Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Trang 3
+ Ta ca y = f(x) vi c s (v) trong W
f(x)/
(v)
= (y
1
,y
2
,,y
m
)
+ Tn ti ma trn A cp mxn lin h gia cc to trn :
[f(x)/
(v)
] = A. [x/
(u)
]
nh ngha. Ma trn A tha ng thc trn gi l ma trn ca nh x
tuyn tnh f : V W i vi c s (u) trong V v c s (v) trong W.
+ Ma trn ny c xc nh nh sau:
A = [[f(u
1
)/
(v)
], [f(u
2
)/
(v)
]
[f(u
3
)/
(v)
]
]
Trng hp ring
V = R
n
, W=R
m
c cc c s chnh tc tng ng l : (e) ={e
1
, e
2
,,e
n
},
(e)={e
1
, e
2
,,e
m
}. Ma trn ca nh x tuyn tnh : f: R
n
R
m
c gi l
ma trn chnh tc.
A = [[f(e
1
)] [f(e
2
)]
[f(e
n
)]
]
V d 1 Cho nh x tuyn tnh f: R
2
R
2
xc nh bi
f(x
1
,x
2
) = (x
1
+2x
2
, x
1
-x
2
). Tm ma trn chnh tc .
Ghi ch. Ma trn A c cc hng tng ng l cc h s ca cc ta
vct f(x
1,
x
2
) .
V d 2 Cho nh x tuyn tnh f : R
4
R
3
xc nh bi
f(x
1
,x
2,
x
3
,x
4
) = (x
1
- x
2
+x
3
+x
4
, x
1
+2x
3
-x
4
, x
1
+x
2
+3x
3
-3x
4
)
R
4
c cc c s (u) = {u
1
, u
2
, u
3
, u
4
} vi u
1
= (1,0,0,0) , u
2
= (1,1,0,0) ,
u
3
= (1,1,1,0) , u
4
= (1,1,1,1) v R
3
c c s chnh tc.
Tm ma trn ca nh x tuyn tnh .
V d 3 Cho nh x tuyn tnh f : R
2
R
3
xc nh bi
f(x
1
,x
2
) = (2x
1,
x
1+
x
2
, x
1
-2x
2
)
R
2
c c s chnh tc (e) = { e
1
, e
2
}
R
3
c c s (u) ={ u
1
, u
2
, u
3
} vi u
1
=(1,1,1) ,u
2
=(1,1,0) , u
3
=(1,0,0) . Tm
ma trn ca nh x tuyn tnh .
V d 4 Cho nh x tuyn tnh f : R
3
R
2
xc nh bi
f(x
1
,x
2
,x
3
) = (x
1+
2x
2
+x
3
,x
1+
5x
2
+ x
3
).
Trang 4
Tm ma trn ca nh x tuyn tnh i vi c s (u) ={ u
1
, u
2
, u
3
} trong
R
3
v (v) ={v
1
,v
2
} trong R
2
. Bit rng :
u
1
=(1,1,1) ,u
2
=(1,1,0) , u
3
=(1,0,0)
v
1
=(1,3) , v
2
=(-1,2)
3.4. S ng dng
3.4.1. Ma trn ng dng
+ Cho A v B l 2 ma trn vung cng cp n.
+ A v B ng dng -P kh o cp n : B=P
-1
AP
3.4.2. Ma trn ca nh x tuyn tnh qua php i c s
Ma trn chuyn c s
Cho khng gian vc t V c 2 c s l (u) = {u
1
,,u
n
}
v (v) ={ v
1
, v
2
, v
3
} . Ma trn chuyn c s t (u) sang (v) l:
P= [[v
1
/
(u)
][v
2
/
(u)
][v
n
/
(u)
]]
nh l. Cho nh x tuyn tnh f : V V (ton t tuyn tnh) , V l
khng gian vc t dim V = n. Gi s V c 2 c s l (u) v (v). Nu A l ma trn
ca f i vi c s (u) v A l ma trn ca f i vi c s (v) th ta c :
A=P
-1
AP trong P l ma trn chuyn c s t (u) sang (v) ( Ta thy A ng
dng vi A)
V d. Cho nh x tuyn tnh f : R
2
R
2
xc nh bi
f(x
1
,x
2
) = (x
1+
x
2
,-2x
1+
4x
2
)
a. Tm ma trn chnh tc ca f
b. Tm ma trn ca f i vi c s (u) ={ u
1
, u
2
} vi u
1
=(1,1) v
u
2
=(1,2)
3.5. Gi tr ring Vect ring
3.5.1. nh ngha
Cho V l khng gian vct c n chiu v f: V V l ton t tuyn tnh.
+ S c gi l tr ring ca f nu tn ti vect x e V , x = 0 sao
cho f(x) = x.
+ Vect x e V , x = 0 tha f(x) = x c gi l vect ring ca f
tng ng vi tr ring .
+ Nu A l ma trn ca nh x tuyn tnh th s thc c gi l
gi tr ring ca A nu tn ti vector n chiu 0 x = sao cho:
| | | |
. . A x x = .
Trang 5
Nhn xt. T phng trnh
| | | | | |
. . ( ) 0 A x x A I x = = c nghim 0 x =
suy ra 0 A I = . Khi
| |
A I c gi l ma trn c trng,
0 A I = c gi l phng trnh c trng ca ma trn A.
3.5.2. Cch tm gi tr ring v vector ring
Bc 1: Lp ma trn c trng
| |
A I .
Bc 2: Gii phng trnh c trng 0 A I = . Ta c cc gi tr ring:
1 2
, , .
Bc 3: Thay tng gi tr ring
k
= vo phng trnh
| | | |
. 0 A I x = .
Nghim ca h phng trnh l vector ring ca A ng vi GTR
k
.
V d 1 Tm gi tr ring v vector ring ca ma trn
1 3
0 2
A
(
=
(
Ma trn c trng:
1 3
0 2
A
(
=
(
.
Phng trnh c trng:
1 3 1
0 0 ( 1 )(2 ) 0
0 2 2
A I
= (
= = =
(
=
Vi
1
1 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
1
2 2
0 3
. 0 . 0 ; \ {0}
0 3 0
x x
A I x R
x x
o
o
= ( (
= = e
( (
=
Vy vector ring ng vi GTR 1 = l: ( , 0); \ {0} x R o o = e
Vi
1
2 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
2
2 2
3 3
. 0 . 0 ; \ {0}
0 0
x x
A I x R
x x
|
|
|
= ( (
= = e
( (
=
.
V d 2 Tm gi tr ring v vector ring ca cc ma trn
a.
2 0 0
0 2 2
0 2 2
A
(
(
=
(
(
b.
1 3 1
3 5 1
3 3 1
B
(
(
=
(
(
c.
1 2 5
0 2 4
1 0 1
C
(
(
=
(
(
d.
0 1 0
4 4 0
2 1 2
D
(
(
=
(
(
Gii
a. Ma trn A
Trang 6
Ma trn c trng:
2 0 0
0 2 2
0 2 2
A I
(
(
=
(
(
.
Phng trnh c trng:
2
2 0 0
0 0 2 2 0 (2 ) (2 ) 4 0
0 2 2
A I
( = = =
0
(2 )( )(4 ) 0 2
4
= =
.
Vi
1
0 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
1 2 2
3 3
0 2 0 0
. 0 0 2 2 . 0 ; \ {0}
0 2 2
x x
A I x x x R
x x
o o
o
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
Vy vector ring ng vi GTR 0 = l: (0; ; ), \ {0} x R o o o = e
Vi
2
2 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
2 2 2
3 3
0 0 0
. 0 0 0 2 . 0 0 ; \ {0}
0 2 0 0
x x
A I x x x R
x x
|
|
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
.
Vy vector ring ng vi GTR
2
2 = l: ( ; 0; 0), \ {0} x R | | = e
Vi
3
4 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
3 2 2
3 3
0 2 0 0
. 0 0 2 2 . 0 ; \ {0}
0 2 2
x x
A I x x x R
x x
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
.
Vy vector ring ng vi GTR
3
4 = l: (0; ; ), \ {0} x R = e .
b. Ma trn B
Ma trn c trng:
3 2 0
2 3 0
0 0 5
B I
(
(
=
(
(
.
Trang 7
Phng trnh c trng:
3 2 0
0 2 3 0 0 (3 )(3 )(5 ) 4(5 ) 0
0 0 5
B I
= = =
2
1
(5 ) (1 ) 0
5 (bi 2)
=
=
=
.
Vi
1
1 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
1 2 2
3 3
2 2 0
. 0 2 2 0 . 0 ; \ {0}
0 0 3 0
x x
B I x x x R
x x
o
o o
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
Vy vector ring ng vi GTR 1 = l: ( ; ; 0), \ {0} x R o o o = e
Vi
2
5 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
2 2 2
3 3
2 2 0
. 0 2 2 0 . 0
0 0 0
x x
B I x x x
x x
|
|
= ( (
( (
= = =
( (
( ( =
.
2 2
( , \ { 0}) R | | e + =
Vy vector ring ng vi GTR
2
5 = l:
2 2
( ; ; ), ( , \ { 0}) x R | | | | = e + = .
c. Ma trn C
Ma trn c trng:
1 2 5
0 2 4
1 0 1
C I
(
(
=
(
(
.
Phng trnh c trng:
2
1 2 5
0 (bi 2)
0 0 2 4 0 ( 4) 0
4
1 0 1
C I
=
= = =
=
Vi
1
0 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
1 2 2
3 3
1 2 5
. 0 0 2 4 . 0 2 ; \ {0}
1 0 1
x x
C I x x x R
x x
o
o o
o
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
Vy vector ring ng vi GTR
1
0 = l: ( ; 2 ; ), \ {0} x R o o o o = e
Trang 8
Vi
2
4 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
2 2 2
3 3
3 3 2 5
. 0 0 2 4 . 0 2 ; \ {0}
1 0 3
x x
C I x x x R
x x
|
| |
|
= ( (
( (
= = = e
( (
( ( =
.
Vy vector ring ng vi GTR
2
2 = l: (3 ; 2 ; ), \ {0} x R | | | | = e
d. Ma trn D
Ma trn c trng:
1 0
4 4 0
2 1 2
D I
(
(
=
(
(
.
Phng trnh c trng:
1 0
0 4 4 0 0 ( )(4 )(2 ) 4(2 ) 0
2 1 2
D I
= = + =
2 3
(2 )( 4 4) 0 (2 ) 0 2 + = = = (bi ba).
Vi 2 = , gii h phng trnh
| | | |
1 1
2 2
2 2
3 3
2 1 0
. 0 4 2 0 . 0 2 ; ( , \ { + 0})
2 1 0
x x
D I x x x R
x x
o
o o | o |
|
= ( (
( (
= = = e =
( (
( ( =
Vy vector ring ng vi GTR 2 = l:
2 2
( ; 2 ; ); , \ { + 0} x R o o | o | o | = e =
3.6. Cho ha ma trn
Nhn xt. Nu A l ma trn cho th vic tnh
k
A , k N e rt d dng.
V d. Nu
1 0 0
0 2 0
0 0 3
A
(
(
=
(
(
th
1 0 0
0 2 0
0 0 3
k
k k
k
A
(
(
=
(
(
.
Vn . a mt ma trn vung bt k v dng ng cho nh th no?
1. nh ngha
Ma trn vung cp n A c gi l cho ha c nu tn ti ma trn
vung cp n khng suy bin T v ma trn ng cho D
sao cho
1
T AT D
= .
Khi ta ni T l ma trn lm cho ha A hay A c cho ha bi ma trn T v
D
l ma trn ng dng vi A.
Trang 9
V d Ma trn
8 5
10 7
A
(
=
(
cho ha c. Tht vy vi
1 1
2 1
T
(
=
(
v
2 0
0 3
D
(
=
(
th
1
T AT D
= v
1
1 1
2 1
T
(
=
(
.
2. iu kin cho ha ma trn
Nu ma trn A c n gi tr ring phn bit th A cho ha c.
Ngc li A cho ha c khi v ch khi A c n gi tr ring k c bi v
s chiu ca tt c cc khng gian con ring bng s bi ca gi tr ring tng
ng.
3. Cch cho ha ma trn
Bc 1: Gii phng trnh c trng tm cc gi tr ring
i
.
Bc 2: ng vi mi
i
, gii h phng trnh
| || |
0
i
A I x = . Lp khng
gian nghim W( )
i
ca phng trnh.
Bc 3: Lp ma trn T vi ct th i l ta ca vector c s ca W( )
i
v ma trn ng cho D
(
(
=
(
(
b. Ma trn B
Vi
1
1 = , ta c: W(1) {( ; ;0)| R} o o o = e .
Trang 10
Khi : W(1) ( ; ; 0) (1;1; 0) x x o o o e = = . Ta chn mt c s ca W(1) l:
1
(1;1; 0) u = .
Vi
2
5 = (bi 2), ta c: W(5) {(- ; ; )| , R} | | | = e .
Khi : W(5) ( ; ; ) ( ; ; 0) (0; 0; ) x x | | | | e = = + . Ta chn hai c s
ca W(5) l:
2
( 1;1; 0) u = v
3
(0; 0;1) u = .
Vy ma trn B cho ha c vi:
1 1 0
1 1 0
0 0 1
T
(
(
=
(
(
v
1 0 0
0 5 0
0 0 5
D
(
(
=
(
(
c. Ma trn C
Vi
1
0 = (bi 2), ta c: W(0) {( ; 2 ; ) | } R o o o o = e .
Ta chn mt c s ca W(1) l:
1
(1; 2; 1) u = .
Vi
2
2 = (bi 2), ta c: W(2) {(3 ; 2 ; ) | } R | | | | = e .
Ta chn mt c s ca W(2) l:
2
(3; 2;1) u =
V dim (0) dim (2) 2 3 W W n + = < = nn C khng cho ha c.
d. Tng t ma trn D khng cho ha c v dim (2) 2 3 W n = < = .
BI TP CHNG 3
1. Cho nh x f : R
2
R
2
xc nh bi f(x
1
,x
2
) = (x
1
+2x
2
,x
1
-x
2
)
a. Chng t f l nh x tuyn tnh .
b. Tm ma trn chnh tc ca nh x f .
c. Tm ma trn ca nh x f i vi c s (u) = {u
1
,u
2
} vi u
1
=(1,1) ,
u
2
=(1,0)
2. Cho nh x f : R
3
R
2
xc nh bi f(x
1
,x
2
,x
3
) = (2x
1
+x
2
-x
3
,x
1
+x
2
-3x
3
)
a. Chng t f l nh x tuyn tnh .
b. Tm ma trn chnh tc ca f .
c. Tm ma trn ca nh x f i vi c s (u) = {u
1
,u
2
, u
3
} vi
u
1
=(1,1,1) , u
2
=(1,1,0), u
3
=(1,0,0) trong R
3
v (v) = {v
1
,v
2
} vi
v
1
=(1,2) ,v
2
=(0,2) trong R
2
3. Cho nh x tuyn tnh f : R
3
R
2
xc nh bi f(x
1
,x
2
,x
3
) =
(x
1
+2x
2
+x
3
,x
1
+5x
2
+x
3
)
a. Tm ma trn chnh tc ca f .
Trang 11
b. Tm ma trn ca nh x f i vi c s (u) = {u
1
,u
2
, u
3
} vi
u
1
=(1,1,1) , u
2
=(1,1,0), u
3
=(1,0,0) trong R
3
v (v) ={v
1
,v
2
} vi
v
1
=(1,3) ,v
2
=(-1,2) trong R
2
4. Tm gi tr ring v vect ring ca cc ma trn :
a. A =
2 1
0 3
(
(
b. B =
3 4
2 1
(
(
c. C =
1 2
2 4
(
(
5. Tm gi tr ring v vect ring ca cc ma trn :
a. A =
3 3 2
1 1 2
3 1 0
(
(
(
(
b. B =
2 1 0
0 1 1
0 2 4
(
(
(
(
c. C =
2 2 1
1 3 1
1 2 2
(
(
(
(
6. Tm gi tr ring, vect ring v c s khng gian ring ca cc ma trn sau
:
a. A =
2 1 3
0 3 0
1 0 2
(
(
(
(
b. B =
5 0 0
1 5 0
0 1 5
(
(
(
(
c. C =
0 1 0
4 4 0
1 1 2
(
(
(
(
7. Cc ma trn sau y c cho ha c hay khng ?
a. A =
0 1 1
0 0 2
0 0 1
(
(
(
(
b. B =
2 2 2
2 3 2
4 2 4
(
(
(
(
c. C =
2 1 1
1 2 1
1 1 2
(
(
(
(
8. Cho nh x tuyn tnh f : R
3
R
3
vi f(x
1
,x
2
,x
3
) = (x
1
+x
2
+x
3
, x
1
+x
2
+x
3
,x
1
+x
2
+x
3
)
a. Tm ma trn chnh tc A ca nh x f .
b. Ma trn A c cho ha c hay khng ? Nu c hy lm cho A .