RANCANGAN PENDIDIKAN

INDIVIDU
TAJUK TUGASAN

• Komponen penting RPI

• Jelaskan bagaimana anda akan membina serta
melaksanakan RPI untuk seorang murid.
 KANDUNGAN
Bahagian 1: Konsep RPI dan
PENGENALAN
kepentingannya dalam Pendidikan
•Guru-guru kan mengetahui kepentingan
Khas
RPI dalam P&P.
Bahagian 2: Penyediaan dan
•Menyedari nahawa ssetiap murid adalah
pelaksanan RPI
istimewa dan mempunyai keupayaan dan
Bahagian 3:Penulisan RPI
pencapaian yang berbeza.
Bahagian 4: Bengkel penyediaan RPI
dan perbentangan

MATLAMAT
RANCANGAN Guru-guru akan
JANGKA MASA
PENDIDIKAN mendapat maklumat
1 jam
INDIVIDU (RPI) serta pengetahuan
tentang RPI dan cara
untuk
melaksanakannya.
OBJEKTIF
Di akhir sesi guru dapat:
•Menyediakan RPI untuk murid-murid.
•Merancang P&P mengikut keperluan dan
keupayaan murid.
 BAHAGIAN 1
KONSEP RPI DAN KEPENTINGANNYA DALAM
PENDIDIKAN KHAS
1.1 Definisi dan konsep
1.2 Ciri-ciri RPI
1.3 Elemen RPI
1.4 Kepentingan RPI
1.5 Kebaikan Proses RPI
 DEFINISI DAN KONSEP RPI
• RPI merupakan satu perjanjian bertulis antara ibu bapa
dan phak sekolah tentang keperluan –keperluan kanak-
kanak dan cara bagaimana keperluan-keperluan
tersebut boleh dipenuhi. Dari segi pelaksaannya ,RPI
adalah sebuah kontrak tentang perkhidmatan –
perkhidmatan yang perlu disediakan untuk seseorang
muris tersebut.(Hallahan dan kauffman 1977)
• RPI adalah satu program pengajaran berasaskan
penilaian pelbagai disiplin dan direka untuk memenuhi
keperluan-keperluan individu murid kurang
upaya(.Bender W.N 1995)
Rancangan Pendidikan Individu(RPI) ialah:
• Satu dokumen bertulis
• Dirancang khusus untuk seseorang murid.
• Dibentuk bertujuan untuk mendokumentasikan segala
pengubahsuaian dan penerapan ke atas program
pembelajaran serta perkhidmatan yang disediakan.
Ini menunjukkan bahawa RPI berfungsi
sebagai satu alat atau instrumen untuk
menentu kerjasama dan kolaborasi antara
sekolah ,ibu bapa dan murid itu sendiri jika
perlu, dengan pegawai pendidikan daerah dan
individu dari agensi atau khidmat sokongan
lain.
 RPI pada dasarnya adalah satu pernyataan ringkas tentang :
Tahap prestasi seseorang murid.
Perancangan yang merangkumi aspek akademik dan bukan
akademik
Matlamat jangka panjang yang boleh dicapai oleh murid.
Matlamat yang mempunyai satu siri obkjektif yang boleh diukur
bagi setiap matlamat yang dikenal pasti.
Objektif,prosedur dan urutan penilaian bagu menentukan
pencapaian murid-murid dalam satu aspek berhubung dengan
perkhidmatan yang diperlukan oleh murid.
Perancangan jangka mas adan tarikh perkhidmatan yang dapat
disediakan oleh murid.
Satu perancangan dan persediaan untuk membantu murid
berkeperluan khas menghadapi cabaran hidup.
 KESIMPULANNYA
RPI adalah rancangan program penilaian
berteraskan individu dan sebagai teras
perancangan pendidikan dalam program
pendidikan khas.
 Komprehensif

Bersesuaian dan
Mengikut urutan
realistik
CIRI-
CIRI RPI
Digubal bersama Spesifik

Mudah dfahami
 KOMPREHESIF
• Merangkumi pelbagai bidang
 Komunikasi
 Tingkah laku
 Sosial alam sekeliling
 Provokasional/ vokasional
 Kemahiran amali untuk berdikari
 Reakreasi dan daya kreatif
 Nilai dan kerohanian
 MENGIKUT URUTAN
• RPI dibentuk berasaskan urutan
perkembangan kemahiran dan urutan fungsi
kemahiran.
 SPESIFIK
• Matlamat dan objektif RPI ditulis dalam
bentuk kemahiran tingkah laku yang boleh
dibuat pemerhatian dan ianya boleh diukur.
 MUDAH DIFAHAMI
• RPI ditulis dalam bahasa yang mudah
supaya senang difahami oleh semua pihak
yang terlibat.
 DIGUBAL BERSAMA
• RPI merupakan satu rancangan kerja yang
telah dipersetujui bersama sepenuhnya oleh
murid, ibu bapa dan guru golongan
profesional dan kumpulan pelbagai disiplin
yang brkenaan.
 BERSESUAIAN DAN REALISTIK
• Matlamat dan objektif RPI mestilah
bersesuaian dengan tahap kebolehan ,
keupayaan dan juga kadar perkembangan
murid.
 ELEMEN RPI
• Kerjasama
• Berkongsi maklumat
• Keputusan bersama
• Kebolehpercayaan
• Dokumentasi
• Proses dan hasil
 KERJASAMA
• Bekerjasama dalam kumpulan merupakan
elemen penting dalam RPI. RPI dirangka oleh
sekumpulan individu yang terlibat secara
langsung dan kebajikan murid berkenaan.
• Oleh itu, ibu bapa dan guru merupakan orang
yang sangat penting dalam proses ini.
 BERKONGI MAKLUMAT
• Perancangan RPI mesti berdasarkan kepada
maklumat yang dikumpul daripada individu
yang mempunyai hubungan rapat dengan
murid.
• Maklumat ini mesti dikongsi bersama dan
menjadi asas kepada keputusan untuk
membina perancangan pendidikan yang akan
dibuat.
 KEPUTUSAN BERSAMA
• Ibu bapa dan golongan prosesional
bekerjasama untuk menyediakan RPI.
• Mereka prlu membuat keputusan bersama
untuk menentukan apa yang diperlukan oleh
murid berkenaan dan bagaimana RPI
dilaksanakan dengan lebih berkesan.
 KEBOLEHPERCAYAAN
• Objektif pengajaran dn prosedur penilaian
perlu diterangkan dalam RPI.
• RPI juga perlu dibuat semakan pemantauan
dan penilaian dari semasa ke semasa.
 DOKUMENTASI
• RPI perlu didokumentasi bagi tujuan rujukan
dan panduan semua pihak.
 PROSES DAN HASIL
• RPI merupakan proses yang meliputi aktiviti
bagi mempastikan program pengajaran dan
pembelajaran yang sesuai dan berkesan
untuk murid berkenaan.
 PROSES RPI
• Merujuk pihak yang terlibat seperti:
o Guru khas
o Guru mata pelajaran
o Ibu bapa atau keluarga
o Pentadbiran sekolah
o Pengamal perubatan
o Jurulatih pertuturan
o Jurupulih carakerja
o Kaunselor
• Mengumpul maklumat.
• Mengadakan mesyuarat.
• Membina rancangan bertulis
• Menjalankan apa yang dirancangmenilai pembelajaran yang telah
dijalankan.
 CARTA ALIRAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU
RUJUK PIHAK YANG TERLIBAT

PENGUMPULAN MAKLUMAT

MESYUARAT

PENULISAN
OBJEKTIF /
OBJEKTIF / SRTATEGI
KEMAHIRAN
BARU PELAKSANAAN BERIKUTNYA

PENILAIAN

GAGAL OBJEKTIF TERCAPAI

 KEPENTINGAN RPI
• RPI membolehkan murid mengikut program
pendidikan yang dirancang sama ada yang telah
diadaptasi atau dimodifikasi dengan lebih berkesan.
• Dalam konteks ini,ia bertujuan untuk menyimpan
rekod dalam aspek-aspek berikut:
• Jenis modifikasi dan adaptasi yang dibuat ke atas
kurikulum asal.
• Perkara yang perlu dipelajari oleh murid.
• Jenis strategi dan teknik pengajaran yang perlu digunakan.
• Penilaian pencapaian kemahiran.
 KEBAIKAN PROSES RPI
• MURID
 Setiap perancangan pendidikan
yang digubal bertujuan
membantu murid dalam proses
pembelajaran.
 Memberi peluang untuk terlibat
dalam program pembelajaran
yang dirangka.
 Menjadikan matlamat dan
objektif lebih jelas.
 GURU
 Menerangkan peranan dan tugas
dengan lebih jelas.
 Mendapat maklumat murid.
 Mendapat bantuan untuk
menyelesaikan masalah.
 Memastikan bidang tugas yang
memerlukan nasihat golongan
pofesional.
 Menyediakan forum untuk
mendapatkan pandangan,
bantuan resos dan sokongan
pihak berkenaan.
 Menyediakan dokumentasi bagi
tujuan kesinambungan amalan
dalam segala aspek perkhidmatan
yang disediakan.
 BAHAGIAN 2
• Penyediaan dan Pelaksanaan RPI
2.1 Rujukan pihak yang terlibat.
2.2 Pengumpulan data
2.3 Mesyuarat
2.4 Penyediaan RPI
2.5 Pelaksanaan
2.6 Penilaian
2.7 Penulisan RPI
2.8 Matlamat
2.9 Objektif
 PENYEDIAAN DAN PELAKSANAAN RPI

• Penyediaan RPI memberi peluang kepada

semua pihak yang terlibat dengan murid
berkeperluan khas untuk sama-sama
merancang program yang paling sesuai untuk
murid berkenaan.
 1. Rujukan pihak yang terlibat
• Pada peringkat ini hubungan komunikasi
yang baik perlu diwujudkan:
 Antara guru.
 Antara ibu bapa dan sekolah
 Antara sekolah dan ageni luar yang berkaitan
 2.Pengumpulan data
• Mengumpul sgala maklumat berkaitan dengan
kekuatan,kelemahan dan keperluan murid yang
boleh membantu proses pengajaran dan
pembelajaran.
• Maklumat dikumpul melalui
 Borang biodata murid
 Sejarah hidup termasuk aspek kesihatan dan
perkembangan
 Ujian diognostik
 Pemerharian ke atas murid.
• Perkara yang perlu diberi perhatian dalam proses
pengumpulan maklumat ialah:
 Cara mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan murid.
 Individu yang akan mengumpul maklumat berkenaan.jenis
bantuan yang diperlukan dalam proses mengumpul maklumat.
 Sejauh mana penglibatan murid.
 Sejauh mana penglibatan ibu bapa.
 Sejauh mana penglibatan khidmat sokongan.
 Maklumat yang terkumpul hendaklah dianalisis,
dirumus dan dicatat dalam borang rumusan data awal
sebagai panduan semasa sesi mesyuarat AJK Rpi.
 3. Mesyuarat
• Mesyuarat Rpi mempunyai dua fungsi utama
iaitu:
• 3.1 Aspek tugasan
 Berkongsi maklumat
 Menyediakan matlamat dan objektif.
 Menyenaraikan strategi pengajaran.
 Membahagikan tugas kepada individu yang terlibat
dalam pengajaran.
 Menyediakan kriteria penilaian .
 Menetapkan tarikh penilaian / semakan semula.
• 3.2 Tanggungjawab
 Pastikan setiap orang berpeluang untuk mengeluarkan pendapat.
 Menerima pendapat dan persepsi daripada orang lain.
 Menghormati setiap orang tanpa mengira pangkat dan jawatan.

Dalam peringkat ini perkara-perkara berikut perlu dilakukan

 Wujudkan jawatankuasa
 Mengedarkan maklumat yang diperolehi semua ahli yang
terlibat.
 Mengadakan mesyuarat yang dipengerusikan oleh Guru Besar
atau mana-mana pentadbir di sekolah.
 4. Penyediaan RPI
• Bahagian penting dalam proses pembinaan RPI ialah
pendokumentasian.
• Perlu di ingat bahawa dalam pendokumentasian RPI tiada
format khusus yang harus diikat.
• Penulisan RPI perlu mempunyai komponen-komponen berikut.
 Objektif khusus untuk murid.
 Strategi pengajaran yang terperinci.
 Profesional pengajaran yang terperinci.
 Profesional atau individu yang akan bertanggungjawab terhadap tugas
berkenaan.
 Resos yang diperlukan untuk mencapai objektif.
 Prosedur penilaian yang terperinci.
 5. Pelaksanaan
• Dalam peringkat ini,segala resos dan kemudahan
bantuan perlu diselaras, dan dipantau untuk
membantu pencapaian pengajaran guru.
• Perkara –perkara yang perlu diberi perhatian ialah:
 Penyelarasan resos dan kegunaannya.
 Mengenal pasti individu yang bertanggungjawab tentang
pelaksanaan .
 Penyelarasan program
 Bantuan dan sokongan guru.
 Pemantauan dan penilaian program.
 6. Penilaian
• Pada peringkat ini, mesyuarat penilaian perlu dibuat .
• Maklumat tentang pencapaian dan perkembangan murid
dikumpul dan diedarkan kepada ahli.
• Maklumat yang tepat tentang pencapaian dan
perkembangan murid perlu di bentang oleh guru.
• Segala maklumat ini perlu dibincang bersama ahli jawatan
kuasa bagi tujuan pemantauan .
• Jika perlu ,strategi yang lain, perlu dirangka untuk
mencapai objektif dan matlamat telah dicapai,program
yang seterusnya dirangka sesuai dengan matlamat
berikutnya.
CARTA ALIRAN PENILAIAN
Mesyuarat

Kumpul dan edar maklumat

Bentang dan bincang maklumat

Tukar strategi jika perlu

Melaksanakan dan nilai semula

 REFLEKSI
• ADAKAH ANDA MENYEDIAKAN RPI DALAM
KELAS?

• APAKAH KEPENTINGAN RPI DALAM

PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN MURID
PENDIDIKAN KHAS BERMASALAH
PEMBELAJARAN?
 BAHAGIAN 3
1.PENULISAN RPI
 Setiap RPI harus mengandungi perkara-
perkara yang berikut:
i. Nama ajk: guru besar
• Guru khas
• Ibu bapa
• Para profesional
• Dan lain-lain.
ii. Matlamat:
 Jangka panjang
 Jangka pendek

ii. Pencapaian murid

 Jangka masa untuk mencapai objektif
 Pilih bidang –bidang yang penting sahaja.
 Tumpu kepada satu atau dua perkara pada satu-satu masa.

ii. Objektif
 Objektif merupakan sasaran dalam jangka masa yang ditetapkan.
 Objektif perlu dinyatakan dengan terperinci dan tepat.
 Objektif hendaklah disenaraikan menurut keutamaan.
 PENULISAN RPI
v) Prosedur dan Kriteria Penilaian
• Kriteria penilaian boleh juga dijadikan sebagai
sebahagian daripada objektif

vi) Strategi Pengajaran

• Bahagian ini menentukan murid dapat
mencapai objektif pengajaran
 PENULISAN RPI
vii) Resos
• Guru perlu memastikan resos tersedia pada waktunya.
RPI juga perlu menyatakan dengan jelas objektif yang
akan dicapai dan resos yang akan digunakan,
seterusnya bagaimana resos itu dapat digunakan untuk
mencapai objektif berkenaan.

viii) Orang yang bertanggungjawab

• Menyatakan individu yang bertanggungjawab untuk
memastikan murid mencapai objektif pembelajaran.
 PENULISAN RPI
ix) Inklusif
• Harus dijelaskan jangka masa dan sebab-sebab mengapa
murid-murid berkenaan diinklusif ke kelas biasa.

x) Catatan
• Digunakan untuk ulasan penulis atau pihak-pihak yang
berkaitan.
• Digunakan sebagai rekod.
• Digunakan untuk mencatat penggunaan resos.
• Ditulis selepas penilaian dijalankan.
 PENYEDIAAN DAN PELAKSANAAN RPI

2. MATLAMAT

- Matlamat ialah objektif jangka panjang yang menyatakan tentang

kemampuan secara umum apa yang akan berlaku kepada murid.

Apabila memilih matlamat, perkara-perkara berikut perlu ada:

- Bersifat positif
- Mengambil kira kekuatan murid
- Tidak terhad kepada keperluan murid itu sahaja
- Matlamat dirancang bersama ibu bapa dan guru

Perbincangan penulisan matlamat hendaklah dilakukan sebelum mesyuarat RPI

dijalankan secara rasmi.
 PENYEDIAAN DAN PELAKSANAAN RPI

3. OBJEKTIF

Objektif ialah pencapaian yang akan dicapai oleh murid

dalam jangka masa pendek yang mana kemahiran itu
akan membantu untuk mencapai matlamat.

Objektif boleh dikategorikan sebagai:

- Objektif tingkahlaku
- Objektif pengajaran dan pembelajaran
 Keperluan
dan Kebaikan
Menulis
objektif

Komponen
Pemilihan
Objektif OBJEKTIF Objektif
Pengajaran

Peringkat-
peringkat
Penulisan
Objektif
 4. OBJEKTIF
Keperluan Dan Kebaikan Menulis Objektif:

• Menggalakkan perancangan pengajaran dan

penilaian yang sistematik.
• Meningkatkan kebolehpercayaan. Boleh
digunakan oleh semua pihak sebagai pengukur
sama ada apa yang boleh diajar sudah tercapai
atau belum.
• Meningkatkan motivasi murid.
 OBJEKTIF
Keperluan Dan Kebaikan Menulis Objektif:
• Menyediakan guru untuk merancang pembelajaran dengan
lebih tepat dan lengkap. Guru merancang jenis-jenis
kemahiran yang akan diajar kepada murid. Ini akan
membantunya merancang mengikut keperluan murid.
• Objektif yang ditulis dengan jelas akan dapat memberi
kefahaman yang lebih kepada semua pihak tentang apa
yang diharapkan dan bila ianya akan dicapai oleh murid. Ia
juga memberi peluang kepada guru untuk berbincang
dengan semua pihak yang terlibat.
• Menjadi asas menentukan matlamat pengajaran dan
membantu menjelaskan lagi perkara yang hendak diajar.
 5. KOMPONEN OBJEKTIF PENGAJARAN

• Tingkah laku yang akan dilakukan oleh murid.

• Keadaan yang mana murid akan melakukan
tingkah laku.
• Kriteria untuk menjayakan perlakuan tingkah
laku.
• Murid yang terlibat.
 6. PERINGKAT-PERINGKAT PENULISAN
OBJEKTIF
• Bila dan di mana tingkah laku itu berlaku.
• Tanda-tanda yang memberi gambaran bahawa murid itu telah
mencapai objektif.

Contoh kepada teras objektif:

“ Murid boleh menyebut perkataan dengan betul yang terdiri daripada
dua suku kata terbuka dan tertutup.”

“ Murid boleh melontar bola dengan menggunakan dua belah tangan.”

“ Murid boleh duduk diam di tempat sendiri selama 5 minit.”

 7. Pemilihan objektif
• Adakah dengan pencapaian objektif ini akan
membantu pencapaian matlamat?
• Adakah ibu bapa telah diberitahu tentang objektif
ini?
• Adakah objektif itu sesuai dengan murid berkenaan?
• Bagaimanakah objektif itu bersesuaian dengan
kemahiran lain yang perlu dicapai oleh murid?
• Bagaimanakah objektif itu bersesuaian dengan
program yang dijalankan dalam bilik darjah?
 MODEL KONSEPTUAL KURIKULUM
KEPELBAGAIAN KEUPAYAAN INDIVIDU

- - MENYELURUH DAN BERSEPADU

- - PEMBELAJARAN YANG MENGGEMBIRAKAN DAN BERMAKNA
- - PENDIDIKAN SEPANJANG HAYAT

BIDANG KEPERLUAN PENDEKATAN

PEMBELAJARAN INDIVIDU P&P

PENILAIAN

- BERDIKARI
- BERDISIPLIN DAN BERSIKAP POSITIF
- BERMORAL DAN BERETIKA
- BERKEMAHIRAN DAN BERKETRAMPILAN
- PRODUKTIF DAN BOLEH MENYUMBANG KEPADA KELUARGA, MASYARAKAT DAN NEGARA

KEHIDUPAN BERMAKNA
 BORANG

RANCANGAN
PENDIDIKAN
INDIVIDU
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU
Mata Pelajaran :

Nama murid : Tarikh lahir :

Tarikh Mula : Tarikh Semak :
Pengetahuan Sedia Ada :

Matlamat :
Objektif Strategi Penilaian Catatan
Pengajaran dan
pembelajaran
 CONTOH RANCANGAN PENDIDIKAN
INDIVIDU SEKOLAH RENDAH
Mata Pelajaran : Bahasa Melayu
Nama Murid : Awang Bin Ali Tarikh Lahir : 2 Mei 1994
Tarikh mula : 1 Mac 2003 Tarikh Semak : 1 Mei 2003
Pengetahuan Sedia Ada : Awang boleh membezakan bunyi-bunyi yang terdapat di sekelilingnya.
Matlamat : Awang boleh membezakan bunyi vokal a, e, i, o dan u.

Objektif Strategi Pengajaran dan Penilaian Catatan

Awang boleh :
- Mengajuk bunyi vokal awal
a, i, dan u yang didengar
sebanyak lima kali.
Pembelajaran
1. Memperdengarkan rakaman Jangka masa: Awang dapat mengajuk bunyi
bunyi-bunyi yang berkaitan vokal awal a, I dan u dengan
dengan bunyi-bunyi vokal 2 bulan betul dan tepat
awal. 10/10
2. Memperdengarkan nyanyian 1. Pemerhatian
lagu-lagu vokal awal. 2. Ujian lisan; betul dengan 10
- a a a a adik kali ulangan.
- i i i i ikan
- u u u u udang
3. Menyanyikan lagu vokal awal
4. Menyebut vokal awal sambil
mengangkat lambang vokal.
 CONTOH SURAT

RANCANGAN
PENDIDIKAN
INDIVIDU
………..
………..
Tarikh :
Kepada :
Pengetua / Guru Besar
………..
……….

Tuan,

PERSETUJUAN PELAKSANAAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU

Merujuk kepada perkara di atas, dengan ini dimaklumkan bahawa saya ……………….. Ibu bapa kepada ……………….. Bersetuju dengan
pelaksanaan Pendidikan Individu yang dijalankan terhadap anak saya bagi tujuan meningkatkan keberkesanan pembelajarannya.

2. Kerjasama dari pihak tuan saya ucapkan ribuan terima kasih.

Sekian, terima kasih.

Yang benar,
…………………
Kelas Pendidikan Khas Bermaslah Pembelajaran,
S. K. Datuk Akhir Zaman,
71200 Rembau,
Negeri Sembilan. 1 OGOS 2003

Melalui,

Guru Besar,
S. K. Datuk Akhir Zaman,
71200 Rembau,
Negeri Sembilan.

Kepada,
…………………………..

Tuan,
MESYUARAT PELAKSANAAN PERANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU

Dengan segala hormatnya, dan sukacitanya menjemput tuan / puan untuk hadir ke mesyuarat sebagaimana yang tersebut di atas. Maklumat tentang
mesyuarat tersebut adalah seperti berikut :

Tarikh :
Hari :
Masa :
Tempat :

2. Kerjasama tuan / puan amat dihargai oleh pihak sekolah.

Sekian, terima kasih.

BERKHIDMAT UNTUK NEGARA.

Saya yang menurut perintah,

……………………………………..
(Penyelaras PKBP)
SEKIAN, TERIMA KASIH