Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
nl
V E R S C H I J N T T WE E WE K E L I J K S O P WO E N S D A G I N Z I E K E N H U I Z E N E N V E R Z O R G I N G S H U I Z E N I N N E D E R L A N D
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
Sterftecijfers Feest Nieuwe app
Ziekenhuizen hebben hun gecorrigeerde
sterftecijfers openbaar gemaakt
Het Catharina Ziekenhuis heeft op feestelijke
wijze het Obesitascentrum Eindhoven
geopend.
In Het Oogziekenhuis Rotterdam is de
nieuwe zorg-app Ziekenhuisdiensten
gelanceerd.
02 13 15
Jaargang 5 nummer 24 28 december 2011
Professionele weegapparatuur
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
Vriendin van het Havenziekenhuis Loes
Luca verraste de patinten van de afdeling
Geriatrie onlangs met een bezoek. Samen
met accordeonist en zanger Pierre van Duijl
zong ze Rotterdamse liederen.
De actrice en rasechte Rotterdamse Loes Luca
is vriendin van het Havenziekenhuis en
draagt het ziekenhuis een warm hart toe. Zij
komt dan ook regelmatig op bezoek. De ene
keer om de medewerkers te verrassen tijdens
de Dag van de Verpleging of tijdens de kerst-
borrel en de andere keer om de patinten te
vermaken. De zorg voor ouderen is, naast de
Tropengeneeskunde n van de speerpunten
van dit ziekenhuis aan de Maas.
Samen met zanger en accordeonist Pierre van
Duijl bracht Loes Luca de huiskamer van de
afdeling Geriatrie tot leven. Patinten komen
hier normaal gesproken om te eten, visite te
ontvangen of te ontspannen voor de televisie
of met een spelletje. Nu werd er gezongen
en passeerden bekende Hollandse en Rotter-
damse hits zoals Katendrecht, Ketelbinkie en
Droomland de revue. De aanwezige patinten
genoten zichtbaar van het live optreden en
zongen spontaan mee. Nadat de laatste noten
waren gespeeld, werd er nog een toegift ge-
geven in het personeelsrestaurant van het
Havenziekenhuis.
Loes Luca en Pierre van Duijl brengen oud-Rotterdamse liedjes ten gehore en de patinten zingen gezellig mee.
Loes Luca
is vriendin van het
Havenziekenhuis
Muzikale lunch met Loes Luca
Zorgverzekeraar VGZ wil van ongeveer
dertig ziekenhuizen nog voor het einde van
dit jaar honderden miljoenen terug die als
voorschot zijn verstrekt.
Het gaat om voorschotten die zijn gegeven op
behandelingen. Verschillende ziekenhuizen
hebben VGZ aangegeven dat zij in de pro-
blemen komen door de terugbetaling. VGZ
heeft beloofd dat de zorgverzekeraar met die
ziekenhuizen in gesprek gaat omdat de ver-
zekeraar de ziekenhuizen niet in problemen
wil brengen. VGZ wil de voorschotten terug
omdat vanaf 1 januari een andere methode
van declareren zal gaan gelden.
VGZ vraagt
voorschot terug
ki j k op: scoremedi . nl
Voedi ngsst oel Nut r i max
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
zitten met zorg
Virologen volgen
terrorisme advies
De National Science Advisory Board for Bio-
security (NSABB) in de Verenigde Staten
heeft geadviseerd dat de onderzoeksresul-
taten van virologen van het Erasmus MC in
Rotterdam gepubliceerd mogen worden,
maar dat bepaalde gedetailleerde informa-
tie over de methoden en resultaten geheim
moet blijven. De onderzoekers hebben hun
bedenkingen bij dit advies, maar zullen het
respecteren.
De Rotterdamse virologen hebben in opdracht
van de Amerikaanse overheidsinstelling
National Institutes of Health (NIH) onder-
zoek gedaan met het gevaarlijke H5N1 vogel-
griepvirus. Ze ontdekten dat en op welke
manier dit virus gemakkelijk zou kunnen
veranderen in een variant die bedreigend is
voor de volksgezondheid. De informatie van
de onderzoekers kan gebruikt worden om een
pandemie te voorkomen, of om op voorhand
vaccins en medicijnen te ontwikkelen. Dat kan
het beste door de gegevens te publiceren in een
wetenschappelijk tijdschrift. Andere weten-
schappers of mensen die in het veld uitbraken
monitoren kunnen dan snel met deze ge
-
gevens aan de slag. De vrees bestaat echter dat
de onderzoeksgegevens ook gebruikt kunnen
worden om biologische wapens te ontwik-
kelen als ze in verkeerde handen komen. De
NSABB heeft de nadelen van het openbaar
maken van de onderzoeksgegevens zwaarder
gewogen dan de voordelen en wil bepaalde ge-
gevens daarom geheim houden. Zij stellen dat
de onderzoeksgegevens wel gedeeld kunnen
worden met het wetenschappelijke veld onder
geheimhoudingsplicht.
2 Actueel
Nummer 24
28 december 2011
Over enkele dagen is het weer Oud en
Nieuw. Oogartsen in verschillende zieken-
huizen doen in deze tijd moeite mensen te
overtuigen van de gevaren van vuurwerk.
Op diverse plaatsen worden daarom vuur-
werkbrillen weggegeven of te koop aan-
geboden.
Door vuurwerk belanden ieder jaar honder-
den mensen met oogletsel in het ziekenhuis.
De meeste zwaargewonden zijn kinderen van
drie tot achttien jaar. Het zijn vooral de toe-
kijkende mensen die letsel oplopen; meer dan
de helft van de slachtoffers wordt getroffen
door vuurwerk van een ander. Ruim een kwart
van alle vuurwerkslachtoffers loopt oogletsel
op. Driekwart van hen houdt er een gezichts-
vermogen aan over van minder dan twintig
procent. Ieder jaar worden veel ogen blind.
Afgelopen jaar waren het er zelfs twintig.
Tjeerd de Faber, oogarts in Het Oog ziekenhuis
Rotterdam, moet elk jaar weer diverse ogen
verwijderen. Om mensen te behoeden voor
de gevolgen van vuurwerk, verstrekken ver-
schillende ziekenhuizen vuurwerkbrillen. De
poli kliniek Oogheelkunde van het St. Elisa-
beth Ziekenhuis in Tilburg is ook weer gestart
met de verkoop van vuurwerkbrillen. Deze
brillen beschermen de kwetsbare ogen tegen
de vele gevaren van vuurwerk. De vuurwerk-
brillen kosten hier 2,50 euro per stuk. De
vuurwerkbril is een veiligheidsbril die de ogen
beschermt en die ook geschikt is om over een
gewone bril te dragen. Het Streekziekenhuis
Koningin Beatrix (SKB) in Winterswijk geeft
zelfs gratis vuurwerkbrillen weg aan patinten
en bezoekers. De actie moet tot minder vuur-
werkslachtoffers met oogletsel tijdens de jaar-
wisseling leiden.
Oogarts dr. Cartsburg is blij met de actie:
Wij zien ieder jaar weer hoeveel schade
vuurwerk aan de ogen kan toebrengen. Niet
alleen zouden alle mensen die zelf vuurwerk
afsteken een vuurwerkbril moeten dragen, ook
mensen die er in de buurt naar staan te kijken
lopen gevaar. Mijn advies is dan ook, ben je in
de buurt van vuurwerk, doe altijd een speciale
vuurwerkbril op. In de centrale hal van het
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis inWoerden stond
vorige week een informatiestand over het
veilig omgaan met vuurwerk. De vakgroep
Oogheelkunde van het ziekenhuis wil op die
manier een bijdrage leveren aan het voor-
komen van oogletsel door vuurwerk.
Wij zien ieder jaar
weer hoeveel schade
vuurwerk aan de ogen
kan toebrengen
Confrontatie
Te zout
Grieppandemie
Borstimplantaten
Wensboom in St. Elisabeth Ziekenhuis
In de hal van het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg staat dit jaar een wensboom. Patinten en bezoekers kunnen
goede wensen voor een dierbare in deze kerstboom hangen. De grote wensboom staat vooraan in de centrale hal. Op
een tafeltje bij de boom liggen blanco wenskaarten klaar om in te vullen.
De vuurwerkbril is een veiligheidsbril die de ogen beschermt en die ook geschikt is om over een gewone bril te dragen.
S
t
e
l
l
i
n
g
v
a
n
d
e
m
a
a
n
d
De overleving van traumapatinten die
worden opgenomen in ziekenhuizen in
de regio AMC/Amsterdam is vergelijkbaar
met die in Noord-Amerikaanse ziekenhui-
zen. TraumaNet AMC is het eerste trauma-
centrum in Nederland dat overlevings-
cijfers uit de regionale traumaregistratie
voor het publiek toegankelijk heeft ge-
maakt op zijn website.
Ziekenhuizen moeten alle traumapatinten
registreren die via de Spoedeisende Hulp
worden opgenomen, overlijden op de Spoed-
eisende Hulp of naar een ander ziekenhuis
worden overgeplaatst. TraumaNet AMC
cordi neert deze traumaregistratie voor
negen ziekenhuizen in en rond Amsterdam.
Traumaregistratie is noodzakelijk om kwali-
teit van zorg te meten en te vergelijken. Er is
vraag naar transparantie van deze gegevens,
maar het vergelijken van overlevingscijfers is
alleen informatief als ze worden gecorrigeerd
voor factoren die overleving bepalen, zoals
leeftijd van de patint en aard en ernst van
de verwonding. In Amerika zijn op basis van
tienduizenden traumapatinten modellen
ontwikkeld die per patint voorspellen
wat de verwachte overlevingkans is. Deze
modellen corrigeren onder meer voor leeftijd
en ernst van het letsel. De op basis van deze
modellen verwachte overleving van de circa
18.500 patinten die van 2008 tot juni 2011
zijn opgenomen door TraumaNet AMC, is
vergeleken met de daadwerkelijke overleving.
Hieruit blijkt dat de overleving in TraumaNet
AMC nauwelijks verschilt met Amerika.
Overlevingscijfers traumazorg
Vier op de vijf Nederlanders kent tenminste n
iemand waarvan zij vinden dat die persoon te
veel drinkt. Dat blijkt uit onderzoek uitgevoerd
in opdracht van verslavingspraktijk Spoor6.
Meer dan de helft daarvan (53 procent) heeft
wel eens de confrontatie opgezocht met iemand
waarvan zij vonden dat die persoon te veel
drinkt. Opvallend is dat maar liefst 84 procent
van die confrontaties niet succesvol zijn. Con-
fronteren is overigens wel ontzettend zinvol
volgens Jacqueline Dalm, verslavingscounselor
bij Spoor6. Bijna alle mensen die uiteindelijk
wel de stap zetten om hulp te zoeken zijn door
hun omgeving op hun probleem gewezen.
Waarschuwing voor
gevolgen vuurwerk
De Mexicaanse griep is meegevallen, maar
een pandemie met ernstiger gevolgen blijft
mogelijk. Dieren dragen griepvirussen bij
zich. Deze kunnen naar mensen overgaan,
die daar geen weerstand tegen hebben. De
overheid kan zich wel op een grieppandemie
voorbereiden, maar zal met onzekerheden
te maken houden. Waar wetenschappelijke
kennis tekortschiet, komt het aan op risico-
inschatting en voorzorg. Vaccinatie kan een rol
spelen bij het beperken van de gevolgen van
een grieppandemie. Dit schrijft de Gezond-
heidsraad in een advies dat vorige week is ver-
schenen.
Dertigduizen Franse vrouwen moeten waar-
schijnlijk hun borstimplantaten laten verwij-
deren. Het gaat om prothesen van het merk
Poly Implants Prothses (PIP). Het Zuid-Fran-
se bedrijf dat de implantaten heeft geprodu-
ceerd, zou tot 2010 een illegaal verkregen gel
van slechte kwaliteit hebben gebruikt. Die gel
is bedoeld voor industrile toepassingen. De
gebruikte gel is tien maal goedkoper dan de
gel die geschikt is voor medische toepassin-
gen. De gebruikte gel kan de verpakking van
de prothesen aantasten en daardoor ontste-
kingen en lekkende siliconengel veroorzaken.
In november vorig jaar stierf een vrouw die
deze implantaten jarenlang had gedragen aan
een zeldzame vorm van kanker.
Het is beter als bedrijfskantines
zoutloos voedsel presenteren met voor
de liefhebbers een zoutvaatje op tafel.
Toelichting
Uit onderzoek van het AMC blijkt dat bedrijfskantines in de gezondheidszorg
de werknemers veel te zout voedsel voorzetten.
Nederlanders die beroepsmatig zijn betrok-
ken bij gezondheidszorg krijgen in hun be-
drijfsrestaurants veel te zout voedsel voorge-
zet. Dit hebben onderzoekers van het AMC
vastgesteld na een rondgang langs kantines
van ziekenhuizen, de Gezondheidsraad, het
ministerie van VWS en de Voedsel en Waren-
autoriteit. Het onderzoek is 21 december ge-
publiceerd in de British Medical Journal. Van
de bestelde warme lunch (soep, aardappels,
vlees, groente) werd in het lab het zoutgehalte
bepaald. De uitkomsten verrasten de onder-
zoekers. Het zoutgehalte in de maaltijden was
gemiddeld zeven gram, met als uitschieter een
maaltijd met dertien gram. Het advies is om
per dag niet meer dan zes gram zout te eten.
Ziekenhuizen moeten alle traumapatinten registreren
die via de Spoedeisende Hulp worden opgenomen,
3
Actie Facebook
Actueel
Nummer 24
28 december 2011
De Ziekenhuiskrant is sinds kort ook te vol-
gen via Facebook. Belangstellen den die onze
Facebookpagina liken maken kans het boek
Het 17-dagendieet van dr. Mike Moreno te
winnen. De 25ste per-
soon die deze pagina
liked, krijgt dit boek
thuisgestuurd.
Ziekenhuizen aangesloten bij de NVZ ver-
eniging van ziekenhuizen (NVZ) en de
Neder landse Federatie van Universitair
Medische Centra (NFU) hebben de absolute
sterftecijfers over 2010 openbaar ge-
maakt. Voor 68 van de 93 ziekenhuizen kon
voor het eerst ook het gestandaardiseerde
cijfer worden berekend. Vorig jaar hebben
de ziekenhuizen de absolute sterftecijfers
gepubliceerd, dit jaar - zoals aangekondigd
- ook de gestandaardiseerde. De gegevens
zijn nog niet geschikt als keuze-informatie
voor patinten, maar als indicator voor de
ziekenhuizen zelf.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg en
patientenorganisatie NPCF zijn kritisch over
de publicatie van de sterfetcijfers van de zie-
kenhuizen. Hun kritiek is dat de sterftecijfers
niet compleet zijn en dat de registratie sterk
verschilt, zodat de patient er nog steeds niets
aan heeft. De ziekenhuizen zelf hebben steeds
aangegeven dat de nu berekende gestandaardi-
seerde sterftecijfers nog steeds geen kwaliteits-
verschillen duidelijk maken. Het gestandaar-
diseerde sterftecijfer is een indicator die vooral
nuttig is voor interne signalering en gebruik
in de ziekenhuizen zelf. Er bestaan namelijk
grote verschillen in de wijze waarop in Neder-
landse ziekenhuizen de patint kenmerken
worden geregistreerd en gecodeerd. Het regis-
tratiesysteem is oorspronkelijk voor interne
administratieve doeleinden opgezet en het
omvormen ervan tot een landelijke kwaliteits-
registratie vraagt tijd.
Pas als voldoende degelijk gecorrigeerd is voor
allerlei patint- en locatiegebonden factoren,
kunnen dit soort cijfers voor directe kwali-
teitsvergelijking worden gebruikt. Er wordt nu
hard gewerkt om de registratie binnen afzien-
bare tijd overal eenduidig te maken.
Gestandaardiseerd sterftecijfer
Het absolute sterftecijfer geeft het aantal sterf-
gevallen en opnames per ziekenhuis weer.
Het gestandaardiseerde sterftecijfer, gebaseerd
op de Engelse HSMR (Hospital Standardized
Mortality Ratio), is gelijk aan de verhouding
tussen het werkelijke en het verwachte aantal
sterfgevallen in een ziekenhuis, vermenigvul-
digd met 100. Het werkelijk aantal sterfgeval-
len is - per diagnosegroep - gecorrigeerd voor
patint- en locatiefactoren die wel de kans op
sterfte verhogen maar niets te maken hebben
met kwaliteit van zorg. Met verwachte sterfte
wordt bedoeld de sterfte die op grond van het
patintenproel kan worden verwacht. Als het
gestandaardiseerde sterftecijfer uitkomt op
100, komt de werkelijke sterfte overeen met
de verwachte sterfte. Patintenfederatie NPCF
prijst het streven van NVZ om transparant te
zijn door cijfers openbaar te maken. Maar
doordat registratie nog steeds niet eenduidig
is, kan de patient geen conclusies trekken. De
NPCF vindt dat de gepubliceerde sterfte cijfers
leiden tot verwarring en onduidelijkheid. We
hebben nu cijfers in handen die alleen een
indicator zijn voor de ziekenhuizen zelf. Maar
wat wij zo graag willen is informatie over zie-
kenhuissterfte waar de patint ook iets aan
heeft, zegt NPCF-directeur Wilna Wind. De
NPCF pleit al jaren voor openbaarmaking van
gewogen sterftecijfers. De NPCF roept zieken-
huizen en specialisten op vaart te zetten achter
eenduidige registratie van de cijfers zodat deze
ook bruikbaar worden voor de patint. Wilna
Wind: We horen al vijf jaar dat het niet lukt
met de registratie. Op deze manier blijven de
cijfers een wassen neus en wekt transparantie
alleen maar verwarring.
Vorig jaar hebben de ziekenhuizen de absolute sterftecijfers gepubliceerd, dit jaar - zoals aangekondigd - ook de gestandaardiseerde.
We hebben nu cijfers
in handen die alleen een
indicator zijn voor de
ziekenhuizen zelf
Verpleeghuisarts
uniek in wereld
Het Nederlandse systeem van verpleeg-
huisartsen die werken in verpleeghuizen is
uniek in de wereld. Scheidend hoogleraar
verpleeghuisgeneeskunde Miel Ribbe be-
nadrukte in zijn afscheidsrede dan ook de
waarde van deze sector.
Ook de staatssecretaris van VWS Marlies Veld-
huijzen van Zanten was aanwezig. Zij accen-
tueerde het belang van de nieuwe naam van
het vakgebied: Ouderengeneeskunde. Ook
buiten de verpleeghuizen hebben de oude-
ren namelijk groot belang bij de kennis van
deze professionals. Door de vergrijzing komt
de langdurige zorg, waartoe de verpleeghuis-
sector behoort, toenemend onder druk te
staan. Nederland heeft 350 verpleeghuizen en
met 65.250 bedden is de verpleeghuissector
in omvang aanzienlijk groter dan de 54.250
bedden in ziekenhuizen. Dankzij het mon-
diaal unieke Nederlandse systeem waarbij ver-
pleeghuisartsen in verpleeghuizen werkzaam
zijn, dragen zij bij aan de vermindering van
ziektelast, aan behoud en waar mogelijk her-
winnen van functionele zelfstandigheid, aan
ver hoging van kwaliteit van leven en bij het na-
derend levenseinde aan een waardig stervens-
proces. Hoogleraar verpleeghuisgeneeskunde
Miel Ribbe benadrukte in zijn afscheidsrede
dan ook de waarde van deze sector.
Kinderarts Carole Lasham van Tergooi-
ziekenhuizen (Blaricum/Hilversum) is een
actie gestart om zoveel mogelijk gebreide
mutsjes te verzamelen voor pasgeborenen
in het Saint Francis Hospital, het zuster-
ziekenhuis van Tergooi in Zambia. Het doel
is om Saint Francis het komende jaar aan
3000 mutsjes te helpen.
Tergooi heeft al meer dan tien jaar een samen-
werkingsverband met het Saint Francis
Hospital. Zo leverde het ziekenhuis tot nu toe
apparatuur, verbandmiddelen en ziekenhuis-
bedden aan Zambia. Ook doet Tergooi patho-
logisch onderzoek voor Zambia en bezoeken
artsen van Tergooi soms het ziekenhuis om
te zien wat er in de patintenzorg verbeterd
kan worden. Voor de komende jaren richt
Tergooi zich met name op het verminderen
van de kindersterfte. Onlangs bracht kinder-
arts Carole Lasham samen met gynaecoloog
Rob Bernardus een bezoek aan Zambia. In
Saint Francis vinden per jaar 3000 bevallin-
gen plaats. Vaak komen de vrouwen van ver
en leven zij met hun kinderen onder primi-
tieve omstandigheden. Tijdens haar verblijf
behandelde Carol Lasham een te vroeg ge-
boren baby. De baby kon niet naar huis omdat
de temperatuur van het kind te laag was. Ze
kwam erachter dat er geen babymutsjes in het
ziekenhuis waren. Voor pasgeborenen is dit
erg belangrijk; babys verliezen namelijk de
meeste warmte via hun hoofd. De kinderarts
vond de oplossing door de baby een mutsje
van een meegenomen instructiepop op het
hoofdje te zetten. De temperatuur van de
baby steeg en niet veel later mocht het kind
naar huis. Sinds haar terugkomst heeft Carole
Lasham een actie op touw gezet om zoveel
mogelijk mutsjes te breien voor de kinderen
in Zambia. Er zijn inmiddels al 1100 mutsjes
gebreid, onder andere door de medewerkers
van Tergooi en mensen in bejaardentehui-
zen. Belangstellenden die ook een mutsje
willen breien kunnen een patroon vinden op
www.tergooiziekenhuizen.nl/breieenmuts.
Daar wordt ook het adres vermeld waarheen
de mutsjes gratis kunnen worden gestuurd.
Tergooiziekenhuizen breit voor Zambia
In Tergooiziekenhuizen wordt enthousiast gebreid voor zuigelingen in Zambia (foto Studio Kastermans).
Zorgconsument
en social media
Sterftecijfers incompleet
Slechts zes procent van de Nederlanders
gebruikt social media om informatie over
hun gezondheid te verkrijgen. De huisarts
wordt wereldwijd het meest geraadpleegd
voor vragen over de gezondheid, in Neder-
land gebeurt dat relatief nog vaker. Dat
blijkt uit onderzoek van Im Research onder
22.493 respondenten in 28 landen wereld-
wijd.
Nederlanders zetten social media opvallend
weinig in voor gezondheidsvragen. Slechts
twee procent van de Nederlanders gebruikt
bijvoorbeeld Facebook of Twitter, vier pro-
cent kijkt op blogs en bezoekt fora. In landen
als China, Maleisi en Pakistan worden deze
middelen veel vaker ingezet. In Pakistan bij-
voorbeeld weet maar liefst drie kwart van
de respondenten social media te vinden als
informatiebron voor vragen over de gezond-
heid. Allert de Lange van Im Research: In
veel landen worden de kosten voor de gezond-
heidszorg niet of nauwelijks vergoed en wor-
den dus eerder alternatieve bronnen geraad-
pleegd. Desondanks is het verbazingwekkend
dat Nederlanders relatief veel gebruik van
social media maken, maar niet voor dit soort
onderwerpen. Blijkbaar stellen Nederlanders
zich niet graag kwetsbaar op.
4 Advertentie
Nummer 24
28 december 2011
HET BOUWSTEENTJE
Het Bouwsteentje
Het Bouwsteentje is naast een voedingssupplement ook een echte lekkernij. Luchtig cakegebak met een zachte romige vulling. De gebakjes bevatten
extra veel calorien en een concentratie hoogwaardige eiwitten. Een gebakje bevat ca. 8 gram eiwitten, wat overeenkomt met ongeveer 10 % van
onze dagelijkse behoefte. Bouwsteentjes versterken hierdoor de conditie en bevorderen het herstel. Bouwsteentjes zijn heel goed bruikbaar voor
mensen met (dreigende) ondervoeding.
Volwassenen, maar ook kinderen die onbedoeld afvallen, krijgen het advies regelmatig energie,- en eiwitrijke tussendoortjes te nemen. Daarvoor is
er nu het Bouwsteentje; een gebakje in chocolade,- bananen- of aardbeiensmaak. Een Bouwsteentje heeft de grootte van een Petit Four, maar bevat
evenveel calorien als ongeveer drie belegde boterhammen of een moorkop! Daardoor is het Bouwsteentje zeer geschikt voor mensen die gedurende
de dag regelmatig iets willen eten, maar opzien tegen machtig eten en grote porties.
Als slikken moeilijker wordt
Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in de smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal
ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare consistenties mogen eten. Dit lekkere en energierijke tussendoortje
draagt, mede dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij aan een betere weerstand.
Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust af. Ze zijn te moe om te eten of ze eten bewust zo min mogelijk, uit angst voor verslikken. Juist
mensen die moeite hebben met slikken, hebben behoefte aan extra voedingsstoffen, waaronder eiwitten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat, het smelt in
de mond en is daardoor gemakkelijker te consumeren. Easy-to- Eat is een goede aanvulling op de dagelijkse voeding en kan meerdere keren per dag
genuttigd worden.
Fris en gemakkelijk te eten
Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en Tropical. Na het eten blijft een fris gevoel in de mond achter.
Het is daardoor ook heel geschikt om na medicijngebruik te nuttigen. En Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 hoogwaardige eiwitten.
ZIE VOOR MEER INFORMATIE WWW.BOUWSTEENTJES.NL
Flexitarirs kunnen steeds beter terecht
bij de slager omdat een groeiend aantal
slagers steeds meer inspeelt op de vraag
naar vleesvervangers en kant-en-klaar
maal tijden zonder vlees.
Dit blijkt uit onder zoek van Motivaction in
opdracht van Natuur & Milieu. Bijna de helft
van de slagers vindt vlees meer luxe dan nood-
zaak. Volgens ruim een kwart zou het goed
zijn als mensen wat minder vlees zouden eten.
Veel slagers denken na over de gevolgen van
vleesconsumptie voor mens, dier en milieu.
Van de telefonisch genterviewde slagers, 211
willekeurige slagerijen uit een bestand van in
totaal 2405 slagerijen, vindt 44 procent elke
dag vlees meer luxe dan noodzaak, 28 procent
vindt het goed voor mens, dier en milieu als
consumenten wat minder vlees zouden eten
en 68 procent van de slagers vindt kiloknallers
slecht voor mens, dier en milieu. Volgens de
slagers gaat bij hen kwaliteit boven kwantiteit.
De exitarir kan steeds meer zijn gading
vinden bij de slager: 43 procent van de slagers
verkoopt ook vleesvervangers en maaltijden
zonder vlees. Uit eerder onderzoek van
Motivaction in opdracht van Natuur & Milieu
bleek al dat slechts dertien procent van de
consumenten elke dag vlees eet. Volgens
trendwatcher Bakas is de exitarir een van de
trends voor 2012.
De nieuwe samenwerkingsovereenkomst
van het Utrecht Center for Food Allergy
(UCFA) is op 15 december formeel be-
krachtigd. Hiermee wordt de intensieve
samenwerking op het gebied van voedsel-
allergie tussen de Universiteit Utrecht, het
UMC Utrecht en TNO verder uitgebouwd.
UCFA onderzoekt de factoren die van invloed
zijn op het ontstaan van voedselallergie. Daar-
naast richt UCFA zich op het ontwikkelen van
nieuwe mogelijkheden voor de behandeling
van voedselallergie. Doel van het nieuwe ge-
zamenlijk onderzoeksprogramma is het op-
helderen van de factoren die een rol spelen
bij het ontstaan en de behandeling van voed-
selallergie. Daarbij ligt de nadruk op identi-
catie van biomarkers voor allergeniciteit en
allergie. Biomarkers spelen een centrale rol bij
het beter voorspellen van klinische reacties in
voedselallergische patinten, het voorspellen
van de allergeniciteit van (nieuwe) voedsel-
eiwitten en het bepalen van de effectiviteit
van immunotherapie of preventie van voed-
selallergie. Sinds 2002 werken de partners al
samen aan de problematiek rond voedsel-
allergie. De samenwerking heeft geleid tot
een aanzienlijke wetenschappelijke output
met een duidelijke maatschappelijke impact
en praktische toepassingsperspectieven (zie
www.ucfa.nl).
Ondervoeding bij ouderen wordt gezien
als een belangrijk gezondheidsprobleem.
Ziekenhuizen en zorginstellingen zijn daar-
om alert op tekorten aan eiwit en energie
bij ouderen en geven in dat geval bij-
voeding (extra eiwit en energie). Maar hoe
groot dit probleem precies is en in welke
gevallen bijvoeding helpt, is onduidelijk. Er
is beter onderzoek nodig om de aanpak van
ondervoeding te onderbouwen. Dat con-
stateert de Gezondheidsraad in zijn advies
Ondervoeding bij ouderen, dat de raad
onlangs aangeboden heeft aan de minister
van VWS.
Ziekenhuizen en zorginstellingen besteden
veel aandacht aan herkenning en behande-
ling van ondervoeding bij ouderen door een
tekort aan eiwit en energie. Omdat de minis-
ter van VWS de aanpak graag wetenschappe-
lijk wilde onderbouwen, heeft de Gezond-
heidsraad in kaart gebracht wat er bekend is
op dit gebied. De conclusie is dat de kennis
grote gaten vertoont. Als iemand langdurig
te weinig eiwit en energie binnenkrijgt is dat
schadelijk voor de gezondheid, dat is duide-
lijk. Maar wanneer is er sprake van onder-
voeding? Er is geen eenduidige denitie van
ondervoeding en een gouden standaard (een
betrouwbare methode) om ondervoeding vast
te stellen ontbreekt. Er is weliswaar onderzoek
dat laat zien dat er een verband bestaat tussen
ondervoeding en bijvoorbeeld sterfterisico,
maar onbekend is of dat verband oorzakelijk
is. Oftewel: loopt een oudere een groter risico
te overlijden omdat hij ondervoed is, of is zijn
hogere sterftekans vooral aan iets anders te
wijten, bijvoorbeeld aan ziekte? Zo lang hier-
over geen duidelijkheid bestaat, zijn er geen
betrouwbare gegevens over ernst en omvang
van ondervoeding. Ook over de effectiviteit
van voedingsinterventies is nog veel onduide-
lijk. Er is veel onderzoek op dit gebied, maar
de kwaliteit daarvan is onder de maat. Dus
of bijvoeding leidt tot gezondheidswinst, bij-
voorbeeld een kortere opnameduur of een
lager overlijdensrisico, is niet te zeggen.
Verstoord eetgedrag kan door Mindful-
ness training afnemen. Dit is de uitkomst
van wetenschappelijkonderzoek van See-
True Mindfulness in samenwerking met de
Universiteit Maastricht.
Mindfulness (MFS), wat betekent gewaar
zijn in het hier-en-nu zonder oordeel, is een
medi tatietechniek waarin oosterse en westerse
kennis zijn gentegreerd. Door een training
wordt een innerlijke houding ontwikkeld van
aandacht, aanwezigheid, openheid en accepta-
tie. Tijdens de specieke training MFS en Eten
wordt extra aandacht besteed aan het bewust
omgaan met eten, het meer bewuste (gezon-
de) keuzes maken in het eet- en leefpatroon
en zelfacceptatie. De studie laat zien dat niet
alleen het problematische eetgedrag afneemt,
zoals emotie eten, maar ook dat de algemene
drang naar eten minder wordt. Deelnemers
aan de training denken minder obsessief aan-
voeding en eten. Ze hebben minder het gevoel
van verlies van controle over hun eetgedrag
wanneer ze worden blootgesteld aan eetprik-
kels. Ze geloven minder dat eten belonend is en
ze hebben minder drang om te eten wanneer
ze negatieve of onplezierige emoties ervaren.
Acceptatie is een kernaspect van Mindfulness.
Volgens de onderzoekers is bij de training MFS
en Eten het accepteren van het eigen gewicht
en de eigen lichaamsvorm erg belangrijk. Meer
informatie: www.mindfulness-eten.nl.
5
Het eten van veel fruit en verschillende
soorten groente verlaagt mogelijk de kans
op longkanker. Dat staat in het proefschift
Quantity&Variety, Fruit and vegetable
consumption and bladder and lungcancer
risk van Frederike Bchner.
In dit proefschrift, dat tot stand is gekomen
door een samenwerking tussen het RIVM en
Radboud Universitair Medisch Centrum,
wordt de relatie tussen groente- en fruitcon-
sumptie en het risico op long- en blaaskanker
onderzocht. Dit is gedaan binnen de Euro-
pean Prospective Investigation into Cancer
and nutrition(EPIC) studie. Tussen 1991
en 2000 deden meer dan een half miljoen
mensen, verspreid over tien Europese landen,
mee aan deze studie en 1830 deelnemers
kregen de diagnose longkanker te horen. De
hoeveelheid groente die deze mensen hadden
gegeten, bleek niet van invloed op het long-
kankerrisico.
Maar een gevarieerde consumptie van groente
leek het risico op longkanker wel gunstig te
benvloeden. Wat de fruitconsumptie betreft
maakt dit onderzoek duidelijk dat meer fruit
(minimaal twee stuks fruit per dag) het risico
op longkanker verlaagt. De variteit heeft geen
invloed op het ontstaan ervan. Voor zowel de
hoeveelheid als de variatie in groente- en fruit-
consumptie geldt dat de gevonden effecten
vooral voor rokers zijn gevonden. De groente-
en fruitconsumptie heeft het meeste invloed
op het ontstaan van plaveisel cel longkanker,
een subtype van longkanker dat sterk ge-
relateerd is aan roken. In het onderzoek werd
geen relatie gevonden tussen de consumptie
van groente en fruit en het risico op blaaskan-
ker. Stoppen met roken is nog altijd de be-
langrijkste maatregel om de kans op long- en
blaaskanker te verlagen.
Het eten van veel fruit en verschillende soorten groente verlaagt mogelijk de kans op longkanker.
Slagers en
exitarirs
Nieuw onderzoeksprogramma voedselallergie
Aanpak ondervoeding bij ouderen onduidelijk
Mindfulness helpt
bij eetgedrag
Slechts dertien procent van de consumenten eet elke dag
vlees.
Meer fruit verlaagt het
risico op longkanker
Voeding
Nummer 24
28 december 2011
Fruit en longkanker
Ziekenhuizen en zorginstellingen besteden veel aandacht
aan herkenning en behandeling van ondervoeding bij
ouderen
6 Advertentie
Nummer 24
28 december 2011
Algemene informatie
Locatie:
Jaarbeurs Utrecht Hal 8
Jaarbeursplein 1
3521 AL Utrecht
030-2955911
Openingstijden:
Vrijdag 20 januari: 10.00 tot 17.00 uur
Zaterdag 21 januari: 10.00 tot 17.00 uur
Zondag 22 januari: 10.00 tot 17.00 uur
Entreeprijzen:
Volwassen: 12,50 euro per persoon
Kinderen tot en met 12 jaar gratis
Kijk voor meer actuele informatie op
www.denationalegezondheidsbeurs.nl
Interactief
De vijfde editie van deze in belang stel-
ling groeiende beurs, heeft ook dit jaar
iedereen weer veel te bieden. Er is veel
te doen, bijvoorbeeld gratis metingen,
tests en check-ups, zoals ditisten-
consult, meting van de pols omtrek,
stresstest of bloeddrukmeting.
Paviljoens
De Nationale Gezondheidsbeurs is
een leuk en zeer interactief evenement
met diverse gezondheidszones. Binnen
de zones Medisch, Eten & Drinken,
Verzorging en Sport & Wellness zijn
er verschillende paviljoenen zoals het
Mondzorg Paviljoen, Allergie Paviljoen,
Oor Paviljoen, Oog Paviljoen, Voeding
Paviljoen, Voeten Paviljoen, presen-
taties, lezingen en nog veel meer.
Hierbij wordt samengewerkt met vele
gezondheidsverenigingen en stichtingen
zoals onder andere de Nederlandse
Vereniging van Optometristen, Provoet,
Ditisten Coperatie Nederland en de
Nederlandse Vereniging van Mond-
hyginisten.
Korting!
Kaarten kosten 12,50 per persoon.
De Nationale Gezondheidsbeurs is ge-
opend van vrijdag 20 tot en met zondag
22 januari 2011 van 10.00 tot 17.00 uur
in de Jaarbeurs te Utrecht.
Kijk op:
www.denationalegezondheidsbeurs.nl
Een ziekenhuis is voor het beter maken van
mensen. Dat is ook waar het Universitair
Medisch Centrum Utrecht zich met hart
en ziel voor inzet. Maar beter is het vooral
om gezond te zijn en gezond te blijven.
Daarom richt het UMC Utrecht zich op
het (onder)zoeken van manieren om
ziekten te voorkomen. Door het vinden
van voorspellers van hartaandoeningen,
bijvoorbeeld. U kunt met al uw gezond-
heidsvragen bij ons terecht. En mocht u
toch ziek worden: voor specieke ziekte-
beelden is het UMC Utrecht de beste keuze.
Op De Nationale Gezondheidsbeurs
vindt u ons op het UMC Utrecht - paviljoen
(stand E38). Hier kunt u lezingen volgen
over ziektebeelden en behandelingen,
zelf robotchirurgie verrichten, onderzoek
doen onder een microscoop en in gesprek
gaan met een zorgspecialist. Ook kunt u
uw kennis over gezondheid en preventie
testen en korte lms kijken over bijvoor-
beeld zwangerschap, werking van het
hart en stamcellen. U komt toch ook?
Het UMC Utrecht voor U!
Omdat darmen belangrijk zijn voor een
gezond lichaam, vinden wij het belangrijk
om dit onderwerp onder de aandacht
te brengen onder de bezoekers van
De Nationale Gezondheidsbeurs 2012.
Dit jaar zal er in samenwerking met
de Maag Lever Darm Stichting een
Opblaasbare darm aanwezig zijn op
de beurs. Bezoekers krijgen de kans om
te zien hoe een gezonde darm eruit ziet,
welke darm ziektes er voorkomen en wat
hier de verschijnselen van zijn. Omdat
bezoekers door deze darm heen kunnen
lopen is het informatief en daarnaast
ook een onvergetelijke ervaring!
UMC Utrecht zorg, onderzoek en onderwijs
De Nationale Gezondheidsbeurs 2012:
leuk en interactief
Van 20 tot en met 22 januari 2012 is het weer tijd voor De Nationale Gezondheids-
beurs in de Jaarbeurs te Utrecht. De grootste consumentenbeurs op het gebied
van gezondheid en een gezonde leefstijl voor jong en oud. Over gezondheid en
gezond leven. Met vier overzichtelijke pijlers: Eten & Drinken, Medisch, Sport &
Wellness en Verzorging. Informatief, leerzaam en leuk!
MEER INFORMATIE OP
DENATIONALEGEZONDHEIDSBEURS.NL
GELDIG VOOR MAXIMAAL 2 PERSONEN
DEZE BON INLEVEREN BIJ DE KASSA VAN
DE JAARBEURS
NIET GELDIG I.C.M. ANDERE ACTIES
OP DE ENTREEPRIJS VAN 12,50
3,50 KORTING
De beurs voor iedereen die gezond wil
zijn n blijven. Check je gezondheid op
de Nationale Gezondheidsbeurs!
VER-
ZORGING
SPORT &
WELLNESS
ETEN &
DRINKEN
MEDISCH
E
E
N
G
E
Z
O
N
D
D
A
G
JE
U
IT
!
20, 21 en 22 januari 2012
Jaarbeurs Utrecht
Opblaasbare darm
QLF-D camera
Ook dit jaar wordt in samenwerking
met de NVM het Mondzorg Paviljoen
weer ge organiseerd. Op dit paviljoen
zal naast o.a. tandvleeschecks en poets-
testen ook een QLF-D camera aanwezig
zijn. Deze camera maakt het mogelijk
om o.a. bacterile activiteit in tandplak,
calculus en tanden, detectie en kwanti-
cering van white spots weer te geven.
Bezoekers kunnen een foto laten maken
van het gebit en krijgen ver volgens deze
foto met analyse doorgestuurd naar hun
opgegeven email adres.
Foto: Karen van Daelen
Kijk op:
E
E
N
G
E
Z
O
N
D
D
A
G
J
E
U
I
T
!
Uit onderzoek onder bijna 45.000 vrouwen
in de leeftijd van 29 tot 56 jaar blijkt dat
een HPV-test beter in staat is om afwijkin-
gen te vinden dan het traditionele uitstrijk-
je. Daarom biedt een HPV-test signicant
betere bescherming tegen baarmoeder-
halskanker en voorloperafwijkingen dan
een uitstrijkje.
Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt
door vijftien hoog-risico typen van het
humaan papilloma virus (hrHPV) waarvan
HPV 16 verreweg het belangrijkste type is. De
resultaten van dit onderzoek, onder leiding
van prof. Chris Meijer van VU medisch cen-
trum in Amsterdam, zijn gepubliceerd in The
Lancet Oncology. Het longitudinale onder-
zoek, dat over een periode van meer dan tien
jaar loopt, onderbouwt volledig het recent
door de Gezondheidsraad afgegeven rapport
waarin de minister geadviseerd wordt het
uitstrijkje voor cytologisch onderzoek in het
bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
te vervangen door een HPV-test. De vrouwen
die deelnamen aan het bevolkingsonderzoek,
waar elke Nederlandse vrouw vanaf dertig jaar
een uitnodiging voor krijgt, werden gerando-
miseerd over twee groepen, waarvan er in de
eerste ronde een groep zowel op HPV als met
het traditionele uitstrijkje getest werd, de ande-
re groep alleen met een uitstrijkje. In de tweede
ronde werden beide groepen op HPV en met
het uitstrijkje getest. Na vijf jaar bleek dat er
in de groep vrouwen die op HPV getest waren
signicant minder baarmoederhals kanker en
ernstige voorloperafwijkingen (CIN3) gevon-
den werd, vergeleken met de groep vrouwen
die alleen een uitstrijkje hadden gehad, en
waar destijds niets afwijkends gevonden was.
HPV-detectie reduceert dus signicant de aan
baarmoederhalskanker gerelateerde ziekte en
sterfte. In de op HPV geteste groep waren in
de eerste ronde signicant meer ernstige voor-
loperafwijkingen (CIN2+) gevonden dan in de
groep die alleen een uitstrijkje had gekregen.
De gevonden ernstige voorloperafwijkingen
bleken voornamelijk te worden veroorzaakt
door HPV 16. Verder toonde het onderzoek
aan dat de HPV-test niet tot overdiagnose leidt
van spontaan genezende voorloper afwijkin-
gen bij jonge vrouwen.
Ongewild speekselverlies (kwijlen) komt
veel vaker voor bij parkinsonpatinten dan
gedacht. Ongeveer een kwart van de patin-
ten heeft er last van. Uit nieuw onderzoek
is gebleken dat kwijlen niet wordt veroor-
zaakt door te veel speekselproductie, maar
door een onvermogen om aangemaakt
speeksel weg te slikken.
Dit heeft belangrijke gevolgen voor de thera-
pie, die tot op heden vooral gericht was op
het verminderen van speekselaanmaak met
bijvoorbeeld medicijnen. Het is waarschijnlijk
beter en veiliger om te starten met sliktraining.
Dit blijkt uit onderzoek waarop logopedist
Hanneke Kalf op 22 december promoveerde
aan het UMC St Radboud in Nijmegen. Moei-
lijker lopen, slechter spreken, trillenen een
maskergelaat zijn typerende kenmerken van
de ziekte van Parkinson. Ongewild speeksel-
verlies staat meestal niet in dit rijtje. Toch
hebben parkinsonpatinten daar veel vaker
last van dan vroeger werd gedacht, stelt logo-
pedist Hanneke Kalf. Uit haar promotieonder-
zoek blijkt dat bijna dertig procent van de
patinten overdag ongewild speeksel verliest,
vaak met buiten gewoon vervelende gevolgen.
7
Het UMC Utrecht start een onderzoek met
een slim zooltje (Feetb@ck) voor mensen
met een gebroken been. Het zooltje bevat
elektronische meetapparatuur en vertelt
patinten hoe ze hun been belasten. Het
moet de revalidatie versnellen.
Mensen met een gebroken been moeten het
bot zo snel mogelijk weer belasten. Maar de
belasting is moeilijk in te schatten. Revalidatie-
arts Herman Holtslag en traumachirurg Taco
Blokhuis bedachten daarom een slim zooltje.
Sensoren in het zooltje meten de kracht die de
drager op zijn hiel zet. Het belastingspatroon
wordt draadloos naar de draagbare ontvanger
en een server gestuurd. Met die informatie
kunnen patinten hun been beter belasten en
herstellen ze sneller. Bij vijftien patinten met
een gebroken been, enkel of voet is het UMC
Utrecht onlangs een onderzoek gestart met
het eerste prototype.
Het onderzoek moet gegevens opleveren over
de juiste belastingsnorm. Zowel revalidatie-
artsen als fysiotherapeuten hebben die nodig.
Uiteindelijk moet het zooltje meer botbreu-
ken goed genezen. Revalidatiearts Holtslag:
Zelfs heel complexe breuken kunnen goed en
snel genezen, als je ze maar belast. We willen
de zool ook testen bij ouderen. Per jaar breken
meer dan 15.000 ouderen een heup. Wij
denken dat het deel dat wl naar huis terug-
gaat, veel groter kan zijn. Dat zou een enorme
kostenbesparing zijn. Holtslag en Blokhuis
ontwikkelden de krachtsensor samen met
een groep studenten van technische genees-
kunde in Twente, van TU Delft en van science
& business management van de Universiteit
Utrecht.
Mensen met een gebroken been moeten het bot zo snel mogelijk weer belasten. Maar de belasting is moeilijk in te schatten.
Zorg kinderen
met Down beter
HPV-test vindt meer afwijkingen dan uitstrijkje
Speekselverlies
bij Parkinson
Per jaar breken meer
dan 15.000 ouderen
een heup
Gezondheid
Nummer 24
28 december 2011
Zooltje voor botbreuken
Wat is uw idee om de ouderenzorg te verbeteren?
Meld uw idee aan via www.msdcareaward.nl!
De medische zorg voor kinderen met het
syndroom van Down (DS) is het afgelopen
decennium veel beter geworden. Omdat er
nu bijvoorbeeld sneller wordt ingegrepen
bij hartafwijkingen, overleven meer kinde-
ren met DS.
Ook de kennis over luchtweginfecties, coelia-
kie en andere aandoeningen met een verhoogd
risico bij DS is sterk verbeterd. Vergeleken met
andere Europese landen worden in Nederland
relatief veel kinderen geboren met Down.
Bijna de helft van de Nederlandse kinderen
met het syndroom van Down, geboren tussen
2003 en 2006, had een aangeboren hartafwij-
king. Maar omdat deze kinderen tegenwoor-
dig veel sneller worden geopereerd, heeft dat
meestal geen overlijden meer tot gevolg. Dat is
een van de conclusies uit het proefschrift van
kinderarts Michel Weijerman, die 22 decem-
ber promoveerde bij VU medisch centrum in
Amsterdam.
De Coperatie, bestaande uit de Haagse
ziekenhuizen MCH en het Bronovo zieken-
huis, het Goudse Groene Hart Ziekenhuis
(GHZ) en het LangeLand ziekenhuis uit
Zoetermeer, zet op 1 januari 2012 de eerste
stappen naar een centrum voor oncologie
in MCH Anthoniushove in Leidschendam.
Een speciaal behandelteam van de Cope-
ratie begint met oncologische operaties
voor patinten met blaas- en longkanker.
De zorg voor patinten binnen de Copera-
tie gebeurt zoveel mogelijk dichtbij huis. Dit
houdt in dat de diagnostische onderzoeken
en eventuele behandelingen voorafgaand aan
de operatie in hun eigen ziekenhuis plaats-
vinden. Een behandelteam van de Coperatie
verricht de operatie in MCH Antoniushove. Na
de operatie komt de patint weer terug in het
eigen ziekenhuis voor de nazorg en eventuele
chemotherapie. Als service naar de patint en
om het proces van en naar de locaties goed te
laten verlopen, komt in ieder ziekenhuis een
vast contactpersoon die elke patint begeleidt.
8 Kliniek
Nummer 24
28 december 2011
Het Amphia Ziekenhuis (Breda/Ooster-
hout) helpt collegas in de zorg op weg
met een digitale handleiding voor het op-
stellen van een oncologisch beleidsplan.
Deze handleiding beschrijft in het kort de
aanpak en opzet van een multidisciplinair
beleidsplan. Met voorbeelden en tips hoopt
Amphia andere zorgprofessionals op weg
te helpen. De Amphia handleiding is gratis
te downloaden op www.amphia.nl.
Oncologie loopt door alle geledingen van
het ziekenhuis en raakt diverse disciplines,
van chirurgie tot chemotherapie. Om aan de
eisen van verschillende kwaliteitsnormen te
voldoen, is in 2010 het Amphia Oncologisch
Beleidsplan opgesteld. Veel ziekenhuizen
staan momenteel voor dezelfde moeilijke
opgave om aan de kwaliteitseisen voor trans-
parante zorg te voldoen. Het Amphia Zieken-
huis kreeg de afgelopen maanden dan ook
veel aanvragen binnen voor het oncologisch
beleidsplan.
Deze collegas van andere ziekenhuizen en
zorginstellingen waren niet zozeer genteres-
seerd in de inhoud, maar wel in de totstand-
koming van dit beleidsplan, vertelt Hans
Meij, directeur Innovatie van Amphia. Om
aan die behoefte te voldoen, heeft Amphia
besloten een handleiding te maken en deze
kosteloos beschikbaar te stellen. De digitale
handleiding is een eerste publicatie in de reeks
van Amphia Ervaringen. Hans Meij: Wij
weten nog goed hoe lastig wij het vonden bij
de aanvang van dit traject, en wij hopen dat
onze gebundelde kennis en ervaring als hulp-
middel kan dienen voor andere ziekenhui-
zen. De handleiding Opstellen Oncologisch
Beleidsplan van Amphia vormt hiermee een
aanvulling op de instrumenten van het Inte-
graal Kanker centrum Nederland (IKNL) en
het Integraal Kankercentrum Zuid (IKZ) bij
het realiseren van multidisciplinaire bedrijfs-
plannen.
Erkenning voor
handcentrum JBZ
Coperatie start
oncologiecentrum
Wij weten nog goed
hoe lastig wij het
vonden bij de aanvang
van dit traject
Amphia helpt met
digitale handleiding
ASz krijgt twee hoofdlocaties
Hans Clevers ontvangt Franse prijs
De Raad van Bestuur en het bestuur van de
Vereniging Medische Staf van het Albert
Schweitzer ziekenhuis (Dordrecht) hebben
een volgende stap gezet in de strategie-
bepaling voor de komende jaren. Op de
langere termijn (uiterlijk 2020) is het de
bedoeling dat alle klinische activiteiten
(de opname van patinten) en ingrepen
die plaatsvinden op operatiekamers (OKs)
worden ondergebracht op de locaties
Dordwijk en Zwijndrecht. Dit worden de
twee hoofdlocaties.
Op de locatie Dordwijk komt het accent
te liggen op hoogcomplexe en acute zorg,
in Zwijndrecht op minder risicovolle en
planbare zorg. Voor de locatie Sliedrecht
betekent dit dat het merendeel van de
operaties en de Dagbehandeling worden
overgeheveld naar de locatie Zwijndrecht.
Het voornemen is om dit per 1 januari 2013
te doen, wanneer in Zwijndrecht de vier
nieuwe OKs in bedrijf zijn die nu worden
gebouwd. Het Pijn
behandelcentrum blijft
op de locatie Sliedrecht gevestigd - inclusief
de daarbij be horende operatieve ingrepen
- en wordt zelfs uitgebreid. De locatie Slie-
drecht blijft daarnaast een breed pakket van
twintig poliklinische specialismen huisvesten
en blijft nauw samenwerken met de lokale
eerstelijnszorg, zoals huisartsen. Bestuurs-
voorzitter Pier Eringa licht de strategie toe:
Het wordt steeds duidelijker dat ziekenhui-
zen voor een ongekend grote opdracht staan
om te bezuinigen en om tegelijk de kwaliteit
en veiligheid verder te verhogen. Wij moeten
een echt grote, toekomstgerichte stap zetten.
We hebben besloten dat te doen door toe te
werken naar twee klinische en opereerloca-
ties: Dordwijk en Zwijndrecht. De afgelopen
maanden is uitgebreid onderzoek gedaan
naar een optimale afstemming van vraag en
aanbod van zorg in de regio. Eringa: Hierbij
is gebleken dat verreweg de meeste patinten
die in Sliedrecht worden geopereerd, afkom-
stig zijn uit de Drechtsteden en veel minder
uit de omgeving van Gorinchem. Deze men-
sen zijn vaak k al patint op onze andere
locaties, ze zijn ook daar gewend en ze zijn
er tevreden. Dat maakt de stap van Sliedrecht
naar Dordrecht of Zwijndrecht niet heel
groot.
Het Hand- en Polscentrum van het Jeroen
Bosch Ziekenhuis in s-Hertogenbosch
heeft de erkenning voor topreferente zorg
gekregen van de Stichting Topklinische
Ziekenhuizen. Het Hand- en Polscentrum
heeft zichzelf ontwikkeld tot expertise-
centrum. In het expertisecentrum worden
acute letsels (zoals botbreuken en pees- en
zenuwletsel) en chronische letsels (zoals
atrose en gewrichtsslijtage) behandeld.
Topreferente zorg is zeer specialistische
patin tenzorg. Het betreft zorg waarvoor geen
doorverwijzing meer mogelijk is (last resort,
eindstation). Binnen het Hand- en Pols-
centrum wordt hand- en polschirurgie in de
volle breedte van het vak uitgeoefend maar het
centrum kent twee superspecialisaties: reuma-
chirurgie en gewrichtschirurgie. Het Hand- en
Polscentrum is expertise centrum op het ge-
bied van de behandeling van artrose (slijtage)
van het basisgewricht van de duim. Dit is een
aandoening die veel voorkomt bij vrouwen
boven de vijftig jaar.
Prikkamer met sprookjesguren
Ontvang 15.000 euro
voor de uitvoering van
het meest innovatieve
ouderenzorgidee
1
0
1
2
G
E
N
1
1
N
L
1
7
6
3
C
1
0
1
1
Farmaceutisch bedrijf MSD roept
(zorg)organisaties, verenigingen, clinten
en particulieren op een idee aan te melden
dat de zorg voor ouderen merkbaar
verbetert. Het idee, dat gericht moet zijn op
bevordering van zelfredzaamheid en
zelfstandigheid van ouderen, kan tot en met
31 december 2011 worden aangemeld op
www.msdcareaward.nl. De beloning is de
MSDCARE Award en 15.000,- voor het in
praktijk brengen van het idee.
In januari maakt de jury bekend welke ideen zijn
genomineerd voor de MSDCARE Award 2012. De
bekendmaking van het winnende idee en
uitreiking van de MSDCARE Award vindt plaats
tijdens de Geriatriedagen op 10 februari 2012.
Trendwatcher Adjiedj Bakas, voorzitter van de jury,
zal de prijs uitreiken.Informatie over de MSDCARE
Award, de criteria en het aanmeld-formulier is te
vinden op www.msdcareaward.nl. Informatie over
de Geriatriedagen is na te lezen op
www.geriatriedagen.nl.
De afdeling Bloedafname in het St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg is verhuisd naar een nieuwe locatie in de hoofd-
gang op de begane grond. De afdeling is ink gemoderniseerd. Er is veel daglicht en alles is in frisse lichte kleuren
geschilderd. Door uitbreiding van het aantal stoelen voor bloedafname worden patinten in de zeven prikkamers
voortaan sneller geholpen. Dit zorgt voor een kortere wachttijd. Voor kinderen is er een speciale prikkamer, die extra
aeiding biedt. De sprookjesguren op de wand lijken zo uit de Efteling te zijn weggewandeld. Kinderen bij wie bloed
is afgenomen, krijgen als beloning een kleurplaat en een dapperheiddiploma.
Prof. dr. Hans Clevers van het Hubrecht
Instituut (van de KNAW) ontvangt de Lo-
pold Griuelprijs voor zijn onderzoek naar
stamcellen en het ontstaan van kanker.
Aan de prijs is een geldbedrag van 100.000
euro verbonden. De Franse Associatie
voor Kankeronderzoek (ARC) maakte dit
20 decem ber bekend. Hans Clevers (1957)
krijgt de prijs voor zijn onderzoek naar het
ontstaan van dikkedarmkanker. Hij ontdekte
dat veranderingen in eiwitten betrokken bij de
zogenaamde Wnt-route darmkanker kunnen
veroorzaken. Stoffen die deze signalerings-
route benvloeden zouden de verspreiding
van darmkanker kunnen remmen. De laatste
jaren richt Clevers zich vooral op stamcellen
in de darm. Clevers is sinds 2002 hoogleraar
immunologie aan de Universiteit Utrecht
tussen 1991 en 2002. Sinds 2002 is hij hoog-
leraar moleculaire genetica en directeur van
het Hubrecht Instituut.
Van Elk, voorzitter Raad van Toezicht van
het Elkerliek ziekenhuis in Helmond, ver-
richtte vorige week vrijdag de eerste o -
cile handeling voor de nieuwbouw van het
OK-complex. Dit deed hij onder toeziend
oog van een aantal genodigden, zoals wet-
houders gemeente Helmond, medewerkers
en specialisten en de betrokken bouw-
ondernemingen.
De nieuwbouw in Helmond aan de Wessel-
manlaan wordt letterlijk op palen naast het
ziekenhuis geplaatst. Als het weer meewerkt,
is het nieuwe gebouw in juni 2012 wind en
waterdicht. De totale verbouwperiode neemt
ongeveer vier jaar in beslag. De huidige opera-
tiekamers in Helmond zijn bijna dertig jaar
oud, waardoor materialen en systemen aan
vervanging toe zijn. Vandaar dat het Elker-
liek ziekenhuis investeert in een nieuw OK-
complex. Het nieuwe complex bestaat uit
acht operatiekamers die multifunctioneel en
exibel inzetbaar zijn. Ook wordt de logis-
tiek geoptimaliseerd, de ergonomie verbeterd
en komt er meer ruimte voor opslag. Tijdens
de verbouwing blijven de huidige operatie-
kamers in gebruik.
9
Vijftigplussers
in Zeeuwse zorg
Naadlekkage na
darmoperatie
Polis op huidige
locatie Bernhoven
Als ziekenhuis Bernhoven voorjaar 2013
naar Uden verhuist, worden er op de huidige
locaties in Oss en Veghel poliklinisch diag-
nostische centra geopend.
In een aantal stappen is uitgebreid onderzocht
wat voor zorg beide centra kunnen bieden. De
uitkomsten van dat rapport zijn recent aan de
Raad van Bestuur van ziekenhuis Bern hoven
gepresenteerd. Beide locaties beschikken
over algemene spreek- en onderzoekskamers.
Daarnaast zijn er, afhankelijk van locatie en
specia lisme, speciale ruimten, zoals behandel-
kamers, kamers voor diagnostiek (bijvoor-
beeld voor bloedprikken en bepaalde rnt-
genfotos) en kamers voor specialistische zorg,
zoals KNO, Oogheelkunde en Dermatologie.
De poliklinisch diagnostische centra moeten
in principe operationeel zijn op het moment
dat ziekenhuis Bernhoven verhuist.
Kliniek
Nummer 24
28 december 2011
Nieuwbouw OK-complex Elkerliek ziekenhuis
Ziekenhuisdirecteuren kunnen toekom-
stige wachtlijsten voorkomen door de zie-
kenhuiszorg anders te organiseren. Dat
blijkt uit een peiling onder meer dan twee-
honderd bestuurders en professionals uit
de curatieve zorg tijdens de invitational
conference van de NVZ Nabije zorg op
14 december in Nijkerk.
NVZ-voorzitter Roelf H. de Boer: Het is
duide lijk dat een aantal zorgaanbieders al
stappen heeft gezet om de zorg dicht bij de
patint anders te organiseren. Dat is beter
voor de kwaliteit, maar ook voor de doel-
matigheid en de betaalbaarheid van de zorg.
Het model van nabije zorg werkt. Een blauw-
druk is er niet, maar het is noodzakelijk dat
ook andere ziekenhuizen werk maken van
nabije zorg om die zorg betaalbaar en toe-
gankelijk te houden. De conferentie werd
afgesloten door minister Edith Schippers van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Ook zij benadrukte dat de ziekenhuiszorg
in de toekomst slimmer georganiseerd moet
worden. Schippers hierover: Wat mij opvalt
in dit proces: kleine ziekenhuizen komen in
de discussie nauwelijks voor. Er wordt wel
eens gesuggereerd dat er ziekenhuizen zullen
verdwijnen. Maar brede basiszorg blijft nood-
zakelijk. Hier liggen geweldige kansen voor de
streekziekenhuizen.
De zorg in de buurt zal een comeback maken.
We zullen meer samenwerking zien tussen eer-
ste- en tweedelijnszorg. Het wordt anderhalve-
lijnszorg. Mensen worden steeds ouder en
krijgen meerdere aandoeningen tegelijk. Dat
vraagt om een andere organisatie en andere
ordening van zorg. Zorg dicht bij de patint.
Zo zullen de grenzen tussen bijvoorbeeld
huisartsenzorg en ziekenhuiszorg moeten ver-
vagen. We gaan, zoals een aantal ziekenhui-
zen dat al doet, van ziekenhuizen naar zorg-
netwerken, aldus De Boer. Samenwerking en
respect voor elkaars rol en positie zijn daarbij
sleutels voor succes. Dat betekent volgens hem
wel dat er de komende jaren werk gemaakt
moet worden van het opheffen van de schot-
ten in de bekostiging in de zorg. Dat leidt nu
niet tot een optimale organisatie van de zorg,
zoals het conict tussen huisartsen en het
ministerie van VWS onlangs nog aangaf. De
aantallen patinten en de uitgaven van nabije
zorg zijn veel groter dan die voor concentratie
van zorg. Nabije zorg maakt voor 65 procent
deel uit van de uitgaven. De Boer: In de nabije
zorg liggen enorme kansen die je niet onbenut
moet laten. Het is niet meer het ziekenhuis dat
het aanbod bepaalt, maar de patint. Daarbij
gaan we niet uit van minder ziekenhuizen,
maar van andere ziekenhuizen.
In de nabije zorg liggen
enorme kansen die je
niet onbenut moet laten
Ziekenhuiszorg moet anders
Het is niet meer het ziekenhuis dat het aanbod bepaalt, maar de patint.
Bijna een op de drie werknemers in de
Zeeuwse zorg- en welzijnssector is ouder
dan vijftig jaar. Dat blijkt uit de cijfers van
de nieuwste Zeeuwse Arbeidsmarktmoni-
tor Zorg en Welzijn van het derde kwartaal
van 2011. Vooral de thuiszorg en verple-
ging en verzorging hebben te maken met
een groot aandeel vijftigplussers.
Vijf jaar geleden was nog ongeveer een kwart
van de medewerkers ouder dan vijftig jaar. Het
personeelsbestand in de sector vergrijst daar-
mee in een rap tempo. Gemiddeld zijn werk-
nemers in zorg en welzijn 42 jaar. Deze en
andere kerncijfers en trends zijn opgenomen
in de nieuwste Zeeuwse Arbeidsmarktmonitor
Zorg en Welzijn, kwartaal 2011-3. Deze moni-
tor wordt vier keer per jaar uitgebracht door
ViaZorg, de Zeeuwse arbeidsmarktorganisatie
voor Zorg en Welzijn.
Het Universitair Medisch Centrum Gronin-
gen (UMCG) start, in samenwerking met
27 Nederlandse ziekenhuizen, een onder-
zoek naar de eectiviteit van een nieuwe
techniek voor het verbinden van twee uit-
einden van een darm. De verwachting is
dat hiermee het risico van naadlekkage kan
worden verminderd.