Tiêu chuẩn PAD/ ASC trong nuôi cá Tra/Basa

Qui ph m th c hnh qu n l t t hn trong nui c Tra/Basa
M t cng c h tr vi c tun th cc tiu chu n c Tra/Basa c a H i ng Qu n l Nui tr ng Thu s n (ASC)
Phin b n 1.0 - Published August 31, 2010
GI I THI U M c tiu c a ti li u ny l cung c p cc qui ph m qu n l t t hn (BMP) cho ng i nui c Tra/basa nh m h tr nh ng n l c tun th b tiu chu n c a i tho i nui c Tra/Basa (PAD). Ti li u ny bao g m cc qui ph m th c hnh qu n l t t hn c c p trong PAD. p d ng cc qui ph m th c hnh qu n l t t hn trong ti li u ny khng c ngha l tun th cc qui nh c a PAD, thay v ti li u ny s tr gip ng i s n xu t c tra/basa xc nh c cc phng php m h c th s d ng t c cc tiu chu n PAD. Ti li u BMP c s d ng k t h p v i ti li u cc tiu chu n c a PAD v Ti li u h ng d n nh gi c a PAD. B tiu chu n c a PAD mang tnh ton c u, l cng c h tr nh m gi m thi u t i a nh ng tc ng x u n mi tr ng v x h i lin quan n nui c Tra/basa. Cc tiu chu n ny c d a trn c s th c hnh, tr m t s tr ng h p ngo i l , l c th o c. B tiu chu n s c s a i nh k nh m ph n nh s thay i v khoa h c v cng ngh , cng nh khuy n khch s i m i v lin t c c i ti n. B tiu chu n ny l s n ph m c a PAD, g m m t nhm trn 600 ng i cam k t thay i ngnh cng nghi p nui c Tra/basa. PAD bao g m m t ban ch o v i di n cho cc bn lin quan kh p th gi i, trong c cc i di n c a ngnh cng nghi p nui c Tra/basa, ng i lm khoa h c, mi tr ng, x h i, cc t ch c chnh ph v phi chnh ph . T thng 9 nm 2007 n thng 8 nm 2010, h lm vi c cng nhau nh m xc nh cc tc ng m b tiu chu n c n ph i gi i quy t, xy d ng cc nguyn t c, tiu ch, cc ch th v cc tiu chu n nh m gi m thi u cc tc ng . Qu Qu c t v B o v Thin nhin (WWF) i u ph i qu trnh ny. y l b tiu chu n mang tnh ton c u u tin cho nui c Tra/basa c xy d ng d a trn nguyn t c m , minh b ch v c s tham gia c a nhi u bn lin quan, i u ny l ph h p v i quy trnh xy d ng b tiu chu n c a ti li u H ng d n dn nhn v c p ch ng nh n qu c t v mi tr ng v x h i c a ISEAL Alliance. Qu trnh xy d ng l minh b ch, khuy n khch s ng gp ki n c a nhi u c nhn t ch c lin quan v m b o ch c ch n cc ki n c a h s c cn nh c. B tiu chu n cu i cng s c trao cho m t t ch c c p ch ng nh n c l p, c nhi m v c p ch ng nh n cho cc tr i nui p d ng ng theo cc b cc tiu chu n c xy d ng b i PAD v t ch c i tho i v nui th y s n c thnh l p xy d ng cc tiu chu n ton c u. T ch c c l p ny l H i ng Qu n l Nui tr ng Thu s n (ASC), c k v ng l s i vo ho t ng t gi a nm 2011. Ti li u ny c xy d ng b i s i u ph i c a PAD v c xu t b n b i WWF.
This is an unofficial translation in Vietnamese. Iif it deviates from the original in English, the English version is leading.
NGUYN T C 1. V TR V HO T NG C A CC TR I NUI PH H P V I KHUNG PHP L C A QU C GIA V C A A PHNG Tiu ch 1.1: Cc qui t c c a qu c gia v a phng
Cc tiu chu n c th p d ng (1.1.1 1.1.4) C s l lu n: Cc qui nh c a qu c gia v c a a phng s cng c p d ng, do cc qui nh c a a phng i khi c s khc bi t v m c chi ti t so v i cc qui nh c a qu c gia. Trong tr ng h p c mu thu n gi a qui nh c a a phng v c a qu c gia th s u tin th c hi n theo lu t qu c gia. Do r t kh c th ki m tra s tun th t t c cc lu t trong m t qu c gia, cc bn tham gia trong PAD quy t nh cc tiu chu n t p trung t c b n ch th trong tiu ch ny. Quy ph m qu n l t t hn 1. Lin h v i cc c quan qu n l a phng trong ph m vi php lu t trang tr i thng tin v nh ng yu c u c n thi t trong b i c nh a phng v qu c gia. thu th p cc
2. Tun th h ng d n c a cc c quan qu n l v thu t, hnh ngh ho c gi y php yu c u c n ph i c xy d ng v ho t ng nui c Tra/basa v tr ny. 3. Th c hi n theo h ng d n c a cc c quan qu n l a phng v qu c gia v vi c cho thu t, chuy n nh ng ho c gi y php c n thi t minh ch ng tnh h p php c a ho t ng nui c Tra/basa tr i nui c a b n. N u c nh ng qui nh v gi i h n nng su t cho php nui trong khu v c nh t nh, c n kh ng nh r ng b n tun theo nh ng qui nh . Cc nh s n xu t nn c s n b n sao gi y php h p l , gi y ch ng nh n quy n s d ng t, cc lo i gi y php, chuy n nh ng, vv. 4. Gi y ch ng nh n xc nh n n p thu th ng c cung c p b i cc nh ch c trch qu c gia v a phng ni thu cc kho n ph ny. Cc nh s n xu t c n xc nh cc c quan ch c nng v c xc nh n b ng vn b n c a chnh ph r ng cc lo i thu thch h p c thanh ton 5. N u b n c m t ao, yu c u chnh quy n a phng c th m quy n v ch t l ng n c n u h c th ki m tra cc thng s ch t l ng n c ch ng minh vi c tun th cc quy nh hi n hnh v n c th i. N u c th th ng i nui c yu c u c quan ch c nng ki m tra n c th i t tr i nui v c p cho b n m t vn b n ch ng minh b n ch p hnh ng quy nh v n c th i. N u h khng th cung c p, lin h chnh quy n a phng v phng ki m nghi m c cng nh n tiu chu n ISO17025 g n nng tr i c a b n, lin h v i h thu, phn tch m u n c th i t tr i nui c a b n v yu c u h c p gi y ch ng nh n thu th p m u phn tch ch t l ng n c th i v k t qu th nghi m. 6. Cc nh s n xu t ph i lin h v i chnh quy n qu c gia khi cha r ho c g p cc v n vi c tm hi u cc lu t ny. trong
NGUYN T C 2: V TR C A TR I NUI, THI T K , XY D NG V QU N L TRNH (HO C T NH T L H N CH T I A) NH NG TC NG TIU C C N NG I KHC V MI TR NG Tiu ch 2.1: Tun th theo qui ho ch pht tri n Cc tiu chu n th c hi n (2.1.1) C s l lu n: M c d m t s n c khng c quy ho ch pht tri n th y s n xc nh cc vng nui, tuy nhin khi c quy ho ch th m i tr i nui ph i c ch ng nh n n m trong khu v c c qui ho ch. nh ng ni khng c qui ho ch pht tri n nui tr ng th y s n chnh th c, vi c nh gi theo PAD s l cng c trung gian thch h p. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. S d ng h th ng xc nh c t a nh v v tinh (GPS) xc nh v tr trung tm c a tr i nui. T i ti u ph i GPS c a 4 i m, tng ng v i cc gc c a trang tr i. tm hi u v quy ho ch pht tri n nui kh ng nh tr i nui c a b n n m
2. Lin h v i chnh quy n a phng v qu c gia tr ng th y s n p d ng cho tr i nui c a b n.
3. Xc nh v tr tr i nui c a b n trong b n quy ho ch trong khu v c c qui ho ch cho nui th y s n.
4. N u khng c b n qui ho ch pht tri n th y s n no p d ng cho khu v c trang tr c a b n th b n ph i th ng xuyn ki m tra chnh quy n a phng v qu c gia xem c b n qui ho ch c xy d ng hay cha.
Tiu ch 2.2: Chuy n
i cc h sinh thi t nhin
Cc tiu chu n p d ng (2.2.1 2.2.4) C s l lu n: Do vi c nui c Tra/basa c th c hi n trong m t khu v c s n xu t t p trung v tr i nui c xy d ng b ng cch chuy n i t tr ng la thnh ao nui c, gi y ch ng nh n PAD ch c c p cho trang tr i c xy d ng trn c s t nng nghi p c giao trong 10 nm qua m khng ph i l t chuy n i t cc h sinh thi t nhin (v d nh r ng ng p m n v t ng p n c). Xy d ng m i ho c m r ng di n tch tr i nui hin c khng ph i l k t qu c a vi c chuy n i t ng p n c ho c b t k h sinh thi no khc ngoi t s d ng cho nng nghi p ho c t cho nui th y s n. Cc tr i nui xy d ng tr c khi cc tiu chu n c a PAD c hi u l c c th gy ra nh ng tc ng tiu c c ln mi tr ng v x h i. Ngoi ra, cc trang tr i nui c Tra/basa ph i s d ng t v n c, i u c th c nh h ng nh t nh n mi tr ng v nh ng ng i khc. V nh ng l do ny, PAD quy t nh thnh l p m t qu ph c h i h tr cho nh ng ho t ng v i m c ch b i th ng cho nh ng tc ng ny. T i th i i m ang xy d ng b tiu chu n ny th qu ph c h i ny cha i vo ho t ng. Tuy v y, hy v ng r ng H i ng Qu n l Nui tr ng Thu s n (ASC) s xc nh c qu ny. Bn t th i trong qu trnh o p v xy d ng tr i nui c bo co b i m t s c ng ng a phng l c tc ng n sinh k c a h do lm suy gi m ch t l ng n c. Th i bn t khi o ao vo cc th y v c cng nh h ng n h sinh thi th y sinh. Do v y, c m trnh cc hnh ng ny. Ngy cng tng s l ng cc loi trn ton th gi i c nguy c tuy t ch ng do cc ho t ng c a con ng i. Nui c Tra/basa ph i c th c hi n theo cch m khng gy p l c hn n a trn cc loi . Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. N u c ao no trong trang tr i c a b n c xy d ng k t sau thng 8 nm 2010, lin h v i chnh quy n a phng xin gi y xc nh n r ng t trang tr i c a b n l t nng nghi p ho c t th y s n t 10 nm tr c tr ln. B ng cch khc, b n c th s d ng b n s d ng t, ho c cc gi y ch ng nh n quy n s d ng t minh ch ng r ng t trang tr i l t nng nghi p ho c t th y s n t t nh t t 10 nm tr c. 2. Vi t v k tn vo vn b n cam k t ng gp 0.5 la M cho m i t n s n ph m b n mu n c c p ch ng ch v qu ph c h i Mi tr ng v X h i. Kho n ti n ny ph i c chi tr cho t t c cc v s n xu t k t ngy c c p gi y ch ng nh n. Trong khi qu ny cha i vo ho t ng, b n khng ph i tr ti n ngay, nhng b n s ph i thanh ton t ng s ti n (cho m i t n s n ph m b n s n xu t c ASC c p ch ng nh n) sau ny. 3. N u t sau thng 8 nm 2010 b n v n chuy n t xy d ng trang tr i ho c m r ng trang tr i, c n kh ng nh r ng b n khng th i ngu n t ny ra cc th y v c xung quanh v ghi chp a i m m b n t.
4.
nhi u khu v c nui c Tra/basa, c nh ng h ng v t hi m v duy nh t t n t i. Nhi u loi ng v t qu hi m nh t n m trong danh m c nguy c p ho c b e d a. Lin minh Qu c t v B o t n Thin nhin (IUCN) qu n l m t c s d li u cc loi ny, c g i l Danh sch . Theo cc tiu chu n ny, khng c s khoan dung i v i vi c gi t ch t ho c c b t k tc ng tiu c c n b t k loi no n m trong Danh sch c a IUCN ho c danh sch cc loi c chnh quy n qu c gia v a phng b o v . Nng dn nui c c n c bi t lu n h ng v t b n a v Sch sch c a IUCN th c hi n cc bi n php phng ng a, trnh nh ng tc ng tiu c c n cc loi n u chng di c qua ho c sinh s ng khu v c xung quanh tr i nui. Cc gi i php phng ng a bao g m tng s l ng cc thi t b ngn ch n xung quanh khu v c tr i nui, h n ch s tc ng quanh khu v c bm n c ho c lm xo tr n cc khu v c t nhin v gia tng ho t ng c a con ng i. H ng d n s d ng Danh sch c a IUCN c m t d i y: H ng d n: a. Truy c p vo trang http://www.iucnredlist.org/ b. Vo m c "other search options" c. Ch n "Taxonomy" d. Ch n "Animalia" e. Nh p "Location", "Systems", "Habitat", f. Nh p chu t vo "run search" v ghi chp danh m c cc loi v ki m tra xem chng c b tc ng do ho t ng nui c khng? B o v s va ch m v i cc loi n m trong Danh sch c a IUCN, thu c cc nhm s p nguy c p, nguy c p, c c k nguy c p, tuy t ch ng trong t nhin hay tuy t ch ng trong khu v c (bao g m n c ti p nh n v ngu n n c) c a tr i nui.
xc nh c cc loi c n c b o v xu t hi n trong khu v c tr i nui c a b n, b n s n p cc ti li u cng b trong cc t p ch khoa h c ( lm c vi c ny b n c th ph i nh n s h tr c a m t tr ng i h c g n v i b n) ho c cc ta bo v t p ch a phng. Lu gi t t c nh ng ti li u ch ra cc thng tin b n tm ki m c. 6. Lu gi cc ghi chp v cch th c b n s d ng trnh khng tc ng x u n nh ng loi nguy c p tr i nui c a b n. 7. B n cng c n ph i lin h v i cc c ng ng a phng tm ki m cc thng tin v s khng lm nh h ng n cc loi nguy c p gy ra b i tr i nui v cng nhn c a b n. Lin h v i chnh quy n x v yu c u h xc nh n nh ng thng tin n u ng.
5.
Tiu ch 2.3: S k t n i Cc tiu chu n p d ng (2.3.1 2.3.4) C s l lu n: Cc ch th 2.3.12.3.3 v i m c ch m b o r ng ho t ng nui c Tra/basa v n m b o s lu thng tu b v di chuy n c a cc loi ng v t th y sinh (theo chi u d c v ngang), trong m t kho ng cch ph h p theo qui nh c a PAD. Kho ng cch ph h p c ngha l kho ng tr ng c c, trong tr i nui c a b n khng lm c n tr ho c lm bi n i dng ch y cho vi c di chuy n. Kho ng cch ph h p cng p d ng cho cc ho t ng c a tr i nui (v d nh cc ho t ng s a ch a). Nh ng ho t ng ny khng c lm c n tr s lu thng c a thuy n b v di chuy n c a ng v t th y sinh. PAD nh n th c r ng cc th y v c dng cho nui c Tra/basa c ngha kinh t quan tr ng cho cc ho t ng cng nghi p khc s d ng cho m c ch v n t i. M c ch c a cc tiu chu n 2.3 l gi m thi u cc xung t v s d ng. Tiu chu n 2.3.4 l phng ti n cho php cc loi sinh v t s ng ven b c kho ng tr ng ph h p, m c d cc l i ch n nhn c n chng xm nh p vo b n i chng nh c. Quy ph m qu n l t t hn 1. Hy ch ng v v tc n 2. Lin h nh h c ch n r ng tr i nui c a b n khng ch n hon ton s di chuy n c a tu thuy n, t th y s n, n c trong th y v c ho c knh r ch. N u b n lm th , lo i b nh ng cho php dng ch y. v i chnh quy n a phng xin gi y xc nh n r ng tr i nui c a b n khng ng n giao thng.
3. N u b n c nui ng qu ng ho c nui l ng ph i v s tr i nui v v tr tr i nui, l ng nui c lin quan n b sng, knh r ch. o kch th c c a ng qu ng v l ng nui v xc nh kho ng cch n b sng, knh r ch. Ch c ch n r ng tr i nui c a b n ph h p v i s trang ti p theo. 4. Trong b t k tr ng h p no, b n khng c b tr 3 ng qu ng li n nhau.
1. Tiu chu n l ng nui. Kho ng cch t i thi u gi a cc l ng nui v i b sng, knh r ch:
V d v b tr l ng nui ph h p (cc mu en l cc l ng nui c)
>50%
>50%
>50%
V d v b tr l ng nui khng ph h p (cc mu en l cc l ng nui c)
<50% <50%
S 2. Tiu chu n c a ng qu ng. Chi u r ng t i a c a tr i nui c tnh ton khi m c n c/chi u r ng l t i thi u. V d v b tr ng qu ng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)
<20%
<20%
V d v b tr ng qu ng khng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)
>20%
>20%
3. Tiu chu n ng qu ng. S l ng v kho ng cch cho php gi a cc l ng:
V d v b tr ng qu ng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)
Ho c
V d v b tr ng qu ng khng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)
ho c
Tiu ch 2.4: S d ng n c Cc tiu chu n p d ng (2.4.1 2.4.2) C s l lu n: S d ng n c l v n ton c u, s d ng n c h p l l m t ph n quan tr ng c a s n xu t b n v ng. Nui c tra/basa c th yu c u l ng n c s d ng nhi u hn i v i nui ng v t trn c n. PAD a tiu chu n s d ng n c hi u qu nh m khuy n khch s d ng n c c trch nhi m. S d ng 5,000 m3 n c cho s n xu t m i t n c l tiu chu n c xy d ng b i cc bn lin quan t i PAD. y l tiu chu n ban u v s c i u ch nh trong nh ng phin b n tiu chu n trong tng lai. N u gi i h n l ng n c cho php s d ng khc v i 5,000 m3/t n c th ng i dn ph i p d ng c 2 tiu chu n. Quy ph m qu n l t t hn 1. Trong qu trnh nui b n ph i o v ghi chp l ng n c l y vo ao. o c l ng n c l y vo ao, b n l y di n tch ao (m2) nhn v i su m c n c (m) b n l y vo ao. V d : n u di n tch ao l 5000 m2 v b n l y 10 cm n c vo ao (tng ng v i 0,1 m) th b n l y vo ao l 500 m3 n c. 2. Gi l i ha n ch ng minh s n l ng c b n thu ho ch t m i ao. 3. T ng l ng n c b n l y vo ao nui c tra/basa khng c v t qu 5000 m3 cho m i t n s n ph m. i u ny c ngha l n u s n xu t 100 t n c tra/basa trong ao, l ng n c t i a b n c l y vo l 500.000 m3. 4. Lin h v i chnh quy n a phng h i xem c quy nh no gi i h n l ng n c b n c php l y vo ao khng. Yu c u chnh quy n a phng c p cho b n vn b n cho php l ng n c t i a n u c. Kh ng nh r ng b n khng bao gi s d ng qu l ng n c quy nh . 5. N u chnh quy n a phng khng c quy l ng n c t i a b n c th s d ng cho tr kinh nghi m v xc nh cc gi i h n .T m t tr ng i h c, m t cng ty t nhn ho nh r ng b n khng bao gi v t qu gi i h nh, tm ki m m t t ch c c th xc nh i nui nui c tra/basa. T ch c ny ph i c ch c ny c th l m t c quan nh n c, c cc c quan c kinh nghi m khc. Kh ng n l ng n c h ngh .
NGUYN T C 3: H N CH T I NGU N L I N C V T Tiu ch 3.1: S d ng dinh d ng hi u qu Cc tiu chu n p d ng (3.1.1 3.1.4)
A TC
NG C A NUI C TRA/BASA T I
C s l lu n: S d ng hi u qu dinh d ng trong nui c Tra/basa l cha kha c a s n xu t t t hn trong b t k h th ng nui no, s d ng hi u qu dinh d ng s lm gi m tc ng n mi tr ng n c xung quanh. M t s y u t c s d ng nh gi tc ng c a ch t th i t tr i nui nui c n mi tr ng n c (vi d : Ph t pho, cc h p ch t ch a ni t, nhu c u xy sinh ha - BOD, nhu c u xy ha h c - COD, hm l ng ch t r n l l ng). Tuy nhin, cc thnh vin c a PAD th ng nh t ch s d ng cc y u t quan tr ng bao g m: Ni t v Ph t pho. Cc h p ch t ch a Ni t v Ph t pho l nh ng ch t dinh d ng quan tr ng gy nn hi n t ng ph d ng, c hai ch t ny c th i ra t h th ng nui qua ngu n cung t th c n v phn bn. N ng v l ng ph t pho v Ni t c qui nh d a trn d li u cung c p b i ng i nui, h tham gia tr c ti p v gin ti p n qu trnh xy d ng tiu chu n c a PAD. PAD ng s d ng s trung v c a d li u s n c thay cho vi c s d ng gi tr trung bnh. C n lu r ng gi tr c xc nh trong tiu chu n ny m i ch l i m kh i u v s c hi u ch nh khi c d li u lin quan. Cc gi tr v hi u qu Ni t t ng s v Ph t pho t ng s trong nui c l ng b v nui ng qu ng c cung c p b i nh ng chuyn gia. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu tr nh t k v lo i th c n b n s d ng (bao g m c s l) v s l ng th c n b n cho c n m i ao. 2. N u b n s d ng th c n (vin) thng m i, c n thu th p thng tin v hm l ng Ph t pho t ng s trong m i lo i th c n b n s d ng. Gi tr v Ni t t ng s c tnh ton b ng cc l y hm l ng protein th chia cho 6,25. V d n u b n cho c n b ng th c n c ch a hm l ng protein th l 30%, b n l y 30/6,25 = 4,8, c ngha l hm l ng Ni t t ng s trong th c n l 4,8%. Ngha l b n cung c p 48 g Ni t cho m i ky b n s d ng. 3. N u b n s d ng th c n t ch , l y m u t ng lo i th c n b n s d ng, g i n phng th nghi m phn tch hm l ng Ph t pho v Ni t. Yu c u cc phng th nghi m cung c p thng tin n u h c cng nh n t tiu chu n ISO 1725. N u h c cng nh n t tiu chu n trn, ngh h cung c p b n copy v gi y ch ng nh n . 4. Lu gi cc ha n minh ch ng l ng c m b n thu ho ch t m i ao, l ng hay ng qu ng. i v i nui l ng b v ng qu ng 5. C n ph i m b o r ng hm l ng Ph t pho t ng s trong th c n khng v t qu 20 kg cho m i t n c b n s n xu t. 6. C n m b o r ng hm l ng Ni t trong th c n khng c v t qu 70 kg cho m i t n c b n s n s n xu t. i v i nui trong ao
7. Trong su t chu k nui, c n ph i c s ghi chp l ng n c b n th i ra mi tr ng. (m) m tr i nui th i ra. 8. Lin h v i cc phng th nghi m c cng nh n tiu chu n ISO 17025 xc nh lm l ng Ni t v Ph t pho t ng s trong n c ao. Yu c u h n tr i nui c a b n thu nh ng m u sau y: a. M u n c ao i. Trong 1 ao n a sau c a chu k nui ii. It nh t l 6 gi sau khi b n thay n c iii. Trong 1 ao b t k no iv. T i su 50% su n c ao b. Ngu n n c c p i. T i th i i m b n l y n c vo ao 9. ngh nhn vin phng th nghi m phn tch c hm l ng Ni t t ng s v Ph t pho t ng s trong cc m u n c b ng phng php c cng nh n trong tiu chu n ny (xem ph l c D trong tiu chu n ny). 10. Sau khi b n c k t qu phn tch, p d ng phng cng th c sau y tnh ton hm l ng P v N th i ra ngoi mi tr ng. Ni t t ng s th i ra (g/kg c) = [ Hm l ng Ni t t ng s (mg/l) trong n c ao Hm l ng Ni t t ng s (mg/l) trong n c c p (mg/l)] x L ng n c th i (m3) S n l ng c (kg) Ph t pho t ng s th i ra (g/kg c) = [ Hm l ng P t ng s (mg/l) trong n c ao Hm l ng P t ng s (mg/l) trong n c c p] x L ng n c th i (m3) S n l ng c (kg) 11. C n ph i ch c ch n r ng l ng Ni t t ng s th i ra khi s n xu t 1 t n c khng v t qu 27,5 kg Ni t/t n. N u v t qu th b n khng t c cc ch tiu c a tiu chu n ny. 12. C n ph i ch c ch n r ng hm l ng Ph t pho t ng s th i ra khi s n xu t 1 t n c khng v t qu 7,2 kg/t n. N u v t qu th b n khng t c cc ch tiu c a tiu chu n ny. 13. N u b n khng t c cc tiu chu n, b n c n suy ngh p d ng m t s gi i php sau y: a. S d ng th c n c l ng TP v TN th p hn trong khi h s s d ng th c n FCR l nh nhau. b. S d ng th c n c h s s d ng th c n th p hn c. Nng cao t l s ng c a c Tra/basa, ch ng h n thng qua qu n l s c kh e t t hn.
Tiu ch 3.2. o ch t l ng n c Cc tiu chu n p d ng (3.2.1)
cc th y v c ti p nh n n c th i
C s l lu n: Bi n ng ngy m l m t y u t m PAD s d ng nh gi tc ng c a n c th i tr i nui n ch t l ng n c cc th y v c ti p nh n. Bi n ng hm l ng xy ha tan trong m t th y v c ch u nh h ng b i t l quang h p v h h p c a th y v c. M c bi n ng c a c a m t th y v c c th c theo di b ng cch so snh s bi n ng hm l ng xy ha lc sng s m v hm l ng xy ha tan lc bu i chi u mu n. Thng th ng hm l ng xy ha tan th p vo lc sng s m do ho t ng h h p c a ng v t v th c v t s ng trong n c. Ng c l i, hm l ng xy ha tan trong n c th ng cao vo bu i chi u do ho t ng quang h p s n sinh ra xy khi c nh sng m t tr i. T l thay i hm l ng xy ha tan l m t ch th nh gi tnh tr ng kh e m nh c a m t th y v c. V i m c tiu gi m thi u nh h ng c a cc ho t ng nui tr ng th y s n n s ph d ng v duy tr t t ch t l ng c a cc th y v c t nhin, PAD quy nh m c bi n ng ngy m. Hm l ng xy ha tan ph i c o hai l n trong ngy, 1 m u c thu 1 gi ( 30 pht) tr c khi m t tr i m c v m u th 2 lc 2h ( 30 pht) tr c khi m t tr i l n nh m xc nh hm l ng xy ha tan th p nh t v cao nh t. Mi n gi m tiu chu n ny c p d ng v i nh ng tr i nui c ngu n n c s ch hn (v d , khi hm l ng Ni t v Ph t pho t ng s th p hn so v i ngu n n c c p), minh ch ng r ng tr i nui v t ng th c tc d ng lm s ch n c. i u ny p d ng trong c tr ng h p ch t l ng c a ngu n n c c p l ph d ng. M c d v y, trn th c t hi n t ng ny l t s y ra t i th i i m cc tiu chu n ny c so n th o, song tr ng h p ngo i l ny c a vo b tiu chu n. Quy ph m qu n l t t hn 1. C m i hai tu n v trong b t k th i gian no b n mu n c ch ng nh n, s d ng my o c m tay o hm l ng xy ha tan, nhi t v mu i trong th y v c ni ti p nh n ngu n n c th i t tr i nui c a b n. C n m b o ch c ch n r ng v tr c a cc i m o cng g n v i ni b n th i n c ao nui c cng t t, nhng cng ph i ch c ch n l khng xa hn v tr b n th i n c 200 m. 2. Cc php o ny c th c hi n su 0,3m tnh t m t n c. 3. Vo ngy b n do DO, o hai l n trong 1 ngy nh m xc th p nh t v cao nh t. a. 1 gi ( 30 pht) tr c khi m t tr i m c b. 2h ( 30 pht) tr c khi m t tr i l n 4. nh hm l ng xy ha tan lc
o hm l ng DO b ng mg/L v (%) xy bo ha. N u my o c a b n khng th xc nh DO (%) xy bo ha , h i cc k thu t vin ngh h tnh ton gip DO (%) xy bo ha tai nhi t , m n v kinh s d ng cc b ng tra. 5. m b o r ng thi t b o c hi u ch nh th ng xuyn theo phng php do nh s n xu t h ng d n. 6. Tnh ton s bi n ng DO s d ng cng th c sau y: Ph n trm thay i hm l ng DO trong ngy trong th y v c ti p nh n n c th i lin quan tnh theo hm l ng xy bo ha c tnh nh sau:
=[
Hm l ng DO cao nh t (mg/l) Hm l ng DO bo ha cao nh t (mg/l)
x 100 ] [
Hm l ng xy th p nh t (mg/l) Hm l ng DO bo ha t i th p nh t (mg/l)
x 100 ]
7. N u k t qu tnh ton c a b n th p hn 65% th b n khng t c yu c u c a b tiu chu n ny. t c cc tiu chu n, b n cn nh c th o lu n v i cc trang tr i khc v vi c x n c th i ra cc th y v c quanh tr i nui theo cch lm gi m cc ch t th i trong n c th i (v d cc h p ch t ch a Ni t v Ph t pho).
Tiu ch 3.3: o
c ch t l ng c a ch t th i
Cc tiu chu n p d ng (3.3.1 3.3.3) C s l lu n: PAD xc nh r ng vi c theo di l ng ch t dinh d ng c pht th i vo n c t m t h th ng ao nui l khng xc nh ho c ki m sot l ng ch t dinh d ng c pht th i vo mi tr ng t nhin. Do , gim st ch t l ng n c ang c pht th i t h th ng ao nui cng c a vo b tiu chu n. PAD xc nh cc ch tiu ch t l ng n c quan tr ng c n ph i c theo di trong tiu chu n ny. Ph n trm thay i, khng ph i gi tr tuy t i, s c thi t l p trong tiu chu n, v khng xem xt ch t l ng c a ngu n n c c p cho h th ng nui th y s n. Quy ph m qu n l t t hn p d ng cho ao 1. Lin h v i 1 phng th nghi m c cng nh n tiu chu n ISO 17025 phn tch hm l ng Ph t pho t ng s v Ni t t ng s . Yu c u h n tr i nui c a b n v thu v phn tch nh ng m u sau y: a. Ngu n n c c p (m u ny c th trng v i m u thu t i m c 3.1 trn) b. Ngu n n c th i, c th i ra t h th ng ao nui c a b n 2. C n ph i ch c ch n r ng nh ng m u ny c thu t 1 ao ng u nhin trong s cc ao nui trong trang tr i t i th i i m n a sau c a chu k nui. 3. Yu c u cc nhn vin phng th nghi m xc nh hm l ng Ni t t ng s v hm l ng Ph t pho t ng s trong cc m u n c b ng cc phng php c p trong b tiu chu n ny (tham kh o Ph l c D trong b tiu chu n ny). 4. Sau khi nh n c k t qu , b n p d ng cng th c sau y tnh ton s thay i hm l ng Ni t v Ph t pho t ng s % thay 5. 6. 7. i = (gi tr n c th i gi tr n c c p) / Gi tr n c c p m b o r ng % thay i v Ph t pho t ng s khng v t qu 100%. N u vi ph m b n khng t c yu c u c a b tiu chu n ny. m b o r ng % thay i v Ni t t ng s khng v t qu 70%. N u vi ph m b n khng t c yu c u c a b tiu chu n ny. N u b n khng t c yu c u c a b tiu chu n, cn nh c p d ng nh ng gi i php sau y: a. S d ng th c n c l ng TP v TN th p hn trong khi h s s d ng th c n FCR l nh nhau. b. S d ng th c n c h s s d ng th c n th p hn c. X l n c tr c khi th i ra mi tr ng. t nh t 1 ln trong tu n, o hm l ng xy ha tan trong n c th i c a tr i nui. DO c th xc nh b ng my o xy ha tan c m tay. C n m b o hm l ng xy ha tan trong n c th i tr i nui c a b n khng th p hn 3 mg/L.
8. 9.
Tiu ch 3.4: Bn th i t ao v ng qu ng, khng p d ng cho nui l ng b Cc tiu chu n p d ng (3.4.1 3.4.2) C s l lu n: Qu n l ch t th i nh h ng tr c ti p n cc v n nhi m n c. Bn th i t ao nui th y s n c n ph i c x l ph h p, khng c php th i tr c ti p vo cc th y v c (v d , cc ni s d ng chung v c nh n c qu n l), v bn th i t ao nui th y s n l m t ngu n nhi m ng k . Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Ch th i bn th i vo m t ni thu c ph m vi tr i nui c a b n ho c m t tr i nui khc ( c ch tr i nui cho php). B n ph i c php s d ng khu v c m b n bn th i y ao nui. 2. N u bn c cho (ho c bn) cho b t k ng i no, c n ph i c vn b n c a ng i m t r l ng bn h nh n, th i i m nh n v m c ch s d ng. 3. M t r b ng vn b n cch th c b n qu n l bn th i trong tr i nui c a b n (ch ng h n b n cch thu bn y ao nh th no, l ng bn l bao nhiu, v b n x l bn y ao nh th no). 4. N u b n s d ng m t ao ch a x l bn th i th p d ng cng th c sau y mb o ch c ch n di n tch ao x l bn th i c tnh ton d a trn cng th c sau: Th tch ao =
[Di n tch ao x 0,2 m ] -
[Di n tch ao ch a bn x 0.3m ]
Di n tch ao trong cng th c ch t ng di n tch c a t t c cc ao b n thu gom bn y th i ra ao x l bn y.
Tiu ch 3.5:Qu n l ch t th i Cc ch tiu p d ng (3.5.1 3.5.4) C s l lu n: Xy d ng v ho t ng c a m t trang tr i nui c Tra/basa c n ph i s d ng cc ha ch t gy c h i (v d , cc ch t d chy, d u nh t, cc lo i phn bn) v th i cc ch t th i. Vi c lu tr , v n chuy n v x l cc v t li u nguy h i v ch t th i c a tr i nui ph i c th c hi n c trch nhi m, tun th quy nh c a php lu t nh m gi m thi u nguy c tc ng n mi tr ng v s c kh e con ng i. PAD xc nh cc ch th c th nh l ng nh gi vi c th c hi n k ho ch qu n l v phn tch cc ch t th i theo i m n. PAD xc nh r ng t t c cc ch t c h i v ch t th i ph i c ki m sot ch t ch v t l ch t th i ti ch s c c i thi n theo th i gian, m c tiu giai o n u l 50% ch t th i s c ti ch . Trong qu trnh nui, c ch t ho c y u l m t ngu n ch t th i kh quan tr ng. Bi n php x l ph h p (v d , chn l p ho c t) l c n thi t m b o cc ch t th i ny khng c nh h ng n mi tr ng. Trong tr ng h p c ch t hng lo t, v d , do nhi m ha ch t, thu c tr su hay i u ki n th i ti t b t th ng, tr i nui ph i p d ng cc bi n php x l c ch t ph h p. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. M t chi ti t cch b n x l ho c x l a. Ch t th i r n nh ti th c n, thng r ng, vv. b. Ch t th i ha ch t/thu c c. C y u, c ch t 2. Khng t b t k ch t th i no tr i nui c a b n
3. Khng th i b t k ch t th i r n no (v d ti, thng, vv.) ra mi tr ng quanh tr i nui. 4. Hy ch c ch n r ng b t k ch t th i r n trong tr i nui khng c nguy c th i ra mi tr ng t nhin 5. Khng th i b t k ch t th i r n no c a ng i v v t nui ra mi trng xung quanh tr i nui. 6. Hy ch c ch n r ng b t k ch t th i c a ng i v v t nui trong tr i nui khng c nguy c th i ra mi tr ng t nhin 7. Xy d ng nh v sinh t ho i 8. Chn l p phn th nui 9. Khng th i ha ch t ho c ch t th i t thu c th y ra mi tr ng xung quanh tr i nui thu th p ch t th i c a ng i.
10. Hy ch c ch n r ng b t k ch t th i ha ch t, thu c th y khng c nguy c th i ra mi tr ng t nhin. 11. Hy ch c ch n r ng t t c cc c ch t c x l b ng qua m t trong cc cch sau: t, chn c t, ln men v s d ng lm phn bn ho c s n xu t b t c, d u c. C ch t khng bao gi c s d ng lm th c ph m dng cho ng i. N u c b ng ch ng r rng r ng c ch t khng gy ra b i m t tc nhn gy b nh, thu c tr su ho c ha ch t gy nhi m mi tr ng, c ny c th s d ng lmaf th c n cho cc ng v t khc khng ph i l c Tra/basa. Cc b ng ch ng v nguyn nhn lm c ch t ph i c cung c p b i 1 chuyn gia v s c kh e ng v t th y s n (xem Nguyn t c 6 cho bi t thm thng tin)
Tiu ch 3.6: Tiu th nng l ng Cc tiu chu n p d ng (3.6.1) C s l lu n: Nng l ng c s d ng trong t t c cc cng o n c a chu k nui, thu ho ch, ch bi n c Tra/basa. Ngoi ra nng l ng cn c s d ng cho cc ho t ng khc nh nng l ng dng cho xy d ng tr i nui, duy tr v nng c p cc trang thi t b , trong vi c s n xu t cc v t li u xy d ng, s n xu t vi, phn bn v cc u vo khc. PAD th a nh n r ng, t i th i i m hi n t i, cha c d li u s n c xy d ng cc tiu chu n s d ng nng l ng. V v y, xy d ng cc tiu chu n PAD i h i vi c thu th p d li u tiu th nng l ng c a cc tr i nui c ki m sot c th thi t l p cc tiu chu n nng l ng trong tng lai. vi c tnh ton chuy n i t nng l ng tiu th thnh l ng Cc bon pht th i trong tng lai tr nn kh thi th vi c thu th p d li u v tiu th nng l ng c n ph i lm y v tch c c nh t c th . Ton b c ch t s d n n s n xu t cc kh th i nh knh. V v y, l ng c ch t v phng php d c p d ng x l c ch t c n ph i c ghi chp v lu tr a vo khi tnh ton nng l ng s d ng. Quy ph m qu n l t t hn 1. Ghi chp chi ti t nh ng thng s sau y: a. Ton b nhin li u (xng, d u diesel) s d ng trong tr i nui b. L ng i n s d ng trong tr i nui c. L ng c ch t v cch b n x l
NGUYN T C 4: H N CH T I A TC NG C A NUI C TRA/BASA LN S TON V N V DI TRUY N C A CC QU N TH C TRA/BASA B N A Tiu ch 4.1: Xu t hi n c a c Tra/basa trong h th ng thot n c Cc tiu chu n p d ng (4.1.1 4.1.3) C s l lu n: N u trang tr i nui c Tra/basa nh ng ni m loi c nui khng ph i l b n a ho c ni m t qu n th t di c cha c hnh thnh, nui c tra/basa c th nh h ng n ni sinh s ng v/ho c n s ton v n v di truy n c a cc qu n th c tra/basa a phng. Nui c Tra/basa c th nh h ng n mi tr ng n u khng c cc bi n php nh m h n ch t i a s tr n thot c a cc c th kh i cc h th ng nui, c bi t qua h th ng thot n c ho c khi b ng p l t. Cc tiu chu n c a PAD gi i quy t v n ny b ng cch m b o r ng nui c Tra/basa ch c th c hi n nh ng ni m chng l loi b n a ho c nh ng ni c qu n th c t di c c hnh thnh t tr c thng 1 nm 2005. L do l a ch n th i gian ny l hnh thnh t nh t hai th h (3 nm cho m i th h ) nh m m b o r ng b t k trang tr i nui cc loi ngo i lai l h p l b ng cch ch ng minh s d ng con gi ng c a m t qu n th c thnh l p qua hai th h . PAD cho r ng c th xy d ng m t cng ngh nh m h n ch s tr n thot c a c. Vi c ny s c cn nh c hi u ch nh nh ng phin b n sau c a b tiu chu n ny. Nh ng tr ng h p ngo i l cng s c cn nh c. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. S d ng m t my nh v v tinh ton c u xc nh v tr tr i nui c a b n. C n m b o r ng b n xc nh 4 i m (tng ng v i 4 gc c a tr i nui c a b n) 2. Thu th p m t b n h th ng sng ngi v xc nh trn v tr tr i nui c a b n 3. N u tr i nui c a b n n m trong khu v c sng M Kng v b n ang nui Pangasianodon hypophthalmus ho c Pangasius bocourti th ph h p v i b tiu chu n ny. 4. N u b n khng nui c khu v c ng b ng sng M Kng, h i FAO, IUCN ho c WWF n u h c th cung c p cho b n b ng ch ng r ng loi c tra/basa b n ang nui l gi ng b n a c a lu v c sng ni tr i nui c a b n xy d ng. M t s thng tin cng c cung c p qua trang web c a cc t ch c ny, v th n u b n bi t s d ng internet th c th truy c p t tm ki m thng tin ny 5. N u c tra/basa l loi b n a th b n p ng c tiu chu n ny 6. N u c tra/basa b n ang nui khng ph i l loi b n a th b n lin h v i cn b a phng ho c trung ng xin gi y ch ng nh n loi c tra/basa c nui c s n xu t t qu n n hnh thnh tr c nm 2005. B ng ch ng ny c n ph i c d a trn nhi u d n ch ng c a nhi u nhm c c tu i khc nhau th i gian v a i m khc nhau 7. N u b n khng thu c nh ng d n ch ng t chnh quy n a phng, lin h v i m t tr ng i h c a phng ngh h gip b n tm ki m nh ng d n li u c ng t i trn nh ng t p ch khoa h c qu c t . Ngoi ra, nh ng d n li u ph i d a trn
nhi u b ng ch ng v s khc nhau c a cc nhm tu i t i cc th i gian v a i m khc nhau nh m ch ra r ng qu n th c t di c c hnh thnh t tr c ngy 1/1/2005. 8. N u b n c th xc nh cc b ng ch ng r ng loi c nui thu c m t qu n th di c t tr c 1/1/2005, nh m t tr ng i h c a phng gip b n tm ki m cc d n li u trn cc t p ch khoa h c qu c t minh ch ng r ng loi c tra/basa b n ang nui khng c tc ng tiu c c no n mi tr ng. N u b n khng thu th p c nh ng b ng ch ng th b n khng p ng c yu c u c a b tiu chu n ny. 9. N u c tra/basa khng ph i l loi b n a ho c c ngu n g c t m t qu n th t di c hnh thnh t tr c ngy 1/1/2005, th cch duy nh t b n c ch ng nh n l ph i ch ng minh r ng c tra/basa khng th hnh thnh lu v c sng ni tr i nui c a ban xy d ng. lm vi c b n s ph i nh s gip d c a 1 tr ng i h c ho c m t c quan nghin c u gip tm ki m cc d n li u khoa h c 10. B t k b ng ch ng no b n thu th p ph i c ph i d a trn s li u th c a v khng d a trn nh ng nh n inh mang tnh l thuy t (v d t i nhi t n c ny th khng th hnh thnh m t qu n th c Tra/basa).
Tiu ch 4.2: a d ng ngu n gen Cc tiu chu n p d ng (4.2.1) C s l lu n: S a d ng ngu n gen l m t v n b o t n quan tr ng, nh c Tra/basa nui tr n thot ra mi tr ng c kh nng tc ng tiu c c n s a d ng ngu n gen c a c Tra/basa hoang d thng qua t p giao. S thay i v tnh a d ng ngu n gen trong cc qu n th c nui nh t ho c s n xu t gi ng nhn t o l hi n tng ph bi n v i b t k loi c no sau vi th h . i v i c Tra/basa, trong mi tr ng sinh s ng t nhin chng c m t c u trc qu n th ph c t p v c nh ng b ng ch ng v s t n t i c a nhi u qu n th c Tra/basa c l p. Sinh s n nhn t o c th d n n hi n t ng c n huy t d n n suy gi m tnh a d ng di truy n v gi m t l s ng. Vi c di nh p m t s dng c a cng 1 loi (cc dng c c i m di truy n khc nhau nhng v n thu c cng 1 loi) s d n n nguy c cc dng c ny s tc ng n h sinh thi t nhin khi chng tr n thot, tc ng c th s khng x y ra v i cc dng c tra thu n ch ng. Cc tiu chu n c a PAD gi i quy t v n ny b ng cch m b o r ng c gi ng b n s d ng nui c ngu n g c t m t qu n th c hnh thnh h th ng sng ni b n xy d ng tr i nui c a b n. M c d cch p d ng ny c th gy kh khn cho cc chng trnh gia ha, song PAD th ng nh t ch p nh n cch ti p c n v n th n tr ng khi gi i quy t v n di gi ng. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. N u loi c Tra/basa l loi b n a ho c t m t qu n th c t di c c hnh thnh tr c 1/1/2005, b n ch c th mua c gi ng t nh ng qu n th c ngu n g c h th ng sng ni b n xy d ng tr i nui. Do v y b n c n ph i thu th p nh ng b ng ch ng v ngu n g c c b m c a cc tr i gi ng ni b n mua c gi ng ch ng minh b n ph h p v i cc qui nh c a b tiu chu n. 2. N u b n khng c nh ng b ng ch ng , b n ph i ngh ch tr i gi ng cung c p nh ng b ng ch ng , n u khng b n khng ph h p v i quy nh c a b tiu chu n ny.
Tiu ch 4.3: Ngu n c gi ng Tiu chu n p d ng (4.3.1) C s l lu n: C s lo ng i v vi c s d ng ngu n c gi ng c thu gom t t nhin c th d n n nh ng tc ng x u (v d s suy gi m) c a cc qu n th c Tra/basa t nhin v x y ra v i nh ng i t ng th y s n nui khc (v d tm). Ngoi ra, phng php thu c gi ng t nhin th ng khng ch n l c, d n n nh b t nh ng loi khng mong mu n, l nguyn nhn lm suy gi m ngu n l i v s a d ng sinh h c. Do v y b n ch nn s d ng ngu n c gi ng c s n xu t nhn t o. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Khng bao gi s d ng ngu n gi ng c Tra/basa t nhin 2. Trong t t c cc t th c gi ng, b n ph i lu gi cc gi y t xc nh n r ng c gi ng b n nui c ngu n g c t tr i s n xu t gi ng nhn t o t ngu n c b m c nui nh t.
Tiu ch 4.4: Cc dng c bi n Cc tiu chu n p d ng (4.4.1)
i gen ho c lai
C s l lu n: Nguy c m nh ng dng c Tra/basa ch n t o gi ng c nh tranh v i nh ng loi b n a, gy nhi m ngu n gen l c s lo i b b t k bi n php t o gi ng (chuy n gen ho c lai t o) i v i cc loi nui p d ng tiu chu n c a PAD. Do v y, c chuy n gen v lai b c m khi p d ng b tiu chu n ny. S d ng ngu n c gi ng bi n i gen t o nn nh ng v n lin quan n nhi m ngu n gen v tc ng n qu n th c nui v qu n th c hoang d. Nh ng tc ng ny c th c phng trnh b ng cch trnh s d ng c bi n i gen ho c lai, l yu c u c a b tiu cu n ny c a PAD. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Khng bao gi s d ng c gi ng bi n i gen ho c c lai
2. Cho t t c cc l n th gi ng, l y gi y ch ng nh n t tr i gi ng ho c c s ng c r ng c gi ng b n mua khng ph i l c bi n i gen hay c lai
Tiu ch 4.5: C tr n thot ra mi tr ng Tiu chu n p d ng (4.5.1 4.5.4) C s l lu n: S thay i v di truy n c a cc qu n th c Tra/basa trong cc tr i gi ng l m t kha c nh c a nui c Tra/basa v nh ng r i ro lin quan n v n ny c n ph i c xem xt. S thay i v di truy n l v n th ng th y nh ng qu n th c sinh s n trong i u ki n nui nh t sau vi th h . V v y, vi c h n ch t t a s th t thot c a c nui nh m ngn ch n s t p giao lm thay i c u trc i truy n cc qu n th c t nhin l vi c lm c n thi t. Ngoi ra, nh ng c th c Tra/basa nui tr n thot ra t nhin cn nh h ng n s a d ng sinh h c c a cc loi th y sinh khng thu c nhm c da trn do chng c nh tranh v th c n v ni sinh s ng. Do c qu t cc thng tin c p nv n ny c xc l p, nn y l thch th c PAD c th xy d ng c ma tr n cc m i quan h . Do vi c xy d ng b tiu chu n ny s c ti p t c c i ti n nn vi c c n thi t l ph i nh gi nh ng tc ng ny xy d ng b sung nh ng ch th v tiu chu n l ng ha ng th i h n ch c nh ng tc ng tiu c c c av n ny. Cng vi c ny s c th c hi n trong nh ng phin b n sau c a b tiu chu n ny. Trong khi c nhi u cc bi n php k thu t v phng php s n c h n ch c tr n thot ra t nhin, cha c h th ng ki m ch ng hon thi n no c xy d ng. Do , i u quan tr ng nh m ti p c n qu n l c tr n thot l t quan i m gi m thi u thay v lo i b mang theo l thuy t. Gi m s tr n thot l m t gi i php kinh t , v y l cch c hi u qu nh m ngn ch n c tr n thot. PAD xy d ng m t lo t cc qui ph m th c hnh qu n l t t hn nh m n l c h n ch s tr n thot v m b o s tun th qui nh. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Thu m u nh k t nh t l hng tu n v ghi chp kch c m u c b n thu ngn c tr n
2. Ghi chp ch ng lo i v kch c m t l i ho c c khe ng ch n s d ng thot trong qu trnh thay n c 3. Ki m tra l i ho c ng ch n hng ngy pht hi n cc ch b h h i
4. N u pht hi n c ch th ng ho c rch, c n s a ch a ngay. 5. Lu ph i lu tr nh t k m i ngy b n ki m tra, k t qu ki m tra v n u b n pht hi n nh ng ch h h i, cch b n s a ch a. 6. Lin h v i chnh quy n a phng/trung ng v xin sao cc s li u quan tr c v m c n c trong 10 nm g n y. 7. Thu th p cc bo co c a chnh quy n a phng/qu c gia v cao c a h th ng i u v cao c a i m tr i nui c a b n. N u b t k i m no trn b bao tr i nui th p hn m c n c cao nh t trong 10 nm g n y, th c n ph i ch c ch n b n gia c , p cao thm b ao cao hn m c n c ny.
8. t cc b y c ng mng thot v l y n c. 9. Ki m tra cc b y ny (hng ngy n u c th ), ghi chp s l ng c Tra/basa m c b y. 10. N u b n pht hi n c b t k c Tra/basa no, ki m tra xem chng n t u v ghi chp l i nh ng ho t ng b n lm xc nh ngu n g c c m c b y (v dun, ki m tra k l i, ng ch n; s a ch a nh ng l rch ho c h ng nh m nh ng l n ki m tra tr c khng pht hi n c)
Tiu ch 4.6: S a ch a ao l m t ph n c a qu n l c tr n thot
Tiu chu n p d ng (4.6.1 4.6.2) C s l lu n: Nh trnh by trn, cc c th c Tra/basa tr n thot t cc c s nui th y s n c th gy ra m t nguy c r i ro cho cng vi c b o t n. Trong khi nng dn c th c cc bi n php p d ng nh m gi m thi u s tr n thot c a c nui (v d , tiu chu n 4.5), song s tr n thot c a c nui i khi x y ra khi b v b bao, ao nui b ng p l t, ho c th m ch nng dn th c i khi chu n b ao nui. Nh ng tr ng h p ny u c nh ng tc ng l n n mi tr ng (c c Tra/basa v nh ng qu n th c c khc). V v y nh ng tr ng h p ny khng th ch p nh n theo b tiu chu n ny. L do c c hai tiu chu n ring bi t nhng hi khc nhau, tiu chu n v c tr n thot ra mi tr ng l nng dn c th tun th hon ton v i tiu chu n 4.5 nhng c tr ng h p c nui m c d ch b nh, nng dn x ton b c b nh ra mi tr ng. B bao tr i nui khng c xy d ng h p l (khi thi t k /xy d ng). Do v y, chi u cao c a b khng , b c th b d n n c nui tr n thot ra t nhin. PAD s khng mu n c p ch ng nh n cho nh ng tr ng h p ny. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. B bao khng php v trong su t chu k nui. N u b bao b v th tr i nui s khng c xem xt c p ch ng nh n 2. Khng c php th c nui ra ngoi t nhin, k c trong nh ng tr ng h p c nui ch m l n ho c ch cn m t vi c th s ng st sau khi c nui ch t hng lo t.
NGUYN T C 5: S D NG TH C N V K THU T CHO N NH M TH C N S D NG L B N V NG V T NH T Tiu ch 5.1: Tnh b n v ng v cc nguyn li u th c n Cc tiu chu n p d ng (5.1.1 5.1.7)
M B O
C s l lu n: C nh ng lo ng i v kh nng tc ng n a d ng sinh h c bi n khi s d ng ngu n b t c v d u c lm nguyn li u th c n chn nui t ngu n c t nhin v v n hi u qu chuy n ha th c n. M c d l ng b t c v d u c c s d ng trong th c n cho c Tra/basa l t hn nhi u so v i th c n nui tm hay c h i, cc tiu chu n ny s , theo th i gian, m b o nng cao hi u qu chuy n ha dinh d ng. B tiu chu n cng s m b o r ng ngu n nguyn li u th c n c qu n l v s d ng ng cch trnh nh ng tc ng tiu c c n ngu n l i t nhin v h sinh thi c a chng. Trong tr ng h p th c n c s n xu t ngay t i tr i nui, tr i nui s c yu c u ch ng minh s tun th cc yu c u v thnh ph n, ngu n cung nguyn li u v ch t l ng th c n. Tr ng h p s d ng th c n thng m i, b tiu chu n ny yu c u cc ti li u c a cc nh cung c p th c n ch ng minh r ng h p ng c cc yu c u c a b tiu chu n ny. Tiu chu n 5.1.1 Nghim c m vi c s d ng c ti ho c cc s n ph m c nh b t t t nhin ( i khi g i l c t p), s d ng n l ho c k t h p v i cc nguyn li u khc, lm th c n nui c Tra/basa. Khai thc v s d ng c t p lm th c n s d n n suy gi m ngu n l i ven bi n (do c t p bao g m c c non c a nh ng loi c kinh t ), gy nhi m mi tr ng n c, tng nguy c ly lan d ch b nh cho c nui v ng i, c bi t l khi c cha c n u chn. Theo T ch c Qu c t v B t c v D u c (IFFO), 25% b t c hi n th gi i ang s d ng trong nui tr ng th y s n c ngu n g c t ph ph m ch bi n th y s n. T l ny c k v ng l s ngy cng tng ln. M c d vi c s d ng cc ph ph m c a ch bi n c c khuy n khch, song s d ng b t c c ngu n g c t ph ph m c a cc nh my ch bi n c Tra/basa ch bi n th c n nui c Tra/basa c nguy c d n n ly lan b nh d ch. T i th i i m ny, cha c nh ng nh r i ro lin quan n v n ny trn c Tra/basa. V v y, cc thnh vin tham gia PAD quy t nh ch th 5.1.2. r ng cho php s d ng cc s n ph m ph c a ch bi n c Tra/basa lm nguyn li u th c n cho c Tra/basa cho n khi r i ro cn n m trong trong m t ph m vi ch p nh n c theo quy nh c a c quan c th m quy n qu c gia. Trong khi PAD khuy n khch vi c s d ng cc s n ph m ph t ch bi n, t ch c ny nh n th y vi c ny c th d n n tng h s s d ng th c n, do v y v n ph i cn nh c gi a l ng ch t th i hay hi u qu s d ng ngu n l i h i s n. PAD n l c gi i quy t v n ph i cn nh c ny b ng cch tiu chu n ha h s s d ng th c n (xem tiu chu n 5.2) v tiu chu n ch t th i (xem Nguyn t c 3). Cc tiu chu n 5.1.3 v 5.1.4. c n m b o r ng cc loi c x p vo danh sch d t n thng ho c nguy c p, nh ng loi c n c b o v v nh ng loi c m bun bn khng c khai thc v s d ng lm th c n ho c nguyn li u th c n nui c Tra/basa. C v cc s n ph m t c (b t c v d u c) s d ng lm th c n c n ph i c ngu n g c h p php, c bo co v c khai thc c ki m sot, tun th theo Quy t c ngh c c trch
nhi m c a t ch c Nng Lng c a Lin hi p qu c (FAO), v d c ch ng nh n b i t ch c ISEAL ho c c xc nh n b i IFFO v FishSource. M t cch l t ng, t t c b t c v d u c s d ng s n xu t th c n c ngu n g c t khai thc b n v ng v c nh b t nh ng ni m s n ph m nh b t ph c duy tr trong gi i h n cho php. Th c n cng khng s d ng nguyn li u l cc loi c nguy c p. Hi n nay th c n s d ng nui c Tra/basa (th c n cng nghi p ho c t ch bi n) ch y u s d ng ngu n b t c c ch bi n t s n ph m nh b t g n b c a Vi t Nam, Bangladesh ho c n . Do v y vi c truy xu t ngu n g c v c p ch ng nh n hi n nay l kh khn khu v c chu , ngoi ra c s h t ng h tr qu n l t t ngh c v ngu n l i th y s n cn h n ch . i u ny lm cho qu trnh xy d ng cc tiu chu n c tin c y p d ng cho tr i nui r t kh khn.Theo th i gian, d ki n r ng cc tr i nui mu n c xem xt c p ch ng nh n theo b tiu chu n ny s s d ng th c n s d ng nguyn li u b t c v d u c c cung c p t cc ngu n c c p ch ng nh n b n v ng v c th truy xu t ngu n g c.Theo k ho ch th c hi n, giai o n hi n nay l ngh cc nh s n xu t minh ch ng r ng th c n c s d ng p ng c cc yu c u c a b tiu chu n ny. lm c i u ny yu c u cc nh my, i l th c n cung c p cc thng tin h tr cho ng i nui c k khai. PAD xc nh ch ng nh n l thnh vin c a ISEAL l phng n ph h p nh t nh gi ngh c b n v ng, v phng php ch ng nh n l r t r rng, c th ki m ch ng v truy xu t ngu n g c. Hi n nay, m i ch c H i ng qu n l nui H i s n Stewardship (MSC) l p ng c yu c u ny. Trong khi s l ng b t c v d u c c c p ch ng nh n cn r t h n ch , c bi t l khu v c nui c Tra/basa. Yu c u ch ng nh n ph h p v i qui nh c a ISEAL trong tr ng h p ny s t o ra nh ng kh khn c bi t cho ng i nui c Tra/basa v c th c nh ng tc ng tiu c c n vi c p d ng b tiu chu n ny. trnh cho vi c ny x y ra, hai phng n l c ch ng nh n (FS v IFFO) c cn nh c s d ng nh cc ch th hi u qu t m th i cho n khi ch ng nh n b t c v d u c tr nn ph bi n v ngnh cng nghi p s n xu t th c n c th p d ng c. i u c n ph i lu l m c d cc tiu chu n t m th i cng s gy nn nh ng tr ng i ng k cho ngnh cng nghi p c Tra/basa, do ngh khai thc c t nhin lm nguyn li u s n xu t b t c a phng hi n nay khng p ng c i u ki n c a cc cc phng n ch ng nh n t m th i nu trn. Th c hi n cc tiu chu n t m th i hay chnh th c khi cha cn nh c y s s n c c a b t c v d u c c c p ch ng nh n p ng yu c u c a nh ng tiu chu n ny l tr ng i khng cng b ng i v i ng i dn nui c mong mu n c c p ch ng nh n do b t h ph i ph thu c vo th c n c s n xu t t ngu n nguyn li u ngo i nh p t . i u ny cng s l tr ng i cho vi c p d ng b tiu chu n ny. L trnh p d ng tiu chu n c n gi m r i ro lin quan n nguy c khng th t c cc tiu chu n do thi u nguyn li u s n c v gi c ph i chng, th ng l ngu n nguyn li u a phng ng th i m b o r ng c ng l c c i thi n cc k thu t hi n ang p d ng. dung ha hai i m ny, hai m c quan tr ng c xc ph h p. N u cc s n ph m th y s n c MSC ch ng nh qu n n p ng c cc tiu chu n t m th i ny), cc tr t i a l 3 nm chuy n sang s d ng th c n t tiu chu nh b i cc PAD nh m t c s n s n c khu v c (ho c t m th i, i nui c ch ng nh n c th i h n n ny. N u ngu n ny khng s n c
trong th i h n 5 nm sau khi cng b tiu chu n PAD, tiu chu n ny s b o l trnh tun th tiu chu n c th c hi n.
cs a
Th c n s d ng m t s nguyn li u t cc ngu n trong t li n, bao g m c s n ph m t ng v t v th c v t, m t s trong c th c bi n i gen. M c d c th c cc v n mi tr ng v x h i g n li n v i nh ng nguyn li u ny, song PAD quy t nh khng a chng vo cc tiu chu n hi n hnh. D nh r ng cc tiu chu n s c bao g m trong i tho i th c n v nguyn li u th c n ho c trong m t phin b n s a i tng lai c a b tiu chu n ny. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn Th c n thng m i H i nh s n xu t th c n n u th c n a. Khng ch a cc s n ph m t c Tra/basa b. Khng ch a cc loi b e d a, n m trong danh sch c a IUCN c. Khng ch a cc loi n m trong danh sch c a CITES (Cng c Qu c t v bun bn cc loi ng, th c v t hoang d nguy c p), Ph l c I, II v III d. N u tr c 25 thng 8 nm 2015, ch ch a b t c v d u c v i cc yu c u sau: i. Ho c l i m theo t ch c FishSource l 6,0 trong i m thnh vin khng < 6,0 ho c N/A trong danh mucjh nh gi ngu n l i ii. Ho c t m t c s c ch ng nh n ph h p v i m c 11 (ngu n cung c trch nhi m), 2 (truy su t ngu n g c), 3 (s n xu t c trch nhi m) c a T ch c qu c t v B t c v D u c (IFFO) Chng trnh ngu n cung c trch nhi m cho vi c ch ng nh n th c hnh c trch nhi m i v i cc s n ph m b t c v d u c iii. Ho c c s n xu t b i m t c s c ch ng nh n l thnh vin c a ISEAL e. N u sau ngy 25 thng 8 nm 2015, th c n ch ch a b t c v d u c t m t c s c ch ng nh n l thnh vin c a ISEAL f. N u ng, ngh h cung c p m t vn b n ch r ngu n g c c a cc s n ph m c h sng v cc nh n nh trn l ng. Th c n t ch 1. Ghi chp l i cc nguyn li u s d ng ch bi n th c n 2. Khng bao gi s d ng c ti ho c cc s n ph m th y s n cha qua ch bi n (bao g m c c t p) lm th c n tr c ti p. Cc s n ph m c s d ng lm th c n ph i c n u chn ho c c ch bi n 3. Khng c php s d ng cc s n ph m c Tra/basa lm th c n cho c Tra/basa 4. Xin ki n c a m t tr ng i h c ho c cc t ch c khc gip b n nh m kh ng nh th c n b n s d ng tun th nh ng i u ki n sau y: a. Khng ch a cc loi c n m trong danh sch c a IUCN v cc loi nguy c p b. Khng ch a cc loi c n m trong danh m c c a Cng c qu c t v bun bn cc loi c nguy c tuy t ch ng (CITES), c c p ph l c I, II v III c. N u tr c 25 thng 8 nm 2015, ch ch a b t c v d u c v i cc yu c u sau:
Ho c l i m theo t ch c FishSource l 6,0 trong i m thnh vin khng < 6,0 ho c N/A trong danh m c nh gi ngu n l i ii. Ho c t m t c s c ch ng nh n ph h p v i m c 11 (ngu n cung c trch nhi m), 2 (truy su t ngu n g c), 3 (s n xu t c trch nhi m) c a T ch c qu c t v B t c v D u c (IFFO) Chng trnh ngu n cung c trch nhi m cho vi c ch ng nh n th c hnh c trch nhi m i v i cc s n ph m b t c v d u c iii. Ho c c s n xu t b i m t c s c ch ng nh n l thnh vin c a ISEAL d. N u sau ngy 25 thng 8 nm 2015, th c n ch ch a b t c v d u c t m t c s c ch ng nh n l thnh vin c a ISEAL 5. Lu r ng s d ng ph ph m t nh my ch bi n (gi s nh my khng ch bi n c Tra/basa) ho c cc s n ph m th y s n nui khng yu c u b n ph i tun th cc quy nh trn, cc quy nh trn ch p d ng v i c c ngu n g c t t nhin. 6. N u b n ngh r ng c th phn bi t c s n ph m c ph h p v i cc tiu chu n m khng c n s tr gip, hy th c hi n theo h ng d n sau y:
i.
Danh sch H ng d n:
c a IUCN:
a. Vo trang web http://www.iucnredlist.org/ b. Vo m c "other search options" c. Ch n "Taxonomy" d. Ch n "Animalia" e. Nh p d li u "Location", "Systems", "Habitat", f. B m vo "run search" v ghi chp l i nh ng loi m c li t k vo danh sch b b i ho t ng nui tr ng. ed a
CITES H ng d n a. Vo trang web http://www.cites.org/eng/resources/species.html b. L a ch n "Species" nh p chu t vo "find it" c. Xc nh xem loi c mnh s d ng c n m trong danh sch c a CITES hay khng FISH-SOURCE
a. Vo trang http://www.fishsource.org/ b. L a ch n "Species" vo tab bn tri c. L a ch n loi m tr i nui ang s d ng lm b t c hay d u c d. N u loi khng n m trong trang web c a FishSource, v d u c hay b t c khng c ngu n g c t ph ph m ch bi n th y s n c ngu n g c nh b t, nui tr ng th ngu n b t c hay d u c khng p ng c yu c u. Lin h v i FishSource thng qua Hi p h i Khai thc th y s n b n v ng (SFP) xc nh loi c l vi c u tin cho nh gi. http://www.fishsource.org/site/contact_us e. N u loi c ang c nh gi, l a ch n tab f. trn cng Score i m trung bnh ph i t 6,0 ho c cao hn v khng vi ph m N/A thu c nhm Stock Asessment (nhm 4 trong cho i m c a FishSource) th ph h p.
IFFO a. Vo trang web http://www.iffo.net/ b. Ch n IFFO RS trong menu bn tri. S chuy n n trang IFFO ResponsibleSourcing c. Ch n Plants approved under the IFFORS. S d n n cc file nh d ng PDF c ch a danh sch cc ngu n c th a nh n. M v lu ti li u ny. ISEAL a. Vo trang web http://www.isealalliance.org/organisation/full_members b. Xem nh ng trang web thnh vin chnh th c c a ISEAL nh m ki m tra ngu n c no c ch ng nh n
Tiu ch 5.2: Qu n l hi u qu th c n s d ng trong tr i nui
Cc tiu chu n p d ng (5.2.1 5.2.2) C s l lu n: Qu n l t t th c n trong tr i nui v hi u qu s d ng th c n l r t quan tr ng t c hi u qu s d ng ngu n th c n s n c. Qu n l th c n trn tr i nui hi u qu l c n thi t nng cao hi u qu s d ng ngu n th c n s n c v gi m thi u ch t th i. Kh u ph n cho n v h s chuy n ha th c n cho c nn c a vo cc tiu chu n nh gi hi u qu v n nh. FFER v eFCR l phng ti n h u ch nh gi vi c s d ng s n ph m c ang c qu n l v ch t th i ang c gi m thi u t i a. Tnh ton v gim st h s th c n (l ng th c n c s d ng s n xu t m t l ng c nh t nh) l m t trong nh ng cch n gi n v t t nh t ng i nui c th xc nh hi u qu s d ng th c n. B ng cch khuy n khch ng i nui ghi chp l i h s th c n v n l c gi m h s th c n, b tiu chu n ny s khuy n khch ng i nui c s d ng c hi u qu hn ngu n l c v qua hi u r hn cc ho t ng c a h . H s s d ng th c n trung bnh (eFCR) lin quan n sinh kh i c a c, kh i l ng c c nui trong ao, v l ng th c n s d ng lm thay i kh i l ng t khi th n khi thu ho ch trong 1 ao nh t nh. H s th c n c th thay i ph thu c vo m i ao trong cng 1 tr i nui, th i gian nui v giai o n sinh tr ng hay c c nui. T i m t tr i nui, kch c ao nui, s l ng c th v kh i l ng c thu ho ch c th khc nhau. Do v y, phng php n gi n nh t i u ch nh cc thng s trong ny trong tr i nui l s d ng h s th c n trung bnh eFCR, c tnh ton l 1,68. FFER l m t thng s nh gi hi u qu chuy n ha c a cc s n ph m c ngu n g c t th y s n (d u c, b t c) trong th c n thnh sinh kh i c a c nui. c tnh c ch p nh n cho s n l ng b t c v d u c t nh b t trong t nhin l 22-27% i v i b t c v 3 -7% cho d u c, ty thu c vo loi v ma. i v i PAD, gi nh s n l ng b t c trung bnh ton c u t 22,22 % v s n l ng d u c 5 %. Tuy nhin, n u c th , s n l ng ny ph i c i u ch nh ph n nh cc loi s d ng lm th c n trong th c t . Cng c n lu r ng b t k ngu n b t c no c ch bi n t ph ph m ch bi n thu s n khng p d ng tnh FFER. Qui ph m th c hnh qu n l t t hn 1. C s ghi chp chi ti t l ng th c n hng ngy cho m i ao, b, hay ng qu ng nui 2. L p s ghi chp chi ti t l ng c b n thu ho ch t m i ao, l ng b, ng qu ng khi th ho ch. 3. Ghi chp chi ti t kh i l ng c th vo m i ao, l ng b, ng qu ng 4. Ghi chp chi ti t kh i l ng c nui trong m i ao, l ng b hay ng qu ng. 5. Tnh ton eFCR cho m i ao, l ng b v ng qu ng theo cng th c sau y:
H s th c n trung bnh eFCR (cho m i ao, l ng b ho c ng qu ng): Th c n s d ng (T n) Kh i l ng c thu (Tons) Kh i l ng c th (Tons) 6. Tnh ton s n l ng c m i ao, l ng b , ng qu ng theo cng th c sau
S n l ng (Yield) (tnh cho m i ao, l ng b , ng qu ng) : Kh i l ng c thu ho ch (T n) Kh i l ng c th (t n) 7. Tnh ton h s th c n trung bnh eFCR cho ton tr i nui theo cng th c sau H s th c n trung bnh eFCR (cho ton tr i nui): (eFCR1 x Yield1) + (eFCR2 x Yield2) + + eFCRn x Yieldn) (Yield1 + Yield2 + + Yieldn) S l C th d ng cng th c ny b n nhn, v d h s th c n trung bnh c a ao s 1 v i s n ng c a ao s 1, h s th c n trung bnh c a ao s 2 v i s n l ng c a ao s 2 vv. ng t t c cc gi tr l i v chia cho t ng s n l ng c a cc ao s tnh c h s c n trung bnh c a c tr i nui.
8. V i nng dn, t c gi tr 0,5 c a h s chuy n ha s n ph m c (FFER) l yu c u c a b tiu chu n ny, s d ng 0.5 kg c nh b t t t nhin ph i s n xu t c t nh t 1 kg c nui. 9. H s FFER l m t thng s tnh ton c bao nhiu c t nhin s d ng s n xu t c nui. Cng th c tnh FFER cho c Tra/basa nh sau: (% bt c trong thc n**) x (tn thc n dng)
FFER sum =
Sn lng c x 22,2
Trong
** % b t c trong m t lo i th c n c th v tnh b ng gi tr (v d trong th c n c ch a 7% b t c th a gi tr 7 vo cng th c); T n th c n s d ng tng ng v i th c n c t l b t c nh t cng th c; *S n l ng c c tnh b ng cng th c sau: S n l ng c = (Kh i l ng c hi n cn trong ao + kh i l ng c thu ho ch kh i l ng c gi ng th ban u l ng c gi ng c s n trong ao). 10. Nng dn ph i ghi chp chi ti t t t c l ng th c n h mua v, n u s d ng th c n t ch th t t c cc lo i nguyn li u mua v s d ng. S li u ghi chp ph i th hi n c t l b t c trong m i lo i th c n v yu c u nh cung c p th c n cung c p s li u ny; l ng th c n s d ng theo m i lo i; v ha n mua th c n kh ng nh vi c mua th c n. Nng dn ph i chu n b s n s li u tnh ton chi ti t l ng th c n t ch v th c n s d ng. 11. Ph thu c vo kch c v lo i c Tra/basa s n xu t ho c h th ng nui, nng d n c th tng hay gi m l ng b t c s d ng trong th c n. C n ph i lu r ng khi tng l ng b t c trong th c n th s cng gi i h n l ng th c n c th cho c n theo tiu chu n ny. N u tnh cho c chu k nui, ch s FFER khng c v t qu 0,5 v v y nng dn ph i tnh ton sao cho ph h p. 12. Cng c n lu r ng b t k ngu n b t c no c ch bi n t ph ph m ch bi n thu s n (khng k cc s n ph m c Tra/basa) v th y s n nui s d ng lm th c n th khng p d ng tnh FFER. nh c a vo
NGUYN T C 6: GI M THI U TC NG LN H SINH THI V S C KH E CON NG I, TRONG KHI T I A HA S C KH E C, AN SINH CHO C NUI VA AN TON TH C PH M Tiu ch 6.1: T l c ch t Cc tiu chu n p d ng (6.1.1) C s l lu n: M t trong nh ng tc ng chnh c a nui tr ng th y s n c th lm gia tng s ly truy n cc b nh t nhin ho c ngo i lai. Tuy nhin, r t kh vi t cc tiu chu n nh m gi i gi i quy t v n ny. M t trong nh ng l a ch n t t nh t m b o r ng vi c ly truy n b nh c gi m thi u t i a l thng qua vi c m b o t i u s c kh e c. M t ch tiu quan tr ng c a s c kh e c l t l s ng trong qu trnh nui. T l s ng t ra trong b tiu chu n ny l m t ch th c nh gi d a trn trn hi u qu phng b nh thnh cng. Gi s t l s ng ph thu c vo cc y u t khc nhau, ch ng h n nh ch t l ng n c v th c n, cc ch s ny cng c c p nh ng ph n khc trong b tiu chu n. Vi c p d ng qui ph m cc th c hnh qu n l t t c n d n n k t qu t l s ng l ng nh t gi a cc n nguyn nui. Cc tiu chu n c xu t v n cho php m t t l ch t nh t nh, song ng i nui c s ph i ph n ng nhanh chng ngn ch n b nh ly lan sang cc ao ho c tr i nui khc. M c d t l t vong c lin quan n kch c c gi ng, cc tiu chu n ny khng nu c th kch c con gi ng, v kch c khc nhau c a ngu n gi ng l m t th c hnh qu n l m ng i nui c th xem xt ti p c n tiu chu n d a trn ho t ng ny. Nng dn s cung c p s ghi chp v s l ng c th v s l ng c thu ho ch. S l ng c lc thu ho ch c th c tnh v ng cch l y t ng kh i l ng c thu ho ch chia cho kh i l ng trung bnh c a 1 c th . Ng i nui ph i ghi chp thng tin chi ti t v kh i l ng c a m i thng/m cn khi thu ho ch v t ng kh i l ng c thu ho ch. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Gi l i cc ha n mua c gi ng ch kh i l ng c th v kch c c th v ng qu ng. m i ao, l ng b m i
2. Gi l i cc ha n bn c ch kh i l ng c thu ho ch, c c thu ho ch trung bnh ao, l ng b v ng qu ng. 3. Tnh t l s ng cho m i ao, l ng b v ng qu ng theo cng th c sau y
T l s ng (Cho m i ao, l ng, ng qu ng) =
(S l ng c th S l ng c thu ho ch) x 100 (S l ng c th )
4. Tnh ton t l ch t trung bnh cho c cang tr i c a b n b ng cch c ng t l ch t t t c cc ao, l ng b, ng qu ng v chia cho t ng s ao, l ng b, ng qu ng ta c t l c ch t trung bnh. 5. N u t l c ch t cao hn 20%, th khng ph h p v i tiu ch c a b tiu chu n ny v b n c th lm nh ng vi c sau y: a. M i m t chuyn gia v b nh c a c nui. b. Th c gi ng kh e m nh c. Th c gi ng c kch c l n hn ng v t th y s n gip b n nng cao t l s ng
Tiu ch 6.2:Thu c th y th y s n v ha ch t Cc tiu chu n p d ng (6.2.1 6.2.7) C s l lu n: Thu c th y v ha ch t c ng vai tr quan tr ng trong vi c duy tr s c kh e v t l s ng cn c a c, tuy nhin, vi c s d ng qu m c cc lo i thu c v ha ch t ny c th gy ra cc tc ng i v i s c kh e con ng i cng nh mi tr ng. Qui ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lin h v i chnh quy n a phng/qu c gia h i xin danh m c thu c, ha ch t v cc s n ph m sinh h c c php s d ng trong nui tr ng th y s n. B n ch c php s d ng nh ng thu c, ha ch t n m trong danh m c ny. 2. N u b n bi t t n c ni nh p kh u c Tra/basa c a b n, c n ch c ch n r ng b n khng s d ng b t k s n ph m no b c m s d ng trong th c ph m t n c . Thng tin ny c s n nh ng c quan chnh quy n a phng ho c qu c gia i u hnh xu t kh u cc s n ph m c Tra/basa. 3. N u b n khng bi t n c nh p kh u s n ph m c c a b n, lin h v i chnh quy n a phng ho c trung ng h i v 5 n c nh p kh u chnh s n ph m c Tra/basa c a b n. H i cc c quan ny v danh m c s n ph m thu c, ha ch t b c m s d ng trong th c ph m 5 n c v m b o r ng b n khng s d ng b t k s n ph m b c m no c 5 n c . 4. B n khng c php s d ng b t k ch t no n m trong danh m c cc ch t khng sinh quan tr ng dng trong y h c c a T ch c y t th gi i (WHO), khng s d ng ngay c khi cc thu c c php s d ng n c b n. Danh m c ny c ng trn trang web http://www.who.int/foodborne_disease/resistance/antimicrobials_human.pdf. Tm ki m cc phin b n c p nh t cho danh m c ny. N u b n khng th tm th y danh m c ny, nh ai (c th l 1 nhn vin tr ng i h c) gip b n. 5. Ghi chp l i t t c cc lo i thu c th y, ha ch t v cc ch ph m sinh h c b n s d ng. Ghi chp ph i r t chi ti t b n s d ng thu c cho ao, l ng ho c ng qu ng no, ch ng lo i v li u l ng m i lo i s n ph m b n s d ng. 6. Lu gi l i c thng tin tn nh cung c p v a ch lin l c.
7. Khng lu tr b t k s n ph m thu c, ha ch t no b c m trong tr i nui c a b n, ngay c khi b n khng c nh s d ng cc s n ph m trong tr i nui c a b n. 8. Khi s n ra cc v n d ch b nh, lin h v i m t nhn vin v b nh ng v t th y s n. Nhn vin v b nh c ph i p ng nh ng yu c u sau: a. Nhn vin v b nh ng v t th y s n c nh n c ch nh. V v y ng i ph i cho b n xem quy nh v qu n l s c kh e ng v t th y s n. Gi b n sao c a quy nh v b n sao gi y ch ng minh c a nhn vin . b. Ng i lm cng tc th y th y s n ph i c o t o t nh t 3 thng v qu n l
s c kh e ng vaath th y s n (t nh t l 60 gi ). Kha o t o ny c th l m t mn h c trong chng trnh o t o i h c v th y. Ng i lm cng tc th y th y s n ph i cho b n xem b ng i h c v gi y ch ng nh n c a h v tham gia o t o v qu n l s c kh e c. Sao lu b ng i h c v gi y ch ng nh n tham kh o. c. Ho c m t k s nui tr ng th y s n (c b ng i h c chnh quy ho c t i ch c), h tham gia kha t p hu n v b nh c t nh t 3 thng (t ng s gi h c l 60 gi ). Kha o t o v b nh c ny c th l m t mn h c trong qu trnh o t o i h c. Tng t nh trn, k s th y s n ph i cho b n xem b ng i h c v gi y ch ng nh n c a h v tham gia o t o v qu n l s c kh e c. Sao lu b ng i h c v gi y ch ng nh n tham kh o. 9. Tr c khi b n s d ng b t k thu c hay ha ch t ch a b nh c b n ph u h i ki n c a cc chuyn gia b nh ng v t th y s n v ghi chp l i nh ng thng tin sau y: a. C nui c a b n m c b nh g b. Nh ng lo i thu c ha ch t no nn dng c. S d ng nh ng lo i thu c ha ch t nh th no (cch dng, li u l ng vv) d. Cch thao tc v b o qu n nh ng ch t nh th no e. Thng bo cho ai v tnh hnh d ch b nh v b ng cch no f. Lm th bo h n ch s ly lan d ch b nh n nh ng tr i nui xung quanh v qu n th c t nhin g. C nh ng xu t no khc khng 10. N u b n ph i thng bo cho ai v tnh hnh d ch b nh c x y ra trong tr i nui c a b n, ngh h cho b n vn b n xc nh n h nh n c thng bo 11. Unless specified (in writing) differently by the specialist, you should always follow the label specifications concerning the use of the substance you use for the purpose you are using it 12. Gi l i nhn cc thu c, ha ch t v n dng v gi i thch l do t i sao b n dng nh ng ch t 13. Ghi chp nhi t n c hng ngy 14. Sau khi p d ng thu c, ha ch t m b o ch c ch n r ng b n ph i c th i gian thu c v ha cht c o th i tr c khi thu ho ch. Th i gian o th i i khi c ghi trn nhn s n ph m. N u khng c, b n ph i p d ng th i gian o th i theo b ng d i y. Lu r ng th i gian o th i ph thu c vo nhi t n c ao. Nhit trung bnh 20 21 22 23 24 25 26 27 Thi gian t khi kt thc s dng thuc n khi thu hoch 38 36 35 33 32 30 29 28
28 29 30 31 32 33 34 35
27 26 25 25 24 23 23 22
15. B n khng c php s d ng thu c th y (v d khng sinh) tr c khi chuyn gia v b nh ng v t th y s n xc nh c b nh c n ph i i u tr . Tuy nhin b n c th p d ng vaccines tr c khi d ch b nh x y ra. 16. Tng t , b n khng c php s d ng thu c kch thch cho c sinh tr ng nhanh hn, do thu c ch nn s d ng ch a b nh, v khng c php s d ng thu c tr c khi b nh x y ra. Tuy nhin, vaccines c th s d ng n u b n ngh r ng c c a b n s sinh tr ng nhanh hn. 17. ngh chuyn gia b nh xc nh n r ng khng c d u hi u s d ng thu c khng sinh cho m t b nh c th tr c khi c ki n t v n c a chuyn gia.
Tiu ch 6.3:K ho ch phng tr b nh c Tra/basa Cc tiu chu n p d ng (6.3.1) Qui ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Thi t l p m t b n k ho ch phng tr b nh c Tra/basa v tin sau y c a vo k ho ch m b o ch c ch n nh ng thng
Tn v a i m tr i nui Danh sch cc b nh c xc nh tr c y K ho ch phng b nh v phc i u tr nh ng b nh t ng g p tr c y (bao g m ha ch t, thu c th y, ch ph m sinh h c v th i gian o th i) Phng php t y d n ao nui Phng php p d ng vaccines, n u c Quy trnh an ton sinh h c Chng trnh sng l c cc b nh lin quan Phng php qu n l ch t l ng n c nh m phng ng a d ch b nh Ghi chp k t qu ki m tra nh k c a chuyn gia b nh c ch nh S l n v phng php lo i b c b y u v x l c ch t Cc phng php phng b nh khc n u c Quy trnh v n chuy n th gi ng v c thu ho ch Nguyn nhn v c ch lin quan n x y ra d ch b nh, bao g m c bo co v tnh hnh x y ra d ch b nh c a chuyn gia b nh c v nh ng ng i khc n u c Phng php phng ng a s ly lan c a b nh (v d , qua n c th i v c) 2. ngh chuyn gia b nh c xem xt v ph duy t k ho ch b ng cch k vo b n k ho ch. 3. Ch nh s a l i b n k ho ch phng tr b nh hng nm, c p nh t thm thng tin khi c n thi t v yu c u chuyn gia b nh ph duy t l i b n k ho ch ssax s a i.
Tiu ch 6.4: Ghi chp, lu tr h s v cc n nguyn nui c Tiu chu n p d ng (6.4.1 6.4.4) C s l lu n: Ghi chp hng ngy v s l ng c ch t, cc d u hi u b nh l c s d ng hi u ch nh cc tiu chu n c a PAD xy ma tr n tng quan v sinh tr ng c a c.. Ghi ch: Cc tiu chu n lin quan tiu chu n ny. n s c kh e c nui c th c xc nh khi ch nh s a b
Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu tr h s lin quan n ch ng lo i, ma v s d ng, li u l ng s d ng v th i gian o th i c a t t c cc thu c th y s d ng cho m i ao, l ng b hay ng qu ng. m b o r ng vi c s d ng l ng v i k n c a chuyn gia b nh ng v t th y s n. 2. M i t th gi ng, l y ha n v gi y xc nh n cc thng tin sau a. Ngy mua b. M t tnh tr ng s c kh e c a c v cc bi u hi n b t th ng (n u c) t i th i i m bn c c. Danh sch cc thu c, ha ch t v ch ph m sinh h c s d ng trong khi sinh s n nhn t o d. Gi y ch ng nh n ki m d ch ho c ki m tra b nh theo quy 3. Theo di b nh c hng ngy v ghi chp l i nh ng thng tin sau y a. Xu t hi n cc d u hi u b t th ng v d t p tnh n, bi l i, cc d u hi u ngoi thn ca (l lot, cc i m ch m, k sinh trng hay mn vy). b. S l ng c ch t 4. Tham kh o ki n c a chuyn gia b nh v t l ch t t nhin c a c nui trong tr i c a h n hng tu n, hng thng n khi thu ho ch. C n m b o r ng b n c gi y xc nh n tham kh o ki n c a chuyn gia b nh theo nh k nh trn v c ch k xc nh n 5. Hng ngy n u t l c ch t trong b t k ao, l ng b hay ng qu ng v t qu t l ch t t nhin do chuyn gia b nh cung c p th b n ph i lin l c v i chuyn gia b nh xin ki n t v n v nh ng vi c c n ph i lm (xem qui ph m th c hnh qu n l t t hn trong Nguyn t c ny) nh c a n c s n xu t
Tiu ch 6.5: An sinh cho c Cc tiu chu n p d ng (6.5.1 6.5.3) tng tr ng t i thi u c l a ch n d a trn gi nh r ng c nui C s l lu n: T c trong i u ki n an sinh t t s sinh tr ng t t. Tuy nhin, tiu chu n v t c tng tr ng t i thi u khng p d ng i v i cc h th ng nui h u c hay nui v i m c thm canh th p. M t c nui l m t yu t quan tr ng lin quan n s c kh e v an sinh c a c nui. i u c n thi t l lun ph i tm s cn b ng gi a hi u qu khng gian, hi u su t nui, ki m sot d ch b nh v an sinh c a c. H ng d n v m t t i a cho cc ao nui c, ng qu ng v l ng (t i b t k th i gian no trong qu trnh s n xu t) l m t cng c quan tr ng duy tr s c kh e c. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu gi cc ha n v c c b n th v c c thu ho ch 2. Lu tr s li u v s ngy b n nui c trong m i n nguyn ao, l ng b hay ng qu ng 3. Tnh ton t c tng tr ng trung bnh c nui cng th c sau y Tng tr ng bnh qun (g/c/ngy) = m i ao, l ng b hay ng qu ng theo
(Kh i l ng trung bnh lc thu (g) Kh i l ng trung bnh lc th (g)) S ngy nui
4. C ng t c tng tr ng trung bnh c a c t t c cc ao, l ng b, ng qu ng trong tr i nui c a b n v chia cho t ng s ao, l ng b, ng qu ng c gi tr tng tr ng bnh qun cho c tr i nui. N u t c tng tr ng bnh qun th p hn 3,85 g/con/ngy th b n khng p ng c tiu ch c a b tiu chu n ny. Khi b n ph i cn nh c lm nh ng vi c sau y: a. C i thi n s c kh e c nui
b. C i thi n ch t l ng c gi ng b n nui c. C i ti n ch cho n m b o c nui tng tr ng nhanh hn
5. V s i tr i nui c a b n v xc nh v tr c a m i ao, l ng b hay ng qu ng v m t r di n tch (m2) m i ao, ng qu ng v th tch (m3) cho m i l ng b. 6. Lu tr s li u v s l ng c th trong m i ao, l ng v v ng qu ng v kch c trung bnh c a c.
7.
m b o r ng m t c nui trong ao v ng qu ng khng v t qu 38 kg/m2. N u b n b n mu n ti p t c nui khi m t c t ng ng trn th ph i chuy n b t c sang cc n nguyn (ao, ng qu ng) ni c m t nui th p hn, n u khng b n khng p ng c tiu ch c a b tiu chu n ny. m b o r ng m t c nui trong ao l ng b khng v t qu 80 kg/m3. N u b n b n mu n ti p t c nui khi m t c t ng ng trn th ph i chuy n b t c sang cc l ng b c m t nui th p hn, n u khng b n khng p ng c tiu ch c a b tiu chu n ny.
8.
Tiu ch 6.6:Ki m sot
ch h i
Tiu chu n p d ng (6.6.1 6.6.2) C s l lu n: ch h i c th l v n nghim tr ng trong cc tr i nui. C th ki m sot c ch h i m khng c n thi t ph i gi t chng. i u ny l c bi t quan trong v i nh ng loi n m trong danh sch nh ng loi b e d a. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu tr danh sch t c c cc thi t b (v d b y) b n dng 2. ki m sot ch h i.
m b o r ng b n khng bao gi s d ng cc thi t b gi t cc ch h i. M t s k t h p gi a cc bi n php ngn ch n (l i, dy ch ng cho cc ng qu ng) ch n c v cc thi t b xua u i (t o ti ng n, b nhn, ng i chuy n ng) c ch ng minh l nh ng phng ti n dng xua u i ch h i cho c Tra/basa.
3. T l ch t do ch h i th ng cao nh t giai o n c gi ng, do v y cc thi t b ngn ch n hay xua u i nn c l p t quanh khu v c ng gi ng c a 1 tr i nui. 4. Nng dn c th mua cc thi t b ngn ch n, song nh ng thi t b ngn ch n ny c th t ch b ng cc v t li u r ti n. Cc s i dy dng neo u c th lm b ng cc v t li u khc nhau v bu c vo ni c t dy neo xung quanh tr i nui. Nh ng thi t b t ch d ng ny th ng xuyn c s d ng v i cc khu v c nui l n nh ng qu ng, ao. 5. L i ch n, c th mua hay t lm v c th cng trn m t n c. Cng l i th ng p d ng v i cc ao nh ,b hay l ng b nui. 6. Cc thi t b xua u i nh cc thi t b gy ti ng ng c th c mua v th ng xuyn c rung l c t o ti ng ng, l p t nh ng ni c nhi u ch h i. Chim, c bi t l r t nh y c m v i nh ng ti ng ng khi chng sinh s ng cng khu v c. 7. B nhn, ma-n-canh, t ng ng v t c th s d ng u i chim, nhng nh ng thi t xua u i ny ph i c thay i v tr sau 2-3 ngy ch h i khng th quen v i s xu t hi n c a nh ng v t ny. 8. Con ng i cng l m t phng ti n h u hi u xua u i ch h i, c bi t l khi di chuy n km theo d ng c pht ti ng ng, que ho c dy xua u i. 9. i v i cc ch h i khng ph i l con ng i trong tr i nui c Tra/basa, t l ch t do ch h i t th p nh t khi k t h p gi a che ch n v cc d ng c xua u i ch h i. Do v y r t hi m khi g p cc v n l n do ch h i, v v y khng ph i l v n ng lo ng i. 10. Trong m t s tr ng h p hi m g p, ch h i c th b b t hay b m c b y b i nh ng thi t b che ch n. N u tr ng h p x y ra, b n ph i n l c b ng m i cch th nh ng ng v t ra kh i cc thi t b che ch n ny. Tuy nhin, n u ch h i b m c b y v b thng n ng ho c qu y u khi m c b y th b n c th chng ch t nh nhng.
11. Trong m t s khu v c nui c Tra/basa c m t s qu n x ng v t hi m ho c ring bi t t n t i. Nh ng ng v t hi m nh t th ng l nhm cc ng v t n m trong danh sch cc loi b e d a. T ch c qu c t v b o t n thin nhin hoang d (IUCN) duy tr c s d li u, danh sch , cho php nh n bi t cc loi ny. Theo b tiu chu n ny, khng cho php b n gi t h i b t k loi no n m trong danh sch . B n ph i lu tm n cc loi b n a v danh sch , th c hi n cc bi n php phng trnh nh n bi t nh ng loi ny trong tr ng h p chng di c qua ho c nh c quanh tr i nui c a b n. Cc gi i php phng trnh bao g m tng c ng l p t cc thi t b xua u i quanh tr i nui; ngoi ra cn ph i tng c ng ng l c quanh ni bm n c ho c tng c ng ho t ng c a con ng i v ki m sot. H ng d n c a IUCN v c s d li u cc loi thu c danh sch nh sau: H ng d n: a. Vo trang web http://www.iucnredlist.org/ b. Vo m c "other search options" c. Ch n "Taxonomy" d. Ch n "Animalia" e. Nh p d li u "Location", "Systems", "Habitat", f. B m vo "run search" v ghi chp l i nh ng loi m c li t k vo danh sch b e d a b i ho t ng nui tr ng. Th c hi n cc bi n php phng trnh b o v cc loi thu c danh sch c a IUCN, n u chng n m trong nhm b t n thng, nguy p, c bi t nguy c p, tuy t ch ng trong t nhin ho c tuy t ch ng c bi t khu v c tr i nui (bao g m c cc th y v c c p v nh n n c). 12. ch h i l con ng i hay nh b t tr m th ph i p d ng cc bi n php v quan h c ng ng gi i quy t. Nh ng n l c gi i quy t v n ny c m t nh ng quy ph m th c hnh qu n l t t hn gi quy t cc v n lin quan n c ng ng ph n sau c a cng c ny.
NGUYN T C 7: PHT TRI N V V N HNH TR I NUI TH HI N TRCH NHI M X H I NH M NG GP C HI U QU CHO S PHT TRI C NG NG V XA I GI M NGHO Tiu ch 7.1 Lu t lao ng
Cc tiu chu n p d ng (7.1.1) C s l lu n: Lu t lao ng trong n c s n xu t c Tra/basa t ra cc yu c u t i thi u cho m t tr i nui ho t ng h p php. V l do ny, php lu t ph i c tun th y . N u cc yu c u c a lu t theo cch no khc v i cc tiu chu n PAD, ng i nui ph i tun th cc tiu chu n PAD, bao g m c nh ng tiu chu n tiu chu n theo tiu ch ny (lu t lao ng) v nh ng tiu chu n theo cc tiu ch v v n khc.
Qui ph m th c hnh t t hn 1. Lin h v i chnh quy n c s v qu c gia h i h v lu t v quy nh v lao ng (lu t v quy nh v lao ng p d ng cho cng nhn trong tr i nui) trong khu v c c a b n. m b o r ng b n tun th theo lu t v qui nh , c bi t l nh ng v n sau y: a. H p b. Lao ng lao ng tr em ng
c. Th i gian lm vi c d. i u ki n lm vi c/sinh s ng
e. M c lng t i thi u f. L i ch/ph c c p g. S c kh e v an ton h. C n i quy c a tr i nui 2. Lu copy t t c cc lu t v quy nh
Tiu ch 7.2: Lao
ng tr em v thi u nin
Cc tiu chu n p d ng (7.2.17.2.2) C s l lu n: Tun th b lu t lao ng tr em v cc nh ngha nu trong ph n ny ph h p v i nh ng g m T ch c Lao ng Qu c t (ILO) v cc cng c qu c t ni chung cng nh n l cc v n c ngha quan tr ng b o v cc lao ng tr em v lao ng thi u nin. Tr em c bi t d b t n thng do khai thc kinh t , do nh ng h n ch c h u lin quan n tu i trong pht tri n sinh l, ki n th c v kinh nghi m. Tr em c n th i gian thch h p c gio d c, pht tri n, v vui chi; do , s khng bao gi ph i ti p xc v i cng vi c ho c nh ng gi lm vi c gy nguy hi m n s c kh e th ch t v tinh th n c a tr . iv iv n ny, cc tiu chu n lin quan n lao ng tr em nh m b o v l i ch c a tr em v lao ng thi u nin trong cc ho t ng nui tr ng thu s n c ch ng nh n. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu gi danh sch c p nh t v lao ng trong tr i c a b n ng trong danh sch trn
2. Lu gi b n ph t copy ch ng minh th c a t t c lao 3. Khng bao gi thu lao ng nh hn 15 tu i
4. V i nh ng lao ng trong nh ng v n sau y:
tu i t 15-18, c b n m t cng vi c c a h v
mb o
a. Ch giao cho h nh ng vi c nh , nh ng vi c ph i 1) khng nh h ng n s c kh e v pht tri n c a tr v thnh nin v 2) khng nh h ng n tham gia h c t p v gi n tr ng, tham gia vo cc kha h c ngo i kha ho c t p hu n, ho c lm m t c h i c a h c h ng l i t cc ho t ng o t o trn b. Khng bao g m cc cng vi c nguy hi m, m t cch t nhin hay hon c nh b t bu c h ph i lm m c nguy c nh h ng n s c kh e, an ton hay o c c a cng nhn. 5. C b ng ch m cng s gi lao 6. i v i nh ng cng nhn trong tr ng v ch c ch n r ng: a. Khng nh h ng vi c ng hng ngy tu i t 15-18, lu gi b ng ghi chp s gi g n tr ng n tr ng khng qu 10 gi /ngy n
b. Khi c ng s gi lm vi c t i tr i nui v
Tiu ch 7.3: Lao ng b t bu c v c ng p Cc tiu chu n p d ng (7.3.1) C s l lu n: Lao ng c ng b c (vd, n l , lm cng tr n v bun bn ng i) l m t m i quan ng i trong nhi u ngnh cng nghi p v khu v c trn th gi i. m b o r ng lao ng c h p ng r rng v ng i lao ng hi u ng cc i u kho n l r t quan tr ng xc nh r ng lao ng khng p bu c. Vi c ng i lao ng khng th t do r i kh i ni lm vi c v / ho c m t ng i ch gi l i b n g c cc ti li u nh n d ng c a ng i lao ng l d u hi u c a lao ng khng t nguy n. Nhn cng c php r i kh i ni lm vi c v qu n l th i gian c a mnh. Ng i s d ng lao ng khng bao gi c php gi l i ti li u nh n d ng g c c a h . Vi c tun th cc chnh sch ny s cho th y ho t ng nui tr ng th y s n khng s d ng l c l ng lao ng b t bu c, c ng p, hay lao ng tr n .
Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Cng nhn c quy n c thi vi c khi h khng mu n ti p t c lm vi c trong tr i nui c a b n v ph i c nh n lng cho n ngy lm vi c cu i cng, ng i lao ng ph i thng bo tr c cho b n v vi c h xin ngh lm nh ghi trong h p ng lao ng. 2. T t c lao ng c th t do r i ni lm vi c sau khi h t gi v t qu n l th i gian c nhn c a h ng theo cc i u kho n ghi trong h p ng lao ng. 3. B n khng c php gi b n g c c a cc gi y t c nhn nh ch ng minh th c a cng nhn lm trong tr i nui c a b n. 4. B n khng c php gi l i b t k ph n lng, phc l i, ti s n ho c gi y t c a cng nhn p bu c h ti p t c lm vi c cho b n. 5. Cng nhn khng b b t bu c lm vi c tr n
Tiu ch 7.4: S c kh e v an ton Tiu chu n p d ng (7.4.1 7.4.4) C s l lu n: M t mi tr ng lm vi c an ton v lnh m nh l i u c n thi t b ov ng i lao ng kh i b t n h i. i u ny r t quan tr ng i v i ho t ng nui tr ng th y s n c trch nhi m gi m thi u nh ng r i ro. M t s r i ro chnh cho ng i lao ng bao g m nguy hi m do tai n n v thng tch. o t o ng i lao ng c hi u qu i v i th c hnh an ton v s c kh e l m t bi n php phng ng a quan tr ng. Khi m t m t tai n n, ch n thng, ho c vi ph m x y ra, cng ty ph i ghi l i v c hnh ng kh c ph c xc nh nguyn nhn g c r c a v vi c, kh c ph c, v th c hi n cc b c ngn ng a x y ra s c tng t trong tng lai. i u ny s gi i quy t cc vi ph m v cc nguy c v s c kho v an ton lu di. Cu i cng, khi lu t qu c gia yu c u ng i s d ng lao ng ch u trch nhi m tr c cc tai n n / thng tch lin quan n cng vi c, khng ph i t t c cc qu c gia yu c u ny v khng ph i t t c ng i lao ng (vd: ng i di c v ng i lao ng khc) s th c hi n theo lu t ny. Khi khng c b o hi m theo lu t php qu c gia, ng i s d ng lao ng ph i ch ng minh h ang tham gia b o hi m trang tr i 100 ph n trm chi ph cho ng i lao ng trong tai n n ho c ch n thng lin quan n cng vi c. M c d vi c chi tr cc chi ph lin quan tn t t vnh vi n do tai n n lao ng l quan tr ng, tuy nhin, hi n nay, y l v n khng th c t trong ngnh cng nghi p c tra. Tuy nhin, n u c th , cc s a i trong th i gian t i s a c v n tn t t vnh vi n vo trong tiu chu n PAD. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu gi danh sch cc nguy c v s c kh e v an ton. Cc nguy c l nh ng nguyn nhn ti m n gy ra thng tch hay lm h i s c kh e con ng i. Ch ng h n vi c v n hnh my mc n ng khng an ton hay ti p xc v i ha ch t c h i m khng c b o h 2. 3. i v i m i m i nguy, xy d ng quy t c v n hnh chu n (SOP), m t chi ti t cch v n hnh. m b o r ng t t c cng nhn c a b n c trang b cc m i nguy b o h lao ng phng trnh m
4. T p hu n cho cng nhn v cc m i nguy m h c th g p ph i trong cng vi c v b o r ng h hi u v nh quy t c v n hnh chu n (SOP). 5. Cung c p n c u ng s ch b an ton cho cng nhn 6. C nh v sinh v cc i u ki n v sinh khc x l ch t th i c a con ng i 7. C ni cho cng nhn c xy d ng b ng cc v t li u ti t a phng (v d , ma, gi vv)
ch ng l i cc i u ki n th i
8. Lu tr thng tin v t t c cc v tai n n x y ra trong tr i nui c a b n, ngay c khi tai n n l nh . Sau m i ghi chp, m t l i nh ng bi n php ngn ch n v cc ho t ng th c hi n ngn ch n, ch ng h n nh ng cng vi c m b n lm nguy c x y ra tai n n tng t l t hn.
9. N u b o hi m y t qu c gia khng chi tr , b n ph i thanh ton b o hi m y t cho t t c cng nh n lao ng trong tr i nui c a b n c th i h n lao ng nhi u hn 3 thng m t nm. B o hi m ph i thanh ton 100% chi ph ch a b nh lin quan n cc tai n n lao ng x y ra trong khi lm vi c.
Tiu ch 7.5: T do lin k t v th a c t p th Cc tiu chu n p d ng (7.5.1) C s l lu n: C quy n t do lin k t v th a c t p th l m t quy n quan tr ng c a ng i lao ng v n cho php ng i lao ng c m i quan h quy n l c cn b ng hn v i ng i s d ng lao ng khi lm nh ng vi c ch ng h n nh thng l ng n b cng b ng. M c d i u ny khng c ngha l t t c ng i lao ng c a m t ho t ng nui tr ng th y s n c ch ng nh n ph i thu c m t t ch c cng on hay t ch c tng t , ng i lao ng khng b c m ti p c n v i cc t ch c nh v y n u cc t ch c t n t i. N u cc t ch c khng t n t i ho c b t h p php, cc cng ty ph i lm r r ng h s n sng tham gia vo m t cu c i tho i t p th thng qua m t c c u i di n c ng i lao ng t do b u ra.
Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Cng nhn, c cng nhn t m th i, c quy n ra nh p cc t ch c b o v quy n l i c a h (bao g m quy n th a c t p th ) m khng b ngn c n t b n hay ng i lao ng khc v khng b cc tc ng b t l i khi v h th c hi n quy n ny. 2. Thng bo cho cng nhn quy n v ch c ch n r ng h nh n th c c quy n c a mnh 3. B n ph i cho php b t k i di n no c a cng on thng m i hay cc t ch c khc m cng nhn c a b n ra nh p c quy n lm vi c v i cc thnh vin c a h trong tr i nui c a b n t i nh ng th i gian thch h p.
Tiu ch 7.6: Phn bi t
ix
Tiu chu n p d ng (7.6.1) C s l lu n: i x khng bnh ng v i ng i lao ng, d a trn c i m nh t nh (ch ng h n nh gi i tnh hay ch ng t c), l vi ph m nhn quy n c a ng i lao ng. Ngoi ra, phn bi t i x lan r ng trong mi tr ng lm vi c c th nh h ng tiu c c n i ngho chung v t c pht tri n kinh t . Phn bi t i x x y ra trong nhi u mi tr ng lm vi c v c nhi u hnh th c khc nhau. m b o r ng phn bi t i x khng x y ra t i cc tr i nui tr ng th y s n c ch ng nh n, ng i s d ng lao ng ph i ch ng minh cam k t bnh ng b ng m t chnh sch ch ng phn bi t i x chnh th c, m t chnh sch tr lng cng b ng cho cc cng vi c gi ng nhau, cng nh cc th t c r rng lu tr v ph n ng tr c cc khi u n i v phn bi t i x m t cch c hi u qu . B ng ch ng, bao g m c l i khai c a ng i lao ng, c a s tun th cc chnh sch v th t c s th hi n s gi m thi u t i a phn bi t i x . Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Ti li u b ng vn b n cam k t ch ng phn bi t i x , cng b r ng trong cng ty/tr i nui c a b n khng tham gia vo vi c ng h phn bi t i x v i cng nhn, tr lng, tham gia h c t p, thng ti n, thi vi c v ngh hu, nhm ng i trong x h i, qu c t ch, tn t t, gi i tnh, nh h ng tnh d c, thnh vin cng on, tham gia chnh tr , tu i ho c cc lnh v c khc m c c h i phn bi t i x . 2. Chnh sch ph i tuyn b r rng r ng quy n l i c a ng i c mang, cc b m o n cho con b c b o v . ang giai
3. B n hay b t k ai trong cng ty c a b n khng ham mu n can thi p vo quy n l i c a nhn vin mong mu n hay th c hi n, ho c p ng nhu c u lin quan n ch ng t c, ng c p, ngu n g c qu c gia, tn gio, khuy t t t, gi i tnh nh h ng gi i tnh, thnh vin cng on, lin k t chnh tr hay i u ki n no khc c th lm gia tng s phn bi t i x
Tiu ch 7.7: Cng b ng v th c hnh ti n b v i ng i lao ph t) Tiu chu n p d ng (7.7.1)
ng (bao g m c cc hnh th c x
C s l lu n: K lu t v nguyn t c ni lm vi c l i u ch nh nh ng hnh ng khng ng v duy tr m c lm vi c hi u qu c a ng i lao ng. Tuy nhin, nh ng hnh ng l m d ng k lu t c th vi ph m nhn quy n c a ng i lao ng. Cc th c hnh k lu t s lun t p trung vo s ti n b c a ng i lao ng. M t tr i nui tr ng th y s n ch ng nh n s khng bao gi c php d ng k lu t mang tnh e d a, lm nh c hay tr ng ph t c tc ng tiu c c i v i s c kh e th ch t v tinh th n cng nh lng t tr ng c a ng i lao ng. Ng i s d ng lao ng ng h cc th c hnh k lu t khng l m d ng nh m t trong h ng d n i km, cng nh cc b ng ch ng t ng i lao ng, s cho th y m t ho t ng nui tr ng th y s n c ch ng nh n khng l m d ng b t k m t th c hnh k lu t no Th c hnh qu n l t t hn 1. Nng dn khng bao gi c php s d ng ho c h tr cho (v d b i cc ng i h p ng ph ) cc hnh vi ng c i, p bu c v m t th ch t v tinh th n, ho c m ng ch i ng i lao ng 2. Nng dn khng c cho php ph t ho c tr lng l phng php x ph t cng nhn 3. Nng dn nn xy d ng cc quy trnh cho ng i lao ng h hi u tnh hu ng m x l k lu t l c n thi t, v h s d ng c nh bo b ng l i ni v b ng vn b n phng trnh. M c tiu m ng i ch tr i nui c n th c hi n l lun lun c c i thi n cng nhn tr c khi cho h ngh vi c 4. Nng dn s khng bao gi s d ng e d a, s nh c hay tr ng ph t k lu t m tc ng tiu c c n s c kh e th ch t v tinh th n, nhn ph m c a cng nhn. Nh ng hnh ng ny bao g m vi c l m d ng quy n l c, trong c l m d ng b ng l i ni, c l p, qu y r i tnh d c ho c phn bi t ch ng t c, e d a, ho c e d a v l c
Tiu ch 7.8: Gi lm vi c Tiu chu n p d ng (7.8.1 7.8.4) C s l lu n: Ng i lao ng khng b bu c ph i s ng t i tr i nui. L m d ng th i gian lm vi c ngoi gi l m t v n ph bi n r ng ri trong nhi u ngnh cng nghi p v khu v c. Ng i lao ng ph i lm thm qu m c, c th ph i ch u h u qu trong cng vi c/cn b ng cu c s ng v c th c t l tai n n lin quan n m t m i cao hn. tun th cc th c hnh t t hn, ng i lao ng trong ho t ng nui tr ng th y s n c ch ng nh n c php lm vi c theo cc h ng d n quy nh ngoi gi lm vi c bnh th ng trong tu n, nhng ph i c h ng m c lng cao hn. Yu c u i v i th i gian ngh ngi, gi lm vi c v m c b i th ng, nh m t trn, nn lm gi m tc ng c a vi c lm thm gi . Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lu gi b ng ch m cng s gi lm c a cng nhn hng ngy 2. Cng nhn ch nn lm vi c 8 gi /ngy v 48 gi /tu n. Tuy nhin s gi lm vi c ny khng ph i l lin t c. 3. Cng nhn ph i c quy n r i kh i tr i nui sau khi h t gi lm vi c 4. Trong h p ng lao ng ph i ghi r s gi lm vi c t i a v cng nhn c quy n r i kh i tr i trong th i gian r nh r i (khng ph i th i gian lm vi c) 5. T i thi u, cng nhn ph i c t nh t hai t i m i tu n c ngh ngi (n u h s ng t i tr i nui) v 4 ngy ngh m i thng (cho t t c cng nhn) 6. Lm thm gi khng nn l b t bu c v i t t c cng nhn. H nn c t do quy t nh m t cch t nguy n n u h mong mu n c lm thm gi hay khng. H khng b ph t v thi v quy t nh khng lm thm gi . 7. Lm thm gi nn l ngo i l hn l th ng xuyn, i u c ngha r ng b n khng nn l p k ho ch cho cng nhn lm thm gi , nhng b n nn ngh cng nhn c a b n lm thm gi khi c cc cng vi c t xu t. 8. Th i gian lm thm gi cho b t k m t cng nhn khng c php qu 12 gi m i tu n. V v y n u m t cng nhn lm vi c 40 gi m i tu n theo h p ng th cng nhn khng c php lm vi c qu 52 gi trong b t k tu n no 9. B n ph i thanh ton ti n lm ngoi gi v i m c cao hn b n chi tr th ng xuyn. M c chi tr ph i cao hn 20% so v i m c th ng xuyn. i u ny c ngha l n u b n tr m t cng nhn 80 la 1 thng, v c 4 tu n trong 1 thng th b n tr cho cng nhn l 20 la m i tu n. N u cng nhn c a b n lm vi c 40 gi m i tu n theo h p ng th 1 gi l 0,5 la. N u b n yu c u cng nhn lm thm gi th b n ph i tr cng lm thm gi l 0,6 la (m c lng th ng xuyn l 0,5 la, c ng v i 20% cao hn so v i 0,5 la, tng ng v i 0,1 la/gi ). Nh v y, n u cng nhn lm thm 3 gi m i tu n th b n ph i tr cho cng nhn 3 la ti n lm thm gi .
10. Lu gi ha n c k b i cng nhn c a b n s ti n m h d lng cho thng 3 nm 2011 vv).
c tr v l do (v
Tiu ch 7.9: Lng cng b ng v Tiu chu n p d ng (7.9.1 7.9.3)
C s l lu n: Ng i lao ng c tr lng h p l v cng b ng m m c t i thi u, p ng m c lng t i thi u theo ng php lu t cc tiu chu n c a ngnh. Ti n lng ph i p ng cc nhu c u c b n t i thi u, v ng i lao ng c b i th ng khng cng b ng c th ph i ch u m t cu c s ng ngho nn vnh vi n. Ho t ng nui tr ng th y s n c ch ng nh n cng th hi n cam k t c a h i v i m c lng cng b ng v h p l b ng cch chia s m t c ch r rng v minh b ch khi tnh lng lng v chnh sch gi i quy t xung t lao ng theo di cc khi u n i v ph n ng lin quan n ti n lng. Cc chnh sch v th c hnh c a cng ty cng s c m cc kho n kh u tr vo ti n lng do p d ng cc th c hnh k lu t, v cc kho n thanh ton c th c hi n m t cch thu n ti n cho ng i lao ng. Vi c cc chnh sch nu ra m t cch r rng v minh b ch, s trao quy n cho ng i lao ng thng l ng c hi u qu v ti n lng h p l v cng b ng s m m c t i thi u, p ng nhu c u c b n c a i s ng. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Nng dn ph i m b o r ng m c lng chi tr cho 1 tu n lm vi c tiu chu n, t nh t ph i h p php v p ng c tiu chu n m c lng t i thi u c a cng nghi p; chi tr cc nhu c u c b n c a ng i lao ng v c m t ph n tch ly. 2. Nhu c u c b n c n c nh gi b ng cch t t ch c i di n cho cng nhn lao ng v nh gi chi ph sinh ho t b ng cc phng php tnh ton. K t qu tnh ton ny c t li ha v l ph l c c a m i h p ng lao ng 3. B n ph i c cch tnh ti n cng laop ng m t cch r rng v r t minh b ch. Phng php tnh lng ny ph i d a trn nguyn t c thanh ton cng b ng theo cng vi c. Phng php tnh ton ny ph i c t li u ha v nh km thnh ph l c h p ng lao ng 4. T t c cng nhn c a b n ph i nh n th c c phng php tnh lng ny 5. Nng dn ch tr i nui ph i thanh ton ti n lng theo cch ti n l i cho ng i lao ng. Ch ng h n, n u m t ng i lao ng c n thanh ton b ng ti n m t, b n ph i tr cho h ti n m t, n u ng i lao ng thch thanh ton lng theo hnh th c chuy n kho n qua ngn hng b n nn thanh ton cho h b ng chuy n kho n
Tiu ch 7.10:H p
ng lao
ng
Cc tiu chu n p d ng (7.10.1 7.10.3) thu nh p) l C s l lu n: Cha kha cho m t trao i cng b ng v minh b ch (lm vi c m t th a thu n r rng cho c hai bn v c th c xc nh n trong kho ng th i gian h p ng. Cc gi y t m c hai bn c th ti p c n s r t c n thi t khi mu n xc minh. i u ny cng s m b o trnh cc xung t gy ra do hi u l m v n u x y ra cung t, c n cng nhau th o lu n r rng. Cc phng n quay vng lao ng h p ng nh m khng cho lao ng lm vi c lu di c nh n m c th lao cng b ng v cc l i ch khc u b c m.. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. B n ph i chu n b b n in h p 2. B n ph i trao b n copy h p ng lao ng lao ng cho m i cng nhn ng cho m i cng nhn ng v
3. B n c n gi i thch r cho cng nhn c a b n ngha c a m i i u kho n trong h p ch c ch n r ng h hi u h p ng h k v i b n v tr i nui c a b n
4. Th i gian th vi c t i a ph i c c p trong h p ng i v i cng nhn lao ng, khng ph i l ng i lm cng vi c qu n l v v cng nhn c b ng i h c, l 1 thng v b n ph i tn tr ng quy nh 5. Th i gian th vi c t i a c nu trong h p ng i v i ng i qu n l tr i nui, cng nhn c b ng i h c ph i l 2 thng v b n ph i tn tr ng quy nh
Tiu ch 7.11:Cc h th ng qu n l Cc tiu chu n p d ng (7.11.1 7.11.5) C s l lu n: Ng i s d ng lao ng s a vo m t h th ng cho php ng i lao ng c th t do trao i v cc v n quan tm. H th ng nh v y c n b o v danh tnh c a nh ng ng i th i ci. Ng i s d ng lao ng cng s c g ng lu gi h s, theo di v gi i quy t cc v n trong kh nng t i a c a h . Con s 90% l ng u nhin v c ngha l h u nh t t c cc khi u n i c gi i quy t nhanh chng. C m t tiu chu n d a trn cc s li u cng cho php t l khi u n i c gi i quy t m c cao hn trong qu trnh s a i cc tiu chu n ny. Hi n nay, c th nh n th y r ng h u h t cc nh cung c p v cung c p d ch v k h p ng v i ng i nui khng th cung c p cc i u ki n an ton v s c kh e ph h p cho ng i lao ng v i u ny n m ngoi s ki m sot c a ng i nui. Tuy nhin, kho ng th i gian m t nm, m PAD xem xt l m t khung th i gian th c t cho ng i nui xc nh nh cung c p cc i u ki n ny. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. B n ph i ch c ch n r ng t t c ng i lao ng c phng php lin h b m t v i b n v cc b n lin quan n quy n lao ng, i u ki n lm vi c. T i thi u l b n ph i c thng th gp t ni no quanh tr i nui c a b n, cho php ng i lao ng c th g i nh ng ki n ngh hay gp n u c 2. B n ph i c m t s ghi chp t t c nh ng v n m ng i lao m u gp ), ngy v nh ng phc p c th c hi n ng a ra (bao g m c cc
3. B n ph i gi i quy t t nh t l 90% nh ng th c m c trong vng 1 thng k t khi nh n c. Ch nh ng v n m c b n v ng i lao ng ng l c gi i quy t th m i c xem l gi i quy t xong 4. V i cc ki n ngh cn l i, b n ph i vi t m t b n k ho ch m t cch b n gi i quy t 5. Th ng xuyn, nh ng cng vi c m b n giao (ch ng h n vt bn, ho c thu ho ch) c n thu thm lao ng. Cc i u ki n cho nh ng ng i lao ng thu thm ny xem nh khng ph h p v i tiu ch c a b tiu chu n ny. M c d c i khi tr i nui c a b n c th c ch ng nh n khi s d ng cc lao ng thu thm m khng p d ng cc i u ki n lm vi c ph h p, sau m t nm c ch ng nh n, t t c cc lao ng (ngay c lao ng khng k v i b n nhng lm vi c theo ma v ) c n c h ng l i t cc quy n c p trong b tiu chu n ny. N u b n khng th c hi n vi c ny, s thu h i ch ng nh n tr i nui c a b n
Tiu ch 7.12: Lu tr h s Cc tiu chu n p d ng (7.12.1) C s l lu n: Tun th cc tiu chu n v lm thm gi c n c b ng ch ng v nh ng gi lm vi c c a ng i lao ng c lu gi chnh xc. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. B n ph i lu tr cc h s v th i gian lm vi c cho m i ng i lao c ab n ng trong tr i nui
2. B n ph i c danh sch c p nh t ng i lao ng v b ng ch m cng cho th i gian lm vi c tr c u v hi n t i (t nh t l 6 thng tr c khi c ch ng nh n) c a cng nhn
Tiu ch 7.13: nh gi tc
ng x h i nhi u bn tham gia
i v i c ng
ng
a phng
Cc tiu chu n p d ng (7.13.1 7.13.2) C s l lu n: Nh ng ng i s ng trong cc c ng ng xung quanh tr i nui c Tra/basa chnh l cc bn tham gia quan tr ng. Giao ti p v t v n th ng xuyn c th xy d ng m i quan h tin c y v i cc c ng ng a phng v ngn ch n ho c gi m thi u xung t. Cc tr i nui nn gp ph n vo xo i gi m ngho v an ninh lng th c mang l i nh ng l i ch th c cho c ng ng a phng. Tr ng tm c a cc tiu ch nh gi tc ng x h i c s tham gia c a c ng ng (p-SIA) l r i ro v tc ng gi a cc c ng ng xung quanh v tr i nui. Thng tin v ho t ng k thu t trong tr i nui khng c r i ro v tc ng bn ngoi tr i khng c n ph i c ghi l i cng khng c ti t l trong qu trnh tham gia. Ph m vi m cc b c trong p-SIA c th c hi n b i cc chuyn gia ho c t v n bn ngoi chuyn nghi p, ho c c b n a ha (g n nh y ), c ho c khng s d ng cc cng c k thu t cao, c th thch h p v i quy m c a tr i nui. Di n tch-kch th c (ao v t ai ginh ring cho tr i nui), cng ngh nui (t chuyn su n m r ng), v chi tiu v n l nh ng ch th t t nh gi m c s ph h p c a phng php v cng c c s d ng trong cc pSIA. Ng i nui nh c th th c hi n cc b c ny trong quy trnh t ch c t i a phng v s d ng ti li u vi t tay c ng trn b ng tin cng c ng c a lng. t cng nghi p ho c u t quy m l n s c n ph i thu cc chuyn gia chuyn nghi p h tr qu trnh ny v c n tun th cc m t phng php c a UNDP ho c Ngn hng Th gi i. i m b sung duy nh t m t chung chung hi n t i c a phng php p-SIA l yu c u v m t k ho ch ng c a v c i t o. i v i tr i nui m i, tr ng tm c a tiu chu n ny n m m c ch nh gi r i ro v tc ng trong tng lai. Vi c nh gi tc ng s c th c hi n tr c khi b t u xy d ng tr i nui. i v i tr i nui hi n c, t p trung vo vi c nh gi cc r i ro v tc ng th c t . Trong c hai tr ng h p, k t qu c nh h ng theo h ng xc nh lm th no gi i quy t c trch nhi m v i nh ng r i ro v tc ng trong qu trnh m phn v i nh ng ng i b nh h ng. Trong cc cch ti p c n ch ng nh n c th (h p tc x ho c m t khu v c g m cc tr i nui c nhn c cc s n ph m khng th truy xu t ngu n g c khi bn, c nhm s l m t n v l i ch). Tiu chu n b n v ng x h i ng tin c y ph i c kh nng p ng m i quan tm th c s c a con trong cc c ng ng n m g n tr i nui, cng nh t i tr i nui. c bi t, c n tham kh o ki n trong c ng ng a phng xc nh ng cc xung t ti m nng, trnh, gi m thi u v/ho c gi m nh thng qua thng l ng m v minh b ch trn c s nh gi r i ro v tc ng hi n t i i v i c ng ng xung quanh. C ng ng s c c h i l m t ph n c a qu trnh nh gi. Nh ng tc ng c a ho t ng nui tr ng th y s n ln dn t c thi u s v nh ng ng i d b phn bi t i x s c tnh, v c h i cho nh ng nhm ng i nn c xc nh, nh gi v gi i quy t. C th khng ph i lc no cng trnh c tc ng tiu c c. Tuy nhin, qu trnh gi i quy t chng ph i c i m , cng b ng v minh b ch. Do , cc tiu chu n c ng ng t p trung vo i tho i v m phn v i cc c ng ng xung quanh.
Quy ph m th c hnh qu n l t t hn
1.
B n nn m i hng xm v nh ng c ng ng a phng tham gia vo vi c nh gi tc ng x h i c s tham gia c a c ng ng. p-SIA khng c n thi t qu ph c t p xong c n ph i nh gi nh ng kha c nh sau y a. Qu trnh nh gi v trao i thng tin v i cc bn lin quan l minh b ch (v d , nh ng ng i b nh h ng, nhm v c ng ng). B n ph i chu n b danh sch ng i c kh nng b nh h ng b i tr i nui v cch b n lin h v i h th c hi n nh gi p-SIA b. S l ng cc b c nh gi p-SIA nh m m c ch cho php m i ng i c th nh gi phng php nh gi p-SIA l c s tham gia c a c ng ng v minh b ch. Cc b c ny bao g m D nh nh gi p-SIA ph i c lin h tr c v c bn quan tm tham gia v/ho c thu th p thng tin th i gian cho php cc
Danh sch cc bn lin quan, trong cc m t v tc ng, v trong bo co nh gi tc ng p-SIA cu i cng, h p v i cc bn lin quan trong danh sch (ho c v i i di n c a cc bn lin quan) c th c hi n. Cc cu c h p c n c tm t t v nh ng ti li u ny c nh km trong bo co t ng k t; danh sch tn v a ch lin h c a nh ng ng i tham gia ph i c nh km B ng ch ng c cung c p r ng b n d th o v bo co p-SIA cu i cng c trnh ln i di n chnh quy n a phng, v n u c cc bin lin quan yu c u th g i ln cc t ch c dn s c l a ch n b i cc bn lin quan
c. M t bo co r i ro, v tc ng th c c a tr i nui c a b n ho c cc tr i nui qui ho ch (n u b n d nh xy d ng m t tr i nui) v t nh t l hai gi i php. V d : i u g s x y ra n u tr i nui ti p t c ho t l k ho ch hi n t i ng (hay c xy d ng).
i u g c th x y ra n u tr i nui b d ng ho t ng (hay khng c xy d ng). y l m t phng n thay th c n ph i c nh gi i u g s x y ra n u tr i nui c ao x l n c? ki n s x y ra y l gi i php d y l
i u g s x y ra n u tr i nui ch b ng 2/3 di n tch hi n nay? gi i php d ki n s x y ra m b n nn cn nh c
Trong ph n ny c a nh gi, cc khi ni m bao g m: Cc kha c nh v kinh t (tc c ng ng) ng ln c h i vi c lm, tc ng n sinh k c a
nh gi ngu n l i t nhin v s d ng ( t v n c, tc s n c c a cc ngu n l i t nhin bao g m n c) Cc kha c nh lin quan gio d c, kin th c)
ng ln ch t l ng v s
n con ng i (an ninh lng th c, s c kh e v an ton,
C s h t ng ( ng x, i n, i n tho i, nh , h th ng thu gom ch t th i) Cc kha c nh v vn ha ( a phng/truy n th ng/tn ng ng v ni m tin, x h i lo i tr /bao g m, bnh ng gi i, thay i v c u trc tu i c a c ng ng, cc t ch c khng chnh th c a phng) Cc kha c nh v chnh quy n ( nh h ng c a nui tr ng thu s n trn cc tiu chu n, i u c m k , quy nh, php lu t, qu n l xung t, v li u nh ng thay i ny n tnh minh b ch, trch nhi m v tham gia vo vi c ra quy t nh
d. Nghin c u v bo co cc tc ng c th x y ra c th s l vi c quan tr ng nh t. Trong khi th c hi n, i u quan tr ng l s p x p cc cu c h p v i cc bn lin quan cho h u tin cng nh cho h th hi n cch h nh gi / xem xt / c m nh n, xc nh c r i ro tch c c v tiu c c v tc ng (theo cch lm vi c cng m ng cho vi c x l th a hi p) e. Th c hi n i u tra su hn vo nh ng tc ng m c xem xt u tin b i c ng t p trung vo cu h i " i u g thay i s d n n n u h th c s x y ra?" Bao g m: ng
Tc ng v t l ln cc c u trc t nhin v nhn t o v cc qu trnh C kh nng thch nghi v nh ng tc ng x h i v kinh t c a vi c th c hi n thch nghi nh v y Lm th no cc hi u ng ny tc ng gin ti p c th so snh v i khng c s can thi p Lm th no nh h ng c th c tch ly f. xu t t i a ha tnh tch c c v h n ch t i a tiu c c, v i cn nh c n cc l a ch n b i th ng cho nh ng vng t v con ng i b nh h ng, bao g m cc cc khuy n ngh v lm th no trnh nh ng v n ny v i cc tr i nui trong giai o n d nh pht tri n g. xu t m t k ho ch gi m thi u cc tc ng c xc nh b i c ng ng. B n nn bao g m c m t k ho ch ng c a ho t ng v thu h i gi i thch cch s a ch a, ph c h i s di n ra n u cc tr i nui ng c a ho c b ph s n. h. Xy d ng v ph duy t, v i t t c cc bn lin quan, m t k ho ch gim st v cc ch s v r i ro tch c c v tiu c c v cc tc ng. B c ny nn c th c hi n b ng cch s d ng
Th o lu n nhm t p trung (FGD), l m t cch nhanh chng thu th p d li u t cc bn lin quan khc nhau trong m t nhm. V d ny s bao g m cc cu c h p v i cc trang tr i nng nghi p trong khu v c c a b n, cc cu c h p v i ng dn, vv Qu trnh ny l r t h u ch cho vi c suy ngh xung v cc m i quan tm, ki m tra cho thng tin xc nh n, ho c c c m t danh sch v i m t lo t cc ph n ng gi nh ho c d nh hnh ng Phng php nh gi nhanh nng thn c s tham gia c a c ng ng (PRA): c ngha l vi c p d ng m t cch ti p c n v phng php i u tra nhanh v i s nh n m nh v ki n th c a phng v nh n th c. N bao g m cc ho t ng nhm thng qua cc bn lin quan c khuy n khch chia s thng tin v th c hi n nh gi v xy d ng gi i php ring c a h .
i. M t b n tm t t km cc khuy n ngh v k t lu n l c xy d ng cho t t c cc bn tham gia vo qu trnh ny v thng bo t i cng c ng a phng, lm cho t t c cc thnh vin c a c ng ng a phng c th truy c p ngu n thng tin ny. 2. G i bo co nh gi tc ng x h i p-SIA n i di n cc h (t nh t l 10) trong c ng ng, chnh quy n a phng v t nh t l 1 t ch c x h i. Khi b n g i bo co, m b o r ng b n nh n c vn b n xc nh n h nh n c bo co p-SIA.
Tiu ch 7.14: Khi u n i c a c ng Tiu chu n p d ng (7.14.1 7.14.3)
ng
a phng
C s l lu n: Cc cu c m phn cng b ng v c i m s gip gi i quy t xung t. Do , cc tr i nui ph i c m t chnh sch gi i quy t xung t trong m t cch th c khi u n i cng nh cch tr i nui d nh gi i quy t xung t. N i dung c a chnh sch ny ph i c cng b (cho cc c ng ng xung quanh) v cc tr i nui ph i cung c p xc minh v ti n gi i quy t cc v n quan tm. Tiu chu n ny th a nh n cc tr ng h p m khng ph i t t c cc cu c xung t c th c gi i quy t d dng v nhanh chng. N cng c p n cc xung t c th khng nh t thi t do xy d ng tr i nui v/ho c khi tr i i vo ho t ng. Nhng tr i nui s t p trung (c ngha l ch ng tm ki m xc nh v gi i quy t) c quan tm n cc khi u n i, vo cc n l c trnh lm t n h i n l i ch c a c ng ng xung quanh, v cung c p b ng ch ng theo tiu chu n. Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. B n nn pht tri n m t chnh sch gi i quy t nh ng khi u n i v i cc c ng ng a phng. Cc chnh sch s thng bo cch th c m cc xung t v khi u n i c ghi nh n v theo di minh b ch v gi i thch lm th no gi i quy t t t c cc khi u n i nh n c 2. Chnh sch ny ph i c p d ng v c th hi u ch nh, i u ny c ngha l m i ng i c th ki m tra b n p d ng hay cha 3. B n c n ph i c thng th khi u n i t i nh ng v tr khc nhau quanh tr i nui c ng ng a phng g i cc ki n khi u n i n u c 4. B n ph i c s theo di vi c ti p nh n v gi i quy t cc khi u n i 5. B n ph i c xc nh n l nh n c cc ki n khi u n i. Gi y xc nh n ny ph i c vi t b ng ngn ng d hi u ng i dn a phng c th hi u c 6. B nh ph i n l c gi i quy t t t c cc khi u n i b n g p ph i v i c ng t nh t b n ph i gi i quy t: 50% cc khi u n i trong vng 6 thng 75% cc khi u n i trong vng 1 nm T t c cc khi u n i trong vng 2 nm ng a phng. cho cc
7. Cch th c b n ti p nh n v gi i quy t cc khi u n i ph i c t li u ha v khi h p dn th nh ng khi u n i ph i c tm t t. Tm t t ny ph i bao g m c k ho ch (danh sch nh ng v n quan ng i), gi i php v th a hi p t c, ai s lm v khi no lm v danh sch cc i bi u tham d . Chnh quy n a phng v t nh t m t t ch c x h i dn s , tham gia vo qu trnh gi i quy t khi u n i v cc ti li u c lin quan.
8. Cc khi u n i c xem nh l c gi i quy t n u c i b n v ng i khi u n i ng a ra kh i danh sch nh ng v n khi u n i v k ho ch gi i quy t. Khi khi u n i c gi i quy t, l y gi y xc nh n c a ng i khi u n i l v n th c s c gi i quy t xong 9. L y ch k t cc c ng ng a phng gi i quy t cu c xung t c p d ng xc nh n r ng k ho ch b n ang p d ng
10. G i m t b n sao c a chnh sch v cc vn b n lin quan n m t i di n c a chnh quy n a phng v t nh t m t t ch c x h i dn s . Lu xin m t vn b n kh ng nh h nh n c cc chnh sch v vn b n lin quan 11. L y m t vn b n xc nh n c a chnh quy n a phng r ng h nh n r ng b n nh n c nh ng khi u n i t h nh n c gi y xc
Tiu ch 7.15: u tin s d ng lao Tiu chu n p d ng (7.15.1 7.15.2)
ng
a phng
C s l lu n: Lao ng th cng khng c tay ngh r t ph bi n t i nhi u tr i nui c tra v, do , nui c tra c th mang l i l i ch cho n n kinh t nng thn nh m t ngu n s d ng lao ng chnh. Tuy nhin, ng i nui c tra th ng tuy n d ng lao ng nh p c v yu c u h l i, ho c g n tr i nui. Khi lm nh v y, gi tr ti m nng c a nui c tra ng gp cho n n kinh t a phng nng thn b gi m i. Cc tiu ch c xy d ng m b o nh ng ng i trong l c l ng lao ng a phng c coi l h p l cho vi c lm t i tr i nui, v lao ng di c ch c thu khi l c l ng lao ng a phng khng p ng yu c u Quy ph m th c hnh qu n l t t hn 1. Lun n l c s d ng lao t cc ni khc ng t cc c ng ng a phng hn l s d ng lao ng n
2. Lu tr tn, a ch v s lin l c c a t t c nh ng ng i b n tham kh o thng bo cc v tr c n tuy n d ng t i c ng ng a phng (v d nh ng ng i s ng trong huy n ho c cc n v hnh chnh tng ng) 3. B n nn thng bo tuy n d ng trn cc b ng tin quanh tr i nui c a b n. Nh ng thng tin tuy n d ng ny c ghi ngy thng v sau b n tuy n ai cho v tr , b n ph i lu cc thng tin 4. N u b n nh n ai n t ni khc b n ph i vi t v gi i thch cho b t k ai ki m tra t i sao b n khng nh n cc ng i t c ng ng a phng.

Tiêu chuẩn PAD/ ASC trong nuôi cá Tra/Basa

Enviado por

Dados do documento

Título original

Direitos autorais

Formatos disponíveis

Compartilhar este documento

Compartilhar ou incorporar documento

Opções de compartilhamento

Você considera este documento útil?

Este conteúdo é inapropriado?

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Tiêu chuẩn PAD/ ASC trong nuôi cá Tra/Basa

Enviado por

Direitos autorais:

Formatos disponíveis

Qui ph m th c hnh qu n l t t hn trong nui c Tra/Basa

M t cng c h tr vi c tun th cc tiu chu n c Tra/Basa c a H i ng Qu n l Nui tr ng Thu s n (ASC)

Phin b n 1.0 - Published August 31, 2010

2. Lin h v i chnh quy n a phng v qu c gia tr ng th y s n p d ng cho tr i nui c a b n.

3. Xc nh v tr tr i nui c a b n trong b n quy ho ch trong khu v c c qui ho ch cho nui th y s n.

Tiu ch 2.2: Chuy n

i cc h sinh thi t nhin

V d v b tr l ng nui ph h p (cc mu en l cc l ng nui c)

V d v b tr l ng nui khng ph h p (cc mu en l cc l ng nui c)

V d v b tr ng qu ng khng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)

3. Tiu chu n ng qu ng. S l ng v kho ng cch cho php gi a cc l ng:

V d v b tr ng qu ng khng ph h p (cc mu en l cc ng qu ng nui c)

NGUYN T C 3: H N CH T I NGU N L I N C V T Tiu ch 3.1: S d ng dinh d ng hi u qu Cc tiu chu n p d ng (3.1.1 3.1.4)

Tiu ch 3.2. o ch t l ng n c Cc tiu chu n p d ng (3.2.1)

Hm l ng DO cao nh t (mg/l) Hm l ng DO bo ha cao nh t (mg/l)

[Di n tch ao x 0,2 m ] -

[Di n tch ao ch a bn x 0.3m ]

Di n tch ao trong cng th c ch t ng di n tch c a t t c cc ao b n thu gom bn y th i ra ao x l bn y.

Tiu ch 4.4: Cc dng c bi n Cc tiu chu n p d ng (4.4.1)

2. Cho t t c cc l n th gi ng, l y gi y ch ng nh n t tr i gi ng ho c c s ng c r ng c gi ng b n mua khng ph i l c bi n i gen hay c lai

Tiu ch 4.6: S a ch a ao l m t ph n c a qu n l c tr n thot

Tiu ch 5.2: Qu n l hi u qu th c n s d ng trong tr i nui

T l s ng (Cho m i ao, l ng, ng qu ng) =

(S l ng c th S l ng c thu ho ch) x 100 (S l ng c th )

b. C i thi n ch t l ng c gi ng b n nui c. C i ti n ch cho n m b o c nui tng tr ng nhanh hn

Tiu ch 6.6:Ki m sot

e. M c lng t i thi u f. L i ch/ph c c p g. S c kh e v an ton h. C n i quy c a tr i nui 2. Lu copy t t c cc lu t v quy nh

Tiu ch 7.2: Lao

2. Lu gi b n ph t copy ch ng minh th c a t t c lao 3. Khng bao gi thu lao ng nh hn 15 tu i

4. V i nh ng lao ng trong nh ng v n sau y:

Tiu ch 7.6: Phn bi t

Tiu ch 7.7: Cng b ng v th c hnh ti n b v i ng i lao ph t) Tiu chu n p d ng (7.7.1)

10. Lu gi ha n c k b i cng nhn c a b n s ti n m h d lng cho thng 3 nm 2011 vv).

Tiu ch 7.9: Lng cng b ng v Tiu chu n p d ng (7.9.1 7.9.3)

3. B n c n gi i thch r cho cng nhn c a b n ngha c a m i i u kho n trong h p ch c ch n r ng h hi u h p ng h k v i b n v tr i nui c a b n

ng x h i nhi u bn tham gia

i u g c th x y ra n u tr i nui b d ng ho t ng (hay khng c xy d ng). y l m t phng n thay th c n ph i c nh gi i u g s x y ra n u tr i nui c ao x l n c? ki n s x y ra y l gi i php d y l

i u g s x y ra n u tr i nui ch b ng 2/3 di n tch hi n nay? gi i php d ki n s x y ra m b n nn cn nh c

n con ng i (an ninh lng th c, s c kh e v an ton,

Tiu ch 7.14: Khi u n i c a c ng Tiu chu n p d ng (7.14.1 7.14.3)

Tiu ch 7.15: u tin s d ng lao Tiu chu n p d ng (7.15.1 7.15.2)

Você também pode gostar