Você está na página 1de 16
© Escaav) wos aNfnctos DE aoRNAL OE SERSIPE hase Mort * reteoougho Date ao os objetivos deste trabathot 19) Chanar a otenglo dos estu ~ diosos de populaglo para una inportante Fonte decumental pougufssino explorada pela denografis MstSrice - o8 eninetos de Jornal, fante que apés depuragia sietendtica pade fornecer ricas inforicdes quantitatives © qualitetives sobre Anfwaroa ospectos da estrutura e dindmica de noscas populagies escravasi 20) Ax do etro-denagrafia excreve de Provincia de Sersipe, vangar na carectertzo trazeado novas informagSee retivadas agore dos antncios de Jornal. 05 AWWNGIOS DE JORNAL: FONTE PARA A ETNONDEMOGRAFIA HrsTéATEA Fok em 2934 que 0 plonsizo Gilberto Freyre intetou © estudo dos antin = cios de eserevos nos jornais do Braail Inperial: tonende cone anostra 0 Oiiste de Pernenbuce © Joznal de Comfzcto (R2) entre 1625-1685, eote Autor denons- trou tanto entueteana por este Fonte docunental que chegou a propor mais un ra~ ‘no do saber, "2 Rnunctologia, uma quase nova efGrets" (1). Enbore senpre muito crtativo, Nestre Gilberto nfo vei alfm de generalizayies assistendtices sobre fa tena, pois os dez mil antneioa que diz ter concultado pernitirian um trete - onto quantitative beatante sofiaticsda, tarefs que deixa de fazers Nels preo- cupado ne interpretagSo entropoligica das cerecterfcticas de personaitdade © J Proescor Adjunto do Ospartanento de Antropologis ds Universicade Federal de Gehia, Scie dos Institutes Mistéricos © Geogr ) Freyr e0a de Bahia © de Sergipes Gtiberto, Us Escravos nos Aoiingtoe de Jomnais BrastLelsos.5°,1979 das Formas corporate das escravos colocadss & venda ou fugidos, nfo explore convententenente o mananciel que teis antncies poden representar cono fonte nubstdiérie crucial para a caracterizegGo demogrérica do segmento serviis (2) fuses ou roubon de cativos, retratam taném autres aspectos Ligades § comercteliz Una primeira observagie digne de nota & que os anincios alén di ‘po do "gado humano": compre, venda, eluguel, hipstece @ leilGo, Enbora s fuga seje a rotfeie mais frequente - ao menos na imprensa sergipana ~ os anfincios do confrcto de catives fornecen igualmente riqufssines infornagies sobre o valor, habtlidedee © outros aspectos da demografia de Recurse proticade por todas op paises escravistes (3), tais anincios de obra de orfgen africanse vie de regra fornecen minuciosas desorigées sobre es escravos fusSes, verdadel- roe "retrates falados* gem mais fiel que podenas dispor da aparéncia ffeica e outras caracterfeticas que nua Space anterior @ fotografia, constituen # ina da escraveria, Ele un exemple dentre os 130 anincies que nos que foxen recolhidos no Gosrelo Seroipense, o principal jornel de Sergipe entre os ance 1836-1864: "Fugiu ao sbaixo assinada, marador no cidade de Laranjetras, no die 19~7 rvirio de quia @ 1049, une ua escrava de nome Hilarie, com os einais seguintes: mulate, cabelo ruin, testa alte, un sinal de talho na testa em cima de um olho, sobrancelhas regule- res ¢ pretes, olhos pretos, nariz reguler, boca regular, beigos roxos, dentadu- ra o& e dentes iguais,orelhas pequenas, pescoge fino, pettos pequenos © cide altura regular, seca de corpo, pée pequenos, dedos eurtas, com sinal de panca escusee (micose) pelos spas, representa ter de idade 25 anos, ten de costune quende foje mudar © none, cuja escrava conprou & Sra.D.Francisca Maria do opf- sito Sento, moradora en Ttsporangas Quen a prender e @ trouxer av munciante re weberé 308000 pelo eeu trabalho. Aes.Francieco José dos Santos Cardozo." (4) TD Gouert, duh Do Funs ao Suichdto. Editors Conquiste-HeC, 2, 1972 Roane! 0: tagtaesie, “Saetavadie © Sociadadg, iviiszagho Otaailetn 1976, Copatte tAtos,crusie”® Desuranos"s Viatiooo, Métia Ge Sez easrava fo Great). EdsGreatlionse, SP, 1962 (3) Mullin, Gall, Elsoht end Repellions Slave Resistence in Eighteenth=Centu Mizainiz. Oxrord gmat a Fee ug Sag egy abiatance bn Siahteentcteniny Everett, S. The Slaves Bison Books, teY., 1978 (4) Boraugnte indicarencs 0 Soszeto Serpipense pela abreviature "CS", sequido 4&3 ata ngs e ano onde e andneie de fuge do escrava fot publicado en’ Aracaiue Ra, Auk de fornecer infornagiies detalhades aobre o f{sico e 2 procedéncia Sinica e/ou cor dos jugitivas, culdavan tanbém ex salientar os defeitos ffoi- coo ou vicics moreis, eosin coro as hebilidades profisatonats © ae cizcunstinch, fas objetos carregades na ocastfa de fuges Eis outro exenptor ‘Ka madzugada do dis 9 de junho de 1644, fugiu um escravo de naga Congo, de ng ne Francisca, con 0s seguintes einaie: ten una ferida ou cernosidade en un dos plhos, faltanlhe dentes na frente de anhoe aa queixos, principia a ter alguns cabelos brances na cabera ¢ barlite Fale um tanto apressado e mal o nosao idio- na © & muito prédiga en chorar. Eete escrava o anunctente 0 conprou s José Meu sfeto do Santana, morador na vile da fatGneta, tirando-o de cadela no die 8, on de se achave penhorado pelo Juizo des feitos da Fazenda Piblice Provincial, por afvide que 2 mesma Fazenda devia o dito Maurfeio. Levou a cant= jguinte rou teas de algodia de terra e americano,'cerqulas do meseo © traz calga e véstia a- zuie © un chapfu de copa alte de caznatibe, Tenbém Levou um cobertor de algodio roves Quam 9 lever @ seu senhar, que reside na Capital de Sergipe, ser genero~ samente page.™ (C5, 15-6-1844). Como se pode inferiz, um levantanento sistendtico destes antincios per- mite a0 pesquisedar interessado no estude 9 populace servi, reconstituir mi~ nictosanante e con bastante reguleridade infmeros tragos © aspectos deste a9 ~ mento que ns outras fontes - os cenaos, a9 cartas de alforria, os testenentos & inventScioa, es matr{culee, a2 relagBes roninais, etc - geralmente ontten ou 35 ffeicaynaturelicade, resd déncie, estedo civil, ocupego, prego, propristarics anteriores. Posto que tals 9 lacunosas. A saber: sexo, cor, aparéneia e condi antincios cobren praticenente toda territSrie imperial, conclue-se que tel Fonte poder’ peritiz un sofisticado tretamento denogréfice em escala nacional, que con os recurens da infornética, hio de trazer infornagies cruciais © infdites sobre o fanigerade Mnancha negra" de nossa histGria. cue tal coneger pelos dez nit anfncios que Gilberto Freyre diz tar coletade ¢ que cortenente esto arqui- vados na Fundegio Joaquim labuco em Recife? HEsTORIcA DE SERGIPE APORTE 903 ANGWCIOS DE FUGAS oe EScRAVOS A peNoGRAF: Seroipe del Rey, # menor das provincias do Inpéric, envors possuindo base ecoldgica ¢ estrutura afcio-vcondnice Usstente semelhante 3 Bahia, no que

Você também pode gostar