o stuks.
3e bus.
DE VOO GT
1665-1667.
Gouden dukaten .
3871o stuks.
Rijksdaalders met den halven man.
1113o
933O
7.
n0. 5.
IO.
n I-
I668.
II.
m I.
I666-1668.
Leeuwendaalders
II.
8. en 12. no. 2.
1666-1672.
Heele en halve dukatons
I2.
n 4-
1665. 1668.
Duiten (12o in de snede).
4e bus.
9o18o mark.
. 59892o stuks.
Over de jaren 16741683.
DE VOOGT
II.
I2.
n. 8. en 12. n. 5.
m I.
1674-1682.
Dukatons.
1674-1681.
Zilveren dukaten .
. 42136Io stuks.
46455
1) Voor hem was zijn vader Gerrit Sluiskens gedurende een paar maanden muntmeester,
en zijn zoon Petrus nam soms de betrekking voor hem waar.
1e bus begrepen.
Hun aller werk is in de
I5
DE VOOGT
Io. n. 1. 1674-1676.
II. n I. 1674-1681.
12. 7. 1682. 1683.
12. 6. 1681-1683.
Io. 6. 1678-168o.
Rijksdaalders met den halven man .

Leeuwendaalders . . . . . . . .
Provinciale drieguldens . . . . .
Staten-schellingen . . . . . . .
Dubb. stuivers, met den leeuw (15o',
12.
Duiten
4.
1676-1681.
.
.
.
.
in
.
.
.
.
de
(116
. . .
. . .
. . .
. . .
snede)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 895405
4814o stuks.
75855
66925
38123o ,
58567o ,
n
5e bus. Over de jaren 1684-1687.

DE VOOGT
12. n". 7.
1684-1687.
I2.
n 6.
1683.
I2.
n 4.
1684.
Provinciale drie guldens . . . . . . . . . . . . 21225 stuks,

Staten-schellingen . . . . . . . . . . . . . . 5777o ,
Duiten (116 in de snede) . . . . . . . . . . . . 435695
Muntmeester Johan van Bri e n en.
Muntteeken 2's eenhoorn.

1e bus. Over de jaren 169o- 1694.
DE VOOGT
13 n". 2, 4, 1693. 1694. Zilveren dukaten
. .
. . . . . . . . . . . 14351o stuks.
I3.
n 5, 7.
1694.
Prov. en Nederl. drieguldens
35458o
13.
6, 8
1694.
Prov. en Nederl. tweeguldens .
I4595
m
n
I4.
n I.
I694.
Nederl. guldens .
I4.
n 2.
1694.
Nederl. halve guldens
639oo
44o4o
II
n I.
1694.
Leeuwendaalders
1678o
12.
6.
1691.
Staten-schellingen .
12.
n 4.
169o-1694.
. 143656o
Duiten (116 in de snede)
. 14776oo
Muntmeester L a m b e r t R i d d e r.
Muntteeken k ridder te paard.

1e bus.
DE VooGT
II.
n0. I.
'3
14
n 5.
14
n 4.
13
n 7.
1697-1699. Leeuwendaalders. . . . .
. . .
. .
. . . . . 646935 stuks.
1695-1699. Zilveren dukaten . . . . . . . . . . . . . . 452725

I699.
1697-1699. Nederl. guldens

I697.
. . .
Nederl. drie guldens
. . . .
. .
5765
53892o
I5534o
De Voogt vermeldt een duit van 1699, waarschijnlijk een proefstuk.
I6
2e bus.
Over de jaren 1699-17o4.
DE VOOGT
13. n". 4.
1699-17oI. Zilveren dukaten
II.
n I
17oo. 17o1.
Leeuwendaalders.
I4-
n 4.
17oo. 17or.
Nederl. guldens .
12.
4 (grooter.) 17o2. 17o3.
17O4-17o7.
17o4. 17o6. I7o7.
. . .
. .
. . .
. 236o85 stuks.
. . . . . . . . . .
.
Duiten (68 in de snede) . . .
. . . .
3e bus.
DE VOOGT
I2.
n. 5.
.
.
66665
941775
. 24o271o
Over de jaren 17o4-17o8.
Dukatons
Nederl. guldens
. I473815
139845 stuks.
n
. To133o5
I4.
4.
I4
m 7.
17o5. 17o6.
Io.
n 6.
17o4-17o7.
Dubb. stuivers, met den leeuw (voor O. I. C.)
. 356oo8o
II.
n I.
17o6. 17o7.
Leeuwendaalders .
..
3896o
I3.
n 4.
17o7. 17o8.
Zilveren dukaten .
7o6335
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.)
4e bus.
Over de jaren 17o8-1712.
DE VOOGT
17o9-1712.
Gouden dukaten
12.
7. n". 5.
5.
I7o8-1712.
Dukatons .
267885
II.
I.
17Io.
Leeuwendaalders
5495
13.
4.
17o8-17II.
Zilveren dukaten .
14.
4.
17o9-1712.
Nederl. guldens
64235o
. '4128785
I4.
n 7.
1709-1712.
Scheepjes-schellingen .
. 1324545
Io.
6.
17o8-1712. Dubb. stuivers, met den leeuw . . . . . . . . . 613785o
5e bus.
2331o stuks.
DE VOOGT
7. n". 5. 1712. 1713. Gouden dukaten . . . . . . . . . . . . . . 8o64o stuks.

12. 5. 1712. I713. Dukatons
. . . . . . . . . . . . . . . . 223595
II.
Leeuwendaalders
4645
Guldens
. 2661345
Scheepjes-schellingen . . . . . . . . . . . . . 32362o
n I.
I7I3.
14.
4.
1712-1714.
I4.
n 7.
I7I2.
Io.
6.
I7I2.
Dubb. stuivers, met den leeuw . . . . . . .
Muntmeester Co en r a a d
1e bus.
H en drik C r a m er.
+-
Muntteeken
. . 89o595
kraanvogel.
DE VOOGT
14. n". 8.
1715-1717.
Gouden dukaten
15.
I.
1715-1717.
Dukatons.
I3.
n 4-
I71 5.
14.
4.
1715-1717.
I4.
n 7.
I71 5.
Zilveren dukaten
Guldens.
Scheepjes-schellingen
28483o stuks.
846625
6315
. 2o1882o
9OI85
17
2e bus.
Over de jaren 1717-17 21.
DE VOOGT
I4.
n. 8.
1717-172o.
Gouden dukaten .
I5.
n I.
1717-1721.
I3.
m 7.
172I.
I4.
m 4-
1718-1721.
Dukatons . . . . . . . . . . . . . 117973o
Nederl. drieguldens. . . . . . . . . . 6546o
Guldens. . . . . . . . . . . . . . 19545oo
. . .
. . . .
. .
6195o stuk .
n
,
n
Er zijn ook duiten van 172o.

3e bus.
DE VOOGT
I5.
n". I.
1721-1723.
Dukatons . . . . .
I4.
m 4-
I722. I723.
Guldens .
Muntmeester Dr.
. . .
. . . . 35927o stuks.
. . . . . . . . . . . . . 46o7o5
A r n Old
H en drik F e it h.

Heeft niets geslagen.
Muntmeester J a c o b u s d e Vos.
Muntteeken >-s
1e bus.
vos.
Over de jaren 173o. 1731.
DE VOOGT
I4.
n". 8.
I5.
n I-
I73o.
I73I.
1731.
Dukatons.
Gouden dukaten
14.
n 4.
I73O.
Guldens .
. 12356o
861oo stuks.
232O
Van 1731 bestaan duiten O. I. C. De Vos vervaardigde 19892 Ned.

ponden van deze specie op een gewicht van 78 79 per mark.
Muntmeester Jo h a n H en s b e r ge n.
Muntteeken
1e bus.
##
steigerend paard.
DE VooGT
I4.
n". 8.
Gouden dukaten .
I5.
m I.
I732-1735.
Dukatons .
. 2997.125
I3.
n 4-
I734.
Zilveren dukaten.
227545
I4.
n 4.
I733-1735.
Guldens.
45329o
78975
. .
241 o45
I733.
I734.
I735.
I4.
n 7.
I734.
IO.
6.
I734.
Dubbele stuivers (met den leeuw).
Van 1732 bestaan duiten der O. I. C.
. .
-
25683o stuks.
n
18
2e bus.
DE VOOGT
14.
1737-1739.
1735-1739.
1736-1739.
n". 8.
15.
1. en 18 n". 2.
I3.
n 4-
Gouden dukaten . . . . . . . . 25718o stuks.

Dukatons (gedeeltelijk voor O. I. C.) 43617o ,
Zilveren dukaten . . . . . . . . 6o1865
I4.
m 4.
1735-1739.
Guldens .
I5-
m 2.
1738. 1739.
Stuivers (met den pijlbundel)
. .
. 288195o
682595
Er zijn in 1739 ook duiten geslagen.

3e bus.
DE VOOGT
I4n. 8.
I5.
m I.
I74O.
I3.
m 4.
I74O.

Gouden dukaten . . . . . . . . . . . 13o851o stuks.
Dukatons (voor O. I. C.). . . . . . . . 9186o ,
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . 85935
I74O-I743.
Van 174o bestaan ook duiten.

4e bus.
DE VOOGT
n0. 8.
I4.
I5.
m I.
I744-I747.
I3.
m 4.
I745-I747.

Gouden dukaten . . . . . . . . . . . 6797.oo stuks.
Dukatons . . . . . . . . . . . . . . 28865
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . . 7923o n
1743-1748.
Muntmeester M a r t in u s H. o lt z h ey.
Muntteeken
1e bus.
DE VOOGT
I5.
n". 4, 5.
I4.
I3.
I75O.
I75I.
m 8.
I749.
I75O.
m 4.
I749. I75O.
t#
valkenier.

Heele en halve gouden rijders
Gouden dukaten . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Zilveren dukaten
. 35232o
4791 mark.
3738o stuks.
n
Van Holtzhey bestaan ook duiten van 1751 en 1752.

Muntmeester J. oh a n Cra m er.
Muntteeken +/ kraanvogel.
1e bus.
DE VOOGT
I3.
n". 4.
I753-I755.

Zilveren dukaten .
23364o stuks.
Van J. Cramer bestaan ook zoogenaamde kwartguldens, eigenlijk geen

muntspecin maar penningen ter gelegenheid van het nieuwe jaar op
eigen goeddunken geslagen. Van Cramer komen ze voor met het jaartal
1756; Novisadi sloeg er van in 1758 en 1759 tot een bedrag van 144.oo stuks.
Van 1753-1757 zijn ook duiten geslagen en van 1757 duiten O. I. C.
Volgens Netscheren v. d. Chijs zijn er in 1753 ook dukatons voor de
O. I. C. gemaakt.
19
Muntmeester C a r el Ch r i s t ia a n N ov is a di.
Muntteeken
1e bus.
de boompje.
DE VOOGT
7.
8468 mark.
I6.
n. 5. en 16 n. 4.
n 6, 7.
1758-1762.
176o-1762.
Dubb. en enk. gouden dukaten

Heele en halve gouden rijders .
I5.
I. en 16 n". 8.
1759-1761.
Heele en halve dukatons (voor O. I. C.).
I3.
n 4-
1758-1762.
Zilveren dukaten.
I4-
n 4-
176o-1762.
Guldens.
I5.
m 2.
1759. 176o.
Stuivers (met pijlbundel) .
1819o
27I5
r.
37121o stuks.
37II2O
267Io
Er zijn ook duiten geslagen van 1758-1762.

2e bus.
DE VOOGT
7.
n". 5.
1762-1763.
Gouden dukaten
12523o stuks.
I6.
n 6 , 7.
1762.
I3.
n 7.
1764.
Drieguldens.
I4-
n 4.
1762-1764.
Guldens .
13.
4. en 16 n". 9.
1762-1764.
I5.
n 2.
Heele en halve zilveren dukaten

Stuivers (met pijlbundel)
1764.
596 mark.
231765 stuks.
. 3846265
129927 mark.
19326o stuks.
Er bestaan ook duiten van 1762 1764.

3e bus.
DE VOOGT
n. 6.
1766. 1767.
Gouden dukaten
15.
7.
1. en 16 n". 8.
1766. 1767.
I3.
n 4-
1764-1771.
Zilveren dukaten
.
23567 mark.
. I235535
I4.
n 4.
1764. 1765.
Guldens . .
I5.
n 2.
1764. 1765.
Stuivers (met den pijlbundel)
Er zijn ook duiten van 1764 1768, en duiten der O.

I 77 I.
Io29oo stuks.
stuks.
- I324535
23793O
I. C. van
I 772.
4e bus.
DE VOOGT
15.
n". 5 en 16 n". 8.
1773-1775.
I3
m 4.
1773-1776.
Zilveren dukaten
Er zijn duiten der O. I. C. van 1776.
138o2 mark.
. 842o1o stuks.
2O
Muntmeester Mar t e n H e n drik L oh s e. 1)

Muntteeken
1e bus.
korenaar.
DE VOOGT
7.
1786.
n". 5.
Gouden dukaten .
7.
1786.
n 4. en 18 n". 5.
1786.
Drieguldens
Heele en halve guldens )
1. en 16 n. 8.
I3.
I4.
I3.
77
I6.
n Io. en 17 n. 2.
I7.
n I.
4.
1785.
1785. 1786.
1785.
6447o stuks'
6140 mark.
1785, 1786.
15.
Zilveren dukaten.
12782o
I35I3
3923o stuks.
Dubb. stuivers (deels met prov. deels met

generaliteits wapen)
. 11.564o5
Stuivers (met pijlbundel zonder krans)
stuks.
mark.
42815
77
Van 1785-1788 bestaan ook duiten en duiten der O. I. C. en volgens

Netscher en v. d. Chijs drieguldens der O. I. C. van 1786 en 1788,
guldens
van 1786 en 179o, halve guldens van 1786 en 1791.

2e bus.
DE VooGT
7.
I5.
n". 5.
1721. 1792.
Gouden dukaten
3594o stuks.
I. en 16 n. 8.
1789-1792.
48898 mark.
Guldens *)
49935 stuks.
I4.
in 4
I7.
n 2.
I79O.
1789. 1792.
Dubb. stuivers (met generaliteits wapen) 8o47o5
Van 1789-1792 bestaan ook duiten der O. I. C.

3e bus.
DE VOOGT
I795. -
Gouden dukaten .
n 4-
I795.
Zilveren dukaten .
I3
m 7.
I795.
Drieguldens.
I4.
I795.
Guldens .
7.
n". 5.
I3-
4.
449Io stuks.
5OOo
. I7843o
79O39O
Van 1793 en 1794 zijn ook duiten, zoo voor hier te lande als voor
de O. I. C.
1) Hij werd eerst in 1682 aangesteld. Zijn eerste werk was de muntslag van duiten, voor
eigen rekening, tot een bedrag van f 6ooo. in 1783 en 1784.
2) Deze voerden waarschijnlijk het merk der O, I. C.
3) Lohse sloeg in 179o nog 2149 mark aan guldens voor de O I. C.
2I
4e bus. Over de jaren 1796-18o1.

DE VooGT
Gouden dukaten.
. . . .
. .
. . 77763o stuks.
I3.
7.
1796.
Drieguldens .
44565
I4.
4.
1796.
Guldens
422oo
I3.
4.
1797-18o1.
Zilveren dukaten
2o8425
51892o stuks.
7.
n". 5.
1796. 18o I.
5e bus.
Over de jaren 18o1-18o3. 1)
DE VooGT
17.
n". 5.
18o1-18o3.
Gouden dukaten
17.
6.
18o1-18o3.
Zilveren dukaten
455oo
Van 18o2 bestaan ook duiten O. I. C., welke ook nog in 18o5 en
18o6 te Harderwijk geslagen werden.
1) De bijzonderheden van deze bus, aan de Voogt onbekend gebleven, zijn te lezen in
het proces-verbaal der opening, aanwezig jn het archief van 's Rijks munt.
HOLLAND.
De muntmeesters der Hollandsche munt te Dordrecht hebben

niet, zooals de Geldersche, ieder een onderscheidend muntteeken
gebruikt. De oudste provinciale muntstukken voeren dikwijls in het
randschrift eene roos #3, vele daarvan echter missen ook dit alge
meene teeken der stukken van genoemd munthuis, zooals bijvoorbeeld
de meeste gouden dukaten. De muntmeester SIMON ROTTERMONT
(1652-1678) schijnt een tweede teeken, het wapen van Dordrecht
te hebben ingevoerd, dat echter ook niet op alle zijne
munten voorkomt, en waar het gebruikt is, ook door latere

muntmeesters, heeft het de roos niet uitgesloten. De specin
in 1672 en 1673 te Amsterdam geslagen voeren het Amster
damsche wapen op de tegenzijde, terwijl de zilveren rijders of
dukatons dier muntinrichting bovendien de roos op de voorzijde
vertoonen. Beiden, roos en wapen van Dordrecht, komen op
sommige specin voor tot in het laatst der 18e eeuw, daarentegen
dragen de staten- drie- twee- een- en halve guldens en de scheepjes
schellingen in het geheel geen muntteeken. Van Provinciaal
Hollandsche zilveren specin, gedurende de Bataafsche Republiek
geslagen, voeren de zilveren dukaten van 18oo, 18o 1 , 18o2,
18o6 op de voorzijde eene ster k , en die van 18o6 bovendien
op de tegenzijde eene roos; deze specin zijn op de muntinrich
ting te Enkhuizen geslagen op stempels dier munt veranderd
tot Hollandsche (zie Generaal-Register n". 27 bl. 42 in het archief
van 's Rijks munt), nadat die West-Friesche munt in 1796 was
verklaard voortaan te zijn eene provinciale Hollandsche munt
even als die te Dordrecht (zie Extract uit het Register der Reso
lutin genomen door het provinciaal comit van Holland 4 Juli
1796 in het archief van het muntbestuur Bat. Republ. 1795-18oo).
Hollandsche muntmeesters,
-16o7.
Jacob Janszn de Jonge.

Jacob Jacobszn de Jonge.
Gideon de Jonge . . ,
Mr. Johan van Sloten .
Johan Bencken
-I614.
1614-162o.
Sara Frucquet Wed. J. Bencken

Steven Bencken .
162o-1625.
1625-1626.
1627.
Willem van Bijler
1628-1635.
Adriaan Simonszn Rottermont
1636-1652.
Simon Rottermont
1652 1678.
Gerrit Ruijmunt Arentszn .
1672. 1673 te Amsterdam.
Mattheus Sonnemaens .
1679-1714.
Isaac Westerveen .
1715-1731.
Otto Buck .
1731- 1756.
Mr. Wouter Buck
1756-1784.
Jan Abraham Bodisco .

Hessel Slijper .
1787-18o6.
Mr. Willem Diederik Verschuer
1796-18o3 te Enkhuizen.
18o3-18o9 te Hoorn.
H O L L A N D.
Munt te
Dordrecht.
Muntmeester J a co b J a n s zn de Jong e.
3e bus.
VERKADE
39.
n". 5
I59I.
Gouden dukaten
39.
I595-I 599.
45.
1595-1599.
Gehelmde rijksdaalders
I592.
48.
3-
I592.
Leeuwendaalders
48.
I597--I 599.
77
46.
I593.
46.
I595. 1596.
44-
I593-I597.
44.
3-
) .
85945
Unie-rijksdaalders
(8"/isl
n
77
Iro7oo
(8%
7,
) .
I9795
75
43437O
).
277O
77
I594.
(8%,
77
38475
37O995
).
1674o
)
).
IOI3O
314098o
'/ao realen of stooters
(71%
I 595.
'/so realen of stuivers
(18o
77
I595.
'/oo realen of halve stuivers (222"/2a ,
I593-1598.
Duiten
56o stuks.
25O53O
7,
45.
Niet bij Verkade.
(7o in de snede) .
(62
77
De processen-verbaal der 1e en der 2e bus van dezen muntmeester
zijn niet aanwezig in het archief van 's Rijks munt, maar uit de stukken
in verschillende verzamelingen voorhanden blijkt, dat voor 1591 zijn
geslagen rosenobels, Hollandsche en Nederlandsche gouden dukaten,
realen, kruis-rijksdaalders, gehelmde rijksdaalders (heele en halve), Unie
rijksdaalders (heele en halve), Leeuwendaalders (heele en halve).
Er zijn ook halve gehelmde rijksdaalders van 1592.
4e bus. Over de jaren 1599-16o2.
VERKADE
39.
n". 5.
I6oo.
Gouden dukaten
(7o in de snede) 112ooo stuks.
48.
3.
1599-16oI.
Leeuwendaalders
45.
3.
16oo-16o2. Gehelmde rijksdaalders
(8%
(8/151
77
15736o
128ooo
25
VERKADE
55.
n. I.
(46% in de snede) 15352o5 stuks.

(93%
) Io76oo
n
', roos-schellingen of dubbele stuivers (91"/is n
)
2166o
n
Roos-schellingen
I6oI.
55.
2.
I6oI.
55
3.
I6oI.
Er zijn
Halve roos-schellingen
7)
ook halve gehelmde rijksdaalders van 16o1. Verder werden in
hetzelfde jaar geslagen de ,,stukken van achten met onderdeelen voor de

Compagnie van Verre te
5e bus.
Amsterdam.
VERKADE
31269o stuks.
39. '
n. 5.
16o3-16o6.
Gouden dukaten
48.
3-
16o4, 16o5.
Leeuwendaalders .
49.
I.
46.
4-
57.
4-
I6o6.
54.
n 5, 6.
I6O6.
4O.
2.
16o6. 16o7.
Gouden rijders.
4O.
3-
16o6. 16o7.
Halve gouden rijders: .
I6o6.
16o6. 16o7.
Muntmeester
1e bus.
8423o
.

Duiten
473O
(84 in de snede). .
1o-stuiver penningen (41%
I547O
. 2697o3o
). .
IO54O
33O
5685
Mr. J oh a n van Sloten. 1)

VERKADE
39.
n. 3, 5.
1614.
1616-1617.
2, 3.
46.
4, 5.
1614.
49.
I, 2.
1615-162o.
56.
I.
4O.
1614.
56.
in
2.
1614-1618.
56.
3-
1619.
4O mark.

I39
Heele en halve rijksdaalders met den halven man

Dubb. stuivers (142% in de snede)

Stuivers
Pijlstuivers .
(284%
7)
898
8385
. 573385o stuks.
. 1839785
70
. 233979O
Er bestaan ook dubbele stuivers van 16.15 en 1618, en kwart-leeuwen

daalders van 1615.
1) Uit eene niet officiele en onvolledige lijst van muntambtenaren, voorkomende in het
Generaal Register n". 2 over de jaren 16o5-1615 (archief van 's Rijks munt) schijnt te
blijken, dat na J. Janszn de Jonge en vr A. Rottermont, dus noodzakelijk tusschen 1607
en 1614, muntmeesters zijn geweest Jacob Jacobszn de Jonge en Gideon de Jonge.
Van hen zijn geene processen-verbaal van busopening gevonden, maar er bestaan specin
van genoemde jaren.
26
Muntmeester Joh a n B e n c k en.

1e bus. Over de jaren 162o-1625.
VERKADE
39.
n". 3, 5.
Gouden dukaten
I62I.
. . .
. . . . . . . 16219o stuks.
4O.
2, 3-
1621-1625.
46.
4, 5-
162o-1625.
Heele en halve rijksdaalders met den halven man ro1844
49-
I, 2.
1622-1625.
Heele en halve leeuwendaalders .
7673 mark.
139Io
Bus van Sara Frucquet, Wede van Johan Bencken.

Over de jaren 1625. 1626.
VERKADE
4O.
n". 2, 3.
1625. 1626.
46.
4, 5-
1625. 1626.
Heele en halve rijksdaalders met den halven man 2968
49-
I, 2.
1625. 1626.
47.
5.
Duiten .
I626.
Muntmeester
1e bus.
Stev en
16o mark.
. . . . . . 5956
Het bedrag niet vermeld.
B e n c k en.
Over het jaar 1627.
VERKADE
4O.
49.
n". 2, 3.
m
I.
1627.
1627.
Leeuwendaalders.
. . . . . .. . .
. .
121 mark.
. 2858o stuks.
Muntmeester Willem van B ij 1 e r.

VERKADE
1629-1635.
Gouden dukaten
. 14Iooo stuks.
4O.
n". 5.
n
2, 3.
1628-1635.
46.
4, 5-
1628-1635.
Heele en halve rijksdaalders met den halven man 13686
49.
I, 2.
1628-1635.
39.
56.
I.
I628.

Dubb. stuivers . . . . . . .
56.
2.
I628.
Enk. stuivers
. . . .
Muntmeester Adria a n Sim o ns zn
1e bus.
.
.
.
.
.
.
.
.
2332 mark.
. 1127o
. 27264o stuks.
. . . . . . . .
9529o
Rot t e r m on t.
VERKADE
39.
n".
5.
4O.
2, 3.
1637. 1638.
Gouden dukaten . . . . .
46.
4.
I-
1636.
1636-1641.
49.
.
.
. .
. .
. . . 18o67o stuks.
. . .
12 mark.
.
.
.
471o stuks.
11368 mark.
De jaren, waarin gouden dukaten werden geslagen, zijn voor deze bus
niet opgegeven. Er bestaan van het jaar 1638.
27
2e bus.
VERKADE
n". 5.
1641-1648.
Gouden dukaten .
. 3382o stuks.
4O.
2, 3-
1644. 1645.
46.
4, 5-
1642-1648.
4145
44.
I, 2.
1641-1648.
623o
39.
917 mark.

VERKADE
n". 5.
1648-1652.
Gouden dukaten .
. 49476o stuks.
46.
4.
1648-1651.
. 34839o
49.
I.
1649-1652.
Leeuwendaalders .
. 12186o
39.
Er bestaan ook halve rijksdaalders met den halven man van 165o.
Muntmeester Sim on
1e bus.
R ot t e r m on t.
VERKADE
n". 3, 5.
1652-1659.
46.
4-
1652-1659.
49.
I.
1652-1657.
Rijksdaalders met den halven man . . . . . 5o335 stuks.

Leeuwendaalders. . . . . . . . . . . . 21395
39.
2e bus.
. 1267o mark.
VERKADE
n". 3, 5.
2912 mark.
46.
4-
1659-1661.
7o6o stuks.
47.
2.
1659-1662.
49.
I.
1661.
Zilveren dukaten .
Leeuwendaalders .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 4356oo
. 177ooo
,
,
4I.
I.
1659-1662.
Dukatons.
. 2488oo
39.
1659.
I662.
Dubb. en enk. gouden dukaten .
Er bestaan ook halve dukatons van 1659.
3e bus. Over de jaren 1662-167o.

VERKADE
39.
n". 3, 5.
1662-167o.
1714 mark.
1668-167o.
35545 stuks.
2.
1662-167o.
Zilveren dukaten .
. 158675
I.
1663-1668.
1668-167o.
Leeuwendaalders .
. 1 13297
36785
46.
4-
47.
49.
4I.
I-
Dukatons.
Er bestaan ook rijksdaalders met den halven man van 1662.

VERKADE
39.
47.
n". 3, 5.
n
4-
167o-1673.
1672. 1673.
Zilveren dukaten .
. 947535 stuks.
. . .
8o1 mark.
28
VERKADE.
Dukatons.
1672. 1673.
. . . . . . . 2o375 stuks.
4I.
n. 3, 4 en 42. n0. I.
55.
5.
1671.
Scheepjes-schellingen.
19865
56.
4-
167o.
Dubb. stuivers.
. 16433o
Verkade vermeldt dukatons van 1671 (41 n". 3), welke dus proefstukken
moeten zijn. Er bestaan ook schellingen van 167o, dus eveneens proef
stukken, en van de dubbele stuivers bestaan ook exemplaren met het jaartal
1672 ; ofschoon het proces-verbaal van busopening duidelijk zegt dat deze
specie geslagen is op 12 November 167o.
Munt te Amsterdam.
Muntmeester Gerrit Ruym u n t A r e n t s zn.

1e bus.
Over de jaren 1672 en 1673.
VERKADE
4O.
n". I
42.
I673.
3, 4 en 43. I, 2, 3.
1672. 1673.
Gouden dukaten . . .
Dukatons
. I38623o
5656o stuks.
n
Munt te Dordrecht.
Muntmeester Simon
5e bus.
R. o t t e r m on t.
VERKADE
39.
n. 3, 5.
1673. 1674.
Dubb. en enk. gouden dukaten . . .
42-
I.
1673. 1674.
Dukatons .
. 468ooo stuks.
46.
1674.
Rijksdaalders met den halven man . .
47.
4-
I674.
Zilveren dukaten
. 31126o
49-
I-
1674.
Leeuwendaalders
. . .
6862o
55.
5.
1674.
Scheepjes-schellingen . . . .
. . . . . . . 64885
6e bus.
1 o91 mark.
4785o
VERKADE
39.
42.
n". 3, 5.
n
I-
1675-1678.
1675-1678.
Dukatons . .
. . . .
. . . . .
484 mark.
. . . 252865 stuks.
29
VERKADE
46.
n". 4.
1675. 1676.
49.
I.
1675. 1676.
55.
5-
Leeuwendaalders . . . . . . . . . . . . . 67o5o
Scheepjes-schellingen . . . . . . . . . . 78795
56.
4.
Dubb. stuivers
1675.
1675-1678.
6o44o stuks.
. 36o172o
Muntmeester M a t t h e u s S on ne m a e n s.
1e bus.
VERKADE
1679-1683.
Gouden dukaten . .
42.
n". 5.
n
I.
1679-1683.
47.
4.
1679. 168o.
46.
4-
1683.
49.
I-
1679-1683.
5I.
I.
I68I.
SI.
3. en 52. n9. I.
Dukatons . . .
Zilveren dukaten
Rijksdaalders met
Leeuwendaalders
Prov. drieguldens
Prov. guldens .
39-
I682.
I68I.
55.
5.
1679. 168o.
56.
I68o.
. .
. .
den
. .
. .
. .
. .
. .
halven
. .
. .
. .
Scheepjes-schellingen . .
Dubb. stuivers . . . .
.
.
27o9o stuks.
. .
. .
man
. .
. .
. .
. 5984o
. 5126o
.
Ioo7o
. 86o8o
. 6731o
. 1429oo
,
,
,
n
.
.
48522o
. 216799o
.
.
Ook van 1683 bestaan zilveren dukaten, en van 168o, 1681 en 1682
komen tweeguldenstukken voor, waarschijnlijk proefstukken, evenzoo drie
guldens van 168o (Verkade 5o n". 1), guldens van 168o en 1682, halve
guldens van 1681 en 1682.
2e bus.
VERKADE
39.
n". 5.
1685-1692.
46.
4-
49.
I. of 4.
42.
I.
Gouden dukaten.
9198o stuks.
7729o
Leeuwendaalders. .
7846o
I692.
Dukatons .
68325
Zilveren dukaten. . . . .
Prov. tweeguldenstukken . .
. . . . . . 46595
. . . . . . 815o
1684.
1685-1687.
47-
4-
1684.
51.
2.
1687.
Er zijn ook leeuwendaalders van 1684, waarschijnlijk proefstukken, en

halve guldens van 1688 en 1692.
3e bus.
VERKADE
n". 5.
1693. 1694.
Gouden dukaten.
42-
I-
1692-1694.
Dukatons .
6977o
53.
I-
1694.
Ned. drie guldens
6132o
39.
2485o stuks.
n
3o
VERKADE
46.
n9. 4.
n
47.
4-
Rijksdaalders met den halven man . . . 47495 stuks.

Zilveren dukaten . . . . . . . . . 65226o n
1693.
1693. 1694.
Halve drieguldens en halve guldens komen voor van 1694, kwart

guldens van 1692; ook een achtentwintig van 1694, proefstuk.
4e bus.
Over de jaren 1695-17oo.
VERKADE
39-
n. 5.
1695-1699.
47-
4-
I695.
49-
I. of 4.
1697.
55-
5-
17oo.
56.
4-
1697-17oo.
5e bus.
Gouden dukaten . . . . . . . .
Zilveren dukaten. . . . . . . .
Leeuwendaalders. . . . . . . .
Dubb. stuivers
13475o stuks.
4222o ,
93I5
. . . . . 27135o
- 42o145o
Over de jaren 17oo-17o4.
VERKADE
39.
n". 5.
53-
m 3
55-
5.
17oo-17o4.
56.
4-
I7OO-I7O4.
17o1-17o3.
I7o3.
6e bus.
Gouden dukaten . . . . . . . . .
3164o stuks.
Ned. guldens .
3956o
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . 1o676oo

Dubb. stuivers . . . . . . . . . . 685671o
,
n
Over de jaren 17o4-17o8
VERKADE
39.
n". 5.
17o4-17o7.
55.
m 5.
I7O4-17o7.
56.
17o4-17o8.
4-
7e bus.
Gouden dukaten . . . . . . . . . 4599o stuks.

Scheepjes-schellingen . . . . . . . . 9913oo ,
Dubb. stuivers . . . . . . . . . . 7315635
VERKADE
39.
n". 5
I7O9.
55-
5-
17II.
56.
17o8-1712.
8e bus.
Gouden dukaten . . . . . . . . . . 6517o stuks.

Scheepjes-schellingen. . . . . . . . 798235 ,
Dubb. stuivers . . . . . . . . . . To3927o ,
VERKADE
53-
n". 3.
I7I3.
I7I4.
55-
5-
I7I2-17I4.
56.
4-
1712.
1713.
Ned. guldens.
33891o stuks.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . 56696o

Dubb. stuivers . . . . . . . . . . 6427615
Muntmeester Isa a c W e s t e r y e en.
1e bus.
VERKADE
39.
42-
n". 5.
m
I.
1715-1717.
. .
. . . .
1716. 1717.
Dukatons .
. 7714o stuks. .
. 162375
31
VERKADE
Guldens .
53.
n". 3.
55.
5-
1716. 1717.
1716.
1946oo stuks.
56.
4-
1716. 1717.
Dubb. stuivers .
63377o
. 294656o
Er bestaan ook guldens van 171 5.

2e bus.
VERKADE
n". 5.
39.
59682o stuks.
1717-172o.
Gouden dukaten
42-
I-
1717-1719.
Dukatons .
55.
5-
1717-1719.
. 1689215
56.
4.
Dubb. stuivers .
. 993OO55
3e bus.
97O4O
Over de jaren 172o 1723.
VERKADE
n. 5, 6
39.
172o-1723.
38738o stuks.
Gouden dukaten
42.
I-
I72I.
Dukatons
53-
3-
I72I.
GuIdens .
55-
n 6.
172o-1723.
56.
I72o-1723.
Dubb. stuivers.
4.
4e bus.
9245
5O23o
88o8oo
. I3o462O5
,
n
VERKADE
no. 5, 6.
39.
1723-1725.
Gouden dukaten
55.
n 6.
1723-1725.
56.
4.
1723-1725.
Dubb. stuivers.
56.
5.
I724.
Io8941o stuks.
I64162o
. Io72654o
53065
Stuivers .
5e bus.
VERKADE
n. 5, 6.
39.
42.
55.
n 6.
56.
56.
1725-1728.
1728.
I.
4.
1725-1728.
1725-1728.
5-
1726-1728.
Stuivers voor O. I. C. .
6e bus.
13o8o9o stuks.
Gouden dukaten .
Dukatons.
Dubb. stuivers,
IO23OO
2O3O43o
. 1241788o
356o7o
VERKADE
39.
n". 5, 6.
#e
1728-173o.
Gouden dukaten .
1728-173o.
Dukatons voor O. I. C. .
. 21.5327o stuks.
Netscher
6o442o
6o6935
. . 425477o
42-
7,
I. ( CIl
55-
6.
1728-173o.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C.
56.
4.
1728-173o.
Dubb. stuivers voor O. I. C.
32
7e bus.
Over de jaren 173o en 1731.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
42.
Netscher
1. l en v. d. Chijs ) 173o. 1731.
I73O.
I73I.
Gouden dukaten .
. . .
Dukatons voor O. I. C. . . . .
. . 7o741o stuks.
. 26o175
Scheepjes-schellingen voor O. I. C.. 1883o5

Dubb. stuivers voor O. I. C. . . . 4o6o45o
,
n
Stuivers voor O. I. C.
II. 13.
55.
n 6.
56.
4.
56.
5.
I73O.
I73O.
I73I.
26o8oo
Er zijn stuivers van 173o, maar in het proces-verbaal wordt geen

jaar genoemd.
Muntmeester
1e bus.
O tfo
B u c k.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
I73I-I733.
. . .
. . 77931o stuks.
Netscher
42.
1. l en v. d. Chijs ) 1731-1733.
Dukatons voor O. I. C. . . . .
1625oo
II. 13.
55.
56.
4.
6.
I733.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . 1614oo
1731-1733.
Dubb. stuivers voor O. I. C. . . . 6o95275
I732.
Van 1732 bestaan duiten voor O. I. C.

2e bus.
VERKADE
39.
n. 5, 6.
1733-1736.
Gouden dukaten.
49777o stuks.
28385
,
m
Netscher
1. ' en v. d. Chijs ) 1733. 1734.

II. 13.
Dukatons, deels voor O. I. C.
47.
4-
I734.
Zilveren dukaten.
Io5775
53.
3.
1734-1736.
Guldens .
767885
55.
n 6.
97882o
56.
4-
56.
5-
42.
I735.
I733.
I733.
I733.
I734.
Dubb. stuivers voor O. I. C. .
. 495621o
79355o
Er bestaan ook scheepjes-schellingen en dubbele stuivers van 1734 en

1735, voorts duiten O. I. C. van 1734, 1735, 1736.
3e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1736-1738.
Gouden dukaten .
. 298676o stuks.
Dukatons voor O. I. C. .
1919o
Guldens .
158495
Netscher
42.
I. ( en v. d. Chijs
II. 13.
53.
3-
1738.
1736-1738.
33
VERKADE
55.
56.
56.
n". 6.
m
4.
5.
1736.
1736.
34623o
2o39645
Dubbele stuivers voor O. I. C.
1736. I737.
I59I92
Er zijn ook dubb. stuivers van 1737.

4e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1738-174o.
Gouden dukaten .
1738-174o.
Dukatons voor O. I. C.
1738-174o.
Pijlstuivers.
83342o stuks.
Netscher
42.
1. l en v. d. Chijs
II. 13.
56.
6.
5e bus.
38493o
381488o
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1740-1742.
Netscher
42.
377748o stuks.
Gouden dukaten .
1. l en v. d. Chijs
II. 13.
I74O-I742.
Dukatons, gedeeltelijk voor O.I.C.
2o475o
6e bus. Over de jaren 1742. 1743.

VERKADE
39.
42.
n". 5, 6.
m
I.
I742.
I743.
I743.
386267o
Gouden dukaten .
Dukatons
2O3 IO
Er bestaan ook duiten voor O. I. C. van 1742.

7e bus.
VERKA DE
39.
n". 5, 6.
42.
I.
56.
4.
I743- I745.
I743.
I744.
I744.
8e bus.
Gouden dukaten
. I3947OO stuks.
Dukatons .
7I755
. 22O9995
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1745. 1746.
. 161728o
Gouden dukaten
42.
I.
I745.
Dukatons .
55
m 6.
I745.
56.
I745.
stuks.
3395O
77
4.
4917o
77
34429O
77
Van 1744 en 1745 komen duiten O. I. C. voor.

9e bus.
VER KADE
39.
n". 5, 6.
I746. 1747.
Gouden dukaten
Dukatons .
. I72977o stuks.
42.
I.
I746. I747.
55.
6.
1746.
56.
4.
1746.
Van 1746 en 1747 bestaan ook duiten O. I. C.
442 IO
77
424OO
n?
294565
77
34
1oe bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1747-1749.
Gouden dukaten.
54.
55.
n 6.
1748.
Dukatons . . . . . . . . .
Guldens . . . . . . . . .
Halve guldens . . . . . . .
Scheepjes-schellingen voor O. I.
56.
4.
1748.
1748.
I749.
42.
I-
53.
3-
1748. I749.
2.
1748. I749.
.
.
.
C.
. 238532o stuks.
. . 5487o
. . 51946o
. . 192995
. . 2323o
,
,
21o6oo
Van 1747, 1748 en 1749 bestaan ook duiten O. I. C.

11e bus.
VERKADE
39.
n". 5.
I749-I75I.
Gouden dukaten.
. 19o127o stuks
1749-1751.
12o45 mark
I75O.
Dukatons .
4o975 stuks.
3-
I749.
Guldens.
56295
6.
175o.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. .
. .
1187oo
I75O.
71o335
4O.
4, 5-
42.
I.
53.
55.
56.
4-
Er bestaan ook kwartguldens van 1749 en duiten O. I. C. van

I 749, I 75o, I75 I.
12e bus.
Over de jaren 1751 - 1753
VERKADE
39.
n". 5, 6.
4O.
r,
4, 5-
47.
4.
54-
2.
55.
6.
56.
1751-1753.
I75I.
I75I.
I752.
4.
Gouden dukaten.
. I 17432o stuks.
783o mark.
Zilveren dukaten
154855 stuks.
Halve guldens .
6327o
I75I.
I752.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . . .
191355
I75I.
I752.
Dubbele stuivers voor O. I. C. .
. To4349o
I75I.
-
Heele en halve gouden rijders.
Van 1752 en 1753 bestaan duiten O. I. C.

13e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
. . .
. . . 12o3o9o stuks.
7695o
Zilveren dukaten . . . . . . .
.
.
.
.
358oI5
25386o
. 198o33o
1753-1756.
Gouden dukaten
42.
I.
1754-1756.
Dukatons .
47.
1753-1756.
55.
n 6.
56.
I753.
I754.
I753-1755.
35
Muntmeester
Mr.
WO ut e r
B u c k.

VERKADE
1756-1758.
Gouden dukaten.
42.
I.
1756-1758.
47.
1756.
56.
4.
1757.
Dukatons . . . . . . . . . . . . 917oo
Zilveren dukaten . . . . . . . . . 19555
Dubbele stuivers voor O. I. C. . . . . 86o935
39.
n". 5, 6.
. 179261o stuks.
Van 1756, 1757, 1758 bestaan ook duiten O. I. C.

2e bus.
Over de jaren 1758 - 176o.
VERKADE
1758-176o.
Gouden dukaten.
. 261247o stuks.
42.
,,
I.
1758-176o.
Dukatons .
178495
55.
,,
6.
I759.
98785
,,
56.
,,
4.
1758-176o.
. . . 1954225
,,
39.
n". 5, 6.
Er bestaan
,,
verder kwartguldens van 1759 en duiten O. I. C. van 176o.

3e bus.
Over de jaren 176o 1763.
VERKADE
176o-1763.
Gouden dukaten.
4O.
,,
4, 5.
176o-1763.
6556 mark.
42.
,,
I.
176o-1763.
Dukatons .
139465 stuks.
47.
4.
176o-1763.
Zilveren dukaten
392oo
,,
53.
,,
176o-1763.
Guldens.
8o227o
,,
55.
,,
6.
176o-1763.
Io783o
,,
56.
5,
4.
176o-1763.
Dubbele stuivers
231.ooo
,,
56.
,,
6.
176o-1763.
Pijlstuivers
16oooo
,,
39.
n". 5, 6.
Er
172956o stuks.
bestaan ook halve guldens van 1761 en duiten O. I. C. van 176o,
1761 , 1763.
4e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1763-1765.
Gouden dukaten.
. 1 o7674o stuks.
4O.
1,
4, 5.
1763.
. . . .
42.
,,
I.
1765.
Dukatons .
47.
1479 mark.
31785 stuks.
1763-1765.
Zilveren dukaten
38365
,,
53-
,,
I.
1763. 1764.
Drieguldens .
458415
,,
53.
,,
3.
1763-1765.
Guldens
. 1218985
,,
56.
4.
1763.
. 1332o3o
,,
56.
,, 6.
Pijlstuivers .
,,
1764.
I764.
24o6oo
36
5e bus.
Over
de jaren 1765-1769.
VER KADE
1765-1769.
Gouden dukaten. .
42.
,,
I.
1765-1767.
Dukatons.
47.
,,
4.
1766-1768.
Zilveren dukaten
56.
,,
4-
1765-1769.
39.
n". 5, 6.
. .
. .
. I26O49o stuks.
2O248o
3988o
,,
. 14163oo
Er zijn ook halve dukatons van 1765, 1766, 1767 en duiten O. I. C.

van 1766.
6e bus.
VERKADE
1769-1772.
Gouden dukaten.
42.
,,
I.
177o-1772.
Dukatons .
47.
4-
177I.
Zilveren dukaten
56.
4-
1769-1772.
39.
n". 5, 6.
Er
bestaan
I772.
ook
halve
. 28o455o stuks.
I2o655
dukatons van 177o , 1771 , 1772
,,
89285
,,
73772O
,,
en duiten
O. I. C. van 1771.
7e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
42.
I.
47.
,,
4.
56.
,, 4.
Er bestaan
. I22584o stuks.
1772-1775.
Gouden dukaten
1772-1775.
27653 mark.
Zilveren dukaten
41 18o stuks.
1772.
1772.
I773.
. 1o658oo
,,
ook dubbele stuivers van 1774.

8e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
42.
,,
I.
56.
,, 4.
1775-1777.
I775.
1775-1777.
9e bus.
Gouden dukaten
Dukatons.
. 248864o
-
272I5
,,
. I IO294O
,,
Over de jaren 1777, 1778.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
1777. 1778.
1oe bus
Gouden dukaten.
365o5o stuks.
VERKADE
1778-1781.
Gouden dukaten
. 1638o7o stuks.
42.
,,
I.
1779. 178o.
56.
,,
4.
1777-178o.
I 1993 mark.
, 144378o stuks.
39.
n". 5, 6.
Er bestaan ook duiten O. I. C. van 1778, 178o, 1781.
37
11e bus.
VERKADE
Gouden dukaten.
. 17325oo stuks.
42.
,,
I.
1784.
Dukatons .
3OI5O
56.
,, 4.
1784.
I 19845
39.
n". 5, 6.
1781-1784.
Muntmeester Jan Ab r a h a m B o d is C o.
1e bus.
Over de jaren 1787 179o. 1)
VERKADE
39.
42.
56.
72O3O stuks.
1787-179o.
Gouden dukaten.
1788. 1789.
Heele en halve dukatons.
,, 4.
1787-179o.
IoI52 mark.
. 454I95o stuks.
n". 5, 6.
,,
Van 1788, 1789 en 179o bestaan ook duiten O. I. C.

2e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
179O-I793.
Gouden dukaten
. .
7938o stuks.
Netscher
42.
,,
1. ' en v. d. Chijs ) 1790-1792.

II. 13.
53.
,,
I.
I79I.
53.
,,
3.
I79O-I793.
I792.
56.
,, 4.
179o-1793.
Heele en halve dukatons voor O. I. C.

Drieguldens . .
12753
mark.
2864oo
Guldens . . . . . . . . . . 1363o5o
Dubbele stuivers voor O. I. C. . . 4383715
Er bestaan ook dukatons van 1792 , die niet voor O. I. C. bestemd

waren. In 1792 en 1793 zijn duiten O. I. C. geslagen.
3e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
42.
,,
I.
53.
3.
I794.
I795.
I793.
I793-1795.
Gouden dukaten.
2387o stuks.
Dukatons .
. . . . .
. . .
. .
Guldens
. 486775o
49595
4e bus. Over het jaar 1795.

VERKADE
39.
n". 5, 6.
I795.
Gouden dukaten
53.
,,
I795.
Drie guldens .
65633o
,,
53.
,,
3.
I795.
Guldens
73168o
,,
5e bus.
4179o stuks.
VERKADE
39
53.
n". 5, 6.
,,
I.
I795-1798.
Gouden dukaten.
435135 stuks.
1795-1798.
Drie guldens .
39669o
1) Van 1784 tot 1787 was de betrekking van muntmeester vacant.
1!
38
6e bus.
Over de jaren 1798-18o 1.
VERKADE
39.
1798-18o1.
Gouden dukaten .
53.
n". 5, 6.
m
I.
I8oo.
Drieguldens.
53.
3-
1799. 18oo.
I8oI.
Guldens .
. ..
. 77861o stuks.
31285
4o395
Het proces-verbaal der opening van deze bus ontbreekt in het archief van
Rijks munt, de cijfers zijn ontleend aan eene niet officieele tabel, waarin
de specin in marken werks zijn vermeld zonder opgave der jaren waarin
ze geslagen werden. Alleen heb ik gevonden, dat van 1" Mei 1798 tot
1" Febr. 1799 niets is gemunt, van 1" Febr. 1799 tot 1 Juni 18oo
23o3o gouden dukaten, en van 1 Nov. 1799 tot 1 Febr. 18oo 4o18o
guldens, waaruit de bovenstaande jaartallen zijn afgeleid.
7e bus.
VERKADE
39.
n". 5, 6.
18oI-18o4.
Gouden dukaten.
. 134169o stuks.
Van 18o2 bestaan duiten O. I. C. (Netscher en v. d. Chijs n". 4o),

maar het is mij niet bekend, of deze te Dordrecht door Bodisco of te
Enkhuizen door Slijper geslagen zijn.
-
8e bus.
VERKADE
39.
n". 6.
Gouden dukaten .
18o4-18o6.
. .
. . .
. .
. 24o73o stuks.
Munt te Enkhuizen.
Muntmeester Hessel Slijper.

4e bus.
VERKADE
39.
n". 6.
53.
48.
3I-
1796-18oI.
Gouden dukaten.
1796-18oI.
Guldens.
1796-18oI.
Zilveren dukaten .
133455 stuks.
Io78oo
222249o
De West-Friesche munt te Enkhuizen is in 1796 verklaard te zijn eene

Hollandsche munt, en behield toen haar muntmeester Hessel Slijper, wiens
1e, 2e en 3e muntbussen onder West-Friesland vermeld zijn. De in 1796
39
aanwezige stempels werden tot Hollandsche veranderd. Ter onderscheiding

van de Dordtsche voeren de Enkhuizer specin een sterretje. Bovenstaande
jaartallen zijn overgenomen uit het verbaal der busopening, maar in een
ander stuk heb ik gevonden, dat van Mei 1798 tot Febr. 18oo geen
gouden dukaten te Enkhuizen geslagen zijn, en van Mei 1798 tot
Mei 18oo geen guldens.
5e bus.
WERKADE
39.
n". 6.
Gouden dukaten . .
. 497ooo stuks.
53-
I.
Guldens.
. 12218o
48.
I.
Zilveren dukaten .
. 44518o
Ook van deze bus ontbreekt het proces-verbaal in het archief van
's Rijks munt; de bovenvermelde tabel is ook hier gebruikt om de cijfers
te bepalen. Er bestaan zilveren dukaten van 18o2, en in dit jaar werden
te Enkhuizen ook heele, halve, kwart, achtste en zestiende guldens
voor Oost-Indi geslagen (Netscher en v. d Chijs n". 32-36) tot een
bedrag van f 1oo, ooo.-.
Munt te Hoorn.
Muntmeester Mr.
Willem Diederik Versch u er.
18o3-18o9.
Van dezen muntmeester, die na het overlijden van Hessel Slijper

in 18o3 is aangesteld, en onder wiens beheer de muntinrichting in
18o4 naar Hoorn is overgebracht, zijn geen processen-verbaal van
busopening gevonden. Het is mij ook van elders niet gebleken, dat
door hem andere specin zijn geslagen dan duiten voor den Aziatischen
Raad, waarvoor de munt te Hoorn met die te Utrecht nog na 18o7,
toen in alle andere munthuizen het munten een einde genomen had,
geopend bleef. In 18o4 zijn, blijkens een schrijven gedateerd 16 Juli van
dat jaar, van Mr.
Verschuer aan den Essaieur-Generaal Poelman, 21 44
ponden heele en halve duiten afgeleverd, welke besteld waren aan zijn
4O
voorganger, verder nog 4432o ponden heele en halve duiten voor den
aannemer dier specin de Heus, fabrikant te Amsterdam, dus waar
schijnlijk met het Nederlandsche wapen tusschen 5 / 6 en 5%, G., en
op de tegenzijde Indiae Batavorum. ") Van deze specie zijn ook in
volgende jaren tot in 1809, gedeeltelijk te Hoorn, groote hoeveelheden
geslagen.
Er bestaan ook zilveren dukaten van 1806 met het Hollandsche wapen,
afkomstig van de munt te Hoorn. Deze kunnen niet anders zijn dan
proefstukken, door den muntmeester Verschuer gemaakt in de hoop dat
hij eerlang een opdracht voor die muntsoort krijgen zou. Hij liet toch
1'), zak proefstukken op nieuwe stempels slaan ,,ten eijnde 't publicq ons
,,werk ook eens zoude kunnen zien, om, was 't mogelijk, langs dien
,,weg, daar ik hartelijk na verlang, eens eijndelijk aan 't werck te mogen
geraaken, en zond er van ter beoordeeling aan den Essaieur-Generaal
Poelman bij missive van 3 Februari 18o6, waarin hij zegt getracht te
hebben ,,deselve in de Utrechtsche trant in te richten, alsoo die over
,,'t algemeen voor goed en mooy zooals hij ook inderdaad is gehouden
,,wordt, daar ter contrarie de heer Slijper meer voor ,,de kleynte was,
,,zoo in opzigte van 't stuk zelve als van de letters.
1) Vergelijk mijne geschiedkundige aanteekeningen betreffende den muntslag voor Ned.

Indi, bl. 17 en 18.
WEST-FRIESLAND.
West-Friesland heeft in 1586 het eerst gemunt, en wel in de

munt te Hoorn; om de drie, later om de zeven en ten slotte
om de tien jaren werd de muntinrichting overgebracht naar
Enkhuizen en Medemblik.
West-Friesche muntmeesters en hunne muntteekens,

Caspar Wijntges.
16o3-1625.
Van 1615-1619 voeren zijne munten
eene lelie
3%
, anders eene roset.
Gg
d52
Floris den Otter.
1625.
&#3 Eene roset.
Hans Sweers.
1626-1631.
Nicolaas Wijntges .
1631-1649.
3%
Eene lelie.
Diederik van Ruijmund .
1649-1652.
2%
Eene vijfbladige bloem.
Gerrit van Ruijmund .
1652-168o.
Gerrit Schuijrmans .
1682-1692.
(#
Eene roset.
Enkele stukken
UIJ
, heele enkele den
idem.
Idem.
hebben
Beemster bul.
Johan Buijsken .
1693-1695.
c#,
Eene schuit.
Pieter van Romond
1695-17o4.
Eene
vijfbladige bloem, soms

SYD
eene roset. ##
Diederik Jan van Romond.
Coenraad Hendrik Cramer .
Jan Knol .
Teunis Kist .
. 17o4-17o9.
17II-17I4.
Idem.
+-
1715-1741. &
1741-1761.
Een kraanvogel.
Eene raap.
Een
haan ,
dan eens rechts
dan weder links gekeerd.
Pieter Bruijskes
Hessel Slijper
. 1761-1782.
1781-1796.
&##
Eene Schuit.
Hij voerde geen muntteeken,

alleen hebben zijne dubbele
stuivers eene roset, die wel
als eene versiering is aan te

merken,
W E ST - F R IE S LA N D.
Munt te Enkhuizen, Hoorn, Medemblik.

Muntmeester C a spa r Wij n t g e s.
Muntteeken 35 lelie en # roset.

4e bus. Over de jaren 1603-16o5 (Enkhuizen).
VERKADE
59.
16o3-16o5.
Gouden West-Friesche dukaten (7o in de snede) 3276oo stuks.
Leeuwendaalders
(8/151
(8"/,
77
)
575
) 26886o
I.
16o3-16o5.
16o3-16o5.
7.
16o4. 16o5.
Duiten
(85
y,
) 77949o
n". I.
63.
66.
75.
Van de 1e, 2e en 3e bus van Caspar Wijntges, die denkelijk eerst in de

munt te Hoorn heeft gewerkt, zijn geen processen-verbaal in het archief van
's Rijks munt aanwezig. Vr 16o3 zijn geslagen realen, prov. daalders,
kruis-rijksdaalders, gehelmde rijksdaalders , unie-rijksdaalders, leeuwen
daalders, West-Friesche dubbele en enkele dukaten, dubbele en enkele
dukaten met de hoofden, roos-schellingen, dubbele en enkele stuivers,

oortjes, duiten.
5e bus.
Over de jaren 1606-1616 (Enkhuizen).
VERKADE
59.
n". 4.
I6o6-1616.
Gouden dukaten
. 18o88o stuks.
16o7-1616.
. 73734o
77
I6o6-I6I6.
Leeuwendaalders .
. 4o994o
5, 6.
1614-1616.
Dubbele en enkele stuivers met den leeuw .
64.
66.
73.
3-
7833 mark.
Verkade vermeldt bovendien heele en halve gouden rijders van 16o6,

en kwart leeuwendaalders van 1615.
43
6e bus.
Over de jaren 1616-1623 (Enkhuizen en Hoorn).
VERKADE
n". 4.
59.
59.
4.
1619.
1619-1622.
Gouden dukaten (Enkhuizen) .

id.
(Hoorn) . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Gouden rijders
2655
Halve gouden rijders (Hoorn) .
. - 33oo
6o.
I.
1621-1623.
6o.
2.
I621.
( id. ) .
64.
64.
33.
1618-1619.
1619-1623.
Rijksdaalders met den halven man (Enkhuizen)
66.
4.
I6I6-I618.
Leeuwendaalders (Enkhuizen) .
66.
3.
1622.
(Hoorn) .
id.
id.
(Hoorn). . . .
553o stuks.
2485o
54o565
. 272o4oo
57958o
. . .
76425
Verkade vermeldt bovendien een halven rijksdaalder met den halven

man van 162o.
7e bus.
1623-1625
Over de jaren
(Hoorn),
VERKADE
59.
n". 2.
59.
4.
6o.
I.
1623-1625.
Dubbele gouden dukaten .
1623-1625.
1623-1625.
Enkele gouden dukaten

Gouden rijders . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
I5365
12o1o
6o.
2.
1623-1625.
1 18o
64.
3-
1623-1625.
. 97971o
66.
4-
1623-1625.
Leeuwendaalders .
73.
n 6.
I624.
1 1o stuks.
. 34655o
Stuivers (144 in de snede).
. 277o2o
Er bestaan halve leeuwendaalders van 1623.

Muntmeester F 1 o r is d e n O t t e r.
,,hebbende bij zijn leven geadministreerd de munte van West-Friesland.

Muntteeken
##
rOSet.
Bus geopend in het jaar 1627.

VERKADE
6o.
n". 1, 2.
.
.
64.
3-
66.
m 4.
Leeuwendaalders .
. .
. .
. .
. .
Io8 mark.
. 161oo stuks.
. 17635
De jaartallen van den muntslag der verschillende specin worden in

het proces-verbaal niet genoemd.
44
Muntmeester
Hans
Sw e e r s.
Muntteeken # roset.
1e bus. Over de jaren 1626-1631 (Enkhuizen)
VERKADE
59.
n". 4.
I626.
Gouden dukaten .
1652o stuks.
1625-163o.
Gouden rijders .
2922o
1628o
1626-1631.
Leeuwendaalders.
323o7o
4.
1629.
Roos-schellingen
5.
I628.
6.
I628.
(48'/2 in de snede) 49863o

Dubbele stuivers met den leeuw (142*/,
) 347o25
Stuivers met den leeuw
(284"/,
) 14905o
6o.
I.
64.
3.
66.
4.
7I.
73.
73.
75.
7.
1629.
*-
1626. 1627.
7,
(16o
Duiten
) 318256o
Muntmeester Nicola a s Wij n t g e s.
Muntteeken % lelie.
1e bus.
VERKADE
59.
n". 4.
n
6o.
I.
64.
3-
66.
4.
Over de jaren 1631 1637 (Hoorn).
1631-1637.
1632.
Gouden rijders . . .
I635.
1631-1637.
Leeuwendaalders.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
52465
. II4882o
.
.
.
.
.
.
.
.
36274o stuks.
426o
n
Verkade vermeldt een halven leeuwendaalder van 1632 ; ook bestaan

er van 1635.
2e bus. Over de jaren 1637-1643 (Enkhuizen).

VERKADE
59.
n". 4.
1637-1643.
Gouden dukaten .
66.
1637-1643.
Leeuwendaalders.
. 163249o
4.
35o77o stuks.
n
Het kabinet van 's Rijks munt heeft halve leeuwendaalders van 1641,
1642, 1643; er zijn ook pijlstuivers van 1639 (Verkade 73. n". 7),
ofschoon niet vermeld in het proces-verbaal der busopening.
3e bus.
Over de jaren 1643 1649 (Hoorn).
VERKADE
59.
n". 4.
1643-1649.
Gouden dukaten .
6o.
I.
1644. 1645.
Gouden rijders . . . .
. . . . .
64.
3-
66.
m 4
1644-1646.
1643-1649.
Leeuwendaalders .
.
.
.
.
.
.
. 43184o stuks.
843o
. 14o63o
. 67839o
,
n
Het kabinet van 's Rijks munt heeft een halven leeuwendaalder van
1649; er bestaan ook halve gouden rijders van 1644; deze voeren, volgens
de afbeelding bij Verkade, eene raap als muntteeken,
45
Muntmeesters Diederik v. Ruijm und en Gerrit v. Ruijm u nd. )
Muntteeken
1e bus.
vijfbladige bloem.
VERKADE
n". 4.
59.
1649-1655.
Gouden dukaten .
. . . . 568495
4.
I649-1655.
1649-1655.
Leeuwendaalders .
4-
1653.
5.
I653.
64.
3-
66.
7I.
73.
. 39o6oo stuks.
- 437535
(48'/, in de snede). 8o49o

Dubbele stuivers met den leeuw (142*/,
) ro759o
Roos-schellingen
77
Muntmeester Gerrit van R. u ij m u n d.

ijf
Muntteeken p vijfbladige
bloem
n
2e bus.
Over de jaren 1655-1661 (Medemblik).
VERKADE
1655-1661.
Gouden dukaten.
IIo775 stuks.
64.
3.
I655-1659.
41885o
61.
I.
1659. I66o.
Dukatons .
27o355
65.
I.
1659-1661.
Zilveren dukaten.
12268o
59.
n". 4.
Er bestaan ook halve rijksdaalders van 166o, halve dukatons van

166o en 1661, en halve zilveren dukaten van 166o.
3e bus. Over de jaren 1661-167o (Hoorn).

VERKADE
1661-167o.
Gouden dukaten .
. 17465o stuks.
65.
I.
1661-1669.
Zilveren dukaten .
. 1581 o5
64.
3-
I662-I668.
3o74o
66.
4.
6I.
I.
1661-167o.
1661-167o.
Leeuwendaalders .
Dukatons. . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
. 169895
. 543575
59.
n". 4.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Uit deze bus blijkt, dat Verkade zich vergist, waar hij zegt (bladz. 120
sub n". 348), dat de rijksdaalders met den halven man slechts tot 1659
zijn geslagen.
Er bestaan ook halve zilveren dukaten van 1661, 1662 en 1665, en
halve dukatons van 1662, 1664 en 1666.
1) Deze is in 1652 zijn vader als muntmeester opgevolgd.
46
4e bus
Over de jaren 167o-168o (Enkhuizen).
VERKADE
n". 4.
59.
1672-1675.
6I.
, 3. en 62. n". 1, 3.
1671-168o.
65.
I.
1672-1677.
66.
4-
1671-168o.
64.
3-
1675. 1676.
72.
5-
I68O.
74.
7.
167o-1679.
Gouden dukaten . . . . . . . 8162o stuks.

Dukatons . . . . . . . . . 49917o ,
Zilveren dukaten . . . .
Leeuwendaalders . . . .
Rijksdaalders met den halven
Scheepjes-schellingen . . .
Dubbele stuivers
. . 1173oo
. . 13262o
man 5515o
. . 2551oo
.
. 13361oo
,
,
,
n
,
Er bestaan ook halve dukatons van 1673 en 1674, en halve zilveren

dukaten van 1672. Tot de dukatons van deze bus behooren ook die
van 1673 met het kantschrift GEEFT ONS VREDE HEERE IN ONSE DAGEN
(v. Loon III, bl. 8o), tenzij dat deze, even als naar ik vermoed de
zilveren dukaten van 1673 en 1678, afgebeeld bij Verkade 65. n". 3, het
werk zijn van de mede te Enkhuizen gevestigde muntinrichting van
zekeren Dirk Bosch. Zoo zijn ook de schellingen, afgebeeld 72. n". 1-4,
van de jaren 1673, 1674, 1676 en 1677, en de roos-schellingen van
1682 met het Beemster bulletje, blijkens het proces-verbaal dezer
4e bus, niet door Gerrit Ruijmund geslagen maar waarschijnlijk eveneens
het werk van genoemden Dirk Bosch. Deze heeft in 1673 bij resolutie
der Staten van Holland en West-Friesland dd. 25 Augustus octrooi
ontvangen om, tot redres van het muntwezen, volgens een nieuw procd
betere en tevens goedkoopere munten te slaan, te weten een zilveren
rijder (dukaton) van 11 penn. 61/, grein fijn bij een gewicht van
21 engels 6 azen, een zilveren dukaat van 1o penn. 11 % grein fijn bij
een gewicht van 18 engels 8 azen, verder schellingen, dubbele en
enkele stuivers, in allooi als de nieuwe dukaten en in gewicht naar

evenredigheid.
Zijne onderneming heeft niet aan de verwachting beant
woord; het bleek ook dat zijn nieuwe wijze van werken niet nieuw
was, daar ,,zijn pers- en schroefwerk reeds vroeger door de Staten

,,van Holland en Zeeland was opgericht geworden, op welk model hij
,,zijne werktuigen heeft laten maken bij denzelfden meester. De dub
bele en enkele stuivers afgebeeld bij Verkade 74. n". 1-8 zijn ver
47
moedelijk van hem afkomstig. Zijn octrooi werd in 1687 weder

ingetrokken.
De rijksdaalders met den halven man worden bij deze en de volgende
busopening ,,bankdaalders genoemd.
Muntmeester Gerrit Sc h u ij r m a n s.
Muntteeken
1e bus.
#3 roset.
Over de jaren 1682-169o (Medemblik).
VERKADE
59.
n". 2, 4.
65.
1683 - 169o.
Dubbele en enkele gouden dukaten
498 mark.
4-
1683-1687.
Zilveren dukaten .
4286o stuks.
64.
3-
1683-1687.
3417o
66.
4.
1687.
Leeuwendaalders .
3o63o
68.
I.
1682-1687.
Prov. drieguldens .
7742o
3-
Prov. guldens .
2624o
West-Friesche daalders (15'/2 in de snede) . . 87854o

W. F. florijnen of achtentwintigen (12/a1 in
1687.
68.
67.
, 2, 3, 4.
1685-1687.
7I.
1685. 1686.
I, 2.
de snede)
7I.
4.
1682. 1683.
49275
Roos-schellingen (49/12 in de snede.) . . . . 4o813o
Er bestaan verder tweeguldenstukken, guldens en halve guldens van

1682, waarschijnlijk proefstukken; voorts West-Friesche daalders van
1684. Exemplaren van dit jaar, in het kabinet van 's Rijks munt aan
wezig, voeren- het wapen van Medemblik als muntteeken.
2e bus.
Over het jaar 1692 (Medemblik).
VERKADE
1692.
. . . .
. . . .
. . 5355 stuks.
65.
4-
I692.
Zilveren dukaten.
. 546o
62.
I.
1692.
Dukatons .
. 224o
59.
n". 4.
Muntmeester J. oh a n B u ijs k en.
Muntteeken S#s eene schuit.

1e bus.
Over de jaren 1693-1695 (Hoorn).
VERKADE
59.
n. 4.
65.
4.
69.
I, 2, 3.
I693. 1694.
Gouden dukaten
1693. 1694.
Zilveren dukaten .
. .
. .
. 12664o
1694.
Ned. drieguldens .
11 165 stuks.
8o885
48
Muntmeester
P ie t e r va n
R om o n d.
# vijfbladige bloem, soms g: roset.
Muntteeken
1e bus.
Over de jaren 1695 17o1 (Hoorn).
VERKADE
1696-17oo.
Gouden dukaten
65.
1695-17oo.
Zilveren dukaten
. I43655
66'
4.
1697-17o1.
Leeuwendaalders .
. 263735
69.
1, 2, 3,
1695-17or.
Ned. drieguldens .
. 12617o
7O.
I-
2562o
74.
7.
. 887315
59.
n". 4.
I699.
Ned. guldens.
1699-17oI.
2e bus.
Dubbele stuivers (voor O. I. C.).
2674o stuks.
Over de jaren 17o1-17o4 (Enkhuizen).
VERKADE
59.
n. 4.
17O2.
I7O3.
69.
I, 2, 3.
7O.
I.
17o1-17o3.
66.
4.
I7OI.
74.
7.
I7O2-17O4.
Ned. guldens .
Leeuwendaalders .
52OO
28467o
33255
Dubbele stuivers (voor O. I. C.)
. 37992oo
Het kabinet van 's Rijks

van
13965 stuks.
Gouden dukaten .
Ned. drie guldens .
17OI.
munt bezit bovendien een driegulden
I 7o3.
Muntmeester Diederik Jan van R om ond.
Muntteeken # vijfbladige bloem, soms # roset.

1e bus.
Over de jaren 17o4-17o9 (Enkhuizen).
VERKADE
59.
62.
n". 4.
n
I.
17O5-17o9.
Gouden dukaten .
67o6o stuks.
I7O4-17o7.
Dukatons
718oo
65.
4.
17o7. 17o8.
Zilveren dukaten .
7o.
I.
17o4-17o8.
Ned. guldens .
72.
5.
74-
m 7
2o4ooo
I5372O
17o5-17o9.
Scheepjes-schellingen (voor O I. C.) . . .
. . 9658oo
17o4-17o9.
Dubbele stnivers (voor O. I. C.) .
. 51 5792o
Ook van de jaren 17o8 en 17o9 bestaan dubbele stuivers, verschillend
van die afgebeeld zijn op plaat 74. n". 7; de tegenzijde vertoont den
gewapenden leeuw tusschen 2-S. Deze zijn veel kleiner dan de stukken
afgebeeld op plaat 73. n". 5. Bij Verkade komen zij niet voor.
49
Muntmeester Co en r a a d H e n drik C r a m er.
Muntteeken de kraanvogel.
1e bus.
Over de jaren 1711 1714 (Medemblik).
VERKADE
n". 5.
59.
1712-1714.
Gouden dukaten .
I713.
Dukatons .
25816o stuks.
. .
. .
. .
Ioo8oo
355O
. .
. . .
647oo
. . .
I.
66.
4-
I7I3.
Leeuwendaalders .
69.
2.
I7I4.
Ned. drieguldens.
7o.
I.
1712-1714.
Ned. guldens .
984655
72.
6.
17 II-I714.
1711-1714.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.). . . . . 422365

Dubbele stuivers (voor O. I. C.) . . . . . . 3785o3o
,
,
75.
I7I4.
62.
Er zijn ook enkele stuivers van 1714.

Muntmeester
Jan
K. n o l.
Muntteeken & een raap.

1e bus.
Over de jaren 1715-172o (Medemblik).
VERKADE
1716-1719.
Gouden dukaten . .
. . . . . .
. .
62.
I.
1716-1719.
7o.
I.
1715-1719.
Dukatons . .
Ned. guldens .
59.
n". 5.
72.
n 6.
1715-
75.
1715-172o.
4.
2e bus.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.). . . . . 8o87o5

Dubbele stuivers (voor O. I. C.) . . . . . . 441984o
9065o stuks.
16368o
668o35
Over de jaren 172o- 1729 (Hoorn).
VERKADE
59.
n". 5.
1723-1729.
Gouden dukaten
Netscher. |
62.
69.
I.
( en
##
7791o stuks.
--
1723-1729.
Dukatons (gedeeltelijk voor O. I. C.)
18o35o
Ned. drieguldens .
36o65
7o.
I-
1721 - 1727.
Ned. guldens
416565
72.
6.
172o-1728.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) 136662o
75.
4--
1721-1729.
Dubbele stuivers (voor O. I. C.) . . 914o175
75
2-
Stuivers (voor O. I. C.) .
7)
Van
Stempels
I721.
I724.
2171o
het jaar 1727 bestaan dukatons geslagen op bijzonder fraaie

zonder binnenranden.
De ruiter voert een recht zwaard, het
gekroonde wapen van West-Friesland staat binnen het omschrift, het
jaartal op de tegenzijde boven het wapen.

Er zijn ook halve guldens van 1727.
5o
3e bus
VERKADE
59.
n". 5.
39956o stuks.
1729-1731.
Gouden dukaten
1729-1731.
Dukatons .
6.
I729.
I73o.
I73o.
I73I.
62.
72.
75.
I-
4.
38o69o
I2I255
. I 5oI47o
Van 1729, 173o en 1731 bestaan duiten O. I. C.

4e bus.
VERKADE
59.
n". 5.
1732-1736.
3164o stuks.
Gouden dukaten
Netscher
62.
, 1. l en v. d. Chijs
II. 13.
7o.
1732-1736.
Ned. guldens . .
72.
6.
I732-1735.
75.
I732.
Dubbele stuivers
I, 2.
4.
I732.
I733.
Dukatons (gedeeltelijk voor O. I.C.)

.
1741 ro
. 2oo8635
. 426286o
Van 1732 1736 bestaan duiten O. I. C.

5e bus.
VERKADE
59.
n". 5.
\
62.
I-
1736-1741.
Gouden dukaten
1737-174I.
Dukatons (voor O. I. C.) .
I35IO
Netscher
": d. Chijs
43674o
II. 13.
1738.
I, 2.
Ned. guldens
7267o
7o.
72.
6.
75.
4-
1736-1738.
75.
3-
I738. 1739.
Pijlstuivers
1736-1738.
Scheepjes-schellingen (voor O.I.C.) 157935

97o53o
. 1957625
Van 1737 bestaan duiten O. I C.

Muntmeester T e u n is K is t.
Muntteeken p haan (dan eens rechts dan links gekeerd.)

1e bus.
VERKADE
59.
n". 5.
1742-1745.
Netscher
62.
, 1. l en v.d. Chijs
Gouden dukaten
1365o
1741-1746.
Dukatons (gedeeltelijk voor O. I. C.) 717975
1742-1746.
Zilveren dukaten
II. 13.
65
4.
72.
n 6.
75.
4.
I744.
I744.
I745.
. 63632o

Dubbele stuivers (voor O. I. C.). 43175o
Van 1744-1746 zijn ook duiten voor O. I. C. geslagen.
51
2e bus.
VERKADE
1749-1751.
59.
6o.
n. 3, 4.
n
5-
I747-I749.
Gouden dukaten . . . . . . . . . . Ioo94o stuks.

Dukatons . . . . . . . . . . . . 4o569o
62.
I.
1746-1751.
65.
1746-1749.
Zilveren dukaten.
7o.
I, 2-
1748-175o.
Ned. guldens .
72.
n 6
1747-1751.
75.
1747-1751.
4-
. 34Io45
. 69Io3o
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) . . . 223495

Dubbele stuivers (voor O. I. C.) . . . . 97o53o
1714 mark.
Volgens Netscher en v. d. Chijs bestaan er van 175o ook dukatons

voor O. I. C.; voorts zijn er in 1746-1751 ook duiten O. I. C. geslagen.
3e bus.
VERKADE
59.
n". 5.
1751-1755.
Gouden dukaten .
138o4o stuks.
1751-1755.
Dukatons (gedeeltelijk voorO.I.C.) 25o15o
Netscher
, 2. l en v. d. Chijs )
cf. 62.
II. 13.
65.
4-
I75I-I755.
Zilveren dukaten
72.
6.
1751-1755.
Scheepjes-schellingen (voor O.I.C.) 4o8175
75.
1751-1755.
Dubbele stuivers (voor O. I. C.). 1183o9o
4.
12916o5
Van 1751-1755 bestaan ook duiten O. I. C

4e bus.
VER KADE
1755-1761.
Gouden dukaten .
. . .
. .
6o.
3, 4.
176o-1761.
1714 mark.
cf. 62.
2.
1755-1761.
Dukatons .
4o8955 stuks.
65.
r,
4-
1756-1761.
Zilveren dukaten .
7o.
I, 2.
. I33998o
86915
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) . . . 546795

Dubbele stuivers (voor O. I. C.). . . . . 176453o
Pijlstuivers
in
59.
n". 5.
176o.
Ned. guldens
72.
n 6.
75.
1755-176o.
1755-176o.
75.
3-
176o.
. .
. .
27938o stuks.
75395O
Van het jaar 1759 bestaan kwartguldens, en van 1756 duiten O. I. C.

Muntmeester P ie t e r B u ijs k en.
Muntteeken
1e bus.
S#s schuit.
Over de jaren 1761 1766 (Enkhuizen).
VERKADE
59.
6o.
n". 5.
m
3, 4-
1761-1763.
1761-1763.
NETSCHER en V. D. CHIJs II. 13.

1761-1766.
Gouden dukaten. . . . . . . . . . 19o33o stuks.

Heele en halve gouden rijders . . . . . 5519 mark
Dukatons (voor O. I. C.).
. .
. .
. 232375 stuks.
52
VERKADE
69.
n". 4.
65.
1763. 1764.
Ned. drieguldens .
59656o stuks.
4-
1761-1766.
Zilveren dukaten .
93685o
,, I, 2.
1762-1765.
Ned. guldens
2691295
cf. 7o.
72.
6.
1762 1765.
75.
4-
1761-1766.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) . . 9992o

Dubbele stuivers (voor O. I. C.). . . . 993895
,
,
75.
3-
1764-1766.
Pijlstuivers
235775
Van de jaren 1764-1766 bestaan ook duiten O. I. C. Ofschoon het

verbaal uitsluitend van dukatons voor O. I. C. spreekt, bestaan er toch
voor hier te lande ook van 1762 en halve van 1762 en 1764.
2e bus.
VERKADE
cf. 62.
n. 2.
65.
4:
75.
4.
1766-1771.
Dukatons .
1768-1771.
1767-1771.
Zilveren dukaten .
Dubbele stuivers .
. 3o7765
. 192568o
293985 stuks.
Halve dukatons komen voor van het jaar 1.767 en duiten O. I. C.

van de jaren 1766 . 1767 , 1768 en 177 1.
3e bus.
VERKADE
59.
n". 5.
322o stuks.
Gouden dukaten
cf. 62.
2.
1771-1774.
Dukatons .
449o75
65.
'n
4.
I77I-I774.
Zilveren dukaten .
75.
I772.
Dubbele stuivers
. 1892123
66245o
n
n
I774.
I773.
Halve dukatons bestaan van 1772, en duiten O. I. C. van 1771 en 1772.

4e bus. Over de jaren 1774-1782 (Medemblik).
VERKADE
59.
n". 5.
1776-178o.
Gouden dukaten
32165o stuks.
69.
n 4.
2.
1781.
1774-178o.
Ned. drieguldens .
Dukatons. . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
6888o
232445
,
m
. 1487625
. I3IOI7O
cf. 62.
65.
4.
1774-1781.
Zilveren dukaten .
75.
4.
I774-1779.
Dubbele stuivers
Van 1778, 178o en 1782 bestaan ook halve dukatons, van 178o halve
guldens, en van 1776 178o duiten O I C.
Muntmeester H e ss el Slijp er.
1e bus.
VERKADE
59.
69.
n". 5.
n
4-
1783-1786.
Gouden dukaten .
133oo stuks.
1785.
Ned. drieguldens.
17945
53
VERKADE
7o.
n". 1, 2 en 5.
cf. 62.
1785.
2.
1781-1786.
Heele en halve Ned. guldens

Dukatons .
5836 mark.
537655 stuks.
65.
1781-1785.
Zilveren dukaten .
. 2o1661o
75.
4.
1784-1786.
Dubbele stuivers .
97o38o
Er bestaan halve dukatons van 1782 en 1785, voorts duiten O. I. C.

van 1784-1786.
2e
bus.
Over de jaren 1786-1791 (Hoorn)
VERKADE
1786-1791.
Ned. drieguldens .
7o.
I, 2 en 5.
1786-1791.
Heele en halve Ned. guldens
23973 mark.
cf. 62.
2.
1786-179o.
Heele en halve dukatons .
367o6
65.
'n
4.
1786-1791.
Zilveren dukaten .
. 19oo885 stuks.
75
4.
1786-179o.
Dubbele stuivers . .
. 17o5285
69.
n. 4.
41897o stuks.
Volgens Netscher en v. d. Chijs zijn in 1786 en 1787 drieguldens,
guldens en halve guldens voor O. I. C. geslagen.
Duiten O. I. C.
bestaan van 1786-179o.

3e bus.
Over de jaren 1791
1796 (Enkhuizen).
VERKADE
cf. 62.
69.
n. 2.
m
4.
1791-1793.
1791-1796.
Ned. drieguldens .
. 55535oo stuks.
cf. 7o.
I, 2 en 5.
1792-1796.
Heele en halve Ned. guldens. . .
65.
77
4.
1791-1796.
Zilveren dukaten .
75
4.
1791-1794.
27331 mark.
7o294 mark.
69o335 stuks.
. 1518655
Van het jaar 1792 bestaan duiten O. I. C.

In 1796 is de munt te Enkhuizen verklaard te zijn eene Hollandsche
munt; zie de 4e en 5e bus van den muntmeester Slijper onder Holland.
ZEELAND.
Alle Zeeuwsche muntstukken, met uitzondering slechts van

enkele koperen en zilveren, die geen muntteeken vertoonen, voe
ren als zoodanig een burgt, wel soms van afwijkende teekening,
maar toch kennelijk voorstellende het wapen van Middelburg #
e
Ook de muntmeester HoLTZHEIJ, die in 1753 optrad, na van

1749 tot 1752 in gelijke betrekking aan de Geldersche munt te
hebben gewerkt, is aan die gewoonte getrouw gebleven, ofschoon

hij op zijne Geldersche munten een onderscheidend teeken ge
plaatst had. De burgt staat dan eens op de voorzijde, dan op
de tegenzijde, ook wel op beide, en is soms vergezeld van eene
roset of van sterretjes, ook wel van ringen.
Zeeuwsche muntmeesters.
Hieronymus Bruinzeels . . . . . . . . . . . . 158o-1586.
Jacob Boreel . . . . . . . . . . . . . . . 1586-16oo.
Melchior Wijntges
Balthazar van der Voorden . . .

Pieter van der Voorden . . . .
Jacob Boreel . . . . . . . .
Hendrik van Heumen . . . . .
Hendrik van Dusseldorp . . . .
Adolf de Groene . . . . . . .
David Fiers . . . . . . . .
Pieter Kappeijne . . . . . . .
Martinus Holtzhey (vader). . . .
Martinus Holtzhey (vader en zoon)
Martinus Holtzhey (zoon) . . . .
16o1-1612.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1612-1633.
1633-1658.
1658-1678.
1679-1682.
1682-17o5.
17o6-1711.
1713-1725.
1725-1752.
1753-1758.
1758-1765.
1765-1788.
Wed. Holtzhey-Slob . . . . . . . . . . . . 1788-1796.
Z E E L A N D.
Munt te Middelburg.
Muntmeester J a c ob B o r e e l.
2e bus.
VERKADE
78.
n. 5.
(7o in de snede)
2146o stuks.
78.
5.
I593.
I594.
id.
(7o
764Io
78.
5.
I595--I597.
id.
(7o
292o7o
I59I- I 593.
Gouden dukaten
77.
I.
Rosenobels
(32
77
181o
77.
2.
Halve roSenobels
(64
77
68425
83.
n 3.
) 324o45
84.
n 1.
3.
5.
)
)
223O
84.
84.
87.
268oo
183oI5
93O5
82.
82.
5.
5.
)
89675
) 1315395
(8/151
Unie-rijksdaalders (6 wapens) (8/12
id.
( id. ) (8/12
id.
(7 id. ) (8/12
Leeuwendaalders
(8"/3
I.
I593I593.
I594.
I594--I597.
I593.
'/2o realen
I 595- I 597.
id.
(71"/s n
(71"/s n
Het proces-verbaal der 1e bus van Jacob Boreel is in het archief van
's Rijks munt evenmin aanwezig als eenige aanteekening omtrent den
muntslag van zijn voorganger Hieronymus Bruinzeels. De provinciale
munt te Middelburg is in 158o opgericht, en daar zijn vr 1591 geslagen
nobels, dubbele en enkele gouden dukaten met de twee hoofden, heele,
halve en 1/go realen, heele en halve kruis-rijksdaalders, Unie-rijksdaalders,
heele en halve philips daalders, heele, halve en kwart snaphaan-schellin

gen, stuivers.
Van de heele en halve rosenobels, de gehelmde rijksdaalders en de
56
leeuwendaalders vermeldt het proces-verbaal der 2e bus niet de jaren van

den muntslag, maar er bestaan rosenobels met het jaartal 1595, gehelmde
rijksdaalders van 1591 en 1592, halve van 1591.
3e bus.
VERKADE
78.
n". 5.
I597-I599.
84.
3-
I 597-I 599.
87.
5-
I 597-I 599.
Gouden dukaten (7o in de snede)

Unie-rijksdaalders (8/12 ,
)
Leeuwendaalders (8"/,
,
)
. . . . 151945 stuks.
.
1 1715
. 2o951o
Van het jaar 1597 bestaan ook halve leeuwendaalders.

Muntmeester M. el c h i or Wij n t g e s.
1e bus.
Over de jaren 16o 116o4.
VERKADE
77.
16o1-16o3.
Rosenobels
(32 in de snede)
16o1.
Halve rosenobels
(64
I6oI.
Roos-schellingen
4.
16o2.
id.
(46*/a
(46*/3
(93'/,
(93'/a
n". 1.
7.
2.
Q2.
4.
2.
16o2.
2.
5-
I6oI.
Q2.
5-
16o3.
89.
I.
16o2. 16o3.
89.
2, 3, 4.
83.
87.
Halve roos-schellingen
id.
3o5o5 stuks.
) 316o55
77
) 65131o
) 218635
14515
1484o
3-
16o3.
5.
I6oI.
Arendsdaalders van 6o groot (11"/uo ,

) 85919o
n
'/a , '/s en '/12-daalders. . . . . . . . . 5793 mark.
Gehelmde rijksdaalders (87*/1s, in de snede). 241o stuks.
Leeuwendaalders
(8"/,
). 17455
n
n 6.
I6o2.
Stuivers
16o2. 16o3.
77
(13o
). 134o3o
In 16o2 werden de stukken van achten der Compagnie van Verre te

Middelburg geslagen; verder bestaan dubbele duiten van 16o3, duiten
van 16o4.
2e bus.
VERKADE
78.
n. 5.
79.
I.
85.
n 1.
88.
I-
16o6. 16o7.
I6o6.
.
.
.
.
.
.
16o7.
16o6. 16o7.
Leeuwendaalders .
. .
.
.
.
.
.
.
. . .
. . .
.
.
. 2891oo stuks.
.
34O
n
846o
. . 4677o
Het kabinet van 's Rijks munt heeft ook van 16o6 een rijksdaalder
met den halven man.
57
3e bus.
Over de jaren 16o9- 161 1.
Van deze bus, in 161 1 geopend, is het proces-verbaal niet aanwezig

in het archief van 's Rijks munt, maar het kabinet bezit een rijksdaalder
met den halven man van 161o.
4e bus.
Over de jaren 161 1. 1612.
VERKADE
85.
n". 1, 2.
I612.
Heele en halve rijksdaalders met den hal

.
. 2752 mark'
I612.
ven man .
88.
I, 2.
Muntmeester B a lt h a z a r V a n
1e bus.
5o6
d e r V oor d e n.
VERKADE
. . . .
Tienstuiverstukken (41'/a in de snede) . .
Halve gouden rijders . .
. .
11621 stuks.
79.
n. 2.
I612-I618.
9I.
n 4.
1613.
85.
I, 2.
1612-1619.

ven man . . . . . . . . . . . . .
15653 mark.
88.
I, 2.
1613-1619.
7o126
89.
I.
1618. 1619.
92.
4.
1613-1615.
Arendsdaalders van 6o groot (11**/27 in de snede) 244945 stuks.

Roos-schellingen
(46*/a
) 268615
r.
94.
I, 2.
1614-1619.
Dubbele en enkele stuivers .
1655
**
66362 mark.
Er zijn ook kwart leeuwendaalders van 1615 en halve roos-schellingen

van 1614. Verkade vermeldt ook een pijlstuiver van 1614.
2e bus.
VERKADE
79.
n. 2.
1619-1622.
Halve gouden rijders .

ven man . . . . . . . . . . . . 147946 mark.
85.
1, 2.
1619-1622.
94.
I.
1619-1622.
94,
3.
1619.
3e bus.
29927 stuks.
Dubbele stuivers (142*/, in de snede) . . . 1581655 stuks.

(186*/, n
) . . . IooI45
Pijlstuivers
VERKADE
79.
n. I, 2.
1623-163o.
85.
1, 2.
1623-163o.
88.
1, 2.
94
1623-163o.
1624-1628.
ven man.
I, 2.
5525
. . . . . . . . . . . 18557o'/2
.
26461
7,
Dubbele en enkele stuivers . . . . . . 3oo64
Er bestaan ook dubbele en enkele duiten van 1626.
mark.
58
4e bus.
Over de jaren 163o-1633
benevens de 1e bus van den muntmeester Pieter van der Voord en 1)

over de jaren 163o 1637.
VERKADE
163o-1635.
Gouden dukaten .
. 14o52o stuks.
79.
78.
n. 5.
m
2.
163o-1636.
. 158875
85.
I.
1630-1636.
. 12283o
88.
I.
1632-1637.
Leeuwendaalders .
. 18oooo
94.
I.
I633.
Dubbele stuivers (142*/, in de snede). . . . 219875
Verkade vermeldt een halven leeuwendaalder van 1635. Voorts bestaan

er dubbele duiten van 1636 en enkele van 1632.
2e bus.
VERKADE
'79.
n". 1, 2.
79.
I, 2.
78.
n 5-
1637-164o.
I643-1645.
1638-1645.
id.
Gouden dukaten
1828 mark.
2452
8o655 stuks.
85.
I642-1645.
4476o
88.
I-
1637-1645.
94.
I.
1637-1642.
Leeuwendaalders . . . . . . . . . . . 66925
Dubbele stuivers (142*/3 in de snede) . . . 1o5358o
,
,
Verkade vermeldt een halven gouden rijder van 1641. De door hem
vermelde dubbele daalder (1o schellingstuk van 164o) moet, ook blijkens
deze busopening, valsch zijn. Verder komen voor dubbele duiten van
1643.
3e bus.
Over de jaren 1645 165o.
VERKADE
78.
n". 3.
1645-165o.
Dubbele gouden dukaten . . . .
. .
. . 162985 stuks.
79.
n 2.
1645-165o.
995o9
85.
I.
1646-165o.
. 5595oo
88.
I.
1645-165o.
Leeuwendaalders .
. 23294o
94.
I.
1646. 1647.
Dubbele stuivers (142*/3 in de snede)
. . . 22151o
Het kabinet van 's Rijks munt heeft halve rijksdaalders met den halven
man van 1646-1649. Verder komen voor dubbele duiten van 1649,
enkele van 1647 en 1648.
1) Pieter van der Voorden heeft tot in 1633 met zijn vader het muntmeestersambt be
kleed en is daarna alleen als muntmeester opgetreden.
59
4e bus.
VERKADE
78.
n". 3.
165o-1655.
Dubbele gouden dukaten . . .
. .
13885o stuks.
r,
I , 2-
165o-I655.
47346 mark,
I, 2.
1651-1655.
Heele en halve leeuwendaalders . . . . .

Roos-schellingen (46*/a in de snede) . . . .
Dubbele stuivers (142*/o
) . . . .
14132 ,
6492o stuks.
85.
88.
4-
1653.
1.
I653.
92.
94-
. .
40745
73
Er bestaan dubbele en
5e bus.
enkele duiten van 1653.

VERKADE
78.
n. 3.
1655-1657. -
21616 stuks.
85.
I , 2-
1656-1658.
297oo mark.
88.
,,
r.
1655-1657.
Leeuwendaalders .
95.
4-
1657.
Dubbele duiten (58 in de snede). . . . . . 1852oo
95.
5-
I657.
Duiten
(116
6285 stuks.
). . . . . . 223oI5
77
Muntmeester J a c o b B o r e e l.
VERKADE
Ie bus.
78
*5
n". 3, 5- 1, 2.
*1.
85.
1658-1661.
1658-166o.
Heele en halve rijksdaalders met den halven man.
24467
1, 2.
1659-1661.
79o44
3, 4--
1659-166o.
Heele en halve zilveren dukaten. .
. . . . 29195
1853 mark.
Er zijn ook dubbele duiten van 1659, enkele van 1658.

VERKADE
78.
2e bus.
n. 3.
85.
yo
I-
8I.
Yn
I-
1661-1665.
1661-1664.
1661-1664.
Rijksdaalders met den halven man . . . .

Dukatons
55195 stuks.
439o5
677385
216o7o
85.
Yn
3-
1661-1665.
Zilveren dukaten .
95.
4, 6.
1662-1664.
Dubbele en enkele duiten (58 en 116 in de snede).
27oo mark.
Deze 2e bus is eerst in 1668 geopend; tot zoolang schijnt de munt te
hebben
stilgestaan.
De volgende bus, over de jaren 1672-1678, wordt

" het proces-verbaal uitdrukkelijk de derde genoemd, maar behalve dat
het bestaan van dukatons van 1668 en 167o, rijksdaalders met den
"lven man van 1668, snaphaan-schellingen van 1669 en 167o, dubbele
" enkele duiten van 1669, bewijst dat tusschen 1668, waarin de vorige
6o
bus geopend is, in 1672 met welk jaar het werk dezer 3e bus is aan
gevangen, de munt te Middelburg gewerkt heeft, is bovendien in het
archief van 's Rijks munt (Generaal Register n". 11) een brief te vinden
van den Secretaris van Raden en Generaal-meesteren der munt, Antonie
la Porte, dd 29 Maart 1673, waarin hij schrijft, dat hij, te Middelburg

gekomen om te spreken over het openen der muntbus, van den munt
meester Jacob Boreel ten antwoord had gekregen, dat ,,deselve sonder
examinatie gelicht en de penningen daaruit gelicht waren.
3e bus.
VERKADE
78.
1672-1677.
368o stuks.
1672-1678.
1672-1676.
Heele en halve zilveren dukaten

Dukatons . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
494o2 mark.
42o25 stuks.
1675-1677.
I,
1676-1678.

Zeeuwsche daalders van 3o stuivers (15'/2 in.
I-
1677. 1678.
7.
1672-1678.
n. 3.
86.
I, 2.
8I.
I-
85.
9O.
93.
94.
de snede)
. . .
658oo
4636o5
Hoedjes-schellingen (47*/a in de snede) . . . 9214o

Dubbele stuivers (144*/a
) . . . 26861o
77
Uit de processen-verbaal van deze en de vorige bus blijkt, dat het

onjuist is wat Verkade zegt, dat de rijksdaalders met den halven man
niet na 1659 zijn geslagen.
Er zijn ook halve dukatons van 1672 en 1673.
Muntmeester H. e n dr ik van
Heum en
1e bus. Over de jaren 1679- 1681.

VERKADE
78.
n". 3.
8I.
3-
1679-1681.
I68o.
86.
I.
1679. 168o.
88.
4.
'9O.
1679-1681.
2I3.
2.
I68o.
I68o.
I68I.
94.
7.
I68I.
94.
5.
I68I.
95
m 7.
Dubbele gouden dukaten

Dukatons . . . . . .
. . . . . . .
. . . . . . .
Zilveren dukaten
Leeuwendaalders
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
I 19o stuks.
I5675
m
I539oo
48ooo
n
n
Zeeuwsche daalders van 3o stuivers (15'), in

de snede) . . . . . . . .
72554O
Hoedjes-schellingen (47*/a in de snede) . . 9276o
Dubbele stuivers
(144*/o
) . . 11884o
Stuivers
(188*/,
) . . 3445oo
77
77
Duiten
(116
77
. 1279445
In het kabinet van 's Rijks munt zijn duiten van 168o en 1681,
,
n
m
61
2e bus.
VERKADE
78.
n. 3.
9O.
2I3-
2.
94-
665o stuks.
I682.
Dubbele gouden dukaten
I682.
Zeeuwsche daalders van 3o stuivers (15'/2 in

de snede)
I68I.
I682.
I682.
Muntmeester
1e bus.
Hoedjes schellingen
Stuivers
. I477925
(47*/a in de snede).
(188*/,
).
88375
27786o
H en d r ik va n D u s s e 1 d or p.
VERKADE
78.
n. 4, 6.
8I.
1683-1685.

Dukatons
1683.
Zeeuwsche daalders van 3o stuivers (15'/2 in

Hoedjes-schellingen (47*/a in de snede) .
Dubbele stuivers
(144 /9
) .
Stuivers
(188*/,
) .
9O.
2.
I682-1686.
93.
2.
I682-1686.
94-
7.
1683-1685.
94-
r,
1683-1685.
de snede).
95-
7,
7,
Duiten
7.
77
(116
7,
) .
49
mark.
2O2O
stuks.
58148o
48763o
44I79O
96824o
96ooIo
Er zijn duiten van 1682 1686, maar het proces-verbaal vermeldt de

jaren niet. Ook bestaan dubbele stuivers van 1686.
2e bus.
Over de jaren 1686
1688.
VERKADE
42 mark.
78.
n. 4, 6.
1687. 1688.
9O.
1687. 1688.
9O.
I686-I688.
Tienschellingstukken (7"/, in de snede) .

37782o
Zeeuwsche daalders van 5 schellingen (15'/, in
de snede).
3e bus.
stuks.
I379O5
VERKADE
78.
n". 4, 6.
9O.
4.
95-
7.
I91 mark.
1688-169o.
Dubbele en enkele gouden dukaten .
1689. 169o.
Tienschellingstukken (7"/, in de snede).

Duiten
(116
19.
). .
. I2369oo stuks.
. 96oooo
77
Het kabinet van 's Rijks munt heeft duiten van 1689.
4e bus.
VERKADE
78.
n". 4,6.
86.
77
I69o.
Dubbele en enkele
1694.
Zilveren dukaten .
gouden dukaten .
6o
mark.
6o1 Io
stuks.
3.
62
VERKADE
91.
n". 2.
9O.
I694.
Ned. drieguldens .
169o-1693.
846o5 stuks.
Tienschellingstukken (7*/, in de snede) . . . 5676ro
77
Ofschoon
het proces-verbaal dezer bus uitsluitend van Wederlandsche

drieguldens gewag maakt, bestaan er toch ook Provinciale Zeeuwsche
drieguldens van 1694.
5e bus.
VERKADE
86.
94.
n". 3.
n
1694-1697.
Zilveren dukaten .
1696. 1697.
Dubbele stuivers (142*/a in de snede). . .
6e bus.
712775 stuks.
. 31455o
Over de jaren 1697--17oo.
VERKADE
1697. 1698.
Zilveren dukaten .
2254oo
9I.
2.
1698.
Ned. drieguldens .
Io479o
93.
I699.
94-
1699.
Hoedjes-schellingen (49/12 in de snede) . . . 328125

Dubbele stuivers (voor O. I. C. 15o'/, in de snede). 1546845
86.
n. 3.
7e bus.
Over de jaren 17oo 17o5.
VERKADE
78.
17o1-17o3.
Gouden dukaten.
34o2o
17oI-17o5.
Zilveren dukaten.
66254o
17o1-17o5.
7.
17oo-17o5.
Hoedjes-schellingen (49/12 in de snede) . . 61583o

Dubbele stuivers (voor O. I. C. 15o'/, in de snede) 5672o2o
n". 6.
86.
2I3.
94-
Muntmeester Adolf d e G r o e n e.
1e bus.
Over de jaren 17o6
17 1 1.
VERKADE
86.
Zilveren dukaten .
17o7-17II.
n 7.
17o6-17II.
Hoedjes-schellingen (49/12 in de snede) . . 55754o

Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o'/, de insnede) 1976485
94.
Muntmeester
1e bus.
David
268o4o stuks.
17o6-17o8.
n". 3.
2I3.
Fi e r s.
Over de jaren 1713 17 17.
VERKADE
78.
n". 6.
3647o stuks.
1715-1717.
Gouden dukaten
8I.
1716. 1717.
Dukatons .
29415
86.
1713-1716.
Zilveren dukaten
2776o5
93.
1713-1717.
94.
7.
1713-1717.
Hoedjes-schellingen (49/12 in de snede) . . 670615

Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o'/, in de snede) 3988695
Er zijn ook duiten van 17 14 en 17 17.
63
2e bus, benevens 1e bus van den Muntmeester Pieter Kappeijn e )

over de jaren 1717 1728.
VERKADE
78.
n. 6.
1718-1727.
Gouden dukaten
65o3o stuks.
Netscher
, 4. W en v. d. Chijs ) 1718-1728.
II. 13.
8I.
Dukatons (ten deele voor O. I. C.)
12o145
I43445
86.
3-
1718-1727.
Zilveren dukaten
93.
I, 3.
1718-1727.
Hoedjes-schellingen (voor O. I. C.
94.
7.
1717-1828.
94.
5-
1727.
49/12 in de snede)
29o838o
Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o'/,
in de snede).
. I346Io7o
Stuivers (voor O.I.C. 3o1'/, in de snede) 72o895
7,
Van de dukatons dezer bus zijn ro1520 stuks voor de O. I. C. geslagen

en 18625 stuks voor hier te lande. Er bestaan duiten van 172o, 1724,
1725, 1727 en halve zilveren dukaten van 1719; voorts duiten O. I. C.
van 1727, 1728.
2e bus.
Over de jaren 1728 - 1735.
VERKADE
78.
n. 6.
Gouden dukaten .
I73I.
2345O stuks.
Netscher
, 4. l en v. d. Chijs ) 1728-1732.
II. 13.
Dukatons (ten deele voor O. I. C.). 43o77o
86.
3-
I735.
Zilveren dukaten.
93.
I.
1728-1735.
Hoedjes-schellingen (voor O. I. C.
94.
n 7.
1728-1735.
49/12 in de snede) .
. I473852
Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o'/.
94.
1728-1731.
Stuivers (voor O. I. C.3o1'/, in de snede) 45o7425
8I.
158815
in de snede)
5.
. 73972O5
Van de jaren 1728 1735 bestaan duiten O. I. C.

3e bus.
VERKADE
Netscher
81.
n". 4. l en v. d. Chijs ) 1735-1741.

II. 13.
Dukatons (ten deele voor O. I. C.)
. 469625 stuks.
- 43723O
86.
3-
1737. 1738.
Zilveren dukaten .
93-
I.
1735-1738.
Hoedjes-schellingen (voor O. I. C. 49"/12

in de snede).
. I23II 5
77
1) P. Kappeijne, schoonzoon van David Fiers, is dezen in 1725 in het muntmeesters

ambt opgegevolgd.
64
VERKADE
94.
n". 7.
1735-1738.
Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o*/.
1735-1738.
Stuivers (ten deele voor O. I. C. 3o 1'/,

in de snede) . . . . . . . . 73782o
in de snede) .
94.
5, 8.
. 7oo535 stuks.
Er bestaan duiten van 1736, 174o, 1741 en duiten O. I. C. van

I 735- I 739.
4e bus. Over de jaren 1742 1752.

VERKADE
78.
n. 6.
Gouden dukaten
I749.
8I.
4.
I742-1752.
Dukatons .
86.
4.
1747-175o.
Zilveren dukaten
93.
4.
I75O.
94.
m 7.
. . . .
.
. .
. 64526o
658o stuks.
. . .
.
36554o
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C. 49/12

in de snede) .
I744 - I75o.
11756o
Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o*/, in de snede) 176237o
Er bestaan duiten van 1747, 1749, 1752 en duiten O. Is C. van

1744-175o en I 752.
Muntmeester Martin u s H. o 1 t zh ey (de vader).

1e bus.
VERKADE
78.
n. 6.
I753-1758.
Gouden dukaten .
. 18536o stuks.
Dukatons (voor O. I. C.) .
. 378o45
NetScher
82.
1. ' en v. d. Chijs ) 1753-1757.

II. 13.
86.
4-
1757. 1758.
Zilveren dukaten .
. I46o55
93.
4.
1753-1758.
94.
7-
I753.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.
49/12 in de snede) . . . . . . 71259o
Dubb. stuivers (voor O. I. C. 15o*/, in
I754.
de snede) .
. 486525
Ofschoon het proces-verbaal zegt, dat de dukatons van deze bus alle
voor de O. I. C. geslagen zijn, zoo vindt men toch ook stukken van
1755 en 1758 zonder het merk der Compagnie. Er zijn ook duiten
van 1753-1758, en duiten O. I. C. van 1753-1756.
Muntmeesters Martin u s H. o 1 t zh ey (vader en zoon).
1e bus. Over de jaren 1758 1765.
-
VERKADE
78.
79.
n. 6.
n
3, 4-
1758-1762.
Gouden dukaten .
. 1o885o stuks.
176o-1764.
1 11 16 mark.
65
VERKADE
82.
Netscher
n. I. ) en
1758-176o.
Dukatons (voor O. I. C.)
. 28265o stuks.
87.
I, 2, 3, 4.
1759-1765.
Heele, halve, kwart en achtste zil

veren dukaten . . . . . . . 151677 mark.
9I.
3-
1762-1764.
Ned. guldens.
93.
4.
1758-1765.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) 696875
94.
7.
I758. I759.
. 19854o
94.
8.
176o-1764.
Pijlstuivers (3oI'/2 in de snede) . . 8555oo
. 21.432o stuks.
Het proces-verbaal dezer bus zegt, dat de dukatons zijn geslagen voor
de O. I. C., toch zijn er stukken zonder het merk der Compagnie van
1758, 1759 en 1762. Er zijn verder duiten van 1762-1765.
Muntmeester Martin u s Holt zh ey (de zoon).
2e bus.
Over de jaren 1765- 1772.
VERKADE
1766-1772.
87.
I, 2, 3, 4.
1765-1772.
Heele, halve , kwart en achtste zilveren

dukaten. . . . . . . . . . . . 363186
93.
4-
1765-1771.
94.
7-
1765.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) . . 92953o stuks.

Dubbele stuivers (voor O. I. C.). . . . 79915 n
82.
n". I. 2.
. 58888 mark.
Er zijn ook duiten van 1765-1769 en van 1772, voorts duiten O. I. C.

van 1765, 1768, 177o en 1772.
3e bus.
VERKADE
1773-1776.
87.
82.
n". 1, 2.
n
I, 2, 3, 4.
I772-1777.
Heele, halve, kwart en achtste zilveren dukaten. 35297o
93.
4-
1772-1776.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) .
19284 mark.
n
. 58124o stuks.
Er zijn ook duiten van 1776 en 1777, en duiten O. I. C. van 1772,

I 773, I 777.
4e bus.
VERKADE
87.
93.
n". 1, 2, 3, 4.
4-
1777-1781.
Heele, halve, kwart en achtste zilveren

dukaten . . . . . . . . . . . . 1839O2 mark.
1777-178o.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) . . 45526o stuks.
Er zijn ook duiten van 1777-1781 , en duiten O. I. C. van 1777

en 178o.
66
5e bus. Over de jaren 1781-1787

VERKADE
82.
1785.
n". 1, 2.
87.
I, 2. 3, 4.
93.
n 4-
I781-1787.
2o645 mark.
Heele, halve, kwart en achtste zilveren dukaten 16418o
1785.
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) .
. 25336o stuks.
Er zijn ook duiten en duiten O. I. C. van 1781-1787.

6e bus.
VERKADE
87.
n". 1, 2, 3, 4.
1787. 1788.
Heele, halve, kwart en achtste zilveren dukaten. 11o72 mark.
Muntmeesteres P e t r o n e l 1 a S lob.
Weduwe van Martinus Holtzhey.
met assumtie van J oh a n L o d e wijk Mol t e r.

1e bus.
VERKADE
82.
n". 1, 2.
E#
1789-1792.
II. 13.
Heele en halve dukatons (voor

O. I. C.) . . . . . . . . .
9I.
2.
1789.
Ned. drieguldens .
. 3o556o stuks.
9I.
3, 4.
I79I.
Ned. heele en halve guldens .
87.
I, 2, 3, 4.
1788-1792.
Heele, halve , kwart en achtste zil
93.
4:
1788-1792.
veren dukaten . . . . . . . . I478Io

n
Scheepjes-schellingen (voor O. I. C.) 1145195 stuks.
94.
8.
I79I.
45196 mark.
Pijlstuivers (3o1'/, in de snede).
734o mark.
4824o
Volgens Netscher en v. d. Chijs zijn in 1789, 179o en 1791 drieguldens

en guldens voor O. I. C. geslagen, en in 179o en 1791 halve guldens
O. I. C. Verder komen voor duiten en duiten O. I. C. van 1788-1792.
VERKADE
82.
n". 1, 2.
1792-1794.
Heele en halve dukatons (voor

O. I. C.). . . . . . . . .
Zilveren dukaten .
II. 13.
87.
I.
1792-1796.
93.
4-
I793.
17o3o mark.
. 238878o stuks.
184735
Er zijn ook duiten van 1792-1796, en duiten O. I. C. van 1792-1794.

Processen-verbaal van latere busopeningen worden in het archief van
's Rijks munt niet aangetroffen; toch is in de munt te Middelburg na
1796 nog wel gewerkt. Het Generaal Register n. 27 van dat archief
vermeldt op folio 67, dat aldaar 1137o marken zilveren dukaten, d. i.
99o25 stuks gedurende de maanden Mei tot en met October 1798 zijn ge
slagen; dit was de laatste muntslag, met Juli 1799 is die munt opgeheven.
U T R. E CH T.
Zoo niet alle dan toch verreweg de meeste Utrechtsche munt

stukken van de Republiek der Vereenigde Nederlanden en van de
Bataafsche Republiek voeren als muntteeken het wapen der stad
Utrecht, die van den muntmeester Mr. ADRIAEN VAN DER HEIJDE
vertoonen bovendien een lam met een vaandel, sommige van den
muntmeester JoHAN VAN ROMOND en enkele van SIBERTUS VAN
RoMoND hebben eene roset of vijfbladige bloem, van HENDRIK

MAURITs EIJK een boom, terwijl de muntmeester JOHAN ZEROBULUs
op eenige zijner munten eene vierbladige bloem heeft geplaatst.
De munten van KONING LODEWIJK vertoonen als muntteeken eene
bij, en die geslagen gedurende de inlijving bij het Fransche

Keizerrijk zijn de eerste, die n een muntteeken n een munt
meesterteeken hebben; zij voeren als muntteeken tot aanwijzing
der Utrechtsche munt een visch, en als muntmeesterteeken van
den muntmeester DU MARCHIE SERVAAS een mast.
Utrechtsche muntmeesters,
Hendrik van Domselaar .
161 5.
Floris van Domselaar.
1615-1628.
Johan Vianen
1628-1633.
Nicolaas van Dalen
I635-1643.
Johan Zerobulus
Johan van Reijnevelt .
1644-1662.
Mr. Adriaen van der Heijde
1674-1677.
Een lam met vaandel.
Johan van Romond
1679-17o9.
Eene vijfbladige roset.
Sibertus van Romond.
17Io-1732.
Hendrik Maurits Eijk.
I732-1734.
Een boom.
Johan van Romond
1734-1738.
Eene vijf bladige bloem.
Johan Ernst Novisadi.

Johan Ernst met Johan
1738-1761.
Christoffel Novisadi.
Eene vierbladige bloem.
1663-1673.
Idem.
1761-1766.
Johan Christoffel Novisadi .
1766-1771.
Johan George Holtzheij .
1771-1776.
Carel Frederik Wesselman .
1777-1782.
Johan Sebastiaan van Naamen. 1782-1797.
#k
Gideon Jan Langerak du Marchie
Servaas .
. ..
1797-1815.
Eene bij, (Kon. Holland.)

Eene mast als munt
meesterteeken.
#
S&#s
Eene visch als teeken

van de Utrechtsche munt.
U T R E C H T.
Munt te
Utrecht.
Muntmeester H. e n dr ik v a n
2e bus.
D om s e la a r.
VERKADE
98. n". 3.
IO3.
Gouden dukaten
(7o in de snede)
Gehelmde rijksdaalders (8'/,
I.
. 1oo48o stuks.
. . . 393175
De 2e bus van Hendrik van Domselaar is de eerste der Provinciale
Utrechtsche munt, waarvan een proces-verbaal in het archief van 's Rijks
munt aanwezig is. Van de jaren vr 1591 bestaan
VERKADE
97. n". I.
97.
2.
I579.
Rosenobels.
I579.
Halve rosenobels.
Realen.
OI.
I.
1586.
IOI.
2.
1586.
IOI.
3.
1584. I586.
IO2.
I, 2.
1586. 1587.
106. n 3. en ro7. n". 1.

106. 5. n ro7. 2.
Io8. 2.
1578. 1579. 1585.

I579. I585.
158o.
'/zo realen.
Arends-rijksdaalders.
Heele en halve Leycesterdaalders,
Leeuwendaalders.
Halve leeuwendaalders.
Philipsdaalders.
Io8. 3
158o.
Halve Philipsdaalders.
108. ,, 4
'/s Philipsdaalders.
IO9.
1576.
1578.
IO9.
2.
I 577.
Halve staten-daalders.
IO9.
3.
I 577.
Kwart staten-daalders.
II2.
2.
I582. I 585.
Snaphaan-schellingen.
II2.
3.
I583. I585.
Halve snaphaan-schellingen,
II4. n
II4
I, 2, 4.
m 3.
I578. I579. I582. 1583.

1582,
- Staten-daalders.
Stuivers.
Halve stuivers,
7o
VERKADE
226. n". 3.
1582.
Kwart stuivers.
II5. 5, 6 en 116 n". I.
1578. I579.
Dubbele duiten.
II5.
I578. I579.
Duiten.
n . 4.
Het verbaal der 2e bus vermeldt niet de juiste jaren, waarin de du

katen en de gehelmde rijksdaalders geslagen zijn, maar bekend zijn de
laatste van 1591 en 1592; halve rijksdaalders bestaan ook van die jaren.
Er zijn ook stuivers van 1592 (Verkade 114 n". 2.)
3e bus.
VERKADE
IO2.
3, 4-
I595. I596.
I595. I596.
IO I.
2.
I595. I596.
Gouden dukaten (7o in de snede)

Heele en halve Unie-rijksdaalders
in de snede) . . . . . . .
'/2o Realen (71"/a in de snede) .
226.
2.
I597. I 598.
Heele en halve leeuwendaalders (8"/,
IO7.
I, 2, 4, 5-
98.
n". 3.
in de snede) .
. . 129o14o stuks.
(8"/,,
. . . 593o mark.
. . 64895 stuks.
.
42o8 mark.
Er bestaan ook stuivers van 1597 van de stad Utrecht.

4e bus.
VERKADE
1598-16oo.
Gouden dukaten (7o in de snede) . . 547945 stuks.
97.
16oo.
Rosenobels
IO3.
I, 2.
1598-16oo.
Heele en halve gehelmde rijksdaalders
IO3.
I.
16oo.
(8'/2 in de snede) . . . . . . .
Gehelmde rijksdaalders (8'/, in de snede)
: :
1598-16o1.
Leeuwendaalders
Io7.
n 2, 5.
1598-16oo.
Halve leeuwendaalders
98.
n". 3.
16or.
16oI.
(32
(8"/,
.
J)
233985
21.11o mark.
1883o stuks.
) 173225
I92O
Van 16oo bestaan ook stuivers met het wapen der stad Utrecht.
5e bus.
VERKADE
97.
Rosenobels
(32 in de snede)
97.
n. 3
n
4-
16oI.
16o2.
Halve rosenobels
(64
IO3.
I.
I6oI.
I6o2.
# : #
I6oI.
4.
I6oI.
I6o6-16o8.
2413o stuks.
77
) 18888o
Gehelmde rijksdaalders (8'/,
17
9335
(8"/,
2892o
Leeuwendaalders
IO7.
2, 5.
II 2
4-
I6oI.
Roos-schellingen
98.
3-
16o3-16o8.
Gouden dukaten
IO3.
3.
16o5-16o8.
Rijksdaalders
met
8o98 mark.
(46*/a in de snede) 29279o stuks.

(7o
den
(8/as, in de snede)
77
) 65o87o
halven man
. . . .
. .
976o
71
VERKADE
Io3.
n". 3, 4.
98.
98.
n 6.
16o6-16o8.
5-
I6o6-16o8.
16o7.
Heele en halve rijksdaalders met den

halven man. (87*/1s, in de snede). .
Gouden rijders
(24"/1a in de snede)
5125o stuks.
Halve gouden rijders (49'/13
27775
7)
6251 mark.
De gehelmde rijksdaalders van deze bus, worden in het proces-verbaal

genoemd Utrechtsche rijksdaalders van 45 stuivers, en de rijksdaalders
met den halven man van 1603-16o5 Nederlandsche rijksdaalders van
46 stuivers, die van 16o6--16o8 rijksdaalders van 47 stuivers. De heele
en halve gouden rijders worden dubbele en enkele genoemd.
6e bus.
Van deze bus is geen proces-verbaal in het archief van 's Rijks munt
aanwezig, maar er bestaan
Gouden dukaten.
I612
161o. 1612. 1613. Heele en halve rijksdaalders met den halven man.
1614
Dubbele stuivers en dubbele en enkele duiten der

stad Utrecht.
I614. 16 15.

7e bus. Over het jaar 1615.
VERKADE
98.
n. 3.
1615.
Gouden dukaten .
98.
5.
1615.
Gouden rijders .
98.
n 6.
1615.
1615.
Leeuwendaalders .
1615.
Dubbele en enkele stuivers
Io7.
II4.
n 5, 6.
4.
Muntmeester F 1 o r is va n
1e bus.
25688 stuks.
Io48o
II51o
9265
1537 mark.
D om s e la a r.
VERKADE
98.
n". 3.
1615-1617.
Gouden dukaten .
98.
5.
1616. 1617.
. .
. .
. . .
98.
6.
1617.
IO3.
3.
IO7.
4, 5.
II4.
n 5, 6.
1617.
1615-1617.
. . .
Heele en halve leeuwendaalders.
Dubb. en enkele stuivers (142*/3 en 284"/,

in de snede).
4914o stuks.
I II48o
28oo
1o67o
133414 mark.
2O57
Van 1615 bestaan ook kwart leeuwendaalders, Verkade 117 n". 3.
72
2e bus.
VERKADE
1617-1619.
Gouden dukaten
98.
98.
n". 3.
m
5.
1617-162o.
Gouden rijders .
15651o
98.
n 6.
1617-162o.
1276o
IO3.
3, 4.
1618-162o.
Halve gouden rijders. . . . . . . . .

.
97184 mark.
Io7.
4, 5-
1617. 1618.
Heele en halve leeuwendaalders.
34126
II4.
5, 6.
1618.
Dubb. en en enk. stuivers (142*/3 en 284"/3

5OI 7
ven man .
1619.
in de snede) .
. ..
996o stuks.
Er zijn ook duiten van 1617 en 1619.

3e bus. Over de jaren 162o 1622.
VERKADE
98.
n". 5.
IO3.
3, 4.
Io7.
4.
I62o-I622.
Gouden rijders . . . . . . .
I62o-I622.

ven man .
I62o.
4e bus.
Leeuwendaalders .
. .
97192 mark.
118o stuks.
.
.
.
.
.
.
.
.
5o965 stuks.
27545
m
Halve gouden rijders. . . . . .

.
.
.
.
.
.
8182o stuks.
. .
VERKADE
98.
98.
98.
n". 3.
m
1622-1624.
5.
I622-1626.
6.
1622. 1623.
IO3.
3-
I622-1626.
IO3.
4.
1623.
IO7.
4.
I622-1626.
Gouden dukaten .
Gouden rijders . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
458o
32781o
n
n
Halve rijksdaalders met den halven man
2525
Leeuwendaalders .
54O25
Er zijn ook halve rijksdaalders met den halven man van 1622 en
1624, en duiten van 1625.
5e bus.
VERKADE
1626. 1627.
IO3.
98.
n". 5.
,
3.
1626. 1627.
. . . . . . .
Io7.
,,
4.
II 2.
,,
4, 5.
1626. 1627.
1627.
Leeuwendaalders . . . . . . . . . .
Heele en halve roos-schellingen (48 in de snede)
11.595 stuks.
976o
,,
3857o
,,
2641 mark.
Er zijn ook stuivers en kwartstuivers van 1627. Verkade 226 n. 3

en 114 n". 2.
Muntmeester J. oh a n - Via n en.
1e bus.
VERKADE
98.
98.
n. 3.
n
5-
1629-1633.
Gouden dukaten.
. 1597o5 stuks.
1628. 1629.
Gouden rijders .
1o68o
73
VERKADE
98.
n. 6.
1628-1633.
4755 stuks.
IO3.
3-
Rijksdaalders met den halven man . . . . 7472o
IO3.
4.
Halve rijksdaalders met den halven man .
118o
Io7.
4.
1628-1633.
Leeuwendaalders
56165
Io7.
5.
1628-1633.
Halve leeuwendaalders . .
12Io
De jaren, waarin de heele en halve rijksdaalders van deze bus geslagen

zijn, worden in het proces-verbaal niet vermeld, maar beiden bestaan
van 1629. Het kabinet van 's Rijks munt heeft ook een roos-schelling
van 1629 volgens de afbeelding van Verkade 112 n. 4. In dat jaar zijn
ook inderdaad dergelijke schellingen in de Utrechtsche munt geslagen,
en daarvan waren ook bij de busopening de buspenningen voorhanden,
maar het was den Generaal-Meesteren ,,van wege H. H. M., bij expresse
,,acte van resolutie verboden daarvan bus te maken en rekening over
,,te leveren, als op particuliere instructie geslagen. Voorts bestaan dui
ten van 1631, Verkade 1o6 n. 2.
Het eerstvolgende in het muntarchief voorkomende verbaal van bus
opening te Utrecht loopt over de jaren 1635 tot 164o, toen Nicolaas
van Dalen muntmeester was; het is mij niet gebleken of er eerst nog
een tweede muntbus is geweest van Johan Vianen over 1634; wel bestaan
er duiten van dit jaar.
Muntmeester Nic o la a s va n
1e bus.
D a l en.
VERKADE
98.
IO7.
n. 3.
n
4, 5.
1635-164o.
Gouden dukaten
. 12172o stuks.
1635-164o.
16247 mark.
7525o stuks.
Er bestaan ook duiten van 1637.

VERKADE
98.
Io7.
n. 3.
m
4.
164o-1643.
Gouden dukaten
164o-1643.
Leeuwendaalders
. 439585
Deze 2e bus is ten deele door des muntmeesters weduwe, Judith Dolre
verantwoord, welke na diens overlijden de betrekking heeft waargenomen,
74
Muntmeester J. oh a n Z e r o b u l u s.
Muntteeken &# eene vierbladige bloem.

1e bus.
VERKADE
98.
98.
n. 5, 6.
1644. 1645.
. . .
1643-1648.
Gouden dukaten .
. Io9326o stuks.
II 16 mark.
3-
IO3.
3-
1645-1648.
2661o
1o7.
m 4.
1643-1648.
Leeuwendaalders .
57o85o
II4.
Dubbele stuivers (142*/, in de snede). . .
19819o
5-
1646.
2e bus.
VERKADE
n". 3.
1648-1651.
Gouden dukaten .
IO4.
98.
I-
165o. 1651.
Io7.
v,
4-
1649-1651.
Leeuwendaalders .
. 1 1776oo stuks.
66755
25OO25
Van 1651 bestaan ook halve rijksdaalders met den halven man.
3e bus.
VERKADE
1651-1659.
IO4.
98.
n". 1, 3.
n
I-
1651-1658.
. 28454o stuks.
Io7.
4-
1651-1658.
Leeuwendaalders
81o4 mark.
. Ioo835
Er zijn ook halve rijksdaalders met den halven man van 1651 , 1654,
1657, 1658; voorts duiten van 1654, 1657, 1659 (Verkade 116 n". 2,
3, 4).
VERKADE
98.
1659-1662.
99.
n. 1, 3.
m
3.
1659-1662.
Dukatons .
Io7.
4.
I66o-I662.
Leeuwendaalders
. 1486o5
IO5.
I.
1659-1662.
Zilveren dukaten
. ..
. 23431o
. .
4328 mark.
. . . . . . . . . . 21939o stuks.
In 1659 en 166o zijn ook halve dukatons geslagen, in 166o en 1661

halve zilveren dukaten; voorts bestaan er duiten van 1661. (Verkade
116 n. 4).
Muntmeester Johan van R. e ijn e v e lt.
1e bus.
VERKADE
98.
n. 3.
1663-1668.
Gouden dukaten
. 23232o stuks.
Io7.
m 4.
1663-1667.
Leeuwendaalders
6543o
75
VERKADE
99.
n". 3.
1664-1667.
IO4.
I.
I668.
IO5.
I.
1663-1668.
Dukatons .
8228o stuks.
Rijksdaalders met den halven man . . .
. 2153o
Zilveren dukaten.
. Io2345 .
Er bestaan ook halve dukatons van 1663-1665, en halve zilveren

dukaten van 1663 en 1664; voorts stuivers van 1665 (Verkade 1 14 n". 7),
en duiten van 1663-1668 (Verkade 116 n. 4).
2e bus.
VERKADE
98.
1668-1672.
Gouden dukaten.
. 14oo8o stuks.
99.
n. 3.
m
3.
1668-1672.
Dukatons .
. 4o5495
IO5.
I.
1669-1672.
Zilveren dukaten
1721o
IO4.
I-
I668.
1o815
IO7.
n 4-
I668.
Leeuwendaalders
336o
Er zijn ook halve dukatons van 1668-1671, en halve zilveren duka

ten van 1669; voorts duiten van 167o en 1671 (Verkade 116 n". 4).
Ofschoon deze 2e bus loopt over de jaren 1668 1672, en de volgende
geen vroegeren muntslag dan van 1674 betreft, zoo bestaat er toch een
rijksdaalder met den halven man van 1673 van eene bijzonder fraaie
uitvoering (zie Verkade 104 n". 4); v. Loon dl. I bl. 129 zegt dat derge
lijke stukken met het gekroonde borstbeeld van den Prins van Oranje
door den Utrechtschen muntmeester geslagen zijn, om, na het vertrek
der Franschen, zijne gunst te verwerven en hem gunstig te stemmen
voor de aanneming van het Stadhouderschap over het Sticht. Intusschen
vertoont bedoelde rijksdaalder van 1673 wel het gelauwerde, maar niet
het gekroonde borstbeeld van den Prins.
Het kabinet van 's Rijks munt heeft ook een halven zilveren dukaat
van 1673.
Muntmeester Mr. A d ria e n va n d e r H e ij d e.
Muntteeken 34j een lam met vaandel.

1e bus.
VERKADE
98.
n. I, 3.
IOO.
I.
IO4.
n 2.
1674-1676.
1674-1677. .

Dukatons . . . . . . . . . .
.
.
.
.
. 1 183 mark.
. 6345o stuks.
1675-1677.
Rijksdaalders met den halven man . . . . 26235
76
VERKADE
Io5.
1674.
Zilveren dukaten
1789o stuks.
IO7.
n". 3.
n
4-
1674-1676.
Leeuwendaalders
2673o
II3.
5, 6.
1675-1677.
. 13283o
II 5.
1674. 1675.
Staten-schellingen (49/12 in de snede) .

Dubbele stuivers (15o'/.
).
. II5I75
77
I.
Er zijn in de jaren 1674-1676 ook halve dukatons gemaakt, en in

1676 en 1677 duiten (Verkade 116 n. 4). - Het kabinet van 's Rijks munt
heeft ook een halven rijksdaalder met den halven man van 1675, en een
halven zilveren dukaat van 1674.
Muntmeester J. o h a n va n R om o n d.
Muntteeken & eene vijfbladige roset.

1e bus.
Over de jaren 1679. 168o.
VERKADE
1679. 168o.
Gouden dukaten
IOO.
98.
n. 3.
m
3-
1679. 168o.
Dukatons .
IO5.
r:
2.
1679. 168o.
Zilveren dukaten
2368o stuks.
Io8.
1679. 168o.
Leeuwendaalders
II3.
6.
1679. 168o.
Staten-schellingen (49/12 in de snede).
2e bus.
. 4I373O
1)
754O
49865
. 71328o
VERKADE
1681-1684.
Gouden dukaten
IOO.
98.
n". 3.
m
3.
I68I-I682.
Dukatons .
IO5.
3-
1681-1684.
Zilveren dukaten
IO4.
3-
I-
1683.
168o-1683.
Io8.
Leeuwendaalders
. I33I9O
. 286965
IHIO.
I, 3.
1681-1684.
Prov. drieguldens .
IIO.
4-
1682-1684.
Prov. guldens
I IO.
5.
I682.
II3.
6.
168o-1682.
Prov. halve guldens
. 1848oo stuks.
29O55
. 24962o
567o
62575
-
Staten-schellingen (49/12 in de snede).
8815
. 7o567o
Er zijn ook guldens van 1681 met het jaartal op het altaar (Verkade
11o n". 2), en duiten van 1681, 1683, 1684 (Verkade 116 n. 4).
3e bus.
VERKADE
98.
n". 3.
1684-1689.
Gouden dukaten .
IO4.
3-
1684-1688.
IIO.
3.
1686. 1687.
Prov. drieguldens.
I IO,
4.
1687.
Prov. guldens .
19o61o stuks.
5465o
I24335
8573o
77
VERKADE
1o5.
Io8.
n". 3.
1684-1688.
IO9.
4.
1685-1689.
II3.
6.
1686-1689.
1685-1689.
Zilveren dukaten . . . . . . . . .
Leeuwendaalders . . . . . . . . .
Utrechtsche daalders (15'/, in de snede).
Utrechtsche schellingen (51
).
n
. 5885o stuks.
. 24821o ,
. 8o8295 ,
. 92o855
77
Er bestaan dubbele stuivers van 1687 (Verkade n. 637), en in 1686,

1687 en 1689 zijn duiten geslagen (Verkade 116 n. 4).
4e bus.
VERKADE
98.
1689-1693.
Dubb. en enkele gouden dukaten .
7282 mark.
IOO.
1692. 1693.
Dukatons.
162o45 stuks.
IO5.
169o-1693.
1692. 1693.

Rijksdaalders met den halven man. . . .
9645
IO4.
Io8.
1689-1692.
Leeuwendaalders .
25245
1689.
Prov. drieguldens .
2o785
Utrechtsche daalders (15'/, in de snede). . 379655

Utrechtsche schellingen (52
n
). . 376885
IO9.
II3.
1689-1693.
1691.
Er zijn ook duiten van 1689 en 169o (Verkade 116 n. 4).

5e bus.
VERKADE
1693-1696.
4734 mark.
I693. 1694.
Rijksdaalders met den halven man. .
. .
1738o stuks.
IO5.
1693-1696.
Zilveren dukaten .
981 14o
III.
I.
1694-1696.
Ned. drieguldens .
2227oo
98.
IO4.
n". 1, 3.
6e bus.
VERKADE
1696-1699.
6338 mark.
IO5.
1697-1699.
Zilveren dukaten .
. . .
1269Io stuks.
Io8.
I.
1696-1698.
Leeuwendaalders .
I46IIo
III.
1696-1699.
Ned. drieguldens .
26667o
III.
2.
1697. 1698.
Ned. guldens .
. ..
. 63275
98.
n. 1, 3.
7e bus.
VERKADE
98.
n. 1, 3.
1699-17o3.
Rijksdaalders met den halven man. . . .
6177 mark.
IO4.
I7oo.
IO5.
3.
17oo. 17oI.
Zilveren dukaten .
28o7o
Io8.
I.
17oo.
Leeuwendaalders .
12o65
III,
2.
17o1-17o3.
Ned. guldens .
I3I595
57o5 stuks.
78
VERKADE
II 3.
II 5.
n. I.
m
2.
17oo-17o3.
17oo-17o2.
Dubb. stuivers voor O. I. C. (15o*/. in de

snede) .
448o85
-
. 156987o stuks.
Er zijn ook duiten van 17o2 met het wapen der stad Utrecht (Ver
kade 116 n. 6).
8e bus.
VERKADE
98.
"
III.
n". I, 3.
m
2.
17o3-17o6.
17o4-17o6.

Ned. guldens
II3.
2.
17o3-17o5.
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . . 1192325
9e bus.
1o424 mark.
138945 stuks.
VERKADE
98.
n" I, 3.
17o6--17o9.
IOO.
3.
17o9.
II3.
3-
17o6-17o8.
9698 mark.
Dukatons. . . . . . . . . . . . . 1854o stuks.

Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . . 65o77o n
Muntmeester Sib e r t u s va n R om o n d.
Muntteeken # eene vijfbladige bloem.

1e bus.
Over de jaren 171o-17 13.
VERKADE
98.
n". 3.
IOO.
3.
IO5.
4-
III.
2.
II3.
3.
171o-1713.
Gouden dukaten
171o-1713.
Dukatons. .
. .
Zilveren dukaten .
Ned. guldens
I7II.
1712.
1713.
I7Io.
. . . . . 77497o stuks.
. . . . . . . 85648o n
33965
882875
Scheepjes-schellingen voor O. I. C. . . .
9829o
Er bestaan voorts duiten met het wapen der stad Utrecht van 171o
en 1711 (Verkade 116 n". 5).
2e bus.
VERKADE
98.
n". 3.
3-
1713-1715.
IOO.
I7I4.
I7I 5.
III.
I-
I7I4.
III,
2.
1713-1715.
Gouden dukaten .
Dukatons. . . .
Ned. drieguldens .
Ned. guldens . .
.
.
.
.
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
49574o stuks.
377655
33143o
8o1455
3e bus. Over de jaren 1715-17 18.

VERKADE
98.
n". 3.
3.
1715-1718.
1715-1718.
IOO.
III.
I7I5.
III.
2.
1715-17 18.

Dukatons. . . . . . . . . . . . . 83o98o
Ned. drieguldens . . . . . . . . . . Io455o ,
Ned. guldens .
. 28297oo
77
79
4e bus.
VERKADE
1718-172o.
Gouden dukaten
IOO.
3-
1718-172o.
Dukatons
III.
I.
1719.
III.
2.
1718-172o.
98.
n". 3.
5e bus.
8o5o7o stuks.
Ned. drieguldens .
.
Ned. guldens
Over de jaren
42146o
77
13ooo
77
I8759o
I72o-I 724.
VERKADE
I72O-I724.
Gouden dukaten
IOO.
3.
I72o-I723.
Dukatons.
III-
I.
I72I.
Ned. drieguldens.
4O75
IO5-
4-
I72I.
Zilveren dukaten .
73o3o
2.
172o-1723.
98.
III.
n". 3.
4O579O
IoI365
963IIo
Ned. guldens
Er zijn ook duiten van 1722-1724 (Verkade 116 n". 5).

6e bus.
VERKADE
IOO.
98.
n". 3.
n:
3-
1724-1726.
1726.
IO5.
4.
III.
2.
Gouden dukaten
IOOIOOO
Dukatons
1571o
I725.
Zilveren dukaten .
58o65
I725.
Ned. guldens
7e bus.
I499IO
VERKADE
31899o
3-
1726. 1727.
1726. 1727.
Gouden dukaten .
IOO
Dukatons.
2O9OO5
IO5-
4-
I727.
Zilveren dukaten .
III,
2.
I727.
Ned. guldens
98.
n. 3.
8e bus.
4I335
2o6685
VERKADE
98.
n. 3
IOO.
IO5.
77
3.
Gouden dukaten
1727. 1728.
1727. 1728.
Dukatons.
I727. I728.
Zilveren dukaten .
. 11.1783o stuks.
238125
235IO
9e bus. Over de jaren 1728-173o.

VERKADE
3.
1728-173o.
1728-173o.
Gouden dukaten .
IOO.
IO5.
4.
I729.
Zilveren dukaten .
98.
n". 3.
1oe bus.
Dukatons.
. Io9697o stuks.
548485
161 o5
Over de jaren 173o. I73I.
VERKADE
98.
IOO.
n". 3.
m
3.
I73o. I731.
I73O. I73I.
Gouden dukaten
Dukatons.
96495o stuks.
69997o
8o
11e bus.
VERKADE
98.
n". 3.
m
IOO.
3-
I73I.
1732.
Gouden dukaten .
I73I.
I732.
Dukatons.
7364o stuks.
24383o
Muntmeester H. e n drik Ma u r it s Eijk.

Muntteeken
1e bus.
# een
boom.
VERKADE
98.
IOO.
n". 3.
m
3-
I732-1734.
Gouden dukaten .
17115o stuks.
I732.
Dukatons.
97955
.
.
.
.
16o51o stuks.
157oI5
I733.
Muntmeester J. oh a n va n
R om o n d.
Muntteeken (3 eene vijfbladige bloem.

1e bus.
VERKADE
98.
n". 3.
I734-1737.
I734-1736.
3.
IO5.
4.
I735.
III,
2.
I734-1737.
IOO.
2e bus.
Gouden dukaten .
Dukatons. . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Zilveren dukaten .
Ned. guldens . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
. .
.
25405
. 2o5376o
VERKADE
98.
n". 3. of 4.
IO5.
4.
III.
2-
I737.
Gouden dukaten .
1737. I738.
1737. 1738.
Zilveren dukaten .
Ned. guldens . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
84oo stuks.
262o5
58897o
Muntmeester J oh a n E r n s t Nov is a di.
1e bus.
VERKADE
98.
n". 3 of 4.
1738-174o.
IOO.
3.
I739.
I74O.
IO5.
4-
I739.
I74O.
II5.
3-
1738. I739.
Gouden dukaten . . . . . . . . . . 325oIo stuks.

Dukatons . . . . . . . . . . . . 1138o ,
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . 2o973o
Pijlstuivers (3o1'/2 in de snede). . . . . 467325
Volgens Netscher en v. d. Chijs zijn er in 1738 ook dukatons voor

de O. I. C. geslagen, maar het verbaal vermeldt ze niet. Verder be
staan er duiten met het wapen der stad Utrecht van 1739 en 174o
(Verkade 116 n. 6).
8I

VERKADE
98.
n. 4.
174O-I742.
Gouden dukaten.
. 139II8o stuks.
Netscher
Ioo.
,, 3. l en v. d. Chijs ) 1740-1742.
II. 13.
Dukatons (deels voor O. I. C.) .
To5.
Zilveren dukaten . . .
4.
I74O.
I74I.
16366o
. . . 32592o
Er bestaan voorts halve guldens van 174o, duiten met het wapen der
stad Utrecht van 174o-1742 , en duiten O. I. C. van 1742.
3e bus.
VERKADE
I742. I743.
Gouden dukaten .
IOO.
98.
n. 4.
n
3-
I742.
I743.
Dukatons. . . . . .
. . . .
. 167349o stuks.
8908o
IO5.
4-
I742.
I743.
. . . . . . .
19998o
. .
Het kabinet van 's Rijks munt heeft een gouden pijlstuiver van 1743,
duiten met het wapen der stad Utrecht van 1742 en 1743, en duiten
O. I. C. van 1742.
4e bus.
VERKADE
I743-I745.
Gouden dukaten .
IOO.
98.
n". 4.
m
3.
I743.
I744.
Dukatons.
.. .
83035
IO5.
4.
I744.
I745.
Zilveren dukaten .
23217o
. 149849o stuks.
Er bestaan ook dubbele gouden dukaten van 1744, duiten met het
wapen der stad Utrecht van 1743-1745, en duiten O. I. C. van 1745.
VERKADE
IOO.
98.
n. 4.
n
3-
I745-1747.
Gouden dukaten
Dukatons . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 93898o stuks.
. 18149o
n
IO5.
n 4-
I745-1747.
Zilveren dukaten
. 44o26o
I745-1747.
Er bestaan verder dubbele gouden dukaten van 1746, duiten met het
wapen der stad Utrecht van 1745 en 1746, duiten O. I. C. van
dezelfde jaren.
6e bus.
VERKADE
98.
n". 4.
IOO.
3-
IO5.
4.
III.
r,
2.
1748.
1747. 1748.
Gouden dukaten.
Dukatons . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 49931o stuks.
. 43255
m
1747. 1748.
I748.
Zilveren dukaten
Ned. guldens. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 48575o
. 933oo
n
n
Er zijn ook dubbele gouden dukaten en duiten met het wapen der
stad Utrecht van 1748.
6
82
7e bus.
VERKADE
98.
1748-175o.
Gouden dukaten .
99.
n". 4.
m
I, 2.
I749.
Heele en halve gouden rijders. .
3934 mark.
IOO.
3-
1748-175o.
Dukatons.
285o5 stuks.
I75O.
. Io3285o stuks.
Io6.
I.
1748-175o.
Zilveren dukaten .
418885
III.
2.
1748-175o.
Ned. guldens. .
99165
Er zijn ook halve guldens van 175o, en duiten met het wapen der
stad Utrecht van 1748-175o.
8e bus.
VERKADE
98.
n. 4.
175o-1752.
Gouden dukaten
. 2o132o stuks.
I75o.

Dukatons . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
99.
I, 2.
I751.
IOO.
3-
I75I.
1o6.
I.
175o-1752.
Zilveren dukaten
. . .
. .
To859 mark.
1856o stuks.
. . . . 424885
m.
Er zijn ook duiten met het wapen der stad Utrecht van 1750-1752,
en halve guldens van 1751.
VERKADE
98.
Io6.
n". 4.
n
I-
I752-1755.
I752-1755.
Gouden dukaten
Zilveren dukaten
. . . . . . . . . . 5oo5oo stuks.
. . . . . . . . . . 36o17o ,
Er zijn voorts dukatons van 1752, ofschoon niet alleen het proces
verbaal ze niet vermeldt maar ook de Raden en Generaal Meesters in
hunne missive aan de Staten van Utrecht schrijven, dat de muntmeester
van 1752-1755 ,,behalve eenige weinige nieuwjaarspenningen slechts

,,tweerlije specin heeft doen munten, namelijk gouden dukaten en
,,zilveren dukaten. Deze nieuwjaarspenningen waren halve guldens, die
van het jaar 1755 voorkomen; ook zijn er duiten met het wapen der
stad Utrecht van 1752-1755, en duiten O. I. C. van 1753-1755.
1oe bus.
VERKADE 98.
n". 4.

1755-1757.
Gouden dukaten. .
NETSCHER en v. D. CHIJs n". 13.
1755-1757.
Dukatons (voor O. I. C.) 174o2o
VERKADE 1o6.
I755-1757.
Zilveren dukaten
n".
I.
. 53263o stuks.
. 479795
Er bestaan van 1756 en 1757 ook dukatons voor hier te lande en

halve guldens, voorts dubbele stuivers van 1757, duiten met het stads
wapen van 1755-1757, en duiten O. I. C. van 1755 en 1757.
83
1 1e bus.
VERKADE
98.
n. 4.
IOO.
3.
Io6.
I.
I757. 1758.
1758.
1757. 1758.

Dukatons. . . . . . . . . . . . . 96815
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . 49595o ,
Er zijn ook halve en kwartguldens van 1758, duiten met het stads
wapen van 1757 en 1758, en duiten O. I. C. van dezelfde jaren.
12e bus.
VERKADE
98.
99.
n". 4.
m
I, 2.
1758-1761.
Gouden dukaten .
. 21o147o stuks.
176o. 1761.
14148 mark.
IOO.
n 3-
176o. 1761.
Dukatons. . . . . . . . . . . . . 15oo65 stuks.
Io6.
I.
1758-1761.
III.
2.
176o.

Ned. guldens . . . . . . . . . . . 19975
Er bestaan ook dukatons van 1759 en halve van 1761, voorts halve
zilveren dukaten van 1761, halve guldens van 1758-1761, kwartguldens
van 1758 en 1759, pijlstuivers van 176o, duiten met het stadswapen
van 1758-1761 , en duiten O. I. C. van 1758.
13e bus.
Over de jaren 1761 1763. )
VERKADE
98.
99.
n". 4.
m
I, 2.
1761-1763.
Gouden dukaten .
73o24o stuks.
1761-1763.
1762.
Heele en halve gouden rijders. .
Dukatons.
769o mark.
832o stuks.
III.
Ned. drieguldens .
. .
. . . . .
184715
III.
m 2.
1761. 1762.
Ned. guldens .
21833o
1o6.
1761. 1763.
Zilveren dukaten .
. IIIo98o
I.
m 3-
1763.
IOO.
I.
Er zijn ook dukatons en halve guldens van 1762, halve dukatons,

halve zilveren dukaten, halve drieguldens en duiten O. I. C. van 1763,
en duiten met het stadswapen van 1761-1763.
14e bus.
, we
VERKADE
98.
99.
n. 4.
m
I, 2.
1763. 1764.
1763.
I43o9o stuks.
Gouden dukaten .
94o mark.
1) Gedurende de jaren 1761-1766 was met Johan Ernst Novisadi ook Johan Christoffel
Novisadi muntmeester te Utrecht.
84
VERKADE III.
1763. I764.
n". 1.
NETSCHER en v. D. CHIJS n". 13.

VERKADE Io6.
III,
7)
I764.
2.
2251oo stuks.
Dukatens voor O. I. C.
1763. I764.
n". 1.
n
Ned. drieguldens.
1763.
7O5
Zilveren dukaten.
857o95
Ned. guldens.
25792o
Van 1764 bestaan ook dubbele gouden dnkaten, halve dukatons voor
hier te lande, halve guldens en halve zilveren dukaten, van 1763 guldens
en dukatons; voorts zijn er duiten met het stadswapen en voor O. I. C.
van 1763 en 1764.
Eerste 15e bus.
VERKADE
98.
Over de jaren 1764-1766. )
n. 4.
1764. I765.
Gouden dukaten .
NETsCHER en v. D. CHIJs. n". 13.
1764. 1765.
VERKADE 1o6.
1764. I765.
Zilveren dukaten .
Io713o
Ned. guldens .
787oo5
3371o
n". 1.
77
III.
2.
1764. I765.
II 3.
4-
1764.
Tweede 15e bus.

VERKADE
98.
n". 4. .
VERKADE 1o6.
Gouden dukaten .
1765.
1765. 1766.
n". 1.
994o stuks.
166o

1765. 1766.
NETsCHER en v. D. CHIJS. n". 13.
Zilveren dukaten.
187o4o stuks.
855
273695
77
III.
2.
1765.
Ned. guldens .
I74O
77
II 5.
3.
I765.
Pijlstuivers.
44925
Van 1765 bestaan ook halve guldens en halve dukatons voor hier
te lande, van 1766 halve zilveren dukaten, van 1764-1766 duiten met
het stadswapen en voor O. I. C.
Muntmeester Johan Christoffel Novisa di.
1e bus.
VERKADE
98.
1766-1769.
Gouden dukaten .
IOO.
n". 4.
m
3-
1766-1768.
Dukatons.
62993o stuks.
6o35
m
IO6.
I-
1766-1768.
Zilveren dukaten .
37235o
Van 1766 en 1768 bestaan ook halve dukatons, van 1766-1769

halve zilveren dukaten en halve guldens, van 1766-1768 duiten met
het stadswapen, van 1766 en 1767 duiten voor de O. I. C.
1) Bij de opening van het eerste gedeelte der 15e bus heeft Leendert Jan Elliot gefungeerd
als essaieur, bij het tweede gedeelte Valentijn Victor Koningsberger,
85
2e bus.
Over de jaren 1769 en 177o.
VERKADE
IOO.
3.
Io6.
I.
1769.
Gouden dukaten . . . . . . . . . . 47o96o stuks.

Dukatons. . . . . . . . . . . . . 4249o

,
III.
2.
1769.
Ned. halve guldens .
98.
n". 4.
1769. 177o.
1769.
3e bus.
56o
Over de jaren 177o en 1771.
VERKADE
98.
n". 4.
84o stuks
177o.
Gouden dukaten
IOO.
3.
177o.
Dukatons.
31785
Io6.
I.
177o.
Zilveren dukaten .
385
III.
2.
177o.
Ned. halve guldens .
74O
Van 1769-1771 bestaan ook halve dukatons, en van 177o duiten O. I. C.

Muntmeester Johan George Holt z h eij.
VERKADE
98.
n". 2, 4.
1771-1776.
1772-1776.

Zilveren dukaten . . . . . . .
3, 4.
1771-1776.
n 2, 5.
1771-1775.
Heele en halve Ned. guldens.
Io6.
IOO,
III.
.
.
.
.
.
II 56 mark.
. 11859o5 stuks'
8716 mark.
2O4
Er zijn ook halve zilveren dukaten van 1775 en 1776, halve guldens
van 1776.
Muntmeester C a r e 1 Fr e d e r ik Wesse 1 m a n.
1e bus.
VERKADE
98.
n". 2, 4.
IOO.
-3-
1777-178o.
1777-178o.

Dukatons. . . . . . . . . .
Io6
II -
1777-178o.
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . . 35595o
2.
1777-178o.
Ned. guldens
III,
. .
. .
.
.
9194 mark.
20375 stuks.
27955
Er zijn ook halve dukatons van 1778 en 178o, halve guldens van
178o, duiten met het stadswapen van 1779 en 178o, duiten O. I. C.
van 1778-178o.
2e bus.
VERKADE
98.
n". 4.
178o-1782.
Gouden dukaten .
IOO.
n 3.
1780-1782.
Dukatons.
8578o
to6.
1.
178o-1782.
Zilveren dukaten .
7232IO
III.
2.
1781. 1782.
Ned. guldens
2065
62342o stuks.
Er zijn ook halve dukatons en halve guldens van 178o 1782, duiten
met het stadswapen van 178o en 1782, duiten O. I. C. van 178o en 1781.
86
Muntmeester Johan Sebastiaan van Naam en.

1e bus.
VERKADE
98.
n". 4
5271o stuks.
Gouden dukaten .
IOO,
3-
1782. 1783.
1782-1784.
Dukatons.
Io6.
I.
1783. 1784.
Zilveren dnkaten
III.
2.
1782. 1783.
Ned. guldens
I 5227o
. I4252O5
3295
Van 1782 en 1784 bestaan ook halve dukatons, van 1782-1784
halve guldens en duiten met het stadswapen, van 1784 duiten O. I. C.

2e bus.
VERKADE
58996o stuks.
3, 4.
1784-1787.
1784-1787.
Gouden dukaten .
IOO.
36o24 mark.
III.
jn
I-
1785. 1786.
Ned. drieguldens .
2339oo stuks.
98.
n". 4.
III.
2, 5.
1784-1786.
Ned. heele en halve guldens.
Io6.
I.
1784-1787.
Zilveren dukaten .
II3.
4-
1784-1786.
II 5.
77
1784-1787.
Dubbele stuivers .
15547 mark.
. 121394o stuks.
29I5
8648oo
Van 1787 bestaan ook dubbele gouden dukaten, 1786 halve drie
guldens,.heele en halve guldens O. I. C. en drieguldens O. I. C., van
1787 halve guldens, van 1784-1787 duiten met het stadswapen en
duiten O. I. C.
3e bus.
VERKADE
98.
n. 4.
. I4o714o stuks.
Gouden dukaten
IOO.
3, 4.
1787-1789.
1787-1789.
III.
2.
1787.
Io6.
1787-1789.
Zilveren dukaten .
II 3-
n 4-
1787. 1788.
II 5.
1787-1789.
Dubbele stuivers .
2.
1788.
Ned. guldens
73o3 mark
2435 stuks.
5455O5
232O
85164o
1787-1789 bestaan ook halve guldens, duiten met het stads
Van
wapen en duiten O. I. C., van 1789 scheepjes-schellingen.

4e bus.
VERKADE
IOO.
98.
n. 4.
m
3.
1789-1791.
1789-1791.
III.
I.
I79I.
Gouden dukaten
Dukatons.
Ned. drieguldens .
7756oo stuks.
II.8325
6167o
87
VERKADE
111.
n". 2, 5.
m
1789-1791.
1789-1791.
Ned. heele en halve guldens . . . . . .
Io6.
Zilveren dukaten .
. I 155995 stuks.
3146o mark.
II 5.
2.
1789. I79o.
Dubbele stuivers .
33I5
Van 1789-1791 bestaan ook halve dukatons, duiten met het stads
wapen en duiten O. I. C., van 1791 dubbele stuivers.
5e bus.
VERKADE
98.
n". 4.
NETSCHER en v. D. CHIJS. n. 13.

VERKADE III.
n. I.
III. -
2.
77
Io6.
I-
7)
II 5.
2.

I79I.
I792.
Gouden dukaten . . . 93142o stuks.
I79I.
I792.
Ned. drieguldens. . .
12376o
146765
Ned. guldens .
I792.
I79I.
I792.
I792.
I79I.
I792.
238545
Zilveren dukaten .
377o55
Dubbele stuivers.
226o
Van 1791 en 1792 bestaan ook halve guldens, heele en halve dukatons
voor hier te lande, duiten met het stadswapen en duiten O. I. C.
6e bus.
VERKADE
98.
IOO.
n. 4.
m
3I-
Gouden dukaten .
I792.
Dukatons.
I793.
Ned. drieguldens .
Ned. guldens . .
.
.
.
.
. .
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
. 169191o
. 73039o
n
n
I792.
I793.
III.
III,
m 2.
I792.
I793.
I o6.
I-
I792.
I793.
II5.
2.
I792.
51135 stuks.
Io6o
n
. . .
. .
18985
Dubbele stuivers .
196o
Van 1792 en 1793 bestaan ook duiten met het stadswapen en duiten O. I. C.
7e bus. Over de jaren 1793 en 1794.
VERKADE
98.
n. 4.
I793.
I794.
Gouden dukaten .
. .
IOO.
3.
I793.
Dukatons. . . . .
. . . . . . . .
III.
I.
I794.
Ned. drieguldens .
Ned. guldens
Zilveren dukaten .
I794.
22715o stuks.
51735
. 12941oo
84422o
182375
III,
2.
I793.
Io6.
I-
I793. I794.
II3.
4.
I793.
345
II 5.
m 2.
I793.
Dubbele stuivers .
4975
Van 1793 bestaan ook halve dukatons en halve guldens, van 1794
halve drieguldens, heele en halve dukatons; van 1793 en 1794 duiten .

met het stadswapen en duiten O. I. C.
88
8e bus. Over de jaren 1794 en 1795.

VERKADE
98.
n". 4.
I795.
Gouden dukaten .
III,
I.
I794. I795.
Ned. drie guldens .
III.
2.
I794.
Ned. guldens.
II5-
2.
I794.
I795.
I795.
147315 stuks.
. 164771o
Dubbele stuivers .
12oIo
29695
Er zijn ook halve guldens van 1794 en 1795, dubbele stuivers van
1794. Voorts zijn in 1794 geslagen drieguldens, guldens, halve en kwart
guldens en tweestuiverstukken voor West-Indi. (Verkade 2o4 n. 1-4.)
9e bus.
VERKADE
98.
n". 4.
I795-1797.
III,
I.
I795.
Io6.
I-
1796. 1797.
29218o stuks.
Gouden dukaten .
Ned. drieguldens . . . . . . . . . . 65o2o

Zilveren dukaten . . . . . . . . . . 97262o
Er zijn ook heele en halve dukatons, drieguldens en halve guldens

van 1796.
BATAAFSCHE REPUBLIEK.
Muntmeester Gideon Jan Langerak du Marchie Servaas.

1e bus.
VERKADE
III.
n". 2.
1798.
Ned. guldens .
163oo stuks.
Io6.
I.
IOO.
3, 4.
1798.

Heele en halve dukatons (Nieuwjaars-pen
ris.
2.
1798.
Dubbele stuivers .
1797-1799.
ningen)
48 mark.
407o stuks.
Ook van 1799 komen dubbele stuivers voor.

2e bus.
Over de jaren 1799 en 18oo.
VERKADE
98.
n". 4.
1799. 18oo.
Gouden dukaten
. 148649o stuks.
III.
2.
1799. 18oo.
Ned. guldens
Io6.
1799. I8OO.
Zilveren dukaten . .
. .
. . . . .
38Ioo
16132o
Volgens eene opgave, te vinden in het Generaal-Register n". 27

(archief van 's Rijks munt) zijn de hier vermelde guldens alle in het
3e kwartaal van 1799 geslagen; intusschen bestaan er guldens van 18oo.
89
3e bus.
Over de jaren 18oo. 18o1.
VERKADE
98.
n. 4.
18oo.
18oI.
1o6.
n I.
I8oo.
18oI.

4e bus.
Over het jaar 18o1.
VERKADE
98.
Io6.
n". 4.
m
I.
I8oI.
I8oI.
Zilveren dukaten .
9811 1o
De processen-verbaal der 5e en der 6e bus zijn niet in het archief

der munt aanwezig, maar uit eene opgave van hetgeen verwerkt is
sedert November 1797 tot 31 December 18o2 kan, in verband met de
eerste vier muntbussen, worden afgeleid dat daarbij is verantwoord de
muntslag van
VERKADE
98.
Io6.
n. 4.
n
I-
I8o2.
Gouden dukaten
. 221o81o stuks.
I8o2.
Zilveren dukaten .
7e bus.
42875o
Over de jaren 18o3 en 18o4.
VERKADE
98.
Io6.
n". 4.
n
I-
18o3. 18O4.
Gouden dukaten .
. 127666o stuks.
18o3. 18o4.
Zilveren dukaten .
8e bus.
Io6.
n". 4.
n
VERKADE
98.
4724.oo
I-
18o4. 18o5.
Gouden dukaten .
. 123375o stuks.
18o4. 18o5.
Zilveren dukaten .
95875o
KONINGRIJK HOLLAND.
Muntteeken
9e bus.
#s
eene bij.
Over de jaren 18o5 en 18o6. 1)
VERKADE
98.
n". 1.
18o5. 18o6.
Gouden dukaten .
. I4287oo stuks.
Het proces-verbaal van deze bus spreekt enkel van gouden dukaten,
toch bestaan er ook zilveren dukaten van 18o6, en een geschreven
1) Ofschoon slechts een gedeelte van den muntslag, waartoe deze bus betrekking heeft,
onder Koning Lodewijk plaats vond, wordt het verbaal toch gebracht onder het tijdvak van
9o
tabel, in het archief van 's Rijks munt aanwezig, vermeldt dat bij deze
busopening ook de buspenningen zijn onderzocht van deze specie,
waarvan 666o8 mark zouden geslagen zijn, d. i. na aftrek der verbruikte
buspenningen 58oo35 stuks.
1oe bus.
VERKADE
98.
n. I.
Io6.
18o6. 18o7.
18o7.
I.
Gouden dukaten .
Zilveren dukaten .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. Io8948o stuks.
. 15o7oo
n
In 18o7 zijn bovendien geslagen 3oo 5o-stuiverstukken met het

omschrift NAP. LODEw. KoN. VAN HOLL.
11e bus.
Over het jaar 18o8.
VERKADE
cf. 192.
n. 5.
Io6.
I.
I8o8.
Rijksguldens van 5o stuivers (9"/17sea in

de snede) . . . . . . . . . . . 1443179 stuks.
I8o8.
Zilveren dukaten .
34341o
De hier vermelde rijksguldens van 5o stuivers zijn niet afgebeeld bij

Verkade, die alleen van de in 18o7 gemaakte proefstukken eene teeke
ning geeft; zij zijn aan deze gelijk behalve dat op de tegenzijde de IJ
van het woord koningrijk is vervangen door IJ. In mijne Aanteekeningen
bij den catalogus der in het kabinet van 's Rijks munt voorhanden
specin over 1795-1813, wordt gezegd (bl. 7), dat aan 5o-stuiver
stukken 17658o7 stuks geslagen zijn; hieronder zijn ook die der 12e bus
begrepen en de buspenningen.
12e bus.
Over de jaren 1808 en 18o9.
VERKADE
( 98.
. 4.
n.
4
I8O8
Gouden dukaten
( 192.
I.
18o8. 18o9
I94.
I.
I8o8.
tuks.
3731o stuks
. I9964oo
Rijksguldens van 5o stuivers (9"/17sea in

de snede) .
13e bus.
3224oo
37422o stuks.
Over de jaren 18o9 en 181o.
VERKADE
192.
n". I, 2.
18o9. 181o
Gouden dukaten
I94.
I-
18o9. 181o. |
I93.
n 4-
5953
Rijksguldens van 5o stuivers (9***/175,3
in
--
de snede)
784255
het Koningrijk Holland, omdat in het hoofd daarvan de muntmeester genoemd wordt
muntmeester van 's Rijks munt, en de opening der bus geschiedde ten overstaan van den
Minister van Financin van Z. M. den Koning van Holland, op 27 October 18o6.
9I
De gouden dukaten der 12e en 13e bussen (Verkade 192 n". 1) zijn
in 1809 versmolten en vervangen door dukaten waarop de geharnaste

man heeft plaats gemaakt voor het Rijkswapen (Verkade 192 n0. 2)
De muntslag, waarop de 13e bus betrekking heeft, is aangevangen in
December 18o9, zoodat de hier vermelde specin bijna alle van 181o
zijn; van die specin zijn de meeste rijksguldens van 5o stuivers in de
2e helft van dit jaar gemaakt, nadat ons land bij Frankrijk was inge
lijfd, en deze voeren het jaartal 18o8. Met het jaartal 181o bestaan
geen andere specin van koning Lodewijk dan gouden dukaten (Verkade
192 n. 2) en proefstukken van 2o- Io- en 1-guldenstukken (Verkade
192 n. 3, 4 en 194 n. 4.) Zoo bestaan ook proefstukken van 5o- 2o
en 1o-stuiverstukken van 18o7 (Verkade 193 n. 1, 2 en 3), die afgekeurd
werden, guldens van 18o7, 18o8 en 18o9 (Verkade 194 n". 2 en 4)
en 2%-guldens van 1808 (Verkade 194 n. 3), eveneens afgekeurd.
INLIJVING BIJ HET FRANSCHE KEIZERRIJK.

Muntteeken
zzs een visch.
Muntmeesterteeken
een maSt.
1812.
VERKADE 195.
I812.
5-francsstukken . . . . . . . . .
7)
I95.
n". 2.
n
3-
I8I2.
2-francsstukken
54584 stuks.
9475
7)
I95.
m 4.
I8I 2.
I-francstukken
12.191
J)
I95.
5.
I812.
'/,-francstukken . . . . . . . . . .
5066
n". 1.
1813.
2o-francsstukken .
1813.
VERKADE I95.
77
I95.
2.
1813.
5-francsstukken .
21.254o
77
I95.
3.
1813.
2-francsstukken .
5o675
I95.
4.
1813.
I-francstukken
87o95
I95.
5.
1813.
. . . . . .
11912
'/,-francstukken . . .
9oo99 stuks.
n
FRIESLAND.
De muntmeesters van de provinciale munt te Leeuwarden

hebben zich niet onderling onderscheiden door het afslaan van
eigen teekens op hun fabrikaat. Vele muntstukken voeren in
het geheel geen muntteeken; vele andere, reeds sedert het laatste
der 16e eeuw tot het laatste der 17e, voeren een klimmenden
leeuw; n muntstuk, een halve Friesche rijksdaalder van 1583
vertoont volgens de afbeelding bij Verkade een teeken gelijkende
op een korenaar ( & ), een ander (stuiver van 1738) eene roset,
welk teeken ook voorkomt op de tegenzijde van 28-stuiver
stukken van de 2e helft der 17e eeuw, terwijl de leeuw op de
voorzijde niet ontbreekt.
Friesche muntmeesters,
Willem van Vierssen
. .
-1615.
Jurrien van Vierssen. . . . . . . . . . . . 1616 -1643 (?)

Gilles van Vierssen . .
. . . . . . . .
. .
1643(?)-1648. (?)
Willem van Vierssen.
Coenraad Raerd
1648
-1652.
1652
-1657.
Daniel Valckenier.
1659
-1688.
Johannes Henricus Valckenier . .
. . . . . .
Onesius Fridericus van Glinstra .
17o1
-17o4.
Herbert Marinus . . . . . . . . . . . . .
I7o4
-I7I9.
Dr. Albertus Ketel
1688 -17o1.
1719
-1721.
Henricus Dortsman .
1721
F R I E SL A N D.
Munt
te
Leeuwarden.
Muntmeester Willem va n Vi e r s s en.
2e bus.
VERKADE 122.
n. 3.
Geopend in 1615.
Ned. rijksdaalders met den halven man .
162ooo stuks.
77
I24.
4.
Leeuwendaalders.
77
II7.
5-
Gouden dukaten.
.
.
.
.
I19ooo
381.ooo
n
n
I.
Friesche florijnen
(12"/, in de snede) . . . 575oo
Friesche schellingen (47"/a
) . . . 964.ooo
77
II 7.
77
I28.
2, 3, 5?
.
.
Er bestaan verder gouden dukaten van 1612, halve rijksdaalders met

halve en kwart florijnen van 16oo
den halven man van 16o9 en 1611,
en 16o1, tienstuiverstukken van 16o7 (Verkade 128 n". 1), snaphaan

schellingen van 16o5, halve gehelmde schellingen van 16oo en 16o1,
dubbele stuivers van 16o1 en 1614 (Verkade 129 n". 4 en 13o n". 1);
stuivers van 1614 (Verkade 13o n". 4 en 5), oortjes van 16o8, duiten
van 16o5, 16o6 en 16o7.
Deze tweede bus van Willem van Vierssen is de eerste waarvan eene
opgave in het archief van 's Rijks munt gevonden wordt; daarin wordt,
even als in de processen-verbaal der volgende muntbussen, alleen het
aantal buspenningen van elke der geslagen specin vermeld. Uit dit
aantal is hier de hoeveelheid vervaardigde stukken afgeleid, die berekening
is echter niet met juistheid te maken, omdat het aantal buspenningen
afhing van de grootte der opbrengsten en deze niet zijn opgegeven.
Volgens de instructie van den waardijn van 16o6, moest deze ambtenaar
94
1 buspenning nemen op 5oo en 2 op 75o gouden penningen, 1 op 3o

en 2 op 45 marken groote zilveren specin. Hier is evenwel, naar
aanleiding eener latere ,,notitie van 't bussen der penningen, voor
komende in eene verzameling van aanteekeningen betreffende de voor
schriften bij de muntfabricatie in acht te nemen, gerekend op 3 bus
penningen voor elke 125o gouden dukaten, en op 1 voor elke 2o marken
gouden rijders. Waarom en wanneer deze wijziging der instructie van
16o6 is gemaakt, is mij niet gebleken. Dezelfde ,,notitie zegt dat van
iedere mark 1 % guldens 1 buspenning wordt genomen, evenzoo van
6 marken dubbele stuivers, 4 marken enkele stuivers, Io marken schel
lingen en 5 marken duiten, altijd 1 buspenning.

De jaren waarin de vermelde specin zijn geslagen zijn voor deze
bus niet opgegeven, evenmin voor de beide volgende bussen van Willem
van Vierssen; maar reeds in 16o3 was hij muntmeester. Ook is niet
nader aangeduid welke soort van schellingen hij vervaardigd heeft. Vr
dat jaar zijn, blijkens voorhanden exemplaren, hetzij door hem hetzij
door een ambtsvoorganger, geslagen gouden dukaten o. a. van 1596,
Friesche heele en halve rijders, rijderdaalders, realen met de onder
deelen, heele en halve gehelmde schellingen, heele en halve arends
daalders, Unie-daalders en snaphaan-schellingen.
3e bus.
VERKADE 122.
n". 5.
Gouden dukaten.
77
II8.
n 4.
Gouden rijders .
477ooo stuks.
374OO
7)
II7.
1 of 2.
Goudguldens (75 in de snede) . . . . . . . 28875

Rijksdaalders met den halven man . . . . . 35285o
,
,
Leeuwendaalders.
712oo
77
I22.
3.
77
I24.
4.
77
I25.
4-
77
I28.
2, 3 of 5.
Arendsdaalders (12 in de snede) . . . . . . 13175

Schellingen
(47/a
) . . . . . . 94Iooo
I3O.
m 5.
Pijlstuivers
77
(186*/3
) .
5oooo
Er bestaan ook halve rijksdaalders met den halven man van 1619 en
162o, halve leeuwendaalders en oortjes van 1616, duiten van 1617,
1619, 162o en 1621 (Verkade 131 n". 5.) Goudguldens (hier wel
te onderscheiden van de 28-stuiverstukken, welke ook wel dien naam
voerden) werden noch op last der Generale, noch op die der Provinciale
95
staten geslagen, maar in den regel slechts in de Rijks-munten; toch

worden ook Friesche goudguldens aangetroffen. De instructie van 18o6
voor de waardijns der provinciale munten bevat natuurlijk geen voor
schrift omtrent het aantal buspenningen van deze speciesoort; daarom is
bij de berekening van den muntslag dezer 3e bus de goudgulden ge

rangschikt onder de gouden specin bedoeld in art. 14 dier instructie,
en gesteld dat elk paar buspenningen 75o goudguldens vertegenwoordigt.
Ingevolge de bepalingen der bovenbedoelde ,,notitie zijn hier de arends
daalders berekend op 1 mark, de schellingen op 1o marken, de stuivers
op 4 marken, de gouden rijders op 2o marken per buspenning.
4e bus.
VERKADE 122.
52ooo stuks.
I24.
4.
Leeuwendaalders
. .
19ooo
I28.
2.
Snaphaan-schellingen (4o in de snede). . . . To37ooo
77
I3O.
n 6.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. I4222oo
.
236oo
77
n". 3.

.
J)
II8.
4.
Pijlstuivers. . . . .
Heele gouden rijders .
77
II 8.
n 5-
77
II7.
Gouden dukaten.
5.
119ooo
75OO
Er zijn verder duiten van 1626 (Verkade 131 n". 5.)

Muntmeester J u r r i e n v an V i e r s s en.
re
bus.
VERKADE
117.
n". 5.
163o-1643.
Gouden dukaten
1629-1636.
II 8.
4, 5-
I22.
3.
1629.
I24.
4.
I3O.
n 6.
I42ooo stuks.
823 mark.
1294oo stuks.
1628-1642.
Leeuwendaalders .
I25OOO
1629-1632.
Pijlstuivers .
. I5863oo
Er zijn ook halve rijksdaalders met den halven man van 1629, duiten
van 1629 en 1643 (Verkade 131 n". 5.)
Na 1643 heeft in de munt te Leeuwarden geen busopening meer
plaats gehad ten overstaan van Raden en Generaal-Meesteren der munt,

zoodat geene opgaven van de geslagen specin in het archief van
's Rijks munt aanwezig zijn. Voortdurende moeielijkheden tusschen
96
de Staten van Friesland en de Generaal-Meesters der munt waren de
aanleiding tot dit blijvend verzuim; de munt te Leeuwarden (en evenzoo

ten gevolge van gelijke omstandigheden de provinciale munt te Groningen)
bleef na 1643 geheel buiten het toezicht van genoemde Generaal-Meesters,
terwijl de tijdsomstandigheden de herhaaldelijk ingeroepen tusschenkomst

van de Staten-Generaal volstrekt vruchteloos maakten.
Intusschen blijkt
uit menig stuk, in het archief der munt te vinden, dat Raden en
Generaal-Meesters zich telkens hebben doen gelden en op verantwoording
der muntbussen aangedrongen, maar steeds te vergeefs; de muntmeesters
zouden wel aan hunne verplichting hebben willen voldoen, maar de
Provinciale Staten, van wie zij afhingen, waren altijd van oordeel dat
zij noch tot het afleggen van den eed in handen van Raden en Generaal
Meesteren, noch tot verantwoording hunner muntbussen tegenover hen
verplicht waren, aangezien zij konden volstaan met den eed en de ver
antwoording aan de Staten, die hen hadden aangesteld. Zoo is er een
stuk van het jaar 1664, waaruit blijkt, dat Raden en Generaal-Meesters
reeds in 1659 en toen weder in 1664 aandrongen op examinatie der
bussen van de muntmeesters Jurrien en Willem van Vierssen, daar
sedert 1643 geene verantwoording had plaats gehad, verder eene missive
van Augustus 1671 en eene van Maart 1675 met gelijken eisch, thans
met verwijzing naar de instructie van 1659, waarbij de busopening om
de 4 jaren was voorgeschreven, terwijl toen, na 12 jaren, de muntmeester
nog niet nmaal eene bus ter verantwoording had aangeboden, zoodat
het geheele werk der muntmeesters Gilles en Willem van Vierssen onge
controleerd was gebleven. Raden en Generaal-Meesters noodigden daarbij
de Staten van
Friesland uit, om den muntmeester Daniel Valckenier
tot zijn plicht te brengen.

Uit al de stukken te dier zake tusschen Raden en Generaal-Meesters,
de Staten-Generaal en de Staten van Friesland gewisseld blijkt, in over

eenstemming met eene opgave mij welwillend verstrekt door den heer
Corbelijn Battaerd, Conservator van het museum van het Friesch Ge
nootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde, dat na 1643 nog

8 muntmeesters te Leeuwarden hebben gewerkt, totdat in 1756 het
97
munthuis opgeheven en de werktuigen in 's lands artillerie magazijn

opgeborgen werden. In enkele stukken evenwel wordt gesproken van
een muntmeester Gilles van Vierssen vr 1648, welke naam in de
resolutieboeken der Staten van Friesland niet schijnt voor te komen.
Welke specin en tot welk bedrag van 1643 tot 1756 geslagen werden
is niet meer na te gaan, maar waarschijnlijk is het weinig geweest en
voor een deel slecht werk; de munt toch heeft geruimen tijd stil ge
staan, en uit enkele missiven blijkt, dat die stilstand te wijten was aan
,,de desobediantie en de onbequaamheid van den muntmeester, verder

dat er in strijd met de voorschriften, die geen andere groote zilveren
specin toelieten dan de staten-drieguldens en guldens, florijnen zijn
geslagen, omdat het zilver voor de staten-penningen te duur was, en
dubbele stuivers die niet aan de gestelde eischen voldeden. Meer dan
eens werd dan ook gedreigd met waarschuwing der ingezetenen en

speciehandelaars tegen de minwaardige Friesche specin.
Uit de thans nog in de verzamelingen aanwezige stukken blijkt dat na
1643 zijn geslagen : gouden dukaten, gouden rijders, dukatons, zilveren
dukaten, koggerdaalders, 28-stuiverstukken, drieguldens, tweeguldens,

guldens, halve guldens, staten-schellingen, dubbele en enkele stuivers,
oortjes, duiten. In 176o is voor f 15ooooo.- aan gouden rijders op
Friesche stempels geslagen door den Utrechtschen muntmeester Novisadi.
OVERIJSEL.
Oordeelende
naar de bekende muntstukken der Provinciale
Overijselsche munt, heb ik niet kunnen constateeren dat de

muntmeesters aldaar elk een afzonderlijk onderscheidend munt
teeken hebben gevoerd. Specin door denzelfden muntmeester

geslagen voerden in het laatst der 16e eeuw (muntmeesters
MELCHIOR en BALTHAZAR WEIJNTGES) dan eens een klimmenden
leeuw, dan weder eene roset.
Munten van de jaren 16o6 en
1614 (HENDRIK en JOHAN WEIJNTGES) voeren beide het wapen van

Kampen, terwijl eerstgenoemde muntmeester in 1591 en 1595
specin afleverde met een klimmenden leeuw, in 1594 met eene
roset, en van laatstgenoemden dubbele stuivers van 1616 met eene
lelie bekend zijn (muntteeken van C. WEIJNTGEs in West-Friesland),
en rijksdaalders en rijders van 162o, 1629, 163o met eene
roset. RUDOLF VAN SONSBEECK schijnt altijd eene roset gevoerd
te hebben, zoo ook de beide muntmeesters DIRK VAN RUMUND;
van den eersten nam de roset echter verschillende vormen aan.
BERNARD CRAMER en COENRAAD HENDRIK CRAMER hebben steeds
een kraanvogel op hunne munten geslagen, vAN DE WETERINGE

eene lelie, WoNNEMAN een arend. De Overijselsche gouden rijders
in 176o en 1761 te Harderwijk geslagen voeren natuurlijk het
teeken van den Gelderschem muntmeester Novisadi, een boompje.
Overijselsche muntmeesters.
#
Eene roset.
Melchior en BalthazarWeijntges 1582-1589.

Een klimmende leeuw.
#S
#&
. 159o-16II.
Hendrik Weijntges
Een klimmende leeuw.
#3
Eene roset.
fff
Het wapen van Kampen.

Eene roset.
. 16II-
Johan Weijntges .
fff
Het wapen van Kampen.

Eene lelie.
. 1659-1668.
Eene roset.
Dirk van Rumund (Romondt) 1675-17o5.
#g
Eene roset.
Dirk van Romondt .
17o5-17Io.
Eene roSet.
Bernard Cramer
. I7I7-1721.
Petrus van de Weteringe .
. 1721-1731.
Coenraad Hendrik Cramer.
. 1731-1754. (?)
Nicolaas Wonneman.
. 1763-1796.
Rudolf van Sonsbeeck
+
Sx
Een kraanvogel.
Eene lelie.
Een kraanvogel.
Een arend.
O V E R IJ SE L.
Munt te Deventer, Kampen, Zwolle.

Muntmeesters M e 1 c h ior en B a lt h a z a r Weij n t g e s.
Muntteekens G, roset. #S
1e bus.
klimmende leeuw.
Over de jaren 1582 1586 (Kampen).
VERKADE
I33.
n0.
I.
Rosenobels.
Kwart rosenobels.
Niet bij VERKADE

VERKADE
I33.
Vlaamsche nobels.
I33.
Kwart Vlaamsche nobels.
7?
I33.
Dubb. gouden dukaten met de hoofden.

Hongaarsche gouden dukaten.
Niet bij VERKADE
Gouden rijders.
77
VERKADE
Niet bij VERKADE
I37.
Kruis-rijksdaalders.
Holl. leeuwendaalders.
In een ,, Bijdrage tot de geschiedenis der Deventer munt van Mr. W. H.

Cost Jordens, (opgenomen in de Overijselsche almanak voor oudheid en
letteren van 1855), leest men op bl. 22 , dat in 1582 de Hasseltsche
munt werd veranderd in eene landschapsmunt, dat genoemde M. en B.

Weijntges als muntmeesters werden aangesteld om haar te Hasselt of
elders te bedienen, en dat zij hun werk te Kampen hebben uitgevoerd.
Het verbaal der opening van hunne eerste bus vermeldt noch de
jaren, waarin elke speciesoort geslagen is, noch de hoeveelheid van
elke specie. De Hongaarsche dukaten en de gouden rijders komen bij
Verkade niet voor, van de eerstgenoemden komt een exemplaar voor
\
IO 1
in de verzameling Stephanik in het Rijksmuseum onder n". 1269 van

zijn catalogus, en wordt aldaar beschreven. Gouden rijders schijnt
Verkade niet gekend te hebben dan die in 1606 het eerst geslagen zijn
ingevolge de ordonnantie der Staten-Generaal van dat jaar. De leeuwen
daalders dezer bus zijn geslagen naar de Hollandsche, welke in 1575
geordonneerd waren op een gehalte van 9 penn. (zie Groebe Beantwoor
ding der prijsvraag over de munten bl. 128.)
Van de rijksdaalders der drie steden in 1583, 1584, 1585 en 1586
geslagen, en van de onderdeelen daarvan, vindt men niets in het verbaal
dezer bus; evenmin is mij in het archief der munt eenig ander stuk
voorgekomen, dat hiervan gewag maakt.

I33.
VERKADE
n". 4.
Niet bij VERKADE.

VERKADE

Hongaarsche gouden dukaten.
I37.
I-
Niet bij VERKADE.
Kruisdaalders.
Leeuwendaalders.
De opening van deze bus, waarvan geen verbaal in het archief van
's Rijks munt gevonden wordt, is vermeld in de bovengenoemde Bijdrage
van Mr. Cost Jordens bl. 33 in de noot, alwaar ook van de 1e bus
van Hendrik Weijntges melding wordt gemaakt als volgt:
Muntmeester H en drik Weij n t g e s.
#S
Muntteekens
ff
1e bus.
VERKALE
137.
wapen van Kampen.
n". 1.
Niet bij VERKADE.

VERKADE
klimmende leeuw.
t3 roset.
Kruisdaalders.
. 252o7 mark.
Leeuwendaalders.
Stooters . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
136.
r,
I33.
, 4, 5. Heele en halve dubbeloenen '). .
2.
1) Dubbeloenen zijn gouden dukaten met de hoofden.
1687
1827
. . . 3681
I O2
Niet bij VERKADE.

VERKADE
Hongaarsche dukaten en
I34.
2.
862 mark.
dukaten met de letteren
Intusschen vermeldt Verkade een 1/2o-reaal of stooter en een %o-reaal

of stuiver, beiden van 1591 (136 n. 2 en 3), welke ook in 1595 zijn
geslagen. Hendrik Weijntges is nog tot 1611 als muntmeester in functie
geweest, maar verbalen van opening zijner latere bussen zijn mij niet
voorgekomen dan de volgende van 16o6 en 16o7. Er bestaan gouden
dukaten en Leycester-daalders van 1595, heele en halve kruisdaalders
van 1594, en uit een stuk, in het archief van 's Rijks munt voorkomende
als ,,notulen vuyt de rekeninghe van Henrick Wijntges muntmeester des
,,landschaps van Overijsele, gemaackt en gesloten den 13en Wovember

,,16o7 naar den ouden stijl, ende bij den Generaalm. Henrick van
,,AWispen, de Heeren Borgemm tot Amsterdam overgelevert den lesten
,, Wovembris 16o7, blijkt dat geslagen zijn:

I34.
VERKADE
n". 2.
Niet bij VERKADE.
16o3. 16o4.
Gouden dukaten . . . 49ooo stuks.
16o3. 16o4.
Gehelmde rijksdaalders. 2o65
Bus over de jaren 16o6. 16o7
(Kampen).
VERKADE
134.
I34.
n". 2.
m
4.
16o6. 16o7.
16o7.
217.
I-
16o7.
I38.
16o6. 16o7.
I39.
3-
16o6. 16o7.
Gouden dukaten. . . . .
Gouden rijders. . . . . .
Halve gouden rijders . . .
Rijksdaalders met den halven
Leeuwendaalders. . . . .
. .
. .
. .
man
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
18697o stuks.
9o35 ,
2348o ,
1954o
,
9o125
,
Er bestaan ook rijksdaalders met den halven man van 161o.

Muntmeester Johan Weij n t g e s.
# roset.
Muntteekens ( ff
wapen van Kampen.
% lelie.
1e bus. Geopend 1616 (Kampen).
VERKADE
I34.
n. 2.
217.
138.
I.
Gouden dukaten
. . . . . . .
. . . . . . 9625o stuks.
Halve gouden rijders . . . . . . . . . . . . . . 1969o

Rijksdaalders met den halven man . . . . . . . . . 4637o
Io3
VERKADE
I39.
3-
I43.
I, 2.
I43.
3, 4-
Leeuwendaalders
. 11.oooo stuks.
Dubbele stuivers (15o in de snede).

(3oo
77
) .
Stuivers
. 7I29OO
864.oo
Al deze stukken moeten geslagen zijn tusschen 161 1, toen Johan

Weijntges als muntmeester optrad, en 1616, toen de bus geopend werd,
de juiste jaren worden niet opgegeven, maar er bestaan gouden dukaten
van 1612, halve gouden rijders van 1616, halve leeuwendaalders van
1616, dubbele stuivers van 1614 en 1616, stuivers van 1614.
2e bus.
Geopend in 162o (Deventer).
VERKADE
134.
n". 4.
Gouden rijders .
2511o stuks.
2I7.
I38.
I.
I38.
2.
I39.
m 3
I39.
4-
Halve leeuwendaalders .
I42.
I, 2.
143.
3.
Dubbele stuivers (142*/, in de snede).

Stuivers
(284"/3
).
I43-
Pijlstuivers
4.

Halve rijksdaalders met den halven man.
Leeuwendaalders .
77
(186*/,
77
).
59OO
6298o
765
323555
56oo
. 477oooo
n ')
II 52OO
1776oo
Er bestaan gouden rijders van 162o, rijksdaalders met den halven

man van 162o, halven van 1619 en 162o, leeuwendaalders van 1617
en 1619, dubbele stuivers van 1617, 1618, 1619, pijlstuivers van 1619.
3e bus.
Geopend in 1626 (Kampen).
VERKADE
138.
n. 1.
. 15182o stuks.
I39.
Leeuwendaalders
I39.
4-
Halve leeuwendaalders
244OO
4OOo
I34.
Gouden rijders .
886o
I34.
Gouden dukaten
25OO
Er bestaan halve rijksdaalders met den halven man van 1621.

1) Even als voor alle andere specin van deze bus is ook voor deze dubbele stuivers het
aantal afgeleid uit het aantal buspenningen, hetwelk alles is wat het verbaal opgeeft, dit
aantal nu is duidelijk als 53oo opgegeven, waaruit, in verband met eene vroeger vermelde
berekening van 1 buspenning op 6 marken, een bedrag is af te leiden van 318oo marken
van 150 stuks. Het is een buitengewoon hoog cijfer,
IO4
4e bus. Geopend in 1639 (Zwolle).

VERKADE
I34.
n". 2.
Gouden dukaten .
I.
985
689o
I-
Rijksdaalders met den halven man. . . . . . . . .

Halve rijksdaalders met den halven man . . . . . .
5595o
2365o
2.
n
n
I34.
4.
Gouden rijders .
217.
138.
138.
11.125o stuks.
I39.
3.
Leeuwendaalders .
1356oo
I39.
4.
Halve leeuwendaalders .
592oo
I43.
I, 2.
3177oo
77
I43.
4-
Dubbele stuivers (142*/, in de snede). . . . . . . .

Pijlstuivers
(186*/,
). . . . . . . .
828oo
Er bestaan rijksdaalders met den halven man van 1629, roos-schel
lingen van 1639, pijlstuivers en duiten van 1628 en 1633, en in een

stuk, uitgegaan van de Staten-Generaal op 9 September 1639, wordt
gezegd, dat er dubbele en enkele stuivers in Overijsel werden geslagen

met de
jaartallen
1612, 1619, 1624, 163o, 1637.
Na 1639 heeft geen busopening plaats gehad van het werk van Johan
Weijntges, maar er bestaan gouden dukaten van 1646.

Muntmeester R u d olf va n S o ns b e e c k.
Muntteeken
6:3
rOSet.
1e bus. Over de jaren 1659-1668 (Kampen).

VERKADE
134.
138.
n. 2.
n I.
166o-1664.
I668.
Gouden dukaten .
Rijksdaalders met den halven man . . .
2124o stuks.
8495
I35.
I.
1659-1668.
Dukatons .
. II9ooo
I39.
I.
1659-1664.
Zilveren dukaten
. 153815
I43
4.
1665. 1666.
Pijlstuivers (186*/a in de snede) . . . .
. 13216o
Mr. Cost Jordens zegt in de boven reeds aangehaalde Overijselsche

almanak van 1855, dat Rudolf van Sonsbeeck in 1667 (8?) is opgevolgd
door Dirk van Rumund
Het blijkt mij dan ook uit het archief van 's Rijks
munt, dat Rudolf van Sonsbeeck tijdens de opening zijner bus in 1669
reeds overleden was, maar uit het verbaal der opening van de 1e bus
van Dirk van Rumund moet ik afleiden, dat deze eerst in 1675 is
Io 5
begonnen munt te slaan, zoodat of de Overijselsche munt van 1669

tot 1675 heeft stilgestaan, of een ander in die jaren muntmeester was,
waaromtrent echter de door mij geraadpleegde stukken geen licht geven.
Muntmeester Dirk van R. u m u n d (Romondt).
Muntteekens
1e bus.
#3
3#
#& roset.
Over de jaren 1675-1681 (Kampen).
WERKADE
134.
1675-1681.
Gouden dukaten .
I35.
n". 2.
m
I.
1676-168o.
Dukatons.
I39.
I.
1676-1681.
Zilveren dukaten .
96235
138.
I-
1675-168o.
42I3O
. n
I39.
n 3-
1675-1681.
Leeuwendaalders .
216535
I42.
1679-1681.
Staten-schellingen (49/12 in de snede)
14296o
I43.
m 6.
1676-1681.
Dubbele stuivers .
. 4IO545O
4, 5
413oo stuks.
44166o
Er bestaan ook halve dukatons van 1677.

VERKADE
I34.
n. 2.
1683-1689.
138.
I-
1688.
I39.
3-
1681-1692.
I35.
I-
I682.
I39.
I-
I682.
I4I.
n 1, 2, 3,
I4O.
5-
1685-1692.
1682-1684.
I42.
I.
1685-169o.
I42.
5.
1681-1683.
I42.
5-
1686-1691.
Gouden dukaten .
18o6o stuks.
I475O
Leeuwendaalders .
252IIS
Dukatons.
59OO
Zilveren dukaten .
666o
Prov. drieguldens.
Overijselsche daalders (15'/, in de snede).

Overijselsche florijnen (12"/,7
) .
Staten-schellingen
(49'/12
).
n
22769o
352595
. 228ooo
98943 mark.
id.
(52
y,
).
Volgens Verkade zijn er ook staten-schellingen van 1685, even als

die van 1686-1691 behoorende tot de gereduceerde. Het verbaal der
busopening is omtrent de jaren, waarin staten-schellingen geslagen
werden, niet duidelijk: eerst zegt het, dat deze specie geslagen is van
1681 tot 1691, daarna dat de ,,goede van 49"/I, in de snede gerekend
,,zijn tot den 17en Dec. 1683, en dat die van 52 in de snede geslagen
,,zijn van 1686-1691.
Io6
3e bus.
VERKADE
141.
n". 4.
1694-1698.
I4I.
6.
1698.
138.
3, 4
I39.
I39.
. 59525O
Ned. drieguldens.
Ned. guldens.
stuks
8817o
983o
2.
1699.
1695-1699.
Zilveren dukaten.
. 5o645o
3.
1697-1699.
Leeuwendaalders
. 33o16o
Er bestaan ook tweeguldenstukken van 1697, staten-schellingen van

1691 en 1696.
4e bus. Over de jaren 1699-17o5 (Kampen).
VERKADE
134.
n". 3.
17o2-17o5.
Gouden dukaten
3oo44o stuks.
138.
3-
17oo.
I39.
2.
1699-17o2.
Zilveren dukaten .
I39.
1699-17oI.
Leeuwendaalders .
I4I.
17oI-I7o4.
Ned. guldens
I43.
6.
6
I7O3.
I7O4.
29768o
I45.
17o2.
17o3.
Duiten (68 in de snede)
4896oo
I, 2.

.
633o
1721oo
13613o
. 1269o6o
Muntmeester Dirk va n R om o n d t. 1)
Muntteeken #3 roset.
1e bus. Over de jaren 17o5-171o (Zwolle)
VERKADE
134.
n". 3.
17o5-171o.
Gouden dukaten .
I35
4.
17IO.
I39.
2.
17o7-171o.
Zilveren dukaten .
I4I.
n 6.
17o5-17o7.
Ned. guldens
2e bus.
23357o stuks.
Dukatons.
458o
38654o
. 214682o
Over de maand Mei 171o (Zwolle).
VERKADE
134.
n". 3.
171o.
Gouden dukaten .
483o stuks.
I35.
4-
17Io.
Dukatons
6o7o
I4I.
6.
171o.
Ned. guldens
- 3429o
1) Deze is waarschijnlijk een zoon van den vorigen, die in het proces-verbaal zijner
4e bus genoemd wordt ,,Dirk van Rumund Salr in zijn leven muntmeester.
De zoon
stierf in 171o, maar zijn 2e bus werd eerst in 1719 geopend en verantwoord, tegelijk met
de 1e bus van zijn opvolger Bernard Cramer, die in 1717 het muntmeesterschap heeft
aanvaard,
1o7
Muntmeester
B e r na r d
Muntteeken
1e bus.
+-
C r a m er.
kraanvogel.
VERKADE
136.
n. 1.
I4I.
4.
I4I.
n 6.
1717-1719.
Dukatons.
Ned. drieguldens
I7I9.
I717-1719.
Ned. guldens
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
849325 stuks.
.
2o4oo
. 2995945
Verkade zegt, dat de dukatons, afgebeeld op plaat 136 n. 1,

blijkens het muntteeken te Harderwijk geslagen zijn; maar, daargelaten
dat het vreemd klinkt Overijselsche muntstukken van een tijdvak waarin
de Overijselsche munt gewerkt heeft van de Geldersche afkomstig te
achten, blijkt die beweering onjuist te zijn omdat de afgebeelde dukaton
van 1735 een kraanvogel als muntteeken vertoont, en in dat jaar Johan
Hensbergen te Harderwijk muntmeester was, die een steigerend paard
als muntteeken voerde. Verkade voegt er bij, dat gelijke dukatons
reeds bestonden sedert in 1718: in dit jaar voerde de Harderwijksche
muntmeester C. H. Cramer inderdaad een kraanvogel als muntteeken,
maar het komt mij aannemelijker voor te onderstellen, dat zijn naam
genoot B. Cramer te Kampen ook een kraanvogel op zijne stukken
afsloeg, even als later ook J. Cramer te Harderwijk gedaan heeft.
VERKADE
136.
n. 1.
I4I.
4.
I4I.
n 6.
1719-1721.
I72I.
172o. 1721.
Dukatons.
Ned. drie guldens .
37876o
Ned. guldens
. 3231515
678645 stuks.
Muntmeester Petrus van de Wet er in ge.
Muntteeken
1e bus.
lelie.
Over de jaren 1721 en 1722 (Kampen).
VERKADE
136.
n. 1.
I4I.
n 6.
1721.
1722.
1722.
17573o stuks.
Ned. guldens
Dukatons.
83777o
Io8
2e bus.
VERKADE
136.
n". 1.
I39.
2.
I4I.
6.
1722.
1723.
I725.
1722-1725.
4573o stuks.
Zilveren dukaten .
Dukatons.
1493o
Ned. guldens .
. 21833oo
In 1731 is Bernard Cramer opgevolgd door Coenraad Hendrik Cramer,
wiens eerste bus hier volgt. Of en wat er gemunt is tusschen 1725 en

1732 is mij niet gebleken.
Muntmeester Co e n r a a d
Muntteeken
H en d r ik Cra m er.
+-
kraanvogel.

VERKADE
134.
n". 3.
136.
I.
1732-1736.
Dukatons . .
. Io5849o
I39.
2.
1734-1736.
Zilveren dukaten .
71539o
I4I.
n 6.
1733-1736.
Ned. guldens .
. 27Ioo9o
2e bus.
VERKADE 134.
Gouden dukaten .
I733.
4676o stuks.
n. 3.
NETSCHER en v. D. CHIJs n". 13.
1738. I739.
Gouden dukaten.
1736-1742.
6265o stuks.
79895
VERKADE
139.
n. 2.
1737-1742.
Zilveren dukaten
. .
78122o
I4I.
n 6.
1736-1738.
Ned. guldens
. 2o3533o
I43.
1738. I739.
Pijlstuivers (3o1'/2 in de sn.). 647o2o
7.
Er zijn ook duiten van 1741 (Verkade 145 n". 2.)

3e bus.
Over de jaren 1742 1749 (Kampen).
VERKADE
134.
1748. 1749.
Gouden dukaten.
136.
n". 3.
m
I-
I742-1747.
Dukatons .
. 473795
I39.
2.
I743-1749.
Zilveren dukaten
. 16o8oo
I4I.
n 6.
1748. I749.
Ned. guldens.
3486o stuks.
88865
De eerstvolgende busopening in de Overijselsche munt, waarvan

in het archief van 's Rijks munt gewag wordt gemaakt, is de hieronder
vermelde in 1766. Het schijnt dat na C. H. Cramer eerst in 1763 weder
een muntmeester aldaar gewerkt heeft, immers nog in 176o en 1761
werden de gouden rijders, waarvan de muntslag ten behoeve der provincie
Overijsel bij resolutie der Staten-Generaal van 2 Juni 176o was geautho
riseerd, op de Geldersche munt te Harderwijk vervaardigd, naar aan
to9
leiding der bepaling in die resolutie, dat aan de provincin ,,welker

,,munten niet aan den gang zijn, zal blijven gepermitteerd om haar
,,aandeel in voors, rijders te kunnen doen slaan op zoodanige andere
,,munten deser landen als deselve zullen goedvinden. Uit de maande
lijksche opgaven van den Gelderschen muntmeester Novisadi blijkt dat
in 176o zijn geslagen 2186 marken heele en halve gouden rijders op

Overijselsche stempels, en 1875 marken in 1761. Intusschen bestaan
er Overijselsche duiten van 175o, 1753 en 1754, blijkens het muntteeken
door Cramer geslagen, tot welk jaar hij zijne betrekking heeft waarge
nomen, is mij niet gebleken.
Muntmeester
Nic o la a s
W on ne m a n.
Muntteeken Skz arend.

1e bus.
VERKADE
136.
n. 1.
1764.
Dukatons.
I39.
2.
1764. 1765.
I4I.
n 6.
1763-1765.
I43-
1765. 1766.
7.
9615 stuks.
Zilveren dukaten . . . . . . . . . . 25o33o

Ned. guldens . . . . . . . . . . . 223295o
Pijlstuivers (3o1'/2 in de snede.). . . . . 9497o
,
n
,
Er bestaan ook duiten van 1764-1766. In 1767 is door Wonneman

eene nieuwe bus aangelegd van de specin na de opening der 1e bus
geslagen; deze bus is eerst in 1796 geopend, en toen gebleken te be
vatten 161 zilveren dukaten van de jaren 1767-1769, welke echter
niet zijn onderzocht, omdat de toenmalige waardijn, essaieur en smid
meester allen overleden waren, en alle boeken ontbraken.
Het aantal
buspenningen duidt op een aanmaak van 31745 zilveren dukaten. Er

bestaan ook duiten van dezelfde jaren en van 177o, en pijlstuivers van
1769; van deze stuivers is een bedrag van f 12.ooo geslagen, blijkens
de driemaandelijksche opgave van den muntmeester. Daarna heeft geen
muntslag plaats gehad voor 1795.
2e bus.
Over de jaren 1795. 1796 (Kampen).
VERKADE
141.
n". 6.
1795. I796.
Ned. guldens .
I39.
m 2.
1795. 1796.
Zilveren dukaten
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. 6151o5 stuks.
.
4999o
GRONINGEN (Provincie.)
OMMELANDEN.
De Ommelanden waren oorspronkelijk een gedeelte van Friesland,

vrije en zelfstandige landschappen; zij hebben zich sedert de
15e en de 16e eeuw langzamerhand tot n gewest vereenigd,
met inbegrip van de stad Groningen. ) Maar in 1577 hebben
zij zich van de stad afgescheiden, eene eigene regeering gevestigd
en een eigen munthuis te Appingedam opgericht. Hier werden
vele muntsoorten geslagen, waarvan echter alleen daalders z. j. en
van 1579, ook stuivers van dit jaar, overig zijn, allen afgebeeld
bij VERKADE plaat n". 19o, zij voeren eene lelie 38 als munt
teeken en zijn vervaardigd door den muntmeester HENRICK
VELTHUYSEN, die in 1579 is aangesteld. In 158o reeds moest
deze muntinrichting verlaten worden, ten gevolge van den afval
van RENNENBERG en den toenemenden invloed der Spaansch
gezinden. De muntmeester, die voor den tijd van vier jaren
was aangesteld, trachtte toen elders het muntwerk voort te zetten,
en het gelukte hem daartoe binnen Gorcum gelegenheid te vinden,

zoodat hem in 1584 eene nieuwe aanstelling door de Omme
lander Staten werd verleend, om zijne in 1579 gegeven com

missie aldaar ten einde te brengen. Bij zijn spoedig gevolgd
afsterven werd, nog in hetzelfde jaar 1584, zijne weduwe ANNA
vAN WISSEL, gemachtigd het muntwerk voort te zetten. Ook
1) Zie hierover en in het algemeen over de Ommelanden en den muntslag

aldaar Mr. H. O. Feith Het muntregt der Ommelanden bl. 3 en volg.
III
zij stierf kort daarop, in 1585, waarna een stilstand der werk
zaamheden intrad, welke, bij gebleken onmogelijkheid om een
nieuwen muntmeester te vinden, gevolgd werd door geheele
opheffing der Gorcumsche muntinrichting. Eerst in 1589 werd
weder tot oprichting van een Ommelander munthuis besloten en
HENDRIK
CRAEYvANGER
tot muntmeester benoemd, welke in
hetzelfde jaar van Graaf FLORIS VAN CULEMBORG vergunning kreeg

om binnen die stad te munten; in goud rosenobels, Spaansche
dukaten met twee hoofden, Hongaarsche en rijks dukaten en
andere penningen; in zilver rijksdaalders, daalders enz. Van
dit alles is enkel een daalder van 1589 bekend, voerende een
II zuil als muntteeken. Ook hier was het munthuis niet voor
spoedig, daar zelfs het recht der Ommelanden om munt te slaan
werd ontkend. Reeds in 1591 behoorde de Culemborgsche munt
tot het verledene, ofschoon CRAEYVANGER eerst in 1595 of 1597
als muntmeester werd ontslagen. Later, in de 17e eeuw, hebben
de Ommelanden met de stad Groningen, als gewest van dien
naam, in de stedelijke muntinrichting provinciale muntspecin
doen vervaardigen. Van de daar aangestelde muntmeesters zijn
mij uit het archief van 's Rijks munt bekend geworden CASPAR
OoMs, die in 1681 werd opgevolgd door DAVID HAGENET
1681-1688, en AssUERUS VOSDINK tot 1692. Maar van geen
enkele muntbusopening is mij een verbaal voorgekomen. Wel
hebben reeds in 1675 Raden en Generaal-Meesteren der munt

aan de Staten-Generaal het voorstel gedaan om de verantwoor
ding der muntbussen aan hen ook voor Groningen verplichtend
te stellen, maar zonder gevolg, want het blijkt dat in 1687 de
bus van den muntmeester HAGENET is geopend en verantwoord
ten overstaan van de Staten van Stad en Lande. Wat die bus be
vatte vind ik niet vermeld.
Later komt in het archief van 's Rijks
munt niets meer voor betreffende de opening eener Groningsche

muntbus.
Maar bekend zijn dukatons van 1682 , rijksdaalders
van 1683, acht en twintigen van 1673, 1674, 1681, 1685,
II 2
1691, 1692, staten-schellingen van 1673, 1674, 168o tot 1685,

1691 en 1692, stuivers van 1681 tot 1684, halve stuivers van
1682, duiten van 167o, 1673-1677, 1681, 1682, 1684, 1685, .
1688, 1692. Na 1692 heeft dan ook in dat gewest geen munt
slag meer plaats gehad en geen muntmeester meer gefungeerd;
althans mij zijn geen Groningsche provinciale muntstukken van latere
jaren bekend dan welke elders geslagen zijn, namelijk stuivers van
1738, heele en halve gouden rijders van 1761, stuivers van
1765 en 1766, duiten van 177o, 1771 en 1772. De stuivers
van 1738, dragende het muntteeken van den Overijselschen munt
meester CoENRAAD HENDRIK CRAMER, een kraanvogel +-, zijn
voor Groningen te Kampen geslagen ,,omdat te Groningen tegen
woordig voor sooveel bekend is geen muntmeester fungeert,
zoodat, toen er sprake was van eene algemeene aanmunting van
stuivers in alle gewesten, de f 1oooo.- aan die specie, waarvan
de muntslag aan de provincie Stad en Lande was toebedeeld, om
die reden ,,aan den muntmeester van de naastgelegene munten,
welke deselve zullen gelieven te verkiesen, werd opgedragen. 1)
De stuivers van 1765 en 1766, de heele en halve gouden rijders
van 1761 en de duiten van 177o , 1771 en 1772 zijn om dezelfde
reden te Harderwijk geslagen en voeren het muntteeken van
den Gelderschen muntmeester C. C. NovISADI,
Afw
een boom.
Van busopeningen te Groningen ten overstaan van Raden en Gene

raal-Meesteren kan derhalve geen sprake zijn, evenmin in de 18e
als in de 17e eeuw, maar uit periodieke opgaven der muntmeesters
van Kampen en van Harderwijk betreffende hunne werkzaamheid,
voor zooveel deze voorhanden zijn, blijkt dat in 1738 is geslagen
voor f 1oooo.- aan Groningsche stuivers, in 1761 7597 mark
aan Groningsche heele en halve gouden rijders, in 1765 en 1766
f 12.ooo.- of 796 mark aan Groningsche pijlstuivers.
1) Zie Algemeen Register n". 2o bladz. 2o en 21 in het archief van 's Rijks munt.
0mmelandsche en Groningsche muntmeesters en hunne

muntteekens.
Munt te Appingedam.
Henrick Velthuysen .
Eene lelie.
1579 -158o.
Munt te Gorcum.
Eene lelie
Henrick Velthuysen . . .
1584.
Anna van Wissel
1584.
1585.
Munt te Kuilenburg.
Hendrik Craeyvanger .
. .
Eene zuil.
1589 1591.
Munt te Groningen.
.
1673(?)-1681.
David Hagenet . . . .
1681 1688.
Eene roset.
Caspar Ooms . .
Assuerus Vosdink . . . . 1688?)-1692.
Een zittend hondje.
GRONINGEN (Stedelijke munt.)

Van de Groningsche stadsmunt worden als muntmeesters
vermeld: )
Mattheus
in 1474.
Jasper Geert Hessels

Hendrik van Lijner.
Cornelis van Leiden
1492-15o7.
Jasper van Osenborg .
in 1561.
Hendrik Berends.
in 1565.
Hendrik Mimmunck
Balthasar Wijnkens.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
in 1568.
in 1577.
Hans Tom Bussche
1578-1622.
Roseir Alberts Ritsema
. . .
1623-164o.
Conraet Raart.
in 1657.
Egbertus Marinus
in 169o.
Van hunne muntteekens kan niet met zekerheid gesproken

worden, omdat dikwijls muntstukken van hetzelfde jaar ver
schillende muntteekens dragen en omgekeerd vele stukken van

verschillende jaren en zeker van onderscheidene muntmeesters
hetzelfde teeken voeren. Men vindt bijvoorbeeld een '/,-stuiver
met 3 en een plak met #e, beiden van 1577, toen BALTHASAR
WIJNKEs muntmeester was, verder specin van het tijdvak
1578-1622, waarin HANs ToM. BUSSCHE als muntmeester ge
noemd wordt, met
35 , met +- , met k , met x ,
1) Zie Mr. H. O. Feith. Bijdragen tot de geschiedenis der Groningsche Stads

en Prov. munt te vinden in de Groninger Volksalmanak van 1844 en van 1845.
-
I 15
met X-, met .:- ; en stukken van de jaren 1623-164o,

tijdens het muntmeesterschap van RosEIR ALBERTs RITSEMA, met
*# en met x # . Van 1690 tot 1692 schijnt EGBERTUS
MARINUs uitsluitend het teeken Rj gebruikt te hebben, zoowel

rechts als links gekeerd.
Geen enkel proces-verbaal van busopening in de Groninger
stadsmunt is in het archief van 's Rijks munt te vinden, maar
de muntstukken, welke in verschillende verzamelingen bewaard
zijn, toonen aan dat sedert het laatst der 16e eeuw zijn ge
slagen o. a. :
VERKADE 184.
184.
n". 1.
n
2.
Onbeschreven.
Goudguldens.
I59I.
1598. 16o1. 16o2.

16o2.
Rijksdaalders.
Halve rijksdaalders.
VERKADE 184.
3, 4-
7,
185.
I, 2, 3.
I86.
I.
I86.
2, 3
7,
186.
n 4,5.
7-
187.
1,2
187.
3-
159o-1592. 1598-16o2. 16o4.

16o5. 1613, 1622. 1628. 1635. W Brab. stuivers.
169o. I691.
1592. 1593. I597-1599. 16o9. Gron. stuivers
77
169o. 1692.
|#
# I593. I597. 1626. }
Achtentwintigen.
Achtstuiverstukken.
169o-1692.
Staten-schellingen.
158o-1583. I 587.1588.159o
1594. 1597-16oo. 162o. 1622, W Flabben.
1623. 1625-1627. 1635. 1649.
158o. r 585. 16oo. 16o4-16o6.
|#
#
4
Jagers.
7,
187.
4.
16oo. 1613. 1615. 1628.
Halve Brab. stuivers.
7,
187.
5.
1583. 1584. 1586-1 588.
Halve Gron. stuivers.
7,
I88.
I, 2, 3.
188.
n 4, 5.
7,
I88.
6.
1578. 1579. 1593. 1594. 16o9. Dubbele plakken.

1577. 1581. 1588. 16o9.
Plakken.
7,
189.
169o.
I, 2.
| # # # #sor
Kwart Gron. stuivers.
Duiten.
NIJMEGEN (Stedelijke munt.)

Van muntteekens der stedelijke munt van Nijmegen valt weinig te
zeggen, evenmin ken ik de namen der verschillende muntmeesters.
Alleen zij vermeld dat van 16o 1 en 16o2 arends-rijksdaalders bestaan, van
16o1 een arends-schelling, allen met het teeken & een knol, van den
muntmeester REIJNIER HANSEN; ') terwijl op de munten van den eenigen
muntmeester van wien een verbaal van busopening in het archief van 's Rijks
munt gevonden is, GERRIT VAN HARN, schier altijd #- een moorenkop
voorkomt; evenwel heeft VERKADE de afbeelding van een achtentwintig
van 1685 met #4 eene eend, en van een schelling van 1691 met
-9 eene ster.
Deze schelling schijnt een valsche te zijn, en van het
zelfde jaar 1685 bestaan achtentwintigen met den moorenkop. Gedurende

ruim eene halve eeuw voorafgaande aan de werkzaamheid van GERRIT
VAN HARN, die in 1685 optrad, heeft de Nijmeegsche munt stilgestaan, *)
en vr dien tijd zijn, sedert het laatst der 16e eeuw geslagen:
VERKADE 21.
7-
2I.
I6o2.
Goudguldens.
1577. 1582. 1583. 16o2.
Arends-rijksdaalders.
I577.
n". I.
7,
223.
3.
77
22.
7,
23.
,,
23.
2.
2o7.
3.
77
2o7.
4-
Onderdeelen van arends-rijksdaalders.
z. j.
Z. j.
Roos-schellingen.
16oI. 16o2-16o4.
z. j.
16o2.
16o2.
Arends-schellingen.
Halve arends-schellingen.
Onderdeelen van schellingen.
1) Zie W. J. de Voogt Bijdragen tot de numismatiek van Gelderland, bl. 57.
2) Zie ibidem, bl. 67.
1 17
VERKADE 23.
n". 5.
1579. I581-1583.
Stooters.
77
24.
I.
1619. 162o.
Dubbele stuivers.
7,
24-
'n
3.
1579. 1581-1583. 16o2. 1619. 162o.
Stuivers.
7,
24.
4.
16o1-16o3. 16o7. 162o.
Halve stuivers.
24-
6, 7, 8.
z. j.
1618.
Duiten.
Muntmeester Gerrit van

Muntteeken
1e bus.
G-
H a r n.
een moorenkop.
VERKADE
22.
n". 1.
1686-169o.
1386o stuks.
6951o
7735
1688. 1689.
Dubbele daalders (7"/, in de snede). . . .

Daalders
(15'/,
) . . .
1687-1691.
Leeuwendaalders .
22.
2.
2 I.
3-
1687.
1689.
2I.
4.
223.
4-
Drieguldens .
Guldens .
.
.
.
.
94395
234325
4673o
. 3134o4o
4732O
7,
22.
3, 4-
1685-169o.
Achtentwintigen
23.
3, 4.
1685-1691.
Staten-schellingen (52
77
24.
2.
1685-1688
Dubbele stuivers
(12 in de snede).
(158
)
)
Er bestaan overigens nog guldens van 1691 , leeuwendaalders van

1692 , daalders van 17o3 en 17o4, allen met den moorenkop van vAN HARN.
Intusschen is geen verbaal van een tweede busopening gevonden, maar
het blijkt dat de muntslag van deze daalders, waartoe de muntmeester
niet gerechtigd was, en die niet voldeden aan de gestelde eischen van
gewicht en gehalte, aanleiding heeft gegeven tot vele bemerkingen van
de zijde der Raden en Generaal-Meesteren, en ten slotte tot eene sententie
van den Raad van State in dato 2o Februari 17o9, waarbij Gerrit van
Harn wegens ,,hegemunterije ten eeuwigen dage is gebannen uit de
Vereenigde Provincin en al zijne goederen zijn verbeurd verklaard ten
profijte van de gemeene zaak.
ZUTPHEN (Stedelijke munt.)

Nadat Zutphen reeds in de 15e eeuw stedelijke munten had geslagen,
schijnt een langdurige stilstand te zijn ingetreden, welke eerst in het
begin der 17e eeuw een eind nam. Althans schijnen geene andere
stedelijke munten van den lateren tijd bekend te zijn dan
n". 3.
VERKADE 26.
I.
16o4. 16o7.
Halve snaphaan-schellingen.
16o5.
27.
Dubbele stuivers.
77
27.
'n
2.
16o5.
Stuivers.
7)
26.
4.
16o5.
Halve roos-schellingen.
en verder de stukken vermeld in het eenige proces-verbaal van busopening,

dat in het archief van 's Rijks munt voorkomt en hier volgt.
Muntmeester H. e r m a n va n Baij en.
Muntteeken
'O een hertengewei.
XQ#

VERKADE
25.
n". 3.
1686. 1687.
4625 stuks.
Drieguldens .
25.
4-
1687.
Guldens .
57935
25.
5.
1687.
Halve guldens .
464o
224.
I.
2.
1687-1692.
1688. 1689.
25.
26.
I.
169o.
26.
5-
1688-1691.
27.
n 6.
1687. 1688.
Duiten (112 in de snede) .
8o27o
Daalders
Leeuwendaalders .
(15'/, in de snede). . .
2446o
Achtentwintigen
(12
77
).
2887o
7)
).
. 113313o
63o56
Verkade vermeldt bovendien een zilveren dukaat van 169o, welke

evenals sommige der hierboven genoemde specin een hertengewei als
muntteeken vertoont, welk teeken ook voorkomt op een achtentwintig
van 166o in het kabinet van 's Rijks munt, niettegenstaande het eenige
verbaal van Herman van Baijen, beginnende met 1686, uitdrukkelijk
het eerste genoemd wordt.
DEVENTER (Stedelijke munt.) )

In de eerste helft der 16e eeuw waren GERRIT VAN ELTEN,
LAMBERT VLEMIJNCK, ALBERT MUNTER en WILLEM VAN VIERSSEN
achtereenvolgend muntmeesters te Deventer. Op hen volgde

in 1555 BALTHAZAR WEIJNTGEs die in dezelfde munt werkte
voor de drie steden Deventer, Kampen en Zwolle. Hij sloeg
voornamelijk Joachims-daalders, zooals deze sedert 1538 onder
zijn voorganger in navolging der daalders van de Duitsche
Vorsten waren gemaakt, en van 1563 af rijksdaalders. De
onrust der tijden had ten gevolge dat de muntslag tusschen
157o en 1579 slechts ongeregeld en met tusschenpoozen plaats
had, enkel in de jaren 157o, 1571 , 1577, 1578 en 1579. Het
werk bestond steeds in het munten van specin ten name der
drie steden gezamenlijk, hetwelk eerst met 1587 een einde nam.
BALTHAZAR WEIJNTGEs overleed in 1589. Terwijl Kampen en
Zwolle reeds in 159o waren begonnen afzonderlijke stedelijke
munten te slaan, heeft Deventer eerst in 1594 daartoe besloten, toen
NICOLAAS VAN ESSEN muntmeester was.
Deze
heeft evenwel niets
geslagen dan duiten, daar hij spoedig overleed.
Hij werd opge
volgd door MATTHIJS ENGELKENS, maar ook deze heeft slechts
duiten gemunt, omdat Deventer zich toen onderwierp aan het

voorschrift, dat de drie steden zich onderling moesten verstaan om
1) In het archief van 's Rijks munt komt maar weinig voor betreffende den munt
slag te Deventer.
Wat hier volgt is grootendeels ontleend aan de ,, Bijdrage tot
de geschiedenis der Deventer munt van Mr. W. H. Cost Jordens, opgenomen

in de Overijsselsche almanak voor oudheid en letteren van 1854 en van 1855.
I 2O
voortaan gezamenlijk maar ne muntplaats te hebben. Daar

Kampen en Zwolle zich op den duur daaraan niet stoorden,
vatte Deventer eindelijk in 1598 het voornemen op om den
muntslag te hervatten, nu niet meer voor de drie steden maar
als afzonderlijke stedelijke munt.
Als muntmeester werd toen
aangesteld MATTHIJs GoossENs, die gewerkt heeft tot 16o6, toen

een stilstand der werkzaamheden intrad tengevolge van eene
overeenkomst met de generaliteit, die daarvoor jaarlijks eene
som van f 2.ooo.- uitbetaalde. Gelijke overeenkomsten werden
ook met Kampen en met Zwolle gesloten. De stilstand duurde
tot in 1617, in welk jaar GoossENs werd opgevolgd door CLAEs
MEIJNAERT's. Sedert volgden telkens bij afwisseling gelijke stilstand
en drukke aanmunting onder verschillende muntmeesters tot in
1711, waarna geen muntslag meer heeft plaats gehad.
Deventer muntmeesters,
Balthazar Weijntges .
Nicolaas van Essen .
&
Een klaverblad.
g)
Een granaatappel.
E#3
. . 1555-1589.
1589-1594.
Matthijs Engelkens . . . 1594-1598.

Matthijs Goossens. . . . 1598-1617.
1617-1626.
&
. 1626-1645.
GS
Claes Meijnaerts . . . .
Johan Weijntges . . .
Een klaverblad.
Eene lelie.
Johan van Harn . . . .
1662-1664.
#-
Een moorenkop.
Wilhelm Sluijsken
1664-167o.
v%
Een zittend hondje.
Pieter Sluijsken.
1682-1711.
v&
Een zittend hondje.
(links en rechts.)
Muntmeester Balthazar Weij n t g e s.
&
Muntteeken
klaverblad, soms
(#)
granaatappel.
1555-1589.
VAN DER CHIJS 5 en 6.
n. 21-35.
I555-1563.
Joachims-daalders 49358 mark.
VERKADE 146.
I.
1567-1569.
Rijksdaalders .
146.
I-
I46.
I-
I57o. I57I. I578. I579.

1579-1587.
. 1o64o
id.
9983
id.
. 68189
Er bestaan ook halve Joachims- of Carolus-daalders van 1555 en

1556, driemijtstukken van 1556, plakken van 1559, halve plakken van
1561 en 1575, driebutkens van 156o, dubbele flabben van 1561, goud
guldens van 157o, halve rijksdaalders van 1567-157o, 1583, 1586,
achtste-rijksdaalders van 1584, zestiende-rijksdaalders van 1585, stooters
van 1577, stuivers van 1588 en 1589.
Muntmeester Nicola a s v an Es s en.
Muntteeken # vierbladige bloem.

1589-1594.
VERKADE 157.
n. 2.
I594.
Duiten.
Muntmeester Matthijs E n g elk en s.

1594-1598.
VERKADE 157.
9. 2.
n".
I597.
Duiten.
Muntmeester M at t h ij s G. o oss en s.
1598-1617.
VERKADE 155.
n. 1 en 3?
I598.
77
218.
3-
16oo. 16o3.
I47.
I.
I6oo.
Zesstuiverstukken en onderdeelen.
Rijksdaalders.
Goudguldens.
I 22
VERKADE 147.
77
n". 3.
I55.
16oI. 16o3. 1615.
4.
Onbeschreven
VERKADE 157.
Gouden dukaten.
Roos-schellingen.
I6oI.
16o2. 16o4.
Stuivers.
16o2.
Duiten.
Muntmeester Cla e s M e ij na e r ts.
SP
Muntteeken
klaverblad.
1617-1626.
0
I47.
VERKADE
n". I, 2. |
1617-1625.
2I8.
I.
77
I53.
I, 2, 4.
7,
I48.
n 3.
77
I57.
77
I53.
m 3'
I, 3.
Goudguldens.
1617-1622. 1625.
Achtentwintigen.
1617. 1619. 162o.

1617.
Duiten.
'/s-rijksdaalders.
I6I8.
Halve achtentwintigen.
I623.
Schellingen.
Verder komen voor halve rijksdaalders van 1617, en 8-stuiverstukken

van 1618.
Muntmeester J. oh a n W e ij n t g en s.
Muntteeken 35
lelie.
1626-1645.
VERKADE
153.
149.
2.
77
jn
n". I, 2, 4.
I47.
I, 2.
218.
I.
I57.
I, 3.
147.
3.
I5O.
Onbeschreven
VERKADE
77
I.
I626.
1627. 1629.1631. 1633. 1635.

I628. 1629. 163o.
Achtentwintigen.
Zilveren dukaten.
Goudguldens.
-
I628.
Duiten (126 in de snede) . . f 2ooo.
1629.
Halve stuivers (23o in de snede) f4ooo.-')
1633-1637. 1639. 164o.

164o-1644.
Gouden dukaten.
Leeuwendaalders.
Er zijn ook halve leeuwendaalders van 164o, duiten van 1635.

Van 1645 tot 1662 is niet gemunt en was er zelfs geen muntmeester.
I) / 25oo.- aan halve stuivers zijn vr de uitgifte weder versmolten.
I 23
Muntmeester Dr. J o h a n va n H a r n.
#-
Muntteeken
moorenkop.
1662 1664.
VERKADE 147.
n". 3.
I47.
m 4.
1662.
1663.
Gouden dukaten.
I662.
Dukatons.
I49.
2, 3.
1662. 1663.
Zilveren dukaten. ')
I5O.
3-
1662.
Leeuwendaalders.
77
156.
5-
1663.
Stuivers.
I57.
4.
1663.
Duiten.
1663.
Muntmeester Wil h e 1 m Slu ijs k en.
Muntteeken 2% zittend hondje.

1 664-167o.
VERKADE 149.
n". 2
1664-1666.
Zilveren dukaten.
1664. 1666-167o.
I47.
4.
77
15O.
1664-167o.
Dukatons.
Leeuwendaalders.
I47.
3.
1665. 1666.
Gouden dukaten.
Er zijn ook halve zilveren dukaten en halve dukatons van 1666.

Van 167o tot 1682 is niet gemunt.
Muntmeester P ie t e r Sluijs ken.
Muntteeken MN of
1e bus.
VERKADE 152. n". 1.
n
I52.
2.
X zittend hondje.
1682-1 71 1.
1682. 1683. 1686. 1687.

1682. 1686. 1687.
Drieguldens (Sted. wapen) .

Guldens
(
id.
) .
1683-1686. 1688. 1689. Staten-schellingen.
22165 stuks.
123055
156.
,, 1, 2,
156.
n 3.
1683. 1685.
Dubbele stuivers .
. . . 3o1114o
.
346725
77
I54
I, 2, 3.
1684-1686.
Achtentwintigen (12 i. d. Sn.)
12288o
I5I.
I, 2, 3, 5.
1685-1689.
Dubb. *) en enk. daalders
(7/, 15'/2 i. d. Sn.) .

n
I5O.
4.
1687. 1688.
Leeuwendaalders .
17592 mark.
286o9o stuks.
1) Het kabinet van 's Rijks munt heeft een zilveren dukaat van 1662 en een van 1663
met het hondje, muntteeken van W. Sluijsken, die eerst in 1664 als muntmeester is
opgetreden.
2) Dubbele daalders zijn alleen in 1689 geslagen.
I24
2e bus.
no 4.
1691. 1692.
Leeuwendaalders .
77
3.
169o. 1692.
Achtentwintigen (12*/s, in de sn.) 16429o
156.
I, 2.
169o. 1691.
156.
6.
169I.
Stuivers. 1)
I5I.
I, 2, 3.
I69I.
Daalders. *)
VERKADE 15o.
n
I54.
7,

.
15965 stuks.
) 13o468o
Latere processen-verbaal van busopening komen in het archief van

's Rijks munt niet voor, maar Mr. Cost Jordens vermeldt nog den
muntslag van
VERKADE 15o.
n0.
7,
I49.
77
7,
I52.
77
I52.
I56.
1698.
Leeuwendaalders.
1698.
Zilveren dukaten.
1698.
1698.
17o2. 17o7. 17o8.
Ned. drieguldens.
Ned. guldens.
Dubbele stuivers.
Na 17o8 heeft de Deventer munt niet meer gewerkt.
1) Deze worden in het verbaal der busopening niet genoemd, wel in het stuk van
Mr. Cost Jordens.
KAMPEN (Stedelijke munt.)

De eerste busopening, waarvan in het archief van 's Rijks
munt een proces-verbaal gevonden wordt, is die der bus van den
muntmeester JAN JELLE over de jaren 1659-1663 ; maar ook
uit het laatst der 16e eeuw en de eerste helft der 17e zijn zoo
gouden als zilveren en koperen specin bekend, welke op de

stedelijke munt van Kampen geslagen zijn, zooals goudguldens
van 1597, dubbele gouden dukaten van 165o, 1656, 1657, enkele
van 1596, 1598, 16oo, 1616, 1649, 1651, 1653, 1654, heele en
halve arends-rijksdaalders van 1596-1598, 1615, 1649, 1654,
rijksdaalders met den halven man van 1655 en 1657, leeuwen
daalders van 1647-165o, halve van 1647, achtentwintigen of
florijnen van 1618, stooters van 1596 en 1597, duiten van
1597, 1598, 1639, 1644, 1655. Wie in die jaren muntmeesters
waren in de stedelijke Kamper munt is mij niet gebleken, maar,
te oordeelen naar de muntteekens, welke op verschillende munt
stukken voorkomen, eene # roset in 1597, f# het Kamper

wapen in 1616 en 1644, eene
5 lelie in 1647, 1648 en 1655,
waren er sedert 1589 minstens drie. In dit jaar werd CASPAR

WEIJNTGES, na den dood van zijn vader BALTHAZAR de oude,
tot muntmeester der drie steden (Deventer, Kampen, Zwolle)
aangesteld, en het is wel denkelijk dat hij, even als zijn vader
als provinciale Overijselsche muntmeester gedaan had, de roset
als muntteeken voerde. De lelie, die reeds voorkomt op de
munten van 1647 en nog op die van 1659 - 1663, schijnt aan
I 26
te toonen dat bovengenoemde JAN JELLE reeds in 1647 als munt

meester werkzaam was. Zijn deze opmerkingen juist, dan fun
geerden als muntmeesters te Kampen :
1589-
Eene roset.
Jan Jelle . . . . . . . .
1647-1663.
Eene lelie.
Johan van Harn. . . . .
1664-1675.
G-
Een moorenkop.
. . . .
1676-1695.
3k
Een ruiter.
Caspar Weijntges .
Jacob Ridder. .
Muntmeester Jan J e ll e.
Muntteeken dr lelie.
Bus over de jaren 1659-1663.
VERKADE 159.
70
16I.
n". 3.
m
3 en 4.
1659-1662.
Dukatons .
. 12838o stuks.
1659-1663.
Zilveren dukaten
. 155865
77
Er zijn ook duiten van 1659-1663.

Muntmeester J. o h a n va n H a r n.
Muntteeken
1e bus.
VERKADE 159.
n. 1.
I6I.
1. of 2.
77
I59.
3.
I6I.
4.
#-
moorenkop.

I668.
Gouden
I668.
Rijksdaalders met den halven man. 79o5
Dukatons . . . .
Zilveren dukaten .
1664-1668.
1664-1666.
dukaten .
.
.
.
.
.
.
. 1673o stuks.
.
.
. 79335
. 1526o
Ook na 1668 was Johan van Harn nog muntmeester, blijkens een
dukaton van 1669 en een halven van 167o met zijn muntteeken. Verder
komen nog voor leeuwendaalders van 1664, arends-schellingen van 1675,
duiten van 1664-1669 en 1671.
Muntmeester Jacob Rid d e r.
Muntteeken 2k. ruiter.

1e bus.
VERKADE 159.
n. 1.

1676.
Gouden dukaten .
364o stuks.
I6I.
2.
1676. 1677.
Dukatons . . . . . . . . . 155515
Zilveren dukaten . . . . . . 1582o
Rijksdaalders met den halven man. 842o
jn
I63.
I, 3.
I676-1682.
Leeuwendaalders
. .
. . . 165915
jn
164.
I-
Drieguldens .
7)
I59.
5-
77
I62.
I.
1676-1682.
1676. 1677.
I682.
8481o
m
,
,
I 28
VERKADE
1,
77
n".
|| 165.
166
164.
3.
IOO.
I.
I66.
4.
l|
I68O I682.
Florijnen (12 in de snede) .
I68o-I682.
Staten-schellingen (49/12 i. d. snede) 1oo265
1677-1681.
Dubbele stuivers (15o'/, r
5/
. .
8731o stuks.
) 181895o
Er zijn ook zilveren dukaten van 1679.

2e bus
VERKADE 164.
n". 1.
1684.
Zilveren dukaten .
781o
I, 3.
I682-1688.
Leeuwendaalders .
743875
4.
I682-1686.
I.
I682-1686.
Florijnen (12'/1a in de snede) . 54954o

Staten-schellingen (49/12 i. d. Sn.) 153849o
n
n
70
162.
2.
7)
I63.
164.
7,
I66.
1682-1687.
3e bus.
VERKADE 163.
n". 1, 3.
Drieguldens.
1o8885 stuks.
I62.
3.
1688-1693.
I693.
Leeuwendaalders.
Zilveren dukaten
I66.
I.
1689-1691.
Staten-schellingen (52 in de snede). 288184o
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
12849o stuks.
134.oo
n
Er bestaan ook daalders van 169o en 1692 (Verkade 143 n" 4) en

zilveren dukaten van 1695.
ZWOLLE (Stedelijke munt.)

Mr. W. H. CosT JORDENs zegt in zijne ,, Bijdragen tot de
geschiedenis der Deventer munt (Overijsselsche almanak voor
oudheid en letteren van 1854 bladz. 45), dat de drie steden
Deventer, Kampen en Zwolle in 1534 WILLEM VAN VIERSSEN
aanstelden als muntmeester, om in haren naam en onder hare
drie wapens te munten. In 1555 is hij voor de drie steden
gezamenlijk opgevolgd door BALTHAZAR WEIJNTGES, die tot 1589
te Deventer fungeerde, maar noch van hem noch van zijn voor
ganger blijkt mij dat zij ook te Zwolle werkzaam zijn geweest.
In het archief van 's Rijks munt komen geene verbalen van bus
opening voor, dan van de drie laatste muntmeesters der stedelijke
munt, namelijk
Arent van Rumund.
Gerrit Romondt .
1674-1683.
Cornelis van Keppel Focx .
1684-1692.
1659-1673.
Muntteekens, die met juistheid het tijdvak van elken munt

meester aangeven, worden niet op de stukken aangetroffen.
Vele specin van vr de 2e helft der 17e eeuw voeren het wapen
van Zwolle GB, hetwelk echter ook op latere stukken te vinden is.
De meeste van 165o tot 1683 vertoonen eene vijfbladige bloem
, welke zou kunnen genoemd worden als het muntteeken
zoowel van ARENT VAN RUMUND als van GERRIT ROMONDT,

ware het niet dat zij ook gevonden wordt op enkele latere
stukken van CORNELIS VAN KEPPEL Focx, terwijl daarentegen
ook sommige stukken van beide laatste muntmeesters eene roset .
# hebben.
1 30
Verschillende gouden en zilveren specin, ook koperen, zijn sedert het

laatst der 16e eeuw tot op de 2e helft der 17e geslagen, als:
VERKADE 22o.
no
1644.
Gouden rijders.
77
22O.
7)
1656.
77
I68.
1631. 1634. 1636. I639. 1642. 1646.
Gouden dukaten.
165o. 1654.
" Gehelmde
I69.
I594. 1596. I597. I599.
17o.
16oo. 1612. 1613. 1628. 1652. 1653.
I7o.
I 597. 1647. 1653.
221.
rijksdaalders.
Halve gehelmde rijksdaalders,
'/s gehelmde rijksdaalders.
I594.
Rijksdaalders m/d halven man.
I7I.
165o. 1654-1656.
I72.
1637. 1639-1642. 1646. 1648.
Leeuwendaalders.
I72.
1644. 1648. 165o 1652.
I74.
I62I. I626.
Achtentwintigen.
I75.
I595. I598.
I75.
I595. I598.
Halve snaphaan-schellingen.
Arends-schellingen.
I618.
176.
16oo-I6o2.
I77.
178.
Halve leeuwendaalders.
Dubbele stuivers.
1615. 1618. 1636. 1639.
4, 5
Muntmeester
1e bus.
A. r e n t
va n
Duiten.
R. u m u n d.
VERKADE I68.
1665-167o.
Gouden dukaten .
. . . . . 841o50 stuks.
I7I.
1659-1669.
Zilveren dukaten.
. 443655
I69.
1659-167o.
Dukatons
. 262695
1661-167o.
Leeuwendaalders.
. 11.1785
Rijksdaalders m/d halven man. 2852o
77
17
I68.
7)
I72.
7,
I7I.
(?)
I668.
Er zijn verder gouden dukaten van 1664, halve dukatons van 1661 ,
duiten van 1663.
Van een volgende muntbus is geen verbaal gevonden, maar er bestaan

dubbele stuivers van 1672.
13 f
Muntmeester Gerrit R om o n d t.
1e bus.
VERKADE 168.
n. 4.
1674-1683.
Gouden dukaten .
7,
169.
I.
1674-1683.
Dukatons . .
. . .
. . .
I73.
3-
I682.
Drieguldens
77
I7I.
2.
1676. 1677.
Rijksdaalders met den halven man 6396o
172.
4.
1674-1683.
Leeuwendaalders.
476o stuks.
I47955
1849o
. 2248oo
Verder komen voor achtentwintigen van 168o en 1683, staten-schellingen

van 168o en 1681, dubbele stuivers van 1674, 1677-1679.
Muntmeester Cor n el is va n K e pp el F o cx.
1e bus.
VERKADE 173.
n". 3.
1687-169o.
Drie guldens .
22Io5 stuks.
Guldens
21.555
1685--1692.
Leeuwendaalders. .
3271o
I, 2.
1685-1692.
I.
1684. 1685.
n
,
n
n
7,
I73.
4.
1687.
7,
227.
77
I73.
77
I75.
77
I77.
3-
1685-1689.
Daalders (15'/2 in de snede) . 9165o

Achtentwintigen (12/a1 i. d.sn.) 7oo2o
Schellingen
(5o"/,
n
) 1388595
77
I77.
3.
169o. 1691.
Schellingen
Verder komen voor duiten van 1695-1698.
(52
) 892o34o

De Muntmeesters en Hun Muntslag: Provinciale en Stedelijke Munthuizen

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

De Muntmeesters en Hun Muntslag: Provinciale en Stedelijke Munthuizen

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

g, t/ / //

DE MUNTMEESTERS EN HUN MUNTSLAG

PROVINCIALE EN STEDELIJKE MUNTHUIZEN

REPUBLIEK DER VEREENIGDE NEDERLANDEN,

Van de verschillende specin, tijdens de Republiek der Ver

niet geheel overbodige bijdrage te leveren tot de geschiedenis

sedert het laatst der 16de eeuw in de processen-verbaal van bus

ting der omloopende specin. Evenwel kan uit bedoelde cijfers

de specin, welke in de verbalen van busopening vermeld zijn,

Hierbij valt nog op te merken, dat de cijfers niet

stuk zijn gerekend; den muntmeesters was het namelijk vergund

of en in welke mate van die vergunning is gebruik gemaakt.

die processen-verbaal nu ontbreken aan het archief van 's Rijks

munt, en bovendien, behalve nog dat niet alle muntmeesters

Eene tweede reden waarom de cijfers, bij de busopeningen

Deze werden namelijk door de

handelaars in muntmateriaal, in afspraak met den muntmeester,

De hoofdzaak in de hier volgende opgaven is een overzicht te

Voogt, welke afbeeldingen de afwijkende typen der voor- en

volledigheid van dit overzicht geschaad wordt door de omstan

's Rijks munt, portefeuille muntzaken 1770-1794.

alleen dat ze behooren tot het tijdvak waarop de muntbus be

Dubbele gouden dukaten.

Van stukken hier niet genoemd, of welke bij uitzondering om

UTRECHT, Januari 189o.

De Geldersche muntmeesters der provinciale munthuizen hebben

De provinciale Geldersche munt was in 1574 te Nijmegen

Hendrik Wijntges (Zutphen)

Het wapen van Zutphen.

Johan Gijsbert de Jonge (Nijmegen) 1586-1591

Het Geldersche kruis.

Het Geldersche kruis.

Johan van Brienen

Coenraad Hendrik Cramer id.

Dr. Arnold Hendrik Feith id.

Een steigerend paard.

Carel Christiaan Novisadi

Marten Hendrik Lohse

Een zittend hondje.

Een ridder te paard.

het Geldersche kruis.

Over de jaren 1574-158o.

Dubb. guldens in goud (81"/as in de snede)

Enk. guldens in goud (162"/19

Stuivers. vz. gekroond wapen.

tz. kruis met PACE ET IVSTITIA (II5

Halve stuivers vz. en tz. als voren (23o

32 Stuivers penningen (Staten daalders) (8'/a2 in de snede) .

Over de jaren 1579-1581.

Geldersche daalders (32 stuivers)

Halve Geldersche daalders (16 stuivers) (19

Halve Geldersche rosenobels

Stuivers. (tz. Kruis met CoNCORDIA RES PARvAE CREscvNT)

Over de jaren 1581 1584.

Gouden leeuwen (61% in de snede)

Muntmeester H. e n drik Wij n t g e s.

Geldersche gouden rijders.

Alle registers zijn bij de plundering der

stad in 1583 verdwenen, zoodat het aantal

niet kan opgegeven worden.

Muntmeester Johan Gijsbert de Jong e.

+ het Geldersche kruis.

Over de jaren 1586-1591.