A Revolución Proletaria e o Renegado Kautsky

A REVOLUCIN PROLETARIA E O RENEGADO KAUTSKY
Lenin
estoutras
Outono 2009
estoutrasnotaspoliticas.blogspot.com
Lenin comezou a traballar no libro A Revolucin Proletaria e o renegado Kautsky a comezo do outono de 1918, aps coecer o traballo de Kautsky A Ditadura do Proletariado, no cal o xefe ideolxico da II Internacional deturpaba e vulgarizaba a teora marxista da revolucin proletaria e calumniaba o Estado Sovitico. Outorgndolle unha vital importancia a desenmascarar as concepcins oportunistas de Kautsky no tocante revolucin socialista e a ditadura do proletariado, Lenin pediu a Vorvski, daquela representante da URSS nos pases escandinavos, que lle remitise o traballo de Kautsky as como todos os seus traballos sobre os bolxeviques. Nas sas memorias, Bontch-Bruvitch escribiu que Lenin estaba obsesionado por traballar no libro A Revolucin Proletaria e o renegado Kautsky, arda literalmente en clera, escriba durante todo o da, at ben entrada a noite, esta obra admirbel pola sa forza.... O libro foi publicado en 1919 en Inglaterra, Francia e Alemaa.
NDICE
1. 2. 3. 4.
LIMIAR ............................................................................................................................. 4 COMO KAUTSKY TRANSFORMOU A MARX NUN VULGAR LIBERAL ................ 7 DEMOCRACIA BURGUESA E DEMOCRACIA PROLETARIA............................... 15 PODE HABER IGUALDADE ENTRE O EXPLOTADO E O EXPLOTADOR? ....... 21
5. QUE OS SOVIETS NON OUSEN TRANSFORMARSE EN ORGANIZACINS ESTATAIS ............................................................................................................................... 26 6. 7. 8. A ASEMBLEA CONSTITUNTE E A REPBLICA SOVITICA............................. 31 A CONSTITUCIN SOVITICA.................................................................................. 38 QUE O INTERNACIONALISMO?............................................................................ 45
9. SERVILISMO ANTE A BURGUESA BAIXO A APARENCIA DE ANLISE ECONMICA ....................................................................................................................... 54 ANEXO I. TESES SOBRE A ASEMBLEA CONSTITUNTE ............................................ 72 ANEXO II. UN NOVO LIBRO DE VANDERVELDE SOBRE O ESTADO ...................... 76
1. LIMIAR
A folla de Kautsky A Ditadura do Proletariado, publicada hai pouco en Viena, constite un claro exemplo da mis completa e vergoenta bancarrota da II Internacional, da que falan hai moito tempo todos os socialistas honestos de todos os pases. A cuestins da revolucin proletaria pasa agora na prctica orde do da en toda unha serie de pases. Por iso necesaria a anlise dos sofismas propios dun renegado e da completa abxuracin do marxismo en Kautsky. Mais primeiro necesario subliar que quen escribe estas lias, desde o comezo da guerra, tivo en moitas ocasins que indicar a ruptura de Kautsky co marxismo. A isto foi consagrada toda unha serie de artigos, publicados entre 1914 e 1916 no estranxeiro polo SotsialDemokrat1 e o Kommunist2. Eses artigos foron reunidos nunha edicin do Soviet de Petrogrado: Zinoviev e Lenin, Contra a Corrente, Petrogrado, 1918 (550 pxinas). Nunha folla publicada en Xenebra en 1915, e tamn traducida daquela ao alemn e ao francs3, escriba eu sobre o kautskismo: Kautsky, maior autoridade da II Internacional, constite un exemplo extremadamente tpico e claro de como o recoecer o marxismo de palabra levou, de feito, a transformalo en struvismo ou en brentanismo ( dicir, na doutrina liberal burguesa que admite unha loita de clase non revolucionaria do proletariado, o que expresaron con especial claridade o escritor ruso Struve e o economista alemn Brentano). Vmolo tamn no exemplo de Plekhanov. Con claros sofismas balirase o marxismo da sa alma revolucionaria viva, recocese no marxismo todo menos os medios revolucionarios de loita, a sa propaganda e a preparacin, a educacin das masas precisamente nese sentido. Kautsky concilia sen principios a idea fundamental do socialchauvinismo, o recoecemento da defensa da patria na presente guerra, cunha concesin diplomtica e simulada s esquerdas baixo a forma de abstencin na votacin dos cretos, do recoecemento verbal da sa oposicin, etc. Kautsky, quen en 1909 escribiu todo un libro sobre a aproximacin dunha poca de revolucins e sobre a relacin entre a guerra e a revolucin, Kautsky, quen en 1912 asinou o Manifesto de Basilea4 referido utilizacin revolucionaria da futura guerra, xustifica e embeleza agora de
Sotsial-Demokrat (O Socialdemcrata): peridico ilegal, rgano central do POSDR; foi editado entre febreiro de 1908 e xaneiro de 1917. O primeiro nmero foi publicado na Rusia. Mis tarde, a edicin do peridico foi transferida a Pars e Xenebra. Desde decembro de 1911, o Sotsial-Demokrat foi dirixido por Lenin. 2 Kommunist (O Comunista): revista fundada por Lenin, editada pola redaccin do peridico SotsialDemokrat en colaboracin con Piatakov e E. B. Boch, que financiaban a sa edicin (da redaccin da revista faca tamn parte Bukharine). Publicouse s un nmero (dobre), en setembro de 1915. En 1916, por mor do comportamento antipartido do grupo de Bukharine, Piatakov e Boch, a redaccin do peridico Sotsial-Demokrat, a proposta de Lenin, declarou que consideraba imposbel a continuacin da publicacin da revista. 3 Trtase do traballo O Socialismo e a Guerra (A Actitude do POSDR en relacin Guerra), concibido por Lenin en ligazn coa preparacin da Primeira Conferencia Socialista Internacional. Zinoviev participou tamn na preparacin do artigo; porn, foi fundamentalmente escrito por Lenin, quen fixo a redaccin xeral de todo o artigo. A obra O Socialismo e a Guerra foi publicada nas vsperas da Conferencia de Zimmerwald, que se levou a cabo en setembro de 1915, baixo a forma dun pequeno caderno en ruso e alemn e que foi distribudo aos participantes da conferencia. 4 Manifesto de Basilea: manifesto sobre a guerra adoptado polo Congreso Socialista Internacional Extraordinario, que se realizou en Basilea o 24 e 25 de novembro de 1912. O manifesto adverta aos pobos sobre a ameaza da guerra mundial imperialista que se achegaba, revelaba os obxectivos de
1
todos os xeitos o socialchauvinismo, e, como Plekhanov, xntase coa burguesa para ridiculizar toda idea de revolucin, de toda accin dirixida a unha loita efectivamente revolucionaria. A clase obreira non pode realizar o seu obxectivo revolucionario mundial se non leva a cabo unha implacbel guerra contra esta negacin, a esta falla de carcter, a esta actitude de servilismo perante o oportunismo, a esta vulgarizacin terica sen precedentes do marxismo. O kautskismo non casual, o produto social das contradicins da II Internacional, da combinacin da fidelidade ao marxismo en palabras coa subordinacin de facto ao oportunismo (Zinoviev e Lenin, O Socialismo e a Guerra, Xenebra, 1915, pp. 13-14). Continuemos. No libro O Imperialismo, fase superior do Capitalismo, escrito en 1916 (publicado en Petrogrado en 1917), analicei polo mido a falsidade terica de todos os raciocinios de Kautsky sobre o imperialismo. Citei a definicin do imperialismo dada por Kautsky: O imperialismo un produto do capitalismo industrial altamente desenvolvido. Consiste na tendencia de toda a nacin capitalista industrial para someter ou anexar cada vez mis rexins agrarias (o subliado de Kautsky), calquera que sexan as nacins que as poboan. Mostrei que esta definicin absolutamente falsa, acada para agachar as mis profundas contradicins do imperialismo, e, seguidamente, chegar conciliacin co oportunismo. Eu presentei a mia propia definicin do imperialismo: O imperialismo o capitalismo na fase na que gaou corpo a dominacin dos monopolios e do capital financeiro, adquiriu marcada importancia a exportacin de capitais, comezou a reparticin do mundo polos trusts internacional e terminou a reparticin de toda a Terra entre os pases capitalistas mis importantes. Mostrei que a crtica do imperialismo de Kautsky mesmo mis feble que a crtica burguesa, filistea. Finalmente, en agosto e setembro de 1917, isto , antes da revolucin proletaria na Rusia (25 de outubro 7 de novembro de 1917), escribn o traballo O Estado e a Revolucin. A Doutrina do Marxismo sobre o Estado e as Tarefas do Proletariado na Revolucin, publicada en Petrogrado en principios de 1918. E aqu, no captulo 6, sobre A vulgarizacin do marxismo polos oportunistas, dediquei unha atencin especial a Kautsky, demostrando que el deturpa por completa a doutrina de Marx, adaptouna ao oportunismo e renegou cos feito da revolucin ao tempo que a recoeca en palabras. No fondo, o erro terico fundamental de Kautsky na sa obra sobre a ditadura do proletariado consiste precisamente nas deturpacins oportunistas da doutrina de Marx sobre o Estado, que revelei polo mido no meu traballo O Estado e a Revolucin.
pillaxe desta guerra e apelaba aos obreiros de todos os pases para que levaran a cabo unha loita decidida pola paz, opoendo ao imperialismo capitalista a forza da solidariedade internacional do proletariado. No manifesto de Basilea foi includo o punto, formulado por Lenin, da resolucin do congreso de Stuttgart de 1907 de que no caso de que fose desencadeada a guerra imperialista, os socialistas deberan aproveitarse da crise econmica e poltica provocada polo guerra para conducir a loita pola revolucin socialista.
Estas observacins preliminares eran necesarias pois proban que acusei abertamente a Kautsky de ser un renegado moito antes de que o bolxeviques tomaran o poder de Estado e de ser, por iso, condenados por Kautsky.
2. COMO KAUTSKY TRANSFORMOU A MARX NUN VULGAR LIBERAL
A cuestin fundamental que Kautsky trata no seu traballo o cerne da revolucin proletaria, dicir, a ditadura do proletariado. E unha cuestin da maior importancia para todos os pases, particularmente para os avanzados, particularmente para os belixerantes, particularmente no momento actual. Podemos dicir sen esaxerar que a cuestin principal de toda a loita da clase proletaria. Por iso indispensbel deternos nela con atencin. Kautsky sita a cuestin do seguinte xeito: A oposicin das das correntes socialistas (isto , dos bolxeviques e dos non bolxeviques) a oposicin de dous mtodos radicalmente distintos: o democrtico e o ditatorial. Observemos brevemente que, chamando socialistas aos non bolxeviques da Rusia, dicir, aos menxeviques5 e aos socialista-revolucionarios6, Kautsky estase a guiar pola sa denominacin, isto , pola palabra e non polo lugar efectivo que ocupan na loita do proletariado contra a burguesa. Xeitosa maneira de concibir e aplicar o marxismo! Mais falaremos diso polo mido mis adiante. Por agora centrmonos no principal: o grande descuberta de Kautsky sobre a oposicin radical entre os mtodos democrtico e ditatorial. Este o n da cuestin. a esencia do artigo de Kautsky. E estamos ante unha confusin terica tan monstruosa, dunha tan absoluta negacin do marxismo, que preciso recoecer que Kautsky superou en moito a Bernstein. A cuestin da ditadura do proletariado a cuestin da relacin do Estado proletario co Estado burgus, da democracia proletaria coa democracia burguesa. Semellara que isto claro como o da. Mais Kautsky, igualio ao un profesor de secundaria momificado pola repeticin de manuais de historia, teima en darlle as costas ao sculo XX para ollar en direccin ao sculo
Menxeviques: partidarios da corrente oportunista pequenoburguesa na socialdemocracia rusa. No II Congreso do POSDR, realizado en 1903, o partido escindiuse en dous bandos: o revolucionario, formado polos partidarios de Lenin, e o oportunista, dirixido por Martov. Na eleccins dos rganos centrais do partido, os socialdemcratas revolucionarios obtiveron a maiora dos votos, mentres que os oportunistas ficaron en minora. De a a orixe desa designacin: bolxevique (da verba rusa bokhinstv-maiora); menxevique (da verba rusa menchinstv-minora). Os menxeviques pronuncibanse contra o programa revolucionario do partido, contra a hexemona do proletariado na revolucin, contra a alianza da clase obreira cos campesios, a prol dun compromiso coa burguesa liberal. Despois da vitoria da revolucin democrtica burguesa en febreiro de 1917, os menxeviques formaron parte do Goberno Provisorio burgus, apoiando a poltica imperialista e antipopular deste goberno e actuando contra a revolucin socialista que se preparaba. 6 Socialista-revolucionarios: partido pequenoburgus que xurdiu na Rusa a finais de 1901 e comezos de 1902, como resultado da fusin de varios grupos e crculos populistas. Durante a Primeira Guerra Mundial a maior parte dos socialista-revolucionarios adoptou unha posicin socialchauvinista. Aps a vitoria da revolucin democrtico burguesa de febreiro de 1917, os socialista-revolucionarios, xunto cos menxeviques e os demcrata constitucionalistas, serviron de principal apoio ao Goberno Provisorio contrarrevolucionario burgus-latifundista, e os xefes do partido eran membros dese goberno. Despois da revolucin socialista de Outubro, os socialista-revolucionarios realizaron unha actividade contrarrevolucionaria e subversiva, apoiaron activamente aos intervencionistas e aos xenerais gardas brancos, organizaron actos terroristas contra personalidades do Estado sovitico e do Partido Comunista.
XVIII, e mastiga e rumia mil veces, de xeito incribelmente aborrecido, unha extensa sucesin de pargrafos sobre a actitude da democracia burguesa co absolutismo e a Idade Media! De feito, semella como se, adormecido, mastigase un trapo! Porque isto significa non comprender absolutamente nada da razn das cousas. S poden provocar sorrisos os esforzos de Kautsky por presentar as cousas como se houbese persoas que pregoasen o desprezo pola democracia, etc. Kautsky tende a desviar e embarullar a cuestin con futilidades coma estas, pois el sita a cuestin como os liberais, falando da democracia en xeral e non da democracia burguesa. Evita mesmo este concepto preciso, de clase, e procura falar da democracia presocialista, Case un terzo do seu artigo, 20 das 63 pxinas, estn cheas de palabras moi agradbeis burguesa, que adornan a democracia burguesa e evitar a cuestin da revolucin proletaria. Mais o ttulo do artigo de Kautsky A Ditadura do Proletariado. Toda a xente sabe que esta precisamente a esencia da doutrina de Marx. E Kautsky, despois de toda es verborrea afastada do tema, est obrigado a citar as palabras de Marx sobre a ditadura do proletariado. Como o fai o marxista Kautsky unha autntica comedia. Lean: Ese punto de vista (que Kautsky cualifica de desprezo pola democracia) asntase nunha soa palabra de Karl Marx, o que di textualmente na pxina 20. E na pxina 60 reptese, chegando a dicir que (os bolxeviques) lembraron a tempo a palabria (literalmente as! Des Wrtchens) sobre a ditadura do proletariado que Marx empregou unha vez en 1875 nunha carta. Esta a palabria de Marx: Entre a sociedade capitalista e a sociedade comunista encntrase o perodo de transformacin revolucionaria da primeira na segunda. A este perodo corresponde tamn un perodo poltico de transicin, e o Estado deste perodo non pode ser senn a ditadura revolucionaria do proletariado.7 En primeiro lugar, chamar a esa clebre reflexin de Marx, que resume toda a sa doutrina revolucionaria, unha soa palabra, ou at palabria, burlarse do marxismo, renegar del completamente. Non se debe esquecer que Kautsky coece a Marx case de memoria e que, a xulgar por todos os seus escritos, ten na mesa de traballo ou na cabeza unha serie de gabetias de madeira nas cales todo o que Marx escribiu est dividido na mxima orde e coidado para as citas. Kautsky non pode deixar de saber que, tanto Marx como Engels, tanto en cartas como en obras impresas, falaron moitas veces da ditadura do proletariado, tanto antes como particularmente despois da Comuna. Kautsky non pode deixar de saber que a frmula ditadura do proletariado non mis que unha formulacin historicamente mis concreta e cientificamente mis precisa da tarefa do proletariado de rachar a mquina de Estado burguesa, da cal tanto Marx como Engels, tendo en conta a experiencia das revolucins de 1848 e anda mis da de 1871, falan de 1852 a 1891, durante corenta anos. Como explicar esta monstruosa deturpacin do marxismo polo letrado en marxismo Kautsky? Se se busca a base filosfica de semellante fenmeno, todo se reduce a unha substitucin da
7
Karl Marx, Crtica do Programa de Gotha.
dialctica polo eclectismo e a sofstica. Se buscamos no terreo da poltica prctica, todo se reduce a servilismo diante dos oportunistas, isto , ao fin e ao cabo, diante da burguesa. Progresando cada vez mis rpido desde que comezou a guerra, Kautsky chegou ao virtuosismo nesta arte de ser marxista de palabra e lacaio da burguesa nos feitos. Convencmonos anda mis diso cando examinamos a notbel interpretacin de Kautsky da palabria de Marx sobre a ditadura do proletariado. Lean: Marx, infelizmente, non indicou de forma mis pormenorizada como conciba esta ditadura ... (Unha frase totalmente falsa dun renegado, porque Marx e Engels deron precisamente unha serie de indicacins moi detalladas que o letrado en marxismo Kautsky elude intencionadamente.) ... Literalmente, a palabra ditadura significa supresin da democracia. Mais, naturalmente, esta verba, literalmente, significa tamn o poder persoal dunha soa persoa, que non est amarrada por ningunha lei. Poder persoal que difire do despotismo na medida en que non entendido como institucin estatal permanente, senn como medida transitoria de emerxencia. A expresin ditadura do proletariado, xa que logo, non a ditadura dunha persoa, senn a ditadura dunha clase, excle que Marx, ao utilizala, estivese pensando na ditadura no sentido literal da palabra. Non falaba aqu dunha forma de goberno, senn dunha situacin que necesariamente debe producirse al onde o proletariado conquistou o poder poltico. Que Marx non se refera aqu forma de goberno xa se demostra polo feito de que el sustentaba a idea de que na Inglaterra e na Amrica a transicin poda realizarse pacificamente, polo tanto, por va democrtica. Citamos intencionadamente toda esta reflexin para que o lector poida ver claramente os procesos dos que se serve o terico Kautsky. Kautsky quixo abordar o problema do xeito que lle permitise comezar pola definicin da palabra ditadura. Moi ben. Cada quen ten o dereito sagrado de abordar as cuestin como queira. Anda que preciso distinguir a abordaxe seria e honesta da cuestin da abordaxe deshonesta. Quen queira tratar seriamente o problema con este mtodo de abordar a cuestin debera dar a sa definicin da palabra. As a cuestin estara formulada clara e correctamente. Kautsky non o fai. Literalmente escribe- a palabra ditadura significa supresin da democracia. En primeiro lugar, isto non unha definicin. Se Kautsky desexaba evitar a definicin do concepto de ditadura, por que escolleu esa forma de abordar a cuestin? En segundo lugar, isto claramente falso. natural para un liberal falar de democracia en xeral. Un marxista nunca esquecer situar a cuestin: para que clase? Todo o mundo sabe, por exemplo e o historiador Kautsky tamn o sabe-, que as insurreccins e mesmo as fortes axitacins dos escravos na antigidade revelaban inmediatamente a esencia do Estado antigo como ditadura dos escravistas. Esa ditadura suprima a democracia entre os escravistas, para eles? Todo o mundo sabe que non. O marxista Kautsky di un absurdo monstruoso e unha falsidade, pois esqueceu a loita de clases...
Para transformar a afirmacin liberal e mentireira feita por Kautsky nunha afirmacin marxista e verdadeira, preciso dicir: a ditadura non significa necesariamente a supresin da democracia para a clase que exerce esa ditadura sobre as outras clases, senn que significa necesariamente a supresin (ou unha restricin esencial, o que tamn unha das formas de supresin) da democracia para a clase sobre a cal ou contra a cal se exerce a ditadura. Mais por verdadeira que sexa esta afirmacin, ela non define a ditadura. Examinemos a seguinte frase de Kautsky: ... Mais, naturalmente, esta palabra, literalmente, significa tamn o poder persoal dunha soa persoa, que non est amarrada por ningunha lei... Como un cachorro cego que mete o focio ao chou, ora aqu ora al, Kautsky tropezou aqu por casualidade cunha idea xusta (a saber: que a ditadura un poder que non est amarrado por ningunha lei) mais, porn, non deu unha definicin da ditadura e di, ademais, unha falsidade histrica evidente: que a ditadura significa o poder dunha soa persoa. Isto incluso gramaticalmente inexacto, porque a ditadura pode ser exercida tanto por un feixe de persoas como por unha oligarqua, por unha clase, etc. Kautsky indica de seguido a diferenza entre ditadura e despotismo, mis, anda que a sa afirmacin sexa claramente falsa, non nos deteremos nela, pois non ten nada a ver coa cuestin que nos interesa. coecida a inclinacin de Kautsky de ir do sculo XX ao XVIII, e do sculo XVIII antigidade, e agardemos que cando o proletariado alemn atinxa a ditadura, ter en conta esa inclinacin e nomear a Kautsky, digamos, profesor de historia antiga nun liceo. Esquivar unha definicin da ditadura do proletariado, a travs de elucubracins sobre o despotismo, ou extrema estupidez ou falcatruada moi pouco hbil. En resume, vemos que Kautsky, que se propua falar de ditadura, di moitas cousas notoriamente falsas mais non d ningunha definicin! No canto de confiar nas sas facultades intelectuais, podera ter botado man da sa memoria e repasar das gabetias todas as veces que Marx fala de ditadura. Tera obtido, abof, ou a seguinte definicin ou outra que, no fondo, coincidira: A ditadura revolucionaria do proletariado un poder conquistado e mantido pola violencia do proletariado sobre a burguesa, un poder que non est amarrado por ningunha lei. E esta simple verdade, verdade clara como a luz do da para calquera obreiro consciente (un representante das masas e non da camada superior da canalla pequenoburguesa subordinada aos capitalistas, como son os social-imperialistas de todos os pases), esta verdade evidente para calquera representante dos explotados que loitan pola sa liberacin, esta verdade indiscutbel para calquera marxista, preciso arrincarlla pola guerra ao sapientsimo seor Kautsky! Como explicar isto? Polo esprito de servilismo do que estn penetrados os xefes da II Internacional, transformados en desprezbeis sicofantas ao servizo da burguesa. Primeiro Kautsky terxiversa, declarando, cousa evidentemente absurda, que no seu sentido literal a palabra ditadura significa ditadura dunha soa persoa, e despois, apoindose nesa terxiversacin, declara que, xa que logo, as palabras de Marx sobre a ditadura de clase non teen sentido literal (senn un sentido segundo o cal ditadura non significa violencia
10
revolucionaria, senn unha conquista pacfica da maiora baixo a democracia burguesa, non perdan de vista isto). preciso distinguir, fxense, entre situacin e forma de goberno. Distincin espantosamente profunda, como se distingusemos entre a situacin da idiotez dunha persoa que razoa sen intelixencia e a forma das sas parvadas. Kautsky precisa interpretar a ditadura como situacin de dominacin ( a expresin textual que el emprega na pxina seguinte, pxina 21), porque entn desaparece a violencia revolucionaria, desaparece a revolucin violenta. A situacin de dominacin a situacin na que encontra calquera maiora baixo... a democracia! Con esta trampullada de mexeriqueiro, a revolucin felizmente desaparece! Mais a farsa demasiada groseira e non salvar a Kautsky. Que a ditadura presupn e significa unha situacin, desagradbel para un renegado, de violencia revolucionaria dunha clase sobre outra, algo imposbel de negar. O absurdo da distincin entre situacin e forma de goberno salta vista. Falar aqu de forma de goberno trimplemente necio, porque calquera crianza sabe que monarqua e repblica son formas de goberno diferentes. preciso demostrar ao seor Kautsky que estas das formas de goberno, como todas as formas de goberno transitorias baixo o capitalismo, non son mis que variedades do Estado burgus, isto , da ditadura da burguesa. En fin, falar de formas de goberno unha falsificacin non s estpida senn tamn groseira de Marx, que fala aqu con toda a clareza da forma ou tipo de Estado, e non de forma de goberno. A revolucin proletaria imposbel sen a destrucin violenta da mquina de Estado burguesa e a sa substitucin por unha nova que, segunda as verbas de Engels, non xa un Estado no sentido propio.8 Kautsky precisa escamotear e encubrir todo isto as o esixe a sa posicin de renegado. Vexan a que miserbeis subterfuxios recorre. Primeiro subterfuxio. ... Que Marx non se refera aqu forma de goberno xa se demostra polo feito de que el sustentaba a idea de que na Inglaterra e na Amrica a transicin poda realizarse pacificamente, polo tanto, por va democrtica ... A forma de goberno non ten absolutamente ningunha relacin con isto, porque hai monarquas, que non son tpicas do Estado burgus, que se distinguen, por exemplo, pola ausencia de camarillas militaristas, e hai repblicas, absolutamente tpicas nese aspecto, por exemplo, con camarillas militaristas e burocracia. Este un feito histrico e poltico coecido, e Kautsky non conseguir falsificalo. Se Kautsky quixese razoar serie e honestamente, terase preguntado: existen leis histricas relativas revolucin e que non coecen excepcin? A resposta sera: non, non existen tais leis. Estas leis refrense s ao tpico, aquilo ao que Marx chamou unha vez ideal, no sentido de capitalismo medio, normal, tpico.
8
Friedrich Engels, Carta a Bebel.
11
Continuemos. Exista nos anos 70 algo que fixese da Inglaterra ou da Amrica unha excepcin no aspecto que examinamos? Para calquera persoa minimamente familiarizada coas esixencias da ciencia no campo das cuestins histricas, evidente que necesario situar esta cuestin. Non facelo significa falsificar a ciencia, significa xogar aos sofismas. E unha vez situada esta cuestin, a resposta non ofrece ningunha dbida: a ditadura revolucionaria do proletariado violencia contra a burguesa; esta violencia particularmente necesaria, como moitas veces explicaron polo mido Marx e Engels (particularmente en A Guerra Civil en Francia e no seu prefacio), pola existencia da camarilla militarista e da burocracia. Precisamente estas institucins, precisamente na Inglaterra e na Amrica, e precisamente nos anos 70 do sculo XIX, cando Marx fixo a sa observacin, non existan! (Mais agora existen tanto na Inglaterra como na Amrica). Kautsky precisa literalmente facer trampulladas a cada paso para agochar que un renegado! E vexan como amosou aqu sen querer as orellas de burro. Escribiu: pacificamente, isto , por va democrtica!! Ao definir a ditadura, Kautsky fai todos os esforzos para agochar ao lector o trazo fundamental desde concepto: a violencia revolucionaria. Pero a verdade sae a luz: trtase da oposicin entre revolucin pacfica e revolucin violenta. Esta a cuestin. Todos os subterfuxios, os sofismas, as falsificacin de mexeriqueiro son necesarias para que Kautsky poida esquivar a revolucin violenta, para agochar que renega dela, que se pasa ao lado da poltica obreira liberal, isto , que se pasa ao lado da burguesa. Esta a cuestin. O historiador Kautsky falsifica a historia con tanto descaro que esquece o fundamental: o capitalismo premonopolista, cuxo apoxeo corresponde aos anos 70 do sculo XIX, acorde coas sas particularidades econmicas esencias, que na Inglaterra e na Amrica se manifestaban dun xeito particularmente tpico, distinguase por un apego relativamente maior paz e liberdade. Mais o imperialismo, isto , o capitalismo monopolista, que s atinxiu a plena madurez no sculo XX, polas sas particularidades econmicas esenciais, distnguese por un apego mnimo paz e liberdade, por un desenvolvemento mximo da camarilla militarista en todas partes. Non notar isto ao examinar en que medida unha revolucin pacfica ou violenta tpica ou probbel, descender ao nivel do mis vulgar lacaio da burguesa. Segundo subterfuxio. A Comuna de Pars foi unha ditadura do proletariado, e foi elixida por sufraxio universal, isto , sen privar burguesa do seu dereito ao voto, dicir, democraticamente. E Kautsky remata triunfal: ... A ditadura do proletariado foi para Marx (ou segundo Marx) unha situacin que resulta necesariamente da democracia pura se o proletariado constite a maiora (bei berwiegendem Proletariat, p. 21) Este argumento de Kautsky tan divertido que un sente un verdadeiro embarras de richesses (dificultades por mor da abundancia... de obxeccin). En primeiro lugar, sabido que a flor, o estado maior, as camadas superiores da burguesa, fuxiran de Pars para Versalles. En Versalles estaba o socialista Louis Blanc, o que proba, por certo, que mentira a
12
afirmacin de Kautsky de que na Comuna teran participado todas as tendencias do socialismo. Non ridculo presentar como democracia pura con sufraxio universal a divisin dos habitantes de Pars en dous campos belixerantes, nun dos cales se concentraba toda a burguesa militante, politicamente activa? En segundo lugar, a Comuna loitou contra Versalles, como goberno obreiro de Francia contra o goberno burgus. A que ven aqu iso de democracia pura e de sufraxio universal cando Pars decida o destino de Francia? Cando Marx consideraba que a Comuna cometera un erro non tomando o Banco9, que pertenca a toda Francia, parta Marx dos principios e da prctica da democracia pura? claro que Kautsky escribe nun pas no que a polica prohibe s persoas rir en grupo, pois doutro xeito Kautsky xa tera morto polos risos. En terceiro lugar, voume permitir lembrarlle ao seor Kautsky, que coece de memoria a Marx e a Engels, a seguinte apreciacin de Engels sobre a Comuna do punto de vista... da democracia pura: Eses seores (os antiautoritarios) viron algunha vez unha revolucin? Unha revolucin , indubidabelmente, a cousa mis autoritaria posbel. Unha revolucin un acto a travs do cal unha parte da poboacin impn a sa vontade outra parte por medio de fuss, baionetas e canons, isto , por medios extraordinariamente autoritarios E o partido vitorioso est necesariamente obrigado a manter o seu dominio polo terror que as sas armas inspiran aos reaccionarios. Se a Comuna de Pars non se apoiara na autoridade do pobo armada contra a burguesa durara mis dun da? Non teremos razn, pola contra, ao censurar Comuna por ter empregado demasiado pouco esta autoridade?10 A est a democracia pura! Como se mofara Engels do vulgar pequenoburgus, do socialdemcrata (no sentido que se lle daba en Francia a esta palabra nos anos 40 e en toda Europa nos anos 1914-1918) que tivese a ocorrencia de falar de democracia pura nunha sociedade dividida en clases! Mais abonda. imposbel enumerar todos os absurdos aos que chega Kautsky, porque cada unha das sas frases o abismo sen fondo dun renegado. Marx e Engels analizaran moi polo mido a comuna de Pars, e mostraron que o seu mrito consistiu na tentativa de rachar, demoler a mquina de Estado existente11. Marx e Engels atriburan tal importancia a esta conclusin que en 1872 apenas introduciran esta emenda no programa obsoleto (nalgunhas partes) do Manifesto Comunista12. Marx e Engels amosaron que a Comuna suprimiu a exrcito e a burocracia, suprimiu o parlamentarismo, destruu a excrecencia parasitaria que o Estado, etc., mais o sapientsimo Kautsky, calndose o gorro de durmir, repite aquilo que os profesores liberais dixeron mil veces: as fbulas sobre a democracia pura.
Este pensamento foi expresado por Friedrich Engels na Introducin obra de K. Marx A Guerra Civil en Francia. 10 Friedrich Engels, Da Autoridade. 11 Ver a carta de K. Marx e L. Kugelmann, de 12 de abril de 1871. 12 Ver o prefacio de K. Marx e F. Engels edicin alem do Manifesto Comunista.
13
Non foi casual que Rosa Luxemburgo dixera o 4 de agosto de 1914 que a socialdemocracia alem era un cadver fedorento.13 Terceiro subterfuxio. Se falamos da ditadura como forma de goberno, non podemos falar de ditadura dunha clase. Pois unha clase, como xa indicamos, pode apenas dominar, mais non gobernar ... Son as organizacins ou os partidos quen gobernan. Vostede confunde, vostede confunde descaradamente, seor conselleiro da confusin! A ditadura non unha forma de goberno, iso ridculo. E Marx non fala de forma de goberno, senn de forma ou tipo de Estado. algo totalmente diferente, totalmente diferente. Tamn absolutamente inexacto que unha clase non poda gobernar: Tal absurdo s o pode dicir un cretino parlamentar, que nada ve aln do parlamente burgus, que non ve nada aln dos partidos gobernantes. Calquera pas europeo pode mostrar a Kautsky exemplos de goberno exercidos pola sa clase dominante, por exemplo, os latifundistas na Idade Media, malia a sa insuficiente organizacin. Resumindo: Kautsky deturpou do xeito mis inaudito o concepto de ditadura do proletariado, transformando a Marx nun vulgar liberal, isto , descendeu ao nivel do liberal que lanza frases vulgares verbo da democracia pura, agochando e evitando o contido de clase da democracia burguesa, fuxindo de toda violencia revolucionaria por parte da clase oprimida. Cando Kautsky interpretou o concepto de ditadura revolucionaria do proletariado para facer desaparecer a violencia revolucionaria por parte da clase oprimida contra os opresores, de feito est a superar o recorde mundial en deformacin liberal de Marx. O renegado Bernstein non mis que un fedello en comparacin co renegado Kautsky.
13
O 4 de agosto de 1914, o grupo socialdemcrata do Reichstag alemn votou a concesin de cretos de guerra ao goberno do Kaiser.
14
3. DEMOCRACIA BURGUESA E DEMOCRACIA PROLETARIA
A cuestin tan descaradamente confundida por Kautsky presntase na realidade as. Se non para mofarse do sentido comn e da historia, est claro que non se pode falar de democracia pura en tanto existen clases diferentes, pdese falar tan s de democracia de clase. (Digamos entre parnteses que democracia pura non s unha frase dun ignorante, que revela a incomprensin tanto da loita de clases como da esencia do Estado, senn tamn unha frase triplemente baleira, pois na sociedade comunista, a democracia, modificndose e convertndose nun hbito, extinguirase, mais nunca ser democracia pura.) A democracia pura unha frase mentireira dun liberal que pretende enganar aos obreiros. A historia coece a democracia burguesa, que substituu ao feudalismo, e a democracia proletaria, que substituu burguesa. Se Kautsky consagra ducias de pxina a demostrar a verdade de que a democracia burguesa progresiva en comparacin coa Idade Media e que o proletariado debe obrigatoriamente utilizala na sa loita contra a burguesa, isto precisamente charlatanera de liberal destinada a enganar aos obreiros. Isto unha verdade non s na culta Alemaa senn tamn na Rusia inculta. Kautsky arroxa simplemente a sa sabia terra aos ollos dos obreiros, falndolles con fachenda tanto de Weitling, como dos xesutas no Paraguai como de moitas outras cousas para eludir a esencia burguesa da democracia contempornea, isto , capitalista. Kautsky colle do marxismo aquilo que aceptbel para os liberais, para a burguesa (a crtica da Idade Media, o papel histrico progresista do capitalismo en xeral e da democracia capitalista en particular) e rexeita, silencia e evita do marxismo aquilo que inaceptbel para a burguesa (a violencia revolucionaria do proletariado contra a burguesa para suprimila). Esta a razn pola que, pola sa posicin obxectiva, e sexa cal sexa a sa conviccin subxectiva, Kautsky se revela inevitabelmente como un lacaio da burguesa. A democracia burguesa, sendo un grande progreso histrico en comparacin coa Idade Media, contina a ser e non pode deixar de selo baixo o capitalismo- estreita, amputada, falsa, hipcrita, paraso para os ricos, unha trampullada e un engano para os explotados, para os pobres. esta verdade, que constite unha parte integrante esencial da doutrina marxista, a que o marxista Kautsky non comprendeu. Nesta cuestin fundamental- Kautsky ofrece amabilidade burguesa, no canto dunha crtica cientfica das condicins que fan de calquera democracia burguesa unha democracia para os ricos. Comecemos por lembrar ao sapientsimo seor Kautsky as declaracins tericas de Marx e Engels que o noso letrado vergoentamente esqueceu (para agradar burguesa), e despois explicaremos as cousas dun xeito mis popular. Non s o Estado antigo e feudal, senn tamn o moderno Estrado representativo un instrumento de explotacin do traballo asalariado polo capital (Engels, na sa obra sobre o Estado14). Agora ben, como o Estado , de feito, apenas unha institucin transitoria, da cal a xente se serve na loita, na revolucin para reprimir pola forza aos adversarios, totalmente absurdo falar dun Estado popular libre: cando o proletariado anda usa o Estado, sao non no
14
Ver Friedrich Engels, A Orixe da Familia, da Propiedade Privada e do Estado.
15
interese da liberdade, senn da represin dos seus adversarios, e cando se pode falar de liberdade o Estado deixa de existir como tal. (Engels na Carta a Bebel). O Estado non mis que unha mquina para a opresin dunha clase sobre a outra, o mesmo na repblica democrtica que na monrquica (Engels no prefacio Guerra Civil de Marx). O sufraxio universal o barmetro da madurez da clase obreira. Mais non pode ser nin chegar nunca a mis no Estado actual (Engels na sa obra O Estado). O seor Kautsky mastiga do xeito mis aburrido a primeira parte desta tese, aceptbel para a burguesa. Mais o renegado Kautsky esqucese da segunda, a que subliamos ns e que non aceptbel para a burguesa!). A Comuna deba ser non un corpo parlamentar, senn un corpo de traballo, executivo e lexislativo ao mesmo tempo... No canto de decidir cada tres ou cada seis anos que membro da clase dominante tia que representar e reprimir (ver-und zertreten) ao pobo no Parlamento, o sufraxio universal deba servir ao pobo constitudo en comunas como o voto individual serve a os patrns para escolleren obreiros, capataces e contbeis para os seus negocios (Marx na obra sobre a Comuna de Pars, A Guerra Civil en Francia). Cada unha destas teses, que o sapientsimo seor Kautsky coece perfectamente, para el unha labazada que descobre toda a sa traizn. En todo o artigo de Kautsky non hai nin un chisco de comprensin destas verdades. Todo o contido do seu artigo un escarnio do marxismo! Tomade as leis fundamentais dos Estados contemporneos, tomade a sa administracin, tomade a liberdade de reunin ou de prensa, tomade a igualdade dos cidadns perante a lei, e veredes a cada paso a hipocrisa da democracia burguesa, ben coecida por calquera obreiro honesto e consciente. Non hai Estado, nin mesmo o mis democrtico, onde a sa constitucin non haxa escapatorias ou reservar que aseguren burguesa a posibilidade de lanzar as tropas contra os obreiros, declarar o estado de guerra, etc., en caso de alteracin da orde, de feito en caso de violacin pola clase explotada da sa situacin escrava e tente non comportarse como escrava. Kautsky embelece desvergoadamente a democracia burguesa, non dicindo nada, por exemplo, daquilo que fan os burgueses mis democrticos e republicanos na Amrica ou na Suza contra os obreiros en folga. Oh! O sabio e douto Kautsky silencia isto! Non comprende, este douto poltico, que silenciar isto unha infamia. Prefire contar aos obreiros contos para crianzas, como por exemplo o de que a democracia significa proteccin da minora. incrbel, mis as! No ano 1918 do nacemento de Cristo, no quinto ano da carnicera imperialista mundial e do estrangulamento das minoras internacionalistas (isto , daqueles que non traizoaron vilmente o socialismo, como fixeron os Renaudel e os Lonquet, os Scheidemann e os Kautsky, os Hernderson e os Webb, etc.), en todas as democracias do mundo, o douto seor Kautsky canta cunha voz doce, moi doce, a proteccin da minora. Quen o desexa, pode lelo na pxina 15 do artigo de Kautsky. E na pxina 16, ese douto... individuo flavos dos whigs e dos tories15 do sculo XVIII na Inglaterra! Ou, sapiencia! Oh, refinado servilismo perante a burguesa! Oh, maneira civilizada de reptar diante dos capitalistas e lamberlles as botas! Se eu fose Krupp ou Scheidemann ou Clemenceau ou Renaudel, pagara millns ao seor Kautsky, compensarao con beixos de
Whigs e Tories: partidos polticos de Inglaterra, constitudos nos anos 70-80 do sculo XVII. O partido dos whigs foi a orixe do partido liberal. Os tories representaban aos grandes propietarios rurais e ao alto clero anglicano; defendan as tradicins do pasado feudal e loitaban contra as reivindicacins liberais e progresistas. Mis tarde, os tories deron lugar ao partido conservador. Os whigs e os tories alternbanse no poder.
15
16
Xudas, eloxiarao diante dos obreiros, recomendara a unidade do socialismo con persoas tan respectbeis como Kautsky. Escribir artigos contra a ditadura do proletariado, falar dos whigs e dos tories do sculo XVIII na Inglaterra, afirmar que democracia significa proteccin das minoras e silenciar os programas contra os internacionalistas na democrtica repblica da Amrica, non son servizos de lacaio da burguesa? O douto seor Kautsky esqueceu -probabelmente esqueceu de casualidade...- unha pequenez, a saber: o partido dominante dunha democracia burguesa s garante a proteccin da minora a outro partido burgus, mentres que o proletariado, en calquera cuestin seria, profunda e fundamental, no canto de proteccin da minora apenas recibe estado de guerra ou persecucin. Canto mis desenvolvida a democracia tanto mis prxima se atopa a persecucin ou a guerra civil en calquera caso de profunda diverxencia poltica perigosa para a burguesa. O douto seor Kautsky podera ter observado esta lei da democracia burguesa no caso Dreyfus16 na Francia republicana, no linchamento de negros e internacionalistas na democrtica repblica da Amrica, no exemplo de Irlanda e do Ulster na democrtica Inglaterra17, na persecucin dos bolxeviques e na organizacin de pogroms contra eles en abril de 1917 na democrtica repblica da Rusia. Cito intencionadamente exemplos non s do tempo de guerra, senn tamn do tempo de antes da guerra, do tempo de paz. O melifluo seor Kautsky prefire pechar os ollos perante estes feitos do sculo XX e contar aos obreiros cousas espantosamente novas, notabelmente interesantes, inusitadamente instrutivas e incribelmente importantes sobre os whigs e os tories no sculo XVIII. Pensade no parlamento burgus. Ser posbel admitir que o douto Kautsky nunca ouvira dicir que os parlamentos burgueses estn tanto mis sometidos Bolsa e aos banqueiros canto mis desenvolvida est a democracia? Isto non quere dicir que non se deba utilizar o parlamentarismo burgus (e os bolxeviques utilizrono quizais con maior xito que calquera outro partido no mundo, pois en 1912-1914 conquistamos toda a curia obreira da IV Duma18 ). Mais o que si quere dicir e que s un liberal pode esquecer, como Kautsky esquece, o carcter historicamente limitado e relativo do parlamentarismo burgus. No mis
16
Lenin fai alusin ao proceso provocativo organizado en 1894 polos crculos monrquicos do mundo militar francs contra o xudeu Dreyfus, oficial do Estado Maior Xeral francs, falsamente acusado de espionaxe e alta traizn. O tribunal militar condenou a Dreyfus a prisin perpetua. A condena a Dreyfus foi aproveitada polos crculos reaccionarios franceses para fomentar o antisemitismo e desencadear unha ofensiva contra o rxime republicano e as liberdades democrticas. O caso Dreyfus adquiriu un carcter claramente poltico e escindiu o pas en dous campos: republicanos e demcratas, por un lado, e o bloque de monrquicos, clericais, antisemitas e chauvinistas, polo outro. En 1899, baixo a presin da opinin pblica, Dreyfus foi indultado e en 1906 completamente rehabilitado e reintegrado no exrcito. 17 Trtase da sanguenta represin polos ingleses da insurreccin irlandesa de 1916, que tia por obxectivo a liberacin do pas da dominacin britnica. 18 Duma de Estado: institucin representativa que o goberno tsarista se viu obrigado a convocar como consecuencia dos acontecementos revolucionarios de 1905. Formalmente, a Duma de Estado era un rgano lexislativo, mais na prctica non tia poder efectivo algn. As eleccins para a Duma de Estado non eran nin directas, nin iguais, nin xerais. Os dereitos electorais das clases traballadoras, as como das nacionalidades non rusas que habitaban na Rusia, eran restrinxidos considerabelmente. Unha grande parte dos obreiros e campesios estaba totalmente privada dos dereitos electorais. O goberno tsarista disolvera a I Duma de Estado (abril-xullo de 1906) e a II Duma do Estado (febreiro-xuo de 1907). Despois de levar a cabo un golpe de estado o 3 de xuo de 1907, o goberno tsarista promulgou unha nova lei electoral que limitaba anda mis os dereitos dos obreiros, dos campesios e da pequenaburguesa urbana, asegurando o dominio total da alianza reaccionaria dos latifundistas e dos grandes capitalistas na III (1907-1912) e na IV (1912-1917) Dumas de Estado.
17
democrtico Estado burgus, as masas oprimidas chocan a cada paso coa contra a contradicin flagrante entre igualdade formal, que a democracia dos capitalistas proclama, e os milleiros de limitacins e subterfuxios reais que fan dos proletarios escravos asalariados. precisamente esta contradicin que revela s masas a podremia, a falsidade e a hipocrisa do capitalismo. precisamente esta contradicin a que os axitadores e propagandistas do socialismo denuncian constantemente diante das masas co gallo de preparalas para a revolucin! E cando encetou a era das revolucins, Kautsky mirou para outro lado e pxose a celebrar os encantos da democracia burguesa moribunda. A democracia proletaria, da que o Poder Sovitico unha das formas, desenvolveu e estendeu como nunca no mundo a democracia precisamente para a xigantesca maiora da poboacin, para os explotados e os traballadores. Escribir todo un libro sobre a democracia, como fixo Kautsky, falando en das pxinas de ditadura e en ducias de pxinas de democracia pura e non mencionar isto deturpar por completo as cousas ao estilo dun liberal. Considerade a poltica exterior. En ningn pas burgus, nin mesmo o mis democrtico, faise abertamente. Engnase as masas en todas partes, e nas democrticas Francia, Suza, Amrica, Inglaterra dun xeito cen veces mis refinado e amplo que nos outros pases. O Poder Sovitico arrincou revolucionariamente o veo de segredo que encubra a poltica exterior. Kautsky non o mencionou, silenciouno, malia que nunha poca de guerra de rapina e de tratados secretos sobre o reparto das esferas de influencia (isto , o reparto do mundo polos bandidos capitalistas) isto tea unha importancia capital, porque disto depende a cuestin da paz, a cuestin da vida ou da morte de decenas de millns de persoas. Considerade a estrutura do Estado. Kautsky cntrase nas pequeneces, mesmo ao feito de que as eleccins son indirectas (na Constitucin sovitica), mais non ve o fondo do problema. Non nota a esencia de clase do aparello de Estado, da mquina de Estado. Na democracia burguesa, servndose de mil estrataxemas tanto mis enxeosas e eficaces canto mis desenvolvida a democracia pura-, os capitalistas afastan s masas da administracin, da liberdade de reunin e da prensa, etc. O Pode Sovitico o primeiro no mudo (falando rigorosamente, o segundo, porque a Comuna de Pars comezou a facer o mesmo) que chama s masas, precisamente as masas explotadas, administracin. Mil barreiras pechan s masas traballadoras da participacin no parlamento burgus (que nunca resolve as cuestins mis importantes na democracia burguesa: estas son resolvidas polo Bolsa e polos bancos), e os obreiros saben e senten, ven e perciben perfectamente que o parlamento burgus unha institucin allea, un instrumento de opresin dos proletarios pola burguesa, unha institucin dunha clase hostil, da minora explotadora. Os Soviets son a organizacin directa das propias masas traballadoras e explotadas, s cales facilita a posibilidade de se organizaren elas mesmas o Estado e de administralo de todas as maneiras posbeis. Precisamente a vangarda dos traballadores e dos explotados, o proletariado das cidades, ten nese sentido a vantaxe de ser o mis unido polas grandes empresas, lle mis doado que calquera outro elixir e controlar os electos. A organizacins sovitica facilita automaticamente a unificacin de todos os traballadores e explotados ao redor da sa vangarda, o proletariado. O vello aparello burgus a burocracia, os privilexios da riqueza, da educacin burguesa, das relacins, etc. (estes privilexios de feito son tanto mis variados canto mis desenvolvida a democracia burguesa)- desaparece coa organizacin sovitica. A liberdade de prensa deixa de ser unha hipocrisa, pois se expropian burguesa as tipografas e o papel. Outro tanto acontece cos mellores edificios, os palacios, pazos, casas seoriais, etc. O Poder Sovitico retirou inmediatamente aos explotadores milleiros e milleiros destes
18
mellores edificios, tornndose as un milln de veces mis democrtico o dereito de reunin para as masas, ese dereito de reunin sen o cal a democracia un engano. As eleccins indirectas dos Soviets non locais facilitan os congresos dos Soviets, trnase todo o aparello mis barato, mis xil, mis accesbel aos obreiros e aos campesios nun perodo no que a vida ferve e precisa poder actuar con especial rapidez para revogar o seu deputado local ou envialo ao congreso xeral dos Soviets. A democracia proletaria un milln de veces mis democrtica que calquera democracia burguesa. O Podre Sovitico un milln de veces mis democrtico que a mis democrtica repblica burguesa. Para non notar isto preciso ser un servidor consciente da burguesa ou un home totalmente morto politicamente, que non ve a vida viva detrs dos poeirentos libros burgueses, impregnado at a medula de preconceptos democrticoburgueses, polo que se tornou obxectivamente nun servidor da burguesa. Para non percibir isto preciso ser un home incapaz de situar a cuestin do punto de vista das clases oprimidas: existe algn pas do mundo, entre os pases burgueses mis democrticos, onde o obreiro medio, da masas, o asalariado agrcola medio, da masa, ou semiproletario do campo en xeral (isto , o representante da masa oprimida, da inmensa maiora da poboacin) goce, mesmo lixeiramente, da liberdade de realizar as sas reunins nos mellores edificios, da liberdade de ter as maiores tipografas e as mellores reservas de papel para expresar as sas ideas e para defender os seus intereses, da liberdade de enviar precisamente homes da sa clase a gobernar e organizar o Estado, como acontece na Rusia Sovitica? Sera ridculo pensar que o seor Kautsky atope en calquera pas un entre mil obreiros e asalariados agrcolas informados que dubidase da resposta a esta pregunta. Instintivamente, ouvindo tan s os fragmentos da verdade que se escapan dos xornais burgueses, os obreiros de todo o mundo simpatizan coa Repblica Sovitica porque ven nela a democracia proletaria, a democracia para os pobres, e non unha democracia para os ricos, como na realidade toda a democracia burguesa, mesmo a mellor. Somos gobernados (e o noso Estado organizado) por funcionarios burgueses, parlamentarios burgueses, xuces burgueses. Esta unha verdade simple, evidente, indiscutbel, coecida pola experiencia propia, sentida e percibida diariamente por decenas e centos de millns de homes das clases oprimidas de todos os pases burgueses, inclundo os mis democrticos. Mais na Rusia rachamos completamente o aparello burocrtico, non deixamos pedra sobre pedra, afastamos a todos os antigos xuces, disolvemos o parlamento burgus e dimos precisamente aos obreiros e aos campesios unha representacin moito mis accesbel, os seus Soviets substituran aos funcionarios, ou os seus Soviets foron situados por riba dos funcionarios, os seus Soviets elixen aos xuces. Este simple feito abonda para que todas as clases oprimidas recoezan que o Poder Sovitico, isto , esta forma da ditadura do proletariado, un milln de veces mis democrtica que a mis democrtica repblica burguesa. Kautsky non comprende esta verdade, comprensbel e evidente para calquera obreiros, porque esqueceu situar a cuestin: democracia para que clase? El razoa do punto de vista da
19
democracia pura (isto , sen clases? ou por riba das clases?). Argumenta como Shylock19: unha libra de carne e mis nada. Igualdade de todos os cidadns senn non hai democracia. Debemos preguntar ao douto Kautsky, ao marxista e socialista Kautsky: Pode haber igualdade entre o explotado e o explotador? monstruoso, incrbel que teamos que facer esta pregunta ao discutir un libro do xefe ideolxico da II Internacional. Mais, atrelado ao carro, non te queixes da carga. Propuxmonos escribir sobre Kautsky; xa que logo, mester explicar a este douto home por que non pode haber igualdade entre o explotador e o explotado.
Shylock: personaxe da comedia de Shakespeare O Mercador de Venecia, insensbel e cruel usuario que esixa implacabelmente, de acordo coas condicins da letra de cambio, que se cortase ao seu debedor insolvente unha libra de carne.
19
20
4. PODE HABER IGUALDADE ENTRE O EXPLOTADO E O EXPLOTADOR?
Kautsky razoa do seguinte xeito: (1) Os explotadores constituron sempre apenas unha pequena minora da poboacin. Isto unha verdade indiscutbel. Como debemos razoar a partir desta verdade? Podemos razoar como marxistas, como socialistas; entn teremos que tomar como base a relacin entre explotados e explotadores. Podemos razoar como liberais, como demcrata burgueses; entn teremos que tomar como base a relacin entre a maiora e a minora. Se razoamos como marxistas, teremos que dicir: os explotadores transforman inevitabelmente o Estado (e trtase da democracia, isto , dunha das formas do Estado) nun instrumento de dominio da sa clase, da clase dos explotadores sobre os explotados. Por iso, tamn o Estado democrtico, desde o momento no que haxa explotadores que dominen sobre unha maiora de explotados, ser inevitabelmente unha democracia para os explotadores. O Estado dos explotados debe distinguirse radicalmente dese Estado, debe ser a democracia para os explotados e a represin dos explotadores, e a represin dunha clase significa a desigualdade desa clase, a sa exclusin da democracia. Se razoamos como liberais, teremos que dicir: a maiora decide, a minora somtese. Os insubmisos son castigados. E mis nada. intil falar verbo do carcter de clase do Estado en xeral ou sobre a democracia pura en particular; iso non ten nada a ver coa cuestin, porque a maiora a maiora e a minora a minora. Unha libra de carne unha libra de carne, e abonda. Kautsky razoa precisamente as: (2) Que motivos hai para que a dominacin do proletariado tome e tea que tomar unha forma que incompatbel coa democracia? Segue unha explicacin de porque o proletariado ten polo seu lado a maiora, explicacin moi circunstanciada e moi embarullada, cunha cita de Marx e con nmeros de votos na Comuna de Pars. Conclusin: Un rxime tan fortemente enraizado nas masas non ten o menor motivo para atentar contra a democracia. Nin sempre poder evitar a violencia nos caos nos que a violencia fora empregada para reprimir a democracia. A violencia s se pode responder coa violencia. Mais un rxime que saiba que ten as masas con el s usar a violencia para defender a democracia, e non para suprimila. Cometera un verdadeiro suicidio se quixese suprimir a sa base mis segura, o sufraxio universal, fonte profunda dunha poderosa autoridade moral. Como se ve, a relacin entre explotados e explotadores desapareceu da argumentacin de Kautsky. Non fica outra cousa que a maiora en xeral, a minora en xeral, a democracia en xeral, a democracia pura que xa coecemos. Ntese que isto se di a propsito da Comuna de Pars! Para maior evidencia vexamos o que dican Marx e Engels da ditadura a propsito da Comuna:
21
Marx: ... Cando os obreiros substiten a ditadura da burguesa pola sa ditadura revolucionaria ... para quebraren a resistencia da burguesa ..., dan ao Estado unha forma revolucionaria e transitoria ...20 Engels: ... E o partido que triunfou (na revolucin) ten que afirmar o seu dominio por medio do medo que as sas armas inspiran aos reaccionarios. E se a Comuna de Pars non se servira da autoridade dun pobo armado contra a burguesa, seica resistira mis dun da? Non podemos, inversamente, censurarlle o ter empregado excesivamente pouco esta autoridade? ...21 Tamn Engels: Agora ben, como o Estado , de feito, apenas unha institucin transitoria, da cal a xente se serve na loita, na revolucin para reprimir pola forza aos adversarios, totalmente absurdo falar dun Estado popular libre: cando o proletariado anda usa o Estado, sao non no interese da liberdade, senn da represin dos seus adversarios, e cando se pode falar de liberdade o Estado deixa de existir como tal ...22 Entre Kautsky e Marx e Engels hai unha distancia como do ceo terra, como entre un liberal e un revolucionario proletario. A democracia pura e simplemente a democracia da que fala Kautsky, non mis que unha reproducin dese mesmo Estado popular libre, isto , un puro absurdo. Coa sapiencia dun douto imbcil de gabinete, ou coa candidez dunha nenia de 10 anos, Kautsky pregunta: para que necesaria a ditadura, cando se ten a maiora? E Marx e Engels explcano: Para quebrar a resistencia da burguesa; para inspirar medo aos reaccionarios; para manter a autoridade do pobo armado contra a burguesa; para que o proletariado poda reprimir pola violencia aos seus adversarios.
Kautsky non comprende estas explicacins. Namorado da pureza da democracia, non vendo o seu carcter burgus, sustenta consecuentemente que a maiora, unha vez que maiora, non ten necesidade de quebrar a resistencia da minora, non ten necesidade de reprimila pola forza -abonda con reprimir os casos de violacin da democracia. Namorada da pureza da democracia, Kautsky incorre por descoido nese pequeno erro que sempre cometen todos os demcratas burgueses, a saber: acepta a igualdade formal (que completamente mentireira e hipcrita no capitalismo) por igualdade de facto! Unha parvada! O explotador non pode ser igual ao explotado. Esta verdade, por moi desagradbel que sexa para Kautsky, o contido esencial do socialismo.
20 21
Karl Marx, O Indiferentismo Poltico. Friedrich Engels, Sobre a Autoridade. 22 Ver carta de F. Engels a A. Bebel, do 18-28 de marzo de 1875.
22
Outra verdade: non pode haber igualdade real, de facto, mentres non estea suprimida toda posibilidade de explotacin dunha clase por outra. Pdese derrotar cun s golpe aos explotadores cunha insurreccin con xito ou cunha rebelin das tropas. Mais, ags casas moi raros e especiais, non se pode suprimir aos explotadores cun s golpe. Non se pode expropiar cun s golpe a todos os latifundistas e capitalistas dun pas cunha certa extensin. Aln diso, a expropiacin por si mesma, como acto xurdico ou poltico, est moi afastada da resolucin do problema, porque necesario desaloxar de facto aos latifundistas e capitalistas, substitur de facto a sa administracin das fbricas e das propiedades agrcolas por outra administracin, obreira. Non pode haber igualdade entre os explotadores que, durante moitas xeracins, se distinguiron pola instrucin, polas condicins dunha vida rica e os hbitos adquiridos, e os explotados, cuxa masa social, mesmo nas repblicas burguesas mis avanzadas e democrticas, inculta e ignorante, est embrutecida, asustada e dividida. Durante moito tempo despois da revolucin, os explotadores conservan inevitabelmente unha serie de enormes vantaxes reais: manteen o dieiro (non posbel suprimir o dieiro de socate), certos bens mbeis, frecuentemente considerbeis, conservan as relacins, os hbitos de organizacins e de administracin, o coecemento de todos os segredos (costumes, procesos, medios, posibilidades) da administracin, conservan unha instrucin mis elevada, a proximidade co persoal tcnico superior (que vive e pensa maneira burguesa), conservan (e isto moi importante) unha experiencia infinitamente superior na arte militar, etc., etc. Se os explotadores son derrotados nun s pas e este , naturalmente, o caso tpico, pois a revolucin simultnea nunha serie de pases constite unha rara excepcin-, continuarn a ser, porn, mis fortes que os explotados, pois as relacins internacionais dos explotadores son enormes. Que unha parte dos explotados, da mas menos desenvolvida de campesios medios, artesns, etc., segue e susceptbel de seguir aos explotadores, algo probado at agora por todas as revolucins, inclundo a Comuna (porque entre as tropas de Versalles haba tamn proletarios, cousa que o douto Kautsky esqueceu). Por todo isto, supoer que nunha revolucin minimamente profunda e seria a solucin do problema depende simplemente da relacins entre a maiora e a minora, a maior estupidez, o mis tolo preconcepto dun vulgar liberal, enganar s masas, agocharlles unha verdade histrica manifesta. Esta verdade histrica consiste en que, en calquera revolucin profunda, a regra que os explotadores, que durante unha serie de anos conservan sobre os explotadores grandes vantaxes prcticas, opoen unha resistencia prolongada, obstinada e desesperada. Nunca a non ser na doce fantasa do doce parvo Kautsky- os explotadores van someterse a decisin da maiora dos explotados antes de teren posto a proba a sa superioridade nunha desesperada batalla final, nunha serie de batallas. A transicin do capitalismo ao comunismo constite toda unha poca histrica. Mentres que non remate esta poca, os explotadores manteen a esperanza de restauracin, e esta esperanza transfrmase en tentativas de restauracin. E despois da primeira derrota seria, os explotadores derrubados, que non agardaban o seu derrubo, non acreditaban nel, non admitan esa idea, lnzanse con enerxa multiplicada, cunha furiosa paixn, cun odio aumentando cen veces, loita polo regreso do paraso que lles foi arrebatado, polas sas familias que vivan tan docemente a quen o vil populacho condena runa e miseria (ou ao simple traballo...). E detrs do capitalistas explotares arrstrase unha grande masa da pequena burguesa, que, como mostra a experiencia histrica de decenas de anos en todos os pases, oscila e vacila, que hoxe segue ao proletariado e ma treme ante as dificultades da
23
revolucin, cae no pnico primeira derrota ou semiderrota dos obreiros, enrvase, axtase, chora, corre cun campo para outro... tal como os nosos menxeviques e socialistarevolucionarios. En tal estado de cousas, nunha poca de guerra desesperada, aguda, cando a historia sita na orde do da as cuestin da existencia ou non existencia de privilexio seculares e milenarios, flase de maiora e minora, de democracia pura, de que non necesaria a ditadura, de igualdade entre explotadores e explotados!! Que abismo de estupidez e filistesmo preciso para isto! Mais decenios de capitalismo relativamente pacfico, de 1871 a 1914, acumularon nos partidos socialistas, como nas cortes de Auxias23, filistesmo e estreiteza, convertndose en oportunistas e renegados.
***
O lector notou probabelmente que Kautsky, na pasaxe do seu libro citada mis arriba, fala de atentado contra o sufraxio universal (que cualifica dgase entre parnteses- de fonte profunda de poderosa autoridade moral, mentres que Engels, a propsito da mesma Comuna de Pars e a propsito da mesma cuestin da ditadura, fala da autoridade do pobo armado contra a burguesa; significativo comparar a concepcin dun filisteo dun revolucionario sobre a autoridade...). preciso salientar que a cuestin da privacin dos explotadores do dereito de voto unha cuestin puramente rusa, e non unha cuestin da ditadura do proletariado en xeral. Se Kautsky tivese, sen hipocrisa, titulado o seu traballo Contra os Bolxeviques, este ttulo correspondera ao contido do traballo e Kautsky tera entn dereito a falar francamente do dereito de voto. Mais Kautsky quixo intervir, principalmente, como terico. Titulou o seu traballa A Ditadura do Proletariado en xeral. S fala especialmente dos Soviets e da Rusia na segunda parte do traballo, a partir do seu sexto pargrafo. Na primeira parte (de onde tirei a pasaxe citada) trata da democracia e da ditadura en xeral. Ao falar do dereito de voto, Kautsky destapouse como polemista contra os bolxeviques sen dar a mnima importancia teora. Pois a teora, isto , o estudo dos fundamentos xerais (e non especificamente nacionais) de clase da democracia e da ditadura, non debe falar dunha cuestin particular como o dereito de voto, senn dunha cuestin xeral: poder a democracia ser conservada tamn para os ricos, tamn para os explotadores, no perodo histrico do derrubamento dos explotadores e da substitucin do seu Estado polo Estado dos explotados? as, e s as, como un terico pode situar a cuestin. Coecemos o exemplo da Comuna, coecemos todos os razoamentos dos fundadores do marxismo en relacin a ela e a propsito dela. Basendome neste material, analicei, por exemplo, a cuestin da democracia e da ditadura no meu traballo O Estado e a Revolucin,
23
Cortes de Auxias: na mitoloxa grega, grandes cortes do rei da Elida, Auxias, que non foron limpadas durante moitos anos at que as limpou Hrcules nun s da. A expresin cortes de Auxias tornouse sinnimo de acumulacin de todo tipo de inmundicia e lixo ou de estado de extremo abandono e desorde.
24
escrito antes da Revolucin de Outubro. Non dixen nin unha palabra verbo da limitacin do dereito de voto. E agora preciso dicir que a cuestin da limitacin do dereito de voto unha cuestin especificamente nacional, e non unha cuestin xeral da ditadura. A cuestin da limitacin do dereito de voto debe ser abordade cun estudo das condicins particulares da revolucin rusa, da va particular do seu desenvolvemento. Faremos isto mis adiante. Mais sera un erro asegurar anticipadamente que as futuras revolucins proletarias de Europa, todas ou a maiora, tratarn necesariamente a limitacin do dereito de voto para burguesa. Pode acontecer as. Despois da guerra e despois da experiencia da revolucin rusa, probbel que as aconteza, mais non obrigatorio para o exercicio da ditadura, isto non constite un trazo necesario do concepto lxico de ditadura, isto non forma parte da condicin necesaria do concepto histrico e de clase de ditadura. O que un trazo necesario, unha condicins obrigatoria da ditadura, a represin violenta dos explotadores como clase e, por conseguinte, a violacin da democracia pura, isto , da igualdade e da liberdade en relacin a esa clase. As e s as pode ser enfocada a cuestin teoricamente. E Kautsky non enfoca as a cuestin, demostra que acta contra os bolxeviques non como terica, senn como un sicofanta dos oportunistas e da burguesa. En que pases, en que condicins especficas nacionais dun ou outro capitalismo sera aplicada (exclusiva ou principalmente) unha ou outra limitacin, violacin da democracia para os explotadores, unha cuestin que depende das condicins especficas nacionais dun ou doutra capitalismo, dunha ou doutra revolucin. Teoricamente, a cuestin formlase doutro xeito, formlase as: posbel a ditadura do proletariado sen violacin da democracia en relacin clase dos explotadores? Kautsky eludiu precisamente esta cuestin, a nica teoricamente importante e esencial. Kautsky cita todo tipo de pasaxes de Marx e Engels, ags aqueles referidos a esta cuestin e que citei antes. Kautsky fala de todo o que se queira, de todo o que aceptbel para os liberais e demcratas burgueses, de todo o que non sae do seu crculo de ideas ags do principal, ags de que o proletariado non pode vencer ser quebrara a resistencia da burguesa, sen reprimir pola violencia aos seus adversarios, e onde hai represin violenta, onde non hai liberdade, naturalmente non hai democracia. Kautsky non comprendeu isto. Pasemos experiencia da revolucin rusa e diverxencia entre os Soviets de deputados e a Asemblea Constitunte, a cal (a diverxencia) conduciu disolucin da Constituinte e privacin do dereito ao voto da burguesa.24
24
As eleccins para a Asemblea Constitunte realizronse aps a vitoria da Revolucin de Outubro na data marcada anteriormente, isto , o da 12 (25) de novembro de 1917. As eleccins realizronse en base s listas constitudas polo Goberno Provisorio, nunha situacin na que unha parte considerbel do pobo anda non poda comprender a grande significacin da revolucin socialista. Os socialistarevolucionarios de dereita aproveitaron iso e puideron obter a maiora dos votos nas provincias e rexins afastadas da capital e dos centros industriais. O goberno sovitico convocou a Asemblea Constitunte, que se inaugurou o 5 (18) de xaneiro de 1918 na cidade de Petrogrado. Por mor do rexeitamento da maiora contrarrevolucionaria da Asemblea Constitunte da Declaracin dos dereitos
25
5. QUE OS SOVIETS NON OUSEN TRANSFORMARSE EN ORGANIZACINS ESTATAIS
Os Soviets san a forma rusa da ditadura proletaria. Se o terico marxista que escribe un traballo sobre a ditadura do proletariado tivese estudado realmente este fenmeno (no canto de repetir as lamentacins pequenoburguesas contra a ditadura, como fai Kautsky, repetindo as melodas menxeviques), tal terico dara unha definicin xeral de ditadura, e despois examinara a sa forma particular, nacional, os Soviets, criticndoos como unha das formas da ditadura do proletariado. Comprndese que nada serio se pode agardar de Kautsky despois da sa adaptacin liberal da doutrina de Marx sobre a ditadura. Mais moi caracterstico ver como el aborda a cuestin do que son os Soviets e como resolve a cuestin. Os Soviets, escribe lembrando o seu nacemento en 1905, criaran unha forma de organizacin proletaria que era a mis ampla (umfassendste) de todas, porque comprenda todos os obreiros asalariados. En 1905 eles eran apenas corporacins locais, en 1917 transformronse nunha organizacin de toda Rusia. A organizacin sovitica ten tras de si prosegue Kautsky- unha historia grande e gloriosa. E perante ela hai anda unha historia mis poderosa, e non s na Rusia. Verifcase en todas partes que os antigos mtodos de loita poltica e econmica do proletariado son insuficientes (versagen; esta verba alemn un pouco mis forte que insuficientes e un pouco mis feble que impotentes) contra as xigantescas forzas das que dispn o capital financeiro nos aspectos econmico e poltico Non posbel renunciar a eles, continan a ser necesarios en tempos normais, mais de cando en vez se lles esixen tarefas cuxa resolucin non est ao seu alcance, tarefas nas que o xito s se consegue coa unin de todos os instrumentos polticos e econmicos da forza da clase obreira. Segue un razoamento sobre a folga de masas e sobre que a burocracia dos sindicatos, tan necesaria como os sindicatos, non quen de dirixir batallas de masas tan poderosas que son cada vez mis caractersticas dos noso tempos ... As concle Kautsky-, a organizacin sovitica un dos fenmenos mis importantes do noso tempo. Promete adquirir unha importancia decisiva nas grandes batallas decisivas entre o capital e o traballo, s que nos diriximos. Mais, temos o dereito de esixir anda mis aos Soviets? Os bolxeviques, que despois da Revolucin de Novembro (segundo o novo calendario, isto , de Outubro segundo o noso calendario) de 1917, xuntamente cos socialista-revolucionarios de esquerda, obtiveron a maiora nos Soviets rusos de deputados obreiros, despois da disolucin da Asemblea Constitunte transformaron o Soviet, que at entn era organizacin de combate dunha clase, unha organizacin estatal. Suprimiron a democracia, que o pobo ruso tia conquistado na Revolucin de Marzo (segundo o novo calendario, de Febreiro segundo o noso calendario).
do pobo traballador e explotado proposta polo Comit Executivo Central de toda a Rusia, e negarse a aprobar os decretos aprobados polo II Congreso dos Soviets, sobre a Paz, sobre a Terra, sobre a pasaxe do poder para os Soviets, o CECR decretou, o da 6 (19) de xaneiro, a disolucin desta Asemblea.
26
Consecuentemente, os bolxeviques deixaron de chamarse a si mesmos socialdemcratas. Chmanse a si mesmos comunistas (subliado de Kautsky). Quen coeza a literatura menxevique rusa ver inmediatamente de que xeito servil Kautsky copia a Martov, Axelrod, Stein e compaa. Precisamente servil, pois Kautsky deforma at o ridculo os feitos en proveito dos preconceptos menxeviques. Kautsky, por exemplo, non se molestou en preguntar aos seus informadores, como ao Stein de Berln e ao Axelrod de Estocolmo, cando se formulou a cuestin da mudanza de nome dos bolxeviques para comunistas e da importancia dos Soviets como organizacins estatais. Se Kautsky pedira esta simple informacin non escribira estas lias que provocan riso, pois estas cuestins foron formuladas polos bolxeviques en abril de 1917, por exemplo nas mias teses do 4 de abril de 1917, isto , moito antes da Revolucin de Outubro de 1917 (por non falar da disolucin da Constitunte o 5 de xaneiro de 1918). Mais o razoamento de Kautsky, que reproducin enteiramente, o cerne de todo o problema dos Soviets. O cerne est precisamente en saber se os Soviets deben aspirar a se converter en organizacins estatais (os bolxeviques lanzaran en abril de 1917 a consigna todo o poder aos Soviets, e na conferencia do partido dos bolxeviques do mesmo mes de abril de 1917 os bolxeviques declararon a sa insatisfaccin cunha repblica parlamentar burguesa, senn que esixan unha repblica obreira e campesia do estilo da comuna ou do estilo dos Soviets), ou se os Soviets non deben aspirar a iso, non deben tomar o poder nas sas mans, non deber transformarse en organizacins estatais, senn que deben continuar a ser organizacins de combate dunha clase (como di Martov, embelecendo co seu desexo inocente o feito de que, baixo a direccin menxevique, os Soviets non eran mis que un instrumento de subordinacin dos obreiros burguesa). Kautsky repetiu servilmente as verbas de Martov, collendo fragmentos da discusin terica dos bolxeviques cos menxeviques e transplantando eses fragmentos, sen crtica e sen sentido, ao terreo terico xeral, europeo xeral. O resultado un embrollo que provocara un riso homrico en calquera obreiro ruso consciente que tivese coecemento do citado razoamento de Kautsky. Todos os obreiros europeos (coa excepcin dun feixe de empedernidos social-imperialistas) acollern a Kautsky como mesmo riso cando lles expliquemos de que se trata. Levando ao absurdo, con extraordinaria evidencia, o erro de Martov, Kautsky prestou a Martov un gran servizo. Vexamos ao que chegou Kautsky. Os Soviets agrupan a todos os obreiros asalariados. Contra o capital financeiro, os antigos mtodos de loita poltica e econmica do proletariado son insuficientes. Os Soviets teen un grande papel non s na Rusia. Desempearn un papel crucial nas grandes batallas decisivas entre o capital e o traballo en Europa. As fala Kautsky. Moi ben. As batallas decisivas entre o capital e o traballo non decidirn a cuestin de cal destas clases se apoderar do poder de Estado? Nada diso. Deus nos libre. Nas batallas decisivas, os Soviets, que agrupan a todos os obreiros asalariado, non deben transformarse en organizacins estatais! Mais, que o Estado?
27
O Estado non mais que unha mquina para a represin dunha clase por outra. As, a clase oprimida, a vangarda de todos os traballadores e explotados na sociedade contempornea, debe aspirar s batallas decisivas entre o capital e o traballo, mais non debe tocar a mquina por medio da cal o capital reprime ao traballo! Non debe quebrar esta mquina! Non debe empregar a sa organizacin ampla para reprimir aos explotadores! Magnfico, admirbel, seor Kautsky! Ns recoecemos a loita de clases como a recoecen todos os liberais, isto , sen o derrubamento da burguesa... E faise aqu evidente a total ruptura de Kautsky tanto co marxismo como co socialismo. Isto , de feito, pasar para o lado da burguesa, que est disposta a admitir todo o que se queira, menos a transformacins das organizacins da clase que ela oprime en organizacins estatais. Aqu xa non hai maneira de que Kautsky salve a sa oposicin, a de conciliar todo e eludir con frases todas as contradicins profundas. Ou Kautsky renuncia a calquera paso do poder de Estado para as mans da clase obreira, ou que admite que a clase obreira tome nas sas mans a vella mquina de Estado, burguesa, mais de ningn xeito que a quebre e destra substitundoa por unha nova, proletaria. Que se interprete ou se explique dun ou doutro xeito o razoamento de Kautsky, no dous casos evidente a ruptura co marxismo e o seu paso ao lado da burguesa. Xa no Manifesto Comunista, ao falar do Estado necesario clase obreira vitoriosa, Marx escribiu: o Estado, isto , o proletariado organizado como clase dominante. E agora, un home coa pretensin de continuar a ser marxista, declara que o proletariado totalmente organizado e que conduce unha loita decisiva contra o capital non debe facer da sa organizacin de clase unha organizacin estatal. Fe supersticiosa no Estado, que, como escriba Engels en 1891, se transplantou na Alemaa consciencia xeral da burguesa e mesmo de moitos obreiros25 -isto o que Kautsky revelou aqu. Loitade, obreiros concede o noso filisteo (o burgus tamn o concede, porque de calquera xeito os obreiros loitan e preciso tan s pensar en como amosegar o gume da sa espada) -, loitade, mais non ousedes vencer! Non destruades a mquina do Estado da burguesa, non poades no lugar da organizacin estatal burguesa a organizacin estatal proletaria! Quen comparta seriamente a concepcin marxista de que o Estado non mis que unha mquina para a represin dunha clase por outra, quen reflexionase minimamente nesta verdade, nunca podera chegar ao absurdo de que as organizacins proletarias, capaces de vencer ao capital financeiro, non deben transformarse en organizacins estatais. Precisamente as se manifesta o pequenoburgus, para quen o Estado , a pesar de todo, algo fra das clases ou por riba das clases. En efecto, porque se permitira ao proletariado, unha soa clase, conducir unha guerra decisiva contra o capital, que exerce a sa dominacin non s sobre o proletariado senn sobre todo o pobo, sobre toda a pequenaburguesa, sobre todo o campesiado, mais non se permitira ao proletariado, unha soa clase, transformar a sa organizacin en organizacin estatal? Porque o pequenoburgus teme a loita de clases e non a leva at as ltimas consecuencias, at o principal.
25
Lenin fai referencia Introducin de F. Engels obra de K. Marx A Guerra Civil en Francia.
28
Kautsky meteuse nun completo embrollo e desenmascarouse. Notade que el mesmo recoeceu que Europa se dirixe a batallas decisivas entre o capital e o traballo e que os antigos mtodos de loita poltica e econmica do proletariado son insuficientes. Mais eses mtodos consistan, precisamente, en utilizar a democracia burguesa. Polo tanto?... Kautsky tivo medo de rematar o razoamento e chegar conclusin que del se deduce. ... Polo tanto, s un reaccionario, un inimigo da clase obreira, un lacaio da burguesa, pode pintar agora os encantos da democracia burguesa e parolar verbo da democracia pura, volvendo a un pasado xa caduco. A democracia burguesa foi progresiva en relacin Idade Media, e era preciso utilizala. Mais agora insuficiente para a clase obreira, Agora preciso ollar non para atrs, senn para diante, para a substitucin da democracia burguesa pola democracia proletaria. E se o traballo preparatorio da revolucin proletaria, a educacin e a formacin do exrcito proletario foi posbel (e necesario) no marco do Estado democrtico burgus, limitar ao proletariado a este marco unha que se chegou s batallas decisivas traizoar a causa proletaria, ser un renegado. Kautsky caeu nunha situacin particularmente ridculo, pois repetiu o argumento de Martov sen notar que en Martov este argumento se apoia noutro que en Kautsky non existe! Martov di (e Kautsky repite detrs) que Rusia anda non est madura para o socialismo, do que se deduce naturalmente que polo de agora cedo para transformar os Soviets, de rganos de loita, en organizacins estatais (lase: o que oportuno transformar os Soviets, coa axuda dos xefes menxeviques, en rganos de subordinacin dos obreiros burguesa imperialista). Agora ben, Kautsky non pode dicir abertamente que Europa non est madura para o socialismo. En 1909, cando anda non era un renegado, Kautsky escribiu que entn non haba que ter medo dunha revolucin prematura, que quen renunciase revolucin por medo da derrota sera un traidor. Kautsky non se atreve a retractase explicitamente. Disto resulta un absurdo que desenmascara por completo toda a estupidez e covarda do pequenoburgus: por un lago, Europa est madura para o socialismo e camia cara s batallas decisivas entre o traballo e o capital; mais, por outro lado, a organizacin de combate (isto , que se est a formar, a crecer e a fortalecer na loita), a organizacin do proletariado, vangarda e organizador, gua dos oprimidos, non pode transformarse en organizacin estatal! No aspecto poltico prctico, a idea de que os Soviets son necesarios como organizacin de combate, mais que non deben transformase en organizacins estatais, anda infinitamente mis absurda que no aspecto terico. Mesmo en tempo de paz, cando non existe unha situacin revolucionaria, a loita de masas dos obreiros contra os capitalistas, por exemplo a folga de masas, provoca nos dous bando unha exasperacin terrbel, unha extraordinaria paixn na loita, constantes referencias da burguesa a que e quere continuar a ser a seora da sa casa, etc. E en tempo de revolucin, cando a vida poltica est en efervescencia, unha organizacin como os Soviets, que agrupa a todos os obreiros de todos os sectores da industria, e tamn a todos os soldados e a toda a poboacin traballadora e pobre do campo, unha organizacin que de seu, polo marcha da loita, pola simple lxica do ataque e da resposta, necesariamente levada a situar a cuestin de forma decisiva. Tentar tomar unha posicin intermedia, conciliar o proletariado e a burguesa, unha estupidez condenada a un fracaso lamentbel: foi iso o que aconteceu na Rusia coa prdica de Martov e outros menxeviques, iso o que acontecer inevitabelmente na Alemaa e noutros pases se os Soviets se desenvolven con certa amplitude, se conseguen unirse e consolidarse. Dicir aos Soviets: loitade mais non tomedes todo o poder de Estado nas vosas mans, non vos transformedes en organizacins estatais, significa predicar a colaboracin de clases e a paz
29
social entre o proletariado e a burguesa. ridculo sequera pensar que, nunha loita encarnizada, semellante posicin poda conducir a outra cousa que non sexa unha derrota vergoenta. O destino eterno de Kautsky sentar entre das cadeiras. Finxe non estar de acordo en nada cos oportunistas na teora, mais, de facto, est de acordo con eles na prctica en todas as cuestins esenciais (isto , en todo o que di verbo da revolucin).
30
6. A ASEMBLEA CONSTITUNTE E A REPBLICA SOVITICA
A cuestin da Asemblea Constitunte e da sa disolucin polos bolxeviques o cerne de todo o artigo de Kautsky. El volve constantemente a esta cuestin. Toda a obra do xefe ideolxico da II Internacional est inzada de alusin a que os bolxeviques suprimiron a democracia (ver mis arriba unha das citas de Kautsky). A cuestin, de feito, ten interese e importancia, porque a correlacin entre democracia burguesa e democracia proletaria situouse aqu practicamente perante a revolucin. Vexamos como analiza esta cuestin o noso terico marxista. Cita as Teses sobre a Asemblea Constitunte escritas por min e publicadas no Pravda o 26 de decembro de 1917. Parecera que non se puidera agardar mellor proba da seriedade de Kautsky na abordaxe da cuestin, con documentos nas mans. Mais vexamos como cita Kautsky. Non di que estas teses eran 19, non di que nelas se situaba a cuestin tanto da relacin entre unha repblica burguesa habitual con Asemblea Constitunte e a Repblica dos Soviets, como da historia da diverxencia da nosa revolucin entre a Asemblea Constitunte e a ditadura do proletariado. Kautsky elude todo iso e declara simplemente ao lector que delas (destas teses) das teen particular importancia: unha, que os socialista-revolucionarios se escindiran despois das eleccins Asemblea Constitunte, mais antes de reunirse esta (Kautsky non di que esta tese a quinta); outra, que a Repblica dos Soviets , en xeral, unha forma democrtica mis elevada que a Asemblea Constitunte (Kautsky non di que esta tese a terceira). E desta terceira tese, Kautsky s cita completamente unha pequena parte, precisamente a seguinte pasaxe: A Repblica dos Soviets , non s a forma mis elevada das institucins democrticas (comparada coa repblica burguesa habitual, coroada por unha Asemblea Constitunte), senn tamn a nica forma capaz de asegurar o paso menos doloroso ao socialismo (Kautsky omite a palabra habitual e as palabras introdutorias da tese Para o paso do rxime burgus ao socialista, para a ditadura do proletariado). Despois de citar estas palabras, Kautsky exclama con enorme irona: de lamentar que s chegase a esa conclusin despois de se encontrar en minora na Asemblea Constitunte. Ningun a tia esixido antes mais ardentemente que Lenin. Unha verdadeira perla! S un sicofanta da burguesa pode presentar as cousas dun xeito tan falso, para da ao lector a impresin de que o discurso dos bolxeviques sobre un tipo mis elevado de Estado unha invencin, que s apareceu despois de que os bolxeviques se atoparan en minora na Asemblea Constitunte! Unha mentira tan infame s pode dicila un canalla vendido burguesa, ou, o que absolutamente a mesma cousa, que se fiou de Axelrod e encobre aos seus informadores. Porque toda a xente sabe que o mesmo da da mia chegada Rusia, o 4 de abril de 1917, lin publicamente as teses nas cales declaraba a superioridade dun Estado do tipo da Comuna sobre a repblica parlamentar burguesa. Declarei isto despois repetidamente na prensa, por exemplo nun artigo sobre os partidos polticos, que foi traducido ao ingls e foi publicado en
31
Amrica en xaneiro de 1918, no xornal de Nova York Evening Post26. Anda mis. A conferencia do partido dos bolxeviques de finais de abril de 1917 adoptou unha resolucin dicindo que a repblica proletaria e campesia superior repblica parlamentar burguesa, que esta ltima non satisfaca ao noso partido e que o programa do partido deba ser consecuentemente modificado27. Como chamar despois disto ocorrencia de Kautsky, que asegura aos lectores alemns que eu esixa ardentemente a convocatoria da Asemblea Constitunte e s despois de que os bolxeviques ficaran nela en minora comecei a luxar a honra e a dignidade da Asemblea Constitunte? Que pode desculpar esta ocorrencia? Que Kautsky non coeca os feitos? E logo por que se pon a escribir sobre eles? Por que non declara honestamente: eu, Kautsky, escribo basendome en informacins dos menxeviques Stein, Axelrod e compaa? Coa sa pretensin de obxectividade, Kautsky arela disimular o seu papel de criado dos menxeviques, mortificados pola sa derrota. Mais isto s o comezo. O principal ven despois. Admitamos que Kautsky non quixera ou non puidera (??) recibir dos seus informadores unha traducin das resolucins e declaracins bolxeviques sobre a sa posicin sobre a cuestin da repblica democrtica parlamentar burguesa. Admitmolo, anda que sexa inverosmil. Mais Kautsky menciona explicitamente as mias teses do 26 de decembro de 1917 na pxina 30 do seu libro. Kautsky coece estas teses integralmente, ou delas coece apenas aquilo que lle traduciron os Stein, Axelrod e compaa? Kautsky cita a terceira para saber a cuestin fundamental de se antes das eleccins Asemblea Constitunte os bolxeviques comprendan e dican ao pobo que a Repblica dos Soviets era superior repblica burguesa. Mais Kautsky silencia a segunda tese. E a segunda tese di: A socialdemocracia revolucionaria, que reclamaba a convocatoria da Asemblea Constitunte, desde os primeiros das da revolucin de 1917 subliou en repetidas ocasins que a Repblica dos Soviets unha forma de democracia superior repblica burguesa ordinaria coa sa Asemblea Constitunte. Para presentar aos bolxeviques como xente sen principios, como oportunistas revolucionarios (Kautsky emprega esta expresin, non lembro con que motivo, nunha pasaxe do seu libro), o seor Kautsky agochou aos lectores alemns que as teres mencionan explicitamente declaracins feitas mis dunha vez! Estes son os pobres, mesquios e desprezbeis mtodos que emprega o seor Kautsky. Foi as como esquivou a cuestin terica.
26
Trtase do artigo Os Partidos Polticos na Rusia e as Tarefas do Proletariado. Foi publicado en ingls no xornal The Evening Post, o 15 de xaneiro de 1918, e tamn na revista da esquerda do Partido Socialista de Amrica The Class Struggle, N 4, de novembro-decembro de 1917. The Evening Post: xornal burgus americano que se publicou en Nova York desde 1801; entre 1801 e 1832 chamouse The New York Evening Post. Durante varios anos seguiu unha lia poltica liberal. Converteuse mis tarde nun rgano dos crculos mis reaccionarios e imperialistas dos EUA. 27 Lenin refrese resolucin sobre a revisin do programa do partido, adoptada na VII Conferencia (de abril) de toda a Rusia do POSDR(b). O texto da resolucin foi redactado por Lenin.
32
certo ou non que a repblica parlamentar democrtico burguesa inferior a unha repblica do tipo da Comuna ou do tipo dos Soviets? Este o cerne da cuestin, e Kautsky eludiuno. Kautsky esqueceu todo o que Marx di na anlise da Comuna de Pars. Tamn esqueceu a carta de Engels a Bebel do 28 de marzo de 1875, que expresa de xeito ben evidente e comprensbel a mesma idea da Marx: A Comuna non era xa un Estado no sentido propio da palabra. E temos aqu ao terico mis destacada da II Internacional, que, nunha folla especial sobre A Ditadura do Proletariado, ao falar especificamente da Rusia, onde se situou moitas veces e expresamente a cuestin dunha forma de Estado mis elevada que a repblica democrtico burguesa, silencia esta cuestin. En que se diferenza iso con pasarse ao lado da burguesa? (Digamos entre parnteses que tamn aqu Kautsky se arrastra polo rego dos menxeviques rusos. Entres estes, non faltan persoas que coecen todas as citas de Marx e Engels, mais ningn menxevique, entre abril e outubro de 1917 e entre outubro de 1917 e outubro de 1918, procurou unha soa vez analizar a cuestin dun Estado do tipo da comuna. Plekhanov tamn eludiu esta cuestin. Tian, evidentemente, que calar.) Claro que falar da disolucin da Asemblea Constitunte con persoas que se din socialistas e marxistas, mais que de feito, na cuestin principal, na cuestin dun Estado do tipo da Comuna, forman coa burguesa, sera botarlle a mata ao burro. Abondar publicar integramente como anexo a este traballo as mias teses sobre a Asemblea Constitunte. A travs delas ver o lector que a cuestin foi formulada o 26 de decembro de 1917, tanto do punto de vista terico, como do histrico e do terreo prctico da poltica. Se Kautsky, como terico, renegou por completo do marxismo, tera podido analizar como historiador a cuestin da loita dos Soviets contra a Asemblea constitunte. Sabemos por moitos dos traballos de Kautsky que el saba ser historiador marxista, que eses traballos seus ficaron como patrimonio duradeiro do proletariado, malia renegar despois. Mais neste cuestin, Kautsky, tamn como historiador, dlle as costas verdade, ignora feitos de coecemento xeral, acta como un sicofanta. Quer presentar aos bolxeviques como xente sen principios e conta como os bolxeviques tentaran atenuar o conflito coa Asemblea Constitunte antes de disolvela. Non hai niso nada malo, en nado nos temos que retractar. Publico as teses integralmente, e nelas dise coa maior claridade: seores pequenoburgueses vacilantes atrincheirados na Asemblea Constitunte, ou aceptades a ditadura proletaria, ou vencermosvos pola va revolucionaria (teses 18 e 19). as como actuou e sempre actuar o proletariado verdadeiramente revolucionario en relacin pequenaburguesa vacilante. Kautsky adopta na cuestin da Asemblea Constitunte un punto de vista formal. Nas mias teses dixen claramente, e repetn moitas veces, que os intereses da revolucin estn por riba dos dereitos formas da Asemblea Constitunte (ver as teses 16 e 17). O punto de vista democrtico formal precisamente o punto de vista do demcrata burgus, que non recoece que os intereses do proletariado e da loita proletaria de clase son superiores. Como historiador, Kautsky non podera deixar de recoecer que os parlamentos burgueses son rganos dunha ou doutra clase. Mais agora (para o sucio obxectivo da renunciar revolucin), Kautsky precisou esquecer o marxismo, e Kautsky non formula a cuestin de saber de que clase era rgano a Asemblea Constitunte na Rusia. Kautsky non examina as circunstancias concretas, non quere ver os feitos, non di unha palabra aos lectores alemns sobre o feito de
33
que as teses conteen non s unha clarificacin terica da cuestin do carcter limitado da democracia burguesa (teses 1-3), non s as condicins concretas que determinaran a non correspondencia das listas dos partidos feitas a mediados de outubro de 1917 coa realidade de decembro de 1917 (teses 4-6), senn tamn a historia da loita de clases e da guerra civil en outubro-decembro de 1917 (teses 7-15). Desta historia concreta conclumos (tese 14) que a consigna todo o poder Asemblea Constitunte se convertera na lema dos demcrataconstitucionalistas28 e dos kaledinistas e dos seus cmplices. O historiador Kautsky non nota isto. O historiador Kautsky nunca ouviu dicir que o sufraxio universal d parlamentos s veces pequenoburgueses e s veces reaccionarios e contrarrevolucionarios. O historiador marxista Kautsky non ouviu dicir que unha cousa a forma das eleccins, a forma da democracia, e outra cousa o contido de clase dunha determinada institucin. Esta cuestin do contido de clase da Asemblea Constitunte formulada e resolvida nas mias teses. posbel que a mia solucin sexa incorrecta. Nada nos agradara mis que unha crtica marxista da nosa anlise vida de fra. No canto de escribir frase absolutamente estpidas (numerosas en Kautsky) acerca de que hai quen impide criticar ao bolxevismo, Kautsky debera ter feito tal crtica. Mais o certo que el non fixo crtica ningunha. Nin sequera formula a cuestin dunha anlise de clase dos Soviets, por un lado, e da Asemblea Constitunte, polo outro. E por iso imposbel debater, discutir con Kautsky, podendo s amosar ao lector a razn pola que non se pode chamar a Kautsky outra cousa que non sexa renegado. A diverxencia entre os Soviets e a Asemblea Constitunte ten a sa historia, que non podera ser eludido mesmo polo historiador que non se situase no punto de vista das clases. Kautsky non quixo nin tocar estar historia real. Kautsky ocultou aos lectores alemns o feito de coecemento xeral (que agora s os menxeviques rabiosos agochar) de que os Soviets, mesmo baixo o dominio dos menxeviques, isto , desde finais de febreiro at outubro de 1917, diverxan das institucins estatais xerais (isto , burguesas). No fondo, Kautsky adopta un punto de vista conciliador, de colaboracin entre o proletariado e a burguesa; por moito que Kautsky o negue, esta sa perspectiva un feito confirmado por todo o artigo de Kautsky. Non de deba disolver a Asemblea Constitunte, quere dicir, non se deba levar at a fin a loita contra a burguesa, non se deba derrubala, o proletariado deba conciliarse coa burguesa. Por que Kautsky silenciou que os menxeviques se ocuparan, desde febreiro a outubro de 1917, deste traballo pouco honroso, sen conseguir nada? Se era posbel conciliar a burguesa co proletariado, por que non se conseguiu a conciliacin baixo os menxeviques, por que a burguesa se mantia afastada dos Soviets, e os Soviets eran chamados (polos menxeviques) a democracia revolucionaria e a burguesa elementos censatarios? Kautsky ocultou aos lectores alemns que eran precisamente os menxeviques, na poca da sa dominacin (de febreiro a outubro de 1917), os que chamaban aos Soviets democracia
28
Demcratas-constitucionalistas: membros do Partido Demcrata Constitucionalista, o partido mis importante da burguesa liberal monrquica da Rusia. Foi fundado en outubro de 1905. Durante a Primeira Guerra Mundial os demcrata-constitucionalistas apoiaron activamente a poltica exterior anexionista do goberno tsarista. No perodo da revolucin democrtico burguesa de febreiro de 1917, procuraron salvar a monarqua. Como membros dirixentes do Goberno Provisorio burgus, aplicaron unha poltica antipopular e contrarrevolucionaria. Aps a vitoria da Revolucin Socialista de Outubro, os demcrata-constitucionalistas actuaron como inimigos irreconcilibeis do Poder Sovitico e tomaron parte en todas as accins contrarrevolucionarias armadas e nas campaas dos intervencionistas.
34
revolucionaria, recoecendo con iso a sa supremaca sobre todas as restantes institucins. S ocultando este feito como o historiador Kautsky consigue presentar a diverxencia entre os Soviets e a burguesa como algo que non ten historia, que se produciu de socato, repentinamente, sen causas, como consecuencia da mala conduta dos bolxeviques. Mais, de feito, foi exactamente a experiencia de mais de medio ano (perodo inmenso para unha revolucin) de poltica de conciliacin menxevique, de tentativas de conciliar ao proletariado coa burguesa, o que convenceu ao pobo da inutilidade destas tentativas, o que afastou ao proletariado dos menxeviques. Os Soviets son unha magnfica organizacin de combate do proletariado, cun grande futuro, recoece Kautsky. Mais se as, toda a posicin de Kautsky cae coma un castelo de cartas ou coma o soo dun pequenoburgus de evitar a loita encarnizada entre o proletariado e a burguesa. Porque toda a revolucin unha loita continua e, aln diso, desesperada, e o proletariado a clase avanzada de todos os oprimidos, o foco e o centro de todas as aspiracins de liberacin de todos e cada un dos oprimidos. Os Soviets rgano de loita das masas oprimidas- reflectan e traducan, como natural, o estado de nimo e das mudanzas de opinin desas masas dun xeito infinitamente mis rpido, completo e fiel que calquera outra institucins (nisto reside, dgase de paso, unha das razns que fan da democracia sovitica un tipo superior de democracia). Do 28 de febreiro (calendario antigo) ao 25 de outubro de 1917, os Soviets conseguiron convocar dous congresos con representantes da xigantesca maiora da poboacin rusa, de todos os obreiros e soldados, de sete ou oito dcimas partes do campesiado, sen contar todos os congresos locais, de barrio, de cidade, de provincia e rexionais. Durante este perodo, a burguesa non conseguiu reunir nin unha soa institucin que representase a maiora (ags a Conferencia Democrtica29, manifestamente falsificada, que era un insulto e que suscitou a ira do proletariado). A Asemblea Constitunte reflectiu o mesmo estado de esprito das masas, o mesmo agrupamento poltico que o primeiro congreso dos Soviets de toda Rusia (xuo)30.
A Conferencia Democrtica de toda Rusia foi convocada en setembro de 1917 en Petrogrado polo Comit Executivo Central dos Soviets, composto polos menxeviques e socialista-revolucionarios, co gallo de solucionar a cuestin do poder. Os dirixentes dos menxeviques e socialista-revolucionarios fixeron todo o posbel por diminur a representacin dos obreiros e campesios, e para aumentar o nmero de delgados que representaban as mis variadas organizacins burguesas e pequenoburguesas, conseguindo as a maiora na conferencia. Os bolxeviques participaron na conferencia co propsito de aproveitala como tribuna para desenmascarar aos menxeviques e aos socialista-revolucionarios. A Conferencia Democrtica decidiu crear un pre parlamento (Consello Provisorio da Repblica) que, segundo o regulamento aprobado polo Goberno Provisorio, deba ser tan s un rgano consultivo do goberno. Lenin esixiu a sada dos bolxeviques do pre parlamento e salientou a necesidade de concentraren todas as forzas na preparacin da insurreccin. O Comit Central do partido discutiu a proposta de Lenin e decidiu a sada dos bolxeviques do pre parlamento. O 7 de outubro (20), o da da inauguracin do pre parlamento, os bolxeviques abandonrono, xa que logo, despois de facer pblica a sa declaracin. 30 O Primeiro Congreso dos Soviet de Deputados Obreiros e Soldados de toda Rusia realizouse entre o 3 e o 24 de xuo (16 de xuo 7 de xullo) de 1917 en Petrogrado. No congreso participaron 1.090 delegados. Os bolxeviques, que constituan daquela unha minora nos Soviets, tian 150 delegados. A maiora esmagadora dos delegados pertencan ao bloque menxevique socialista-revolucionarios e aos pequenos grupos que o apoiaban. Nas resolucins adoptadas, a maiora menxevique socialista revolucionaria do Congreso tomou unha posicin de apoio ao Goberno Provisorio, aprobou a ofensiva na fronte que este preparaba e pronunciouse contra a consigna do poder para os Soviets. O Congreso elixiu o Comit Executivo Central, que existiu at o Segundo Congreso dos Soviets, cuxa maiora esmagadora estaba composta por socialista-revolucionarios e menxeviques.
29
35
No momento da convocatoria da Asemblea Constitunte (xaneiro de 1918) realizrase xa o segundo congreso dos Soviets (outubro de 1917)31 e o terceiro (xaneiro de 1918)32, e os dous amosaron con total evidencia que as masas viraran esquerda, que se revolucionaran, que lle deran as costas aos menxeviques e aos socialista-revolucionarios, que se pasaran ao lado dos bolxeviques, isto , que rexeitaron direccin pequenoburguesa, ilusin dun entendemento coa burguesa e que apostaran pola loita revolucionaria do proletariado para derrubar burguesa. Xa que logo, a historia externa dos Soviets amosa xa de seu a inevitabilidade da disolucin da Asemblea Constitunte e o seu reaccionarismo. Mais Kautsky agrrase firmemente sa consigna: que pereza a revolucin, que trinfe a burguesa sobre o proletariado, pero que floreza a democracia pura! Fiat justitia, pereat mundus! Este un breve resume dos congresos dos Soviets de toda Rusia na historia da revolucin rusa:
O Segundo Congreso dos Soviets de Deputados Obreiros e Soldados de toda Rusia realizouse o 25 e 26 de outubro (7 e 8 de novembro) de 1917 en Petrogrado. No Congreso participaron tamn delegados dunha serie de Soviets de barrio e provincia de deputados campesios. No momento do inicio do congreso, participaban nel 649 delegados, dos cales 390 eran bolxeviques, 160 socialistarevolucionarios, 72 menxeviques e 14 menxeviques internacionalistas. O Congreso foi aberto o 25 de outubro s 10 horas e 40 minutos da noite, no Smolni. Negndose a recoecer a revolucin socialista, os menxeviques, os socialista-revolucionarios de dereita e os membros do Bund, abandonaron o Congreso. s 4 horas da ma do 26 de outubro (8 de novembro), o Congreso foi informado da toma do Pazo de Inverno e do encarceramento do Goberno Provisorio e aprobou o apelo Aos Obreiros, Soldados e Campesios! escrito por Lenin, onde se proclamaba a consigna de todo o poder para os Soviets de Deputados Obreiros, Soldados e Campesios. A segunda sesin do Congreso comezou s 8 horas e 40 minutos da noite do 26 de outubro (8 de novembro). Lenin interveu con discursos sobre a paz e sobre a terra. O congreso aprobou os histricos decretos sobre a paz e sobre a terra, redactados por Lenin, e formou o Goberno Obreiro e Campesio: o Consello de Comisarios do Pobo, encabezado por Lenin. Do Comit Executivo Central de toda Rusia electo polo Congreso, facan parte 101 persoas, das cales 62 eran bolxeviques, 29 socialista-revolucionarios de esquerda, 6 menxeviques internacionalistas, 3 do Partido Socialista Ucrano e un socialista-revolucionario maximalista. 32 O Terceiro Congreso dos Soviets de Deputados Obreiros, Soldados e Campesios de toda Rusia realizouse entre o 10 e o 18 (23-31) de xaneiro de 1918 en Petrogrado. No Congreso estaban representados 317 Soviets de Deputados Obreiros, Soldados e Campesios e 110 Comits do Exrcito, do Corpo do Exrcito e de Divisin. No comezo do Congreso participaron 707 delgados, dos cales 441 eran bolxeviques. O 13 (26) de xaneiros unronse ao Congreso os participantes no Terceiro Congreso dos Soviets de Deputados Campesios de toda a Rusia. Aln diso, o nmero de delegados medrou anda mis, por mor da chegada de delegados que non estaban presentes ao inicio do Congreso. Na sesin de peche do Congreso participaron 1587 delegados. O Congreso discutiu o relatorio de Sverdlov sobre a actividade do CECR e o discurso de Lenin sobre a actividade do Consello de Comisarios do Pobo. O Congreso aprobou a Declaracin dos Dereitos do Pobo Traballador e Explotado, escrita por Lenin, que mis tarde constituu a base da Constitucin do Estado Sovitico. Na resolucin aprobada polo Congreso defendase plenamente a poltica do CECR e do CCP e expresbase confianza total neles. O Congreso aprobou unha resolucin determinando que a Repblica Socialista de Rusia era edificada na base da unin voluntaria dos pobos de Rusia como federacin de repblicas soviticas e aprobou a poltica do Poder Sovitico no tocante a cuestin nacional. O Congreso ratificou as teses fundamentais da Lei da Socializacin da Terra, elaborada sobre a base do Decreto sobre a Terra. Do CECR electo polo Congreso formaban parte 160 bolxeviques, 124 socialista-revolucionarios de esquerda, 2 menxeviques internacionalistas, 3 anarquistas comunistas, 7 socialista-revolucionarios maximalistas, 7 socialista-revolucionarios de dereita e 2 menxeviques.
31
36
Congresos dos Soviets de Toda Rusia 1 (3/VI/1917) 2 (25/X/1917) 3 (10/I/1918) 4 (14/III/1918)33 5 (4/VII/1918)34
Nmero delegados 790 675 710 1232 1164
de Nmero bolxeviques 103 343 434 795 773
de % de bolxeviques
13% 51% 61% 64% 66%
Abonda unha ollada a estes nmeros para comprender que a defensa da Asemblea Constitunte ou dos discursos (como o de Kautsky) que din que os bolxeviques non teen o apoio da maiora da poboacin, tan s nos provocan riso.
33
O Cuarto Congreso Extraordinario dos Soviets de toda Rusia, convocado para resolver a cuestin da ratificacin do tratado de Paz de Brest, realizouse en Moscova entre o 14 e 16 de marzo de 1918. No Congreso participaron 1.232 delegados con voto deliberativo, dos cales 795 eran bolxeviques, 283 socialista-revolucionarios de esquerda, 29 socialista-revolucionarios de centro, 21 menxeviques, 11 menxeviques internacionalistas e outros. Lenin interveu cun discurso sobre o tratado de paz no nome do Comit Executivo Central de toda Rusia. Contra a ratificacin do tratado de Brest pronuncironse os menxeviques, os socialista-revolucionarios de dereita e esquerda, os maximalistas, os anarquistas e outros. Despois de acesas discusins, o Congreso aprobou, en votacin nominal e por esmagadora maiora, a resolucin proposta por Lenin sobre a ratificacin do tratado de paz. Houbo 784 votos a favor, 261 en contra e 115 abstencins. 34 O Quinto Congreso dos Soviets de toda Rusia comezou o 4 de xullo de 1918 en Moscova. No Congreso participaron 1.164 delegados con voto deliberativo, dos cales 773 eran bolxeviques, 353 socialista-revolucionarios de esquerda, 17 maximalistas, 4 anarquistas, 4 menxeviques internacionalistas, 3 membros doutros partidos e 10 sen partido. Sverdlov presentou un discurso sobre a actividade do CECR e Lenin un sobre a actividade do Consello de Comisarios do Pobo. Despois de tempestuosas discusins verbo dos relatorios do CECR e do CCP, o Congreso aprobou por maiora unha resolucin proposta pola fraccin comunista, que expresaba a plena concordancia coa poltica exterior e interior do goberno sovitico. Foi rexeitada unha resolucin dos socialista-revolucionarios de esquerda, que propuan que se manifestase desconfianza no goberno sovitico, que se anulase o tratado de Paz de Brest e que se modificase a poltica exterior e interior do Poder Sovitico. Aps sufrir unha derrota no Congreso, os socialista-revolucionarios de esquerda organizaron unha tentativa contrarrevolucionaria en Moscova. Por mor disto, o Congreso interrompeu os seus traballos e s os recomezou o 9 de xullo. Despois de ouvir unha informacin do goberno sobre os acontecementos do 6 e 7 de xullo, o Congreso aprobou plenamente as accins decididas do goberno para liquidar a criminosa aventura dos socialista-revolucionarios de esquerda e sinalou que os socialistarevolucionarios de esquerda que compartiran as concepcin das sas cpulas dirixentes non poden ter sitio nos Soviets de Deputados Obreiros e Campesios. Na resolucin sobre o discurso de Tsiurupa, comisario do pobo do Abastecemento, o Congreso confirmou a irrevogabilidade do monopolio dos cereais, sinalou a necesidade da represin decidida sobre a resistencia dos kulaks e apoiou a organizacins de comits de campesios pobres. Na sesin de clausura, o 10 de xullo, o Congreso ouviu un discurso sobre a organizacin do Exrcito Roxo e aprobou unanimemente unha resolucin proposta pola fraccin comunista na cal se sinalaban as medidas para a organizacin e fortalecemento do Exrcito Roxo sobre a base do servizo militar obrigatorio dos traballadores. O Congreso adoptou a primeira Constitucin da RSFSR, que consagrou lexislativamente as conquistas dos traballadores do Pas dos Soviets.
37
7. A CONSTITUCIN SOVITICA
Como xa indiquei, privar burguesa do dereito ao voto non constite unha caracterstica obrigatoria e indispensbel da ditadura do proletariado. Tamn na Rusia, os bolxeviques, que moito antes de outubro proclamaran a consigna desa ditadura, non falaban de antemn de privar aos explotadores do dereitos ao voto. Esta parte integrante da ditadura non apareceu de acordo cun plan de ningn partido, senn que xurdiu por si mesma no decorrer da loita. Evidentemente, o historiador Kautsky non notou iso. Non comprendeu que a burguesa, incluso durante a dominacin dos menxeviques (partidarios da conciliacin coa burguesa) nos Soviets, se afastou ela mesma dos Soviets, boicoteounos, opase a eles, intrigaba contra eles. Os Soviets xurdiran sen ningunha constitucin e viviran durante mis dun ano (desde a primavera de 1917 at o vern de 1918) sen Constitucin algunha. A furia da burguesa contra a organizacin independente e omnipotente (porque abrangua a todos) dos oprimidos, a loita a loita mis desvergoada, mis egosta e sucia- da burguesa contra os Soviets e, en fin, a participacin manifesta da burguesa (desde os demcratas constitucionalistas at os socialista-revolucionarios de dereita, desde Miliukov at Kerenski) na kornilovada35, todo iso preparou a exclusin formal da burguesa dos Soviets. Kautsky ouviu falar da kornilovada, mais cuspe maxestosamente encol dos feitos histricos, encol do curso e as formas da loita, que determinan as formas da ditadura: que teen que ver os feitos con isto, unha vez que se trata da democracia pura? A crtica de Kautsky, dirixida contra a retirada do dereito ao voto da burguesa, distnguese por... unha doce inxenuidade que sera entenrecedora se viese dun raparigo e que provoca noxo cando ven dunha persoa que anda non foi oficialmente declarado dbil mental. ... Se os capitalistas, co sufraxio universal, se encontrasen nunha insignificante minora, teranse reconciliado moito rapidamente co seu destino ... A que certamente encantador? O intelixente Kautsky viu moitas veces na historia, e en xeral coece moi ben pola observacin da vida real, latifundistas e capitalistas que respectan a vontade da maiora dos oprimidos. O intelixente Kautsky mantense firme no punto de vista da oposicin, isto , no punto de vista da loita interparlamentar. As o escribe textualmente: oposicin. Oh, douto historiador e poltico! Non lle fara mal saber que a oposicin un concepto de loita pacfica e exclusivamente parlamentar, isto , un concepto que corresponde a unha situacin non revolucionaria, un concepto que corresponde ausencia de revolucin. Na revolucin encontrmonos diante dun inimigo implacbel na guerra civil; ningunha choromicada reaccionaria de pequenoburgus, que teme esta guerra como a teme Kautsky, modificar esta realidade. Considerar do punto de vista da oposicin as cuestin dunha guerra civil implacbel cando a burguesa non reca perante ningn crime o exemplo dos versalleses36 e dos seus tratos con Bismarck di moito a quen non trata a historia como o
Trtase do levantamento contrarrevolucionario da burguesa e dos latifundistas en agosto de 1917, dirixido polo comandante en xefe do exrcito, o xeneral Lavr Kornilov. Os conspiradores tian por obxectivo apoderarse de Petrogrado, esmagar o partido bolxevique, disolver os Soviets, estabelecer no pas unha ditadura militar e preparar as bases para a restauracin da monarqua. Os obreiros e campesios, dirixidos polos bolxeviques, esmagaron o levantamento. 36 Versalleses: partidarios do goberno contrarrevolucionario burgus de Francia, encabezado por Adolphe Thiers, que se instalou en Versalles aps a vitoria da Comuna de Pars en 1871. Os versalleses alironse militarmente coas tropas prusianas para esmagar o levantamento dos obreiros parisienses.
35
38
Petruchka37 de Ggol-, cando a burguesa chama no seu auxilio a Estados estranxeiros e intriga con eles contra a revolucin, cmico. Igual que o conselleiro da confusin Kautsky, o proletariado revolucionario debe poer o gorro de durmir e considerar burguesa, que organiza as insurreccins contrarrevolucionarias de Dtov, de Krasnov e dos checos38, que paga millns aos sabotadores, como oposicin legal. Oh, profundidade de pensamento! Kautsky est interesado exclusivamente o lado formal e xurdico da cuestin, de xeito que ao ler as sas disertacins sobre a Constitucin sovitica lembramos involuntariamente as verbas de Bebel: os xuristas son xente reaccionaria at a medula. Na realidade escribe Kautsky- non se pode privar de dereitos s aos capitalistas. Quen un capitalista no sentido xurdico? Un home que pose bens? Mesmo nun pas que foi tan lonxe na va do progreso econmico como Alemaa, cuxo proletariado tan numeroso, a implantacin dunha repblica sovitica privara de dereitos polticos a grandes masas. En 1907, no Imperio Alemn o nmero de persoas (e das sas familias) ocupadas nos tres grandes grupos agricultura, industria e comercio- era de cerca de 35 millns no grupo dos empregados e obreiros asalariados e de 17 millns no grupo dos independentes. Polo tanto, un partido pole moi ben ser maiora entre os obreiros asalariados, mais minora entre a poboacin. Temos aqu un exemplo do razoamento de Kautsky. Non representa unha lamentacin contrarrevolucionaria dun burgus? Por que vostede, seor Kautsky, incle a todos os independentes na categora de persoas desprovistas de dereitos, cando sabe moi ben que a inmensa maiora dos campesios rusos non empregan obreiros asalariados e, xa que logo, non son privados de dereitos? Non isto unha falsificacin? Porque vostede, douto economista, non citou datos que coece perfectamente e que figuran na mesma estatstica alemn de 1907 sobre o traballo asalariado na agricultura por grupos de explotacins? Por que non amosou aos obreiros alemns lectores do seu artigo estes datos a partir dos cales se vera cantos explotadores, que poucos explotadores hai entre o total dos propietarios rusos segundo a estatstica alem? Por que comportamento de renegado fai de vostede un simple sicofanta da burguesa. O capitalista, quere dicirnos, un concepto xurdico impreciso, e Kautsky dedica unhas cantas pxinas a fulminar a arbitrariedade da Constitucin sovitica. Este serio letrado permite burguesa inglesa elaborar e perfeccionar durante sculos unha Constitucin burguesa nova
Petruchka: personaxe do romance Almas Mortas do escritor ruso Nikolai Ggol; campesio servo que deletreaba os libros sen entendelos, contentndose co proceso maquinal da lectura. 38 Trtase do levantamento contrarrevolucionarios do corpo militar checoslovaco, que se formara na Rusia por prisioneiros de guerra checos e eslovacos anda antes da vitoria da Revolucin Socialista de Outubro. O levantamento foi organizado polos imperialistas da Entente, coa participacin activa dos menxeviques e socialista-revolucionarios. O levantamento comezou en maio de 1918. Os checoslovacos brancos, actuando en estreita ligazn cos gardas brancos e kulaks, ocuparon unha parte considerbel dos Urais, da rexin do Volga e de Siberia, restaurando por todas partes o poder da burguesa. Nas rexins ocupadas polos checoslovacos brancos foron estabelecidos, coa participacin dos menxeviques e dos socialista-revolucionarios, gobernos de gardas brancos; en Omsk o goberno siberiano, en Samara o Comit dos Membros da Asemblea Constitunte, etc. A rexin do Volga foi liberada polo Exrcito Roxo no outono de 1918. Os checoslovacos brancos foron derrotados definitivamente a finais de 1919.
37
39
(nova para a Idade Media), mais a ns, obreiros e campesios da Rusia, este representante dunha ciencia servil non nos d ningn prazo. A ns esxenos unha Constitucin elaborada at o mnimo detalle nuns poucos meses... ... Arbitrariedade! Xulgade que abismo do mis sucio servilismo perante a burguesa, de pedantismo mis obtuso se revela en semellante censura. Cando os xuristas dos pases capitalistas, burgueses at a medula e na sa maiora reaccionarios, elaboraron durante sculos ou decenios as mis pormenorizadas regras, escribiron decenas e centos de volumes de leis e comentarios s leis para oprimir ao obreiro, para atar de ps e mans ao pobre, para opoer mil argucias e obstculos a calquera simple traballador do pobo, ah, entn os liberais burgueses e o seor Kautsky non ven aqu arbitrariedade! Aqu hai orde e legalidade! Aqu todo est meditado e prescrito para espremer o mximo posbel ao pobre. Aqu hai milleiros de avogados e de funcionarios burgueses (dos cales Kautsky en xeral nada di, precisamente porque Marx conceda unha enorme importancia a destrucin da mquina burocrtica...); avogados e funcionarios que saben interpretar as leis de maneira que o obreiro e o campesio medio non consigan nunca atravesar a barreira de arame de espio destas leis. Isto non arbitrariedade da burguesa, isto non unha ditadura de explotadores egostas e srdidos, cheos de sangue do pobo, nada diso. a democracia pura, que cada da se torna mis e mis pura. Mais cando as clases traballadoras e explotadas, illadas dos seus irmns estranxeiros pola guerra imperialista, crearon por primeira ve na historia os seus Soviets, chamaron edificacin poltica s masas que a burguesa oprima, embruteca e esmagaba, e comezaron a construr de seu un Estado novo, proletario, e comezaron no ardor dunha loita encamiada, no lume da guerra civil, a esbozar os principios fundamentais dun Estado sen explotadores, entn todos os canallas da burguesa, todo o bando de vampiros, co seu aclito Kautsky, claman contra a arbitrariedade! En efecto, como poden eses ignorantes, eses obreiros e campesios, esa plebe, interpretar as sas leis? Onde van adquirir o sentido da xustiza eses simples traballadores, sen os consellos dos cultos avogados, dos escritores burgueses, dos Kautsky e dos sabios funcionarios de antes? O seor Kautsky cita as seguintes verbas do meu discurso do 28 de abril de 191839: ...As propias masas determinan a orde e o prazo das eleccins... E o demcrata puro de Kautsky concle: ... Consecuentemente, polo visto, cada asemblea de electores pode estabelecer como lle agrada a orde das eleccins. A arbitrariedade e a posibilidade de se desembarazar dos elementos de oposicin incmodos no seo do propio proletariado, seran deste modo multiplicadas at o extremo. En que se distingue isto dos discursos dun cool da pluma vendido aos capitalistas, que vocifera porque nunha folga a masa oprime aos obreiros celosos que desexan traballar? Por que non arbitrariedade que os funcionarios burgueses determinan a orde das eleccins na pura democracia burguesa? Por que o sentido de xustiza das masas que se levantaron para loitar contra os seus explotadores seculares, das masas que son instrudas e temperadas por
39
Lenin alude ao seu artigo As Tarefas Inmediatas do Poder Sovitico.
40
esta loita desesperada, vai ser inferior ao dun feixe de funcionarios, intelectuais e avogados educados nos preconceptos burgueses? Kautsky un verdadeiro socialista, non ousedes dubidar da sinceridade deste respectbel pai de familia, deste honrado cidadn. El un partidario ardente e convicto da vitoria dos obreiros, da revolucin proletaria. S quere que primeiro, antes do movemento das masas, antes da sa loita encarnizada contra os explotadores, e sobre todo sen guerra civil, os melifluos intelectuais pequenoburgueses e filisteos, co gorro de durmir, estabelecesen uns moderados e precisos estatutos do desenvolvemento da revolucin... Con profunda indignacin moral, o noso douto Xudas Golovliov40 conta aos obreiros alemns que o 14 de xuo de 1918, o Comit Executivo Central dos Soviets de toda Rusia decidiu expulsar dos Soviets aos representantes dos partidos dos socialista-revolucionarios e dos menxeviques41. Esta medida escribe o Xudas Kautsky, ardendo de nobre indignacin- non est dirixida contra persoas concretas que cometeran determinados actos punbeis... A Constitucin da Repblica Sovitica non di unha soa palabra sobre a inmunidade dos deputados aos Soviets. Non son determinadas persoas, senn determinados partidos os que son expulsados dos Soviets. Si, isto horrbel, un afastamento intolerbel da democracia pura, segundo as regras da cal far o noso revolucionario Xudas Kautsky a revolucin. Ns, os bolxeviques rusos, debamos ter comezado por prometer aos Svinkov e compaa, aos Liberdan42 e aos Potrssov (os activistas43), e despois escribir un cdigo penal declarando punbel a participacin na guerra contrarrevolucionaria dos checoslovacos, ou a alianza cos imperialistas alemns na Ucrana ou na Xeorxia contra os obreiros do seu pas, e s despois, basendonos neste cdigo penal, teramos o dereito, de acordo coa democracia pura, de expulsar dos Soviets a determinadas persoas. evidente que os checoslovacos, que reciben dieiro dos capitalistas anglo-franceses por intermedio dos Svinkov, Potrssov e Liberdan (ou coa axuda da sa axitacin), tal como os Krasnov, que recibiron obuses dos alemns por mediacin dos menxeviques da Ucrana e de Tiflis, agardaran pacificamente a que ns redactsemos o noso cdigo penal na debida forma e, como os mis puros demcratas, teranse limitado a un papel de oposicin... Provoca en Kautsky non menos forte indignacin moral o feito de que a Constitucin Sovitica priva do dereito ao voto a aqueles que empreguen obreiros asalariados con obxectivos de lucro. Un traballador que traballa na casa ou un pequeno patrn cun aprendiz
Xudas Golovliov: personaxe de Os Seores de Golovliov, romance do escritor satrico ruso M. E. Slatikov Chtchedrine, seor feudal que foi alcumado Xudas por ser falso devoto, hipcrita e cruel. 41 Na resolucin do CEC do 14 de xuo de 1918 indicbase que os menxeviques e os socialistarevolucionarios de dereita loitaban contra a Repblica Sovitica por todos os medios, chegando at insurreccin armada; por iso, dicase na resolucin, absolutamente inadmisbel a presenza nos Soviets de partidos que procuran desacreditar e derrubar o Poder dos Soviets. A resolucin foi adoptada por esmagadora maiora dos votos. Os menxeviques e socialista-revolucionarios de dereita foron excludos de todos os Soviets locais e os seus rganos de prensa pechados. 42 Liberdan: designacin irnica dada aos xefes menxeviques Lber e Dan e aos seus partidarios, aps a aparicin do artigo satrico de Demian Bedni Liberdan. 43 Activistas: corrente de extrema dereita do partido menxevique, que recoeca e de feito aplicaba os mtodos da loita armada contra o Poder Sovitico. Os activistas, servndose da axuda militar e financeira dos intervencionistas, participaron en levantamentos contrarrevolucionarios e no terror branco.
40
41
escribe Kautsky-, pode vivir e sentir como un verdadeiro proletario, mais non ten dereito ao voto. Que desvo da democracia pura! Que inxustiza! certo que at agora todos os marxistas supuan, e milleiros de feitos as o confirmaban, que os pequenos patrns son os mis desvergoados e mesquios explotadores dos obreiros asalariados, mais o Xudas Kautsky non toma, evidentemente, naturalmente, a clase dos pequenos patrns (quen sera o que pensou a perniciosa teora da loita de clases?), senn individuos, explotados que viven e senten con verdadeiros proletarios A famosa Agnes a dilixente, que se xulgaba morta desde hai moito, resucitou baixo a pluma de Kautsky. Esta dilixente Agnes foi inventada e lanzada literatura por un demcrata puro, o burgus Eugen Richter. El profetizou males innomebeis como consecuencia da ditadura do proletariado, da confiscacin do capital ao explotadores, e preguntou con aire inocente quen era un capitalismo no sentido xurdico. Citaba o exemplo dunha costureira pobre e dilixente (a dilixente Agnes), cal os malvados ditadores do proletariado arrebatan at o ltimo peso. Houbo un tempo no que toda a socialdemocracia alemn se diverta con esta dilixente Agnes do demcrata puro Eugen Richter. Mais isto foi hai moito, moito tempo, cando anda viva Bebel e dica aberta e directamente esta verdade: no noso partido hai moitos nacional-liberais44, isto foi hai moito tempo, cando Kautsky anda non era un renegado. Agora a dilixente Agnes resucitou na persoa do pequeno patrn cun aprendiz que vive e sente como un verdadeiro proletario. Os malvados bolxeviques ofndeno, prvano do dereito ao voto. verdade que cada asemblea electoral, como di o mesmo Kautsky, pode na Repblica Sovitica admitir a un pobre artesn ligado, por exemplo, a unha fbrica, se por excepcin non un explotador, se de feito vive e sente como un verdadeiro proletario. Mais podemos ns confiar no coecemento da vida, no sentido da xustiza dunha asemblea de simples obreiros dunha fbrica, sen orde e que acta (que horror!) sen estatutos? Non evidente que vale mis dar o dereito ao voto a todos os explotadores, a todos aqueles que empregan obreiros asalariados, do que correr o risco de que ofendan dilixente Agnes e ao pequeno artesn que vive e sente como un proletario?
***
Que os desprezbeis canallas renegados, aplaudidos pola burguesa e polos sociachauvinistas, insulten a nosa Constitucin Sovitica porque ela retira aos explotadores o dereito ao voto. Perfecto, porque isto acelerar e far medrar a escisin entre os obreiros revolucionarios de Europa e os Scheidemann e Kautsky, Renaudel e Longuet, Henderson e Ramsay MacDonald, os vellos xefes e vellos traidores do socialismo. As masas das clases oprimidas, os xefes conscientes e honestos dos proletarios revolucionarios estarn connosco. Abondara dar a coecer a estes proletarios e a estas masas a nosa Constitucin Sovitica para que eles digan inmediatamente: estes son verdadeiramente a nosa xente, este un verdadeiro partido obreiro, un verdadeiro goberno obreiro. Porque el non engana aos obreiros con faladoiros sobre reformas, como nos enganaron todos os xefes
44
Lenin alude ao discurso de August Bebel, pronunciado o 20 de setembro de 1910 no Congreso do Partido Socialdemcrata da Alemaa en Magdeburgo.
42
mencionados, senn que loita seriamente contra os explotadores, realiza seriamente a revolucin, loita de feito pola plena emancipacin dos obreiros. Se os Soviets, despois dun ano de prctica, privaron aos explotadores do dereito ao voto, isto quere dicir que estes Soviets son de feito organizacins das masas oprimidas, e non dos social-imperialistas nin dos social-pacifistas vendidos burguesa. Se estes Soviets retiraron aos explotadores o dereito ao voto, isto quere dicir que os Soviets non son rganos de conciliacin pequenoburguesa como os capitalistas, non son rganos de charlatanera parlamentar (dous Kautsky, Longuet e MacDonald), senn rganos do proletariado verdadeiramente revolucionario, que conduce unha loita a vida ou morte contra os explotadores. O libro de Kautsky aqu case descoecido, escribiume desde Berln hai uns das (hoxe estamos a 30 de outubro) un camarada ben informado. Eu aconsellara aos nosos embaixadores na Alemaa e na Suza que non aforrasen en gastos e mercaran eses libro para distribulo gratuitamente aos obreiros conscientes e as enterrar na lama socialdemocracia europea -lase imperialista e reformista-, que hai moito tempo se converteu nun cadver fedorento.
***
No final do seu libro, nas pxinas 61 e 63, o seor Kautsky deplora amargamente que a nova teora (como el chama ao bolxevismo, evitando abordar a anlise que Marx e Engels fixeron da Comuna de Pars) encontre partidarios mesmo en vellas democracias como, por exemplo, Suza. incomprensbel, para Kautsky, que os socialdemcratas alemns acepten esta teora. Non, isto totalmente comprensbel, porque despois das serias leccins da guerra, tanto os Scheidemann como os Kautsky se volveron repugnantes para as masas revolucionarias. Ns sempre apostamos pola democracia escribe Kautsky-, e imos de socate renunciar a ela? Ns, os oportunistas da socialdemocracia, sempre fomos contra a ditadura do proletariado, e os Kolb e compaa dixrono abertamente hai moito tempo. Kautsky sbeo, e pensa en van que conseguir agochar aos lectores o feito evidente do seu regreso ao seo dos Bernstein e dos Kolb. Ns, os marxistas revolucionarios, nunca fixemos da democracia pura (burguesa) un dolo. Plekhanov era en 1903, como sabido, un marxista revolucionario (antes da sa triste viraxe, que o conduciu posicin dun Scheidemann ruso). E Plekhanov di entn, no congreso do partido no que foi adoptado o programa, que na revolucin o proletariado, se fose necesario, privara do dereito ao voto aos capitalistas, disolvera calquera parlamento, se este se revelase contrarrevolucionario45. Que este o nico punto de vista que corresponde ao
45
Lenin refrese ao discurso de Plekhanov, o 30 de xullo de 1903, no II Congreso do POSDR, durante a discusin da cuestin do programa do partido. Lenin alude repetidas veces nas sas obras a esta declaracin de Plekhanov (ver, por exemplo, o libro Un Paso Fronte, Dous Pasos Atrs.
43
marxismo, calquera persoa o ver, anda que s sexa polas declaracins de Marx e Engels que citei antes. Iso exponse con plena evidencia en todas as bases do marxismo. Ns, os marxistas revolucionarios, non fixemos discursos ao pobo que os que gustaban de pronunciar os kautskistas de todas as nacins nas sas funcins de lacaios da burguesa, adaptndose ao parlamentarismo burgus, silenciando o carcter burgus da democracia contempornea e esixindo apenas a sa ampliacin, a sa realizacin at a fin. Ns dixemos burguesa: vs, explotadores e hipcritas, falades de democracia e, asemade, levantades a cada paso milleiros de obstculos participacin das masas oprimidas na vida poltica. Collemos a vosa palabra e esiximos, no interese destas masas, que ampliedes a vosa democracia burguesa, co fin de preparar as masas para a revolucin para vos derrubar a vs, explotadores. E se vs, explotadores, ofrecedes resistencia nosa revolucin proletaria, reprimirmosvos implacabelmente, retirarmosvos os dereitos e, anda mis, non vos daremos pan, porque na nosa repblica proletaria os explotadores non tern dereitos, sern privados de lume e da auga, porque somos socialistas de verdade e non como os Scheidemann ou os Kautsky. as como falamos e falaremos, ns, os marxistas revolucionarios, e por iso que as masas oprimidas estarn do noso lado e connosco, e os Scheidemann e os Kautsky irn parar estreira dos renegados.
44
8. QUE O INTERNACIONALISMO?
Kautsky, coa maior conviccin, considrase e proclmase internacionalista. Aos Scheidemann cualifcaos de socialistas gobernamentais. Ao defender aos menxeviques (Kautsky non manifesta abertamente estar do seu lado, mais aplica completamente as sas ideas), Kautsky revelou con extraordinaria evidencia como o seu internacionalismo. E como Kautsky non un individuo illado, senn un representante dunha corrente que inevitabelmente naceu no ambiente da II Internacional (Lonquet na Francia, Turati na Italia, Nobs e Grimm, Graber e Naine na Suza, Ramsay MacDonald na Inglaterra, etc.), instrutivo detrmonos no internacionalismo de Kautsky. Despois de subliar que os menxeviques tamn estiveran en Zimmerwald ( un diploma, sen dbida, mais... un diploma podre), Kautsky traza o seguinte cadro das ideas dos menxeviques, coas que est de acordo: ... Os menxeviques queran unha paz xeral. Queran que todos os belixerantes aceptasen a consigna: sen anexins nin contribucins. Se isto non se conseguise, o exrcito ruso, segundo este punto de vista, deba manterse en disposicin de combate. Os bolxevique, pola sa banda, esixan a paz inmediata a calquera custo, estaban dispostos a chegar a unha paz separada se fose necesario, esforzbanse por impoela por medio da foza, aumentando a desorganizacin do exrcito, que sen iso xa era grande. Segundo Kautsky, os bolxeviques non deban tomar o poder, senn contentarse coa Constitunte. As, o internacionalismo de Kautsky e dos menxeviques consiste no seguinte: esixir reformas do goberno burgus imperialista, mais continuar a apoialo, continuar a apoiar a guerra dirixida por ese goberno at que todos os belixerantes aceiten a consigna: sen anexins nin contribucins. Esta idea expresouna moitas veces Turati, os kautskistas (Haase e outros) e Lonquet e compaa, que declararon que era pola defensa da Patria. Teoricamente, isto representa unha total incapacidade para afastarse dos socialchauvinistas e unha completa confusin na cuestin da defensa da patria. Politicamente, substitur o internacionalismo polo nacionalismo pequenoburgus e pasarse ao bando do reformismo, renegar da revolucin. Recoecer a defensa da patria , do punto de vista do proletariado, xustificar esta guerra, recoecer a sa lexitimidade. E como a guerra contina a ser imperialista (tanto baixo a monarqua como baixo a repblica) independentemente de onde se atopen as tropas inimigas nun determinado momento, no meu pas ou en pas estranxeiro- recoecer a defensa da patria de feito apoiar a burguesa imperialista e espoliadora, traizoar completamente ao socialismo. Na Rusia, mesmo baixo Kerenski, na repblica democrtico burguesa, a guerra continuaba a ser imperialista, porque era feita pola burguesa como clase dominante (e a guerra a continuacin da Poltica); unha expresin particularmente patente do carcter imperialista da guerra eran os tratados secretos sobre o reparto do mundo e a pillaxe de pases estranxeiros, concludos polo ex tsar cos capitalistas da Inglaterra e da Francia. Os menxeviques enganaban miserabelmente ao pobo chamado a esta guerra defensiva ou revolucionaria, e Kautsky, ao aprobar a poltica dos menxeviques, aproba que se engane ao
45
pobo, aproba o papel dos pequenoburgueses, que serven ao capital enganando aos obreiros e amarrndoos ao carro dos imperialistas. Kautsky segue unha poltica tipicamente pequenoburguesa, filistea, imaxinando (e inculcando nas masas a idea absurda) que lanzar unha consigna modifica as cousas. Toda a historia da democracia burguesa desenmascara esta ilusin: para enganar ao pobo, os demcratas burgueses lanzaron e lanzan todas as consignas imaxinbeis. A cuestin est en comprobar a sa sinceridade, en comprobar as palabras cos feitos, en non contentarse con frases idealistas ou baleiras, senn en tentar atopar a realidade de clase. A guerra imperialista non deixa de ser imperialista cando os charlatns ou os pequenoburgueses filisteos lanzan unha consigna dulcificadora, senn unicamente cando a clase que dirixe a guerra imperialista e est ligada a ela por millns de fos (incluso maromas) de carcter econmico, realmente derrubada e substituda no Poder pola clase verdadeiramente revolucionaria, o proletariado. Doutro xeito imposbel librarse dunha guerra imperialista, as como dunha paz imperialista, espoliadora. Aprobando a poltica exterior dos menxeviques, declarndoa internacionalista e zimmerwaldiana, Kautsky, en primeiro lugar, demostra toda a podremia da maiora oportunista de Zimmerwald (non foi sen razn que ns, a esquerda de Zimmerwald46, nos afastamos inmediatamente de tal maiora!), e en segundo lugar, e isto o principal, Kautsky pasa da posicin do proletariado posicin da pequenaburguesa, da posicin revolucionaria posicin reformista. O proletariado loita polo derrubamento revolucionario da burguesa imperialista, a pequenaburguesa polo perfeccionamento reformista do imperialismo, pola adaptacin a el, sometndose a el. Cando Kautsky anda era marxista, por exemplo en 1909, cando escribiu O Camio ao Poder, defenda precisamente a idea de que a revolucin era inevitbel en caso de guerra, falaba da proximidade dunha era de revolucins. O Manifesto de Basilea de 1912 fala directa e directamente da revolucin proletaria en ligazn con esa mesma guerra imperialista entre os grupos alemn e ingls, que estoupou en 1914. E en 1918, cando comezaron as revolucins derivadas da guerra, no canto de explicar que eran inevitbeis, no canto de ponderar e examinar at o final a tctica revolucionaria, os procesos e medios de preparacin da revolucin, Kautsky ponse a chamar internacionalismo tctica reformista dos menxeviques. Non isto a forma de actuar dun renegado? Kautsky eloxia aos menxeviques porque insistiran en que se mantivese o exrcito en disposicin de combate. Censura aos bolxeviques facer medrar a desorganizacin do exrcito, que sen iso xa era grande. Isto significa eloxiar o reformismo e someterse burguesa imperialista, censurar a revolucin e renegar dela. Porque baixo Kerenski, manter a disposicin de combate significaba conservar o exrcito baixo o mando burgus (anda que republicano). Todo o mundo sabe e o curso dos acontecementos demostrouno con evidenciaque este exrcito republicano conservaba o esprito kornilovista, grazas aos seus cadros de mando kornilovistas. Os oficiais burgueses non podan deixar de ser kornilovistas, non podan
O grupo da esquerda de Zimmerwald foi constitudo por iniciativa de Lenin na Conferencia Socialista Internacional en Zimmerwald, realizada en setembro de 1915. O grupo reuniu 8 delegados representantes do Comit Central do POSDR e dos socialdemcratas de esquerda da Suecia, Noruega, Suza, Alemaa, da oposicin socialdemcrata polaca e dos socialdemcratas do Territorio de Letonia. O grupo da esquerda de Zimmerwald, dirixido por Lenin, loitou contra a maiora centrista na conferencia. A Esquerda de Zimmerwald declarou que, permanecendo na Unin de Zimmerwald, realizara unha actividade independente a escala internacional e divulgara os seus puntos de vista. A sa forza dirixente eran os bolxeviques, os nicos que adoptaron unha posicin internacionalista consecuente.
46
46
deixar de apoiar o imperialismo, a represin violenta do proletariado. A tctica dos menxeviques reducase de feito a conservar inalteradas todas as bases da guerra imperialista, todas as bases da ditadura burguesa, a resolver miudezas, a retocar pequeneces (reformas). Pola contra, ningunha grande revolucin prescindiu nin pode prescindir da desorganizacin do exrcito. Porque o exrcito o instrumento mis empedernido de apoio ao vello rxime, o baluarte mis endurecido da disciplina burguesa e de apoio dominacin do capital, da manutencin e da formacin da submisin e da subordinacin servs dos traballadores ao capital. A contrarrevolucin nunca tolerou nin pode tolerar a existencia de obreiros armados ao lado do exrcito. En Francia escriba Engels, os obreiros ficaron armados despois de cada revolucin; por iso, para os burgueses que se encontraban cabeza do estado, o primeiro imperativo era desarmar aos obreiros47 . Os obreiros armados era o xerme dun exrcito novo, a clula organizativa do novo rxime social. Esmagar esta clula, non deixala medrar, era o primeiro imperativo do burguesa. O primeiro imperativo de calquera revolucin vitoriosa Marx e Engels sublirono moitas veces- foi destrur o vello exrcito, disolvelo e substitulo por un novo48. A nova clase social que sobe ao poder nunca pode nin pode agora conseguir ese poder nin consolidalo sen descompoer por completo o antigo exrcito (desorganizacin, claman a este respecto os pequenoburgueses reaccionarios ou simplemente covardes); sen pasar por un perodo moi difcil e doloroso, falto de todo exrcito (a gran revolucin francesa pasou tamn por este terrbel perodo); sen formar pouco a pouco, en dura guerra civil, o novo exrcito, a nova disciplina, a nova organizacin militar dunha nova clase. O historiador Kautsky comprenda isto antigamente. O renegado Kautsky esqueceuno. Que dereito ten Kautsky a chamar aos Scheidemann socialistas gobernamentais, se el aproba a tctica dos menxeviques na revolucin rusa? Os menxeviques, ao apoiaren a Kerenski, ao entraren no seu ministerio, eran igualmente socialistas gobernamentais. Kautsky non poder de ningn xeito eludir esta conclusin, se sita a cuestin da clase dominante, a que fai a guerra imperialista. Mais Kautsky evitar formular a cuestin da clase dominante, cuestin obrigatoria para un marxista, porque abondara situar tal cuestin para desenmascarar ao renegado. Os kautskistas na Alemaa, os longuetistas49 na Francia, Turati e compaa en Italia, razoan as: o socialismo presupn a igualdade e a liberdade das nacins, a sa autodeterminacin; polo tanto, cando o noso pas atacado ou cando tropas inimigas invaden o noso territorio, os socialistas teen o dereito e o deber de defender a patria. Mais este razoamento , do punto de vista terico, ou un escarnio completo en relacin ao socialismo ou un subterfuxio fraudulento, e, do punto de vista poltico e prctico, esta razoamento coincide co dun homio completamente ignorante que nin sequera sabe pensar no carcter social, de clase, da guerra nin nas tarefas do Partido revolucionario durante a guerra reaccionaria.
47 48
F. Engels, Introduccin obra de K. Marx A Guerra Civil en Francia. K. Marx, A Guerra Civil en Francia. 49 Longuetistas: partidarios da minora centrista do Partido Socialista Francs, liderados por Jean Longuet. Durante a guerra imperialismo mundial de 1914-1918, os longuetistas practicaron unha poltica de colaboracin cos socialchauvinistas, rexeitaron a loita revolucionaria e defenderon posicins de defensa da patria na guerra imperialista. Despois da vitoria da Revolucin Socialista de Outubro, os longuetistas declarronse de palabra partidarios da ditadura do proletariado, mais na realidade continuaban a ser os seu adversarios. En decembro de 1920, os longuetistas, xunto cos reformistas declarados, separronse do partido para adherirse chamada Internacional II e Media.
47
O socialismo est contra a violencia sobre as nacins. Isto indiscutbel. Mais o socialismo est en xeral contra a violencia sobre os homes. Porn, ags os anarquistas cristins e os tolstoins, ningun anda deduciu disto que o socialismo est contra a violencia revolucionaria. Xa que logo, falar de violencia en xeral, sen examinar as condicins que diferencian a violencia reaccionaria da revolucionaria, ser un filisteo que renega da revolucin, ou simplemente enganarse ou enganar aos demais con sofismas. Outro tanto podemos dicir da violencia sobre as nacins. Toda a guerra consiste en violencia sobre as nacins, mais iso non impide aos socialistas estaren a prol da guerra revolucionaria. O carcter de clase dunha guerra: esa a cuestin fundamental que se formula un socialista (se non un renegado). A guerra imperialista de 1914-1918 unha guerra entre os dous grupos da burguesa imperialista polo reparto do mundo, polo reparto do botn, pola pillaxe e estrangulamento das nacins pequenas e febles. Foi esta a apreciacin da guerra feita polo Manifesto de Basilea de 1912, foi esta a apreciacin que os feitos confirmaron. Quen se afaste deste punto de vista sobre a guerra non socialista. Se un alemn baixo Guillerme ou un francs baixo Clemenceau di: teo o dereito e o deber, como socialista, de defender a patria se o inimigo a invade este razoamento non dun socialista, dun internacionalista, dun proletario revolucionario, senn dun filisteo nacionalista. Porque neste razoamento desaparece a loita revolucionaria de clase do obreiro contra o capital, desaparece a apreciacin de toda a guerra no seu conxunto, do punto de vista da burguesa mundial e do proletariado mundial, isto , desaparece o internacionalismo e fica un nacionalismo miserbel e inveterado. Ofenden ao meu pas, o resto non me importa: eis ao que se reduce ese razoamento, eis onde reside a sa estreiteza nacionalista e filistea. como se algun razoase as en relacin violencia individual contra unha persoa: o socialismo est contra a violencia, por iso prefiro cometer unha traizn a ir parar cadea. O francs, o alemn ou o italiano que di: o socialismo esta contra a violencia sobre as nacins, por iso defndome cando o inimigo invade o meu pas traizoa o socialismo e o internacionalismo. Pois ese home s ve o seu pas, sita por riba de todo sa... burguesa, sen pensar nas ligazns internacionais que fan imperialista a guerra, que fan da sa burguesa un elo na cadea da rapina imperialista. Todos os filisteos e todos os homios obtusos e ignorantes razoan exactamente como razoan os renegados kautskistas, longuetistas, Turati e demais, a saber: o inimigo est no meu pas, o resto non me importa. O socialista, o proletario revolucionario, o internacionalista, razoa de xeito diferente: o carcter da guerra (sexa reaccionaria ou revolucionaria) non depende de que atacou nin do pas no que se encontre o inimigo, senn de cal a clase que conduce a guerra, de cal a poltica da que esa guerra a continuacin. Se esa guerra unha guerra imperialista reaccionaria, isto , conducida por dous grupos mundiais da burguesa imperialista, opresora, espoliadora e reaccionaria, calquera burguesa (mesmo a dun pequeno pas) se torna cmplice da rapina, e a mia tarefa, a tarefa dun representante do proletariado revolucionario, preparar a revolucin proletaria mundial como nica salvacin dos horrores da matanza mundial. Non do punto de vista do meu pas como debo razoar (porque ese o razoamento dun estpido miserbel, dun filisteo nacionalista, que non comprende que un xoguete nas mans da burguesa imperialista), senn do punto de vista da mia participacin na preparacin, na propaganda, na aproximacin da revolucin proletaria mundial.
48
Isto o internacionalismo, esta a tarefa do internacionalista, do obreiro revolucionario, do verdadeiro socialista. Este o abec que o renegado Kautsky esqueceu. E a sa traizn trnase anda mis evidente cando el, despois de aprobar a tctica dos nacionalistas pequenoburgueses (menxeviques na Rusia, longuetistas na Francia, Turati en Italia, Haase e compaa na Alemaa), pasa crtica da tctica bolxevique. Esta esa crtica: A revolucin bolxevique basebase na hiptese de que servira de punto de partida para a revolucin europea xeral; de que a iniciativa audaz da Rusia incitara aos proletarios de toda Europa a erguerse. Partindo desta hiptese, pouco importaban, naturalmente, as formas que puidera tomar a paz separada rusa, que sacrificios e perdas territoriais (literalmente: mutilacins, Verstrnmelungen) trouxera ao pobo ruso, que interpretacin dara autodeterminacin das nacin. Polo tanto, era tamn indiferente se Rusia era ou non capaz de defenderse. Desde esta perspectiva, a revolucin europea era a mellor defensa da revolucin rusa, deba conducir a todos os pobos do antigo territorio ruso a unha verdadeira e completa autodeterminacin. A revolucin en Europa, que traera o socialismo e o consolidara, deba tamn tornarse nun medio para eliminar as eivas que o atraso econmico do pas pua realizacin da producin socialista na Rusia. Todo isto era moi lxico e estaba ben fundado se se admita unha hiptese fundamental: que a revolucin rusa deba desencadear infalibelmente a europea. Mais, e se non acontece as? At agora non se confirmou esta hiptese. E agora acusan aos proletarios de Europa de abandonar e traizoar a revolucin rusa. unha acusacin contra descoecidos, pois a quen se pode responsabilizar da conduta do proletariado europeo? E Kautsky mastiga adicionalmente que Marx, Engels e Bebel se enganaron moitas veces a respecto da eclosin da revolucin que agardaban, mais que nunca basearan a sa tctica na espera da revolucin nunha data determinada, mentres que, segundo el, os bolxeviques xogaron todo a unha soa carta, a da revolucin europea xeral. Reproducimos deliberadamente unha cita tan extensa para amosar ao lector de xeito evidente con que habilidade Kautsky falsifica o marxismo, substitundoo por unha concepcin filistea vulgar e reaccionaria. En primeiro lugar, atribur ao adversario unha estupidez manifesta e despois refutala un procedemento de persoas non moi intelixentes. Se os bolxeviques baseaban as sas tcticas na espera da revolucin noutros pases nunha data determinada, isto sera unha estupidez indiscutbel. Mais o partido bolxevique non cometeu esta estupidez: na mia carta aos obreiros americanos (20/VIII/1918) rexeito abertamente esta estupidez, dicindo que contamos coa revolucin americana, mais non nunha data determinada. Na mia polmica contra os socialista-revolucionarios de esquerda50 e os comunistas de esquerda51 (xaneiro-marzo de
50
Socialista-revolucionarios de esquerda: membros do Partido Socialista-revolucionario de Esquerda, creado como organizacin no seu I Congreso de toda a Rusia realizado entre o 19 e o 28 de novembro (2-11 de decembro) de 1917. Antes desa data, os socialista-revolucionarios de esquerda existan como faccin esquerda do Partido Socialista-revolucionario, No II Congreso dos Soviets de toda a Rusia, os socialista-revolucionarios de esquerda votaron nas cuestin mis importantes da orde do da xunto cos bolxeviques, negndose, asemade, a formar parte do Goberno Sovitico, o que lles foi proposto polos
49
1918), desenvolvn repetidas veces a mesma idea. Kautsky fixo unha pequena... pequenia falsificacin, baseando nela a sa crtica ao bolxevismo. Kautsky mete nun mesmo saco a tctica que conta coa revolucin europea para unha data mas ou menos prxima, mais non determinada, e a tctica que conta coa revolucin europea nunha data determinada. Unha pequena, pequenia fraude! A segunda tctica unha estupidez. A primeira obrigatoria para un marxista, para todo o proletario revolucionario e internacionalista; obrigatoria, porque s ela ten en conta correctamente, ao xeito marxista, a situacin obxectiva creada pola guerra en todos os pases europeos, s ela responde s tarefas internacionais do proletariado. Substitundo a grande cuestin dos fundamentos da tctica revolucionaria en xeral pola pequena cuestin do erro que os revolucionarios bolxeviques poderan ter cometido, mais que non cometeron, Kautsky renunciou alegremente tctica revolucionaria en xeral! Renegado en poltica, en teora el non sabe sequera formular a cuestin das premisas obxectivas da tctica revolucionaria. E aqu chegamos ao segundo punto. En segundo lugar, obrigatorio para un marxista contar coa revolucin europea, se existe unha situacin revolucionaria. unha verdade elemental do marxismo que a tctica do proletariado socialista non pode ser a mesma cando existe unha situacin revolucionaria e cando non existe. Se Kautsky formulara esta cuestin, obrigatoria para un marxista, vera que a resposta era absolutamente contraria a sa tese. Moito antes da guerra, todos os marxistas, todos os socialistas estaban de acordo en que a guerra europea creara unha situacin revolucionaria. Kautsky recoeca isto clara e terminantemente cando anda non era un renegado, tanto en
bolxeviques. Despois de moitas vacilacins, os socialista-revolucionarios de esquerda, co gallo de conservar a sa influencia entre as masas campesias, estabeleceron un acordo cos bolxeviques e foron admitidos nunha serie de rganos dos Comisariados do Pobo. Malia todo, os socialistarevolucionarios de esquerda discordaban cos bolxeviques nas principais cuestin referentes construcin do socialismo e estaban contra da ditadura do proletariado. En xaneiro e febreiro de 1918, o Comit Central do partido dos socialista-revolucionarios de esquerda encetou unha campaa contra o tratado de Paz de Brest e, cando este foi aprobado polo IV Congreso dos Soviets, en marzo de 1918, os socialista-revolucionarios de esquerda abandonaron o Consello dos Comisarios do Pobo, permanecendo, porn, nos rganos dos Comisariados do Pobo e nos rganos locais do poder. Co desenvolvemento da revolucin socialista no campo, os socialista-revolucionarios de esquerda entraron en oposicin ao Poder Sovitico. En xullo de 1918, o Comit Central dos socialistarevolucionarios de esquerda organizou en Moscova o asasinato do embaixador alemn, agardando provocar as unha guerra entre a Rusia Sovitica e Alemaa, e iniciou un levantamento armado contra o Poder Sovitico. O V Congreso dos Soviets de toda a Rusia, considerando esta situacin, resolveu, aps o esmagamento do levantamento, expulsar dos Soviets aos socialista-revolucionarios de esquerda que compartan os puntos de vista dos dirixentes do seu partido. 51 Comunistas de esquerda: grupo antipartido que xurdiu no comezo de 1918, durante os debates sobre o tratado de paz con Alemaa. O grupo dos comunistas de esquerda, agochndose nunha fraseoloxa esquerdista sobre a guerra revolucionaria, defendan unha poltica aventureira que pretenda unha guerra entre a Repblica Sovitica, que anda non posua exrcito, e a Alemaa imperialista, poendo as en perigo a propia existencia do Poder Sovitico. Aln diso, os comunistas de esquerda, pronuncibanse contra a introducin da direccin unipersoal e da disciplina de traballo, as como contra a utilizacin de especialistas burgueses na industria. O Partido, liderado por Lenin, rexeitou decididamente a poltica dos comunistas de esquerda.
50
1902 (A Revolucin Social) como en 1909 (O Camio ao Poder). O Manifesto de Basilea recoeceu isto no nome de toda a II Internacional: non casual que os socialchauvinistas e os kautskistas (os centristas, persoas que vacilan entre os revolucionarios e os oportunistas) de todos os pases temen como o lume as correspondentes declaracins do Manifesto de Basilea! Polo tanto, a espera dunha situacin revolucionaria en Europa non era un teimosa dos bolxeviques, senn a opinin xeral de todos os marxistas. Se Kautsky elude esta verdade indiscutbel con frases acerca de que os bolxeviques sempre acreditaron na omnipotencia da violencia e da vontade, isto non mis que unha frase baleira que agocha a fuga a vergoenta fuga- de Kautsky formulacin da cuestin da situacin revolucionaria. Continuemos. Comezou de feito unha situacin revolucionaria ou no? Kautsky tampouco soubo formular esta cuestin. A resposta dada polo feitos econmicos, a fame a e runa que a guerra criou en todas partes, representa unha situacin revolucionaria. Responden a esta cuestin tamn feitos polticos: xa desde 1915 se manifesta claramente en todos os pases un proceso de escisin nos vellos e podres partidos socialistas, un proceso de afastamento das masas proletarias dos xefes socialchauvinistas esquerda, s ideas e o estado de esprito revolucionarios, aos xefes revolucionarios. O 5 de agosto de 1918, cando Kautsky escriba a sa folla, s un home que temese a revolucin e a traizoase poda deixar de ver eses feitos. E agora, a finais de outubro de 1918, a revolucin medra diante dos nosos ollos, e con grande rapidez, nunha serie de pases europeos. O revolucionario Kautsky, que quere que o consideren marxista como antes, revelouse un filisteo miope que como os filisteos de 1847, ridiculizados por Marx- non viu a revolucin que se achega!! Chegamos ao terceiro punto. En terceiro lugar, cales son as particularidade da tctica revolucionaria, se aceptamos que existe unha situacin revolucionaria europea? Kautsky, ao volverse un renegado, ten medo de formular esta cuestin, obrigatoria para un marxista. Kautsky razoa como o tpico filisteo pequenoburgus ou como o campesio ignorante: comezou a revolucin europea xeral ou non? Se comezou, tamn el est disposto a volverse revolucionario! Mais logo observamos ns- calquera canalla (como os miserbeis que s veces se xuntan agora cos bolxeviques vitoriosos) se declarar revolucionario! Pola contra, Kautsky daralle as costas revolucin se non as. Kautsky non pose nin sombra de comprensin da verdade de que aquilo que distingue ao marxista revolucionario do pequenoburgus e do filisteo saber predicar s masas ignorantes a necesidade da revolucin que madura, demostrar a sa inevitabilidade, explicar a sa utilidade para o pobo, preparar ao proletariado e a todas as masas traballadoras explotadas. Kautsky atribe aos bolxeviques o absurdo de teren xogado a unha soa carta, contando con que a revolucin europea comezara nunha data determinada. Este absurdo volveuse contra Kautsky, porque resulta que a tctica dos bolxeviques sera correcta se a revolucin europea tivese comezado o 5 de agosto de 1918! precisamente esta a data que Kautsky pon sa folla. E cando algunhas semanas despois dese 5 de agosto foi claro que a revolucin se aveciaba nunha serie de pases europeos, todo o carcter renegado de Kautsky, toda a sa falsificacin do marxismo, toda a sa incapacidade para razoar revolucionariamente e mesmo de formular as cuestin do punto de vista revolucionarios apareceron en todo o seu esplendor!
51
Cando se acusa de traizn aos proletarios de Europa - escribe Kautsky-, unha acusacin contra descoecidos. Engnase, Sr. Kautsky! llese no espello e ver aos descoecidos contra os cales vai dirixida esta acusacin. Kautsky faise o inxenuo, finxe non comprender quen lanzou tal acusacin e cal o sentido que ten. Mais na realidade, Kautsky sabe moi ben que esta acusacin foi e formulada polas esquerdas alems, os espartaquistas52, Liebknecht e os seus amigos. Esta acusacin expresa a clara consciencia de que o proletariado alemn cometeu unha traizn contra a revolucin rusa (e internacional) cando estrangulou a Finlandia, a Ucrana, a Letonia e a Estonia. Esta acusacin dirixido, ante todo e sobre todo, non contra a masa, sempre oprimida, senn contra os xefes que, como os Scheidemann e os Kautsky, non cumpriron o seu deber de axitacin revolucionaria, de propaganda revolucionaria, de traballo revolucionario entre as masas contra a sa inercia, xefes que actuaron de feito para cortar o camio aos instintos e aspiracins revolucionarias sempre latentes no interior da masa dunha clase oprimida. Os Scheidemann traizoaron aberta, groseiramente e cinicamente ao proletariado, a maior parte das veces por motivos egostas, e pasaron ao lado da burguesa. Os kautskistas e os longuetistas fixeron outro tanto, vacilando, dubidando, ollando covardemente para os que naquel momento eran fortes. Durante a guerra, Kautsky, con todos os seus escritos, tentou extinguir o esprito revolucionario, no canto de apoialo e fomentalo. Ficar como un momento simplemente histrico da idiotez filistea dun xefe medio da socialdemocracia oficial alem o feito de que Kautsky non comprendera nin sequera a xigantesca importancia terica e a importancia anda maior para a axitacin e a propaganda desta acusacin aos proletarios de Europa de que traizoaran a revolucin rusa! Kautsky non comprende que esta acusacin baixo a censura do Imperio alemn- case o nico xeito de poder, os socialistas alemns que non traizoaron o socialismo, Liebknecht e os seus amigos, expresar o seu apelo aos obreiros alemns para se libraren dos Scheidemann e dos Kautsky, para rexeitar tales xefes, para se liberar das sa prdicas embrutecedoras e vulgares, para erguerse a pesar deles, sen eles e por riba deles, rumbo revolucin, para a revolucin! Kautsky non o comprende. Como pode comprender logo tctica dos bolxeviques? Como se pode agardar que un home que renuncia revolucin en xeral, sopese a aprecie as condicins do desenvolvemento da revolucin nun dos casos mis difciles? A tctica dos bolxeviques era correcta, era a nica tctica internacionalista, porque non se baseaba no receo covarde da revolucin mundial, nunha incredulidade filistea en relacin a ela, nun desexo nacionalista estreito de defender a sa patria (a patria da sa burguesa), cuspindo sobre todo o demais; basebase nun clculo correcto (recoecido por todos antes da guerra, antes da apostasa dos socialchauvinistas e socialpacifistas) da situacin revolucionaria europea. Esta tctica era a nica internacionalista, pois faca o mximo daquelo que era realizbel nun s pas para desenvolver, apoiar e espertar a revolucin en todos os
Espartaquistas .membros da organizacin revolucionaria dos socialdemcratas alemns de esquerda, constituda por Karl Liebknecht, Rosa Luxemburgo, Franz Mehring e Clara Zetkin, etc., creada no comezo da Primeira Guerra Mundial. Os espartaquistas facan propaganda revolucionaria entre as masas, organizaban manifestacins antimilitaristas, dirixan folgas, desenmascaraban o carcter imperialista da guerra mundial e a traizn dos xefes oportunistas da socialdemocracia. En novembro de 1918, no curso da revolucin na Alemaa, os espartaquistas unronse na Liga Espartaco, e no Congreso Constitutivo, que tivo lugar do 30 de decembro de 1918 ao 1 de xaneiro de 1919, fundaron o Partido Comunista da Alemaa.
52
52
pases. Esta tctica foi xustificada por un xito enorme, pois o bolxevismo (e non grazas aos mritos dos bolxeviques rusos, senn por mor da profunda simpata que por todas pares as masas senten por unha tctica verdadeiramente revolucionaria) converteuse bolxevismo mundial, deu unha idea, unha teora, un programa, unha tctica, que se distinguen concretamente, na prctica, do socialchauvinismo e do socialpacisfismo. O bolxevismo aplicou o golpe de misericordia na vella e podre Internacional dos Scheidemann e dos Kautsky, dos Renaudel e dos Longuet, dos Henderson e dos Mac-Donald, que agora se atropelaron uns aos outros, soando coa unidade e tentando resucitar un cadver. O bolxevismo creou as bases ideolxicas e tcticas da III Internacional, verdadeiramente proletaria e comunista, que ten en conta tanto as conquistas da poca de paz como a experiencia da poca de revolucins que comezou. O bolxevismo popularizou en todo o mundo a idea da ditadura do proletariado, traduciu estas verbas primeiro do latn ao ruso e despois a todas as linguas do mundo, amosando co exemplo do Poder Sovitico que os obreiros e os campesios pobres, mesmo nun pas atrasado, mesmo os menos experimentados, instrudos e habituados organizacin, foron capaces durante un ano enteiro, no medio de xigantescas dificultades, en loita contra os explotadores (que eran apoiados pola burguesa de todo o mundo), de conservar o poder dos traballadores, de crear unha democracia infinitamente mis elevada e mis ampla do que todas as democracias anteriores no mundo, de encetar o traballo creador de decenas de millns de obreiros e campesios para a realizacin prctica do socialismo. O bolxevismo axudou de feito tan poderosamente ao desenvolvemento da revolucin proletaria en Europa e na Amrica como ningn outro partido en ningn outro pas conseguiu facelo at agora. Ao tempo que para os obreiros de todo o mundo cada da mis claro que a tctica dos Scheidemann e dos Kautsky non os librou da guerra imperialista nin da escravitude asalariada baixo a burguesa imperialista, que esta tctica non serve de modelo para todos os pases cada da mis claro para as masas proletarias de todos os pases que o bolxevismo iniciou o camio seguro para a salvacin dos horrores da guerra e do imperialismo, que o bolxevismo serve de modelo de tctica para todos. A revolucin proletaria, non s europea, senn mundial, madurou vista de todos, e a vitoria do proletariado na Rusia axudouna, acelerouna e apoiouna. Todo isto pouco para a vitoria completa do socialismo? Naturalmente que pouco. Un nico pas non pode facer mis. Mais este nico pas, grazas ao Poder Sovitico, fixo, porn, tanto que, se ma o Poder Sovitico ruso fose esmagado polo imperialismo mundial, supoamos, por medio dun entendemento entre o imperialismo alemn e o anglo-francs, mesmo neste caos, o peor dos peores, a tctica bolxevique tera prestado un enorme servizo ao socialismo e tera apoiado o crecemento da invencbel revolucin mundial.
53
9. SERVILISMO ANTE A BURGUESA BAIXO A APARENCIA DE ANLISE ECONMICA
Como xa se dixo, o libro de Kautsky debera chamarse, se o ttulo traducise correctamente o contido, non A Ditadura do Proletariado, senn Repeticin dos Ataques Burgueses contra os Bolxeviques. O noso terico volve agora a requecer as vellas teoras dos menxeviques sobre o carcter burgus da revolucin rusa, isto , a vella deturpacin do marxismo polos menxeviques (repudiada en 1905 por Kautsky!). Por mis aborrecbel que sexa esta cuestin para os marxistas rusos, teremos que deternos nela. A revolucin rusa burguesa dican todos os marxistas da Rusia antes de 1905. Substitundo o marxismo polo liberalismo, os menxeviques concluan disto: polo tanto, o proletariado non debe ir aln daquelo que aceptbel para a burguesa, debe seguir unha poltica de conciliacin con ela. Os bolxeviques dican que isto era unha teora liberal burguesa. A burguesa aspira a realizar a transformacin do Estado maneira burguesa, de modo reformista, e non revolucionariamente, conservando todo o posbel a monarqua, a propiedade latifundista da terra, etc. O proletariado debe levar at a fin a revolucin democrticoburguesa, sen se deixar atar polo reformismo da burguesa. Os bolxeviques formulaban as a correlacin das forzas de clase na revolucin burguesa: o proletariado, atraendo ao campesiado, neutraliza a burguesa liberal e destre totalmente a monarqua, o medievalismo, a propiedade latifundista da terra. precisamente na alianza do proletariado co campesiado en xeral onde se manifesta o carcter burgus da revolucin, porque os campesios en xeral son pequenos produtores, que existen na base da producin mercantil. Despois, engadan entn os bolxeviques, o proletariado, atraendo as a todo o semiproletariado (todos os explotados e traballadores), neutraliza ao campesiado medio e derruba burguesa: nisto consiste a revolucin socialista, diferente da democrtico-burguesa. (Ver a mia folla de 1905 Das Tcticas, reeditada na compilacin En Doce Anos, Petersburgo, 1907). Kautsky participou indirectamente nesta discusin en 190553 pronuncindose, cando foi interpelado polo entn menxevique Plekhanov, no fondo contra Plekhanov, o que provocou daquela moitas brincadeiras da prensa bolxevique. Actualmente Kautsky non lembra nin unha palabria das discusin desa poca (recea ser desenmascarado polas sas propias declaracins!), e priva as ao lector alemn de calquera posibilidade de comprender o cerne do problema. O seor Kautsky non poda dicir aos obreiros alemns en 1918 que en 1905 estaba a favor da alianza dos obreiros cos campesios, e non coa burguesa liberal, nin en que condicins defenda esta alianza, nin que programa proxecta para esta alianza. Dando marcha atrs, Kautsky, baixo a aparencia de anlise econmica, con frases pretensiosas sobre o materialismo histrico, defende agora a subordinacin dos obreiros burguesa, mastigando, coa axuda de citas do menxevique Mslov, as vellas concepcins liberais dos menxeviques; estas citas srvenlle para demostrar unha nova idea sobre o atraso da Rusia, mais desta nova idea retira a vella conclusin de que nunha revolucin burguesa
Trtase do artigo de Kautsky As Forzas Motoras e as Perspectivas da Revolucin Rusa. Foi editado en ruso en decembro de 1906, baixo a redaccin e con prefacio de Lenin.
53
54
non se pode ir mis lonxe do que a burguesa! E isto malia todo o que dixeron Marx e Engels ao comparar a revolucin burguesa de 1789-1793 en Francia coa revolucin burguesa na Alemaa en 184854! Antes de pasar ao argumento principal e ao contido principal da anlise econmica en Kautsky, subliemos como as primeiras frases revelan unha curiosa confusin de ideas ou unha lixeireza de ideas do Autor: WinuE A base econmica da Rusia proclama o terico- at agora a agricultura, e concretamente a pequena producin campesia. Dela viven cerca de 4/5, quizais mesmo 5/6 da poboacin. En primeiro lugar, querido terico, xa pensou cantos explotadores pode haber ente esta masa de pequenos produtores? Naturalmente non mais dunha dcima parte do total, e nas cidades menos anda, porque a a grande producin est mis desenvolvida. Poa mesmo un nmero incribelmente elevado, supoa que 1/5 dos pequenos produtores son explotadores que perden o dereito ao voto. E mesmo as ver que o 66% dos bolxeviques no V Congresos dos Soviets representaban maiora da poboacin. A iso debe acrecentarse anda que unha considerbel parte dos socialista-revolucionarios de esquerda estiveron sempre co Poder Sovitico, isto , ao principio todos os socialista-revolucionarios de esquerda estaban polo Poder Sovitico, e cando unha parte dos socialista-revolucionarios de esquerda se lanzou aventura insurreccional de xullo de 1918, do seu antigo partido marcharon dous partidos novos, o dos comunistas populistas e o dos comunistas revolucionarios55 (entre eles destacados socialistas-revolucionarios de esquerda, que xa o antigo partido nomeara para importantsimos cargos estatais; ao primeiro pertence, por exemplo, Zas; ao segundo, Kolegev). Polo tanto, o propio Kautsky refutou sen querer!- a ridcula lenda de que os bolxeviques representan a minora da poboacin. En segundo lugar, querido terico, xa pensou que o pequeno produtor campesio vacila inevitabelmente entre o proletariado e a burguesa? Esta verdade marxista confirmada por toda a historia moderna europea foi esquecida por Kautsky moi oportunamente, pois reduce a po toda a teora menxevique que el repite! Se Kautsky non a esquecera, non podera negar a necesidade da ditadura proletaria nun pas no que predominan os pequenos produtores campesios. Examinemos o contido principal da anlise econmica do noso terico.
54 55
Ver o artigo de K. Marx Burguesa e Contrarrevolucin. Dous novos partidos, o dos comunistas populistas e o dos comunistas revolucionarios sepranse do Partido Socialista-Revolucionario de Esquerda despois do asasinato provocador do embaixador alemn Mirbach e do levantamento dos socialistas-revolucionarios de esquerda o 6 e 7 de xullo de 1918, organizado co obxectivo de frustrar o tratado de Paz de Brest e de levar ao Pas dos Soviets a unha guerra contra Alemaa. Os comunistas-revolucionarios condenaron a actividade antisovitica dos socialistas-revolucionarios de esquerda e, nunha conferencia que se realizou en setembro de 1918, constituron o seu partido. O 6 de novembro de 1918, o Congreso Extraordinario do partido decidiu por unanimidade a disolucin do partido e a sa fusin co PCR(b). O Partido do Comunismo Revolucionario formouse como organizacin nun congreso realizado entre o 25 e o 30 de setembro de 1918, en Moscova. O Partido do Comunismo Revolucionario, como grupo pouco numeroso, existiu at 1920. No VI Congreso, realizado en setembro de 1920, este partido decidiu fundirse co PCR(b). En outubro de 1920, o Comit Central do Partido Comunista da Rusia (bolxevique) autorizou s sas organizacins admitiren nas sas fileiras aos membros do antigo partido dos comunistas revolucionarios.
55
Que o Poder Sovitico unha ditadura, iso indiscutbel, di Kautsky. Mais ser unha ditadura do proletariado? Segundo a Constitucin sovitica, os campesios constiten a maiora da poboacin con dereito a participar na lexislacin e na administracin. Aquilo que nos presentan como ditadura do proletariado, sera, se se realizase dun xeito consecuente e se unha soa clase, falando en xeral, puidese exercer directamente a ditadura, cousa que s pode facer un partido, sera unha ditadura do campesiado. E, extraordinariamente satisfeito con tan profundo e espirituoso razoamento, o bo de Kautsky tenta ironizar: Resultara que a realizacin menos dolorosa do socialismo estara asegurada cando fose entregada s mans dos campesios. De maneira pormenorizada, cunha serie de citas extraordinariamente doutas do semiliberal Mslov, o noso terico procura demostrar a nova idea de que os campesios estn interesados no alto prezo dos cereais, nos baixos salarios dos obreiros das cidades, etc., etc. Estas ideas novas, dgase de paso, estn expostas de maneira tanto mis aborrecbel canto menos atencin se pon nos fenmenos verdadeiramente novos da posguerra, por exemplo, ao feito de que os campesios esixiron polos cereais mercadoras e non dieiro, de que os campesios non teen utensilios suficientes e non poden conseguilos na cantidade necesaria a ningn prezo. Volveremos a falar disto mis adiante. As, Kautsky acusa aos bolxeviques, o partido do proletariado, de entregar a ditadura, entregar a causa da realizacin do socialismo, s mans do campesiado pequenoburgus. Moi ben, seor Kautsky! Cal debera ser, segundo a sa luminosa opinin, a actitude do partido obreiro no tocante ao campesiado pequenoburgus? O noso terico prefire clara sobre isto quizais lembrando o proverbio: a palabra de prata, o silencio de ouro. Mais Kautsky vese traizoado polo seguinte razoamento: Ao comezo da Repblica Sovitica, os Soviets campesios constituna organizacins do campesiado en xeral. Agora esta Repblica proclama que os Soviets constiten organizacins dos proletarios e campesios pobres. Os acomodados perden o dereito ao voto para os Soviets. O campesio pobre considerado aqu un produto constante e masivo da reforma agraria socialista baixo a ditadura do proletariado. Que irona tan mordaz! Na Rusia pdese ola a calquera burgus: todos eles se felicitan con malicia e rin do feito de que a Repblica Sovitica recoeza abertamente a existencia de campesios pobres. Rinse do socialismo. Estn no seu dereito. Mais o socialista que se ri do feito de que, despois dunha guerra de catro anos extremadamente ruinosa, continen a existir no noso pas e continuarn a existir por moito tempo- campesios pobres, tal socialista s poda nacer nun ambiente masivo de renegados. Lede o seguinte: ... A Repblica Sovitica interfire nas relacins entre campesios ricos e pobres, mais non mediante unha nova distribucin da terra. Para remediar a escaseza de pan dos habitantes das cidades, envanse ao campo destacamentos de obreiros armados que arrincan aos campesios
56
ricos os excedentes de cereais. Unha parte deses cereais entrgase poboacin das cidades e outra aos campesios pobres. Naturalmente, o socialista e marxista Kautsky indgnase profundamente perante a idea de que tal medida poda estenderse aln dos arredores das grandes cidades (e na Rusia estndese a todo o pas). O socialista e marxista Kautsky observa sentenciosamente, con inimitbel, con incomparbel, con admirbel sangue fro (ou estupidez) de filisteo: ... Elas (as expropiacins aos campesios acomodados) introducen un novo elemento de perturbacin e de guerra civil no proceso de producin... (a guerra civil introducida no proceso de producin xa algo sobrenatural!) ... que para o seu saneamento precisa con urxencia tranquilidade e seguridade. Si, si, a tranquilidade e a seguridade para os explotadores e os especuladores de cereais, que agochan os seus excedentes, sabotan a lei do monopolio dos cereais, reducen fame poboacin das cidades, debe, naturalmente, arrincar suspiros e bagoas ao marxista e socialista Kautsky. Todos ns somos socialistas e marxistas e internacionalistas berran a coro os seores Kautsky, Heinrich Weber (Viena), Longuet (Pars), MacDonald (Londres), etc. -, todos estamos pola revolucin da clase obreira, sempre que... sempre que non perturbe a tranquilidade nin a seguridade dos especuladores de cereais! E este inmundo servilismo perante os capitalistas agochmolo con referencias marxistas ao proceso de producin... Se isto marxismo, que ser o servilismo perante a burguesa? Vede at onde chega o noso terico. Acusa aos bolxeviques de faceren pasar a ditadura do campesiado pola ditadura do proletariado. E, asemade, acsanos de introducirmos a guerra civil no campo (ns consideramos isto un mrito noso), de enviarmos ao campo destacamentos de obreiros armados, que proclaman abertamente que exercen a ditadura do proletariado e do campesiado pobre, axudan a este ltimo, expropian aos especuladores, aos campesios ricos, os excedentes de cereais que estes agochan en violacin da lei do monopolio dos cereais. Por un lado, o noso terico marxista est pola democracia pura, pola subordinacin da clase revolucionaria, dirixente dos traballadores e explotados, maiora da poboacin (inclundo, por conseguinte, tamn aos explotadores). Por outro lado, explica contra ns a inevitabilidade do carcter burgus da revolucin, burgus porque o campesiado no seu conxunto se mantn no terreo das relacins sociais burguesas, e ao mesmo tempo ten a pretensin de defender o punto de vista proletario, de clase, marxista! No canto dunha anlise econmica, isto un embrollo e unha confusin de primeira orde. No canto de marxismo, isto son retallos de doutrinas liberais e prdicas de servilismo perante a burguesa e os kulaks. Xa en 1905 os bolxeviques esclareceron completamente a cuestin embrollada por Kautsky. Si, a nosa revolucin burguesa, se marchamos xuntamente co campesiado no seu conxunto. Tiamos clara consciencia disto, dixmolo centos e milleiros de veces desde 1905, nunca tentamos saltar por riba deste grao necesario do proceso histrico nin tentamos abolilo con decretos. Os vans esforzos de Kautsky para nos acusar neste punto tan s demostrar a confusin das sas concepcins e o seu receo por lembrar o que escribiu en 1905, cando anda non era un renegado.
57
Mais en 1917, desde o mes de abril, moito antes da Revolucin de Outubro, antes da toma do poder por ns, dixemos abertamente e explicamos ao pobo: agora a revolucin non pode deterse nisto, pois o pas avanzou, o capitalismo deu pasos fronte, a runa atinxiu proporcins nunca vistas, o que esixir (quirase ou non), esixir pasos adiante, cara ao socialismo. Pois doutro xeito non posbel avantar, salvar o pas esgotado pola guerra, aliviar os sufrimentos dos traballadores e explotados. As cousas pasaron exactamente como dixemos. O curso da revolucin confirmou a xusteza do noso razoamento. No comezo, xuntamente con todo o campesiado contra a monarqua, contra os latifundistas, contra o medievalismo (e nesta medida a revolucin contina a ser burguesa, democrtico burguesa). Despois, xuntamente co campesiado pobre, xustamente co semiproletariado, xuntamente con todos os explotados, contra o capitalismo, inclundo os campesios ricos, os kulaks, os especuladores, e nesta medida a revolucin vlvese socialista. Tentar erguer unha muralla da China, artificial, entre unha e outra, afastar unha da outra doutro xeito que non sexa polo grao de preparacin do proletariado e o grao da sa unin cos campesios pobres, a maior deturpacin do marxismo, a sa vulgarizacin, a sa substitucin polo liberalismo. Isto significa pasar de contrabando, mediante referencias pseudocientficas sobre o carcter progresista da burguesa fronte ao medievalismo, a defensa reaccionaria da burguesa fronte ao proletariado socialista. Os Soviets, dgase de paso, constiten precisamente unha forma e un tipo de democracia infinitamente superior porque, unindo e arrastrando poltica masa dos obreiros e dos campesios, son o barmetro mis prximo do pobo (no sentido no que Marx falaba en 1871 de verdadeira revolucin popular)56, o barmetro mis sensbel do desenvolvemento e do crecemento da madurez poltica, de clase, das masas. A Constitucin sovitica non foi escrita segundo un plano calquera, non foi composta por gabinetes, non foi imposta aos traballadores polos xuristas da burguesa. Non, esta Constitucin naceu do curso do desenvolvemento da loita de clases, na medida que maduraban as contradicins de clase. As o demostran precisamente os feitos que Kautsky se ve obrigado a recoecer. Ao principio, os Soviets agrupaban ao campesiado no seu conxunto. A falta de desenvolvemento, o atraso, a ignorancia dos campesios pobres colocaron a direccin nas mans dos kulaks, dos ricos, dos capitalistas e dos intelectuais pequenoburgueses. Foi a poca da dominacin da pequena burguesa, dos menxeviques e dos socialistas-revolucionarios (s estpidos ou renegados como Kautsky poden considerar a algn deles como socialistas). A pequena burguesa vacilaba necesaria e inevitabelmente entre a ditadura da burguesa (Kerenski, Kornilov, Savinkov) e a ditadura do proletariado, pois a pequena burguesa non quen de calquera tipo de independencia, como consecuencia das caractersticas fundamentais da sa situacin econmica. Kautsky repudia totalmente o marxismo, limitndose na anlise da revolucin rusa ao concepto xurdico e formal da democracia, do que a burguesa se serve para agochar a sa dominacin e enganar s masas, esquecendo que democracia espreme unhas veces a ditadura da burguesa e outras o reformismo impotente da pequena burguesa que se somete a esa ditadura. Segundo Kautsky, nun pas capitalista haba partidos burgueses, haba un partido proletario (os bolxeviques) seguido pola maiora do proletariado, mais non haba partidos pequeno burgueses! Os menxeviques e os socialistas-revolucionarios non tian races de clase, races pequenoburguesas!
56
Ver a carta de Karl Marx a Ludwig Kugelmann, de 12 de abril de 1871.
58
As vacilacins da pequena burguesa, dos menxeviques e socialistas-revolucionarios, esclareceron s masas e afastaron de tais xefes sa inmensa maiora, todas as camadas inferiores, todos os proletarios e semiproletarios. Os bolxeviques obtiveron o predominio nos Soviets (en outubro de 1917 en Petrogrado e Moscova), e entre os socialistasrevolucionarios e os menxeviques acentuouse a escisin. A revolucin bolxevique vitoriosa significaba a fin das vacilacins, significaba a completa destrucin da monarqua e da propiedade latifundista da terra (que non fora destruda antes da Revolucin de Outubro). Ns levamos at a fin a revolucin burguesa. O campesiado seguiunos no seu conxunto. O seu antagonismo en relacin ao proletariado socialista non poda manifestarse dunha soa vez. Os Soviets agrupaban ao campesiado en xeral. A divisin de clase dentro do campesiado anda non estaba madura, anda non se manifestara exteriormente. Este proceso desenvolveuse no vern e no outono de 1918. A insurreccin contrarrevolucionaria dos checoslovacos espertou aos kulaks. Atravesou Rusia unha onda de insurreccins de kulaks. Non foi nos libros, non foi nos xornais, senn na vida onde o campesiado pobre aprendeu a incompatibilidade dos seus intereses cos intereses dos kulaks, dos ricos, da burguesa rural. Os socialistas-revolucionarios de esquerda, como calquera partido burgus, reflectan as vacilacins das masas, e foi precisamente no vern de 1918 cando eles se escindiron: unha parte xuntouse aos checoslovacos (insurreccin en Moscova, cando Prochian, apoderndose durante unha hora- do telgrafo anunciou Rusia o derrubamento dos bolxeviques; despois a traizn de Muraviov, comandante en xefe do exrcito lanzado contra os checoslovacos57, etc.); outra parte, que mencionamos antes, continuou cos bolxeviques. A intensificacin da escaseza de vveres nas cidades impua cada vez con mis forza o problema do monopolio dos cereais (algo que o terico Kautsky esqueceu na sa anlise econmica, que repite cousas mis que sabidas lidas hai dez anos en Mslov!). O vello Estado, latifundista e burgus, e mesmo o democrtico republicano, enviaba ao campo destacamentos armados que se encontraban de feito a disposicin da burguesa. O seor Kautsky non o sabe! Non ve niso a ditadura da burguesa, Deus nos libre! Isto democracia pura, sobre todo se aprobada polo parlamento burgus! Sobre o feito de que Avxentiev e Mslov, na compaa de Kerenski, Tsereteli e outros elementos socialistasrevolucionarios e menxeviques prenderan no vern e no outono de 1917 a membros dos comits agrarios, sobre isto Kautsky non ouviu falar, sobre isto cala! Todo se reduce a que o Estado burgus, que exerce a ditadura da burguesa por medio da repblica democrtica, non pode recoecer diante do pobo que serve burguesa, non pode dicir a verdade, est obrigado a ser hipcrita. Mais o Estado do tipo da Comuna, o Estado sovitico, di aberta e francamente a verdade ao pobo, declarando que a ditadura do proletariado e do campesiado pobre, achegando a el, precisamente con esta verdade, a
A traizn do comandante das tropas soviticas na Fronte Oriental, M. A. Muraviov, estaba estreitamente ligada ao levantamento dos socialistas-revolucionarios de esquerda en xullo de 1918. O 10 de xullo, Muraviov, en Simbirsk, afirmou que non recoeca a Paz de Brest e declarou a guerra a Alemaa. A travs dun radiograma, Muraviov apelou aos gardas brancos e intervencionistas desde Sarnara at Vladivostoc para encetaren a ofensiva sobre Moscova. O Goberno Sovitico tomou medidas urxentes para liquidar a aventura de Muraviov. Ente tentou resistir e foi morto, e os seus cmplices presos.
57
59
decenas e decenas de millns de novos cidadns, embrutecidos baixo calquera repblica democrtica, que son arrastrados cara poltica, cara democracia, cara administracin do Estado, polos Soviets. A Repblica Sovitica enva ao campo destacamentos de obreiros armados, en primeiro lugar aos mis avanzados, das capitais. Estes obreiros levan o socialismo ao campo, atraen para o seu lado aos pores, organzannos e esclarcennos, axdannos a reprimir a resistencia da burguesa. Todos os que coecen a situacin e que estiveron no campo din que s no vern e no outono de 1918, o noso campo viviu de seu a revolucin de Outubro (isto , proletaria). Prodcese unha viraxe. A vaga de insurreccins de kulaks cede o lugar ao ascenso dos campesios pobres, ao medre dos comits de campesios pobres58. No exrcito crece o nmero de comisarios provenientes dos obreiros, o nmero de oficiais provenientes dos obreiros, de comandantes de divisin e de exrcito provenientes dos obreiros. No momento no que o parvo Kautsky, asustado coa crise de xullo (de 1918)59 e os berros da burguesa, corre tras dela servilmente e escribe todo o seu artigo penetrado pola conviccin de que os bolxeviques estn nas vsperas de seren derrubados polo campesiado, no momento no que este parvo ve na defeccin dos socialistas-revolucionarios de esquerda un estreitamento do crculo dos que apoian aos bolxeviques, nese mesmo momento medra inmensamente o crculo real dos partidarios do bolxevismo, pois decenas e decenas de millns de campesios pobres espertan a unha vida poltica independente, emancipndose da tutela e da influencia dos kulaks e da burguesa rural. Perdemos centos de socialistas-revolucionarios de esquerda, de intelectuais sen carcter e de campesios kulaks, mais conquistamos millns de representantes dos campesios pobres. Un ano despois da revolucin proletaria nas capitais comezou, baixo a sa influencia e con a sa axuda, a revolucin proletaria nos lugares mis remotos do campo, consolidando definitivamente o Poder Sovitico e o bolxevismo, demostrando definitivamente que dentro do pas non hai forzas capaces de se lle opoer. Despois de levar a cabo a revolucin democrtico burguesa xuntamente co campesiado en xeral, o proletariado da Rusia pasou definitivamente revolucin socialista, cando conseguiu dividir o campo, atraer aos proletarios e semiproletarios, unilos contra os kulaks e a burguesa, inclundo a burguesa campesia. Se o proletariado bolxevique das capitais e dos grandes centros industriais non soubera unir ao ser redor aos campesios pobres contra o campesiado rico, demostrarase as que a Rusia non estaba madura para a revolucin socialista, entn o campesiado continuara a ser un
58
Os Comits dos Campesios Pobres foron creados en xuo de 1918. Por decreto do CECR foron encargados da tarefa de inventariar as reservas de vveres nas explotacins campesias, descubrir os recursos e excedentes de vveres dos kulaks, axudar aos rganos soviticos do abastecemento na confiscacin deses excedentes; abastecer aos campesios pobres con vveres das explotacins dos kulaks; distribur a maquinaria agrcola e artigos industriais, etc. Mais, na realidade, a actividade dos comits de campesios pobres abrangueu todos os aspectos do traballo no campo. Eles convertronse en puntos de apoio e rganos da ditadura do proletariado no campo. A fins de 1918, os comits de campesios pobres, cumpridas as sas tarefas, fundronse cos Soviets de vlost e aldea. 59 Crise de Xullo: Lenin refrese aqu aos levantamentos contrarrevolucionarios dos kulaks nas provincias centrais da Rusia, na rexin do Volga, nos Urais e na Siberia no vern de 1918, levantamentos estes que foron organizados polos menxevique e os socialistas-revolucionarios, co apoio dos intervencionistas estranxeiros.
60
todo, quere dicir, continuara baixo a direccin econmica, poltica e espiritual dos kulaks, dos ricos, da burguesa, entn a revolucin non saira dos lmites da revolucin democrtico burguesa. (Mais incluso isto, dgase entre parnteses, non demostrara que o proletariado non deba tomar o poder, pois s o proletariado levou efectivamente at a fin a revolucin democrtico burguesa, s o proletariado fixo algo serio para achegar a revolucin proletaria mundial, s o proletariado creou o Estado sovitico, o segundo paso, despois da Comuna, na direccin do Estado socialista). Por outra lado, se o proletariado bolxevique tentara inmediatamente, en outubro-novembro de 1917, ser saber agardar a diferenciacin de clases no campo, sen saber preparala e realizala, tentara decretar a guerra civil ou a introducin do socialismo no campo, se tentara pasar sen o bloque (alianza) temporal co campesiado en xeral, sen unha serie de concesins ao campesiado medio, etc., isto sera unha deturpacin blanquista60 do marxismo, iso sera unha tentativa dunha minora de impoer a sa vontade maiora, iso sera un absurdo terico, unha incomprensin de que a revolucin campesia xeral anda unha revolucin burguesa e de que sen unha serie de transicins, de graos transitorios, non se pode facer dela unha revolucin socialista nun pas atrasado. Nunha importantsima cuestin terica e poltica, Kautsky confundiu todo, e na prctica revelouse un simple servidor da burguesa, que berra contra a ditadura do proletariado. Igual, ou incluso maior, a confusin introducida por Kautsky noutra cuestin do maior interese e importancia, a saber: formulouse correctamente no comezo, e despois racionalmente aplicada, a actividade lexislativa da Repblica Sovitica no tocante a transformacin agraria, esta dificilsima e ao mesmo tempo importantsima transformacin socialista? Ficariamos infinitamente agradecidos a calquera marxista europeo occidental se el, despois de coecer polo menos os documentos mis importantes, fixese a crtica da nosa poltica, pois as nos axudara extraordinariamente e axudara tamn revolucin para que madurase en todo o mundo. Mais no canto de crtica, Kautsky fai unha incrbel confusin terica e transforma o marxismo en liberalismo e que, na prctica, non mis que un conxunto de disparates filisteos, baleiros e rabiosos contra os bolxeviques. Que o lector xulgue: A grande propiedade agraria non se poda manter. Ese feito debeuse revolucin. Isto foi claro inmediatamente. Non se poda deixar de entregala poboacin campesia... (Non exacto, seor Kautsky: vostede sita aquilo que claro para vostede no lugar da actitude das diversas clases en relacin ao problema; a historia da revolucin demostrou que o goberno de coalicin de burgueses con pequeno burgueses, menxeviques e socialistasrevolucionarios, defenda unha poltica de mantemento da grande propiedade agraria. Demostrouno particularmente a lei de Mslov e os encarceramentos de membros dos comits agrarios61. Sen a ditadura do proletariado a poboacin campesia non vencera ao latifundista aliado ao capitalista).
60
Blanquismo: corrente do movemento socialista francs, dirixida polo destacado revolucionario Louis-August Blanqui (1805-1881), unha das grandes figuras do comunismo utpico francs. O punto fraco dos blanquistas era a conviccin de que a revolucin poda realizarse por un pequeno grupo de conspiradores. Os blanquistas non comprendan a necesidade de levar s masas obreiras ao movemento revolucionario. 61 Trtase do proxecto de lei dos socialistas-revolucionarios, presentado polo ministro de agricultura Mslov ao Goberno Provisional uns das antes da Revolucin Socialista de Outubro. O proxecto
61
... Mais non exista unidade no tocante s formas nas que isto se deba facer. Eran concibidas diversas solucins ... (Kautsky preocpase sobre todo pola unidade dos socialistas, sexan quen sexan os que as se chamen a si mesmos. El esquece que as clases fundamentais da sociedade capitalista deben chegar a solucins diferentes.) ... Do punto de vista socialista, o mis racional sera transformar as grandes empresas en propiedade do Estado e ceder aos campesios, que at entn estaban ocupados nelas como obreiros asalariados, o cultivo dos grandes dominios baixo a forma de cooperativas. Mais esta solucin presupn un tipo de obreiros agrcolas que non existe na Rusia. Outra solucin puido ser a transformacin da grande propiedade agraria en propiedade do Estado, coa sa divisin en pequenas parcelas entregadas en arrendamento aos campesios con pouca terra. Deste xeito realizarase algo de socialismo ... Kautsky limtase, como sempre, ao famoso: por un lado non se pode deixar de confesar, polo outro, preciso recoecer. Sita xuntas solucins diferentes, sen se deter na idea a nica idea real, a nica marxista- de saber cales deben ser as fases de transicin do capitalismo ao comunismo nunhas ou noutras condicins particulares. Na Rusia hai obreiros agrcolas asalariados, mais son poucos, e Kautsky nin sequera toca a cuestin formulada polo Poder Sovitico de como pasar ao cultivo da terra en comunas e cooperativas. Anda que o mis curioso que Kautsky quere ver algo de socialismo na entrega de parcelas de terra aos campesios en arrendamento. De feito, isto unha consigna pequeno burguesa e non ten nada de socialismo. Se o Estado que d terras en arrendamento non fora un Estado do tipo da Comuna, senn que fora unha repblica democrtico burguesa parlamentar (tal precisamente a hiptese constante de Kautsky), a entrega da terra en pequenas parcelas sera unha reforma liberal tpica. Kautsky silencia como o Poder Sovitico aboliu toda a propiedade da terra. Anda peor: agocha e cita decretos do Poder Sovitico omitindo o esencial. Despois de declarar que a pequena producin aspira propiedade privada total dos medios de producin,que a Constitunte sera a nica autoridade capaz de impedir o reparte (afirmacin que provocar gargalladas na Rusia, pois todo o mundo sabe que os obreiros e campesios s recoecen a autoridade dos Soviets, mentres que a Constitunte se converteu nunha consigna dos checoslovacos e dos latifundistas), Kautsky contina: Un dos primeiros decretos do Goberno Sovitico estabelece: 1. A propiedade latifundista inmediatamente abolida sen ningn tipo de indemnizacin. 2. Os dominios dos latifundistas, as como todas as terras da familia imperial, dos mosteiros, da Igrexa, con todo o seu gando e maquinaria, os seus edificios e todas as sas dependencias, pasan a ficar a disposicin dos comits agrarios comarcais e dos Soviets de deputados campesios de distrito at que a Asemblea Constitunte resolva a cuestin da terra. Despois de citar apenas estes dous puntos, Kautsky concle:
preva a creacin dun fondo especial de arrendamento xunto dos comits agrarios, ao cal seran entregadas as terras do Estado e dos mosteiros. A propiedade latifundista da terra mantase. Os latifundistas entregaban ao fondo provisional de arrendamento s as terras que xa deran en arrendamento antes. Aln diso, o dieiro que os campesios pagaban pola terra arrendada era recibido polos propios latifundistas. O Goberno Provisional prenda aos membros dos comits agrarios en resposta s insurreccins campesias e as sas tomas das terras pertencentes aos latifundistas.
62
A referencia Asemblea Constitunte foi letra morta. De feito, os campesios en determinadas comarcas puideron facer coa terra aquilo que quixeron. A tedes exemplos da crtica de Kautsky! A tedes un traballo cientfico que mis semella unha falsificacin! Insinase ao lector alemn que os bolxeviques capitularon perante o campesiado na cuestin da propiedade privada da terra! Que deixaron aos campesios facer (en determinadas comarcas) aquilo que cada un quera! Mais, na realidade, o decreto citado por Kautsky o primeiro decreto, promulgado o 26 de outubro de 1917 (calendario antigo), est composto non por 2 senn por 5 artigos, sen contar os oito artigos do Mandato62, do que se di que debe servir de norma de conduta. No 3 artigo do decreto dise que as explotacins pasan ao Pobo, que obrigatorio estabelecer un rexistro preciso de todos os bens confiscados e protexelo co maior rigor revolucionario. E no mandato dise que se abole para sempre o dereito de propiedade privada sobre a terra, que as terras con explotacins altamente desenvolvidas non sern sometidas a reparto, que todo o gando e maquinaria das terras confiscas pasan sen indemnizacin ao usufruto exclusivo do Estado ou das comunidades, segundo as sas proporcins e importancia, que toda a terra pasa ao fondo agrario de todo o pobo. Despois, simultaneamente disolucin da Asemblea Constitunte (5/01/1918), o Terceiro Congreso dos Soviets adoptou a Declaracin dos Dereitos do Pobo Traballador e Explotado, includa agora na Lei Fundamental da Repblica Sovitica. Nesta declaracin, o artigo 2 di que: abolida a propiedade privada da terra e que as herdades e empresas agrcolas modelo son declaradas patrimonio nacional. Xa que logo, a referencia Asemblea Constituinte non permaneceu como letra morta, pois outra institucin nacional representativa, con infinitamente mis autoridade aos ollos dos campesios, foi a encargada de resolver a cuestin agraria. Despois, o 6 (19) de febreiro de 1918, foi promulgada a lei da socializacin da terra, que confirma unha vez mis a abolicin de toda a propiedade da terra, deixando tanto a terra como todo o gando e apeiros de traballo privados a disposicin das autoridades soviticas, baixo o control do Poder Sovitico federal; entre as tarefas desa disposicin da terra figuran o desenvolvemento da explotacin colectiva na agricultura, por ser mis vantaxosa no sentido da economa do traballo e dos produtos, a costa das explotacins individuais, co obxectivo de pasar explotacin socialista (artigo 11, punto e). Introducindo o usufruto igualitario da terra, esta lei, pregunta fundamental: quen ten dereito a usufrutuar a terra?, responde: (Art. 20). Dentro da Repblica Federativa Sovitica da Rusia poden usufrutuar da superficie de parcelas de terra para satisfacer necesidades pblicas e persoais: A) Con fins educativos e
62
Trtase do Mandato campesio sobre a terra, baseado en 242 mandatos campesios locais, que fan parte do Decreto sobre a Terra, aprobado polo II Congreso dos Soviets de toda a Rusia o 26 de outubro (8 de novembro) de 1917. O Decreto aboliu a propiedade latifundista da terra e entregou a terra aos campesios.
63
culturais: 1) O Estado, na persoa dos rganos do Poder Sovitico (federal, rexional, provincial, comarcal, de distrito e de aldea). 2) As organizacins sociais (baixo o control e coa autorizacin do Poder Sovitico Local). B) Para traballos agrcolas: 3) As comunas agrcolas. 4) As cooperativas agrcolas. 5) As comunidades rurais. 6) Familias e persoas individuais ... O lector ve que Kautsky deturpou completamente as cousas e presentou ao lector alemn baixo unha forma completamente falsa a poltica agraria e a lexislacin agraria do Estado proletario na Rusia. Kautsky nin sequera soubo formular as cuestins teoricamente importantes, fundamentais! Estas cuestins son as seguintes: 1. usufruto igualitario da terra e 2. nacionalizacin da terra: relacin dunha ou doutra desas medidas co socialismo en xeral e co paso do capitalismo ao comunismo en particular. 3. cultivo da terra en comn como transicin da pequena explotacin fragmentaria grande explotacin colectiva; a forma de formularse esta cuestin na lexislacin sovitica satisfar as esixencias do socialismo? Sobre a primeira cuestin necesario estabelecer, antes de nada, os dous feitos fundamentais seguintes: (a) tendo en conta a experiencia de 1905 (refrome, por exemplo, ao meu traballo acerca da cuestin agraria na primeira revolucin rusa) os bolxeviques subliaron a importancia do punto de vista democrtico-progresista, democrtico-revolucionario, da consigna do igualitarismo, e en 1917, antes da Revolucin de Outubro, falaron diso de modo absolutamente definido. (b) Ao aprobar a lei de socializacin da terra lei cuxa alma a consigna do usufruto igualitario da terra-, os bolxeviques declararon de xeito mis preciso e definido: esta idea non nosa, nos non estamos de acordo con esta consigna, mais consideramos o noso deber aprobala, pois unha reivindicacin da esmagadora maiora dos campesios. E a idea e as reivindicacins da maiora dos traballadores deben ser superadas por eles mesmos; non posbel abolir tais reivindicacins nin saltar por riba delas. Ns, bolxeviques, axudaremos ao campesiado a superar as consignas pequenoburguesas, a pasar o mis rpida e facilmente posbel desas consignas s socialistas. Un terico marxista que quixese axudar revolucin obreira pola sa anlise cientfica debera responder, en primeiro lugar, se certo que a idea do usufruto igualitario da terra ten unha importancia democrtico-revolucionaria, importancia no sentido de levar at a fin a revolucin democrtico burguesa. En segundo lugar, se os bolxeviques proceden correctamente ao facer aprobar cos seus votos (e a observar coa maior lealdade) a lei pequenoburguesa do igualitarismo. Kautsky non sabe sequera percibir en que consiste, teoricamente, o cerne da cuestin! Kautsky nunca conseguira refutar que a idea do igualitarismo ten unha importancia progresista e revolucionaria nunha revolucin democrtico-burguesa. Esta revolucin non pode ir mis aln. Ela revela diante das masas con claridade, rapidez e facilidade a insuficiencia das solucins democrtico-burguesas, a necesidade de sar do seu cadro, de pasar ao socialismo.
64
O campesiado que derrubou o tsarismo e os latifundistas soa co igualitarismo, e non hai forza que poda deter aos campesios liberados tanto dos latifundistas como do Estado parlamentar burgus, republicano. Os proletarios dinlle aos campesios: ns axudarmosvos a chegar ao capitalismo ideal, pois o usufruto igualitario da terra a idealizacin do capitalismo do punto de vista do pequeno produtor. Mais ao mesmo tempo, indicarmosvos a sa insuficiencia, a necesidade de pasar ao traballo colectivo da terra. Sera interesante ver como tentara Kautsky refutar a xusteza desta direccin da loita campesia por parte do proletariado! Kautsky preferiu evitar a cuestin... Despois, Kautsky enganou abertamente aos lectores alemns, agochndolles que a lei sobre a terra do Poder Sovitico deu claramente a preferencia s comunas e s cooperativas, situndoas en primeiro lugar. Co campesiado at a fin da revolucin democrtica burguesa; co campesiado pobre, a parte proletaria e semiproletaria do campesiado, avante cara revolucin socialista! Tal foi a poltica dos bolxeviques, e esta era a nica poltica marxista. Mais Kautsky non fai outra cousa que embrollarse, non quen de formular unha nica cuestin! Por un lado, non ousa dicir que os proletarios deban terse afastado do campesiado na cuestin do igualitarismo, pois el coida absurda semellante diverxencia (e aln diso, en 1905, Kautsky, cando anda non era un renegado, defenda clara e directamente a alianza dos obreiros e dos campesios, como condicins para a vitoria da revolucin). Por outra lado, Kautsky cita con simpata as vulgaridades liberais do menxevique Mslov, que demostra o carcter utpico e reaccionario da igualdade pequenoburguesa do punto de vista e silencia o carcter progresista e revolucionario da loita pequenoburguesa pola igualdade, polo igualitarismo, do punto de vista da revolucin democrtico burguesa. Kautsky meteuse nunha confusin sen fin: notade que Kautsky (en 19189 insiste no carcter burgus da revolucin rusa. Kautsky (en 1918) esixe: non saan dese marco! E este mesmo Kautsky ve algo de socialismo (para a revolucin burguesa) na reforma pequenoburguesa do arrendamento aos campesios pobres de pequenas parcelas de terra (isto , na aproximacin do igualitarismo)!! Que o entenda quen poida! Kautsky, aln diso, revela unha incapacidade filistea para ter en conta a poltica real dun partido determinado. Cita frases do menxevique Mslov, sen querer ver a poltica real do partido menxevique en 1917, cando, en coalicin cos latifundistas e os demcrataconstitucionalistas, defenda de feito unha reforma agraria liberal e a conciliacin cos latifundistas (proba: as prisin de membros dos comits agrarios e o proxecto de lei de Mslov). Kautsky non notou que as frases de Mslov, verbo do carcter reaccionario e utpico da igualdade pequenoburguesa, agochan de feito a poltica menxevique de conciliacin dos campesios cos latifundistas (isto , o engano dos campesios polos latifundistas), no canto do derrubamento revolucionario dos latifundistas polos campesios. Un grande marxistas, este Kautsky! Os bolxeviques souberon precisamente distinguir con rigor a revolucin democrtico burguesa da socialista: levando at o final a primeira, abriran a porta para a pasaxe segunda. Esta a nica poltica revolucionaria, a nica poltica marxista.
65
En van repite Kautsky as sutilezas inspidas dos liberais: Nunca e en ningures os pequenos campesios pasaron producin colectiva por influencia da persuasin terica. Moi sutil! Nunca e en ningures os pequenos campesios dun grande pas estiveron baixo a influencia dun Estado proletario. Nunca e en ningures os pequenos campesios chegaron a unha loita de clase aberta dos campesios pobres contra os ricos, at guerra civil entre eles, nunha situacin na que os campesios pobres tivesen o apoio propagandstico, poltico, econmico e militar do poder do Estado proletario. Nunca e en ningures houbo un tan grande enriquecemento dos especuladores e dos ricos como consecuencia da guerra, como unha tan grande runa da masa dos campesios. Kautsky repite antigallas, rumia o xa mastigado, receando mesmo pensar nas novas tarefas da ditadura proletaria. E se os campesios, querido Kautsky, non teen instrumentos para a pequena producin e o Estado proletario quen os axuda a conseguir mquinas para o traballo colectivo da terra, ser isto persuasin terica? Pasemos cuestin da nacionalizacin da terra. Os nosos populistas, inclundo todos os socialistas-revolucionarios de esquerda, negan que a medida aplicada no noso pas sexa a nacionalizacin da terra. Estn teoricamente errados. Na medida na que permanezamos no marco da producin mercantil e do capitalismo, a abolicin da propiedade privada da terra a nacionalizacin da terra. A verba socializacin expresa apenas unha tendencia, un desexo, unha preparacin da transicin ao socialismo. Cal debe ser entn a actitude dos marxistas respecto da nacionalizacin da terra? Tamn aqu Kautsky non saber sequera situar a cuestin terica, ou o que peor- elude intencionadamente a cuestin, anda que se saiba pola literatura rusa que Kautsky coece as antigas discusins entre os marxistas rusos sobre a cuestin da nacionalizacin da terra, sobre a municipalizacin da terra (entrega dos grandes dominios s administracins locais), sobre o reparto. unha clara deturpacin do marxismo a afirmacin de Kautsky de que a entrega dos grandes dominios ao Estado e o seu arrendamento en pequenas parcelas aos campesios con pouca terra realizara algo de socialismo. Xa apuntamos que aqu nada hai de socialismo. Anda mis: aqu non hai sequera revolucin democrtico burguesa levada at o final. Kautsky tivo o grande erro de se fiar dos menxeviques. Diso naceu un feito curioso: Kautsky, que defende o carcter burgus da nosa revolucin, que censura aos bolxeviques porque tiveron a idea de avanzar cara ao socialismo, presenta el mesmo unha reforma liberal como socialismo, sen levar esta reforma at a limpeza completa de todos os elementos medievais nas relacins de propiedade agraria! En Kautsky, como nos seus conselleiros menxeviques, verifcase a
66
defensa da burguesa liberal, que teme revolucin, no canto de defender unha revolucin democrtico burguesa consecuente. En efecto, por que transformar en propiedade do Estado s os grandes dominios e non todas as terras? A burguesa liberal consegue as a mxima conservacin do que vello (isto , unha revolucin con consecuencias mnimas) e a mxima facilidade para o regreso do vello. A burguesa radical, isto , a que leva at o final a revolucin burguesa, presenta a consigna da nacionalizacin da terra. Kautsky, que en tempos moi remotos, hai case vinte anos, escribiu un magnfico traballo marxista sobre a cuestin agraria, non pode descoecer as indicacins de Marx de que a nacionalizacin da terra precisamente unha consigna consecuentemente burguesa. Kautsky non pode descoecer a polmica entre Marx e Rodbertus e as notbeis explicacins de Marx nas Teoras da Plusvala, onde amosa con particular evidencia a importancia revolucionaria, no sentido democrtico-burgus, da nacionalizacin da terra. O menxevique Mslov, que Kautsky tan infelizmente escolleu como conselleiro, negaba que os campesios rusos puidesen aceptar a nacionalizacin de toda a terra (inclundo a terra dos campesios). Este punto de vista de Mslov poda at certo punto estar ligado sa orixinal teora (que repiten os crticos burgueses de Marx), que : a negacin da renda absoluta e o recoecemento da lei (ou do feito, como di Mslov) da fertilidade decrecente do chan. De feito, na revolucin de 1905 revelouse xa que a inmensa maiora dos campesios da Rusia, tanto membros da comunidades como propietarios das sas parcelas, estaba pola nacionalizacin de toda a terra. A revolucin de 1917 confirmouno e, despois do paso do poder ao proletariado, realizouno. Os bolxeviques permaneceron fieis ao marxismo, non procurando (malia que Kautsky nos acuse diso sen sombra de probas) saltar por riba da revolucin democrtico burguesa. Os bolxeviques axudaron, en primeiro lugar, aos idelogos democrtico burgueses do campesiado que eran mis radicais, mis revolucionarios, que estaban mis achegados ao proletariado, isto , os socialistas-revolucionarios de esquerda, a realizar aquilo que era de feito a nacionalizacin da terra. A propiedade privada sobre a terra foi abolida na Rusia o 26 de outubro de 1917, isto , no primeiro da da revolucin proletaria, socialista. Deste xeito foron creados os fundamentos, os mis perfectos do punto de vista do desenvolvemento do capitalismo (Kautsky non pode negalo sen rachar con Marx), e ao mesmo tempo foi creado o rxime agrario mis flexbel no sentido do paso ao socialismo. Do punto de vista democrtico burgus, o campesiado revolucionario da Rusia non pode ir mis al: deste punto de vista non pode haber nada mis ideal que a nacionalizacin da terra e a igualdade do usufruto da terra, nada mis radical (do mesmo punto de vista). Foron precisamente os bolxeviques!, s os bolxeviques, quen, s consecuentemente coa vitoria da revolucin proletaria, axudaron aos campesios a levar verdadeiramente at o final a revolucin democrtico burguesa. E s as fixeron o mximo posbel para facilitar e acelerar o paso revolucin socialista. Por iso pode xulgarse a incrbel confusin que Kautsky ofrece ao lector cando acusa aos bolxeviques de non comprender o carcter burgus da revolucin e revela el mesmo tal deturpacin do marxismo que pasa en silencio a nacionalizacin da terra, e presenta a reforma agraria libera, a menos revolucionaria (do punto de vista burgus), como algo de socialismo!
67
Chegamos aqu a terceira das cuestin formuladas anteriormente, a cuestin de at que punto a ditadura do proletariado na Rusia tivo en conta a necesidade de pasar ao traballo colectivo da terra. Kautsky volve cometer aqu algo moi semellante falsificacin: limtase a citar as teses dun bolxevique, que falan da tarefa do paso ao traballo colectivo da terra! Despois de citar unha desas teses, o noso terico exclama vitoriosamente: O feito de declarar unha cousa como un problema non resolve, infelizmente, o problema. A agricultura colectiva na Rusia est por agora condenada a fican no papel. Nunca e en ningures os pequenos campesios pasaron producin colectiva por influencia da persuasin terica. Nunca e en ningures houbo unha fraude tan grande como da que bota man Kautsky. Citas as teses, mais nada di da lei do Poder Sovitico. Fala de persuasin terica e nada di do poder do Estado proletario que ten nas sas mans as fbricas de mercadoras! Todo cando o marxista Kautsky escriba en 1899 en A Cuestin Agraria sobre os medios dos que dispn o Estado proletario para levar gradualmente aos pequenos campesios ao socialismo esquecido polo renegado Kautsky en 1918. Claro que uns centos de comunas e de explotacins apoiadas polo Estado (isto , de grande explotacin traballadas por cooperativas de obreiros por conta do Estado), representan moi pouco. Mais podemos chamar crtica actitude de Kautsky eludindo este feito? A nacionalizacin da terra aplicada na Rusia pola ditadura proletaria garantiu do xeito mis completo a realizacin da revolucin democrtico burguesa at o final, mesmo no caso de que unha vitoria da contrarrevolucin fixera retroceder da nacionalizacin ao reparto (analicei especialmente este caso no meu libro sobre o programa agrario dos marxistas na revolucin de 1905). Aln diso, a nacionalizacin da terra deu ao Estado proletario as mximas posibilidades para pasar ao socialismo na agricultura. En resume: Kautsky deunos, na teora, unha incrbel confusin, afastndose por completo do marxismo, e na prctica, o servilismo ante a burguesa e o seu reformismo. Grande crtica! Kautsky enceta a sa anlise econmica da industria co magnfico razoamento seguinte: Rusia ten unha grande industria capitalista. Non se podera edificar sobre esa base a producin socialista? Poderase pensar as se o socialismo consistise no feito de que os obreiros das diferentes fbricas e minas as tomen en propiedade (literalmente: aprpiense delas) levando a cabo a producin en cada unha das fbricas por separado. Hoxe precisamente, 5 de agosto, cando escribo estas lias engade Kautsky-, chegan de Moscova novas sobre un discurso de Lenin o 2 de agosto, no cal, segundo informan, di: Os obreiros teen firmemente as fbricas nas sas mans, os campesios non devolveron a terra aos latifundistas. A consigna: a fbrica aos obreiros, a terra aos campesios, non foi at agora socialdemcrata, senn anarco-sindicalista. Citamos integramente este razoamento para que os obreiros rusos, que anteriormente respectaban a Kautsky, e o facan con razn, vexan eles mesmos os mtodos deste trnsfuga que se pasou burguesa. Imaxinen: o 5 de agosto, cando xa exista unha cantidade de decretos sobre a nacionalizacin das fbricas na Rusia, e nin unha soa fbrica fora apropiada polos obreiros, senn que todas
68
pasaran a ser propiedade da Repblica, o 5 de agosto Kautsky, basendose nunha interpretacin manifestamente fraudulenta dunha frase dun discurso meu, procura inculcar nos lectores alemns a idea de que na Rusia se entregan as fbricas aos obreiros por separado. E despois disto, Kautsky, en decenas e decenas de lias, rumia que non se debe entregar as fbricas individualmente aos obreiros! Isto non crtica, senn un mtodo dun lacaio da burguesa, a soldo dos capitalistas, para calumniar revolucin obreira. As fbricas teen que pasar ao Estado, ou para as comunidades ou para as cooperativas de consumo, repite Kautsky unha e outra vez, e por fin engade: Este o camio que agora se tentou seguir na Rusia... Agora!! Que quere dicir isto? En agosto? Kautsky non podera encomendar aos seus Stein, Axelrod ou outros amigos da burguesa rusa que lle traducisen, cando menos, unh decreto sobre as fbricas? ... Anda non se ve at onde chegou isto. En calquera caso, este aspecto da Repblica Sovitica presenta para ns o mximo interese, mais contina completamente nas tebras. Non faltan decretos ... (Por iso Kautsky ignora o seu contido ou quere agochalo aos seus lectores!), senn que falta informacin de confianza sobre o efectos deses decretos. A producin socialista e imposbel sen unha estatstica completa, pormenorizada, de confianza e de informacin rpida. At agora a Repblica Sovitica non conseguiu creala. O que sabemos da sas actividades econmicas extremadamente contraditorio e imposbel confirmalo. Este tamn un dos resultados da ditadura e do esmagamento da democracia. Non hai liberdade de prensa nin de palabra ... As se escribe a historia! Da libre prensa dos capitalistas e dos partidarios de Dutov obtera Kautsky datos sobre as fbricas transferidas aos obreiros... magnfico este serio letrado que se sita por riba das clases! Kautsky elude a numerosa cantidade de feitos demostrativa de que as fbricas son transferidas unicamente Repblica, de que son xestionadas por un rgano do Poder Sovitico, o Consello Superior da Economa Nacional, composto maioritariamente por delegados dos sindicatos obreiros Kautsky nin menciona un s destes feitos. Co obstinacin do home mis pechado, repite teimosamente: danme unha democracia pacfica, sen guerra civil, sen ditadura, cunha boa estatstica (a Repblica Sovitica creou un servizo de estatstica, levando para el aos mellores estatsticos da Rusia, mais evidente que non se pode conseguir inmediatamente unha estatstica ideal). Nunha palabra, aquilo que Kautsky esixe a revolucin sen a revolucin, sen loita encarnizada, sen violencia. Isto como esixir folgas sen apaixonada loita entre obreiros e patrns. A ver quen pode distinguir entre semellante socialista e un vulgar burcrata liberal! E basendose en semellantes datos, isto , eludindo, con todo o desprezo, os numerossimos feitos, Kautsky concle: dubidoso que, no tocante a verdadeiras conquistas prcticas, e non a decretos, o proletariado ruso conseguira coa Repblica Sovitica mais do que conseguira coa Asemblea Constitunte, na cal, igual que nos Soviets, predominaban os socialistas, anda que doutro matiz.
69
Unha perla, non ? Aconsellamos aos admiradores de Kautsky a que difundan amplamente entre os obreiros rusos esta mxima, porque Kautsky non podera dar mellor material para apreciar a sa decadencia poltica. Kerenski tamn era socialista, camaradas obreiros, s que doutro matiz! O historiador Kautsky contntase cun apelido, cun nome, do que se apropiaron os socialistas-revolucionarios de dereita e os menxeviques! O historiador Kautsky non quere nin ouvir falar dos feitos, que din que baixo Kerensky os menxeviques e socialistas-revolucionarios de dereita apoiaban a poltica imperialista e a pillaxe da burguesa, e pasa discretamente en silencio o feito de que a Asemblea Constitunte daba a maiora precisamente a eses heroes da guerra imperialista e da ditadura burguesa. E a isto chmase anlise econmica!... Para rematar, unha mostra mis da anlise econmica: ... Despois de nove meses de existencia, a Repblica Sovitica, no canto de ampliar o benestar xeral, viuse obrigada a explicar a que se debe a miseria xeral. Os demcrata-constitucionalistas habituronse a este tipo de razoamentos. Todos os lacaios da burguesa razoan as na Rusia: dannos, din eles, aps nove meses o benestar xeral, despois de catro anos de guerra destrutora, coa axuda mltipla do capital estranxeiro sabotaxe e s insurreccins da burguesa rusa. De feito non existe absolutamente ningunha diferenza, nin sombra de diferenza, entre Kautsky e o burgus contrarrevolucionario. Os discursos dulcificados, disfrazados de socialismo, repiten aquilo que din brutalmente, sen rodeo nin adornos, os partidarios de Kornilov, Dutov e Krasnov na Rusia.
***
As lias precedentes foron escritas o 9 de novembro de 1918. Na noite do 9 para o 10 recibimos da Alemaa novas sobre o inicio vitorioso da revolucin, primeiro en Kiel e noutras cidades do norte e do litoral, onde o poder pasou aos Consellos de deputados obreiros e soldados, e despois en Berln, onde o poder tamn pasou s mans dun Consello63.
63
Lenin refrese Revolucin de Novembro de 1918 na Alemaa, cuxas causas inmediatas foron a derrota alem na guerra mundial, a runa da economa do pais, a miseria das masas populares e das tropas, que esixan a fin da guerra. A Revolucin Socialista de Outubro na Rusia exerceu unha grande influencia nos acontecementos revolucionarios na Alemaa. O comezo da Revolucin tivo lugar o 3 de novembro de 1918 en Kiel coa insurreccin dos marieiros da maria de guerra. As cidades do litoral xuntronse unha aps outra insurreccin. Nos navos, nos cuarteis e nas fbricas comezaron a crearse os primeiros consellos de obreiros e soldados. Espallndose por todo o norte da Alemaa, a revolucin estendeuse nun curto prazo rexins do centro e do sur do pas. O 9 de novembro, cun chamamento dos espartaquistas, comezou unha folga xeral en Berln, que se transformou de contado nunha insurreccin armada. Como resultado da insurreccin popular, a monarqua burguesalatifundista de Guillerme II foi derrubada e el mesmo obrigado a abdicar do trono. O goberno provisional, creado o 10 de novembro na reunin plenaria dos Consello de Berln, estaba composto por socialdemcratas de dereita (F. Ebert, F. Scheidemann, O. Landsbert) e por socialdemcratas independentes (H. Haase e outros), que mis tarde saron do goberno. O programa do goberno non foi aln de reformas sociais no marco do rxime burgus. No I Congreso dos consellos de toda Alemaa, realizado entre o 16 e o 21 de decembro de 1918 en Berln, os dirixentes socialdemcratas de dereita conseguiron aprobar unha resolucin sobre a entrega dos poderes executivo e lexislativo ao goberno e sobre a realizacin de eleccins para a Asemblea Constitunte. Isto significou de feito a
70
Convrtese en superflua a conclusin que me restaba por escribir para a folla sobre Kautsky e sobre a revolucin proletaria.
10 de novembro de 1918. Lenin
liquidacin dos consellos. Co gallo de decapitar o Partido Comunista e de destrur a vangarda da clase obreira, a burguesa alem decidiu provocar aos obreiros para unha insurreccin armada inoportuna. A direccin da insurreccin, que encetou o 6 de xaneiro en Berln, caeu nas mans dos independentes, que non organizaron desde o inicio unha ofensiva rpida e decisiva contra o inimigo, e despois iniciaron traizoeiramente negociacins co goberno. Os destacamentos contrarrevolucionarios liderados polo ministro da Guerra, H. Noske, socialdemcrata de dereita, reprimiron con extrema crueldade a accin do proletariado de Berln. O 15 de xaneiro foron apresados por grupos armados e ferozmente asasinados os xefes da clase obreira alemn Karl Liebknecht e Rosa Luxemburgo. Derrotando a insurreccin de xaneiro e liquidando aos mellores xefes dos obreiros alemns, a burguesa alem conseguiu asegurar a vitoria dos partidos burgueses nas eleccins para a Asemblea Constitunte o 19 de xaneiro de 1919. A revolucin democrtica burguesa de novembro tivo un grande significado progresista. Na Alemaa foi derrubada a monarqua e formada unha repblica democrtico burguesa que asegurou as liberdades democrtico burguesas elementais e legalizou a xornada de traballo de 8 horas. A revolucin burguesa na Alemaa prestou unha axuda substancial Rusia Sovitica, dando a posibilidade de liquidar o espoliador tratado de Paz de Brest.
71
ANEXO I. TESES SOBRE A ASEMBLEA CONSTITUNTE
1. A reivindicacin da convocatoria da Asemblea Constitunte apareca moi xustamente no programa da socialdemocracia revolucionaria, porque nunha repblica burguesa a Asemblea Constitunte a forma superior de democracia e porque, ao crear o pre parlamento, a repblica imperialista, con Kerensky cabeza, preparaba unha falsificacin das eleccins e unha serie de violacins da democracia. 2. Presentando a reivindicacin da convocatoria da Asemblea Constitunte, a socialdemocracia revolucionaria, desde o mesmo comezo da revolucin de 1917, subliou de novo que a repblica dos Soviets unha forma de democracia mis elevada que a repblica burguesa habitual coa Asemblea Constitunte. 3. Para o paso do rxime burgus ao socialista, ditadura do proletariado, a repblica dos Soviets (de deputados obreiros, soldados e campesios) non s a forma mis elevado das institucins democrticas (comparada coa repblica burguesa habitual coroada por unha Asemblea Constitunte), senn tamn a nica forma capaz de asegurar o paso menos doloroso ao socialismo. 4. Na nosa revolucin a Asemblea Constitunte renese de acordo s listas presentadas a mediados de outubro de 1917, en condicins que imposibilitan que as eleccins a esa Asemblea Constitunte sexan unha expresin exacta da vontade do pobo en xeral e das masas traballadoras en particular. 5. En primeiro lugar, o sistema proporcional de eleccins s d unha verdadeira expresin da vontade do pobo cando as listas dos partidos corresponden efectivamente divisin real do pobo nos grupos polticos que se reflicten nas listas. E no noso pas, como sabido, o partido que entre maio e outubro tivo mis partidarios no pobo e particularmente no campesiado, o partidos dos socialistas-revolucionarios, que presentou listas nicas para a Asemblea Constitunte a mediados de outubro de 1917,escindiuse en novembro de 1917, despois das eleccins Asemblea Constitunte e antes de que esta se reunira. Por isto, mesmo formalmente, non hai nin pode haber correspondencia entre a vontade da masa de electores e a composicin dos electos para a Asemblea Constitunte. 6. En segundo lugar, unha fonte de clase anda mis importante, non formal nin xurdica mais si econmico social, de non correspondencia entre a vontade do pobo, especialmente das clases traballadoras, e a composicin da Asemblea Constitunte, a circunstancia de que as eleccins Asemblea Constitunte tiveran lugar cando a esmagadora maiora do pobo no poda anda coecer toda a dimensin e importancia da Revolucin de Outubro, da revolucin sovitica, proletaria e campesia, encetada o 25 de outubro de 1917, isto , despois de presentarse as listas dos candidatos Asemblea Constitunte. 7. A Revolucin de Outubro, conquistando o poder para os Soviets, arrincando o dominio poltico das mans da burguesa e entregndoo nas mans do proletariado e do campesiado pobre, atravesa perante os nosos ollos sucesivas etapas do seu desenvolvemento.
72
8. Comezou coa vitoria do 24 e 25 de outubro na capital, cando o II Congreso do Soviets de deputados obreiros e soldados de toda Rusa, esa vangarda dos proletarios e dos sectores politicamente mis activos do campesiado, deu a preponderancia ao partido bolxevique, elevndoo ao poder. 9. A revolucin agrupou despois, durante novembro e decembro, a toda a masa do exrcito e do campesiado, expresndose en primeiro lugar na destrucin e na reeleccin das vellas organizacins de direccin (comits de exrcito, comits campesios provinciais, Comit Executivo Central do Soviet de deputados campesios de toda Rusia, etc.), que representaban un perodo da revolucin xa superado, de conciliacin, a sa etapa burguesa e non proletaria, e que, por iso, tian que sar inevitabelmente da escena baixo a presin das mis profundas e amplas masas populares. 10. Este poderoso movemento das masas explotadas para reconstrur os rganos dirixentes das sas organizacins anda non rematou hoxe, a mediados de decembro de 1917, e unha das sas etapas o congreso en curso dos ferroviarios. 11. O agrupamento das forzas de clase da Rusia na sa loita de clases asume consecuentemente, en novembro e decembro de 1917, unha forma totalmente diferente da que pode encontrar a sa expresin nas listas dos partidos candidatos Asemblea Constitunte de mediados de 1917. 12. Os ltimos acontecementos na Ucrana (en parte tamn en Finlandia e Bielorrusia, as como no Cucaso) apuntan de igual xeito a un novo agrupamento das forzas de clase que ten lugar no proceso de loita entre o nacionalismo burgus da Rada ucrana64, da Dieta finlandesa, etc., por un lado, e o Poder Sovitico, a revolucin proletaria e campesia de cada unha desas repblicas nacionais, polo outro. 13. Finalmente, a guerra civil, principiada coa insurreccin contrarrevolucionaria demcrata-constitucionalista-kaledinista contra o Poder Sovitico, contra o goberno obreiro e campesio, intensificou definitivamente a loita de clases e eliminou toda
Rada Central Ucrana: organizacin nacionalista burguesa contrarrevolucionaria constituda pola organizacin dos partidos e grupos burgueses e pequenoburgueses nacionalistas ucranos no Congreso Nacional de Toda Ucrana, realizado en abril de 1917 en Kiev. A Rada Central procuraba consolidar o poder da burguesa e dos latifundistas ucranos, crear un Estado burgus ucrano, utilizando para iso o movemento de liberacin nacional de Ucrana. A Rada apoiaba o Goberno Provisional, anda que estivese en desacordo con el na cuestin da autonoma ucrana. Despois da vitoria da Revolucin Socialista de Outubro, a Rada declarouse rgano supremo da Repblica Popular de Ucrana e trabou unha loita aberta contra o Poder Sovitico, sendo un dos centros da contrarrevolucin de toda Rusia. En decembro de 1917, no I Congreso dos Soviets de Toda Ucrana realizado en Kharkov, Ucrana foi proclamada Repblica Sovitica. O Congreso declarou abolido o poder da Rada Central. En decembro de 1917 e en xaneiro de 1918, todo o territorio ucrano foi percorrido por unha vaga de levantamentos armados dirixidos contra o poder da Rada Central, pola restauracin do poder sovitico. En xaneiro de 1918, as tropas soviticas da Ucrana pasaron ofensiva e o da 26 de xaneiro (8 de febreiro( ocuparon a cidade de Kiev, derrubando o poder da Rada burguesa. A Rada Central, despois de derrotada e expulsada do territorio nacional da Ucrana Sovitica, fixo unha alianza co imperialismo alemn e asinou con el unha paz separada. En marzo de 1918, a Rada volveu a Kiev xunto coas tropas austroalemns que invadiron o territorio da Ucrana. Os alemns, convencndose de que a Rada era absolutamente incapaz de esmagar o movemento revolucionario na Ucrana e de garantir o fornecemento de vveres e tropas s tropas invasoras, disolvrona a finais de abril.
64
73
posibilidade de resolver por unha va democrtica formal as cuestins mis candentes formuladas pola historia aos pobos da Rusa e, en primeiro lugar, sa clase obreira e ao seu campesiado. 14. S a vitoria total dos obreiros e campesios sobre a insurreccin dos burgueses e latifundistas (que atopou a sa expresin no movemento demcrata-constitucionalistakaledinista), s unha implacbel represin militar desa insurreccin de escravistas pode, de feito, asegurar a revolucin proletaria e campesia. O curso dos acontecementos e o desenvolvemento da loita de clases na revolucin fixeron que a consigna Todo o poder Asemblea Constitunte, que non ten en conta as conquistas da revolucin obreira e campesia, que non ten en conta o Poder Sovitico, que non ten en conta as decisin do II Congreso dos Soviets de deputados obreiros e soldados de toda Rusia, do II Congreso de deputados campesios de toda Rusia, etc., se convertera, de feito, na consigna dos demcrata-constitucionalistas e dos kaledinistas e dos seus cmplices. Para todo o pobo fxose claro que a Asemblea Constitunte, se se divorciase do Poder Poltico, estara inevitabelmente condenada morte poltica. 15. Unha das cuestins mis latentes na vida do pobo a cuestin da paz. A loita verdadeiramente revolucionaria pola paz s se iniciou na Rusia despois da vitoria da revolucin o 25 de outubro, e esta vitoria deu os primeiros froitos na publicacin dos tratados secretos, da sinatura do armisticio e do comezo das negociacins pblicas sobre a paz xeral sen anexins nin indemnizacins. S agora as vastas masas populares teen, completa e abertamente, a posibilidade de ver unha poltica de loita revolucionarios pola paz e de estudar os seus resultados. Durante as eleccins Asemblea Constitunte, as masas populares estaban privadas desta posibilidade. E por suposto que tamn neste aspecto inevitbel a falta de correspondencia entre a composicin dos elixidos para a Asemblea Constitunte e a verdadeira vontade do pobo na cuestin da fin da guerra. 16. O conxunto de circunstancias expostas reflicten que a Asemblea Constitunte, convocada segundo as listas dos partidos existentes antes da revolucin proletaria e campesia, nunha situacin de dominio da burguesa, entra inevitabelmente en conflito coa vontade e intereses das clases traballadoras e explotadas, que o 25 de outubro iniciaron a revolucin socialista contra a burguesa. natural que os intereses desta revolucin estean por riba dos dereitos formais da Asemblea Constitunte, mesmo se estes dereitos formais non foran minados polo ausencia no regulamento da Asemblea Constitunte do recoecemento do dereito do pobo a elixir novos deputados en calquera momento. 17. Calquera tentativa, directa ou indirecta, de examinar a cuestin da Asemblea Constitunte do punto de vista xurdico formal, no marco da democracia burguesa habitual, sen ter en conta a loita de clases e a guerra civil, constite unha traizn causa do proletariado e pasar ao punto de vista da burguesa. unha obriga incondicional da socialdemocracia revolucionaria previr este erro no que caen algns dirixentes do bolxevismo, que non souberon avaliar a insurreccin de outubro e as tarefas da ditadura do proletariado.
74
18. A nica posibilidade de resolver sen dor a crise creada por mor da non correspondencia das eleccins Asemblea Constitunte coa vontade do pobo e os intereses das clases traballadoras e explotadas consiste na aplicacin coa maior extensin e rapidez posbel do dereito do pobo a proceder a novas eleccins dos membros da Asemblea Constitunte, na adhesin da propia Asemblea Constitunte lei Comit Executivo Central sobre estas novas eleccins e na declaracin da Asemblea Constitunte de que recoece sen reservas o Poder Sovitico, a revolucin sovitica, a sa poltica na cuestin da paz, da terra e do control obreiros, na adhesin decidida da Asemblea Constitunte ao campo dos adversarios da contrarrevolucin demcrata-constitucionalista-kaledinista. 19. Sen estas condicins, a crise relacionada coa Asemblea Constitunte s pode ser resolvida pola va revolucionaria, pola va das medidas revolucionarias mis enrxicas, rpidas, firmes e decididas por parte do Poder Sovitico contra a contrarrevolucin demcrata-constitucionalista-kaledinista, calquera que sexan as consignas e as institucins (mesmo a calidade dos membros da Asemblea Constitunte) coas que se agoche esta contrarrevolucin. Calquera tentativa de atar as mans do Poder Sovitico nesta loita sera complicidade coa contrarrevolucin.
75
ANEXO II. UN NOVO LIBRO DE VANDERVELDE SOBRE O ESTADO
S despois de ler o libro de Kautsky tiven a oportunidade de coecer o de Vandervelde O Socialismo contra o Estado (Para, 1918). A comparacin entre ambos os dous libros imponse. Kautsky o xefe ideolxico da II Internacional (1889-1914). Vandervelde o seu representante formal, como presidente da Oficina Socialista Internacional. Os dous simbolizan a completa morte da II Internacional, os dous agochan habilmente, con toda a destreza dos xornalistas experimentados, con fraseoloxa marxista, esa morte, o seu propio fracaso e o seu paso ao bando da burguesa. Un amsanos con particular evidencia o que hai de tpico no oportunismo alemn, que, pesado e teorizante, falsifica groseiramente o marxismo amputando del todo aquilo que inaceptbel para a burguesa. O outro tpico da variedade romnica at certo punto poderase dicir da variedade europea occidental (no sentido da Europa situado ao oeste da Alemaa)- do oportunismo dominante, variedade mis flexbel, menos pesada, que falsifica o marxismo dun xeito mis sutil, servndose do mesmo proceso esencial. Os dous deturpan completamente tanto a doutrina de Marx sobre o Estado como a sa doutrina sobre a ditadura do proletariado, dedicndose Vandervelde principalmente primeira cuestin e Kautsky segunda. Os dous disimulan a ligazn estreita e indisolbel que existe entre as das cuestins. Os dous son revolucionarios e marxistas s en palabras, e nos feitos renegados que dirixen todos os esforzos para zafarse da revolucin. Nin un nin outro teen nin sombra daquilo que impregna completamente todas as obras de Marx e Engels, daquilo que distingue o socialismo de feito da sa caricatura burguesa: o esclarecemento das tarefas da revolucin diferencindoas das tarefas da reforma, o esclarecemento da tctica revolucionaria da reformista, o esclarecemento do papel do proletariado na destrucin do sistema, orde ou rxime da escravitude asalariada, diferencindoo do papel do proletariado das grandes potencias, que se reparte coa burguesa unha pequena parte dos seus lucros e botns imperialistas. Citemos algns razoamentos fundamentais de Vandervelde que confirman esta apreciacin. Vandervelde cita a Marx e Engels con extraordinario celo, igual que Kautsky. E igual que Kautsky, cita de Marx e Engels todo o que sexa menos aquilo que a burguesa de ningn xeito pode aceptar, aquilo que distingue ao revolucionario do reformista. Todo o que se queira sobre a conquista do poder poltico polo proletariado, porque iso xa o circunscribe na prctica a un marco exclusivamente parlamentar. Mais sobre o feito de que Marx e Engels, despois da experiencia da Comuna, xulgaran necesario completar o Manifesto Comunista, parcialmente obsoleto, coa explicacin da verdade de que a clase obreira non pode simplemente apoderarse da mquina de Estado existente, de que debe destrula sobre isto nin unha soa palabra!-, Vandervelde, igual que Kautsky, como se o falaran entre os dous, elude cun completo silencia exactamente o mais esencia da experiencia da revolucin proletaria, exactamente aquilo que distingue a revolucin proletaria das reformas burguesas. Tal como Kautsky, Vandervelde fala da ditadura do proletariado para zafase dela. Kautsky faino por medio de falsificacins groseiras. Vandervelde fai o mesmo anda que con maior sutileza. No pargrafo correspondente, o pargrafo catro, sobre a conquista do poder poltico polo proletariado, dedica o punto b cuestin da ditadura do proletariado, cita a Marx e Engels (repito: omitindo exactamente aquilo que se refire ao mis importante, destrucin da vella maquinaria estatal democrtico-burguesa) e concle:
76
... Tal habitualmente a idea que se ten da revolucin social nos crculos socialistas: unha nova comuna, desta vez vitoriosa e non s nun lugar, senn nos principais centros do mundo capitalista. Hiptese, mais hiptese que nada ten de improbbel nestes tempos nos que se torna xa visbel que o perodo de posguerra ver en moitos pases antagonismo de clase e convulsins sociais xamais vistos. S que, se o fracaso da Comuna de Pars sen falar das dificultades da revolucin rusa- proba algunha cousa, precisamente a imposibilidade de acabar co rxime capitalista mentres o proletariado non estea suficientemente preparado para exercer o poder que as circunstancias podan colocar nas sas mans. E nin unha palabra sobre o fondo da cuestin! Estes son os xefes da II Internacional! En 1912 subscriben o Manifesto de Basilea, no cal defenden abertamente a relacin precisamente entre a guerra que estoupou en 1914 e a revolucin proletaria e ameazan abertamente con esta. Mais cando a guerra chegou e xa se creou unha situacin revolucionaria, eses Kautsky e Vandervelde comezaron a zafarse da revolucin. Imaxinen, a revolucin do tipo da comuna non mis que unha hiptese que nada ten de improbbel! Isto absolutamente anlogo ao razoamento de Kautsky sobre o posbel papel dos Soviets en Europa. Mais as como razoa calquera liberal culto, que indubidabelmente concordar agora en que unha nova comuna nada ten de improbbel, que se lles presenta un grande papel aos Soviets, etc. O revolucionario proletario distnguese do liberal porque, como terico, analiza precisamente o novo significado estatal da comuna e dos Soviets. Vandervelde pasa en silencia por riba de todo o que Marx e Engels expoen polo mido sobre este tema ao analizaren a experiencia da Comuna. Como prctico, como poltico, un marxista debera esclarecer que s traidores ao socialismo poderan agora esquivar a tarefa de explicar a necesidade da revolucin proletaria (do tipo da Comuna, do tipo dos Soviets, ou, admitamos, dun outro terceiro tipo), explicar a necesidade de se preparar para ela, facer propaganda entre as masas para a revolucin, refutar os preconceptos pequenoburgueses contra a revolucin, etc. Nada semellante fan Kautsky e Vandervelde, precisamente porque eles mesmos son traidores ao socialismo, que queren conservar entre os obreiros a reputacin de socialistas e de marxistas. Vexamos a formulacin terica da cuestin. Mesmo nunha repblica democrtica, o Estado non mis que unha mquina para a represin dunha clase sobre outra. Kautsky coece esta verdade, recocea, comprtea, mais... mais elude a cuestin fundamental: cal a clase que o proletariado debe reprimir, por que e con que medios, cando conquiste o Estado proletario.
77
Vandervelde saber, recoece, comparte e cita esta tese fundamental do marxismo, mais... nin unha verba sobre un tema tan desagradbel (para os seores capitalistas) como a represin da resistencia dos explotadores!! Vandervelde, igual que Kautsky, elude totalmente este tema desagradbel. precisamente consiste o seu carcter de renegados. Nisto
Como Kautsky, Vandervelde unha grande mestre na arte de substitur a dialctica polo eclectismo. Por un lado, non se pode deixar de confesar, por outro preciso recoecer. Por un lado, pode entenderse por Estado o conxunto dunha nacin (ver o dicionario de Littre obra cientfica, non hai nada que dicir-), por outro lado, pode entenderse por Estado o goberno (ibidem). Esta douta banalidade cpiaa Vandervelde, aprobndoa, ao carn das citas de Marx. O sentido marxista da palabra Estado distnguese do habitual escribe Vandervelde. En virtude diso, son posbeis os malentendidos. O Estado, en Marx e Engels, non o Estado no sentido amplo, non o Estado como rgano de direccin, representante dos intereses xerais da sociedade (intrts gnraux de la socit). o Estado-poder, o Estado-rgano de autoridade, o Estado-instrumento de dominio dunha clase sobre outra. Marx e Engels falan da destrucin do Estado apenas no segundo sentido. ... Afirmacin demasiado absolutas correran o risco de se revelaren inexactas. Entre o Estado dos capitalistas, baseado na dominacin exclusiva dunha clase, e o Estado proletario, que persegue o obxectivo da destrucin das clases, hai moitos graos transitorios. A tede a maneira de Vandervelde, que pouco se distingue da maneira de Kautsky e que no fondo idntica a ela. A dialctica nega as verdades absolutas, explicando a sucesin dos contrarios e o significado das crises na historia. O eclctico non quere afirmacins demasiado absolutas, para introducir o seu desexo pequenoburgus e filisteo de substitur a revolucin polos graos transitorios. Que o grao transitorio entre o Estado, rgano de dominacin da clase dos capitalistas, e o Estado, rgano de dominacin do proletariado, precisamente a revolucin, que consiste en derrubar a burguesa e quebrar, destrur a sa maquina de Estado, sobre isto os Kautsky e os Vandervelde nada din. Que a ditadura da burguesa debe ser substituda pola ditadura dunha clase, do proletariado, que aos graos transitorios da revolucin seguirn os graos transitorios da extincin gradual do Estado proletario, os Kautsky e os Vandervelde nada din. precisamente nisto o que delata o seu carcter de renegados. precisamente nisto no que consiste, terica, filosoficamente, a substitucin da dialctica polo eclctismo e pola sofstica. A dialctica concreta e revolucionaria, distingue a transicin da ditadura dunha clase ditadura doutra clase, da transicin do Estado proletario democrtico ao non-Estado (extincin do Estado). O eclectismo e a sofstica dos Kautsky e dos Vandervelde, para agradar burguesa, eluden todo o que hai de concreto e preciso na loita de clases, substitundoo polo concepto xeral de transicin, no cal se pode agochar (e onde nove dcimas partes dos socialdemcratas oficiais da nosa poca agochan) a negacin da revolucin! Vandervelde, como eclctico e sofista, ten mis arte e mis sutileza que Kautsky, porque coa frase transicin do Estado en sentido estrito ao Estado en sentido amplo pode eludir toda diferenza entre revolucin e reforma, at a diferenza entre un marxista e un liberal.
78
Pois, quen o burgus culto de Europa que se lembrar de negar en xeral os graos transitorios neste sentido xeral? Concordo con Guesde escribe Vandervelde- en que imposbel socializar os medios de producin e de cambio sen que se cumpriran previamente as das condicins seguintes: 1. A transformacin do Estado actual, rgano de dominacin dunha clase sobre outra, naquilo ao que Menger chama Estado popular do traballo, mediante a conquista do poder poltico polo proletariado. 2. A separacin do Estado, rgano de autoridade, do Estado, rgano de direccin, ou, empregando a expresin de Saint-Simon, do goberno dos homes da administracin das cousas. Isto escrbeo Vandervelde en cursiva, subliando especialmente a importancia destas teses. Mais isto un autntico caos eclctico, unha ruptura completa co marxismo! Porque o Estado popular do traballo non mis que unha parfrase do vello Estado popular libre que exhiban os socialdemcratas alemns nos anos 70 e que Engels estigmatizou como un absurdo65. A expresin Estado popular do traballo unha frase digan dun demcrata pequenoburgus ( semellanza do noso socialista-revolucionario de esquerda), unha frase que substite os conceptos de clase por conceptos fra das clases. Vandervelde sita xuntos a conquista do poder de Estado polo proletariado (por unha clase) e o Estado popular, sen notar o embrollo que diso resulta. En Kautsky, coa sa democracia pura, resulta o mesmo embrollo, o mesmo menosprezo antirrevolucionario e pequenoburgus das tarefas da revolucin de clase, da ditadura de clase, obreira, do Estado de clase (proletario). Continuemos. O goberno dos homes s desaparecer e ceder o seu lugar administracin das cousas cando se extinga todo o Estado. Con este futuro relativamente distante Vandervelde oculta, deixa na sombra, a tarefa de hoxe: o derrubamento da burguesa. Este mtodo equivale igualmente ao servilismo perante a burguesa liberal. O liberal est de acordo en falar daquilo que acontecer cando non fora necesario gobernar aos homes. Porque non ocuparse con tan inofensivos soos? Mais non digamos nada verbo da represin do proletariado da resistencia da burguesa, que resiste sa expropiacin. As o esixe o interese de clase da burguesa. O socialismo contra o Estado. Isto unha reverencia de Vandervelde ao proletariado. Non difcil facer unha reverencia, calquera poltico demcrata sabe facer unha reverencia perante os seus electores. Mais baixo a capa da reverencia est o contido antirrevolucionario e antiproletario. Vandervelde parafrasea polo mido a Ostrogorsky66 acerca de cantos enganos, violencia, subornos, mentiras, hipocrisas e opresin dos pobres se agochan baixo a aparencia civilizada, pulida e vernizada da democracia burguesa contempornea. Mais Vandervelde non tira ningunha conclusin. Non nota que a democracia burguesa reprime masa traballadora e explotada, e a democracia proletaria ter que reprimir burguesa. Kautsky e Vandervelde estn cegos nisto. O interese de clase da burguesa, detrs do cal se arrastran estes
Ver a carta de Engels a Bebel de 18-28 de marzo de 1875. Alusin ao libro de M. Ostrogorsky La Dmocratie et les partis politiques, cuxa primeira edicin foi publicada en Pars en 1903. O libro contn moitos feitos histricos da Inglaterra e dos EUA que desenmascaran a falsidade da democracia burguesa.
66 65
79
pequenoburgueses traidores ao marxismo, esixe que se eluda esta cuestin, que se silencia ou se negue abertamente a necesidade desa represin. Eclectismo pequenoburgus contra marxismo, sofstica contra dialctica, reformismo filisteo contra revolucin proletaria, as debera titularse o libro de Vandervelde.
80

A Revolución Proletaria e o Renegado Kautsky

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

A Revolución Proletaria e o Renegado Kautsky

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

A REVOLUCIN PROLETARIA E O RENEGADO KAUTSKY

2. COMO KAUTSKY TRANSFORMOU A MARX NUN VULGAR LIBERAL

Karl Marx, Crtica do Programa de Gotha.

Friedrich Engels, Carta a Bebel.

3. DEMOCRACIA BURGUESA E DEMOCRACIA PROLETARIA

Ver Friedrich Engels, A Orixe da Familia, da Propiedade Privada e do Estado.

4. PODE HABER IGUALDADE ENTRE O EXPLOTADO E O EXPLOTADOR?

5. QUE OS SOVIETS NON OUSEN TRANSFORMARSE EN ORGANIZACINS ESTATAIS

6. A ASEMBLEA CONSTITUNTE E A REPBLICA SOVITICA

Nmero delegados 790 675 710 1232 1164

de Nmero bolxeviques 103 343 434 795 773

13% 51% 61% 64% 66%

Lenin alude ao seu artigo As Tarefas Inmediatas do Poder Sovitico.

9. SERVILISMO ANTE A BURGUESA BAIXO A APARENCIA DE ANLISE ECONMICA

Ver a carta de Karl Marx a Ludwig Kugelmann, de 12 de abril de 1871.

10 de novembro de 1918. Lenin

ANEXO I. TESES SOBRE A ASEMBLEA CONSTITUNTE

ANEXO II. UN NOVO LIBRO DE VANDERVELDE SOBRE O ESTADO

Você também pode gostar