Ağ Mimarisinin Temelleri

1. Circuit Switching Networks (Devre Anahtarlamalı Ağlar)

Gönderici ve alıcı arasında veri göndermeden önce bir bağlantı

kurulur.Veri gönderme işlemi boyunca bu bağlantı tutulur ve
işlem bitince bağlantı çözülür.Bu metotda iletişim kanalı bakır
tel,fiber optik kablo,ve/veya atmosfer uzerinden
sağlanabilir.Bu bağlantı kurulduktan sonra iletişim yapılması
bile taraflardan bir çözme isteğinde bulunmadığı surece
bağlantı devam eder.Bu ağlarda ses,goruntu ve veri iletişimi
yapılabilir.

1.a. Her iletişim için ayrılımış (dedicated) bir iletim kanalı

vardır.
1.b. Her iletişim için iletim band genişliği sabittir.
1.c. Gönderilen veriler kurulan iletim kanalı üzerinden sıralı
olarak iletilirler ve alıcıda sıralı alır.
1.d. Ağ sıkışıklığı sadece devre kurma aşamsında
karşılaşılanabilir.

2. Packet Switching Networks (Paket anahtarlamalı ağlar)

İletişimin paketler halinde ve bağımsız olarak

yapılmasıdır.Paketlerin hedef ulaşması en uygun yolla olur be
bu yonlendiricilerle olur.Bir router kendisine gelen her paketi
once belleğine alır,gideceği yerin adresine bakar,sonra
yonlendirme tablosu yardımıyla varış noktasına giden en
uygun yolu secer ve o pketi yonlendirir...Bu yontem sakla ve
gonder (Store and forward) yontemidir.Bu ağlarda ses,goruntu
ve veri yollamada kullanılır...

2.a. İletim için ayrılmış bir iletişim kanalı yoktur.Paketler

halinde ağ uzerinden yollanır.
2.b. İletişim için kullanılan band genişliği sabit olmayıp
dinamiktir ve talebe göre değişir.
2.c. İltişim yapılmadığüı zamanlarda band genişliği boşuna
kullanılmaz.
2.d. İletim hatası olmadığı varsayımında ,veri iletimindeki
gecikme ve yayılma gecikmesine ek olarak yonlendiricilerde
kuyrukta sıra bekleme ve işlem gorme için geçen surelerin
toplamına eşittir.
2.e. Her pakette ağ tıkanması yaşanabilir.

Virtual Circuit (Sanal Devreler)

 1. Switched Virtual Circuit (Anahtarlamalı Sanal Devre) :
İletişimden once kurulan ve iletişimin sonunda çözülen
sanal devrelerdir.
2. Permanent Virtual Circui5 PVC (Kalıcı Sanal Devre) :
Karşılıklı haberleşen iki uç birim arasında kurulan ve kalıcı
olan iletişim yollarıdır.Veri gondermeden once devre kurma
işlemi yapılmaz;önceden tanımlanmış olan VCI numaralarını
taşıyan veri birimleri doğrudan kalıcı sanal devre uzerinden
gonderilir.İletim verimliliği daha yuksektir.

Hizmet Kalitesini Belirleyen Parametlerler (QOS)

1. Connection establishment delay (Bağlantı kurma

gecikmesi)
2. Connection Esablsiment Failure probibility ( Bağlantı kurma
başarısızlığının olasılığı)
3. Delay in Sending Packet (Gonderilen paketlerin gecikme
suresi)
4. Probibility of loss in sending packet ( Gönderilen paketlerin
kaybolma olasılığı)
5. Priority (Oncelik)
6. Throughput ( İş Çıkarma Yeteneği)
7. Error Rate (Hata oranı)
8. Protection against unauhrozed thir parties (Yetkisiz 3 nci
şahıslara karsı koruma)

Genel olarak güvenilir hizmet için alıcının her aldığı mesajdan sonra
gondericiye mejaj aldığnı belirten bir alındı (acknowledgement)
göndermsi gereğidir.Bu gecikmelere sebep olur.Örneğin Ftp de bu
yontem tercih edilir ama ses ve goruntu yollrken tercih edilmez.

Protocol : Ağ üzerinde iki bilgisayarın veri aktarabilmesi ve ortak

süreçler yürütebilmesi için bilgisayarların birlikte çalışabilme
yeteneğinin olması gerekir.Birlikte çalışabilme,verici ve alıcı arasında
kullanılacak işaretler, veri formatlar ve verinin değerlendirilmesi
yönetemlerinin bütünüyle olur..Bunun sağlayan kuralların butunune
protocol denir.

OSI Başvuru Modeli

(Open Systems Interconnetion – Açık Sistemler Arabağlantısı)

OSI açık sistmlerin sadece birbirleriyle haberleşmeleri içi uymaları
gereken katmanlı yapıyı tanımlar.Her bir layer (katman) bir ust
layera verdikleri hizmet ile tanımlanırlar ve sıra takip eder.

7. katman Application Layer

6. katman Presentation Layer

5. katman Session Layer

4. katman Transport Layer

3. katman Network Layer

2. katman Data Link Layer

1. katman Physical Layer

1- Physical Layer :
Fiziksel iletim ortamı üzerinden iletişim yapabilmek için gerekli olan
fiziksel bağlantıların kurulmasına,sürdürülmöesine ve çözülmesine
ilişkin mekanik,elektriksel ve işlevsel işmlemleri içerir. RS232(diğer
adı V.24) RS-449 protokulu,ISDN ve LAN ların fziksel katman
standartları örnektir.

2- Data Link Layer :

Fiziksel bir bağlantı üzerinden hatalardan arındırılmış bir iletişim
kurulması için gereklinaraçları sağlar ve veri bağlantılarının
etkinleştirilmesi ,sürdürülmesi ve etkisizleştirilmesi ilvelerini yerine
getirir.

• Çerceveleme (framing)
Data layer ın teslim ettiği veriye header ve trailer bilgilerini
ekliyerek,başlangıcı ve bitişi flaglar ile tanımlanmış olan frame
adı verilen veri bloklarının elde edilmesidir.

• Eşzamanlama (Synchronization)
Alıcı makinadaki saat darbelerinin başlangıç anlarının frame
başlangıcını tanımlayan flaglere gore ayarlanmasıdır.
 • Hata Denetimi ( Error control)
İletim ortamındaki gürültü ve ve diğer olumsuz etkenler
nedeniyle oluşan hatalrın sezilmesi ve düzeltimesi.

• Sıralama Denetimi (Squence control)

Oluşturulan frame ler göndericiye sadece bir kez ve doğru bir
şekilde yollanmalıdır.Bu yuzden sıraya konur..Olurda sırada
sorun olursa transport layerda tekrar sıraya konur.

• Akış denetimi (Flow Control)

Gönderen makinanın veri gonderme hızını ,alıcı makinanın veri
alma hızını aşmayacak şekilde ayarlamasıdır.

• Adresleme (adressing)
Kurulan data link connectionlarının bir kimlik numarası ile
tanımlanmasıdır. (DLCI : data link connection identifier)

• Bağlantı yönetimi (Link management)

Karşılıklı iki makinanın veri bağı katmanlarının arasındaki
bağlantının kurulması,tutulması ve çözülmesi ile ilgili
protokollerin yürütülmesidir.Orneğin HDLC (High-level Data
Link Control)

3- Network Layer
Açık sistemler arasındaki ağ bağlantılarının kurulması,sürdürülmesi
ve çözülmesi ile ağ bağlantıları üzerinden veri aktarımı
yapılabilmesi için gerekli araçları sağlar.Görevler kısaca sunlardır.

• Switching and routing.

• Ağ bağlantılarının çoğullanması. (Mutiplexing)
• Ağ tıkanması denetimi (Netwok congestion control)
• Ucretlendirme için paket bilgilerinin sayılması yada süre
ölçümü.

4- Transport Layer
Source ile target sistemler arasında verimli,güvenilir ve uygun
maliyetli bir veri iletimi sağlamaktır.Görevleri kısaca:
• Hizmet kalitesinin guvenirliliğinin denetimi.
• Uçtan uca hata dentimi
• Ulaşım bağlantılarının çoğullanması.
• Uzun mesajları gondermede parcalara bolunerek network
layera verilmesi,almada parçaların birleştirilmesi.
• Veri akış denetimi (Data Flow Control)
• Verilerin sıralı iletiminin saplanması (squence control)

5- Session Layer
Presantation layer arasındaki veri alışverişini yürütmek
amacıyla,uygulamalar arasında oturumun kurulması,yonetilmesi ve
sonlandırılması için gerekli araçları sağlar.Bağlantı kesildiğinde
tekrar sağlar.İletilen veri dizisi arasına kontrol noktaları koyar (check
point) kesildiği zaman bu noktalardan itibaren yollar.Kısaca görevleri

• Oturumun kurulması
• Diyalog kurallarının belirlenmesi (half,full dublex
• Kesilen veri iletiminin yeniden başlatılması kaybolan bilginin
yeniden gonderilmesine ilişkin işlemler.
• Oturumun sona erdirilmesi.

6- Presantation Layer
Bilgiyi application layer’ın anlayabileceği biçimde sunmak için
gerekli işlemleri yapar.Verinin syntax’ı ile ilgiliir.Data format ve
Coding bilgileri vardır.

• Verinin syntax’ı
• Code convertion (mesela ASCI)
• Veri şireleme/Şifre çözme
• Veri sıkıştırma/açma

7- Application Layer
Kullanıcının etkileşimde bulunduğu uygulama programlarını
destekleyen protokoller bu layerda bulunur.Orneğin
mail,Dns,Http,Snmp,Network Security

OSI modelinde veri alışverişi bir sıra ile olur.Veri gonderme

durumunda bu sıra yukardan aşağıya doğru, veri alma durumunda
ise ağaıdan yukarı doğru işler.
Her katman gonderm durumunda bir ust katmandan gelen veriye ek
olarak ek bilgiler ilave ederek bir alt katmana verir.Alma durumunda
kendisine ait ek bilgiyi kullanıp çıkarttıktan sonra geri kalanını bir üst
katmana iletir.

TCP/IP MODELİ
 Application Telnet Smtp Snmp TCP

Transport TCP UDP

Internet Layer IP ICMP

Network Access

Physical Lan Arpanet Satnet

1. Physical Layer
OSI nin 1. katmanı ile aynı görevde.Fiziksel ortamı ifade eder.

2. Network Access Layer

OSI nın 2. katmanına ek olarak ağa erişim ve yonlendirme
işlemlerinide yurutur.Network access layer da kullanılan
yazılım,kullanılacak ağın turune bağlıdır.Ethernet,Paket
anahtarlamalı (X25) ve devre anahtarlamalı ağlar için farklı
standartlar geliştirilmiştir.Büylece üst katman yazılımlarının ağın
turunden bağımsız olmaları sağlanmıştır.

3. Internet Layer
Farklı ağlara bağlı bilgisayarların iletişimi için kullanılır.OSI nin
3.katmanın gorevlerini yerinde getirir.Intenet layer uc sistemler
dışında routerlardada bulunur.Bu layer gonderilecek verileri
paketler haline getirir.Bu paketler ip paketleridir.Gorevi bu
paketleri varış adreslerine teslim etmektir.

Version Header Service Type

Total Length

Kimlik Saptama (identification)

Flag Bits Fragment Offset

Time to live Protocol

Source Ip

Destination Ip
 TCPsegmenti (tcp header + user data)

IP HEADER

Version : O anda kullanılan ip nin versionunu gosterir.

Header : Datagram başlığının gerçek uzunluğunu gosterir.

Service Type : Datagramın nasıl yonlendirileceğini belirler.Yol

seçiminde ve bağlantıda kullanılır.

Total Length : Tum ip paketinin başlık ve veri dahil uzunluğunu

belirler.sekizili cinsinden olup enfazla 65536 olabilir.

İdentification : Gonderilen datagramların parçalanması haliden

tanımlayıcıolarakl kullanılır.

Flags : 1 . flag datagramın kaç parça olduğunu (1 ise tek

datagram demektir.Başkası yok bekleme). 2. flag parçalanan
datagramın son olduğunu bildirir.

Time to live : Datagramın ağ uzerinde dolaşma suresini

bildirir.Her dugumden geçerken azalır ve sıfıra ulaşırsa datagram
ağdan çıkarılır.

Protocol : Bir datagramın hangi ust katman protokulen ait

olduğunu belirtir.Alıcı buna bakarak pekti bir ustunde buluna
protokollerden hangsine ileteceğine karar verir.

Header Checksum : Datagram başlık kısmının hatasız iletilip

iletilmediğini sınamak için kullanılır.

.....

Tcp Segmenti : Bir ust katmandan gelen veriyi içerir.

Type Code Hata Sınama

Parametreler

DATA

ICMP Formatı
 ICMP kontrol amaçlı protokoldur.Genel olarak sistemler arası
kontrol ip yerine icmp ile yapılmaktadır.

. Alıcıya ulaşılamıyor (Destination unreachable)

. Zaman aşımı (Time Exceeded)
. Yanısma (Echo)
. Zaman Damgası (Time Stamp)

gibi type ler vardır.

4. Transport Layer
Uygulamalardan bağımsız olarak uc birimler arasında iletişimin
guvenilir ve verimli olmasını sağlar.Hata denetimi ve akış
denetimi yapar.

TCP (Transmission Control Protocol) : Guvenilir iletişim

sağlar.Alıcı ve gonderici iletişime başlamadan once anlaşırlar.

Bir uc birimin 32 bitlik bir ip adresi(8x4) ve 16 bitlik bir port

adresi vardır.Bu ikisinin bir araya kullanılmasıyla ortaya çıkan
adrese soket denir.

Port no Ip Adres

Socket No

0-255 arası port numaraları standart uygulamalar için ayrılmıştır.

Temel görevler ise soyledir:

. Bir ust katmandan gelen verinin uygun uzunlukta

segmentlere bolunmesi.

. Herbir parçaya alıcı kısımında aynı biçimde sıraya

konabilmesi amacıyla sıra numarası verilmesi.

. Kaybolan yada bozuk gelen parçaların tekrarlanması.

TCP bu görevleri yerine getirebilmek için transport layerda veri

parçalarının onune başlık bilgisi ekler.Başlık bilgisi ve veri
parçası,ikisi birlikte TCP segmenti adını alır. Bir alt katmana orneğin
IP layer’a bu segment ulaşır ve ordanda bu segmente ip başlığı
eklenerek alıcıya gonderilir.
 Gonderici Port No

Source Port

Destination Port

Onay Numarası ACK

Başlık Saklı Kod
uzunluğu tutulmuş bitleri

Pencere Windows
Hata sınama bitleri checksum

Acil işaretcisi (urgent pointer)

Kullanıcı Verisi

TCP Segment Formatı

Gonderici port No: Bir üst katmanda TCp hizmetini isteyen uygulama
protokol prosessinin kimliği durumundadır.

Alıcı Port No: Gonderilen veri paketinin karşı tarafta hangi uygulama
prosesine ait olduğunu belirler.

Sıra Numarası : Gonderilirken parçalara ayrılan paketin sıra

numarasıdır.Alıcı bu paketleri birleştirirken bu sora numarasını
kullanır.

Onay Numarası : Gonderilen verinin en son hangi sekizlisinin

alındığını gosterir.

Başlık Uzunluğu (Tcp Header) : TCP başlığında olan ve 32 bit

uzunluğundaki sözcüklerin sayısını gösterir.
Saklı Tutulmuş : İleride olabilcek genişleme için.

Kod Bitleri : Kontrol bilgilerini taşımak için kullanılır.

Pencere : Alış tampın belleğindeki kullanılabilir alanın sekizli

ciscinden boyu.

Hata sınama bitleri : Verinin ve başlağın hatasız aktarılıp

aktarılmadığının kontrolu için.

Acil İşaretliyici : Acil olarak veri aktarımının sonlandırılması için.

Veri : Acil olarak değerlendirilmesi istenen verinin bölüm içindeki

yerini işaretler.

UDP (User Datagram Protocol) :

UDP sorgulama ve sınama amaçlı,kucuk boyutlu verilerin aktarılması

içindir.Veri kucuk olduğu için parçalanmaya gerek olmaz.Başlık
bilgisi daha az bilgi içerir.

Source Port

Destination Port

Length

Checksum bits

Data

UDP segment Formatı

5- Application Layer
OSI modelinin 5,6, ve 7 . katmanının gorevlerini ustlenmiştir.Farklı
kullanıcı uygulamalarını destekler.Orneğin smtp,ftp,dns,snmp ...
 PHYSICAL LAYER

Fiziksel katman verinin bit dizisi halinde iletim ortamı uzerinden

aktarılması için gerekli ilveleri kapsar.Fiziksel katman, verinin
dogrudan iletim ortamına aktarılması için gerekli tanımlamaları ve
arayuz standartlarını içerir.

Taşıyıcı işaretin sekli,bağlantıda kullanılacak konnektor turu,verivi ve

alıcı konumundaki uç noktların elektriksel ve mekaniksel özellikleri
bu katman içinde tanımlıdır.

DTE (Data Terminal Equipment) : Ağlardaki uç düğümlerdir..Bunlar

router yada Bilgisayarlardır.

DCE (Data Circuit Terminating Equipment) : iletişim kanalının

bağlandığı donanımdır.Modemlerdir.

DTE-DCE Bağlantı standartları

RS-232 / V.24 : Bilgisayar ,terminal ve modem ara bağlantı

birimidir.25 yada 9 uçlu konnektor kullanılır.RS-232C arabirimi en
fazla 15 metrelik bir kablo uzerinden 20 Kbps lık hızla iletişim
yapılabilir..En senkron hemde asenkron bağlantıyı destekler.

V.35 : 34 uclu konnektır kullanılır.RS-232 deki gurultu ve kayıp

sorunu giderilmiştir.1 km ye kadar 100 Kbps,10 metreye kadar 10
MBps iletim hızına izin vermektedir.kablo uzunluğu 15 metreyi
geçmemelidir.

ISDN : isdn arayuzunde TE: Terminal Equipment ve NT:Network

Temination Unit sırayla DTE veDCE ye denk gelir.rj45 ve 8 uc lu
bukumlu kablolar kullanılır.3,4,5, ve 6 nolu uclar kesinlikle
kullanılır.(gonderme ve alma işlemi) diğerleri ise secimliktir.

LAN Bağlantı Standartları

RJ45 Konnektoru : Ethernet ve Token ring ağlarında

kullanılır.Üzerinde 8 uc vardır.Bunların kullanımı kullanılan alt yapı
standardına gore değişir.

Cat4 : 4 uc kullanılır..Max 10 Mbps.Maximum kablo uzunluğu 100 m.

Cat5 : 8 uc kullanılır. Max 100 Mbps. Maximum kablo uzunluğu 100
m.
Cat6 : 8 uc kullanılır. Max 1 Gbps . Maximum kablo uzunluğu 100 m.

Token Ring Bağlantı Konnektorü : Fiber kullanılırsa normal fiber

konnektorler kullanılır.Bakır kablo kullanılırsa Rj45 veya DB-9
kullanılır.

Fiber Optik Konnektor Türleri : Cihazın FO su ne tur ise ona gore

konnektor secilmelidir.

FFDI (tek konnektorde 2 li yuvarlak giriş)

Çiftli ST (Tek konnektorde 2 li yuvarlak giriş)
Çiftli SC (Tek konnektorde 2 li kare giriş)
Tekli ST
Tekli SC

Fiber optik kablonun merkezinde ışığın geçtiği fiberglas bir cekirdek

(core)..Bu cekirdek multimode fiberde bir sac teli
kalınlığındadır.Single mode fiberde ise daha incedir.Çekirdeğin
etrafında düşük kırlıma indisli fibergals maddeden kaplama bulur
(cladding)Bu kaplama ışın tamemen cekirdekte kalmasını
sağlar.Fiberglas kaplamanın dışında ise plasitik koruyucu kılıf vardır
(Jacket)..Sinle mode fiber uzun mesafelerde yuksek hızları
destekler.Ama maliyeti fazladır.

• Multimode fiber-optic link with a maximum length of 500

meters
• Single-mode fiber-optic link with a maximum length of 2
kilometers
• Copper-based link with a maximum length of 25 meters

Atm kartlar genelde 155 mbps hıznı destekler.

Protocol Adı Açıklama
802.3 Ethernet CSMA/CD yol erişim yonetimi
802.3u 100Base-T
802.3z Gigabit Ethernet
802.4 Token Bus
802.5 Token Ring

LLC
802.2
DATA Link Layer

MAC
802.3 / Ethernet 802.4 Token Bus 802.5 Token Ring
CSMA/CD

Kaoksiyel Utp/Stp
Kaoksiyel 10mb 1 Mbps 16 Mbps
Physical Layer Utp,Stp 10/100 5 Mbps 4 Mbps
Fiber optik 10 Mbps
10/100/1Gb

OSI Lan Katmanları ve

protokolleri

Ethernet ve CSMA/CD

Bir ethernet düğümü veri aktarmadan önce yolu dinler yolda bir
taşıyıcı (carrier) olduğunu sezer ve pektini yollamaz.Bir sure
bekler.Eğer düğüm sezdiği halde verisini yollarsa çarpışma
olur.(Normalde 9.6 nanosn bekler.)
Ethernet protokolunde bir düğüm ,çatışma olmaması için ancak
yolun boş olduğunu belirlediğinde cercevesini yollamalıdır.Fakat
yinede collision olasıdır.İletişim ortamının yayılım gecikmesinden
dolayı bir düğümün ürettiği frame ancak bir süre sonra diğer
düğümlere ulaşabilecektir.Üretilen frame ler 64 byte dan buyuk
olamaz.100 mbit ‘e çıkıldığında ise oluşturulan frame min 640 byte
dır.
Ethernet Frame
8 byte 6 Byte 6 byte Type DATA 4 byte CRC
Ontakı Alıcı adres Gonderici n kontrol
adres

Ontakı :Alıcı clock’ın vericinin cloc’u ile senkron olmasını sağlar.

Alıcı adres : Frame alacak düğümün adresini içerir.
Gonderici Adres : Frame in gonderinin adresini içerir.
Type : Alınan frame in hangi ust layer yada protokolune iletileceğini
bildirir.
Data : Aktarılacak veri parçasını içerir.64 bye ile 1500 byte arasında
olabilir.
FCS : Hata sınaması için hesaplanan CRC değeridir.

DATA LINK LAYER

Gönderilecek verinin hatalara bağışık bir yapıda lojik şaretlere

dönüştürülmesi sağlanır.Lıcıda hataların sezilmesi,duzeltilmiyorsa
doğrusunun elde edilmesi için göndericinin uyarılmsı gibi işlevleri
vardır.
Verileri frame ler halinde organize eder bunları sıralı olarak fiziksel
katmana aktarır.karşı düğümün data layerında hatalr olmussa ya
bunları duzeltir yada gondericiden tekrar isteyerek hatsız alınmasını
garanti eder.Başlıca hizmetler; başlatma denetimi,frame kurma,hata
denetimi ve flow (akış) control ve zaman aşımı denetimidir.

Başlatma Denetimi : Kuruluan bir devreden iletişimin başlatılması

için protokol parametlerelerine başlangıç değerlerinin verilmesi.

Cerceve Kurma : (Framing) iletim için cercevenin başına ve sonuna

ilgili ayrac karakterlerinin ve diğer denetim bilgilerinin yerleştirilmesi
ve karşı tarafla senkronizasyon sağlanması.

Hat Denetimi : Half-Dublex bağlantılarda iletim sırasını karşı tarafa

vermek için gerekli denetimin yapılması.

Akış Kontrolu :(Flow Control) Alıcı,gondericiden yeni bir veya birkaç

çerceve almaya hazır duruma geldiğinde,gondericiye bunu haber
vermek için kullanılan yontem.Bu amaçla alındı anlamında ACK
olarak adlandırılıan mesajlar kullanılır.

Hata Denetimi : Cercevenin bazı alanları hata sezme ya da düzltme

amacıyla kullanılır.

Zaman Aşımı: (Time out) Değişik nedenlerle alıcını akış denetimi

amaçlı kullandığı ACK mesajlarının gonderici tarafa ulaşmaması
durumunda gondericinin cerceveyi tekrar gonderene kadar belkediği
süre.

Frame Yapıları

Character Orianted Frame : Framede karakter kodları

kullanılır(ascıı).Bazı ozel karakterler cercevenin basını ve sonunu
belirtmek için kullanılır.

Bit Oriented Frame : Frame başında ve sonunda özel bir bit ortusu
kullanılır.(flag)
Flow Control Methods

Stop and Wait Protocol : Bu yontemde,gonderilen her frame için bir

alındı beklenir.Alıcıya gelen frame, data link layerda doğruluk
denetiminden geçtikten sonra,eğer geçerli bir frame ise uzerinde
işlem yapılır ve data layera teslim edilir.Bu işlem bittikten sonra
,Data link layer bir sonraki framei almaya hazır duruma
gelince,gonderen makinanın datalink layerına bir alındı (ACK)
gonderir.Alınan frame in hatalı olması durumunda alıcı NAK
gonderir..Gonderici NAK alma durumunda yada uzun sure ACK
almaması durumunda tekrar aynı frame i yollar.

Sliding Window Protocol :A ve B makinaları arasında full dublex

bağlantıda bir defada N adet frame gonderilmesi durumunu
inceleyelim.
B makinası bufferında N adet frame lik yer ayırır.Boylece A alındı
beklemeden N frame i art arda gonderebilir.Hangi frame in
alındısının geldiğini takip edebilmek için her frame e sıra numarası
verilir.B makinası ,aldığı bir frame in alındısını gondermek için ACK
frame inin içinde bir sonra beklediği çercevenin sıra numarasını
gonderiri.Bu alındı aynı zamanda “bu numara ile başlayan N adet
frame i almaya hazırım” anlımınada gelir.
Örneğin B makinası 2,3, ve 4 numaralı frameleri aldıktan sonra sıra
numarası 5 olan bir alındı gondererek 2,3 ve 4 numaralı framelerin
alındığını bir kerede belirtir.A makinası gonderme izni olan frame
lerin sıra numarasını B makinasıda almaya hazır olduğu frame lerin
sıra numarasını tutar.Bu listelerin her biri kayan pencereler olarak
düşünülebilir.

Full Dublex iletişimde,karşılıklı haberleşen makinerleden her biri

gonderdiği ve aldığı frameler için iki ayrı kayan pencre protokolu
uygular.

Error Control Methods

Gonderilen frame in iletim ortamında oluşabilcek burts noise

nedeniyle alıcıya ulaşmaması durumunda ,alıcı durumdan haberdar
olamayacağı için herhangi bir uyarı yollayamayacaktır(NAK).Boyle
durumlarda frame kaybını onlemek için ,gonderici gonderdiği her bir
frame için timer başlatır.Gonderilen frame in alıcıya ulaşması,alıcıda
işlem gormesi ve alındısının gelmesi için yeterli bir sureye
ayarlanmıştır.Gonderilen çerçeve için bu sure içinde alındı
gelmesse,timerın time out suresi sonunda ilgili frame tekrar yollanır.
Hata denetim yontemleri,iletilen framelerdeki hatalrın sezilmesi ve
düzeltilmesi ile ilgili yontemleri içerir.