ASUNTO: ALEGACINS CONTRA A SOLICITUDE DE EXPROPIACIN FORZOSA DUNHA PARTE DO MONTE COMUNAL DA PARROQUIA DE GARGAMALA (MONDARIZ) PARA POER

EN EXPLOTACIN UNHA CANTEIRA DENOMINADA GATEIRA 2.941

NOME E APELIDOS:........................................................................................................ con DNI n ...................................................., en representacin de

.................................................................................e enderezo a efectos de notificacin en....................................................................................................................................... enterado de que a Consellera de Economa e Industria puxo a exposicin pblica1 no DOG n 231 do 2 de decembro de 2011o expediente para levar a cabo a expropiacin forzosa do mbito coecido como Gateira ao obxecto de construr unha canteira no Monte Comunal da parroquia de Gargamala, formula as seguintes ALEGACINS:

1.- DESDE O PUNTO SOCIOECONMICO. Que a Comunidade de Montes de Gargamala, propietaria nica dos terreos sobre os que se pretende poer en explotacin a devandita mina, teen amosado o seu rexeitamento unnime e rotundo a este proxecto a causa dos prexuzos que lles provocara en forma de: a) Contaminacin acstica en forma de rudo: explosins, voladuras e circulacin de camins, palas cargadoras e retroescavadoras, etc... b) Prexuzos econmicos en materia forestal, na medida en que a canteira pretende instalarse sobre unha masa arbrea que explota a CCMM. c) Prexuzos pola sa afeccin sobre o gando ceibo (ver ANEXO 1) que propiedade de distintos vecios/as da parroquia e que pastan maiormente na Chan de Cairn, un pastizal comunal situado uns centos de metros ao W do lugar no que se pretende poer en explotacin a canteira. d) Prexuzos pola sa afeccin sobre o patrimonio natural e cultural: paisaxe, 2 muos de auga, gravados rupestres e un foxo do lobo nico. Neste sentido necesario destacar que o patrimonio natural e cultural un dos principais recursos da parroquia de Gargamala.

Anuncio do 17 de outubro de 2011, da Xefatura Territorial de Pontevedra, polo que se somete a informacin pblica a solicitude de expropiacin forzosa para a ocupacin dos terreos includos dentro da concesin de explotacin mineira Gateira nmero 2.941, no termo municipal de Mondariz 2 Nas proximidades do lugar no que se pretende poer en explotacin a canteira estn documentados ducias de petrglifos excepcionais (protexidos polo artigo 40.2 da Lei 16/1985, do 25 de xuo, do Patrimonio Histrico Espaol e recentemente catalogados pola Consellera de Cultura e Turismo.

Sobre estas lias cachenas e becerros pastando na Chan da Rega, o humidal inmediato ao lugar no que se pretende abrir a canteira

A este respecto preciso sinalar que a Consellera de Medio Rural da Xunta de Galicia ten realizado, ben de forma directa, ben indirectamente a travs da Comunidade de Montes, unha serie de investimentos en favor da economa silvopastoril que ten lugar en Monte Maior e no Coto de Eira: peches, repoboacins, desbroces, cerramentos, instalacin de pasos canadianos ou tornavacas, mangas de saneamento gandeiro, etc... A posta en explotacin desta canteira convertira en intiles boa parte destes investimentos realizados con fondos pblicos que, neste momento, se atopan en bo estado de conservacin e en perfectas condicins de uso. Segundo a Consellera do Medio Rural e a CCMM, os investimentos pblicos totais realizados no Monte Comunal de Gargamala, parroquia na que se pretende abrir a canteira que nos ocupa no perodo 2001-2009 ascende a 148.032 . Ademais hai que ter en conta o paso pola zona do sendeiro PRG-15-1 coecido como Ruta dos Muos de Gargamala. De executarse a explotacin mineira proxectada, o sendeiro desaparecera por completo, xa que o sendeiro sera utilizado polos camins da empresa para acceder canteira desde a estrada local que une os ncleos tradicionais de Boente, Mourelle e Barro co Monte Gateira, o que provocara unha desfeita deste sendeiro tradicional de uso peonil.
3

http://www.riasbaixas.depo.es/web2009/index.php?idIdioma=2&idMenu=3&bsqPalabra=&bsqIdTipoPri ncipal=2&bsqIdTipo=0&bsqIdConcello=0&buscar=&pag0=2&pagNumRs=48&int1=6328

Detalle dun dos postes sinalizadores do sendeiro PRG 15. O sinal superior ou PRG-15-1 indica o camio que cmpre seguir para chegar ao foxo do lobo da Chan da Rega

2.- DESDE O PUNTO DE VISTA CULTURAL E PATRIMONIAL. No lugar coecido como Chan do Foxo ou Foxo da Rega, situado en Monte Maior, nas estribacin do Coto de Eira, parroquia de Gargamala, concello de Mondariz (Pontevedra) localzase un extraordinario foxo do lobo4. Neste sentido cmpre recordar que o Plano de xestin do Lobo en Galicia (DOG n 166 do 29/08/06; PC5) da Consellera de Medio Ambiente aposta por declarar todos os foxos de lobos como Bens de Interese Cultural (BIC), a mxima proteccin que prev a Lei 8/1995 do Patrimonio Cultural de Galicia para un ben cultural. Este elemento forma parte do Patrimonio Cultural do noso pas na definicin que deles d o art. 1 da Lei 8/1995 do Patrimonio Cultural de Galicia. Por este motivo a Direccin Xeral de Patrimonio Cultural da Xunta de Galicia emitiu no ano 2008 un informe desfavorable posta en explotacin da devandita canteira. Este informe rexeitaba o Estudo de Impacto presentado pola empresa, afirmando que o mbito da explotacin da canteira estndese pola zona de influencia do foxo do lobo. Pdese dicir, sen dbida, que os traballos de extraccin nesta zona danarn o seu patrimonio etnogrfico e cultural, empobrecendo e alterando morfoloxicamente, de xeito negativo, o contorno paisaxstico no que se asenta, (...) polo que cmpre informar desfavorablemente a concesin de explotacin Gateira n 2941 (...). Ademais o 16 de xullo de 2010 a Secretara Xeral de Calidade e Avaliacin Ambiental 5 da Consellera de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, emitiu un informe ao
Reboreda Carreira, A: O mito que fascina: do lobo ao lobisome. Actas das II Xornadas de literatura oral. Ed. Deputacin de Lugo / Asociacin de escritores em lngua galega. Lugo. 2009. pax. 94 5 N de rexistro 194 do 19/07/2010.
4

respecto no que expresaba que non deberan iniciarse as labores de explotacin ata que se proceda efectiva delimitacin do mbito de proteccin do que se cualifica como elemento de valor etnogrfico notable denominado foxo e sebes de acorralamento.. A este respecto inclumos no ANEXO 2 unha proposta de mbito de proteccin elaborada tomando como referencia o art. 3 das Normas Complementarias e Subsidiarias de Planeamento das Provincias da Corua, Lugo, Ourense e Pontevedra, aprobadas por Orde do 3 de abril de 1991 (DOG nm. 72, do 16 de abril).

Arriba o foxo do lobo da Chan da Rega, na parroquia de Gargamala

A maiores a Declaracin de Efectos Ambientais deste proxecto, coecido como Gateira 2.941 (Clave 2005/0228), emitido pola Direccin Xeral de Calidade e Avaliacin Ambiental da Consellera de Medioambiente o 06/06/2007, ignora por completo a existencia deste extraordinario ben cultural, o que supn un incumprimento flagrante do art. 32 da Lei 8/19995 do Patrimonio Cultural de Galicia. Este ben figura Catlogo do PXOM do Concello de Mondariz que se atopa en fase de redaccin coa clave identificativa E_072 e un grao de proteccin Integral. A iniciativa privada que pretende poer en explotacin unha canteira de pedra no mbito coecido como Gateira atinxe plenamente ao mbito de proteccin desta trampa cinextica de natureza etno-arqueolxica. Neste sentido o vrtice n 4 dos que son obxecto de publicacin no DOG n 231 do 2 de decembro de 2011 sitase a tan s 40 m dunha das sebes do foxo, o que evidencia o nulo respecto que por este excepcional ben cultural ten este proxecto de canteira.

Perspectiva dos restos da sebe do foxo do lobo situada a 40 m do vrtice n 4 da canteira que se pretende poer en explotacin

A maiores cmpre sinalar que polo sendeiro que leva Chan do Foxo ou Chan da Rega transcorre a anual Romara do Coto de Eira, unha ascensin a p que ten lugar o da 1 de maio desde tempo inmemorial partindo das distintas parroquias da contorna, entre elas Gargamala. Tralo inverno e as chuvias de abril, a climatoloxa do novo mes permite empezar cos traballos agrarios, que cmpre realizar con premura para a sementeira (de a as expresins estar amaiado ou andar co maio ao lombo cando un est canso e baldado). Xa que logo as celebracins populares do 1 de maio -entre elas esta de Coto de Eira que referimos- explcanse por ser esta data un punto de inflexin no tempus agrario tradicional no que teen lugar boa parte das romaras do noso pas. No outeiro de Coto de Eira, malia non existir capela nin construcin relixiosa algunha, si existiu unha cruz baixa sen figuracin que veu sancionar unha tradicin romeira que quizais tea orixes pags. A ascensin ao Coto de Eira do 1 de maio ten lugar a travs do sendeiro ou pista forestal que tamn ser utilizado polos camins da empresa para acceder canteira desde a estrada que une os ncleos tradicionais de Boente, Mourelle e Barro co monte situado no lugar de Gateira, o que provocar un deterioro considerable desta va de comunicacin tradicional.

3.- DESDE O PUNTO DE VISTA NATURAL E PAISAXSTICO. A canteira que se pretende abrir afectara de modo directo Rega do Foxo, un caudal natural constante que procede do Coto de Eira que, altura da Chan do Foxo, provoca unha braa ou humidal de montaa de enorme valor paisaxstico e ecolxico. Ademais o Real Decreto Lexislativo 1/2001, do 20 de xullo, polo que se aproba o texto refundido da Lei de augas. (BOE n 176, do 24-7-2001) establece unha zona de polica de 100 metros de largo na que se condicionar o uso do solo e as actividades que se desenvolvan. Neste sentido os vrtices n 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 e 11 da explotacin mineira pretendida sitanse xusto no borde de afeccin do caudal coecido como A Rega do Foxo. mais, a localizacin xeogrfica de todos estes vrtices, que definen o lmite S-SE da explotacin pretendida, favorecera a cada por gravidade de entullo e pedras sobre a Rega do Foxo (entre os vrtices e o leito fluvial hai unha diferenza de cota de 20 m de media), o que provocara un desastre ecolxico de enormes proporcins. Neste sentido recordamos que no ano 1971 tivo lugar a sinatura da Convencin Internacional sobre Humidais en Ramsar (Irn), validado polo Estado Espaol. Este documento pretende pr de manifesto a importancia das zonas hmidas do Planeta para facer fronte aos efectos da mudanza climtica. En Galicia a lexislacin ambiental que protexe estes humidais son a Directiva Hbitats 92/43/CEE, a Lei 42/2007 do Patrimonio Natural e da Biodiversidade e o Decreto 127/2008 dos Humidais Protexidos de Galicia (DOG n 122 do 25 de xuo de 2008). Precisamente o punto 2.6 do Inventario anexo a este decreto protexe os Ecosistemas hidrfilos, concretamente os Humidais de Montaa (2.6.1.1) como este da Chan da Rega ou Rega do Foxo, situado nas estribacins do Coto de Eira. O art. 8 deste texto legal prohibe: b.- As actividades que directa ou indirectamente poidan producir o desecamento ou a alteracin hidrolxica do humidal. e) As modificacins da cubeta e das caractersticas morfolxicas do humidal, o recheo do humidal con calquera tipo de material, as como a alteracin topogrfica da sa zona perifrica de proteccin. f) As explotacins mineiras e extractivas, ags aquelas con dereitos outorgados con anterioridade ao 8 de xuo de 2004.

Sobre estas lias panormica do humidal de montaa coecido como Chan da Rega

En relacin necesidade de protexer o Monte Maior e Coto de Eira, o 23 de marzo de 2008 o Pleno da Corporacin Municipal aprobou por unanimidade de todos os partidos polticos (PP, BNG e PSOE) solicitar Consellera de Medio Ambiente a inclusin deste espazo natural na Rede Natura 2000 da Unin Europea. As mesmo o 19 de novembro de 2009 a Secretaria Xeral de Ordenacin do Territorio, dependente da Consellera de Poltica Territorial, Medio Ambiente e Infraestruturas, 6 emitiu un informe no que establece a necesidade de clasificar (punto II.2.d) o Monte Maior e Coto de Eira no PXOM de Mondariz en fase de tramitacin como Solo Rstico de Especial Proteccin de Espazos Naturais. Por ende, a Lei 7/2008, do 7 de xullo (DOG n 139 do 18 de xullo de 2008), de proteccin da paisaxe de Galicia establece no seu art. 6 que as actuacins das administracins pblicas en materia de paisaxe deben atender, como mnimo, os seguintes fins: 1. A proteccin da paisaxe: entendida como todas aquelas accins que tean como fin a preservacin e conservacin dos elementos mis significativos e caractersticos dunha paisaxe, xustificados polo seu valor patrimonial como resultante da sa configuracin natural ou da intervencin humana sobre o medio. Por todo isto SOLICITA: 1.- Que se rexeite a procedencia de ocupacin dos bens que se pretenden expropiar, facendo primar a conservacin dos valores paisaxsticos, naturais e culturais en especial do foxo do lobo citado e do humidal atinxido- do mbito interesado pola explotacin mineira Gateira n 2941 no termo municipal de Mondariz. 2.- Que se prime, por riba de calquera outra consideracin, a vontade unnime da titular dos terreos a CCMM de Gargamala-, as como a consideracin e defensa dos valores paisaxsticos, naturais e culturais do mbito coecido como Gateira, na parroquia mondaricense de Gargamala.

3.- Que non se autorice a posta en explotacin desta canteira a fin preservar as calidades ambientais, paisaxsticas e culturais do espazo definido polo proxecto, por supoer un impacto ambiental CRTICO e IRREVERSIBLE sobre a paisaxe e o patrimonio natural e cultural deste mbito, sendo totalmente contraditorio cos valores que persigue conservar a Lei 8/95 do Patrimonio Cultural de Galicia, Lei 16/1985 do Patrimonio Histrico Espaol, Lei 9/2001 de Conservacin da Natureza e Lei 7/2008 de Proteccin da Paisaxe de Galicia.
Mondariz, 12 de decembro de 2011 Asdo:

http://www.cmati.xunta.es/portal/webdav/site/cptopv/shared/es/pdfs/dxu/RESOLUCIONS%20PLANS% 20URBANISMO/20091120/MONDARIZ-SX%20IPAI%20PXOM.pdf

CONSELLERA DE ECONOMA E INDUSTRIA Xefatura Territorial de Pontevedra XUNTA DE GALICIA

ANEXO 1: Censo gandeiro actualizado elaborado pola Consellera e Medio Rural localizado no Monte Maior e Coto de Eira.

Total Explotacins Parroquia explotacins bovinas bovinas activas Ventn Traspielas Gargamala Sabaxns TOTAIS 19 26 24 24 93 16 21 19 17 73

Explotacins Reses bovinas Totalreses bovinasno activasno bovinas monte monte 5 1 9 8 23 74 76 215 109 474 41 61 192 88 382

Parroquia Ventn Traspielas Gargamala Sabaxns TOTAIS

Totalexplotacinsequinas 3 2 4 2 11

NdecabalosdePura RazaGalega 15 15

ANEXO 2: Ortofoto coa localizacin e mbitos de proteccin propostos para o foxo do lobo, o regato e o humidal da Rega do Foxo ou Chan do Foxo (Gargamala)