Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
g[sq bT[ g"sq bT[ g? fsB e/ frqj e/ nBs? Bfj wkrB XkJ/.
g{oB ifr eokfJ e? :" ;[y[ gkfJ ;G? fwfb v/oB nkJ/. 2354.
d'jok
ns
;[y
g{ote
bJh
;qh
feqFB
nkgDhnK
ekoi
;kohnK
fJ;sohnK
;fjs
T[E
pj[s
;ko
fdB
soQK
ftnkfjnk
j?.
s[;hI
w?~
nkBzd
g{ote
(;kok
fpqZsKs)
d;'.2356.
fpoEk
efj
;[D k
fdZs h.2357.
j?.2358.
fJE ;qh d;w ;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feqFBktsko d
oki;{ :Zr dh ;wkgsh.
;t?:k
rJ.2354.
;t?:k
Szd
nk
f;o fBtk e (T_E) nk rJh j?. (ns ;G ~ g[Sdh j?) s[jk~ feqFB B fe;
T[esh
ftu
;t?:k
;t?:k
fJj
vfonK
ftu
(nkgfDnK)
d'jok
d'jok
phVK
;t?:k
ezuB d/j fdg? fiB eh fsB w?B oj/ fgfy bis jP? e?.
g[oksB
fwb
eJh
;ko
d'jok
1H
751
s'I
pkd
fbyh
j?
@w:# BK dk fJe d?Is ;h. T[; B nk e fJe ;[zdo ;Gk pDkJh, (T[;
d ;kjwD) fJzdog[oh bfis j' ojh j?l fJ; gqeko dh ;[zdosk fJ; Xosh
T[s nk rJh. ;qh feqFB ns u"jK GoktK ~ Bkb b? e okik :[fXFmo T[E
p?mk F'Gk gk fojk j?. (eth) fFnkw efjzd jB, T[; dh nkGk (Gkt ;[zdosk)
dh
T[gwk
fes
w{zj
ukdo
s'I
toDB
BjhI
(torhnK)
SZsK
ehsh
ftu'I
ik
gkDh
;edh.2359.
Nge
fojk
j?
ns
eJh
EKtK
752
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
pk}
ojh
bV oj
j?) ns
fFnkw
ftu
753
efjzd
jB,
uz d q w k
T[E
(F' G k
;qh
feqFB
gkT[ I dk
fJ;
soQK
F'Gk
gk
oj
jB
fitI
skfonK
j? ) .2360.
i'fs b;? ej{ piqB eh ej{ bkb br/ Sfp wzfdo gkt?.
fes jhfonK dh i'fs gqekFwkB j?, fes bkbK Bkb iVQ wzfdo (GtB)
BkrB e' g[o b'e g[oh ;[o d/fy gqGk fij ;h; fBtkt?.
ohfM oj/ fij d/fy us[ow[y j/fo gqGk f;t ;' bbukt?.
G{fw ijk sjk Bho ;' bkrs Bho ijk Bjh uhBp' nkt?. 2361.
ns (fi; dh) gqGk ~ se e fFt bbuk fojk j?. fiE Xosh j?, T[E ib
:" ip Ghw jf;:' fsj eT[ s[ xB' fus Ghso G{g fo;k:'.
w' ej[ gzv_ e/ g[sq j;? np jh pX :k e' eo' ihn nk:'.
Ghyw dq'D fo;/ wB w? iV Ghw G:' ej ;:kw ;[Bk:'.
Xkfw r:' ng[B/ fco e? ;[ ;Gk fJj Ghso c/fo B nk:'. 2364.
fJfs ;qh pfusq BkNe rq`E/ feq;Bktsko/ d[oi'XB ;Gk
d/fy Xkfw rJ/ X:kfJ ;wkgs`.
gqshs
j[zdk
T[s e'fg d[oi'XB Xkfw r:' fJs d?s j[s' fJj e'g[ p;k:'.
ekBQ jfs:' f;;[gkb j[s' w/o' fwsq wfoU B osh ;[euk:'.
ns
fiE
ib
j?
(T[j)
gSkD
ftu
BjhI
nkT[Idk.2361.
nfGwkB
dk
Gfonk
j'fJnk
nkfJnk.
fiE
Xosh
;h,
T[E
(T[;
B)
ib
;wfMnk ns fiE ib ;h, T[E G{wh ;wMh. eth fFnkw efjzd jB, (T[j)
fB;zr gkDh ftu fvfrnk (feT[Ife T[j ib ns Xosh d) Gd ~ B ;wM
;fenk.2362.
id'I
T[;
dk
(d[o:'XB)
Foho
(gkDh
ik
;o'to
ftu)
v[p
ftu
frnk.
fvr
v[p
fgnk
e
ns
id'I
fco
(pkjo)
p;sq
;ws
fBefbnk
sK
T[; oki B fus ftu pj[s eq'X ehsk j'fJnk ;h. ;qh feqFB B (fe; gfjbK
dh uVQkJh j'Jh toh d) Gko ~ T[skoB bJh nZy Bkb Ghw ~ ;`es ehsk.
T[j (Ghw) fJ;
j?.2363.
id
Ghw
soQK
B
Bkb
T[;
p'b
Bkb
T[fmnk--UJ!
fJ;
soQK
dk
nzBQ
dk
g[Zso
jk;k
ehsk,
sK
nzBQk
okik
jh
ifwnk
(d[o:'XB)
fus ftu pj[s eq'XtkB j' frnk. w?~ gzv[ d g[Zso B w}ke ehsk j?, (fJ;
bJh) j[D jh fJ; dk pX eodk jK, (fJj ftuko T[; d) wB ftu nkfJnk.
GhFw ns dq'Dkuko: wB ftu eq'fXs j'J, (go) ;qh feqFB B efj e
;[DkfJnk fe Ghw w{oy j' frnk j?. (o'; Bkb Gfonk d[o:'XB) nkgD xo
~
gos
frnk
ns
fJ;
;Gk
ftu
fco
(ed
B)
nkfJnk.2364.
j?
T[Xo eq[fXs j' e d[o:'XB xo frnk, fJXo fJe d?Is ;h, T[; ~
eq'X nk frnk. (T[; B ;'funk) wo fwso fFF[gkb ~ ;qh feqFB B wkfonk
j?. (T[; ~) wkod j'fJnK (feqFB) }ok fizBk th BjhI vfonk. T[; d wB
754
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
b? f;t s/ po jT[ fJj e' pX[ ikfJ eo' ihn Ghso nk:'.
XkfJ fedko eh Ufo ufbU efp ;:kw fJj? fus w? mjok:'. 2365.
feq;Bktsko
tb
:" ;[fB tk psh:k jfo e' ef; ekB gqwkB bT[ pkB gqjkfo:'.
wkB' suh nfs gkte T{go ekj{ p[MkfJp/ e' fxqs vkfo:'. 2367.
frnk.2365.
gk;'I)
d[nkfoek
ftu
ftdk
id
b?
T[;
feqFB
ih
gj[zu
;EkB
tb
rJ
sd
ub
T[;
gJ.2366.
t?oh
tfynk.
(eth) fFnkw efjzd jB, T[; tb ;qh feqFB B T[; ~ fejk fe s{` wo Bkb
nk e :[ZX eo. T[; B ;qh feqFB dh rZb ;[D e ezB se pkD ~ fyu e
ubk fdZsk. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' nfs GVeh j'Jh nZr T[s fe; B
p[M kT[D
bJh
fxU
gk
fdZs k
j'J . 2367.
wkos G:' nfo pkB ip? jfo ;:zdB tkjh eh Ufo Xtk:'.
id'I t?oh B pkD wkfonk (sK) ;qh feqFB B oE ~ T[; tb Gik fdZsk.
T[; gkf;UI t?oh nk frnk ns fJXo'I fJj gj[`u rJ. (d'jK B) nkg; ftu
;:zdB j{ pfb e? ;`fr ;:`dB Ykfj d:' efp :" i;[ rk:'.
fiT[ ;jpki wB' uetk ;zr J/e Xek j{ e/ wkfo frok:'. 2368.
jh
MgN
oE s'o e? ;sq eh Bzdr ;' efp ;:kw ej? efN rqht frokJh.
nT[o fish fsj e/ ;zr ;?B j[sh ;[ Gb/ iw b'fe gmkJh.
Bkb
uet
wko
;[Ndk
j?.2368.
eth fFnkw efjzd jB, t?oh dk oE s'V e, Bzdr (yVr) Bkb T[;
o'; Gfo:' jfo mkY' ofj:' ofB ;' T[gwk efp ;:kw ;[BkJh.
dh X"D bkj ;[Nh. T[; Bkb j'o fisBh ;?Bk ;h, T[; ~ uzrh soQK (wko
e) :wb'e Gi fdZsk. eq'X Bkb Go j'J ;qh feqFB :[ZX-G{wh ftu yV's jB.
;qh fpqiBkfJe uT[dj{ b'e w? gkts G:' pvh :" ;[ pvkJh. 2369.
(T[; fdqF dh) T[gwk eth fFnkw B fJ; soQK ;[DkJh j?. ;qh feqFB B u"dK
b'eK
d'jok
ftu
soQK
pj[s
tfvnkJh
gqkgs
ehsh
j?.2369.
sd dzs pesq fus ftu pj[s eq'X tXk e, fiE ;qh feqFB yV's ;B,
T[ E
nk
gj[ ` f unk.2370.
;t?:k
fJ;
d'jok
1H @j[s'#
ufbnk
okik
dPkotsh j{ e/ phu ip? jfo i{ r:' sT[ ;'T{ ;sq[ fBjkfo:'.
;:kw GB? sp jh fsj eT[ bo[ o/ jw ;' fpqiBkE T[ukfo:'.
755
@w?I
;qh feqFB ~ id'I T[; B :[ZX yso ftu nk e bbekfonk ns fejkT[; soQK BjhI wkfonk iktKrk, fi; soQK pbtkB fFF[gkb ~ s{` wkfonk
;h#. id feqFB ih B fJ; soQK dk p'b ;[fDnk sK ;qh feqFB B fco pkD
;zGkb fbnk. (eth) fFnkw efjzd jB,
e, Xosh T[s fvrk fdZs k.2371.
fco
fco
t?oh
oE
T[s
w{ofSs
eo
j'F ;zGkb e T[j (T[E'I) b'g j' frnk ns eq'X dk Gfonk j'fJnk
:[ZX-G{wh ftu nk frnk. (fco) Sb ftfdnk Bkb ;qh feqFB d fgsk
756
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
e'g eh:' xfB ;:kw sp? no[ B?B d[j{B s/ Bho pjk:'.
jkE g? ueq ;[do;B b? nfo e' f;o ekfN e? G{fw frok:'. 2372.
ns
eN
uZeo
b?
t?oh
dk
f;o
fJfs ;qh d;w ;ezX g[okD/ pfusq BkNe rq`E/ feq;Bktsko/ dzs
pesq d?s pXj fXnkfJ ;`g{oB`1 .
757
efp:' pku
;t?:k
;t?:k
;dk
ozr B o{g nT[ okr B o/y fJj? uj{` p/dB G/d T[ukfo:'.
sk Xfo w{ofs i[X fpy? fJj ;:kw GB? oB phu ;zxkfo:'. 2373.
tdK B gqrN ehsk j?. (eth) fFnkw efjzd jB, Ujh fJj ;o{g XkoB eo
e
d'jok
ftu
:[ZX
eo
(T[;
d?Is
~)
wko
fojk
j?.2373.
d'jok
(sd)
T[j dzdK Bkb d'tI j'm eN fojk ;h ns d'jK nZyK Bkb x{o fojk
;h. sd pbokw B T[; ~ fJj puB ej, (eth) fFnkw T[jh p'b efj fojk
j?.2375.
;t?:k
;t?:k
feT[ iV i[X eo? jfo f;T[ wX[ ehNG ;/ fij ;sq[ ygkJ/.
oktB ;/ jfoBky; ;/ jfoBkS j{ ;/ ifr ikfB B gkJ/.
tor
;`fX iok j{ eh ;?B ;G? w'fj Gkys j' fSB wkfj ;zxkfo:'.
w' eT[ ej? pb[ s/o' no/ w/o/ gT[oy nrqi eT[B fpukfo:'.
;{oB eh fJj ohfs Bjh jfo Ssqh j? s{ fe G:' Gfmnkfo:'. 2378.
T[esh BjhI fbyh
j w{oy! ;qh feqFB Bkb feT[I :[ZX eodk j?I, fi; B wX[ ns e?NG
t?oh BFN eo fdZ&s jB. oktD tor, joBky; fij, joBkS tor
irs ftu T[; ~ ;wM BjhI ;e jB. ez; ns iok;`X tofrnK Bkb dFK
dFKsoK s'I oki nkJ ;B. (eth) fFnkw efjzd jB, j w{oy! s{` eh nVIrk,
T[BQK
(;qh
eth
feqFB
fFnkw
B)
fSD
efjzd jB,
Go
ftu
sd'I ;qh
:wb'e
feqFB
gj[zuk
B T[;
fdZsk
~
fJ;
;h.2376.
soQK
fejk--
w?I pek;[o ns nxk;[o ~ wko fdZsk j? ns e;K s'I geV e ez; ~ gSkV
;[fNnk j?. ;[D, iok;zX dh sJh nS'jDh ;?Bk ~ w?I uzrh soQK BFN eo
fdZsk
~
w'fj vokts j? efj :" w[j ez; e' pho peh pe wkfo:'.
1H eJhnK phVK ftu fJj T[esh BjhI fbyh 2H eJhnK phVK ftu fJj
3H @w'I#
oD-yso
j?.
;qh
;wfMnk
feFB
fejk--s{`
;kv
pb
;kjwD
(noEks
pokpo)
fe;
j? . 2377.
;koh
;?Bk
fSD
Go
ftu
BFN
eo
fdZsk
j?.
UfJ
(feqFB!
s{`)
w?~
eoB).2378.
758
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
w?I nkgD eq'X dh nrBh ftu so ;ko pb ~ c{; tKr ;kV fdnKrk.
nzrK ftu fisBk th bj{ j?l T[; ~ gkDh tKr T[pkb fdnKrk. eth
so
fFnkw
sT[ s/o' nzr e' wk;[ ;p? fsj Ghso vko nkS? ge? j'. 2379.
759
efjzd
jB
fe
id'I
w?I
nkgDh
;ko
wk;
F{othosk
~
T[;
dk
ftu
druk
gk
oD-G{wh
uzrh
soQK
ftu
Bkb
:[ZX
eT[s[e d/yhB eT[ ;f; ;{oi nkJ/ j[s/ fsB wzrb rk:'.
T[mh X{V nkekF ftu Sk rJh j?. fJ; e"se ~ tyD bJh ;{oi ns uzdqwk
nkJ j'J jB ns T[BQK B wzrbwJh rhs rkJ jB. nzs ftu ;qh feqFB
nzs B ;:kw s/ ihs ;fe:' ;'T{ nzsfj e/ c[fB Xkfw f;Xk:'. 2380.
s'I
T[j
jP? e? e[o{g gfo:' Xfo i[X eh sT[B ;w? p:d{oE e' sB.
eth fFnkw efjzd jB, ;qh feqFB B pj[s seVk :[ZX eo e t?oh
wko fdZsk. T[; tb p:d{oE (ftd{oE) dk Foho e[o{g j' e :[ZX-g{wh
ftu fvr fgnk. (id'I) ;qh feqFB B bj{ Bkb fbpfVnk j'fJnk Foho tfynk
sK (T[BQK d) wB ftu dfJnk (dh GktBk) g?dk j' rJh. (fco) XB[F pkD
;qh fpqiBkE jfB:' nfoe' efp ;:kw ej? efo rkY n:'XB.
S'fo ;ok;B N/o efj:' fdB nki[ e/ s? efoj' B ep? oB. 2381.
fJfs ;qh d;w f;ezX g[okD/ pfusq BkNe rq`E/ feq;Bktsko/ p:d{oE
d?s pXj fXnkfJ ;wksw`.
Sv
fis
T[&&Zuh
;fenk
nktk}
ns
ftu
fco
fejk
fe
:wb'e
ni
ubk
fdB
s'I
frnk.2380.
pkd
ed
:[ZX
BjhI
eoKrk.2381.
fJE ;qh d;w ;ezX g[okD pfusq BkNe d feqFBktsko d/ p:d{oE
d?Is d/ pX d/ gq;zr dh ;wkgsh.
pbokw
(:ksqk)
eoB
bJh
ub
fgnk
ns
BwyPkoB
(B?fwFkoD:
shoE
sd ;ko foFh T[m e yV' rJ. ;kfonK d fus dk nkB`d ]sw j'
frnk. fJe
pq k jwD ~
foFh
wko
soQK
fejk--pbokw
p[ok
ehsk
(i')
760
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
Ssqh e' g{s E' e'g Go/ fsj Bk; e:' fpBsh ;[fB bhi?.
mkY GJ/ T[m e? fofy ;' iV p?fm ofjU efjU ;ku gshi?.
pks tj? eohn? ;zr SsqB ik e/ ehJ/ ir Ghso ihi?.
skjh s/ w? pX[ sk e' eh:' ;[ np? w'oh G{b fSwkgB ehi?. 2386.
foy pku jbh ;'
u"gJh
fwfb ;G fofyB jbh ;' Gkyh. ej? ;:kw fsj fdi eh ;kyh.
fJj pkbe Ekfg
fdZsk.2385.
;t?:k
w?I Ssqh dk g[Zso ;K, eq'X Bkb Go e T[; ~ BFN ehsk j?l woh pBsh
;[D bt'. ;ko foFh (wo nkJ s yV' rJ, go) T[j w{oy p?mk fojk. (w?I)
;u fejk j?, s;bh eo bt'. SsqhnK Bkb Ujh rZb eoBh pDdh j? fi;
d ehfsnK irs ftu ihT[Dk fwb. fJ; bJh w?I T[; dk pX ehsk j?.
j[D woh G[b ~ wk\ eo fdU.2386.
foFh B pbokw ~ fejk-u"gJh
;t?:k
;'T{ n?;/ g[okB bfr:' oNB/ wB' sks ;'T{ fsj c/fo ih:'.
@uko jh td fJ; ~
soQK dk to fdZsk. T[j fJ;
fco ih fgnk j't. ;kfonK
e'Jh j'o (nkB`fds) BjhI j?.
(eth) fFnkw (efjzd jB),
761
u"gJh
pbokw B fejk--
u"gJh
j[D i' nkfrnk j'J, Ujh eoK. j foFhU! s[jkv g?ohI g?Idk jK. j[D
i' nkfrnk j'Jrh, Ujh eoKrk. j foFhU! woh rZb ;Zuh j?, s;bh eo
bt'.2391.
762
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
fofy pku
u"gJh
feq;Bktsko
foFhnK B fejk-u"gJh
763
;kvk fJe tZvk t?oh j?. (T[; dk) BK @pbb# j?. j pbokw! T[; ~ wko
fdU. (fJzi gqshs j[zdk j?) (foFhnK B) T[; T[s ekb ~ gqo fdZsk
j?.2392.
jbh pku
d'jok
pbokw B fejk-d'jok
j foFh oki! T[; t?oh dk ;EkB feE j?< w?~ d; fdU, T[E ik e
T[;
wko
fdnKrk.2393.
sd fJe foFh B irQk d;h, fiE t?oh B (ofjD dh) EK pDkJh j'Jh
;h. id pbokw B T[; t?oh ~ tfynk, sd T[; ~ t`rkfonk fe wo Bkb
nk
T[;
j'o
(pbokw) T[s
e'Jh F{otho
bV.2394.
sd
puB
;[D
t?oh
eq'XtkB
j'fJnk
B
ns
pbokw
jZE
Bkb
Bkb
:[ZX
rkBk
ehsk,
(pzBQ
fi;
e)
tork
d'jK B T[; EK s pj[s :[ZX ehsk (go) d'jK ;{ofwnK ftu'I fJe th
ni
u"gJh
w?I
B jkfonk. id'I Ee iKd (sK) T[E p?m iKd ns ;ktXkB j' e fco :[ZX
eoB br iKd jB.2396.
mkY oj? fEo[ g?r B No?. wkBj[ fof; gops d'T{ bo?. 2397.
jB.
fco d'tI ri ti e :[ZX eod jB. nkg; ftu pj[s rdk wkod
(nv'b) yV's ofjzd jB, fgS g?o BjhI Xod. (fJzi gqshs j[zdk j?)
wkB'
eq'X
d'tI ;{ow pdbK d ;wkB rid jB, fiBQK d puB ;[D e :woki
th bik iKdk j?. (d'tI) F{otho r[^; Bkb pj[s Go j'J jB ns d'tI tho
fcfo d'T{ rkfi rkfi oB gko?. nkg; phu rdk pj[ wko?.
nfs jh pho fo;fj w? Go?. d'T{ pho e'qX ;' bo?. 2398.
fiB eT[s[e d/yB ;[o nkJ/. GkfsB Gkfs fptkB pBkJ/.
T[s o`Gkfde fBosfj eo?. fJs s/ pho G{fw w? bo?. 2399.
pj[s rdk sB br/ B ikB?. w[y s/ wkofj wko pykB?.
oB eh fSs s/ g?r[ B No?. ohfM ohfM d'T{ GN bo?. 2400.
eq'XtkB
g{o te
d'
j'
bV
fiBQK
dk
e"se
gops
oj
tyD
bVd
j'D .2397.
jB.2398.
bJh
dts
;ko
rdk
(gqjko)
nkJ
ozGk
oj
Foho
T[s
jB,
T[BQK
(dtfsnK)
nkfd (ngZSoktK)
jB.2399.
brd
jB
(go
Bku
eodhnK
T[j)
BjhI eod, w{zj s'I wko'-wko' g[ekod jB. oD-G{wh s'I fJe edw
Nbd jB ns ohM ohM e d'tI :'X bV oj jB.2400.
GKs
th
gqtkj
BjhI
764
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
;t?:k
feq;Bktsko
765
;t?:k
T[;
EK
(id)
pj[s
:[ZX
j[`dk
fojk,
sd
pbokw
ih
w{;b
;zGkb
fbnk. eth fFnkw efjzd jB, d'jK jZEK d }'o Bkb (t?oh T[s) MkV fdZsk.
bkrs xk fJj e?1 wfo r:' nfo nzse e/ c[fB Xkfw f;Xkfo:'.
fJ;
dh
:" pfbGdq jfB:' fsj e' ;G fpgB e' c[fB eki ;tkfo:'. 2401.
soQK
pbokw
;N
brfdnK
B
T[;
jh
t?oh
wko
wo
frnk
fdZsk
ns
ns
:wb'e
pqkjwDK
ubk
ezw
frnk.
;ztko
fJ;
fdZs.2401.
gqkgs
ehsk.
uzdqwk,
;{oi,
oks
ns
fdB
fi;
ehs
nEtk
pDkJ
j'J jB, T[; dh rZb ;[Dh ikJ, (T[; d) wB ftu nkJh. j T[sw pqkjwD!
T[;
dh
rZb
fi;
;[DkU
~
fi;
w{zjK
tkb
Gd
td
(ekofse/)
th
ns
gk
j}ko
w{zjK
;e.2402.
tkb
(FFBkr)
tor
y'i oj jB, (go T[; dk) e[M gko BjhI gk ;e jB. (eth) fFnkw efjzd
y'i oj/ f;t ;/ fij nzs nBzs efjU Efe nzs B gk:'.
jB, fi; d r[DK ~ pqjwk B tdK nzdo rkfJnk j?. fi; d nzs ~ fFt
tor y'i oj jB, T[BQK B Ee e @nB`s# efj fdZsk, go T[; dk nzs BjhI
gkfJnk.
w{ z j
G{gfs iT[ fJj Gkfs efj:' ;[e eT[ ;[e j{ fJj Gkfs ;[BkJh.
dhB fdnkb eh pks ;[Bkt j'
s' I
;[edt!
(w?I
wB
ftu)
fJj
fwfEnk
j?
fe
T[;
fJ;
soQK
;[edt
fejk,
dh
rZb
s[jkv
;[ D k.2403.
id
okik
gohefFs
(sd)
;[edt
fJ; soQK (tkosk) ;[DkJh. w?I s?~ dhB-fdnkb dh rZb ;[DkT[Idk jK, s{` fJ;
fpgq ;[dkwk j[s' fpgsk fsj eh jT[ ej' jfo i?;/ fwNkJh.
Gd
;' jT[ ;[Bkts jT[ s[fj eT[ ;[B b? ;'T{ ;qT[BB d/ fBqg okJh. 2404.
;[DkT[Idk jK, fi; soQK ;qh feqFB B T[; (dh fpgsk) ~ fwNkfJnk. T[j w?I
s[jk~
b[ekJh
;[DkT[Idk
oyhI.
fJe
jK--j
;[dkwk
wjkoki!
pqkjwD
ezB
;h.
d
T[;
dh
;[D
fpgsk
(dh
eEk)
bt'.2404.
fJfs ;qh d;w f;ezX g[okD/ pfusq BkNe rq`E/ feq;Bktsko/ pfbGdq shoE fJ;BkB efo d?s
pbb e' wkos GJ/ frqj e' nkts GJ/ fXnkfJ ;wkgs`.
fJE ;qh d;w ;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feqFBktsko d pbGdq shoE
fJ;BkB eo e pbb d?Is ~ wko e xo ~ nkJ, nfXnkfJ dh ;wkgsh.
;t?:k
w?I
;t?:k
fJe
J/e[ pX{ i[s pqkjwB E' fsj :k ir[ phu pv' d[y[ gk:'.
fJ;soh
;fjs
pqkjwD
;h,
T[;
fJ;
irs
ftu
pj[s
d[y
d[fys jP? fJe fdt; efj:' fsj fwsq j? w' gqG[ i' ir rk:'.
gkfJnk ;h. fJe fdB d[yh j' e T[; B fejk--T[j (feqFB) wok fwso j?
sk eh sqh:k efj:' ikj[ sjk ;[fB wkBs G:' fsj w{zv w[vk:'.
fi; ~ irs @gqG{# efjzdk j?. (T[&&Zso ftu) T[; dh fJ;soh B fejk--T[E
ik. T[; pqkjwD B (T[; dh rZb) ;[D e wzB bJh, ns T[; B f;o w[Btk
fbnk.
d
1H @:fj# 2H @jT[#
(fJ;soh
fdZs
ns
B)
T[j
fBoXB
d[nkfoek
pqkjwD
tb
ub
jZE
ftu
(GNk
fgnk.2405.
eoB
bJh)
uktb
766
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
fdi[ pku
;t?:k
feq;Bktsko
pq k jwD B fejk-;t?:k
w?I ns feqFB ;zdhgB r[o{ d xo gVQd j'fJnK nkg; ftu pj[s fjs
767
eod ;K. w?I ;qh feqFB ~ fus ftu t;kfJnk j'fJnk j?, (T[Xo) feqFB th
w?~ fus ftu :kd eod j'Dr. (T[j w?~) pj[s XB dDr ns (T[j w?I)
Jh; bj? feX' w'fj fBjko e? e?;h feqgk efo j? jw g? jfo. 2406.
xo
g?Ivk wko e id'I pqkjwD ;qh feqFB d xo d nzdo nkfJnk, ;qh feqFB
B T[; ~ ty e, (wB ftu) :ehB eo fbnk fe fJj ;[dkwk pqkjwD j?.
nk;B s/ T[fm nks[o j[fJ nfs gqhfs pYkfJ e? b?p/ eT[ Xk:'.
nk;D s'I T[m e ns gqhs ~ tXk e fpjpb j'J T[; ~ nr'I b?D bJh
gkfJ gfoU fsj e' jfo ih fcfo ;:kw GB? T[fm e`fm brk:'. 2407.
ftu
(fbnktKrk).
(eh
T[j)
E'Vh
fizBh
feqgk
eo
e,
raohpK
e[M
th BjhI fdzd j'Dr. feqFB (JhFto) w?~ ty e gSkD b?Dr ns ;qh feqFB
wo T[s fej' fijh feqg k eoBr. 2406.
nkJ. (eth) fFnkw efjzd jB, ;qh feqFB T[; d g?ohI gJ, fco T[m e T[;
~ rbteVh ftu fbnk.2407.
b? fsj wzfdo wkfj r:' fsj e' nfs jh efo nkdo[ ehB'.
pkfo wzrkfJ sjh fdi e' d'T{ gkfJB XP? uoBkfwqs bhB'.
ib
sT[ B ;feU ;[ fpdk efo fpgfj ;:kw GB? fsj ozu B dhB'. 2408.
d'jok
fpbe[ b
;t?:k
fdZ s k.2408.
d'jok
efp:' pku
e[ M
fdZs k.2409
eth B fejk-;t?:k
i' ;qh feqFB dh ;tk eodk j?, T[j fco pj[s XB gqkgs eodk j?.
b'ehI T[; d Gd ~ fetI gk ;ed jB, fco T[j nkg jh (nkgDh) rfs
~ ikDdk j?. (T[j) ;kXK ~ to dD tkbk, d[yK ~ BFN eoB tkbk ns
t^v t^v t?ohnK dk xo BFN eo dD tkbk j?. irs ftu raohpK ~ gkbD
bJh (T[; tork) rohp-fBtk} e'J h j'o BjhI j?. 2410.
;' f;;[gkb jfB:' fSB w? fij ;' e'T{ nT[o B wkB Xo?.
T[; B fFF[gkb ~ fSD Go ftu wko fdZsk fi; tork e'Jh nfGwkBh
BjhI ;h. ns dzs pesq ~ wko fdZsk i' :wb'e s'I edh osh Go th BjhI
vodk ;h. eq'fXs j' e (T[; B) G{wk;[o ~ fis fbnk, fi; Bkb fJzdo tork
fo; ;' G{wk;[o ihfs b:' i'T{ fJzdq ;/ pho B ;zr no?.
np ezuB Xkw eh:' fdi e' fpqiBkE fpBk n?;h eT[B eo?. 2411.
768
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
769
gqdkB eo fdZsh. j'o fisBh th t?oh ;?Bk fJ; d ;kjwD rJh, (T[j) ;koh
T[;
ezuB e' fsj Xkw d:' efp ;:kw ej? ej? eT[B pvkJh. 2412.
e bzek b[Nk fdZsh ;h. eth fFnkw efjzdk j?, T[; B (fBoXB pqkjwD ~)
;'B
ygk
xo
tfvnkJh
fp;Bgd
XBk;oh
fp;Bgd
fdZsh.
fi;
(pDtk)
fdZs
ftGhFD
jB,
d;'
oki
fdZsk
(nfijk
;h
eoB
ns
ftu)
oktD
T[;
dh
wko
fejVh
j ?. 2 4 1 2 .
XBk;oh
fi; B (nkgD) B?D fjoB tor pDk oy jB. ;[ow dh bhe (Xko)
fFnkwb ;o{g T[s fNeh j'Jh j?, (wkB') ;[zdo ckjh pDh j'Jh j?. fJ;sohnK
ns g[oFK d wB o{g fjoB T[; ~ tyD ftu jh T[bM ofjzd jB. T[BQK
fsB e/ T{gfo ngBh o[fu f;T[ ohfM ;:kw pfb ikfJ. 2413.
T[go
;qh
feqFB
nkgDh
fJZSk
Bkb
pfbjko
iKd
jB.2413.
;qh feqFB d B?DK ewb (tor) pD j'J jB. (T[BQK d) w{zj dh uwe
;{oi
dh
i's
tKr
gqekfFs
j?.
(fJ;
bJh
T[;
ewb
tor
B?D)
ed
pzd BjhI j[`d. T[BQK ~ tyD bJh (Grs) iBK d B?DK dh g[Zsbh ;dk brh
ofjzdh j?. (fJ; dk) Gkt (eth d wB ftu fJ; soQK) g?dk j'fJnk j?. wkB'
gokr (noEks c[bK dh X{V ~ b?D bJh) ewbK T[go eo'VK G"o w'j fcod
jB.2414.
fJfs ;qh d;w f;ezX g[okD/ pfusq BkNe r`qE/ feq;Bktsko/ fdi ;[dkwk
e' dkfod d{o eos ezuB Xkw eo d/s GJ/.
fJE ;qh d;w f;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feqFBktsko d pqkjwD ;[dkwk
d dfodq ~ d{o eo e ;'B d xo pDk fdZs tkb/ gq;zr dh ;wkgsh.
iT[ oft e/ rq;p/ j{ e' fdt; bfrU efj i'fseh :" s[ ;[Bk:'.
ekBQ eh wks fpwks no[ Gqks ub? e[o[y/fsq fJj? mjok:'.
sks ufb:' fpqiBkE e' b? ;`fr GkfsB Gkfs e' ;?B pBk:'.
i' e'T{ nzs[ uj? fsj e' fsB e' eS{ nkts nzs[ B gk:'. 2415.
id'I ;{oi ~ rq;D tkbk fdB nk frnk, sK i'sFh B fJ; soQK efj
e
wB
1H
eJhnK
phVK
ftu
fJj
gkm-nz;
BjhI
j?
pDkfJnk.
feqFB
GKs
dh
wksk,
GKs
dh
ftwksk
;?Bk
ns
fsnko
eo
Gok
e[o[eFsq
ns
feqFB
~
~
ubD
Bkb
b?
dk
e
(T[BQK d) fgsk ub gJ. i' e'Jh T[; dk nzs gkT[Dk ukj[`dk j?, (sK) T[BQK
dk
;[DkfJnk.
e[M
th
fJXo'I
T[E
nk
rJ.
nzs
;qh
gkT[D
feqFB
uzdqGrk,
ftu
BjhI
(e[o[eFsq)
fpqFGkB-;[sk
nk
nkT[Idk.2415.
rJ
ns
T[Xo'I
(okXk)
ns
j'o
Bzd
;kohnK
nkfde
r'ghnK
;ko
jh
;qh
dh
Sksh
Bkb
br
rJ . 2416.
770
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
n?;/ efjU fpqi eT[ s[w fsnkfr rJ/ wE[ok ihn n?;' jh Gk:'.
Bzd ns i;'Xk B gqw tXk e, d'jK B B?DK ftu'I jzM{ trk fdZ&s, (fco)
fJ; soQK fejk fe s[;hI pqi-G{wh ~ Sv e wE[ok ub rJ, fJ; soQK (s[jkv)
;t?:k
gqhfs pYkfJ i;'wfs :" fpqi G{yB ;' fJe p?B T[uko'.
gqw tXk e i;'Xk B feqFB ~ fJ; soQK fJe puB fejk--j g[Zso!
gkb ehJ/ ip g{s pv/ s[w d/fy:' sp? s[w j/s s[jko'.
n;b'I
jK,
wok
nT[oB eh f;y b? sp fiT[ s?;' eki eo' fifB :" ;[fB bhi?.
B?e fpS'j GJ/ s[wo/ wohn? s[wo/ gb j/os ihi?.
pkb pbkfJ fbT[ jT[ pj[o' fpqi e' fpqi G{yB G{fys ehi?. 2419.
:" fJe Gkys j? w[y s/ fwfb rPkfofB ;qh fpqiBkE fus? e?.
fiT[ neq{o e/ ;zr rJ/ ufV ;:zdB BkE j[bk; pY? e?.
d{o j[bk; eh:' fpqi s' eS[ r[nkfoB eh eo[Bk Bfj e? e?.
J/e ej? fJj Gkfs ;yh w[y i'ts J/e ojh u[g jP? e?. 2422.
fJj
T[esh
BjhI
:kd
s?~
ehsk
T[yb
Bkb
pzBQ
wkfonk
;h.
w?I
ikDdh
j'trk.2418.
fdU.2419.
Bzd ns i;'Xk B feqFB ~ fwb e fus ftu pj[s ;[y gqkgs ehsk.
;kohnK r'ghnK fiE fNehnK j'JhnK ;B, (;qh feqFB) T[E ik gj[`u.2420.
id T[BQK r'ghnK B ikfDnk fe ;qh feqFB T[E vo ftu nkfJnk j?.
e'Jh fJe T[m e nrtkBh bJh ub gJh ns fJeBK d fjod ftu nkBzd
;wkT[Idk BjhI ;h. eth efjzd jB, fijVhnK r'ghnK w?bk t; eoh fcodhnK
;B, T[BQK B BtI t; XkoB eo bJ. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' w[odk ikr
T[fmnk
j't
ns
T[BQK
Foho
ftu
fco
ikB
nk
rJh
j't.2421.
r'ghnK B fejk-;t?:k
;t?:k
ftu
t?o
w?I
;t?:k
;t?:k
fbysK
Ujh
j?.
d'jok
d'jok
g[oksB
d'F
(;qh feqFB B T[&&Zso fdZsk--) j wksk! w?I s?~ rZb ejK. s{` woh rZb
;[ ; ^ f is
eJhnK
jh
(s{`)
wkfJ jP? pks ej' s[w ;" ;[ s' w' pshnk ;[fB ;ku gshi?.
1H
771
j?
r'ghnK B fwb e ;qh feqFB ~ tfynk ns fJe B w[y s'I fJ; soQK
fejk--j BkE! fi; fdB d s[;hI neo{o Bkb oE T[s uVQ e ns wB ftu
T[s;kj ~ tXk e rJ j'. (T[; fdB s'I) pqi-G{wh dk T[s;kj ]sw j' frnk
j? ns r'ghnK T[s e[M th eo[Dk eo e (;[y ;Kd) BjhI g[ZSh. fJe ;yh B
sK fJ; soQK efj fdZsk ns fJe w[y tb tydh j'Jh u[g eo ojh.2422.
772
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
773
j ;yh! (id'I d) ;qh feqFB wE[ok ~ rJ jB, (T[d'I s'I nkgD) fus
ftu e'Jh fjs BjhI Xfonk. (fJ; B) fus ftu }ok fizBk w'j BjhI ehsk.
:" fpqi BkfJe rPkfo sih i;[ sk Sfp e' efp ;:kw T[ukfo:'.
(fJ; bJh n;hI fJ; ~) nkgD fus ftu fBow'jh ftuko fbnk. eth fFnkw
;qh fpqiBkE r:' wE[ok eS[ fus fpy? ;yh j/s B Xkfo:'.
B T[; fdqF dh T[gwk fJ; soQK ehsh fe ;qh feqFB B r'ghnK ~ fJ; soQK
Sv fdZsk, wkB' nkgDh fJZSk Bkb nkgDh e[zi ~ fsnkr e ;Zg ubk frnk
j't.2423.
uzdqGrk ns okXk B feqFB ~ fJ; soQK (efj e) ;[DkfJnk. ;qh feqFB
fp;Bgd
XBk;oh
;h. uzdqGrk ns okXk fiBQK B Foho T[s e[;[`G o`r dhnK ;kVQhnK gkJhnK
j'JhnK ;Bl (T[BQK B) eqhVk dh tkosk sK Sv fdZsh j?, (p; feqFB ~ ty
e)
v"o
fpqi BkfJe mkfY GJ/ T[m e? ;G r[nkofB eT[ n?;/ frnkB fdqVkJ/.
Bzd i;'wfs gzv[ e/ g[sqB ;`fr fwb/ nfs j/s[ pYkJ/.
e?ot nkJ/ j[s/ fisB/ ;G nkgB/ nkgB/ Xkfw f;XkJ/.
;:kw GB? pj[o' fpqiBkfJe d[nkotsh j{ e/ Ghso nkJ/. 2427.
d'jok
G"o
j'
ojhnK
jB
ns
fuso
dhnK
g[sbhnK
tKr
brdhnK
jB.
(eth) fFnkw efjzd jB, ;qh feqFB B T[; tb ;kohnK r'ghnK ~ frnkBwJh
e o f d Zs k . 2 4 2 5 .
fp;Bgd
XBk;oh
pqi dhnK pkbVhnK (w[fNnkoK) B (fJj rZb) ;[D bJh fe ;qh feqFB
j? . 2424.
fJe r'gh fJ; soQK rZb efj e fwbh i' ;qh feqFB ~ pj[s fgnkoh
J/e fwbh efj :" psh:k i[ j[sh fpqi G{yB eT[ nfs fgnkoh.
uzdqGrk fpqyGkB[ ;[sk i[ Xo/ sB phu e[;[zGB ;koh.
fdZ s h
e[o[eFsq nkJ jB. fi; ~ td B @Bfs Bfs# fejk j?, T[; d doFB eo
e ;ko d[y G[b rJhnK jB. T[; d uoBK ewbK Bkb sB ns wB nNe
frnk j? ns T[; T[s'I XB fBSkto eo fdZsk j?. (T[BQK ~) feqFB B
fJefbnK eo e, T[; tb fejk fe frnkB f;y bt'. fwbDk ns ftSVBk
d'tI
fJ;
irs
(dk
ubB
jB)
ns
Foho
dk
gqw
fwfEnk
j?.2426.
;t?:k
fisB th e"ot T[E nkJ j'J ;B, ;ko nkgD nkgD xoK ~
(eth) fFnkw efjzd jB, fco ;qh feqFB d[nkfoek ftu nk
rJ.2427.
d'jok
j?
(eth)
fi; dk
eo
dk
e (tkg;) ufbnk
dtsk j?.2428.
774
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
u"gJh
feq;Bktsko
u"gJh
fgsk
w zB
B id'I (T[BQK
f b n k. 2 4 2 9 .
fNek
pj[s soQK Bkb feqFB dh T[;ss ehsh. ;qh feqFB dk ;o{g fus ftu
fbnk. nkgDk gqG{ ikD e g{ik ehsh. ;qh feqFB B (T[;) ;koh
775
(nt;Ek
~)
ikD
~)
nkT[IfdnK
fbnk.
tfynk,
(sK
T[BQK
~)
fsqGtB
dk
eosk
2430.
fJfs ;qh d;w f;ezX g[okD/ pfusq BkNe rq`E/ feq;Bktsko/ e[oy/sq fpy? ifr eoe?
rPkfoB eT[ frnkB fdqVkfJ dPkotsh iks GJ/ fXnkfJ ;wkgsz.
fJE d;w ;e`X g[okD, pfusq BkNe rqzE d feq;Bktsko d e[bysq ftu :Zr eo e
r'ghnK ~ frnkB fdqVQkfJnk ns d[nkfoek ~ ub rJ, nfXnkfJ dh ;wkgsh.
;t?:k
;t?:k
eth fFnkw efjzd jB, sd'I ;qh feqFB e'b dteh ub e nkJh.
(efjD brh) w?I wB ftu :ehB eo fbnk j? fe s[;hI u"dK b'eK d eosk
j'. (s[;hI jh) wX[ ns e?NG dk pX eoB tkb j'--(feqFB ~) gqG{ ikD e
fJ; soQK tfvnkJh ehsh. (ns fejk--) fisB wo g[Zso ez; B wko jB,
T[ j
s[ ; hI
w? ~
wz r tk
id'I
wksk
b'e
sK
pfb-b'e
(gkskb)
s'I
pkbe
fbnk
fdZs.
ub
rJ.2432.
sd
noiB
feqFB
dk
doFB
fus
dk
raw
@fJ;
shoE
ehsk
d{o
Bkb
(:ksqk)
ns
eo
ftnkj
eoB
;[Gdqk
dk
bJh
o{g
ub
fgnk.
tfynk.
(T[;
(ftuko
T[;
d[nkfoek
T[s
w'fjs
ftu
;qh
j'
e)
ftu
nk
fdZ&sk.2433.
eo
btK#--fJj
d)
fus
frnk. T[?Xo T[; (;[Gdqk) dk fus th (noiB bJh) bbukfJnk. ;qh feqFB
B fJj ;koh rZb ikD bJh (fe) nfGwkBh noiB (;[Gdqk) ~ ftnkj[Dk
j? . 2434.
d'jok
;[D
ukj[ z d k
d'jok
p'b
eth fFnkw efjzd jB, dteh B T[BQK ~ g[Zso ikD e rb Bkb bk fbnk.
fdU.2431.
;[Gdqk
;qh feqFB B noiB ~ e'b p[bk e ;koh rZb ;wMk fdZsh (fe) s{`
dk joD eo b?, w?I so Bkb bVB BjhI nktKrk.2435.
776
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
u"gJh
feq;Bktsko
u"gJh
fco noiB B T[; soQK ehsk. g{ik ~ iKdh j'Jh ;[Gdqk ~ jo fbnk.
sd ;ko :kdt
ehsh.2436.
d'jok
;t?:k
Go
rJ.
(T[BQK
B)
;qh
feqFB
e'b
nk
g[eko
eth fFnkw efjzd jB, ;qh feqFB B T[BQK ~ T[; tb fJ; soQK (efj)
w"s BV nk rJh j?. (feqFB B fejk fe) s[;hI ik e (:[ZX) feT[I BjhI (eod)
w?I sK sd s'I :[ZX Sv fdZsk j?, fJjh wok gZek c?;bk j?.2437.
u"gJh
sd
;qh
feqFB
:'X
Gi
s[o.
noiB
fJj
p'b
(efj)
;[DkJ
j noiB! ;[D, (j[D se n;hI) so s'I vod oj jK. j wjk gkgh! (ni
n;hI) sok pX eod jK.2438.
d'jok
gzv[
Bkb
;[DkfJnk. s[;hI (nkgD nkg ~) t^v ;{otho nytkT[Id j', ik e T[; Bkb
bVkJh eo'. noiB Bkb :[ZX eoB bJh ub j', (fJzi brdk j?) s[jkvh
eq'X
;t?:k
;qh fpqioki sp? fsB ;' efp ;:kw ej? fJj Gkfs ;[BkJh.
pho pv/ s[w j{ j' ejkts ikfJ wzv' fsj ;`fr bokJh.
777
g[Zso
(noiB)
jB,
fJj
(fJ;
ikD
bJh)
fbnk
wB
fe
:kdt
ftu
nks[o
b?
nkfJnk
j'
w?~
wko
d[nkfoek
dDr.
tb
;t?:k
;{e r:' w[y gkoE e' w[;bhXfo ihs ip? frqfj nk:'.
id'I
pbokw
noiB
fis
e/
xo
sK
noiB
dk
w{zj
;[e frnk. ;qh feqFB B T[; ~ ;wMkfJnk--j noiB! (s{`) fus ftu feT[I
vo frnk j?I. id (;qh feqFB B) pbokw ~ ;wMk fdZsk sK ;[Gdqk Bkb T[;
dki d:' fij gko B gfJ:s b? fsj noi[B Xkfw f;Xk:'. 2440.
dk ftnkj eo fdZsk. fJsBk dki fdZsk fi; dk nzs BjhI gkfJnk ik ;edk,
fi;
b?
noiB
(nkgD)
xo
ubk
frnk.2440.
fdB
BK) BjhI b?Idk ;h. i' (e'Jh) jfo dh rZb eodk ;h, T[; Bkb jh fus i'V
fdz d k ;h. 2442.
778
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
;t?:k
feq;Bktsko
;t?:k
dk jh ftuko eodk. eth fFnkw efjzd jB, T[j d'tI ;to ns Fkw j'o
e'Jh rZb BjhI eod ;B. pqkjwD efjzdk ;h fe ;qh feqFB nkT[Dr ns
okik th efjzdk ;h
;P k ;, xVhnK ns
T[sw
d'jok
oki
dh
nfs
nfXe
gqhs
pko
pko
uouk
;qh
Bkb
jh
wB
feqFB
u"gJh
sd ;qh feqFB B d' o{g XkoB ehs. fJe (o{g) pqkjwD d ns fJe
oki d xo nkfJnk. oki ns pqkjwD B (nkgD nkgD xo) T[; dh ;tk
ehsh. fus dh ;koh fuzsk d{o eo fdZsh.2445.
d'jok
uko
:F
dk
wjhfBnK
X"I;k
fJ;
fJe efj r/ fdi G{g eT[ fpqi gfs efo fJ; B/j[.
p/d ukfo fiT[ w[fj ig? fsT[ w[fj ig[ ;[fB b/j[. 2447.
ns
feqFB
;tko j' e, ;qh feqFB B T[; gk; tb ukb gk fdZs. @j[D T[BQK ;kX g[oFK
~ ;BkE eoK#--;qh feqFB B fJjh wB ftu Xko bJh.2444.
pqkjwD
779
gqw
tik
ekoB
se
feqFB
ih
nkgD
xo
;qh
feqFB
T[E
oj
ns
pj[s
;[y
gkfJnk.
rJ.2446.
oki ns pqkjwD
fJe
(rZb)
efj
fJE ;qh d;w ;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feq;Bktsko d/ feqFB ih dk
okik ns pqkjwD ~ doFB d e xo ikDk, nfXnkfJ dh ;wkgsh.
ek fpfX rkts j? r[B p/d ;[B' s[w s/ ;[e fJT[ ih: nkJh.
fsnkfr ;G? c[fB Xkw e/ bkbu ;:kw GB? gqG eh i;skJh.
fJT[ r[B rkts p/d ;[B' s[w ozr B o{g bfy:' eS{ ikJh.
fJT[ ;[e p?B ej? fBqg ;' fBqg ;ku fod/ ng[B/ mjokJh. 2448.
ozr B o/y nG/y ;dk gqG nzs B nkts j? i[ psfJ:?.
uT[dj{ b'eB w? fij e' fdfB o?fB ;dk i;[ e/tb rfJ:?.
;t?:k
(gqG{
d)
r[D
td
fe;
ohs
Bkb
rkT[Id
jB--j
F[edt!
so
e'b'I
(fJ; dk T_so) ;[DK, (fJj ftuko wo) wB ftu nkfJnk j?. (eth) fFnkw
efjzd jB, xo d ;ko bkbu fsnkr e gqG{ d :F dk toDB eoBk
ukjhdk j?. s[;hI (fXnkB g{ote) ;[D', td fJ; soQK r[D rkT[Id jB fe
(T[; dk) ozr, o{g e[M ikfDnk BjhI ik ;edk. fJ; soQK d puB F[edt
B oki ~
BjhI
1H pj[shnK phVK ftu fJ; T[esh ~ nrbh @nE# T[esh Bkb obrv eo fdZsk frnk j?
rJ
(fe) fitI w?~ uko td igd jB, fstI w?~ ig', (fJj rZb fXnkB Bkb)
;[D bt'.2447.
fJfs ;qh d;w f;ezX g[okD/ pfusq BkNe/ rq`E/ feq;Bktsko/ ekBQ i{ okik sEk fdi
e' doFB d/ efo frqj e' iks GJ/ fXnkfJ ;wkgs`.1
;t?:k
fco
ej.
oki (B ;[D
e)
fjod ftu
;u
eo
e wzB
bJ.2448.
(T[;) gqG{ dk ozr-oy BjhI j?, ;dk nGy jh j?, T[; dk nzs (jZE)
nkT[Idk, i d; ;ehJ. u"dK b'eK ftu ;dk oks fdB, etb fi; dk
780
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
:F rkfJnk iKdk j?. frnkB ftu, fXnkB ftu ns fJFBkB ftu ns gqw
(o;) ftu fi; ~ :kd ehsk iKdk j?. fi; ~ td igd jB, T[; dk ;dk
ikg
781
eoBk
ukjhdk
j?--j
okiB!
fJ;
soQK
;[D
bt'.2449.
e;N ehJ/ i' B nkts j? efo ;h; iNk Xo/ jkfE B nkt?.
i'
eFN
ehfsnK
(jZE)
BjhI
i'
ftfdnk
nkT[Idk
ns
f;o
T[s
gVQB
Bkb
ns
em'o
iNktK
XoB
Bkb
sg
Bkb,
nZyK
fpfdnk gV/ B eV/ sg ;' no[ i' fdqr w{zd e'T{ r[B rkt?.
th
whND Bkb ns r[D rkT[D Bkb (gqkgs) BjhI (j'fJnk). phDk ~ tik e,
Bku ftyk e ns u`r (T[gdF) d; e (e'Jh GktI) jfo-iBK ~ foMk bt.
gq/w fpBk eo w' Bjh nkts pqjw j{ ;' fij G/d B gkt?. 2451.
t;
ftu
BjhI
j[zdk.
(go) gqw s'I fpBk pqjw jZE ftu BjhI nkT[Idk, (feT[Ife) T[; d Gd ~ BjhI
gkfJnk ik ;edk.2451.
y'i oj/ oft ;/ ;f; ;/ fsj e' fsj e' eS[ nzs B nk:'.
o[dq e/ gko B gfJ:s ikfj e/ p/d ;e? Bfj G/d psk:'.
Bkod s{zpo b? efo phB Gb/ fpfX ;' jfo e' r[B rk:'.
;:kw GB? fpB[ gq/w ehJ/ fpqi BkfJe ;' fpqi BkfJe gk:'. 2452.
d'jok
;{oi tor, uzdqwk fij y'i oj jB, (go) T[BQK ~ T[; dk e[M nzs
(gqkgs) BjhI j'fJnk. (fi; dk ) o[dq s'I th gko BjhI gkfJnk ik ;fenk
ns fi; d Gd ~ td th BjhI d; ;e. Bkod B jZE ftu s{zpk ns phDk
b? e u`rh soQK jfo d r[D rkJ jB. (eth) fFnkw efjzd jB, fe fpBk
gqw ehfsnK feqFB tofrnK B th feqFB (gqG{) ~ BjhI gkfJnk.2452.
d'jok
;[e' pku
d'jok
id
jB
ns
fFt
sd
F[edt
(Grs)
;[yh
F[edt
(oki B)
fJ;
soQK
fejk.
B T[&&Zso
dDk
j okiB! ;[D', fJ; irs ftu jfo d ;zs (jfo-iB) ;dk d[yh ofjzd
;z;ko
rkEk
u"gJh
(fJ;
fJj
jB.
(go)
nzs
eo
b? I d
jB.2455.
w[esh
o{g
cb
jk;b
eod
jB
ns
GrtkB
gqkgs
782
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
;'omk
feq;Bktsko
;'omk
o[dq d Grs ;z;ko ftu ;dk ;[y d fdB G'rd jB. (go T[j) wod
783
;t?:k
(j
okiB!)
;[D',
fJe
G;wKrd
d?Is
j[zdk
;h,
T[;
id'I
Bkod
s'I
fJj ;[D fbnk. (sK T[; B) pj[s fdBK se o[dq dh o[uh g{ote ;tk ehsh
o[dq eh ;/t eoh o[fu ;' pj[s/ fdB o[dqfj e' foMtk:'.
XoK, T[j ;[nkj j' e T[v ikt#-- T[; B fJj to gqkgs eo fbnk.2457.
@fi; d f;o T[s jZE XoK, T[j ;[nkj j' e T[v ikt#, id T[; B
(fJj) to gqkgs eo fbnk. (sd) T[; w{oy B gfjbK o[dq ~ jh wko e
;t?:k
B T[;
;VB
tZvk j? fi;
o[dq
T[E ;Zs foFh fJe^m p?m ;B, T[BQK d wB ftu fJ; soQK nkfJnk fe
uzrk j?, iK pqjwk iK ftFD{, fi; ~ gfjbK wzfBnk ikt. fszB' nBzs
jB, (fJBQK dk) e[M nzs BjhI j? ns B jh fe; B (fJBQK ~) gkfJnk j?.
T[BQK ftu (fJe) fGqr{ (BK dk foFh) p?mk j'fJnk ;h. (T[; B dktk ehsk
fe w?I) fJBQK dk Gd gk btKrk. (fJ; bJh fJBQK ~) tyD bJh T[j s[o
shB' nBzs j? nzfs eS{ Bfj j? fJB e' feB j{ Bjh gk:'.
G/d bj' fJB e' fsB w? fGqr p?m' j[s' ;'T{ d/yB Xk:'. 2459.
fgnk.2459.
(gfjbK)
j'.
o[dq e/ Xkw r:' efjU s[w iht jB' fsj ;{b ;zGkfo:'.
r:' us[okBB e/ ufb e? fJj p/d oo? fJj ikB B gkfo:'.
fp;B e/ b'e r:' ;[y ;'ts e'g Gfo:' fofy bksfj wkfo:'.
e'g eh:' B rj/ fofy gk fJj ;qh gfs ;qh fpqiBkE fpukfo:'. 2460.
(fJ;
rZb
o[dq
s
xo
ftrV
frnk
e)
o[dq
(ns
T[;
fsqF{b
~)
fejk--s[;hI
;zGkb
fbnk
ihtK
(ns
wkod
wkoB
bJh
784
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
gkfJ e' xkfJ ofjU ;fj e? j; e? fdi ;' fJj Gkfs T[uko'.
piq ;wkB fjqd? jwo' bfr gkfJ d[fyU jP? j? s[fj wko'.
wkrfs jT[ fJe i' s[w d/j[ i[ g? fSw e? ngokX jwko'.
i/se o{g Xo' ir jT[ s[ ;dk oj? gkfJ e' fujB s[jko'. 2461.
fJT[ ip p?B ej/ fpqi BkfJe sT[ fofy fus fpy? ;[y[ gk:'.
e? e? gqBkw xB/ gqG eT[ g[fB nkgB/ nk;qw w? fcfo nk:'.
o[dq e' pqjw e' fp;B[ eEkB e' G/d ;G? fJB e' ;wMk:'.
;:kw e' ikg ig? ;G jh jw ;qh fpqiBkE ;jh gqG gk:'. 2462.
feq;Bktsko
fJe fdi j[s' ;[ jfo xfo nk:'. fus fps s/ nfs ;'e iBk:'.
w/o/ ;[s ;G jh iw wko/. gqG i{ :k ir ih:s s[jko/. 2465.
;t?:k
s[jkv
g?o
dk
fuzBQ
;dk
(brk)
oj.2461.
id fJ; soQK d p'b ;qh feqFB B ej, sK foFh B (nkgD) fus ftu
pj[s ;[y gqkgs ehsk. gqG{ ~ pj[s tko gqBkw eo e fco (T[j pqkjwD)
nkgD nkFqw ftu gos nkfJnk. fFt dh, pqjwk dh ns ftFD{ dh eEk
dk ;kok Gd fJBQK (foFhnK) ~ efj e ;[DkfJnk. (T[d'I s'I) ;ko (foFh) ;qh
feqFB dk ikg igD br rJ (ns efjD br rJ fe) n;K B ;qh feqFB
(d
785
o{g
id
ftu)
;jh
fJ;
soQK
gqG{
fGqr{
gqkgs
(pqkjwD)
eo
B
fbnk
nk
j?.2462.
(fJj)
rZb
;[DkJh
(sK)
;G
B ;qh feqwFB dk ikg eoBk (F[o{) eo fdZsk. j (GkJh! ftFD{ jh) nBzs
j?, (fJ; ~) eoDkfBXh fejk iKdk j?, fi; (d Gd) ~ td th d; BjhI
;ed. o[dq eq'Xh j? ns rb ftu o[zvK (f;oK) dh wkbk gkJh p?mk j?. (fJ;
soQK) gkyzv dk gqrNktk eo fojk j?. T[; ~ B ig', jfo (;qh feqFB) ~
ig', (feT[Ife T[; ftu) ;jh gqG{ fB;u eo fbnk j?.2463.
id fJ; soQK fGqr{ B nk e foFh ~ ;wMkfJnk sK ;ko ftFD{ dk
ikg igD br rJ. fitI irs ftu G{sK ns fgFkuK ~ wzfBnk iKdk
j?, T[; soQK (irs tkfbnK B) fJe o[dq pDk fdZsk j?. pqjwk e"D j?< jZE
ftu
wkbk
b?
T[;
dk
ig
e"D
eo
(feT[Ife)
T[;
Bkb
(gow-;Zsk)
BjhI gkfJnk ik ;edk. (fJ; bJh) ;qh feqFB dk fXnkB Xo', (fiBQK B/) T[;
~ XkoB ehsk j?, T[BQK B/ j'o ;G ~ G[bk fdZsk j?.2464.
fJE d;w ;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feq;Bktsko d @fGqr[bsk
gq;zr dk poBB# nfXnkfJ dh ;wkgsh.
nkofEe
s[jkv
jh
fJ;
irs
ftu
wkBf;e
iw B
(fJsBk
ns
wko
nBoE
;t?:k
786
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
787
w'fJnk
skjh eT[ b? ;`fr nkfg no{Vs jP? oE g? fsB Ufo f;Xk:'. 2466.
sd bfis j' e (T[; dk) wB ;VB (woB) s nk frnk. T[d'I ;qh feqFB
ub e T[; e'b nk rJ ns (noiB ~) jm (~ SvD) bJh ;wMkfJnk.
j'fJnk
jh
g?dk
j'D
ekoB
noiB
p^u
dh)
ofynk
eo
;fenk.
u"gJh
ifp jfo efo fdi pkbe nkJ/. sp fsj eT[ J/ puB ;[BkJ/.
iks ikfJ fdi pkbe d? j'. pv' ;[ i;[ ir Ghso b? j'. 2470.
sp jfo Bro d[nkfoek nk:'. fdi pkbe d? nfs ;[y gk:'.
ios nrfB s/ ;zs pukJ/. fJT[ gqG i{ ;G ;zsB rkJ/. 2471.
fiE @FF;Jh# ;FBkr dh ;i T[s ;ko d[y d{o eo e ;[s j'J ;B.
(irs s'I rJ) ;qh feqFB ~ fi; tb (FF;Jh B) ikr e tfynk, sK wB
ftu pj[ s ;[ y gkfJnk.2468.
j feqFB! s[;hI fJ; ;EkB T[s fe; eo e nkJ j'. n;hI ikDd jK,
n;hI j[D ;[y gqkgs ehsk j?. ikDd jK, j[D pqkjwD pkbe b? ikU. fJe
xVh fJ; EK (s p?m e) ;[y fdU.2469.
id ;qh feqFB d jZE ftu pqkjwD d pkbe nk rJ. sd T[BQK B
fJj p'b (efj e) ;[DkJ. ikU ns iKfdnK jh pqkjwD ~ pkbe d fdU
ns irs ftu pj[s :F yN'. 2470.
sd ;qh feqFB d[nkfoek Bro ftu nk rJ. pqkjwD ~ pkbe d
e pj[s ;[ya gqkgs ehsk. nrBh ftu ;VB s'I (nkgD) ;zs (Grs, noEks
noiB) ~ pukfJnk. fJ; soQK ;ko ;zsK B feqFB ih dk r[D rkB
ehsk.2471.
fJE ;qh pfusq BkNe rqzE d feqFBktsko d pqkjwD ~ :wb'e s'I
;Zs g[Zso fbnk fdZ&s, nfXnkfJ dh ;wkgsh.
fiE ;'B dh (Broh) d[nkfoek ;h, T[E id'I ;qh feqFB nk rJ. fi;
EK T[s bkb br j'J ;B, wkB' ;qh feqFB B pVh u`rh ftT[Is Bkb bkb
iVQ jB. ;qh feqFB ;o'to ftu so oj jB ns fus d ;ko raw G[bk
fdZs jB. id pqkjwD dh fJ;soh ~ pkbe fbnk d fdZs (sd) ;qh feqFB
B irs ftu pj[s :F gqkgs ehsk.2472.
Bkb
(eth) fFnkw efjzd jB, ;qh feqFB ib ftu o[uh g{ote fJ;sohnK
fbgN iKd jB. (T[BQK (fJ;sohnK) d wB ftu gqw pj[s tX frnk
788
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
gq/w ;' J/e jh j[fJ rJh ;[zdfo o{g fBjkfo ojh T[oMkJ/.
gk; jh ;:kw i{ o{g ouh sqhnk j/fo ojh jfo jkfE B nkJ/. 2473.
feq;Bktsko
789
fFnkw
efjzd
;[zdo
(eJh)
fJe
;[zdohnK
(;qh
feqFB
o{g
ftu
jB.
wrB
(T[BQK
B)
j'JhnK
e;o
~)
bGdhnK
fcodhnK
jB.
(T[BQK)
;`r ;`e'u BjhI eodhnK, feqFB jh feqFB efjzdhnK jB. (fJzi gqshs j[zdk
j?) wkB' T[BQK B Fow ~ tu ykfJnk j't. fJ; soQK efjzdhnK jB--j ;qh
feqFB!
(;k~)
fe;
EK
T[s
Sv
frnk
j?Il
nk
dhdko
d.2475.
d'jok
fcodhnK
~ GihnK fcodhnK jB. w[y s'I fJ; soQK efjzdhnK jB--j ;qh feqFB! (s{`)
;k~ Sv e fejVh EK s ubk frnk j?I.2474.
d'jok
d"VhnK
d u"e wZ&E T[s pDkJ j'J jB ns T[BQK T[s uzdB dhnK behoK fyuhnK
j'JhnK jB. ;kohnK fJ;shnK ekw d t; j' rJhnK jB ns fco xo tb
n?;/ ej? sfi r:' fej mk fsj j' fpqi BkfJe d/j[ fdykJh. 2475.
ftu
feqFB
;ze eo? B oo? jfo jh jfo bkifj p/fu wB' fsB ykJh.
fdFktK
;qh
d;K
jB,
;kohnK
n?;/ oN? w[y s/ jw eT[ sfi j' fpqiBkE r:' fej mT[o?. 2474.
(fJ;sohnK)
dh
jB.2476.
jfo iB jfo ;zr fwbs j? ;[Bs gq/w eh rkE.
fiT[ vkfoU fwfb iks j? Bho Bho e/ ;kE. 2477.
gqw dh eEk ;[DfdnK ;[DfdnK jfo-iB (Grs) jfo Bkb (fJzi) fwb
iKd
jB,
fitI
;[fNnk
nEtk
o'fVQnk
j'fJnk
gkDh
gkDh
Bkb
fwb
iKdk
T[s
;[zdo
p;sq
;ik
j?.2477.
u"gJh
u"gJh
sd
fij fsj mk jfo e' r[B rk:'. fsj dkfod XB d/fJ rtk:'. 2479.
feqFB
ib
s'I
pkjo
nk
rJ.
Foho
;qh
j? . 2478.
fJ;sohnK
th
;[zdo
p;sq
gk
bJ.
pqkjwDK
pj[s
dkB
ehsk.
fiBQK B T[; EK s ;qh feqFB dk r[D rkB ehsk j?, XB d e T[BQK dh raohph
eN fdZsh j?. 2479.
790
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
791
(ftnesh) fJ;
ikJrk.2480.
eEk
E'Vk
fizBk
th
;[D
;t?:k
~ w;b fdZsk ;h ns t?ohnK dk jzeko BFN eo fdZsk ;h. T[; soQK fco
;qh feqFB ;zsK (GrsK) d ;kfonK gkgK ~ ]sw eo dDk ukj[`d jB.2481.
i' fpqi BkfJe e/ o[u ;' efp ;:kw GB? c[fB rhsB r? j?.
eth fFnkw efjzd jB, i' (;kXe) gqw g{ote ;qh feqFB d rhsK dk
rkfJB eodk j?. i' (eth) f;nkDg Bkb ;qh feqFB d :F ~ eftsk ftu
uks[osk ;zr i' jfo e' i;[ phu efpsB e/ ;[ pB? j?.
nT[oB s/ ;[fB i' uouk jfo eh jfo e' wB Ghso d? j?.
;' efp ;:kw GB? Xfo e? sB :k Gt Ghso c/fo B n? j?. 2482.
i' T[gwk fpqiBkE eh rkfJ j? nT[o efpsB phu eo?r/.
gkgB eh s/T{ gkte w? efp ;:kw GB? epj{` B io?r/.
fuzs ;G? fwN j? i[ ojh fSB w? fsB e/ nx fpqzd No?r/.
i/ Bo ;:kw i{ i/ go;/ gr s/ Bo c/fo B d/j Xo?r/. 2483.
i' fpqi BkfJe e' o[fu ;' efp ;:kw GB? c[fB ikg[ ig? j?.
i' fsj e/ fjs e? wB w? pj[ wzrB b'rB eT[ XB d? j?.
i' sfi eki ;G? xo e/ fsj gkfJB e/ fus Ghso d? j?.
pzBQdk j?. i' (ftnesh) j'oBK s'I ;qh feqFB dh uouk ;[D e ;qh feqFB ftu
wB ~ fNekT[Idk j?. eth fFnkw efjzd jB, T[j (ftnesh) Foho XkoB
eo
fco
fJ;
;z;ko
ftu
BjhI
nkT[Id.2482.
uoB
go;Dr,
T[j
g[oF
fco
dj
XkoB
BjhI
eoBr.2483.
eth fFnkw efjzd jB, fco i' (ftnesh) o[uh g{ote ;qh feqFB dk
ikg
igd
jB.
i'
(ftnesh)
wB
ftu
T[;
(;qh
feqFB)
gqw
eo
e,
;z;ko ftu (ihT[IfdnK jh) gkgK d ;w{j ~ ftdk eo fdzd jB (ns nkg
pqjw b'e ftu) ub iKd jB.2484.
dkB dhJ/ pf; jP? r:' ;:kw ;G? ngB' fsB dop rtk:'.
jZE
nzfsq eh o[fu e? jfo f;T[ fij j/s ;' ehU fsB j{ jfo gk:'. 2485.
T[BQK d t; j' frnk j?, (BjhI) T[BQK ;GBK B nkgDk XB jh rztkfJnk j?.
fi; B nzdobh o[uh Bkb ;qh feqFB Bkb gqw ehsk j?, T[BQK B jh ;qh feqFB
gqk gs
eh j'fJnk i' (e'Jh) prb (tKr) nZyK pzd eo e p?m fojk j?, irs
Gy ftykT[Idk j?. wZSh (tKr) ;dk ib ftu BQkT[Idk fcfonk j?, sK eh
whB fcfoU ib BQks ;dk s[ ejk fsj e/ efo w' jfo nkJ/.
ftu
;ko
ssP
ehsk
gqkgs
j'fJnk.
(fiBQK
B)
dkB
fdZ&s,
(eh)
;qh
feqFB
j?. 2485.
792
;qh
d;w-rqzE
;kfjp
feq;Bktsko
793
dkd[o i' fdB o?fB oN? ;[ fpjzr T[v? sfB gzy brkJ/.
j'fJnk. (ehj) T[; d/ jZE ftu jfo nk frnk j?. vZv{ (tKr) i' fdB oks
;:kw GB? fJj ;zs ;Gk fpB[ gq/w ej{ fpqiBkE foMkJ/. 2486.
p'bdk ofjzdk j?, iK Foho T[s yzG brk e gzSh (tKr) T[v frnk j?. (eth)
fFnkw efjzd jB, ;ko ;zs fJj (efjzd jB) fe gqw s'I fpBk fe; B th
;qh feqFB ~ gq;zB BjhI ehsk.2486.
jkfo ub/ frqj nkgB/ e' pB w' pj[s' fsB fXnkB brkJ/.
f;X ;wkfX nrkfX eEk w[fB y'i oj/ jfo jkfE B nkJ/.
Gkys j? efp ;zs ;[B' fij gq/w ehJ/ fsj ;qh gfs gkJ/. 2488.
Ssqh e' g{s j' pkwQB e' Bfj e? sg[ nkts j? i[ eo'.
fJjh mfjokfJnk j'fJnk j?. eth efjzd jB j ;`s'! ;[D', fiBQK B gqw ehsk
j?, T[BQK B jh gqG{ ~ gqkgs ehsk j?.2488.
no[ nT[o iziko fis' frqj e' s[fj fsnkfr ejk fus sk w? Xo'.
np ohfM e? d/j[ tj? jw e' i'T{ jT[ fpBsh eo i'fo eo'.
ip nkT[ eh nT[fX fBdkB pB? nfs jh oB w? sp i{fM wo'. 2489.
d'jok
pD
sK
fGnkBe
:[ZX
ftu
d'jok
T[E) T[BQK
e nrkX
jfo BjhI
ws ftu
ub rJ jB (ns
brkJh j?, w[Bh j'
T[BQK d) jZE ftu
espK ns ;zsK d
bVdk
j'fJnk
wo
iktK.2489.
fEs ~
BV jh
Gkrts (g[okD) d d;w (;ezX) dh eEk (w?I) Gkyk ftu oyh j?.
j gqG{! (wo wB ftu) j'o e'Jh ekwBk BjhI j?, (p;) Xow d :[ZX dh ukj
(bJh gq / f os eoBk) j? . 2491.
;t?:k
irs ftu T[BQK dk ihT[Dk XzB j? (i') w[y s'I jfo (dk Bkw igd
jB ns) fus ftu :[ZX (eoB dk) ftuko gkbd jB. (feT[Ife) dj nfBs
j?, fBs BjhI ojrh. (i' ftnesh Xow :[ZX eoe/) :F dh pVh T[s uVQrk,
T[j Gt ;kro ftu'I so ikJrk. fJ; Foho ~ Xhoi dk xo pDk bt'
ns p[ZXh ~ dhge tKr (fJ; ftu) irk bt'. frnkB d MkV{ ~ wB o{g
jZE ftu b? e, ekfJosk o{g e{V ~ pkjo jz{M fdU. 2492.
fJE ;qh d;w ;ezX g[okD, pfusq BkNe rqzE d feqFBktsko nfXnkfJ
fJeh;tI dh ;wkgsh. ;G F[G j?.