Você está na página 1de 16

J'\..

INIO 1949

J"T 146

CENTRAL ORGANE de lfiTERLltiGU€; ($(()

RD. e..AD11..: Cl1f5E.AJJX Sur LA.USAr1.t1f,JVn5JA

tie d (I 1 or pat ri ail •

- ;~U cleve au 1 h dehshrr nos I' ne posset i IIpedl r se di r :}r. ri,j chat.

Qu.l('1 rc~;c'.~.', l i Jerlll2J:IIO monstraiun reier-€> mer'al1ie quel n portat pendd a SLI col. Io esse] l i portrete' ILe Jac1iLlardl,li inventor ds l tsxte-eachtne.

- Phs n~gardar, dH nnJ~mef1 l i oldo, 1101 have' onnes ti image sur nor cor-dia.

'JU31'1t felice cnntras te inter t i testimol1ie de'}raiit~ al memorie de un bengfator del ovrs ros , benque Iorsn, e li exr i taii onas ai odie inter popules de QlLlel tam muHe hOllles~ l i hres e jurna las ss li instrumellhs I

It es ev i dent que, m;11 ,yre 1 i d i fus i on del 1 ns t rutH or, Ii 'homes de nor tempo:r have so 1 ~ n'en un noiian pass ab iIaen vag de to QUO 111 dabi a l sc ienl i s tas, a l pansateres , al ser!tnrest ,:;1 arvi s t es exeat. de JUrI! nat jones quam li lor. ESqlUB l1i es censt iert pd 11

de he i en 11 t':, .JiD q~e 1 os ve 11 sufIrer lor be ness ere s t , pe r i I'! feH ct e. chascun popul 'Ie 11 bar conservat por S~ 11 beneficia del decovrt+tonss de su sere+atores ?

Yo ha revat eu lt 'I'ezes~rj un lH:rE;uel. p laz zat 1 n H manus del Europalles .. par com.ensar - vell dleve 1 opar in i li i i s e r,{ i men t a part ensr a un comul'lite del Que j H afo rtf as ha \"'osse.'t I mal jr;~ ocni ~iJerres f! omni chov in pass icnes j ottener ecIatant victories sur

H csepes de bat tal l ies ~fel crccres se.

)JO '\1811 e ssnr :1 l ibre -;

II ~minent f is iolco isr f rancase Charles Hichsll, quel aslll: se t 'j n sam t e!ll?Q r un 9 rand pad f j s t t hs ra!;!(l rht Que J se .. ",:, 1: jornante in un micro cite. de~rermani~, 11 aconossentat sa

. , .:c on un l~ 1 d tsxtor ('011 que 1 n e)(C1H'S lO nat sovente, Ouran~

.. _'_';,' te un de 10r !)Ir'iomenadas, amb65 hal ta+avan un micre teM"a~ . ;r.,~: cu~~lt u figura1 Hln:C'riHon: Ci hamor~t t~i:enh s ax-

:-:.';;"~\'_ ;:;';';1(, '.:VPS iIIortat del - ranceses, d,efendenh 11 lndepanden.

, n • .,4 ""II

l l vj311 car.rct sr isar Ii pro pr-i genie de chascun pcpul , van sxpos ir ~I dudeni l lnsas de su aporte a1 nvre c iv i l lsatori.~'Jelc paIJ~nf;!s vs l l ssser consaerat al hones, quel ~'iJi :ll3x contr i Due t a adulci ar 11 "fa.te de lor ccnqenares J

c u ran ts To r na 1 es I e: i::ctenlt a l a. r ex is tentf e p lu agraabi 1 t plu facilt elevanie lor anim per li ~a~ie del arte sub omni su TOrnf" I' ofedanh 31'1 max iwmil homes H {j€JssjbHita

i nstructer se, It s.uficlt:roo ci t ar un Pasteur, un Behdllg" un Goethe., un Vic:Gr lluqo, un'Pes ta loz zf,

'Juo nol atende par que un !'\ObI 1 ambi·tion fa! de no1 OID~ I nes li artl sanes de un fratra 1 aprOl(i mati on 7

\.11 interllntiu!stes, ~;jei L:lbora: crear plu ifl.uHe comprension inter 1i grande nomal1 fam1lHe, es qual i neat; ntar osnes ~or cola~orar a ti tache. [foi apella a n~ per que

i ! i auxt l ta nos po'rl or' SWJ9€sHonBS ccnceroent 1i e 1 abo·rati on, 1 ~ execution e H dffu.

Slon del At,WIN LJB~E. pri ljue-1 noi par la in supra. Qel choca del1des sprulZI on di H blJll ne7 ;rlu qua.", jaM,i il npor+a Que H lumi ne trfumfa dill t{mebres que 1 ~naci8 ~

Invader h lunJe. Cha r 11 es Rile be 1'1, j urna 1 j st I n lalJsanre (Svhsi a)

~ed.~~uggestiones posse esser- sdressat a nor Centra.le de Cheseaux, qual va tral1s,misa;er •.

- 50 ..

HEROLOO I ll, NATURALITA

U cardinal revue es perant ic Herold,Q ce Esperan.to, del lib . . 3.49,IPub1ic.J un grand art tcul leu Esperanto konbrau natural i stoj", in que l 11 ehef-redactor, Sr Junc , discusse H afl]wi1f'lnlles de nor col aberator tchec J.Xaren exposi t in

:0 sa. de j a r1Ll ar Ii 949.

Sr JIJrlr] asserts Que "Esparanto qani a! su (negalat successa in grflnd parte just pro su nal uea 1 ilia". I t !lane apova :;9 sur 1 i occi~['fltal Hngues., e imler He Occ., i~ovla\, IALA-plf"Ojectes A)(lste solmen un question de uradu in 11 naturalit~n.

;.ci tohllllen cml"f;l::nti qUI!;' sur ti long scale ~inter H e:drem adfncialiiU

c 11 e:drQm natural l ta, li diferent Hn!1ues. t nternar f onal eche lona 58 secun H ~r~".{;:r-U(Hl r(;lat"iv de lor "nahraliUIt• kial li facta fncontestabn es que li gradu ceu .. pat de Esperantol es muU tro prmdr.l al art lftel a li t}, I't e~,set conform al ides del fl. ne del passat se cul , rna l1e a Hs de hodh. l.i conception ha evol uet in un der.J(·secul, na r.€ Esperanio, Quell ha restat petriflcat in SlJ forlme ptiClltiv p.:;r verlu de un Funda,:" ~. Uri s i l i Esoeranttstss venera lor Fundam'ento ~uam H r,~aho;r.ed(Jnes liar Coran, 11: grand tub l ica l.avs null suel e pr] it t a vell prefelrer un :i~dena modern, con aspecte si!7lptic" (! in 'luei 1\ cr+ant defsctes na es conservat salmen pro pfeH. U vocabulaI"'i:.;,,:, 1 Gil! l i ~ralllmaHca de Esperanto ha sssct fh,at r!iuH tro tost, per li faeos! \10· taticn de 1894, in que l '1i partise conservat is+ic triumfat Imers( al dosastrcs i influpntie de t! quel,per un ironia del destin, deVEnit just 11 max odtat mann del ·espe~ ~alit ~ ::t a ro" l, no i '101 C non i nar De Be au front.

PO$ l i e l ini nattcn die 3e2ufro:r.i. quo ilill,'edH far li refornes necessf 7 E QUO fat 11 ~cad&rr:,i!J de l sporr r+r -, L'_tl 25 annus, per e,xempl€, rualc n?vues comensat renunc:iar 11 !"J;'):' ,]t-'"Jnt suf ixe , t.t'. _~l;jC, \!J,:eante H per ~io; Ala nodi a 001 constata, in l l sam 00- ::-!?rn de l'!SI'\i'ldoj qu- en! continua furear Be1:gujo,-.SvfsU:ja, etc 1

lL.:.a1i: onnt alt.ri :::\-/iste.s, ~r Jung basa su argu::"ientaHoln sur H di fus t cn de Espc , li ro l at iv di fu.n on ex.Lte~ ja i n H cceensa de ho .. secel, In Sv issi a, par exemple. tt 1101- gue, s ecun un annuari un de1 Sviso-Esp.-Societo, Qu,ell yo eonservat desde 1003. ne rnem havfJ l i deJTil ::e1 exters i on que l It 3QUlsit'9t in t1 apoca , On va air me forsan Que su

position vall asser mult M1ior si n ••• Occ, Yes, rna on posse rstomar 1f argulUlent. e di r

:juej:sin Csr/o,Occ. vel l har desde long {dumfa't in h wnde, nam Esp/a efec te Quam un

ba r raj e, L l gena es reef p roc ~

!rJrd 00 clreda Wi:! l i succes ss de Esp:!o tens a SIJ l'naturaliU", ad-u lt ra tre relath e fncollPlet, ima al s ;mpHc Iacte que ,. d.e 18:190 a n~o .. in un mome~t quande 1f 1erren asset l ibar pos li cade de 'Jolapi"lk, it trovat in nabil oofensor", de Beaufront. havent re~ lat i ones eon 11 grand Hbrer1a HJachdta in Paris. S,I, in H spoca, vice H lfngue de

Zamenhof. un propaga:!&r energic yen bar de:c:ovrH 1!f r.-undoHnJue de ~oH. tel yell const l tuer UI'l Qillle de 60 annu;i. nam~:iJndo h n9\Jif~ esse! Iotalnen mojern e SIJ Insuttcenti as facnmen ccrsct 1 bi ] D 11 h cadre de SL1 gramrcU ca. On save q,ue' li Iabores de IALA na f p :lit jig un forme PNlSC: idfffitiC 3 tl _de iI'~undolinQue.

;,Ol cencede qIJe H hodia l riva~H~inter pfud s tstesas es re9retabn~ lln sol sl s tsna ve l l esser p'Ju bon per ab nger nor coeun scope. Tamen U sol argunent no sufice per escartar 11 prolgresse. Con U argw:lont. noi ve l l canes parler ~.odje.,.;,'ola~u\< I (brrr •• )

In factI. en nlii deve~ obl'ivhr que ZaJll9nhof plIbHcat su Linqvo Inter-nacta in 1887; quande Va 1 apuk asset in phil t ri ullife. hn:de 1i act i OD de Zam9Mof e de SlI unes'll discipules S8l11blat criminal al :pluparte del par+lsanas dell L.I." prssc osnes adeptss de Volapwk. Hodie, vsrs [sp/o, no}, Interl'ingl.list:es, treva res in H s,n situation quam 1 i Esper'anti tis contra Va 1apiik.

It ne es pro H joya {i n german: Schadenfreude} anUd Iar Ii l'abo r de 1 Espsranti:stas 'Qua noi prolpaga un a:1tri L.I •• It as pro Que n01 as persuadet q;ue nequamie 1 i PU!~

b l iea "a acceptar car lar 19 scrl r un 1i n~ue tu imperfect, que 1 torm H dorse al i nter-

nationaHU: j8 aqui sl te t in 11 yocabular1u~ delgnnd l1ngues de civ l Ii sat tcn, li rutlle-

ra del Esperanthbs actual ne as determinant; it as ancor (nld,gnif1ca:nt in facie del futurusat0-r86 del ltngul inter'natlonal, dal publica BBc,or a conquestar. Par co:n'1u,es~ tar n mlJooe on dav'!) vsar un fnstrullent corrfor;: a 5U Q:xigent'fe, a Esperanto n~ sufles.

Sr Jung concede ,,Que Gee, COIfI.,ens bonbsim IPDr esssr prssentat jlJnt con Esperanto e eventuahlen q:ue1c al tr! pro jed.s (IBX .. tis die IAU) a un ,aut·orisat i nstantiee lecht par dec1der pri H 991iral adoption de un auxiliari mundo-Hogue'. t:1a su dechill argument contra Oec. e t! al tr! projectss as que 11 i ruph 1i ul'lriU e "subfcssa 11 confide del pu.blica ne so lsen por tsp/o • par 11 "alfsathn d&l l.,I. in gene-,rall! e Sir Jung opine que"noi no have 11 jure destnleter 1f resultah pehibilmen aiin<gBl per U labor dl!l Is p/ j stas, •

o esde long COSI'I.. per H plum de 01i.IIe rOls i eo I dsa I hies t ha ref ut at t i acusati on .1 t as memregrelablil que Sr. JiJ:ng nil cita un sol vez H tr;-e grav objecUones linguistic quel noi formula contra Esp! c, h.lIen que su htores deve ha'W'sr 11 impression Clue nor ac t i e : 8S solmen un ovn; diabolic 0). Mel H jUni IIJra.l ! It as quam st , in 1906 U construdores del bJppeHnas yen har aeueat 11 fratrres lrilohtsabotar' 11' ~de del aeran navijation per lor nov ~,n~entiM vice apoyar li pa rt isanes del 'di:rect.1bf1e:s· !'1

Por Sr. JUnsJt li h:leale del l.l. rash 11 lingua constructet indepe:ndentlDen d,e qualcunc natura1 idiDmas; e Esp/o, t1 dt , as lcntan, qUai Oec., de t1 ideala, 10 t i casu no;i ne comprande pro QUO nor contraditor rl8 adhere shu ,a RO. cuel just rea 1 isa su ideah .. U facts QUIa su aU10r propaga t1 linguefi1osofic desda 40 annus sin trovar un sol adepts, pruV'i s;ufh:enhmn. nof pensa, que un tal concBlpiion de l.l .. as camph!imen ta ls, rlam un L.I. es destinat al homes, Qsque ne~ e Jill al habihntes de al tr! alanet es

o selman a su propri autor.

Li lntll convicfiion de Sr. J. sml ica forsan su position In H discussion: plu un L, !. as art I fi ci al e plu It es prox~ m a SIJ idaale ! l1 naturaHU davani soh-ien IUI'i concession a l mal giUSte delpubl'icat

~~oi anc adei sse con le que H natural i U l1,e e's 1i so 1 criteria POr judi car un L I. biste altrt pri nci pi as lat iaportant , 'Qua. por axe. ph 11 re9uhtfU_, necessf :polr possar par lar e scrirfacillllen I i lingua. I nterlingue e$ superior a tsplol ne soh.n

~~r su ~1iU grand natur,alith, M anc per su pl'u grand rlegularlU e shpHclU .. Li dup1ic e tr ipl i c radl eas w1ula in Isp/c, !;o'r ccnfratrs francasl just publica pr1 t1 Question u n s l oQuent l i sts, a qual no i r9l nv ia H 1 etores , C f no i da un sol 8.Xilill! P 19 t tl Que 1 es,t ala se in H cap de 011:'11 !"9\'UGS Esp/c, in que' on , .. ::: redakeio. rsdaklorQ, quaAde it e;dste un verba redaktl: dune tri radilcas, par un sol f.ilie. In InterL un sol radtea genHe r famille con un parfect rajula,riU: redact/sr', rr&dad/faoJ I'1dact/or SUfX)Sl· en1e que IJn 11er!unto· ha aprerniet ti tri "dicas, i1 va naturall9n fOlma,lrli trl altlris in H parale l Taei l ie; administri, :adminisir[cio, adil'llinistror, 0, s.l n enncsse

~ 52 -

un 1 i I'lgue r'lHlI,ani c, t l va tQnnar:adml nfstri " adml nistracio, adllll:nfstratcro .ln ambicasus jlj va ,errari, n6 per su culpe 1113 pro li Fundamento qu:al mantene ol:'llni ti (nco,pr,snstbl l (lic:onerenfies. E 11 Hste de H incoherenHes as fntenllinabil ' U +I tu l self

del artl cul de Sr. Jung contene ur de tal !nrngularlUs;. Qualm,sn as dune format li parol InaturaHstoj"? In Esp/o na exisb li adjective natural, D1a natura, pro que l i $1.1- fhe international ... al 'asset expulset de Zasanhof , 51 n~turLalIi~t es nlQula,rimen farut, e in manhlra autonoe ill Occ.,i~ Esp/o it sta exter H d,erillation e const ltue in l"'8al1U un duesi'm radica, E anccr un VElZ,Sflllilull!llples es fnnulD,erabfl in tSp/o 8' sol

"I rsfuston cOlpl,et de'l Ungue vell ,ordlnar it. Ii nuasrus i fnregularHas es 1010 yazes plu desfacn a aprender 8 a.ritenar qUlm 11 Regul de lIIahlt Quol oa ass ial la in 5 "inu~ ht8 e quel ,ahlfnu have lf avantag€! regularfsar 11 Quasi tlotalite del vocabulartua tnternational~

ConceNlent H selection del radicas es anc allJ1i a dir, U parol self de Haraldo as

un u:tHlllple t ipic de selection mal fat. It elish in facte un parol tot international. it es "heraldica: e tspara!nto adoptet con rison .heraldiko" ma tande pro quol'lhe~'ldt)1t ? Nam 11; heraldica es just ~1 sClentie del heral dss. In Occ, as H familie de heralde

tot I"9,QI,J1ari. mersi al suftxes interrnatJonal--l! e -ita. amb'f ooces~1 por mull(altlr'j dsr+vatt ones ana lcq: l1llFuht/ica, sistamat/ica., aerosfat/icili. gtra!nas,t/,fca, hi_storJica, eh.eic. Tal fnregularHas as ancor admiss,ibill quande i 1; es axcap+lenal , ea i n ESIPB~ ranto i H forstea tant que on devI' refa,r 1i li ngue desde l'i 'CIOI'A:ensa. Esque H vale 1 i

pena 7

E 11 acus,aUve ? L i delOOnstration del absurditas de tf balaste estala sa iii H oro salf de Her:oldo contanent 'hi artteul de Sr JUlng. To I8S un recension de en manualle:'La

11 bra kJu kraas lIaj stroj n je nia 11 ngvo" ! ftla 11 rscensor decovd in tf H bra pretendent crear nastres de Esperanto un [o l Il c,olecUOr:L de ,grru debit a ti mahdH acusat lvt. U aut or tcredieni:e,conosser Esp! 0, hat scri t Ilyorion uzatan kf e 1 namon'. No! II' relDar .. ea H censor, cndevs dir'ldel oomtJlI.ntJ11l acusatf'l8! f:'\a. poy Ii autor as denov crH1- cat p,ro ql1e' n hat obl ivta] un acusatlvs , e ancor plu lonhn i l as deno¥ bluat pro su expression: Ni hOnDriS Z,amennof'n", e on expl lca 18 : 'Che propr1 nomines national flni ent per un consonants, on dave suprssser .• 4 II acusaHva 0 ad] unter un ".9.QII~

ESQue on varmen crede qlJe 11 lunde va sube isser sa a tal ch~ reser les s In proiestar~ E 01'\ crede seriosiman que DOl, ex-es,perantistesi fil01 va rscoaensar oar lar e scri r tal absurd! Us ? N·of 8S tro content ssser desel'tlarassat de i H !

Nor objedlones lin.guhtic contra Esperanto exi'ste, mam quande H radactcras aspj i sti c shu 18 ne comp'render 18:5 Q sfeleta i gnorar les , Supost ente que 1 i padfsanes dle'l nai:uraHU vall olnes deseparir, tl tre genan! defactss vel i tanda imped~r quam antey 11 dHusion e precipue l l usatton de Esperanto. Pri to it sufice questionarll publica. e preci put tis '(1 ue 1 ha sequet un curs u de Es p/ Q '!

l~ Iant difus;on, 0 plu bon l i stagna'tion de Esp/o desde 4C anrus ne es dabH al pro .. paganda de su rivales, proea~nda in cHeri 3n:cor debl1 €I :mem 1nexist,ent i-"_ 1i pluparh del landes t lIa a 1reeu 1 s_i on i "is t i ntHv die 1 OJ 1t 1\1 at hIM" par un '1 i ng ue aspscte nt artt fi ci al , e plen die: de'fectes de' qual onaterid-e in ~ri~ lj supressl on ! Noi pansa, ~f' exellple,al circlJllf1ex:at Htteres introtabH in H quasi totaHte dell prinhrCas de' lunda. Dosde 40 annus yo lee In H PrtSS8 de III~ land aJrticuls!s _eLi Esp,ar3Jnto:. prl SiJ ava.nhQ§. S'IJ 5u'ccessesj 5U silpliciU P), sU' belHU, ate, etc. IIa neguande yo swc· cassat ,idtr!lln! t8'Xtu'" ti Hngue fn qualcunc jurnale neutral. por 11 conossat ruon

- 5,1-

que Es:pelranlto ne as prinbbil sin caracteres spedal,.Qluehs, quasi naq~e' pr:ntel~a ~ssede. Esque to as nonnal ? In cGntrari b''8 sovente 001 pub11ca 'textu~ 1n.OcCld~ntal 1171. nBut ra 1 revues t QUO i nee le ra nor confrat re~,. ESQue it es, flOr eU 1 pe .51 nr:1 ~ev~~ lren~n':1 ~ ar un sistema que] on na posse monstrar? Quande yo essei: Esperantist, In 1191.1, yo hlserbilt Iextus in [sp/oiln uln grand dia1e de La Chaux-do ... Fonds, ilia qual hbior, gr,aad Oeo,'

QIlJal 'comMnatioools" por vtcaar t; infernal Il+terss aancant in 11 prlnter'h ! Pos tri provas yo esset sat de'9ustat por renunclar a urn tal fnpossibll propaganda, e poy al lin" gue sa If. Ne li propaganda de ldo I nl H de Occ. [quel 1 n elatar' ne j.a existet} detornat me de Esp/o, 1M sol su dds,etes. iln ling'uGI ~enat per tal illtpedimantes ne posse tri-

usfar, --

Li hoaes ns es fnrasonabi1. In prtm nies UlflprSI tre bon intBntlonai" vers 1; id~ del Ll ,; ma quando ili vida un sistema tam defed,osi quam [sp/o, ili os segY!., ili dandle alQuo I.Hor, 0 si i tl conensa aprender 11 lIngue i l! es bentost deeoralgeat. l ; ~v'ues asp./istfc self tonstah H:Vl per exemple un i nfcrsatiun Dublicat in li ravue Esperanto

Kiam oni malfermas senpagan kursun, fa de januar 1946, c. 14, e quel noi Iernantoj a.lBu.as amase, ne restas sidlokoj. Sed decupa ci -ccntra.

en la daiiro de la kurso, oni k.onstatas, leeionon Ti rapid desinhresse m, es l l

post ~ecion~: ke 1a entuz~m.aji lemantoj ferfalas culpe deli propagatores, quaa H pr,oho,keilinepovaslerruEsperantonsenlaboro. re'¥ue ssr.tJla crsder , ;ta 11 culpa

d.l lingue selfj habi tua! a ti dafactes., n Esperantisbs ne plu perceph:1 18s, ilia H novones es (nmancabilmen chocat de i H. On 18m posse asserter: que H ob Hg!atorj aeusative de Esperanto 03. plunocet li diftlsion del sistema gu,am OMi conc~ntes reunjt!

Nor mj: .. fra tres di nos que on davs tn prim p-ropagarlor lingue e sOlll1en poy Icoreder it. TID as metter li earrs aval'll; boyes lPl es proposflrin coaensa al pUlb1ilca un sbtailia apit, ecnfore al exiganties de nor epoca, e u IlDunde va acceptar it facilimen. It ss just 'vo'" obsllnatior) in un s,slema antiqua1 Qual note lt afel"9' dell.l~t nam 11 homes finalmon crsde Que un L"li. have 1'l8cessimEll'i un carsctere artificial, quande ~Ili reaHtli. e Gee, prLAla it, on posse, ofertar ial pub1ica un Hngue !Du1t plu shpatic.,

Uatural~n )'r. Jung. 'lei obltvh. Blfasar H extension de itS.pO tomparat a ti deOcc., de quo H cone] us i an Que HIli ni I ex pandet li ngue deve reU rar se ann lli flax QXlpande't. !,;oi repeti que to essat 1i grand a"JullIent del Volap.ukistes in 11887, e Que f,slicil8n It ne i mprassi o nat Zamenhof.. On may permi saar nos, acter qua. li M,aj,stro ~

POY 1i nOmere del homes usant Esp/a as ancor (nsignificBlflt apu t; del futur intaru. sillieS qual va besorll r un l.l. Dune it yale 11 peaa re!pf'9nder 11 Ilo,t Quest lon, pens·antl al future s (jeal passats • U gu:a,lHa del instruruid qual va servir qUiil! vehicul del pensada intl8f 11 nati,ol1Bs have un tmport,ani:ie enoMl. e H IIIlndie me va acoeeptlr quocunc per H sol rason Que 1i S,icrUh:;es del £stl/htes ne de" esser perdH! L; facte Que H VolapijkhtBs atin,get 11 MIS'" de un mHUon in ISB7 ne 1.pressionat n; li 'lDlmde nf 11 [,speranti stes, A lor ,

~~or cenfratres na admhse esser forti at, .prender un duasl. l.1. pes l1ar asst.nat Espo E pro quo nel Si n.oi ha fat tt aiodie. no1 ne v I del pro quo li altres ne 'vell a:nc far un hi 1 ! To va custar Ies, In cetari, mlnu grand pena qualc-ontfnuar 1i exh&lst:ent labor '.poalr unl lingue Iquel ne p,lesQ, 11 pulbHca \R. Bg.

-Solto -

rr~stlr.~ con. :.:.l.:k. nor co labcI"ato I" t chec, pr; ~~::It or de 'JD~e de de In!.a.

~r~ ~3~r1~lJ~i~ :~ ~~ri, nOr Icol'aoorato.r ~ 1 iar,

r'ffd ~ .&..ndt,~ : a,..~inet J 1rtp.f~1' ~. ~ r·f:~ -Ir "f·l 1 a: -r~~ !~13 ! :·L~.

LI POETE, de William Wo,rdsworth (1770·18.10)

1i. poete distinte s e de 8.1tri ncr.e s or e c t oue per un o l u ;.';Tand prompt1ta oen!";!)'r e s·entir sin :(n:.:Ilediat s t Lmu La t t on ~'Xt'l"rn, Wlplu grand not errt i e ex o ree.se r tal o ens a s e s e rrt Lmen+e s o ua Ls s in ti maniere prodacte Re in 11. ka ti p~8sionpPt Densas ~ sentim~ntes es Ii naseIone e , pensas p.sentimentes ;:;enerl:ll del hotre s .• E nUQ c cnce rne i11?' Indubi tabilmen no r a en t t erant.e s mc ra I e sensat aones animal e s Ii causae auele~ stimul~ tis~ 11 operation~~ del elementes e Ii fenomenee del·W1iverse· vi!'libil: Ii stormes e Luc e s.o Lard , 1i. alter.nad.a de sesones t cal ore e fr.igore, eli perair dp. amt cos e fam111anee; of ensea e sentimentes, gratit4 e esperant1e, timore e suc1e. Tis e s1ml1 es 11 sensationes e objectes q ue Le a Ii poete d es c rL, sammen ,quam 111 ee 11 sensatlone~ ~~l altri homes e Ii objectee queles lee interee-

Ga. (traductet ex anglesi de Ilm.llri Federn)

~I

'. I l'trrna co·nn ide 'rla'~: _. fo h~f't lin 1101111 ~ 1 5f:rpenh ~r fir te: !!leUrit' dannitivMn lie PIU tlo'chu If ~~ ..

~ i filrlie del' cusici ~

~. E poy.~!'d ~r", ' i c!~~ ;·e 1 es prad Ie :

Ii 'lot • ~ rc, ti" i 1)(. L,lIa QUilrde 'YV ·tF.l~~r·.O; 11 shade.

QOALMEN OD~ mEl" MPIiSAT

. Ur,C,ft 1 n ~'~;3 :..{!r 1 i :Jranc Cat artno ;]e ~:lJsiiJta quel 11 SuHan $(: lit'. u: devd ceder ii tot ~and inter In'iestre li Bug [tractate de Ja~;s,y ir 1792), Odessa esset realmen c!reat solmen inl 1803 per fr(jnce5~ er.igrantes'J li Due ds ilichleheu e U Comte de Mafsolns poy ~cr li general Lanqeron. Til tande Odassa hat esset solmen un v!l1age c ~n .orteresse tar1:ar nolfiinat Hadji-Bey.

Catarina s.tra~ suprss set H nomine turc e~ serchat Uti a1tr* sonant fllu russ"ia.nde in:,:euiah:en eveni t. un grand eL')IJl.atioln, Por H glorie caot i sar un cite e di si inter se ,n H oculils, del hpe'raircssa. 11 cenearrsntes oropos tt la in quslc dies 47 no.ina plu 0 lfIinu PCIposi t qual ne hayet 1 i charlee pl cscr a su ;~iajesta.

r 1i ",I lie," • du rsnte un fest. oat i n H palace de :t Petersbu"l lia januar' 179: J un

he l Ienis tte cci anti st I ;lfr:-scHihr,te cu homages al imperatress.a, d'U thidll8n:

w ~erl!Orii. yoau.1ada pcrni sser me un humil sUljgesHon" jnsS',irat del grec Ilitologi:e • .. Parla, 3,enio"rt par la •••

- "to proPlsi cha~e~r Iladj ~-Bey a Od~:;sos.

- "u r t di ! Catarir.a at(!otiv, to ne es un &31 ide.. .. ., Odyssois !! l;~a 'If " hlfna e

~refereh:eTl un fel'1i nin nomine yOo des ira. - Alor, ~ro quo ne Cdyssa ~

- no, Odena yell essef' plu dulci .... Ah! Ti-d vel nOll ha ht.yl\, ,.ch:lllat joyo.s'men

~i 'llparatressa. ~"~l cH~ va noninar se Odessa.

LX franC15s I secun un artt cr l in Rile e ~~ac, Paris, trad. III

LI CHINE5E VOIAtiT DUACON

Lt orioiOl' del Volant Dr'lcon, in China. penn st in If DOeh del U.pores. qual IlUlt IIHri C058:S in t1 lind. Li ch.i Hit a.,.les rillpor. a que' in lr triestlsecul anh J .. C.un ehiln,4s ganeralo hit utOiislt -'-uln volant dracoA por "n Ii 11 tari SCOP8t natural.en. a que un Iltn,

'j n 5~9 de nor era" p·ro,'at N1vhr un YO bnt dnu:;on super 11 lna.tc cu:- P(i~ • par avisar' pri su lpresanth su anill,s.

Durante li beH dhs da ,erne. lutune, on vi d:e in Chhla ~m grand Y8'ri:eU de vohlnt dracones oscHbr in H lera. IH have max: dh8!rse

fo';I"HS,: pisces. aYies, dracones, insedes, biurr person,s. Numerosi 8S tis, qua'las

.. nit de H tt fialutes de' basbu &11 ss'ent un, cantant son qUai ti del colnbes a queles on lIga t l SIll lift f lautes e qual. in lor vol, charu. H 0lre1e5 del Chfneses.

I,t e,xish mel icoI'baHes de volant dracones. U COlrd., de tis-ci 8'$ pinubt d. colla ti 1 f H d&v'eni dur •. 011 Igarnf les pay con f~glent'l de vitr:es. h:r habn .anov'r"Is 01\1 adllllcte H '0 lant dracon -tallenl anlat yts a vts $'U rha 11, poy un siUbH sueyss. sur It corde sette H del ardnrsario.,

- 56-

INEXI~TENr D~rAClL1TA5

ln li ocaslo'n delulUIi international congresse de Hngulstica de Paris~ in ju ..

H 191t8" a quel su land regretabflllEln rafus,at lfpertliss'fon partiprander, ~rPaul IHtroyfch, profeS:.lor tnl H COHrc1al Acadelfe de Sara j eI'O 'I edftllt un volant fQlf.: !ISu quale ptJlncta de tnter-sista.aT Vocabular de aUli1iar Hngvas.' Inti dans dissertation de du plln pigiDlS't Sr Mi tr'Ov'icb S!XPOS' nu.rfs qUllttones pri diy.,.., detalltes dell Iproblau dlll.I .• S1 alCUfl11 de H quast10Dls in flct. ne 8S jl 10 .. lust,s vaancor 8X1rc:ir' 1f sag.tiU del interl1ngu1stes, a'Ures po ... 's;ser consi .. derat qual so luet dasde 10ing, e It 51mb 1.a 1 nut n raso.,naar 11 sa disco,sltona ..... ternillen.

Li lUte,..!, par 8le.pJ., q:uel Sir' II. scn .9.! 0 !!_.' as un colOd abre,i'atlon ,. ciomsset in 11 ~ nte.,.ti,ena 1 yocabul a:ri UI. I t as anc I,xter dd'b1ta qUI • lad t sonor t lIotor etc, ne dn. esar ,eli.inat de1 int/al yocabolariUlI pn> 1f sol rasan qUI

tll finf st.fl.n qual uln suf1xe; que parolesqull agrta e asalt, aela •• owatioa.

a,bandon e desert. audae e coraj. havent 11 s,. si gnificatt,(J;n de,. D'.n,as liner

par expresser i d',s; pro:li [I. ~ ne 1 denUc' .. [No 'I es ••• astonat que Dn eital t n II HIt. ,aRlene. radio"'lISt, 1'181 OInes save QI_ li antenna es un ft l I 1f rldfo .... a8t, UII

last ! -- .

IQua 18 vael oi IXpl{ eat, di Sr IftrovSch, eM! fe ns, [of.n,s, PI"t.ns" .Napa,n.) J n placa de def'ension. ate. 11 .. la S,hllplf,cl8n per 1i Ixelpl,ts del HngUls natural in qUill. tl nO.lntI acurtat de ,Jetton 8S usat in Sail t_par qUail H fo,.., coap.1.t.ln f:ranc's • per exHipl., on dt: rafa,.. apu nifonlatim" CIS.: • ces.tfo'n,et, .. To cons .. tUu,e nuanc'ti)s tal utf1 tnl un L.I. quam II un U ngue natural.

AUri qU8sUO,D8S BS solu1et in OCt desde lo[~ con 11 ,aatfsfat1,oD de o[ln •• :

IOuali.v.d n1 BlpHc,at r'lyfzor 8X revld-revhton •• , •• 11 suptna'l fo,..s CUrs10R, curs iy ex cur .... •

It ne ach Sf pr1 laxp'1ica.:rI dupl ie radius del inilrn'aUonal 'vo,cabulariiul, • :siap,liclan trovar un ladle practie deriYar 1f ua del a1tra pair UD[r'8gul facfl a "IOIn-r. E it .labl. nos que just 11' regul de lahl fa it ,xcellant .. n •• d. 25 innus ! Quo on YOl 1: 8, ad-p Iu 7

·Quant persons vad votat per 1f logilcal uni. contra li tntelrnac:ional pM. 1· I.nutil far vot.r til pt:rsOftes ! De un part. on ne PO'" lepadtr 11 fOrl.tion ,... gular; .. unlf. (Oec : u,n/esill). e de un aHri part. 11 internatfonal part1 prtl •• rndispeM,abil par fO'l"'Isr Pr~l/ar'~ pria/4tl. Ipn.lit/t" PM./o/lenit/un, prill/Ite (zool) .. lei casu p9:f do/ash e secund (ItcU'fad/a!rt) l t "Jdste mllinconnn1.n .. tie conservar du paroles de Sal si'gniftcatton 51 '11 8:S ab'i conos.t int.-,til-

nallen. -

Li quesUon as USB., 1 n funde, qual por H contrar'es ne derhlt: .pertlr • d!!s[tluder. old e desyun;, obscur EI dar, etc. Quant fe.pur lperdit in dlscu.fo_.

stert 1 ~ .

·Concern,ante li sufblsJ scri Sr. I. in sa idia.a. it I.xht Igray dis/ •• ns1ou

- 57 -

1nter dtfarent iaterl10gvistical sfstems. li uns uzat 11 sufhe!! per 11 fe,linins (prl ness, tlgres). dUlrante qlil ce sufil,e es IU He p 1u nec,eSGlr pair 1 i Latin subs tan .. ttv.s in ~Uia; altaI:, nobles, ric'has, yunes I

51 Ii question causa, gra, Idhsensi1on&s" in cain sts tesas, tant pllu mal por ill. la Oice ha soluet t,t desfaclllta in lIanhre max elegant; si apl i e ,e natural, us,ante 11 Sa!11 suftle., la, con 11 finah -,! del feminines par H unesJ, sans,e (t1gressa; prince,s.sa), quo peNhs. evitar 11 confus J, on, con 11 duesilll funcUoli.

'P,IM.at ( .. ta.,en) objects, ancor Sr tnftrovt'ch. noi es obligated tOI interprend quale-coz per'iX'pHcat in qualc sed, p.e. 1i adyective consum .. th. 0 to Islhl'inat ill

TOltal.en no! Null eHltnation por un parol tal nscessi in H viva. Ollmilco;s de"8'ni silpHc s,I on aeee'pta If. verbsl consulQt/er e deriva de H per 111 regul de lahl consullpt/1o], conSUI2!I i.~ ana 110g a: centlenes de alt ri formation tal regular1.

Sr. M ••• y pardo .. ,' nos. INn 'fa no:s H iapnessfon de' un hall! quell decovri 11 H~ue i.ntirnatflon,al, e fa un QuantH' de queat icnes ioutlll ante har siudh't 1i 1aboNs de su prec&ssorts, labores h que] i1 yell trevar lit plupart8 del $Iolutio ... nas Que 1 i l ssrcha au.

U sol facta Iqule Sr. M. scrI sis'tem e 'in plurals s'istelBS rnonstra que i l ne ja clollprendet que 1i der1vatloninternational assent sistemalt/i!c, sisiema/t/isar, slstellart/ilc/len, i't 8S tltt,es.f, adopter 11 radica sistema [anc: problema. 'tema, ate)' por obtener regulari.en olin'. derhabs natural. Pro Que exi ste un }Iong serie d,e parollas grectlrovantels:e in 11 S3t11ICasU, n vale H psna sfgnalar ti derivation spadal in un capl tul del gralaHca tntamaticnat, Ad-plu H plurale s1shmas es

glig aU'foni C Qua. sista. t fro ,as,pri por a 1 cun nat ienes , R .B9.

~~~~DM510rr DEL CIRCO

OU prolPri etartes de un ci reol ~o 1e separar se a divider !i ci reo, qlue,'l as rend. In du partes ega 1; lIa havent chascun quail pari le1re li tala ..

LUl ....;::s~~__1:~:.L....:~ lite del circulferent1e del prh~iUv circe, por

qUI 1f long.,.. dial pbte resta H S31. Ouel va ssser 11 forte del 2 noli ptstes 7

Lall' ,nos traci'lr Uftl circul. qluel va lesser n circe, e 1i dlal.tre A8" sur 11

.. die de Q.U.l mi .area 11 centre 0;, sur li demi-diametr,es AD e IE du nov delllf .. etreules AIIO • OriJ ~ - Vi Mr eireul parlit iR du, palnes egal, de quel 11 un as tlat.t (ft gHs, su.r nor dessilne, e chascun Ilisie d!el du noy ci rcos VI co.po,sir II:

" d. un d .. f ... cireul AxB e AyB, dill! d~el pbte del ancian cireul , 2/ de un a ltn d8l{.,ci I"'CU 1 8rt) t eg.a 1 anc al Quarte del 19rand.

3/ de un altri cfreul A.o anc egal a1 quart del grand.

Chu·culn no, P'S'l1 have un loR.CJlQre egal a1 demf, plus du quartes del grand. dune II egal a1 lQ,ngara del anelan pfsta. Ad.plu, H eirce tallen dividet va ha,er 11 ftactfo,..1 del 'nsfgne de Occ.

- :58 ..

(Ti \"b r histor ia eVBI'1U I'n frances Guyana" ,mte triant annes, e as edraet del li~r~ de LDuis Marlet:~Duanti pen,tentiario~· .. On save que durants mult annus G.uyana servit quam lac de deportation ~r li cri mi nales, ria hodla Francia ha dacidet

li supression de ti penttentiaria.)

* ul_f pi roga avansa sur if riYe·re Mana t

l nter 1 i arbores. vsrs 1i l,eproserh de,l Acar'ouanL Noi ha prendet plazza in 1 ide .. b i 1 ba rca con un mi ssi onart 0 e du paglayal. teres. '~lUlnantii annus, robust. 1f visage enel"tgic, H bar~:e curt e gri:;i, tal es 7,1 com~,J:no de vhge, 1ueT mane in prill sflsnt io-

sl • In. t1 prest i qi os pai se , SJb 11 c i e l tropical. u osni cos nasce .• crssae mor1 cOin un t.ragic e surpr isant rap] di ta, on lace volJntarililen ocr eseutar f n sa cantar 11 memoras o reseondsr al fnccaosse t voces •.. 6:,mni parfuees es l1lixtet sob li alt yuHe obscur del irbores, u ne;Quande 1 i so 1e pcnet ra, :.J in an a bas fere ihumi d e call d vi vaH max b ri 1-

h ant a:vies. H grand serpentes ~oci:;d a1 Ii anese H s iaies rubl-viohnt. 'L ~ gne in avan" .

To as 11 avertimeni del pagayatorr que l anunci a un bass branche in ras del rivere.

Noi flexenos .. li piroga gli3sa sub li tordet arbor. -Vu ea al Acaruani I the H l epreses , mi Patre 1

- Yes, yo lea ta de 1 ern pe r a tempo r; It ya. as necess i VI: si tar t i i nfeme ~

- Esque, qllJam pastro , VIl' [a incontr'at inter "or paroci ancs , un qual escapat mlrac:ulo-

simen del horribH .mentaiit.a,. del odiosl contagion ~oral ?

-- Yes.t IDa t·Q is ]Ij exceptton, H eJ(ception hm rari f.jllJe to ne iinpedi me rapetir Qiue If existenUe de lHl tal peni tent iar+a es un honta per It ci vl lt s ates, E taman" un vsz , yo 'incontrat un anim. un anhn tam pU!r, taml alt , qu,e yo seni.i me tot humil invocante le , Oh 1 ~ul1 secrete hodie. E vu self va judicar.-

U pagayaiores asset cantant un me.·lope;a qual ccnfusat se con librullda del aqua.

li presho par-lat con voce grav I 1i ocu 1 es abassat, e SOlJante ser'.::hame in !nO nor .. aiBln scspt ictsee e ironia., cruel taaen yo ne havet ,

... Oeo save qUI811t nor mi ntster!e difere de tf de mr co lagos, prestrcs iln lonhn proyl;cias. E s i ooi as ialmen cerassat , ne' sercha H nnt ives In altrt 110e quam in H lDelltidas riJpetit de antes decadet , venit. a res, max sovente, per amelio:rar ilor misere .•• ". laman, vI IqUO yo vid1et, yi QUO ;['li orales ha audi t , de] boccade un aQ0l1i3llte.

YOI esse] tande in, 11 insules del SALUTE, e yo havet quam inHrmero un (nfeHci qarsen clondi8llnat a deci -qui n annus por iDOrtation .. 11 havet ja ott annus de peni tenti e. E i fl 11 eta de trhnti annus, vfct1et del cHRla1e e del prh'ationes t l esse't 'Intemen oerient, ftisle, olligr,at, compatibfl. Ha'vente un exe=plari condut da, di Il qent al labor, sin plende 11 expi .at con un resi gnati on dB lIIanf 1"'0. ¥o hd longmen obse rvai le e ni opi'ni on esset faL Ti hOlll havet uln IOIen1 de fol11e,. 111 hat eort at , l l atendat sclsen 11 morte e

i 1 easet eant reiro a Oeo, lavat de su crlllline, tam pur \jIuam un infante,. To, yo posse

LI COI1f~ION

IHrnr ros.

E 1t IOrte es.set r8pidmeo venfll.t., 11 'Intlt U et, arra,nt clreu. su eabane. 11 • alu .. njlt. 11 prelgat. In un de If ultil visit ..... yo h.t recivet au cOftf,.alon • yo Sivet 18 :pret par present,r sa avan su judicos • n reguut .. longMn, su onasl .a .. nus; pos;U S8 sur 11 .i 5, • l l di t II, lper debi 11s,fl voce::

• ... :11 tre, yOI es ancor culp.abil ... ~'o ha untit. Yo ns va ear in 11 Ciel !

Yo iFJSs,sttrublat at tuen, parsu.ad8't qUI III ne deHrtat"y,o btnit 'le aecor e 1,sslt 1e reposar. III nltenet Ie per Hunche •

• ' Yes ! Yo ha mentft ! Escut.: yo ha aSIBt cOldalnat pro har l.oMat Ii sestraJ de If ut ... ~r spoHarla" E it ne as )'0 ,Que" IIOriat 18: It e,s Ii fratl"'l. 11 es:set .,1"'1 tat. f1 havet tn infanta. q1ue,l YOllIlt a-

I .t~ Yo a,ICOII)SS,st pro quo If fratre, quel ,e,net ~usor. hat IIOlrtat. Tan. de. i nhr nos, evenit un pact •••• Yo h.a prlndet sur II Hi culpe. "enuat, n jura~ 18 re,parar If cullPQ ,quel il havat firs su fuilia, su lIarfh. au infantes ••• 'Y,o, in .i torae, jurat acusar .. del eM-

" -, .in8, par tahlln salvar 11. Yo Bssst sol" yo "8 hat esset aaa.t

.:... :. 1_ de IIi parente •• Yo n8 lass.! a lqu6 pOS 11'9., Vunf8 1i resh,

Ii p.trl, •••. li penUeQtia ! e nu It 1I0Me, H Hbera,tion, .... Ma, yo questiona 18, 8:Sgua

Oea va pardonar _ Jlr'O nar lentH a 1:1 c.oncite,ana$ ! • -

- Yu 1 Hi .f,semi 1., tI (nfelici t tt .oria.nh de penitentia!ria, acusat 58 de to, qUJIQ tl nOlinat un culpa '!

Yo ni POSHt escuhr plu ~IDng if conlfess1on Ih axtrellis,' • han t,t sacr; fi ch eti sctn:Jpul, yo ne c,ont,enet 111;1 e:llotion 9 yo prendet U (nfe:lici hO.1 in mi brass.s.

I ~ !lorH que 1 e llores p 1 u Iard, reasserenat, ,e su viis age Illpresset un ] nfinH du leo r"8.

' ' Iiili •••

Lf iPabl·" tlrtlblat quUi yo self de ti hocaUop abassat 1'1 c,ap e IUnmJrat:

~ f 1 esset un santo ••• un Y'U Santo. ~.

M,a un quest; D'n nprassat Ime:

- ,fin pat 1"1. tt r.lorient how hat lesset cert. reCDlllfortd in H panHent'ia .. Unovas, Quel n rscivat de SLJ parente'S auxi Hat 18 SUlpo~tar su lIIisere e su dol ore, Su frat,.., Quel ne PO$S~t har cbllvtat, scrflt le 1

.. ' W~QII.lande ' ex frl,nc ••• traa. P. 8g.

SAVE YU QUE •••

- H enargie del con{ratio'n del I'lJscules as furnlt del ferma ntiti on del sucre ?

- qusnde roi fotografa lii galaxh del Leon nai capte un aspsete passat dade 2' 1/2

!IIf 11 Iones de "Btules, ~ulel lilumi' ne translll; sse ms so lilian hodie pm 1i ,ano'" dhtantte2 ... un fragmente dEl! co:slftic nube gra:nd Qu.a. 1i tert'a ve,n elser ,3MSsat ; n u'n coffreHe

• por1at, stn faHg.tJ de un soli marl! 1

- lit 85 posstbl l dar artificialAlan cert caractsrss a entes hOiman quam at 3llhlales:, aplieal'1te les desde lor yunesse, a. un apropriat aliMentation 7

----------------------

.Jurnale Scolari Internatlo'Dal: I' bnnattal. publica textus e ilustrati~ nes de 'nfa_ntesAbonnam.~nt pot 5 n'D.: 'rcsp,. ~ cupon·es.

BuleUne Pedagogic .llnternaU._ : abor»amc:nt pot 3 ~I'OI.: 3 f.-CUp.

Printator - gerenre : J. Rous, instNttor;. CouIOIl (Dx - S.) Tranc1 a-

Ti plctura es celebri ne so lmen pro su bel HUe li nomi ne de su autnr, .. pm

su aV&r:J[u ras, It escapat $UC'~ cess; vme n de 1 naufrag8~ d.'l

i nClndl e 9 de 1 bombarda!Men~es.

FelicimeflJ hodie it as Sin e sa 1v in 11 eusse de 1! Prado i tn ilia dr ld,

Comandat al grand pictor italian Rafae'lo del clonv,entu de Santa I]'aria della Spasij IlM1)

de Pa Iereo, it s:sset plauat in un chaste, Li nave, Qual transportal it 81 Pa lermo. nau,frageat e desaparit con su

ca rgalPent in 1l .are,. On pelilsat que li pi ct u ra ess at pe - rtt qu.ande li ehesb eontenent it, poMat del undes:"j9Hai del aarsa, ~'Sset retroY,at de piscahras sur 1 i ri'vs proxl III Genua. l i chaste apertet , on tlrovat H Spes; tmo i. nltad !

Aprendenie ti nova, 1i !IOnaco de Pa 11,..0 reclamat H pi dura e 111 defat rseu rr9ta 1 intervention del Papa por salvar it de su Isah'ator'\E!s'· tro lentusiasm:at.

Un sacul p 1,u tard li rey de Hfspania- pttH H convenh, vendi r le li pi ctuea iPor 11 pracia de 4000 dlJca:tes.ln ! 734, durants'li hlcendi&: del reyal palacs, li IPictura esset de nov sa lvat .iraculrosi.en~ Plu taro, quanda li iFranceses invadet Hhpan'hi, iIi transpor .. tat B pictura in Paris quam capta.ge de 9iU&I"T"8, IIa J H dent radar it conformefl8n all tractate 0,8 pace de 181 15.

Mat to ne es rOllinicos: Ante 12 ,annus 11 Spas~.al rfseat siser destructet du rante 11 civil guelrre de Hfsipan1a. FeHchen li caleet ion del Prado essd transporba:t sat hst tin G,anl .. ft. til liHn, del guerre~ EsperabHlIl8n 11 aventura$ de tf Gvre ha troY,st lor f'lnt.

Li hila dellSpasi 110" ha esset s::.vente r8XeCllltat del plctONS. On no.i na it genera liNIn I Poriation de m cruce:'. Jesu-Cri sto, cadent sub 11 peS,i de,l C:NClt, tOlma I!e 'f,9ra IU lit" H Santa Vtrgfne quel, suMenet de St Johane Santa Magda,lana,hnde su brasse. 8, IU ft· 110 con desespera. Dlstn! ~li Shan: del C1reBa prenda H C;truce por lportar ",t self,

U german pi ctor Rafae,1 Mengs ilJlt l.audat HcoII!!Dsl tiCD de H ptctura, Altri COI1lIS'O... s a~.ii ra preel pua su ,ex1!rtssi on ~rruaUc: I H co;ntraste i mer H da H eat vhage del S.a.lvator e 1i bl'lutalHta del executor judiclarf planat in lev!.fl, 1! l l dolore df'wer:semen

eXptresset de 1 saint fe~i nas. Rf ~ GI9rger

.. 11 -

RfFORrlf del Al1GUSf. ORTOGRAF1I!

L i odocrafia e 11 pronlJnd aU on de ang lese 9S 'tre ~""-';:::';'''''M. iferent, hnt diverg,snt qUIB on, in facte , de,ve apre'n.Jar quasi du Hngues: l l lingua' scr it eli lirYJue ,parI at. Li euteres de un cursu postal ha U rat H conseuenHe die t.1 sHuaiion e scri t onni lineas du v,ezes - n supra con li usual ortografie e infra con fonetic

~G~::::;;.Ln teras,.

Ja ante long on coaensat far propa9landa POI" Uti refor-

de '1 ortograHe. un question que 1 specialll9n eVDcat

, niusiasme i,n U.S.A. 8enjamfn Frankli n elahorat un pr,o .. lpo,sitian ptrf un nov a1iabet e r,eformat odegraffe. Un CDJlltt' por sflpltffc,at orl:ografh essst subtsnet per li millionarioAndrew Carnegie. Quellc clhalll919s ha anc esset i ntir'oducte,t h U.S.A. 11'1 A.ngHa UI1l societe de silllplffi,cat or~ tografie essetfundai ; n 1008. I" ref, Zacchri sson in Up;~ala: {Svedia} e laberat su Anglfc, que l asset mu1t propagat durante alcun annus inlier 1i guarrels nundan.

Recanhmel1 H ~ouse of Commons (duesim chambre del BI1l)lese Parlal!lent) ha discusser e per 81 votes contra 84 ha rojedet un propos it ion. secun que 1 ,;n com'te ve 11 de'l9r pru ... sentar al Parl asent un projecte de rat ronal ortocrafie que l "Yell dever esserdecet , Specialmen H elem,ent,es de ccapc ls ion esset acr'emen critical del cpostantes, Noi va dar QuelL:: extratss de1 debat les, secun lIf rererel1ties in If al1ghse oresse , specilal'len de

to quo ecncarns 11 pretension de anglesfI devsni r lilflgue international.

Dr. :dont Fo l Ii ck [Iabor+st], li chef pro taqeni s] del Pl"'Oposftion, dec larat que Il hat censacrat su vlve all introduction die un rJUtOI:ial crto-raf le, ~.r. Lloyd :eorge hat unqUiande di t 1e que sl anqlase hat possedet un tal rati~m~W aHa\)et (pa~ wall'ese, it yell har devenH 1'1 rnumdelingue "l n H curse 03 un noctell •. An:]lese GS ioporhnt Quam nindelingus, di t 11 orator, e it es adaptabil pro que solren 1[1 pd. del .aro les 9'5 plu 1,on9 qua:n tri s i l laoes I na concernant If :.lrQn;.mr::; an on it as abso lU~I!1;er 1 ilr.os.:si bi 11 pro Que 11 o'MQigrafic ne eSl!1 harl1r,rmile.

5r. Pi tnan (conservator), un desco'l!1dertte de1,lnve'1:or del steno~rafie Pittman, leet un leUres in"Yiat a n de Bernard Sh_, e wei opine que' un 3rwJlese a l Iabet de 40 litteres yell fa!lr posslbt l sp,arniar 20 pet Je tempor e labor. :1ejedion jeT p.ropo:::lti'on Y'all esserf sacun 1i Iaeosaautcc, un 'll1lternationai, ca laet ta ,

Sr. Hollis (cons,er¥ator) propcsi't Ii r~jt3diont rna di l que il ne oposi t un rasonabi l portion de rSlfQr!\8quel v . dl €!limijrn.:lr csr+e dasfaci l if as , A.cceptatiol1 ,Iel proposition 'len dar un dallL(iga-ilatte al c'iance ds anglesQ devcni r un lil'l91.11e universal.

Sir A .. lierb~rt (univ.ersitd de Oxford, ird:epe'ndent) nemartaf que asset r.:uHI? di farent plronunciationes de un parol \lUd;j ·water!!. ~l omnes val l eosser ortouraf iar qiua~ tl!i pronunci,~. c&OS e confusion vel I devenir un iver-sa l , Quo pd "unHedn ?, i1 d11., Americants; yell noainar lor landl! U.S.A" Angle:;es v.?11 di r l.S~A., pro '1ue in li nov ortografie 'unfted1 vel1 devent r "funHedl• 'Nat'ion", qual ~s silllil ~n frencess , hispan, italian e roriuoal,esll. Y81:1 devsni r "nalshlln', e va p'<s,ser fnrec:olf1Qlssibil par eidrnne~.

Sr. 1011111l:oson (mi nls tre de eJucatil!:mJ dlemill1datJ : n nomi np del ljoVernamBnt. l i rej'ec. tion del proposition. Pro]Bchs pri ref o MIles del! aOIJlcsa Jrtografie fie esset nOli: ho-

• &2 -

tempor ex ii s ta circa qu i, n d He re ni: s i st enas , Adopt1elilte Ii propositi on on ve 11 des 11 ga r sa Jato qt!W nUlmeri eMf) s g,eografi csen senpre ve l l esser li max tlrande parte de 1 anglese .. parlan't e scri ent munde. 11 dubitat escus l i int,ricaciUs del ortografie impedit ,aOi]llese davenir 1i wnivers;al Ungua, 0 51 un ,rationalisat ortograHe vs ll facil isar If aprsnsinn !Jor extranes.

Li vlv',ace debatie Hni't Qua,m di t con H rejection del proposition per un majoriU de 3 votes. On ebserva que 1li m,aj>or'ite es sat micra. Dr FoHick anc ne senti t sa vicfe t. 11 racontst a un ju rna 11 st qu e Sir A lan He rbert , un de 11 opos le nies t ha j a eonsent i t oarticipar in H elaboration de un proposition par jove.stigar l l ques ti on de Ir'efoll'llles.

Dr. Fe l l ick es &2 annus old. r1 ha vi aqeat sul t e e par la Francese .. geman, hisDan, italian. portugalese e russ, e have plu-mfnu conossentie pri 14 lingues, omnfcos 1n addition a. anglese. V'f un specimen del ortoqra He de Dr. Folllick;'Ef bfl h set up Itt komitl h introdusei rashomal spe1ing s'istem with ei ,iu b IDiening IngH:sh-18f uerld Iangudj and h elimjneHun~!s!~sar~ drudie'r~ _.and uef~t o~_tahl a_t sk.L ... •

Ma memJ' si on abstrae del polHic.ai ;;mpedimentes;. it es diuB1tabfl que lin retorm8 del ortografie val l aeal iorar Hi chancesde anglese devsni r It untc Hngue international. U pronlJnciati 011 de anglese _xa es. mi'1l) i nhrnationa 1 gualD su ortolgrafie.

- - - - - - - btl Krogstad (Svedf a)

NO~ Conc'UR.5E.5: CROCE-PAROl-

Ho ri 10 nh 1: lIE! n : I. Centir8 de nor actu a 1 PI"tHlc:upat i 0 nos ,. 2. CallIum niglre aV18.- UBe" 0 cfffre . .3.,·Preposf.....,..-..~""""'~~~..,..;;...,--.,....,. t ion ... Ch i m~ c e: 1 1!IIe nt. tt. Voc;a,h dup 1i cat. ... I ndi eat ion sin su fine. 5. Necesse pe r dansa r, - Perso DBl pronomins .• 6. Ou dlentales .... fir prese rond, .... 7. IFtnale geogr,aftc .... £s'qubse de un ~se. ~ 8. Vocale dupl1cat.9 .. Finale verbal. - He grassut. - 1:,O.Dirlsctten'

--to _ ConHnenb .• II. Operation con lf~lJfdes, precipue cba

-10-+ ............. -+-+-+ cavi des.

Vertfcaillen:: I. Inpolitl' '2 Ente fabularf fell~nin .... PronolQine perscnal , J. Miarca U abl!mdanIHe .... Prepositi on. ~ De mi de un! f Blhla. - Pas; j on SOY en te da,nge!lro p

....... -+-+-t- ......... ss , 5 Lee 0 IIIODlent u dnslopa S;B H passion in su-

.pra.- 6. Finale verbaL - Sufixe die ftO'mines irw'erht.

- Sal utaH on angelic broil Hat. 7 Creation long atend.t.

8 Anglen nuttl"18s.sa i ntDllpl!et.. Pronomi ne i nvertet , - Re'pet'it e succedent c'onsonantes,-

9. • Co.ansa de un .ts passu Prnnomi ne pe:rsou1 ... Sonorf vocallas. '10,. COlansl d. un

crt desagreabll •. ' .. Precios,e contra H frfgore .. - UUa,res de p,agine. "'2.Un del plasuras del whe

ConTENETE

" Che Rttben: If aurin Ub". ... R. Blrger: Herallda e 11 naturaHU. - lordslOrt,k: If po. ete.-iluaJlln OdDlsa asset baptfsai. Lt Ichinese volant draecn, - R .. Berger:: Inexist.nt dasfad litis. - Divfsi on del cf reo. - LeMar!!!: Lt (onnai on •. ,.. B,erger: Lf .spas1lo de Rafao )0,. ",. K, K~tad = iRefor118 del ang 1 •• ortograff'.... Nor cancu rae.

- G3 -

PUBLICATIONBS IN OC'CIDENT AL:

BUler: Cursu de o eciden tal in Oc~idental. . . . • .

II Uurt historie de L I. (CotmfJ{}loU(I, Nr. ltd e 117)

" Edga,r de Wabl, &otor de Occidental (CQ811!Ogt,oUa Nr.I':JtJ)

• F'umlamental yoeabularium de Oeeidental, 164 POI, liga,

.. /:Li lingue intema.tioDaJ ,juilititicat ....

" Le~ieo dell6.nale9 in, H iingne Ineernaticual

,0 Creu: Ritmica in ()ceident .. l .' . . . . . , . . . . . : II St&~O~s:d8 ,Duplo'l' po~ Oceid!ot~1 _. . " . , . .

De Wul: Spmt,1l de Oecldeutal (5 ca:det"ncs) . . . . , '.

De Wahl, I' Jeapene'DI Diseolliones (In Occiaentn; e NoviaZ) Diven aatore. J CreuomaU8 die Oeeidensat . . . .

.. InterU_I.tlea I Logica in Ii ~ingue internI,U(Jna.1

Janotta: Juliue lA:Iit, precl1rtor de Occidenlal. . .

• Littlewood: Vert UD, tiol1l&l instruction plu ration .. 1

KaJi: (t'l',aseologie de Oecident:&l . . . .'. . . .

Podonkf z Li 8&tres del "erne (2-.im ea.} . . . .

DIV2RsES:

6. -
"
- 60
II
.. 1. 20
II ~ 60
II 1.-
II 4. -
" - ... 80
" 1.60
.. - .. 60
II 1.20
II -.00
" ~ . 80
II' -. 80 Ancien colectlon" deCOsm:ollottL Secun M&DQIUJ de Fr. 4.-& Sv. Fr. SO. _.

• Alletan coled.onu de H'!Yetla, pelr annn . . . . . •• " 2. -

Covertea, po.ltcartes, eOI) propa,ga.oda t.extuj 100 exemplares. " 2. ~

Dileo dl aramofon: Occidental, Ii Hngue ioterDAti'ODaJ, discurs

de Dr. R ... , .(25 ern.. tJ) .. . . " . . . . . . .

DapUc vercl carte de propapnda, 10/20, 100 ex. . , . Instpe, loJid piDgl.e me"llie (12 mm. 0) . . . . . . Mare. ,latfnabn, 100 u. (eiL 194,8)' . . . . . , . Posteartil Ualtrat IlrtllUc, eerie de 10 linos de R. Berger Pro.peete In Occld.ental po,r adljl.ulter in lettres, 10 81:. ..

"

"

!I

"

Occidental De is un DOlliagu.e, nam it es composit el ll ioterDa.tional paroles, ja cononet f1U.r 1i tot terra, Pro to Occidental 08 .Ii max' farilliugue po:r' l·; majan,Ie' de,t papules.

OecideIlLalesdifusetpelrliOCCIID'ENTAL·UNION (:Sede: Cheaeauxi ILa-.,e Svlll.a), quel .t'I_ 1le~tr.1 in .. re".HgiOO e .in POlhiC. a,e per u Dadoaal 8oe.iete8de propaganda. Ll oc,cld~. otaJ.·Umo,n ell du.{·ctet ~e.·. u~ Sf:N~T:, .. e d.el C.ENTRAL OPiCIE du:rante que h A.CADEMIE decide pn h hngulsuc formea.

Li InlHtate Occidental; Che:leall:K s/Lauianne. SVISSIA, responde iDm,ediatmen e gratuilmen a omDi demandes de intormarien eOneernt'lD&; OC:C.it.iIlDtAf, 110 seepe, IU gralllltie& e su l'oc:abu.EarluQ), e eoresponde in franee8il, prman" angleai. italiii8.n, hispan, Eap.er&nto, JdQ, Oeeidentat.

Pie. _dherer .1 OCCf.DENT At. UNION !

ACTIV MEMBRE A.n,ugal eootributio'n: a) .vis8 Fr. 8. - COD abo,nua,ment Ii. COAmoglotta; b) ni81S "'r. 14 ........ con du.p'licaboDDament (8 e.z:empL)ic) svie8.Fr. 20 .. - aboDlnameot de propagll.ud,a [6 exemplares).

PRO'fl!;CTORI MEMBRE ADnoal eentribution . Admioim avilll! Fr. 10. ~

(reche li limplie abeunament].

MECEN ME:M.BRE Annual contrihution; nis8 Fr. 00. -, reeive

_ _ _ MCUR dadr 1·6 dQplie a.boBna.men&.e8.

PER PETUI MEMlBRE; Unic subvention de niss Fr. 500. -, reeive 88CUD desir JL-2 duplie llboD.Diamentea.

Pies demand.r II carte de ,adbeslon del: Occldental-Ualcitnl, CheHa1lx I,Lausanne, Svl .. l.

NON~M":M8RES: Aborllla.meD'. . . , . . . . . .,ilS Fr . .8.Cbe"«Metor: R. Be·~. prof .• , .OI'IC' 'i Sri.ial, • Redutloa e Adlllhllltn.tIoII = IuUtutt OetiQelltli, ell,t"."': ~I"''''' • Eapet1lllo. I OeddtnW·Ceatra1c. WlMn11t1ll'·

6. - -. SO 2.,~

1.50

~.80 -.40

Você também pode gostar