Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Noli Fakulteti Ekonomik Dega Finance - Kontabilitet Viti III, Grupi III
Nj vshtrim i prgjithshm. 1.1 Objektivat. 1.2 Historiku i shkurter i kompanise. 1.3Pasqyrat Kryesore Financiare te Kompanise: (Bilanc, PASH, Cash Flow, Pasqyra e ndryshimeve ne kapital). 1.4 LLogaritja e raporteve te likuiditetit, raportet e struktures se kapitalit dhe raportet e perfitueshmerise. 1.5 Analiza e bilacit me permase te njejte (strukturore). 1.6 Analiza horizontale e bilancit. 1.7 Analiza e pasqyres se te ardhurave dhe raportet e perdorimit te aktiveve. 1.8 Analiza e fluksit te mjeteve monetare nga operacionet (metoda direkte). 1.9 Analiza e likuiditetit te njesise ekonomike. 1.10 Analiza e aftesise paguese te njesise ekonomike dhe structures se kapitalit. 1.11 Analiza e ecurise se njesise ekonomike 1.12Rekomandime dhe referenca
1.1 Objektivat.
1. Analizimi i likuiditetit, i perfitueshmerise dhe i aftesise paguese te kompanise mbeshtetur ne rezultatet dhe ecurite e raporteve per vitin 2009 dhe 2010. 2. Analiza e aktivitetit te investimit dhe shpjegimi i ecurise se aktiveve afatshkurtra dhe afatgjata. 3. Analiza e aktivitetit te financimit nepermjet analizes horizontale dhe vertikale. 4. Analiza horizontale dhe vertikale e zerave te PASH. 5. Analiza e flukseve te mjeteve monetare dhe pasqyra e fluksit te parase sipas metodes direkte. 6. Analiza e likuiditetit te njesise ekonomike nepermjet ciklit operativ dhe ciklit te parase. 7. Analiza e struktures se kapitalit dhe aftesia paguese. 8. Analiza e ndryshimit dhe ecurise se firmes duke u bazuar ne ndryshimin e zerave te pasqyrave financiare dhe vlerave te raporteve nga 2009 ne 2010.
Kompania ABC Shpk operon ne fushen e mirembajtjes se mjedisit dhe pastrimit te qyteteve. Aktiviteti i saj ka nisur ne vitin 1994 dhe fillimisht kompania ishte e fokusuar ne fushen e ndertimeve. Fokusimi ne sektorin e ri ka nisur pas vitin 1998. Aktualisht kompania ka kontrata te rregullta disa vjecare me disa bashki dhe komuna per pastrimin e tyre. Keto kontrata kane ardhur duke u shtuar si pasoje e aktivitetit dhe puneve shume te mira te kryera nga kompania ne vite. Pikerisht plotesimi ne te gjitha detajet i kontratave specifike e ka bere kete kompani te jete lider ne tregun shqiptar. Kompania ka investuar vazhdimisht ne mjete te teknologjise se larte dhe aktive te tjera duke arritur te kete nje numer te konsiderueshem asetesh te cilat e ndihmojne te fitoje tenderat e ndryshem qe shpallin institucionet publike. Aktualisht kompania ka mbi 300 punonjes, te gjithe te siguruar duke qene nje kompani shume e rregullt ne rapot me detyrimet ndaj institucioneve te ndryshme shteterore. Duke vazhduar ne rrugen e nisur prej me shume se 15 vitesh kjo kompani ka krijuar dhe do te vazhdoje te mbaje emrin e saj te mire dhe besimin nga institucionet kontraktore. Pikerisht ky besim dhe emer I mire, I bashkuar me investimet e medha te bera ne asete krijojne premise shume te mira per vazhdimin e te qenurit lider ne sektorin e mirembajtjes se mjedisit ku kompania vepron.
SHENIMET SHPJEGUESE 1. Mjete monetare Mjetet Monetare perbehen nga gjendjet: a Bankat b Arka 8,969,916 Lek 2,138,927 Lek 11,108,843 Lek
2. Llogari te arketueshme Shoqeria ABC ka kerkesa te arketueshme per shitje produktesh ne vleren 38,881,921 Leke. 3. Llogari te tjera te arketueshme Llogari te tjera te arketueshme perbehen nga: a Tatim mbi fitimin b Paguar me teper ne zhdoganime 3,754,759 Lek 82 Lek 3,754,841 Lek
4. Instrumenta te tjera borxhi Ne kete ze pasqyrohet detyrimi i ortakut ndaj kompanise ne vleren 13,448,476 Leke. 5. Inventari Shoqeria ka gjendje ne bilanc material te para dhe lende ndihmese si me poshte: a b c d Materiale ndertimi Lende djegese Materiale te tjera Inventar I imet 8,430,259 1,901,214 503,580 21,600 10,856,653 Lek Lek Lek Lek Lek
Aktivet afatgjata materiale perbehen nga: 6. Pershkrimi Toka 7. Pershkrimi Makineripaisje Instrumentadhevegla Mjetetransporti 8. Pershkrimi Mobilje e paisjezyre Paisje informative 9. Pershkrimi Ndertesa Kostohistorike 20,146,035 Amortizimiakumuluar VleraKontabel 3,208,166 16,937,869 16,937,869 Kostohistorike Amortizimiakumuluar VleraKontabel 250,920 152,260 18,859 47,250 232,061 105,010 337,071 Kostohistorike Amortizimiakumuluar VleraKontabel 8,296,137 420,528 62,479,775 2,996,342 35,510 18,264,812 5,299,795 385,018 44,214,963 49,899,776 Kostohistorike 5,383,100 Amortizimiakumuluar VleraKontabel 5,383,100 5,383,100
KAPITALI
16. Kapitali Aksionar Kapitali aksionar ne fillim te periudhes Rritja e kapitalit gjate periudhes Kapitali aksionar ne fund te periudhes 71,600,000 71,600,000 Leke Leke
1.4 Llogaritja e raporteve te likuiditetit, raportet e struktures se kapitalit dhe raportet e perfitueshmerise.
Raportet e likuiditetit
Raporti Korent
5 4 3 2 1 0 2009 2010 Raporti Korent
Raporti korrent pasqyron aktivet ne dispozicion per te plotesuar detyrimet afatshkurtra. Vlera 2.91 tregon se shoqeria ka ne dispozicion 2.91 leke aktive afatshkurtra per te perballuar cdo lek detyrime afatshkurtra te maturuara. Vlera 4.65 per vitin 2009 tregon se shoqeria ka ne dispozicion 4.65 leke aktive afatshkurtra per te perballuar cdo lek detyrime afatshkurtra te maturuara. Ulja e vleres nga 4.65 ne 2.91 eshte nje shenje e mire pasi tregon se shoqeria po i investon aktivet e teperta afatshkurtra por perseri mban nje nivel shume te mire te tyre.
Testi Acid
Testi Acid
4 3 2 1 0 2009 2010 Testi Acid
Raporti I testit acid eshte treguesi I likuiditetit I cili perdor aktivet afatshkurtra me likuide si arka, investime afatshkurtra e llogari te arketueshme. Vlera 2.01 ne 2010 tregon se shoqeria ka 2.01 leke aktive likuide per te mbuluar cdo lek te detyrimeve afatshkurtra dhe 3.28 ne 2009 tregon se shoqeria ka 3.28 leke aktive likuide per te mbuluar cdo lek te detyrimeve afatshkurtra. Ulja e vleres nga 3.28 ne 2.01 eshte nje shenje e mire pasi tregon se shoqeria nuk po mban shume aktive likuide te paperdorura.
Dite shitje inventari = Gjendja mesatare e inventarit Kosto e prod te shitura / 360
= 8,487,097 = 327,185
25.94
Nepermjet ketij raporti shikojme se kompania ka nje qarkullim shume te mire te inventarit me 26 dite.
Raporti detyrime mbi kapital ne vleren 27.2% per vitin 2010 tregon se 27.2% e totalit te aktiveve jane financuar nga kreditore, ndersa pjesa tjeter prej 72.8% eshte financuar nga kapitali I vete shoqerise. Krahasuar me vitin 2009 shohim nje ndryshim te vogel te struktures ne favor te kapitalit te vet per vitin 2010. Pra shoqeria ka ulur nivelin total te borxheve apo detyrimeve te saj.
Raporti detyrime afatgjata mbi kapitalin aksioner tregon se si shoqeria ka mundesi te mbuloje detyrimet e saj afatgjata vetem me ane te kapitalit te saj aksioner. Ndryshimi nga 59% ne 2009 ne 43.6% ne 2010 tregon se shoqeria ka rritur aftesine e saj te mbulimit te detyrimeve.
Mbulimi i interesit
Mbulimi I interesit
18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2009 2010 Mbulimi I interesit
Raporti I mbulimit te interesit tregon se mbi 11 leke fitime jane ne dispozicion te shoqerise per cdo leke interes per vitin 2010 nga 17 leke qe ishin per vitin 2009. Kjo ka ardhur si rrjedhoje e uljes se fitimit te kompanise per vitin 2010.
24028961+2578439*(1-10%) = 13.0% 203,044,441 Kthimi ne total aktive ose ROA eshte 13% per vitin 2010 dhe tregon se cdo leke aktive gjeneron 0.13 leke fitim para interesit dhe pas taksave.
Kthimi ne kapital =
= 24,028,961 71,600,000
33.6%
Kthimi nga kapitali 33.6% tregon se cdo lek mjet kapital gjeneron 33.6 lek fitim
= 22,827,512 71,600,000
31.9%
Kthimi nga kapitali I vet tregon se fitimi ne dispozicion te aksionereve eshte 31.9% e vleres qe ata kane investuar ne shoqeri.
Raportet e perfitueshmerise
Raportet e perfitueshmerise lidhin zerat e pasqyres se te ardhurave me shitjet dhe nuk jane ndryshe nga rezultatet qe na japin pasqyrat strukturore.
= 132,457,743 250,244,165
52.9%
Fitimi marxhinal bruto tregon se per cdo njesi shtese shitje fitimi bruto eshte 52.9%.
9.6%
Fitimi marxhinal neto tregon se per cdo njesi shtese shitje fitimi neto eshte 9.6%.
Fitimi marzhinal para taksave = Fitim para tatimit = 26,698,845 = 10.7% Shitje neto 250,244,165
Fitimi marxhinal para taksave tregon se per cdo njesi shtese shitje fitimi marxhinal para taksave eshte 10.7%.
Emertimi Aktivet Aktivet afatshkurtra 1 Mjete monetare 2 Derivate dhe aktive fin. te mbajtura per tregetim i Derivatet ii Aktivet e mbajtura per tregetim Shuma I.2 3 Aktive te tjera afatshkurtra financiare i Llogari/kerkesa te arketueshme ii Llogari/kerkesa te tjera te arketueshme iii Instrumente te tjera borxhi iv Investime te tjera financiare Shuma I.3 4 Inventari i Lendet e para ii Prodhim ne proces iii Produkte te gatshme iv Mallra per rishitje v Parapagesat per furnizime Shuma I.4 5 Aktivet biologjike afatshkurtra 6 aktivet afatshkurtra te mbajtura per shitje 7 Parapagimet dhe shpenzimet e shtyra Totali Aktivet afatshkurtra Aktivet Afatgjata 1 Investimet financiare afatgjata Aksione dhe pjesem. te tjera ne njesi te i kontrolluara
5.2%
11.3%
5.1%
3.2%
36.6%
47.4%
ii Aksione dhe investime te tjera ne pjesemarrje iii Aksione dhe letra te tjera me vlere Shuma II.1 2 Aktive afatgjata materiale i Toka ii Makineri paisje iii Aktive te tjera afatgjata materiale iv Ndertesa Shuma II.2 3 Aktive biologjike afatgjata 4 Aktivet afatgjata jomateriale i Emri I mire ii Shpenzimet e zhvillimit iii Aktive te tjera afatgjata jomateriale Shuma II.4 5 Kapital aksionar I papaguar 6 Aktive te tjera afatgjata (ne proces) Total Aktivet afatgjata Total Aktivet
Nepermjet analizes me permase te njejte te bilancit mund te kuptojme peshen specifike qe ze cdo ze I aktivit apo pasivit ndaj totalit te aktit apo pasivit. Keshtu cdo ze eshte paraqitur si perqindje ndaj totalit te grupit perfaqsues. Nepermjet analizes me permase te njejte te aktivit te bilancit mund te analizojme ne lidhje me perberjen e investimeve, aktiveve afatshkurtra dhe afategjata Nga viti 2009 ne 2010 vihet re nje ulje me 6.1 % te mjeteve monetare por shohim dhe nje rritje te inventarit me 1.9% e cila shpjegon nje pjese te uljes se mjeteve monetare. Totali I aktiveve afatshkurtra eshte ulur me 10.8 % por aktivet afatgjata jane rritur me po 10.8% kjo shpjegohet me faktin se ulja ne aktivet afatshkurtra vjen si pasoje e investimit ne aktive afatgjata.
Emertimi Detyrimet afatshkurtra 1 Derivatet (vlera negative) 2 Huamarrjet i Huate dhe obligacionet afatshkurtra ii Kthimet/ripagesat e huave afatgjata iii Bono te konvertueshme Shuma I.2 3 Huate dhe parapagimet i Te pagueshme ndaj furnitoreve ii Te pagueshme ndaj punonjesve iii Detyrimet tatimore iv Hua te tjera v Parapagimet e arketuara Shuma I.3 4 Grantet dhe te ardhurat e shtyra 5 Provizionet afatshkurtra Totali detyrimet afatshkurtra Detyrimet afatgjata 1 Huat Afatgjata i Hua, bono dhe detyrime nga qeraja financiare ii Bonot e konvertueshme Shuma II.1 2 Huamarrje te tjera afatgjata 3 Provizionet afatgjata 4 Grantet dhe te ardhurat e shtyra Totali detyrimet afatgjata Totali Huate Kapitali 1 Aksionet e pakices 2 Kapitali qe I perket aksion. te shoqerise meme
1.2%
1.2% 8.6% 0.5% 3.4% 0.0% 12.6% 3.2% 1.6% 4.2% 0.0% 9.0%
12.6%
10.2%
14.6% 14.6%
21.9% 21.9%
14.6% 27.2%
21.9% 32.1%
Kapitali Aksionar Primi I aksionit Njesite dhe aksionet e thesarit rezerva rezerva ligjore rezerva te tjera Rezerva Statutore Shuma I.6 7 Fitimet e pashperndara 8 Fitimi/Humbja e vitit Financiar Total Kapitali TOTALI HUA DHE KAPITAL Diferenca
3 4 5 6 i ii ii
33.6%
37.1%
1.6%
1.1%
Nepermjet analizes me permase te njejte te pasivit te bilancit gjykojme mbi burimet e financimit perfshire edhe shperndarjen e financimit ndermjet detyrimeve afatshkurtra dhe detyrimeve afatgjata e kapitalit. Shikojme nje ulje te detyrimeve nga obligacionet afatshkurtra nga 1.2% ne 0%. Te detyrimet e pagueshme kemi nje rritje nga 3.2% ne 8.6% pra blerjet me kredi per vitin 2010 jane me te larta se ne 2009. Detyrimet e pagueshme ndaj punonjesve jane ulur nga 1.6% ne 0.5%, detyrimet tatimore jane ulur me 0.8% ne 2010. Totali I detyrimeve afatshkurtra eshte rritur nga 10.2% ne 12.6%. Kjo rritje ka ardhur si pasoje e rritjes se larte te detyrimeve ndaj furnitoreve. Huat afatgjata jane ulur me 7.3% ne vitin 2010. Totali I huave eshte ulur nga 32.1% ne 2009 ne 27.2% per 2010, nderkohe qe kapitali aksioner eshte ulur nga 37.1% ne 2009 ne 33.6% ne 2010. Totali I kapitalit eshte rritur nga 67.9% ne 2009 ne 72.8% ne 2010.
-8.5%
-35.8%
(7,336,477) 4,739,115
-11.6% 77.5%
4,739,115
77.5%
-14.6%
(13,321,149) Aktivet Afatgjata 1 Investimet financiare afatgjata i Aksione dhe pjesem. te tjera ne njesi te kontrolluara ii Aksione dhe investime te tjera ne pjesemarrje iii Aksione dhe letra te tjera me vlere Shuma II.1 2 Aktive afatgjata materiale i Toka ii Makineri paisje iii Aktive te tjera afatgjata materiale iv Ndertesa Shuma II.2 3 Aktive biologjike afatgjata 4 Aktivet afatgjata jomateriale i Emri I mire ii Shpenzimet e zhvillimit iii Aktive te tjera afatgjata jomateriale Shuma II.4 5 Kapital aksionar I papaguar 6 Aktive te tjera afatgjata (ne proces) Total Aktivet afatgjata Total Aktivet (542,510) 258,321 (1,007,302) (1,291,491)
Emertimi Detyrimet afatshkurtra 1 Derivatet (vlera negative) 2 Huamarrjet i Huate dhe obligacionet afatshkurtra ii Kthimet/ripagesat e huave afatgjata iii Bono te konvertueshme Shuma I.2 3 Huate dhe parapagimet i Te pagueshme ndaj furnitoreve ii Te pagueshme ndaj punonjesve iii Detyrimet tatimore iv Hua te tjera v Parapagimet e arketuara Shuma I.3 4 Grantet dhe te ardhurat e shtyra 5 Provizionet afatshkurtra Totali detyrimet afatshkurtra Detyrimet afatgjata 1 Huat Afatgjata i Hua, bono dhe detyrime nga qeraja financiare ii Bonot e konvertueshme Shuma II.1 2 Huamarrje te tjera afatgjata 3 Provizionet afatgjata 4 Grantet dhe te ardhurat e shtyra Totali detyrimet afatgjata (2,329,788) -100.0%
54.9%
7,168,242
36.5%
(11,017,702)
-26.1%
(11,017,702)
-26.1%
-26.1%
(11,017,702) Totali Huate Kapitali 1 Aksionet e pakices 2 Kapitali qe I perket aksion. te shoqerise meme 3 Kapitali Aksionar 4 Primi I aksionit 5 Njesite dhe aksionet e thesarit 6 rezerva i rezerva ligjore ii rezerva te tjera ii Rezerva Statutore Shuma I.6 7 Fitimet e pashperndara 8 Fitimi/Humbja e vitit Financiar Total Kapitali TOTALI HUA DHE KAPITAL (3,849,460) -6.2%
0.0%
1,201,448
56.2%
Nepermjet analizes horizontale te bilancit gjykojme ndryshimin e zerave te bilancit ne perqindje nga njeri vit ne tjetrin. Duke pare analizen horizontale te bilancit te kompanise ABC shohim nje renie te mjeteve monetare ne vleren 49.1% nderkohe qe llogarite e arketueshme jane ulur me 8.5% dhe instrumentet e tjera te borxhit me 35.8%. Kjo ulje e madhe ne mjetet monetare shpjegohet nga rritja me 77.5 % ne lendet e para. Gjithashtu veme re nje investim mjaft te madh ne aktivet afatgjata material te cilat jane rritur me 328%. Ne te njejten kohe per shkak te amortizimit ndertesa ka pesuar nje ulje prej 5.6%, aktivet afatgjata ne proces kane shenuar nje rritje 125.5%.
Ne total aktivet kane pesuar nje rritje me 10.5%. Persa i perket detyrimeve per vitin 2010, huate dhe obligacionet afatshkurtra jane shlyer plotesisht ne vleren 100%. Llogarite e pagueshme ndaj furnitoreve jane rritur me 195.7% pra jane blere me shume lende te para me kredi tregetare. Detyrimet ndaj punonjesve jane ulur me 66.1% ndersa detyrimet tatimore per 2010 jane 9.8% me pak se 2009. Detyrimet afatgjata nga qeraja financiare jane ulur me 26.1%. Ne total hua per 2010 kemi nje pakesim te borxhit me 6.2%. Rezervat ligjore te kompanise jane rritur me 56.2% dhe ne total Kapital kemi nje rritje me 18.3%.
1.7 Analiza e pasqyres se te ardhurave dhe raportet e perdorimit te aktiveve. Analiza Vertikale e PASH.
Analiza Analiza Vertikale Vertikale 31/12/2010 31/12/2009 100.0% 100.0% 0.0% 47.1% 0.0% 22.5% 3.7% 26.2% 4.4% 0.0% 38.0% 0.0% 21.4% 3.9% 25.3% 5.3%
Nr. 1 2 3 4
Emertimi
Shitje neto Ndryshime ne inventarin e prod te gatshme dhe ne proces KMSH Kosto e punes
6 7 8 9 10 11 a b c d 12 13 14 15 16
Shpenzime te tjera Totali I shpenzimeve Fitimi apo humbja nga veprimtaria kryesore Te ardhurat dhe shp. Financiare nga njesi te kontrolluara Te ardhurat dhe shp. Financiare nga pjesemarrjet Te ardhurat dhe shpenzimet financiare nga: investime te tjera financiare afatgjata interesa fitimet (humbjet) nga kursi I kembimit te tjera financiare Totali (a, d) Totali I te ardhurave dhe shpenzimeve financiare Fitimi (humbja) para tatimit Shpenzimet e tatimit nbi fitimin Fitimi (humbja) neto e vitit financiar Elemente te pasqyrave te konsoliduara
10.6% 88.3% 11.7% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 1.0% 0.0% 0.0% 1.1% 1.1% 10.7% 1.1% 9.6%
3.0% 71.6% 28.4% 0.0% 0.0% 0.0% 0.0% 1.7% 0.0% 0.0% 1.7% 1.7% 26.8% 2.7% 24.1%
Me ane te analizes vertikale te PASH shprehen te gjithe zerat e saj ndaj shitjeve. Kosto e produkteve te shitura per 2010 kane shenuar nje rritje nga 38.0% ne 47.1% si dhe rritje te shpenzimeve per pagat e personelit nga 21.4 % ne 22.5%. Per vitin 2010 vihet re nje rritje ne totalin e shpenzimeve nga71.6% ne 88.3%. Per sa i perket zerave te te ardhurave ato kane qendruar pothuajse ne te njejtat vlera me vitin 2009. Fitimi I vitit financiar eshte ulur ndjeshem duke kaluar nga 24.1% ne 9.6% kjo per shkak te rritjes se ndjeshme te shpenzimeve dhe sidomos te KMSH.
Analiza Horizontale
Nr. Emertimi 1 Shitje neto Ndryshime ne inventarin e prod te gatshme dhe ne 2 proces 3 KMSH 4 Kosto e punes a Pagat e personelit b Sigurimet shoqerore dhe shendetsore 4 Shuma (a,b) 5 Amortizimi dhe zhvleresimet 6 Shpenzime te tjera 7 Totali I shpenzimeve 8 Fitimi apo humbja nga veprimtaria kryesore Te ardhurat dhe shp. Financiare nga njesi te 9 kontrolluara 10 Te ardhurat dhe shp. Financiare nga pjesemarrjet 11 Te ardhurat dhe shpenzimet financiare nga: a investime te tjera financiare afatgjata b interesa c fitimet (humbjet) nga kursi I kembimit d te tjera financiare Totali (a, d) 12 Totali I te ardhurave dhe shpenzimeve financiare 13 Fitimi (humbja) para tatimit 14 Shpenzimet e tatimit nbi fitimin 15 Fitimi (humbja) neto e vitit financiar
4%
-36%
Nga analiza horizontale e PASH shohim se shitjet neto jane rritur me 4% por kjo rritje eshte shoqeruar me nje rritje te KMSH me 29%. Po keshtu jane rritur me 9% shpenzimet per pagat e punonjesve nderkohe qe jane ulur me 12% shpenzimet e
amortizimit. Rritjen me te madhe e kane shpenzimet e tjera me 270% duke na dhene nje rritje totale te shpenzimeve me 29%. Ne te njejten kohe kemi nje ulje te shpenzimeve per interesa si pasoje e uljes se detyrimeve. Te gjitha keto na cojne ne nje ulje te fitimit neto ne vleren 58% ne vitin 2010 krahasuar me vitin 2009.
Qarkullimi i llogarive te arketueshme per shoqerine ABC tregon nje permiresim te lehte per vitin 2010 nga 5.65 here ne 5.87 here e cila ka ardhur si pasoje e rrenies se nivelit te llogarive te arketueshme nga 42,476,930 leke ne 38,881, 921 leke. Ne lidhje me qarkullimin e inventarit shohim nje perkeqesim te qarkullimit te inventarit pasi ai eshte zvogeluar nga 39.25 here ne 23.05 here por kjo ka ardhur si pasoje e rritjes se inventarit nderkohe qe shitjet jane rritur shume pak. Dhe per detyrimet afatshkurtra shohim nje ngurtesim te situates duke patur nje ulje nga 12.23 ne 9.34 here.
Nga kjo analize shohim qarte uljen e fitimit bruto me 11% per shkak te rritjes se KMSH
Fitimi bruto marxhinal 2009 = Shitje neto - KMSH = Shitje neto 240,092,717- 91,301,069 240,092,717 = 62%
53%
Fitimi operativ marxhinal 2009 = Te ardhura para taksave + shpenzime interesi Shitje neto = 64,246,450 + 4,007,299 240,092,717 Fitimi operativ marxhinal 2010 = Te ardhura para taksave + shpenzime interesi Shitje neto = 26,698,845 + 2,578,439 250,244,165 = 12% = 28%
Sipas kesaj metode renditen te gjitha flukset specifike te parase te cilat jane te lidhura me llogaritjen e fitimit pas tatimit te tilla si: Arketimet nga shitja e produkteve dhe sherbimeve, blerjet e materialeve, pagat e papaguara te punonjesve, pagesat per qera per shpenzime energjie etj.
Viti Flukset hyrese Shitje neto Rritje/pakesim I llogarive te arketueshme Arketime nga shitjet me para ne dore Te ardhurat nga interesat Totali I arketimeve Flukset dalese KMSH Shpenzime shitje dhe marketingu Shpenz administrative Humbje nga kembimet valutore Shpenzime interesash Rritje/ pakesim ne tatimet e shtyra Shpenzime kerkim zhvillimi Shpenz/te ardhura te tjera Rritje/pakesim ne inventare Ndryshimi neto ne aktive dhe detyrime te tjera afatshkurtra Shpenz per tatim fitimin Totali I flukseve dalese Fluksi I mjeteve monetare nga operacionet
(26,488,760) 4,739,115
Fluksi i parase ne dispozicion te aksionereve tregon sasine e parase ne dispozicion te aksionereve pas mbulimit te te gjitha shpenzimeve, riinvestimit te fitimit dhe shlyerjes se borxhit. Ne rastin e kompanise ABC fluksi ne dispozicion te aksionereve eshte 293,915 leke.
FPF = Fluksi operativ - Fluks investues + shpenz interesi(1-% e tatimit) = 46289713 - 45995798 + 2578439 * (1-10%) = 2,614,510
Fluksi i parase ne dispozicion te shoqerise ose investitoreve llogaritet me te njejten formule si FPA por shtohen dhe interest pas tatimit, pasi duhet qe te vleresojme flukset totale neto te parase ne dispozicion te te gjithe investitoreve qofshin aksionere apo kreditore. Shikojme se kompania ka ne dispozicion per te shlyer borxhet, per te shperndare dividend dhe per te financuar rritjen 2,614,510 leke.
46,289,713 250,244,165
= 0.18
Ky raport per kompanine ABC tregon se 18 % e shitjeve eshte konvertuar ne fluks paraje neto nga aktiviteti i shfrytezimit.
= 46,289,713 24,028,961
= 1.93
Per shoqerine ABC ky raport ne vleren 1.93 shpjegohet me faktin se detyrimet e shtuara jane rritur me shpejt dhe me shume se aktivet e shtyra .
Kapitali Punues = Aktive afatshkurtra - Detyrime afatshkurtra 2010 2009 = = 78,050,735 - 26,804,125 = 91,371,884 - 19,635,883 = 51,246,610 71,736,001
Kapitali punues eshte nje nga treguesit baze te analizes se likuiditetit. Ai paraqet nje siguri ne rastet kur aktivet afatshkurtra jane me te larta se detyrimet afatshkurtra. Ai shpreh se ne c`mase kompania ka perdorur financimin afatgjate ne
investimet afatshkurtra. Ne rastin tone kemi te bejme me nje teprice te kapitalit punues per te dy vitet. Pra shohim se aktivet afatshkurtra jane financuar me se tepermi me detyrime afatgjata dhe capital aksioner dhe ne nje mase te vogel me detyrime afatshkurtra. Nga krahasimi i viteve shohim se financimi nga detyrimet afatshkurtra eshte rritur disi ne 2010 ne krahasim me 2009.
2009
= 71,736,001 91,371,884
= 78.51 %
Vlerat e raportit te mjaftueshmerise se kapitalit punues per kompanine ABC jane ne vlera mesatare dhe kjo perfaqson nje situate te konsoliduar likuiditeti. Gjithashtu shohim nje tendence ne ulje te ketij raporti e cila shoqerohet me nje ulje te perafert ne perqindje te aktiveve afatshkurtra me kapitalin punues.
Raporti i qarkullimit te inventarit = KMSH / Inventar mesatar 2010 = 117,786,422 = 8,487,097 13.88
2009
91,301,069 = 8,487,097
10.76
Sipas ketij raporti vlera ne rritje nga 10.76 ne 13.88 tregon nje permiresim te qarkullimit te inventarit dhe shpejtim te kalimit te tij ne fazat e ndryshme te procesit te prodhimit. Periudha mesatare e mbajtjes se inventarit = 365 / Qarkullimin e inventarit 2010 = . 365 13.88 2009 = . 365 10.76 = 33.92 dite = 26.30 dite
Edhe sipas treguesit te periudhes mesatare te mbajtjes se inventarit brenda kompanise shohim nje permirsim te situates ku nga 33.92 dite qe ishte ky tregues ne 2009 ka shkuar ne 26.30 dite per 2010 . Kjo situate tregon nje likuiditet te mire te kompanise pasi inventari I cili eshte aktivi afatshkurter me pak likuid po qarkullon me shpejt .
Blerjet me kredi = KMSH + Inventari ne fund Inventari ne fillim = 117,786,422 + 10,856,654 6,117,539 = 122,525,537 leke
Qarkullimi I llogarive te pagueshme = Blerje inventari me kredi Llogari te pagueshme = 122,525,537 18,426,376 Raporti i qarkullimit te llogarive te pagueshme krahason blerjet e shoqerise gjate nje periudhe me llogarite e pagueshme mesatare te saj. Per kompanine ABC veme re se blerjet jane me te larta sesa llogarite e pagueshme, pra kompania ka nje situate te mire likuide, gje e cila duket nga shifra e ketij raporti. = 6.65
117,786,422 365
322,703
Periudha mesatare e shlyerjes se llog te pagueshme = Llogari te pagueshme / KMSH mesatare = 18,426,376 = 322,703 Periudha mesatare e shlyerjes se furnitoreve ne vleren 57 dite tregon se afati mesatar qe shoqeria I mban mjetet monetare para se te shlyeje furnitoret e saj eshte 57 dite. 57.1 dite
Qarkullimi i kapitalit punues = Shitje Neto / kapital punues 2010 = 250,244,165 = 4.88 51,246,610
2009
Ky raport tregon numrin e hereve qe kapitali punues shlyhet brenda nje periudhe. Per kompanine ABC ky raport eshte rritur nqs krahasojme vitin 2009 me vitin 2010. Kjo tregon nje qarkullim me te madh te kapitalit punues per vitin 2010.
Qarkullimi i aktiveve afatshkurtra = Shitje neto / aktive afatshkurtra 2010 = 250,244,165 78,050,735 = 3.21
2009
= 240,092,717 91,371,884
2.63
Raporti i qarkullimit te aktiveve afatshkurtra krahason shitjet neto me aktivet afatshkurtra duke treguar numrin e hereve qe aktivet afatshkurtra shendrohen ne mjete monetare brenda nje periudhe ushtrimore. Ne rastin e kompanise ABC shohim se ne vitin 2009 aktivet afatshkurtra shendrohen ne mjete monetare 2.63 here kurse ne vitin 2010 shenon nje rritje duke shkuar ne 3.21 here
Qarkullimi i detyrimeve afatshkurtra = Shitje neto / detyrime afatshkurtra 2010 = 250,244,165 = 26,804,125 9.34
2009
240,092,717 = 19,635,883
12.23
Raporti i qarkullimit te detyrimeve afatshkurtra krahason shitjet neto me detyrimet afatshkurtra duke treguar numrin e hereve qe shitjet mbulojne keto detyrime. Ky raport eshte ulur nga 12.23 here ne vitin 2009 ne 9.34 here ne vitin 2010 kjo si pasoje e rritjes se detyrimeve afatshkurtra ne 2010.
Dite shitje ne llogarite e arketueshme = llogari te arketueshme / (shitje / 360) = . 42,636,762 250,244,165 / 360 = 61.34 dite
Dite shitje ne inventar = Inventar / (Kmsh / 360) =. 10,856,654 117,786,422 / 360 = 33.18 dite
Periudha e perafert e konvertimit = Dite shitje ne llogarite e arketueshme + Dite shitje ne inventar = 61.34 +33.18 = 94.52 dite
2009
Raporti I shpejte
5 4 3 2 1 0 2009 2010 Raporti I shpejte
Duke qene se raporti i shpejte ka nje vlere me te madhe se 1, eshte e sigurt qe shoqeria eshte ne gjendje te mbuloje detyrimet e saj duke perdorur aktivet likuide. Ky raport ne vitin 2010 eshte ulur nga 4.34 ne 2.51 por perseri qendron ne vlera shume te mira.
Ky raport lidh burimet e parase nga operacionet e zakonshme, fluksi neto operativ me detyrimet afatshkurtra ne perfundim te periudhes. Vlera 1.73 per kompanine ABC tregon se kompania ka prodhuar mjaftueshem para per te shlyer detyrimet e saj afatshkurtra ne daten e bilancit.
Raporti i aftesise se firmes per te shlyer te gjitha borxhet = Fluksi neto operativ / detyrime totale = 46,289,713 = 80% 58,026,126 Ky raport tregon aftesine e firmes per te mbuluar te gjitha borxhet nepermjet flukseve hyrese operative te parase. Ne rastin e kompanise ABC ky tregues eshte 80% cka do te thote pak me i ulet se masa e preferuar e tij e cila duhet te jete 100%, ne menyre qe te perfshije edhe perballimin e ngjarjeve te jashtezakonshme, megjithate ai mbetet nje tregues i kenaqshem.
2009 =
0.32 here
Ky raport shpreh peshen specifike te detyrimeve ndaj totalit te kapitalit plus detyrimet, pra do te thote qe detyrimet zene 27% te pasivit te shoqerise per vitin 2010 dhe 32% te pasivit te shoqerise per vitin 2009. Kjo pasi per vitin 2010 vihet re nje ulje e total detyrimeve dhe nje rritje e total kapital + detyrime.
Raporti detyrime totale/ Kapital Aksioner 2010 = 58,026,126 = 71,600,000 61,875,586 = 71,600,000 0.81 here
2009 =
0.86 here
Ky raport tregon se totali I detyrimeve te kompanise eshte 0.81 here e kapitalit aksioner per vitin 2010 dhe 0.86 here per 2009. Pra financimi me kredi eshte I barabarte me 0.81 leke per cdo 1 lek financim me kapital te vet per 2010 dhe I barabarte me 0.86 leke per cdo 1 lek financim me kapital te vet per 2009. Raporti Kapital Aksioner / detyrime totale 2010 = 71,600,000 = 58,026,126 71,600,000 = 61,875,586 1.23
2009 =
1.16
Ky raport eshte mjaft I rendesishem per kreditoret pasi e interpretojne kete raport ne kete menyre: cdo lek borxh mbulohet me 1.23 lek kapital per vitin 2010 dhe 1.16 lek kapital per 2009. Ky raport thekson se pronaret kontribuojne me aksione me shume se kreditoret per te financuar ne kompani.
Raporti detyrime afatgjata/ Kapital Aksioner 2010 = 31,222,001 = 71,600,000 42,239,703 = 71,600,000 0.44
2009 =
0.59
Ky raport mat lidhjen e detyrimeve afatgjata me kapitalin aksioner. Duke qene se ky raport nuk kalon 1:1 per vitin 2010 dhe 2009 tregon financime me te medha me kapital aksioner sesa me hua afatgjate. Sic duket nga raporti situata ngelet ne te njejten forme ne te dy vitet.
Raporti detyrime afatshkurtra/ Total detyrime 2010 = 26,804,125 = 58,026,126 19,635,883 = 61,875,586 0.46
2009 =
0.32
Ky raport eshte nje tregues i rendesishem i gjendjes se parave ne arke dhe ne banke per nje periudhe afatshkurter dhe i nevojave te njesise ekonomike per financime. Huate afatshkurtra jane nje tregues I lidhjes se njesise ekonomike me kete lloj huaje qe karakterizohet nga ndryshime te shpeshta ne normat e interesit.
Emertimi Detyrimet afatshkurtra Totali detyrimet afatshkurtra Detyrimet afatgjata 1 Huat Afatgjata i Hua, bono dhe detyrime nga qeraja financiare ii Bonot e konvertueshme Shuma II.1 Totali detyrimet afatgjata Totali Huate Kapitali 3 Kapitali Aksionar
i rezerva ligjore Shuma I.6 7 Fitimet e pashperndara 8 Fitimi/Humbja e vitit Financiar Total Kapitali TOTALI HUA DHE KAPITAL
Per kompanine ABC shohim se aktiviteti i saj eshte financuar me teper me Kapitalin e vet i cili ze 72.77% te totalit ndersa pjesen tjeter prej 27.23% eshte financuar me detyrime. Tek Kapitali i vet pjesen me te madhe e ze kapitali aksioner i cili ze 33.59% dhe fitimi i pashperndare me 26.9%.
Analiza e perberjes dhe struktures se aktiveve (me permase te njejte) Bilanci me permase te njejte 31/12/2010
Emertimi Aktivet Aktivet afatshkurtra 1 Mjete monetare i Llogari/kerkesa te arketueshme ii Llogari/kerkesa te tjera te arketueshme iii Instrumente te tjera borxhi Shuma I.3 i Lendet e para Shuma I.4 Totali Aktivet afatshkurtra Aktivet Afatgjata 2 Aktive afatgjata materiale i Toka ii Makineri paisje
5,383,100 49,899,776
2.5% 23.4%
Aktive te tjera afatgjata materiale Ndertesa Shuma II.2 6 Aktive te tjera afatgjata (ne proces) Total Aktivet afatgjata Total Aktivet
iii iv
Duke gjykuar nga shperndarja e aktiveve dhe struktura e kapitalit e lidhur me to shohim se perqindja e aktiveve afatshkurtra eshte e larte 36.6% ndersa detyrimet afatshkurtra zene 12.58% dhe detyrimet gjithsej zene 27.23%. Kjo do te thote se aktivet afatshkurtra jane me shume se detyrimet afatshkurtra. Ne strukturen e kompanise ABC ka me shume active afatgjata ku pjesen kryesore e zene aktivet e qendrueshme afatgjata te trupezuara dhe aktivet ne proces.
Duke pare pasqyren e te ardhurave dhe shpenzimeve shohim nje rritje prej 4% te shitjeve neto, por e shoqeruar kjo me nje rritje te KMSH ne masen 29%. Po keshtu shohim nje rritje ne masen 9% te shpenzimeve per personelin. Shpenzimet e tjera po keshtu jane rritur ne masen 270%. Ne total shpenzimet jane rritur ne masen 29% duke sjelle nje ulje te fitimit te kompanise ne masen 58%. Kjo renie e fitimit ka ardhur totalisht si rrjedhoje e rritjes se shpenzimeve pasi shitjet kane qendrueshmeri duke na bere te besojme se situate do te vazhdoje te jete e njejte dhe fitimi i qendrueshem dhe per vitin pasardhes pasi nuk pritet ndonje rritje tjeter shpenzimesh. Pavaresisht renies se madhe te fitimit ai mbetet i konsiderueshem dhe kompania vazhon te jete ne nje situate te mire financiare.
gjendje te plotesoje te gjitha detyrimet afatshkurtra dhe afatgjata dhe te kete fonde mjaftueshem per investime te reja ne fusha te tjera. Per vete fushen ku kompania ushtron aktivitetin e saj eshte shume e nevojshme investimi ne makineri e paisje ne menyre qe te kemi nje eficence me te madhe ne kryerjen e punimeve, reduktim te shpenzimeve te mirembajtjes pasi sa me te reja te jene keto mjete aq me te ulta do te jene shpenzimet si te mirembajtjes po ashtu dhe ato te funksionimit te tyre pasi duke krahasuar dhe pasqyren e te ardhurave dhe shpenzimeve shohim nje rritje te madhe te tyre ne vitin 2010. Nje pike tjeter positive e investimeve te reja ne makineri dhe paisje eshte dhe niveli i larte iamortizimit te tyre e cila do te bente qe kompania te kishte shpenzime te medha zhvleresimi dhe si rrjedhoje te paguante me pak detyrime tatimore. Po keshtu me rregullimin e metejshem te situates financiare kompania duhet te shohe me perparesi dhe likuidimin e detyrimeve afatgjata pasi shpenzimet per interesin e ketyre detyrimeve jane te konsiderueshme. Pervec problemeve financiare nga informacionet e marra ne lidhje me biznesin dhe fushen ku kompania vepron kemi dhe disa rekomandime te tjera per kompanine ABC. Duke qene se kompania ushtron aktivitet ne disa bashki dhe komuna eshte e nevojshme qe te punesohen disa manaxhere per stafin dhe drejtues teknike per punimet e ndryshme ne menyre qe ato te kryhen me cilesine e duhur dhe pa qene nevoja e supervizimit nga pronaret. Punimet e kryera dhe sherbimet e ofruara duhet te jene ten je cilesie te larte ne menyre qe kontratat me bashkite dhe komunat te vazhdojne dhe kompania te kete mundesi ti rinovoje kontratat dhe pas mbarimit te afatit te tyre. Per rinovimin e kontratave sigurisht qe duhet dhe investimi ne makineri dhe paisje te reja pasi ne kete menyre kompania tregon se ajo eshte e afte te permbushe kerkesat e ndryshme qe mund te vijne nga klientet e saj.
Referencat
Per kete analize jane perdorur pasqyrat financiare te kompanise ABC per vitet 2009 2010. Analiza eshte mbeshtetur ne materialin teorik te librit Analiza e Pasqyrave Financiare me autore Ingrid Shuli dhe Rezarta Perri. Ne kete detyre kursi jane analizuar keto ceshtje: Analiza e Aktivitetit te Investimit. Analiza e Aktivitetit te Financimit. Analiza e PASH. Analiza e Flukseve te Mjeteve Monetare. Analiza e Likuiditetit. Analiza e Struktures se Kapitalit dhe Aftesise Paguese