Você está na página 1de 62

Caracteristicas dos Od 1 - OKANRAN Fecundao : Olorun fez o homem, que era a sua imagem, chamado ISELE, que vivia

s e pediu-lhe uma companheira. Olorun, ento, chamou Esu para ajudar, no que fosse possvel, a ISELE. Es, porm, no aceitou as determinaes e desobedeceu, insubordinadamente as ordens de Olorun, este, ento, ordenou a Es que viesse para a terra. Por sua vez Es saiu provocando revoltas. Da desobedincia e insubordinao foi parido OKARAN. Sexo : Feminino Elemento : Ar/Fogo Cor : Roxo. Vermelho, Preto, Branco, Azul ndigo Metal : Ferro Regncia Corprea : Lngua, garganta, voz(ele lder atravs da voz) e respirao ofegante Doenas : Equizemas, dermatoses, furnculos, problemas odontolgicos (infeces) Ewo : Bagre, couve, pegar em caixo com cadver, sapatos furados e abboras Smbolo grfico : Perfil de 2 rostos Sntese :"Com a desgraa dos infelizes se constri o imprio dos poderosos". "Quem tudo quer tudo perde" 2 - EJI-OKO Fecundao : Eji-oko foi fecundado atravs da unio dos Odu Ose e Eji-onile Sexo : Feminino Elemento : Ar/Terra Cor : Vermelho e Preto (em todas as nuances) Metal : Ferro e Prata Regncia Corprea : Pnis, testculos, durao de ereo, estmago(ulcera) Doenas : Gastrite, estomatite, impotncia sexual, inchao, doena venrea. todas as doenas estomacais. Ewo : Cor roxa, midos de porco e boi, pimenta de qualquer espcie, ficar perto de pessoas doentes, carne de porco Smbolo grfico : tero com feto ou um bzio Sntese : "Em boca calada no entra mosca" 3 - ETA-OGUNDA Fecundao : Atravs do peixe, pano branco e areia de praia. Sexo : Masculino Elemento : Fogo Cor : Branco, Azul e Preto (todas as nuances) Metal : Ferro Regncia Corprea : Pnis, testculos, estmago e braos Doenas : Gastrite, ulcera, azia, gastrite, pulmo (infeco), faringite, amidalite, sinusite, inflamaes sseas, escoriaes (por acidente), fratura dos membros superiores e inferiores. Ewo : galinha d'angola(comer) arma de fogo(prxima), porta de botequim, aguidar(no colo), carregar coisas na cabea, parque de diverses (para alguns omo)

Smbolo grfico : Mo direita, empunhando um punhal, do qual descem gotas de sangue. Sntese : "Todos os galos que hoje cantam, ainda ontem eram ovos" 4 - IOROSUN Fecundao : Olorun chamou, mais uma ISELE e o mandou raspar osun(p) e colocar num brejo. Da fecundao de Irosun nasceu Nan, representada por 7 braos(Nan Ibain). Sexo : Feminino Elemento : Fogo Cor : Vermelho (em todas as nuances) Metal : Cobre e Prata Regncia Corprea : olhos, artrias(sistema circulatrio), vescula, parte dos intestinos, costas. Doenas : pele, equizemas, anemia, leucemia, fraturas superiores (aproximadamente at os 36 anos). Ewo : p na lama ou poa d'gua, gua de lavagem de estabelecimento, sentar, imediatamente aps outra pessoa levantar do lugar, rom, usar roupas que j foram usadas por outra pessoa. Smbolo grfico : forma espiralada Sntese : "Aquele que fala irrefletidamente assemelha-se ao caador que dispara sem apontar" 5 - OSE Fecundao : A fecundao de Ose foi atravs de cinco espelhos, redondos, um pedao de pano branco, um pedao de pano amarelo, na beira de um rio. Sexo : Masculino Elemento : Terra/gua Cor : amarelo e branco so as principais. O preto, roxo e o cinza no se usa para nada, em relao a este Odu, porm usa-se as demais cores. Metal : Ouro e lato amarelo Regncia Corprea : ossos, articulaes e cartilagens Doenas : glaucoma, catarata, astigmatismo, artrite, reumatismo, osteoporose, acidente(deixando marcas na face), problemas dentrios, fluxo menstrual excessivo ou escasso, problemas no baixo ventre, problemas no parto, pode gerar mongolide, gula (trazendo intoxicao) Ewo : quebrar osso, putrefao, charcos, lodaais, pntano objetos de marfim, caveira de animais sacrificados, chifre de veado, galinha d'angola(para algumas pessoas) troca-se por galo, sal grosso(para algumas pessoas) Smbolo grfico : Uma lua crescente ou um osso com tutano Sntese : "Nem tudo que reluz ouro" "Quem espera por sapatos de defuntos, a vida toda andar descalo" 6 - OBARA Fecundao : Foi gerado de um bloco de ouro. Suas arestas representam a riqueza. Obar fez a fecundao com Eji-Lasebora. De Obar veio Aj e de Lasebora veio Araiun, que no toma a cabea de ningum, porm gerou 12 qualidades de Sango e todos os Orisas. Sexo : Masculino Elemento : Ar/gua

Cor : Salmon e Azul (em todas as tonalidades) Metal : Ouro, Ouro branco e platina Regncia Corprea : rins e aparelho urinrio Doenas : infeco urinria, parto, dores fortes, de cabea, circulao sangunea. depresso, testculos. Ewo : emprestar dinheiro, roupa usada por outrem, contato com misria, dar esmola, jogo de carteado, gente bbada Smbolo grfico : Uma corda, vertical, de 6 metros de comprimento, com 6 ns Sntese : " Quem come e guarda, tem mesa duas vezes" "Da mentira nasce a verdade" "a natureza deu-nos duas orelhas e uma s boca, para nos advertir que se impes mais ouvir do que falar" 7 - ODI Fecundao : gua, farofa, nquel e prata fecundaram Odi, este enamorou-se por EtaOgunda e nasceu Iemonja e Osoguyan. Odi pariu Osumare e Eta-Ogunda gerou Yemonja e Anibein e destes nasceram Ogun Torininan e Agbalaju (Ogunja) Sexo : Feminino Elemento : Terra Cor : Preto e todo quadriculado que tenha o fundo preto Metal : Estanho Regncia Corprea : ndegas, pele Doenas : Todas de pele, Aids, nas ndegas, cncer de pele Ewo : dar e vestir roupas usadas para e de outra pessoa, roupas remendadas, travesseiro usado por outra pessoa, tecidos berrantes Smbolo grfico : Ndegas Sntese : " Quanto maior o coqueiro, maior o tombo" " A alma no tem segredos que a conduta no revele" 8 - EJIONILE Fecundao : Isele levou ao alto de uma montanha, um quadrpede e o ofereceu em holocausto, surgindo ento Eji-Onile que gerou Kinaman. Sexo : Masculino Elemento : gua Cor : Branco Metal : Chumbo Regncia Corprea : sistema respiratrio, coluna vertebral, artria (sem o sangue) Doenas : Clicas (gerais) Ewo : carne seca, maxixe, taioba, inhame Smbolo grfico : Um crculo vazio Sntese : " O afobado come cru e passa mal" " Quem quer tudo o que v, no v o que quer" 9 - OSA Fecundao : Foi fecundado atravs da unio da papoula vermelha com pano vermelho. Este Odu gerou Oya. Sexo : Feminino Elemento : Terra Cor : Vermelho, branco e azul

Metal : Prata e Cobre Regncia Corprea : todos os rgos, principalmente as vsceras, olhos, as fossas nasais, os lbios, as coxas, as pernas e os ps, genitlia feminina Doenas : paralisia, estrabismo, alguns tipos de cncer Ewo : visitar ou estar com mulher grvida, velhos Smbolo grfico : Lua minguante com um rosto saindo dela Sntese : "Quem espera sempre alcana" 10 - OFUN Fecundao : Olorun ordenou a Isele que raspasse efun e misturasse com o orvalho e a neblina, fecundando dessa forma Ofun. Ofun gerou Osala e Oduduwa Sexo : Feminino Elemento : Fogo Cor : Branco Metal : Chumbo e estanho Regncia Corprea : pernas, joelho, barriga, umbigo Doenas : inchao nas pernas, pulmonares, sangue grosso, sudorese, esclerose, artrose, colesterol alto, diabetes mielites Ewo : pano preto, vermelho, azeite de dend, carvo. galo (qualquer cor) Smbolo grfico : Quadrpede todo branco ou um casal de ancios Sntese : " Faa o que digo, mas no faa o que eu fao" 11 - OWONRIN Fecundao : Foi fecundado atravs do pano preto, vermelho, branco, gua, mel e cachaa, numa encruzilhada de quatro pontas. Sexo : Feminino Elemento : Fogo Cor : todas as cores sempre em nmero de seis Metal : Ferro e cobre Regncia Corprea : mos, ps, articulaes Doenas : clicas menstruais, leucemia, envenenamento (causando morte) Ewo : roupa em tecido xadrez, peixe "vermelho", escada de madeira (subir), coco, peixe "corvina" Smbolo grfico : Trs tringulos superpostos Sntese : " Devagar se vai ao longe" 12 - EJILASEBORA Fecundao : Sua fecundao deu-se atravs de raios e troves. Sexo : Masculino Elemento : Ar e fogo Cor : Cobre, Gren, Dourado e Branco Metal : Cobre Regncia Corprea : rins Doenas : renais, hipertenso, alcoolismo, dores de cabea forte, problemas mentais, provocados por pancada na cabea Ewo : cor vermelha (para alguns), loua quebrada, pepino, molho de pimenta, batata inglesa (pegar), gema de ovo(para alguns), magnlia (flor) Smbolo grfico : Uma fogueira, com 12 dormentes ou 12 quiabos, formando uma coroa Sntese : " Quem come o mel sozinho, faz doer seu estmago"

13 - EJIOLOGBON Fecundao : Sua fecundao se deu com a unio de gua de mangue, terra e barro. Sexo : Feminino Elemento : Terra e gua Cor : Preto Metal : Ferro (em p) Regncia Corprea : ossos (juntas), cartilagens, unhas, cabelos. Doenas : dores, generalizadas, pelo corpo, artrite, artrose, reumatismo, dores na coluna. Ewo : lixo, por muito tempo, em casa, lama de mangue, assobios, cemitrio Smbolo grfico : Um crculo negro Sntese : " Chifres em cabea de burro" 14 - IKA-ORI Fecundao : Este Odu foi fecundado pela serpente encantada - OK- , para destruir Isele Sexo : Masculino Elemento : Terra e gua Cor : Toas as cores, preferncia pelo preto, vermelho e azul Metal : Cobre, ferro e lato misturados Regncia Corprea : Vrtebras(movimentos, olhos, atua tambm sobre os seguintes casos: cirurgia geral, gravidez, provocando aborto Doenas : buco-faciais, glaucoma, catarata, gengiva, coluna, nevralgias Ewo : mata escura, gato dentro de casa, cachorro, cabra Smbolo grfico : Uma serpente Sntese : " Em terra de sapo, de ccoras com ele" 15 - OGBEOGUNDA Fecundao : Sua fecundao deu-se atravs da unio de akasa brancos e amarelos, prximo a uma jazida de ferro. A, ento, foi gerado o primeiro Ogun. Sexo : Feminino Elemento : Terra (negra ou avermelhada) Cor : Terracota, vermelho caboclo e marrom avermelhado Metal : Prata e Ferro Regncia Corprea : pernas, olhos, trax, lbios e orelha Doenas : Glaucoma, catarata, vitiligo, estrabismo, qualquer doena torcica Ewo : animal de pelo escuro (em casa), faca para sacrifcio (usar), pssaros engaiolados Smbolo grfico : Uma hiena Sntese : " Devagar e sempre" 16 - ALFIA Fecundao : Sua fecundao deu-se pela unio do algodo, Efum, nquel e estanho. Sexo : Feminino Elemento : Terra e Ar Cor : Branca, principalmente e tambm azul e vermelho Metal : Marfim (embora no seja metal o principal representante), chumbo e estanho Regncia Corprea : Todo corpo humano Doenas : toda e qualquer doena Ewo : No h, porque convive com tudo que existe na vida

Smbolo grfico : Um crculo, vazio, representando o mundo espiritual, dentro deste um quadrado que representa o mundo material. Sntese : " Na escola da vida, no se tira frias"

Relao dos Od e as doenas Od knrn - dermatose - infeces dentrias - problemas na boca Od jk - inchao - problemas de estmago - doenas sexualmente transmissveis Od t gnd - pulmes - sinusite - ossos - estmago Od rosn - anemia - eczemas - leucemia - dermatoses - fraturas de brao Od s - globo ocular - problemas de face - hemorragias ventre - dentes Od br - circulao sangnea - problemas Urinrios - depresso - enxaqueca - prob. Parto Od d - doenas de pele e hemorridas Od Ejonle - clicas - hrnia de disco - deformaes coluna - desequilbrios Od s - paralisias - enxaqueca Od fn - sudorese - artroses - esclerose - reumatismo Od wnrn - problemas Abdominais - leucemia - envenenamento (ingesto de comidas estragadas) Od Ejlsegbora - problemas Renais - diabetes - hipertenso - cefalia (devido quedas e ou pancadas) Od Ejologbn - artrite - artrose - dores coluna - doenas diversas Od k - possibilidade qualquer cirurgia - globo ocular - gravidez com perda Od Ogbgnd - olhos - trax - estrabismo Od rt ou Alfia - qualquer doena - morte com sofrimento OBS: Os Od envolvidos com mulheres que pariram filhos com doenas congnitas so: 9 - 11 - 12; e os que podem ser confirmardos atravs do jogo so o 9 - 7 e 1.

OD e regies do corpo Od knrn - lngua - garganta - respirao - cordas focais Od jk - pnis (podendo trazer impotncia) Od t gnd - pnis - membros superiores - estmago Od rosn - artrias - circulao - vescula - partes do intestino - costas - olhos Od s - ossos - cartilagens Od br - aparelho urinrio Od d - pele - anus Od Ejonle - sistema respiratrio - coluna - vasos sangneos Od s - rgos internos - fossas nasais - membros inferiores - genitais femininos Od fn - pernas - joelhos - ventre - circulao sangnea Od wnrn - mo - clicas menstruais Od Ejlsegbora - rins - pncreas Od Ejologbn - juntas - cartilagens - unhas - cabelos Od k - vrtebras - movimento da coluna Od Ogbgnd - pernas - olhos - lbios - ouvido - peito Od rt ou Alfia - corpo todo As Comidas do Santo VARIEDADES EX - Farofa - Dend e Pinga. OGUN - Feijo Preto com Cebola ( macund ). OXOSSI - Milho com Mel e Coco. OSSAIN - Feijo Preto com Mel e Coco. OBALUAI - Pipocas. XANG - Quiabo ( Ajob ). OXUMAR - Batata Doce ou Amendoim Cozido com Casca e Mel. OXUN - Ovos Cozidos, Camares, Milho e Coco. IANS - Acarajs. NAN - Folha de Mostarda com Arroz. OB - Divide com Xang o Quiabo ( Amal ). EW - Frutas. IROCO - Verduras e Cebola.

IEMANJ - Arroz com Mel e Manjar Branco. OXAL - Arroz Branco - Inhame Pilado e Cozido. COMIDA PARA EXU Material Necessrio:FarinhaAzeite-de-DendMel de AbelhaMilho BrancoFigado, Corao e Bofe de BoiCebolaCamaro Seco SocadoUm Ober Maneira de Preparar: Mi-Ami-Mi : a farofa amarela ( farinha misturada com Azeite-de-Dend ). Pad Branco : a farofa de Mel ( farinha de mandioca misturada com mel de Abelha ). Aca Branco: O aca feito de milho branco de canjica, modo e enrolado na folha da bananeira depois de cozido. Eram: Figado, corao e bofe de boi, cortados em pedaos mudos, misturados com Azeite-de-Dend, camaro seco socado e cebolas cortadas em rodelas, num ober. COMIDA PARA OGUN Material Necessrio:InhameAzeite-de-DendMel de Abelha Maneira de Fazer: Frita-se o inhame na brasa. Depois disso, descansa-se e tempera-se no Azeite-de-Dend e o mel de abelhas. ERAN - O Eran de Ogn feito com midos de boi, cortados bem pequenos e cozidos no Azeite-de-Dend. Depois, eles so passados num refogado de cebola ralada e esto prontos. EFUN - Farofa de mel - mistura-se a farinha de mandioca com mel de abelhas e pronto. Pode-se colocar num Ober, nos ps de Ogun, ou nas estradas, pedindo a Ogun que adoce os seus caminhos e suas estradas. COMIDA PARA OD ou OSHSSI Material Necessrio: Milho Vermelho, Cco, 1 Ober Maneira de Fazer: Axoxn - a comida mais comum de Oshssi - cozinha-se o milho vermelho somente em gua, depois deixa-se esfriar, coloca-se num Ober e enfeita-se por cima com fatias de cco. COMIDA DE OMOLU E OBALUAYI Doburu Material Necessrio:Milho Alho ( para pipoca ) ou milho vermelho Areia da praia

Maneira de Fazer: Numa panela quente com areia da praia, estourar o milho e est pronto o doburu. OUTRAS COMIDAS Material Necessrio:Feijo Preto Cebola K de Camaro Seco Azeite-de-dende Maneira de Fazer: Cozinha-se o feijo preto, s em gua, e depois refoga-se cebola ralada, camaro seco e Azeite-de-Dend. COMIDA PARA OSANYIN Material Necessrio:Batata-doce Cebola Azeite-de-Dend 1 Ober Maneira de Fazer: Cozinha-se a batata-doce s em gua. Depois, descana-se e amassa-se feito pur. Ai, mistura-se num refogado de cebola ralada com Azeite-de-Dend, e coloca-se tudo num ober. COMIDA PARA OSHUMAR Material Necessrio:Feijo Fradinho Milho Vermelho Cebola Azeite-de-Dend Maneira de Fazer: Cozinha-se o feijo fradinho em gua. Separado, cozinha-se o milho vermelho tambm em gua. Depois, juntar o feijo e o milho, num refogado de cebola ralada com Azeite-deDend. Nota: Oshumar e Ew comem juntos. Oshumar a cobra macho e Ew a cobra, chamados no Jej de Dan-Bessn ou Azaund. Material Necessrio: Milho Vermelho Feijo Fradinho Azeite-de-Dend Camaro Seco 1 Ober 1 Inhame ( grande ) Ovos Cozidos 1 Cco 1 Litro de Mel Maneira de Fazer: Cozinha-se o milho s em gua. Separado, cozinha-se o feijo fradinho, tambm s em gua. Refoga-se o feijo com Azeite-de-Dend, cebola ralada e camaro seco socado. Coloca-se o feijo em metade de um ober e, na outra metade o milho vermelho. Frita-se um inhame e coloca-se por cima em fatias, em volta, enfeita-se um ovos cozidos em rodelas, fatias de cco e coloca-se bastante mel de abelha por cima. COMIDA PARA OXUN OMOLOKUN

Material Necessrio: Feijo Fradinho Cebola Camaro Seco Socado Azeite-de-Dend 08 Ovos Cozidos Maneira de Fazer: Cozinha-se o feijo fradinho s em gua. Em seguida, tempera-se num refogado de cebola ralada com camaro seco socado de dend. Coloca-se em uma tigela e enfeita-se por cima com 8 ovos, descascados. COMIDA PARA YEMANJ EJ Material Necessrio: Peixe de Qualidade Vermelho Azeite Doce Camaro Seco Socado Cebola Ralada Maneira de Fazer: Cozinha-se o peixe em refogado de azeite Doce com camaro seco socado e cebola. DIB Material Necessrio:Canjica Cozida Azeite Doce Camaro Seco Socado Cebola Ralada Maneira de Fazer: Cozinha-se a canjica, tempera-se com azeite doce, camaro seco socado e cebola ralada. COMIDA PARA YASN ACARAJ Material Necessrio:Feijo Fradinho Camaro Seco Socado Cebola Azeite-de-Dend Maneira de Fazer: Coloca-se o feijo fradinho de molho em gua, para descans-lo cru. Depois, moesse o feijo e mistura-se com a cebola ralada, camaro seco socado e deixa-se a massa descansar, coberta por um pano ou uma pedra de carvo no meio. Depois, bate-se bem a massa para dar ponto, e fritam-se bolos tirados com a colher, no Azeite-de-Dend bem quente. COMIDA PARA OB Material Necessrio:Feijo Fradinho Cebola Camaro Seco Socado Azeite-de-Dend Farinha de Mandioca 01 Ober Maneira de Fazer:

Cozinha-se o feijo em gua. Depois, mistura-se num refogado de cebola raladas, camaro seco socado, Azeite-de-Dend e gua. por cima, adiciona-se farinha de mandioca, fazendo um piro e coloca-se num ober. Nota: Conta-se que Ob a dona do amor e quando se quer solucionar uma questo de amor, oferece-se uma comida desta na beira do lago, com muitas velas e flores. COMIDA PARA ANAMBURUCU DAMBOR Material Necessrio: Folha de Taioba ou Mostarda Cebola Ralada Camaro Seco Socado Azeite-de-Dend Maneira de Fazer: Cozinha-se bem a folha de taioba ou mostarda,e em seguida tempera-se num refogado de cebola ralada, camaro seco socado e Azeite-de-Dend. COMIDA PARA SHANG AGEB ou AGEGB Material Necessrio:12 Quiabos1 Litro de Mel Azeite-de-Dend gua Carne de Peito Maneira de Fazer: Cortam-se os quiabos em pedacinhos bem pequenos, depois tempera-se com cebola ralada, camaro seco socado e azeite-de-Dend. Cozinha-se bastante e depois misturase com rabada, ou carne de peito cozidos, cortadas em pedacinhos. COMIDA PARA OXAL EB Material Necessrio: Canjica Branca 1 Litro de Mel Algodo gua Maneira de Fazer: Cozinha-se a canjica somente em gua. Depois de bem cozida, coloca-se numa vasilha branca, coloca-se bastante mel de abelhas e cobre-se com algodo. ACA Material Necessrio:Canjica Branca Folha de Bananeira Maneira de Fazer: Moesse o milho de canjica, cozinha-se at dar at dar o ponto de ficar bem durinho e enrole os bolinhos na folha da bananeira.

INHAME ACAR Cozinha-se o inhame e depois amassa-se feito um pur. Faz-se bolinhos na mo e coloca-se em pratos brancos. Oferece-se a Oxal. Nota: Todos os Orixs do Candombl comem aca branco. Em cima da comida do Orix, antes de oferecer-lhe, deve-se abrir um aca branco. COMIDA DE CABOCLO Material Necessrio:Alface Farinha de Mandioca Mel de Abelha Azeite de Oliva Carne Crua 01 Travessa de Barro Maneira de Fazer: Faz-se uma salada de alface, com uma farofa d'gua ou de mel, carne crua e azeite de oliva por cima, coloca-se tudo numa travessa de barro. OUTRA COMIDAS Abbora moranga, assada na brasa, com mel de abelha.Aipim ou mandioca, assado na brasa, com mel de abelha.Eb ( canjica ) com fumo de rolo desfiado e cco.Mingau de milho vermelho com cco e fumo de rolo.Milho vermelho com cco e fumo de rolo desfiado. Amendoim cozido em gua, com mel de abelhas.Vinho branco, moscatel e cachaa. Voltar Folhas Litrgicas no Candombl s Odun-dun - Folha-da-costa Tet - Bredo sem espinhos Orim-rim - Alfavaquinha Pep - Malmequer bravo Labre - Tiririca Kanan-kanan - Folha de bob Kan-kan - Cansano de porco In - Cansano branco de leite Aber - Pico-da-praia, carrapicho-de-agulha gn Mariw Folha de palmeira de dend rko Folha-de-loko Pep Malmequer bravo Tetergn Canela-de-macaco Monam Parietria Afer Mutamba Pipergn Nativo Ob Rama de leite Ereg Erva-tosto, graminha Ibin Folha-de-bicho

Afoman Erva-de-passarinho Omun Bredo Orin-rin Alfavaquinha Odun-dun Folha-da-costa (saio) Tet Bredo sem espinhos J Capeba An-peipa Cip-chumbo Od Tet - Bredo sem espinhos Orin-rin - Alfavaquinha Odun-dun - Folha-da-costa Jacomij - Jarrinha Irek-omin - Dand do brejo Pipergn - Nativo Jun - Espada de gn rko - Folha de loko Mariw - Folha de dendeziro Irum-perlmin - Capim cabeludo Akoko Fitiba - Cana-fita Monam - Parietria snyn Ganuc - Lngua de galinha Ob - Rama de leite Afer - Mutamba Tolu-tolu - Papinho-de-peru Monam - Parietria Jamin - Caj Bala - Taioba Tetergn - Canela-de-macaco Timim - Folha de neve branca, cana-do-brejo Pep - Malmequer bravo Mariw - Folha de dendezeiro Aw-pupa - Cip-chumbo Jun - Espada de gn Pipergn - Nativo Ar-ag - Tosto Simim-simim - Vassourinha Afoman - Erva-de-passarinho Omim - Alfavaquinha Tet - Bredo sem espinho Odum-dum - Folha-da-Costa smr rko - Folha de rko Monan - Parietria, brotozinho Bala - Taioba Jamin - Caj Aber-ej - Pente de smar Afer - Mutamba

Ob - Rama de leite Exibat - Golfo redondo do monam Jacomij - Jarrinha Tinim - Folha da neve branca, cana-de-brejo Pecul - Mariazinha Tolu-tolu - Papinho-de-peru Sng Tet - Bredo sem espinhos Orin-rin - Alfavaquinha Odum-dum - Folha da costa Jacomij - Jarrinha Bamba - Folha de mibamba Alap - Folha de capito Pep - Folha de loko Oic - Folha de caruru Xer-ob - Chocalho de xang Ox-ob - Birreiro Monan - Parietria Afer - Mutamba Ob - Rama de Leite Odid - Bico-de-papagaio Obaya - Beti-cheiroso - macho ou fmea Oy Tet - Bredo sem espinho Orim-rim - Alfavaquinha Odum-dum - Folha-da-costa Jacomij - Jarrinha Afomam - Erva-de-passarinho Abauba - Folha de imbaba Tepola - Pega pinto Ereg - Erva-tosto J - Capeba Obay - Beti-cheiroso Pipergn - Nativo rko - Folha de loko Pep - Malmequer Tetergn - Canela-de-macaco Juna - Espada de gn Adimum-ade-run - Folha de fogo Obe-cemi-oia - Espada de Oymssn rosa Monan - Parietria Bala - Taioba Jamim - Caj Afer - Mutamba Gunoco - Lngua-de-galinha Ob - Rama de leite sn Tet - Bredo sem espinhos Orim-rim - Alfavaquinha

Odum-dum - Folha da costa Efim - Malva branca Omim - Beldroega J - Capeba rko - Folha de loko Pepe - Malmequer branco Tetergn - Canela de macaco Monan - Parietria Jamin - Caj Tolu-tolu - Papinho de peru Afer - Mutamba Eim-dum-dum - Folha da fortuna Ob - Rama de leite Omin-oj - Golfo branco Ilerin - Folha de vintm Yemonj Tet - Bredo sem espinhos Orim-rim - Alfavaquinha Odum-dum - Folha da costa Efim - Malva branca Omin-oj - Golfo branco Jacomij - Jarrinha Ibin - Folha de bicho J - Capeba Obaya - Beti-cheiroso rko - Folha de loko Tinin - Folha de neve branca, cana-do-brejo Ereximominpala - Golfo de baronesa Tetergn - Canela de macaco Monam - Parietria Jamim - Caj Ob - Rama de leite Oblwiy Monam Parietria - brotozinho Bala - Taioba Jamim - Caj Afer - Mutamba Ob - Rama de leite Exibat - Ovo redondo de monn Jakomij - Jarrinha Afoxian - Erva de passarinho J - Capeba Turin - Folha de neve branca Pekul - Mariazinha Tolu-tolu - Papinho de peru Nn Tet - Bredo sem espinhos Orim-rim - Alfavaquinha Odum-dum - Folha da costa

Exibat - Golfo redondo de manam Jacomij - Jarrinha Afoman - Erva de passarinho J - Capeba Timim - Folha de neve branca, cana-do-brejo Pecul - Parioba Bala - Taioba Jamim - Caj Afer - Mutamba Ob - Rama de leite sl Tet - Bredo sem espinhos Orim-rim - Alfavaquinha Odum-dum - Folha-da-costa Ibim - Folha de bicho Efim - Malva branca Ilerim - Folha de vintm Omim - Beldroega Omim-oj - Golfo branco Jacomij - Jarrinha Tinin - Folha de neve branca, cana-do-brejo Pachor - Folha da costa branca Monam - Parietria Pecul - Parioba Bala - Taioba Jamim - Caj Ori-dum-dum - Folha da fortuna Afer - Mutamba Ob - Rama de leite Omim-ib-oj - Folha de leite IV. - Hierarquia Sacerdotal Degraus da Iniciao A estrutura social do candombl lembra as famlias antigas, matriarcais ou patriarcais. Existe toda uma escala de valores relativamente s tarefas desempenhadas na comunidade, sendo que os indivduos (membros) podero ou no galgar posies de maior status ou responsabilidade, baseando-se em fatores diversos, notadamente a antiguidade. A escala linear estratifica-se da seguinte forma: ABIYAN = aspirante, aquele que embora frequente a casa, ainda no recebeu os sacramentos da iniciao. IYAWO = termo utilizados relativamente aos iniciados passveis de ocorrer o fenmeno chamado transe. Primeiro degrau da hierarquia religiosa, esse estgio estende-se por no mnimo sete anos, apresentando graduaes: Odu Ora- iyawo que realizou obrigao de 1 ano; Osu Meta - iyawo que realizou obrigao de trs anos. Algumas casas tambm demarcam a obrigao de 5 anos -Odu Keta.

EGBON = iniciado que completou a obrigao de sete anos. Essa obrigao representa a maioridade dentro da hierarquia religiosa. OLOYE = aquele que possui Oye (cargo); iniciado com mais de sete anos (Egbon) que recebeu funes de comando ou responsabilidade (Oye) dentro da prpria Casa ou Famlia de Ase. Tais funes so equivalentes aos antigos cargos tribais. Obs: o termo aplica-se tambm a Og e Ekedi, sendo que nesse, caso, muitas vezes o Oye atribudo j na iniciao. OG/ EKEDI = cargos civis dentro da hierarquia. A particularidade que so homens (og) e mulheres (ekedi) no passveis de transe. So Oloye, sendo comum receberem suas responsabilidades especficas (Oye) j no momento da iniciao. BBLORISA ou IYLORISA = necessariamente so os iniciados com obrigaes de sete anos j completas (Egbon) que dispem de condies materiais e espirituais (alm de profundo conhecimento ritual) para fundar uma nova Casa e iniciar outras pessoas. V - Formao espiritual do iniciado Degraus da Iniciao A formao espiritual do iniciado nos mistrios do rs na verdade contnua, comeando no momento em que a pessoa abraa a religio e terminando com a sua morte. O Candombl possui enorme cabedal de informaes que so transmitidas oralmente, o que dificulta bastante seu aprendizado. No existem demarcaes claras entre um ponto e outro a ser assimilado, despendendo o iniciado bastante tempo e raciocnio para recompor os ensinamentos que lhe chegam fragmentada e desordenadamente. A ttulo de sugesto, fica aqui um roteiro bsico, o qual pode ser til para possibilitar uma trajetria mais tranquila e harmoniosa pelo postulante nos caminhos da iniciao. 1 Ano da Iniciao : conhecer as razes do seu Ase; aprender canto e dana rituais; conhecer as divises hierrquicas e os Espaos Sagrados da sua prpria Casa de Ase. 2 Ano da Iniciao : aprimorar canto e dana; aumentar conhecimentos dos diferentes rs cultuados pela Famlia e pela Casa; culinria ritualstica. 3 Ano da Iniciao : aprimorar canto e dana; aprimorar conhecimento dos rs, especialmente histrias e lendas (literatura do Ifa); aprimorar cozinha ritual e oferendas votivas. 4 Ano da Iniciao : os itens do ano anterior, acrescentando-se aprofundamento nas cerimnias pblicas e trato com os rs manifestados. 5 Ano da Iniciao : Incluir aspectos ligados aos Quartos Sagrados e Igba-rs (assentamentos). 6 Ano da Iniciao : incluir aprofundamento no conhecimento de ervas litrgicas e medicinais e o uso delas no Candombl.

7 Ano da Iniciao : assuntos dos anos anteriores, acrescentando-se a confeco e manuseio dos apetrechos e materiais sagrados utilizados no Quarto de rs. 8 Ano da Iniciao em diante : aqui os destinos se dividem. Os Egbon que receberam Oye (cargo dignatrio) tero tarefas especficas a aprender e executar; aqueles poucos destinados a fundar novas Casas de Ase devero rever todo o conhecimento adquirido, acrescentando-se o destinado aos Oloye e os mistrios da Iniciao, Renovaes (obrigaes) e Asese (ritos funerrios). Importante ter em mente que estudo e dedicao so imprescindveis a partir do momento da iniciao, sendo mais necessrio adotar-se uma postura real de busca e aprendizado do conhecimento religioso, do que propriamente um roteiro para faz-lo. VI - Apndice : Oloye OLOYE = literalmente "aquele que possui ou recebeu um Oye", ou seja, um cargo dignatrio. OYE = cargo dignatrio, equivalente aos antigos cargos tribais, necessrios segurana, organizao e manuteno da vida em comunidade. Os Oloye compem o segundo escalo de comando na Casa de Candombl. Importante salientar-se que Cargo (Posto) acima de tudo significa responsabilidade, no implicando necessariamente em autoridade. Antes de tudo representa a confiana que o Sacerdote e toda a Comunidade depositaram naquela pessoa, sempre a partir do consentimento ou determinao dos rs. Cabe aos Oloye esforarem-se sobremaneira para honrar essa confiana, lembrando-se sempre de que respeito deve ser conquistado, nunca exigido por simples imposio. O melhor alvitre continua sendo "respeitar para ser respeitado", seja o Oloye Og, Ekedi ou Egbon. Alguns Oye relativos a Egbon Bblorisa ou Iylorisa = sacerdote ou sacerdotisa. a autoridade mxima dentro da hierarquia, aquele ou aquela que responsvel pela vida religiosa de toda a comunidade. Procede iniciaes, sejam de iyawo, og ou ekedi; atribui Oye; oficializa todas as obrigaes posteriores iniciao e realiza os ritos funerrios quando ocorre o falecimento de qualquer iniciado, especialmente aqueles descendentes da sua prpria Famlia ou iniciados por suas prprias mos. Iymoro = sacerdotisa responsvel pelas cerimnias rituais do Ipad (invocao aos ancestrais). Iygbngena = auxiliar direta da Iymoro. Iyojugbonan = sacerdotisa responsvel pela criao dos iyawo no Quarto de rs. Bblase ou Iylase = sacerdote auxiliar direto do Bblorisa ou Iylorisa. Responsvel pelo Ase.

Bbkekere ou Iykekere = sacerdote auxiliar direto do bblorisa ou Iylorisa. Pai pequeno ou Me pequena. Iydagn = responsvel pelos preceitos do rs Es. Oye relativos a Og Asogun = aquele que realiza os sacrifcios rituais. Olosogun = auxiliar do Asogun. Alagb = aquele que toca os atabaques (tambores). Ilmos = guardio, realiza ritos especficos dentro do culto do rs Ogyian. Oye relativos a Ekedi Iyomoniye = cuida das tarefas referentes aos iniciados dentro e fora do quarto de rs. Iyoloye = semelhante a Iyomoniye. Possui tambm atribuies especficas relativas aos Oloye. Iysing = responsvel pela cozinha ritual. Quadro comparativo entre Candombl, Umbanda e Espiritismo Candombl = religio brasileira, de origem africana, que cultua as foras da natureza divinizadas (rs) e os antepassados. Umbanda = religio eminentemente nacional, mescla elementos de espiritismo, de candombl, de catolicismo e crenas indgenas. Ligada a ancestralidade brasileira (ndios e caboclos). Espiritismo = segundo a definio de seu criador Allan Kardec, trata-se de uma "Doutrina filosfica com consequncias religiosas". Surgida na Frana, no sculo XVIII; tambm conhecido como Kardecismo ou popularmente "mesa branca". Pontos comuns dessas trs correntes espiritualistas : a crena num Deus nico, existncia de vida extra-corprea (vida espiritual) e possibilidade de retorno a vida material (reencarnao). Orks Ork Es s ta rs. Ostr ni oruko bb m . Algogo j ni orko y np , s dr, omoknrin dlfin, O l sns s or es els K je, k j k eni nje gb m, A k lw l m ti s kr, A k ly l m ti s kr, Asntn se s l n tij, s pta smo olmo lnu, O fi okta dp iy. Lgemo run, a nla kl, Ppa-wr, a tk mse s, s mse m, omo elmrn ni o se.

Traduo Ex, o inimigo dos orixs. Ostr o nome pelo qual voc chamado por seu pai. Algogo j o nome pelo qual voc chamado por sua me. Ex dr, o homem forte de dlfin, Ex, que senta no p dos outros. Que no come e no permite a quem est comendo que engula o alimento. Quem tem dinheiro, reserva para Ex a sua parte, Quem tem felicidade, reserva para Ex a sua parte. Ex, que joga nos dois times sem constrangimento. Ex, que faz uma pessoa falar coisas que no deseja. Ex, que usa pedra em vez de sal. Ex, o indulgente filho de Deus, cuja grandeza se manifesta em toda parte. Ex, apressado, inesperado, que quebra em fragmentos que no se poder juntar novamente, Ex, no me manipule, manipule outra pessoa. Ork gn gn pl o ! gn alky, Osn mol. gn alada mj. O fi kan sn oko. O fi kan ye ona. Oj gn ntk b. Aso in l mu bora, Ewu ej lw. gn edun ol irin. Awnye rs ti bura re sn wnynwnyn. gn onire alagbara. A mu wod, gn si la omi Logboogba. gn lo ni aja oun ni a pa aja fun. Onl ik, Oldd mrw. gn oln ola. gn a gbeni ju oko riro lo, gn gbemi o. Bi o se gbe Akinoro. Traduo Ogum, eu te sado ! Ogum, senhor do universo, lorde dos orixs. Ogum, dono de dois faces, Usou um deles para preparar a horta e o outro para abrir caminho. No dia em que Ogum vinha da montanha ao invs de roupa usou fogo para se cobrir. E vestiu roupa de sangue. Ogum, a divindade do ferro Orix poderoso, que se morde inmeras vezes. gn Onire, o poderoso. O levamos para dentro do rio e ele, com seu faco, partiu as guas em duas partes iguais. Ogum o dono dos ces e para ele sacrificamos. Ogum, senhor da morada da morte. o interior de sua casa enfeitado com mrw. Ogum, senhor do caminho da prosperidade. Ogum, mais proveitoso ao homem cultu-lo do que sair para plantar Ogum, apoie-me do mesmo modo que apoiou Akinoro. Ork Oss soos. Awo de j ptp. Omo y gn onr. soos gb m o. rs a dn m y. Ode t nje or eran. Elw ss. rs t ngbl im, gbe il ew. A bi w ll. soos k nwo igb, K igbo m m tt. Of ni mgf bon, O ta of s in, In k pir. O t of s Orn, Orn r ws. Ogbgb t ngba omo r. On mrw pk. Ode bb . O d oj ogun, O fi of kan soso pa igba nyn. O d n igb, O fi of kan soso pa igba eranko. A wo eran pa s ojbo gn lkay, M wo m pa o. m s fi of owo re d mi lr. Od , Od , Od , soos ni nb ode in igbo j, Wp k de igb re. soos olor t nb oba sgun, O b Aj j, O sgun. soos o ! M b mi j o. Ogn ni o b mi se o. B o b nb lti oko. k o k il fn mi w. K o re rr d r. M gbgb mi o, Ode , bb omo k ngbgb omo. Traduo Oxosse ! orix da luta, irmo de gn Onr. Oxosse, me proteja ! Orix que tendo bloqueado o caminho, no o desimpede. Caador que come a cabea dos animais. Orix que come ewa osooso. Orix que vive tanto em casa de barro como em casa de folhas. Que possui a pele fresca. Oxosse no entra na mata sem que ela se agite. Of a arma poderosa que o pai usa em lugar de espingarda. Ele atirou a sua flecha contra o fogo, o fogo se apagou de imediato. Atirou sua flecha contra o sol, O sol se ps. salvador, que salva seus filhos ! senhor do mrw pk ! Meu pai caador chegou na guerra, matou duzentas pessoas com uma nica flecha. Chegou dentro da mata, usou uma nica flecha para matar duzentos animais selvagens. Arrasta um animal vivo at que ele morra e o entrega no ojubo de Ogum. No me arraste at a morte. No atire sofrimentos em minha

vida, com seu Of. Od! Od! Od! Dentro da mata, Oxosse que luta ao lado do caador para que ele possa caar direito. Oxosse, o poderoso, que vence a guerra para o rei. Lutou com a feiticeira e venceu. Oxosse, no brigue comigo. Vence as guerras para mim Quando voltar da mata, Colhe quiabos para mim. e, ao colh-los, tire seus talos. No se esquea de mim. Od, um pai no se esquece do filho. Ork Ob Ob, Ob, Ob. Ojw rs, Eket aya Sng. O tor ow, O kol s gbogbo ara. Olkk oko. A rn lgnj pl won ay. Ob ansru, aj jewure. Ob k b'ko d kso, O dr, b sun roj obe. Ob fiy fn ap oko r. On wun un ju gbogbo ar yk lo. Ob t mo ohn t dra. Traduo Ob, Ob, Ob. Orix ciumento, terceira esposa de Xang. Ela, que por cimes, fez incises em todo corpo. Que fala muito de seu marido, que anda nas madrugadas com as ay. Ob paciente, que come cabrito logo pela manh. Ob no foi com o marido a Koso, ficou para discutir com Oxum sobre comida. Ob valoriza os braos do marido, diz que a parte de seu corpo que ela prefere. Ob sabe o que bom. Ork sun Yy pr ! Obnrin b oknrin n sun A j sr b g. Yy olomi tt. Opr j bri kalee. Agb obnrin t gbogbo ay n'pe sn. b Snpnn j ptk. O b algbra ranyanga dde. Traduo Yy Opr ! Oxum uma mulher com fora masculina. Sua voz afinada como o canto do ega. Graciosa me, senhora das guas frescas. Opr, que ao danar rodopia como o vento, sem que possamos v-la. Senhora plena de sabedoria, que todos veneramos juntos. Que como ptk com Xapan. Que enfrenta pessoas poderosas e com sabedoria as acalma. Ork Osnyin Agbnigi, rmode abdi sns Esinsin abedo knnknni; Kgo egbr irn Akp nigb rn k sunwn Totio tin, gb aso knrn ta gg. Els kan j els mj lo. Ew gbogbo kki ogn gbnigi, ss kosn Agogo nla se erpe agbra gb wn l tn, wn dp tnitni Arni j si kt di ogn my Els kan ti l else mj sr Traduo Aquele que vive nas rvores e que tem um rabo pontudo como estaca. Aquele que tem o fgado transparente como o da mosca. Aquele que to forte quanto uma barra de ferro. Aquele que invocado quando as coisas no esto bem. O esbelto que quando recebe a roupa da doena se move como se fosse cair. O que tem uma s perna e mais poderoso que os que tm duas. Todas as folhas tm viscosidade que se tornam remdio. gbnigi, o deus que usa palha. O grande sino de ferro que soa poderosamente. A quem as pessoas agradecem sem reservas depois que ele humilha as doenas. rni que pula no poo com amuletos em seu peito. O homem de uma perna que excita os de duas pernas para correr. Ork Lognd Ganagana bi ninu elomi ninu A se okn soro sinsin Tima li ehin yeye re Okansoso gudugu Oda di ohn O ko ele p li aiya Ala aiya rere fi ow kan Ajoji de run idi agban Ajongolo Okunrin Apari o kilo k tmotmo O ri gb t sn li egan O t bi won ti ji re re A ri

gbamu ojiji Okansoso Orunmila a wa kan m dahun O je oruko bi Soponna / Soro pe on Soponna e ni hun Odulugbese gun ogi run Odolugbese arin here here Olori buruku o fi ori j igi odiolodi O fi igbegbe l igi Ijebu O fi igbegbe l gbegbe meje Orogun olu gbegbe o fun oya li o Odelesirin ni ki o w on sila kerepa Agbopa sn kakaka Oda bi odundun Jojo bi agbo Elewa ejela O gbewo li ogun o da ara nu bi ole O gbewo li ogun o kan omo aje niku A li bilibi ilebe O ti igi soro soro o fibu oju adiju Koro bi eni l o gba ehin oko m se ole O j ile onile b ti re lehin A li oju tiri tiri O r saka aje o d lebe O je ow baludi O k koriko lehin O k araman lehin O se hupa hupa li ode olode lo jo p gbodogi r woro woro O p oruru si ile odikeji O k ara si ile ibi ati nyimusi Ole yo li ero O dara de eyin oju Okunrin sembeluju Ogbe gururu si ob olori A m ona oko ko n l A mo ona runsun rdenreden O duro ti olobi k r je Rere gbe adie ti on ti iye O b enia j o rerin sn O se adibo o rin ngoro yo Ogola okun k ka olugege li rn Olugege jeun si okur ofun O j gebe si orn eni li oni O dahun agan li ohun kankan O kun nukuwa ninu rere Ale rese owuro rese / Ere meji be rese Koro bi eni lo Arieri ewo ala Ala opa fari Oko Ahotomi Oko Fegbejoloro Oko Onikunoro Oko Adapatila Soso li owuro o ji gini mu rn Rederede fe o ja knle ki agbo Oko Ameri ru jeje oko Ameri Ekn o bi awo fini Ogbon iyanu li ara eni iya ti n je O wi be se be Sakoto abi ara fini Traduo Um orgulhoso fica infeliz que um outro esteja contente difcil fazer um corda com as folhas espinhosas da urtiga Montado de cavalinho sobre as costas de sua me Ele sozinho, ele muito bonito At a voz dele agradvel No se coloca as mos sobre o seu peito Ele tem um peito que atrai as mos das pessoas O estrangeiro vai dormir sobre o coqueiro Homem esbelto O careca presta ateno pedra atirada certeiramente Ele acha duzentas esteiras para dormir na floresta Acord-lo bem o suficiente Ns somente o vemos e o abraamos como se ele fosse uma sombra Somente em Orunmila ns tocamos, mas ele no responde Ele tem um nome como Soponna / difcil algum mau chamar-se Soponna Devedor que faz pouco caso Devedor que anda rebolando displicentemente Ele um louco que quebra a cerca com a cabea Ele bate com seu papo numa rvore Ijebu Ele quebrou sete papos com o seu papo A segunda mulher diz ao papo para usar um pente (para desinchar o papo) Um louco que diz que o procurem l fora na encruzilhada Aquele que tem orquite ( inflamao dos testculos) e dorme profundamente Ele fresco como a folha de odundun Altivo como o carneiro Pessoa amvel anteontem Ele carrega um talism que ele espalha sobre o seu corpo como um preguioso Ele carrega um talism e briga com o filho do feiticeiro dando socos Ele veste boas roupas Com um pedao de madeira muito pontudo ele fere o olho de um outro Rpido como aquele que passa atrs de um campo sem agir como um ladro Ele destri a casa de um outro e com o material cobre a sua Ele tem olhos muito aguados Ele acha uma pena de coruja e a prende em sua roupa Ele ciumento e anda "rebolando" displicentemente Ele recolhe as ervas atrs Ele recolhe as ervas atrs Ele anda "rebolando" desengonado para ir ao ptio interior de um outro A chuva bate na folha de cobrir telhados e faz rudo Ele mata o malfeitor na casa de um outro Ele recolhe o corpo na casa e empina o nariz O preguioso est satisfeito entre os passantes Ele belo at nos olhos Homem muito belo Ele coloca um grande pedao de carne no molho do chefe Ele conhece o caminho do campo e no vai l Ele conhece o caminho ruins Ele est ao lado do dono dos obi e no os compra para comer O gavio pega o frango com as penas Ele briga com qualquer um e ri estranhamente Ele tem o hbito de andar como a um bbado que bebeu Sessenta contas no podem rodear o pescoo de um papudo O papudo come no inchao de sua garganta Ele quebra o papo do pescoo daquele que o possui Ele d rapidamente crianas s mulheres estreis Ele guarda seus talisms numa pequena cabaa A noite coisa sagrada, de manh coisa sagrada / Duas vezes assim coisa sagrada Rpido como algum que parte A proibio do pssaro branco o pano

branco Ele mexe os braos fantasiosamente Marido de Ahotomi Marido de Fegbejoloro Marido de Onikunoro Marido de Adapatila Bem desperto, ele acorda de manh j com o arco e flecha no pescoo Como um louco ele se debate para colocar os joelhos no cho, como o carneiro Marido de Ameri que d medo Leopardo de pele bonita Ele expulsa a infelicidade do corpo de algum que tem infelicidade. Assim ele diz e assim ele faz Orgulhoso que possui um corpo muito belo. Logun-ede - Com Traduo a Cada Linha Ganagana Bi Ninu Elomi Ninu Um orgulhoso fica infeliz se um outro esteja contente A Se Okn Soro sinsin difcil fazer um corda com as folhas espinhosas da urtiga Tima Li Ehin Yeye Re Montado de cavalinho sobre as costas de sua me Okansoso Gudugu Ele sozinho, ele muito bonito Oda Di Ohn At a voz dele agradvel O Ko Ele P Li Aiya No se coloca as mos sobre o seu peito Ala Aiya Rere Fi Ow Kan Ele tem um peito que atrai as mos das pessoas Ajoji De run Idi Agban O estrangeiro vai dormir sobre o coqueiro Ajongolo Okunrin Homem esbelto Apari O Kilo k Tmotmo O careca presta ateno pedra atirada certeiramente O Ri Gb T Sn Li Egan Ele acha duzentas esteiras para dormir na floresta O T Bi Won Ti Ji Re Re Acord-lo bem o suficiente A Ri Gbamu Ojiji Ns somente o vemos e o abraamos como se ele fosse uma sombra Okansoso Orunmila A Wa Kan M Dahun Somente em Orunmila ns tocamos, mas ele no responde

O Je Oruko Bi Soponna / Ele tem um nome como Soponna / Soro pe on Soponna e ni hun difcil algum mau chamar-se Soponna Odulugbese Gun Ogi run Devedor que faz pouco caso Odolugbese Arin Here Here Devedor que anda rebolando displicentemente Olori Buruku O Fi Ori J Igi Odiolodi Ele um louco que quebra a cerca com a cabea O Fi Igbegbe L Igi Ijebu Ele bate com seu papo numa rvore Ijebu O Fi Igbegbe L Gbegbe Meje Ele quebrou sete papos com o seu papo Orogun Olu Gbegbe O Fun Oya Li O A segunda mulher diz ao papo para usar um pente (para desinchar o papo) Odelesirin Ni Ki O W On Sila Kerepa Um louco que diz que o procurem l fora na encruzilhada Agbopa Sn Kakaka Aquele que tem orquite ( inflamao dos testculos) e dorme profundamente Oda Bi Odundun Ele fresco como a folha de odundun Jojo Bi Agbo Altivo como o carneiro Elewa Ejela Pessoa amvel anteontem O Gbewo Li Ogun O Da Ara Nu Bi Ole Ele carrega um talism que ele espalha sobre o seu corpo como um preguioso O Gbewo Li Ogun O Kan Omo Aje Niku Ele carrega um talism e briga com o filho do feiticeiro dando socos A li Bilibi Ilebe Ele veste boas roupas O Ti Igi Soro Soro O Fibu Oju Adiju Com um pedao de madeira muito pontudo ele fere o olho de um outro

Koro Bi Eni L O Gba Ehin Oko M Se Ole Rpido como aquele que passa atrs de um campo sem agir como um ladro O J Ile Onile b ti re lehin Ele destri a casa de um outro e com o material cobre a sua A Li Oju Tiri Tiri Ele tem olhos muito aguados O R Saka Aje O D Lebe Ele acha uma pena de coruja e a prende em sua roupa O Je Ow Baludi Ele ciumento e anda "rebolando" displicentemente O K Koriko Llehin Ele recolhe as ervas atrs O K Araman Lehin Ele recolhe as ervas atrs O Se Hupa Hupa Li Ode Olode Lo Ele anda "rebolando" desengonado para ir ao ptio interior de um outro jo P Gbodogi R Woro Woro A chuva bate na folha de cobrir telhados e faz rudo O P Oruru Si Ile Odikeji Ele mata o malfeitor na casa de um outro O K Ara Si Ile Ibi Ati Nyimusi Ele recolhe o corpo na casa e empina o nariz Ole Yo Li Ero O preguioso est satisfeito entre os passantes O Dara De Eyin Oju Ele belo at nos olhos Okunrin Sembeluju Homem muito belo Ogbe Gururu Si Ob Olori Ele coloca um grande pedao de carne no molho do chefe A M Ona Oko Ko Nl Ele conhece o caminho do campo e no vai l A Mo Ona Runsun Rdenreden Ele conhece o caminho runsun redenreden

O Duro Ti Olobi K R Je Ele est ao lado do dono dos obi e no os compra para comer Rere Gbe Adie Ti On Ti Iye O gavio pega o frango com as penas O B Enia J O Rerin Sn Ele briga com qualquer um e ri estranhamente O Se Adibo O Rin Ngoro Yo Ele tem o hbito de andar como a um bbado que bebeu Ogola Okun K Ka Olugege Li rn Sessenta contas no podem rodear o pescoo de um papudo Olugege Jeun Si Okur Ofun O papudo come no inchao de sua garganta O J Gebe Si Orn Eni Li Oni Ele quebra o papo do pescoo daquele que o possui O dahun agan li ohun kankan Ele d rapidamente crianas s mulheres estreis O Kun Nukuwa Ninu Rere Ele guarda seus talisms numa pequena cabaa Ale Rese Owuro Rese / A noite coisa sagrada, de manh coisa sagrada / Ere Meji Be Rese Duas vezes assim coisa sagrada Koro Bi Eni Lo Rpido como algum que parte Arieri Ewo Ala A proibio do pssaro branco o pano branco Ala Opa Fari Ele mexe os braos fantasiosamente Oko Ahotomi Marido de Ahotomi Oko Fegbejoloro Marido de Fegbejoloro Oko Onikunoro Marido de Onikunoro

Oko Adapatila Marido de Adapatila Soso Li Owuro O Ji Gini Mu rn Bem desperto, ele acorda de manh j com o arco e flecha no pescoo Rederede Fe O Ja Knle Ki Agbo Como um louco ele se debate para colocar os joelhos no cho, como o carneiro Oko Ameri ru Jeje Oko Ameri Marido de Ameri que d mdo Ekn O Bi Awo Fini Leopardo de pele bonita Ogbon Iyanu Li Ara Eni Iya Ti Nje Ele expulsa a infelicidade do corpo de algum que tem infelicidade O Wi Be Se Be Orgulhoso que possui um corpo muito belo Sakoto Abi Ara Fini Assim ele diz e assim ele faz Ork Osl Obanla o rin n'eru ojikutu s'eru. Ob n'ille Ifon alabalase oba patapata n'ille iranje. O yo kelekele o ta mi l'ore. O gba a giri l'owo osika. O fi l'emi asoto l'owo. Oba igbo oluwaiye re e o ke bi owu la. O yi ala. Osun l'ala o fi koko ala rumo. Ob igbo. Traduo Rei das roupas brancas que nunca teme a aproximao da morte. Pai do Paraso eterno dirigente das geraes. Gentilmente alivia o fardo de meus amigos. D-me o poder de manifestar a abundncia. Revela o mistrio da abundncia. Pai do bosque sagrado, dono de todas as benes que aumentam minha sabedoria. Eu me fao como as Roupas Brancas. Protetor das roupas brancas eu o sado. Pai do Bosque Sagrado. Ork Osl K rs-nl Ol tles, a gbnon ddn l. N Ibod Y, K S sn, Bni K S ru. K S tt, Bni K S Ooru. Ohun sri Kan K S N Ibod Y. Ohun Gbogbo Dr Kedere Nnu ml Olrun. ynm K Gb Ogn. knlyn un N dyb. dyb Ni dy Se. Traduo Que o Grande rs, Senhor da sola dos ps, guie-nos aos benefcios da riqueza! Aqui a porta do Cu, nela pode-se entrar de dia e de noite. Nela no h frio, e tambm no h calor. Aqui, na porta do Cu, nada segredo. E nela todas as coisas permanecero claras diante da luz de Deus. Que o destino no nos faa usar remdios. Que as pessoas adorem de joelhos as coisas do Cu, para encontrar coisas boas na Terra. Que as coisas boas sejam sempre encontradas na Terra.

Ork rml Orunmila Ajana Ifa Olokun A Soro Dayo Eleri Ipin Ibikeji Eledunmare Orunmila Akere Finu Sogban A Gbaye Gborun Olore Mi Ajiki Okitibiri Ti Npa Ojo Iku Da Opitan Ife Orunmila O Jire Loni Tide Tide Orunmila O Jire Loni Bi Olota Ti Ni Nile Aro Ka Mo E Ka La Ka Mo E Ka Ma Tete Ku Okunrin Dudu Oke Igbeti Orunmila O Jire O Ifa Iwo Ni Ara Iwaju Ifa Iwo Ni Ero Ikehin Ara Iwaju Naa Lo Ko Ero Ikehin L'ogbon Ifa Pele O Okunrin Agbonmiregun Oluwo Agbaye Ifa A Mo Oni Mo Ola A Ri Ihin Ri Ohun Bi Oba Edumare Orunmila Tii Mo Oyun Inu Igbin Ifa Pele O, Erigi A Bo La Ifa Pele O, Okunrin Dudu Oke Igbeti Ifa Pele O, Meretelu Nibi Ti Ojumo Rere Ti Nmo Wa Ifa Pele O, Omo Enire Iwo Ni Eni Nla Mi Olooto Aye Ifa Pele O, Omo Enire Ti Nmu Ara Ogidan Le Oyin Tori Omo Ro O Sa Wo Inu Koko Igi Ede Firifiri Tori Omo Re O Sa Gun Oke Aja Orunmila Ti Ori Mi Fo Ire Orunmila Ta Mi Lore A Gbeni Bi Ori Eni A Je Ju Oogun Lo Ifa O Jire Loni O Ojumo Rere Ni O Mo Ojo Ifa Ojumo Ti O Mo Yi Je Ki O San Mi S'owo Je Ki O San Mi S'omo Ojumo Ti O Mo Yii Je O San Mi Si Aiku Orunmila Iba O O Traduo O Testemunho Do Destino O Vice Do Pr-Existente Orunmila, Homem Pequeno, Que Usa O Prprio Interior Como Fonte De Sabedoria Que Vive No Mundo Visvel E No Invisvel O Meu Benfeitor, A Ser Louvado Pela Manh O Poderoso Que Protela O Dia Da Morte O Historiador Da Cidade De Ife Orunmila, Voc Acordou Bem Hoje? Com Ide Orunmila, Voc Acordou Bem Hoje? Da Mesma Forma Que Olota Acorda Na Casa De Aro Assim Louvo Suas Origens Em Ado Quem O Conhece Est Salvo Quem O Conhece No Sofrer Morte Prematura O Homem Baixo Do Morro Igbeti Orunmila, Voc Acordou Bem? Ifa, Voc A Pessoa De Frente Ifa, Voc A Pessoa De Trs Quem Vai Na Frente Que Ensina A Sabedoria Aos Que Vem Atrs Ifa, Saudaes O Homem Chamado Agbonmiregun Oluwo Do Universo Ifa, Que Sabe Sobre O Hoje E O Amanh Que Ve Tudo, Que Est Aqui E Acol Como Rei Imortal (Edunmaree) Orunmila, Graas A Seus Muitos Conhecimentos, Voc Quem Sabe A Respeito Da Gestao Do Igbin Ifa, Saudaes! Erigi A Bo La, Que Ao Ser Venerado, Traz A Sorte Saudaes A Ti, Homem Baixo Do Morro Igbeti Ifa, Saudaes A Ti, Meretelu De Onde Vem O Sol. De Onde Vem O Melhor Dia Para A Humanidade Ifa, Saudaes! Voc O Meu Grande Protetor Aquele Que Diz Aos Homens A Verdade Ifa, Saudaes A Ti, Enire! Que Faz Forte O Corpo A Abelha, Por Seu Filho, Correu Para Dentro Da Colmeia O Esperto Rato Ede, Por Seu Filhote, Subiu Ao Forro Da Casa Orunmila, Fale Bem Atravs Do Meu Ori Orunmila, Me Abenoe Voc, Que Como O Ori De Uma Pessoa, Assim A Apia Cuja Fala Mais Eficiente Do Que A Magia Voc, Que Sabe O Que Acontecer Hoje E Amanh Oh Ifa, Voc Acordou Bem Hoje? Vem O Dia Com Bom Sol Ifa, Neste Dia Que Surgiu FavoreaMe Com Prosperidade Favorea-Me Com Fertilidade Que Este Dia Me Seja Favorvel Em Sade E Bem Estar Que Este Dia Me Seja Favorvel Em Longevidade Es - Com Traduo a Cada Linha Iba Es Odara Esu Odara, inclino-me. A Ba Ni Wa Oran Ba O Ri Da Ele procura briga com algum e encontra o que fazer. O San Sokoto Penpe Ti Nse Onibode Olorun Ele veste uma cala pequena para ser guardio na porta de Deus.

Oba Ni Ile Ketu Rei da terra de Ketu. Alakesi Emeren Aji E Aji E M(u) gn Aquele a quem se convida e que, to logo acorda, toma um remdio. A Lun ( se) Wa Se Ibini Ele reforma Benin. Laguna Jo Igbo Bi Or Laguna queima o mato como oro. Es Foli F O Fi k Fo Oju Anan Re Esu arrebenta facilmente os olhos de seus sogros com uma pedra. LA Nyan Hamana Ele caminha movendo-se com altivez. Ika K Boro Boro O malfeitor no morre depressa. K L K R O Ba Ona Oja Ile Su Ele faz com que no mercado nada se compre e nada se venda. Agbo L Ara A Yaba M Pa ( Mo) Abemu Agbo faz com que a mulher do rei no cubra a nudez de seu corpo. O Se Firi Oko Ero Oja Ele se torna rapidamente o senhor daqueles que passam pelo mercado. Bara Fi Imu Fon Awon Sebi Ok L O Si Quando Bara assoa o nariz, todo mundo acredita que o trem vai partir. Ero Palemo Wara Wara Os passageiros preparam-se rapidamente. gn - Com Traduo a Cada Linha Osinmoleba O prximo a Deus Olomi Nile Fi Eje We Aquele que tem gua em casa, mas prefere banho com sangue Olaso Ni Le Aquele que tem roupa em casa Fi Imo Bora Mas prefere se cobrir de mariw La Ka Ay Poderoso do mundo

Moju Re Eu o sado Ma Je Ki Nri Ija Re Que eu no depare com sua ira Iba gn Eu sado Ogun Iba Re Olomi Ni Le Fi Eje We Eu o sado, aquele que tem gua em casa,mas prefere banho de sangue Feje We. Eje Ta Sile. Ki Ilero Que o sangue caia no cho para que haja paz e tranqilidade Ase Oss - Com Traduo a Cada Linha soos. Oxosse ! Awo de j Ptp. orix da luta, Omo y gn Onr. irmo de gn Onr. soos Gb M O. Oxosse, me proteja ! rs A Dn M Y. Orix que tendo bloqueado o caminho, no o desimpede. Ode T Nje Or Eran. Caador que come a cabea dos animais. Elw ss. Orix que come ewa osooso. rs T Ngbl Im, Orix que vive tanto em casa de barro Gbe Il Ew. como em casa de folhas. A Bi w Ll. Que possui a pele fresca. soos K Nwo Igb, Oxosse no entra na mata

K Igbo M A Tt. sem que ela se agite. Of Ni Mgf bon, Of a arma poderosa que o pai usa em lugar de espingarda. O Ta Of S In, Ele atirou a sua flecha contra o fogo, In K Pir. o fogo se apagou de imediato. O T Of S Orn, Atirou sua flecha contra o sol, Orn R Ws. O sol se pos. Ogbgb T Ngba Omo R. salvador, que salva seus filhos ! On Mrw Pk. senhor do mrw pk ! Ode Bb . Meu pai caador O D Oj Ogun, chegou na guerra, O Fi Of Kan Soso Pa Igba nyn. matou duzentas pessoas com uma nica flecha. O D N Igb, Chegou dentro da mata, O Fi Of Kan Soso Pa Igba Eranko. usou uma nica flecha para matar duzentos animais selvagens. A Wo Eran Pa S Ojbo gn Lkay, Arrasta um animal vivo at que ele morra e o entrega no ojubo de Ogum. M Wo M Pa O. No me arraste at a morte. M S Fi Of Owo Re D Mi Lr. No atire sofrimentos em minha vida, com seu Of. Od , Od , Od , Od! Od! Od!

soos Ni Nb Od In Igbo J, Dentro da mata, Oxosse que luta ao lado do caador Wp K De Igb Re. para que ele possa caar direito. soos Olor T Nb Oba Sgun, Oxosse, o poderoso, que vence a guerra para o rei. O B Aj J, Lutou com a feiticeira O Sgun. e venceu. soos O ! Oxosse, M B Mi J O. no brigue comigo. Ogn Ni O B Mi Se O. Vence as guerras para mim B O B Nb Lti Oko. Quando voltar da mata, K O K Il Fn Mi W. Colhe quiabos para mim. K O Re rr d R. e, ao colh-los, tire seus talos. M Gbgb Mi O, No se esquea de mim. Ode , Bb Omo K Ngbgb Omo. Od, um pai no se esquece do filho. Erinl - Com Traduo a Cada Linha Erinl Aganna gb En j' nmo gnjb gngbolu a b r de Kobaye. y gori l Oloy nl Arodd s gbn esin Gbogbo igi gbrijo, Won fi rok se baba nin oko Gbogbo il gbrijo, Won fi Okt se baba nin oko Gbogbo od kkk ti nbe nin igb

Ajagusi won gbrijo, Won fi Erinl joba nin omi. Baba mi lo I'kun, kun dk O'nlo l's, s m tt y-ol nlo l'kun, kun m lgbelgbe omi oll Osanyin - Com Traduo a Cada Linha Agbnigi, rmode Abidi Sonso Aquele que vive na arvore e que tem um rabo pontudo como um pinto Esinsin Abedo Kinnikinni Aquele que tem o fgado transparente como o da mosca Kgo Egbr Irin Aquele que forte quanto uma barra de ferro Akp Ngb Rn K Sunwn Aquele que invocado quando as coisas no esto bem Toto Tin, Gb Aso knrn Ta Gg O esbelto que, quando recebe a roupa da doena, se move como se fosse cair Els Kan J Els Mj Lo O que tem s uma perna e mais poderoso do que tem duas Aro Abi-oho Lili Fraco que possui um pnis fraco Ew Gbogbo Kki Ogn Todas as folhas tem viscosidade que se tornam remdio gbnigi, ss Kosn Agbnigi, o Deus que usa palha Agogo Nla Se Erpe Agbra O grande sino de ferro que soa poderosamente O Gb Wn L Tn, Wn Dp Tnitni A quem as pessoas agradecem sem reservas depois que ele humilha as doenas rn J Si Kt Di Ogn My rni que pula no poo com amuletos no peito Els Kan Ti L Els Mji Sre. O homem de uma perna que incita o de duas para correr. Obaluay - Com Traduo a Cada Linha Ors Jngbn Orix forte

Abt, Ar B Ew Aj Abat que floresce exuberante como as folhas da rvore aj Oris T Nm Omo M y Orix que pune a me juntamente com o filho B Obaluay B M Won Tn Depois que Obalua acabar de castig-los O Tn L Sr Lo Bb Ainda poder castigar o pai Ors B j Orix semelhante a uma feiticeira Obaluay mo Il Os, Mo Il j Obalua conhece tanto a casa do feiticeiro como a da bruxa O Gb Os L'j, Desafiou o feiticeiro Os Kn Fnrnfnrn E este correu desesperado O Pa j Ku kan Soso Matou todas as bruxas permitindo que apenas uma vivesse Ors Jngbn Orix forte Obaluay A M Ni Ton Ton Obalua, que faz as pessoas perderem a voz Obaluay SS Od Re Hn M Obalua, abra seu odu para mim K Ndi Olw Para que eu seja uma pessoa prspera K Ndi Olomo Para que eu seja uma pessoa frtil. Osumare - Com Traduo a Cada Linha Osumare A Gbe Orun Li Apa Ira Osumare permanece no Cu que ele atravessa com o brao Ile Libi Jin Ojo Ele faz a chuva cair na terra. O Pon Iyun Pon Nana Ele busca os corais, ele busca as contas nana

O Fi Oro Kan Idawo Luku Wo Com uma palavra ele examina Luku O Se Li Oju Oba Ne Ele faz isso perante seu rei Oluwo Li Awa Rese Mesi Eko Ajaya Chefe a quem adoramos Baba Nwa Li Ode Ki Awa Gba Ki O pai vem ao ptio para que cresamos e tenhamos vida A Pupo Bi Orun Ele vasto como o cu Olobi Awa Je Kan Yo Senhor do Obi, basta a gente comer um deles para ficar satisfeito O De Igbo Kn Bi Ojo Ele chega floresta e faz barulho como se fosse a chuva Ok Ijoku Igbo Elu Ko Li gn Esposo de Ijo, a mata de anil no tem espinhos Ok Ijoku Dudu Oju E A Fi Wo Ran Esposo de Ijoku, que observa as coisas com seus olhos negro. Nn - Com Traduo a Cada Linha Okiti Kata, Ekn A Pa Eran M Ni Yan Okiti Katala leopardo que mata um animal e o como sem ass-lo. Olu Gbongbo Ko Sun Ebi Eje Dono de uma bengala, no dorme e tem sede de sangue. Gosungosun On Wo Ewu Eje MSalpicado com Osun, seu traje parece coberto de sangue KO P Eni Ko Je Oka Odun Ele s poder comer massa no dia da festa, se tiver matado algem. A Ni Esin O Ni Kange Ele tem o cavalo, ele tem o quizo. Odo Bara Otolu Rio Omi a Dake Je Pa Eni gua adormecida que mata algum sem preveni-lo Omo Opara Ogan Ndanu Filho de Opara

Sese Iba O Orix , respeito Iba Iye Ni Mo Mo Je Ni Ko Je Ti Arun Louvo a vida e no a cabea Emi Wa Foribale Fun Sese Venho prosternar-me diante do Orix. Oluidu Pe O papa Presto homenagem aos ancestrais. Ele Adie Ko Tuka Aquele que tem frango, no depena vivo Yeye Mi Ni Bariba Li Akoko Minha me estava primeiramente em Bariba Emi Ako Ni Ala Mo Le Gbe Agada Eu o primeiro a poder usar a espada. Emi A Wa Kiy Onile Ki Ile Venho saudar o dono da terra para que ele me proteja. Oy - Com Traduo a Cada Linha Oy A To Iwo Efn Gb. Ela grande o bastante para carrega o chifre do bfalo. Oy Olk ra. Oy, que possui um marido poderoso. Obnrin Ogun, Mulher guerreira. Obnrin Ode. Mulher caadora. Oya rr Arj B Oko K. Oy, a charmosa, que dispe de coragem para morrer com seu marido. Iru niyn Wo Ni Oy Y N Se, Se? Que tipo de pessoa Oy? Ibi Oya W, L Gbin. O local onde Oy est, pega fogo Obnrin W Bi Eni F Igb. Mulher que se quebra ao meio como se fosse uma cabaa

Oy t awon t r, Oy foi vista por seus inimigos T Won Tor R Da Igb N S Igb. E eles, assustados, fugiram atirando as bagagens no mato Hp H, Oya ! Eeepa He! Oh, Oy! Er Re Nikan Ni Mo Nb O. s a nica pessoa que temo Aff Ik. Vendaval da Morte Obnrin Ogun, Ti N Ibon R N Ki Kn A mulher guerreira que carrega sua arma de fogo Oy , Oy Tt Hun! Oh, Oy, Oy respeito e submisso! Oy, A P'Agb, P'wo M Ni Kk, Ela arruma suas coisas sem demora Kk, Wr Wr L' Oy Nse Ti Rapidamente Oy faz suas coisas A Rn Dengbere Bi Fln. Ela vagueia com elegncia, como se fosse uma nmade fulani O Titi T Nfi Gbogbo Ar Rn B Esin Quando anda, sua vitalidade como a do cavalo que trota Hp, Oya Olmo Mesan, Ib Re ! Eeepa Oya, que tem nove filhos, eu te sado! Ob - Com Traduo a Cada Linha Ob, Ob, Ob. Ob, Ob, Ob. Ojw rs, Orix ciumento, Eket Aya Sng. terceira esposa de Xang. O Tor Ow, Ela, que por ciumes, O Kol S Gbogbo Ara. fez incises em todo corpo.

Olkk Oko. Que fala muito de seu marido, A Rn Lgnj Pl won Ay. que anda nas madrugadas com as ay. Ob Ansru, Aj Jewure. Ob paciente, que come cabrito logo pela manh. Ob K B'ko D Kso, Ob no foi com o marido a Koso, O Dr, B sun Roj Obe. ficou para discutir com Oxum sobre comida. Ob Fiy Fn Ap Oko R. Ob valoriza os braos do marido, On Wun un Ju Gbogbo Ar Yk Lo. diz que a parte de seu corpo que ela prefere. Ob T Mo Ohn T Dra. Ob sabe o que bom. sun pr - Com Traduo a Cada Linha sun pr Yy pr ! Obnrin B Oknrin N sun Oxum uma mulher com fora masculina. A J Sr B g. Sua voz afinada como o canto do ega. Yy Olomi Tt. Graciosa me, senhora das guas frescas. Opr j Bri Kalee. Opr, que ao danar rodopia como o vento, sem que possamos v-la. Agb Obnrin T Gbogbo Ay N'pe Sn. Senhora plena de sabedoria, que todos veneramos juntos. B Snpnn J Ptk. Que como ptk com Xapan. O B Algbra Ranyanga Dde. Que enfrenta pessoas poderosas e com sabedoria as acalma.

sun Iponda Oliri Pa Koko Eni Pon Poderosa, no empurre o povo de Iponda. O Ri Onise Oba Ayi Kase Ela recebe o mensageiro do rei sem respeit-lo O Je Dandan Oloran Ela aceita as palavras do queixoso O Fi Aja W Inu Eke W Com sua sineta ela fura o ventre mentiroso. Omo Olu Igbo Soki Red Omo Ni No se pode carregar debaixo do brao o filho da mata de Iponda. sun Ijumu - Com Traduo a Cada Linha Osun Ijumu Olod Ide Osun Ijumu, dona de um pilo de cobre. OIya Ijumu Alaiye Ma Gun Od Poro Osun Ijumum no monta com vivacidade no pilo Efon Tere M Gun iy POsun pode surgir subitamente no mundo. Eyn Fe Ki Efon Ki O Na Mi Vocs querem que Osun me castigues. Eyn Fe O Fi Owo Ye Ko Mi M Ara Deixem a criana rodear meu corpo com sua mos Owo Omo Ye Ki Dun Eni A mo da criana suave Efon A Ke Ki Dun Enia Osun suave. Efon Li O Ni Igbo Obi Osun a dona da floresta de Obi. Iwo Li O Ni Igbo Atare A floresta de pimenta pertence a voc Baba Nwa Li Ode Ki Awa Gba Ki O pai vem ao ptio para que cresamos e tenhamos vida

Sango - Com Traduo a Cada Linha

Sngiri-lgiri, Que racha e lasca paredes Olgiri-kkk-k Igba Edun B Ele deixou a parede bem rachada e ps ali duzentas pedras de raio O Jaj M Ni K T Pa Ni Je Ele olha assustadoramente para as pessoas antes de castig-las K Kr, K Kr Ele fala com todo o corpo S' Olr D Jnjnn Ele faz com que a pessoa poderosa fique com medo Elyinj In Seus olhos so vermelhos como brasas Ab Won J M Jbi Aquele que briga com as pessoas sem ser condenado porque nunca briga injustamente Iwo N Mo S Di O em ti que busco meu refgio. Sango Ona Mogba Bi E Tu B W Ile Se um antlope entrar na casa Jejene Ni M Ewure A cabra sentir medo. Bi Sango B W Ile Se Sango entra na casa Jejene Ni M Osa Gbogbo Todos os Orisa sentiro medo. Quijilas tudo aquilo que o nosso anjo da guarda rejeita, por qualquer motivo peculiar, que por vezes desconhecemos. Existem as quizilas da prpria Nao de Keto e as de cada Orix. As principais delas so: - No passar atrs de corda de animal - No deixar passar com fogo nas nossas costas - No pagar nem receber dinheiro em jejum - No passar embaixo de escadas - No comer abbora - No comer peixe de pele ( s comer peixe de escamas ) - No comer carangueijos - No comer siri - No comer muum ou arrai ( quizila de Oxun )

- No comer caj - No comer carambola ( pertence a Egun ) - No comer fruta-de-conde ou sapoti - Evitar abacaxi ( quizila de Omolu ) - Evitar comer carne de porco ( quizila de Omulu ) - Evitar manga-espada ( quizila de Ogun ) - Evitar manga-rosa ( quizila de Yasn ) - Evitar tangerina ( quizila de Oxssi ) - No comer caa ( quizila de Oxssi ) - No comer carne nas segundas e sexta-feiras - Usar roupa branca nas segundas e sextas-feiras - Evitar carne de pato ( quizila de Yemanj ) - Evitar carne de ganso ( quizila de Oshumar ) - No comer carne de pombo ou galinha D'angola - No ter em casa penas de pavo ( tiram a sorte ) - No varrer casa noite - Evitar cco ( quizila de Oxssi ) - Evitar melancia ( quizila de Oxun ) - Evitar fub de milho ( quizila de Oxssi ) - No pregar boto em roupa no corpo - No usar roupas pretas ou vermelhas - Evitar cemitrios - No comer a comida queimada do fundo das panelas - Evitar aipim ou mandioca ( pertencente a Egun ) - No comer bertlia - No comer taioba ( quizila de Anamburucu ) - No comer pepino - No comer pepino - No comer das folhas do jambo - No comer jaca - Evitar ovos ( quizila de Oxun ) - No comer as pontas : cabeas, ps e asas de aves - No jurar pelo santo, nem pedir mal aos outros - Nunca se fala cuscuzeiro nem cuscuz, para no revoltar Obaluayi e Omulu fala-se ager e bolo branco.Filho de Oxssi no come milho vermelho, nem milho verde. - Nunca misturar ori com ep, para no dar quijila.Quando estiver em dvida sobre uma qualidade de Orix, no coloque azeite de dend no Okut do santo. Substitua o dend pelo azeite de Oliva ( doce ), que pertence a Oxal e pode ser usado por qualquer Orix.Evitar comer uva itlia ( quijila de Ogun ) Notas Importantes O povo de Keto no faz mal aos outros. O vingador, para todas as ocasies, chama-se Bar Alaketo, que o Ex que responde pelas injustias que nos fizerem.Evitar mostarda ( quizila de Anamburucu ) Oxal tem quizila a todas as comidas preparadas no azeite de dend, portanto os filhos de Oxal no podem comer delas.No comer amoras e evitar passar embaixo do p de amora ( pertence a Bab Egun ) Os bzios para assentamento de Santo ( Orix ) so sempre Abertos.Nunca se faz um Santo sem dar presente Osanyin. - No se assenta Omulu sem se assentar Anamburucu. - No se assenta Nan sem assentar Omulu.

- O pelep em cima de talha feito principalmente em casas de Angola. If o Deus da adivinhao. - Costuma-se assentar Omulu e Obaluayi sete dias antes da feitura. - Nunca se faz Ogn sem assentar Oxssi. - Nunca se faz Oxssi sem assentar Ogn. - Nunca se faz Oshn sem assentar Yemanj. - O Bar e conferido e tratado trs dias antes da feitura, quando se lhe d comida. - Quando se faz Oxal, se assenta Oshn e Yemanj. - Sempre que recolher um Yawo , usa-se um pote para fazer o Omier ou Ab do Santo que estiver recolhido.Na terra de Keto no existe caboclo. Porm, no brasil o caboclo um elemente nosso, ao qual respeitamos e admitimos como Orix. - Shang costuma ser assentado seis dias antes de sua feitura. - Oxal pode virar no quarto de Santo, antes do nome do Yawo, em qualquer Yawo, mesmo que este no seja de Oxal, porque Oxal o Pai de todos. Votar OYE Oye uma posio sacerdotal nos candombls de nao, pessoas so escolhidas para exercer determinadas funes para o bom andamento da casa religiosa. Aqueles que possuem oyeso chamados " oloye masculino " e " ajoye feminino". Essas pessoas sero adosu ou no , recebem o cargo na confirmao ou em sua iniciao de acordo com sua capacidade. Essas pessoas no adosu so os verdadeiros ogan e ekedi que nascem com os sete anos como reza a tradio, h casas que raspam para esses cargos, porm, esses iniciados no possuem status dos antigos e devem contar seu tempo de iniciao tal qual um yw, portanto no de bom senso raspar e sim confirmar, destarte, afirmar que no existe ogans e ekedis para divindades como caboclos, baianos, exus, etc. Todos oye so para os rs. Os ttulos keto correspondem, sobretudo estrutura da casa com seus fundamentos, por exemplo: o t - culmiera, ise (s opa) - il Omolu e famlia, ibo, etc. A palavra oloye significa Ol = aquele que possui, oye um titulo e ajoye tambm, as ekedjis so chamadas assim nas casas grandes ou ykoroba. A palavra oloye segundo me Stella do Afonja pode ser traduzido como conselheiro, que est registrado em seu ultimo ensaio Meu Tempo Agora. Observe agora alguns ip e oye das casas antigas e de algumas casas novas srias atuais que respeitam a tradio afro-brasileira: ylrs ou yls: Possui as mesmas funes sendo que a segunda responde na ausncia da primeira, quando h as duas na casa, geralmente a yls torna - se a segunda. Com o falecimento da ylrs ela pretendente a assumir seu lugar, e se for o caso receberia a mesma cuia da falecida. Esse oye s recebe-se no odun meje, ou seja, nos sete anos, uma posio de adosu e no de algum confirmado/a ou uma ekedji. Ajibona: Me criadeira, escolhida pela ylrs para criar yw.

Posteriormente esse filho fica responsvel em zelar pelo rs de sua me criadeira quando este se manifesta. No culto lesse Orumila chama-se ojubona e um cago masculino cuja funo ensinar o futuro Omo -Ifa. y Egbe: Me da comunidade tem as mesmas responsabilidades da y kker Il, ou seja, da me pequena da casa. Geralmente so escolhidas entre as egbomi mais antigas da casa e so at mais antigas do que a prpria ylrs devido antiguidade da casa. Lembrando que rs no tem idade inexistente, quem tem idade so as pessoas. ymor: Aquela que dana com a cuia no ritual do Ipade. Casas sem ibs, sem arvores, no devem possuir esse oye, sobretudo as que no rodam Ipade. No existe ymor de Ogn, Oss, Oy, etc. As Iyamoro cuidam dos Esa (falecidos iniciados na casa com postos) e ymi Osoronga. y: Me. Um: Que pega. Oro: Obrigao. Oye s recebido nos sete anos. ydagan : Auxiliar direta da ymor. No existe Dagan para o orisa desnecessrio explicar. oye dado aos sete anos tambm. Ajiumida : Posto do culto de Oy. A= aquela Ji = que acorda um = pega = ida = a Cargos Ipos e oyes da nao ketu e subdivises nags:

Ogan ( Og em ioruba), protetores civis do terreiro antigamente, hoje passa a exercer funes religiosas tambm. Entre os Ogans destacamos certas funes importantes e de mando dentro do terreiro, juntos com os sacerdotes (as) eles administram os terreiros. Alagbe : Chefe da comunidade (morada), o onilu o escolhido para tocar o atabaque denominado run, possui seu otun Alagbe e seu Osi alagbe que tocam os outros atabaques e cantam os candombls. Pejigan : Zeladores do peji e responsveis pelo il rs. Posto da etnia ketu e no jeje como se equivocam alguns desinformados. Asogun : Sacrifica os animais de quatro ps (eranko) a priori, e os outros tambm quando no h na casa seu otun e seu osi responsveis para isso. Posto proveniente do culto de Ogn na frica e sua comunidade, portanto no de bom senso haver Asoguns de outros rs e sim somente filho de Ogn fato a condio de supremacia que esse orisa possui sobre os obs sendo ele mesmo olob, ou seja, o dono da faca e louvado antes de qualquer sacrifcio para quem procede corretamente. Olob : Que vem a ser um epteto de Esu comum chamar Adbo a esse oye, possui as mesmas determinaes se for feito os atos referentes a Esu dessa condio sacerdotal. Sarapegbe : Era quem transmitia as decises da comunidade, comunicando entre os terreiros, as festas e obrigaes que seriam realizadas. Fazia os convites. Sara= o que corre, p= e comunica, egbe = as coisas da comunidade, geralmente esse posto era dado aos filhos de Ogn. Hoje esta esquecida, sobretudo nas grandes cidades.

Apeja: Esquecido no Brasil por no haver sacrifcios de ces selvagens como na frica. Elemaso (Elemax): Oye referente casa de Osal, um titulo do prprio Osal como conta seu mito, h oye no culto para situaes que envolvem seu culto como o de baba mi oro, faz-se necessrio que o titulares sejam de Osal. Suas atuaes no se limitam apenas a cerimnia do pilo como muita gente pensa. Akirijeb : Pessoas que freqentam varias casas e no se fixam em nenhuma antigamente eram chamadas de akirijeb, tambm um oye da maior importncia relacionado a entregas de ebs em locais determinados. Eperin : Posto dado aos filhos do orisa Oss, (determinado Oss) e refere-se ao seu culto especifico nas casas antigas de candombl. Oj Oba : Posto dado s pessoas de Sng, seu representante maior foi nosso saudoso Pierre Fatumbi Verger que tinha esse Oye no s do Opo Afonj. necessrio que a casa pertena a Sng at mesmo para formar os outros Oye referentes situao da casa, como mogba, maye, etc. Oju Il : O grande anfitrio da religio, sobretudo nas festas onde ficam encarregados de receber os visitantes e acomoda-los, quando se faz necessrio ele ajuda em tudo dentro da casa na ausncia dos outros Oye. O oye de Iya Efun : dado s pessoas de Osala e no muito longe para as de Iemanj. O posto de Dagan: dadas s pessoas filhas de Oy independente de ser mulher ou homen, como explicou para mim, o Ogan Agba Gilberto. H um outro posto relacionado ao ritual de Ipade chamado de Agaba Injena e para finalizar vamos esclarecer o posto de Ekeji (l-se Ekedi). Ekeji nada mais que um numeral e significa, portanto segundo/a, ela auxilia a todos e na ausncia das outras ajoiyes ela assume, algumas se destacam e so chamadas carinhosamente de mes, no s pelo filho do orisa que a suspendeu como por toda a comunidade. As ekedi so confirmadas para casa de ax ou para o orisa que a suspendeu e se for o caso dela ser ekedi do orisa do sacerdote, ele no poder por a mo e sim seu zelador, no pode o orisa confirmar ou raspar ningum, o orisa no vem para o aye para isso desnecessrio explicar um assunto to falado j . As Ekedi podem ser: Iyalaso: Cuida das roupas, Iyale, me da casa, auxiliar direta da Iyalorisa e Iya Kekere, Dej (Dere em jeje), as mais antigas, Ekedi o Ipo (cargo), depois vem o Oye especfico as condies de cada uma.

Qualidades do Orix Ew Ew Gebeuyin: A primeira a surgir no mundo. Faz os banhos de ervas darem positivamente e traz a abundncia de alimentos. Veste vermelho maravilha e amarelo claro. Come com Omolu, Oy e Oxum. Nas tempestades ela pode se transformar numa serpente azulada. Ew Gyran: a deusa dos raios do sol. Controla os raios solares para que eles no destruam a terra. a formao do arco-ris duplo que aparece em torno do sol. Metade Ew e a outra Bessem. Platina, rubi, ouro e bronze vo em seu assentamento. Come com Omolu, Oxum e Oxossi.

Logun Ed Loko: Tem fundamentos com Exu. Logun Ed Ybain: um recm nascido Apanan: Todos comem com Exu e Oxossi. Seus fundamentos esto em sua me de criao, Oxum Onira, sem ela Logun no caminha. Toda pessoa de Logun tem que assentar Oxum Onira e de Oxum Onira tem que assentar Logun. Assenta-se tambm Ybualamo, Yponda e Opar.

Orix Oxal

Oxal Ajagemo: Para o qual durante a sua festa anual em Ed, dana-se e representase com mmicas, um combate entre ele e Oluniwi, no qual este ltimo sai vencedor. Oxal Akire ou Ikire: um valente guerreiro muito rico que transforma em surdo e mudo a quem o negligencia. Oxal Alase ou Olorogbo: Salvou o mundo fazendo chover num perodo de seca. Oxal Etko: Caminha com Oxagui, inquieto. Vive nas matas e come todo o tipo de carne branca. Oxal Eteto Ob Dugbe: Outro guerreiro, ligado a Orixal. Oxal Lejugbe: muito confundido com Oxalufan; por ser vagaroso e indeciso. Muito chegado a Ayr. Come com Yemanj e Oxalufan. Come tambm todo tipo de carne branca. Oxal Obatal: o mais velho dos orixs. O grande rei branco; raiz de todos os outros Oxals. Ele no feito, faz-se Ayr ou Oxum Opara. o pai de Oxalufan que por sua vez o pai de Oxagui. Por ser muito grande e poderoso, Obatal no se

manifesta, sua palavra transforma-se imediatamente em realidade. Representa a massa, o ar, as guas frias e imveis do comeo do mundo, controla a formao dos novos seres, o senhor dos vivos e dos mortos. Oxal Ok: Divindade da agricultura e colheita dos inhames novos e a fertilidade da terra. Orix Nag, pouco conhecido no Brasil. Na poca da chegada dos escravos, no deram muita importncia a este orix, considerando como orix da agricultura, em seu lugar Ogum e dos gros Obaluaiy. Quando se manifesta leva um cajado de madeira que revela sua relao com as rvores, traz uma flauta de osso que lembra sua relao com a sexualidade e a fertilidade. confundido com Oxal, pois vestese de branco. Seu Opaxor, no Brasil, confeccionado em madeira. Sendo um Orix raro, tem poucas qualidades conhecidas. um Orix rico. Oxal Olofon Ajigna Koari: Aquele que grita quando acorda (conhecido pelo nome de Oxalufan). Oxal Orinxal, Orixal ou Obatal: casado com Yemanj, suas imagens so colocadas lado a lado e cobertas com traos e pontos desenhados com efum, no Ilsin, local de adorao, dizem que Yemanj foi a nica mulher de Orixal um caso excepcional de monogamia entre orixs e ebors. Oxal Oxaluf (Orix Ol Fon): Orix velho e sbio, cujo templo Ifn pouco distante de Oxogb, a cerimnia de saudaes de dezasseis em dezasseis dias. Orix muito velho, de idade avanada, aleijado, lento, movendo-se com muita dificuldade. Dana apoiado no opaxor. Treme de frio e velhice. Detesta a violncia, disputas e brigas. No come sal e nem dend; odeia cores fortes, principalmente o vermelho. A ele pertencem os metais e substncias brancas; no suporta cavalos. Oxal Osogui ou Oxaguian (Orix Ogiyan): Orix jovem e guerreiro, cujo templo principal se encontra em Ejigb. Tomou o ttulo de Eleejigb Rei de Ejigb uma de suas caractersticas e o gosto pelo inhame pilado chamado lyn, que lhe valeu o apelido de Orisa-Je-Iyn ou Orisjiyan. A tradio exige que os habitantes de dois bairros Xol e Ok Map lutem uns contra os outros a golpes de varas. o nico que tem autorizao de enfeitar seus colares brancos com pedras azuis, chamadas Seguy. Est ligado ao culto de Iroko e dos espritos, assim como a fertilidade e o culto ao inhame. o pai de Oxossi Inl, come com Ogunj, Oxossi Inl, Air, Exu, Oy e Onira. Tem muito fundamento com Oy pois, o dono do Atori, fundamento que lhe foi dado por ela, motivo pelo qual as pessoas de Guian devem agradar muito a Oy. Vem pelos caminhos de Onira; tem ligao forte com Exu. Seus filhos devem evitar brigas e mentiras e principalmente, no devem enganar a Ogum. Oxal Ogiyan Ewlee Jiigbo: Senhor de Ejigb (conhecido pelo nome de Oxagui) Oxal Ajagemo: Para o qual durante a sua festa anual em Ed, dana-se e representase com mmicas, um combate entre ele e Oluniwi, no qual este ltimo sai vencedor. Oxal Akire ou Ikire: um valente guerreiro muito rico que transforma em surdo e mudo a quem o negligencia. Oxal Alase ou Olorogbo: Salvou o mundo fazendo chover num perodo de seca. Oxal Etko: Caminha com Oxagui, inquieto. Vive nas matas e come todo o tipo

de carne branca. Oxal Eteto Ob Dugbe: Outro guerreiro, ligado a Orixal. Oxal Lejugbe: muito confundido com Oxalufan; por ser vagaroso e indeciso. Muito chegado a Ayr. Come com Yemanj e Oxalufan. Come tambm todo tipo de carne branca. Oxal Obatal: o mais velho dos orixs. O grande rei branco; raiz de todos os outros Oxals. Ele no feito, faz-se Ayr ou Oxum Opara. o pai de Oxalufan que por sua vez o pai de Oxagui. Por ser muito grande e poderoso, Obatal no se manifesta, sua palavra transforma-se imediatamente em realidade. Representa a massa, o ar, as guas frias e imveis do comeo do mundo, controla a formao dos novos seres, o senhor dos vivos e dos mortos. Oxal Ok: Divindade da agricultura e colheita dos inhames novos e a fertilidade da terra. Orix Nag, pouco conhecido no Brasil. Na poca da chegada dos escravos, no deram muita importncia a este orix, considerando como orix da agricultura, em seu lugar Ogum e dos gros Obaluaiy. Quando se manifesta leva um cajado de madeira que revela sua relao com as rvores, traz uma flauta de osso que lembra sua relao com a sexualidade e a fertilidade. confundido com Oxal, pois vestese de branco. Seu Opaxor, no Brasil, confeccionado em madeira. Sendo um Orix raro, tem poucas qualidades conhecidas. um Orix rico. Oxal Olofon Ajigna Koari: Aquele que grita quando acorda (conhecido pelo nome de Oxalufan). Oxal Orinxal, Orixal ou Obatal: casado com Yemanj, suas imagens so colocadas lado a lado e cobertas com traos e pontos desenhados com efum, no Ilsin, local de adorao, dizem que Yemanj foi a nica mulher de Orixal um caso excepcional de monogamia entre orixs e ebors. Oxal Oxaluf (Orix Ol Fon): Orix velho e sbio, cujo templo Ifn pouco distante de Oxogb, a cerimnia de saudaes de dezasseis em dezasseis dias. Orix muito velho, de idade avanada, aleijado, lento, movendo-se com muita dificuldade. Dana apoiado no opaxor. Treme de frio e velhice. Detesta a violncia, disputas e brigas. No come sal e nem dend; odeia cores fortes, principalmente o vermelho. A ele pertencem os metais e substncias brancas; no suporta cavalos. Oxal Osogui ou Oxaguian (Orix Ogiyan): Orix jovem e guerreiro, cujo templo principal se encontra em Ejigb. Tomou o ttulo de Eleejigb Rei de Ejigb uma de suas caractersticas e o gosto pelo inhame pilado chamado lyn, que lhe valeu o apelido de Orisa-Je-Iyn ou Orisjiyan. A tradio exige que os habitantes de dois bairros Xol e Ok Map lutem uns contra os outros a golpes de varas. o nico que tem autorizao de enfeitar seus colares brancos com pedras azuis, chamadas Seguy. Est ligado ao culto de Iroko e dos espritos, assim como a fertilidade e o culto ao inhame. o pai de Oxossi Inl, come com Ogunj, Oxossi Inl, Air, Exu, Oy e Onira. Tem muito fundamento com Oy pois, o dono do Atori, fundamento que lhe foi dado por ela, motivo pelo qual as pessoas de Guian devem agradar muito a Oy. Vem pelos caminhos de Onira; tem ligao forte com Exu. Seus filhos devem evitar brigas e mentiras e principalmente, no devem enganar a Ogum.Oxal Ogiyan Ewlee Jiigbo: Senhor de Ejigb (conhecido pelo nome de Oxagui).

Qualidades do Orix Yemanj So 16 as qualidades, e por possurem caractersticas to prprias, h quem chegue a considerar que se trata de orixs individuais (independentes) das outras qualidades. Aqui, no entanto, e por no haver concenso quanto a esta questo, e muito estudo e pesquisa ser ainda necessrio, vamos encarar como qualidades de um nico orix, tal como fazemos com todos os outros. Yemanj Asdgba ou Soba: a mais velha, manca de uma perna devido a uma luta com Exu, rabugenta, e feiticeira, fala de costas, gosta de fiar seu cristal. Comanda as caadas mais profundas do oceano, tem afinidade com Nan. Veste branco. Yemanj Akur: Vive nas espumas do mar, aparece vestida com lodo do mar e coberta de algas marinhas. Muito rica e pouco vaidosa. Adora carneiro. Come com Nan. Yemanj Ataramaba: Nessa forma ela est no colo de seu pai Olokun. Yemanj Ataramogba ou Iyku: Vive na espuma da ressaca da mar. Yemanj Ayio: Muito velha. Veste sete anguas para se proteger. Vive no mar e descansa nas lagoas. Come com Oxum e Nan. Yemanj Iya Masemale ou Iamasse: a me de Xang e quem cuidou de Oxumar. Esposa de Oranian e muito festejada durante as festas consagradas a seu filho Xang. As suas contas so branco leitosas, rajadas de vermelho e azul. Yemanj Iyemoyo, Awoy; Yemuo; Y Ori ou Iemowo: uma das mais velha, possui ligao com Oxal, o seu fundamento est no ori, representa a vida, pode curar doenas da cabea. Veste branco e cristal. Yemanj Konla: O seu mito conta que ela afoga os pescadores. Yemanj Maleleo ou Maiyelewo: Esta Yemanj vive no meio do oceano no lugar onde se encontram as sete correntes ocenicas. Yemanj Odo: Tem aproximao com Oxum, e vive na gua doce sendo muito feminina e vaidosa. Yemanj Ogunt: Considerada a nova guerreira, dona da espada, esposa de Ogum ferreiro (Alagbed) e me de Ogum Akor e Oxssi. O seu nome significa aquela que contm Ogum. Vive perto das praias, no encontro das guas com as pedras. Traz na cintura um faco e todas as ferramentas de Ogum. Veste branco; azul marinho, cristal, ou verde e branco. Yemanj Oloss ou Bos: Come com Oxum e Nan. Veste verde-clara e suas contas so branco cristal. a Yemanj mais velha da terra de Egbado. Yemanj Oyo: Benfica, muito feminina, saudada na cerimnia do Pad, veste de branco, rosa e azul claro.

Yemanj Saba: Fiadeira de algodo, foi esposa de Orunmil. Yemanj Sessu, Sesu, Yasessu ou Susure: Ligada gestao. Voluntariosa e respeitvel, mensageira de Olokun, o deus do mar. Vive nas guas sujas do mar e muito esquecida e lenta. Come com Obaluaiy e Ogum. Alm do prprio assentamento, tem que se assentar Oxum e Obaluaiy. Veste branco, verde gua e suas contas branco cristal. Yemanj Yina ou Malel: Aquela que os filhos sempre sero peixes. Tambm conhecida como Marab, mora nas guas mais profundas. a sereia, ligada reproduo dos peixes; vem sempre a beira do mar apanhar as suas oferendas; est ligada a Oxal e Ex.

Qualidades do Orix Obaluaiy Afoman /Akavan: Tem ligao com Ex. Afomo significa contagiante, infeccioso Arinwarun (ou wariwaru): um ttulo de xapanan. Azonsu / Ajansu / Ajunsu: Tem fundamentos com Oxal, Oxumare e Ogum. extrovertido. ligado ao tempo, as estaes do ano e ao culto da terra. o verdadeiro dono do cuscuzeiro. Veste de vermelho, preto e branco, na perna esquerda leva uma pulseira de ao. Azoani: jovem, veste preto e branco. Tem caminhos com Iroko, Oxumar, Iemanj e Oy. Arawe / Arapan: Tem fundamento com Oy. Ajoji / Ajagun: Tem fundamentos com Ogun e Oxagian. Avimaje / Ajiuziun: Tem fundamento com Nana e Ossain. Ahosuji / Seg: Tem ligao com Yemanj e Oxumare / Besn. Afenan: velho, dana curvado, veste a estopa e carrega duas bolsas de onde tira as doenas. Veste de amarelo e preto. Todas as plantas trepadeiras pertencem-lhe. Tem caminhos com Oxumar e Oy, de quem companheiro, dana cavando a terra com Intoto para depositar os corpos que lhe pertencem. Intoto: Suas contas so vermelho e preto. um orix cultuado em seu assentamento e no vira na cabea de ningum. O Iyw feito de Oxum ou Azoani. D-se comida a terra. Este orix Abk, portanto no se raspa, pois representa o fundo da terra. Come com Ew, Oy e Ik. Seus assentos so cultuados ao lado de Nan e Yemanj. Jagun Agbagba: tem fundamento com Oy. Jagu Jagun ou Ajagun: jovem e guerreiro; leva na mo uma lana chamada ok; Tem caminhos com Ogunj, Oxaguian, Ayr, Exu e Oxalufan. No come feijo preto e o nico que come Igbin (Caracol).

Posun/Posuru: o mesmo Azunsun do Gege, louvado como Possun no ketu e na Angola, tanto Iroko como Tempo. Come diretamente da terra. Sua dana mostra claramente sua ligao discreta com Exu e com a terra, dana com garras na mo. Tem caminhos com Intoto, Iroko e Oy. Savalu / Sapek: Tem forte fundamento com Nan. Soponna / Sapata / Sakpat: o mais antigo; proibido falar o seu nome. Em frica quando se fala o seu nome, coloca-se mel na boca. Come com Exu e tem fundamento nas encruzilhadas. Tem caminhos com Oxssi e o deus da varola e das doenas de pele. Usa contas brancas e pretas. Tetu / Etetu: jovem e guerreiro. Come com Ogum e Oy. Veste de branco, preto e vermelho.

Qualidades do Orix Omolu Afoman /Akavan: Tem ligao com Ex. Afomo significa contagiante, infeccioso Arinwarun (ou wariwaru): um ttulo de xapanan. Azonsu / Ajansu / Ajunsu: Tem fundamentos com Oxal, Oxumare e Ogum. extrovertido. ligado ao tempo, as estaes do ano e ao culto da terra. o verdadeiro dono do cuscuzeiro. Veste de vermelho, preto e branco, na perna esquerda leva uma pulseira de ao. Azoani: jovem, veste preto e branco. Tem caminhos com Iroko, Oxumar, Iemanj e Oy. Arawe / Arapan: Tem fundamento com Oy. Ajoji / Ajagun: Tem fundamentos com Ogun e Oxagian. Avimaje / Ajiuziun: Tem fundamento com Nana e Ossain. Ahosuji / Seg: Tem ligao com Yemanj e Oxumare / Besn. Afenan: velho, dana curvado, veste a estopa e carrega duas bolsas de onde tira as doenas. Veste de amarelo e preto. Todas as plantas trepadeiras pertencem-lhe. Tem caminhos com Oxumar e Oy, de quem companheiro, dana cavando a terra com Intoto para depositar os corpos que lhe pertencem. Intoto: Suas contas so vermelho e preto. um orix cultuado em seu assentamento e no vira na cabea de ningum. O Iyw feito de Oxum ou Azoani. D-se comida a terra. Este orix Abk, portanto no se raspa, pois representa o fundo da terra. Come com Ew, Oy e Ik. Seus assentos so cultuados ao lado de Nan e Yemanj. Jagun Agbagba: tem fundamento com Oy.

Jagu Jagun ou Ajagun: jovem e guerreiro; leva na mo uma lana chamada ok; Tem caminhos com Ogunj, Oxaguian, Ayr, Exu e Oxalufan. No come feijo preto e o nico que come Igbin (Caracol). Posun/Posuru: o mesmo Azunsun do Gege, louvado como Possun no ketu e na Angola, tanto Iroko como Tempo. Come diretamente da terra. Sua dana mostra claramente sua ligao discreta com Exu e com a terra, dana com garras na mo. Tem caminhos com Intoto, Iroko e Oy. Savalu / Sapek: Tem forte fundamento com Nan. Soponna / Sapata / Sakpat: o mais antigo; proibido falar o seu nome. Em frica quando se fala o seu nome, coloca-se mel na boca. Come com Exu e tem fundamento nas encruzilhadas. Tem caminhos com Oxssi e o deus da varola e das doenas de pele. Usa contas brancas e pretas. Tetu / Etetu: jovem e guerreiro. Come com Ogum e Oy. Veste de branco, preto e vermelho.

Qualidades do Orix Xang Alufan: idntico a um Air. Confundido com Oxalufan. Veste branco e suas ferramentas so prateadas. Alafim: o dono do palcio real, governante de Oy. Vem numa parte de Oxal e caminha com Oxaguian. Afonj: o dono do talism mgico dado por Oy a mando de Obatal; aquele que fulmina seus inimigos com o raio. Come com Yemanj sua me. Patrono de um dos terreiros mais tradicionais e antigos da Bahia, o Ax Op Afonj, o Xang da casa real de Oy. Nesse avatar Xang Afonj aquele que est sempre em d em disputa com Ogsputa comum. Um dos mitos que relata tal passagem nos conta que Afonj e Ogum sempre lutaram entre si, ora disputando o amor da me, Iemanj, ora disputando o amor de suas eternas mulheres, Oy, Oxum e Oba. Aganju: Signifi Aganju: Significa terra firme. Tem perna de pau e casado com Yemanj. o filho mais novo de Oranian. o mais cruel, aquele que leva o corao do inimigo na ponta da lana, o Xang amaldioado que matou e comeu a prpria me. Agogo / Agodo / Ogodo: Muito ruim e brutal, inclinado a dar ordens e a ser obedecido, foi ele quem raptou ob. Come com Yemanj. Neste caminho; Xang segura dois Oxs (machados). Sendo o seu dn r composto de dois gumes e originrio de Tap. aquele que, ao lanar raios e fogo sobre seu prprio reino, e o destri.

Baru: Veste-se de marrom e branco. Conta o mito em que Xang recebe de Oxal um cavalo branco como presente. Com o passar do tempo, Oxal voltou ao reino de Xang Baru, onde foi aprisionado, passando sete anos num calabouo. Calado no seu sofrimento, Oxal provocou a infertilidade da terra e das mulheres do reino de Baru. Mas Xang Baru, com a ajuda dos babalawos, descobriu seu pai Oxal preso no calabouo de seu palcio. Naquele dia, ele mesmo e seu povo vestiram-se de branco e pediram perdo ao grande orix da criao, terminando o ato com muita festa e com o retorno de Oxal a seu reino. Assim seus descendentes mticos agiro sempre como um jovem desconfiado, ambicioso, elegante, teimoso, hospitaleiro, galante; neste avatar, e somente neste, Xang surge como um rei humilde e solidrio com a causa de seu povo. Bad: o mais jovem vodum da famlia do raio, cujo chefe Keviosso, corresponde ao Xang jovem dos nagos. o irmo de Loko. Usa roupa azul com faixa atada atrs. Jakuta: aquele que atira as pedras, a encarnao dos raios e troves. a prpria ira de Olorun, o Deus criador. o senhor do edun-ar, a pedra de raio. Conta o mito que o reino de Jacut foi atacado por guerreiros de povos distantes, num dia em que seus sditos descansavam e danam ao som dos tambores. Houve muita correria, muita morte, muitos saques. Jacut escapou para a montanha seguido de seus conselheiros, donde apreciava o sofrimento de seu povo. Irado, o rei chamou sua mulher Ians, que, chegando com o vento, levou consigo a tempestade e seus raios. Os raios de Ians caram como pedras do cu, causando medo aos invasores, que fugiram em debandada. Mais uma vez, Jacut fora acudido por Ians, e mais, sua eterna amante deu-lhe, dessa feita, o poder sobre as pedras de raio, o edun-ar. Gente de Jacut tem esprito de um velho pensador, justiceiro, incansvel, brutal, colrico, impiedoso, preocupado com a causa dos outros. Koso ou Obacoss: Em sua passagem pela cidade de Koss, Xang recebe o nome de Obacoss, ou seja, o rei de Koss. Conta o mito que, depois de passar pela terra dos tapas, Xang refugiou-se na cidade de Koss, mas a dor de haver destrudo seu povo, levou o rei a suicidar-se. No momento da morte de Xang, Ians chegou ao Orum e, antes que Xang se tornasse um Egun, pediu a Olodumare que o transforme num orix. Assim Xang foi feito orix pelo pedido de sua mulher Yans. Os filhos de Obacoss so serenos, tiranos, cruis, agressivos, severos, amorosos, moralistas. Oranif: o justiceiro, reto e impiedoso, que mora na cidade de if. Tapa: muito conhecido pelo seu temperamento imperioso e viril. No perdoa os erros de seus filhos. Air Intile: o filho rebelde de Obatal. Air Intil foi um filho muito difcil, causando dissabores a Obatal. dele o mito que conta a primeira vez que Air Intil se submeteu a algum. Air tinha sempre ao pescoo colares de contas vermelhas que Obatal desfez e alternou as contas encarnadas com as contas brancas dos seus prprios colares. Obatal entregou a Intil o seu novo colar, vermelho e branco. Daquele dia em diante, toda terra saberia que ele era seu filho. E para terminar o mito, Obatal fez com que Air Intil o levasse de volta ao seu palcio pelo rio, carregando-o em suas costas. Neste caminho, Air Intil d aos seus filhos um ar altivo e de sabedoria, prepotente, equilibrado, intelectual, severo, moralista, decidido. Air Igbonam (Agoynham) ou Ibon: considerado o pai do fogo, tanto que na maioria dos terreiros, no ms de junho de cada ano, acontece a fogueira de Air, rito em que Ibon dana sempre acompanhado de Ians, danando e cantando sobre as brasas

escaldantes das fogueiras. Air Mofe, Osi ou Adjaos: o eterno companheiro de Oxagui. Alguns constam ainda Oranian, que seria seu pai; Dad seu irmo, Aganju um dos seus sucessores, Ogodo que segura dois oxs, sendo o seu dn r composto de dois gumes e originrio de tap; Os Air seriam muito velhos, sempre vestidos de branco e usando segi (contas azuis) em lugar dos corais vermelhos, e seriam originrios da regio de Sav. Existe tambm opinio formada por muitos, baseada na mitologia e nas diversas fontes sobre as origens de Xang, que Oranian seria seu pai; Dad seu irmo, Aganju um dos seus sucessores, e Ogodo, o que segura dois oxs, sendo o seu dn r composto de dois gumes e originrio de tap. Os Air so as qualidades de Xang muito velhos, sempre vestidos de branco e usando segi (contas azuis) em lugar dos corais vermelhos, e sero originrios da regio de Sav. H no entanto actualmente quem considere que Air seria um Orix diferente e no uma qualidade de Xang. Esta questo requer ainda algum estudo e pesquisa sria.

Qualidades do Orix Nan Nan Abenegi: Dessa Nan nasceu o Ib Odu, que a cabaa que traz Oxumar, Oxossi Olod, Oya e Yemanj. Nan Adjaoci ou Ajosi: a guerreira e agressiva que veio de If, as vezes confundida com Ob. Mora nas guas doces e veste-se de azul. Nan Ajap: a guardi que mata, vive no fundo dos pntanos, um Orix bastante temido, ligado a lama, a morte, e a terra. Veio de Ajap. Est ligada aos mistrios da morte e do renascimento. Destaca-se como enfermeira; cuida dos velhos e dos doentes, toma conta dos moribundos. Nela predomina a razo. Nan Asainan: Provisoriamente sem dados inerentes a este caminho do Orix Nan. Nan Buruku: Tambm chamada Ol waiye (senhora da terra), ou Ol wo (senhora do dinheiro) ou ainda Olusegbe. Este Orix veio de Abomey; ligado gua doce dos pntanos, usa um ibir azul. Nan Iyabahin: Provisoriamente sem dados inerentes a este caminho do Orix Nan. Nan Obaia ou Oby: ligada a gua e a lama. Mora nos pntanos; usa contas cristal vestes lils e veio do pas Baribae. Nan Omilar: a mais velha, acredita-se ser a verdadeira esposa de Oxal. Associada aos pntanos profundos e ao fogo. a dona do universo, a verdadeira me de Omolu Intoto. Veste musgo e cristal. Nan Sav: Veste-se de azul e branco, e usa uma coroa de bzios. Nan Ybain: a mais temida. Orix da varola. Usa cor vermelha, a principal, come directo na lagoa, dando origem a outros caminhos. Para cham-la, a ekeji tem que ir batendo com seus ots para faz-la pegar suas filhas. Nan Opor: Veio de Ketu, coberta de sun vermelho. a me de Obaluaiy, ligada a terra, temida, agressiva e irascvel.

Qualidades do Orix Oxum SUN ABALU (Agba ilu) uma velha sun, a mais idosa de todas, e chefe das mulheres. Maternal av amorosa uma mulher que tem numerosos filhos e netos. Mas bastante severa e autoritria. Usa azul claro. E abb SUN IJIMU (ou Ajmu, ou Jimu) outro tipo de sun velha. Veste-se de azul claro ou cor de rosa. Leva abb e seus colares so feitos de contas de cristal amarelo escuro. Representa um tipo semelhante a Abalu, mas talvez mais meiga. IYA OMI a sun saudada no sir, tambm idosa. aquela que faz as perguntas a Esu no jogo divinatrio de If. SUN ABOTO uma sun muito jovem e vaidosa, que usa colares de contas de loua amarelo claro. SUN APAR seria a mais jovem das sun, e um tipo guerreiro que acompanha gn (ou Sng) vivendo com ele pelas estradas; dana com ele quando se manifestam, juntos numa festa; leva uma espada na m o e pode vestir-se de cor de rosa. SUN AJAGURA, outra sun guerreira que leva espada, jovem, casada com Aganju, rival de Yasan. Representa um tipo semelhante a Apar; Apara parece, porm mais agressiva, e Ajugura mais orgulhosa. YEYE OKE , provavelmente, a mesma que Yeye Loke, tipo muito guerreiro. YEYE POND (ou sun Ipond ) tambm uma sun Guerreira, casada com ssi Iboalama, me de Logun Ed . Yeye Pond a verdadeira sun ijesa que veio de Ijesa ou de Ipond Vive no mato com o marido, leva uma espada e veste-se de amarelo ouro. E desconfiada, astuta, observadora, intuitiva. YEYE ODO a sun das fontes; talvez seja a mesma que y mi Odo ou Iya Nodo, um tipo Yemnj. YEYE OGA uma sun velha e rabugenta. YEYE KAR um tipo de sun mais velha, autoritria guerreira e agressiva. SUN WUJ uma sun maternal e generosa, saudada no pd. YEYE IPETU deve ser Oya Petu.

Qualidades do Orix Oxssi YBUALAMO - velho e caador. Come nas guas mais profundas. Conta um mito que Ybualamo o verdadeiro pai de Logun Ed. Apaixonado por Oxum e vendo-a no fundo do

rio, ele atirou-se nas guas mais profundas em busca do seu amor. Sua vestimenta azul celeste, como suas contas. Come com Omolu Azoani. Usa um capacete feito de palha da costa e um saiote de palha. INLE - o filho querido de Oxoguian e Yemonja. Veste-se de branco em homenagem a seu pai. Usa chapu com plumas brancas e azuis claro. to amado que Oxoguian usa em suas contas um azul claro de seu filho. Come com seu pai e sua me (todos os bichos) e tem fundamento com Ogunj. DANA DANA - Tem fundamento com Exu, Ossain, Oxumar e Oya. ele o rix que entra na mata da morte e sai sem temer Egun e a prpria morte. Veste azul claro. AKUERERAN - Tem fundamento com Oxumar e Ossain. Muitas de suas comidas so oferecidas cruas. Ele o dono da fartura. Ele mora nas profundezas das matas. Veste-se de azul claro e tiras vermelhas. Suas contas so azul claro. Seus bichos so: pavo, papagaio e arara, tiram-se as penas e se solta o bicho. OTYN - Guerreiro e muito parecido com seu irmo Ogun, vive na companhia dele, caando e lutando. muito manhoso e no tem carter fcil. Muito valente este sempre pronto a sacar sua arma quando provocado. No leva desaforos e castiga seus filhos quando desobedecido. Usa azul claro e o vermelho, conta azul, leva capangas, roupas de couro de leopardo e bode. Tem que se dar comida a Ogun. MUTALAMBO - Tem fundamento com Exu. GONGOBILA - um Oxssi jovem. Tem fundamento com Oxal e Oxum. KOIF - No se faz no Brasil e na frica, pois, muitos de seus fundamentos esto extintos. Seus eleitos ficam um ano recolhidos, tomando todos os dias o banho das folhas. Veste vermelho, leva na mo uma espada e uma lana. Come com Ossain e vive muito escondido dentro das matas, sozinho. Suas contas so azuis claras, usa capangas e braceletes. Usa um capacete que lhe cobre todo o rosto. Assenta-se Koif e faz-se Ybo, Ynl ou Oxum Kar; trinta dias aps, faz-se toda a matana. AROL - Propicia a caa abundante. invocado no Pad. um dos mais belos tipos de Oxssi. Um verdadeiro rei de Ketu. As pessoas dele so muito antipticas. Jovem e romntico, gosta de namorar, vive mirando-se nas guas, apreciando sua beleza. Come com Ogun e Oxum. Veste azul claro, aprecia a carne de veado e gil na arte de caar. KARE - ligado as guas e a Oxum, porm os dois no se do bem, pois, exercem as mesmas foras e funes. Come com Oxum e Oxal. Usa azul e um Bant dourado. Gosta de pentear-se, de perfume e de acaraj. Bom caador mora sempre perto das fontes. WAWA - Vem da origem dos rixs caadores. Veste-se de azul e branco, usa arco e flecha e os chifres do touro selvagem. Come com Oxal e Xang, pois, dizem que ele fez sua morada debaixo da gameleira. Est extinto, assenta-se ele e faz-se Air ou Oxum Kar. WAL - velho e usa contas azuis escuro. considerado como rei na frica, pois, seu culto ligado, diretamente, a pantera. muito severo, austero, solteiro e no gosta das mulheres, pois, as acha chatas, falam demais, so vaidosas e fracas. Come com Exu e

Ogun. OSEEWE ou YGBO - o senhor da floresta, ligado as folhas e a Ossain, com quem vive nas matas. Veste azul claro e usa capacete quase tapando o seu rosto. OF - No qualidade, significa, o arco e a flecha do caador, sendo de Oxssi o seu principal apetrecho. TF-TF - O caador arqueiro, aquele que exmio atirador de flechas, predicado que se diz de ss. ERINL - tambm um outro Oxssi, que, a exemplo de Inl, cujo culto tambm caiu no obscurantismo, acabando por tornar-se qualidade de Oxssi. TOKUERN - O caador quem mata a caa, diz-se da actuao do caador. OTOKN SS Embora muitas vezes seja citado como uma qualidade, no qualidade, um ork que significa o caador que s tem uma flecha . Ele no precisa de mais nenhuma flecha porque jamais erra o alvo. Ttulo que Oxssi recebeu ao matar o pssaro de ymi Elye. No fazendo parte do rol dos caadores que possuam vrias flechas, Oxssi era aquele que s tinha uma flecha. Os demais erraram o alvo tantas vezes quantas flechas possuam, mas, Oxssi com apenas uma flecha foi o nico que acertou o pssaro de ymi, ferindo-o com um tiro certeiro no peito. Por essa razo que ele no recebe mel, pois o mel um dos elementos fabricado pelas abelhas, que so tidas como animais pertencentes a Oxum, mas, tambm s ymi Elye. Ento, w (proibio) para Oxssi. Por essa razo tambm, que se d para Oxssi o peito inteiro das aves, como reminiscncia desse tn.

Qualidades do Orix Oy / Ians Oy Mesan - Um de seus eptetos. Esprito meio animal meio mulher, foi esposa de Oxssi e Xang Oy Petu - Nesse aspecto ela convive com Xang. Senhora dos ventos, esposa de Xang e amante de Ossain, fundamento com as rvores e suas folhas, guerreira usa cobre. Oy Onira - Rainha da cidade de Ira, guerreira e agressiva, companheira de Oxum, dona das estradas, principalmente com nas encruzilhadas, tem quizila com Ogum. Oy Odo - Simboliza o amor e o sexo, o prazer, fundamento na gua. Oy Bagan - Fundamento com Oxossi Oy Egunita - Fundamento com Ogum Wari e Ode Oy Onisoni - Fundamento com Omul Oy Tope - Uma de suas formas. Fundamento com Ogum Soroqu Oy Agangbele - Nesse caminho mostra a dificuldade quando a gerao de filhos. Oy Lesseyen - Uma das Igbales que mora no prprio Lesseyen. Oy Ate Oju - Orix Igbale num aspecto dificil de Oy quando caminha com Nana.

Oy Ogaraju - uma das mais antigas no Brasil. Oy Arira - Uma de suas formas. Oy Doluo - Er Ossain; culto Nag. Oy Kodun - Er com Oxaguian. Oy Bamila - Er Olufon. Oy Kedimolu - Er Oxumare = Omolu.

Qualidades do Orix Oxumar Dan - Corresponde ao nome Jeje de Oxumar e, no Alaktu, constitui uma qualidade deste ltimo: a cobra que participou da criao. uma qualidade benfica, ligada chuva, fertilidade e abundncia; gosta de ovos e de azeite de dend. Como tipo humano, generoso e at perdulrio. Dangb - um Oxumar mais velho que seria o pai de Dan; governa os movimentos dos astros. Menos agitado que Dan, possui uma grande intuio e pode ser um adivinho esperto. Becm - Dono do terreiro do Bogun, veste-se de branco e leva uma espada. Becm um nobre e generoso guerreiro, um tipo ambicioso, combativo de Oxumar, menos afectado e menos superficial que Dan. Aido Wedo, tambm uma qualidade de Oxumar conhecida no Bogun.

Azaunodor - o prncipe de branco que reside no Baob, relacionado com os antepassados; come frutas e leva tudo de dois. Frekuen - o lado feminino de Oxumar, representado pela Serpente mais venenosa. O lado masculino de Oxumar geralmente representado pelo Arco-ris. O orix possui ainda vrios outros nomes na frica como no Brasil, que como acontece com todos os outros Orixs, se referem a cidades, lendas ou cultos especficos de uma determinada regio, e com isso ganha suas particularidades e costumes; alguns dessas outros nomes so: Akemin, Botibonan, Besserin, Dakemin, Bafun, Makor, Arrolo, Danbale, Foken, Darrame, Araka, Averecy, Akoledura e Bakil. muitas vezes discutida tambm a sua natureza andrgina, ou se quisermos, a sua dupla natureza masculina e feminina, mas sobre este tema, vou preferir mais adiante, neste mesmo blog, apresentar um artigo que fala deste aspecto da natureza do Orix e com isso, procurarei desmistificar umas quantas situaes em torno do tema.

Qualidades do Orix Ogun gn Meje - o mais velho de todos, a raiz dos outros, gn completo, velho solteiro rabujento. o aspecto do orix que lembra a sua realizao em conquistar a stima aldeia que se chamava Ire (Meje Ire) deixando em seu lugar o seu filho Adahunsi.

gn Je Aj ou Ognj como ficou conhecido - Um de seus nomes em razo de sua preferncia em receber ces como oferendas, um dos seus mitos liga-o a Oxagui e yemonj quanto a sua origem e como ele ajudou Osal em seu reino fazendo ambos um trato. um gn, como indica o seu nome, particularmente combativo. Tem temperamento rabugento, solitrio, veste-se de verde escuro e usa contas verdes. Dizem que acompanha Ognt. gn Ajk - o verdadeiro gn guerreiro, sanguinrio, que em princpio se veste de vermelho. Teria sido rei de y e irmo de Sng. Ajk um tipo particularmente agressivo de gn, um militar acostumado a dar ordens e a ser obedecido, seco e voluntarioso, irascvel e prepotente.

gn Xoroke ou gn Soroke - Apenas um apelido que gn ganhou devido sua condio extrovertida; soro = falar, ke= mais alto.Usa contas de um azul escuro que se aproxima do roxo. Xoroke um gn que tende a confundir-se com Es, agitado, instvel, suscetvel e manhoso.

gn Meme - Veste-se igualmente de verde e usa contas verdes, como Ogunj, mas de uma tonalidade diferente.

gn Wori - (Warri, ou wori: Yorb) - um gn perigoso, dado da feitiaria, ligado ao mriw, aos antepassados.; Tem temperamento difcil, suscetvel, autoritrio o esprito dogmtico.

gn Lebede (Alagbede) - o gn dos ferreiros, marido de Ymnj Ognt e pai de gn Akoro. Representam um tipo mais velho de gn, trabalhadores conscienciosos, severos, que no brincam em servio, ciente de seus deveres como de seus direitos, exigente e rabujento.

gn Akor - o irmo de Oxssi, ligado floresta, qualidade benfica de gn invocada no pd. Filho de Ognt, Akor um tipo de gn jovem e dinmico, entusiasta, era empreendedor, cheio de iniciativa, protector seguro, amigo fiel, e muito ligado me.

gn Onir - o ttulo de gn filho de Onir, quando passou a reinar em Ire, Oni = senhor, Ire = aldeia., o dono de Ir, primeiro filho de Odduw. Onir um gn antigo que desapareceu debaixo da terra. Usa tambm contas verdes. Guerreiro impulsivo o cortador de cabeas, ligado morte e aos antepassados; orgulhoso, muito impaciente, arrebatado, no pensa antes de agir, mas acalma-se rapidamente.

gn Olode - Epteto do orix destacando a sua condio de chefe dos caadores, originrio de Ktu. No come galo por ser um animal domstico. Amigo do mato, dos animais, conhecedor dos caminhos, e um guia seguro. Seu temperamento solitrio assemelha ao de Oxssi.

gn Popo - Seria o nome de gn quando foi terra dos Jeje, um tipo fantico.

Ogun Waris: Nessa condio o orix apresenta-se muitas vezes com foras destrutivas e violentas. Segundo os antigos a louvao patakori no lhe cabe, ao invs de agrad-lo ele aborrece-se. Um dos seus mitos narra que ele ficou momentaneamente cego.

gn Masa - Um dos nomes bastante comuns do orix, segundo os antigos um aspecto benfico do orix quando assim se apresenta. H vrios nomes de gn fazendo aluso a cidades onde houve o seu culto, como gn Ondo da cidade de Ondo, Ekiti onde tambm h seu culto, etc. O orix possui vrios nomes na frica como no Brasil e com isso ganha as suas particularidades e costumes.

Qualidades do Orix Exu

Oba Iangui: o primeiro, foi dividido em varias partes segundo os seus mitos. Agba: o ancestral, epteto referente sua antiguidade. Alaketu: cultuado na cidade de ketu onde foi o primeiro senhor de ketu. Ikoto: faz referencia ao elemento ikoto que usado nos assentos. Esse objecto lembra o movimento que Exu faz quando se move ao jeito de um furaco. Odara: fase benfica quando ele no est transitando caoticamente. Oduso: quando faz a funo de guardio do jogo de bzios. Igbaketa: o terceiro elemento, faz aluso ao domnios do orix e ao sistema divinatrio. Akesan: quando exerce domnios sobre os comrcios. Jelu: nessa fase ele regula o crescimento dos seres diferenciados. Culto em Ijelu. Ina: quando invocado na cerimnia do Ipade regulamentando o ritual. Onan: referencia aos bons caminhos, a maioria dos terreiros tem-no, seu fundamento, reza que no pode ser comprado nem ganho e sim achado por acaso. Ojise: com essa invocao ele far a sua funo de mensageiro. Eleru: transportador dos carregos rituais onde possui total domnio. Elebo: possui as mesmas atribuies com caracterizaes diferentes. Ajonan: tinha o seu culto forte na antiga regio Ijesa. Maleke: o mesmo citado acima. Lodo: senhor dos rios, funo delicada, dado a conflitos de elementos Loko: como ele assexuado nessa fase tende ao masculino simbolizando virilidade e procriao. Oguiri Oko: ligado aos caadores e ao culto de Orumila-Ifa. Enugbarijo: nessa forma Exu passa a falar em nome de todos os orixs. Agbo: o guardio do sistema divinatrio de Orumila. Eledu: estabelece o seu poder sobre as cinzas, carvo e tudo que foi petrificado.

Olobe: domina a faca e objetos de corte. comum assenta-lo para pessoas que possuem posto de Asogun. Woro: vem da cidade do mesmo nome. Marabo: aspecto de Exu onde cumpre o papel de protetor Ma=verdadeiramente, Ra=envolver, bo=guardio. Tambm chamado de Barabo= esu da proteo, no confundi-lo com seu marabo da religio Umbandista. Soroke: apenas um apelido, pois a palavra significa em portugus aquele que fala mais alto, portanto qualquer orix pode ser soroke.

Você também pode gostar