BIZNESI I VOGL DHE I MESM

Nga literaturat msimore

V.S 2/1/2010

Literatur msimore

Faktort t cilt ndikojn n zgjedhjen e forms adekuate t organizimit t NVM jan: 1. Kapitali fillestar dhe planet financiare 2. Prfitimet, detyrimet dhe obligimet e pronarve / menaxherve 3. Tatimet dhe rregullimi qeveritar 4. Shfrytzimi i burimeve 5. Rritja, ekspansioni, integrimi dhe shitja FORMAT KRYESORE T ORGANIZIMIT SIPAS PRONSIS 1. Pronar i vetm biznesi individual 2. Ortakeria partneriteti 3. Korporata Pronar i vetm biznesi individual 1. Pronar i vetm T punsuarit 2. Prparsit: 3. Liri e veprimit 4. Lehtsia e fillimit dhe prfundimit t biznesit 5. Taksa m thjeshta 6. Kufizime m t vogla ligjore T metat e pronsis individuale: 1. Prgjegjsi e plot mbi pronarin 2. Vshtirsit pr t siguruar kapitalin e nevojshm 3. Pronari / menaxheri sht tepr i ngarkuar 4. Kontinuiteti kohor 5. Kufizime (munges) t menaxhmentit Ortakeria partneriteti 1. Partneriteti formalizohet me kontrat 2. kushteve t ndrprrjes s partneritetit 3. Trheqja ose inkuadrimi i partnerve t rinj 4. Nuk ekzistojn kufizime ligjore pr numrin e partnerve Prparsit e partneritetit si form e organizimit t ndrmarrjes s vogl jan kto: 1. Rritja e potencialeve pr funsionimin dhe zhvillimin e biznesit (sinergjia) 2. Mundsit m t mdha pr rritje dhe zhvillim 3. Thjeshtsia e procedurave t menaxhimit dhe marrjes s vendimeve n krahasim me korporaten 4. Leht themelohet 5. Kufizime t vogla ligjore 6. Ndarja e rrezikut Mangsit e partneritetit si form e organizimit t ndrmarrjes s vogl jan kto: 1. Fleksibiliteti i kufizuar 2. marrja e vendimeve, zhvillimi, personeli 3. Rritja e kapitalit 4. Kontinuitet n pun 5. Ndarja e puns: ka vshtirsi n ndarjen Korporata 1. Jeta e korporats sht e pavarur nga jeta e pronarit 2. Form m e komplikuar e organizmit t biznesit

3. Ndarja e pronsis nga menaxhimi 4. prona mund te shitet - biznesi vazhdon 5. Korporata themelohet siaps rregullave t prcaktuara me ligj Pronsia n korporat mund t jet e transferueshme dhe jo e transferueshme Korporata (struktura organizative) sht prgjegjse pr obligimet e bra, e jo pronart e kapitalit Akcionart jan pronar dhe zgjedhin bordin e drejtorve Prparsit: 1. Orientimi kah zhvillimi: ndarja e e qart e prgjegjsive pr menaxhim nga prona dhe motivimi pr dividend dhe mundsia pr t siguruar burime pr investime krijon platform pr zhvillim 2. Lehtsia pr t siguruar burime financiare 3. Letsia n ndryshimin e strukturs s pronsis dhe transferin e prons 4. Menaxhmenti i specializuar 5. Prgjegjsia e kufizuar 6. Prfitime pr t punsuarit Mangsit: 1. Kapitali themletar i nevojshm pr krijimin e koorporats (i prcaktuar me ligj) 2. Taksate dyfishta 3. Krkesa t mdha juridik: ertifikats s aksioneve, vuls s korporats, librit korporativ t shnimeve, regjistrimit si inkorporat, evidenc t detajizuar t kontabilitetit, regulativ lidhur me mbledhjet e kshillit t drejtorve, etj. 4. kontrolli i vshtirsuar 5. Rrezikim i aksionerve t vegjl 6. Struktura menaxhuese e korporatave Akcionert jan pronart e korporats PERGJEGJESIT LIGJORE T BIZNESEVE 1. Shoqrit tregtare me prgjegjsi t plot 2. Shoqrit tregtare me prgjegjsi t kufizuar 3. Shoqrit komandite FRANSHIZA SI FORM E KRIJIMIT T BIZNESIT Franshiza sht nj marrveshje midis kompanis poseduese t nj marke t mirnjohur produkti (kompania prind) dhe nj ndrmarrsi Tipet e franshizave jan: 1. Franshiza e emrit tregtar 2. Franshiza e shprndarjes s produktit 3. Franshiza e pastr Prparsit e franshizs 1. Suksesi m i leht n zbatimin e teknologjis dhe standardeve / trajnimi 2. Marketingu / penetrimi me i leht (emri me i njohur dhe identifikimi me te) 3. Sistemi i prpunuar mire pr t sigurauar cilsin + standardet 4. Asistenca teknike dhe financiare (trajnime) T metat e franshizs 1. Pagesa e vazhdueshme e franshizes n kembim t s drejts 2. Standardet strikte- autonomia m e vogl (inspektimi nga franshizori) 3. Kufizimet n blerje dhe shitje

4. Kufizimet n asortiman REGJISTRIMI I BIZNESVE 1. Bazat ligjore per krijimin dhe funksionimin e bizneseve 2. Form legale regjistrohen tek organi perkats shtetror 3. numri identifikues, xhirollogaria, emri tregtar (firma) 4. Prkufizojn obligime reciproke me bizneset e tjera shtetin 5. Akti i tehmelimit, Statuti dhe Kontrata Zakonisht e zhvilluar n sektorin e tregtis(Vickham, 2003) Ndrmarrs qe i drejton burimet (resurset) e siguruara nga te tjeret Termi : Ndrmarrs dhe ndrmarrsi Richard Couton me 1734 Ndrmarrsi i lviz burimet nga nj fush m fitim m t ult n nj fush me fitim m t lart (D.Stoks, 2003) Shumpeteri n shekullin 20 ,ndrmarrsit i konsideron si nj force destabilizuese n kuptimin e nxitjes s ndryshimit t asaj q ekziston P. Drucker n vitet 80,paraqitjen e ekonomis s ndrmarrsis do ta quaj ngjarjen me shpresdhnse: ajo incon ndryshimet e shpeshta, shfrytzon shanst q tjert nuk i shohin Krjon dika ndryshe dhe bn q nevoja pr risi t jet e prhershme Wickham ( 2003) numron disa nga keto atribute : 1. Rreziku (risku) 2. Efikasiteti 3. Inovacioni Howard (1998) numron kater karakteristika qenesore te ndermarrsit : 1. Njohja e shansave n treg 2. Gatishmeria pr pranimin e rrzikut 3. Aftesia per te siguruar resurset ( burimet) per investim 4. Aftesia per te menaxhuar bzinesit Zimmerer dhe Scarborough ( 1998): nje person qe krijon nje biznes duke u ballafaquar me rrezikun dhe duke synuar realizimin e fitimit dhe rritjen e biznesit duke perfituar nga shansat dhe aftesia per te siguruar dhe menaxhuar resurset ( burimet) . Atributet e profilit te ndermarresit: 1. Deshira per marrjen e pergjegjesise 2. Preferenca per nje rrezik te menaxhueshem - nje rrezik i kalkulueshem 3. Vetebesimi i larte ne aftesine per sukses 4. Deshira per nje pergjegje te shpejte ndaj veprimeve Fushat e veprimit t biznesit t vogl dhe t mesm 1. Aktivitete intensive pr nga puna q realizohen me shfrytzim m racional t burimeve njerzore dhe pajisjeve, q sigurojn punsim m t madh. 2. Nevoja pr konsumator t rregullt q krijon nj marrdhnie midis shfrytzuesve t rregullt t shrbimeve prkatsisht konsumatorve dhe dhnsve /ofruesve t shrbimeve 3. Problemi i prputhjes mes oferts dhe krkess ka t bj me pasigurin lidhur me krkesn e cila sht shpeshher vshtir e parashikueshme; 4. Fleksibiliteti n lokacion q ndrlidhet me faktin se lokacioni duhet t jet te konsumatort. Kjo sht nj komponent e rndsishme e planit t marketingut

1. Pozicionimi n treg 2. Strategjia rreth prkufizimit t mimeve 3. Strategjia dhe plani I shitjes 4. Plani i promocionit, publicitetit dhe reklams PLANI I BIZNESIT 1. Plani i biznesit duhet t siguroj informatat si: 2. Ku ndodhemi n momentin e tanishm? 3. Analiza mbi gjendjen e tanishme (SWOT) 4. Ku dshirojm t arrijm? 5. Qllimet q dshirojm ti realizojm 6. Si do t arrijm atje? 7. Shpjegimet mbi kushtet e tregut, teknologjis. 8. Sa jan t vlefshme sakrificat n krahasim me investimet q kemi pr t br? 9. Krahasim n mes t investimeve dhe efekteve nga investimet Prgatitja dhe hartimi Prmbajtja 1. Rezyme 2. Historiku i shkurtr dhe gjendja e tanishme 3. Analiza SWOT 4. Prcaktimi i qllimeve 5. Analiza e tregut 6. Aspektet teknologjike 7. Aspektet e menaxhimit 8. Identifikimi i shpenzimeve, investimeve dhe mjeteve t financimit 9. Analiza Financiare Struktura -N prgjithsi mund t themi se kemi t bjm me 4 njsi themelore: 1. Analiza e gjendjes 2. Analiza e Tregut 3. Analiza e teknologjis dhe menaxhmentit 4. Analiza Financiare 1. Analiza e gjendjes -Pasqyr mbi: 1. Biznesin ekzistues 2. Origjinn e biznesit 3. Pronart 4. Formne e organizimit 5. Rruga e zhvillimit ka sht SWOT analiza ? Teknik e analizs s gjendjes aktuale t institucionit t caktuar dhe ambientit t tij sht faza e par e planifikimit dhe ndihmon n fokusimin mbi shtjet kye SWOT 1. Strengths Prparsit 2. Weaknesses Dobsit 3. Opportunities - Mundsit 4. Threats - Rreziqet

SWOT prdoret pr t zhvilluar nj PLAN q merr pr baz 1. faktort e brendshm 2. faktort e jashtm 3. maksimizon prparsit dhe mundsit 4. minimizon ndikimin e dobsive dhe rreziqeve Prparsit (Strengths) 1. Cilat jan prparsit tuaja? 2. far bni ju m s miri? 3. Cilat jan prparsit tuaja n syt e t tjerve? Dobsit Weaknesses: 1. far mund t prmirsoni? 2. far nuk e bni mir / apo e bni keq? 3. far nuk duhet t bni? Mundsit - Opportunities 1. Ku jan mundsit e mira pr ju? 2. Cilat jan trendet me interes pr t cilat keni ju njohuri? Rreziqet - Threats 1. Me cilat pengesa ballafaqoheni? 2. far bn konkurenca juaj? 3. A po rrezikon seriozisht veprimtarin tuaj ndrrimi i shpejt i ambientit? SMART 1. S SPECIFIK 2. M I MATSHM 3. A I ARRITSHM 4. R REALIST 5. T I PRKUFIZUAR N PIKPAMJE KOHORE 1. Prkufizimi i produktit dhe konsumatorve 1. Emri, paketimi, madhsia, karakteristikat 2. Si do ti plotsoj nevojat 3. Pse mund t penetroj n tregun ekzistues/tregun e ri 4. far e dallon nga t tjert Produkti mund t destinohet n tregjet: 1. TREGU I KONSUMIT nevoja individuale dhe konsumi familjar 2. TREGU INDUSTRIAL produkte t destinuara pr prodhim t mtejm (gjysmprodukte) 3. QEVERIA prokurime dhe blerje (kontraktim i shrbimeve) 4. EKSPORTI tregje ndrkombtare (krkesa t rrepta n pikpamje t aftsis konkurruese) Procesi i identifikimit t segmenteve ka tri hapa: 1. Segmentimi i tregut 2. Tregu cak 3. Pozicionimi n treg Segmentimi n baz t kategorive t konsumatorve: Familja 1. Shtrirja gjeografike 2. T ardhurat

3. Religjioni 4. Profesioni 5. Edukimi 6. Niveli social 7. Mosha 8. Gjinia Tregu cak bhet pasi BVM ti ket identifikuar segmentet e tregut 1. Vlersimi i aktiviteteve t secilit segment 2. Cili gjeneron m shum t ardhura 3. Ku ka m pak konkurenc 4. Cili ka m tepr qndrueshmri T mirat zvendsuese 1. Autobusi me Taxi Largsia gjeografike 2. Konkurent n shtetin fqinj 3. Krahasoni produktin tuaj me at t konkurentve 3. Strategjia dhe plani i shitjeve 1. Shitja direkte 2. Porosit (shitje e kontraktuar) 3. Ndrmjetsit 4. Shitja me shumic 5. Shitje me pakic

1. Cilat jan dy ose m shum nga karakteristikat me t cilat prkufizohen bizneset e vogla? Karakteristikat me t cilat prkufizohen bizneset e vogla jan: a) Menaxhmenti i firms sht i pavarur dhe zakonisht menaxhert jan dhe pronar. b) Kapitali sht n pronsi t nj individi ose nj grupi t vogl c) Kryesisht shtrihen n nj regjion t vogl, ndrsa puntort dhe pronart jan po t njjtit regjion. Mirpo nuk do t thot se tregu sht lokal. d) Madhsia e firms n korniza t industris duhet t jet e vogl kur krahasohet me ndrmarrjet m t mdha n at rajon. 2. Si definohen mikrondrmarrjet, ndrmarrjet e vogla dhe ndrmarrjet e mesme sipas kriterit t numrit t puntorve? Mikrondrmarrjet, prej 1-19 t punsuar Ndrmarrjet e vogla prej 20-99 t punsuar Ndrmarrjet e mesme, prej 100-499 t punsuar. 3. Si ndahen BVM n kategori ( tri kategori sipas BE)? Sipas Unionit Evropian NVM ndahen n tri kategori: Ndrmarrjet/bizneset mikro prej 1-9 t punsuar Ndrmarrjet/bizneset e vogla prej 10-49 Bizneset e mesme prej 50-249 t punsuar.

4. Si prkufizohen BVM sipas Banks Botrore? BVM sipas banks botrore sa i prket numrit t puntorve sht: Mikrondrmarrje prej 1-5 Ndrmarrje t vogla 6-25 Ndrmarrje t mesme prej 25-250. 5. Cilat jan specifikat e BVM? Specifikat kryesore t BVM jan: Inovacionet, Fleksibiliteti, Marrdhniet direkte gjat puns, Mundsia e punsimit, menaxhimi bhet nga nj person, kapitali sht i kufizuar, pavarsia e pronarve, marrja e shpejt e vendimeve 6. ka kuptoni me marrjen e shpejt t vendimeve t BVM Me marrjen e shpejt t vendimeve tek BVM kuptojm se n kto biznese centralizimi sht m i madh n rastin e marrjes s vendimeve, ka nj numr t kufizuar t t punsuarve t cilt marrin pjes n vendimmarrje apo kryesisht vendimmarrja bhet nga vet pronari. 7. Cilat jan disa prej zbulimeve t BVM? Klimatizimi, transmisioni automatik, celofani, helikopteri, aviomotort, ngrirja e shpejt, streptomicina, etj. 8. Si bhet Menaxhimi i BVM? N fazn fillestare t zhvillimit t BVM, n t shumtn e rasteve menaxhmenti zbatohet nga nj person. Menaxhert apo vet Pronart e ktyre bizneseve disponojn me njohuri t prgjithshme, kan autoritet t pakufizuar dhe prgjegjsi n udhheqjen e ktyre bizneseve. Po ashtu Menaxhert- pronart e ktyre bizneseve marrin t gjitha vendimet strategjike dhe taktike q jan t lidhura me zhvillimin dhe punsimin. 9. Cila sht rndsia e BVM n ekonomin e tregut? Rndsia e BVM n ekonomin e tregut sht e madhe, ato demonstrojn nj nivel t lart t inovacionit, fleksibilitetit dhe adaptimit ndaj ndryshimeve t cilat ndodhin n rrethin. N ekonomit e vendeve t zhvilluara prmenden kontributet q kan dhn BVN n ekonomin e tregut si psh. Kontributet n proceset e ndryshimeve teknologjike, kontributi n sjelljen e konkurrencs s shndosh, hapja e vendeve t puns, oferta e pasur e prodhimeve n tregun vendor, NVM bhen t prshtatshme n afrimin e njohurive dhe shkathtsive t reja, prmirsimin e strukturave etj. Por vlen t theksohet se rndsi a m e madhe i kushtohet punsimit n t cilin NVM zn nj vend t madh. 10. N cilin sektor t ekonomis kemi m shum BVM N sektorin e Shrbimeve, t ndrtimit dhe Teknologjis Informative. 11. N ka bazohet teoria e dualitetit, teoria e nive strategjike n lidhje me b. e vogla dhe t mdha?

N baz t teoris s dualitetit bizneset e vogla realizojn aktivitet t ndryshm nga bizneset e mdha, bizneset e vogla shmangin ballafaqimin direkt me bizneset e mdha n q do t thot se nuk jan konkurrent t bizneseve t mdha. 12. N ka bazohet kompleksi i konkurrencs direkte t BV dhe B. t mdha? BM qndrojn m mir n prodhimin e teknologjive t reja bazike prderisa BV jan m t mira n transformimin e tyre n produkte t reja pr treg. Bizneset e mdha jan m t suksesshme n aktivitete t shkalls s gjer, prodhimi m efiient dhe n marketingun e produkteve, ndrsa n ann tjetr BV jan t specializuara n tregjet nie si dhe n krijim e tregjeve shtes pr produktet n fund t ciklit jetsor t tyre. Pra kto teori bazohen n faktin se kto dy kategori t bizneseve kan qasje t ndryshme n ndonj faktor t kufizuar t prodhimit., ky faktor mund t jet i lidhur me aftsit ndrmarrse know-how apo n ndonj resurs fizik. 13. ka kuptoni me kooperim t B. vogla dhe t mdha a mund t kooperojn BV dhe BM dhe mos t jen vetm konkurrente? BV dhe BM nuk jan gjithnj konkurrent, mirpo kto dy biznese shpesh kooperojn dhe varen nga njri tjetri. BM n shum raste i sub-kontraktojn aktivitetet e furnizimit t t mirave t ndrmjetme te bizneset e vogla, pra kto mund t kooperojn n shum fusha si psh. BV bjn furnizimin BM me lnd t par dhe produkte t ndrmjetme, gjithashtu BM jan ato q vendosin kushtet pr rritjen e industrive n t cilat BV jan numr m t madh. 14. Cilat jan prparsit dhe mangsit e BV dhe BM? ( ne kete pyetje ka prdorur profa shume si dhe besoj se secili di mjafte nga jeta e prditshme) 15. ka kuptoni me fleksibilitet t BV? Bizneset e vogla njihen pr aftsit e tyre pr fleksibilitet rndsia ekonomike kryesore e BV qndron n aftsin e tyre pr t ndryshuar. Meqense BV nuk kan resurse t mjaftueshme si dhe jan nn presion t vazhdueshm t krcnimeve nga tregua, ato nuk ka zgjedhje tjetr prve se t ndryshojn nse dshirojn t ekzistojn. 16. Numroni disa prej fleksibiliteteve? Fleksibiliteti sipas madhsis s bizneseve, fleksibiliteti n sektor t ndryshm t ekonomis, fleksibiliteti si prgjigje ndaj fluktimeve n krkes pr produkte dhe shrbime, fleksibiliteti dhe ndryshimet n mime, fleksibiliteti dhe ndryshimet n teknologji, fleksibiliteti n format organizative etj. 17. ka kuptonim fluktuimet n krkes dhe fleksibilitetin e bizneseve t vogla? BV veprojn n tregjet apo industrit n t cilat fluktuimet n krkes jan dukuri e prhershme. Pra fluktuimet n krkes jan vetm nj nga aspektet i cili i detyron bizneset t jen fleksibile.

18. ka kuptoni me teknologji dhe fleksibilitet t bizneseve t vogla? Bizneset e vogla zakonisht jan t kufizuara nga aspekti i kapitalit dhe mundsit pr financim t jashtm i kan shum m t vogla se bizneset e mdha, ather mundsit pr t poseduar teknologji t avancuar jan t vogla. 19. ka kuptoni me fleksibilitetin dhe format organizative? BV jan m t prirura t jen fleksibile n format organizative. Ky argument sht i bazuar n faktin se BV kan nj struktur organizative relativisht t thjesht detyrat dhe raportet n pun jan t qarta, bizneset e vogla mund t marrin puntor t rinj kur krkesa pr produktet e tyre rritet, si dhe mund t largojn nse krkesa bie. 20. ka kuptoni me fleksibilitet dhe mimet? Bizneset mund t jen fleksibile n mime , mirpo kjo varet nga qasja n informatat nga tregu. Efektet e fleksibilitetit t mimeve do t varen nga elasticiteti i krkess pr kto dy produkte si dhe elasticiteti i kryqzuar i ktyre produkteve. 21. ka kuptoni me raport optimal t BV dhe BM pr zhvillimin ekonomik t nj vendi? sht tejet e rndsishme q Ekonomit nacionale t ken nj raport optimal t BV dhe BM. sht mjaft i rndsishm ky optimum n mes ktyre dy kategorive sepse prezenca m e madhe e njrs nga kto kategori n strukturn industriale t nj ekonomie mund t ndikoj negativisht n rritjen ekonomike t atij vendi. 22. ka ndodh nse nj ekonomi ka m shum BV? Nse n nj ekonomi ka m shum BV kjo do t ndikonte n orientimin e biznesit n tregun vendor, zvoglimin n krkes pr kapital dhe shrbime pr konsulenc, mos shfrytzimin e tregjeve n t cilat mund t prfitohet nga prezenca e ekonomive t shkalls. 23. ka ndodh nse nj ekonomi ka m shum BM? Nse n ekonomi ka m shum BM kjo do ta bnte ekonomin rigide , sepse BV jan burimi kryesor i ndryshimeve n ekonomi. Kjo do t rriste tendencat pr aktivitetet monopolistike dhe oligopolistike n ekonomi nga t cilat do t pasonin konsumatort. 24. ka kuptoni me specifikat karakteristike t ekonomive dhe cilat jan ato specifika t cilat ndikojn optimalen n mes t BV dhe BM? Secila ekonomi ka nj numr t karakteristikave specifiket cilat e ndikojn optimalen. Kto specifika mund t jen t natyrs institucional, politika t aplikuara ekonomik, histori t cilat kan ndikim n distribuimin specifik t ndrmarrsis npr kto vende. 25. N cilat faza t inovacionit ......( nuk e kuptova) BM dhe BV?

Zakonisht fazat e inovacionit jan: invencioni, zhvillimi, prodhimi, hyrja n treg dhe difuzioni. BM e mdha jan m t suksesshme n invencion dhe zhvillim, sepse posedojn kapital, ndrsa BV jan m t suksesshme n fazat tjera e sidomos n plasim n treg. 26. N baz t cilit indikator llogaritet efikasiteti i BV dhe BM n inovacione? Efektiviteti i BV n kuptimin e inovacioneve llogaritet n baz t dy indikatorve: shpenzimet pr inovacione (shpenzimet pr hulumtim dhe zhvillim) dhe inovacionet pr puntor. 27. Cilat jan mendimet e disa ekonomistve lidhur me BV dhe BM sa i prket vendeve t puns, pagave dhe siguris s vendeve t puns 28. N cilat industri gjenerojn m tepr vende t puns BV dhe n cilat industri BM? BV gjenerojn vende t puns kryesisht n industrit intensive n fuqi puntore, ndrsa BM n industrit intensive n kapital.

LENDA: BIZNESI I VOGEL DHE I MESEM KAPITULLI I DYTE 1. Elementet te cilat duhet te merren ne konsiderim per te dhene nje perkufizim se cilat jane specifikat qe e dallojen ndermarresin nga menaxheri jane : Rreziku , Efektiviteti, Inovacioni

2. Kater karakteristikat qenesore te ndermarresit jane : Njohja e shanseve ne treg Gadishmeria per pranimin e rrezikut Aftesia per te siguruar resurset dhe menaxhuar biznesin

3. Grupimi I menaxhereve eshte ky: Zejtari, Promotori, Menaxheri professional

4. Faktoret qe ndikojne ne jete gjatesine dhe zhvillimin e BVM ndahen ne:

Faktore te brendshem: Motivimi, vetit personale, shkathtesit dhe aftesit menaxheriale ne fushen e marketingut ,kontabilitetit, dhe financave Faktoret e jashtem: Nderlidhen me ndikimet e mjedisit makro ( niveli nacional, shtetror dhe nderkombetar) dhe mjedisi mikro (niveli lokal)

5. Pyetjet me te cilat ndeshet pronari/ndermarresi gjate themelimit te nje biznesi te ri jane: Kur te filloj te themeloj biznesin , kur ta beje themelimin, ne cilin sektore

6. Faktoret nga mjedsi I afert qe ndikojne ne mundesit hyrese sipas Porterit jane: Barrierat per hyrje ne treg, Fuqia e blersve, Fuqia e furnitoreve, Potencialet e subtituimit, Rivaliteti ekzistues

7. Ekzistojne disa forma specifike te ndermarresit: Bizneset familijare, Grate ndermarrese, Ndermarresit me orar te pjesshem, me veprim nga shtepia

KAPITULLI I TRETE 1. Faktoret te cilet ndikojne ne zgjedhjen e formes adekuate te organizimit te NVM jane: Kapitali fillestar dhe planet financiare Perfitimet detyrimet dhe obligimet e pronareve menaxherwve Tatimet dhe regullimi qeveritar Shfrytezimi I burimeve Rritja, ekspansioni, integrimi dhe shitja.

2. Format kruesore te organizimit sipas pronsise jane: Biznesi individual, Ortakeri, Korporata humbjes, rrezikut udheheqjes se biznesit.

3. Biznesi individual eshte pronar I vetem , pronar I mjeteve detyrimeve , profitit,

4. Struktura organizative paraqet nje system te mardhenjeve formalisht te caktuar

dhe jo formalisht te zhvilluar e cila I udheheq aktivitetet e njerezve qe punojne bashke. 5. Perparesit e biznesit individual jane:

Lirine e veprimit, lehtesia e fillimit dhe mbarimit te biznesit, taksa me te thjeshta, kufizime me te vogla ligjore dhe kenaqesi personale. Te metat e biznesit individual jane: Pergjegjesia eshte mbi pronarin, per obligimet e veta pergjigjet vet me tere pasurine e tij, veshtiresi per te siguruar kapitalin e nevojshem dhe burimet, pronari menaxheri teper I ngarkuar , kohezgjatja e ndermarrjes varet nga vullneti I pronarit, rreziqet personale semundje e papritur, vdekje.

6. Ortakria eshte biznes ne pronesi te dy ose me shume pronareve

7. Perparesit e partneritetit jane: Rritje e potencialeve per funksionimin dhe zhvillimin e biznesit, sigurim me te lehte te kapitalit fillestare, mundesi me te medha per rritjen dhe zhvillimin , ndarja e profitit ne pjese te barabarta ose ne baze te mjeteve te investuara, leht themelohet. Dobesit e partneritetit jane: Mos marreveshje midis partnereve rreth menaxhimit dhe autorizimit, rritja e kapitalit, kontinuiteti ne pune ndarja e punes. Drejtoret, anetaret e bordit dhe menaxherit sherbejne si perfaqesues te kapitalit dhe jane pergjegjes per korporaten. 9. Perparesit e korporates jane: Orijentimi kah zhvillimi, lehtesia per te siguruar burime financiare per investime, menaxhmenti I specializuar dhe pergjegjesia e kufizuar. Mangesit e korporatave jane: Kapitali themelor I nevojshem per krijimin e korporatave, taksat e dyfishta, kerkesa juridike, kontrolli e veshtirsuar , rrezikimi I aksioneve te vegjel.

8. Korporata eshte pergjegjese per obligimet e bera e jo pronaret e kapitalit.

10. Strukturen udheheqese te formes korporative te organizimit e perbejne:

Aksionaret, Keshilli (bordi) I drejtoreve dhe ekipi menaxhues. Aksionaret jane pronare te korporates dhe per te mbrojtur interest e veta zgjedhin anetar ne keshillin e drejtoreve. Keshilli I drejtoreve eshte nje grup I personave me autoritet te kufizuar juridik , te cilet jane juridikisht pergjegjes aksionareve dhe jane zgjedhur nga ata. Koperativa eshte forme e organizimit te ndermarrjeve te vogla ne pronesi te pronareve e cila punon ne interest e pronareve dhe e cila I shfrytezon sherbimet e tyre. Joint Ventures (investimet e perbashketa) eshte forme e partneritetit per krijimin dhe zhvillimin e biznesit e krijuar me bashkimin e disa partnereve te angazhuar ne nje lemi mjaft te specializuar zakonisht me partnere te jashtem. Franshiza rrjedh ptej fjales franceze qe do te thote privilegj ose autorizim. Ndersa ne gjuhen anglese e drejt e votes, ndonje e drejt speciale, e drejta e emrit te sherbimeve dhe produkteve. Asociacioni ndrekombetare per franshizen e definon franshizen si raport kontinuel ne te cilen bleresi I franshizes siguron te drejten per biznes sipas nje marke , licence, me rregull dhe standarde strikte.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17. Kontrata per franshizen : A eshte kontrate e drejt per te dyja palet ? A jane kushtet e blerjes se franshizes te arsyeshme ? A jane kushtet e veqanta ne kontrate te arsyeshme ne lidhje me: pagesat fikse, kuotat e shitjeve, te drejtat ekskluzive, cimimi total te franshizes.

18. Tipet e franshizes jane: Franshiza e emrit tregtar, Franshiza e shperndarjes se produktit, Franshiza e pastert.

19. Perparesit e franshizes : Sukses me I lehte ne zbatimin e teknologjise dhe standardeve, trajnimi, marketing, sistemi I perpunuar mire per te siguruar cilesia + standardet .

20. Te metat e franshizes :

Ndarja e fitimit dhe pengesat franshize , Ndjekja strikte e veprimeve te standardizuar, Kufizimet mbi blerjen , Me pak liri.

21. Elementet e permbajtjes se kontrates per regjistrimin e biznesit: Identifikimi, Veprimtaria, Pasuria/kapitali, Menyra e formimit te kapitalit, Menyra e menaxhimit, Menyra e ndarjes se profitit/rrezikut, Hyrja dhe dalja nga partneriteti, Perfundimi I punes.

22. Ne grupin e motiveve qe lidhen me nevojen e verifikimit te personalitetit mund te merren: Deshira per pavaresi, deshira per te shfrytezuar shanset , deshira per ta materjalizuar pervojen ne biznes. Ne grupin e motiveve qe lidhen me rritjen e mireqenjes sociale dhe rritjen apo rruajtjen e pasurise hyjne: Motivet financiare, Tradita familjare.

23.

24. Nder faktoret nxites qe kane burimin nga nje nevoje apo detyrim mund te llogariten : Zvoglimi I shanseve per punesim, Humbja e vendit te punes, Konfliktet ne vendin e punes.

25. Menyrat per fillimin e biznesit nga ana e pronareve jane : Blerja e bisnesit ekzistues, Themelimi I biznesit te ri, Trashigemia e biznesit familjare, Bashkengjitje ne biznes.

26. Para se te merret vendimi per blerjen e biznesit ekzistues duhet te analizohet puna e ndermarrjes dhe aspektet e veqanta si: Arsyet e shitjes se ndermarrjes, Analizen e profitabilitetit, Analiza e dokumenteve juridike.

27. Perparesite e blerjes se nje biznesi ekzistues : Tejkalimi I barrierave per hyrje ne treg, Kalimi I shpejt nga ideja ne shitje , besimi me konsumatoret ekzistues, Dija prezente ne stafin ekzistues per teknologji.

28. Te metat e blerjes se nje biznesi ekzistues:

Veshtiresia e percaktimit te obligimeve dhe detyrimeve te biznesit per shkak te pasigurise, Rreziku lidhur me asetet e paprekshme, reputacioni qe lidhet me reputacioni e keq, Trashigemia tek bizneset familjare, Stoqet jo adekuate.

29. Perparesit e krijimit ten je biznesi te ri jane : Pronari zgjedh vet lokacionin e ndermarrjes, Pronari nuk I trashigon problemet qe dalin si pasoj e trashigemise negative te ndermarrjes, Pronari zgjedh vet fushen e veprimtarise, produktet dhe sherbimet, zgjedh dhe udheheqe vet personelin.

30. Te metat e krijimit ten je biznesi te ri jane : Ekziston rrezik I lart I falimentimit ne vitet e para, Vellimi I investimeve, Veshtiresit e krijimit te marrdhenjeve te mira ndermjet njerezve brenda personelit.

Kapitulli I katert 1. Plani I biznesit paraqet: Instrument te rendesishem te qeverisjes, Zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e financimit nga burimet e jashtme.

2. Plani I biznesit duhet te siguroj informatat e me poshtme: Ku ndodhemi ne momentin e tashem ?, Ku deshirojme te arrijme?, Si do te arrijme atje ?, Sa do te jene te vlefshme sakrificat ne krahasim me investimet qe kemi per te bere ?

3. Burimet me standarte te informative duhet kerkuar ne: Dokumentet historike te biznesit, analizat, raportet dhe kontabilitetin e vet, studimet origjinale dhe vetnake per gjenerimin e te dhenave informative primare mbi tregun apo teknologjit dhe lokacionin e biznesit.

4. Permbajtja e planit te biznesit : Rezymeja, vellimin e sherbimeve dhe prodhimeve, historiku I shkurter dhe gjendja e pikerishme, analiza e pozicionit konkurrues dhe SWOT, Percaktimi I qellimeve, Analiza e tregut, Aspektet e menaxhimit, Identifikimi I shpenzimeve, investimeve dhe burimeve te financimit, analiza financiare KAPITULLI I PESTE 1. Prezentimi I biznesit dhe analiza e gjendjes aktuale paraqet nje pasqyre te shkurter te biznesit ekzistues origjinen e biznesit, pronaret, formen e organizimit dhe rrugen e zhvillimit te tij.

2. Analiza SWOT behet duke analizuar sa me hollesisht ndikimin e faktoreve te

brendshem dhe te jashtem.

3. Analiza SWOT quhet duke u bazuar ne shkronjat e para : S ( perparesit ),

W ( dobesit ),

O ( mundesite ), T ( rreziqet )

4. Diagrami I SWOT- it perbehet nga kater blloqe: S: Perparesit Lokacioni I mire Shpenzimet e uleta Sherbimet per konsumet Partneret strategjik O: Mundesit Rritja e nivelit te konsumit dhe GDP Ndertimi I infrastruktures Marveshjet e tregtis se lire W: Dobesit Shka.e pamjaftueshme menaxh Mungesa e pervojes Disajni I dobet Motivimi I dobet T: Rreziqet Rritja e taksave Inflacioni Pasiguria Kriza/ recesioni ekonomik

5. SMART paraqet nje karakteristik qe domosdo duhet te permbaje nje objective te perkufizuar mire. S per specifik: qellimi duhet te jete I qarte dhe I kuptueshem M- I matshem: qellimi duhet te jete I matshem A- I arritshem: qellimi duhet te jete I arritshem dhe I kuptueshem R- realist : qellimi duhet te jete realist ne kuptim te mundesive per ta realizuar ate T- i perkufizuar ne pikepamje kohore : arritja e qellimit duhet te jete I perkufizuar dhe afatizuar 6.Produkti apo sherbimi mund te jete I destinuar ne tregjet : Tregu I konsumit, Tregu industrial, Qeveria, Eksporti. 7.Segmentimi I tregut shpesh behet duke pasur parasyshe kategorit e ndryshme te konsumatoreve potencial sipas karakteristikave te ndryshme te tyre si: Familja, Shtrirja gjeografike, Te ardhurat, Religjioni, Profesioni, Edukimi, Niveli social, Mosha. 8.Tregu duhet ndare ne kategori ( segmente ) diskrete qe mund te menaxhohen:

Sipas kritereve socio- demografike, Te ardhurat, Ne baze te statusit familjar, Kur ndermarrja prodhen lenden e pare, Madhesia e vedbanimit, Sipas menyres se jeteses , sasis se perdorimit te produktit. 9.Tregu cak dhe zgjedhja e tij behen pasi BVM tI kete identifikuar segmented e tregut qe asaj I ofrojne me shume shanse per zhvillim. 10.Gjate hartimit te planit te biznesit perkufizimi I tregut cak behet sipas nje procedure qe ka te beje me: Identifikimin e nevojave dhe kerkesave te tregut cak, Cili eshte klienti juaj, Madhesia e tregut, terendet e rritjes 10.Komponentet e planit te marketingut jane: Politika e qmimeve, strategjia e shitjes, promocioni dhe shperndarja duke e perfunduar me planin e shitjeve 11.Pozicionimi ne treg paraqet qasjen e zenies se nje vendi te caktuar te qarte dhe te deshirueshem te produktit ne mendjen e konsumatoreve cak ne raport me konkurrencen 12.Strategjia rreth perkufizimit te qmimeve eshte diqka me e nderlikuar se sa te perkufizohen qmimet diqka me te ulta se konkurenca . Ndodh qe qmimet e uleta te kene efekte te kundert. 13.Strategjia dhe plani I shitjeve ka te beje me pershkrimin e metodes se shitjes perkatesisht kanalet e distribuimit dhe shperndarjes. 14.Plani I promocionit, publicitetit, dhe reklames sherbejne se si do te informoni , perkujtoni, komunikoni me konsumatoret qe tashem I kemi perkufizuar me segmentim dhe pozicionim 15.Publiciteti dhe marrdheniet publike definohet si publikim I informatave positive te ndermarrjes apo produkteve dhe sherbimeve te saj ne masmedia te cilat nuk jane prone e vete ndermarrjes. 16.Propaganda ekonomike eshte menyre e komunikimit massiv qe ka per qellim te percjellin informaten te krijojne interesim dhe te stimulojne blerjen e produkteve dhe sherbimeve te ndermarrjes. 17.Disa nga faktoret qe ndikojne ne percaktimin e vendit lokacionit te biznesit jane Shpenzimet e transportit dhe logjistika, Te dhenat mbi popillsin locale she shtrirjen e saj si dhe levizja.

18.Plani I personelit dhe pershkrimi I puneve duhet pasur kujdes sidomos per aspektet siq jane: Specifikimi I puneve, Pershkrimi I puneve sipas segmenteve perkatesisht blloqeve kryesore: marketing dhe shitja ,operacionet teknologjike, financat e kontabilitetit, menaxhmenti 19.Te identifikimi I investimeve dhe shpenzimeve duhet te merren ne konsiderim keto investime dhe shpenzime : Investimet: Paisjet, mjetet transportues Brenda lokacionit, mobiljet e zyres dhe paisjet ndihmese kompjuteri telefoni, internet Shpenzimet: Shpenzimet e materialit dhe lendeve te tjera ndihmese, shpenzimet e energjis, ujit, higjijenes publike shpenzimet e punes, shpenzimet e qirase. 20.Planifikimiet e rezultateve financiare behen sipas dokumenteve standarte si: Rrjedha e paras, Pasqyra e te ardhurave, Bilanci I gjendjes 21.Pasqyra e parase se gatshme tregon aftesine e biznesit per te paguar obligimet e veta ne para , faturat nga furnitoret, pagat, kredite, sherbimet publike, tatimet. 22.Shitja e cila paraqet vleren e mallrave dhe sherbimeve te shitura e qe nxjeren nga plani I shitjes 23.Kostoja e shitjes san a ka kushtuar malli apo sherbimi I shitur ose I blere 24.Shlyrja e detyrimeve financiare me kohe ka nje rendesi shume te madhe : Per te ndertuar nje imazhe te mire, per te ruajtur partneret , per tu ikur sanksioneve, per te ruajtur vazhdimesin e funksionimit. 25.Struktura e bilancit te gjendjes eshte si vijon : Asetet/Mjetet/Kapitali Asetet xhiiruese/Likuidet jane: Paraja e gatshme, kerkesat, llogarit e pagueshme, stoqet Asetet fikse- pajisjet, toka, ndertesat, mjetet e transportit Obligimet obligimet afatshkurtra /furnitoret, Obligimet afatgjata 26.Obligimet vijuese jane borgje qe kompanija eshte marre vesh ti paguaj me afat te shkurter prandaj ndermarrja duhet te jete ne gjendje ti mbuloj ato nga asetet likuide. Diferenca mes aseteve likuide dhe obligimeve vijuese quhet kapitali qarkullues

27.Obligimet afatgjata zakonishte paraqesin shuma te medha financiare qe ndermarrja planifikon ti paguaj per disa vite. 28.Kapitali paraqet ate qe eshte investuar ne kompanin nga vete pronaret apo ndermarresi dhe te tjeret jashte kompanise. 29.Koeficientet me kryesore te kalkulimit te treguesit te suksesit financiar jane: Profitabiliteti, Likuiditeti, Efiqnca, Efikasiteti I investimeve 30.Rezymeja e planit te biznesit duhet te permbaje keto informata bazike: Emri I biznesit dhe pershkrimi I shkurter I tij , investitoret, produkti dhe sasit qe planifikohen te prodhohen Tregu/segmentimi/tregu cak, sasit e planifikuara te shitjes Investimet e nevojshme burimet e financimit Rezultati financiar, cash flow, dhe bruto e neto fitimi Plani I realizimit: Fillimi dhe perfundimi I planit te biznesit 31.Masat me te rendesishme per realizimin e planit te biznesit jane: Sigurimi I burimeve financiare, menaxhimi I biznesit, Hartimi I orarit per zbatimin e planit te biznesit, Identifikimi I aktiviteteve qe duhet te kryhen, Caktimi I kohes se nevojshme per kryerjen e secilit aktivitet Diagrami I Gantit eshte nje paraqitje grafike ne te cilen pasqyrohen aktivitetet dhe koha e fillimit dhe perfundimit te tyre. KAPITULLI I GJASHTE 1. Specifikat e menaxhimit te marketing jane te lidhura me: Stilin e marketingut, Strategjine, Metodat e kerkimit,dhe identifikimin e tregut cak.

2. Per stilin e marketingut ne BVM mund te flitet per disa karakteristika: Strategjia e marketingut jo e formalizuar, Vellimi I kufizuar I aktevitetit, produktit, qmimit. Involvimi I pronarit/ menaxherit dhe ndermarresit.

3. Karakteristika kryesore e mix marketingut ndermarres eshte :

Inovacioni, Informal, Identifikim I tregut cak, Interaktive.

4. Per ta bere identifikimin e tregut cak edhe biznesi I vogel ekzistojne dy qasje :

Top down/ nga lart posht : segmentimi, tragetii, pozicionimi Bottom up/ nga poshte lart :Identifikimi I shanseve ne treg, Terheqja e nje baze iniciale te konsumatoreve, zgjerimi I bazes se konsumatoreve

5. Lidhur me krijimin dhe mbajtjen e raporteve afatgjata mund te kemi kete kategori konsumatoresh: Bleresi potencial, Konsumatori, Klienti, Mbeshtetes, Avokat, Partneri.

6. Specifikave te menaxhimit te financave ne BVM per nga natyra e nevojave mund te paraqiten keto kerkesa : Kapital te perhershem ( themelues ), Kapital punues , Financimi I aseteve fikse, financimi te eksportit

7. Kapitali I perhershem themelues sajohet nga burimet e ndryshme si : Investimet personale, Kapitali ndermarres, Fondet politike. financiare, per perballimin e shperputhjeve ne periudhat midis pages se llogarive/ faturave, shpenzimeve operacionale dhe arketimit te kerkesave.
9. Financimi I aseteve ( asetet e prekshme )ka te beje me nje financim afatmesem

8. Me financimin e kapitalit punues kemi te bejme me nevoja afatshkurtera

dhe afatgjate

3 10 e me shume vjete.

10. Burimet e financimit te nevojave biznisore mbeshteten ne burime : Vetijake, Bankat, Kapitali ndermarres investees, Leasing, Factoring . Burimet vetiake paraqesin burimin kryesore te financimit te BVM Bankat jane burimi me I shpejt I financimit te jashtem.

11. 12. 13.

Leasingu paraqet marrjen e aseteve me qira ne saje ten je garancie bankare dhe nje pagese mujore ne emer qeras. Shpeshhere ky bashke punim perfundon me shitblerje.

14.

Factoringu eshte nje forme specifike per te siguruar kapitalin punuse. Kompania factoring merr pergjegjesine per mbledhjen e borxheve per nje kompensim duke I siguruar kompanise perqindjen e caktuar te mbledhjes.

Plani I biznesit paraqet: Instrument te rendesishem te qeverisjes, Zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e financimit nga burimet e jashtme. Plani I biznesit duhet te siguroj informatat e me poshtme: Ku ndodhemi ne momentin e tashem ?, Ku deshirojme te arrijme?, Si do te arrijme atje ?, Sa do te jene te vlefshme sakrificat ne krahasim me investimet qe kemi per te bere ? Qka peremban plani i biznesit Rezyme Historiku i shkurtr Analiza e pozicionit konkurrues dhe SWOT Aspektet e menaxhimit Aspektet teknologjike dhe prshkrimi i procesit t puns. Prcaktimi i qllimeve pr nj periudh t ardhshme kohore, .PLANI I PERSONELIT DHE PERSHKRIMI I PUNVE Faktor ky Specifikimi i punve Kategorizimi dhe numri i puntorve Prshkrimi i punve sipas segmenteve prkatsisht blloqeve kryesore marketingu dhe shtija, operacionet teknologjike, financat e konatbiliteti, menaxhmenti Duhet analizuar se far cilsie, dijesh, shkathtsish e prvoje Cilat pun do ti keni me orar t plot dhe cilat mund ti kontraktohen Trajnime shtes Investimi nnkupton angazhimin e nj shume t dhn t parave n kohn e tanishme, n pritje t kthimit t nj shume m t madhe n t ardhmen Segmentimi shpesh bhet duke pasur parasysh kategorit e ndryshme t konsumatorve potencial sipas karakteristikave t ndryshme si: Familja (madhsia) Shtrirja gjeografike T ardhurat Religjioni Profesioni Edukimi Niveli social (gjendja sociale) Mosha Gjinia Analiza m e mir e konkurrencs sht q ti shikojm ata me syt e konsumatorve - Cilt jan konkurruesit m t afrt, cili sht segmenti unik, cila sht peformansa e biznesit t tyre Krahasoni produktin tuaj me at t konkurrentve n aspektin e disnjit, madhsis, mimit;

Analizoni efektivitetin tuaj dhe t tyre n aspektin e menaxhimit, ndonj evidence t shitjes si dhe trendin e tyre t zhvillimit; Segmentimi i tregut dhe tregu cak . Segmentimi shpesh bhet duke pasur parasysh kategorit e ndryshme t konsumatoreve potenciale sipas karakteristikave t ndryshme t tyre si: Familja, Shtrirja gjeografike, T ardhurat, Regjioni, Profesioni, Edukimi, Niveli social, Mosha, Gjinia. 5.4 Analiza financiare Me analizn financiare do t shohim se far jan efektet financiare dhe a mjaftojn ato n disa aspekte t rndsishme: Rrjedha e paras; Pasqyra e t ardhurave; Bilanci i gjendjes 5.4.1 Cash flow/rrjedha e paras Pasqyra e paras s gatshme tregon aftsin e biznesit pr t paguar obligimet e veta n para: faturat nga furnitort, pagat, kredit, shrbimet publike, tatimet. 5.4.2 Pasqyra e te ardhurave bilanci i suksesit Dokumenti i pasqyrs s t ardhurave, prkatsisht bilancit t suksesit konstaton humbje ose fitim. 5.4.3 Bilanci i gjendjes Planifikimi i bilancit t gjendjes s paku pr nj periudhe trevjeare sht po ashtu i domosdoshm pr t konstatuar se cili do t jet ndikimi i biznesit n pasurin e pronarit. Bilanci i gjendjes ofron informacione rreth fondeve t kompanis prkatsisht se si jan shfrytzuar ato n biznes. Asetet likuide paraqesin rezervat e kompanis si dhe fondet e tjera q shrbejn pr operimin e biznesit n baza ditore, ku bjn pjes paraja e gatshme Asetet fikse jan fikse n kuptimin se nuk mund t shndrrohen leht n para t gatshme dhe se jan planifikuar q t zgjasin pr disa vite Pika kritike e rentabilitetit (PKR) Sa m t mdha t jen shpenzimet fikse t ndrmarrjes, zakonisht merr koh m shum pr arritur pikn e rentabilitetit Korporata sht m shum karakteristik pr bizneset e mesme sesa ato t vogla. Menaxhmenti dhe prona jan qartazi t prkufizuara prona mund t shitet biznesi vazhdon. Korporata sht prgjegjse pr obligimet e bra e jo pronart e kapitalit. 1.Cilat jan dy ose m shum nga karakteristikat me t cilat prkufizohen bizneset e vogla? Karakteristikat me t cilat prkufizohen bizneset e vogla jan: Menaxhmenti i firms sht i pavarur dhe zakonisht menaxhert jan dhe pronar. Kapitali sht n pronsi t nj individi ose nj grupi t vogl Kryesisht shtrihen n nj regjion t vogl, ndrsa puntort dhe pronart jan po t njjtit regjion. Mirpo nuk do t thot se tregu sht lokal. Madhsia e firms n korniza t industris duhet t jet e vogl kur krahasohet me ndrmarrjet m t mdha n at rajon. 2.Si definohen mikrondrmarrjet, ndrmarrjet e vogla dhe ndrmarrjet e mesme sipas kriterit t numrit t puntorve? Mikrondrmarrjet, prej 1-19 t punsuar Ndrmarrjet e vogla prej 20-99 t punsuar

Ndrmarrjet e mesme, prej 100-499 t punsuar. 3.Si ndahen BVM n kategori ( tri kategori sipas BE)? Sipas Unionit Evropian NVM ndahen n tri kategori: Ndrmarrjet/bizneset mikro prej 1-9 t punsuar Ndrmarrjet/bizneset e vogla prej 10-49 Bizneset e mesme prej 50-249 t punsuar. 4.Si prkufizohen BVM sipas Banks Botrore? BVM sipas banks botrore sa i prket numrit t puntorve sht: Mikrondrmarrje prej 1-5 Ndrmarrje t vogla 6-25 Ndrmarrje t mesme prej 25-250. 5.Cilat jan specifikat e BVM? Specifikat kryesore t BVM jan: Inovacionet, Fleksibiliteti, Marrdhniet direkte gjat puns, Mundsia e punsimit, menaxhimi bhet nga nj person, kapitali sht i kufizuar, pavarsia e pronarve, marrja e shpejt e vendimeve 6.ka kuptoni me marrjen e shpejt t vendimeve t BVM Me marrjen e shpejt t vendimeve tek BVM kuptojm se n kto biznese centralizimi sht m i madh n rastin e marrjes s vendimeve, ka nj numr t kufizuar t t punsuarve t cilt marrin pjes n vendimmarrje apo kryesisht vendimmarrja bhet nga vet pronari. 7.Cilat jan disa prej zbulimeve t BVM? Klimatizimi, transmisioni automatik, celofani, helikopteri, aviomotort, ngrirja e shpejt, streptomicina, etj. 8.Si bhet Menaxhimi i BVM? N fazn fillestare t zhvillimit t BVM, n t shumtn e rasteve menaxhmenti zbatohet nga nj person. Menaxhert apo vet Pronart e ktyre bizneseve disponojn me njohuri t prgjithshme, kan autoritet t pakufizuar dhe prgjegjsi n udhheqjen e ktyre bizneseve. Po ashtu Menaxhert- pronart e ktyre bizneseve marrin t gjitha vendimet strategjike dhe taktike q jan t lidhura me zhvillimin dhe punsimin. 9.Cila sht rndsia e BVM n ekonomin e tregut? Rndsia e BVM n ekonomin e tregut sht e madhe, ato demonstrojn nj nivel t lart t inovacionit, fleksibilitetit dhe adaptimit ndaj ndryshimeve t cilat ndodhin n rrethin. N ekonomit e vendeve t zhvilluara prmenden kontributet q kan dhn BVN n ekonomin e tregut si psh. Kontributet n proceset e ndryshimeve teknologjike, kontributi n sjelljen e konkurrencs s shndosh, hapja e vendeve t puns, oferta e pasur e prodhimeve n tregun vendor, NVM bhen t prshtatshme n afrimin e njohurive dhe shkathtsive t reja, prmirsimin e strukturave etj. Por vlen t theksohet se rndsi a m e madhe i kushtohet punsimit n t cilin NVM zn nj vend t madh. 10.N cilin sektor t ekonomis kemi m shum BVM N sektorin e Shrbimeve, t ndrtimit dhe Teknologjis Informative.

11.N ka bazohet teoria e dualitetit, teoria e nive strategjike n lidhje me b. e vogla dhe t mdha? N baz t teoris s dualitetit bizneset e vogla realizojn aktivitet t ndryshm nga bizneset e mdha, bizneset e vogla shmangin ballafaqimin direkt me bizneset e mdha n q do t thot se nuk jan konkurrent t bizneseve t mdha. 12. N ka bazohet kompleksi i konkurrencs direkte t BV dhe B. t mdha? BM qndrojn m mir n prodhimin e teknologjive t reja bazike prderisa BV jan m t mira n transformimin e tyre n produkte t reja pr treg. Bizneset e mdha jan m t suksesshme n aktivitete t shkalls s gjer, prodhimi m efiient dhe n marketingun e produkteve, ndrsa n ann tjetr BV jan t specializuara n tregjet nie si dhe n krijim e tregjeve shtes pr produktet n fund t ciklit jetsor t tyre. Pra kto teori bazohen n faktin se kto dy kategori t bizneseve kan qasje t ndryshme n ndonj faktor t kufizuar t prodhimit., ky faktor mund t jet i lidhur me aftsit ndrmarrse know-how apo n ndonj resurs fizik. 13.ka kuptoni me kooperim t B. vogla dhe t mdha a mund t kooperojn BV dhe BM dhe mos t jen vetm konkurrente? BV dhe BM nuk jan gjithnj konkurrent, mirpo kto dy biznese shpesh kooperojn dhe varen nga njri tjetri. BM n shum raste i sub-kontraktojn aktivitetet e furnizimit t t mirave t ndrmjetme te bizneset e vogla, pra kto mund t kooperojn n shum fusha si psh. BV bjn furnizimin BM me lnd t par dhe produkte t ndrmjetme, gjithashtu BM jan ato q vendosin kushtet pr rritjen e industrive n t cilat BV jan numr m t madh. 14.Cilat jan prparsit dhe mangsit e BV dhe BM? ( ne kete pyetje ka prdorur profa shume si dhe besoj se secili di mjafte nga jeta e prditshme) 15.ka kuptoni me fleksibilitet t BV? Bizneset e vogla njihen pr aftsit e tyre pr fleksibilitet rndsia ekonomike kryesore e BV qndron n aftsin e tyre pr t ndryshuar. Meqense BV nuk kan resurse t mjaftueshme si dhe jan nn presion t vazhdueshm t krcnimeve nga tregua, ato nuk ka zgjedhje tjetr prve se t ndryshojn nse dshirojn t ekzistojn. 16.Numroni disa prej fleksibiliteteve? Fleksibiliteti sipas madhsis s bizneseve, fleksibiliteti n sektor t ndryshm t ekonomis, fleksibiliteti si prgjigje ndaj fluktimeve n krkes pr produkte dhe shrbime, fleksibiliteti dhe ndryshimet n mime, fleksibiliteti dhe ndryshimet n teknologji, fleksibiliteti n format organizative etj. 17.ka kuptonim fluktuimet n krkes dhe fleksibilitetin e bizneseve t vogla? BV veprojn n tregjet apo industrit n t cilat fluktuimet n krkes jan dukuri e prhershme. Pra fluktuimet n krkes jan vetm nj nga aspektet i cili i detyron bizneset t jen fleksibile. 18.ka kuptoni me teknologji dhe fleksibilitet t bizneseve t vogla?

Bizneset e vogla zakonisht jan t kufizuara nga aspekti i kapitalit dhe mundsit pr financim t jashtm i kan shum m t vogla se bizneset e mdha, ather mundsit pr t poseduar teknologji t avancuar jan t vogla. 19.ka kuptoni me fleksibilitetin dhe format organizative? BV jan m t prirura t jen fleksibile n format organizative. Ky argument sht i bazuar n faktin se BV kan nj struktur organizative relativisht t thjesht detyrat dhe raportet n pun jan t qarta, bizneset e vogla mund t marrin puntor t rinj kur krkesa pr produktet e tyre rritet, si dhe mund t largojn nse krkesa bie. 20.ka kuptoni me fleksibilitet dhe mimet? Bizneset mund t jen fleksibile n mime , mirpo kjo varet nga qasja n informatat nga tregu. Efektet e fleksibilitetit t mimeve do t varen nga elasticiteti i krkess pr kto dy produkte si dhe elasticiteti i kryqzuar i ktyre produkteve. 21. N cilat industri gjenerojn m tepr vende t puns BV dhe n cilat industri BM? BV gjenerojn vende t puns kryesisht n industrit intensive n fuqi puntore, ndrsa BM n industrit intensive n kapital. 22.ka kuptoni me raport optimal t BV dhe BM pr zhvillimin ekonomik t nj vendi? sht tejet e rndsishme q Ekonomit nacionale t ken nj raport optimal t BV dhe BM. sht mjaft i rndsishm ky optimum n mes ktyre dy kategorive sepse prezenca m e madhe e njrs nga kto kategori n strukturn industriale t nj ekonomie mund t ndikoj negativisht n rritjen ekonomike t atij vendi. 23.ka ndodh nse nj ekonomi ka m shum BV? Nse n nj ekonomi ka m shum BV kjo do t ndikonte n orientimin e biznesit n tregun vendor, zvoglimin n krkes pr kapital dhe shrbime pr konsulenc, mos shfrytzimin e tregjeve n t cilat mund t prfitohet nga prezenca e ekonomive t shkalls. 24.ka ndodh nse nj ekonomi ka m shum BM? Nse n ekonomi ka m shum BM kjo do ta bnte ekonomin rigide , sepse BV jan burimi kryesor i ndryshimeve n ekonomi. Kjo do t rriste tendencat pr aktivitetet monopolistike dhe oligopolistike n ekonomi nga t cilat do t pasonin konsumatort 25.ka kuptoni me specifikat karakteristike t ekonomive dhe cilat jan ato specifika t cilat ndikojn optimalen n mes t BV dhe BM? Secila ekonomi ka nj numr t karakteristikave specifiket cilat e ndikojn optimalen. Kto specifika mund t jen t natyrs institucional, politika t aplikuara ekonomik, histori t cilat kan ndikim n distribuimin specifik t ndrmarrsis npr kto vende. 26.N cilat faza t inovacionit ......( nuk e kuptova) BM dhe BV? Zakonisht fazat e inovacionit jan: invencioni, zhvillimi, prodhimi, hyrja n treg dhe difuzioni. BM e mdha jan m t suksesshme n invencion dhe zhvillim, sepse posedojn kapital, ndrsa BV jan m t suksesshme n fazat tjera e sidomos n plasim n treg.

27.N baz t cilit indikator llogaritet efikasiteti i BV dhe BM n inovacione? Efektiviteti i BV n kuptimin e inovacioneve llogaritet n baz t dy indikatorve: shpenzimet pr inovacione (shpenzimet pr hulumtim dhe zhvillim) dhe inovacionet pr puntor. 28.Elementet te cilat duhet te merren ne konsiderim per te dhene nje perkufizim se cilat jane specifikat qe e dallojen ndermarresin nga menaxheri jane : Rreziku , Efektiviteti, Inovacioni 29.Kater karakteristikat qenesore te ndermarresit jane : Njohja e shanseve ne treg Gadishmeria per pranimin e rrezikut Aftesia per te siguruar resurset dhe menaxhuar biznesin 30.Grupimi I menaxhereve eshte ky: Zejtari, Promotori, Menaxheri professional 31.Faktoret qe ndikojne ne jete gjatesine dhe zhvillimin e BVM ndahen ne: Faktore te brendshem: Motivimi, vetit personale, shkathtesit dhe aftesit menaxheriale ne fushen e marketingut ,kontabilitetit, dhe financave Faktoret e jashtem: Nderlidhen me ndikimet e mjedisit makro ( niveli nacional, shtetror dhe nderkombetar) dhe mjedisi mikro (niveli lokal) 32.Pyetjet me te cilat ndeshet pronari/ndermarresi gjate themelimit te nje biznesi te ri jane: Kur te filloj te themeloj biznesin , kur ta beje themelimin, ne cilin sektore 33.Faktoret nga mjedsi I afert qe ndikojne ne mundesit hyrese sipas Porterit jane: Barrierat per hyrje ne treg, Fuqia e blersve, Fuqia e furnitoreve, Potencialet e subtituimit, Rivaliteti ekzistues 34.Ekzistojne disa forma specifike te ndermarresit: Bizneset familijare, Grate ndermarrese, Ndermarresit me orar te pjesshem, me veprim nga shtepia 35.Faktoret te cilet ndikojne ne zgjedhjen e formes adekuate te organizimit te NVM jane: Kapitali fillestar dhe planet financiare Perfitimet detyrimet dhe obligimet e pronareve menaxherwve Tatimet dhe regullimi qeveritar Shfrytezimi I burimeve Rritja, ekspansioni, integrimi dhe shitja. 36.Format kruesore te organizimit sipas pronsise jane: Biznesi individual, Ortakeri, Korporata 37.Biznesi individual eshte pronar I vetem , pronar I mjeteve detyrimeve , profitit, humbjes, rrezikut udheheqjes se biznesit. 38.Struktura organizative paraqet nje system te mardhenjeve formalisht te caktuar dhe jo formalisht te zhvilluar e cila I udheheq aktivitetet e njerezve qe punojne bashke. 39.Perparesit e biznesit individual jane: Lirine e veprimit, lehtesia e fillimit dhe mbarimit te biznesit, taksa me te thjeshta, kufizime me te vogla ligjore dhe kenaqesi personale. 40.Te metat e biznesit individual jane: Pergjegjesia eshte mbi pronarin, per obligimet e veta pergjigjet vet me tere pasurine e tij, veshtiresi per te siguruar kapitalin e nevojshem

dhe burimet, pronari menaxheri teper I ngarkuar , kohezgjatja e ndermarrjes varet nga vullneti I pronarit, rreziqet personale - semundje e papritur, vdekje. 41.Ortakria eshte biznes ne pronesi te dy ose me shume pronareve 42.Perparesit e partneritetit jane: Rritje e potencialeve per funksionimin dhe zhvillimin e biznesit, sigurim me te lehte te kapitalit fillestare, mundesi me te medha per rritjen dhe zhvillimin , ndarja e profitit ne pjese te barabarta ose ne baze te mjeteve te investuara, leht themelohet. 43.Dobesit e partneritetit jane: Mos marreveshje midis partnereve rreth menaxhimit dhe autorizimit, rritja e kapitalit, kontinuiteti ne pune ndarja e punes. 44.Korporata eshte pergjegjese per obligimet e bera e jo pronaret e kapitalit. Drejtoret, anetaret e bordit dhe menaxherit sherbejne si perfaqesues te kapitalit dhe jane pergjegjes per korporaten. 45.Perparesit e korporates jane: Orijentimi kah zhvillimi, lehtesia per te siguruar burime financiare per investime, menaxhmenti I specializuar dhe pergjegjesia e kufizuar. 46.Mangesit e korporatave jane: Kapitali themelor I nevojshem per krijimin e korporatave, taksat e dyfishta, kerkesa juridike, kontrolli e veshtirsuar , rrezikimi I aksioneve te vegjel. 47.Strukturen udheheqese te formes korporative te organizimit e perbejne: Aksionaret, Keshilli (bordi) I drejtoreve dhe ekipi menaxhues. 48.Aksionaret jane pronare te korporates dhe per te mbrojtur interest e veta zgjedhin anetar ne keshillin e drejtoreve. 49.Keshilli I drejtoreve eshte nje grup I personave me autoritet te kufizuar juridik , te cilet jane juridikisht pergjegjes aksionareve dhe jane zgjedhur nga ata. 50.Koperativa eshte forme e organizimit te ndermarrjeve te vogla ne pronesi te pronareve e cila punon ne interest e pronareve dhe e cila I shfrytezon sherbimet e tyre. 51.Joint Ventures (investimet e perbashketa) eshte forme e partneritetit per krijimin dhe zhvillimin e biznesit e krijuar me bashkimin e disa partnereve te angazhuar ne nje lemi mjaft te specializuar zakonisht me partnere te jashtem. 52.Franshiza rrjedh ptej fjales franceze qe do te thote privilegj ose autorizim. Ndersa ne gjuhen anglese e drejt e votes, ndonje e drejt speciale, e drejta e emrit te sherbimeve dhe produkteve. 53.Asociacioni ndrekombetare per franshizen e definon franshizen si raport kontinuel ne te cilen bleresi I franshizes siguron te drejten per biznes sipas nje marke , licence, me rregull dhe standarde strikte. 54.Kontrata per franshizen : A eshte kontrate e drejt per te dyja palet ? A jane kushtet e blerjes se franshizes te arsyeshme ? A jane kushtet e veqanta ne kontrate te arsyeshme ne lidhje me: pagesat fikse, kuotat e shitjeve, te drejtat ekskluzive, cimimi total te franshizes. 55.Tipet e franshizes jane: Franshiza e emrit tregtar, Franshiza e shperndarjes se produktit, Franshiza e pastert 56.Perparesit e franshizes : Sukses me I lehte ne zbatimin e teknologjise dhe standardeve, trajnimi, marketing, sistemi I perpunuar mire per te siguruar cilesia + standardet .

57.Te metat e franshizes : Ndarja e fitimit dhe pengesat franshize , Ndjekja strikte e veprimeve te standardizuar, Kufizimet mbi blerjen , Me pak liri. 58.Elementet e permbajtjes se kontrates per regjistrimin e biznesit: Identifikimi, Veprimtaria, Pasuria/kapitali, Menyra e formimit te kapitalit, Menyra e menaxhimit, Menyra e ndarjes se profitit/rrezikut, Hyrja dhe dalja nga partneriteti, Perfundimi I punes. 59.Ne grupin e motiveve qe lidhen me nevojen e verifikimit te personalitetit mund te merren: Deshira per pavaresi, deshira per te shfrytezuar shanset , deshira per ta materjalizuar pervojen ne biznes. 60.Ne grupin e motiveve qe lidhen me rritjen e mireqenjes sociale dhe rritjen apo rruajtjen e pasurise hyjne: Motivet financiare, Tradita familjare. 61.Nder faktoret nxites qe kane burimin nga nje nevoje apo detyrim mund te llogariten : Zvoglimi I shanseve per punesim, Humbja e vendit te punes, Konfliktet ne vendin e punes. 62.Menyrat per fillimin e biznesit nga ana e pronareve jane : Blerja e bisnesit ekzistues, Themelimi I biznesit te ri, Trashigemia e biznesit familjare, Bashkengjitje ne biznes. 63.Para se te merret vendimi per blerjen e biznesit ekzistues duhet te analizohet puna e ndermarrjes dhe aspektet e veqanta si: Arsyet e shitjes se ndermarrjes, Analizen e profitabilitetit, Analiza e dokumenteve juridike. 64.Perparesite e blerjes se nje biznesi ekzistues : Tejkalimi I barrierave per hyrje ne treg, Kalimi I shpejt nga ideja ne shitje , besimi me konsumatoret ekzistues, Dija prezente ne stafin ekzistues per teknologji. 65.Te metat e blerjes se nje biznesi ekzistues: Veshtiresia e percaktimit te obligimeve dhe detyrimeve te biznesit per shkak te pasigurise, Rreziku lidhur me asetet e paprekshme, reputacioni qe lidhet me reputacioni e keq, Trashigemia tek bizneset familjare, Stoqet jo adekuate. 66.Perparesit e krijimit ten je biznesi te ri jane : Pronari zgjedh vet lokacionin e ndermarrjes, Pronari nuk I trashigon problemet qe dalin si pasoj e trashigemise negative te ndermarrjes, Pronari zgjedh vet fushen e veprimtarise, produktet dhe sherbimet, zgjedh dhe udheheqe vet personelin. 67.Te metat e krijimit ten je biznesi te ri jane : Ekziston rrezik I lart I falimentimit ne vitet e para, Vellimi I investimeve, Veshtiresit e krijimit te marrdhenjeve te mira ndermjet njerezve brenda personelit. 68.Plani I biznesit paraqet: Instrument te rendesishem te qeverisjes, Zhvillimin e partneritetit dhe sigurimin e financimit nga burimet e jashtme. 69.Plani I biznesit duhet te siguroj informatat e me poshtme: Ku ndodhemi ne momentin e tashem ?, Ku deshirojme te arrijme?, Si do te arrijme atje ?, Sa do te jene te vlefshme sakrificat ne krahasim me investimet qe kemi per te bere ? 70.Burimet me standarte te informative duhet kerkuar ne:

Dokumentet historike te biznesit, analizat, raportet dhe kontabilitetin e vet, studimet origjinale dhe vetnake per gjenerimin e te dhenave informative primare mbi tregun apo teknologjit dhe lokacionin e biznesit. 71.Permbajtja e planit te biznesit : Rezymeja, vellimin e sherbimeve dhe prodhimeve, historiku I shkurter dhe gjendja e pikerishme, analiza e pozicionit konkurrues dhe SWOT, Percaktimi I qellimeve, Analiza e tregut, Aspektet e menaxhimit, Identifikimi I shpenzimeve, investimeve dhe burimeve te financimit, analiza financiare 72.Prezentimi I biznesit dhe analiza e gjendjes aktuale paraqet nje pasqyre te shkurter te biznesit ekzistues origjinen e biznesit, pronaret, formen e organizimit dhe rrugen e zhvillimit te tij. 73.Analiza SWOT behet duke analizuar sa me hollesisht ndikimin e faktoreve te brendshem dhe te jashtem 74.Analiza SWOT quhet duke u bazuar ne shkronjat e para : S ( perparesit ), W ( dobesit ), O ( mundesite ), T ( rreziqet 75.Diagrami I SWOT- it perbehet nga kater blloqe : S: Perparesit Lokacioni I mire Shpenzimet e uleta Sherbimet per konsumet Partneret strategjik W: Dobesit Shka.e pamjaftueshme menaxh Mungesa e pervojes Disajni I dobet Motivimi I dobet O: Mundesit Rritja e nivelit te konsumit dhe GDP Ndertimi I infrastruktures Marveshjet e tregtis se lire T: Rreziqet Rritja e taksave Inflacioni Pasiguria Kriza/ recesioni ekonomik .76. SMART paraqet nje karakteristik qe domosdo duhet te permbaje nje objective te perkufizuar mire. S per specifik: qellimi duhet te jete I qarte dhe I kuptueshem M- I matshem: qellimi duhet te jete I matshem A- I arritshem: qellimi duhet te jete I arritshem dhe I kuptueshem R- realist : qellimi duhet te jete realist ne kuptim te mundesive per ta realizuar ate T- i perkufizuar ne pikepamje kohore : arritja e qellimit duhet te jete I perkufizuar dhe afatizuar 77..Produkti apo sherbimi mund te jete I destinuar ne tregjet : Tregu I konsumit, Tregu industrial, Qeveria, Eksporti.

78..Segmentimi I tregut shpesh behet duke pasur parasyshe kategorit e ndryshme te konsumatoreve potencial sipas karakteristikave te ndryshme te tyre si: Familja, Shtrirja gjeografike, Te ardhurat, Religjioni, Profesioni, Edukimi, Niveli social, Mosha. 79..Tregu duhet ndare ne kategori ( segmente ) diskrete qe mund te menaxhohen: Sipas kritereve socio- demografike, Te ardhurat, Ne baze te statusit familjar, Kur ndermarrja prodhen lenden e pare, Madhesia e vedbanimit, Sipas menyres se jeteses , sasis se perdorimit te produktit. 80..Tregu cak dhe zgjedhja e tij behen pasi BVM tI kete identifikuar segmented e tregut qe asaj I ofrojne me shume shanse per zhvillim. 81.Gjate hartimit te planit te biznesit perkufizimi I tregut cak behet sipas nje procedure qe ka te beje me: Identifikimin e nevojave dhe kerkesave te tregut cak, Cili eshte klienti juaj, Madhesia e tregut, terendet e rritjes 82..Komponentet e planit te marketingut jane: Politika e qmimeve, strategjia e shitjes, promocioni dhe shperndarja duke e perfunduar me planin e shitjeve 83.Pozicionimi ne treg paraqet qasjen e zenies se nje vendi te caktuar te qarte dhe te deshirueshem te produktit ne mendjen e konsumatoreve cak ne raport me konkurrencen 84.Strategjia rreth perkufizimit te qmimeve eshte diqka me e nderlikuar se sa te perkufizohen qmimet diqka me te ulta se konkurenca . Ndodh qe qmimet e uleta te kene efekte te kundert. 85.Strategjia dhe plani I shitjeve ka te beje me pershkrimin e metodes se shitjes perkatesisht kanalet e distribuimit dhe shperndarjes. 86.Plani I promocionit, publicitetit, dhe reklames sherbejne se si do te informoni , perkujtoni, komunikoni me konsumatoret qe tashem I kemi perkufizuar me segmentim dhe pozicionim 87.Publiciteti dhe marrdheniet publike definohet si publikim I informatave positive te ndermarrjes apo produkteve dhe sherbimeve te saj ne masmedia te cilat nuk jane prone e vete ndermarrjes. 88.Propaganda ekonomike eshte menyre e komunikimit massiv qe ka per qellim te percjellin informaten te krijojne interesim dhe te stimulojne blerjen e produkteve dhe sherbimeve te ndermarrjes. 89.Disa nga faktoret qe ndikojne ne percaktimin e vendit lokacionit te biznesit jane Shpenzimet e transportit dhe logjistika, Te dhenat mbi popillsin locale she shtrirjen e saj si dhe levizja. 90.Plani I personelit dhe pershkrimi I puneve duhet pasur kujdes sidomos per aspektet siq jane: Specifikimi I puneve, Pershkrimi I puneve sipas segmenteve perkatesisht blloqeve kryesore: marketing dhe shitja ,operacionet teknologjike, financat e kontabilitetit, menaxhmenti 91.Te identifikimi I investimeve dhe shpenzimeve duhet te merren ne konsiderim keto investime dhe shpenzime : Investimet: Paisjet, mjetet transportues Brenda lokacionit, mobiljet e zyres dhe paisjet ndihmese kompjuteri telefoni, internet

Shpenzimet: Shpenzimet e materialit dhe lendeve te tjera ndihmese, shpenzimet e energjis, ujit, higjijenes publike shpenzimet e punes, shpenzimet e qirase. 92.Planifikimiet e rezultateve financiare behen sipas dokumenteve standarte si: Rrjedha e paras, Pasqyra e te ardhurave, Bilanci I gjendjes 93.Pasqyra e parase se gatshme tregon aftesine e biznesit per te paguar obligimet e veta ne para , faturat nga furnitoret, pagat, kredite, sherbimet publike, tatimet. 94.Shitja e cila paraqet vleren e mallrave dhe sherbimeve te shitura e qe nxjeren nga plani I shitjes 95.Kostoja e shitjes san a ka kushtuar malli apo sherbimi I shitur ose I blere 96.Shlyrja e detyrimeve financiare me kohe ka nje rendesi shume te madhe : Per te ndertuar nje imazhe te mire, per te ruajtur partneret , per tu ikur sanksioneve, per te ruajtur vazhdimesin e funksionimit. 97.Struktura e bilancit te gjendjes eshte si vijon : Asetet/Mjetet/Kapitali Asetet xhiiruese/Likuidet jane: Paraja e gatshme, kerkesat, llogarit e pagueshme, stoqet Asetet fikse- pajisjet, toka, ndertesat, mjetet e transportit Obligimet obligimet afatshkurtra /furnitoret, Obligimet afatgjata 98.Obligimet vijuese jane borgje qe kompanija eshte marre vesh ti paguaj me afat te shkurter prandaj ndermarrja duhet te jete ne gjendje ti mbuloj ato nga asetet likuide. Diferenca mes aseteve likuide dhe obligimeve vijuese quhet kapitali qarkullues 99.Obligimet afatgjata zakonishte paraqesin shuma te medha financiare qe ndermarrja planifikon ti paguaj per disa vite. 100.Kapitali paraqet ate qe eshte investuar ne kompanin nga vete pronaret apo ndermarresi dhe te tjeret jashte kompanise. 101.Koeficientet me kryesore te kalkulimit te treguesit te suksesit financiar jane: Profitabiliteti, Likuiditeti, Efiqnca, Efikasiteti I investimeve 102.Rezymeja e planit te biznesit duhet te permbaje keto informata bazike: Emri I biznesit dhe pershkrimi I shkurter I tij , investitoret, produkti dhe sasit qe planifikohen te prodhohen Tregu/segmentimi/tregu cak, sasit e planifikuara te shitjes Investimet e nevojshme burimet e financimit Rezultati financiar, cash flow, dhe bruto e neto fitimi Plani I realizimit: Fillimi dhe perfundimi I planit te biznesit 103.Masat me te rendesishme per realizimin e planit te biznesit jane: Sigurimi I burimeve financiare, menaxhimi I biznesit, Hartimi I orarit per zbatimin e planit te biznesit, Identifikimi I aktiviteteve qe duhet te kryhen, Caktimi I kohes se nevojshme per kryerjen e secilit aktivitet Diagrami I Gantit eshte nje paraqitje grafike ne te cilen pasqyrohen aktivitetet dhe koha e fillimit dhe perfundimit te tyre. 104.Specifikat e menaxhimit te marketing jane te lidhura me: Stilin e marketingut, Strategjine, Metodat e kerkimit,dhe identifikimin e tregut cak. 105.Per stilin e marketingut ne BVM mund te flitet per disa karakteristika: Strategjia e marketingut jo e formalizuar, Vellimi I kufizuar I aktevitetit, produktit, qmimit. Involvimi I pronarit/ menaxherit dhe ndermarresit. 106.Karakteristika kryesore e mix marketingut ndermarres eshte :

Inovacioni, Informal, Identifikim I tregut cak, Interaktive. 107.Per ta bere identifikimin e tregut cak edhe biznesi I vogel ekzistojne dy qasje : Top down/ nga lart posht : segmentimi, tragetii, pozicionimi Bottom up/ nga poshte lart :Identifikimi I shanseve ne treg, Terheqja e nje baze iniciale te konsumatoreve, zgjerimi I bazes se konsumatoreve 108.Lidhur me krijimin dhe mbajtjen e raporteve afatgjata mund te kemi kete kategori konsumatoresh: Bleresi potencial, Konsumatori, Klienti, Mbeshtetes, Avokat, Partneri. 109.Specifikave te menaxhimit te financave ne BVM per nga natyra e nevojave mund te paraqiten keto kerkesa : Kapital te perhershem ( themelues ), Kapital punues , Financimi I aseteve fikse, financimi te eksportit 110.Kapitali I perhershem themelues sajohet nga burimet e ndryshme si : Investimet personale, Kapitali ndermarres, Fondet politike. 111.Me financimin e kapitalit punues kemi te bejme me nevoja afatshkurtera financiare, per perballimin e shperputhjeve ne periudhat midis pages se llogarive/ faturave, shpenzimeve operacionale dhe arketimit te kerkesave. 112.Financimi I aseteve ( asetet e prekshme )ka te beje me nje financim afatmesem dhe afatgjate 3 10 e me shume vjete. 113.Burimet e financimit te nevojave biznisore mbeshteten ne burime : Vetijake, Bankat, Kapitali ndermarres investees, Leasing, Factoring . 114.Burimet vetiake paraqesin burimin kryesore te financimit te BVM 115.Bankat jane burimi me I shpejt I financimit te jashtem. 116.Leasingu paraqet marrjen e aseteve me qira ne saje ten je garancie bankare dhe nje pagese mujore ne emer qeras. Shpeshhere ky bashke punim perfundon me shitblerje. 117.Factoringu eshte nje forme specifike per te siguruar kapitalin punuse. Kompania factoring merr pergjegjesine per mbledhjen e borxheve per nje kompensim duke I siguruar kompanise perqindjen e caktuar te mbledhjes. Nprmjet analizs financiare shohim efektet financiare dhe se a mjaftojn ato n disa aspekte t rndsishme: N krahasim me investimet dhe sakrificat q kemi br A mjaftojn ato t mbulojn shpenzimet e puns dhe t kemi gjithnj aftsi pr t paguar obligimet A do t mjaftojn t ardhurat e krijuara pr t mbuluar shpenzimet dhe pr t krijuar profit Si do t lviz pasuria RRJEDHA E PARAS (CASH FLOW) Tregon aftsin e biznesit pr t paguar obligimet e veta n para: Faturat Pagat Kredit Shrbimet publike Tatime Me nj fjal ajo paraqet aftsin paguese - LIKUIDITETIN RRJEDHA E PARAS (CASH FLOW)

Thelbi qndron n faktin se paraje e gatshme n disponim t mjaftoj pr t mbuluar krkesat pr pagesa. Shitja Kosotoja e shitjes Krijimi i fitimit nuk do t thot se siguron sasi t mjaftueshme t parave t gatshme. ZBATIMI I PLANIT T BIZNESIT Masat m t rndsishme pr t realizuar planin e biznesit jan : Sigurimi i burimeve fianaciare Menaxhimi i biznesit (dokument i qeverisjes) objektivat Identifikimi i aktiviteteve q duhen kryer Caktimi i bartsit e aktiviteteve. Caktimi i kohes se nevojshme pr kryerjen e secilit aktivitet Diagrami GANTT Investimet: - Pajisjet makinat dhe instalimet pr prodhim duke i llogaritur ato sipas do pjese dhe kategorie t tyre me t gjitha shpenzimet prcjellse t lizingut/blerja; Mjetet transportuese brenda lokacionit t puns si dhe pr logjistikn e shitjes dhe furnizimit Mobiliet e zyrs dhe pajisjet ndihmse Kompjuteri (hardueri dhe softueri), telefoni dhe interneti Objektet (ndrtimi / meremetimi) Kapitali punues inicial / mjetet e xhiros / stoqet iniciale q duhet t financoj zhvillimin e operacioneve t biznesit deri sa fillimisht t arktohen t ardhurat nga shitja B. Shpenzimet Shpenzimet e materialit dhe lndve tjera ndihmse Shpenzimet e puns, sipas kualifikimit dhe vllimit x paga e planifikuar n baz t mimit n tregun e puns Shpenzimet e energjis, ujit, higjiens publike Shpenzimet e qiras Shpenzimet administrative: telekomunikimet, furnizimet e vogla / letr etj. Udhtimet e meditjet Shpenzimet e marketingut dhe promocionit Shpenzimet e financimit kur shfrytzohen huat apo kredit Amortizimi vjetor i pajisjeve, i mjeteve t transportit, objekteve ndrtimore, prkatsisht i t gjitha aseteve fikse Krijimi i biznsit t ri identifikimi i ideve, brainstormingu T ndrtosh idet / qndrimet n interakcion me t tjert Inkurajim i diskutimit, respektimi i mendimeve t tjerve Regjistrimi i t gjitha ideve Sistemimi, klasifikimi dhe grupimi Krahso me qllimet, ambiciet dhe resurset personale 2. Segmentimi i tregut dhe tregu cak Diversitet i konsumatorve

Secili BVM identifikon nevoja specifike t tregut dhe konsumatorve Procesi i identifikimit t segmenteve ka tri hapa: 1. Segmentimi i tregut 2. Tregu cak 3. Pozicionimi n treg ndrmarrjet me rritje t lart t afarizmit kan pasur sukses vetm pse i kan zbuluar dhe plotsuar nevojat e llojit t caktuar t konsumatorve me produkte dhe shrbime t caktuara, por jo t gjith konsumatorve dhe jo me t gjitha produktet dhe t gjitha shrbimet.. Clifford and Cavanagh Gjat segmentimit t kihet parasysh edhe konkurrenca Segmentimi n baz t kategorive t konsumatorve: Familja Shtrirja gjeografike T ardhurat Religjioni Profesioni Edukimi Niveli social Mosha Gjinia