Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
2 Potencias y radicales
POTENCIAS
DE EXPONENTE ENTERO
NOTACIÓN CIENTÍFICA
RADICALES
EQUIVALENTES SEMEJANTES
OPERACIONES
CON RADICALES
PRODUCTO
SUMA Y RESTA POTENCIA Y RAÍZ
Y COCIENTE
RACIONALIZACIÓN
DENOMINADOR DENOMINADOR
CON RADICAL CON BINOMIO RADICAL
48
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 49
Prueba de valor
No eran buenos tiempos para la gente corriente, las ciudades estado italianas
se hundían en un río de intrigas, traiciones y violentas guerras,
del que no se salvaban ni siquiera los Estados Pontificios.
En una de estas ciudades, Brescia, Nicolo Fontana
se dispuso a contar la historia de su herida, una fea
cicatriz que surcaba su mandíbula.
–Fue hace dos años, en 1512, la ciudad había caído
y grupos de soldados descontrolados campaban
a sus anchas por todas partes.
–Mi madre corría delante de mí en dirección
a la iglesia. –La narración se detuvo mientras
aconsejaba a los más pequeños–. No lo olvidéis nunca:
¡en caso de peligro el único sitio seguro es la iglesia!
Tras la obligada pausa, Nicolo continuó con su
dramática escena.
–De repente, mi madre tropezó y un soldado se acercó
a ella blandiendo la espada. La tragedia parecía
irremediable. En ese momento, sin dudarlo
ni un instante, salté sobre él para defenderla
y rodamos por el suelo. –Nicolo hacía aspavientos
luchando con el imaginario enemigo–. Pero era más
fuerte que yo, se revolvió y de un golpe de espada
tajó mi cara como aquí veis. La herida tardó tiempo
en curarse y me dejó tartamudo, pero lo doy
por bien empleado.
El muchacho, Nicolo Fontana, apodado Tartaglia,
se convirtió en uno de los matemáticos más
importantes del siglo XVI.
Tartaglia encontró la solución de una ecuación cúbica
mediante radicales. Discute el valor numérico de estos
radicales según el valor de a: 3 a y a .
Para a < 0:
a no existe.
3
a tiene un único valor.
Para a = 0:
3
a = a = 0
Para a > 0:
a tiene dos valores, que son opuestos.
3
a tiene un único valor.
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 50
Potencias y radicales
EJERCICIOS
001 Simplifica y calcula.
a) z ⋅ z ⋅ ... ⋅ z b) x ⋅ x ⋅ ... ⋅ x c) (−3)−2 d) −3−2
14243 14243
60 veces 150 veces
1 1
a) z 60
b) x 150 c) d) −
32 32
002 Escribe el inverso de los siguientes números como potencia de exponente entero.
a) 2 b) −3 c) 22 d) −2−2
1 1 1
a) b) − c) d) −22
2 3 22
004 Indica cuánto vale (−1)n para los valores positivos y negativos de n.
Para ello, comienza dando valores pequeños y obtén una regla general.
⎪⎧ 1 si n es par
Independientemente de si n es positivo o negativo, (−1)n = ⎨
⎩⎪⎪ −1 si n es impar
005 Aplica las propiedades de las potencias, y expresa el resultado como potencia
de exponente positivo.
−1
⎛ 5⎞
a) 8−3 ⋅ 8−6 c) (8 ⋅ 4)−4 e) ⎜⎜⎜− ⎟⎟⎟
⎝ 2 ⎟⎠
−2 −3
⎛ 5−8 ⎞⎟ ⎛ 15 ⎟ ⎞
b) ⎜⎜⎜ −2 ⎟⎟ d) ⎜⎜⎜ ⎟ f) (24−21)2
⎝ 5 ⎟⎠ ⎝ 72 ⎟⎟⎠
Indica qué propiedad has utilizado en cada caso.
⎛ 72 ⎞⎟ ⎛ 24 ⎞⎟
3 3
1
a) 8−9 = d) ⎜⎜⎜ ⎟⎟ = ⎜⎜ ⎟
⎜⎝ 5 ⎟⎟⎠
89 ⎝ 15 ⎠ ⎟
2
b) (5−8−(−2))−2 = (5−6)−2 = 512 e) −
5
1 1
c) (23 ⋅ 22 )−4 = (25 )−4 = 2−20 = f) 24−42 =
220 24 42
50
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 51
SOLUCIONARIO 2
006 Calcula.
a) (x 5 y −2) : (x 6 y −1) b) (6x 4 y 2) : (3x 2 y −2)
1
a) x 5−6 y ( ) = x −1 y −1 =
−2− −1
xy
b) 2x 4−2y 2−(−2) = 2x 2y 4
⎛⎛ 1 ⎞3 ⎞⎟
–2
3 2–3 ⎛⎜ 3 ⎞⎟
2
⎜
b) 2 ⋅ ⋅ 2 ⋅ ⎜ ⎟⎟
⎜⎝ 8 ⎟⎠ d) ⎜⎜⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⎟⎟⎟ ⋅ 25
4 3 ⎜⎜⎝ 5 ⎟⎠ ⎟⎟
⎝ ⎠
51
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 52
Potencias y radicales
010 Calcula.
a) 2,3 ⋅ 104 + 5 ⋅ 103 b) (5 ⋅ 10−2) ⋅ (3,1 ⋅ 10−4)
a) 2,8 ⋅ 104 = 28.000
b) 1,55 ⋅ 10−5 = 0,0000155
a) 16 = 3
4.096 c) −2 = 5
−32
b) 4 = 3
64 d) −2 = 8
256
a) 4
16 b) 3
−8 c) 4
−100 d) 5
243
a) 2 y −2 c) No existe
b) −2 d) 3
52
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 53
SOLUCIONARIO 2
a) 1 + 6 b) 5
15 − 7 c) (−2) ⋅ 4 −16
a) 1 + 2,4494897 = 3,4494897
b) 1,7187719 − 7 = −5,2812281
c) No existe
017 Pon dos ejemplos de radicales cuyas raíces sean 3 y −3. ¿Existe un radical
con raíces 3 y −5?
Ejemplos: 9 y 4 81
No es posible que un radical tenga como raíces 3 y −5, ya que en el caso
de tener dos raíces, estas deben ser opuestas.
018 Expresa las siguientes potencias como radicales y halla su valor numérico.
3 4 3
a) 5 2 c) 3 7 e) 4 4
1 1 4
b) (−2) 3 d) (−7) 6 f) (−6) 5
a) 5 3 = 11,18033989 d) 6
−7 no existe.
b) 3
−2 = −1,2599210 e)
4
4 3 = 2,8284271
c)
7
34 = 1,8734440 f) 5
(−6)4 = 4,1929627
b) 2 5 ⫽ 2 2 → No equivalentes d) 4 4 = 2 4 = 2 2 → Equivalentes
53
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 54
Potencias y radicales
2 = 30
215 ⎫⎪
⎪⎪
⎪⎬
3
3 = 30
310 ⎪⎪ →
5
5 < 2 < 3
3
5
5 = 30 6
5 ⎪⎪⎭
a) 6 2 b) 2 3 6 c) 4 4 7 d) 2 5 5
a) 62 ⋅ 2 = 72 c)
4
44 ⋅ 7 = 4
1.792
b)
3
23 ⋅ 6 = 3
48 d)
5
25 ⋅ 5 = 5
160
a)
4
65 = 6 4 6 b)
6
210 = 3
25 = 2 3 22
c)
12
33 ⋅ 12 4 4 = 12
33 ⋅ 4 4
5
25 ⋅ 72 2 5 72 74
d) = = 2 ⋅ 10
4
3 ⋅2
2 2
3⋅2 2 ⋅ 35
5
54
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 55
SOLUCIONARIO 2
027 Calcula.
2
b) (2 4 7 )
5
a) 3 3 ⋅
5
5
9 c) 5
22 ⋅ 3 11 d) 37 4
2 2 16
a) 3 3 ⋅ 3 5 = 3 15 =
15
316
b) 25 ⋅ 75 = 32 ⋅ 7 ⋅ 4 7 = 224 4 7
4
1 1 3 5
c) (2 ⋅ 11) 5 ⋅ 11 3 = (2 ⋅ 11) 15 ⋅ 11 15 = 23 ⋅ 118
15
5 7
d) 4 ⋅ 37 = 35
4 ⋅ 37 = 35
8.748
3 3
52 52
a) =
3
5 ⋅ 3 52 5
3 ⋅ 5
33 10
35 ⋅ 36 310 3
b) = = = 10
3
5
32 ⋅ 5
33 3 3
2 2 2 2
c) = = 2
2 ⋅ 2 2
2 5 24 2 5 24
d) = = 5
24
5
2 ⋅ 5 24 2
4 4 2 2 2 2 2
e) = = = = = 2
4
26 2 2 2 2 ⋅ 2 2
5 2 ⋅ 3 5 6
f) =
3 ⋅ 3 3
030 Racionaliza.
3 7
a) b) 4
3
3 63
3 3 6 35 3 6 35 74 6 74 6
a) = = = 6
35 b) =
6
3 6
3 ⋅ 6
35 3 4
63 ⋅ 4 6 6
55
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 56
Potencias y radicales
2 2 5⋅2 2 8 8 5 8 5
a) − = − = = =
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 ⋅ 5 25
(1 + 2)⋅ 2 2 +2
b) =
2 ⋅ 2 2
a) Conjugado → 1 − 5
(1 + 5 ) ⋅ (1 − 5 ) = 1 − 5 = −4
5
b) Conjugado → + 2
6
⎛ 5 ⎞⎟ ⎛ 5 ⎞⎟ −7
⎜⎜ − 2 ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜
5
⎜⎝ + 2 ⎟⎟⎟ = −2 =
6 ⎠ ⎝ 6 ⎠ 6 6
2
c) Conjugado → + 5
2
⎛ 2 ⎞⎟ ⎛ 2 ⎞⎟ −18 −9
⎜⎜ − 5 ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ + 5 ⎟⎟⎟ =
2
−5 = =
⎜⎝ ⎠ ⎝ 2 ⎠
2 4 4 2
d) Conjugado → 33 + 11
( 33 − 11 ) ⋅ ( 33 + 11 ) = 33 − 11 = 22
−3 −3
a) b)
4− 3 4+ 3
−3 ⋅ (4 + 3 ) −3 ⋅ (4 + 3 )
a) =
(4 − 3 ) ⋅ (4 + 3 ) 13
−3 ⋅ (4 − 3 ) −3 ⋅ (4 − 3 )
b) =
(4 + 3 ) ⋅ (4 − 3 ) 13
56
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 57
SOLUCIONARIO 2
2 3 1+ 2
a) + b)
3 2 1− 2
2 ⋅ 2 9 13 13 2 13 2
a) + = = =
3 2 3 2 3 2 3 2 ⋅ 2 6
(1 + 2 ) ⋅ (1 + 2) 1+ 2 2 + 2
b) = = −3 − 2 2
(1 − 2 ) ⋅ (1 + 2) 1− 2
a) 2
1 6 − 3 6 − 3
b) = =
6 + 3 ( 6 + 3)⋅( 6 − 3) 3
3 3
1 10 10
c) = =
3
100 3
100 ⋅ 10 3
10
ACTIVIDADES
036 Calcula las siguientes potencias.
● a) 2−3 c) 105 e) (−3)−4 g) (−12)−2 i) (−1)−3
b) 7−4 d) 8−2 f) (−2)−5 h) (−6)3
1 1 1 1 1 1
a) = d) = g) =
2 3
8 82 64 (−12)2
144
1 1 1 1
b) 4 = e) = h) −63 = −216
7 2.401 (−3)4 81
1 1
c) 100.000 f) =− i) −1
(−2)5 32
57
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 58
Potencias y radicales
b) ⎜⎜⎜ ⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟ : ⎜⎜ ⎟
⎝ 10 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 10 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 10 ⎟⎟⎠
−1 −2
⎛5⎞ ⎛5⎞ ⎛5⎞
8
d) ⎜⎜⎜ ⎟ : ⎜⎜ ⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟
⎝ 5 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎟⎠
−3
⎛3⎞ ⎛5⎞
9
58
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 59
SOLUCIONARIO 2
a) ⎜⎜⎜ ⎟ : ⎜⎜ ⎟ c) ⎜⎜⎜ ⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟
⎝ 5 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 8 ⎟⎟⎠ ⎝ 2 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 4 ⎟⎟⎠
−4 −3 −2
⎛9⎞ ⎛ 6 ⎞⎟ ⎛ −7 ⎞⎟ ⎛ 5 ⎞⎟
3
b) ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟
⎜⎝ 10 ⎟⎟⎠ d) ⎜⎜⎜ ⎟ : ⎜⎜ ⎟
⎝ 4 ⎟⎠ ⎝ 2 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ −2 ⎟⎟⎠
⎛ −2 ⎞⎟ ⎛ −1 ⎞⎟
2 3
a) ⎜⎜⎜ ⎟ ⋅ ⎜⎜ ⎟ :⎜ ⎟
⎜⎝ 32 ⎟⎟⎠ ⎜⎜⎝ 8 ⎟⎟⎠ b) ⎜⎜⎜ ⎟ : ⎜⎜ ⎟ :⎜ ⎟
⎜⎝ 16 ⎟⎟⎠ ⎜⎜⎝ 18 ⎟⎟⎠
⎝ 25 ⎟⎟⎠ ⎝ 27 ⎟⎟⎠
−2
⎛ 24 ⎞ ⎛ 5 3 ⎞ ⎛ 5 ⎞4
3
59
a) ⎜⎜⎜ 2 ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜ 6 ⎟⎟⎟ : ⎜⎜ 2 ⎟⎟⎟ = 18
⎝ 5 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⎟⎠ ⎝⎜ 2 ⎟⎠ 2
−3
⎛ 26 ⎞ ⎛ 32 ⎞⎟ ⎛ 1 ⎞⎟−2
2
59
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 60
Potencias y radicales
046 Simplifica.
●● 36 ⋅ 28 ⋅ 53 (−5)3 ⋅ (−8)4 ⋅ 9−2
a) c)
93 ⋅ 252 ⋅ 4 4 (−3)−4 ⋅ 27 ⋅ 255
3−4 ⋅ 16 ⋅ 9−1 32−1 ⋅ 36−2 ⋅ 18−2
b) 2 d)
8 ⋅ 3−5 ⋅ 2−3 8−5 ⋅ 6−3 ⋅ 94
a) 36−6 ⋅ 28−8 ⋅ 53−4 = 5−1
b) 3−4+5−2 ⋅ 24−6+3 = 3−1 ⋅ 21
c) −53−10 ⋅ 212−7 ⋅ 3−4−(−4) = −5−7 ⋅ 25
2−5 ⋅ 2−4 ⋅ 3−4 ⋅ 2−2 ⋅ 3−4
d) = 27 ⋅ 33
2−15 ⋅ 2−3 ⋅ 3−3 ⋅ 3−8
047 Realiza estas operaciones con potencias, efectuando primero las operaciones
●● dentro del corchete. Comprueba que si lo haces al revés, el resultado no varía.
a) [24 ⋅ (−5)]−2 e) [103 : (−2)]−3
b) [(−3) ⋅ 8]−3 f) [92 : (−3)5]−1
c) [4 : (−2)3]−4 g) [25−1 ⋅ 103]−2
d) [(−10)2 : (−5)]−5 h) [36−2 ⋅ 25]−4
1 1
a) [−80]−2 = e) [−500]−3 = −
802 500 3
1
b) [−24]−3 = − 3 f) [−3−1]−1 = −3
24
1
c) [−2−1]−4 = 24 g) [40]−2 =
402
1 98
d) [−20]−5 = − h) [9−2 ⋅ 2]−4 = 4
205 2
a) ⎢⎢⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⎥⎥ d) ⎢⎢⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟⎟ ⎥⎥
⎣⎝ 2 ⎠ ⎝3⎠ ⎝3⎠ ⎦ ⎢⎣⎝ 6 ⎠ ⎝ 6 ⎠ ⎝5⎠ ⎥
⎦
−2
⎡⎛ −1 ⎞−4 ⎛ 1 ⎞⎟ ⎤⎥ ⎡⎛ 25 ⎞ ⎛ 2 ⎟⎞ ⎤⎥
2
−5 − −
⎛ 25 ⎞⎟
2 6 8
⎢
b) ⎢⎜⎜⎜ ⎟
⎟ ⎜ ⎟ ⎢ ⎜ ⎟
⎟ ⎜ ⎟ ⋅ ⎜ ⎟
⎜⎜ ⎟⎟ ⎥ e) ⎢⎜⎜ ⎜⎜ ⎜⎜
3
⎟ : 4 : ⎟ : ⎥
⎢⎣⎝ 4 ⎠⎟ ⎝4⎠ ⎥ ⎢⎣⎝ 2 ⎠⎟ ⎝ 2 ⎟⎠⎟ ⎝ 25 ⎟⎟⎠ ⎥
⎦ ⎦
−2
⎡ 2⎤ ⎡ ⎤
7
⎛1⎞ ⎛1⎞
2
a) ⎢⎢⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⎥
⎥ = ⎜⎜ ⎟⎟⎟
⎜⎝ 2 ⎟⎠ d) ⎢⎢⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⎥ ⎜
⎜⎝ 5 ⎟⎟⎠
⎣⎝ 3 ⎠ ⎦ ⎣⎝ 6 ⎠ ⎦
⎡⎛ −2−(−6)−8 ⎤
2
25 ⎞⎟ ⎥ = ⎛⎜ 2 ⎞⎟⎟
8
60
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 61
SOLUCIONARIO 2
16 ⎛ −5 ⎞⎟ −80 9.488
⋅ ⎜⎜ ⎟ − 64 = − 64 =
49 ⎜⎝ 3 ⎟⎟⎠ 147 147
−2 −1 −2
⎛ 14 ⎞ ⎛ −7 ⎞⎟ ⎛7⎞ ⎛ 32 ⋅ 52 ⋅ 2 ⎞⎟ ⎛ 2 ⋅ 72 ⎞⎟
a) ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ ⋅ ⎜⎜⎜ ⎟ +2 : ⎜⎜ ⎟⎟⎟ = ⎜⎜− 2 2 ⎟ + ⎜⎜ ⎟⎟ =
⎝ 15 ⎟⎠ ⎝ 2 ⎟⎟⎠ ⎝⎜ 3 ⎟⎠ ⎜⎝ 2 ⋅ 7 ⋅ 7 ⎟⎟⎠ ⎜⎝ 32 ⎟⎠
32 ⋅ 52 2 ⋅ 72 −34 ⋅ 52 + 22 ⋅ 75 31.589
=− + = =
2⋅7 3
3 2
2 ⋅ 7 3 ⋅ 32 6.174
−2 −1
⎛1⎞ ⎛ 2⎞ 3 19
b) ⎜⎜⎜ ⎟⎟⎟ − ⎜⎜⎜− ⎟⎟⎟ = 8 + =
⎝ 4 ⎟⎠ ⎝ 3 ⎟⎠ 2 2
−1
⎛ 1 ⎞⎟ ⎛ 3 ⎞⎟ ⎛⎜ 22 ⎞⎟ 50 4 −154
c) ⎜⎜⎜− ⎟⎟ : ⎜⎜ ⎟⎟ − ⎜ 2 ⎟⎟ = − − =
⎝ 10 ⎟⎠ ⎜⎝ 5 ⎟⎠ ⎜⎝ 3 ⎟⎠ 3 9 9
61
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 62
Potencias y radicales
a) 480.000.000 e) 0,00000000000000000623
b) 0,0000000000832 f) 0,0000000000035
c) 0,000005659 g) 2.478.000.000.000.000
d) 7.925.000.000 h) 0,00000019385
62
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 63
SOLUCIONARIO 2
054 Indica cuáles de los siguientes números están escritos en notación científica.
●● a) 54 ⋅ 1012 e) 7,2 ⋅ 10−2
b) 0,75 ⋅ 10−11 f) 0,5 ⋅ 1014
c) 243.000.000 g) 0,01 ⋅ 10−30
d) 0,00001 h) 18,32 ⋅ 104
Solo está escrito en notación científica el número del apartado e) 7,2 ⋅ 10−2.
056 Calcula.
● a) 9,5 ⋅ 104 − 3,72 ⋅ 104
b) 8,6 ⋅ 103 − 5,45 ⋅ 102
c) 7,9 ⋅ 10−4 − 1,3 ⋅ 10−6
d) 4,6 ⋅ 106 + 5,3 ⋅ 104 − 3,9 ⋅ 102
e) 5 ⋅ 102 − 3 ⋅ 10−1 + 7 ⋅ 10−2
a) 5,78 ⋅ 104 d) 4,65261 ⋅ 106
b) 8,055 ⋅ 10 3
e) 4,9977 ⋅ 102
c) 7,887 ⋅ 10−4
058 Simplifica.
●● 6,147 ⋅ 10−2 ⋅ 4, 6 ⋅ 103 3, 92 ⋅ 104 ⋅ 5, 86 ⋅ 10−6
a) b)
7, 9 ⋅ 108 ⋅ 6, 57 ⋅ 10−5 7 ⋅ 10−8 ⋅ 9, 2 ⋅ 1013
a) 5,448 ⋅ 10−3
b) 5,567 ⋅ 10−8
63
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 64
Potencias y radicales
a) Índice: 6, radicando: 3 ⎯→ 3 6
1
b) Índice: 7, radicando: −3 → (−3) 7
1
c) Índice: 9, radicando: 5 ⎯→ 5 9
1
d) Índice: 5, radicando: −2 → (−2) 5
1
e) Índice: 2, radicando: 33 ⎯
→ 33 2
1
f) Índice: 4, radicando: 25 ⎯
→ 25 4
Son equivalentes:
4
23 = 8
26 = 12
29 = 20
215
5
32 = 10
34
64
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 65
SOLUCIONARIO 2
a) 2 2 d) 7 2 g) 10
b) 3 2 e) 2 3 h) 2 3 5
c) 5 2 f) 5 3 i) 4 3 5
65
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:55 Página 66
Potencias y radicales
a) 2 3 2 d) 3 3 g) 3
b) 3 3 2 e) 2 5 2 h) 5
4 3 6
c) 2 22 f) 2 22 i) 2
3 18 3
a) 40 d) g) 56
25
4 3 3
b) 1.280 e) 4 h) 52
8
5 1 18
c) 3.645 f) 4 i) 3
32 125
d) −a f) −2ab
3 3
b) 5 +
2 2
2 a ab
4a 2 − a 3 32a 3b 5
a) c) e) 4
2 2a c2
d) − a 7 f) − 8a 4b 7
3 3
b) No es posible
a) 5 b) − 2 c) 5 d) 13 2
66
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 67
SOLUCIONARIO 2
b) 3 ⋅ 8 d) 4
3 ⋅ 5 f) 5
4 : 4
7 h) 4
2 : 3
2
1 1
a) 6 c)
12
24 ⋅ 33 e) 6 g) 6
3 52
4 28 1
b) 2 6 d) 75 f) 20 h) 12
75 2
072 Calcula.
●
a) 2 ⋅ ( 2 + 3) d) (5 3 − 8 2 ) ⋅ (−7)
b) 3 ⋅ ( 5 − 7 ) e) (−3 5 − 9 7 ) ⋅ 4
c) −5 ⋅ ( 3 − 2 ) f) (8 5 − 7 2 ) ⋅ 2 3
a) 2 2 + 2 3 d) −35 3 + 56 2
b) 3 5 − 3 7 e) −12 5 − 36 7
c) −5 3 + 5 2 f) 16 15 − 14 6
b) (5 2 − 3) ⋅ (5 2 + 3) d) (2 5 − 10 ) ⋅ (2 5 + 10 )
a) 3 − 2 = 1 c) 36 ⋅ 7 − 5 = 247
b) 50 − 9 = 41 d) 4 ⋅ 5 − 10 = 10
67
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 68
Potencias y radicales
b) (3 2 + 1) − (3 2 − 1)
2 2
c) ( 4 6 − 2 ) − ( 4 6 + 2)
2 2
a) (4 ⋅ 5 + 9 ⋅ 2 − 2 ⋅ 2 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅ 2 ) + (4 ⋅ 5 + 9 ⋅ 2 + 2 ⋅ 2 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅ 2 ) = 146
b) (9 ⋅ 2 + 1 + 2 ⋅ 3 ⋅ 2 ) − (9 ⋅ 2 + 1 − 2 ⋅ 3 ⋅ 2 ) = 12 2
b) (2 7 + 3 2 ) ⋅ (5 − 2 2 )
c) (7 5 + 4) ⋅ (5 5 − 3 6 )
d) (7 2 − 3) ⋅ (5 3 + 2)
a) 3 ⋅ 4 ⋅ 2 ⋅ 2 − 3 ⋅ 3 ⋅ 2 − 5 ⋅ 4 ⋅ 2 + 3 ⋅ 5 = 39 − 29 2
b) 2 ⋅ 5 ⋅ 7 − 2 ⋅ 2 ⋅ 7 ⋅ 2 + 3 ⋅ 5 ⋅ 2 − 3 ⋅ 2 ⋅ 2 ⋅ 2 =
= 10 7 − 4 14 + 15 2 − 12
c) 7 ⋅ 5 ⋅ 5 ⋅ 5 − 7 ⋅ 3 ⋅ 5 ⋅ 6 + 4 ⋅ 5 ⋅ 5 − 4 ⋅ 3 ⋅ 6 =
= 175 − 21 30 + 20 5 − 12 6
076 Calcula.
●●
a)
4
a3 ⋅ 3
a5 ⋅ 6
a4
b)
3
3a 2b ⋅ 2ab 3
5 3
c) 2a 3b 4 : 4ab 2
ab ⋅
3
d) a3 b
3 5 4 37
+ +
a) a 4 3 6 = a 12 = 12
a 37
b)
6
32 a 4b 2 ⋅ 6 23 a 3b 9 = 6
72a 7b 11 = ab 6 72ab 5
c)
15
23 a 9b 12 : 15 210 a −5b 10 = 15
2−7 a 4b 2
d)
6
ab ⋅ 6 a 3b = 6
a 4b 2 = 3
a 2b
68
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 69
SOLUCIONARIO 2
b) (2 + 3 ) − (2 + 3 ) ⋅ (2 − 3 )
2
c) (3 + 5 ) ⋅ (3 − 5 ) + (2 − 4 5 ) ⋅ (2 + 4 5 )
d) ( 3 + 5 −4 7)⋅( 3 − 5 + 4 7)
a) (10 + 6 ) ⋅ (3 2 − 3 ) = 30 2 − 10 3 + 3 12 − 18 =
= 27 2 − 4 3
b) (4 + 4 3 + 3) − (4 − 3) = 4 3 − 6
c) (9 − 5) + (4 − 80) = −72
d) 3 − 5 + 16 ⋅ 7 − 3 5 + 3 5 + 4 21 − 4 21 − 4 35 − 4 35 =
= 110 − 8 35
3 ⋅
5 5 2 3 5
b) 3 3 d) 8 81
( 6 52 )
6
a) ⋅ 6 53 = 55
7
b)
10
32 ⋅ 10 35 = 3 10
11
c)
6
22 ⋅ 8 2 = 24
28+ 3 = 2 24
4
d) 2 34 = 2 ⋅ 3 15
15
3 −1 −1
a) a 4 d) a 3
g) a 4
7 −1 5
3
b) a 4 a3 = 12
a 7 = a 12 e) a 2
h) a 4
1 3 3
a2
c) 4 = a4 f) a 2 i) a 4
a
69
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 70
Potencias y radicales
23
a)
10
32 ⋅ 5 = 10
45 c) 6 = 12 2 e) 12
2
22
8 1 1
b) 3 d) 4 f) 4
2 5
c)
n
a+b = n
a + n
b g) 4
a 8b 2 = a b
d) a b m = ( a ⋅ b )m h) a b + c = ab + ac
n n
a) n
a ⋅mb = n ·m
a m ⋅ m·n b n = n ·m
a m ⋅ b n ⫽ n ·m ab ⎯
→ Falsa
n +m
b) n a ⋅ m b = n ·m a m ⋅ m·n b n = n ·m a m ⋅ b n ⫽ ab → Falsa
c) Falsa, excepto cuando n = 1. Y se comprueba probando con cualquier
valor de a, b y n.
d) a n b m = n a nb m ⫽ n a mb m → Falsa, excepto si n = m.
e) Falsa, ya que si elevamos al cuadrado los términos:
( )
2
a2 + b 2 = a 2 + b 2 ⫽ a 2 + b 2 + 2ab = (a + b )2
f) a ⋅ a ⋅ a ⋅ b = a 2 ⋅ a ⋅ b = a ab → Verdadera
g)
4
a 8b 2 = a 4b = a 2 b ⫽ a b → Falsa
6 6 4 5 33 4 5 33
a) = c) =
6 ⋅ 6 6 5
32 ⋅ 5
33 3
−5 5 −5 5 − 5 −3 4 73 −3 4 73
b) = = d) =
2 5 ⋅ 5 2⋅5 2 4
7 ⋅ 4 73 7
70
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 71
SOLUCIONARIO 2
5 3 −4 6 6 −6
b) 3
d)
32 6
(1 − 2 ) ⋅ 2 2 −2
a) =
2 ⋅ 2 2
(5 3 − 4) ⋅ 3 3 5 6 35 − 4 3 3
b) =
3
32 ⋅ 3
3 3
(7 + 5)⋅ 4
33 7 4 33 + 4 5 2 ⋅ 33
c) =
4
3 ⋅ 4
33 3
(6 6 − 6) ⋅ 6 36 − 6 6
d) = = 6− 6
6 ⋅ 6 6
−5 −5
b) e)
3 −2 6 + 7
4 2 8
c) f)
3 2 − 5 5( 10 − 6 )
2 −1
a) = 2 −1
( 2 + 1) ⋅ ( 2 − 1)
−5 ⋅ ( 3 + 2) −5 3 − 10
b) = = 5 3 + 10
( 3 − 2) ⋅ ( 3 + 2) −1
4 2 ⋅ (3 2 + 5) 24 + 4 10
c) =
(3 2 − 5 ) ⋅ (3 2 + 5 ) 13
7 ⋅ ( 11 + 3) 7 11 + 21
d) =
( 11 − 3) ⋅ ( 11 + 3) 2
−5 ⋅ ( 6 − 7 ) −5 6 + 5 7
e) = = 5 6 −5 7
( 6 + 7)⋅( 6 − 7) −1
8 ⋅ ( 10 + 6) 8 10 + 8 6 2 10 + 2 6
f) = =
5 ⋅ ( 10 − 6 ) ⋅ ( 10 + 6) 20 5
71
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 72
Potencias y radicales
085 Racionaliza.
●●
1
a)
3+6
4 3 + 7
b)
12
5 6 − 2
c)
18
3 6 +2 2
d)
2+3 3
1 1
a) =
9 3
(4 3 + 7)⋅ 3 12 + 21
b) =
2 3 ⋅ 3 6
(5 6 − 2 ) ⋅ 2 10 3 − 2 5 3 −1
c) = =
3 2 ⋅ 2 6 3
(3 6 + 2 2 ) ⋅ (2 − 3 3 ) 6 6 − 27 2 + 4 2 − 6 6
d) = =
(2 + 3 3 ) ⋅ (2 − 3 3 ) −23
−23 2
= = 2
−23
10 6
Resuelve: −
3 2
PRIMERO. Se racionalizan las fracciones.
10 10 ⋅ 3 30
= =
3 3 ⋅ 3 3
6 6 ⋅ 2 12 4⋅3 2 3
= = = = = 3
2 2 ⋅ 2 2 2 2
72
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 73
SOLUCIONARIO 2
2 5 5 2 +2 5
a) + =
2 5 10
3 3 5 2 5 2 2 3 −5 2
b) − = 3 − =
3 2 2 2
9 7 6 8 9 7 3 2 18 7 − 21 2
c) − = − =
7 8 7 2 14
10 2 3 3 10 + 10 3
d) + =
10 2⋅3 30
3⋅( 3 + 2) 2⋅( 3 − 2)
a) − =
( 3 − 2)⋅( 3 + 2) ( 3 + 2)⋅( 3 − 2)
= 3 3 +3 2 −2 3 +2 2 = 3 +5 2
5 5 ⋅( 8 + 6) 9 ⋅ (5 + 3)
b) + =
( 8 − 6)⋅( 8 + 6) (5 − 3 ) ⋅ (5 + 3 )
10 10 + 5 30 45 + 9 3 110 10 + 55 30 + 45 + 9 3
= + =
2 22 22
3 8 + 18 − 2 72
b)
4 8 + 2
4 2 15 2 5 2 24 2 − 225 2 + 25 2 −38 2
a) − + = =
5 2 3⋅2 30 15
6 2 + 3 2 − 12 2 −3 2 −1
b) = =
8 2 + 2 9 2 3
−3 3 + 4 3 + 25 3 26 3 26
c) = =
10 3 − 3 9 3 9
73
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 74
Potencias y radicales
2
Racionaliza: 3
2 (2 − 3 )
Se multiplica por a n −1 .
n
PRIMERO.
2 2 ⋅ 3 22 2 ⋅ 3 22 3
22
= = =
3
2 (2 − 3 ) 3
2 (2 − 3 ) ⋅ 2 3 2
2 (2 − 3 ) 2− 3
2− 3 (2 − 3 ) ⋅ (2 + 3 ) 22 − 3
4⋅ 3
32 4⋅ 3
32
a) = =
3
3 ⋅ 3
32 ⋅ ( 2 + 3) 3⋅( 2 + 3)
4⋅ 3
32 ⋅ ( 2 − 3 ) 4 6 34 ⋅ 23 − 4 6 37
= = =
3⋅( 2 + 3)⋅( 2 − 3) −3
−4 6 34 ⋅ 23 + 12 6 3
=
3
4 4 53 4 4 53 4 4 5 3 ⋅ (3 − 3 )
b) = = =
4
5 ⋅ 4 5 3 ⋅ (3 + 3) 5 ⋅ (3 + 3) 5 ⋅ (3 + 3 ) ⋅ (3 − 3 )
12 4 5 3 − 4 4 5 3 ⋅ 32 6 4 5 3 − 2 4 5 3 ⋅ 32
= =
30 15
74
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 75
SOLUCIONARIO 2
a) 3,84 ⋅ 105 km d) 1,5 ⋅ 108 km2 g) 1 ⋅ 10−7 g
b) 4,308 ⋅ 109 km e) 2,2 ⋅ 10−9 m h) 9,4 ⋅ 1012 km
c) 3 ⋅ 10−10 m f) 5 ⋅ 10−11 m i) 2,5 ⋅ 1010 años luz
094 La masa de Plutón es 6,6 ⋅ 10−9 veces la masa del Sol, y esta, a su vez,
●●● es 3,3 ⋅ 106 veces la masa de la Tierra. Si la masa de la Tierra es 6 ⋅ 1024 kg,
halla la masa de Plutón y del Sol.
Masa del Sol: 6 ⋅ 1024 ⋅ 3,3 ⋅ 106 = 1,98 ⋅ 1031 kg
Masa de Plutón: 1,98 ⋅ 1031 ⋅ 6,6 ⋅ 10−9 = 1,3068 ⋅ 1023 kg
75
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 76
Potencias y radicales
096 ¿Cuánto mide la arista de un cubo cuyo volumen es 6 m3? Expresa el resultado
●● en forma de radicales.
Arista3 = 6 m3 → Arista = 3
6 m
099 Con los datos de la actividad anterior, calcula la superficie lateral del cubo.
●●
Arista3 = 20 cm3 → Arista = 3
20 cm
Área de la cara = 3 2
20 cm 2
76
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 77
SOLUCIONARIO 2
103 Racionaliza.
●●● 1 1
a) b)
1+ 3
a 1−3 a
1 1− 3 a + 3
a2 1 − 3 a + 3 a2
a) = =
1+ 3
a (1 + 3 a ) ⋅ (1 − 3 a + 3
a2 ) 1+ a
1 1+ 3
a + 3
a2 1+ 3
a + 3 a2
b) = =
1− 3 a (1 − 3 a ) ⋅ (1 + 3 a + 3 a 2 ) 1− a
1
104 Explica cómo se racionalizan las fracciones del tipo 2n n .
a −2 b
●●●
1 (2
n
a +2 b)
n
(2 n
a +2 b)
n
= =
2n
a −2 b
n
(2 a − 2 b ) ⋅ (2 a + 2 b )
n n n n 2 −2
n
a − 2 −2 b
n
2n n
= 2n −2 n
−2
= 2n − 4 n
−4
=…
a −2 b a −2 b a −2 b
…=
(2
n
a + 2 b ) ⋅ ( 2 −2 a + 2 −2 b ) ⋅ … ⋅ ( a + b )
n n n
a −b
EN LA VIDA COTIDIANA
105 Un equipo de ingenieros aeronáuticos va a presentar un proyecto
●●● para la construcción de un nuevo avión. Por ello quieren construir una maqueta.
Sin embargo, se han encontrado con un problema.
77
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 78
Potencias y radicales
EMBALSE
EL COLIBRÍ
78
829555 _ 0048-0079.qxd 23/7/08 10:56 Página 79
SOLUCIONARIO 2
Los alumnos miran sorprendidos el panel con los datos del embalse.
Información
sobre
el embalse
CAPACIDAD
9,7 hm3
El gasto de
es de unos
agua al año
1.452.000
de una familia
litros.
79