ALKANY

Halogenowanie
Br

+
Reakcja Wurzta

Br2

hV

HBr

2
Br

2Na

T/p + 2NaBr

Substytucja w cykloalkanach (nie zachodzi w duych cykloalkanach)

+ HBr
H Br

Uwodornianie

+ H2
Addycja

Ni

Br2

(kwas Lewisa) AlCl3

Br

Br

ALKENY Regua Markownikowa: Wodr przyczany jest do wgla przy wizaniu podwjnym, ktry posiada wicej wizao z wodorami!!

Z HBr (st) addycja zgodnie z regu Markownikowa Z HBr w obecnoci ROOR (rodnik) addycja wbrew regule Markownikowa Z Br2 w obecnoci CCl4 (kwas Lewisa) addycja bromu do obu atomw wgla Z HCOOH, hydroliza przyczenie grup OH w pozycji TRANS Z KMnO4 [0-5oC] - przyczenie grup OH w pozycji CIS Z Hg(CH3COO)2, +H2O, +NaBH4 hydroliza zgodna z regu Markownikowa Z BH3, H2O2/OH- - hydroliza wbrew regule Markownikowa Z halogenami/Pt(kat. Lindlara) addycja w pozycj CIS Z O3/Zn (ozonoliza) powstaje keto aldehyd ( WANY MECHANIZM!!!), bez Zn keto kwas Addycja w obecnoci NBS nastpuje addycja w pozycji Z H2O/Hg2+/H2SO4 addycja wody zgodnie z regu Markownikowa Z 2Li/NH3 addycja w pozycj TRANS Reakcja Dielsa-Adlera:

Areny
Regua Huckla: Do zwizkw aromatycznych zalicza si paskie ukady piercieniowe, ktre zawieraj elektrony w liczbie okrelonej wzorem 4n+2, gdzie n jest liczb naturaln =0,1,2,3,4 Halogenowanie:

X2

Fe

HX

Alkilowanie Friedela Craftsa

R

RX

AlCl3

HX

Acylowanie Friedela Craftsa

COR

+ RCOCl

AlCl3

HCl

Utlenianie katalityczne

H2/Ni 150-250oC /25 atm

Nitrowanie
NO2

+ HNO3

H2SO4

+ H2O

Sulfonowanie
SO3H

T/p + H2SO4 + H2O

Podstawniki: 1. Przyspieszajce i kierujce w orto i para -OH, - NH2, -OR, -NR2, NHR, gr. alkilowa, gr. arylowa 2. Hamujce i kierujce w orto i para - F, Cl, Br, J 3. Hamujce i pozwalajce na pozycj meta -COOH, -NO2, -CHO, -COR, gr. nitrylowa (-CN)