Mini-Modul Përgjithësime mbi Menaxhimin e Projektit

Nga shumë specialistë sugjerohet që në organizma tipike rreth 50 % e punës bëhet në një format
projekti.
•Ky fakt e bën menaxhimin e projektit një disiplinë të të rëndësishme dhe që po merr gjithnjë e më
shumë një vemendje të veçantë

“Menaxhimi I Projekteve Internacionalë” • Projekte aplikohen në çdo sektor/degë të jetës, në kufi të ndryshme nga më të vegjël deri mjaft të gjerë
e komplikuar.

PROJEKT:
PROJEKT:
Rast studimi
Njëheresh,punë
Njëheresh, punëshumë-detyrshe
shumë-detyrsheqë qëka
katëtëpërcaktuar
përcaktuarqartësisht
qartësishtdatën
datëneefillimit
fillimitdhe
dhetëtë
mbarimit,një
mbarimit, njëqëllim
qëllimspecifik
specifiktëtëpunës
punëspër
përtutukryer,
kryer,një
njëbuxhet,
buxhet,dhe
dhenjë
njënivel
niveltëtëpërcaktuar
përcaktuar
performancepër
performance përtutuarritur.
arritur.
JamesLewis
Lewis
James

Shembuj: Të zhvillosh një shërbim të ri;

Nga: Të zhvillosh një plan menaxhimi për zhvillimin e qëndrueshëm të burimeve
natyrore;
Prof. Dr. Arsen Proko
Të zhvillosh metodologji apo ndërtosh teknologji të reja;
Fakulteti I Shkencave Pyjore
Kundërshembuj: Të zbatosh urdhëra/të plotësosh fatura, hartosh raporte;
Të ngasësh një makinë çdo ditë në të njëjtën rrugë

1 2 3

“Projekti - Problemi” Menaxhimi I Projektit Princip

MENAXHIMPROJEKTI
MENAXHIM PROJEKTI: :

Planifikim,skedulim,
Planifikim, skedulim,dhedhekontroll
kontrollI Iaktiviteeve
aktiviteeve PRINCIP:
Një tjetër përkufizim I projektit: qëduhen
duhenkryer
kryerpër
përtëtëarritur
arriturobjektivat
objektivateeprojektit.
projektit.
që
Menaxhimei I Projektit është një disiplinë e
mënyrës së të menduarit rreth një pune, dhe kjo
NJEPROJEKT
PROJEKT mënyrë e të menduarit duhet të ndiqet në gjithë
NJE . projektet, pavarësisht nga përmbajtja, madhësia
ështënjë
është njëproblem
problemI Iskeduluar
skeduluarpër
përzgjidhje
zgjidhje Menaxhimi I Projektit zhvillohet brenda tre kategorish aktivitetesh: planifikim, skedulim ose kompleksiteti
dhe kontroll.
J.J.M.
M.Juran
Juran
Për momentin le të marrim në shqyrtim katër objektivat e parë që ekzistojnë në gjithë
projektet. Projekti duhet të përmbushet: Shëmbull: Rehabilitimi I ekosistemeve natyrore / menaxhimi I qëndrushëm dhe efektiv I
sistemeve ekonomike natyrore te prodhimit.

P
Në një nivel performance të dëshiruar

Kuptimi I fjalës:  Speciet bimore
B
Me Kosto ose buxhet të shtërnguar
“PROBLEM”  Kafshë të egra
K
Në Kohë
 Biodiversitet, turizëm,
Q
Për një rëndësi ose Qëllim të dhënë të punës
Për shumë njerës problemi merret si diçka e keqe. Në këtë përkufizim ka një kuptim
shumë të gjerë.

4 5 6
 Rast studimi Analiza e fushave të forcave
Planifikimi i Projektit (1)
FAO: Programme d’Action Forestiere-Mediterraneene (PAF-
Aspekte të Përgjithshme
MED)
Në vazhdim jepen çështjet që duhet të jenë pjesë e çdo plani projekti:
Analiza diagnostike e sistemeve ekonomike natyrore të
Shembull: Rehabilitimi I ekosistemeve natyrore / Menaxhimi I qëndrueshëm • Pareaqitja e Problemit
prodhimit silvo-pastoral në Komunën e Ishmit-Durrës. të tilla si Speciet bimore Kafshët e egra,  Biodiversiteti,  Komuniteti
• Paraqitja e misionit të projektit
Koordinatorë: FAO (Plant Blue, Fakulteti I Shkencave
• Strategjia e projektit
Pyjore)
• Objektivat e Projektit
• Përkthimi I nevojave të klientit në zgjidhje
Fermerët Menaxhim në nivel të lartë
• Kërkesa Kontraktuale
WB: Zhvillimi I Burimeve Natyrore (NRDP) (WB + Departamenti I
pyjeve) • Struktura zbritëse e punës
Plani I Menaxhimit të PK Dajtit
Frika nga egërsirat “Aktorë“ entuziastë: • Skedulat: gurët e kilometrazhit dhe programet e punës
World Bank;  fëmijët pylltarë, ekologë
 blegtoria • Burimet e kërkuara- njerëz, paisje, materiale dhe facilitiete
• Sistemi I kontrollit
DAAD dhe Qeveria Gjermane: Mbështetja e Ristrukturimit “Ne presim drurët Mbështetje (grupet lokale të
apo vrasim kafshet • Kontributorët- përgjegjësitë
interesuara opër mbrojtje)
të UBT per arsye tradite" • Analizat e rrezikut

7 8 9

Planifikim Projekti (2) Procesi: Kuadri logjik Vizioni

Vizioni: Një ëndër pozitive,qe ka një qëllim të gjerë dhe
Përkufizimi I planifikimit: zgjidhje ideale lidhur me të ardhmen
Shembull 1: Lufta kundra formave të ndryshme të degradimit të pyjeve
mesdhetare dhe përmirësimi I qeverisjes së burimeve të tij, në mënyrë
Çfarë duhet bërë? që të maksimizohet prodhimi I qëndrueshëm I produkteve drusore dhe
jo drusore dhe I sherbimeve me interes të përgjithshëm
Si mund të bëhet? “Ekosisteme natyrore të përmbushin kërkesat në rritje të popullsisë
lokale, të bukur estetikisht, për vizitorët dhe të pasur në biodiversitet”

Kush do ta bëjë?
Shembull 2: “të përmirësohet cilësia e manaxhimit të PKD në mënyrë që
të arrihet potenciali i plotë, social, turistik, ekonomik dhe i
Kur duhet bërë? biodiversitetit të parkut”.

Sa kushton? Shembull 3: “Përmirësimi I kushteve të jetesës dhe të ardhurave të

popullsisë në zonën rurale, nëpërmjet rritjes së prodhimit bujqësor”

Në çfarë cilësie duhet bërë?

10 11 12
 Synimi: Objektivat Objektivat (WB)
Synimi: përshkruan zgjidhjet ideale por Janë një seri rezultatesh specifike për tu arritur nëpërmjet implementimit të 1. Të ndërrmarrë një sërë ndryshimesh që ndikojnë në PKD,
strategjisë, për tju adresuar problemeve dhe për të arritur synimin. veçanërisht nën dritën e ndryshimeve kryesore politike dhe
në një plan më realist.
(1)Analiza diagnostike siguron një vlerësim shumë funksional te
Objektivat duhet të kenë këto kushte: sociale që kanë ndodhur vitetet e fundit.
ekosistemeve natyrore të komunës dhe zhvillim të •Janë specifike; 2. Të asistojë në ndërlikimet e PK nën dritën e legjislacionit të
qëndrueshëm të tyre duke siguruar nevojat e popullsisë lokale, ri lidhur me ZM në shqipëri.
riperteritjen e vegjetacionit, mbrojtjen e tokës dhe ruajtjen e • Janë të arritshme;
biodivwersitetit per brezat e sotëm dhe tëardhshëm.
3. Të zhvillojë metoda të reja të manaxhimit të PK-ve në
• Janë të matshme Shqipëri.
(2) PM i PKD garanton një kornizë për të ruajtur dhe përmirësuar cilësitë e • Janë të kuptueshme; 4. Të japë një vizion të qartë të PKD, që ne duam t’ua
veçanta të PK, për të planifikuar, për të ruajtur biodiversitetin që kalojmë gjeneratave të ardhshme.
ndodhet brenda kufijve të parkut, që të mund të shijohen nga • Janë realiste;
gjeneratat e tanishme dhe të ardhshme. Plani synon që të angazhojë 5. Të garantojë një kornizë politikash dhe veprimesh mbi të
• Janë të kufizuar në kohë;
popullatën rezidente më PK, në manaxhim dhe në proçesin e vendim cilën do të mbështetet ky vizion.
marrjes, në mënyrë që popullsia lokale të mund të përfitojë në termat • Ato specifikojnë një rezultat të vetëm të përfunduar; 6. Të përmirsojë bashkëveprimin dhe këshillimin me një rang
e zhvillimit të qëndrueshëm të jetesës së tyre dhe në garantimin e një
të ardhmje për komunitetin e tyre. të gjerë agjensish kombëtare dhe ndërkombëtare të cilat
merren më PK, ZM-të dhe mbrojtjen e biodiversitetit si një
(3) Të diplomuarit e UBT dhe kërkimi shkencor I përgjigjen kërkesave të njësi e integruar.
një bujqësie moderne shqiptare
13 14 15

Objektivat (DAAD) Objektivat (FAO) Qëllimet:

1. Institucionalizimi; (Strukturimi I mësimit dhe Janë standarte nëpërmjet të cilave gjykohet arritja e Synimit
1. Lufta kundër degradimit, erozionit dhe dhe objektivave.
kërkimit shkretëtirëzimit nëpërmjet përmirësimeve, pyllëzimeve
dhe ripyllëzimeve; Qëllimet zakonisht lidhen me ndryshimet në fushë, shtrirjen
2. Zhvillimi I kurrikulave; dhe rëndësinë e rreziqeve (reduktim I presionit).
2. Mbrojtja e pyjeve kundër zjarreve dhe dëmtuesve dhe
3. Kualifikimi; rikonstruksioni I sipërfaqeve të djegura Një qëllim duhet përcaktuar si një rezultat direkt I një
aktiviteti apo veprimi.
4. Modernizimi (Paisja e UBT me mjete moderne 3. Sigurimi I kërkesave të komunitetit dhe reduktimi I Qëllimi duhet të jetë specifik, I matshëm I arritshëm, I
laboratorike e logjistike, për të përballuar rritjen e varfërise nepermjet menaxhimit te qendrueshem përshtatshëm dhe I kufizuar në kohë.
cilësisë së mësimit dhe kërkimit).

16 17 18
 Qëllimet (FAO) Qëllimet (DAAD) Aktivitetet:
1. Integrimi dhe forcimi I rolit të UBT si universitet Eshtë një veprim me një aktor të përcaktuar (përgjegjës),
metodë dhe program për të arritur një qëllim.
model, e në këtë mënyrë sigurimi I mbijetesës si
1. Vendosja e një skenari për menaxhimin e qëndrueshëm të
burimeve natyrore, duke koordinuar masat silvikulturore
institucion I pavarur I arsimit të lartë;
me gjendjen socialo-ekonomike të popullsisë indigjene.
2. Ripunim dhe përshtatja e atyre ekzistuese në
2. Pjesmarrja e komunitetit në procesin e planifikimit dhe përputhje me standartet ndërkombëtare, në një raport
vendim-marrjes. të drejtë midis mësimit teorik dhe atij praktiot;
3. Rehabilitimi I ekosystemseve të degraduara, rritja e
produktivitetit pyjor dhe reduktimi I erozionit dhe
3. Përgatitja e trupit mësimor shqiptar për detyrat e
shkretëtirëzimit, si dhe ruajtja e diversitetit biologjik. reja, nëpërmjet bursave të kualifikimit dhe kërkimit;

4. Ndërtimi I kapaciteteve, edukimi dhe trainimi mjedisor e 4. Krijimi I laboratorëve dhe qëndrave kërkimore me
popullsisë lokale dhe organizatave jo fitimprurëse. mjetet më moderne të kohës
19 20 21

Analiza e rrjetit (aktiviteteve) Metoda e Shtegut Kritik (CPM) CPM-Shembull

Qëllimi i parë i të një projekti është përcaktimi i Shtegut kritik. Shtegu kritik përcakton kohën
Rrjeti i aktiviteteve që përmbahen në një projekt sigurojnë bazat për programimin e minimale të përmbushjes së një projekti. 2 2 6
projektit. 0 A F
Analizat e njehsimit përcaktojnë procedurat e hapave të përparëm dhe atyre të prapmë. 2 4
Metoda e Shtegut Kritik(CPM) dhe Vlerësimi i Programit dhe Teknika e rishikimit 4 6 2 5 7 11
D
(PERT) janë dy teknikat më popullore për analizën e rrjetit të projektit. Hapi i përparëm përcakton kohën e fillimit m ë të hershëm dhe kohën e kryerjes më të shpejtë për çdo 0 0 6 6 3 9 9 11 11 11
0
Një rrjet projekti është prezantimi grafik i përmbajtjes dhe objektivave të projektit. aktivitet në rrjet. B G
Start End
6 2
Analiza e rrjetit bazë të projektit implementohet tipikisht në tre faza: 0 0 3 9
Hapi i mbrapmë përcakton kohën e fillimit të vonshëm dhe koha e përmbushjes së vonshme për çdo 11 11 11
0 4 4 9 9
aktivitet. C
-Rrjeti i planifikimit është i referuar psi lanifikim aktiviteti. Kjo përfshin përcaktimin e E
4 5
aktiviteteve përkatëse. Përcaktohen aktivitetet e kërkuara dhe zgjatja e tyre si dhe lidhjet Sistemi i shenjave të përdorura për aktivitetin A është: 0 4 4 9
prioritare. Legjenda
A: Activiteti i përcaktuar
-Rrjeti i programimit kryhen duke përdorur procedurat e njehsimit të hapave të përparmë ES: Koha më e hershme e fillimit Shtegu Kritik ES EC
dhe të mbrapmë. Këto njësime japin kohën e fillimit dhe të mbarimit më të hershme dhe më EC: Koha më e hershme e plotësimit ES EC A
të vonshme për çdo aktivitet, përcaktojnë shtegun kritik dhe zgjatjen e projektit t
LS: Koha më e vonshme e fillimit A
LC: Koha më e vonshme e plotësimit LS LC
-Rrjeti i Kontrollit përfshin ndjekjen e procesit të projektit në bazë të rrjetit të programit
t: zgjatja kohore e aktivitetit
t
dhe kur është e nevojshme bëjnë korrigjimet përkatëse.
LS LC

22 23 24
 Kurba e Tendencës Kohë-Kosto

Ka disa komponentë të kostos në projekt, si: puna, paisjet kapitale dhe paisja me materiale.
Nëse marrim në konsideratë vetëm koston e punës, atëhere katër variablat ndërvaren
C = f (P,T,S)
Koha – Kurba e tendencës së kostos

Cmin = Pika minimale e kostos

Tlow= kufiri më I ulët I kohës

Rrëzimi I Projektit Ineficienca (rritje)

COST

Tlow Tmin TIME

25 26 27

Strategjia e Projektit dhe Implementimi i Planit Komponentët Strategjikë të Projektit Structura zbritëse e punës
1. Programi
Ne duhet të bëjmë dallim ndërmjet zhvillimit të strategjisë dhe implementimit të planit.
Të dy kanë lidhje me aktivitetet e ardhme të projektit.  Të interesuarit e jashtëm madhorë të pritshëm
- Komuniti, shoqëria lokale, klientët, vizitore, biznesi, aktorë të tjerë; 2. Projekti
Një strategji është përkthimi I misionit të në qëllime dhe siguron idetë si mund të ndiqen këto
qëllime.
Plani është përkthim konkret I strategjisë në objektiva, aktivitete dhe mjete. 3. Të garkuarit me Detyra
 Të interesuarit e brendshëm madhorë të pritshëm
- Menaxhuesit, antarët e grupit, stafi, etj;
4. Nënkontraktuesit
Strategji Plan
Drejtim I kërkuar Konkretisht (jepet drejtimi)  Të dhënat bazë
Inovacion (risi) Korigjim I ideve të vjetra - historike, situata aktuale, Forecasts;
5. Paketa e punës
Sintesë Analizë
Qëllim / vizion Objektiva
 Vlerësimi:
Ide Veprime 6. Niveli I aktivitetve
Organizatës: Strengths (S)
afatgjatë afatshkurtër
Weaknesses (W)
Tërheqje vemendje dhe mundësi Zgjidhje dobësi, rreziqe) 1. Programi I Sektorit: Ministria e Mjedisit Pyjeve dhe Administrimit të Ujrave
Ekspansion / orientim I avancuar/ Konsolidim / orientim I fiksuar, Mjedisit: Opportunities (O) 2. Agjensia financuese e Projektit: World Bank/FAO
parashikim predikim / reaksion Threats (T) 3. Detyrat: Donatori dhe partnerët (Drejtoria e Pyjeve/Fakulteti)
Intuitë, përfshi informacionet e dobta Racional, duke perdorur argumenta të 4. Nën detyrat: Grupet e punës (ekspertët)
forta 5. Work package: Ekipi I projektit

28 29 30
 Management
General and Co-
Gesamtmanagement
Management –-ordination
Co
und Coordination
- koordinierung
Përzgjedhja e stafit dhe e liderit Situational Leadership TUD (Bemmann
(Bemmann)
Bemmann)) Brain trust

Management Modellregion Freiberg

Larta
Management Model Regions: Korca and Lezha Management Model Region Prishtina
(Sachsen)
(Albania) (political person)
Mardhenie te S RE Pergjegjesi e OGF Gerold (Kosova)

larta dhe E K larte dhe

R LA OGF VzF Donner Land-

Sjellja ndaj Mardhenieve

AR
Pergjegjesi e Mardhenie te Commune Commune schaftsbau
Commune
1. Procesi I planifikimit të burimeve njerzore ulet
M larta
Gerold Eckardt GmbH Mehlig
UE
SM S
2. Përcaktimi I analizave të punës, përshkrimi I punës, specifikime, dhe E
inventari I aftësive
PJ S3 S2 GuD- HKW Hörmann-

Know-
WP9
WP9
Know--how-
how--transfer
how transfer
-

Project communication
and Project
and management

S
3. Përcaktimi I mundësisë së barabartë të marrjes në punë

UE
communication

S4

I
EG
S1 BEMMANN

D
4. Procesi I rekrutimit

U
EL
Kola

K
WP8 Kreigenfeld WP7

SH
D
5. Mos diskriminimi Marrdhenie te Pergjegjesi e Development of best

EM
Dissemination Activities
practice technologies
ulta dhe larte dhe (regions are
6. Përcaktimi I testeve, vlerësimi I testeve, siguria e testit Pergjegjesi e Marrdhenie te ZENELI
participants)

Ulta
WP3 SPIRELLI
WP2
ulet ulta WP1 Kreigenfeld Socio economy WP6 Diku, Preussner,
7. Diskutimi I tipeve të ndryshme të intervistave të punësimit Site ecology and
Nature
conservation
KOS
and
WP4
Agricultural Policy +
Synthesis,
KOS, Michael,
WP5
Grosse
WP6
WP7
Climate Consulting Wood production
Regional structure
contextualisation and Technology and Marketing Utilization
Ulet Larte relevance
8. Pezullimi I detyrës (EXERCISE!) Sjellja ndaj detyres
of economy
strategy development
BEMMANN
9. Intervistat e punësimit (EXERCISE!) Larte Moderuar Ulet Lako, Proko, Knappe,
Meksi, Röhle

M4 M3 M2 M1 WP1 WP2 WP3 WP4 WP5

Analysis of actual legal
Analysis of land
Maturiteti i pasuesve degradation and
Biodiversity and Nature
AP8
Socio-economic aspects
WP8
framework, land use,
Agriculture and
Betriebwirtschaftliche Symbols ofmodelling
Analysis and
the workpackages
assessment of site and regional of sustainable
Stewardship economicalEvaluation Environmental Policies
Bewertunginund
structure
conditions
economy +
Ökobilanzierung
Assessment in ecology
and strategies.
like aproduction
honeycomb processes

KNAPPE MEKSI
Management and work packages LAKO
Weih, Proko, Elezi
PROKO
Weih, Millaku Musabelliu, KOS
- stabil and
Kola, Be mmann,
Preussner, Kukalaj
RÖHLE
efficiency
Lako, Hajredini

of the AGROWOOD-
AGROWOOD-project
31 32

Work package 1 description

Time schedul Work package number 1 Start date or starting event : 1 (end month
36)
Description of work (possibly broken down into tasks), role of participants
Task 1.1. Determination of degree of land degradation
Work package title Analysis of land degradation and assessment of site conditions To establish a methodology for the evaluation of different stages of degradation using models based on
Activity type RTD ecological factors and bio-indicators for land degradation. As the result a scheme of degradation stages for
Participant number 1 2 3 4 5 different vegetation series and a map of the spatial distribution of the different degraded stages will be
Participant short name UD LP AUT UP SLU provided.
Person-months per participant 10.5 9 21.6 14,3 6 The AUT will take the main responsibility and will, after discussion, deliver the methodology to the other
partners. The SLU will actively support method development and communication among partners.
Task 1.2. Determination of the bearing potential of sites for the establishment of forest and other
measures
Objectives
Bsed on the Potential Vegetation Map of Europe, the potential vegetation at various sites will be identified. As
WP1: In the frame of sustainable development, the concept of sustainable the result, a potential vegetation map of the study areas will be produced and the most appropriate potential
forest management calls for an expansion of the sustained yield principle to candidate species for reforestation will be identified and described.
cover the whole ecological system and include non-timber products and values AUT will be responsible for the estimation of the potential vegetation within the territory, and the University of
Pristine (UP) and Agrovet will be responsible for the evaluation of this aspect within the Kosovo territory.
in the objectives of forest management.
Task 1.3. Integration of climate, topography, soil type and associated vegetation into a soil erosion and
In WP1 the different factors affecting forest establishment, such as vegetation degradation model
type and dynamic stages of the available vegetation, will be evaluated within The examination of the literature related to the function of the erosion and the analyses of the natural
vegetation series and in relation to the ecological conditions and the expected phenomena, which take place in the manifestation of a function, will lead to the determination of the most
important factors that influence land degradation and erosion.
risks for land degradation and erosion. The final goal is to determine the The great quantity and complex nature of these factors suggest that a large number of variables need to be
bearing potential of various sites for the establishment of forest and other included in the inventory system. Moreover, overlapping and interrelations of factors make the assessment of
measures to counteract land degradation and erosion. the contribution of each single factor difficult. To overcome these problems a systematic classification of
factors will be needed. Classification will reveal a pattern of interrelations among factors and the structure
through which the factor affect erosion. Classification will be performed according to the system analysis
Deliverables (brief description and month of delivery) technique and will generate two target systems, namely external and internal factors.
The external factors will include all important factors that describe the surrounding environment of the study
6 semi-annual activity reports - month of delivery: 6, 12, 18, 24, 30, 36 area. Assessment of these factors will determine the function class of danger for for erosion/degradation.
Three conclusion booklets - month of delivery: The internal factors are related to the vegetation situation and subject of major changes due to stand
5 Articles in English: , 12, 21, 27, 33, 36 development, species succession and management practices. Internal factors will determine the suitability class,
1 Poster to be used in international events – month: 15 i.e., how well (or badly) a given vegetation type may reduce erosion.
Task 1.4. Production of soil erosion maps for the affected regions
1 international press book - month of delivery: 36 This task will include GIS analyses and several maps will be produced based on the layers analyzed. Thus,
maps of vegetation types, potential vegetation, erosion risk, degradation, geology, and soil types will be
generated.

34 35 36
Softweret e përdorur:
Microsoft Office Project 2003.lnk

Faleminderit për vemendjen!

37 38