Você está na página 1de 11

c

DOENÇA DE CHAGAS

Sinônimo: Tripanossomíase Americana

O que é?

É uma doença infecciosa causada por um protozoário parasita chamado


Trypanosoma cruzi nome dado por seu descobridor o cientista brasileiro
Carlos Chagas em homenagem a outro cientista também brasileiro Oswaldo
Cruz.

Como se adquire?

Através da entrada do Trypanosoma no sangue


dos humanos a partir do ferimento da ³picada´ por
triatomas os populares barbeiros ou chupões
como são conhecidos no interior do Brasil.

Estes triatomas ou barbeiros alimentam -se de


sangue e contaminam-se com o parasita quando
sugam sangue de animais mamíferos infectados
que são os reservatórios naturais (bovinos por
exemplo) ou mesmo outros humanos contaminados. Uma vez no tubo digestivo
do barbeiro o parasita é eliminado nas fezes junto ao ponto da ³picada´
quando sugam o sangue dos humanos que por aí infectam -se.

Outras formas de contato ocorre na vida intra-uterina por meio de gestantes


contaminadas de transfusões sanguíneas ou acidentes com instrumentos de
punção em laboratórios por profissionais da saúde estas duas últimas bem
mais raras.

O que se sente?

A doença possui uma fase aguda e outra crônica. No local da picada pelo
³vetor´ (agente que transmita a doença no caso o barbeiro) a área torna -se
vermelha e endurecida constituindo o chamado chagoma nome dado à lesão
causada pela entrada do Trypanosoma. Quando esta lesão ocorre próxima a os
olhos leva o nome de sinal de Romaña. O chagoma acompanha -se em geral
de íngua próxima à região.

Após um período de incubação (período sem sintomas) variável mas de não


menos que uma semana ocorre febre ínguas por todo o corpo inchaço do
fígado e do baço e um vermelhidão no corpo semelhante a uma alergia e que
dura pouco tempo. Nesta fase nos casos mais graves pode ocorrer
inflamação do coração com alterações do eletrocardiograma e número de
batimentos por minuto aumentado. Ainda nos casos mais g raves pode ocorrer
sintomas de inflamação das camadas de proteção do cérebro (meningite) e
inflamação do cérebro (encefalite). Os casos fatais são raros mas quando
ocorrem são nesta fase em decorrência da inflamação do coração ou do
cérebro. Mesmo sem tratamento a doença fica mais branda e os sintomas
desaparecem após algumas semanas ou meses. A pessoa contaminada pode
permanecer muitos anos ou mesmo o resto da vida sem sintomas aparecendo
que está contaminada apenas em testes de laboratório. A detecç ão do parasita
no sangue ao contrário da fase aguda torna -se agora bem mais difícil embora
a presença de anticorpos contra o parasita ainda continue elevada denotando
infecção em atividade.

Na fase crônica da doença as manifestações são de doença do músculo do


coração ou seja batimentos cardíacos descompassados (arritmias) perda da
capacidade de ³bombeamento´ do coração progressivamente até causar
desmaios podendo evoluir para arritmias cardíacas fatais. O coração pode
aumentar bastante tornand o inviável seu funcionamento. Outras
manifestações desta fase podem ser o aumento do esôfago e do intestino
grosso causando dificuldades de deglutição engasgos e pneumonias por
aspiração e constipação crônica e dor abdominal.

Mais recentemente a associação de doença de Chagas com AIDS ou outros


estados de imunossupressão tem mostrado formas de reagudização grave que
se desconhecia até então como o desenvolvimento de quadros neurológicos
relacionados à inflamação das camadas que revestem o cérebro (meni ngite).

Como se faz o diagnóstico?

Sempre se deve levantar a suspeita quando estamos diante de um indivíduo


que andou por zona endêmica e apresenta sintomas compatíveis. Testes de
detecção de anticorpos ao Trypanosoma no sangue mais comumente bem
como a detecção do próprio parasita no sangue nas fases mais agudas fazem
o diagnóstico.

Como se trata?

A medicação utilizada no nosso meio é o benzonidazole que é muito tóxico


sobretudo pelo tempo de tratamento que pode durar de três a quatro meses.
Seu uso é de comprovado benefício na fase aguda. Na fase crônica o
tratamento é dirigido às manifestações. A diminuição da capacidade de
trabalho do coração é tratada como na insuficência deste órgão por outras
causas podendo em alguns casos impor até a necessidade de transplante.

Como se previne?

Basicamente pela eliminação do vetor o barbeiro por meio de medidas que


tornem menos propício o convívio deste próximo aos humanos como a
construção de melhores habitações.

| : a recente forma de contaminação desta doença no litoral do estado de


Santa Catarina por ingestão de caldo -de-cana contaminado com fezes de
barbeiro ou pelo próprio inseto constitui -se maneira pouco comum embora
possível de contágio. Além do que encontra -se em fase de investigação não
sendo possível afirmar pelo que foi divulgado de informações todas as
circunstâncias dos fatos ocorridos.

 c  c

Doença de Chagas c
c c
 c
  c
  c 
c ccc   c
 cc cc c
  c cc  ccc c
  cc  c
 cc    cc  c c
cccc c  c  c c! cc  c "  c
 c!cc
 c c c  c""cc  c cc c
##
cc c
 c c cc
c c c c " cc$c c
 cc
c
Transmissãocc
%c c cc&cc   cc cc    c
 c
 c c ccc ccc

  c cccc cc c  ccc


c   c%c &c
 c cc
ccc  c c
 cccc  c
 c  c
 c
 c 'cc c
$cc
%c &c
 c c  c
 c &c cc  cc   cc " c c&c
 c
 c(c)  c c   cc c&c   c
 c"c  cc
cc  c  #
#cc c'c' c* c&ccccc
 c  cc
"" ccc+c
c"&c "c c
  c    c "c c
  c  "cc 
c c & c
c
Sintomas c
, c #  c &cc  cc- c"   &ccc c c c.&c c
c' cc cc&cc

c cc /0cc c 
 c 
c c c ccc

c&cc c c cc c c cc


  c+c +c + cc c1 &c c
cc
cc c&c
 
'"cc "' c
 c cc cc c2 3c43cc 
c
c  c c  cc cc$c cc c  c c
5 cc  c&c
6c "c c c cccc cc&c  ccc c
 cc
c
Evoluçãocc
 cc  &c 
c c cc- cc' cccc 
cc  cc &c
  cc7c(cc 7c c c
 c" c  &c c   ccc  c
"c
 c c 0c1 &cccc
 cc  cc c c &c1 c
 c c1 cc
 c
" c  &c ccc7c+c

 c ccc
  &c c  c  c*c 6c&c  "c " '"c c
%c c cc
 c&c
" c 6c
  cc
cc
 c 
 c 1c
  cc
 c c  c
 c cc
c
Diagnóstico e período de incubação cc
c
 ' c c&c"c ccc89c c
1cc
 ccc 1 cc c "c cc$c c
cc "c c
  c

  c cc "' c"c cc 0cc
 cc
 cc   c c
c
Tratamentocc
%c &cc  cc
 c cc
 c " cc c   cc
"cc
"c c  cc'c
 cc0cc c c  c c c  1 ccc c c
c cc
  c c   ccc(cc 7c&c
c   # cccc
  cc   c:c 6c c ccc c   cc cc"  cc
6 c
c
Recomendações c
;cc&c$ c"c
 cc c ccc  c "c c    cc 6c cc
  c c$ ccc" c c< cc c c5c= ccc c  c c
  c c)>cc
;c?cc "cc &c c &c   c c
  c "c
  c 0c cc

  c cc  c c c   ' c c c c>c c
;c?   c c
  ccc+c  c&c
 c  c>cc
;c%c# #@ c "c c   c " c c ccccc
&c "c c  c
 c cc'c c

  c
 c>cc
;c*  cc c  c c cc 0 # c  c c"'"cccc@c c c
   cc c cc

†  c
c
ü       
  c
c

c c c 
cc  
  c c
c
 cc   c  c
c 
 c
c   c  
c cc 
  ccc  c
 
c c c
  c   
c c  c cc 
c c  
cc 
 c  c
 
c
c  cc 
 
  c c
 c
 c  cc cc   c c


  c  cc c c c


c 
c
c
       
  c
c
c c c c

ccc  
 c  c c
c  
c c
cc
 c c

c


c c  
c 
c  
c 
cc

 
ccc   c
c 
c
c c 
c  
cc 
 c
c 
c 
c
c  
c  
c  
cc
 
c c  
c c  c c   cc   c  c

c
c  
c  c
 c c
c  c 
c
c
     
  c
c
 c
c  
c  c
 
c


c c
c  cc c   c
c
 
c   
c   c c c

 c  c c 
cc  
c c
  c
c 
c
c c   cc c c!c 
 cc 
c c
 
c
c 
c 
cc  c   c 
 c 
c
 c 

 c    c


c
 
c 
cc c ccc 
 c 
  c 
c   
c
c
" 
c
cc cc 
c c 

c  
c
c   
cc 
c c   
c
  
c
c   
c c    ccc#c c  c c
 c c

c

c
c
        !
    

"c
c
 c   c c c  c c " c  cc 


c c c c

cc 
c
c  c c c
 c
  c   
c c c$cc c


c
c c c
c
c c#c  c c c c c  c! c
c "  c cc   c 
c
c%cc  
c

  
c c c c
   
c

c  
c 
c   
c c   c  c  cc 
c&  cc  
cc 
  c 
c
  
c c c
  c  c  c c
c c  
c c   cc

c 
c 

cc 
cc c
c  
c
c
    #   !
   
  c
c
c c c 


c
c   cc c   c c
 c  c   c c
  c
c
 c c  c  c   c 
c
 cc
 c 
c 


cc c  c
  cc   c c!
c
c c
 cc cc  
  c   c
c
c  

c c&c   c cc c c   c c


c c  cc 
 c
ccc c   cc  cc  
 c  cc   c
 c c 

cc
c

c 
c
c c
c 
  cc c c
cc 


c   c c
 c c
c 
 c  ccc  cc   c  c   c 

c c
  c
  cc   c c 
c 
  
c c  
c  
cc  cc
   
c c    c
c   c c c c  c    ccc
 c  c
c c 
c c  c
c c  
c  
c
c
$  % & '( !
   
    &  & &   (  !
 (
 ) *    
c
c
c c  c
 c 
  c 

c  c 

c 
c c
 c 

c c
   c 
  c c  c  cc  c c c c

  cc 




c
 c    cc 

cc  
c c c    c c
 
 
cc
 c
c c  c c c 
c
 
c
c 
c  c
 
c  
c
 
cc 
cc   c c
 c  c c  c   c
c c
c
+  , &      
 &   # c
c
c!c c  c  c  c  
c 
 
cc
c   c   c
 
c  
c  cc    
c 
c cc c  cc 
c
  
ccc  
c
c cc 
c cc 

 cc c  ccc c


c  cc' c c c c c c
 cc  cc  
c    
c c c c

c c 

cc c  cc c!



c 

cc c c
 c   cc

 c
  c  c   c
   c c c   c c ccc
c 
 cc c  c
c
c
c
-  .  
      
 (c
c
 c  c
 c  
c 


c   cc c  cc cc
c
c   c
c c  ccc  c 
 c
 
c c   cc 
c

c

c#
c
cc  cc cc  c c#c  c    cc 
cc  c c
(c 
c   
c  
c
c
 
c
cc
 c 
cc c$c
c    cc
  cc   c c ccc
c
c
â  / ! &   
  c
c
!
c

c 
c  c   
c     c c c  c  c c  c c

 cc  cc cc


c   c   cc
c
!
c 
c  
c
c  


c
c 

c c  c
c  c   
c c c

  c c) )c c
c
 c   c cc c 
c
c

  
c  c 
 
c    c c c  c c 

cc
c
c  c#c c  cc c  c c  c c
 cc  

c  c 
c

c
  
c c 

c  cc    c ccc
c
 cc  c
  c
c
 c  c c c 
 c c   c c
 c  c  c c c
c

 
c   c   cc   cc    cc
c c  c  c
c c   c    c  c 

ccc  c c   c



  c     c 
c 
c   
cc    c 
c  cc   cc
  c    c 
 cc  c c   c
c
ü0    # 
! c
c

c 
c  
c c  
c  cc 
 c   c c  c
c
  
cc
c
 
  
cc
c

c  
c
  
c
c 
c c
c    cc
 c c   cc

c c   
c   
c c 
c  cc  
c  c   c

c cc  c c  
 c
c   
c  c
c  
c
cc c
cc   
 c   c   c
c cc c cc c
   c   c c c c  cc   c
c 
c 
 
  
c
 cc 
  c
c
c   cc c c 
c
c
c
üü     &  ( #1  (  
  !  &   
c
c
c   c c&
c c " c c
c   c  c   c  
c c c cc

 
c c cc cc cc c 
c 

ccc   cc   c
c
ü  
 & & !
 !    &!  &  
 c
c
& c
c 

cc 

c 
   
c
c 
c 
c c 


c!c



c   c c
 c 
c c   cc   c c c ccc*c 
c
 
cc   c cc
 c  c!c 


c c
c   
c
c  
cc  c
c
 
c c
 c    
c  c ccc$+c 
c 
cc  c& cc



c    cc cc  


 cc  c    cc   c
  cc
  c c c  c   cc cc 
c,  c    c  c 

c c

  cc   c c c c ccc*c 


c
c

   c
c 
c

c cc c
c   c  c  
c c  c
     c  -cc  c
c 
c  
c c c   c

   
c

c 
  c
 
c c c  ccc$c
ccc
c
 c
c cc

c 
cc c c!c   c
c   c

    cc  
 c   cc
c
   cc
c" 
c 
 c 
c 

c  c
c c    c
  c  c#c    c
  c    c  c
 c c. c c 
c


c c c
" c
c
ü     &
!& 
   &!  !'
!    
  /c
c
!c
c c c  c
c   
c
 
c  c
 c  c    c c
c

 c ccc  c  
c  
c c  cc cc 
c
c

c 

c 
c c cc c c 
cc c

c cc   c cc  c
c
 cc c cc c  c c
c c   c c)
c c
!)c cc  c  c   cc 

cc c c


c  
c 
c c "  c
 c c) c c )c

c

c 
 c
c  
c)  
c c
  )c   
c c c
c
!c
c   cc c  c c' c 
c    
c c c   c  cc
  cc  c c 
cc 
c   
c
c 
  c c
  c c
 c
c
 c  c c
 c  c  c
ccc  c c

   c c
    c c c
c
,  c
c
c
 
c c
c   c
c
c   
cc 
" 
cc  c
 c   c( cc
cc 
c c 
c!

c 

cc c c
cc    c c  c c   c c 
c 
cc c 
c#c


 c
  c
c
,  cc  cc   cc    c  c
c  cc  c  cc
c 
c

c   
c
c
c   
c

c c  c c  c c c  c  c
c
   
c  c 
c  
c
c 
c    c

c c 
c c c

c   c  c
  c!c    c c"
c    c  c

 
c cc c c c  cc 
cc  
c
 
c
 
c 

c   cc
 c
c  
ccc c
c
!
c 

c c 

c    cc    c   cc c  c c c 


  c c

 c  c  


c   
cc c c  cc
 c  c c
 c

 c c     c c c
 c c  c  c  
c 
c c  c
 c#c c
" c
c
c c   ccc   c 
  c c 
cc  c 
  c c    c
c  ccc   c 

c  c 

c 
c c c
c
c c 
c c cc     c c  c c
c( c c 
c
 
   c
cc  cc c  cc   c  

 cc
c 
c
c
c
,  cc c    ccc
 cc   c ccc    c c c
 
c
  c
 
cc c   c 
c 
c!c 
c c 
 cc
  c c
c  c  c
c   
c 
 c  c  cc   c c
 c cc 

 c    c c


c  cc  c
c

c   c 
  c  c 
 c 
c 

cc c  c  
c   
cc


cc c 
c  
c  
c cc c c
c  
cc c


    c c
 cc  c c c    c
c  


c   
cc
 c
 c cc c  c  
c
c  ccc c  cc
c c
c
ü    
 & !    
   /    
 #  ! c
c
c   c
  c c c c
c
c   cc c   c  c
 c  cc  c c
 c
cc  c
c 

c 
c
c c

c


c c
c  c   cc 
c  
c
c
!
c 
c  
c     c c 
c c
 
c c   
c  cc
  c cc c
c 
c c   c  c   c c 
 
c
  c  
c   
c. c
c c  c  
c
c    
c c
c
 
   c 
c cc   cc   cc c 
 cc 
c c

 c
c   
c c
 c c "  c   c
  c c  c cc c
 c
c c c 

cc    c c


c   c  c  cc c


 c c    c 
cc
c cc  c
c
c cc 

cc    cc
 c c c
c

c   c c    c
 c   c  c  c   cc
c c
  c 
c c   c    c c cc   c 
 cc
$ c 
c   
c 
c   
c    c 
c
c
     c c
c c  c
c   
c c
c
 
c c
 c   
c#
c  
c   
c( c 

c c
 c   
c  c
c
   
c  
c  c  
c  c   c 
c  
c
cc c
c
c c   c
    c
c c  c  c
c
 
c!

c
   c   c

 
c 
c 
cc 
c  
 c
  
 c  
c
c
  cc   c c    c c c c
c
c
!c 
c 
c  
c   
c 
c   
cc  
cc 
 
c c  cc#c
 c c  


cc 
   
c    
cc   c    c cc
 
 c  
c 
c  c  
c 
 c c   c  c c
   
c   
cc
  cc
 c  c  c c  c c   cc c
   c c c
c
!c 
c 
c  
c c
cc c 
 cc c 
c 

c 
cc  c
 "  c  cc
 c c c
c
 
c
c 
c
c
 c
 
c  cc   c c c cc  c
    c c c 
  
c
c 

 
c&  


c     
c  
c c
c c  
c  cc  
c c c c   c
c 

 
c
c
ü 2 /  (!
  &(
 !
   
  c
c
!c c ccc  c  c  cc c 
c   
c c 
ccc
c   c c% c  c c 
c 
c  
c
c
 c   c  c c
 
 cc  
 c 
 c 
c 

c c
 c cccc c
 c
c

c
 c 
 cc  c  c c  c c
 c&
 c   c c
 
 c&c  c c c   c  c   cc c c
cc
c  
c


c 
c  
 
c
c c cc   c  cc
c
 cc   c cc 
c  c c   c 
  c c
c
 c   
c
  
c  cc!   c

c  
 c c
c 

c c
 
cc c#c  c c   
c  
c c  c
c 
c 

 
c
c
c   c c   
c c   
cc  c 
  c    ccc c
  c c   c c  c c    
c  
c &*+cc   c  c

 c c c   c c c 
 c c!c   cc
c
c
&c c c c  c  
c 

c 

c  cc 
 c

 
c
c  
ccc   c   
c
  
c

 c c 

c
   c
 c 
 c  c
c  
 
c  cc   c cc
  c


c 
 c cc c  c c  c c%+ c 
c
c c  
 
c
  
c 
c c
c
c  c c 
c  c    c
c 


c c

c c c
  cc c

 c  c c c 
c  
c 
cc
cc  c c c
c
 c cc
 c 
c
c c 
c  
 
c
c
ü$   (   
   &           
c
c
!c
c 
c c
  cc c c  c c   c c
 cc  c c
 c
c

c 
   
cc  c c   
c 


c c c c  cc
 c
c cc

c
c c cc 
  cc 
 c
cc c

cc c    c cc c c c 
c 
c c
 c   c

c
  
c    
c& c

 cc
c  
c
c 

c 


c
c
c c 
c  
c c c cc c  c  c cc  
 c
c   
cc

  c  c  cc  cc c


 c c c
 c   
c 
c 
c c
 cc
c 
c
c
ü+    #1 
 
!
  
 3  4   &   5 6c
c
!c  cc
 ccc  cc  c cc
 c c c c 
c
c
c 
  ccc c c 
c c   c  c&
c c "  c
 
c c  c c

c  
c c 
 
c  c cc
c    c
   c
c  cc c   cc  c  c
 
c
cc
c  c
c  
c c c
 cc
c  c
 c   cc   c   c c
c
   
ccc c c cc c
 c 

c 


c
cc 
 
cc

 c c   
c  cc  
c cc
 c
c c   
c c  c

   
 c   c c

c   
c
c   c  c cc 
c  
c c
 cc 
c0 c c " c  c  c
 c    c  c 
 
 cc 
cc

 c c 
c  
cc c cc   c c
c 

 c c  c
c
   c   c
c
ü-   (   
  c
c

c   
c c c c c c
c

c    cc  
c
c  c c   c    c( c   cc
c  c
c 
  
ccc


c   
c
c
cc
 c
c  
 c  c
c 

c
 
c  cc
c 
 c   
c
 
cc  
cc 
c  cc 
c c 

c c 
c 
cc   c
c
c
c  c  c  
c 


c  cc c  c c 
c  
c
 c
c 


c  c  c
 
c

 
c c
 c  
c  cc
 c c

" c
c c
c
cc
 c
c 
c c  cc   c c   c  c
c 
c 
   
c



cc c 
c cc
c
c 


c  c  c c 


c  cc 
c c  c c c c  c
  c c  c   cc c c c cc  c c c
c
  
c c  c c c c   c c c"  cc  c  c
c

c c
 c
 cc  
c!c   c cc
 c
c  
cc c
c
  c
cc  c"  c 
c c   c ccc  c  c c
c  
c c
 
c  c c c c
c cc 
c c  c  c c c cc    c
c
c 


c 

 c
 c
 c
 c 
c  
c
c
c 


c c c   ccc cc cc c  c c c


c
   c  c
c
c  
c
   
c c c cc c
 c
c
üâ    # !
   
   
c
c
!
c 
cc c
c  cc 


c c  c
c  
c c  c 

cc
  c

  c c
   
c
c  
ccc   c 
ccc c c
 
c
c 
c  c  c  cc

 c 
c   
c c c  c
  
c c c  c  cc
c 
c  
c& c   cc 


c


 cc 

c
 cc   c c
 c 
c   
c  c
c
 c  c c
cc
c    
c c cc
c
0  . & &   ' ! !1 #! 
 !  !

 c
c
c 
 cccc" c c 
c c  c  cc
 cc c 
 c

c  cc  c c  
c c

c   
c
c 

c  
c   c
 
c  
c
 
c c
 c c   c
c
ü   !

  & &   ' 
  &   !
   
 
 7  &   89&
   
 c
c
cc
c cc  cc 
cc 
 c
 cc c
  ccc
  c  
c cc  ccc c$1c 
c c
c  c
 c 
c c   c  cc  cc   c c  ccc     c

cc cc    c c$1c
c 

c c  cc  c c
c   c cc    c 

c c1 c

c
c   c cc 
 ccc
c 
c 
c
c
    ' &1  
  &   !
   
  c
c
!c  

c c 
  cc  c ccc   c  c 
c
  
cc
   
c c%1cc1 cc  
cc   c 
  c    c c 

c
c1c

c  

ccc c 
  c c c c
c
c
c
c
:;8/< " !  =
 /(
 *  !   !  > . ?
*
! 
   @   A#B
! A
 &  
     
C    =
 /(
 >c

Você também pode gostar