KONTABILITET Llojet e biznesit : Biznese prodhuese Biznese tregtare Biznese sherbyse Dy deget kryesore te kontabilitetit jane : kontabiliteti financiar

dhe kontabiliteti I menaxhmentit . Nje grup komplet i pasqyrave financiare i pergaditur ne harmoni me SNK ne perfshin : bilancin e gjendjes , pasqyren e te ardhurave , nje pasqyr e cila prezanton ndryshimin ekapitalit te vet , pasqyren e rrjedhave te keshit , politiken kontabel dhe njoftimet shtese . Perdoruesi kryesor i informatave kontabel menaxhmenti i ndermarrjes , mbi bazen e ketyre informatave ai mund te percaktoj : Nevojat per mjete financiare Te vlersoj efikasitetin e strukturess se kapitalit Te vlersoj rregullsine e vendimeve investuese Te propozoj korrektura ne treguesit e planifikimit etj . Kontabiliteti i menaxhmentit , eshte fush e kontabilitetit qe si qellim kryesor ka pergaditjen e raportimit dhe interpretimin e informacioneve te kontabilitetit qe kan perdorim intern ne nderrmarrje per marrjen e vendimeve te ndryshme . KORNIZA E RREGULLAVE TE KONTABILITETIT DHE PASQYRAT FINACIARE Rregullat ekontabilitetit krijohen me qellim qe te perdoren ne procesin kontabel dhe ne pergaditjen finale te pasqyrave financiare keto rregulla jan te percaktuara ne form te : parimeve te kontabilitetit dhe te standarteve te kontabilitetit . Objektivi i pasqyrave financiare eshte ofrimi informacionit lidhur me gjendjen financiare , rezultatin financiar ndryshimet e gjendjes financiare te nje etniteti ekonomik qe eshte i dobishem per nje grup te gjere perdoruesish ne marrjen e vendimeve ekonomike PASQYRAT FINANCIARE ( bilanci ) Bilanci raporton ne form te permbledhur gjendjet e llogarive te pasurise kapitalit te vet dhe detyrimeve te biznesit ne daten e ndertimit te tij per nje periudh te ckatuar kohore . Egzistojn dy modele te cilat zakonisht perdoren per prezantimin e bilancit : Formati vertikal ose ne form raporti Formati horizontal ose ne form te llogarise T

Pasuri e ndermarrjes jane resurset ekonomike te kontrolluara nga ndermarrja te krijuara nga transaksionet e ndodhura ne te kaluaren dhe prej te cilave ajo pret te krijoj benefite ne te ardhmen . Pasuria ndahet ne dy lloje kryesore : Pasuri afatgjate ( jokorente ) Pasuri afatshkurter ( korente ) Pasuria afatgjate mbahet per tu perdorur nga biznesi ne aktivitetin operativ te tij dhe se afatin e perdorimit e ka me te gjate se nje vit . Pasuria afatshkurter (korente ) Ne pasurine afatshkurter perfshihet keshi dhe pasuria tjeter e cila pritet te shnedrohet ne kesh ose konsumohetr brenda nje viti apo ne suaza te ciklit operues . Inventari i mallit te ndermarrjet tregtare jane pasuri afatshkurter ne substance fizike te cilat blihen me qellim per tu shitur . Blersit ( llogarite e arketueshme ) rezultojne nga shitjet e mallrave ose sherbimeve me afat pagese . Parapagimet jan shpenzime te kembyera per dobit qe do te perfitohen ne form te sherbimeve brenda nje viti ose gjat nje cikli normal operativ . Investimet afatshkurtra jan pasuri shum likuide te cilat perfshihen ne pasuri afatshkurter. Keshi eshte nje prej kategorive me te rendesishme brenda pasurise afatshkruter , keshi si kategori perfshin keshin ne dor dhe keshin e dorzuar ne banke . Kapitali aksionar perfaqeson te drejtat e pronareve ne pasurine e korporates . Kapitali aksionar perbehet prej dy kategorive : Kapitali i kontribuar dhe Fitimi i mbajtur Kapitali i kontribuar perfaqeson shumen e investuar nga pronaret e korporates . Fitimi i mbajtur si llogari perdoret per te regjistruar netofitimin ose netohumbjen dhe shperndarjen e dividentit . Detyrimet afatgjata jan obligime te ndermarrjes te cilat e kan maturimin apo afatin epageses ndaj tyre me te gjat se nje vit .

PASQYRA E TE ARDHURAVE Pasqyra e te ardhurave raporton ne form te permbledhur gjendjet e llogarive te te hyrave , shpenzimeve dhe te fitimit neto ose humbjes neto per nje periudh te caktuar kohore , kjo pasqyre raporton suksesin operativ te ndermarrjes ne daten e ndertimit te saj per nje periudh te caktuar kohore . Te hyrat tregojn rritjet e pasurise ose zvoglimin e detyrimeve qe kan rezultuar nga shitjet e mallrave ose sherbimeve . Egzistojn dy lloje te te hyrave : operative dhe jooperative . Shpenzimet perfaqesojn zvoglimet e pasurise ose rritjet detyrimeve te krijuara nga perdorimi i pasurise per gjenerimin e te hyrave , shpenzimet klasifikohen ne : shpenzime operative dhe jooperative . Pasqyra e te ardhurave prezantohet ne dy formate : Formati ne shum hapa dhe Formati ne nje hap . Fitimi bruto i raportuar ne pasqyren ete ardhurave eshte diferenca ndermjet te hyrave nga shitjet e mallrave dhe kostos se malit te shitur . Fitimi operativ eshte diferenc ndermjet fitimit bruto dhe shpenzimeve indirekte operative . Fitimi para tatimit ( EBT ) rezulton kur fitimit operativ i shtohen te hyrat jooperative kurse i zbriten shpenzimet jooperative . Fitimi neto eshte komponenta finale e cila raportohet ne pasqyren e te ardhurave ne formatin ne shum hapa fitimi neto ne fajt eshte shuma e fitimit e realizuar nga ndermarrja gjat nje periudhe fiskale . Formati ne nje hap i pasqyres se te ardhurave i grupon te gjitha te hyrat ne seksionin e par duke perfshir te hyrat nga shitjet dhe te hyrat e tjera operative , ne seksionin e dyt raportohen te gjitha shpenzimet perfshir koston e malrave te shitur shpenzimet operative dhe shpenzimet e tjera jooperative . Ne pasqyren e te ardhurave kategorit dhe rezultati i aktivitetit operativ prezantohet mbi bazen e dy metodave : Metoda sipas natyres se shpenzimeve Metoda sipas funksionit te shpenzimeve ( metoda e kostos se malit te shitur ) PASQYRA E RRJEDHAVE TE PARAS ( keshit )

Qellimi kryesor i pasqyres se rrjedhave te paras eshte sigurimi i infomacionit per biznesin lidhur me aktivitetet qe ndikojn ne hyrjet dhe daljet e parase gjat nje periudhe fikale . Brenda kesaj pasqyre keto aktivitete raportohen te klasifikuara mbi bazen e aktiviteteve kryesore te biznesit ne tri lloje : Aktivitetet operativ Aktivitetet investuese Aktivitetet finacuese Pergaditja e pasqyrave e rrjedhave te keshit behet ne baze te dy metodave perkatesisht dy formateve dhe ate : Metodes direkte dhe Metodes indirekte . Ne metoden direkte netorrjedhat ekeshit prej aktiviteteve operative maten si diferenc e hyrjeve dhe daljeve te keshit nga transaksionet operative primare siq jane psh blerjet dhe shitjet e mallrave etj . Metoden indirekte netorrjedhat e keshti prej aktiviteteve operative vlersohen duke e rregulluar fitimin neto te periudhes me efektet e transaksioneve dhe kategorive qe nuk jane te natyres monetare . Metoda direkte - ne metoden direkte pasqyra e rrjedhave te keshit raporton te gjitha shumat e rendesishme lidhur me burimet dhe perdorime e keshit ne aktivitein kryesor te biznesit te parcializuara ne tri seksione : Rrjedhat ekeshit prej aktivitetit operues Rrjedhat e keshit prej aktivitetit investues Rrjedhat e keshit prej aktiviteteve finacuese .

AKTIVITETET OPERUESE jane te gjitha tranasaksionet qe lidhen me aktivitetin primar te biznesit , transaksione te tilla jane prodhimi blerjet e mallrave dhe sherbimeve si dhe shitjet dhe distribuimi i tyre tejk blersit . Hyrjet ne kesh - nga aktivitetet operuese jane : nga arketimet e shtijes se mallrave dhe sherbimeve , nga arketimet ne emer te kamates te dividentes provizioneve etj . Daljet ne kesh nga aktivitetet operuse jan : per blerjen e mallrave dhe sherbimeve , per pagesat e pagave te stafit punues , pagesat e shpenzimeve te sherbimeve publike etj . Aktivitete investuse - te biznesit jane te gjitha transaksionet qe kane te bejne me blerjen dhe shitjen e pasurise afatgjate .

Hyrjet ne kesh nga aktivitete investuese jane : arketimet e shitjeve te patundshmerive , impianteve , pajimeve , pasurise se paprekshme , arketimi nga rikthimi i huave etj . Daljet ne kesh nga aktiviteti investues jane : per pagesat e blerjeve te patundshmerive impianteve pajimeve , pasurise se paprekshme , per dhenjen e huave nga firma etj . Aktivitete financuse - i perfshijn transaksionet e rrjedhave te keshit qe lidhen me financimin e brendshem dhe te jashtem te biznesit Hyrjet ne kesh nga aktiviteti financues jane : nga emetimi i aksioneve te rregullta dhe preferenciale emetimi i obligacioneve etj . Daljen ne kesh nga aktiviteti finacues jane : per pagesen e dividentit , per riblerjen e aksioneve nga aksionaret e vet etj . Pasqyra e ndryshimit te kapitalit aksionar pasqyra e kapitalit aksionar raporton informacionin per ndryshimet ne gjendjen e kapitalit aksionar te kompanis gjat nje periudhe fiskale . Dy komponentat ryesore perkatesisht burimet e kapitalit aksionar jane : kapitali i kontribuar dhe fitimi i mbajtur . . NJESI E PROCESIT KONTABEL Njesit e procesit kontabel jane : llogaria ( konto ) , ditari , libri kryesor ( i madh ) . Llogaria ( konto ) - eshte nje format standart e cila perdoret per grumbullimin e efekteve monetare te transaksioneve per gjdo element te pasqyrave financiare . Ditari perdoret per regjistrimin e transaksioneve ne menyr kronologjike sipas datave te ndodhjes se tyre . Libri kryesor ( i madh ) - eshte nje regjister ne te cilin pershihen te gjitha llogarite . SISTEMI I REGJISTRIMIT TE DYFISHT Regjistrimi i dyfisht nenkupton se efektet e qo transaksioni evidencohen se paku ne dy llogari sepse gjdo nderrim ekonomik ka efekte te dyanshme . Llogaria ( konto ) T - eshte forma me e thjesh e llogarise e cila perdoret ne analizen e transaksioneve , llogaria e formes T perbehet prej tri elementeve : Titulli i llogarise Anes se majt ( debiti ) Anes se djatht ( krediti )

Termat debi dhe kredi jan terma nderkombetar te kontabilitetit dhe thjesht u referohen vetem anes se majt dhe anes se djatht te llogaris T . Ekuacioni i bilancit : Pasuria = kapitali aksionar + detyrimet Pasuria RRITET ne debi , ZVOGLOHET ne kredi - kapitali aksionar ZVOGLOHET ne debi RRITET ne kredi - detyrimet ZVOGLOHEN ne debi RRITEN ne kredi . Fitimi i mbajtur rriten ne anen e kredis Te hyrat jan nje rritje ne fitimin e mbajtur Fitimi i mbajtur zvoglohet ne anen e kredis Shpenzimet jan nje zvoglim ne fitimin e mbajtur . Pasuria rritet ne debi , zvoglohet ne kredi Kapitali aksionar zvoglohet ne debi , rritet ne kredi Detyrimet zvoglohen ne debi rriten ne kredi Te hyrat zvoglohenn e debi rriten ne kredi Shpenzimet rriten ne debi zvoglohen ne kredi Dividentat rriten ne debi zvoglohen ne kredi SALLDOT NORMALE TE LLOGARISE Diferenca ne mes totalit te debis dhe totalit te kredis emertohet saldo ( gjendje ) e llogarise , nese shuma e totalit te debis e kalon totalin e kredis llogaria ka salldo debitore dhe anasjelltas nese totali i kredis tejkalon totalin e debis llogaria ka salldo kreditore . Llogarite e pasurise saldon e tyre normale ekan debitore . Llogarit e kapitalit aksionar dhe detyrimeve salldon e tyre normale ekan kreditore Llogaria e fitimit te mbajtur salldon normale e ka kreditore Dividentat salldon normale e kan debitore . Te hyrat salldon normale ekan kreditore Shpenzimet salldon normale e kan debitore Ne sistemin e kontabilitetit ne praktike informacionet lidhur me transaksionin afarist se pari regjistrohen ne ditar , regjistrimi i transaksioneve ne ditar behet ne menyr kronologjike sipas datave te ndodhjes se tyre Firmat ne praktik perdorin forma te ndryshme te ditareve dy lloje kryesore te ditareve jane : ditri i pergjithshem dhe i veqant .

Procesi i regjistrimit ne ditaruin e pergjithshem zhvillohet ne tre hapa : Analizohen efektet e transaksionit ne rritjet dhe zvoglimet e llogarive te pasuris , kapitalit aksionar dhe detyrimeve Duke zbatuar rregullat e debis dhe kredis percaktohet debiti dhe krediti i gjdo llogarie te ndikuar nga transaksioni Regjistrohet transaksioni ne ditar me nje pershkrim te shkurter lidhur me permbajtjen e transaksionit , se pari regjistrohen llogarit qe debitojn kurse ne anen tjeter regjistrohen llogarit qe kreditojn . Libri kryesor ( i madh ) Ne sistemin kontabel libri kryesor praktikisht eshte nje fletore e rendomt ne te cilen ne gjdo faqe te saj eshte vendosur nje llogari , shumat ne debi dhe kredi te llogarive te librit kryesor jan ne fakt shuma te debis dhe kredis te bartura nga ditari . Kotabiliteti akrual dhe kontabilitetii i keshit termi akrual i referohet situates ne te cilen keshi nuk eshte arketuar ose pagur ne emer te te hyrave dhe shpenzimeve por perkunder kesaj te njejtat duhet te njihen ne periudhen ne te cilen kan ndodhur . Periudha kontabel periudha kohore e natyrshme per te cilen perpilohen pasqyrat financiare eshte nje vit ndryshe kjo periudh kohore kontabel quhet periudh fiskale . Parimet e te hyrave Parimi i realizimit kerkon qe te hyrat te njohen dhe regjistrohen ne periudhen ne te cilen jan perfituar . Parimi i shkakesis thot se shpenzimet krijohen si pasoj e realizimit te te hyrave . Llojet e regjistrimeve rregulluese - kater llojet themelore te regjistrimeve rregulluese jane : shpenzimet e parapaguara , te hyrat e shtyera ( te pafituara ) , shpenzimet akruale ( rrjedhse ) , te hyrat akruale ( rrjedhse ) . Te hyrat e shtyra ( te pafituara ) - te hyrat e shtyra krijohen kur keshi arketohet perpara se te hyrat te jen perfituar ose njohur , kur ndoshin te hyrat e shtyra keshii rritet detyrimet rriten . Rritjet ( acurrals ) shpenzimet te cilat ndodhin ose njihen perpara se keshi te jet paguar quhen shpenzime rritese . Te hyrat rritese ( rrjedhese ) Te hyrat te cilat realizohen perpara se keshi te jet arketuar quhen te hyra rritese (rrjedhese)

Pergaditja e pasqyrave financiare pasqyrat finaciare jan produktet kryesore dhe finale te procesit kontabel , ato i perdor menaxhmenti dhe gfrupet e tjera jasht firmes per tu njohur me gjendjen financiare dhe rezultatin e firmes , pergaditja e pasqyrave finaciare duhet te behet ne kete renditje : Pasqyra e te ardhurave Pasqyra e kapitalit te pronarit Bilanci i gjendjes . Pasqyra e te ardhurave raporton saldot perfundimtare te llogarive te hyrave te shpenzimeve dhe te netofitimit ose netohumbjes . Pasqyra e kapitalit te pronarit - kategoria e par e raportuar ne kete pasqyre eshte llogaria e kapitalit te pronarit me saldon fillestare te periudhes ne vazhdim kjo pasqyr raporton rritjet dhe zvoglimet e kapitalit gjat tere periudhes kontabel . Llogaria e kapitalit te pronarit rritet nga fitimi neto dhe nga investimet e pronarit , zvoglohet nga netohumbja e periudhes dhe terheqjet e pronarit . Saldoja perfundimtare e kesaj llogarie raportohet ne bilancin e gjendejes se periudhes . Bilanci i gjendjes bilanci i gjendjes raporton gjendjen financiare te firmes perkatesisht paraqet saldot perfundimtare te llogarive te pasuris te kapitalit dhe detyrimeve . Procesi i mbylljes se llogarive : Llogarit e te hyrave ne procesin e mbyljes debitojn per shumen e saldos se tyre kreditore dhe per te njejten shum kreditojn llogaria e fitimit te pergjithshem . Llogarit e shpenzimeve ne procesin e mbylljes kreditojn per saldon e tyre debitore dhe per te njejten shum kreditojn llogaria e fitimit te pergjithshem . Llogaria e fitimit te pergjithshem eshte llogari e perkohshme e cila sherben per mbylljen e llogarive te te hyrave e shpenzimeve . Llogaria e terheqjeve te pronarit mbyllet duke kredituar per shumen e saldos se saj debitore dhe per te njejten shum debotin llogaria e kapitalit te firems . Sistemet e inventarit te mallit sistemi kontinuel dhe sistemi periodik . Sistemi kontinuel - nenkupton se blerjet dhe shitjet e inventarit te mallit regjistrohen ne menyr kontinuele ne procesin kontabel pra sa her qe mallrat blihen , llogaria e inventarit te mallit rritet kurse ne gjdo shitje kjo llogari pakesohet . Sistemi periodik ndryshe nga sistemi kontinuel gjendja e mallrave dhe kosto e mallit te shitur dihen vetem ne fund te periudhes kontabel dhe ate pas numerimit fizik te njesive te pashitura te mallit qe gjenden ne depo . Mallrat ne tranzit ne qofte se mallrat dergohen te bleresi nen kushtet FOB ( free on board ) ne piken e ngarkimit , titulli ligjor i pronesis se mallrave dhe te gjitha shpenzimet e dergimit te mallit kalojn te bleresi , ne kete rast mallrat ne transit duhet te perfshihen ne inventaret e firmes blerese . .

Shprehja FOB ne piken e ngarkimit eshte sinonim ne termat franko e furnitorit qe e perdorin biznesment ne kosov kurse termi FOB ne piken e destinimit eshte emertim per termin franko e bleresit i cili poashtu perdoret ne mjedisin e biznesit kosovar . Kostoja e inventarit te mallit perfshin shumen e te gjitha shpenzimeve qe ndodhin ne menyr direkte ose indirekte per sjelljen e mallit ne lokacionin perkates ne kushtet e pergaditura ose ne gjendjen e rregullt per shitje . Sistemi kontinuel blerjet e inventarit te mallit , kostoja e blerjes se inventareve perfshin : cmimin e blerjes , taksat e importit dhe tatimet e tjera , transportin , shkarkimin dhe kosto tjera qe i ngarkohen drejtperdrejt blerjes se produkteve te gatshme , materialeve dhe sherbimeve . Kthim dhe ulje te blerjeve ne qoft se mallrat e blera nuk i plotesojn kushtet e specifikuara sipas marrveshjes tregtare ne kualitet ose per ndonje arsye tjeter bleresi mund ta kthej malin furnitorit ne kete rast zvoglohet llogaria furnitoret ( llogarite e pagueshme ) dhe njekohsisht krediton llogaria e inventarit te mallit per shumen e mallit te kthyer . Zbritjet ( diskontet ) ne blerje kushtet e kreditit tregtar 2/10 , net 30 ne fakt specifikojn shumen ne perqindje dhe kohen per te fituar te drejten e zbritjes ( diskontit ) ne kesh si dhe kohen normale per te paguar cmimin e plot sipas fatures . Kushti 2/10net30 lexohet : afati per tu fituar 2% zbritje ne kesh per blerje te mallit eshte brenda 10 diteve ndersa afati i rregullt per te paguar cmimin e plote te fatures eshte 30 dit . Blerjet kur firma eshte e regjistruar per TVSH - kur firma eshte e regjistruar per TVSH ateher per dalim nga te gjitha shpenzimet e tjera TVSH-ja nuk eshte element i i kosotos se mallrave te blera . Shitjet e inventarit te mallit shitjet e mallrave mund te behen ne kesh dhe ne afat pagese. Shumat e perfituara nga shitjet e mallrave emertohen te hyrat nga shitjet ose vetem shitjet , ne gjdo shitje krijohen shpenzimete quajtura kosto e mallrave te shitur . Kthim dhe ulje te shitjeve shumica e firmave tregtare aplikojn plotika te shitjes te cilat bleresve te tyre u mundesojn kthimin dhe uljen e cmimeve per mallrat e shitur te cilet nuk jan te kompletuar ne aspektin kualitativ , jan te demtuar etj . Zbritjet (diskontet ) ne shitje ne politikat e tyre te shitjes bizneset tregtare ne praktik aplikojn zbritje ne forma te ndryshme kryesisht perdorin keto lloje te zbritjeve : Zbritje tregtare Zbritjet ne sasi Zbritjet ne shitje . Blerjet dhe shitjet ne sistemin periodik ne sistemin periodik llogaria e inventarit te mallit prezanton gjendjen e mallrave ne fillim te vitit dhe pas rregullimeve edhe gjendjen

mallrave ne fun te vitit , ne sistemin periodik blerjet emallrave regjistrohen ne llogari te perkohshme , blerje mallrash , ne te cilen perfshihen te gjitha blerjet e ndodhura gjat vitit. Kostot e transportit dhe kushtet e dergimit nen kushtet e dergimit te mallrave i lire ne piken e ngarkimit ( FOB shiping point ) kostot e transportit perfshihen ne koston e mallrave te blera , ndersa nen kushtet e dergimit te mallrave i lire ne piken e destinimit (FOB destination point ) jan kostot te transportit per mallra te shitur dhe i takojn furnitorit . Shittjet e inventarit te mallit sistemi periodik evidenca e shitjeve te mallrave ne sistemin periodik este e thjesht , per vleren e shitjes debitojn llogarit e arketueshme kur mallrat shiten ne afat pagese ndersa per shitjet ne kesh debiton llogaria e keshit dhe per te njejten shum krediton llogaria te hyrat nga shitjet . Vlersimi i KMSH-se dhe inventarit te malit me metodat e kostos Metodat e kostos ne sistemin periodik inventari i mallit si kategori e pasuris korente gjithmon prezantohet ne bilanc me kosoton e blerjes , kur inventari i mallit shitet ateher kostoja e tij pakesohet per vleren e shitur dhe ajo vler bartet ne koston e mallrave te shitur . ne sistemin kontinuel vlersimi dhe regjistrimi i KMSH-se behet ne gjdo shitje kurse ne sistemin periodik vleresimi i tij behet vetem ne fund te periudhes . Tri metodat kryesore per vleresimin e KMSH-se dhe te inventarit te mallit jane : Metoda FIFO ( hyrja e par dalja e par ) Metoda LIFO (hyrja e fundit dalja e par ) Metoda kostos mesatare Metoda FIFO sistemi periodik kjo metod nenkupton se hyrja e par e malit eshte e barabart me daljen e par te mallit , kjo metod niset nga supozimi se malli qe eshte bler i pari gjithashtu shitet i pari . Metoda LIFO sistemi periodik metoda lifo ne vlersimin e kostos se mallrave te shitur dhe te inventarit ne fund te periudhes niset nga supozimi se malrat e blera ne fund jan shitur ne fillim . Metoda e kostos mesatare ne sistemin periodik - metoda e kostos mesatare niset nga supozimise mallrat ne gjendje per tu shitur e posedojn koston mesatare per njesi perkatesisht ne pergjithsi mallrat jan homogjene per nga natyra . Metoda e identifikimit specifik ndryshe nga metodat e tjera eshte e vetmja metod e cila vlerson ne menyr te sakt rrjedhat fizike te inventarit te mallit kjo metod veqanerisht eshte e pershtatshme per inventaret e mallit ne sasira te paketa dhe me kosto te larte kjo metod ne matjen e KMSH nuk bazohet ne supozimet e rrjedhave te kostos ajo vleresimin e rrjedhave fizike te mallit e mbeshtet ne ate se cdo element i mallit e posedon marken kodin numrin serial si dhe karakteristikat e tjera identifikuese .

Metoda tjera per vleresimin e KMSH-se dhe inventarit - jan metoda e fitimit bruto dhe metoda e shitjes me pakice . Metoda e fitimit bruto eshte nje teknike e thjesht me te vleresohen gjendja e inventarit ne depo ne fund te vitit si dhe KMSH-se duke aplikuar normen e fitimit bruto te vitit paraprak mbi netoshitjet e vitit aktual : Fitimi bruto = te hyrat nga shitjet KMSH Pasuria afatgjate (jokorente) Dy llojet e pasurise afatgjate jane : pasuria afatgjate materiale ( patundshmerit , impiantet dhe pajimet ) pasuria afatgjate e paprekshme ( patentat licencat gudvilli shenja tregtare investimet ne bashkpronsi etj . Zhvlersimi i patundshmerive , impianteve dhe pajimeve Procesi i shperndarjes ( alokimit ) se kostos fillestare te pasurise materiale ne shpenzime te periudhes gjat gjith afatiti te perdorimit te tyre emertohet zhvlersim Per shumicen e impianteve dhe pajisjeve arsyet kryesore te zhvlersimit jane : vjetersimi dhe demtimi fizik termi zhvlersim i perdorur ne kontabilitet nuk nenkupton demtimin fizik te pasuris materiale ose zvogelimin e vleres se tregut te tyre , ky term perdoret ne kontabilitet per te qatrtesuar konvertimin e kostos fillestare te pasuris ne shpenzime te periudhes . M atja e zhvlersimit te pasuris materiale - ne majen e shumes se shpenzimeve te zhvlersimit bazohet ne tre faktore : Kosto fillestare Jetgjatsia (afati i perdorimit) e vleresuar Vlera riziduale (residual value ) e vlersuar Metodat e zhvlersimit jane : Metoda lineare ( e vijes se drejt ) Metoda e njesive te prodhimit ( funksionale ) Metoda e zhvlersimit te pershpejtuar . Metoda lineare zhvlersimi i kostos se pasuris shperndahet ne shuma te barabarta per secilen periudh gjat gjith jetgjatesis se vlersuar te pasuris . Diferenca midis kostos fillestare te pasuris dhe vleres riziduale quhet kosto e zhvlersueshme .

Metoda e njesive te prodhimit sipas kesja metode kostoja fillestare e pasuris materiale shperndahet ne shpenzime te zhvlersimit vjetor mbi bazen e njesive te prodhimit gjat cdo viti , matja e zhvlersimit te pasuris sipas kesaj metode niset nga supozimi se zhvlersimi i pasuris eshte kryesisht rezultat i perdorimit te saj . Metoda e zhvlersimit te pershpejtuar kjo metod bazohet ne rrjedha kohore dhe mbi kete baze supozon se shumica e impianteve dhe pajimeve ne vitet e para te perdorimit kur keto jan te reja per firmen jan me efektive ne krahasim me vitet e ardhshme kur ato vjetersohen .

http://208.116.30.198/repository/docs/Konkursi%20plotesues%202010-2011.Publikim.pdf